Egungo Euskararen Hiztegia
—P—
[bertsioa: 2024-01-10]

pa iz musua.

Aspaldi idatzia dut Europaren definizio etimologikoa: Europa, euroari pa ematetik datorrela. Lehenbizi aitari, gero pa txiki bat niri masailean, eta azkena Tomi.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 134. orr.

Ezpainak berriz sentitu nituen azal gainean, eta oraingoan hantxe gelditu ziren, pa txikiak emanez, goraxeago, beheraxeago...  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 174. orr.


pabana (orobat pavana; Euskaltzaindiaren Hiztegian pabana agertzen da) iz antzinako dantza, geldia eta zeremoniazkoa, XVI. eta XVII. mendeetan boladan egon zena; dantza horren musika.

Sekula ez zuen entzun biolin bat halako indarrez pabana jotzen.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 59. orr.

Eszena girotzeko, Ravelen Pavana jartzen nuen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 195. orr.

Berehala, biolina salto eta jauzi hasi zen, eta soldaduak, kapeluak jantzirik, esku larruak ipinirik, bata bestearen atzetik jauzi eta salto hasi ziren, pabanaren soinua lagun.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 60. orr.

Pabana luzea, pabana biribila, denbora amaigabeko pabana, gero eta arinago jotzen hasi zen Damián itsua, eta gero eta arinago erantzun da Rua juduak.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 92. orr.


pabesa iz adreilu-modukoa.

Guggenheim museoaren titanioaren distiren efektua leuntze aldera, beira pabesa aukeratu du liburutegia eregiteko material gisa.  Berria - Kultura   2004-05-25

Bukaera ortogonalek kontraste bizia eragiten dute zeharka argitutako beira pabesarekin.  Berria - Kultura   2004-05-25


pabetar izlag/iz Pabekoa, Paberi dagokiona; Pabeko biztanlea.

Pabetarrak.  Herria   2005-08-11


pabilioi ik pabiloi.

pabillun ik pabiloi.

pabiloi (445 agerraldi, 18 liburu eta 190 artikulutan; orobat pabilioi 132 agerraldi, 26 liburu eta 46 artikulutan, eta pabillun g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian pabiloi agertzen da) 1 iz eraikin berezia, eraikuntza handiago baten edo eraikuntza-multzo egituratu baten zatia dena.

Agindutako hipermerkatua eraiki beharrean pabiloiak eta lantokiak eraiki baitziren hemen.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 236. orr.

Klaraboia erraldoi batek adierazten zuen inoiz ontzitegi izandako pabilioiko sabaiaren erdigunea.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 53. orr.

Fabrika berria, berriz, Torinoko periferian dago auskalo zenbat pabilioitan barreiatuta.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 27. orr.

Betoñuko industrialdeko pabiloi batean bizi diren 43 langile portugesak.  Berria - Ekonomia   2004-10-21

Norbaitek klaxona jo zuen pabilioiaren aurrean eta burdinazko ate erraldoia ireki egin zen.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 117. orr.

Pasaiako portu inguruko pabilioiek osatu perfilak bazuen hortzadura izorraturik zuen agure zahar baten ahoaren antza.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 15. orr.

Pabilioi eta nabe logistiko antzekoak izatea nahi dugu, eta ez enpresa bakoitza bere kasa eraikitzen ibiltzea.  Berria - Ekonomia   2004-11-23

Biriketako gaitza sendatu zitzaidanean, psikiatriako pabiloira eraman ninduten, neure burua hiltzen saiatzeagatik. "Ez zaitez pasilu horretatik joan", jakinarazten dit senide baten gelaz galdetzen diodanean, "hortik kutsakorren pabilioira joaten da-eta".  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 19. orr.

Gure pabiloian bazen tronboflebitis baten kausaz bi hankak moztu zizkioten gaixo bat.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 149. orr.

Erakusketa Bilboko Nazioarteko Azokako 5. pabiloian egingo da, martxoaren 26an hasi eta apirilaren lehena arte.  Berria - Euskal Herria   2004-03-20

Lekua eta ordua: Bizkaia Arena pabiloia, (12.400 ikusle) San Pablo pabiloiak Fernando Buesa Arena pabilioiak baino 500 ikusle gehiago har ditzake.  Berria - Kirola   2006-01-22

Barcel Euro Puebla hartuko du, 18: 15ean, Arrosadiako Pabiloian (NUPeko pabiloian Portlandek jokatuko du).  Berria - Kirola   2006-04-22

Hegoalde-Tolosak gaur Majadahonda hartuko du eguerdian Tolosako Usabal kiroldegiko pabiloian.  Berria - Kirola   2006-03-05

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Ziriza bakailaoa lehortzeko pabiloi ohia da artelan gehien biltzen duena.  Berria - Kultura   2004-07-09

Biltegia iruditu zitzaion pabilioi zaharkitu baten aurrean geratu zen une batez.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 141. orr.

Ranciken etorrera, Koljevicen ordezkoaren bilaketa, Bilboko Udalak pabiloi berriaren konpromisoa bere gain hartu izana...  Berria - Kirola   2006-02-22

-Ez dago hain gaizki pabiloi industrial bateko bulego nola edo hala moldatua izateko.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 356. orr.

Pabiloi handi luzeak ziren, eta leiho apurtuen artetik barruko suzko txinparta goriek kanpora saltatzen zuten.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 125. orr.

Erietxe publiko bateko pabiloi ilun batean.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 244. orr.

Pabilioi ilunak besterik ez espaloiaren alde bietara.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 93. orr.

Lodzeko Ehun eta Larru Sintetikoak SL etxea osatzen duten hormigoizko kubo mardulak ikusi ditu, baina ez zaio batere nekeza egin imajinatzea, haien ordez, François Hugot arkitekto frantziarrak 1883 an eraikitako pabilioi lirainak.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 37. orr.

Ofizialen pabilioi berdeen eta soldaduen etxolatzar lur koloreen artetik igaro eta egurrezko eraikin zabal batera iritsi ginen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 129. orr.

Badalonako olimpiar pabiloia. ordua: 20: 45ean.  Berria - Kirola   2004-10-06

· XIX. mende amaierako adreilu eta burdinazko pabilioi osasunaren kaltekoak.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 29. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Kale zuzeneko eta zeharkakoen amaraun gaitza, industri pabiloi handi eta ttipiek zedarritua eta jendez hutsa gauerdiko hilerria bezain.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 348. orr.

Ibaiaren ezkerreko eremua fabrika pabiloiez betea.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 131. orr.

Onkologia pabiloi berria Nafarroako Ospitalean.  Berria - Euskal Herria   2004-02-19

Gauaren anparoan, ohetik jaiki eta autista pabilioiko guztien oinetako lokarriak lotzen zituen.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 12. orr.

X bat klarionaz tuberkulosiak jota zetozen etorkin haiei Ellis Islandeko kuarentena-pabilioi erraldoian...  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 185. orr.

-Gure heriotza-pabilioia jaso! -hots egin zuen Stede Bonnet maiorrak.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 155. orr.

Idazmakinak bahitura pabilioietan hautsa hartzen.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 100. orr.

4 parke, lorategi edo kideetako eraikuntza arina, babesgarritzat erabiltzen dena.

Pabiloia osaba Juanek zaldientzat prestatutako eraikina zen, dena egurrean egindakoa.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 89. orr.

Burdin artetik zumardi bat eta pabilioi moduko bat igarri nituen.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 75. orr.

Astiro eta isilik zeharkatu zuten erregearen pabilioiraino hedaturiko sasi eta belar motzeko eremua.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 77. orr.

Pabiloietan bizi izan gara, eta ofizialak basetxearen eraikinean ostatatu dira.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 188. orr.

Lagunak gau hartarako prestaturiko pabilioira sartu zirenean, Damak atzetik joan eta dei egin zion.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 61. orr.

Eguzkia sartzen hasi berria zela, jendea pabilioian biltzen hasi zen.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 201. orr.

Enperadore Horiak, urdina oso maitea ez izan arren, pintatzaileari zion xeraz onartu eta Udako Pabilioian jarri zuen zintzilik.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 207. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pabiloi berri (3); pabiloi berriaren (3); pabiloi handi (4)

arena pabiloia (5); arrainaren pabiloia (4); nupeko pabiloia (6); oaka pabiloia (4); pabiloia bete (5); pabiloia lepo bete (6); pabiloia lepo beteko (3)

anaitasuna pabiloian (3); arena pabiloian (4); barrukien pabiloian (4); casilla pabiloian (4); eko nupeko pabiloian (5); gurinaren pabiloian (3); iruñ nupeko pabiloian (45); oaka pabiloian (4); pabiloian egingo da (3); pisuerga pabiloian (3); zaldien pabiloian (4)

arrainaren pabiloiaren (4); fruituen pabiloiaren (3); pabiloiaren izkinan (3)


padel iz tenisaren antzeko arauak dituen kirola, zurezko erraketarekin jokatzen dena albo paretek isten duten esparru batean.

Susmatzen nuenez, ez zuen deusetan huts egiten: futbolean Real Madrid, kiroletan padela, oporretan Marbella, nazioarteko lider politikoetan Georges Bush, prentsan Diario de Navarra eta Marca...  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 90. orr.


padera iz zartagina.

Lapikoak, paderak, mahai gaineko ontziak, egurrezko zorua, ateak... izebaren erritmoan ateratzen zuten hotsa denek.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 7. orr.

Paderari teflonezko ipurdia jarri ala ez.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 81. orr.

Katuarraina paderako koipetan zirtaka.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 347. orr.

Padera handi batean, hirugiharra frijitutako oliotan, frijitu tomateak alde bietatik urre kolore pixka bat hartzen duten arte.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 109. orr.

Tripaki karratuak, paderaren hondarrean eztiro-eztiro egosten.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 265. orr.


padre 1 iz (mugagabean) aita.

-Zergatik, padre? -anaia zaharrenak-.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 139. orr.

Ez naiz berandu etorriko -esan zuen padrek.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 121. orr.

Egin beharreko konponketak eta atonketak burututa, padrek eta anaia zaharrenak oilategia egin zuten eta oilo batzuk sartu zituzten, eta, beraz, arrautzak jasotzen hasi ginen.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 151. orr.

Padreri kale ertzetik agur esaten zioten eta padrek begiratu baino ez zien egiten.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 144. orr.

Tia Pacak madre eta padreren ezkontzarako irun zituen izarak ea han utzi behar genituen, beharko genituela, eta nolabait sartzea lortu zuen.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 140. orr.

2 erlijiozko zenbait ordenatan, aita.

Artzapezpikuak, apezpikuak, abadeak, prioreak, predikadoreak, padreak, abadesak, nobizioak, ordena eskaleak, [...].  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 240. orr.

3 ik madre 2.

2003ko martxoan USAko lehendakariak -Putetxeko Padreak- mehatxu garbia egin zion Mesopotamia zaharrari.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 260. orr.


padura 1 iz itsasertzeko edo bokaleko zingira.

Paduren gatz-usaina nabaria zen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 318. orr.

Aintzira eta padurak ez dira gezatuko, gatzaga izaten jarraituko dute.  Elizen arteko biblia   Ez 47,11

Paduretako ura ez zela itsasokoa bezain gazia, ez eta ibaietakoa bezain geza ere.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 26. orr.

Basoa, larrea, aintzira, hondartza edo padura ekosistematzat hartzen dira.  Berria - Gaiak   2006-04-16

Guadalquivir ibaia itsasoratzen den tokia padura omen da guztiz.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 271. orr.

Oihan lurraldea zen hura, ibaiz eta paduraz tartekatua.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 137. orr.

Paduretako lohietan apur bat aitzurtzea aski izaten da nahi beste zizare lortzeko urte guztian.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 24. orr.

Aranzadi Zientzi Elkarteko kidea da, eta Txingudiko paduran dihardu lanean, hegazti migratzaileei eraztunak jartzen.  Berria - Harian   2005-10-22

Veneziako paduretan barrena zebilela, hegazti multzo handi bat aurkitu zuen, zuhaitz-adarretan kanta-kantari.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 792. orr.

Harrizko hondartza gero eta estuagoa zen aurrerantz, ibaiaren eta paduraren artean itxita amaitu arte.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 172. orr.

Entura ibaiaren ahoak elikatzen zituzten paduren gainean.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 88. orr.

Urrun, mendebalderantz, padurak eta lainoetan bildutako uharte ttipiak zabaltzen ziren.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 328. orr.

Burua jasotzean, ihi eta landaretzaz beteriko padurak jo zituen begiz.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 146. orr.

Sortzen al da kanabera paduratik kanpo, hazten ote ihia urik gabe?  Elizen arteko biblia   Jb 8,11

Megapark proiektuaren azpian desagertu dira betirako inguru honetan geratzen ziren azken hezegune eta padurak.  Berria - Euskal Herria   2004-10-01

2 (hitz elkartuetan)

Ikustekoak ziren bi bazterretako itsas padurak, ihi eta lezkaz oparoak, harago hondar leun urrezko zabalei bide egiten zietenak.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 124. orr.


paduratsu izond padura asko dagoena.

Handik atzerago buztin gorrizko eremu paduratsu bat hedatzen zen.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 163. orr.

Horrela, tarte bat pasa ondoren, eremu lau paduratsu batera iritsi ziren.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 79. orr.

Bere hitzen oihartzun fonikoak behialako errealitate ahantzira eraman ninduen ni ere, eta urtetan geldirik egondako ur paduratsuetan murgilarazi.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 116. orr.


paela ik paella.

paella (orobat paela g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian paella agertzen da) 1 iz arrozez, okelaz, arrainez eta abarrez prestatzen den jakia, jatorriz Valentziakoa.

Lau urterekin, jaitsi eta lehenbiziko egunean, paella jarri zidanan bazkaltzeko izebak.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 122. orr.

Eguerdia Babel plazan, paella jaten eman ondoren.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 324. orr.

Entsalada, paella on bat, ardi gasna eta udare tarta, kafea eta ondoko, denak 20 e (10 e gazteentzat).  Herria   2004-07-29

Paellak arrakasta handia ukan du eta berrehun bat afaltiar bildu dira.  Herria   2001-07-26

Bazkarian ere, 500 jende bildu zen eta ez zen prestatutako paella erraldoi hartarik deus ere soberan izan.  Herria   2005-05-12

Ikasi egin behar da arroz zuri zozoa paella eder bihurtzen.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 139. orr.

Etxerakoan paella bat erosi dut.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 155. orr.

Araba gunean 450 paella saldu ziren, taloak saltzeko guneak urtero handitzen dira eta, hala ere, ez dira sekula aski denen irrika asetzeko.  Berria - Euskal Herria   2004-05-11

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Goizean, paella lehiaketa.  Herria   2005-04-14

Izanen da jateko eta edateko manera arastiriko 6 etarik goiti, bereziki paella jatea trinketeko ostatuan.  Herria   2003-07-31

Aratseko 10 etan, parropiako gelan, paella jate.  Herria   2003-08-07

Iluntxean paela jatea, Eyherachar taldeak alaiturik.  Herria   2002-07-18

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

paella eder (6); paella eder bat (3); paella ederra (3); paella jatea (5)


pafa
1 pafa-pafa adlag bafadaka pipatzen. ik pafaka.

Hor ikusten dugu, Kai luzeko Gezurretxape tabernan, pipatik pafa-pafa erretzen duen Iurrumendiren ixtorioei adi-adi.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 270. orr.

Aulki batean jarrita, gizon ile zuri-luze bat pafa-pafa, pipatik erre eta, inoiz behinka ttu eta ttu, listua botatzen zion suari.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 128. orr.

Berriz ere purua erori zitzaion, berriz makurtu zen, pafa-pafa egin, ez zuen ongi tiratzen, sua eskatu zuen, piztu zuen, inora begira gelditu zen.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 70. orr.

2 pafa-pafaka adlag

Lokomotorraren lurruna arnasaren gisa mehe eta zuri arratsalde hotzean, txistu jo zuen arropa zabaltzeko sokaren azpitik pasatzean, ostiko bat eman zion zakurraren platerari garbitegiko geltokian, eta pistoiari eraginez pafa-pafaka joan zen, poliki-poliki.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 55. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pafa pafa (4)


pafada ik bafada.

pafaka 1 adlag bafadaka pipatzen. ik pafa.

Pipari pafaka hasi zen, iritzia buruan antolatzen, dudarik gabe.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 14. orr.

Aita pafaka hasten da; inondik ere, erantzuna buruan antolatzen.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 58. orr.

Hiru bikote ari ziren jokoan, denak adinekoak, denak ezagunak, buruak taulen gainean makurturik, pipa luzeetatik pafaka.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 47. orr.

Gizon gazte ile-nahasi bat, gela usteldu batean esku ahurrean eztulka eta bere zigarro drogatuaren kea pafaka botatzen ari zena.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 212. orr.

Lanpetuegi zebilen erantzuteko, plisti-plasta eta pafaka, burua uretan sartuta balu bezala puzka, uretan mugimendu biribilak eginez edota ur azala behatzekin nagi-nagi igurtziz.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 171. orr.

2 iz pipatzean, bafada.

Anderrek paperezko serbilleta bat paratu zuen buru gainean eta kantari hasi zen, eta hura hala eta besteak nola-hala zeudela kanpoan pafaka ezagunak entzun zituzten.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 76. orr.

3 pafa-pafaka adlag

Lokomotorraren lurruna arnasaren gisa mehe eta zuri arratsalde hotzean, txistu jo zuen arropa zabaltzeko sokaren azpitik pasatzean, ostiko bat eman zion zakurraren platerari garbitegiko geltokian, eta pistoiari eraginez pafa-pafaka joan zen, poliki-poliki.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 55. orr.


paga 1 iz lansaria, saria.

Kasu bietan hamabost paga, beti ere lanaldi osoan lan eginda.  Berria - Euskal Herria   2006-04-12

Horren traje bakoitzak hire pagaren erdia balio dik.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 73. orr.

Gurasoek ematen zidaten pagarekin Celtas paketea erosi, eta ezkutuan erretzen nuen, zigarroz zigarro.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 101. orr.

PANek hilean 90 milioi dolar behar ditu bere agenteen pagak ordaintzeko.  Berria - Mundua   2006-02-23

Gobernuak baitzituen apezak pagatzen Napoleonen konkordatuaz geroz, hobendun ziren apezei paga hori kentzea eskatu zuen prefetak.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 28. orr.

Paga edo eskuzabaltasuna urritzea aipatu gabe, urritu egiten ziren hala ere.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 84. orr.

Delako bilkura hortan 2 axuanten paga baizik ez baitute emendatu.  Herria   2002-08-08

Dena txukun paratutakoan Muñoz etortzen duk, ustiaketako komisarioa, hiri hainbertze, hiri hainbertze, paga banatzen dik eta moila gaineko txatarra guztia beretako.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 186. orr.

Gogoratzen dut nire aitaren aitak [...] 25 pezeta ematen zizkidala esaldi bat euskaraz esateagatik, eta nik, loritoaren antzera errepikatzen nuela paga lortzeko.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 176. orr.

Horixe du paga.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 82. orr.

-Paga barik itzultzen gaituk, paga barik! -kexaz esan zidan, keinu nabarmenak eginez, kaxa jokatu nahi zuenak.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 329. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Gobernuak arren eta arren eskatu zion berriro kontsidera zezala hartutako erabakia, eta, dimisioa alde batera lagata, onartuko zutela berriz ere lehengo baldintza berdinekin, antzinatasuna eta paga estrak ahaztu gabe.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 170. orr.

Paga murritzak.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 110. orr.

Euro batek zazpi ehun hemengo [Rwandako] emaiten baititu; 700 hori da nonbait han langile baten eguneko paga; euro bat eta ainitzek gutiago.  Herria   2004-08-12

Asteburuko pagak ez dio horrenbesterako ematen.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 118. orr.

Atzeratutako pagak: 2003ko ilbeltzaren 1era atzeraeragina izanen du.  Berria - Ekonomia   2004-01-23

3 (hitz elkartuetan)

Paga eguna zen, bulegora zihoan.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 101. orr.

Paga orria: hilero eskuratu behar da, eta ez da galdu behar, nagusiarekiko gatazka kasuetan beharrezkoa delako, besteak beste.  Berria - Ekonomia   2004-08-29

4 paga-buru ik pagaburu.

pagaburu (orobat paga-buru) 1 iz besteren gehiegikeriak edo hutsak pagatzen dituena.

Ameriketan egiten nuen, bada, unibertsitateren batean irakasle, baina iruzur baten paga-buru izatea egokitu zitzaion, nonbait.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 344. orr.

"Beharrezkoak ditugu pagaburuak", entzun omen zitzaion De Valerari.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 76. orr.

Baina hemen ere nahitaezko suertatuko dira "pagaburuak".  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 77. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Collins-ek onartu egin zuen pagaburu zeregin hori, jakinaren gainean bere heriotza ere sinatzen ari zela une hartan, gero gertatu zen bezala.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 76. orr.


pagadi (orobat pagodi g.er.) 1 iz pago oihana, pago basoa.

Haruntzaxego baso-oihan bat, pagadia edo hariztia edo horrela; eta azkenik, mendigune bat elurrez txuri dagona.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 153. orr.

Hamar bat minuturen buruan borda bat begiztatu dute, pagadi baten erdian.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 51. orr.

Ez du deus arriskutsurik nabarmentzen jauregi inguruan, jauregi aurreko pagadian, erreka ondoko sasietan.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 143. orr.

Lo dago pagadi, harizti eta pinudizko paisaia isiltasunean.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 10. orr.

Ordu erdi luzeko ibilaldia, mendiko bide aldapatsuan gora, pagadi ederra zeharkatuz.  Berria - Euskal Herria   2006-04-14

Baztertu genuen bigarren basoa pagadi lerden bat izan zen.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 128. orr.

Segur zegoen pistolariak azaldu behar zuela gurdibidetik behera errekaraino zabaltzen zen pagadi sarrian.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 95. orr.

Argitasun hartan, armadako masta-basoak neguko pagadi biluzia zirudien.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 115. orr.

Batzuk diote haatik ez dela oraiko bidea xoilki hobetuko, bainan gune batean bide osoki berri bat urratuko, pagodietan gaindi, ingurumena suntsituz.  Herria   2004-01-22

2 (hitz elkartuetan)

Baserriko sorbaldan dagoen pagadi oinean aurkitu zuten Erramun, sastraka batzuen alboan.]  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 157. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pagadian sartu (4)


pagaizun ik pagakizun.

pagakizun (orobat pagaizun) iz ordainkizuna.

Zure bizi-denbora pagakizunezko eternitate bat izango da.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 182. orr.

Zerga eta pagakizun guztiak dira badaezpadakoak. Heriotzakoan, han ordaindu beharko ditik, bateko lau, bere bizitzan jaso gabe utzitako pagaizunak.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 94. orr.


pagaleku iz ordainlekua.

Berriki arte, ezinezkoa izan zen hari oldartzea, orain ez zituzten gehiago bidesarien pagalekuak kontrolatzen, ez zuten gehiago gizon armaturik beren meneko.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 56. orr.


pagamendu 1 iz pagatzea, ordainketa.

Ontzian abiatu aurretik, gizonek hartua zuten pagamendu bat.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 81. orr.

-Itzala diat pagamendu bakarra, hemendik irteterakoan itzalik gabe gera hinteke.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 56. orr.

Enpresaburuek pagamendu osoa hitzemana diete azaroaren 15-erako.  Herria   2002-10-17

2 (hitz elkartuetan)

Truke-tasen egonkortasuna eta pagamendu balantzen oreka automatikoa.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 39. orr.


paganismo iz paganoa izateko nolakotasuna; paganoen erlijioa.

Paganismoaren azken egunetan Erromako Inperioan zehar hedatu ziren fede horiek, eta europar herriak bizitza-eredu arrotzez asez, antzinako zibilizazioaren egitura osoari azpiak jan zizkioten.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 95. orr.

Alemaniako erro kulturalak paganismo arioan bilatu behar badira ere, ezin dela ahantzi Kristautasunaren ekarpena.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 134. orr.

Paganismo heleniko damugabearen [...] aurrean, juduen lema Jaunaren Hitz eternalaren testigantza ematen jarraitzea zen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 297. orr.

Oposizio nagusiaren terminoak euskal paganismo jatorra eta kristautasun arrotz etorkina dira.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 223. orr.

Bere manupeko gizonak, akatsik gabeko gazte ario haiek, borrokatzeko makina itsuak izanen ziren, gaindiezinak, baina aldi berean erlijio berri baten sinestunak, paganismo berriaren aldarrikatzaileak?  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 101. orr.

Itzul iezazkiguzue paganismoaren jainkoak.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 218. orr.


pagano 1 izond kristautasunaz kanpoko erlijio batean sinesten duena. ik jentil.

Irakasle pagano batek, Senekak, galdetzen zuen: [...].  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 17. orr.

Eskandinaviarrak bakarturik zeuden erromatar kristandadetik seigarren mendea bukatu baino lehen eslaviar paganoak tartean sartu zirelako.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 413. orr.

Erromes pagano bat bezala nabil.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 159. orr.

Horra Ruche jaun paganoa santujale bihurtua!  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 265. orr.

Izen horrekin, oro har, jende paganoak adierazten ditu.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 249. orr.

Bat dator Antzinateko autore batzuen iritziarekin, idazle pagano, kristau eta musulman batzuek gauza bera zioten eta.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 250. orr.

Ama, Monika, kristau zintzoa zen; aita, Patrizio, paganoa.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 8. orr.

Zibilizazio Helenikoaren beheraldian, beren gizartearen gainbehera "zahartze kosmikoak" eragina zela zioten idazleek, pagano eta kristauek.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 430. orr.

Hiena bat zen; ez zen, beraz, jakina den bezala, ez har eta ez eme, eta ez zen, era berean, ez sinestun ez pagano ere.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 142. orr.

Maximo -erdi-paganoa, erdi kristaua bera- berehala jabetu zen zein krimen ikaragarriak ziren honakoak.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 116. orr.

· -Lur jo zuen Erromak; Bizantziok hartu zion txanda; eta Alexandria, paganoa, kristautu egin zen.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 178. orr.

2 (izen gisa)

San Agustinek berak, hain onbera eta eskuzabala izanik, joera baztertzaileak izan zituen paganoen, herejeen eta fedegabekoen aurrean.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 13. orr.

Gero Xabier misionez joanen da paganoen lurraldeetara.  Herria   2005-12-01

Pagano ugari salbatu ziren Erromaren inbaditzaileek errespetatu zituzten kapera eta basiliketan ezkutatuta.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 27. orr.

Pagano klasikoen eta Elizako Gurasoen lanak kopiatzera.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 90. orr.

Horretan nabaritzen da ederki, pagano zuhur haiengandik kristau negartionganako aldea.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 227. orr.

Zaldun teutonikoek Siria utzi eta beren zoriona Vistulan bilatu zuten prusiar, letoniar eta estoniar paganoen bizkar.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 220. orr.

3 (izen baten ezkerrean)

Girixtinotasuna ere podore politikoari segitu zaio horietan denetan, eta indar hartuko ere Constantin enperadorearekin, noiz-eta hunek beren erlisioneko urratsen betetzeko libertatea emanen baitie 313an girixtinoeri pagano herri horietan.  Herria   2001-11-15

4 paganismoarena, paganismoari dagokiona.

Antzinako jainko paganoak gurtzea legezkoa izango da berriz Grezian.  Berria - Gaiak   2006-05-06

Odol-tanta bakarra ere isuri al zen Behe-Inperioan, idolo paganoak desegin zituztenean?  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 219. orr.

Erlikiak, santuen irudiak, hostia, gurutzea eta abar profanatzea, filosofoaren begientzat, ez da edozein irudi pagano itsustea baino gehiago.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 148. orr.

San Joan Bataiatzailearen burua erretiluan ekartzeari buruzko istorioak erakusten du mito paganoek nolabait historia sakratua aberastu dutela.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 270. orr.

Jaun Altzatekoak euskal espiritu zaharra, jatorra, paganoa, Euskal Herria kristautu baino lehenagokoa, gorpuzten du.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 225. orr.

Jainkosa mitologikoen pareko presentzia zeukala iruditu zitzaien biei; edertasun paganoa eta sakrilegoa.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 47. orr.

Erromatar erritual paganoa.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 15. orr.

Frantziako Iraultzak [...] porrot egin zuen erabat Kristau Elizak sagaraturiko erromatar egutegi paganoa ordezteko ahaleginean.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 72. orr.

Erlijio berri bat, berea, halako kietismo pagano bat.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 136. orr.

Urte berritze inguruko orrits eta festa pagano askotan.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 178. orr.

Badirudi, beste sineste pagano zahar asko bezala, elizak galarazi zuela hurritzaganako sineste zahar hau ere.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 179. orr.

Ur bedeinkatua baino hobe ardo paganoa.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 208. orr.


paganotu, pagano(tu), paganotzen 1 da/u ad pagano bihurtu.

Oraiko mündüan ere, Islam hori akülü bat da kiristientzat, bai eta paganotürik, süstut matrialismoari emanik den Europan.  Herria   2005-01-06

Batzu ez dira batere alde, diru biltzeko joko bat dela gehienik, edo berdin Omiasainduren paganotzeko molde bat...  Herria   2002-10-24

2 (era burutua izenondo gisa)

Hau dute ordea ezagutu apezpikuek: erlisione guziak higuindu eta hobendun ezarri nahi luzkeela oraino jende paganotu edo bederen sinestegabetu honek, hots, gaitz guziak erlisionetik heldu balire bezala.  Herria   2004-11-11


pagantza iz pagatzea, pagamendua.

Berak aterako zuen lizentzia fiskala, berak emango zuen izena Gizarte Segurantzan, eta beraren izenean igorriko zituzten fakturak, eta, kobratutakoan, hartuko zuen pagantza haiek egiteko aurreratutako dirua.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 120. orr.


pagarazi, pagaraz, pagarazten (orobat paga(-)arazi g.er.) du ad pagatzera behartu.

Nire anaia sendagilea da Parisen eta 100 euro ere pagarazten ditu bisitaldiak.  Berria - Mundua   2004-11-03

Zerbitzuak ez zizkien pagarazten, eta iheslariak bere diruz hazten eta beztitzen zituen.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 237. orr.

Ura, etxetarat hel-arazten zen ura, etzela pagarazten, pagarazten zirela bakarrik uraren iturritik etxerat hel-arazteko lana eta hortarako behar ziren muntadurak.  Herria   2005-07-07

Epaileek Serbia eta Montenegroko estatuari kalte-ordainak pagaraztea espero dute herritar musulmanek.  Berria - Mundua   2006-02-28

Eta lehen janaldia egin ondoan, ostalertsak saltzen zizkien xirioak, zortzi edo hamar soseko peza paga-araziz, erdia balio zutelarik.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 214. orr.

Justiziaren ideia bat behar da eskuarki inor justiziatzeko, zor zuen ordaina pagarazteko, erruduna zela eta merezi zuelako segurantzia izateko.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 146. orr.

Azken honek erran du pagaraziko ziola Frantziari Irak-eko gerlaren kontra izaitea.  Herria   2004-12-02

Bertzelakoak dira damuaren petxa pisuaren ordaina pagarazten duten plazerak.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 144. orr.

Pagarazi genion, larrutik pagarazi ere.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 241. orr.

Paga arazten diote bere xedea, paga arazten digute gu, abertzale guzien xedea: gure herria, Euskal Herria, xutik, bere jabe, eraikitzeko dugun oldarra.  Herria   2005-12-08


pagatoki iz pagateko tokia.

Eta pagatoki bat ezarriko omen da, kamiun pasaia mugatzeko gisan.  Herria   2005-02-24


pagatu (1005 agerraldi, 82 liburu eta 475 artikulutan; cf ordaindu 6435 agerraldi, 262 liburu eta 2279 artikulutan; orobat pakatu g.er.) paga, pagatzen 1 du ad ordaindu. (diru eta kidekoetan)

Eskatu, hartu, pagatu eta mahaira itzuli nintzen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 141. orr.

Juduak dirua pagatu zigun, hamar errubloko eta bost errubloko urre monedetan.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 65. orr.

Asteazkena zen, gure inguruko lantegiek soldata pagatzen zuten eguna.  Xabier Olarra   «Iruzurgilea» - James Cain, 2002 - 64. orr.

Aristokratek ez zuten zergarik pagatzen, ez eta apezek ere.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 42. orr.

-Isuna paratzen badidate, hiretik pagatuko diagu.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 10. orr.

Eta etxearen errenta nire lanarekin ari gaituk pagatzen.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 202. orr.

Batzuetan operazio bategatik 10.000 dolar pagatzen zituzten giltzurrun-hartzaileek.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 213. orr.

Urte hasieran 0,23 euro pagatzen zuten litroko.  Berria - Ekonomia   2004-08-22

-Pagatu al dizkizu hogeita hamar txelinak?  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 40. orr.

Biarriztarra, libertatea pagaturik, presondegitik atera zen.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 21. orr.

Ez nikek haren askatasunaren ordainean sos bat ere pagatuko.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 158. orr.

Sarrerako kutxan txekez pagatu, bazkaldu genuen mahaira itzuli eta hogei dolarreko eskupekoa utzi nuen Marinarentzat.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 62. orr.

Eta erosi egin zuen, jakina, dirutza pagatuta.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 112. orr.

-Ez zaukaat dirurik ordea, huskeria pagatzen zidatek hau egiteagatik!  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 139. orr.

Lehendabiziko bi hitzak aditzea aski izan nuen konturatzeko kanpotar hura printzearen mandataria zela, hilero nire gastuak, ostatua eta arropa, pagatzera etortzen zena.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 30. orr.

Hamabost urte, hilero hutsik egin gabe pagatzen.  Xabier Olarra   «Iruzurgilea» - James Cain, 2002 - 45. orr.

Vienan paseatzen ibiltzeko pagatzen al dizut?  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 40. orr.

Eman dizkizuedan irabazi ugarien ordainetan, paga itzazue nire hiletaren gastuak.  Berria - Kultura   2004-07-29

Senarraren entierroa pagatzeko zen.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 169. orr.

-Berak jaso dik urkamendia, paga dezala!  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 159. orr.

Bakantzak, aste batez, Tunisia eskualderat, pidaia eta hotel-a pagatuak.  Herria   2001-07-05

Urririk ala pagatuz?  Herria   2001-05-03

2 (bestela)

Inori txarrik ez desiratzen saiatzen naiz, baina egindakoagatik pagatu beharra baleuka, merezia luke.  Xabier Olarra   «Iruzurgilea» - James Cain, 2002 - 41. orr.

Zeren eta anaiak bihotza hautsi baitzidan, baina nik moneda bertsuan pagaraz niezaiokeen, ordainez ordain, Mattini bizkarrean ederrak emanez, konparazione.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 330. orr.

Erruduna naiz eta ene ez-egitekoaren ordaina pagatzen ari naiz.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 339. orr.

Agian ez dugu, katoliko frantsesek, huts hori sobera kario pagatuko, egun batez.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 159. orr.

Behin okertu zinen, baina ondo pagatuta daukazu zorra.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 150. orr.

Egiten zaien konfiantza ordaintzeagatik, beren eginbidea baino gehiago egiten ohi dute, eta preso lagunek paga dezatela orroak, nardaldiak.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 79. orr.

3 (adizlagun eta kidekoen eskuinean)

-Ongi pagatzen omen ditek.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 101. orr.

-Hori bazekiat; baina ondo pagatua zagok.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 129. orr.

-Esan dizudanez, oso-oso-oso ondo pagatuko dute eta mesedea zor dizut.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 206. orr.

Büchenwald-eko kanpalekua aipu zen, lehen aldikotz entzuten nuen izena, orain ontsa pagatua bainiz ez ahanzteko.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 35. orr.

Besoen eta buruaren indarra ugazabari saltzen zitzaiola, gaizki pagatzen zutela, juxtu-juxtuan bizirik irauteko.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 144. orr.

Ez al zuen berak, Maribelen arabera, gutxiegi pagatzen ari zelako irudipena?  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 404. orr.

Eskola zuzendari batzuek ez dutelako beren kargua aski pagatua sentitzen.  Herria   2003-01-14

Jaki hornitzaileak duinki pagatuak izanen direlako segurtamenarekin.  Herria   2005-11-17

-Hemen ez da sekulan aintzinetik pagatu behar.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 114. orr.

Ez nahitara eta ez merke pagaturik, haatik.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 189. orr.

Parise hartü züen 845.ean, eta hantik joanarazteko, kario pakatü zeien.  Herria   2004-02-12

Berez zegokiona baino hogeita hamar dolar gutxiago, eskudirutan pagatzeagatik.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 106. orr.

Lanordu estra galanki pagatuak.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 233. orr.

Arrakasta larrutik pagatzen da, "herriaren aurrean".  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 93. orr.

4 pagatzeke adlag pagatu gabe.

Jukosek 3.400 milioi dolar ordaindu behar dizkio hilaren amaiera aurretik, 2000an pagatzeke utzi zituen zergengatik.  Berria - Ekonomia   2004-08-18

Alabaina, inork ez zion lagundu: osasun sarera jotzean etxeratzekoa izan zuen aholku bakarra, eta Udalak, murrizketa iragartzeaz gain, pagatzeke zeuzkan laguntzak urtarriletik.  Berria - Euskal Herria   2004-03-26

Santxok, edan zueneko, orpoz bere astoari eragin, bentako atea zabal-zabal ireki, eta han atera zen poz-pozik, azkenean horregatik berekin atera zela eta, ezer pagatzeke alegia.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 56. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

dolar pagatu (4); euro pagatu (15); gastuak pagatu (3); gehiago pagatu (7); gutxiago pagatu (3); isuna pagatu (5); kalte ordainak pagatu (4); kario pagatu (3); larrutik pagatu (5); libera pagatu (3); milioi euro pagatu (4); ordaina pagatu (3); ordainak pagatu (4)

pagatu behar (80); pagatu behar izan (11); pagatu behar izaten (4); pagatu beharko (48); pagatu beharra (3); pagatu beharreko (4); pagatu gabe (12); pagatu nahi (7)

saria pagatu (3); zenbat pagatu (4); zerga pagatu (4); zergak pagatu (3); zorrak pagatu (4)

aski pagatua (3); pagatua izan (4); pagatua izanen (6)

dolar pagatuko (3); euro pagatuko (6); euro pagatuko dituzte (3); gutxiago pagatuko (3); larrutik pagatuko (3)

euro pagatuz (6); sartzea pagatuz (3)

pagatzea proposatu (3)

ez pagatzeagatik (4)

gastuak pagatzeko (3); guzien pagatzeko (4); kalte ordainak pagatzeko (3); ordainak pagatzeko (3); pagatzeko dirua (3); pagatzeko dirurik (3); pagatzeko prest (8); zorrak pagatzeko (3)

pagatzekorik ez (3)

euro pagatzen (4); gutxiegi pagatzen (3); ibil sariak pagatzen (3); larrutik pagatzen (3)

sariak pagatzen (5); zerga pagatzen (3); zergak pagatzen (4); zergarik pagatzen (5)


pagatxa (corpusean pahatxa soilik) iz pagoaren fruitua, pago ezkurra.

Orduan ezkurra eta pahatxa zuten beren hautuzko janaria, beraz errexkiago laketzen ziren hemengo oihanetan.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 87. orr.

Baina hola ere errexki hiltzen zituzten usoak, non-nahi finkatzen eta laketzen baitziren, haritz ezkurretan edo pago pahatxetan, elurra hasi artio...  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 86. orr.


pagatzaile izond pagatzen duena. ik ordaintzaile.

Armadako pagatzaileak Lisboan bidalia zigun pagamenduen kutxa, sukar ustelaren izuz haren ofizialek beren ihesean Ánimas-en utzi izan zutena.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 237. orr.

Aldi bat gehiago laborariak pagatzaile!  Herria   2003-02-06

Bentaria zain zuten eta begiak zabal-zabal, bezero onak -aberatsak eta pagatzaile zintzoak- izango zirelakoan.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 56. orr.

Erraiten da "zikintzaileak pagatzaile", bainan hobe ez zikintzea, eta hola, gure mozkin guziak onak izanen dira, eta geroa esku onetan egonen da, guzien onetan.  Herria   2005-01-20

-Pagatzaile onari, bahiturak minik ez -Santxok erantzun-.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 199. orr.


pagatze iz ordaintzea.

Joan urteetan bezala, dirua zuen bankuko konduan utziko duzuelarik, milesker Herriko Etxerat etortzea, pagatze ageria izenpetzeko, maiatzaren 20a aintzin.  Herria   2005-05-19

Zergak emendatuz jende guziek parte hartuko dutela beraz jartoki berrien pagatze hortan, horietan barne kirolzelairat sekulan hurbiltzen ez direnak.  Herria   2005-06-23


pagatzeke ik pagatu 4.

pagauso 1 iz uso handi basatia, burua, bizkarra eta isatsa gris urdinxkak, sabelaldea zurixka eta hankak moreak dituena, habia zuhaitz garaietan eta landetan egiten duena (Columba palumbus).

Bazekien non zeuden pagausoak eta haien habiak harrapatzen saiatzen zen.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 31. orr.

Pagausoak beldurtu eta hegan abiatu ziren.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 381. orr.

Pagauso pauma-isatsak, oilar nanoak, basaahateak, usapalak eta usoak, Mozanbikeko kanario txiki-txikiak, Bengalako urdinkarak, sabel-laranjak, ozpin-isatsak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 74. orr.

EAEko Auzitegi Nagusiak bertan behera utzi du oraingoz pagausoaren kontrapasa ehiza Bizkaian.  Berria - Ekonomia   2006-03-22

Tuilerietako lorategiko pagausoak etorri zitzaizkion gogora, bai eta sotoko uso lepo apurtuak ere.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 406. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Soropilean, pagauso saldo bat zebilen, paparra kulunkan, eguzkitan.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 381. orr.


page ik paje.

pago 1 iz basoko zuhaitza, handia, enborra zuzena, azala leuna eta iluna, eta zura zuria, arina eta sendoa dituena (Fagus sylvatica).

Jauregiak ezker saihetsetik hasita baso sarria zuen, haritz, pago eta artea batez ere, orein eta basurdeen bazkaleku, ehizarako aproposa.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 111. orr.

Ezta gaur adina pinurik ere, noski, lehen pagoa, haritza, lizarra eta abarra zen toki askotan pinua baita nagusi gaur.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 69. orr.

Pagoen hosto berriak berdetzen hasten ziren.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 48. orr.

Ikusten? -errepikatu zuen Mikelek beste ordubete geroago, pago baten gerizpean bazkaltzen ari ginela.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 143. orr.

Erraldoiek pago eta haritzetan izkiriatutako letrak begien parean zeuzkan orain.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 330. orr.

Landatu ditugu pagoak: aitzur batekin behar zen zilo bat egin, arboltxoa ezarri eta lurra tapatu zangoekin.  Herria   2004-03-25

Pago bat inausten ari zela adarrari odola sortu zitzaionekoa.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 239. orr.

Lizarrak ez du antenarena egiten pago eta haritzek dagiten bezala.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 75. orr.

Ikatzik onena pagoarena eta elorriarena seinalatzen dute.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 114. orr.

Glaziazioetan desagertutako pagoak 5.000 urte behar izan zituen Italiatik berriro guregana etortzeko.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 138. orr.

2 (izenondoekin)

-Hoa pago handira, eta eskegi ezak gure aita zenaren erretratua hik dakian adarretik.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 122. orr.

Pago eder baten gerizpean gelatxo pobre bat atontzeko eskatu zion.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1080. orr.

Arte eta pago galantak, iturritxoa erdian, beti ura dariola.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 31. orr.

Pago zahar baten gerria da.  Iñigo Aranbarri   «Sakabi, soinu txikiaren handitasuna», 2003 - 89. orr.

De Villon kondea ekarri zuen gogora, jaun alai txantxazalea, bere gaztelu aurreko pago urtetsuan urkatu eta haren gaztelua larrutua eta suntsitu zutena.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 141. orr.

Bidegurutze batean eguzkiak pago gazteen kimu zorrotz eta likatsuen gainean dir-dir egiten zuen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 167. orr.

Pago hostotsu baten itzalean.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 149. orr.

Gaua han egin ondoren pago loratu baten pean atzarri zelarik, [...].  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 112. orr.

-Baina pago okerrak ere hain dira lerdenak batzuetan...!  Joan Mari Irigoien   «Oilarraren promesa», 2003 - 110. orr.

Erabaki zuen lotara joatea, Umeen Pasealekuko pago negartiaren azpira.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 239. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Pago oihana da Aralarren beste dohaina.  Herria   2003-07-10

Zain oneko pago egurraz egindako uztarria.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 150. orr.

Aizkorak pago-enbor bigunak bezain erabakigarri ebakitzen zituen brankak eraso-andanak.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 143. orr.

Pago ipurdi batean eseri zen, atseden hartzera.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 26. orr.

Haritz ezkurra, pago ezkurra, gaztain alea...  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 185. orr.

Haritz eta pago zurez eginiko eskailera monumentala.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 165. orr.

Orain haatik toki horiek ezeztatuak dira, bidea pago landarez hainbat hartua.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 72. orr.

4 pago-lizar (orobat pagolizar g.er.)

Lorategian parterre borobilak zeuden, kolore zuri eta horiko loreekin, eta magnolia aski handiak, inguruko basoko pago-lizarren aldean bigunak ematen zutenak.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 181. orr.

Baserri aurre, ermita atze eta pago-lizar arteko zabalguneetan dantzan ibilitakoek ondo gogoan dituzte, oraindik ere, Faustinok gehien bisitatu zituen alderdiak.  Iñigo Aranbarri   «Sakabi, soinu txikiaren handitasuna», 2003 - 53. orr.

Abiatzen ziren, ezkutatzen ziren garo artean gorantz begira pago-lizarren adar bakoitza aztertuz.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 92. orr.

Hurbilago, belar sailetan sakabanatuta, garaiera askotako zuhaitzak ikus zitezkeen, denak ere pago-lizarrak.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 200. orr.

Esaten zien basomutilei: "Emaiozue lurra leku eder eta babes batean; berpizten denean ikus ditzala bere betiko pago-lizarrak".  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 369. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pago enbor (6); pago lizar (3); pago lizarrak (3); pago lizarren (4); pago oihana (3); pago zahar (3)


pagoda iz Sortalde Urruneko herrietako tenplua.

Urrezko pagoden artean, miseria.  Berria - Mundua   2004-12-07

Milaka pagoden herrialdea deitzen duten Birmania munduko pobreenetakoa da.  Berria - Mundua   2004-12-07

Pagoda itxurako eraikin arinaren barruan apenas dago itzalik, eguzkiak lau aldeetatik zeharkatzen baitu plastikozko estalki mehea  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 71. orr.


pagodi ik pagadi.

pagolar izlag/iz Pagolakoa, Pagolari dagokiona; Pagolako biztanlea.

Maiatzaren 20an, ostirale aratseko 8.30etan, pagolar talde batek kantaldi bat muntatzen du Eskukaldia elkartearen fagoretan.  Herria   2005-05-19

Egun berean, Loire departamenduan, beste bi lagun arrastatu dituzte, horietarik batto Didier Aguerre pagolar gaztea.  Herria   2001-09-27

Irailaren 11n ezkontzeko sakramenduak elgarretaratu ditu Xabi Saragueta gure herritar gaztea eta Beatrice Eyheramendy Pagolarra.  Herria   2004-09-23

Honen kargüa Jean Itxastoitxipi Lextarren bizi den pagolarrak eginen dü.  Herria   2004-02-19


pagolizar ik pago 4.

pagope iz pagoaren azpialdea.

Freskotik zebiltzan, hango pagope ilun ezkutu haietan, Karloman harroaren gudariak harkaizpe haietan jipoitu eta eskarmentatu zituztenean.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 328. orr.

Ai, San Antonio egunez meza ondoren Kuletok, pagopean, zotzez eraginez egiten zuen pontxea!  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 208. orr.

Geldian, lurrak leku bakoitzean duen zaporea dasta daiteke, pentze samurren gozotasuna, arantzadien mikatza, goroldioaren umeltasun sarkorra pagopean, ogi lehorraren papur desegina haitzartean...  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 171. orr.


pagotxa (orobat pagotx g.er. eta pagoxa g.er.) 1 iz hirusta lore-gorria, bazka landare gisa lantzen dena eta abereek berdetan jaten dutena (Trifolium incarnatum).

Gaztetasuna da benetako Saturnoren Erreinua, Urre Aroa lurrean berritua, sasiak pikuak ematen zituena, zerriek txistu hotsei kasu egiten zietena, zurdak zetazkoak zituztena, jatenetako beti pagotxa zutena.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 123. orr.

Bildotsetik pagotx gozora ohitutako ardiari ote-larrea gogor.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 209. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Ondotik bigarren jorra ematen zitzaion alorrari, gorotza, arbi hazia, pagoxa hazia edo zena zelakoa nahastu bidenabar.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 301. orr.

3 mauka, aukera ona.

Pagotxa gutxi energiaren arloan.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 113. orr.

Film guztiak aurretik ikusteko pagotxa dik.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 44. orr.

Tomasek keinada egin zidan, "hau duk hau, pagotxa!".  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 71. orr.

-Eta zelan lortu du pagotxa hori?  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 28. orr.

Ez zitzaion horrelako pagotxa egokituko!  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 52. orr.

Bukatu zaizue pagotxa, burges putakumeok!  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 120. orr.

Amaitu zaik pagotxa, Casanova.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 66. orr.

Pagotxak desagertu dira, eta majo sufritu behar da puntuak biltzeko.  Berria - Kirola   2004-12-22

Automatika zahar bat aukeratu nuen, benetako pagotxa beherapena kontuan hartuz gero, eta harekin batera zazpi kargadore erosi nituen.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 147. orr.

Egungo fiskalitate sistema «pagotxa ikaragarria» dela kapitalaren errententzat.  Berria - Ekonomia   2004-07-03

Sekulako pagotxa eta amama ikusten zuten horretan eta eurentzat nahiko luketela esaten ei zuten Bartzelona eta Madrileko lagunek.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 95. orr.

Inoiz ulertuko ez ditudan pagotxak eskaintzen dituzte orain hegazkin-konpainiek.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 40. orr.

Garapen gutxiko literaturetan gabiltzanok ere badugu Leopardik aipatzen zuen antzeko pagotxa, tradizio urri batek ematen digun sortzeko aukerarena alegia.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 34. orr.

4 (izenondo gisa)

Lan pagotxa, soldata hobea, eta hainbat artikulu jaso, eta argazki batzuk kudeatu, hori besterik ez zela.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 119. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

benetako pagotxa (3); pagotxa izan (3); sekulako pagotxa (5)


pagoxa ik pagotxa.

pagu iz ordaina, saria; pagatzea, ordainketa.

Zorionik beroenak, Golubtxik, pagu ederra izango duzu.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 146. orr.

Euskaraz "Nolako bizitza, halako pagua" esango genuke.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 15. orr.

Hutsa agertzen delarik, idazleak obragatik sufritzen badu ere [...], editorea bere lanagatik da penatzen -"ongi egindako lanaren pagua, liburuan sagua"-.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 148. orr.

Lintxamenduak, beste pagu batzuen oso bestela, jendeketaren beroa eskatzen baitu.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 168. orr.

Arrain batzuen paguan arrautzak, indabak zein ortuariak hartzen zituen, eta gero horiek Mundakan eta Bermeon etxez etxe saltzen zituen, azkenean faltrikeran diru apurren bat sartu ahal izateko.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 44. orr.

Formalitate horretaz libratzea zen espero zuen pagu bakarra, berarekin zorretan zeuden beltzengandik.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 235. orr.


pahatxa ik pagatxa.

paia (orobat paja) iz orrialdea.

Gero Léon Léon-en "Jesu Kristo-ren imitazione”tik 50 bat paia leitzen nuen egun guziez.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 25. orr.

Batek liburu baten paiak erakusten dizkio, besteak petik, zigarreta ebasten diola, eta ateratzen.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 119. orr.

Erran nezake hemen, "Altxa Mutilak" argitaratu dugun hirugarren zenbakia euskaraz hogoi paja eman ditugula...  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 67. orr.


paiaso ik pailazo.

paidofilia iz umeenganako maitsauna. ik pedofilia.

Paidofilia balio bat den bezala, pederastia arazo bihurtzen da.  Berria - Harian   2005-07-13


pailaka iz fereka. ik pailaku.

Haizeak pailaka makabroan dilindaka erabiliko zituen gorpuak ikusteko ustea ote nekarren?  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 56. orr.


pailakatu, pailaka(tu), pailakatzen du ad ferekatu.

"Lasai, lasai...!" hasi zitzaion soldadorea, lepoa pailakatzen ziola.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 243. orr.


pailaku iz fereka. ik pailaka.

-Horrek -dukesak esan- xaplada pailakua dirudi eta ez zigorrada.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 164. orr.


pailarda iz prostituta.

Armada okupatzaile berez handiak are segizio handiagoa ekarri zuen berekin: eskaleak, gaiztaginak, iruzurtiak, pailardak, putazainak, bilaketariak, kausitzaileak eta mota guztietako harrapariak.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 38. orr.

Bai, pailardak haragia diruaren truke eskaintzen dutenak direla jakin nuela.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 130. orr.

-Herorrek esan huen; bekatua duk pailardekin jotzea -fraileki kutsua zuen hartua-.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 242. orr.

Parisen, Marais-en, ez da basatzarik; Hiru banderen karrikan ez da banderarik; Perlaren karrikan, pailardak nagusi.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 74. orr.


pailardiza iz haragizko bekatua. ik haragikeria.

Jainkoak daki hiltzeaz edo hilik gertatzeko arriskuan egoteaz aiseago nekatzen zarela pailardizaren eta haragikeriaren istilera zeure burua botatzeaz baino. Harrezkero mandamendua irakurtze hutsak haragia pizten zidala, amets egiten bainuen pailardizaz, nahiz eta mandamenduaren sumarioak berak argitu hura bekatua zela.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 223. orr.


pailaso ik pailazo.

pailasokeria ik pailazokeria.

pailazo (orobat pailaso g.er. eta paiaso g.er.) 1 iz

Eszenatoki handian, berriz, Takolo, Pirritx eta Porrotx pailazoak izanen dira.  Berria - Euskal Herria   2004-05-28

Pailazo batek Tarleton-en zorakeriak imitatzen zituen, eta beste batek maindire batean bildurik Hamlet printzea izulaborritzen zuen. Pailazo batek, adibidez, tu eta tu egin dio tronboiarekin, eta beste batek ardoa bota dio bizkarrean lotuta zeraman fumigadora batekin.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 116. orr.

Bizitza zirko bat da, eta hobe pailazoa izatea ikuslea baino.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 46. orr.

Hainbeste kanta, disko eta sinfonia, hainbeste aktore, pailazo eta txotxongilo, hainbeste aurreskulari, zamaltzain eta koreografo, [...]. ez dago-eta ezer barregarriagorik beldurra ematen digun norbait pailazoarena egiten ikustea baino.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 14. orr.

Orduak eman zitzaketen horrela: txotxongilo saio bat egiten, orduan bezala, edo biolina jotzen, marrazten edo pailazoarena egiten.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 258. orr.

-Pailazo bat ematen dut, ezta?  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 121. orr.

Antzeko zerbait eman zuen aditzera Heinrich Böll-en protagonista batek Pailazo baten aburuak nobelan.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 105. orr.

Sinesten dinat denok gure barruan ume bat eta pailazo bat eta mozkor bat dugun bezala, faxista bat ere badugula.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 85. orr.

2 (izenondoekin)

Pailazo tontoa bizikleta txiki-txiki baten gainean bueltaka hasi zenean pailazo serioaren inguruan.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 7. orr.

Gure aita pailazo tristeetan tristeena zen.  Josu Zabaleta   «Lorategi beldurgarriak» - Michel Quint, 2003 - 15. orr.

Pailazo multikolorez marrazturiko koadroak.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 170. orr.

Jolas-parkea uztean, pailazo erraldoi baten ahotik irten nintzen.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 198. orr.

Eunuko inpotente bati ez zaio ezer barkatzen, ez zaio ezer sinesten, ez du merezi pailazo dohakabeenak merezi lukeen errukirik ere.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 199. orr.

Pailazo umoretsu hauek lehenago ere izan dira Musika Hamabostaldiko partaide.  Berria - Kultura   2004-08-21

Egia da pailazo barregarria naizela arratsalde batez, eta gero, hilabetez, asper-asper eginda egoten direla nitaz.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 347. orr.

Bazekien pailazo txarra zela, ez zuen inolako lotsarik porrot horrengatik.  Josu Zabaleta   «Lorategi beldurgarriak» - Michel Quint, 2003 - 19. orr.

Ikusgarri gisa: kantuak, dantzak bai eta ere Txirri, Mirri eta Txiribiton pailaso famatuak.  Herria   2004-03-11

3 irud/hed

-Zu pailazo hutsa zara, jeta kabroi hori, eta gugatik ez balitz...!  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 130. orr.

Lepoa egingo nuke pailazo hutsa izan nintzela.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 125. orr.

Eskolako tonto-harro guztiak ez ziren injineru aeronautiko egin, baina irtenbiderik eta non kabiturik ez zaie falta izan: hor dago polizia, hor dago politikoen politika, hor telebistako edo kulturako pailazo izatea, edo kirolari izatea.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 192. orr.

Mundializazioak eta ultraliberalismoak gorteko pailazo bilakatu zituen egunetik, ez dute txintik ere egin.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 36. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Gero Kupidoei errieta egin zien, eta agindu zien pailazo-txanoak eramateko, Dukearen bihotz izoztua urtu arte.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 280. orr.

Pailazo sudur bat, ileorde gorri bat.  Josu Zabaleta   «Lorategi beldurgarriak» - Michel Quint, 2003 - 12. orr.

Zirkus Mirkus pailazo ikuskizuna.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 37. orr.

Aratsaldez aldiz, pailaso edo "clown" ikusgarri pollit bat.  Herria   2001-05-17

Artean egin da barazki azoka, jubilatuen ibilaldi neurtua, mozorrotuen elkarketa, pailazo emanaldia, danborrada, [...].  Herria   2003-05-01

Ortzirale aratsean, Izpuran, Fauxtin-Bentaberri biltokian, paiaso antzerki ikusgarria, La Strada taldearekin.  Herria   2003-04-24

Leandre pailazo talde kataluniarraren Desbandada obrarekin · Berehala eramango nau Jainkoak pailazo-arrainaren eta koloretako beste guztien zeru epelera.  Berria - Kultura   2004-08-12

5 (adizlagun gisa)

Edo pailazo janzten nintzen, eta pailazokeriak egiten nituen.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 241. orr.

Panpi ez da azkenean pailazo jantzita joango.  Berria - Kirola   2004-06-01

Pailazo samar ere sentitzen nintzen gorputz-jarrera bitxi haietan.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 67. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pailazo baten aburuak (4)

pailazoarena egiten (5)

pailazoen antzera (4); pailazoen emanaldia (3)


pailazokeria (orobat pailasokeria g.er.) iz pailazoari dagokion egintza, gaitzesgarritzat markatua.

Pailazokeria galanta ere bada, horratik, pailazokeria galanta denez, B 41 esaten segitzea horri, fabrika guztiak baitaki sufrea dela.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 215. orr.

Hor ere, ohiko bidetik, pailazokeriak eta itxurakeriak, ainitzek salatu duten bezala.  Herria   2005-07-14

Pailazokeriarik ez!", oihukatzen zion, Ternik, bere mirespen-xuxurlak eginez.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 25. orr.

Etsenplutzat hartzen dut Txetxenian izan den erreferendum delakoa, zinez pailasokeria, hartzen dut ere Kuban izan den auzia.  Herria   2003-04-24

Hainbeste edaten eman didate, pailazokeriak egiten ere hasi naiz bertan.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 103. orr.

Edo pailazo janzten nintzen, eta pailazokeriak egiten nituen.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 241. orr.

Ez genion ezer ulertzen, alemanez hitz egiten zuen eta; bakarrik, bazirudien pailazokeriak-edo esaten zituela.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 81. orr.

Herbert bere pailazokeriatik aldenarazterik ez: trafikozainaren plantak egiten hasi da, [...].  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 255. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pailazokeriak egiten (3)


pailazokume iz adkor pailazoa.

Hik, infralapsario horrek, pailazokume ergela, // diok Adan gizajoa beherantz erori zela.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 152. orr.


pailesia ik paralisi.

pailot iz portu barruan edo kostaldean itsasontzien maniobrak gidatzen dituen pilotua.

Denon ezaguna da Manterola, gure portuko pailot txarrena da, sei-zazpi maliobra egiten ditu hogei mila tonako baforetxoak atrakatzeko.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 183. orr.

Badiaren erdian pailoten kanoa ageri zen, Atanasio, tuku-tuku egoskorrak salatzen zuen.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 230. orr.

Baforeak hiru tutuak jo zituen pailotari deika, orduan urketaria baforean sartu zen bokalean okerrik gabe ekarri behar zuen Manterolaren ondotik, haren laguntzailea edo konfiantzazko lemazaina balitz bezala.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 193. orr.

Pailotek badaukate beren txokoa, kamantza eta guzti gainera.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 187. orr.


painal ik pañal.

painelu (orobat painolu g.er., painuelo, painuelu eta painulu g.er.) 1 iz musuzapia, mukizapia. ik mokanes.

Painelu zuria poltsikotik atera eta kopetako izerdia lehortu zuen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 101. orr.

Painelua patrikatik atera nian bekokia xukatzeko.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 182. orr.

Txalo zaparradaren ondoren, zaletuak sari eske hasi ditun, painelu zuriak airean dantzatuz.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 11. orr.

Tarteka, painelua hartu eta zintz egiten du, eta berriro jasotzen du berehala, hots, marruskatzen du bere esku urdurian.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 189. orr.

Tren geltokietan painueluak astintzea baino agur esateko era politagoa zen inoren eskularruari tira egitea.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 14. orr.

Kapota jaitsia zuen auto bat gidatzen, painelu luze bat lepoan eta korredore betaurrekoak jantzita.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 36. orr.

Atzekoak, loihartzeko urdinekin jantzita eta painelu gorriak saman, ukabila gora altxatuz.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 29. orr.

Hogei errublo eman zizkidan, eskua bete diru, pisu askoa, painelu urdin batean bildua.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 33. orr.

Buruko painelu zuriak, eta beltzenak bezalako eskumuturrekoak.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 262. orr.

Koloretako painelua buruan eta zirrindola doratuak belarrietatik dilindan.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 45. orr.

Kolore hori biziko painuelua; gerruntze motxa eta gona.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 15. orr.

Aittittek painelua lau korapilo eginda zuen buruan txapelaren ordez.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 100. orr.

Hor, Loiolako semaforo horretan, orain bera paperezko painueloak edo saltzen hor egoten duk eta...  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 47. orr.

Han bai, han lasai eman nionan negarrari, eta painelu franko utzi ninan malkoz blai.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 77. orr.

'Eseri, mesedez,' dio, malko isuriak paineluaz lehortzen dituela.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 25. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Saxo, kale painuelo saltzailea.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 40. orr.


painelutxo (orobat painuelotxo) iz painelu txikia.

Belaontziek painelutxo zuriak ematen zuten, une batetik bestera hello edo goodbye esaten hasiko zirenak.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 455. orr.

Elkarri ile xortak, bularren artean ibilitako painuelotxoak oparitzen zizkioten.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 76. orr.


painolu ik painelu.

painu iz oihala, zapia.

Eta aurpegia, bai nire aurpegi hori, painu bat pasatuz gero borratuko litzatekeena.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 95. orr.

Autoen beira lausotuak igurzteko erabiltzen den moduko painu beltzez ezabatu balitu bezala.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 66. orr.


painuelo ik painelu.

painuelotxo ik painelutxo.

painuelu ik painelu.

painulu ik painelu.

paio izond/iz ijitoentzat, ijitoa ez dena.

Ijitoen kulturak asko dauka emateko gizarte paioari.  Berria - Euskal Herria   2004-02-24

Baina labanak erosteko orduan berdin da ijitoa edo paioa izatea, denda askotan salgai daude eta.  Berria - Euskal Herria   2006-02-22


pairaezin 1 izond ezin pairatuzkoa. ik eramanezin; jasanezin. (gauzak)

Beroa pairaezina zen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 106. orr.

Hotzikara pairaezin baten mende, izaraz aurpegia estali zion.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 149. orr.

Hektarea bateko galera pairaezina da etxalde tipi batentzat.  Berria - Euskal Herria   2004-04-22

Behin dastatu nuen, 18 urtetan, aitak seta pairaezina hartuta.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 295. orr.

Nik ez nuen haatik nahi ikus eta hauteman nazaten: barnean neukan oinazea pairaezinago bihurtzen zidan bestearen soak.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 91. orr.

Pairaezina zaie erabakiak hartzeko ahalmena.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 92. orr.

Gure isiltasun hura, ordea, hura bai pairaezina.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 234. orr.

2 (pertsonak)

Batzuetan ez naun ohartzen zer pairaezina izaten ahal naizen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 236. orr.

Kili-kili batzuk egin nizkion eta borrokari plantan hasi zitzaidan, telebistako marrazki bizidun japoniar pairaezinetako pertsonaien gisara.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 282. orr.


pairagaitz izond pairatzen zaila dena, ia pairaezina. ik eramangaitz; jasangaitz.

Pairagaitzak izan zaizkit beti beren haurtzaro edo nerabezaro ustez bozkariotsua landa eremua jendeztatzen duten zoko-herrietarikoren bati lotzen diotenak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 57. orr.

Ez bihurtu ordea nire sofrikarioak pairagaitz.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 500. orr.

Gutun hauen laxotasunak zinez hutsegite bihurtuak direla, eta pairagaitzak gertatzen direla, inprimarazten direlarik.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 35. orr.


pairagarri izond paira daitekeena, pairatzeko modukoa.

Oldarra mina baino pairagarria zen, baina ez zuen irauten.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 85. orr.


pairakor izond eraman handikoa dena. ik jasankor.

Beste partea, berriz, suntsitzen dela erakutsi dugun hura, irudimena bera da eta parte horren gatik baizik ez gaituzte pairakor deitzen ahal.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 591. orr.

Errusiako neskagazte xarmagarri horietakoren bat, muduan berdinik gabea, emakumezkoen arimaren edertasun zoragarri guztiarekin, pairakorra eta bihotz-zabala.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 324. orr.

Mutilak goiko hortzez beheko ezpainari kosk egiten zion, itxura pairakorraz, aldi berean ukabilak estutuz, handik pixka batera uholdeka etorriko zitzaion agresibitateari eusteko edo.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 92. orr.

Nire ustez, geure buruari buruzko lana behar izaten du beti, hau da, askatasunaren pairugabetasuna itxuratzen duen lan pairakorra.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 97. orr.

Orobat ikusiko zenuke makurkeriaren bihotz zimikoak eta nor bere buruaren erdeinua baino pairakorragoak diratekeela.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 417. orr.


pairakortasun iz pairakorra denaren nolakotasuna.

Heroien gose zen agure sobornozale eta mozkortia, ordurako egitandiaren eta pairakortasunaren hazia ariman zeraman emakume lizuna, eta gizona.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 177. orr.

Gizon-emakume haien bizitzaren edertasunak eta pairakortasunak liluraturik, [...].  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 167. orr.

Egonarriz, kemenez eta pairakortasunez betetako gizona.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 156. orr.


pairamen 1 iz pairatzea; pairakortasuna.

Sufrimenduaren sailkapena egiten dakitenek esan ohi dute ez dagoela umea hil zaion amaren eramankizuna, pairamena eta kabitu-ezina bezalakorik.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 50. orr.

Haien zahardadea, haien eritasunak [...], haien pairamenak, senitartekoen ondoeza sorrarazten ari balira bezala bizi dituzten pairamenak, isilean gordetzen dira horiek guztiak.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 16. orr.

Ez zen ezer, zerbait izanda, orkatilen edota belaunen pairamena [...]; baina arimarena, hori, mingarria zen zinez.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 232. orr.

Mundu honetan elkarren lagun izan garenok pairamenetan, elkarren kide izan gaitezen ere beste munduko gozamenetan.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 51. orr.

Gogoan eduki behar zen [...] soldaduak hor aljerianoei mila pairamen jasanaraziz, frantses armadan zeramaten bizimolde doiaz mendekatzen zirela.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 244. orr.

Fede basa eta neurotiko hura eta hari lotua zitzaion jasanezinezko pairamena.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 199. orr.

Bai sofritu dut, lagunen pairamena eta nerea berberak baitziren gertaldiei zegozkienez.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 57. orr.

Gaur nekez dago inor Zugatik zerbait sofritu nahi duenik, nahiz eta oso beharrezkoa den gizakiak pairamenak jasatea eta bere buruari uko egitea, onik atera nahi badu.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 54. orr.

Izan ere, halako idazle "interesgarri" eta are "oso interesgarrien" elemenia bat edonoren eramana eta pairamena mila puska txikitan zartatzeko modukoa izan behar zen.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 136. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Biktimen pairamenak, biktimen bortizkeria balioztatzen du, halaber, biktimen pairamen berriak.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 87. orr.

Sei hilabeteren buruan utzi zuten libro, pairamen haundienak jasan ondoan.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 192. orr.

Bidegurutzeetako pairamen hutsa da, pairamen ahantzia, bere buruaz ahanzterik ez duena.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 274. orr.

Izan ere, sekula ikusi ez bezalako pairamena, abnegazioa eta laztasuna erakutsi zituen.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 333. orr.

Beilariaren haserrean ez dago herrarik, halako pairamen bat baizik.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 171. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Pairamen urteak eta urteak desagertu ziren arriskuaren aitzinean.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 209. orr.

· Beharbada zuzenagoa, egiazkoagoa, giza pairamenarekin lotuagoa da Cheeverren konparazioa.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 107. orr.


pairamendu iz pairamena.

Hala ipintzen zuela bertze tormentu hark ene arima sufrimenduaren eta pairamenduaren atzaparretan.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 384. orr.

Ordu arte, eta pairamenduan urrun heldurik ere, den mendreneko galdera ez zitzaidan hurbildu ere.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 58. orr.

Pairamenduak berak zidan eman nortasun nerea.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 87. orr.

Deus ez baldin bada, pairamendurik ere ez. "Ezerezak ez du sofritzen".  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 128. orr.


pairarazi, pairaraz, pairarazten du ad pairatzera behartu.

Sortzen eta pairarazten dugun biolentzia, gainditzeko zubirik gabeko leizea da, miseria bezala.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 135. orr.

Hiltzaileen arma bakarrak hitzak izan baziren ere, pairarazi zioten bortxa ez zen izan fisikoki buruan mailukada bat baino txikiagoa.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 237. orr.

Otoi, horren gaitzaldi bortitzak ez niri gehiago pairarazi; ezin segurta baitezaket jasanen ditudanik.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 51. orr.

Sufrimendua, Imanol Altunak pairarazi ziona.  Berria - Kirola   2004-08-20

Urruntzearekin giza eskubideak urratzen direla eta ahaideei sufrimendua pairarazten zaiela salatu zuen.  Berria - Euskal Herria   2004-03-11

Erailketa ez zen zigorrik gabe geldituko eta Jaurenea-ko nagusiak pairarazi zuen oinaze guziaren ordaina ukanen zuen.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 56. orr.

Bihotzean nuen ahalkeari gizarteak pairarazten zidana erantsi zitzaion eta paralesiatua geratu nintzen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 335. orr.


pairatsu izond pairakorra.

Herria artalde ergel bat da, batzuetan zozo pairatsua, bestetan anker asaldatua.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 316. orr.


pairatu, paira, pairatzen 1 du ad ezbeharra, kaltea edo gogoko ez duguna amor eman gabe edo etsi gabe eraman. ik jasan 3; nozitu.

Bidaia osoan euri zaparrada ugariak pairatu behar izan zituzten.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 131. orr.

Ikusi ez ezik, geure buruan ere pairatu dugu haien otzantasuna eta morrontza.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 144. orr.

Hau ere jasan behar, aitaren hutsak ez dituelarik semeak pairatu behar.  Herria   2003-12-11

Zernahi pairatua genuen, gosea eta egarria, izua eta tristezia, sua eta burdina.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 277. orr.

Kikildu egingo zen azkenean, horrenbeste ezbehar ezin pairaturik?  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 254. orr.

Bortizkeriak eta laidoak pairatu zituen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 86. orr.

Neke asko pairatuta, hogei urteren buruan iritsi nauk.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 160. orr.

Mespretxua eta gehiegizko begiramena pairatu behar izan zituela aldi berean.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 368. orr.

Larrigura- eta zorabio-aldi luzeak pairatu, ilea galdu, gogoa galdu, lana galdu eta emaztea galdu ondoren [...].  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 10. orr.

Nahiago nuen edozer gauza hain luze pairatu nuen bakardadea baino.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 48. orr.

Juduek pairatu dituzten esetsaldiak aspaldikoak dira, betidanikoak esan daiteke.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 12. orr.

Osiriar Elizak sekula ez zuen jazarpenik pairatu.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 29. orr.

1995ean, frantses liberak eraso gehiago pairatu behar izan zuen, eta Frantziako Bankuak beste diru-murrizte bat egin behar izan zuen.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 191. orr.

XIX. mendean bertan ere pairatu zuten herrialde semiperiferikoek kanpoko finantzaketak ekar dezakeen mendekotasuna.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 112. orr.

Behar duena eginez ordaintzen ez badu, pairatu beharrekoa pairatuz ordainduko du.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 166. orr.

Gorrotoz horditu ondoren, etsipenez beteriko aje garratza pairatzea egokitzen zitzaion.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 71. orr.

Gezur txiki batzuek bakarrik salbatzen gaituzte, sarritan, pairatu ezinezko sofrimenduetatik.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 124. orr.

Hainbeste pairatutakoak ginen biok, eta han geunden gure gorabehera ugarien ondoren, geure buruaren jabe eta elkarren ondoan, ezkontzekotan...  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 303. orr.

2 (adizlagun batekin)

Ziburuk ere ainitz pairatu zuen, Kostaldeko beste herriek bezala, españolak horrat sarturik.  Herria   2003-05-01

Enez Eussan denetarik urrun nintzela konturatu orduko, Joanaren falta garrazki pairatu nuen. Loratzerat zoan landarea itzali zaiku, Ostankoa Haixpeko Mattin Idiart, 16garren urtean, luzaz pairatu ondoan.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 66. orr.

Bortxa, irainak eta pintaketak ere sarritan pairatu dituztela.  Berria - Ekonomia   2004-06-10

Errusiak berriz, [...] bete-betean pairatu zuen 1998an petrolioaren prezioaren erorikoa eta asiar merkatuen murriztea.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 162. orr.

Hemen hoinbertze pairatuentzat Jaun Zerukoak eman bide dio toki bat goxoa bere aita ama eta Antton anaia zenaren aldean.  Herria   2003-01-14

Nahikoa pairatu du dagoeneko.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 220. orr.

3 (era burutua izenondo gisa)

Erradazu ea zure kolektibo pairatua osatzen duten jendeak banaka libre diren ala ez?  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 130. orr.

4 ezin pairatuzko izlag

Urak, baina, ezin pairatuzko izua sortzen zuen nigan.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 39. orr.

Edozein gauzak dardarka jartzen nau, baita txikienak ere, baldin eta eraginik izan badezake nire arimaren nahasmendu ezin pairatuzko honetan. berehala gertatuko lirateke aurrekontu-betebeharrak ia ezin pairatuzkoak, eta izugarri areagotuko lirateke diru-politikaren gaineko akordio faltak.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 38. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ainitz pairatu (5); asko pairatu (5); bortizkeria pairatu (4); bortxaketa pairatu (3); eraso pairatu (3); erasoa pairatu (5); erasoak pairatu (6); erasoak pairatu zituzten (3); gehiago pairatu (5); gehien pairatu (4); hainbeste pairatu (3); jazarpena pairatu (6); ondorioak pairatu (8); ondorioak pairatu zituen (3)

pairatu arren (4); pairatu dituztela salatu (4); pairatu eta gero (3); pairatu izana salatu (5); pairatu ondoan (5); pairatu ondoren (9)

torturak pairatu (11); torturak pairatu dituzten (4); tratu txarrak pairatu (8); urteetan pairatu (3); urteotan pairatu (3)

ondorioak pairatuko (4)

zernahi pairaturik (3)

inkomunikazio aldian pairatutako (3); pairatutako torturak (7); pairatutako torturen (4)

ezin pairatuzko (3)

pairatzeko arriskua (4)

arazoak pairatzen (3); bazterketa pairatzen (3)

egoera pairatzen (3); egunero pairatzen (5); emakumeek pairatzen (9); emakumeek pairatzen duten (5); emazteek pairatzen (5); emazteek pairatzen duten (4); erasoak pairatzen (3); euskal herriak pairatzen (14); euskal herrian pairatzen (3); euskal presoek pairatzen (6); gaur egun pairatzen (4); gazteek pairatzen (5); gazteek pairatzen duten (3); gehien pairatzen (9); gehien pairatzen duten (3); gizarteak pairatzen (3); herrialdeak pairatzen duen (3)

indarkeria pairatzen (5); jazarpena pairatzen (10); jazarpena pairatzen ari (3); korsikak pairatzen (3); lagunek pairatzen (4); lagunek pairatzen duten (3); langileek pairatzen (4); langileek pairatzen dituzten (3)

ondorioak pairatzen (12)

pairatzen du nahitaez (3); pairatzen duen bazterketa (3); pairatzen duen egoera (10); pairatzen duen gatazka (9); pairatzen duen indarkeria (4); pairatzen dugun egoera (6); pairatzen dugun gatazka (3); pairatzen duten diskriminazioa (3); pairatzen duten egoera (12); pairatzen duten egoeraren (3); pairatzen duten indarkeria (3); pairatzen duten sakabanaketa (3); pairatzen hasi (3); pairatzen jarraitzen (3)

preso politikoek pairatzen (3); presoek pairatzen (9); presoek pairatzen duten (5); sarritan pairatzen (3); senideek pairatzen (3); zernahi pairatzen (3)


pairatzaile iz pairatzen duen pertsona.

Sindrome baten menpeko zara, patologia arraro baten pairatzaile.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 81. orr.

Azkenean ni neu egin naute egoera horren erantzule eta pairatzaile.  Berria - Harian   2006-05-10

Suntsipenaren eragina ezberdina da eta espero zitekeenaren alderantzizkoa, pairatzaile nagusiak ez baitira estatu unibertsal zenduaren mendeko izanak, garaile nabarmen diren barbaroak eurak baizik.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 153. orr.


pairatze iz ezbeharra, kaltea edo gogoko ez duguna amor eman gabe edo etsi gabe eramatea.

Ikusita gerra ondoren kolonietako jendea ekarri zutela Frantzia altxatzeko, hemen lana egiteko, zer pentsatu behar dugu? Zer erran nahi du pairatze horrek?  Berria - Euskal Herria   2006-05-04


pairu iz pairatzea, pairakortasuna, jasankortasuna. ik pairamen; eroapen.

Urteen bortxaz pairua urritzen zaigu denei.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 146. orr.

Haren borondateak ez zuen gehiago nahi izan haien pairuak eta miseriak irauterik.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 104. orr.

Sofrimenduak pazientzia eskatzen du, eta hori ondo daki gure hizkuntzak, sofrimenduzko "pairatu" hitzaren errotik bertatik pazientziazko "pairua" sortu duenean; hizkuntzak badaki, eta hala adierazten digu, heriotza baten mina eramateko pairurik ez duenak, heriotza horren ondorio mina baino latzagoak direnak pairatu beharko dituela.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 124. orr.

Ez bainituzke zure pazientzia eta pairua agortu nahi.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 162. orr.


pairugabetasun iz pairurik eza.

Ez dakit gaur beharrik denik esateko lan kritikoak oraindik Argien fedea dakarrela; nire ustez, geure buruari buruzko lana behar izaten du beti, hau da, askatasunaren pairugabetasuna itxuratzen duen lan pairakorra.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 97. orr.


paisa iz moneta baten zatikia, gehienetan errupiaren ehunekoa.

Sakelan 50 paisa zituen eta autobusean sartu zen.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 136. orr.


paisai ik paisaia.

paisaia (809 agerraldi, 124 liburu eta 218 artikulutan; orobat paisaje 124 agerraldi, 41 liburu eta 7 artikulutan, eta paisai g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian paisaia agertzen da) 1 iz behatzailearen aurrean agertzen den landa zatia, landa ikuspegia.

Espazioa eta paisaia ulertzeko modua izugarri aldatu da automobila agertu zenetik.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 42. orr.

Hantxe sentitzen omen zen libreen, paisaiak baretzen omen zion itzulerak sortutako egonezina.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 175. orr.

Zeta finezko errezelen artetik ilargiak argitutako paisaia ikusten da.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 93. orr.

Egun hartan ez ninduen paisaiak erakarri, nire etxe parean piztu zen argi ttiki batek baizik.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 27. orr.

Paisaiari begira gelditu zen gero.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 102. orr.

Paisaia ere aldatuz doa: horiak berdeari egiten dio leku, lauak aldapari.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 157. orr.

Ez dago paisaiaren irakurketa naturalistarik: ez da kontatzen ikusten dena eta entzuten dena.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 181. orr.

Nicolas Poussin (1594-1665), pintore frantsesa, paisaia lirismo amestiz interpretatu zuena.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 194. orr.

Nork erran du paisaia guziak arimaren egoera direla?  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 28. orr.

Edozein paisaje ez baita bihotz aldarte bat besterik.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 151. orr.

Zure begiek ez dute paisaje bat begiz jo besterik egiten, paradisu izan zitezkeen bazter galgarriak oro paisaje bilakaturik baitaude denbora jakineko bidaiari ustekoarentzat.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 31. orr.

Elurrak sinplifikatu egiten du paisaia: bideak, koloreak, etxeak ezabatu egiten dira, hortik bien arteko harremana.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 181. orr.

Bila nazazu paisaian: ni naiz beti hurbilduz eta beti hurrunduz doan errekasoinu hori.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 221. orr.

Zerbait hautsi berri da paisaian.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 127. orr.

Irudi zabalean galduta, paisaian urtuta, bakar-bakarrik pasa beharko duzu ondorengoa.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 170. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Gauak hartutako paisaia amaiezinak zeharkatzen zituen trenak.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 64. orr.

Constableren paisaia hodeitsuak giroari dagokionez dira zirraragarriak.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 266. orr.

Inguru osoan, paisaia laua, arrea eta goibela zen.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 260. orr.

Leiho horretatik seguru Bilbo ikusiko litzatekeela, Santutxuko paisaia urbano bat.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 84. orr.

Paisaia txinatar edo japoniar batzuetan bezala.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 147. orr.

Paisaia artikoek Sahararen antza dute.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 182. orr.

Ezin zuen jasan paisaia mediterraneo hura.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 144. orr.

Ibaizabalez beste aldeko burdinazko paisaia dekadenteak logura dakarkizu.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 27. orr.

Kalamar-latek, hautsontzi beteek, tabako paketeek eta botila metal-urek osatutako paisaje kaotiko samarraz.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 21. orr.

Paisaia beti-berdin horietan, marrazkilari baten arkatzak, ikuspegi berezi baten bila, ez zuen aurkituko zer marraztu.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 109. orr.

Kanpoko paisaia naturaletan filmatu diren serieko film zahar batzuei.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 161. orr.

Egunero zin egiten zuen ez ziola leihoari begiratuko, eta egunero begiratzen zion, izuz, tristuraz, betiko paisaia ezaguna ezagutu gabe, hain era bitxian itxuraldatzen zen.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 198. orr.

Zelakoa litzateke itsasoko paisaia itsasoko ura desagertuko balitz?  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 402. orr.

Begirada ere estatuena izan ohi dute: gogogabetua, inguratzen dituzten paisaia ametsezkoetan galdua.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 124. orr.

Egun argitsua da gaurkoa, eta egun argitan ikusi nahi dut nire txikitako paisaia sentimentala.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 163. orr.

3 irud/hed

Bizitzaren zoko baztertuetako paisaia ilunetara.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 47. orr.

Paisaia -kasu honetan gure literaturarena- beti ere osatzear egongo baita, eta auskalo noren obra izango den gogoratzekoa gerokoen ikuspuntutik.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 360. orr.

60ko hamarkadaren paisaia humano eta fisikoaz dago osatua eleberria.  Berria - Kultura   2004-09-08

Baina ez da sinfonia hutsa, sekula guzian bihotzean eramanen dudan paisaia polifonikoa baizik.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 98. orr.

Menpekotasunaren paisaia aldatzen ari da gure gizartean: asko zabaltzen ari da eta orain askoz menpekotasun mota gehiago daude.  Berria - Gaiak   2006-02-28

Flandesko paisaia politikoan eragin handia izan dezakeen epaiketa egiten ari dira Gent hiriko helegite auzitegian.  Berria - Mundua   2004-03-20

Flandesko paisaia politikoan eragin handia izan dezakeen epaiketa egiten ari dira Gent hiriko helegite auzitegian.  Berria - Mundua   2004-03-20

Idaztea, tapiz batean paisaia osatzea.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 349. orr.

Uzkur joan zen oholtzaren gainetik mahairaino, bataila ondorengo paisaiari begira.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 240. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Paisaia-marrazki batzuetan marren artean pertsonaia ezkutuak aurkitu behar izaten diren bezala.  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 46. orr.

Hil herri berde edo paisai bazterrak.  Herria   2005-05-12

P.-H. de Valenciennes margolaria bizitik hartutako paisaia-ikuspegi txikitxo batzuk margotzen espezializatu zen 1780 aldera.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 218. orr.

Bada historia liburua eta bada paisaia liburua. Sur l'eau irakurri eta xehetasunaz ohartu nintzenean, garraiobide berriek itsasontzia bazterreratu ondoren gertatutako paisaje aldaketaz pentsatzen geratu nintzen.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 140. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Emeki, nik hala-hola ikusten nuen auzo-paisaiak amets giroa esaten diogun beste barne-paisaia hori sortu zuen.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 101. orr.

Hainbat minutuz ibili zen, ura papera zapia toallatxoak astintzen, garbitzen eta idortzen, ilargi-paisaje hartan.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 101. orr.

Udaberri edo udazkeneko mendi-paisaia zabal bat ikusi dut neure barruko begiekin.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 145. orr.

Jenerala eta biak bakarrik gelditu zirenean goian, inudea ondoan jarri zitzaion, barandan bermaturik, mendi-paisaia bati begira baleude bezala.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 83. orr.

Bizitza elur-paisaje bat bezalakoxea dela...  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 166. orr.

Halako batean, tximista bat, eta istant batez Santa Klara, Urgull eta Igeldoren soslaiak agertu zaizkio, eta badia bera, amets-paisaia batean bezala.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 208. orr.

Gelan dugun argitze lausoarekin gerraondo paisaia erreparatu eta barreka hasi gara, eta musuka.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 421. orr.

6 paisaia bat erakusten duen margolana edo kidekoa.

Gainerakoak paisaiak dira, inpresionistak, ez dakit norenak.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 144. orr.

Paisaiaren generoaren barruan koka dezakegu nire obra hau.  Berria - Kultura   2004-01-24

Koadro gehienak xumeak ziren, tamaina txikiko paisaiak edo erretratu errealistak.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 97. orr.

Cardenasen paisaiek mugitzen ari diren irudiak erakusten dituzte.  Berria - Kultura   2004-07-07

Horren aztarren nabarmenak ageri dira margolaritzaren parte handi batean, paisaiarenean batez ere.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 145. orr.

Veneziako paisaiak dira hirurak, Canalettoren oihal gaineko bi olio eta Guardiren paper gaineko marrazki bat.  Berria - Kultura   2004-07-27

Mendiak, Euskal Herriko ikur, aldapak, paisaiako ezinbesteko osagai.  Berria - Kirola   2006-04-02

Elkarrekin hasi ziren paisaiak lantzen [Cezanne eta Pissarro].  Berria - Kultura   2006-03-14

Paisaiak eta erretratuak pintatu behar zituela, oinarriak ikasi.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 51. orr.

Orduan ekin ziela hainbat xelebrekeriari, besteak beste, argazkizaletasunari, paisaiak pintatzeari geroago.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 125. orr.

Paisaiak ere pintatzen nituen, eta kale-txokoak; trenen mekanismoen barruan beti ere.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 125. orr.

Tximiniako apalean, pitxerrak ageri ziren, kobrez landutako paisaiez hornituak.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 90. orr.

Lehendabiziko argazki modua erretratuak, paisaiak egiteko erabili zen segituan.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 156. orr.


paisaiagintza (corpusean paisajegintza soilik) iz

Paisajegintzaren lainopean galduak gabiltza, eta nik Fernando artzainaren begiradatik puska bat eskatzen dut gure begi inuzentetuentzat.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 161. orr.


paisaialari iz paisaje-margolaria. ik paisajista.

Pa[i]saialariak denak taldean, espresionistak: Angel Moraza, Gerardo Armesto, Enrique Pichot, Enrique Suarez eta Jose Miguel Jimeno Mateo.  Berria - Kultura   2004-04-14


paisaje ik paisaia.

paisajegintza ik paisaiagintza.

paisajismo iz paisaiak margotzea.

XIX. mendeko paisajismoko izen handietako bat izan zen de Haesena.  Berria - Kultura   2004-02-11


paisajista 1 iz paisaje-margolaria. ik paisaialari.

Lurraren beste agerkera gezurrezko bat da "gure bazterrak" dei genezakeena, hots: aurkintza, parajea, paisajea, argazkia; sasoi bateko paisajistek ikusi uste zuten natura-puska apaingarri huts bihurtua; Lizardik bultzi-leiotik ikusten zuen irudipen hura bera.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 211. orr.

Herri bidea Iñigo Segurola paisajistak zabaldu eta edertuko du.  Berria - Harian   2006-03-03

2 parke eta lorategietako paisaiaren disenatzailea.

Frederick Law Olmstead eta Callvert Vaux, Central Park ideatu zuten paisajistek diseinaturiko Prospect Park erraldoia ere Brooklynen dago.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 88. orr.

Egundo egindako arkitektura lehiaketarik handienak badu irabazlea: Michael Arad arkitektoaren eta Peter Walker paisajistaren Reflectincg Absence egitasmoa hautatu dute New Yorkeko World Trade Center gune ospetsuan 2001eko irailaren 11ko erasoen ondorioz hildakoen omenez ezarriko den monumentu edo memoriala egiteko.  Berria - Kultura   2004-01-08


paisajistiko izond paisaiarena, paisaiari dagokiona.

Kalte paisajistiko gogorrak.  Berria - Euskal Herria   2004-05-13


paisajistikoki adlag paisaiaren aldetik.

Herria soziologikoki, paisajistikoki, ekologikoki... aldatuko dela diote, eta horrelako erabaki bat hartu baino lehen herritarren iritzia entzuteko eskatu diote Udalari.  Berria - Harian   2006-03-14


paisano iz 1 herrikidea, herritarra.

Ameriketako Estatu Batuek Alemaniaren kontra ez dakit zein gerrari ekin zioten denboran, hiru paisano ardo botila batzuen inguruan bilduta zeuden.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 53. orr.

2 paisanoz militarrez eta poliziez mintzatuz, kaleko jantzian.

Polizia nazional bat zebilen gertu paisanoz jantzita.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 128. orr.

Paisanoz jantzia zetorren, pistolaren giderra gerrikopean ageri zuela.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 10. orr.

3 paisanozkosup_1 izond

"Ekipaje handia eraman al du aldean?" "Paisanozko traje batzuk, besterik ez".  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 181. orr.

4 paisanozkosup_2 izond/iz poliziez mintzatuz, paisanoz jantzirikoa.

Batzuetan, droga edo lapurretagatik gazteren batzuk detenitzen bazituzten, paisanozko poliziek komun horietan sartzen zituzten erregistratzeko.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 115. orr.

Esaten dute sekreta pila bat dabilela, bai zipaioenak bai paisanozko pikoloak.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 158. orr.

Paisanozkoak zain neuzkan zubian.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 111. orr.

Paisanozkoek hirulaurdenekoak eramaten dituzte pipa disimulatzeko.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 134. orr.


paisibleki adlag lasai.

Hortakoz, harzak bada godalet hori, eta munduaren edertasun mugarrigabeari topa eginez, solasa eten gabe, paisibleki, edanzak hire Arketipoetara igorriko hauen edari mingots, zikuta libre hori  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 105. orr.


paisol ik parasola.

paita iz ahatea.

Ahate, antzara, paita eta halakoen gainean gehiago eta zehatzago dakienik ez du inoiz ezagutu Ernest Hemingwayk, Parisko estudioan hark dituen zirriborroak horren lekuko.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 42. orr.

Paiten urmael ertzetik pasa garenean, bikotea ikusi dugu zirritan.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 113. orr.


paja1 1 iz adkor masturbatzea.

Neskaren hamaikagarren paja zuzenean eta enpalmaturik ikusi ostean, bikote hari agur esan eta bestelako jende taldeei hurreratzen hasi nintzen.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 56. orr.

2 (egin aditzarekin) masturbatu.

-Zer nahi duzu, nik paja bat egitea?  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 90. orr.

Zenbat paja egin dituk udalekuan hagoenetik.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 89. orr.

Eta ez egin paja lar, txarra da eta.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 48. orr.


paja2 ik paia.

pajaro iz adkor pertsonez mintzatuz axeria, alea, birigarroa.

-Nahikoa badut zu bezalako pajaroei ematen! -Zapero hori ze pajaro klase izan zen jakin dezaten -bukatu zuen.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 201. orr.


pajatxo iz adkor paja, masturbatzea.

-Norbaiti ematea edo norbaitek zuri ematea, edo pajatxo batzuk elkarri...  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 26. orr.


paje (orobat page g.er.) iz jaun baten morroia edo mutila.

Bitartean, paje batek Santxo Panzak bere emazteari idatzitako gutuna eramango dute ezkutariaren herrira.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 177. orr.

Jose Gaintzakoak bi estudiante, bi dontzeila, bi neskame, eta pagea.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 53. orr.

Loiolako ibarrean sortu zen Inazio, paje izatetik santu bilakatutako hura.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 176. orr.

Posizio hartan eta bere ile kizkur-kizkurrarekin, mutikoak paje bat ematen zuen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 338. orr.

Piak zabalik, izartuta eta busti samarrik zituen begiak, paje batena, aingeru batena zirudien bere azal leun haren gainean, begiratu zionean.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 181. orr.


pakana iz tamaina handiko zuhaitza, intxaurraren antzeko fruituak ematen dituena.

Dira anakardoa, arabarba, babakoa, banbua, bergamota, feijoa, getozka, gonboa, guaiaba, karanbola, kardamomoa, kiwanoa, krosnea, kumkuata, lima, litxia, lotusa, mandioka, mangustana, mangoa, marakuia, mirtiloa, naxia, onddoa, pakana, papaia, ranbutana, salsifia, soja, tamarilloa, taroa, topinanburra, txaiotea, Txinako patata gozoa, txirimoia, zidra eta beste hamaikatxo ere Euskal Herriko klima desberdinetan, errentagarri gertatzen diren heinean.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 33. orr.


pakante iz soila.

Eremu hutsen, pakanten galderak, ez ditu halere gobernamenduak entzuten.  Herria   2005-09-15


pakatu ik pagatu.

pake ik bake.

pakebote iz posta eta bidaiariak garraiatzeko itsasontzia.

Begiak igurtzi eta inguruetara begiratu nuen, pakeboterik edo kargaontzirik ba ote zebilen inguru haietan.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 114. orr.


pakeoso izond adkor baketsua.

Onak, leialak, nobleak, pake osoko pakeosoak.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 252. orr.


pakeoxo izond adkor baketsua.

Gaztea atera daiteke alaia, normala, txintxoa eta pakeoxoa, hau da, paranoikoa; kontrako eztarriko psikiatrek idoro ziguten hipernormaltasuna paranoiaren era bat dela: beldur ikarante batek harrapatutakoaren izaera normal-normal-normala.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 125. orr.


paket ik pakete.

paketa ik pakete.

paketaia iz ipar pusken multzoa.

Presondegiko puskak eman zizkidaten, paketaia: estalkia, mihisea, platera, baxera batzuk, hortzak eta muturra garbitzeko puska batzuk, bizarra mozteko plastikozko tresnak, botatzen diren horietarik.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 25. orr.

Paketa pausatu eta han gelditzen naiz, hatsartzen, ezker eta eskuin begiratzen, hainbesteko mugimenduz pixka bat harriturik, eta bat-batean, hamar metrotan, ezagun bat ikusten dut bere paketaia lurrean pausatzen ari.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 105. orr.

Ene paketaia ohe gainean pausatu eta jartzen naiz ni ere ohe gainean, hatsa hartzeko pixka bat eta ene sentimenak ordenatzeko, lasaituz.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 29. orr.


paketaño iz ipar paketetxoa.

Etortzen ahal ez zireneri etxerat eremana izan zaiote paketaño bat eta gisa hortan denek plazer hartu dute.  Herria   2005-02-03


paketatu, paketa, paketazen 1 du ad pakete batean bildu.

Ohetik jauzi egin eta apalategiko gauzak paketatzen segitu du, erdi biluzik, bere buruarekin hizketan ibiliko balitz bezala.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 98. orr.

Mutilaren gauzak jasotzen eta paketatzen lagundu beharko diguzu, Gregory.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 178. orr.

Herritarrek euren ondasunak paketatu dituzte, baina euren etxeetan jarraitzen dute.  Berria - Harian   2005-08-16

Bitartean, kaxak egongelan pilatzen ari da, aukerako tresnak eta neguko arropak paketatu ahala.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 96. orr.

Jakin nahi nuke nola paketatuko dugun trastea.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 98. orr.

Tankeak upelak ziren berez, pinuzko kutxa handietan paketatuak hirurak.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 105. orr.

2 irud/hed

Beste animalia batzuk, ez baitute ura alferrik galtzeko (haiek, edo haien arbaso urrunek, alegia), asmakuntza argitsu bat egin dute, beren nitrogenoa azido urikoaren moldean paketatzea bururatu baitzaie.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 239. orr.

3 (era burutua izenondo gisa)

Hain barregarri ikusten zituen, alde batetik, izar haiek, obelisko paketatu hura zintzilik zutela [...] non haien gainetik eta zeruko izar guztien gainetik sentitzen baitzen une batez, Nefertiti berraragitu bat balitz bezala, sentsazio hark bere autoestimua areagotzen zuela.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 155. orr.


paketatze iz pakete batean biltzea.

Paketatzea, etiketatzea edo muntaia txikiak bertan egin ditzakete, esaterako.  Berria - Ekonomia   2006-01-27

Batu baino, ez litzateke egokiagoa paketatzearen edo ontzien inguruko araudi zorrotzagoak egitea?  Berria - Harian   2006-01-03

Hondakinen kudeaketarako planak bultzatzeko, paketatzeak murrizteko.  Berria - Euskal Herria   2004-03-30

Zeharo jota amaitu dugu paketatze lanetik.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 99. orr.


paketaxo ik paketetxo.

pakete (orobat paketa eta paket g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian pakete agertzen da) 1 iz batera biltzen eta lotzen diren gauzen multzoa; hobeki babesteko edo garraiatzeko biltzen eta lotzen den gauzakia.

Paketea hartu eta denda atzera sartu zen.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 95. orr.

Bere poltsak eta paketeak hartzen ditu Rosalind-ek.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 246. orr.

Paketea Armandok bidalia, Managuatik.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 305. orr.

Burkoaren ondoan zuen paperezko paketea ireki zuen.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 44. orr.

Saskia paketeak biltzeko paper marroi zabal batez estalita zegoen.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 161. orr.

Zatarki-paper koipeztatu batez bilduriko pakete bat darama besapean.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 222. orr.

-Ondo egin dozu lo, lagun? -esan zidan, lurreko kartoi eta burusiekin pakete bat egiten zuen bitartean-.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 47. orr.

Berak ekarritako paketeak zabaldu zituzten.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 117. orr.

Paketa eskuan, emaztea bera gorderik zegoen eskualdera abiatu zen.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 140. orr.

Atondoan zutik dago, pakete batzuk besoetan dituela.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 128. orr.

Logalez, astunak sentitzen zituen besoak eta astunagoa paketea.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 136. orr.

Alderdi sozialistaren egoitzako ate aintzinean, Bourgneuf karrikan, auzoek ikusi duten paketari susmo txarra harturik poliza abisatu dute.  Herria   2002-12-19

Gizona, andrea eta bi ume [...] maleta edo paketeen gainean eserita denak.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 181. orr.

Droga 69 paketetan banatuta zegoen.  Berria - Euskal Herria   2006-01-25

2 (izenondoekin)

Mostradoreko kaxoitik pakete handi samar bat hartu zuen.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 47. orr.

Bere kartera hartu eta oihal zakarrezko pakete luzanga bat atera zuen.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 266. orr.

Soldado batek ateko leihatilatik paketa ttipi bat eman zidan.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 23. orr.

Bertatik periodiku orri batean bildutako pakete ttipi bat atera du.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 29. orr.

Pakete ñimiñoak eskutik eskura aldatzen ziren axkar-axkar, txutxu-mutxuka beti.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 80. orr.

Nik ez nuen uste horrenbeste lan emango zuenik pakete koxkor honek.  Berria - Kultura   2004-01-17

Pakete karratuak, zilindrikoak, punta-zorrotzak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 216. orr.

Pakete borobil bat zeraman agure bat besterik ez zen tren hartatik jaitsi.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 32. orr.

Hiritar batek pakete susmagarri bat ikusi zuen Kandahar hego-ekialdean kokatua den Manzalbat auzuneko merkatu lekuko sal-mahai baten azpian.  Berria - Mundua   2004-01-07

3 (edukia adieraziz; ik beherago 6)

Lucyk tea zerbitzatzen dio, eta jenjibre-gaileten paketea eskuratzen dio.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 254. orr.

'Pepito' txokolatezko bixkotxa bi paketa osorik jan zenituen eta desesperaturik oheratu zinen.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 14. orr.

Pakete bat, jatetxeko sukaldean osturiko janariz betea.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 47. orr.

Kaja bat azukre, eta kafea... bi pakete nahikoa.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 23. orr.

Pakete horretan bost kilo dinamita daude.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 28. orr.

Igor bestalde mezulari hauekin 20 paketa kartutxa.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 156. orr.

Zenbat pakete ez ote zion Manueli kartzelara bidali bere dendako jenero onenentsuarekin!  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 37. orr.

4 irud/hed

Eta gabonetako oporraldiaren amaierak pakete turistikoen salneurriak jaistea ere ekarri zuen.  Berria - Ekonomia   2006-02-17

Edurnezurik bere ipotxaren akzioen pakete bat erosi duela zioen zurrumurru bat izan zen igoeraren eragilea.  Berria - Ekonomia   2004-12-15

Baina bonbilla bat piztean, energia pakete txikiak balitz bezala jokatzen du argiak.  Berria - Harian   2005-02-11

Nodotik nodora, mezuak pakete ezberdinetan bidaltzea zegoela pentsatu zuten.  Berria - Gaiak   2004-09-03

Hona etortzen da beste edozein herrialdetara joango balitz bezala, azaleko diskurtsoekin, pakete hutsekin, eta hemengo galderei erantzunik eman gabe.  Berria - Euskal Herria   2004-11-28

5 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Jaffer-en ametsa handi denean pakete-eramaile ofiziala izatea da.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 131. orr.

Juana pakete-mandataria da; neska bizipozgarri asteburuetan soilik.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 272. orr.

Biharamun goizean esnatu zenean, hala ere, lehenengo ikusi zuen gauza pakete-pila txiki bat izan zen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 180. orr.

· Hiru gizonek pakete-bonba baten pare, karrikara aurtiki nindutenean.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 186. orr.

6 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

-Gaizki iruditzen ez bazaio, saltzen dudan laugarren egunkari paketea da -txistukatu zuen Pepponek, dirupaperak aletzen jarraituz.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 295. orr.

Euretako asko une berean ibili ziren airean, merkantzia paketeak bezala, eskutik eskura.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 162. orr.

Saxok, kleenex paketeak eskuan, bera despeditu eta, kaltzadara egin zuen.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 44. orr.

Alboan makarroi paketea. Kuskus-paketez eta harisa-kutxaz betetako apalen artetik eraman zuen Léak besaulkia.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 240. orr.

Amaginarrebak prestatutako kroketa-pakete bat izozkailutik atera, eta bazkari bizkorra prestatu dut.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 118. orr.

Janari eta edari-ilarak, pate-kaxak, gaileta-paketeak.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 28. orr.

Malfoyri bere hontz handiak etengabe ekartzen zizkion etxetik gozoki-paketeak.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 132. orr.

Hitzik esan orduko ateratzen du Mikelek bonboi paketea kotxe barrutik eta eskura luzatzen dio.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 175. orr.

Kobrezko ontzia ura berotzeko, saltxitxa-pakete zanpatu samar bat, su-pala, te-ontzia.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 49. orr.

Guk 1919ko ardo botila bat oparitu genion, Van Daandarrek [...] piccalilly pote bat eta bizarra mozteko xafla pakete bat.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 292. orr.

Komisariaren lau izkinatan dinamita paketeak plazatu zituzten.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 52. orr.

7 kartoizko kaxa txikia, 20 zigarreta dauzkana.

Paketetik azazkal gorriez zigarro bat hartu eta piztu zuen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 56. orr.

Egunean hiru pakete erretzeak kontzientzia gaiztoa ematen ziolako.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 194. orr.

Zigarro bat pizteko gogo bizia sortu zitzaidan, baina ez nuen eskua paketeraino luzatu.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 52. orr.

Paketeko azken Camela jo zuen.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 116. orr.

Marlboro paketea atera zuen kaxoi batetik.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 66. orr.

Letiziak poltsikotik zigarro paketea eta kartera atera zituen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 56. orr.

Mahaipetik, tabako pakete bat baino gutxi handiago zen zerbait pasatu zion plastikozko poltsa batean bildua.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 114. orr.

8 adkor gizonezkoen ernal organoak.

Ekintza eta hotsa ondo lotzen asmatu behar: esate baterako, titi txiki batek txintxarri hotsa izan dezake, eta ipurdi handi edo pakete nabarmen batek bozinarena edo mok-mok durundatsua.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 101. orr.

Bere burua, bere bizepsak, bere abdominalak edo bere paketearen neurria.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 24. orr.

Aurpegia zuriz pintatuta eta maila beltz batzuekin paketea markatzen zuten morroi bi.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 140. orr.

Praka bakero estuak paketea markatzeko, kamiseta are estuagoa gimnasioan landutako bizeps eta pektoralak nabaritzeko.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 19. orr.

9 triste paketa ipar zorigaiztokoa.

-Triste paketa! -ihardetsi zion Mikelek autotik ateratuz-.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 29. orr.

Triste paketa halakoxea!  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 124. orr.

Eta zu, triste paketa...?  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 9. orr.

Ez duzue Euskal Herriko laborantza ganberarik nahi? hogei udalek kakahuete batzuk eman dituztelako, denbora galduko duzue haiek auzitan ezartzen? triste paketa batzuk zarete!  Berria - Euskal Herria   2006-02-07

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

camel pakete (4); camel pakete bat (4); ducados pakete (4); pakete bat atera (14); pakete bat erosi (5); pakete borobil (3); pakete handi (9); pakete handi bat (6); pakete osoa (4); pakete txiki (3); tabako pakete (11); tabako pakete bat (6); tabako pakete baten (3); winston pakete (4); winston pakete bat (4); zigarro pakete (17); zigarro pakete bat (7)

paketea atera (15); paketea atera zuen (7); paketea eman (6); paketea eskaini (3); paketea hartu (6); paketea ireki (4); paketea ireki zuen (3); paketea jarri (3); paketea luzatu (3); paketea zabaldu (4); tabako paketea (13); zigarro paketea (12); zigarro paketea atera (6)

zigarro paketeak (3)

zigarreta paketa (6); zigarreta paketa bat (4)


paketedun izlag paketea duena.

Zutik, estutasunarengatik gorputza ezin higituz, paketedun poltsa gerri ondoan segurtatuz, South Bronx-erantz zihoan Joseba.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 93. orr.

Galtzarbean gabardinaz eta besoaz paketedun poltsa erdi ezkutatuz, "behar dena bedi", ibiltzen hasi zen, gorputza zuzen, aurpegia lepokoan erdi gorderik.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 137. orr.


paketeetaratze iz paketeetan biltzea.

Beste neska batek ur-txorrotean hozten zituen molde-ontziak, eta bakoitzetik ezpain-margozko hogei zilindrotxo gorribizi ateratzen zituen; beste batzuek, azkenik, apaintze eta paketeetaratze lana zuten beren kargu.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 232. orr.


paketegintza iz paketeak egitea.

Ezinduekin osatutako lehen enpresa sortu da Tacal Fundazioaren barruan; ezinduez osatutako Txileko lehen konpainia, beste enpresei zerbitzuak eskainiko dizkiena, adibidez, paketegintzan.  Berria - Euskal Herria   2004-06-18


paketetxo (orobat paketaxo g.er.) 1 iz pakete txikia.

Bigarren paketetxoa zabaldu nuen.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 66. orr.

Opari gisa bildutako paketetxoa eskaini zion.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 147. orr.

Jostailu bat bezalakoa zen, ezin Eguberri egunera arte itxaron, bezperan ireki beharra zegoen paketetxoa.  Berria - Kirola   2004-08-07

Arinago hasten da Letizia paketetxoa askatzen bere gelarako bidean.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 63. orr.

Gutunarekin batera paketetxo bat ere jasoko duzu, Patri, gorde ezazu ongi.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 98. orr.

Bakoitzean paketetxo bat zegoen, paperez bilduta, bere jabearen helbidearekin.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 162. orr.

Paketetxo bat garraiatu behar duzu.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 39. orr.

Onartu behar dut eskuetan izan nuenean -ideia erlikiak berak eman balit bezala-, paketetxo bat egin eta Arana Fundaziora igortzeko asmoa bururatu zitzaidala ohar labur batekin, zeinean, argibide asko eman gabe, Sortzailearen hezurra zela azalduko nien.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 451. orr.

Hoa hire baxuarekin Gasteizera, emaiok paketetxoa eskatzen dianari, eta akabo!  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 135. orr.

Biotako batek nik jaso beharreko paketetxo bat eduki behar luke.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 146. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Leire Marie Claire aldizkaria irakurtzen, bareago, sosegatuago, alboan gaileta paketetxoa zabalik duela.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 66. orr.


paketetzar 1 iz adkor pakete handia.

Berrogei bat paketetzar guztira, ez pisu handikoak, ez, baina bai lana eman zutenak.  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 59. orr.

2 (hitz elkartuetan)

-Etzan zaitezte hirurak hor, gusanito paketetzarren artean, eta geldi egon.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 104. orr.


paketta iz ipar adkor paketetxoa.

Hor berriz baditugu presuna batzu gure aiduru azken agur baten egiteko eta ere paketta batzu gurekin igortzeko hemengo kusier.  Herria   2004-03-25


pakeurruti izond

Esan zidak, pakeurruti horrek: 'Kentzak elur hori hortik.'  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 25. orr.


pakidermo izond/iz ugaztun arkiodaktiloez mintzatuz, oso azal lodia eta gogorra duena; horrelako ugaztunak biltzen zituen taxon zoologiko ohia.

Makina bat abelgorri, bertze hainbeste felino, saguzar saldotxo bat, suge dezente, zenbait kaiola bete tximino, pakidermoren bat edo, hamaikatxo hegazti, kakalardo multzo handi bat, anitz armiarma, arkakuso ugari eta abar eta bertze.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 10. orr.

Deinoterio [...]: iraungiriko pakidermo bat, Pterodaktiloa boladan zegoenean ugaldu zena.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 70. orr.

Asiako pakidermo espezierik txikiena da, eta soilik uharte horretanan bizi da.  Berria - Gaiak   2006-04-05


pakistanar ik pakistandar.

pakistandar (orobat pakiztandar g.er. eta pakistanar g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian pakistandar agertzen da) 1 izlag Pakistangoa, Pakistani dagokiona.

Mila pakistandar gudarik muga pasatu dute talibanekin guduetan parte hartzeko.  Herria   2001-11-08

Erakutsi digute zer diren Pakistandar familia baten gora beherak Bradford Ingalaterrako hiri batean.  Herria   2002-08-08

Marwani, eroa, pakistandar galletak saltzen dabilena, oihuka ari da: "Kanpora kolonialismoa! Gora Maroko independentea! Al Djihad, Al Djihad!".  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 192. orr.

Haurdunaldiaren bederatzigarren hilabetera hurbiltzen ari da emakume pakistandarra.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 175. orr.

Bat harrera etxe batean eta besteak etxe okupatu batean, eta pilatutako amorru guztia bizilagun pakistandar batek jasan beharko du.  Berria - Kultura   2004-09-23

2 iz Pakistaneko herritarra.

Albaniarrekin, pakistandarrekin eta indiarrekin trafikatzen zuten normalean.  Berria - Gaiak   2004-05-26

Glasgown elkartzen diren pakistandar baten eta irlandar katoliko baten arteko amodio istorioa.  Berria - Kultura   2004-05-05

Mendebaldeko komunitateak lortua zuen indonesiarrekin ondo moldatzea, hauek japoniarrengandik askatzea lortu ondoren, eta bere borondatez utzi zuen filipinarren, zingales, birmaniar, indiar eta pakistandarren gain zuen agintea.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 365. orr.

Noraezean dabiltzan pakistandar hauei badugu zer eskertu.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 36. orr.


pakiztandar ik pakistandar.

paktatu, pakta, paktatzen du ad itundu, ituna egin.

CiU Kataluniako gobernua lehertzen saiatzen ari da, gero PPrekin paktatzeko.  Berria - Mundua   2004-03-11

Aukera ineditoak ere aztertu behar dira, interesak eta ideia kontrajarriak negoziatzeko eta paktatzeko.  Berria - Euskal Herria   2004-11-06


paktismo iz paktuen aldeko jarrera.

Paktismo lotsagarri bat iruditzen zitzaigun erreforma onartu izana, gerra garaiko gudariek sekula egingo ez zuketena.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 68. orr.

Imazentzat paktismoaren ikurra astintzea epe luzera bere proiektu politikoaren porrota izan litekeen bezala, subiranotasuna ikur sinboliko hutsa bihurtzea ere ez litzake, agian, ezker abertzalearentzat mesedegarria.  Berria - Euskal Herria   2006-03-09


paktista 1 izond paktismoarena, paktismoari dagokiona.

Historian zehar Euskal Lurraldeen eta Estatuaren arteko harreman moldea markatu duen espiritu paktistaren barruan.  Berria - Harian   2005-11-13

2 paktismoaren aldekoa.

EAJk duela urte batzuk zituen jarrera autonomista eta paktistengandik apur bat urruntzea lortu dugu.  Berria - Euskal Herria   2004-05-04

Gure alderdia beti paktista izan da.  Berria - Euskal Herria   2004-01-17

Paktista samarra bere alderdiko guztiak bezala, baina jatorra."  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 440. orr.


pakto ik paktu.

paktu (orobat pakto g.er.) 1 iz hitzarmena, ituna.

Ez pakturik ez erreformarik, askatasuna irabazi egin behar dugu.  Berria - Harian   2006-01-24

Hemen hitzarmen bat egon da, enpresarioak eta banketxeetakoak ez ukitzeko paktu bat.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 60. orr.

Alemaniak eta Frantziak ihes egin zieten Egonkortasun Ituna hausteagatik paktu horrek berak aurreikusten zituen zigorrei.  Berria - Ekonomia   2004-09-01

Herrialde bakoitzaren kasua banan-banan aztertuko du Bruselak paktua hausteagatik prozedura bat zabaldu aurretik.  Berria - Ekonomia   2004-07-14

Paktu bat egin zuten biek: aukera zuenak, ihes egingo zuen; ahal bazen elkarrekin, bestela bakarrik, eta atzera begiratu gabe.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 198. orr.

-Batzuek diotenez, Luthek paktu bat egin omen zuen Azpimunduarekin, eta geroztik bere izpiritua han azpian bizi da, bere gorputza lur azalean dabilen bitartean.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 27. orr.

Demagogia egitea da, zergak ordaintzen dituztenen diruarekin irrespontsablea eta ideologizatua den paktu bat finantzatzea.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 140. orr.

Neurrian, arduran eta paktuan oinarritutako alternantziaren alde.  Berria - Euskal Herria   2006-01-05

Sozialistek Europako Talde Popularrarekin sinatu zuten paktuari esker.  Berria - Mundua   2004-07-21

Paktuari tinko eta leial eutsi.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 167. orr.

Paktu antzeko bat da; Moralesek transnazionalen eta gobernuaren interesak ukitzen ez dituen bitartean, gobernuak edozein gauza egingo du Moralesen interesen alde.  Berria - Mundua   2004-07-17

Hi Ajuria-Eneako Paktuko zerri nazkagarria haiz, baina majoa haiz.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 32. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

EAJk «interes hori du estatuarekin paktu berria egiteko» azaldu zuen Aizpuruk.  Berria - Euskal Herria   2004-03-20

Katalunian, [...] azkenik, paktu politikoek taburetea osatu zuten hiru alderdi ordezkatzen zituzten hiru buruzagirekin.  Berria - Euskal Herria   2004-02-03

Inoiz aipatu gabeko paktu tazitoa bide genuen. EAJk Espainiako Gorteetarako dituen helburuak azaltzeaz gain, martxoaren 15etik ondorengo ustezko paktuez ere mintzatu zen Josu Jon Imaz EBBko lehendakaria atzo, kazetariekin eginiko gosarian.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 26. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

paktu bat egin (3)


pala 1 iz gider bati loturiko zurezko edo metalezko xafla zabal batez osaturiko lanabesa.

Lurrean hor eta han kapazo bat, errejazko hesi txiki bat, borra, pala, paletak, taladroa eta beste zenbait tresna eta erreminta.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 133. orr.

Pala eta aitzurra eman zizkioten lan tresna gisa.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 123. orr.

Hogeita hamar inguru ziren, pala eta pikotxekin; gu ez gintuzten ikusten lizar atzean geundelako.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 35. orr.

Bi arlote sartzen dira, aitzurra eta pala eskuetan.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 191. orr.

Pala eta eskuarea beharko genituzke.  Itziar Otegi   «Axenario» - Jules Renard, 2006 - 93. orr.

Palaren xaflari oinarekin bultzaka, ikatzez bete nuen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 224. orr.

Lubis, Opin eta osaba Juan bera palarekin lurra bota eta bota.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 207. orr.

Zorua garbitzen eta lokatza palaz ateratzen.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 157. orr.

Azpiak egiteko pala harturik, ukuiluko simaurretan sartu zuen kirtenaren barreneraino.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 85. orr.

Lubakiak egiteko pala hondoraino sartu dut eta arratoi-habia oso bat agertu zait bat-batean.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 139. orr.

Labea itxi genuen, eta ikatz metan sartu zuen pala behin eta berriz Antonek, Anton Patiñok.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 45. orr.

Hartzak ba pala, esan zuen Gastonek, eta berdindu ezak horko zulo hori...  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 162. orr.

Makurtu egiten zara adibidez erratza pasatzen ari zarela hautsak palara biltzeko.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 85. orr.

Pala airean hartu eta, amorrazioz, kolpe lehor bat eman nion bizkarrean.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 86. orr.

Loritoak sakabanatutako harea pala batekin biltzen.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 60. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Pala-antzeko eskuak zituen, eta maiz ikusi ohi genuen herrixka ingurunean.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 108. orr.

Makila bat bezain mehea zuen gorputza, eta pala itxurakoa aurpegia.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 22. orr.

Mota guztietako bizarrak: pala-formakoak, haizemaile-itxurakoak eta mutur-bakarrak.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 380. orr.

Beharbada hartxintxar-gurdia entzun dut, pala-soinua hartxintxarretan aztarrika-edo.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 237. orr.

Hark zioenez, hildakoa, pala-kolpeak buruan jota zauriturik sentitu zenean, leihora joan zen lasterka, laguntza eskatzera.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 238. orr.

Aitzur eta pala ukaldien harramantzak aditzen ziren berriz.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 165. orr.

Billy Jonesek uso bat pala kolpeka nola hiltzen zuen ikusi nuen.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 37. orr.

Azpiak egiteko pala lana, eta asketako sarde lanak amaitu ondoren, Eligio [...] lasto pila batean etzatera joan zen.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 158. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Gela horren erdian sutontzi bat, hauts-pala zikin bat eta leihoraino iristen zen odol orban sail bat zeuden.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 236. orr.

Bera aitzurraz gari-pala bat ateratzen ari zen bitartean makal zati batetik, Chico korrika heldu zen.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 30. orr.

Burdina-pala eta eskuarea behar dira, lurra marraskatu eta sendo berdinduko dutenak, ongi lautu eta berdindua geratu arte.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 83. orr.

4 hainbat tresnak dituzten atal lau eta zabaletako bakoitza.

Amarrak askatu, steam-boataren gurpil indartsuek bere pala artikulatuez ura astintzen hasi, eta Kaukaso lurrun ontzia bizkor-bizkor lerratu zen Nijni Novgorod osatzen duten bi hirien artetik.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 104. orr.

Lotan zeuden ordurako kasik zubiko bidazti guztiak, eta isiltasuna palen soinuak baino ez zuen urratzen, ura jo eta jo, tarte erregularrez.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 114. orr.

Astelehenean eiherak berreskuratua zuen bere ahotsa: areago, arin eta alai egiten zuen burrunba, soinu bete-bete eta jarraitu batez, pala-eihera batean mantenu txarra edo osasun txarra salatzen duen trabatu eta moteltze erritmiko hori gabe.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 213. orr.

Turbina bertikalak eta pala kurbadunak erabili nahi dituzte.  Berria - Gaiak   2004-07-08

Eihera, normalean hain zalapartatsua, ia gogoz kontra hasi zen higitzen, susmo txarreko isiltasun batean, paletan itsasten zen ore jelatinatsuak trabaturik.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 212. orr.

5 pilotan jokatzeko tresna, heldulekuaren muturrean mehea eta bestean aski zabala den zurezko atal batez osatua. ik paleta 5.

Amaren txanda zen; hantxe joan zitzaizkion buru gainetik hegan pala eta pilota.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 203. orr.

Horrez gain koadernoa eta bolaluma, idatzi beharrekoak idazteko, eta nahi zuenak pala, ordu libreetan pilotalekuan ibiltzeko.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 44. orr.

Mutiko batek letoizko pala txiki batez airera bota zuen pilota harrapatu zuen, eta atzera itzultzera altxatu zen.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 201. orr.

Nobelaren amaieran Joseba Gotzonek bere pala eta Moniqueren erraketa gurutze gisa erabiliz lortuko duelako Valeri menperatzea.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 122. orr.

· Kriketean jokatzeko pala batek.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 12. orr.

6 pala erabiltzen den pilota-jokoa.

Denbora dudanean, palan jokatzea dut gogoko, asko gustatzen zait.  Berria - Kirola   2004-11-14

Hamaiketakoa egitera joaten naiz, eta lehenago palan ibili behar badut, gustura jokatzen dut.  Berria - Euskal Herria   2004-03-03

Palan ari ziren gazteek gustura egin dute etenalditxo bat.  Berria - Euskal Herria   2004-07-03

Modalitateak: Eskuz banaka, eskuz binaka, zesta-punta, pala, paleta gomaz, paleta larruz eta pala motzean.  Berria - Kirola   2004-03-03

Pilotazaleok pala ikustera joanaz edo jokatuz, erakundeek pala bultzatuz eta komunikabideek pala zabalduz.  Berria - Kirola   2004-02-17

Aitor Totorikak pala utziko duela jakinaraziko du gaur.  Berria - Kirola   2006-04-06

Gaurkoan, palan, Fusto eta Garrido Iriondo eta Rekalderen aurka arituko dira.  Berria - Kirola   2004-01-03

Palako zein zestako finalak bihar izango dira Bilboko Deportivon.  Berria - Kirola   2004-01-04

Gaubeka-Galanentzat da palakoa, Urkia-Lujani irabazita (45-44).  Berria - Kirola   2004-01-02

7 (izenondoekin)

Paleta larruz, pala motza eta zesta modalitateetan.  Berria - Kirola   2004-02-24

Pala lodian Biarriztarrak xapeldun, Kanboarrak garaiturik.  Herria   2004-07-22

11etan pala zabalezko pilota partida.  Herria   2004-01-22

Berdin Beñat Bareits,gerla ondoko hogoi bat lehen urtetan pilotari arraroa izana, pala handian eta pala-kortan bereziki.  Herria   2003-04-10

Nire uste apalean, pala luzearen kirol izugarri zail eta eder honetan beti izan dira, eta gaur ere badira, pilotari onak, nor bere dohain eta hutsuneekin, baina joko ona erakusteko gai direnak.  Berria - Kirola   2004-02-17

Aitor Totorikak pala profesionala kudeatzeari utziko dio ekainaren 1ean.  Berria - Kirola   2006-04-06

8 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Hogeita bi urtetan pala mundua izugarri aldatuko zen, ezta?  Berria - Kirola   2006-04-05

Federazioek ez dute ezertan laguntzen, [,,,], ez dago pala eskola ofizialik...  Berria - Kirola   2004-12-16

Hortzak estututa aritzen da proiektu guztietan, dela unibertsitateko doktore-tesian, dela lagunarteko pala-partiduetan.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 146. orr.

Bilboko Deportivoko pala jaialdiak.  Berria - Kirola   2004-09-08

Plaza laxoko pala lehiaketa Lekornen.  Herria   2004-09-02

Donamartirin, pala antxa lehiaketaren hiru finalak abendoaren 20an iraganen dira Bilbo Hiria pala torneoaren lehen finalerdia.  Herria   2003-12-18

Aurtengoan lehenengo eta bigarren mailako Euskal Herriko Pala Txapelketak jokatuko dira.  Berria - Kirola   2004-10-01

Gaur hasiko da Euskal Herriko Banakako Pala Txapelketako sailkatze fasea.  Berria - Kirola   2004-10-07

Larunbatean jokatuko da Binakako Euskadiko Pala Txapelketako finala.  Berria - Kirola   2004-04-29

Bost bikotek hartuko dute parte Binakako Pala Txapelketan.  Berria - Kirola   2006-02-10

Buruz buruko pala txapelketako bi partida jokatuko dira gaur arratsaldean Bilboko Deportivo frontoian.  Berria - Kirola   2004-11-06

Aurtengoa izango du bigarren ekitaldia Euskadiko Zortzi t'erdiko Pala Txapelketak.  Berria - Kirola   2004-06-11

Etzi hasiko dira Gabonetako Urrezko Pala eta Zesta Torneoa.  Berria - Kirola   2004-12-21

9 (arraunarena)

Ez zekien pala airoski higitzen, arraunketaren balleta hausten zuen beti, beti gibeleko erramua jotzeko irian.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 216. orr.

Helizea martxan hasi zen, eta lemaren palak abaor egin zuen, maliobra dotorea egin zuen moila trasatlantikoan atrakatzeko.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 10. orr.

10 (bestelakoak)

Elurra kentzeko 62 makina, 20 traktore eta pala mekaniko.  Berria - Euskal Herria   2004-03-04

Pala hori suhiltzaileen ibilgailu bati egokitzen zaio.  Berria - Euskal Herria   2004-12-28

Herriko Etxeko 60 langile prest dira hasteko fiul opil bilketa lanetan, kamioi eta trakto pala tresnekin, beti ere su hiltzaileen gidaritzapean.  Herria   2003-01-21

Lau bala zulo zituen okinak: bat sorbalda inguruan, beste bat ipur-masailean, beste bat aurpegian, eta bestea pala iliakoan.  Berria - Euskal Herria   2004-03-16

11 pala-korta ik palakorta.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

aitzur eta pala (4); aitzurra eta pala (3); banakako pala txapelketako (11); binakako pala txapelketa (5); binakako pala txapelketako (11); euskadiko pala txapelketako (12); hauts pala (3)

pala antxa (3); pala bat hartu (3); pala eta zesta (4); pala finalerdietako (3); pala hartu (4); pala lehiaketaren (3); pala motzean (6); pala profesionala (3); pala torneoko (4); pala txapelketa (15); pala txapelketak (4); pala txapelketako (53); pala txapelketako finala (4); pala txapelketako partida (8); pala txapelketako partidak (4); pala txapelketako sailkatze (6); pala txapelketaren (8)

urrezko pala (8)

hauts palak (5); palak eta ixipu (4)

urrezko palako (8)


palada iz arraun palaren higidura.

Beraz, branka erreka aldera jarri eta palada gutxitan heldu ginen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 462. orr.

Abantean hasi zen inoiz baino kukutuago, luze eta erdi aitzinatzen genuela palada bakoitzean, eta azala maltrata gabe, gozo, isilean. erritmoa hartu, paladei eutsi, ziaboga behar bezala egin, besteen lana zaindu...  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 211. orr.

Bermeotarrek azken bi paladetan aurreratu baitzituzten hondarribiarrak.  Berria - Kirola   2004-08-10

Estropada luzeetan erritmo jakin bat hartu behar izaten da: hainbeste palada minutuko.  Berria - Kirola   2004-06-30

Negua delako, 24-25 palada ematen dituzte minutuko.  Berria - Kirola   2006-01-25

Oso indartsu atera ginen, eta ia hamar minutuz 40 paladatan joan ginen.  Berria - Kirola   2004-09-11

31 paladan etorri gara.  Berria - Kirola   2006-01-25


paladin (orobat paladino g.er.) 1 iz borondatezko zalduna, gerran bere egitandiengatik nabarmentzen zena.

Paladinek, beti armatuta gazteluz, gotorlekuz eta lapurrez betetako eskualde batean, bidegabea zigortzen eta ahulak defendatzen aurkitzen zuten ohorea.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 216. orr.

Halako batean, Aita Froilani aurre egin dio erregearen paladin batek, eta ezpata zorrotik ateratzeko keinua ere egin du.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 137. orr.

2 Karlomagnoren jarraileriako zalduna.

Paladinak banaka bidaltzen jai zuela ikusirik, Karlomagno binaka bidaltzen hasi zen.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 126. orr.

3 (adizlagun gisa)

Karlomagnok Holger printzea aukeratu zuen paladin.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 125. orr.

4 norbaiten edo zerbaiten defendatzaile sutsua.

Menéndez Pelayo ortodoxiaren paladinoak baino ez dute gutxiago aintzesten eta begiratzen izpiritu espainol hori beren propositoetan Sanz del Río eta jarraiketari krausistek.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 59. orr.


paladino ik paladin.

paladun izond pala duena; palak dituena.

Automobileko ur-ponpak, adibidez, gurpil txiki paladun bat dauka, motorraren eraginez mugitzen dena.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 176. orr.


palafernero ik palafrenero.

palafrenero (orobat palafernero) iz zaldizaina.

Jaun honek bere odoleko abade bati utziko zion elizaren gobernua, eta maiz abadearekin batera, eliz barrenean bizitzen ziren bere familiko guziak: gizon, emakume, haur, palafrenero, hegazti harrapari, zakur ehiztari...  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 100. orr.

Ene bigarren amorioa mendozatarren etxeko zaldizaina eta palaferneroa izan zen  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 590. orr.


palaka adlag palarekin, palekin.

Lanik ez elurra etorri arte, orduan kaleak palaka garbitzeko lanak hasiko dituk eta.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 209. orr.

Halako kargamentua franko zaila duk kamionaren kajeran berdin samar uzten, inor ez daukak han palaka edo sardeka heure lanaren kuxidadea egiten, eta kajeraren edo bagonaren bazter samarrean zabaltzen diagu aunitz aldiz.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 186. orr.


palakada 1 iz pala betearen edukia.

Aski izan zituen hamar palakada zakua gainezka uzteko.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 226. orr.

Azken palakadarekin ikatza parrillaren ertzeraino ailegatu zen.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 40. orr.

Lehenengo palakadak antzuak izan ziren, gerokoak ere bai, hurrenek hartxintxar ziztrinak besterik ez zekartzaten, baina inor etsitzerainoko ahaleginak eginda abailduta zeudela, saria jaso zuten: zilarra!  Berria - Kultura   2004-02-01

Ahalik eta hondar busti gehien hartu eta palakadak botatzen genituen haizaldera.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 24. orr.

Entzumenari jarraiki, beren norabidea aldatu eta berriro ere lanari ekingo zioten, palakadaz palakada batzuek eta pikotxaz beste batzuek, sekula baino indar gehiagoz.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 142. orr.

2 (neurri gisa)

Léonek zenbait palakada ikatz bota berriak zituen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 137. orr.

3 irud/hed

Lehen mareajea zuen, arrabak zeuzkan gazte hark, eta gainerakook baino palakada batzuk zentzun gehiago buruan.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 220. orr.

4 (hitz elkartuetan)

Suginek ikatz palakada batzuk bota zituzten galdara azpira.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 71. orr.

Azken lur palakadak kutxa estali zuenean, Pedrok buelta erdia eman eta pauso batzuk atzera egin zituen, hilobi zahar eta berrien artera.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 107. orr.

5 pilota-jokoan, pala-ukaldia.

Bere eskumutur miragarriaz pozoitu egiten zituen bere palakadak.  Berria - Kirola   2004-02-17


palakatu, palaka, palakatzen du ad palaz jaso edo mugitu.

Portuko gauzak kontari hasi ginen, zeinen motela zen izotza palakatzen, nola gelditzen zen ahoa zabalik atako bandara hartzen zuten ontziei beha, zenbat korapilo mota ikasi zituen.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 38. orr.


palakorta (orobat pala korta) iz pilota-joko mota, pala motzean egiten dena.

Ortziralean, aratsaldeko 7-ak eta erdietan lehenik, bi partida palakorta jokoan, ofizioko batzuekin, eta igandean, aratsaldeko 6-etarik goiti, palakorta finala ortziraleko irabazleen artean, eta gero esku-huskariak, ez nornahi, Xala eta Goñi alde batetik, Gonzalez eta Barriola bestetik!  Herria   2005-06-23

Gure herriko profesional bakarrak, Zazpisakek sinaturiko palakortako tresna beldurgarri hura edukiko zuen eskuan Hilariok.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 205. orr.

Berdin Beñat Bareits,gerla ondoko hogoi bat lehen urtetan pilotari arraroa izana, pala handian eta pala-kortan bereziki.  Herria   2003-04-10


palangana ik palankana.

palanka 1 iz puntu batean bermatzen eta horri buruz biratzen den burdin barra, gauza pisuak jasotzeko edo higitzeko erabiltzen dena.

Makina sinple bat da palanka, oso ezaguna eguneroko bizitzan, puntu batean aplikaturiko indarrari beste puntu batean lan eginarazten diona.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 61. orr.

Masa txiki batek mastodonterik astunena altxa zezakek, bere zamaz, palanka bati esker.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 478. orr.

Muturra pisuaren azpian jarri ondoren, palankaren besoan gizon bakar batek egiten duen indarrarekin sakatuz, besterik gabe, pisua altxa egiten da.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4770. orr.

Korrea bat ongi, bestea sartzeko labea palankarekin altxatu zuten.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 58. orr.

Eta hala, pisuaren azpian jarritako palanka ere, erditik sakatzen bada, nekezagoa izaten da pisua mugitzea, baina besorik luzeena muturretik zanpatzen denean, orduan errazago altxatzen da karga.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4790. orr.

Palanka batek beti du gontz edo euste-puntu bat.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 61. orr.

Guraizeak dira palankaren adibide bat: hatzek egiten dute indarra, eta ebaki behar den objektua da karga.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 61. orr.

Lapurrek burdinazko palanka batez behartu dute kaleko atea, eta gero biltegikoa behartu dute.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 122. orr.

Peterrek sarraila berriro zabaldu nahi badu, palanka gogorragoa erabili beharko du oraingo honetan.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 311. orr.

Pertikak eta palankak prestatuko dituzue, eta karelean guardia egin beharko duzue topatuko dituzuen izotz zatiak saihestu edo apartatzeko.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 341. orr.

Gabardinak poltsikoan zeukan tartetik barrena sartu nuen eskua, perkutorearen palanka jasotzeko.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 219. orr.

-Erabil ezak palanka txikia -esan nion pistolaren katua jaso bitartean-, baina saihets batetik.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 181. orr.

Azpiko palanka tikiari eraginez, jarlekua gibelarazi zuen, zangoak hedatu bidenabar.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 13. orr.

Aipaturiko mugimendu horretan, palankarena egiten du besaurreak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 61. orr.

Bere palankaz Lurra mugituko zukeen Arkimedesek, eta hori da axola duen gauza bakarra.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 480. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Zangoetan dagoen palanka-sistema bertsuak ematen die gizakiari eta beste animalia batzuei lasterka egiteko ahalmena Intxaur-kraskagailua da beste palanka mota bat: mutur batean du euste-puntua, harengandik hurbil karga eta harago indarra.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 63. orr.

Tinpanoak eta hari loturiko hiru hezurtxoek egiten duten palanka-efektuak berrogeita hamar bat aldiz gutxitzen du tinpanoaren eta leiho obalaren arteko soinu-bibrazioen anplitudea.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 112. orr.

3 irud/hed

Besoak eta zangoak, irmo tinkaturik, lau palanka ziren, indarrezko lanei ekiteko mekanikoki prestatuak.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 54. orr.

Gizartean aldaketa gauzatzen duen palanka bihurtzen da dirua.  Berria - Ekonomia   2004-03-19

Merkataritza, arte eta industriaren ibilbide askearen eguneroko jarduera trabatzen duten eta etorkizuna aztoratu dezaketen oztopoak iraultzeko palanka boteretsua.  Berria - Ekonomia   2004-04-16

Hori al da nolabaiteko palanka gatazka gainditzeko behin-betiko?  Berria - Euskal Herria   2004-07-03

Datozen autonomia hauteskundeetan «palanka» izango litzatekeelako proposamena bera.  Berria - Euskal Herria   2004-12-14

4 makina edo tresna bat erabiltzeko osagaia, palanka baten betekizuna edo forma duena.

Mekanika horretan parte hartzen badu, parte hartzen du zoriz erabiltzen dituen palanka eta botoien bidez, palanka eta botoi hauen egiazko funtzioa zein den jakin gabe.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 300. orr.

"Badator, badator!", esan du batek, eta berehala, palanka bati eraginda bezala, mugimenduan jarri dira denak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 12. orr.

Kateen hotsa eta tornu baten zalaparta entzuten ziren; tornuan lan-jantzi urdineko gizon batek palanka bat zerabilen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 104. orr.

Semaforo eta seinaleetako palankak arin mugitu nituen.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 83. orr.

Abiaduren palanka zakar erabilirik.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 233. orr.

Autoa lortzen dutenean ez dakite eskuan duten hori zakila, martxen palanka edo esku frenoa den.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 298. orr.

Esku bat bolantean eta bestea martxa aldatzeko palankan.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 119. orr.

Frenoaren palanka altxatu eta atzera bota nuen besoa.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 110. orr.

-Tren militar bat genuen geldirik trenbideen orratzetako palanken ondoan.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 35. orr.

Sakatu zama husteko palanka, eta eragin gurditxoa atzera ekartzeko giltzari.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 189. orr.

-Heldu gara -taxilariak kontagailuaren palankari eragin zion eta zenbaki gorriak geratu ziren-.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 137. orr.

Nire pisu guztiaz zapaltzen dut gidako palanka, horma bat botatzen ariko banintz bezala.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 136. orr.

Kabina barruan zegoen Zulaika, abante agintzen laurehun zaldiei lau nudotan, astiro, indarka ahuldu gabe, palanka slow jarrita izotzezko itsasoa brankatu behar balute bezala.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 231. orr.

Cirok makina abian jarri, palanka jiratu eta lurrikara gertatu zen.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 263. orr.

· Kotxean ere, palanka-kanbioari heldu eta diren botoi guztiak sakatu nahi zituen.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 125. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Autoa gehiegi moteltzen bada puntu hilean uzten dut aldaketa-palanka, oso ortodoxoa ez den maniobra.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 25. orr.

Eguraldiaren aldaketa mugitzeko edo datorkeena ekiditeko, kanbio-palanka aparteko eta berezirik ezagutzen ez dugun arren, [...].  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 358. orr.

Ez kamioi honek, ez errepide honek, ez gas palanka zikin honek ere.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 111. orr.

6 palanka egin zerbait palanka gisa erabili.

Arkimedes matematikari greziarrak, palanka egiteko puntu bat emanez gero, mundua mugituko zuela aldarrikatzen zuen.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 291. orr.

Bizkarra paretatik aldendu gabe igo zen, hankekin palanka eginda txandaka, gorantz lerratuz.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 236. orr.

Mahaian besoekin palanka eginez niregana luzatu ditu ezpainak.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 352. orr.

Palanka egin zion txarroaren goiko alanbreari, eta gero tapari.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 41. orr.

Beste pipada bat jo dio zigarroari, eta bi atzamarrekin palanka eginez urrutira bota du.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 60. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

burdinazko palanka (3); palanka bidez (4)

palankari eragin (5); palankari eragin zion (3)


palankana (orobat palangana; Euskaltzaindiaren Hiztegian palankana agertzen da) 1 iz garbiontzi biribila, ez oso sakona, garbitzeko erabiltzen dena.

Gelak baxuak ziren eta ugariak, eta hornidura eskasekoak iruditu zitzaizkidan; hegoaldera ematen zuen bat egokitu zitzaigun, eta bertan bi oharka eta komoda bat, bere palangana eta txarroarekin, zilarrezkoak biak.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 214. orr.

-Begiradatxo bat botatzera noa, badaezpada ere; badakizu, palanganaren bat edo balderen bat behar den tokian jartzera.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 175. orr.

Gisellak bere lotsa garbitzeko denbora piloa eman behar izan zuela gasolinaz betetako palangana batean eserita.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 284. orr.

2 (neurri gisa)

Azken borondatea eskatu omen zuen, askatzeko eta ekartzeko arren palankana bat ur fresko.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 22. orr.


palankari iz palanka jokoan aritzen den kirolaria.

Rikardo Arregi Diaz de Heredia: 'Palankari bati'.  Berria - Harian   2005-08-02

· Ongi tuntuna litzateke Kiteria, Basilioren palankari-ezpatari dohainak aukeratzeagatik, Kamatxoren apain-bitxiak utziko balitu.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 139. orr.


palankatxo iz palanka txikia.

Zilarrezko palankatxoa eman zion Canella gobernadoreak Amilibia alkateari, eta honek orduan, sekulako txalo eta oihuen artean, lehenengo harresi-puska bota zuen lurrera.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 40. orr.

Baina hemendik berehala motorretako bat leherraraztea alferrikako gauza iruditzen zaidanez, berriro zapaltzen dut ezkerreko palankatxoa.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 74. orr.

Telegrafoak jo eta maniobrari on bat segituan altxatzen da, aparatuaren palankatxoa askatu, bere geltokiaren adierazgarria emandakoan berriz eseri eta lozorroan gelditzen da.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 48. orr.

Trabaturik dagoen gasaren palankatxo baten kontra.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 111. orr.

Fusila hartu eta, geldiro, palankatxoa atzerantz bota zuen baso-guardak, errekamara betez.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 142. orr.


palankin iz andetan eramaten den bi hagen gaineko aulki modukoa, batez ere ekialdean pertsona garrantzizkoak garraiatzeko erabiltzen dena.

Osaba Kamilek jarraitu zion, palankin baten gisara kulunkatuz eta oinak lurretik nabarmen jasoz.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 26. orr.


palantatu ik plantatu.

palantxa 1 iz ipar pilota jokoko pala mota bat, zabala.

Esku huska, buruz buruka eta birazka -Xarea-Pasaka- Xixteraz, Joko Garbia eta bururatzeko palantxa.  Herria   2005-08-11

Bertzalde aipatu behar dugu gure kirol batasunarentzat palantxan ari diren Daniel Brave eta Sebastien Halzuet bi laneko lagunek egin daukuten balentria.  Herria   2003-03-20

Palantxan goma arinarekin gizonak eta andereak horietan dugularik herritar Magalie Comet.  Herria   2005-09-22

Arambel ostatuak antolatzen du lehiaketa bat palantxan tenis pilotarekin.  Herria   2004-11-25

Palantxaz pilota goma hutsarekin, ttarroen mailan, igandean Arrangoitzeko trinketean.  Herria   2003-02-06

Bestalde, 6 pare hasi zauzkigu, nesketan, ezker pareteko xapelketan palantxaz.  Herria   2003-05-22

Kirolari ona izana da Esku baloian eta pilotan palantxarekin.  Herria   2004-07-29

Donamartiriko palantxako finalak jokatuko dira helduden larunbatean, abendoaren 14 an herriko trinketean.  Herria   2002-12-12

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Hazaro haste huntan abiatuko da 100 bat parerekin, negu hau gehiena iraunen duen lehiaketa, palantxa jokoan.  Herria   2004-10-28

Herritarren arteko palantxa haitadak bururatzerat doatzi.  Herria   2005-01-20

Herritarren arteko palantxa itzuliaren finalak aratsaldeko 5etan, ondotik zintzur bustitzea.  Herria   2004-07-05

Pesta komiteak antolatu ditu herritarren arteko palantxa zoingehiagoka herriko plazan.  Herria   2003-02-13

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

palantxa jokoan (3); palantxa lehiaketa (9); palantxa zoingehiagoka (16)

palantxako finalak (4); palantxako lehiaketaren finalak (6)

palantxan ari (4); palantxan goma arinarekin (7)


palantxari (orobat palantxalari) iz ipar palantxan aritzen den pelotaria.

Berriz ere finalean ditugu Marion Etchegoinberry eta Virginie Juncquet herritar palantxariak, Frantziako xapelketaren kondu.  Herria   2005-06-02

Bat bestearen ondotik hitza hartu dute Beñat Durruty lehendakariak, Panpilli Etxegoinberry eskuhuskarien arduraduna, eta Jaky Biscay palantxalari neskeen sustatzaileak.  Herria   2003-03-06

Lehenik urrian Ameriketa Txilen egin beharrak diren gazteen munduko xapelketako berexia izan da gure palantxari Joana Bimboire nexkato gaztea.  Herria   2005-09-15


palasta (orobat palast) 1 iz palastada.

Handik gutxira, perraileko uraren palasta hotsa belarriratu zitzaidan.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 22. orr.

2 irud/hed

Pentsamendu hau etorri zait, eta zetorkidan palasta berean bota dizut, irakurle horri.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 140. orr.

Beste ekaitz-bolada bat da, handik tarte batera datorren berria: beste uhinaldi bat da, beste palasta bat... hondartzako olatuen erara datoz bata bestearen atzetik.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 295. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Emakume bat zubipean lotara bilduta zegoena, ur palastak eraman zuen.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 233. orr.

Euri-palasta indartsuak.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 400. orr.

Beheko aire-palasta beroari, goialdetiko aire hotza ateratzen zaio bidera, nonbait, eta lainoa berriz formatzen.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 171. orr.

Hor barruan energia palasta kopuru ikusgarriak dabiltza trumilka eta zurrunbiloka.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 242. orr.

4 palasta egin

Bihotzak palasta egin zidan, lehen esalditik ohartu bainintzen zeinen ezagun egiten zitzaidan ahots hura.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 14. orr.

Zerbaitek palast egin zidan oroimenean, eta ziurtasun ulergaitzez ahoskatu nuen: [...].  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 76. orr.

5 palasta eragin

Pinta bakar banakoak ziren, baina zilarbizitik hamazazpi libra luze kabitzen ziren bakoitzean; hainbesteraino, non kosta egiten zen pultsuan jasotzen, eta palast eragitean, berriz, bazirudien animalia bizi bat mugitzen zela barruan indarka.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 144. orr.


palastada iz ontziaren gainetik isurtzen den edo uhin gisa higitzen den ura. ik palasta.

Arrain baten bihotz biluztuan ponpa mekaniko baten palastadak ikustera.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 185. orr.

Bien bitartean, ardo gorriaren palastadak hamaika aldiz estalitako Benito tabernariak bota ahala gorri bihurtzen zihoan zerrautsa zabaldu zuen palatxo baten laguntzaz.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 155. orr.

Gero adar-kraskatzearena, eta ondoren esku-zartada moduko bat, animaliaren palastada, noski, guk ikusten ez genuen putzuren batean.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 51. orr.


palastaka adlag palasta eginez.

Egun oso bat galdu nuen motorraren osagai nagusiak biltzen, besterik gabe: istil uherrean palastaka, lokatz beroan haztamuka, lan osoa neuk egin behar izan nuen, Herberti bost axola-eta.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 254. orr.

Ofizio honen lokatzean hogei urte palastaka egin ondoan, goraldiak bakan gertatzen dira.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 87. orr.

Gaztainondoarenek txistu hotsa atera dute, eta eskale-belar gorakariak palastaka ari dira, murruan barna elkar joka.  Itziar Otegi   «Axenario» - Jules Renard, 2006 - 154. orr.


palastatu, palasta(tu), palastatzen da ad palastaka joan.

Noizbehinka arkupe azpira ere palastatzen da ura, loreak ere konfetti-euri gisa, eta gero hostaila beroaren usaina sumatzen eta freskura bat-batekoa larmintzean.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 264. orr.


palatal 1 izond/iz ahotsez mintzatuz, sabaikaria. ik busti.

Ez da ahaztu behar, dena dela, i bokala sabaikari edo palatal deitzeak analisi fonologikoari dakarkion onura praktikoa.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 32. orr.

Horren adibide da birjina birxiÑa, non jatorrizko n hobikaria Ñ palatal bihurtu zen lehenagoko i palatalak kutsatuta.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 43. orr.

Hiztunontzat gertatzen diren bokal guztiak dira nolakotasun garbikoak /a, e, i, o, u/; zubereradunek /y/, palatal biribila, gehitzen diote sailari  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 138. orr.

2 ez-palatal izond

Ez-goiko, ez-beheko, ezbiribil, ez-palatal, ez- belar: badirudi ezezkoa dela bokal horren definizioa.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 133. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

sabaikari edo palatal (3)


palatalizatu, palataliza, palatalizatzen da/du ad palatal bihurtu.

Berdin esan dezakegu euskal hizkera askotan bokal edo irristari palatalen ondoren kontsonante batzuk palatalizatu egiten direla.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 103. orr.

Era horretara, r<-a palatalizatua gertatzen da.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 282. orr.

Euskal hizkera askotan, i goiko bokalak edo j bere kide irristariak ondorengo hots horzkari edo hobikariak palatalizatzen ditu.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 44. orr.

Eratorpenak aurrera egin lezake, noski, j horren kenketarekin (ondorengo t horzkaria asimilazioz busti edo palatalizazuta): eceko.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 34. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

hobikariak palatalizatzen (3)


palatalizatzaile izond palatalizatzen duena.

Hain zuzen ere bokal horrek bere ondoko zenbait kontsonanteren ahoskunean izan dezakeen eragin palatalizatzailea deskribatzea errazten du.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 32. orr.


palatalizazio iz palatalizatzea.

Fonetika eta fonologiazko lanetarako erabilgarri izan daiteke bereiztea palataltasuna (sabaikaritasuna), ezaugarria, tasuna adierazten duena eta palatalizazioa, ordezkatzea bera adierazteko. Fonema batzuen palatalizazioaz edo bustiduraz ari gara, eragin txikigarria edo gutxiesgarria duten hipokoristikoez, alegia.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 125. orr.

Bustiduraren kasuan, berriz, adierazkortasun arrazoien karietara egin palatalizazioa baizik ez da bere horretan transkribatuko.Busti- oinarri dutenak baino teknikoago dira palataltasuna, palatalizazioa.  Berria - Kultura   2004-10-06

Normalean asimilaziozko palatalizazio esapideak adierazten du kontsonantearen palataltasuna ez dela adierazgarria, inguruneak eragina baizik, nahiz eta mugak ez diren beti erraz ezartzen.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 44. orr.

Halaber, palatalizazio adierazgarria ere egon daiteke zenbait palataltasunen sorreran.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 125. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

palatalizazio adierazgarria (7)

asimilaziozko palatalizazioa (7)

asimilaziozko palatalizazioak (3)


palataltasun iz palatala izateko nolakotasuna.

Fonetika eta fonologiazko lanetarako erabilgarri izan daiteke bereiztea palataltasuna (sabaikaritasuna), ezaugarria, tasuna adierazten duena eta palatalizazioa, ordezkatzea bera adierazteko.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 125. orr.

Busti- oinarri dutenak baino teknikoago dira palataltasuna, palatalizazioa.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 125. orr.

Badira euskaraz bokal-harmoniaren beste zantzu batzuk ere goiko bokalen biribiltasuna edo palataltasunari dagozkionak.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 61. orr.

Hots palatal edo sabaikarien ahoskunearen nolakotasunari ematen zaion izen inpresionista da: palataltasuna (sabaikaritasuna) da hori bera esateko modu teknikoagoa.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 62. orr.

Euskarazko ahoskeran maiztasun handikoa dugu palataltasuna.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 125. orr.


palatara (orobat palatrada) iz ipar palakada.

Mintzaldi zenbait hauteman ziren oraino, apezak zuloa erramuz benedikatu zuen amultsuki, kontseilu orokorraren lehendakariak palatara bat lur bota zion hobian emeki sartzen ari zen kutxari.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 141. orr.

Hil hobi horri lur palatrada bat gehiago sakatzea.  Berria - Kultura   2004-11-04


palatoalveoar izond hotsez mintzatuz, hobikarien eta sabaikarien artekoa dena.

Hobikarien eta sabaiaurrekoen arteko muga garbirik ezaren isla besterik ez diren prepalatal, palatoalveolar, postalveolar bezalako aukera terminologikoak.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 132. orr.


palatrada ik palatara.

palatxo iz pala txikia.

Zerrautsa zabaldu zuen palatxo baten laguntzaz.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 155. orr.

Oso gora altxaturiko eskuaz palatxoari eraginez, balantzaren platerean jadanik osatua duen azukre tontortxoaren gainera azukre jausi fin fina ari da botatzen, bi libra azukre ale baten gorabeherako zehaztasunez neurtzeko.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 22. orr.

Nonahi zeuzkan jarririk zaintzaileak, zeinek, ohiko xafla burdinurtuzkoak jo beharrean, upeltxo hutsak astintzen baitzituzten zurezko palatxoak erabiliz.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 193. orr.


palazaratu ik plazaratu.

palazio 1 iz jauregia.

Ez da dudarik ondarearen politika bat badela Frantzian eta gure monumentu guziak, izan diten gaztelu, jauregi edo palazio ongi zainduak direla orain.  Herria   2001-03-01

Ataritik bertatik ikusi nuen etxe hark zeukan barnealdea palazio bati zegokiola.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 41. orr.

Handik mende bat geroago, arkitekto bainintzen, etxe zahar bat erauzi eta hura egondako lekuan palazio bat eraikitzeko kargua eman zidaten.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 41. orr.

Palazioko gela nagusian.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 113. orr.

Mattin Madrilen zegoen, Villagrandeko dukearen palazioan.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 218. orr.

Hofburg palazioaren itzalean Mozarten sonata bat jotzen entzuten dugun soinulari gaztea.  Berria - Kultura   2004-11-10

Hiria dena palazio eta armarri da.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 67. orr.

2 irud/hed

Ez pentsa memoria ona palazio bat denik.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 64. orr.

Izan gaitezen elkarren lagun: zuek arimaren ispilu zarete, baina, gure artetik pasa beharko du palazio eder hau (gorputza) zaindu nahi duen arima orok.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 43. orr.

Ni bizi naizen tokia palazioa da beti.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 166. orr.

Orduan akordatu zen nola beti esaten zion neskari egunen batean ilea moztu behar zuela, Ferminen atzamarrentzako lurreratze-pista sortu, bere mingain hezearentzako izotz-palazioa.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 10. orr.

3 (izenondo eta izenlagunekin)

Udatiar eskuindarrak joanda zeuden ordurako, familia eta zerbitzariekin, euren palazio zuriak ia hutsik utzita.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 45. orr.

Edifizio publiko eta palazio pribatuetako atarietan.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 25. orr.

Ama zen Josefa Fernanda de Borbón y Borbón, Aranjuez-eko palazio ospetsuan sortua 1827an.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 125. orr.

Nankingo palazio urrunean.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 367. orr.

Etxe ospetsu eta palazio ohiak karrikan zehar.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 194. orr.

Jauregi fantastiko bat bezala lurretik urruti baztertua, ametsezko palazio bat bezala harrimen eragilea.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 135. orr.

4 (hitz elkartuetan)

1848an esposatzera zihoazen biak, noiz eta ere Madrilgo errege palazioak jakinarazi baitzien ezkontza hori ez zela nehondik ere onartzen ahal.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 126. orr.

5 tamaina handiko eraikina, ekitaldi publikoetarako prestatua.

Aurten ere berdina egin dute eta Gare de Midi, Jaialdiaren Palazioan, ikurrina ez besteko guztiak zeuden haizetan dantzan.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 23. orr.


palaziotsu izond palazio asko dagoena.

Arboleda aldera jo eta gero, hango alderdi "palaziotsuan" ibili dira.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 148. orr.


palaziotxo iz palazio moduko eraikin txikia.

Azkenik iritsi ginen Libistorfera; herri txiki-txikia zen, baina palaziotxo ederrez osatua dena, nahiz eta biztanleak nekazariak izan.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 80. orr.


paldo 1 iz zutoina.

Kubako Gobernuak adierazi duenez urakanak kalte orokorrak sortu ditu, zuhaitz eta argindar paldo ugari botaz, baina ez dirudi hildakorik edo zauritu larririk egon denik.  Berria - Mundua   2004-08-14

Telegrafo paldora igo gabe, habe nagusitik zintzilik, horrelaxe atera zen Skidoo News berripaperean.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 96. orr.

· Ohartu naiz Galizian non nahi eraikiak diren ziloetarik bati harrizko paldo baten gainean pausatuak daude.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 218. orr.

2 paldoan sartu ik paldotu.

Okin bat iruzur egiten harrapatu eta paldoan sartzea, sultan baten ekintza dela, justua izatearren justizia bera baino harantzago iritsi baitzen.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 177. orr.


paldotu, paldo(tu), paldotzen du ad pertsona edo animalia bati, uzkitik sartzen zaion paldo bat alderik alde pasatu.

Hau, ordea, ez da erabat zuzena; paldotzea, hain zuen, beste hau da: zutoin zorrotz bat gorputzean sartuz hiltzean, biktima eserita geratzea.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 219. orr.

Paldotu A[mbroise] B[ierce]-k beste leku batzuetan ere aipatzen zuen tortura mota hau.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 298. orr.


paldotze iz pertsona edo animalia bati, uzkitik sartzen zaion paldo bat alderik alde pasatzea.

Paldotzearen esperientzia bizitzen ari den pertsonarentzat axola gutxiko kontua izan behar du bere deserosotasuna zein okerrengatik merezi izan duen, erlijiozko edo zibilengatik; baina, dudarik gabe, atsegin emango lioke bere burua ikusi ahal izango balu Benetako Elizaren kanpandorreko haize-orratzeko oilar bihurturik.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 220. orr.

Teniak bete ditzala guztien heste-zuloak, haien ilean nahas bitez zorri, bartz, arkakusoak, maiz probatu ditzatela paldotzearen gozoak.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 94. orr.


pale ik palet.

palekada iz pala baten edukia.

Mandik masa palekada batez hornitu zuen llana, bankuaren gainaldea raseatu zuen.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 162. orr.


palenke iz lur sail bat ixten duen zurezko hesia; horrela itxiriko lur saila.

Hura palenke bat duk.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 26. orr.

'Guretzat edozein leku dun palenkea!' dio Armandok.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 26. orr.


palentziar izlag/iz Palentziakoa, Palentziari dagokiona; Palentziako biztanlea.

Telebista palentziarrean ikusi ditugu grabaketa horren irudiak.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 175. orr.

Mono esaten dioten palentziarra da delako presoa, justu atzo bertan kefir zatia eskatu zidana.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 79. orr.

Modesto Lafuente y Zamalloa, sortzez palentziarra bera, Arrasatetik ei zetorren amaren aldetik.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 61. orr.

Ekonomatoko palentziarrari hamaika aldiz esana diot ganorazko kafeak ateratzeko, [...], ez nolahalako ur zikin mehea.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 89. orr.


paleo
1 paleo-kristau ik paleokristau.

paleoantropologo iz lehen gizakiak fosilen bidez aztertzen duen antropologoa.

Science aldizkarian bertan zalantza agertu du Torontoko (Kanada) Unibertsitateko David Begun paleoantropologoak.  Berria - Gaiak   2004-11-20


paleoeslabo ik paleoeslaviera.

paleoeslaviera (corpusean paleoeslabo, paleoslabo eta paleoslaviera soilik) iz lehen eslaviera.

Eslabieraren estudioan, linguistak eslaboniera edo paleoeslaboan oinarritzen ziren soil-soilik, eslaboniera X. mendez geroztik ezagutzen baitzen, eta besteen kasuan, berriz, lehen lekukotasunak berriagoak baitziren.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 264. orr.

Ez dago, 1540 arte, lituanieraren lekukotasunik, baina paleoslaboa -X. mendeko dokumentuak badituena- ez da horregatik hura baino balio handiagokoa.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 263. orr.

Paleoslavieraz [...] "hitz".  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 118. orr.


paleoeuskaldun iz antzinako euskalduna.

Orixek ere belarjaletzat geunzkan euskaldun zahar baserritarrok, eta (neu barren) protoeuskaldun edo gutxienez paleoeuskalduntzat.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 64. orr.


paleografia 1 iz idazkera zaharren azterketa.

«Orain Kontserbatorian musikologia ematen hasi da», dio Peñasek, «eta hor paleografia ikas daiteke».  Berria - Kultura   2004-06-11

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik paleografiko.

Greko paleografia lanetan, latinezko testuetan eta Erdi Aroko historiaren zimurretan zaildutako eruditoa, irudimena.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 10. orr.


paleografiko izond paleografiarena, paleografiari dagokiona. ik paleografia 2.

Tenplu batean aurkitutako dokumentu paleografiko bat.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 54. orr.

Transkripzioa «ia hutsean paleografikoa» da.  Berria - Kultura   2004-05-28

-Testu oro den palimpsestoan gure trebezia paleografikoa erabiltzeko...  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 68. orr.


paleoklimatika iz aurreko aro geologikoen azterketa.

Ez dira paleoklimatikan helburu horrekin ari diren ikertzaile bakarrak.  Berria - Gaiak   2006-04-19


paleokristau (corpusean paleo-kristau soilik; Euskaltzaindiaren Hiztegian paleokristau agertzen da) izond arteaz mintzatuz, lehen kristauena.

Miriam Schild Bunim-ek [...] espazioaren irudikapenaren historia idatzi zuen, arte paleo-kristautik hasi eta Berpizkundea arte, "aldi" bakoitzak une horretako filosofiako eta matematikako ikusmoldeekin eta ezagutza tekniko eta kulturazkoekin dituen loturak argituz.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 204. orr.


paleolitiko 1 izond harri landuaren aroari dagokiona.

Arte paleolitikoak galdera asko egiten ditu: [...].  Berria - Kultura   2006-02-17

Euskal Herriko mendietako ingurumen paleolitikoa aztertzen du.  Berria - Kultura   2004-04-13

2 (izen gisa) ik paleolito.

Hori gabe oraindik paleolitikoan izango ginateke.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 92. orr.

Zenbait gelatatik igaro ondoren, non eskandinaviar paleolitiko, neolitiko, brontze-aro eta kristau-aurreko Burdin Aroko kulturen laginak baitzeuden ikusgai, harrituta geratu zen italiar errenazimentuaren tankerako eskandinaviar tresnak zeuden gela batean aurkitzean.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 340. orr.

Paleolitiko ondarrerako euskaldunok ehiztari trebeak omen ginen.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 171. orr.

Nire paleolitiko behereko arbasoen jaidura naturalaren argiak gorri piztu zitzaizkidan eta karrikan zehar, laster egin nuen.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 160. orr.

Paleolitikoko baxuerliebeak aurkitu dituzte Erresuma Batuko leize batean.  Berria - Gaiak   2004-07-14

Paleolitikoan egindako baxuerliebeak aurkitu ditu Sergio Ripoll ikertzaileak.  Berria - Gaiak   2004-07-14

3 (beste izen baten ezkerrean)

20000 urte Kristo aitzin loratu zen, Paleolitiko garaiko zibilizazio horrek, -franko-kantabrikoa deitua, orain arte- marrazki miresgarriak egin ditu, baita hezurrezko txistuak ere.  Herria   2001-10-18

Paleolitiko arotik zetorkigun hizkuntzak ikastola neolitikoaren aterpea baino gehiago merezi zuela.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 48. orr.

4 Goi Paleolitiko ik paleolito 3.

Goi paleolitikoari buruzko obra da.  Berria - Kultura   2004-11-21

Goi paleolitikoko garaian euskaldunaren etnia oraindik garatzeko zegoen, Barandiaranen arabera.  Berria - Kultura   2004-07-18

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

goi paleolitoko (3)


paleolito 1 iz paleolitikoa.

Gipuzkoako Paleolitoa, Neolitoa, Brontze aroa eta Burdin aroa jasoko lituzke [historiaurreko museoak].  Berria - Kultura   2006-02-17

Paleolitoko harpeetako biztanlea.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 251. orr.

Paleolitotik datorren jatorrizko mintzaira zaharra hizkuntza indoeuropar eta erromanikoen eraso etengabe eta suntsitzaileetatik defendatzera.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 108. orr.

Produktu horren gehien-gehiena lehorrean ekoitzi beharko baita, gizakia (lehorrean) Neolitoan duela milaka urte batzuk sartu arren, itsasoan Paleolito gordinean segitzen duela kontuan izanik.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 24. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Ikerleek aurkitu dituzten karakol azaldegi ugariek, batez ere paleolito eta neolito arokoek, argi erakusten omen dute gure arbasoen jaki preziatu izana dela.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 64. orr.

Jaques Blotek, Bidasoaz haranzko mendietako euskal aztarnategi zaharrak ikertzen urteak eman dituenak, honela dio paleolito garaiaz ari delarik: [...].  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 63. orr.

3 Goi Paleolito ik paleolitiko 4.

Aranzadi Zientzia Elkarteko arkeologoek miaketak egin dituzte harpe horren sabelean eta Goi Paleolito garaiko aztarna ederrak aurkitu.  Herria   2005-10-13

Goi paleolitoko zenbait grabatu aurkitu dituzte Frantziako Vilhonneurren.  Berria - Kultura   2006-02-07

Behe nahiz Goi Paleolitoko harrizko tresnak.  Berria - Kultura   2004-08-19


paleontologia 1 iz historiaurreko izaki organikoen azterketa, haien fosilen bidez egiten dena.

Espezie berri bakoitzak behar izan balu, agertzeko, erregulazio-sare berriak eratzea, ez zen izango denbora nahikorik paleontologiak deskribatzen duen eran gerta zedin eboluzioa.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 12. orr.

Ez ziren paleontologiaz ari, bizirik daude.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 210. orr.

Antropologian, paleontologian, fisikan eta abarrean mendeotan zehar ezagutu diren iruzurrak.  Berria - Gaiak   2006-01-24

Historiaurrea edo paleontologia ikasi dutenak ere asko dira baina ez ditut ikerketak egiten ikusten.  Berria - Euskal Herria   2004-01-04

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik paleontologiko.

Han sakondu zituen Paleontologia eta Historiaurreko ikasketak.  Berria - Euskal Herria   2004-01-04

Luis Alcala Teruelgo Paleontologia Fundazioko zuzendaria da.  Berria - Gaiak   2004-07-21

Sabadellgo Miquel Crusafont Paleontologia Institutuko talde batek hartu zuen bere gain ikerketa.  Berria - Gaiak   2004-11-20

3 irud/hed

Liburu horrekin hasi zen zientziari, paleontologia linguistikoa izena eman zitzaion.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 273. orr.


paleontologiko izond paleontologiarena, paleontologiari dagokiona. ik paleontologia 2.

Errioxako Interpretazio Paleontologikoaren Igea Etxea disenatu, zuzendu eta koordinatzeko proiektua Aranzadiri esleitu diote.  Berria - Kultura   2004-05-27


paleontologo 1 iz paleontologian aritzen den pertsona.

Kanadako geologoei Ellesmere uhartean garai Devonikoko harriak zeudela entzun zietenean, erreka ondoko landareen fosilen bila abiatu ziren paleontologoak.  Berria - Gaiak   2006-04-07

1993 az geroz, Patrick Michel paleontologoak (Bordeleko unibertsitate batean erakasle dena ere) egiten ditu hor uda oroz ikerlanak.  Herria   2003-07-10

«Arrainen eta lehorreko animalien arteko aldea lausotzen du honek», esan du Chicagoko Unibertsitateko paleontologo Neil Shubinek.  Berria - Gaiak   2006-04-07

Inoiz aurkitutako tiranosaurorik zaharrena aurkitu dute paleontologoek Txinako ipar-mendebaldean.  Berria - Gaiak   2006-02-09

2 (hitz elkartuetan)

Pierolapithecus catalaunicus (Pierolako tximino kataluniarra) gisa sailkatu du tximinoa Salvador Moya-Sole doktoreak, paleontologo taldeko buruak.  Berria - Gaiak   2004-11-20

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

aurkitu dute paleontologoek (3)


paleoslabo ik paleoeslaviera.

paleoslaviera ik paleoeslaviera.

paleozeno iz hirugarren aroko lehen zatia.

Adituen esanetan, Paleozeno-Eozeno garaian duela 55 milioi urte uraren tenperatura 20 gradu ingurukoa zen.  Berria - Gaiak   2004-09-08

Paleozeno-Eozeno garaiko tenperatura altuaren ondorioz, lurreko eta itsasoko karbono kopuruak gora egin zuen.  Berria - Gaiak   2004-09-08


palermotar izlag/iz Palermokoa, Palermori dagokiona; Palermoko biztanlea.

Ez nuen nehor ikusi horren ukatzen, nahiz alde agertu zen palermotarra bere oharretako 4. zenbakian.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 67. orr.

Zeren ziur baitaukat eta beti ziurtzat izan baitut izpirituko zor bat ordain dezakeela izpirituko ariketa batek, palermotarrak idatzi zituen irakaspenen arabera.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 185. orr.


palestinar (orobat 3014 agerraldi, 24 liburu eta 617 artikulutan, palestindar 120 agerraldi, 64 artikulutan, paleztinar g.er. eta paleztindar g.er.) 1 izlag Palestinakoa, Palestinari dagokiona.

Israeldar juduek ez zituzten palestinar arabiarrak kontzentrazio-esparruetan eta gas-ganbaretan suntsitzeko punturaino jarraitu nazien urratsak.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 205. orr.

Palestinar poliziak hitzemaiten du hasiko dela polliki polliki Gazako lurretan segurtamen baten ezartzen.  Herria   2003-07-03

Ezaguna da Estatu Batuetako Black Panthers taldeari emandako laguntza eta elkartasuna, azal iluneko jendeari, palestinar borrokari...  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 70. orr.

2006ko ekainean hiru palestinar taldek (Erresistentziaren Batzordeek, Izzedin al Kassem Brigadek eta berriki sorturiko Islamaren Armadak) beren gain hartu zutelarik Israelgo armadako kaporal baten atxiloketa, Tsahal hamaikagarrenez sartu zen Gazan.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 61. orr.

Eskuan palestinar zapi bat zuela igo zen oholtzara.  Berria - Ekonomia   2004-11-27

Halako batean, Elorrieta atera zuen erdira, eta zapi palestinarra jarri zion.  Berria - Ekonomia   2004-11-27

Israelek 500 preso palestinar askatu ditu, bake prozesuaren berme gisa.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 162. orr.

2 iz Palestinako herritarra.

Txapela eta kaiku urdin-berde bat jantzita ibiltzen omen da beti kalean, eta kurdua, palestinarra edo, besterik gabe, pailazoa dela pentsatzen dute berarekin kalean gurutzatzen diren paristarrek.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 115. orr.

Palestinarrak, arabiarrak, lehenagoko biztanleak ez dira existitu ere egiten.  Berria - Harian   2005-08-16

Israeldar eta Palestinarrak betiko aihergoan daude.  Berria - Mundua   2004-11-13

Urte horretan palestinarrek Munich-eko Joko Olinpikoetan eraso egin eta hildakoak gertatu ziren atleta israeldarren artean. independentzia du bere xede bakarra Barghontik palestinarrentzat.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 86. orr.

Hesia palestinarren helburu nazionalak suntsitzeko saioa da.  Berria - Harian   2005-11-26

Lurrak berreskuratzea eskatu zuten palestinarrek bakearen truke.  Berria - Harian   2005-02-09

Haserretzen gara Israelgo makinak palestinarren etxeak botatzen ikusten ditugunean.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 29. orr.

Misilak palestinarren harrikaden kontra.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 173. orr.

Palestinarren kontrako operazioetan aritutako brigada bat.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 81. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bederatzi palestinar hil (7); bederatzi palestinar zauritu (3); bi ekintzaile palestinar (12); bi lagun palestinar (3); bi mutiko palestinar (3); bi palestinar hil (37); bi palestinar zauritu (3); bizi diren palestinar (3); bost palestinar hil (19); bost palestinar zauritu (3); buruzagi palestinar (4); diputatu palestinar (3); dozenaka palestinar atxilotu (4)

ekintzaile palestinar (49); ekintzaile palestinar bat (6); ekintzaile palestinar batek (7); emakume palestinar (5); erakunde palestinar (3); errefuxiatu palestinar (13); estatu palestinar (39); estatu palestinar bat (16); estatu palestinar baten (6); estatu palestinar independente (3); estatu palestinar independentea (11); gazte palestinar (17); gazte palestinar bat (10); gazte palestinar hil (3); hamahiru palestinar hil (3); hamar palestinar hil (5); hiru ekintzaile palestinar (7); hiru palestinar atxilotu (4); hiru palestinar hil (29); hiru palestinar zauritu (5)

langile palestinar (4); lau palestinar hil (7); mutiko palestinar (6); mutiko palestinar bat (3); neska palestinar (5); neska palestinar bati (3)

palestinar askatu (5); palestinar askatu zituen (3); palestinar atxilotu (48); palestinar atxilotu zituzten (24); palestinar bat hil (75); palestinar bat zauritu (3); palestinar bildu (7); palestinar bildu ziren (3); palestinar bizi dira (8); palestinar daude israelen (5); palestinar gazte (11); palestinar gazte bat (5); palestinar gose greban (3); palestinar herriaren (5); palestinar hil (213); palestinar hil zituen (61); palestinar hilda (3); palestinar jatorrikoak (4); palestinar preso (3); palestinar presoek (5); palestinar presoen (3); palestinar talde (5); palestinar zauritu (37)

politiko palestinar (5); preso palestinar (20); preso palestinar askatu (4); preso politiko palestinar (3); rafako errefuxiatu palestinar (3); sei palestinar hil (6); suizida palestinar (4); talde palestinar (6)

ume palestinar (8); ume palestinar bat (6); urteko neska palestinar (4); urteko palestinar (17); urteko palestinar bat (14); zazpi palestinar atxilotu (5); zazpi palestinar hil (6); zortzi palestinar hil (9); zortzi palestinar zauritu (3

buruzagi palestinarra (7); da estatu palestinarra (3); estatu palestinarra (52); estatu palestinarra sortzea (7); estatu palestinarra sortzeko (13); herri palestinarra (14); kausa palestinarra (4); palestinarra eta (4); palestinarra hil (7); palestinarra hil zuten (3); palestinarra izan (3); palestinarra sortzea (7); palestinarra sortzeko (13); palestinarra zen (3); urteko palestinarra (3)

buruzagi palestinarra (7); estatu palestinarra (52); estatu palestinarra sortzea (7); estatu palestinarra sortzeko (13); herri palestinarra (14); kausa palestinarra (4); palestinarra izan (3)

buruzagi palestinarraren (9); erresistentzia palestinarraren (8); erresistentzia palestinarraren kohete (3); estatu palestinarraren (16); estatu palestinarraren alde (4); estatu palestinarraren sorrera (6); etorkizuneko estatu palestinarraren (3); herri palestinarraren (22); herri palestinarraren kontra (3)

herri palestinarrarentzat (4)

erresistentzia palestinarrari (3); herri palestinarrari (6)

ekintzaile palestinarrei (5); jerusalemgo palestinarrei (4); palestinarrei laguntzeko (4); preso palestinarrei (7); zisjordaniako palestinarrei (3)

agintari palestinarrek (10); eki jerusalemgo palestinarrek (3); ekintzaile palestinarrek (62); erakunde armatu palestinarrek (5); erakunde palestinarrek (5); errefuxiatu palestinarrek (6); herritar palestinarrek (3); israeldarrek eta palestinarrek (5); iturri palestinarrek (14); iturri palestinarrek esan (3); jerusalemgo palestinarrek (4)

palestinarrek bizia galdu (9); palestinarrek diote (3); palestinarrek egin (4); palestinarrek egindako (4); palestinarrek esan zuten (3); palestinarrek eta israeldarrek (7)

politiko palestinarrek (4); preso palestinarrek (16); talde palestinarrek (4)

palestinarrekin bakea lortzeko (4); palestinarrekin batera (4); palestinarrekin negoziatu (3); palestinarrekin negoziatzeko prest (3)

erresistentzia palestinarreko (5); erresistentzia palestinarreko talde (3)

agintari palestinarren (3); buruzagi palestinarren (4)

ekintzaile palestinarren (13); erakunde palestinarren (3); errefuxiatu palestinarren (8); errefuxiatu palestinarren itzulera (3); hildako palestinarren (7); hildako palestinarren artean (3)

israeldar eta palestinarren (5); israeldarren eta palestinarren (22); israelgo palestinarren (6); iturri palestinarren arabera (9); lurralde palestinarren (9); lurralde palestinarren okupazioa (3)

palestinarren alde (6); palestinarren aldeko (5); palestinarren aldetik (6); palestinarren artean (40); palestinarren arteko (38); palestinarren arteko botere (3); palestinarren arteko gatazka (8); palestinarren aurka (8); palestinarren aurkako (19); palestinarren aurkako erasoak (3); palestinarren batasun nazionala (3); palestinarren bigarren intifada (3); palestinarren bizimodua (4); palestinarren borrokaren (4); palestinarren egoera (9); palestinarren esanetan (3); palestinarren eskubide (3); palestinarren eskubideak (8); palestinarren eskubideen (3); palestinarren eta israeldarren (7); palestinarren etxeak (5); palestinarren etxebizitzak (5); palestinarren giza (5); palestinarren giza eskubideak (3); palestinarren hainbat (5); palestinarren helburu (4); palestinarren heriotza (3); palestinarren itzulera (5); palestinarren kontra (8); palestinarren kontrako (13); palestinarren kontrako erasoak (3); palestinarren kopurua (3); palestinarren lur (4); palestinarren lur gehiago (3); palestinarren lurrak (4); palestinarren lurretan (3); palestinarren mugimenduak (3); palestinarren okupazioa (3); palestinarren sufrimendua (3)

preso palestinarren (13)

lurralde palestinarretako (3)

herri palestinarretan (3); lurralde palestinarretan (15)

palestindar estatu baten (4); palestindar eta israeldarren (3)

israeldarren eta palestindarren (3); palestindarren artean (7)


palestindar ik palestinar.

palestino 1 izlag/iz palestindarra.

Haren aita ere futbolaria zen, eta Txileko Wanderers eta Palestino taldeetan aritu ondoren, itsasoa zeharkatzea erabaki zuen, kirol erronka berrien bila.  Berria - Kirola   2006-04-20

2 iz palestinar zapia, marrazki geometrikoa duen lepoko zapi mota bat.

Geure txikian, geure erara, Jean Genet Palestinarrekin izan zen bezala, captif amoreux izan gara gu.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 42. orr.

Harkaitzekin zebilenean kanpai formako galtzak, Beñatekin palestinoak eta Jonekin kamiseta tirantedun laxoak maite zituen hein berean.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 91. orr.


palestra 1 iz antzinatean, borroka-jokorako gunea.

Italian palestrak eraikitzeko ohiturarik ez dagoen arren, iruditzen zait komeni dela tradizioz iritsi zaizkigunak esplikatzea eta grekoen artean nola egiten ziren azaltzea.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2550. orr.

Lehen deskribatu bezala doi-doi banatu behar dira peristiloak palestran.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2570. orr.

Lagun gazteenak limurtzea palestra heleniko batean gorputzak lotsagabeki erakutsi eta buruak arrunki ezkuta zitzaten petasus helenikoaren hegal zabalaren azpian.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 266. orr.

2 irud/hed

Santua, errakuntzen palestran bere burua ikusi orduko, liskarren areatzara jaisten hasi zen, baina berehala garaipenen gurdira igotzeko.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 318. orr.


palet (orobat pale; Euskaltzaindiaren Hiztegian palet agertzen da) iz jasogailu mugikorretan erabiltzen den garraio plataforma zurezkoa, salgai pisuak jasan ditzakeena.

La tempestad-en, bestalde, palet batzuk baino ez ditugu jarri, Prospero dagoen uhartea irudikatzeko.  Berria - Kultura   2006-02-02

Eta 1.250 kiloko pale bat mugitzeko zerabilten urrutiko kontrolak huts egin eta azpian harrapatu zuen zornotzarra.  Berria - Ekonomia   2006-04-07

Eraikinaren kanpoaldean argiaren instalazioa jartzeko erretenak markatzen ari zen palet baten gainean, eta bat-batean erori egin zen hirugarren solairutik.  Berria - Ekonomia   2004-12-17

Kafe zakuak gero aterako dizkiot, badaukazue zer ikasi, zoazte paleen bila, azpian dakartzan paper-pasta fardoak hondarrean kenduko dizkiot.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 179. orr.


paleta 1 iz ohol txiki zuloduna, margolariak erpurua zulotik pasatuz eusten diona, koloreak jartzeko eta nahasteko erabiltzen duena.

Pintzelak eta paleta bat zeuden mahai txiki baten gainean.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 162. orr.

Bere paletako kolore guztiak agortuko zituen koloristarik kartsuenak, hura islatu nahian.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 257. orr.

Lehen ariketatzat, loreak margotzea erabaki zuen, "ñabarduraz zuzenak" iruditzen zitzaizkion koloreak aukeratuz bere paletatik.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 33. orr.

Marrazkiaren ondotik, pintatzen hasten baitzen, pinturak paletan nahasten eta bir-nahasten zituela, kolore egokiaren bila beti ere, hemen argiago, han ilunago.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 293. orr.

Banitian tonu indartsu guztiak, mingain beteen gorria, lakoien horia, paper pusken urdina, hasitako piezen arrosa, txilar hostoen berdea, eta odolkien beltza batez ere, egundoko kolore beltza, nire paletan sekula aurkitu ez dudana.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 288. orr.

Artea baino gorroto ez zuena, hura baitzuen arerioa; bere maitearen begitartea lapurtzen zioten paletak eta pintzelak eta gainerako tresna gaiztoek bakarrik ikaratzen zutena.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 84. orr.

2 margolari batek erabiltzen dituen koloreen multzoa.

Rothkoren paletan ez zen kolore distiratsurik, gorri, granate, marroi, gris eta beltza baizik.  Berria - Kultura   2004-06-08

Alabaina, margolari inpresionista eta espresionistaren paleten eragina oso agerikoa da Etxebarriaren zenbait lanetan.  Berria - Kultura   2004-04-21

Bistan denez, paletan kolore gehiago eta biziagoak dituen beste norbaiten esku utzi beharko dugu hiriko damen izaera pintatzeko lana.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 232. orr.

3 irud/hed

Ohe gainean jarri zen; maindirearen tolesen artean ispilu bat irmotu, tindu-paleta atera, eta aurrealdeko xerloak urdintzeari ekin zion.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 138. orr.

Paleta orkestrala ederki erabiltzen du, bere sinfonietan orkestra handia behar da, XIX. mendeko erromantizismoaren bidetik.  Berria - Kultura   2004-05-02

Inoiz baino soinu paleta handiagoarekin itzuli da Skunk taldea Giltzak diskoan (Gor).  Berria - Kultura   2004-10-30

Beharbada kontzertu guztian orokorrean tinbre paleta zabalagoa ez erabiltzearen falta sentitu genuen.  Berria - Kultura   2004-01-21

4 igeltseroaren lanabesa, triangelu formako metalezko xafla eskulekuduna. ik plaunkai; palote.

Haraxeago Jabi, paletarekin kapazoa garbitzen ari zen.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 32. orr.

Goiak estaltzen ari, kalean gora eta behera jendea, Larra paleta zabalarekin masari eraginez eta Mandi llanarekin.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 157. orr.

Egia esan, Gortarik gorroto ikaragarria zion igeltseroaren paleta hotsari.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 165. orr.

Orgatilaren beheko apaletik ontzi bete porlana eta paleta aterata, sarrera zigilatzeari ekin zioten. Errekako harea, berriz, fintasun handikoa denez,[...] igeltsero-paletarekin leuntzen denean izugarri sendoa egiten da zarpeatu-lanetan erabiltzeko.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 73. orr.

Baina berriro hantxe azaltzen zaizu hurrengo harkaitz-labarrari itsatsia, hasieran mortairu-paleta batez hara jaurtikia dirudiela.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 296. orr.

5 pilota jokoko pala mota.

Paleta jokoan, gomazko pilotekin, Andres Dick eta Javier Nicosia argentinarrak.  Herria   2004-02-19

Paletaz, larruzkoan, Argentina lehen bere Fusto famatuarekin.  Herria   2001-11-15

Lau modalitatetan jokatuko da: xarean, paleta larruz, paleta gomaz eta eskuz binaka.  Berria - Kirola   2004-11-03

Paletan, larruzko pilotarekin, tolosarrak (Iris Thomas, Brefel Sylvain) jaun eta jabe, argentinarrak errexki menean atxikirik.  Herria   2005-11-03

Emakumezkoen Paleta Gomazko Lehen Txapelketa.  Berria - Kirola   2004-12-17

· Asmotan, hantxe zeuden, mahai berdearen gainean utziak, ping-pongeko bi paletak.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 107. orr.

6 zenbait tresnen pala. ik pala 4.

Arraunen paleta uretara jausten zen, urpea erratzak bezala garbitzeko.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 189. orr.

Gurpilaren kanpoko ertzaren inguruan paleta batzuk jartzen dira; ibaiaren indarrak paleta horiek jotzen dituenean, gurpila biraka hasten da gero eta gehiago.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4830. orr.

Mutur horretan gurpil bat jartzen zaio, diametroan lau oin eta erdi dituena eta bere ertzetik kanpora ura ukitzen duten paleta batzuk dituena.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4970. orr.

7 pala txiki baten formako lanabesa.

Txerri gantza ontzitik hartzen zuen ezpelezko paleta batez.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 110. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

paleta goma (3); paleta gomaz (10); paleta gomaz emakumezkoak (4); paleta gomazko (3); paleta jokoan (9); paleta larruz (6)


paletalari iz paletan jokatzen duen pilotaria.

Biharkoen xapelgoak jokatuko dituzte 20 urtetaratzen ari diren pilotariek Hego-Amerikako Uruguaien, lehenagoko Andruco eta Iraizozen herrian bai-eta sare ta paletalari haundi batzuenean.  Herria   2001-09-06


paleztinar ik palestinar.

paleztindar ik palestinar.

paliakate iz Mexikoko Veracruzen erabiltzen den lepoko zapia.

Kolore biziak, emakume indigenak kaputxarekin eta paliakateekin, Emiliano Zapata eta Marcos elkarrekin...  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 271. orr.


paliatibo izond/iz aringarria, leungarria.

Bai, duin hiltzearen inguruan zenbait kontzeptu sar ditzakegu: eutanasia bera, baina baita zainketa paliatiboak, azken borondateko testamentua eta antzekoak ere.  Berria - Euskal Herria   2004-10-24

Maite-maite omen lukeen euskara hil-hurren ikusten duenak dolorezki eginiko eutanasiaren edo paliatiboen planteamendua.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 105. orr.


palimpesto ik palinpsesto.

palindromatu, palindroma, palindromatzen du ad palindromoak osatu.

Palindromatzen.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 60. orr.


palindromiko izond palindromo bat osatzen duena.

Ama, erre edo kakak hitzei, atzekoz aurrera ere berdin esaten direnei, hitz palindromiko deitzen zaie.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 93. orr.

Horretan ibiltzen direnek diotenez, orain arte inon topatu duten hitz palindromikorik luzeena suomiarren hizkuntzako bat da: saippuakivikauppias.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 93. orr.

Inuiten ezpainetan, ordea, Qaannaaq zen herri hura -izen palindromiko ezin ederragoko herria-, eta izen horrekin jarraitzen du gaur egun ere.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 176. orr.

Ez diot esan Edward Benbow-k 40.000 hitzez osatutako idatzi palindromiko bat sortu zuela 1981. urtean.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 93. orr.


palindromo iz eskuinetik ezkerrera eta ezkerretik berdin irakurtzen den hitza edo esaldia.

Palindromo bat aurpegi biko hitza da, baina berezitasun batekin: ezkerretik eskuinera zein eskuinetik ezkerrera, hitz bera irakurtzen dugu.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 119. orr.

Bitxia da euskaraz bai arra bai eme palindromoak direla ohartzea.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 120. orr.

Palindromoak osatzeko joera aspaldikoa da, dirudienez.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 93. orr.

Urmaeletan, hezetasun itogarrian militarren, arratoien eta oroimenen ihesi bizi den Lorenzo arratoi harrapatzaileak, palindromoak egiten ematen ditu egunak.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 60. orr.


palingenesia (orobat palingenesi g.er.) iz berpizkundea edo birsortzea.

Zisma eta palingenesia.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 436. orr.

Mundu bakarra dago, geurea, baina aldizka gutxieneko energia printzipiora [...] murrizten duten deflagrazioen mende dagoena eta berriro ere bere baitatik birsortzen dena, palingenesia perfektuki arautu eta amaigabean.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 11. orr.

Hor ez dira arimen sorketa, deuseztapena eta palingenesia eta abarren hipotesi kaskarinak onartzen.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 238. orr.

Desatxikimendua erretiratzea bakarrik den bitartean, antzaldaketa erretiratzea eta itzultzea da: palingenesia bat, ez espezie zaharreko beste ale bat berriro jaiotzearen zentzuan, baizik eta gizarte-espezie berri baten jaiotzaren zentzuan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 442. orr.

Berak analizatzen zituen pertsonalki errautsak, pazientzia zikoitzez, elementu preziatuak (eta apika are ez hain preziatuak) oro ateratzeko, palingenesi erritual halako batean.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 49. orr.

Palingenesiak denbora arbuiatzera daramatza, prozesuetan iraunkor denarekin bat egitean, haien errepikatzearen eta, beraz, betiraunaren jakile: naturaren legeak itzulgarriak direla baiesteko euren era berezia da.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 11. orr.


palinodia iz iritzi aldaketa baten adierazpen publikoa.

Palinodia, etimologiari begiratuz gero, "kantu berritua da", lehen esana ukatu eta testu berriro emendatua: [...].  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 220. orr.

Orduan haren aldeko palinodia izkiriatu behar ukan zuen ikusmena errekuperatzeko.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 220. orr.


palinpsesto (orobat palimpsesto) iz gainean berriro idazteko, testua ezabatzen zaion pergaminoa.

Propio ezabatu den beste testu baten gainean idatzitako testuari "palinpsesto" esaten zaio.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 8. orr.

Ahalik arretatsuen ezabatuta ere, ordea, testu zaharrak bere aztarna uzten du gainean idatzitako testuan, eta hori da, hain zuzen, palinpsestoen grazia: testu bakarra ageri den lekuan bi testu izatea.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 8. orr.

Lotsatu ere egiten da bat baino gehiago, bere testuak, testu guztiak bezala, palinpsestoak baino ez direla aitortzean.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 8. orr.

-Testu oro den palimpsestoan gure trebezia paleografikoa erabiltzeko...  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 68. orr.

Gogoeta egin dut zilegi dela Kixote "azken" horretan halako palimpsesto moduko bat ikustea, zeinean nolabait islatu behar baitute gure lagunaren "aurretiazko" idazkeraren aztarnek -ez garbi-garbi, noski, baina antzemateko moduan, hala ere-.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 44. orr.

Alde batetik, oroimena, ikuspegi dinamikotik hartua, etengabe berrikusi eta berregina; baina baita oroitzapentzat harturik ere, non oraindik ere jatorrizko forman irauten baitute irudiek, nahiz eta, palinpsestoak balira bezala, behin eta berriz ondorengo eskarmentuaren arabera berridatzirik iraun.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 177. orr.


palio 1 iz ehun bikaineko sabai modukoa, lau hagak eusten diotena, kalean euskaristia, erlijiozko irudi bat edo prelatu edo kideko bat estaltzeko erabiltzen dena.

Nobeletan agertu ohi diren bi larrutako jendea etorri zait burura: izan ere luistarra zen Xanjoxe, palioa eskuetan eramanaz prozesioetan buru egiten zutenetakoa.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 172. orr.

Franco ez zela meza nagusiak erraz huts egiten zituen epela, ospetsuak ziren haren paliopeko sartzeak Salve izeneko elizkizunera, apez eta kristau ez-frankisten eskandalagarri.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 264. orr.

Francisco Franco jenerala urtegiak inauguratzen, Francisco Franco apezpiku eta artzapezpikuekin katedralera paliopean sartzen.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 108. orr.

2 irud/hed

Tishe b'Av-en ondorengo aurreneko Sabathean ospatu ziren ezteiak, eta birjina baten ezkontzan egin ohi diren guztiak egin ziren: bazkaria pobreentzat, palioa sinagogaren aurrean, musikariak, ezkon bufoia, bertutezko dantza.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 219. orr.

Senargaia palioaren azpian zegoen, goibeltasuna irudi.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 219. orr.

Argia, lurretik hasi eta zuetako edozeinen bururaino bezain altua zena, konta ezin ahala ipurtargik osatzen zuten, denak elkarren ondo-ondoan, palio itsugarria sortuz maitagarrien zirkuluaren gainean.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 283. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Eleanorrek zuzenean aireportutik eztei palioaren azpira eramango duela esperoko du seguruenik.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 96. orr.

Egun batean Peshe ezkon palioaren azpian zegoen, eta biharamunean dendan zen ostera, bere esku koipetsuekin alkaterna saltzen.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 202. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

palioaren azpian (3)


palisandro iz kolore gorri iluneko zura, zain beltzekikoa, ebanisterian oso aintzat hartua, zenbait zuhaitz tropikaletatik ateratzen dena.

Palisandrozko giderra zuen makila baten gainean bermatzen zuen kokotsa.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 121. orr.


palista izond/iz palan jokatzen duena.

Monique teniseko irakaslea Joseba Gotzon senargai palistarekin guztiz maiteminduta dago, baina ez da gauza sentitzen harekin amodioa egiteko.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 121. orr.

Lau palistek ondo jokatu zuten.  Berria - Kirola   2006-01-11

Zortzi palista aritu dira txapelketa horretan.  Berria - Kirola   2004-12-18

C-1 mailako selekzioan erabakitzeke zegoen tokia Jordi Sangra palista kataluniarrak beteko du.  Berria - Kirola   2004-07-20

Gaubeka palista teknikoa da, oso pilotari abila.  Berria - Kirola   2004-12-16

Palista beterano on askoak bazeuden, baina jende berria behar zen.  Berria - Kirola   2004-12-16

Bata palista eta bestea tenista?  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 122. orr.


paliza iz jipoia.

Bere etxean paliza ederrak hartua izan behar du.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 152. orr.

Ni ordurako nahiko nekatuta nengoen, paliza galanta hartu genuen, eta nekeak ere bere lana egiten du.  Berria - Kirola   2004-10-26

Koskabiloetaraino zeuden denak poliziaren paliza eta gehiegikeriekin.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 174. orr.


palka iz hesi ohola.

Eguraldi onarekin ez da osagarri beharrik izango, baina txarra bada, palkak eta ur bonbak ezinbestekoak izan daitezke.  Berria - Kirola   2004-09-11

Txanda joan eta txanda etorri, ondorengoek aurrekoek baina palka handiagoak jarri behar izan zituzten, uraren jolas basatia zerbait geratuko bazuten  Berria - Kirola   2004-08-22


palko (orobat palku g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian palko agertzen da) 1 iz antzokietan, balkoi modukoa, zenbait eserleku dauzkana.

Eskumuturrak palkoaren belus gorriaren gainean paratzen zituen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 374. orr.

Galdetu dio halaber amari ea etzi operara eraman nazakeen, haren palkora.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 105. orr.

Operako palko batean gizonezko lagun batekin eserita nengoen, eta zu aldamenekoan.  Eduardo Matauko   «Emakume ezezagun baten gutuna» - Stefan Zweig, 2005 - 48. orr.

Lamelaren ezkutuko sekretua enamoratuta egotea zen, baina egiaz enamoratuta, aristokraziako emakume batez, Errege Antzokiko palkora kotxez joaten zen emakume tituludun batez.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 68. orr.

Afari batean aurkitzen dut adiskide baten etxean, Prévanek bere palkoa eskaintzen dio teatro lan berri bat ikusteko, eta nik leku bat onartzen dut han.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 276. orr.

Hizlariak eten behar izan zuen bere jarduna eta bere atzeko palkoan zeuden herriko nagusi-magusiengana biratu zen.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 100. orr.

Bederatzigarren palkoa da beraiena.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 53. orr.

2 (hitz elkartuetan)

-Première batean nintzela uste nuen, eta hau errege palkoa zela -esan zuen.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 220. orr.

3 (zezen plazetan eta kidekoetan)

Argazki handi bat zekarren, aurreko abuztuko zezenketa batean autoritateen palkoa hartzen zuena.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 68. orr.

Palkoan, gorago esan bezala, diktadorearen emazte Carmen Polo [...] hortxe dagoelako, zezenketaren buru.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 296. orr.

[Lauko finala ikusteko] sarrera guztiak agortu dira, palku pribatuak izan ezik.  Berria - Kultura   2004-05-14

4 desfile eta kidekoetan jendea jartzen den taulada edo oholtza jasoa.

Australiako osaba palkoaren azpian jartzen zen eta gobernuko hizlariarena eten nahi izaten zuen, oker baitzebilen.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 121. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bederatzigarren palkoa (4)


palku ik palko.

palladium iz babestokia, gotorlekua.

Lege zibil egokiak dira gizakiek eman eta har dezaketen onik handiena; eurak dira ohituren iturburua, jabetzaren palladiuma, eta bake publiko eta partikular ororen bermea.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 42. orr.


palma 1 iz palmondoaren adarra edo hostoa.

Beste gaixo batzuek palmak hartu, xigortu eta zanpatzen zituzten.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 393. orr.

Bere hilobiaren buruan agertu zen palma bat, handik hiru urtetara Jerusalemeko erromesek esku artean ekarriko dutenaren antzekoa.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 392. orr.

Palma palmondo bihurtu zen, hostoak erne zitzaizkion eta handi egin zen.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 392. orr.

Martirioaren palma eta koroa irabazteko ere.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 567. orr.

Palmarekin, martir gisa hil baitzen.  Herria   2001-01-18

2 palmondoa.

AQ< Europar produktu manufakturatuak ez ziren jada esklaboen truke aldatzen, tropikoko gaien truke baizik (kakaoa, palma-olioa, kakahueteak), gero eta eskari handiagoa baitzuten Europan.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 51. orr.

Kontuz ibili beharko dute, gantz asegabeen kontsumoa dela eta, koko, palma eta palmito olioak saturatuak baitira.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 88. orr.

3 palma-adar (orobat palmadar; Euskaltzaindiaren Hiztegian palma-adar agertzen da) palmondo adarra.

Udaberrian ospatzen genuen guk jai hura Obaban, Jesus Jerusalenera palma adarren artean sartu zela gogoratuz.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 68. orr.

Orduan, anaiek, pozez gainezka, korura joan ziren eta, gurutzeak, intsentsu-ontzia, palma-adarrak eta kandela piztuak eskuetan harturik, binaka prozesioan korutik elizara sartu ziren.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1138. orr.

Garaipen ospetsuaren palma-adarra lortu baitzuen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 410. orr.

4 palma-hosto palmondo hostoa.

Palma-hosto horien sendatzeko dohainen ospea zabaldu zen.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 393. orr.

Guztiz trebea zen gatibu bati bekokiaren ingurubiran metxa bat bihurdikatzen, begiak irtenarazteraino, edo aurpegia ferekatzen palma-hosto irazekiz.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 145. orr.

5 palma-orri (corpusean palmorri soilik)

Bildotsaren eta tronuaren aurrean zutik zeuden, arropa zuritan apainduak, palmorriak esku-artean zatxixkatela.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 240. orr.

6 (Cannesko zinemaldiko sari gisa)

Michael Mooreren Fahrenheit 9 / 11 filmari ikusleek eta kritikariek emandako babesa berretsi zuen atzo Cannesko zinema jaialdiko epaimahaiak, eta Urrezko Palmorria, hau da, zinemaldiko lehen saria eman zion 57. ekitaldian.  Berria - Kultura   2004-05-23

Kusturicak 1995ean irabazi zuen Urrezko Palmorria Underground filmarekin.  Berria - Kultura   2004-05-12

Cannesko Palmorria irabazteko faboritoen artean kokatu da Emir Kusturica, Kad je zivot bio cudo filmak (Bizitza miraria da) oso harrera ona izan baitzuen atzo, jaialdiko sail ofizialean.  Berria - Kultura   2004-05-15

Les invasions barbares filmak Cannesen bi palmorri jaso zituen.  Berria - Kultura   2004-02-24

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

palma adarra (3); palma adarrak (3); palma hosto (3); urrezko palma (6)

palmorria irabazteko (3); urrezko palmorria (10); zinemaldiko urrezko palmorria (3)


palmadar ik palma 3.

palmares 1 iz lorturiko garaipen edo sarien multzoa.

Sara Carracelas gipuzkoarra ezagutzen ote duzue? kirolari bat da, Euskal Herriko kirolarietan palmaresa handienetariko bat daukana, elbarritua izana gatik ere.  Herria   2003-01-21

Arrigorriagakoak, 40. hamarkadan biribildu zuen bere palmaresa, Valentziarekin bi Liga irabazita (1943-44 eta 1946-47 denboraldietan).  Berria - Harian   2005-06-11

Palmaresean 37 bandera dituzte, eta iaz TKE ligan bigarrenak izan ziren.  Berria - Kirola   2004-07-10

Selekzio txikiak ere badira, apalak, palmares handirik gabekoak, handiei puntuak ematera deituak, gero Kopa irabazten badute ere, une honetan final-laurdenetara igarotzeko aukera gutxi dutenak: Letonia eta Suitza.  Berria - Kirola   2004-06-12

ONCE-Eroski utzi eta palmaresa handitzeko asmoarekin joan da Mallabikoa Illes Balears-Banesto taldera.  Berria - Kirola   2004-01-30

Bederatzi itzuli ageri dira bere palmaresean, ia denak maila handikoak.  Berria - Kirola   2004-04-04

Errudun direla frogatu gabe ere, kendu ezingo duten orbana geldituko zaie palmaresean.  Berria - Kirola   2004-06-03

2 lehiaketa edo kidekoez mintzatuz, sarituen zerrenda.

Palmaresean urrezko maskorra eraman du «Los Lunes al sol» filmeak.  Herria   2002-10-03

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

palmares hobea du (3)


palmatu izond behatzez mintzatuz, mintz batez elkarri lotuak daudenak.

Txanogorrien ondoren, kappas-ak aztertu zituzten, uretan bizi ziren izaki nazkagarri batzuk, tximino ezkatatsuen antzekoak, behatz palmatuak zituztenak, eta haien aintziretan nahigabe sartzen ziren hegazti zangaluzeak itoz gozatzen zutenak.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 117. orr.


palmer iz diametro edo lodiera oso txikiak neurtzen dituen gailua.

Palmer itxurako metalezko tresna txiki bat...  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 60. orr.


palmera 1 iz palmondoa.

Basamortua oasi bihurtu da eta azal iluneko gizona bertako palmera da.  Berria - Harian   2005-05-08

Uharte horretan, beti bezala, naufrago bizardun bat marraztuko duzu, biluzik, palmeraren gerizpean.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 118. orr.

Jeneralaren aurrean Sartaldearen sinboloa, Konraden aurrean Sortaldearena: sarrazin irribarretsu baten iruditxoa, bere gameluarekin eta palmerarekin.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 93. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Inoiz inon ikusi gabeko landareak ere aurkitu dituzte, besteak beste, bost palmera espezie berri eta errododendro klase berri bat.  Berria - Gaiak   2006-02-08


palmeradun izond palmera duena; palmerak dituena.

Imanolek egin zuenean, amak galtzak egin zizkigun, eta elastiko laranja bat erosi zidan, Ferris markakoa, eta oinetakoak, palmeradunak.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 121. orr.


palmito iz zurtoin motzeko palmera mota, hostoak haizemaile itxuran dituena, apaingarri gisa erabiltzen dena (Chamaerops humilis etab.).

Bestetik, kontuz ibili beharko dute, gantz asegabeen kontsumoa dela eta, koko, palma eta palmito olioak saturatuak baitira.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 88. orr.


palmondo 1 iz eskualde beroetako zuhaitza, enbor luze, latz eta soilekoa, enborraren buruan hosto handiz osaturiko adaburua duena eta loreak mordoetan dituena, fruitutzat datilak ematen dituena (Phoenix dactylifera etab.). ik beherago 5.

Palmondo eta magnolioen arteko bidetik barrena.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 157. orr.

Palmondoen azpitik ibili dena ez da sekula izango lehengoa.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 182. orr.

Palmondoaren hosto zorrotzak ukitu ditu, arrosa ernatu berriak usaintzeko makurtu du burua.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 67. orr.

Palmondo hartako hostoak hartzen zituzten, eta berehala paratzen zituzten lepoan.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 392. orr.

Zabor pila batean, herriko akerra ahaleginean ari zen aurreko urteko palmondoaren hostoak txikitu nahian.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 150. orr.

Elbarriturik zeudenak asto gainean ezarri eta Jerikora, Palmondoen hirira, eraman zituzten.  Elizen arteko biblia   2 Kro 28,15

Elimera, hamabi iturburu eta hirurogeita hamar palmondo zituen oasira, iritsiz, bertan etxolatu ziren.  Elizen arteko biblia   Zen 33,9

Iruditzen zait ez dela nahikoa haiei palmondoak eta koroak eskaintzea, baizik eta garaipenaren ohoreak eskaintzeaz gainera, jainkoen artean ere leku bat egin beharko zaiela.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4090. orr.

Patxadaz sartu zen, burua tente, palmondoen irudiko.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 144. orr.

Bularrak ikusiak zizkion, apenas bi loto lili izatetik palmondoen bi fruitu izatera igaro, eta azkenik bi granada mardul bilakatu zirenak.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 97. orr.

Palmondoen adaburu lumatsuak.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 376. orr.

2 (izenondoekin)

Basoarte amaigabea, zarratua, tarteka indiar txabola multzo bat edo beste, erro agerizko zuhaitzen pean ostendurik, palmondo bakan batzuk ere bai noizbehinka.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 51. orr.

Gure mahaitik Atlas Handiko mendikate elurtua ikusten genuen, eta hiriaren parte handi bat, palmondo lerdenak jaun eta jabe zirela.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 222. orr.

Bungalowen patioaren erdian dagoen palmondo ahul mendreari begira.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 9. orr.

Hallean mutil ilehoria suteetarako ontzi batean patxadaz oka egiten topatu zuten, palmondo artifizial baten azpian.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 62. orr.

palmondo berdea hagaxka bat bezain malgua da, eta beraren hostoetan aizto-zorroztearen soinua dagi haizeak.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 273. orr.

Orokaiven etxeak zutoin edo taketen gainean eraikita daude, eta zorua elkarri lianekin lotutako palmondo beltzaren oholez eginda daude.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 82. orr.

· Augilatik beste hamar eguneko bidean beste gatz muino bat dago, gainerakoek bezalaxe, ura eta palmondo igali emaile ugari duena.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 320. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Pezoz, egurrez, banbuz eta palmondo hostoz eginak daude.  Berria - Mundua   2006-02-18

Eskuetan palmondo hosto eta zedro sortak.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 109. orr.

Bere buruari haize ematen ari zaio palmondo orri batekin.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 133. orr.

Arbola jorien fruituak, palmondo-erramuak eta zuhaitz hostotsuen eta erreka-bazterreko sahatsen adarrak eskuetan harturik.  Elizen arteko biblia   Lb 23,40

Oihanak soiltzen ari dira Sumatrako ekialdean, legez kanpo askotan, palmondo sailak sortzeko.  Berria - Gaiak   2006-04-05

Negeb eta Jerikoko -Palmondo hiriko- haran-ingurua, Tzoar hiriraino.  Elizen arteko biblia   Dt 34,3

Zure taxua palmondoarena, eta bularrak palmondo-lukuak.  Elizen arteko biblia   Kt 7,8

Atalondoaren albo-hormetan, saredun leihoak eta palmondo-irudiak zeuden, bai eta tenpluko eranskinetan eta aterpetxoetan ere.  Elizen arteko biblia   Ez 41,26

Han ur berotan sarturik garbitu egin zituzten krabelin lurrinez eta gero palmondo olioz igurtzi.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 230. orr.

Urrutitik adi zitezkeen haren palmondo-ardo bufadak.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 51. orr.

4 (Valentziako Mostrako sari gisa)

Pjer Zalica bosniarraren Gori Vatra filmak irabazi du Valentziako Mostrako sari nagusia, Urrezko Palmondoa.  Berria - Kultura   2004-07-25

Luis Filipe Rocha portugaldarrak jaso du Zilarrezko Palmondoa, A passagem da noite filmarekin.  Berria - Kultura   2004-07-25

Brontzezko Palmondoa Keren Yedayari eman diote, Or lanarengatik.  Berria - Kultura   2004-07-25

5 datil palmondoa (Phoenix dactylifera).

Gameluarentzako bazka, ur-putzua edo datil-palmondoak zeuden inguruneetan.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 101. orr.

6 palmondo adar ik palma 3.

FUNAI Indioen Fundazio Nazionaleko beharginen arabera, talde hura oso ahulduta zegoen, lastoz edo palmondo adarrez egindako txabolatan ezkutatuta.  Berria - Gaiak   2004-08-20

Palmondo adarrak, garaipenaren edo sariaren sinboloak dira.  Herria   2003-01-28

Badoaz piloteen gainean eraikitako etxoletarantz palmondo adarren artean burua makurtuz.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 72. orr.

Palmondo adarrak harturik, oihuka hasi zitzaizkion: Hozanna! benedikatua Jaunaren izenean datorrena!  Herria   2003-01-28

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

palmondo ahul (3); palmondo baten azpian (4); palmondo eta lore (3)


palmorri ik palma 5.

palo1 iz flamenkoa osatzen duten aldaeretako bakoitza.

Flamenkoaren palo guztietan barrena eginiko bidaia proposatuko diote ikusleari: seguiriyak, tarantoak eta buleriak dantzatuko dituzte.  Berria - Kultura   2004-10-23

Oinarrizko paloak ziren gehienak, hau da, Fandangoak, Solea, Buleriak, Alegrias, Taranto Seguirilla, eta Galiziatik eratorriko Farruca ederra dantzatu zituen.  Berria - Kultura   2004-02-08

Aipatzekoa da kantaoreek eta gitarristek Suarez, Borja eta Mendezek zuzenean jo zituzten palo desberdinak.  Berria - Kultura   2004-10-01


palo2
1 palo-palo

Aurreneko palo-palo edo astomakiletatik hasi zaio izerdi larria.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 138. orr.


palomita 1 iz artale txigortua.

Gero palomitak banatzen hasi zen, eta gero sandwich-zatiak, eta postrerako, ilunetan ordurako, bizkotxoa, dena ere eskuko poltsa oparotik aterata.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 78. orr.

Belarra zea dek, behiek-eta jaten duen gauza berde hori, eta artuakin palomitak eiten dituk.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 37. orr.

Palomitaz eta txokolatez eta goxokiz eta aldizkari pornografikoz horni zitzaten bitartean, ez zen haiengan errezelo arriskutsurik sortuko.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 187. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Palomita-zorro bat erosi du turista-bikoteak, binakako bakardadearen entretenigarri.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 195. orr.

Argiak itzalita zeudelarik eta ikusleak palomita-jate isilekoan, bada,  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 184. orr.


palote iz ipar plaunkaia. ik paleta 4.

Belatza zelako ustez hegaztiak aztoratu, eta tarrapataka arbolen erdian gerizatzeko jaistera behartzen zituen "palotea" deitu zurezko pala antzeko tresna behin botatzeko baimena eskatu zuen.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 165. orr.

Palotez da hori eta gure gazteriak zinez hor izerdi ederrik botatzen du.  Herria   2001-07-12

Lurdeko egunetan zirenak etorri ziren bedera hargin paloterekin gu aldiz, Angers-etik itzuli gira bedera brikarekin.  Herria   2005-06-30


paloteado iz San Juan egunez Tuteran egin ohi den ikuskizuna.

Tuterako dancea eta paloteadoa.  Berria - Kultura   2006-03-24


palpitazio iz pilpira, taupada.

Orduan, izaten zituen palpitazio eta zorabio haiek?  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 164. orr.


palto iz ipar berokia, soi gainekoa.

Gainetik paltoa janzten zuten, zaindariak ez zitezen kontrabandako jantzi haietaz ohar.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 176. orr.

Eskuak paltoko sakeletan zatxizkan gehienetan, begiak pindar.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 137. orr.

Galtzoin beltzak, kolore deigarriko atorra bat, palto beso motx urdin ilun bat eta gerriko gorri bat atera zituen kutxa batetik.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 201. orr.

Zazpi ehun euro balio dituen larruzko paltoa erosi dut.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 295. orr.

Musikariak galtza gorritan eta palto urdinetan dira, dena brandebourg-ez apaindurik.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 74. orr.

Lehendakariaren bizkartzainak alde orotara barranda zeuden, eskua palto azpian zeramaten pistolen gainean, zer gerta ere!  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 41. orr.

Marcek palto kakiaren barruko sakelan zeraman bere emaztegaiaren potreta.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 238. orr.

Gizon ttipitoa [...] bere gantza-guneen gordetzera entseatzen zen, uda edo negu zango sagarretarainoko palto luzea jantziz.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 46. orr.

Beti bezala, beltzez bezti zen, lepo-hegi gogordun palto laburra zeramala, galtza motz, galtzerdi eta zapatekin.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 135. orr.

Gizonak izerdi lapetan zeuden oihal lodiz egin palto eta xenilak soinean.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 197. orr.


paludiko iz paludismoarena, paludismoari dagokiona.

Kuartana: lau egunean behin eraso egiten duen sukar paludikoa.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 60. orr.


paludismo iz malaria.

Paludismoa da Afrikako bigarren eritasuna, malaria ere deitzen dena, uli xixta batetik heldu dena. Milioi bat pertsona hiltzen dira urtean munduan paludismoak jota.  Herria   2005-07-07

OMEk, bestalde, artemisinan oinarritutako tratamenduak aholkatzen ditu paludismoaren aurka egiteko.  Berria - Gaiak   2004-04-25

Menturaz, Filipinetan egondako fraideren bat daukate orain hemen Bergarako komentuan paludismoa sendatzen.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 137. orr.

Eltxoen bitartez zabaltzen den gaitza da paludismoa.  Berria - Gaiak   2004-04-25


pamela iz emakumezkoen kapela malgu hegal-zabala.

Beti pamela jantzita dutela diruditen horietakoa.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 106. orr.


pammixia iz populazio batean zernahi gizabanakakok beste sexuko edozein banakorekin gurutatzeko probabilitate berbera duenean gertazen den egoera.

Estatu unibertsalen gobernariek ezarritako goarnizio eta kolonien azterketak, eta horiek ekartzen dituzten biztanleriaren lekualdatze arbitrarioen hausnarketak iradokitzen dute erakunde horiek, zernahi meritu dutela ere beste testuinguru batzuetan, areagotu egingo zutela pammixia- eta proletarizazio-prozesua.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 43. orr.

Noren onurarako izaten da, batez ere, pammixia- eta proletarizazio-prozesu hori?  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 43. orr.

Hauek zibilizazio nahiz gobernu-xedeetarako balio dute, baina desintegratzen ari diren gizarteen marka diren pammixia eta proletarizazioa ere bultzatzen dituzte.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 445. orr.


Pan flauta ik pan1 4.

pan1
1 Pan flauta luzera desberdineko zenbait kanaberarekin eginiko haize musika-tresna.

Aratseko 9 etan, kontzertua, Philippe Emmanuel Haas (Pan flauta) eta Silvano Rodi (organoa).  Herria   2003-07-31


pan2 ik pun 3.

pana1 iz belus ildaskatuko ehuna.

Senarra marra lodiko pana zakarrez jantzita zegoen.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 20. orr.

Pana beltzeko praken ondoren, idun altuko jertse gris, lodi bat itxi zuen kremaileraz goraino.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 30. orr.

Panazko jaka beixa atera eta ohe gainean utzi zuen.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 38. orr.

Galtza luzeak oliba koloreko panazkoak, gerriko gorria.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 13. orr.

Galtza luze panazkoa, larru kolorekoa.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 14. orr.

Jauregiak mundu bat osatzen zuen, harlanduzko hilobi handi eta arranditsu baten antzekoa, non zenbait belaunaldiren hondakinak suntsitzen eta antzinako gizon-emakumeen zeta gris eta pana beltzezko jantziak desegiten diren.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 31. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

panazko galtza (6); panazko galtzak (3); panazko jaka (9)


pana2 1 iz ipar matxura.

Ez bakarrik Erroman, Italiaren hedamena ere hartu du pana horrek, 57 miliun jende ilun beltzean ezarriz.  Herria   2003-10-02

Pana tekniko baten ustekeria dute aldiz besteek, froga zerbaiten faltan.  Herria   2004-01-08

Panan zegoen semaforoa.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 204. orr.

Hainbestenarekin, Baionan zeuden bi erremorkariak Konstantinos-aren tiratzen hasterakoan panan jarri dira!  Herria   2003-01-28

Badakizu nik bezain ongi gau hartan tresna elektroniko guziak panan gelditu direla, eta jendea bera burtzoraturik egona dela.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 206. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Aski luzaz iraun duen elektrika pana harekin.  Herria   2003-07-03


panaderia iz okindegia.

Honen panaderian, ogi ederrak jaten genitian txikitan guk.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 115. orr.


panadero iz okina.

Hi! panaderoa hi haiz...  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 115. orr.


panafrikar izond afrikar herrien multzoari dagokiona.

Bioaniztasuna zaintzea izan da Maathairen lehentasunetako bat, eta hala, 1986an, Gerriko Berdea Sare Panafrikarra sortu zuen, Kenyan egindako lanari jarraipena emateko.  Berria - Mundua   2004-10-09

PAC Kongresu Panafrikarra alderdiak dio Gobernuak ez dituela lurra beltzei itzultzeko eta parekotasunean oinarritutako aberastasunen banaketaren auziak konpondu.  Berria - Mundua   2004-04-14


pañal (orobat painal) 1 iz pixoihala.

Pañala aireportuan kanbiatu diot...  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 127. orr.

Baina guk barre egiten diegu painalei, Lucas bezain umeak garelako kasik.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 96. orr.

2 pl

Gure amonak hiri pañalak aldatu zizkian.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 23. orr.


panamar izlag/iz Panamakoa, Panamari dagokiona; Panamako herritarra.

Taldeko burua Danilo Perez panamar pianista eta musikagilea da.  Berria - Kultura   2004-07-23

Ofizialki panamarra bazen ere, egoitza nagusia Santanderren zeukan nabiera batena zen, izatez.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 267. orr.

Nongoa zara Catharina, txipretarra edo suediarra edo panamarra.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 179. orr.


panamerikar izlag amerikar herrien multzoari dagokiona.

Urrezko lau domina Panamerikar Jokoetan.  Berria - Kirola   2004-11-26

Cauca departamentuko Santander de Quilichao hiritik hasiko dute martxa, eta Errepide Panamerikarra -herrialdea hegotik iparrera zeharkatzen duena- erabiliko dute Calira iristeko.  Berria - Mundua   2004-09-14

Osasunaren Munduko Erakundearen filialak, OPS Osasunaren Erakunde Panamerikarrak, esan zuen atzodanik botikak eskatzeko zerrenda bateratua kaleratua zutela.  Berria - Mundua   2004-08-05


panarabiar izlag arabiar herrien multzoari dagokiona.

Baas alderdi panarabiar berriko esatariak irakiar guztiak gonbidatzen zituen Askatasunaren Plazara, kebab janez urkabeak ikustera, hantxe baitzeuden urkaturik herriaren eta aberriaren etsaiak.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 20. orr.


panarabiartasun iz arabiar herrien batasunaren eta elkartasunaren alde egiten duen doktrina. ik panarabismo.

Handik denbora batera, ez nituen jasaten panarabiartasunaren eta Baas-en abertzaletasunaren aldeko kantak eta hitzaldiak.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 43. orr.


panarabismo iz arabiar herrien batasunaren eta elkartasunaren alde egiten duen doktrina. ik panarabiartasun.

Panarabismoa bultzatzen jarraitu du geroztik Gadafik, baina ez du espero zuen erantzuna jaso.  Berria - Mundua   2004-01-11


panazea 1 iz gaitz guztiak sendatzeko balio duen sendagaia.

Segur aski, nire hankaren kontua zela-eta amarekin izaniko elkarrizketek izanen zuten errua, penizilina gaixotasun guztien kontrako panazea baten modura ikusaraziko baitzidaten.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 91. orr.

Gero eta nabariago agertzen da prentsan eta komunikabideetan medikuntza genomikoa panazea berri gisa.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 290. orr.

Zelula amak ez dira panazea, eta medikuntzaren gainerako alderdiak ere oso garrantzitsuak dira.  Berria - Euskal Herria   2004-08-03

2 oker guztiak zuzentzeko balio duen konponbidea.

Kontsumitzaileari informazio ona garaiz eskaintze hutsa ez da beti erabateko bermea, panazea.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 79. orr.

Transgenikoak ez dira panazea, FAOren arabera.  Berria - Gaiak   2004-05-18

Politikariak itsututa dabiltza honelako azpiegiturekin, eta uste dute panazea bat direla beren jarduera sozio-politikoarentzat.  Berria - Kultura   2006-02-04

Ez da panazea izango, baina bai oinarrizko tresna bat, ez soilik eskumenei dagokionean, herriari proiektu komun baterako ilusioa pizteko ere.  Berria - Mundua   2004-10-23

Buru mendebaldartua zuten hindu-estatugizon haiek bilaturiko politikak huts eginez gero, zalantza gutxi egon zitekeen errusiar panazea lehiakidea sartuko zela Indiako nazio-programan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 193. orr.

Desadostasun horrek sakon sustraituriko egonezin espirituala sortu zuen, Mendebaldeko ereduaren arabera antolaturiko indiar nazio-estatuarentzat independentzia lortzearen panazea politikoak sendatu ezin zuena.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 189. orr.

Koitoa ez da panazea, eta, gainera, emakume gehienek ez dute orgasmorik izaten koitoa eginda.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 152. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ez da panazea (4)


panbokalismo iz hitz batean bokal guztiak bat bera izatea.

Panbokalismoa.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 217. orr.


panda 1 iz haragijaleen ordenako ugaztuna, hartzaren antzeko itxura duena, ilea zuria eta gorputz adarrak, belarriak, buztana eta begien ingurua beltzak dituena, Txinako oihanetan bizi dena, panda hartza ere esaten zaiona (Ailuropoda melanoleucus). ik beherago 2.

Sun-hartza panda tankerakoa zen, peluxe zurizkoa, muturra eta begien ingurua izan ezik, haiek beltzak baitzituen.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 51. orr.

Naturarentzako Mundu Funtsak (WWF) kaleratu berri duen ikerketaren arabera, 1.600 panda inguru bizi dira aske Txinako basoetan, uste baino %40 gehiago.  Berria - Gaiak   2004-06-11

Hitzarmen horren helburua hauxe da: hemeretzigarren mendean Armand David Ezpeletarrak aurkitu baitzuen Xinako eskualde hartan Panda deitu zuen hartza, Sichuan probintzia hori ezarria izan dadila UNESCO delakoaren gerizapean.  Herria   2002-11-28

Erresalbu hortan panda eri edo kolpatuak artatzen dituzte, berriz libratu aintzin.  Herria   2001-03-08

2 panda hartza (Ailuropoda melanoleucus).

Panda hartzaren zelulen bankurik handiena sortuko dute Txinan, haien irautea ziurtatzeko.  Berria - Gaiak   2004-09-03

Banbua desagertuz gero, panda hartzen eta basoetako gorilen geroa ere arriskuan legoke.  Berria - Gaiak   2004-05-12

Kokaina hartzeagatik panda hartzen antzeko begi zuloak dituztenei buruzko kanta da.  Berria - Kultura   2006-04-28

Panda hartza, esate baterako, karniboroa da baina ez omen da haragijalea, landare batekin elikatzen delako, banbuarekin hain zuzen ere.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 34. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

panda hartz (4); panda hartza (3); panda hartzen (3)


pandemia 1 iz eskualde bat edo Lurreko eremu zabalak hartzen dituen gaitz epidemikoa.

Gerra zibilak, gatazka zabalak, goseteak eta pandemiak dira krisi erabateko baten azken agerraldia.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 137. orr.

Pandemiatzat jotzen da mundu osoko kasu kopuruaren igoera nabarmena, birus ezezagunak abian jartzen direlako.  Berria - Euskal Herria   2004-05-28

Kanadako ekonomia aditu talde batek zenbaki hotzetatik kalkulatu du hegazti gripearen pandemia batek eragingo lituzkeen kalteak.  Berria - Harian   2005-08-26

Siberiatik Europako hegoaldera negua pasatzera doazen hegaztiak gripearen bektore izatea litekeena dela dio OMEk, eta milioika pertsona hil ditzakeen pandemiaren atarian gaudela.  Berria - Harian   2005-08-26

2 irud/hed

Pandemia bibliko bat bailitzan, ehun eta hamabost trafiko-isun jaso ditu etxean.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 115. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Pandemia beldur horiek gainetik kentzeko eta gaixotasuna nola kutsatzen den jakiteko, epidemiologo onen falta sumatzen duela nabarmendu zuen.  Berria - Harian   2006-02-16

Aspalditik badaki pandemia arriskua dagoela, baina zalantzak ditu arrazoiak zehazterakoan.  Berria - Euskal Herria   2006-02-17

· Ez dago jakiterik zenbat jende hilko den gripe pandemia gertatzen bada.  Berria - Harian   2005-10-14

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

gripe pandemia (4); gripearen pandemia (4); pandemia arriskua (3); pandemia eragin (6); pandemia gertatuz gero (5); pandemia gertatzeko arriskua (3); pandemia saihesteko (5)

pandemiarako prestatzeko (3)


pandemonium (orobat pandemoniun) iz zarata eta nahasmendu handia dagoen lekua.

Algaren pandemoniuma?  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 186. orr.

Elkar suntsituz lurbiratik desagertzean, beraien egintza zen pandemoniun batetik askatu zuten mundua eta amaiera zoriontsua lortu zuten, beraientzat izan ezik, beste guztientzat.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 163. orr.


pandemoniun ik pandemonium.

pandereta iz pandero txikia.

Zintzur karranka ematen zuen musika aditzen zen, mutiko isiotuak higiarazten zuen panderetaren xirri-xarrak suge-ozenaren ezpalen karkara zinominokatzen zuela.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 139. orr.

Zabor-poltsa baten ondoan zegoen, metro erdiko koadro baten barruan, pandereta puskatu baten gainean.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 80. orr.

Tranpolina deitzen dio musika tresna hauetako bati eta honetan datza: pandereta handi bat, bere barruan kortxozko bola batzuk dituena.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 32. orr.


panderista iz panderu-jotzailea.

Arruabarrena etxegileak bazeukan seme bat panderista, eta maite zuen trikitixa.  Koldo Izagirre   «Elgeta, sasiaren sustraiak», 2001 - 44. orr.

Sakabik Egañazpi hartzen duelarik lagun hasten da trikiti munduan panderistaren izena soinujolearen ondoan agertzen.  Iñigo Aranbarri   «Sakabi, soinu txikiaren handitasuna», 2003 - 42. orr.

Kantabriako panderista gazteen ordezkari nagusiak bilakatu dira Soltxu eta Miriam, galtzear zegoen tradizio baten oinordeko.  Berria - Kultura   2004-11-28


pandero (orobat panderu g.er.) 1 iz zurezko uztaia, larru tenkatu batez hornitua eta txintxinez inguratua.

Morroi batek panderoa jotzeari ekin ziolarik, Morgiana ikusgarri aritu zen dantzan, han zeuden guztiak zoratzeko moduan.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 111. orr.

Farfailez jantzitako eta itxura tristeko bi soinulari ari dira arrabita eta panderoa jotzen.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 159. orr.

Kantariak aurrean, musikariak atzean, neskatxak tartean, panderoa joz.  Elizen arteko biblia   Sal 68,26

Afeminatuen sinbolotzat hartzen zuten panderoa, Zibelesen apaiz maritxuek erabiltzen zutelako.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 257. orr.

Txanponek dantzarien zinbalak jotzean sortzen zuten soinuarekin nahasten ziren oraindik ere dutara eta panderoen azken marmarrak.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 318. orr.

2 (soinuaren lagungarri erabiltzen dena)

Bi lagun motor gainean, soinu, pandero eta guzti.  Iñigo Aranbarri   «Sakabi, soinu txikiaren handitasuna», 2003 - 44. orr.

Gazte aldra asko joan ohi dira bidean soinu joten, dultzaina, pandero, atabal, hauspo soinu eta honakoekaz, ikotika eta ujuka zoro-zororik.  Koldo Izagirre   «Elgeta, sasiaren sustraiak», 2001 - 11. orr.

Pantxikak bazituen panderoa jotzen zuten beste bi ahizpa ere, Martzelina eta Juliana. lagunak, panderoa jotzeaz gain, kantatu ere egin behar du.  Iñigo Aranbarri   «Sakabi, soinu txikiaren handitasuna», 2003 - 32. orr.

Elgetakoa, Jexux Beoterekin batera pandero jotzen aritzen zena!  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 126. orr.

Pandero joten etxean bertan hasi nintzan, txarri-afarietan eta halan, panderorik geunkanean.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 26. orr.

Serafinek ere, etxeko emakume bat ibiltzen zuen lagun panderoarekin kantuan, Antoni arreba.  Iñigo Aranbarri   «Sakabi, soinu txikiaren handitasuna», 2003 - 33. orr.

Beren burua berotu egiten zuten eskuetako zinbalekin kriskitinak joz eta pandero moduko batzuk, daire izenekoak, hatz puntaz astinduz.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 318. orr.

Pandero politinbrikoaren eta pandero multitinbrikoaren asmatzailea eta fabrikatzailea da.  Berria - Kultura   2004-06-09

3 (hitz elkartuetan)

Gogor tematu ziren Ximon eta Jexux nire pandero-zaletasuna sustatzen, baina haien lanak ez zuen ondorenik ekarri.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 127. orr.

Olerkaria gitarra-jole, argentinarra abeslari, eta Julen pandero-astintzaile, lurreko arlote txirulariaren noizbehinkako laguntzaz.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 85. orr.

4 pandero-jotzailea.

Lehen bakarrik ibiltzen ginen, orain berriz panderoarekin beti.  Iñigo Aranbarri   «Sakabi, soinu txikiaren handitasuna», 2003 - 31. orr.

5 pandero-jole (5 agerraldi, 2 liburu eta artikulu 1ean; orobat panderojole 24 agerraldi, 6 liburu eta artikulu 1ean) pandero-jotzailea.

Besta giroa izan zen nagusi, trikitilari eta pandero joleen laguntzari esker.  Berria - Euskal Herria   2004-06-12

Kepa Arrizabalagak hamabosten bat urte egingo zituan Rufino Arrolaren panderojole, 1977 ingurutik 1992ra arte.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 17. orr.

Pieza berriak ere sortzen zituen, eta bere emaztea, Juliana Esnaola "Muxillo" panderojole zuela, herriz herri eta auzoz auzo ibiltzen zen soinua jotzen.  Pako Aristi   «Gelatxo, soinuaren bidaia luzea», 2001 - 13. orr.

6 pandero-jotzaile (32 agerraldi, liburu 1ean eta 14 artikulutan; orobat panderojotzaile g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian pandero-jotzaile agertzen da) iz panderoa jotzen duen musikaria.

Txistulariak, trikitilari eta pandero jotzaileak...  Berria - Kultura   2004-11-13

Kataolatzak erromeriaz erromeria Juliana Zubizarreta pandero jotzailea izan zuen lagun sarritan.  Berria - Kultura   2004-09-08

Tarteka garaje batean elkartzen ziren Jexux eta Ximon, soinu-jotzailea eta pandero-jotzailea, garai bateko erromerietan ikasitako piezak jotzeko.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 126. orr.

Carlo Rizzo pandero jotzaile italiarra ekainean izan zen Euskal Herrian, orduan ere Trikiti Elkarteak gonbidaturik.  Berria - Kultura   2004-11-23

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pandero joten (3); pandero jotzaile (5); pandero jotzailea (10); pandero jotzaileak (16)

panderoa jotzen (13)


panderojole ik pandero 5.

panderojotzaile ik pandero 6.

panderu ik pandero.

pandila iz elkarrekin ibiltzen den lagun multzoa.

-Gu karrera egitera hona etorri aurretik [...] hiritik zerbait berria zetorrela esaten hasi zituan gu baino zaharragoak ziren pandilak!  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 334. orr.


pandotu, pando, pandotzen du ad sartu.

-Latzíro pandotzen nuen erizainekin.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 122. orr.


panegipziako izond egiptoar guztiak hartzen dituena.

Antzerako oinarria eman zion Egiptoko "Inperio Berriak" eliza panegipziakoari Amon Ra-ren apaiz nagusiaren pean Tebasen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 89. orr.


panegiriko 1 iz laudoriozko hitzaldia, bereziki santu bati eskainirikoa.

Eta, noiz eta biharamuneko hil-elizkizunetan gure aita izan zenaren panegirikoa egin baitzuen, heroitzat eta saindutzat hartu zuen hura.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 378. orr.

'Minbizia' esaten ez den bezala; 'gaitz larri bat' omen da; 'luzaroan gaitz mingarri baten aurka egin zuen borroka', idazten dute kazetariek minbiziak eraman duenaren panegirikoan.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 43. orr.

Ikus Plinioren Panegirikoa.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 361. orr.

Helendar izena, esango du Isokratesek Panegirikoan, ez dagokio jatorriari, jiteari baizik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 275. orr.

2 irud/hed

Are, komunitatearen balio kultural-moralen transmisioa lot liteke odolarekin, eta odolaren panegiriko bat kantatu.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 212. orr.

• 3 izond laudoriozkoa dena.

R. de Maeztu-k, Unamuno-ren Lore Jokoetako diskurtsoaren iruzkin panegirikoan, beste hauxe adierazten duela, [...].  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 110. orr.


panegirista iz panegirikoa egiten duen pertsona.

Konstantinoren panegirista batek esaten dio enperadore horri: [...].  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 113. orr.

Eta, hala ere, estatu unibertsal hauen errealitatea oso desberdina zen Elio Aristidesi eta hainbat garai eta girotako beste panegiristei aurkezten zieten gainazal distiratsuaren aldean.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 19. orr.


panel 1 iz espazio bat zatitzeko erabiltzen den holtz edo trenkada handia.

Despatxua altuera ertaineko panelez banatuta zegoen, eta hosto mamitsu eta berde argiko bi landarek apaintzen zuten.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 33. orr.

Panel atedunak, baina, desplazatu daitezke agertokian zehar eta zubi-lan sinboliko interesgarria betetzen dute mugimenduaren eta interpretazioaren artean.  Berria - Kultura   2004-11-07

Panel aglomeratuz egindako ate sinple eta dekorazio-konplexurik gabekoaren leihakumetik Josebak ia ezin zituen ikusi bezeroak.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 34. orr.

Gela modernoa zen, formikazko panel zuri asko zituena, kolore bereko lanparak ere ugari -globo formakoak, esango nuke-; nasaia eta aseptikoa, oker ez banago.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 100. orr.

Salmahaiaren atzealdean, panel osoa hartuz, eta baita ezkerraldean eta dendaren hondarrean ere, beste ispilu batzuek argitasun aintzirak eratzen zituzten marmolezko plaken artean.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 86. orr.

2 ate, pareta edo kideko batean mugatzen den zatietako bakoitza.

Ate erraldoi bat, haritzezko armazoi batek eutsitako panelekin, presondegiko atalagaz eta ziudadelako sarrailekin.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 203. orr.

Gela hauetan zokaloaren gainean pintura beltzarekin moldatu eta bukatu behar dira panelak, tartean triangelu batzuk sartuz okrez edo bermiloiez.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3350. orr.

Langeten altuera ateko panelen hiruren batekoa izango da.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2030. orr.

Kolomen ordez, adibidez, kanabera luzeak jartzen dira, frontoien ordez panelak hosto kiribil eta bolutekin.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3390. orr.

[Ur ontziaren] ezpain haietan ere baziren irudi zizelkatuak, panel koadratuetan, ez biribiletan.  Elizen arteko biblia   1 Erg 7,31

Honela zeuden eginak orgak: marko batzuk eutsirik, panelak zituzten; [...].  Elizen arteko biblia   1 Erg 7,28

Markoen arteko paneletan zizelkaturik lehoiak, idiak eta hegadun izakiak.  Elizen arteko biblia   1 Erg 7,29

3 xafla laukizuzena.

Arbelarena ez zen ordurako negozio ona; panel elektrikoak izan ziren garai batean alor emankorra, baina bakelitak aurrena eta plastikoak gero eman zioten errematea.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 83. orr.

Aitak leihoak iluntzeko panelak konpondu zituen.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 37. orr.

Milaka panel holografikorekin egindako pieza da, eta besteak izpiak ur-lurrun errezel batean proiektatzen zituen.  Berria - Kultura   2004-08-11

Ruche jaunaren itxura sinesgogorra ikusirik, fatxadak 240 panel zituela esan zion beltxaranak, eta panel bakoitzak ehundik gora irekidura zituela, orobat.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 212. orr.

Makal-zurezko panel mehe batean margotu zuen Da Vincik [...] munduan den irririk ezagunenetakoa, Giocondarena, eta panel mehe horren egoera uste zuten baino okerragoa dela adierazi dute aztertu duten adituek.  Berria - Kultura   2004-04-28

Zortzi gris lana beha daiteke Guggenheimen, beira esmalteztatutako zortzi panel.  Berria - Kultura   2004-06-22

4 etengailuak, adierazgailuak edo kidekoak dituen pieza laua.

Segurtasun sistema aldatua zeukaten eta, lehengo atezain automatikoaren tokian, zeinek bizilagunekin hitz egiten uzten zuen, zenbaki eta letradun panel bat bakarrik ikusten zen orain, mikrofonorik gabea.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 202. orr.

5 argibide edo iragarkiak dauden taula modukoa.

Produkzio-kurben panel handiak, lauhileko langilerik onenen argazkiak eta kontsignez beteriko iragarkiak hormetatik kendu eta apenas aldatu zuten ezer lantegi nagusian.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 31. orr.

Camden Towneko metro irteeraraino jo zuen eta berriro gelditu zen alde hartako mapa zuen panelaren aurrean.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 213. orr.

Ugalderen lana eta bizitza biltzen zituzten panelak jarri zituzten hitzaldi aretoko atarian.  Berria - Euskal Herria   2004-11-12

-Nora goaz hemendik? -galdetu zuen bat-batean Lucyk autobideko paneletarantz begiratuz.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 253. orr.

Kortxozko panel handi bat zuen bulegoko horma batean eta haraino inguratu zen.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 31. orr.

Panel batean erakusten zituen soldadoak kasernara joaiten bozkariotan, eta beste panelean judu sudur makur bat, fraide tripahandi bat eta apez jantzi zaharkitu bat herrestan zihoazenak kanpalekura.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 73. orr.

Panel publizitario erraldoi eta koloretsuak.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 24. orr.

Panel eskerga horretan argazkiak, eskemak eta grafikoak, mapak eta han-hemendik harturiko ebakinak eta prentsa orri moztuak zeuden txintxetaz josita.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 31. orr.

Beste edozein hiritan ere ikusten diren publizitatea jartzeko panel handi horietako batean soldadu errusiarra eta amerikarra daude, alde banatan.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 334. orr.

Hegaldien panel argitsuei begira.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 23. orr.

Halere, kartel eta panel ugari jarri ditugu inor galdu ez dadin».  Berria - Kirola   2004-07-15

Hor dauden panel tematikoek azaltzen dute Burdin Aroari buruzko ezaugarri nagusienak.  Herria   2002-10-03

6 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Eguzki panelak zikin-zikin eginda izan dituzte behin baino gehiagotan hauts ekaitz bortitzen ondorioz, eta bateriak agortuta.  Berria - Gaiak   2006-01-03

Hozte paneletako batek hainbeste ur isuri zuen labearen barruan, ezen hondakin geruza hoztu egin zuen.  Berria - Ekonomia   2004-07-16

Sarrerako stickerren bidez Kim Hiorthoy-k egindako horma panela eta lurrean ikusleak hartzeko dauden posterrak (jadanik ezin dira hartu irailera arte ez iristearen beldurrez) kaleko artearen desaktibazioa eta debaldeko artearen inguruko hausnarketa egiten du.  Berria - Kultura   2004-07-09

Egunetik egunera handituz doan argazki paneletik bere argazkia kenduko dik Inak, txaloen artean, eta afaltzera joango dituk gero, Herrikora.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 120. orr.

Bennik Berlusconiren kanpainako irudi panelak ikusten zituen autotik, ehun metrotik ehun metrora.  Berria - Harian   2006-04-09

Mezara joan nintzen azkenean, gertaera batek bultzatuta: haritzak moztu eta iragarki-panel handi bat ipini zuten.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 61. orr.

Faroen argi-zipriztinak zuhaitzetan, etxeetan, publizitate-paneletan eta telegrafo-zutoinetan barreiaturik.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 302. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

panel handi bat (3)

eguzki panelak (3); iluntzeko panelak (6); iluntzeko panelak kentzen (3)


panenteista izond Jainkoa unibertsoaren sortzaile, energia-emaile eta lege naturalaren iturritzat hartzen duena. ik panteista.

Haatik, intrahistoria horrek -panteista edo panenteista-, zerbait mistiko teologiko narbarmena du (Paz en la guerra-n jada), historiaren filosofia krausista guztiak legez bestalde, edo krausismo osoak hobe, eta azken batean berdin Unamuno osoak, periodo positibista barne.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 91. orr.


paneslaviar izond eslaviar herri guztiak hartzen dituena.

Errusiak huts egin zuen herri hauen gidaritza zertzen ildo panortodoxoan zein paneslaviarrean, nahiz eta orain errusiar erregimen pankomunista ezarri den horietako batzuen gainean.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 452. orr.


paneslavismo iz eslaviar herrien batasunaren eta elkartasunaren alde egiten duen doktrina.

Zergatik paneslavismoak eta panortodoxiak balio izan zioten hain gutxi Errusiari herri horiekiko harremanetan, beroriei oso laguntza eraginkorra eman baldin bazien otomandarren sareetatik libratzeko borroketan?  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 184. orr.


panespermia iz

Batzuek [...] hain gertagaiztzat jotzen dute Lurrean bizia agertu izana, ezen nahiago baitute, erdi olgetan erdi benetan, panespermia moduko bat aipatu: bizi-hazi batzuk iritsiko ziren Lurrera, gurea baino zibilizazio garatuago batek planeta urrun batetik igorririko espaziontzi batean!  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 36. orr.


paneuropar izond europar herrien multzoarena.

Badago Europako musulmanak politikoki elkartzeko ekimenik, musulman paneuroparrek osatua?  Berria - Mundua   2004-06-18


panfiliar izlag/iz Asia Txikiko antzinako Panfiliakoa, Panfiliari dagokiona; Panfiliako herritarra.

Errege honek Eufratesen dagoen Karkemis-en gobernatu zuen, K.a. hamalaugarren mendean, pirata akeoak panfiliar kostarekin lehen kontaktuak zertzen ari ziren garaian gutxi gorabehera.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 275. orr.


panfletario izond panfleto kutsua duena.

Maizegi, kapitalismoari, merkatu ekonomiari eta merkatuari oro har egiten zaion kritika, sinplea, erabat ñabardurarik gabea, eslogan errazetakoa, are sasi-panfletarioa bilakatu da (hitzaren zentzu txarrenean).  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 98. orr.

Nik hemen, genero panfletarioaren apologia egin nahi dut, garbi asko utzita zer den niretzat benetako panfletoa.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 86. orr.

Ukitu panfletarioa ere badute hastapenetako poema batzuek.  Berria - Kultura   2006-01-05

Oso garai panfletarioa zen, bildots bat behar zen sakrifikatzeko eta ni aukeratu ninduten.  Berria - Kultura   2004-12-01


panfletarismo iz panfletoarekiko joera.

Panfletarismo etniko eta kulturalari ihes egiten diozula esaten da...  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 310. orr.


panfletero izond panfletoetakoa.

Kapitalismoak (eta hitz hau panfleteroegia zaizuen irakurleoi, nahi baduzue 'gure ekonomiaren garapenak' idatziko dut) hondatu du koherentziaren balorea gure artean  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 55. orr.


panfleto (orobat panfletu g.er.) 1 iz idazki laburra, izaera politikokoa, norbaiti edo zerbaiti gogor erasotzen diona.

Agintea probokatzeko erabiltzen den pieza literarioa da panfletoa; irakurleari atsegina emateko ere sortzen den idazkia, ironia fina erabiliz, irudimen sinbolikoa baliatuz.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 86. orr.

Bada kontu honi buruz beste ikuspegi bat ere, Pablo Lafarguerena, eta 1880ko Le droit á la paresse haren panfletoan oinarri duena.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 111. orr.

Eragin handikoa izan zen, halaber, 1944an Beveridge-k argitaratu zuen Full Employment in a Free Society panfletu keynesianoa.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 55. orr.

Alde batetik gaztelaniaz eta bestetik euskaraz irakurtzen zen panfleto haietan.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 354. orr.

Panfleto soilean geratu gabe hori guztia adieraztea ez zen lan makala.  Berria - Kultura   2006-04-19

Panfletoek zein pintadek arrazoi zuten.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 283. orr.

Pentsatzea ere delitu zen garaian, panfleto batzuk aldean zeramatzala eta, kartzelan sartu zuten.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 90. orr.

Haren senarra sarritan ikusia nuen unibertsitateko janlekuan panfletoak banatzen.  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 27. orr.

Bilera gelan sartu orduko, panfletoak bota zituzten eta oihuka hasi ziren hitzarmen kolektiboaren negoziazioaren alde.  Berria - Euskal Herria   2006-04-28

Manifestuak, panfletoak kaleratzen dituzte.  Berria - Kultura   2006-01-03

Ordurako zerua bonba-hegazkinen zurrumurru astunak harturik zegoen, eta haietatik kulunka leunez jaisten ziren panfleto horiak airean, honelako ziri-bertso espantagarriak mandatu: [...].  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 193. orr.

Panfleto asko ez dago irakurri ere egiterik: ideologiaz gainzamatuta datoz, substantibo bakoitzeko hiruna adjektibo pilatzen da eta akats ortografiko ugari dauzkate.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 86. orr.

2 irud/hed

Latineko irakasleak, Blas Mendibe hark, bere kongregazioaren panfletoak multikopiatzeko hartzen gintuen.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 333. orr.

Aspirinaren propietate mirakulosoez edo Bisolvon Compositumaren onurez panfletoak idazten ote dituen nago.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 16. orr.

Liburu hau panfleto bat da.  Herria   2004-07-08

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Hamazazpigarren mendetik hemezortzigarrenera igarotzerakoan zertu zen panfleto-gerrak -Swiftek "Liburuen gudua" deitu zuenak, bertan lehiakideek "antzinakoen" eta "modernoen" meritu erlatiboen arazoa eztabaidatzen zutelarik- haizeak zein aldetatik jotzen zuen erakutsi zuen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 292. orr.

Sukar irultzaileak kiskalita, ordutik aurrera alderdi "patriotikoko" panfleto-egile eta suspertzaile handiena egin zen Jean-Baptiste Cloots.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 108. orr.

Sekulako zartada eman zidan, esate baterako, sinadurarik batere ez zeraman panfleto-gai labur haietako bat irakurtzeak.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 196. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Hara zer den "sindikatu amarillua" Azkoitian 1920an ateratako greba panfleto baten arabera.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 45. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ustezko panfleto terroristaren (3)


panfletotxo iz adkor panfletoa.

-Hau ez da Fakultateko panfletotxoa, hau moda-aldizkari bat da -erasokor orain Jefea-, eta gure publikoa ez dira jipi progreak, ezta sasiletrauak ere...  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 153. orr.


panfletu ik panfleto.

panga iz Erdi Amerikan, bidaiari eta zamentzat erabiltzen den ibaiontzia.

Biharamunean arratseko bederatzietan bus estazioan nago: 70 kordoba ordaindu dut Managuatik El Ramara autobusa, 120 kordoba El Ramatik Bluefieldsera panga.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 16. orr.

Autobusetik salto egin eta pangetara korrika joan gara denak.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 16. orr.

Egurrezko moilatik pangara sartu eta ibaian behera goaz.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 16. orr.

Gure panga jendez eta poltsaz beterik doa.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 16. orr.


pangrama iz alfabetoko letra guztiak erabiltzen dituen testua.

Pangrama dute izena holako esaldiok, eta ahalik laburren izatean datza horien interesa.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 218. orr.

Dela ahalik letra gutxien erabiltzea pangrama bat idazteko, dela hitz monobokaliko luzeena bilatzea, dela palindromo edo tautograma luzeena osatzea, dela hitzezko elur pilota mardulena egitea... norgehiagoka batean ariko bagina bezala.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 219. orr.


panheleniko izond herri heleniko guztiak hartzen dituena.

Pasok Mugimendu Sozialista Panhelenikoak Greziako Gobernuaren giderrak Demokrazia Berria alderdi kontserbadorearen eskuetan utzi beharko ditu.  Berria - Mundua   2004-03-09


panhispanismo iz espainolez mintzatzen diren herrien batasunaren eta elkartasunaren alde egiten duen doktrina.

Espainolez mintzo diren arraza ezberdin guztiekin [...] panhispanismo bat osatu ahal izateko.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 131. orr.

"Sobre el criollismo" artikuluan, panhispanismoaren apostolutzan sartua honezkero, espainolak nola ez duen gaztelania estriktoa izan behar, baizik herri (alde) ezberdinen espresio ezberdina [...] eskualde hispanoamerikarrei zabaltzen zaie.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 133. orr.


panhispanista izond panhispanismoarena, panhispanismoari dagokiona.

Amerika krioloa bere ideia panhispanistan biltzeko, garrantzi guztia hizkuntzari eta hizkuntzari bakarrik eman beharra zeukala, arraza diferentziak-eta gutxietsiz edo zabartuz.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 134. orr.


panikatu, panika, panikatzen da/du ad panikoak jo.

Garratoinak ihes atera dira, tropan, jauzika, urbideetan itoak ez izaiteko, beldurturik, panikaturik, zaintzale gaixo hari sekulako izialdura emanez; zer irria!  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 67. orr.


paniko 1 iz bat-bateko eta muturreko izua, askotan kolektiboa. ik izialdura; laborri; laztura.

Uste dut benetan beldurrak, panikoak bultzatzen ninduela ehiza basati hartara, babesleku batetik bestera, hara eta hona...  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 224. orr.

Bere laguntzarekin panikoa menderatzea lortu dut.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 457. orr.

Zigorra larrialdi-irteera bat dun, eta hara joaten gaitun itsu-itsuan, jendartean panikoa zabaltzen denean.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 110. orr.

Orain, filmaturiko guztia montatzen hasten naizenean orduan bai, orduan sartzen zait panikoa.  Berria - Kultura   2004-09-18

Antsietateak panikora eraman zuen, bakardadeari beldur itzela zion.  Berria - Kultura   2004-07-03

Berrogei urteek hainbesteko panikoa ematen badizute, zure buruaz beste egin eta kito.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 32. orr.

Stanley albotik pasatu zaionean aurpegian beldurra islatu zaio, panikozko begirada betean.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 196. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Guztiarekin ere, beldur itzela sentitu du, paniko atake bat, zehatzago esanda.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 27. orr.

Euforia eta paniko zikloen iraupena, grosso modo, jendeak bere azken hondamendia ahazteko behar duen denbora aldiaren araberakoa izan da.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 234. orr.

3 (izenondo gisa)

Eta beldurra bi hegitakoa zen: baztertua izateko izua eta ahantzia izateko lotsa panikoa.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 37. orr.


panitaliar izond italiar herri guztiak hartzen dituena.

Uler dezagun Federikoren italiar-erromatar estatuaren esanahi osoa: panitaliar jaurgo ahaltsua, denbora labur batez estatu batean elementu germaniar, erromatar eta Ekialdekoak bildu zituena.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 133. orr.


pankarta (orobat plankarta g.er.) 1 iz toki baten jartzen den edo manifestazio eta kidekoetan eramaten den afixa edo idazkuna, kexu, ongi etorri edo eskaera bat adierazten duena.

Pankartak altxatzen zituzten "GORA GRYFFINDOR!" edo "KOPA LEHOIENTZAT!" bezalako esloganekin.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 248. orr.

Bazen, omen, plankarta bat hauxe ziona: Petrolakia nahi balinbaduzue etor Galiziara.  Herria   2003-02-20

Manifestariek Bushen politikaren aurkako pankartak erakutsi zituzten.  Berria - Gaiak   2004-07-15

Buruko pankartak, ELA, LAB, ESK, USO, UTL eta UGT sindikatuek babestuta, «negoziazioa eta bidezko ituna» aldarrikatu zituen.  Berria - Ekonomia   2004-03-07

Halako batean, ordea, bi mutilak goitik behera irristatu, jendarmeei pankarta kentzea lortu eta airean zabaldu zutelarik, "Amnistia" irakurri ahal izan nuen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 361. orr.

Laster hasi gara borroka-garai zaharrez hitz egiten: eragozpen-eskutitz kolektiboaren urteez [...], pankarta erraldoi hura garabi hartatik zintzilikatu genuenekoaz...  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 87. orr.

Ia berrehun lagun bildu dira, hala ere, LABen pankartaren gibelean.  Berria - Ekonomia   2006-03-19

Kontua da aurrera eta armonia onean goazela, pankarta erraldoi baten atzetik.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 234. orr.

Estatubatuarren doilorkeriaren aurkako manifestazioak antolatzen dituzte, pankarta eta guzti.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 102. orr.

Manifestazioa dagoenean, adibidez, orduak eta orduak pasatzen ditu lagunekin pankartak egiten.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 81. orr.

Hotzak uzkurturik, pankartaren makilan bermatu da.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 59. orr.

Bi mutil ikusi genituen eskalatzailez jantzita airean pankarta luze bati eusten ziotela.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 361. orr.

Inoiz Zorionak aitte edo antzeko mezuko pankartaren bati eusten ere ikusi izan duk.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 102. orr.

2 plaka edo panel batean dagoen afixa.

Hitzordua Hazparneko sartzean, "Hazparne" bide seinalean, 17:30ean, 217 pankartaren ondoan.  Herria   2005-03-10

Herria iragartzen duen pankartak hitz hauek idatziak dauzka "Libertad para Euskal Herria”.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 196. orr.

Bertsolari hainbat aulki paratzen dira oholtza gainean, bizpahiru mikrofono eta, batzuetan, oihal bat edo pankarta bat izaten dute hondoan, lore batzuk agian bazterretan.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 226. orr.

Sartu nintzen herriko plazan eta han zabalduta zegoen pankarta irakurri nuen.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 41. orr.

Lorontzietan pinu txikiak daude landaturik, eta balkoitik zintzilik Paz dioen pankarta karratua.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 27. orr.

Pankarta handi batek plazako paretan dio: "Ohore onena, garaipena".  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 142. orr.

Anderlecht auzoko hainbat lekutan arabieraz idatziriko pankartak daude.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 108. orr.

Sentsazio hura are nabarmenagoa egin zitzaion, pankarta zegoen toki ingurura hurreratu ahala.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 32. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Berek, ordea, "UPVk egotzitako irakasleak" direla diote, eta urteotan jasandako errepresio eta injustiziak zehatz-mehatz kontatu dituzte pankarta-liburu batean.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 139. orr.

· Gauza hintzen Lasarteko Krosaren ondoren hire ideiekin bat zetorren aldarrikapen pankarta ateratzeko, gero horrek hire babeslearekin arazoak sor bazitzakeen ere.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 111. orr.

Baina herrialde hau ez da bakarrik Erdi Aroko historien aztarna gaurko garaiaren giroa ere ageri da, estekikoki ez baldin bada garbiki, bereziki errepide pankartetan.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 195. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

dioen pankarta (8); idatzia zuen pankarta (5); idatzita zuen pankarta (6)

pankarta bat atera (3); pankarta bat zabaldu (3); pankarta baten atzean (10); pankarta erakutsi (3); pankarta eraman (5); pankarta erraldoi (8); pankarta erraldoi bat (4); pankarta eskegi (3); pankarta eta guzti (4); pankarta eusten (3); pankarta handi (11); pankarta handi bat (6); pankarta hartu (5); pankarta jarri (5); pankarta nagusia (8); pankarta nagusiaren (5); pankarta ugari (4); pankarta zabaldu (12); pankarta zabaldu zuten (4); pankarta zeramaten (4); pankarta zintzilikatu (3)

zeraman pankarta (3); zioen pankarta (34); zioen pankarta bat (3)

kartelak eta pankartak (3); pankartak zabaldu (6); pankartak zabaldu zituzten (4); pankartak zeramatzaten (4); zioen pankartak (4)

zioen pankartarekin (4)

idatzia zuen pankartaren (3); leloa zuen pankartaren (7); pankartaren atzean (46); pankartaren atzetik (5); pankartaren aurretik (4); pankartaren bat (3); pankartaren gibelean (4); zioen pankartaren atzean (15)

idatzia zuen pankartari (6); pankartari eusten (24); pankartari eutsiz (10); pankartari helduta (3); zioen pankartari (11); zioen pankartari eutsiz (3)

pankarten atzean (4)


pankartadun iz pankarta bat daraman pertsona.

Zenbait jokalari gerturatu ziren aldarrikapena egiten ari zirenengana joan zitezela eskatuz, baina azkenean segurtasun zaintzaileak atera ziren, eta pankartadunak eraman zituzten.  Berria - Kirola   2004-03-07


pankartatzar iz

Atariko pankartatzar batek ohartarazten zuen protestaz.  Berria - Harian   2005-04-09

Behiak txerriari aitortu zion berriz ere arazoak zituztela «hor goian pankartatzar hori zabaltzeko».  Berria - Euskal Herria   2004-06-25


pankomunista izond herri komunista guztak harzen dituena.

Errusiak huts egin zuen herri hauen gidaritza zertzen ildo panortodoxoan zein paneslaviarrean, nahiz eta orain errusiar erregimen pankomunista ezarri den horietako batzuen gainean.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 452. orr.


pankrea (orobat pankreas g.er.) 1 iz digestio aparatuko guruina, urdailaren atzealdean dagoena eta urina eta hormonak isurtzen dituena.

Hesteetatik kanpo duodenoaren ondoan dagoen organo txiki bat da pankrea.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 209. orr.

Ribadullari, jasan zituen kolpeen ondorioz, pankrea handituta duela diagnostikatu diote Basurtuko ospitalean.  Berria - Euskal Herria   2004-11-14

1996an pankrea lehertu zitzaionetik, Martynen osasun arazoak areagotzen joan dira urtetik urtera.  Berria - Kultura   2004-05-13

Fibrosi kistikoa, berriz, arnas aparatuari, pankreari eta izerdi guruinei erasaten dien gaitza da.  Berria - Gaiak   2004-11-02

Digestioan parte hartzen duten entzima gehienek ingurune azidoan lan egiten ez dutenez, pankreako jariakin bat injektatzen zaio lehenik janari likidotuari, neutralizatzeko.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 209. orr.

Pankreako zelulek intsulina jariatzen dute.  Berria - Gaiak   2004-10-01

Pankrean intsulina sortzen dituzten zelulak babesteko proteina bat da gaixoei txertatzen zaiena.  Berria - Gaiak   2004-12-14

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik pankreatiko.

Pankrea-urin kantitatea 0,7 litro ingurura iristen da egunean, eta entzima asko ditu.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 209. orr.

Ezin digerituzko hondakinak, heste-paretetako zaborrak, behazun eta pankrea-urin hondarrak eta hestean bizi diren bakterio pila edukitzen ditu heste meharraren azken muturretik heste lodira igarotzen den gaiak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 212. orr.

3.600 gibel-transplantetik gora, 665 pankrea-transplante, 127 birika-transplante eta 125 bihotz- eta birika-transplante.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 243. orr.


pankreas ik pankrea.

pankreatiko izond pankrearena, pankreari dagokiona. ik pankrea 2.

Ordu pare baten buruan, urin pankreatikoek gose atzeraezina iragartzen zioten, ordea.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 63. orr.

Zelula pankreatikoek intsulina ekoizten dute.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 114. orr.

Zelula amak zelula pankreatiko bihurtuko dituzte, gaixoari txertatu ondoren intsulina sor dezaten.  Berria - Gaiak   2004-11-30

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

zelula pankreatiko (4); zelula pankreatiko bihurtuko (3)


pankronia iz sinkronien azterketa diakronikoa.

Hitz batez, balegoke hizkuntza aztertzea pankroniaren ikuspegitik?  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 128. orr.

Pankroniaren ikuspuntutik uler daitekeen gertaera jakinak ez luke tokirik izan behar hizkuntzan.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 128. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pankroniaren ikuspuntutik (3)


pankroniko izond hizkuntza gertakariez mintzatuz, denbora luzean aldaketarik izan ez duena.

Lege horiek hatsapen orokorrak dira, gertaera zehatzak gertatu ala ez; gertaera jakin eta ukigarriez hitz egiten hasi bezain laister, ez dago jada ikuspegi pankronikorik.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 128. orr.

Ikuspegi pankronikoak inoiz ez ditu bere baitan hartzen hizkuntzaren gertaera partikularrak.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 129. orr.


pano 1 iz ipar panela.

Kartieretan eta oraino bertze gune batzuetan, pano zabal batzu eraikiak dira, afixa hor ezartzeko.  Herria   2004-07-29

Gaur Eliza aintzineko pano elektroniko hortan ez da ahamenik ere ikusten Euskaraz idatzirik.  Herria   2004-01-01

Lau pano handitan erakutsiak dira hiriko kartak, ibilgailuen mugimenduak, ingurumena, ekonomia garapena besteak beste.  Herria   2004-12-02

2 (hitz elkartuetan)

Argibide pano batzuetan idatziak dira nun zonbat denbora uzten ahal den bere autoa.  Herria   2003-01-14


panoplia 1 iz ohol apaingarria, armak jartzen direna; arma-bilduma.

Brontzezkoak ziren haien panopliak, brontzezkoak etxeak eta brontzez goldatzen zuten lurra (artean ez baitzen burdina ilunik).  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 161. orr.

2 irud/hed

Hots, armategi genetiko oso bat, estu lotua, uste izateko zenez, zelulen erdibitzea haien desberdintzearekin loturik zehazki erregulatzen duten geneen panopliarekin.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 99. orr.

Baina panoplia guztia, jokoan dauden egituren hierarkia guztia, gene azpiratzaile bakarrak jartzen du martxan.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 128. orr.

Eraketez, positibotasunez, jakiteaz, jardute diskurtsiboez hitz egin duzu: hitzen panoplia oso bat, zuk harrotasunez euren berezitasuna eta euren ahalmen harrigarriak azpimarratzen dituzularik une oro.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 225. orr.

Bi mila urte barrukoek ere guri errukiz eta konmiserazioz begiratuko digutela, gure panoplia teknologiko zaharkituaren, gure uste barregarrien, gure kezka ulertezinen berri izatean.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 44. orr.


panorama 1 iz zerumugaren ikuspegi zabala. ik panoramika.

Ikuspegiak handik lerro biguneko panorama zabal bat hartzen du, berde bizi-bizikoa, harkaitz zorrotzik gabe, sasiarte ilunik gabe, gogortasunik eta basakeriarik gabe.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 225. orr.

Beste batzuetan hori baino gogorragoa zen mendi-ibilialdion kontua: sekula ez txango lasai horietakorik, zeren Sandrok esaten baitzuen ezen, panoramen ikusmirarako, astia izango genuela berrogei urteetan.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 72. orr.

Oinez jarraitu baitu fantasmei buruz pentsatu bitartean, eta G letran baitago jadanik, panorama zabal bat mende hartzen duen gailurrean.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 58. orr.

Ez dut uste dorretik ikusten den panorama hobetu duzula pentsatuko duenik.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 321. orr.

Horregatik, opariak natura osoaren aurrean eta ikusmira eta panorama ederrena zuten mendi kaxkoetan eskaintzen eta ospatzen zituzten.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 182. orr.

Panoramaren hondo-hondoan behar du Veneziak, bero goriak eragindako lanbro errean kulunka.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 49. orr.

2 egoera (osorik hartua).

Nobela honek letra garaikideen panorama errotik eraberritzen du, eta kritikak hori hala dela apalkiro baieztatu beste erremediorik ez du izanen.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 232. orr.

Beasaingo institutuan, berriz, oso bestelako panorama aurkitu nuen, alderantzizkoa zehatzago esanda: gure irakasle guztiak laikoak ziren, oso-oso laikoak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 92. orr.

Euforia arte garaikidearen panoraman.  Berria - Kultura   2006-02-12

Askoz txukunagoa zen panorama hasierako hartan, garbiagoa: "materia eta energia osoa izugarrizko dentsitatea zuen puntu batean kontzentraturik" zegoela dio entziklopediak.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 59. orr.

Panorama zabal bezain heterogeneoarekin egiten dugu topo eremu horretan: Edinburgheko Programa Sendoa (D. Bloor, B. Barnes, D. Mackenzie, etab.), Laborategiko Ikasketak (B. Latour, S. Woolgar, K. Knorr-Cetina), Erlatibismoaren Programa Enpirikoa [...].  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 158. orr.

Emakume nahiz gizon izan, panorama iluna daukagu.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 216. orr.

Panorama ederra aurkituko din gure ume gaixoak.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 121. orr.

Ederra panorama!  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 192. orr.

Handik urte batzuetara, goitik behera aldatu zen panorama.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 55. orr.

Esan zioat, herrian zer panorama dagoen.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 34. orr.

Baina ez bazegoen alternatiba hori, orduan panorama nahasgarria zen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 388. orr.

Izan ere, azken hilabetean belztu egin da panorama ekonomikoa.  Berria - Ekonomia   2004-08-11

Euskal Herriko egungo panorama politikoan, joera fundamentalistak dira «arazo nagusia».  Berria - Harian   2005-08-25

Gero, denborarekilan gauza horiek panoraman sartzen dira eta ezin baztertuzko bihurtzen.  Berria - Euskal Herria   2004-02-05

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

panorama politiko (3); panorama politikoa (5)


panoramika 1 iz panorama.

Lehenengo argazkia naturako panoramika zabal bat izaten zen: mendi-zelaiak egunsentian, edo itsaso eta basamortuak, izadiaren eta haren sortzailearen handitasuna adierazteko.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 211. orr.

Nire eskuin aldean Istriako itsasoaren panoramika ederrak daude.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 41. orr.

Amaitzeko beste panoramika zabal bat, ilunabarra ez bazen egunsentia oraingoan.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 215. orr.

2 irud/hed

Bazuen erakargarritasunik papar oparoak agerian uzten zuen panoramikak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 251. orr.

3 kamera ardatz bati buruz biraraziz hartzen den ikuspegia.

Kamerak panoramika orokorra erakutsi zuen: Ibaetako parkea agertzen zen, unibertsitateak... eta belztutako eraikin bat, kea zeriola.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 64. orr.

Bideo kamera batekin pabiloien panoramika bat grabatzen bukatu orduko.  Berria - Ekonomia   2006-03-10

Eta ondotik non ikusten dugun, goranzko panoramika batez, etxeetako leiho guztiak itxi egiten direla hurrenez hurren, harik eta kamera filmatzen ari den leihoko pertsianak ere, ukoz, tanpez, amorruz, bizkarra ematen dion arte.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 270. orr.

Panoramika bat, baina kameraren ordez pistola duela.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 185. orr.

4 egoera (osorik hartua). ik panorama 2.

Hasieran komeni da gaiaren panoramika orokorra eskaintzen duten liburu orokorrak irakurtzea.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 345. orr.

Ondorio gisa, XX. mendeko azken joeren panoramika laburra eskainiko dizuegu.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 230. orr.


panoramiko 1 izond ikuspegi eta kidekoez mintzatuz, eremu zabala hartzen duena.

Gasteizko bi argazki panoramiko.  Berria - Kultura   2004-05-07

Bat-batean, hantxe bukatu basoa, eta paisaiaren ikuspegi panoramikoa agertu zitzaien, harik eta, halako batean, tupustean, bideak Sena ibaiarekin topoz topo egiten zuen arte.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 342. orr.

Eszena baten pertzepzioa, berriz, panoramikoa da beti, eszena horretako edozein puntu ikus daiteke (eta denbora guztian gordetzen dugu gogoan aukera hori).  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 38. orr.

Gure pertzepzioa [...] zerbaiten ikuspegi panoramikoa eskaintzen diguten puzzle baten piezen antzekoa da.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 176. orr.

Karrikaren bi aldeetan soako panoramiko bat bota zuen Mikelek.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 86. orr.

2 irud/hed

Pissarrok begi panoramikoa du, eta Cezanne, aldiz, margotutako motibora hurbiltzen da.  Berria - Kultura   2006-03-01

Nire lagun batek ez daki nor diren bere seme-alabetako biren aitak, hain modu panoramikoan egiten zuen txortan.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 81. orr.


panormitar iz Palermoko biztanlea.

Erroman ez zaiola nehori zilegi panormitarraren eta Paristarren iritzi bereko agertzea, eta alderantziz Pariseko unibertsitatean ere ez dela nehor haizu kontrako aburuaren aitzinatzera han gaindi.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 128. orr.

Bestaldera itzultzen da, ordea, panormitarra, Pariseko teologoen eskualdera, maizenik hauen liburuak baitituzte gure lagunek hartzen.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 128. orr.


panortodoxia iz eliza ortodoxoen batasunaren eta elkartasunaren alde egiten duen doktrina.

Zergatik paneslavismoak eta panortodoxiak balio izan zioten hain gutxi Errusiari herri horiekiko harremanetan, beroriei oso laguntza eraginkorra eman baldin bazien otomandarren sareetatik libratzeko borroketan?  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 184. orr.


panortodoxo izond eliza ortodoxo guztiak hartzen dituena.

Errusiak huts egin zuen herri hauen gidaritza zertzen ildo panortodoxoan zein paneslaviarrean, nahiz eta orain errusiar erregimen pankomunista ezarri den horietako batzuen gainean.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 452. orr.


panpa1 1 iz Hego Amerikako eremu zabal zuhaitzik gabea.

Guk bai, gure zelai eta panpa guzietan, erran dezakegu esperientziaz eta ikusitik, nolako den euskalduna: badirela bai euskaldunak, egungo Argentina huntan.  Herria   2005-07-07

Biharamunean, Baltasar Espinosak, galeriatik urak hartutako soroei begira, bere artean egin zuen panpa itsasoarekin parekatzen duen metafora ez zela, goiz hartan behinik behin, erabat faltsua.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 193. orr.

Haien odolean iraun zirauten, zantzu ilun gisa, kalbinozalearen fanatismo gogorrak eta panparen sineskeriek.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 195. orr.

2 (P larriz)

Harengandik ihesi, Vigon itsasontzia hartu eta Panpan duen anaia Manoelengana doa.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 237. orr.

Orain urte asko, Ondarroako gizon bat Argentinako Panpako lurraldeetan zebilen bere behi-taldearekin.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 167. orr.

Lehengo egunean El Eco del Sur-en albiste labur bat irakurri nuen Panpa-ko tigrillo-aren desagertzeaz: joan den mendetik gautxoek gupidarik gabe ehizatu dute, aziendaren babesaren aitzakiaz.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 96. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Arratsaldeko ordua zen eta panpa-haizea sartzen zen etxean.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 221. orr.


panpa2 1 adlag kolpearen edo elkar jotzearen onomatopeia.

Eta orduan, hiru urte eta bost hilabete bete nituenean, panpa!, eskola.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 7. orr.

2 iz kolpea.

Autoko bi ateen panpak entzun genituen.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 36. orr.


panpaka adlag ipar kolpeka.

Orai artio manifestaldiak ari ziren haren gaitzesteko, orai panpaka dira hasiak elgarren artean Chavez presidentaren kontrakoak eta haren aldekoak.  Herria   2003-01-09

Gero, hasperen-korroka luze baten ondotik, bere logelako ateari panpaka hasi zitzaion, jo eta jo.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 176. orr.

Sutan atera nintzen haren etxetik, kanpoko atea panpaka itxiz.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 224. orr.

Legarrezko bazterrari jarraikiz, ahal bezain urrun joan naiz arroketan barna, bihotza panpaka.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 147. orr.


panpakada iz panpa, kolpea.

Eta panpakada bortitz bat emanez, sukaldetik atera eta kalerako bidea hartu zuen.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 123. orr.


panpalahara adlag ahuspez luze-luze. ik hedailo.

Nihaur gauaz bezala, garaitu ezin itxura zeukan gizon puskak mundu hau utzi behar zuen, adioen banatzeko astirik gabe, tipus-tapasean, panpalahara lurrean hedailo, ebasle baten moldean jin herioarekin -baina zertan dabil polizia?- juntatzeko azkenean.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 97. orr.


panpalaharatu, panpalahara, panpalaharatzen 1 da/du ad ahuspez luze-luze erori.

Brauki airatzen entseatu zen hontza, baina astunki lurrera panpalaharatu.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 125. orr.

2 irud/hed

Hiri isileko karriketan nenbilela, behin hegazkinez egin bidaia aspergarri batean gurutzatu anderearen soaren sakonak burua panpalaharatu zidan.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 179. orr.


panpalina iz pl adkor barrabilak.

Edo koskoilak; edo koskabiloak; edo panpalinak; edo barrabilak; edo zintzilikarioak... herri idurimenak delako zorro pilotadun ale-bikoa izendatzeko asmatu dituen molde ugariak agortzeari emanez gero.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 260. orr.

Edo Potzolo zizare hori, oraingo aldiko, panpalinetatik harrapatzea eta bere ikerketaren nondik norakoen berri ematea.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 124. orr.


panpandoja 1 iz neska ikusgarria.

Tomasek eta Antxonek, harritzekoa, panpandoja bana zeukaten beso artean, ez oso urrun.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 154. orr.

2 irud/hed pl titiak.

Ez bat eta ez bi, jantzi isotermikoak arrapataka erantzi, eta, panpandojak bistan, saiotxo lesbiko ikusgarri bati ekin zioten, koreografia modu eztiagatik erleen dantza zirudiena.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 103. orr.


panpano iz platanoa.

Panpanoen gerizpera egon behar zuketen batuta baserritarrek, paseozaleen zain, eta ez zegoen inor.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 98. orr.


panparroi 1 izond handiustea, ahoberoa.

Hitz haiek liskarra ekarri zuten, zeren Manolo Txoriburuk, panparroi koldar, aspergarri horietako bat baitzen, Luluri kargu hartzea erabaki zuen, hark esandakoengatik.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 112. orr.

2 (adizlagun gisa)

Lepoa panparroi gorantz begira duen nobleziako emakume adinean sartuaren indioilartasuna  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 32. orr.


panparroikeria iz handiustekeria, ahoberokeria.

Nekatu nintzen beren panparroikeriez eta arrandiez, ez nuen beren gustu txarreko umore matxista aintzat hartu.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 19. orr.

-Mutil zintzoa, heziera onekoa, aldarte onekoa; norbaitek mesede bat egiten zionean, ez zion muturren aurrean karta-joko bat apurtzeko panparroikeria egiten.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 146. orr.

On Camillo bezalako harroskiloen panparroikeriek ez gaituzte inondik ere beldurtzen.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 144. orr.


panparrotu izond panparroi bihurtua.

Jakina, zu bezalako gazteak erdi panparrotuak ikusten ditugunean -orain, lehen ez bezala, gazteek gehiago edaten dute nagusiek baino-, eta milaka botila hustu dituztenean, galdetu beharko genioke gure buruari hori den egin daitekeen gauzarik egokiena euskararentzat.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 136. orr.


panpatu, panpa(tu), panpatzen du ad jo, kolpekatu.

Ohoinek panpatu zuten bere jauntzi brodatu eta urre moltsa ebasteko.  Herria   2005-11-10


panpin ik panpina.

panpina (orobat panpiña g.er. eta panpin g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian panpin baztertzen da eta panpina erabili behar dela adierazten) 1 iz gizaki bat, batez ere haur bat, irudikatzen duen jostailua. ik andere; andrakila.

Gogoratzen dut, bakarrik gelditzen nintzenean, gelan sartu eta panpinekin jolastuz asko hitz egiten nuela.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 391. orr.

Joan zitzaion panpinekin eta autoekin jostatzeko adina, baina berak panpina handi batean aurkitzen du babesa, inoiz izan ez duen amaren ordezko egiteraino.  Berria - Kultura   2004-03-27

Umetan kolore lilak eta apalak bortitzak baino atseginago nituelako, edo egun batean lehengusinaren panpina orrazten ausartu nintzelako.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 141. orr.

Olinpiak, ordea, trepeta mekaniko bat darama tripetan, Olinpia ez da panpina bat besterik.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 96. orr.

Demba altxatu eta komoda gaineko panpinei begira jarri zen.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 113. orr.

Barbie panpina lehertu zuten, eredu horrekin bat ez datozela adierazteko.  Berria - Harian   2006-03-09

Maria panpina zen Alesentzat.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 91. orr.

Emakumeak kartoizko panpina zirudien bere kolorete biribil eta margo biziko soinekoaz.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 57. orr.

'Panpinen etxea' filmaren grabaketa ekainean hasiko da.  Berria - Kultura   2004-08-22

Telesaioko panpinei esker ikasi zituzten, hein batean, hizkuntza arrotzaren oinarriak.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 186. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Egun hartan, baina, panpina polit bat ekarri zuen, izeba Manolik urtemugan erregalatu ziona.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 43. orr.

Sex-shop batera joan eta panpina puzgarria erosi zuen.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 51. orr.

Badira panpin abeslariak, negartiak, puzkertiak, kakatiak...  Berria - Gaiak   2006-01-10

Espektroak ziren, alegiazko izakiak, nahita soilik agertzen ziren mamuak, panpina mekaniko malgukidunak.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 78. orr.

Pilota batzuk erabiliz, metro eta erdi luzeko egurrezko panpina lodi batzuk bota behar ziren, silueta margotu batzuk, zehazki.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 297. orr.

Bagoiaren zoru grisean zetzan gorpu hura ez zela gizon bat, trapuzko panpina bat baizik, izugarri ongi egina, hori bai.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 26. orr.

Nahiago dut kanpoan geratu eta elurrezko panpin bat egin Arnold Matthews bezalakoa.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 69. orr.

Hasiak ziren kolpeka burukoekin, kuxinekin, pelutxezko panpinekin, horrekin guztiarekin.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 96. orr.

3 (erkaketetan)

Ume bat balaz josia, lehenago ordea gora botaka aritu dira SSetako batzuk, panpina balitz bezala jolasean.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 223. orr.

Sutan zinen barrutik, zaplazteko bat joko zenidakeen gustura asko, sorbalda bietatik oratu eta trapuzko panpina bat bezala aurrera eta atzera astindu.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 127. orr.

Ez zuen sortzaile berekoi baten panpina ahul merkea izan nahi.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 95. orr.

Txalo jo eta hau, txalo jo eta hura, horrela ohituta zeuden; panpinak bezala erabiltzen gintuzten.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 128. orr.

Ez al nintzen bada ordurako konturatu agure maingua panpina gaizto bat besterik ez zela?  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 32. orr.

Tau panpina bat baino ez da izan Maccabiren eskutan, eta Gershonek ezarritako doinuan dantzatu beharra izan du.  Berria - Kirola   2006-04-29

4 (emakume bat adierazten)

Panpina hura, Ellen, aurrean zuen hizketan.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 410. orr.

Panpina hazi egin zen, eskolara joan, beste lagun batzuk egin zituen.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 180. orr.

Batzuek "panpina" deitzen diote Susanari, baina oker, berak ez baitu panpinaren kaskarkeriarik.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 306. orr.

Panpinak leopardo larruzko bainujantzi ezin horterago bat zeraman, bi musu ezarri zikidan eta, ahots hanpatuz, [...].  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 59. orr.

5 irud/hed

Agenterik gabe eta makilakada guztiak jasoko dituen panpinarik gabe...  Berria - Kultura   2004-12-07

6 (aposizioan)

Gizon [...] profesionalaren emazte panpina, afariak apaintzen dituztenak, kremez eta masajeez eguneroko bizitza betetzen dutenak.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 42. orr.

7 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Alice-k gaztaina-koloreko ile iluna eta panpin aurpegi leuna zituen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 438. orr.

Irribarre egiten zuen bere panpin ahoarekin, begiak argi.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 261. orr.

Perretxiko-orearen koloreko panpina-esku laburrak dilindan zituen alde banatan.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 366. orr.

-Zertan habil?-nora hoa? faena erdian utzi behar al nauk? -protesta egin zuen Nano Zuriak, bere panpina-muturtxoa okertuz.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 105. orr.

8 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Farmazietako gorputz giharren eredu-panpina, gorriz tindatua.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 263. orr.

9 (izenondo gisa)

Ermita panpin-panpina jarria da.  Herria   2003-06-19

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

panpina balitz bezala (3); panpina bat baino (3); panpina bat bezala (4); panpina bezala (5); panpina handi (3); panpina mekaniko (5); panpina ohol (3); panpina ohola (9); panpina orrazten (4); trapuzko panpina (11); trapuzko panpina bat (4); trapuzko panpina baten (4)

panpinak bezala (3)


panpina (orobat panpiña g.er. eta panpin g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian panpin baztertzen da eta panpina erabili behar dela adierazten) 1 iz gizaki bat, batez ere haur bat, irudikatzen duen jostailua. ik andere; andrakila.

Gogoratzen dut, bakarrik gelditzen nintzenean, gelan sartu eta panpinekin jolastuz asko hitz egiten nuela.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 391. orr.

Joan zitzaion panpinekin eta autoekin jostatzeko adina, baina berak panpina handi batean aurkitzen du babesa, inoiz izan ez duen amaren ordezko egiteraino.  Berria - Kultura   2004-03-27

Umetan kolore lilak eta apalak bortitzak baino atseginago nituelako, edo egun batean lehengusinaren panpina orrazten ausartu nintzelako.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 141. orr.

Olinpiak, ordea, trepeta mekaniko bat darama tripetan, Olinpia ez da panpina bat besterik.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 96. orr.

Demba altxatu eta komoda gaineko panpinei begira jarri zen.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 113. orr.

Barbie panpina lehertu zuten, eredu horrekin bat ez datozela adierazteko.  Berria - Harian   2006-03-09

Maria panpina zen Alesentzat.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 91. orr.

Emakumeak kartoizko panpina zirudien bere kolorete biribil eta margo biziko soinekoaz.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 57. orr.

'Panpinen etxea' filmaren grabaketa ekainean hasiko da.  Berria - Kultura   2004-08-22

Telesaioko panpinei esker ikasi zituzten, hein batean, hizkuntza arrotzaren oinarriak.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 186. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Egun hartan, baina, panpina polit bat ekarri zuen, izeba Manolik urtemugan erregalatu ziona.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 43. orr.

Sex-shop batera joan eta panpina puzgarria erosi zuen.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 51. orr.

Badira panpin abeslariak, negartiak, puzkertiak, kakatiak...  Berria - Gaiak   2006-01-10

Espektroak ziren, alegiazko izakiak, nahita soilik agertzen ziren mamuak, panpina mekaniko malgukidunak.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 78. orr.

Pilota batzuk erabiliz, metro eta erdi luzeko egurrezko panpina lodi batzuk bota behar ziren, silueta margotu batzuk, zehazki.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 297. orr.

Bagoiaren zoru grisean zetzan gorpu hura ez zela gizon bat, trapuzko panpina bat baizik, izugarri ongi egina, hori bai.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 26. orr.

Nahiago dut kanpoan geratu eta elurrezko panpin bat egin Arnold Matthews bezalakoa.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 69. orr.

Hasiak ziren kolpeka burukoekin, kuxinekin, pelutxezko panpinekin, horrekin guztiarekin.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 96. orr.

3 (erkaketetan)

Ume bat balaz josia, lehenago ordea gora botaka aritu dira SSetako batzuk, panpina balitz bezala jolasean.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 223. orr.

Sutan zinen barrutik, zaplazteko bat joko zenidakeen gustura asko, sorbalda bietatik oratu eta trapuzko panpina bat bezala aurrera eta atzera astindu.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 127. orr.

Ez zuen sortzaile berekoi baten panpina ahul merkea izan nahi.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 95. orr.

Txalo jo eta hau, txalo jo eta hura, horrela ohituta zeuden; panpinak bezala erabiltzen gintuzten.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 128. orr.

Ez al nintzen bada ordurako konturatu agure maingua panpina gaizto bat besterik ez zela?  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 32. orr.

Tau panpina bat baino ez da izan Maccabiren eskutan, eta Gershonek ezarritako doinuan dantzatu beharra izan du.  Berria - Kirola   2006-04-29

4 (emakume bat adierazten)

Panpina hura, Ellen, aurrean zuen hizketan.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 410. orr.

Panpina hazi egin zen, eskolara joan, beste lagun batzuk egin zituen.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 180. orr.

Batzuek "panpina" deitzen diote Susanari, baina oker, berak ez baitu panpinaren kaskarkeriarik.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 306. orr.

Panpinak leopardo larruzko bainujantzi ezin horterago bat zeraman, bi musu ezarri zikidan eta, ahots hanpatuz, [...].  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 59. orr.

5 irud/hed

Agenterik gabe eta makilakada guztiak jasoko dituen panpinarik gabe...  Berria - Kultura   2004-12-07

6 (aposizioan)

Gizon [...] profesionalaren emazte panpina, afariak apaintzen dituztenak, kremez eta masajeez eguneroko bizitza betetzen dutenak.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 42. orr.

7 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Alice-k gaztaina-koloreko ile iluna eta panpin aurpegi leuna zituen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 438. orr.

Irribarre egiten zuen bere panpin ahoarekin, begiak argi.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 261. orr.

Perretxiko-orearen koloreko panpina-esku laburrak dilindan zituen alde banatan.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 366. orr.

-Zertan habil?-nora hoa? faena erdian utzi behar al nauk? -protesta egin zuen Nano Zuriak, bere panpina-muturtxoa okertuz.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 105. orr.

8 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Farmazietako gorputz giharren eredu-panpina, gorriz tindatua.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 263. orr.

9 (izenondo gisa)

Ermita panpin-panpina jarria da.  Herria   2003-06-19

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

panpina balitz bezala (3); panpina bat baino (3); panpina bat bezala (4); panpina bezala (5); panpina handi (3); panpina mekaniko (5); panpina ohol (3); panpina ohola (9); panpina orrazten (4); trapuzko panpina (11); trapuzko panpina bat (4); trapuzko panpina baten (4)

panpinak bezala (3)


panpinatu, panpina(tu), panpinatzen (orobat panpindu g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian panpinatu agertzen da) 1 da/du ad apaindu, dotoretu.

Gehienek badakite herri hortako Etxauzearen berri: nola panpinatua den bere aspaldiko nortasuna ere zainduz aspaldiko jauregi zaharra eta zer bisitak dauzkan herritar eta kanpotiarretarik.  Herria   2002-10-17

Lehen aldia nuen bakarka hitz egiten niola, Maruxa, eta nik behintzat masailak piper hautsez panpinatu izan balizkidate bezala egon behar nuen.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 174. orr.

Lasai jesarriko naiz borreroak eta bere laguntzaileak bizargin adeitsuak legez panpinatuko nauten aulkian.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 160. orr.

2 panpina bihurtu.

Izan ere, horrela egiten du lan estereotipoak, pertsonak panpinduz; haiei barrua kendu eta hutsunea ideia-lastoekin edota ideia-trapuekin betez; pertsona odolki antropomorfo bihurtuz, irudi batekin esanda.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 55. orr.


panpinatxo (orobat panpintxo g.er.) 1 iz tamaina txikiko panpina.

Eserleku bakarreko aeromodeloa saldu, eta bi eserlekukoa erosi nuen, eserlekuetan panpinatxo bana ipintzen nuela.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 242. orr.

Txotxongilo saio bat egiten ari ziren, ezker-eskuin eskuetako hatz erakusle margotuak panpinatxotzat harturik.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 258. orr.

2 adkor panpina.

Hor dago zure panpinatxoa eder-eder.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 110. orr.

-Hartu dezagun Thailandiako panpinatxo bat eta nik erdia ordainduko dut.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 31. orr.

Nire inguruan jarri ziren, jela hartu eta zehazki jabontzen hasi zitzaizkidan, nik utzi egiten nien, ume txiki batek bezala, haiek "panpintxo" eta "polit hori" esaten zidaten, eta astiro-astiro hasi ziren nire larru guztia zeharkatzen, igurzten, masaiatzen.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 119. orr.


panpindu ik panpinatu.

panpintxo ik panpinatxo.

panpox 1 izond/iz polita, ederki apaindua dena.

Lehen lerroko emazte panpox batek, urre eta zilarrezko bere girgileria ozenki inarrosiz, arrosa zimel bat aurtiki zion aurpegira.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 75. orr.

Hatsa zintzurrean trabatzeko moduko neska panpoxak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 114. orr.

Zu bai neska panpoxa; esaten dizut bai, zu zarela onena.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 181. orr.

Gaurko antzezle panpox asko ere onddo hutsak dira, makilajea kenduta.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 82. orr.

Norma Jeanen irudiko estralurtar panpox bat.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 192. orr.

Zer nahi duzu egitea, panpox horrek?  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 29. orr.

-Rosario? -erantzun zidan noizbait- panpox hau hire bila etorrita, zertarako nahi duk hik atso zalamandrana hori?  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 296. orr.

Aise barkatzen ahal zitzaion Edurne bezalako panpox loti bati.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 262. orr.

2 irud/hed

Gasnak, ogi zakuak eta oilasko panpoxak.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 43. orr.

Tadjikek eman zion lehen dirutzarekin Rivoli karrikako magasin panpox batean aratxe larruzko zapata zuri-beltzak erosi zituen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 83. orr.

Akordatzen naiz [...] eguraldiari buruz hitzalditxo bat emango ote nien Goierriko herri panpox batetik, Zeraindik hain justu, deitu zidatenean sentitu nuen zirrara.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 151. orr.

Zahar etxeak bera ere zahartua dago, izanagatik ere kanpoz itxura panpoxa.  Herria   2005-02-10

Afari denboran, Abelek, mahaiaren erdian ezarri zuen kutxa panpoxa.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 70. orr.

3 (adizlagun gisa)

Cadinek panpox agertzeko gogoa ere izaten zuen batzuetan.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 259. orr.

Igandeetan panpox samar jartzen dute, pittin bat, apenas.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 255. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

emazte panpox (3)

neska panpoxa (3)


panpoxa 1 izond (emakumeentzat markatua) ik panpox.

Alderantziz, esan behar izan diegu neska panpoxa batzuk geneuzkala zain eta ezin ginela luzatu.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 60. orr.

Aurkezle panpoxa batek [...] galdetzen zion, begiak larrituz, haien kolorea hobeto ikus zedin: “ez zaituzte maite! eta zergatik?”.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 452. orr.

Lerro bat koka sudurreratu nuela ematen zuen, hain nengoen nire neurritik aterea, eta panpoxa hark belauna ukitu zidan mahai azpitik argiak itzali bezain laster eta elkarri zirrika egon ginen denbora guztian.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 166. orr.

2 irud/hed

Cervino mendiaren, giza hiltzaile horren, piramide garai beldurgarria, eta Dent-Blanche, panpoxa munstrozko hori.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 277. orr.

3 panpoxa-panpoxa

Mirentxu panpoxa-panpoxa azaldu zen, kruasan egin berriekin.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 105. orr.

Lila edo amañilili lora horiek, sasoi inguru honetako beroalditxoari esker loratzen eta zabaltzen omen dira: panpoxa-panpoxa azaltzen dira amañililiok.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 146. orr.


pansexual izond pansexualitatearen aldekoa.

Saiatu nintzen, noski, baina ezin aurrera segitu, nire betiko argudio pansexualak ere baliorik gabe geratu ziren.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 142. orr.


pansexualista izond jarduera psikiko osoaren oinarritzat sexu grina hartzen duena.

Horrek ez du esan nahi psikoanalisi freudiarra pansexualista denik, ez baitu esaten guztia sexuala denik, baina bai esan nahi du psikoanalisi freudiarraren ikuspegi filogeniakoa (antropogenesia) zein ontogeniakoa (norbanakoaren garapena) sexualitatean oinarritzen dela.  Berria - Harian   2006-05-06


pansexualitate iz beste pertsona bat bere sexua gorabehera maitatzeko ahalmena.

Pansexualitatea da etorkizuna, lehenago desagertzen ez bagara espezie gisa, gure jatorrizko akatsengatik.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 180. orr.

Oso buru argiko emakumea da, eskarmentu handikoa, eta, bere ustez, pansexualitatea da etorkizuneko sexualitatea.  Berria - Kultura   2004-03-24


pantaila (orobat pantalla g.er.) 1 iz irudiak proiektatzen diren azalera.

Hegazkinean pantaila bat dago Ameriken maparekin eta ikono mugikor batek seinalatzen du gure posizioa.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 89. orr.

Pantailek lehendakariaren autoa erakusten zuten beti, Dallasko karriketan paseatzen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 43. orr.

Pantailarik gabeko ordenagailua zen Power Mac G4 Cube izeneko tresna.  Berria - Gaiak   2006-04-01

Telebista piztu nuen, arreta pantailan jarri eta nire pentsamenduen gurpila gelditzeko.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 37. orr.

Matrix-eko fotograma bat azaltzen da pantailan: Triniti, hegazti baten hegaldia antzeratzen.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 78. orr.

Adi-adi sumatzen nuen aldika, begiak pantailan tinko, kliskaren bat egiteko besterik apartatu gabe.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 70. orr.

Begiak pantailan josiak Irudi bat agertu zen pantailan.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 49. orr.

Pantailan ageri den emakumearen bizitasunak hunkitu nau.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 20. orr.

Pantailan izoztutako irudiaren gisan geratu zen, besoa pixka bat aurreratuta, begiak oinazeak itxita.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 142. orr.

Llumek irribarre egiten du pantailara begira.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 26. orr.

Pantailako letra bat bezala.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 63. orr.

Pantaila-zolako tresna-barratik, leihoxka batek ohartarazi ninduen horraino idatzitako karaktere kopuruaz: 2734.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 204. orr.

Pantailako laukiaren behe aldeak jo ninduen begietara.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 272. orr.

Baina begiak behin eta berriz igurtzi arren, hantxe jarraitzen du, aldatu gabe, pantailako mezuak.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 138. orr.

Pantailako ñirñirrak atzera begiratzera behartu du, eta Morfeok idazten jarraitu duela ikusten du.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 46. orr.

Ordu batzuk lehenago Madame Beylek ere egin zuen antzera diapositiben pantailaren kordoiari tiratzeko.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 118. orr.

Erevandik abiatu zen hegazkina Errusiako aire kontrolatzaileen pantailetatik desagertu zen 02:15ak inguruan.Telebista berrian, aldiz, jendeak benetakoa ematen zuen; bazirudien pantailatik irten eta eskua emango zigutela.  Berria - Mundua   2006-05-04

Lehorraldi luzearen ondoren, badirudi aurki iritsiko direla pantailetara euskarazko film luze batzuk. ik pantailaratu.  Berria - Harian   2005-05-17

2 (izenondoekin)

Besaulki bigunak, moketa lodiak, zabaltzeko ordubete behar zuen oihala, hiru mastako ontzi baten bela nagusiaren pareko pantaila handia. 22.30tan The full monty filmea pantaila handian.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 41. orr.

Baionako Herriko Etxeak pantaila erraldoia ezarriko du Lauga gelan, partida zuzenean ikusi ahal izateko.  Berria - Kirola   2004-02-05

Badira amateurren filmak, etxe barruan, pantaila txikitxo batean, proiektatzen direnak.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 167. orr.

Izena markatuta, trastearen memoriak zenbaki bat egotzi zuen pantaila argiztatu estura.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 15. orr.

Batzuetan, Oroitzapen guztiak ezabatzea nahiko nuke, disko gogorra formateatzen denean bezalaxe [...] eta handik aurrera bizitza berri bat idatzi pantaila garbian.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 161. orr.

Ordenagailuaren pantaila urdinari begiratzen diozu, giltzak sarrailan ateratzen duen soinuari ez entzun eginez.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 77. orr.

Kurtsoreari beheiti eginarazi nion pantaila berde minean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 201. orr.

Barnean, kontratazio sala erraldoi bat, pantaila elektroniko handi baten argitan.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 163. orr.

Ordenagailura hurbiltzen dira pixkana-pixkana, begiratu eta hantxe ikusten dute pantaila osoa hartzen duen irudia.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 169. orr.

Edozein pantaila eramangarritan azken ordu erdiko meteosat erretratu garbi gardena ikus zenezake.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 82. orr.

3 irud/hed

Seguru nago Hradeceko eskualdeko zuzendaritzan ospea eman ziona ikusi zuela berriz zeruan, seguru nago berriz pantaila urdin ezin handiago horretan pelikula bera ikusi zuela, telegrafista nola etzaten zen eta berak nola goratzen zion gona.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 64. orr.

Burmuineko pantailan, entrenamenduetan behin eta birritan errepikatutako guardi jarkerak eta beso-buruak ikusten saiatzen zen.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 160. orr.

4 (-ko atzizkiaren eskuinean)

Zinemako pantailan zelda huts bat ageri denean bezala.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 57. orr.

Zinemako pantailak, adibidez, luminantzia jakin bat izango du, eta distira berbera izango du ikuslea lehenengo ilaran egon ala azkenekoan egon eserita.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 25. orr.

Jende alai gehiegi agertzen da, alaitasunaren plusbalia arraro bat dago telebistako pantailan.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 145. orr.

Gutun idaztea eten eta telebistako pantailan ageri zen gizonari so egin zion.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 147. orr.

Buruzagiak esku burdinaz trinko, Pariseko hegazkinetan sartzen filmatuak agertzen ziren telebistetako pantailetan.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 68. orr.

Jarraian iratzargailuko pantailari begiratu dio: hamaikak eta erdiak.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 46. orr.

Izen-deiturak [...] lerro bat baizik ez ziren nire ordenagailuko pantailan antolatu beharreko paragrafoan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 203. orr.

Kurtsorea keinuka ari da ordenagailuko pantailan.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 63. orr.

Ordenagailu bateko pantaila, teklatua... erdi urtuta baina hantxe zeuden.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 83. orr.

Nafarroako lehendakari Miguel Sanzen aurpegia agertu zen eszenatokiko pantailan.  Berria - Euskal Herria   2004-01-11

Bere obsesio eta fantasia sexual guztiak 625 lerroko pantailaren bidez gauzatzen zituen.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 15. orr.

Ez zen lodia, zabala baizik; 16/9ko pantaila batena zuen gorputz enborra.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 20. orr.

· Kristal likidozko pantailak birziklatzeko programan.  Berria - Gaiak   2004-11-26

Kristal likidoko pantailak egiteko erabiltzen den materiala.  Berria - Gaiak   2004-05-15

5 (-en atzizkiaren eskuinean)

Lehen kasuan pertsona jakin bat ikusten dugu telebistaren pantailan, ahaide bat bezain hurbila zaiguna.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 152. orr.

Gure irudi-iturburu nagusiek, liburuek, diapositibek edota telebistaren pantailak arras berdintzen dituzte irudien neurriak.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 133. orr.

Xoko batean zegoen telebistaren pantaila pizturik utzi zuten: aireontziaren bidaiaren berri ematen zuten.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 47. orr.

Mahai gainean zenbait paper, eta aldamenean ordenagailuaren pantaila, modelo berri-berrikoa, telebista-aparatu bat bezain handi.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 94. orr.

Galderak egiten dizkion ispilu baten antza du idazle batentzat paper zuriak edo ordenagailuaren pantailak.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 44. orr.

Une horretan lauki bat agertu zaio ordenagailuaren pantailan: [...].  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 77. orr.

Joanaren telefonoaren pantailara iritsitako mezua: [...].  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 41. orr.

6 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Horregatik esaten diogu, hain zuzen, pantaila-efektua pertzibitzen ditugun gauzen desestaltze horri, egiaz filmeko irudian horixe falta bada ere.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 164. orr.

Pantaila-zolako tresna-barratik, leihoxka batek ohartarazi ninduen horraino idatzitako karaktere kopuruaz: 2.734.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 204. orr.

Pantaila bidezko harreman elektroniko hura nahikoa ez eta [...] hitzordu bat adostu zuten bi internautek Albertoren etxean egitekoa.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 116. orr.

7 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Zinema pantaila bilakatua zen parabrisan, lurrunak eta erortzen ari zen elurrak sorturiko begitazioak besterik ez ziren izan ikusitako haiek guztiak.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 201. orr.

Kaleetan ikusten diren telebista pantaila handiek ere hau Europa globalizatua dela diote.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 301. orr.

Telebista-pantaila baten aurrean lekuz aldatzen bagara, adibidez, ez da gure mugimenduak eragindako inolako perspektiba dinamikorik, inolako mugimendu paralaxiarik izango.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 45. orr.

Billar-mahaia, esate baterako, ez dago berak gogoratzen zuen tokian, bideo pantailaren parez pare alegia, Bat-batean ohartzen da Morfeo kameraren beste aldean dagoela, ordenagailu pantaila baten aurreran, berari so.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 19. orr.

Eroritako bi airekoak radar pantailetatik desagertu zirela adierazi zen.  Berria - Mundua   2004-08-26

Haren atzeko kontrol pantaila batean, tipo bizardun bat ikusten zen, farola batetik eskegita zegoela.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 50. orr.

Erakusketa: "Ua lenga, l'Occitan" eta "Euskal Herriko aurpegiak" ukipen pantaila.  Herria   2004-03-25

· Erakusleihoan, plasma-pantailadun telebista handi batzuk zeuden, piztuta. ik pantailadun.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 225. orr.

8 argi gune baten inguruan ezartzen den azalera edo gauzakia.

Eta geltokiko buruaren bulegoan, argi elektrikoa bazegoen ere, metxa borobileko petrolio lanpara piztu nuen, pantaila berdearekiko lanpara.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 65. orr.

Iluntzean, brontzezko argimutil bat ipintzen zuten mahai gainean, oso dotorea, [...] nakarezko pantaila dotore askoa zeukana.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 46. orr.

Lanpara txiki portzelanazko pantaila zuriko bat zegoen mahai gainean.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 119. orr.

Neska sartu eta nik nire soingainekoa ekarri eta sofan zabaldu nuen, pantaila berdeak argi goxoa ematen zuen.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 77. orr.

9 zerbait ezkutatzeko ezartzen den azalera edo gauzakia.

Hego Kalifornian lainoztatzeko poteek eta Connecticut ibarrean gasa-pantailek izotzak uztei kalte egiteko arriskua gutxitu zuten.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 333. orr.

Pantaila egiten diote eguzkiari sumendietako hauts-pila handi horiek.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 281. orr.

Horrela erabilita, "demokrazia" terminoa ke-pantaila bat besterik ez zen askatasunaren eta berdintasunaren idealen arteko benetako gatazka ezkutatzeko.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 391. orr.

Horren errua «enpresa-pantailei» bota zion UEUko irakasleak: «Petrolioa saltzen duen multinazionalak Bahametako bandera ezarri zion Prestige-ri, baina herri horretara deituta, inork ez zuen beren jabeak nortzuk ziren esan nahi izan».  Berria - Euskal Herria   2004-07-20

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bideo pantaila (5); ordenagailuaren pantaila (5)

pantaila aurrean (16); pantaila baten aurrean (4); pantaila erraldoi (7); pantaila erraldoi bat (4); pantaila erraldoia (6); pantaila erraldoiak (3); pantaila erraldoian (5); pantaila handi (11); pantaila handi bat (3); pantaila handi batean (3); pantaila handia (3); pantaila handian (13); pantaila handira (4); pantaila osoa (6)

telebista pantaila (8); zinema pantaila (3)

agertu zen pantailan (6); atzeko pantailan (3); begiak pantailan (5); ordenagailuaren pantailan (7); ordenagailuko pantailan (4)

pantailan ageri (3); pantailan agertu (4); pantailan agertzen (6); pantailan ikusi (3); pantailan ikusten (5)

telebistako pantailan (6)

pantailara begira (5); pantailara begiratzen (3); pantailara ekarri (3)


pantailadun (orobat pantalladun) izlag/iz pantaila duena; pantailak dituena.

Bizia kalean baitzegoen lehen, eta orain berriz, etxezuloko ziega pantalladunetan.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 179. orr.

Mahai bat erdian, goian pantailadun lanpara berde bat, eta mahaira eserita, lau lagun musean: hiru miliziano eta obispoa, bere gala guztiekin jantzita.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 70. orr.


pantailaratu, pantailara(tu), pantailaratzen da/du ad pantailan eman, pantailara eraman.

Maiatzaren 7an eta 8an 18 film labur pantailaratuko dira.  Berria - Kultura   2004-04-27

Sute hau nahitara piztutakoa izan dela uste dute agintariek, zeren eta, bertan adingabekoei debekatutako filmak pantailaratzen baitziren.  Berria - Mundua   2004-07-11

Telebista ikusi nahi eta Euskal Tedespista (beste izenez Euskal Txoribista) pantailaratzen zaigu aukeran ditugun kanalen artean.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 171. orr.

Aitzpea Goenagarena ez da Atxagaren nobela pantailaratzeko lehen ekinaldia.  Berria - Kultura   2006-01-27

Mendebalde osoaren lotsa pantailaratzen duen fotograma sorta krudela.  Berria - Kultura   2006-02-22

Hiru urtean eginiko lanaren erakusgarri, hitzik gabeko bideo bat pantailaratu zuten.  Berria - Euskal Herria   2006-04-16

Bizkaitarraren bizitza pantailaratuko dute.  Berria - Kirola   2004-07-15

Eskuetan Voici Paris eta Nous Aussi agerkarien ale batzuk zeuzkala azaldu zen, eta Yvanen eta bion argazkiak, lehen planoan eginak guztiak, pantailaratu zituzten.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 113. orr.

Hiru irudi "kolore-banatuak" lorturik, berak esaten zien bezala, irudi bakoitza zegokion filtroan barrena proiektatuz [...] bata bestearen gainean jarri eta baturik pantailaratu zituen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 43. orr.


pantailatxo iz tamaina txikiko pantaila.

Splasheko komunean (17 West, seigarren abenidatik gertu), pixa egin ahala, buruaren parean jarritako pantailatxoei esker film pornografikoak ikusiz entreteni daiteke bat. Telefono mugikorra atera poltsatik eta pantailatxoan zenbaki bat bilatu ondoren botoia sakatu nuen.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 31. orr.

Idazmakina elektrikoari leporatzen diot errua: lerroz lerro idazten duen horietakoa da eta iruditzen zait lerroa pantailatxoan ikusi, bi aldiz irakurri eta inprimatu ondoren ezin aldatzeak erritmo berezia ematen diela poemei.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 24. orr.


pantailaxka iz pantailatxoa.

Nik bakar-bakarrik dakit, gero, furgonetara itzulitakoan, batere axolarik gabe ikusi dudala Adelaren bideoaren pantailaxkan ikusarazi didaten ilunabarraren errepikapen erridikulua.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 190. orr.


pantalan iz piloteen gaineko kai edo ontziraleku txikia.

Pantalanaren ondoan arrantzale despistaturen baten ontzi txikia hondoratu da.  Berria - Kirola   2006-01-25

Hango pantalanetik behera ere hainbat ontzi uretaratu dira.  Berria - Kirola   2006-01-25


pantalla ik pantaila.

pantaloi iz pl galtza.

Jakintsuek "pantaloiak" esaten diete eta ezdeusek "frakak".  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 122. orr.


pantasi 1 iz ameskeria, irudipena. ik fantasia 2.

Ba, haiek erakusten duten gisan, oinak lurraren gainean landatuak ditugula, buruan pantasiari lekurik eman gabe.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 209. orr.

Lubisek kapritxosoa zela esan izango zukeen, eta Teresak pantasi handia zeukala errepikatu.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 149. orr.

Hari buruz hitz egiten zutenean, Ubanbek eta bere kideek beren esamolde haietako bat erabiltzen zuten: "pantasi handiko neska da".  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 70. orr.

2 (jantziez eta kidekoez) apeta, gutizia.

Gainerantzean, Nafarroako erriberan edo Errioxa aldean bazterrei begira ibiltzea aski da gauza batez konturatzeko: lurralde horietan ez darabilte gureetan adina pantasia.  Berria - Kirola   2006-04-07

Arropetan ere antzematen zitzaion bere pantasi, fantasia hura.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 70. orr.

Gero hanketakoa ugaldu zenean, beltzak edo urdinak asteleguneko feri, tratu, bidaia eta abarretan; eta zuriak jai handitako pantasitzat.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 213. orr.

3 irud/hed

Horra hurritz andere maitalea, berriz ere amodio bila, urrezko belarritako luxanga polit horiek, bere pantasi guziarekin xuhur erakutsiz, beste lagun tuntun guziak lozorroan dauden bitartean.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 182. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

panteoi eder bat (3)

pantera beltzetako kide (3)


pantasios izond pantasiaz betea.

Holako txuritasun pantasiosa, ezjakinean irago ote zaio, menderik mende, gure arbasoen arimako begiari?  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 93. orr.


panteismo iz Jainkoa eta unibertsoa gauza bera direla aldarrikatzen duen doktrina filosofikoa.

Kristau erlijioak trepanaturiko panteismo light bat.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 100. orr.

Teologian [Servet-ek] Tomas Akinokoaren Summa Theologica gaurkotu, atondu eta apailatu zuen (nolabaiteko panteismoa defendatuz).  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 312. orr.

Baruch Spinoza maitearen panteismo zintzotik oso gertu sentitzen zuen.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 19. orr.

Heterodoxia espainola panteismoan laburbiltzen da, horren maisu handiak Averroes eta Maimonides ei dira.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 36. orr.


panteista 1 izond panteismoarena, panteismoari dagokiona.

Giza izaerak berez munduarekin bat egiteko duen joera panteista.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 116. orr.

Kantika hau ez da beroaldi panteistak edo gaztaroko erromantizismoak eragina, Frantzisko fededunaren adierazpena baizik.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 93. orr.

• 2 iz panteismoaren aldeko pertsona.

Inguruetako apaizak amorraturik zeuden: ahalegin guztiak alferrikakoak izan ziren; gizonak ez zituen olioak onartzen, panteista zen.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 46. orr.


panteoi 1 iz zenbait hilobi dauzkan eraikina.

Ospe zaharreko familiek panteoia gehienetan jatorrizko herrian izaten dutela.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 313. orr.

Beste batzuk ez zirela familiaren lagunak, baina ez zeukatela dirurik hilerrian panteoi bat erosteko.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 145. orr.

Urtxipiatarren azken egoitza: panteoi bat, hiriko betidaniko klase ertain eta goraxeagokoek ohi dituztenetarik.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 238. orr.

Polloeko lekurik hoberenean harrizko aingeru ederrez hornituriko panteoi baten jabe izatea.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 295. orr.

Panteoi gotikoen hileta-estatuak bezain gris zegoen zerua.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 331. orr.

Aitona Miguel bigarren aldiz atxilotu bazuten, fusilatutako hiru gazte panteoi familiarrean lurperatzeko baimena eman zuelako izan zen.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 112. orr.

Bertan lurperatu zuten, familiaren panteoian, aitona Parenterekin.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 110. orr.

2 erlijio eta herri politeista bateko jainkoen multzoa.

Oro ziren blasfemoak; ez zuten soilik kristauen Jainkoaz gaitzesaten, baizik eta beren panteoiko dibinitate arkanoez ere.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 140. orr.

Heroi eta leinu aristokratikoen balentriak, gizarte-hierarkia, gizarte-arauak, ohiturak, lanbideak, jainkoen panteoi jakina.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 29. orr.

3 irud/hed

Kristautasun garailearen panteoian, Zibeles eta Isisen figurak Mariaren, Jainkoaren Ama Handiaren, antzaldaketan berretsi ziren, eta Mitras eta Sol Invictus-en ezaugarriak Kristoren aurkezpen militantean ikus zitezkeen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 109. orr.

Panteoi katolikoko santuen zerrenda pasatzen hasi zen, egunekoetatik hasirik: "Santa Nunilona, birjina eta martiria; Anercio, obispoa; santa Salomé, alarguna, Alodia edo Elodia eta Nulina, birjina santak; Córdula eta Donato".  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 53. orr.

Ondo ezagutzen zuen, noski, pentsalari hura, bere panteoiko maila gorenean jarrita zeuzkanen artekoa izaki.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 34. orr.

Historiak gaiztoen panteoian jarriko du.  Berria - Harian   2006-03-12

220 eta 284 dituk panteoi pitagorikoko bi zenbaki adiskide ospetsuenak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 98. orr.

Hiztegiak, entziklopediak bezalatsu, hizketaren panteoi dotoreak besterik ez baitira.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 289. orr.

4 Antzinako Erroma eta, jainko guztiei eskainiriko tenplua.

Izaki idealek ez zuten elkarri bultzaka ibili beharrik erromatarren panteoian.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 178. orr.

Europa eta Afrika, Grezia eta Egipto, greziar panteoia eta egiptoar jainkoak uztarturik, zazpi gizaldiz izango da Alexandria greziar munduaren museoa.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 145. orr.

Bertso horietan zehar oraindik paganoa den aristokraziaren espiritua arnasten da, Erromatar Inperioaren hondamenaren kausa panteoi helenikoaren tradiziozko gurtzaren bazterketan ikusi zuena.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 94. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

panteoi eder bat (3)

pantera beltzetako kide (3)


pantera (45 agerraldi, 20 liburu eta 9 artikulutan) 1 iz ugaztun haragijale handia, larrua gorrixka orbaduna duena (Panthera pardus). ik lehoinabar.

Europan, bakarra ez, baina pizti-piztiaren eredu nagusietakoa otsoa izan da mendez mende, beste kontinenteetan pantera, tigrea edo jaguarra izan diren bezala.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 68. orr.

Zakur basa taldeak, arbola baten gainean hamabost metro gora zegoen pantera bat inguraturik izan zuen hiru egunez.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 177. orr.

Pantera zaurituaren bisaia.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 54. orr.

Lehoia bezala oldartuko zaie gainera eta panterak bezala sarraskituko ditu.  Elizen arteko biblia   Si 28,23

Utzi lehoien eta panteren mendizuloak Pantera batena zirudien, bai, begien aurrean zuen itsasoaren narru nabarrak.  Elizen arteko biblia   Kt 4,8

Bere zerraldoan pantera arrosa pintatu nahi du Mariak.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 54. orr.

2 (erkaketetan)

Edurtxo Caterpilar pantera bat zen: piztia hau jakinaren gainean dago bere edertasunaz, baina badaki, era berean, bere itxura beldurgarria dela.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 171. orr.

Karlos Otxotorena Leioako irakaslea omen zen, isila eta zuhurra, pantera beltz bat gau ilunean bezala.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 158. orr.

Besuinetik altxatu nintzen hala ere, haien atzetik pantera ilun eta lizun baten maneran herrestatzeko.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 22. orr.

Pantera begibakar baten moduan egin du salto ilargi betezko gauak hiriaren gainera.  Berria - Kultura   2004-12-04

Horrez gain, Ivanovicek estimatzen duen jarrera erakutsi du, pantera ezizena merezimendu osoz lortuz.  Berria - Kirola   2004-11-11

4 (beste izen baten eskuinean)

Berri txarrak ez dira eskas [...] hala nola Beloki Tourretik kanpo geratuko dela edo Marijo Perec andere-panterak lasterketari gisako bere karrera abandonatzen duela.  Berria - Kultura   2004-06-22

3 Pantera Beltz pl

"This machine kills fascists" idatzita daukan Woodie Guthrie, Intifadaren gazteak, Pantera Beltzak...  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 79. orr.

Pantera Beltzetako kide Mumia Abu Jamali duela 23 urte ezarri zioten zigorra.  Berria - Harian   2005-12-11

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pantera beltzetako kide (3)


panterakume iz panteraren kumea.

Eta panterakumeak eta lehoikumeak erpeka eta haginka defendatzen dira, kasik haginik eta erperik irten aurretik.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 365. orr.


pantocrator iz Kristoren irudia, tronuan eseria, eskuineko eskua bedeinkatzen eta ezkerrekoa ebanjelioei eusten adierazia.

Hemen, Santiago elizaren txapelarrian dagoen ezin deskribituzko Kristo Pantocrator miresgarri honen eta Amiens hiriko katedraleko "Jainko ederra"-ren irudiek, artearen haraindiko oinarri goxo zerbait menturaz badaukate.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 134. orr.


pantomima 1 iz hitzik gabeko antzezpena, mimika bidez antzezten dena.

Txaloka, orroka eta txistuka, abesti aberkoiak kantatuz eman genion amaiera pantomimari.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 71. orr.

Beste pixka batez jarraitu zuten isilean, pantomima bateko aktoreak bezala.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 56. orr.

Baleteko pantomimak antzez-zama ere badakar dantzatik aparte, eta interpretazioaren beste eremu konplexua da.  Berria - Kultura   2004-10-01

Freddy Malinsek esan zuen Gaiety-ko pantomimako bigarren zatian buruzagi beltz bat agertzen zela abesten, eta inoiz entzun zuen tenore-ahots ederrenetariko bat zuela.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 296. orr.

Komandante-ordearen erantzuna etorri da: konprenitzen duela pantomiman eskuartzeko gogorik ez edukitzea, tragedian parte hartzearekin aski dutela eta.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 109. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Antzerkietan pantomima aktoreek hitzik gabe istorio osoak dantzaz eta pantomimaz kontatzen eta adierazten dizkigute.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 176. orr.


pantomimatsu adlag pantomimaz.

Dembak ingurura begiratu zuen, gudalburu batek bezala esparrua epaitu, kutxa ondoko mahai bat baztertu bere helburuentzat egokia ez zelako, zerbitzariak pantomimatsu eskuarekin keinu eginda eskainitako eserleku-ilara paregabeari uko egin hitzik esan gabe, eta izkina bateko mahaia aukeratu zuen azkenean, arroparentzako bi esekitokien artean.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 76. orr.


pantufla iz orpo gabeko txapina.

Oin hura botatxo batez jantzirik zuen eta bestea, berriz, pantufla batez.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 36. orr.


pantumaca iz tomatetan igurtziriko ogia, Katalunian ogitartekoak egiteko erabiltzen dena.

Taloa, sagardoa, olagarroa, ribeiroa, pantumaca eta cava dastatzeko aukera izango da, besteak beste, gune horietan.  Berria - Kultura   2004-09-15

Ordurako taloa, olagarroa eta pantumaca janak hasiak ziren hiru herrietako gune gastronomikoetan.  Berria - Kultura   2004-09-19


pantza iz tripa, gilborra.

Dena erraldoi dago haren baitan: aurpegia, egungo eguzkiak gorri-belztua; zango sagar xuri alimaleak; pantza; iratzargailu bat gaitza, etxeko ganbaran plantatu beharra eta ez bizkar zakuan garraiatzekoa!  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 137. orr.


pantzoil iz ipar tripa, gilborra.

Galtzak herrestan edo pantzoila erraldoietan zinta trinkoaz finkatuak.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 73. orr.


panzer iz alemaniar gudu orga. ik tanke1.

On Camillok patxadaz jasan zuen eta panzer bat lasto pila baten erditik bezala pasatu zen barre-algaren artetik.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 243. orr.

Barraka inguruan jende pilo ikaragarria zegoen, baina On Camillo ez zen kezkatu, panzer bat bezalakoxea baitzen bidean jartzen zenean.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 297. orr.

Boxeolariak ukabilak pronto jarri zituen eta Pepponek, panzer baten antzera oldartuz, muturreko bat jaurti zion.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 162. orr.


papagai (orobat papagaio) 1 iz hegazti igokaria, behatz oratzaileak, moko handi sendoa eta oso kakotua, eta kolore biziko lumak dituena, giza ahotsa antzeratzeko gai dena (Psittacula sp.). ik loro.

Badira papagai arrak eta papagai emeak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 75. orr.

Leihoetan, berriz, hainbat lorontzi, papagai bat bere kaiolan zabuka -mokoaz uztai batetik zintzilik- eta bi zakurtxo eguzkitan etzanda.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 262. orr.

Papagaio haiek uso arima zuten, zera!  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 129. orr.

Haien kontsignak errepikatzen zituen, papagaiak iduri.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 128. orr.

Salbuespenak frogatzen du araua ezjakinen ezpainetatik etengabe ateratzen den esaldi bat da, batzuk besteengandik hartu eta errepikatzen baitute papagaioek bezala.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 230. orr.

Itsas kapitain baten alaba zen, eta kapitain horrek opari ekarri zion Gnôr Grassiadiôri kolore guztietako papagai handi bat, Guyanetako jatorrikoa, zera esaten zuena, latinez: [...].  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 22. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Seda gorrizko paper pintatua ikusi zuen orduan, papagaio-buru zurbil doratuez apaindua.  Matías Mujika   «Edale santuaren kondaira» - Joseph Roth, 2001 - 59. orr.

Papagai-oihuz botatzen zituen hitzak ere entzuten zizkion.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 283. orr.

Lepoaren inguruan bufanda gorri eta berde-papagai bat ipinia zuen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 424. orr.


papagaio ik papagai.

papagaitxo iz papagaiaren antzeko hegazti txikia, berdea, Hego Ameriketakoa, oihu zoliak egiten dituena eta erraz bezatzen dena (Melopsittacus undulatus)

Papagaitxoak eta kanpotik ekartzen dizkigute.  Berria - Harian   2005-10-22

499 animalia berreskuratu zituen poliziak, artikuluak zehazten zuenez: txorroak, ipurtxuntur gorriko papagaitxoak, Floridako dortokak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 392. orr.


papagorri ik papogorri.

papagorriño ik papogorriño.

papaia 1 iz Carica papaya zuhaitz tropikalaren fruitua, meloiaren forma eta tamaina, eta antzeko mamia dituena.

Pakana, papaia, ranbutana, salsifia, soja, tamarilloa, taroa, topinanburra, txaiotea, Txinako patata gozoa, txirimoia, zidra eta beste hamaikatxo ere.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 33. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Etxeak eta eraikinak ez ziren, haatik, desmasiak pairatu zituzten bakarrak izan, azukre-kanabera, banana eta papaia labore gehienak hondatuta geratu baitziren.  Berria - Mundua   2006-03-21

Papaia-entsalada baldar ikuzia eta chile soberaz maneiaturiko zerriki puska ahoratu bitartean, Charlyk enpresari tiki gisa zituen ardurez erauntsi zidan, su niretako ezezagunean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 158. orr.


papalerdo iz

Kalean goaz, papalerdoen moduan Ziprekoaren atzetik.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 92. orr.


papamobile (orobat papamovil) iz aita santua jendartean eramateko ibilgailu blindatua.

Ondotik Aita Saindua Lurdera joanen da bere "papamobile" famatu hartan, 12.30tan nunbeitan helduz otoitz guneetara.  Herria   2004-08-12

-Papamovila: konpetentziakoa.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 105. orr.


papamovil ik papamobile.

papao izond tentela, memeloa.

Zaldizain papao horrek ase al zaitu?  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 47. orr.

Seguruenik Tom papao horrek txizagura izan, eta denda ataritik bertatik egingo zuen, non ari zen begiratu barik.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 198. orr.

-Ostia, hemen papaoenak ere ikasten du -inbidiaz Ioiok.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 113. orr.

Papaoarena gehiago ez egitea.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 137. orr.

-Papao urdezerria! -oihukatu zion bere onetik irtenda-.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 78. orr.


papar 1 iz giza bularraren goialdea. ik papo1.

Anak kamiseta tirantedun zuri llaburra janzten zuen, behealdean xilko ttiki xarmanta eta goialdean udak belzturiko papar eta beso luze finak bistara uzten zituena.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 49. orr.

Paparrean dilindan zeraman kazetari-agiriari begiratu zion.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 229. orr.

Gizonek paparrean eskegita zituzten kutunei eutsi zieten, eta amaitutakoan musukatu egin zituzten.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 84. orr.

Joten gagozan bitartean, ez eizu zigarrorik isiotu -esaten neutsan-, papar guztia erre behar dozu eta.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 37. orr.

Lo zetzan, paparra agerian.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 320. orr.

Nelliek burua abokatuaren paparraren gainean kokatu zuen poliki-poliki.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 90. orr.

Bere papar gainean bermaturik zegoen emakumezko lokartuaren besoa poliki alboratu, eta ohetik jaiki zen azkenik.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 95. orr.

Gero, ukabilak estuturik, paparra atera eta drogerian sartu zen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 29. orr.

-Ondo antzean -esan zuen Joek paparra puztuta-.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 429. orr.

Nire sexua igurzteari utzi eta, bere eskuak nire paparrean gora igoz, nire korbataren korapiloa askatzen hasi zen, alkandora botoiak askatzen, paparretik hatz-puntak leun pasatzen.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 109. orr.

Bi pauso eman, paparretik heldu, eta errebolberra kokote azpian jarri zion.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 265. orr.

Pixa egiten ari da eskolako atearen ondoko elur pilaren gainean, gonak paparreraino jasoak.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 150. orr.

Ez dugu inolaz ere onartuko, PPren aurrean paparra ateratzeko, Euskal Herriaren aurkako errepresioa areagotzea edo euskal presoak sufriaraztea.  Berria - Euskal Herria   2006-02-15

Paparreko hirukiak salatzen du oinarrizko guztia, eta gainean idatzitako "L" letrak bidenabar Letonia urrunetik datozela edo, zehatz esanda, Riga hiritik. ik paparreko 2.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 141. orr.

2 (izenondoekin)

Beste batean begietan eman zidaten papar puztu eta ibilera harroko gizon baten mahukako letrek; berehala ezagutu nuen: Auschwitzeko ofiziala zen.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 156. orr.

Hemen... -bere hazkozkorrez kolpetxo batzuk eman zituen bere papar zurrunaren gainean- zerbait sumatu diat, erretzen, itotzen nauen zerbait, hemen...  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 65. orr.

3 (emakumeen bularra adieraziz)

Bazuen erakargarritasunik papar oparoak agerian uzten zuen panoramikak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 251. orr.

Dantzaldia bukatu zutenean, Ellenen paparra, aldaka eta izterrak hurbiltzenago sumatu zituen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 316. orr.

Egundokoa zuan, papar izugarri haiek hire bular estuaren kontra oldarrean.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 294. orr.

Bertan emakume lodi bat ere bazen, diadema bat buruan eta belus beltzezko zinta bat lepoaren inguruan zeuzkana; sudur luze bat; puru-koloreko aurpegi luze bat; paparrak; eskuak gorbata zuriak zuzentzen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 51. orr.

Barra atzean zeuden kartel zaharretara irristatzen zitzaizkion begiak, cow-boyen bortxa ederrera eta emakume haien papar gaiztoetara.  Josu Zabaleta   «Lorategi beldurgarriak» - Michel Quint, 2003 - 29. orr.

Dutxara doala, begira ari natzaio: zango argalak ditu, eta ez ipurdi eta ez papar.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 22. orr.

Gizonak paparra bistaratu zion andereari eta nire aurrean ferekatzen hasi; nik guztiz aztoratuta begiratzen nien, zeren eta, ni ordurako jaunarekin oheratzen banintzen ere, ez nuen uste andereak lorazainarekin gauza bera egiten zuenik.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 31. orr.

4 (hegaztiena-eta) ik papo1 2.

Txantxangorriak papar gorria dauka.  Pako Aristi   «Gelatxo, soinuaren bidaia luzea», 2001 - 11. orr.

Mokoa luzatuz, gorputza kizkurtuz eta burua goratuz betiere bere papar gorri harrotua nabarmenki erakutsiz.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 34. orr.

Soropilean, pagauso saldo bat zebilen, paparra kulunkan, eguzkitan.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 381. orr.

Lantzean behin ezpainak igurtziz, hezurdura bistaratzen hasi zitzaion oilaskoari, hemengo izter eta hango papar.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 203. orr.

Etxera bidean harategian sartu zen, oilasko paparrak eta piper lata bat erostera.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 68. orr.

-Matxetea hegaluzearen paparrean bezala, halaxe sartu zen gure pala zentinela makur haren buruan!  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 49. orr.

5 (janzkietan)

Emakume guztiek hasperen egin, eta paparreko botoi bi askatu zituzten.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 38. orr.

Zetazko zapia lepoaren bueltan; urrezko orratza paparrean.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 60. orr.

Zale batek harmailetatik salto egin eta erdiko epaileari paparretik oratu zion.  Berria - Kirola   2006-02-19

Berokiaren paparretik helduko banio eta esan "lagun iezadazu", [...].  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 206. orr.

Sakelatik gogoaren kontra atera, eta paltoko paparrean ipinirik, [...].  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 129. orr.

Georgeren aurpegiak gora eta behera egiten zuen bere alkandoraren papar zuriaren gainetik.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 504. orr.

Bere kutxaren giltza atorraren paparrean gordeta.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 125. orr.

Jakaren paparrean neraman Hitlerren irudi bat zen hori.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 30. orr.

Gorputz guztia blai eginda zekarren, alkandora urdin argia ilun bihurtzen zitzaion papar, bizkar eta galtzarbeetan.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 9. orr.

Zutitu zirenek oso papar zabaleko soinekoa zuten, eta eserita geratu zenak jantzi beltz itxia zeraman.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 115. orr.

Soingainekoaren papar irekiegian botoi bat falta zuela ere esango nion.  Xabier Olarra   «Estilo-Ariketak» - Raymond Queneau, 2005 - 49. orr.

6 (bestelakoetan)

Sorterria, itsaso zabal eta ilunaren bazterrean, itsaso beti jazarleari paparra ematen zioten harritzarren magalean.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 407. orr.

7 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa )

Emakume gazte bat zeukan gainean, kapela arrosa buruan, xala soinean lerraturik, izur txikiz egindako papar jantzi bat agerian uzten zuela.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 27. orr.

Ibarretxe ikusten duzue ETBn, papar zurdak agerian?  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 68. orr.

8 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa, elkarketak izenondo balioa duela)

Ez zuen gerruntze papar-zabalik soinean; eta lepoaren aurrealdean itsatsirik zeukan orratz handian irlandar ezaugarri bat ageri zen.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 278. orr.

Talde erdi biluzi, papar-zabal eta zalapartari horrek alde guztietatik inguratu zuen, eta jasanezina zen gorputzen, ingeles garagardo bortitzaren, izerdiaren eta xaboiaren kiratsa.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 160. orr.

9 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Barran [...] gorila-papar sendo batek puztutako jaka zuri bat jantzirik.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 309. orr.

Nini ate markoaren kontra jarri zen, alkandora paparra askaturik eta eskuak galtzetako patrikan zituela.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 176. orr.

-Eskirol zikina! -hots egin zuen Pepponek, alkandora-paparretik helduz eta astindua emanez-.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 257. orr.

Gutun bat atera zuen gero ator-paparretik, eta Willemi eman zion.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 186. orr.

Pepponek azkenik erantzi zuen gabardina, eta orduan ikusi zen 15-18ko gerran irabazitako zilarrezko domina zeramala jaka-paparrean.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 329. orr.

10 papar hegal jaka eta kidekoetan, aurreladeko goialdeetako bakoitza, kanporantz tolesten dena.

Abelek jakaren botoiak lotu eta papar-hegalei tira egin die.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 16. orr.

Gustura askatuko nituzkeen berokiko botoiak, baina birritan pentsatu dut: haize leunak papar-hegala irauli eta izar horia estal zezakeen, eta hori arauz kontrakoa da.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 18. orr.

Jakaren papar-hegalak lisatu zituen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 343. orr.

Nire aurrean geratu zen eta, abestia bukatu zuenean, bufanda gorria baztertu, jakaren papar-hegalean zeraman krabelin zuria oparitu eta nire ondoan eseri zen.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 76. orr.

Jakaren papar-hegalak goratu eta besoak antxumatu ditu.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 82. orr.

Papar-hegalak altxatuta, arnasan lurrina zeriela trukatu zituzten lehendabiziko agurrak eta zigarroak.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 266. orr.

Gizon lodikote bat, makila eskuan, feltrozko kapela buruan, plaka bat zamarraren ezkerreko papar hegalean.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 23. orr.

Adatsa luzea zuen eta biribil moztua, longain higatuaren papar hegalak zeharo irekiak zeramatzan.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 162. orr.

Argudioen berotasunean, papar hegaletik heldu zion Avigdorri eta ergel deitu zion.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 213. orr.

Arnasari eusten zion ezkila itxurako oihal baten kurba, besape gunea, gerrialde baten ebakera, papar baten irekidura biribila, papar-hegal baten lerroa, gona baten jauskera berriz ukitu, zuzendu edo atzera trazatzerakoan.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 69. orr.

11 paparpean

Paparpean, kamisetaren hanpadurak iradokitzen zituen malkarrak ere belzturik ote zituen galdegin nion, hamaikagarrenez, neure buruari.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 49. orr.

12 papar bistan paparra agerian.

Halaber jakak eta alkandorak eranzteko esan ziguten, papar bistan joateko medikuarenera.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 91. orr.

13 paparreko orratz ik paparreko.

Paparreko orratz batez edo beste edozein eratako hornidura lotsagarriz estal dezake seinalea, eta lehen bezain lasai ibili kaleetan zehar.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 78. orr.

Besokoek, paparreko orratzek, bitxi garestiek dir-dir egiten zuten beren kutxatilen belus beltzaren gainean.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 260. orr.

Sekulako apaingarriak zeuden han, idunekoak, eskumuturreko eskergak, paparreko orratz erraldoiak, bitxi basatiak.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 148. orr.

Ez zituen berekin ekarri, halere, ez lapis lazulizko paparreko orratza, ez olibinozko besokoa, ez eta topazio eta amatistadun eraztunak ere.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 61. orr.

Emakume hark gerezi koloreko xal bat jantzita zeukan, paparreko orratz kobrezko batek bularren errekan finkaturik.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 261. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

jakaren papar (3); papar gainean (4); papar hegalak (8); papar hegalean (3)

paparra agerian (3)

paparraren kontra (3)

paparrean behera (5); paparrean behera erortzen (3); paparrean eskegita (6); paparrean gora (3); paparrean jarri (4); paparrean zintzilik (3)

paparreko botoi (4); paparreko orratz (6)

alkandoraren paparrekoa (3)

eskua paparrera eraman (3)

paparretik heldu (12); paparretik heldu zion (3); paparretik oratu (5); paparretik zintzilik (4)


paparazzi iz berriemaile grafikoa, pertsona famadunen argazki nabarmenak ateratzen saiatzen dena.

Barkatu, baina ni ere paparazzi bat naiz.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 35. orr.

Hasiera batean -"zure argazkilari ofiziala naiz"- arruntak, turistikoak, bisitaturiko tokiak [...] aintzat hartzen zituztenak; berehala, ordea, argazki pertsonalagoak, lehen planoa bilatzen zutenak, edota bera ustekabean harrapatzen zutenak -"barkatu, paparazzi bat naiz, nola edo hala irabazi beharra daukat eguneroko ogia"-.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 35. orr.

Argazkiak, "paparazzi-en lan txukunari esker" lortuak dira, antza, "begien atseginerako".  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 65. orr.

Gogoratuko duk noski, duela hilabete batzuk Galesko Diana printzesa eta bere amorante zen Dodi Al Fayed Parisen nola hil hituen Pont de l'Alma zubian, beren Mercedes autoari motorrez jarraitzen zioten paparazziengandik ihesi, hain justu.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 93. orr.

Azala ere diseinatu zuen: Joana eta abeslaria paparazziz inguraturik elkarri musuka.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 107. orr.


paparda iz paparra.

Pilda suerte guztietarik, pildaire ere ez guti, mustatxdun, mutxurdin eta gaineratikoak, papardak hornitu krabata, txulufreia eta pitxi, tente potente,  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 44. orr.


papardo iz itsas arrain hezurduna, haragijalea, gorputza zapala, muturra oso motza eta larru antzeko azal lodi gris iluna dituena, jateko ona (Brama brama). ik papalardo.

-Putzu horretan bostehun mila papardo zabiltzak.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 126. orr.

Antxetak atzetik txilioka, zer esaten ote zuten bostehun mila papardoen gainean hega zoroan zebiltzan hamazazpi mila marrantatu haiek.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 134. orr.


papardun izond paparra duena.

Ongi bilatuz gero ziur aurkituko genukeela, berarekin dagoeneko harremanik ez duten lehengusuen etxean, ezkontza batean bera irudikatzen duen argazki bat, lepoko gogorra eta alkandora paparduna jantzirik eta gizon gaztearen bibote trinkoarekin.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 119. orr.


paparo 1 iz hegaztien hestegorriaren zabalgune malgua, non janariak gordetzen batitu biguntzeko.

Paparoa eta lumak kenduko dizkio eta aldarearen ekialdera botako, errautsen tokira.  Elizen arteko biblia   Lb 1,16

Gero antzarari mokoa ireki eta pilota mokoan sartu zion, gero mokotik heldu zion sakelako labana bat irekitzen ariko balitz bezala eta behatzekin pilota paparoraino sartu zion.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 72. orr.

2 paparra, papoa.

Haren paparoan gurutzea dilindatzen zen eta horrek salatzen Erromako Elizarekiko menekotasuna.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 252. orr.

-Mezularia bart itzuli da Arroxelatik -eskua eraman zuen paparoko gurutzera.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 263. orr.


paparralde (5 agerraldi, 5 liburutan; orobat papar alde 6 agerraldi, 3 liburutan) 1 iz paparraren aldea.

Gorputz borobila dute eta sama luzea, bizkarraldea beltza eta paparraldea zuria, arrantzari miresgarriok.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 248. orr.

Ellen aurrera zihoan, irribarretsu, beltzez jantzitako bi gizon ilunenganantz: paparralde zuriak zituzten eta altxatu eta irribarre eginez, eskua luzatu zioten.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 536. orr.

Gizaki bikoitzak gona zabal bat zeraman, emakume laborari errusiarren antzera, bular biribil xuri-xuriak ageri zitzaizkion paparraldearen gainetik eta bi beso bitxi sabeletik ateratzen, bi sexu zut balira bezala, behatzak triangelu itxurako zangoak zituen ahuntz trufariaren aldera zabaldurik.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 48. orr.

2 (janzkiena)

Nora ohean agondu zen, eta, soineko beltzaren paparraldea erdi askaturik zeukala ikusita, estalkiaren ertz bat eraman zuen kokotseraino.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 116. orr.

Tafetazko jantzi urdin ilun bat zuen soinean, papar aldean behera neurrian ebakia eta ukondo-angeluak biluzik uzten zizkion mahukak zituena.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 207. orr.

-Soingaineko horrek irekiegia dik papar-aldea.  Xabier Olarra   «Estilo-Ariketak» - Raymond Queneau, 2005 - 139. orr.


paparreko 1 iz parrapean, jartzen den apaingarria. ik papar 13

Perlazko lepokoa zintzurraren edergarri, forma zehaztezineko paparrekoa ezkerreko bularralde apalduan eta harri handi borobila eskuin eskuko erietan nabarmen zitzaizkion, tamainagatik ere, portretako emakumeari.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 150. orr.

Gerlari baten pitxia zen, ezbairik gabe, gutxienez zazpi azal zuridun hildakoa zen paparrekoaren jabe izandakoa.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 47. orr.

2 paparrean jartzen den adierazgarria.

Aitari amen egin eta paparrekoa kendu izan banu, inolako arazorik gabe joango nintzen zeppelina ikustera lagunekin.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 32. orr.

3 alkandora batzuen paparreko pieza.

Gero, ispiluaren aurrean alkandoraren paparrekoa jantzi, sudurzuloetatik ateratzen zitzaizkion bi iletxo kendu, eta, aitaren egin orduko, txilar koloreko frak izpildun baten barruan sarturik zegoen.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 29. orr.

Elurra baino zuriago eta garbiago zeuzkan idunekoa eta paparrekoa, eta, bidaia luzea egin bazuen ere, hauts-izpirik ere ez zeukan frakean.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 394. orr.

Txukun jantzirik, alkandoraren paparrekoa almidoiz ondo gogorturik.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 335. orr.

Azken orduko modaren araberako paparreko tolesdunak tonu egokia ematen zion gorbatari.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 518. orr.


papartxo iz adkor paparra.

Esaten dutenez, txantxangorriak -urteberria den neurrian- bere aita erail zuen -urtezaharra, alegia-, eta horregatik omen du bere papartxoa gorri-gorri.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 492. orr.


papartza iz jardun hutsala.

Uda bete-betean gare eta udatar horiek nahi dute ahalaz baliatu fama pixka bat duten gune horien ikusteko, urte guziko papartza iturri izaiteko beren auzo eta jendakiekin.  Herria   2004-08-12


papel ik paper.

papelatxo 1 iz koka dosi bat gordetzen duen paper poltsatxoa.

Papelatxoa atera zuen praka barrutatik.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 56. orr.

2 (hitz elkartuetan)

-Uste diat nik emandako koka papelatxoa apurtu egin zaiola hankartean, horixe uste diat nik!  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 55. orr.


papeleo 1 iz paperekin aritzea.

Zordun, hango idazkari Kate Caminorekin, papeleoan itzel lagundu zidalako, eta Gloria Totorikaguena irakaslearekin, proiektuarekiko fedeagatik eta aupadagatik.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 7. orr.

2 zerbaitetarako behar diren paperak.

Cristinarekin betea dut curriculuma eta eskaera ofizialaren papeleoa; bidaiaren azken egunetara iritsiak gara, eta ez dago erantzunik.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 119. orr.


papelera iz paper fabrika.

Gure aita papeleran hil zen lan istripu batean.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 271. orr.

Angel Giménez zen papelerako eta herriko jauntxoa.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 271. orr.


papelero iz papergilea.

Nik adituak ditut askotan:... masoi, judio, usurero, politikero, bankero, kontratista, dekoradore, demokratiko, papelero, txatarrero, katedratiko, injinero, diplomatiko, tekniko, moderadore, publizista, akomodadore, libertadore, hotelero, pionero... eta beste hitz asko. Txemiñe, papeleroa.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 298. orr.


papeleta iz txartela.

«Albiste berriei ateak irekitzeko botopapera» izango da Bergarako Ekimenak proposaturikoa; «berri positibo gehiago etorriko baitira papeleta honen bidetik».  Berria - Euskal Herria   2004-03-11


paper (orobat papel g.er.) 1 iz landare zuntzezko orea hedatuz eta lehortuz egiten den gaia, orri mehe-mehen itxura ematen zaiona.

Burua dendaren atzealdeko ziri batetik zintzilikaturiko paper hori-zurizko orri handien kontra jarri zuen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 325. orr.

Ni aberaskumea nintzen, paper murtxikatuaren itxurako aurpegia nuen eta Ritz-en bizi nintzen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 514. orr.

100.000 tona paper ekoiztu eta 25 milioi euroko inbertsioak egiteko aukera.  Berria - Ekonomia   2004-02-18

Enbalatzeko papera erosi eta mekano-apalak forratu ditut.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 65. orr.

Haren atzetik zeukaten joan beharra, paper latzean bildutako zorroak garraiatuz.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 161. orr.

ik beherago 29.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Bilatzen ari zena aurkitu zuen, ohar guztiz konprometigarriak, paper grisezko zorro soil batek baizik babesten ez zituenak.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 304. orr.

ik beherago 33.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Paperezko haizagailuari eragin.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 32. orr.

Paperezko ezpain-zapia luzatu nion aho ingurutik cola arrastoak garbi zitzan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 81. orr.

Matxe paperarekin edo ogi mamiarekin eginak izango zirela pentsatu nuen aurrena, baina ez, benetako burezurrak ziren.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 79. orr.

2 irud/hed

Flandesko De Tijd egunkaria paper tradizionalean eskaini ohi duen produktua paper elektronikora egokitzen ari da.  Berria - Gaiak   2006-02-25

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Horrez gain, paper ore hezea garraiatzea zaila bezain garestia da.  Berria - Ekonomia   2006-01-20

Zoazte paleen bila, azpian dakartzan paper-pasta fardoak hondarrean kenduko dizkiot.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 179. orr.

Arrautzak, hirugiharra eta ogi xigortua hartu eta gosaltzeari lotu zitzaion; guztiak paper-zaporea zuen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 257. orr.

Irrikatan nengoen erositako liburuak ukitu, haien paper- eta tinta-usaina sentitu, eta orriak banan-banan pasatzeko.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 10. orr.

Paper puska zuri bat erakutsi zuen, tolestua.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 12. orr.

Eta paper txatal bat eman dit zenbakia apuntatzeko.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 62. orr.

Paper txatal bat aurkituko duzu 32 eta 33 orrialdeen artea markatzen.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 163. orr.

Itzalgaizka sartu diote sudurrean husar bat -tabakoz beteriko paper-tututxo bat alegia-.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 275. orr.

Biradera bati eragin zionean, hainbat posiziotan marraztutako emakume biluzi baten irudiz osaturiko paper-xafla bat hasi zen aparatuaren jiran.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 58. orr.

Harrabots belikoak hasten zirenean paper bolak eta arroz aleak jaurtitzeko tutuluak ziren gure arma nagusiak.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 239. orr.

Paper zerrendak ziren, non, hizki lodiz eta ertainez, hitz luze-luzeak idazten baitzituen, lerro osoa betez.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 200. orr.

Tinta beltz lodiaren usaina, paper-bala handiak, bileretarako zurezko mahai luzea.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 322. orr.

Pitxerrak, zeramikak, erloju eta kandelabroak, eta liburu eta, batez ere, paper-errollo pila handiak.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 65. orr.

Paper kontsumitzaile itzelak dira liburuak.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 145. orr.

· -Paper-eskolara mutil asko etortzen zen kanpotik, eta bainu etxera joaten ziren larunbatetan, toalla hartuta.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 98. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Periodiko paperarekin garbitzen genuen ipurdia.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 120. orr.

Bi neskak egunkari-paperezko txanoak eginak zituzten euren uda-kapelak estaltzearren.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 287. orr.

5 paperezko orria edo puska.

Fardeleko papera kentzean, ohi ez bezalako eskultura bat topatu nuen, aurrekoetatik oso desberdina zena.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 11. orr.

Karameluari papera kentzeko.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 90. orr.

Pipatzeko bertze paper bat atera berria zuen paketetxo gorri batetik.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 23. orr.

Instrukzioak paper honetan idatzi dizkizut.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 12. orr.

Ekarri papera eta tinta.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 36. orr.

Infernuak ez ahal du nire kontrako mendekurik hartuko orain kontatzen ari naizenarekin paper zuria belzteagatik.  Berria - Kultura   2004-09-19

Papera bi aldeetatik idatzi beharko nuela esan zidan.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 206. orr.

Papera eta idazluma hartu, eta zortzi galdera zorrotz idatzi zituen berehala.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 451. orr.

-Ez, idazteko papera besterik ez.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 138. orr.

Komunetan ez duzu paperik aurkituko. ik komun1 7.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 19. orr.

Eta, horratx, bakarren batek asmatu: post-it papera.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 27. orr.

6 (izenondoekin)

Azpian paper mehe batek far-far egiten zuen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 233. orr.

Kronologiaren arabera txukun ordenaturiko administrazio paper arrunten artera lerratuak ziren oso aspaldiko paper arrotz batzuk.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 46. orr.

Papera hartzeko esan zidan eta, paper zuria eskuetan hartu nuenean, [...].  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 206. orr.

'Lagun izoztua,' dio Gorriak, biltzeko erabiltzen den paper marroia zabaldurik.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 305. orr.

Oso paper politean bilduta zetorren dena, pakete bakoitzean irudiak itsatsita.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 166. orr.

Gero, fitxategi bat atera, gainbegiratu, eta paper itsasgarri bat eman zion Perretteri.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 392. orr.

Tinta eta kaligrafia dotore berberez, azken letrak paper sekantez txukundurik.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 334. orr.

Ohartu zen mahaiko paper lehorgarrian zerbait idatzita zegoela.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 471. orr.

Kolore hori leuneko paper pintatuak.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 86. orr.

Paper idatziari errespetua izaten zaio.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 75. orr.

7 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Pedriñoren mahai gainean zegoen paper-zulagailuaz behin eta birritan erasotu ondoren.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 40. orr.

Paper piloen azpitik folio zuri bat atera zuen.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 206. orr.

Gela berean, metro bete gora pilaturik, inprimaketarako neurritan ebakitako paper orri mordo bat ipini genuen, eskuragarri.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 146. orr.

Emakume-bizikleta bat zen, auzotik pare bat kilometrora zegoen paper-lantegi batera lanera joateko amak garai batean erabilia.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 41. orr.

8 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Gure hondakin-artezalea goizero ekarri eta arratsero atzera bere kopia-paper mordoekin jasotzen zuen Land Roverraren zain geunden...  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 62. orr.

Josebak eta biok ehun bat bider idatzi genuen Obabako neska politenen zerrenda osaba Juanen makinan, aldiko hiru kopia eginez kalko-paperari esker.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 306. orr.

Argazki-paper guztiak irteera-berrikuskaketa ongi gainditua zian noski.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 272. orr.

Saltokiko neska arrosa gorrien zurtoinak aluminio-paperean biltzen ari zen bitartean, Rosiek Jakeri zeharretik begiratu zion.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 418. orr.

Urratu beharreko eztainu-paper irristakorra.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 225. orr.

Azukre-paperaren kolorea, gizon eta emakumeentzako botoidura desberdina, gondolen brankaren forma.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 198. orr.

Han-hemen aukeratutako hiruzpalau liburu hartu eta zatar-paper maiztu batean bildu zituen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 263. orr.

9 paper idatzi edo inprimatua.

Idazten bukatu bezain laster eman diozu papera.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 65. orr.

Paper hori erretzeko erregutu nion Goldschmidt jaunari, zoritxarren bat etortzeko bidea izan zitekeela-eta.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 43. orr.

"Zer dira kartoizko kaxa horretan dauden paperak? gutunak?", galdetu nuen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 150. orr.

Baldin eta Melvilleren paperak aurkitu badaitezke, zergatik ez Hawthornerenak?  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 148. orr.

Kartzelara bidali ninduten grebarako paperak inprimatzeagatik.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 59. orr.

Ingelesek hegazkinetatik paperak botako dituzte, ahal dela, ordubete lehenago.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 322. orr.

Laneko paper batzuk antolatzen lagundu behar diot Kandidori.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 57. orr.

Paper haiek eman zizkidan egunean bertan hil zen.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 77. orr.

Batzuetan, lotara joaten nintzenean, argazki eta paper zaharrak ateratzen zituen zigarro kutxa batetik, eta nire ohe ertzean eserita erakusten zizkidan.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 403. orr.

Hori guztia pentsatu zuen Andreasek bere paper harrez gero baliogabeak begi aurrean zituela.  Matías Mujika   «Edale santuaren kondaira» - Joseph Roth, 2001 - 43. orr.

Adak paper mekanografiatu bat atera zuen bere poltsatik.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 11. orr.

Erdaraz idatzitako paper multikopiatuak agertu ziren lurrean.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 73. orr.

Paperra honela bururatzen zen: "Harrazue pazientzia, zenbait egunen buruan jinen gira".  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 132. orr.

10 (dokumentu edo agiriren bati dagokiona)

-Hementxe, firma zazu! -esan zuen jaunak eta paper bat zabaldu zuen nire aurrean.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 74. orr.

Ni ez naiz zomorroia, inori paper eske ibiltzeko.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 302. orr.

Etxeko paper eta agirietan begira hasi ziren nonbait, eta bat-batean deskubritu, familia-liburuaren arabera, amona haurdun zegoela ezkondu zirela.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 56. orr.

Bebarruan guardian zegoen miliziano-bikoteari paperak erakutsi, eta gora igotzeko esan ziguten.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 69. orr.

Jakaren patrika haztatu zuen, pentsioa bideratzeko paper guztiak gordeak zeramatzala egiaztatu nahian.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 9. orr.

Paper garrantzitsuak aztertu behar ditut.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 130. orr.

Goio bakarrik bizi da, ia hamalau urte darama erbesteratuta eta paper faltsuekin.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 16. orr.

Txitxikovek paper zigiludun mordoa zeukan.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 88. orr.

Bidean, aitak paper berriei begiratu zien: argazkia, izena, jaiotze-lekua.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 70. orr.

Hala deituko diozu, Andoni, bataioko, etxeko, eskolako eta paper ofizial aspaldian galduetako bere izen zaharra.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 113. orr.

Ruilope horrek, dokumentuak azterturik, pasea eman die; funtzionarioak legezko eta baliozko deritze paperoi.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 89. orr.

Orduan beste paper bat egongo da, beste ziurtagiri bat.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 157. orr.

Hiru paper behar dira: nortasun ageria, lurraldetik ateratzeko baimena, eta ere E 111 papera.  Herria   2004-04-22

Mahai gainean dituen paper ugarien bestaldean eserita, militarrak gure pasaporteak errebisatu ditu.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 49. orr.

Paperik gabe, dokumentazioa eskatzen bazioten galdua zegoen. ik papergabe.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 69. orr.

Turista agiriz sartu zen Estatu Batuetan eta haren baliotasuna bukatuz gero inolako paperik gabe bizi zen, Emigrazio Zerbitzuak eskua noiz botako zion beldurrez.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 13. orr.

Jean, paperik gabeko bere Vespan astean hirutan joaten zitzaiona bisitan.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 259. orr.

Espainiako Gobernuak atzerritarrei euren egoera legeztatzeko ezohiko aukera eman zienean ireki zitzaion berari ere paperak egiteko aukera.  Berria - Harian   2006-01-12

Izebergaren punta pisu berriko paperak egiten hasi nintzenean ikusi nuen.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 82. orr.

Ondo egin du Miliok, Suitzara joateko paperak egitea!  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 70. orr.

-Paperak izango dituzue noski zuen nortasuna egiaztatzeko?  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 275. orr.

11 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Denetarik zegoen mahai gainean: letra txikiz estu-estu idatziriko orriak eta, haien gainean, arrautza-itxurako muturra zuen paper–pisu marmolezko bat, lizunak jadanik berdatua.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 172. orr.

Mahai gainetik paper-zama modura erabiltzen zen burdinazko eraztun bat hartuta, [...]. Ordulari txikiak, dominak, erretratuak, maskorrak, paper-gainekoak, haize-emaileak, xalak.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 119. orr.

Tiradera atera, belaunen gainean jarri, eta hustu egin zuen ardura handiz, paper pilak zeuden zeudenean utzi nahi baitzituen, aztertu eta gero.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 303. orr.

Parroki orritzat ere hartuko ez zuten paper multzo gaizki antolatu hori.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 88. orr.

Egon zintezkete ziur inoiz ez dudala gaur bezalako pozik izan nire paper guztiak paper saskira botatzeko!  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 144. orr.

12 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Nik ez nuen kontratu-paperik sinatu, eta berak ez zidan titulu-paperik eskatu.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 96. orr.

Tunikaz jantzitako beltz mardul batek esku-paper bat eman zion Léari.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 369. orr.

Bi buru makurtu egin ziren gutun-paper zabalduen gainean.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 49. orr.

Berri-paperetan, berriz, honako izenburu hau irakurri dut: [...].  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 87. orr.

Bide-papera SS-etarik zaharrenari eman zitzaion.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 109. orr.

Datu batzuk oker daude; geroztik zuzendu ditut, udal eta eliz paperak ikusi ondoan.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 200. orr.

Kronologiaren arabera txukun ordenaturiko administrazio paper arrunten artera lerratuak ziren oso aspaldiko paper arrotz batzuk.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 46. orr.

Zinema paperak.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 322. orr.

Roke, beretarrengandik alde, hauek ikasi ezineko lekuren batera biltzen zen gauerako; dei-paper askotan jarria baitzeukan haren burua Bartzelonako errege-ordezkoak, eta, estu eta larri beti, ez zen inorekin fidatzen.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 198. orr.

13 (bestelakoak)

Eulientzako paper zerrendak zeuden sukaldean zintzilik euli hil itsatsiz beteak.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 104. orr.

Handik gutxira zelo-papera eskatu zidan, puska bakoitza bere lekuan itsasteko.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 155. orr.

14 antzezlan edo film batean, pertsonaia baten partea. ik rol 5.

Neuk eman nien Britannicus antzezteko ideia; eta Junieren papera antzeztea nahi zuten.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 229. orr.

Sokratesen papera egin behar duen antzezlearengana itzuliz: [...].  Josu Zabaleta   «Sei pertsonaia autore bila» - Luigi Pirandello, 2003 - 24. orr.

Antzezle bat paperarekin asko identifikatzen denean bestearen nortasuna itsasten zaion modura, idazlea bere pertsonaia kuttunenarekin nahasten den erara.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 91. orr.

Mesprezatua izan berri denaren duin-papera antzezten ari zen Herio, edo benetakoa zuen destaina?  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 67. orr.

Kotzebue jaunaren drama bat antzezten zuten, Popliovin jaunak Roll-en papera jokatzen zuen eta Ziablova andereñoak, berriz, Kora-rena.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 26. orr.

Ez dut ikusten inola ere Rollebon jauna paper melodramatiko horretan.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 46. orr.

Lajosek agertoki hartan antzezten zuen, eta eszenarik garrantzitsuenetan beti jokatzen zuen paper nagusietako bat, aldez aurretik sekula ere buruz ikasi gabe testua.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 57. orr.

Beste neskak, alegia, aktore izarrak, ez dik paperik.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 353. orr.

15 irud/hed

Jota dagoenaren papera egin nahi duzu, ezertarako itxaropenik izango ez bazenu bezala.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 71. orr.

Mahai-inguru, hitzaldi eta antzekoek deprimiturik uzten naute, desio nukeena baino paper tristeagoa egiten baitut.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 87. orr.

16 betekizuna. ik rol. (norbaitena)

In partibus civilium zeuden barbaroek saien paper zikina betetzera behartzen zuten beren burua, sarraskiaz edo gorpuetan ugari zebiltzan harrez elikatuz.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 154. orr.

Neurriak hartu zituzten administrazio inperialean libertoen papera mugatzeko.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 87. orr.

Txosten zarpail hura Kale Nagusiko bulegoan irakurri arte, ez bainekien nik [...] Don Eustasio donostiar famatuak zer paper zikin bete zuen Marotoren zerbitzutan.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 197. orr.

Poek paper erabakigarria jokatu zuen frantses literaturan: poesian ereduzko maisua izan zen, eta gidaria kritikan.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 15. orr.

17 (norbaitena hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Uste osoa zuen bere emakume paperari hobeto eusten ziola, iritzirik agertu ezean eta gizonak bezala berotu gabe.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 216. orr.

Bere ama paperak ez du behar, bere "naturaltasun" horretan, izpiritu mugidarik.  Josu Zabaleta   «Sei pertsonaia autore bila» - Luigi Pirandello, 2003 - 155. orr.

Gau hartan nire ondoan egon zena, emagin-papera inprobisatuz.  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 67. orr.

Beste modu batez esanda: trama azken bururaino joan zedin beharrezkoa zen morroi-papera betetzen ari nintzen.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 78. orr.

Ni irakasle paperean joan nintzaion.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 78. orr.

Horretan ere, iruditzen zitzaidan ez zuela cicerone papera oso gogotsu betetzen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 95. orr.

18 (zerbaitena)

Margolaritzaren papera literatura ilustratzera mugatzen zutelako. Hemendik dator oso eredugarria ez den kristautasun modernoaren paper politikoa.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 125. orr.

1990ean, Washingtoneko adostasunaren bidez ezarri zen garapenari buruzko ekonomia politika: estatuaren papera merkatuaren paperaren mende izatea.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 306. orr.

Sistema kapitalistan merkatuaren papera nagusia da, merkatua baita gizartearen oreka eta erregulaziorako mekanismo nagusia.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 60. orr.

Paper nagusia egozten zitzaion era askotako hainbat erreakziotan: proteinen polimerizazioa, hainbat egitura osatuz, [...].  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 107. orr.

Gure ezagumenduak aurrera egiteko orduan gure hezkuntza sistemak eta haren ikerketa proiektuek paper berezia dute.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 18. orr.

Izan ere formulazio batek gainerakoen artean zer kokapen, estatus, eta paper hartzen duen [...] horren arabera ezberdina izango da gainerako enuntziatuak subjektuaren kontzientzian agertzeko era.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 114. orr.

Neurriz kanpo baloratzen zuen erakunde armatuaren papera.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 215. orr.

19 (zerbaitena jokatu aditzarekin)

Zehazki eratutako hizkuntz egituraren ereduek berebiziko papera joka dezakete, baikorra eta ezkorra, asmakuntza-prozesuan bertan.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 25. orr.

Ikastetxe honek paper historikoa jokatu zuen iraun zuen berrogeita hamabi urteetan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 88. orr.

Mutazio batek berekin badakar garapenaren anomalia bat [...] seinale paper zehatz bat jokatzen duela mutazioak jotako geneak eraikuntzaren urrats batean.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 57. orr.

Ekonomiaren iraultza horretan Atenasek jokatu zuen paper erabakigarria.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 251. orr.

Nonahi, paper bera jokatzen dute geneok, antza: animaliaren aurre-atze ardatzean zehar zelulak zein non kokatuko diren zehaztea.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 124. orr.

20 (zerbaitena hitz elkartuetan)

Gure belaunaldiko gehienon amei, paper-aldaketa sortzen dien nahasmenduaz gain, beste bi hausnarketa etortzen zaizkie.  Arantxa Iturbe   «Ai, ama», 1999 - 59. orr.

· Burtsak finantza paper garrantzitsua betetzen du, enpresek hain beharrezkoa duten finantzazioa bideratzen baitu.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 222. orr.

Akeoen eta transmisio-paper berbera jokatu zuten haien belaunaldiko beste barbaroen zerbitzua.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 165. orr.

21 bertso-paper ik bertso.
22 diru paper ik diru 25.
23 komuneko paper ik komun1 7.
24 paper denda (orobat paperdenda) papera, idazteko gauzak eta kidekoak saltzen den denda. ik papertegi.

Enparantzaren bestaldeko paper-dendan, hainbat koaderno erakutsi zioten.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 35. orr.

Paper-dendaren batean sartu eta, postalen bat erosteko aitzakian, italiera praktikatuko nuen dendariarekin.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 205. orr.

Arratsalde batean Barchini zaharra iritsi zen apaizetxera, herriko paperdendaren jabea, alegia.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 56. orr.

Amonak bilduak zituen liburuxka hartu nian, paper denda batera jaitsi ninduan eta osorik fotokopiatu nian.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 96. orr.

Egindako lanaz harro, inprimatu eta paper denda bateko faxez igorriko zuen Alberdi jaunaren erredakziora.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 191. orr.

25 paper-ebakitzeko iz papera ebakitzkeo tresna.

Paper-ebakitzekoa hartu, ageri-agerian baitzeukan lan-mahai gainean, eta gutun-azala ireki zuen Holmboek.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 324. orr.

26 paper fabrika (13 agerraldi, 5 liburu eta 4 artikulutan; orobat paperfabrika g.er.)

Beste zenbait gauzaren artean, erreduktoreak egiten ditue, barkuetan, eolikoetan, zementu-, azukre-, paper-fabrika, laminazino, zentral hidrauliko eta holakoetan behar diranak.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 43. orr.

Lanuztea eginen dute gaur Alloko paper fabrikan.  Berria - Ekonomia   2006-01-05

Bilboko zigor arloko 3. epaitegiak Iurretako paper fabrikako arduradunak zigortu ditu 1990 eta 1991n egindako isurketa toxikoengatik.  Berria - Euskal Herria   2006-04-12

Piltzar horrek ere badu bere balioa: gutxienez, paper-fabrikan erosiko dizute.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 83. orr.

Jantzi berriak, trapu zaharrekin egin beharrean, paper-fabriketan sobratzen ziren mantekin egiteko.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 136. orr.

1992an araztegia ipini zuen azkenik paper fabrikak.  Berria - Euskal Herria   2006-04-12

Desilusio usaina sartu zitzaigun, paper fabrikek zabaltzen zuren kiratsa baino ere minago.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 97. orr.

Paper-fabriketako, nekazaritzako eta araztegietako hondakinez baliaturik, biomasako energia ere nabarmen gehituko dela nabarmendu eta bioerregaien kasua gogora ekarri dute.  Berria - Ekonomia   2004-12-29

27 paper kontu (orobat papekontu g.er.)

El abogadillo esaten zioten, gainerako presoei instantzia eta paper kontu guztiak egiten laguntzen zielako. Paper-kontuak konpondu, behar liratekeen inprimaki eta dokumentuak sinatu.  Berria - Euskal Herria   2006-03-03

Paper konturen bat moldatu nahian Diputaziora joaten zenean atean zaindari aurkitzen zituen horietariko bat akaso?  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 8. orr.

-Ez, ez, atzerriko kotxeak ezin saldu paper kontu handiak egin gabe.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 249. orr.

Baina, ordukoa ere, beste askotakoa bezala, paperkontu hutsa izan zen; bertan gelditu nahi zuten moroek, ez baitzuten inolako eragozpenik izandu, hemengo usarioak betexe eta zergak ordaintze alde.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 141. orr.

Nekazariarentzat paper kontuak besterik ez dira, bulegariarentzat izen eta zeregin zehatz asko direnak; eta alderantziz; bulegariarentzat berdailu edo naturaleza besterik ez dena, nekazariarentzat aleunka belar eta landare klase konkretu dira.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 106. orr.

28 paper lantegi (14 agerraldi, liburu 1 eta 8 artikulutan) paper fabrika.

Emakume-bizikleta bat zen, auzotik pare bat kilometrora zegoen paper-lantegi batera lanera joateko amak garai batean erabilia.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 41. orr.

Paper lantegi integrala sortzea zen erakundeek laguntzen zuten helburua.  Berria - Ekonomia   2006-01-20

Virtisu-Pastguren paper lantegiko ekoizpenaren zati bat Bartzelonara lekualdatzearen aurka, gaur arratsaldean manifestazioa egingo dute Bilbon.  Berria - Ekonomia   2006-03-04

Ehunka herritarrekin batera, lau kilometro egin zituzten manifestazioan, Enkarterriko paper lantegiaren itxieraren aurka.  Berria - Ekonomia   2006-01-29

29 paper-latz paper sendoa, alde batean hondar edo beiraki pikor itsatsiak dituena, zura edo metalak leuntzeko erabiltzen dena. ik lixa.

New Orleanseko Cécileren iloba, esposatu eta handik etorri zen Hélèneren alaba, larru argia, paper-latz bustiaren kolorekoa.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 272. orr.

Elgetatik ekartzen zizkioten altzarietarako apaingarri batzuk jaso, paper latza pasatu, preparatu, eta Olaizolaren tailerrerako gertatzen zituen.  Iñigo Aranbarri   «Sakabi, soinu txikiaren handitasuna», 2003 - 28. orr.

· irud/hed Egileak berak hamaika bider pasa dio paper latza.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 134. orr.

30 paper mutur

Zerbait idatzi zuen paper-mutur batean.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 148. orr.

Barruan bilduta zetorren paper muturrean, are horixkago eta zatarragoa, eskuz izkiriaturik, hauxe irakurri dut hitzez hitz: [...].  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 97. orr.

Léak paper-mutur batean idatzi zuen formula, eta lauki batez inguratu, gero.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 381. orr.

Liburu batean aurkituko zuen paper mutur hura, bi urteren buruan edo.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 198. orr.

Paper-mutur erdi belztu bat atera nuen adreiluaren zirrikituetako batetik.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 94. orr.

Biok ondo ezagutzen genuen arbola baten enborreko zokogune batean gorde nuen paper-muturra.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 96. orr.

Zer zen orain dirua berarentzat! Paper-mutur pintatu batzuk, besterik ez. irakurri ahala oharrak zirriborratzeko paper muturrak balira bezala.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 205. orr.

· Balkoi zolan, ordea, paper muturtxo bat begiztatu zuen.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 86. orr.

31 paper ola (4 agerraldi, 2 liburutan; orobat paperola) paper fabrika.

Soldadutzatik bueltan, paper-olatik Vasconiara pasatu nintzenean, bertan irabazitako lehenengo txanponekin eskusoinua erosi nuen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 120. orr.

Parrokiako koruan ere abestu nuen umetan, Don Klaudiorekin, herriko paper-olako ofizinan hasi nintzenean utzi behar izan nuen arte.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 119. orr.

Korrokoien jauziek burbuilak sortzen zituzten paperolako kimikak gandututako uretan, amultsua zen haien pulunparen plausta.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 94. orr.

Paper-ola kiratsa nabaritzen hasi zenean.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 47. orr.

32 paper ontzi ik paperontzi.
33 paper orri paperezko orria.

Gin-tonicak, zumuak, paper orri bat eta boligrafoa mahai gainean zeuden.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 303. orr.

Kontua ordaindu, "Victoria maitea" eta tontakeria batzuk idatzita nituen paper orriak hautsi, eta metrorako bidea hartu nuen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 174. orr.

Urdai saltzaileak paper orri lodi bat ipini zuen balantza batean.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 110. orr.

Kreazio guztia istripu itsua da, paper orri batean eroritako tintontzia eta tintak bere kabuz gutun bat idatzi duena, hitz bakoitza gezur bat, esaldiak kaosa.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 148. orr.

Telebistan, horma kareztatuen eta paper orrien zuritasun egoskor hori gabe, jende famatua, giro dotorea eta solas erakargarriak kausituko ditu.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 111. orr.

Zigarro-paper orri bat zen, eta hau idatzia zuen Léak han: [...].  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 257. orr.

34 paper zorro paperak eta kidekoak gordetzeko zorroa.

Larruzko paper-zorro bat hartu, eta itxura ofizialeko orri batzuk atera zituen handik, zigiluz josiak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 497. orr.

Han zegoen, paper-zorroa besazpian zuela, barrenean zer zuen sekula jakin ez genuen paper-zorroa.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 60. orr.

Adibidez, ikasle bati egun batean paper zorroa txikituta agertzen zaio.  Berria - Euskal Herria   2006-02-21

Aspalditik zauzkaat haien buru marraztuak paper zorro batean gorderik.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 294. orr.

Paper-zorroan sartu zuen txartela.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 35. orr.

Muranoko idazluma atera zuen paper-zorrotik.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 110. orr.

Paper-zorro bat atera zuen gizonak, egunkari-zatiak txukun-txukun bilduta zeuzkana.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 392. orr.

Eta erakusteko erabiltzen dudan [Hiztegi Entziklopedikoaren] alea paper-zorrotik atera, eta mahai gainean jarri nion.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 323. orr.

35 tipula-paper oso paper fina eta arina, ikatz paperekin kopiak egiteko erabiltzen zena.

Silvio legelaria zen, baina filosofia-tratatu bat idazten ari zen tipula-paperezko orri ñimiñotan eta garraio- eta aduana-enpresa batean enplegaturik zegoen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 171. orr.

Ikuskizunak, hortaz, trinkotasuna zuen eskas, tipula-papera gaineratu dioten pintura-lan inpresionista batean bezala.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 318. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 5 aldiz agertzen direnak)

bertso paper (17); diru paper (8); idatzitako paper (7); komuneko paper (9); nire paper (8)

paper barik bizi (5); paper bat atera (16); paper bat eman (5); paper batean idatzi (5); paper batzuk atera (6)

paper faltsu (11); paper faltsuak (6); paper faltsuekin (6); paper garrantzitsua (22); paper hutsa (5)

paper lantegi (7); paper lodi (7); paper mordo (10); paper mordo bat (6); paper mordoa (9); paper multzo (8); paper mutur (38); paper mutur bat (8); paper mutur batean (13); paper muturra (7)

paper orri (19); paper orri bat (5); paper orriak (5); paper pila (12); paper puska (42); paper puska bat (15); paper pusketa (8); paper sorta (16); paper sorta bat (5); paper tolestu (9); paper tolestu bat (6); paper txiki (5)

paper xafla (5); paper zahar (36); paper zaharrak (17); paper zaharren (9); paper zaharretan (12); paper zati (31); paper zati bat (15); paper zatia (11); paper zimurtu (5); paper zorro (8); paper zorro bat (5); paper zorroa (12); paper zuri (15); paper zuria (15); paper zuria belzteagatik (5); paper zurian (6); paper zuriaren (7)

diru papera (7); jokatzen duen papera (8); komuneko papera (12); luma eta papera (6); nire papera (6)

papera antzezten (5); papera atera (13); papera atera bear (9); papera bete (7); papera betetzen (10); papera bezain (5)

papera egin (14); papera egiten (19); papera eman (5); papera eta lapitza (5); papera eta luma (5); papera eta tinta (5); papera hartu (14)

papera irakurri (7); papera irakurtzen (5); papera jaso (6); papera jokatu (12); papera jokatzeko (5); papera jokatzen (15); papera jokatzen du (5); papera kendu (13); papera kentzen (8)

bere paperak (16); beren paperak (5); bertso paperak (22); boto paperak (7); generalitatearen paperak (6); gure paperak (7); legezko paperak (8); nire paperak (8)

paperak behar (6); paperak bete (5); paperak betetzen (6); paperak egin (5); paperak erakutsi (10); paperak erre (5); paperak eskatu (9); paperak eskuetan (5); paperak hartu (12); paperak ikusi (5); paperak lortzeko (9)

paperean bildu (7); paperean bildutako (5); paperean jarri (12); paperean jartzeko (5); paperean jartzen (7)

bertso paperen (5); paperen artean (33); paperen bila (5)

bere paperetan (7); diru paperetan (5); paperetan agertzen (5); paperetan aurkitu (5)

paperez betea (5)

paperezko benda (5); paperezko estalkia (5); paperezko ezpain (8); paperezko orri (5); paperezko poltsa (8); paperezko zapi (5); paperezko zorro (5)

paperik gabeko etorkinak (6); paperik gabeko etorkinen (6); paperik gabekoak (7)


paperdenda ik paper 24.

paperdun izond paperak dituena.

Paperik gabeko etorkin guztien inbidiagarri izango ziren segurutik zeru hutsera begira jarritako milaka esku paperdun haiek: "hauek badituk norbait -egingo zuten beren artean-, eta norbait baino gehiago: guk paper xixtrin bat bera ere ez patrikan, eta hauek, patrikan ez ezik, bi eskuen artean beldurtzeko paper mordoa, alajaina!".  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 236. orr.


papereratu, paperera(tu), papereratzen du ad paperera eraman.

Makina bat aldiz saiatu zen bere oroitzapenak papereratzen, alferrik baina.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 80. orr.

Zoritxarrez, Napumoceno jaunak ez zuen izan ez gutun hori ez bidean pentsatu zituen gainerakoak papereratzeko modurik.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 64. orr.

Kulturako erredaktoreak grabagailu bati eragiten zion aitzin eta gibel, elkarrizketa bat papereratzen ari.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 123. orr.

Bi aldeek oso positibotzat jo zuten ahoz hitzartutakoa papereratu izana.  Berria - Ekonomia   2004-10-07

Egunkari hau nola egiten den erakusten du: kazetariak albistea jasotzen duenetik, erredakzioan idatzi, inprentan papereratu, kioskora heldu eta irakurlearen eskuetara iristen denera.  Berria - Kultura   2004-12-04

Objektua ikusi bezalaxe (sormenari lekurik eman gabe) geroago papereratzeko ahalmen ez-ohikoa.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 204. orr.

Objektua ikusi bezalaxe (sormenari lekurik eman gabe) geroago papereratzeko ahalmen ez-ohikoa.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 204. orr.


papereratze iz paperera eramatea.

Ahozkotasunetik gertu dagoen hizkuntza eta estiloa darabil maiz eta, hala istorioaren jatorriagatik nola kontaeragatik, ahoz transmititutako istorio baten papereratzearen traza hartzen zaio Riomundo-ri.  Berria - Kultura   2006-03-07


papereria (orobat paperreria g.er.) iz paper sorta.

Herri gehienetan bada beti gizon argitu bat herriaren Historioaz arduratzen dena, papereria zaharra laket duena.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 154. orr.

Bestalde, banekien zernahiko papereriak bete behar zirela eta beraz ibiliko ginela eskuin eta ezker, bulego horietan.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 28. orr.

Egia esan, huraxe zen egiaz ulertzen nuen papereria bakarra.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 17. orr.

Egoitza berrien eraikitzeko, xaharren antolatzeko, partikularrek eraikuntzarako ukan ditzaketen maileguen papereria, horiek oro Pauetik pasatzen dira orain, ez Parisetik.  Herria   2005-06-23


papereztatu, paperezta, papereztatzen 1 du ad paretak eta kidekoak paper margotuz estali.

Andresek etxearen jabeari eskatu zion kalera ematen zuten hiru gelekin bat egiteko, eta eratzen zen lekua ez papereztatzeko, edozein kolorez margotzeko baizik.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 294. orr.

Aharrausika ingurura behatu zuen, higuina ezkutatu ezinik, horma berde ilunez papereztatuetara.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 242. orr.

Berdez papereztatutako taberna meharra jendez josita eta ahotsez borborka zegoen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 311. orr.

2 irud/hed

Orain dela urte batzuk nire logela neuk sortutako errima sortekin papereztatu nuen, eta handik zerbait geratuko zitzaidan, baina, nire ustez, praktika kontua da batez ere bertsolaritza.  Berria - Harian   2005-04-14

Jutezko ehunez papereztaturiko hormak, whiskya aperitiboan, musika klasikoa irratian.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 66. orr.


papereztatzaile 1 iz papereztatzen duen pertsona.

Bai, papereztatzaile gisa lan egiten nuen ofiziale-artisau batekin.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 28. orr.

Beharrik, garai hartan, papereztatzaile gisa oren gehiago egiten nuela, tintatzen baino.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 137. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Gustatzen baitzitzaidan ene papereztatzaile ofizioa.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 30. orr.

Ene papereztatzaile lana ongi egin.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 33. orr.


paperfabrika ik paper 26.

papergabe (orobat paper gabe) iz dagoen lurraldean egoteko beharrezko paperak ez dituen etorkina edo kidekoa.

125 kanpotiar papergabe badituzte jadanik Europako lurretarik beren etxe alde despeituak, atzerritar horiek gero ta nekezago onartuak diren Europa huntako herrietarik.  Herria   2005-09-29

Karan Diaby Ginear paper gabea auzitan pasa da Baionan, joan den ostegunean.  Herria   2004-12-23

Erran behar da G5 taldea egiten duten bost barneko ministroek bat egina zutela joan den uztailaren 5ean papergabe dohakabe horien aireko berezitan beren lurretarik kanporatzeko.  Herria   2005-09-29


papergabetu izond paperik gabe gelditu dena.

Neofito papergabetuak oihu txiki batzuk bota zituen, baina, zorionez, gehienek isiltzeko eskatu zioten "sssshhhhh" luze batez.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 35. orr.


papergabezia iz paperik eza.

Zikinkeria garbitasun bilakatzea eta paper gabezia paperen presentzia bihurtzea zen kontua.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 123. orr.


papergile iz papera egiten duen pertsona edo enpresa. ik papelero.

Dantzariek, estanpatzaileek, papergileek, eskalatzaileek... osatuko dute lantaldea.  Berria - Kultura   2004-07-15

Papergilerik hurbilenak Bordelen ziren.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 258. orr.

QMC inbertsio funtsak Unipapel (%1,75) papergilearen %2,73 erosi berri dio orain enpresa horretako Garcia Ortega kontseilariari.  Berria - Ekonomia   2004-06-17

Europac (%2,09) papergileak 64 milioi euroko kreditua jaso du banku talde baten aldetik.  Berria - Ekonomia   2004-01-28


papergintza 1 iz papera egitea, paper industria.

Isurtzeko eskubideen beharra hasiera batean zazpi sektoretan ezarriko dira: zementua, petrolio findegiak, siderurgia, beiragintza, zeramikagintza, papergintza eta energia.  Berria - Ekonomia   2004-08-28

Produktu horiexek gomendatzen dizkizuegu, konfiantza osoz gomendatu ere, gure bezero zareten guztioi; horra hor abiaburu berri eta paregabe bat papergintzaren arloan...  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 228. orr.

Enkarterriak ezagutzen duenak badaki zer nolako garrantzia duen papergintzak eskualde honetako etorkizunerako.  Berria - Ekonomia   2006-01-20

Papergintzako taldeak 184,27 milioiko isuna jaso zuen 2001ean.  Berria - Ekonomia   2004-03-21

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Azken hamarkadetan Enkarterrien motorra izan den «papergintza industriaren amaiera ekarriko» luke.  Berria - Ekonomia   2006-01-25

Aurtengoan hainbat arlotako enpresak ikertuko dituzte: 30 arlo kimikoan; 27 hondakin kudeaketan; 48 galdategi; eta papergintza arloko 24.  Berria - Euskal Herria   2004-01-09

Papergintza enpresak indigenak bizi diren lurretako urak zikindu dituela salatu dute.  Berria - Gaiak   2004-03-13

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

zeramika eta papergintza (3)


paperjale izond/iz adkor asko irakurtzen duena.

"Paperjale" uste dut esaten zitzaiela lehen, egun osoa irakurtzen ematen dutenei.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 85. orr.

Eta horma artean, badakizue, denok egiten gara paperjale, arrasto ñimiñoen igarle, hodeien mugimenduen itzultzaile, denok egiten gara irakurle amorratuak paretaren kontra.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 254. orr.

Letren oturuntzaren ondoren, paperjaleak ere biziko bada beste zer edo zer behar duela-eta, afaltzera eraman gintuzten.  Berria - Kultura   2004-12-22

Paperjaleok ere badugu noizbehinka gutiziaren bat dastatu eta gogo-sabaia goxatzeko eskubiderik.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 85. orr.


paperkeria (orobat paperkeri ) iz zerbait bideratzeko behar den paper sorta, gaitzesgarritzat hartua. ik burokrazia.

Duela oraino berrogei ta zenbait urte mugatik iragaiteko behar zen paperkeria frango.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 168. orr.

Paperkeria biderkatzea leporatzen diozu erreformari.  Berria - Harian   2006-01-04

Eta azken honen hunkitzeko edo kobratzeko, zer paperkeri lotsagarriak!  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 100. orr.


paperketa iz paper piloa.

Lanak ematen zizkigun esaldiak txukun antzera josteak, gerra ez zela amaitu, eta zazpigarren kalkoraino bakarrik irakur zitekeen, bazter utzi genuen paperketarena.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 164. orr.


paperki iz paper zatia.

Paperkia ezkerrerantz moztu beharrean eskuinerantz mozten bazuen bere bizitzak norabide bat edo beste har zezakeela.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 169. orr.


paperkontu ik paper 27.

papermutur ik paper 30.

paperño iz papertxoa.

Egun hortako mozkinak nun baliatuko diren gure etxetan ukana dugu paperño bat.  Herria   2001-06-07

Alderdi bereko batzuek baiaren alde zabaltzen dituzte paperño batzu segurtatuz egina zaukun eskaintza ez dela eskualde hortarik batere txarra.  Herria   2005-03-31

Presoek paperño haren gibelean ixkiriatzen zuten erantzuna.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 12. orr.

Etxetan gehienek ukana dugun diska behar da ezarri autoaren aintzin partean edo bederen paperño bat autoaren pausa tenorearekin.  Herria   2003-03-13


paperola ik paper 31.

paperontzi (orobat paper ontzi g.er.) iz paperak botazeko ontzia.

Hautsontzia duten mila paperontzi ipiniko dituzte.  Berria - Euskal Herria   2006-01-18

Hautsontzirik ez inguruan, nire zangoen parean zegoen paperontzi metalezkoaren ertzen kontra muturgabetu nuen zigarroa, barnera bota aitzin.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 68. orr.

Tinta-ontziak hartu eta gela osoa zipriztindu zuten, liburuak eta paperak birrindu, horma-irudiak urratu, paper-ontziak irauli, poltsak eta liburuak hartu eta gero leiho apurtuetatik behera bota.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 89. orr.

Aspaldiko partez buru belarri aritu zen idazmahai gainean pilaturiko paperak eta txostenak biltzen, sailkatzen eta asko paperontzira botatzen.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 209. orr.

-Boleto zahar baten modura bota naute paperontzira, ez al da egia? -esan zuen Ruthek bortizki.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 398. orr.

Egunkari bat ere hartu zuen paperontzi batetik, ez irakurtzeko, baizik eta bere burua estaltzeko.  Matías Mujika   «Edale santuaren kondaira» - Joseph Roth, 2001 - 14. orr.

Zorterik izan ez duten beste paperekin batera, zaldi karreretako izenekin nahasian joango dira paperontzira bere analisiko emaitzak ere.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 156. orr.

Atentatua eta bi egunetara bideo bat aurkitu zuten paperontzi batean, meskita baten ondoan.  Berria - Harian   2005-03-08

Hiru kontainer eta bederatzi paperontziri sua eman.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 66. orr.

Gizon gazte batek, irribarre zabala ezpainetan, beraren buruaren gainean paperontzi itzulikatu bati eusten dio.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 74. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

paperontzira bota (3)


papertegi 1 iz paper denda. ik paper 24.

Familian papertegia zeukan Aristegi izeneko ikaskide batek ekarri zigun papera, merke antzean.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 124. orr.

Okindegi, harategi eta arraindegi koxkorrak bisitatzen ditut; baita prentsa saltzen duen papertegia ere.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 214. orr.

Familiari emandako azken kreditu aukerez baliatuta, liburu-denda bat ireki zuen hirian eta, hasierako asmo handinahien ondotik, apalki bizitzera mugatu zen eskola liburuak eta papertegiko gaiak salduz.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 38. orr.

2 papera, idazteko gauzak eta kidekoak.

Liburuak, musika, DVDak, prentsa eta papertegia eskainiko dituela jakinarazi du Elkarrek, eta zerbitzua hobetzen saiatuko dela, «bailararen kultur bizitzaren alde azpiegiturak jarriz  Berria - Kultura   2006-02-18


papertxo iz tamaina txikiko papera.

"Elurra malo-malo ari du", zioen papertxoak.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 13. orr.

Esadazu, Iñaki, zein da zure izena, idatz iezadazu papertxo batean.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 79. orr.

Helbidea papertxoan idatzita eman diot taxistari.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 51. orr.

Bakoitzak papertxo batean, bestearengandik desio baina eskatzeko gai ez ginena idatzi behar genuen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 372. orr.

Papertxoak igortzen dizkie, gizalegez baina irmo, zorra kita dezaten.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 25. orr.

Emmak sakelatik papertxo bat atera zuen.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 66. orr.

Testu haien antzekoak sortzen nituen, mila eratara, eta eskolako koadernoak bertsoz beterik neuzkan, eta neure logelako gau-mahaia ere papertxoz goraino.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 19. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

papertxo bat atera (5); papertxo bat luzatu (3); papertxo batean (20)


papertzar iz adkor tamaina handiko paper zatia.

Ohituta zegoen ederki halako papertzarretara.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 120. orr.


paperzale iz adkor irakurzalea.

Paperzale hutsak gara, etxea liburuz beteta daukagu.  Berria - Gaiak   2004-09-26


papiamento iz nederlandar Antilletako kreolera.

Aholkulariak eta horiek, txurien gauza dira: haiek bai, ba omen dute beren herrian papiamento bat ere! ("parlamentoaren" ordez, kreolerazko papiaretik, "solastatu").  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 210. orr.


papiar izond Papiniano jurista erromatarrak II. mende inguruan emandako legeei dagokiena.

Augustok, Lege Papiarraren bidez, amen pribilegio berbera eman zien.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 361. orr.

Tiberiok areagotu egin zuen Lege Papiarraren gogortasuna .321, eta debekatu egin zion hirurogei urteko gizon bati berrogeita hamar urte baino gutxiagoko emakume batekin ezkontzea.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 111. orr.

Justinianok baliozko deklaratu zituen Lege Papiarrek debekatutako ezkontza guztiak.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 113. orr.

Konstantinok betegintzarre kristauaren xedez egin zituen legeak, batez ere, Lege Papiarren zigorrak kendu zituztenak izan ziren.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 113. orr.

Ulpianoren Zatiak-en tituluak oso ondo bereizten ditu Lege Juliarra eta Papiarra.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 360. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

lege papiarrak (7)

lege papiarraren (6)


papila1 1 iz epidermisean eta muki ehunetan eratzen den goragune konikoa.

Somelier batek bezala, mingainaren papila bakoitzarekin sentitzen du, eta plazeraren irudia da.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 44. orr.

Haurtzaroan, mihiaren erdialdea eta masaila barruak ere ondo horniturik egoten dira papilaz, baina papila horiek desagertu egiten dira nerabezaroan.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 148. orr.

Oraindik geratu behar zaizu material apurtxo bat, bestelako garraztasuna daukan bestelako zaporea, zure pituitario eta papilak lotarazteko balioko dizuna.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 151. orr.

2 dastamen papila

Asko dira dastamen-papilak: 9.000 inguru gizakietan, mingainean gehienak, nahiz eta ahosabai bigunean eta eztarrian ere badiren batzuk.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 148. orr.

Larruazalaren oso barruan garatzen da dastamen-zelula, eta gero dastamen-papilan sartzen da; han, nerbioamaiera bati lotzen zaio.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 149. orr.

Dastamen-papila bakoitzak zelula hartzaile batzuk ditu, eta zelula bakoitzaren mutur batetik iletxo bat irteten da ahora.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 149. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

dastamen papila (3)

dastamen papilak (6)


papila2 iz ahia.

Bai produktu elaboratuak ere -pastak, opilak, hestekiak, pateak, papilak, esnekiak, plater moldatuak-.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 93. orr.


papilloma ik papiloma.

papiloma (orobat papilloma) iz epidermiseko edo muki ehunetako papilen hipertrofia patologikoa.

HPV giza papillomaren birusak eragiten ditu egun utero-lepoko minbizi kasuen %99. Bestalde, Aritz Laskurainek gehiago itxaron beharko du, Soraluzeko atzelariari abuztuaren 12an kendu baitzioten eskuko papiloma.  Berria - Gaiak   2004-04-18


papilote iz paper gurineztatua.

Arroketako barbarinak, papillote eran prestatuak  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 275. orr.


papiro 1 iz Nilo aldeko landarea, hosto luzeak eta estuak eta bizpahiru metroko zurtoin leuna eta soila dituena (Cyperus papyrus).

Maiz eta ugari hazten da papiroa Deltako zingiretan, Alexandriatik gertu-gertuan.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 150. orr.

-Hau duk Europako leku bakarra papiro basak oraindik hazten direna.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 495. orr.

Mutiko bat bahitzen duk, eta papiro-zurtoin bat hartzea debekatzen didak, legeak debekatzen duela eta.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 495. orr.

2 landare horren zurtoinetik ateratzen den xafla, antzinakoek idazteko erabiltzen zutena.

Papiroa ezin da tolestu.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 151. orr.

Jatorrizkoak izan zein kopiak izan, papiroa behar da idazlanak egiteko.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 150. orr.

Papiroan eta pergaminoan aurkitzen duten edozein arrasto begiramenik eta zehaztasunik handienaz kopiatzen dute.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 113. orr.

Han zebiltzan lihozko beren tunika meheetan uzkur, papiroz eginiko oinetakoz.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 28. orr.

3 papiro idatzia.

Idazlanak -papiroak edo larrutxak- nonahitik zetozen: Bizantziotik zein Alexandriatik, Pergamotik zein Sirakusatik, Antiokiatik zein Jerusalemdik.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 222. orr.

Ahmès-en arabera, papiro zaharrago batean oinarritua dago testu hori, eta Ammenemes III.a, XII. dinastiako seigarren erregearen erregealdian idatzi zen papiroa.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 191. orr.

Eta arrazoimena aienatzeaz bat-batera, papiroko hitz greko guztiak ahantzi zituen.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 55. orr.

4 (hitz elkartuetan)

Papiro-orriak bata besteari itsatsi, eta makila baten inguruan biribilkatu eta zerrenda bat osatuz eratua zen "bolumen" bakoitza.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 151. orr.

Bost metro luze ditu; 14 papiro-hostoz egina dago bilkaria, eta era askotako hamarka problema adierazten ditu.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 190. orr.

Baina ez zuen hartu Heraklitok bere neurtitzak irarriak zitueneko papiro-bilkaria besterik.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 37. orr.

Horregatik izan zen Egipto papiro-hornitzaile bakarra greziar mundu osoan.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 151. orr.

5 adkor billetea.

-Aspaldi esan nahi nian... nik zoro itxura egin behar izaten diat jaulierren aurrean, papiro batzuk bilatzen dituen artistarenaøø.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 87. orr.


papirus iz papiro idatzia.

Idaztea, Phedre-n erakutsi nuen bezala, ahitzera ez uzteko oroitzapenen papirusetan pausatzea baizik ez da, ez fikziozko munduen kreatzea, kreatzea jainkoen zeregina baita eta idazleek baino mila aldiz hobe egiten baitute hori.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 140. orr.


papista izond/iz higanotentzat, katolikoa.

Haiendako alabaina "zerri higanotak" edo "deabru heretikoak" ginen gu; "ostia-milikatzaileak" edo "suge papistak", berriz, haiek guretako.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 93. orr.

Gero eta garbiago zegoen errege papisten ito-nahi zitalari fede berriaren jarraikitzaileen bizi-nahi ohoragarria bihurtuko zitzaiola.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 84. orr.

Hilabeteak eginak zituen ahaide papista batzuen etxeko behitegian. ardi errebelatuak Satanen atzapar papistei kentzen.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 284. orr.

Erresumatik kanpora baina tartean, papisten habia eta gotorlekua zen Zuberoa. Zurrumurruen arabera arnegari bat zen, adulteriogile, papista, herrinahasle eta harroputza.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 279. orr.

Halako batek zioen Atturriren ertzetan guduketa latza izana zela papista traidoreen eta erreformazale fidelen artean...  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 176. orr.

Papista superstizios bat banintz, erranen nukeen mirakuluz atxiki nuela neure burua animaliaren gainean arma aldi berean galdu gabe.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 122. orr.


papo1 1 iz paparra, bularraren goialdea; bularra.

Papoan behera, titi buruak zipriztinduz, isuri zuria ketan hedatzen sumatu zuenean, Txokok nagusiaren aterpe sekretutik ihes egin zuen.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 40. orr.

Behatzak gorri saminez tindatuak, papoa frango zabalik, galtza koloretsu batzuk gerrian tinki-tinki ezarriak.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 46. orr.

La Sarrietteren fularra askatu zen guztiz; papoa agerian zuen, bizia eta maitagarria, ahoa heze, sudur zuloak arrosa.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 401. orr.

Soa emaztearen papoan iltzatua zebilkidan baina nigan, herioaren hurbilak desira oro ezabatzen zuen.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 178. orr.

Gehienak erdi biluziak, ixterrak eta papoa dena ageritan.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 101. orr.

Ene baitan egin nuen, neska hori, burua gora eta papoa harro, ez zela trufa eta espantu baizik!  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 39. orr.

Lehenik burua ongi busti nuen, gero hiruzpalau aldiz itzulikatu nintzen ur irakituaren azpian, bizkarra, papoa, hots gorputzaren xoko-moko guztiak behar bezala zipatuz.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 48. orr.

Papoa hanpaturik eskatu nion tabakoa Txatori.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 165. orr.

Zeldara sartu nintzenean, bihotza alegera nuen, punpaka ari ene papoan.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 84. orr.

Adineko zenbait ikusi ditut medaila papoan.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 64. orr.

Euskara dakiten erizain eta medikuek papoan dakarte hitzño hau: "Nerekin euskaraz mintza zaitezke".  Herria   2002-12-26

Adinean hara joandako Louiseren anaia, besoak papoan gurutze, ezkaratzeko bortan azaldu zen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 225. orr.

Alderdietako buruzagien erdian, auzapezek xingola trikolorea zeramaten papoan zehar.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 59. orr.

Behin lamin bat joan zen Kiteriainera eta galdu zuen papoko orratza.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 164. orr.

2 (hegaztietan-eta) ik papar 4.

Txantxangorrien irudi-arduradunak ukatu egin du, guztiz ukatu ere, txantxangorriek papoan daramaten odol arrastoak txepetxen hilketekin zerikusirik duelakoa.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 76. orr.

Sator kolorezko hogeita hiru uso xumeek burua papo eta hegalaren beroan gordea dute.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 127. orr.

Zimenduzko teilatu grisean arra, papoa hanpatuz, emearen inguruan urrumaka badabila.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 125. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa, elkarketak izenondo balioa duela)

Kaian, emazte larri, papo-handi batzuk arrain-saltzale zeuden, dena oihu eta irri, solasa nasai bezain gizen! ahate beltz papo argiak zirristaka ur gainetik.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 57. orr.

Hasiera batean uso emeei segika dabilzkien uso ar papo puztuez oroitu nintzen.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 156. orr.

4 paparoa.

Kamar Al-Saman, izularriturik, txoriaren gorpuzkietara inguratu, eta haren papo barnean zerbaiten dirdai berezia ikusi zuen.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 147. orr.

Papoa labanaz zabaldu dio eta, han zer topatuko, eta Budurren kateorratzeko harribitxi gorria!  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 147. orr.

5 masaila.

Gure galdera eta adar-jotze lotsagabeekin haserretzen genuenean, begizta estutzen zuen urduri, eta aurpegi berez zuri hartan, papoek anpolaiak ematen zuten.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 66. orr.

Negarrez hasteko zorian zegoela ematen zuen, papoak gorri-gorri zeuzkan.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 71. orr.


papo2 interj haur aski, bukata da.

Botoi bat eman eta papo!  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 270. orr.

Zer egin? Debekatu, eta kito: papo prostituzioa, nomadismoa eta pobrezia.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 133. orr.


papoalde (orobat papo alde) iz paparraldea. ik papondo.

Izebak umea troxetan ekarri zion buhameari eta, papo aldea azalduz, bi bularren erdian pausatu.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 27. orr.

Eta azpiak, eta ixterrak, eta papoalde hau, ilerik gabe.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 65. orr.


papogabe izond paporik gabea.

Gaurko menderako kanonekiko gorpuzkera ingrata zeukala ager genezake: txikia, lodikotea, papogabea, beltzarana, erdi-mutiko.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 326. orr.


papogorri (orobat papagorri; Euskaltzaindiaren Hiztegian papogorri azaltzen da) iz txantxangorria.

Eskuinean Loiolako ibarra, papogorriz betea, non Urumeak, altzairu koloreko ibai politak, ferra erraldoi bat marrazten duen.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 85. orr.

Eta, hain zuzen, bertakoekin horren haserre eta zipotz portatzen den papogorria da, kanpotik etorritako kuku gaizkile harro alferrari ostatu ematen dion hegazti bakarretakoa.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 38. orr.

Txantxangorriaren negar engaingarri hori, ongi baino hobeki salatuz, papagorri deitu izan baitie euskaldunek frantses sozialistei.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 37. orr.


papogorriño (corpusean papagorriño soilik) iz adkor papogorria.

Gure euskaltasun guziak salbatuko zituela uste genuen Euskal Telebista zorionekoa ere, hasiera hartan behintzat, papagorriño batek sinbolizatu zigun, eta hortik atera kontuak, noraino sartua daukagun kristo odoletan gurutziltzatuaren ordezko txantxangorri maitagarriaren irudi salbatzailea.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 37. orr.


papondo iz papoaldea.

Erantzuna igurikatu gabe, gizonaren besotan kuxkurtu zen, papondoa pott arinez estaltzen ziola, loaren aztaparrek astiro, linboetara eraman artean.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 143. orr.


paporatu, papora(tu), paporatzen du ad papora eraman.

Belaunak paporatzen zituen eta horrela egoten zen, zerua eta lurra juntatzen zituen errekari begira, orduak ordutegi.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 134. orr.


papua izond/iz Papua eta Ginea Berrikoa, Papua eta Ginea Berriari dagokiona; Papua eta Ginea Berriko herritarra.

Ginea Berriko papuei, alderantziz, lehenengo argazkiak erakutsi zitzaizkienean, bitxiak, ulergaitzak, estetika maila apalekoak iruditu zitzaizkien irudi haiek, eskematizazio-maila txikia zutelako.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 101. orr.


papur 1 iz apurra.

Kutxako andereñoa platereko linzertorte zatitu baten papurrei mokoka ari zen.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 76. orr.

Haginkada eman dio tostadari, eta papurrak mahai gainean sakabanatu ditu.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 47. orr.

Geldian, lurrak leku bakoitzean duen zaporea dasta daiteke, pentze samurren gozotasuna, arantzadien mikatza, goroldioaren umeltasun sarkorra pagopean, ogi lehorraren papur desegina haitzartean...  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 171. orr.

Bazkalondoko papurren bila doaz -azaldu zidan Teresak-.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 181. orr.

Mahai gaineko papurrak biltzen hasi zen Nora esku er-tzarekin, berebiziko ganoraz.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 95. orr.

Astiro marraskatzen zuen, papurrez papur, pozez zoratzen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 309. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Emakumeak paperezko mantelean gelditu den ogi papur bat jan du.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 94. orr.

Gero, jauzi zalu pare batez estatuaren sorbaldara igo eta ogi papur batzuk jarri dizkio sorbaldan presidente ohiari: banekien, usoena trikimailu bat zen.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 44. orr.

Ez ziren zain geratu, hurrena zer ikusiko: ez lapikoa txitxirioekin kea dariola lurrean, ez galleta-papurrak ilaran ate ondoan.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 19. orr.

Ez dago lekurik non ez den pizza papurrik edo Parmako gazta txirbilik.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 40. orr.

3 irud/hed

Zerbaitetan oso trebe ez denak besteek utzitako papurrak jaso beste lanik ez du izaten.  Berria - Kirola   2004-04-07

Esperantza porroskatua denean ere, beti gelditzen dira esperantzazko papurrak.  Herria   2004-12-23

Ziklistei papurrak baino ez dizkiete banatzen.  Berria - Kirola   2004-07-08

Lepoaren atzealdea igurtzi duzu, nazien kontzentrazio esparruan egin ez dizuten marra-kode tatuaia ezabatu nahian bezala; eta horren ordez urragoma papurrak diruditen atomotxo koloregabeak sartu zaizkizu azkazal barruetan.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 64. orr.

4 (izenondo gisa)

Oso papurrak izan arren, ehun urtera iristean, segundo pizka horiek pilatuz, egun baten atzerakarga osatzen dute mende luze batean, eta orduan bisusturte horietako bat kendu egiten da.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 85. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 0 aldiz agertzen direnak)

ogi papur (3)

ogi papurrak (11); papurrak biltzen (3)


par ik pare.

parabellum iz kalibre handiko metrailadore modeloa, alemaniar jatorrikoa.

Baina nik segitzen nuen alemanen parabellum, errebolber eta metraileten irispidean.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 41. orr.

Lagunek Para erraten omen zioten, parabellumen laburdura, antza.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 85. orr.

Iskilu nagusiak, hortaz, parabellum-ak eta bonbak barik, berebiziko abailaz jaurtiriko birusak eta antibirusak izango dira.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 55. orr.

Tren makina gelditu eta bertatik bi SS saltatu ziren, parabelluma eskuetan zutela, eta ixtant batez nire txano gorriari begira gelditu ziren.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 36. orr.

Bi SS haiek berdin segitzen zuten beren parabellumen kanoiak niri saihetsean sartzen.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 36. orr.

Atxilotuei bi pistola atzeman zizkieten, bederatzi milimetro Parabellum kalibrekoak biak.  Berria - Euskal Herria   2004-07-25


parabiso ik paradisu.

parabisu ik paradisu.

parabola1 1 iz puntu finko bati eta lerro zuzen finko bati buruz distantzia berera dauden puntuek osatzen duten lerro makotu irekia.

Edozein soinu bereizten genuen: fusilak kargatzen zirenekoa, granaden txistuak parabolaren goiengo puntuan zeudeneko une mutua, [...].  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 132. orr.

Plastikozko baloi handi bat ailegatu zen gureganaino zeru aldetik parabola bat eginez.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 18. orr.

Batzuetan pentsatzen diat ez nauala aintzakotzat hartzen, baina jakin beharko huke ezen, zientzi gizona naizen neurrian, parabolaren sekeretu guztien berri dakidala eta, ondorez, kanoi-tiroarena, zeren eta, dakian bezala, arkabuzez, fusilez edo kanoiez jaurtiki balaren edo, berdinzki, eskuz egotzi harriaren trajektoria parabola bat duk.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 189. orr.

Zeren puntu horrek [...] sortzen baitu lerro xuxena, baldin bertze puntu baterat xuxen irioiten badugu; sortzen du zirkunferentzia, baldin puntu finko baten inguruan biraka ipintzen badugu; eta sor dezake parabola, hiperbola... edo esfera eta oboidea eta zikloidea... forma geometriko erregular eta irregular guztiak sor ditzake.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 283. orr.

Lerro zuzenak eta makotuak, parabolak eta elipseak.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 49. orr.

Menekmok, berriz, bi koniko erabili zituen: hiperbola eta parabola.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 202. orr.

Bestetik, parabola eta hiperbola: biak, irekiak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 172. orr.

Parabolaren koadratura.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 485. orr.

2 irud/hed ik paraboliko 3.

Haatik ez dira bakartasunean bizi, auzoak aski hurbil eta etxe guzietan telebixtako parabolak teilatu gainetan.  Herria   2001-03-01


parabola2 iz alegiazko gertaera baten kontakizuna, irakaspen bat gordetzen duena.

Pikuondo agorraren parabola.  Elizen arteko biblia   Lk 13,6 tit

Ereilearen parabolaren azalpena.  Elizen arteko biblia   Lk 8,11 tit

Elkartasuna anaien artean, eta gai honi buruzko parabola.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 399. orr.

Jendeak ez zuen erlojugilearena ulertu, baina pentsatu zuten parabolaren bat izango zela.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 137. orr.

-Parabolako paralitikoa baino okerrago nagok, baina enetzat ez zagok mirakulurik...  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 182. orr.

Hamar birjinen parabolaren bertsio postmodernoa ematen du honek.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 47. orr.

Hona hemen, bada, parabolaren esanahia: hazia Jainkoaren mezua da.  Elizen arteko biblia   Lk 8,11

Parabola hau, 5. aholkuaren dramatizaziotzat har daiteke: "Ez bedi inor harro, Jaunaren gurutzeaz baizik".  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 43. orr.

Ez al da hori beti parabolak kontatzen ari dena?  Elizen arteko biblia   Ez 21,5

Horra, anaiok, parabola luze bat kontatu dizuet, zuen begiratua urratsen aurretik joan dadin eta zer egin behar duzuen ikus dezazuen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 932. orr.

Herri guztietatik etorritako jendetza handia bildu zitzaion batean, parabola hau esan zien Jesusek: [...].  Elizen arteko biblia   Lk 8,4

Horrela begiraturik ikusten da Kierkegaarden parabolak zer nolako gaurkotasuna duen.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 40. orr.

Parabola teologiko hau absurdo bat da.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 39. orr.


parabolika iz antena parabolikoa.

Teilatu askotan kolore horiko parabolikak ageri dira orain.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 92. orr.


paraboliko 1 izond parabolari dagokiona, parabolaren formaren araberakoa dena.

Tartaglia zeritzan XVI. mende bukaerako italiar matematikari baten aurkikuntzaz hitz egin zien gero; argi sumatu baitzuen hark kanoi-bola baten ibilbidea ez zela zuzena, parabolikoa baizik.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 174. orr.

Baina kanoien kontu hura ez zen tiro bakar hartan agortu, zeren eta, alde batetik, arestian erran bezala, kanoia profitatu nahi baitzuen osaba Joanikotek tiro parabolikoari buruzko ikerketa baten egiteko.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 191. orr.

Ibilbide parabolikoko Tartagliaren kanoi-bolak zubian lehertzen ziren, eta ur-zulo konponezinak irekitzen zituzten.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 348. orr.

2 irud/hed

Bada tristura more bat, idorra, iharra, izerdi larria bezain hotza, eguerdiko tristura simetrikoa, etxe hutseko tristura parabolikoa.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 132. orr.

3 antena paraboliko

Masta gainean antena parabolikoa jirabiraka ari zen, Bisibilitatea zero, eta kapitaina pantailako zirkulu kontzentrikoei begira, argi orratz fina bueltaka ari zela.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 154. orr.

Ez nuen telebista jarri, nahiz eta hoteleko antena parabolikoaren bidez kanal mordo bat ikus nitzakeen.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 160. orr.

Izan ere, harriez zer edo zer badakike, baina herriez deus ere ez daki, belarri handion antena parabolikoa beste satelite baterantz ditu-eta zuzendu eta konektatuak.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 26. orr.


parabris (orobat parabrisa) 1 iz automobil batean, aurrealdeko beira. ik haizetako.

Zinema pantaila bilakatua zen parabrisan, lurrunak eta erortzen ari zen elurrak sorturiko begitazioak besterik ez ziren izan ikusitako haiek guztiak.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 201. orr.

Kotxeko parabrisaren kristalean.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 336. orr.

2 parabris garbigailu

Sentikortasun paregabeko tresna optiko bat da begia, diseinuari eta funtzionamenduari dagokionez ezaugarri harrigarri asko dituena; ez zaizkio falta, hara, ezta parabris-garbigailua eta -xukagailua ere.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 106. orr.

3 parabris ikuzgailu

Autoen parabrisa ikuzgailuak lapurtzen bide zituen gero tailerretan saltzeko.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 58. orr.


parada1 1 iz aukera, egokiera.

Parada sortu arte, bada, gutunazalekoa ziurtatu, jakan gorde, eta alde egiteko prestatu zen.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 122. orr.

Parada jin zitzaidan zenbait urte geroago.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 8. orr.

Osaba xuxen zen, eta berak paradaz ederki baliatu nahi zuen, etxeko probetxu.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 116. orr.

Baina parada hartan, bederen, jai zeukan.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 60. orr.

Paradaz balia, ikus dezagun nola frantsesak eta españolak kutsatu duten euskara, ez baita hor deus mirakulurik, lurraldeak eta beraz jendeak hain hurbil izanez.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 12. orr.

Hala egin dute baloia bereganatuz parada guzietan.  Herria   2001-02-22

Aitzineko egunetan, Fernan dela, Mikel dela edo Edurne dela, ez du horretarako paradarik izan.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 83. orr.

Hitz hori silabak bezainbat zatitan banatuta dago, zati horiek zenbakituta daude, eta igarkizunetarako parada ematen dute.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 183. orr.

Horrelako paradetan ahulak galtzen baitu beti: osasuna, giza harremana, gizarte kontzientzia, duintasuna, dirua, dena.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 9. orr.

2 (-tzeko atzizkiaren ezkerrean)

Irri egiteko parada izanen da hemen denentzat Gerald goiz samar etxeratzen zen iluntzero, Camillarekin hizketan egoteko parada izatearren afaldu aurretik.  Herria   2005-02-10

XVI. mendean, ordea, bi gertakari nagusi izan ziren, bide berrien zabaltzeko parada eman zutenak.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 183. orr.

Etxearen berritzeko parada ona badu.  Herria   2005-07-14

Giotto-ren freskoak ikusteko parada ez galtzea deliberatu nuen.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 74. orr.

Horrela, funtsik gabe, gure hiztegiaren aberasteko okasionea edo parada eder bat joaitera uzten dugu.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 74. orr.

Ez nuen aita ezagutzeko parada izan.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 28. orr.

Ez dakit ezer esateko paradarik izan ote nuen.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 44. orr.

Astopito horrek, nolatan huts egin duk Ana zamalkatzeko parada?  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 175. orr.

Ostirala bitartean izango dute bi aldeek beren usteak azaltzeko parada.  Berria - Gaiak   2006-04-25

Handik gutxira, Parisera itzultzeko lehendabiziko paradan, bertara azaldu nintzelako galdeketa zuzenean egiteko asmoz.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 74. orr.

Nork esaten dit eman eta gero ez dudala Ostolazak bezala bukatuko? -galdetu zion, eta erantzuteko parada emateke, berriro heldu arestian moztutako kontaerari-.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 272. orr.

3 (-tzeko atzizkiaren eskuinean)

Paradaz baliatzen naiz gure lau frekuentziak oroitarazteko: [...].  Herria   2005-10-13

Parada ederra bisitatzeko Egiptok gordetzen dituen altxor nasaiak Alexandriatik hasirik eta Louksor-era.  Herria   2004-06-03

Beraz balitekeela parada SAGAk ere hor ekitaldiak antolatzeko.  Herria   2002-11-21

Gure haurrek beren euskalkian badute parada Bretainiako leienda batzuen ezagutzeko.  Herria   2003-01-09

Bake honek ematen du parada, Aita Sainduaren aulkia apaltzeko eta menturaz Erromatik aldaratzeko.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 115. orr.

Oso gutxitan izan diat parada, gaur arte, Bixentarekin buruz buru ezertaz lasai mintzatzeko.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 53. orr.

Parada polita izanen zuen errege ohilduaren izena zikindu eta Albretekoaren eskergabetasunaren hotsa ateratzeko.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 60. orr.

Gizon hori kaka-nahaslea zen eta gustuko parada bazuen hor herrian alderdikeriaren sorrarazteko.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 155. orr.

Parada ematea teknika horietan hasiak direnei, batzuek besteen teknikak ezagutzeko.  Herria   2001-05-31

Zer parada gaitza kontrabandaren egiteko Frantziatik Espainiara, hemen oraino haundiagoa baitzen penizilina eskasa!  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 220. orr.

4 (hitz elkartuetan)

Ba da inork uste duen baino konbinaketa parada gehiago, hain zuzen horietarik anitz ikusiko ditugu Baionan muntatzen ditugun esku dantza topaketetan ekaineko 9 eta 10-etan.  Herria   2001-05-31


parada2 (orobat parade g.er.) iz pertsona ilara bat jendaurrean igarotzea, bereziki soldadu talde bat agintarien aurrean. ik desfile.

Argazkiak SSetako parada batean egina zirudien.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 136. orr.

Danborrada [...] donostiarrek ikusi behar izan zituzten gudarosteen parada, erretreta, martxa eta desfileen erreplika umorezkoa da.  Askoren artean   «Rataplan» - 15. orr.

Hala ere, eta egia aitortuko badut, ostegunean Iratxeko zelaietan ikusitako parada militarra hunkigarri gertatu zitzaidan.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 231. orr.

Soldadu-osteak paradan formatuak, horrelaxe irudikatzen ditugu, infanteak eta zaldunak oina lurrean, ikur nazkagarriaren jaitsierari eta ikur kristauaren zein lusitanoaren eraikitzeari begira.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 57. orr.

Puertorricarren parade honetan inor ez da bere jaioterriko hizkuntzan mintzo: ingelesa da nagusi.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 163. orr.

Atzo hartu behar genuen Euskal Herrirako bueltako hegazkina, baina gaur urteroko Gay Parade ospetsua ospatzen dela eta, atzeratu egin dugu hegaldia.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 172. orr.

Beltzek sekulako harrera egin ziotela otsailaren 22an, paradak eta guzti.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 282. orr.


parada3 iz geralekua.

-Esteban da, beheko paradako taxista!  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 156. orr.

Orduan ikusi zituen Ramírezek Milleren keinu baldarra eta autobus paradan zegoen emakumearen begirada zorrotza.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 183. orr.


paradatxo iz geldialditxoa.

Izerditan blai iritsi nintzen tunelera; bizkortzeko, paradatxoetan usain nazkagarri hura.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 8. orr.


parade ik parada1.

paradero iz bilakabide baten amaiera.

Bere gogozko itsu eta gor batek baino ezin zezakeen dudarik izan Europa aleman batean juduek izango zuten paraderoaz.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 76. orr.

Ez zuen, geroztik, haren paraderoaren berri gehiago jakin.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 128. orr.

Lehia bizi hura ez ote zetorren patua niretzat prestatzen ari zen paraderoaren intuizio ilun batetik.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 159. orr.

Zure paradero berberean amaitzeko zorian egon nintzen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 256. orr.

Horrela bukatu behar zuena gauza jakina zen, a zer paraderoa.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 130. orr.

-Hau dun paraderoa hau!  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 14. orr.

Ze paradero duk hau, komediantea?  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 54. orr.

Nire paraderoa ere halakoxea izaki; izerditua eta hautseztatua, legar-gurdiko nekazari hura bezalatsu, oinak ere galipotez zikinduak, eta zer esanik ez nire alkandora.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 197. orr.

Esanguratsua den euskarari hika mintzo zitzaiola Etxepare XVI. mendean [...]; XIX. mendean, berriz, "Ama Euskara" bihurtu da, maitagarriago baina babesgabeago, ikusi dugun bezala; eta hemen, ostera, "amona xahar bat": horra bikalabidea; ederra paraderoa!  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 131. orr.


paradigma 1 iz gramatikan, izen edo aditz joko baten arautzat ematen den eredua; hizkuntzalaritzan, testuinguru jakin batean koka daitezkeen hitzen multzoa.

Gramatikaren paradigma eta baso guztiak itsu mutilik gabe zeharkatzeko gai izan den jendeaz inguraturik gaude harrizko herri honetan, ongi dakikezunez.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 29. orr.

Nahikoa da sail horiei gain-gainetik begiratzea grezierazko eta latinezko paradigmen arteko erlazioaz ohartzeko.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 29. orr.

Irakaslearen ekarpena lehenik [...] eskola orduetatik kanpo aditzaren paradigmak, euskara batuaren hastapenak irakasten zizkigun irakaslearena.  Berria - Kultura   2006-01-21

Aditzen paradigma izan da nire lokamutsa.  Berria - Harian   2005-03-20

Analogia, aktiboaren singularreko lehen pertsonan soilik gauzatu zen hasiera batean; gero, indikatibozko era burutuaren ia paradigma osoraino helduko zen.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 202. orr.

Hizkuntza baten paradigma fonologikoak osatzen du hizkuntza horretako hiztunek, hizkuntza hizketa bihurtu ahal izateko, buruan duten hizkuntzaren Nolakotasun Fonikoaren ezagutza.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 126. orr.

Zentzuzkoa da, hartara, hizkuntza baten hots inbentarioa (paradigma) osatzeko aukerak mota honetakoak.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 101. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Hala gertatzen da multzokatze mota honen tipo ezaugarri batean: flexio paradigmetan, alegia.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 162. orr.

Has gaitezen desinentzia-tik, hau da, aditz paradigma bateko formak bereizten dituen hitz bukaerako flexio ezaugarri edo elementu aldakorretik.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 227. orr.

3 zientzia-komunitate batek ikerketa-esparru gisa partekatzen duen eredu teoriko eta lan eredu zehatza.

Ba al dago teorien -paradigmen- artean aurrerapen zientifikoa identifikatzeko ebaluazio irizpiderik?  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 164. orr.

Kuhnek paradigma gisa ulertzen du teoria zientifikoa.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 164. orr.

Bi modernitate egon direla filosofiaren historian, funtsari dagokionez arrazoimenaren bi kontzeptu guztiz desberdin dauden bezala, alegia: (A) Eredu kartesiarra: paradigma razionalista (eta horren eztabaida) (B) Eredu kantiarra: paradigma idealista (eta horren eztabaida).  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 76. orr.

Kanten ustez izadia oraindik aurreko paradigmakoa da, makina bat; Hegelen iritziz, aldiz, organismo bizia da, bere burua izateko bilakatuz doana.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 85. orr.

Bestela esan, modernitatea arrazoimenaren paradigma finkatzeko proiektua da, eta hura aurrera eramateko hala teoriaren nola praxiaren oinarriak jarriko ditu.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 76. orr.

Nola karakterizatu zientzialarien praktika desberdinak -paradigmaren barnean edo paradigmen arteko lehian gauzatzen direnean?  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 164. orr.

4 irud/hed

Rulforen paradigman kezka existentziala (zeinak biziaren mugetatik aurrera ere, hilen artean, kezka izaten baitirau) fatalismoz janzten da, eta zeharo loturik ageri da lurrarekin -lur konkretu, zehatz, historiko batekin-, harekin bat eginik.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 12. orr.

Baina horrek baino gehiago, beste alor batek lan handiagoa ekarriko digu: formazioaren paradigman aldaketa ekarriko du Bolognak.  Berria - Euskal Herria   2004-03-21

5 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Prozesu horrek atarramentu ona izan dezan, paradigma aldaketa bat behar da, Garapen Iraunkor kontzeptuaren eskutik.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 38. orr.

Seguruenik, paradigma-aldaketa kontzeptua izan dezakegu egokienetakoa, baldin eta gaurko geure munduaren eta Ignazioren munduaren arteko alde, tarte eta jauzi handia hobetu ulertu nahi badugu.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 16. orr.

Iraultza kopernikarra dugu, esaterako, paradigma-aldaketaren adibiderik esanguratsuena.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 16. orr.

6 zerbaiten adibidea edo eredua.

Beti izan da Chirac frantses jakobinoaren paradigma.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 56. orr.

Idaztera bakarrik dedikatzen den idazlearen paradigma eta eredu da.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 174. orr.

Petrolioaren madarikazioa jasaten duten herrialdeen paradigma da Nigeria.  Berria - Mundua   2006-02-10

Euskal Telebistako irudietan behin eta berriz erakutsi zuten Joxe Elosegi, euskal zaletuaren paradigma bailitzan.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 116. orr.

Auzitegi Gorenean gertatzen dena bidegabekeriaren paradigma da.  Berria - Euskal Herria   2004-04-29

Kolorea, mailaketa jarraitu batean gertatzen dena hau ere (ostadarra da honen paradigma).  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 248. orr.

Literarioki Unamuno-k plano historikoak lotzen dituen bezala, bere esperientzia pertsonala, Gaztelara irtenda erreusituz, Bilboko historiaren paradigma da; Bilboko historia, Gaztelak lagunduta erreusituz, Euskal Herriko historiaren paradigma.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 116. orr.

Sano dagoenak badaki bizimodu hotz eta erosoaren paradigma beteginena hilerrikoa baizik ez dela.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 178. orr.


paradigmatiko izond paradigmarena, paradigmari dagokiona.

Maila paradigmatikoan (esan nahi baita euskal hotsen inbentarioan) [...].  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 28. orr.

Euskaraz igurzkari guztiak maila fonemikoan ahoskabe izatea fortitio paradigmatiko baten emaitza da.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 55. orr.

Sukaldariena kasu paradigmatikoa izanik ere, ez da alferrikakoa gogoratzea sutara bidalitako sorginak ugari direla herri honetan.  Berria - Euskal Herria   2004-10-16

Adierazitakoari jarraituz, etika aplikatuaren esparrua aztertuko da, eta azalpena esparru horren adibide paradigmatiko batera murriztuko da (eutanasiaren auzia).  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 8. orr.

Aste honetako atentatuak paradigmatikoak dira alde horretatik.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 68. orr.

Beste hainbat kontuan bezala, paradigmatikoa da bertsolaritzaren alderdi honetan ere Xabier Amurizaren kasua.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 166. orr.

Renan eta Herder modu paradigmatikoan oposatu ahal izateko, faltsifikatu beharra dago bata zein bestea.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 182. orr.


paradisiako izond

Leku paradisiakoen argazkiak edo beti pozik dauden bikoteen eta familien aurpegiak.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 35. orr.

Bakea ez da egoera eterno, perfektu, paradisiakoa.  Berria - Kultura   2004-10-23

Ospitaleko Historialari Ofizialaren arabera, leku paradisiako horretara heltzeko ahaleginak dira beste solairuetako borroken iturburu nagusia.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 19. orr.


paradiso ik paradisu.

paradisu (633 agerraldi, 130 liburu eta 75 artikulutan; orobat paradiso g.er., parabisu 38 agerraldi, 6 liburu eta 20 artikulutan, parabiso g.er. eta paraiso g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian paradisu agertzen da) 1 iz zintzoen arimek betiereko dohatsutasunaz gozatzen duten lekua. ik zeru; ik beherago 12.

Jainkoak paradisu batean bilduko ditu zintzoak, eta infernura bidaliko ditu gaiztoak, deabruarekin batera erre daitezen.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 43. orr.

Ezen iruditu baitzait gaur zuen artean Jainkoaren paradisu erdian egon naizela.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 936. orr.

Nekerik gabe lortutako paradisuak ez du gogoberotzen sinestuna.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 58. orr.

Horixe zen burutazioa, horixe tentazioa: Espiritu Santuaren paradisua lurrean bertan ezartzea.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 208. orr.

Mahomaren paradisuan sinestunen zain dauden huri ezin ederrago horietako baten lehen fereka zehaztezina.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 29. orr.

-Jainkoak zure bitartez hainbeste on egingo duelako, paradisura joango zara.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 959. orr.

Jesusek lapurrari gurutzean bezalaxe, "Laster egongo naiz zurekin, paradisuan", esan zidan.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 146. orr.

Ez dago Paradisurik / ez dago gerorik.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 7. orr.

Gizonak oso emanak dira itxarotera eta beldur izatera, eta ez infernurik ez paradisurik ez lukeen erlijio bat ez litzateke haien gogoko izango.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 142. orr.

Ez zen inoiz paradisutik hurbilago egon rantxo honetan pasatako denboran baino.  Berria - Kultura   2006-01-05

2 Bibliaren arabera lehen gizona eta lehen emakumea bizi izan ziren leku atsegingarria. ik beherago 7.

Irakurria izango duzu paradisuaren erdian bazirela bi arbola, bizitzaren arbola eta ongiaren eta gaizkiaren jakintzaren arbola.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 173. orr.

Paradisuko ate aurrean kerubina baitzegoen zutik gar distiratsua zerion ezpatarekin.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 921. orr.

Den-dena erlatiboa da, eta paradisuan egon berria zen batentzat gaitz hura izugarria zen, latza benetan, eta Adan, erabat ikaraturik, dardarka, alboan zeukan andrearengana jiratu eta halaxe esan zion: [...].  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 42. orr.

-Adan eta Eba Paradisuan bizi zituan, baina bekatu egin zitean eta Kristok etorri behar izan zian eta bizia eman, bere erreinua lurrean berriro ezartzeko, irakatsiz, gisa hartan, ezen paradisu bakoitzak bere biktima behar duela.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 567. orr.

Aspaldiko Paradisuan, ibai biren arteko lore-baratze hartan.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 29. orr.

3 leku guztiz ederra eta atsegingarria.

Arestik ere bere Bilboko infernutik Arantzazuko paradisua amesten zuen.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 64. orr.

Joxe Aberasturik ez zuen indiar gorrien paradisu hartan deus ere sinesten.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 564. orr.

Horren ageriko nobleziako gizon batek kudeaturiko konpainiak paradisu guztiz dotorea izan behar zuen, zorion eta gozotasun leku zoragarri bat.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 83. orr.

Paradisu jori zara zu, granadondoak dituzu ematen, emaitzarik zoragarrienak sortzen.  Elizen arteko biblia   Kt 4,13

Zure begiek ez dute paisaje bat begiz jo besterik egiten, paradisu izan zitezkeen bazter galgarriak oro paisaje bilakaturik baitaude denbora jakineko bidaiari ustekoarentzat.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 31. orr.

Mississippi Arroko Lautada Handiak, abeltzainen paradisu izan zitezkeenak.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 147. orr.

Makina hegalariak aingeru infernutarrak dira beraientzat, alferrik paradisu bihurtu nahi duten lurreko infernu honetan.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 256. orr.

Horien ileak zorrien paradisua.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 24. orr.

4 (izenondo eta izenlagunekin)

Askatasuna eta zoriona eskuragai ziren paradisu urrutiak.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 91. orr.

Ezinbesteko galdera zen hau, nolabaiteko paradisu lurtar bat ideologia sekular gehienen helburua baitzen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 140. orr.

Lurrean balitz zorionezko paradisu bat, hemen litzateke; hauxe litzateke, eta ez besterik.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 95. orr.

Telebista edo zinemako paradisu eguzkitsuetatik oso urrun.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 118. orr.

Aurrerantzean paradisu ofizial siniko horretarako sarbidea benetan zabalik geratzen zitzaion talentuari, gizarte-klasea gorabehera.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 91. orr.

Gure herrialdea, Oumma Arabiaren garaipenarekin, paradisu turistiko bihurtu zen irakiarrentzat eta Golkoko arabiarrentzat.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 76. orr.

Pozaren pozez, Ala Al-Din eta Zobeida hurrengo gauean ere bezperako paradisuan barneratu ziren.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 180. orr.

5 irud/hed

Hor Zientziaren paradisura sartu ziren lau doktore izendatzen dira, horien artean Aqiba.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 243. orr.

Badirudi gonbidatuak dituztela eta beren paradisu domestikoa erakutsi nahi digutela.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 65. orr.

Aisialdiaren sektorea enpresa multinazionalen hazkundearen paradisu bihurtu da.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 75. orr.

Badakit, bai, haxixa, opioa, konfitura berdea, paradisu artifizialak.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 107. orr.

Nik ere maitale zaharra ahaztu eta heroina egin ninan maitale berri, paradisu artifizial hartan.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 125. orr.

Bilkuratik etxera baikor nabilenean, diot paradisu horren bila ibiltzen naizela etengabe.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 79. orr.

Arrazoi horregatik debekatu zuten La grande illusion Alemanian eta Italian, eta anputatua izan zen «paradisu» demokratikoan.  Berria - Kultura   2004-05-16

Teknologiaren paradisuan (AEBetan), helduen %21a analfabeto funtzionala da.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 117. orr.

Musikalak eta filmak entzun eta ikusteko Broadway da paradisua.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 7. orr.

6 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Paradisu zatitxo bat dena.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 24. orr.

Bidezidorrean dagoen paradisu-arbolaren adarrak heure gorputzarekin ozta ukituz pasatu hintzen eta heure airearekin eraman hituen haren azken hostoak.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 156. orr.

Arrasateko ekimenari buruzko paradisu-mitoak bultzaturik etorri omen zen gurera.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 185. orr.

Gizakien gidariak paradisu-agintzaileak izan dira beti eta alde guztietan.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 184. orr.

Tailanda ere haratago da, turista eta ibiltarien paradisu fama zuena.  Herria   2005-03-31

7 lurreko paradisu ik beherago 2.

Nola Adan Damaskoko landan sortua izanik eta lurreko paradisuan ezarria, eta Eba haren saihets-hezurretik sortua, eragotzi zitzaien jakite-zuhaitzetik jatea.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 63. orr.

Jakin ezazu lurralde hura dela Lurreko Paradisutik kanpo aurki daitekeen baketsuena.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 69. orr.

8 irud/hed

Bazekien odola isuri gabe ez zegoela Espirituaren lurreko paradisua ezartzerik.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 209. orr.

Ipar Amerikako planteamendua Mundu Berri batean lurreko paradisua sortzeko idealak inspiratzen zuen, eta lurreko paradisu hau enpresa pribatuaren sisteman oinarritzen zen, iparramerikarren ustez [...] osasun betean eduki zezaketena.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 389. orr.

Agian lurreko paradisua duelako jokalekua, ez zeruko infernua.  Berria - Mundua   2006-02-12

9 paradisu fiskal atzerritar zergak erarkatzen dituen lurraldea.

Zerga bat sortzea proposatu zuen arma salmentari, finantza transakzioei eta paradisu fiskalei ezartzeko.  Berria - Gaiak   2004-09-21

Paradisu fiskalen eta Irlandaren ondotik, guk daukagu zerga presio txikiena Europako Batasuneko herrialdeen artean.  Berria - Ekonomia   2004-09-28

Europako Batzordeak Gibraltarko paradisu fiskaleko eredua baztertu du berriro.  Berria - Ekonomia   2004-03-31

Atzerrian ere negozio ugari ditu eta gehienek paradisu fiskaletan dute egoitza.  Berria - Harian   2006-04-09

245.000 milioi dolar, [Errusiako] Barne Produktu Gordinaren erdia, herrialdetik kanpo daude, paradisu fiskaletan.  Berria - Ekonomia   2004-07-11

10 paradisu galdu

Maitasuna da paradisu galdua, Adan eta Eba dohakabe haiek, basilisko zitalak atzipeturik, betiko suntsitu ziguten lur aratz amestua.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 154. orr.

· irud/hed Liburu honetakoa da Thomasen poema ezagunenetako bat, "Fern Hill" ederra, erritmo eta musikaltasun liluragarriaz haurtzaroaren mundua Paradisu galdu baten moduan agertzen duena.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 8. orr.

Haurtzaroko paradisu galdura itzuli nahi zuten Joycek eta Proustek.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 51. orr.

Baionako gela (isiltasuna, leku nasaia 7 urrats aitzinera 7 urrats gibelera), Baionako Villa Chagrin delakoa paradisu galdua iduritzen zitzaidan orain.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 32. orr.

11 paradisuko hegazti

Parotia berlepshi paradisuko hegaztia aspaldi desagertua zela uste zuten.  Berria - Gaiak   2006-02-08

12 zeruko paradisu

Doi doia 64 urtetarat helduak goza dezala oraitik Zeruko paradisua.  Herria   2005-02-24

-Agur esan gabe alde egin zenuen, eta ni hantxe, zeruko paradisuan ate joka hastekotan -esan zuen Estherrek eseri nintzenean.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 72. orr.

Zeruko paradisua ez duk existitzen, zeruan ez dagoelako ezer.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 50. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

lurreko paradisu (7); paradisu fiskaletan (4); paradisu txiki (3)

benetako paradisua (3); lurreko paradisua (13); paradisua lurrean (4)

paradisuan bizi (8)

haurtzaroko paradisuaren (3); paradisuaren bila (4); paradisuaren ikuspenak (5)

paradisuko aintzara (4); paradisuko almanaka (6); paradisuko etxean (3); paradisuko etxera (4); paradisuko ura (3)

paradisura eraman (5); paradisura joan (3); paradisura joango (5); paradisura joango zela (3)

ekaitza dator paradisutik (3); lurreko paradisutik (4); paradisutik hurbilago egon (5)


paradisutar izond paradisuaren ezaugarriak dituena.

Landatartasunaren ikusmolde paradisutar, edenikotik begiratzen zaio orain unibertso horri, landa-giroko bizimoduaren utopia (eta ukronia) delakoan.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 99. orr.


paradoja ik paradoxa.

paradojiko ik paradoxiko.

paradojikoki ik paradoxikoki.

paradore iz eraikin historikoa, goi mailako hotel gisa erabiltzen dena.

Irantzuko monasterioa, XII. mendeko harribitxi gotiko hori, paradore bihurtzeko aukera denen ahotan ibili zen orain dela gutxi Lizarraldean.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 61. orr.

Beraz, ikusten baldin baduzue, paradore proiektuari buruz duen iritzia eskatzeko aukera ez galdu.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 63. orr.

Aldapetako abiapunturantz, berriz, Martin Jose Oteitza txapelgorrien buruzagiaren ostatu "paradore" apaina berragertzen zitzaidan, laino bitxi artean.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 34. orr.


paradoxa (orobat paradoja g.er.) 1 iz irudiz zentzugabea edo bere buruaren kontrakoa izanik, egia den edo izan daitekeen esaldia; batera egiazkoa eta gezurrezkoa den perpausa, beti gezurra esaten dut bezalakoa.

Kolore faltsuak eman zaizkio, eta hau da paradoxa, mapari benetakotasuna emateko.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 285. orr.

Paradoxa litzateke edukitsuak, beren ondasunen jabetzaz gainera, ezedukien esker ona erreibindikatzen ikustea.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 180. orr.

Egia hau demostratuta dagoela iruditzen zait, nahiz eta jakin paradoxa bat irudituko zaiela adimen laburrekoei.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 33. orr.

Paradoxa, The Wild hiltzaile gupidagabea amarenganako maitasunak saldu zuen.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 18. orr.

Paradoxa gisa, zientzia eta teknologiaren kontrako mugimenduak sortu dira.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 42. orr.

Mekanika kuantikoaren paradoxen inplikazioak.  Berria - Gaiak   2004-10-08

Paradoxa antzeko zerbait sortzen zaio hemen Platoni, ez baitakigu zerk eraikitzen duen zer lehenago: filosofo perfektuak estatu perfektua, ala alderantziz?  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 48. orr.

Subiranotasunaren azken paradoxa aro post-subirano honetan: zerbait eduki nahi baduzu, lehenik entregatu egin behar duzu.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 60. orr.

Ez du erantzunik galderak; halako paradoxaz beteta dago mundua).  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 44. orr.

ik beherago 3.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Nola ulertu behar da paradoxa hau?  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 8. orr.

-Paradoxak mugiarazten ditu munduaren ardatzak.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 117. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Paradoxa handia zela Expo hura ekologiari eskainia izatea.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 137. orr.

Horra, bada, egunotako paradoxa nabarmena: oso forma desberdinak ageri dituzten organismoak gene sail berdin-petoz osatuak dira.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 12. orr.

Hor dago beste paradoxa harrigarri bat.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 135. orr.

Mendebalde modernoko zientziak harrigarriro errebindikatu du paradoxa logiko eta moral baten egiaz kristau-esperientziak ematen duen lekukotasuna.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 347. orr.

Paradoxa moral bat da azkenean.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 110. orr.

Paradoxa polita paradoxa bildumatzaileentzat.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 43. orr.

Ustezko paradoxa ez da horren paradoxikoa.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 149. orr.

-Etengabeko paradoxa da bizitza; uste ez duzunarekin egiten duzu topo, ia beti, eta, sarri, espero duzunaren kontrakoarekin.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 60. orr.

3 paradoxaz adlag ik paradoxikoki.

Plajio batek, paradoxaz, hain orijinala ematen bazuen, zer zen orduan orijinaltasuna?  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 147. orr.

Baina orduan etorri zitzaion, paradoxaz, lasaibidea: berak oparitzat hartu zuen bigarren itsutasun hura, konponbiderik gabea.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 157. orr.

Hausturak beti du berarekin mina edo sufrimendua; baina baita, paradoxaz, halako arindu edo sentimendu gozo bat ere.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 121. orr.

Berriro ere, gai nagusiak etortzen zitzaizkidan burura, eta, paradoxaz, heriotzari buruzko ideiak.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 38. orr.

4 paradoxazko izlag ik paradoxiko.

Alegoria bat da, mendebaldeko beste edozein testuk baino zorrotzago laburbiltzen duena fedearen, abertzaletasunaren eta askatasunaren paradoxazko leize gaindiezina.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 39. orr.

Paradoxazko izaera honek zerikusi handia du irudiek aurrean ez dauden gauzak erakusteko.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 65. orr.

Paradoxazko fenomenoa ematen zuen, baina naturala zen.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 227. orr.

Baina ikus dezagun arazoaren paradoxazko alderdia: [...].  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 149. orr.

Saldu nahi diguten ikuspuntu manikeo merkea baztertu eta paradoxazko enigman sartzera.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 39. orr.

Hatsapen honen beste ondorio bat -nahiko paradoxazkoa-, hau da: [...].  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 157. orr.

Berez praktikotasunerako zuen joera izanda, paradoxazko samarra zen inoren babespean ez egoteko seta hori.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 56. orr.

Nahiz eta ez erabili bere maisua Avignongo inkisidoreengana eraman zuten bezalako adierazpen paradoxazkoak, bere funtsezko gaiak eckhartiarrak dira.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 7. orr.

Azken horretako esaldi paradoxazko batek -Mortuus est Dei filius; credible est quia ineptum est: et sepultus resurrexit; certum est quia impossibile est-, osorik hartu zuen nire denbora, ikerketa neketsu eta alferreko aste askoan.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 23. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

informazioaren paradoxa (4); katuaren paradoxa (26); paradoxa bada ere (5); paradoxa badirudi ere (11); paradoxa dirudi (3)


paradoxal izond paradoxikoa. ik paradoxa 4.

Oinarrian zaren jende paradoxala deskubritzen ari zara.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 129. orr.

Esakune paradoxal baina zuzen hau oharrarazi behar da: "espazioan bertan errepresentatutakoa besterik ez dagoela".  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 298. orr.

Orduan honako hau esan dezakegu, itxuraz paradoxala den adierazpen bat erabiliz: [...].  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 106. orr.

Paradoxala, iraingarria, baina ez guztiz baztertzekoa.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 291. orr.

Jendeen gustuak, luzara, aldatu egiten dira, modu paradoxaletan batzuetan.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 149. orr.

Gizonak indar fisikoa duela, emakumeak bere inteligentzia bakarrik, beharbada horregatik zegoen Nora hain seguru ez nuela harrapatuko, zer ironikoa, urte batzuk geroago engainatuko ninduenarekin engainatu nuelako abandonatu ninduen Laurak, zer paradoxala.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 153. orr.


paradoxalki adlag paradoxikoki. ik paradoxa 3.

Jainkoa, gauzen gainean, barnean, haraindian zegoen, paradoxalki mundua den mendreneko errealitateaz hustuz.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 21. orr.

Durán-ek, paradoxalki (beti Schlegel bere modura baliatuz), teatro barokoa erromantikoa dela demostratzen du.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 29. orr.

Paradoxalki, oroitzapen lazgarrizko nire bagajea aberastasun bilakatzen zen, historia-hazi; landare bat bezala hazten nintzela iruditzen zitzaidan idaztean.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 206. orr.

Paradoxalki uniformeak ninduen jende zibilaren mundura itzuli.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 54. orr.

Paradoxalki, borondatea ahuleziaren zerbitzuko ezarria nuen ohartu gabe ere.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 65. orr.


paradoxiko (orobat paradojiko g.er.) izond ik paradoxa 4.

Adigai paradoxikoa jarraitasun-ezaren hau: aldi berean ikerketaren tresna eta gaia baita.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 16. orr.

Egoera paradoxiko honetan, argi dago ezin dela aukera baten osasuna neurtu bakarrik begi bistan dauden elementuen arabera.  Berria - Euskal Herria   2006-02-05

Hori oso bitxia da, binomio paradoxiko bat ezartzen baita; alde batetik eraldaketa planteamendu sakon eta utopiko bat, eta, bestetik, horri lotuta, jarrera praktiko bat.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 181. orr.

Paradoxikoa da, munduan paradoxarik bada, enpresaren jokabide hori.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 92. orr.

Euskaraz zinema egiteko TVErekin akordioa sinatu beharra, gutxienez, harrigarria da, edo paradoxikoa.  Berria - Harian   2005-05-17

Paradoxikoa badirudi ere, erraztasuna bera dute Schumannen piano-lanek zailtasun nagusi.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 9. orr.

Paradoxikoa badirudi ere, informazio gehiegik informazioa hiltzen du.  Berria - Harian   2005-10-25

Ustezko paradoxa ez da horren paradoxikoa.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 149. orr.

Modu paradoxiko batean, enuntziatu-multzo bat bere indibidualtasunean definitzea objektu horien sakabanaketa deskribatzea izango da.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 41. orr.

Hofmannsthal-ek modu paradoxikoan adierazi zuen diodan hori: [...].  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 44. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

egoera paradoxiko (4)

egoera paradoxikoa (3); paradoxikoa bada ere (4); paradoxikoa badirudi ere (3); paradoxikoa izan (3)


paradoxikoki (orobat paradojikoki g.er.) adlag modu paradoxikoan. ik paradoxa 3.

Baina, paradoxikoki, nire ahulezian datza nire indarra.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 34. orr.

Paradoxikoki, sentitzen zuen nekea indar bilakatzen zitzaion, Gizarte-aldaketaren eragile izan behar zutenak -klase herritarrak, alegia- dira, paradoxikoki, hedabide narkotizatzaile horien kontsumitzailerik handienak.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 152. orr.

Beste muturrean, dena itzuliz -literatura ez den beste guztia itzuliz, paradoxikoki- dena konponduta legokeela uste dutenen paradisua dago.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 177. orr.

Ez-lekuan dabil, baina, paradoxikoki, edo ez hain paradoxikoki, hondarrean irakurle abstraktua konkretu bilakatzea nahi luke, itsutuki.  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 15. orr.

Ematen du denbora bakarrik egongo litzatekeela hausturaren une hutsean, pitzadura zuri eta paradoxikoki intenporal batean, non bat-batean eraketa batek bestea ordezkatzen duen.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 189. orr.


parafernalia iz zeremonia edo ikuskizun baten inguruko bitartekoen erakuskeria.

Telebistak hilketaren inguruko parafernalia emango zuen -politikarien joan-etorriak, bizilagunen sorpresa, polizia-bururen baten adierazpenak-, ez besterik.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 61. orr.

Urteak dituk abertzaleen parafernalia hori guztia barregarri samarra iruditzen zaiala.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 101. orr.

Ebek txuteak prestatzeko parafernalia guztia lehenbiziko tiraderan gordetzen du.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 107. orr.

Azkeneko bi diskoekin egin bezala, zuzenean ere ikuskizun hutsari lotutako parafernalia baztertu nahi izan du taldeak, eta mezua emanaldiaren ardatzetako bat bihurtu da.  Berria - Harian   2005-08-09

Kameren aurrean azaltzen zen parafernalia guztia -aurkezleak eta gonbidatuok barne- berdin zegoen, bere ikusgarritasun oparoan.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 148. orr.

Nirekin soberan zagon parafernalia esoteriko guztia, hori badakin.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 91. orr.


parafina 1 iz gai solidoa, zuria, usaingabea, 50 eta 60° C-ren artean urtzen dena, hidrokarburo nahastura batek osatua, kandelak egiteko eta papera irazgaitz bihurtzeko erabiltzen dena.

Ehunka gramo batzuk gantz-azido lapurtuak nituen, barrikadaren beste aldeko nire lankideren batek parafinaren oxidaziotik neke handiz lortuak: [...] gosea kentzen zuten gantz-azidook zinez.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 189. orr.

Labeko erretiluak edo lapikoak parafinaz edo estearinaz igurtzi, eta orea bi ordu eta erdiz labean egosi.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 286. orr.

Izan ere, parafinarekin egiten diren kandelak erretzean ustez minbizi sortzaile diren estirenoa eta naftalenoa aireratzen dira, formaldehidoarekin batera.  Berria - Gaiak   2004-11-23

2 (hitza elkartuetan)

Bere burua ikusten du neskaren pisuan, haren logelan, kanpoan euri zaparrada ari duela, eta berogailua logelaren ertz batean, parafina-usaina dariola.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 118. orr.


parafraseatu, parafrasea, parefraseatzen du ad testu baten parafrasia egin.

Esaera zaharra parafraseatuta: aukera urte, gezur urte.  Berria - Kultura   2004-05-29

Etxean sartu bezain laster, afarian errezitatutako poema aintzakotzat hartzen zuelarik, esaldi bat parafraseatu zuen Emmanuelek: "Erbestean nago bakarrik, baina ez nago jada bakarrik: zu, Sara, ene jainkosa...".  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 97. orr.

Samuel Beckettek Bibliaren hasierako esaldia parafraseatuz hasi zuen Murphy eleberria: [...].  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 73. orr.

· hed Oso lekukoa sentitzen naiz baina, era berean, leku guztietan nahiko arrotz, "ez banintz hemengoa" bezala, Sarrionandia parafraseatuz.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 151. orr.

Gizona bere digestio guztien bilduma da, esan liteke Faulkner parafraseatuz.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 78. orr.


parafraseatzaile iz parafraseatzen duen pertsona.

Honelaxe dihardu etengabeki parafraseatzaileak bere azalpenetan (bakea bego harekin!).  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 67. orr.


parafrasi iz testu bati, argitzeko, eransten zaion azalpena; testu baten itzulpen askea; esaldi edo hitz baten edukia gordez baina forma aldatuz taxutzen den esaldia.

Pasarte guztiak jaso, eta gero itzuli eta gaztelaniazko parafrasien bidez azaltzen saiatzen da.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 75. orr.

"Jaitsiko naiz eta ikusiko dut" honela itzultzen du "Banoa, beraz, agertzera eta ikustera"; eta hauxe da bere parafrasian etengabeki egin ohi duena.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 74. orr.

Zer egingo diot? Hollywoodek egin nau, Graham Greeneren parafrasia eginez.  Berria - Kultura   2006-04-02

Gogo hitza edo bere eratorriren bat aurkitzen duen bakoitzeko, erdarazko parafrasien bidez saiatzen da azalpenak ematen, kasuan kasuko xehetasun, ñabardura bereziez.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 13. orr.

Hobe da termino bakuna parafrasia baino.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 359. orr.


parafrastiko izond parafrasien bidezkoa.

Hasiera batean, Enrikek ez zien atzeman nondik norakoa iruzkin parafrastiko haiei, eta arreta lauso moduko batez gainbegiratzen zituen.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 140. orr.


paragoge iz hitz baten amaieran hots bat edo gehiago eranstea; hitz baten amaieran hots bat edo gehiago erantsiz sortzen den figura erretorikoa.

Etimologia kontuetan, protesia, paragogea eta epentesia ditugu, hurrenez hurren, fenomeno hauen izen espezifikoak, eta zilegi bekigu geurean ere erabiltzea.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 50. orr.

Hots, hitz bat luzatu beharrean, laburtu egin duela, gero hitz laburtu hori hitz osoaren aurrean paratuta, sasi-paragoge bat sortzen duela: [...].  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 53. orr.


paragrafo 1 iz prosazko testuetan, letra larriz hasi eta puntu eta bereiz batez bukatzen den atal bakoitza.

Konturatu al zarete aitzinsolas honek lau atal dituela (lau letrako izenburu banarekin), atal bakoitzak lau paragrafo, paragrafo bakoitzak lau esaldi?  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 14. orr.

Kapitulu honetako bigarren paragrafoan.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 40. orr.

Garrantzi handia du paragrafoa eduki-unitate gisa hartzeak.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 347. orr.

Paragrafo hau guztia esaldi bakarra da jatorrizkoan.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 237. orr.

Jaso zenuten txostenean paragrafo batzuk falta ziren.  Berria - Harian   2005-08-12

Geroago barkamenaren paragrafoa erantsi zuen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 41. orr.

Paragrafoz paragrafoko azaleko irakurketa.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 327. orr.

Bi paragrafo irakurri orduko, Arazo izeneko jaunak jo zuen nire atean.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 136. orr.

-Izan ditut nik goizean paragrafo batekin hasi, eta gauean paragrafo berarekin bukatu ditudan egunak -esan zuen idazleak.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 171. orr.

Gobernua erantzukizunetik askatu ondoren, hona aldatuko ez ditudan beste paragrafo batzuen bidez [...] herritarrekin zer modu amultsu eta humanitarioan jokatu zuten kontatzen du.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 24. orr.

Paragrafoak: luzeegiak izatea ez da ez praktikoa ezta itxurosoa ere, ideia zuzen eta zehatz aurkeztea komeni baita; paragrafo guztiak justifikatu; izenburuaren hurrengo paragrafoa ez justifikatu; lerro artean tarte eta erdi utzi; paragrafotik paragrafora bi tarte utzi.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 370. orr.

Zenbaketa B-ko eransketa da, bertan Kantek A-ko paragrafo bakarrari beste hiru gaineratu baitzizkion.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 288. orr.

Analogien lehen paragrafo hau B-ko eransketa da. herria¬

2 (izenondoekin)

Egunkaria-ko artikuluan osorik zetorren nire izena, Julen Lamarain Lizaur, nire biografia laburbiltzen zuen laudoriozko paragrafo koxkor batekin.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 152. orr.

Zuzenbide-liburuko paragrafo joriak, hasieran lausoak, gero argitu egin ziren.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 137. orr.

Hauek dira minimalismo narratiboaren ezaugarriak: kontakizun laburrak, esaldi laburra eta paragrafo motza nagusi direnak, oso eszenografia eskasa, pertsonaia gutxi, eta ekintza, drama, gutxiestea.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 7. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

lehen paragrafo hau (4); paragrafo b; paragrafo bat (5)

hurrengo paragrafoa (3); lehen paragrafoa (3)

hurrengo paragrafoan (3)


paraguaitar izlag/iz Paraguaikoa, Paraguairi dagokiona; Paraguaiko herritarra.

Elvio Romero poeta paraguaitarra hil da.  Berria - Kultura   2004-05-20

Gustavo Benitez paraguaitarraren bigarrena izan zen lehenik, eta gero Pitermanekin topo egin zuen.  Berria - Kirola   2006-02-18


parahelio iz gertakari optikoa, eguzkiaren eskuinean edo ezkerrean agertzen diren orban distiratsuetan datzana eta hodeietan izotz zatiki kopuru handia metatzen denean jazoten dena.

'Mundu amaierako espektakulua,' esanen du Ednak, paraheliotan errepikatuko den eguzkia seinalatuz.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 282. orr.


parainstituzional izond erakundeen ordezko gertatzen dena.

Egun batean, gutun-ontzia zabaltzean, gero eta ugariago jasotzen dugun posta ofizial-komertzial-parainstituzional parrastaren erdian, eskuz idatzitako eskutitz bat ikusi nuen; letra harrigarri handiz idatzita nire izen-helbideak, eta guztiz ezezaguna igorlearen deitura.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 7. orr.


paraiso ik paradisu.

paraje 1 iz aire zabaleko lekua edo alderdia, bereziki landakoa. ik aurkintza.

Ez al zenekien zer leku mota den paraje hori?  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 78. orr.

Bidea zelaitu egiten den paraje batean, enborrak daude metatuta eta kamioien zain, eta ibiltaria ogitarteko ttiki bat jatera gelditzen da egurrezko horma horren babesean.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 48. orr.

Luis Oterminek Urbasako parajeetan ateratako argazkiak.  Berria - Euskal Herria   2004-12-22

Gezurmendi Azkoitiko parajea da, herritik ez oso aparte.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 105. orr.

Mandaska izeneko paraje batean elkartzen ginen denok, bertan zegoen iturri baten inguruan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 92. orr.

Fusilatzeko ekarriak zituzten, nonbait, paraje hartara.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 107. orr.

Zergatik hil ote da justu hemen, harria besterik ez dagoen paraje honetan?  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 56. orr.

"El Cerco" esaten dioten parajean.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 365. orr.

Zakur asko desagertu zen aspaldian paraje haietan.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 42. orr.

Ur bazterren gainetik mota guztietako txatarra, kargak eta garabiak paraje haien jabe bihurtzen ziren.  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 75. orr.

Sasien gorabeheran baino aldatzen ez ziren parajeak.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 156. orr.

Susmoa zuen paraje haiek ez zituela gehiago ikusiko.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 241. orr.

Paraje hura urrun baitzegoen eta ez zen inguruetan inor bizi.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 203. orr.

Beste leku batzuetan, adibidez Magnesian eta Efeson, badaude paraje batzuk non bloke horiek prestatuta ateratzen baitira.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3430. orr.

Paraje hartan ez zen batere ohikoa polizia furgoiak ikustea.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 62. orr.

"Giriek" Irundik eta Beratik laguntza bidaltzea agindu bazuten ere, laguntza horren arrastorik ez parajeetan.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 24. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Paraje ederren ikusmira eskaintzen zuen eta horretarako zurezko banku egokiak zeuden errepide ertzean txukun apailatuak.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 30. orr.

Ez da paraje makala Arizkunek inguruan daukana.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 77. orr.

Bazeudela Madrilen geltokiak baino paraje goxoagoak.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 100. orr.

Erdigunetik hurbil egon arren, urbanizatu gabeko paraje bakartia zen hura.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 100. orr.

Guardia ibiltarikoak ez baitziren hain paraje urrutietaraino ausartzen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 343. orr.

Izerditan paraje kupidagabe hartan, izerditan paraje latz hartan.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 180. orr.

Hareatza kiskalietan aintzirak, paraje agorretan iturburuak.  Elizen arteko biblia   Is 35,7

Hurrengo egunean, jauna ehizan ari da paraje malkartsu batean.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 89. orr.

Leku beroetatik iparraldeko paraje hotzetara aldatzen direnak.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 630. orr.

Afaritan, gaztainak jateko ohitura dute paraje nordiko horietan.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 427. orr.

Haize bolada bortitz eta oso abiada ezberdinekoak agintzen dute paraje elurtu eta jelaz hormatu horietan.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 484. orr.

Tanger ez da Afrikako gainerako parajeak bezalakoa.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 60. orr.

Beste aukera, urrutiko parajeak ikusteko amorrua dakarrenarentzat, "mundua ezagutzea" da.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 125. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Goiehenetxek horretarako aldez aurretik hautaturik zuen mendi paraje batean.  Berria - Kultura   2004-05-08

Sakana aldeko Unanua aldean -izotz tokia, izotz parajerik bada, Sakanakoa-, [...].  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 436. orr.

Katarain estudioan daude biak, Azkarateko (Nafarroa) natur paraje bikainaren erdi-erdian.  Berria - Kultura   2006-04-22

Mingarri zitzaidan gazte denboran bake-paraje izandako muino eta zelai leun haiek, orain balen ziztukada giro odoltsuan topatzea.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 279. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

herriko paraje (3); izeneko paraje batean (3); paraje bakartia (3); paraje ederrak (3); paraje ederrean (3); paraje latz (3); paraje mortu (3); paraje paregabe (3)


parakaidista iz paraxutista.

Akademia Militarrean zegoen, eta laster graduatuko zen parakaidista bezala, eta eguneroko bat idazten zuen.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 86. orr.

Bigarren Gerrate Handiaren hasieran, armada alemaniarrak Dunkerke bonbardatu eta Belgikari eraso egin zionean, belgikar askok uste tinko bat omen zeukan, alegia parakaidista naziak apaiz jantziak erabiltzen ari zirela aiseago mugitu ahal izateko.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 71. orr.

Araguako Parakaidisten Erregimentuan.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 89. orr.


parakera iz jarrera.

Horrela, behazun larrak sukarra ematen dionarengan, edo beste edozergatik gaixotasun gogorra nagusitzen denarengan, gorputz osoa perturbatzen da eta lehenkien parakera guztiak hankazgoratzen dira.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 269. orr.


parakimiko iz kimikoaren ordezkoa gertatzen dena.

Aspaldian utzi zenituen atzera hamazazpi urteak, eta bestetik jardunbide parakimikozko karrera luzeak hilduratu egin zaitu.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 261. orr.


paraklito iz Espiritu Santua.

JJPAF: Oi, Paraklitoa!  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 34. orr.


paralaxia iz gorputz baten kokapenaren itxurazko lekualdatzea, behatzailearen kokapenaren aldaketak eragina.

Paralaxia akats ñimiño batengatik.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 95. orr.

Telebista-pantaila baten aurrean lekuz aldatzen bagara, adibidez, ez da gure mugimenduak eragindako inolako perspektiba dinamikorik, inolako mugimendu paralaxiarik izango.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 45. orr.


paralela iz

Kargatu du bere FN Browning-a, bi kartutxo daramatzan paralela, eta bigarren basurdeari ere kale, hirugarrenari ere bai, horrela seirekin huts egin arte.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 38. orr.


paralelepipedo 1 iz aurpegiak paralelogramoak diren eta aurrez aurreko aurpegiak berdinak eta paraleloak dituen hexaedroa.

Paralelepipedo errektangeluar bat da.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 25. orr.

Lerro zuzenean zehar mugitzen den paralelepipedo angeluzuzen batean.  Xabier Olarra   «Estilo-Ariketak» - Raymond Queneau, 2005 - 241. orr.

Liburua eskuetan dugun gai bat dela baderitzogu ere, bera biltzen duen paralelepipedoan ostentzen bada ere, bere batasuna aldakorra eta erlatiboa da.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 30. orr.

• 2 paralelepipedoari dagokiona; paralelepidedoaren forma duena.

Gorputz paralelepipedo haiek bernizez beteriko ontziak izanak ziren: berniza birika-mamiturik, latorrizko ontziak ebaki zituzten, eta haien edukia han joan zen zaborren pilora.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 205. orr.


paralelismo iz kidekotasuna, antzekotasuna. ik paralelotasun.

Paralelismoak edo kointzidentziak, deitu nahi duzun bezala, baina kanpo-egitate horiek ez dira bi gizon horietako bakoitzaren bizitzaren barne-egia bezain garrantzitsuak.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 23. orr.

Polita da paralelismoa, nola bakoitzak bere aurreko gerran jartzen duen erreferentzia, gaitzen jatorria eta hizkuntzaren galbidea abiarazteko.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 103. orr.

Nobela honetan paralelismo eta kontraste asko ageri dira, batzuk oso esanguratsuak.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 22. orr.

Garibai herren utzi zuten pasadizo horretatik abiaturik, zer hobe Loiolako Inazio garaikidearekin paralelismo bat egitea baino arrasatear ikaslearen konbertsioa kontatzeko?  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 38. orr.

Horrela, gaizkiaren eta ongiaren arteko paralelismo saihestezina adieraziko dut.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 123. orr.

Paralelismorik garrantzitsuena gertakizunen ardatza bera izan liteke: bikoteen harremanak.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 22. orr.


paralelo 1 izond lerroez, planoez edo kidekoez mintzatuz, distantzia bera atxikitzen dutenak. (geometrian)

S letratik ardatzarekiko paraleloa den lerro bat egingo da zirkuluerdiaren ertzeraino, eta puntu horretan Y letra markatuko da.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4470. orr.

Paraleloak, ekuatorearen planoarekiko paralelo diren lurraren gainazaleko zirkuluak dira.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 291. orr.

Alde horretan bertan, lerro horrekin paralelo, beste lerro bat egiten da, zirkulua kanpotik ukitzen duena.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2430. orr.

Era honetako perspektiba-sistemetan, hiru dimentsioko espazioetan elkarren paralelo diren zuzenak puntu bateranzko konbergentzia duten zuzen (edo kurba) bilakatzen dira.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 200. orr.

D eta D' zuzen ebakitzaile bikotean, AA', BB', CC', lerro paralelo multzoak proportzioan dauden zuzenkiak ebakitzen ditu.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 47. orr.

Bi zuzen paraleloak dira, baldin eta hirugarren zuzen batekiko zutak badira.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 256. orr.

2 (bestelakoetan)

Bere hoteletik gertu zegoen, kale paralelo batean.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 138. orr.

Farol-ilarak piztu ziren, Extremadurako errepidean bi marra paralelo eratuz.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 187. orr.

Bi marratxo paralelo berdin-berdin, hutsarte mehe batez bereiziak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 297. orr.

Elkarren artean hiruzpalau metroko tartea zuten bi arrasto paralelo marraztu zituen haren puntaz patioko lur hilean.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 20. orr.

Gorputza, horrela, harriaren altura osoan zehar dauden bi lerro paraleloekin zedarrituta gelditzen da.  Berria - Kultura   2004-02-13

Luze gabe, bi argi luze eta paraleloren keinua begiztatu dute errepideaz bestaldeko oihan ertzean.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 118. orr.

Baratze hura bi alfonbra paralelok osatzen zutela esan zitekeen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 290. orr.

Barra paraleloetan aritzeko ezaugarri berezirik ez, baina erraztasuna dut.  Berria - Kirola   2004-08-11

· Snowboarda, eslalom paraleloa (gizonezkoak).  Berria - Kirola   2006-02-23

Snowboarda, erraldoi paraleloa (emakumezkoak).  Berria - Kirola   2006-02-24

3 (adizlagun edo predikatu gisa)

Trenbidea eta errepide nagusia paralelo doaz, herria mugatuz eta bien artean bilduz batere gustu onik gabe eraikitako etxeak.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 42. orr.

Pista baten goialdean zeuden: eskiak ondo paralelo, beren buruak pikoa zirudien maldan behera botatzeko prest.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 216. orr.

Gila galgatua zegoen, hau da, ontziaren gaina paralelo zegoen uraren planoari buruz.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 74. orr.

Bus-geltokiaren atzeko aldean eta trenbidearen paralelo, garai batean Austriaren bihitegi izandako eraikuntza luze erraldoiak daude, itsasoan eskuzabal sartzen den moila-adar baten gainean.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 42. orr.

Olibondoek ilara perfektuak osatzen zituzten, bidearen paralelo, eta Antonioren begiek lerroari jarraitzen zioten, zuhaitzez zuhaitz, olibaz oliba, infinituraino.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 103. orr.

4 beste gauza batekin kidetasuna duena.

Kontua duk..., ispiluez bestaldeko mundu paralelo sekretu hori hor dagoela.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 53. orr.

Etorkizuneko istorio paraleloren bat bilatzen saiatu zen ispiluaren bestaldean.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 195. orr.

Pentsamendu bikoitz eta paraleloak egiten zizkizun adimenak aldi berean.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 36. orr.

Hainbat herri berez hustu ziren 50eko hamarkadan; beste batzuetan, Itoitzen, Artozkin edo Muniainen, beste fenomeno paralelo bat gertatu da: eragindako despopulazioa.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 145. orr.

Gobernuak ez du onartuko bere agindupetik kanpo egon daitekeen segurtasun indar paralelorik.  Berria - Mundua   2006-04-07

Bazen, beraz, beste bigarren historia bat, ikastetxeak goitik irentsarazi zigunarekiko paraleloa?  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 174. orr.

Lydiek bizitza paralelo bat egingo balu bezala zen.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 193. orr.

Saia gaitezen irudikatzen gure unibertsoaren antzeko beste unibertso paralelo bat, ikusezina baina egiazkoa, Babelgo Liburutegia deituko diogu.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 24. orr.

Ondoko urratsa 2007an eginen lukete, berezko instituzio paralelo bat sortuz.  Berria - Euskal Herria   2004-01-23

Konfuziar filosofia sinikoa Ekialde Urruneko Gizartean Txinan suspertzea eta Aristotelesen filosofia helenikoa Erdi Aroko Mendebaldeko Kristandadean suspertzea gertaera paraleloak izan ziren hainbat aldetatik.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 457. orr.

Bi bilakaera paralelo horiek biologikoak ziren inondik ere.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 270. orr.

Administrazioak kontrolatu ezin duen errolda paralelo bat dago sortua Euskal Herriaren sustraietan barrena.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 80. orr.

Beizamako hilketaren ondoreneko hilabeteetan bi gerra paralelo gertatu ziren: bata egunkarien eta bertsolarien (eta euskarazko aldizkaritxoen) artean, bakoitzak bere hizkuntza erabiliz, eta bestea erdal eta euskal gizataldeen artean.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 288. orr.

Modu paraleloan landu behar ditugu bi bideak. ik beherago 9.  Berria - Gaiak   2004-05-15

Era paraleloan aurkeztutako istorioak kontatzen ditu, eta horien arteko harremana azaltzen doa, gutxika-gutxika.  Berria - Kultura   2006-01-25

• 5 iz beste batekiko paraleloa den lerroa.

Zuzen batetik kanpo dagoen puntu batetik zuzen horren paralelo bat pasatzen da, eta bat bakarra.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 169. orr.

Paraleloei buruzko 5. postulatuaz da idazlana.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 255. orr.

Hori ikusita, paraleloen beste interpretazio bat egin zuen al Khaiamek: bi zuzen paraleloak dira, baldin eta hirugarren zuzen batekiko zutak badira.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 256. orr.

-Paralelo bat bestea baino luzeagoa zeukan!  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 298. orr.

6 Lurreko edo zeruko esferan, ekuatorearekiko paraleloa den zirkulua.

Geografoek asmaturiko meridianoek eta paraleloek sare bat zabaltzen dute lurraren inguruan.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 291. orr.

Paralelo eta meridianoen arteko sareetan harrapatuta.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 77. orr.

Musika ere jartzen zuten iragan ekainera arte 38. paraleloan: gerra ereserkiak iparraldean, eta demokrazia eta askatasunaren aldeko himnoak hegoaldean.  Berria - Mundua   2004-07-09

Bukharako khanerria hogeita hamazazpigarren eta berrogeita batgarren paraleloen artean hedatzen da iparretik hegora, eta hirurogeita batgarren eta hirurogeita seigarren meridianoen artean ekialdetik mendebaldera.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 49. orr.

Udazkena laburra da alderdi haietan, nahiz Siberiako eskualde hori ez egon berrogeita hamabosgarren paralelotik gora, hau da, ez Edinburgo eta Kopenhage baino garaiago.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 356. orr.

Hegan egitea mendeetan, meridianoetan eta paraleloetan zehar.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 262. orr.

7 berdintasun edo kidetasun erlazioa.

Ezar liteke nolabaiteko paraleloa, ez erabat kapritxosoa, trebatze moral eta intelektual horren eta konfuziar klasiko sinikoei buruzko heziketaren artean.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 89. orr.

Bi garaien arteko paraleloa urrutirago ere eraman daiteke.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 231. orr.

Paralelo historiko honek erakusten du 1952an zenbateraino egon zitekeen etorkizuna ezkutuan Mendebaldeak munduaren gainerakoan izandako eragina aztertzen zuen Mendebaldeko baten buru-ikusmenarentzat.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 175. orr.

Lege-uniformetasun ekumenikoa ezarri zuen kolpe batean, bere Tsin-go erresuma zaharrean indarrean zegoen legeria berak konkistatu eta bereturiko sei estatu etsaien lurraldeetan ezartzea agindu zuenean, eta haren egitateak gutxienez bi paralelo moderno izan zituen Mendebaldean.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 65. orr.

8 paraleloansup_1 adlag denbora berean eta modu berean.

Rio de Janeiroko goi bilerarekin batera izan zen Foro alternatiboan ofizialaren paraleloan egindako goi bilera izan zen.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 95. orr.

Paraleloan luzatzen den Kordelieren karrikak lau elkarte bilgune bederen eskaintzen ditu.  Herria   2002-07-25

Logikoena zen paraleloan industria plana negoziatzea eta bestetik plan soziolaborala.  Berria - Ekonomia   2004-01-27

Espainiako Gobernuaren eta ETAren arteko elkarrizketak «paraleloan» joan behar du.  Berria - Harian   2006-03-23

9 (-ekin edo -en atzizkien eskuinean)

Astudillo Villamedianarekin eta Torquemadarekin lotzen zuen errepidearekin paraleloan joanak ginen ordura arte.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 143. orr.

Euskal Herriko borroka armatua Irlandakoarekin paraleloan joan da beti.  Berria - Harian   2006-03-24

Galeria horretarik -errepidearen paraleloan luzatzen zen-, lau eskailera-mailetan baratzera jaisten zen.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 140. orr.

Han itsasoaren paraleloan zeuden kaleek zenbakiak zituzten, eta itsasoari elkarzut zeudenek, berriz, letrak.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 129. orr.

10 paraleloansup_2 adlag buru positiboak edo kidekoak alde batetik eta negatiboak edo kidekoak bestetik elkarrekin lotuz. ik serie 7.

Eremu horietariko bakoitza, segmentu bakoitza, zelula beretan paraleloan diharduten hainbat homeogeneren konbinazioak definitzen du.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 111. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

egitura paralelo (3); instituzio paralelo (3); lerro paralelo (4); marra paralelo (3); mundu paralelo (3); paralelo gisa (3)

bilakaera paraleloa (3)

bide paraleloak (3); erakusketa paraleloak (3)

paraleloan joan (3)


paralelogramo iz aurrez aurreko aldeak berdinak eta paraleloak dituen laukia.

Hura agertu arte, ezin izan ziren egin irudi lerrozuzenen koadraturak baizik: laukizuzenarena, paralelogramoarena, trapezioarena.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 198. orr.


paraleloki adlag paraleloan, modu paraleloan.

Pentsamentu batek ematen zidan, oroz gain, minik handiena: nire bizitzarekiko paraleloki Beatriz berea biziz joango zela, minutuz minutu eta gaurik gau.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 220. orr.

Hogei urtetan hasi nintzen independenteki bizitzen, baina gehienetan bi edo hiru bizileku ukan izan ditut paraleloki: Bordele/Hendaia, Paue/Hendaia/Donibane Lohitzune, Montréal/Hendaia, Parise/Hendaia...  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 125. orr.

Pertsonaia zenbait binaka aterako dira liburuan zehar, paraleloki denbora eta lekuak gurutzatuz.  Berria - Kultura   2004-01-02

Era berean, sistematikoa den eta kategorien taulari paraleloki darion antolamenduaren legeztapenaren zordun gara oraindik.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 173. orr.

Alanbre sareetatik aski hurbil eta ortogonalki, presoen ohetegiak paraleloki altxatuak zituzten.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 11. orr.

Azken batean, dena doalako paraleloki eta ezer ez delako bukatzen.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 183. orr.

Paraleloki, elkarteak izendatu misione karguduna, Christian Rodriguez, egun berean presentatu da zinetegian lanean hasteko.  Herria   2002-11-21


paralelotasun iz paraleloa izateko nolakotasuna; kidetasuna, antzekotasuna. ik paralelismo.

Izan ere, ASren azterketa zehatzago batek erakusten du paralelotasun hau are zabalagoa dela.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 65. orr.

Egun hartan gertatutakoa ez zen ordea ondoriorik gabea izan, zeren eta humanista ospetsuak paralelotasun bat aurkitu baitzuen ibilera haren eta bizitza izpiritualaren artean.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 62. orr.

Dualismo kartesiarra bazterturik [...] izpirituaren eta naturaren harmonia eta paralelotasuna proklamatzen da, hots, bion monismo organiko-ebolutiboa, zientziak oraindik eman ezin ziena desirari eta irudimenari emanaraziz.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 80. orr.

Errazkeria litzateke datuon estrapolazioa eginda paralelotasun ideologikoak ontzea.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 168. orr.

Abade bien arteko paralelotasunak ez dira orain arteko datu horietan amaitzen, ostera.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 272. orr.

Izan ere, Baring-Gould-en "Aurrera, kristau-soldaduak" kantak eta Booth jeneralaren "Salbazio Armadak" hitzetan nahiz ekintzetan paralelotasun bat dute Elizaren lehenengo egunetaraino iristen dena,  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 83. orr.


paralesia ik paralisi.

paralesiatu ik paralizatu.

paralienar izlag/iz Atikako Paraliakoa; Paraliako biztanlea.

Hala ere, abiatu zinen salaminarra eta paralienarra ontzien buru... Ziziliaren menperatzera.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 107. orr.


paralinguistiko iz komunikazio bide natural ez-linguistikoei dagokiena.

Ondo esate horretan sartzen dira alderdi prosodikoak (intonazioa, isiluneak), alderdi paralinguistikoak (ebakera, erritmoa...) eta estralinguistikoak (keinuak, jarrera, distantzia...).  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 103. orr.

Alegia, ez dira kontuan hartzen bertsoaren gainerako alderdiak, hala nola prosodikoak, paralinguistikoak, extralinguistikoak eta musikalak.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 139. orr.

Elementu paralinguistikoak asko aldatzen dira hiztun-komunitatearen arabera, talde bakoitzak imintzio eta keinu kode propioa daukalako.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 8. orr.


paralinpiada iz elbarritasun motaren bat duten kirolariek jokatzen duten olinpiada.

Azken paralinpiadak ditu, eta ez du bere proban jardungo.  Berria - Kirola   2004-09-16

150 atleta, Paralinpiadetara joango diren 30 tartean.  Berria - Kirola   2004-05-29


paralinpiar (orobar paraolinpiar g.er. eta paraolimpiar g.er.) 1 izlag paralinpiadetakoa, paralinpiadei dagokiena.

Paralinpiar kirolean palmares luze eta bikainenetakoa duen kirolaria bilakatu da.  Berria - Kirola   2004-09-29

Bestetik, abuztuan eta irailean Olinpiar eta Paralinpiar Jokoak izango dira Atenasen.  Berria - Mundua   2004-03-07

Gaur amaituko dira Atenasko Paralinpiar Jokoak.  Berria - Kirola   2004-09-28

Hamar egun joan dira Turingo Neguko Paralinpiar Jokoak amaitu zirenetik.  Berria - Kirola   2006-03-29

Bi izango dira Paralinpiar Hiriak: Turin eta Sestriere.  Berria - Kirola   2006-03-10

Nazioarteko Paralinpiar Batzordeak atzo jakitera eman zuenez.  Berria - Kirola   2004-09-23

2 (izenondo gisa)

Goiz partean Sandra Gomez igerilari paralinpiarrak ongietorri hitzaldia eginen du Takoneran.  Berria - Harian   2005-05-21

Orduaren munduko marka hobetzen saiatuko da gaur, Basaurin, Javi Conde atleta paralinpiarra.  Berria - Kirola   2004-05-29

Igerilari nafarra da Gomez, eta iazko joko paralinpiarretan urrezko domina jaso zuen.  Berria - Harian   2005-05-21

3 iz paralinpiar kirolaria.

Proban hogei paralinpiar biltzea espero dute antolatzaileek.  Berria - Kirola   2004-02-20

Boccian paralinpiarrek baino ez dute jokatzen, baina bere jatorria Grezia klasikoan dago.  Berria - Kirola   2004-09-16

Paralinpiarren artean, Jose Castilla izan zen nagusi.  Berria - Kirola   2004-02-24

Azken paralinpiarra izanda, gehiago pentsatzen duzu etorkizunaz eta iraganaz, eta nostalgia pixka bat ere badut.  Berria - Kirola   2004-09-16

4 iz pl paralinpiar jokoak.

Euskal igerilariak bikain ari dira Paralinpiarretan.  Berria - Kirola   2004-09-22

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

atenasko paralinpiar jokoetan (4); neguko paralinpiar (6); paralinpiar joko (3); paralinpiar jokoak (20); paralinpiar jokoetako (3); paralinpiar jokoetan (19)

joko paralinpiarretan (4)


paralinpiko iz paralinpiar kirolaria.

Ia bi metroko kankailua, Sydneyko paralinpikoa bera, barra finkoan eta zaldi arkudunean zerbait irabazitakoa gainera, brontzezko domina edo diplomaren bat, horretaz ez zen ondo gogoratzen.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 92. orr.


paralisatu ik paralizatu.

paralisatzaile ik paralizatzaile.

paralisi (orobat paralisis g.er., paralesia eta pailesia g.er.) 1 iz higitzeko ahalmenaren galera. ik elbarritasun.

Pedro Mancanella Gaetako hiritarrak, paralisi batengatik, besoaren eta eskuaren erabilera galdu zuen, eta ahoa ere belarriraino okertua zeukan.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 441. orr.

Gorputzaren eskuin alde osoa paralisi oso larri batek hartuta, mugimenduarekin batera, sentimena, entzumena eta hitza galdu zituen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 873. orr.

Paralisiak jota geratu baitzen ezkerreko hankatik betiko.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 8. orr.

Herrixka berean, paralisiak jotako gazte bat ahoa ireki ezinik eta begiak oker-oker zituela gelditu zen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 440. orr.

Paralisiak jo aurretik, ardoa, etxekoa, gasnaren lagungarri, edatea medikuak debekatu zionean.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 98. orr.

Eta, legenarretik garbi eta paralisitik askaturik, erabateko osasuna lortu zuen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 272. orr.

Litekeena paralisiren batekin geratzea, nire emaztearen moduan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 140. orr.

Bihotzaren bat-bateko paralisiaz etorri zitzaion heriotza.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 308. orr.

Burmuineko paralisia duen Richard Pascuak, bestalde, oinak erabiltzen ditu teklatuko botoiak zapaltzeko.  Berria - Euskal Herria   2004-01-31

Garuneko paralisia dutenei laguntzeko elkartea.  Berria - Euskal Herria   2004-09-02

Odoljarioaren eraginez paralisi bat egon daiteke eta Sharonen mintzamena bera ere ukituta egon daiteke.  Berria - Mundua   2006-01-07

Paralisia arnasketa sistemara iristen denean hiltzen dira gaixoen %8.  Berria - Gaiak   2004-01-16

Paralisi orokorretik entzefalopatia kronikoraino, izaeraren neurositik deliriorik gabeko zorotasuneraino.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 49. orr.

2 irud/hed ik geldialdi.

Dublinek ere arima hautsia du, eta paralisiaz jotzen du bizkortze ahalegin oro.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 69. orr.

Idazten hasteko uneak mito zahar bat dakar, paralisiarena alegia.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 361. orr.

Arrazoi guztia edukitzearen pisu astunak harrapatuta, paralisi moduko batek harrapatzen gaitu sarritan.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 122. orr.

Pedro Manterola da, izatekotan, museoa paralisitik atera dezaketen bakarrenetakoa.  Berria - Kultura   2004-05-01

Estatuarekin negoziatzerakoan azken urteetan gertatu diren bezalako paralisiak gertatuko ez diren bermea izatea, Europan presentzia gehiago izatea eta udalerrien eskuduntzak areagotzea.  Berria - Euskal Herria   2004-05-12

Azkenik, demokrazia ez da ogi zerutik etorria, arazoak konpontzeko tresna baizik; demokrazia sagaratzeak, paralisia dakar.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 19. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Delphine Sallaberry Matxonekoak utzi gaitu nehor beha ez zagolarik pailesia kolpe baten biharamunean.  Herria   2004-03-04

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Etxe domotiko bat zabaldu dute Bartzelonan, garun-paralisia eta beste zenbait ezintasun dituzten pertsonentzako.  Berria - Gaiak   2004-10-05

Petankaren oso antzekoa da, eta gurpildun aulkietan jokatzen da, burmuin paralisi larrien edo ezindu fisikoen artean.  Berria - Kirola   2004-09-16

Dokumentuan «alferrikakoa», «porrota» eta «antolakuntza paralisia» eta gisako beste akusazioak egin dizkiote diputatuek, eta milioika dolar alferrik xahutzea leporatu.  Berria - Mundua   2006-02-16

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

paralisiak jota (3)


paralisiatu ik paralizatu.

paralisis ik paralisi.

paraliteratura iz denbora-pasako literatura, adituek literaturatzat hartzen ez duena.

Literatura kanonikoa eta literatura mediatikoa bereizi zituen atzoko hitzaldian; edota, beste hitz batzuekin esanda: literatura eta paraliteratura. Literaturako lanak bakana eta errepikaezina izatea bilatzen du; paraliteraturak, aitzitik, jarraipena izateko aukera izatea bilatzen du...  Berria - Kultura   2004-09-04

Paraliteraturarekin ez da literatura eraikitzen, ez da tradizioa aberasten.  Berria - Kultura   2004-09-04

Kanpoko eraginak paraliteraturara heltzen dira lehenik, zuringora, eta geroago eragin horiek literaturara heltzen dira, gorringora.  Berria - Kultura   2004-09-04

Paraliteraturak ekintzak kontatzen irakasten du, kontaketa antolatzen, hitz berriak ere irakasten ditu...  Berria - Kultura   2004-09-04


paralitiko (orobat paralitiku g.er.) 1 izond/iz paralisiak jota dagoena. ik elbarri.

Atso paralitikoa ematen duzu bolantean.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 204. orr.

Zergatik hiltzen dituzte haur jaioberriak, paralitikoak, oligofrenikoak, militarrak?  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 105. orr.

Logelako iluntasunean paralitikoaren aurpegi zurbil eroria ikusten nuela iruditu zitzaidan.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 16. orr.

-Parabolako paralitikoa baino okerrago nagok, baina enetzat ez zagok mirakulurik...  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 182. orr.

Artzainak Tahoetik bueltan eman zion azalpena errepikatu zuen haren hizkera bizkaitarra aski ondo imitatuz: "Mutil hau paralitiku gelditu ete da? pentsatu neban nik”.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 29. orr.

2 (izenondoekin)

Bestea, Judy, paralitiko zerebrala, ordutan eta ordutan egoten zen Gregekin eserita hura ere.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 67. orr.


paralitiku ik paralitiko.

paralizatu (orobat paralisatu g.er., paralisiatu g.er., paralesiatu g.er.) 1 da/du ad paralisiak joa gertatu; paralisiak jo. ik elbarritu.

Ezkerreko gorputz-erdia geratu zitzaion paralizatuta, eta horren eraginez, apoplexiaren aurretik baino gehiago estutu ziren ama-alabaren harremanak.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 307. orr.

Etxeko arazoen arduragatik egindako promesaz ahaztu zen, eta gorputzeko eskuinaldea paralizatu zitzaion.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 454. orr.

Burtziak sartu ondoren, izter-zainak ebaki zizkiola, dagaz, eta horrela paralizatu eta hebaindu zuela dukeak zezen hura.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 162. orr.

Toxopasmosiak beso bat paralizatu zion.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 232. orr.

Paralizaturik nengoen, ordea, ezin nuen hitz bat bera ere esan.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 31. orr.

Nire zerebroa paralizaturik zegoen gertatutakoa onartu ezinik, odola sentitzen nuen lokietan punpaka.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 134. orr.

Aurpegia biziki desitxuratua izateaz gain, partzialki paralizatua du, nahi gabe malkoak isurtzen ditu.  Berria - Mundua   2004-12-12

Erdian nago eta une batez izu kolpea sentitzen dut, arnasa paralizatzen dit, itolarria, eta instintiboki besoak azkarrago mugitzen ditut...  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 164. orr.

2 higitu ezinik gelditu; higitu ezinik utzi.

Ezin nintzen mugitu: paralizatuak nituen gihar guztiak, armiarma-sarean erori den eulia baino harrapatuago.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 124. orr.

Tigreak orro egin zuen, eta paralizaturik eta odol-hozturik geratu ginen han geundenak.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 567. orr.

Paralizatuta nengoen, nire ezinak lotuta nindukan: kanposantu batean nengoen, eta ni nintzen hilkutxakoa.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 133. orr.

Egitasmoak tentatzen ninduen, asko, adore faltak paralizatzen ninduen neurri berean.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 109. orr.

Izuak geldiarazi eta paralizatu egin zuen, finean.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 124. orr.

Pauso bat eman, eta paralizaturik bezala geratu nintzen berriro ere.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 206. orr.

Paralizatu antzean geratu zen Joselu, bihurrikeriaren batean harrapatutako umearen moduan.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 59. orr.

3 irud/hed

Haren ondorioz, sei hilabeteko grebak paralizatu zuen Palestina.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 200. orr.

Segurtasun Kontseiluko kideek «adostasuna bilatzeko ahaleginean» sarritan erakundea «paralizatu» egiten dutela gaineratu zuen.  Berria - Mundua   2004-09-17

Taldea paralizatu egin zen.  Berria - Kirola   2006-01-06

Herritarrak paralizatu egingo lirateke dena legeek aginduta egin beharko balute.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 179. orr.

4 (era burutua izenondo gisa)

Hain zuzen ere, Joycek salatu nahi zuen gizarte indargabetu, paralizatu eta ohiturei lotu huraxe.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 9. orr.


paralizatze iz paralisiak joa gertatzea; higitu ezinik gelditzea.

Aldaketa erradikala egin behar da erabakitzeko eran, orain hogeita bosten artean paralizatze arrisku handia baitago.  Berria - Euskal Herria   2004-06-04


paralizazio iz paralizatzea.

Correosek ez du langileen espedienteen paralizazioa bermatu.  Berria - Ekonomia   2004-01-03

Urtarrilaren 2an langileen asanbleak Correoseko zuzendaritzak aurkeztutako beste proposamen bat ukatu zuen, enpresak ez baitzuen «zigor espedienteen paralizazioa bermatzen».  Berria - Ekonomia   2004-01-08


paralogismo iz fede onez eginiko arrazoibide faltsua.

Horrela, Kantek bere sistema kritikorako abiapuntu duen arrazoimenaren paralogismoetako batera iristen gara.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 17. orr.

On partikularrak on publikoaren atzetik geratu behar duela esatea paralogismoa da: hori hiriaren nagusitasunari dagozkion kasuetan bakarrik gertatzen da.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 169. orr.

Inferentzia dialektiko honi paralogismo transzendentala deituko diot.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 151. orr.

Paralogismo logikoa formaren arabera gertatzen den arrazoimen-inferentziaren faltsutasuna da, edukia dena dela ere.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 152. orr.

Substantziatasunaren lehen paralogismoa.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 161. orr.

Psikologia transzendentalaren bigarren paralogismoaren kritika.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 162. orr.


paramakular izond

Nabaria zen erretinaren erdialdeak, makula aldeak -zorroztasun handirako eta finkamenerako ezpezializatutako aldeak, alegia-, ia ez zuela funtzionatzen, eta haren inguruko alde paramakularrari esker zuela halako ikusmena.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 125. orr.


paramentu (orobat paramenta) iz hormaren azala; horma.

XVIII. mendeko eraberritze lanek jatorrizko eliza erromanikoaren paramentuak estali zituztela eta, ondorioz, egun ikusten direnak baseliza «berriaren» paretak direla, horien atzetik jatorrizkoak ezkutatuta, kutxa batean sartuta izango balira bezala.  Berria - Kultura   2004-06-19

Akats horretan erori nahi ez duenak hutsik utzi beharko du bi paramentuen arteko tartea, eta barruan bi oin zabaleko hormak egin beharko ditu harri karratu gorriarekin edo adreilu errearekin edo silex harri arruntekin, ilaratan jarriz; eta paramentuak barruko beste horma horiekin lotu beharko ditu, burdinazko kakoak sartuz berunarekin hartuta.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1150. orr.

Markoaren gainetik ateratzen den paramentaren ezker-eskuin geratzen diren hegalak, oinarriak luzatu eta ingeletean elkartuz, zimazioarekin bat egiteraino luzatu behar dira.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2010. orr.


paramera iz paramo asko dagoen eremua.

Pagadia da, eta paramerak baino harantzago dauden sailetan zabaltzen da.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 143. orr.


parametro 1 iz kopuru aldagaitza, nahierara finkatzen dena eta aldagai askezko funtzio baten forma zehazten duena; kalkulu bateko elementu konstantea.

Palo Altoko astrofisikari batek, orbitaren parametroak zehatz-mehatz kalkulatu ondoren, "2001 SG506" izenaz bataiatu zuen.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 91. orr.

Nahiz errepikatzen den unitatea berbera izan, badira kontuan hartu beharreko beste parametro batzuk, hala nola, zenbat aldiz errepikatzen den unitate hori, [...].  Berria - Gaiak   2006-01-12

Parametro asko neurtzen dituzte bertan, tartean, oxigenoa eta uraren tenperatura.  Berria - Gaiak   2004-01-23

Hematokrito eta hemoglobinaz gain, beste parametro batzuk ere neurtuko dituzte, Analisiek odoleko hainbat parametro neurtuko dituzte, denak ere TKEren araudiak jasotzen dituen moduan.  Berria - Kirola   2004-08-20

2 irud/hed ik faktore.

Europako Batzordeak eta Kontseiluak finkatutako parametro ekonomiko eta sozialetara erabat egokitu beharrak langileen egoera kaltetuko du, esaterako industria bermoldaketak egin beharko dituztenean.  Berria - Mundua   2004-06-08

Bi parametrok definitzen dute formatua: irudiaren tamaina absolutuak eta haren neurri nagusien tamaina erlatiboak.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 138. orr.

Gizarte arkitektura aldatu egin da, mundua galtzaile eta irabazleen artean banatuz, parametro geografikoen arabera baino gehiago.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 83. orr.

Bada garaia masturbazioa beste edozein jokabide aztertzen den parametroekin aztertzeko: zer onura ditu?; ba al du ondorio txarrik?  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 24. orr.

Lanbideko parametroez neurtuz gero, arrakasta izugarria du, baina giza elkarreraginak -gizartekoak, sexualak- ez ditu "harrapatzen".  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 254. orr.

Ongizate sozioekonomikoa eta barne zein kanpo elkartasuna Europa mailako parametro modernoetara garatzeko  Berria - Euskal Herria   2004-07-07

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Euskararen kultur unibertsoak, izan ere, bere bizi-baldintza bereziak ditu; bere estrategia propioak garatzen ditu; [...]; bere merkatu-parametro eta masa kritiko bereziak ditu.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 35. orr.

Fisika klasikoaren ezein ekuaziok ez dauka denbora-parametrorik.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 31. orr.

'StarTiger 2' proiektuaren bidez astronauten bizi-parametroak neurtuko dituzten jantziak diseinatu nahi ditu Europako Espazio Agentziak.  Berria - Gaiak   2004-05-15

Kirol-parametroetan ohitua da gure bertsolari belaunaldia.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 52. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

parametro berri (3); parametro demokratikoetan (5); parametro ekonomiko (3)


paramilitar 1 izond armada baten egitura eta diziplinaren arabera antolatua dena.

Mexikotik irten gabe, bada Chiapasen talde paramilitar bat, Armada Zapatistaren kontra egitea duena xede.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 8. orr.

Talde paramilitar loialisten eta beste erakunde paramilitarren armen auziari ekitea geratzen zaigu.  Berria - Harian   2005-09-27

Horrez gain, beltxargetako bat jaso zuten bi carabinieri (polizia paramilitarra) sendagileen zaintzapean jarri zituzten, bada ezpada ere.  Berria - Gaiak   2006-02-12

Euren ustetan, Matute «egitura paramilitarraren borrero hutsa» besterik ez zen izan.  Berria - Euskal Herria   2004-10-17

2 hed

Mugimenduak isilak izan dira eta utzi dituzten zenbait lurralde lurralde paramilitarrak dira.  Berria - Harian   2005-06-22

IRAren ekintza paramilitarrak.  Berria - Harian   2005-07-29

3 iz talde paramilitar bateko kidea.

Euren bizi baldintzak hobetzeko asmoz komunitateetan bildu diren indigenak paramilitarren, militarren eta poliziaren biktima dira.  Berria - Harian   2005-06-22

Gerrillak, paramilitarrek eta soldaduek emakumeak sexu harremanak edukitzera behartzen dituztela salatu du AEBetako giza eskubideen aldeko erakundeak.  Berria - Gaiak   2004-02-20

Zure senarra paramilitarra da orduan.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 297. orr.

Guk paramilitarrei hilean hainbeste ordaintzen diegu eta babestu egiten gaituzte.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 297. orr.

Kontuan izan behar da paramilitar loialistek etxebizitza eta biztanle katolikoei erasotzen jarraitzen dutela.  Berria - Harian   2005-09-27

Iñigo Egiluz kooperante bilbotarra eta Jorge Luis Mazo apaiz kolonbiarra hil zituen eskuin muturreko paramilitarraren kontra.  Berria - Euskal Herria   2004-10-17

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

erakunde paramilitar (5); paramilitar kolonbiarrak (3); paramilitar kolonbiarren (3); paramilitar loialista (4); paramilitar loialistak (6); paramilitar loialistei (3); paramilitar loialistek (9); paramilitar loialisten (8); talde paramilitar (28); talde paramilitar loialista (3); talde paramilitar loialistei (3); talde paramilitar loialistek (4); talde paramilitar loialisten (5)

talde paramilitarrak (13); ustezko paramilitarrak (3)

talde paramilitarrei (3)

paramilitarrek armak entregatu (4); talde paramilitarrek (6)

auc talde paramilitarreko (3); talde paramilitarreko (15); talde paramilitarreko buru (3)

paramilitarren burua (4); polizia eta paramilitarren (3); talde paramilitarren (5)


paramilitarismo iz jarduera paramilitarra.

Paramilitarismoa gerrillarien gehiegikerien aurrean norbanakoek izandako erreakzioetatik sortu zela.  Berria - Mundua   2004-12-24

Londresek sortu zuen Behaketa Batzorde Independenteak paramilitarismoari buruz eta ekintza kriminalei buruz txosten bana argitaratuko ditu urrian eta urtarrilean.  Berria - Harian   2005-09-27

Paramilitarismoaren eta Londresen aginte zuzenaren bukaera eta denek parte hartuko duten gobernuaren eraketa eskura daude.  Berria - Mundua   2004-11-20

Juan Camilo Restrepok dio AUCrekiko negoziazioen ondorioz paramilitarismoa instituzionalizatu eta azken 25 urteotako nekazaritza kontraerreforma legeztatzen ari direla.  Berria - Mundua   2004-12-24


paraninfa iz ninfa modukoa.

Gurasoek espero zuten, amabitxiaren aldetik semearen etorkizuna hornitzeko zerbait, eta horregatik, haurrari aitabitxiaren izena emateko bakarrik agintzen duen aztura alboraturik, paraninfa horren izena gehitu zitzaion, mutilentzako adieran, hori bai.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 45. orr.


paraninfo iz unibertsitateetan, ospakizunak egiteko erabiltzen den gela berezia, ospakizun aretoa.

Urtero bezala, ikasturtea hasteko ekitaldi handia egin zuen Deustuko Unibertsitateak Bilboko egoitzako paraninfoan.  Berria - Euskal Herria   2004-09-28

Deustuko Unibertsitateko paraninfoan egin zuten, eta aretoa bete-beteta izan zen.  Berria - Euskal Herria   2004-09-19

Monterok emaitzen berri eman bezain laster, batzuen poza eta besteen tristura nabaria zen Zientzia eta Teknologia fakultateko Paraninfoan.  Berria - Euskal Herria   2004-03-25

600 pertsonak segitu zuten ekitaldia Paraninfo barrutik, eta beste 800 edo 1.000 inguruk aldameneko Unibertsitate eraikuntzako batean horretarako propio prestatutako zinema-aretoan.  Berria - Kultura   2004-02-17


paranoia 1 iz buru nahasmendua, pentsamendu logikoari eragiten ez dion delirio kronikoan edo ideia bakar bati eustean datzana.

Tabernakoak zorrotz beha zeuzkala iruditu zitzaien Mikeli eta bere paranoiari.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 241. orr.

Izarren Gerra zeritzan Reaganen paranoia hura zela eta, baseko biztanleria 10.000 soldadura igo omen zen.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 176. orr.

Horrek segurtasunaren paranoia sortzen du, baina ez du segurtasuna bermatzen.  Berria - Mundua   2004-07-25

Mundu guzian hedatzen dute berek pairatzen duten paranoia.  Herria   2004-01-08

Naziek ere, arraza garbiaren paranoia hartan, Polonian-eta bahitzen zituzten haurrak, germaniartzeko.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 28. orr.

Izarren Gerra zeritzan Reaganen paranoia hura zela eta, baseko biztanleria 10.000 soldadura igo omen zen.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 176. orr.

Paranoiatik monomaniaraino hel gaitezke, adimen-kozientetik ergeltasunaren lehen adigairaino, paralisi orokorretik entzefalopatia kronikoraino.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 49. orr.

Eskizofrenia: paranoiarekin batera buru gaixotasunik larriena da.  Berria - Euskal Herria   2004-10-28

Une horiexetan pizten zitzaidan zalantzaren paranoia: turkiarrak zer egin ote du Antjerekin?  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 119. orr.

Paranoia baten mende, gizon txikiak bere saihets-hezurrak zenbatu zituen, banan-banan: ez zitzaion bakar bat ere falta, jainkoari eskerrak.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 77. orr.

Zer paranoia zen hura, ordea?  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 50. orr.

Bere paranoian antisemitismo eta neonazismo tantak nahasten ditu.  Berria - Kirola   2004-07-23

"Zerbait" hori gezurretan ari da ia beti, baina paranoia on osasungarri batek hari kasu emateko ohartarazten dizu, eta paranoiak agindutakoa egiten duzu azkenean.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 60. orr.

Kontrako eztarriko psikiatrek idoro ziguten hipernormaltasuna paranoiaren era bat dela.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 125. orr.

Paranoia hutsa ote?  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 69. orr.

Erantsiko dut, kontakizuneko fraideak azaltzen duen paranoia politiko-erotiko hori ez dela neuk asmatua.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 228. orr.

"Zer da hau?", "zertan ari naiz?", "ze zentzu du honek?", "nondik nora nabil edo noa?"... izan ohi dira jeneralean paranoia arduratsuaren galderak. milurtekoaren inguruko paranoia amaigabe honetan.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 78. orr.

Gure paranoia guztiek borrero bakar bat izaten dute mehatxu.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 150. orr.

Hire paranoiak ditun horiek.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 14. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Aristotelesengandik hona izandako logikorik handiena, paranoia mota guztiek jota zegoen.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 15. orr.

Bizitza osoan egin ditudan loturek ere paranoia-puntu nabarmena zuten?  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 283. orr.

Gertatua senarraren paranoia-puntuari eragotzi zion Mary Welshek.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 306. orr.

Beste baten pertsonalitatean sartzean beti gaude paranoia arriskuan, baina horrekin ez zaigu burua joaten.  Berria - Kultura   2004-05-01

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

segurtasunaren paranoia (3)


paranoiatxo iz adkor paranoia.

Uste dut neure itzultzaile-halabeharrek eragindako paranoiatxo hola-halako batek baino zerbait funtsezkoagoak naramala bat-etortze hori seinalatzera.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 12. orr.


paranoide 1 izond paranoiaren antzekoa.

Aldiz, "Telebistarik ez, inkomunikazioa dakar eta" eta "Txinoen esperoan" ipuinek, irudiaren bitartekaritzari uko egiten dioten letralatra eta mistikoen desgaraiko egoera pintatzen digute: asperkeria frigidoa zein eldarnio paranoidea hurrenez hurren.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 9. orr.

2 izond/iz jokaera paranoideek joa dena.

Polimiliak -paranoide alkoholikoa, Sedanok esan zidanez- hiru egun egin zituen etxean aurikular handi batzuk jarrita, baina ezin izan zuen deus aurkitu, noski.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 190. orr.


paranoidetxo izond adkor paranoidea.

Baina oraindik gelditzen diren baserritar mendiganadu bakanentzat, jendejera betizu temoxo paranoidetxo horrentzat, zer gara gu?, nor gara gu?  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 169. orr.


paranoiko 1 izond paranoiari dagokiona; paranoiak joa.

Terrorismoari (borroka armatua euren hiztegi paranoikoan) etenbako gorazarre egitetik bizi da, beraz.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 302. orr.

Lotura paranoikoak egiten hasita nago?  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 283. orr.

Gizontxoaren istorio paranoikoan, pixkana-pixkana, herriko elezahar aspalditik temati errepikatu baten oihartzuna sumatzen hasia nintzen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 261. orr.

Jakina da behar bezalako emakume gaixoa garbimin eta zikin-beldur paranoiko batek harrapatua bizi dela.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 27. orr.

Jazarpenak Bobbyren izaera paranoikoa areagotu baino ez zuen egin.  Berria - Kirola   2004-07-23

Normala zirudien, baina nortasun ziklotimiko paranoiko hipotentso samarrekoa suertatu zen azkenean.  Xabier Olarra   «Estilo-Ariketak» - Raymond Queneau, 2005 - 113. orr.

Gaur geure gogoz uzten diogu bidea zabalik garbiketa antiseptikoari, garbiaren garbitu-behar paranoikoari.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 286. orr.

Estatua bezain paranoikoak bihurtzen ari ginen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 16. orr.

Noraren infidelitatea begien bistakoa zen, galderak egiten hasten nintzen eta dena ukatzen zuen, nik ezin nuen ezer demostratu, erotu nintzela zioen, paranoiko nengoela.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 41. orr.

2 (izen gisa)

Paranoikotzat joko ninduen.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 153. orr.

Paranoiko hark kontaturikoaz fidatzerik ote zegoen zerabilen Estherrek gogoan.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 124. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

metodo paranoiko (3); paranoiko bat naiz (3); paranoiko bihurtzen ari (3)


paranormal izond gertakariez mintzatuz, azalpen zientifikorik ez duena.

Jakina, fenomeno paranormalak maite ditugu denok!  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 82. orr.

Etxean 0-4 galtzen doan taldearen lehen gola Liga ematen duen gola balitz bezala ospatzea gertakari paranormaltzat har daiteke.  Berria - Kirola   2004-03-12


paraofizial izond ofiziala izan ez baina ofizialtzat hartzen dena.

Lintxamenduak ezker zein eskuin, aldra paraofizial zein iraultzaileetan izan ditu aldekoak, baita Lynch bera jaio aurretik ere, jakina.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 168. orr.


paraolimpiar ik paralinpiar.

paraolinpiar ik paralinpiar.

parapatetiko izond

Tajo ibaia han atzean genuela, gazte bi poetak, bata asmatikoa bestea sintomatikoa, biak parapatetikoak, portugesez olerkiak esaten.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 39. orr.


parapente iz kirol paraxut laukizuzena.

Nylonez egindako parapente bat jarri zioten.  Berria - Gaiak   2004-09-09

Parapenteak hamar metroko luzera eta hiru metroko zabalera zuen.  Berria - Gaiak   2004-09-09

Gizon bat ito da Bidarten parapente egiten ari zela.  Berria - Euskal Herria   2004-04-20

Parapentean beste bizpahiru hegaldi egin ondoren.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 211. orr.

Nima sherpa gazteak, Nima, Namtxeko sherpa nobelako pertsonaia nagusiak, parapentean ibili nahi du.  Berria - Kultura   2006-04-27

Frantzian parapentean ibiltzen ikasi zuenetik, hara eta hona joaten dela asteburuetan, hegan egitera...  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 205. orr.

Literatura nik barruan daukadana ateratzeko modua da; nik parapentean salto egiteko daukadan modua.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 244. orr.


parapentezale izond parapentearen zale dena.

Telebistan ikusi izan genituen, behin edo behin, parapentezaleak hegan, Alpeetako mendietan.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 205. orr.


parapetatu, parapeta, parapetazen da/du ad zerbaiten atzean babestu.

Hamar bat polizia daude beste horrenbeste postutan parapetatuta.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 12. orr.


parapeto 1 iz tiroetatik-eta babesteko pareta, ezponda edo kidekoa.

Lurrezko parapeto laukoitz berria ere hantxe baineukan, neronen aurre-aurrean, jaurtikitako granaden irteera Gazteluko kanpaiaz abisatzerakoan, traba larri bihurtuta.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 278. orr.

Arieteari eusten ziotenen buruen gainetik, parapeto bat jartzen zen dorretxo baten modukoa, bi soldadu babesean jarri eta inolako arriskurik gabe etsaiek zer egin nahi zuten zelatatu eta aurrez abisatzeko ederki balio zuena.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 5190. orr.

Urbiara iritsi baino lehen [...] lubakiak eta parapetoak nonahi.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 208. orr.

Igande batzuetan herriak zezenketak antolatzen ditu eta plaza hau dauka anfiteatrotzat, parapetoaren luzean zoruan iltzaturiko zutabeetarako lotuneek erakusten duten bezala.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 136. orr.

Bainu-askak paretaren eta parapetoaren tartean daukan zabalerak ez du izan behar sei oin baino txikiagoa.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2530. orr.

2 erokikoetatik babesteko hesia.

Parapeto batek babesturiko ur gardenezko geruza batek bete du kobazulo osoa.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 152. orr.


paraplasmo iz

Ageri denez, "paraplasmo" batez ari gara, betiko forma baten aldean erantsiriko forma bat ezartzeaz, hau da, sortze bati buruz azken batean.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 204. orr.


paraplegiko (orobat paraplejiko; Euskaltzaindiaren Hiztegian paraplegia agertzen da) izond/iz gorputz atal simetrikoetako (bereziki bi zangoetako) paralisia duena.

Halako batean eguzki aldeko mailaditik agure zantar, totel eta paraplegiko bat altxatu dun erruki-etxeko mojatxo baten laguntzaz.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 11. orr.

Haietako bat paraplegikoa zen eta beste bat adimen urrikoa. kazetari askoren aitzinean, gaixotasun larriak zituzten paraplejiko batzuk, bat-batean, aulkitik zutitu eta ibiltzen hasi ziren, Lazaro moderno batzuk izango balira bezala.  Berria - Mundua   2004-06-08


paraplejiko ik paraplegiko.

parapolizial 1 izond taldeez-eta mintzatuz, poliziatik at, eta itxuraz poliziari laguntzeko, indarkeria erabiltzen duena.

1981ean hiru euskal herritar hil zituen Batallón Vasco Español erakunde parapolizialak Hego Euskal Herrian.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 122. orr.

1977 eta 1980 bitartean 89 euskal herritar hil ziren, militateen ekintza-istripuetan batzuk, eta gehien-gehienak Poliziaren eta talde parapolizialen erasoetan.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 116. orr.

PSOEk 1982an agintea eskuratu bezain pronto euskal erresistentziarekin amaitzeko martxan jarri zuen GAL izeneko talde parapoliziala.  Berria - Euskal Herria   2004-03-21

Gorputz polizialek 160 hildako eta talde parapolizialek 67 inguru» eragin dituztela.  Berria - Euskal Herria   2004-03-03

Beharrezkoa da indar polizial eta parapolizialek eragindako beste hainbat biktimaren lan taldea ere eratzea.  Berria - Euskal Herria   2006-03-02

2 talde parapolizialena, talde parapolizialei dagokinena.

1979ko urtarrilean Jose Manuel Pagoaga Gallastegi Peixoto larri zauritu zuten eraso parapolizial batean.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 170. orr.

Jokaera «parapolizialak» erabiltzea egotzi die Aralarrek.  Berria - Euskal Herria   2006-01-27

3 (izen gisa)

Polizien eta parapolizien indarkeriaren biktimei.  Berria - Euskal Herria   2004-01-31

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

erakunde parapolizialak (3)


parapsikologia iz oraindik ongi ezagutzen ez diren gertakari psikikoen azterketa.

Erantzun baten bila ibili zen filosofian, ideologietan, psikologian, baita parapsikologian ere, eta aseko zuen teoriarik ezean, larrimin horrekin segitu beharko zuen beti.  Berria - Kultura   2004-07-14

Borreroari, zenbait alditan, egoerak beharturik, in situ lan egitea tokatu zaio; hala futbol partidu batean, nola parapsikologiari buruzko seminario batean.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 74. orr.


parapsikologo iz parapsikologian espezialista den medikua.

J.O. SARRIEGI, parapsikologoa.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 235. orr.


parasitatu, parasita, parasitatzen du ad norbaiten bizkarroi gisa bizi. irud/hed

Parasitatzen nauen gaitzaren erroen ikertzea, aitaren trahitzea liteke neuretako.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 336. orr.


parasitismo iz norbaiten bizkarroi gisa bizi denaren egoera. irud/hed

Alternatiba teorikoak badaude, jakina: atzerri laguntza areagotzea, baina beharrari erantzungo liokeen laguntza, ez hango edo hemengo oligarkia batzuen onerakoa, eta parasitismorik gabea, gainera.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 259. orr.

Laguntza horietako asko lanarekin bateraezinak direnez, lanik ez egitera bultzatzen dutela -alegia, "parasitismo soziala" sustatzen-, edota laguntza eskatu behar duenaren "pobreziaren estigma" areagotzen.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 152. orr.

Parasitismo kulturala ederresten eta zilegitzen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 170. orr.

Lanik ez egitea anitzentzat bekatua zen, parasitismo bekaitz tematsua.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 54. orr.


parasito 1 izond/iz animaliez edo landareez mintzatuz, izaki bizi baten gorputzean, haren bizkarretik eta hari kalte eraginez bizi dena. ik bizkarroi.

Eltxo parasito baten bidez kutsatzen dira gizakiak malariarekin.  Berria - Gaiak   2006-04-14

Hortxe dauzkagu mikroorganismo parasitoak, gaitzen eragileak...  Berria - Gaiak   2006-04-06

Gorotz gramo bakar batean 10 milioi birus, milioi bat bakterio eta 1.000 parasito inguru daude.  Berria - Gaiak   2004-06-24

Giza gorputza prestatuta dago hainbat mikrobio, birus, bakterio, onddo eta parasitok kalterik egin ez diezaioten.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 119. orr.

Digestio-aparatuan espezialista zen lagun batek esan zidanez, hesteetako infekzio larri bat zuen, cryptosporidium parvum izeneko parasitoak eraginda, itxura batean.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 260. orr.

Eltxoek zabaltzen duten Plasmodioum faciparum izeneko parasitoari erasaten dio zuzenean.  Berria - Gaiak   2004-10-16

Horrela, zure idealaren arabera bizi ahal izango zara aurrerantzean, alabatxo: parasito baten antzera alegia, senarraren kontura...  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 167. orr.

2 irud/hed

Eusko Jaurlaritzako kapar parasito bat gehiago.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 72. orr.

Horra euskal iraultzaile parasitoa, nere izenarekin nere bihotza erre nahian.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 183. orr.

Ez dakit ohar horrek zein helburu duen, alderdi baten parasito bihurtu nahi duen edo zer.  Berria - Euskal Herria   2004-01-17

Hareharria mesprezatu samarra dute geologoek, uste dut erresuma mineraleko parasitoen artean sailkatzen dutela.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 140. orr.


parasitosi iz parasitoek eragindako eritasuna.

Haurtzarotik jasaten omen zuen parasitosi horren ondorioen artean migrainak, arreta falta eta lan luzeei aurre egiteko ezintasuna egon zitezkeela jakin zuen.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 136. orr.


parasoil ik parasola.

parasola (orobat parasol, paisol eta parasoil g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian parasola agertzen da) 1 iz ipar aterkia. ik guardasol.

Anartean, bai uztailean eta bai abuztuaren lehen egunetan, Iparralde honetan dauden udatiarrek parasolak edo euritakoak erosi dituzte, ondartza gelditzen dela jenderik gabe, umezurtz.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 56. orr.

Xinpleki jantzia zen atsoak, paisola irekirik zeukan esku batean, eta bertzean aldiz, janari plata txiki bat.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 94. orr.

Anhauzeko eliza koka ahala betea zen eta zonbait kanpoan paisolen azpian...  Herria   2003-01-14

Goizetik, Aldudeko plaza bete da jendez eta... parasolez.  Herria   2004-10-21

2 eguzkitakoa.

Familia jostariak, beren paperezko poltsa, ontzi eta palekin, parasol eta botilekin, neska zoriontsuak eta eguzkiak erreak, beren eguzki kremekin, mutil belztu bularralde irtenekikoak eta haien inbidiaz zeuden mutil zurbil txalekoz jantziak.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 201. orr.

Derbitxeak, gerriraino biluzik eta ileak buruan parasol baten gisa hedaturik, dantzan ari ziren suaren gainean, hankak airean eskuekin ukitzen zituztela.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 98. orr.

3 eguzki parasola

Urratsez urrats, xut-xuta, lumadun xapel zabal bat buruan, iguzki-paisol bat eskuan, kana bat bezala zerabilena, bazoan lehen lerrotan zuen bere kaderaraino.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 43. orr.


parasta ik parrasta.

parataktiko izond gramatikan, koordinazioari dagokiona.

Aurrez landuriko osagaien antolakuntza parataktikotzat hartu zuen muntaia.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 162. orr.

Gauza asko nahasten dira hor aldi berean: herri-kontalaritzaren aipamena, Döblinen idazkeran ahozkotasunak zuen garrantzia, obrak egituratzeko Döblinen bide parataktiko episodikoa.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 161. orr.


paratestu iz testu baten inguruan agertzen diren testuen multzoa.

Nobela hau, aurreko hiru iturri horietatik sortua da, baina, batez ere, eta egileak liburuaren paratestuetan oso argi adierazten duen bezala (hitzaurrea, epilogoa, azken solasa...) helburu didaktikoa duen narrazio literarioa dugu nobela hau.  Berria - Kultura   2004-04-11

Paratestutik abiatu dut ibilbidea, titulutik, hain zuzen ere.  Berria - Kultura   2004-12-18

Lehenik hizkuntzan [...] azpimarratu behar baita euskaraz den bertsione bakarra dugula hemen begien aitzinean; bigarren, aitzin-testu edo paratestuetan, bertsione honetan baitira bakarrik aurkitzen.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 51. orr.


paratestual izond paratestuarena, paratestuari dagokiona.

Eta bertsolarien kinesiaz zer esan? Baliabide paratestualak epai irizpideetan ostatu hartu duten honetan, badira horri etekina ateratzen asmatu dutena.  Berria - Harian   2005-12-18


paratu, para, paratzen (orobat parau g.er.) 1 du ad jarri.

Eskuburdinak hik paratuko dizkiok?  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 272. orr.

Aparkatzea galaraztearren Udalak paratutako jardineretariko batera hustu nuen sabela.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 10. orr.

Afixak paratu dituzte: "Kamaradak...!".  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 28. orr.

Neskatila jantziak paratzen zizkion, andrakiletak ematen zizkion, neska balitz bezala mintzatzen zitzaion.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 99. orr.

Esku bat paratu zuen osaba Jeffen sorbalden gainean.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 154. orr.

Taxistak fardelak paratuak zituen maletegian eta kotxe gainean.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 95. orr.

Gasa bildu bat paratu zidan azalaren eta haragiaren artean, "jarioari eusteko", azaldu zidanez.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 180. orr.

Egun batez, salmenta oholtxoetan, gorteko jaun-andrerik ezagunenen izenak paratu zituen esleituriko oilar, arraia eta berdelen parean.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 349. orr.

Izengoitia paratu zidan: "Nabarrenkoxeko zezenkoa".  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 209. orr.

Evak begi berde ilunak paratu zituen Idoiaren keinu iheskorretan.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 147. orr.

-Isuna paratzen badidate, hiretik pagatuko diagu.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 10. orr.

Paratzen dizkioten oztopoak ez baitira nolanahikoak.  Berria - Euskal Herria   2004-09-12

Ongi zagon, baina orduan baldintza bat paratuko dinat.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 353. orr.

Lehengo fraide berberak edo beste fraide batek paratu du mintzaldia latinez.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 237. orr.

Mahaia paratzeko astia izanen dute agian!  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 214. orr.

2 (adizlagun eta kidekoen eskuinean)

Alemanek demokratikoki paratu zuten tronuan Hitler.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 44. orr.

Muxarra batzuk geneuzkan erretzen paratuak.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 160. orr.

Gerorako uzten ibili da, hilabeteetan, orri zuriaren aurrean jarri beharko zueneko unea, lehenbiziko nota jo beharko zuenekoa, eltzea sutan paratzekoa.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 161. orr.

Martxan jarri dute irrati nazionala abian paratzeko proiektua.  Berria - Harian   2005-06-01

Autoa martxan paratu zuen.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 229. orr.

Gizonek, neke handiz, Errebantxa igeri paratzea lortu zuten; eta Stede Bonnet maiorra, bere lehen konkistak puzturik, itsasora irten zen ostera.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 155. orr.

Loreak erorita zeuden, eta ondo paratu ditut.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 108. orr.

Ohetik jaiki eta belauniko paratzen nintzen, aitak erregalatu zidan gurutzearen aitzinean.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 185. orr.

Hitz parea elkarrekin paratzea nahikoa izaten da batzuetan, bere soiltasunean, ideia bat bideratzeko.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 59. orr.

Begirada gainean paratu zidanean eutsi egin nion, inoiz ez bezala, dena galdu eta aurreiritzirik gabe bizitza zerotik hasten duenaren antzera.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 134. orr.

Keinu azkar batez, kreditu-txartela platertxoaren gainean paratu zuen.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 352. orr.

Maniobraburuak hankak telegrafoaren mahai gainean paratu eta leihotik zeru urdinari begira gelditu zen.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 55. orr.

Atzean zeu azalduko zara eskopetaren kanoia nire bizkarrean paratuta.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 182. orr.

Gero, bide zorroa itxi eta bizkarrean paratu zuen.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 87. orr.

Arrisku baten aurrean paratzen du zubiak gizona, eta hartan iragotzeko erabakiak, salbatu edo kondenatu eginen du.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 30. orr.

Kopeta leihoaren kontra paratu dut.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 68. orr.

Jartoki batzu ere han-hemenka paratu hor ibiliko den jendearentzat.  Herria   2005-02-03

Jaurtileku egokia arretaz bilatu, kanoia hantxe tentuz paratu, eta handik egin behar izaten da aurrerantzean tiro.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 9. orr.

3 (bertsoak eta kidekoak)

Jazinto bertsolaria, Dorretoko Ixteban "Miruaren" enkarguz bertso haiek paratu omen zituena: [...].  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 47. orr.

Jarraian, bertso batzuk paratu zizkion Becchinari, zeinak ez baitzekien haiek irakurtzen.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 82. orr.

Bertso hau Manuel Lekuonak paratu zuen, 1936ko gerra aurretik.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 105. orr.

Trenean baten batek olerkiak paratuko dizkio, aspaldi gurean kantuak ateratzen ziren legez, hau da, lilura hutsez.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 19. orr.

4 prestatu.

Jainkoek dena gizakientzat paratu dutela pentsatzen dutenean, egiazko arrazoitik alde guztietan asko urruntzen direla dirudi.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 109. orr.

Gela eguzkitsu bat paratu zion.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 45. orr.

Edo CIAk edo MI6ak (edo estralurtarrek) paratutako ke-errezela bat.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 180. orr.

Naturak oso gaizki paratu izango zukeen gizadia -esan genezake Kanten antzera- laborariek edo etxekoandreek, zer egin behar duten jakiteko, filosofoaren zain egon beharko balute!  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 44. orr.

Diskurtsoak paratu, txostenak taxutu, prentsa oharrak idatzi.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 254. orr.

Bestalde, aipagarria da Selected letters -Gutun hautatuak-, idazlearen biografo ofizial Carlos Baker ezagunak 1982an paraturiko edizioa.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 306. orr.

Obra hau itzultzeko, Tullio de Mauro-k paraturiko edizio kritikoaz baliatu naiz.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 24. orr.

1988an, James Mellonek handik jasotako bi bat mila lekukotasunetarik hogeita bat bildu, eta liburu bat paratu zuen: Bullwhip Days.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 161. orr.

• 5 da ad jarri.

Azkoaga kapitainaren aginte-hotsaren menera, gizonak lerro ia zuzenetan paratu ziren.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 60. orr.

Mikel Strogoffen atzean paratu zen, xafla zabaleko sable kako bat eskuan.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 317. orr.

Aurrean paratu nintzaion, zentzarazi nahian; baina haren hitz bakarra: kitto!  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 70. orr.

Alboan paratu zaidan emakume idazleak Carlosen pasadizoa kondatzen dit.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 208. orr.

Gau mahaiaren aurrean paratu zen, eskuak antxumaturik, Quenuri aurrez aurre begira.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 228. orr.

Orduan altxatu, epailearen aurrean zutik paratu, eta sutan, bere gaztelania eskasean jaurti zion epaimahaiari: [...].  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 11. orr.

Baserriko kare zurizko hormaren kontra paratu nintzen, buruz behera, neukan beso bakarraren gainean.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 128. orr.

Forma orotako itsasontziak eta neurri orotako txalupak etxeen aitzinean paratuak, dorrearen pean lotuak.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 107. orr.

Ni leihotik begira paraturik ere, lipar batez behintzat, joandako denbora bestaldera isurtzen zen-eta...  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 38. orr.

Peter goxo-goxo paratu zen ohearen oinean, egurrezko barran, eta luze begiratu zion.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 267. orr.

Honek denak esan gura du, ez gaudela paraturik munduaren aurrez aurre, haren barruan baizik.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 59. orr.

Bertako arduraduna, gizon lodi eta besamotza, sutan paratu da, eta nirekin joan da gidari patxadatsuak zeuden tokiraino.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 153. orr.

Baina batzuk -suharrenak, suak hartuenak-, dena emateko prest bezala, edo lehenago, dena kentzeko prest paratu ziren.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 97. orr.

· Hitzik gabe bezala paratu naiz: [...].  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 233. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

adibideak paratu (3); aitzinean paratu (4); alboan paratu (3); aretoan paratu (5); argazkiak paratu (3); aurrean paratu (23); aurrean paratu zen (5); aurrean paratu zuen (3); begira paratu (6); beha paratu (16); beha paratu zen (6); eni beha paratu (3)

erakusketa paratu (10); erakusketa paratu du (3); eskua gainean paratu (3)

kontra paratu (6); lanak paratu (8); lanak paratu dituzte (5); lurrean paratu (3); mahai gainean paratu (5); mahaian paratu (4)

obra paratu (4); obra paratu dituzte (3); ondoan paratu (8)

paratu da (4); paratu du (29); paratu zen (27); paratu zuen (44)

parean paratu (4)

gainean paratua (5); paratua den (3); paratua zen (3); paratua zuten (3)

mahaiak paratuko (3)

aurrean paraturik (6); beha paraturik (5); gainean paraturik (8); paraturik zeuden (3)

paratutako erakusketa (3)

paratutako erakusketa (3)

elkarren ondoan paratzea (3)

aurrean paratzen (10); beha paratzen (25); beha paratzen nintzen (4); beha paratzen zela (7); eni beha paratzen (4); gainean paratzen (7)

paratzen da (4); paratzen du (7); paratzen zen (10); paratzen zuen (6)


paratxoke iz kolpe-leungailua. ik kolpe 13.

Ez ikaragarria halere: paratxokea eta faro bana geratu dira hondatuta.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 175. orr.

Agian auto paratxokeetako gogorgarriak izango dituk, edo misiletako perkutoreak...  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 30. orr.

Kalean hamabosten bat metrora aparkatutako auto batera iritsi nintzen, eta aurreko aldean makurtuta geratu, paratxokearen ondoan.  Xabier Olarra   «Iruzurgilea» - James Cain, 2002 - 139. orr.


paratxut ik paraxut.

paratxutista ik paraxutista.

paratzaile 1 iz paratzen duen pertsona. ik jartzaile.

Baina inprentako paratzailea kontsultatu ondoren, hipotesi hura guztiz baztertu zuen, ia.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 165. orr.

New Orleansko mafioso zuri baten andre are zuriagoa, ordu eta erdian bere senarrari inon diren adar guztien paratzaile.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 167. orr.

Argitaratu zutenean, ordea, hona zer idatzi zuen argitalpenaren paratzaileak: [...].  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 163. orr.

FBIren txostenaren paratzailea informatzaile hitza ipintzean bere buruaz ari da.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 157. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Poligonotik kanpo, hesi paratzaileak lanean ari ziren.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 32. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

hesi paratzaileak (3)


paratze 1 iz jartzea.

Ezizenak sortzeko ere erabili dute idazle batzuek silabak atzeraka paratze hori.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 119. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Lehengusinaz aldatu paratze-lanetan, eta dena konponduko zela pentsatzen zuen margolariak, koadroak bere pasioa zirelako eta ez zuelako jasaten, garai haietan, lan amaitugabearen mehatxua.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 111. orr.


parau ik paratu.

paraxut (orobat paratxut g.er.) 1 iz hegazkinetatik jauzi egiten duten pertsonen edo botatzen diren gauzen abiadura gutxitzeko erabiltzen den gailua, airean zabaltzen denean aterki handi baten itxura hartzen duena. ik jausgailu.

Paraxut bana eman ziguten bi-helizeko hegazkinera igo bezain pronto.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 219. orr.

Europako bazter txikituren batera jauzi egingo nuen paraxutaz, gosez hiltzen ari ziren mutiko eta neskato galduak salbatzera.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 120. orr.

Izan ote dute noizbait paraxuta ez irekitzeko tentaziorik?  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 83. orr.

Paraxut zurigorri mordoa ikusten nuen han, nire azpian.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 220. orr.

Paraxuta ahaztuta salto egin dudala.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 89. orr.

Mars Expressen kamararekin robotaren paraxutak aurkitzen saiatuko dira.  Berria - Gaiak   2004-01-08

Kapsula Utahko desertura erori zen asteazkenean, paraxutek huts egin ostean.  Berria - Gaiak   2004-09-11

Nola biziko nintzen bada eternitate osoan kantu baten barruan, paraxutarekin salto egin eta kantuaren adarretan zintzilik geratuta ez bazen?  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 219. orr.

2 irud/hed

Osasuna, beraz, eta paraxut bat zure biharamunean dagoen amildegi horretarako.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 106. orr.

Hitzek propultsio indarra galdu zuten hegazkinen aldean; eta paraxutik gabe geratu zen memoria.  Berria - Kultura   2004-07-21

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

paraxutek huts egin (4)


paraxutatu izond paraxut baten bidez jaurtia.

Alemanei salatua, arma paraxutatu batzuren gordetzen ari zela bildua.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 31. orr.


paraxutista (orobat paratxutista g.er.) iz paraxutarekin jauzi egiteko prestatu den pertsona.

Alemaniarrek jakinarazi dutenez, Frantziako kostaldean ingeles paraxutistak jaitsi dira.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 323. orr.

AEBetako Armadako paraxutistek aurreko egunetan base militarraren inguruan egindako ikusketetan hainbat arma biltegi aurkitu zituztela jakinarazi zuen atzo koronelak.  Berria - Mundua   2004-01-18

Zeruaren amildegian berdeak ikusten zaizkit begiak, esan ohi zuen William Lang paraxutistak, hegazkinetik jauzi egin aurretik.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 82. orr.

Paraxutista asko ere lurreratu dira.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 324. orr.

Kafea hurrupatzen ari zarelarik, norbait nabari duzu aldamenean, paraxutisten txapela gorria daramana.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 142. orr.

Zenbat gauza bururatzen zaizkio paraxutista beti beherantz datorren bitartean?  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 82. orr.

Paraxutisten kasta bat sortu zuan orduan, supergizonak, kolorez apainduak, nabala gerrian eta fusilak eskuetan karriken jaun eta jabe paseatzen zirenak, musulman airea edo itxura zeukan edonor goratik hartuz.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 248. orr.

Zuhaitzean gelditzen den paraxutista bezala, hankak alferrik astintzen.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 61. orr.

Norentzat da zerua amildegi bat, paraxutista batentzat ez bada?  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 82. orr.

Espainiako Armadako Paraxutisten Brigadak eta Infanteria unitateek ariketak egingo zituztela Euskal Herrian irailaren 19 eta 24 bitartean.  Berria - Euskal Herria   2004-09-21


parazetamol iz analgesiko gisa eta orobat sukarraren kontra erabiltzen den sendagaia.

Ikerketek frogatu dute atxilotutako lagunari atzemandako substantzia ez zela heroina, parazetamol eta kafeinaren arteko nahasketa bat baizik.  Berria - Euskal Herria   2004-02-12

Radio Racional entzuten duzu, Bud batzuk aldean eta parazetamola begi-bistatik galdu barik.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 141. orr.


parazientzia iz zientziaren ordezkoa egiten duen jarduera.

Baina Himmlerren asmoa haratago doa: Wewelsburg SSen ideologiaren eta parazientzia arioen santutegi bihurtu nahi du.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 262. orr.


parazientzialari iz parazientzian aritzen den pertsona.

Hizkuntzalari, doktore, jakintsu, matematikari eta enigmazale ugari ibili dira eskuizkribuaren ezkutukoak argitu nahiz azkeneko ehun urte hauetan, eta horiekin batera, saltsero, berritsu, pseudojakile eta parazientzialari ugari.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 47. orr.


pardel ik fardel.

pardeltxo ik fardeltxo.

pardeltzar ik fardeltzar.

pardo izond arrea.

Margo ilunxka, zerua mendebal aldeko laino arrexkak berdindua, pardo zirudion hori, estimatua zuen laborariak.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 204. orr.


pare (orobat par g.er.) iz 1 batera doazen kideko bi izaki edo gauzaren multzoa. ik biko.

Hitz pareak ditugu, beraz, eta pare horiek aztertzeari ekiteko, atal honen sarreran egin dugun sailkapenaz baliatuko gara: [...].  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 81. orr.

Joaten naizenean hogei pare erosiko ditut.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 191. orr.

-Ipinidazu sei pare -gaineratu zuen Kirxak.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 71. orr.

Hiru pare oinetako jarri zizkidan aztergai.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 107. orr.

A zer parea!  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 32. orr.

Disoziazioak ere pare homofonikoak sortzen ditu: jakinez/jakin ez, etakideak/eta kideak, bihar/bi har...  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 80. orr.

Hots unitate bakarrak bereizten dituen hitz bik osatzen dute pare minimoa deitua, esaterako gazt. perro/pero, eusk. katu/patu.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 128. orr.

Egia da, bai, pare minimo bat aurkitzen dugunean ziur egon gaitezkeela bereizkuntza fonemiko baten aurrean gaudela.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 128. orr.

Finalean haatik 22-6 galdu du Poueyts-Bessonart pareak.  Herria   2005-09-08

ik bikote.

Gero, 12tik goiti pareak: Sorhuet-Oçafrain, Idart-Istillarte, Carricart-Errecart, [...].  Herria   2005-06-02

Gaueko tema errepikakorrari nolabait erantzun nahiz, osabak eskainitako alfabeto berria eta kidetza bedeinkatuen ilara hartu dut eskuetan, eta pareak bilatzen hasi.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 81. orr.

2 (hitz elkartuen bigarren osagai gisa)

3 andere pareak ere azkar, pilota huts horrekin, beti irabazle!  Herria   2005-03-17

Tira, horra hor, ezkontide-pare zoriontsua, bat bederen.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 130. orr.

Mozkor pare ederra zuek biok, upel hondogabeok, hondamena ekarriko diozue nagusiari!  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 367. orr.

Orain bere titi parea dauka ikusmiran.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 106. orr.

Jauna, jauna, eros iezadazu uso pare hau...  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 100. orr.

Hamabi idi-pare zituen aurretik, Eliseok hamabigarrena zeramalarik.  Elizen arteko biblia   1 Erg 19,19

23 kromosoma pareak zatitu ondoren, banan bana aztertzen dira.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 91. orr.

Bi alkandora, hiru galtza pare, eta jaka beltz bat, eskoziar oihalezko partxea zuena.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 37. orr.

Gustatu al zitzaion arrebari atzoko galtza parea?  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 93. orr.

Artilezko 2 galtzerdi pare, bakoitza 1,00=2,00.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 64. orr.

Bufalo bat hantxe zutik, gure aurrean, trenbidearen lerro-pare zuzenaren erdian.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 51. orr.

Borobil eta biribil hitz parean, zein biribilago?  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 248. orr.

ik beherago 7.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

-Botika zabaldu aurretik enkargu parea egin behar dut.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 51. orr.

Frantsesez ikasten egon nintzen uda pare hartan, hitz batez, ondorio hau atera nuen: [...].  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 121. orr.

Harat burumakur, hiru begi pare malkotan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 238. orr.

Musu pare bana eman zioten elkarri.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 256. orr.

Kontua da Pliushkinek bota-pare bakarra zeukala etxean mendeko guztientzat.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 185. orr.

Frantziatik iritsita, beraz, eta egun pare bakar batean 600 gerrillari bildu zituen berriro bere agindupean.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 220. orr.

Eskularru-pare sendoa jantzi.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 48. orr.

Buztana milikatzen zidaan bururatzeko eta ene koskoil pare ximurtua musuka ausikitzen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 40. orr.

Galtzerdi-pare marroi gorrixka eskuan zuela.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 182. orr.

Eta hantxe, bi uxol urtsu eta orrotsu elkartzen diren zubi-gunean, pasa genuen ordu pare gogoangarri bat.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 333. orr.

Zalgurdia mantso-mantso zihoan burdinazko ate-pare bikain baterantz.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 75. orr.

Baratzean dexente goseturik, omen, atxikitzen omen zituen dozena pare antzara.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 272. orr.

"Hi eta ni berdinak gaituk", esan zidan, "bildumagile ero parea".  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 145. orr.

-Hau alu parea!  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 132. orr.

"Umeak bezala", "tontoak bezala" edo "hara ze tonto parea" esaten ziguten.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 290. orr.

Ikatz puxka parea ziren begiak.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 69. orr.

3 balio berdintasuna.

Kanbioa parea baino baxuago dagoenean, galdu egiten du zordun gisa, eta irabazi hartzekodun gisa; galdu egiten du erosle gisa, eta irabazi saltzaile gisa.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 77. orr.

Baldin eta Irlandatik Ingalaterrarako kanbioa parea baino beherago badago, eta Ingalaterratik Holandarakoa ere parea baino beherago badago, Irlandatik Holandarakoa are beherago egongo da.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 78. orr.

Frantzian balio berdinak eta pisu berdinak Holandan balio eta pisu berdina ematen dutenean, kanbioa parean dagoela esaten da.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 76. orr.

4 pl musean, balio bereko bi karta. ik pareko 7.

Bainan hunen azken tantoetan eztabada bat sortu da, baizik eta Euskadiko jokolari batek pareak zituela erranik eta ondotik agertu da ez zuela.  Herria   2002-10-17

5 frantziar feudalismoan, erregearen maila bereko noblea.

Hektor eta Akiles alegia, eta Troiako guda, eta Frantziako hamabi Pareak, eta Ingalaterrako Artur, oraindaino bele bihurturik dabilena.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 97. orr.

Orreagan, Erroldanen adarra dago, habe handi bat adinakoa; seinale, diot nik, izan zirela hamabi Pareak eta Pierresak, eta Zidak, eta gainerako zaldunak; beren ibilkizunetara joaki direla, jendeak dioen horietakoak.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 98. orr.

6 -en pare

Ongi pentsatua, maltzur bilbatua, berriro ere ni pailazoaren pare utzi eta barre egin ahal izan dezaten. Urdearen pare hustu zen.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 194. orr.

Goiz guzia, arima herratu baten pare ibili nintzen Parisen barna.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 139. orr.

Elkarri zeharka begiratzen zioten hitzik egin gabe, animalia mesfidatien pare.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 46. orr.

-Beirakiaren pare gara -jarraitzen du-, eta are beirakia baino perilos eta hauskorrago.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 123. orr.

Taxitik jaitsirik, tximistaren pare abiatu ziren apartamentura.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 264. orr.

Tximistaren pare, bi anaiak hango zuhaitzetako batera igo ziren.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 16. orr.

Klarionaren pare zurbildu zen Hanna.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 67. orr.

Gogorrago oraino Azkuek, asaba zaharren baratza eta gure arbaso beneragarri eta menderakaitz ustekoak kakaren pare jarriaz.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 158. orr.

Hitzak orbelaren pare dira, ia geldirik, poliki-poliki arrastaka doan erraldoi baten bizkar bustian.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 170. orr.

Arrazoi bat gehiago zimaurraren pare sentitzeko.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 392. orr.

Jende hiztun jakituna ur-axalean kinkirrin ergelean nekatzen den harri xapalaren pare da.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 18. orr.

Bularretakoa pixka bat jaitsi, eta bular bat irten zitzaion, paradisuko sagar jaioberriaren pare.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 76. orr.

Tximistaren pare abiatu ginen aldapa behera, bihurguneetan irrist eginez.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 144. orr.

Bildots baten pare harrapatu zuten, eta otso baten pare tratatu.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 75. orr.

7 parean adlag ondoan, alboan.

Parean, Saddle uhartean, lehenengo euskal marinelen hilerriak.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 140. orr.

Parean komentu zahar bat izan zitekeena genuen.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 171. orr.

Parean iragaitean, zer egin behar nuen?  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 102. orr.

Berehala, zaldi beltz ikusgarri bat parean jarri zaio, trostan.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 23. orr.

-Ume horrek gosea du! -parean pasatu den emakumeak.  Arantxa Iturbe   «Ai, ama», 1999 - 37. orr.

Senarra parean du neskatxen diosalei irribarrez erantzuten, eta bera senarrari besotik helduta doa kalean gora, harro.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 30. orr.

Bera eta Aiora ditut parean.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 73. orr.

La Sorbonne parean genuela geratu ginen egun hartan.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 29. orr.

Estimatuko nuen horrelako apaiz bat parean egokitu izan balitzait.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 140. orr.

Noiz jakin zuen ni ninduela parean, gezia jaurti aitzin ala jaurti ondoan?  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 204. orr.

Beti bezala, usoak parean pausatu dira eguzki mikoaren bila.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 125. orr.

Arratsaldean, itzulerako bidean, Arroako parean, Sarak esan zidan: [...].  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 205. orr.

Makina batek irudikatuko du hegazkin hori eta behar diren kalkuluak egin, Donostiako parean pasatzean Victoria Eugenia gainean eror ez dadin.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 116. orr.

8 (hitz elkarkuetan bigarren osagai gisa)

Estomaka sentitzen du bular parean, nola estutzen dion eztarria.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 65. orr.

Aho parean paratu dizkit patetikoki pintaturiko azkazalak.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 53. orr.

Jantzi luze fin-fin bat zeraman, gerri parean xingola zurbil batez eutsia.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 91. orr.

Artzainaren etxe parean ibi moduko bat zegoen, eta harri zapalekin egindako pasabide bat.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 220. orr.

Neure baitatik ateratzen nau atari parean luzaz egoteak, auzo marmartiendako solasbide.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 51. orr.

Itxurak gordetzeko, Van Daandarren leiho parean geratu nintzen lehendabizi, baina handik pixka batera Peter ikustera igo nintzen.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 237. orr.

Bikote susmagarri bat, nire apartamentu parean, 20. ezkaratzean.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 178. orr.

Nazionalera Altea parean irtengo ginela erabaki genuen.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 59. orr.

1961ean, Ebro ibaiak Zaragoza parean, uholdean, ia 7 metro igo zuen uraren altuera.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 27. orr.

49 autobusak, Simago parean hartuz gero, Otxarkoagaraino eramango zaitu.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 61. orr.

9 (-en atzizkiaren eskuinean)

Bihotzaren parean tatuaje bat dauka, ez dakit zerena.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 239. orr.

Listaria nire begien parean jarri zuen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 59. orr.

Are gehiago hurbildu nintzaion, belarria ahoaren parean jartzeraino.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 80. orr.

Osaba gelako leihoaren parean zegoen, kanpora begira.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 85. orr.

Telefonoa -Josuren ganberaren parean pareta gainean paratua- modelo zaharrekoa zen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 209. orr.

Ate baten parean zaudete.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 184. orr.

Hesi bakoitzaren parean, zeremonia bera: gelditu, paperak erakutsi, galdera pare bati erantzun, eta aurrera.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 56. orr.

Herriko etxearen aitzineko plaza horren parean, bada karrika bat, eliza nagusirat buruz doana, arkupe batzuekin.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 46. orr.

Eutsi egin nion, hala eta guztiz ere, harik eta biak elkarren parean izan ziren arte.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 128. orr.

Ene parean gelditu zen, ustekabez.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 35. orr.

Garaipen arkuaren parean zeuden.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 295. orr.

Darwinen teoriaren parean jarri dira zientziarekin zerikusirik ez duten doktrina eta sinesmenak.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 21. orr.

Mamreren parean dagoen Makpela soroko harpean, Kanaango lurraldean.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 136. orr.

10 pareko ik pareko.
11 parera adlag ondora, albora.

Biak kanpora irten ziren, eta ni parera bildu nintzaien.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 120. orr.

Bera parera heltzerako argi eta garbi zegoen bidaia hura suizidio hutsa zela.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 86. orr.

Haren gainetik beraren pentsamenduak batak besteari jarraitzen zioten inoiz parera iritsi ez elkartu gabe.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 96. orr.

Gelditzeko imintzioak egin zizkigun parera iritsita.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 79. orr.

Hura parera heldu zitzaion eta, aurreratzen ari zelarik, Abasek eskua sorbaldan pausaturik, erabakitasunez eta tinkotasunez esan zion: [...].  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 60. orr.

Amorruaren su isil hura amatatu nahirik edo, parera hurreratu zitzaidan.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 232. orr.

Portugesak parera iritsi dira.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 149. orr.

· Bertsolari honek beti espero ez zitezkeen arrazoi moduak plazaratzen zituen, bitxiak, bereziak, parera etorri edo ez.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 115. orr.

12 (hitz elkarkuetan bigarren osagai gisa)

Errotaren aurretik pasa zen, Ubanberen etxe parera iristera zihoan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 98. orr.

Etxe parera iristen naiz.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 180. orr.

Lore koloretsuz beteriko biribilgune parera iritsi direnean.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 114. orr.

Hurrengo goizean, margolariaren estudio parera iritsi, eta gizon bat ikusi zuten atarian sartzen.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 99. orr.

Besaburu parera altxatu zuen esku zabaldua, geldiarazteko keinu harekin -ez autoritarioa, baina bai hertsagarria-, eta itxaroteko esan zidan.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 85. orr.

Jarri genuen hilormaren kontra, berak bere errosarioa bihotz parera eraman zuen.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 237. orr.

Sarrailatxoa ireki eta bi hatzen artean bat hartuz, sudur parera eraman zuen aurrena, begiak itxita usaintzeko.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 201. orr.

Atximurkada ere egin zuen izter parera heldu zenean, ziztada sentitzeko.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 86. orr.

13 (-en atzizkiaren eskuinean)

Mikel Strogoff iritsi zen lehenbizi haren parera.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 179. orr.

Nesken parera heldu zenean autoa mantsotu eta bazterbidera sartu zuen, nesken kontrako norabidean. Cumhail bere semearen parera heldu eta Bran laztantzen hasi zen.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 74. orr.

"Itxoin pasilloan", esan zidan Joseba eta bion gelaren parera iritsi ginenean.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 418. orr.

Ibilian-ibilian, iritsi ziren tai-txi egiten ari den jende multzo baten parera.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 149. orr.

Zubi txikitu baten parera heldu ginelarik, bizikletatik jaitsarazi nuen.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 44. orr.

-A, zeu zara -esan dio Aliziak eskuineko eskua bularraren parera jasoz-.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 156. orr.

Penelope ez da zure parera iristen, ez edertasunean, ez gaztetasunean, hilkorra baita hura.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 23. orr.

14 paretik adlag ondotik, albotik.

Paretik iragatean, burua bertzaldera biratu nuen Volvoaren argiei itzuri beharrez.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 229. orr.

Erregek, paretik iragatean, harengan pausatu zituen begiak.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 54. orr.

Gider-kolpeka kendu zituen paretik lehen arerioak.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 110. orr.

Gero aterantz joan da bizkor: ia astirik ere ez dut izan, paretik kentzeko.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 21. orr.

-Kendu paretik -esan zion saltzaileak petralduta, Harry alboratuz.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 48. orr.

-Alde egin ezak nire paretik, Andres, benetan ari nauk.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 32. orr.

Inspektorea jendea lasaiatzen saiatzen da, paretik baztertzen.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 160. orr.

Aita etorri zitzaidan gogora, haren usaina paretik pasatu zitzaidan, haize leun bat, oroitzapen bat bezala. kameretatik ikusi dute telefonotik hoska, eta paretik, preferentziatik, jaurti duten bala isilak kopeta zulatu dio, garbi, espanturik gabe, ia dotoreziaz esango nuke.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 32. orr.

15 (-en atzizkiaren eskuinean)

Iristen ari ginela, gure paretik zihoan mutil bat seinalatu zigun Hermannek.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 81. orr.

Gure begien paretik desagertu aurretik, ordea, hitzok izan zituen guretzat opari: [...].  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 152. orr.

Etxera bidean, beste emakume ilehori eta begi-urdin baten paretik igaro ginen.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 16. orr.

Lehengo arrastotik ibili beharra neukan, ohol-gazteluen artetik, gure eskolaren aurretik, Josebaren eta Adrianen etxeen paretik.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 172. orr.

Kafetxe baten paretik igaro zen.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 169. orr.

Antzina Paramounten estudioak egon ziren tokiko aparkalekuaren paretik igaro nintzen.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 10. orr.

Bestaldeko espaloia hondartzaren eta bainuko etxolen paretik doa.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 205. orr.

16 (hitz elkarkuetan bigarren osagai gisa)

Hurrengo lainoa agertu eta leiho paretik erabat desagertu arte ez naiz jaikiko.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 31. orr.

Adrianen etxe paretik pasa ginen aurrena; Josebarenetik geroxeago.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 167. orr.

Etxerako bidean Dibinaren zapata-denda paretik pasa zen. Orduantxe ari ginen Begoñako Amabirjinaren eliza paretik pasatzen.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 51. orr.

Harekin batean iragana nintzen ate paretik, barnera sartu gabe.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 242. orr.

Gero, sei zazpi arrainmodu saskian, plaia paretik alderik alde pasatzen ziren arraunean.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 69. orr.

Ababorrera egin genuen eta Harriandi paretik joan ginen, uhin zipriztinek masaila bustitzen zigutela.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 190. orr.

Esku hotz batek kalpar luzeak baztertu zizkidan aurpegi paretik.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 160. orr.

17 pare bat (izen baten ezkerrean)

Pare bat orrialde aurrerago.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 173. orr.

Afari eder bat eta pare bat gramo, finetik.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 164. orr.

Apenas geratzen diren pare bat lokal. emakume-bizikleta bat zen, auzotik pare bat kilometrora zegoen paper-lantegi batera lanera joateko amak garai batean erabilia.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 28. orr.

Ni lepagogorturik altxatzen nintzen handik, telebista aurrean pare bat ordu segidan pasatzen nituenean.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 8. orr.

Pare bat minutu itxaron eta alde egin nuen, ez bat eta ez bi, neska gaixoa besoetan.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 194. orr.

Gorpuak bazeramala pare bat egun arbolatik zintzilik. itxaron dezagun beste pare bat aste.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 104. orr.

Medikuek etsipena emana diotela, ezta pare bat hilabeterako bizitza ere.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 155. orr.

Sara nobela saltzen ahalegindu zen, pare bat igandez, plaza berrian antolatzen den azokan.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 13. orr.

Pare bat aldiz, urduritasunak eraginik, atezainen arreta jasotzen zuela iruditu zitzaion.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 51. orr.

Handik pare bat ordura hil zen, Sophieren besoetan.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 107. orr.

Belarrira pare bat hitz esan eta "Ulertzen?" gaineratu besterik ez zuen egin.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 221. orr.

Bostehunen bat orritan sartzen da (ehun eta berrogeita hamar orriko bibliografia eta pare bat mila ohar argigarri barne direla), autoritatezko argumentuz.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 102. orr.

Iraun, pare bat aste baizik ez zuen iraun.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 111. orr.

18 (izen baten eskuinean)

Ivy hantxe, oraindik jantzi gabe, pomelo pare bat plater batean paratzen ari eta niri galdezka ea kaferik nahi al nuen.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 91. orr.

Hamar edo hamabost minutuko kuluxka pare bat baino ez.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 349. orr.

-Dei pare bat egiteko lana kendu didak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 95. orr.

Beste orgasmo pare bat eta kito.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 106. orr.

Emadazu ordu pare bat eta zeuk ere izugarria ikusiko duzu...  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 85. orr.

Oso pentsatua zekarrela esan zion, aste pare bat Alpeetan bakarrik pasa ondoren, beltzaran eta eder etorri zenean.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 54. orr.

Hilabete pare bat geroago institututik kanporatu ninduten.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 13. orr.

Jesarleku pare bat aurreragoko andrak ez zuen inorekin hitz egiten.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 14. orr.

Milioi pare bat utzi balizkit bederen...  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 230. orr.

Zurezko ontzi batzuk ikusi nituen, kutxa txiki zahar pare bat, oihalak eta arropa zaharrak, eta baliorik gabeko tresna batzuk.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 17. orr.

Hirugarren solairuan (neure pare-parean, hortaz), begirale izuti pare bat: Mendibiltarrak.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 12. orr.

Izpi galdu pare bat islatzen zuen ilunantzean.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 16. orr.

19 (izena ezabaturik)

Gutienez, pare bat falta zaizkidak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 148. orr.

Beste honelako pare bat egin eta laster hire anaia futbolista subnormal hori bezain sano eta lirain egongo haiz!  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 10. orr.

Edonori oilo-ipurdia jartzeko moduko pare bat salduko diat.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 123. orr.

Ontzat eman zuen lana, gardenak baitziren, pare bat-edo oso onak.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 178. orr.

Hartu bezain laster, pare bat paparrean jarri ditu.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 61. orr.

20 pare-pare adlag pare-parean.

Ohexkan etzateko gizona lurretik altxatu zutenean ikusi omen zioten zauria alkandora urratuaren azpian, zauri bakarra, bihotzaren pare-pare.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 11. orr.

21 pare-parean adlag

Pare-parean daude orain, hogei zentimetro aire besterik ez bien artean.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 175. orr.

Nire burua eta oreinarena tirabide berean eta pare-parean heuzkaan, heure aurean, hamar zentimetroko tarteaz gehienez ere.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 157. orr.

Pare-parean bizi naiz, badakizu, Les Fleurs Vertesko hotel horretan.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 194. orr.

Txanelaren branka zurubiaren pare-parean izan zenean, Maisua makurtu egin zen, apal, atrakatzeko maniobran laguntzearren.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 388. orr.

Berriro eman zidaten ikuspegidun gela hura, Sena aldera, eta oraindik inoiz bisitatu ez dudan Louvre ditxosozkora, juxtu pare-parean.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 144. orr.

Munduaren ezaguera argia pare-parean doala gure burmuinaren mugekin.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 116. orr.

Estasiak hartuta egoten zen, enkanteko kakoetatik zintzilik zeuden birika handi haien pare-parean.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 254. orr.

Elkarren pare-parean joan ziren snitcharen bila...  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 169. orr.

Puntuan, egundoko ekaitza sortu zen pare-parean, tximist eta oinaztu, trumoi eta erauntsi, goiak behera lehertzeraino.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 71. orr.

Eman zion euskaldunari goitik behera haserre bizian, eta buru gainean, burukian, jo zuen pare-parean.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 42. orr.

Gaur egun integrismo musulmanaz besterik ez da mintzatzen; baina, pare-parean, katolikoa ere pil-pilean dago.  Berria - Gaiak   2004-11-19

Apustuak pare-parean daude.  Berria - Kirola   2006-03-19

22 pare-parekosup_1 izlag

Pare-pareko harmailetatik etorri zen tiroa, iritsi zen bala, preferentziatik alegia, eta ehun bat metro izango dira handik hona. "Laguntza eman behar diegu pateratan datozenei" eta "patera hartuz datozen hoiei eman diezaiegun babes" argudiaketaren aldetik pare-parekoak dira.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 133. orr.

-Estepan Lauaxeta, Estepan Mallarmé poeta frantsesaren pare-parekoa, eta gorago ere iritsiko dena.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 77. orr.

23 pare-parekosup_2 izlag aukerakoa.

Izan ere, aipaturiko 2.775 doinu horietan, batzuk badira sentimendu epiko indartsuak adierazteko egokiak; beste batzuk sentimendu dramatikoak adierazteko dira pare-parekoak.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 82. orr.

Bertsoa, irratiz emateko pare-pareko jeneroa da.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 166. orr.

24 pare-parera adlag

Animalia bat, ziur aski untxiren bat, errepidera irten zitzaigun arrapaladan pare-parera.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 227. orr.

Hementxe dator pare-parera halako atsotitz hura, -Santxok esan- zeinekin habilen esadak eta zein haizen esango nik.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 147. orr.

· Eta hartan, Joanes pare-pareraino hurreratu zitzaidan, eta berba bakar bat xuxurlatu zidan, bi, hiru, hamaika aldiz.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 263. orr.

25 pare-paretik adlag

Pare-paretik iragan behar izaten dute sar-ateran ibiltzen diren guztiek.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 195. orr.

26 parerik ez izan berdinik ez izan.

Ai Jimmy, ez duzu parerik! -zutik jarri eta atximur egin zion besoko giharrean-.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 190. orr.

Ez da egia Porto Seguroko garai haiek parerik ez zutela.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 163. orr.

Euskal Herriak ez baitu parerik.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 166. orr.

Hau da nire printzesa!, munduan parerik ez duena!  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 10. orr.

Jakin ezazue zaldi-ferratzen ez dudala parerik.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 187. orr.

Europan parerik ez duen memoria historiko tragikoa heredatu dugu etxeetan.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 10. orr.

Patioko atera iritsi zen, parerik ez zuen dekorazio seljuktarreko arku sekulakoa baitzuen.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 127. orr.

Norma Lúcia oheko erregina zela kontatu zion, inork ez zuela txortan egiten hark bezala, parerik ez zuela, unibertsoaren zortzigarren miraria zela.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 52. orr.

27 parerik gabesup_1 adlag

guztien gailen baitzen ageri, parerik gabe mundu honetan, bikaintasunaren gailurrean.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 183. orr.

Bosgarrena da, batere argirik gabeko ilun beltza, ezen parerik gabe, mundu honetako su edozeinek baino gehiago erretzen duen su hura, ilun eta beltza, argi izpirik gabea da.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 85. orr.

28 parerik gabesup_2 izond ik paregabe.

Nola egiten zitzaion orain higuingarri ordura arte itsu-itsuan irensten zuen delicatessen parerik gabea?  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 63. orr.

Laboratorioa erakutsi zidaten, non izaki berezi, parerik gabe bat baineukan zain: hemezortzi urte inguruko neska mando bat, ileak suzko eta begiak berde, zehar, maltzur eta bitxi.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 93. orr.

Formatu berriarekin, irudi digitalen kalitatea parerik gabea dela nabarmendu zuen.  Berria - Gaiak   2006-04-01

Artelan baten egilea parerik gabea da, ezin ordeztuzkoa.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 177. orr.

Parerik gabea izatea, alegia.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 145. orr.

Forma horrek ez du zertan izanik jainko gorago batek behiala sortu zuenaren berdina; bai, ordea, parerik gabea, beste sorkari oro bezala.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 24. orr.

Ah!, zein urruntasun distiratsua, miragarria, Lurrean parerik gabea!  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 322. orr.

29 parerik gabeko izlag

Parerik gabeko nolakotasun bati parerik gabeko kausalitate batek erantzun behar dio.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 149. orr.

Parerik gabeko lege zorrotza ezarri dute Ameriketako Estatu Batuetako Calabasas hirian.  Berria - Gaiak   2006-03-19

Handik urte batzuetara, pirata bezala parerik gabeko basakeria sail luze bat egin ondoren urkatu zutenean, [...].  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 92. orr.

Sexualitateak, desberdina sortzeko makina peto-peto horrek, parerik gabeko bihurtzen du organismo bakoitza, biki petoak izan ezik.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 144. orr.

Geure antzinako euskal txilbor mitiko aratz parerik gabekoari mirespen erlijioso-folklorikoz begira beti.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 25. orr.

30 parez paresup_1 adlag aurrez aurre.

Hiltzaile garbi-garbiak ikusten zituen gure artzainak dolorez, non eta tokian berean, parez pare.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 158. orr.

Begietatik hartu behar du arnas eta zu bilatzen zaitu, bagoian parez pare eserita zauden hori.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 28. orr.

Hiruzpalau polizia dauzkazue parez pare, edozein momentutan tiro egiteko prest.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 18. orr.

Parez pare, kalearen beste aldean, erlojugile bat aritzen zen etxean lanean.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 71. orr.

Pistan aurrera, parez pare egokitu gara, baina ez nau ikusi.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 310. orr.

Orain ez ditut gauzak parez pare ikusten, edo buruz buru, eta denbora gehiago izaten dut gauzei buruzko iritziak taxutzeko.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 97. orr.

31 (-en atzizkiaren eskuinean)

Gure parez pare bada gabarra bat lotuta, patroia, emaztea eta seme-alabak bizi direna.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 88. orr.

Hantxe eseri zen Willem, leihoaren parez pare eta hankak gurutze.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 166. orr.

Eskaileren parez pare, sotoaren beste aldean, pasillo bat hasten zela bospasei metrokoa.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 113. orr.

Oso zaila zen, beraz, elkarren parez pare gertatzeko egokiera.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 150. orr.

Senaren parez pare, Louvreren eta Châtelet plazaren artean, quai de la Mégisserie dago, animalia-saltzaileen eta liburu-saltzaileen txokoa.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 74. orr.

Eguzkiarekin parez pare dagoenean, ilargi berria esaten zaio.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4310. orr.

Produktibitatearen parez pare, soldatek ere maila bera iritsi beharko luketela.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 182. orr.

32 parez paresup_2 adlag alderik alde.

Toalla gerrian, parez pare ireki zituen logelako leihoak, eguerdiko haizeak azala freska ziezaion.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 92. orr.

Leihoak parez pare ireki zituen, gela apur bat egurasteko.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 94. orr.

Leiho-aho biak zabaldu ditu gero parez pare, nire marrantarekiko batere errespeturik gabe.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 205. orr.

Leihoa parez pare zabalik utzi zuen Mikelek.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 78. orr.

Irri hura soinu isil bat zela, eta soinu hark bihotzeko ateak parez pare zabaldu zizkidala?  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 323. orr.

Antzokiko ateak parez pare itxi dituenean pentsamenduak uxatu gura izan ditu.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 117. orr.

33 parez parekosup_1 izlag aurrez aurrekoa.

Parez pareko mespretxua edo hitz eder miresgarri zonbeiten gibelean gordetzen zena!  Herria   2002-12-12

Parez pareko gela guztiak ezagutzen zituen ezker-eskuin, haien altzaririk ñimiñoetaraino ere.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 363. orr.

Oraingoz, nahiago ditut parez pareko harremanaren ondorioz sortzen zaizkidan aukerei probetxua atera.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 410. orr.

Parez pareko aldean hainbat hatu eta liburuz betetako bide-kutxa handi bat, estalkia hormaren kontra jasota.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 166. orr.

Oraingoz, nahiago ditut parez pareko harremanaren ondorioz sortzen zaizkidan aukerei probetxua atera.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 410. orr.

34 parez parekosup_2 izlag maila berekoa, berdinen artekoa.

EAJren apustua Foru Ituna zen: lurralde historikoen eta Espainiako Koroaren artean parez pareko hitzarmena, alegia Gutxien-gutxienik, zapaltzaile diren hizkuntza horiekiko parez-pareko estatusa behar du euskarak.  Berria - Euskal Herria   2004-10-20

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 6 aldiz agertzen direnak)

aste pare (91); aste pare bat (51); aste pare batera (9); begi pare (24); berba pare (6); berba pare bat (6); beste pare bat (43); betaurreko pare (6); bi pare (46); bota pare (8); botila pare (8); botila pare bat (6); dozena pare bat (13); duela pare bat (23)

egun pare (72); egun pare bat (26); egun pare batean (10); egun pare batez (14); ero baten pare (7); eskularru pare (8); galde pare (6); galtza pare (11); galtzerdi pare (16); garagardo pare (7); garagardo pare bat (6); gauza pare (19); gauza pare bat (16); gizonen pare (9); handienen pare (6); handik pare bat (17); hilabete pare (42); hilabete pare bat (27); hiru pare (24); hitz pare (35); hitz pare bat (18)

idi pare (22); kantu pare (9); kilometro pare (8); lagun pare (8); lau pare (29); lerro pare (15); lerro pare bat (12); liburu pare (6); metro pare (19); metro pare batera (10); minutu pare (44); minutu pare bat (24); minutu pare batean (7); musu pare (14); musu pare bana (6); musu pare bat (7)

oinetako pare (8); onenen pare (17); ordu pare (70); ordu pare bat (32); ordu pare batean (6); ordu pare batera (10); ordu pare batez (11); oren pare (22); oren pare bat (13); oren pare batez (6)

pare bana (15)

pare bat alditan (10); pare bat aldiz (78); pare bat aste (29); pare bat atera (12); pare bat aukera (9); pare bat bider (7); pare bat bota (7); pare bat egin (47); pare bat egon (6); pare bat egun (22); pare bat egunera (6); pare bat eman (34); pare bat esan (6); pare bat gauza (11); pare bat gehiago (11); pare bat geroago (10); pare bat hartu (10); pare bat hilabete (14); pare bat hitz (12); pare bat ikusi (8); pare bat izan (7); pare bat jo (6); pare bat lehenago (24); pare bat minutu (11); pare bat ordu (26); pare bat ordura (6); pare bat orduz (10); pare bat partida (6); pare bat segundo (8); pare bat urte (36); pare bat urtera (8); pare bat urtez (7)

pare ederra (8); pare gotor (6); pare hoberenak (8); pare on (21); pare on bat (7); pare on baten (7); pare ona (6)

pare parean (76); pare pareko (8); pare parera (9)

parez pare (238); parez pare ireki (6); parez pare jarri (12); parez pare zabaldu (10)

partida pare (6); segundo pare (17); segundo pare batez (10); sei pare (15); tanto pare (6); titi pare (8); tximistaren pare (27)

urrats pare (7); urte pare (85); urte pare bat (60); urte pare batean (6); zapata pare (26); zapata pare bat (8)

a ze parea (10); idi parea (15); titi parea (6)

bi pareak (30); idi pareak (15); zapata pareak (6)

aho parean (13); ahoaren parean (7); ate parean (9); atearen parean (12); begi parean (15); begien parean (33); bere parean (11); bihotzaren parean (7); bular parean (7); bularraren parean (9); buruaren parean (7)

egoitza parean (6); egoitzaren parean (7); elizaren parean (7); elkarren parean (16); erdi parean (18); etxe parean (15); etxearen parean (15); herriaren parean (10)

jeriko parean (13); kalearen parean (7); leihoaren parean (11); museoaren parean (6); nire parean (28); onenen parean (8)

parean aritu (13); parean aritu ziren (9); parean aritzeko (6); parean aurkitu (6); parean dago (12); parean dagoen (23); parean daude (12); parean dituen (6); parean duen (13); parean egon (11); parean eseri (6); parean ezarri (9); parean gelditu (28); parean gelditu zen (14); parean gelditzen (11); parean geratu (18); parean gertatu (6); parean ipini (7); parean irtengo (6); parean izan (20); parean izango (12); parean jarri (76); parean jarri zen (13); parean jarrita (11); parean jartzea (8); parean jartzeko (12); parean jartzen (25); parean pasatzean (6); parean pasatzen (6); parean ukanen (6); parean zegoen (32); parean zeukan (6); parean zuen (9)

nire parera (9); parera ailegatu (7); parera etorri (7); parera heldu (28); parera iristean (13); parera iristen (11); parera iritsi (47)

pareraino iritsi (7)

ez baitu parerik (10); ez zuen parerik (7); parerik gabea (9); parerik gabeko (14)

etxe paretik (6); kendu paretik (15); nire paretik (10); paretik igaro (19); paretik igaro zen (8); paretik igarotzean (9); paretik kendu (23); paretik kentzea (8); paretik kentzeko (9); paretik kentzen (6); paretik pasa (9); paretik pasatu (22); paretik pasatzean (20); paretik pasatzen (24); paretik pasatzerakoan (7)

parez pare (238); parez pare ireki (6); parez pare jarri (12); parez pare zabaldu (10); parez pareko (11)


pareatu iz biko errimaduna.

Dena dela, eutsi egin diegu eszena-erremateetako pareatu sarriei, lautu dugun neurtizkeraren zantzu gisa, 5/5//8 neurrira egokiturik.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 14. orr.

Barne-antzezpenaren kasuan, berriz, pareatu-katezko moldea gorde dugu, 11/10 neurrian, desberdintasuna markatu beharrez.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 14. orr.


parebako ik paregabe 2.

paredoi iz norbait fusilatzeko erabiltzen den horma.

Txikik ezin izan zuen fusilatutako zure lagun guztien besarkada hartu Montjuicheko paredoian.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 31. orr.

Nik bizirik urten gura nian handik, baina ez neukaan adorerik inor paredoi baten kontra akabatzeko.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 103. orr.

Eskolako hormetan, idatziak agertu ziren: "Julio, kabroia; prest daukak paredoia".  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 70. orr.


paregabe (orobat paregabe g.er.) 1 izond parerik ez duena. ik pare 28.

Agur t'erdi, gidari paregabe.  Herria   2002-10-17

Gizon paregabe haren bizitegia aztertzea interesatzen zitzaion.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 442. orr.

Halako batean bi izaki paregabe agertu ziren holograma urdinetik paraje hartako argi motelera.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 101. orr.

Maisu miragarri eta paregabe hura.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 375. orr.

Gustu paregabea duzu, hori ez dut ukatuko.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 96. orr.

Alan Ladd hura tipo benetan berezia zen, eta axolagabe paregabe baten gibelak zituen.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 38. orr.

Gogol eleberrigile eta antzerkigile paregabea izan zen, eta berebiziko eragina izan zuen Errusiako literaturan.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 9. orr.

Hogoita zenbait mende honetan guziz famatua dagoen toki paregabe batean.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 57. orr.

Hizpide bihurtu zen Donostiaren inguru paregabearena.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 61. orr.

Aurpegia ere aldatu zaio, eta gaztaro lore paregabe hura, pittin bat ximeldu.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 307. orr.

Eguraldi paregabea egokitu zitzaien.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 171. orr.

Bere jakitate haundia iturri pare gabetik hola ixuriko zuena, eskolan bezala eskolatik kanpo, entzulearen xoramendua eginez orozbat.  Herria   2001-09-27

Gazte-guneetan gazte-musika entzuten, gazte-gaiak sakonki lantzen eta garatzen, gazte-solairuetan gazte-merkatuaren aukera paregabeez libreki baliatzen.Ezin, bada, Mikelek eskaintzen zidan egokiera paregabe hura alferrik galdu.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 125. orr.

Lirikotasun paregabea eransten dio Kemalek bere lanari.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 10. orr.

Plazer handia ematen zidan ateen atzean gauzak egiten ibiltzeak hain modu arriskutsuan, hain modu paregabean.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 31. orr.

Beraien anbibalentzia moral tragikoak gai paregabe bihurtzen dituela poesiarako.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 167. orr.

Zeharo liluratuta, trumoiek, euriak eta haizeak paraje paregabe hartan sorturiko sinfonia entzun zuen.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 62. orr.

Paregabea da Jainkoa bere indarrean.  Elizen arteko biblia   Jb 36,22

Klitoria, plazer emaile paregabea, naturaren asmakizun zoragarria, emakumeen plazeraren gunea.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 30. orr.

2 (adizlagun gisa) ik paregabeki.

Egin berriak omen zituen, paregabe gainera, fiskal izateko azterketak.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 136. orr.

Israelen Jainkoa paregabe handi.  Elizen arteko biblia   Is 40,12 tit

Erdian jauregi bat zegoen, biziki handia eta paregabe ederra.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 418. orr.

3 paregabeko izlag paregabea. ik pare 29.

Xaharra zen paregabeko indar hura adierazteko gauza zen bakarra.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 35. orr.

Ibili ziren, egunsentiraino, paregabeko edertasuna zuen xoko batean.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 229. orr.

Anitz gogoeta luzeen ondotik erabaki dut, azkenean, zure paregabeko bihozberatasun zinez kristauari dei egitea.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 199. orr.

Hala ere, Bordak lantzean behin paregabeko baikortasun tximistez ere argitzen gaitu ezustean.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 40. orr.

Ziurrenik ez zegoen mundu osoan, Egutxi salbu, dotorezia paregabeko hura ezagutzen zuen beste pertsonarik.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 44. orr.

Sentikortasun paregabeko tresna optiko bat da begia.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 106. orr.

Orduan topo egin behar izaten zuen sakonera paregabeko begirada irmo harekin.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 53. orr.

Mendi haietako emakumeak behinik behin edertasun paregabekoak ziren, ikaragarri segailak.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 32. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

altxor paregabe (12); altxor paregabe bat (7); aukera paregabe (3); erakasle paregabe (3); lan paregabe (3); paraje paregabe (3); toki paregabe (3)

adibide paregabea (4); altxor paregabea (11); aukera paregabea (117); aukera paregabea dela (7); aukera paregabea du (5); aukera paregabea dugu (4); aukera paregabea ematen (5); aukera paregabea eskaintzen (3); aukera paregabea galdu (12); aukera paregabea izan (11); aukera paregabea izango (3); distira paregabea (3)

egiteko aukera paregabea (8); emaile paregabea (3); erraztasun paregabea (3); etekin paregabea (6); etorkizun paregabea (3); ezagutzeko aukera paregabea (4); giro paregabea (4)

ibilbide paregabea (3); ikuskizun paregabea (7); ikuskizun paregabea eskaini (3); ikusteko aukera paregabea (3); kantari paregabea (3); laguntza paregabea (8); leku paregabea (5); leku paregabea da (3); lortzeko aukera paregabea (4); maila paregabea (6); maila paregabea erakutsi (4)

parada paregabea (9)

toki paregabea (4); zer altxor paregabea (3); zinez paregabea (4)

aukera paregabeak (10); aukera paregabeak izan (3)

modu paregabean (3)

edertasun paregabez (3)


paregabeki adlag era paregabean.

Elizaren gidaritzan eta zeiharbideetarat zoatzinekin halaber, fermutasun haundiko Jainkoaren Zerbitzaria, gazteekin biltzarre haundietan paregabeki egiten zakiena.  Herria   2005-04-07

Adituek diote post inpresionista dela, paregabeki erakusten ditu gure bazterrak bai eta gutarteko jendeak.  Herria   2001-05-24


paregabetasun iz paregabea denaren nolakotasuna.

Filma ederra eta gogoetagarria, mendiaren paregabetasunarekin, mendizaleen karrarekin, baita ere Nepal eta Tibet-eko populuen bizimoldeekin.  Herria   2002-12-05


pareja iz bikotea.

Putaxka eta titiriteroa, pareja pollita!  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 49. orr.

Nik, bederen, pareja hori besterik ez diat ikusi.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 20. orr.

Bi parejak ados markagailuan, 21na.  Berria - Kirola   2004-07-29

Aginte pixka bat zeukan edozeinek, alkatea zela, edo sakristaua berdin, agoazilak bidaltzen zitiztean parejak apartatzera.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 29. orr.

-Kaixo, pareja, zer moduz doa gaua?  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 332. orr.


parejaka adlag bikoteka

Arbola mota guztiak parejaka zeudek, pagoa, haritza, lizarra, denak.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 185. orr.


pareka1 adlag binaka; bikoteka.

Horrela, pareka, hirunaka, launaka bildu eta jaso ditzake irakurleak.  Berria - Kultura   2004-01-02

-Hark pareka zituen maitaleak -esan zuen Venanciak-.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 117. orr.

Biologia molekularraren hasieran, mende honen erdian, ikerketarik gehienak duoka egin dira, pareka, bikoteka.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 67. orr.

Pareka banatu ziren atzo belarrondokoak Txapeldunen Ligan.  Berria - Kirola   2004-04-07


pareka2 iz bikotea.

Beldur ttipi batekin halere: Muscarditz ere haunditu dela geroztik eta Ezcurra gaztea nundik ez? Seguretik hasi dira hortakotz, etzutela sobera fidatzerat utzi behar aurtengo pareka berri hori.  Herria   2003-07-17

Eta azkenik, horien xapelketako parekak ditugu emanen.  Herria   2001-01-11


parekada iz

Guk helduden astean emanen ditugu oraiko ustez beste partiden parekada eta egunak.  Herria   2003-03-10

Arrangoitzek ez galtzerat utzi nahi bere ohidura, aurtengo parekadak zinez gustagarriak eginak zituen Peiok.  Herria   2005-07-21


parekaezin izond ezin parekatuzkoa.

Gure historiaurreko agerraldi parekaezin misteriotsuarekin hasita, galdutako kontinentearen lehena da beti gurea, errekuperatu behar den zerbait preziatua, bere izate nagusia mundu galdu baten hondakinen forma duena.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 69. orr.

Luigirekin ez zegoen gomitaren zain egon beharrik edateko, eta horretan parekaezina zen Mentxuren ezagun guztien artean.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 70. orr.


parekagarri izond pareka daitekeena, parekatzeko modukoa.

Guantanamo... -ari da, Sophie, gogoetan- hire aitatxiren egoera eta hauena parekagarriak al ditun.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 160. orr.

Egoerak ez dira parekagarriak.  Berria - Euskal Herria   2006-01-05

Gizakiak egindako Auschwitz-eko tragedia eta Hölderlinek aipatzen digun miseria eta Boccaccioren heriotza biologikoa ez dira parekagarri.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 38. orr.

Nomadismoa nekazaritza baino gehiago da hainbat arlotan: animaliak etxekotzen eta teknika ekonomikoen garapenean, honetan parekagarriagoa baita industrializazioarekin.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 414. orr.

Garaiko espiritu nagusi honek "eroankortasunez" hornitzen ditu estatu unibertsalak sortarazitako behin-behineko erakunde berri hauek, ozeanoak eta estepak [...] dutenarekin parekagarria.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 24. orr.


parekaida iz ipar paraxuta.

Ustegabekoa izan zuten tropen lurreratze hori alemanek, uste ez zuten lekuan, noiz-eta ehun milaka soldado sartu baitziren Europarat Amerikatik, mila eta milaka aireko, itsasuntzi eta parekaida baliatuz.  Herria   2004-06-10


parekaketa iz parekatzea.

Atarikoak ez ziren emaitzen araberako kirol irizpide logikoetatik kanpo gelditu ziren parekaketa bakarrak izan.  Berria - Kirola   2006-03-22

Oro har nolako txapelketa hasiera iruditu zaizu? beste parekaketen bat nabarmenduko al zenuke?  Berria - Kirola   2006-02-02


parekatu, pareka, parekatzen 1 du ad berdindu; maila berean jarri. ik kidetu.

Parekatu ziren hizkuntzaren nozioa eta naziotasunarena, eta azkeneko honek, hizkuntzaren nozioa ulertarazteko balio zien.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 255. orr.

Goldsteinek berehala parekatzen ditu "gogamena" eta "abstraktu-kategorikotasuna".  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 234. orr.

Hunkitu egin ninduten Templeren hitzek, modu atseginean parekatzen baitzituen sormena eta ume-jolasa, eta pentsarazten zidan benetan garapen osasuntsua izan zuela alderdi horrek haren baitan.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 275. orr.

Spencerek, berriz, intsusa eta nekosta parekatu zituen, biak hala biak duten herio-adierazpen horrengatik.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 454. orr.

Kale garbitzaileak eta multinazionaletako zuzendariak suertatu ziren garaile, parekaturik; okerren, ministro ohiak ibili ziren, ez baitzuten ezer asmatu.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 28. orr.

Ibiltokirako pasabide hertsi eta hetsi hori lehen egunetik zirkuetako lehoien pasabideari parekatu dut, eta aldiro handik pasatzean irudi hori nuen gogoan.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 43. orr.

Egoera politikoa zeharo nahastuta dago, indarrak hain parekatuak alderdien artean, non boto aldaketa txiki batek botere handia eman baitiezaioke edozeini.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 271. orr.

Ibiltokirako pasabide hertsi eta hetsi hori lehen egunetik zirkuetako lehoien pasabideari parekatu dut, eta aldiro handik pasatzean irudi hori nuen gogoan.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 43. orr.

25 urte behar izan dira, emakumearen presentzia parekatzeko.  Berria - Harian   2005-04-29

2 (-ekin atzizkiaren eskuinean)

Leonardo da Vinci-k, esate baterako, koadroa ispiluarekin parekatzen zuen, eta "margolanik goraipagarriena erreproduzitutako gauzarekin antzik handiena duena" dela idatzi zuen.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 166. orr.

Bide hori hartuko balitz, ahalegin ekonomiko berezia egin beharko litzateke, baina horixe da gainontzeko herri aurreratuekin parekatzeko beharko genukeen ekimen nagusietako bat.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 147. orr.

Egileak, seguruenik, Jesus eta hamabi ikasleekin parekatu nahi ditu Frantzisko eta bere lehen anai taldea.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 478. orr.

Kristau-bizitzaren eginbehar erritozko eta moralak "neke" militarrekin parekatzen ditu Tertulianok.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 83. orr.

Ez du, Krutwigek bezala, euskal kultura nekazaritza-kulturarekin inola ere parekatu nahi izan.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 322. orr.

Frantziskok simaurrarekin parekatutako dirua are gehiago arbuiatzen ikasi zuten denek.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 321. orr.

Corpus hitzak maiz zentzu negatiboa du, ia haragi hitzarekin parekatzen delarik.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 61. orr.

Argi zegoen preso sozialekin nahastu eta haiekin parekatu nahi gintuztela, haien artean "urtu", nolabait esateko.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 141. orr.

3 (-ekin atzizkiaren ezkerrean)

Itsas trikuaren enbrioia ez da parekatzekoa igelaren, saguaren edo euliaren enbrioiekin.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 65. orr.

Lur honetan ezin da ezer parekatu ilunpean dagoen haur baten ezkutuko maitasunarekin, hain baita itxaropenik gabea, hain zerbitzurako prest, hain otzana, hain mesfidati eta suharra, betiere emakume heldu baten maitasun gutiziatsua [...] ez bezalakoa.  Eduardo Matauko   «Emakume ezezagun baten gutuna» - Stefan Zweig, 2005 - 18. orr.

4 konparatu.

Badira euskaltzaleak frantsesezko orijinala eta euskal itzulpena elgarrekin parekatuz irakurtzen dituztenak, miretsiz itzultzailearen zalutasuna eta emaitzaren edertasuna.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 149. orr.

H proteina giltza batekin parekatu dute, birusak zeluletan sartzeko erabiltzen duen tresna delakoan.  Berria - Gaiak   2006-03-18

Spencerek, berriz, intsusa eta nekosta parekatu zituen, biak hala biak duten herio-adierazpen horrengatik.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 454. orr.

Norekin konparatuko nauzue, norekin berdinduko? norekin parekatuko nauzue, nire ondoan nor jarriko?  Elizen arteko biblia   Is 46,5

Zure literatura beste arte batekin konparagarria balitz, zerekin parekatuko zenuke?  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 358. orr.

Askok Kovacevicekin parekatzen dute dagoeneko Skoubo, baina entrenatzaileren ustez, danimarkarrak «bere dohain propioak ditu».  Berria - Kirola   2006-01-07

5 pareka jarri; bikotea osatu.

Homonimiatik gertu, parekatzen diren hitzak ez dira oraingoan berdin idazten, ezta ahoskatzen ere, baina antz handia dute eta antzekotasun hori agerian geratzen da.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 85. orr.

Kirolariak adin eta pisuen arabera parekatuko dituzte eta bi borrokaldi eginen dituzte maila egokian sailkatzeko.  Berria - Kirola   2004-05-27

Duela hogoitabost urte, parekatu ziren Urruña eta Alemaniako herri bat, Sulzbach.  Herria   2005-05-05

Tolosarekilako harremanak azkartzea ere aipatua izan da (Uztaritze Tolosarekin parekatua baita) estakuru hortan heiek ere beren ihauteria ber denboran ospatzen baitute.  Herria   2005-12-08

6 sexualki batu.

Katuak, txakurrak edo ardiak oso garai laburretan parekatzen dira, hau da, araldian daudenean baino ez, eta kito.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 15. orr.

Gatibu hezi eta aukera hartarakoxe aske utzitako eme batekin gogoz kontra hegazti bikain hori parekatzeko iaz eginiko saioen ondoren gertatu dela desagerpen hori.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 505. orr.

Eskualdeko beste loro-arraza batzuekin parekatzeko ohitura hartu zuen ara urdinak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 506. orr.

Zenbait sexologok eta antropologok diote parekatzearen helburua ugalketa dela, eta emakumearen orgasmoa, horretarako beharrezkoa ez denez, oso gauza berria eta erabat kulturala dela.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 186. orr.

Eta uste duk beltzak parekatzen zituela ugal zitezen?  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 306. orr.

7 (era burutua izenondo gisa)

Norgehiagoka parekatua zen itxuraz hasiera batean, hala iruditu zitzaion behintzat Cesarri, berak zeukan boxeo ezagutza urriaren arabera, beti ere.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 65. orr.

Zeharkako batasun politikoa, ordea, beti izan da, eta euskal probintziek zuten administrazio sistema bakar eta parekatu batean oinarritzen zen.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 193. orr.

Lehen 26 minutuak oso parekatuak izan ziren: hamaika berdinketa, banakotik 12nakora.  Berria - Kirola   2004-02-01

Gasteiz eta Puigcerdaren artekoa da kanporaketa parekatuena.  Berria - Kirola   2004-02-14

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

batekin parekatu (7); egoera parekatu (3); soldatak parekatu (3)

final parekatua (3); gogorra eta parekatua (3)

kanporaketa oso parekatua (3); lehia oso parekatua (3); lehia parekatua (7); lehia parekatua izan (3); nahiko parekatua (6); nahiko parekatua izan (4); neurketa parekatua (3); norgehiagoka parekatua (6)

oso parekatua (36); oso parekatua izan (16); oso parekatua izango (9); oso partida parekatua (3); parekatua eta gogorra (3); parekatua izan (45); parekatua izan zen (35); parekatua izango (16); parekatua izango da (9); parekatua izatea espero (3); partida oso parekatua (9); partida parekatua (10); partida parekatua izan (6)

zatia oso parekatua (3)

inoiz baino parekatuagoa (3)

minutuak oso parekatuak (3); oso parekatuak (13); oso parekatuak izan (8)

hautagaiak parekatuta (4); hautagaiak parekatuta doazen (3); nahiko parekatuta (5); oso parekatuta (17); oso parekatuta daude (3); parekatuta dago (5); parekatuta daude (13); parekatuta doazen (3); parekatuta hasi (4); parekatuta hasi zen (3); parekatuta iritsi (4)

lan baldintzekin parekatzea (3)

baldintzak parekatzeko (3); parekatzeko moduko (4)

soldatak parekatzen (3)


parekatze 1 iz berdintzea; maila berean jartzea. ik kidetze.

Urte bereko obra giltzarri bion parekatze batetik (antzak eta aldeak, biak zaizkit adierazgarri) etekin galanta atera litekeelakoan nago, ez bakarrik obra bakoitza hobeki kokatzeko orduan, baizik eta, oro har, mendearen erditsu horretan giza kezka larrienak zein ziren eta literaturak nola islatu zituen ikusteko.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 12. orr.

Trenak izan zuen parekatzearen errua.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 69. orr.

Eguzkiarekin gertatzen den moduan, "hila" hitzean legoke besterik gabe bildua hasiera-hasieratik gaur egungo ilargiaren kontzeptua, halako parekatze ikusgarri bat sortuz: eguzkia dagokio egu (n) hitzari, eta ilargia, aldiz, hil-ari, hizkuntzalari askok diotenez.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 35. orr.

Soinuak airetik uretara igarotzeko duen gaitasun kaskarra, arrainei madarikazioak entzutea galarazten diena [...] ingeniari elektrikoek inpedantzia-parekatze izenez ezagutzen duten arazoaren adibide bat da, eta ura airea baino askoz dentsoagoa izateak eragina batik bat.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 111. orr.

2 pareka jartzea; bikotea osatzea.

Berdintasun horren adibide garbia da partidan egon ziren sei parekatzeak, azkena 25nakoa izan zen.  Berria - Kirola   2004-07-11

Heldu den astelehenean hasiko den US Open torneoko gizonezkoen lehen parekatzeak aurkeztu dituzte.  Berria - Kirola   2004-08-27

Lehenik, aizkolarien parekatzeaz gogoeta egin zuten: «Batzuk onak dira eta ahulxeagoekin aritzea suertatu zitzaien».  Berria - Kirola   2004-02-27

Dudarik gabe, parekatze horrek arrakasta handia izan du eta bere fruituak ekarri ditu.  Herria   2003-07-03


parekide 1 izond erakundeez eta kidekoez mintzatuz, talde parte-hartzaile bakoitzak ordezkari kopuru bera duena. ik paritario.

Emakumeok betidanik eskubide politikoen kasuetan botoa, demokrazia parekidea eta demokrazia parte-hartzailea eskatu ditugu, baliabide moduan berdintasuna defendatzeko eta lortzeko.  Berria - Euskal Herria   2004-12-22

Bilgune Feministak eginiko eskariari erantzunez, hezkuntza parekidearen aldeko konpromisoa hartu zuten orain urte bat manifestuaren sinatzaileek.  Berria - Euskal Herria   2004-02-18

Prozesu parekidea bermatzeko, «sexista ez den hizkuntza erabiltzea» ezinbesteko baldintzatzat jo dute.  Berria - Euskal Herria   2006-03-30

Gizonek gizarte parekidea onartzen dute, gizonen nagusitasuna zalantzan jartzen ez den bitartean.  Berria - Euskal Herria   2006-01-18

Bilgune Feministak eginiko eskariari erantzunez, hezkuntza parekidearen aldeko konpromisoa hartu zuten orain urte bat manifestuaren sinatzaileek.  Berria - Euskal Herria   2004-02-18

Eusko Legebiltzarrak onartutako Berdintasunerako Legeak Legebiltzarrerako eta Araba, Bizkai eta Gipuzkoako Batzar Nagusietarako zerrendek parekideak izan behar dutela jasotzen du.  Berria - Harian   2005-04-29

Donostiako jaiak parekideak direla eta Berdintasunerako EAEko Legea martxan jartzen ari direla saldu nahi digute.  Berria - Euskal Herria   2006-01-19

2 parekoa, kidekoa.

Beste pasarte asko argituago geratuko lirateke baldin eta hobeki ulertzeko Eckarten sermoietako edo beste tratatu teologiko batzuetako ideia eta esamolde parekideetara jotzerik izango bagenu.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 8. orr.

Cesar Telleriak, urte luzetan bere buruzagi eta orain lankide parekide zuenak zigarroa zuztarreraino ahitu arte itxaron zuen.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 66. orr.

Ezer ez dago erregularragoa azentua gobernatzen duen legea baino (2. legearen parekidea).  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 125. orr.

Beren parekide teutonikoek ez bezala, arabiar musulman primitiboek zakar astindua zuten beren bizimodu arkaiko tradizionala.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 68. orr.

Atenastar "faxisten" buruzagia ez balitz haren ikasleen artean izan, ziur aski Sokrates bere ohean hilko zen, mundu siniko paganoan haren "parekide" zen Konfuzio bezain baketsu.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 115. orr.

Beraz, zakila eta bagina ez dira egitura parekideak ezta denbora berekoak ere.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 220. orr.

3 batzorde parekide

Paueko Batzorde Parekidean akademiak eta sindikatuek hurrengo eskola karta aztertuko dute . Iraupena bermatu nahi badu, halabeharrez onartu beharko du Herria-k Batzorde Parekidearen agindua.  Berria - Euskal Herria   2006-01-24

Urte hastapenean, Batzorde Parekidearen gutuna ukan genuen, datuak berritu behar genituela adierazi zigutenean.  Berria - Euskal Herria   2004-06-23

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

hezkuntza parekidea (3)

batzorde parekideak (5)

batzorde parekidean (3)

batzorde parekidearen (3)


parekidetasun 1 iz parekidea den egoera edo erlazioa.

Denon artean parekidetasunean oinarritutako eredu berri bat sortu behar dugu, non elkarren osagarri izango garen eta elkarri lagunduko diogun.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 300. orr.

Harremana berdintasunean eta parekidetasunean oinarritu eta prebentzio neurriak hartu ondoren, gero jolasean egitea besterik ez da.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 300. orr.

Ustezko parekidetasunaren seme-alabak garenoi, gazteoi, zailtasun handiak ezartzen dizkigute zapalketa ikusteko.  Berria - Euskal Herria   2006-03-07

Parekidetasuna lortzeko neurrien harira aurkeztu zituen proposamenok Enplegu idazkari Valeriano Gomezek, atzo.  Berria - Ekonomia   2006-02-07

2 (sexuen artekoa) ik paritate.

Emakumeon egoeraz dugun iritzia plazaratu, Euskal Herrian sexuen arteko parekidetasuna sustatzeko dugun proiektuaren berri eman eta horiek guztiak hiru administrazioren pean dagoen herri batean nola gara daitezkeen azaldu diegu.  Berria - Euskal Herria   2004-04-16

Gizonezko eta emakumezkoen arteko parekidetasuna bermatzeko bitartekoak jarri behar direlako.  Berria - Euskal Herria   2006-03-29

Jasaten dugun sistema patriarkal eta kapitalistak ez du benetako parekidetasuna bermatzen.  Berria - Euskal Herria   2004-02-10

Generoen parekidetasunean oinarriturik, ikasle askeak heziko dituen eredu baten alde egin dute.Berdintasunerako Legeak hainbat betebehar ezartzen ditu, batez ere herri administrazioari eta alderdi politikoei dagozkienak: hauteskunde zerrendetan parekidetasuna, Eusko Jaurlaritzako gobernuko eta Diputazioetako gobernuetako arduradunen kopuru jakin bat emakumeak izatea...  Berria - Euskal Herria   2006-03-18

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

parekidetasuna lortzeko (3); sexuen arteko parekidetasuna (4)


pareko 1 izlag parean dagoena. ik pare 7.

Pareko etxeko bebarruan gora polizia lerro bat igo zen.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 197. orr.

Kalerantz abiatu zen, eta urratsa biziagotu zuen pareko espaloira jotzeko.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 72. orr.

Errepidetik joan gintezkeela esan nahi zuen, gero, auzune berria eraikitzen ari ziren esparrutik, errekaren pareko bidea hartu eta bere etxeraino jarraitzeko.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 144. orr.

Eta haiekikoak amaitu zituelarik, pareko hormakoengana jo zuen.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 84. orr.

Bakarrik dagoenean, leihoan geratzen da batzuetan, pareko etxeei begira, eta konturatu da neska bat hasi dela hor aurrean bizitzen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 198. orr.

Botila ardoa zuen pareko mahaitxoan eta eskuan edalontzia.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 28. orr.

Orduan ikusi dut itxura garai eta larderiatsuko gizona, zuzenean guganantz zetorrela pareko eraikinetik.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 65. orr.

2 (hitz elkarkuetan bigarren osagai gisa)

Taberna pareko balkoipean babesturik, zigarro bat piztu nuen.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 11. orr.

Gaueroko kontua bihurtu zen bere etxe pareko bikotearen zelata.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 158. orr.

Gure etxe pareko etxeko leihoetan urregorrizko errainu doi bat.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 134. orr.

Bi mahai harago aritzen da lanean, eta elkarrekin hartzen dute hamaiketakoa, beste zazpi lagunekin, lantoki pareko kafetegian.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 31. orr.

Bi ordu baino gehiago neramatzan, barra pareko jarleku garaitik ikararik egin gabe.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 8. orr.

Ispilua pitzaduraz beteta dagoela erreparatzen da, eta pitzadurak Hausterren bekoki pareko puntu batetik alde guztietarantz zabaltzen direla.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 128. orr.

3 (-en atzizkiaren eskuinean)

-Bihotzaren pareko orno batean... hernia bat...  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 80. orr.

San Telmo kaleko 13aren pareko etxartetik ezkerretara begiratuz.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 49. orr.

Entzun zuten lehenengo gauza bagoi txiki baten txistu dardarati bat izan zen, ferryaren sarrera-gunearen pareko espaloi-ertzetik zetorrena.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 117. orr.

Hotelaren pareko parkean ezkutaturik itxaron diot.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 114. orr.

Katedralaren pareko plaza handia eta kalexkak gerrak suntsiturik oraindik.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 179. orr.

• 4 izond kidekoa.

Mundua ezagutzea eta nork bere burua ezagutzea eginkizun parekoak zirela, alegia.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 150. orr.

Keynesek zioen bezala, sarrerak aurrezteko arrazoiak (zuhurtzia, aurreikuspena, handinahia, harrotasuna edo zikoizkeria) eta kontsumitzeko arrazoiak (gozamena, aurreikuspenik eza, eskuzabaltasuna, burugabekeria, handikeria eta nabarmenkeria) oso parekoak izaten dira sarritan.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 87. orr.

Kasu horretan, ontzat ematen badugu parekoa dela ezagunen kopurua, parekoak izan daitezke pertsona kopuru bertsuarekin topo egiteko aukerak ere.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 162. orr.

Gizartean guztientzako aukera parekoak izanik, gizaki batzuek bere lanaren indarra eta kemena dela medio, emaitza hobeak ateratzen badituzte, horren ondorioz sortuko liratekeen desberdintasunek izango lukete bai ekonomikoki bai etikoki justifikazio sozialik.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 281. orr.

Gauza franko dauzkate parekoak.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 103. orr.

· Jainkoa kosmosaren parte bezala ikus dezakegu, beste adimen bat bezala, parekoen artean lehenengoa edo.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 20. orr.

• 5 izlag (-en atzizkiaren eskuinean) ik pare 6.

Olinpok ez du sekula haren pareko jainkosarik sortu.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 75. orr.

Beraz, norbaitek hemen sei mila ale saltzen baditu, horren parekoa litzateke Espainian 480.000 inguru ale saltzea, euskaldun bakoitzeko 80 erdaldun baitaude estatu osoan, -Ez zait iruditzen zure pareko arerioa.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 54. orr.

Paradisuaren pareko uharte batean geunden biok.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 92. orr.

Sistema horrek ez du bihotzaren pareko ponparik, eta motel samar mugitzen da linfa.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 161. orr.

Burua goratu eta Ismail Agari begiratu zion su-txingarren pareko begiekin.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 119. orr.

Jakitearen sistema zuhaitz baten pareko ei da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 78. orr.

Hiru mastako ontzi baten bela nagusiaren pareko pantaila handia.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 41. orr.

Nire adin modukoei entzutea aski da konturatzeko nonahi zeudela San Marcial ikastetxearen infernuaren pareko infernuak.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 25. orr.

Gai zen pareko trebetasunez lantzeko burdina zein zura.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 89. orr.

Zulo beltzen pareko halako indar desagerrarazle bat.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 148. orr.

Kurduen irratian, ahots batek olerki bat esaten zuen, gure mendien paradisuaren pareko edertasunaz.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 61. orr.

Kafea estoldako uraren parekoa da hemen.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 20. orr.

Emazte jatorra senarraren koroa, emazte lotsagabea minbiziaren parekoa.  Elizen arteko biblia   EsZ 12,4

Liburua jogurtaren pareko zerbait bihurtu da: produktu bat. zirrara izugarria eragiten bazioten ere, holografien parekoak ziren ikuspenok, zehaztasun handikoak eta hiru dimentsiokoak baitziren aldi berean.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 406. orr.

Argizarizko madari ongi itxuraturiko bat sartu genuen benetako fruten artean; tamainaz eta kolorez benetakoaren hain parekoa izanik, erabat engainatu zituen ikustunak.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 155. orr.

Planeta horretako egun bat Lurreko 176 egunen parekoa da, eta urte bat, berriz, Lurreko 59 egunen parekoa.  Berria - Gaiak   2004-08-03

• 6 adlag/pred (-en atzizkiaren eskuinean)

Tasmaniako otsoaren pareko sentitzen nintzen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 208. orr.

Alabaina Nafarroa Behereak ematen zion inguruko erregeen pareko agertzeko manera.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 59. orr.

Gizaki oro belarraren pareko da, haren edertasuna landako lorearena bezalakoa: ihartzen da belarra, erortzen lorea. Koralak baino bikainagoa da, gauzarik baliotsuena ere ez da beraren pareko.  Elizen arteko biblia   1 P 1,24

Aldizkako egoerak izatea irrikatu behar dugu, hots, existentziaren pareko bihurtzea.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 65. orr.

Gaztaina koloreko azal distiratsua zen harena, Sigriden adatsaren pareko, nire begi gazte-amets goseetan.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 97. orr.

Sumin betean zegoen, barrena husten ari den emakume baten pareko.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 300. orr.

• 7 iz (musean) ik pare 4.

Gerta zekizkiokeen joko guziak pasatu zitzaizkion eskuetatik hiru errege eta parekoek hordago botatzen handian, dobleak bi errege eta bi astorekin, hogeita hamaika eskutik medeekin...  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 69. orr.

8 ez-pareko izond

Molekulak eta zelulak ez dira ez pareko eta ez ez-pareko.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 138. orr.

9 pare-pareko ik pare 22.
10 parez-pareko ik pare 33.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

aingeruen pareko (3); belarraren pareko (5); belarraren pareko da (3); bere pareko (6)

egitearen pareko (6); elkarren pareko (3); erabat pareko (3); etxe pareko (5); galtzearen pareko (4); gure pareko (5); handien pareko (3); hutsaren pareko (6)

jainkoaren pareko (3); nagusiaren pareko (3); nire pareko (5); pare pareko (8)

pareko bihurtu (4); pareko bihurtzen (5); pareko da (12); pareko egin (10); pareko egin duzu (3); pareko egina (3); pareko estatusa (4); pareko etxea (3); pareko etxeko (3); pareko gutxi (3); pareko izan (7); pareko izango (6); pareko izango da (3); pareko jarrera (3); pareko jotzen (3); pareko lana (5); pareko lana egin (3); pareko mailan (3); pareko neska (3); pareko tabernan (3); pareko zen (4); pareko zerbait (11)

txikienaren pareko (4)

egitearen parekoa (3); ematearen parekoa (3); hizkuntzen parekoa (3); hutsaren parekoa (5); izarren parekoa (3); kasuaren parekoa (3); osoaren parekoa (3)

parekoa da (69); parekoa egin (3); parekoa izan (18); parekoa izan zen (4); parekoa izango (14); parekoa izango da (4); parekoa izaten (3); parekoa zen (20)

langileen parekoak (3); langileen parekoak izatea (3); oso parekoak (4); parekoak dira (20); parekoak direla (3); parekoak izan (8); parekoak izan ziren (3); parekoak izango (5); parekoak izango dira (3); parekoak izatea (6); parekoak izaten (3)


parekotasun 1 iz parekoa denaren nolakotasuna; pareko izatea. ik berdintasun; kidetasun.

Ez da berdintasunik biologian, parekotasunaren zentzuan.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 138. orr.

Zer sinestarazten digu bada herriaren iritzi ustekabean gidatu horrek, ez bada gertaeren parekotasun miresgarria?  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 172. orr.

Paveseren eta Torinoren arteko parekotasun hori azpimarratu duena, Natalia Ginzburg.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 13. orr.

Lanak eta aisiak industriaurrean elkarrekiko zuten mendekotasun eta parekotasun hori desegina geratu zen langilea gau eta egun urte osoan lanean jarrai zezaketen makinen zaintzaile bihurtu zenean.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 397. orr.

Esanahien parekotasun zehatz-zehatzean.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 143. orr.

Merezi du hiru gertaera horien arteko parekotasunak azpimarratzea.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 47. orr.

Hasieran obraren barnean aurkitutako parekotasunek txundituko dute, irakurlearen eta idazlearen arteko gauzatxo, ñabardura konpartituek, insomnioa dela, beldurra dela, [...].  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 11. orr.

Mugimendu erreformatzaileekin parekotasun handiak dituen arren, guztiz ezberdina da Frantzisko puntu honetan.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 32. orr.

Bi herrien arteko parekotasunak eta aldeak aztertu zituzten bi buruzagi politikoek.  Berria - Euskal Herria   2006-05-05

Irlandarekin parekotasunak bilatzeko joera handia dago hemen, baina egoerak ezberdinak dira zeharo.  Berria - Euskal Herria   2004-10-10

Jules Renard eta Axenarioren artean parekotasun ugari dago, oso harreman estua baitago Renarden bizitzaren eta obraren artean.  Itziar Otegi   «Axenario» - Jules Renard, 2006 - 9. orr.

Bi poeten arteko parekotasunak eta desberdintasunak arakatzeko.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 123. orr.

2 maila-berdintasuna.

Ofizialtasunak parekotasuna esan nahi du, eta gaur egun, hemen, hizkuntzen arteko parekotasunik ez daukagu.  Berria - Euskal Herria   2006-05-09

George Bush egungo presidente errepublikanoaren eta Kerryren arteko parekotasuna ikusirik, Clintonen agerpenarekin balantza euren alde jarri nahi dute demokratek.  Berria - Mundua   2004-10-26

Maila honetan parekotasun handia egon da, eta azken txandara arte gehienek igotzeko eta jaisteko aukerak izan dituzte.  Berria - Kirola   2004-03-17

Beste puntua emazte eta gizonen arteko parekotasunari lotua da.  Berria - Ekonomia   2006-03-21

Parekotasuna handia izan arren, oraindik ere itunpeko sareko ikasleek emaitza hobeak lortzen dituzte, baina aldea ez da handia.  Berria - Harian   2005-03-22

Sexuen arteko parekotasuna sustatuko duen plan integral bat abiatzea.  Berria - Euskal Herria   2004-03-04

ik parekidetasun.

Zapaterok agindu bezala, gizonezkoen eta emakumezkoen arteko parekotasuna izango da exekutiboan.  Berria - Mundua   2004-04-01

Baina parekotasunak ez du esan nahi berdintasun osoa, hainbat arrazoirengatik.  Berria - Euskal Herria   2004-03-21

Parekotasuna izango da nagusi Txapeldunen Ligako final-laurdenetan.  Berria - Kirola   2006-03-11

Eta nere uste apalean, Hezkunde Nazionalak Parekotasunezko sistema helburu horrekin sortu du; bixtan dena, Berdintasunaren eta Demokraziaren izenean.  Herria   2005-09-29

3 (hitz elkartuetan)

Bi nozio baitira bereizi beharrak "berdintasun" hitz beraren azpian: nortasun-berdintasuna eta gizarte- nahiz lege-parekotasuna.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 138. orr.

Onintza Lasaren ustez, berriz, pertsona guztien eskubide parekotasunaren printzipioa «hausten» du.  Berria - Euskal Herria   2004-02-06

· Bi hizkuntzen arteko oren parekotasuna hausten delako.  Berria - Euskal Herria   2004-05-05

4 ekonomian, diru baten balio erlatiboa beste diru batekiko.

Gobernuek azkar ezarri dute berriz beren diruen artean parekotasun finkoko sistema bat.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 96. orr.

Inflazio-diferentzialak eta gerraren ondoren finkatutako parekotasun sarritan artifizialak, truke-tasa errealen aldaketa garrantzitsuen eragileak izan ziren.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 79. orr.

Gainerako herrialdeek, berriz, beren diruaren parekotasuna dolarrari buruz finkatu behar zuten soilik.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 39. orr.

Ez bazioten uko egiten beren diruen markoarekiko parekotasuna defendatzeari.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 190. orr.

Euroaren eta dolarraren parekotasuna ez bada kontrolatzen eta balioa asko handitzen bada, orduan dudarik gabe tasak jaitsi beharko lirateke edo Estatu Batuetan igo.  Berria - Ekonomia   2004-02-11

Euro-dolar parekotasuna eta bereziki haren eragina prezioen maila orokorraren gainean.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 191. orr.

Dolarraren parekotasun ofiziala.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 94. orr.

Eskualde honetako diruak dolarrari buruz truketasa finkoa izateak, izan ere, dolarraren parekotasunaren gorabeheren mende uzten zuen dirua.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 161. orr.

Banku Zentralak merkatuak ezarritako parekotasunari ezin eutsi dionean herrialdeko dibisa debaluatu egiten du  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 237. orr.

5 (hitz elkartuetan)

Aldaketak gertatzen badira debaluazioak edo rebaluazioak izaten dira, alegia, diru-parekotasunaren aldaketak.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 38. orr.

1960ko hamarraldiaren ondorengo nazioarteko finantza pribatuen gorakada ezin lotu zen Bretton Woodseko itunek finkaturiko diru-parekotasunen erregimena mantentzearekin.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 92. orr.

6 ez-parekotasun iz

Eritasunaren aurrean, desberdintasuna da aipagai, ez ez-parekotasuna.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 138. orr.

Zenbaitek gizarte-ordena bat bultzatzeko dakarte hizpidera desberdintasun biologikoa: haien arabera, ordena natural delako batek justifikatzen ditu ez-parekotasunak.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 137. orr.

Maiz asko, ordea, politika- eta gizarte-xedeak lortzeko baliatzen da nahasbide hori: edo nortasun-berdintasunari atxiki nahi zaiolarik parekotasuna; edo, alderantziz, ez-parekotasuna mantendu nahi delarik desberdintasunen aitzakian.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 138. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

parekotasun formula (4); parekotasun handia (10); parekotasun handiak (5)

ez parekotasuna (3); parekotasuna da nagusi (5); parekotasuna egon (3); parekotasuna handia (8); parekotasuna handia izan (4); parekotasuna izan (8); parekotasuna izan zen (7); taldeen arteko parekotasuna (3)


paremiologia 1 iz esaera zaharren azterketa.

Parte teoriko bat ere badu, pareomologiaz, euskal paremiologiaz eta euskal atsotitzen eta georgierazkoen arteko sailkapen tipologikoa egin dut.  Berria - Kultura   2006-01-04

2 (hitz elkartuetan)

Euskal-karveliar paremiologi kidetasunak.  Berria - Kultura   2006-01-04


paremiologo iz esaera zaharren azterketan aritzen den pertsona.

atal bat eskaini nahi dio Garibairen euskararen aldeko apologista lanari, Garibai paremiologoari, Garibaik bere testuetan tartekatu dituen kanta zaharrei.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 45. orr.


parenesia iz ohartaraztea, aholkua.

Benetako "aholkuak" ditugu, "parenesia" zentzu biblikoan, hau da, aholku eta adore emateko diskurtsoa: Jainkoaren Hitzaz baliatuz, kontu egitera eta biziberritzera bultzatu nahi dute.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 119. orr.


parentela iz senideak, senitarteak, ahaideria.

Beti betiko Bitoriano berriz gurean, parentela dakarrela.  Berria - Kultura   2006-02-28


parenteral izond digestio bidea ez den beste bide batez gauzatzen dena.

Izan ere, ospitalean alimentazio parenterala ematen dizute eta horrek kaloria asko ditu.  Berria - Euskal Herria   2004-02-29


parentesi 1 iz testu batean, “(“ eta “)” markak, tartekatzen diren hitz edo esaldiak adierazteko erabiltzen direnak.

Binaka joaten dira parentesiak; irekitzen duena, ezkerrean; ixten duena, eskuinean.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 309. orr.

Grafiak bide ugari eskaintzen ditu horretarako: parentesiak, azpimarrak, letra larriak, letra lodiak, letra etzanak, beste neurri, forma edota kolore bateko letrak, marratxoak...  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 149. orr.

Erreferentziak testu nagusian eman nahi badituzu, liburuaren eta orrialdeen erreferentzia parentesi artean sartuko duzu.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 373. orr.

C elementua nahitaez aukeratu behar dugu, eta parentesi arteko elementuen artetik zero edo gehiago hauta ditzakegu.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 63. orr.

Sudurkariak parentesi artean agertzen dira taulan; izan ere, haiek artikulatu ahal izateko, ahoak guztiz itxia egon behar du.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 75. orr.

Leningrado dakar parentesi artean.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 55. orr.

Parentesien artean, bi kopuru horien arteko zatidura azaltzen da, unibertsitate eskolatze gordintzat har daitekeena.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 227. orr.

Jaitsi iezazkiozu prakak mutil honi bere izter mardulen barreneraino, jaso txamarra azpian duen atorra, aurrealdea eta atzealdea (parentesi artean esanda, bikaina) esku-eskura izan ditzazun...  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 174. orr.

Parentesiak beti ixten dira, egunak azkentzen, bisitak amaitzen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 49. orr.

2 irud/hed tartekia, etena.

Parentesi bat izanen da gure historian.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 68. orr.

Parentesi bat, hamabi hilabeteko parentesi bat.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 17. orr.

Parentesi bat egin nahiko nuke hemen istorio bat kontatzeko.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 64. orr.

Parentesi bat eginez, goizean zehar Rubenekin berba egiten saiatu naiz, baina ez dut net berbatsu topatu.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 185. orr.

Parentesi bat ireki behar dut orain, momentuko kezka bat azaltzeko.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 69. orr.

Ez dakizu orain irekitzen ari zaren parentesia ez dela berez itxiko.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 17. orr.

Prodiren agintaldia «parentesi bat» izango dela dio Berlusconik.  Berria - Mundua   2006-04-22

Parentesi labur bat horri buruz zerbait esateko.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 77. orr.

Autobusak aurreratzen duen kilometro bakoitza udalekuaren denbora-tartetxoa itxiz doan parentesiaren zati da, eta parentesi horretan zokoratuta geratuko dira bertako oroitzapen lausoak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 157. orr.

Seminarioko eginbide zorrotzek bizia ateen aitzinean uzten ziguten eta gerla parentesi bat izana zen.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 107. orr.

Afrikako egonaldia zorion parentesi bat bezala datorkit gaur, mendiaren uharte honetan.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 16. orr.

Badago jendea kartzelaldia parentesi huts baten gisako hartzen duena, ongi dakit nik.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 47. orr.

Espainiako Gobernuaren eta EAJren arteko harremanek sei urteko «parentesi tristean» izan dutela.  Berria - Euskal Herria   2004-09-09

Egia esan, luzatu naiz parentesi honetan, barkatuko didazu, irakurle.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 165. orr.

Hitz horrek berak errazegi darama sinesmena eskegitzera, edozein existentzia posizio ezabatzera edo parentesi artean jartzera.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 141. orr.

Hor hasi dira pazienteak denak goizean goiz itzartu, jaiki eta ibiltzen, bakardadean, bakoitza bere parentesiaren barruan.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 67. orr.

Gutako bakoitza mundu zarratua dela, parentesi artean bizi garela, nire lagun betikomaitea ia ezezaguna bihurtu baitzait berehalakoan.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 95. orr.

Zeren Historian ez baita parentesirik existitzen, zeren sakoneko gizatasuna, duintasuna, on moralera egokitzea, harago baitaude zuzenbidea, legezkotasuna baino.  Josu Zabaleta   «Lorategi beldurgarriak» - Michel Quint, 2003 - 62. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Zoriontze hark, bere nagusien konfiantza adierazpena izateaz gain, hurrengo eginbeharretarako oxigeno baloi bat zen halaber, segurtasun parentesia hurrengo errietaldia jasotzeko unea iritsiko zen arte.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 189. orr.

4 parentesi zuzen. ik kortxete.

Interneten helbide osoa parentesi zuzenen artean.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 376. orr.

Marrazkien laguntza hona ezin dugunez ekarri, azalpen txiki batzuk paratu ditugu parentesi zuzenen artean (lerro bakoitzari marrazki bat dagokio): [...].  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 209. orr.

Parentesi zuzenen arteko erreferentziak liburuaren amaierako bibliografiari dagozkio.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 15. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

parentesi artean (24); parentesi arteko (8); parentesi bat (21); parentesi bat egin (3); parentesi bat eginez (4); parentesi zuzenen (3)

parentesiaren barruan (3); parentesiaren ondoren (3)

parentesien artean (3)


parentesitxo iz adkor parentesia.

Parentesitxo bat, parentesian: hor badago, egunotan Jon Juaristi eta Patxo Unzuetak eta, erabiltzen duten teoria bat, euskal ideologia nazionalistaren sorrera esplikatzeko, "el efecto especular" deitzen dutena.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 16. orr.


pareratu, parera(tu), pareratzen da ad parera heldu.

Baina pareratzean ohartu nintzen gidaria ez zela anaia.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 15. orr.


pareta (orobat paret g.er.) 1 iz hargin lanezko eraikuntza, plomuan ezarria eta halako luzera batekoa, bitarteak ixteko edo bereizteko, edo sabaiei edo goiei eusteko balio duena. ik horma1; holtz; trenkada.

Paretak lauki urreztatuekiko antzinako erretratuz beteak zeuden.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 77. orr.

Altzari, besaulki eta dibanak, babes-oihalak kendurik, berpiztu egiten ziren, eta baita paretetako erretratuak ere.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 79. orr.

Gelaren bazter batean zaude, lurrean, paretaren kontra.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 39. orr.

Bazterretan eserita edo bizkarra paretaren kontra jarrita.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 57. orr.

Pareta baten kontra jarriko dut bizkarra eta pasatzean oihu eginen diet: "Non duzue zuen zientzia? non duzue zuen humanismoa? non da zuen kanabera pentsalarien duintasuna?".  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 257. orr.

Gazteak edo aulkietan eserita edo pareta kontra zutik zeuden, zigarro erretzen.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 102. orr.

Burua jiraka eta pareta joka hasi zen berriro.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 223. orr.

Ez zezakeen ezaba Jatsuko komentuan lau pareta artean iragan urte parrasta hura.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 281. orr.

Ikurrin txikia dago paretan iltzatuta.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 128. orr.

Postalak paretan itsatsiak zeuden, garagardoa edaten ari zen zakur baten argazkiaren azpian.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 212. orr.

Paretaren beste aldetik datozen kolpe txiki batzuk entzun dituzu nabarmen.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 90. orr.

Bi gazteek lerratu, pareta zulatu eta barrualdea hustu egiten zuten, ezkutaleku bat egiteko.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 250. orr.

Obus batek pareta zulatu, eta hauts hodei bat hedatu zen transmisio aretoan.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 248. orr.

Sei hazbeteko obusak telegrafo bulegoko pareta suntsitu du.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 250. orr.

Ondoren pareta zarpeatuko balu bezala hautseztatu zion bizkarra.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 95. orr.

Paretako papera erortzen ari zen.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 147. orr.

Paretako lanpara baten argi hotz eta dardartia.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 85. orr.

Lurreko suaren ondoan paretako erlojuaren azpian.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 87. orr.

Erredakzioko gelatxo batean daude, Jefearen txokoa: kristalezko paretak dituen kaiola.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 151. orr.

Zabor poltsak adreiluzko pareten kontra pilaturik, eguzkipean.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 109. orr.

Harri hutsez egindako paretak.  Elizen arteko biblia   Dt 27,6

Paretak berinezkoak, moketa grisezko pasabide luze luzeak...  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 54. orr.

2 (izenondoekin)

Hesolari pareta luze batek jarraitzen dio. Kanpotik ikusten diren harri horiekin zabalean bat bakarra eta beti berdina den pareta sendoa egiten dute.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 61. orr.

Intziriek adreiluzko pareta meheak zeharkatzen zituzten.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 55. orr.

Horixe du bere biziko sekretu guzia: "lehen harritze" guzien gainean, harririk harri, eraikitako pareta erdiurratu eta sekretu horixe.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 188. orr.

Orain, harresietatik kanpo, etxe erreak eta pareta amilduak daude.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 341. orr.

-Beti ixten al duzu atea? -galdetu zidan, pareta lauzatuaren ondo-ondotik mugituz.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 176. orr.

Berehala, pareta argituan itsatsirik, itzal izugarri bat.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 127. orr.

Pilota jaurtigailuaren bokatxarekin eman zioten buruan, odolak pareta osoa zipriztindu zuen.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 234. orr.

Pareta garbiak, pertsona garbiak bezalaxe, zikindu eder baten eske daude beti.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 143. orr.

3 (erkaketetan)

Aurpegia pareta baino zuriago jarri zitzaion.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 141. orr.

Katalinak, pareta baino zuriago, hitzik ere ezin zuen egin ustekabe harekin.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 79. orr.

Eta han nengoen, murru-pareta bezain txuri, ez jakinez gehiago nola mintza.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 118. orr.

4 irud/hed

Urtegiaren pareta behera bota dezakeen ezpatari egin behar diote aurre Beaumontarrek. Pareta elastikozko hodi zati bat, alegia, ponpa-bulkada bakoitzean zabaltzen dena.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 39. orr.

Arrautzaren kanpoaldeko pareta osatzen duen ehuna da trofoblastoa, amaren umetokiko mukosarekin kontaktuan dagoena.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 132. orr.

Umetokiko paretak odolez betetze hori hormonen ondorioz gertatzen da.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 45. orr.

Zakila mugimendu erritmikoekin igurzten denean baginako pareta hezeetan.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 132. orr.

Behar bezala babesten du urdail-mukosak urdailaren pareta.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 207. orr.

Material trinkoa da hezurraren pareta, Kiribilkaturiko lamelek osatzen dute osteonaren pareta.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 20. orr.

5 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Magistratuaren ziurtagiriz hala dela frogatu ondoren bakarrik erabiltzen dituzte pezoak pareta-egiturak altxatzeko.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1010. orr.

Erlaitzen irtenguneak bota egingo ditu tantak pareta-lerrotik kanpora, eta era horretan, hondatu gabe gordeko ditu pezozko paretak.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1270. orr.

Aski izan zen pareta atal bat lurrera botatzearekin, egundoko isuria ibaira husteko.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 444. orr.

Zulatzeko ez: urtegian ikusi berri nituen eraikin birrinduetako pareta-tarte haiek bezala behera botatzeko.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 203. orr.

Paret-erlojuko orratzak bederatzi eta erdietan zeuden.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 15. orr.

Zailatu ('saiatu' adierazteko idatzia pareta-iragarki batean).  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 64. orr.

Baserri erori baten pareta bazterrean hazitako sasian makurtu zen laguna.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 242. orr.

Harik-eta Plaza Txikira ailegatu, eta han, berak dakien pareta-bazter batean, gauzarik iragarrienaren iragarki edo eskelak begiz jotzen dituen arte.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 141. orr.

Iparraldeko muinoan lur jotako pareta puska batzuk, 1813an Wellington-ek hiria bonbardatu zuen gotorlekuaren puskailak.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 85. orr.

Leiho karratu bakar bat erakusten zuen pareta-puskara hurbildu nintzen.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 173. orr.

6 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa, elkarketak izenondo balioa duela)

Odol-hodien itxurakoak diren baina izatez beste sare batekoak diren hodi pareta-mehe batzuetara sartzen da.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 161. orr.

7 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Etxe pareta batean, hitz hauek, erromesari ongi etorri gisa naski: "Peregrino en Nájera, Najerino".  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 80. orr.

Sudurraren barne-paretak estaltzen dituen muki-geruzaren barruan edo gainean igeri daude.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 135. orr.

Hezur-pareta lodiagoa da hezurraren erdialdean muturretan baino.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 26. orr.

Urdail-paretako muskuluaren uzkurtze-mugimenduek, edukia irabiatu, eta zuku urtsu bat bihurturik uzten dute.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 207. orr.

8 bi-pareta iz pilotan, lehenik ezkerreko pareta joz egiten den jokaldia.

Atzo, zazpi tanto egin zituen bi pareta eta dejadekin.  Berria - Kirola   2004-09-26

Bi paretak, gantxoak, ñakuak; guztira 14 tanto erdietsi zituen Tricioko maisuak.  Berria - Kirola   2004-06-25

Gibelerat urrun haiza eta gero aitzinean motz, gantxo edo bi-paret.  Herria   2004-04-08

Bereziki bi-paret batzu gibeletik sarerako bidean ezarriz, tantoa labur eta fin.  Herria   2003-12-11

Behin eta berriz behartu zuen Mikel airez sartzera, azkenean tantoa dejada leun edo bi pareta zorrotz batekin maisuki amaitzeko.  Berria - Kirola   2004-03-21

20-14 aitzinean bi nafarrak, bi-paret urrezko bat Xalak, pilota aldatu eta... azken zortziak beretu dituzte lerroan.  Herria   2004-02-26

Ezker pareta bizi-bizi bilatuz, bi pareta elektrikoez, bere biktimak bonbardatuz, eta botekorrituan sarraraziz.  Berria - Kirola   2004-02-17

Bajutik egindako bi pareta batekin, pilota zabalean Zeberiogandik urruti jarri zuen Doneztebekoak.  Berria - Kirola   2004-01-11

9 bi-paretako iz bi-pareta.

Hamabi bi paretakorekin irabazi zuen Altuna II.ak.  Berria - Kirola   2004-11-21

Sotamanoz ongi moldatzen da, bi paretakoa ongi ezkutatzen du...  Berria - Kirola   2004-03-18

Bi paretakoak, txapagainean moztutakoak... bederatzi tanto eder egin zituen Aspeko aurrelariak orotara.  Berria - Kirola   2004-12-14

Ez zuen bikoak amore eman (36-36 eta 38-38), baina Altuna II.aren bi paretako eder batek eta Aizpuruk horman baztertutako kolpe batek utzi zuten erabakita lehia.  Berria - Kirola   2004-04-21

Amezketarrak, aldiz, bazekien nola irabazi: bi pareteko zehatzekin.  Berria - Kirola   2004-07-30

Ongi gidatu zuen atzelariak aurrelaria, ez sinesteko moduko pilota horietakoak bueltatu zituen, eta bi paretakoarekin tantoak bukatu ere bai.  Berria - Kirola   2004-04-21

Partidaren azken txanpan Amezketakoak aise asmatu zuen dejada eta bi paretekin.  Berria - Kirola   2004-07-30

10 ezker pareta ik ezker.
11 pareta-zulo (orobat paretazulo)

Seinale bat balitz bezala, ertzainak agertu ahala, hainbat gizon-emakume irteten da ezkaratzetatik eta kale-kantoietatik, etxe zahar hutsean labezomorroak pareta zuloetatik ateratzen diren gisan.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 14. orr.

Lumarik haundiena hartu, eta bordako pareta zuloan gorde, sentipen ilun guzien lekuko.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 88. orr.

Baina ez dakigunak ez du izenik, harri hutsezko paretazulo hutsok bezalakoa da ez dakiguna, eta hemen, paretazulo anonimo ilunotan, hemen gorde dizu atsegina gizonaren gogoak.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 16. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

atzeko pareta (4); eskubiko pareta (3); ezker pareta (65); ezker pareta berrian (3); gelako pareta (6); harrizko pareta (11); harrizko pareta erdiurratuak (4); laugarren pareta (3); murru pareta (6)

pareta aldera (8); pareta aldera jiratu (3); pareta artean (5); pareta baino zuriago (3); pareta baten bazterretik (3); pareta baten kontra (8); pareta batetik behera (3); pareta behera (4); pareta berrian (3); pareta bezain (3)

pareta erdiurratuak (4); pareta erori (4); pareta gainean (4); pareta gaineko (4); pareta gainera (3); pareta handi (3); pareta hauen artean (5); pareta horien artean (3)

pareta jo (6); pareta jotzen (4); pareta kontra (4); pareta mehe (3); pareta meheak (3)

pareta ondoan (5); pareta oso (5); pareta oso bat (3); pareta osoa (5); pareta puska (3)

pareta zahar (8); pareta zaharrak (3); pareta zuri (7)

baginako paretak (5); egindako paretak (3); ezker paretak (5); gelako paretak (3); murru paretak (3)

paretak estaltzen (6); paretak estaltzen zituzten (3)

umetokiko paretak (3)

ezker paretako (32); paretako erloju (3)

aldameneko paretan (3); atzeko paretan (4); aurreko paretan (9); aurrez aurreko paretan (3); baigorriko ezker paretan (3); eskuineko paretan (3); etxeko murru paretan (3); ezker paretan (121); hazparneko ezker paretan (3); herriko ezker paretan (6); kanboko ezker paretan (5); kiroleta ezker paretan (3); meza ezker paretan (3); murru paretan (5); ondoko paretan (5)

paretan egindako (3); paretan jo (3); paretan josita (3); paretan zegoen (3); paretan zintzilik (13); paretan zintzilik zegoen (3)

ezker paretara (3); frontoiko paretara (3); paretara begira (5); paretara hurbildu (3)

ezker paretarekin (3)

atzeko paretaren (4); bizkarra paretaren kontra (10); burua paretaren kontra (9); ezker paretaren (18); ezker paretaren gibelean (3); ezker paretaren ondoan (6); hormaren edo paretaren (3)

paretaren aldera (3); paretaren aurka (9); paretaren beste aldetik (4); paretaren gainean (4); paretaren gibelean (3); paretaren kontra (151); paretaren kontra bota (5); paretaren kontra jarri (16); paretaren kontra jarria (3); paretaren kontra jarrita (4); paretaren kontra jo (3); paretaren kontra kontra (4); paretaren kontra zegoen (3); paretaren ondoan (10); paretaren zati (3)

ezker paretari (4); paretari begira (10); paretari itsatsita (4); paretari kontra (5)

paretaz bestaldean (3)

paret labur batekin (3)

atharriko ezker paretean (11); elizaldeko ezker paretean (3); ezker paretean (114); ezker paretean egin (3); hazparneko ezker paretean (14); iholdiko ezker paretean (3); sanoki ezker paretean (8)

ezker pareteko (4)

bi paretekoak (3)

lau pareten artean (7); pareten artean (19); pareten kontra (18)

ezker paretetan (5); gelako paretetan (4); paretetan zintzilik (4); umetokiko paretetan (5)


paretasun iz parekidetasuna.

Alta, publikoak ez du eskubide moralik, lehen aipaturiko helburuak lortzea bermatzen ez duen Paretasunezko sistema besterik ez eskaintzea.  Herria   2005-09-29

Aldaketa hori asmatua izan omen da gizonaren eta emaztearen arteko paretasuna hobeki finkatzea gatik.  Herria   2004-12-23


paretatxo iz pareta txikia.

Orain [...] metro bat eta erdiko pasaia bat idekitzen ari dute errepide bazterreko paretatxoaren gibeletik trinketeko edo farmaziako pareraino daramana, denak gostuan ibiltzeko gisan.  Herria   2005-12-08

Baratze batean zegoen hilobia, haizearen mende, paretatxo baten pean, eta mertxikondoak eta udareondoak makurtzen ziren paretatxoaren gainetik.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 266. orr.

Handik, ibai ondotik belardi mailakatuetan zehar, harrizko paretatxo eta elorri eta intxusa artean zihoan bidezidor batetik aurrera jo zuten.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 44. orr.


paretazulo ik pareta 11.

paretsu 1 adlag berdintsu.

Indarrez paretsu, borrokan dabiltza.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 90. orr.

Prezio ez batere merkea ordaindurik, paretsu unatu eta zikindurik, han gentozen iluntzean bueltan Frantzia Hiribidean barrena emazte izukaitza eta biok.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 240. orr.

Haren begien ozartasun distiratsuak beti ere paretsu zirauen.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 61. orr.

Geratu ezinezko jarioan jarraitu zuen 1987ko urtarrilean hasitako sakabanaketa hark, eta, saio berri harekin paretsu, presoen gose greba, itxialdi eta bestelako protestak.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 139. orr.

Dembak nekez jarri zuen kapela buru gainean, bi eskuak modu groteskoan eta paretsu mugituz.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 117. orr.

Egia erran, denak nahiko paretsu ikusten ditut.  Berria - Kultura   2006-04-01

2 (izenondo gisa)

Hala ere, Afrikako herrialde askotan diferentziak paretsuak edo are handiagoak dira.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 269. orr.

Pintxoak saltzea eta golak ez sartzea talde baten onurarako baldintza paretsuak dira.  Berria - Kirola   2004-06-27

3 paretsuan adlag parean gutxi gobehera.

Zumarragatik Legazpira bidean, kirtendegi paretsuan, eskuinetara.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 6. orr.

Ilunpe horretan barneratu eta Josuren atearen paretsuan zer ezezagun batek behaztoparazi ninduelarik ere, haien afanak ez eragoztea zen nire kezkarik behinena.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 116. orr.

Tipo haren paretsuan, aulki batean jarrita, burua bufanda handi batean erdi bilduta, eskua matrailean, ijito gazte batek begiratzen zion uzkur.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 51. orr.

4 paretsuko izond parekoa gutxi gorabehera.

Eta altuera paretsukoak gara.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 277. orr.

Zeren heriotza, irudimen kontuan, biziaren paretsukoa baita. fisika, medikuntza edo geologian aditu direnen arteko inkomunikazioa poeten, hermeneuten eta hizkuntzalarien artean dagoenaren paretsukoa delakoan nago.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 197. orr.

Orduan teologo gutarrak etsi-etsian azken helduleku baten bila doaz: ortzeguna -diote- nolaz uka "Ortziren eguna" dela?, edo Iouis diesen paretsuko zerbait bederen?  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 59. orr.


paretxo iz adkor parea.

Kontraste gisa, adibide paretxo bat aipatuko dut, etxean ikusi zer ikusten dugun: [...].  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 98. orr.


parezer iz iritzia.

Aziendak maite zituen baserritar gureak, eta haien bihotzetik ikusi eta jaulki ohi zituen askotan bere parezerrak.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 196. orr.

Aste gutxi barru, eskerronezko parezerra agertu zuten gehienek: erantzun zuten 30 alkate eta 56 parrokotatik, bana izan ziren hain gustura ikusten ez zutenak.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 44. orr.


parezka adlag pareka.

Parte hartu dutenak, jazko hein bertsua, berrogoita-lau lagun orotarat, denak parezka, heldu baita hogoita-bi bikote...  Herria   2004-09-02


parezkatu, parezka, parezkatzen 1 da/du ad parekatu.

Euskal Herrian egin diren inkesten arabera, Bernardo Atxagarekin parezkatzekoa da [Gotzon Garate], horiek biak baitira idazlerik irakurrienak.  Herria   2003-12-25

2 pareka jarri; bikotea osatu. ik parekatu 5.

Kasüalitatez, Gipuzkoako Idiazabal herriarekin parezkatürik da Muskildiko herria, gazna ekoizten düan herri batekin.  Herria   2004-05-27

Laugarren urtea segidan Cassin lizeoa eta Bizkaiko lizeo bat parezkatzen direla euskarari esker.  Herria   2003-01-28

Bi eskolak parezkatu ziren orduan, Argizabaleko neskatoena eta Frantseseneko mutikoena, 1973tik eta 1987 artean. Xango altxa zango deitzen dute ikusgarri hau eta hor kausituko ditugu, Elgar-Oinka taldeko dantzariak eta Koldo Amestoy kondalaria, J-C Irigoyen soinulariarekin parezkatuak.  Herria   2003-09-18

3 ekonomian, diru baten balio erlatiboa beste diru batenarekin parekatu.

Izan zuen Carlos Menen buru hamar urtez 1989-1999 artean, hunek bere herri merkatua pribatizatu baitzuen eta peso-dolarrak artifizialki parezkatuz bankoen zorpean ezarri bere herritarrak.  Herria   2005-11-17


parezkatze iz parekatzea.

Hemendik goiti afitxa, banderola eta papertxoen bidez, zabalduko da parezkatze ofizial hunen egitaraua.  Herria   2004-10-14

Lasarte-Oriako ehunta hogoi bat laguneko multzoa -erakasle, buraso, ikasle- jina zagon Donibane Garazirat, zenbait hilabete lehenago Garaziko ikastola, Oztibarreko ikastola eta Donaixtiko kolejioarekin abiatu parezkatze urratsa ospatzeko.  Herria   2005-04-28


parfume ik perfume.

paria 1 iz Indian, kasta apaleneko kidea.

Indiako egoerak bere gizarte mailaketari esker gordetzen zuela oreka, alde batetik aberatsak edo erdi aberatsak zeudelako -europarren antzera bizi ahal zirenak-, eta bestetik, berriz, pariak, kastaz kanpoko izaki "zikin" eta eskubide gabeak.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 202. orr.

Bosgarren talde bat dago: ukiezinak, pariak, harijanak edo dalitak, maila guztietatik kanpo daudenak, errukarri-errukarrienak.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 56. orr.

Musulmanen bizimodua pariena beraiena baino errukarriago dela erakusten dute gizarteko azterketek.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 185. orr.

Maharastran, Hanuman kastako poliziako ofizial bat tenpluko eskaileretan zegoela, pariek harrika hil zuten.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 65. orr.

Filmetan pariak heroi bihurtzen dira, neska aberatsa erdiesten dute eta goiko klasearen ustelkeria garaitzen.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 63. orr.

2 irud/hed gizarte klase apaleneko kidea.

Hemen ere badirela pariak, zeinetarik askok yonki edo barbon bihurtuta bukatzen duten, edo zahartu eta etxe-zuloan sartuta ezertarako dirurik gabe, edo 60 metro karratuko pisu batean beste hamaika herrikide magrebtarrekin, edo lanean sei hilabeteko kontratu mixerableekin.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 203. orr.

Pariak, lapurrak, lausengariak deitzen zituen estalinistak.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 69. orr.

Itotzen ari garen paria batzuk besterik ez gara, gainerakoak Mendekoste oporretan dauden bitartean!  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 320. orr.

Israelgo Justizia ministro Yosef Lapidek, bere aldetik, Gobernuari ohartarazi zion «nazioarteko paria bat bihurtzeko arriskuan» dela.  Berria - Mundua   2004-07-20

3 (izenondoekin)

Sinn Fein paria politikoa izango litzateke, eta iparraldeko hautesleak ez lituzkete inoiz bozkatu dituzten erakunde demokratikoak iraganeko mailan ikusiko.  Berria - Harian   2005-07-30

4 (hitz elkartuetan)

Gainera, sufrimendu luzeen samintasun hura, paria begitarte goibel hura zeuzkan kaltetan.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 172. orr.


pariatu, paria, pariatzen du ad ipar apustu egin. ik pario 2.

-Beti irabazlearen alde pariatzen duten haiek; lehen, lur hau defendatzen omen zuten baina orain lege zaharren ezabatzea defendatzen duten haiek.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 132. orr.

Denek nahi zuten haren alde pariatu baina hartzale guti beste alderat.  Herria   2002-10-03

Duela guti oraino nehork ez zuen naski pariatu nahiko Daniel Poulou nagusituko zela (6273 boz, % 50,29), Albert Pery sozialistaren parean (6200 boz % 49,7)! alta, irabazi du, gutiz bada gutiz.  Herria   2001-03-22

Ezin finituzko pilota partidetan, bat galduta bestea pariatzen baitzen segidan, irabazita berdin; Uztaritzen futbolean, eta Joko Olinpikoen atletismo diziplinetan.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 105. orr.

Nahiago nuke nik pariatzen ez irriskatu.  Herria   2005-06-30

Inork pariatuko ez zuen garaipena atera dute Genêts-tarrek 3/1 irabaziz Mont de Marsan-en kontra.  Herria   2002-11-28

Paria genezake iaz baino eskugain hobeak aterako dituztela aurten.  Herria   2004-07-15

Pariatzekoa zen garaitezintasunezko seinale erregetiarra hobira eta Josafateko Soroetara eramango zuela.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 324. orr.

Bazuen beldurra gauzak ez zirela horretan geldituko mutikoak aitatxik bezalako nortasuna baldin bazuen, eta hori hala zela paria zezakeen.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 26. orr.


pariatzaile (orobat pariatzale g.er. eta pariazale g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian pariatzaile agertzen da) iz ipar apustularia.

Jendea xifritua, pariatzaileak hatsa moztua, juje bakarra, Txikito Kanbokoa, nardatua, denak untsa zuzendu nahiz, haren boza ezin entzuna arrabotsaren eta oihuen artean.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 35. orr.

Desafioa botatu zelarik, parioak agertu, lekua eta igandea hitzartu, gaitzeko jendea bildu omen zen Ñañikan ikusteko hea zer eginen zuen gure artzainak; pariatzale gehienak artzainaren kontra omen, hiru oren laburxko izanen zela...  Herria   2001-02-08

Bigarren huntan pariatzaileek ez dukete irriskurik hartu, urruñarra den buruz-burukariarekin.  Herria   2004-11-25

Hemen ere ez dira pariatzaileak tronpatu, nahiz hurbil zauden elgarri.  Herria   2005-08-11

31-15, pariatzaileak ere ixiltzen hasiak, Ibarrolak 9 bote eginik ordukotz, eta areago oraino 41-18 tan zirelarik.  Herria   2001-08-09

Desafioa botatu zelarik, parioak agertu, lekua eta igandea hitzartu, gaitzeko jendea bildu omen zen Ñañikan (Hazketako zolan zen ostatu batean, gorago aipatu ostatu horietarik), ikusteko hea zer eginen zuen gure artzainak; pariatzale gehienak artzainaren kontra omen, hiru oren laburxko izanen zela...  Herria   2001-02-08

Pariatzaleak sutan.  Herria   2001-10-11

Gogoeta ginezake artzainak aitzinetik karkulatua zuenez zer bide bazuen egiteko, eta pariatzailek berek bazakitenetz xuxen zonbat kilometro bazen kurritzeko.  Herria   2001-02-08


pariatzale ik pariatzaile.

pariazale ik pariatzaile.

pariente iz ahaidea.

Geure gizarteaz hausnartuz nabarmena da jauntxoek eta leinuek ondino be bizirik segitzen dutena: parte onekoa izateak, pariente handidunekoa, geneek, lagunek, eragin nabarmena dute boto bilketak egiteko orduan, eta abar. Osaba Pepik, pariente pobrea, kamantza batean egiten du lo.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 62. orr.

Ez egik hire pariente faxista haren portaeragatik negar egin, egik negar oraingo faxisten mehatxuagatik.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 224. orr.


parietal 1 izond hezurrez mintzatuz, burezurreko gainaldeko erdialdea osatzen duten bietako bakoitza.

Bala bat bularrean, ezkerretara, eta beste bat ezkerreko hezur parietalean.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 71. orr.

2 (izen gisa)

Parietalean bata eta bihotzean bestea.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 142. orr.

Bata ezkerreko parietalean eta bestea bularrean ezkerretara.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 71. orr.


pario 1 iz apustua. (pilotan eta kidekoetan)

Berdintzen zirelarik bi pilotari andanak, nola baitziren sos jokatzaileak, oihu egiten zuen xaxariak jendea beroarazteko jokatzeari buruz: "Kintzez berdin! trebesa libro!" trebesa zen ixpixoa edo parioa edo apostua.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 19. orr.

Desafioa botatu zelarik, parioak agertu, lekua eta igandea hitzartu, gaitzeko jendea bildu omen zen Ñañikan ikusteko hea zer eginen zuen gure artzainak; pariatzale gehienak artzainaren kontra omen, hiru oren laburxko izanen zela...  Herria   2001-02-08

Aldi huntan ere, parioak alde baterat eta partida bestela gertatu.  Herria   2004-08-12

Parioak eta denak alde, beren nausitasuna berriz ere erakutsiz lorietan zoatzin garaztarrak, oro alde eta 31-14 abantzua.  Herria   2001-03-01

Parioak berehala abiatzen dira.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 35. orr.

Ainitz pariok azken horien alde oihukatzen zuten luzaz eta izan dira berdintzekotan 34-35 baina beti eskapatu zaizkote menetik.  Herria   2002-12-19

Ongi etorri guzieri, eta parioak libro!!!  Herria   2005-06-16

2 (bestelakoetan)

Agian, Konfederazioaren bulegoa indartzea da gelditzen zaigun parioa.  Berria - Euskal Herria   2004-03-09

Parioa da gehiengo horren aktibatzea.  Berria - Euskal Herria   2006-04-01

Aurtengo urte mugarekin pario hori irabazi duela erran daiteke.  Herria   2003-11-27

Eusko Jaurlaritzaren iritziz, pario sendoa da Euskal Y-aren tren egitasmoa.  Berria - Euskal Herria   2006-01-19

Hea, nor helduko den, bihar edo etzi, % 101-era!!! parioa libro!!!  Herria   2002-10-24

Etxahun harritu zen eta pario bat egin.  Berria - Kultura   2004-03-03

3 pario egin apustu egin. ik pariatu.

Batzuek pilotaz egiten dute pario, horretaz asko dakitelako.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 10. orr.

CPEren aurkako borroka segitzeko pario egiten dute ikasleek.  Berria - Ekonomia   2006-04-08

Areago, estu-estuan egingo dugu pario: labea (elikagaien berogailua), izozkailua (luze kontserbatzeko) eta hozkailua (egun batzuetan mantentzekoa) aparatu bakar eta bera izango da. ausardia handirik gabe egin dezakegu pario: ganbelak berdinduko gaitu gizakiok, jaten dugunak zer izango garen determinatzen duela egia bada.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 62. orr.

Ausardia handirik gabe egin dezakegu pario: ganbelak berdinduko gaitu gizakiok, jaten dugunak zer izango garen determinatzen duela egia bada.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 116. orr.

4 parioa egin

Zer gertatzen da, ordea, parioa egin, eta gogor jokatuta, huts egin bada?  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 136. orr.

Gaiaz bestalde, forman ere gure usaien iraultzera atrebitu dira, ikuslearekin harreman zuzenago eta egiatiago baten alde parioa eginez.  Herria   2005-05-19

ELB sindikatak bere baitan ainitz eztabaidatu ondoan, ezetzaren parioa egiten du, bereziki Lege Nagusi horrek bere iduriko ez duelako behar den bezalako laborantza politika bat sustatzen.  Herria   2005-05-26

Ikus-entzunezkoaren parioa egin nahi izan du Miarritze hiriak.  Berria - Kultura   2004-02-14

Iaz lehen entsegu bat egin, eta aurten bide beretik segitzeko parioa egin dute Swinghome elkarte antolatzaileko gazteek.  Berria - Kultura   2004-06-09

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

aldeko parioa (3); parioa egin (7); parioa libro (52); parioa libro baionattipian (3); parioa libro hegoaldean (3)

parioak alde (4); parioak ere alde (3); parioak kontra (3); parioak libro (12)


Pariseratu, parisera, pariseratzen du/du ad Parisera joan, Parisera eraman.

Armada alemana Pariseratu zenean, soto batean ezkutatu zuen bere haurra, eta ausartu ere bai kalera irteten, botika bila.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 306. orr.

Holakoa dugu Frantzia zentralizatu hau: orok Pariseratu behar, zeiharkan erdi-bide ginukeelarik ere.  Herria   2001-10-25


Pariskeria iz Paristarrei dagokien egintza, gaitzesgarritzat markatua.

Pariskeria bat iruditu zitzaidan, eta azoka hartan ibili ziren nire arbaso asteasuar eta albizturtarrek kalte-ordaina merezi zutela pentsatu nuen.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 36. orr.

Pariskeriak.  Herria   2001-02-22


paristar izlag/iz Parisekoa, Parisi dagokiona; Pariseko biztanlea.

Zazpi semeetarik lau paristar banlieuko presondegi ezberdinetan barreiatuak zituen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 262. orr.

Aise ulertuko da Morgue kaleko draman nire adiskideak izan zuen eginkizunak zenbaterainoko zirrara eragin zion paristar poliziari.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 129. orr.

Goraintzi paristar anaieri!  Herria   2004-02-12

Zeren, hori bera entzuna bainuen Alcalako Unibertsitate ospetsuaren zimenduak finkatu zituzten ene paristar irakasleenganik.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 101. orr.

Bere herriko auzapez hortz handiak nahiago ditu leku ederren eta handienak paristar dirudunentzat atxiki.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 8. orr.

Azken egunean, Idoia bere lagun paristarrarekin irten zen kalera, guri ezer esan gabe.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 130. orr.

Horiek horrela, hiru aditu paristar gomitatu zituzten aurre diagnostikoaz iritzia eman dezaten.  Berria - Ekonomia   2006-03-11

Sartre paristarra zen; eta, hain zuzen, Saint-Germain des Pres auzoan bizi zen.  Berria - Harian   2005-06-21

Errege-hiltzailearen izena paristar guztien ahomihietan dabil duela lau egunez geroztik, Ravaillac delako bat.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 16. orr.

Bere senarra, ai!, egunero La Géante errezitatzen dion paristar bat da.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 94. orr.

Zeren, hori bera entzuna bainuen Alcalako Unibertsitate ospetsuaren zimenduak finkatu zituzten ene paristar irakasleenganik.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 101. orr.

Tango bat dantzatzea zer den erakutsiko zieagu paristarrei. halakoxea da paristarron bizia -erantzun zidan, eskutik heldu eta mahaitik altxarazten ninduen aldi berean-.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 22. orr.


paritario iz parekidea.

Zapateroren gobernua paritarioa da, baina begiratzen duzu eta emakumezko gehienek, asko jota, ume bat dute, edo ezkongabeak dira... errealitate hori hor dago.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 54. orr.

Kudeaketa bere gain hartu zuen kontseiluak sinatzaileek hala eskatuta, baina gobernu organoa batzorde paritarioa da.  Berria - Ekonomia   2006-02-19


paritate iz parekidetasuna.

Ainhoa Etxaide Politika Sindikaleko idazkariak azaldu zuenez, bere zuzendaritzan generoen arteko paritatea bultzatuta, LABek «emakumearen aldeko apostua egin nahi du».  Berria - Ekonomia   2004-05-14

Jenero paritatea integratu beharko du Europako itun berriak eta, beraz, gizon eta emakumeen arteko berdintasunaren aldeko neurriak hartu behar ditu.  Berria - Euskal Herria   2004-05-13


parka ik barkatu.

parkaleku (orobat parka leku) ik aparkaleku.

parkamen ik barkamen.

parkatu ik barkatu.

parke 1 iz barruti itxia, zuhaitzez eta landareez hornitua, jauregi bati atxikia edo hiri baten inguruan dagoena.

Ondoko parke baterantz jo nuen: han, banku batean eserita, hobeto pentsatzeko denbora izango nuen.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 134. orr.

Parkean umeak ibiltzen direnez, amak egoten dira parkean.  Arantxa Iturbe   «Ai, ama», 1999 - 69. orr.

Hofrat Klementi goizeroko paseoa ematen zebilen Liechtenstein parkean.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 19. orr.

Norabide konkreturik gabe abiatzen da, baina beti Sancho el Sabion gora, Amarako parkea zeharkatzeko.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 171. orr.

Artean haurra nintzela, amarekin parkean jostatzen edo paseoan ibiltzen nintzenean.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 58. orr.

Bertan parke bat egin zuten, eta han baziren lore-sailak eta arbolatxoak, jendeak atseden hartzeko bankuak, eta haurrentzako gune berezi bat.  Eskarne Mujika   «Berdin dio» - Agota Kristof, 2005 - 49. orr.

Tenperatura egokia, hain zuzen, eta parketik perfumeak nahasian igotzen.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 491. orr.

Bereziki hango parkeko urjauziak.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 155. orr.

Negua dator, nabarmena da, parkeko arbola guztiak biluzik baitira.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 48. orr.

Parke bat diseinatzen ari zela arkitekto batekin elkarlanean.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 19. orr.

Bost zentaboko txanpona eman zion gidariari, hiri bati parke bat eskainiko liokeen norbaiten tankeratsu.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 229. orr.

Adin horretan Cape Town hiriko Parke eta Jardinetako udal enpresan lanean hasi zen.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 176. orr.

Bankuak eta belarra zapaltzea debekatzen zuten kartelak ikusi nituenean, parke bat zela ulertu nuen.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 220. orr.

Tximinia luzea parke erdian, Etxebarriako antigoaleko fabrikaren ikur bakar.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 37. orr.

Puta xelebre bat parke batean, horixe ikusi duk, erantzun zion islak, bizitzaren alaba zuan, ai ai ai!  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 208. orr.

Parke batean deserriratutako bi printze dira...  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 236. orr.

Rigan bertan azaldu ziguten badela inguru haietan parke moduko bat, non estatuak pilatu baitituzte.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 210. orr.

Hogeitamar gela eta lau bat hektarea parke.  Ramon Etxezarreta   «Ezezaguna helbide honetan» - Kressman Taylor, 2003 - 11. orr.

Gauez parke batean.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 131. orr.

2 (izenondoekin)

Bigarren solairuko leihoetatik hiriko alde zaharra ikusten zen, hango kale zuzen eta txukunak, eta, haiez gain, Enperadorearen udako jauregia, Schönbrunneko teilatuak eta zuhaitzez betetako parke handian egindako pasealekuak. Gaizki zaindutako parke txiki batean, egoiliarrak zebiltzan, batzuk taldean eta gehienak bakarka, atzera-aurrera presarik gabean.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 38. orr.

Logelako leihoaz bestaldera parke ederra dago, erdian urmaela eta honen inguruan pergolak eta zurezko bankuak direlarik.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 169. orr.

Batean Valdesalce agertzen zen, parke ingeles bat gogorarazten zuen ibarra.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 143. orr.

Bazirenean parke itxietan musika kiosko hutsak eta estaliak, barandak igotzen errazak zituztenak.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 116. orr.

Nire lekua ez zegoen hirietako parke abandonatuetan, ez herri txiki bateko lasaitasunean ez eta lanordu errepikakorren segurtasunean ere.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 95. orr.

Zuk nahiago izan zenuen noraezean pasieran ibili, hiriak dituen zoko-mokoak ezagutu eta parke bakarti batean gure grinak lardaskatu, gaztetako ohiturak berrituz-edo.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 26. orr.

Hasieran etxe bateko patioa izanen zela pentsatu nuen, batek ez duelako espero parke publiko bat hori bezain txikia izatea: etxe-sail erdia ere ez zuen hartzen.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 220. orr.

Chang Ngan-eko parke inperialean orein zuri bat zeukan enperadoreak, oso animalia bakana, inperioan parekorik gabea.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 77. orr.

3 erabilera edo zerbitzu jakin baterako antolakuntza duen lekua.

Irurtzun eta Andoain arteko autobidearen puska bat eta Leitzako parke eolikoa ere oso ondo ikusten ziren.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 88. orr.

Orduan ohartuko da Lujanbio, beste mendizalea, Peñagarikano, parke eolikoa eraikitzen ari den ingeniaria dela.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 123. orr.

Itzuli bat egin behar dugu Silicon Valley inguruan, tamaina handiko enpresak eta parke teknologikoak begiratuz.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 232. orr.

Garbi daukat Leioako campusa Parke Teknologikoa balitz, metroa bertaraino iritsiko litzatekeela.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 121. orr.

Hiribarnea zeharkatu ondoren, Neapolisko parke arkeologikorantz zihoala.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 443. orr.

Munduan ere Argia eta Ilunbeak nahasi egiten direlako ideia hori, guk inon baino argiago ikusi genuen EEBetako Bryce Canyon parke nazionalean.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 80. orr.

Betidanik ezagutu nahi izan duela Mendebaldea, bai parke nazionalak bai hiriak.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 77. orr.

Bièvres herriko parke natural eder baten erdian zegoen Seminario Handian iraganak nituen ja bi urte.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 54. orr.

Pagoetako parke naturaleko Lorategi Botanikoan.  Herria   2004-03-25

Sandiak, berriz, nahiago luke parke zoologikoko zaindaria balitz...  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 295. orr.

Parke zoologikoak berak iragan denboretako animalia espezie desagertu bateko alea dirudi.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 18. orr.

Kaiolan sartu eta kalerik kale daramatzate Baixa, Palhava eta Benfican barrena, azkenik Belemgo Parke Botanikoan uzteko.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 153. orr.

Loti Ederrarena ikuskizun turistiko erakargarria izan zitekeela otu zitzaien, eta, hilabete gutxiren buruan, amaituta zegoen parke tematiko erraldoi bat, kristalezko estalki batek babestutako printzesaren inguruan eraikia.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 21. orr.

Josu Erkiaga Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Saileko Biodibertsitateko zuzendariak, atzo, Irunen (Gipuzkoa), Plaiaundi Parke Ekologikoaren Ekoetxean emandako azalpenak dira.  Berria - Euskal Herria   2004-12-29

Ikuskatze teknikoak larunbatean egingo dira, Txingudi parke komertzialean, 15:30etik 19:30era.  Berria - Kirola   2004-11-24

Militarrek eta Poliziak erabilitako eraikina Bakearen Parke bihurtu zuen Gobernuak 1997an.  Berria - Mundua   2004-12-14

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Artean kaleko artistak ikusteko eta parke bazterretan musukatzeko denbora zen.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 160. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Joan den uztailean 20 MWko potentziako beste aerogeneradore parke bat saldu zion Gamesak Endesari, Sardinian.  Berria - Ekonomia   2004-11-04

Gaur egun 79 haize errota parke ditu EHNk munduan zehar barreiaturik, eta beste sei eraikitzen ari da.  Berria - Ekonomia   2004-11-03

Seguru nagoelako haiek ez direla Menorcan egon eta ur parkean ere ez direla egon.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 90. orr.

Gizon bat haur parke batean bakarrik ikusteak aztoratu egin omen ditu; pedofilotzat hartuko naute akaso.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 80. orr.

Frontoia, eskubaloi gunea, haur parkea: den-dena hutsik ikusten zen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 373. orr.

Urtero, Dudleyren urtebetetzekoan, gurasoek Dudley eta lagun bat egun-pasa eramaten zituzten, abentura-parke, hanburgesategi edo zinemara.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 25. orr.

6 jolas parke ik jolas 10.
7 kultura parke ik kultura 15.
8 natur parke ik natur 6.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

aralarko parke naturaleko (3); aratz natur parke (3); badaiako parke eolikoaren (4); bat parke (3); donostiako parke (4); etxebizitzen parke (3); haize errota parke (5); hiriko parke (4); itsasoko parke (6); itsasoko parke eolikoak (4); jolas parke (14); kultur parke (3); lehen parke eolikoa (3); miramongo parke teknologikoan (5); natur parke (16); natur parke izendatu (5); natur parke izendatzeko (3); ordunteko parke eolikoa (3); ordunteko parke eolikoaren (7)

parke bat egin (3); parke berriak (3); parke eoliko (15); parke eoliko bat (5); parke eolikoa (21); parke eolikoak (14); parke eolikoaren (15); parke eolikoaren obrak (3); parke eolikoen (8); parke eolikoko (6); parke eolikorik (5); parke handian (3); parke izendatu (5); parke izendatzeko (4); parke natural (13); parke naturala (5); parke naturalean (8); parke naturaleko (9); parke nazionalean (3); parke nazionaleko (3); parke osoa (3); parke publiko (5); parke publikoa (3); parke publikoaren (4); parke teknologiko (3); parke teknologikoak (5); parke teknologikoan (11); parke teknologikoen (6); parke tematiko (3)

parke txiki (3)

jolas parkea (8); kultur parkea (9); natur parkea (6); parkea atontzen (4); parkea bisitatu (3); parkea egiteko (4); salvador parkea (3); ur parkea (3)

jolas parkeak (4); natur parkeak (5); parkeak egiteko (3)

ametzola parkean (3); aralarko parkean (3); bergarako usondo parkean (3); casilda iturrizar parkean (5); casilda parkean (3); dukonteneko parkean (3)

etxebarria parkean (4); florida parkean (4); gorbeiako natur parkean (4); hiriko parkean (3)

eko takonera parkean (4); iruñ jolas parkean (5); kultur parkean (46); kultur parkean eginiko (3); kultur parkean izango (3); martin ugalde parkean (7); motxuelo parkean (3); natur parkean (9)

parkean barrena (4); parkean egin (4); parkean egin zuten (3); parkean eginiko agerraldian (3); parkean egiten (4); parkean ibili (3); parkean ikusi (3); parkean izan (7); parkean izango da (4); parkean sartu (6); parkean zehar (6); salvador parkean (3); san josep parkean (8); santurtziko parkean (4); takonera parkean (7)

kultur parkearen aurkako (5); kultur parkearen kontrako (4); natur parkearen (5); parkearen antolamendu (3); parkearen barruan (3); parkearen erdian (3); parkearen kontrako (4); parkearen ondoan (3)

jolas parkeetan (4); natur parkeetan (3)

aralar parkeko (3); central parkeko (9); kultur parkeko (4); natur parkeko (4); parkeko ateak (9); parkeko ateak itxi (4); parkeko aulki (3); parkeko eserleku (3); ur parkeko (4)

kultur parkera (5); parkera irten (4); parkera joan (6); parkera joango (3); parkera joaten (6); parkera joaten zen (3)

giza parkerako arauak (4); sartagudako memoriaren parkerako (4)

parketik atera (3)


parket 1 iz gela edo kidekoetarako zoru mota, marrazki geometrikoak osatzen dituzten oholtxoz osatua.

Oinutsik parket gainean.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 13. orr.

Zorutik erratza eta zurgagailua behin eta berriro pasatu [...] parketari argizaria eman.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 54. orr.

Hankapalok ere ez zuen etxeko parketa gehiegi gastatu, egun-argiz behintzat.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 98. orr.

Barruan zeuden argazkiak parketaren gainean ihaurri dira.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 81. orr.

Isiltasuna erabatekoa zen, elizan baino handiagoa, parketak kirrinka egiten zuen eta, batez ere, usain berezi hura, antigoalekoa.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 76. orr.

2 ipar saskibaloi, eskubaloi eta kidekoen jokalekua, parketezko zorua duena.

Saski baloian, 1000 behari hurbildu dira, nahiz zenbait metrotan iragaiten zen errugbiko partida, Laugako parketa berrituan ikustera Baiona/Urketako ekipa, sasoiko lehen partidaren jokatzen.  Herria   2002-09-12

Saski baloian aldiz, Denek Bat taldeak galdu du, hauxe pena, 77/78, tanto xoilaz bere parketean, 900 behariren aitzinean.  Herria   2003-10-23

Saski baloian, Baiona/Urketak asarrea zilegi zuen joanden larunbat arratsean, Bondy-ko parketean tanto xoilaz partida galdu ondoan.  Herria   2003-03-06

Esku baloian, lastimaren lastima hor ere, gure neskek tanto baten gatik galdu baitute, Ivry-koen kontra, egia erran aurkariaren parketean.  Herria   2003-05-08

Esku baloian, kontratua bete dute gure neskek, Cergy/Pontoise-eko ekipa garaitu dute beren parketean 32/25.  Herria   2003-05-15

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

parketaren gainean (5)


parketxo 1 iz parke txikia.

Banku batean eserita gaude, Abenidaren erdialdean dagoen parketxo batean.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 314. orr.

Museoaren atzeko aldeak Kanal handira ematen duen parketxo bat du.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 82. orr.

Agnès eta Thierry txikia, Cluny museo ondoko parketxoan.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 171. orr.

2 umeak jolasteko barruti babestu eramangarria.

Arbolaren ondoan, neskatilatxoa bere parketxoan jolasean.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 80. orr.


parkezain iz parke bat zaintzen duen enplegatua.

Goizegi ari ziren, hain goiz non parkezainekin topatzeko arriskua baitzegoen Stany Llongen.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 74. orr.

Jende prestua bai, parkezainak, baina zomorroi horiekin ezin gune babestu honetan bainatzeko debekua hautsi.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 74. orr.


parkimetro iz saripeko aparkalekuetan, pagatu behar den diru kopurua adierazten duen tresna.

Eskua luzatu eta parkimetro batean bermatzen naiz.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 99. orr.

Horrela etorri ziren mundura, 1935ean, bakoitza bere aldetik, radarra, magnetofoia, parkimetroa eta PVCa.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 66. orr.


parkin ik parking.

parking (orobat parkin; Euskaltzaindiaren Hiztegian parking agertzen da) 1 iz aparkalekua.

Autoa parkingean utzi eta gero atera ziren.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 105. orr.

Autoa hoteleko parkinean daukat.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 44. orr.

Dantzatoki bateko parkinean dago eta argazkian agertzen ez den norbaitekin ari da hizketan, boxeolari baten afixen ondoan.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 189. orr.

Hor egin ditu eraikinera sartzeko parkinerako sarrerak.  Berria - Harian   2005-10-26

Orubea behin-behineko parking gisa erabili ahal izango dute alde zaharreko auzotarrek.  Berria - Euskal Herria   2004-08-04

Gutxienez 10 dolar ordaintzen dituzte horiek denek, baina gehienek hori baino askoz gehiago: parkina dela, edariak eta janaria direla.  Berria - Kirola   2004-12-15

9. abenidan, parking itsusi baten ondoan soto bat ikusten egon gara.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 23. orr.

Ez zuen prostibulu inguruetan sortu ohi diren ostatu hits eta leiho gabekorik, ez lurpeko parking erraldoirik, ez izen txarreko auzorik ere.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 45. orr.


parkinson (orobat parkintzon g.er.) iz nerbio sistemari erasaten dion gaitz degeneratiboa, dardarak eta giharren zurruntasuna ezaugarri dituena.

Gaur egun, jainkoek abandonaturik, eri dago: "parkinson" eritasuna dauka.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 288. orr.

Parkinsonen gaitzaren aurkako Nazioarteko Eguna da gaur.  Berria - Gaiak   2004-04-11

Parkinson gaitzaren larritasuna neurtzeko sistema berria.  Berria - Gaiak   2004-02-15

Lau milioi lagunek dute parkinsona mundu osoan.  Berria - Gaiak   2004-04-11

Gorputza bihurritzen zitzaidan, ibilera baldartu zitzaidan, parkinsona banu bezala.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 114. orr.

Parkinsona dutenengan ere ikus daitezke noizean behin irudipen eta premia antzekoak.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 97. orr.

Giharretako zurruntasuna da parkinsonaren beste sintoma nagusietako bat.  Berria - Gaiak   2004-04-11

Oso bestelakoa da, aldiz, parkinson nahiz korea gaixotasunekin gertatzen dena: gaitz horiek ez dira nortasunaren edo borondatearen zatitzat hartzen, gaixotasuntzat, gaixoaren nortasunaz kanpokotzat baizik.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 113. orr.

Bildutako dirua parkinsonaren kontra erabiliko da.  Berria - Kirola   2006-01-06

Parkinson hereditarioaren Park8 aldaera eragiten duen gene bat identifikatu du [...] ikertzaile talde batek Euskal Herriko lau familiatan.  Berria - Gaiak   2004-10-23

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

dute parkinsona (4); parkinsona duten (4)

parkinsonen gaitza (7); parkinsonen gaitzaren (3)


parkinsondun iz parkinsonak jo duen pertsona.

Behin ikusi nuen nola jarri zioten apomorfina-ziztada bat ezagutzen dudan parkinsondun bati, zurruntasuna eta "izoztea" arintzeko.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 111. orr.

Antzera gertatzen da parkinsondunen mugimendu konbultsibo eta hautsien kasuan  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 109. orr.


parkinsoniano izond parkinsonari dagokiona.

Agure zahar hark bere esku parkinsonianoari eraginez agurtzen gintuen nahinondik, guk martxanteretan erositako txikleak, pepitak, erregalizak jaten genituen artean.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 108. orr.


parkinsonismo iz parkinson gaitza.

Zailtasun bitxiak, batzuetan, mugitzen hastean, parkinsonismoan ikusten direnen antzekoak.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 240. orr.


parkintzon ik parkinson.

parlament ik parlamentu.

parlamentari (orobat parlamentario) 1 iz Parlamentuko kidea. ik legebiltzarkide.

Erregeak saldukeriaz akusatu zituen bost parlamentari -garrantzitsuenetakoak, parlamentuaren eskubideak sutsuen defenditzen zituztenak-, eta eskoltako bizkartzain batzuekin parlamentu barrura sartu zen.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 217. orr.

Leyla Zana parlamentari kurdua aske uzteko exijitu dio Europako Legebiltzarrak Turkiari.  Berria - Mundua   2004-04-23

Parlamentari diren auzapezek, Jean Grenet eta Didier Borotra, Baiona eta Miarritzekoek, ez dute bozketan parte hartu.  Berria - Harian   2005-11-01

Urtero legez, parlamentariak hitz gogorrak esan zituen Espainiako koroaren aurka.  Berria - Euskal Herria   2004-04-18

UPNko parlamentariek kontra bozkatu zuten.  Berria - Kultura   2004-04-02

Proiektua garapen iraunkorraren eta lurralde ereduaren «aurkakoa» dela esan zuen PSNko parlamentari Amanda Acedok.  Berria - Harian   2005-09-14

Erkidegoko legebiltzar autonomikoko parlamentari mutuetariko bat.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 237. orr.

Sjurdur Skaale Feroe Uhartetako parlamentari izandakoa.  Berria - Harian   2005-02-01

De Villepinek lekuko parlamentariekin bazkaldu zuen joan den ostiralean, Baionako suprefeturan.  Berria - Euskal Herria   2004-12-01

Biktimen elkarteko ordezkariek eta Matti Iturraldek lore eskaintza egin ondotik, parlamentari ohiak hartu zuen hitza.  Berria - Ekonomia   2004-03-04

Victor Garcia Hidalgo Eusko Legebiltzarreko parlamentari sozialista izango dela Guardia Zibilaren eta Espainiako Poliziaren buru.  Berria - Euskal Herria   2004-04-21

Parlamentari hasiberria naiz, zaildu gabea.  Berria - Euskal Herria   2004-04-13

EAJk zazpi parlamentari lortuko lituzke, PSE-EEk sei edo bost.  Berria - Euskal Herria   2004-02-28

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik parlamentario.

Zubimendik urtarrilean bere parlamentari eskainuari uko egin zionean bere aforatu izaera galdu zuen.  Berria - Euskal Herria   2004-04-17

Permachek parlamentari kargua hartu berria du Eusko Legebiltzarrean, Araitz Zubimendiren ordez.  Berria - Euskal Herria   2004-02-01

Nire parlamentari mandatua ahal den eta iniziatiba gehienentzat erabiltzen dut, foro sozialetan adibidez.  Berria - Euskal Herria   2004-06-01

UMPko parlamentari taldeko bileran parte hartu ondoren, Gobernuari Legebiltzarrean asteartez egin ohi zaizkion galderen saioan izan zen Villepin.  Berria - Harian   2006-05-03

Goizaldean, bere gobernua sustatzen duen UMP alderdiko parlamentari taldearen bileran parte hartu aurretik, Europe 1 irratiaren galderei erantzun zien.  Berria - Harian   2006-05-03

Diru laguntza finko bat emanen zaie Parlamentuaren aurrekontuaren kargura, berdina guztientzat, eta beste bat, aldakorra, talde bakoitzak duen parlamentari kopuruaren araberakoa.  Berria - Harian   2005-06-08

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Legebiltzarkide taldeei dagokienez, beharrezkoa da gutxienez ere hiru foru parlamentari biltzea taldea eratzeko.  Berria - Harian   2005-06-08

4 euro parlamentari ik europarlamentari.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

aralarreko parlamentari (4); eako parlamentari (4); legebiltzarrean parlamentari (3); parlamentari izan (3)

eako parlamentariaren (3); parlamentariaren irudiko (3); parlamentariaren ustetan (3)

parlamentarien artean (4); parlamentarien aurrean (5)


parlamentario (orobat parlamentari g.er.) 1 izond Parlamentuari dagokiona; parlamentariei dagokiena. ik parlamentu 2; parlamentari 2.

CCOO, LAB eta CGT sindikatuko ordezkariak Parlamentura sartu ziren langileen batzordeak onartutako oharra talde parlamentarioei emateko.  Berria - Ekonomia   2006-04-12

Agiria hainbat bileratan ontzen eta hitzartzen joan ziren talde parlamentarioak, PP izan ezik.  Berria - Harian   2005-03-09

Arduratsua baita gure talde parlamentarioa, eta ez, zuk diozun bezala, komando parlamentarioa.  Berria - Euskal Herria   2004-01-22

Popularrek eskaerak gauzatu ahal izateko ekimen parlamentario propioak aurkeztuko dituztela ziurtatu zuen.  Berria - Euskal Herria   2004-11-17

Foro Parlamentarioan ere hartuko du parte.  Berria - Harian   2006-01-21

Kontzentrazioetako jendeak lan parlamentarioa errespetatu behar du, eta ordena publikoa nahastea saihestu behar da.  Berria - Ekonomia   2006-04-25

Konstituzionalistek arautegi parlamentarioa «urratzea» leporatu diote.  Berria - Euskal Herria   2004-01-16

Ikerketa parlamentario batek horren berri agerrarazi duela.  Berria - Mundua   2004-06-22

Urtebete geroago, proposamenaren ibilbide parlamentarioa azken txanpan sartuko da.  Berria - Euskal Herria   2004-09-24

Akordio parlamentario bat adostea.  Berria - Harian   2005-06-23

Gehiengo parlamentarioa lortzeko ahaleginetan jarraituko duela iragarri zuen Israelgo gobernuburuak.  Berria - Mundua   2004-08-20

Jose Efraim Rios Montt jeneral ohiak atzo immunitate parlamentarioa galdu zuen.  Berria - Mundua   2004-01-15

Kataluniak estatutu erreforma bat egin du, eta egoitza parlamentarioan egin du.  Berria - Euskal Herria   2006-02-12

Europako Kontseiluko biltzar parlamentarioak joan den hilean onartutako gomendioak.  Berria - Harian   2006-03-02

1930etik «Amerikaren aurkako ekintzak» ikertzeko zenbait batzorde parlamentario osatzeaz gain [...] infiltrazio komunistaren kasuak aztertu behar zituen lehenengo batzordea sortu zen.  Berria - Kultura   2006-02-05

Emakumearen Europako Batasuneko Batzorde Parlamentarioko lehendakariak.  Berria - Kirola   2004-01-27

Europan izan ziren erregimen komunistek egindako krimenak salatu zituen atzo Europako Kontseiluko Asanblea Parlamentarioak.  Berria - Mundua   2006-01-26

Testua «eztabaida parlamentarioari ekiteko oinarri egokia» dela argitu zuen.  Berria - Euskal Herria   2004-09-22

Prozedura parlamentario normalari «ihes egitea» leporatu die EAJ, EA eta EBri.  Berria - Euskal Herria   2004-11-24

Beroaldi parlamentario batek naturaz kontra eraginiko jokaldi etenaren kumeak gara.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 36. orr.

2 parlamentuan oinarritzen dena.

Kerenskyren erregimena porrot hutsa izan zen, lastorik gabe adreiluak egiteko zereginaren zama baitzuen: hau da, gobernu parlamentarioa egitea, horretarako klase ertain sendo, gaitu, oparo eta eskarmentaturik izan gabe.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 216. orr.

Bestetik, Italiako Alderdi Sozialista Demokratikoa, Saragat zuena buru, demokrazia parlamentarioko alderdi tradizionalekin batera lan egitearen aldekoa. burgesiaren ordezkari konstituzionalistak, gehiengo handia, monarkia parlamentarioaren alde ziren.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 286. orr.

Konstituziozko estatu parlamentario bihurtzeko.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 216. orr.

Ingalaterrako gerra zibilean Alderdi Parlamentarioko kidea.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 173. orr.

1848an sistema parlamentarioa ezarri zenetik, Herbehereetan egiten zen lehen erreferenduma zen atzokoa.  Berria - Harian   2005-06-02

Printzipio konstituzionalak, horien artean botere konstituziogilea Nazio espainiarrari ematea, lotesleak dira eta derrigortu egiten dituzte erakunde parlamentario guztiak.  Berria - Euskal Herria   2004-04-28

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

batzorde parlamentario (3); beste talde parlamentario (5); euskal talde parlamentario (3); talde parlamentario (49); talde parlamentario bat (4); talde parlamentario guztiak (3); talde parlamentario guztiei (4); talde parlamentario guztiek (8); talde parlamentario sendo (3)

batzorde parlamentarioa (4); biltzar parlamentarioa (3); eztabaida parlamentarioa (3); gehiengo parlamentarioa (3); sistema parlamentarioa (5); talde parlamentarioa (41); talde parlamentarioa osatuko (5); talde parlamentarioa osatzeko (10)

asanblea parlamentarioak (3); batzorde parlamentarioak (3); ekimen parlamentarioak (3); parlamentarioak azaldu zuenez (3); talde parlamentarioak (19)

eztabaida parlamentarioan (9); talde parlamentarioan (6)

psnko talde parlamentarioaren (3); talde parlamentarioaren (17)

talde parlamentarioari (3)

talde parlamentarioei (8)

talde parlamentarioek (28)

legebiltzarreko talde parlamentarioekin (3)

talde parlamentarioen (5)

talde parlamentarioetako (4)

asanblea parlamentarioko (4); biltzar parlamentarioko (3); talde parlamentarioko (20); talde parlamentarioko bozeramaileak (3)


parlamentatu, parlamenta, parlamentatzen du ad hizketatu, negoziatu.

Hitzarmen antzeko bat zegoen bien artean erabakia, bera alde batean eta bizitza bestean, eta beti elkarren lehian ari ziren batak besteari onena kentzeko; eta zenbaitetan parlamentatu egiten zuten (bakarrik eserita zegoenean); orduan izaten ziren, gogoan zeukan, adiskidetzeko eszena handiak.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 62. orr.


parlamentu 1 iz estatu edo herrialde beregain baten lege agintea duen biltzarra, hauteskundeen bidez hautatua. ik legebiltzar.

Parlamentuan agintari zen, baina bazekien ondo, bide batez, mendeko zuen parlamentu hura aurkakoa zuela.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 215. orr.

Irabazleek parlamentu berria osatu zuten, noski, eta Cromwelek, armadako buru legez, baldintza gogorrak ezarri zizkien parlamentuko partaide izan behar zutenei.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 219. orr.

Parlamentu Arteko Batasunak (IPU) aditzera eman duenez, mundu osoko parlamentarien %16 baino ez dira emakumezkoak.  Berria - Gaiak   2006-03-01

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik parlamentario.

«Anormaltasun demokratikoa» zuzentzeko behar diren parlamentu-ekimenak eta ekimen legegileak abiatzeko. Josu Erkiaga Kongresurako Bizkaiko zerrendaburuak adierazi zuen EAk eta ERCk elkarrekin osatu asmo duten parlamentu taldea «erabakiorra» suerta daitekeela hurrengo agintaldian, PPk gehiengo osoa lortzen ez badu.  Berria - Euskal Herria   2004-11-24

Foruzainek lan aldarrikapenak Parlamentu atarira eraman izanak Nafarroako presidentea haserretu zuen.  Berria - Euskal Herria   2004-09-17

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

1999an ETAk Euskal Herri osoan hauteskunde forma izango zuen kontsulta egitea proposatu zuen, nazio parlamentu bat hautatzeko.  Berria - Euskal Herria   2004-02-24

Mundu zabaleko nazio parlamentu guztiek egiten dutena egiteko.  Berria - Harian   2005-10-09

Foru Parlamentu eratu berrian gehiengoa zuten ustez integrazioaren aldekoek.  Berria - Euskal Herria   2004-06-13

4 parlamentuaren egoitza.

Garaterekin Parlamentu ondoko taberna batean egiten nuen topo gehienetan.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 294. orr.

· Barruko patioa, familiaren eta leinuaren bizia han egiten duk, azoka, parlamentu eta otoitz-leku duk aldi berean...  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 135. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

parlamentu berria (4)

espainiako parlamentua (3); europako parlamentua (16); nafarroako foru parlamentua (3); nafarroako parlamentua (18)

bertako parlamentuak (3); bordeleko parlamentuak (4); espainiako parlamentuak (12); europako parlamentuak (56); europako parlamentuak onartu (3); frantziako parlamentuak (23); gobernuak eta parlamentuak (4); kataluniako parlamentuak (29); kataluniako parlamentuak erabakitzen (4); kataluniako parlamentuak onartutako (3); nafarroako parlamentuak (101); nafarroako parlamentuak onartu (4); nafarroako parlamentuak onartutako (5)

parlamentuak aho batez (7); parlamentuak baztertu (3); parlamentuak berak (3); parlamentuak erabakitzen (5); parlamentuak erabakitzen duena (3); parlamentuak estatutu (3); parlamentuak hartzen (3); parlamentuak onartu (12); parlamentuak onartu du (3); parlamentuak onartuko (3); parlamentuak onartutako (13); parlamentuak onartzen (3)

espainiako parlamentuan (11); estrasburgoko parlamentuan (4); europako parlamentuan (95); europako parlamentuan sortutako (3); frantziako parlamentuan (10); gasteizko parlamentuan (5); kataluniako parlamentuan (21); nafarroako parlamentuan (128); nafarroako parlamentuan agertu (4); nafarroako parlamentuan egin (3); nafarroako parlamentuan izan (4)

parlamentuan agertu (8); parlamentuan aurkeztu (4); parlamentuan bertan (3); parlamentuan egin (12); parlamentuan egin zuten (3); parlamentuan egindako (3); parlamentuan eginiko (3); parlamentuan egiten (5); parlamentuan eseri (3); parlamentuan eztabaidatu (4); parlamentuan eztabaidatuko (3); parlamentuan izan (5); parlamentuan onartu (3); parlamentuan ordezkaritza duten (3); parlamentuan sartzen (3); parlamentuan sortutako (4)

eskoziako parlamentuaren (3); europako parlamentuaren (15); idazleen nazioarteko parlamentuaren (5); kataluniako parlamentuaren (8); nafarroako parlamentuaren (30); nafarroako parlamentuaren aurrean (15); nazioarteko parlamentuaren (5)

parlamentuaren atarian (7); parlamentuaren aurrean (27); parlamentuaren eskubideak (3); parlamentuaren gehiengo (4); parlamentuaren gehiengoak (3); parlamentuaren oniritzia (4)

europako parlamentuari (6); nafarroako parlamentuari (13)

europako parlamentuko (47); idazleen nazioarteko parlamentuko (3); italiako parlamentuko (4); kataluniako parlamentuko (21); kataluniako parlamentuko presidente (3); nafarroako parlamentuko (101); nafarroako parlamentuko bozeramaileen (5); nafarroako parlamentuko mahaiak (3); nafarroako parlamentuko ponentzian (3); nafarroako parlamentuko presidenteak (3); nafarroako parlamentuko taldeek (3); nafarroako parlamentuko taldeen (3); nazioarteko parlamentuko (3); palestinako parlamentuko (3)

parlamentuko alderdi (3); parlamentuko alderdien (3); parlamentuko batzorde (3); parlamentuko batzordeak (4); parlamentuko bozeramaileen (6); parlamentuko diputatu (4); parlamentuko eskaera (3); parlamentuko gehiengoaren (3); parlamentuko kide (4); parlamentuko kideek (5); parlamentuko lehendakari (4); parlamentuko lehendakaria (4); parlamentuko lehendakariak (3); parlamentuko mahaiak (10); parlamentuko mahaiari (3); parlamentuko mahaiko (3); parlamentuko osoko bilkurak (4); parlamentuko osoko bilkuran (3); parlamentuko ponentzian (5); parlamentuko presidente (21); parlamentuko presidentea (6); parlamentuko presidenteak (11); parlamentuko presidentearekin (4); parlamentuko talde (9); parlamentuko taldeek (4); parlamentuko taldeen (4); parlamentuko zerbitzu juridikoek (3)

europako parlamentura (14); nafarroako parlamentura (15); parlamentura bidali (4); parlamentura eraman (5); parlamentura joateko (3); parlamentura sartu (3)

europako parlamenturako hauteskundeen (3); parlamenturako hauteskunde (3); parlamenturako hauteskundeak (4); parlamenturako hauteskundeetan (6)


parlamentuzale izond parlamentuaren aldekoa dena.

Kaskamotz AB-k 1642-1649an Ingalaterran izan zen Parlamentuzaleen eta Erregezaleen arteko gerra zibila aipatzen du.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 294. orr.

Bawtryko uhalgilea Cromwelen laguntzaile Fairfax jeneralaren soldadua zen, hango eta hemengo kanpainak egin eta parlamentuzaleak Londresen garaile sartu zirenean 1648.eko abenduaren 2an.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 219. orr.


parleria iz berritsukeria, hitzontzikeria.

Bere parleria burututa eztabaida nahi zuela esan zigunean eskaini genion mututasun hartan Erkizia ikasle ohiarenganako dolua erakutsi geniola esanen nuke, eta aldi berean Erkizia fraidegaiaren azkartasunak piztu zigun gorrotoa.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 162. orr.


parluar iz mintzategia, mintzatokia.

-Iragan bisitaldian parluarrera heltzeko bidean bost aldiz biluzi dute.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 270. orr.


parmatar izlag/iz Italiako Parmakoa, Parmari dagokiona; Parmako biztanlea; gaztez mintzatuz, Parman egiten dena. ik parmesano.

Bertan mendi bat dago goitik behera parmatar gazta birrinduz egina.  Berria - Kultura   2006-03-21


parmesano 1 izlag Italiako Parmakoa, Parmari dagokiona; gaztez mintzatuz, Parman egiten dena. ik parmatar.

Parmesano gaztak magnesioaren eta burdinaren %70 galdu du.  Berria - Gaiak   2006-02-03

Gazta parmesano batek usain lurrintsu pittin bat gehitzen zion ore egosien astuntasun hari. kirtenik gabeko zartagin batera aldatu risottoa, gazta parmesanoz hautseztatu, azpil batean jarri dena, eta bere izter gainean ipini zuen azpila.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 323. orr.

• 2 iz Parmako biztanlea.

Musika esaldi kementsu horren erdian, parmesanoak txirula txistu mehe bat jaurtitzen zuen noizik behinka.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 328. orr.


parnasianismo iz frantziar poesia-higikundea, XIX. mendeko bigarren erdikoa, forman perfekzioa eta mamian objetibotasun klasikoa bilatzen zituena.

Galderok puzten hasi zitzaizkidan Lizardiren eta Lauaxetaren obra beste begi batzuez irakurtzen hasi nintzen neurrian: eusko--bidaztiaren bidaiak eta poeta sinbolistarenak sustrai poetiko berak zituzten; Lauaxetaren han-hemenkako oihartzunek parnasianismoaz hitz egiten zidaten; ez zitzaidan zaila gertatzen gure Berpizkundeko hainbat poetengan erromantizismo alemanaren oihartzunak nabarmentzea...  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 125. orr.


parnasiano izond parnasianismoarena, parnasianismoari dagokiona.

Banvilleren poema erromantikoak, parnasianoak eta sinbolistak.  Berria - Kultura   2004-08-25

Nik silfide iheskorraren poseak hartzen nituen eta gutxi gorabehera parnasianoen eta arkadiarren eta erromantikoen moduan hitz egiten nuen.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 94. orr.


parnaso iz poeta-multzoa; poesia-multzoa.

Bada, gure Joan gaztea euskal Parnaso bat sortzeko ahaleginetan dabilen bitartean, bere ahaide Esteban gogor ari da lanean erregearen gortean postu bat eskuratzeko.  Berria - Kultura   2004-04-09

Iriarte eta Alonso de Ercilla izenak bakarrik aski dira Parnaso kantabresaren loriarako.  Berria - Kultura   2006-03-30

Goian dagoela Battitta pastoralkaria, Orhiko Parnasoan, olerkari eta kantarien artean.  Herria   2004-02-26

Parnasoan aulkitxo bat, alokairuan besterik ez bada ere, izateko eskubidea lortzeko neure meritu poetikoak azaldu beharko banitu, ez nuke orain arteko bi poemario sariz alferrik galduetan idatzitakorik hautatuko.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 104. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Giovannino Guareschik inoiz ez du lortu literatur parnasoaren aitortza edo onarpena, are gutxiago Italian, bere sorterrian.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 9. orr.


parnasokide iz parnosoko kidea.

Behingoagatik bi parnasokide bat datoz euren iritzietan.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 124. orr.


parnasotxo iz adkor parnasoa.

Egile eta itzultzaile saiatu batzuk sancta santorum, olinpotxo eta parnasotxo guztietatik at dauden artean, [...].  Berria - Kultura   2004-02-07


paro 1 iz lanuztea.

Paro eta mobilizazioez gain, hiru ikasle jai ere egin zituzten, Bilbon, Gasteizen eta Arrasaten.  Berria - Euskal Herria   2006-04-07

Asteazkenean 70 gerrillari desarmatu zituen arren herrialdeko zenbait tokitan «paro armatua» egiten ari direla salatu zuten agintariek.  Berria - Mundua   2006-03-12

Gasteizen 11:00etatik aurrera paroak deituta zeuden, eta IAren arabera, Gizarte Lanetarako fakultatean ikasleen %82k egin zuten paroa, Filologian %69k, Farmazian %79k eta Irakasle Eskolan %77k.  Berria - Euskal Herria   2006-04-07

2 langabezia.

Orduan Ekonomia Politikoa politika hutsa besterik ez al da? bai, ekonomiko den edozer politiko ere den neurrian: paroa eta enplegu osoa, prezioen garestitze edo merkatzea, [...].  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 20. orr.


parodia 1 iz norbaiten edo zerbaiten isekazko imitazioa.

Fidel izan beharraz gertaerak eta pertsonen arteko harremanak katramilatzen eta korapilatzen doazen komedia -edo melodrama baten parodia- bat da, barregarria eta serioa aldi berean.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 13. orr.

Pasarterik barregarrienak Elizako historialarien parodiak dira.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 133. orr.

Bako Jorace izena (Quintus Horatius Flaccus) Horazio poeta erromatarraren parodia da, haren oda eta epodoetan Bakori buruzko aipamen ugari aurkitzen baita.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 285. orr.

Lan osoan zehar umore gordina agertzen du eta parodia soziala egiteko trebetasuna erakusten.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 14. orr.

Ospearen aitzakiaz telezaborraren parodia gupidagabea egiteko aprobetxatzen dute La cubanakoek.  Berria - Kultura   2004-04-25

Belarrien zehar-aipua arbitrarioa da, eta keinua, berriz, jatorriz, sinagogan judu prestuek trukatzen zuten agurraren parodia sakrilegoa zen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 18. orr.

Aztergai konplexua da parodiarena, hitz jolasetatik metaliteraturara igarotzen dena.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 200. orr.

Egun sinalatu batean, ahalguztidunak eta aberatsenak, ezerezenari eta pobreenari, bere boterea utziko dio, parodia bidez baina, betiere erregearen noblezari propaganda herritarra egiteko xedetan.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 67. orr.

2 parodia egin ik parodiatu.

Gizon batek ezkontza plan batez eta dotearen zenbatekoaz ziharduen, eta beste batek berriz, Purimeko errabino baten parodia eginez, Torahko pasarte bat errezitatzen zuen, era guztietako interpretazio lizunak erantsiz.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 187. orr.

Queneau literatura frantsesaren erregistro, erretorika, genero eta azpigenero eta baliabideetatik abiatzen da tradizio baten parodia egiteko.  Berria - Kultura   2006-03-21

Egunero egiten zen desfile honek soldaduen musika, jantzi eta jokamoldeekin ohitu zituen bertakoak [donostiarrak], eta laster hasiko ziren haien formen eta doinuen parodia egiten.  Askoren artean   «Rataplan» - 18. orr.

Lotsarik gabeko artikulu satiriko bat moldatu genuen haren adierazpenen kontura, argentinarren azentuaren parodia ere eginez.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 124. orr.

Mutil gazte haiek denak senarraren parodia ari ziren egiten, pentsatu zuen.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 21. orr.

· "Udak dakarrena udak daroa" delako istorioak parodia edo omenaldia egiten dio subkultura espainolaren agerpen jakin bati: udako abestiei alegia.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 226. orr.

Gay munduarekin lotutako parodiak egitea atsegin du Konigek.  Berria - Kultura   2004-09-01

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

parodia egiten (4)


parodiatu, parodia(tu), parodiatzen du ad parodia egin.

Moussaouik Bruce Springsteenen Born in the USA (AEBetan Jaioa) kanta ezaguna parodiatu zuen, Burn in the USA (AEBetan Erre) abestuta.  Berria - Harian   2006-04-13

Gero, mila aldiz parodiatua zein erridikulizatua izan den zerbait egiten nuen: orri zuri bat hartu eta bere izena idatzi.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 34. orr.

Umeak, eliza zabalik ikusirik, atarian jarrita zeuden ahots gorarik kantari, eskarnioz eta algara handitan parodiatuz meza eta bezperak, aldareko apeza eta koruko txantreak.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 170. orr.

Arestiren poemak menditik ebanjelio berria predikatzera jaisten den profeta parodiatzen du.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 14. orr.

1980ko hamarkadan, dagoeneko, Andres Nagelek Oteizaren "Kutxa Metafisikoak" ederki parodiatu zituen, basapiztien irudiak barne zituela egindako kaiolekin.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 65. orr.


parodiko izond parodiarena, parodiari dagokiona.

Euskara mordoiloa imitatzen da halakoetan, asmo parodiko batek eraginda, gehiegikerietara jotzea irrigarri suertatzen baita. frantses literarioaren erretorika hanpatua birsortzen duten testuen itzulpenetan hein batean galdu egiten dela jatorrizkoak duen izaera parodikoa.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 197. orr.

Antzezpen parodikoaren bidez, prekarietatearen aurkako taldea aurkeztu dute.  Berria - Ekonomia   2004-10-24


parola iz hitza.

Sehaska kantu xaloak eta gaiztoak, blues malenkoniatsuak, baladak, koplak... denetarik aurkituko duzue hemen, eta baita ere kantu kultua esan genezakeena, frantsesek chanson à paroles esaten dutena, kantu berbadunak, zer edo zer molde jasoan esaten duten parolak, letrak.  Berria - Kultura   2006-04-04


paronimia iz bi hitz edo gehiago paronimikoak izatea.

Hizkuntz akademia batek euskarazko ikasleei proposatzen dien alegiazko mapa, non Don Ostia, Hara ba, Bai Ona, Bart Ze Lo Ona, Zu Beroa eta Naif Harroa hiri eta lurraldeak aurkitzen diren, homofoniaren eta paronimiaren ahalmenak baliatuz.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 226. orr.

Homonimia eta paronimia daude kasu hauen guztien azpian, nahi gabe nahaspila sortzen dituztenak.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 163. orr.

Paronimiaz edo paronomasiaz hitz egingo dugu horrelakoetan, eta nahiz eta zuzentasunez homonimiaren alorretik kanpo geratu, guk atal honetan sartuko dugu "berdintsu"tik "berdin"erako tartea oso estua denean.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 80. orr.

Aurretik aztertua dugu gaizki ulertuen mekanismoa, homofoniaren eta paronimiaren harira.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 229. orr.


paronimiko izond hitzez mintzatuz, beste baten antza duena, forman nahiz ahoskeran.

Hitz pare paronimikoak.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 85. orr.


paronomasia iz bokal edo kontsonante batean baino bereizten ez diren bi hitz edo gehiagoren antzekotasun fonetikoa.

Paronimiaz edo paronomasiaz hitz egingo dugu horrelakoetan, eta nahiz eta zuzentasunez homonimiaren alorretik kanpo geratu, guk atal honetan sartuko dugu "berdintsu"tik "berdin"erako tartea oso estua denean.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 80. orr.


parotiditis iz guruin parotidoen hantura.

Edurtxo Caterpilarrek irakurri zuen, soprano ahotsez, une hartan jartzeko moduan zituzten gaixotasunen zerrenda: difteria, tetanoa, kukurruku-eztula, poliomelitisa, elgorria, errubeola, parotiditisa eta, azkenik, B hepatitisa.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 144. orr.

Zuek parotiditis gaixoa eukita zagoze eta alferrikakoak dira ahalegin guztiak.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 110. orr.


paroxismo 1 iz eritasun baten erasoaldia.

Tissot frantziarrak -sendagilea eta aita santuaren aholkularia bera- motz utzi zuen Bekkers, eta haren zerrendari itsutasuna, paroxismo krisiak, katalepsia, kretinismoa, paralisia eta beste asko erantsi zizkion.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 34. orr.

Haurraren zotin paroxismoa gutxitzen-gutxitzen nola joan zen entzun zuen.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 124. orr.

2 sentimen, sentipen edo arima egoera baten goraldi maila gorena.

Haurrak, amaren ahotsa entzutean, negarraren paroxismoa harrapatu zuen.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 123. orr.

Plazeraren paroxismoan.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 90. orr.

Gorrotoaren paroxismoan, nire besoa ate birakari baten moduan bultzatu eta oihuka hasi zitzaidan.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 114. orr.

Sarrera egin behar nion estasiaren paroxismoari.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 156. orr.

3 irud/hed

Beste bide batean, motor batek azeleratu egin zuen ia paroxismoraino eta segidan, errebuelta itxi batera iritsia zelako edo, ia isiltzeraino desazeleratu.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 170. orr.

Lehen erorialdiak gizarte kolapsatua arazoaldian murgiltzen du, lehen susperraldiak arintzen dio hori, baina bigarren paroxismo bortitzago batek jarraitzen dio gero.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 315. orr.

Zerbait gaineratu nahi izan diote maisu zaharren lanari, eta Oximoron Leibnizbarrutiaren gaineko exegesia paroxismoraino luzatu dute, erridikuluaren eremura sartzeraino.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 36. orr.


parpaila1 1 iz ehunezko zati apaingarria, soinekoari dilindan eransten zaiona; hari txirikordatuz egiten den ehun apaingarria. ik puntilla1.

Zeta arrosa-kolorea orratzez eratxiki zuen belaun gainetan, eta puntada luzez josten hasi zen parpaila estua, erdi eginda zeukan janzkiaren lepoaldean zehar.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 144. orr.

Gona kiribilkaria eta parpaila beltzez hornituriko mahukak.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 70. orr.

Gero [...] eskumuturretako parpaila gasazkoak harrotu zituen.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 106. orr.

Apaingarrien dar-dar ikaratia, kirrinka-hotsen bat edota parpailaren firfira.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 199. orr.

Diane txikitxoa, musu-arrosa eta haserre-antza, bere sehaskatxoan ozta-ozta ikusgai, hainbeste parpaila eta gauzakiren artean.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 200. orr.

Parpailazko zapi apaingarriak.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 199. orr.

Motorzaleen jakak eta zetazko gonak, parpailazko esku-larruak eta lepoko zapi nabarmenak.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 87. orr.

Deus ez zuen aipatu, ordea, lihozko maindirez eta damaskoz itxuraturiko zamauez, ez eta parpaila apain baliotsuez ere.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 66. orr.

Hatz luze zuriez bularreko parpaila urratuak antolatzen aritzen zen beti.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 186. orr.

Ohea inguratzen zuten belus beltzezko errezel parpailadunak.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 81. orr.

2 irud/hed

Ikusirik hosto-zuztar horiek, adarrak apaintzen dituen parpaila berde hori haize kirriaren pean ikaraz, kale egiteko beldur balego bezala.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 38. orr.


parpaila2 1 iz haize parpaila, kometa.

Nola parpailak hegaldarazten genituen haizearen sasoian.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 31. orr.

2 haize parpaila ik haize 28.

parpailadun izond parpaila duena; parpailak dituena.

Gakorratzez jositako lepoko parpailadunak janztera.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 236. orr.

Amona ttikia zen, beltzez jantzia, baina bizkar tentekoa eta bixi eta ernea, lepo parpailadunarekin.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 135. orr.

Berak isilik begiratzen zion, lepotik hasi eta atorra parpailaduneraino.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 134. orr.

Semeak ikusmin haserrez begiratzen zuen nola zabukatzen ziren amaren buru ile-urdina eta kapela beltz parpailaduna.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 213. orr.

Lucy garailea, mehatxatzen zuen esklabotzatik aske orain, soineko zuri-gorri koadroduna, oinetako beltz bernizatuak eta galtzerdi zuri parpailadunak jantzita agertu da mahaira.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 203. orr.

Parpailadun sujetadoreak ez dio jadanik inoiz izan zitueneraino jaso bularrak.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 126. orr.

· Gelako sabaiaren erdi-erdian lanpa parpailadun magenta bat zegoen zintzilik.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 229. orr.


parra1 1 iz hazten uzten den mahatsondoa, euskarri batez eusten zaiona, mahats parra.

Parra-hostoez apaindurik, auzitegiko idazlaria lehengo moduko koktel bat irabiatzen ari zen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 477. orr.

Halako batean, parra-hostoak hazten hasi zitzaizkion eta, horren ondorioz, auzitegiko salan gero eta nabariago egin zen umotzen ari ziren mahatsen kiratsa.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 477. orr.

2 mahats parra ik mahats 15.

parra2
1 parra-parra ik barra-barra.

parra3 ik barre.

parrafo (Euskaltzaindiaren Hiztegian paragrafo agertzen da) iz paragrafoa.

Parrafo eta lerro guztietan esaldi bera ikusten zuen: "Carpe Diem".  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 120. orr.

Egia esan, aski da Kixoteko parrafo bat edo beste ikuskatzea Cervantes estilista ez zela sumatzeko.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 28. orr.

Bere parrafo asko oso luzeak dira, ilunak beste asko, eta gauza biak ez gutxi.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 21. orr.

Parrafo hori aurreneko aldiz irakurri nuenean nahastu egin nintzela iruditu zitzaidan, norbaitek aldatu egin zizkidala atrilean neuzkan paperak, zerbait falta zela.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 41. orr.

Sumarioaren lehenengo parrafoan argi ikusten da tesi baten gainean egindako operazioa izan zela.  Berria - Euskal Herria   2004-02-18


parragarri ik barregarri.

parranda 1 iz jostaketa edo jai zaratatsua. ik olgeta.

Parranda txikiak izaten dituk, ez pentsa orgiak-eta egiten ditugunik.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 128. orr.

Akabo ostegunetako parrandak!  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 32. orr.

Gaur parranda bota behar diagu, Mikel.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 147. orr.

"Alimaleko parranda joko diagu bi hauekin", pentsatu zuen Gorkak.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 102. orr.

Gogoan dut Eliana izan zela parranda hura antolatu zuena. aguardientea edaten zebiltzan, parrandarekin gizatxarturik.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 102. orr.

Nik lehen espagetiak prestatzen nituen parrandatik bueltan, baina speed madarikatu honek gosea ere lapurtu egiten dit.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 8. orr.

Non geratzen dira gaztetxo horren koadrilakoak parrandara joan aurretik?  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 122. orr.

Aspaldiko laguna du Anjel, gaztetako parrandetan Joxanekin ibilitakoa.  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 25. orr.

Bekatuetako eta parrandetako aspaldiko laguna.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 143. orr.

2 (izenondoekin)

Kontuak kontu, Txitxikov adiskidea, parranda itzela egin genian aurreneko egunetan.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 100. orr.

Hura parranda handia, denak mozkortuta geure onetik aterata, zaldiak zein gizonak.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 160. orr.

Horregatik aprobetxatu ohi ditugu horrelako topaketak, herritik aparte parranda koxkorren bat egiteko.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 12. orr.

Parranda polita antolatu zen.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 184. orr.

Bart gaueko parranda latza.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 57. orr.

Kontrolatu egin behar dut eta parranda gogorrak ostiralerako utzi.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 74. orr.

Hamaika aldiz damutu ginen bezperan hain parranda zoroa egiteagatik.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 115. orr.

Parranda galanta Lesakan, ezta?  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 17. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Wight uhartean oporretan egin ohi diren erokeriatxo inozoetan aritu ziren: dantza egin, parranda giroan ibili, gaueko festetara joan...  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 162. orr.

Hurrengo urteetan Europan barrena ibili zen: Parisen, Alemanian... musika-ikasketetan sakontzeko aitzakiarekin, hiri guztietako parranda-giroetan gautxori.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 135. orr.

Bere parranda-gaua zen, aski bakarrik zegoen Schumacher ere.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 159. orr.

· Ta ze parranda-kaka egin behar dugu ba, bixigarri pixka bat ekartzen ez badugu?  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 99. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Macquart zaharraren mozkorkeria eta kale parranda famatuak.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 78. orr.

· Alde horretatik, Leopardoen afari-parrandaren deskribapena (ostegunero Sárszeg-ko hainbat gizonezkok egiten duten bilera gastronomiko-alkoholiko-misoginoa) liburuko gailurretako bat da, baina ez bakarra.  Berria - Kultura   2004-01-07

5 parrandan adlag

Zenbaitetan egunak ematen genituen esnifatu eta esnifatu eta edan eta edan, parrandan beti.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 118. orr.

Gau-pasa egiten ari duk errege, topaka, parrandan jo eta su, dantza-zalaparta bizian.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 53. orr.

Hemen biltzen dituk parrandan euskal kulturako OPIak! astean hiru egunez gogor egiten zuen lan, beste hiru egun parrandan, eta zazpigarrenean lo.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 126. orr.

Parrandan ibili ondoren leher eginda sentitzen da, baina bihotza berriro ere punpaka hasi zaio.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 18. orr.

Esaten zidan: hori parrandan zebilek.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 120. orr.

Tolosako inauterietan parrandan eta zorakerian nenbilela, [...].  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 123. orr.

Bi egun daramat parrandan, lorik egin gabe.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 120. orr.

Zaborra zeinek jaitsi, komuneko papera nork aldatu, oporretan nora joan, gauean parrandan atera edo etxean gelditu...  Berria - Kultura   2004-04-15

6 parranda egin

Parranda egin gabe itzuli gara herrira taxi bitan.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 95. orr.

Sagardotegira afaltzera eta gero parranda egitera joan ginela.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 11. orr.

Gizonak ezkondu baino lehen parranda egin behar du, aguardientea edan, eta gero geldialdia eman bere bizitzari.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 97. orr.

Alkoholez blai, astebeteko parranda egingo dute, handik kalera irten gabe.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 231. orr.

Kristoren parrandak egin behar ditugu hemen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 67. orr.

Egundoko parranda egingo dugu.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 81. orr.

Behin batez, Juan Goytisolo alboan egokitu zitzaion afari-mahainguru horietako batean; azkenean biak bakarrik geratu, eta sekulako parranda egin zuten.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 118. orr.

Gaur egun mozkorraren aitzakian gazteek kalean egindako parranda guztiei deitzen zaie botilakoa.  Berria - Euskal Herria   2004-05-02

Lana egin behar zenean langileena, eta parranda egin behar zenean parrandazaleena.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 100. orr.

· Don Kauen eta gure irakasle maitearekin a ze parrandak egin zituzten, uda epel hartan.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 108. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

egundoko parranda (3); gaueko parranda (3); parranda egin (16); parranda egitera (5); parranda itzela (5); parranda itzela egin (3)

lagunekin parrandan (4); parrandan dabilen (3); parrandan ibili (4); parrandan ibiltzea (5)


parrandakide iz parranda berean parte hartzen duen laguna.

Nire parrandakide baten sorbalda gainetik begiztatu nuen, bakarrik, bazterreko mahai hartan, liburu bat irakurtzen... Eta gaueko lige-saioetan jarduteko, besterik ezean, parrandakide ezin eskasagoa zeukan: pisuko pottoki marmartia, Floren.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 107. orr.

Orain, parrandakide naturala dut, beti arrastoan, beti umoretsu, edozein jolas probatzeko prest beti.  Berria - Kirola   2004-04-09


parrandatoki iz parranda egiten den tokia.

Baina biharamunean herritik alde egin zuen emakumeak, eta Napumocenok ero moduan bilatu zuen hiru egunez Mindeloko parrandatoki orotatik, ez ordea aurkitu.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 89. orr.


parrandatxo iz adkor parranda.

Lehengo eguneko parrandatxoaren ondoren..., nik uste ninan...  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 70. orr.

-Geratu gurekin, parrandatxoa egiteko asmoa zeukanagu.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 224. orr.


parrandazale (orobat parranda zale) izond parrandaren zalea dena.

-Oso pisukide parrandazaleak dauzkadalako.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 75. orr.

Lana egin behar zenean langileena, eta parranda egin behar zenean parrandazaleena.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 100. orr.

Irlandarrak oso jendemodu ona dira, geure estiloko mozkorti parrandazaleak.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 52. orr.

Tonto-harroak eta aberaskume parrandazaleak besterik ez dago hemen.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 262. orr.

Koadrila parranda zale bateko liderra izaki, inoiz ipuin bateko protagonistaren izen gisa balia dezaket.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 237. orr.

Hainbat gau eman zuen etxetik kanpo, luze jo zuen zurrutero-festa parrandazaleren batean, nabarmen-nabarmen.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 159. orr.

Zigor, ordea, parrandazale amorratua zen.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 124. orr.

Cardiffeko parrandazale famatua, enpresako autoaz aire gabeko kaleetan barrena tabernara abiadan zetorren Louren maitale izugarria.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 223. orr.


parrandeatu, parrandea, parrandeatzen du ad parrandan ibili.

Gizonak ezkondu baino lehen parrandeatu egin behar du, emakumeen artean ibili.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 97. orr.


parrandero izond/iz parrandazalea.

-Zer, parrandero? gaupasa eginda, e?  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 106. orr.

Euren autoa diskoteka ibiltari bilakatu duten parrandero horietako batek.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 144. orr.

Batzuentzat bertsolaria arlote, parrandero hutsa zen.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 21. orr.

Parranderorik borrokalarienek azkeneko pontxoak jaurtitzen zituzten beheko tabernetan.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 11. orr.


parrape iz parraren azpialdea.

Begirada batek utzitako sentsazioa, udako arratsalde batean parrape batean izandako solasaldi dultzea edo esku baten berotasuna agur esatean.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 368. orr.

· Nor bere mahats-parrapean eseriko da, bere pikupean, inoren beldurrik gabe. Honela agindu du Jaun ahalguztidunak.  Elizen arteko biblia   Mi 4,4

ik mahats 15.


parrasta (orobat parasta g.er. eta farrasta g.er) 1 iz gauza-multzo edo pertsona-talde handia.

Gu lanean ezartzen baldin bagaituzte, jende planttako horietarik parrasta bat karrika izkina honetan legokek gure ordez, eske.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 281. orr.

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa, lehenak pertsonak adierazten dituela)

Zurrumurruek ziotenez, auzo herrietan jende parrasta bat atxilotu zuten apez ihardokitzaileak sostengatzeagatik.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 80. orr.

Merkatu zoladura-prezioa baino are apalago saltzen zuten axurikia, dumping eginez eta laborari parrasta bat azienden etxean atxikitzera bortxatuak ziren.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 103. orr.

Senide parrasta bat etorri zen bakartasun handian hil zen gizonari hondar agurraren eskaintzera.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 150. orr.

Turista-parrasta alde batera utzita (tartean ni), milaka eta milaka dira kalean eta lanean ikusten diren afrikarrak, magrebtarrak, argentinarrak, karibearrak, eslaviarrak, inkak, filipinarrak...  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 69. orr.

Alta, inbaditzaileek kolaboratzaile-traidore parrasta bat ukan zuten Filipinetan.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 178. orr.

Hameka hil eta kolpatu parrasta bat, zinezko izigarrikeria...!  Herria   2001-07-12

Etorri berriak harantz abiatu ziren agintariekin, Sozietate Popularraren kide parrastarekin, eta kuriosekin batean.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 222. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa, lehenak gauzak adierazten dituela)

Gutun parrasta bat, emakume horrek eta berak egunean-egunean elkarri izkiriatuak zizkioten gutun multzo bat osatzen zutenak.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 513. orr.

Bala parrasta batek jo zuen babestua nengoen zubia.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 233. orr.

Ez dira guti harritu goiti zoatzilarik hezur parrasta bat atxeman baitute.  Herria   2001-04-26

Paper parrasta zeraman aldean.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 71. orr.

Garagardo baso parrasta bat hustu zuten elkarrekin.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 72. orr.

Diru parrasta bat irabazteko.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 157. orr.

Haize erauntsiek kaleko harlauzen gainera jaurtikitako ur parrastek errekatxo lasterrak sortzen zituzten espaloi bazterretan estolda bila.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 27. orr.

Izerdi-parrasta, sauna batean bezala.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 254. orr.

Hor, arras deliberatua, Philippe de Villiers, eskuinburuko boz parrasta bat bildu nahiz dabilana.  Herria   2005-09-22

Afera parrasta bat izanen zen zuritzeko.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 260. orr.

Bittorrek ez zion sekulan aipatu urte parrasta bat lehenago hemen gertatua.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 95. orr.

Etxe-miatze parrasta bat izan da, korsikar abertzale bat arrastatu dute eta Pariserat ereman.  Herria   2003-10-30

Solas leun eta goxo parrasta bat, holako predikuetan ardura gertatzen den bezala.  Herria   2004-01-08

4 parrastan kopuru handian.

Handik, brozela iduri ikatzez betea, iraultzen zuten eta parrastan gain beheiti ikatzak betetzen zuen aska erraldoi bat, ondotik itzainek betetzen zituzten beren brozelak eta jo Donibaneko geltokirat beren idien urratsean.  Herria   2004-02-05

Arteriak dilatatu egiten dira; benak, estutu, eta odola parrastan doa ehunetara.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 234. orr.

Laboreak ematen dizkiot, eta ahotik borborka irteten zaizkio, parrastan hartzen dituenean. erdal liburuak ere parrastan saltzen direla han.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 100. orr.

Aldamenekoak su eta gar borrokatuko ziratekeen haren aurka, harrika, irainka edota ur irakina parrastan jaurtika.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 262. orr.

Sekulako lanbro-mintz zabalak altxatzen hasi ziren, trumilka eta parrastan, itsasgainetik zerurantz. Masaila zurbilak lotsagorritu zitzaizkion parrastan.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 140. orr.


parrastada 1 iz kopuru handia.

Hermionek edabearen parrastada on bat atera zuen edalontzi bakoitzera.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 182. orr.

Parrastada ozen bat entzun zuten.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 101. orr.

Hitz hanpatuzko parrastada batez jarraitzen zuen. -Parrastada bat botatzera noa, Jon, besteko barik, joder!  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 11. orr.

Gerri gainak lasatzen sentitu zituen parrastada bota ahala.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 152. orr.

Parrastada gorrail batean bere biziaren odol guztiaz korrok egin, eta lurreko hilezkortasunaren lozorrora bildu zen.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 73. orr.

Parrastada guztia aurrezteko gogoz zebilen, dudarik gabe.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 146. orr.

Hor gabiltzak hitza hitzari josi eta parrastadan boteaz, denen gustua egin nahian.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 102. orr.

Arrazoiak, purrustadaz eta parrastadaz gatzozpinduak.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 60. orr.

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Gero dutxaren ur parrastadaren hotsa baino ez.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 210. orr.

Leherketa zakar bat sumatu nuen neure eskuinean, eta lur-parrastada batek neure aurpegiaren kontra jotzen zuela.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 249. orr.

Elkarren arteko loturarik gabeko hitz parrastada bat paratzea.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 218. orr.

Stephen sasi-japonierazko hitz parrastadak botatzen hasi zen, "japoniar" keinuz lagundurik.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 231. orr.

Santosek Fonsecaren berri eman zionetik noiz ahoratu zain zeukan galdera-parrastada egin zion.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 80. orr.

-Konforme, polit hori, txarrean nahi badun, txarrean -diotso neskari, garagardo parrastada bat burutik behera boteaz.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 23. orr.

Gain hartan, plaza ikaragarri haren inguruko hiribideetatik haize parrastada handiak zetozen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 289. orr.

Gauza barregarriagorik ez dago hamaika urteko eskola-umez betetako gela batean haize-parrastada zaratatsu bat baino.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 14. orr.

Zira barregarria [...] logelan utzi eta derrigorrezko txiza parrastada bota ondoren eseri zen mahaira.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 40. orr.

Eguna, argi parrastada zuri baten antzo, gora zetorren Rambuteau kalearen amaieratik.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 412. orr.


parrastaka adlag kopuru handian.

Handik goiti, parrastaka etorri dira tiroketak eta borrokaldiak.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 8. orr.

Kontu-zaharren zale aspergarriak parrastaka aurkitzen ditugu.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 161. orr.

Aski zen begi-kliskada batean txiki-txiki egiteko trenak goitik parrastaka botatzen zituen haitz-puskak.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 95. orr.

Azken orduko mizkeria eta erosotasun berri guztietan dirua parrastaka xahutzearen antzea besterik ez dut ikasi.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 476. orr.

Hiru emakumeek ez zela egiatan ari igarri zioten; baina haren alde egin zuten berdin-berdin, hitz zatarrak parrastaka jaurtiz.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 120. orr.

Ararateko mendi-hegiak harri bihurtutako gorputzez beteak zeuden, parrastaka ereinda bezala.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 116. orr.

Jendea parrastaka ateratzen ari zen orain.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 134. orr.

Hala ere, bizirik zegoen eta, adorez beterik, jaiki egin zen, odola parrastaka zeriola.  Elizen arteko biblia   2 M 14,45

Zeren zaldiari izerdi-lurrina baitzerion parrastaka, posta-geltotitik arnasarik hartu gabe eta hanken ahal guztian etorri balitz bezala.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 138. orr.


parrastaño iz adkor parrasta.

Bigarrena, komunixtek ere tanto parrastaño bat galdu dutela, Nimes hirian ere ez dute gehiengorik ardietsi.  Herria   2001-03-22


parrastatsu izond parrastan jaurtia.

Emakumeak, ordea, ele-mele parrastatsu bati ekin zion, txorrota matxuratu zaion iturri ireki baten jario halako batez:  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 269. orr.


parrastatu, parasta(tu), parrastatzen (orobat farrastatu g.er.) du ad parrastan barreiatu.

Egunak itzalak parrastatzen ditu.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 74. orr.

Emakume haren gorputz lurrez egina, lur zoldaz bildua, lokatz putzu batean urtzen ari balitz bezala parrastatzen zen.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 84. orr.

Man-en larru beroak Graxirena farrastatzen zuenean, uste zuen larrazkeneko zein udaberriko lantzerra hasten zela, euri malko xehe eta finez bazterrak astinduz, arteka bedera amultsuki urez emokatuz, idorte mehatxuari arre ozenka.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 145. orr.


parraxal ik barre.

parre ik barre.

parregai ik barregai.

parregarri ik barregarri.

parrezka ik barrezka.

parrila ik parrilla.

parrilla (29 agerraldi, 13 liburu eta 3 artikulutan; orobat parrila 11 agerraldi, 6 liburu eta 4 artikulutan) 1 iz burdin hari paraleloz osaturiko tresna giderduna, janariak suan prestatzeko erabiltzen dena. ik grisela; arranparrila.

Nahiz eta bero handiko eguna izan, sua bizi-bizi zegoen parrillan.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 209. orr.

Arraina, haragia, txorizoak parrilan.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 51. orr.

Argazkiaren angelu batean, haragia erretzeko parrilla ikusten da, dena ketan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 137. orr.

Labean erretako oilaskoaren erdia baino gehiago, saiheski parrilan egindakoa lepo, eta zazpi talo, esne katilukada banarekin.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 113. orr.

Parrillan erre ondoren.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 68. orr.

Hirugiharrari parrillan lakoxe kea eta erre usaina atera zitzaizkion gorputz erreari.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 99. orr.

Gaur ez da parrillarik behar txitxarroak erretzeko, ezta ikatzik ere; erretiluan utzi eta berez egingo dira.  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 54. orr.

Parrilla eta plantxaren erabilera pixkanaka galtzen joango da, erabilera horrek eragin omen ditzakeen minbizi eta gainerako gaitzak direla-eta.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 47. orr.

Bigarren ate bat daukate ziegok barru aldetik, burdinazko hagaz egina, parrillaren antzeko bat, elektronikoki irekitzen dena.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 96. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Ikatz parrilla menderatzea ez da samurra.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 125. orr.

3 irud/hed

Trenean maleta parrillan jarri eta bata bestearen alboan eseri gara Gorria eta biok.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 45. orr.

Bruselatik Lille igarota Bordelera naraman TGVko parrillan doa.  Josu Zabaleta   «Lorategi beldurgarriak» - Michel Quint, 2003 - 61. orr.

Suginak begikeinu alaia egin zidan eta gero palarekin ikatza botatzen hasi zen, lehenbizi atzera botatzen zuen, parrillara, gero erdira zirrizarra, eta azken palakadarekin ikatza parrillaren ertzeraino ailegatu zen.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 40. orr.

Bizikletaren parrilan, berriz, pakete borobil susmagarri bat bazkabelar pilo batean bildua.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 98. orr.

4 auto lasterketetako pistan, irteera gunea, lurrean laukiak markaturik dituena.

Igande goizean irtengo dira 1 Formula parrilan diren hogei autoak, okerrik ezean, tituluaren bila.  Berria - Kirola   2004-03-05

Gidari moduan, uste dut parrilako onena naizela. Tximino arriskutsuei bezala ematen digute jatekoa, gehienetan azpila parrillaren beheko trangapetik lerratuz.  Berria - Kirola   2004-06-13


parrillada iz parrillan errerako jakien jana.

Ardo berde-zuriz bustitako parrillada batean infiltratu ginen arratsaldeko 17:30ak aldera, Portotik hurbil, sede baten atzealdeko partean (sede-ak hemen kirol, kultur eta gastronomi elkarteak dira, gehienbat gastronomikoak).  Berria - Kirola   2004-06-22

"Parrillada" (haragi erretzea) on bat antolatua zen arbolen itzalean.  Herria   2005-06-09


parrillero izond/iz

-Ez hintzen heu, gainera, deskargen ondoren tentsioa hartzen zidan morroia, aldameneko bulegoan parrilleroek Joxe Arregi ospitalera atera behar zela komentatzen zuten bitartean?  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 131. orr.


parrizida iz parrizidio egiten duen pertsona.

Magnizida, parrizida, genozida, tirano, hiltzaile arrunt... denak dira borreroarentzat gizaki, eta denek merezi dute heriotza duin bat.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 74. orr.

Bertsoak ez dira hogeita hamabi urte lehenago Osoro parrizidari jarritakoen aldaera bat besterik.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 168. orr.


parrizidio iz aita, ama, senarra edo emaztea hiltzen duenaren delitua.

Baina ez itzazu zuk hil, hori parrizidioa bailitzateke.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 153. orr.

Azkenean Zoilo parrizidioz kondenatua izan zela gogoratzen da hainbat lekutan.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3130. orr.

Borroka, berriz, antzerki hutsa izan liteke, estatu kolpe eta parrizidioa legitimatzeko amarrua.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 37. orr.

Freudek azpimarratu zuen, kulturaren esparruan sartzen zarenean, parrizidioa beharkizun estrukturala dela.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 77. orr.

Semeak aitari egindako lapurreta edo iraina parrizidioaren mailan jartzen baduzue, aita-semeen arteko maitasun-harremanak hautsiko dituzue.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 116. orr.

Egiten duena parrizidio egin duenaren maila berean hartzen da; beraz, garbi dago ez direla halakotzat jo behar parrizidiora heltzen ez diren delituak.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 116. orr.


parrokia (orobat parropia eta parroki g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian parrokia agertzen da) 1 iz sakramentuak ematen diren eliza, erretore baten ardurapean dagoena; erretore eta eliza horri dagozkion eliztarren multzoa eta barrutia.

Altzako San Martzial parrokiako elizan.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 102. orr.

Lehenik izan dute, goizean, meza parrokiako elizan.  Herria   2001-07-12

Parrokia bat ez da gutxiago elizako kanpandorreari kanpai bat falta ziolako.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 216. orr.

Auzoa hustu egin omen duk, hiriko parrokiarik zaharrena eliztarrik gabe utziz.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 224. orr.

Ezkongabea, musikaria eta parrokiako abesbatzako kantaria.  Berria - Euskal Herria   2004-04-15

Biok parrokia bereko apaizak garelako.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 86. orr.

San Klemente parrokiako erretoreak, aita Mathieuk.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 19. orr.

-Bakarrik hilabete zenbait daramatzat herri honetan -abisatu zuen parrokiako erretore-laguna zen Michel Bordaguibelek-.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 20. orr.

Chasuble doktoreak, parrokia honetako erretore jaun agurgarriak.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 92. orr.

Parrokian beste omonier bat bazen, Frantzia erditik jina.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 110. orr.

Agustin deunaren deituraz 6 parrokia baditugu hegoaldean: Iruñean, Zigoitiako Etxaguenen, Kasedan, Arenazan, Elorrioko Etxebarrin, eta Erandion. Ega ibaiaz ezkerraldean.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 341. orr.

-Parrokia ez da aberatsa, baina lortuko dizuet diru puxka bat, honek merezi du-eta.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 172. orr.

Hainbat astetan batetik bestera lan bila ibili ostean, parrokiako basetxe guztietan barna, Charliek lan bat aurkitu zuen; esnezale eta artzain, Cox laborariaren lurraldean.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 66. orr.

Natalinak gure bazkaria egiten zuenean, parrokiako pobreei ere emateko adina egiten zuen.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 183. orr.

VI-VII. mendekoak dira, eta, beraz, Iruñeko parrokia bateko nekropolia da.  Berria - Harian   2006-03-22

Parrokiako liburuetan begiratuta erraz aterako nituzke daturik oinarrizkoenak: noiz jaio zen, noiz hil zen eta halako batzuk.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 49. orr.

Hori bera azalduko duk bihar parrokiako orrian.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 120. orr.

2 (eraikina)

Andra Mari parrokia lepo bete zen 24 urteko txirrindulariaren hiletan.  Berria - Kirola   2004-10-26

Haurrak eskean atera beharko dituk parrokiako atarira.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 24. orr.

Bazkaltzera itzuli nintzen, parrokiako baratzetik igaroz.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 49. orr.

Urte hartan, zubia zabaltzeko helburuarekin, kapera bota eta Ama Birjinaren irudia, prozesioan, San Pedroko parrokiara eraman zuten.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 217. orr.

Begoñazpiko parrokiara joan zen.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 170. orr.

Rada jeneralak [...] Kale Nagusia eta San Juan Plaza menderatuak zituen erdialdean; baita Lizarrako San Pedro parrokia eta Puikoa ere.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 164. orr.

Laurogeita lau banku berri egin dituzte orain parrokiarako.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 64. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik parrokial.

Bertze nonahi parroki orritzat ere hartuko ez zuten paper multzo gaizki antolatu hori.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 88. orr.

-Aulki batzuk; besterik ez: parrokia-areto txiro bat nola.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 117. orr.

Aitasantutza ikusi dugu Respublica Christiana modelatzen, gizadiari aldi berean parroki subiranotasunen eta estatu unibertsalen onurez gozatzeko aukera agintzen ziolarik, bataren eta bestearen alderdi txarrak pairatu beharrik gabe.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 103. orr.

4 irud/hed

Concepción parrokiako saltoki nagusiak.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 160. orr.

Austerrek bere parrokia egina du Euskal Herrian, eta Austerzale euskaldunek gaztelaniazko itzulpenen bidez ezagutzen dute, kalitate handiko itzulpen zainduen bidez».  Berria - Kultura   2006-03-04

5 parrokia-estatu (corpusean parroki estatu soilik)

Estatu unibertsal batek, lehenengo unean zenbait parroki estatu lehiakideren batasun behartutik sortzen denez normalean, gobernarien eta gobernatuen artean leize handiarekin bizitzen hasteko joera izaten du.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 91. orr.

Israel eta Judako erresumak, non baitaude judaismoaren sorburuak, mundu siriakoko parroki estatu gerrazale askotariko bi izan ziren.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 107. orr.

Urrats drastiko hau egitean enperadorea berak konkistaturiko sei parroki estaturi sistema militarista eta ez-feudala ari zen aplikatzen, jada ehun urtez nagusi izandakoa bere Tsin-go estatuan.Kanonistek, halaber, parroki estatu sekularra garatzen ere lagundu zuten, nahiz eta beraiek kontrako norabidean joan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 47. orr.

Mundu helenikoko parroki estatuen artean.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 40. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

parroki estatu (14); parroki estatuak (3); parroki estatuek (3); parroki estatuen (16); parroki estatuen artean (4)

andra mari parrokia (5); parrokia eta elizetan (4)

san esteban parrokian (3); san martin parrokian (3)

euskal herriko parropia (3); jondoni jakobe parropia (3); mixel garikoitz parropia (5); parropia abesbatzen (3); parropia berri (4); parropia berri bat (3); parropia gisa (4); parropia osatzen duten (4); ziburuko parropia (3)

mixel garikoitz parropiak (3); parropiak antolatzen (5); parropiak antolatzen du (3)

artzain ona parropiako (6); mixel garikoitz parropiako (6); parropiako arduradunek (4); parropiako berri (56); parropiako berriak (4); parropiako berrietan (22); parropiako besta (6); parropiako gelan (9); parropiako kantariekin (4); parropiako kantoreak (5); parropiako kantoreko (3); parropiako kermeza (18); parropiako korala (7); parropiako koralak (6); salbatore parropiako (3)

errobiko salbatore parropian (3); gure parropian (5); mixel garikoitz parropian (3)

hazparne aldeko parropiaren (3); parropiaren besta (3); parropiaren gain (3); parropiaren izenean (3)

euskal herriko parropietako (4)


parrokial 1 izond parrokiarena, parrokiakoa, parrokiari dagokiona. ik parrokia 3.

Hernaniko hark bezala, zinema parrokialean, aldez aurretik ikusia zeukan filma hasi berria eta handik gutxira, zutitzen da eta behatz batez pantailan agertzen zen tipoa seinalatuz: «hori, hori duk hiltzailea!»,  Berria - Kirola   2004-02-05

2 ik parrokia 5.

Judu-diaspora, edo beraren zati bat, nazio-estatu parrokial batean -judu-biztanleriarekin soilik eta homogeneoki- biltzeko ideal alternatiboak ere, biek frogatzen zuten Mendebaldeko juduen askapena aski erreala izan zela Mendebaldean nagusi ziren idealen eraginpean haiek jartzeko.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 205. orr.


parrokialismo iz parrokiaren aldeko joera.

Parrokialismo edo lokalismoaren eragina Mendebaldeko Kristau Elizan, iraultza protestanteak, "erregeen jainko-eskubideak" eta kristautasuna patriotismoagatik iluntzeak argitzen duten bezala  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 433. orr.


parrokiano 1 iz parrokia jakin bateko eliztarra.

Bere kargua hartzen zuenean, apaiza batek bere parrokiano guziei ematen zien otorduari (normalean, gazta, ogia eta ardoa) deitzen zitzaion "apezardoa".  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 154. orr.

2 taberna edo kideko bateko bezeroa.

Itsuskeriaren infernutik atereak dirudite ostatuko parrokiano femenino bakanek.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 7. orr.

Jatetxe hartako parrokiano gehienak Errusiako etorkinak ziren.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 7. orr.

Beti izaten zen parrokianoren bat, lanera bidean sartu eta pattar kopakadaz gosaltzen zuena.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 206. orr.


parroko 1 iz erretorea.

Ados baginen, Albizturko parroko jaunari esateko, eta hark joko zuela elizako kanpaia hamarrak eta laurdenean puntuan.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 125. orr.

Tomas Armendariz gure elizako parrokoari esker.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 103. orr.

Zer diozu apaiz honetaz: herri honetako parrokoa da eta amorantearekin bizi da.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1159. orr.

Herriko parrokoa jelkideen aldekoa omen zen, baina hala ere herrian geratu zen.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 92. orr.

Egunkari-ale bat zekarren parrokoak egun hartan ere, eta, sotanapetik aterata, mahai gainean jarri zuen, irakurri nahi bagenuen.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 128. orr.

2 (adizlagun gisa)

Bigarren zerrendan Andres Untzain "Catalina de Guinesen parroko" dagoela dio.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 137. orr.

1950etik, Debako parroko izendatu zutenetik, [...].  Berria - Kultura   2004-06-18


parrokotza iz erretoretza.

Mirari honek eraginda, anai Maseo -parroko zen orduan- bere parrokotza utzi eta anaia txiki egin zen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1022. orr.


parropia ik parrokia.

parropiant iz ipar eliztarra.

Erretor berriak agurtu ahal izan ditu bere parropiant zonbait bederen.  Herria   2004-06-17

Ordukotz adin batean eta osasuna higatzen ari, bere kargua utzi behar ukan zuen, 25 urtez maitatuak eta zerbitzatuak zituen parropianten artetik erretiratzeko.  Herria   2004-01-08

Ospe eder bat egin diote Aldudeko elizan parropiant guziek.  Herria   2004-07-01


parropiar iz ipar eliztarra.

Bainan laster ohartu gira San Stanislaseko parropiarrak gutaz ardura eta gurekin frantsesez mintzatzeaz lorietan zirela.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 186. orr.


parsi iz gero Indian kokatu zen antzinako Pertsiako herri bateko kidea.

Parsiak 200.000 omen dira eta gehienak, erdiak baino gehiago, Bonbai inguruan daude.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 187. orr.

200.000 parsi, zoroastrozale.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 180. orr.

Parsien komunitatea, juduena bezala, estatua eta herrialdea galdu arren bizirik irauteko borondate garailearen oroitarria zen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 199. orr.

Beren historiako krisi antzerako horietan juduek eta parsiek beren nortasuna gorde zuten erakunde berriak asmatuz eta jarduera berrietan espezializatuz.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 199. orr.

Parsiak Zibilizazio Siriakora konbertituriko iraniarretatik bizirik geratutakoak ziren.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 199. orr.


partaide (1008 agerraldi, 122 liburu eta 582 artikulutan) 1 iz parte-hartzailea. ik partalier.

Espedizio batean partaide izateko eskaerarekin hasi zen dena.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 164. orr.

Jende errugabearen masakrean partaide izatea, ezta pasiboki ere, ez da posible.  Ramon Etxezarreta   «Ezezaguna helbide honetan» - Kressman Taylor, 2003 - 31. orr.

Gurekin etortzen bazara, Jaunak guri emango dizkigun ondasunetan partaide egingo zaitugu.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 198. orr.

Denek nahi zuten Zugarramurdin Karlos Setimorekin batera meza aditu; eta eskainiko zitzaion "Te Deum" ospetsuan partaide izan.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 139. orr.

Denok dakizue kiroldegian partaide guztiek egiten dutela lasterka, baina saria batek bakarrik jasotzen duela.  Elizen arteko biblia   1 Ko 9,24

Napoleon bera ere, ezaguna denez, partaide izan genuen, barru-barrutik, Kode Zibilaren idatzaldietan.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 13. orr.

Hasieran, partaide izan nintzen ni lan horretan, noiz eta agertu baitzen kiribil erregulatzaileetako proteinek, eragozle zein aktibatzaile izan, tasun alosterikoak zituztela.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 72. orr.

HERRIKOA kapital arrisku sozietatea partaide bezala engaiatu da eragiketa hortan.  Herria   2003-05-29

Finaleko lau partaideak binakako txapela irabazitakoak dira.  Berria - Kirola   2006-04-01

Partaideak (16 urtez goitikakoak) laurazka ariko dira, kopurua 40 etara mugatua izanen delarik.  Herria   2003-09-11

2 kidea.

Hango lege esangabearen arabera, partaide bakoitzak aurkitu behar zuen, presarik gabe, elkartearen jomuga ez ezik, beren kideen izen-deiturak berak ere.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 208. orr.

Hemen gizakia naturarekin bat eginik bizi da, urtaroen arabera; partaide eta esku da kreazioan gertatzen den guztian.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 462. orr.

Banda del Andy: hiru partaide identifikaturik.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 32. orr.

800 partaide biltzen dira Arrapitz elkartean.  Berria - Ekonomia   2004-07-28

Milurteko Goi Bilera 2000ko irailaren 6tik 8ra bitartean egin zuten New Yorken, eta 191 partaide izan ziren.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 96. orr.

Gazteak azaldu behar izan zion mugimendu hura ezerezean geratu zela, eta partaide gehienak [...] agintarien legeetara makurtu eta ahal bezain eroso bizi zirela.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 166. orr.

3 (-ko atzikiaren eskuinean)

ETAko zuzendaritzako partaide gisa.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 12. orr.

Familiako partaide bakoitzak bere lekua bilatu du bainatzeko.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 58. orr.

Bere sigletan alfabetoko hizki guztiak zituen sindikatu ezkutuko partaide.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 210. orr.

Poliziaren bertsioak dioenez, Bizkaia Komandoko partaide ziren.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 237. orr.

Gazteria Kurdua elkarteko partaide eta ekintzaile egin nintzen.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 56. orr.

Zenbait ongintza-elkartetako presidente eta beste batzuetako partaide zen.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 153. orr.

Taldeko partaideak aldatuz joan dira.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 237. orr.

Kurt, filmatze-taldeko partaide gehienak bezala, ezkertiarra zen.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 30. orr.

Auzolandegi hartako partaideak geratu ginen han: boluntario gindoazenak eta arduradunak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 160. orr.

Ertz guztiak ezagutzen ez nizkion antolamendu bateko partaide sentitzen nintzen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 93. orr.

Anaitasuna aldizkariko partaide eta Argia aldizkarian erredaktore lanetan aritua.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 171. orr.

Gaztetatik sentitu dut bi mundu diferentetako partaide nintzela.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 174. orr.

Gizonezkook, horrela, maitale ohiek osatzen duten mamuen segizio horretako partaide bihurtzen gara.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 54. orr.

Garrantzi handiko ekitaldi bateko partaide zirela.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 140. orr.

Nolanahi ere, jakin-min hutsa haien begietan; joko bateko partaide dirudite.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 18. orr.

Berak ezagutzen zuen inor ez zen hil edo konprometitu edo ezkondu, ez eta jendarteko ospakizunen bateko partaide izan ere.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 136. orr.

4 (-en atzikiaren eskuinean)

Iparraldean berrosatu berria zen egitura militarraren partaide ginen biok.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 195. orr.

Ez zen elkartearen partaide, baina, menturaz, orain ukanen zuen kide izateko aukera.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 46. orr.

Gauzen ordenaren aurka doa, halaber, herriaren partaide izan arren familia kide ez diren horiei oinordetza eskubidea zabaltzea.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 96. orr.

Hitz oro giza esperientziaren emaitza da, eta esperientzia horren partaide egiten gaitu.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 48. orr.

Urrundik ikustea hura dena, ni barruan ez baina kanpoan banengo bezala, ez asmo kolektiboaren partaide baizik eta gizaki huts, bakar eta bakartia.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 108. orr.

Lausenga ezazu, egin zaitez haren koiten partaide, zin egiozu adoratzen duzula.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 142. orr.

Osabak, aldiz, bai, aintzakotzat hartu ninduen eta bere sekeretuaren partaide egin ninduen...  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 88. orr.

Tragoz trago, Ximurrarenganako nire susmo txar gero eta zehatzagoen partaide egin nuen Charly.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 310. orr.

Hondakinak "egia" azaltzen dute: ez dira ekintza, kontakizun, edo promesa baten partaide.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 100. orr.

Giro haren partaide izateak ezinegona sortzen zion.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 65. orr.

Emakumea sedukzio jolas baten partaide sentitzen da, baina ez dauka jolaserako gogorik, eta bestaldera begiratzen du.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 173. orr.

"Orain" esan du, "juduen patu orokorraren partaide haiz".  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 32. orr.

Ez zitzaidan oso zail gertatu haren bihotzminaren partaide egitea.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 165. orr.

Lapurraren partaideak bere buruari gorroto; madarikazioa bereganatzen du ez duelako salatzen.  Elizen arteko biblia   EsZ 29,24

5 (hitz elkartuetan)

Hizkuntza komunitate bateko partaide-izaera hiztun osotik hasi eta hizkuntzaren ezaguerarik ez dueneraino doan continuum bat da.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 35. orr.

6 (izenondo gisa)

Ene zoritxarraren zergatia, dudarik gabe, emazte partaidean ere bilatu behar nuen.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 168. orr.

Talde partaideak: Areatza, Arratia, Idiazabal, [...].  Berria - Kirola   2004-06-18

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

argiaren partaide (3); batasunean partaide (3); batasuneko partaide (3); bertako partaide (4); elkartearen partaide (3); elkarteko partaide (6); epaitegiko partaide izateko (4); gizartearen partaide (3); gobernuan partaide (3); jaungoikoaren partaide (3); komunitate bateko partaide (3); lan epaitegiko partaide (4); munduko partaide (3)

partaide aktiboa (3); partaide egin (7); partaide egitea (4); partaide egiten (4); partaide gertatu (3); partaide gisa (9); partaide identifikaturik (3); partaide ikastolen elkarteak (7); partaide izaitea (6); partaide izaiteko (3); partaide izan (57); partaide izango (18); partaide izango ditu (3); partaide izanik (3); partaide izatea (23); partaide izateak (3); partaide izatearen (4); partaide izateko (22); partaide izateko eskubidea (4); partaide izatera (5); partaide sentitzen (4)

prozesuan partaide (3); prozesuko partaide (3); taldeko partaide (17); zuzendaritzako partaide (3)


partaidego iz ipar partaidetza.

Bistan da, gure auzoekin partaidegoan lan egin behar dugu, baina ez dugu gure gainetik dagoen prozesu batean sartzerik.  Berria - Euskal Herria   2006-04-11

DDTE edo laneko zuzendaritzaren partaidegoarekin.  Herria   2002-11-14


partaidetasun iz partaidetza.

Presentzia eta partaidetasun hori gure irudimenean, bakoitzarenean eta kolektiboarenean, naturaltasunez sartzen denean, uste dut etiketa horiek aldatuko direla.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 262. orr.

Abokatuek etengabe salatzen duzue 'gaizkile elkarte bateko partaidetasuna' akusazioa.  Berria - Mundua   2006-03-01

Eihartzea elkartearen partaidetasunarekin, Xuriatea ostatuan kantaldi bat izanen da Irailaren 30 ean aratseko 8 ak eta erdietan.  Herria   2005-09-29

Elkarteak sustengu dei bat zabaltzen du, 15 eurotako partaidetasunezko xartela bat hartuz.  Herria   2004-03-18


partaidetza (489 agerraldi, 22 liburu eta 328 artikulutan) 1 iz parte hartzea, partaide izatea.

Are harroago, bertze inoren partaidetza gabe egina nuelako.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 240. orr.

Mila esker zuen partaidetzagatik.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 89. orr.

-Eta hori dena, gure partaidetzari esker!  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 292. orr.

ELA eta LABen partaidetzarik gabe kontseilua «hankamotz» sortu zela esan zuen asteazkenean Joseba Azkarraga Lan sailburuak.  Berria - Ekonomia   2004-09-17

Foroan uste zuten multinazionalen partaidetza hori estrategia bat zela, Goi Bileran protagonista ziren gizarte mugimenduen jarduera eteteko.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 28. orr.

Enpresak antolatzeko paradigma edo eredu berrian langileen motibazioa, atxikimendua, partaidetza eta elkar-lana oso kontzeptu garrantzitsu bilakatu dira.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 178. orr.

Batetik enpresarioak, irabaziek errentan duten partaidetza areagotu nahian, eta bestetik langileak [...] soldatek errentan duten partaidetza handitu nahian.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 105. orr.

-Gizartearen kohesioa eta partaidetza: gizarteko sektore guztiek dute zeregina iraunkortasunerako prozesuan.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 34. orr.

Horiek, ordea, ez ziren etorri (partaidetza idatzia eta bideoz grabatua izan zuten).  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 138. orr.

Eta guzti-guztiek partaidetza zuzen eta bidezkoa izatea eginkizun komunean.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 109. orr.

Inplikatuen borondatezko partaidetza.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 73. orr.

Sadetarren etxean antolatzen ziren orgia hauek bere emaztearen konplizitatearekin egiten ziren, eta apaiz baten partaidetzarekin: Durand aita, Montpellierko monasterio bateko priorea.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 18. orr.

Atributua batzuetan subjektu baten atributua da, beronek hura beste batekin partaidetzan daukanean ere, berarengan berezitasun-seinale izan ez arren.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 142. orr.

Hori ez dela sekula lortuko gizartea osatzen duten agente guzti-guztien partaidetzaz ez bada.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 15. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik beherago 6.

Parlamentuaren partaidetza gobernuan, askatasun erlijiosoa sinesmenetan eta hiritarren eskubideak politikagintzan.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 216. orr.

Repsol-YPFren %14,12 du kontrolpean La Caixa kutxak, bere partaidetza elkarte ezberdinetan sailkatuta duen modua aldatu ondoren.  Berria - Ekonomia   2004-05-08

Horretarako, ezinbesteko ikusten du gobernamendu lokalerako zein globalerako partaidetza printzipioa.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 93. orr.

Erabakiak hartzeko faseetako partaidetza prozesuetan eta ingurumen politikak aplikatzeko faseetan aurrera egiten baitu.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 100. orr.

Deszentralizazio eta partaidetza maila garaiagoak: enpresa-erabakietan garrantzitsua da deszentralizazioa areagotzea.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 171. orr.

Partaidetza hitzarmen hori hiru mintzairetan idatzia eta izenpetua izan da: euskaraz, espainolez eta frantsesez.  Herria   2005-05-19

Apustu negozio hori dirutza galtzen ari zen, baina hori ezkutatzeko gezurrezko partaidetza sare bat sortu eta kontu liburuetan zorra ezkutatu zuen.  Berria - Ekonomia   2006-02-05

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Gizarte Siriakoaren geruza aberats eta sofistikatuagoaren herodianismoa, zeini gizarte-partaidetza emateko prest baitzegoen gutxiengo menderatzaile helenikoa, judaismoaz gain beste erlijio nagusi siriako batzuen erreklutatzeak orekatu zuen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 266. orr.

Estatuko Industria Partaidetzarako Sozietatea «serio» aztertzen ari da Izar berritik kanpo dauden ontziola publikoak talde berean bildu edo ez.  Berria - Ekonomia   2004-09-21

4 (ekonomian) partizipazioa.

Garai hartan, J. Baptista Lda-n gerenteorde gisa aritzen zen, eta enpresako bazkideek etengabe bultzatzen omen zuten partaidetza bat hartu eta gerente lanak beregana zitzan, lau halako soldatarekin.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 54. orr.

1989an, Guatemalan eta Hondurasen, biztanleriaren %20 pobreenak herrialdeko errenta osoaren %2,1 eta %2,7ko partaidetza zuen, hurrenez hurren, eta biztanleriaren %10 aberatsenak, berriz, errenta osoaren %46,6 eta %47,9a, hurrenez hurren.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 269. orr.

Negozio txikientzat, partaidetzazko sozietateak osatu ziren: sozietate horietan pertsona batzuek, gehienetan familia berekoek, partaidetza ez transferigarrizko kapital bat osatzen zuten, eperik gabe eta erantzukizun mugagabea.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 25. orr.

Negozio garrantzitsuenei zegokienez, kapital ekarpenak epe jakinekoak eta partaidetza transferigarrizkoak izaten ziren.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 25. orr.

BBK-k azpimarratu zuen eragiketa hori bere partaidetzak kudeatzeko planaren barruan kokatu beharra dagoela.  Berria - Ekonomia   2004-03-26

Bertan, besteak beste, akzioak, enpresen partaidetzak, edota enpresen zorrak (obligazioak, bonoak edo letrak) negoziatzen dira.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 221. orr.

Urtean egin dituen partaidetzen amortizazioen ondorio direla argudiatu du bankuak.  Berria - Ekonomia   2004-02-19

Jaunok, zuen enpresan partaidetza bat izateko ohore handia egin didazuen gau honetan, neska maitagarri hau aurkeztu nahi dizuet, nire emaztea.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 32. orr.

Errusiako Jukos petrolio taldeak gas erauzgailu bateko partaidetza saldu du, 357 milioi dolarren truke.  Berria - Ekonomia   2004-08-19

Azkarateren hitzetan, zuzeneko partaidetza osoa besterenganatuko du Jaurlaritzak, konpainiaren kapitalaren %3, beraz.  Berria - Ekonomia   2004-09-29

Akziodunen artean, Bilbao Bizkaia Kutxak du partaidetzarik handiena, %33,13koa.  Berria - Ekonomia   2004-09-29

Elkartearen kanpo ordezkaritza ereman, proiektu berriak landu irratien garapenerako, partaidetzak negoziatu, txostenak osatu...  Herria   2001-10-11

5 partzuergoa.

Galdera gako horri erantzuten saiatzen ari dira egunotan Sydneyn (Australia) Garapen Garbia eta Klimarako Asia-Ozeano Bareko Partaidetzaren goi bileran.  Berria - Gaiak   2006-01-12

6 partaidetzazko ik gorago 2.

Harreman eta partaidetzazko gobernu baten esparruan.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 94. orr.

Partaidetzazko demokraziaren ideiak herritartasun ideia sendotu nahi du.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 90. orr.

Negozio txikientzat, partaidetzazko sozietateak osatu ziren.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 25. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bere partaidetza (5); emakumeen partaidetza (5); enpresan duen partaidetza (3); eragile ororen partaidetza (3); eragileen partaidetza (3); euroko partaidetza (4); herriaren partaidetza (3); herritarren partaidetza (6)

partaidetza bat (8); partaidetza erdibana (3); partaidetza handia (4); partaidetza handiagoa (5); partaidetza handitu (4); partaidetza hitzarmena (3); partaidetza izan (3); partaidetza izango (3); partaidetza publikoa (4); partaidetza saldu (6); partaidetza saltzeko (3); partaidetza sozialeko (3); partaidetza sustatu (3)

elkartearekin partaidetzan (3)

industri partaidetzarako (9); industria partaidetzarako (56); industria partaidetzarako sozietatea (23); industria partaidetzarako sozietateak (5); ingurumen partaidetzarako zuzendaritzak (3); partaidetzarako sozietatea (24); partaidetzarako sozietateak (5); partaidetzarako zuzendaritzak (3)

herriko etxearen partaidetzarekin (5); kultur erakundearen partaidetzarekin (4)

partaidetzari esker (4)

partaidetzarik gabe (3); partaidetzarik handiena (3)


partale iz parte-hartzailea.

Baina, ohartu orduko -doi doia ohartu, haatik-, ordenaren mailadietako partale da.  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 91. orr.


partaliant ik parteliant.

partalier (45 agerraldi, 37 liburu eta 37 artikulutan; orobat parteliar g.er. eta partelier g.er.) iz parte-hartzailea. ik partaide.

Bilera hasi aitzin, partalier bakoitzari frantsesez idatzi dokumentu bat banatua izan zitzaien.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 127. orr.

Partalier guztiek, seme zaharrena buru dutela, bekokia gantzu gorriz tindaturik daramate.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 192. orr.

Ondotik izan dire hitzaldiak eta gure konfardian partalier berrien sartzea.  Herria   2001-04-05

Gure hiru eskolak partalier dire egitate anaikor eder hortan.  Herria   2003-11-27

Orobat jakin ni partalier izana nintzela hango gertakarietan.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 278. orr.

Nork erranen du gainera ez dela hobe, Bretainiar batentzat, edo Nafarroa frantseseko euskaldun batentzat, frantses nazioaren partalier izaitea eta horrela, ororen maila berean, frantses herritartasunaren abantailez gozatzea?  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 70. orr.

Orobat, auskalo zergatik, ez gintuen arrantzaren misterioen partalier egin nahi izan.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 96. orr.

Feriako partalierrak gomitatuak ziren eta partikularzki hazienden jabeak.  Herria   2004-11-11

Erreformara biltzeari esker, aitatxik, bere burua infantzoi bilakatua ikusi zuen, eta infantzoi ez ezik, Nafarroako Estatuetako partalier eta Garrüzeko kapitain.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 237. orr.


partaliergo iz partaliertasuna, partaidetza.

Eskerrak ere besta horri buruz bertze partalier guziak, arropa antolatzaile, aldare egile, kantari, berdura hedatzaile, etxen apaintzaile, guziek izan dezatela partaliergoan hartze eta bertze urte arte!  Herria   2001-06-28

Hola erakutsi dute beren gisako partaliergoa Iriakian, 2006 urte hortan oraino, bainan humanista mailean egia-erran.  Herria   2005-12-15


partaliertasun iz partaidetza.

Haurridetasunak eman eta hartu egiten du edo bertzela erran, partaliertasunean biak eman eta hartu egiten dute.  Herria   2004-02-26

Ez dira gehiago denak amaren gain, eta hobe, zeren partaliertasun horrek elgarren arteko lokarriak eta familiako batasuna azkartzen baititu.  Herria   2001-10-11

Igande huntan du Garaziko San Frantses parropiak bere urteko kermeza, herri hauen guzien partaliertasunean: Donibane, Uharte, Izpura, Azkarate, Lasa, Anhauze, Arnegi, Eiheralarre, Zaro, Ezterentzubi.  Herria   2003-07-17


parte 1 iz zatia.

Ekoizpenaren parte bat nekazariak bereganatzen du, gainerakoa jaunarena da.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 22. orr.

Arkitekturak berak hiru parte ditu: eraikuntza, gnomonika eta mekanika.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 590. orr.

Bigarren partean: IKUS eta Irrintzina taldeak.  Herria   2001-05-03

Virgotik, arropako tolesturetan barrena aurreratuz [...] Libraren zortzigarren partera iristen denean, udazkeneko ekinokzioa markatzen du.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4330. orr.

Alegia, ez du behartzen herrialde hartzailea herrialde laguntza-emaileari salgaiak erostera -laguntza osoarekin nahiz parte batekin-.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 114. orr.

Herbehereak, arrazoi dinastikoak zirela-eta, Karlos V.aren inperio zabalaren parte bihurtu ziren.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 28. orr.

Ideiak hedatzen diren heinean, are sinpleagoak bilakatzen dira, denborarekin ezaguera publikoaren parte bilakatzen diren arte.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 46. orr.

Gizakia ez da naturaren parte sentitzen, natura menderatzeko eta konkistatzeko kanpoko indar bat balitz bezala egiten du.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 319. orr.

Gure Nafarroako erreinua bi parte egin eta ez ginakien beti xuxen nundik zen bi erresumen arteko muga berria eta auziak noiznahi sortzen ziren Baigorri, Erro eta Luzaideko jendeen artean.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 99. orr.

Herria aspertua zagok, bere partea nahi dik.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 215. orr.

Hire partea ukanen duk, galanta gainera.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 78. orr.

Bere garaian, morroi bat bidali zien nekazariei, mahastiaren fruitutik zegokion partea jasotzera.      - 0. orr.

Ezin igarrizkotik eta kezkagarritik daukan partea ere onartu beharra dago gainerakoarekin.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 24. orr.

1913tik 1997ra, nekazaritzak, meatzaritzak eta energia-gaiek munduko esportazioetan duten partea bi heren izatetik, laurden bat baino gutxiago izatera iritsi da.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 60. orr.

2 (neurri gisa)

Harrobiko harea erabiltzen bada, hiru parte harea eta parte bat kare nahastuko dira.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1050. orr.

Karea nahastuko zaio morteroari ahalik eta sendoena, bost parte harea eta bi parte karerekin osatuz.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4030. orr.

Arrosa, esate baterako, 6423 zenbakiaren bidez adierazten da eskala horretan: horrek esan nahi du sei parte dituela osagai lurrintsutik, lau, osagai azidotik, eta horrela gainerakoak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 137. orr.

Beheko aldearen diametroa sei partetan banatu eta goiko muturraren diametroari bost parte emango zaizkio.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1610. orr.

3 (izenondoekin)

Nolanahi ere, Donostiako Parte Zaharreko tokietan gertatzen da dena.  Askoren artean   «Rataplan» - 34. orr.

Konstituzioko Plazan edo Parte Zaharreko edozein kaletan.  Askoren artean   «Rataplan» - 42. orr.

Palankaren parte luzea buru aldera ekarriz.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4770. orr.

Laguntzaren parte handi bat dohainak izaten dira.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 114. orr.

Akzioak erosteko ez zen beharrezkoa akzioen prezioa oso-osorik ordaintzea, parte txiki bat ordaintzea aski zen eta gainerakoa zorretan uztea.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 232. orr.

Krisi horietan, izan ere, era guztietako asmakariak egin zitezkeen parte nagusia eta interesak ordaintzeko edo murrizteko.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 176. orr.

Nahiz egiazki parte adimentsua den gizakiaren parte nagusia, ezen oker dabiltza parte sentsitiboa dela parte nagusi hori uste dutenak.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 63. orr.

4 (-ko atzizkiaren eskuinean)

Saharaz hegoaldeko Afrikak, arabiar munduak, Erdialdeko Asiak eta Asiako Hegoaldeko parte batek definitzen dituzte munduko ekonomiaren periferia horren gaur egungo mugak.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 120. orr.

Leize handi bat ageri da planetako parte garatuaren eta ez hain jendeztatuaren eta hirugarren munduko giza masa izugarriaren artean.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 137. orr.

Glebako joputza, beraz, ezarrita zegoen jadanik Galiako parte hartan burgundiarrak sartu aurretik.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 273. orr.

Gorputzeko parte batzuk ukitu eta horiekin jolasean hasten denean, ohartzen da horrekin oso sentipen atseginak dituela.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 24. orr.

5 (-en atzikiaren eskuinean)

Bake hura dela kausa, Alemaniaren parte on bat galdu da eta, Frantziaren beste parte handi bat ahultzen ari da.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 116. orr.

Sistemaren garapen ereduaren parte da kooperatibismoa.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 185. orr.

Ikusmolde horrek ere nazioarteko zuzeneko inbertsioen parte bat baino ez du azaltzen.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 79. orr.

Merkataritza-hiriak Europa barneko eta kanpoko trukeen mende zeuden, bai kontsumoaren bai ekoizpenaren parte bati zegokionez.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 38. orr.

Agintariek atzerriko zorraren parte baten luzamendua iragarri zuten orduan, NDFren kredituak etenarazi zituena.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 163. orr.

Alemania eta eskandinaviar herriak modu berean hustu ziren, bertako biztanleen parte handi batek atzerrira alde egin baitzuen.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 54. orr.

Lan horren parte bat entzimek egiten dute.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 212. orr.

Salerosgai horren parte hori diru-masaren parte bati egokituko zaio.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 72. orr.

Artzain guziak bezala mendian bizi gira ardiekin urtearen parte bat eta gero neguko bazketarat jausten gira.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 82. orr.

6 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Higuinetik sortu behar dute pudorea eta kastitatea, haurrak gorozki zikinen sorlekutzat dauzkan gorputz-parteek eragiten dioten nazkatik.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 37. orr.

-Hori da espainiarrarengan geratzen den moro- eta judu-partea; emakumea harrapakintzat edukitzea, engainatzeko joera, gezurrerako joera...  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 276. orr.

Janari-parteak murriztu beharra zegoen.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 224. orr.

Amak erran zidan gure haragi-partearen erosterat ni joanen nintzela.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 30. orr.

Txiskero-harritxo bat ogi-parte bat kotizatzen zen, hots, bizi-egun bat.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 194. orr.

Baliteke arrainaren olio-parteak egokiagoak izatea gizakiak sortzeko behar den gai horretaz hornitzeko.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 102. orr.

Alegia, zein diru-partek ordezkatuko du gauza bakoitza?  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 72. orr.

Ekonomiari buruzko mito eta elezahar askok eta askok, aurrera egin duen edozein uste edo sineskeriaren antzera, izango du-eta sinesgarri den ideia orok behar duen egia-parterik.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 13. orr.

Urrats bakoitzean, zientzialaria beharturik dago kritikaren eta esperientziaren irizpena jasotzera, eraikitzen ari den mundu-irudikapen horretan ezinbestean dagoen amets parte hori estu lotzeko.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 14. orr.

Beren esperantza partea naiz, besterik gabe.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 157. orr.

Karlosek, herriari zegokion itun-parteaz egin iragarpenean, dio gizon libre orok nahi zuena aukera zezakeela jauntzat.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 338. orr.

Handik oso denbora gutxira egin genituen geure karta-parteak.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 156. orr.

Hamabost urterekin, bere ondare-partea eskatu zuen, Angiolieri zaharra hilik balego bezala.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 81. orr.

Aitarengana joan da bere premu-partea eskatzera.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 275. orr.

Jakesek ba omen du sos poxi bat baztertua, Bordeleko alde horretan bere etxe-partea altxaturik.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 137. orr.

Edo hainbat herritako festetara, uda-partean.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 248. orr.

Horrek abantaila handiak ematen ditu negu-parterako.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2830. orr.

Dudarik ez dago senti daitekeen horizonteko kosmos-parteak gure garunean duen ispilatzearen ondorioa dela ezagutzen dugun mundua.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 168. orr.

Beste erdi-partea, israeldarrei banatzeko Moisesek gudu-harrapakinetatik bereizia.  Elizen arteko biblia   Zen 31,42

Baina, zangoak dar-dar nituelako edo atorrak galtzoinen goi-partea estaltzen zidalako, ez nuen haiek jaisten lehenengoan asmatu...  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 479. orr.

Soinekoaren behe-partea hauspotu zitzaion gorputzaren mugimenduarekin batera jiraka.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 180. orr.

7 aldea. (ik beherago 9, 10 eta 11)

Bertara, Florestik, zaldiz bakarrik joan omen zitekeen, baina Palenquetik (Mexikoko partea berau) jeepez ere bai, inolako arazorik gabe.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 18. orr.

Barkatu, baina, aurreko hauxe sarrera gisara (ustez ongi) idatzitzat utzi eta handik bi astera, begira zelako uste bako sospresa etorri zitzaidan Andoaingo partetik.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 24. orr.

Errepidea largatuko baitute alde bakoitzetik bi lerrotara, eta Aturriko partera ezin baita largatu, hiruzpalau bizitegi lurrera bota beharko dira.  Herria   2005-08-11

Halako lanetan ibili zen hura ere gaztetan, gauzak edo kabalak Frantziako partetik Espainiakora eramanki.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 30. orr.

Ikus zein zehatz deskribatzen dizkiguten Estrabonek eta Ptolomeok Afrikako parteak.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 354. orr.

'Ze amets?' galdetuko diozu literaren goiko partetik.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 227. orr.

Ondoren, beste alderdi fin batera iritsiko gara: belaunen atzeko partera.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 143. orr.

Askoz hobeto ezagutzen zuen erdialdea bere ipar partea baino.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 64. orr.

Iguzki partera Mendebaletik.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 29. orr.

Madariagan, trikitilariak Azkoitia partean dantza lotua jotzen, eta aguazila agertzen zenean Elgoibar partera jendea dantzara, han libre zelako.  Iñigo Aranbarri   «Sakabi, soinu txikiaren handitasuna», 2003 - 48. orr.

Eguerdi partera bazkaltzera joan zen jendea eta toki gehiago zegoen libre aretoan.  Berria - Harian   2005-03-29

Arratsalde partea zen, Pariseko espresoa heltzen zen unea gutxi-gorabehera.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 21. orr.

Gregorio Manzanok, zailtasunak zituen atzo iluntze partera harte gaurko hamaikakoa osatzeko.  Berria - Kirola   2004-01-31

Biharko egina da hitzordua, arratsaldeko 17: 30ean hasi eta gau partera arte luzatuko da erromeria giroa.  Berria - Kirola   2004-05-29

Odol beroko hainbatek ere gauza bera egiten du eta negu partea gorputzaren egoera berezi horretan pasatzen dute: hartzek, marmotek, katamusarrek...  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 104. orr.

8 adierazpen edo berri ofiziala.

Horixe adierazi nion inspektoreari, edo ikuskatzaileari, galdezka etorri zitzaigunean, hortza ere hautsia zuela, kontuan hartzeko xehetasun hura ere partea egiterakoan.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 131. orr.

Eta irratiko partean esan zuten gobernadore zibilak abisatu zuela kontrolak eta miaketak izango zirela hurrengo egunetan euskal probintzietan.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 355. orr.

Ihesi doan etsaiari makulua botaz hiltzen dena, San Giustoko kanpaiak, Trento eta Trieste, Grappa mendia, Santa Goriziako festa, Piave ibaiaren murmurioa, garaipen-partea, gure patu loriatsua.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 323. orr.

Terrestreak belarria irratian bizi ginen, baina gerra hartan ez zen ia ezer gertatzen, erasoak partean besterik ez zeuden.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 20. orr.

9 partean (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa) aldean.

Antartidan, uda partean ere, laino eta hodei alerik gabe, dena garbi eta garden dagoela ere, ez elurrik ez izotzik ez da urtuko.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 154. orr.

Negu partean, eguraldi ona egiten duenean, pasealeku horietan entrenatzen dira atletak.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2570. orr.

Helbide-txartelen trukaketaren ondoren, udaberri partean-edo bilerari berriro ekitea izan zen hartutako erabaki bakarra.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 9. orr.

Ia egun osoa behar izan zuten berez goiz partean aise egiten zen Pausuko aduanarainoko bidean.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 186. orr.

Eguzkiak sartzerakoan aurrera botatzen duenez bere distira, beroa emanez alde hau epeldu egiten duelako arratsalde partean.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2890. orr.

Gorputz atalen kontu arina egin nuen: inon ere ongiez berezirik ez, non ez zen halako karga eskerga bat garondo partean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 378. orr.

Gau hartan, ordea, ustekabean, izan zitekeen ekaitzik bortitzenak jo zuen Kantauri partean.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 179. orr.

Katalunia partean ibili zen batez, familia bakar bateko bostak hil zituela gauaren erdian.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 134. orr.

Abenida partean, ez eskuinetara, Manuelen laguntzaileek alde egindako norabidean.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 40. orr.

10 (-ko atzikiaren eskuinean)

Gudu-lerroa justu bera jaio zen lurraren aurrez aurre zegoela Bidaniako partean.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 117. orr.

Eta neuk ere Bergara aldean diot badaezpada ere, hau da, Bergarako partean, eta ez Bergarako kalean.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 95. orr.

Azpeitiko partean, Bizkaiko partean, Frantziako partean, etc. diogu, baina ez, nik uste, euskal herriko partean -edo, beheragotik harturik, Nuarbeko, Itziarko...  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 223. orr.

partean-, funsgabeko izendatze goitar batek erabakitako estensio jakin zedarriturik ezaren seinale.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 223. orr.

Azpeitia alderako joera dute gaur egun bertako herritarrek, hurbiltasunez eta erosotasunez, baina Beasaingo partean zegoen gure aitonaren sortetxea, Oto Erdi baserria.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 58. orr.

Bere osaba burgesak, Zuberoako partean Napoleonek duen aldekorik sutsuena baita.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 275. orr.

Lusianan, Illinoisko partean, emakumez jantzitako gizonak emagalduen gisa prostituitzen ziren.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 253. orr.

USAko armadak Afganistango partean egindako erasoei jarri zien izena datorkit gogora.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 226. orr.

Ez zela inoiz helduko Gómez-en Aintziraraino, Bragado ibairaino eta Nuñeztarren soroetaraino, Chacabuco-ko partean.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 194. orr.

Beheko partean, kapitelak kolomaren goiko aldearen diametroa izango du, kontuan hartu gabe eraztuna eta astragaloa.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1830. orr.

Udaletxeko dorreak tramankulu bat gordetzen du eta, egunean bi aldiz, eguerdiko eta iluntzeko partean, haga txiki bati eragiten dio horretarako ardura duen udal enplegatuak.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 22. orr.

11 (-en atzikiaren eskuinean)

Dubos abadeak huts egiten du Kasiodoro aipatzean, eta Italian eta Teodorikoren mende zegoen Galiaren partean gertatzen zena erabiltzean, frankoen artean usadio zena adierazteko; gauza horiek ez dira nahastu behar.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 278. orr.

Dubos abadeak huts egiten du Kasiodoro aipatzean, eta Italian eta Teodorikoren mende zegoen Galiaren partean gertatzen zena erabiltzean, frankoen artean usadio zena adierazteko; gauza horiek ez dira nahastu behar.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 278. orr.

12 -en partetik -en aldetik, -en izenean, -k agindurik.

Goraintziak, azkenik, senide guztien partetik.  Elizen arteko biblia   1 Ko 16,20

-Hubi?cka, goraintziak printzearen partetik.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 81. orr.

Goraintziak nire partetik Cliffi.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 47. orr.

P. S. -Goraintziak eman nire partetik Rosemonde andreari, merezi duen hainbat maite baitut beti eta beti.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 60. orr.

Eskumuinak eman pashari nire partetik.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 107. orr.

-Jose Marik eskumuinak eman dizkit, Felisaren partetik.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 11. orr.

Ba eman animoak gure partetik.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 142. orr.

-Bai, hire partetik.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 67. orr.

-Noren partetik?  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 165. orr.

-Noren partetik, mesedez?  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 185. orr.

Ezekiasek, orduan, Isaiasi: berri ederrak ekarri dizkidazu Jaunaren partetik.      - 0. orr.

Jauna, mezu bat tsarraren partetik!  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 222. orr.

Itzul zaitez Tobosora, eta zoaz nire partetik andere honengana, eta esaiozu nik zu askatzearren egin dudana.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 40. orr.

-Atera zaitezte azkar anai Rizerio nire semetxo maitearen bidera, besarka ezazue nire partetik.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 999. orr.

-Kornelio ehuntariaren partetik gatoz.  Elizen arteko biblia   Eg 10,22

Aurrena Neikerren partetik abisua jaso zuten.  Berria - Gaiak   2006-03-10

Kaxa handi bat txokolatezko igelekin, Hermioneren partetik.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 181. orr.

Rachel eta Jacoben partetik opari.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 99. orr.

13 -en partetik –i dagokionez.

Gu geu imajinatuak izan ginen gurasoen partetik; haiek euren bizitzari osagai pozgarri eta pizgarri bat eman nahi izan ziotelako jaio ginen, kasurik onenean.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 114. orr.

Bere partetik, Euskal-Kultur Erakundeak bi hitzordu berexiak ditu sail horren kondu, biak Angelun, herriko etxea bera ere partzuer.  Herria   2002-09-19

Bere partetik Beñat Larramendy elkarteburuak hauxe idazten zuen: [...].  Herria   2004-05-06

Nere partetik, 1980. urtetik goiti beti kurutzatzen nintzan Nafarroako bertsularien xapelgoan.  Herria   2001-02-08

Diruaren partetik ere aferak ontsa joan dira, partaidek erakutsi daukute beren borondatea eta beti emendatzen ari dira laguntzaileak.  Herria   2004-05-06

Gauak ekar dezala freskura eta jendearen partetik etor dadila, noizbait, isiltasuna.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 76. orr.

14 partez adlag neurri batean, zati batean.

Azken finean, neurri batean, margolana "asmatzera" jo dezake ikusleak, guztiz edo partez.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 87. orr.

Hain zuzen ere, ekoizpenaren nazioartekotzeak azaltzen du, partez, nazioarteko trukeen dinamismoa.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 73. orr.

Mekanismo horiek ikasketa "normal" baten bidez barneratzen dira seguruenik, partez bederen.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 56. orr.

Halaxe gertatzen da lan-indarraren ugaltzea, partez behintzat, diru-ekonomiatik kanpo segurta daitekeenean.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 144. orr.

Ez zen presatu, partez nekatuta sentitzen zelako, partez axolagabekeriaz, baita nahasia sentitzen zelako ere.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 124. orr.

Andres lanpostuan geratu zen, partez jakin-minagatik, partez lanpostu hura eman zionak harropuztutzat har ez zezan.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 268. orr.

Pinturan, eta geroago argazkilaritzan, aplikatzen den perspektiba geometrikoa, partez arbitrarioa den irudikapen-konbentzio batetik datorrena [...].  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 42. orr.

Munduko finantza-doikuntzaren nolakotasun partez bortxatu horrek agertzen du zergatik egin zuten gora interes-tasa errealek petrolioaren bigarren krisialdian.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 159. orr.

-Partez bai.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 255. orr.

15 -en partez1 -en partetik.

Noren partez?  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 223. orr.

-Eskerrak eman Marixari, nire partez.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 215. orr.

Goraintzi amari nire partez.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 56. orr.

-Goraintziak emango zizkieat hire partez -esan zuen-.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 151. orr.

Noren partez, horixe jakin nahi izan zuen ahotsak, Argitaletxeko Raimundo Silvaren partez.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 278. orr.

Barkamen eskatzen diat beraren partez.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 75. orr.

Ongi etorri beraz gure borda xumera, ongi etorri gure partez.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 82. orr.

Esaiozu hori frantsesez nire partez.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 211. orr.

Egun on hor sartu-berriari zure gaineko auzoaren partez.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 17. orr.

Eta, zinez, zaintzailea zen, baina ez zetorren aitaren partez, zeren osaba Joanikotekin baitzetorren.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 61. orr.

16 -en partez2 -en ordez.

Orain heure buruari kontu egin behar dion, mimoak eman, beste inork ez baitu egingo hire partez...  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 41. orr.

Eskalatzaileak libre zuen asteburuan, eta haren partez "Togas" genuen edizioaren ardurad.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 179. orr.

Aitzineko eguneko traje dotorearen partez, niki gorria eta galtza bakeroak zeramatzan soinean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 133. orr.

Okelaren partez, proteina landarezkoak.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 86. orr.

Ergelkeria handiagorik, kaka baten partez beste kaka bat.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 72. orr.

Zer ostia nahi zenuten? txortan ere nik egitea zuen partez?  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 84. orr.

Gerrikoaren partez, gerri mehearen inguruan, jaka erdia zekarren, ez.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 37. orr.

Alde batetik, Europa zabalduko da eta handituko, hamabost partzuerren partez izanen dira hogoita-bost, ez baita batere gauza bera!  Herria   2003-03-10

17 -n partez3 -n aldetik, -z gero.

Loiolako gizona zen partez, gizon praktikoa ere izango zen don Hipolito, ez zuhurra soilik: erraz asmatuko zuen 15 urteko mutila lasai uzteko moduko argudioren bat.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 96. orr.

Ipuin Orokorra, alegoria den partez, konkretatu egiten dela aldiro, premiaz premia, arlorik arlo.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 69. orr.

Udatiarra baitzen Julian, derrigorrez izan ere, "barru" aldekoa zen partez.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 121. orr.

18 -tzeko partez ordez, beharrean (aditzaren era burutuarekin eskuinean)

-Zozokeriak errateko partez, [=erran ordez] har ezazu zure alabaren zakua!  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 29. orr.

Zorigaitzean, elkarri atxikiagoak izateko partez, elkarren artean arrotz bilakatuko ote ginen?  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 127. orr.

Anshelek, Avigdor kontsolatzeko partez, Pesheren kontra xaxatzen zuen.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 204. orr.

-Otoi, Magali, hola mintzatzeko partez, erradazu zoin den zure barneko mina!  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 123. orr.

Neska gaztearen galde horiei ihardesteko partez, nihaur ere galdeka hasi nintzen.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 80. orr.

-Kartoin horrekin bisitara jiten ahalko zira bihar goizean, lanerat joaiteko partez.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 52. orr.

19 aspaldiko partez ik aspaldiko.
20 parte emansup_1 berri eman.

Gertakariaren parte emateak ekarriko zizkidan deserosotasunak etorri zitzaizkidan burura.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 301. orr.

Guardek uste ukan bide zuten zerbait gertatu zitzaiola eta berdin haren desagertzeaz parte eman zuten.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 114. orr.

Edonork ikusi izan balitu, Poliziari parte eman izango ziokeen, seguru.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 85. orr.

Ukitutako hegazkinak lurra jo orduko han zen don Valentin, pozez gainezka, Llano de la Encomienda jeneralaren bulegoan, balentriaren parte ematen.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 31. orr.

Zer egingo dugu? parte eman beharko dugu, ala?  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 100. orr.

Ez dut parte emanen, barkatzen dizkizut.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 104. orr.

Parte eman beharra daukat, badakizu!  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 202. orr.

Bere lanaz parte emanen du ikastegietako haurreri.  Herria   2005-09-15

Berehala jakin ondoan, Jaun merak parte eman du jandarmeriari.  Herria   2003-11-20

21 parte emansup_2 partaide egin.

Laikoeri parte eman gabe berek han deliberatu.  Herria   2003-09-04

Herriko hautetsier parte emanez eta laguntza eskatuz.  Herria   2004-03-04

Zatoz gurekin eta Jaunak Israeli hitz emandako ondasunetan parte emango dizugu.  Elizen arteko biblia   Zen 10,29

22 parte hartu (orobat partehartu g.er.)

Nolanahi ere, ez zaidak iruditzen Angelek fusilamenduetan parte hartuko zuenik.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 211. orr.

Hirietan, nazioarteko merkatariek ezin zuten xehekako salerosketan parte hartu, salerosketa mota hori oso zorrotz arautua baitzegoen.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 20. orr.

Irakasle mailara heldu orduko parte hartuko du Tolosan eta Cahors-en behin, Salamancan gero, Vitoria eta Soto-rekin batean, teologiaren berrikuntzan.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 29. orr.

Muskuluek parte hartzen dute jatean, edatean, digestioa egitean eta arnasa hartzean.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 49. orr.

Prozesu horietan guztietan, bi motatako zelulek hartzen dute parte: osteoblastoek eta osteoklastoek.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 30. orr.

Antza denez, estiloaren itxuratze jardunean (elocutio) hartzen du zuzenean parte epe laburreko oroimenak.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 220. orr.

Lege bat bera izango duzue, bai zuek, bai zuen elkartean parte hartzen duten etorkinek.  Elizen arteko biblia   Lb 24,22

-Nik fronte militarrean nahi diat parte hartu -azaldu nion-, bazeukaat esperientzia pixka bat.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 36. orr.

Hemezortzi urte zituen Pitagorasek Joko Olinpikoetan parte hartu zuenean.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 110. orr.

Goiok ez zuen apenas parte hartzen ez futbolean ez beste ezertan.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 269. orr.

Orobat, ez nuen parte hartu, bertze soldaduekin batean, errendizioaren ondoko ohiko harrapaketa saioan.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 281. orr.

Norberak du bere saminaren berri, kanpokoek ezin parte hartu haren alaitasunean.  Elizen arteko biblia   EsZ 14,10

-Bredakoan ere parte hartu zuen lagunak -esan zuen itsuak.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 49. orr.

Erran zuten zubi berri baten eraikitzean ez zutela parte hartuko. Zuzenean parte hartu ala ez, hiltzaile artean ibili zen.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 49. orr.

Inspektoreordea duk, berak ere hartuko dik hire kasuan parte.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 31. orr.

Eskerrik beroenak haiei, eta liburuan parte hartu duten guztiei.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 7. orr.

Kantuaren bidez memorian parte hartuz.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 45. orr.

23 parte-hartzaile (652 agerraldi, 25 liburu eta 504 artikulutan; orobat partehartzaile g.er. eta parteartzaile g.er.) iz parte hartzen duen pertsona. ik partaide; partalier.

Nik uste parte-hartzaileak bi besterik ez zirela izaten: Juan Luis Zabala, behin baino gehiagotan, eta ni, urte hartan.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 228. orr.

Gaur da hastekoa Munduko Kontserbazio Kongresua, 5.000 parte-hartzailerekin.  Berria - Gaiak   2004-11-17

Parte hartzaileek ekimena Arabara zabaltzeko dauden aukerak aztertuko dituzte.  Berria - Kultura   2004-01-07

Arauak aldatu egiten dira, parte hartzaile kopuruaren arabera.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 38. orr.

Oraindik ez dira parte-hartzaileak eta egunak zehaztu, baina Nobel saridunak edo antzeko maila duten hizlariak bilatzen ari dira.  Berria - Ekonomia   2004-04-16

Lehen saria, parte-hartzaileek maila ona erakutsi arren, eman gabe gelditu zela argitu zuen.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 116. orr.

Arratsean, afalondoan, parte-hartzaileek hizpidera zekarten, eztabaida guztiz ireki haietan, zer aplikazio izan zitzaketen gizakietan saguan erabilitako in vitro ernaltze-metodoek.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 96. orr.

Enpleguaren Euskal Kontseiluaren arrakasta parte-hartzaileen «borondatearen menpe» dagoela esan zuen Azkarragak.  Berria - Ekonomia   2004-06-16

Berrehun parte hartzaile, danbor eta upeldun, izan ziren guztira.  Askoren artean   «Rataplan» - 51. orr.

Hiru urte geroago, koordinakundea legeztatu zuten, urtegiaren kontrako borrokan parte-hartzaile aktibo bilakatzeko.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 32. orr.

Milesker parte hartzaile guzier, hemen aipatu ez dituztener eta helduden urte arte agian.  Herria   2004-12-16

24 (izenondo gisa)

2001eko Bertsolari txapelketa Nagusiko bertsolari parte hartzaileak eta bertso-eskolarekiko harremana.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 67. orr.

Erritmoa jarraituz denetik egiten zuten ikus-entzule parte-hartzaileek: dantza, ilarak osatutako trenak irudikatuz; gurasoak zaldiak balira bezala ibili, umeak bizkarrean hartuta...  Berria - Kultura   2004-08-22

Eragile parte-hartzailea bihurtu da gaixoa.  Berria - Gaiak   2006-04-27

Blogetan demokrazia parte-hartzailea hazten.  Berria - Ekonomia   2006-04-05

Edukiak interesatzen zaizkigu ororen gainetik, eta dinamika parte-hartzaileak sustatu gura ditugu langileen artean.  Berria - Ekonomia   2004-11-27

Informazioa ezinbestekoa da herritarrek gizartearen ikuspegi kritiko eta parte-hartzailea izan dezaten.  Berria - Gaiak   2004-12-09

Txanponaren bi alde ilunenak, politika neoliberal latzena eta estatu parte-hartzailearen eredu populistena, biak elkartu dira gizarte argentinarra eskutik amildegira eramateko.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 323. orr.

Beti izaten zen kantu parte-hartzaileren bat, argigailuaren, berbenaren, lore jokoen, [...] artean une jakin batean behar zenerako egokitzen zena.  Askoren artean   «Rataplan» - 19. orr.

Egitasmo parte-hartzailea da Project Censored: 200 kazetari, ikasle, irakasle, liburuzain eta herritar baino gehiagok ehunka albiste helarazten dizkiete urtero.  Berria - Gaiak   2004-09-22

25 parte-hartze (1384 agerraldi, 81 liburu eta 910 artikulutan; orobat partehartze g.er.) ik partaidetza.

Nola edo hala denek ahaztu zuten lagun hurkoaren bizitzan izandako parte-hartze labur eta engainagagarri hura.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 215. orr.

Ekonomilari liberal askoren ustez, estatuaren parte-hartzearen ondorioz sortzen dira ekonomiek izaten dituzten arazo gehienak. tokian tokiko arazoei kudeaketa administratibo horizontelen eta herritarren parte hartzearen bidez egiten baitie aurre.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 45. orr.

Gurasoen edo tutoreen parte-hartzea lege positiboek agintzen dute eta horren ez izanak ez du erakartzen beste ondoriorik deuseztasun zibila baino.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 63. orr.

Herri mugimenduak ziren, laikoek sustatuak (emakumeen parte-hartze handiarekin), bi ikur nagusi zituztenak: Ebanjelioarekiko erreferentzia eta pobretasuna.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 23. orr.

Zilegitasunaren gaiarekin batera, benetako parte-hartze demokratikoari buruzko eztabaida ere irekita dago.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 225. orr.

Argitu beharra dago gure asmoa ez dela izan, inondik ere, zientzian eta teknologian parte-hartze publikoa izateari buruzko eztabaida erregulazio publikoaren problematikara murriztea.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 253. orr.

Ustekabeko parte hartzea ere izan genuen, Garazi Hach Embarek-en eskutik.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 177. orr.

Horrela bizi izan ditugu autobiografiaren eta hilketaren arteko harremanak, ez munduan zehar aske dabilen Gaizto izugarri ulertezina bezala, krimenean geure nahitaezko parte-hartze gisa baizik.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 43. orr.

Biologia molekularraren hastapenek interes ez nolanahikoa piztua zieten beti Mendebaldeko fisikariei, eta haietariko zenbaitek lehen mailako parte-hartzea izan zuten haren aurrerabidean.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 47. orr.

26 parte izansup_1 da ad

Muga-postuak sistema beraren parte dira, muga-lerroak albo-bide ere izaten baitira beti.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 40. orr.

Txertaturik dago jada gure atomoa: egitura baten parte da, arkitektoek hitz horri ematen dioten zentzuan.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 300. orr.

Hortzak ere palanka-sistema baten parte dira.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 63. orr.

Gizakiaren izatearen parte da izadia ulertzeko gura hori.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 194. orr.

Egitasmo baten parte zen, tesela bat mosaiko batean.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 103. orr.

Kristoren bitartez, eraikinaren parte zarete zuek ere besteekin batera, Espirituak eraginda Jainkoaren bizileku bihurtzeraino.  Elizen arteko biblia   Ef 2,22

Parte izan arren, ez genuen parterik hartzen arioen joko ergel eta ankerrotan.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 173. orr.

Ez dago mendia gai duten idazleen bazkun horretako parte izan beharrik mendia eta literatura elkartzeko.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 17. orr.

27 parte izansup_2 du ad

Baina neurri ororen gainetik, erraietarainoko amodio osoz, bere anaiak maite zituen, fede berezian senide zituelako eta betiko ondarean elkarrekin parte zutelako.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 387. orr.

Judizioan parte duten oinarrizko elementuak honako hauek dira: [...].  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 82. orr.

Bai baitakigu gure sufrimenduetan parte duzuenok adorean ere izango duzuela.  Elizen arteko biblia   2 Ko 1,7

Ikusleak irudia atzematen duenean, atzemate horretan parte duten eragile guztiak aztertzen ditu.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 88. orr.

Hainbeste parte duen kontratu hori esplikatzen ahal diguzu larri-larria?  Herria   2001-07-12

Ezin duzue parte izan Jaunaren mahaian eta deabruenean.  Elizen arteko biblia   1 Ko 10,21

Inork ez du fikzio baten parte izan nahi.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 7. orr.

Morroi trebeak gain hartuko dio duin ez den semeari: herentzian parte izango du gainerako senideekin.  Elizen arteko biblia   EsZ 17,2

Zuk ere parte izango duzu. bai baitakigu gure sufrimenduetan parte duzuenok adorean ere izango duzuela.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 107. orr.

Beste batzuek zuen ondasunetan parte izateko eskubidea baldin badute, askoz handiagoa guk.  Elizen arteko biblia   1 Ko 9,12

28 parte-izate

Bere parte-izatea eta bere legea gauza bera dira.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 135. orr.

29 parte onekoa izan da ad

Geure gizarteaz hausnartuz nabarmena da jauntxoek eta leinuek ondino be bizirik segitzen dutena: parte onekoa izateak, pariente handidunekoa, geneek, lagunek, eragin nabarmena dute boto bilketak egiteko orduan, eta abar.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 62. orr.

30 (ezezko esaldietan)

Ez da parte onekoa errepidean geldi-geldi egotea, zirkulazioaren erdian.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 249. orr.

Frankotan erran dizuet haren matelondoko orizta ez zela parte onekoa.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 310. orr.

Ordudanik, baina, Ewing-darren harraska eta bainuontziek makina bat aldaketa pairatu behar izan zuten, bat bera ere ez parte onekoa. auzia lehenbailehen ixteko Gobernuak erakutsi zuen presa ez zela parte onekoa esanez bukatzen zuen bere artikulua.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 264. orr.

Parte onekoak ez ziren orduetan.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 138. orr.

Baina bazuen zer bitxi bat... parte onekoa ez zen zer bat.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 14. orr.

Ez dakit parte onekoa ote den, gero, festa-egarri demaseko hau.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 130. orr.

Pitagorikoei, ordea, ez zitzaiean Zilon parte onekoa iruditzen.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 487. orr.

· Lankide guztiek errepikatu zioten behin eta berriro, nagusiarekin endredatzea ez zela parte oneko kontua.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 25. orr.

31 parte txarreko

Parte txarreko areto hartan bazen arima zimeltzen zuen zerbait.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 275. orr.

Parte txarreko seinale hark lur jota utzi zuen -Ez da izango parte txarreko zerbait?  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 360. orr.

Parte txarreko kutsu halakoa hartu dio, Jainkoaren borondateari eskapo egin nahia.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 299. orr.

Birigarro ederra Tom hori, baina ez da parte txarrekoa -hasi zaigu-.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 326. orr.

Baina inbidia ez zen batere parte txarrekoa, ez pentsa.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 34. orr.

Su zurizko bola bat zen, parte txarreko jirabira batean ari zena.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 131. orr.

Hamabortz urtetan ere parte txarrekoa iduritzen zitzaidaan haren orizta puta hori.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 160. orr.

Bi ordu eman genituen jaisten, sokaz halamoduz lagundurik, izozturik baitzegoen: bilur-milur zurrun parte txarreko bat bilakatua zen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 73. orr.

Baina parte txarrekoak hartzekoak zituzten, ez baitzeuden seguru egiten ari zirenaz, bakarrik sentitzen ziren, beren gisara utzirik  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 153. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 9 aldiz agertzen direnak)

aldiz parte hartu (9); bazkarian parte hartu (9); bere parte hartzea (26); bertan parte hartu (24); bertan parte hartuko (16); bertan parte hartzeko (20); bertan parte hartzen (10); bileran parte hartu (34); bizitzaren parte (16); borrokan parte hartu (10); bozetan parte hartu (11); bozetan parte hartuko (12); bozetan parte hartzea (10); bozetan parte hartzeko (13); bozketan parte hartu (30); demokrazia parte hartzailea (10); diruaren parte bat (9); diskoan parte hartu (11); donostiako parte zaharrean (14); donostiako parte zaharreko (14)

ekimenetan parte hartzeko (14); ekitaldian parte hartu (27); ekitaldian parte hartuko (10); ekitaldian parte hartzeko (11); ekitaldietan parte hartzeko (9); elkarretaratzeetan parte hartzeko (10); emakumeen parte hartzea (22); erabakietan parte hartzeko (9); erasoan parte hartu (10); erasoetan parte hartu (13); erasoetan parte hartzea (10); ez parte hartu (9); ez parte hartzea (23); ez parte hartzeko (15); eztabaidan parte hartu (18); eztabaidan parte hartuko (9); eztabaidan parte hartzea (9); eztabaidan parte hartzeko (12); gerran parte hartu (10); gizartearen parte hartzea (14); gobernuan parte hartzeko (14); greban parte hartu (9); haurrek parte hartu (9); hauteskundeetan parte hartu (13); hauteskundeetan parte hartzea (13); hauteskundeetan parte hartzeko (29); herritarren parte hartzea (59); hilketan parte hartu (18)

ikerketan parte hartu (9); izandako parte (14); jaialdian parte hartuko (15); jendearen parte hartzea (24); jendek parte hartu (17); jendek parte hartzen (10); jokoetan parte hartu (12); konferentzian parte hartu (9); kongresuan parte hartu (9); lagunek parte hartu (54); lehiaketan parte hartu (9); lehiaketan parte hartzeko (13); manifestazioan parte hartu (25); manifestazioan parte hartuko (10); manifestazioan parte hartzeko (46); manifestazioan parte hartzera (18); mintegian parte hartu (13); mobilizazioetan parte hartzeko (27); mobilizazioetan parte hartzera (11); negoziazioetan parte hartu (12)

ordezkariek parte hartu (10)

parte egin (9); parte eman (16); parte ez hartzea (12); parte ez hartzeko (18); parte handi bat (79); parte handia (17); parte handiena (17); parte har (178); parte har dezaten (59)

parte hartu (3007); parte hartu beharra (9); parte hartu du (163); parte hartu gabe (26); parte hartu izan (20); parte hartu izana (80); parte hartu ondoren (21); parte hartu ostean (10); parte hartu zuen (335); parte hartu zutenak (13); parte hartu zutenek (16); parte hartu zutenen (14); parte hartua (19); parte hartuko (1087); parte hartuko du (174); parte harturik (15); parte hartuta (14); parte hartuz (118)

parte hartzaile (169); parte hartzaile guziek (9); parte hartzaile guztiek (10); parte hartzailea (58); parte hartzaileak (113); parte hartzailearen (11); parte hartzaileei (12); parte hartzaileek (130); parte hartzaileen (77); parte hartzaileen artean (25); parte hartzale (17)

parte hartze (434); parte hartze aktiboa (11); parte hartze bikaina (13); parte hartze handia (41); parte hartze handiagoa (24); parte hartze politikorako (12); parte hartze zuzena (38)

parte hartzea (1515); parte hartzea bermatu (18); parte hartzea bermatzea (10); parte hartzea bermatzeko (11); parte hartzea bultzatu (15); parte hartzea bultzatzen (9); parte hartzea egotzi (12); parte hartzea egotzita (12); parte hartzea erabaki (29); parte hartzea eskatu (18); parte hartzea eskatzen (11); parte hartzea espero (12); parte hartzea handia (13); parte hartzea izan (21); parte hartzea izango (13); parte hartzea leporatu (14); parte hartzea leporatuta (12); parte hartzea leporatzen (20); parte hartzeagatik (108); parte hartzeak (64); parte hartzean (21); parte hartzearekin (94); parte hartzearen (110); parte hartzearen alde (10); parte hartzearen aldeko (12); parte hartzeari (138); parte hartzeari dagokionez (13); parte hartzeaz (38)

parte hartzeko (1367); parte hartzeko asmoa (24); parte hartzeko asmoz (10); parte hartzeko aukera (124); parte hartzeko aukerarik (14); parte hartzeko dei (10); parte hartzeko deia (157); parte hartzeko erabakia (9); parte hartzeko eskatu (54); parte hartzeko eskubidea (87); parte hartzeko gonbidapena (9); parte hartzeko gonbita (22); parte hartzeko prest (30); parte hartzekoa (18); parte hartzekoak (16)

parte hartzen (1197); parte hartzen ahal (35); parte hartzen ahalko (14); parte hartzen ari (132); parte hartzen du (66); parte hartzen dutenak (18); parte hartzen dutenek (14); parte hartzen hasi (16); parte hartzen uzten (10); parte hartzen zuen (22)

parte hartzera (269); parte hartzera deitu (78); parte hartzera gonbidatu (14); parte hartzerat (34); parte hartzerik (95); parte hartzerik ez (11); parte hartzerik gabe (19); parte hartzerik handiena (11)

parte haundi (9)

parte izan (45); parte izango (18); parte izatea (11); parte izateko (10); parte izaten (9); parte izatera (11); parte nagusia (14); parte on (27); parte on bat (23); parte onekoa (42); parte txarreko (32); parte txarrekoa (16); parte txiki (16); parte txiki bat (11); parte zaharra (9); parte zaharrean (47); parte zaharreko (35); parte zaharrera (9)

pertsonak parte hartu (10); politikan parte hartzeko (11); proiektuan parte hartu (17); prozesuan parte hartu (32); prozesuan parte hartzea (13); prozesuan parte hartzeko (29); prozesuan parte hartzen (13); sorreran parte hartu (29); taldek parte hartu (9); taldek parte hartuko (11); txapelketan parte hartu (19); txapelketan parte hartuko (16); txapelketan parte hartzeko (24)

ustez parte hartu (10); zuzenean parte hartu (21); zuzenean parte hartzeko (14)

azken partea (13); bere partea (64); beren partea (17); bigarren partea (40); goiko partea (12); hirugarren partea (10); lehen partea (37); nire partea (9); partea eman (9)

arratsalde partean (32); atzeko partean (14); azken partean (11); beheko partean (14); bigarren partean (40); eguerdi partean (16); gau partean (9); goiko partean (19); goiz partean (29); lehen partean (80); negu partean (13); uda partean (82)

uda parteko (9)

partetan banatuko da (10)

bere partetik (12); ene partetik (13); gure partetik (39); haren partetik (11); nere partetik (9); nire partetik (35); noren partetik (9)

aspaldiko partez (355); egiteko partez (14); nire partez (19); partez behintzat (18)


partekaketa iz partekatzea.

Apustuek Interneten bidezko telefonia (VoIP), P2P edukien partekaketa edo irrati eta telebista banaketaren hazkundearen alde egiten dute.  Berria - Gaiak   2004-09-03


partekarazi, partekaraz, partekarazten du ad partekatzera behartu.

80 musikarik Mañolo Espelett eta Remy Gachis bi konpositore baxenabartar gazteek moldatu hainbat aire partekaraziko dituzte, gaitaren errepertorioa uste baino zabalagoa dela erakutsiz.  Berria - Kultura   2006-02-24


partekatu (647 agerraldi, 82 liburu eta 312 artikulutan; orobat partikatu 79 agerraldi, 6 liburu eta 62 artikulutan; Euskaltzaindiaren Hiztegian partekatu agertzen da), parteka, partekatzen 1 du ad elkarren artean eduki edo erabili. ik erdibanatu.

Gurasoenean gela partekatzen genuen garaietan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 62. orr.

Zenbait egunez, Madeleinek Mariren gela partikatu zuen, baina argi azaldu zuen ez zuela han deus egin gabe egoteko xederik.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 251. orr.

Senar-emazteek elkarrekin edaten zutenean, bozkariozko une labur bat partekatzen zuten, eta gero, inolako arrazoibide agerikorik gabe, kalapita basatian liskartzen ziren.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 155. orr.

Inguru-testua, berriz, bertsolariak eta entzuleek partekatzen dituzten balio eta erreferentzien multzo hori, aldakorra da.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 145. orr.

Jende zibilizatuak garenez, paper beharrik ez haurraren ardura partekatzeko.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 59. orr.

Lagun guztiek haien samina partekatzen zuten, bat-bateko heriotzak mutil osasuntsua nola eraman zuen ikusiz.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 438. orr.

Elkar maite duten anaiek dena partekatzen dute. bagenituen gauza batzuk partekatzen genituenak, Rossek eta biok, emakume bera izateaz gainera.  Itziar Otegi   «Axenario» - Jules Renard, 2006 - 34. orr.

Ene bizitza partekatuko duen pertsona baten beharrean nago.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 251. orr.

Zelula komunista batean, denak mutilak dira, neska bat salbu; denak etzaten dira harekin, partekatuz, hots, txandaka larrua joz, eta dena primeran doa, harik eta pozoi burgesa agertzen den arte: mutiletako bat zoroki maitemintzen da neskaz, eta beretzat nahi du osorik, jabetza pribatu gisa.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 111. orr.

Dolua ez da partekatzen.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 16. orr.

2 (norbaitekin)

Neskak pisu bat partekatzen zuen Ruby izeneko ezagun batekin, kautxu-lantegiko enplegatua berau ere.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 43. orr.

Ohea harekin partikatzea onartuko zuen, zor baitzion, etxe bat, deitura bat, eta semearentzat eta bientzat segurtasuna ekartzen zizkion.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 252. orr.

Hanneli, Hanneli, ai zauden lekutik atera eta nik ditudan gauza guztiak zurekin partekatu ahal banitu.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 161. orr.

Neke zitzaidan nire orduak partekatzea [...] egunaren bueltan egiten diren ehundaka egitateen esangura sakona -iraultzailea? kontrairaultzailea?- bilatzen zuen norbaitekin.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 189. orr.

Sexua bizi poza beste norbaitekin partekatzea da; jolasa, festa.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 16. orr.

Bi hilabete geroago, titi-pare galant horrekin partekatzen ari zen ohea, komuneko papera eta Cola-cao potea.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 78. orr.

Harekin partekatzen nuen ukaiten nuena.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 116. orr.

Ikusteko ea berari ere gustatzen zitzaizkion aldizkari eta film pornografikoak andere xaharrak maite zituen: hala bailitzan, zerbait bazuketen elkarrekin partekatzeko, tea eta whiski ttilikaz aparte.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 229. orr.

Bertsolariek oholtza konpartitzen dute, bertsotan elkarrekin gaiak eta temak partekatzen dituzte, inprobisazioa elkarrekin txirikordatzen dute.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 68. orr.

Hogeita bost urte nituen hiriaren erdian alokatu nuenean etxea, Daniela eta honen amona Teresarekin partekatua.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 81. orr.

3 (era burutua izenondo gisa)

Bizipen partekatu hori izan ohi dute horrelako bertsoek bere emoziobide nagusi. Begiradak, musuak, laztanak, desioa, jolasak, izerditzeak, beroaldiak... plazer partekatua.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 154. orr.

Kontzeptuak intersubjektiboak dira, hau da, ez dira izaki pribatuak, izaki partekatuak baizik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 176. orr.

4 ipar zatikatu, banatu.

Iduri du zerbait zailtasun badutela Alemanek gure lerrokadaren partikatzeko.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 128. orr.

Zuten poxia lagunen artean partikatzen zuten, zaindariek ikusi gabe.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 136. orr.

Kaputxin ohiak ogi borobil alimalea ororen artean partikatu du, kanibetaz kurutze seinalea egin ondoan.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 192. orr.

Lehen harridura pasatu-eta apailatu behar genuen, bagoia zati berdinetan partekatu, buruzagi bat izendatu.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 37. orr.

25 juje/enplegatzaileak honela partekatuak dira: UEk 14, CGPMEk 9, CFPI eta EESek bedera.  Herria   2002-12-19

Apirilaren 8an, 1945koan, salda partekatzen daukute eta 100 grama ogi.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 125. orr.


partekatzaile izond/iz partekatzen duena.

Hi bai egiazko partekatzailea!  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 198. orr.


partekatze (orobat partikatze) iz elkarren artean eduki edo erabiltzea.

Beraien arteko botere lehiaketengatik ez dugu greba egun bakar bat ere ondu elkartasun eta partekatze ideia horren lehentasunaren sustengatzeko.  Berria - Kultura   2004-06-22

40.000 gazte bilduak dira egun hautan Portugaleko Lisboan, 15-25 urtekoak, Taizeko europear batasun girixtino muimenduaren izenean, otoitz, elkarrizketa eta partikatze solas.  Herria   2004-12-30


partekatzear adlag partekatzeko zorian.

Ba al dakizue? -jarraitu zuen, istorio on bat partekatzear dagoenaren antzera-; zer egingo, eta dirutza osoa niri laga ez dit, bada!  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 70. orr.


parteliant (orobat partaliant) iz ipar parte-hartzailea, partaidea.

Urteko bilküra nausia egin düe Atharratzeko Müsika Eskolako parteliantek.  Herria   2001-01-18

Goresmenak beraz Basaburun partaliant diren 5 partzuerrer eta seigarrenari ere, ez baita txarrena, hauien laguntzailea, eta hor ere erran ginezake: "Segi aintzina".  Herria   2001-04-26

Bestetako komiteak galdegin du Kontseilutik delegatuak izan zizten elkarte huntan parteliant: gogoeta berri zenbait ekartzeko, herriko besteri buruz antolaketa berri batzuen egiteko.  Herria   2004-03-04


parteliantgo iz ipar parte hartzea, partaidetza.

Helbürü nausiak: geroaren prestatzen gazteen parteliantgoarekin, eta hamar urtez sei ehün enplegüren sortzea.  Herria   2001-02-08


parteliar ik partalier.

partelier ik partalier.

partenaire ik partener.

partenariatu iz garapena ulertzeko modua, partehartzean eta elkarrizketan oinarritua.

II. motako akordioetan, partenariatuak azpimarratu beharko genituzke, berrikuntza gisa; ekintza programen eragimena hobetzeko gobernuek, enpresek eta gizarte zibilak elkarrekin eginiko aliantzak dira.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 27. orr.

Partenariatuaren ideiaren oinarrian hiru elementu ditugu: arlo pribatuarentzat ezinezkoa izatea gaiak berak bakarrik konpondu ahal izatea; gobernuak ahalmenik ez izatea mundu osoaren ordez erabakitzeko; eta gizarte zibilak ahots sendoagoa eta finantza baliabide gehiago behar izatea bere kezkak adierazteko eta bere esperientzia partekatzeko.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 27. orr.

Horren lekuko ditugu, esate baterako, Johannesburgen planteatutako partenariatuak edo hiru sektoreko sareak, hau da, erakunde publikoen, korporatiboen eta gizarte zibilaren elkarrekiko ekintza jasotzen dutenak.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 91. orr.


partener (orobat partenaire eta partner) iz bikote-laguna.

Bi partenerrak, besarkada lizunean munstro laranjakoloreok sortu ziren bi fornikatzaileak, kromatoa eta erretxina ziren.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 207. orr.

-Ene, Luisa, azkar aldatu dun hire partenairea!  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 333. orr.

Oraingoan, gutxienez, beste partner bat ekidinezina da, PSOE, jai honetara autogonbidatu egin da eta neurri batean jaia bera ere ordaintzeko prest agertu da.  Berria - Euskal Herria   2006-03-30


parteño iz adkor partetxoa.

Lan horren alderat hunkia beharra zuten diruaren parteño bat altxatua dute bainan parteño bat bakarrik.  Herria   2003-04-24

Gobernuak ere zorrak ukanki, zorren parteño bat bederen estaltzeko, ala izaitekotz sozial maileko sail batentzat...  Herria   2004-09-02

Goazen gu hemen aste huntako zenbait berri kondatuz, eta gure lan parteñoa eginez euskal kasetan pilotaren alde.  Herria   2003-08-14


partenogenesi iz obuloak aldez aurreko ernalketarik gabe garatzen diren ugalketa-mota.

Dena irakurri du; buruan biltegiratu du partenogenesiari buruz dakigunaren erdia; bibisekzioaren aurkako argudioen erdia.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 68. orr.

Kaguya partenogenesis artifizial bidez jaiotako lehen ugaztuna izan da.  Berria - Gaiak   2004-04-22


parterre iz lore eta landarezko taulena.

Lorategian parterre borobilak zeuden, kolore zuri eta horiko loreekin, eta magnolia aski handiak, inguruko basoko pago-lizarren aldean bigunak ematen zutenak.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 181. orr.

Iturriaren eraikina plazaren erdian zegoen, parterrez eta belarrez inguratua.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 310. orr.

Zuhaitz eta parterreak zeuden hesiak babesturiko eremuan.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 50. orr.

Hortentsiak, berak hainbeste maite dituen gerberaz betetako parterreak, primula kolore ezberdinetakoak, garo exotikoak...  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 146. orr.

Ubanbe bakarrik imajinatu ahal nuen lorategian, parterre artean bere kapa gorriarekin, pentsakor, triste.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 354. orr.

Han eta hemen, parterreetan ikusten dira gidari alferren arrastoak.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 60. orr.


partesari iz diru kuota.

Patronalari langabezirako partesariak murriztea leporatu zion.  Berria - Ekonomia   2004-05-05

CFDTko Baionako idazkari nagusiaren ustez «ez da onargarria Gobernuak patronalaren partesarien igotzeari uko» egitea.  Berria - Ekonomia   2004-05-05


partetxo iz adkor partea, parte txikia. ik parteño.

Baina, lehendabizi, itunaren hire partetxoa bete behar duk.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 354. orr.

Euskalgintzako osagai guztiei [...] beste neurri bat eman die Egunkaria-k: unibertsoaren trataera ematen die, osotasunean hartzen du, eta ez zati handi baten partetxo bezala.  Berria - Euskal Herria   2004-02-19

Zorionez, hala ere, Holandako biztanleen partetxo batek baizik ez du etsaien alde jokatzen.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 258. orr.

Ortodoxia nagusi intrantsigenteak ez bezala, Laín Entralgo-k Anti-Espainiaren parte bat bederen (Machado, etab.) Espainiaren partetxotzat edo gura zizun ulertu, nolabait salbatu.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 275. orr.

Gaur egun bizirik dauden espezieak ez dira, guztira, eboluzioan zehar agertu eta gero desagertu direnen partetxo bat baino.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 120. orr.


partiada iz irteera.

Partiadak polikiroldegitik egiten dira, goizeko 6ak eta erdiak eta 8ak artean.  Herria   2004-05-27


partiar izlag/iz antzinako Iraneko Partiakoa, Partiari dagokiona; Partiako herritarra.

Partiarrak agertu eta beren inperioa sortu zuten, eta Egipto erromatarren indarraren mende erori zenean, inperio hura indarrean zegoen, eta bere hedadurarik handienera iritsia zen.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 55. orr.

Baditugu gurekin partiar, mediar nahiz elamdarrak; bai eta Mesopotamian, Judean nahiz Kapadozian, Ponton nahiz Asian bizi direnak ere.  Elizen arteko biblia   Eg 2,9

Naturak merkataritzarako egin zituen arabiarrak, ez gerrarako, baina herri lasai haiek partiarren eta erromatarren mugen aurrean aurkitu zirenean, batzuen eta besteen laguntzaile bihurtu ziren.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 53. orr.


partiarazi, partiaraz, partiarazten du ad partitzera behartu. ik abiarazi.

Orai jendea ikaragarri emendatu da pesta horietan, ez da kasik janari prestaturik proposatzen, gure xedea da usaia sinple horren berriz partiaraztea.  Herria   2004-07-29

Langilek CGT sindikataren sustenguarekin, diru horretatik parte bat galdatzen dute lantegiaren arra-partiarazteko.  Herria   2005-01-20


particella ik partitxela.

partida 1 iz bi lagun edo talderen arteko kirol norgehiagoka.

Partida xisteraz jokatuko zen eta hamar jokaldi izango ziren.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 70. orr.

Ikusmin handiarekin hasi zen partida.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 71. orr.

Bezperan, bero handiegia zegoenez, partida egin ordez belazeetan etzan ziren.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 18. orr.

Atotxara joaten hasi baitzen igande guztietan, Errealaren partidak ikustera.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 12. orr.

Txekiaren eta Eslovakiaren arteko partida bateko finalera joan nintzen iaz, eta zaleek 'Txekoslovakia, Txekoslovakia' oihukatzen zuten.  Berria - Mundua   2004-04-28

Halako batean partidako epaileak okerren bat egin du, eta albaniarrak oihuka.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 67. orr.

Argi zegoen partida irabazteko aukerarik banuela.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 36. orr.

Lau eta bat galdu, baina partida lapurtu omen zieten.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 212. orr.

Horiek frontoian segituko dute, jo eta apurtu, partidak irabazi eta partidak galdu.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 211. orr.

Bi aldiz partida luzaturik, ezin zuten bururatu ahal izan, hain ziren nekatuak.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 36. orr.

Orain arte lehen taldearekin 94 partida jokatu ditu Espainiako Ligan, eta bost Kopan.  Berria - Kirola   2004-04-03

24 partida jokatu ditu Suediarekin, eta 9 gol egin ditu.  Berria - Kirola   2004-06-26

Partida hartan ez nuen golik sartu.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 143. orr.

Nik ez diat azpikeriarik egin eta hik ezin duk jokoa utzi, amaitu egin behar diagu partida!  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 130. orr.

Vienaraino joan eta Athleticen partida ikusi gabe itzuli ziren 4.000 jarraitzaileak. telebistak Espainiako selekzioaren partida bat ematen zuela.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 31. orr.

Tentsio bereziko partida izan nuen igande arratsalde hartakoa.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 135. orr.

2 (izenondoekin)

Partida eder baten ikusteko parada ukanen dugu.  Herria   2005-06-23

Partida osoki ederra, joa azkar eta kintze ederrak egin dituzte.  Herria   2002-08-15

Partida txukuna egin zuen.  Berria - Kirola   2004-01-16

Oso partida txarra egin nuen, baina txistu egiten didaten aurreneko aldia izan zela uste dut.  Berria - Kirola   2004-03-05

30. tantoa arte oso partida gogorra izan zen, zaila.  Berria - Kirola   2004-01-16

Bagenekien partida bortitza izanen zela.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 50. orr.

Ez, partida arriskutsu baten azken jokaldia da.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 195. orr.

Denboraldiko partida garrantzitsuena.  Berria - Kirola   2006-03-19

Korearen kontrako partida erabakigarri eta polemikaz betetakoan.  Berria - Kirola   2004-06-18

Partida gogoangarri haren biharamunean amak ohetik jaikiarazi ninduenean, beldur lauso batek harturik nengoen.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 39. orr.

Partida gustagarria egin daukute lau pilotariek Angelu Haizpean.  Herria   2005-05-26

Partida bereziak dira, gainera orain kanporaketa izango da.  Berria - Kirola   2004-02-05

Partida zaila izango da, Itxakok talde oso ona baitu.  Berria - Kirola   2004-04-30

Hemen erran dezaket zinez partida borrokatua izan dela, hastetik bururaino.  Herria   2004-04-22

3 (izenlagunekin)

Joaneko partidako emaitzari eutsi nahi ziolako.  Berria - Kirola   2004-03-10

Harrezkero Denoueixek Alberto eta Saizarrekin osatu ditu deialdiak, baita Txapeldunen Ligako itzuliko partidakoa ere.  Berria - Kirola   2004-03-16

Nazioarteko partidaren bat edo ospakizun handiren bat.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 154. orr.

Partida ezkutuak gehienak, isilpeko partidak, gu gehienon oharkabean jokatuak.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 98. orr.

Festa batean izan zen, larunbat gau batean, ligako partida jokatu ondoren.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 149. orr.

Hegoaldeko ezker-paretako partida baten animazioa entzunarazi.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 125. orr.

20 urtez azpikoen Munduko Kopako partida bat zen, Qatarren.  Berria - Kirola   2004-06-18

Hegoamerikako Txapelketako partida zen.  Berria - Kirola   2004-06-18

Pilotari haundienekin, sekulako partida ederrak izan dituk plaza huntan.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 33. orr.

Jose Luis Bilbaok, ahaldun nagusiak, igandeko partidak Bilbo Basketen patrika ez duela urratuko aurreratu du.  Berria - Harian   2006-01-20

Harryk ez zuen biharamuneko partida beste kezkarik buruan.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 140. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Muntatu zioten pilota partida bat, berak bien kontra jokatzeko.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 119. orr.

Iluntze askotan frontoira joaten ginen jai-alai partidetara.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 135. orr.

Futbol-partida gehienak igande goizez izaten nituenez gero, [...].  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 81. orr.

Bordeleko talde baten kontrako saskibaloi partida jokatu genuen.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 22. orr.

Joan den astean aipatu dugu Baiona eta Miarritzeren arteko errugbi partida, Baionesek irabazia Miarritzeko kirol zelaian.  Herria   2004-09-30

Gustura ikusiko omen zuen, beisbol partida bat zuzenean.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 150. orr.

-Jaun-andreok, bukatu da mus-partida...  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 71. orr.

Marcel Martin poker partida batean ezagutu zuela esan zuen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 264. orr.

Lau edo bost asteren buruan bazen pilota partida bat desafiozkoa Alduden, herriko besten karietara.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 117. orr.

Haren entretenimendu bakarrak karta partida bat, txotxetan jostatzea edo Baionatik ekarri liburuen irakurketa ziren.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 139. orr.

Igandeetan, bainua, meza, domino-partida edo autoan paseoa arratsaldean.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 53. orr.

Ping-pong partida batera gonbidatu nuen.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 121. orr.

Liburua, oro har, antzinako xake-partida anitz eta anitzen bilduma zen.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 18. orr.

Mutilak galdetu zuen ea egia al zen Macek billar-partida baten kontura sosen bat irabazi zuela.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 85. orr.

Dardo partida bat proposatu zion Gabini.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 157. orr.

Golf partida bat jokatzeko egin zion gonbitea onartu zuela.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 10. orr.

Erabat ahaztu zitzaien whist-partida; gai oroz eztabaidatu eta mintzatzen ziren oihuka.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 224. orr.

Quidditch-partida batean Harryk eta Malfoyk behin bakarrik jokatu zuten elkarren aurka.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 83. orr.

GameBoy partida bat jokatzeko desafioa egin dit.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 16. orr.

Joka-partida polit baten ikusle bilakatzeko esperantzan, gainerako ikasleok pilatzen hasiak ginen, bi borrokarigaien inguruan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 184. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Partida-bezperan, haizea ia hurakan bihurtu zen, eta sekula baino indartsuago egiten zuen euria.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 140. orr.

Arsenalean ia etengabe izaten zen partida-leku bat, apusturik txikiena txakur handi batekoa zena.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 78. orr.

6 irud/hed

Khodorkovski eta Putinen arteko partida oraindik ez da amaitu: «Alde bakoitzak arma nuklearrak ditu» dio Ian Hague Firebird etxeko adituak.  Berria - Ekonomia   2004-07-11

Partida alde jarri zaio Gas Naturali.  Berria - Ekonomia   2006-01-04

Historiako orrialdeetara igaroko diren Pearl Harbor edo Normandia legezko lekuetan ez ezik beste inguru askotan ere partidako tantoak jokatzen dira.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 211. orr.

Partida luze doa eta Jack Guynn Atlantako Erreserba Federaleko presidenteak adierazi zuen banku zentralak ez duela promes egin diruaren prezioa pixkanaka igoko luketenik.  Berria - Ekonomia   2004-06-15

Alabaina, iseka egiten ziotenek partida galdu dute, baita erreferenduma baino aste batzuk lehenago armetarako deia egiten zuen Carlos Andres Perez Venezuelako presidente ohiak ere.  Berria - Mundua   2004-08-22

Partida irabazten ari gara jada, ez baitago ezkutuko akordiorik eta, ziur aski, kalte-ordain mamitsuak jasoko baititugu.  Berria - Ekonomia   2006-03-30

Heriotzak biziari partida irabazi izan balio bezala, mamu ibiltarien hilerrian.  Berria - Harian   2005-03-11

Gobernu ituna lortzeko partida zaila izango dela aitortu du Ibarretxek.  Berria - Harian   2005-04-18

7 ipar aurkaria.

Azken urteetan boza makurra eta erkastua, bikarioa partida zuen.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 51. orr.

Luzaide eta Garaziko gazteek, mendiz mendi joanez, karabineruak zituzten partida, Espainiako lurretan, eta guardak Frantziakoan.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 219. orr.

Eta bere ustez, kanpotiarrak ditu partida.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 190. orr.

Ez zituen beraz Nafarrak bakarrik partida Aimerik!  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 124. orr.

Kamioitik mitraileta asots nasaiak ozen zetozen eta partida zuena irudiz, tiratzaile bakartia, tiratzetik gelditu zen, hila menturaz.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 254. orr.

Koioteak egiazki partida zituen: urruneko lur ertzetan garrasika ari izan ondoren, nehork ez ustean, itsumandoka hurbiltzen ziren.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 36. orr.

Gosea zuen partida, preso guziek bezala, funtsean.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 11. orr.

Luzaide eta Garaziko gazteek, mendiz mendi joanez, karabineruak zituzten partida, Espainiako lurretan, eta guardak Frantziakoan  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 219. orr.

8 jende armatuaren talde txikia.

Partidako bi erortzen ikusi nituen, aurren-aurreneko tiroetan.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 106. orr.

Uhaitzandiren gaineko zubian partida txiki bat zegoen zaindari, erdi logaleturik oraino.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 231. orr.

Zeren gaztelutik iltki orduko jalgi baitzitzaigun biderat gaztelau-partida bat, jauregirat itzularazi eta gibelarazi gintuena.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 630. orr.

Tartekoa, adibidez, eta txosten hartan ikasi nuenez, Goierriko Jauregi "Pastor" gerrillari ospetsua zegoen, 1808az geroztik partida mota guztietan partaide sutsu izana.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 199. orr.

Begirale-partida txiki baterako (sei lagun ginen) hautatu ninduten.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 247. orr.

9 kontuetako saila.

2004. urterako defizit publikoa aurreikusitakoa baino %0,78 handiagoa izango dela iragarri zuen atzo, PPren gobernuak jaso ez zituen partida batzuk horrela zenbatu direlako.  Berria - Ekonomia   2004-07-17

Defizit handiagoa eragiteko arriskua duten beste partida batzuk, iraganean egindako ekintzenak, ere jakinarazi zituen Solbesek: Renferen zorra, GIF delakoa, eta Estatuko Ur Sozietateak.  Berria - Ekonomia   2004-07-17

Partida aurreko urtean baino %8,4 handiagoa da.  Berria - Harian   2005-12-23

Partida, legez, honela zehaztuta dago: 18.000 euro inguru Eusko Legebiltzarrean eskuratutako eserleku bakoitzagatik.  Berria - Harian   2005-06-08

14 milioi eurotan handituko dira hezkuntza eta euskararen aldeko partidak.  Berria - Harian   2005-12-30

1994az geroztik, urtero EAEko aurrekontuetan «alderdien ohiko funtzionamendua laguntzeko» Eusko Legebiltzarrak zehazten duen partida bat dago alderdientzat.  Berria - Harian   2005-06-08

Hizkuntza politika bultzatzeko 707.740 euroko partida bozkatu du Kontseilu nagusiak, nagusiki euskararentzat.  Berria - Euskal Herria   2004-05-13

Ongizate Saila: 207.828.488 euroko partida izanen du heldu den urterako.  Berria - Harian   2005-12-23

10 (hitz elkartuetan)

Aurrekontu partidak eratu ondare etnografikoa kudeatzeko eta babesteko.  Berria - Kultura   2004-10-28

Erabakiak hartu behar dira, eta aurrekontu partidak behar ditugu abeltzainen krisiari aurre egiteko.  Berria - Ekonomia   2004-08-20

2004ko aurrekontuetan diru partida bat eskatzen zen, liburutegi digitalaren eta liburutegi nazionalaren proiektuak bideratzeko.  Berria - Kultura   2004-01-04

Gipuzkoako Ganberak formaziorako diru partidak handitu ditu.  Berria - Ekonomia   2004-01-29

Hitzarmen Bereziko diru partidak kudeatzeko azkenaurreko bilera zen.  Berria - Euskal Herria   2006-04-08

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 9 aldiz agertzen direnak)

aintzin partida (18); aitzin partida (16); amaitu zen partida (25); asteko partida (10); asteleheneko partida (32); asteleheneko partida garatenean (9); atzoko partida (59); aurkako partida (187); aurreko partida (16); aurreneko partida (51); azken partida (283); azken partida izango (9); azken partida jokatu (22); azken partida jokatuko (23); azkeneko partida (13)

bartzelonaren aurkako partida (11); bi partida galdu (15); bi partida irabazi (34); bi partida jarraian (20); bi partida jokatu (56); bi partida jokatuko (41); bi pilota partida (22); bigarren partida (207); bigarren partida irabazi (17); bigarren partida jokatuko (27); biharko partida (23); binakako partida (10); bosgarren partida (30); bost partida irabazi (13); bost partida jokatu (19); bukatu zuen partida (11); bururatu dute partida (9); buruz buruko partida (19)

denboraldiko partida (25); dezake partida (10); dira partida (47); diren partida (13); diru partida (26)

erabaki zuen partida (18); errugbi partida (11); esku huskako partida (11); estreinako partida (33); etxeko partida (12)

faseko partida (12); final laurdenetako partida (24); finalerdietako lehen partida (21); finalerdietako partida (12); futbol partida (73); futbol partida bat (12)

gaitzeko partida (21); garateneko partida (14); gaurko partida (139); gaurkoa partida (11)

hasi zuen partida (37); hasi zuten partida (16); helduden asteleheneko partida (20); hiru partida galdu (17); hiru partida irabazi (29); hiru partida jarraian (21); hiru partida jokatu (42); hiru partida jokatuko (27); hirugarren partida (121); hirugarren partida galdu (9); hirugarren partida irabazi (10); hirugarren partida jokatuko (11); horrelako partida (13)

ia partida osoan (14); igandeko partida (45); irabazi beharreko partida (12); irabazi zuen partida (10); iraun du partida (10); iraun duen partida (14); itzulerako partida (11); itzuliko partida (72); itzuliko partida jokatuko (10); izan da partida (12); izan partida (14); izan zen partida (20); izan zuen partida (12); izan zuten partida (12); izango da partida (13)

jaialdiko partida (23); jaialdiko partida nagusian (17); jardunaldiko partida (59); jardunaldiko partida jokatuko (14); joaneko partida (70); joaneko partida jokatuko (15); jokalariek partida (9); jokatu beharreko partida (20); jokatu da partida (21); jokatu den partida (17); jokatu partida (37); jokatu zuen partida (16); jokatu zuten partida (12); jokatuko da partida (15); jokatuko den partida (14); jokatuko duen partida (13); jokatuko duten partida (16); jokaturiko partida (17); jokatutako partida (72); jokatutako partida guztiak (9); jokatutako partida nagusia (17)

kanpoko partida (10); kanporaketa partida (9); kanporaketako lehen partida (9); kitarako partida (14); kontrako partida (105); kopako partida (48); kopako partida bat (9)

lagunarteko partida (29); lagunarteko partida bat (11); larunbateko partida (19); lau partida galdu (12); lau partida jokatu (32); lau partida jokatuko (13); laugarren partida (46); laugarren partida galdu (12); laugarren partida irabazi (9); lehen partida (550); lehen partida galdu (32); lehen partida irabazi (40); lehen partida izango (9); lehen partida jokatu (43); lehen partida jokatuko (28); lehen partida jokatzeko (10); lehenengo partida (32); ligako lehen partida (15); ligako partida (53); ligaxkako azken partida (11); ligaxkako partida (13); luzeko partida (15)

madrilen aurkako partida (10); mus partida (20)

nolako partida (14)

orain arteko partida (10); ortzegun huntako partida (10); ortzeguneko partida (12); oso partida garrantzitsua (11); oso partida ona (12)

partida amaiera (9); partida amaieran (19); partida amaitu (47); partida amaituta (23); partida amaitutakoan (14); partida amaitzear (10); partida amaitzeko (75); partida anoetan (14); partida aproposa (10); partida arras (10); partida asko (63); partida asko jokatu (15); partida askotan (13); partida atakatua (17); partida aurrera (32); partida aurrera ateratzeko (9); partida aurretik (21); partida azken (11); partida baino (59); partida baino ez (21)

partida baino gehiago (18); partida bakar (48); partida bakar bat (37); partida bakarra (78); partida bakarra galdu (14); partida bakarra irabazi (17); partida bakarra jokatu (11); partida bakarrean (11); partida bakarrera (26); partida bakarrik (20); partida bakoitza (17); partida bakoitzean (30); partida bakoitzeko (18); partida bana (27); partida bana irabazi (9); partida bat (512); partida bat baino (12); partida bat ere (15); partida bat galdu (18); partida bat gehiago (16); partida bat gutxiago (11); partida bat ikustera (9); partida bat irabazi (35); partida bat jokatu (38); partida bat jokatuko (24); partida bat jokatzea (10); partida bat jokatzeko (16); partida batean (106); partida batek (14); partida batekin (14); partida bateko (113); partida bateko zigorra (108); partida baten (55); partida batzu (27); partida batzuetan (24); partida batzuk (26); partida behar (15); partida behartu (9); partida bera (13); partida berdindu (21); partida berdindu zuen (9); partida berdintzea (13); partida berdintzea lortu (10); partida bere (16); partida berezia (63); partida berezia da (10); partida berezia izango (32); partida bertan (40); partida bertan behera (37); partida beste (9); partida besterik (28); partida besterik ez (27); partida bezperan (11); partida bi (17); partida bideratu (10); partida bikaina (35); partida bikaina egin (22); partida biribila (20); partida bizia (10); partida bukaeran (14); partida bukatu (42); partida bukatu arte (9); partida bukatuta (22); partida bukatzeko (26)

partida da (58); partida daramatza (27); partida dela (10); partida du (29); partida dute (22)

partida eder (85); partida eder bat (29); partida eder baten (16); partida eder hau (13); partida ederra (78); partida ederra egin (21); partida ederra izan (10); partida ederrak (15); partida egin (48); partida erabaki (23); partida erabakigarri (10); partida erabakigarria (76); partida erabakigarria jokatuko (13); partida erabakigarriak (11); partida erabakigarrian (9); partida erabakita (45); partida erabakita utzi (14); partida erabakita uzteko (12); partida erabakitzeko (16); partida erabat (18); partida erakargarria (11); partida erditan (14); partida ere (58); partida erraza (43); partida erraza izango (19); partida eskasa (16); partida esku (15); partida esku huska (14); partida espero (13); partida espero duzu (9); partida estua (19); partida eta (124); partida etxean (34); partida ez (80); partida ez da (12); partida ez zen (23); partida ezin (17)

partida falta (46); partida falta dira (20); partida falta direla (9); partida final (10)

partida gaitza (32); partida galdu (201); partida galdu ditu (19); partida galdu du (26); partida galdu gabe (10); partida galdu ostean (9); partida galdu zuen (30); partida galdu zuten (13); partida galduko (9); partida galduta (14); partida galdutzat (12); partida galtzea (13); partida galtzen (10); partida garatenean (13); partida garrantzitsu (11); partida garrantzitsua (67); partida garrantzitsua da (19); partida garrantzitsuak (20); partida garrantzitsuena (17); partida gaur (18); partida gehiago (39); partida gehiago jokatu (10); partida gehien (27); partida gehien jokatu (17); partida gehienak (20); partida gehienetan (15); partida gelditzen (17); partida geratzen (31); partida geratzen dira (10); partida geratzen zaizkio (9); partida gogor (30); partida gogorra (106); partida gogorra eta (10); partida gogorra izan (16); partida gogorra izango (25); partida gogorra jokatu (9); partida gustagarria (20); partida guziak (23); partida guzian (15); partida guziz (9); partida guztia (10); partida guztiak (178); partida guztiak dira (13); partida guztiak galdu (10); partida guztiak irabazi (40); partida guztiak jokatu (20); partida guztian (35); partida guztietan (67); partida guztiz (11); partida handia (28); partida handia egin (9); partida haren (10); partida hartan (43); partida hartatik (9); partida hasi (133); partida hasi aitzin (9)

partida hasi aurretik (44); partida hasi baino (18); partida hasi eta (39); partida hasiera (26); partida hasierako (12); partida hasieran (44); partida hasieratik (29); partida hau (263); partida hau ere (23); partida hau eta (21); partida hauek (13); partida hauetan (12); partida haundi (15); partida haundia (18); partida haustea (11); partida hautsi (11); partida honetan (9); partida hori (102); partida horiek (49); partida horien (13); partida horietako (11); partida horietan (30); partida horrek (17); partida horren (29); partida horretako (10); partida horretan (39); partida horretarako (22); partida horri (9); partida hortan (11); partida hunek (49); partida hunek ere (9); partida hunekin (13); partida hunen (20); partida huntan (111); partida huntan ere (12); partida hura (55)

partida ia (13); partida ikusgarria (29); partida ikusi (35); partida ikusteko (24); partida ikusten (16); partida ikustera (16); partida interesgarria (14); partida irabaz (9); partida irabazi (342); partida irabazi behar (23); partida irabazi ditu (37); partida irabazi dituzte (16); partida irabazi du (34); partida irabazi dute (9); partida irabazi eta (34); partida irabazi ondoren (9); partida irabazi zuen (39); partida irabazi zuten (21); partida irabaziko (11); partida irabazita (35); partida irabaziz (10); partida irabaztea (52); partida irabazteko (88); partida irabazten (38); partida izan (77); partida izan zen (38); partida izanen (15); partida izango (92); partida izango da (55); partida izango du (13)

partida jarraian (76); partida jarraian galdu (14); partida jarraian irabazi (17); partida joan (27); partida joan behar (12); partida joka (10); partida jokatu (625); partida jokatu aurretik (10); partida jokatu behar (27); partida jokatu beharko (17); partida jokatu ditu (165); partida jokatu dituzte (33); partida jokatu dituzu (9); partida jokatu eta (29); partida jokatu ondoren (16); partida jokatu zen (12); partida jokatu ziren (16); partida jokatu zituen (46); partida jokatu zuen (40); partida jokatu zuten (35); partida jokatuko (360); partida jokatuko da (14); partida jokatuko dira (44); partida jokatuko ditu (37); partida jokatuko dituzte (27); partida jokatuko du (96); partida jokatuko dute (114); partida jokatuta (10); partida jokatzea (24); partida jokatzeko (58); partida jokatzen (28); partida jokatzera (10)

partida kaskarra (22); partida kaskarra jokatu (12); partida kopurua (9)

partida larunbatean (12); partida lehen (12); partida lehiatua (10); partida luzatu (12); partida luzatu ahala (9); partida luze (25); partida luze eta (10); partida luzea (15)

partida nagusia (53); partida nagusian (68); partida noiz (9); partida nola (15)

partida ofizial (12); partida on (39); partida on bat (27); partida ona (140); partida ona egin (55); partida ona jokatu (28); partida onak (27); partida ondo (10); partida onena (10); partida orekatu (13); partida orekatua (13); partida oso (109); partida oso garrantzitsua (17); partida oso gogorra (9); partida oso parekatua (9); partida osoa (46); partida osoa jokatu (16); partida osoan (145); partida osoan zehar (11); partida ostean (10)

partida parekatua (10); partida partidako (12); partida partidako giltzak (12); partida polita (36); partida pollit (25); partida pollit hau (9); partida pollita (23); partida prestatzeko (25); partida prestatzen (14)

partida segidan (11); partida serioa (23); partida serioa egin (11); partida soilik (16)

partida trinketean (15); partida txar (10); partida txarra (32); partida txarra egin (15); partida txukuna (27); partida txukuna egin (9)

partida zaila (69); partida zaila izango (24); partida zailak (9); partida zen (24); partida zeramatzan (12); partida zuen (21); partida zuzenean (15); partidaz partida (42); partidaz partida joan (16)

pilota partida (328); pilota partida bat (32); pilota partida esku (14); pilota partida eta (29); pilota partida trinketean (11)

quidditch partida (11)

realak partida (9)

sei partida (62); sei partida jokatu (19); seigarren partida (25); seigarren partida irabazi (11); sekulako partida (14)

taldeak partida (24); tauk partida (9); torneoko partida (14); txapeldunen ligako partida (11); txapelketako bi partida (10); txapelketako lehen partida (13); txapelketako partida (53)

xake partida (21)

zazpi partida (60); zazpi partida jokatu (24); zazpigarren partida (14); zegoen partida (11); zen partida (194); zen partida hau (11); zen partida osoan (10); zer partida (9); zinez partida (11); zion partida (13); ziren partida (40); zituen partida (19); zortzi partida (43); zortzi partida jokatu

arteko partidak (31); asteko partidak (16); atzoko partidak (17); aurkako partidak (32); azken bi partidak (53); azken bost partidak (12); azken hiru partidak (28); azken lau partidak (15); azken partidak (36); azken sei partidak (14); baina partidak (19); beste bi partidak (15); beste partidak (16); bi partidak (251); bi partidak galdu (22); bi partidak irabazi (46); bigarren jardunaldiko partidak (9); bost partidak (27); bost partidak irabazi (9); da partidak (12); dira partidak (28); diren partidak (10); diru partidak (11); ditu partidak (9); dituen partidak (10); dituzte partidak (11); du partidak (21); duten partidak (10); eta partidak (37); etxeko partidak (34); euren partidak (10); final laurdenetako partidak (15); futbol partidak (14); galdutako partidak (10); gaurko partidak (85); gaurko partidak miarritzek (10); handiko partidak (12); hiru partidak (103); hiru partidak galdu (18); hiru partidak irabazi (31); hirugarren partidak (9); horrelako partidak (9); hurrengo partidak (12); iraun du partidak (11); itzuliko partidak (18); jardunaldiko partidak (73); jardunaldiko partidak gaur (11); jardunaldiko partidak jokatuko (10); joaneko partidak (29); jokatuko dira partidak (11); jokatutako hiru partidak (9); jokatutako partidak (22); kontrako partidak (14); lagunarteko partidak (11); lau partidak (52); lau partidak irabazi (13); laurdenetako partidak (15); lehen bi partidak (31); lehen partidak (41); ligako partidak (10); mailako partidak (13); mus partidak (9); partidak aurrera (33); partidak aurrera egin (20); partidak behar (11); partidak bi (9); partidak dira (10); partidak ere (29); partidak eta (27); partidak ez (42); partidak ez zuen (11); partidak galdu (81); partidak galdu ditu (25); partidak galdu egin (18); partidak gaur (27); partidak ikusi (10); partidak irabazi (143); partidak irabazi ditu (32); partidak irabazi dituzte (12); partidak irabazi egin (22); partidak irabazi ondoren (11); partidak irabazi zituen (13); partidak irabazi zituzten (10); partidak irabazita (19); partidak irabaztea (26); partidak irabazteko (24); partidak irabazten (20); partidak izan (14); partidak izango (9); partidak jokatu (59); partidak jokatu ahala (10); partidak jokatuko (67); partidak jokatuko dira (35); partidak jokatuko dituzte (23); partidak jokatzea (14); partidak jokatzeko (9); partidak jokatzen (23); partidak ligan (11); partidak miarritzek (11); partidak oso (12); pilota partidak (59); sei partidak (26); test partidak (10); txapelketako partidak (11); z gaurko partidak (14); zuen partidak (19)

atzoko partidako (9); bi partidako (27); bi partidako zigorra (18); da partidako (19); da partidako gakoa (11); ditu partidako (9); eta partidako (13); gaurko partida partidako (12); gol partidako (23); izan zen partidako (38); izango da partidako (9); joaneko partidako (27); lau partidako (9); lehen partidako (21); partida partidako (12); partida partidako giltzak (12); partidako azken (46); partidako azken txanpan (13); partidako bigarren (9); partidako emaitza (10); partidako gakoa (18); partidako giltzak (30); partidako irabazleak (14); partidako jokalari (10); partidako lehen (49); partidako minutu (13); partidako onena (34); partidako zigorra (35); partidako zigorra jarri (11); z partidako (19); z partidako giltzak (16); zen partidako (39); zen partidako onena (15); ziren partidako (11); zuen partidako (16); zuen partidako lehen (9)

arteko partidan (25); atzoko partidan (26); aurkako partidan (133); aurreneko partidan (18); azken partidan (145); beste partidan (41); bigarren partidan (67); den partidan (9); duen partidan (25); duten partidan (14); eta azken partidan (11); eta partidan (21); finalerdietako lehen partidan (9); gaurko partidan (45); hirugarren partidan (24); hurrengo partidan (21); igandeko partidan (12); itzuliko partidan (37); jaialdiko aurreneko partidan (9); jaialdiko lehen partidan (12); jardunaldiko partidan (13); joaneko partidan (150); jokatu zuten partidan (10); jokatuko duen partidan (15); jokatuko duten partidan (10); jokaturiko partidan (28); jokatutako partidan (42); kontra jokatutako partidan (10); kontrako partidan (85); kopako partidan (9); larunbateko partidan (9); lehen partidan (202); lehenengo partidan (16); multzoko beste partidan (12); partidan bezala (15); partidan buru (10); partidan buru belarri (10); partidan egin (11); partidan erabakiko (9); partidan erabat (10); partidan ere (17); partidan eta (15); partidan ez (30); partidan hartu (16); partidan hartu zuen (14); partidan izan (16); partidan izandako (10); partidan min (10); partidan sartu (30); partidan sartuta (20); partidan sartzea (15); partidan sartzeko (16); partidan zehar (22); txapelketako partidan (11); zen partidan (13); zuen partidan (30); zuten partidan (13)

azken partidara (10); bi partidara (10)

arteko partidaren (13); atzoko partidaren (19); aurkako partidaren (43); azken partidaren (15); baina partidaren (12); da partidaren (10); eta partidaren (36); gaurko partidaren (20); igandeko partidaren (12); joaneko partidaren (10); kontrako partidaren (26); larunbateko partidaren (10); lehen partidaren (19); partidaren amaiera (11); partidaren amaieran (23); partidaren atarian (34); partidaren aurreko (10); partidaren aurretik (39); partidaren azken (35); partidaren azken txanpan (15); partidaren bat (29); partidaren bezperan (22); partidaren bigarren (14); partidaren bigarren zatian (11); partidaren erritmoa (43); partidaren gakoa (12); partidaren garrantzia (10); partidaren hasieran (33); partidaren hasieratik (11); partidaren hondarrean (14); partidaren inguruan (9); partidaren lehen (31); partidaren nondik (23); partidaren nondik norakoa (13); partidaren ondoren (43); partidaren ondotik (12); partidaren ostean (42); partidaren zain (10)

aurkako partidari (9); ekin zion partidari (23); ekin zioten partidari (13); eta partidari (21); eta partidari buelta (11); gaurko partidari (30); gaurko partidari begira (10); partidari aurre (22); partidari aurre egiteko (19); partidari begira (39); partidari buelta (46); partidari buelta eman (14); partidari buelta emateko (15); partidari buruz (14); partidari dagokionez (15); zion partidari (43); zioten partidari (29)

partidarik galdu (68); partidarik galdu gabe (24); partidarik garrantzitsuena (12); partidarik irabazi (44); partidarik irabazi gabe (12); partidarik jokatu (43); partidarik jokatu gabe (12); partidarik onena (30)


partidaño iz ipar adkor partida. ik partidatto.

Merkatu eguneko partidaño bat izan da hau Donibane Garazin.  Herria   2003-05-08

Baitezpadako merkatu eguna sakratua du hunek, lagunarteko askariarekin ahalaz, eta gostu duenak pilota partidaño bat aratsalde apalean, afaria jokoan, nola ez!  Herria   2002-08-08


partidatto iz ipar adkor partida. ik partidaño.

Egin dute lekondarrek beren bestetako partidattoa, beste zenbaitek bezala ez egiteko pilota gabeko bestarik  Herria   2002-09-19


partidatxo 1 iz adkor partida. ik partidatto; partidaño.

Batzuetan, neguan eta, igual 20 lagun egoten dira hemen irakurtzen, edota partidatxo bat botatzen edozertan, edota xakean, jokoa ere besteengan irakurtzeko halako beste modu bat besterik ez baita!  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 102. orr.

-Tira, mutiko, garagardo bat eskatu eta partidatxo bat jokatuko diagu.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 122. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Belardian etzanda egon nahi zuten guztiek, kalabaza-zuku hotz-hotza edanez, tarteka gobstone-partidatxoren bat jokatuz edota txipiroi erraldoia aintzira gainean nagi-nagi nola ibiltzen zen ikusiz.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 255. orr.

3 partida laburra.

Parisen jokatu dute gureek mexikarrekin, hiru partida laburreko lehiaketa bat, lehen bi partidatxoak 15 etara eta bestea 10 etara.  Herria   2001-03-22

Pilotariek puntu bakar bateko partidatxoak jokatzen zituzten banaka.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 189. orr.

Aguirrek ez du aintzat hartzen, entrenamenduetan partidatxoetatik at ere geratu izan da.  Berria - Kirola   2004-05-12


partidismo iz alderdikeria.

Demokrazia modernoaren alderdi eta aldebakarkeri sistemaren genesia trazatzeko modu polemiko franko kazetairea ematen du honek, eta de fakto, uste dut, beste inon ez dela berriro agertzen Ortega-ren izkribuetan, ez Hegel-en interpretazio eta ez Volksgeistaren erreferentzietan, ikusmolde hau, alegia Volksgeistarena partidismo forma batena bezala unibertsaltasunaren ukazioz (gogora, bestalde, Ortega-ren perspektibismoaren doktrina).  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 161. orr.


partidista izond alderdikeriari dagokiona, alderdikeriak joa. ik alderdikari.

Baina berehala desestimatu zuen pentsamendu hori, guztiz partziala eta partidista zelako.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 41. orr.

Senitartekoek eskatu dute ekitaldi horretan «inolako adierazpen politiko edo partidistarik ez izatea».  Berria - Kultura   2004-06-27

Ez, ez da komeni terrorismoaren erabilera partidista egitea.  Berria - Mundua   2004-07-25

Ez alderdi barrutan dauden botere faktikoak, ez interes partidisten maltzurkeriak, ez gezur eta irainak eta ez ezerk ezin izango dute herritarraren ahotsa isilarazi.  Berria - Harian   2005-01-16

Ika-mika partidista baztertu behar da.  Berria - Euskal Herria   2004-08-03


partido ik partidu1; partidu2.

partidu1 1 (orobat partido g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian partidu eta partida agertzen dira) iz partida.

Barbarak New York Yankees taldearen partidu batera gonbidatu nau.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 159. orr.

Harmailak lepo jendez, partiduak halako ikusmina sortua baitzuen.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 119. orr.

-Minutu asko falta al dira partidua bukatzeko? -galdetu zuen M-k.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 86. orr.

Partidu aspergarria gaurkoa.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 37. orr.

Gerla izan zelarik, Nipongo inperadorearen japoniar soldadoek Shanghai bereganatu zutelarik, Jai Alaiko partiduak ez ziren gelditu.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 118. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Hurrengoan tabernan juntatuko gaituk elkarren berri izateko, eta gero pilota-partiduan egurra emango diat.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 124. orr.

Lagunarteko pala-partiduetan.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 146. orr.

Telebistan futbol partidu bat ematen ditek gaur.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 141. orr.

Ordu erdiko futbol partiduak jokatuko genituen gero, hamarretatik aurrera, ia goizero.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 129. orr.

Home run bat zer den doi-doi dakien batentzat aspergarri samarra suerta daiteke lau orduko beisbol partidu bat.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 160. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

futbol partidu (7); futbol partidu batean (3)

futbol partidua (3)

partiduak ikustera (3)


partidu2 (orobat partido g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian partidu eta alderdi agertzen dira) 1 iz iritzi eta helburu politiko jakin bat duten pertsonak biltzen dituen erakundea. ik alderdi.

Ez zuen jakin Baionako eta Kanboko hautetsiak kanporatuak izan eta, Maximilien Robespierre-k kudeatu "Les Montagnards" partiduaren aginduekin ados ziren beste batzuek ordezkatu zituztela.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 192. orr.

Posta-kutxan propaganda baizik ez du aurkitu, eta partiduko idazkaritzako gutun bat.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 53. orr.

Solbes partiduko kidea zen, hamar kaleratuetako bat.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 192. orr.

-Mutil hori, txoferra, zera -ez nekien nola galdetu, eta zuzen jo nuen-, zein partidutakoa da?  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 61. orr.

Partidu bi ziren, itxura batean lehian, baina de facto biak Trujillo diktadorearen mende eta zerbitzura.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 244. orr.

Halako batean, dimisioa aurkeztu eta partidua utzi zuen.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 97. orr.

Partiduko Zuzendaritza Batzordeari jakinarazi nion dena.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 25. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Nazioarteko harremanak eta partidu politikoen artekoak kontu handiz hartu zituen.  Berria - Kultura   2004-12-05

Partidu kontserbadoreko kide egin naiz, eta xake-klub batekoa.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 204. orr.

Elizako kanpaiek bederatziak jo zituztenean, Vicente eta eskualdeko Partidu Sozialistako hiru kide agertu ziren plazara.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 62. orr.

Banekien partidu komunistakoa zena.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 173. orr.

Alemanian politikako eskuin muturra, lehenagoko Hitler eta holako batzuen oroitzapen txarrak utzi zituena, beti bizi eta noiztenka mintzo NPD partidu nazionalistaren bidez.  Herria   2005-02-17

Berori ere hasi behar al zaigu ezkerreko partiduen izen ona zikintzen?  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 141. orr.

3 (P larriz) Partidu Komunista.

Institutuan nengoen eta nire irakasle gehienak Partidukoak ziren, eta nik miretsi egiten nituen nire irakasleak.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 87. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

euskadiko partidu komunistaren (4); partidu komunistaren (6); partidu politikoek (3); partidu popularrak (7); partidu sozialistako (3)


partidukide iz alderdikidea.

Partidukideak berak zituan interesatuenak hi zirkulaziotik apartatzeko.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 105. orr.

Gehiegitan, egia esateko, partidukideek bizitza publikotik baztertu hindutenetik.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 114. orr.


partidutto iz adkor partidua, alderdia.

Gainera, badute ere beren alde andere zoragarri bat, Julia Timochenko, 44 urte, bere partiduttoarekin zinez suharra.  Herria   2004-12-02


partidutxo iz adkor partidatxoa.

Batek bederatzi puntu lortzen zituelarik, erran nahi baita bederatzi partidutxoak irabazi eta, jokoa hortan uzten zen.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 189. orr.


partikatu ik partekatu.

partikatze ik partekatze.

partiketa 1 iz partitzea, banatzea. ik banaketa.

Xedapen horixe dator Luis Errukitsuak, 837. urtean, Aix-la-Chapelleko batzarrean, bere hiru seme Pepin, Luis eta Karlosen artean egin zuen banaketan ere ; bai eta enperadore berberak hogei urte geroago Lotario, Pepin eta Luisen artean egin zuen beste partiketa batean ere.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 329. orr.

Gaur egun, ardura guztiak biren artean partitzeko joera gailentzen ari denean [...] partiketa hori posible zela sinistuta bizi izan garenoi geratu zaizkigu agerian desberdintasun nagusiak.  Arantxa Iturbe   «Ai, ama», 1999 - 47. orr.

Trieste lehen inperio austriarraren lurraldea zen eta orain Italiarena da Bigarren Mundu Gerraren ondorengo partiketagatik.  Berria - Kultura   2004-07-28

Domingo borreroa soldaduekin parekatu zuten jan-edanen partiketan, eta nik abaurretarrekin banatzen nuen neure puska.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 224. orr.

Jabetu zen nagusia gero eta gehiago aberats zedin arrisku pertsonalak hartzen zituela, eta mozkinen partiketa eskatu zuen.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 93. orr.

Errentaren eta aberastasunaren gaineko benetako zerga progresiboek eragin itzela dute tartaren partiketan.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 284. orr.

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Ondare partiketek eten zuten tradizio hori.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 143. orr.

Bihitegiok [...] zeregin gaiztoa bete behar izan zuten Bigarren Mundu Gerraren ondoren egin ziren lur-partiketen kausaz: Rijeka eta Rijeka inguruak Jugoslaviaren esku gelditu zirelarik, handik bidali zituzten milaka eta milaka italiarren bizileku izan ziren Il Silos izeneko bihitegiok.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 42. orr.

Bihar hitz egingo dugula, diru partiketan.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 255. orr.

Goizero ogi partiketa egiten zen.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 85. orr.

Kamioi-partiketak, garraioak eta halakoak gurditxo batez egitera behartu gintuzten, fusil ahoak garondoan ipini zizkigutelarik.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 18. orr.


partikula 1 iz zerbaiten zati txiki-txikia. ik zatiki.

Bien bitartean dagoen burdinak brontzearen zenbait partikula hartzen duenean, berriz, orduan harri magnesiarrak bere korrontean sakatzen dio.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 453. orr.

Tximinitik ateratzen diren partikulak haizeak nora eramaten zituen aztertu zen.  Berria - Euskal Herria   2004-05-21

Arimatzen duen gorputz osoan zehar hedatzen da arima, ez ordea lekuzko zabalkundez, bizi arretagatik baizik; osorik dago gorputzaren partikula guztietan, atal txikiagoetan ez da txikiagoa, ez handiagoetan handiagoa.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 389. orr.

Sudurra, izatez, eguratseko partikula guzien filtro purifikatzaile eta hezatzailea da. ikusten dugun munduaren azpian partikula nanoz osaturiko beste mundu bat dagoela ikusiko dugu.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 31. orr.

Ehunezko partikula biribilkara bat da zelularen gorputza, garro edo dendrita asko dituena.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 222. orr.

Margotzeko planta horri esker, VWk Europako eta Espainiako kutsadura arau berriak bete ahal izango ditu, orain arte baliatu izan denak araudiek dioten baino partikula kutsakor gehiago isurtzen baitu atmosferara.  Berria - Ekonomia   2004-09-22

Denbora tarte horretan, kometak atzean uzten zituen milaka partikula txiki jaso zituen espazio kapsulak, gero Lurrera ekartzeko.  Berria - Gaiak   2004-01-04

Partikula txikiak eta egitura gabekoak espero zituzten zientzialariek, izarren arteko espazioan dagoen hautsa bezalakoak.  Berria - Gaiak   2006-03-15

Partikulen (PM10) kontzentrazioari dagokionez, 2003an, 22 estaziotan gainditu zen (35 aldiz, gutxienik) giza osasuna babesteko eguneko batez besteko balioa.  Berria - Euskal Herria   2004-11-09

Eguzki haizeak barreiatutako partikulak jasotzea zen NASAren espaziontziaren helburua.  Berria - Gaiak   2004-09-09

Partikula moduan sakabanatuta.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1770. orr.

Zein da, adibidez, partikulen mekanika klasikoaren eta erlatibitatearen arteko erlazioa?  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 161. orr.

2 egungo fisikan, materiaren osagai den gorputz materiala.

Partikulen fisika, indar nuklearrak eta elektrokimika.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 166. orr.

Eztanda gaitzetik segundo bi milioiren batera, unibertsoaren tenperatura mila bilioi gradura "jausi" zelarik, han hasiko ziren partikulak eta antipartikulak ziztu bizian sortzen eta suntsitzen.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 32. orr.

1983: W eta Z partikulak (bosoiak) aurkitu zituzten Carlo Rubbia eta Simon van der Meer zientzialariek.  Berria - Gaiak   2004-09-30

Quark partikulen askatasun asintotikoaren inguruko lan bat.  Berria - Gaiak   2004-10-06

Elektroi bat aldi berean uhin eta partikula izan daitekeela, hemen eta han egokitu daitekeela une berean.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 101. orr.

Partikula mononuklear berezien lasterra.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 188. orr.

Ustezko quark-ak elkarrengandik oso gertu daudenean, haien arteko interakzioa hain da ahula non ia partikula libreen gisan portatzen baitira.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 201. orr.

Ordurako atomoa mundu bilakatua zegoen bera bakarrik, eta "dagoen denak" partikula elementalez osatua egotera pasa behar izan zuen.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 64. orr.

Partikula elementalak puntu infinitesimalak lirateke onenean ere, baina prezisio jakin batekin begiratu ezkero; handik gora [...], xehekiago behatu ezkero, lausotu egiten dira, lurrundu: izen-izanak galtzeko arrisku latzean amiltzen dira.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 66. orr.

Kutsadura, berriz, partikula erradioaktiboak zure gorputzean sartzen direnean gertatzen da.  Berria - Gaiak   2004-10-26

3 irud/hed

"April in Paris" eta gau sakonaren sabelean sutan ariko diren denboraren partikula pozoituak, erbesteko egun zoriontsuak eta bakardadearen bularrak... sirena hotsak eta bizilagunen aieneak.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 82. orr.

Gogoeta tontoak izaten dira normalenak etxetik kanpo, haizeak mugitzen dituen partikula jobialak sudurretik sartzen ari zaizkigunean, esate baterako.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 92. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Hainbestekoa da mugikortasuna, hainbestekoa irudi kopurua eta hainbestekoa une sentigarri bateko partikula multzoa, ezen ez baitago agortzerik.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 275. orr.

50 urte bete ditu CERN partikula laborategiak.Gurutzatze bakoitzean 20 partikula talka gertatuko dira.  Berria - Gaiak   2004-09-30

Munduko partikula azeleratzailerik indartsuena, LCH deiturikoa.  Berria - Gaiak   2004-09-30

Supersoken teorian oinarritutako partikula dezeleragailua amaituta zegoen, azkenik: Iriartek eta bere ekipo txikiak laborategiko sagu bat denboran lau minutu atzera bidal-tzea lortu zuten.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 81. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

'Genesis' kapsulak ekarritako eguzki partikulak egoera onean daudela esan dute.  Berria - Gaiak   2004-09-11

Argi partikulak.  Berria - Harian   2005-02-11

Hotsa uhinetan mugitzen dela esaten da, hotsa gertatzean aire partikula bakoitzak uhinak egiten baititu hots-iturritik datozkion bultzadei erantzunez atzera eta aurrera.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 149. orr.

Bazirudien begi hutsez ikus zitezkeela mugarik gabeko urruntasun askera hegaldi harmoniatsuan zeramatzan aire-partikula ñimiño hozkirriak.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 60. orr.

Planetaz gain, ordea, izotz partikulak ere detektatu ditu teleskopioak.  Berria - Gaiak   2004-05-29

Hauts partikula horiek asteroideek planeten aurka jotzen dutenean sortzen dira.  Berria - Gaiak   2004-07-08

Suposatzen diat hauts-partikula guztiek balio dutela.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 382. orr.

Beste aplikazioetako bat polimero partikulak uretan barreiatuta daudenean lortzen da, hots, dispertsio polimerikoetan.  Berria - Gaiak   2004-09-30

6 hitz laburra, deklinatzen ez jokatzen ez dena.

Axularrek, horrelako esaldiak bururatzen zitzaizkionean, eta baita laburragoetan ere, zeren kokatzen zuen esaldiaren hasieran, hartara irakurlea erne jar zedin zentzuaz, eta bait eta horrelako partikulak erabiltzen zituen lagungarri.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 63. orr.

Ez zegoen aditzaurrekoez osaturiko aditzik, baizik eta perpausari eransten zizkioten partikula batzuk, hitz txiki batzuk, aditza gehiago zehazteko.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 222. orr.

Hitz elkartuak eta partikula zenbait (arazi, gabe, eta, edo...) idazteko modua zehaztu zen.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 170. orr.

Horretan, baldintza prosodikoek zeresan handia dute zalantzarik gabe, bigarren kasuan "ez" partikulak beregaintasun handiagoa izan baitezake azentuaren aldetik.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 131. orr.

Be'amal hitzean (‘Israelen sufrimenduan') (be- partikula 'ren' esan nahi duen min-en ordez dago), min 'amal Israel 'Israel-en artetik' esan balu bezala.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 104. orr.

Bai egoera jakin batera daramaten osagai "deiktikoak" biltzen badituzte; bai subjektu hiztuna eta bere solaskideak izendatzen dituzten izenordainak erabiltzen badituzte lehen edo bigarren pertsonan; bai osagai pronominalak edo loturako partikulak erabiltzen badituzte, lehenagoko edo etorkizuneko esaldiei dagozkienak.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 113. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

aditza partikula (3); hauts partikula (5); partikula elementalak (3); partikula toxikoak (3); partikula txiki (3); partikula txikiak (3)

barreiatutako partikulak (4); eguzki partikulak (4); haizeak barreiatutako partikulak (4); hauts partikulak (4); osatzen duten partikulak (3)


partikular 1 izond banako bati (edo multzo edo talde txiki bati) baino ez dagokiona; norberarena; orokorra ez dena.

Lege erromatarra lege pertsonal orokor bihurtua zen, eta lege godoa lege pertsonal partikular; eta ondorioz, lege erromatarra zen lurraldeko legea.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 204. orr.

Lege partikular bat lege orokor bihurtu zuen, erromatar zuzenbidea mundu osoan zehar desegin nahi izan balu bezala.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 200. orr.

Boto partikularra sinatzen duen Borrego epaileak uste du, aldiz, Dickson andrearen eskubideak «bazter batera utzi ditugula kasu honetan».  Berria - Gaiak   2006-05-09

Gertaera partikular bat orokor bilakatzeak, iritsiko dituen mugak gorabehera, bere denbora eskatu ohi du, eta batzuetan neur ahal daiteke denbora hori.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 250. orr.

Zeren pentsamendu unibertsalean oinarritua baitzegoen, ez euskaldunen interes partikular batean.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 130. orr.

Irudia unibertsala da, baina partikular bihurturik dago beti.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 125. orr.

Frantzia, Espainia, Portugal eta Holandaren ereduaren arabera, horietako bakoitzean hizkuntza partikular bat baitzen, eta ez erlijio partikular bat, "herri-kideak" batzeko eta "atzerritarrengandik" bereizteko ezaugarria.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 182. orr.

Zatidura erantsi nion nire sorgin partikularraren halako soslai bat eginez, datu pertsonalak eta guzti.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 107. orr.

Makurtu eta ohe azpian bere botikin partikularra xerkatu zuen: ohepetik sei botila Cutty Shark atera zituen, hasi gabe zeudenak, eta zazpigarren bat, azken hau erdiraino beteta.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 37. orr.

Normala denez, kasu partikular bat ez da kasu orokorra bezain sarria.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 59. orr.

Bereizketa hori, derrigorrezkoa kasu partikular horretan, hedatuz joan zen.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 225. orr.

Handik dakigu, zeltiarren egutegi partikularrean, Haritza dugula errege eta nagusi.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 235. orr.

Praktika, oro har, arrazoizkoa da beraz; baina era berean da egia hutsegite partikular handien sorburu izaten dela.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 159. orr.

Oraindik ere ez dut sinesten animaliek bizitza partikular bat dutenik benetan.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 167. orr.

2 izond berezia, jakina.

Gizarte partikular baten ethos berezia adierazten duten irudiak.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 329. orr.

Industri eremuan komunitate partikular baten arrakastak teknika berri baten lehenengo etapetan -gurpil-baporearen asmakuntzan, adibidez- komunitate hori beste batzuk baino geldoago bihurtzen du eraginkorragoa den helize-propultsatzailea onartzeko.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 435. orr.

Kultura bakoitza bere historia berezi, partikular eta zehatzaren emaitza zen.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 302. orr.

Bazekien betazalen azpian dauden guruintxoen mugimendu partikular batetik datozela negarrak.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 54. orr.

Minak, adibidez, klase natural bat osatuko ez balu, ezingo litzateke mina propietate fisiko partikular batekin identifikatu.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 190. orr.

Modu partikularrean inongo Estatutako legeei buruz ez hitz egitea.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 54. orr.

Artista plastikoek oso modu partikularrean ikusten dituzue gauzak  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 287. orr.

3 publikoa ez dena; era pribatuan erabiltzen dena.

Agintariek gordeko dute jatorrizkoa, eta bilduma partikular bat aberastuko du.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 150. orr.

Delitu horrek, irain partikularra adina, irain publikoa zekarren: legeari berari egindako mesprezioa.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 291. orr.

On partikularrak on publikoaren atzetik geratu behar duela esatea paralogismoa da.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 169. orr.

Bart, gaueko hamaiketan, pertsona partikular guztiei telefono lotura moztu zieten.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 333. orr.

Kontatua dut lehenago Sarasolatarrek kapera partikular bat zutela, eta hilean behin meza izaten zutela bertan, beraientzat eta familiako senide pobreentzat.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 85. orr.

Eskola partikularrak ematen hastea, etxean, zer edo zer hobea topatu bitartean.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 21. orr.

Nola ahantzi, bada, osabaren lezioneak, noiz eta zientziaren sekeretuak desestaltzen eta erakusten hasi baitzitzaidan, niri bakarrik, eskola partikular haietan!  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 97. orr.

Unibertsitatetik bota zutenean, irakasle partikular bat kontratatu zuen eta egunean 6 ordu pasatzen zituen latinarekin bueltaka.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 115. orr.

Konpainia horien izaera aberastasun partikularrei aberastasun publikoen indarra ematea da.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 16. orr.

• 4 iz ez ordezkari ofizial, ez erakunde jakin bateko kide ez den pertsona.

Espainiako zenbait partikularrek ehun mila markoko zorra dutela Frantzian, eta Frantziako zenbait partikularrek ehun eta hamar mila markoko zorra Espainian.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 76. orr.

Partikularren ondorengotza arautzen duen legea lege zibila da, xedetzat partikularren interesa duena.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 171. orr.

Partikularrek ez zuten dirurik halako bitxia erosteko, eta beste inork ez zuen nahi. Irakurle zentzudun orok hain segur igurikiko zukeela partikular batzuen gutun bilduma batean hutsegiterik kausitzea.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 78. orr.

Estatuak partikular baten lurren premia duenean, inoiz ez da jardun behar lege politikoaren gogortasunetik.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 170. orr.

Zor duen estatu batek ez du kitatzen bere zorra kanbioaren bidez, partikular batek ere ez baitu bere zorra kitatzen dirua trukatuz.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 76. orr.

Diru-kantitate handia eskuratu, eta partikular guztiei eskaini hura berreskuratzea, salbu eta interesa txikiagotu nahi ez badute.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 88. orr.

Bisigodoen legeak ibaien ubide-erdia hartzen uzten zien partikularrei, baldin eta beste erdia sare eta ontzientzat libre geratzen bazen.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 55. orr.

5 akusazio partikular ik akusazio.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

akusazio partikular (24); akusazio partikular bezala (3); akusazio partikular gisa (17); boto partikular (5); etxe partikular (9); gertaera partikular (3); gizarte partikular (3); interes partikular (6); kasu partikular (13); kasu partikular bat (3); lege partikular (3); partikular gisa jardungo (4); pertsona partikular (5)

akusazio partikularra (11); boto partikularra (13); boto partikularra aurkeztu (3); boto partikularra egin (3); boto partikularra eman (3); irakasle partikularra (3); oso partikularra (3)

akusazio partikularrak (20); eskola partikularrak (7); interes partikularrak (8); kasu partikularrak (6); klase partikularrak (5); lege partikularrak (3)

akusazio partikularraren (7)

boto partikularrean (5); egutegi partikularrean (3)

interes partikularrei (3)

zenbait partikularrek (3)

akusazio partikularreko (5)

arrazoi partikularren (3); interes partikularren (5)

plazer partikularrik (3)


partikularismo iz partikularra denari, orokorra denaren kontra, ematen zaion gehiegizko balioa.

Mugimenduak globalismoa nabarmendu zuen AEBen partikularismoaren ordez; kultur eta erlijio aniztasuna, Mendebaldeko judu-kristautasunaren ordez; eta espiritualismoa monoteismo etikoaren ordez.  Berria - Gaiak   2004-03-31

Partikularismo eta erregionalismo linguistikoen kritika hemen katalanenganaino iristen da.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 134. orr.


partikularista izond partikularismoarena, partikularismoari dagokiona.

Euskaldun eta katalanen joera partikularista grinatsu eta kaldarraren kritika.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 134. orr.

Kulturaren antropologian hiru kategoria ditugu: unibertsalista, konparatibista eta partikularista.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 297. orr.

Zergatik behar nuen derrigorrez, besteetarik bortxaz eta indarrez bereizten ninduen identitate finko partikularista bat, hizkuntza ezpainetan neukan ber?  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 181. orr.

Teoria partikularistetan (konfigurazionismoan bezala), kultura bakoitzaren ezaugarri bereziak ikertzen dira, baita ezaugarrien irudikapenak ere.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 297. orr.


partikularitate iz berezitasuna.

Jende (hitz bitan) arrunt eta edonongoa bezalakoa; partikularitate interesgarri batzuekin, hori bai.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 141. orr.


partikularizatu, partikulariza, partikularizatzen da/du ad partikular bihurtu. ik bereizi1; ezaugarritu.

Heriotzaren atarian bizitza partikularizatu eginen da, norbere bizitzan humanitate osoarena laburbilduko da eta haragi zati horretan erabakiko da munduaren historia guztia.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 165. orr.


partikularki (orobat partikularzki) 1 adlag era partikularrean. ik bereziki.

Sekulako izua diote gizakiari oro har eta idazle jendeari partikularki.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 284. orr.

Arazo hori ere instituzioaren problema bezain zaila zaie onartzea, partikularki Laborantza Ganbera edo Kontseilu Nagusiarentzat.  Berria - Ekonomia   2006-01-14

Asko zor diogu Espainiari, Espainiako Armadari partikularki.  Berria - Kultura   2004-09-03

Ia inori ez zaio axola guk idazten duguna, partikularki euskaraz idazten dugunok esan dezakeguna.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 25. orr.

Egungo argitaletxeetan ikusten da, ildo eta estilo bereko idazleak argitaratzen dituztela, eta partikularki, emakumezkoen liburuak.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 317. orr.

Zerbait utz badezaket, utziko ditut testuak eta, partikularki, nire geografiak, zeren eta nire geografia hauek ez badira euskal gune zentraletik heldu ere, Euskal Herri osoari zuzenduak baitira.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 151. orr.

-Eta hor badituzu kantariak maite dituzunak partikularzki, orain, gazte horietan?  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 37. orr.

Hori gizakiaz bereziki esan da, bera partikularki bereizten duenagatik, hots, arrazoitzeko ahalmenagatik, erran nahi baitut, adimendu hilikoa den adimenari esker, beste ezein ere animali espezierengan aurkitzen ez dena.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 196. orr.

2 (izenondo baten ezkerrean)

Erromantzero espainola partikularki aberatsa da eta kalitate bikainekoa.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 30. orr.

Frantzia eta Espainia modernoak Estatu-Nazio zibilizatu gisa antolatu guran hasi diren momentutik, euskaldun izatea, edo katalan ala galego izatea eta espainol izatea, edo frantsesa, partikularki gaizki elkarretorri dira.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 9. orr.

Baziren buruzagien lagun edo herrikideak zirenak, gehi zenbait indibiduo partikularzki errukigabe, indartsu eta gizatasunik gabeko.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 252. orr.


partikulartasun iz partikularra denaren nolakotasuna. ik partikularitate.

Goethek nola ulertzen zuen literaturaren aldi bereko unibertsal eta partikulartasuna, bata bestea gabeko arteak ez omen duelako "karaktererik".  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 162. orr.

Unibertsaltasuna eta partikulartasuna elkarri lekua kenduz aritzen dira joko hegemonikoan.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 88. orr.

Kemen iraultzailea ez dator euskal partikulartasunak baieztatzetik, hauen defentsa gizalege unibertsalaren ondorio delako baizik.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 132. orr.

Euskal singulartasuna ez da oinarritzen partikulartasunaren eta nortasun berezien predikuetan.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 132. orr.

Esan liteke uniformizazioa nagusitu dela artegintzaren jardueran eta jada ez dagoela lekurik partikulartasunerako.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 32. orr.

Bazterreko partikulartasunen zamarik gabe nazio aurreratuekin lehiatzeko gai izango litzatekeena.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 100. orr.

Izan ere, egungo egoeraren partikulartasuna aurreikusi dute zenbaitek.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 132. orr.

Istorio txit siniestroa, noski, industri iraultzaren hasiera halaber siniestroan hertsiki egokitzen dena; ondo datorrena, ordea, mamuen partikulartasuna, lekutasuna, frogatzeko, eta baita beldurraren lan egiteko modu boteretsua ikusteko ere.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 69. orr.


partikularzki ik partikularki.

partila 1 iz irabazietatik edo etekinetatik kide bakoitzari egokitzen zaiona.

Zenbat arrain harrapatu duten, diruak zatika egiten dituzte, eta bakoitzaren zatiari partila esaten diote.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 14. orr.

Nasa hutsik egoteak antxoa garaia esan nahi du, edo sardinarena, edo atunarena, hau da, lanerako garaia eta lanerako itsasoa, partila ona mareajea amaitutakoan.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 171. orr.

Bakoitzak bere partila poltsikora eta denak bakoitza bere etxera.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 14. orr.

2 partila egin

Epaiketa eginda ez zen salbatu, kanjeetan ere ez zen sartu, ez dakit zergatik, beharbada familiak ez zuen nahikoa presio egin, edo herentzia arazoak edukiko zituzten eta senideek nahiagoko zuten bat gutxiago egotea partila egiterakoan, bera zen premua gainera.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 237. orr.


partimen iz ipar banaketa.

Oroit gara aldi bat baino gehiagotan ELB-ko laborariek okupatu dituztela DDA laborantza administrazioko bulegoak, behi esne kota horien partimen egokiagoa eskatuz.  Herria   2005-09-15

Laborantzan hasi nahi duten gazteenak, CTE ingurumen kontratuak, behi esne koten eta primen partimenak.  Herria   2001-07-26

Eta israeldarrek partimen horietan berentzat hautatuak dituztela lurrik hoberenak eta uraren sorgune jorienak ere ura hoin xuhur den lurralde horietan.  Herria   2003-08-07

Hain zuzen urri ondarrean ditu partimenak egiten DDAk.  Herria   2005-09-15

Batzuen gostuko, laguntza horien partimena ez da behar bezala egina.  Herria   2001-06-28


partisano 1 iz Bigarren Mundu Gerran, Alemaniako nazien aurka -eta oro har armada inbaditzaile baten aurka- borrokatu ziren talde zibiletako kidea.

Italiako faxismoaren kontrako partisanoen gerra.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 22. orr.

Josip Broz Tito-k gidatutako partisano komunistek boterea eskuratu zutenean sei errepublikaren federazio bilakatu zuten Jugoslavia.  Berria - Mundua   2006-03-05

Hotzak eta goseak geunden, Piamonteko partisanorik desarmatuenak ginen, eta ziur aski prestatugabeenak ere bai.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 175. orr.

Biella aldeko partisanoek preso hartu, eta gero baten batekin trukatu zitean.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 275. orr.

Partisanoekin elkartzera noak.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 94. orr.

1943an Italiara itzuli zen, partisanoekin batera borroka egiteko.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 285. orr.

Partisanoen eta milizia pribatuetako kideen desarmea eta gizarteratzeaz gain, segurtasun nazionalaren erreforma ere ezinbestekoa da.  Berria - Mundua   2004-04-02

Etxean judu bat gordetzen duen errusiarra tiroz joko dute, partisano bat gorde izan balu bezala.  Felipe Juaristi   «Azken gutuna» - Vassili Grossman, 2005 - 15. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Italiako iparraldeko partisano talde desberdinen arteko borroketan hil zuten, Friuli Jugoslaviaren baitan sartzearen aldeko garibalditar brigadek.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 8. orr.

Mutil taldeak, buzoz eta zapi gorriz jantzita, edo behinolako partisano uniformez, txano mimetizatuekin.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 110. orr.

3 (izenondo gisa)

Guretik hurbil zegoen erakunde partisano batera bildua zen, kredentzial onez.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 179. orr.

Mugimendu partisanoaren ospea zikindu nahi du berorrek!  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 95. orr.

Ez ordurako gazte, gazteak soldadu baitzebiltzan; faxistek esetsia apika, edo eta faxista partisanoek xerkatua.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 209. orr.

Torturatzeaz eta Villa Tristeko preso partisanoen kontrako bortizkeriaz akusatua eta kondenatua.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 286. orr.


partita iz suitearen kideko pieza multzoa, musika tresnentzat ontzen dena.

Bach-en Partita BWV 768 hasierako korala.  Berria - Kultura   2004-03-31


partitibo iz gramatikan, parte bat, osotasunari buruz, kontuan hartzen duena.

Ablatiboko –ti zein –tikan eta –gandikan, motibatiboko –gati zein –gatikan, eta partitiboko –rikan: etxeti/etxetikan, lagunengandikan, ikusteagati/ikusteagatikan, dirurikan.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 196. orr.

Nor eta nori nahasi gabe, behar den tokian eta unean xarmanki nork baten jartzeko gai direnak, bat-batean mingain puntara datozkien partitiboa eta sasi pluralizatzailea, biak batera, esku zarta batekin gaitzesten dituzte, bekatu larria dela ikasi baitute.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 29. orr.


partitu1, parti, partitzen da ad joan, irten, abiatu.

Etxetik partitu zenean, amamak oparitu zion eta lepoan zeroan Lourdesko medaila zilar-urdina.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 241. orr.

Hemendik partitu aitzin nahi dut aztertu gaia.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 57. orr.

Ene laguna eta ni Indietara partitu aitzin.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 49. orr.

Apirilean partitu gara.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 128. orr.

Segidan partitu ginen.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 44. orr.

Itxi zuen kupea, jarri zen bere aulkian eta trostan partitu zen.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 57. orr.

Beraz, norbaitek lurraren itzulia egin nahi balu, aski luke beti haratago jarraikitzea partitu den lekura heltzeko.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 82. orr.

Lilaren larruaren gozotasuna falta zuela, haren xerka partitu zen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 125. orr.

Irailaren erdialdera partitu ginen Nabarrenkoxetik, Montamateko baroiaren agindupean.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 279. orr.

Pedro haren anaia zaharrak berdin jokatzen omen zuen, Garrüzetik behin betikoz partitu arte.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 96. orr.

Partitu da, eta ni ezjakitun!  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 323. orr.

Metroa partitu zen, ateak tanpez zerraturik.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 87. orr.

Astelehenean partitu zauzku gazteak Himalaiari buruz.  Herria   2004-09-16

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

gaur goizean partitu (3); partitu aintzin (4); partitu aitzin (11); partitu baino lehen (6)

biriatutik partituz (4); donibane lohizunetik partituz (5); lakarre plazatik partituz (19)

partitzeko tenorea (7); partitzeko tenorean (6); partitzeko tenoria (3)


partitu2, parti, partitzen 1 du ad zatitu, banatu, berezi.

Atzerritarra, andereñoa eta Martin zuhaitz banaren atzean ezkutatu ziren eta kartutxoak partitu zituzten.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 118. orr.

Horrez gain, dirua eta lurrak euren artean partitu zituzten.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 177. orr.

Hartu gizakiak dituen 23 kromosoma pareak eta hurrenkerarik gabeko milioika zatitan partitu.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 90. orr.

Gero, jauregia berreraiki zutenean, espazio ilun hura birmoldatu, eta bi partetan partitu zuten.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 60. orr.

–Lagunon marketing lanaren truke irabaziak partitu beharko zenituzke.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 133. orr.

Ukondokada pare bat partitu behar izan zuen aurreratzeko.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 142. orr.

Amets bakan batzuetan, oso noizbehinka, sentitzen duzun betetasuna, magal epel-gozo-leun batetik partitu nahi eza.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 182. orr.

Halaxe egin nuen ontziaren luzea, bihotza bitan partiturik, hari eta besteari itaunduz apaiza non zen.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 293. orr.

2 partekatu.

Haiekin partitu izan ditut etxea eta ogia, beharrezkoa izan denean.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 640. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

partetan partitu (3)


partitura 1 iz musika-lan bat jotzeko edo kantatzeko behar diren noten eta beste ikurren adierazpen grafikoa. ik partizio 2; partitxela.

Atrilean, Schumannen Scènes d’enfants saileko partiturak.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 62. orr.

Requiem-aren partitura eskatu zuen, gainbegiratzeko.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 84. orr.

Berak nagikeria moduko baten aitzakia jarri zidan, partiturak idazteko orduan.  Pako Aristi   «Gelatxo, soinuaren bidaia luzea», 2001 - 59. orr.

Amonak partiturak irakurtzen erakusten zidan, solfeo-ariketak egiten, eta eskuetan batutarekin jotzen ninduen konpasa gora eta behera markatzean huts egiten banuen.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 141. orr.

Arriagaren partiturak digitalizatu ditu Kultura Sailak.  Berria - Harian   2006-01-28

Ordutako saioak etxean partitura berriak ikasten.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 127. orr.

Zazpigarren konpasari buruzko xehetasun batzuk ematen dizkit andereñoak, baina partituraren orria pasatzen du.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 169. orr.

Antzoki zaharrean, okasio handietarako soineko beltzez jantzita, piano baten aurrean zutik, partituraren azken nota jo eta gero, denak txaloka balitu bezala.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 66. orr.

Bell jauna, lehen parte-hartzailea, prest zegoen bere partiturarekin, baina akonpainamendu-jolea ez zen mugitu.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 213. orr.

Tonu-aldaketa noiz iritsiko beldurrez egiten nuen piezan aurrera; artega, ez nintzen kontzentratzen partituran.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 9. orr.

Birtuosismoa, partituraren irakurketa pertsonala egiteko ahaleginik gabe, errepikapen mekaniko eta hotza baino ez da.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 60. orr.

Donostiako Erviti musika dendara joaten hasi zen Gelatxo, partiturak erostera.  Pako Aristi   «Gelatxo, soinuaren bidaia luzea», 2001 - 34. orr.

Handik egun batzuetara, pakete bat jaso zuen, eta, paketean, bere liburuak eta partiturak.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 162. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Mahaitxo bat zegoen musika-tresnaren ondoan, eta soka beltz batez loturiko partitura-sorta hartu zuen bertatik.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 212. orr.

Egin kontu horretan lan egiten zuela: partitura orriak dotore pasatzen.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 37. orr.

· Piano-tapa emeki ferekatu zuen, onespenez, musika-partitura batzuk zutik jarri zituen.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 132. orr.

3 irud/hed

Polita zen isiltasun administratiboaren erreferentzia hura: umorezko ukitu bat, bestela melodramaren ukitu larregizkoa zeukan partituran.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 15. orr.

Ahal bezain geldi, ohe arraboskariak sala ez nintzan, Edurnek ateratzen zituen soinuen pentagrama irakurri nuen nire belarrien partituran.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 294. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

musika partitura (4)

musika partiturak (3)


partitxela (orobat particella) iz musika-lan batean kantari bati edo musika-tresna bati dagokion partea.

Joaquin Perez Arriagak, bestalde, kordarako koartetoentzako partitxelak plazaratu ditu, zortzi koadernotan.  Berria - Harian   2006-01-28

Kanta bakoitzaren gainean musikari batek egindako moldaketa eta hura entzuteko aukera, partitura eta particellak, fitxa didaktikoak, moldatzailearen ohar biografikoak eta iruzkin osagarriak biltzen ditu ikus-entzunezko materialak.  Berria - Harian   2006-04-05


partitzaile iz banatzailea.

Bi emazte behartsu eta mutil telegrama-partitzailea zeuden krespoian itsatsiriko txartela irakurtzen.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 17. orr.

Korreotako eskutitz-partitzaile mordo batek bidalitako abisuei esker jakin zuen hori.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 445. orr.

Azkenean, egunkari batean irakurri nuen donuts partitzaile baterako lanpostua eskaintzen zutela eta hara joan nintzen.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 196. orr.

Esne-partitzaile batek buruz behera jarri zuen ontzia, eta bertan ezkutatu zen.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 240. orr.

Hala, pixkanaka Anaren ahizpa bere heriotzaren ikerlari ez ezik heriotzaren erruaren partitzaile ere bihurtzen da, liburuaren azpitituluak iragarri bezala («norena da errua?»).  Berria - Kultura   2006-05-02


partitze1 iz joatea, irtetea, abiatzea.

Valmont jauna gaur goizean partitu da, andrea; iruditu zait partitze hori hain zenuela irritsatzen, non jakinarazi behar nizula uste izan baitut.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 148. orr.

Merteuil andrearen partitze horrek nire malura guztien sentimena berpiztu bide du nigan.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 384. orr.

Areago atsekabetu nau, nire maite polita, zure partitzeak, partitze horren kausak harritu nauen baino.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 334. orr.

Erran behar da meragoa üzten düala Jean Lougarot ezagünak, lüzaz edükirik, eta partitze horrek xorroxten dütü prefosta baten eta besteen letagiñak.  Herria   2001-01-25

Areago atsekabetu nau, nire maite polita, zure partitzeak, partitze horren kausak harritu nauen baino.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 334. orr.

Erretretarat partitze.  Herria   2004-12-02

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

zure partitzeak (3)


partitze2 iz banatzea.

Elikagaien eroate, pilatze eta partitze izeneko etapa antzu eta garesti hauetan (hori baita azalera handien-eta eginkizun bakarra) ez da ezer ere ekoizten; areago, funtsez, ez da deus agitzen; gauzak bestela banatzean sortzen da balio erantsia, prezio garestiagoa.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 18. orr.


partitzear adlag partitzeko zorian.

Txuspo eta Rafa partitzear den itsasontzi imajinarioari agur egiten hasi dira eskuaz, sentsoreak mugimendua sumatu eta piztuko den esperantzan.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 140. orr.

Partitzear den barku imajinarioko bidaiari imajinarioei agur egiten.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 140. orr.


partizio 1 iz banaketa.

Akordio hori onartzeak inposatutako partizioaren onarpena adierazten du (1921eko hitzarmena) eta britainiar burujabetzaren barruan lan egitea ezinezkoa da benetako errepublikano iraultzaileentzat.  Berria - Mundua   2004-12-28

Autonomia estatutuarekin urrats nabarmenak egin zituzten Euskal Herriaren partizioan, gatazka hogeita bost urtez luzatu dute eta euskal herritar torturatu, iheslari eta presoen kopurua inoizko altuena bilakatu da.  Berria - Euskal Herria   2004-03-12

Barbaroen partizioko lurrek ez zutela zergarik zor.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 277. orr.

Konparazio batera, idi tristeak berentzat eta zezen suharrak besteentzat; gezurra badirudi ere, halaxe egiten dute batzuek partizioa komunitate euskalgauzatuan, eta beren buruen kaltean, kanpotik ikusita behintzat.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 247. orr.

Hor badirudi hil eta akabaturen arteko partizioa lausotu edo lurrundu egiten dela, eta hargatik diogu badaezpada bota egiten dituela ehiztariak bere zerak.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 109. orr.

2 (orobat partizione) partitura.

Liofilizatutako hamburgerra, Beach Boysen Surfin' USA abestiaren partizioa.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 213. orr.

Puskila nahasien gainean kuxkur zeuden, lur hotzean pausatutako musika partizioak alegia irakurriz, flauta edo gitarra jotzen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 221. orr.

Partizioneak eta prestakuntzako kazetak eskuratzen ahal ditutzue Beloken.  Herria   2001-10-04


partizione ik partizio 2.

partizionista izond partizioaren aldekoa.

Euskal Herriaren askatasuna defendatzen dugunok jarduera partizionistak albo batera uzteko eta herri gisa jokatzeko» eskatu zuen Galarragak.  Berria - Euskal Herria   2004-05-20


partizipant iz parte-hartzailea.

Bere faboreen merezient eta partizipant egingo hauan esperantzan?  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 11. orr.


partizipatibo izond parte-hartzailea, partaidetzazkoa.

Erakunde sozial hauek botere popularra, garapen eramangarria eta demokrazia partizipatiboa denfendatzen duten talde progresista gisa aurkezten dute beren burua.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 301. orr.


partizipazio 1 iz enpresa edo negozio batean norbaitek duen parte-hartzearen zenbatekoa. ik partaidetza 4.

Iberdrolaren arabera, BBGko zentral gasifikatzailearen balioa 400 milioi eurokoa da eta partizipazioaren %25 dute.  Berria - Ekonomia   2004-04-24

Akziodun guztiek jabetza aldaketak onartu behar badituzte ere, Repsolekin partizipazioa handitzeko akordio bat adostu du jada Iberdrolak.  Berria - Ekonomia   2004-04-24

Joan zen urtean EHN Nafarroako energia konpainiako partizipazioaren salmentarekin, gainbalio garrantzitsuak eskuratu zituzten Gipuzkoa Donostia Kutxak Repsol YPF enpresan duen %1,67ko partizipazioa saldu egingo du, eta dirudienez Caixa izango da partizipazio horren eroslea.  Berria - Ekonomia   2004-11-11

Iberdrola BBGko partizipazioa saltzeko prest.  Berria - Ekonomia   2004-04-24

2 pl

Europan diren hedapen posibilitateak aztertzea, baita ere gaur egun gure lantegiak dituen partizipazioak (5) segitzea eta indartzea, posibilitate berriak lortzea arlo berdinean.  Herria   2005-02-24

Akzioen salmentak, partizipazioak, bat-egiteak eta Erosketa Eskaintza Publikoak jorratuko dituzte, besteak beste.  Berria - Ekonomia   2006-04-04


partizipio iz aditzaren forma ez jokatua, adjektiboaren ezaugarriak dituena.

Osaeraz ere xelebre xamarra da hitza, oso gutxi baitira partizipio bati -tsu atzizkia erantsita sortzen diren hitzak: izantsu eta edukitsu -"asko duena, daukana"- gogoratzen zaizkit kolpera.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 35. orr.

Zaharrak dira erdiguneko hizkeretan izandu, egondu, ibildu, bizitu, jakindu, ateratu tankerako partizipioak.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 200. orr.

Frantses modernozko gramatika tradizionalak, esaterako, esaten du orainaldiko partizipioa, kasu batzuetan, aldakorra dela [...] eta besteetan aldaezina dela.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 129. orr.

Aditzaren lehenaldiko partizipioa.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 215. orr.

Biotatik, batek ere ez du gramatika-eragozpenik sortzen, bai -qôl 'ahotsa' eta bai -'El-hîm 'Jainkoa' hebreeraz izen maskulinoak izanik, partizipio horrekin elkar daitezkeelako.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 241. orr.


partner ik partener.

partsimonia
1 partsimoniaz adlag patxadaz.

Aberastasuna lanaren bidez irabazi eta partsimoniaz gorde behar dela.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 153. orr.

Batak irabazitakoa partsimoniaz gordetzen duelako eta esku-beteka xahutzen duelako beste batek.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 173. orr.

Komunean, espero bezala, kanilak eta zisternak partsimoniaz bideratzen zuten ura.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 225. orr.


partxe 1 iz adabakia.

Bi alkandora, hiru galtza pare, eta jaka beltz bat, eskoziar oihalezko partxea zuena.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 37. orr.

Partxez beteriko praka bakeroek eta kolore gabeko Doc Martens batzuek osatu zuten uniformea.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 62. orr.

Bankuko gizonak partxe bat zeukan begi batean.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 88. orr.

Coslettek partxe beltza eramaten zuen meatzari lan istripu batean galdu zuen begiaren gainean.  Berria - Mundua   2004-06-19

Ez ditut oroitzen anaiak aipatzen dituen itsasoa, itsasontzia, ron upelak, kapitainaren begiko partxea.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 119. orr.

Antisorgailuak lagata, ia-ia menopausiaren kontrako partxeak bilatzen hasteko bidean zegoen emakumea nintzen.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 31. orr.

Nire esku balego, ez nioke jendeari pagatuko tabakoa erretzeari uzteko partxeak ipintzeagatik.  Berria - Euskal Herria   2006-01-05

Partxe txiki bat da, 4,5 x 4,5 cm-koa eta 1 mm-ko loditasunekoa, larruazalaren kolorekoa.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 95. orr.

Hamaika partxe gorriz jositako bizikleta-pneumatiko baten ondora.  Berria - Kultura   2004-08-20

Zamarra irekia zeukan, eta bularrean hiru partxe, hiru elektrodo jarriak zizkioten, kable luzeekin.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 341. orr.

Odolbildu horrek odoljarioari eusten dio, eta behin-behineko partxe gisa hantxe geratzen, harik eta azpiko ehunak osatu arte.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 183. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Zurezko hanka eta begi-partxerik gabe ere, pirata peto-petoa zen hura gure begietan.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 37. orr.

Bi aukera daude: nikotina partxeak, eta pilulak.  Berria - Euskal Herria   2004-06-01

3 irud/hed

Horrenbestez, kritikoek arau berriak behar direla azpimarratzen dute, ez partxeak: Strange-ren hitzetan "nazioarteko benetako demokrazia asmatzea".  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 249. orr.

Horretarako bideak eta tresnak jarri beharko dira, alegia, partxeak.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 249. orr.


partxis 1 iz lau abiapuntu dituen taula baten gainean, dadoekin eta fitxekin jokatzen den jokoa.

Ez daukagu ez kartarik ez partxisik ez dominorik.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 36. orr.

Xake pieza batzuk barreiaturik, partxiseko taula bat, ispilu borobil bat, ahosoinu bat.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 46. orr.

Kartetan jokatzen dugu, partxisean eta xakean.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 154. orr.

2 irud/hed

-Putzu beltz sakona izan duk gerra gure historiaren partxisean.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 143. orr.


partxortasun ik partzuertasun.

partxuer ik partzuer.

partxuergo ik partzuergo.

partz ik bartz.

partzela 1 iz (lur) saila.

Gaurko kanpina orain artekoak ez bezalakoa da, mendian sigi-saga hedatzen den pistaren inguruan osatua dago, eta partzela ttikitan zatikatua.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 153. orr.

Eta inoren buruan ez da sartzen hilobien barruan -pentsio baten atzealdean, partzela batean- pertsonak egotea  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 73. orr.

2 irud/hed

Den guztia den guztia bilakatu denean, aulki gainean gelditu den zure abrigoa, hutsik lagatako maindire partzela, beti heze mantendu nahiko nukeen toalla horia, hori besterik ez direnean, akabo dena.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 89. orr.


partzelatu, partzela(tu), partzelatzen 1 du ad sailetan zatitu.

Aldaketa handia izango dela aurreratu dute, udalek kontratatutako kanpoko enpresa batek lur sailak antolatu, berriro partzelatu eta jabe pribatuei esango dielako zeintzuk diren beren lurrak eta zenbateko errentagarritasuna duten.  Berria - Euskal Herria   2006-02-07

2 irud/hed

Kazetaritzaren ikaskuntza zaharra da audientzia deitzen dugun multzo itxuragabe hori "partzelatu" behar dela, zatikatu, alegia, atal bakoitzari errelitatearen ikuspegi ezberdinak eskaini ahal izateko.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 332. orr.

3 taldeka bildu.

Baldin egia bada, anitz jakintsuk idurikatzen duen bezala, ezen deabruak infernuan abariziosak abariziosekin bereizi eta partzelatzen dituela, ohoinak ohoinekin, arnegariak arnegariekin, eta, finean, kideak kideekin eta suertekoekin.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 487. orr.

Prestik eta gerturik egon bainintekeen ni, iritzi haren arabera, deabruari berari ere neure arimaren saltzeko, baldin, ordainean, Mignonekin bereizten eta partzelatzen baninduen infernuko gela berean betierekotz!  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 487. orr.


partzial 1 izond zati bati dagokiona: ez osoa.

Lukreziorengan naturaren teoria ez da [...] jakintza partzial bat, zer politikoaren eta antropologikoaren aurrez, esaterako, jakintza oso bat baizik, non kosmogonia, zoologia, antropologia, metereologia, astronomia arlo partzial gisan sartzen diren.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 8. orr.

Diskurtsoaren ordenan, zer da identitatea, partziala edo osoa?  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 163. orr.

Batasuna artikulazio hegemoniko beti partzial baten ondorio izan beharrean, osoa eta betikoa dela onartzen da horrela.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 96. orr.

Tenplu sakratuaren atalek ere, halaxe, osotasunaren dimentsio totalari egokituta egon behar dute erabat beren neurri partzialetan.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1490. orr.

Neurri partziala da, ez duelako arazoa osotasunean hartzen eta herritar asko kanpoan uzten dituelako.  Berria - Euskal Herria   2006-04-09

Estatutu Proposamenari egindako osoko zuzenketa eta zuzenketa partzial guztiak.  Berria - Euskal Herria   2004-02-11

Hilaren 20tik abenduaren 1era Estatutu politiko berriari aurkeztutako zuzenketa partzialak eztabaidatu eta bozkatuko dira.  Berria - Euskal Herria   2004-10-15

EA ez da eskuzabala izan, eta araudiaren irakurketa alderdikoia eta partziala egin du.  Berria - Harian   2005-06-08

Hasieran irrika hauek "partzialak" dira, iturburu bakanduei dagozkie (irrika orala, anala, falikoa, eta abar).  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 118. orr.

Ikuspegi horiek guztiak, ordea, partzialak eta murriztaileak dira, eta ez diote berea ematen sindromearen konplexutasunari.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 92. orr.

Irudi batek eragin lezake gauza baten ilusioa, partziala bada ere, haren kopia zehatza izan gabe.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 98. orr.

Horretaz gainera, badira sinbolismo partzialak, koloreenak, adibidez, horretan eragina dutenak.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 77. orr.

Besteak ihesaldiak ahultasuna erakusten zuela argudiatu zuen, irtenbide indibiduala zela, edo partziala gehienez.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 251. orr.

Era berean, garbiketa arloan emakume piloa lanaldi partzialean ari dira.  Berria - Euskal Herria   2006-04-12

Emakumeen enpleguak lanaldi partzialekoak eta gaizki ordaindutakoak dira.  Berria - Euskal Herria   2004-03-09

Herrialde horietan, azpigarapena [...] denbora partzialeko lanaren garrantzian eta jarduera-tasa apaletan islatzen da.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 139. orr.

Koxka lantegiko beharginak lanuzte partzialak egiten hasiko dira heldu den astelehenean.  Berria - Ekonomia   2004-05-06

Nik nahi nuen tokitik berrehun bat metrora utzi behar izan nuen autoa, hurrengo Plan Partzialak noiz irentsiko.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 37. orr.

2 alderdikoia.

Berehala desestimatu zuen pentsamendu hori, guztiz partziala eta partidista zelako.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 41. orr.

Komeni da ama batek baino, izatez baitira amak partzialak, jende gehiagok entzutea ezkutuan solasaldia.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 143. orr.

Adierazi zuenez, ez du autodeterminazio eskubidea bermatzen, eta lurraldetasuna ikuspuntu «partzial» batetik jorratzen du.  Berria - Euskal Herria   2004-06-17

• 3 (izen gisa, kiroletako emaitzetan)

0-5eko partziala egin zuten jokalari iruindarrek, eta 21-16 hurbildu ziren markagailuan.  Berria - Kirola   2004-12-05

Hirugarrenean lortu zuen Arratek partida haustea, 5-0eko partziala lortuta (20-15).  Berria - Kirola   2004-10-24

Sarritan pasa zaion moduan, azken laurdenean, 27-9ko partziala jasota, denboraldiko seigarren partida galdu zuen Bilbao Basketek (77-57).  Berria - Kirola   2004-01-07

4-16ko partzialarekin leitzarrak artekariak isildu zituen (10-19).  Berria - Kirola   2006-01-08

2-9 partzial bati esker zortzi puntura gerturatu zen Tau (49-41).  Berria - Kirola   2006-03-23

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ikuspegi partzial (3); zuzenketa partzial (15); zuzenketa partzial aurkeztu (11)

ilusio partziala (3); kausa partziala (4); lanaldi partziala (3)

aurkeztutako zuzenketa partzialak (5); eginiko zuzenketa partzialak (3); eguneko lanuzte partzialak (4); lanuzte partzialak (8); lanuzte partzialak egin (3); zuzenketa partzialak (33); zuzenketa partzialak aurkeztu (4); zuzenketa partzialak ere (3); zuzenketa partzialak eztabaidatu (3); zuzenketa partzialak eztabaidatzen (3)

lanaldi partzialeko (6)

zuzenketa partzialen (11); zuzenketa partzialen eztabaida (4)


partzialitate iz alderdikoitasuna. ik partzialtasun 2.

Beherantzako bidetik eman ohi da, diferentziaz, kantitatez eta partzialitatez jantzitako jainkotasunetik; baina hori guztia, antzekotasuna ere hala den bezala, arrotz eta kanpoko zaizkio Jainkoari.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 25. orr.


partzialki adlag neurri batean, zati batean.

Usaimena galdua zuten berrogeita hamasei gaixori A bitamina dosi handitan eman zitzaienean, berrogeita hamar sendatu ziren, erabat edo partzialki. Soldadu israeldarrak osoki erretiratuak ziren atzo iluntzean Tal Al-Sultan azunetik eta partzialki, aldiz, Al-Brazil, Janina eta As-Salemen auzotegietatik.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 140. orr.

Erre gabeko edo partzialki erretako erregai pixka bat botatzen dute motor gehienek ihes-hoditik.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 213. orr.

Liburu honetan partzialki jasotzen diren beste elkarrizketak Grial (1995), Elkarri (1999) eta La Femelle du Requin (2005) aldizkarietan argitaratu ziren.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 242. orr.

Eguzki eklipsea izango da bihar; partzialki ikusiko da Euskal Herrian.  Berria - Gaiak   2006-03-28

Zorraren interesak partzialki birfinantzatu ziren.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 153. orr.

Giza eskubideak ezin dira partzialki errespetatu.  Berria - Euskal Herria   2004-02-20

Jukos auziak argi utzi du 90eko pribatizazioen kapitulua oraindik itxi gabe dagoela, eta Putinek aukera baliatu dezakeela petrolio sektorea, partzialki bada ere, berriz kontrolatzeko.  Berria - Ekonomia   2004-07-11


partzialtasun 1 iz partziala denaren nolakotasuna.

"Beste" nagusiaren ordena transzendenterik ez dagoelako, bere kontingentzia eta partzialtasunean beharrezkoak ditugu hegemoniaren harremanak.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 96. orr.

2 alderdikoitasuna. ik partzialitate.

Partzialtasunez jokatu izana leporatu zion Errusiak ESKEri.  Berria - Mundua   2004-11-26

Goirizelaiak, Batasunaren izenean, Grande-Marlaska errefusatu egin zuen auzi saioaren aurretik, «partzialtasun nabarmenagatik», eta kereila aurkeztu zion Auzitegi Gorenean, prebarikazioagatik.  Berria - Euskal Herria   2006-01-18

Drogen inguruan informazio handia darabilgun arren, informazio askoren partzialtasunak kalte handia egiten digu.  Berria - Harian   2005-09-29

Baina judu israeldarren Israel Project taldeari ez zaio aski iruditu zuzendariaren partzialtasuna, eta Los Angelesko prentsaren arabera, AEBetako gizarteko judu boteretsuen laguntza lortu du taldeak akademiakoei presio egiteko  Berria - Kultura   2006-03-04


partzuer (266 agerraldi, 7 liburu eta 232 artikulutan; orobat partxuer g.er.) 1 iz partaidea; kidea.

Estaduaren aldean, beste partzuer batzu sartuak dira, Lionel Jospin sozialixtaren gobernuak bere baimena emanik duela zazpi urte.  Herria   2004-09-09

Goresmenak beraz Basaburun partaliant diren 5 partzuerrer eta seigarrenari ere, ez baita txarrena, hauien laguntzailea.  Herria   2001-04-26

Orreagako ordenako partzuer nagusi gisa ene adiskide den Vendômeko jaunaren aholkulari Aintziondo Lizentziadun jakintsuak idatzi zidalarik [...].  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 204. orr.

Alde batetik, Europa zabalduko da eta handituko, hamabost partzuerren partez izanen dira hogoita-bost, ez baita batere gauza bera!  Herria   2003-03-10

Ttipi eta handi, jendea milaka partzuer lasterraldi hortan.  Herria   2005-03-17

Bestalde Aguirre-k bazuen partzuer bat, Iriso, Idocin herritik hurbilekoa.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 133. orr.

Ortzirale aratsean, geltoki xaharrean, Pariseko orkestra nagusia, 120 musikari partzuer, Michel Plasson zuzendari.  Herria   2005-04-21

Igandean ez balitz, beste egun batez berdin zepoan hartuko naute hiruren artean, Jakes, aita eta ama hirurak partzuer nolazpait.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 138. orr.

Euskal-Herri barne hortako auzapez andana bat da gisa hortan elgarretaratu, biarnes batzu ere partzuer.  Herria   2005-05-19

2 (izenondo gisa)

Orotarat, 35 elkarte partzuer.  Herria   2004-04-22

Talde hortan 22 dantzari partzuer, denak jeinu handikoak.Urtarrila honen 3az geroztik, leku honetara ekarria da 17 nekazari partzuerrek ekoizten duten esneketa.  Herria   2001-09-06

Mozkin hau kalitate gorenekoa izan dadin oinarri eta helburutzat dauzkate Azkorriako laborari partzuerrek.  Berria - Ekonomia   2006-01-19

3 (izan aditzarekin)

Joseph Olhats diruzainak aurkeztu ditu kondu orekatuak eta orroitarazi nornahi izan ditaikela bazkide edo partzuer.  Herria   2004-03-25

Elkartea partzuer da ere "Bai Euskarari" sailean, euskararen erabilpena zabalduz joan dadin.  Herria   2003-07-31

Partzuer gara, eta ez dizut inola ere zuri dagokizun zatia ostuko.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 257. orr.

Joanden ekainean, Europa batuan partzuer diren gobernu guzien artean akomeamendu bat finkatu izan zen, arras nekez egia erran, Europa batu hori lege-nagusi batez jaunzteko  Herria   2004-09-16

4 (adizlagun gisa)

Ezkerraldean,sozialixtak prest komunixtekin eta "berdeekin" partzuer jartzeko.  Herria   2003-10-30

Horra nun beste liburu bat dena mamia argitaratu duen, hau dena frantsesez, Louis Crouzaterakasle jakintsunarekin partzuer idatzia. etxe horietan gobernuarekin partzuer sartzen ahal litazkeela enpresa batzu, gobernuak gisa guziz gehiengoa atxikiz...  Herria   2005-03-17

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

artixta partzuer (7); batzuekin partzuer (3); batzuetan partzuer (3); elkarte partzuer (4); frango partzuer (3); gobernuan partzuer (3); herri partzuer (6); herriak partzuer (4); hortan partzuer (11); hortan partzuer diren (3); koroa ere partzuer (3); partzuer dela (3); partzuer diren (6); partzuer izan (4); partzuer izanen (3); partzuer jarri (3); partzuer jarriak (4); partzuer jarririk (3); partzuer zirela (3); sozialixtekin partzuer (3); talde partzuer (3); zonbait partzuer (3)


partzuergo (orobat partxuergo g.er.) 1 iz interes berak dituzten enpresen edo erakundeen elkartea, egitasmo edo jarduera batean elkarrekin parte hartzeko.

Ondoren partzuergo eta industria erraldoien eskuetan geratu zen ikerkuntza.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 46. orr.

EADS aeroespazioko partzuergoak du Airbusen akzioen %80, eta BAE Systemsek %20.  Berria - Ekonomia   2006-01-18

Abiadura handiko 75 tren egiteko bi adjudikazio eta haien mantentze lanen kontratua lortu du Beasaingo CAFek eta Alstom konpainia frantziarrak osatutako partzuergoak Espainiako Renferekin.  Berria - Ekonomia   2004-02-25

Proiektua Pacific LGN partzuergoaren esku dago Repsol-YPF, Bristish Gas eta Panamerican Gas konpainiek osatzen dute partzuergoa.  Berria - Mundua   2004-05-28

CAF-Siemens partzuergoak irabazitakoa guztira 260 milioi euroko kontratua da trenak egin eta sei urtez haien mantentze lanak ere egiteko.  Berria - Ekonomia   2006-01-11

Beste %80 EADS European Aeronautic Defence and Space Company partzuergo europarrak du.  Berria - Harian   2005-01-19

Victor Moreno, suhiltzaileen partzuergoko bozeramaleak gorpuaren egoera ez dela ona azpimarratu zuen.  Berria - Ekonomia   2004-05-18

Iztuetak Haurreskolak Partzuergoko zentroetan izena emateko epe berri bat iragarri zuen atzo: maiatzaren 17tik 28ra.  Berria - Euskal Herria   2004-05-14

Euskal Euro Hiria deitu egitura horretan hegoaldetik barne dira: Gipuzkoako diputazioa eta Bidasoa/Txingudi Partzuergoa (Hendaia/Hondarribi/Irun); eta Baiona/Angelu/Miarritze hiri elkargoa.  Herria   2005-04-28

Udalek, diputazioek, Eusko Jaurlaritzak, mankomunitateek nahiz partzuergoek izaten dute zerikusia.  Berria - Euskal Herria   2004-10-07

Giza Genomaren Partzuergo Publikoak giza genomaren zirriborro berritua aurkeztu zuen.  Berria - Gaiak   2004-12-18

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Ordurako seme-alabok geure gain bizi ginen, bakoitza bere gisara, eta aitari erretiro ederra geratu zitzaion Ur Partzuergotik, BBK-ko pentsio plana kontatu gabe.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 125. orr.

Joan den urtarrilean Bilboko Ur Partzuergoak azpikontratatutako enpresetako 280 langilek greba mugagabea abiatu zuten.  Berria - Ekonomia   2004-06-02

Errusiako Gazprom gas partzuergoari abal bat emateko prest egon zen bere gobernua, agintea utzi baino aste batzuk lehenago.  Berria - Mundua   2006-04-04

Bizkaiko Garraio Partzuergoak egin dituen kalkuluen arabera, asko gutxituko da metrora sartzeko denbora.  Berria - Euskal Herria   2004-01-02

Aseguruen Konpentsazio Partzuergoak 7,5 milioi euro emango ditu Nafarroan eta Errioxan.  Berria - Euskal Herria   2004-09-21

ITP delakoak Gamesa eta SENERekin batera industriagintza militarraren esparruan euskal enpresa partzuergorik garrantzitsuena osatzen du etekin ikaragarriak lortzen ditu munduan zehar sufrimendua, heriotza eta sarraskia sortzeagatik.  Berria - Euskal Herria   2004-06-13

Neurri honek giza eskubideak larri urratzen dituela salatu dute Amnesty International (AI), Mugarik Gabeko Medikuak eta Italiako Elkartasun Partzuergoak (CIS).  Berria - Mundua   2004-10-05

3 partaidetza.

Bakoitzak banaka lurra edukitzea, ez partzuergoan.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 269. orr.

Anaia Josuren eskuzabaltasunak partzuergoan utzitako etxeko komunaz jabetu eta bainuontzia ur hotzez bete ondoan, [...].  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 219. orr.

Espainian teilapea, lan-kontratua, ordenamendu nazionalaren onarpena, "integrazioa", galdatzen dio, h[au] d[a], nolabait partzuergo etnikoa, tribukoa izatea.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 11. orr.

Arrakasta bekatu bat da, atentatu bat da... jendeen elkarrekikotasunarentzat, erkidetasunarentzat, partzuergoarentzat, komunitatearentzat.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 92. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

genomaren partzuergo publikoak (3); giza genomaren partzuergo (4); partzuergo gisa (3); partzuergo itun (3); partzuergo mota (3)

alerion partzuergoa sortzeko (3); partzuergoa osatzen (3); partzuergoa sortzeko (4)

bilboko ur partzuergoak (4); bizkaia ur partzuergoak (6); osatutako partzuergoak (3); ur partzuergoak (17)

ur partzuergoan (3)

ur partzuergoaren (3)

ur partzuergoari (3)

bilboko ur partzuergoko (10); bizkaia ur partzuergoko (5); garraio partzuergoko (3); haurreskolak partzuergoko (4); partzuergoko arduradunek (3); partzuergoko azpikontratetako langileek (5); partzuergoko langile (5); partzuergoko lehendakari (3); suhiltzaileen partzuergoko (8); ur partzuergoko (27); ur partzuergoko azpikontratetako (7)


partzuerka adlag partaidetzan.

Saldumbehere, Errekarborde eta aitaxi zenak zaldiak partzuerka zituzten.  Herria   2005-04-28


partzuertasun (corpusean partxortasun soilik) iz partzuergoa.

Herria partxortasunean sar arazi bertze herriekin gaurko problemen hobeki zuzentzeko  Herria   2001-03-01


partzuner iz partaidea.

Badakizu erakunde, elkarte, elkargo, eliz, kofradia, baltsa, baldarna eta antzekoen parteliant, partzuner eta urdezkariak oro, egon nahi-beharreko denak aizu.  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 44. orr.


pasa1 ik pasatu.

pasa2
1 adlag (kopuruekin) baino gehiago. ik pasatxo; pasaxe.

Azkenean beraz, libratu dutuzte Christian Chesnot eta Georges Malbrunot bi frantses berriketariak, lau hilabete pasa bahituak atxikirik Irakian.  Herria   2004-12-30

Lau ehun urte pasa iraun du, 1820-a arte.  Herria   2001-07-05

Frantziako iraultzaz geroztik, bi mende pasa, lehen aldia da apez-formakuntza-lekurik gabe girela Baionako eliz-barrutian.  Herria   2005-05-19

Gregorio Marañonetik Carabanchel ospitalera eraman ninduten eta hilabete pasa egin nuen ohetik jaikitzeko gauza ez nintzela Ohartu ginen bazela metra bat pasa goratasuneko murru bat, errondan altxatua.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 38. orr.

Zazpi milioi euro pasa banatu ditu departamenduko batzorde iraunkorrak urri hastapeneko bilkuran.  Herria   2004-10-14

Hasten da orduan 1914-eko gerla, lau urte pasa iraunen duena, sekulako desmasiak eginez erresuma guzietan.  Herria   2004-07-05

Aurten jaz baino diru gehiago bildua izan da, 98 miliun euro pasa.  Herria   2004-12-09

Oren bat eta hamar pasa partidak.  Herria   2005-02-10

Peñak ere badira, hirurogei bat pasa, eta haien artean erdia baino gehiagok izena euskalduna dute.  Herria   2003-08-07

2 iz (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa) ik pasada.

Baina ulertzen nekezena zoriontsuaren heriotza da, bizi-pasaren azkena.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 130. orr.

Nahiz eta edozein gizatalderi nonbaitetik etorri behar zaizkion aurrekariak, pentsatzekoa da Donostiak ere, gizarte orok bezala, izan dituela historian zehar festari, atsegin-pasari eta atsedenaldiari eskainitako tarteak. bere senarra idazkariorde zen garaia gogoratzen zuen, familia osoa uda pasa Donibane Lohitzunera joaten zenekoa.  Askoren artean   «Rataplan» - 10. orr.

3 jo eta pasa ik jo 43.
4 orri-pasa ik orri 12.
5 pasa egin

Hamaika mila plaza pasa eginak gaude gaudeneko, denboraren probaleku berrizahartuan, galtzaileen arteko dema alferrikakoan.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 75. orr.

Bigarrenez ere pasa egin zuen, ezker paretara aterata hori, eta Irujori besoak altxarazi zikion; ligaxkako lehenengo puntua Iberora joan da.  Berria - Kirola   2004-04-25

Sacyr, Gamesa, Indra eta Sogecablek %2na pasa egin zuten gora, baina Santander (%0,91) eta Edurnezuri (%0,75) erraldoiak izan ziren noski igoeren eragile nagusiak.  Berria - Ekonomia   2006-03-14

Urria, usoek beren pasa egiteko aukeratzen duten hilea, batzuen ustez urritasunarekin lotua.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 40. orr.

Gainera, denbora guzti horretan, bere bide bera egiten ari den jendearekin topatuko da, atzetik etorri eta pasa egiten duten bikote gazteekin edo bidearen ertzean atsedena hartzen ari den familiaren batekin  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 48. orr.

6 pasa eta pasa egin

Eskuak pasa eta pasa egin ditu aurpegitik, krema ondo zabaltze aldera.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 33. orr.

Jon supazter ondoko horma zatia ukitzen hasi da, harrietatik eskua pasa eta pasa eginez.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 135. orr.

Orain, berriz, gero eta gehiagotan jartzen da telebistaren aurrean, kate batetik bestera pasa eta pasa egiten, zaping zoroan.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 43. orr.

7 pasa-pasa eginda erabat pasatuta.

Natxo atzera makurtu eta laguna iratzartzen saiatu da, nahiz eta, egia esan, pasa-pasa eginda ikusi, amnistiaren aldeko pankarta baino kolgatuago.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 17. orr.

-Yolo Hendrixtownera etortzen hasi zenean, pasa-pasa eginda ibiltzen zen, izugarri!  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 215. orr.

8 pasako adlag

Gainontzeko ia guztia %1na pasako galerak izan ziren (SCH, BBVA eta Edurnezuri), Moviles ipotxaren kasuan %2 pasakoak izan zirelarik.  Berria - Ekonomia   2004-01-27

Markatik pasakoa da kiratsa.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 69. orr.

Larritik pasakoa, informazio mozkorraldi honetan, besteek emango ez dutena emateko lasterketa ero horretan, ez direlako kazetaritzaren oinarrizko arauak errespetatu, morboa gailendu zaigulako, oka egiterainoko informazioa eman delako.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 57. orr.

9 pasatsu ik pasatsu.
10 pasatxo ik pasatxo.

pasabide 1 iz igarobidea. ik pasagune; pasaleku.

Mugimendua ikusten dut pasabide eta kurutzebide guzietan, funtzionario eta preso-langileak, auxi-ak, harathunatka, xinaurri langileak iduri.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 104. orr.

Kaleko plakan "Cardinet pasabidea" jartzen zuen, eta ez "Cardinet kale itsua".  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 51. orr.

Zaingelen aurrean, pasabidearen alde bietan, horma bat zegoen, metro erdikoa; zaingelak hiru metrokoak ziren luze-zabalean. ehen, komentuetako egongela edo pasabide guztietan aholku batzuk letra larriz idazten ziren horma paretetan.  Elizen arteko biblia   Ez 40,12

Pasabidea erdi ilun zegoen eta pixa usaina erraz sartzen zen sudurzuloetatik.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 168. orr.

-Ezin da pasabide hauetatik sartu -esan zion Harryk bizkor-.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 163. orr.

Ate-leihoetatik elurra kendu beharra izan zen, pasabide bat ebaki eta maila batzuk egin.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 280. orr.

Ibiltokirako pasabide hertsi eta hetsi hori lehen egunetik zirkuetako lehoien pasabideari parekatu dut.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 43. orr.

Pasabideak aurrera eta aurrera jarraitzen zuen; Honeydukesera zihoana bezain luzea ematen zuen, gutxienez.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 272. orr.

Artzainaren etxe parean ibi moduko bat zegoen, eta harri zapalekin egindako pasabide bat.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 220. orr.

Herenegun eroritako gangaren zatiak hegazkinetara joateko pasabide bat harrapatu zuen azpian.  Berria - Mundua   2004-05-25

Harantz-honantz ibili nintzen, txunditurik, jainko baten gela topatu izan banu bezala, zutabe arin edo astunek eusten zieten areto haietan zehar, pasabide argitara zabaldu haietan.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 135. orr.

Hala aritenoide bien artean bakarrik gelditzen da airea igarotzeko pasabidea.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 94. orr.

Irati ibaiarentzat pasabidea izan beharko luke hormak, 500 metroko mailan.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 176. orr.

Institutuko gela txikiagoa zen, erdian pasabide bat zuela eta alde banatan lau-bost mahai, elkarri erantsita.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 85. orr.

Ohatze handiaren eta metalezko paretaren arteko pasabide estua ibiltoki eginik, ate hertsiaren ondoraino desfilatu zen, ohe gainetik begiesten nuen bitartean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 368. orr.

Aurrera egin zuen pasabidean barna.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 114. orr.

Ate bat bultzatu zuen, pasabidearen amaieran.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 65. orr.

Hegoaldeko gelen azpian, pasabidearen muturrean, sarrera bat zegoen.  Elizen arteko biblia   Ez 42,12

Bi ibiltarien oinek pasabidea zapaldu orduko zabuka hasi dira, eta bi aldeetako kableei oratu behar izan diete.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 50. orr.

2 (izenondoekin)

Ezusteak pasabide ilunaren erdian geldiarazi du.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 76. orr.

Tartean, pasabide zabal bat.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 89. orr.

Amsterdamen ez zuen inolako zalantzarik izan pasabide estu batetik igarotzerakoan txalupa batera sartzeko.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 214. orr.

Lurrezko pasabide estu-estu eta apal batean zegoela ikusi zuen. zelai horien artean pasabide arriskutsu bat ireki behar izan zuela, beti alboan zeraman arraunarekin.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 160. orr.

Pasabide bihurri eta nahasi haiek hutsik zeuden.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 185. orr.

Pasabide biradunetan, animaliek ez omen dute ikusten arrapalaren beste muturrean dagoena ia bertaraino iritsi arte.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 270. orr.

Behin batez, funtzionario mezularia, borreroari hil-aginduak ekartzen zizkiona, Ministerioko pasabide infinituetan galdu zen, eta ez zen beraz hil-agindua garaiz iritsi.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 71. orr.

Pasabide gaizki argituak, eskailerak, ataka eta berriz kalean, lanbropean.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 13. orr.

Paretak berinezkoak, moketa grisezko pasabide luze luzeak...  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 54. orr.

Oinezkoen pasabide egurrezkoa utzi eta nasa bukaeraraino joan da.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 32. orr.

3 (izenlagunekin)

Berehala arkupeko pasabide bat izan zuten aurrean.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 68. orr.

Elgar kurutzatzen diren lurpeko pasabide ilun horiek josta leku hautak direla eta, kukuka aritzeko, Zubi altxagarria jasota, zangaren gainetiko pasabide bihurtzen zenean, Loiolara abiatzen ginen, eta Astigarragara, eta Igeldora.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 40. orr.

Isilpeko pasabide bat erabili zenutela onartu izan bazenio, galdera gehiago etorriko ziren atzetik.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 188. orr.

Pertsiar Golkoa funtsezko pasabidea da petroliontzi askorentzat.  Berria - Ekonomia   2006-04-12

Hegazkineratzeko pasabideetako azpikontratetako langileak.  Berria - Ekonomia   2004-02-13

Pertsiar Golkoa funtsezko pasabidea da petroliontzi askorentzat.  Berria - Ekonomia   2006-04-12

Pirinioetako pasabideak askoz ere altuagoak ziren, jendeak ez zuen esperientziarik elurretan, eta zailagoa zen mugalariak topatzea ere.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 341. orr.

4 irud/hed

Hala aritenoide bien artean bakarrik gelditzen da airea igarotzeko pasabidea. ain zuzen ere, bokalei bokaltasuna ematen diena airearen pasabide irekia da.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 94. orr.

Segurtasun osoz jakin zuen une hartan ahoa tapatuz gero bertan hilik geldituko zela, sentitzen baitzuen eztarriko pasabide oro oztopatzen zizkiola emozio hark.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 143. orr.

Nire garaipenaz segur, izter arteko pasabide heze anarteraino ahantzia esploratzera abiatu nintzen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 172. orr.

Bizitza hau lurralde mitiko hartarako pasabide dela.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 12. orr.

Hori erdiesteko gauza al zen gorputza, edo adimena, garuneko pasabide korapilatsuetan fin-fin elkartuz?  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 54. orr.

Konbertsio/deskonbertsioak "pasabide" uneak dira.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 98. orr.

Historia hori ahurretik ganbilera, barnetik kanpora (ukimenetik ikusmenera), egoera psikologiko "huts" batetik "betetasunaren" atzematerako pasabide gisa harturik.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 132. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Hegaztietatik eratorritako produktuak Israeldik Gazarako muga pasabidean blokeatzea erabaki zuen Palestinako Aginte Nazionalak.  Berria - Gaiak   2006-03-18

Karniko merkataritza pasabidea Israel eta Gaza artean luzaroan ixteak Gaza krisi humanitarioan utzi duela.  Berria - Mundua   2006-04-06

Sudur-zulo bakoitzaren atzeko aire-pasabidean dagoen bihurgune estuak eragiten du, neurri batean, arazoa.Gau hartan olatuak harro zebiltzan itsas pasabide honetan.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 258. orr.

Berdin hartzen zuten atseden parke baten sarreran edo zebra-pasabide mortuen erdian.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 85. orr.

Azpi-pasabide batetik iritsi ginen bertako eliza karratura.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 207. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

arteko pasabide (7); etxeko pasabide (3); gazteluko pasabide (3); lurpeko pasabide (3); pasabide bihurri (3); pasabide estu (11); pasabide estu batetik (3); pasabide estua (4); pasabide estuan (4); pasabide ezkutu (3); pasabide hertsi (3); pasabide hutsak (3); pasabide ilun (3); pasabide ilunean (4); pasabide luze (5)

lehoien pasabidea (4); pasabidea zeharkatu (5); rafako pasabidea (5)

animalientzako pasabideak (3)

arteko pasabidean (3); biriatuko pasabidean (4); muga pasabidean (4); pasabidean aurrera (7); pasabidean barrena (4)

cardinet pasabidearen (5); pasabidearen beste aldean (3); pasabidearen bukaeran (5); pasabidearen hondoan (3)

arteko pasabideetan (4); pasabideetan barrena (4)

cardinet pasabideko (3)

gaineko pasabidera (3)

pasabidetik barna (3)


pasabidetxo iz pasabide txikia.

Nola edo hala taberna erdibitzen duen pasabidetxoraino heltzen dira, apurka, Siñisten dot euren gezurretan...  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 88. orr.

Pub osoa ibili zuen bazter batean, komunetarako bidean osatzen zen pasabidetxoan, Maddalen ikusi zuen arte.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 163. orr.


pasada (55 agerraldi, 36 liburu eta 10 artikulutan; orobat pasara 30 agerraldi, 14 liburu eta 10 artikulutan, eta paxara g.er.) 1 iz pasaldia.

Garbigailuan sartu nituen denak; gero konturatu nintzen nire kamixeta hartan ere bazela tantoren bat, eta eskuz eman nion pasada bat harrikoan, ri-rau.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 152. orr.

Lan handiena goizez egiten dugu, nik edo gure neskame Mariluzek: aita altxatu, garbitu, etxeko pasada egin, bazkaria eman...  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 132. orr.

Barran geratu baino lehen, pasada azkarra egin zuen kafetegitik, baina ez zuen inor ezagunik aurkitu.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 131. orr.

Beti horixe gustatzen zaigu: afaldu eta pixka bat mahaian egon, kontu batzuk esanez; eguneko pasada egin eta ohera joatea.  Berria - Euskal Herria   2004-08-15

Hara heldu nintzenean, jostailua alura hurbildu nuen "pipitatxoa" (hala deitzea gustatzen zait nire klitorisari) xerkatuz, hau pottolo eta gorri jarri zitzaidan lehenengo pasadan.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 101. orr.

ik beherago 5.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Gehiago oraindik kamioien pasara handitzen denean.  Berria - Euskal Herria   2006-02-24

2 (hitz elkartuen bigarren osagai gisa)

Erromatar honek ere bere diruaren kezka zuen, are kezka handiagoa Beshirrek baino, eta ez zuen asmorik lan-pasada nardagarri hura debalde jasateko.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 188. orr.

Aita Tontonek ama Gabyri: "ohe-pasara bakoitzean umegorri bat egiten didan".  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 258. orr.

Afari eder bat eta larru-paxara bat putetxean.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 164. orr.

Laurogeitaka urte (eta gehiago, segurutik) iraun dezakeen bizi-pasaren ondoren, zer egiten du zoriontsuak?  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 130. orr.

Heldulekutik hartu zuen, zapiari tutu eginez larakoak garbitu zituen, ama batek umearen belarri eta sudur zuloak garbitzen dituen bezala; gero garbi pasada bat egin zuen aurrealdean, beste pasada berdina atzealdean eta atsedenik hartu gabe, heldulekutik askatu gabe, igurtzialdi bat aurrealdetik eta beste bat atzeralditik.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 57. orr.

Garbitu pasada eman zion aurpegiari eta jantzi, alkatearentzat lan egiten zuenetan bezala, galtzak gorri eta atorra berde, edota atorra gorri eta galtzak berde.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 181. orr.

Bertara heldu, eta barra aldeko aurpegi gorrituei ikusi-pasara azkarra eman die.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 7. orr.

Behar du Dylanek lasaialdi bat, sendatu-pasara bat, eta Yoloren aitari ongi etorriko zaio konpainia, laguntza.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 143. orr.

Artikuluak irakurketa norabide bakarra du, taldekako suizidioez ohartarazi nahi da, eta gain pasadaz irakurriz gero, hor duzu heriotzen arduraduna ere: sarea.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 202. orr.

3 adkor logikoa edo normala dena gainditzen duen gauza.

Ez duk igual, batzuetan ez nauk kontrolatzen, baina pasada bat iruditu zaidak hik esandakoa...  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 296. orr.

Atzokoa, beharbada, pasada bat izan zen.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 155. orr.

Horrelakorik berriro ez, pasada gehiagorik ez.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 161. orr.

Ikuspegi izugarri polita zegoen: eguzkia sartzen, eta Baltoroko bailara osoan haren itzala proiektatzen; pasada bat.  Berria - Kirola   2004-08-03

-Pasada bat, Mikel.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 158. orr.

4 jipoialdia.

Autoa arakatzean, paperak aurkitu zizkioten eta pasada ederra eman zioten.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 185. orr.

Banekien Marrok, han harrapatuz gero, pasada on bat emango zidala, onenean; izan ere, ziur nengoen Marro gauza zela norbait aienarazteko, gehiago ez agertzeko moduan; halako irudi beltza genuen auzoko haurrok pertsonaia beldurgarri hartaz.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 17. orr.

-Sekulako pasara eman diet -esan zidan, aurpegia gorri-gorri eta artean arnasestuka.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 169. orr.

Etxeko nagusiak, badaezpada ere, berriro itzultzeko gogoak gorputzetik kentzeko izugarrizko pasada eman zion.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 247. orr.

-Tropikoak [...] pasada ederra ematen omen ziok gorputzari.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 87. orr.

Valentziak asteazkenean Kopan hartutako pasada mesedegarria izan daiteke.  Berria - Kirola   2004-01-25

5 pasadan adlag bidez, iragaitzaz.

Han pasadan zen moja batek, nire biraoa entzunda, nigatik errezatuko duela agindu dit.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 136. orr.

Handik pasadan zen eskeko batek gertatukoa ikusirik, arriskuak arrisku ibaira jauzi egin eta haurra salbatu zuen.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 72. orr.

Pasadan ohartu zen gizonaren ilajean xerlo horiak bazeudela.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 161. orr.

Zergatik ditut horrelako pentsamenduak, pasadan bada ere?  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 116. orr.

Gainera, pasadan bururatu zitzaion etorkizunerako onuragarri suerta zekiokeela gezurra.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 183. orr.

Ia ezer jan gabe nengoen azken hogei orduetan, baina aitak pasadan bezala aipatutako beste atentatuak jateko gogoa kendu zidan derrepentean.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 144. orr.

6 pasadaz adlag pasadan.

Behin baino ez diat ikusi, eta pasadaz.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 170. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pasada bat (9); pasada ederra (3); pasada eman (5)


pasadatxo iz pasada laburra.

Hamar minutu barru edo neu ere jantoki-bagoira joango nintzela erabakirik, pasadatxo bat ematen hasi nintzen egunkariari.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 197. orr.

Hemingwayren begirada eraman ezinez [...] pasadatxo bat eman diot Corriere egunkariari.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 21. orr.


pasadizo (orobat pasadizu g.er.) 1 iz gertaera.

Sutondoan ematen zituzten orduak, berriketan eta kontu-kontari, hainbat pasadizo eta abentura kontatuz.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 108. orr.

Hankapalo saiatu zen, ohi zuen moduan, pasadizo eta izkirimirien bitartez giroa alaitzen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 106. orr.

Txistea izan ala pasadizo benetakoa, eskuinak aukera zuen guztietan alderatzen zituen Agnelli eta Togliatti, komunista barregarri uzteko.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 31. orr.

Hamaika izen eta pasadizo atera dira solasaren harian.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 57. orr.

Antzeko pasadizo bat gertatu zitzaion Celle di Cortonan.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 335. orr.

Sukaldean zegoen neska bat, pasadizo hura aditzean, algara zoliekin hasi zen barrez.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 139. orr.

Pasadizo batekin hasiko naiz Realean azkenaldian harrobia zenbat lantzen den ikusteko.  Berria - Kirola   2004-01-27

Lazkao Txiki protagonista duen pasadizo bat ere ekarriko dugu hona.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 233. orr.

Ezaguna da Manuel Uztapideren pasadizo hura.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 46. orr.

Lumiere anaiek 1895ean zinematografoa sortu eta Parisko milaka pasadizo filmatu zituzten.  Berria - Kultura   2004-05-25

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Intuizio jenialez, pasadizo bitxiz eta boutadez josia izaten zen beti haren jardun itxuraz inprobisatua. Kontaiozu Petuniari amerikar iturginei buruzko pasadizo xelebre hura, Mason jauna, irrikaz dago entzuteko...  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 50. orr.

Laguntza baitut, zeren Peterrek behin baino gehiagotan laguntzen baitit pasadizo txar bat baino gehiago ahazten.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 251. orr.

Ohi denez, tradizioak pasadizo sinesgaitz samarrak erantsi zizkion abentura honi, suaren proba esate baterako.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 986. orr.

"Komunismo" hitzak iraganeko pasadizo beldurgarri baina labur eta itxuraz garrantzirik gabeko zerbait adierazten zuen, jada itzalita zegoen "Historiaren" sumendiaren azken erupziotzat hartzen zena.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 356. orr.

Gauza eta pasadizo zailenetako laguntzailea da Rita, bestela ezin konpondu diren arazoena.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 207. orr.

Pasadizo barregarriren bat ere gertatu zen, dena den.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 230. orr.

Zilegi bekit pasadizo bakarren batzuk kontatzea.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 384. orr.

Pio Barojak nonbait kontatua du bere gaztaroko pasadizo bat, niri beti hunkigarria iruditu zaidana.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 75. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Martinek eta Bautistak barre egin zuten, eta baserritarrak istorio eta pasadizo sail bat kontatu zuen.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 137. orr.

Boloniako nire lankideak badu berdekeriazko pasadizo-sorta etengabe eguneratu bat, eta maratz-maratz errepasatzen du, buletin teknikoekin batera, hirian eta eskualdean barrena bisita-jiran ekin aurretik.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 254. orr.

Ez dago korapilo edo argumentu jarraiturik: pasadizo pilaketaz egiten du aurrera.  Itziar Otegi   «Axenario» - Jules Renard, 2006 - 11. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bizitzako pasadizo (4); gertatutako pasadizo (5); hainbat pasadizo (14); pasadizo barregarriak (3); pasadizo bat kontatu (4); pasadizo bat kontatuko (3); pasadizo bitxi (6); pasadizo gogoangarri (3); pasadizo xelebre (3)

pasadizoa kontatu (6); pasadizoa kontatzen (3)

pasadizoak kontatzeko (3); pasadizoak kontatzen (10)

pasadizoen berri (5)


pasadizu ik pasadizo.

pasadoble ik pasodoble.

pasaera 1 iz pasatzea.

Orduan Bide Berdea zabalduko duk berriro; Erregearen mezulariak iparraldetik etorriko dituk; etengabeko pasaera egongo duk; izaki gaiztoak populatu gabeko eskualdeetatik botako ditik.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 341. orr.

Mahaian eseri zarenean, segundoz segundo ikusten duzu zenbat edan duzun, eta baso hustuen kopurutik igartzen diozu denboraren pasaerari.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 12. orr.

Neskek berehala altxatzen zituzten begiak txaluparen pasaerari begira.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 69. orr.

La Mercedeko zubian geratu zen ibaiaren pasaerari so.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 115. orr.

Bai, kapitain eta arrantzaleentzako ostatu bat, pasaerako hotel bat, halako Restop bat itsas errepide baten alboan.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 122. orr.

Halaber ate ondoetan, brontzezko irudiek agurtzaileen pasaerako igurtziarekin mehetuz doazkien eskuinak erakusten dituzte.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 49. orr.

2 pasabidea.

Sokategi hau pasaera luze bat da, eta sokategi ederra.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 128. orr.

Pasaeran edo zubian garenez, beste askok, beste aldeari begiratuko diote, izutuz neguarekin.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 450. orr.

3 pasea.

Dagokien sasoian, galeperrek, usapalek, eper mototxuriek, lurra mokoka bahetzen duten oilagorrek eta pasaerako beste hegazti batzuek zeharkatzen dituzte aireak.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 22. orr.

4 pasaeran (orobat pasakeran g.er.) adlag pasatzean.

Erdeinuz begiratu nion pasaeran.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 17. orr.

Neonezko iragarki eta seinale handiek zirrara egiten zioten, eta jakin-mina sortzen; pasaeran letrak identifikatzea ere gustatzen zitzaion.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 128. orr.

Bere amonaren lagunek aldiz, esan zuen, pasaeran diskrezioz kirika eginez, sekulako lanak hartzen zituzten.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 19. orr.

Nik oso gutxitan ikusia nuen, pasaeran.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 104. orr.

Gurdi zahar baten azpian ezkutatuta, galgo gizajoak taldearen pasaerari jarraitu zion begiradarekin, patuari izu begiekin begira.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 57. orr.

· Pasatuko da mutikoa, pasatuko da ama eta, neska pasakeran, irristatu, oreka galdu eta maleta uretara eroriko zaio.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 181. orr.

Liburukia hartu eta orriak pasakeran, Markosen araberako Ebanjelioaren hasieran ireki zuten Espinosaren hatzek.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 195. orr.

5 (leku atzizkien eskuinean)

13aren ondotik pasaeran, Academia Elejoste-ren plaka topatu dut.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 94. orr.

Hemendik pasaeran nenbilen eta...  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 19. orr.

Albotik pasaeran sumatzen zuen guztiaren igorle moduko bat izango zen, baina esperientzia horiek ez zuten bera batere aldatu edo elikatuko.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 214. orr.

Gereziondoen azpitik pasaeran, irrikaz begiratzen genien behitik goiti.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 218. orr.

Sotoko eskailburuan edukitzen genuen pulpa edo errejiloia, eta hartatik botatzen puska bat, pazian egositako arbi, erramolatxa, patatazal, azaosto, sagartxar edo zena zelakoari, zerritegira pasaeran.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 25. orr.


pasaezin izond ezin pasa daitekeena. ik igaroezin.

Beste bostehun metro neurtu zituen: pasaezineko erreka zen, hain baitziren handiak urak; erreka hura ezin nuen igerian baizik pasatu.  Elizen arteko biblia   Ez 47,5


pasagailu
1 denbora pasagailu iz ipar denbora-pasa. ik pasagarri 3.

Amatxi Koxepak badaki oraingo gazteek badituztela beren denbora pasagailuak.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 31. orr.

Joko hori errexa zen ikasteko, baina denbora pasagailu ona, noiztenka begia atxikiz artaldeari eta etor zitekeen pizti edo basabereari.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 104. orr.

Hunen erakaspena, bizi sanoa, denbora pasagailu garbiekin, jukutriarik eta diruzko disimularik gabea.  Herria   2005-07-14


pasagailutto iz adkor denbora pasagailua.

Garaziko jende haizinatuek denbora pasagailutto batzu behar astelehenetan.  Herria   2005-05-05


pasagaitz izond pasatzen zaila. irud/hed

Calderonen obra pasagaitza aurkezteko manera ere aipatu behar dugu, modernitatearen aldeko nolabaiteko hautua egin delako, gaurko janzkerak eta musikak erabiliz eta zenbait keinu alproja edo ganberro tartekatuz ikusleenganako hurbiltasuna lortu nahian.  Berria - Kultura   2004-11-30

Mendebaldeko ikuspegitik ekialde urruneko kultura liluragarria izateaz gain, hermetikoa ere bada eta Mishimaren figura nahiko pasagaitza egiten zaigu,  Berria - Kultura   2004-02-08


pasagarri 1 izond irud/hed pasatzeko modukoa.

Aitortu behar dut pasagarriagoa egin zaidala taldearen umore zakarra, batez ere emanaldiaren erdialdetik aurrera.  Berria - Kultura   2004-05-09

Nik ez dakit bertsio hauetan non geratu ote den Shakespeareren lirismo sakona, berba bakoitzaren hautaketa delikatuan igarri beharko zena eta pasagarriagoak bihurtzen dituena gaurko denboretan lekuz kanpo dirudiena.  Berria - Kultura   2006-03-07

2 irud/hed bizigaia.

-Ez diot nik, Santxo -Don Kijotek berriz- zaldun ibiltariak horretara behartuak daudenik, fruta lehor ez beste ezer jatera; baizik-eta haien pasagarria gehien-gehienean horixe izango zela, eta zelaietan barrena bildutako belarren batzuk; ezagutzen baitzituzten, eta nik ere bai.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 44. orr.

3 denbora-pasagarri iz denbora-pasa.

-Jainkoak lagun dagidala! -apaizak oihuka- hemen haatik hori Tirante Zuri hori! emadazu honantz, aitakide; hortxe aurkitu dudala baiteritzot pozgarrien gordailua eta denbora-pasagarrien meatze.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 30. orr.


pasagia ik pasaia.

pasagune 1 iz pasatzeko gunea. ik igarogune; pasabide; pasaleku.

-Hemendik goiti, gizonak aldizkatuko dira mendietako pasaguneen kontrolatzeko eta kantonamendu guzietan zainketa talde bat osatua izanen da.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 63. orr.

Gaza iparraldea, horrenbestez, erabat hartuta dago, eta Eretzeko pasagunea moztuta.  Berria - Mundua   2004-09-10

Lamothe plaza ez dela pasagune bat, baizik eta ondoko Kintau plazarekin Angelu mineko bizigune bat.  Herria   2005-07-14

Hiriko alde zaharrak dituen pasagune estuetan.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 78. orr.

Gora eta gora, kizkurra eta bihurria sugegorrien antzera, harkaitz bertikalean zehar pasagunea urratuz.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 75. orr.

Gainsolairu batera goiti egiten zuten eskailera metalezko batzuk ezker aldean eta ate handia aitzinean, gai berekoa, bertze norabaiteko pasagune.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 350. orr.

Haientzako propio egindako pasagunetik igaro ziren guztiak, oinez, Hollywoodeko izarren moduan.  Berria - Euskal Herria   2004-11-09

Bi gazte horiek dira ostiralean Salamancako trenbideko pasagune batean gertatu zen istripuan bizirik atera ziren bakarrak.  Berria - Euskal Herria   2004-04-11

Bihurguneetan edo pasaguneetara hurbiltzean, makinistak motel eta arduratsu jotzen zuen turuta, norbait harrapatzeko beldurrez.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 101. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Lau auto-ilara trenbide-pasagunean zain.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 301. orr.

Praderako trenbide pasagune automatizatuan gertatu zen istripua.  Berria - Euskal Herria   2004-01-09

Kolorezko erreprodukzio bat zen, trenbide-pasagune bat ageri zuena.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 59. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

trenbide pasagune (4)


pasahitz (15 agerraldi, 4 liburu eta 2 artikulutan; orobat pasa-hitz 26 agerraldi, 5 liburu eta artikulu 1ean; Euskaltzaindiaren Hiztegian, pasahitz agertzen da) 1 iz kontrolgune batean, igarotzeko, esan behar den hitza.

Pippinen ospe ona nabarmen handitu zen Bergilen begietara, izena eta pasahitza esan ondoren, zaindariak agurtu eta pasatzen utzi baitzion. Bederatzietan jaso zuten agindua, buruzagiek emandako pasahitza edo Euzkadiko Gobernuak emandako pasaportea zutenak ontziratzen hasteko.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 43. orr.

2 ordenagailu baten sartzeko behar den kodigoa.

Aurten, lehenengo aldiz, Ogasunak norberari buruz duen informazioa ezagutu ahal izango da, pasahitz batekin.  Berria - Ekonomia   2004-04-08

Pasahitz arruntak saihestu behar dira eta ez da mezurik utzi behar post-it direlakoetan, esaterako.  Berria - Gaiak   2004-11-04

Ez zekiten ikasturte berriko pasahitza, artean ez baitziren egon Gryffindorreko prefektu batekin.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 73. orr.

"Jaso" sakatu nuen, eta bilatzailea pasahitza bidaltzen hasi zen, tarra-tarra, konputagailuak kexu egiten zuela.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 120. orr.


pasai ik pasaia.

pasaia (orobat pasai g.er. eta pasagia g.er.) 1 iz ipar pasabidea, pasagunea.

Pasaia idekitzen didate, zaintzaleak bi lerrotan emanez, hitzik erran gabe, baina ulertzen dut hori dela ene zelda.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 27. orr.

Horrela, bazter haietatik iragaiten ziren alemanak ez ziren ohartzen ote eremu handien erdian segeretuzko pasaia bat bazela.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 21. orr.

Promenade erraiten dit, xutitu eta ateratzera noa baina zaintzaleak pasaia hesten dit.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 38. orr.

Sophie, gisa guziz, ez da ohartu pasaia horrek Txominen baitan sortu duen emozioaz eta herio zelaiko azken hilabeteei buruz galderen pausatzen segitzen du.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 198. orr.

Lertxun pasai handi bat izan omen da ere.  Herria   2003-10-23

Aitzina noa, pasaia den tokitik, eta hesia hesten da ene gibeletik.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 39. orr.

Hortako badituzte murru hortan pasaia batzu utzi beharrak, 41 pasaia orotara.  Herria   2003-08-07

Eretz eta Cisjordanian Gazako pasaia hartan eta Cisjordaniako lur haietan lanak dituzte denek ere.  Herria   2003-06-12

Horko olatu nasaiak, itsasotik zenbeit kilometretan dire eta pasaia libro utzi behar zen untzi kozkorrak olateietaraino heltzeko...  Herria   2005-02-24

2 (hitz elkartuetan)

Familia batek galde egin daut jakin araztea, nola laborantzako bide pasaia bat hetsia izan den eta jende hauk ez dutela pasaiarik beren pentzerat joaiteko.  Herria   2003-03-06

Ur pasaiak ezarriak izan dira bide azpian eta arroilak garbituak.  Herria   2004-07-01

3 hegaztien mintzatuz, pasea.

Tiroak entzuten dira, nola urtso sasoinean pasaia haundiak badirelarik.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 203. orr.

Orreagako lepoa betidanik ezagutua zen, uso pasaia famatu bezala, oraiko gisa.  Herria   2004-02-05

Urtxo pasaiak aldiz askoz apaldu dira: 840.000 urtxo aurten (jaz, 1.140.000).  Herria   2003-12-04

4 pasatzea, iragaitza. ik pasaldi.

Ardiak bidean lerroan zebiltzan gero, autoen pasaiak trabatuz.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 21. orr.

A-63an autoen pasaia ere gelditu zuten, gidariak Donibane Lohizuneko iparraldean ateraraziz.  Berria - Euskal Herria   2004-02-29

Senperera heltzean, bidaiarien pasaiak kontrolatzen eta haien orgak bai puskak miatzen zituzten Guardia Nazionaleko soldadu saldoa topatu zuten.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 69. orr.

Orok nahi dugula bakean iragan, lur huntako pasaia.  Herria   2002-10-31

Inguruko herrietako gisa gripak pasaia on bat egin du hemen ere, anhitz jende hunkiturik izan da.  Herria   2005-02-10

Kontseiluak ez du onartu Joseph Aguerre-ren galdea: Herriko lur batzuen alokatzea Bizkarluze mendian, Itsasuko kabalen alha leku eta pasaian direlakotz.  Herria   2001-07-12

Hala da udan, pasaiako jende harek etzuela beti [pilota] jokoa ezagutzen.  Herria   2005-10-20

Medium bat bezala ikusten dut ene burua, pasaiako txori bat banintz bezala, migratzailea.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 151. orr.

Pasaiako xoriek eta ainitz mamutxek beren usaiak aldatzen hasiak dituzte, zenbait badira berantegi heltzen direnak bere sasoinean kafiren egiteko.  Herria   2004-01-15

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Eta pagatoki bat ezarriko omen da, kamiun pasaia mugatzeko gisan.  Herria   2005-02-24

Egunoroz 10.500 auto edo kamiun pasaiaren menturarekin.  Herria   2005-02-24

Beherapenean gaude, aroa ezti, ona orokorki, euri pasaia batzuekin.  Herria   2005-10-20

Goizean ohi bezala: karrika pasaia, bertsulariekin, Mixel Xalbador, Jean Louis Laka eta Fermin Mihura, Arrola, Space Banako, Ziganteak eta Larrain dantza  Herria   2003-04-17

6 bidai txartela.

Hala da ze, esana zidaten beste dena, zera, pasaia merkeagoarena, behin ontzian klasez aldatzearena, tratu bereziena, e.a., e.a., den-dena...  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 261. orr.


pasaiant 1 iz bidaiari; turista.

Boeing 737aireko bat suntsitu da Afganistanen 104 pasaiant zakarzkielarik asko naziotakoak Kabul inguruetan.  Herria   2005-02-10

Hango pasaiantetarik badira 301 salbatuak edo bederen aurkituak, baina erran dutenaren arabera, ba omen litazke 200 bat bederen desagertuak.  Herria   2004-02-05

Indonesian islamistak jazarri zaizkote turismo guneetan berriz ere Bali bakantza tokian hoteletako pasaianteri bonbak jauzaraziz duela hiru urte bezala.  Herria   2005-10-06

Eguna ere lanik gabekoa baitzuten ainitzek baziren kanpotiar eta pasaiantak ere tokikoen artean.  Herria   2001-05-10

2 (adizlagun gisa)

Kuba herrian, Ameriketan bere bidetik baztertu zuten 35 bidaiari pasaiantekin aireko pirata deitzen diren haietako batzuek.  Herria   2003-04-10


pasaiar ik pasaitar.

pasaitar (orobat pasaiar g.er.) izlag/iz Pasaiakoa, Pasaiari dagokiona; Pasaiko biztanlea.

Donostiako belodromoan ari beharra da pasaitar txirrindularia, otsailaren 7an, Euskadiko Sei Ordu lehiaketan.  Herria   2003-02-06

Eskifaian, besteak beste: Ryp sukaldaria, Albizu pasaiar gonazalea, Cornelius doktorea, Txim beldurgarria, Tommy deabrua, [...].  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 270. orr.

Hemerotekak aztertuz gero, zakur borrokak eta boxeolari pasaitar gazte baten debutaren notizia ziren lehen orrialdeko notizietariko bi, letra handiegietan ageri ez ziren arren.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 42. orr.

Zuerako espetxean dagoen Jon Urkizu preso pasaitarraren lagunek, berriz, bisitaren ostean izan zuten istripua.  Berria - Euskal Herria   2004-01-21

Espainiako erlojupekoan, Iñigo Chaurreau pasaitarra da nagusitu, hunen lehenkusi Mikel Astarlozak hirugarren egin duelarik.  Herria   2003-07-03

Bera pasaitarra izan arren, Martak, Trintxerpekoa izaki, berak baino askoz jende gehiago ezagutzen zuela Pasaian.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 30. orr.

Balentria ederra egin du pasaitar hunek, Australiako itzulia irabaziz.  Herria   2003-02-06

Pasaitarrik gabe jokatu zen azken estropada orain dela 22 urte izan zen, 1982an.  Berria - Kirola   2004-09-05

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

alberto martinez pasaitarra (4); astarloza pasaitarra (3)

alberto martinez pasaitarrak (3); mikel astarloza pasaitarrak (3)

pasaitarren arteko (4)


pasaje iz pasartea.

Bi bakarlarientzat pasaje ezberdinak daude, betiere beraien protagonismoa tartekatuz.  Berria - Kultura   2004-08-31

Hasierako soka grabeen pasajea oso ondo eman zuten eta lan guztian zehar musika asko eskaini zuten.  Berria - Kultura   2004-03-25

1953an idatzi zituen akordeoirako lehen pasajeak, Hileta oratorio-n.  Berria - Kultura   2004-06-25


pasajero iz bidaiaria.

Nahastu ginen pasajeroen zain zegoen jendetza handian.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 84. orr.


pasaka1 1 iz pilota joko mota, larruzko eskuzorroekin joatzen dena.

Jaialdia goizeko hamarretan hasiko da, bertan hainbat pilota modalitate ikusi ahal izango dira, larrukoa, pala motza eta pasaka besteak beste.  Berria - Kirola   2004-08-25

Asteazken 15an, kabala feria, pasaka eskuhuska.  Herria   2004-09-09

Pasakan, hiru pare xapelgoan abiatu berriak ditugu.  Herria   2002-11-21

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Yon Larronden aita eta osaba (Raphael eta Manu) pasaka jokoan finalean direla ere.  Herria   2005-02-10

Jean Claude Çuburu eta Lataste Frantziako xapeldun atera dira pasaka jokoan.  Herria   2004-02-26

Astelehenean, goizeko 11-etan, pasaka partida trinketean.  Herria   2003-06-05

Pasaka finaletan lehen maileko Cuburu eta Latastek galdu dute 13 eta 6-ez Saratarren kontra.  Herria   2004-03-11

Azaroaren 9 an igandearekin meza 11 etan, 12 tan trinketean pasaka pilota partida.  Herria   2003-10-30

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Pilota Pasaka jokoan 13 eta 7, xapela herrirat ekarri dute.  Herria   2005-03-24

4 (adizlagun gisa)

Baigorriarrek ereman dute hau saratarren kontra, oraino etsitzekotan ez den Çuiburu batekin, hunek bakarrenak baititu lehen ere irabaziak ala Pasaka ala luzean.  Herria   2001-02-15

Esku huska, buruz buruka eta birazka - Xarea - Pasaka - Xixteraz Joko Garbia eta bururatzeko palantxa.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 160. orr.

Pasaka eta Xarean Puletako partidetan dire.  Herria   2003-12-04

Pilotan Pasaka, xapeldun atera dire Arrieta-Elizeiry 13-9, Baigorri-ren aurka.  Herria   2005-03-03

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pasaka jokoan (4); pilota pasaka (3)


pasaka2 1 adlag

Baina haren block-eko lagun batzuk, ohartu zirelarik jokoari, lehenik pasaka, eta gero aharran arizan ziren; joan behartu izan zitzaidan.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 139. orr.

2 orri-pasaka ik pasaka1 13.

pasakale (orobat pasakalle) iz kalejira. ik biribilketa.

Besta aldiko harreman une horiek, bai eta, dantzaldia aitzineko ibilaldi harrigarriak, Koxeguy Taldeak Iruñan La Unica Peñarekin egin pasakaleak oroitarazi ditu. Beraz, neri eta ene lagunei tokatzen zauku 4 igandetarik behin, pasakalle edo herriko itzuliaren egitea.  Herria   2005-06-30


pasakalle ik pasakale.

pasakari iz gertaera. ik pasadizo.

Neronek ezagutu nuen Leitzan, aitona Joan Portolo, behiala bordari izena eman zion haren kasta berekoa, eta baditu pasakari franko bere izengoitia lotsaz hartzen zuela erakusten dutenekoak.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 159. orr.

Gure pasakariak aipa ditzagun oraino.  Herria   2004-03-04


pasakeran ik pasaera 4.

pasakizun iz gertaera. ik pasadizo.

Pasakizun hori 18 orrialdetan.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 103. orr.

Gure herrian auzapez berria izendatua izan delarik huna 13 eta 10 azken hauk nahi izan dute pasakizun horien dretxoa argitaratu, ponpier eta auzapez izaiten ahal zen Jean-Louis Laduche.  Herria   2001-04-26


pasako ik pasa1.

pasakor (orobat paxakor) izond igarokorra.

Bizitza pasakor honetan.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 98. orr.

Gure adoreak hobeto jasaten ditu bortizkeria eta oinaze izugarri baina pasakorrak, denbora eta asperdura mugagabeak baino.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 79. orr.

Bere burua argi engainagarriren baten inguruan jiraka zorabiaturik galtzen duen sorkari ilaun eta pasakor izate horretan ere, gizonaren munduko joera galgarria, hagitz ongi irudikatzen digu mariposak.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 307. orr.

Gehienetan pasakorrak izaten dira halako arrakastak, ahazkorrak garai batean irkarru beharreko ziruditenak. esan liteke, gure bizitza haizazu hau bera, puzker bat bezain arraroa eta pasakorra dela.  Berria - Kultura   2004-11-03

Dena zen iragankorra, pasakorra.  Herria   2001-08-09

Horrelako irudiak halako gauza behin-behinekotzat hartzen dira beti, nolabait, halako "irudi pasakorrak" balira bezala, eta iturburu jakin bat duten iruditzat, batez ere (iturburu hori agerian egon zein ez egon).  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 168. orr.

Txillardegiri eta, bide batez, euskal modernaje paxakor guziari egin ziona da bestea.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 344. orr.


pasaldi 1 iz pasatzen den aldia. ik pasada.

Baina Abdula-k pasaldi batean moztu zidan ilea, eta segituan amaitu zuen; nire anaiak Sami agurtu zuen, eta joan egin ginen.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 39. orr.

Margolan horiek pintzelaren pasaldiek gainazalean uzten dituzten erregulartasun arinez ere baliatzen dira.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 262. orr.

Inzeminazionea 25 eurotan segurtatzen du AGP-ek, bi pasaldi egun berean eginez, lehenago bezala orain ere.  Herria   2003-06-05

Haizerik? tamainan bakarrik, edo pasatu ere pasaldi batzuk eta haize-pasarak eman ditu? tamainakoakin pozik ohi da laboraria: Apirila haizetsuak nekazaria pozten du.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 175. orr.

Ekainean utzi bezala, Baionako pesten pasaldiak ber pizturik hasi da Baionan Kantuz gogotsu, indartsu eta airoski.  Herria   2002-10-24

-Emadazu zure pasaldi guziak dauzkan paperra, kanpalekuaren buruzagiak sinatua.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 92. orr.

2 (hegazkinak eta kidekoak)

Hegazkina garretan zegoen, ehiza hegazkinek behin eta berriro errepikatzen zituzten beren pasaldiak, hegazkina tiroz zipriztinduz.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 57. orr.

Hamar minutu ez dira desagertzear egon naizela, eta zer kontaturik ez dut, hiru segundoz ikustatu ditudan liztor horien pasaldia ez bada.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 60. orr.

Bakarrik balihoa, gailurretatik hiru metrora edo hazbete batzuetara pasatuko ote litzateke? hurbileko pasaldien adikzioa izan ohi dute batzuetan tourettedunek.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 116. orr.

3 pasatzea, iragaitza. ik pasaia 4.

Lehiaketa baten ondorioz sortu obra bat da, hilarri borobila izanki eta, bizia eta heriotzaren arteko pasaldia sinbolotzat hartuz eraikia.  Herria   2005-12-01

4 pasartea.

Har ditzake ere berdin liburu batzuetako pasaldi zenbait.  Herria   2004-05-27

5 pasabidea.

Berehalako batean zeuden betean atari-inguruak, pasaldi eta solairu, morroiz eta neskamez beteak.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 161. orr.


pasaleku iz pasatzeko lekua. ik pasatoki; pasabide; pasagune.

S.S. bat heldu da, eta horra haren ondotik noala pasaleku, estaia eta gela mundu biziki handi hartan.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 30. orr.

Gaur egun bi txakur dituzte bertan, biak ere lasaiak eta alferrak, baserria jendearen etengabeko pasaleku bihurtua dagoenez zaunkarik ere inori egiten ez diotenak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 101. orr.

Pirinioen eta itsasoaren arteko bidea egiteko hegaztiek erabiltzen duten pasaleku garrantzitsuenetarikoa dago Txingudi.  Berria - Euskal Herria   2004-08-12

Militarren agiriak dioenez, gizarte laguntzarako beharrezkoa denean baino ez dute irekiko, oraingoz, [Gazako] pasalekua.  Berria - Mundua   2004-01-16

Garai hartan, erresistentziako pasaleku gisa baliatu zen komentua, mugaz haraindirako bidean milako bat lagun gidatzeko.  Herria   2003-04-24

Gernika igualekoxea zuan guretzat: ihesi zetorren jendearen bilgune eta pasalekua; Bilborantzako joan-etorrien nobedadea.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 46. orr.

Geldiro doa autobusa, bigarren ilaran aparkatutako autoek utzitako pasaleku estuetan milimetroak neurtzen.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 38. orr.

Hemengo [Kongresuko] pasalekuetan espainiera edo beste edozein hizkuntza baino gehiago katalana entzuten da ia.  Berria - Harian   2005-11-03

Hiru hilabete pasata, trenen zirkulazioa gidatzera itzuliko naiz, bi trenbide nagusiren pasaleku den geltokian izanen naiz berriz.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 21. orr.

Trenaren pasalekura iritsi da.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 157. orr.

Bi norabide eta bi pasaleku ditu, hau da, trenbide pare bi, bata bestearen gainean, New Yorkeko zubi handietan bezalaxe.  Berria - Euskal Herria   2004-05-07


pasamoduko izlag pasatzeko modukoa.

Egunez, pasamodukoa zen; huntzak bihurritu eta teilei karranka eragiten zien teilatuetan; gauez, ordea, intzirika jarduten zuen, luze intziri luzez.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 125. orr.


pasamontañas iz buruko estalkia.

Kuriosoa da eta pintoreskoa telebista aurrean lotan gelditzea eta esnatzean tipo bat ikustea pantailan, pasamontañasa jantzita.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 114. orr.

Aurpegia pasamontañas batez estalita dauka poliziak, eta liburu bat irakurtzen ari da.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 11. orr.

Rosemarie Trockelen koloretako «pasamontañasak» edo Felix Gmelimen bideoaren bandera gorria kalean eramatea indarkeria politikotzat har al daitezke?  Berria - Kultura   2004-08-05

Ertzaintzaren kuartelaren aurretik behin eta berriro pasatu, pasamontañasaren planta egiten zuen artilezko ehun zatia prakaren atzeko poltsikoan.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 61. orr.


pasante iz abokatu-laguntzailea.

Alferrik zen pasantearen laguntzan esperantza jartzea.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 57. orr.

Pasantearen sudurra urduri zebilen hara eta hona, presaka irekitako kopia-liburu bateko orrietan.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 49. orr.

Pasanteak bere txokoan segitu zuen, kopiagailuaren ondoan.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 53. orr.


pasaport ik pasaporte.

pasaporte (orobat pasaport g.er.) 1 iz herri batetik beste batera, eta batez ere estatu batetik beste batera joan ahal izateko baimen idatzia, nortasun agiri baten gisakoa dena.

Pasaporte haren jabeak bidaia luzeak egiteko baimena zuela zioen eta tsarraren zigilu eta guzti apaindua zegoen.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 68. orr.

Gutunazal bat topatu nuen, eta bertan Mexikoko pasaporte bat.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 185. orr.

-Pasaporteko argazkiari begiratu zion aurrena, gero niri.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 268. orr.

Lehentxeago pasaporte bat nola lortuko nenbilen, Iraketik ihes egin ahal izateko.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 113. orr.

Muga-marraren ertzera iristeko ostera, pasaporteen ikuskaritza zorrotza gainditu beharko genuen.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 298. orr.

AEBek legez kanpo utzitako pasaporte batekin nahi zuelako alde egin Japoniatik.  Berria - Kirola   2004-12-17

Nonahi entzuten ziren ez diru eta ez pasaporte gelditutako juduen istorioak.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 157. orr.

2 (aditzen objektu gisa)

Ausweiss (pasaporte) bat nahi nuen, behin-betikoa, bi kanpalekuetan balioko zuena.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 91. orr.

Iranen sartzeko bisa eskatu nahi nuke -esan diot funtzionarioari ahalik eta aurpegiera atseginena ipiniz, pasaportea luzatzen niola leihatilaz bestaldera.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 47. orr.

Halarik ere, urduri jartzen nintzen pasaportea erakutsi behar nuen guztietan.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 170. orr.

Pasaportea itzuli zidan zabaldu ere egin gabe.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 298. orr.

Pasaporte itxi zuen hurrena, eta, beste barik, itzuli egin zidan, Bienvenu au Cameroun esanez.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 268. orr.

Juduen pasaporteak baliogabetu zituzteneko garaia zen.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 82. orr.

Iheserako informazio nahikoa bildu zuela iruditu zitzaionean, beste lan bati ekin zion: bi pasaporte faltsutzeari.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 68. orr.

47 pasaporte sesitu daizkiote beren autoan, denak Pariseko alde hortan ebatsiak.  Herria   2003-01-14

3 (izenondoekin)

Pasaporte faltsu baten atzetik gabiltzala jakiten badute, gureak egin du.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 162. orr.

Emakumea irlandarra da jaiotzez, eta Irlandakoaz gain, pasaporte britainiar eta irakiarrak ditu.  Berria - Mundua   2004-10-22

-Zure pasaporte diplomatikoarekin, zure izen kubatarrarekin joan zintezke.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 270. orr.

Minutu batzuk geroago itzuli da, pasaporte zigilatuak banatu ditu, eta euron jabeok beste areto batera pasarazi gaitu, alde irandarrean.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 88. orr.

Wermacht-eko ofizialaren aurrera heltzerako eskuan dut nire pasaporte berdea.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 174. orr.

Pasaporte berezia zen, aberrigabe inportante batzuei ematen zietena.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 181. orr.

Ezertarako balio ez duen pasaporte maiztu bat.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 26. orr.

Pasaporte zimurtua, hizki ez oso argiak, argazki desegokia, diru nahikorik ez aberatsak direla frogatzeko, poliziaren apeta hutsa...  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 161. orr.

Datorren urteko urriaren 26az geroztik pasaporte biometrikoa beharko da herrialdean sartzeko.  Berria - Mundua   2004-09-29

Substantzia berriak atzemateko pasaporte biologikoa proposatu dute.  Berria - Kirola   2004-08-31

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Duela ordubete agurtu duzu Andrés aireportuko pasaporte kontrolaren ondoan.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 75. orr.

Pasaporte inprimakiak ziren, behar bezala zigilatuak eta sinatuak.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 177. orr.

Izen-abizenak, pasaporte zenbakia eta herritartasuna.  Berria - Mundua   2004-04-24

Pasaporte negozioan ari omen ziren.  Herria   2003-01-14

Pasaporte eredu hori, dena den, ez da behin betikoa izango.  Berria - Mundua   2004-09-29

Pasaporte mota bi dira Letonian; errusiarrek estraterritoriala daukate.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 215. orr.

5 irud/hed

Pasaporte bat intimitaterako.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 183. orr.

Arabiarrak eskuzabalagoak ziren, eta zenbaki-pasaportea eman zieten irrazionalei.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 308. orr.

Larunbat gau batez, egunkariaren edizioa ixteko lanetan nengoela, erredakziora agertu zitzaidan negar-intzirika; kosmosarekin bat egiteko pasaporteak delako Emilioren ohean banatzen ziren, nonbait, eta Kristina ez egoki tramite horretara.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 189. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pasaporte faltsu (4); pasaporte zaharrak (3)

espainiako pasaportea (4); frantziako pasaportea (4); israelgo pasaportea (6); jordaniako pasaportea (3); nansen pasaportea (3); nire pasaportea (5); pasaportea atera (3); pasaportea du (4); pasaportea duen (3); pasaportea dute (5); pasaportea duten (3); pasaportea eman (5); pasaportea erakutsi (4); pasaportea eskatu (4); pasaportea eskatzen (4); pasaportea itzuli (3); pasaportea kendu (5); pasaportea lortu (3); pasaportea lortzeko (3)

gure pasaporteak (3); pasaporteak kendu dizkie (3)

pasaportearen fotokopia (4)

pasaporterik gabe (4)


pasaportedun izond/iz pasaportea duena.

Ernst Lange jauna, ongi etorri aleman pasaportedunon mundura, eta pasaporte bati eta permesso di soggiorno bati eragin zien airean.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 167. orr.

Hemen bizi ziren 163.000 euskaldunek, 80 urtez 80.000 emigrante pasaportedun eman zituzten, kontrabandan joan zirenak kondutan hartuz, bereziki Pasaian gaindi, soldadogoa egin behar eta ez baitzuten pasaporterik eskuratzen ahal.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 74. orr.

Adriano Rossatto Italiako pasaportedun atzelari barasildarra da.  Berria - Kirola   2004-08-31

Noiz pasaportedunaren izena ohiko letra etzanean egon beharrean moldiztegiko letretan zegoen.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 177. orr.


pasara ik pasada.

pasaratu, pasara, pasaratzen 1 du ad hari eta jostorratzez bilbe moduko bat eginik, saretu den ehuna bete, edo urratu edo zulatu dena josi. ik sareztatu1.

Mahai karratuaren mutur batean, Lisa eta Augustine arropa pasaratzen ari ziren.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 127. orr.

-Hobe liken semearen galtzerdiak pasaratuko balitu -esaten zuen-, oinutsik zabilen eta...  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 207. orr.

Hari gorriz pasaratutako gartzerdi bat.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 195. orr.

Puska bat soinekoaren azpildurarena zen, eta pasaratua zegoen.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 135. orr.

Ez iezadazue arren eska oihal baliotsu horiek eskuz garbitzeko, prentsan lisatzeko, almidoiztatzeko, urratuak puntukatzeko, zarrastadak pasaratzeko.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 66. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Maindire zuri pasaratu batek beztitzen zuen harmoniuma.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 29. orr.


pasaratze iz hari eta jostorratzez bilbe moduko bat eginik, saretu den ehuna bete, eta urratu edo zulatu dena jostea.

-Pasaratze lan polita ari zara egiten.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 104. orr.


pasarazi, pasaraz, pasararzten (orobat pasatuarazi g.er.) 1 du ad pasatzera behartu. (norbait)

Zuzendaritzako itxaron gelara pasarazi zuten, hantxe utzi zuten ordu laurden bat baino gehiago, zain.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 103. orr.

Mariok oso bakanetan ekartzen zituen bere lagunak gure etxera, eta ekartzen zituenean ez zituen pasarazten egongelara; bere gelan ixten zen haiekin.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 109. orr.

Bulegotik pasarazten ninduen bakoitzean, esan beharrekoak edo agindu beharrekoak agindu eta gero beti gauza bera galdetzen zidan don Evaristok: [...].  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 40. orr.

Patioan, bi ilara osatu genituen, eta erditik pasarazi genuen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 71. orr.

Fudgek korridore estura pasarazi zuen Harry, Tomen kriseiluaren atzetik, eta gero gela txiki batera eraman zuen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 40. orr.

Sala handi batera pasarazi zituzten.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 85. orr.

Mugalari gisa jende anitz pasarazi zuen.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 120. orr.

-Zuk denak ezagutzen dituzu hemen, eta badakikezu nork pasarazten dituen jendeak Espainiara.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 117. orr.

Hark ere jendea pasarazten zuen mendiaren bertzaldera.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 53. orr.

Aurrena emakumeak eta haurrak pasarazi genituen, gure talde txikiarentzat generaman zaldiaren gainean.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 54. orr.

Mehatxu eginez, Itsaso Gorria lehortu egin zuen, basamortuan zehar bezala pasarazi zituen itsas hondotik.  Elizen arteko biblia   Sal 106,9

Zaldi tropa bat behar zuten mugaz bestaldera pasarazi.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 219. orr.

Gero, uretatik pasarazi ninduen: orkatilaraino iristen zitzaidan.  Elizen arteko biblia   Ez 47,3

Dokumenturik barik britainiartzat pasarazi zuten, eta ontzian sartu.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 205. orr.

2 (zerbait)

Beldur pixka bat pasarazi nien behintzat eta, irten egin nintzen koldar haien zotinen erdian.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 152. orr.

Berak eta besteek hori pairatu eta gainditu zuten arren, ezin zien hori pasarazi bere umeei.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 337. orr.

Maite duzun eta tarte ederrak pasarazi dizkizun jendearen sofrimendua eragin, mespretxatu eta sofrimendu horri barre egiten diotenak egotea jasan ezin duzulako.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 89. orr.

Nire anaia alu hark une latz bat pasarazi zidan.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 102. orr.

Beste batzuetan Federicok egiten zion oihu, joateko bere etxetik, gorriak pasarazi zizkiola, bizi-poz guztia kendu ziola eta ez zuela berriz ikusi nahi.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 132. orr.

Atetik sartzen denetik garbi izan dezala zertan pasarazten diogun denbora haren alabari.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 285. orr.

Historiaren ironia tragikoaz, bere sortzaileak pasarazi zion arriskutik bizirik irteteko tour de force honetan, Islamak testigantza eman zuen, denboran zehar, Mahomak gizadiari ekarri zion erlijio-mezuaren balio espiritualaz.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 44. orr.

Isaak, nekaturik ordurako, ariketa fisikoagatik bainoago taberna barruan pasarazi zioten estuasunagatik, besaulki batean eseri zen.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 214. orr.

Behar gorrian jarri zintuzten, gosea pasarazi eta mana eman zizuen jaten.  Elizen arteko biblia   Dt 8,3

Hamaika larrialdi eta zoritxar pasarazi didazu.  Elizen arteko biblia   Sal 71,20

Zeruko Jaunak gau ona pasaraziko dizu, ene seme.  Elizen arteko biblia   Tb 7,12

Zoriontsu edo erdi-zoriontsu bizi izan zen harik eta bere senitartekoek, herriko sendagilearen gomendioz, elektro-shockez baliatzen zen tratamendu psikiatrikoa pasarazi zioten arte.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 9. orr.

Gutunak pasarazten zituen, postari baten bitartez.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 50. orr.

Erratza pasarazi dut ene gelan eta despeditu egin ditut ni baino lehen ostatuz zeuden armiarmak.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 123. orr.

Enpirismoak erlijioa arrazoi enpirikoen epaitegitik pasaraziko du.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 266. orr.

Ondorioz, eztabaida politikoa metafisikara pasarazi da: [...].  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 57. orr.

Denbora pasaraztea izan da Marokoren estrategia, indarrez edo sahararren beraien borondatez lortu ezin zuena lortzeko.  Berria - Mundua   2006-04-23

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

gelara pasarazi (5); gelara pasarazi ninduen (3)

gutunak pasarazten (3)


pasarazte iz pasatzera behartzea.

Hola ez da modurik hizkuntzaren pasarazte naturalik egiteko.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 167. orr.


pasarela 1 iz oinezkoentzako zubi estua.

Enbarkaderoko pasarela horizontalean zegoen kasik, eta itsasoa txol handitua zegoela konturatu zen.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 230. orr.

Walt Whitmanek zioenez, Brooklyngo zubia eta haren pasarela esekia dira "arimarentzat dagoen erremediorik onena".  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 87. orr.

Ibaiaren gainean luzatzen den pasarela estua da, estuegia aukeran, eta, oholak zartatuak daudenez, guztiz desegokia takoi luzeen gainean ibiltzeko.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 77. orr.

2 itsasontzi batera sartzeko zubi modukoa.

Ahuldade itxura areagotu egiten zien ontzietako pasarelan behera ibiltzeko ohiturarik ezak, sokari dardarizo baten oratzen zioten, zangoa zangoari aitzinatzeko beldurrak.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 50. orr.

Eskua luzatu zidan pasarelatik hogeiren bat brazatara, horiek izan ziren gure mutilaren azken hitzak.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 225. orr.

Buzoa itsaspean zen eskua pasarelako sokaren eske, hura utzi gabe egin zuen gangilerainokoa.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 230. orr.

Pasarela flotean edukitzen zuen gangil txipia kulunkan zerabilten uhinek, zakar jotzen zuten moilan.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 230. orr.

3 modelo desfileak egiten diren oholtza luzea.

Irudipena dut diseinua eta moda erakusketetan eta pasareletan ageri dela, baina ez kalean, dendetako erakusleihoetan, eraikuntza publikoen hornikuntzan.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 80. orr.

Horregatik onartzen zituen pasareletako lanak etsipenez, beste batzuentzat amets izan zitekeena, zoritxarra baitzen berarentzat.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 124. orr.

Ez zekien zergatik baina ez zuen ilehoria pasarela batean ikusten, eta are gutxiago Donostian.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 65. orr.

Moda marka handiek emakumeei ezartzen dioten edertasun femeninoaren mitoa salatzeko, pasarela berezi bat egin zuten.  Berria - Harian   2006-03-09

Benetan diotsut Cibeles pasarelan agertzen diren hamaikatxo baino ederragoa zela.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 35. orr.

-Bihar arte orduan, Casanova -esan zuen barrezka eta alde egin zuen, moda pasareletako modeloen ibilkeren imintzioak eginez.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 70. orr.


pasarte 1 iz idazlan baten zatia, halako batasuna agertzen duena.

Erregutu nion pasarte bat, laburra badarik ere, irakur ziezadala.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 158. orr.

Badirudi, Zizeronek dakarren apaizburuen liburuen pasarte baten arabera, erromatarren artean bazirela delitu ordainezinak.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 131. orr.

Bigarren erreakzio hori izan nuen nik "eskaleen" pasartea irakurri nuenean.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 32. orr.

Irakurri 44. orrialdeko pasartea.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 62. orr.

Peru Abarkak, liburuko pasarteetako batean, Peru eta Marixeren herri-ipuingintza arbuiatzen du, eta ipuin gatz-gabeak direla esaten.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 146. orr.

San Joanen ebanjelioa irakurtzeko eskatu zien, pasarte honetan hasiz: Pazkoa baino sei egun lehenago, Jesusek bazekien mundu hau utzi eta Aitarengana joateko ordua iritsi zitzaiona.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 252. orr.

Pentsatzea, aztertzea, asmatzea -ziostan beste pasarte batean- ez dira egintza bitxiak, adimenduaren arnasa arrunta baizik.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 44. orr.

Liburuko lekukotasun ugarietatik honako pasarte hau aldatuko dut (Lancre 1613 2004: 41): [...].  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 30. orr.

Arima ez dela zeruan kreatzen, baina bai gorputzaren baitan eta ez gorputzera isuri aitzin, isurtzen delarik baizik, pasarte bereko 2. zenbakian erraten den bezala.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 59. orr.

Hauetakoak dira Fededun guztiei Gutuna, Ordena osoari Gutuna eta Lehen Erregela-ko zenbait pasarte.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 37. orr.

Idazlearen haurtzaroari buruzko hiruzpalau pasarte ondo aztertuak zituen.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 52. orr.

Era berean, pasarte horren azalgarri, esan zen: [...].  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 47. orr.

EAEko Unibertsitate Legearen bost pasarte eraman ditu auzitara Espainiako Gobernuak.  Berria - Euskal Herria   2004-06-12

Azken hiru liburuetan Hasiera 1, 1-31 pasartearen komentario alegorikoarekin amaitzen du bere Aitortzak.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 22. orr.

Pasartea iluna da eta eztabaida franko sortu du.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 415. orr.

2 (izenondoekin)

Beste behin, Erroman kardinal baten etxean zegoela, pasarte ilun batzuei buruz galdetu zioten.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 345. orr.

Pasarte luze samarra hartu dut, zer galdurik ez daukana baina.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 37. orr.

Liburua 99 pasarte laburrek osatzen dute.  Berria - Kultura   2006-01-12

Baditu pasarte liriko eta filosofiko sinesgarri polit askoak. Badakizu, halaber, doktoreen pasarte ospetsu hura, eta nahi nuke hitz guztiak horien antzekoa izan litezen.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 27. orr.

Pasea gaitezen haren testuetan, pasarte nabarmentxo batzuk han-hemen buruxkatuz: [...].  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 128. orr.

Hona gutunaren pasarte interesgarrienak.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 112. orr.

Sentipen bikoitz berbera dago liburuko pasarte zirraragarrienetako batean.  Agurtzane Juanena   «Esan gabe neukana», 2003 - 14. orr.

Pasarte zirikagarriak gorabehera, doinu serioa zuen gutunak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 69. orr.

Honatx, esaten dudana frogatzen duten pasarte adierazgarri batzuk.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 26. orr.

Predikarien Ordenako anaia baten eskariz, pasarte profetiko bat azaldu zuen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 344. orr.

Jerusalemeko eta Babiloniako Talmudetako pasarte alegoriko baten aipamena.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 243. orr.

Lehen bi zutabeetan 1 Zel-ren zenbakia eta gaia aurkituko ditugu, eta gainerako zutabeetan beste iturrietako pasarte paraleloak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 19. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Ebanjelio-pasarteak idatzita dauden liburua hartu eta Jaunari erregutu nion bere nahia erakusteko, liburua lehen aldiz zabaltzean.  Berria - Kirola   2004-04-29

Adiskidearen heriotzaren zer-nolakoei buruzkoak batzuk; beste batzuk, berriz, gutunean aipatutako matematika-pasarteei zegozkien.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 100. orr.

4 irud/hed

Imanol Muruaren bizitzaren pasarte nagusiak bildu ditu Torrealdaik liburuan.  Berria - Euskal Herria   2004-12-16

Gauzak argitu nahian edo, zuri-beltzeko pelikula-pasarte solteak ikusten dira.  Berria - Kultura   2004-01-27

1944ko abuztuaren 11n Lyondik abiatu zen tren-sailean, 78.ean hain zuzen ere, idatzi zuen bizi-pasarte zail haren testigantza hura.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 56. orr.

5 (musika-lanetan)

Une askotan, orkestrak azpian utzi zuen, eta pasarte zailenetan arazoak zituela ematen zuen. piano hutsarekin aritzeak pasarte lasaietara eramaten zuen musikaria askotan.  Berria - Kultura   2004-09-21

Operako pasarterik gozoenak Darina Takova abeslari bulgariarrari egokituko zaizkio.  Berria - Kultura   2004-08-31

Giacomo Pucciniren operaren bigarren ekitaldiko pasarte hura, esate baterako.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 98. orr.

Musika aberatsa, liturgiarako pentsatua eta pasarte bete eta sendoak eskaintzen dituena.  Berria - Kultura   2004-08-21

Pasarte batzuetan sei edo zazpi piano entzungo dira aldi berean, bata bestearen gainetik grabatuak.  Berria - Kultura   2006-04-30

Diskoan azalduko den kantu baten moldaketa egin dut, hamabi minutukoa, eta hortik lau minutuko pasarte bat atera dugu irratirako.  Berria - Kultura   2004-10-21

6 (musika-lanetan, hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Abesti pasarte batzuk kantatu nituen ahotsa jaso gabe.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 179. orr.

Anitzetan, zenbait musika-pasarte entzutean, negarrez hasten nintzen.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 18. orr.

Haien irakaspen psikodelikoak pop pasarteekin uztartzen ditu.  Berria - Kultura   2006-03-23

Hala, swing, cha-cha-cha eta bolero doinuek bat egiten dute jazz pasarteekin, betiere askatasunaren izenean.  Berria - Kultura   2004-12-30

Dantza pasarteetan guztiz atsegina da dantzarien gorputzak Madariagaren musikaren eraginez eroaten uzten ikustea.  Berria - Kultura   2004-11-21

7 pasagunea, pasabidea.

Itsas zati hura berreskuratzeko aldarrikapen historikoa lehentasuna hartu du azken hilabeteotan, batez ere, pasartea Boliviako Goi Lautadan dauden gas naturalaren erreserbak esportatzeko aukera ezin hobea delako.  Berria - Mundua   2004-01-13

Boliviako itsas pasartea.  Berria - Mundua   2004-01-13

Bere itsas pasartea zen eta, ondorioz, bere lehengaiak munduratzeko bide errazena ere.  Berria - Mundua   2004-01-13


pasartetto iz pasartetxoa.

Joan deneko batean, Hiru Trukuren zintan Gautxu baten izeneko balada aditzen nengoela, honako pasartetto honek para nau gogoetan: [...].  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 29. orr.


pasartetxo iz pasarte laburra.

Etxean egon banintz Jacques Preverten Paroles liburuko pasartetxo bat irakurriko nion.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 209. orr.


pasatoki iz pasalekua. ik pasabide; pasagune.

Oinez jarraituz, bazterrera egin zuen Josebak, pasatokia utzi nahiz.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 168. orr.


pasatsu 1 adlag pasata.

Eguerdian, 12: 00ak pasatsu, SOS Arrazakeriako kideak agertu ziren lekuan.  Berria - Harian   2005-05-08

• 2 (izenondo gisa, kopuruekin) baino gehiago gutxi gorabehera. ik pasa1.

Bakarrik egoteko premia sentitzen zuen Norak, elurra hasi zuenetik igarotako hogeita lau ordu pasatsu haietan gertatutakoak hausnartu, mamitu, bere egin eta gozatzeko.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 152. orr.


pasatu (11071 agerraldi, 273 liburu eta 3154 artikulutan; orobat pasa, pastu g.er. eta pasau g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian pasatu agertzen da), pasa, pasatzen 1 da ad igaro. ik igaro 1.

Fede pasatu zen kalean tirri-tarra; bastoiarekin agurtu zuen Joxe, eskuarekin etortzekoa egin zion honek.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 114. orr.

Zitadelatik bide bat jaisten da maldan behera, kanposantuaren gainetik pasatu eta Frantziako portalea igarotzen du.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 29. orr.

Zergatik pasatu zara hondartza ondotik, tren-geltokitik hartu ordez?  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 78. orr.

-Hortik ez, atzo pasatu ginen eta.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 137. orr.

Kontrolaren aurretik pasatu beharra dugu, nahitaez, institutura joateko.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 97. orr.

Kuartel aurretik pasatu naiz berriro.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 180. orr.

Jendeak pasatzen uzten zien.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 68. orr.

Malfoy, Crabbe eta Goyle zakar pasatu ziren arbola ondotik, izei-orratzak alde guztietara barreiatuz eta pozik irribarre eginez.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 177. orr.

Bi edo hiru bala txistuka pasatu eta lurra jo zuten.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 120. orr.

2 (gauza abstraktuez)

Erdi mozkorturik nengoen ordurako, eta, egia esateko, ez nien kasu handirik egin Etxeberen hitzei; biharamunean, ajea pasatu zitzaidanean.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 96. orr.

Baina eldarnioa pasatu egiten da.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 98. orr.

-Pasatu da okerrena.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 104. orr.

Arriskua pasea duk.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 252. orr.

Agian, hobe litzateke hura dagoen bezalaxe uztea, azterketak pasatu arte.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 239. orr.

Gizon dotoreari haserre laino bat pasatu zitzaion begietatik.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 28. orr.

-Lasai, pasatuko zait, utzi pixka batean honela egoten...  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 80. orr.

Urte gutxiko tartean ikasle bikaina izatetik halamoduzko ikasle izatera pasatu zen.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 10. orr.

Hipnositik espasmora pasatu zen minutu baten gorabeheran.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 45. orr.

Objektuaren lehentasun naturaletik subjektuarenera pasatu da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 77. orr.

Baraualdi hau frantziskotar Erregelara pasatu da, baina ez betebehar bezala, borondatezko ekintza bezala baizik.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 795. orr.

Sekula ez nuen senargairik izan, eta muxuetatik harago pasatu gabe nengoen mutilekin.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 150. orr.

Euskaraz hasten zituen beti elkarrizketak, nahiz eta segituan erdarara pasatu behar, batik bat baserrietako jendearekin.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 32. orr.

Ez Esterlich, ez Villaluenga, ez Escalante [...] inor ez zen hirugarren edo laugarren mailako idazle izatetik pasatu.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 135. orr.

Gero Alderdi Sozialistara pasatu zen.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 281. orr.

Margolan indartsu baina nahiko beldurgarri eta arrotz haietatik, hogeita hamar urtez ukitu ez zituen gaietara pasatu zen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 35. orr.

3 sartu; denbora gutxirako joan.

Beste zenbaitek bezala (nola ez aipa Florentino Goikoetxea famatua, hernaniarra, "Comète" sarean muga-pasatzaile izan zena?) gazte anitz Espainiara pasatzen lagundu zituen.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 6. orr.

Jendetza hark lehenbailehen nahi zuela zirku barrura pasatu.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 57. orr.

-Pasa zaitez salara, gizona -eskatu zion atezainak, eskua luzatuz barrurako gonbita egiten ziola-.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 81. orr.

Pasatzeko, egiten diot buruaz, eta liburua ixten dut.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 74. orr.

Pasa zaitez Samsundik, nire herritik, eta han eramango zaitut nik dakidan leku batera.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 36. orr.

Ez dakit noiz pasatu behar duzun pentsioa kobratzera.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 55. orr.

Ricardo, gaztetan krisialdi bat izan eta sanatorio psikiatrikotik pasatu zena.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 14. orr.

Kontabilitate departamentutik pasatu behar zutela fakturek, faktura errepikatu behar zela ondo egina ez zegoelako...  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 71. orr.

Itzuleran, amaren adiskide batek Donostian zuen hoteltxo batetik pasatu ginen.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 52. orr.

4 muga jakin bat gainditu.

Ez hadi pasatu, errepikatu zuen, denok zeukeagu aldatzeko eskubidea.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 88. orr.

Alex pasatu egin da.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 241. orr.

-Barkatu, beharbada pasatu egin naiz.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 11. orr.

-Bale, pasatu gabe, gaur oraindik ez diagu porrorik erre eta.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 68. orr.

-Kontuz, zaharra, pasatu gabe.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 53. orr.

5 gertatu, jazo.

Zer pasatu da ba?  Berria - Kultura   2004-10-24

-Ze ostia pasatu da?  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 63. orr.

Egun batekoagatik ez zaizu deus pasatuko.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 93. orr.

Igual pentsatuko duzue ez zaio ezer pasatuko.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 90. orr.

6 ahaztu.

-Esan dinat atzo esatea pasatu egin zaidala.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 87. orr.

· 7 du ad igaro. ik igaro 4.

Tolosatik atera eta Anoeta aldera abiatu zen eta Anoeta pasatu zuen, eta Irura gero, eta Billabona gurutzatu zuen.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 114. orr.

Loretopeko tunela pasatu eta aurrera jarraitu zuten.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 150. orr.

Semaforo gehientsuenak bere horretan pasatu zituen, berdean egon zein gorrian.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 64. orr.

Bidean zubi bat pasatu behar nuen, eta beldurra ematen zuen ibaiak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 142. orr.

Erreka pasatu eta gure oilategian pikardiak egiten hasi zen.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 272. orr.

-Ate txikitxo hori pasatuta da nire gelako bidea.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 12. orr.

8 (denborazkoetan)

Helsinkin aldi bat pasatu ondoren, nihilisten taldekoa izandako kide baten bitartez, basozain lan erosoa lortu zuen lurjabe handi baten lurretan.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 152. orr.

Pianoaren aurrean ia egunero pasatzen ditudan sei-zazpi orduek markatu dute nire bizitza, Hola pasatu nuen ene lehen astea.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 35. orr.

Hilabete pasatu baino lehen, errubloaren kontrako espekulazioa hasi zen.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 163. orr.

Larunbat osoa ohean pasatu nuela erantzun nien.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 33. orr.

Pantomimaren kopia egiten pasatu zituen hurrengo eskolaren lehen minutuak.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 70. orr.

Elkarrekin pasatuko dugu goiza.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 84. orr.

Telebista aurrean pasatu genituen ordu haiek guztiak.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 137. orr.

Farmaziako ikaslea zenean zenbat arratsalde luze eta gozo pasatu zituen Barcelonetako kai ertzean liburukoteak eta apunteak hanka tartean.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 48. orr.

9 (denborazko inpertsonaletan) ik igaro 7.

Hilaren erdia pasatua zen.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 127. orr.

Zorionez, pasea zen ikustaldi ordua.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 90. orr.

Urteak ere saldoka pasatu dira judua nintzela jakin ez eta juduak gorroto nituenetik.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 9. orr.

Pasatu ziren urteak, eta agortu zen itxaropena.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 66. orr.

Denbora apur bat pasatuta, kapelak zintzilik zituzten lekura ere ezin zuten hegaz egin.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 212. orr.

Konturatu nintzen ordu erdi pasatua zela zuzendariarekin eta bulegoko bezerorik hoberenarekin nuen hitzordutik.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 248. orr.

Pasatzen dun denbora, eta ez diten orakuluaren hitz erdi bat ere entzuten.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 22. orr.

Gaua ziztuan pasatzen da.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 231. orr.

Bederatziak pasatuak.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 29. orr.

10 pasarazi, igaroarazi; zerbait toki batetik bestera eraman.

Soka osorik horman behera joan zenean, sekulako ahaleginak eginez, ateratako barrak uzten zuen irekiunetik gorputza pasatu, eta horman behera jaisten hasi zen irristaka.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 173. orr.

Eugeniaren bulegora pasatu nindutenean, besoak gurutzaturik larru berdez tapizaturiko mahai baten ertzean eserita aurkitu nuen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 83. orr.

Annettek soinekoari tiratzen zion aldiro-aldiro goraka; gero, eskua pasatzen zuen iletik.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 37. orr.

Eskua bekoki mindutik pasatu zuen, begiak estaltzen zizkion lainoa uxatuz bezala.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 232. orr.

Corleyk goiko ezpainetik pasatu zuen bizkor mihia.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 73. orr.

Hatz bat pasatu nuen ateko plakatxotik: "W.P. Weber".  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 158. orr.

Hatzak pasatu zituen loki batetik bestera, kalpar harrotua berdindu eta soilgunea estaltzeko.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 132. orr.

Oteizarena hartu eta orriak pasatzen hasi zen.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 22. orr.

Orriak pasatu eta bekokia zimurtu zuen Aita Butlerrek.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 29. orr.

Atsoak ontziko argia ezkaratza osotik pasatu eta esan zuen [...].  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 174. orr.

Erratza pasatu, eta eseri zara.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 86. orr.

Politikoen kolektiboak ez zuen beste presoen lan-indarra erosiko, ez ziegan lanbasa pasatzeko ez galeria baldekatzeko ez arropa zikina garbitzeko.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 65. orr.

11 zerbait beste norbaitengana igaroarazi.

Hermannek garagardoa pasatu zidan.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 89. orr.

Gurdia kargatu behar; pala pasatu zidan Morganek.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 78. orr.

Tragua jo zuen, Jabiri zahatoa pasatu, eskuak igurtzi zituen.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 33. orr.

Lagun batzuek pasatu ziguten; Polonian erosi bide zuten, han ibili ziren garaian.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 15. orr.

Telefonoa kakoan utzi eta Excelsiorrera deitu nuen, eta azkenean Eubanksen konpainia lanean ari zen platora pasatu zidaten deia.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 194. orr.

Neure galtzontzilo batzuk pasatu nizkion.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 393. orr.

Eskaera-orri bat pasatu zidan.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 119. orr.

Kattalinen eta Elederren testuak pasatu dizkiot nire geriatrari.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 19. orr.

12 egoera jakin batean egon.

Ikasi nahi nuen, ondo pasatzen nuen eskolan.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 65. orr.

Ostalaria barrez galdezka hasi baitzitzaigun ea ongi pasatu genuen, zeharka gure aurpegi asaldatuetara begiratuz.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 74. orr.

Ondo pasatu zuten Zapore Guztietako Gozokiak jaten.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 96. orr.

Primeran pasatu nuen, lehengusuekin etxoletan, baina ez ditut maite zerri-saiheskiak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 281. orr.

Ederto pasatu nuen, tutean jokatuz eta kantuan.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 262. orr.

Izugarri ondo pasatu nuela esan beharko nuke, baina amaierako zatia ez zen hain pozgarria suertatu, adinak ez baitu barkatzen.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 50. orr.

Edonola ere, zoragarri pasatu zenuen.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 86. orr.

Gaizki pasatzen ari zen, ez neukan haren aurpegira begiratu beharrik hori jakiteko.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 167. orr.

Nahiko gaizki pasatu zuten Norbertekin...  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 251. orr.

Gizajoa oso gaizki ari da pasatzen, nabari zaio -dio maitemindu etilikoak. Ezkonberritan oso-oso gaizki pasatu nuen...  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 58. orr.

13 igaro, jasan.

-Ene amak ere gorriak pasatu izan zituen, Gestapoaren eta SSen kontrolekin -hasten da kondatzen Jackie.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 41. orr.

Pentsatzen dut gurasoek hilabetean gosea pasatu beharko dutela hori dena ordaintzeko.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 56. orr.

Udan bero izugarria pasatu genuen, eta neguan, berriz, berealdiko hotza egin zuen urte hartan.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 63. orr.

-Arrosarioa nik kartzelan pasatu nuena, Paca.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 14. orr.

Nahikoa pasatu duzu gaixo horrek, orain inor galderak egitera etortzeko.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 50. orr.

Ez zen harritzekoa amak han hotza pasatu izana.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 24. orr.

14 gainditu.

Bakardadearen proba pasatu berria du, uxatu ditu fantasmak.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 55. orr.

Azkenik, iazko urrian, plaza hori behin betirako lortzeko oposizioa pasatu behar izan nuen.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 159. orr.

Gure dietak, askotarikoa izanik ere, proba garrantzitsu bat pasatu behar du.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 213. orr.

Selektibitatea esaten dioten espantukeria zentzugabe hori pasatu behar izan duen mutil baten aita naizelako.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 190. orr.

15 (bestelakoak)

San Bartolome berri bat antolatu gogo zuten noski, katolikoen lepotik oraingoan, eta hiriko apez, monje eta serora guztiak espataz pasatu.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 17. orr.

-Erreklutei errebista pasatu beharko diek?  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 45. orr.

Iraila zen azken batean, irailaren erdialdea, eta arratsaldeko seiak pasatuta.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 25. orr.

Hik bota hion ederra Gojenola gizajoari! pasatuta gertatu zuan.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 92. orr.

16 burutik pasatu

Pentsamendu bat pasatu zitzaion Gabrieli burutik.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 326. orr.

Ideia bat pasatu zitzaidan burutik: nola eduki zitzakeen hainbeste imitatzaile eta miresle halako galdera tontoak egiten zituen pertsonaia batek?  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 131. orr.

Ideia bitxi bat pasatu zitzaidan burutik.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 48. orr.

Ez zait burutik pasatu ere egin.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 228. orr.

Agian izarren bat ikusiko zuela pasatu zitzaion burutik.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 16. orr.

Eta orduan burutik zer pasatu zitzaidan, ez dakit, egiazki ez dakit! ez zaio burutik pasatu ere egiten euskarak, kasu, industrian egon behar duela, eta politikagintzan, hezkuntzan, literaturan.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 82. orr.

Batzuetan bi eta hiru gauza batera pasatzen zitzaizkion burutik; benetan pentsatu gabe, burutik pasatu besterik ez, baina gauza asko batera, eta buruko mina eragiten zion horrek.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 23. orr.

17 pasatuxe pasatu xamar.

Eguerdi pasatuxean, Donapaleuko jendarmeak Harrondo mirazkatzen ari ziren.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 190. orr.

Bere nobeletako protagonistak 40ak pasatuxeak dituzten gizonezkoak dira.  Berria - Kultura   2004-11-03

Anfetamina dagoela, kokaina dagoela, ketamina dagoela edo beste inaren bat (droga tragikomikoak aipatzeagatik, jenero heroikoa modatik pasatuxea dagoen honetan).  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 26. orr.

Adiskidantzaren garairik onenak pasatuxeak baitziren ordurako.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 294. orr.

Zortziak eta laurden dira pasatuxerik eta oren bat eta laurdenez han izanen gira orotara: "haizea nola den" salatzen daut ni baino trebatuago batek beharri xilora.  Herria   2001-10-25

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 7 aldiz agertzen direnak)

albotik pasatu (7); alferrik pasatu (7); artean pasatu (7); artetik pasatu (7); asko pasatu (59); asko pasatu da (9); asko pasatu dira (14); aste pasatu (7); astebete pasatu (7); aurrean pasatu (10); aurretik pasatu (77); aurretik pasatu gabe (8); aurretik pasatu ziren (8); azpitik pasatu (15)

berehala pasatu (9); berriro pasatu (7); beste aldera pasatu (12); bi aldiz pasatu (7); bi hilabete pasatu (10); bi urte pasatu (7); burutik pasatu (143); burutik pasatu ere (75); burutik pasatu zitzaion (9)

denbora asko pasatu (17); denbora luzea pasatu (10); denbora pasatu (51); denbora pasatu ahala (14)

egiten pasatu (8); egitera pasatu (10); egotera pasatu (8); egun batzuk pasatu (8); egun pasatu (41); egun pasatu dira (8); egunak pasatu (16); egunak pasatu ahala (10); ekintzetara pasatu (19); elkarrekin pasatu (9); epailearen aurretik pasatu (17); erdia pasatu (7); eskua pasatu (13); eskuetara pasatu (7); eskuetatik pasatu (7); etxean pasatu (9); etxetik pasatu (9)

gaizki pasatu (53); gaizki pasatu nuen (17); gaizki pasatu zuen (7); garaia pasatu (7); gaua pasatu (9)

hamar urte pasatu (11); han pasatu (10); handik pasatu (15); hauteskundeak pasatu (9); hemen pasatu (9); hemendik pasatu (7); herrian pasatu (8); hilabete pasatu (51); hilabete pasatu dira (12); hilabeteak pasatu (11); hiru egun pasatu (7); hiru urte pasatu (7); hitzetatik ekintzetara pasatu (18); hor pasatu (7); hortik pasatu (11)

izatera pasatu (77); izatera pasatu da (15); izatera pasatu zen (14); izatera pasatu ziren (7)

kontrola pasatu (11)

lanean pasatu (7); lau urte pasatu (9); lekukoa pasatu (7)

minutuak pasatu (10); mozkorra pasatu (9); muga pasatu (8)

nola pasatu (33)

oharkabean pasatu (37); ondo pasatu (38); ondotik pasatu (46); ongi pasatu (37); ontsa pasatu (9); ordu pasatu (17); orduak pasatu (12); orriak pasatu (11); oso gaizki pasatu (23); oso ondo pasatu (8)

paretik pasatu (22)

pasatu arren (13); pasatu arte (56); pasatu aurretik (7)

pasatu baino lehen (19); pasatu baita (7); pasatu baitira (9); pasatu baitzen (9); pasatu beharra (17); pasatu beharreko (9); pasatu beharrik (7); pasatu berri (11); pasatu berria (7)

pasatu da (216); pasatu dela (24); pasatu den (42); pasatu dena (7); pasatu denean (11); pasatu dio (24); pasatu dira (219); pasatu dira ordutik (7); pasatu direla (20); pasatu diren (33); pasatu diren arren (7); pasatu ditu (37); pasatu dituen (7); pasatu ditugu (14); pasatu ditut (16); pasatu dituzte (14); pasatu du (53); pasatu duela (7); pasatu duen (10); pasatu dugu (29)

pasatu duk (9); pasatu dut (36); pasatu dute (46); pasatu duzu (9)

pasatu gara (23); pasatu genituen (20); pasatu genuen (40); pasatu ginen (37)

pasatu izan (35); pasatu izana (9); pasatu naiz (12); pasatu nintzen (41); pasatu nion (11); pasatu nituen (29); pasatu nuen (80)

pasatu ohi (7); pasatu omen (11); pasatu ondoan (15); pasatu ondoren (132); pasatu orduko (8); pasatu ostean (35); pasatu ote (9)

pasatu zait (28); pasatu zait burutik (12); pasatu zela (21); pasatu zen (295); pasatu zenean (18); pasatu zidan (22); pasatu zion (33); pasatu zirela (15); pasatu ziren (162); pasatu zirenean (16); pasatu zituen (79); pasatu zituzten (20); pasatu zitzaidan (54); pasatu zitzaidan burutik (40); pasatu zitzaien (9); pasatu zitzaion (42); pasatu zitzaion burutik (13); pasatu zuela (7); pasatu zuen (147); pasatu zuten (53); pasatuak pasatu (28)

primeran pasatu (9)

sei urte pasatu (8)

uda pasatu (12); urte asko pasatu (23); urte batzuk pasatu (7); urte pasatu (138); urte pasatu dira (50); urte pasatu ondoren (15); urteak pasatu (40); urteak pasatu ahala (7); urtebete pasatu (19)

zer pasatu (56); zer pasatu da (13); zer pasatu den (12); zer pasatu zen (9)

pasatuak pasatu (28); urte pasatuak (8)

noiz pasatuko (8); nola pasatuko (16); oharkabean pasatuko (11); ondo pasatuko (10); pasatuko da (122); pasatuko dela (16); pasatuko den (19); pasatuko dira (52); pasatuko direla (7); pasatuko du (9); pasatuko dugu (8); pasatuko duk (7); pasatuko dute (8); pasatuko gara (9); pasatuko litzateke (10); pasatuko naiz (11); pasatuko zela (17); pasatuko zen (20); pasatuko ziren (7); pasatuko zutela (8)

zer pasatuko (15)

urte pasaturik (8)

gauerdia pasatuta (9); urteak pasatuta (9)

gainetik pasatuz (18); pasatuz gero (11)

artetik pasa (9); astebete pasa (7); asteburu pasa (7); aurretik pasa (31) bi egun pasa (9); bi urte pasa (12); bost urte pasa (7); burutik pasa (49); denbora pasa (194); denbora pasa ahala (9)

egun pasa (68); egunak pasa (7); epailearen aurretik pasa (8); erdia pasa (17); ez pasa (7); gainetik pasa (21); gaizki pasa (17); gaua pasa (9); gehiago pasa (9); hamar urte pasa (10); hilabete pasa (29)

jo eta pasa (12); muga pasa (14); nola pasa (7)

oharkabean pasa (13); ondo pasa (32); ondotik pasa (15); ongi pasa (15); orduak pasa (14); oren bat pasa (11); oren pasa (9); osoa pasa (12); paretik pasa (9)

pasa ahala (27); pasa al (7); pasa ari (10); pasa arren (8); pasa arte (19); pasa behar (75); pasa behar izan (18); pasa beharko (18); pasa beharra (10); pasa berri (10); pasa da (83); pasa dela (9)

pasa den (316); pasa den astean (37); pasa den asteazkenean (10); pasa den asteburuan (19); pasa den astelehenean (10); pasa den denboraldian (15); pasa den igandean (12); pasa den larunbatean (10); pasa den ostegunean (7); pasa den ostiralean (12); pasa den urtean (17); pasa den urteko (21)

pasa denean (7); pasa dio (9); pasa dira (59); pasa diren (10); pasa direnean (9); pasa ditu (15); pasa dituen (7); pasa du (24); pasa dugu (7); pasa dut (16); pasa egin (31); pasa egiten (10); pasa eta (175); pasa eta gero (42); pasa eta pasa (16); pasa gara (9); pasa genituen (9); pasa genuen (11); pasa hasi (8); pasa izan (8); pasa nahi (23); pasa nintzen (7); pasa nituen (12); pasa nuen (15); pasa omen (13); pasa ondoren (73); pasa ostean (13); pasa zaio (9); pasa zait (7); pasa zaitez (12); pasa zen (82); pasa zion (12); pasa ziren (57); pasa zituen (28); pasa zituzten (9); pasa zitzaidan (9); pasa zitzaion (7); pasa zuen (36); pasa zuten (12)

txarra pasa (7); urte asko pasa (9); urte pasa (87); urte pasa dira (16); urteak pasa (14)

aurretik pasatzean (34); ekintzetara pasatzeko (41); ekintzetara pasatzeko eskatu (10); gaua pasatzeko (35); hitzetatik ekintzetara pasatzea (7); hitzetatik ekintzetara pasatzeko (33); oharkabean pasatzea (8); ondo pasatzea (31); ondo pasatzeko (30); ondotik pasatzean (39); ongi pasatzeko (16); paretik pasatzean (20) denbora pasatzeko (24); pasatzea erabaki (13) albotik pasatzean (8); pasatzeko aukera (21); pasatzeko eskatu (19); pasatzeko gai (7); pasatzeko garaia (9); pasatzeko parada (37)

aise pasatzen (8); albotik pasatzen (8); alferrik pasatzen (11); artetik pasatzen (14); aukera pasatzen (8); aurrean pasatzen (10); aurretik pasatzen (42); azkar pasatzen (7); azpitik pasatzen (11); bertatik pasatzen (8); burutik pasatzen (44); denbora asko pasatzen (9); denbora gehiago pasatzen (8); denbora pasatzen (23)

egunak pasatzen (10); egunero pasatzen (9); erratza pasatzen (8); eskuetatik pasatzen (10); etxean pasatzen (8); ez da pasatzen (7); gainetik pasatzen (30); gaizki pasatzen (23); gaua pasatzen (7); gehiago pasatzen (18); han pasatzen (7); handik pasatzen (29); handik pasatzen zen (7); hemendik pasatzen (9); hor pasatzen (9); hortik pasatzen (11)

irakurtzen pasatzen (7); jendea pasatzen (9); kaletik pasatzen (7); muga pasatzen (11); nola pasatzen (27)

oharkabean pasatzen (29); ondo pasatzen (43); ondotik pasatzen (38); ondotik pasatzen zen (8); ongi pasatzen (22); ordu pasatzen (7); orduak pasatzen (13); orriak pasatzen (27); oso gaizki pasatzen (7); oso ondo pasatzen (12); paretik pasatzen (24)

pasatzen ahal (10); pasatzen ari (191); pasatzen hasi (34); pasatzen ikusi (29); pasatzen ikusten (15); pasatzen utzi (91); pasatzen utziko (9); pasatzen uzteko (29); pasatzen uzten (38)

primeran pasatzen (10); ugari pasatzen (7); utzi pasatzen (11); zer pasatzen da (32); zer pasatzen den (25); zerbait pasatzen (8)

egun batzuk pasatzera (9); gaua pasatzera (12); ondo pasatzera (8); oporrak pasatzera (7); pasatzera utzi (7); uda pasatzera (10)

aurretik pasatzerakoan (14); ondotik pasatzerakoan (17); paretik pasatzerakoan (7)


pasatuarazi ik pasarazi.

pasatuño 1 izond ipar adkor pasatua.

Tanto ederrik izan dela ezin uka bainan parioak beti hein bertsuan egon dira ez baita sekulan izan berdintzerik gehiago partidak iraun duen oren bat eterdi pasatuño hortan.  Herria   2004-05-20

2 pasatuñorik adlag

Bi urte pasatuñorik gobernuaren buru dela.  Herria   2004-07-05

Oren bat pasatuñorik eman du bidean, aintzineko aldietan baino denbora gehixago bainan egia erran bakarrik bi minuta gehiago.  Herria   2003-11-13

Hortik partitzen baitzen lasterraldi arrakastatsu bat, maratoi-erdi baten heinekoa, 20 kilometra pasatuñorik beraz, Donibanetik Hondarribiarat.  Herria   2003-10-23


pasatxo 1 adlag adkor (kopuruekin) baino gehiago. ik pasa2.

Hamaikak pasatxo.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 19. orr.

Hamabiak pasatxo ziren etxeratutakoan.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 194. orr.

Urtebete pasatxo zen aldatu nuela.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 125. orr.

Laurak pasatxo agertu zen Atxuriko lokalera.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 215. orr.

Eztabaidak luze jo du eta, konturatzerako, arratsaldeko ordu biak pasatxo ziren.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 54. orr.

Oraintxe bost urte pasatxo.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 111. orr.

Iritsi berriak bi ordu pasatxo eman zituen gau-jairako prestatzen.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 28. orr.

1793ko abenduan -bi urte pasatxo zeraman libre-, kartzelan sartzen dute berriro.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 31. orr.

Hogeita hamar urte pasatxo izango zituen sport arropa dotorez jantzitako emakumeak.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 66. orr.

Bost mila duro pasatxo lortu nituen horrela.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 14. orr.

Hiru milioi euro pasatxo pagatuko ditu, hamar hektarako ontasun horren gozamena berriz eskuratzeko.  Herria   2005-06-09

Gizona baino buru pasatxo garaiago zen neska.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 278. orr.

Kilo erdi pasatxo azukre zeukan kukurutxo bat.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 225. orr.

2 (deklinabide atzizkiekin)

Adituek diotenez, gaur egungo iragarkietan %80a pasatxok umorea darabil aldez edo moldez.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 143. orr.

Baina soldata parekatzeagatik gastatuko duen milioi euro pasatxori, Eguberritako saskia ordaintzeko behar diren 120.000 euroak eta antzinatasuna ordaintzeko behar diren beste hainbeste gehitu behar zaizkio.  Berria - Ekonomia   2004-05-08

Ordubete pasatxoan iritsi ziren beste geltokira.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 73. orr.

Goizaldeko ordu bata pasatxoan sartu zen gelaxkara, Brooklyngo zubian zehar bezero batzuk zeramatzala bularrean min sentitu ostean.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 349. orr.

Han zen "Konkon" esaten genion bi metro pasatxoko mutil puska.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 66. orr.

Ez zuen gogoratu hilabete pasatxoko tartean.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 33. orr.

Mutil gazte bat hurreratu zitzaigun, 20 urte pasatxokoa, zira jantzita.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 123. orr.

Beste biak gutxi gorabehera nire adinekoak ziren, hogeita hamar pasatxokoak, bizkar-zabalak, lepo sendo eta aurpegi gorrikoak.  Xabier Olarra   «Iruzurgilea» - James Cain, 2002 - 88. orr.

Hilabete pasatxoren buruan.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 111. orr.

Hogei urte nituenean baztertu nuena laurogei urte pasatxorekin egitera behartzen nau!  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 69. orr.


pasatzaile (orobat pasatzale) 1 izond norbait edo zerbait pasatzen duen pertsona.

Mugen pasatzaile espresak, paper faltsu egileak, makiako jendea eta airekoetatik erori soldadoak aterbetu zituztenak.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 99. orr.

Beste gauza batzutaz deusik ez dakit, hala nola pasatzaileak biltzen diren ostatuko nausiaren izena.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 27. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Nola ez aipa Florentino Goikoetxea famatua, hernaniarra, "Comète" sarean muga-pasatzaile izan zena?  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 6. orr.

Droga pasatzale sare bat desegin du Erzaintzak Bizkaiko Getxo eta Deustu inguruetan.  Herria   2001-05-24


pasatzale ik pasatzaile.

pasatze 1 iz igarotzea.

F fantasmatsuaren parajeetatik pasatu beharrean dago, nahiz eta oraingoan pasatze hori samurra suertatuko zaion.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 56. orr.

Lehengusuen eta Eusebioren arteko istorioak ziren mugaren pasatze haiek, behin edo bertze gertatu baitzitzaien laguntzaren ekartzea.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 65. orr.

Itsasu eta Kanboko gau eskolek elgarrekin apailatzen dute korrikaren pasatze hori gure xokoetarik.  Herria   2003-03-06

Inor ez da joaten horietara festak direlako, gure herrietan egiten dugun bezala, ongi pasatze hutsagatik.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 29. orr.

Zein esanguratsua zen batetik bira, unitatetik aniztasunera eta hala infinitura pasatze hura.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 176. orr.

Ez da mugimendu bat bera ere, jarrera bat bera ere, ondoren bat, gero bat, hurrengo unera pasatze bat inplikatzen ez duenik. udako tenoreak baduela ona txarrarekin, negukoak ere ba, bainan makurrena dela denen buru batetik besterat pasatze hori, horrek gauza ainitz nahasten duela.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 19. orr.

Baina gehien atxikitzen nauena gogo-egoera berezian denbora ez pasatze hori duzu.  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 73. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Arazo fiskalak ere erreformatu zituen erregeak: zentsu berri guztiak kentzeko agindu zuen; ez jasotzeko Gontran, Sigeberto eta Txilperiko hil ondoren ezarritako pasatze-eskubiderik.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 309. orr.


pasatzeke adlag pasatu gabe.

Laurogei urte geroago, ekipoaren igoera ospatzeko Gaztelu Enparantzan muntatutako jai erraldoiaren biharamuna artean pasatzeke dimititu zuen Nafarroako Hizkuntza Politikako zuzendaritza nagusiak, Fernando Perez de Viñaspre buru zuela.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 24. orr.


pasau ik pasatu.

pasaxe izond adkor ik pasa2.

Denetara 132.700 kilo altxatu ditu 6 oren pasaxetan, hau harritzekoa da.  Herria   2001-04-12


pascaldar izond B. Pascalena, Pascali dagokiona.

Etika posmodernoaren aniztasunetik eta edozein jarreratara irekia dagoen ikuspegitik erradikalki urrun dago postura pascaldar hau.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 139. orr.

Erabakiaren zentzu pascaldarrean finkatzen da subjektibotasun moderno hau, kontzientzia nazionala subjektu berri horren parte izanik.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 120. orr.

Apustuaren subjektibotasun pascaldarraren Egia inposatu zuen ETAk.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 128. orr.


pase 1 iz pasatzea.

Hegazkin aldraren pase lilluragarrixa.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 136. orr.

Iberiako Penintsulako hegazti-paserako migrazio lekurik garrantzitsuenetako bat Bizkaiko Golkoa denez, [...].  Berria - Kultura   2004-05-27

Uso pasea bukatu da ehiztarientzat, Fassakoen zakuan erortzen baitira denak.  Berria - Kirola   2004-05-25

· Finalaurrekoetan, saioko irabazleak finalerako pasea lortuko du  Berria - Kultura   2004-02-26

2 futbolean, saskibaloian, errugbian edo kidekoetan, jokalari batek talde bereko beste bati, jokaldia segi dezan, baloia pasatzea.

Pasea emateko aukerarik ez badu, berak bukatzen du jokaldia.  Berria - Kirola   2006-03-29

Hiru edo lau pase nahikoa zituen bere area ertzetik galiziarreneraino hurbiltzeko.  Berria - Kirola   2004-09-29

Bizpahiru pase lotuz gero, arriskua sortzeko gai zirela ikusi zuten zuri-urdinek.  Berria - Kirola   2006-04-16

15. minutuan Kakak ez zuen Serginhoren pase bat sareratzen asmatu.  Berria - Kirola   2004-11-03

Gobeletek entsegua, hagen aitzinean bilketa eragin eta Yachvilik pasea egin ondoren.  Berria - Kirola   2004-12-12

Aho bete hortz gelditu zen, besteak beste, 70 metroko paseak egiteko gauza zela ikusterakoan.  Berria - Kirola   2006-02-15

Bi gol egiteaz gain, goleko pase bat eman du eta baloi bat zutoinera bidali du.  Berria - Kirola   2006-03-10

Pase labur eta azkarren bidez.  Berria - Kirola   2004-09-29

Edozer egiteko gai da: barruraino sartu, pibotari pase onak eman, edo kanpoan dagoen hegalekoari jaurtiketa erraza egiteko aukera eskaini.  Berria - Kirola   2004-10-06

Argitaletxe bat futbol-taldea bezalakoa da, aurre aldean tontakeria asko, pase ugari, iskin egitea, ez gutxi, burukada dezente, baina atezaina erreumak jota badago edo elbarria bada, akabo taldea.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 53. orr.

Albotik jokatuz, pase luzeak, goitik joz...  Berria - Euskal Herria   2004-03-05

Azken pasean huts egin zuen.  Berria - Kirola   2004-01-23

Zure pase bakoitzak / txoratzen gaitu / zure dribling bakoizak / estasian jartzen.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 208. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Pase lerroak zainduz baloi asko lapurtu zituen, aurkariaren erasoa geldituz, eta kontraerasorako bidea aurkituz.  Berria - Kirola   2004-11-18

Defentsan gogortasun egokia mantendu zuen Baskoniak lehen laurdenean, eta pase lerroak oso ondo zaindu.  Berria - Kirola   2006-01-06

Kokalarien arteko pase jokoak mozten saiatu beharko dira etengabe.  Berria - Kirola   2004-11-28

Zona barneko pase jokoak arazorik gabe zulatu baitzuten bilbotarren buruz buruko defentsa.  Berria - Kirola   2004-10-05

Bata pase emailea gehiago, bestea golegile bikaina baina ez berekoia.  Berria - Kirola   2004-03-03

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Garciaren gol pase dotore bati esker, Vegak berdindu egin zuen atsedenaldia baino lehen.  Berria - Kirola   2006-03-10

5 zezenari, kapa edo muletarekin deitu ondoren, egiten den kapa-pasaldia.

Lertxundi Lertxundi "El donostiarrak" zezenarekin zeukan trebezia erakutsi zigun arratsaldean, eta pase bakoitzean, ole eta ole oihuz bete genuen giroa.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 115. orr.

6 emanaldia.

Egunotan pase osoak egiten ari gara zenbait pertsona sartuz publiko gisa, estreinaldiaren eguna shock bat ez izateko.  Berria - Kultura   2006-02-24

7 pasatzeko baimen agiria.

Ruilope horrek, dokumentuak azterturik, pasea eman die; funtzionarioak legezko eta baliozko deritze paperoi.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 89. orr.

Ezin emango dizut kontserbatoriora aurkezteko pasea.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 8. orr.

8

Rodriguezek «pase forala» egiteaz akusatu zuen Elorza.  Berria - Ekonomia   2004-06-09

9 paseko izlag bertan bizi ez dena, bidez dagoena.

Ed harro zegoen, oker ustean bertakotzat jotako paseko ibiltariaren harrokeriaz.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 164. orr.

Bere alabaren heriotzagatik mina adierazi ezin duen ama eta paseko bidaiariaren arteko adiskidetasuna elurrezko pastel batean gauzatuko da.  Berria - Kultura   2006-02-10

Bera guregana etorri zen, ez gonbidatu gisa, ez paseko atzerritar gisa, baizik eta, soldaduekin eta auto-gidariekin etorri zen, gerrak hondatutako bideetatik barrena.  Felipe Juaristi   «Azken gutuna» - Vassili Grossman, 2005 - 60. orr.

10 irud/hed

Gauza hoiek paseko ekaitzak bezalakoak dira. Paseko maitaleak ote zituen galdetu nion neure buruari behin baino gehiagotan.  Ramon Etxezarreta   «Ezezaguna helbide honetan» - Kressman Taylor, 2003 - 10. orr.

Paseko lekua duzu hau, behin-behinekoa.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 214. orr.

11 paseko hegazti.

Hegan igarotzen ziren paseko hegaztien antzera.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 61. orr.

Halako soinu motel eta goibel bat jotzen zuen, eta astiro itzaltzen zen goietan, paseko hegaztien intziri urrunaren antzera.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 60. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

beste pase bat (3); egindako pase (4); gol pase (4); goleko pase (3); hiru pase jarraian (4)

pase bat eman (3); pase bikaina (6); pase bikainak (4); pase dotorea (3); pase ederra (4); pase eman (3); pase erabakigarri (4); pase gehiago (3); pase jarraian (7); pase lerroak (6); pase luze (3); pase luzea (4); pase luzeak (5); pase luzeen (3); pase luzeetan (4); pase neurtua (3); pase ona (5); pase onak (5); pase sakon (6); pase sakon bat (4); pase zehatza (3)

azken pasea (20); azken pasea ematerakoan (3); egin zion pasea (12); pasea baliatuta (16); pasea egin (11); pasea eginda (3); pasea eman (8); pasea eman zion (3); pasea emateko (4); pasea ematerakoan (3)

goleko paseak (3); paseak ematen (3)

azken pasean (5)


paseabide (3 agerraldi, 3 liburutan) 1 iz paseatzeko bidea. ik pasealeku.

Kontxako paseabidean edo hondartzan dabiltzan ibiltariak.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 215. orr.

Ondoren haizeen bi zatiketa horien arteko angeluek zehaztuko dizkigute kaleen eta paseabideen trazatuak.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 790. orr.

2 paseoa.

Eta seriotasun handiz hasi zuen berriro bere paseabidea.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 132. orr.


pasealari (orobat paseiari g.er. eta paseolari g.er.) iz paseatzen ari dena.

"Marihuana..." murmurikatzen zieten pasealariei hormaren kontra zeuden mutilek, denak beltzak edo hispanoak.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 72. orr.

Bide guztietan barrena aurkitzen ziren zomorro burrunbari urre-koloreko horiek, baketegi haren egiazko jabeak, ibilbide eta zidor haietako egiazko pasealariak.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 130. orr.

Kazetari tropa ugaria -dolu-egileak adina-, pasealari kezkagabeen tankeran.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 400. orr.

Dutertre, metrailatzailea eta ni, hiru pasealari baizik ez baikinen, landetan zehar ibili eta lepoa gehiegi jaso beharrik gabe, ez baitu egiaz ia euririk ari, etxerantz geldiro itzultzen.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 126. orr.

Horretan pauma bikote bat, belardietan paseiari, begira gelditu zait.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 32. orr.

Paseolari maiteminduentzat pentsatua baitirudi kanpoko parkeak.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 169. orr.


pasealdi iz paseoa.

Biharamunean, pasealdia Lisboa ezagutzeko.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 39. orr.

Pasealdi bat baizik ez zen, gainera, niretzat, haren etxaldea Rouendik bost bat legoatara baitzegoen.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 165. orr.

Biharamunean jakingo dut idazleak eta kantariak pasealdi ederra egin zutela.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 68. orr.

Uda betean goiz txintako argi urratzean pasealdi zoragarria zena ibilaldi luze eta neketsua zen orain, elurretan.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 183. orr.

Maggiek eta biek pasealdi luzeak egiten zituzten elkarrekin.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 138. orr.

Azken egunean hiriburuan pasealdia ematean konturatu nintzen Estatuko kapitolioaren aurrean, masta handiaren puntan, hegotarren bandera zegoela harrera-emaile, haizea harro igurtziz.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 184. orr.


pasealditxo iz pasealdi laburra.

Esnatzerakoan urtegiaren ertzetik pasealditxo bat egitea erabaki genuen.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 224. orr.


pasealeku (285 agerraldi, 49 liburu eta 81 artikulutan; orobat paseialeku g.er.) 1 iz paseatzeko lekua.

Kanposantua alde batera utzi eta herria inguratzen duen arbolekiko pasealeku batera heldu ziren. orkestrek musika alaiak jotzen dituzte pasealeku publiko guztietan.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 200. orr.

Pasealeku Zabalean dago, Kensington Jauregiaren aurrean.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 228. orr.

Pasealeku Berrira arrainetara joateko asmoz jaiki zen ezordu haietan.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 167. orr.

Itsasoari begira geratzen omen ziren pasealekuan dauden harrizko eserlekuetan jesarrita.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 33. orr.

Ez zitzaion gustatzen jendea zebilen pasealekuetara joatea.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 38. orr.

Pasealekua bikotez beterik zegoen, baita musika noiz hasiko zain zeuden familiaz ere.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 282. orr.

Eskuinetara, pasealeku estu bat zedarritzen zuten zuhaitzek.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 17. orr.

Paseoan ibiltzen ziren elkarrekin Po ibaiaren pasealekuan eta Valentinoren lorategietan.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 82. orr.

Parke eta pasealeku, zenbait gunetan 150 zentimetroko altuera ukan zuen elurrak. bi adiskideak Castellanan eta Prado aldean ibiltzen ziren pasieran; probintzietako pasealeku aspergarri, hautsez bete eta motel baten itxura izaten zuen garai hartan.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 433. orr.

Negu partean, eguraldi ona egiten duenean, pasealeku horietan entrenatzen dira atletak.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2570. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Beatrice pomeraniarrarekin batera joan da, dotore baino dotoreago, Grand Plageko itsas pasealeku bustian zehar.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 147. orr.

15:00ak aldera, horretarako trebatutako txakurrak baliatuz, poliziek bonba aurkitu zuten, itsas pasealeku inguruko harri lubetan.  Berria - Euskal Herria   2004-08-29


pasean adlag paseatzen.

Eta Ixaskunek sumatu bezala, gaur, larunbata, eguraldi ederra, jende asko pasean.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 33. orr.

Askotan, ilunabarrean etxetik jaitsi, eta Aturri ertzetik pasean ibiltzerakoan, umeak jostari topatzen genituen.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 334. orr.


paseante iz pasealaria.

Hilario Tapia, haren Emaztea eta Alaba, Koxme, Txoferra, Azokako jendea, Paseanteak, burruntzia prest Ijitoak.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 108. orr.


pasearazi, pasearaz, pasearazten du ad paseatzera behartu.

Atxilotu edo ihes egindako askoren andreak ilea arraso moztuta pasearazi zituzten Estafetan zehar, atzean txaranga zutela.  Berria - Harian   2006-04-14

Han bandera espainiar bat lotzen zieten, gero hirian zehar pasearazteko.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 128. orr.

Harrak eta bareak mordoka ziren lorategian, gizon izandako asko ziren, hanka iletsuzko armiarma handien itxura harturik, beren eraldaketa nazkagarria haren langelako hormetan zehar pasearazten.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 72. orr.

"Damu zaitezte anai-arrebok", eta urrezko kiribil baten moduko tramankulu bat pasearazi zuen bertaratu guztien aurretik.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 93. orr.

Iragarkiak pasearazten zituen gizonak berak Roselliniren film batetik erauzitako figurantea ematen zuen.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 72. orr.


paseatu, pasea, paseatzen (orobat paseiatu g.er. eta pasiatu g.er.) 1 da ad egurasteko, atsegin hartzeko edo gorputza sasoian edukitzeko ibili. ik promenatu.

Bere lana horretara mugatzen zen, paseatzera eta begiratzera.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 46. orr.

Grazia ikaragarria egin zion Florent goiz guztian Claude Lantierrekin paseatu zela entzuteak.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 61. orr.

Kale-jantzian zebiltzan poliziekin paseatzen ikusi ohi zuten sarritan, serio-serio hizketan.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 74. orr.

Pentsa ezan, ezagutu besterik ez eta besoa emanda elkarrekin paseatzen!  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 73. orr.

Goiz osoa paseatzen eta marrazten eman ondoren, Hewson familiarenera itzultzen ziren bazkaltzera guztiak.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 207. orr.

Kaleetan zehar paseatzen ibili naiz.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 316. orr.

Oso garbi gogoratzen dut zein lasai ibiltzen nintzen, baita gauez ere, Languedoc-Rousillon-eko haran bakarti eta harritsuetatik paseatzen.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 67. orr.

Berrogeita hamarren bat lagun zebiltzan paseatzen.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 80. orr.

Gelan batera eta bestera paseatzen zen larriturik, bere buruari galdeka zer jantziko ote zuen.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 65. orr.

Tiroen beldurrik gabe paseatzen zen han barrena.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 437. orr.

Egunez, arima herratu gisara paseatzen ziren herriko kaleetan, eta gauean negar egiten zioten ilargiari.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 47. orr.

Salmenten nahaspila eta istiluen artean paseatzen zen, merkatuko kaleetan barrena ibiltzen zen pauso txikiz.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 189. orr.

Gelan aurrera eta atzera paseatzen zen astiro, eta berak seinalatutakoak erantzun behar zuen.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 166. orr.

Ezin da paseatu ala? -galdetu zuen Zalakainek.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 152. orr.

Aparkalekurako bidean bikote bat ikusi nuen lorategian poliki paseatzen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 353. orr.

Ihesean gindoazen, edo harro eta gaizto paseatzen, larderiatsu, geure jabe ziren kale haietatik mendialde iragarri ezinezkorantz.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 156. orr.

Ibai ertzean eguzkitan paseatzen ari nintzela, zalantza sartu zait nire zentzu onean ote nagoen.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 324. orr.

Ez nituen jadanik ikusten emakumeak, kizkurgailuak buruan, lasai asko paseatzen.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 124. orr.

Sait Patrick Katedrala, paseatzeko horren atsegina den Bosgarren Etorbidea, Metropolitan Museum [...].  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 11. orr.

Paseatzeko eta solastatzeko lagunak, alaialdian elkarrekin irri egiteko lagunak, ilunaldian elkar kontsolatzeko lagunak.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 222. orr.

Topaketa odolgirozko horiek izan ez zitezen, talde bakoitzarentzako paseatzeko ordu bereiziak antolatu beharra izan zuen zuzendariak.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 89. orr.

Txukun-txukun jantzita ateratzen da arratsaldero paseatzera.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 11. orr.

-Paseatzera eramango zaituztegu -esan zuen Billek-.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 75. orr.

Jatetxetik ateratakoan, paseatzera joatea proposatu nion.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 251. orr.

-Eskuak gibelean lotu, eta paseatuz ematen zituen eskolak.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 65. orr.

• 2 du ad norbaitek norbait paseatzera atera.

Bestela, neska hispano kontratatu batek paseatuko zuen.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 33. orr.

Ederki zekien emazteak lagunen inbidia eragiteko paseatzen zuela bera abenidan gora eta behera, trofeo baten moduan.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 15. orr.

Arratsaldeetan hiri osoan zehar paseatzen ninduen.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 36. orr.

-Ez dituk hire putak paseatzera eroaten?  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 81. orr.

Haurra paseatzen jartzen bahaute, pasea ezak, Jainkoarren.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 41. orr.

Espaloian, emakume larruz jantziek beren zakurtxo pedanteak paseatzen zituzten.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 100. orr.

-Txakurra paseatzera?  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 150. orr.

· Paduan zehar paseatuko nauen bus bat hartu, eta bidean ikusten ditudan seinaleei esker dakit halako eraikuntza Chiesa Eremitani dela, hurrengoa Unibertsitatea, [...].  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 71. orr.

Geu gara hankak eta eskuak puztuta batetik bestera gure gerri berria paseatzera behartuta gaudenak.  Arantxa Iturbe   «Ai, ama», 1999 - 21. orr.

3 irud/hed

Hilero txeke bat hartu, bizitzeko diru juxtuz, eta pobretasuna paseatu eskuak dado jokoan trebatzen ziren bitartean.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 94. orr.

Sartu, eta gelan barrena paseatu zituen bere begi biribilak.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 79. orr.

Begirada paseatu zuen sukaldean.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 146. orr.

Haren oroitzapen bihotz erdiragarria paseatu zuen Guyanako gau argitsuetan.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 337. orr.

4 du ad (zer/nor osagairik gabe; Euskaltzaindiaren Hiztegian ez da agertzen erabilera hau)

Lulu jaiki zen, eta une batez dendan zehar paseatu zuen, irribarrez.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 288. orr.

Kalera noa dena ahazteko; beste edonork bezala paseatzen dut, baina kaleetan ez dago ezer, jendea eta dendak baino ez.  Eskarne Mujika   «Berdin dio» - Agota Kristof, 2005 - 71. orr.

Baina askotan paseatzen zuen kale hartatik edota egon ohi zen inguruko kafeterietako batean zerbait hartzen, juxtu bere ustez ni pasa nintekeen orduetan.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 30. orr.

Inoiz ez zekien eskuekin zer egin paseatzen zuenean.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 61. orr.

Ama etorri zaizu gero gogora; Bilbora bisitan etortzen zitzaizunean elkarrekin nola paseatzen zenuten.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 159. orr.

Denok maite genuen Marga apur bat, baina Matiasekin paseatzen zuen, Matiasek usaintzen zizkion perfumeak hurbilen.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 52. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bakarrik paseatzen (4); elkarrekin paseatzen (4); hirian paseatzen (3); hondartzan paseatzen (3); kalean paseatzen (3)

paseatzen ari (36); paseatzen ari zen (6); paseatzen da (5); paseatzen dira (3); paseatzen dut (3); paseatzen genbiltzala (3); paseatzen hasi (9); paseatzen hasi zen (4); paseatzen ibili (11); paseatzen ibili ginen (3); paseatzen ikusi (5); paseatzen ikusten (3); paseatzen jarraitu (7); paseatzen zebilela (4); paseatzen zebilen (6); paseatzen zen (12); paseatzen ziren (7); paseatzen zuen (7)

poliki paseatzen (3)

elkarrekin paseatzera (3); nirekin paseatzera (3)

paseatzera atera (19); paseatzera atera nintzen (3); paseatzera aterako (3); paseatzera ateratzen (14); paseatzera bidali (4); paseatzera eraman (5); paseatzera eramaten (4); paseatzera irten (5); paseatzera irten ginen (3); paseatzera joan (10); paseatzera joatea (5); paseatzera joaten (8); paseatzera joaten ziren (3)


paseatzaile 1 iz paseatzen den pertsona. ik promenatzaile.

Gainerako jendea -lantokietakoak, paseatzaileak- aldian behin soilik azaltzen zen, eta ez hain justu liburu bat erostera, baizik eta, gehientsuenetan, telefonoz deitzera.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 237. orr.

Motxila handiak eta janzkerak salatzen dute mendizalea, ez paseatzaile noragabearen ibilerak.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 83. orr.

Izan ere, zer zorion izan lezake paseatzaileak, ardura akademikorik gabe nagi eta gozo dabilen zaletuak, lotura bitxi samarrak egitea ez bada?  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 165. orr.

Museoaren saletan paseatzaileentzat jarrita dauden bankuetako batean eseri, eta horretan pentsatzeari ekin nion.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 165. orr.

Ni ahaleginean ari naiz, eskuak patrikan, txistu eginez, eta ahal dudan lautasun handienarekin, paseatzaileentzat debekatuta dagoen baina zaintzaile guztiek -besteaz fidaturik- igarotzen uzten duten lorategi honetatik igarotzen...  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 126. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Nire paseatzaile jakinminaren xedea lehengo berbera zenez, arreta berezia jarri nuen margolariek Kristo eta Lazarori [...] emandako azalean.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 171. orr.

Hala bada, nire paseatzaile ikuspegitik [...] Museo del Pradon zintzilikatutako biluziek adierazten dutena Isabel de Borbón, Carlos V.a edo Doña Margarita de Austria sobera jantziengan sumatzen dugun berbera da.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 169. orr.


paseeran adlag paseatzen.

Kurriloen Erreginarena kontatu nion Triana auzoan zehar paseeran.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 267. orr.

Ez dago osteratxoak egiteko, paseeran ibiltzeko edo mendirako asteburu oro dugun joera erreparatzea besterik.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 148. orr.

Joanes, buruaz Salomon printzea agurtu eta, lorategian barrena joan zen paseeran.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 44. orr.


pasegile iz futbolean-eta, paseak egiten dituena.

Arestian aipatu jokalari horiek golak sartzeko ardura dute, baina horretarako pasegilea behar da.  Berria - Kirola   2004-04-01

Yattara ginearra oso txikia da, bizkorra, pasegile onena, zorrotza.  Berria - Kirola   2004-08-28

Jokalari dinamikoa, bizkorra, teknika handikoa eta pasegile zorrotza.  Berria - Kirola   2004-03-09


paseialeku ik pasealeku.

paseiari ik pasealari.

paseiatu ik paseatu.

paseilo iz

Horretarako hainbat ekitalditan egongo gara, Zeledon Txiki edota paseiloetan, esaterako.  Berria - Euskal Herria   2004-08-07


paseitto iz

Bilbo inoiz ikusi duten guztiek dakiten bezala, hiriko auzo batzuk, azken etorkinentzat eraikitakoak, mendi malkarretan daude kokatuta, eta haietara oinez iristeko ahalegin bat egin behar da nahitaez; ez da aski kantak aipatzen duen paseitto delakoa.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 232. orr.


paseko ik pase 9.

paseo (482 agerraldi, 123 liburu eta 49 artikulutan) 1 iz paseatzea, ibilaldia. ik pasiera; promenada.

Paseo bat zen harentzat bidaia hura, txango atsegin bat.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 356. orr.

Igandeetan, bainua, meza, domino-partida edo autoan paseoa arratsaldean.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 53. orr.

Arratsaldero bezala paseo bat ematea proposatu nion Lizi.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 23. orr.

Museoko saletatik emandako bigarren paseo hartan pentsatu nuen gauza bakarra zera izan zen.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 171. orr.

-Ez al dugu hobe paseo bat ematea?  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 198. orr.

Nahiago dinat paseo bat ematea, axola ez bazain.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 12. orr.

Hofrat Klementi goizeroko paseoa ematen zebilen Liechtenstein parkean.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 19. orr.

Gero bi orduko paseoa eman behar zaiok, bestela lo-muker egoten duk.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 187. orr.

Zuzen-zuzenean joan zitekeen kalera bere aulki gurpildunean eguneroko paseoa egitera.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 16. orr.

Ohartu zen gaizki sentitzen nintzela, eta paseo bat egin nahi ote nuen galdetu zidan.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 73. orr.

Gauez gau, gero eta paseo luzeagoa egiten hasi zen, harik eta, egun batez, Downtowneko moilaraino iritsi zen arte.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 81. orr.

Ez Hellok ez nik, aulkietan eserita, egonean egoteko gogorik ez genuenez, paseo bat egitera irten ginen.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 27. orr.

Diziplina gutxieneko bat ezarriko dio bere buruari: ibiltokiko promenadetan huts ez egitea, ahal izanez gero, paseoak eta ariketa fisikoak uztartzea...  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 15. orr.

Paseo bat gutxi zela: asteburu bat eskatu nion.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 43. orr.

Handik bi ordura, Nataliaren etxeraino luzatu zuten paseoa.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 69. orr.

Ibilian-ibilian eta kontuok buruan, paseoak hiriguneraino eraman nau.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 29. orr.

Bere paseo hartan, joan-etorri batzuen ondoren, mandioaren paretetako batera iritsi, hari bizkar eman, eta kontra-kontra eseri zen.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 82. orr.

Paseoaren abiapuntua izandako terrazan ziren handik minutu gutxitara.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 118. orr.

2 (izenondoekin)

Ordurako paseo labur batzuk egiteko gauza nintzen, logelan eta etxeko bigarren solairuan.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 182. orr.

Paseo luze bat Lorategietatik.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 225. orr.

Prentsaren irakurketa urduri hartan ordu batzuk eman ondoren, paseo txiki bat egin zuen Gernikako kaleetan zehar.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 19. orr.

-Paseo ederrak egingo genituen Aita Santuak eta biok -azaldu zuen Lucasek-: estazio inguruan; astiro, hori bai.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 70. orr.

Neskak agur esan zuen, gero arte, izan dezazula paseo ona.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 100. orr.

Oso paseo atsegina izan zen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 120. orr.

Patioan ibili gara paseo urdurian eta laster gara leihatilan gure esne kutunaren galdez.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 120. orr.

Lucero, ezkongaietako paseo erromantikoen oroitzapen bat gehiago bihurtu zen burduntzian.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 88. orr.

Zehatz-mehatz oroitzen zuen Sarak paseo gorabeheratsu hura.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 215. orr.

Gosalondoan eman genuen paseo ez oso luzean, Margaritak 18 hotel, 10 pizzeria eta berrogeiren bat klub zenbatu zituen.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 148. orr.

Hau ez dela paseo militar bat izango.  Berria - Mundua   2006-04-01

3 (hitz elkartuetan)

Mallonak alaba biak hantxe ikusten zitian, kartzelako patioan, paseo orduetan.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 219. orr.

Areatza inguruan paseo alditxoa egin ostean terrazan jesarri nintzen.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 116. orr.

4 pasealekua.

Paseo Berrirantz abiatu ziren Sara eta Karmele, Kursaaleko zubian barrena.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 214. orr.

2004ko abuztuaren 28an, A Coruña (Galizia) Paseo Maritimoan lehergailuz egindako ekintza.  Berria - Euskal Herria   2004-09-09

Zeramikazko plater handi bat zen, buztinzale bizardun bati Santa Clarako paseoan erosi ziotena.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 121. orr.

Alex? -deitu zion Julenek, paseo aldera begiratuz hura ere, lagunak zer ikusi ote zuen jakiteko.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 186. orr.

Buelta emanez beste aldetik joateko, paseoan zehar, Bankes jauna zenbait gauzetaz ohartu zen.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 27. orr.

· Kantxako paseoa: 50 euro.  Berria - Kirola   2004-03-10

5 paseoan adlag paseatzen.

Gu biok hondartzan paseoan, eta gu biok larrugorritan jartzeko ideia etorri zitzaion Giselari, aberaskumeari.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 87. orr.

Jauregiaren kanpoaldean umeak eta maitemindu bikoteak ikusten ziren, paseoan.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 225. orr.

Kalean barrena paseoan eta zigarroak erretzen.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 81. orr.

Lasai zetorren, paseoan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 289. orr.

Hiribidean barrena joaten ziren paseoan.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 114. orr.

Astiro-astiro paseoan gindoazela tokitxo polit bat aurkitu genuen, eta atseden hartzera eseri ginen han.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 91. orr.

Mary Ann bera azaldu da atean, eta Josebaren eta Helenen bila joan gara biok paseoan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 454. orr.

Osaba Juan azaldu zen eguerdian Faraonekin paseoan ibili ondoren, eta arropaz aldatzera sartu zen etxean.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 202. orr.

Ezin gara kotxean paseoan ibili eta mintzatu?  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 82. orr.

Bazoaz afalondoan hondartzara paseoan ibiltzera, eta horrek Sodoma eta Gomorra ematen du.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 216. orr.

Noir bulebarrak ez du paseoan dabiltzanei lausenguka ibiltzen zaizkien kale burgesen piura lotsagabea.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 61. orr.

Emakume adinekoek errieta ematen diete ama gazteei seme-alabak behar bezain arropa beroekin ez janzteagatik; espaloitik doan jendeak txakurrak paseoan ateratzen dituztenei agiraka, hedeari estuegi eusteagatik.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 11. orr.

Gazte biak paseoan hasi dira patioaren alderik alde, agurearen kromoa zeharrez barrandatzeko.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 31. orr.

Paseoan jarraitu zuten, beti ere txaluparia bistan zutela, hura ere kaialderantz.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 167. orr.

6 paseoko izlag

Paseoko zaldi talde handi bat edukitzea.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 28. orr.

Paseoko mutilen txilio gordin txorrotxen ostean.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 98. orr.

Paseoko abiadura mantsoan zihoazen eta harpa jo zion albotik Mentxuk Rafari.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 138. orr.

Paseoko une batean.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 62. orr.

Lubisek osaba Juanentzat lan egiten zuenez, noiznahi ibiltzen zirenez Pantxo eta Ubanbe Iruaingo zaldien inguruan -paseokoak zirelako, Obaban sekula izandako zaldirik politenak- "patroiaren ilobari egindako deferentzia" izan zitekeen beren jarrera lagunkoia.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 68. orr.

4 paseoa eman 1936ko gerran, norbait indarrez hartu eta epaiketarik gabe hil.

Gerran presoak nola makilatzen zituzten, nola ateratzen zituzten "paseoa" ematera...  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 192. orr.

-Nork bermatzen dit ez didatela paseoa emanen?  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 265. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

paseo bat egin (3); paseo bat eman (5); paseo bat ematea (7); paseo bat ematera (7); paseo berri (4); paseo berrira (4); paseo luze (6); paseo luzea (3); paseo luzeak (10); paseo luzeak ematen (5); paseo txiki

mitxoleta artean paseoan (3); paseoan genbiltzala (3); paseoan gindoazela (4); paseoan hasi (5); paseoan ibili (11); paseoan ibili ziren (4); paseoan ibiltzea (6); paseoan ibiltzeko (3); paseoan ibiltzen (8); paseoan ibiltzen ziren (3); paseoan ibiltzera (4); paseoan nenbilela (4); paseoan nenbilen (3); paseoan zebilela (5); paseoan zebilen (11); paseoan zehar (3)


paseokide iz beste norbaitekin paseoan ibiltzen dena.

Isiltasuna nagusitu da berriro, eta tarte horretan, nire paseokideak lurrera begira erretzen zuen bitartean, zera pentsatu dut, normala dela noizik behin horrelako morroi arraroren bat aurkitzea.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 131. orr.

Aldeko eta kontrako argudioak defendatu dituzte jarraian nire paseokideek, biak ere kultura handiko gizonak direla erakutsiz.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 99. orr.

Zergatik esan diezu alemanak garela? -galdetu diot paseokideari bakarrik geratutakoan.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 115. orr.


paseoko ik paseo 7.

paseolari ik pasealari.

paseotxo iz paseo laburra.

Paseotxo bat egiteko premia dut.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 148. orr.

Txakurrarekin goizero egin ohi zuen paseotxoa egitera atera zenean.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 88. orr.

Seminarioko mutilei ordu eta laurdeneko paseotxoa eginarazi.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 97. orr.

Paseotxo bat eman dugu geriatriko atzeko parkean. laster emango zuten paseotxoa.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 280. orr.

Bazkaldu du, egin du siesta, eta ohiko paseotxoa ematera irten da emaztearekin.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 229. orr.

Igartzen da berak bai egina duela paseotxo bat "korta" horretatik.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 10. orr.


paseozale izond paseoen zalea dena.

Panpanoen gerizpera egon behar zuketen batuta baserritarrek, paseozaleen zain, eta ez zegoen inor.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 98. orr.


pasha ik paxa1.

pashtu ik paxtun.

pashtun ik paxtun.

pasiada iz pasiera.

-Hainbeste pasiada.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 183. orr.


pasiatu ik paseatu.

pasibidade ik pasibitate.

pasibitate (20 agerraldi, 7 liburu eta 8 artikulutan; orobat pasibidade g.er.) iz pasibotasuna.

Agian pasibidadea edo erosotasuna leporatuko didazue, elkarrizketatan ezer ez aportatzea.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 54. orr.

Poza, ekintza eta pasibitatea nahasian dituen bizitza bat zen.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 86. orr.

Une hartan, nik uste pasibitate hutsa izan zela: han egon, ez ezer esan, ez ezer egin, eta inertziari utzi, beraz, bere bidea egiten.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 34. orr.

Lamarcak eta Arteagak izandako jarrera salatu zuen Bilgune Feministak: «Ez dute ezer egin eta erabateko pasibitatea erakutsi dute».  Berria - Harian   2005-07-01

Gezurrezko pasibitatean biltzen dira, eta hemendik oker asko jaiotzen zaizkie Jauna hainbeste desohoratzen dutenei.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 93. orr.

Hurrengo atalen izenak: dominazioa eta pasibitatea, ikasketak, nerabezaroa, sexualitatea, lana, motibazioak, [...].  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 218. orr.

Nola ez nuen onartzen haren isiltasuna, ezta haren pasibitatea ere, aitak umiliatzen zuen bakoitzean.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 230. orr.


pasibo 1 izond jasatera, pairatzera mugatzen dena, egintzarik gabekoa. ant aktibo. (pertsonak)

Arrazoizko argudioek, bestalde, argi erakusten dute, beraz, gizona eraginkorra dela, eta emakumea egonkorra, lehenengoa aktiboa eta bigarrena pasiboa.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 115. orr.

Erabaki okerrak hartzen dituena bezain erruduna baita ikusle pasiboarena egiten duena.  Berria - Ekonomia   2004-11-18

Ikusle edo entzule pasibo gisara agertzen direnentzat musika deserosoa da.  Berria - Kultura   2006-03-02

Irakurlea pasiboagoa da.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 13. orr.

Biktimak pertsona nahiko pasiboak dira, beren burua gutxitua ikusten dute, beldurtiak dira, beste guztien arbuioen beldur direlako baiezkoa ematen dute beti.  Berria - Euskal Herria   2004-10-10

Txiletarrak izaeraz oso lotsatiak eta pasiboak direla aintzat hartuz.  Berria - Mundua   2004-12-15

Tabakoak 7.000 pertsona, erretzaileak eta erretzaile pasiboak hiltzen ditu urtean, Irlandan.  Berria - Gaiak   2004-03-30

Zaharrak sarritan agente pasibotzat hartu ditugu, baina ez, prebentzioak badu zentzurik.  Berria - Harian   2006-02-05

Militante eraginkorrak, berak hasi direlako zenbaitetan hizkuntza ikasten, edo militante pasiboak, berek egin ez zutena ororen gainetik bere seme-alabek egin dezaten nahi dutelako.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 92. orr.

Mutil edo neska bati ipurditik ematen dion gizonak sodomia aktiboa egiten dihardu; sodomita pasiboa izango da berari atzetik ematen diotenean.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 144. orr.

Lege berriarekin presondegi berezi bi sortu zituzten homosexualentzako: Huelvakoa pasibotzat hartzen ziren homosexualentzat, eta Badajozkoa aktiboentzat.  Berria - Euskal Herria   2004-05-22

2 (gauzak)

Fedea pasiboa da, femeninoa, graziaren alaba, eta ez aktiboa, maskulinoa eta ahalmen libreak sortua.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 84. orr.

Jarrera pasiboa duen arima eta ez erasokorra.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 81. orr.

Arrek eta emeek txandaka jarrera aktiboa eta pasiboa har dezakete.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 71. orr.

Jarrera pasiboa duen arima eta ez erasokorra.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 81. orr.

Tratu txar aktiboak eta pasiboak egon daitezke.  Berria - Euskal Herria   2004-05-18

Hau promiskuitatearen sentimendu pasiboaren antitesi "aktiboa" da.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 441. orr.

Forma, ordea, bere aldetik, betiere berez aktiboa eta akzidentez pasiboa da.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 77. orr.

Jaurlaritzak lan arloko politika aktiboak eta pasiboak eskualdatzeko aldarrikapenari eutsi dio, Gernikako Estatutuak dioenari jarraituz.  Berria - Ekonomia   2006-02-12

Politika pasiboen arloan, aitzitik, Espainiako Gobernuaren ezekoa biribila izan da orain arte, Gizarte Segurantzako kutxa hautsiko dela argudiatuta.  Berria - Ekonomia   2006-02-12

Lehenengoari, eutanasia aktiboa esaten zaio; bigarrenari, pasiboa.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 208. orr.

Amaren negarra pasiboa eta amaigabea da aldi berean.  Josu Zabaleta   «Sei pertsonaia autore bila» - Luigi Pirandello, 2003 - 157. orr.

Orduko gure erresistentzia pasiboa zen, eta zen iristen arbuiotik, isolamendutik, kutsatzen ez uztetik harago.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 77. orr.

Asiako herrien ohiko otzantasunak, bestalde, aspaldi-aspalditik, gobernu arbitrarioekiko obedientzia pasiboaren forma politikoa hartu izan zuen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 372. orr.

Emakumeen banidadea, izan ere, ez da ahulezi pasibo hutsa; ez: grina erabat aktiboa da, gizonengan jokoa baizik izaten ez den bezala.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 143. orr.

Liberalak gobernu pasibo guztiak gaitzesten ditu, ezer ez dutelako aldatzen.  Ramon Etxezarreta   «Ezezaguna helbide honetan» - Kressman Taylor, 2003 - 34. orr.

Ekologistek NATOri sonar pasiboak (uhinik igortzen ez dutenak) erabiltzeko eskatu diote.  Berria - Gaiak   2004-11-03

Eustera, modu iraunkor batean eustera mugatzen da hemengo borroka, baina era pasiboan irauteak jan egiten zaitu azkenean, hil egiten zaitu.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 178. orr.

Egia da adinarekin libidoa urritu egiten dela eta heldu askok modu pasiboagoan hartzen dutela plazerra.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 131. orr.

3 gramatikan, aditz formez eta kidekoez mintzatuz, egintza subjektuak jasango bailuen azaltzen duena.

Argi dago perpaus pasiboei boz aktiboko perpausak dagozkiela sistematikoki-.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 17. orr.

Badakigu pasiboaren formaldatzea, IS-Aditza-IS itxura duen edozein kateri ezar dakiokeena.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 109. orr.

Perpaus aktiboa eta dagokion pasiboa sinonimoak dira.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 132. orr.

Euskaraz eraikuntza pasiborik ez dagoenez, gramatikatik kanpoko adibidea itzultzean, aditz iragangaitzaren erabilera iragankorra ematen dugu, adierazi nahi den gramatikaltasun eza azaltzeko asmoz.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 165. orr.

Eta-wa-yinn-fa0- aditzaz den bezainbatean, -nèfe- 'arima' hitzaren denominatibo baten forma nifal-a da ('pasibo-bihurkaria').  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 170. orr.

• 4 iz ekonomian, zorren zenbatekoa.

Pasiboko lau eurotik bat kanpotik dator.  Berria - Ekonomia   2004-10-30

Finantza-pasiboen murrizketa, beraz, finantza publikoen eskaintzaren murriztearen parez pare joan daiteke.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 157. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

jarrera pasibo (3)

aktiboa eta pasiboa (5); erresistentzia pasiboa (7); guztiz pasiboa (3); jarrera pasiboa (11)

aktiboak eta pasiboak (4); perpaus pasiboak (5)

perpaus pasiboan (3)

pasiboaren formaldatzea (7); pasiboaren formaldatzearen (3)


pasiboki 1 adlag

Japonia pasiboki zetzan Mendebaldeko botere handienaren okupazio militarraren pean, eta Txina, berriz, iraultzaren bidez, anarkiatik bere antitesira igaroa zen erregimen komunista baten kontrol zorrotzaren forman.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 211. orr.

Ideia nahasiak, gorputz-afekzioen ideiak edo gorputzari pasiboki gertatzen zaiona islatzen duten imajinak.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 20. orr.

Jende errugabearen masakrean partaide izatea, ezta pasiboki ere, ez da posible.  Ramon Etxezarreta   «Ezezaguna helbide honetan» - Kressman Taylor, 2003 - 31. orr.

Ez zen bakarrik pasiboki begiratu eta aspertu behar, beste hainbat erakustokietan egiten zen bezala: bazen bai egitekorik!  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 124. orr.

Hizkuntza ez da hiztunaren funtzio bat, baizik gizabanakoak pasiboki erregistratzen duen emaitza.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 40. orr.

2 (izenondoekin)

Judaismoari erakundezko egitura bizigabeki zurruna eta aztura psikologiko pasiboki setatia emanez.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 266. orr.

Liburu bat irakurtzeko partez, pasiboki kontemplatiboa gelditzeko partez, indar bat egizu.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 21. orr.


pasibotasun (30 agerraldi, 7 liburu eta 19 artikulutan) 1 iz pasiboa denaren egoera.

Pasibotasunak egin zuen kalterik handiena.  Berria - Mundua   2006-02-16

Patronalaren pasibotasuna ikusita, saihestezina izango da greba mugagabea.  Berria - Ekonomia   2004-05-04

Gizartean pasibotasuna errotu dela iritzi dio.  Berria - Ekonomia   2004-04-29

Hiritartzeak haurren pasibotasuna eragiten du.  Berria - Euskal Herria   2004-07-31

«Dena den, Poliziaren pasibotasunak ez du Matanzasek eta Juarisitik eginikoa garbitzen», gaineratzen zuen epaiak.  Berria - Euskal Herria   2006-01-26

Izaki hori Jainkoa bera dela, ezein ere akatsik ezin eduki dezakeena eta, horren ondorioz, pasibotasunik gabea dela.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 94. orr.

Pasibotasun muga-mugakoa ez da aldatu harengan, eta beharko du oraindik ere babesa, Tom Itsuak Bethune koronelarena behar izan zuen moduan.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 238. orr.

Beste aldetik, enigmaz erantzule, Materia, bere pasibotasun burlati horrekin, Osotasuna bezain zahar eta engainutan aberats, Esfingea bezalako handios eta sotil.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 61. orr.

Auzitegi eta gobernu erakundeek «pasibotasunez» jokatzen dutela dio txostenak.  Berria - Euskal Herria   2004-07-17

2 (hitz elkartuetan)

Lortzen zena, jakina, ez zen, sekula, "sendatzea", baizik eta otzantasuna, pasibotasun-egoera bat.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 77. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

eusko jaurlaritzaren pasibotasuna (3)


pasiego iz

Hartaxetik hartua du etxeak izena; izanez ere, Santarderko Pas bailarakoei "pasiego" deitzen baitzaie.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 211. orr.


pasiera (121 agerraldi, 45 liburu eta 11 artikulutan) 1 iz paseatzea, ibilaldia. ik paseo; promenada.

Sevgik hiria ezagutzeko pasiera egitea proposatu dit.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 304. orr.

Pasiera ematera zihoan Madame eta, asteazkenero bezala, seiak arte ez zuen Emileren beharrik izango.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 207. orr.

Goizeko pasieran entzun eta ikusitakoak.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 197. orr.

ik beherago 3.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Ezagunak zituen hizlariak baino hobea izan nahian, bere ahotsa itsas ondoko ibilaldi eta pasieretan trebatzen zuela.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 112. orr.

Eta geure pasierari segida eman diogu.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 110. orr.

2 (adizlagun gisa)

-Goazen pasiera -iradoki zuen Arantxak-.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 29. orr.

Neska koxkorretan beste hiru ahizpak nirekin pasiera joaten ziren.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 23. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Eguzkia geldi orduetan itsas barra baino arrabete gorago, eta pasiera-ontziak itzal handi modura uretan astiro, argi batzuk piztuta.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 226. orr.

4 pasieran adlag paseatzen.

Bero sapa, arropa koloretsuak, jendea terrazetan, pasieran edo erosketak egiten.  Berria - Euskal Herria   2004-05-21

Atzean zetorren hamarren bat metrora, axolagabe, pasieran bezala.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 158. orr.

Mahaia utzi eta ikasleen artetik pasieran hasi haiz, lerrotik lerrora.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 114. orr.

-Gizon batekin pasieran?  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 302. orr.

Gau betean, kale hutsean zehar pasieran dabiltza Marta eta Mikel, honen besoa haren lepoan, eta neskak gerritik heltzen diola.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 194. orr.

Eskuak poltsikoetan, lorategietan zehar dabil pasieran.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 91. orr.

Pentsamendu ilunak dabilzkit atzetik bazkalordura arte, eta pasieran ibili naiz bakarrik etxaldeko sailetan, Lucy eta Tom beren kasa utzita.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 222. orr.

Alde batetik nahiago nuen, gustatzen baitzitzaidan neuri ere Londresen, zereginik gabe, pasieran ibiltzea.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 151. orr.

Gogoratzen nola [...] genbiltzan autoan pasieran eta lurrezko bide txiki hartara heldu ginen, eta bero egiten zuela eta hautsa zegoela?  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 40. orr.

"Joango al gara pasieran?" galdetzen dio.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 168. orr.

Poz handia ematen zuen berarekin pasieran joateak.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 62. orr.

Liburu bat irakurriz pasieran ateratzen nintzenean, ondoko auzotik igarotzen nintzen.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 151. orr.

Gero txakurra pasieran ateratzen lagundu behar didazu.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 238. orr.

Kale Nagusian pasieran jardun zuten piketeek.  Berria - Ekonomia   2006-01-06

Bilbo pasieran deskubritu behar da.  Berria - Kultura   2004-03-11

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pasieran ateratzen (4); pasieran ibili (4); pasieran ibiltzen (4); pasieran zebilela (3)


pasieratxo iz pasiera laburra.

Andresek gogoeta filosofikoren bat egiten zuen; Luluri barregarria iruditzen zitzaion; afaltzen zuten, eta afalostean pasieratxo bat egiten zuten biek.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 298. orr.


pasillo (226 agerraldi, 41 liburu eta 11 artikulutan; orobat pasilo g.er. eta pasilu g.er.) 1 iz korridorea.

La Salleko pasillo eta gelak goibelak iruditzen zitzaizkidan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 118. orr.

Pasillo horri Pauso Galduen Galeria esaten diote gaixoek.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 55. orr.

Gerritik hartu eta pasillora atera nuen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 188. orr.

Pentsioan, ostera, apur bat aparatosoa izango zen pasillora biluzik irtetea.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 71. orr.

Esertzeko agindu dizute, eta pasilloaren erdian utzi zaituzte kanpoan.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 28. orr.

Polizien pausoak pasilloan galdu arte itxaron duzu.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 112. orr.

Egunargitzen ari zuen eta pasilloko bonbilla ahulak ahulago zirudien bere horitasunean.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 91. orr.

Pasilloz pasillo, gelaz gela, negarti bat kontsolatu, liskarti bi baztertu.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 115. orr.

Primerako bagoia ia hutsik topatuko duzu eta trenaren pasillotik bagoirik bagoi joanen zara.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 121. orr.

Bigarren solairuko pasillora heltzean besotik heldu zidan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 148. orr.

Askotan ikusi nuen fakultateko pasilloetan amorruz, itxaropenez... benetan emozionatzen zen gizona zelako.  Berria - Kultura   2004-10-07

Neskak beren eserlekuetara joan ziren pasilloan aurrera.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 73. orr.

Batzuetan, ni baino lehen altxatu eta bere egitekoetara joaten zelarik, prenda lorratz bat utzi ohi zuen pasilloan barrena.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 76. orr.

Zurezko eskaileretan gora, pasillorik pasillo geletaraino eraman gintuzten.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 130. orr.

Pasilloz pasillo, gelaz gela, negarti bat kontsolatu, liskarti bi baztertu.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 115. orr.

Ukabila goian zutela, krabelinak jaurti zizkioten zerraldoari ikurrinez egindako pasillotik.  Berria - Euskal Herria   2006-03-02

2 (izenondoekin)

Halako etxe-zulo batera eraman gintuen Mahmud gidariak, pasillo luze, bukaezinetan barrena.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 219. orr.

Pasillo luzean aurrera egin zuen sukaldeko ateraino.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 11. orr.

Sarrerako atea itxi eta pasillo laburrean hiru urrats eman bitartean.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 10. orr.

Jendaila zeharkatu ondoren pasillo ilun eta estu bat igaro zuten, boxeolariek kamerino inprobisatu bezala erabili zuten saloi handi batean amaitzen zena.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 66. orr.

Hotela txikia da eta gelan, berriz, txerpolariarenak eta bi egin beharra dago ohearen eta hormaren arteko pasillo txikitik pasatzeko.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 66. orr.

Hipnotizatuta balego legez zihoan pasillo argitsuan barna. eskailera mailak binaka igo eta pasillo ezkoztatuan draz drazz nindoala.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 149. orr.

Orduan bai, arrapaladan ihes egingo genuen klausurako pasillo ozenetatik.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 147. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Zaratak erakarrita Blas agertzen da pasillo bukaerako atean.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 63. orr.

Komedoretik irtetean, txokolate katilua pasillo zoruan topatu nuen.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 132. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

arteko pasillo (3); pasillo ilun batean (3)

arteko pasilloan (3); etxeko pasilloan (4); pasilloan aurrera (3); pasilloan barrena (20)

pasilloaren bukaeran (3)

atera zen pasillora (3); pasillora irten (3)

pasiloan barrena (4); pasiloan zehar (4)

pasilu luze (3)


pasillotxo (corpusean pasilutxo soilik) iz pasillo laburra.

Bi konpartimentu zeuzkan, ezker-eskuin, erdialdean pasilutxo batek bereizita eta sarreran atari moduko bat, non germaniarrek mahaitxo bat eta bi aulki zeuzkaten jarrita lehendik.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 20. orr.


pasilo ik pasillo.

pasilu ik pasillo.

pasilutxo ik pasillotxo.

pasio (orobat pasione g.er.) 1 iz grina, irrika, jaidura bizia.

Esan beharko da gizonek berez dituztela pasioak, beldurra, hira eta animalien beste zenbait irrits, horregatik berez gaiztoak izan gabe.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 48. orr.

Psikologoa eta puta: biak dira bota-behar baten hartzaile ordainduak; biak dira interes eta pasio berberaren antzezleak.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 34. orr.

Ez zekien horrexegatik ote zitzaion Hamida hain desiragarri, edota Hamidarekiko pasioak egiten ote zuen emaztea hain ezdeus.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 98. orr.

Emakume gazte pasionatu batekin eta pasioa galdu duen gizon zaharrago batekin.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 235. orr.

Hilabeteak igaro zituen horrela [...] idazteko pasioaren eta aldi berean ezintasunaren morroi.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 131. orr.

Musika izan dute pasio bizitza osoan.  Berria - Harian   2005-07-05

Antzerkia eta musika zituen pasio idazleak.  Berria - Kultura   2004-03-21

Gaur, berriz, bi pasio nabaritu ditut neure barruan: zuganako leialtasuna, alde batekik, eta harenganako grina, bestetik, egia argi eta garbi...  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 185. orr.

Argi dena da Lehen Lan Kontratu honi buruzko eztabaidak pasio anitz pizten dituela.  Berria - Ekonomia   2006-03-16

Aitzitik, pasioak pizten ditu.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 56. orr.

Beti iruditu izan zaizkit hogeita hamar urteak pasioak benetan edo bortizki gozatzeko garaia amaitzen deneko muga.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 116. orr.

-Pasioak ez dira amaitzen, eraldatu egiten dira -erantzun zenidan, ausardiaz.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 63. orr.

Taldearen pasioaren sutondoan pil-pilean landuriko obra.  Herria   2002-10-17

Baina pasioa lore gaiztoa da.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 67. orr.

2 (zertu edo nortua)

Bere pasio nagusiak literatura eta zinema zirela, eta literatura erabiltzen zuela, batetik, munduarengandik babesteko eta, bestetik, munduan egoteko.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 431. orr.

Haurtzaroko pasioak: animaliak, liburuak eta pintura.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 124. orr.

Fowles zen, garai haietan, haren pasioa; ni, Lovecraftekin eta Clarkerekin ari nintzen, eta Calvinorekin, gehien jota.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 60. orr.

Adelia, esan zuen Graçak oso serio, gizontxoaren pasio handia izandako pertsona da...  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 161. orr.

3 (testuinguru teknikoetan)

Tristurazko afektua, bada, pasio bat da beti eta, beraz, gizakiak, pasioak diren afektuek josten dituzten bezainbatean, elkarren kontrakoak izan daitezke.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 437. orr.

Arimako lau pasio mota nagusi badirela: gale joerako bi, erran nahi da, bozkarioa eta tristura, eta jauzkor joerako beste bi, erran nahi da, itxaropena eta beldurra.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 86. orr.

Humeren ustez, "Arrazoia pasioen esklaboa da", eta, beraz, badirudi etikan Arrazoiak jokatzen duen rola mugatua eta baldintzatua dela.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 213. orr.

Pasio baten esentzia ezin da gure esentzia soilaren arabera azaldu, hau da, pasio baten ahalmena ezin da, gu geure izanean iraunarazten gaituen ahalmenaren arabera definitu.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 397. orr.

4 (izenondoekin)

Pasio handiz eta etenik egin gabe hitz egin zuen Elsbethek, ikusten zen askotan pentsatu zuela kontu haietaz.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 79. orr.

Hala ere, Nora pasio erromantiko erreal mingarri baten porrota bizitzen ari zela adierazten zion bere adimenak, eta jakin-minaren harra ari zitzaion etengabe induska.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 190. orr.

Noizbait hurbil egon banaiz pasio bizi batek sustraietaraino harrapatua gelditzetik, Marinarekin izan zen, dudarik gabe.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 154. orr.

Igurtze gozoa, sakatzea eta erritmoa -in crescendo- dira plazer lasai baterako edo pasio zoro baterako behar direnak.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 32. orr.

Gaztetasun (eta pasio sexual) eternoa bermatzen duen edabea.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 76. orr.

Hilketa batek, halakotzat ezagutua izateko, esku jakin bat behar du, eta kausa bat, arrazoi argi bat edo pasio itsu bat, edo eromen diagnostikatu bat.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 146. orr.

Pasio mistikoz babestu du filma.  Berria - Kultura   2004-03-09

Fama handiko jendeak izugarri erakartzen nauela, eta halako pasio eustezina eragiten didala.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 185. orr.

Plazer eragile indartsua eta pasio kitzikagarrienak eta sutsuenak eragiteko gai.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 232. orr.

Bizitza osoa pasio gaitzesgarriari lotua igaro ostean, lohian lardaska ibiltzearen poderioz, bizimolde hari guztiz normala irizten zion.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 69. orr.

Batera eta bestera ibiliko dira areto hitsetan zehar, beren pasio oztopatuari abesten.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 235. orr.

Burua astintzen zuen zakurrak, batera eta bestera, ezker eta eskuin, pasio animal berberaz alde bietara.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 48. orr.

5 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik pasional.

Gizahilketa (eta buru-hilketa) pasio-hilketak, sexu delituak, lapurreta-mota batzuk, [...].  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 52. orr.

pasio-hilketaren mozorropean estali nahi zuelako afera: bi amoranteak beren habian, bat-batean emakumearen senarraren bisita iragarri gabea jasotzen dutenak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 383. orr.

Gazteen eskubidea da, beren zaharrak pasio-dardaren erdian ikustetik babes ditzaten.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 58. orr.

Atzemangarriagoa zitzaion inondik ere beste ordain bat, jada pasio-iturri jori bihurtua zuena: otomanoen enperadoregoari buruzko liburuak irakurtzea. Mihi samur, epel eta hezeak klitoria maitasunez laztantzen eta miazkatzen duenean, berotasun, eszitazio eta pasio uholdeak hartzen du emakumea.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 60. orr.

6 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa, elkarketak adizlagun balioa duela).

Biharamun arratsaldean, bihotza pasio jario eta bizigogoz irten zen.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 236. orr.

7 Jesu Kristok hil aurreko egunetan pairatu zituen nekeak eta oinazeak. ik nekaldi.

Arantzazuko Ama Birjina eta Jesu Kristoren pasioa izan zituen gai kuttunak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 108. orr.

Gure Jaunaren Pasio gurgarria oroitzeak errukizko eta esker onezko sentimendu handiak sortu behar ditu.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 64. orr.

Kristoren pasioaz bere «fede erlijiosoa jarraituz» Mel Gibsonek egin duen bertsioak [...] kritika asko jaso ditu.  Berria - Kultura   2004-02-18

Aurpegia itzulikatu zuen eta hasi zen Jesusen Pasioa kontenplatzen, Jesusen zauriak, oinaze-minak eta Jaunaren heriotza, barkazioa eskatuz.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 59. orr.

Beronen laguntzaz, gure Jaunaren pasioa eta bizitza gaurkotu egingo dira zure baitan, sustatuz sinpletasun osoko maitasun sentimenduak, begirada soilak.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 116. orr.

Lazaro deitu Pasio-igande honek bazuen beste esaldi bat ere.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 95. orr.

· Venezian gondolan eginiko hiletak ikusi ditut; Aste Santuko jaiak Sevillan, Oberammergauko Pasioa.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 124. orr.

8 gaitzat Jesu Kristoren pasioa duen oratorioa.

Andonis Foniadakisek sortutako lan honek Bachen musika korala du oinarri, eta bertan San Juan eta San Mateoren Pasioetako koroak entzuten ditugu, haien birnahasketekin egindako pasarte abstraktu batzuekin batera.  Berria - Kultura   2004-09-12

9 pasio-lore (orobat pasiolore)

Ilean pasio-lore gorri batekin eta begi-ertzetan marra ezinago meheekin ageri zen argazkian.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 15. orr.

Lehendik landatuta zegoena, berriz -pasio-loreak, huntzak, aihenak-, lurra lehor egonagatik, zabaldu egiten zen eta lore ederrak ematen zituen.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 143. orr.

Belarra artean berdetasun trinko leunekoa, etxearen berdetasuna pasio lore purpurez izarreztatua, eta beleak orru hotzak jalkiz goiko alde urdinetik.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 25. orr.

Gogoratzen dut [...] pasiolore ilun bat eskuan, inork ikusi ez duen bezala ikusten, goiznabarretik hasi eta ilunabarrera arte begira egonik ere, bizi oso bat hartara emanik.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 85. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bere pasio (3); pasio handiz (5)

bere pasioa (5); kristoren pasioa (3); nire pasioa (5); samurtasuna eta pasioa (4)

pasioak diren afektuek (6)

pasioen mende (3)


pasiodun izond pasioak dituena.

Ez da sekula gobernu perfekturik ezagutu, gizakiak pasiodunak baitira; eta pasiorik ez balute, ez lukete gobernu baten premiarik.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 41. orr.


pasiolore ik pasio 9.

pasional izond pasioaren ondoriozkoa, pasiozkoa. ik pasio 5.

Ez da krimen pasionala hilketa da.  Berria - Euskal Herria   2004-03-09

Lehenbiziko momentuetan polizia krimen pasionalaren arrastotik ibili bada ere, [...].  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 285. orr.

Orduan oso zabalduta zegoen gure artean eta La vida sale al encuentro liburuarekin, adibidez, harreman pasionala bizi izan nuen.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 75. orr.

Niri arreta deitu didan itsumen horietariko bat idazleak ohearekin duen behar pasionala izan da.  Berria - Kultura   2004-09-18

Liburu bizia egin nahi nuen, liburu inozentea beharbada, pasionala.  Berria - Kultura   2006-02-23


pasionatu izond pasioz betea.

Emakume gazte pasionatu batekin eta pasioa galdu duen gizon zaharrago batekin. leku bat, gorputz pasionatuaren uda luzatzeko grina baten eta ahazturaren lo luzetik iratzartze nagi baten artekoa.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 235. orr.

Kritikarik pasionatuenak egin zizkion abertzaletasun klasikoari, abertzaletasun berri bat ernetzen hasi zenean, baina hori ez zuen berak inspiratutakotzat ezagutu.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 216. orr.

Bizilagunek, haiek guztiak ikusita, ziur senarraren eta bion arteko harremana erabat pasionatua zela pentsatzen zutela.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 25. orr.

Hortaz, ez da izaki pasionatua.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 22. orr.

· Eta gertatu zen hartaz hain pasionaturik non Alexandrok hori ezaguturik, urrikalduz hura eman baitzion emaztetzat.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 74. orr.


pasionatuki adlag pasioz beterik.

Nola arrazoitu, arazo politikoak pasionatuki eztabaidatzen ari, baina egiazki beti bilatzen dena, metafisika bada?  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 150. orr.


pasione ik pasio.

pasionista iz Gurutzeko S. Pablok 1735ean sortu zuen erlijio ordenako lekaide edo lekaimea.

Felix Zubiaga idazle eta fraide pasionistak.  Berria - Kultura   2004-05-20

Karmeldarrak ziren hamaika, pasionista bat, marianista beste bat, eta gainerakoak elizbarrutietakoak.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 84. orr.

Ehoitz-elizkizunak astelehenean eginak izan zaizkio Urretxuko Pasionisten Etxean.  Herria   2004-10-28


paskalina iz Pascalek asmaturiko kalkulagailuaren izena.

"Paskalina" deitu zitzaion XVII. mendearen erdi aldera Blaise Pascal frantses gazteak bere aitari laguntzeko asmatu zuen kalkulagailuari.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 98. orr.

Mende horren bukaeran, Leibnitz matematikari eta filosofoak hobetu zuen kalkuluak egiteko gurpiltxoak behar zituen paskalina hura.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 98. orr.


paskin iz leku publiko batean finkatzen den idazki kritiko anonimoa.

Haren komoda miatu, eta PCEren zenbait paskin topatu zituzten, borroka-egun baterako deialdia egiten zuten horietakoak: [...].  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 101. orr.

Porta Nuova geltokiko obra erraldoien aurrean dago paskina.-Ez al dituzue trafikanteen kontrako paskinak ikusi?  Berria - Kultura   2004-07-31

Aski da semea kartzelan duen ama bat ikustea kalean, edo paskin bat, oroitzapenaren errota abiarazteko.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 33. orr.

Gero eta ohikoagoa da bizkarra paretaren aurka bermaturik duen erretzailearengana atezaina inguratu eta horman itsatsirik dagoen paskina seinalatzea: [...].  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 58. orr.

Gainontzeko paskinak airean bota eta badoa handik.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 33. orr.

Ikusi ditudanen artean politena, 2006ko Olinpiar Jokoetarako egiten ari diren metroaren promoziorako paskin handi baten azpian ageri dena.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 30. orr.


pasma iz adkor polizia. ik zomorroi.

Balzaren pasma beltzak programatu gabeko oldar pelotero eta kepotero egina baitzuen berriki eta nola inorantzia haundia erreinatzen baitzen ekitaldi folkloriko horren ospazioari buruz, hagiz desluzitua gelditu omen zen, publikorik gabe, borrokalarik gabe, [...].  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 349. orr.


pasmatu, pasma, pasmatzen da/du ad infektatu.

Hatz erro moztuak pasmaturik izango ditu, apo estiratuaren moduan dardaratzen den ezkerreko eskuan.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 266. orr.


pasmin iz artile jakin batekin eginiko xala.

Argazkia ere, beti berbera zen prentsan agertzen zena, eguzkitako betaurrekoak eta pasmina soinean.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 188. orr.


pasmo1 1 iz infekzioa.

Hor behean zerbitzari bat dut, naturak inoiz eman duen tramankulu ederrenez hornitua, baina zoritxarrez pasmoa dario, munduan ezagutu den izorgaitz txarrenetariko batek jota dago eta.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 301. orr.

2 pasmo-belar ziguinaren antzeko landarea, sendagintzan erabiltzen zena (Anagallis arvensis).

Munduan ez dago pasmo-belarrik ez berbena-belarrik hau sendatuko didanik -eta, irri etsi bat luzatzen zidala, bukatzen zuen-: ez muxarrik ezta lupiarik ere...  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 251. orr.

-Kolesterola zaindu beharko zenuke, etxekoandre, eta pasmo-belarrak eta berbena-belarrak ez dituzu aski.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 173. orr.

Ez da belarrik sortu oraindaino ortu eta baratzeetan, ez berbena, ez pasmo-belar, ez besterik, hari kontra egiteko balio lezakeenik.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 114. orr.


pasmo2 iz harridura bizia.

Etxera ohi baino goizago itzuli nintzen arratsalde batez, han aurkitu nuen Mari Carmen, diskoa beretzat bakarrik jarri, eta, hainbatgarrenez, hura entzuten pasmoak jota bezala.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 173. orr.


paso 1 interj zerbait puntu bateraino soilik dela onargarri adierazteko hitza.

Beraz paso aldi huntan; bainan kasu bestaldian!  Herria   2001-05-24

Ehorzketetan, kantuak izan daitezen, paso.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 92. orr.

Francinekin ahal guztiak galtzen nituela, paso.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 168. orr.

Baditake haatik deputatuek nahiko dioten hunkialdi bat edo beste eman gobernuaren xedeeri, erakusteko hor direla eta ez direla beti paso joaiten ahal, amen erran-eta kito!  Herria   2003-06-05

Oraikoan utziko dut paso, kasu bertzaldian ordainari… Goazen paso aldi huntako berezko gaztearekin baino geroko esperantzan.  Herria   2005-11-17

2 musean, enbido egiten ez dela adierazteko hitza.

Nik, paso.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 80. orr.

Handira denek paso.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 74. orr.

Ez, paso berriz.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 81. orr.

Frantzia jalgitzen da Handia paso.  Herria   2002-10-17

3 irud/hed

Berriro horrekin? Nik paso, berdin dit, ez dut ezer esan nahi.  Berria - Kirola   2004-03-12

4 pasatzea, iragaitza.

Fusilari esku bakarrarekin eusten zion batek pasoa galarazi zidan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 367. orr.

Han aurrean, izotz tontorren ilara ikusiko da, kontinentera pasoa zarratzeko zaintzaile erraldoien guardia edo hamasei hamazazpi bagoi zuriko trena ematen duela.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 283. orr.

Barrurako pasoa ohorezko guardiek ixten dute, mutil gazte-gazteak, ejerzitoko onenak.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 120. orr.

Paul D-k Setheri ukondoa ukituta gidatu zuen, oholen gainetik lurrera jaitsi eta emakumeei pasoa uzteko.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 181. orr.

5 pasagunea.

Geroago tren paso batean ordu erdiz itxoin behar izan zuten.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 99. orr.

6 paso egin parte ez hartu.

Besteek, gutxi-asko, paso egiten zuten; nahiago zuten ur haietan ez busti.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 71. orr.

Badakit pija hutsa naizela esango didazula, baina nik paso egiten dut.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 101. orr.

Nirea idatzi nuen, Xabierrek edo Carlosek, esate baterako, paso egiten zutela ikusi arren.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 104. orr.

Horregatik, ez da harritzekoa bertsolari batek bertsoren batean "paso" egitea, dituen denak ez ematea.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 131. orr.

"Paso egiten dute gutaz erabat", gehitzen du Sarak.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 23. orr.

Guk paso egiten dugu pastillez eta horrelakoez, konforme? -esaten dio Joanak.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 151. orr.

Paso egiten dun denetaz, tia!  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 39. orr.

Beste guztiaz paso egiten dut.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 181. orr.

Autoena izan zen orduan: gasolindegietatik paso egitea erabaki zuten, haien aurretik iragan eta ez gelditzea.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 101. orr.

Hitz bitan, eszeptiko bihurtzen zara, eta paso egiten diozu sexuari.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 35. orr.

Urtzi ez da gehiago haien etxean azaltzen, eta, nago, arrazoi duzula; guztiari paso egitea erabaki duela.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 141. orr.

Erosketak egitera joango naiz, betiko tabernan almortzua hartzeari paso eginda.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 197. orr.

7 paso eman1 musean, enbido ez egin.

Gaurko teologo muslariari jakineko kartak, ongi nahasi gabeak badaezpada ere, jartzen dizkio beti munduak eskura, eta handian paso eman eta ttikitik jotzen du hordago, eta ttikian ez dio inork irabazten, eta horrela du jakin-usteko ustela bereganatzen.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 66. orr.

8 paso eman 2 pasatzen utzi.

Luisak motoa itzali, bertatik jaitsi, makina lurrean ondo tinkatu, kaskoa kendu, ilea haizatu eta ateari heldu dio Lizarriturriri paso emanaz.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 150. orr.

Bisitan bazoaz, eta lehenengo zaindariak pasoa ematen badizu, barrurago dagoen bigarrengo batek izen abizenak hartuko dizkizu, eta zeinengana zoazen.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 62. orr.

Klasean egotea baino hobea zen hura, eta isildu egingo ziren gure orroak, momentuz, fraideak (anaia Pedro, anaia Jazinto, anaia Jabier) hurrengo filminari paso emateko bederen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 212. orr.

9 pasoan egon bidez, iragaitzaz egon.

Erromatarren zibilizazioa hemen bide batez pasoan egondakoa zela zioen, eta euskaldunena egina zegoela jada, osatua, Neolitikoan.  Berria - Harian   2005-08-25

Erraiten duzun bezala ere, ez gaiten samur, ondoko itzulian esku zira, zaude pasoan, pasoan segituko dut, jokoa agortzen ari zaigu.  Herria   2005-12-01

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

paso egin (5); paso egitea (4); paso egiten (17)


pasodoble (orobat paso doble g.er. eta pasadoble g.er.) iz

Bestetik, modan zeuden piezak moldatzen zituen, hala nola pasodobleak, tangoak, mazurkak, polkak, fox-trotak...  Pako Aristi   «Gelatxo, soinuaren bidaia luzea», 2001 - 15. orr.

Elgetarena, esate baterako, pasodobleak jotzea omen zen; horretantxe izan hura maisu berezia.  Pako Aristi   «Gelatxo, soinuaren bidaia luzea», 2001 - 17. orr.

Doinu mota anitz entzunarazten du: klasiko, jazz, baltse, tango, paso doble... ahantzi gabe fandangoak.  Herria   2003-12-11

Pasodobleak eta tangoak dantzatzen sukaldean ikasi nuen.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 389. orr.

Pasodoblearen martxan desfilatu genian gorpuaren aurretik.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 105. orr.

Orkestra pasodoble alai batez hasi zen; areto erdi hutsean are ozenago entzuten zen.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 169. orr.

Gelatxok jotako pasodoble triste batek lehenengo malkoak isurarazi zizkion nerabeari...  Pako Aristi   «Gelatxo, soinuaren bidaia luzea», 2001 - 45. orr.

Helduta dantzatzeko pasodobleak.  Pako Aristi   «Gelatxo, soinuaren bidaia luzea», 2001 - 30. orr.

Rafael Domenechen El embrujo de Anna pasodobletik [...] hasi eta obra modernoago batzuetara igaroko dira, Aita bitxia filmeko soinu bandara, esaterako.  Berria - Kultura   2004-08-04


pasonibel iz maila bereko pasagunea.

Gero tren espresoa martxan jarri zen, poliki-poliki, eta abiadan zihoan eraikuntza atzean, pasonibelaren atzean, Pordenoneko bihurgune aldean berriro azaldu zenerako.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 216. orr.

Han diren bi trenbideak jauzian iragan ditu eta bazterretik jo du aurrera, harik eta pasonibeleko langa, garai batean zuri-gorriak, begiztatu dituen arte.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 32. orr.


pasota izond axolagabea, hor-konponekoa.

Frantsesekoa zen nafarra ez zen bakarra, neska madrildar bat zen, izenez Pilar oker ez banago, hippy, pasota eta outsider samarra, baina benetakoa.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 96. orr.

Direla saio tematikoak (erotikoak, umore beltzezkoak, pasotak, rockeroak...), direla antzerki gisako "tramak", formatu txikiko saioak izan ohi dira, hirietako pubetan eta egiten direnak.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 157. orr.


pasta1 1 iz orea.

Pitzadura horiek, esan zuen Sasik, lija latzarekin ondo-ondo arraspatu eta, zepa eta gatzarekin pasta bat eginda primeran tapatzen dituk.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 58. orr.

Segitzeko, "filipindar 'kaviarra'" jastatu zuten: pasta arrosa-ubela osatzen zuten izkira minuskuluoak, eta ondua ez den 'green' mango berde xerra baten gainean jaten zena!  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 272. orr.

Erabili berria zuen pasta ez baitzen hortzetakoa, Voltarén deritzan ukendua baizik.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 96. orr.

Esnea ekaitua zen eta pasta hartan zilarrezko koilara zutik egon zitekeen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 39. orr.

Zoazte paleen bila, azpian dakartzan paper-pasta fardoak hondarrean kenduko dizkiot.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 179. orr.

Sagar hori jo, pasta dolarean tinkatu eta sagar-zukua edo jusa kupeleratu.  Herria   2005-11-17

2 gozotegiko orearekin prestatzen den tamaina txikiko gozoki gogorra.

Pasta batzuk ekarri dizkizuet, gosaltzeko.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 158. orr.

Kafea, pastak, tea, zer nahi dudan eskaintzen dit.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 30. orr.

Haiek hoteleko tabernan, kafea eta kruasanak edo pastak edo ensaimadak hartzen, eta ni kanpoan, amorruz irakiten.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 71. orr.

Oso modu xumean egin zuten agurra, txokolateki batzuekin eta pasta batzuekin, bai eskolan, bai apaizaren sotoan.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 211. orr.

Anisa hartzeko kopa txikiak ipurdiz gora ahotik masatan sartu eta pasta biribil eta pottolo batzuen forma ematen zion masari.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 223. orr.

Aldizkariak irakurtzen zituen bitartean kafesnea eta pastak hartu baino ez zuen egiten.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 362. orr.

Amagoiak pastak atera ditu mahai gainera.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 193. orr.

Likore bat eskaini zigun, baina kafearen ondoren pasta batzuekin kopa bana "vin santo" hartuak ginen, eta ezetz esan genion.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 140. orr.

Bizkotxo zoragarriak, erreginaren gustuko hostopiltxo ezin gozoagoak, eta sukalde zabalean xede horretan gorderik zuen aulki-bizkarrean idorrarazi aurretik oratzen zituen pastak prestatzen zizkidan.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 72. orr.

Ondo gogoan du oraindik Yolok pasta haien lurrina eta beroa [...], pasta haien kolorea: gozo-une urriko bere haurtzaroan ezagutu zituen urre gorrizko txanpon bakarrak.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 224. orr.

Biharamunean alaitasun gehiagorekin etorri da eskolara; kaxa bat bete pastarekin ere bai.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 142. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Ondoren, pasta-kaxa ireki eta oso-osorik sartu zituen pare bat ahoan.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 51. orr.

· Astean behin patata egosiak [...], astean behin esne-pastak.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 149. orr.

4 gariz edo semolaz eta urez eginiko ore lehortuez prestaturiko janaria.

Jendeak uste du pasta dela italiarren gailur gastronomikoa: edozein modalitatetan delarik ere -pizza, makarroiak, lasagna...  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 33. orr.

-, pastak Italiako gastronomia ekarri ohi digu gogora.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 33. orr.

Baina hala izanda ere: arroza ez zaio atzean gelditzen pastari, arroza gisatuz egindako risotto klase konta ezinak dira horren lekuko.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 33. orr.

Bi elikagai jan behar dituzte egunero derrigor karreristek: pasta eta haragia.  Berria - Kirola   2004-07-03

Ura irakiten jarri eta pasta egosten ipini zuen.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 65. orr.

Gauza idorrak edo pasatzen ez direnak dira galde eginak, hala nola kontserbu, xokolet, sukre, olio, kafe, erris, pastak etabar...  Herria   2002-11-21

5 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Amaren aldetiko aitona diabetesarekin hil zen, eta aitaren aldetiko osaba batzuei ere, pasta-jale omen handikoak guztiak, nabarmendu zitzaien zahartzaroan gaitzaren sintomarik. Sukaldaritzako pasta-etxe baten publizitaterako argazki baten analisitik abiatuta.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 150. orr.

Prusiarra sukaldean ari da, pasta platerkada bat prestatzen.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 15. orr.

Albertok pasta-plater bat eskatzen zuen.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 235. orr.

Bertso bazkaria: lasagna edo pasta entsalada eta jogurta.  Berria - Harian   2006-05-07

Afaritan, burua astindu zuen Sun-hartzak, ikusirik mahai gainean hiru platerkada pasta-zopa, zorrotxokoa.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 52. orr.

Arrastoen bila ari bagina bezala, paretan zintzilik zeuden arropak miatzen hasi ginen, eta berdin gas-sua, lapiko zikina, non pasta hondarrak ageri baitziren, eta poltsan zegoen ogi-laukia.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 97. orr.

6 material sintetiko gogorra.

Martak, Patakiren pastazko betaurrekoak eta ileorde beltza soinean zituela, Cesar Telleriaren etxe alokaturako eskailerak igo zituen.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 196. orr.

Nire betaurreko lodi itsusi pastazkoak anaiaren ondoan zeutzan, lurrean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 342. orr.

7 liburuez mintzatuz, azala.

Pasta gogorrekin, gozatzeko moduko edizioarekin eta, beharrezkoena: ederto itzulita, goxo, xamur.  Berria - Kultura   2004-06-19

8 hortzetako pasta.

Denboraldi batean, hortzak garbitzeko pastaren zipriztinek estalia izan genuen, bizarra kentzerakoan aurpegia ezin ikusteko moduan.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 308. orr.

Eta hortzak, oiak ahaztu gabe, behar den bezala goitik behera eskuilatzen ditut, ispilua pastaz zipriztintzeagatik kezkatu gabe.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 397. orr.

Hori ere ez zitzaion laket, ispilua pasta zipriztinez zikindu nezan alegia.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 344. orr.

Horma, ispilu eta abarrak hortzak garbitzeko pastaz ederki oretuak, jendeak pasta hori erabiltzen duelako aldizkari eta abarretako argazkiak itsasteko.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 159. orr.

9 pertsonez mintzatuz, izaera, aiurria.

Ez barkatu ditudalako, ordea, ez maite ditudala edo maite behar ditudala uste dudalako, ez horixe, baizik eta konturatzen naizelako, hondar-hondarrean, haiek, gu bezala, pasta berberaz eginda daudela.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 113. orr.

Pasta berezikoak zarete.  Berria - Kultura   2006-01-08

Beste pasta bateko entrenatzailea.  Berria - Kirola   2006-03-10

10 kartoi pasta ik beherago 12.

Bestalde, ikusten nuen haien lanak gaizki zahartu zirela; nolabait beren erakarmena hor zegoen arren, kartoi pastazkoak zirela, eta, gainera, ez zitzaizkidan horrenbesteraino ere gustatzen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 124. orr.

11 hortzetako pasta.

Eberena gertatu zenean arropa gutxi batzuk, hortzetako pasta, Donormil eta Tranxilium kutxa bana eta beste zerbait motxilan sartuta, egurrezko ate zaharra atzean utzi nuen.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 193. orr.

Inor ere ez dago hango saltzaile hura baino egokiagorik Swan hortzetako pasta saltzeko.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 188. orr.

Hortzetako pastaren zipriztinak, bizarra egiteko kremen arrastoak...  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 49. orr.

Ondoren eskuak, ahoa eta hortzak garbitzen zituen, betiere Pepsodente marka ingeleseko hortzetako pastarekin.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 137. orr.

Hortzak garbitzen ari da, xix-xix, eta ezpain txokotik dario hortzetako pasta zuria.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 100. orr.

Julenen ezpain artetik hortzetako pasta hasi zen irteten, gainezka egiten duen urtegi bat bezala.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 174. orr.

Hortzetako pasta-hodiak zanpatzeko tresna, nire Mekanoaz baliaturik.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 16. orr.

· Pisukideen txanpua, bizarra kentzeko bitsa eta aitzurrak, koloniak, haginetako pasta, arropen leuntzailea,  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 108. orr.

12 pasta-kartoi ik beherago 10.

Estua zen gela, berrogei bat metro luze; erdiz erdi zeharkatzen zuen aretoa mahai ilara batek; sendo-astunak ziren eta pasta-kartoizko grifozko apaindurak zituzten hanketan.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 325. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

hortzetako pasta (12); pasta kaxa (3)

pastazko betaurrekoak (7)


pasta2 ik basta1.

pastadun izlag pasta duena; pastazkoa.

Peluka eta pastadun betaurrekoak janztea deliberatu zuen azkenik.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 193. orr.


pastanagre (corpusean pastanarre eta pastenagre soilik; Euskaltzaindiaren Hiztegian pastanagre agertzen da) iz ipar azenarioa.

Bai segur, dela porru, aza, tipula edo baratxuri, dela piper, pastenagre [...], horiek oro eta beste landare mota asko gure baratzean garatzen ziren amatxiri esker.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 71. orr.

Tomate, pastanarre, aza, oberjina, ilarleka, entselada, tipula, biper...  Herria   2003-12-04

Haren lehen auzoak 800 gramako tomatea eta 300 gramako pastanarrea.  Herria   2004-11-04

Pastenagreak, porruak edo tipulak auhenez ari omen dira, etxeko andereak bipiltzen, larrutzen eta ebakitzen dituenean, familia guztiaren asetzeko salda apailatzerakoan.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 128. orr.


pastanarre ik pastanagre.

pastatxo iz adkor gozotegiko pasta.

Igogailutik atera bezain pronto, arima ziniko, maltzur, edo sinpleki inkontziente batek zabalik utzi duen ate baten zirrikitutik zeladore eta erizain talde bat bereizi du, pastatxoak jaten eta xereza edaten, algaraka.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 151. orr.


pastel1 1 iz tamaina txikiko gozopila; tarta. ik gozopil; pastiza.

Kandido pastel bat janez azaldu zen.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 18. orr.

Eta pastelak amaitzeko, hain txikiak ezen papurrik ere ez dute.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 265. orr.

Goxokiak eta pastelak.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 135. orr.

Dozena erdi pastel eta txanpain botila bat erosi eta edan eta jan egin zituen egongelan.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 130. orr.

Hurrengo egunean, botila xanpainarekin eta dozena bat pastelekin itzuliko zen Joxe Mari.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 146. orr.

Miepek mahats pasazko pastel bat bidali digu, "Mendekoste zoriontsua" zioen idatzi batekin.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 318. orr.

Txokolatezko bi pastel handi atera zituen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 180. orr.

Indioilarraren ondoren Eguberrietako pastel garreztatuak etorri ziren.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 183. orr.

Urre koloreko galleta paketeak eta pastel txikiz beteriko kopak.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 52. orr.

James Packer ez zen ordea pastel eta kafe bila abiatu.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 85. orr.

Ostorezko pastel moduko bat.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 85. orr.

Hurbildu egin zen Txitxikov arrautzazko pastel gezara, eta, erdia baino gehixeago jandakoan, goraipatu egin zuen.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 89. orr.

Baietz, biendako hoberena egunkarian gelditzea izanen litzatekeela, ene maitea, ene panpoxa, ene sagarrezko pastela.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 171. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Txokolatezko pastel-puska bat ere eman zion.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 34. orr.

Baita Gabonetako pastel-zati bat eta kaxa batean turroiaren antzeko gozokia ere.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 182. orr.

Izeba Petuniak ekarri berri zion frutazko pastel-zatiarekin.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 40. orr.

Harekin egindako bizikleta-apustuak eta Serraseneko pastel-janak.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 196. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Weasley andreak puntuz egindako beste jertse bat bidali ziola ikusi zuen Harryk, eta aran-pastel handi bat ere bai.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 179. orr.

Sagar-pastela bukatu zutenerako, sorginkeria alaigarrien eragina desagertuz zihoakien, eta Harry eta Ron kezkatu samar zeuden.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 239. orr.

Harry sukaldera itzuli zenerako, izeba Margek aurrean zituen tea eta fruta-pastela.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 25. orr.

-Eta nik mahaspasa pastelak eta kafea ekarriko ditut.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 85. orr.

Gustuko ditut ahabia-pastel ederrak, edo limoi-merengezko pastel gozoak.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 143. orr.

Limoizko merenge-pastela jan bitartean.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 27. orr.

Kafea eta arrautza pastel handi bat hartzera joan nintzen.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 72. orr.

Orduan aitak zorrotik jenjibre pastel puxka bat eman zion.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 201. orr.

-Bikiek gazta-pastela hasi dute.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 140. orr.

· Mostradorera hurbildu zen eta kafea eta sagar pastel zati bat eskatu zituen.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 132. orr.

4 haragiz, arrainez edo barazkiz betetzen den irin eta arrautzezko orea, labean molde batean erretzen dena.

Bi pastel handi nabarmentzen ziren gainerako guztiaren gainetik, oilakiz egina bata eta luzoker gaziz bestea.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 259. orr.

-Ez zuten, ba, eskolatik botako, ez? -esan zuen Hermionek estu eta larri, xerra eta giltzurrunezko pastela dastatu ere egin gabe.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 100. orr.

Izokin-buruz eginiko pastel bat.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 221. orr.

Gero pastel mordoa jaten dute, okelaz edo katuarrainez beteak, ikuste hutsarekin tripa-zorria esnatzen duten horietakoak.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 95. orr.

5 (hitz elkartuetan)

Bost xentimoko haragi-pastel txarren itxura hartzen diet: ogi gehiegi, eta ia haragirik ez.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 11. orr.

John Camden Hotten argitaratzailea, txeke bat eman zidana, zerriki-pastela janda hil zen, ni dirurik gabe uzteagatik.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 301. orr.

Sagarrak, udareak, aranak, patata pastela, ilar beroak eta babarrunak.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 159. orr.

Porru pastel bat egiteko, izenak berak dioenez, porru sorta fresko bat behar da.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 106. orr.

Paolak legatz-pastel pare bat ekarri ditu eta japoniarrek arrain pastela probatu dutenean uko egin diote sushiari.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 69. orr.

Otzara bete ogi eder, arrain, izkira-pastel, ezti eta mahats bildu berriak.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 24. orr.

6 kontu nahasia, saltsa.

Handik gutxira deskubritu zen benetako pastela: zalditegi errealeko arduradunek aste bete eman zuten animaliak pilula bereziekin elikatzen zeremonia egunean euren gorotzak ere royal majestyren mailan egon zitezen.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 24. orr.

7 banatzeko dauden ondasunen edo kidekoen multzoa.

Neurri eta tamaina kontuan datza beren desberdintasuna: Euskal Herria Espainiara lotzen duten kateen neurria eta negozioen pasteletik bakoitzari egokituko zaion zatiaren tamaina.  Berria - Euskal Herria   2004-03-15

Zenbateraino zeuden langileak prest beren askatasun pertsonala sakrifikatzeko pastelaren tamaina handitzeko, beronen zati gero eta handiagoa eskatzen zutelarik?  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 383. orr.

Bost axola herria, kontua pastela banatzea zen.  Berria - Harian   2006-04-28

Orain guztiak prest agertzen dira ariketa anti-demokratiko horretan parte hartzeko, ondoren guzien artean pastela banatzeko, beren lastozko parlamentuetan egitasmo iruzurtiak oposiziorik gabe aurrera eramateko.  Berria - Harian   2005-04-02

8 pastel denda (orobat pasteldenda; Euskaltzaindiaren Hiztegian pastel denda agertzen da) gozotegia, gozo denda.

Halako jaun batek, pentsatu nuen, ez zien ezertarako hitzik egingo pastel-dendan gure inguruan eserita zeuden erruso arruntei.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 38. orr.

Aldi baten buruan, gosetu eta pasteldenda batera jo nuen.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 36. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

arrautzazko pastel (3); pastel bat egiteko (3); pastel handi (5) pastel zati (9); pastel zati bat (5); porru pastel (4)

pastelak jan (3); pastelak jaten (3)


pastel2 1 iz koloreko pastako barra, ur, hauts eta koloregaiaz egina, margotzeko erabiltzen dena; barra horiek erabiltzen diren margotze teknika; teknika horrekin eginiko margolana.

Hauerrek pastelaz pintatu zuen Charlotte, olioz egiteko astirik ezean.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 146. orr.

Margolariak erabiltzen duen teknika sorta suertatzen da deigarriena: olioa, ikatz ziria, grafitoa, pastela, akuarela, tintak...  Berria - Kultura   2006-01-05

Jondonane aparkalekuaren bazterreko salan ikusten ahal dira Beñat Loyatho herritar margolari jeinutsuaren obra batzu, denetarat hogoi bat, olio eta pastela.  Herria   2002-09-05

Max Beckmann: urmargoak eta pastelak.  Berria - Kultura   2006-01-11

Afrikan artisten atelierretan parte hartu zuen, zeta gainean egiten den pintura, serigrafia, pastel eta akuarelen teknikak ikasi zituen, olio pintura hasi baino lehen.  Herria   2005-09-08

Sasoi hartan paper gaineko klera eta pastela teknikak erabili zituen, batik bat, miresten zituen pertsonaien erretratuak egiteko.  Berria - Kultura   2004-12-12

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Pintore espresionista alemaniar horrek urmargo eta pastel pinturez eginiko tamaina handiko koadroak ikusi ahal izango dira.  Berria - Kultura   2006-01-04

Pastel-kolorez eta kolore biziz eta kolore ilunez eta kolore estuz eta zabalez egindako koadroak ziren. Altzari berriak txuriak dira, pastel kolorekoak, eta auskalo zein materialekin eginak.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 61. orr.

Pastel koloreko paperetan bidaltzen zizkidan mezuak berritu eta arreta berezia eskatzen hasi zitzaidan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 78. orr.

Bere zapatak ere, desberdinak, normala eskuinekoa eta hiru bat zentimetroko zolarekin ezkerrekoa, urdin argiak ziren, oso politak, nik inoiz ikusi gabeko pastel tonu batekoak.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 354. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Donostia postal-pastelean, munstroa solte.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 94. orr.

Arrosa-pastel koloreko bi eraikin baxuk osatzen zuten -bi pisukoak, biak-.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 35. orr.

Kolorea ez zen berak gogoratzen zuen arrosa-pastela.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 64. orr.

4 (izenondo balioaz) koloreez mintzatuz, argia eta biguna.

Oso kolore bitxia zuen: ez zen iluna, ezta nabarra ere; oso tonu pastel berezia zuen, beix eta horiaren artekoa eta oso distiratsua zen, baina deigarria izan gabe.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 23. orr.

Titiburuak kiwi kolorez makilatuak ditu, ezpainen antzera, baina tonuera pastelagoan.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 42. orr.

5 irud/hed

Lantzean behin Gortari dibertitu egiten zen bere lagun burgesen itxurakeria pastel kolorekoa zirikatzen eta astintzen.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 165. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pastel koloreko (6)


pastelada iz adkor gauza belaxka eta ezti-jarioa.

Gai berrirako inspirazioa bilatzeko, aurrekoan bezalatsu jokatuz, telebistan ematen zituzten maitasunezko pastelada guztiak eta hainbat bideofilm begiztatu zituen.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 121. orr.


pasteldenda ik pastel1 8.

pasteleo iz norbait bere probetxurako etorkor agertzea.

Ostiaka bidali, eta ez pasteleoan ibili, Baskongadentzako autonomia xixtrin bat lortzeko.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 132. orr.


pasteleria iz gozotegia, gozo denda.

Hantxe kruzean, stopean zain halabeharrean, sor-sor egon zen izkinako pasteleriari begira; hango bonba goxoak...  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 50. orr.

Haizeak pasteleria bateko paperezko serbilleta zerabilen airean.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 101. orr.


pastelero 1 iz gozogilea; gozo-saltzailea.

Kako, pasteleroa.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 8. orr.

2 (izenondo gisa) adkor bere probetxurako etorkor agertzen dena, pasteleoari dagokiona.

Halako koherentzia falta bat sumatzen ziola, pasarte batzuek halako tonu liriko jaso bat zutela, eta beste batzuetan, berriz, propaganda tonua, turistentzako foiletoetako erretorika pastelero horrekin.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 66. orr.


pastelkara izond pastelaren eitekoa.

Eramanezina egiten zitzaion bere burua hirixka postalkara, pastelkara hartan aurkitzea, jende kaxkar dotorez, donostiar nardagarriz inguratuta.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 177. orr.


pasteltxo 1 iz pastel txikia.

Sekula ez zioten ganorazko oparirik egin, ezta pasteltxo bat ere.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 12. orr.

Postreak ekarri zizkigutenean kremazko pasteltxo bat eskaini nion, eta berak ahoarekin hartu zuen nire eskutik.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 363. orr.

Apalean txanpain botila eta izokizko pasteltxoak, nire kuttunak.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 93. orr.

Marrubizko pasteltxo bat erpuruaren eta hatz erakuslearen artean kulunka erabiliz.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 201. orr.

Tea mendarekin eta bi libanoar pasteltxo eskatu zituen Ruche jaunak, almendra eta eztiarekikoak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 264. orr.

Aza-zopa eta hostorezko pasteltxoak.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 23. orr.

Horretan egongo zen Ebe arratsalde osoan, nik pasteltxo bat prestatzen nion bitartean.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 155. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Esan sukaldariari arrain-pasteltxoak ekartzeko oraintxe bertan.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 431. orr.

Erakusleihoan ohiko goxokien sedukzioak erakusten ziren, esnegain pastelak, palmondoak, kornukopiak, opilak, arroz pasteltxoak.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 82. orr.


pastenagre ik pastanagre.

pastera iz morteroa oratzeko erabiltzen den xafla.

Pastera ondoan harea pila bat, adreiluak, lurrean hor eta han kapazo bat, errejazko hesi txiki bat, borra, pala, paletak, taladroa eta beste zenbait tresna eta erreminta.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 133. orr.

Ba, gaurko ezingo dik, esan zuen Jabik; ez badugu masa pasteran egiten...  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 10. orr.


pastetx iz ipar artirinezko opila.

Trikotatzen eta josten, pastetxak adelatzen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 29. orr.


pasteurizatu, pasteuriza, pasteurizatzen 1 da/du ad esnea edo beste likido bat irakite puntua baino tenperatura apalago bateraino berotu, bakterio kaltegarriak suntsitzeko.

Herriko nekazariak, erlezain autonomoak, gozogile artisauak, onddo-biltzaileak, txalupako arrantzaleak... traîteur eskulangilearen ospea hartuko dute, diseinuzko elikagai bikainak ekarriko dizkigute-eta: pasteurizatu gabeko gingko-ezti purua, ilar eta azalore lurrintsuak, [...].  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 32. orr.

Saihesbideak: haragiak, arrautzak, esnekiak eta abere produktuak, oro har, ondo eginda edo pasteurizatuta jan.  Berria - Gaiak   2004-12-08

2 (era burutua izenondo gisa)

Balak eskuetan neukan potean jo eta gatzatu pasteurizatuaz blai eginda utzi ninduen.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 149. orr.

Barnetegi hartako ekonomatoan saltzen ziguten salda pasteurizatu hura.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 94. orr.


pasteurtar izlag/iz L. Pasteur-ena, Pasteurri dagokiona; Pasteurren jarraitzailea.

Ikerlan ongi burutu bat, besterik gabe; ikusgarrizkoa, noski, baina pasteurtar epopeiaren bikaintasunik gabea.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 182. orr.

Lehenengo eta behin, zorretan sentitzen nintzen Pasteur-ekin eta pasteurtarrekin, hain harrera ona egin eta aurrera egiteko aukera emateagatik.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 80. orr.


pasti iz adkor pastilla.

Mugida itxurosoa dago, pastiak gura adina, nor bere zoroarekin, eta mukizu kaskamotza eskuma aldean goian.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 133. orr.

Iturribide kalean topatu genuen, hiruzpalau ordu tabernaz taberna, hemen lerrotxo bat, hor pasti erdi bana eman ostean.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 158. orr.

Pasti bat hartu genuen etxetik irten orduko, erdi bana  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 157. orr.


pastila ik pastilla.

pastilla (orobat pastila g.er. eta paztilla g.er.) 1 iz ore gotor baten zati txikia.

Zopa edo haragi-salda egiteko pastillen marka, Maggi enpresak merkatura aterea, Liebig baroiak asmatua.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 280. orr.

Eta hilkutxan sartuta eta usain txarren kontrako pastilla batzuen gainean jarrita, gela nagusira sartu zen Napumoceno jauna.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 26. orr.

Kontu handiz ateratzen zituen bere zetazko pijama, bere xaboi-pastillak eta bere txapin marokoarrak.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 108. orr.

Umeen modura portatzen gara, buffet bat edo bi xaboi pastilla dohako ikusi orduko.  Berria - Kirola   2006-04-06

2 sendagaia edo kidekoa daukan ale txikia. ik pilula.

Pastillak hartzen ari da, eta ez zaio alkohola komeni.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 303. orr.

-Pastilla hau hartu ezkero etzegok jan beharrik.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 81. orr.

Goitika bukatzen zuen, gontzetarik ateratzear, prozac pastilla bat ematen zioten arte.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 131. orr.

Pastillak eman zizkidan, baina pastillek ez didate pixarik egiten uzten.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 107. orr.

-Bihar pastilla batzuk ekarriko dizkizut, egundoko aldea egingo dizute.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 42. orr.

-Denok behar izaten dugu pastillaren bat noizean behin -esan nuen.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 162. orr.

Etxeratu eta lau pastilla irentsi zituen, Cutty Shark txorrotadarekin batera.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 170. orr.

Hori-berdeak dira hamarretako pastillak eta, besteak baino handixeagoak diren arren, hobeto irensten ditut.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 80. orr.

Pastillekin datorrenean esnatuko nauzu, mesedez?  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 46. orr.

Aginduak nizkion pastillak zirela esan nion.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 122. orr.

Morse andreak ez zekien, inondik ere, veronal pastillek laster eragiten zuten edo ez.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 175. orr.

Pastillen eragin txarragatik omen, eta ez ginen harritzen.  Berria - Kultura   2004-08-20

Guk paso egiten dugu pastillez eta horrelakoez, konforme? -esaten dio Joanak.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 151. orr.

Ez ahaztu tentsioaren pastilla.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 92. orr.

"Eromena kimika arazoa duk soil-soilik", esaten zuen, "noizbait pastilen bidez konponduko duk dena".  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 10. orr.

3 (izenondo eta izenlagunekin)

Hamar pastilla zuri zekartzan, elkarren kontra pilatuak.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 172. orr.

Patrikan zeraman zorro batetik pastilla txiki bat atera zuen, uretan urtu eta edan zuen.  Xabier Olarra   «Iruzurgilea» - James Cain, 2002 - 9. orr.

Basoaren ondoan, pastilla txiki baten erdia.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 77. orr.

Pastilla antidepresiboen dozenaka kartoizko kaxa eta plastikozko ontzi.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 205. orr.

Egun oroz zazpi pastila kimiko irenstearen erruz, ezpainen zirrikituetarik tu malgua isurtzen zitzaion.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 124. orr.

Buruko minarentzako pastillak edo aringarriak ematen dizkidate, lepoa edo lokia haztatzen didate ea sukarrik dudan.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 349. orr.

Gero eta urduriago dago biografoa, lotarako pastillak hartzen hasi da, psikologo adiskide batek atsedena hartu behar lukeela aholkatu dio.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 52. orr.

Hatsarentzako pastilla bat erosi nuen merkatuan.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 186. orr.

Egunero bizitzan abiatzeko behar zuen oro, gauero lo egiteko behar zuen oro, koloretako pastillek markatutako erlojuaren gezien ibilbide geza, numerorik gabeko egutegiak, numeroak baino ez ziren bere alboan lo egiten zuten gizonak...  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 13. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Ondokoak eskatu zituen: talko-hauts lata bat, azazkaletako eskuila bat, eta veronal pastilla-kaxa bat.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 172. orr.

-Pertsona batzuk pastilla premian jaiotzen dira -esan zuen Terrik.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 162. orr.

Halaber, urte hartan pastilla itxurako antisorgailua, "pilula" famatua, jarri zen salgai.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 79. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Vitamina pastillek ez zuten arrakasta handirik, baina zigarreta paketak estimu gorenean ziren.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 126. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pastilla hartu (3); pastilla hau (4); pastilla hau hartu (4); xaboi pastilla (3)

pastillak hartu (5); pastillak hartzen (5)


pastillatxo iz pastilla txikia.

Esnegaina eta txokolate apur bat, eta hori guztia pastillatxo batekin ondo nahastuta eta, zergatik ez, marihuana apurra ere bai, mimoz txikituta, dena labera eta kito!  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 156. orr.

Dodov pastillatxoak xukatzen ari zen, ahogozagarri.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 145. orr.


pastillero izond/iz adkor pastilla-hartzailea.

Gazte pastilleroentzako musika duk hori.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 40. orr.

Pastillero hutsa eginda zaudela esan didate.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 106. orr.

Kalera estresatzera datozen urbano desfasatuak bihurtu dira gure baserritar gazteak, eta kaleumeak, aldiz, hilean behin desestresatzera mendira, naturara edo eskalatzera doazen pastillero bukolikoak.  Pako Aristi   «Gelatxo, soinuaren bidaia luzea», 2001 - 56. orr.


pastis iz likore anisduna, urarekin hartzen dena.

Ideia zoro bat pasatu zitzaion burutik, tabernan pastisa hartzen ari zelarik.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 19. orr.

Atea ireki orduko Pastisaren usain gozoegia iritsi zaio bisitariari.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 57. orr.

Argi nahiz ilunpe, piano gaineko sei kandela lurrintsu pizten zituen beti, pastis-usaina disimulatu, eta zaletasun haren berri eman ez niezaien neure gurasoei.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 201. orr.

Portuko ekonomatoan hartzen genituen pastis eta demi-bier haiek norekin hartzen dituzu orain?  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 31. orr.


pastitxe iz imitazio mota, ereduaren hainbat gai edo alderdi hartuz lan original ustekoa lortzean datzana.

Literatura: hasiera-hasieratik, Celineren Eliza nobelaren aiputik alegia, erreferentzia literario ugari agertzen joanen dira testuan zehar, egileen obren, estiloen, tekniken maileguak erabiliz, pastitxeak eta parodiak egiteko gustua erakutsiz.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 15. orr.


pastiza (orobat paztiza g.er.) 1 iz pastela, gozopila.

Bakoitzak pastiza lodi bat zirudien: azukreztatua eta kremaz betea.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 110. orr.

Aratsaldeko 7etan, tragoak eta pastizak salgai San Inazio lepoan.  Herria   2004-11-25

Etxean egindako pastizak ere jastatzen ahalko dituzue: urririk eskainiak izanen zaizkizue.  Herria   2005-05-19

Bisitariek 50 kiloko euskal pastiza erraldoi bat ikusi dute hor paratua.  Herria   2005-10-13

Euskal pastizaren besta iraganen da igande huntan,irailaren 25ean, Kanbon.  Herria   2005-09-22

Bururatzeko zintzur bustitze bat egin dugu pastiza poxi bat janez.  Herria   2005-01-13

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Kalkulu-makina guztiz txikiak, era guztietako pastiza-moldeak, azukre-koxkorrak hartzeko pintzak.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 83. orr.

Datilak jan dituzue, piku idorrak, pastiza zati zenbait.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 153. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Erostunak nola eginen du diferentzia "EGUZKIA" eta merkatuko beste etxe pastizen artean?  Herria   2001-07-05

Orok ezagutzen dugun "gâteau basque" etxe pastizarentzat sor-marka bat ezartzen ahal ote zen?  Herria   2001-07-05

Baziren ere arto opilak eta etxe paztizak Bidarteko Bassilour errotan eginak.  Herria   2005-07-07

Huna janariak: salda, moleta piperduna, oiloa irrizarekin, entsalada, gasna, sagar pastiza, arno eta kafe nahikoa.  Herria   2004-07-22

4 pastiza egile (orobat pastizgile) gozogilea.

Goizean euskal pastiza egile amaturren txapelketa antolatua zen.  Herria   2005-09-29

Thierry Bamas, Baionako pastiza egileak lehen saria ardietsi du sukrezko patizeriako euro xapelketan Lyonen.  Herria   2005-02-03

Sebastien Jirodineau [...] pastizgile dena.  Herria   2001-11-08

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

etxe pastiza (6); euskal pastiza (10)

euskal pastizaren (5); euskal pastizaren besta (5)

etxe pastizarentzat (5)


pastizeria (orobat patiseri) iz gozotegia, gozo denda.

Bigarrena, Jeanine BASTID, Kostalde huntan handizki ezagutua den "Pereuil" pastizeriako etxekanderea.  Herria   2004-09-02

Gurin fina baizik lantzen ez duen pastizeria.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 80. orr.

Ibrahimen patiserian, menta te bat eta pistatxoz egin gozoa prestatzen dizkidaten bitartean, egunkaria zabaldu dut.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 77. orr.


pastizgile ik pastiza 4.

pastoral1 (orobat pastural g.er., pastorale g.er. eta pastorala g.er.) 1 iz Zuberoako herri antzerkia, herriko plazan edo kidekoetan egin ohi dena.

Bi pastoral oso desbardinak ikusi dütügü zortzi egün arte: trajeria Sohütan, komedia Irurin.  Herria   2001-08-09

Guztira, bederatzi pastoral idatzi zituen Pierra Bordazarrek.  Berria - Kultura   2004-10-03

Antzezlan bat, liburu bana, kantata bat eta pastoral bat ere egin dute, Antso III.aren bizitza eta hark utzitako ondarea eta eredua oinarritzat hartuta.  Berria - Euskal Herria   2004-05-22

Datorren igandean Maulen emango den 'Antso Handia' pastoralaren mustraka nagusia egin dute.  Berria - Kultura   2004-07-20

-Pastoral baten sujeta izateko balio dut, bai ala ez?  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 199. orr.

Bazituen bost bataila ez baita guti pastoral batean.  Herria   2001-07-19

Inori ere ez zaio oraindik bururatu Pastoral bat zuberotarra ez den euskalkian egitea.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 180. orr.

Biarnoko herri euskalduna, zinez euskal ohidurei atxikia, izan diten pastoralak ala maskaradak, dantzak eta pilota.  Herria   2002-10-10

2 (hitz elkartuetan)

Euskal akademikoak interpretari lana egiten du alemanaren eta pastoral-errejentaren artean.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 199. orr.

Junes Casenave-Harigile pastoral idazleak, Jean-Fabien Lechardoy Errejentak, Jacques Jaragoyen dantza erakasleak, [...].  Herria   2005-06-02

Oraingoan Zuberoatik propio pastoralarekin etorritako xirulak eta ttunttunak jorik, eta pastoral-taldeko dantzari ezinago arinek miresgarriro dantzaturik.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 364. orr.

Pastoral emanaldiaren osteko afaria, azkenik, Zuberoako ikastolek adelatutakoa izan behar luke.  Berria - Kultura   2006-03-21

3 pastoral-egile (orobat pastoralgile)

Alegiazko jelkaldi horretan, pastoral egileak asma baitezake holakorik, erakusten du Pizkunde garaian nola aldatu den giroa.  Herria   2002-08-01

Orain dela hogeita bost urte hil zen Pierra Bordazarre Etxahun-Iruri abesti eta pastoral egile zuberotarra.  Berria - Kultura   2004-10-03

Ezin hasiko gara vasco-españoletik hartutako formula errazak zalantzan jartzen lau artzain eta bi pastoral egilerengatik!  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 139. orr.

Berlingo irakaslearen jarrera orojakileak gogaitu egin du pastoralgilea.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 199. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pastoral ederra (3); pastoral egile (4); pastoral errejent (3); pastoral idatzi (4)

antso handia pastorala (22); etxahun iruri pastorala (4); ramuntxo pastorala (6); xiberoko makia pastorala (3); xuberoko pastorala (5)

pastoralak egiten (3)

pastoralako kantariak (3)

antso handia pastoralaren (19); pastoralaren agerraldia (3); pastoralaren mustraka (3); ramuntxo pastoralaren (3); xiberoko makia pastoralaren (3)

ramuntxo pastoralean (3)

antso handia pastoraleko (7); pastoraleko aktore (3)

zuberoako pastoralen (3)


pastoral2 1 izond artzainei edo artzaintzari dagokiena. ik artzain.

Soa apaldu eta ardiak zementuarekin lurrari lotuak zirela baimendu eta bizitza pastoralaren nostalgiko bat jadanik zutabearen segatzen saiatu zela ohartu nintzen  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 161. orr.

2 erlijio katolikoan, arimen artzainari dagokiona.

Jan Giesek apezpikuek katolikoentzat idatzi duten gutun pastoral baten kopia bat ekarri digu.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 95. orr.

Bere maisuaren enuntziatuetan alderdi etiko eta pastorala gehiago azpimarratuz espekulatibo eta filosofikoa baino.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 2. orr.

Elizaren familia lan pastoralaren jarraibideak Espainian.  Berria - Euskal Herria   2004-02-04

Azpilkuetak gehiago estimatzen zituen latinezko lan akademikoak erromantzezko lan pastoralak baino.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 38. orr.

Ez zen interes politikoetan oinarritutako egitasmo bat, interes pastoraletan oinarritutakoa baizik.  Berria - Harian   2005-04-19

· Aitor Urresti Deustuko eta San Inazioko Gazteen Pastoralen arduraduna kargugabetu egin du Bilboko Gotzaindegiak.  Berria - Euskal Herria   2004-10-01

3 (izenlagun gisa) ipar

Pastoral lanetarako pertsona gogorrak eta osasun onekoak behar ditugu.  Berria - Gaiak   2004-08-14

Mintzatu ere dira, herriko auzapeza, parropiako elkartea, eskola girixtinokoa, katixima egileak, San Bladi parropiako pastoral elkartea.  Herria   2004-02-05

Apezek, pastoral Kontseiluek, liturgiaz arduratzen direnek, ikus dezatela nola leku bat eman bretainiar mintzairari elizkizunetan, elebidun ezarriz ahalaz kantu, hitz eta otoitzak.  Herria   2004-01-01

Esperientzia zinez harrigarria, pastoral eta giza sailetan.  Herria   2003-07-24

Azpimarretzekoa da lehen gogoetaldiaren laburbilduma bai eta ere Apezpikuaren Pastoral Idazkia osoki euskaratuak izan direla.  Herria   2003-12-04

Gourvès apezpikuak, pastoral gutun batean, berrikitan galdegin diote diosesako girixtinoer harremanetan sar diten kulturari hoinbeste atxikiak direnekin.  Herria   2004-01-01

• 4 iz erlijio katolikoan, artzain gutuna, gutun pastorala.

Espainiako Apezpikuen Batzarraren pastorala kritikatu dute .  Berria - Euskal Herria   2004-02-04

Eskuindarren ustez bi gauza barkaezin egin zituen, lehenengoa esatea zilegi zela Elizaren ikuspegitik euskal nazionalista kristauei botoa ematea, eta bigarrena Iruñeko apezpikuak atera zuen pastoralaren kontra agertzea.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 128. orr.

Fernando Sebastianen pastoralean, botoa UPNri emateko gomendioaz besterik uler zitekeen?  Berria - Euskal Herria   2004-03-06

· 2002ko udazken aldera euskal komunio nazionalistako argigile plusquamnazionalen batzuek idatzitako pastoral moduko bat zabaldu zen, artzain-gutuna esan nahi dut, ez teatroa.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 205. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

turismo pastoralaren (3)


pastorale ik pastoral1.

pastoralgile ik pastoral1 3.

pastoralgintza1 iz erlijio lan pastorala. ik pastoraltza.

Helduaroan idatzitako lan honetan Testamentu Zaharraren ikerlan sakona egiten du; gizakiari buruzko arazoak nabarmentzen ditu eta pastoralgintzan sortu zaizkion galdera praktiko askori erantzuten saiatzen da.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 26. orr.

Azkenean, nere ikasketak utzi nintuen, pastoralgintzari lerratuz, hori baitzen neretzat lehentasuna.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 44. orr.


pastoralgintza2 iz pastoralak idaztea.

Hauen ondoan, saiakeran, olerkigintzan, euskaltzain gisa baita pastoralgintzan zein eleberrigintzan idatziak ere aurkitzen dira.  Berria - Kultura   2004-03-10


pastoralkari iz ipar pastoral-egilea.

Goian dagoela Battitta pastoralkaria, Orhiko Parnasoan, olerkari eta kantarien artean.  Herria   2004-02-26

Honek pastoralaren atal artistikoak aipatu zituen, eta umorez ohartarazi zuen mauletar pastoralkarien eskolatzaile lanetan jardun dutela... hiru barkoxtarrek.  Berria - Kultura   2004-07-04


pastoralño iz pastoral xumea.

Igaran ikasturte ürrentzean, pastoralñi [sic] bat antolatü züen beren errejent-errejentsekin.  Herria   2001-09-06


pastoraltza iz erijio lan pastorala. ik pastoralgintza1.

2003ko urriaren 17an ostiralez, ehorzketen pastoraltzaren funtsaz.  Herria   2003-03-10

Ezpainian, Portugalen eta Frantzian Itsasoko Pastoraltzaren arduradun garen apezpikuek nahi genuke, gure artzain ahotsa adiarazi, kezkaturik baigaude guzien ona gatik.  Herria   2002-11-28

Mgr Januario FERREIRA Itsas Pastoraltzako gotzaia.  Herria   2002-11-28

Xabier Lasa (Berriozar, Nafarroa, 1967) teologo eta Iruñeko gotzaindegiko euskal pastoraltzako arduranetako bat.  Berria - Harian   2005-04-19

Iruñeko Elizbarrutiko Euskal Pastoraltza arduratu da lan horretaz, Juan Apezetxea apaiza buru.  Berria - Euskal Herria   2004-01-10


pastoralzale izond/iz pastoralen zalea dena.

Txirulari gisa ziharduela, Pierra Bordazarre maiz ibili zen Hego Euskal Herrian zehar, eta Zuberoatik kanpoko beste euskaldunak pastoralzale bilakarazi zituen, gure herriko historiaren pertsonaiak eta gertakariak trajerietako gai bihurtuta.  Berria - Kultura   2004-10-03

Oholtzara igotze honek berak pastoralzaleei begi-bistara eman zieten zelako lan handia egina izan den azken zortzi hilabeteotan Antso Handia pastoraleko 118 arizaleen jauntziak asmatzeko eta egiteko.  Berria - Kultura   2004-07-27

Pastoralzalea, Sohütakoan zen azkenik, ohore betzait.  Herria   2001-11-08


pastore iz eliza protestanteko artzaina.

Gero XVI. mentean, Joanes Leizarraga beskoiztarrak, Bastidako protestant artzaina (pastorea) zelarik, Testamentu Berria eüskaraz ützüli beitzüan, lagüntzale üken zütüan bi züberotar pastore, haietarik bata Bustanoby.  Herria   2001-09-20

1871n Buenos Aires-en lehorreratu zen gizonari Johannes Dahlman zeritzon, eta Ebanjelioaren Elizako pastorea zen.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 103. orr.


pastorratz iz orratz mota.

Plaza ondoko etxean, Iñarrean, badituztela pilota batzuk uretan gordeak, eta gainera pastorratz handi batekin zulatuak.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 136. orr.


pastu ik pasatu.

pastural ik pastoral1.

pata 1 iz hanka.

Aitzineko patak edo zangoak beso bilakatu dira, ziminoak zuen gauzen erabiltzeko errextasuna atxikiz.  Herria   2003-01-14

Diote gure beharriak gaizki formatuak direla, ahate pata baten marka beso pean badugula, hatsa karatsa dugula, ur usaindu bat gure gorputzak ixurtzen duela.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 177. orr.

Nina eta bere aita ez ziren atrebitu oilasko pata frijituen jastatzera.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 139. orr.

-Fernando, zer krisma inporta zaizu zerri-patak eskatzen baditut bigarrenez?  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 346. orr.

2 lau pataka lau hankan.

Eta handik buruz behera lau pataka baletor bezala baztertu zen jendetza alboetara mira eginda Tomen aitaren txalupari bide egiteko gazteluko maldan behera.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 138. orr.


patagoniar izlag/iz Patagoniakoa, Patagoniari dagokiona; Patagoniako biztanlea.

Magallanes itsasartea igaroa zuen eta patagoniar beldurgarrien istorioak kontatu zizkion.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 57. orr.


patal (12 agerraldi, 6 liburu eta 4 artikulutan; Euskaltzaindiaren Hiztegian pattal agertzen da) 1 izond pattala, ahula.

Kolore patala du Egiptotik itzuli ginenetik.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 52. orr.

Scabbersek itxura patala zuen Crookshanksekin topo egin baino lehen ere...  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 294. orr.

Nire begietan, nik batere merezi gabe egokitu zitzaidan zorte patal hura.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 104. orr.

2 (adizlagun gisa)

Patal ibili nauk eta...  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 46. orr.

Aurrelari argentinarra patal dabil Liga hasiera txukunaren ondotik.  Berria - Kirola   2006-05-04

Denboraldi hau ere patal hasi zuen Ezkarozeko atzelariak.  Berria - Kirola   2006-04-13

Patal samar ibiltzen zen erdaraz egiterakoan eta mundu guztiari egiten zion euskaraz.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 14. orr.

· Egun batzuk lehenagoko zauria zela medio patal antzean ibiliagatik, Iñaki neu baino hobeki zebilen nabarmenki.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 165. orr.


patar1 (orobat pattar g.er.) 1 iz aldapa.

Bide xabal goxo bat eta hona berriz patarra.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 44. orr.

Azken patarraren gainetik beherean Rhin ibaia ageri da, eta gero Alzaziako zelaia.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 150. orr.

Patarraren kaskorat heltzean baita bihurgune tzar bat.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 34. orr.

Urratsa zalu, Ibañetako patarrari lotu zen.  Herria   2004-03-04

Patar bat, azkarki beheiti doa eta segidan goiti.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 102. orr.

Patarrak berriz beheiti egiten du.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 30. orr.

Eremua dena patar, dena harroka.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 172. orr.

Patar baten kaskoan, kamioiak gelditu direnean, ohartzen naiz gurekin diren español batzuk ez dutela denbora galdu bidean.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 150. orr.

Haritz xara baten itzalean patar bat iraganik, Villei herrixkan gara.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 213. orr.

Kasik oren baten bidea landaz landa edo baratzez baratze, mailaka mailaka, patarra hain zen xuta.  Herria   2001-03-01

Lehen urratsak beraz, bizkarreko kargak, eta patarraren xutak izter eta zangoen giharrak gogortzen dizkidatelarik.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 24. orr.

2 (izenondoekin)

Patar gogor eta xut askotan gaindi, joanden igandean maratoi gisako lasterraldi gaitza egin da mendian, Zegamatik Aizkorrirat.  Herria   2005-06-02

Patar gogor eta xuta eta iduriz aski luzea.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 27. orr.

Iruñerainoko patar luzea, bortxaz bezala eta ene buruaren kontra haserre, iragaiten dut.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 36. orr.

Esnasuko lepoa dela goxoena edo bederen patar laburrena.  Herria   2005-02-27

Bide okerrak zeuden idatziak neure oinentzat, patar malkartsu eta galmendirakoak.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 125. orr.

Ongi dakizue zer duzuen beha: patar harritsuak, izerdia, oinazea.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 127. orr.

Badira ere bihurgune txarrak, patar gaixtoak, bide peza batzu dena ozka eta zilo.  Herria   2002-10-24

Haizerik ez zen, hodei beltz zenbaitek euria iragartzen zuten, baina suak lasaiki beretik jarrai zezakeen, patar zein pentoka umilen balakatzen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 80. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Patar zolatik oihu egiten genien, eta bulta handiaren buruan, ardiak jausten ziren tarrapataka, bata bestearen ondotik.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 21. orr.

Patar xolan, etxalde handi baten aitzinean, zakurrak.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 56. orr.

Milaka eta miliunka, mendez mende, jendea patar gain honetara iritsi da.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 232. orr.

4 (izenondo gisa)

Bazen oren erdia xenda pattar batean gora ari ginela.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 208. orr.

Nosrat Abadeko kontrolagunearen kokapenak, haatik, eztaibaida sortu du, aldapa oso patar baten zolan eta bihurgune baten irteeran eraikia izan baita.  Berria - Mundua   2004-06-26

Gorantz egiten duten karrika, ezponda eta espaloi patarrak dituen muino honek, topografiaz, Frantziako Mont Saint-Michel ospetsua ekartzen digu gogora.  Berria - Kultura   2004-12-26

Zabortegitik salbatu plastikozko bidoinekin eta boteilekin egina dago, karrika patar harritsuaren bi aldeetako erromes multzoa Guanes Etxegarai-ek arrunta duin bilakarazi du.  Herria   2005-07-28

Buchenwald-eko kontzentrazio zelaia biziki zabala da, 600 metra gora eta biltegiak badira kondagaitzak, zenbaitek iduri baitute komodosak, Thuringe-ko mendi patarretan kokatuak.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 121. orr.

Kurutze horrek dauka zeinu bat, lehen ermitau batek joiten zuena lanotzen zuenean, mendi patarreri beheiti heldu zen erromesa ez zedin gal edo erroitz batean eror.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 112. orr.

5 patar guziak ordoki izan

Horrek ez du erran nahi patar guziak ordoki dituela, gaurko egunean bestenaz ere ez baita holakorik eta aintzinerat egitekotan behar baita gisa hartarat jokatu, batzuetan ez bada ere hain erretx!  Herria   2004-06-10

Erran daiteke patar guziak ordoki direla eta ez dela den mendreneko hedoi ttipienik urrunera ere ageri zeru urdinean.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 80. orr.

Dabilanari eta ari denari gertatzen, ez oraino harek ere patar guziak ordoki: haxoinetako zainen minberaz izanak zituen zangoak ibiliaren gostuz baina joanean joan ari zitzaion bere mina gogortzen.  Herria   2001-11-01

6 (kideko esaldietan)

Horiek hola, ez dira han ere patarrak ordoki: buru egin behar da holako jauziari.  Herria   2003-12-11

Liburuan aitzina egin arauz, ez nekizkienak ikusezin bilakatzen joan ziren, patarrak ordoki.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 253. orr.

Ezagun da aise harreman hobeak direla azkenean Madrile eta Gasteizen artean, nahiz horrek ez duen erran nahi patar guziak bat-batean ordokitu direla...  Herria   2004-07-29

Algeriarekin patarrak ordokitzen hasi ditu Frantziak.  Herria   2004-07-22

7 patarra beheiti (orobat patar beheiti eta patarrari beheiti) aldapan behera.

Berehala ibarrean naiz, Hormazuela ibaia ez da urrun eta patarra beheiti abiatuz geroztik ikusten dudan herria Hornillos de Camino da.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 115. orr.

Nehori deus erran gabe abiatu naiz patarra beheiti. ortzegun aratsaldean, Placidako patarra beheiti zoan beribil bat zuhaitz baten kontra mazitu da, Ihartzebeheretik hurbil.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 40. orr.

Gure herronka, 5.000ko bat baino gehiago, abiatzen da Buchenwald-eko patarra beheiti, Weimar-eko geltokirat buruz.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 126. orr.

Gero patarrari beheiti jaustea, lan horrek ere bere nekea baitzuen, erroitzak hor berean izanez.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 72. orr.

Honara heltzean patar beheiti; hemendik abiatzean, goiti!  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 95. orr.

8 patarra goiti (orobat pattar goiti eta patarrari goiti) aldapan gora.

Hirira banoala patarra goiti, laborari batek errepidea zeharkatzen du gosturik hoberenean.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 227. orr.

Euriak euritei, Ibanteliko mendi paretek ikusi dituzte 175 amorratu, patarra goiti bermatzen.  Herria   2005-10-06

Karga gehiturik ere, gizona lehengo erritmo berean zihoan, patarra goiti.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 100. orr.

Patarrari goiti, kamiunttoa alde bat eztul eta uzker, iduri ez zela sekulan gaineraino helduko.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 25. orr.

Bostak irian, ikas-gelan ginelarik, aditzen ditugu aleman moto eta berebilak karraska gorrian semenarioko patarrari goiti heldu...  Herria   2005-10-06

Hiru gizon patar goiti urrats bizian hurbiltzen ari zaizkidala kurutzatu ditut.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 27. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

patar beheiti (3); patar goiti (3); patar luze (3); patar xut (6)

patarra beheiti (7); patarra goiti (7); patarra igan (3)

patarrak ordoki (4)

patarraren kaskoan (3); patarraren zolan (4)

patarrari goiti (4)


patar2 ik pattar.

patari 1 iz piztia.

Mexikon zela, Cardenas presidentearekin ere elkartu zen, ahuntz batzuk eta horrelako patari galduren bat besterik ez zuen uhartea erosteko asmoz.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 16. orr.

2 (izenondo gisa)

Europan, Italia eta Frantzian batik bat, Espainia nazio atzeratu eta pataritzat eman ohi zen arestian (literatura erromantiko frantsesak irudi hori kultibatzen -Carmen- jarraituko du).  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 33. orr.


patarño iz aldapatxoa. ik patartxo.

Mahasti eta ogi landen erdian goiti beheiti eztiak uhain lurtsu bilakatzen ditu ibiltariaren urrats biziak eta patarño baten gainera hurbiltzen naizelarik, pauso bakoitzak aldaparen kaskoa mugiarazten dit, buruaren goiti beheitien arabera.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 58. orr.


patarraka adlag oihuka.

Azken hilabete garratzak bizi izan zituzten: beti aharraika, patarraka, oldarka, hitzezko mehatxuei ihardukitzen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 290. orr.


patartsu izond aldapatsua, malkartsua.

Bide xuko, patartsu eta harritsu batean naiz oraindik, eta hatsantzen hasia.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 42. orr.

Errepide hertsi patartsu bat eta jarraian, eskuin, herriko hilerria.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 64. orr.

Berriz haizearen eta euriaren mehatxupean, Maien urratsetarik karrika patartsura atera nintzen.Amodioak holako bide bihurri eta patartsuak hartzen ahal dituela ere, harritua nengoen. mahasti berriak idekiko dituzte horrela gune patartsuetan.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 94. orr.

Ez dute kontutan hartzen eremu horretan badirela pentze eta landa patartsuak, inork uste baino gehiago.  Herria   2003-02-20


patartxo iz aldapatxoa. ik patarño.

Sadarreko zubia zeharkatu dut eta beraz azken patartxoari lotzen natzaio.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 37. orr.


pataska iz ipar borroka, gatazka.

Euskal bestaz besta ibilia zen, pataska eta aharra xerkatzen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 118. orr.

Hebron hirian ere izan dira pataskak eta guduak, hango bereko Palestindarren eta han kokatuak diren judu bordarien artean.  Herria   2001-04-05

Ageri zen plazer zuela Bush jaunak Castel Gandolfo-ko giro goxoan aurkitzea Genova-ko patasken ondotik.  Herria   2001-08-02

G8ko arduradunek segitu dituzte beren solasaldiak kanpoan ari ziren patasken gatik, heientzat apailatua zen gune hura fermuki begiratu baitu alabainan poliziak.  Herria   2001-07-26

Bertze batzuk musikariei bizkar, baso ez arras hustu bat eta bete betea den bertze bat eskuan, kalakan, irriz edo berdin pataskan.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 180. orr.


pataskatu, pataska(tu), pataskatzen da/du ad nahasi.

Bizkarrezurtasuna eta bizkarroitasuna nahasten diren, pataskatzen, beldur naiz, eta ez da, kasu honetan, hizkuntza ongi ez jakiteagatik.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 148. orr.


patata 1 iz jatorriz Ameriketakoa den landare urterokoa, hosto-zatitua, lore zuri edo moreak ematen dituena (Solanum tuberosum). ik lursagar.

Esklabo eginak egon behar al dugu ba beti, patata landatzen edo txerri zaintzen?  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 92. orr.

Santa sekulan ez dugu patatarik landatu, eta nahi dute pentzeak horretan erabil ditzagun.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 240. orr.

Soro bateko belar txarrak kentzen ari gintuan patata ereiteko...  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 179. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Itzuli eta patata-sailean zehar doa, landareak nahita zapalduz.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 267. orr.

Hilerri urrun eta gordeak ikustera eramaten ninduen, eta patata-alorrak eta herrixka zoragarriak.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 85. orr.

Gizon zaharra patata-soro batean etzanda zegoen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 37. orr.

Patata soro bat da adiskidetasuna.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 143. orr.

Han bidaltzen ninduen beti, zaldia eta gurdia hartuta, mandaturen bat edo beste egitera: jateko bila, beharbada, merkatariengana; patata-hazia ekartzera.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 93. orr.

Nork esan behar zuen hainbeste denboran gutaz trufaka ibilitako "patata-zomorro" horrek gure eskuetan horrela erori behar zuenik?  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 61. orr.

3 landare horren lurpeko zurtoinaren betar mamitsua, azala arrea eta barrua zurixka edo gorrixka duena, eta janari gisa oso erabilia dena.

Patata, luxuzko elikagai bihurtua zen, herio zelai hartan.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 140. orr.

Ama, Margot eta ni patatak zuritzen.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 86. orr.

Patata batzuk jarri zituen egosten.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 106. orr.

Gaurko bazkaria patata eta kontserbako aza zimurrez egindako eltze bat izango da.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 229. orr.

Arrautza frijituak, patata eta piperrekin.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 123. orr.

Txikia zen eta larruzkoa ematen zuen, patata bezalakoxe buru soildu, handi eta hezurtsuarekin.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 37. orr.

Atzeko atetik ateratzeko babarrun, patata eta bakailaoz enpo baitzeukaten mojek biltegia.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 88. orr.

Extremadurako opilak eta patatazko txorizoa ere ekartzen zituen gure amak.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 163. orr.

Ia patatarik ez zaigu geratzen.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 333. orr.

Porru-patatak jartzen dizkigu Gabrielak.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 55. orr.

Leka-patatak, aspaldiko partez; eta Atxetatik beretik ekarririko sardiñak segidan.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 27. orr.

4 (izenondoekin)

Horrekin batera patata ustelak.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 293. orr.

Izugarri zaletu nintzen patata gordinekin.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 26. orr.

Patata zurituak hartu eta pure egiteko tresnatik pasatzen dira.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 286. orr.

Onen-onena, arrautzak eta patata frijituak, eta garagardoa Popeko staminetean.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 131. orr.

Jatetxeak patata frijituen eta koktelen usain alaia zuen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 247. orr.

Zerra gogor bat patata frijitu koipetsuekin.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 243. orr.

Astean behin patata egosiak.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 149. orr.

Ehun bat indioilar gizen erreak, patata erre eta egosiak pilaka.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 183. orr.

Patata minak jatera gonbidatu nuen.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 114. orr.

5 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa, janarietan)

Nahi gabe, patata xerrak azaldu zitzaizkion begi aurrean.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 29. orr.

Babarrun pinto edo zurizko zopa, patata zopa, juliana zopa sobretan.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 261. orr.

Sethek aurreratuta zeukan patata-entsalada.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 257. orr.

Hainbat bizkotxo arrunt eta patata-tarta egongo ziren.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 330. orr.

Sagarrak, udareak, aranak, patata pastela, ilar beroak eta babarrunak.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 159. orr.

Aldapa luzea zen, baina patata tortillak eta laranjadak ahalegina merezi zuten.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 19. orr.

-Atera patata tortilla pintxo bat eta ardo bat, berezia!  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 112. orr.

Bagenuen zerekin lagundu gure patata-jana.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 41. orr.

Sua ardaila eta silexez eginez, patata-ogia janez, ezagutu zituzten urte oso gogorrak.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 19. orr.

Ogi eta gurinez egindako budina, mahaspasaduna, patata-orezko pasteltxoak.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 19. orr.

Ia segurua da patata fekula lapurtu duela, eta orain Bepi bota nahi dio errua.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 283. orr.

Eskarola harearekin, harearik gabe, patata purearekin, hutsik edo eltzekoan.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 261. orr.

Ez baitzuten zilegi lurrak Zuriei saltzea kristalezko perlen eta patata-whiskyaren truke.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 269. orr.

· Beste mutil batekin zihoan, eta patata frijitu poltsa bat pasatzen zioten elkarri.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 60. orr.

6 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa, bestelakoetan)

Oso ehun eskasekoak dira, patata zakuak egiteko erabiltzen den jute horretaz eginak ematen dute.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 61. orr.

Patata upelaren gain-gainean eta ondoan hasi zen jarioa.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 303. orr.

Patata azoka eginen da, 12. aldikotz, Gaubean, otsailaren 15ean.  Herria   2004-02-12

Gure patata hornitzailearen dendatik igaro zen Jan, eta lapurretarena kontatu zion.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 273. orr.

Goi mailakoen arteko leku desiragarrienetako bat eskuratu zuela ere jakin nuen bidenabar, patata-zuritzailearena.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 157. orr.

Sua pizten saiatu zen, baina patata-poltsa hutsak kea atera eta zimurtu besterik ez ziren egin.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 44. orr.

Azken patata aleak ehizatzen eta ardiki saltsatan bustitzen ari zirelarik.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 110. orr.

Bezperako patata azalak, lapiko bete, hori izan zen "finlandiar" bati erosi nion lehen gauza.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 166. orr.

Ez zuen asteroideen patata-itxura arrunta, diseinuzko tupperware ultramodernoarena baizik.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 95. orr.

7 (neurriekin)

Nola erosi zuen otarre bat patata.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 40. orr.

Ama eskaileretan behera dator, eltzekada patata dakarrela.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 141. orr.

Milaka kilo patata zuritzen ari zen.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 55. orr.

Uraza-buru bat eta bi kilo patata Donazioak bildu eta inbentarioak eginez: Juan Mari Anacabe, oilo bat; Irene Uribe, hiru membrillo; Lino Etxaburu, lau konejo; Gregorio Erroteta, lau zaku patata.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 11. orr.

Hamar bat arroa neguko patata ere baditugu, espeziak gordetzeko gelan.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 193. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

arrautzak eta patata (6); patata azalen (4); patata beroa (3); patata bila (3); patata egosiak (3); patata entsalada (3); patata erre (3); patata eta piperrekin (4); patata frijitu (14); patata frijitu poltsa (3); patata frijituak (26); patata frijituekin (4); patata frijituen (3); patata poltsa (4); patata soro (5); patata soro bat (3); patata tortilla (21); patata zakuak (5); patata zomorro (4)

patatak zuritu (3); patatak zuritzeko (3); patatak zuritzen (8)

patataren alde (3)


patentagarri izond patenta daitekeena, patentatzeko modukoa.

Badirudi giza genomari esker den-dena [...] determinatzen duten eta komertzialki baliagarri (eta patentagarri) diren geneak aurkituko direla.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 290. orr.

Giza gorputzaren kasuan bezalaxe, naturaren legeak edo fenomeno naturalak ezin dira patentatu; haietan oinarritzen den eta haietaz baliatzen den prozesua da patentagarria, baina bien arteko muga ez da begien bistakoa.  Berria - Gaiak   2006-04-13

Garapen teknikoa ez litzateke bertan behera geratuko, asmakuntza guztiak ez baitira patentagarriak.  Berria - Gaiak   2004-01-14


patentatu, patenta, patentatzen 1 du ad patentea lortu.

Hainbat asmakuntza patentatu zituen: lur hartzeko sistemak, goniografoak, hegaldia egonkortzeko sistemak, erreakziozko motor bat, garai hartan ametsezko gauza bezala hartu ziotena, jakina. segurtasun sistema pasibo bat asmatu eta patentatu egin du, talka gertatuz gero aktibatzen dena.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 8. orr.

Urte hartatik hona giza genomaren %75 patentatu dute enpresa pribatuek.  Berria - Gaiak   2006-01-17

Bere enpresa sortu, makinaren planoak egin, langileak kontratatu, prozedura patentatu, eta berrogeita hamar bat Pascalina merkaturatu zituen.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 357. orr.

Mundu guztiak erabili eta amerikanoek baizik patentatzen ez duten tresna horietako bat.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 51. orr.

Denbora laburrean asko ikasteko metodoa aurkitu zenuten... patentatzeko modukoa, ala?  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 27. orr.

Patentatzen bada, sal daiteke, eta telebistan agertuz gero, arrakasta izan dezake.  Berria - Kultura   2006-04-28

2 (era burutua izenondo gisa)

Googleren bilaketa sistema patentatua da.  Berria - Ekonomia   2004-05-02


patente 1 iz tresnaren bat asmatu edo aurkikunde bat egin duenari Estatuak ematen dion agiria, asmakari edo aurkikunde horren onurez bera bakarrik balia daitekeela adierazten duena.

Luma berriaren lehen urratsa lortzearen zurrunbilo horretan zebilen oraindik Lázló. 1938. urtean patentea lortu zuenean bere prototipoarentzat.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 25. orr.

1943. urteko ekainaren 10ean Biró anaiek bolaluma berri batentzako patentea atera zuten.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 29. orr.

Ea hobe ote den alemaniarraren obra errepikatzea, berdin-berdin, patentea errespetatuz.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 397. orr.

Taiwanek muzin egingo dio patenteari eta Tamiflu kopiatuko du.  Berria - Harian   2005-10-25

Estatuak nazioarteko zuzeneko inbertsioentzat egokia izango den giroa sortzen ahalegintzen dira, aldi berean teknologia transferentziak gehitzen saiatuz [...] eta atzerritar patenteen erostea bultzatuz.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 111. orr.

Baditut neuk pentsatutako gauzen bi edo hiru patente, ongi daudenak; Belgikan erosi egin behar zizkidaten, baina lehendabizi Espainian egin nahi izan dut proba bat, eta gogoa galduta noa, adorea galduta; hemen ezin daiteke ezer egin.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 261. orr.

Volokhen ustez, garbia da copyrights-ek eta patenteek «mugak» jartzen dizkietela besteen eskubideei.  Berria - Gaiak   2004-01-14

Duela lau urte patenteen legea urratzea egotzi zion NTP konpainia txikiak Kanadako RIMi.  Berria - Ekonomia   2006-03-05

Parisko Curie Institutuak, ordea, epaitegietara jo zuen, eta hein handi batean lortu du Europako Patenteen Bulegoak atzera egitea.  Berria - Gaiak   2006-04-13

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Nola funtzionatzen zuten azaldu zion, eta zenbait gauzaren patente-agiriak eskatu behar zituela; besteak beste, autoen pneumatikoentzako uztai batena, altzairu puskaz egina.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 163. orr.

Colek, berriz, argi du patente eskubiderik ezean sortzaileek gutxiago produzituko luketela.  Berria - Gaiak   2004-01-14

Eta hala dirudi, preso ohiek euskal irakaskuntzan aurkitzen dutela lana, ez patente bulegoetan edo garagardo lantegietan.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 115. orr.

Patente kopurua milioi bat biztanleko.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 227. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Industria patenteak oinarrizko ikerkuntza egiten denean bakarrik garatzen direlako herri aurreratuetan.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 144. orr.

Lehoien adiskide diren gazelak daudelako (ustelkeria), edota lasterka egiteko teknika berezia duten gazelak daudelako (teknologia patenteak).  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 71. orr.

4 zerbait egiteko baimena adierazten den agiria, aginteak emana.

Patentea kendu zaion ontzia Navyk kontratatuko du gero.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 184. orr.

Aurrerabide teknikoa [...] enpresa multinazionalen inbertsio zuzenen bidez iristen da garapen-bideko herrialdeetara, azpikontratazioko akordioen bitartez eta patenteak emanez.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 142. orr.

Enbaxadak Pilar Q-ontzia 1943ko apirilerako itsaspekoen ehizean ibiltzeko patentea balio gabe utzirik duen arren.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 184. orr.

Kofradia horretako beste horrenbeste ontziri kenduko zieten korsuan jarduteko patentea, Erregeren beraren aginduz.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 27. orr.

5 korsu patente ik korsu 2.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

korsu patentea (6)

europako patenteen bulegoak (3)


pater iz apaiza, bereziki errejimentu batena.

Orain, nahiago nuke haiek denak nirekin baleude, baita paterra ere.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 140. orr.

Paterrak, otoitz bat esan, bekokian gurutze santuaren izenean egin, eta alde egin du.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 190. orr.


patera iz txanela handia.

Espainia Afrikatik kilometro gutxira zegoen bezalaxe, eta milaka eta milaka marokoar gogotik saiatzen ziren paradisura pateretan iristen.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 192. orr.

Kazetariek beti galdetzen didate ea nola iritsi naizen, pateraz iritsi ote naizen eta halakoei buruz.  Berria - Euskal Herria   2004-03-06

"Laguntza eman behar diegu pateratan datozenei" eta "patera hartuz datozen hoiei eman diezaiegun babes" argudiaketaren aldetik pare-parekoak dira.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 16. orr.

Lexikoaz zalantza bat: zergatik dira Marokokoak paterak eta kaiukoak Mauritaniakoak?  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 135. orr.


paternal izond aitazkoa, aitatiarra.

Bada honetan guztian zerbait garbia, paternala, ona, ez dakit hitzez nola adierazi.  Felipe Juaristi   «Azken gutuna» - Vassili Grossman, 2005 - 21. orr.


paternalismo iz goikoak edo nagusiak behekoenganako agertzen duen babeskeria-jarrera. ik gurasokeria.

Paternalismo zaharraren garaia zen oraino, jaunen bidez baizik ez baitzen bizitzen ahal segurtasunean.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 42. orr.

Batzuetan hain baikorra izateagatik paternalismo merkean jausten da.  Berria - Euskal Herria   2004-06-13

Inolako konplexurik edo paternalismorik gabe sartuko genuke Sail Ofizialean euskarazko film bat.  Berria - Kultura   2004-09-17

Thomas jauna, beldur zara nonbait ez ote dugun pentsatuko paternalismoz jokatzen duzula behe mailako klaseekin eseak bustitzen badituzu.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 142. orr.

Adindua eta gainera Iparraldekoa zelako, urrikiz bezain paternalismo hutsez, ez zioten oharra zuzendu.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 165. orr.

Kritika ildo honi jarraiki, Ongizate Estatuaren paternalismoa kritikatzera ere iristen dira hainbat.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 149. orr.


paternalista izond paternalismoari dagokiona.

Lehen Mundu Gerra osteko errepublika "kaotikoekin" baino errazago Salazar eta Franco bezalako "diktadura paternalistekin" sinpatizatu du.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 199. orr.

Bera urte askotan konforme egona zela elizek historian izandako paperaren ikuspegi paternalista samar horrekin.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 100. orr.

«Zuriek ikuspegi erabat paternalista dute», salatu zuen.  Berria - Kultura   2004-03-23

Hala ere, Estatu-nazioa beste gabe desfasatua dagoelako jarrera paternalista ere ezin dugu onartu.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 59. orr.

Joera paternalista erakutsiz, amerikarrek aldiz, zoko guztietara igorri dituzte 'yankee' erakasle gazte eta idealistak.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 178. orr.

Kamareroa seinalatu zidan, bide-erakusle ororen poz paternalistarekin.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 217. orr.

Historia zer den eta zer izan behar lukeen, politika posibilistaren miseriak eta traizioak, Latinoamerikako iraultzaren lilura ergel eta paternalista...  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 111. orr.

Balantzaren beste aldean, nagusi paternalisten zerak: herriko pisu gehienak ziren Sarasolatarrenak, bere langileak maizterrak, eta oso merkea errenta.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 82. orr.

Urteek erakutsi didate, oraindik, hogei urteko mutilak ere nirekiko paternalista izateko gai direla eta horrek ez nauela asko molestatzen.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 35. orr.

Gallastegi eta Atano III.aren garaiko enpresari paternalista-autoritario denbora haietatik, gaurdaino.  Berria - Kirola   2004-03-04


paternoster iz Aita gurea.

Bekatu larrien zama astuna ez zen kitatzen abemarien eta paternosterren errezoekin soilik aita Franciscoren ustetan.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 190. orr.

Han zegoen aita Francisco Romero sutsua aitormen-etxolan, bekatu larriren bat egin zuen edonori abemarien eta paternosterren artean kafe-landare bat edo beste landatzeko penitentzia emateko.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 193. orr.

Inor etxekorik urtebarruan hildakorik bazen, Paternosterra, txapela xaharra eskuetan hartuta.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 238. orr.


patetiko 1 izond zirrara edo sentimen sakona, mingarria askotan, eragiten duena. (gauzez)

Egunero deitzen jarraitu zuen luzaroan, eta mezu patetikoak uzten zizkidan, besterik ezean hitz bat behintzat idazteko eskatuz, halako batean deitzeari utzi zion arte.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 102. orr.

Eztabaidatu, ekin, errezatu, gaitzetsi, hitz patetikoak esan zituen.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 101. orr.

Hiri guztiak direla patetikoak zentzuren batean, kontuan izanik funtzionarioek, poliziek eta mota guztietako loteria-saltzaileek bertan topo egiten dutela.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 28. orr.

Ikuskizun patetikoa, negar zotinka hasi zen "aukera bat gehiago, aukera bat gehiago".  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 96. orr.

Hor atzemanen nituen noski, beren hobietatik jaikitako hil bizidunak, oro koipe eta lizun, biharamunean itzultzeko prest mostradorearen karantza patetikoa areagotzera.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 212. orr.

Errepideko taberna batean ospatutakoa bezain ezkontza patetiko batean  Berria - Kultura   2004-09-22

2 (gauza abstraktuez)

Honaino heldu da gure bizimodu patetikoa.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 63. orr.

Estiloaren banitate hori beste banitate patetikoago batez puzten da: perfekzioarenaz.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 29. orr.

Gertaldi patetikoak ere maiz samar agertzen dira.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 18. orr.

Ez dago maitasuna baino gauza patetikoagorik.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 11. orr.

Patetikoa da egoera.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 148. orr.

Gerrara joan eta garagardo bat hartzeko kantinan ordaindu beharra patetiko samarra zen, baina halaxe izaten zen.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 123. orr.

Non daude Danelen festa distiratsu haiek, non dantzarien poztasuna, non Adak patetikotzat zeukan farfaila hura guztia, non Ada bera...  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 47. orr.

«Negargarria, lotsagarria eta patetikoa» da Bizkaiko Administrazioa «baserritarrak isilarazten saiatzea».  Berria - Ekonomia   2006-02-25

Suizidio iragarria, planifikatua, homeopatikoa eta patetikoa zen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 10. orr.

3 (pertsonez)

Groggy egon arren, epaileak kontaketa bukatu aurretik altxatzeko ahalegina egiten duten boxeolari patetiko horiek bezala.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 392. orr.

Bat-batean ohartu nintzen zein gizon patetiko eta bakartua bihurturik nintzen.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 74. orr.

1966tik 1990era arte estatuaren erietxe psikiatriko batean lan egin nuenean, dozenaka ikusi nituen halako gaixo lobotomizatu patetikoak.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 78. orr.

Esan zidan badela errimel bat malkoekin zabaltzen ez dena, baina ez zuela erabili nahi izan, agurrean niretzat ahalik eta patetikoen gertatzeko.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 254. orr.

Patetikoak dira beren jantzi estuetan sarturik, aireak kalte egiten diela dirudiela.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 100. orr.

Alboko estatuen ponperia imitatzen saiatzen garelarik, patetikoak gara.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 118. orr.

Ez hadi patetikoa izan, Pote.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 40. orr.

4 (adizlagun gisa)

-Anbulantziari deitu, kabroiak! -erregutu du patetiko samar.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 22. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

lotsagarria eta patetikoa (3)


patetikoki adlag era patetikoan.

Astun eta patetikoki maitemindua nintzela doi-doia konturatzen nintzen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 177. orr.

Aho parean paratu dizkit patetikoki pintaturiko azkazalak.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 53. orr.

Ez dakit zergatik zen hain infinituki patetikoa; beharbada, patetikoki inkontzientea zelako horretaz.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 173. orr.


patetismo iz patetikoa denaren nolakotasuna. ik pathos.

Hitz haien patetismoak eta erabatekotasunak zirrara handia eragin zidaten, eta uste izan nuen adin nagusirako bidea mugarritzen zuten auzietako bat zela hura, Errege Magoena edo sexuarena bezala.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 86. orr.

Patetismoa baita hirien ezaugarri orokorretako bat.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 28. orr.

Nik arbuiatu egiten baitut edozein konplizitate era, nostalgia dela, patetismoa dela, iraina dela.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 32. orr.

Patetismoz eta abertzaletasunez beteriko predikua izan zen.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 101. orr.

Zorigaitzak emakume ederrenei ere eransten dien patetismo puntu horrekin.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 14. orr.


pathos iz zirrara edo sentimen sakona, gogo aldartea sakon hunkitu edo inarrosi dezakeena. ik patetismo.

Kontzientziak ekintzarako desbaliatzen gaituela ere atera daiteke noski hortik, eta ez dabil hortik urruti modernitatearen pathosa: ekintzarik gabeko kontzientzia ala kontzientziarik gabeko ekintza, horra auzia.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 12. orr.

Bizitza arriskuan jartzeko ere prest egongo zen, lor zitzakeen sariengatik bainoago emozio haiek maite zituelako eta pathos hura ere bai, zeina azken bururaino sentitu nahi baitzuen, sufritzeraino.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 38. orr.

Espiritua, arima, psikea, pathosa, zalantzarik psikaliptikoena, teklatxo bat sakatuta konponduko da.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 83. orr.


patibulario izond/iz gaizkile itxurakoa.

Aire iluneko esklabo-saltzaileak, urre-bilatzaileak, drogamenpekotasun anitzek jotako esploradoreak, buru-txikitzaileak, hegaztien zirinen kontrabandoan zaildutako patibularioak, txoto hegalzabaleko begibakarrak.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 16. orr.


patila ik patilla.

patiladun ik patilladun.

patilla (15 agerraldi, 10 liburutan; orobat patila 65 agerraldi, 3 liburu eta artikulu 1ean ) iz belarri aurreko bizar zatia.

Bibote sarri eta patilla luzeko gazte jazarra intelektual pentsati eta malenkoniaz betea bilakatu zen, militar ausarta irakasle burutsu eta betaurrekoduna.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 66. orr.

Sala hartako sendagilea, Julioren adiskidea, zaharkote barregarri bat zen, patilla zuri luzekoa.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 73. orr.

Hiru egunetan egin gabeko bizarraz eta patila luze haiekin, ez zitzaion zaila gertatu haren soin sendo eta gihartsua imajinatzea.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 254. orr.

Bere azken argazkietan patilla handiekin ageri zen.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 100. orr.

Harrapatu katu hori eta akabatu -esan zion patilla zuriko ergel hark praktikanteari.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 74. orr.

Benetako militante batek legez behar dituen lepoa estaltzeko tximak, belarritako bana alde banatan eta matrailetarainoko patillak. bizarra mozteko labana herdoildu bat atera eta ezker patillako ilea moztearekin batera ebaki handi samar bat egin zion masailean.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 18. orr.


patilladun izond patillak dituena.

Etxezain patilladunak ez zuen ezagutu geltokian, eta Nini oinez iritsi zen jauregitxora, trikotatzeko poltsa eskuan.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 34. orr.

Siziliako gizon patiladun bat emakume zaharrari mintzatzen ari zitzaion.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 118. orr.


patin 1 iz zoru gogor eta leunetan lerratzeko gailua, oinean finkatzen dena. ik irristailu.

Bat patin biekin; beste bat bakarrarekin; eta bestea zapaten gainean.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 237. orr.

Deabruz mozorrotutako animazio-talde bat patinetan irristaka eta suziriak botatzen.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 158. orr.

Hiri txikia denez, jende asko ibiltzen da patinetan, korrika, txirrindaz edo oinez bide gorrian.  Berria - Mundua   2004-04-30

Hotz handiko egunetan uzkurtzen ziren, izozten, Norvegiako badien irudira, non irristalariak patinetan ibiltzen baitira.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 377. orr.

Pasillo batean barrena patinekin irristatzen.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 155. orr.

Patinekin errazagoa lukek gaizkileengandik, itotzaileengandik eta lapurrengandik ihes egitea.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 126. orr.

Patin gurpildunetan inguratu zen neska batek strip-teasea egin zuen uraren gaineko zaldain batean.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 53. orr.

Kataluniako patin gaineko hockey selekzioa atzo abiatu zen Macaora.  Berria - Kirola   2004-10-15

George Pickard (estatubatuarra), lerroko patinaren ordezkaria.  Berria - Kirola   2004-11-26

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Gurpil-patinetan ibiltzen nintzen haren aurrean eta gogoan dut oraino ere harrapatu eta txirikordak moztu nahian nire atzetik korri egiten zuen auzoko haur txiki ile hori argi bat.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 73. orr.

Sethek kanpotarren zapata guztiak jiratu zituen izotz-patinen bila, seguru baitzegoen han zeudela.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 236. orr.

Izotz-patin pare baten habia da izkinako otzara bat.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 363. orr.

3 patin hockey ik hockey 6.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

patin hockey (6); patin hockeya (5); patin hockeyan (3); patin hockeyko (6)


patina 1 iz gauzaki zahar batzuen gainean, eta bereziki margolanetan, eratzen den geruza modukoa, haien kolorea lausotzen duena.

Pareta horikara zikinetan itsatsita, halako patina.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 9. orr.

Urteen marka nonahi, koskak kixuan eta hezetasun zoldak, eguzkiaren patina ere bai.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 52. orr.

2 irud/hed

Kafe-etxe handi, zaharkilun, antigoaleko horietako bat zen, urteen hautsak zikindu ez baizik patina ohoragarria ematen dien horietakoa.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 119. orr.

Azaleztatze gehienak antzinakoak ziren, denboraren poderioz liburu-azaletako larrutxek bakarrik izaten duten patina imitaezin hori eta guzti.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 91. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Han daude oraindik Marx eta Engelsen Lan Guztien liburukiak, zut, bata bestearen ondoan, hauts-patina mehe batez estalita.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 32. orr.

Bizirik zirauen beti ere haren oroitzapena, eta, gertatu ohi denez, elezaharrezko urre-patina batez estaliz zihoan.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 98. orr.

Oteizak 1950. urtea inguruan diseinatu zuen San Cristobal-en kopia da pieza ostua, geroago egina, barrutik hustutako brontze patinaz estalia.  Berria - Kultura   2004-04-15


patinaia ik patinaje.

patinaje (orobat patinaia g.er.) 1 iz patinatzea. ik patinaketa.

Gurpil gaineko patinajearen teknika.  Berria - Kirola   2006-02-11

Patinaje artistikoko probak pabiloi batean jokatu ziren, eta ez aire zabalean.  Berria - Harian   2006-02-09

Kataluniak patinajean indar handia du.  Berria - Kirola   2004-03-31

Mantxa hura izotz gaineko patinajea egiteko bota bat iruditzen zitzaion batzuetan Matiasi.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 90. orr.

Bihurgune txikiena arriskutsu egin zuen horrek eta errepide gaineko zebra-bide eta bestelako seinaleak patinajeko pista irristakor bihurtu.  Berria - Kirola   2004-07-08

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Alemanian hamabost pertsona hil ziren urte hasieran patinaje pista baten egurrezko estalkia erori zenean.  Berria - Mundua   2006-01-29

Espainiako patinaje selekzioak kataluniar bat bakarrik izango du Mundialean.  Berria - Kirola   2004-06-09

Espainiako kirol kontseilu gorena hasi da neurriak hartzen nazioarteko patinaje federazioak ez dezan Katalunia onar.  Berria - Kirola   2004-03-31

Ekainaren 23an hasiko da Munduko Patinaje Txapelketa Londonen (Kanada).  Berria - Kirola   2004-06-09

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Salt Lake Cityn lortu zituen Australiak aurreko biak, pista laburreko abiadura patinajean eta eski artistikoan.  Berria - Kirola   2006-02-16

Abiadura patinajea pista laburrean.  Berria - Harian   2006-02-09

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

kataluniako patinaje federazioaren (3); kataluniako patinaje federazioko (4); nazioarteko patinaje (4); patinaje artistikoa (5); patinaje federazioa (3); patinaje federazioak (4); patinaje federazioaren (4); patinaje federazioko (5)

abiadura patinajea (29)

abiadura patinajean (12)

abiadura patinajeko (7)


patinaketa iz patinatzea. ik patinaje.

Gomez-Angulo patinaketaz orain arduratzen hasi dela salatu zuen, «karguan egon den urteetan interesik agertu ez duenean».  Berria - Kirola   2004-03-31

Kataluniako Patinaketa Federazioa Nazioarteko Patinaketa Federazioaren kide izango da behin-behineko izaerarekin.  Berria - Kirola   2004-03-28


patinategi iz ipar patinatzen den aretoa, patinaje pista.

Angeluko patinategia handitu nahi baitu Herriko Etxeak, horretarako baitezpadakoa den eremua, hots 2 777 m2 erosiko dizkio hiriak estatuari.  Herria   2004-10-28

Bi elkarte hauek haur eta gaztetxoeri patinatzen erakusten diete, eta zatiketa honek konfliktua sortu zuen Angeluko patinategian, denek patinategiaren baliatzeko eskubidea aldarrikatzen baitzuten.  Herria   2005-11-10


patinatu, patina(tu), patinatzen da-du ad patinetan ibili, patinen gainean lerratu.

Gauez patinatu zuten izotzetan zeru izartsuaren pean eta sutondoan esne gozatua edan.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 322. orr.

Artean txikia zela, 13 urteko David anaia hil zen patinatzen ari zela.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 7. orr.


patinatzaile iz patinetan ibiltzen dena.

Leihatiletatik ezker-eskuin ikusten den ura ez dago izoztua, ez dabiltza aspaldi patinatzaileak gainean.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 105. orr.

Izan ere, elurrak, ohiko egunetan ikusten diren txirrindulari eta patinatzaile apurrak uxatu ditu.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 96. orr.

Ezusterik ezean, Errusiako bi patinatzailek irabaziko dituzte urrezko dominak.  Berria - Kirola   2006-02-11


patinete iz zoru gogor eta leunetan lerratzeko gailua, ohol gurpildun batek eta hari itsatsitako barra gidoindun batek osatua, oin bat oholaren gainean eta bestea lurrean bultza eginez jarrita erabiltzen dena. ik trotineta.

Behin kalean, belauniko jarri nintzen bidearen erdian, kotxerik edo autobusik edo bizikletarik edo motorrik edo patineterik edo beste edozein ibilgailurik etorriko ote zen ezaxola.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 90. orr.

Aurreneko egunetan ile-motots batekin agertu zuan, zarpail-zarpail, patinetea esku batean eta karpeta argazkiz estali bat bestean. Skate board edo patinetearekin ibiltzeko U-a izan zen atzo merkatua.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 110. orr.

Gzorgy Palkovi Szines egunkaria irakurtzen ari da Milurteko Memorialean, semea patinetean jolasean dabilen bitartean.  Berria - Mundua   2004-04-29


patio 1 iz eraikin bateko edo etxe sail bateko barne eremua.

Han, geltokiko auzoan, harrizko etxetxoak, beren patio eta ukuiluekin.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 74. orr.

Aurrealdean, liburu-denda eta garajea zeuzkan, patio batera ematen zuen korridore batek bereiziak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 15. orr.

Hiriak, goizeko zazpietan, gauak eman ohi dion etxe zahar aire horri eusten zion artean; kaleak bebarru luzeak irudi ziren, plazak patioak irudi.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 105. orr.

Peoi batzuekin dadoetan ari zen Migel gazteluko patioan.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 51. orr.

Kuarteleko patioan itxirik ginduzkaten ordurako, Orbassano Hiribidean.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 256. orr.

Automobilen zarata entzun duzu komisariako patioan sartzen eta ateratzen.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 113. orr.

Sinagogako patioan zegoen, jantzi zuriak eta errezatzeko xalak zeramatzan judu talde batekin.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 157. orr.

Bungalowen patioaren erdian dagoen palmondo ahul mendreari begira.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 9. orr.

Beste lau presorekin batera ilaran jarri gaituzte eguzkipean kanpamentuaren patioan.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 48. orr.

Opil egin berrien usaina, erroskilena, esne irakinarena, eta sardinzar ketuena zetorkion patioetatik.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 159. orr.

Mantala eta oinetakoak jantzi, patioa zeharkatu, eta ukuilura joan zen, Selifani kotxea bertantxe presta zezala agintzera.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 126. orr.

Burdin langatik patio bat ikusten zen, andaluziar estilokoa, harrizko arku eta zutabeekin.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 195. orr.

Paseo luzeak ematen nituen hango gela eta korridoreetan zehar, patio eta jolastokietan gora eta behera, eraikin hartako eta haren inguruetako azkeneko xehetasuna nire memorian zehatz-mehatz gordetzeko helburuarekin.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 77. orr.

Mutil gazteak Estudios kaletik patio hartarako atetik sartuz zihoazen.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 25. orr.

Patio aldera ematen duen gelara jarraitu diot.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 33. orr.

Kotxea patioan sartu eta batera, ostatuko morroia [...] jaunari harrera egitera irten zen.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 20. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Patio txiki bat dauka barnean, hiru nabeen artean.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 269. orr.

Hango leihotik galeriak ikusten nituen eta behean patio garbi eta goibel.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 246. orr.

Biak taberna zeharkatu eta patio itxi batera irten ziren: han zaborrontzi bat eta belar txar batzuk besterik ez zeuden.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 68. orr.

Plazer hutsa izan da harresiz inguratutako jauregia bakarrik eta soseguz bisitatzea: itxuraz erraldoientzat eraikitako harrizko ateak; barruko patio zabalak; noizbait bainutoki, jantoki edo harem dotoreak izandako gelak.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 58. orr.

Kanpandorre itxurako lau behatoki izkinatan, galeria moduko solairuak barruko aldean, patio luze zabal bat -futboleko ate eta guzti- erdian, eta hiru leiho txiki harresian.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 141. orr.

Kondestablearen jauregiaren azpian agertutakoari dagokionez, 2005etik 113 hobiratze aurkitu dituzte, gehienak eraikinaren patio nagusian.  Berria - Harian   2006-03-22

Azotaldiak eguneroko ikuskizun bilakatu ziren ziudadelako patio zabalean.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 219. orr.

Jauregi bateko patio gotiko karratuan.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 123. orr.

Hala bada, etxean sartu, eta mutila patio miresgarri batean geratu zen amonaren zain.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 91. orr.

Baldosazko patioa zeharkatu nuen, korridoretxoa; bigarren patiora iritsi nintzen.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 89. orr.

Teilatu garaiko jauretxe zaharraren aurreko patioan sartu ziren.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 489. orr.

Barruko patioa, familiaren eta leinuaren bizia han egiten duk, azoka, parlamentu eta otoitz-leku duk aldi berean...  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 135. orr.

3 (kartzela batean)

Samarkandako kartzelako patio batean xake jokoan ausarki aritua naiz.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 129. orr.

Porlanez gogorturiko hartxintxorrezko patio hartan ibiltzen ginen gu paseoan eta "pilotan", jainkoak dakien moduan.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 105. orr.

Hamar minutu egin zituzten zain, funtzionarioak patio estalirako atea ireki zien arte.  Berria - Harian   2005-07-07

Bere eskakizunak patioari buruzkoak dira, nagusiki: beti ari da denbora gehiago eta baldintza hobeak lortu nahirik.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 28. orr.

El Duesoko patio nagusian 1938ko irailaren 27 hotz hartan.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 150. orr.

Patio orduetan edo beste tarteren batzuetan elkartzen ginen euskal presook.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 152. orr.

Patio denbora amaitu zaio eta ziegara igotzeko deitu diote.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 188. orr.

Bezperan laugarren moduluko patio bazterrean egon ginela eserita kide batzuk, ohiko kontuez berriketan.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 130. orr.

· -Hemendik aurrera bestelako errejimena egin beharko duzu, ordu biko patioa izango duzu goizero eta gainerakoa ziegetan emon beharko duzu.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 88. orr.

4 eskola batean, jolastokia.

Baina egun hartako errekreoan ez genuen patioan futbolean egin.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 239. orr.

Eskola bateko patioan umeak futbolean.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 188. orr.

-Ez dut uste zoko honek errekreoko patioaren itxurarik duenik.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 80. orr.

Beren lagunak han, une hartan, lehen eguzkiarekin, ohetik jaiki berriak, eskolako patioan berriketan egongo zirenak...  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 48. orr.

Jolas-itxurak egiten egon ginen gymnasiumeko patioan.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 71. orr.

Ez gaitezen kexu izan ezin garelako, eskolako umeak patio elurtuan bezala, pozez garrasika hasi.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 122. orr.

Hurrengo, Munnings jauna ikusten dut, eskolako eskaileretan zutik, hatz-koskorrei karraskaka, bat-batean isilik geratu den patioan.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 11. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Etxe bat alokatu zuten Y... n, alde batetik trafiko handiko kale batera eta bestetik komunitate-patio batera ematen zuen etxadi batean.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 27. orr.

Munnings jaunak ez baitzuen sekula berogailurik pizten, baldin eta eskola-patioko putzuak izoztuta ez bazeuden.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 55. orr.

Haren atzealdean, landetxe patio bat baitzegoen, iluna eta bizia.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 284. orr.

Gure etxeak barne-patio zabal batera ematen du.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 64. orr.

Oroitzen nintzenez, sarrerako pasabideak barne patio batera jotzen zuen, aperitiboa hartzeko mahaiez hornitua uda partean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 345. orr.

-Aireztapen-patioa -xuxurlatu zion gizon batek Thatcherri belarrira.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 33. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

barne patio (5); barruko patio (3); patio aldera (6); patio batera ematen (4); patio bazterrean (3); patio erdian (4); patio itxi (3); patio osoan (4); patio txiki (10); patio txiki bat (3)

eskolako patioa (3); gazteluko patioa (3); patioa gurutzatu (4); patioa zeharkatu (7); patioa zeharkatzen (3)

atzealdeko patioan (3); atzeko patioan (3); aurreko patioan (3); barne patioan (4); barruko patioan (3); eskolako patioan (12); etxeko patioan (5); gazteluko patioan (9); ikastetxeko patioan (4); kartzelako patioan (7)

patioan azaldu (3); patioan bildu (3); patioan egon (3); patioan eman (4); patioan gora (3); patioan sartu (7); patioan sartzen (3); patioan zegoen (6); patioan zehar (7); patioan zeuden (8)

pentsioko patioan (3); presondegiko patioan (3)

patioaren aurrean (3); patioaren bestaldeko (3); patioaren erdian (12)

eskola patioko (3); patioko atea (3); patioko atera (3)

atzeko patiora (3); etxeko patiora (6)

patiora atera (12); patiora atera zen (3); patiora ateratzeko (3); patiora begira (4); patiora bidali (3); patiora ematen (17); patiora ematen zuen (8); patiora ematen zuten (4); patiora goaz (3); patiora irten (19); patiora irteten (6); patiora itzuli (4); patiora jaitsi (14)

presondegiaren patiorantz (3)

patiotik irten (3)


patioratu, patiora(tu), patioratzen da/du ad patiora joan; patiora eraman.

-Kepa Saratxaga ezagutzen al duzu? -galdetu dit Mariok arratsaldean patioratu naizenean.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 179. orr.


patioste iz patioaren atzealdea.

Ikusi nituen, Soler kaleko patiostean, duela hogeita hamar urte Fray Bentos-eko etxe bateko bebarruan ikusitako zoru-lauza berak.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 169. orr.


patiotxo iz patio txikia.

Gehien desiratzen zuena bere piztiatxoak gorde ahal izateko patiotxo bat izatea zen.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 169. orr.


patiseri ik pastizeria.

patitu, pati, patitzen du ad ipar sufritu.

Badakite aspalditik abertzaleak garela eta hori ez dute patitzen ahal.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 34. orr.

Otsabiden ez zuten erraz patitzen hainbeste urguilu eta urreria zekartzan anderea.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 90. orr.

Nola patitzen duzu hemen pasatzen dena?  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 246. orr.

Bihotza goibel nuen, etxekoak ez bainituen betikotz utzi nahi, baina Kubilai Khan Handiaren errana nehork ez zezakeen uka eta obeditzen ez bazen, etxekoek zuten patitzen.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 32. orr.

Ekonomiaz solas gutti izaiten dugu denbora eskasez bainan konprenitu ahal izaiten dugu Asia-tik sartzen direla hor ere ainitz gauza merkeago eta horren kausaz ainitzek patitzen dutela.  Herria   2004-02-19


patogenesi iz patogenia.

Horra diagnosia baieztatua, eta patogenesia igarria: orain terapiarekin asmatu behar.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 212. orr.


patogenia iz patologiaren atala, eritasunen kausa eta garapena aztertzen duena.

Hala ere, patogeniak pentsarazi zigun Justxenkoren osasun arazoen eragilea dioxina zela, klorakneak gehienbat.  Berria - Mundua   2004-12-19


patogeniko izond patogeniarena, patogeniari dagokiona.

Hegazti gripearen H5N1 birusaren aldaera «oso patogenikoa» hauteman dute Nigerian, Animalien Osasunerako Mundu Erakundeak (OIE) atzo baieztatu zuenez.  Berria - Gaiak   2006-02-09


patogeno 1 izond eritasunak sortzen edo eragiten dituena.

'Rhodococcus equi' bakterio patogenoaren genoma aztertuko dute.  Berria - Gaiak   2004-06-15

Bakterioekin eta birus patogenoekin egindako saioak.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 150. orr.

Hegaztien gripearen birusa «agente patogeno eraginkorragoa eta kutsakorragoa» bihurtzeko arriskuaz ohartarazi dute beste behin hiru erakundeok.  Berria - Gaiak   2004-01-28

Kausa patogenoak organismoaren sakontasunean ikertu izanaren emaitzatzat.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 63. orr.

Osasun zaintzea, osaketa, gaixo behartsuei arreta eskaintzea, zergatiei eta foku patogenoei buruzko ikerketa, zama kolektiboa bihurtu dira.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 185. orr.

Onddoak ahalmen patogenoa eduki behar du eta, azkenik, kanpoko faktoreak ere erabakigarriak dira.  Berria - Euskal Herria   2004-07-21

2 (izen gisa)

Urte gutxiren buruan, gaitza eragiten duen patogenoari buruzko informazio asko lortu dugu.  Berria - Gaiak   2004-08-08


patois iz Frantzian mintzatzen den zernahi dialektu edo hizkuntza, frantses estandarraz bestelakoa.

Diputatu batzuek salatu zuten patois deitu basa hizkuntzek eragozten zutela aitzinamendua eta fagoratzen "fanatismoa".  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 65. orr.

Patoisa izan zen nire aitona-amonen hizkuntza bakarra.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 43. orr.

Aitarentzat patoisa zerbait zaharra eta itsusia zen, besteak baino gutxiago izatearen seinale bat.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 43. orr.

Gaston lehengusua patoisez mintzatzen zen.  Josu Zabaleta   «Lorategi beldurgarriak» - Michel Quint, 2003 - 27. orr.


patologia (orobat patolojia g.er.) 1 iz medikuntzaren adarra, eritasunak eta organismoan horiek eragiten dituzten nahasmenduak aztertzen dituena.

Banakoen arteko desberdintasun horiek garrantzi berezia dute, guztiz, patologian eta medikuntzan.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 130. orr.

Era berean, naturalisten taxonomia alderatu ahal izango litzateke ez gramatikarekin eta ekonomiarekin, baizik eta fisiologiarekin eta patologiarekin.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 182. orr.

Hobe luke ehunen patologiaren gaineko bere lana bukatuko balu.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 75. orr.

James Underwood Patologiako Errege Eskolako zuzendariaren arabera, [...].  Berria - Gaiak   2004-09-07

Orain Auzitegiko Patologiako Zerbitzura eraman dute, autopsia egiteko.  Berria - Euskal Herria   2004-08-31

Gorpua Bilboko Patologia forentseko zerbitzura eraman zuten.  Berria - Euskal Herria   2004-01-07

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik patologiko.

Ugaztunik txikiena zen laborategiko organismo hura; gizakiaren antzekoa izanik, aukera ematen zuen haren kasurako eredutzat balia zitezkeen genetika-, fisiologia-, patologia-azterketak egiteko.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 81. orr.

Etsimenez beteta irakurtzen zituen Patologia-liburuetan sukar tifoideoari eta haren trataerari buruzkoak.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 66. orr.

Patologia- edo kirurgia-liburu bat zabalik, aurrean duen eguneko lanerako prestatzeko.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 100. orr.

Patologia eta biokimika eskolak ematen ditu unibertsitate horretan.  Berria - Gaiak   2004-10-05

Donostiako Auzitegiko Patologia zerbitzura eraman zuten, autopsia egiteko.  Berria - Euskal Herria   2004-04-27

Mar erietxeko Patologia departamenduko kideak.  Berria - Gaiak   2004-05-01

· Hegoaldeko Arnas Patologia Elkartearen arabera, gero eta hobeto ezagutzen da gaixotasuna.  Berria - Euskal Herria   2004-05-04

3 norbaitek pairatzen duen duen eritasun fisiko edo mentala.

Gibeleko patologien inguruan egin dituen ekarpenengatik saritu dute.  Berria - Gaiak   2004-11-28

Patologiei buruzko liburu bat zabalik zeukan aurrean; neurofibromatosiaren kapituluan, ohartu nintzenez.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 100. orr.

Baina estetika ez den patologiarik ere bada; kirurgia eskatzen duten patologiak, esaterako.  Berria - Gaiak   2004-06-22

Adituen esanetan, elikadura ohiturak eta immunitate sistema aldatu direlako indartu dira patologiak.  Berria - Gaiak   2004-03-19

Hori gertatzen zaio oraindik hizkuntzaz erabat jabetu ez den haurrari [...] edo patologiaren bat pairatzen duen gaixoari edo organo artikulatzaileen kontrola galdu duen mozkorrari.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 105. orr.

Erremediorik gabe sortuko den eritasun baten aurrean gerta gaitezke, matxura genetikoak berekin dakarrela, ezinbestean, ondo samar definituriko patologia bat.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 133. orr.

Birus honen gordailu naturala uretako hegaztiak dira, baina haiei ez die patologiarik eragiten.  Berria - Gaiak   2004-02-06

Deitu mania, deitu patologia, deitu nahi duzuen bezala.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 179. orr.

Publizitateak, bere ekintzen bidez, patologiaren mugaraino areagotu du kontsumoa.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 84. orr.

4 (izenondo eta izenlagunekin)

Begietan eta gorputzaren postura tentean, gizon hark zerbait bazuela sumatu nuen, patologia psikikoren bat edo.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 15. orr.

Patologia zelularreraino eskalak eta erreferentziak lekualdatu direlako.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 42. orr.

Patologia psikiatrikoez, alkoholismoaz eta beste substantzia batzuekiko adizioez arduratuko da.  Berria - Euskal Herria   2004-10-13

Edozein direla ere beraren dohain eta patologia pertsonalak -oroimena, margotzeko dohaina, krisialdi epileptikoak (apika), oroimina-, sentipen eta motibazio pertsonalaz haraindiko batek mugitzen du eta mugitu izan du orain arte Franco.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 173. orr.

Depresioa patologia konplexua dela dio FDAk, eta oso arriskutsua izan daitekeela behar bezala tratatu ezean.  Berria - Gaiak   2004-09-19

Bi gailuoi esker hesteetako eta buruko patologiak eta bestelakoak ere ikertu ahal izango dituzte, bizkorrago eta doiago.  Berria - Gaiak   2006-03-08

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

External evidence edo kanpo-erakusgarria (hizkuntz jabekuntza, H2ren ikasketa, hizkuntz patologiak, etab.) bigarren mailakotzat jotzen dutenen aztergaitik landa utzitako eremuetan nabarmentzen dira bilakabide ezkutuak.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 56. orr.

Horregatik hizketa patologia eta terapiaren eremua lan-sail oparoa da fonetikarien eta bestelako adituen arteko elkar-laguntzarako.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 83. orr.

6 irud/hed

Mendebaldeko kultura garaikidearen patologiak dira.  Berria - Euskal Herria   2004-11-11

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

auzitegiko patologia zerbitzura (4); patologia zerbitzura eraman (5)


patologiko izond patologiarena, patologiari dagokiona. ik patologia 2.

Deskribapen patologikoetan agertzen diren objektuak.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 41. orr.

Jokaera hiltzaileen eta portaera patologikoen arteko antzekotasunaz psikiatra batek egin zuen aurkikuntzaz.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 52. orr.

Analisi horri esker, pixkanaka ezagutuz joango gara gene bakar baten matxurak sorturiko egoera patologiko gehienak.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 136. orr.

Krafft-Ebingen arabera, erlijio eta kultura arauetatik amiñi bat aldentzen diren jokabide sexual guztiak "patologikoak" dira, gaixotiak, degenerazio mentalaren eta eromenaren adierazgarriak.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 9. orr.

Halako izaera gaixoti eta patologikoa eman dio zenbaitek sentimendu honi, baina hori baino naturalago eta sanoagoa da, nik uste.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 15. orr.

Nolabaiteko eragin patologikoa izan dezaketela antzeman diegun zenbait generen egituran oinarriturik.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 132. orr.

Anatomia patologikoak ez du murriztu eta zientifikotasunaren arauetara itzularazi medikuntza klinikoaren positibotasuna.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 209. orr.

Apaltasunik eza oso ondo dago, harropuzkeria patologikoa bihurtzen ez den bitartean jakina.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 100. orr.

Depresio patologikoak izaten hasi zen Adela.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 207. orr.

Foku patologikoa detektatzeko eta behaketa teknikak erregistratzeko.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 194. orr.

Gure aitari izu patologikoa eragiten zion adarduna izateak.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 19. orr.

Arraza espainola, historia egiteari edo ez egiteari beha, arraza patologikoa da.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 189. orr.


patologizatu, patologiza, patologizatzen du ad patologiko bihurtu.

Liburu honetan obsesiboki saiatu zen ugalketara bideratzen ez diren jokabide sexual guztiak zerrendatzen eta patologizatzen.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 9. orr.

Gaizkilea psikologizatua eta patologizatua izan bada, jokaera hausleak jakitearen objektuen sail oso bat sorrarazteko bidea eman badu, izan da diskurtso psikiatrikoa harreman zehatzen multzo bat erabiltzen hasi delako.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 53. orr.


patologo iz patologian aditua den sendagilea.

Nuen egoki zatekeela saguaren institutu edo bat eraikitzea, etxepe batean elkarturik jardun zezaten, material bera zutela aztergai, genetistek, fisiologoek, patologoek, birologoek, onkologoek eta bestek.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 82. orr.

Patologoarengana bidali zuen, ziurtatzeko.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 70. orr.

Hagako auzitegiko medikuek bi patologo serbiarrekin batera egin zuten azterketa medikua eta hildakoak bihotzean bi zauri zituela jakinarazi zuten.  Berria - Mundua   2006-03-14

Odolbildu babesgarri bat eratzeko odolak duen gaitasuna garrantzitsua da lehen laguntza gisa, baina gogaikarria gertatzen da odola aztertzeko lagin bat hartu behar denerako, zeren [...] patologoak edo biokimikariak begiratzeko denbora izan aurretik gogortuko bailitzateke odola.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 184. orr.


patolojia ik patologia.

patriarka 1 iz Biblian, Itun Zaharreko familiaburu batzuei eman zitzaien izena. ik aitalehen.

Israelen arbasoak -Abrahan, Isaak eta Jakob patriarka handiak- beren familiak hartu eta bizimodu ibiltaria zeramaten artzainak izan ziren, herririk eta etxerik gabeak.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 8. orr.

Bibliako Abraham patriarkak.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 18. orr.

Hiru patriarka nagusien denbora amaituta, garai berri batean sartzen gaitu Joseren aldiak.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 101. orr.

2 Ekialdeko elizetako buruei eta zenbait apezpiku katolikori ematen zaion dignitate titulua. ik aitalehen.

Apezpikuek, metropolitanoek eta primatuek leialtasuna zieten eskualdeko patriarkei, hierarkikoki pretoriar prefektu dioklezianikoen parekoei.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 50. orr.

Mundu guziko gure Anaia agurgarri Patriarkei, Primatuei, Artzapezpikuei, Apezpikuei eta beste eskualdeetako buruzagiei [...] agintzen diegu beren hiri eta diozesietan direlarik gure mezu hauek aski argi argitara ditzaten.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 104. orr.

415. urteko egun batez, Alexandriako patriarkaren gizonek luzaroan giroa berotu ondoren, Hipatiaren gurdiari oldartu zitzaion jendaila.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 178. orr.

Ekialdeko elizen ohitura, aldiz, Teodor Balsamon Antiokiako patriarkak (1185-1195) honela finkatu zuen: "Grekozko hizkuntza ez dakitenek Jainkoa ospa bezate beren hizkuntza propioan!".  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 182. orr.

3 gizon errespetagarria, bere nortasun edo jakinduriagatik komunitate edo familia batek burutzat hartzen dena. ik aitalehen.

Isaac Joseph Asscher 1902. urtean hil zenerako, Asschertarren lantegia munduko ospetsuenetakoa zen, eta patriarka zaharraren bi semeak, Joseph eta Abraham, ziren aparraren moduan gora zihoan lantegi berezi hartako kudeatzaile nagusiak.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 75. orr.

Arabar etnografiaren patriarkatzat [...] hartu izanak Lopez de Gereñuren nortasunaren alderdi bat bakarrik argiztatuko luke.  Berria - Kultura   2004-06-17

Patriarkaren haur dira maizterrok, baina haren zurtz ere bai, sasikoak seme-alaba eskubiderik ez duen aldetik.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 14. orr.

Itun Zaharrekoak bezalako patriarka prestua zen baserriko aitonak, Manuel Katarainek, [...].  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 112. orr.

Munduarekiko nire eskemetan Australopitekoa Aitalehena zen, Patriarka, euskararen lehen hiztuna.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 27. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik patriarkal.

Freuden patriarka-erregimenean, eguneroko aita gizajoa ez da inoiz Aita sinbolikoaren parera iristen.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 70. orr.

Gaur egungo zentzu modernoak, ordea, ez du sinesten patriarka aurpegiko Jainko horretan.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 44. orr.

Gnomo bat patriarka-bizar zurikoa -kuleto faltsu bat aterkitzat zuela-.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 113. orr.

Ekialdeko prefektura dioklezianikoa azkenean zatitu egin zen Alexandria, Jerusalem, Antiokia eta Konstantinoplako lau patriarka-hirien artean, eta beste hiru prefekturak Erromako patriarka-hiri bakar eta ikaragarri zabal baina askoz biztanle gutxiagokoan elkartu ziren.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 50. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

patriarka hiri (3)


patriarkado ik patriarkatu.

patriarkal 1 izond patriarkan edo patriarkatuan oinaritzen dena. ik patriarka 4.

Kapitalismoaren ezaugarri moral eta ideologikoei aurre egin, sistema patriarkala desegin.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 106. orr.

Ez da berria boterearen ideia hau, aspaldiko gizarte patriarkal, feudal eta diktatorialetan hori bera baitzerabilten.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 155. orr.

Emakumea ezin da libre izan gizarte kapitalista patriarkalean.  Berria - Kultura   2004-06-25

Gizarteko kideen arteko erlazioak erregulatzen dituen tradizio eta instituzioak [...] ekonomia hazkunde eta garapenerako berebiziko eragina dute, hala nola familia patriarkalak, edota emakumearen bazterketak.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 294. orr.

Politika patriarkal setatsuaren akabera iragartzen du Ahotsak mugimenduak.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 86. orr.

Saiatu gara ikusten zergatik errepikatzen ditugun gure artean oinarri patriarkalak: lehiakortasuna, bekaizkeria eta horrelakoak.  Berria - Euskal Herria   2004-02-10

Gure nagusikeriazko posizio patriarkaletik mugitu bagara ez garela mugitu geure baitatik heldutasunera iritsi garelako, baizik eta emakumeek bultza egin digutelako.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 102. orr.

Indarkeria horrek gizartean nagusi den botere patriarkalean eta horrek sorrarazten dituen diskriminazio moduetan du bere erroa.  Berria - Euskal Herria   2006-03-08

Zibilizazioak androzentrikoak izan dira, patriarkalak.  Berria - Gaiak   2006-03-09

2 patriarkaren irudi ona islatzen duena.

Imajinatzen nituen, bai, sioux-en usainez betetako ordokiak, eta Walt (ile eta bizar zuria, patriarkala) bertsoa kantatzekotan, edertasunak liluratuta.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 38. orr.

Herriko estilo patriarkalak izango zuen eragina Sarasola familiak arbel-negozioarekin normal-normal segi zezan, beste zenbait enpresaburu jeltzaleri jabetzak kendu zizkieten garaian.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 57. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

gizarte patriarkal (4); sistema patriarkal (3)

gizarte patriarkala (3); sistema patriarkala (7)


patriarkalismo iz sistema patriarkala.

Norbere buruarekiko identitatearen sinesmen horrekin estuki lotuta doaz beste hainbat kontu, indoeuroparren gizarte eta pentsaeraren funtsa gauzatu dutenak: jabetzaren zentzua, gizonezkoen nagusitasuna, eguzkiaren eta egunargiaren gurtzea, agintearen garrantzia, patriarkalismo zorrotza.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 116. orr.


patriarkar izond patriarkala.

Rosa Andrieu EHUko irakasleak berak egin duen ekarpena aurkeztu zuen eta berak garbi du gaur egungo hezkuntza gizarte patriarkar neoliberalaren isla garbia dela.  Berria - Euskal Herria   2006-01-29


patriarkatu (orobat patriarkado g.er.) iz agintea gizonezkoen esku dagoen gizarte sistema; aitaren edo gizonaren nagusitasuna familia edo gizarte talde batean.

Patriarkatuan, familiaren erdian aita dago, lurren eta abereen jabea aita da eta herentzia aitarengandik semeengana pasatzen da, eta emakumea beheragoko maila batean geratzen da.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 102. orr.

Horrela sortu zen patriarkatua, non familia guztia aitaren inguruan osatzen den.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 275. orr.

Aginteak erabiltzen duen ikonografiaz baliatzen dira bestelako mezua zabaltzeko, arrazakeria, sexismoa, patriarkatua eta nazionalismoa kritikatzeko, alegia.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 62. orr.

Semenak biziaren transmisioan parterik bazuela jakitea traumatikoa gertatu zen gizartearentzat, patriarkatua ezartzen lagundu baitzuen.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 102. orr.

Globalizazio neoliberala eta patriarkatua txanpon beraren bi aldeak dira.  Berria - Harian   2005-11-19

Nekazaritzako patriarkatuak iraun duen tartearen ostean, jatorrizko ereduetara bueltatzen ari garela, bikote sailen eredura.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 285. orr.

Emakume lesbianek zalantzan jartzen dute patriarkatua, bai gizonen eta emakumeen arteko harremanetan, bai eskema soziokulturalean eta baita sistema ekonomikoan ere; izan ere, sistema ekonomikoa da patriarkatuaren euskarri nagusia.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 60. orr.

«Patriarkatuak ezarritako rolak eta arauak barneratuta dituen gizonak emakumea kontrolatzea bilatzen du haren kontrako indarkeriarekin; emakumea kontrolatzeko gai ez denean, suntsitu egiten du.  Berria - Euskal Herria   2004-05-01


patriazale izond abertzalea.

Udazkenean, Lapurdiko jende anitz atxilotua izan zen, iraultzaren etsai ekarririk, eta anitz gehiago ihes joan ziren edo gordagi bat bilatu zuten, patriazale epelegiak agertu ziren guzien egoera okertuko zela igarriz.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 224. orr.


patrifilio (orobat patriofilio g.er.) iz adkor egitekoa.

Joan nintzen idazkaritzara, egin nituen han egin beharreko patrifilioak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 92. orr.

Pertsona esateko, kristau; baimena aipatzeko, bulda; entsalada maneatzeko, bedeinkatu; errusina edo usina, doministikua; kontuak azkar konpondu, patrifilioak egin.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 146. orr.

Notarioarenean eskriturak eta gainerako patrifilioak egiten ibili ginen garaian esku artean izan bainituen haren agiriak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 84. orr.

Gauza guztiak bere begien aurrera agertzeko borrokan ari dira: burduntzalia, intxaur beltzezko mahaia, Arantzazuko egutegia, telebista... irudiak pilatu egiten zaizkio begien aurrean, oraindik horrelako patrifiliorik!  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 327. orr.


patrika (544 agerraldi, 87 liburu eta 83 artikulutan) 1 iz sakela. ik poltsiko.

Jakaren patrika haztatu zuen, pentsioa bideratzeko paper guztiak gordeak zeramatzala egiaztatu nahian.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 9. orr.

Emakumeak soinekoaren patrika batean sartu zuen eskua eta giltza bat atera zuen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 299. orr.

Beste ertzainak koaderno txiki bat eta lapitza ateratzen ditu jaka barruko patrika batetik.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 116. orr.

Kartazala jakaren barruko patrikan daramak, bularraren kontra sentitzen duk.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 113. orr.

Noski, lehenbizikoa zen diru gosea, / aitaginarrebaren patrikak hustea.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 188. orr.

Ez zen, bada, kafetegiko bezero eta zerbitzari guztien patrikak miatzen hasiko...  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 63. orr.

Rübsam doktoreak [...] bere patrika guztiak berriro irauli, pospolo batekin mahai azpia argitu, han ere ezer aurkitu ez, eta amore eman zuen.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 168. orr.

Eskua patrikan sartu eta pizgailua atera zuen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 27. orr.

Jakanarruko patrikak arakatu zituen: tabakorik ez.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 241. orr.

Patrikako giltza etxekoa izan zitekeela otu zitzaion, baina ez zuen erabili.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 88. orr.

Painuelu garbiak, bistan da, [...] painuelu arruntak ez bezala patrika berezietan gordeak: agurraren patrikan, bihotzaren parean.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 13. orr.

Ihes egiteko tunel bat da patrika, noiznahi desagertzen dira gure patriketatik gauzak.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 34. orr.

Zeren kornadurik ere ez bainuen neure patrika zuloz betean.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 558. orr.

«Patrika guztien neurriko salneurriak» daude azokan.  Berria - Kultura   2004-04-16

Amorratzen jartzen zen Avigdorri patrikarako dirua eman behar zionean.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 204. orr.

Julio bizardun hark patrikako erloju deigarri bat zeukan.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 25. orr.

Dirua, erlojua, patrikako labana eta beste gauza guztiak euren aurrean mahai gainean utzi behar izan nituen.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 70. orr.

2 (aditzekin irudizko adieran)

Nola behartu halako jendaila patrika arintzera?  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 26. orr.

Frantsesez eta ingelesez baldin bazekien, luzaz dirulapur ibilia zelako zen, hoteletan jendeari patrikak garbitzen.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 99. orr.

Orduan ere guztiz penatua agertzen zitzaigun patrika gure kontura gizenduta.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 200. orr.

Zerri gizen nazkagarri batzuen patrikak betetzeko.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 104. orr.

Patrikak edo poltsak berotzen zizkigun dirutzak bizi berri bat, beste bizitza bat hasteko parada edota bidea ekarriko zigun esperantzan.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 122. orr.

Ez duk munduari aurrera ekiteko hire kemena ere ahituko, ez, behintzat, nire patrika honetan sos batzuk gelditzen diren bitartean.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 57. orr.

Eskuak patrikara, Gipuzkoan sartu gara!  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 48. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Mediku ponpoxo batzuk iritsi ziren, esmokin beltza eta txaleko zuria soinean, beren patrika-erlojua eta guzti.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 34. orr.

Ezarritako zigor ekonomikoa 497,2 milioi euro patrika-dirua baizik ez da Bill Gatesen konpainiarentzat.  Berria - Ekonomia   2004-03-25

Galtzen patrika ertzeko urradura errepasatzen jarraitu zuen amak.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 146. orr.

Ukabilak estutu ditu patrika barruetan.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 143. orr.

Hargatik eramaten zuen [perla] beti aldean, zela patrika zuloan, zela altzoan edo esku ahurretan.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 50. orr.

Galtzaren patrika-zulotik zakila laztandu du aspaldian ez bezala,  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 112. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Aski zuen bere langile-patrika betexea alderatzea gure ikasle-poltsiko hutsekin.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 155. orr.

Zigorrek galtzetako gibel patrika bietan sartu dizkio eskuak eta Lasai potxola errepikatu dio bi edo hiru aldiz.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 148. orr.

5 patrikako telefono

Naraman taxista errusiarra da eta patrikako telefonotik mintzo da etengabe, errusieraz.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 14. orr.

Nik patrikako telefono horien seinalea nahasteko aparatua ekarri behar dut.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 101. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

patrikak miatzen (3)

atzeko patrikan (5); bala patrikan geratu (3); barruko patrikan (4); eskua patrikan (11); eskua patrikan sartu (5); eskuak patrikan (7); eskuak patrikan zituela (3); galtzetako patrikan (3); jakako patrikan (4); jakanarruko patrikan (4); jakaren patrikan (6); patrikan gorde (18); patrikan gorde zuen (9); patrikan sartu (23); patrikan sartu du (4); patrikan sartuta (6); patrikan sartzen (3); patrikan zeramatzan (3); patrikan zituela (5); patrikan zuen (8); patrikan zuen garaipena (4)

patrikara eraman (4)

atera zuen patrikatik (11); barruko patrikatik (4); jakaren patrikatik (3); patrikatik atera (13); patrikatik ateratako (3)

eskuak patriketan (7); galtzen patriketan (3); patriketan sartuta (4)


patrikaratu, patrikara, patrikaratzen 1 du ad patrikara sartu.

Eskatutakoa harrera mahaitxoaren gainean jarri eta bizkor patrikaratu zuen atsoak.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 74. orr.

Esan ere esan zen halakoxe jokoa egin zuela Sidkiren hauteskunde kanpainan, alegia, dirua patrikaratu ostean hauteskundeak boikotatzen amaitu zuela.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 196. orr.

Txapliren eskuetara itzuli ziren papelak, eta sudur aurretik pasa zituen jakanarruan patrikaratu aurretik.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 56. orr.

Seguru asko aitak edo amak xelebrekeriaren bat egin beharko du milako batzuk patrikaratzeko.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 50. orr.

Ogi puska bat afarian bertzeen oharkabean patrikaratua, sastagai bat gerrian eta ilargi betea buru gainean, horra aldean neramatzanak.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 178. orr.

2 irud/hed

Royal Bank of Scotlanden akzioak salduta, 472 milioi patrikaratu ditu Santanderrek.  Berria - Ekonomia   2004-09-10

Bere datuen arabera, iaz milioi bat euro irabazi zituen enpresak, eta urtero Gasteizko lantokitik beste 3,5 milioi euro patrikaratu ditu multinazionalak.  Berria - Ekonomia   2004-05-06

Hau da, partida irabazi eta gehigarrizko puntua patrikaratu, zazpi entsegu eginda.  Berria - Kirola   2004-12-05

Gainera, heldu den sasoiko Europako Herrialdeen txapelketa jokatzeko txartela ere patrikaratu zuen.  Berria - Kirola   2004-11-30

3 norbaitek beste norbait erabat bere mende edo alde jarri.

Esan beharrik ez dago keinu jostalari-fribolo honekin ikusle den-denak patrikaratu zituela.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 143. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

dirua patrikaratu (3)


patrikazimur izond adkor zikoitza.

Komuna askotan trabatzen zen, aspaldi eskatua zuten hoditeria berria, eta beldur ziren Linoren gertaera Barne Saileko aurrekontua kudeatzen zuten patrikazimurrek hodiak oraindik ere urte batzuk gehiago irauteko moduan zeudela argudiatzeko aitzakia bezala ez ote zuten erabiliko.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 68. orr.


patrikera iz patrika.

Hala busti eta zikinduak, ezin ba patrikeran sartu.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 184. orr.

Gutuna patrikeran gorde, ttente jarri, eta serio demonio: [...].  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 330. orr.


patrimonial izond ondarearena, ondareari dagokiona, ondarezkoa.

Eskubide horiek beti goi-mailako justiziari atxikita egon direnez, bereziki egun feudo deitzen dugun horri baino gehiago, ondorio hau ateratzen da hortik, justizia patrimonialak ezarrita zeudela eskubide horien garaian.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 327. orr.

Nazio germaniarrak eta haien ondorengoak, ordea, ez dira esklaboak jaregin dituzten bakarrak, baina bai justizia patrimonialak ezarri dituzten bakarrak.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 294. orr.

Ez delituaren izaerak [...] ez Uriaren egoera pertsonalak, patrimonialak, familiarenak, ekonomikoak zein sozialak ez dute balio Auzitegi Nazionaleko Zigor Aretoko Lehen Sekzioaren ebazpena oinarritzeko.  Berria - Euskal Herria   2004-05-22


patrimonialista izond patrimonializatzen duena.

ETAk ez zuen prozesu negoziatzailea modu patrimonialistan egin nahi.  Berria - Harian   2006-01-07


patrimonializatu, patrimonializa, patrimonializatzen du ad norbaitek zerbait bere patrimonio bihurtu.

Entzuleei, Ibarretxeren proposamenak ez duela Euskal Herria patrimonializatu nahi azaldu zien Zenarrutzabeitiak.  Berria - Euskal Herria   2004-06-13

Sufrimendua patrimonializatu nahi dute, gizartean bereizketa eragin: biktimak eta borreroak, demokratak eta terroristak, kondenatzaileak eta kondenatuak.  Berria - Euskal Herria   2004-12-11


patrimonializazio iz patrimonializatzea.

«Urtetan sufrimenduaren eta eskubide urraketaren patrimonializazioa» egiten saiatu direla salatu zuen Etxerat-eko bozeramaile Saioa Agirrek  Berria - Euskal Herria   2004-06-22


patrimonio iz ondarea, ondasunak.

Diru gutxirekin patrimonio polita eskura dezakezu Argentinan.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 287. orr.

Ez ziren patrimonioa galtzeko beldur.  Berria - Mundua   2006-02-05

Hiru urteko ume batek ere baitaki zein inportantea den patrimonio kulturala; horrexegatik ez dizkie uzten eskolako lagunei plastilina berdez egiten dituen labezomorro abstraktuak.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 113. orr.

Egia zen urdetegi erraldoiek eta autobideek, bidea izan arren euskararen deklinabideak baino segurkiago aberasten zutela patrimonioa.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 117. orr.


patriofilio ik patrifilio.

patriota 1 iz abertzalea.

-Apezak! orain jakinen diagu zein diren egiazko frantses patriotak.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 57. orr.

Frantses nazionalista sutsu hori Déroulède jauna izan da, Barojak "fantasmón" zeritzona, eskuin-eskuineko patriota frantses bat.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 18. orr.

Artetan gerlaz oroituz, medaila hemen, xingola han, Aljeriako soldado ohiak frantses patriota berri bihurtu ziren gehienak.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 91. orr.

Horretarako gizon kementsuak beharrezkoak dira, egiazko patriotak,  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 196. orr.

2 (izenondo gisa, gauzez)

XIX. mendearen hondarrean, karakteristika berberekin Frantzian agitzen ari den lerrakuntzarena eskuin patriotarantz.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 113. orr.


patriotika izond patriotikoa.

Alde batetik, Ekialde Hurbilekoak: Irakeko Aliantza Patriotikako Hind Al Naimi Kjaer, eta Palestinako preso politikoekiko elkartasunerako erakundeko Ziad Hamdan.  Berria - Euskal Herria   2004-10-22


patriotiko 1 izond patriota; abertzaleena, aberkoia.

Filosofia edo pentsamendu espainolaren inguruan ibili diren gorabehera luzeetan, aurreneko apologista patriotikoa (XIX. mendean) G. Laverde izan liteke.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 35. orr.

2 (gauzez)

Ez dut ezer patriotikorik egin nahi izan, ez dago aberriaren aldeko mezurik.  Berria - Kultura   2004-05-14

Irakeko Aliantza Patriotikoko idazkari nagusia da eta okupazioa zein horren gehiegikeriak salatzea da bere lana.  Berria - Harian   2006-03-16

Joantto Ithurbide Bourg Neuf auzoko "Milizia Patriotikoa" delakoaren kapitain izendatua izan zen. Asmoan bertan obra patriotikoa da, beraz, Durán-ena, erromantizismoa aldeztean.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 53. orr.

Gaztelu horretan girotu zuen Juan Iturralde y Suitek "Salkindaria" (saltzailea), 1878an idatziriko elezahar patriotikoa.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 13. orr.

Hala izan ez balitz, ez zituen isilduko hutsik larrienak, gure epeltasun patriotikoarekin lotuak.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 37. orr.

Bere auto agerikoan zutik eskuaz agur egiten duela batera eta bestera, herritarren oihuek, megafoniaren ozenari gain harturik hemen ere, sukar patriotiko betean biltzen dutela.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 269. orr.

Jende hori, zoritxarrez, Bushen mantra patriotikoak 'Gurekin zaude edo terroristekin zaude' beldurtuta dago.  Berria - Mundua   2006-03-10

Ekimen patriotikoek, nahiz eta hiri bakar batekoak izan, beharrezko duten errespetu, miresmen eta maitasun horretxekin.  Askoren artean   «Rataplan» - 93. orr.

Bere bokazio intelektuala, patu edo destino patriotiko kasik heroiko bezala aurkezten dio irakurle alemanari, are kontzientziako zindotasun hori Alemaniari zor balio bezala.Alderdi Komunistak eta beste alderdiek nazional-patriotikoak eta boltxebikeak manifestazioa egin zuten.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 242. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

kurdistango batasun patriotikoa (6)

irakeko aliantza patriotikoko (3); kurdistango batasun patriotikoko (3)


patriotisma ik patriotismo.

patriotismo (orobat patriotisma g.er.) iz abertzaletasuna.

Handik kanpo, American Dream delakoak patriotismoa puzten segitzen zuen patriotismoa, ez nazionalismoa: nazionalistak besteak izaten dira beti.  Berria - Mundua   2004-10-17

Espiritu nazionala, edo klasearena sustatu, patriotismoa berotu, barruko edo kanpoko etsaia ikaragarritu, Ongiaren defentsan masak mobilizatu.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 77. orr.

Orain denok kultura bat eta memoria historiko bat dugu, "nazio" bat gara: Konstituzio bat, hizkuntza bat, patriotismo konstituzional bat.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 9. orr.

PSCk, ordea, «patriotismo soziala» proposatzen du erreferentzia puntu bilakatzeko.  Berria - Mundua   2004-07-30

Haatik ez dezagüla traidore batentzat har, denbora hartako ez lüke zentzü handirik: printzeari fidel egoitean zaoan ordüko“ patriotisma”.  Herria   2005-12-01


patristika iz Elizako Gurasoen bizitza, lanen eta doktrinaren azterketa. ik patrologia.

Esan daiteke Erdi Aroko filosofiak bi solaskide nagusi izan dituela bere gogoeta propioa osatzerakoan: kristau-tradizioa (Elizgurasoak edo patristika barne) eta, harekin batera, antzinako filosofia.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 60. orr.


patroi (orobat patroin g.er. eta patru g.er.) 1 iz nagusia, ugazaba.

-Nire patroi onena izateaz gain, Santos laguna ere badut, e?  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 39. orr.

Beste batzuk saiatu ginen jakiten, eta ikasi genuen patroiaren morroiak izateko jaioak ginela.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 119. orr.

Gerenteak, Giovanni Agnelli patroiaren izenean ari zela argitu eta gero: "Ondo".  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 28. orr.

Maeder izeneko patroi batek hartu zuen; Jean haren lantokian, uste izan zuenaz kontra, oso aspertu zen, lau urtez piezak leundu, ez baitzuen besterik egin.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 128. orr.

Badirudi patroiek azkenean ordaindutako oporren astebetea emango dutela.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 130. orr.

2 kofradiez eta kidekoez mintzatuz, burua.

Ospitalera Vigoko Kofradiako patroi nagusia eta haren ondokoa ere agertu ziren.  Berria - Mundua   2004-06-04

3 santuez mintzatuz, zaindaria.

Goian, Museo Nazionala, aurrean Txekiako patroi Wenceslasen oroitarri bat eta beste hainbat figura dituela.  Berria - Mundua   2004-04-27

Jondoni Laurendi, Kanboko patroi Sainduaren ohoretan iraganen dira bestak aste buru honetan.  Herria   2003-08-07

Hiriko patroi geziz josiaren jai bezpera.  Askoren artean   «Rataplan» - 32. orr.

Urtarrilaren 20a patroiaren eguna da.  Askoren artean   «Rataplan» - 13. orr.

Arras ongi oroitzen nintzen horretaz: bere patroi sainduaren besta eta urteburua egun berean ospatzen zituelakoz.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 23. orr.

"Inazio gure patroi handia" hasi zen Karmen kantari.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 80. orr.

Hauekin batera, baita harakinak eta harategietako langileak ere zaindari eta patroi izendatu dute.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 335. orr.

Badira dokumentu batzuk XVII. menderako hiriaren patroi egunerako atabalari eta txistulari batzuk kontratatzen zirela frogatzen dutenak.  Askoren artean   «Rataplan» - 41. orr.

Guardia Zibilaren patroiaren eguna zela-eta.  Berria - Euskal Herria   2004-10-13

4 ontzi ez handi bateko burua.

Gela barruan hiru marinel daude: patroi zaharra, ondarrutarra; pilotua, ondarrutarra hori ere bai, eta marinel gazte bat, afrikar beltza.  Berria - Kultura   2006-03-26

Portu honetako patroi askok legatz kumeetatik ateratzen dute bizimodua, hein batean.  Berria - Ekonomia   2004-05-01

Itsas zabalean atxilo hartu eta gero, patroiari agindu zioten Pasaiako portu aldera alda zezan ontziaren itsasbidea.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 134. orr.

Moilatik maniobra jakin-minez behatzen ari ziren guztiak berehala galdezka joan zitzaizkion txalupako patroi lehorreratu berriari.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 178. orr.

Lantxoiko patroiak indiferentziaz so eginen die gertaerei.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 182. orr.

Lagun hori Carlos Gutierrez zen, denbora batez Pilar itsasontziko patroi jardun zuen kubatarra.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 14. orr.

Batel bat, ordea, irauli egin zen; patroi zihoan mutil kozkorra, ez ni baino askoz handiagoa, ibaiaren erdialdera erori zen, beste bi arraunlarirekin.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 11. orr.

Tabako kontrabandora dedikatzen ei zen zigor-batailoietatik libratu eta gutxira, beste baten agindupean barkuko patroi.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 63. orr.

Ez zuen dudarik patroi ona izanen zela, halako gorpuzkera zeukan gainera, zalua, zimela, zaintsua.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 124. orr.

Orotara, 81 immigrante eta txalupetako bi patroi zeuden ontzietan, hain zuzen ere.  Berria - Mundua   2004-04-04

Orotara, 81 immigrante eta txalupetako bi patroi zeuden ontzietan, hain zuzen ere.  Berria - Mundua   2004-04-04

5 (izen baten eskuinean)

22 urtetan arraintzale patroi.  Herria   2003-09-11

Motoristak behar ditiagu, eta arrantzu patroiak ere bai...  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 56. orr.

6 (estropadetan)

Carril ezizena zen, estropadetako patroi entzutetsu batekin hark zuen antzagatik ipinia.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 141. orr.

Izortz Zabala (Astilleroko patroi ohia).  Berria - Kirola   2006-03-07

Azken estropadan Korta bera aritu zen patroi lanetan, eta eguraldi txarra bada, astebukaeran ere berriro arituko da.  Berria - Kirola   2004-08-25

125 urtek hainbat arraunlari eta patroi ilustre utzi dute, eta hautagai asko dago luxuzko trainerua osatu ahal izateko.  Berria - Kirola   2004-09-09

49 segundo atera zizkion, beraz, garai hartan erabateko nagusigoa zuen Kaikuk, Txirri patroi handiaren agindupean.  Berria - Kirola   2004-09-08

Izan ere, traineriletan ere (sei arraunlari eta patroia) ez dute parte hartzen.  Berria - Kirola   2006-03-30

7 eredua.

Ingurumen eta gizarte degradazio egoera ulertu ahal izateko, antolamendu sozio-ekonomikoaren patroi tradizionaletan, lurraldetasun printzipioan eta boterean izandako eraldaketa ikusi behar da.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 77. orr.

Patroi estetiko batean oinarriturik.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 258. orr.

Nagelen liburuak zientziari buruzko arazoen azterketa filosofikoa analisi logiko moduan azaltzen du, hots, ezagutza zientifikoaren antolaketaren patroi logikoen azterketa-eran.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 168. orr.

Erabiltzaileen jokabide eredu edo patroi bat eginda.  Berria - Gaiak   2004-11-04

"Xanpain-kopak", Robert Wadek deskribaturiko desberdintasun patroi gisa, oso modu grafikoan erakusten du munduko ekonomiako aberatsen eta pobreen arteko amildegiaren sakona.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 82. orr.

Ekosistemak ezingo luke jasan, ceteris paribus, egungo kontsumo patroien zabalkundea.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 316. orr.

8 (soineko eta kidekoetan)

Dama guztiz atsegina gogoratu zen oraindik ez zeukala eskuetan modako soinekoaren patroia.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 273. orr.

Goya batek Espainian egin zuen bezala, Lurçat-ek asmatu patroi edo kartoiak, gero Frantziako atelier handienetako tapiz egileek, Aubusson-ekoek partikulazki, ehundu zituzten.  Berria - Kultura   2004-08-25

Patroiak erosi eta orratzez finkatzen zituen aukeraturiko oihalaren gainean, zeta, artilea, muselina nahiz belusa. guraize profesionalak, kolore guztietako patroiak eta oihalkiak, eta "betiere ongi datozen" oihal, girlanda edo azpildura zatiak nahi zituzkeen jostun on bat.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 68. orr.

9 urre-patroi ik patroi.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

patroi lanak (5); patroi lanetan (7); patroi ona (3)

arraunlari eta patroia (7); urre patroia (5)

izortz zabala patroiak (3)

patroiaren eguna (8)

beren patroin (9); beren patroin saindua (6); beren patroin sainduaren (3); gure patroin (3); herriko patroin sainduaren (3); patroin saindua (11); patroin sainduaren (18); patroin sainduaren ohoretan (15)

bere patroina (6); beren patroina (11); dute beren patroina (4); herriko patroina (4)

herriko patroinaren (3)


patroigintza iz patroiaren kargua.

Karrilek sartu zuen patroigintzan, eta Donostiari bandera gehien eman dion patroia da.  Berria - Kirola   2004-09-09


patroin ik patroi.

patrol (orobat Patrol) iz noranahiko ibilgailu baten marka erregistratua. ik land-rover.

EGuardia Zibilaren hiru patrol Barañaingo sarreran zeuden.  Berria - Euskal Herria   2004-12-11

Hogei minutuan hiru ale eskas pasa dira: zaborraren kamioia eta bofiaren patrol bi ziztu bizian aldapan gora.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 27. orr.

Buruan kolpea jo eta besoan giltz txar bat eginda eraman ninditean Etxabeko ezkaratzera eta, han hiru edo lau lanrober edo patrol horietakoak zeudean eta, izkina denetan eta sasiartean ere zibila mordoa, denak txanoa jarrita, haietako patrol batean sarrarazi ninditean.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 157. orr.

Txapli urduri jartzen ari zen, Armadako Patrolen berde iluna gertuagotu zen neurrian.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 52. orr.

Anaia zaharrenak patrola martxan zeukan.  Berria - Kultura   2004-08-15

Zeuden lau Patrolak eurentzat bakarrik ziren.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 53. orr.

Iruñeko eta Aurizko kuarteletatik ailegatutako hamabost patrol baino gehiago ziren epaitegiaren aurrean.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 56. orr.

Zortzi bat Patrol... eta dozena bi txakur metraileta, txaleko eta 9mm-tako amorruz horniturik.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 252. orr.


patrolaki ik petrolaki.

patrologia iz patristika.

Buruz-buru hori ikusezina izan zen; indizeen ugaritasunean tronpatu ez banaiz, behin bakarrik ere ez da ageri bestearen izena Migne-ren Patrologia mardulak dakarren Aurelianoren liburu mordoan.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 139. orr.


patronage ik patronaje.

patronaia ik patronaje.

patronaja ik patronaje.

patronaje (orobat patronage g.er., patronaia g.er.eta patronaja g.er.) iz haur eta nerabeentzako eskolaz kanpoko organizazioa.

Euskal Herriko Patronajen meza.  Herria   2005-02-17

Erran gabe doa Emak Hor gure patronajeko soinulari eta koralak ohore eginen dutela egun berezi horri.  Herria   2005-02-17

Ongi ezagutzen dugu apez hau, ainitz urtez bikario egon baitzen eta bereziki gaztetarik Patronajeko omonier baitzen.  Herria   2004-07-01

Jeunes Basques, patronajeko elkarteak, bere urteko biltzar nagusia eginen du Haritz-Barnen apirilaren 16 an aratseko zortziak eta erdietan.  Herria   2004-04-08

Uztailaren-22 an Hazparneko Elizan patronajeko soinularien kotzertua.  Herria   2004-07-22

Lehen patronajeak deitzen ziren eta herriko gazte guziak hortik ibiltzen ziren.  Herria   2003-10-02


patronal 1 iz patroien multzoa, langileen eta gobernuaren aurrean baturik aritzen dena.

Venezuelako Komunikazio eta Informazio ministro Jesse Chaconek herenegun ohartarazi zuen patronalak «alderdi politiko bat edo enpresarien ordezkaria» izan nahi duen erabaki behar zuela.  Berria - Mundua   2004-09-02

Patronalak argi utzi zuen ez duela lanaldi murrizketarik onartuko.  Berria - Ekonomia   2004-07-20

Aho batez gaitzetsi dute patronalaren «nagusikeria».  Berria - Ekonomia   2004-04-17

CCOOk, bere aldetik, gogor kritikatu du patronalaren jarrera, baita ELArena ere.  Berria - Harian   2005-04-09

2001ean sindikatuak eta patronala ados jarri ez zirenez, lege dekretu bidez onartu zuen erreforma.  Berria - Harian   2005-05-07

Sindikatuek berriro biltzeko egindako deiari ezezko biribila eman zion Adegi-Ascongi patronalak.  Berria - Ekonomia   2004-06-11

Aseguru etxeen patronalak uko egin dio berriz negoziatzeari, garabi enpresak lanera itzuli ezean.  Berria - Ekonomia   2004-08-26

Diezen aburuz, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako patronalek beti erabiltzen dute ezegonkortasun hitza.  Berria - Ekonomia   2004-07-02

Arotzen, argiketarien eta iturginen patronalek berretsi zuten astelehenean lanera itzuliko direla.  Berria - Ekonomia   2004-06-05

Espainiako Gobernuak, UGT eta CCOO sindikatuek eta CEOE eta CEPYME patronalek atzo eguerdian sinatu zuten bosgarren lan erreforma.  Berria - Ekonomia   2006-05-10

Manifestazioen ostean, elkarretaratzeak egin zituzten SEA, Adegi eta Cebek patronalen egoitzen aurrean.  Berria - Ekonomia   2004-06-26

Sektoreko 155.000 langiletatik %80k, sindikatuen arabera, eta %18k bakarrik, patronalen hitzetan.  Berria - Ekonomia   2004-06-29

Sindikatuaren ustez, Bizkaiko metalgintzako patronala «aseezin» aurkezten da.  Berria - Ekonomia   2004-07-20

Carlos Zarceño 51 urteko gasteiztarra izendatu zuten atzo SEA Arabako Enpresaburuak patronaleko presidente.  Berria - Ekonomia   2004-04-20

Jose Maria Cuevas CEOE Espainiako patronaleko buruak.  Berria - Ekonomia   2004-11-19

Cofindustriak, Italiako patronalak, lehen ministroaren jarreraren inguruko ezinegona agertu du azken hilabeteetan. Patronalaren aurrez aurrekoak gogorrak dituk, gogorrak gero.  Berria - Mundua   2006-04-06

Auzune aberatsenetako burgesiak, patronalak, CTV sindikatuak [...] eta masa-hedabide handienek osatu zuten aliantza neokontserbadorea.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 40. orr.

2 patroiarena, patroiari dagokiona.

Gutun horretan esaten zuen bere azken eskaintza izango zela, eta, kontrako emaitza izatekotan, itxiera patronala egingo zuela.  Berria - Ekonomia   2004-04-07

Mantentze lanetan aritzen diren langileen aurreko greba egunean itxiera patronala erabaki zuen, besterik ez.  Berria - Ekonomia   2006-03-24

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 0 aldiz agertzen direnak)

adegi patronala (5); aseguru etxeen patronala (5); gipuzkoako patronala (3); itxiera patronala (3); patronala eta sindikatuak (7); sindikatuak eta patronala (7)

adegi gipuzkoako patronalak (7); adegi patronalak (8); arabako patronalak (5); aseguru etxeen patronalak (7); bizkaiko patronalak (8); cebek patronalak (3); ceoe patronalak (3); confebask patronalak (5); espainiako patronalak (4); gipuzkoako patronalak (17); gobernuak eta patronalak (3); medef patronalak (5)

patronalak adierazi (3); patronalak eta cfdt (3); patronalak eta sindikatuek (7); sea patronalak (3); sindikatuek eta patronalak (11); uste du patronalak (4)

adegi patronalaren (3); arabako patronalaren (4); espainiako patronalaren (4); gipuzkoako patronalaren (3); langileen eta patronalaren (3); medef patronalaren (3)

patronalaren arabera (3); patronalaren aurrean (5); patronalaren egoitzaren (5); patronalaren egoitzaren aurrean (3); patronalaren eskaintza (5); patronalaren eta sindikatuen (5); patronalaren iritziz (5); patronalaren jarrera (17); patronalaren jarrera gaitzetsi (3); patronalaren jarrerak (3); patronalaren presidenteak (3); sindikatuen eta patronalaren (4)

adegi patronalari (3); patronalari egotzi (6); patronalari egotzi zioten (4); patronalari eskatu (4); patronalari eta sindikatuei (4)

confebask patronaleko (3); medef patronaleko (6); patronaleko buruak (7); patronaleko idazkari (8); patronaleko idazkari nagusiak (3); patronaleko ordezkariak (5); patronaleko presidente (3)

patronalen jarrera (3); sindikatuen eta patronalen (4)


patronato ik patronatu.

patronatu (orobat patronato g.er.) 1 iz fundazio jakin batzuen zuzendaritza-kontseilua.

Emakumeak, berriz, borrokalari horien pareko kideak, ongintzako patronatu, haurtzaindegi, tailer gehienen sortzaile izan ziren.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 146. orr.

Aitzinean ez zitzaien Dekretalen bigarren liburua baizik aipatzen, ez zuten entzuten galde-ihardespenez, ordezkatzez, eliza-sariez, kontratuez, patronatuez, salaketez beste solasik.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 36. orr.

Orain arte [gerrako paper] haiek itzultzeari uko egin dio Artxiboa kudeatzen duen Patronatuak.  Berria - Mundua   2004-05-22

Baiones Tipien Patronatu Laikoa 1911n sortu zen.  Berria - Harian   2005-12-09

Patronatuak bi hilean behin egiten zituen bilerak. plana onartu aurretik Aralarko Natur Parkearen Patronatuak txosten bat aurkeztu beharko du.  Berria - Euskal Herria   2006-04-04

Ormazabal, Uruñuela eta O'Shea, hirurak dira Joxemi Zumalabe Fundazioaren Patronatuko kideak.  Berria - Euskal Herria   2006-03-29

Azpeitiko Euskara Patronatuaren Erabili.com webgunean, itzulpen bitxia irakurtzea begitandu zaio.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 54. orr.

Emakumearen Babesarako Patronatuaren Probintzi Batzordeek.  Berria - Euskal Herria   2004-05-22

2 (hitz elkartuetan)

Pilotalekua bera ere eraberritzeko asmoa agertu zuten, gainera, Donostiako Udal Patronatuko arduradunek.  Berria - Kirola   2004-02-20

Bertan behera geratu da Donostiako Kirol Patronatuko greba.  Berria - Ekonomia   2004-06-27


patronatukide iz patronatu bateko kidea.

Oteiza fundazioko patronatukide oteizazaleek arazoak berretsi dituzte Nafarroako Parlamentuan. Datuok Jose Angel Irigarai, Xabier Morras eta Jaione Apalategi patronatukideek jakinarazi zituzten atzo.  Berria - Kultura   2004-06-10

Hiru patronatukide gehiago izendatzea proposatu du sektore ofizialak, eta kritikoak aurka agertu dira.  Berria - Kultura   2004-07-01


patronimiko 1 iz aitaren izena.

-Merezi al du jakitea bere ausardiarengatik nabarmendu ez den gizon baten izena eta patronimikoa? -esan zuen Txitxikovek.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 412. orr.

Zenbana arimaren jabe ziren eta haien lur-sailak nolako egoeran zeuden galdetu zuen aurrena, eta azkenean soilik egin zien bakoitzaren izenaren eta patronimikoaren galdea.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 33. orr.

2 (izenondo gisa)

Andre Maria, San Pedro, San Jose, eta biziki ospaturiko beste santu patronimikoen egunetan, jendeak ehun mila libera baino gehiago gastatzen zuen lore moztuak erosten  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 244. orr.


patrono iz patroia.

Era berean, «inposatzea, diskriminatzea eta gutxiengo sindikalarekin sinatzea» egotzi diote Jaurlaritzari patronoa denean.  Berria - Ekonomia   2004-05-07


patronokide (orobat patronukide) iz patronatukidea.

Patronokideek adierazi zuten fundazioak uko egin ziezaiokeela Nafarroako Gobernuaren diru laguntzari.  Berria - Kultura   2004-06-16

Patronokide batzuen ustez, Catalanek ez zuen hitzarmen hori bideratzeko eskumenik, Fundazioa baita Oteizaren legatua kudeatzeko arduraduna.  Berria - Kultura   2006-04-21


patronukide ik patronokide.

patru ik patroi.

patruila (orobat patrulla g.er.) 1 iz zaintze lana egiten duen talde txiki armaduna.

Egun batean, patruila batek lokalizatu zuen. Patrullak pasatzen zirelarik, aski nuen paper bat erakustea.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 178. orr.

Patruila ihesari emana zen, fusil bat lurrean utzita.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 181. orr.

Arratsalde hartan berean, Migel Mailuk patruila bat igorri zuen bizigarri bila.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 125. orr.

-Atera oraintxe bertan, patruila bat bidaliko dizut segituan.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 121. orr.

-331 patruila, jauna!  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 57. orr.

Heinrich Himmler errepide kontrol batean atxilotu zuen Britainia Handiko soldaduen patruila batek, 1945eko maiatzaren 23an.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 311. orr.

Guardia Zibilaren patruila dun hori, neska.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 72. orr.

Komisarioak bazekien ordurako atzerritar haiek paperik gabe ibiltzeagatik geldiarazi eta atxilotu egin zituela kaleko patruila batek.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 71. orr.

Nazioarteko indarren patruila bati eraso zioten.  Berria - Mundua   2006-04-27

Lehen autoa Irakeko Poliziaren patruila bat igarotzen ari zen unean leherrarazi zuten.  Berria - Mundua   2006-04-06

Shagraten patruila goarnizioaren atal bat besterik ez zen.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 219. orr.

Al Kaedak 800 atentatu egin ditu patruila militarren aurka.  Berria - Mundua   2006-01-10

Herritik ateratzerakoan, patruila karlista bat hurbildu zen kotxera.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 177. orr.

Patruila etsai bat topatuz gero papera irensteko prest.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 174. orr.

Juan ikusiko zuten inguruko belar sailean zaldi bati zepillua pasatzen, eta mutilak agur egingo zien patruilakoei bere lana uztekorik egin gabe.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 268. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Foruzaingoaren 43 patruila-auto lanean ari dira harrezkero goiz, arratsalde eta gau.  Berria - Euskal Herria   2004-12-28

Gerri jiradizo zalu batez sorbalda leihotik atera eta hiru tiro egin zituen patruila autoaren aurka.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 104. orr.

Karzairen gobernuaren agindupeko beste lau soldadu afgniar hil ziren, euren patruila ibilgailuak mina batean zart egin ondoren.  Berria - Mundua   2004-05-05

Edo agian han erdi hondoraturik zegoen patruila-ontzia ikusteak tristatu ninduen.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 32. orr.

-Hor ez zagok inor! -Sinbadek Itsasoko Poliziaren patruila-ontzi bat seinalatuz esan zidan.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 172. orr.

Itsasbazter zabal hori ikuskatu ahal izateko, ordea, gerraontzi zahar bat, bi patruila ontzi, sei txalupa eta bi batel baino ez ditu.  Berria - Harian   2006-04-04

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Soldadu-patruilak dabiltza nonahi; agerikoa da bertakoen urduritasuna Polizia patruila bat pasa zen abiaduran eta argiak keinuka.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 53. orr.

Polizi patruila baten bisitak, hesiaren beste aldean.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 152. orr.

Orain astebete ez dela iritsi zen etxera, asaltoko goardia patruila batek jarraitzen ziola.  Ramon Etxezarreta   «Ezezaguna helbide honetan» - Kressman Taylor, 2003 - 43. orr.

Pelikula belatzen ari zen ertzain patrulla bat agertu zenean.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 189. orr.

Hoteleraino igotzen zen errepide bihurrian soldadu patruilaren bat egon zitekeen gordeta.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 246. orr.

Fritzek eta guk noizbehinka amorrarazten genuen elkar, misil-eztanden ziztu-hotsak eta gau-patruilak bitarteko zirela.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 156. orr.

Batez ere gauez, betazal-handiek ehiza patruilak antolatzen zituztenean.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 43. orr.

4 patruilan adlag

Hortik aurrera elkarrekin patruilan ibiliko zirela iragarri zion.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 34. orr.

Guardia zibilen jeep berdeak hasi ziren herrian gora eta behera patruilan.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 73. orr.

Bi soldadu israeldar arin zauritu zituzten lehergailu batzuek, Gazako eskualdeak Egiptorekin duen mugatik gertu patruilan ari zirelarik.  Berria - Mundua   2004-11-06

Patruilariak bidali behar omen ditugu kanpora, gure gudu-lerroaren aurkako aldean zein erregimentu kokatu diren begiratzera, eta zenbatekoak diren egiaztatzera -nahiz eta ez dakigun zergatik arraio ibili behar dugun patruilan-.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 131. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

aguila patruila (5); armadako patruila bat (3); ertzaintzako patruila (3); ertzaintzaren patruila (10); ertzaintzaren patruila bat (5); ertzaintzaren patruila batek (3); euren patruila (3); irakeko poliziaren patruila (4); patruila baten aurkako (3); patruila ontzi (3); polizia patruila (5); poliziako patruila (3); poliziaren patruila (9); poliziaren patruila bat (6)

aguila patruilak (8)

aguila patruilako (3)

aguila patruilaren (21); aguila patruilaren ekitaldia (3); aguila patruilaren erakustaldia (4); aguila patruilaren saioa (3)


patruilaburu (corpusean patruila-buru soilik) iz patruila baten burua.

Wilkie izango dugu patruila-buru eta pozik gaude horregatik.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 132. orr.


patruilakide iz patruila berean ari den pertsona.

Bere patruilakideak ere pistola eskuetan zuen, baina ez zuen tiro egin.  Berria - Euskal Herria   2006-04-25

Bertsio hori eman zuten bere patruilakideak («batzuk besteak astintzen ari ziren») eta errepidearen beste aldean zegoen garabiaren gidariak.  Berria - Euskal Herria   2006-04-25

Arriskuan jarri zituen bere burua, patruilakidea eta N-1eko erabiltzaileak.  Berria - Euskal Herria   2006-04-26

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bere patruilakideak (3)


patruilaldi iz patruilatzen den aldia.

Batez ere gogoan hartuz gero FBIren aipatu txostenak ontziaren patruilaldiak irailaren lehen egunetan hasi zirela dioela.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 153. orr.


patruilari 1 iz patruilan ibiltzen den pertsona.

Patruilariak bidali behar omen ditugu kanpora, gure gudu-lerroaren aurkako aldean zein erregimentu kokatu diren begiratzera.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 131. orr.

2 (adizlagun gisa)

Orain, beraz, ia gauero, gutariko lauzpabost aukeratzen dituzte, eta patruilari bidaltzen dituzte "ez-inoren lur"era, ea zer edo zer aurkitzen duten.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 132. orr.


patruilatu, patruila(tu), patruilatzen du ad (zer/nor osagairik gabe) patruilan ibili.

Kontuan hartuta zenbat polizia-auto zebiltzan kaleetan patruilatzen garai hartan, […].  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 65. orr.

Arratsalde batean, ezustean, ehunka guardia zibil etorri ziren eta etxe guztiak miatzeari eta mendiak patruilatzeari ekin zioten.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 90. orr.

Oso gutxik patruilatzen zuten Central Avenuetik gora eta behera polizia autoetan.  Berria - Kultura   2006-03-14

Donostiako Parte Zaharrean patruilatzen duten udaltzainak egoera «oso deserosoan» uztea leporatu zion sindikatuak Elorzari.  Berria - Euskal Herria   2004-09-15

Beste portuak abisua hartuta zeudela, armadako ontziak patruilatzen ari zirela, eta lotuta zeudela irratiz.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 134. orr.

Kubako hegoaldeko kostaldean patruilatzeko eta ikerkuntza lan zenbait egiteko.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 156. orr.

Bezeroei jakinarazten zaie, besterik esan arte, gauero eguzkia sartutakoan dementorrak ibiliko direla Hogsmeadeko kaleak patruilatzen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 163. orr.

Bonbak atzemateko txakurrekin ari ziren patruilatzen, garbi nabari zitekeenez.  Berria - Harian   2005-07-09

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

patruilatzen ari (4)


patruilatxo iz kide gutxiko patruila.

Une horretan, hatzak miazkatzen ari ginen unean, patruilatxo bat iritsi zuan.  Josu Zabaleta   «Lorategi beldurgarriak» - Michel Quint, 2003 - 47. orr.


patruilatze iz patruilan ibiltzea.

Patruilatze gutxiago dago, eta hainbat gotorleku desegin dituzte.  Berria - Harian   2006-04-18


patrulla ik patruila.

pats 1 iz sagar, mahats eta antzeko fruituetatik, sakatu ondoren gelditzen den hondarra edo hondakina.

Pisoiarekin zapaltzen dan sagarrari deitzen zaio patsa.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 97. orr.

Sartualdiak egiten uzten hasi zaizkit, apurka izan bada ere, dolareko patsa bertatik bertara ezagut dezadan.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 72. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Ez sagardo hutsari, baizik eta ura nahastutako sagar patsari.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 96. orr.

Mahats-patsak alkohola du eta asko janez gero zerria bera mozkor liteke.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 156. orr.

Trailu berak jotzen du galburua eta barreiatzen du lastoa, eta olioa ez da oliba-patsarekin nahasten dolare berak zapaltzen dituelako.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 349. orr.

2 irud/hed

Pats bat da izerdia, eta munduan ikaragarri jakiten hasi ginenetik, gaizkinak ditu berekin, eta bakterioak, eta bestelako herioak. Bazen gazte-lepo luze baten hats moduko bat, galoi txirikordatuaren izerdi-pats gisako bat, amorru kutsu garratz bat, kirats koldar eta libraezin bat, hain nabarmenak non, [...].  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 286. orr.

Garesti xamar ordaindu dugu askatasunaren patsa, duintasunezko latsa, begi-ninian orratza.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 207. orr.

3 ilun patsa aski ilun.

Aski ilundu zuen, eta ilun patsa zen; baina, halaz eta guzti, ibilian zihoazen.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 59. orr.

4 izerditan pats adlag

Meharrak izerditan pats zeukan aurpegia.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 200. orr.

Peppone izerditan pats zegoen eta bazirudien dinamita janda zegoela.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 161. orr.

-Bai, bai, geldi egon behar du -bota zuen Pepponek, izerditan pats.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 287. orr.

· On Camillo izerdi hotzetan pats zegoen, berak altxatu baitzuen eskua.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 80. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

izerditan pats (3) dolareko patsa (3) izerdi patsetan (78); izerdi patsetan amaitu (3); izerdi patsetan zegoen (5); patsetan zegoen (5)


patsadatsu izond patxadatsua.

Ahots hori latinez mintzo zen; ahots horrek (ilunbeltzetik etorki) laketasun patsadatsuz ziharduen hitzaldi edo otoitz edo aztiele bat esaten.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 89. orr.

Baina britainiarrak bezalako jende patsadatsuarekin, eta batez ere londrestarrak, batzuetan polizien irekitasun eskasa irtenbide egokiena da.  Berria - Harian   2005-07-09

Joko azkarra, zuzena behar du Henryk, ez Zidanek hain gustuko duen joko patsadatsua.  Berria - Kirola   2004-06-23


pattaka iz

Poliziarekin pattaka bila.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 14. orr.


pattako iz patata.

Lürsagarra "pattakoa" deitzen dü Topetek, ama gurearen etxondoan ikasi nüan bezala.  Herria   2005-05-26


pattal (155 agerraldi, 24 liburu eta 119 artikulutan) 1 izond ahula, makala, indargabea, adoregabea. ik patal. (pertsonei buruz)

Baina orduan apur bat pattalago, apur bat ahulago, apur bat akituago ziruditen, eta nik ere nahigabe moduko bat sentitu nuen eurengatik.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 221. orr.

Flojo samarra aukeran, pattala.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 8. orr.

Irudimen eskaseko idazle pattalek.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 163. orr.

Etapa bitartean ez dio minik ematen hondarreko joateak, pattalenei laguntza eman beharrez.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 74. orr.

2 (adizlagun gisa)

Aurrenekoetan pattal aritu nintzen, baina orain sasoiko nago.Bai, Aita Itxaso gizajoa, nahiko pattal dabil aspaldi honetan. Verlaque jauna, arrain pabiloiaren ikuskatzailea, hain pattal zegoen, ezen bolada batean lana utzi beharrean aurkitzen baitzen.  Berria - Kirola   2006-05-05

Kroaziarrak, berriz, pattal aritu ziren, indarrik gabe, gatzik gabe.  Berria - Kirola   2006-02-05

Etxeko lanak egiteko astirik gabe, etxean bezain pattal genbiltzan eskolan.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 31. orr.

Legarreta ongi, Leitza pattalago, Manolo Arozena gorabeheratsu erabat, eta Lagoma txukun.  Berria - Kultura   2004-03-07

Fisikoki geroz eta pattalago nabil, urdaileko ultzera bat dela eta.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 55. orr.

Astea pattal samar igarotzen du; ostiralerako, aldiz, pixkortu egiten da.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 31. orr.

Bikotekide zuen Bittor Elizagoien pattal hasi zen, eta hirugarren bertsorako hobetu zuen jarduna.  Berria - Kultura   2004-03-30

-Pattal samar egon naiz azkenaldian -esan zion-.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 130. orr.

Gainera, aita osasunez pattal samar zebilen.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 93. orr.

Irakasle ona da, baina euskaraz pattal antzean dabil.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 161. orr.

• 3 izond (gauzei buruz)

Lucio osasun pattalekoa zen, ahula, eta otorduetan ez zen inoiz goseak egoten.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 63. orr.

Hirukoterik pattalena emakume bat eta bi emakume dira, ta gogobetegarriena -surprise!- bi emakume gizon batekin.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 126. orr.

Xabier Retegi aurreko agintaldi pattala berpizteko aurkeztu zuten.  Berria - Harian   2005-12-17

Talde politikoak lan pattala egiten ari dira.  Berria - Euskal Herria   2004-12-12

Iazko denboraldia pattala izan zen zuentzat.  Berria - Kirola   2004-07-16

Urte «pattalaren» ostean, hazkuntza txikiagoa espero du Adegik 2005ean.  Berria - Ekonomia   2004-12-17

Jarduera ekonomiko pattala» suspertzeko.  Berria - Ekonomia   2004-04-20

Noizbehinka aldarean aritzen dira gogo txarrez eta modu pattalean, baina ez dakite zer den gizonezkoek benetan adoratzen duten jainko bakarrarenganako benetako debozioa.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 19. orr.

4 (adizlagun gisa)

Goiza pattal joan zen, baina arratsaldean animatu ziren nonbait erosleak.  Berria - Kultura   2004-04-30

Lehen zati pattal baten erruz atsedenaldira galtzen joan ondoren [...].  Berria - Kirola   2006-04-16

Ezker eskua pattal zeukala.  Berria - Kirola   2004-04-16

Atletico Madril, aldiz, eskas aritu zen, ideiarik gabe, pattal, oso pattal.  Berria - Kirola   2004-10-03

Euroguneko ekonomiak eta batik bat Alemaniakoa uste baino pattalago aritu dira, Frantziako Bankuak dio hango ekonomia ere pattal ibili dela, %0,1eko hazkundea izan baitu.  Berria - Ekonomia   2004-12-01

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

oso pattal (7); oso pattal aritu (3); pattal antzean (4); pattal ari (6); pattal aritu (20); pattal aritu ziren (6); pattal dabil (8); pattal ekin (3); pattal hasi (9); pattal jardun (3); pattal samar (4)

pattalago aritu (3)


pattalaldi iz ahulaldia, makalaldia.

Askotan nahikoa izaten dute osasun pattalaldiren bat, katarroren bat edo, atzera pauso handiak egiteko.  Berria - Harian   2006-02-05


pattaldu, pattal(du), pattaltzen da/du ad ahuldu, makaldu.

Bezperako Wall Streeten goranzko itxierak Europako merkatuak igoeren bidean zabalarazi bazituen ere, eguerdian jakin zen AEBetako merkataritza defizitaren datu txarrak animoak pattaldu zituen.  Berria - Ekonomia   2004-12-15


pattar (orobat patar g. er.) 1 iz ardoa edo beste gai batzuk destilatuz ateratzen den edari bizia.

Sendagilearen aholkuz, edariak uztera behartu zuten agurea, ardo nahiz pattar.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 66. orr.

Nevadan, aldiz, ez omen zieten oztoporik jartzen pattar eta uxuala saltzen zuten tabernei.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 97. orr.

Diseinuzko altzariak, pattarrak eta likore exotikoak.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 83. orr.

Ardoak harrotu egiten du, pattarrak asaldatu.  Elizen arteko biblia   EsZ 20,1

Aurrena zerbeza, ondoren ardoa eta bukatzeko patarra.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 126. orr.

Edariak onetsi zituenean, gerezi beltzez egindako likoretik edo ohiko patarretik edan nahi zuten galdezka hasi zen mirabea gizonezkoei. gaupasa eginak kafea berotu eta, katilukada bat erdia baino gehiago pattarra zuela zurrutatu zuen.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 210. orr.

Behin batean, beste herri batetik etorritako harri-jasotzaile batek bere lagunekin afaldu zuen tabernan, eta gero patarra hartzera zutitu ziren.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 103. orr.

Atera bi belarrimotz hauei pattar pixka bat, luzerako daukate eta.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 188. orr.

Beti bezala, kafearen azukre koskorretako bat pattarretan busti, ahoan sartu eta eskuak igurtzi zituen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 268. orr.

2 (neurri gisakoekin)

Karmenek eta nik, ardoa; Ibarbiak, kopa bete pattar.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 127. orr.

Begiak itxi eta lau edalontzi pattar edan nituen, bata bestearen ondoren.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 98. orr.

Ondoko mahai txiki batean baso bat eta botila bat pattar dauzka.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 213. orr.

Ea, hoa Yaughan-enera eta ekardak txarro bat pattar.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 194. orr.

Oraindik pitxar handia bete patar geneukan aurrean.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 16. orr.

Kafea hartu genuen gero; eta ttotta bat pattar; edo bi, edo lau.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 223. orr.

3 (izenondoekin)

Gizona ez da edatuna, baina maite du noizean behin pattar on bat.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 207. orr.

Gizon orok zuen boto-eskubidea, eta jaki fresko eta pattar sendoetarako aukera berdina.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 141. orr.

Beste urte batean absenta izan zen nobedadea, 60 gradutik gorako pattar azkar bat.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 105. orr.

Pattar bortzitzak, zera, tentazio-ezten halakoak dira, eta gure haragi ahulak ezin jasan litzake inolaz ere.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 147. orr.

Herrialde profano haietan beren pattar tentagarriak sar zitzaten eragoztearren baino ez zuela jokatu horrela.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 148. orr.

Iparralde hotzeko olerkariak irakurraldia prestatzen zuten, tarteka pattar zuritik edanez.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 47. orr.

Pattar gorriz beteriko kopa baten aitzinean zegoen mahaira jarria.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 296. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Pattar mota asko atera zuen, eta edontziak. Kafeari pattar tanta bi botatzeko eskatu nuen.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 62. orr.

Pattar tindi batekin.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 76. orr.

Denbora gutxiren buruan, hautsontzi guztiak zigarrokinez beteta ageri ziren, eta pattar botilak erdi hutsik.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 62. orr.

Ardo- eta pattar-upelak baitzeramatzaten gudarosteentzat Baztango ibarrera.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 211. orr.

Agian Karrikak ezaguna duen pattar zaletasunagatik izango da.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 76. orr.

Herriaren Etxe zoragarri bat eraikiko dute horren ordez, dantza-aretoekin, pattar-salmentarekin, jokorako gelekin, ikuskizunetarako antzokiarekin...  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 72. orr.

Pattar-bafadek eta hitz gordinek airea bera loditu eta uhertzen zuten zorigaiztoko leku horretan.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 121. orr.

Oso latza gertatu zitzaion berriro ere jende haien artera itzuli behar izatea, pattar-kirats nazkagarria eta jokaera zantarra baitzituzten ezaugarri nagusi.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 340. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Plater bakoitzaren ondoren zurrut bat egiten zitzaion sagar-pattar zahar gozoari.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 139. orr.

Itsasgaina, berriz, bertara gerezi-pattarra isuri izan balute bezain gorri.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 113. orr.

Handik luzarora gabe, gurbe-pattarra ekarri zuten mahaira.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 116. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

botila bat pattar (3); pattar botila (3); pattar pixka (7); pattar pixka bat (4)

pattarra edan (3)


pattarrero iz adkor pattarzalea.

Sentimentalenak muxuka eta pattarreroenak balantzaka hasi baino lehentxeago.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 167. orr.


pattartxo iz adkor pattar kopatxoa.

Aproposa eguraldia, pattartxo bat hartuta eztarria goxatzeko.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 11. orr.


pattarzale izond pattarraren zalea dena.

Auzo baztertu batera bidalitako maisu triste bat, andregairik gabea, bere jaioterritik urrun, lagunak egiteko ezintasunarekin, bakartia, denbora pasatzearren ehiztari ibiltzen zen koitadua, pattarzale amorratua...  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 30. orr.

Ur zaleak omen diren burutik nahasiei, / baina, izan, pattarzale amorratu direnei.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 192. orr.


pattarzaletutxo izond adkor pattarzale xamar bihurtua.

Aitona bat azken karlistadan preso hartua, gero Kubara soldadu eramana Espainia defendatzera, handik pattarzaletutxoa itzuli eta birraitonak desheredatua.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 8. orr.


patu 1 iz zenbaiten ustean etorkizuna halabeharrez gidatzen duen ahalmena. ik zori; halabehar 3.

Inork ez dio ihes egiten patu horri, ezkutatzen ez bada behintzat.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 80. orr.

Patua, halabeharra, zorigaitza edo zoriona, izen asko ematen zaizkio itzuli suerte horri, baina eskuetatik joaten zaigu beti, eta horregatik lehiatzen gara horren bila.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 153. orr.

Nik ez dut Halabeharrean eta Patuan sinesten; teknikaria naizenez, gertagarritasunaren formulen arabera pentsatzen ohitua nago.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 29. orr.

Ardoaren patua edana izatea da, glukosarena, berriz, oxidatua izatea.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 301. orr.

Etsipenez onartuko ote zuen gizadiak patu hori?  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 399. orr.

Guk ordea nahiago genuke jakin zer patu eduki zuten azken hauek, erregina batek, amodioaren amodioz, atera ote zuen eremutarra bere eremutik.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 283. orr.

Gogoeta egiten nuen nire patuaren, adarrean hosto izatea egokitu zitzaigunon patu haren eta, oro har, giza patuaren harrigarriaz. zuei, ni, Jauna, baztertu eta nire mendi santua ahaztu duzuenoi, Zorion eta Patu izeneko jainkoentzat mahaia prestatu eta kopa bete duzuenoi.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 194. orr.

Gizonak bihotzondoko samina hartu zuen, eta bere patua madarikatu.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 64. orr.

Bitartean, patuaren tresna denik jakin gabe, Henrique zalduna eztabaidatzen ari da bere baitan, eztabaida da Ourana Mem Ramiresen kanpamentura eramango ote duen edo erregearen kanpamentuan utziko ote duen.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 358. orr.

Karlomagno bezain gerra-jaun sofistikatu eta konparatiboki zibilizatuaren inperioaren patuak ezintasun horren adibide dramatikoa ematen digu.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 159. orr.

Alabaina, patuak berriro ere elkartu nahi izan zituen Baram eta Asad.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 162. orr.

Patuak bidali dit zaldia.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 23. orr.

Beren burua erretzeko egurra biltzen, halakoxeak izaten dira patuaren ironiak, errepika dezagun berriz ere.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 360. orr.

Halabeharrari itzuri egiteko ahaleginak berak erorarazten duela narratzailea emakumearekin ezin biltzea agintzen dion zoritxarraren putzuan, horrek adierazten du patuaren ezinbestekotasuna.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 123. orr.

Gizonak bihotzondoko samina hartu zuen, eta bere patua madarikatu.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 64. orr.

Zozketak jainkoaren labirintoetan egiten ziren, hirurogei gauz behin, eta hurrengo zozketaldira arteko haren patua erabakitzen zuten.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 50. orr.

2 (izenondoekin)

Distiraren erdian Gurutze Santuaren seinale patu onekoa ikusi zuen, eta gurutzean ilkatua munduaren Berreroslea, inguruan aingeru-saldo hagitz ugari zuela.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 177. orr.

Patu gaiztoari ihes egiteko.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 15. orr.

Lurrean zapalduta aurkitu zen, gogor loturik, eta etxe patu gaiztoko hartara eraman zuten azkenik.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 79. orr.

Azkenean patu beltzak nahi izan zuen dorrea amil zedin.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 371. orr.

Orain pentsatzen dut zenbat bider begiratu dudan bizitzaren prismatiko hautsietatik, denborari eta patu itsuari so.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 51. orr.

Presoaren patu dohakabea.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 44. orr.

Bost axola diola gure gorpuzkiekin zer egiten duten, haien patu ezinbestekoa errauts bilakatzea denez.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 322. orr.

Zirkular ziklostilatu bat, normalean, irakurri gabe paperontzira botatzen da, baina bat-batean konturatu nintzen hark ez zuela merezi patu komuna: lizentziaturaren hogeita bost urteurreneko afarirako gonbidapena zen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 264. orr.

Beterano askoren patu hitsa ezagutzea oso garrantzitsua da, ene ustez.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 124. orr.

Gaiztoaren patu ikaragarria.  Elizen arteko biblia   Jb 18,2 tit

Hemen guztiaren erro eta arima -nazioaren kintesentzia, arrazaren zentzu, mundu-ikuskeraren egitamu, patu historikoaren argi, eta zer ez-, hizkuntza da, hitza, kasik balio teologiko sanjoandar batean.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 141. orr.

Munduaren begientzat ez baitago patu tragikoagorik, halabehar tragikoaren deseinaz adiskide bat hiltzen duenarena baino...  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 159. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Eta halako patu-seinale kutsua hartzen nion ikuskariari.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 52. orr.

Leku aleman hartan, nolako patu klasea suertatu zitzaidan ulertzen hasi nahi nuen nik.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 53. orr.

Bazen han zerbait, samurtasuna, seriotasuna, eskuzabaltasuna, patu-kutsuko zerbait.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 46. orr.

Patu desberdintasun hori bidegabekeria hutsa iruditu zait.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 143. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Nola ezkutatuko gaueko tema eta goizeko iragarpena, elkarren parean, giza patuaren karikatura lotsagabea direnik?  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 79. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bere patu (4); gure patu (3); nire patu (3); patu bera (10); patu bera izan (3); patu bera izaten (3); patu gaiztoa (6); patu gaiztoak (3); patu gaiztoaren (3); patu gorabeheratsua (3); patu tristea (3)

bere patua (52); beren patua (6); geure patua (3); gure patua (13); juduen patua (3); neure patua (5); nire patua (25); nire patua da (3); patua madarikatu (3); patua zein izango (4)

gure patuak (3); patuak nahi izan (3)

giza patuaren (3); gure patuaren (3); nire patuaren (7); patuaren aurka (5); patuaren aurrean (3); patuaren bila (3); patuaren esku (11); patuaren kontra (9); patuaren mendia (4); patuaren zain (4)

bere patuari (9); patuari ihes egin (3); patuari jarraitzen (3)


patxa ik paxa1.

patxada (orobat patxara g.er.) 1 iz ezergatik larritzen ez den pertsonaren nolakotasuna.

Lagunaren patxada nekagarri egiten ari zitzaidan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 95. orr.

Ingurune hark, girorik morbosoena izanagatik, ez zion zirkinik eragiten Bain andrearen ahizparen patxada aristokratikoari.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 60. orr.

Demba pixkanaka konturatu zen ezin ziola gogor egin Sonjaren patxada hotz, indartsuari.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 56. orr.

Gizontasunaren ezaugarria den patxadarekin,  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 157. orr.

2 lasaitasunezko egoera.

Patxadak eta aldarte onak dena konponduko balute bezala jokatzen zuen aitak.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 72. orr.

Ba al da kontraste ankerragorik epaituaren larritasunak eta epailearen patxadak egiten dutena baino?  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 63. orr.

Niretzat ez da lasaitasunik, ez patxadarik; atsedenik ez, egonezina baizik.  Elizen arteko biblia   Jb 3,26

Eguneko patxada eta argitasun hura gaueko kaosa eta iskanbila bezain arraroa zen.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 134. orr.

Emakumeen goizaldeko patxada hori, adibidez, jantzi ere baino lehen ontzi batean loreak apailatzen aritzeko erakusten duten iaiotasun hori.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 136. orr.

Ez omen zuen erakarri iragartzen zuen misterioak, ez destino jakin baten arabera bizi direnek erakusten duten patxadak.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 140. orr.

Egia esanda, baina, alde ederreko patxada, bakarrik bizi izan ginen garai hartakoa.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 98. orr.

Alde ederreko patxadan bizi haiz hi.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 55. orr.

ik beherago 6.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Haiek balira zain daudenak, ez ziren hainbesteko patxadaz ibiliko.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 175. orr.

ik beherago 7.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Halako patxada, gertaera izugarri haien erdian, halako axolagabekeria, zaila zen sinestea.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 243. orr.

Egun badakit ekaitz bareena azaldu orduko, biziro kontzentratu beharra dagoela, patxadari eusteko.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 127. orr.

-Ez didazu bukatzen utzi -jarraitu zuen Maizak, patxada galdu gabe-.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 82. orr.

Hau ez da bakea eta patxada maite dituzten alargun horietakoa.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 176. orr.

Azpildurako zorriaren patxadak hartu ninduen.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 151. orr.

Izan zuen heroiak patxada hartzeko denborarik, hasiera bateko milaka arriskuak etxekotuta.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 108. orr.

Badirudi benetako gauzak esateko, garrantzizko zaizkigun horiei buruz hitz egiteko, tabernak ez duela patxadarik eskaintzen; baina hortxe soilik, eta ez beste inon, ausartzen gara horretara.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 155. orr.

Zalutasuna eta ausardia txalotzen genizkion eta egoera zailenetan erakusten zuen patxada miresten.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 111. orr.

Badira pertsonak patxada inon bilatu beharrik ez daukatenak, barruan daramatelako.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 197. orr.

3 (izenondoekin)

Ahozkotasunaren bat-batekotik irakurketaren patxada geldira igarotzea.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 286. orr.

Bere edontzi hustutik nire edontzi hustura eraman zuen bere begirada harroa, patxada gogobetegarri batez.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 216. orr.

Nikolasek, Mikel Strogoffek eta Nadiak nor berean segitu zuten, patxada asaldakaitzean babestua lehenengoa, urduri beste biak.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 339. orr.

Bere piztueraren historia kontatu zidan Lauaxetak, patxada ederrean, xehetasunetan sartzeko ere nahikoa beta hartuta.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 56. orr.

Halako batean, hantxe agertu zen auzoan, patxada ederrean, Sanglas motor batean tar-tar-tar.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 102. orr.

Hala egin baitaiteke betaurreko ilunak daramatzazunean: gelditu, zigarreta erre, eta kuxkuxean bazterrak miatu, patxada ederrean, erabat objektiboki alegia, so egiten diezunak konturatu ere egiten ez direla.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 117. orr.

Esteban Irigoyen apez ospetsu eta patxada ederreko gizona.  Herria   2003-08-07

Filosofia entretenigarri asko egin daiteke, lehenagoko baserritarrak igande arratsean nola, kaxuela baten aurrean, patxada betean, sagardo tragoxka lagun.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 148. orr.

Hemen patxada handiagoan mintzatuko gaituk.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 58. orr.

-Adio -esan zuen patxada handiko filosofiaz, eta oinez urrundu zen, bere agurrari inork ez ziolarik erantzuten.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 234. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Eguraldia trakets, jendea patxada arrastorik gabe.  Berria - Harian   2005-01-20

Atzera begiratzeko bultzadari eutsiz aurrera segitu zuen, patxada itxura ematen, baina erne jarririk.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 182. orr.

Azkenean, kalearen alde bietara begiratu eta urrundu egin da, patxada-antzean, Eduardo.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 88. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Barne patxada berreskuratu gabe, zentzugabekeria litzatekeela nik neure hartan erabakirik batere hartzea.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 288. orr.

6 patxadan adlag

Puntu horretan, zigarrotxo bat piztu eta patxadan egon daiteke bat ordu bete luzean.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 216. orr.

Babes horretan baino ez gaude patxadan.  Ramon Etxezarreta   «Ezezaguna helbide honetan» - Kressman Taylor, 2003 - 17. orr.

-Gu ere patxadan bizi gintuan bulegoan.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 160. orr.

Jar hadi patxadan.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 450. orr.

Arratsalde-pasa etortzen ziren beragana, patxadan, sutondoan berarekin hitz egitera.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 45. orr.

Eguerdia da Beasainen, eta agure talde bat tren geltokiaren babesean patxadan hizketan ari da.  Berria - Ekonomia   2006-02-19

Denak patxadan eseri ziren larruzko eserlekuetan.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 60. orr.

Hobe gauzak patxadan hartzea.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 120. orr.

Ez zitzaien atsegin lardaskan ibiltzea, patxadan lan egin nahi zuten, kezkaren kezkaz argaldu gabe.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 87. orr.

Hogei metrora patxadan itxarotea deliberatu zuen.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 98. orr.

Beste orduerdi bat eman zuten eztabaidatzen patxadan.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 332. orr.

· Errege baten gisa patxada-patxadan eseria bere aulkian.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 16. orr.

7 patxadaz adlag

-Nire isiltasunaren truke laguntzatxo bat -esan zion patxadaz-.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 90. orr.

Azter ezak patxadaz dena, eta hitz egingo diagu.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 56. orr.

Denboraz eta patxadaz erabaki nezala.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 150. orr.

Gizonak patxadaz hitz egiteari ekin zion, lasai, mikatz izpirik gabe, ertz guztiak kamustuz.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 194. orr.

Bazirudien menderatutzat jotzen zuela, eta patxadaz, inolako presarik gabe, bere botereaz gozatu nahi zuela.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 125. orr.

Senar-emazteak egongelara itzuli ziren eta Weldon jauna patxadaz eseri zen ostera bere aulkian, eta beste kazeta bat hartu zuen esku artean.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 143. orr.

Patxadaz gosaldu genuen Lauaxetak eta biok, kafesne bana eta hiru kruasan bion artean.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 103. orr.

Elkarrizketa pare bat egin, garagardo bat patxadaz edan, eta etxera.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 130. orr.

Patxadaz edan nuen Pernod-a, beiran barna neskari beha, nola zerbait eskatzen zuen, nola itxaroten zuen, nola erretzen zuen eta nola, halako batean, erlojuari begiratu zion.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 156. orr.

Garbitzeari utzi zion, patxadaz, telefonoa hartzera joan aurretik.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 128. orr.

Jokoz kanpo harrapatu nahi zuen, eta horretarako patxadaz jokatu behar zuen.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 72. orr.

8 patxadazko izond

Joa eta indarra alde dituenak ez duela partiden irakurketa patxadazkoak zertan egiten hasi idatzi genuen finalaren bezperan.  Berria - Kirola   2006-03-21

Beste erritmo bat eskatzen dio bere berezko etorriak, pausatuagoa, patxadazkoagoa, eta ez dio bide ematen eztabaidari.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 13. orr.

Erritmo patxadazkoan gidatuz, lanak eskatzen duen begiratze baketsua izadiari doitasunez islatu zuen lehengo joaldian.  Berria - Kultura   2004-10-02

Lertxunez, haltzez eta haritz bakan batzuez estalitako mendixkek zeru ertzaren lerro patxadazkoa marrazten zuten.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 125. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

patxada ederrean (42); patxada handiagoz (7); patxada handian (3); patxada handiz (9); patxada osoan (4); patxada osoz (4)

alde ederreko patxadan (3); ederreko patxadan (3); ederreko patxadan bizi (3); eta patxadan (8); lasai eta patxadan (3); patxadan bizi (4); patxadan egon (5); patxadan eseri (6); patxadan eseri zen (4)

patxadaz aritu (4); patxadaz aztertu (3); patxadaz aztertzeko (3); patxadaz edan (3); patxadaz egin (5); patxadaz erantzun (6); patxadaz esan (3); patxadaz esan zuen (3); patxadaz eseri (3); patxadaz eseri zen (3); patxadaz hartu (13); patxadaz irakurri (3); patxadaz jan (3); patxadaz mintzo da (4)


patxadadun izlag patxada duena.

Azkenik, ingelesez ulertzen zuen erizain hura, deabruzko patxadadun pertsona bat, alajainkoa: haren kezka nagusia gure datu pertsonalak hartzea!  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 196. orr.


patxadagabe izond patxadarik gabekoa.

Ezetz esaten zion zerbatiek, baina; ez zegoela halakorik, kontu ilunagoetan sartuta zegoela inondik ere gizon iheskor eta patxadagabe hura.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 77. orr.


patxadaldi iz patxadazko aldia.

Gustukoak zituen bere etxearen kontenplaziozko patxadaldi labur haiek, atsegin zuen jabegoarekiko harrotasun nardagarria.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 7. orr.


patxadatsu 1 izond patxadazkoa, patxadaz betea. (pertsonez)

Gizon patxadatsua zen, inoiz ez zen urduri jartzen, eta gauza bera esaten zuen beti horrelako egoeretan: "Badakigu zer gertatzen den gobernadore militarrekin!". Andersenen ipuinak irakurriko ditiat jatorrizko hizkuntzan, eskandinaviar patxadatsua bilakatuko nauk, lasaia, txori gehiegirik ez duena buruan.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 287. orr.

Gu patxadatsuak gara; oraindik denbora daukazu pentsatzeko.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 85. orr.

Erizain tituluduna zen Wilmarth andereñoa, miragarriro trebea, ziurra, eta patxadatsua eta nekaezina.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 195. orr.

Elio jeneral patxadatsua iritsi zain ostatatu gara bertan, nola-hala.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 144. orr.

Urka-bilurren ezkerraldera, oholtzaren albo batean, gizon patxadatsu bat zegoen, ahoan zeukan buztinezko pipari xurga eta xurga.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 25. orr.

2 (gauzez)

Ttipiren izaera patxadatsu eta lasaiak, haren manera eztiek, gure orduko zakarkeriatik hain urrun beti, bide zabala uzten zieten konfidentziei. Begitarte gozoa zuen eta patxadatsua, fidatzeko modukoa.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 91. orr.

Bai, Tibor zen, haren ahots isil eta patxadatsua.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 30. orr.

Limurkeriaz jolasten zen lozorro patxadatsura erretiratzeko burutazioarekin.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 169. orr.

Itxura patxadatsuaren justu aurkakoa zuen hitz egiteko modua: larderiatsua, piperra.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 131. orr.

Ardoak garraztu zuen gure aitaren erretiro patxadatsua, eta familiako negozioa erreka jotzeko kinka larrian ezarri.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 32. orr.

Haien edertasun patxadatsu pitagoratarra betidanik miretsi nuen arren, etsai bilakatu zitzaizkidan zenbakiak.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 66. orr.

Argien distira patxadatsuari erreparatu zion.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 39. orr.

3 (adizlagun gisa)

Borreroa patxadatsu hurbildu zitzaion emakumeari.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 27. orr.

Geratzen zitzaizkion urteak lehorrean baina badaezpada ere itsasotik ez urruti, lasai eta patxadatsu bizitzeko asmo sendo aldaezinaz.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 111. orr.

Hurrengo, Charliek hitz egin du, ahots goraz eta patxadatsu.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 178. orr.

Geldi dago amamaren sofa ondoan jarrita, eta beti-bateko aurpegiz entzuten ditu haren kexuak, patxadatsu.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 29. orr.

Segidan, patxadatsu mintzatu zitzaion: [...]. eztarria garbitu, ahoa ezpain-zapiaz pasa eta, Rekexori aurpegira begiratuz, galdetu zion patxadatsu: [...].  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 167. orr.

Hurrengo orduetan berriketan jardun genuen patxadatsu, egoera hura ondo aztertu eta ulertu nahian.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 127. orr.

Fusilatze-pelotoia zutik izango du, patxadatsu, zain.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 190. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

gizon patxadatsua zen (3)


patxadoso 1 izond patxadatsua.

Agustin Mendizabal fraide patxadosoa, pipa ezpainean eta txapela buruan.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 57. orr.

2 (adizlagun gisa)

Gu, erlojua atzeratu dugula eta, patxadoso gabiltzan bitartean, haiek marru ukuiluan, eta haurrak logura afal ostean.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 414. orr.


patxara ik patxada.

patxaran 1 iz basaranezko edari bizia.

Etor hadi hi ere, kafea eta patxarana elkarrekin hartuko diagu.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 154. orr.

Zigarroak, kafea eta patxarana: gau ilunaren kideak, solasaren lagunak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 125. orr.

Arroltze moleta makallauarekin, idi kosta, entselada, ardi gasna, etxe bixkotxa, kafea eta patxarana.  Herria   2003-03-13

Patxaran dezente edan zuen ahizpa nagusiak, eta txanpaina ere bai, dena sukaldeko jakitokitik ekarrita.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 128. orr.

2 kopa bete patxaran.

Hor daude biak, patxarana esku batean eta puru txikia bestean: Davidoff, noski.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 155. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Bai, eta patxaran botila ere ekarri.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 125. orr.

Lehen saria: 5 pintako etxeko patxaran boteila bat.  Herria   2001-01-11

Botilen barrura emeki-emeki airea botatzen hasi zen, txistuka ari balitz bezala, Eguberrietako afalosteetan patxaran edo whisky botila kortxogabetu berriekin egiten den bezala.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 191. orr.

Gau hartan nire lehenengo patxaran kopa edan nuen.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 89. orr.

4 basarana.

Honek gibela erreta dauka, ardoak iragana da erabat, anisetan patxaran aleak bezala.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 90. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

patxaran botila (5)

kafea eta patxarana (5)


patxarantxo iz adkor kopa bete patxarana.

Urteetan aurrera doaz, baina lehen pelotan jokatzen zuten frontoian, piszinan igerian egin, biak baitauzka Euskal Etxeak, bazkaldu, musean igual, tertulia, patxarantxo bat edo beste, iluntzean ogitartekoren bat, eta etxera.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 62. orr.


patxuli iz Pogostemon patchouli landaratik ateratzen den perfume ez oso aintzat hartua.

Kindergarten patxuli.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 93. orr.

Arnastutako patxuli-bolada batek ilearen sustraiak ere berotu zizkion.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 51. orr.

Patxuli usaineko gelako leiho irekira irten da, hiriko etxe-bloke beltzak ikusteko asmoz.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 162. orr.

Patxuli usainagatik igarri nizun putetxean izan zinela.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 121. orr.


patza
1 patza-patza

Patza-patza badabila, deneri ele ona aise emanez ardurenean.  Herria   2002-11-14


paubetar ik pauetar.

pauetar (orobat paubetar g.er.) izlag/iz Pauekoa, Paueri dagokiona; Paueko biztanlea.

Bazkaria bururatzean hartu dituzte ohorezko medailak: Ramon Iparragirre Eizagirre Hegoaldekoak, Gerard Pierrou, Jean Baptiste Irigoin eta Gaston Gazo Pauetarrak, [...].  Herria   2002-10-10

Azkenean jokatu dira hiru miarriztar (Brusque, Betsen eta Yachvili) eta bi Pauetar (Traike eta Imanol Hariñordoquy).  Herria   2002-11-28

Nork asmatuko zuen bigarren partida Pauen jokatua Pauetarrek galduko zutela.  Herria   2001-07-05

Futbolean, hemen lehen tokia hartu dute "Genêts" taldekoek, Pauetarrak 5/2-ko emaitzarekin gainditurik.  Herria   2004-03-04


pauloviar izond I. P. Paulov-en teoriei dagokiena.

Denbora igarota konturatzen naiz ikasleok kate motzetik lotuta edukitzeko beste trikimailu bat besterik ez zela, trikimailu bizkorra gainera, lotuta eta pozik baikeunden gu harekin, konturatu gabe Kokok berak nahi zuenean botatzen zuela delako txorakeria, erantzun pauloviar bat bezala gure oihua ekarriko zuena, edo konturatuta ere pozik, jokoaren partaide eta konplize bihurturik.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 28. orr.


paum ik pun.

pauma 1 iz indioilarraren itxura eta tamainako hegaztia, jatorriz Asiakoa, oso kolore biziak dituena, motako arrak lumazko isats ikusgarrai duena. ik hegazterren.

Noiz edo noiz indioilarra pauma ar baten aurrean gertatzen bada eta halabeharrez paumak irabazten badu lehia, indioilarrak gauza bera egiten du paumaren aurrean, bere kalterako.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 76. orr.

Han hegaldatu ziren pauma sakratuak.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 42. orr.

Goi aldean borla lodi batzuk haizeak jo eta paumaren isatsaren antzera geratzen ziren zabalik.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 257. orr.

Urre-koloreko isats distiratsua zuen, paumarena bezain luzea.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 263. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Lurrean sekula ikusi ez bezalako buruko bat, edo pauma-luma bat, moda guztien kontrakoa baina eramailearen gustukoa.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 240. orr.

Spinolaren ezker eskuak pauma lumadun kapelu beltzari eusten dio.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 36. orr.

Horretan pauma bikote bat, belardietan paseiari, begira gelditu zait.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 32. orr.

Muselinazko exarpa itzel bat zeukan, pauma-kolore urdinekoa.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 139. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa, elkarketak izenondo balioa duela)

Pagauso pauma-isatsak, oilar nanoak, basaahateak, usapalak eta usoak, Mozanbikeko kanario txiki-txikiak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 74. orr.


pausa 1 iz etenaldia, geldiunea, geldialdia. ik pausaldi.

Pausa laburraren ondoren, neskaren ahotsa entzun dut berriro.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 195. orr.

Aitak hizketan segitu zuen pausa baten ondoren-: [...].  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 39. orr.

"Ea non ikusten dugun elkar hurrengoan" esan, eta pausa labur baten ondoren "elkar ikusten badugu, noski" erantsi zuen alde egin baino lehen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 67. orr.

2 atsedenaldia.

Oren laurden baten pausak berritu nau.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 226. orr.

Gogoratu behar zitzaidan bertze munduarekin tratuan ibiltzen direnek ere badutela udako pausarako eskubidea.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 100. orr.

Laneko eskubideak zilegituriko pausara zihoanean, baten batek buruaz gizonaren joatea Jacquesi seinalatzen zion.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 198. orr.

-Eszitatzen ninduen zeharo, pausako ene arratsaldeak harekin iragaten nituen gozo-gozo baina ez nion nehoiz zakilik ikusi.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 94. orr.

Orai, 15 egunen pausa, denentzat, xapelgoa hasiko da berriz azaroaren 10 ean.  Herria   2001-10-25

Alabaina orduan ere ez zion hatzari pausarik eman.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 65. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Besteak beste, lanaldiak, pausa egunek, soldatak eta abarrek agertu behar dute.  Berria - Ekonomia   2004-08-29

Pausa eguna, aro ederra lagun, xoragarria.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 168. orr.

Ene pausa-unea da!  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 198. orr.

4 pausan adlag atseden hartzen.

Oloruen egun bete egin genuen, pausan.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 170. orr.

Mota guzietako aroak jasan behar zituzten egun osoan zehar, pausan bezala lanean ere.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 127. orr.

Ate ondoan, ogitartekoak eta garagardo latak eskuetan, pausan zeuden tailerretako langileak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 204. orr.

Gorputza pausan dela eta, orduan dira sortzen bidaia loriagarrienak.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 17. orr.

Hi pausan, lagunek hire lana egiten dutela!  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 198. orr.

Katuak eguteran, zakurrak pausan.  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 98. orr.

5 pausa egin

-Bitan, bai jauna -eta pausa egin zuen erantzuna indartzeko-: mozkorturik, eta mozkorra pasatu ondoren.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 109. orr.

Pausa egin behar izan nuen, hatsik gabe geldituko ez banintzen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 275. orr.

Pausa egin zuen, hiru hitz horiek esateak neke astuna eman izan balio bezala.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 101. orr.

· Pausa luzea egin zuen gero.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 16. orr.

Orain dela urte batzuk ikusi bazenu...! -pausa laburra egin zuen zakilari azken astinduak emateko.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 94. orr.

Pausa bat egin du orduan.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 373. orr.

Pausak egiten zituen, ahotik kea jaurtitzeko, hutsuneak kekada borobilez betetzeko, ideiak osatzeko  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 39. orr.

6 pausa-etxe ipar

Igandean berria laster hedatu da Kattalin Landart Argainbordakoa Isturitzeko pausa etxean zendu zaikula.  Herria   2004-02-19

Badu zonbait urte, klinika, arta etxe ala pausa etxetan zabilala Janpiarre Heguy Bidarteberrikoa.  Herria   2002-11-28

Arta eta pausa etxeetan ditugu Beñat Uhaldegaraikoa, Pierrot Iruitbordako eta Manex Argainbordakoa.  Herria   2001-11-08

7 pausa-leku ik pausaleku.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

galdera pausa (3); pausa bat egin (3); pausa egin (24); pausa egin zuen (17); pausa egiten (4); pausa egiten du (3); pausa eguna (6); pausa egunak (3); pausa labur (12); pausa labur bat (6); pausa labur baten (6); pausa laburra (4); pausa laburra egin (3); pausa lekua (6); pausa luzea (4); pausa luzea egin (4)


pausaera (orobat pausera) iz pausatzeko era.

Zinez sorkari xarmagarria gure mariposa; mundua mundu denetik hunkitu izan baitu jendakion irudimena, bere ibilera pinpirin, soineko apain eta pausaera xaloagatik.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 306. orr.

Gure usarioan egiten den antzera, Iranen ere, eperraren pausera neskatxa eder eta dotore baten ibilerarekin uztartzen da.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 155. orr.


pausagarri izond pausarazten duena.

Jendea ez oraino jalgia plaza zabal eder pausagarrira.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 95. orr.

Hori uste dut, enetako düzü gaiza pausagarria eta memento goxo baten igaitea eta beti badüzü gaiza kanbio, bazterrak ere eder ditützü sasoi huntan eta uste dit natüra edo kanpo zabala behar dügün gure osagarriko hein honaren atxikitzeko  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 117. orr.


pausagi iz pausagunea.

Burua inguratzen eta gibeleko pausagian luzatzen dik, leihoetarik agurka ari zaizkionei ihardesteko.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 46. orr.


pausagune 1 iz pausatzeko gunea. ik pausaleku.

Egiarteko eliza erromaniko ederra ere bai [...] pausagune atsegin epelsko; giro hotz, sarkor eta aratz hartan babesgune maite.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 247. orr.

Bidarteko autobideko pausagunean ari dira atsedenaldia hartzen.  Berria - Euskal Herria   2004-08-01

Aviron Bayonnais-ko gibelean, aurkitzen den iturriaren inguruan pausagune bat idekirik dago.  Herria   2003-07-31

2 pausaunea.

Gauza hain txiki hauek zuzenki ikertu nahi baditugu, osotasunean hartu behar ditugu, atal inperfektuek osatzen baitute perfekzioa, berdin edertasuna pausagunean nahiz mugimenduan izan.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 206. orr.


pausaje 1 iz pausua emateko era. ik pauso 7; ibilera 2; urrats.

Arrunki jantzia ibili ohi zen [...] baina uniformaturik zihoala ematen omen zuen, halakoxea baitzen pausajean ere erakusten zuen zeremonia.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 39. orr.

Pausajea bizitu eta galerna batetik arribadan ekarriko balitu moduan sartu behar izan zuten haren ondotik denden zirkulu barruan.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 113. orr.

Arindu zuen bere pausajea, eta hantxe zen ilunarekin bateratsu.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 21. orr.

Ohizko pausajea bizkortuz.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 50. orr.

Pausajearen moteletik antzeman zieten ez zirela zaldiak.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 60. orr.

Ihesaren lanbrotan, bideak aurrez ezagutu gabe abiatzen diren gehienen pausajea berdintsua da, eta larritasun berberean bat egiten dute.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 169. orr.

2 (izenondoekin)

Patxada onean, idien pausaje astunak ematen zuena baino arinago ibiltzeke.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 94. orr.

Atzetik Aiora, pausaje lasaiagoz, eta azkena ni, nire poltsa txikiarekin, begiak Aioraren bilinbolotik kendu ezinda.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 53. orr.

Bere gorpuzkerari erreparatuta 1,88 metroko garaiera, hanka luze eta gihartsuak, potentzia eta pausaje luzea..., argi dago zein den bere dohain nagusia: abiadura, abiadura bizia.  Berria - Kirola   2004-06-23

Kale hautsez betean zehar [...] behin eta berriz pasatzen zen Zankamehe, bere pausaje oker eta lasterrarekin, lastozko kapelua buruan.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 208. orr.

Deigarria zen gizon handi sendo hark zer esku delikatu luzeak zituen, zer pausaje xuabe, isil, ia aditu ezina eta, oro har, zer mugimendu baratz, zalantzati, kontu eginak.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 10. orr.

Aurrea hartu zizun erantzunik eskatu barik, ongi ikus ahal zenezan haserre zihoala, pausaje harroan, lagun batek uste zion diskrezio apurragatik mindua.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 35. orr.

Baina pausaje eleganteagorik!  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 25. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Txistulari-ttunttunei jotzeko seinale egin zien eta sarrera bezala-bezalako pausaje tankeran alde egin zuen lorategitik.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 169. orr.

Francia hiribidean barrena joaten zen, garai, zurbil, papar hegalak goratuak, pipa itzalia bere hortz zuri eta bizkorren artean, pausajea luze eta bixi, sorbaldak zaputz.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 162. orr.

4 irud/hed

Hortaz, liburu honi pausaje lasaia komeni zaiola erabaki dut.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 45. orr.

Euskal kazetari modernoaren pausajea: ukapenetik izatera. herria¬


pausaketa iz ezarketa.

Bai-eta Piztu elkarteak 12.000 euroko diru pausaketa, intresik gabekoa, egin duela Herrikoa-ren kutxan, bertze banku batean pausatzeko orde.  Herria   2002-12-19


pausaldi 1 iz etenaldia, geldialdia. ik pausa.

Pausaldi bat utzi zuen.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 93. orr.

Robert Lataillade-k kudeatzen duen defentsa elkarteak pausaldi bat eman du ondorioz bere protesta eta manifestaldieri.  Herria   2003-09-04

Leherraldi honen ondoren makalaldi bat etorri zen hamasei, hamazazpi eta hemezortzigarren mendeetan iraun zuena, eta ondoren, pausaldi luze haren atzetik, bat-bateko beste bizkorraldi bat K.o. 1840-90 bitarteko berrogeita hamar urteetan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 341. orr.

Hogeita hamasei orduko pausaldiaren ondotik mundura bihurtuta.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 232. orr.

Hala, sei belaunaldiko pausaldiaren ondoren, bidez bide abiatu naiz ni berriro harri bila.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 115. orr.

Atomo horietako bakoitzak akzidenteak dauzka, ezin saihestekoak, esaterako, kolorea, usaina, mugimendua edo pausaldia.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 204. orr.

Geldi dagoen gorputz horretan Jainkoak, haien iritziz, pausatzea sorrarazten du haren atomo bakoitzarentzat, eta pausatze bat suntsitzean hor beste bat sorrarazten, gauza horrek pausaldian dirauen bitartean.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 209. orr.

Arratsalde aldean bitan eten zitzaidan pausaldi luzea; lehenbizikoan, telefonoaren txirrinak eta, gero, korridoreko pauso hotsek ernatua.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 232. orr.

–Biziera gerra da... deserri arrotzean jasan beharreko pausaldi iheskorra...  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 205. orr.

Zirkunferentziaren mugimendua, beraz, lasterragoa da barruko zirkuluarena baino; eta ez daukazue esaterik azken zati horren mugimenduan pausaldi gehiago dagoenik, gorputz osoa, errotarriaren gorputz osoa erran nahi dut, bat eta etengabea delako.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 202. orr.

Pentsamenduen eta arduren pausaldi hura aprobetxatuz.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 138. orr.

2 (egin aditzarekin)

–Nora? -eta pausaldi bat egin du-.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 107. orr.

Aldizka pausaldiak egiten zituen diskurtsoan.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 94. orr.

Chavezek ondo hitz egin zuen, pausaldiak eginez, tonu egokiarekin eta azentuazio zehatzarekin.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 91. orr.

Hegoaldera bidean [...] Marthak and Ernestek Washingtonen egin zuten pausaldia, militarrei euren aurkikuntzen berri ematera.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 129. orr.

Hantxe egiten zituen bazkalosteko pausaldiak, jai egunetakoak pianoan eta lanegunetakoak laborategian.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 22. orr.

Noizik eta behin pausaldi laburrak eginez, ilunabarra arte ibili zarete.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 125. orr.

3 atsedenaldia.

Denak ere untsa pausa ditela, gero ez baitute pausaldi handirik egiten ahalko alabainan, bozak hurbiltzen ari-eta...  Herria   2001-08-09

Urte berri bat lantegietan udako pausaldiaren ondotik.  Herria   2004-09-02

Kamiunzainak aitortu du ere zazpi oren hartan gidatzen zuela kamiuna, den gutieneko pausaldirik nihun egin gabe.  Herria   2003-10-30

Pausaldi bat ona egin omen du Raffarin gaizoak, eta ba omen zuen segur holako zerbaiten beharra hiru urtez aski akiturik.  Herria   2005-09-01

Kondutan hartuz mariñelen bizia ardura zaila dela, irabazi ttipiak eta pausaldi guti...  Herria   2002-11-14

Goizeko eskolen ondoko pausaldian geunden, Akademiaren aitzineko plazan.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 173. orr.

Baina egia da, horrekin batera, behin prozesu bat ireki ondoren on dela, urteak igarotzen direnean, atseden eta pausaldi hartzea gauzak ongi egiten ari ote garen ikusteko.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 136. orr.

Bi oren eta bost, eman eta eman, pausaldi gutirekin, arranpak abiatu artean, denek, irabazle eta galtzale, ederki gostaia dute finala haundi hau.  Herria   2004-11-25

Badu zenbait egun, Jamattit Mendiondo, Harrietako semea, hor dugula gure artean, merexitu pausaldi edo egonaldi batentzat etorria.  Herria   2001-06-21

4 (hitz elkartuetan)

Pausaldi denbora hortan ere alabainan, zernahi bilkura ukan du.  Herria   2004-09-02

Dakusazunean mugimenduan ari diren bi gauzak denbora berean bi distantzia egiten dituztela, horren kausa ez da distantziarik luzeena egiten duena lasterragoa izatea, baizik eta, guk geldoa deitzen diogun mugimendu horretan pausaldi tarte gehiago sartzen direlako, eta lasterra deritzogunean, aldiz, geldiune gutxiago.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 202. orr.


pausaldiño iz ipar pausaldi laburra; adkor pausaldia.

Lehen bost egunak Miarritzen, segida Iruñen, arte hortan pausaldiño batekin.  Herria   2001-06-21

Anartean, libro utzi dute pausaldiño bat ondo hartan berean egin-arazirik eta 4500 euro pagarazirik gerokoaren gatik.  Herria   2003-10-30

Aurtengo uda arrunt nahasia dugula, horra zer ginion hemen berean gure agorrileko pausaldiñoaren aintzineko azken zenbakian...  Herria   2002-09-05

Helduden aste hortan iraganen da, astelehenetik ortziralerat, asteazkenean pausaldiño bat eginez, nahiz egun hortan ere hogoi bat haur biltzekoak diren ikastaldi berezi batentzat.  Herria   2005-06-02


pausalditxo iz ipar pausaldi laburra. ik pausaldiño.

Beha ezazue niregana bai, beha zeinen harro egiten dudan eguneko lehen pausalditxoa, kafe zakuak gero aterako dizkiot, badaukazue zer ikasi.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 179. orr.


pausaldixka iz ipar pausaldi laburra. ik pausaldiño.

Hola izanen da orai lau hilabetez, Eguberri irian pausaldixka batekin...  Herria   2003-11-27


pausaleku (orobat pausa-leku g.er.) iz pausatzeko lekua; atsedenlekua. ik pausaleku.

Espedizio bat, bere “pausaleku” erritualekin: lehenik, Onesimoren etxetik, Baztandik, iragatea, gero Belate iturritik garrafoi ur freskoaren hartzea [...] eta azkenik, Fontellasera, ene izeba Beni zegoen herrira heltzea.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 128. orr.

Bada txori bat lorategian pausaleku duen zuhaitzaren arabera kantatzen duena, arbolaz aldatu eta bere txioa bestelakoa da.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 223. orr.

Baina ideiek ere, tximeletak bezain hauskorrak izango ez badira, pausalekua behar dute.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 104. orr.

Basoa zuen inguruan, eta laku handi bat ere bai, udaberri aldean kurriloen pausaleku.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 269. orr.

Arimek han atsedena kausituko dute, begiek atsegina, eta gorputzek beren neke eta lanetarako pausalekua.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 42. orr.

Zure etxea, egon eta ibili zaren leku guztietan, betiere izan da, euskaldunen etxea, pausalekua eta portua.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 197. orr.

Naturak izugarrizko egiten duen gauza orotan bezala, zoko zoragarriak daude [...] mila pausaleku bistaren eta gogoaren atseginerako.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 186. orr.

Estatuarik estatua joan ginen, harik eta Pessoaren pausalekuetakoa izaten zen kafetegitxora iritsi arte.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 31. orr.


pausarazi, pausaraz, pausatazten du ad pausatzera behartu; geldiarazi.

Lurrera botako zaitut eta bertan behera utziko landa zabalean; hegazti guztiak pausaraziko ditut zure gainean eta basapiztia guztiak asebeteko zure haratustelaz.  Elizen arteko biblia   Ez 32,4

Adi-adi ari zaio baptistari entzuten, baina honen eskua kendu egin du bere gainetik eta mahai-gainean pausarazi, esku-zapi baten modura.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 115. orr.

Eta bere unibertsoa pausarazi zuen zazpigarren egunean.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 169. orr.

Egia erran, ene bakardadearen pausarazteko tokia nekez kausitzen nuen.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 82. orr.


pausatoki iz pausalekua.

Haratago badute ere aireportu bat Kurdistan lurretan, Souleimaniyatik hurbil, amerikar airekoen pausatokitzat begistatua.  Herria   2003-03-27


pausatu, pausa, pausatzen 1 da ad atseden hartu.

Jaiki, lan egin, jan, pausatu, emaztearekin bekoz beko afaldu isilik telebistari begira eta loak har, bi neuroleptiko irentsi ondoan: bizia deitzen zena, hots.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 143. orr.

Garalda sendiko alaba gehienak, etxean ez naizen garaia baliatuko du zinez lo egiteko eta pausatzeko.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 56. orr.

Nola etzanik lasai pausatu, bizkar osoa dena zauri delarik?  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 119. orr.

Alimaleko aterpea hemen, baina zigilua aski zait, hotelean behar baitut serioski eta gostuan pausatu.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 89. orr.

Hi, Marko, orain haiz Indietako erresuma urrunetarik heldua eta ez duk pausatzeko astirik ere ukanen, Argonen embaxadoreek hi nahi baihaute gidari, toki haietaz duan ezagutzarengatik.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 37. orr.

–Eskukaldi baten emaitera, haatik, ez pausatzera!  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 75. orr.

2 jarri, kokatu.

Itzalpean pausatu gara eta seko lokartu dira bi holandesak.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 174. orr.

Harri metatuz osatu jargian pausatu zen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 31. orr.

Ellenek kapela kendu zuen eta dardarka pausatu zen esmalteztutako aulki txiki baten gainean.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 367. orr.

Adiskidearen senarrak hurbildu zidan aulkian pausatu nintzen, ekaitzaren menetik gerizatua bezala, animaleko labana zorrotza esku batean eta gasna laurdena bestean, Nafarroako azken erregina exiliatua bainintzen!  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 218. orr.

Gutun, postale, irudi, botila, zaku, udare, denetarik bada, nahasmendu baketsu batean, gauzak, jin arau, berak pausatu balira bezala.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 190. orr.

Haren begi urdinak nireetan pausatu ziren.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 258. orr.

Zure begirada aurrena non pausatu, haraxe joanen naiz.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 38. orr.

Ikusmena edo gogamena ez daitezela bekatuzko delizietan pausatu.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 382. orr.

Argia atrilean pausatzen da azkenik.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 62. orr.

· Bere begiak puntu marroi hartan pausatu ziren, Ramsay jaunaren belauntzian.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 189. orr.

3 (airean dabilena)

Loreetariko bat, soldadu baten tunikan pausatu zen, eta hantxe itsatsita geratu.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 95. orr.

Konturatu ziren Jasperek eskopetaz uxatutako zozo saldoa makalen gailurretan pausatu zela.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 31. orr.

Zikoina dagoeneko oso nekaturik sentitzen da eta laster bere habian pausatu da, bertan hartu du atseden.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 90. orr.

Anartean [...] belea pausatu da pagoaren ageriko bi erro, bi zainen artean etzana dagoen goroldiaren gainean. Erleek uste dute euria ari dela eta beldurtu egiten dira eta edonon pausatu.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 8. orr.

Txoriak hegan egin, eta beste sastraka batzuetan pausatu zen.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 141. orr.

Ondoren, isiltasuna usoak teilatuetan bezala pausatu zen.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 69. orr.

Eulia lurrean pausatu zenean, Matiasek oin-zola gainean jarri eta ez zuen euliak zirkinik ere egin.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 59. orr.

Hiritik ordubetera oinez, zeppelina pausatu zen toki berean, zalditegi bat zegoen hainbat moxal eta zaldirekin.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 81. orr.

Aireko hori Francfort hirian pausatu da.  Herria   2001-02-08

OVNI bat pausatu da Ahartzako lepoan.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 206. orr.

· Geroztik, jendea ilargian pausatu da, komunikabideak zientzia fikzioaren heinera heldu dira, armak gero eta indartsuagoak dira.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 82. orr.

4 ipar hil.

Martin Ugalde ohorezko euskaltzaina pausatu da Hondarribian.  Herria   2004-10-07

Amona Engrazia eztiki pausatu zen, goiz batez, intziri bat gabe, sufritu gabe.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 239. orr.

Emeki emeki pausatu eta itzali zen, bonbil bat champagne edan ondoren eta tziganen musika entzuten ari zen bitartean.  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 26. orr.

Aste huntan ehortzi dugu Georges Suraud, 71 urtetan pausatu dena.  Herria   2001-10-25

Xaharretxean pausatu da 76 urtetan, horrat erretiratua baitzen duela bi urte hurbil osagarria makurturik.  Herria   2003-01-09

Arnaud Etchelecu Berhoko nagusi xaharra pausatu da 87 urtetan.  Herria   2005-03-24

Aita Saindua: pausatu da joan den larunbatean, maiatzean beteko zituelarik 85 urte.  Herria   2005-04-07

Ortzegun huntan, uztailak 26, egunez egun hogoi urte Baionako ospitalean pausatu zela Etienne Salaberry heletar apez kartsu eta jakintsuna.  Herria   2001-07-26

· Eguna pausatzera zihoan eta, egun osoan jasan bero sapa arintzen zuen haize goxo bat altxatu zen.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 139. orr.

5 galderez mintzatuz, egin.

Baina Kattalinek Gérard-engana du begiratzen, Sophie-k galdera pausatu duelarik ihes egitera utzi duen begitarte nardatuaz ohartu baita.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 126. orr.

Isiltasuna hautsi beharrez, eta barneko harra ito nahiz, galdera pausatzen hasten da.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 47. orr.

–Koxkortzen hasi nintzelarik eta garai hartan gerla bat gertatu zela ulertu nuelarik galdera pausa eta pausa hasi nintzaion.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 57. orr.

• 6 du ad jarri, ipini.

Senarrak maitekiro pausatu zion besoa, eta "tira, tira!", xuxurlatu zion sailean.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 73. orr.

Loaren atarian, neskaren altzoan pausatu zuen burua.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 131. orr.

Burua lepoaren kontra pausatzen du.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 170. orr.

Bizkar gainean pausatu zidan eskua.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 123. orr.

Azkenean hatz erakuslea pausatu zuen nire ezpainetan.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 181. orr.

Esku bat pausatzen du Lucyren sorbaldan, babestu nahian bezala.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 205. orr.

Eskua telefonoaren gainean pausatu zuen, itxaron egin zuen oraindik ere.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 124. orr.

Eskuak dolcemente pausatu ditu teklatu gainean, koadrozko manta belaunen gainean pausatzen duenean egiten duen moduan.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 59. orr.

Esku iharrak ere jaso ditu eta, erruki keinu batez, salmahaian pausatu ditu atzera.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 24. orr.

Baten batek mapa bat aterako du, eztabaida erdian, eta hatz puntak mapan pausatu eta Victor Hugo uhartea aipatuko da, eta Pendleton badia.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 264. orr.

Lehenbiziko aldiz Indian oina pausatzen duzunean, bi gauzok harrituko zaituzte: usainak eta jendeak.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 11. orr.

Jira eta biraka hasten ziren, oinak non pausa eta soina nola eraman ez zekitela.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 285. orr.

Aspaldian lez, ospitalean zitaldurik ibilia nintzen denbora guztian, ipurdia inon pausatu ezinda.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 78. orr.

Zakua pausatu ondoan eta auzapezak gomitaturik banoa bulegora.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 32. orr.

Ihes egin aurretik, neskaren kopeta hotzean musu bat pausatu zuen gizonak.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 70. orr.

Musu arina pausatu zion ezpainetan, eztabaida giltzatuz.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 140. orr.

Jaureneak haurra emaginari utzi omen zion, eliza atarian pausa zezan manatuz...  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 25. orr.

Goizeko bederatziak: trenak, Lugora segitu aitzin, Sarrian pausatu nau.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 213. orr.

Frantzian, egun guzietako harremanentzat baliatzen den konduan pausatu diruarentzat bankoek ez dute den gutieneko intresik pagatzen...  Herria   2004-10-14

7 irud/hed

Mutilak neskaren begiei so egiteari utzi zion eta hautsontzi batean pausatu zuen begirada, zigarreta-mutur ziztrin bati adi-adi.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 103. orr.

Etxerako bidean, kaioen egonleku zen badia txiki estu batean pausatu zituzten begiak.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 47. orr.

8 (telefonoaz mintzatuz)

Agurtu eta, telefonoa berriz pausatu zuen.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 184. orr.

Telefonoa pausatu zuenean, eskuak igurtzi zituen galtzetan, izerditan balitu bezala.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 148. orr.

Deitu egin nion barka eskatzeko, baina pausatu egin zidan telefonoa.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 134. orr.

9 (era burutua izenondo gisa)

Hildako pausatu eta lasaia zen.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 163. orr.

Ikusi nuenean, lokarriak eta oihalak bildurik, urrun-urrunetik eskua dantzatzen zidala, poz pausatuago batek hartu ninduen.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 208. orr.

Begirada pausatu bat luzatu zuen gizonaren aurpegian, begi-ninien dardara irakurri nahiko balio bezala; “baina hori ezinezkoa da”, pentsatu zuen gizonak, berak ez baitzuen barrenik.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 150. orr.

Bai, horixe zen azken funtsean nire bidaia Lauaxetaren esanetan ganorabakoa: azken begirada pausatu bat bizitzan zehar maite izan nuenari.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 149. orr.

Kattalinek bere ikasleak begitarte ezti eta pausatu batekin agurtzen ditu eta, aldi berean, ez die kasu handirik egiten.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 34. orr.

Mathilderen ahots pausatuak atera zuen gogoetatik: [...].  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 179. orr.

Eskuetan, eta hitz egiteko modu pausatuan.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 13. orr.

Bere hizketa modu pausatu jariakorra eta kontakizun gihartsu haren oihartzunak oraindik bisitari etortzen zaizkit akordura batzuetan.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 130. orr.

Laster ikusi dut margolanak begiratzeko zure manera pausatuak ez duela deus kazetariek ohi duten arinkeriatik.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 215. orr.

Gelan zehar hasi zen pasieran, eskuak bizkar atzean helduta eta ibilera pausatuan.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 190. orr.

Txakurrak paseatzera etortzen diren andreak, beltzez jantziak, arkupeen azpian ibiltzen dira urrats pausatuz, pareten ondotik.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 64. orr.

Ez dugu bizitzaren erritmo pausatuan idatzi, momentuko beharraren arabera baizik.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 11. orr.

Maruja ere ez dago geldi, baina erritmo sekretu pausatuagoan ari da, zalapartatik at bezala.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 54. orr.

Nebaren arnasa gero eta pausatuagoak loa gertu zuela adierazi zionean, gelatik irten zen Elizabeth, liburua besapean.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 74. orr.

Gaztaroari ez baitoakio gutxiago bere kirol jantzi alai-arin eta ezaxola, adin pausatuari arropa ilun dotorea baino, zentzu eta seriotasunaren adierazgarri.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 241. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

altzoan pausatu (3); anderea pausatu (3)

baloia pausatu (5); baloia pausatu zuen (3); begirada pausatu (4); besoan pausatu (4); bilana pausatu (6); bilana pausatu du (4); bizkarrean pausatu (4); boligrafoa pausatu (3); bularrean pausatu (8); bularrean pausatu zuen (3); burua pausatu zuen (3); buruan pausatu (5)

emeki pausatu (4); esku bat pausatu (4); eskua pausatu (3); etxean pausatu da (4); etxekanderea pausatu (3)

gainean pausatu zen (9); gainean pausatu zidan (3); gainean pausatu zuen (14); galdera pausatu (15); galderak pausatu (3); gauan pausatu da (3)

hagapean pausatu (3); han pausatu (10); han pausatu da (7)

lurrean pausatu (14)

mahai gainean pausatu (5); marraz bestalde pausatu (6); musu bat pausatu (5)

non pausatu (5); nonbait pausatu (3); ohean pausatu (3); ondoan pausatu (5); ondotik pausatu da (3); parean pausatu (3)

pausatu aitzin (3); pausatu arte (3); pausatu baloia (3); pausatu da (215); pausatu da larrazkenan (3); pausatu da laster (3); pausatu du (13); pausatu ondoan (7); pausatu orduko (7); pausatu zen (52); pausatu zituen begiak (4); pausatu zuen (107); pausatu zuen baloia (19); pausatu zuen begirada (5); pausatu zuen burua (8); pausatu zuen eskua (3)

sorbalda gainean pausatu (4); sorbaldan pausatu (7); sorbaldan pausatu zen (3); sorbaldaren gainean pausatu (3)

telefonoa pausatu (8); txori bat pausatu (3)

xaharra pausatu da (4); xaharretxean pausatu da (5)

bularraldean pausatua (5); gainean pausatua (7); harri bat pausatua (3); harria pausatua (4); lehen harria pausatua (3)

gainean pausatuak (5)

erritmo pausatuan (3)

gainean pausatuko (5); galdera pausatuko (4)

gainean pausaturik (17)

gainean pausatuta (5)

baloia pausatzeko (3); gainean pausatzeko (3); galderen pausatzeko (3); marraz bestalde pausatzeko (3)

gainean pausatzen (24); gainean pausatzen zen (3); gainean pausatzen ziren (3); galdera pausatzen (10); galderak pausatzen (5); lurrean pausatzen (4); non pausatzen (3)

pausatzen da (14); pausatzen du (9); pausatzen utzi (4); pausatzen zen (11); pausatzen zuen (8); zuri galdera pausatzen (4)


pausatuki 1 adlag astiro, geldiro, modu pausatuan.

Pausatuki mintzatzen da, hitzen ordena patxadaz bilatuz.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 12. orr.

Hitz hauetxek esan ditu ozenki eta pausatuki: [...].  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 263. orr.

Kattalin pausatuki hasten zaio eleka, besoak mahai gainean pausatuz eta eskuak gurutzatuz, bizkarra tente eta Gérard-i begietara so.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 166. orr.

Dokumentuko hamazazpi atalak pausatuki leitu zituen, bereziki kasu emanez bere eskualdean eragin gehienik ukanen zutenei eta, ondorioz, Sarako herritarrekin zituen harremanak alda zitzaketenei.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 128. orr.

Ez zaio antzematen arnasa hartzeko ere pausurik egiten duenik, eta hala ere lasai, pausatuki ari da Felix.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 56. orr.

Oraindik garaiz nengoen atea pausatuki itxi eta itzultzeko.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 95. orr.

Pausatuki behatu zion, berriz galdezka hasi aitzin.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 197. orr.

2 pausatuagoki

Isilaldi baten ondoren eta begietara begiratuz, ostera ere elkarri ematen dizkiote musuak ahoan, oraingo honetan luze eta pausatuagoki.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 287. orr.


pausatuño iz

Joan du gazteak halere, baina 8 sare sarturik xaharrak, eta punpa-sare eta pausatuño batzu eta holako bixkotxañoak, gaztearen aztapar ukaldien ordaintzeko.  Herria   2002-12-05


pausatze 1 iz jartzea, kokatzea; gelditzea.

Finitu dira Iparlako isiltasun harrabotsak: haizearen ziztua, arranoaren karranka, hostoen firfira eta pausatze geldia, motorren harrabots urruna.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 11. orr.

Denboraren pausatze geldiaren beharra du nork bere hildakoekin bakea egiterakoan, oroitzapenaren sosegua iritsiko bada.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 15. orr.

Finitu dira Iparlako isiltasun harrabotsak: haizearen ziztua, arranoaren karranka, hostoen firfira eta pausatze geldia, motorren harrabots urruna.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 11. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Meza 11 orenetan izanen da Lagunak klikarekin, ondotik otoitz eta lore pausatze.  Herria   2004-04-29

Ondotik orroit harriaren aintzinean lore azau pausatze, otoitz eta aurten medaila emaitea, ondotik bazkaria Agerrebeherean, eman izenak igandeko.  Herria   2003-05-01


pausera ik pausaera.

pauso (3156 agerraldi, 222 liburu eta 1028 artikulutan –cf urrats 5728 agerraldi, 210 liburu eta 2584 artikulutan-; orobat pausu g.er) 1 iz urratsa.

Hogei pauso gehiago eta bidezidorraren bukaeran geunden.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 342. orr.

Polizien pausoak pasilloan galdu arte itxaron duzu.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 112. orr.

Pauso bat eman, eta paralizaturik bezala geratu nintzen berriro ere.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 206. orr.

Pauso batzuk eman zituen aurrera eta gelditu egin zen, harriturik hasieran, izuturik gero, bigarren biolin baten doinua iritsi baitzitzaion garbi.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 218. orr.

Alaba ipurtandiak ere bi pauso eman ditu bisitaria dagoen aldera.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 223. orr.

Jende askok eman zituen harainoko pausoak nire atea jotzeko.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 125. orr.

Geroago jakin zuten Gipuzkoa batailoikoek ere, haien pausoak jarraituz, Elorriora ihes egin zutela bonbardaketapean izuak hartuta.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 48. orr.

Zuk pauso batzuk aurrera eginen dituzu, eta berari begira geldituko zara berriro.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 113. orr.

Pauso bat egin zuen aurrera, beste bat aurreraxeago gero, dantzan bezala.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 161. orr.

Buelta eman eta berriz zuzendu nituen pausoak prentsa kioskoraino.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 62. orr.

Goiko pisuan pausoak entzuten hasi nintzen, tarteka.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 192. orr.

Pausoak azkartzeko tentazioa.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 126. orr.

Oraindik ere nekez ematen ditut komunerainoko bi pausoak.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 101. orr.

“Hau lotsa” esan zidan bi pauso aldendu ginenean.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 141. orr.

Zazpi pausoan behin listua botatzeko ohitura zeukan.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 242. orr.

2 (izenondoekin)

Barrez korrika joan zen, pauso txikietan, ea aitonak jarraitzen zion begira.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 218. orr.

Don Jaime presaka abiatu zen, pauso txikiak emanez.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 254. orr.

Bere takoidun zapaten gainean pauso labur eta baldresak emanez sartu zen aldalekura.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 122. orr.

Pedro pauso handietan zetorren, besoetan lagunaren gorpua.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 58. orr.

Haiek –artzapezpiku, gotzain, apaiz eta sakristau- atzetik joan ziren, pauso motelez, pauso dardaratiz, pauso zalantzakorrez.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 72. orr.

Sokaren laguntza hutsez mugimenduak erakusten zizkieten, pauso bereziak ematen batez ere.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 28. orr.

Gandalfek pauso arinez zeharkatu zuen zuriz zolaturiko patioa.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 21. orr.

Tertziopelozko traje beltza eta bufanda gorria jantzita, pauso motzak baina sendoak ematen zituen.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 130. orr.

Alde egin zuten soldaduek, pauso baldarrez, launakako lerroetan, hiriko gotorlekura.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 16. orr.

Pauso sendoak, erabaki garbi bat hartu duenaren ibilera.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 41. orr.

Pauso azkarrak, larritasunezkoak.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 244. orr.

· Hori esanda udaltzainen bulegora jo zuen pauso luzeka.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 141. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa))

Korridore luze ezkoztatuetan gure pauso hotsa entzuten da.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 55. orr.

Ez zaio aditzen pauso hotsik, baina han dago, lehenago begiratutakoan inor ez zegoen lekuan zutik.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 174. orr.

Pauso soinuak Nikosen gelan, indarkak, zerbait arrastan, gero ate kolpe bat eta igogailua martxan.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 140. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Hasieran oin-pauso arinak ziren, bota lodiak hartxintxarren kontra, herrenaren ibilera soinua.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 270. orr.

Isilik geratu ziren denak, borroka-hotsa entzun baitzuten eta gora zetozen oin-pausoak.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 272. orr.

Ontzigaineko hanka-pausoen arabera Andreas ez zebilela gertuan ziurtatu ondoren, [...].  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 123. orr.

–Han hartu nian nik min, eta bizitza osoan bota diat ezker pausoa oker-antza.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 45. orr.

Urduri nengoen, aingeru pausoekin nindoan, lapur bihurria bezala.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 194. orr.

Mozkor pausoak eman ditu haranzkoan eta honanzkoan.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 220. orr.

Eta beti ere makilakadak ibil-pausoen gidari, tonu biko melopea berean ari: [...].  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 364. orr.

5 irud/hed

Frantziskok Kristoren pausoak jarraitu nahi ditu, eta hor sustraitzen ditu bere irizpide, bizimodu eta hautuak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 31. orr.

Jainkoaren zerbitzarien bihotzak jainkozko sutan pizteko, haien pausoak bake-bidetik zuzentzeko eta haien bekokiak Jainko biziaren zigiluz markatzeko.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 902. orr.

Ostiral hartan jaso nuen berriz Silbiaren pausoak zaintzeko agindua.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 90. orr.

Lustrearen aitzakian burgesak kontrolatzen ibiltzen zen hura, arrain handiei pausoak hartzen, informazioa jasotzeko.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 48. orr.

6 urrats batean aurreratzen den bitartea.

Ez zen konturatu Fionn hiru pausora hurbildu zen arte.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 25. orr.

Gure geltokia kolegiotik “justu 870 pausora” zegoen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 117. orr.

–Aita! –oihu egin zion Norak moila-koskatik pare bat pausora, beldurra ematen baitzion urertzeraino hurbiltzeak-.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 91. orr.

–Hogei pausoan daukagun morroi horrek torturatua.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 67. orr.

Obus baten ziztua entzun zen, beraiengandik berrogeita hamar pauso ingurura lehertu zen.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 81. orr.

Ehun pausoren tartea harago, Coruñako gizonek arrantzako txalupetan itsasoko zereginetarako prestatzen ziharduten.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 365. orr.

Luzeran sei pauso betekoa eta zabaleran bi eskasekoa.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 266. orr.

7 urratsen segida eta segida horren nolakotasauna; ibiltzeko era. ik pausaje; pausokera.

Soldadu patruilen urratsak entzuten zituzten orobat, harlauzetan pausoa markatzen.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 27. orr.

Parkegate-tik Chapelizod-a doan bide bakartian pausoa lasaitu zuen.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 164. orr.

Lasterka abiatu bazen ere, berrogei bat harmaila jaitsi ostean, moteldu egin zuen pausoa.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 45. orr.

Pausoa nagitu zenuen.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 33. orr.

Orduan mantsotu du pausoa Lainezek.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 33. orr.

Inork haren parera heltzeko ahalegina egiten zuenean, harrigarriro bizkortzen zuen pausoa.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 176. orr.

Pausoa azkartu zuen, haren parera inguratzeko.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 9. orr.

Baina pausoa laburtu behar izan zuen bat-batean.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 239. orr.

Pausoa luzatuz leihorantz hurbildu zen gauaren beste aldean, han Ekialdean, zerbait ikusteko ahalmena balu bezala.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 103. orr.

Langileak, denak urdin, denak bizikletan, astiro, ia oinezko pausoan.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 6. orr.

Martaren pausoa zuzen, irmo eta erabakiorra zen.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 90. orr.

Pauso baldarra zekarren.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 20. orr.

Neska guztiak pauso bizkorrean abiatu ziren herriko plaza aldera.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 330. orr.

Victoriak pauso bizian gurutzatu zuen ataria, eta, ni ere, presaka, haren atzetik joan nintzen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 158. orr.

Hurbiltzen hasi zitzaizkidan pauso mantsoan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 317. orr.

Gero, behinolako pauso alai berari loturik, etxera bidea hartu zuen.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 85. orr.

Ondo txukunduta eta orraztuta, eskolako uniformea jantzita, pauso militarrari jarraituz, turkiar banderatxo gorriak eskuan...  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 26. orr.

Gidariak lotan zeuden, ikusezin, zaldiek pauso bera zuten beti.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 360. orr.

Agudoago ibiltzen zen, bere pauso nekagaitzaz.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 378. orr.

Ez dut heriotza maite, ezta haren pauso glaziala ere.  Berria - Kultura   2004-03-04

Gero, agurtu gabe urrundu zen, pausoa bizi-bizi.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 32. orr.

Xaltokako herren-pausoa zuen, Lakatos lagunak bezalatsukoa baina ez hain sotila eta dotorea.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 63. orr.

8 mailaka edo zatika gertatzen edo egiten den zerbaiten zati bakoitza.

Ez zen, inola ere, tratabide estuago baten lehen pausoa.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 167. orr.

Lehenengo pausoa ezin hobeto atera zitzaigun eta, adorea harturik, bigarrenari ekin genion, apal haiek husteari, alegia.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 129. orr.

Gobernuak dira hurrengo pausoa eman behar dutenak.  Berria - Gaiak   2004-01-10

Emakumearen askatasuna lortzeko borrokan pauso handia da hau.  Berria - Gaiak   2004-05-19

Eskubideen urraketa dinamikan beste pauso bat da.  Berria - Harian   2006-03-17

Gaixoari eutanasia egitea erabaki, eta betebeharreko pauso guztiak egin dituen medikua errudun sentitu ez zedin.  Berria - Gaiak   2004-12-17

Behin izenak erabakitakoan, aurrera pauso bat eman genuen: zergatik ez, gure zerrenda hura, idatzita jarri?  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 304. orr.

Hortik bere probetxu pertsonalerako zerbait eramaten hastera ez dago pauso erdirik.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 130. orr.

Liluratik maiteminduta sentitzera oso pauso laburra dagoenez, bere sentimenduen berri agertu zion indianoak neskari.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 99. orr.

Pauso debekatuek izutu egiten gaituzte baina tira eta erakarri ere bai, hori badakite gaizkileek eta banekien nik ere.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 89. orr.

“Dozena bat preso hurbildu dituztela eta pausoa deitzen al diok?”, Pintxok.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 294. orr.

9 (dantzan)

Hara, seme, kontua duk tangoaren pausoak dibujatzea: emakumezkoarenak gorriz, eta gizonezkoarenak zuriz.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 23. orr.

Dantza geldi baten pauso nagiak.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 35. orr.

Hanka puntetan jarri, eta ttikun-ttakun, erdi kantuan hasi da neska eta pauso airoso batzuk ematen kamerinoaren erdian.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 14. orr.

Bizpahiru dantza-pauso eman zituen, batera eta bestera, zirkun-zarkun eginez.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 94. orr.

Txanberlainek egin omen zien tiro buruan Pirpok vals pauso batzuk ematen zituen bitartean.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 275. orr.

Dantzari batek pauso zail bat egiteko erakusten duen erraztasun berarekin.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 135. orr.

10 atzera pauso ik atzerapauso.
11 aurrera pauso ik aurrerapausu
12 pausoz pauso ik pausoka.

Eta zulora itzuli nahi duen piztia baten gisa, pausoz pauso, ikara latzean, atzera egin du gelaren atzealderaino.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 452. orr.

Bilbo pausoz pauso ikusi eta ulertu behar da: Done Jakue katedrala, Plaza Barria, Etxebarria parkea, Mallonako eskailerak...  Berria - Kultura   2004-03-11

Pausoz pauso, urratsez urrats egin beharko nuen bidaia hura, etapaz etapa, geltokiz geltoki, eta izen ederrak izango zituzten geltokiek, Urolako trenbide zaharrekoek zituztenak bezalakoak esaterako: Zumarraga, Villarreal de Urrechua, Aguinaga, [...].  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 59. orr.

Prozesua pausoz-pauso.  Berria - Gaiak   2004-07-28

Letraz letra, pausoz pauso, hitz batetik beste batera igarotzen gara, tarteko hitz asko daudelarik, eskailera mailen antzera.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 71. orr.

Puzzle baten zatiak oparitu zizkidan Adelak, pausoz pauso eraikitzen joan nendin.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 66. orr.

Jordanek pausoz pauso kontatzen digu nola Ordena, bidalien talde kementsuaren eraginez, zabalduz, finkatuz eta egituratuz joan zen Alemania osoan.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1114. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 5 aldiz agertzen direnak)

atzera pauso (7); aurrera pauso (19); azken pauso (6); bi pauso eman (12); dantza pauso (10)

eman beharreko pauso (7); emandako pauso (12); hiru pauso eman (5)

lau pauso eman (6); lehen pauso (17); lehen pauso gisa (5); lortzeko pauso (7)

pauso arinak (5); pauso arinean (6); pauso arinez (11); pauso atzera (7); pauso aurrera (7); pauso azkarrez (12)

pauso bakar (22); pauso bakar bat (13); pauso bakoitza (11); pauso bakoitzak (6); pauso bakoitzean (28); pauso bat atzera (15); pauso bat aurrera (13); pauso bat aurrerago (7); pauso bat da (21); pauso bat egin (13); pauso bat eman (81); pauso bat ematea (5); pauso bat emateko (16); pauso bat ematen (11); pauso bat gehiago (14); pauso batzuk egin (16); pauso batzuk eman (31); pauso biziz (5); pauso bizkorrez (5)

pauso egin (8); pauso eman (54); pauso ematen (5); pauso erabakigarria (5)

pauso galduen (11); pauso galduen galerian (7); pauso garrantzitsua (24); pauso garrantzitsua eman (9); pauso gehiago (7); pauso gisa (7); pauso gutxi (5); pauso guztiak (26)

pauso handi (8); pauso handia (17); pauso handiak (7); pauso hori eman (6); pauso hots (6); pauso hotsa (17); pauso hotsa entzun (5); pauso hotsak (29); pauso hotsak entzun (5)

pauso labur (6); pauso luzeak (20); pauso luzeak emanez (12); pauso luzeka (11); pauso luzez (5); pauso motelez (10)

pauso pare (5); pauso pare bat (5)

pauso sendoak (5)

pauso txiki (14); pauso txiki bat (7); pauso txikiak (12); pauso txikiak emanez (6)

pausoari pauso (5); pausoz pauso (83); pausoz pauso azaldu (6); pausoz pauso joan (11)

aurreneko pausoa (18); aurrera pausoa (5); azken pausoa (23); beharreko pausoa (5); bigarren pausoa (12)

egin zuen pausoa (5); emandako pausoa (7); ezinbesteko pausoa (10); hurrengo pausoa (52)

lehen pausoa (94); lehen pausoa da (5); lehen pausoa eman (20); lehen pausoa izan (7); lehendabiziko pausoa (7); lehenengo pausoa (29)

pausoa arindu (7); pausoa bizkortu (8); pausoa egin (5); pausoa eman (64); pausoa eman du (7); pausoa emango (7); pausoa ematea (12); pausoa emateko (15); pausoa ematen (7); pausoa ematera (8); pausoa izan (16); pausoa izango (8)

aldeko pausoak (10); aldeko pausoak emateko (6); atzera pausoak (5); aurrera pausoak (10); beharrezko pausoak (10)

eman beharreko pausoak (28); emandako pausoak (6); hurrengo pausoak (13)

jarraitu beharreko pausoak (6); lehen pausoak (37); lehen pausoak eman (8); lehenengo pausoak (7); nire pausoak (7)

pausoak eman (65); pausoak eman behar (15); pausoak eman beharko (5); pausoak emango (8); pausoak ematea (29); pausoak emateko (59); pausoak emateko eskatu (9); pausoak emateko prest (8); pausoak ematen (43); pausoak ematera (6); pausoak entzun (8); pausoak entzuten (5); pausoak eskaileretan (6); pausoak eskatu (5); pausoak sentitu (5)

pausoan pausoan (5)

pausoen hotsa (12)

bi pausora (11); hamar pausora (5)

zpi pausotan (5)

bi pausotara (6)

pausotzat jo (5)

pausoz pauso (83); pausoz pauso azaldu (6); pausoz pauso joan (11)


pausoka (orobat pausuka g.er.) adlag pausoz pauso.

Hor ikusten da, pausoka, urratsez urrats, nola doan zientzia bere aurkikuntzak egiten.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 446. orr.

Topaketa hori oso mailaka eta pausoka egina izan zen, ordea, subjektuaren kontzeptua eratuz joan zen bezala, bestalde.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 203. orr.

Pausoka egiten omen da bidea, eta bazihoan itxura hartzen erakusketa. oreka demografikoa edo ekonomiaren klima aldaketa bati pausoka moldatu beharra.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 147. orr.

Hong Kongek sufragio unibertsala pausoka eta modu ordenatuan lortzea nahi du.  Berria - Mundua   2004-04-27

· Sorbalda erakutsi gabe, pauso-pausoka urruntzen hasi nintzen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 208. orr.

Pausoka-pausoka egin beharko dira urratsak, baina geratu gabe, «konpromisoak» hartuz, oraingo borrokak zehaztuko baitu etorkizuneko errealitatea.  Berria - Harian   2005-05-28


pausokada iz pausoa, urratsa.

Biderantz jaisten hasi zen pausokada luzeekin, belar saila inguratuz, hesiaren arabera.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 203. orr.


pausokatu izond pausoz pauso gauzaturikoa.

Romain Garyren ipuinotan ere badago nolabaiteko strip-tease bat, badago suspense bat, argitze pausokatu bat, baina dena ez da trama, ez da bukaeran sexuaren ikusmirak aseko gaituen esperantza bakarrik.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 106. orr.


pausokera 1 iz pausoa, ibiltzeko era.

Burumakur eta pausokera geldoan zebilen, aldatsagatik baino adorea akituta.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 163. orr.

Santos, azaldu diozu inoiz Joseluri zergatik daukazun ibilera aldrebes hori, herren moduko pausokera hori?  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 169. orr.

Normalean baino disimulu txikiagoko pausokera okerraz zihoan Santos.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 117. orr.

2 pausoa.

Pertsona batzuk sartzeko moduan ezagutzen dira, edo pausokera emateko moduan, irribarrean, hizketarako zera berezietan, baina hau mostradoretik alde egiteko daukan eran ezagutu dut.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 89. orr.


pausotxo iz pauso laburra.

Barrenak galdetu zuen «zein pausotxo emateko prest dauden EAJ, PSE edo Espainiako Gobernua».  Berria - Euskal Herria   2004-11-21

Pausotxo penagarri bat eman nuen aurrera, eta arnasari eutsi nion.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 52. orr.

Karel ertzera agertu zen, eguzkiak bere bidearen erdirako pausotxo bi falta zituelarik.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 61. orr.

Politikak berak malgutasunaren aldera pausotxoak eman ahal izan ditu, eta hala, Autonomia Erkidego bakoitzak bere babesgo zibila sustatu behar izan du.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 181. orr.


pausu1 1 iz atsedena.

Ukan dezala pausu eta bake eta lagun gaitzala beti, Irisarri ez baitzuen ahantzia ez eta ere euskara.  Herria   2005-02-27

Beren usaiako itzulia egin ondoan herriko buruzagi eta hautetsiekin, emaiten dituzte mutxikoak eta gero pausu poxi bat.  Herria   2001-06-21

10 etapa, egun bat pausu.  Herria   2005-04-07

Hartze duzu pausu ona.  Herria   2002-11-07

Erretreta eta pausu on Colette eta Jakes ostalerreri eta Sanokin ongi etorri muslari guzieri.  Herria   2003-11-20

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Biharamuna pausu eguna izanez, arrazoin bat gehiago hunen ez hutsegiteko.  Herria   2005-11-10

Lan orduetan -enetzat pausu orduak- jende guti zen kanpalekuan, bakoitza bere lanera joana.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 89. orr.

Geroztik ibili da ala ospitale ala pausu etxe, artean bere etxean egonez alabaren zoinu pean.  Herria   2003-03-06

Orgogozo anderea zendu da Itsasuko pausu etxean, urriaren 11n.  Herria   2005-10-20

Ez nintekeen hari fida pausu luzamen zenbaiten ardiesteko gorputzaldi osoa hobera ari zitzaidan.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 62. orr.

Harekin mintzatzen nintzen ardura, ez luzaz eta neure block-era joan nintzenean hamar egunen pausu-agiriarekin, segur nintzen gaina hartuko zuela.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 61. orr.


pausu2 ik pauso.

pausualdi (corpusean pausu-aldi soilik) iz atsedenaldia.

Eguna bete behar zen, debozionea luzatuz: otoitz-liburuko egun guzietako zatiak, emaiten ez nuen mezako otoitzak, sainduen litaniak, arrosarioa, eta gero pausu-aldia, oinez ibiliz puxka bat.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 18. orr.

Bistan zen printzeak ez zuela nahi inork bere udako pausu-aldi harro hartan gogaitzera etortzerik.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 47. orr.


pausuka ik pausoka.

pausuki adlag pausatuki.

Mementokotz, txikorea basoan isuri eta, pausuki hasten da bere erabakia esplikatzen.  Berria - Kultura   2004-09-03

Pausuki eta bere hatsean, plomatuz, zer partida ez du egin!  Herria   2001-01-11


pausuleku (corpusean pausu leku soilik) iz atsedenlekua.

Herria bizi da, eta denak joanen gira oro utzirik, delako pausu leku hortarat.  Herria   2004-06-17


pauta iz jarraibidea, gida.

Hark lanerako ezarritako hainbat pauta indarrean daude: ideien asoziazioa, esate baterako, eta interpretazioa, esaten denaren eta esan nahi denaren arteko lotura...  Berria - Harian   2006-05-06

Jarraitu beharreko pautak azaltzen dituen egutegia banatuko dute.  Berria - Ekonomia   2004-06-02

Ez dituzte gustuko aldaketak, horregatik jarraitzen dute pauta jakin bat.  Berria - Gaiak   2004-02-25

Ekialdekoek, ezagutzen dute pauta hori, baina nahiago dute auzi bakoitza aztertu eta haren araberako erabakia aurkitu.  Berria - Gaiak   2004-02-25

Baita, hala duk, baina ez zekiat, pauta bat jarraitzen ez dutenekin inseguruago sentitzen nauk, ez dakik zer baloratzen duten!  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 270. orr.


pavana ik pabana.

paxa1 (orobat pasha eta patxa) iz maila garaiko turkiar funtzionarioa.

Baina Wafdean kidetuko bazina, Kontseilu Presidente Sidki Paxari bezalako batek porrota eragiten ahal dizu. Goiz batean xekeari eskuan muin egin, zaldi gainera igo, jauregiko bidea hartu eta pasharen aurrera aurkeztu zen.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 93. orr.

Orain ez da bey bat, baizik eta pasha bat, otomandar bat.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 100. orr.

-Ene begirunea hiri, jaun ahaltsuaren seme horri, Kirxa paxaren seme horri!  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 150. orr.

-Mahmut Khan, Beyaziteko pasha, bere zaldiaren bila dabil.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 23. orr.

Ab-dali patxaren andre gaztea alaba muxugorri batez erdi zen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 34. orr.

Pashak zaletasun handi bat zuen: ehiza, orein-ehiza.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 32. orr.

Patxa baten eta kale garbitzaile baten seme-alabek eskubide berberak ditiztek.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 322. orr.

-Nork frogatu ez naizela patxa baten ezkontzaz kanpoko alaba?  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 64. orr.

Gu istorio egiptoarraren aurrean esertzen ginen, patxa txikien antzera.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 45. orr.

Jauregian Ab-dali ul-Areah patxa gorena bizi zen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 34. orr.

Horrelako ikuskizuna eman zuen bai Errusian "abenduko" iraultza abortatuak K.o. 1825ean, bai Arabi pasha-k K.o. 1881ean Egipton zuzendutako iraultza abortatuak.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 261. orr.


paxa2 iz mahaspasa.

Zer pentsatuko ote zuen hileta distiratsu hartatik etxera itzuli eta sukaldeko mahaian Korintoko paxak ikustean?  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 440. orr.

Paxa horiekin erretzen du gero arkumea, armeniarren moduan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 438. orr.


paxakor ik pasakor.

paxeta ik pazota.

paxtu ik paxtun.

paxtuera 1 iz indoeuropar hizkuntza, iranioaren multzokoa, batez ere Afganistanen mintzatzen dena.

Osama Bin Laden Pakistanen atxilotu dutela adierazi zuten atzo Irango irrati publikoan, paxtuerazko albistegian.  Berria - Mundua   2004-02-29

Ashek Hossein paxtuerazko erredakzioaren arduradunak ziurtatu zuen Bin Laden orain dela zenbait denbora atxilotu zutela baina George Bush Ameriketako Estatu Batuetako presidenteak albistea geroago jakinarazteko asmoa duela.  Berria - Mundua   2004-02-29

2 (hitz elkartuetan)

Afganistango eta Pakistango paxtuera hiztunei zuzendutako albistegian.  Berria - Mundua   2004-02-29


paxtun (orobat pashtun, pashtu eta paxtu) 1 iz Afganistango etnia edo herria, paxtueraz mintzatzen dena.

Bainan paxtun frango bada ere Pakistan herrialdean eta aspaldian Afganistaneko gobernuek beretu nahia dute Pakistan horren zati on bat, paxtun ainitz badagon eskualdea hain xuxen.  Herria   2001-10-18

Gero, zehazten hasteko nahiko adorerik ez, eta ez dakigu talibanok xiitak diren, edo suniak; pashtunak diren, edo arabiarrak.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 157. orr.

Jendetze guziaren % 38 edo 40 paxtun horietarik izan behar da.  Herria   2001-10-18

Paxtuak, ordea, ez dira herrialde horretako etnia bakarra, tadjikek, uzbekek eta hazarek ere izango dute noren alde bozkatu.  Berria - Mundua   2004-10-09

Urte hartako urrian, musulmanen kontrako indarkeriaren berri izan eta Kaxmirrera jo zuten Pakistango hainbat herritar paxtuk.  Berria - Mundua   2004-07-16

Pashtu etniakoa da  Berria - Mundua   2004-09-14

2 paxtuera.

Paxtu eta daria dira Afganistango hizkuntza ofizialak.  Berria - Mundua   2004-01-06


payo iz ijitoa ez den pertsona.

Eta ikasiz beti hobetzen joateko payoek daukazuen gogo bizi hori ikas dezakegu guk, duda barik.  Berria - Euskal Herria   2006-04-20

Zergatik ez dugu esaten payo-ez osatutako talde batek auskalo non egin duela eraso?  Berria - Euskal Herria   2004-06-13


pazia 1 iz pertza.

Sotoko eskailburuan edukitzen genuen pulpa edo errejiloia, eta hartatik botatzen puska bat, pazian egositako arbi, erramolatxa, patatazal, azaosto, sagartxar edo zena zelakoari, zerritegira pasaeran.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 25. orr.

Oinak sartu zizkion ura gatzarekin eta ipurua zeuzkan pazia batean.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 135. orr.

-Errespetuz mintza hadi, Santxo, nire andearekikoetan -esan zuan Don Kijotek-; bakean dezagun bai gure jaia, eta ez dezagun paziaren ondoren laratza bota.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 120. orr.

Ganibet handi bat zuen nire amak eskuan, kobrezko pazia bat, odola jasotzeko, eta egunkari-papera, azala erretzeko.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 127. orr.

Pazia zaharrak pertzari: ken hadi ipurbeltz hori!  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 154. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Olio-pazia bi, margola-ontziak baino handiagoak, orekiak frijitzeko; eta bi pala azkar zituzten, orekiak frijitu ahala aterata beste ezti-pazia batera botatzeko.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 140. orr.

3 irud/hed

Errukituta, azti handien bertuteak eta boterea eman nahi izan zizkion amak, eta horretarako jakinduriaren pazian sartu zuen eta Bach epotxari agindu hura zaintzeko eta aldian-aldian eragiteko.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 65. orr.


pazient ik paziente.

paziente (orobat pazient g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian paziente agertzen da) 1 izond jasankorra, eramankorra.

Gero eta sukartuagoa aski pazient den petxeroa.  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 54. orr.

2 iz osasun azterketa edo tratamendu bat egiten dioten pertsona.

Pazienteek ordutegi zehatzak dituzte jaikitzeko, jateko edo medikaziorako.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 62. orr.

Mediku eta pazienteen arteko harremana.  Berria - Harian   2005-02-04

Edozein delarik ere ernalketa lortzeko erabiliko den teknika, itxaron zerrendara pasatzen dituzte pazienteak.  Berria - Harian   2005-07-16

Urgentzietan pazienteek komunzki lau oren beha egon behar dutela ikusiak izan aitzin, horrek aski argi erakusten baitu langile eskasia.  Herria   2005-06-23

Azaldu naiz, izena esan diot, bere paziente izana duela hogeita bost urte.  Agurtzane Juanena   «Esan gabe neukana», 2003 - 117. orr.

Neurologoak bere zazpi pazienteren historiak bildu zituen An anthropologist on Mars (Antropologo bat Marten) liburuan.  Berria - Kultura   2004-01-02

Mekanikari gazte bat zen Bennetten azken pazientea, neurofibromatosi hedatua zuena.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 105. orr.

Nire pazienteetako bat da; hiru urte zituenetik ezagutzen dut.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 196. orr.

Pentsamendu hori bere gogamenaren zokoan egongo da erietxean pazienteak ikusten ari den bitartean.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 97. orr.

Erizaina, tinturazko errubia, botika kaxarekin ailegatu da, pazienteei pastillak bonboiak lez banatzen.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 306. orr.

Ez dut uste ni, "Arratoien gizona" eta Freuden beste paziente lizun guztiak bezala, lau urterekin zakila tente jartzen zaien ume nazkagarri horietakoa nintzenik.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 71. orr.


pazientki adlag egonarriz, eraman onez.

Zer maitasunarekin solasten zitzaigun, bai, jaun Marcel, eta zein pazientki, hitzaz eta hitzaren balioaz ari zitzaigunean...!  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 108. orr.


pazientzi ik pazientzia.

pazientzia (orobat pazientzi g.er.) 1 iz egonarria, eroapena, pairakortasuna.

Espirituaren fruitua, berriz, hau da: maitasuna, poza, bakea, pazientzia, bihotz ona, onginahia, leialtasuna.  Elizen arteko biblia   Ga 5,22

Nork adieraz dezake anaiek orduan bizi zuten maitasuna, pazientzia, apaltasuna, obedientzia eta anai arteko alaitasuna?  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1122. orr.

Arretaz begiratu zien bi solaskideei, pazientzia eta patxada osoan.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 85. orr.

-Pazientzia gauza handia da, Hamida.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 114. orr.

Latindarrak berriz legegizonak ziren, halako zentzugabekerietarako pazientziarik gabeak.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 225. orr.

Eta apaltasun eta pazientzian, eta espirituko bake garbi, xalo eta egiazkoan saiatzen da.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 145. orr.

Pazientzia eta apaltasuna non, haserrerik eta asaldurarik ez han.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 128. orr.

Pazientzia pixka bat, Ximu.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 17. orr.

Halere, pazientziarekin jasanen zuen; aukera noizbait etorriko zitzaion eta.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 23. orr.

Gure pazientziak gainezka egin du.  Berria - Euskal Herria   2004-07-15

Horiek hola, pazientziak ere bere mugak baditu.  Herria   2005-09-22

Husainek, aitaren destainek gogaiturik eta pazientziak errea, esan zuen: [...].  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 155. orr.

Peshe saltzaileak ez zuen ordea halako gorabeherak eramateko pazientziarik.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 219. orr.

Andrésen ahotsa lehen baino leunagoa da, baina pazientziarik ezaren antzeko zerbait ere badario.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 103. orr.

2 (izenondoekin)

Tentaldiek astinduak eta bihozgabetuak zebiltzala zekienak, onberatasun eta pazientzia handiagoz tratatzen eta eramaten zituen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 389. orr.

Pazientzia handia bildu behar izan du erudizioak irents ez ziezaion testuari eman nahi izan dion isuri gozoa.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 41. orr.

Gure aita ez zen pazientzia handiko gizona.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 189. orr.

Ez dizuet ezkutatuko oso pazientzia gutxi dudala horrekin.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 92. orr.

Doinua berehala ezagutu zuen: pazientzia gutiko autoritate doinua zen.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 251. orr.

Nirea pazientzia santua izan arren, ezin izan nion gehiago eutsi halako geldotasunari.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 77. orr.

Nik bezain pazientzia laburra duen neska batentzat.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 340. orr.

Antzinako kimikariek kemen eta pazientzia gizagaindikoak izan behar zituzten.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 241. orr.

Esan behar dut, ongi aski jartzen zituela; pazientzia izugarria baitzuen.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 49. orr.

Arantzazun, Gandiaga kulturgune berria estreinatu den egunean, Joan Maria Uriarte Donostiako apezpikuak“ pazientzia aktiboa” gomendatu du.  Herria   2005-09-22

3 (aditzen objektu gisa)

Pazientzia bildurik, Kirxa andereak egun bat itxaron zuen, bi egun.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 134. orr.

Harik eta gizon sainduaren pazientzia agortu zen arte.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 126. orr.

-Begira -esan zion Harryk, pazientzia agortuta-.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 258. orr.

Horrek ahitu zuen nire pazientzia.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 42. orr.

Amaitu zitzaion pazientzia.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 190. orr.

Denbora mundu honetan dagoen gauzarik geldoena delako susmoak pazientzia galarazi zion.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 304. orr.

Amak pazientzia eskatzen zion aitari, aita amarekin haserretzen zen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 28. orr.

Zure pazientzia sendotzeko eta betiko bizitza irabazteko.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 23. orr.

Azkeneko botikak hartu ondoren goxoki bat eman dit, nire pazientzia saritzeko edo.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 171. orr.

Baina ez dut irakurlearen pazientzia probatu nahi istorio honetarako [...] esanguratsuak ez diren kontuen gainean jardunez.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 188. orr.

Ez zuen lehen aldia bertzeren baratzea ongarritzen, eta emazte printzipalagoaren pazientzia erretzeko beldur zatekeen.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 31. orr.

Honaino iristen da nire pazientzia, pentsatu zuen Cesarrek.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 192. orr.

Azkenean ez duzu borondaterik, ez nahikaririk, eta ondarrean, ondarrean pazientzia heldu zaizu.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 76. orr.

Pazientzia behar dugu.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 171. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

-Nobela pazientzia ariketa bat da, energia pilaketa.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 80. orr.

Senideok, har itzazue Jaunaren izenean hitz egin zuten profetak sufrimendu- eta pazientzi eredutzat.  Elizen arteko biblia   St 5,10

Berak ere bere haragitan ezagutua zuen gure prestaketaren eskastasuna, eta zortearekin, intuizioarekin, amarruekin eta pazientzia-ibai batekin moldatu beharra.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 268. orr.

Beldur izaten hasi zen, ez ote ziren, berekiko hartzen zuten gehiegizko lanagatik, Jainkoaren kontra hutsegiteren batean eroriko, pazientzia faltagatik.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 700. orr.

Egia da hasieran eskaileretatik igotzea nahiago zuela, pazientzia faltaz igogailua berantesten zuenean.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 197. orr.

5 pazientzia eduki

Baina ez neukan pazientziarik.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 201. orr.

Orduan ez neukaan orain daukadan pazientzia.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 313. orr.

Zain egoteko pazientzia edukitzea nahikoa.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 94. orr.

Horrelakoetan beharrezkoa da guztizko pazientzia edukitzea.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 74. orr.

Jaunari bihotz garbiz etengabe otoitz egitea, pertsekuzio eta gaixoaldian apaltasuna eta pazientzia edukitzea.  Elizen arteko biblia   2 Ts 1,4

6 pazientzia galdu

On Camillok pixka bat urduri jarri nau eta pazientzia galdu dut.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 251. orr.

Klientekin ere pazientzia laster galtzen nuen.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 183. orr.

Horrela erantzun ziolako, San Frantziskok, era onean haserre eta pazientzia galdu gabe asaldaturik, esan zion anai Leoni: [...].  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 960. orr.

Nik ja galdu dut pazientzia.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 149. orr.

Mesedez, galdu diat eta pazientzia, esango al didak behingoz zer gertatzen den?  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 131. orr.

"Zer aurpegi jarri dut, ba?" ”Pazientzia galtzeko zorian dagoen irakasle batena".  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 180. orr.

-Eta nori axola zaio hori? -esan zion Ronek, pazientzia galduta-.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 184. orr.

Itxaropena ere bai nik, Ivy, pazientzia galdurik, etxetik alde egina izango ote zen, nirekin haserre.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 94. orr.

7 pazientzia hartu

Pazientzia hartu eta itxoitea erabaki genuen.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 88. orr.

Pazientzia hartu, umea goitik behera aldatu, maindirea aldatu, eta jarri duzu berriro bere tokian.  Arantxa Iturbe   «Ai, ama», 1999 - 36. orr.

Beraz, har ezazu pazientzia; bai pazientzia handia hartu ere.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 316. orr.

-Ikastaroaren hasieran esan zenigun pazientzia hartzeko, ekarriko zenituela urak zeure errotara. Assicurazioni Generali irakur zitekeen bertan, hizkiak bereizteko pazientzia hartuz gero.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 44. orr.

Pazientzia hartu beharko da lan horiek bururatu arte eta ez ahantz hor ari diren langileak guretako ari direla.  Herria   2005-04-14

Bi astez oraino pazientzia poxi bat hartu behar bainan nun da makurra?  Herria   2003-11-27

8 pazientzia izan du ad

Saiatu naiz pazientzia izaten, baina nola izan dezake ene bihotzak pazientziarik, bere erdigunetik landara?  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 95. orr.

"Pazientzia izan behar dugu", esan zuen.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 269. orr.

Pazientzia izan badut eta ernegatu ez banaiz, horretantxe datza benetako poza eta benetako bertutea eta arimaren osasuna.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 130. orr.

Izan pazientzia apur bat; denboraren poderioz, jakin beharreko guztia jakingo duzu.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 276. orr.

Izan ezazu pazientzia pixka bat.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 13. orr.

Izan pazientzia zuek ere, eta bete zaitezte adorez, laster etorriko baita Jauna.  Elizen arteko biblia   St 5,8

Gurekin gehiegizko pazientzia izan zutela, ez genituela ez arau erlijiosoak, ez politikoak, ez moralak errespetatzen.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 384. orr.

Gaurko jendeak ez du pazientziarik, ez denborarik, buru barruan gorabehera eta xehetasun historikoak sartzeko.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 294. orr.

Kontuan izan, Jaunak gurekin duen pazientzia gure salbamenerako dela.  Elizen arteko biblia   2 P 3,15

9 pazientziaz adlag

Begira nekazariari: lurraren fruitu ederraren zain egoten da eta pazientziaz itxaroten ditu sasoian sasoiko euriak.  Elizen arteko biblia   St 5,7

Pazientziaz itxaron zuen agurea esnatu eta denda zabaldu zuen arte.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 90. orr.

Emakumeak, baina, pazientziaz hartu zituen senarraren gaitzesanak.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 308. orr.

Biziera garbiz jokatzen dugu, jakinduriaz, pazientziaz eta bihotz onez. Nahiago zuen bere gorputzaren premiak pazientziaz eta gogo onez eraman, haiek asebete baino.  Elizen arteko biblia   2 Ko 6,6

Hori guztia, adorez eta pazientziaz eramaten zuten.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 474. orr.

Pazientziaz ekin diot harriak aztertzeari.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 118. orr.

Gaitzak pazientziaz jasaten ikasten dugu, zintzoek ere pairatzen dituztelako, eta ondasunak ez lar baloratzen, gaiztoek ere eskuratzen dituztelako.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 380. orr.

Anai Bernardok guztia pozik eta pazientziaz jasaten zuen Kristoren maitasunagatik.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 952. orr.

Pazientziaz borrokatuko da ispiluen aurrean bere aurpegia salbu mantentzeko.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 112. orr.

10 pazientziazko izlag

Ohearen aurrealdean, artile kizkurreko izpi luzeez egindako alfonbra harro horietako bat zabaltzen zen, pazientziazko lan handia.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 90. orr.

Sofrimenduak pazientzia eskatzen du, eta hori ondo daki gure hizkuntzak, sofrimenduzko "pairatu" hitzaren errotik bertatik pazientziazko "pairua" sortu duenean.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 124. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

apaltasuna eta pazientzia (4); bere pazientzia (7); izan pazientzia (10); nire pazientzia (4)

pazientzia agortu (11); pazientzia agortu du (3); pazientzia agortuta (3); pazientzia agortzen (3); pazientzia ahitu (3); pazientzia apur bat (7); pazientzia behar (19); pazientzia behar da (3); pazientzia beharko (4); pazientzia bildu (3); pazientzia bildurik (8); pazientzia eduki (5); pazientzia edukitzea (5)

pazientzia eskatu (10); pazientzia eskatu zuen (3); pazientzia eskatzen (4); pazientzia eta apaltasun (3); pazientzia eta apaltasuna (3); pazientzia eta pazientzia (3); pazientzia falta (4); pazientzia galdu (17); pazientzia galdu zuen (6); pazientzia galduta (6); pazientzia galtzen (18); pazientzia galtzen hasi (4); pazientzia gehiago (5); pazientzia gutxiago (5); pazientzia handia (21); pazientzia handia behar (5); pazientzia handia izan (5); pazientzia handiagoa (6); pazientzia handiagoz (9); pazientzia handiarekin (3); pazientzia handiko (7); pazientzia handikoa (5); pazientzia handiz (24); pazientzia hartu (13); pazientzia hartzeko (3)

pazientzia izan (28); pazientzia izan behar (8); pazientzia izan beharko (6); pazientzia izatea (8); pazientzia izateko (5); pazientzia izaten (4); pazientzia kontua (3); pazientzia pixka bat (17)

zenbaterainoko pazientzia (3)

pazientziak errea (12)

pazientziarekin hartu (3)

pazientziaren galtzen (3)

pazientziaz eraman (5); pazientziaz eramateko (3); pazientziaz eramaten (8); pazientziaz eta (17); pazientziaz hartu (3); pazientziaz itxaroten (3); pazientziaz jasaten (4)


pazientziadun izond pazientzia duena.

Liburu maitalea pazientziaduna da, librea, bere iritzia berak egiten dakiena, medioek eta kritika akademikoek luzaroko influentziatuko ez dutena.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 157. orr.

Pazientziaduna, gozoa langileekiko tratuan.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 260. orr.


pazientziagabe (orobat pazientzia gabe) izond pazientziarik ez duena.

Horiexek izan ziren Apelesen hitz pazientziagabeak, hitz behin-betikoak.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 56. orr.

Zakar eta pazientziagabe izateko joera dut pazientziagabe eta zakar diren bezeroekin, eta bare eta moldakor, berriz, hornitzaileekin.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 254. orr.

Harrotasun abertzalea gailendu zitzaien kontsiderazio hauei, eta azkenean hauek zein berehalako ekintza zuzenaren aldeko pazientzia gabeek bat egin zuten.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 299. orr.


pazientziatsu izond pazientzia handia duena.

Bukaeraraino, protagonista ere lurtu egiten baita azkenean, irakurle pazientziatsuak ikusiko duenez.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 13. orr.

Demiurgo pazientziatsu batzuek bilduak dituzte biografoarentzat ideia, fisionomia-gorabehera, gertakaririk.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 23. orr.

Jardun pazientziatsuak ahiturik, begiak itxi eta arnasa hartu du sakon, bera balitz bezala soldaduen aurrean dagoen ijitoa.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 203. orr.

Txori, hala ere, bere obra pazientziatsuari ematen zitzaion; zirkuluak elkartu, angeluak zatitu, izakiak oro aztertzen zituen alderdi orotatik.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 90. orr.

Filosofiaren hondakin miseriazkoetatik, bere historiatxook bildu ditu, giza kimikari saiatuaren grina pazientziatsuaz berrosatu nahirik munduko izatearen -sistema ez bada- mapa.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 12. orr.


pazifikatze iz baketzea.

Hor zuen halaber, pazifikatze operazio batetik itzultzean, zaindari zegoela, gizon bat nola zitzikatzen zen lehentze begimendu.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 245. orr.


pazifiko izond baketsua.

Beraz, izan zen EDSA izeneko iraultza pazifikoa: Manilako itzuli osoa egiten duen EDSA (Epifanio de los Santos Avenue) etorbidea arras blokatu zuten jendeek.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 191. orr.


pazifiko izond baketsua.

Beraz, izan zen EDSA izeneko iraultza pazifikoa: Manilako itzuli osoa egiten duen EDSA (Epifanio de los Santos Avenue) etorbidea arras blokatu zuten jendeek.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 191. orr.


pazifismo iz bakezaletasuna.

Hileta zibilak, abortoa, homosexualitatea, feminismoa, pazifismoa: jende askok naturaltasun handienaz jarrerarik irekienak erakusten ditu.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 8. orr.

Foerster-en ideiak eta esloganak behin baino gehiagotan erabili ditu Karlos Santamariak; baina Santamaria, Max Weber bezalaxe, ez da pazifismo absolutuaren aldekoa sekula izan.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 33. orr.

Gerla bietan egin behar zenuten bakearen erdiesteko, baina zu bakea hitzaz baizik ez zara gogoratzen gaurkoan, zure pazifismo motel eta kontserbadorearen zutabetzeko.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 119. orr.


pazifista izond/iz bakezalea.

Russell pazifista erradikala zen, 91 urterekin kartzelan egona.  Berria - Kultura   2004-09-05

Russell pazifista erradikala zen, 91 urterekin kartzelan egona.  Berria - Kultura   2004-09-05

Pazifista deklaratuak kartzelara joan dira independentistak izateagatik eta desobedientzia zibila defendatzeagatik, nahiz eta publikoki ETAren indarkeriaren kontra egon.  Berria - Euskal Herria   2004-03-30

Zonbat aldiz aditzen dugu biolentzia eta bakea betikoen ahoetan; pazifistaren alegia egiten dutenengan Ea, Elpides, bota ezazu egunkaria zikin ontzira eta zatoz guregana! Niziazek salatu dit gerla guztien aurka zinela, egiazko pazifista orduan!  Herria   2004-01-01


pazka ik bazka.

pazkatu ik bazkatu.

Pazko (orobat pazko g.er.) 1 iz judutarren festa nagusia, Egiptoko gatibutasunaren amaiaren oroitzapenetan udaberrian egiten dena; kristau erlijioan, Kristoren biztuera ospatzen den festa.

Pazkoa noiz den, udaberriko lehen ilbeteak markatzen baitu.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 100. orr.

Eguberrik goibeltzen nauen bezala alaitzen nau Pazkoak.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 76. orr.

Heldu den astean Pazko baita, eskolarik ez egunotan, azkenean bakearengatik ere onartu dut beraz enekin jin dadin.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 25. orr.

Josiasek Pazkoa ospatu zuen Jerusalemen, Jaunaren ohoretan.  Elizen arteko biblia   2 Kro 35,1

Pazkoan Burton etorri da, argizariz eta buztinez ondo zigilaturiko berrogei potoak jaso, eta ezer agindu gabe alde egin du ostera.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 145. orr.

Okindegian hasiak ziren Pazkoko ogi ailisak prestatzen, baina ura sartu zen zakuetan eta irina alferrik galdu zen.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 42. orr.

Astelehen goizean, Angelun, Pazkoko arroltze moleta handia Bost Kantoineko plazan.  Herria   2005-03-24

Pazkoko oporretarako CPE atzera botatzea exijitu dute sindikatuek.  Berria - Ekonomia   2006-04-06

Irlandar nazionalismoaren eredua ere eraginkorra zen: 1916ko Dublingo Matxinada Pazkokoa eredu bihurtu zen aberrianoentzat.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 136. orr.

2 pl

Aurtengo Pazkoak ere iragan dire usaiako ospean.  Herria   2004-04-15

Ziburuko jendeak ez zezan ahantz Urruñako egiten zela, eliza bat tokian berean ukanik ere, ziburutarrek Pazkoak Urruñan egin behar, Pazko egunean ahal zuten guziak proosionean joanez Urruñaraino.  Herria   2003-02-27

Badaki 1520an Omiasainduz hasi zuela bere ohiko irakaspena eta ohiko eginkizuna bete kanonen fakultatean, ondoko urteko Pazkoak arte eta gero Konstituzioak iruzkindu Jondoni Joaneak arte.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 34. orr.

3 (hitz elkatuetan lehen osagai gisa)

Ondoren, berentzat eta apaizentzat prestatu zuten lebitarrek Pazko-afaria.  Elizen arteko biblia   2 Kro 35,14

Pazko-zuziaren argizaritik ezer ea lortzen zuten, kortako ganaduari adarrean ginbeletaz zuloa egin eta han sartzeko... gaitzetatik libra zezan.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 148. orr.

Pazko-egunean, legamigabeko ogia eta gari-ale xigortua jan zituzten.  Elizen arteko biblia   Jos 5,11

Horrela gertatu zen 1228ko Pazko-astelehenean, Gregorio IX.a San Pedro basilikan meza ematen ari zela.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 261. orr.

Pazko-astea zen.  Elizen arteko biblia   Eg 12,3

Maiatzera pasatu zuten, Pazko garaian ospatzea bidezkoago delako.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 201. orr.

Ofizioaren ardatza eta mamia Pazko Misterioa dela esan behar da.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 74. orr.

Ospa dezagun, beraz, Pazko Jaia, baina ez legami zaharrarekin, bekatu eta gaiztakeriazko legamiarekin, legamigabeko pazko-ogiekin baizik, hau da, bihotz-garbitasunez eta egiaz.  Elizen arteko biblia   1 Ko 5,8

Euskal Herriko etnografiako gai frango ditu hor hunkitzen: gasna, pazko-opila, txakolia, elurziloak, feriak, laxoa, musa, eguzki-lorea, makila, lauburua, trikitixa, atabaka, olak...  Herria   2004-10-07

Josias erregeak, bere ondasunetatik, hogeita hamar mila bildots eta antxume eman zizkien han ziren herritar guztiei, Pazko-opariak eskain zitzaten.  Elizen arteko biblia   2 Kro 35,7

Bigarren hilaren hamalauan Pazko-bildotsa hil zuten.  Elizen arteko biblia   2 Kro 30,15

-Pazko mezatan kantatu behar dut.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 127. orr.

Ezekiasek Pazko-ospakuntza prestatu.  Elizen arteko biblia   2 Kro 30,1 tit

Igande gaua zen, Pazko igandeko gaua, eta Pazko biharamunean inor ez zen izango bulegoan.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 267. orr.

Ramsestik abiatu ziren lehenengo hilaren hamabostean, Pazko biharamunean.  Elizen arteko biblia   Zen 33,3

Iaz aurkitu zuten, Pazko uhartetik 1.500 kilometrora hegoaldera.  Berria - Gaiak   2006-03-10

4 pazko erramu baino lehen haurdun ezkondu baino lehen.

Pazko Erramu baino lehen, errango zizuten berriz, sofrikariorik gabe lortu nahi zenukeen alegrantzia eta zorte onaren aurrean, esfortzu gutxiko irabaziaren aurrean.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 149. orr.

Urte hartan gertatu zen Pazko Erramu baino lehen...  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 133. orr.

· Erramu baino lehen Pazko egitea ez da izan inoren debozioko, ezkondu baino lehen haurdun suertatzea etxeko haurren aurrean disimuluz esateko moldetako bat baitzen hori.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 133. orr.

4 maiatz pazko

Maiatz-pazko deitzen baitzaie Pentekoste egunei ere. Garai batean, Azinzio eta Pentekoste, denak maiatz-pazko sorta berean genituen.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 195. orr.

Hala gorde du esaera honek ere: Maiatz-pazko euritsu, urtea ere ogitsu.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 196. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

espainiako pazko militarrean (3); maiatz pazko (3)

pazko afaria (8); pazko afaria prestatu (3); pazko arte (4); pazko astelehena (3); pazko astelehenean (3); pazko astelehenez (5); pazko aurreko gaua (3); pazko biharamunean (8); pazko bildotsa (12); pazko bildotsa hil (3); pazko bildotsak (3)

pazko egun (3); pazko eguna (5); pazko egunarekin (3); pazko egunean (5); pazko egunez (5); pazko garaian (3)

pazko igande (3); pazko irian (6); pazko iriko (3); pazko jaia (18); pazko jaia ospatu (3); pazko jaietan (4); pazko jairik (3); pazko kari (3); pazko militarrean (3)

pazko ondoan (5); pazko ondoan ere (3)

pazko zaharrez (3)

jaunaren pazkoa (3); pazkoa ospatu (7); pazkoa ospatzeko (6); pazkoa ospatzen (3)

pazkoko arroltze (4)

pazkoz supazterrean (3)


pazkoaldi iz pazko garaia.

Eta pazkoaldiaren erdialdean egokitzen den ilbetetik aurrerakoa, maiatzaldeko ilbetearen martxa eta portaera, berriz, hori larunbateko haizeak emango digu.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 98. orr.

Pazkoaldiko III. igandeko mezako sarrera-antifonaren lehen hitza.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1115. orr.


pazkoarte iz

Pazkoarte, gaitzeko erakusketa ederra bada Ziburun, egundainokotan Ziburuk lau ehun urte ospatzen dituelako sailaren kondu.  Herria   2003-04-17


pazoin iz hesola, zutoina.

Saparreko pazoiaren kaskoan bi puntak jo zizkion aldizka eta zigarretatik eskapatzen ziren bizar hariak behatz zaintsuaz ebaki zituen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 76. orr.

Ardurenean, Patsanean nola astoak atxikitzen ziren, edo bazterren garbitzeko pazoin bati sokaz estekaturiko ahuntzak.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 299. orr.

Bizkitartean, engainatu ninduten ezpainen pleguaren itxura zerabilkidan gogoan, bide ertzetan, pazoin puntetan arinki pausatzen ziren hontz eta kahakak amira nitzakeen tenore urrietan.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 147. orr.


pazota (orobat paxet eta paxeta; Euskaltzaindiaren Hiztegian pazota agertzen da) iz zutoina; hesola.

Behereko pentzeko erreka barnakor horren aldean, erdi zen Barna, gure behi baliosa, beharrik, pazote azkarrak ezarriak zituen aitatxi zenak; esker mila Joanes maitea!  Herria   2003-03-20

Aldapa gogorra ginuela laster, oroitarazi zigun korrikalari gazteak, lehenik ordokiak animatuko gintuela bi paxeta lerroen artean.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 31. orr.

Bidean gogoratu zait utzi dudan herriaz kondatzen den historia, edo bederen leienda El Aceboko jendeak ez zion erregeari zerga pagatzerik, 800 paxeta, erromesen gidari, landatu zituztelakotz.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 181. orr.

Duela lau urte berritua dute, eta zabaldua, ezkerreko hegian platanondo gazteek, paxeta antzekoek, alegiazko itzal lerro bat egiten dutela.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 148. orr.


pazter ik bazter.

paztilla ik pastilla.

paztiza ik pastiza.

pe ik behe.

peana iz irudi eta tailu bat ezartzen den oinarria.

Eskultura peanaren gainetik botatzea asko kostatu zen, baina hemen oraindik horra ez garela iritsi ematen du, eta errotondak peana bihurtu ditugu,  Berria - Kultura   2006-03-19


peaton iz oinezkoa.

Hori izaten da, esan zuen Jonasek, peatonak denbora gutxi duelako kruzatzeko kalea...  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 55. orr.

Semaforo berdearekin peatonak segundoko metro bat egin behar du.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 55. orr.


peatonal izond oinezkoena, oinezkoentzakoa.

Peatonala zelako agian, edo ez zelako hainbeste tren pasatzen.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 60. orr.


peaxatu ik petatxatu.

peaxu ik petatxu.

pedagogia 1 iz haur hezibidea, haurrak hezteko jakintza.

Etika eta Pedagogia Politikoa.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 33. orr.

Hizkuntzaren pedagogia iraul zezakeen sistema sortzaile bat asmatzeari ekin zion.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 281. orr.

Jendeak maistra aurrerakoitzat zeukan, askatasunaren pedagogiaren aitzindaritzat.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 66. orr.

Ezin esan, pedagogiaren ikuspuntutik bederen, azken orduko teknikak axola zitzaizkionik. euskararen eta euskal kulturaren inguruko irakaskuntza, ikerketa eta pedagogiaren eremuan.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 29. orr.

Pedagogian eta didaktikan aditua zenez, garrantzi handia eman zion igerian ikasteko metodoari.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 164. orr.

Pedagogia iraultzailea esaten genioan hari, propaganda armatua.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 282. orr.

Euskarari buruzko jardunaldia egingo dute lehenik, historiaren irakurketari buruzkoa ondoren, eta ekonomia-ikerkuntzaren ingurukoa zein pedagogia politikoaren ingurukoa gero.  Berria - Euskal Herria   2004-12-10

Bortxa-salaketa-kexa dinamikan sortu duen pedagogia tamalgarriak.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 112. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa; orobat pedagogi) ik pedagogiko.

Pedagogia funtzioaz gain sarritan eta bereziki talde-bertsotarako guneak izaten baitira.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 43. orr.

Frantziako Hezkuntza Ministerioaren laguntzak ez ditu ikastolen berezitasunak eta pedagogia egitasmoak behar dituzten baliabideak eskaintzen.  Berria - Euskal Herria   2006-02-07

SEASKA, Iparraldeko Ikastolen Elkarteak, Pedagogi Aholkulari bat bilatzen du.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 277. orr.

Zuek baitzenuten IKAS pedagogia zerbitzua bultzatu 1996an. analisiaren inguruko pedagogi aholkua.  Herria   2001-11-08

Frantsesetik euskarara itzultzeko gaitasuna eta pedagogia sailaren ezagutza.  Herria   2004-03-11

Bauhaus-ekoen pedagogia-lanetatik eta geroztik idatzi diren beste lan batzuetatik.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 248. orr.

Euskarazko pedagogia obrak.  Herria   2004-07-08

Euskarazko ikasmaterialgintzari doakionez, Euskal Herriko pedagogia zentroa da IKAS.  Herria   2001-11-08

Pedagogia-batzordeak zuen bultzatu ikasmateriala berri hunen proiektua.  Herria   2001-11-15

Mintzaldi hau Ortzaizeko Ikastolako pedagogia taldeak antolatua zuen.  Herria   2003-04-03

Formakuntzaren pedagogia helburuak.  Herria   2001-02-15

Betidanik pentsatu dut erreferrendumak pedagogia eta demokrazia balio bat daukala.  Berria - Mundua   2004-06-22

Oso ideia polita irakaslearena, pedagogi berrikuntzarako libururen batetik hartua seguru asko.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 69. orr.

Marisol Uria Eusko Jaurlaritzako Pedagogi Berrikuntzako Lurralde arduradunaren iritziz.  Berria - Kultura   2004-10-14

Abstentzioak Europari buruzko pedagogia ahalegina eskatzen du guztion aldetik.  Berria - Harian   2005-02-22

Juan Mari Beltran musikaria eta Andrea Giraldez Musikaren Pedagogia irakaslea ariko dira hizlari.  Berria - Harian   2006-04-05

Pedagogia Institutuko ikasle ezagun bat etorri da nire bila.  Felipe Juaristi   «Azken gutuna» - Vassili Grossman, 2005 - 26. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Goi mailako bi titulazio ditu, Musika Pedagogiakoa eta klabezin irakaslearena.  Berria - Kultura   2006-03-01

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pedagogi aholkua (3)

euskal pedagogia (7); euskal pedagogia zerbitzuaren (3); ikastolako pedagogia taldeak (3); pedagogia katedraduna (3); pedagogia taldeak (3); pedagogia zerbitzua (5); pedagogia zerbitzuak (4)


pedagogiko izond pedagogiarena, pedagogiari dagokiona. ik pedagogia 2.

Asmo pedagogikoak agintzen du hemen alfabetoaren mugaketa.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 216. orr.

Helburu pedagogiko bat badu.  Berria - Kultura   2004-06-29

Hedabideek funtzio pedagogikoa ere izan behar dute.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 54. orr.

Ez dakit zer ikasiko zuen aldizkari hartan sistema pedagogikoez, ezer ez segur aski.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 61. orr.

Arrazoi pedagogikoak direla medio, edukiaren arabera sailkatuak ematen ditugu: Otoitzak, Gutunak, Aholku espiritualak, Lege-testuak eta Azken gomendioak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 40. orr.

Eskola-sistemaren barruan bertsolaritzaren aplikazio pedagogikoa aintzat harturik eginiko esperientziei.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 216. orr.

Estilo oso pedagogikoa du, bai azalean, bai mamian.  Berria - Euskal Herria   2004-12-23

Jolas pedagogikoa, inondik ere, helduen bizitzarako ere irakaspen polita dena.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 97. orr.

Hori betetzea exijitu nahi diogu Estatuari, etengabe, oso modu pedagogikoan eta formak asko zainduz.  Berria - Euskal Herria   2004-04-27

Musika eskolen eginkizun pedagogikoa eta erakunde horien kudeaketa aztertuko dute zenbait adituk.  Berria - Harian   2006-04-05

Aurreneko bertute pedagogikoa arazo hauetan taktoa izaten da.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 77. orr.

Arlo filosofikoan, moralean, legalean zein pedagogikoan sutsu aldarrikatu zuen ezberdintasuna.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 47. orr.

Donostian, Adarra talde pedagogikoan ere ibiltzen zen, eta orobat irakasleen sindikatuetan.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 74. orr.

Gaitasun pedagogikoko proba praktikoak.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 9. orr.

Jardunaldi Pedagogikoak hasiko ditu bihar Ikastolen Konfederazioak.  Berria - Euskal Herria   2006-03-28

Udako Topaketa Pedagogikoak antolatzen ditu, laugarren aldikotz.  Herria   2003-05-15

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

eskolen eginkizun pedagogikoa (3); funtzio pedagogikoa (3)

jardunaldi pedagogikoak (3); udako topaketa pedagogikoak (3)

baliabide pedagogikoen (3)

jardunaldi pedagogikoak (3); udako topaketa pedagogikoak (3)

baliabide pedagogikoen (3); jardunaldi pedagogikoen (3)

jardunaldi pedagogikoetan (5); udako topaketa pedagogikoetan (3)


pedagogikoki adlag pedagogiaren aldetik; era pedagogikoan.

Zer egin behar du aita edo ama batek, jakinki pedagogikoki ez dela batere egokia maisuak esandakoa zuzentzen ibiltzea?  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 80. orr.

Lehentasuna eman diogu erritmoak, tonalitateak, harmoniak eta testurak pedagogikoki egokiak izateari.  Berria - Harian   2006-04-05

Hasiera-hasieratik haren barruan leudeke ja dohain denak, eta pedagogikoki agerira ateratzea bakarrik falta da.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 115. orr.

Mitoak pedagogikoki esplikatuz.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 116. orr.

Elkarri-ren Bake Konferentziaren nondik norakoak ondo mamituta ditu Espiauk eta pedagogikoki azaltzen du haren mamia.  Berria - Euskal Herria   2004-09-23


pedagogo iz pedagogian aditua den pertsona; irakasteko dohaina duen pertsona.

Horietarik zen Jean Etxepare jaun medikua eta aparteko pedagogoa bera.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 129. orr.

Filosofiaren pedagogo da Warburton mundu anglosaxoian.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 20. orr.

Hala da F. W. Foerster (1869-1966) pedagogo eta pazifista militantearen kasuan.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 32. orr.

Pedagogo eta irakaslea da aspalditik, eta eskarmentu nahikoa du, batez ere beharrizan bereziak dituzten ikasleen alorrean: ezinduak, eremu pobretuetan diren ikastetxeetakoak, ikasle etorkinak...  Berria - Euskal Herria   2004-03-25

Vogelek, heziketa sexualean aditua zen pedagogoak, sexuarekin zerikusia zuen guztia "zerrikeria nazkagarri" gisa aurkezten zuen.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 38. orr.

Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan 1.000 pedagogo terapeutiko inguru dago.  Berria - Harian   2005-12-22

Familia bidezko transmisioa goratzen dute gaur egungo pedagogo, psikologo eta bestelako apaiz laikoek.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 86. orr.

Herri baten lehenengo pedagogoa bere erakunde publikoak dira.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 68. orr.

Pedagogoen mugimendua da XVIII. mendeko eraikin burgesaren zutabe nagusia.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 12. orr.


pedal (orobat pedala g.er.) 1 iz tresna edo makina batean, oinaz eragiten zaion palanka edo bestelako atala.

Balaztaren pedala sakatu nuen barren-barreneraino.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 65. orr.

Azeleratzeko pedala zanpatu nuen hondoraino, 1 formulako pilotuen antzera.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 167. orr.

Mirarik gehiago zapaldu zuen azeleragailuaren pedala.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 246. orr.

ik beherago 7.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Oinaz sakatzen duzu ontziaren estalkia altxatzen duen pedala.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 71. orr.

Haren parean eseri baino ez dut egin behar, piezak hartu, makinan sartu, pedalari sakatu.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 43. orr.

Makinan pieza bat ipini, pedalari sakatu.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 44. orr.

Hor daudela, sakatu pedal honi hiru edo lau aldiz eta ondoren erretiratu pieza.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 129. orr.

Harmonium txiki baten aurrean eseri da, oinak pedaletan sartu eta eragiten hasi zaio.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 141. orr.

Erraza da jotzen ari naizen pieza, eta ez diot sordinaren pedalari eman behar sukaldeko jarduna entzuteko.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 66. orr.

Gero bonboaren pedala apurtu zuen eta biraoka hasi zen.  Berria - Kultura   2004-03-20

Bakoitzak berean lan bikaina egin zuen: gitarra jotzaileak pedaletan, akordeetan, soloetan; teklatu jotzaileak soloetan edo giroak sortzerakoan; eta erritmo sekzioa, abiada bizian eta kolpeka, bikain.  Berria - Kultura   2004-05-15

Tinsley Ellis gitarra jotzaile fina dugu; Gibson eder bat baliatu zuen kontzertu osoa egiteko (ez Fenderrik, ez akustikorik, ez pedalik).  Berria - Kultura   2004-04-22

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Opel/Fiaten eskari handi bat lortu du enpresak, Punto eta Corsa autoetako plataformarako pedal modulo osoa egiteko.  Berria - Ekonomia   2004-04-07

Taldearen indarra kantari eta gitarra jotzailearengan dago (pedal bilduma luzea ekarri zuen honek) eta soinuaren aldetik pobre samar geratzen da.  Berria - Kultura   2004-02-28

3 (bizikletarenak)

Nire gorputz guztiaren pisua bizikletako pedaletan jarri nuen.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 21. orr.

Mutikoek bizikleten txirrina jotzen zuten eta pedalei eragiten zieten.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 154. orr.

Bennett, gerriraino biluzik, eginahalean ari zen bizikleta finko baten pedalei eragiten.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 100. orr.

Fraide gazte bat frantziskotar jantzian kordoi eta guzti, bizikleta baten pedalei bizi-bizi eraginez.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 73. orr.

Bizikletaz eramaten ninduen herrira eta zenbait kilometroz eragin behar zitzaien pedalei aldirietako errepide zabalean zehar.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 35. orr.

Pedalen gainean altxatu eta indar biziz hasi nintzaien eragiten.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 39. orr.

Petacchik helmugako marra zeharkatu arte astindu zituen pedalak, behartu giharrak.  Berria - Kirola   2004-05-22

Errepide txikian gora bizikletaren pedalen gainean zutik zetorren txirrindulari bat saihestu zuen limusinak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 469. orr.

-Aitasantuak ematen dizkit! -oihukatu zuen, pedaletan zutitu eta tximistaren antzera abiatu baino lehen.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 156. orr.

· Zangoak motozikletaren pedaletatik aldendu arren, ez zegoen aurreko gurpilaren zipriztin iturritik libratzerik.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 243. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Plater handia sartu, pinoiak behera jaitsi, eta amorru guztia pedal kolpeetan jarri nuen.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 130. orr.

Atzo maglia arrosa zeraman txirrindulariarena izan zen denetan pedal kolpe freskoena, arinena, biziena, erosoena.  Berria - Kirola   2004-05-16

Indurainen pedal kolpe arinak, ibilera dotoreak jaso zituen han bildutakoen txalo beroenak.  Berria - Kirola   2004-07-02

Lapurdin barna beroturik, Baxe Nabarren gaindi iragan dira, Baigorritik goiti pedala ukaldi zorrotzagoak emanez.  Herria   2002-07-18

Alejandro Valverde txirrindulari espainiarra pedal maiztasuna hobetzeko lanean ari da azaroaz geroztik Italiako biomekanikari batekin.  Berria - Kirola   2006-02-03

5 hed txirrindularitza.

Coppi eta Bartali, biak ala biak pedalaren erregeak ziren, eta langileen mira ere banatuta zegoen.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 28. orr.

Hori entzutean herrikoek zorionak ematen zizkiguten oihu, barre eta txalo eginez, konturatzen baitziren askatasunaren mezua hedatzen zebiltzan pedalaren txapeldunak ginela.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 112. orr.

6 pedalierra.

Akats gabeko digitazioagatik eta pedala jotzeko moduagatik, eliztar organista peto-petoa dela adierazi zuen.  Berria - Kultura   2004-06-08

7 txalupa pedalduna.

Neskak bizkarrez egiten zuen igeri, itsaso bareak doi mugitzen zuen pedaletik beste alderantz.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 56. orr.

Neska urrezkoak pedaletik egin zuen dzanga uretara, eta gizon oliba-koloreko burusoilak besoak astindu zituen hurbiltzeko, ur-azalera itzuliko zeneko unea ikusteko.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 56. orr.

Orduan ikusi zuen ur gainean flotatzen zuen gorputza, pedalaren aurkako talkan.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 56. orr.

8 gas pedal ik gas 10.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bere pedal kolpe (3); pedal kolpe (28); pedal kolpe arinarekin (3); pedal kolpe behartuarekin (3); pedal kolpea (4)

pedalak astintzeko (3)

pedalei astindu (3); pedalei eraginez (9); pedalei eragitea (4); pedalei eragiten (17)


pedalatu ik pedaleatu.

pedaldun izond pedalez hornitua.

Auto pedaldun bat ikusiko du Pablitok erakusleiho batean.  Berria - Kultura   2004-01-13


pedaleatu, pedalea, pedaleatzen (orobat pedalatu) du ad bizikletan, pedalei eragin. ik pedalkatu.

Abiada guztian pedaleatu zuten Gruaro aldera, kantuan.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 138. orr.

Eta geldiro pedaleatzen zuen, isilik.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 197. orr.

"Mailhouns" elkarteak baditu txirrindola tandemak, birazka ibiltzeko gisan, aitzinekoak gidatuz gibelekoak kirola eta aire ona preziatzen baititu pedalatuz.  Herria   2003-05-29

Gero, bakoitzak bere etxe aldera pedaleatu zuen, bihotza garaipena harengatik arin zuela.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 141. orr.

Oinezkoetaz bestalde, badira bizikletetan ari direnak eta noiztenka ere ikus daitezke hiru errotetako tresna berezi batzu, zeinetan erdi etzanik pedalatzen ari baitira gogotik.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 113. orr.


pedalier iz organo batean, oinekin jotzen den teklatu modukoa.

Alemaniar kontrapuntoarekin kontuan hartzekoak horiek Bachen lanak jo ahal izateko, egile horrek sartu baitzuen alemaniar pedalier-a frantses organoetan.  Berria - Kultura   2004-03-31


pedalka iz pedal kolpea, pedalkada.

Neguan, sasoi gogor hori ziplo zetorrenean, eskiak bizikleta herdoilduari lotu, eta han abiatzen zen, goizean goiz, pedalka bizian elurretaraino, sosik gabe, orburu bat poltsiko batean eta bestea urrazaz beterik  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 67. orr.


pedalkada 1 iz pedal kolpea.

Hain gogorra, indartsua da haren pedalkada, bielak eta heldulekua hautsiko dituela dirudiela.  Berria - Kirola   2006-03-07

Beat Zberg suitzarrak aurrea hartu zion azken pedalkadan.  Berria - Kirola   2004-03-24

Ez du Richek, Peschelek edo Vinokourovek duten pedalkada trinkoa, indartsua, sendoa.  Berria - Kirola   2004-09-30

Pantaniren pedalkada eroarekin itsututa.  Berria - Kirola   2004-02-17

Bizi-poza aurkitu du berriro pedalkadak ematen, eta gero eta gusturago dagoela dio.  Berria - Kirola   2004-09-16

84-85 pedalkada ematen zituen iaz minutuko Valverdek, eta 90 inguruan dabil orain.  Berria - Kirola   2006-02-03

2 (hitz elkartuetan)

Prestakuntza berezia egiten hasi naiz aurten: serieak arrabolan, autoaren atzetik jazarpena eta autoa aurreratzeko serieak, pedalkada maiztasuna landu...  Berria - Kirola   2006-03-03

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pedalkada erosoarekin (3)


pedalkatu, pedalka(tu), pedalkatzen du ad pedalei eragin. ik pedaleatu.

Ur hori izerdiarekin botatzen ez bada, ziklistak astun sentsazioa izaten du eta ezin du arin eta eroso pedalkatu.  Berria - Kirola   2004-07-17

Afera hura ongi burutuz gero, agian aurki Velosolex bat erosi ahal izango nuela eta hala pedalkatzeari utzi.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 233. orr.


pedalkazo iz adkor pedal kolpea. ik pedalkada.

Morat aldera berriz, aski zen bizikletara igo, eta ez zen pedalkazo baten beharrik ere herriko plazaraino.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 85. orr.


pedalo iz pedalekin higitzen den txalupa modukoa.

Paolaren bekaitz zen, pedaloan itsaso zabalera sartu eta sekula itzultzen ez zelako.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 158. orr.


pedante 1 izond/iz jakinduria alferra eta lekuz kanpokoa erakusteko joera duena.

Intelektual pedantearen papera betetzea komeni zaizu.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 177. orr.

Erraz hitz egiten zuen baina pedante izan gabe.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 67. orr.

-Ba, maitasuna, eta badakit pedantea irudituko natzaizula, instintu fetixistaren eta instintu sexualaren bateratzea da.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 284. orr.

Zeharo pedantea, zeharo sasiletratua iruditzen zait.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 142. orr.

Bazen bere baitako erdibideak hausten zekien Mitxelena bat ere: dena jakin usteko ezjakin arrunt pedanteen kontra irakiteraino asaldatzen zena, izan zitezen agure zahar kamustuak edo berdin gazte txoro argituegiak.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 70. orr.

2 (pertsonak ez direnez)

Espaloian, emakume larruz jantziek beren zakurtxo pedanteak paseatzen zituzten.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 100. orr.

Izkribatzaile trebatu gabe baten lana zen nabarmen: erretorikoa, erdizka zintzoa, digresioz eta laudorio neurrigabez betea, hunkigarria, pedantea eta trabatsua.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 288. orr.

Handik egun gutxira jaso nuen erantzuna: luzea eta pedantea zen, ordurako guk arrakastarik gabe saiatuak genituen prozedura begibistako batzuk aholkatzen zituen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 279. orr.

Iñakik ondo asmatu du diskurtso pedantea gainditzen eta naturaltasunez ekin dio objektu artistikoa sortzeari.  Berria - Kultura   2004-02-25

Irakasle gazteek hain gogoko dituzten hitz pedanteak, hizkera jasoa eta azalpen puztuak oro bazterturik, bazekiela zientziaren muina hitz gutxitan azaltzen.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 370. orr.

Txorakeria bat asmatu nuen, Quevedo, Gómez de la Serna, Valle-Inclán eta Francisco Umbral eltze berean nahastuz eta sikulu-saltsa bat eginez, pedantea eta jasangaitza.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 76. orr.

Itxurakeria xelebre hori, aldi berean pedantea eta xarmagarria.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 231. orr.

Subkontzientearen ikuspegitik arrazoia pedante bihozgabe bat da, naturaren gain mirarizko agintea lortu duena arimari traizio egitearen ordainetan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 123. orr.

-Baina alferrikakoa da, guztiz -esan dut aski modu pedantean-.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 245. orr.

3 (adizlagun gisa)

Charly pedante samar jartzen da batzuetan, baina maite dut, hala eta guztiz ere.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 95. orr.


pedantekeria (14 agerraldi, 12 liburu eta artikulu 1ean) iz izaera pedantea; hitz edo egite pedantea. ik pedanteria.

Ez izan errieta zentzugabeen beldurrik; pedantekeria eta sineskeria ezabatu egingo dira betiko.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 247. orr.

Alde komiko horrek, politika ika-miketan sarriegi nagusitzen den pedantekeria desegiten du.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 34. orr.

Ezin zen ametitu -beraien mania transzendentalistengatik, edo beraien pedantekeriagatik- sortze prozesuari buruz esaten zuten hainbat faltsukeria.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 161. orr.

Barka izenburuaren pedantekeria.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 68. orr.

Berrogeita hamalau urteko gizona izan, eta oraindik horrelako pedantekeriak eta petralkeriak dituenak, izaera du halakoxea, eta ohitura horiek inork ez dizkio kenduko.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 122. orr.

Apaizen eta apaizgaien ohiko pedantekeria horrekin egiten zuen gaztelaniaz.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 109. orr.

Txorakeria bat asmatu nuen, Quevedo, Gómez de la Serna, Valle-Inclán eta Francisco Umbral eltze berean nahastuz eta sikulu-saltsa bat eginez, pedantea eta jasangaitza, baina, hoberik ezean edo epaimahaikoak pedantekeria estilo quevedotartzat hartzeko bezain ergelak zirelako, lehen saria irabazi zuena.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 76. orr.


pedanteria (5 agerraldi, 4 liburutan) iz pedantearen jokamoldea; pedantearen nolakotasuna; hitz edo egite pedantea. ik pedanteria.

Beti txukun mintzatu ohi zen, hiztegi baten pare, pedanterian jausi gabe baina esan behar zuena xehetasunez eta txukuntasunez adieraziz.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 98. orr.

Aberastasuna eta dotoretasuna beti da gozagarri, baldin eta aipatu berri diren pedanteriara eta barrokismora lerratzen ez bagara.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 178. orr.

Ez pedanteriarik gabe erantzun nion: [...].  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 238. orr.

Euskara batua biziagoa, beroagoa, indartsuagoa eta naturalagoa gertatzea, gaur egun daukan "plastiko" itxura, "izotz" ukitu eta pedanteria usain horiek kenduta.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 244. orr.


pedantesko izond adkor pedantea.

Horrenbestez ulertu nuen telefonozko gonbidapen berezi harena; mordoilo pedantesko hari hitzaurrea egin niezaiola eskatu behar zidan tipoak.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 163. orr.


pedazatu ik petatxatu.

pedazu ik petatxu.

pederasta 1 izond/iz gizonez mintzatuz, sexu harremanak haur edo nerabeekin dituena.

Gaztetan izan nituen irakasle pederasten mende nago!  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 28. orr.

Elizgizon pederasta asko homosexualak ziren.  Berria - Gaiak   2004-02-21

Hasi da Dutroux ustezko pederastaren epaiketa.  Berria - Gaiak   2004-03-02

Polimorfoak dira, hau da, arrek eta emeek txandaka jarrera aktiboa eta pasiboa har dezakete; pederastak dira, ar helduek ar gazte heldugabeak estaltzen dituzte; eme helduek eme samur heldugabeak limurtzen dituzte.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 71. orr.

Bortxatzaileak, tiranoak, parrizidak, pedofiloak, pederastak, genozidak, marikoiak, ateoak, antimilitaristak, nazionalistak inkluso, zer dira?  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 53. orr.

Eskolara piper eginiko umeak pederasta sadiko bat aurkitzen du, andregaitxoak dituzten mutilak gogor astindu beharraz mintzo zaiona.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 69. orr.

2 hed

Horietako % 3k (guztira 3.552.000) joera pederastak dituztela onartu dute.  Berria - Gaiak   2004-02-06


pederastia 1 iz gizonen eta gaztetxoen arteko sexu harremana; gizonen homosexualitatea.

Paidofilia balio bat den bezala, pederastia arazo bihurtzen da.  Berria - Harian   2005-07-13

Pederastia herri gerlarien bizioa izan da beti.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 254. orr.

Pederastiagatik dira lau salaketa, adingabe bat mozkortzeagatik beste lau eta pederastia saiatzeagatik eta adingabe bat bahitzen saiatzegatik beste bana.  Berria - Kultura   2004-05-01

Erresuma Batuan, The end of Alice liburua debekatu egin nahi izan zuten, «pederastia sustatzen» zuela eta.  Berria - Kultura   2006-01-10

Aske utzitakoen artean daude hilketaz akusatutako lau, bederatzi bortxaketaz akusatutakoak eta bost pederastiaz akusatutakoak.  Berria - Mundua   2006-04-27

Burutik pasatu zitzaion ez ote zuen Anshelek pederastian jardun nahi.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 209. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Erresuma Batuko Poliziak pederastia sare baten menpe zeuden 100 haur askatu ditu.  Berria - Gaiak   2004-04-15

2002az geroztik 1.230 lagun atxilotu dituzte pederastia kasuekin zerikusia izan dutelakoan.  Berria - Gaiak   2004-04-15

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pederastia sare (5); pederastia sare baten (3)


pediatra 1 iz haur-sendagilea.

Karrera bukatzerakoan, zalantzan egon nintzen etxeko medikua izan edo pediatra.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 48. orr.

Sendagileen artean, %51,8 mediku orokorrak, %37 espezialistak eta %10,6 pediatrak dira.  Berria - Euskal Herria   2006-03-29

Erabaki horrek medikuen, nutrizio alorreko adituen eta pediatren haserre sutsua eragin du.  Berria - Euskal Herria   2004-07-31

Ezagutzen ditudan pediatrek ez dute haurrik.  Arantxa Iturbe   «Ai, ama», 1999 - 56. orr.

Jesukristo bere apostoluekin bezala ibiltzen ginen pediatra harekin erietxean gora eta behera.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 147. orr.

Guztiak bihurtzen gara haur gaitzak jotzen gaituenean, eta hala bihurtzen gara mediku guztiak pediatra, maila batean bai bederen.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 49. orr.

Pediatrarengana eraman nuen semea.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 44. orr.


pediatria 1 iz medikuntzaren adarra, haurren eritasunak aztertzen dituena; haur medikuntza.

Inaki Irazabalbeitiak «mirakulutzat» hartu zuen, esaterako, pediatrian hizkuntz eskubideak betetzen dituen zerbitzurik topatzea.  Berria - Euskal Herria   2004-05-20

Pediatrian, ginekologian, anestesiologian nahiz erradiologian Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan dagoen espezialista falta «luze baino lehen» konponduko dela agindu du Eusko Jaurlaritzako Osasun sailburu Gabriel Inclanek.  Berria - Euskal Herria   2004-06-29

Araba, Bizkai, Gipuzkoa eta Nafarroako Pediatriako Elkarteek inkesta bat bideratu zuten, haur horien osasun egoerari buruzko egiazko datuak izateko.  Berria - Euskal Herria   2004-05-28

Alan Craft Erresuma Batuko Pediatriako Errege Eskolako kidea da.  Berria - Gaiak   2004-09-07

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Herbehereetako Groningengo ospitaleko pediatria burua.  Berria - Gaiak   2004-09-29

Erietxeko Pediatria arduradunak.  Berria - Euskal Herria   2006-01-05

Haurrock kantari taldeak (15 bat haurrez osatua) kantaldi pollit bat eskaini du ospitaleko haurren pediatria zerbitzuan.  Herria   2002-12-26

Baionako erietxeko Pediatria zerbitzuko arduradunak.  Berria - Euskal Herria   2006-01-05

Ospitaleko pediatria adarrean errezibitu dituzte berriki bi tresna berri.  Herria   2003-03-17

Valentin Alzinak, Nafarroako Unibertsitate Ospitalean Pediatria Saileko espezialistak dioenez, [...].  Berria - Harian   2005-08-06

Abenduaren 29an eraman zuten haurra Hanoiko Pediatria Institutu Nazionalera, arnasa hartzeko arazo larriak zituela.  Berria - Gaiak   2004-01-18

Espainiako Pediatria Elkarteak Nafarroako Unibertsitateko Pediatria Laborategia saritu du, tabakoaren eta umekiaren ezegonkortasun genetikoaren arteko erlazioaren inguruko ikerketa batengatik.  Berria - Gaiak   2004-12-21


pediatriko izond pediatriarena, pediatriari dagokona.

Cristina Azcona endokrinologo pediatrikoa izan zen hizlarietako bat.  Berria - Gaiak   2006-03-05

Legebiltzarkideek esan zuten eutanasia pediatrikoa berehala arautzea gehiegi izango zela eta giroa baretu arte itxoitea zuhurrago izango zela.  Berria - Gaiak   2004-09-29

Gurutzetako Ospitaleko Onkologia Pediatrikoko Unitatean batez beste 30 ume izaten dituzte egunez.  Berria - Harian   2006-02-15

Gurutzetako Ospitaleko Onkologia Pediatrikoko arduradunak.  Berria - Harian   2006-02-15


pedigree ik pedigri.

pedigri (orobat pedigree) 1 iz etorki bikaineko zaldi, txakur, katu eta kidekoen aurrekoen multzoa. hed

-Brialy horrek, bere pedigree frantses eta guzti, ez dauka ideiarik ere emakumeen belaunak ferekatzeaz -ekiten dio Fernandok.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 58. orr.

Gogoan daukat, 68ko maiatz ospetsuaren urteurrena izan zitekeen [...] eta orduko mobidaz galdetu geniola, bere pedigri progrea zela-eta seguru asko.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 31. orr.

Porte d'Ivryn atera ginen metroaren besoetarik: sustrai goraipatuak, pedigree urgulutsuak, nor baino gehiagoko nortasun kulturalaren ohizko ezaugarriak ezabatzen ziren burdinezko eta altzairuzko sugearen arroiletako izen eta izan gabetasunean.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 188. orr.

Ideologiaren mendean, berben pedigriak baldintzatu du egilea ez eze kontatu nahi izan duena bera ere.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 46. orr.

2 animalia baten genealogiaren berri ematen duen agiria.

Txakurrak kalean harrapatu eta, pedigria faltsifikatuta, haiek saltzetik bizi zen.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 302. orr.


pedofilia 1 iz iz umeenganako sexu grina. ik paidofilia.

-E, ez zara ba pedofilian amilduko!  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 304. orr.

Ediporen konplexua islatzen ote duen, ustezko pedofilia agerian jartzen ote duen eta antzeko irakurketa morbosoak egin izan dira.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 12. orr.

Iazko apirilean Vatikanoan pedofiliari buruz egindako lau eguneko bilkura berezian oinarritzen da dokumentua.  Berria - Gaiak   2004-02-21

2 (hitz elkartuetan)

Ameriketako Estatu Batuetan, Eliza katolikoko apaizen aurka milaka salaketa jarri dira, pedofilia kasuengatik.  Berria - Harian   2005-06-28

Zein Eliza? mundu zabalean pedofilia erasoak ezkutatzen ibili dena?  Berria - Euskal Herria   2004-08-08

Europako hauteskundeen, pedofilia auzi izugarrien eta bertan dagoen Eurokoparen gaiek ederki estali [...] baitute garatu zitezkeen eztabaida.  Berria - Kultura   2004-06-22

Pedofilia industriak Latinoamerikari bota dio begia eta 18 urtez beherako bi milioi umetik gora harrapatu ditu sarean.  Berria - Gaiak   2004-12-04

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pedofilia kasu batekin (3)


pedofilo izond/iz pedofilia praktikatzen duena.

Zer zentzu du Alemaniak barkamena eska dezan nazien krimenengatik, edo kristaua ez den Japonia bezalako nazio batek beste horrenbeste egin dezan Txinaren aurkako erasoengatik, edo Eliza Katolikoak bere apaiz pedofiloengatik? Borreroak poeta pedofilo bat urkatu behar izan zuen behin.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 107. orr.

Pedofiloek gazteentzako solasguneetara jotzen dute adingabeak ezagutu ahal izateko.  Berria - Gaiak   2004-01-13

Gizon bat haur parke batean bakarrik ikusteak aztoratu egin omen ditu; pedofilotzat hartuko naute akaso, eta ez da gutxiagorako daukadan itxurarekin.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 80. orr.

Bortxatzaileak, tiranoak, parrizidak, pedofiloak, pederastak, genozidak, marikoiak, ateoak, antimilitaristak, nazionalistak inkluso, zer dira?  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 53. orr.


pega
1 pega-pega eginda erabat pegatuta.

Makila bat hartu eta lurrean sartu zuen, hormari pega-pega eginda, zarpiaduran egindako zuloetako baten aurrean.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 348. orr.

Atzean Lulu darama, bere bular oparoak haren bizkarrari pega-pega eginda.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 80. orr.

Ile distiratsuko mutilak eta adats laburreko neskak pega-pega eginda ari ziren dantzan.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 403. orr.

Larru-azalari pega-pega eginda zuen Estherrek soinekoa.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 129. orr.

Sofiak pega-pega eginda du belarria transistore txikiari.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 116. orr.

Lasterka hasi zen hormari pega-pega eginda, eta bi etxeren arteko pasabide ilunean desagertu zen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 49. orr.

Animaliak, bakoitza bere habi, zulo eta gordelekuetan ezkutatu ziren, elkarrengana pega-pega eginda, berotu nahian.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 150. orr.

Bibi, Joxanekin pega-pega eginda, lapa bat bezala, irribarretsu egon zen gau osoan.  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 21. orr.

Pasta lodiko betaurreko sideralak, pega-pega egindako galtzak eta likrazko jertse bat.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 60. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bizkarrari pega pega (3); hormari pega pega (4); pega pega eginda (25)


pegamento ik pegamentu.

pegamentu (orobat pegamento) iz lekeda, kola.

Miguelek esaten zuen trek soinua liburuen pegamentuaren soinua dela, erabili gabe daudenean.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 214. orr.

Huelepega, pegamentoa usainduz kolokatzen diren haur edo gazteei deitzen zaie, eta iaz egindako film bat da.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 28. orr.

Hilda dauden intsektuak edonon jarri daitezke; jarri daitezke koadro batean zein tarta nupzial baten gainean, pegamentu ona edukiz gero.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 181. orr.


pegante adlag -en ondo-ondoan.

Laino umela mendietan pegante sartzen denean.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 256. orr.

Lur axalean, hortxe, lur-zoruari pegante bai, hortxe zero edo horrez azpikoa egin du edo dago une jakin batean.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 434. orr.


pegar 1 iz lurrezko ontzi handia, sabela zabala eta ahoa eta hondoa estuak dituena. ik suil.

Haren sabela, berriz, pegar bat bihurtzen zen edo anfora bat, Omar Kayyanen poemetako ardorik gozoena gordetzen zuena.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 119. orr.

Etxolako sarrera ilunaren bi aldamenetan sortaldeko goardiak balira bezala zeuden bi pegar handiei apalki begiratu eta murmur egin nuen.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 51. orr.

Kartzelazainaren eskuetan utzi zuten Martin gauzainek, eta hark banku bat eta pegar txiki bat zeuden gela ilun batera eraman zuen.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 169. orr.

Pegar arraildua.  Herria   2003-05-15

Kristalezko pegar bat, eta apio-zurtoin batzuk pegarrean, zutika sarturik.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 293. orr.

Atelier mekanikokoei zinkezko pegar berezia, marmita mokodun antzekoa eginarazi zien, karga gutikoa.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 181. orr.

'Emadazu, otoi, ur tanta bat zeure pegarretik.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 67. orr.

Ur-putzura jaitsi, pegarra bete eta igo egin zen.      - 0. orr.

Pegarreko urari gainezka egiten utzi zion neskak.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 136. orr.

Arin-arin, pegarra askan hustu eta lasterka joan zen putzura ur gehiago hartzera, gamelu guztiei eman ahal izateko.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 65. orr.

Buruan zeraman pegarreko esnea saldu eta txitak erosi gogo zituen.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 73. orr.

Hidrantetik pegar mukuru betera erortzen diren tantak entzuten dira.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 45. orr.

Amona lasterka irten zen pegarrak estaltzera.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 74. orr.

Maitasuna 100 zuloko pegarra da.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 199. orr.

Amari solasa zerion pegarrari ura bezala.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 149. orr.

2 (neurri gisa)

Zenbat pegar ardo jaso duzu, zure mahastiak gehien eman duen urtean?  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 576. orr.

Ezinezkoa zela handik hogei pegar ardo ateratzea.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 576. orr.

Bi urtez hola segitu zuen urketariak beti pegar bat et'erdi ur eremaiten zuela tornu bakotx.  Herria   2003-05-15

· Besapean ogi bat zekarren eta buru gainean pegarra bete arno.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 229. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Hitz batean, lagunarteko hizkeran pegar-muturra esaten zaien aurpegi horietakoa zuen.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 211. orr.

-Bai -esan zuen Ivan Antonovitxek, bere pegar-aurpegia itzulirik.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 212. orr.

· Gizona ur pegarra hartzera irten zen.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 111. orr.

Sukaldaria iritsi aurretik, banku bat baino zabalagoa ez zen leku batean, atzean, esne-pegarren ezkerrean.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 110. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pegar ardo (4)

pegarra bete (6); pegarra sorbaldan (4)

zeure pegarretik (3)


pegargile iz pegarrak egiten dituen eskulangilea.

Portzelanazko pegar eta ontzigile txinatar zaharrak.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 143. orr.


pegartegi 1 iz sukaldean, pegarrak dauden tokia.

Ez zian sekula bakerik dastatzen, ez eta bozkariorik: oroitzen hiza ezezagun batzuk loaldian zegoela pegartegian zetxikan sosa nola ebatsi zioten?  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 157. orr.

Kristal finezko baso bat atera zuen sukaldeko horma nagusian zegoen pegartegi-zulotik.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 94. orr.

2 sukaldeko harraska.

Sukaldean, pegartegian ari zela baxerak egiten.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 76. orr.


pegartxo iz pegar txikia.

Armairu bat ere bazegoen, hormaren kontra saiheska jarririk, zilarrezko ontzi zaharrez, pegartxoz eta Txinako portzelanez betea.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 172. orr.


pegata iz adkor pegatina.

Jainkoak gay egin ninduen dio hurrena banatu diguten pegatak.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 173. orr.

Telebista ere han zegoen, porroak erre besterik egiten ez zuten bi morroi zeuden han behintzat txoriaren pegata zeukan kamera batekin.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 206. orr.

Hemeretzi urterekin hasi zen album modukoa osatzen, egunkarietako adabakiez, pegataz, panfletoz, liburuetako pasarteez.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 168. orr.


pegatina (orobat pegatin) 1 iz eranskailua.

Kartel, iragarki edo pegatinaren mezua lainoen artean agertzen bada edo garbia ez bada, nekez lortuko du bere jomuga.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 54. orr.

Kolore ezberdinetan eskuz margotutako hormak; kartelak, posterrak eta pegatinak nonahi.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 94. orr.

Herrietako besta komiteak banaka juntatuz eta materialak eskainiz (iragarki, pegatin eta bertze), euskararen erabilpen funtsezkoa sustatzeko.  Herria   2003-06-19

Pelutxeak, egutegiak, mahai-jokoak, elastikoak, pinak, pegatinak, agendak, motxilak salgai.  Berria - Kultura   2004-12-11

Txikiren ama ageri zen negarrez, semearen eta Otaegiren pegatina paparrean.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 182. orr.

Kontua da, hainbeste txukuntasunen artean, pegatina bat zegoela hormatzarretan itsatsita nonahi.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 57. orr.

Gerrari ez dioten pegatinak eman nizkien bi militar estatubatuarri.  Berria - Mundua   2004-01-09

Pegatina adierazgarriak baziren ere: "Jesus nere kopilotoa da!" ala "Jaungoikoa maite baldin baduzu, ez ezazula zigarrorik erre!".  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 195. orr.

Manifestariek pegatinetan agertu zuten garai batean mundu osoko mugimendu antinuklearrak izandako sinbolo ezaguna.  Berria - Euskal Herria   2004-01-18

Koadernoa zabaltzerakoan, non ikusten dudan kontrazalean, suzkoa balitz baino erregarriago, auskalo noiz bertan itsatsi nuen pegatina!  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 107. orr.

Maiatzaren 13tik 20era iraganen dira kehen aldikotz Iparralde huntan Pegatinaren Egunak, Baionan.  Herria   2005-05-12

2 hed

Janarien iraungitze-data jakinaraziko duen pegatina, adibidez.  Berria - Gaiak   2004-03-11

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pegatina sorta (3)

pegatinaren egunak (3)


pegatu, pega(tu), pegatzen da/du ad itsatsi.

Alderdiko arduradunek iragarri zuten «beharginen gorazarreko eta SEPIren planaren aurkako» kartelak pegatuko dituztela Euskal Herriko hainbat lekutan.  Berria - Ekonomia   2004-10-30

Afixak pegatzen ari zela, inkontrolatu talde batek Ander harrapatu eta bortizki jipoitu zuen.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 114. orr.

Ez egin berba papera pegatzen duan bitartean, ez zaik tutik ere ulertzen, txo!  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 170. orr.

Aitak ez zion jaramon handirik egin muturra kristalaren kontra pegatu eta mekanoa seinalatu zuenean.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 8. orr.

Kartoizko euskarriek bat egiten dute gainean pintatutako edo pegatutako irudi eta formekin, forma edo irudi berri bihurtu arte.  Berria - Kultura   2004-02-25

Paperaren gainean muinoak eta ibaiak zirriborratzen zituen, eta gero, elkarrekin kolaz pegatutako pospoloekin erregimentuak eta brigadak osatzen zituen, eta Ulm-eko edo Borodino-ko batailak berreraikitzen zituen.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 92. orr.

Bakterioek PHA biopolimeroa ekoizten dute, eta hori epidermisaren ordezkoak, bihotzeko balbulak eta arteriak pegatzeko moduko kolak egiteko erabil daiteke, besteak beste.  Berria - Gaiak   2004-08-17


pegeseria iz huskeria.

Hastapenean ixilik egon da gobernua, gehiago dena mintzatu delarik zion ez zela irrikurik, hots, pegeseria bat zela, bertzerik ez.  Herria   2002-12-19

Gastatu du nasaiki sartu den dirua edozein pegeserietan, hain aipatua den egun hauetan sasi-dirutik % 5-a bakarrik doa Elyseora eta beraz % 95-a doa gobernura.  Herria   2001-07-19


peilokera ik pellokeria.

peioratibo iz gutxiesgarria, gutxiespenezkoa.

Izan ere "erlijiozkotasunaren" salaketa merezi izateko punturaino zen, hitz peioratibo horrek inplikatu bezala, benetan gehiegizko kontzentraziorik egon badaiteke gizakiaren bilakuntzarik garrantzitsuenean.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 188. orr.

Egia da kritikari horiek jakitun aristoteliko ospetsua zen Duns Scotoren izenetik "dunce" izen peioratiboa atera zutela, ez pertsona ezjakina, baizik eta jakintza-sistema zaharkituaren zalea adierazteko.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 287. orr.

Ez, ez nau betetzen mozkeria horrek, eta hitzak aurreneko erdia motz batetik hartua balu ere, ez juxtu nesken hankartekotik, beste azepzio peioratibo ugarietakoren batetik baizik.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 295. orr.

Sofismazalekeria hitzaren zentzu peioratiboa Platonek sofisten kontra zuen jarreratik heldu da.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 301. orr.


peitu 1 izond gabetua, gabea.

"Elur" katu txuri bat zen, beste kolore edo orbanez peitua, altzairu koloreko begi ikusgarriekin.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 118. orr.

Fisikari, eta, xuxenago, astrofisikari prestu eta gogotsua zen bera, baina ilusioz peitua.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 84. orr.

Koruan, gauezko kantuetan ari zirela, eskuaz ukitzen zituen hango lauza bera bezalakoxe peitu eta hotzak.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 84. orr.

2 (hitz elkartuen bigarren osagai gisa, elkarketak izenondo balioa duela)

Ni ere gizon ezpatarik gabea bainintzen, bizar-peitua izaiteaz gain.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 533. orr.

Belarri esku-begirik gabeak, usaimen oro-peitua.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 235. orr.

3 (adizlagun gisa)

Hala nindian ni, lotan, anaia baten eskuak biziaz, koroaz, erreginaz, bet-betan peitu, neure bekatuaren lore-loretan ebakia, elizakorik, prestaketarik, oliodurarik gabe.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 61. orr.

4 peiturik adlag gabeturik.

Udaberrian bideari ekin nion ostera, haiek iristea deliberaturik: gogaiturik nindukan lur itsaskor eta bigun hark, ezertarako ez baitzen on, lurregosizko okarinak egiteko salbu, eta gaitasunez eta sekretuz peiturik baitzegoen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 116. orr.

· Osokiaren osotasunerako funtsezkoak ez diren zenbait gauza kendu edo laburbildu behar izan ditudala, irakurle batzuek hauek peituko dituzten arren, bestela ere erabilgarriak diren heinean,  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 29. orr.

5 peitu izan falta izan.

Peitu zuten herria, peitu zuten aberria, peitu zuten atzerria.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 14. orr.


peka iz orezta, orina.

Ikusi nuen (eta ez hik kusin huen) pertsonaia bat (ez ia-pertsona bat) buruan kapelu bat zuena (eta ez peka alu bat buruan).  Xabier Olarra   «Estilo-Ariketak» - Raymond Queneau, 2005 - 61. orr.


pekada iz oilagorra.

Ongi baitakite usoa edo pekada hegaztiek gripea ekar lezaketela, eta hori ez dute nahi entzun, hegazti hauek ihiztatzen segitu nahi baitute.  Berria - Harian   2005-10-25


pekadun izond oreztaduna.

Juanluisen antza dauka begietan, Bertarena gorpuzkeran eta sudurtxo pekadunean.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 93. orr.


pekalde iz beheko aldea.

Garona ibaiaren pekaldean.  Herria   2001-09-27

Zenbait egun lehenago Luzaiden gaindi pasatua, brontzezko itxura ezarria izan zen "Hôtel des Pyrénées"-ko pekaldean, lehengo frontoi bati kontra, Arradoiko harri gorriz inguraturik.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 200. orr.

Baigurako pekaldean aurkitu dugu Marko Etxezaharreta hazpandarra, lagun batzurekin Baigurako lasterkaldiaren prestatzen ari zela-eta.  Herria   2005-04-07

Ameztoia eta pekaldeko lur hori beti ageri dira, leku berean, bide bazterrean, orain Eiheralde deitzen den hauzoan.  Herria   2003-11-20


pekari iz

Min zuriaren mende gertatu nintzen ia-ia Honorék bere pekari ananaren kutsuan, inolaz ere probatu behar nuela eta, dastarazi eta gero, baina neure senera itzultzea lortu nuen.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 50. orr.


pekatari ik bekatari.

pekatsu (orobat pekotsu g.er.) izond oreztatsua.

Gazte ingeles bat, ilegorri eta pekatsua.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 28. orr.

Nik neure aldetik harrituta entzuten nion, ulertezina iruditzen zitzaidan haren gizonaren jarrera, zeharo absurdua, aipatu ingeles pekatsuari emakume arruntatzat irizten bainion.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 30. orr.

Haren bizkar pekotsutik urrezko tximak barreiaturik, haragi eta hezur ezin politago haiek, aldakak eta bikini gorriaren barneko bekatu-eremua, muino apal sendoak.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 0. orr.


pekatsudun izlag pekatsuko.

Billy belarri pekatsudunaren gurasoak Roosevelt-en aldekoak dituk eta ez Parker-en aldekoak ama bezala.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 105. orr.


pekatu1, peka, pekatzen 1 du ad ipar ordaindu, pagatu.

Ez, berak zuzenki, zerbait gaizki egin zuelakoz... baizik eta, arbitroak erabakirik taldearen izenean norbaitek pekatu behar zuela.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 49. orr.

Gure eskualdean gehienik euskal-prentsarentzat, HERRIA, Enbata, Ekaitza, Laborari eta holako batzuek ainitz pekatu behar neurri berri horien latza ez bada nolazpait eztitzen ahal...  Herria   2005-04-14

Frantzia behere hortan bereziki, zernahi jende xaharrek ederki pekatu baitzuten, bero handiegia ezin jasanez...  Herria   2005-08-04

Aski xehetasun bada haatik erraiteko gerla horiekin Ziburuk azkarki pekatu zuela.  Herria   2003-05-29

Frantzia behere hortan bereziki, zernahi jende xaharrek ederki pekatu baitzuten, bero handiegia ezin jasanez...  Herria   2005-08-04

Gure haurrek, eta gure haurren haurrek eta oraino geroago jinen direnek, ez dezaten peka gure hutsen gatik, ingurumenaz ez girelakotz aski axolatu...  Herria   2004-06-17

Gazteek dute gehien bat pekatzen zuzengabekeria hori.  Herria   2004-06-24

Eta hango jende gaixoak horiek oro pekatu behar, aintzindari atrebitu eta amikatu batzuen gatik!  Herria   2001-09-06

Neskatoak buhameak biraoka madarikatzen zituen batez, Pierrak panpina labean urtuarazi zuela aitortu zuen, mendekuz, Mattina zelakoan haurretan gastatuena, paga eta peka zezan behingoz.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 14. orr.

Banan-banan pekatu beharko nituen eginiko hobenak.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 138. orr.

Ez nahiz auzi txarren hobenak pekatu.  Herria   2004-03-04

2 jasan.

Munduaren erditsuak gosea pekatzen du edo erdi-gosea.  Herria   2003-04-10


pekatu2 ik bekatu.

pekatzale izond pagatzailea.

Üsatü aüzia üken dü San Pantzarrek, eta prefosta, üsatü kondena ere gaizoak, hüts güzien aker pekatzale.  Herria   2001-02-22


pekautu, pekau, pekautzen du ad erre, pipatu.

Inoiz ez dut halako plazer handiz erre, ezta Martin Hursonen aitzinean neure bizarra pekautu nuen hartan ere.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 103. orr.


pekindar izlag/iz txakurrez mintzatuz, txinatar jatorria duen arraza batekoa, txikia, mutur-zapala eta belarri-eroria.

Badira hainbat mila urte posible dela hautespen-egitamu bat martxan jartzea gizakien artean, eta pekindar txakurrak eta artzanor alemanak edo daniarrak eta bassetak bezain leinu beren artean desberdinak sortzea. Yvanen zerri pribatua nintzen ni, beste batzuek pekindar bat edo boa bat duten bezala.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 151. orr.

Yorkshire terrier bat ikusi zuen hurrena, eta pekindar erabat kizkurtu bat gero, rooker golden baten ondoan luze etzana.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 75. orr.


peko 1 izlag ipar azpikoa.

Espainiako erregearen peko lürretan.  Herria   2005-05-12

Gipuzkoa Gaztelako erregearen peko zagoan 1200 urtetik.  Herria   2005-05-12

Bigerren gerlaren ondotik, kraskadüra handiago bat agitü zen Maulez peko ibarrean eta Sohütako karrikan.  Herria   2003-05-08

Erran behar da 22 gazte badituztela han hilak, 18 urtez pekoak 1976 urteaz geroz.  Herria   2005-03-10

Kolonia-n jokatu dira 22 urtez pekoen trinketeko norgehiagoka horiek.  Herria   2001-11-15

Mus partida horretan nork kondatuko ditu mahain peko ostikoak?  Herria   2001-06-28

Jakitekoa da, aurtengo sasoia gaizki bukatu dela gure kirolarientzat eta helduden urtean peko mailarat jausten direla.  Herria   2003-05-08

Denek dakigu kafearen prezioa peko errekarat eroria dela.  Herria   2003-05-22

Kontinentetik funtzionarioak trumilka bidaltzen zituztela; ekonomia alor bakanak peko errekarat zihoazela; eta, Korsikako hizkuntza zein kultura ukatuak zirela.  Berria - Harian   2006-05-05

· Orai guk nahi duguna da Baiona/Angelu/Miarritzeko unibertsitatea izan dadin, ez Paueren peko baina bere gain.  Herria   2001-09-13

2 -en pekora -en kontura.

Argazkiak salduko ditu, eta dirutxoa egingo du nire pekora.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 116. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

erregearen peko (4); peko erreka (3); peko errekan (3); peko errekara (8); peko errekarat (5); peko gazteak (5); peko gazteentzat (3); peko haurrentzat (4); pista peko (3); urtez peko (21); urtez peko gazteak (5); urtez peko gazteentzat (3); urtez peko haurrentzat (4)

urtez pekoak (8)

urtez pekoentzat (10)

urtez pekoetan (3)


pekotsu ik pekatsu.

pektina iz landareetan, eta batez ere fruitu heldu batzuetan, arrunta den gluzidoa.

Mahaiak berak argazki bat merezi zuen: Cinema&Theater ale bat, marmeladaz eta diarrearen kontrako pektinaz beteta, dantzari argazkiak ageri ziren orrialde batean zabaldurik.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 271. orr.


pektoral iz bularreko giharra.

Takoi luzeko kanperak oinetan, praka bakero estuak paketea markatzeko, kamiseta are estuagoa gimnasioan landutako bizeps eta pektoralak nabaritzeko, [...].  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 19. orr.


pekuniario izond diruarena, diruari dagokiona.

Bestalde, epaileak 390.000 euroko bermea eskatu die «erantzukizun pekuniarioak ziurtatzeko».  Berria - Euskal Herria   2004-11-13

Horrelako kasuetan, gainera, askotan gertatzen da analisten artean errealitatea eta desioak nahastea -berezko interes pekuniarioagatik, noski-.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 28. orr.

Ezaguna da, gainera, gizakiek hainbat arrazoirengatik egiten dutela lan, ez soilik pekuniarioengatik (boterea, prestigioa, promozioa edo satisfakzioa, besteak beste, eragile handiak dira, bereziki errenta garaietan).  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 36. orr.


peladura iz ipar soilgunea.

Hots, zer munta dute biloek eta peladurek, burua argirik badago.  Herria   2001-06-21


pelagiko (orobat pelajiko) 1 izond itsas zabalekoa.

Sare pelagikoak, esaterako, ahalik eta arrain gehien harrapatzeko asmatu ziren, baina ez dago sarerik, ez pelagiko ez magikorik, arrainik gabe geratu den itsasoa atzera berriz arrainez bizi-berrituko duenik.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 14. orr.

Agian Frantziako ontzi pelagikoek arrain sarden norabidea aldatu dute.  Berria - Harian   2006-04-30

Epe horretan eta igandeetan antxoa harrapatzen aritu dira arraste-arrantza pelagikoekin.  Berria - Ekonomia   2004-06-20

2 (izen gisa)

Kargu hartzen dio esanez bolantarik eta pelagikorik ez dela libre, eta direnekin nahaste, ez direnak eta ezin daitezkeenak dakartzala itsasotik.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 60. orr.

«Amorruz beteta» daude arrantzaleak, Frantziako pelagikoek itsasoa «hustuko» dutelako eurak antxoatan hasten direnerako.  Berria - Ekonomia   2004-12-23

Frantziako arrantzaleak eta Baionako pelagikoak urtarrilean hasten dira arrantzan, eta euskal arrantzaleak antxoatan hasterako apirilean, itsasoan «deus ez» dela egongo deitoratu zuen Tejedorrek.  Berria - Ekonomia   2004-12-23

Anartean arrantza industrialeko jauntxoek, pelagikoek, arrain bankuak hondatu dituzten jende berak, itxurakeria egin dute.  Berria - Euskal Herria   2004-01-22


pelaio iz mutil erreketea.

Zer asmatu ez zekitela zebiltzan, falangistak kea baino faltsuagoak zirela errepikatzen zuten eta hiru erakunde tradizionalista sortu zituzten karlismoaren mistikarekin: errekete auxiliarrena, margaritena eta pelaioena.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 99. orr.

Astean behin edo egiten genuen desfilea, margaritak lehenengo, pelaioak gero eta, atzetik, errekete auxiliarrak eta, batzuetan bakarrik, falangea.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 100. orr.

Margarita zen, bera ere hasi berria bizitzaren endredoan jokatzen, bere lehenengo titi apal urduriekin, ezpainak gorriz pintaturik, pelaioren baten painelu zurian musua markatzeko prest.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 109. orr.


pelaire iz artilea eta kidekoak lantzen dituen ofiziala.

Laborari gutxi eta merkatari asko; batez ere: pelaireak, harginak, arotzak, zurginak, basteroak, kordeleroak... eta ofizioburuak beren aprendiz eta morroiekin.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 53. orr.


pelaje iz adkor itxura.

Haura sekula pelaje hartan ikusi barik nengoan.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 74. orr.

Arratsaldean Ezekielek mendian behera zetorrela pelaje gaiztoko tipo bat ikusi zuela Tapategin.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 72. orr.


pelajiko ik pelagiko.

pelakatu izond gizagaixoa, koitadua.

Whiskya eskuzabal zerbitzen jakingo bazenute whiskya eskatuko nuke, pelakatu, pentsatu zuen.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 169. orr.


pelat iz ipar errebeskada, zaplastekoa.

Jesus lasai zegoela zioen, ez zuen hautatzearen beharrik ukan, bi mila urteotan matela batean zaflakoa biltzean, bestea eskainiz bigarren pelata sail baten erdiesteko.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 64. orr.


pelatu, pela, pelatzen 1 da/du ad ipar erabat busti. ik blaitu.

Kapirote zorrotzaren azpitik, izerdi tanta lodiek korritzen zuten nire burutik behera, kokots azpian bildu eta, finean, paparra pelaturik uzten zidatenak.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 28. orr.

Gero, begiak maltzurkeriazko tanta lodiez pelatuak, destainazko ukituak ahotsean.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 137. orr.

2 ilea moztu, larrutu.

Heuk esan hidan-eta pelatzeko umea.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 257. orr.

Aspaldian agertuak zitzaizkigun, mendi tontor pelatuaren gainean, gazteluaren harresiak.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 121. orr.

3 kasko pelatu ik kasko 12.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

kasko pelatu (5)


pelbis iz enborraren oinarria osatzen duen hezur eraztuna.

Hori konpontzeko, giza espezieak femurra luzatu eta pelbisa zabaldu eta laburtu egin behar izan zituen.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 226. orr.

Horrek aldaketa handiak ekarri zituen, bai beheko gorputz adarretan, bai pelbisean, bai ipurmasaileko giharretan, bai bizkarrezurrean eta baita lepoan ere.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 225. orr.

Pelbisaren formagatik ondorioztatu dugu emakume batena dela eskeletoa.  Berria - Gaiak   2004-10-29

Lepauztaia apurtu zuen, pelbisean fisura du eta ornoak kolpatuta ditu.  Berria - Euskal Herria   2004-06-16

Ezin zuen erditze normala izan; zailtasunen bat izan behar zuen; pelbisa estua izatea, zerbait.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 306. orr.

Lehenik bere espartinak, gero bere aztal biluziak, eta izterrak, ikuspegi murriztu hartan ere lirain askoak, ondoren bere pelbis galtza bakero atezatuetan hertsia.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 172. orr.

2 pelbisaren bi albo hezur handietako bakoitza.

2003ko otsailaren 26an tumorea atzeman zioten eskuineko pelbisean.  Berria - Euskal Herria   2004-10-01


peldo iz menda.

Peldoari halako alergia bat duzulakotz!  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 259. orr.


pelegri ik pelegrin.

pelegrin (corpusean pelegri, pelegrino, peregrin eta peregrino soilik; Euskaltzaindiaren Hiztegian pelegrin agertzen da) iz erromesa.

Vezelayrik jiniko pelegri batek Züberoan hedatü zükean...  Herria   2001-09-13

Eta pelegrinoak oso inpresionatua baitirudi, bukatu egingo dugu zita: "pentsa ahal litekeen baino aurpegi ederragoak, atsegin betezko leku batean bazeunde bezala".  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 15. orr.

Munduko herri gehienen kulturan izan du eragin izugarria pelegrinoak, eta geopolitikan izan duen inportantzia estrategikoagatik, Euskal Herrikoan zer esanik ez.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 77. orr.

Orreagako fraide batek zuen zaintzen pelegrino edo erromes aterbe hau, beste lagun batzuekin batean, jadanik aipatua dugun bezala.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 59. orr.


pelegrinaje (corpusean pelerinaje soilik; Euskaltzaindiaren Hiztegian pelegrinaje agertzen da) iz erromesaldia. ik pelegrinazio.

-Ni ez noa Parisera pelerinajez xu bezala, baizik eta arropak erostera.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 257. orr.


pelegrinazio (orobat pelegrinazione g.er., eta peregrinazio) 1 iz erromesaldia. ik pelegrinaje.

Zestoako uretxeak bereganatu zituzten, gero mendi gainak hartu eta aldats behera zetozen, Xabierrera eta Sanmigelerako pelegrinazioetan ikasitako martxa geldigaitz eta beldurrik gabean.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 76. orr.

Judakoen biltzar osoa guztiz alai zegoen, bai eta apaizak eta lebitarrak ere, eta orobat Israeldik etorritako jende guztia, nahiz pelegrinazioan etorriak nahiz Judan bertan bizi zirenak.  Elizen arteko biblia   2 Kro 30,25

Haraxe joaten ziren langileak peregrinazioan.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 75. orr.

Udan egun oso batez ixten zuten denda lagun batzuenera joateko, trenbideetako langile baten etxera, eta beste egun batean Lisieuxera joaten ziren pelegrinazioan.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 53. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Arantzazu peregrinazio lekua izan da beti inguruko jende guztientzako, bai Gipuzkoatik, Nafarroatik edo Arabatik, eta erromesaldi hauen inguruan sortu dira gure Arantzazura honetan erabili ditugun melodiak eta koplak.  Berria - Kultura   2004-12-14

3 irud/hed

Ene bizitza, beraz, pelegrinazio bat izan da, iturburuaren bila, aita bezalako ateo izatetik Jainkoa aurkitzeraino.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 94. orr.


pelegrinazione ik pelegrinazio.

pelegrino ik pelegrin.

pelerina iz kapa mota.

Hamarrak ondoan edo hamekeri buruz, bere sotana xaharrean eta "pelerina" hura gainetik, bazoan bere aferen egiteko karrikarat.  Herria   2001-10-25


pelerinaje ik pelegrinaje.

peleteria iz larru denda.

Bere gainean, ur eta odolez bustitako billete mordoxka bat eta zenbait paper zituen; begiratu ondoren erreziboak zirela jakin zuen: joieriakoa, peleteriakoa...  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 65. orr.


peligroso izond arriskutsua.

Burmuina izaki peligrosoa izan daiteke, batez ere etxetik kanpo gaudenean.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 73. orr.

Polita da ideiak dantzan ikustea, baina peligrosoa ere bai.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 119. orr.

Peligrosoa da erlea, hori pentsatzen duzue, eta hegoak ditu.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 133. orr.


pelikano (orobat pelikan g.er.) 1 iz hegazti igeri-oinduna, uretakoa, luma-zuria, behe barailan umeak elikatzeko janaria gordetzen duen boltsa gisako bat duena (Pelecanus onocrotalus).

Zerrenda ere egin dute: ahateak, pelikanoak, beltxargak, kaioak, txolarreak eta horiekin batera beste ehunen bat espezie, batzuk aldiro besteak noizean behin, Lamiakoko eta Bola hondartzako hezegunetan ageri direnak, desagertu egin daitezke.  Berria - Euskal Herria   2004-11-28

Alaben aseak berdintzen du bere gosea, pelikanoarena bezalaxe.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 27. orr.

"Basamortuko pelikanoa dirudit", ez da haren hego eta lumei dagokienez, bataren tristura bestearen tristuraren antzekoa zelako baizik.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 44. orr.

Haren lagun onei, berriz, zabal-zabalik dizkiet eskainiko besook, eta, pelikano bizi-emaile amultsuak legez, neure odolaz ditut bazkatuko.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 176. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Pelikano begiaren likorea edanarazi zidan marabutak, eta hipnosipean ezarrarazten saiatu zen.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 35. orr.


pelikula 1 iz filma, zinema-lana.

Rebeca pelikula ikustera joan dira.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 54. orr.

Pelikula hau inoiz filmatu den hoberena izanen da.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 174. orr.

Zazpi urte pelikula egiteko.  Berria - Kultura   2006-05-09

-Ez ditugu berriz proiektatutako pelikula horiek -agindu zidan.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 168. orr.

Martxoaren 16an estreinatu zen "Psycho" pelikula.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 79. orr.

Telebistan, halabeharrez, Bigarren Gerra Handian girotutako pelikula bat ematen zuten.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 80. orr.

Ni pelikula bat ikusten gelditu ninduan.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 61. orr.

Eliza Katolikoak debekatzen zituen pelikula guztiak ikusten zituen.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 95. orr.

Sail ofizialean hamahiru pelikula programatu dituzte.  Berria - Kultura   2006-04-19

Pelikula bateko kredituetan ikusi zuen.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 194. orr.

Pelikula bateko fotogramak balira bezala.  Iñigo Aranbarri   «Sakabi, soinu txikiaren handitasuna», 2003 - 66. orr.

Etxeko gela guztiek eta barrenean zuten guztiak pelikula bateko eszenatokia ziruditen. The great dictator pelikularen berrestreinaldia.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 147. orr.

1986an Round midnight pelikularen soinu banda egiteagatik eman zioten Oscar saria aipagarria da.  Berria - Kultura   2004-07-13

Pelikulako irudietako asko Irakeko gerra amaitu eta bi astetara grabatu zituen.  Berria - Kultura   2004-09-25

The Pianist pelikulako gidoigileak Roland Harwoddek Somerset Maughamen The theatre eleberria egokitu du Zsaboren filmerako.  Berria - Kultura   2004-08-28

Zinemaldia itxiko duen The door in the floor pelikulako aktore nagusia da.  Berria - Kultura   2004-09-04

Dirudienez, bera da pelikulako gaiztoa, kanporatu beharrekoa.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 63. orr.

2 (izenondo edo izenlagunekin)

Hori bai pelikula polita!  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 54. orr.

Kristal lodiek ez zuten zaratarik sartzen uzten eta pelikula mutuetan bezala ikusten zen kanpokoa.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 42. orr.

-Hau ez da pelikula soinuduna, ezta? -galdetu nuen.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 154. orr.

Alain Delon eta BBren pelikula frantsesen doinua.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 241. orr.

Esan dizut ez ditudala pelikula zaharrak berritu nahi.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 221. orr.

Hi: pelikula pornoren batzuk omen dituk hemen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 207. orr.

Pelikula almodovartarra egitea erabaki.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 185. orr.

Larunbat arratsaldeko pelikula zozo bat zegoen telebistan ikusgai.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 103. orr.

Gureak Meg Ryanen pelikula okaztagarri horietako baten antza duela.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 39. orr.

Zuri-beltzezko pelikula eder bat da, edo nik hala gogoratzen dut behintzat.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 79. orr.

Pelikula «korala» egin duzula esan dute zinema adituek.  Berria - Kultura   2004-11-03

Popeye, Betty Boop eta Supermanen animaziozko pelikulak egin zituen Richard Fleischerren aitak.  Berria - Kultura   2006-03-28

Bilbon unibertsitateko zineklubean ikusi zenuen zientzia fikziozko pelikula hura.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 197. orr.

Euskarazko pelikula bat egitea pribilegio bat dela diote.  Berria - Harian   2005-07-15

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Gauzak argitu nahian edo, zuri-beltzeko pelikula-pasarte solteak ikusten dira.Ez dut berriz lan egin behar pelikula-fabrika madarikatu horientzat.  Berria - Kultura   2004-01-27

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Tarteka tiro-hotsa iristen da leiho zabalduren batetik, siesta garaiko bakero-pelikulako opari.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 11. orr.

Pirata pelikula batean entzuna nuena.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 190. orr.

Thasaleko indarrek hil zuten, kazetari pelikula bat filmatzen ari zenean.  Berria - Mundua   2006-04-07

5 zinema-lan edo argazki baten zeluloidezko euskarria.

Filma (hitzaren zentzu materialean: pelikula) bat-bateko argazki-bilduma bat da.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 218. orr.

Eragozpenik gabe bereizi dituzu aparatuaren osagarri guztiak: goiko burukoa, objektiboa; kamera (bere luzapen-hauspoarekin), kristalezko xafla (pelikula seguru asko) eta beste zenbait osagarri.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 211. orr.

Zineman, filmeko irudia pelikulan inprimatuta dagoen bezala.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 165. orr.

Ikusi nola egiten den: pelikula zirrikitu hauetatik pasatu eta hemen lotu.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 154. orr.

Pelikula kimikoa erabiltzen duten argazki kamerak eta haientzako objektiboak egiteari utziko dio Japoniako Nikon konpainiak.  Berria - Gaiak   2006-01-13

-Pelikula aurrezteagatik da -azaldu zuen Smithers andreak-.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 154. orr.

Pelikula belatzen ari zen ertzain patrulla bat agertu zenean.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 189. orr.

Iragan astean jakinarazi zuen, 35 milimetroko pelikula erabiltzen duten kamerak eta haien osagarriak ekoizteari utzi diola.  Berria - Ekonomia   2006-01-22

6 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Pelikula-metroak puskaka belatuak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 175. orr.

Argazki-makina bateko pelikula karretea bezala...  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 112. orr.

Doktore batek beso artean babesten du pelikula bobina bat, haur jaioberria balitz bezala.  Berria - Kultura   2006-04-19

Zorro batetik pelikula-erroilu txiki bat atera eta makinan jarri zuen.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 153. orr.

7 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Irudiaren beraren materia, atzemateko gaia den heinean, margolaritzan "pintzel ukitua" atzemateko, adibidez, edo argazki-pelikulan pikorra, esate baterako,  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 130. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

euskarazko pelikula (3); lehen pelikula (3)

pelikula amaitu (3); pelikula bakarra (3); pelikula bat egin (3); pelikula bat ikusten (4); pelikula egin (4); pelikula erroilu (3); pelikula ikusi (4); pelikula ikusten (3); pelikula ikustera (3)

zuri beltzeko pelikula (3)

pelikulak egiten (3); pelikulak ikusi (3)

pelikulako gaiztoak (3)

pelikularen bat ikusi (4)

pelikuletan bezala (6); pelikuletan ikusten diren (3)


pelikulagintza iz filmegintza.

Ia genero guztiak landu zituen, baina gehien bat trhillergintzan eta abenturazko eta animaziozko pelikulagintzan nabarmendu zen.  Berria - Kultura   2006-03-28


pelikulatxo iz adkor pelikula.

Pelikulatxo hartan, aldiz...  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 203. orr.


pelikulero iz

-Esaldiren bat-edo? -Matiasi ere pelikuleroa iruditu zitzaion esan eta ostean.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 144. orr.


pellokeria (orobat peilokeria g.er.) iz ergelkeria, motza denaren esaldia.

Euskaraz ez dakigu zer egin zuen harako Pello hark, baina pellokeria utzi zigun, eta bide batez baita maila goreneraino iritsi den hamaika pello eta pello kirten ere.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 67. orr.

Gustatzen zitzaizkidan gauza guztiak pellokeriak iruditzen zaizkit, Luis Mariano, Marie-Anne Desmaretsen nobelak, Daniel Gray, ezpainetako barra eta tonbolan irabazitako panpina, haren jantzi distiratsua nire ohe gainean zabalduta.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 55. orr.

Homosexualitatea betidanik egon dela esatea pellokeria dirudi, baina ez da, zeren eta oraindik asko eta askok ez dakite hori.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 57. orr.

"Peilokeriak" esan nahi duen lokuzio hori, Fernando Amezketarrari zor diogu.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 256. orr.


pelma 1 izond/iz kalaka-emailea, enplastua, antojagarria.

Azkenean despistatu nuen pelma hura ere.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 52. orr.

Munstroak aguantatu behar dituk egun osoan, eta batzuk jatorrak baldin badira ere beste batzuk pelma hutsak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 128. orr.

Ez nuen inoiz jakiten gehiegi ala gutxiegi hitz egiten nuen, batean pelma huts bestean zomorro uzkur suertatzeko beldurrez.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 56. orr.

2 (adizlagun gisa)

Bakeoso eta patxadan hurbiltzen baziren [euliak], lasai; latoso eta pelma bazetorren lehenbizikotik, kontuz, mendebalera joko zuen biharamunerako ziurrenik.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 39. orr.


pelmada iz kalaka.

Mundua jende pelmaz beteta dago, eta alde batera, gure errua da, euskaldunak garela esanez pelmada emateagatik.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 52. orr.

Jesukristo, 'pelmadaren' goresle.  Berria - Kultura   2004-11-02


peloponesiar izlag Peloponesokoa, Peloponesori dagokiona.

Ateno-peloponesiar gerra.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 239. orr.


pelota ik pilota.

pelotari ik pilotari.

pelotatxo ik pilotatxo.

pelotazale ik pilotazale.

peloteo 1 iz pilotarekin jolastea, bereziki jokatu gabe.

Etxanizek zehaztu zuenez, atzoko saioa ez zen ordubetera iritsi eta bi pilotariek 'peloteo' saio gogor batekin hasi zuten.  Berria - Kirola   2004-05-30

Atzekaldean peloteoa izan zen jarraian, seguru Lasa, gozatuz Barriola.  Berria - Kirola   2004-01-21

2 peloteoan adlag pelotarekin jolasten, bereziki jokatu gabe.

Eskuan hartu zuen min, baina atzo ordu laurden batez peloteoan aritu ondoren sentsazio onak izan zituela adierazi zuen.  Berria - Kirola   2004-01-22

Peloteoan txapelketa guztian bezain ondo ikusi nuen Imanol, sakatzean, aldiz, ez zuen aurreko maiula eman.  Berria - Kirola   2004-09-02

Ezkurra nagusi da peloteoan, eta tanto bukatzaile hoberena da.  Berria - Kirola   2004-09-04


pelotoi 1 iz sarjentu edo kaporal baten agindupeko soldadu taldea.

Horrela, hilaren 29ko iluntzean Euzko Indarrako pelotoi batek elizara egin zuen.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 85. orr.

Ingelesen pelotoi batek egin zizkion ohoreak, beren borondatez.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 94. orr.

Pelotoi bat sartua zen galerian, trostan, fusilak eskuetan, bular aurrean gurutzatuak. Ivan Ogareffen aginduak betez, soldadu pelotoi batek zaintzen zuen bereziki.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 276. orr.

Maisuak eta galarretarra ezertaz ohartu zirenerako erreketeen fusilamendu-pelotoi bat zuten aurrean.  Berria - Kultura   2004-02-01

2 fusilatze pelotoia.

Ba al dakizue zer egin zion pelotoi-buruak aitonari, zerraldo erori zenean?  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 22. orr.

3 txirrindularitzan, tropela.

Amaiera gaiztoa izan zuten atzokoan txirrindulariek, azken kilometroko pankartapean izandako erorketak ez aurrera ez atzera utzi baitzuen ia pelotoi guztia.  Berria - Kirola   2004-07-10

Ekaitzetik onik atera, eta behar zuenean agertu zen pelotoi buruan.  Berria - Kirola   2004-09-08

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

fusilatze pelotoia (4)


peltre iz zink, berun eta eztainuzko aleazioa.

Peltrezko pitxer bat, ia baldea bezain handia, zuen bere aurrean.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 100. orr.

Portzelanazko eta peltrezko ontziak.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 28. orr.


peluka (Euskaltzaindiaren Hiztegian ileorde agertzen da) iz ileordea.

Peluka beltz bat eta pastazko betaurrekoak soinean zituela, autotik atera zen, Durangon fabrikatutako pistola bat esku artean zuela.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 179. orr.

Armairuko ispilu aurrean peluka jantzi zuen lehenbizi eta pastazko betaurrekoak gero.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 195. orr.

Bizar eta peluka postizoz.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 168. orr.


pelukeria iz ile-apaindegia.

Luxua gustatzen baitzaio señoritingari, afaltzera irten, pitxi dotorez apaindu, pelukeria, arropa garestiak.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 124. orr.

Ni ere tarteka etortzen ninduan, hemen ondoan dagoen pelukeriara.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 143. orr.

Pelukeriako azken berriak, Clubeko atsoen esamesak eta antzekoak kontatzen zizkion.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 54. orr.


pelukero iz ile-apaintzailea.

-Ze esaten ari haiz, hire aita ez al duk ba pelukeroa?  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 143. orr.


pelutxe ik peluxe.

peluxe (9 agerraldi, 6 liburutan; orobat pelutxe 21 agerraldi, 10 liburu eta 3 artikulutan) 1 iz belusaren tankerako ehuna, ile luzekoa, eskuarki zuntz artifizialez egina.

Soinean, nankin urdinezko jantzi luzeak zituzten jantzirik, peluxe beltzez edertuak eta larruzko gerrikoez gerruntzean estutuak.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 255. orr.

Oso grafikoki ikusi zituen gazte horiek José Ortega y Gasset-ek, hiri xehe bateko kasino batean silloien peluxeetan beren tigre-atzaparrak zorrozten.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 11. orr.

Sun-hartza panda tankerakoa zen, peluxe zurizkoa, muturra eta begien ingurua izan ezik, haiek beltzak baitzituen.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 51. orr.

Hartz hori, Tadeuszek beti berarekin eramaten zuen peluxezko hartz hori, Janutaren oparia zela.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 24. orr.

Nik pelutxezko katu bat eraman diot eta Jeanek zurezko ziba bat, berak egina.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 80. orr.

Ostikatuen erremina trufazko lanabes bihurtu du, eta ostikatzaileen atzaparkadarik zorrotzenak lotsagarriki utzi ditu nabarmen, harik eta peluxezko panpinak bilakatu diren arte.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 105. orr.

Gero hasi ziren burukoekin, kuxinekin, pelutxezko panpinekin, horrekin guztiarekin.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 96. orr.

2 peluxezko panpina.

-Aita, ama: pelutxe bat nahi dut.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 36. orr.

Gure aitak esaten du beldurti hutsak direla pelutxeekin-eta lo egiten dutenak.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 36. orr.


pena 1 iz nahigabea, bihozmina.

Pena ere banuen, halako tristura bat urdailean.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 192. orr.

Pozak eta penak nahasi bietan ere.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 149. orr.

2000-ko urtea ere joan zaiku bertzeak bezala bere on gaitzekin, zorion eta penak nahaste.  Herria   2001-01-18

Harengana pentsatzean maitasuna eta pena nahastuak zituen sentimendu bat izaten zuen.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 32. orr.

Ez zen mespretxua adierazten zuena, pena baino.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 277. orr.

Penarekin begiratu nion.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 26. orr.

Pena bakarra daukat, Angel: hara berriro ez itzuli izana.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 102. orr.

Eternitate guztirako atsedena non izango duen ez jakiteak eragiten duen pena.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 295. orr.

Ahotsa pena baten itzalak iluntzen ziola, hala esan zidan: [...].  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 334. orr.

Eta gari-sail amaigabeetan barreiatzen du bere pena hiltzera doan egunak.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 154. orr.

Pena, samina, askoz ere geroago etorriko ziren nire bizitza goibeltzera, eta urte luzetan geldituko ziren nirekin, zaindari beltzen antzera, zorionari nire ariman sartzea debekatzen, mundua histen, margultzen, belzten.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 95. orr.

Hain une eztiak zein pena ez lituzke ahantzaraziko?  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 198. orr.

Badakit pena orok duela kontsolamendua, edozein egoeratan delarik ere.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 209. orr.

2 ik beherago 13.

Pena, pentsatu zuen Pedrok, otsoarekin borrokan ez zen edonor aritzen.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 53. orr.

Pena, bizitza amaitu beharra, esaten diot neure buruari; pena, ez zaigula betiko bizitzen uzten.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 211. orr.

-Pena, bai -esan zuen-, maitasuna ulertzeko gai ez zarelako.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 277. orr.

A zer pena!  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 37. orr.

Ze pena hiazintoak moztu beharra.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 261. orr.

Pena Rasetti hori hain lehorra izatea!  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 67. orr.

Pena neure ametsa gauzatu ez izana.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 311. orr.

Pena bakarra gay izatea, bestela...  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 74. orr.

-Pena ez dela izar gehiago ikusten.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 77. orr.

3 (izenondoekin)

Beste ontzi eta beste lan batzuk hartu zituzten, pena handiarekin.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 145. orr.

Annie Parmentier-ek bezala, desehorztea zela-eta pena handia sentitzen zuela esan zuen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 249. orr.

Redoute bulebarrera itzulirik, pena garratz bat baizik ez nuen.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 105. orr.

Pena ikaragarri batek inguratu ninduen.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 127. orr.

Ez dakit sinetsiko nauzun baina enetzat ere pena izigarria da.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 155. orr.

Txakurrari izenik jartzea ez dela komeni, bestela kariño handiegia hartzen zaiola, eta gero, zera, hildakoan pena galanta.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 96. orr.

Baina pena larria zeukan bihotzean.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 196. orr.

-Komunistekin batera borrokatu zinen, beraz -erran zidan aitak, pena sakon bat ahotsean.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 186. orr.

Normalean, norbaitengatik errukia sentitzen dugunean, egiaz geure buruarekiko pena mozorrotua baino ez da izaten.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 142. orr.

Maitasuna, bi pena ezberdinek sortutako zorion itxura bat.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 361. orr.

Azken-azkenean pena alimale horrek den-dena hartzen baitu bere baitan, eta ordutik aurrera negarra baizik ez baita geratzen, negarra, oinazea eta desolazioa.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 113. orr.

4 (aditzekin)

Pena sentitzen zuten Tootlesengatik, baina gehiago eurengatik.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 95. orr.

Beraren heriotzagatik sentitzen zuten pena hitz kontsolagarriz arindu nahian, aita-bihotzez Jainkoa maitatzera aholkatu zituen.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 211. orr.

Idazten dudanean dena pasatzen zait, pena guztiak joaten zaizkit, berriro etortzen zait ausardia.  Berria - Ekonomia   2006-02-01

Azkenean begira geratu zitzaigun, pena sentiarazten zuen aurpegieraz, erantzunaren zain.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 122. orr.

Euskarari atxikiak gireneri pena egin dauku jakiteak ama Izuratarra duen jaun baten ahotik [...] mespretxu eta hitz ahulak bere amaren mintzairaren alderat.  Herria   2001-05-17

Florentek eragindako hondamen ikaragarriak kontatzeari ekin zioten, Lisa ederra barkatu behar izateak ematen zien pena arintzeko.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 326. orr.

Gure gazteei beren penak leuntzeko baliabide guztiz erraz hura.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 192. orr.

Kantuz igortzen zituela bere penak ihesi.  Herria   2005-06-09

Ordu batzuk eman nituen ohekide ohiaren penak entzuten.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 118. orr.

Gauzatzen ez den itxaropenak, bihotzean pena sortzen; betetzen den nahia, bizi-fruituak dituen zuhaitza.  Elizen arteko biblia   EsZ 13,12

Erantzun bortitz hark lehenik harridura eta ondotik pena sorrarazi zien Joanesi eta lagunari.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 207. orr.

Horretarako nahi dut alkohola, pena sendatzeko.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 158. orr.

Pena bat daukat, ama.  Berria - Euskal Herria   2004-10-05

Ez zien etxekoei penarik egin nahi, berak aski penarik iragan baitzuen hol-hola, eta etxekoen urrikalmenduak oraino atsekabe gehiago sorraraziko baitzion.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 102. orr.

5 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Begira geratu zitzaidan, tango guztietako pena begirada hartan gordeta, eta ama, esan zidan, piano handia da?  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 25. orr.

Aspaldiko lagun bat -eta pena keinu txiki bat marraztu zen bere aurpegian.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 16. orr.

· Nire hiritarren ona lortua, haien poz-atseginen, haien pena-tristuren lekuko zintzo bilakatua, orduantxe iritsi zitzaidan aitaren heriotzaren berria.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 69. orr.

Kirxa andereak ongixko ezagutzen baitzuen, konfiantzaz beterik kontatu zizkion bere pena-nahigabeak, bere kexu eta tristurak arretaz jasoko zituen belarri fin bat izatearen ziurtasunarekin.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 123. orr.

6 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Bederatziak arte egon behar izan nuen bere maitasun-penak entzuten, eta bederatzietatik aurrera bere mendeku-planak.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 46. orr.

Bere egunkari ezkutuan maitasun penak idazten dituen mutil edo neska koskorraren antzera.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 109. orr.

7 oinazea, nekea.

Penak gureak dira eta bigantxak besterenak.  Elizen arteko biblia   1 M 12,23

Ikasi du zer diren penak eta lanak.  Herria   2003-07-24

Penarekin jakin dugu Idiarteko alaba zen Janine Bernard-en heriotzea.  Herria   2004-07-05

Amodiozko pena izeneko gaitzak ondoeztua hagoela hi ere, munduan beste asko bezala.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 97. orr.

Utz nezazu zure familiari eta segidari zure bertze munduratzeak eman dioten penan parte hartzea eta doluminik bizienak eskaintzea.  Herria   2003-08-07

Haren garrasi eta penak presondegiko horma lodi eta zikinen artean galtzen dira.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 21. orr.

Maitasun horrek arindu zion ama galdu izanaren pena.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 69. orr.

Bihotzak utzitako hutsunean min sentitzen zuela, pena samin bat.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 31. orr.

Negar egin zuen logelan etzanda, ez oroiminagatik ezpada txakur jipoituaren begiekin so egiten zion aurpegi zimur hartan bildutako sufrimenduagatiko pena eta damuagatik.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 73. orr.

Ez dizut kontatuko zenbat neke eta trabailu, eta zenbat pena eta sufrimendu pairatu behar izan genuen.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 573. orr.

Horrela, hamaika pena eta trabailuren artean, Urbiaindik alde egin behar izan genian, desterrurat.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 19. orr.

Herria maitez urrun direnak jasanez hainbertze pena.  Herria   2001-04-05

Abereak askoz ere sinpleagoak ziren: beldurra, pena edo sufrimendua adierazten zuten.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 28. orr.

Koweiteko gerla hartan, ez zuten irakiatar mizileri ihardoki, Amerikanoek galdeginik Arabia Sauditarrari penarik ez egiteko.  Herria   2002-10-24

8 zigorra.

Galdetu nion orduan zenbatekoa edo noiz arterainokoa izan zitekeen purgatorioko pena.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 578. orr.

Jainkoaren begien poza, pena eternalera kondenatutakoen azkeneko ikuspen iheskor hori.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 152. orr.

Haur hura betiko zegoen kondenatua, zeren pena eternala baitzen bekatu mortalaren ordaina eta ez pena tenporala...!  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 219. orr.

Konfesoreak penitenteari bere bekatuen ordainetan ematen dion pena.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 99. orr.

9 penetan adlag

Beti ibili izan gara lanbro artean eta penetan euskal kontuekin, hala da.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 121. orr.

Baina ez genian penetan alde egin, eta ez hadi harritu: ni orduan gazte txaldan bat besterik ez ninduan.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 46. orr.

Elkarren arteko ategin eta atsegabeak ezagutzen ditugu eta penetan dena laguntzen dugu.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 65. orr.

Beti ibili izan naiz aitonarik ez izanaren penetan.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 24. orr.

Penetan gelditzen den familiari doluzko agurrak.  Herria   2004-09-23

Dolumin beroenak joaite horrek penetan uzten dituen guzieri.  Herria   2001-07-19

10 pena eman

-Nelsonek pena ematen du, han, garaipenaren tontorrean, bakarrik.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 119. orr.

Eta pena eman zidan, koittadua.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 71. orr.

"Pena ematen dit Teresagatik", esan zuen Victoriak apur bat kikilduta.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 82. orr.

Bostetan jo genuen gailurra, ni ia herrestan, pena emateko moduan, eta Sandro, berriz, niri sumingarri zitzaidan barregura makur halako batek jota.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 73. orr.

Badakit, eta pena ematen dit neure buruak.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 18. orr.

Gauza bakar batek ematen zidan pena, aleman hari sabelean tiro egin izanak.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 92. orr.

-Ez al dizu penarik ematen goizeko bere lehen irribarrea ez ikusteak?  Arantxa Iturbe   «Ai, ama», 1999 - 54. orr.

· Poztu egiten zara, baina pena ere ematen dizu, zerbaitek pena ematen dizu.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 114. orr.

Ze pena ematen duen gizon modernoak!  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 123. orr.

A zer pena ematen didan zu joateak!  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 241. orr.

Pena pixka bat ematen diegu, baina besterik ez.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 12. orr.

11 pena-emangarri izond pena ematen duena.

Kristinaren begitarteak garbi adierazten zidan itxura pena-emangarria behar nuela.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 281. orr.

Zure hozkailu zaharren egoera pena-emangarria salatzeko aukera eman nahi nizun.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 125. orr.

Zinez konbentzigarri gertatuko nintzateke telebista pantailan, pena-emangarri arrunt, ingeles kasaka-gorriarena erraten.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 114. orr.

12 pena hartu

Pena hartzen dut bihotzean.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 131. orr.

Ikertzaileek dimisioa aurkeztuko balute, pena hartuko lukeela.  Berria - Gaiak   2004-03-10

Baina pena hartu nuen gogotik, eta gogoeta eta pentsamentu pila etorri burura bat-batean.  Berria - Kultura   2006-04-22

Pena hartzen diat zein osasuntsu dauden ikusita.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 124. orr.

Pena hartu nion monsieur Nestorri, Redini.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 103. orr.

Pena hartu dut leku hau lehenago ez ezagutzeagatik.· Haiek pena izugarria hartu zuten anai Egidiok hitzik ere esan ez ziolako.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 170. orr.

13 pena izan ad ad

Pena da, ezta?  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 53. orr.

Fructuosok keinu bat egin zuen, "pena duk ba" esan nahiko balu bezala.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 44. orr.

Eta pena izaten da hori.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 38. orr.

Pena zen organizazioan halako harreman gaitasuneko pertsona bat eduki eta fronte diplomatikorik ez izatea.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 404. orr.

Pena da, baina horra hor egia gordina.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 35. orr.

Aitatxik gerla denboran bizi izan zituenak ez kondatzea pena zen.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 17. orr.

Hori uste du Gérard-ek eta pena litzateke desadostasun batzuengatik holako istorio eder bat moztea.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 125. orr.

Oso tipo sinpatikoa zen, asko maite ninduen, pena da, egoera politikoak adiskidetasun gehiegi hautsi du Euskal Herrian.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 65. orr.

14 pena izan du ad

Pena bat badut.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 211. orr.

-Pena diat -murmurikatu nuen. -Pena dut, baina ezin daitekeena da hori.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 82. orr.

-Otoiz egizu enetzat, pena dut, berri txarrak ukan ditut Biarritzetik.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 84. orr.

Aniak pena du ez dituelako eskura ez abestien izenburuak, ezta letren fotokopiak ere.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 25. orr.

Pena dut biktimen eta haien gertukoengatik.  Berria - Harian   2005-07-09

Pena dut haatik ez baitizut aterbe pollitagoa eskaintzen ahal.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 111. orr.

Pena duela Korsikarrek ez onarturik egina zitzaioten eskaintza.  Herria   2003-07-17

Haga-marrari hain hurbil izanik, zinez pena nuen entseiua ez markaturik!  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 51. orr.

-Hiltzeko pena badut -esaten zion Andresi- zuregatik da.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 307. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

a zer pena (9); ene pena (10); gure pena (7); hau pena (8); izugarrizko pena (4)

pena apur bat (11); pena bakarra daukat (4); pena da (93); pena du (7); pena duk (4); pena dut (19); pena dute (4)

pena eman (42); pena eman zidan (20); pena emango (6); pena emateko (4); pena ematen (121); pena ematen didazu (4); pena ematen dit (32); pena ematen du (10); pena ematen zidan (6); pena ere ematen (5)

pena eta neke (5)

pena handi (5); pena handia (88); pena handia da (6); pena handia eman (13); pena handia ematen (15); pena handia hartu (12); pena handia izan (5); pena handian (4); pena handiena (4); pena handirekin (5); pena handitan (12); pena handitan gelditzen (6); pena handiz (7)

pena hartu (22); pena hartu nuen (7); pena hartu zuen (4); pena hartuko (4); pena hartzen (10); pena hartzen dut (4)

pena izan (33); pena izan da (13); pena izan zen (11)

pena izugarria (4)

pena litzateke (11)

pena nuen (4); pena pixka bat (15); pena sentitu (11); pena sentitu zuen (6); pena sentitzen (6)

pena ukan (4); pena zela (5); pena zen (8); pena zuen (7); ze pena (10); zer pena (34)

bere penak (4); lihoaren penak (4); neure penak (5); nire penak (4); penak eta nekeak (7); pozak eta penak (4); zure penak (5)

bere penaren (4); penaren penaz (11)

penaz begiratzen (4); penaz beterik (6); penaz hil (8)


penagarri 1 iz pena ematen duena. ik deitoragarri; negargarri. (pertsonez)

Jakintzat emango zuen, noski, nire moduko kreatura penagarri batek ez zezakeela giza hizkuntzarik konpreni.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 49. orr.

Eta erromatar penagarri horiek, berriz, beren zenbaki barregarriekin.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 486. orr.

2 (gauzez)

Ororen gainetik, egoera penagarri eta desatsegin bati ihes egin niolako, poza zen sentitzen nuena.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 210. orr.

Gero eta txiste penagarriagoak kontatzen zituen.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 94. orr.

Sufrikarioz betetako amodio penagarri horiek.  Berria - Euskal Herria   2004-10-20

Idolatriaren ondorio penagarriak.  Elizen arteko biblia   Jr 7,29 tit

Zorte zikin penagarria!  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 161. orr.

Aste batzuk geroago lurretik apenas konkortzen zen hondakin pila penagarri hura neure begiz ikustean, halako tristura batek hartu ninduen.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 15. orr.

Pausotxo penagarri bat eman nuen aurrera, eta arnasari eutsi nion.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 52. orr.

Isilune penagarri baten ondotik, diosesako berriak pasatu genituen, Daguzan arrastatu zutenetik.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 145. orr.

Berrikitan, gorabehera pittin bat penagarri batzuk zirela medio, Harvard-etik alde egin behar izan du.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 274. orr.

Penagarria da gaur egun desfile batean Ertzaintzak babestuta joan behar izatea.  Berria - Euskal Herria   2004-04-01

Penagarria da, baina halaxe da.  Berria - Kultura   2006-01-14

Penagarri zitzaion elkarlanean hain ederki jardunak ziren iker-taldeak horrela tupustean banantzea.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 85. orr.

Penagarri zitzaidan, eta ulerkaitz ere bai.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 121. orr.

Lanbide penagarrian ari diren gizakien berezkoa dun Nietzschek gibel-mundua deitu zuen horrelako zerbait itxuratzea.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 146. orr.

Jatorriz Boli Kostakoak ziren 40 etorkin bizi ziren han, baldintza penagarrietan.  Berria - Harian   2005-08-31

-New Yorkeko jendearen gustua modu penagarrian endekatu da Wallack-en garaitik.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 335. orr.

3 (adizlagun gisa)

Ikusten dut penagarri ari zarela erantzuten. atzo, pasa den astean Mallorcan egin bezalaxe, penagarri jokatu zuen.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 51. orr.

Liburu zaharrak penagarri pagatzen ditun, haiengatik baino askoz gehiago interesatzen baitira bildumagileak beste zaharkinengatik.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 97. orr.

Penagarri egon behar zuen Anak horrelakorik esateko.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 248. orr.

Penagarri sentitzen haizenean, amorratuta hagoenean, beti nigana etortzen haiz.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 85. orr.

Saunan bezalakoxe izerdi-patsetan biok, larruzko nire sakela-xakearen gainean makurturik, eta berau, gure izerdi-tantez, penagarri margultzen ari.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 40. orr.

4 (-en atzizkiaren eskuinean, izen gisa)

Amaren penagarri baizik ez litekeela holako aitormena.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 180. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

egoera penagarri (7)

egoera penagarria (6); itxura penagarria (12); itxura penagarria eman (3); oso penagarria (3); penagarria da (56); penagarria egin (4); penagarria eman (6); penagarria eman zuen (3); penagarria iruditzen (3); penagarria izan (11)

ezin penagarriago (3)

ezin penagarriagoa (3)

ondorio penagarriak (4)

egoera penagarrian (10)

egoera penagarriaren (3)

aurrekari penagarritzat jo (3)


penaizo iz adkor pena.

Begiratuko dute atzera eta pentsatuko dute bidean pasatu dituzten penaizo guztiek izan dutela saria.  Berria - Kirola   2004-11-17


penaketa iz penatzea.

Baina, garizuma, beste zenbait esalditan ostirala bezala, neguko eta udaberri leheneko penaketa eta ezinen txardadearekin lotuta ageri da.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 83. orr.


penal 1 izond zigorrari dagokiona. ik zigor 2.

Fiskalak eskatu zuena kode penal arruntaren araberakoa eskatu zuen, ez kode militarrean oinarrituta.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 129. orr.

Lege penal eta kriminalak ez dira lege mota bereiziak, baizik eta lege guztien berronespenak.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 54. orr.

Banatze-legeak eta penalak ez dira lege motak, lege zatiak baizik.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 185. orr.

Zigor-eremuan delitu eta bekatu ideiak elkarren gainean jartzea, eta auzi penala erruztatuaren aitorpena lortzera bideratzea, inkisizio-prozedurak erabiliz.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 8. orr.

Zigor hark jada preskribatu duelako, eta beraz aurrekari penal horiek ez direlako aintzat hartzen orain.  Berria - Euskal Herria   2004-04-03

Idatzizko eskabidearekin batera, legeak ezartzen dituen dokumentazioa ere aurkeztu behar dute: hala nola, jaiotze-agiria, familia liburua, errenta aitorpena, errolda agiria, aurrekari penalen agiria...  Berria - Harian   2005-05-01

Behin babes agindua onartuta, guardiako epaileak honako kautelazko neurri penal hauek hartu ahal izango ditu: [...].  Berria - Harian   2005-11-24

Ikuspegi penal eta judizialetik.  Berria - Euskal Herria   2004-08-03

Bi mende geroago [...] zinez liberala zen zuzenbide penal baten azken bultzatzaileek, zuzenbide penalaren oinarriez gogoeta egiten zutenean, honakoa esaten zuten zalantzarik gabe, "zuzenbide penala behar garratz bat baino ez zela".  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 11. orr.

Kontua da presondegiko suizidio kopurua hazi dela, hain zuzen ere, azken urteetan egindako erreforma penalen eskutik.  Berria - Euskal Herria   2004-12-16

Ijitoek erakunde judizial, penal eta polizialekin dituzten liskarrak saihestea.  Berria - Euskal Herria   2004-02-24

Nazioarteko Auzitegi Penala Hagako hirian eraikitzeko kontratua.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 81. orr.

· Iruñean penaleko epaile gisa aritutakoa da.  Berria - Mundua   2004-04-01

2 iz presondegia, espetxea.

Azken aldian Burgostik beste penal batzuetara aldatu duten jendearen berri dakar.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 82. orr.

1981ean Burgosko penalera eraman zuten, eta sotanoan, lurraren paretik behera zeuden brigadetan sartu.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 79. orr.

Dozenaka aldiz igo zuen herritik penalerako aldapa hura.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 113. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

tipo penal (4); zuzenbide penal (5)

bide penala (4); erantzukizun penala (3); erantzun penala (3); kode penala (5); prozesu penala (4); zuzenbide penala (4)

aurrekari penalak (12); erantzukizun penalak (4); kode penalak (4); lege penalak (4); zuzenbide penalak (7)

zuzenbide penalaren (8)

zuzenbide penalari (3)

kode penalean (9); zuzenbide penalean (3)

zuzenbide penaleko (4)

aurrekari penalik (5)


penalitate 1 iz nekea, eramankizuna.

Hor goian ikusi ditugun elorri xuriaren hilabete honekiko usadio eta ohitura bitxi horiekin zerikusirik ote du ba, elorrio hitzak berekin jaso duen neke, oinaze, jasanbehar, penalitate, sofrikario, etsipen-punttu eta antzerako esanahi sorta hori dena?  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 200. orr.

2 (errugbian)

19 tantoetatik 14 berak ardietsi zituen penalitate ostikoetan.  Herria   2003-10-23


penalizatu, penaliza, penilizatzen du ad zigortu.

Argi da Jaun erabakitzaile horiek, emazte eta neska-mutiko gaztetxoak artoski penalizatu eta baztertu dituztela, edo berdin etsitu eta desgustatu nahi ukan dituztela, orain arte izpiritu sano eta on batean iragaiten zen joko hortaz.  Herria   2005-06-09


penalti (orobat penalty g.er.) 1 iz futbolean-eta, atezainak soilik babesten duen atera, beste taldeko jokalari batek egiten duen jaurtiketan datzan zigorra.

Prietok penaltia ere egin zion Yilmaz aurrelariari, baina turkiarra jokoz kanpo zegoela asmatu zuen epaileak.  Berria - Kirola   2004-09-17

Lehen jokaldian Larssonek penaltia behartu baitzuen.  Berria - Kirola   2004-06-23

Bukatzeko hogeita hamar segundo falta zirela, epaileak penaltia adierazi zuen.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 151. orr.

Penalti bat gelditzeko prestatzen den atezaina bezala.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 181. orr.

Berak jaurti zuen Cadizen aurkako baleko penaltia.  Berria - Kirola   2006-03-15

Didier Drogbak bere penaltia huts egin zuen.  Berria - Kirola   2006-02-11

Penalti erabakigarri bat huts egin zuen gizonaren aurrean.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 117. orr.

Epaileak penaltia zela argitu ostean, Humbertok berak baloia hartu, eta jaurtiketa puntura abiatu zen itsu-itsuan.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 39. orr.

Epaileak penaltia seinalatu eta, penalti hura jaurtitzera nindoanean, [...].  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 194. orr.

19 urterekin 1991n Portugali Munduko Gazte Mailako Kopa eman zion penaltia sartu zuen.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 117. orr.

Penalti Gryffindorren alde!  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 251. orr.

penaltien txanda iritsi zen.  Berria - Kirola   2006-02-11

Penaltietan kale egin du Alavesek, eta kanpoan utzi du Cultural Leonesak.  Berria - Kirola   2004-10-28

Atzokoan penaltietan gailendu zitzaion Eibarri.  Berria - Kirola   2004-10-28

Joan-jineko bi partidetan, bizkaitarrak agertu dira hoberenak bainan penaltien loterian galdu dute.  Herria   2005-05-19

Golak: 0-1, Ismael Irurtzun (penaltiz, 39. m.).  Berria - Kirola   2006-02-19

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Epaileak penalti puntua adierazi ote zuen jakin gabe, protestaka hasi zen berehala.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 39. orr.

Penalti puntura hurbildu eta, zer egin ez nekiela, metro bat lehenago irrist egin nuen.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 195. orr.

2001ean Bayern Munichen penalti jaurtiketek utzi zuten Valentzia Europako bere lehen txapelketa gabe.  Berria - Kirola   2004-05-20

3 irud/hed

Gas Natural Endesaz jabetuz gero ere, Iberdrolak sartuko luke penaltia.  Berria - Ekonomia   2006-02-22

4 penaltiz ezkondu bikote bat, emakumea haurdun gelditzen delako ezkondu.

Eta azkenean penaltiz ezkondu zineten, ezta?  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 105. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

adierazitako penalti (3); egindako penalti (3)

penalti adierazi (3); penalti bat hutsegin (5); penalti bati esker (7); penalti erabakigarria (6); penalti garbi (3); penalti gelditu (4); penalti gelditu zituen (4); penalti huts egin (3); penalti jaurtiketak (3); penalti jaurtiketetan (12)

egindako penaltia (9); epaileak penaltia adierazi (5); penaltia adierazi (17); penaltia adierazi zuen (13); penaltia adierazteko (3); penaltia botatzeko (6); penaltia egin (4); penaltia huts egin (7); penaltia jaurtitzeko (3); penaltia sartu (11); penaltia sartu zuen (4)

penaltiak botatzeko (3)

penaltiek erabaki zuten (3)

penaltien loterian (4)

penaltietan erabaki zen (4); penaltietan gailendu (3); penaltietan irabazita (3)

karpinek penaltiz (3); penaltiz lortu (4); penaltiz sartu zuen (3)


penaltika adlag penaltiak jaurtiz.

Azkenean penaltika erabaki zen lehia, eta horretan ere nafarrek kale egin zuten, hiru penalti huts eginda.  Berria - Kirola   2004-04-04


penalty ik penalti.

penarazi, peranaz, penarazten du ad penatzera behartu.

Hilabete zenbaitez ondo penarazi zuten, gogorrean zaildu, ea oilartzen zen ikusteko; eta Rufinek eutsi egin zion denari, dena jasan.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 67. orr.

Oso penarazi zuten Esther hasieran.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 121. orr.

Egiaren apurño bat aski litzateke penarazteko.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 45. orr.


penatu, pena(tu), penatzen 1 da/du ad oinazetu, nekea hartu edo eman.

Barau eginez penatzen banaiz, iraina besterik ez dut jasotzen.  Elizen arteko biblia   Sal 69,11

Kanpotik ederki penatu bazen hotzez, barnean lizunkeriaren grina itzali egin zitzaion, eta aurrerantzean ez zuen inoiz horrelakorik sumatu.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 767. orr.

Begira nola hazten diren loreak: ez dira lanean penatzen, ez dute iruten.  Elizen arteko biblia   Lk 12,27

Infernura joango dira eta amaigabe penatuak izango bertan.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 98. orr.

Egia da Txapartegi oso bizi aritu dela barruko lanetan, noiz edo noiz, besoak penatu bazaizkio ere.  Berria - Kirola   2004-02-27

Baratzekari, fruitu, esne eta gauza frango arrunt merke behar dituztela despeitu, berak untsa penatu ondoan.  Herria   2002-11-28

Zorionez galdu genituen aspaldiko ospelak: belarri, atzamar-gain eta orpo, hainbat penatu gintuzten ospelak.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 33. orr.

Elikadura lortzeko lur gainean penatu beharrarekin loturik dator gizonarentzat emakumearengan sortu beharra, jaio eta hil beharra, biharamunaren beldur eta itxaropena sentitu beharra.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 140. orr.

Antizikloiren bat sartzen bada, berriz, izotzak penatzen ditu bazterrak.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 17. orr.

1993an, hotzaldi makur latza sartu zen Mediterraneo aldetik, eta Katalunia aldea, Valentzia eta Murtziako aldeak izugarri penatu zituen.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 63. orr.

• 2 da ad nahigabetu.

Hizkuntzari eta lur bati atxikita bizi garen guztiongatik penatu nintzen, oraina beti mikatza zaigulako.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 118. orr.

Horregatik, haustura gertatu zenean, penatu bai, pena sentitu nuen, eta ez txikia, baina ez zitzaidan hargatik ulergaitza egin nire emaztearen jarrera.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 69. orr.

Ez nekien poztu behar nuen, edo penatu, berriki arte niretzat baizik ez ziren zakarkeriek erakusten zuten intimitate mailagatik.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 345. orr.

Berrogeita bat, burura etorri zitzaion berehala, eta egiaztapen horrek ez zuen ez poztu, ez penatu.  Eduardo Matauko   «Emakume ezezagun baten gutuna» - Stefan Zweig, 2005 - 7. orr.

Alde batetik xoratua, bestetik aski penatua!  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 57. orr.

Lagun hil berriaren galeraz penatzen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 360. orr.

Etsi gaiztoan pasaturiko zortzi urte haiek hartzen zituen gogoan berriz ere, eta penatu eta poztu egiten zen batera.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 169. orr.

Zeren neure adiskide agurgarriaren oinazeak zinez penatu bainau; horrenbertzeraino hunkitu nau non gogotik nahasiko bainituen neure malkoak harenekin.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 149. orr.

Bihotz-ilun sumatzen zuen emaztea zenbaitetan gizonak [...] baina bazekien ez zituela ingurukoak penatu eta atsekabetu nahi, eta beretzat gordetzen zituela gogoeta tristeak gehienetan.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 59. orr.

Agerrek oraino ez daki penatu edo bozkariatu behar duen hala izan ez delako.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 295. orr.

Maite-maitea nuen, eta zinez penatu nau haren heriotzak.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 100. orr.

Mulineneko alabaren heriotzeak biziki penatu gaitu, ezen 48 urteko ama bat joaiten delarik, ba senarra eta bi mutiko oraino gazteak utziz, bazterrak inarrosten ditu.  Herria   2001-07-19

Orduan ere guztiz penatua agertzen zitzaigun patrika gure kontura gizenduta.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 200. orr.

3 (era burutua izenondo gisa)

Burutik egin zain, hau langile penatu baten besotik ibiltzea baino okerragoa dun.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 105. orr.

Haize leunak laztanduko ditu gure aurpegi penatuak...  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 205. orr.

Ez dakit zer erran zion baina Maddalen berriz jin zen eni buruz, halako irri penatu batekin.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 33. orr.

Ekaitzarekin, oihu penatu bat zen.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 156. orr.

Gerla denboran, preso egona zen eta gero Alemania zolarat igorria bortxuzko lan penatu batzuetan artzerat.  Herria   2004-09-30

Berehala nigarrez bezala hasten da halako aire nardatu eta penatu batekin, erakusterat emanez berriketariak direla jestu-untzi batzu, ardura galde txarrak egiten nunbaitik ere gobernuburuari!  Herria   2004-06-24

Oraino badirela jendeak, nekez bada nekez, lan egiten dutenak gune penatuetan.  Herria   2003-02-20

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 0 aldiz agertzen direnak)

zinez penaturik (3)

penatuta gaude (3); penatuta zegoen (4)


penatuki adlag penatuz.

Bainan ukanen dutea laborariek jabetasun osoa, berek penatuki egin olioarentzat?  Herria   2005-11-24


penatzaile izond penatzen edo oinazetzen duena.

Kontzientziaren baitan ostataturik nuen harra nahi nuen ostikatu eta handik igorri, zeren eta har penatzaile eta zehatzaile hark ez baitzuen enetzat, urte luzeetan, hitz gozorik izan, gaixto nintzenean gaixto nintzelako eta on nintzenean hobe ez nintzelako...  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 474. orr.

Arrazoimenaren ekimen penatzailetik askatzeko manera eszeptikoak.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 259. orr.


penatze iz oinaze hartzea; nahigabetzea.

Eta hainbeste zarata, ikuskizun, eramankizun eta penatze, azio sinboliko eta mediatiko batzuk fakturatzeko!  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 154. orr.

Baina gure ikastola, gure penatze eta nahigabeen olak eta tegiak, geure baitako gela itsu eta barne ospelak zein diren jakin nahi bazenu, ez galdegin aita-amei edo maisu-andereñoei, ez alferrikako lanik hartu.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 156. orr.


pendiente 1 adlag egiteko, gauzatzeko.

New Yorkera etorri nintzenetik pendiente nuen zerbait egin dut gaur.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 101. orr.

Horiek ere pendiente daude eta... denborarekin interesak handituz doaz.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 169. orr.

2 adi.

Jendea ere pendienteago egongo da partida honetan, txapelketakoa delako.  Berria - Kirola   2004-01-14


penditz ik pendiz.

pendiz (orobat penditz g.er. eta pendoitz g.er.) 1 iz aldapa.

Tiumeneraino [...] bidea malkartsu samarra izango zen, lurralde hartako gorabehera aldakorrek eratzen baitzituzten Ural mendietako lehenengo pendizak.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 170. orr.

Goiztirian egunero korritzen genituen eskualde hartako muinoak eta pendizak.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 247. orr.

Pendizaren orpoan daude kokatuak mendiari eusten bezala karrikaren estiborreko etxeak.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 130. orr.

Baserri inguruko soro, belaze, ordeka xabal, pendizetako txaradi, zuhaitz gaxte eta berriei, azienda eta artaldeei, arkumeei eta besteri erreparatuz [...].  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 79. orr.

Pendiz baten ondoan geunden eta azkenean hirurok amildu ginen pendizean behera, pilota bat bezala.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 122. orr.

Irrist egin zuten eta 150 metroko pendizean behera erori ziren.  Berria - Euskal Herria   2004-03-21

Hartara, basoaren gune sarri eta etengabe ilunekin egokitu ginen, eta hezetasunak irristakor bihurtzen zituen pendizekin.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 214. orr.

Iratzeari helduta, pendizean irristaka ailegatu ginen errepidetik metro gutxira zegoen errekaren ondora.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 35. orr.

Ondoren, berriz ere gorantz egin zuten, pendizeko harriei eta belarrei helduta, sakan erpinera.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 81. orr.

Lasterka hasi nintzen etorritako bidetik, pendiz labainkorrean gora.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 345. orr.

Egutera dagoen pendizean.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 101. orr.

Milaka eta milaka ranchito edo txabola ziztrin, pendizetan zintzilik, sasiaren, lokatzaren eta harrien artean.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 49. orr.

2 irud/hed

Galbidea beheranzko pendiz arina da; onbidea, aldiz, goranzko aldapa neketsua.  Berria - Kirola   2006-03-17

Garizumako pendizean gora, baserritarrak bazituen bere jardueran erreparatu beharreko koska alaiagoak ere.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 102. orr.

3 aldapa baten makurdura maila.

Aurreko hormaren goiko partean, leiho txiki batek pendiz handiko teilatutxo batera ematen zuen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 199. orr.

Bertara iristeko, pendiz pikoa igo behar zen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 77. orr.

Basoa pendiz gogorrean jaisten zen muinoan behera.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 276. orr.

Azken kilometroan %17ko pendiza dago.  Berria - Harian   2005-04-03

%14ko pendiza ere bazuen errepideak tarteka.  Berria - Kirola   2006-04-02

Laburra da hori ere, bi kilometro besterik ez, baina batez besteko pendiza ez da txikia: %7,5.  Berria - Kirola   2004-04-09

Konoaren hormen pendiza doi-doi kalkulaturik zegoen erauziriko materiala hondoraino lerratu bai baina oldar handiegirik har ez zezan.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 94. orr.

4 balkoia; baranda.

Burdinazko pendiz zaharkitua, "Second Empire"koa bete-betean, bere hegal metaliko erorkorrak eta guzti.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 32. orr.

Landaluze zubia eta pendiz borobila pasata, etxepean ginen gauerdirako.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 54. orr.


pendoitz ik pendiz.

pendular 1 izond penduluari dagokiona.

Eta, batzuetan, soka eskuan hartu eta harriaren mugimendu pendularra irakasten zigun, Galileoren teoriak gogoan.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 86. orr.

2 irud/hed

EAJren baitako betidaniko mugimendu pendularrean jeltzaleen adarrik erradikalenak autonomistei inposatutako ospakizuntzat jo izan da lehen Aberri Egun hura.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 135. orr.


pendulu 1 iz ardatz horizontal batetik zintzilik dagoen gorputz zurruna, lurraren erakar-indarrari esker atzera eta aurrera balantzaka mugitzen dena.

Erlojuak geldirik zeukan pendulua eta armiarma batek hari josia zion bere sarea.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 172. orr.

Pareta jo eta kabletik zintzilik gelditu zen, dilin-dalan eroan, bere baitatik ateratako horma-erlojuaren pendulua balitz bezala.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 210. orr.

Ez baitzen ezer entzuten, suaren zirtadak eta penduluaren tik-tak hotsa baino.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 55. orr.

Penduluaren joan-jinei beha paraturik, erantsi zuen: [...].  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 103. orr.

Penduluaren zabua angelu zuzenean zetorren nire gorputzari buruz.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 109. orr.

2 (izenondoekin)

Zur argitan bildua, pintura bitxiz apaindua, [erlojuak] pendulu luze bat zeukan eragile; eta erritmo geldo hura sortzen zuen.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 124. orr.

Ibilgailuaren azpian [...] bada metalezko pieza bat sendo atxikia, zeinetatik eskegita dagoen pendulu txiki bat ezker-eskuin mugitzen dena etenik gabe.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 89. orr.

Pendulu astun bat da sismografoa; duen inertziagatik geldi geratzen da lurrikara bizkor bat denean, inguruan lurra dardaraz dagoela.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 126. orr.

Jendeak laster egiten zuen plazaren alde batera, eta berehala berriz lasterka lehentxeagoko toki berera, hegala atertu gabe mugitzen baitzen pendulu ikaragarri bat balitz bezala.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 15. orr.

Foucaulten pendulu ospetsua.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 355. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Tximiniako apalean, pitxerrak ageri ziren, kobrez landutako paisaiez hornituak, eta pendulu erloju bat erabat urreztatua.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 90. orr.

Alabastrozko pendulu erloju zutabedun bat.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 161. orr.

· Gera zitekeen etxea beste mila urtez zutik, bi osabak han geratuko ziren, mila urtez, ezkaratzaren luzera guztia erloju pendulu baten gelditasunaz zapalduz, betierekotasun kutsua ematen.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 86. orr.

4 irud/hed

Otamendiren pendulua oinazetik asperdurara doa, eta atzera berriro oinazera.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 100. orr.

EAJren pendulua, oraingoan, posibilismoaren aldean kokatu da.  Berria - Harian   2005-02-22

5 pendulu erlojua.

Seiak gertu ziren paretako pendulu geldiezinean.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 210. orr.


pene iz arraren kopulatzeko organoa. ik zakil.

Penearen luze-laburraz.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 233. orr.


penetratu, penetra, penetratzen du ad arrak zakila sartu.

Ez zaitu penetratu, baina asetu da.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 84. orr.


penetrazio iz penetratzea.

Penetrazioaren kontrako dogmak.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 85. orr.

Penetrazioaren mitoak.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 85. orr.

Bizitzaren igarotzea fisikoki sentitzen duzu, dutxa hotza azalean bezala, penetrazio bortitza erraietan bezala.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 146. orr.


penike (61 agerraldi, 7 liburutan) 1 iz ingeles txanpona, libraren ehunena balio duena. ik penny.

Ez neukan bidaia ordaintzeko penikea.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 197. orr.

Baduzu geroago ordaintzea, astean bost penike.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 28. orr.

Erabat ahaztuta nuen 762 libra, 14 txelin eta 2 penike zor nituela Savoy-n.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 100. orr.

Oharrari zeloz erantsita berrogeita hamar penikeko txanpon bat zegoen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 180. orr.

Sakelako sei penikekoaren gainera erortzen utzi nituen bi penikeak.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 52. orr.

Penikeko dozena bat opiltxo erosi zituen.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 148. orr.

-Hiru penike-erdiko, jauna -esan zuen neskak.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 83. orr.

Zure eskuzabaltasunari esker ez dut penikerik zor.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 88. orr.

"Tabako xehetua", esan zuen orduan hark, "bost penike ontzako", bere pobrezia eta printzipioak nabarmen aditzera emanez.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 158. orr.

2 (neurri gisa)

Gau beranduan bi penike patata erosten baitzuten ahoko kiratsa ezkutatzearren.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 182. orr.


peningarri izond adkor ipar deitoragarria.

Gertakari latza, guziz peningarria eta gogoetagarria!  Herria   2001-07-26

Giro samin baten lekuko: gutien ustean preso altxatze batzu, 62 "demo" delakoen auzi peningarria, Filipe Bidart-i nola ukatu dioten baldintzapeko libratzea, jazkotzat ukaiten ahalko zuena legez-lege...  Herria   2004-12-30

Peningarri da zinez jende gaixo horiek jasan behar dutena!  Herria   2005-01-06

Peningarri liteke holako altxorra, mendez mende gure arbasoek artarekin metatua, galtzera uzten bagenu.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 13. orr.

Hori bera ere untsa peningarri izanki, loretsu eta goxo nahiago ginukeen udaberri huntan...  Herria   2003-03-27

Peningarri da haatik Iruñeko herriko etxeak ez baitio ongi etorri hobea egin.  Herria   2003-04-17


penintsula 1 iz lur eremua, kontinentearekin lotzen duen alde bat izan ezik, gainerako guztiak urez inguratuak dituena. ik erdiuharte.

Ihes egitera behartuak baziren, frantses armadarengana itzuli behar zuten, penintsula guzia zeharkatu ondoan.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 66. orr.

Penintsula lurralde ezberdinez osatua dago; lurralde ezberdinok, arima ezberdinak dituzte: arraza ezberdinak, hizkuntza ezberdinak.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 139. orr.

Bilboko Udalak Zorrozaurre penintsula bere hartan mantenduko du.  Berria - Euskal Herria   2006-02-16

Gaur egungo Turkiako Itsas Beltzaren kostaldea, Krimeako penintsula eta uharte zenbait biltzen zituen erresuma horrek.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 158. orr.

Klima berotzen hasi zenean basoak Italiako penintsulan barrena iparraldera zabaltzen hasi ziren.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 138. orr.

Iberiar penintsula arabiarrek konkistatzearen gizarte-ondorioa izan zen judu-komunitate hau berriro eroso sentitzea.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 201. orr.

Pertsiar Golkoko penintsula honetan txirrindularitzak inolako tradiziorik ez duen arren, [...].  Berria - Kirola   2006-02-07

Penintsulako ordokian, 6.3 jaisten da hotz-beroa.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 383. orr.

Penintsularen periferia guztian, nola Kanariar irletan hala Asturiasen, Galizian edo Euskal Herrian.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 153. orr.

Isobara maparen arabera, bazirudik antizikloi bat dagoela penintsularen erdian.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 70. orr.

2 (hitz elkartuetan)

1981ean, ekainaren 5etik 22ra, ez ziren erraz aguantatzen penintsula mailan egin zituen beroak.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 233. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

iberiako penintsula (7); iberiar penintsula (8); penintsula osoan (9); penintsula osoko (4)

arabiar penintsulako (3); iberiako penintsulako (9); iberiar penintsulako (10); penintsulako ordokian (3)

iberiako penintsulan (8); iberiar penintsulan (13)

iberiako penintsularen (4)

iberiako penintsulatik kanpo (3); iberiar penintsulatik (3)


penintsular izond penintsulari dagokiona.

Gaztela herrialde edo karaktere penintsular ezberdinen sintesia -esentzia- delakoa, doktrina arrunta da espainolismo honetan guztian.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 274. orr.

Geografia penintsularraren zentro eta bizkarrezurrak.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 140. orr.


penitent ik penitente.

penitente (orobat penitent g.er.) 1 iz konfesatzen den pertsona; penitentzia egiten duen pertsona. ik penitentziagile.

Penitenteen eta Konfesoreen ENKIRIDION edo Eskuliburua.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 53. orr.

Konfesoreak penitenteari bere bekatuen ordainetan ematen dion pena.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 99. orr.

Hemen esaten da San Antoniok penitente bat aurkitu zuela, eta ikusi zuela absoluzioa merezi zuela, eta eman egin ziola, eta ematen zionarekin batera, penitenteak bere hoben guztiak idatzirik zeuzkan paper bateko letra guztiak desagerrarazi zituela.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 390. orr.

Baldin Madalena horrelakoa bazen, arriskutsuagoa izan behar zuen penitente gisa bekatari gisa baino.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 191. orr.

2 penitentzia egiteko, prozesio batean ateratzen den pertsona.

Hala nola sufrimenduarekin eta oinazearekin lotu hainbat pena eta trabailu: hamaika prozesionetako penitentek eskaintzen dizkigutenak, konparazione.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 387. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Txus Bidorretak zuzentzen duen penitente taldeak bijilia latza izango du aurten, sufrimendu eta lanez betea.  Berria - Kirola   2006-02-22

-Nire karguak eragozten zidak penitente itxura hori hartzea.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 93. orr.

4 (izenondo gisa)

Gizon arrunta, ezkondua eta seme-alabak zituena, eta ez elizgizon, edo gutxienez ezkongabe penitente eta santua.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 58. orr.

Hemen esaten da San Antoniok penitente bat aurkitu zuela, eta ikusi zuela absoluzioa merezi zuela, eta eman egin ziola, eta ematen zionarekin batera, penitenteak bere hoben guztiak idatzirik zeuzkan paper bateko letra guztiak desagerrarazi zituela.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 390. orr.


penitentzia 1 iz apaizak aitortzaileari ipintzen dion zigorra; norbaitek bere buruari, egin dituen bekatuak ordaintzeko, ipintzen dion oinazegarri edo nekagarria.

Promesaren batengatik edo bekatuengatik ezarririko penitentziaren bat betetzeko, San Mikel goiangeruaren santutegia bisitatzera zihoalarik, iturri batera iritsi zen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 268. orr.

Bekatari zailduek, bekatuaren atzaparretan behin eta berriro erortzen ziren bekatari azal-lakartuek, aita Romeroren penitentziak konplituz, kafe-landareak aldatu zituzten beren lurraldeetan.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 190. orr.

Makilada batzuk eta bertze anitz penitentzia manatu zizkion.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 287. orr.

Penitentziak baino ez baitizu barkamena ekarriko.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 134. orr.

Eta biek ordaindu beharko zutela penitentziaren zigorra.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 64. orr.

Hain penitentzia latzez saiatzen ziren haragizko grinak menperatzen, non ez baitzuten ikararik izaten izotz gainean biluzteko edo gorputza arantza zorrotzez odola egiteraino urratzeko. ustez beren jakintza eta predikuaren bidez onbidean eraiki eta penitentziara erakarri dituztenak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 208. orr.

Zer den penitentziako sakramentua eta zer haren parteak.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 54. orr.

Biziera hau "Penitentziako Anaien Ordena" deitzea erabaki zuen Kristoren zerbitzariak. horretan dute poza, eta guztiei bakea eta ona iragartzen diete, eta penitentziara (konbertsiora) deitzen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 760. orr.

Gu Jaunaren koplari gara, eta sari hau nahi dugu zuengandik egin dugunagatik: iraun dezazuela benetako penitentzian.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 592. orr.

2 (egin aditzarekin)

Bekatu egiten duenak egin behar penitentzia.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 60. orr.

Penitentzia egitean, gogor bere buruarekin, gupidatsu besteekin.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 555. orr.

Lege-hauste handiren bat egingo zuela Anshelek bururatu zitzaion beste norbaiti, eta erbestera joana zela penitentzia egitera.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 218. orr.

Jainkoaren beldur izaten hasi zen eta bere etxean penitentzia egiten.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 511. orr.

Eta egin beza gero bere bekatuen penitentzia.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 142. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa; orobat penitentzi)

Penitentzia eguna meza batekin prestatu digu.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 394. orr.

Nonbait onartzen ez badituzte, doazela ihesi beste norabait penitentzi bizitza egitera, Jainkoaren bedeinkapenaz.  Elizen arteko biblia   Mk 6,11

Apaizek oneski hitz egin bezate haiekin, penitentzi sakramentua nahiz bestelako aholku espiritualak ematerakoan.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 142. orr.

Debotoentzat arropa zaharren pusketak penitentzia seinale ziren, purifikazio gurarien adierazgarri.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 199. orr.

Frantzisko, Goi-goikoaren zerbitzari eta adiskide, Anaia txikien Ordenaren fundatzaile eta gidari, Pobretasunaren jarraitzaile, penitentzi eredu, egiaren mezulari.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 833. orr.

Lehen frantziskotar herri- edo penitentzi predikazioaren adibidea da.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 470. orr.

Badirela halaber bi penitentzia mota: bat gaitza, ongia eginagatik dena, eta bestea ona, gaitza eginagatik eta bekatu eginik etorria.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 99. orr.

4 (hitz elkartuean bigarren osagai gisa)

14arena festa-egun handia zenez, hor ezin zitekeen otoitz-penitentzia egunik onar: hori pasatuta gero beharko zukeen.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 361. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

penitentzi bizitza (12); penitentzi bizitza egitera (3)

bekatuengatik penitentzia egin (5); egin penitentzia (3)

penitentzia bete (3); penitentzia egin (25); penitentzia egin zuten (4); penitentzia eginez (5); penitentzia egitea (3); penitentzia egiteko (6); penitentzia egiten (13); penitentzia egitera (7); penitentzia egunak (19); penitentzia hots (3); penitentzia predikatzeko baimena (3); penitentzia santua (3)

penitentziako sakramentua (4)

penitentziara erakartzen (4)

bataioaren eta penitentziaren (3); penitentziaren penitentziaz (3)


penitentziagile (orobat penitentzigile; Euskaltzaindiaren Hiztegian penitenziagile agertzen da) 1 izond/iz penitentzia egiten duena. ik penitente.

Saindu penitentzigile zenbaiten azotezko zigortzeak zer zorion dauka?  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 58. orr.

Gutunak erakusten du zer ziren jatorrian anai-arreba penitentziagileen elkarteak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 95. orr.

Penitentziagileak aitorlea aukeratzen du, gero bere penitentziagile bihurtuko dena, eta bakoitzak hogeita hemeretzi zigorkada jasoko ditu elkarrengandik, nahigabez beterik aitortza formula errezatzen duen bitartean.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 116. orr.

Neure buruari errua egotziz bizitzan gaizki ateratako gauza ororengatik, neure arima gaixo pitzatua zigortuz Erdi Aroko penitentziagileren batek bezala.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 72. orr.

Goizeko 09:00etarako Orotz-Beteluko eta Nagoreko lehenengo penitentziagileak ailegatu ziren Auritzera.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 138. orr.

2 irud/hed

Penitentziako Hirugarren Ordena, Frantziskoren predikazioak sekularren artean eragindako berrikuntzatik sortu zen, urte haietako beste zenbait mugimendu penitentziagileren antzera.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 972. orr.


penitentziaria iz Erromako eliz tribunala, buldak eta dispentsak ematen dituena.

1567ko urrian Erromara heldu zen eta Penitentziaria Sainduko Kanonista izendatu zuten.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 25. orr.


penitentziario izond espetxeei eta espetxe zigorrei dagokiena.

Ushuaia kolonia penitentziarioa izan zen luzaroan, XXgarren mendearen lehen erdi osoan. legeria aldatu baino lehen saiatu zen Auzitegi Nazionala presoen onura penitentziarioak bertan behera uzten.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 396. orr.


penitentzigile ik penitentziagile.

penizilina 1 iz onddo batetik (Penicillium notatum-etik) ateratako antibiotikoa.

Gerla denborako haurrek eta gazteek badakigu zer mirakulua izan zen penizilinaren agertzea 1945ean.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 220. orr.

Handik urte frankora, penizilina deskubritu eta gero, gure aitak askotan esan ohi zuen: “penizilina izan balitz Galeotti gizajoaren garaian, ez zen hilko”.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 68. orr.

Penizilina eman zidaten, eta penizilinarik ezin hartu duten horietakoa naiz.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 72. orr.

Noranahi dela ere, penizilina hartu beharko duzu zortzi egun lehenago eta zortzi egun geroago.  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 40. orr.

Estreptokokoek eragindako birikeriak joa hil zen; gaur egun penizilinarekin sendatzen da.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 68. orr.

Penizilina, esaterako, hilgarria da akurientzat; artsenikoak gizakiak hiltzen ditu, baina ardiek kopuru izugarriak jan ditzakete.  Berria - Gaiak   2004-10-24

Dirua ere aipatu zuten, zenbat diru atera behar zuten merkatu beltzean penizilina hori salduz.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 107. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Penizilina potetxoz beteriko hiru kutxak.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 114. orr.

Penizilina buatak, zakutraka eremanak.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 221. orr.

Penizilina kutxen lapurretaren berri izanik, [...].  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 114. orr.

Penizilina-errezeta bat banuela esan nion.  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 45. orr.

Amak ospitaletik atera ninduen egunean erran zidana ekarri nuen gogora, alegia, penizilina faltagatik moztu behar izan zidatela hanka.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 64. orr.

-Zuek ez dituzue mediku militarrak ezagutu, nik bezala, gerraondoan penizilina kontrabandoa egiten zenean.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 123. orr.


penkatu, penka, penkatzen du ad irakasgai baten azterketa ez gainditu.

Pelotak aprobatu eta beste guztiak penkatu.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 64. orr.

Bizpahiru, gutxienez, penkatu beharko ditut, inork ez pentsatzeko flete hutsa naizela.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 58. orr.


penny (40 agerraldi, 10 liburu eta 4 artikulutan) iz ingeles txanpona, libraren ehunena balio duena. ik penike.

Zure hemezortzi txelin eta hiru pennyekin, izango ditugu hiru libera, bederatzi txelin eta zazpi penny.1970ean, sistema hamartarra hartu zuten, eta libera 100 penny izatera pasatu zen.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 27. orr.

Ogia eta gurina dago hasteko, hiru pennyko txanpon baten tamainakoak.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 265. orr.

Cecco izeneko mutil batek penny bateko txanpona galdu zuen eta, bila zebilela, penny biko txanpona aurkitu zuen.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 227. orr.

Abbeyko akziodunek Santanderren akzio bat eta 31 pennyko dibidendua jasoko dute euren akzio bakoitzeko.  Berria - Ekonomia   2004-07-27

Sei penny dira aleko, posta gastuak aparte.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 276. orr.

Sei pennyren truke erosten dizut txakurra.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 64. orr.

Kontzientzia txarra arintzen laguntzen zien guri penny ale batzuk emateak, inbasoreak etxetik kasatu duenarekiko elkartasun horrek.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 70. orr.


penos ik penoso.

penoso (orobat penos) izond neketsu, nekezkoa.

Benetan penosoak, baina zitalak, hitzetan nekez laburbil daitekeen zitalkeriaz beteak; gaixoarentzat, batez ere -esan beharrik ere ez zegoen-, baina zitalak, baita ere, gaixoaren inguru afektiboa osatzen dutenentzat.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 66. orr.

Eta haiek ere hemendik ez oso urrun ibili ziren, bidaia ezin penosago hartan, ibai Amazonasen barrena...!  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 585. orr.


pensatu ik pentsatu.

pentagonal izond pentagonoarena, pentagonoari dagokiona.

Haien arrazoibidearen arabera, imajinaezina da sala triangular edo pentagonalik.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 58. orr.

Zenbaki osoak hiru zenbaki triangeluarren, lau karraturen, bost pentagonalen, eta abarren batura dira.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 375. orr.


pentagono iz bost alde dituen poligonoa.

Dodekaedroa, hamabi aurpegiak pentagono erregular dituena; eta ikosaedroa, hogei aurpegiak triangelu aldekide dituena.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 162. orr.


pentagrama 1 iz bost marra paraleloren multzoa, musika notak idatzeko erabiltzen dena.

Papera eta idazteko zerbait behar dugu poesia idazteko, edo pentagrama bat, melodia non jarri izateko.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 189. orr.

Pentagrama artean hazi dira; krako, konpas eta abarrekin borrokan eta jostatzen, eta hemendik aurrera, afizio ez ezik, ofizio ere izan nahi dute musika.  Berria - Harian   2005-07-05

Bai, metaliteratura xuria da hau, baina ez hitzetara edo pentagramara ezin ekarri dudan melodia hori.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 109. orr.

Harik eta buruko kutxaren batean gordeta zeukan eta berreskuratu nahian ari zen hori benetan entzun eta pentagraman idazten hasten zen arte.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 64. orr.

Asmatzeko daude oraindik bere pentagramak ongien interpretatuko dituzten musika-tresnak.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 46. orr.

Irratia atearen azpialdeko bozgorailuetatik zetorren, norbait eserleku azpitik hizketan ari balitzaigu bezala, eta biolin talde baten allegro-a sortu zen berehala, iluna zen allegro mehe sotil bat, pentagrama ikusezinaren geografia guztia zehatz zeharkatuz.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 99. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Aurrekoak bezala, argitalpen berria ere argazkiz eta musika-pentagramaz hornitua dago.  Berria - Kultura   2004-10-14

3 irud/hed

Kolpe erritmiko horiek -gerora amodioaldi bat baino gehiago ekarriko zuen elkarrizketa bateko galde-erantzunak- Sarriegiren martxak jasoko zituen gero pentagramara.  Askoren artean   «Rataplan» - 34. orr.

Donostiako herri sentipenaren adierazpen benetakoa pentagramara eramaten jakin zuen, balio handiko orrialde musikalak utzi zizkigun, herriaren bihotzak bereak bailiran maite dituenak.  Askoren artean   «Rataplan» - 79. orr.


pentametro iz ahapaldi lerroez mintzatuz, bost oin dituena.

Errimarik gabeko pentametro ianbikoak.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 60. orr.

Pentametroa, behiala sugearen mintzoa gantzutzeko hain kadentzia egokia zuena, orain, harridura-eragile baino ez da.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 26. orr.


pentapasto iz

Aldiz, beheko trokolan bi polea eta goikoan hiru mugitzen direnean, horri pentapastoa deitzen zaio.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4670. orr.


pentaplegiko iz burua eta lepoa baino higi ezin dituen tetraplegikoa.

Jorge Leon pentaplegikoaren heriotzak berpiztu egin du Espainian eutanasiaren inguruko eztabaida.  Berria - Gaiak   2006-05-09


pentateuko 1 iz Bibliako lehen bost liburuen multzoa.

Israelen historiaren atariko gisa eta hura testuinguru zabalago batean kokatzeko edo, munduaren hasieraraino hedatzen da Pentateukoaren ikuspegia.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 8. orr.

Pentateukoaren bertsio laburtua da hemen aurkezten duguna.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 9. orr.

Ez zegoen erantzunik galdera honentzat, ez Pentateukoan, ez Talmudean, ez Zohar-ean, ez Bizitzaren Zuhaitzan.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 148. orr.

Gauza bera gertatzen da profeten liburu guztietan, bai eta Pentateukoan ere, Jainkoaren ezagutzari doakionez.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 109. orr.

Ateak ixteko eta leihoak estaltzeko esaten zion Yentli, eta gero elkarrekin makurtzen ziren Pentateukoaren, Mishnahren, Gemararen eta Komentarioen gainean.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 185. orr.

Filakteriak larruzko bi kutxatila dira, larruzko zintak atxikiak dituztenak, eta Pentateukoko pasarteak dituzte barruan, hebreeraz idatziak.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 221. orr.

2 (izen berezi gisa)

Nire adimena gutxiesten eta astakeriak errepikatzen, Pentateukon kastitateari eusteko manamenduak daudela lotsagabe adierazten.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 12. orr.


pentatloi iz bost ariketa olinpikoren multzoa.

Marka onenak: 4.031 puntu pentatloian eta 5.336 puntu heptatloian.  Berria - Kirola   2006-03-01

Unzu pentatloian nagusitu zen eta Agirre pertikan.  Berria - Kirola   2006-02-28

Pentatloiko Espainiako Txapelketa irabazi zuen joan zen asteburuan Donostian.  Berria - Kirola   2006-03-01

Pentatloiaren azken proba, 800 metrokoa.  Berria - Kirola   2006-03-10


pentekostalismo iz Espiritu Santuaren dohainei berebiziko garrantzia ematen dion eta Bibliaren hitzez hitzezko interpretazioa egiten duen kristautasuna.

Gaur egun, ordea, bat etortzen naiz sarritan protestanteekin, kalbinistekin ez, hori ez, eta ezta, noski, orain inbaditzen gaituen pentekostalismo histeriko jatorri eskaseko honekin ere.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 12. orr.


Pentekoste ik Mendekoste.

pentoka iz muinoa.

Hollywood eta Marilynen aipamenek, izar ihintzez busti pentoka eztietara eramaten ninduten, haurtzaro osoan zaintzen nituen artaldeengana laburki erranik.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 14. orr.

Haragiak gustu eta urrin berezia du, bortitza, pentoka malkarretako belar zekenarena.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 54. orr.

Pentoka tzar batetik malda samurragoetara terrentan genbiltzan garaian bezala.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 16. orr.

Amodio eremu suntsitua nintzen, hautsezko pentoka, zerutik isuri euri nitrikoa.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 146. orr.

Begien bistakoa da natura eta kultura elkartu eta gainditzen dituela: gasna biribil berde bi munduratzekotan, ardia eta pentoka behar dira, baina orobat giza ekina eta esku ahurretako mina.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 37. orr.


pentsaberritu, pentsaberri(tu), pentsaberritzen du ad berriro pentsatu. ik birpentsatu.

Berak bakarrik jakinen du zenbat aldiz abiatu den Nietzschegandik, nahiz haren suma pentsaberrituz askotan ukatzen bukatu.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 329. orr.


pentsabide 1 iz pentsatzea, pentsatzeko ildoa.

Ez nuen ildo hartatik jarraitu nahi, ahulgarria baitzen, eta suspertzeko asmoa izan nuen, pentsabide hartatik ateratzekoa.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 444. orr.

Horra hor, pentsabidea moztu didazu.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 342. orr.

Orduan, atea jo zuten, horrexek salbatu zuen pentsabide ilunetan gehiago barrentzetik.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 26. orr.

Pentsabideak mozteko sistemarik zaharrena, errepika, asmatu zuten maisuek ongi jakin behar dute horren berri.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 73. orr.

Zein pentsabide berezitatik jo ez dakit, baina, oro har, iritzia emateko gai naizeno, egundokoren bat iragartzen zaio gure erresumari.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 26. orr.

2 pentsatzeko modua. ik pentsamolde; pentsaera.

Epaileak senarraren jokabidearen motiboak asmatu eta batere argia ez zen pentsabide batez erabaki behar zuen.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 263. orr.

Gainerako Mendebaldeko kristau-pentsalariak Agustinekin zorretan sentitzea normala zen, hark eskainitako pentsabide eta pentsamoldeen originaltasuna eta indarra kontuan hartzen badira bederen.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 59. orr.

Bertso horien moldea eta pentsabidea ahozkoa izango dira akaso, baina ez dira bat-batean sortutako bertsoak.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 20. orr.

Kanten ideia-ardatzak ezeze, Europan garai horretan nagusi ziren pentsabideak ere deskribatzen ditu, ez bakarrik filosofia arlokoak, baita literatura, arte eta beste eremu batzuetakoak ere.  Berria - Kultura   2004-06-03

Besteen moduan eta guztion markoetan desarroilatuko dira orokorki haren pentsabideak: estatu-gizartetik baino askoz zailagoa baita norbere denboratik aparte jartzea, libertatean pentsatzeko.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 222. orr.

Alabaina, Beaumanoirren garaian pentsabide nagusia lehia judizialaren usadioari mugak jartzea zen.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 225. orr.

Aspaldian gainditu omen dugu pentsabide mitologikoa.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 117. orr.


pentsaera (orobat pentsakera g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian pentsaera agertzen da) 1 iz pentsatzeko era. ik pentsamolde.

Pentsaera eta jokaera bakarra emango dizkiet, bizitza guztian begirune izan diezadaten, beren eta ondorengoen onerako.  Elizen arteko biblia   Jr 32,39

Hizkerak moldatzen du pentsamoldea? edo pentsaera aldatu behar da hizkera berria egiteko?  Berria - Euskal Herria   2006-04-26

Hitzek salatzen dute gure pentsaera.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 24. orr.

Bere izaera eta pentsaera taxutu zuten hainbat eta hainbat eragile.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 7. orr.

Kulturaz, herri baten biziera, lana, sentiera, pentsaera, jakitatea, jokaera, sentikortasuna ulertzen dugu.  Berria - Harian   2006-03-19

Hala obratzen da, zizelkariak harrian nola, milioika lagunen pentsaera.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 137. orr.

Psikoanalisiaren pentsaeran, gizartea desiraren errepresioan oinarritzen da.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 81. orr.

Pentsaera askotako 50 emakume baino gehiagok sinatuko dute adierazpena.  Berria - Euskal Herria   2006-04-07

Pentsaera hau, noski, ultranazionalista da, totalitarioa.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 65. orr.

Athenaiko demokrazia erradikalarentzat heroi eta ideologo handia izan zen Periklesek [...] oinarri sofistiko nabarmenak erakusten ditu bere pentsaeran.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 39. orr.

Guztiarekin ere, Kantek pentsakeraren iraultza bat sortu du Filosofian.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 12. orr.

Zeri uko egingo dio nire nortasun eta pentsaerako gizonak?  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 189. orr.

Ez dira ezker abertzalearen pentsaerakoak.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 164. orr.

Nire pentsaera neu naiz: horra zergatik ezin naizen gelditu.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 170. orr.

Nire pentsaera ez da aldatu, horri buruz ari bazara.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 167. orr.

Bere pentsaera besteei osorik helaraztea ziurtatzeko.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 39. orr.

Nazio bat ez baita istant batean aldatzen pentsaeraz eta jokamoldez.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 271. orr.

2 (izenondoekin)

Pentsaera bakarrak pentsamendu propioa du etsai, nork bere gogoeta askeaz eraikitzen duen pentsamoldea, alegia.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 114. orr.

Tentsio berezi horrek pentsaera dinamikoa erditzen du.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 121. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Halaber, harremanetan zegoen ere filosofia grekoerromatarraren ondare bezala gelditutako zenbait pentsaera-iturrirekin.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 59. orr.

Duns Scoto Frantziskotar Eskola berantiarrean gidaritzat hartua izan zen, eta pentsaera-korronte arrakastatsu baten ildoa utzi zuen irekita ondorengoentzat.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 66. orr.

Janzkerako aldaketa horiek pentsaera-mailan zegozkien aldaketen kanpo-ikurrak ziren.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 180. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Ideia hau kristau-pentsaeraren topiko bihurtu zen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 29. orr.

Kristau-pentsaerak lehendik zeukan joera neoplatoniarra indartzera.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 61. orr.

Zerikusia du galdera horiek guztiak gizakiaren izateari buruzko galderaren inguruan ordenatzen dituen antropologi pentsaerarekin.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 231. orr.

Berak ondo dioen bezala, filosofia pentsaera inguruan kokatu zen bere problema mingarria.  Jenaro Garate   «Gizakia maitagogoa da», 2001 - 9. orr.

Era izugarri eta pentsaezinean garaitzen dituzula etsai maltzurraren trikimailuak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1201. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bere pentsaera (14); beren pentsaera (4); gure pentsaera (7); neure pentsaera (4); nire pentsaera (11); orduko pentsaera (3); pentsaera aldatu (7); pentsaera jakin (3)

erdi aroko pentsaerak (4)

erdi aroko pentsaeraren (8)

pentsakeraren iraultza (5)


pentsaezin 1 izond ezin pentsatuzkoa.

-Nik uste dut hiri hau gauza pentsaezinak nahi dituen jendeaz gainezka dagoela...  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 359. orr.

Sendagileek berek ere dirutza pentsaezinak ordainarazten zizkieten beren bezeroei penizilinaren truke.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 64. orr.

Manu Arregiren On my own bideoa aipatu zuen: «hasiera oso gozoa duen arren, amaiera guztiz pentsaezina du».  Berria - Kultura   2004-02-06

Alderdien mahaia pentsaezina da Batasuna gabe.  Berria - Euskal Herria   2006-01-21

Fraide haiek politikan sarturik ibil zitezkeenik pentsaezina zen, eta politikaren mundua gauza urruna zen guretzat oraindik.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 29. orr.

Orain normal ikusten duguna, publizitate hori hor egotea, pentsaezina zen, ez duela mende bat, duela hamalau urte baizik.  Berria - Euskal Herria   2004-02-19

Duela mende bat pentsaezinak ziren metodoak izatea gaur egun benetan gauza ederra da.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 104. orr.

Hirurehun franko irabazten nituen hilean; ezkontzea pentsaezina zen, baita ekonomiaren ikuspuntutik ere, besteak beste.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 46. orr.

Hasieran ezin nuen sinetsi ere egin: hain zen pentsaezina...  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 101. orr.

Pentsaezina iruditzen zitzaion Kat bezalako andra batekin nahastea.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 13. orr.

2 pentsaezinezko izlag pentsaezina.

Israelengatik bizitza eman nahi eza... pentsaezinezko gauza zen. metal hari mordo hura edozein neurritan bihurritzen zen, zernahi forma erdietsiz, pentsaezinezko neurriak lortuz.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 41. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

hori pentsaezina zen (4); ia pentsaezina (4); pentsaezina da (17); pentsaezina dela (5); pentsaezina zen (33); pentsaezina zen hori (4)

pentsaezinak ziren (6)


pentsagai iz pentsatzeko gaia.

Agatak izenak pentsagai zituen; alabaina, lankide bat bazuen Therese deitua izatea eskatzen zuena atsolutoki, gehienei eskapatzen zitzaion Tehexaren ordez.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 218. orr.


pentsagailu iz pentsatzeko gailua.

Hau da, «Burua pentsagailu gisa pausatzen ez den bitartean, ez duzu fisikoki lasaitasunik sentituko».  Berria - Euskal Herria   2004-07-20


pentsagaitz izond ia ezin pentsatuzkoa.

Azaldua dut gorputzak zenbateko abiaduran hegatzen ziren eta nolako distantzia pentsagaitzak amen batean kurritzen zituzten.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 421. orr.

Zeren naturak andere gisan gobernatzen baitu, eta bere ´desbideagatik’ gaude historiara, historia pentsagaitzera zabalik.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 11. orr.

Gure historia hurbilean parekorik ez duen itxaropen garaia zabaldu den heinean, egoerak berriz ere atzera egingo duela pentsagaitza da.  Berria - Harian   2006-03-23


pentsagarri izond pentsa daitekeena, pentsatzeko modukoa.

Baina objektu pentsagarri gisa ere ematen ez denez gero, orduan pentsagarria den aldetik ere ez da ikergaitza.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 221. orr.

Barneko aldaketa pentsagarria egitearren.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 122. orr.

Halere, Moralerako askatasunak bere buruarekin kontraesanik ez izatea besterik behar ez dudanez, eta gehiago aditu behar gabe gutxienez pentsagarria gertatzen denez, [...].  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 27. orr.

Izan ere, mundua agerpenen batuketa bat denez gero, orduan bere oinarri transzendental batek, h[au] d[a], adimen hutsari soilik pentsagarria zaionak izan behar du.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 241. orr.


pentsaka adlag pentsatzen.

Ez nuen ahalegin izugarririk ere egin, baina, pentsaka jartzen nintzen bakoitzean, batere ideiarik ez.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 149. orr.

Mutikoa bere gogoetan ari zen bitartean bahitzaileek pentsaka jarraitu dute, eta azkenean erabaki dute zulo hau ez dela segurua.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 119. orr.

Tabor hori Euskal Herriko zein bazterretan ote dagoen pentsaka dugu dagoeneko mendizale gazteren bat.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 143. orr.


pentsakera ik pentsaera.

pentsaketa 1 iz pentsatzea; gogoeta.

Holako pentsaketak bekatura bideratzen duela.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 64. orr.

Pentsatzea pentsaketaren legeak eurak aurkitzea da.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 17. orr.

Mahasti goxo honen erdian erabili ditudan pentsaketa beltzak natura liluragarri eta arratsalde eder hauei ez dagozkie.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 187. orr.

Baina ez diozu kasurik egin eta zure pentsaketetan galdurik berriz hasten zara irakurtzen.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 18. orr.

• 2 adlag ipar pentsatzen.

Ikusten nituelarik elgarrekin Bush eta Aznar, ari nintzan pentsaketa bakoitzak baduela bere deabrua.  Herria   2003-02-27

Imanaren aldakortasunak, Ortibetako eta Okasoetako Anplitudoen Taulek, proiekzio estereografikoek, pentsaketa jartzen ninduten.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 9. orr.

Anitz aldiz egoiten naiz pentsaketa: nola ukaiten ahal zuen bada holako pazientzia gizon horrek gurekilan?  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 206. orr.

Bidaiaria so egile bat da, beti pentsaketa.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 60. orr.

Nork trahitu dituen pentsaketa daude.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 30. orr.

Ea ezagutu zuten... -Kattalin pentsaketa bezala hasten da, ezpainak ximurturik... -ez dut uste.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 62. orr.

Denak isildu ziren, pentsaketa.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 111. orr.

3 pentsaketan gogoetan, pentsatzen.

Beti pentsaketan ari da, Joanesek, oraingo belaunaldikoa balitz, zein bide har lezakeen...  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 73. orr.

Horretan hasi nintzen pentsaketan, saltxitxoi bokata jaten ari nintzela.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 39. orr.

Tarte batez isilik geratu nintzen, pentsaketan, Lauaxetarekin nuen solasaldia etenda.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 53. orr.

Gero aulki batean eseri eta pentsaketan gelditu nintzen.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 155. orr.

Joantto pentsaketan egon zen.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 226. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pentsaketa ari (4)


pentsaketatu, pentsaketa(tu), pentsaketatzen du ad ipar pentsaketa aritu.

Nik bezalaxe bertze ainitzek hau dute pentsaketatu.  Herria   2004-10-14


pentsakide iz pentsera bereko pertsona.

Hastapenean, Sokratesek aipatzen zuen harpe ilunetik hinki-hanka ateratzearen antzekoa da, zaila, isolamendu intelektual iturri, eta gero norbera emeki-emeki abiatzen da berea den pentsabide biluzian, pentsakide berriak bilatzen saiatuz.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 102. orr.


pentsakizun iz pentsatzea, gogoeta.

Pentsamendu izena ere ez zuen merezi; pentsakizun baten itzala zen beharbada, edo pentsakizun baten lehengaia, lehenagotik ere hantxe gordea zegoena.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 43. orr.

Nabigatzen ari zirela pasatu zitzaion burutik, eta dibertitu egin zuen pentsakizunak.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 116. orr.

Nork lekike zer prezio egokitu, demagun, Lao-Tseren pentsakizun bati?  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 104. orr.

Lehenagoko pentsakizun bera etorri zitzaidan: [...].  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 203. orr.

Pentsakizun bat barruratu zitzaidan neure baitan, eta ez zidak harrezkero sekula ihes egin.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 94. orr.

Mikel Strogoff aurrera zihoan, bada, ia berbarik esan gabe, bere pentsakizunetan murgildurik.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 331. orr.

Pentsakizun horiek buruan bueltaka zituela, emakumearen ahotsa iritsi zitzaion egongelatik.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 118. orr.

Xerealen ahotsak atera zuen pentsakizun haietatik.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 121. orr.

Uxa ditzagun pentsakizun triste eta ezkor hauek.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 47. orr.

Era berean, buru barruan itzulika interesgarriak diruditen pentsakizunek, sarritan, hitz bihurtu bezain pronto erakutsi ohi dutelako beren zentzugabekeriaren egia.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 33. orr.

Pentsakizun atsegin eta kilikagarri horri esker, poz iturri agortezina zen pribilegio horren jakitun, oso gustura nengoen.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 181. orr.

Ruche jaunarentzat, kontzeptu filosofikoak ez ziren inoiz pentsakizun hotzak izan.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 251. orr.


pentsakor 1 izond pentsatzeko joera duena.

Ni bezala, aita gizon pentsakorra zen, atsegin zitzaion buruaz lan egitea.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 214. orr.

Halaxe irudikatu nituen nik ganbitoaren estrategia liluragarria ikastean: zaharrak, isilak, pentsakorrak, eta bizkarrak etsaitasun adiskidetsu batez taula gainean okertuak.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 29. orr.

2 pertsona pentsakorrari dagokiona.

Zer gertatuko zait bera hemen den bitartean, lanparak haren aurpegi lodi pentsakorra argitzen duen bitartean?  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 260. orr.

Azkenean, musua nire alkandoratik atera, begietako malkoak lehortu eta begirada sakon eta pentsakorra zuzentzen dit.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 232. orr.

-Oso politak, bai -onartu zuen azkenean senarrak, bere jarrera pentsakorra utzi gabe.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 170. orr.

Hazpegiak keinu pentsakor batek hartuta zituen Del Vallek.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 209. orr.

Itxura pentsakor goxoa zeukan, buruan kapela eragabe bat zeraman, eta beroki marroi handi bat, soinean.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 160. orr.

Frodo, ordea, isilik zihoan, itxura triste eta pentsakorraz.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 354. orr.

3 irud/hed

Descartesen arabera bi substantzia-mota daude, fisikoa (res extensa) eta pentsakorra (res cogitans).  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 186. orr.

Substantzia fisiko eta pentsakorraren artean dauden desberdintasunak desberdintasun, ordea, Descartesen ustez pertsonok substantzia biak ditugu geure baitan.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 187. orr.

4 (adizlagun gisa) gogoeta sakonak egiteko jarreran. ik gogoetatsu.

Aluanek, pentsakor, bibotea bihurritu eta, idazmahai aldera itzuli zuen aulkia.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 96. orr.

Pentsakor, eskuin eskuaz kokotsa igurtzi zuen.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 66. orr.

Mikel bitartean isilik, irribarre herabez, pentsakor edo.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 157. orr.

-Beraz, dirurik ez... -pentsakor gelditu zen-.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 90. orr.

-Ulertzen dut -esan zion Lupinek pentsakor-.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 129. orr.

-Ongi da -segitu zuen, egunkaria utzita eta niri pentsakor begiratuz-, esanen dizut zergatik etorri naizen.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 16. orr.

-Pentsakor geratu zen, kalkulatzen bezala-.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 103. orr.

Hausnarrean eta pentsakor geratu zen bera ere, baina haren oldozpenak positiboagoak ziren.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 140. orr.

Txitxikovek berak jakinarazi zien etsai asko zituela eta bizia kentzen saiatu zirela behin baino gehiagotan, eta are pentsakorrago geratu ziren denak horretaz gogoratu zirenean.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 283. orr.

Petrusek pentsakor begiratzen dio, ulertu ez duelako itxurarik egin gabe.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 260. orr.

Ni tar-tar tar-tar hasten nintzenean, pentsakor irribarre egin eta gora eta behera eragiten zion buruari.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 19. orr.

Epaiketan lasai egon ziren bostak, baina oso serio eta pentsakor.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 23. orr.

Zeharo pentsakor utzi nau honek.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 153. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

egon zen pentsakor (3); isilik eta pentsakor (6); oso pentsakor (4)

pentsakor begiratu (7); pentsakor bezala (3); pentsakor dago (3); pentsakor egon (5); pentsakor gelditu (27); pentsakor gelditu zen (13); pentsakor gelditzen (3); pentsakor geratu (71); pentsakor geratu zen (57); pentsakor geratzen (3); pentsakor geratzen da (3); pentsakor jarraitu (4); pentsakor jarri (3); pentsakor jarri zen (3); pentsakor utzi (8); pentsakor utzi nau (3); pentsakor zegoen (6)

serio eta pentsakor (3)

gizon pentsakorra (3)


pentsalari 1 iz arazo orokorrez gogoeta-ekarpenak egiten dituen pertsona.

Pentsalari edo pentsamenduaren sortzailea pentsamendu biziaren apaiz kontsakratzailea besterik ez da.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 55. orr.

Greziar pentsalari gehientsuenentzat, "bi"an hasten ziren zenbakiak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 115. orr.

Gisa berean, Santamariaren solasek irakusten dute Euskal Herriak jasan berri zuen gerla zibilaren irakaspenak atera zituela pentsalari donostiarrak.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 10. orr.

Gero, David Ricardo edo Malthus-en pareko pentsalari handien ekarpenek osatu zuten Adam Smithen doktrina. Torah-ren misterioak soilki kontseiluko gizonari, pentsalari jakintsu eta mintzatzeko burutsua denari jakinaraziko zaizkio.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 46. orr.

Xabier Lete... bihotz beroko pentsalari zorrotza, Euskal Herriari zinez ohore egiten dion artista aparta!  Herria   2003-10-23

Ondo jakina da Kierkegaard izan zela Unamunoren pentsalari kuttuna.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 125. orr.

John Stuart Mill ingeles pentsalari liberal eta demokraziazalearen (1806-1873) hiru saiakera nagusiak eman dituzte argitara, euskaratuta.  Berria - Kultura   2004-09-11

Pentsalari distiratsua da Kundera, axalekoa baina distiratsua.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 44. orr.

Heideggerren eragina nabaria zen Europako pentsalari existentzialistengan.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 91. orr.

Ekarpen interesgarrienak, pentsalari enpirista britainiarrek egin zituzten.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 238. orr.

Horren egilea, Simone Weil (1909-1943) andre judu eta kristau pentsalari sakon eta bipila zen.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 12. orr.

2 (izenondo gisa)

Halaxe deitzen dio ene adiskide pentsalari batek eternidadeari: "harrimen guzien iturri".  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 112. orr.

3 (adizlagun gisa)

Odolaren mintzoan daukazu beste hau ere, pentsalari egon eta gero: [...].  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 157. orr.

• 4 izond pentsatzen duena. ik pentsatzaile.

'Izaki pentsalari' lez jarduteko, 'izaki maitale' lez hasi behar duela, nahi eta nahi ez.  Jenaro Garate   «Gizakia maitagogoa da», 2001 - 48. orr.

Gizakiaren ustezko fakultateaz -une batzuetan gizakia pentsalari egiten duen arrazoimenaz- dena aurkitu eta neurtu nahian.  Jenaro Garate   «Gizakia maitagogoa da», 2001 - 44. orr.

Baudelaire poeta pentsalariaren soneto bat, "Les Chats" izenekoa, landu nuen, izenlagunen erabilerak aztertuz.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 95. orr.

Hansek, guztiz sinetsi ezinik, begiak luzatu eta euskaldunaren buru pentsalaria ikusi zuen.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 82. orr.

Natura hau bikoitza da, edo natura pentsalaria edo natura gorputzduna.  Jenaro Garate   «Gizakia maitagogoa da», 2001 - 15. orr.

Ikasle handienekin Lukrezio lantzen nuen eta miresten betan poeta eta pentsalari zen idazlea.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 52. orr.

5 ez-pentsalari

Gaizkiaren semeak, ez-pentsalariak.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 53. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

greziar pentsalari (5); pentsalari frantziarraren (3); pentsalari handiak (3); pentsalari handiaren (3); pentsalari jakintsu (3); pentsalari sakon (3)

natura pentsalaria (3); subjektu pentsalaria (3)

greziar pentsalariek (3)

euskal pentsalarien (5)


pentsamen 1 iz pentsatzeko ahalmena.

Buruko neuronak izugarri gehitu zirenez, pentsamena, hizkuntza eta ikasitakoaren transmisioa etorri ziren ondoren.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 263. orr.

Bere ahalmena taxutu ahal eta behar duela pentsamenaren objektuak aukeratzeko duen moduaren ezberdintasunaren arabera.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 2627. orr.

Besterik da, beste ertzean, izpiritua, pertsonaren pertsonalena, pentsamen garbi eta erabakimen garbia.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 216. orr.

Nire eskuak neurketa egiterik ez daukanez gero, nire pentsamenak egingo du.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 44. orr.

Bestelako pentsamolde bertatikoago bat, hizkuntzaren bidez bideratzen ez dena [...] gure zentzumen-organoen pertzeptuetan oinarrituta zuzenean antolatzen dena baizik: zentzumenezko pentsamen bat.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 90. orr.

Gure motako ezagutzaileari (sentimenen molde espazio-denborazko eta pentsamen mugatzaile diskurtsiboaren pekoa) ematen ahal zaion tankerako fenomeno edo agerpena.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 83. orr.

Hemen nauzu, txunditurik, geldi-geldirik, euriz zamaturik datorren hodei astun ilunak adimena itzaltzen didala, mutu pentsamena zure zabaltasun azkengabearen aurrean.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 321. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Honegatik dira pentsamen-forma soilak, eta beren bitartez ezin da oraindik ezein objektu determinaturik ezagutu.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 75. orr.

Hau pentsamen-gauza da (ens rationis), hautaz pentsatzen dena eta arrazoimenaren indarrez halabeharrez aurresuposatua ez dena.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 151. orr.

Ezin zaigu zilegi izan gure adigai oro gainditzen duten pentsamen-zerizanak, ezer kontraesaten ez duten arren, objektu erreal eta determinatu gisa aipatzea.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 236. orr.

3 pentsamendua.

Pentsamen bat ukanen dugu Battitta Barbier aihertar adixkideaz, duela bi hilabete mundu hau utzi duena.  Herria   2001-07-05

Memento hunkigarriena ixiltasuna, bihotzetikako pentsamen eta otoitzarekin.  Herria   2003-07-24

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pentsamen forma (4); pentsamen forma soilak (3); pentsamen gauza (8)


pentsamendu (2581 agerraldi, 228 liburu eta 264 artikulutan; orobat pentsamentu g.er.) 1 iz pentsatzea, zerbait gogoan erabiltzea; horren ondorioa. ik gogoeta.

Gure pentsamendu, sentimendu eta asmoak elkarri adierazi ahal izateko sortu du gizarteak hizkuntza.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 10. orr.

Hitzak dira pentsamenduari gorputza ematen diotenak gure bizitzaren ispiluan.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 81. orr.

Hitzek inon ikasi gabeko jakite bat dakarte berekin, ezjakinak edo jakinezak gozatutako jakite bat, eta hargatik dira pentsamenduaren ama eta ume, arrazoiaren inude eta titi-ume.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 290. orr.

Irakiten ari den ura bezain nahasi irudikatzen bazituen ere iraganeko pentsamendu, gogoeta eta oroitzapenak, beti bat eta bera amesten hasita zegoen etorkizuna: Andreasen ondoan.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 97. orr.

Pentsamendu horiek buruan, gailurra utzi eta mendiaren sakon baterantz abiatzen da, H letrarantz, Herensugea egoten omen zen leizearen bila.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 58. orr.

Iruainera joan zitzaidan pentsamendua, eta Lubis ikusi nuen zaldien pabiloian.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 443. orr.

Halakoxe pentsamenduak zerabiltzan buruan, hain zuzen, etxe hartara etorri eta gero.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 27. orr.

Ilunpetan, batak bestearen pentsamenduak entzuten zituela ematen zuen.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 215. orr.

Nadiak, ordea, pentsamendua igarri zion, nahiz ez ulertu zergatik bere lagunak presa zuen Irkutskera iristeko.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 343. orr.

Kontua da pentsamendu horiek hartuta nuela gogoa, eskutik helduta sarrerako bidean eskailera mekanikorantz gindoazenean.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 99. orr.

Pentsamendu haiek, kalkulu haiek, Alcatrazeko argi motelek sortzen zituzten horma eta teilatu zirriborroekin nahasten zitzaizkidan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 37. orr.

Pentsamendu batzuk ere -pentsamendu batzuen arrasto ahulak- erne zitzaizkidan ikusmiraren eraginez.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 13. orr.

Ezin kenduko dut burutik pentsamendu hau sekula ere.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 77. orr.

Horrelaxe, jaiotako pentsamenduaren jarioak irudiei laguntzen dienean.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 142. orr.

Nagikeriak pentsamenduak hazten ditu, eta pentsamenduak arriskutsuak izan daitezke, bakarrik bizi den edonork berehala ulertuko duenez.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 195. orr.

Pentsamendu ezan dago Gaizkiaren erroa; edo, hobeto esan, ez-pentsamenduan!  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 53. orr.

Pentsamendua alderrai nerabilen, batetik bestera ziztu bizian, ezin sosegaturik.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 89. orr.

Orain aski duzu aurkikuntzaren zorionarekin, pentsamenduaren logikak daroan bidearekin: azken negua, elur negu izan da.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 162. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Berriro ere mahaira inguratu nintzenean, pentsamendu ilunak ahantziak nituen ia erabat.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 138. orr.

Gogoilun sumatzen zuten gaixoa ingurukoek, bere pentsamendu tristeetan murgildua.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 168. orr.

Pentsamendu eta amets ahulak ziren.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 201. orr.

Uxa ditzagun, beraz, hipotesi baldarrak eta pentsamendu ezkorrak.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 78. orr.

Pentsamendu zoro hau bururatu zitzaion: zergatik lortu zuten munduaren garapen luzean, animalia guztien artean, emakumearen bularrek soilik tankera eder hori?  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 39. orr.

Zuzenean atzematen dela alderdi hori "zentzumenezko pentsamenduaren" bidez.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 251. orr.

Komunean egin beharrekoak egiten zituenean izaten zituen ezkutuko pentsamenduak.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 21. orr.

Horrela, ez diot inoiz ere sartzen uzten haragizko pentsamenduari.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1057. orr.

Huraxe bai heriozko pentsamendua.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 56. orr.

Agian honek guztiak Maria Sara doktoreak, oraindik gutxi ezagutzeagatik, berarengan atzeman bide zuen zeharkako pentsamendua frogatzeko baizik ez du balio.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 228. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Raimundo Silva, taxiak zeraman bitartean, pentsamendu-jario honetan abandonatu zen.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 195. orr.

Pentsamendu, afektibitate eta portaera prozesuen nahasmena.  Berria - Gaiak   2004-11-04

Buru-argitasuna eta pentsamendu-zehaztasuna.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 286. orr.

Ohartzen da zein diren beraren alderik sendoenak: kontzentrazioa, pentsamendu-intentsitatea, ziurtasuna, tinkotasuna, itxurakeriarako gaitasunik eza, tolesgabetasuna, zintzotasuna.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 268. orr.

Alemanian ez da zehaztasun-espiritua hil oraindik, baizik eta ixilarazi egin dute epe laburrez jeinuzko pentsamendu-askatasunaren aldeko modazko oihuek.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 29. orr.

Eta orduan, ai ene, txoratzeko moduko pentsamendu-zurrunbiloak etortzen zitzaizkidan.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 121. orr.

Marta bakarrik, negar-zotin emean, maindire muturra hozkatuz, pentsamendu-txinparta bat begietan.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 161. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Subjektu-pentsamenduari unibertsalki dei egiten diona singularra da.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 131. orr.

5 pertsona edo kolektibitate baten berezko ideieen multzoa.

Irakurketak pentsamendua aberasten dit, eta idazketak, berriz, nire pentsamendua zehazten.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 89. orr.

Beren lanek eta zuzeneko irakaskuntzak asko indartu dute nire pentsamendua fonologian eta bestela.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 21. orr.

Hobbesen pentsamendua, bai De Cive-n eta geroxeago Leviatan-en, formulazio horretan oinarritzen da.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 14. orr.

Manex Erdozaintzi-Etxart: bizitza eta pentsamendua.  Herria   2001-02-15

Pentsalari edo pentsamenduaren sortzailea pentsamendu biziaren apaiz kontsakratzailea besterik ez da; pentsamendua ezin sor dezake inork: sortu egiten da handik edo hemendik, eta ibili, horretarako gauza bada.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 55. orr.

6 (izenondo eta izenlagunekin)

Platonen pentsamendu morala, politikoa eta zientifikoa, hau da, garaiko pentsamendu filosofikoa, orduantxe hasi zen eratzen.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 43. orr.

Pentsamendu ekonomikoaren bilakaera.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 48. orr.

pentsamendu tradizional arkaikoa galduz doanean.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 8. orr.

Pentsamolde marxistak ere [...] pentsamendu klasikoaren ildotik jarraitu zuen eskuarteko dugun gaiari dagokionez.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 52. orr.

Pentsamendu heretikoen aurkako borrokak triskantza beldurgarriak eragin zituen Euskal Herrian XIII. eta XIV. mendeetan.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 312. orr.

Homo sapiensaren baitan pentsamendu abstraktua eta hizkuntza sortu arte.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 234. orr.

Saldoan goaz lanera, supermerkatuetara, bilkuretara, alde bateko zein besteko pentsamendu bakunetik kanpoko gogoeta propiorik ez daukagu.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 22. orr.

Globalizazioaren eta pentsamendu bakarraren gainean aritu izan den pentsalari kritiko ezaguna.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 88. orr.

Pentsamendu maskulinoak kontzeptuen gainean hotzean pentsa dezake eta, aldiz, pentsamendu femeninoak pentsatzeko hurbiltasuna behar du, objektuak behar ditu, afektua, ukimena, usaimena, ikusmena...  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 196. orr.

Bestalde, gizakietan behintzat, pentsamendu abstrakturako gaitasuna du garunak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 216. orr.

Erlijioen barneko eta kanpoko pentsamendua Erlijioaren Filosofia deiturikoan lotu behar dela.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 269. orr.

Bi mutur dira amerikar pentsamenduan, elkarren kontra jarriak. Erromanikotik gotikora arteko aldian hasten da europar pentsamendua mamitzen eta sendotzen.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 23. orr.

Erdi Aroko pentsamendua, filosofiaren ikuspegitik, zinez antzinako filosofiaren jarraipentzat har daiteke.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 60. orr.

7 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Hiru joera handitan jaso daitezke hainbat eta hainbat autore eta pentsamendu eskola desberdinen ekarpenak: joera liberala, joera marxista eta joera keynesiarra.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 45. orr.

Pentsamendu-eskola batzuek esan dute zibilizazioen kolapsoak giza kontrolaz kanpoko faktoreek eragiten dituztela.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 430. orr.

Ez da ahaztu behar ETAren formazio ideologikoan Europako pentsamendu joera berriak nagusitu zirela, ateismotik existentzialismora, marxismotik maoismora, antikolonialismotik nihilismora.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 53. orr.

Elkarren lehian dabiltzan pentsamendu-joeren konkurrentzia osasuntsu batek eraginda.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 152. orr.

Pentsamendu eredu berri bat aurkitu nahi badugu.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 330. orr.

Estilo artistiko, pentsamendu-sistema, arau moral, egoera politiko eginak.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 234. orr.

Egitura horiek ideiak, pentsamendu eskemak, iritziak eta portaerak baldintzatzen dituzte.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 75. orr.

Filosofia alemaneko pentsamendu-korrontea.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 237. orr.

8 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Infinitua da giza pentsamenduaren garaipen nagusia, dio behin eta berriro bere filosofia matematikoak.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 133. orr.

Ez da erraza ekonomia pentsamenduaren historia laburra ematea.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 45. orr.

Zehatz-mehatz jarduteko asmorik gabe bada ere, ekonomi pentsamenduaren eskolarik garrantzitsuenetan zeharreko ibilbide bat egingo dugu.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 52. orr.

Pentsamendu ekonomikoa merkatu pentsamendu bihurtu da.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 71. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

azken pentsamendu (5); bere pentsamendu (19); beren pentsamendu (4); gure pentsamendu (6); nire pentsamendu (14)

pentsamendu asko (4); pentsamendu bakar (18); pentsamendu bakar bat (6); pentsamendu bakarra (26); pentsamendu bakarraren (19); pentsamendu bakarrari (4); pentsamendu beltz (4); pentsamendu bera (4); pentsamendu espainol (4); pentsamendu gaiztoak (4); pentsamendu ilun (5); pentsamendu ilunak (6); pentsamendu kritikoaren (5); pentsamendu politikoa (8); pentsamendu soila (4); pentsamendu tristeak (6)

ppren pentsamendu (4)

bere pentsamendua (17); bizitza eta pentsamendua (5); euskal pentsamendua (8); gure pentsamendua (6); lehen pentsamendua (6); nire pentsamendua (22); pentsamendua adierazteko (4); pentsamendua irakurri (8)

bere pentsamenduak (25); gure pentsamenduak (8); halako pentsamenduak (8); nire pentsamenduak (21); pentsamenduak berak (4)

miranderen pentsamenduan (4)

bere pentsamenduaren (18); gure pentsamenduaren (7); mendebaldeko pentsamenduaren (4); nire pentsamenduaren (5); pentsamenduaren bidez (5); pentsamenduaren historia (10); pentsamenduaren historian (7); pentsamenduaren klasikoak (9); pentsamenduaren porrota (5); zure pentsamenduaren (5)

bere pentsamenduari (5); euskal pentsamenduari (4); pentsamenduari buruz (5); pentsamenduari buruzko (4)

bere pentsamenduekin (6)

bere pentsamenduen (4); gure pentsamenduen (5); nire pentsamenduen (15); pentsamenduen haria (4)

bere pentsamenduetan (16); bere pentsamenduetan murgilduta (5)

pentsamenduetarako terapia (4)

bere pentsamenduetatik (7)

beste pentsamendurik (21); beste pentsamendurik ez (9); pentsamendurik gabe (5); pentsamendurik gabeko (6)


pentsamentu ik pentsamendu.

pentsamodu iz pentsamoldea.

Pentsamodu bikaina bere lanerako, hala ere, gehienetan.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 273. orr.

Eta are gutxiago nahi luke, gaineratuko dut, inoren pentsamodurik aldarazi.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 10. orr.


pentsamolde 1 iz pentsatzeko modua. ik pentsamendu 5.

Horretarako, ordea, errotik aldatu beharko ditugu denok [...] gure pentsamolde eta jokabideak.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 12. orr.

Erresuma desberdinetakoak ginen, pentsamolde anitzetakoak, fedea ere ez genuen denek berdin bizi.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 122. orr.

Izan ere, korapilo asko ageri zaizkigu Verneren pentsamolde eta nortasunaren inguruan.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 15. orr.

Funtsean, trinkotu samartuak ditugun zenbait eredu eta pentsamolde aldatu beharko ditugu.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 220. orr.

Hark [Agustinek] eskainitako pentsabide eta pentsamoldeen originaltasuna eta indarra.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 59. orr.

Jakina da K.a. VI-IV. mendeetako ilustrazioak -Xenofanesen pentsamoldeak, edo Sokrates eta Platonen proposamen etiko berriak- errefusatu egingo dituela garai zaharretako mundu-ikuskerak.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 28. orr.

Antitesiaren baieztapenen azpian pentsamoldearen erregulartasun perfektua eta maximen batasun osoa dagoela ohartzen da.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 183. orr.

Suposatzen da, bestalde, historikotasunaren forma bakarrak eta berberak biltzen dituela egitura ekonomikoak, gizarte egonkortasunak, pentsamoldeen inertzia, ohikuntza teknikoak, jokaera politikoak, eta guztiei eraldaketa-mota bera ezartzen diela.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 16. orr.

Pentsamolde horri hermeneutika esaten zaio, eta horren egitekoa testua barren-barrendik interpretatzea da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 267. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Pentsamolde kalkulatzailea erabat nagusitu da gure aroaz; meditazioak alde egin digu.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 23. orr.

Pentsamolde marxistak ere -XIX. mendea- pentsamendu klasikoaren ildotik jarraitu zuen eskuarteko dugun gaiari dagokionez.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 52. orr.

Pentsamolde klasikoa edo lanaren nazioarteko banaketaren apologia.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 37. orr.

Gabezia hau ez zaio berari soilik leporatu behar, garaiko pentsamolde dogmatikoari baizik gehienbat.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 29. orr.

Idealismo hau arrazoizkoa eta pentsamolde filosofiko zehatz baten araberakoa da.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 118. orr.

Hizkuntza sistema sinkroniko baten egoera jakin batek ez du, saussurear pentsamoldean, diakroniarekin zer ikusirik.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 14. orr.

Landako pentsamoldeak liluratzen dituelako izango da.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 126. orr.

Bestelako pentsamolde bertatikoago bat, hizkuntzaren bidez bideratzen ez dena [...], gure zentzumen-organoen pertzeptuetan oinarrituta zuzenean antolatzen dena baizik: zentzumenezko pentsamen bat.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 90. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Berpizkundeko perspektiba bere garaiko kultura- edo pentsamolde-joeraren emaitza gisa aurkezteko modu hau eskematikoegia da, eta ez dio Panofskyri zor zaiona aitortzen.· Liburua gaika dago antolatuta: ekonomilarien helburuak eta tresnak, ekonomilarien ideologia, merkatu pentsamoldea, kontsumo-gizartea, lehiakortasuna.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 202. orr.

Ez naiz ahalegindu medikuntza-pentsamoldearen genesi enpirikoa eta osagai ezberdinak deskribatzen.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 64. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bere pentsamoldea (6); merkatu pentsamoldea (3); pentsamoldea aldatu (7); zure pentsamoldea (4)

bere pentsamoldeak (3)

bere pentsamoldearen (3); merkatu pentsamoldearen (3)


pentsapide ik pentsabide.

pentsarazi, pentsaraz, pentsarazten 1 du ad pentsatzera behartu.

Antzinakoek egin zituzten itsas bidaiek iparrorratza ezagutzen zutela pentsaraz diezagukete, nahiz eta ezagutu ez.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 48. orr.

Semiramisen altxor eskergek, ezin baitziren egun batean bilduak izan, pentsarazten digute asiriarrek berek ere beste nazio aberats batzuk arpilatu zituztela.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 30. orr.

Hori pentsarazi dit, behinik behin, bigarren oroitzapenak, baina horrek haurtzarora baino gehiago gaztarora eraman nau.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 178. orr.

Horrek denak pentsarazi egin zidan, Beltza.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 99. orr.

Ez nioke pentsarazi nahi, inondik inora ere, inolako aurreiritzirik dudanik.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 26. orr.

Eta ez diot inori pentsarazi nahi zeloek jota nagoenik.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 171. orr.

Horrek sukaldeaz pentsarazi zion Pilarri, afaria prestatzeko ordua zenez.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 112. orr.

Bere pesimismoak, ordea, barealdi hark luzaro ez zuela iraungo pentsarazten zion.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 297. orr.

-Zerk pentsarazten dizu ezagutzen dudala?  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 223. orr.

Zer arraiok pentsarazi dizu erresuminduta nengoela?  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 37. orr.

Beauvais desiratzen zegoela nekaren konfiantza osoa eta harekiko harreman estua zuela pentsarazteko jendeari.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 160. orr.

Tristeak benetan nortasuna kreditu-txartelarekin erosten dela pentsarazten diguten garaiok...  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 67. orr.

Ez da hori kezkagarria, edo pentsarazi beharko ligukeen zerbait?  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 196. orr.

Azpimarratzen du, aldiz, pertsonari uste bat egiazkoa dela pentsarazteko zioa ikuspuntu horrek ematen diola.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 120. orr.

Erran dezagun segidan lau izen hauek pentsarazten digutela Euskal Herrian izan daitekeen haur multzo bati.  Herria   2003-07-17

Ez zitzaion inola ere gehiegi pentsarazi edo errepararazi behar errealitate desatseginez, bera hiltzeko aukeraz, besteen oinazeaz.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 154. orr.

2 (nori osagairik gabe)

Egin berriak diren esperimentu batzuek pentsarazten dute Itard ez zebilela bere aurkakoak zioten bezain desbideratuta.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 168. orr.

Hori pentsarazten zuten gutxienez beti berdina zen irribarreak, aurpegiaren goxatzeak, txantxa hori kontatu edo entzuteko irribarre mingarri horrek.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 146. orr.

Horregatik Jainkoaren aniztasunean pentsarazten dute, erran nahi dut, sinestarazten dutela badirela atributuak, eta badela esentzia bat eta aldi berean esentzia horri erantsiriko zerbait.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 155. orr.

Aspaldiko eritasunaren orbain edo hondakinen arrastoak bazirela pentsarazten omen zuen azterketak, baina ez garai hartan gaixotasun prozesu aktiborik zegoenik.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 125. orr.

Margolanek pentsarazten duten baino askoz txikiagoa da Pontito.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 174. orr.

Buruan betiko iltzatua daukat ordea harrotasunezko amaiera hura, meatzaritza zerbait handia eta sekulakoa zela pentsarazten zuena.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 75. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pentsarazi zien (4); pentsarazi zion (12)

horrek pentsarazten digu (3); pentsarazten digu (13); pentsarazten digute (3); pentsarazten dit (7); pentsarazten dizu (5); pentsarazten du (16); pentsarazten duena (3); pentsarazten dute (4); pentsarazten dutela (3); pentsarazten duten (3); pentsarazten zion (5); pentsarazten zuen (5); pentsarazten zuten (3)


pentsati 1 izond pentsakorra.

Bibote sarri eta patilla luzeko gazte jazarra intelektual pentsati eta malenkoniaz betea bilakatu zen.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 66. orr.

Betaurrekoak kentzen zituenean, lehengo intelektual pentsatia nekazari zabar eta ezjakina bilakatzen zen.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 68. orr.

2 pertsona pentsakorrari dagokiona.

Gogoeta sakonean, atzamar izugarri batez kolpetxo leun pentsatiak emanez mahai gainean.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 36. orr.

Gero, bere buruari hitz eginen balio bezalako tonu pentsati batez, zera esan zuen marmarka.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 252. orr.

Partidaren hasierako haren iruzkinei broma kutsua bazerien ere, marmar pentsatiek eta esku igurtzi kezkatuek hartu zuten laster irribarre ironiatsuaren lekua.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 35. orr.

3 (adizlagun gisa)

Ama pentsati gelditu zen taulari begira, eta hasieran uste izan nuen nire azalpen aztoratuak xake taula gainean ikusten saiatzen ari zela.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 22. orr.

Kristo pentsati geratu zen alditxo batez.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 58. orr.

Pentsati nabaritu dut.Gaua esna egin zuen, pentsati, eta lainopean bidean hasi zirenean, atzean gelditzen zen.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 182. orr.

Isil-isilik aldendu gara, pentsati.  Berria - Kultura   2004-09-19


pentsatu, pentsa, pentsatzen (orobat pentsau g.er. eta pensatu g.er.) (orobat pentsetan g.er.) 1 du ad gogoeta egin, gogoan erabili; ideiak edo arrazoibideak eratu edo elkartu. ik oldoztu.

-Pentsatu egin beharko dut, Tom.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 93. orr.

Baina pentsatu bakarrik egin zuen.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 50. orr.

Eta, pentsatzen jarrita, hori da okerrena: [...].  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 68. orr.

Ergela da, pentsatu dut, baina zintzoa.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 148. orr.

Erakargarria, ari da pentsatzen, baina gizasemeentzat galdua.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 102. orr.

Batek daki, pentsatzen du: beharbada, guztiarekin ere, izango du etorkizuna afera honek.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 41. orr.

Hori pentsatu dut neuk ere -esan zuen Lockhartek.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 123. orr.

-Ez zen erraza izango frogatzen -pentsatu zuen Perrettek, ozen-ozen.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 137. orr.

Morroi hau nire arrebarekin maiteminduta dago, pentsatu zuen azkarki Abdulek.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 93. orr.

Hitz arruntez janzten da poesia zenbaitetan, pentsatu zuen.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 17. orr.

"Erratzari irmo heldu isatsetik", pentsatu zuen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 28. orr.

Enbusteria sentimentalen txanda, pentsatu nuen hasieran, baina amak oso zorrotz hitz egin zidan: […..].  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 96. orr.

Gero, bat-batean, pentsatzen duzu: "Zerbait gertatu da".  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 78. orr.

Eta pentsatu zuen: indarra zegok hemen, pinu lerdenetan, mendi-mazela heze hauetan, [...].  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 12. orr.

Emakumeak, berriz, pentsatu du: […..].  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 93. orr.

Izan ere, pentsatu du alargunak, txakur baten itxurapean azaldu zitzaion Mefistofele Faust doktoreari.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 66. orr.

Irribarre egin nuen, eta pentsatu: "oso aspaldi da ez dudala egin iribarre".  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 259. orr.

Hala pentsatu zuen Raymond Carverrek.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 164. orr.

Izenak pentsatu beharko genituzke.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 174. orr.

-Ene!, ezin dut pentsatu horrelakorik, inolaz ere -esan zuen Marshall andreak-.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 145. orr.

Ez dakit zer pentsatu ere.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 115. orr.

Darling andreak ez zekien zer pentsatu.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 35. orr.

Nahastuta geratu nintzen, zer pentsatu ez nekiela.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 60. orr.

Zer pentsatu behar dute entzule mindu hauek...?  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 257. orr.

-Ezta pentsatu ere -esan zuen Manilovek, irribarretsu-.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 55. orr.

Pentsatu ere ez! Aitak, ordea, bitan pentsatu gabe, salto egin omen zuen zangara.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 61. orr.

Ez nuen bi aldiz pentsatu.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 234. orr.

Guztia pentsatu bezala ateratzen bada, diru-turrusta handi bat izango dugu laster.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 126. orr.

Pentsatzen nuen bezala, sardinak dira.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 250. orr.

"Kontuz sorgin histeriko horrekin", esan dio belarrira, "aluarekin pentsatzen du eta".  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 75. orr.

2 (esaldi konpletiboekin)

Pentsatu nuen azkarregi nenbilela bere konplizitatea bilatu nahian, eta baldarkeria bat izan zela komentarioa.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 33. orr.

Pentsatzen dut batek ezin dituela aurrez ikusi bakardadearen arazoak.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 35. orr.

Eta nik pentsatu nuen, pertsona besarkatuak ikusten ez gaituenez, besarkatzea izan litekeela une horretan pentsatzen edo sentitzen duguna ezkutatzeko era bat.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 182. orr.

-Maiz pentsatu izan dut neronek ere -dio andreak-, makina bat bider hiltzen dela gizona bere bizitza laburrean.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 65. orr.

Haiek txantxetan ari zitzaiela pentsatu zuten.  Elizen arteko biblia   Has 19,14

Los Angelesetik Londresera neuzkan ordu luzeetan irakurriko nuela pentsatu nuen, lainoak baino goragoko eremu etereoan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 20. orr.

Libratu egin dela pentsatu badu, oso oker ari duk.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 68. orr.

"Nago erresumindu egingo nintzela pentsatu zuela neskak, sekula ez zela itzuliko esan zidanean", zioen berekiko.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 48. orr.

-Zera pentsatu dut -esan zuen gizonak-, pentsatu dut iritsitakoan Biltmorera joan gaitezkeela zuzenean eta maletak hantxe utz ditzakegula, eta agian afari-legetxoa egin dezakegula gelan bertan, patxadan. nire artean pentsatu nuen menturak nahi izan zuela liburu sakratua azalaren babesik gabe gera zedin.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 95. orr.

Bidenabar pentsatu zuen ezen, agidanez, horregatik ari zitzaiola gertatzen hain nekeza bere beste pertsonaia hari, hiztegigileari, Hiztegi subjektiboa-rekin aurrera egitea.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 81. orr.

3 (bestelako esaldi txertatuekin)

Itsasontziratu zenean, Parisera joatea pentsatu omen zuen, edo beharbada Londresera.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 301. orr.

Inoiz ikusi duzuen emazterik nobleena, aberatsena eta ederrena hartzea pentsatu diat.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 497. orr.

Pentsatu dugu, egia gidaritzat hartuz, haren egintza miragarri ugarietako banaka batzuk berorri ezagutaraztea.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 492. orr.

Itzultzea pentsatu nuen.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 71. orr.

Ez pentsatu konturatu ez naizenik.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 89. orr.

-Ez nuke pentsatu ere egin nahi -esan zuen neskak-, lanean enbarazu egin dizudanik.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 34. orr.

Zoratzen hasita ote zegoen pentsatu zuen orduantxe, hura guztia eldarnio bat izan ote zitekeen.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 58. orr.

Kordea galduko ote nuen ere pentsatu nuen, osotara erotu ote nintzen.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 41. orr.

Max adarra jotzen ari ote zitzaion pentsatu zuen bere artean Ruche jaunak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 417. orr.

Pentsatu ere bai nik, ea ez ote nukeen hobe ohera joatea.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 132. orr.

Ez nuen pentsatu ere egin nahi zer arrisku jokatzen ari nintzen mugan.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 294. orr.

-Pentsatu duzu nola itzuliko garen hor gora? -galdetu zion Roni. denbora gehiegi eman zutela non kokatu pentsatzen, faxisten aurka jartzea erabaki zuten arte.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 271. orr.

Harryk ez zuen pentsatu nahi zenbat urre kostatuko zen Sutximista hura.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 47. orr.

4 (objektu zuzena –n atzizkiaz)

Ivyrengan pentsatzen saiatu nintzen.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 23. orr.

Ez niharduen inorengan pentsatzen.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 26. orr.

Pentsatu duzu inoiz suizidioan? Horrela dagoenetan bere karreran pentsatu ohi du, banitate malenkoniatsuz beterik.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 61. orr.

Josebak, berriz, alde praktikoan baizik ez zuen pentsatzen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 304. orr.

-Gauza zoragarrietan pentsatu behar duzue, besterik ez -azaldu zuen Peterrek-.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 64. orr.

Baina ez du etorkizunean pentsatu nahi, orainari eutsi nahi dio indar guztiarekin.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 159. orr.

Hori bai iruditu zitzaiola guztiz sinestezina, hots, [...], bere janzkeran segundo bakar batez ere pentsatu ez izana, alegia.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 43. orr.

Hobe luke heriotzan pentsatu.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 608. orr.

Hik ez pentsatu horretan; ez duk hire lana.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 23. orr.

Uste dut sekula ez dudala horretan pentsatu.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 167. orr.

Baina zerbaitetan pentsatu behar da, ez dago beti buru barruan piano doinua edo Corcovadoko Kristoa edukitzerik.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 118. orr.

Ezin baitzuen ia beste ezertan pentsatu.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 234. orr.

Obaban jotzen nituen piezetan pentsatu nuen, eta azkenean Padam Padam izenekoa aukeratu.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 39. orr.

Beste zerbaitetan pentsatu behar dut.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 77. orr.

5 (objektu zuzena –z atzizkiaz)

Fitxak errepasatu eta Elenaz pentsatu nuela dut gogoan.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 109. orr.

Auskalo zer pentsatu ote zuen gu biotaz beste hark.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 59. orr.

Ez da egunik iragan zutaz pentsatu gabe.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 227. orr.

Gure Avignon-ez pentsatu nuen.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 174. orr.

Harry Ronekin eta Hermionerekin zegoen eserita, iskanbilaren erditik apartexeago, biharamunekoaz pentsatu nahi gabe. poza ez dugulako oraindik New Yorkera itzultzeaz pentsatu beharko.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 245. orr.

Ez zuen hartaz pentsatu...  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 70. orr.

Eta, horretaz pentsatu bazuen, zergatik ez zen horri buruzko aipamen taxuzkoa egin.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 118. orr.

Azken egun hauetan horretaz guztiaz pentsatu dut.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 219. orr.

-Zer pentsatu behar da horretaz, jauna?  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 184. orr.

Gai honetaz pentsatu eta pentsatu jardun ondoren, zaldun egitea erabaki zuen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 465. orr.

Erabat buruargi nengoen berriro, nahiz eta aztarrenik ere ez neukan zertaz niharduen pentsatzen: ezertan ere ez, seguru aski.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 142. orr.

6 (objektu zuzena –ekin atzizkiaz)

-Zure senarrarekin pentsatu, urdanga horrek; eta zain duzun zigorrarekin, agindutakoa ez baduzu betetzen.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 46. orr.

Pentsatu amarekin! Erikaren ama kezkatuarekin pentsatu nuen, Erikarenarekin, gainontzekoenekin, guztiekin.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 143. orr.

Jotzen duenean, berarekin pentsatzen du maiz.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 64. orr.

Irenek bilduma egiten ariko balitz bezala hartzen zituen mutilak: batekin ibiltzean hurrengoarekin pentsatzen ari zen askotan.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 45. orr.

Ez nuen etxean sartu eta arropa lisatzen nuen bitartean zurekin pentsatzen jardun nahi.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 22. orr.

-Beti ari dira euren habiekin pentsatzen -esan zion Peterrek, barkamen eske bezala-.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 296. orr.

Problema batekin pentsatzen duzunean, problema horren munduan bizitzen zara, eta nozio abstraktuak errealagoak bihurtzen dira.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 45. orr.

Hain liluratuta sentitu zen, ezin izan zuen beste ezerekin pentsatu.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 290. orr.

7 ezin pentsatuzko izlag

Nola dena Jainkoz beterik dagoen, nola Jainkoaren ezin pentsatuzko liberaltasunak zabaldu dituen bere aberastasunak sorkari guztietara.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 88. orr.

Berdin zion zenbaterainoko mina eman zioten nire hitzek, ezin pentsatuzkoa iruditzen zitzaidan Rachelek ez erantzutea.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 131. orr.

Argia ia ezin pentsatuzkoa baita denboratik kanpo (argia ez da egoera bat, prozesu bat baizik).  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 168. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 8 aldiz agertzen direnak)

baina ez pentsa (35); eta ez pentsa (32); ez dezagun pentsa (11); ez dezala pentsa (21); ez pentsa (339); ez pentsa gero (17); nekez pentsa (13); nola pentsa (20)

pentsa beza (8); pentsa daiteke (169); pentsa dezagun (53); pentsa dezake (65); pentsa dezakegu (31); pentsa dezaket (14); pentsa dezakete (8); pentsa dezakezu (21); pentsa dezatela (10); pentsa ez zezan (11); pentsa ezak (18); pentsa ezazu (98); pentsa ezazue (30); pentsa genezake (44); pentsa lezake (28); pentsa liteke (65); pentsa nolako (8); pentsa zein (12); pentsa zenbat (24); pentsa zenbateko (8); pentsa zer (32); pentsa zezakeen (28); pentsa zezan (11); pentsa zitekeen (77)

zer pentsa ematen (8)

aldez aurretik pentsatu (12); asko pentsatu gabe (8); askotan pentsatu (22); askotan pentsatu dut (11); aurrez pentsatu (11); batere pentsatu gabe (16); bere artean pentsatu (16); berehala pentsatu (13); berriro pentsatu (12); beste ezertan pentsatu (11); besterik pentsatu (8); beti pentsatu (60); beti pentsatu izan (42); birritan pentsatu gabe (14); bitan pentsatu gabe (19)

egitea pentsatu (46); ematea pentsatu (10); etorkizunean pentsatu (8); ezertan pentsatu gabe (12); ezta pentsatu ere (137); gauza bera pentsatu (15); gehiagotan pentsatu (15); gehiegi pentsatu gabe (13); hobeto pentsatu (22)

joatea pentsatu (11); maiz pentsatu (8); neure artean pentsatu (13)

ondo pentsatu (41); ongi pentsatu (24)

pentsatu beharra (37); pentsatu beharra dago (9); pentsatu diat (20); pentsatu dinat (11); pentsatu du (225); pentsatu dugu (46); pentsatu duk (20); pentsatu dut (309); pentsatu dute (47); pentsatu duzu (65); pentsatu eta pentsatu (8); pentsatu gabe esan (9); pentsatu genuen (114); pentsatu nian (31); pentsatu ninan (16); pentsatu nuen (1098); pentsatu zen (8); pentsatu zenuen (33); pentsatu zuen (1509); pentsatu zuten (172)

sarritan pentsatu (9); une batez pentsatu (11); uztea pentsatu (8); zer pentsatu (180); zer pentsatu ematen (8); zera pentsatu (33); zera pentsatu dut (8); zera pentsatu nuen (18); zerbait pentsatu (24); zergatik pentsatu (9); zertan pentsatu (10)

ondo pentsatua (10); ongi pentsatua (10); zer pentsatua (84); zer pentsatua eman (39); zer pentsatua ematen (21)

asko pentsatuko (8); gauza bera pentsatuko (8); zer pentsatuko (57)

ondo pentsatuta (35); ongi pentsatuta (11)

aldez aurretik pentsatutako (8); aurrez pentsatutako (8)

ondo pentsatuz (20); ondo pentsatuz gero (17); ongi pentsatuz (8)

ezin pentsatuzkoa (8)

pentsatzeari ekin (10); pentsatzeari utzi (9)

pentsatzeko ahalmena (19); pentsatzeko arrazoiak (8); pentsatzeko astia (17); pentsatzeko astia izan (8); pentsatzeko astirik (19); pentsatzeko aukera (15); pentsatzeko bidea (9); pentsatzeko denbora (17); pentsatzeko denborarik (8); pentsatzeko era (11); pentsatzeko gai (20); pentsatzeko gauza (11); pentsatzeko joera (12); pentsatzeko modu (32); pentsatzeko modu bat (8); pentsatzeko modua (9); pentsatzeko moduan (8)

pentsatzekoa da (174); pentsatzekoa denez (15); pentsatzekoa zen (30)

asko pentsatzen (11); askotan pentsatzen (20); askotan pentsatzen dut (9); batzuetan pentsatzen (29); batzuetan pentsatzen dut (11); benetan pentsatzen (21); berdin pentsatzen (29); bestela pentsatzen (13); beti pentsatzen (18)

egitea pentsatzen (12); ezertan pentsatzen (12); gauza bera pentsatzen (22); gehiago pentsatzen (13); gehiegi pentsatzen (11); hala pentsatzen (31); hartan pentsatzen (19); hartaz pentsatzen (16); hori pentsatzen (41); hori pentsatzen nuen (10); horixe pentsatzen (11); horrela pentsatzen (30); horretan pentsatzen (51); horretaz pentsatzen (14)

kontrakoa pentsatzen (9); nola pentsatzen (24)

ondo pentsatzen (13); ongi pentsatzen (12)

pentsatzen ari (291); pentsatzen ari zen (38); pentsatzen ariko (11); pentsatzen aritu (32); pentsatzen dudan bakoitzean (8); pentsatzen duen gauza (13); pentsatzen dut baietz (8); pentsatzen egon (37); pentsatzen hasi (167); pentsatzen hasia (38); pentsatzen hasiak (12); pentsatzen hasita (32); pentsatzen hastea (11); pentsatzen hasteko (20); pentsatzen hasten (32); pentsatzen jarraitu (10); pentsatzen jarraitzen (13); pentsatzen jarri (51); pentsatzen jarrita (66); pentsatzen jarriz (16); pentsatzen jarriz gero (16); pentsatzen jartzen (17); pentsatzen saiatu (12); zerbait pentsatzen (15); zerbaitetan pentsatzen (9); zergatik pentsatzen (8); zertan pentsatzen (16)

pentsatzera iritsi (11)


pentsatzaile 1 izond pentsatzen duena.

Izaki pentsatzaileak asmatuko dituzte, zuntz misteriozkoz unibertso adierazgarri bati lotuak.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 104. orr.

Pentsatzeko modu guztiek Jainkoa dute kausa, Hau gauza pentsatzaile den aldetik, eta ez beste atributu baten bitartez esplikatzen den aldetik.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 243. orr.

Apriorizko ezagutzan objektuei ezin baitzaie subjektu pentsatzaileak bere burutik hartzen duena baino esleitu.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 2627. orr.

Zerizan pentsatzaile batez, ordea, ezin dut batere errepresentaziorik izan kanpoko esperientziaren bitartez, baizik autokontzientziaren bitartez besterik ez.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 154. orr.

Geure Norbera pentsatzailea materialismoaren arriskuaren aurka segurtatzeko.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 170. orr.

Ni pentsatzailea naizen aldetik barneko sentsuaren objektua naiz eta arima izena dut.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 152. orr.

Izadi pentsatzailearen Metafisikak Psikologia izena du eta aipatutako arrazoiagatik hemen honetaz ezagutza arrazionala ulertzen da.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 281. orr.

Gure esentzia pentsatzailearen izaerari eta gorputzen munduarekin duen elkarloturari buruzko gatazka.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 172. orr.

Gauzen pentsatzaile eta munduaren miatzaile bezala, hau da, kulturalki, euskaldunok baditugu desabantaila askoren artean abantailatxo batzuk, bazterrak aurrera begiak irekita ibiltzeko.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 213. orr.

• 2 iz pentsalaria.

Barruko askatasuna pentsatzaile aleman protestantismotik datozenek irakatsi diote.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 183. orr.

Pentsatzaile handi baten, ausardiaz beteriko mistiko espekulatibo baten eta, hitz batean, gizon handi baten kemen eta soberanotasunak esanarazitako hitz mamitsuak dira.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 8. orr.

Ideia ugari baitago, orain laburtasunaren amorez Nietzscheren tradizioa esango diogunean, guztiz arrunta izan dena idazle eta pentsatzaile bestela hagitz desberdinotan, mendearen hasieratik gutxienez bigarren mundu gerraren ondorenera.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 210. orr.

Ikusazu zertan urriturik gelditu diren pentsatzaile horiek, zer gertatu zaien eta hainengandik zer jalgi den; zeren suzko errautsetik iheska joanik surtara erortzen denaren antzekoak baitira halakoak.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 235. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

izaki pentsatzaile (3); pentsatzaile gisa (9); subjektu pentsatzaile (4); zerizan pentsatzaile (21); zerizan pentsatzaile gisa (6)

nia pentsatzailea (5); pentsatzailea den aldetik (5); pentsatzailea naizen aldetik (6); subjektu pentsatzailea (6); zerizan pentsatzailea (13)

subjektu pentsatzaileak (3)

izaera pentsatzailearen (3); norbera pentsatzailearen (3); subjektu pentsatzailearen (9); subjektu pentsatzailearen batasun (3); substantzia pentsatzailearen (3); zerizan pentsatzailearen (5)

zerizan pentsatzaileen (3)


pentsatze 1 iz gogoeta egitea, gogoan erabiltzea; ideiak edo arrazoibideak eratu edo elkartzea.

Azaleko biloak lazten zaizkit pentsatze hutsarekin.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 77. orr.

-Pentsatze hutsez oilo-ipurdia jartzen zaidak! -laztu ziren Anaren ezpain lodi-gorriztak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 122. orr.

Pentsatze hutsarekin errebolta sumatu zuen zangartean.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 213. orr.

Errepresentazio hau pentsatze bat da, ez begieste bat.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 77. orr.

Pentsatze soileko Norberaren kontzientzian ni zerizan bera naiz, baina, noski, horren bitartez ez zaio ezer eskuratzen nire pentsatzeari.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 159. orr.

Pentsatze ororen aurretik emana izan daitekeen errepresentazioari begiespena deitzen diot.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 70. orr.

Pentsatze enpirikoaren postulatuak oro har.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 116. orr.

Esperientzia orotan pentsatze hutsa a priori barnebiltzen duten adigai hauek kategorietan aurkitzen ditugu.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 81. orr.

Pentsatze eza baino, pentsatzeko beste modu bat dela esango nuke; senak gidatuta pentsatzen dudala, alegia.  Berria - Kultura   2004-04-30

2 (osagaiekin)

Aztoragarria zitzaidan ama nire ejakulazioaren lekuko gertatu ahal izan zela pentsatze hutsa.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 378. orr.

Batzuetan ia ezinezkoa egiten zitzaidan zuk niri erantzungo zenidala pentsatze soila.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 237. orr.

Ondorioetan pentsatze hutsak hotzikara eragiten dizu.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 114. orr.

Azkenean, hala egin ez bazuen ere, hartan pentsatze hutsak jeloskortu egiten ninduen.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 162. orr.

Odolarekin zikindutako gizon baten semea izan nintekeela pentsatze hutsak gaizkitu egiten nau.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 161. orr.

Lanak ematen zizkidan inoiz berriro elkarren berririk izango ez genuela pentsatze hutsak ere. telebistan horrela aterako zela pentsatze hutsarekin sutu egin zen nagusia.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 131. orr.

Ikararen ikaraz konortea galdu nuen ia, ezezagun hark gure gordeleku eder hau zabaltzen asmatzen bazuen zer gerta zitekeen pentsatze hutsarekin.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 69. orr.

Halako gertaera ankerraren aurrean zeure buruaz baino ez pentsatze bihozgabe horrek.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 14. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

hartan pentsatze hutsak (4); pentsatze enpirikoaren (3); pentsatze hori (4); pentsatze hutsa (15); pentsatze hutsak (76); pentsatze hutsarekin (29); pentsatze hutsaren (11); pentsatze oro (6); pentsatze orok (3); pentsatze ororen (6); pentsatze orotan (6); zela pentsatze (4); zezakeela pentsatze hutsak (3)


pentsatzeke adlag pentsatu gabe.

Zalantza handirik gabe ekin nion berriz ere idazketari, gehiegi pentsatzeke, langa altxatu eta neure baitako isuriari bidea libre utziaz.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 130. orr.

Han, bi aldiz pentsatzeke, bidean aurrera joko zutela erabaki zuten, hitzik gabe, aho eta begi keinu ezti gozoz.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 273. orr.

Iritsi zen goraino, ikusi zuen sumendia borborka, ahotik sua botaka, eta bi aldiz pentsatzeke, biharamunik bazenik sinesteke, ezpata eskuin eskuan, bere burua bota zuen barrura.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 91. orr.


pentsau ik pentsatu.

pentsetan ik pentsatu.

pentsio (orobat pentsione g.er.) 1 iz norbaiti aldian-aldian, arrazoi jakin batengatik eta laguntza gisa ordaintzen zaion diru saria.

Oatesek pentsio bat jaso zuen saritzat.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 117. orr.

Asko lagundu ziezaiokeela hark militarren aurrean, gerrako pentsioa jasotzeko.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 19. orr.

Pentsio bat lortzea izango nuke, eta horrez gainera baita milaka dolar batzuk ere.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 79. orr.

Ez zuen, damurik ere, pentsionerik hunkitzea lortu, gerla ekintza laneko istripu gisa kontsideratua izan zelakoan.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 100. orr.

Pentsioa eskatzeko asmoa zuela aitortu zion.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 13. orr.

Emakumea Lombo de Tanquera joan zen bizitzera eta enpresak hilero pentsioa helarazten zion.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 141. orr.

Aznarrek dio pentsioak berak bermatzen dituela.  Berria - Ekonomia   2004-02-25

Jakaren patrika haztatu zuen, pentsioa bideratzeko paper guztiak gordeak zeramatzala egiaztatu nahian.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 9. orr.

Dirurik ez dagonez pentsioak murriztu behar direla.  Berria - Ekonomia   2006-05-06

Erretretako pentsioneak laneko sartzeen parte bat hartzen du eta eros-ahala ttikitzen.  Herria   2003-04-24

Alargunen pentsioak «duintzeko» exijitu du Koldo Azkoitia Gipuzkoako Aldundiko bozeramaileak.  Berria - Ekonomia   2004-11-25

Aurten ez zaie %1eko igoera ezarriko pentsioei.  Berria - Mundua   2004-03-12

Pentsioak %2,8 handitu dituzte aurten Hego Euskal Herrian.  Berria - Ekonomia   2004-01-10

Pentsioak kalkulatzeko kotizazio epea zabaltzea ez da «gai bakarra» helburu hori lortzeko.  Berria - Ekonomia   2004-09-14

-Libra bat eta sei penike atera zidanan niri pentsiotik.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 197. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Ez-dakit-nolako fondoekin hasi ziren, pentsio militarrarekin edo horrelako zerbaitekin, ez dakit oso ondo, eta leporaino bete ziren diruz eta orain desagertu egin dira jendeak eman zien diruarekin.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 136. orr.

Pentsio osagarrien aldeko apustua egin nahi du Eusko Jaurlaritzak.  Berria - Harian   2006-01-11

Legea indarrean jarri ostean, baina, pentsio jakin bat kobratu ahal izango lukete bikotekidea hilez gero.  Berria - Gaiak   2004-04-01

Luis XIV.ak pentsio batzuk agindu zituen hamar haur zituztenentzat, eta pentsio handiagoak hamabi zituztenentzat.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 116. orr.

Alargunen pentsio murritzentzako «behin betiko irtenbidea» eskatu zuen Barkosek.  Berria - Euskal Herria   2004-02-29

Menturaz pentsio ona gelditu zaio.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 176. orr.

Alargunen pentsio txikienak LGSra egokituko ditu Nafarroak.  Berria - Ekonomia   2004-01-23

Gutxieneko pentsioak %6 igoko dira; besteak, %3.  Berria - Ekonomia   2004-09-07

Lehen hiruhilekoan %15,4 gehitu dira borondatezko pentsioak.  Berria - Ekonomia   2004-06-17

Hala, Nafarroako Gobernuak 14 milioi euro bideratu ditu pentsio ez kontributiboetara.  Berria - Euskal Herria   2006-01-11

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Aitari erretiro ederra geratu zitzaion Ur Partzuergotik, BBK-ko pentsio plana kontatu gabe.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 125. orr.

Populazioaren zahartzeak kolokan jarri du mendebaldeko estatuen pentsio sistema.  Berria - Gaiak   2004-11-06

PSE-EEk, berriz, pentsio sistema publikoaren alde agertu zen, betiere Kutxa Bakarra apurtzen ez bada.  Berria - Ekonomia   2004-03-31

Pentsio kutxak pribatu bihur daitezen.  Berria - Mundua   2004-01-22

Ordurako, behialako nire bizikidearekin neukan harreman bakarra zen erabili eta baliogabetutako pentsio-txekeen atzealdean haren sinadura ikustea.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 132. orr.

Horrekin bizi zen, andre Leonardaren pentsio-saritxoaz gainera, familia osoa.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 104. orr.

Lan merkatua, erretiratuen pentsio aseguruak, osasun sistema, zerga sistema.  Berria - Mundua   2004-08-14

Hala ere, pentsio-kontu horretan nik mantsoago jokatuko nikek...  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 427. orr.

Indulis Emsis lehen ministroak soldata, pentsio eta lan baldintzak hobetuko dituela agindu du.  Berria - Mundua   2004-04-22

Mentxuk farmazeutiko titulua izan arren, dirutan nekez ordainduko ziola gaztigatu zion Rafael Lizarraga lizentziatuak, eta pentsio truke itxi zuten tratua.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 41. orr.

Lan eta Pentsio idazkari postua eman dio Blairrek, azken urteotan Goi Hezkuntza ministro zenari.  Berria - Mundua   2004-09-10

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Aleman ez-duin asko zegoela istripu probokatu batean bere burua zauritu, gerrari izkina egin eta gerra-pentsioa kobratzen zuena. Erretiro pentsio baterako emaniko dirua itzultzeko eskatu du meatzariak.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 55. orr.

Ramires-Araujo Lda. enpresako gutun-azal betea jasotzen zuen, erretiro pentsioaren kariaz.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 13. orr.

Jubilazio pentsioak 680,87 eurokoak dira Araba, Bizkai eta Gipuzkoan eta 511,02 eurokoak Nafarroan.  Berria - Ekonomia   2004-07-06

Lege proiektu zaharrak alargun pentsioak jasotzeko hiru urtez Nafarroan bizitzea eskatzen zuen.  Berria - Ekonomia   2004-01-23

5 apolilo etxea. ik ostatu.

Gauero errepasatzen zituen katalogoak pentsio, hotel, apartamentu edo ostatu hartua zuen txandako txakurretxolako flexopean.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 46. orr.

Bilboko pentsio batean ostatu hartu eta hantxe bizitzen geratu zen Lauaxeta.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 30. orr.

Donostiara etorri zen, eta berton jarri zen pentsio batean bizitzen.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 20. orr.

Zabalguneko pentsio batera gara emakumea eta biok.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 377. orr.

Bikoteak, diru arazorik ez zuenez, hotel zahar eta dotore batean hartu zuen ostatu; P. eta biok pentsio txiki batean.  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 48. orr.

Arriskuan nengoela eta, ezkutaturik egon nintzen pentsio merke batean.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 160. orr.

Pentsio merke-merke batean hartu nuen ostatu, Britainiar Museoari bizkar.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 220. orr.

Ez gauden gaua pentsio ziztrin batean edo autoan pasatzeko moduan.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 37. orr.

Izan ere, eskuliburu askotan esplikatzen da pentsio bat ez dela gauza bera gauez eta egun argiz.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 40. orr.

Pentsiokoekin bazkaltzeko eta pentsiokoekin hitz egiteko.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 108. orr.

6 ostatuz egoteko pagatu behar den saria.

Hango aterpetxe batean egotera behartua zen, baina pentsioa ordaintzeko dirurik ez zuenez, hango garbiketak egitera behartzen zutela argitu du Xabier Susperregik.  Berria - Euskal Herria   2006-01-20

7 ostatu, hotel eta kidekoetan, mantenua.

Berrehun eta gehiago kilometro, eta gero, ospitalean, pentsio konpletoarekin egon zuan astebetez; eta, paperak zioena: laguna ondoko ohean.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 18. orr.

8 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Aitaren pentsio-lagun batek sinaturik zetorren berria, Fein edo Fain delako bat.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 147. orr.

Bazegoen bertan pentsio itxura zuen etxe bat, baina taberna zen.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 25. orr.

Matiasen gela pentsio-tipoko gela zen, baina telefonoa zeukan.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 26. orr.

9 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Hemen da, plazako familia-pentsio batean.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 132. orr.

10 pentsio funts

Egoera konplexua da egungoa, kapitalaren hedapen atomizatua baita: akziodun txikiak eta inbertsio eta pentsio funtsak, eta kategoria sozial berri bat, kapitalaren kudeatzaileak.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 101. orr.

OCDEren arabera, Espainian pentsio funtsen ondarea BPGaren %9 da, Frantzian %7 eta Alemanian %3,8 da.  Berria - Harian   2006-01-11

OCDEk sei gomendio eman ditu pentsio funtsak arautzeko.  Berria - Ekonomia   2004-07-23

Inbertsio funts, pentsio funts eta aseguru-etxe handiek mugitzen duten dirutza osoa 21 bilioi dolar ingurukoa dela kalkulatzen da.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 226. orr.

Nafarroan ez dago horrelako egiturarik, eta pentsio funts eta planak erabiltzen dituzte.  Berria - Harian   2006-01-11

Pentsio funtsen sistema optimizatzea.  Berria - Ekonomia   2004-05-30

Jaurlaritzak UGT eta CCOOrekin hitzartu du pentsio funts publikoa.  Berria - Ekonomia   2004-06-17

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

alargunen pentsio (3); borondatezko pentsio (3); euskal pentsio (3); inbertsio eta pentsio (3); langileen pentsio (4); pentsio batean (10); pentsio bateko (3); pentsio funts (5); pentsio funtsak (6); pentsio funtsen (4); pentsio merke (3); pentsio osagarri (6); pentsio osagarriak (14); pentsio osagarrien (9); pentsio osoa (3); pentsio plana (3); pentsio planak (3); pentsio publikoen (3); pentsio sistema (32); pentsio sistema propio (3); pentsio sistema publikoak (3); pentsio sistemak (3); pentsio sistemaren (5); pentsio txikienak (3)

alargunen pentsioa (3); erretiro pentsioa (5); euroko pentsioa (3); malanda pentsioa (5); pentsioa jaso (3); pentsioa jasoko (3); pentsioa jasotzeko (6); pentsioa jasotzen (3); pentsioa kobratzen (3); pentsioa lortzeko (4)

alargun pentsioak (3); alargunen pentsioak (18); alargunen pentsioak osatzeko (3); borondatezko pentsioak (6); cdnk alargunen pentsioak (3); erretiro pentsioak (4); eta pentsioak (3); gutxieneko pentsioak (6); pentsioak eta (3); pentsioak gutxieneko (3); pentsioak kalkulatzeko (5); pentsioak lanbide (3); pentsioak lanbide arteko (3); pentsioak osatzeko (4)

malanda pentsioan (4)

alargun pentsioen (4); alargun pentsioen jabe (3); gutxieneko pentsioen (4); pentsioen berdintasunaren (3); pentsioen berdintasunaren aldeko (3); pentsioen gastua (4); pentsioen igoera (8); pentsioen sistema (6)

pentsioko patioan (3)

pentsiorako bidean (3)


pentsiodun 1 iz pentsio bat jasotzen duen pertsona.

Enriqueta Benito alderdiaren egoitzan bilduko da alargun eta pentsiodunekin.  Berria - Harian   2005-04-01

Ez zitzaion burutik pasatu ere egin heriotzaren berria izan zitekeenik ama egoera hartan jarri zuena, Araujo Lda-ko pentsioduna zela jakin arren.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 69. orr.

Gainerako pentsiodunekin afaldu nuen jangelan.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 60. orr.

Krisi sozialaz eta pentsiodunen arazo ekonomikoez idatzi du, besteak beste, Blasek.  Berria - Kultura   2004-12-29

Pentsiodun alargunak: Nafarroan, orotara, 40.000 alargun inguru daude, baina horietatik 26.663 dira alargun pentsioen jabe.  Berria - Ekonomia   2004-02-29

Zenbait alderdi politiko eta pentsiodunen elkartek mesfidantza agertu dute legearen aurrean.  Berria - Ekonomia   2004-02-29

Luis Martin Pindado Espainiako Pentsiodunen Elkartasun Demokratikoko lehendakaria.  Berria - Ekonomia   2004-09-07

2 (izenondo gisa)

Aipatutako legeak Foru Erkidegoak alargun pentsiodunen egoera ekonomikoa hobetzeko dituen eskumenak «urratzen» dituela argudiatu zuen koalizioak.  Berria - Euskal Herria   2004-01-24


pentsione ik pentsio.

pentsioner iz pentsioduna.

Lehen parteak ximiko berri du jadanik eta estimatzen ere bide dute pentsionerrek.  Herria   2005-03-31


pentsionista 1 iz pentsioduna.

-Alargun pentsionista baten alabak dituk, Nini eta Lulu.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 88. orr.

Pentsionisten elkarteek 21,5 milioi eman zizkioten Bushi eta 15,5 milioi dolar Kerryri.  Berria - Mundua   2004-11-03

Horietatik 26.663 dira alargun pentsioen jabe, baina 12.000 pentsionistengan izanen du eragina.  Berria - Ekonomia   2004-01-23

2 (izenondo gisa)

Arauak 12.000 alargun pentsionistengan izanen du eragina eta 2003ko urtarrilaren 1era atzeraeragina izanen du.  Berria - Ekonomia   2004-01-23

3 erdi-pentsionista

Gero, bazkaldu ere Eskolapioetako jantokian bertan egiten genuen, erdi-pentsionista, eta iluntzean berriz ere tranbian itzultzen ginenerako ilunduta zegoen, lagunik ez kalean.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 13. orr.


pentsiotzar iz adkor pentsio handia.

Zabalguneko pentsiotzar bateko gelatzarrean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 114. orr.

Goizaldeko lauretan pentsiotzarreko atean ginen, arraboska unibertsitatekumeak bezala.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 115. orr.


pentsu1 1 iz ipar gogoeta, pentsamendua.

Pentsuak gatibu dauzkagunean Egiari bizkarrez gagozkio: antsian behera goaz.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 102. orr.

Ekintzaz ala pentsuz arraiki egin emazteen bekatuak entzutea izugarri maite zuen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 164. orr.

Pentsu ilunen ildoa abandonatu zuen eta egongela zirudien kanapean jarri zen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 56. orr.

Alabaina, hartaz gogoeta egitean, ene pentsuek haren itxura baizik ez zuten lantzen: [...].  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 167. orr.

Ez nuen beste pentsurik: astun eta patetikoki maitemindua nintzela doi-doia konturatzen nintzen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 177. orr.

Hondar pentsuaz gogoratzen zen hargatik: nehork ez nau maite eta beharbada hobe dut hilik...  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 53. orr.

Nahiago nire pentsuak adierazi gabe utzi.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 331. orr.

2 pentsu izan du ad uste izan, pentsatu.

II. Mundu Gerlaren erdi-erdian geunden orduan eta gutarteko anitzek ziurtzat emaiten baldin bazuten Hitler-en garaipena, beste zenbaitek pentsu zuten amerikarrek eta ingelesek irabaziko zutela.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 104. orr.

Aldi bat baino gehiagotan erran dit Serge filosofoak Platonek ez zuela honela eginen, pentsu baitu egiak duela egitea finkatzen.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 22. orr.

Pentsu dut entzun duzula joan den astelehenean.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 7. orr.

Pentsu dut ez duela nehork horretaz dudarik.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 585. orr.

Hor ere pentsu dut segituko duzuela beti emankizun horien egiten...  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 117. orr.

Erraten zidan garbiki nik sekretuki pentsu nuena: behar genuela mundu honen errealitatean bizi izan eta lan egin.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 99. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ainitzek pentsu dute (4); ene pentsu (3); pentsu bat (3); pentsu dugu (5); pentsu dut (58); pentsu haiek (4); pentsu haien (3); pentsu hori (4); pentsu hura (3); pentsu zuten (7)


pentsu2 1 iz abereen bazka, bereziki lehorra. ik zaldale.

Idi eta astoei ohikoa baino pentsu eta belar gehiago ematea.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 404. orr.

Aberei ere pentsutzat baba larria ematen zitzaien askotan.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 59. orr.

Berehala alde egin zuten, askan behar beste pentsu zegoela egiaztatu ondoren.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 33. orr.

Hirugarrena animalientzako janari (pentsuak, irinak) edo soro eta baratzeak simaurtzeko ongarri bihurtuko du industriak.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 25. orr.

Abelgorria sei edo zortzi urtez haziko dute (era tradizionalean eta pentsuetan mirarizko osagarririk sartu gabe) bestelakoei ere bide emanez.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 33. orr.

Ganaduari, jakina denez, okela eman izan zaio jateko, pentsuan nahasita.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 84. orr.

Berehala alde egin zuten, askan behar beste pentsu zegoela egiaztatu ondoren.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 33. orr.

Eta kloratita, txakurren pentsua egoten zen kaxa batean.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 159. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Lubisek pentsu-zaku bat zeukan bularraren parean bi besoekin hartuta.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 126. orr.

pentsu konpainia baten propaganda, 1924koa, garai oparoago baten oroigarri gisa iltzeztatua geratu zena.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 54. orr.

Gurearen beherean, bestalde, aitak gazte-denboran Igeldotik jaitsi eta kalean irekitako pentsu-denda genuen.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 46. orr.

Gure dendara sartu naiz, horretara, eta labore eta pentsu usain bera aditu.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 345. orr.

Ez ni, Joxe Maria Arruabarrena, pentsu-saltzaile gizajo hau.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 158. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Zerri pentsua.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 42. orr.


pentsuner iz ipar zahar etxe batean bizi den pertsona.

Miarritzeko xahar-etxe batean, pentsuner batek besta giro batean ospatu ditu bere ehun eta bost urteak.  Herria   2005-12-29

Untxina uzogunean, Ziburun, xahar-etxe bat eraiki beharra da hiruetan-hogoi bat pentsuner hartzen ahalko dituena.  Herria   2005-12-08

Bestetik ikertzen ari dute etxearen berritzea nola egiten ahal litakeen bizpahiru zatitan, etxea bera arrunt zerratu gabe obrek iraunen duten denboran, pentsunerak hor berean atxikiz beraz...  Herria   2004-10-21


pentza iz izotz hockeyan pelota gisa erabiltzen den pieza biribila.

Berdinketako golean, Sedlak eskuratu zuen pentza eta Amsellemek lagundu zion gola sartzen.  Berria - Kirola   2004-03-21

Pentza taldekideei pasa, berriro gola sartzeko aukeran jarri, eta pentza jaso bezain laster jaurtiketa tinkoa egin zuen atezainaren aurrez aurre zegoela.  Berria - Kirola   2004-11-07

Brisardek jaso zuen pentza hormaren erdian, eta jaurtiketa Filiatraultek geratu zuen, baina ez Cemanek segidan eginiko jaurtiketa (0-3) .3. zatian ongi eutsi zion garaipenarii Mulhousek, eta 0-4koa Kasdak egin zuen kontraerasoan.  Berria - Kirola   2004-03-20

Aipaturiko Carriou, aitzinera egiteko asmoarekin abiatu zen gibeletik, baina ahantzi egin zuen pentza, eta Dostalek ezustean atxiki ahal izan zuen.  Berria - Kirola   2004-01-21


pentze 1 iz belardia, zelaia. ik larre; alhapide.

Behin betiko muga zehatz baten finkatzeko, jakin ginezan, azkenean, nun hasten ziren, nun gelditzen, batzuen eta bertzeen lurrak, oihanak eta pentzeak.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 100. orr.

Landa eta pentze artean nabil, bidea ez da sobera garbi baina Urantziatik ateratzean hartu dudan patarraren kaskora heldu orduko, begien aitzinean daukat Sanso herria.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 64. orr.

Bidexka anitz iragaiten zen oihan, iratze eta pentzeetatik.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 36. orr.

Kosta aldean, eta belardi eta pentzeetatik belar ondua bildu nahi duenarentzat ere, makineriak laguntza handia eskuratu dio baserritarrari.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 264. orr.

Heldu da behintzat artoaren jiteko hori, kanpokoa izaki askoz ere hobea noski, eta horra non kendu dion bertokoari soroa, alorra, pentzea eta izena bera ere.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 50. orr.

Haritzak bukatu eta pentzeak hasten diren tokian.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 21. orr.

Etxeen artean, pentzeak eta pentzeetan, haritzek egin tatxa ilunak.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 215. orr.

Gaztaroko oporretan gure mendi xolako pentzean belar edo soro metak moldatzen genituen.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 28. orr.

Haste haiendako tailuz belar epaiteak, belar idorraren pentzeetatik ekartzeak bizkarka, leatxunak deitu tresnekin.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 180. orr.

Pentzeen hesiak, "chantos" delakoak, arbelezko harri lauza landatuz eginak dira.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 215. orr.

Mihiseak atxikitzen ziren armairuetan, pentzetako lore batzuek emanez behar zen usain ona.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 185. orr.

Santa sekulan ez dugu patatarik landatu, eta nahi dute pentzeak horretan erabil ditzagun.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 240. orr.

Lau behi ageri dira hor, etxearen aurreko pentzean jaten ari.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 308. orr.

Iturrotxak agortuak, pentzeak larrutuak eta iralekuak jadanik larrazkeneko jauntzitan.  Herria   2005-08-11

Nola liteke bat, halako pentze ederrean bazkatzeari utzi, eta padura horretan gizentzera lerra?  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 150. orr.

Ibarrak arrastiriko zehar-argitan, itzal-mazelak, itzal-trokarteak, lats zuriak han behean, larre-pentzeak zehar-argitan, sarale-metak eguzki-argitan gorri, eta artalde bat oihan-ertzeko sakonune harri-kozkortsu batean: zizare zuriak iduri!  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 295. orr.

Goi pentzeak hutsik daude.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 53. orr.

2 (izenondoekin)

Pentze handi eder bat utzi dugu eskuin eta zuhaitzen erdian hasi gara igaten. Ardiak bidean lerroan zebiltzan gero, autoen pasaiak trabatuz eta pentze irekietan, belar berdez asetzeko.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 31. orr.

Orreagako ordokia dena pentze berde eta gizen da.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 179. orr.

Geldian, lurrak leku bakoitzean duen zaporea dasta daiteke, pentze samurren gozotasuna, arantzadien mikatza, [...].  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 171. orr.

Pentze patartsuetan, behiak.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 197. orr.

Luzaideko pentze maldatsueri pentsatuz, aise da konprenitzea zer lan akigarria zitekeen haientzat.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 180. orr.

Aski dut bide ertz bateko pentze aberatsetan artalde bat alhan ikustea, baketzeko.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 23. orr.

Han hemenka, harrixabal xuriak, ardi ttittak iduri dutela pentze lohitsu batean landatuak.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 79. orr.

Pentze berdailetarik ilargi beteari kantan ari ziren igel erlastuen konpainian.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 91. orr.

Nekazari taldeak belardietara iristen hasi zirenean, behiak zeramatzaten, eta hain ohikoa den zintzarria eramaten zuten lepotik zintzilik pentze ikusgarri haietan jatera joaten zirenean.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 142. orr.

Pentze pribatuak ere ezingo dira ur horrekin freskatu.  Berria - Euskal Herria   2004-08-07

3 irud/hed

Nire espiritua ez zen konkistatzaileen arrazakoa, baizik eta fakturen pentzean graziazko trena noiz irago zain bazkatzen diren behien kastakoa.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 55. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

landa eta pentze (4); ondoko pentze (3); pentze eta landa (3); pentze handi (3)

ondoko pentzean (3)


pentzetu, pentze(tu), pentzetzen da/du ad pentze bihurtu.

Dena den, mahasti ohian, orai pentzetua den lekuan sortua da, zinez, Jainkoaren nahia, bizirik egon baita, zeren, bi metra ordoki baino gehiago ez du alor horrek.  Herria   2003-03-20


pentzu
1 –en pentzura –en kontura. ik pentzuda 3.

Haiena, justiziaren pentzura eraikitako ordenaren kontrako borroka zen, Martak mila bider errepikatu izan zionez.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 88. orr.

Barre ere egin zidatelakoan nago; nire praken pentzura.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 369. orr.


pentzuda 1 iz itxaropena, uste ona.

Ditxosozko dohaina etorri bezala joango zaiola, supituan, eta eusteko goiari, hain hurbil duen mende berriaren argi zirrinta pentzudazkoari.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 109. orr.

2 –en pentzudan en menturan.

Izan ere, azkartasun horren pentzudan daude gure diru-sariak, gure biziak.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 20. orr.

«Ezin gara luzaroago Madrilgo Gobernuaren pentzudan egon», adierazi zuen.  Berria - Ekonomia   2004-08-06

Iraultzaren izpiritu esaten diogu guk xede politiko baten pentzudan eskubide guztiak gogorki ezerezteko gogo nabarmenari.  Berria - Euskal Herria   2006-03-30

Fionn heltzerakoan, den-denek utzi zioten jateari eta edateari, buruzagiaren erreakzioaren pentzudan.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 43. orr.

3 –en pentzudara –en kontura.

-Zorriak gure pentzudara bizitzeko jaioak dituk -segitu zuen, hizketamodua aldaturik-, ez diat egundaino ezagutu oilanda bati muzin egin dion azeririk.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 216. orr.


peoi (orobat peon g.er. eta pioi g.er.) 1 iz maila apaleko langilea, inongo prestakuntzarik eskatzen ez duten lan neketsuetan diharduena.

Petrus peoi gisa iritsi zen, lurra landu, gauzak garraiatu eta baratzea ureztatzeko.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 199. orr.

Udaberrian kakamarloak bezala agertu ziren, auskalo nondik etorriak, harginak eta sokagileak, harri-pikatzaileak eta zurginak, arotzak eta kisuginak, beren maisu, peoi, ofiziale eta ikastunekin.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 38. orr.

Haien peoiak eta morroiak ere dotore baino dotoreago jantzirik zihoazen, nor bere jaunaren eta etxearen ezaugarriekin eta bere zaldiarekin.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 158. orr.

50 arkabuzari zekartzan berarekin Garazitik, baita peoi zenbait ere laguntzaile.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 127. orr.

Bortolasso hori adin ertaineko pioi bat zen, mandoa bezain sendoa eta ordotsa bezain lohia.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 101. orr.

Horra zen Lüküzeko jauna bera ere, bere seme, ezkutari eta peoiekin batean.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 68. orr.

Peoi batzuen laguntzarekin, lau arkeologo ari dira lanean, goiz eta arratsalde Aldapako San Fermin plazan.  Berria - Kultura   2004-08-14

Baina maite zuen halere etxegileak bere peoi berria.  Koldo Izagirre   «Elgeta, sasiaren sustraiak», 2001 - 44. orr.

La Caledonia etxaldean egun batzuk pasatzera gonbidatu gintuen; ordurako, peoi igeltseroak lanean ari ziren bertan.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 213. orr.

Tailer bateko mekanikari-lagun, obretako peoi edo pintore-ikastun.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 155. orr.

1920az geroztik zerrategiko peoia izan zen Dummy, Washingtongo Yakimako Cascade zurgintza enpresan.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 102. orr.

Eraikuntzako peoi batek urtean 17.893,72 euroko soldata izango luke eta 20.392,19 eurokoa lehen mailako ofizialak.  Berria - Ekonomia   2004-06-11

Soldaduak eta peoiak organ kokatzen ari ziren azken kanoia.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 132. orr.

Gero nire aitak eta beste peoi batzuek hazienda bat hartu zuten.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 290. orr.

Peoi, fabrika batean.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 85. orr.

Igeltseroak dira, linterneroak, peoiak..., beren esku indarrez edozelako gailuak erabilgarri, bizigarri, gozagarri bilakatzen dituen jendea.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 11. orr.

2 (adizlagun gisa)

Fabrikan sartu nintzen, peoi.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 38. orr.

Egun batean, peoi ere hasi zen, lur mugitze lanetan...  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 140. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Peoi-lanak, batik bat.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 57. orr.

Peoi jantzia jantzita eta erabat zikinduta zegoen.  Berria - Euskal Herria   2004-03-09

4 xake jokoan, gutxiena balio duen pieza.

Jokalari alemanak erdiko peoi bat aurreratu zuen.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 21. orr.

Peoi zuri bat bi laukitxo mugitu zen aurrera.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 254. orr.

Maisuak pioi guztiak suntsitu zizkidan defentsa ikaragarrian, baina etsi egin zuen azkenean.  Berria - Kultura   2004-08-29

Mugitu nuen nik peoi bat, mugitu zuen hark bertze peoi bat... eta hala ibili ginen, mugimenduz mugimendu, egunari gaua zerraiola, eta gaua egunari... zeren eta nik hari peoi bat jan bainion eta hark niri bertze peoi bat... eta aitzinago nik zaldun bat jan nion eta hark niri alfila...  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 528. orr.

14. jokaldian Santik peoi bat sakrifikatu zuen, eta Granadosek peoia harrapatu zuen.  Berria - Kirola   2004-08-26

Xake taulan ez genuke peoi bat defendatu behar, horretarako, erregina arriskuan ipiniz.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 16. orr.

Haien begietan ni peoi ziztrin bat baizik ez nintzen, pieza ttipia, anitzetan trabagarri gertatzen den pieza ezdeusa.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 32. orr.

Raimundo Silva berriz igotzen da gaztelura, gazteluko dorre garaietatik begiek oso-osorik ikus dezakete xake-taula, peoiek eta zaldunek, objetiboki mintzatuz, borrokan egingo duten toki zabala, erregearen eta gotzainen begiraden pean.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 258. orr.

Dorre-peoietako bat kenduz xake jokoa aberasteko posibilitateari buruzko artikulu tekniko bat.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 34. orr.

5 irud/hed

Hori joko handiaren ondorio normala baino ez da, eta gu peoi hutsak gara nazioarteko xantaia izugarri horretan.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 31. orr.

«Peoi gisa» sentitzen da; «oso joko sakon, erraldoi eta maltzurreko peoi gisa».  Berria - Harian   2005-11-20

Diputatu testimoniala nintzen; peoi gisakoa.  Berria - Euskal Herria   2004-03-02

Diktadura militarraren peoiak ziren.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 283. orr.

6 zezenketetan, zezenketariari laguntzen dion toreatzaile morroia.

Eta, hala, sartu zizkion toreatzaileak zezenari bi burtzi, eta peoi batek hiru hagatxo; jaurtiki zizkion bertze peoi batek lantza batzuk -dozena bat bai-, lizar adarrez eginak.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 162. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

peoi gisa (5); peoi ziztrin bat (3)


peoitza ik peontza.

peon ik peoi.

peonia iz urrebotoiaren familiako landarea, hosto handi zatituak dituena eta bere lore ikusgarriengatik lantzen dena (Paeonia officinalis). ik oinlodi.

Zehazki urtaro hartan, bi edo hiru neguko peonia lore betean zeuden udazkeneko eguzki berotan, Yamatoko tenplu zahar bateko harresi garai baten oinarrian.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 63. orr.

Bekokiko zainak irten beharrean zituen Farringtonek, eta Weathersen larruazal zurbilak peoniaren kolorea hartu zuen.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 140. orr.

Arrosa sorta bat, bi peonia sorta eta landaretxo bat.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 13. orr.


peontza (orobat peoitza g.er.) iz peoiaren lanbidea.

Edo bazegoela hartatik bizitzerik, obretako peoitza utzita.  Koldo Izagirre   «Elgeta, sasiaren sustraiak», 2001 - 34. orr.

Ibarrun zolako multxo batek beren peontza urririk eskainirik eta Jakes Bernet hargin gaztearen laguntzarekin pareta xaharrak denak berritu dire hor bereko harri xaharrekin.  Herria   2005-02-10

Nikaraguako esperientzia baliatuta etxegintzako peontzan probatzekotan nenbilela, amak eman zidan ideia: [...].  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 81. orr.

Lorenzo Garate peontzan aritzen zen, Uztarrik taberna jarri zuen Azpeitian, eta Urkiolegi Azkoitiko oporketa handiko bertsoak jarritakoa, sindikalista eta fabrikako langilea izan zen.  Berria - Kultura   2006-03-01


pepelerda (Euskaltzaindiaren Hiztegian pepelerdo agertzen da) izond emakume pepelerdoa.

Galdera ozena zurrunbilo artean: zer demontre egiten ote zuen pepelerda sorta itzel harekin.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 122. orr.


pepelerdo izond tentela.

Irakurle pepelerdoa duzu hori, idorreriak jotako gizajoa.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 146. orr.

Mirto Czentovic umezurtz txiro erdi pepelerdoa, xakerako dohain apartek munduko txapeldun izatera goititua.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 169. orr.

Pepelerdo honek ez ote dit bere etxera joatea proposatuko?  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 72. orr.

Zeure maitea ez bada pepelerdo zozo-poto bat, eta ez badu liburu hau ezagutzen, kopia itzazu pasarte egokiak.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 75. orr.

Pepelerdo aurpegiz begiratzen didate gehienek euren albotik pasatzen ikustean, "begira, txakurra!".  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 118. orr.


pepinillo (orobat pepinilo) iz ozpinetako pepinoa. ik pepino 4.

Begiak Maxinerengandik apartatu eta bazkariaz geroztik mahaiaren gainean zegoen pepinillo potoari begiratu zion.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 166. orr.

Hungariatik salamia eta pepiniloak ekartzen zituen, oso estimatuak hauek ere pragatar arruntaren artean; Poloniatik zaldi-zezina eta chucruta.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 256. orr.

Pepinilo, piper, meloi-azal eta piperminez beteriko ontziek piperbeltz-usain hezea gorantz hedatzen zuten kiribilka.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 187. orr.

Bibragailu bat... edo pepiniloa... edo platanoa... sartuta?  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 28. orr.


pepinilo ik pepinillo.

pepino 1 iz luzokerra.

Gaur goizean ez zegoen pepinorik merkatuan, jauna.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 37. orr.

Gogoan dugu Egipton doan jaten genuen arraina, baita hango pepino, meloi, porru, tipula eta baratxuriak ere!  Elizen arteko biblia   Zen 11,5

Hark gehien maite zuena pepinoak eta arrautza galdarraztatuak ziren.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 169. orr.

Araujo jauna, kontuan izan arrautza gehiegik kalte egiten duela eta pepinoa digerigaitza dela.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 169. orr.

Pepinoa ogi tartean gauero, eta noizbehinka, izokin keztatua; pepinoarekin hori ere.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 136. orr.

Ukrainako beste zizka-mizka batzuk atera dituzte: azaz, sagarrez, pernilez, pepinoz eta tomatez eta indioilar zatiez egindako pintxoak.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 67. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Emadazu beste pepino-ogitarteko bat.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 23. orr.

Kopak lurrinez estali ziren zerbitzari zaharrak ardoa kristal landuzko pitxer batetik zerbitzatzean, non menda-orriak, izotz-puskak, limoi-azalak eta pepino-zerrenda luzeak igerian baitzebiltzan.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 52. orr.

Hango saski batean tipularen berniz urrekara pizten zen, horko beste batean tomatearen gorri odolezkoa, han pepino mordoxka baten hori itzaliak egiten zuen dir-dir.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 50. orr.

3 ozpin pepino ozpinetako pepinoa.

Ozpin-pepinoen postuari garraztasuna zerion.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 332. orr.

4 ozpinetako pepino pepino txikia, ozpinetan ondua.

Janariak prestarazten zizkion kanporako, okela errea eta txerri saiheskiak ozpinetako pepinoekin eskatzen zion bereziki.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 76. orr.

Odolki hotza, saltxitxoi xerrak, txerri okela gazitu puska bat, ozpinetako pepinoak eta antzara gantza zerbitzatu zizkien.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 264. orr.

Neskatila bat, ozpinetako pepino gazi eske, eta zalgurdi-gidari bat, lukainka bat erosi zuena.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 16. orr.

Lisak platera pisatu eta jelatina eta ozpinetako pepinoak erantsi behar izan zizkion.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 114. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ozpinetako pepinoak (3)


pepinotxo iz ozpinetako pepinoa.

Edandakoa, jakina, ez zen Txemak lehentxeago amesturiko muxika-ur azukreztatu freskagarri hura, ezpada, norbaitek poto horrexetan ezarririko pipermin edo pepinotxo edo tipuleta-ur ozpindua.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 96. orr.


pepita ik pipita.

pepitatxo ik pipitatxo.

pepsina iz urdaileko guruin batzuk jaritazen duten entzima, proteinen digestioan parte hartzen duena.

Nolanahi ere, azido klorhidrikoak ez du eginkizun handirik digestioaren hasierako faseetan; fase horietan, pepsinak eta urdailaren barne-estaldurako zelulek sorturiko beste entzima batzuek hartzen dute parte.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 207. orr.


peptidiko izond peptidoena, peptidoei dagokiena.

Gastritisa eta ultzera peptidikoaren sorreran, Helicobacter pylori bakterioak duen eragina aztertzeagatik.  Berria - Gaiak   2006-01-03


peptido iz aminoazido bi edo gehiago batzeak sortzen duena konposatua.

Proteina fabrikatzeko makinak, xehetasun eta guzti, ez du jada sekreturik guretzat, bere bi urratsekin: genea ARN mezulari gisa transkribatzea, mezularia peptido-kate gisa itzultzea.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 104. orr.

Era horretan, beta-amiloide peptidoen kontra egin dezakete molekulek.  Berria - Gaiak   2004-10-31

Aminoazido kopuru mugatu bat elkarri lotzen zaionean sortzen den substantzia natural edo sintetikoari deitzen zaio peptidoa.  Berria - Gaiak   2004-10-31


pera izond/iz dotore manera nabarmenak dituena.

"Monovolumen" erraldoietan goaz mendi puntako ermitarik urrunenak bisitatzera, eta neguan klase altuagokoak izan nahi luketen Espainia osoko pera, pijo, eskuindar moderno eta ezkertiar aburgesatuekin batera eskiatzera goaz.  Pako Aristi   «Gelatxo, soinuaren bidaia luzea», 2001 - 56. orr.


perberso ik perbertso.

perbertitu, perberti, perbertitzen 1 da/du ad norbait moralki gaizto edo biziotsu bihurtu.

Zu baino gazteagoak badira, indarrez hartu, olgetan ibili galbidera eramateko, eta etsenpluak, aholkuak eta zeuk nahi duzun guztia erabili perbertitzeko.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 149. orr.

Gainera, korrupzioak hondatzen duena perbertitu ere egiten da.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 97. orr.

Ez dago [...] diskurtso-mota ideal bat, aldi berean azkena eta intenporala, jatorriz kanpotikoak diren aukeraketek, beharbada oso urrun legokeen etorkizun baterantz, perbertituko, jaurtiko, zapalduko, bultzatuko zuketena.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 82. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Perbertitu baten moduan begiratzen diola iruditzen zaio.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 73. orr.

Ipurditxoaren jabea Gorka zen; perbertitu itxurakoa, berriz, Portu.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 99. orr.

Keinuka hasi zait eskuaz eta uste nuen perbertitu bat zela.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 213. orr.

Aldizkarian bazen komiki sakrilego bat, apaiz perbertitu bat azaltzen zuena.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 125. orr.

Tuntuna ez da, baina bai perbertitu xamarra, hala iruditzen niri.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 94. orr.

Buru perbertituetan baino ez dira piztuko deabruak.  Berria - Harian   2005-07-19

Nazio aholkularia, perbertitu sexuala bera, eta kanpoaldetik albisteak ekartzen dizkien mezularia dira pertsonaia nagusiak.  Berria - Kultura   2006-01-20

Gure deputatuaren iduriko abertzaleak saiatzen dira herriko etxetan sartzera Frantziako instituzio demokratikoen "perbertitzeko"; abertzaletasunak bortizkeria bere baitan dauka lainoek ekaitza dakarten gisan.  Herria   2001-03-01

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

perbertitu bat (3)


perbertitzaile izond perbertitzen duena.

Beraz, Hugo baitan badago jada landaren landatasun defentsa bat, naturaltasunaren defentsa bezala, hiriaren eta modaren inbasioen aurka, modernizazio perbertitzailearen aurka hain zuzen.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 24. orr.


perbertsio 1 iz berezko senen eta joeren desbideratzea; bereziki, sexu jokabide ezohikoa.

Lehenengo, [homosexualitatea] deabruaren kontua zen; gero, bekatua; gero, perbertsioa; ondoren, aberrazioa; gaixotasuna gero, eta, azkenik, desbideratzea.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 76. orr.

Perbertsioa ordenarik eza da, eta ordena ona da.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 97. orr.

Naturaren kontrako ekintzak, perbertsioa, espeziearen degradazioa.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 70. orr.

Naturaren printzipioarekin, hau da, ugaltzearekin bat ez datorren sen sexualaren edozein adierazpen perbertsioa da.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 56. orr.

Kastitatea zela bere perbertsioa.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 228. orr.

Bakardadez beteak, malenkoniatsuak eta aldi berean perbertsioz, lizunkeriaz, sadismoz beteriko garaiak.  Berria - Kultura   2004-01-04

2 irud/hed

Hori perbertsioa da: elkarren ondoan jarri nahi dira elkarren antzik ez duten bi gauza.  Berria - Euskal Herria   2004-08-01

Lehiaren ideia bera literaturaren funtsaren perbertsioa dela esan genezake.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 73. orr.

Hitzen perbertsiora garamatzate zuzen.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 16. orr.

Hori dena beharbada "etika greko" jatorraren perbertsioa bezala kontsideratu beharko da.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 265. orr.

Herri galdeketa «demokraziaren perbertsioa» izan zela esan zuen.  Berria - Euskal Herria   2004-12-17

Botere politikoan dagoenak [...] eman du amore lehenik, botere ekonomikoen promesen aurrean; ondoren, botere zientifikoaren perbertsioak etorri ohi dira.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 83. orr.

3 (izenondoekin)

Ezagutzen ditu nire fantasia eta perbertsio ezkutuenak.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 133. orr.

Denek onartu omen zioten ez zegoela hori baino perbertsio makurragorik.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 228. orr.

Perbertsio txiki bat asetzeko.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 127. orr.

Zientziaren pulpitutik berriz ere arbuiatu egin zuten homosexualitatea, eta "buruko gaixotasuna" eta "perbertsio sexuala" zela esaten zuten.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 56. orr.

Sexualitatearen psikiatrizazio obsesiboak "perbertsio sexualen" zerrenda azkengabe bat egitera eraman zuen gizona.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 9. orr.

Nahiz eta jende asko dabilen halako perbertsio automobilistiko batek joa eta horiei izugarri gustatzen zaien auto barrenean jotzea.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 79. orr.

4 (hitz elkartuetan)

Behin zakila atera bide zion gobernadorearen emazteari, ez dakigularik perbertsio ateraldi baten ondorioz ala agintari gorenaren aurkako joera anarkista bat erakustearren egin zuenentz.· Arimen kutsadura, sexu-perbertsioak, ezkon-desordenak, adulterioa eta lizunkeriak.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 58. orr.


perbertsitate iz perbertsoa denaren nolakotasuna. ik gaiztotasun.

Piztia odoltzalea eta ikaragarria izateaz gain, perbertsitatez betetakoa da, inozentzia eta on-izatea gorrotatzen dituen izaki gaizkilea.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 55. orr.

Naturak edozein perbertsitate berdin irakasten duela, Sade ilustratuak kontrailustratu du. Ez nuela huts egin beti gizon liberal eta izpiritu garbiko izango zinela sinestu nuenean, zeinarentzat perbertsitateak perbertsitate baitira, munduko inolako arrazoik zuritu ezin ditzakeenak.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 132. orr.

Asmo horrekin Kanten izenaz [...] baliatu nahi izatea, izenik gabeko perbertsitate intelektual absolutuena bakarrik da hortaz.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 200. orr.


perbertso (orobat perberso g.er.) 1 izond gaizkira makurtua, gaizkia egiten atsegin hartzen duena. ik gaizto; makur; oker.

Frai Petri Gantekoarentzat indio amerikarrak arrazoimenik gabeko abereak dira; Fernández de Oviedo-rentzat izatez gaiztoak eta perbertsoak.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 277. orr.

Ibon Uribarri perbertso arriskutsua da: Kant maitatzea ez baita naturala.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 149. orr.

2 perbertsioa adierazten duena; ohiko ordena edo egoera gaiztotzen duena.

Gaiztakeria perbertsoaren adierazpen bereziki gorrotagarriak.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 100. orr.

Bestenaz bai litzatekeela goitik beherako munstrokeria perbertsoa.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 48. orr.

Logika perbertso honen arabera, maitasunaren exijentzia traizioa zen.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 73. orr.

Tortura bera bezain gaiztotu eta perbertsoa.  Agurtzane Juanena   «Esan gabe neukana», 2003 - 79. orr.

Baina bada bigarren interpretazio bide bat ere, perbertsoagoa hagitzez.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 22. orr.

Jendearen begietara ere bere estiloak zerbait aztoragarria du, perbertsoa, korrosiboa.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 181. orr.

Absurdoa da, norbera grinarengatik hartara beharturik egon ezean [...] horrelako ideia, guztiz perbersoa, eduki dezakezula pentsatze hutsa bera ere.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 140. orr.

Suposatzen da bere jarduera "sado-perbertsoengatik" sartu zutela kartzelan.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 13. orr.


perbertsoki adlag modu pertbertsoan. gaiztoki; makurki.

Borondate hitza esango zuten, gertaeren zain gelditu zinen, barrutik irri egiten ari zinela, berriz diot, perbertsoki, guri adarra jo nahian, azken hitz hauen zatarkeria ez da bat etorriko errieta moralizatzailearen tonuarekin.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 100. orr.


perde ik berde.

perdigoi 1 iz ehiza munizio gisa erabiltzen den berunezko alea.

Ondo zaindu ganadua, trangatu ganbarako atea, sartu perdigoiak eskopetari!  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 9. orr.

Beraiek egiten baitzituzten kartutxoak, hartu azala, polbora sartu, tako biribilarekin estutu, gero perdigoiekin bete eta, kartoiarekin itxi ondoren, atzetik pistoi berria ezarrita, tiraldi bakoitzeko aldatu beharra egoten zen pistoia.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 38. orr.

Aitaren bi kanoiko eskopeta baten bila joan zen Karlos, aurkitu zuen, ezkutuan garbitu eta otsotarako perdigoiekin kargatu zuen.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 78. orr.

Poliziei perdigoizko eskopetekin tiro egin izana leporatu zieten.  Berria - Harian   2005-11-10

Oilagorrei tiro egiteko, zein neurritako perdigoiak erabiliko hituzke?  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 116. orr.

Tiro bat entzun zen handik hurbil, eta han etorri zen, perdigoiei ihesi, izuturik, asaldatuak, istiluan, zozo saldo bat hegan.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 30. orr.

Eperraren hegatsean topatutako perdigoiak bezala.  Itziar Otegi   «Axenario» - Jules Renard, 2006 - 113. orr.

Altxatu, sendagilearengana joan, albo bat bahe baten antzera utzi zioten perdigoiak aterarazi eta ez zuen txintik ere atera.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 263. orr.

Garai hartan armak muturretik kargatzen zituzten, lehenik piztona, gero bolbora eta azkenik perdigoiak edo draiak.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 85. orr.

Poliziei perdigoizko eskopetekin tiro egin izana leporatu zieten.  Berria - Harian   2005-11-10

2 (hitz elkartuetan)

Egun batean emakume bat iritsi zen hondartzara eta jantzita zeukan guztia (sandalia pare bat) eranzten ari zela, kontsulak, bere onetik aterata, perdigoi zaparrada bat bota zion pertsona haren alderik nabarmenenera.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 267. orr.

Gizon zaharra zen dagoeneko, itxura txarrekoa, begibakarra, aurpegi okerra, orban beltzez betea -hainbat urte lehenago aurpegira bota zioten perdigoi tiro batek eginak-.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 237. orr.


perdigoikada iz

Perdigoikada [...]: Estatu Batuetako sozialisten eskariei erantzuteko, etorkizuna prestatzen ari den argudioa.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 221. orr.


perdukatu, perduka, perdukatzen du ad apaindu, edertu.

Halatan, agorril hondarrean, Pierraren emazteak hirugarren haur bat munduratu zuen, ganbarako hormak odolez perdukatuz.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 172. orr.

Armadako buruzagiek ez zituzten handik ateratzera uzten, beren beharren eta itsas-minaren ondoriozko aurtikitzeen urrinak ontziaren behereko gela pozoitua perdukatzen zuela.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 243. orr.

Karrelaje zuri-urdinez perdukatu hegiak zorrotzak ziren.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 261. orr.

Eskuilaz mutikoaren jantzia xahatu zuen, usain onez perdukatu eta neskatxaren matelan malinki haztuak ziren ile marrak zuzendu zituen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 306. orr.

Herritarrek, egun bereziaren haroa aitzaki, euro bat edo biko txanpon mardulak iraizten zituzten herresten buneta zolak perdukatuz.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 308. orr.


peredikatu ik predikatu1.

perediku1 (orobat pherediku g.er.) 1 iz maskaradetan, esaten diren ahapaldien multzoa.

Aurten hauteskunde urtea izanda, batez ere Atharratzeko kantonamenduan, zer aipatzeko gai eskasian ez dira egongo maskaradetako peredikuen idazleak...  Berria - Kultura   2004-02-03

2 lehen perediku pastoral batean, aitzinsolasa.

118 aktoreek oholtza gainerat igotzea amaitua zutelarik eta Jean Bordaxarrek eta Beñat Jauregik lehen perediküa abestu aitzin, Jean-Fabien Lexardoi errejentak minutu bateko isilunea eskatu zuen bezperan gertatutako zorigaitz itzelagatik.  Berria - Kultura   2004-07-20

Lehen peredikiak ahoko gostua emanik, erne ernea joan dira oro, artemarterik gabe, luzamenik ez batere.  Herria   2004-07-29

Lehen perediküaren emaiteko, Jean Bordaxar kantari ezagüna eta Beñat Jauregi izentatü dütü errejentak.  Herria   2004-02-19

Pastoral hartako sujeta izan zena, Jean-Yves Constantin Etxebarne, lehen perediküaren emaile izango da aurtengoan.  Berria - Kultura   2006-03-21

3 azken perediku pastoral batean, gibel-solasa.

Bena berriz erraiteko, bi pastoral badira üda hontan, eta Sohütakoak esküa lüzatzen deio Iruri-Zalgizekoari, azken perediküaren aitzineko kantorean, bertset honez: [...].  Herria   2001-07-12

Etengabeko bilakaera duen ikusgarri bat da trajeria eta Antso Handia obran ere berrikuntzarik nabarituko dute ikusle adituenek, hala nola güdüken egiteko moldeetan, türken ateraldietan, azken perediküaren emateko eran.  Berria - Kultura   2004-07-24

Azken perediküaren emaileak, aldiz, Eric Alzazebe Püntt eta Eric Hardoi Ñane.  Berria - Kultura   2006-03-21

Aldaketak egongo direla, hala nola Türken jokoan eta Azken Perediküan.· Hebentik eskertzen dütüt, aholkü zonbait emanez haurrer azken peredikü hontan, beste güzientzat ere balio dükealako esperantxan.  Berria - Kultura   2004-07-04


perediku2 ik prediku.

peregrin ik pelegrin.

peregrinazio ik pelegrinazio.

peregrino ik pelegrin.

pereka ik fereka.

perekatu ik ferekatu.

perestroika iz EESBn M. Gorbatxov-ek bultzatu zuen erreforma politikoa, liberalizazioaren aldekoa.

Memorial Gobernuz Kanpoko Erakundea 1988. urtean sortu zuten, perestroika edo 1986tik aurrera Mikhail Gorbatxovek SESBn gidatutako erreforma prozesuaren giroan.  Berria - Gaiak   2004-09-23

Perestroikaren ikur izan zen Anatoli Sobtxaken ikaslea izan zen San Petersburgoko Unibertsitatean.  Berria - Mundua   2004-03-16

1986an, Perestroika-ren garaian, Txetxeniara itzuli eta Ipar Kaukasoko aurreneko Institutu Islamikoa sortu zuen.  Berria - Mundua   2004-05-11


perestu ik prestu.

perestuki ik prestuki.

pereza iz nagitasuna, alfertasuna, nagia. ik herabe; nagikeria.

Gero eta pereza handiagoa ematen dit iragana gogoratzeak.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 67. orr.

Ez duela bereizten noiz isiltzen den beldurragatik eta noiz perezagatik.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 153. orr.


perfekt ik perfektu.

perfektibo izond aditzen erez mintzatuz, burutua. ik inperfektibo.

Eslaviar hizkuntzek aditzaren bi aspektu bereizten dituzte erregularki: perfektiboak bere osotasunean, puntu gisa irudikatzen du ekintza, bilakatze orotatik kanpo; inperfektiboak gertatzen ari dela aurkezten du, eta denboraren lerroan.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 151. orr.


perfektibotasun iz perfektiboa denaren nolakotasuna. ik inperfektibotasun.

Errusieraz, perfektibotasunaren eta inperfektibotasunaren arteko bereizketa horrela gauzatzen da gramatika bideak erabiliz [...].  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 171. orr.

Eslabierazko perfektibotasun aurrizkiak.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 230. orr.


perfekto ik perfektu.

perfektotasun ik perfektutasun.

perfektu 1 izond hutsik edo akatsik gabea; hobetzerik ez duena. ik betegin. (pertsonez)

Emakumea ederra da eta, agian, perfektua.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 35. orr.

Gizaki perfektuak guztia ahaztu behar luke, ez luke zentzuen morroi izan behar, eta gogalmenak bere baitan bildu behar lituzke.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 44. orr.

Nola deskribatu zuen anaia perfektua.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 696. orr.

Ama, zuri esker, emazte perfektua izango naiz.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 90. orr.

Ama perfektuak izatera behartuta sentitzen al dira emakumeak?  Berria - Gaiak   2004-04-28

Nere burua nuen partida, baina ongi zen, behar zenez, apez perfektu izateko.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 62. orr.

Arraza "alpinoa", esklabo perfektua.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 195. orr.

Gizon zoriontsuak orotan jakintsu perfektua behar duelako izan.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 36. orr.

Zacarias erredun perfektua da estatubatuarrentzako: arabiarra da, pobrea da, baina eskolatua dagoen norbait da ere.  Berria - Harian   2006-04-13

Emakumea benetan zen perfektua, zinez aingeruzkoaren eta edertasunaren haragiztatze gorena.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 98. orr.

Perfektua da gizakia bere bizitza osoa bizitze aldaezinerantz zuzentzen duenean eta gogo betez hari atxikitzen zaionean.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 284. orr.

Perfektuen artean perfektuena zen arren, bestela ikusten zuen bere burua, guztiz inperfektutzat joz.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 239. orr.

Hortaz, bila dabilena oraindik ez da perfektua.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 36. orr.

· Espetxea hiltzaile perfektua da, biktimak bere buruaz beste egitea lortzen baitu.  Berria - Euskal Herria   2006-03-14

2 (gauzez)

Hobeto zekien gauza perfektuak egiten, haietaz mintzatzen baino.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 240. orr.

Ezpain perfektuak, ondo marraztuak, perfilatuak, deigarriak.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 108. orr.

Barre egin zuen berriro, eta hortz ilara perfektua erakutsi.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 216. orr.

Liburu perfektua egin nahi zuen: auctoritas hutsa, epaiezina. harro, zoruan hain ongi markatuak dauden lauza perfektu horietan barrena pasatzen naizela.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 190. orr.

3 (gauzez abstraktuez)

Berezko desira naturala atsedena du, hots, errealitate perfektuagora iritsi nahi du.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 160. orr.

Erabateko lehiaren edo konpetentzia perfektuaren baldintzak.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 69. orr.

Forma perfektu horren definizioa, horratx, antzinako artearen ikusmolde idealizatu batean bilatzen da.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 278. orr.

Putz egitean, masailek burua biribiltzen zioten eta simetria perfektua osatzen zuen helikoiaren ahoarekin.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 159. orr.

Giharren tentsio-joko perfektua nire aurrean, ezker-eskuin txandakaturik: estutu, lasaitu, estutu, lasaitu.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 67. orr.

Atertu egin du, haizea goxoa da, zeruan irudi beltz ederrak pasatzen dira, geldiro: une perfektua girotzeko behar dena baino gehiago da.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 126. orr.

Ordu perfektua aukeratu dute, oharkabean aritu gura izan dute.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 35. orr.

Zorion beteginak edo perfektuak asebetetzen dituela gizakiak naturalki edozein ontasunez hazten dituen lehia guztiak.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 83. orr.

Zorigaitz osoa eta perfektua, ordea, ez da besterik, Jainkoa ezin ikustea, ezin maitatzea eta ezin gozatzea baizik.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 84. orr.

Kategoriarik gabeko izate perfektua da Jainkoa.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 53. orr.

Krimen perfektua zatekeela neritzon burutzen ari nintzenari.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 391. orr.

Esaguzu, aita, zein den obedientzia perfektua eta gorena.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 374. orr.

Lo perfektuan jarraitzen du.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 131. orr.

Ezingo dutela inoiz eraiki lurrean injustiziarik gabeko estatu ideal perfektua.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 28. orr.

Artikuluen balioeste-prozesua perfektua ez,baina orain arte topatu duten onena dela.  Berria - Gaiak   2006-01-19

Sorkariak ez baitaitezke Jainkoagana era perfektuan igo.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 23. orr.

Ez dago ezer perfekturik, ez poesian eta ez inon.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 143. orr.

Eta, baldin eta kopiak ez baziren perfektuak, Smith-en lanen klon peto-petoak, kartzelan amaituko zuen.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 55. orr.

Telebistako kakarik perfektuena zen.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 24. orr.

4 ez-perfektu izond

Nola egiazko gaitza zatitzen den bi gaitz motatan, gaitz perfektua eta gaitz ez perfektua, gisa berean, bereizten dira zorigaitz osoa eta ez osoa.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 84. orr.

Badakigu kanpoko gauzen eta gure ni-aren arteko erlazio ez-perfektu bat dela ezagutza.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 169. orr.

Mirespen ideal hori zehazten ez bada, gizatartzen ez bada, haragizko gizakien itxura ez-perfektua hartzen ez badu, imintzio huts bihurtzen da, morfina huts.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 169. orr.

Merkatu-egitura ez perfektuen existentziak, alabaina, merkataritza-politika oldarkorrak bultzatzen ditu.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 68. orr.

Konkurrentzia ez perfektuzko eta goranzko etekinen testuinguru batean.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 67. orr.

Bere buruaz gozatzen du baina era ez-perfektuan.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 284. orr.

5 zenbaki perfektu bere zatitzaileen baturaren berdina den zenbakia.

Gerora, konturatu zirenean bi zenbaki horiek perfektuak zirela, bai seia eta bai hamarra, biak batu zituzten zenbaki bakarra eginez, eta zenbaki guztiz perfektua egin zuten, hamaseia.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1510. orr.

6 irud zenbakiak adierazten duen kopurua eta zenbakiaren letra kopurua bat datozen zenbakia.

Zenbakien kasuan, zenbaki "perfektuez" hitz egin genezake.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 244. orr.

Euskarak bi zenbaki perfektu ditu: bi eta bederatzi.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 244. orr.

Inguruko erdarek ez dute gure mailarik iristen, zenbaki perfektu bana baitaukate: cinco gaztelaniak, four ingelesak, tre italierak.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 244. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

beltzaran perfektu bat (9); liburu perfektu (4); une perfektu (3); zenbaki perfektu (7)

aitzakia perfektua (3); ama eder perfektua (4); ez perfektua (3); krimen perfektua (3); mundu perfektua (3); perfektua izan (4); perfektua izanen (3); perfektua izango (8); zenbaki perfektua (3); zorion perfektua (14)

ama perfektuak (4); perfektuak izan (3); perfektuak izatera (4); une perfektuak (4)


perfektuki 1 adlag era perfektuan.

Errebidearen bi bazterrak berde jori batean zeuden, irailako euri goxoek pizturik, lehengo ipuruak bezala perfektuki marraturik.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 31. orr.

Aspaldi sinpletasunez eta debozioz hasi zuena perfektuki burutu ahal izateko.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 240. orr.

Eta berriro ere bere baitatik birsortzen dena, palingenesia perfektuki arautu eta amaigabean.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 11. orr.

Sei whisky botila hasi gabeak ohe gainean lerratu zituen, perfektuki, maniatiko batek bezala.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 37. orr.

Atalak ezin du inoiz barnean hartu osoa, beronen atal baita; gogoak, ordea, bere burua osorik, hots perfektuki, ezagutzen duenean, ezagutza erabatekoa da.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 305. orr.

2 (izenondoekin)

Beste muturretik indartsu putz eginez, burbuila bat formatzen zen, aski ederra begira eta ia perfektuki esferikoa, baina geruza absurduki finekoa.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 45. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

perfektuki ordenatuta (4)


perfektutasun (6 agerraldi, 4 liburu eta artikulu 1ean) 1 iz perfektua denaren nolakotasuna. ik perfekzio; betegintzarre.

Bi belaunaldi ezberdinetako artistak izan arren badute elkarren antza, batez ere teknikaren perfektutasunari ematen dioten garrantzian eta inguruari dioten arretan.  Berria - Kultura   2004-11-10

Gonbidapen kitzikatzaile bat, bikote baten arteko perfektutasunaren eremu zabalaz hausnarketa egin nezan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 361. orr.

Espero dut, Cecily, ez zaizula gaizki irudituko, argi eta garbi aitortzen badizut, zu, alde guztietatik, perfektutasun absolutuaren pertsonifikazio ikusgaia zaitudala nire begietara.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 109. orr.

2 ez-perfektutasun iz

Gizakien ez-perfektutasunaren adibide txundigarriak.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 204. orr.

Erlazio hori etengabea denez, bere ez-perfektutasuna eta guzti, gauza baten eta bestearen arteko erlazioari ez dio inolako baliorik kentzen.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 169. orr.


perfekzio (398 agerraldi, 72 liburu eta 52 artikulutan; orobat perfekzione g.er.) 1 iz perfektua denaren nolakotasuna; perfektua den gauza. ik perfektutasun; betegintzarre.

"Perfekzio" hitzaz mesfidatzen naiz, sobera masakre egin baita ikuspegi horren izenean.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 143. orr.

Perfekzioa, akatsik gabeko unea, erabateko zoriona, orainaldi betea.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 82. orr.

Artelan idealaren perfekzioa lortu arte.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 142. orr.

Geometriaren perfekzioa eta artearen edertasuna bat eginik.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 65. orr.

Hemen, arkitektura geometriko modernoak, matematikaren perfekzioa harriz eta betoinez haragiztatzen du.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 163. orr.

Harrespil txiki barne-huts haiekin edertasunaren perfekzioa.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 36. orr.

Eta ez du horrek ezberdintasunik ekartzen, non ez den Izpirituak badituela betidanik hari orain eratxikitzen zitzaizkiola irudikatzen genituen perfekzio haiek.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 579. orr.

Agerian jartzen duela nolatan arima horiek osatzen duten unibertsoaren perfekzioa.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 162. orr.

Austriae Est Inperare Orbi Universo: bost bokalen perfekzioa biltzen da inperio austrohungariarraren dibisan.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 165. orr.

Olioz eta akuarelaz eta argizariz, zabarki edo perfekzio osoz.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 80. orr.

Teosofoak hain begi zolia duenez, badaki hobetu nahi duen orok azkenean lortzen duela perfekzioa.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 249. orr.

Legegilea nekatu egin zen, nekatu egin zuen gizartea, gizakiei agindu bidez betearazi nahian, perfekzioa maite dutenek aholku bidez egingo zuketena.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 128. orr.

Perfekzioaren gailurrera heldua bazen ere, beti hasten ari balitz bezala, bide berriak aurkitzen zituen grina txarrak oinazetu eta zigortzeko.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 765. orr.

Puntu horretan okertzeko moduko bigun zegoen hodia: lortzen zen okerdura oso urrun zegoen perfekziotik.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 44. orr.

Hizkuntzen perfekzioaren arazoa erlatiboa da: zeinentzat?, zertarako?  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 107. orr.

2 (izenondo eta izelagunekin)

Eta apaltasun sakon honi esker, bertuteen perfekzio handira iritsi zen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 998. orr.

Jainkoa, gainera, ez da iragaiten ahal perfekzio handiagora ez tipiagora; eta, ondorioz, ez du afekzio bihirik pairatzen, ez bozkariorik ez tristurarik.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 557. orr.

Perfekzio osora heldu gabe, baina nor da perfekziora heltzen?  Herria   2004-10-07

Hamabi neskek ez dute oraindik erakusten dantzari profesional helduei eskatu ahal zaien erabateko perfekzio teknikoa.  Berria - Kultura   2006-03-24

Haren bertuteen perfekzio miragarria.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 434. orr.

Han zeuden beren intentsitate eta perfekzio harrigarrian Lautada sutan eta Pedro Páramo.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 169. orr.

Denbora gutxiren buruan, perfekzio santu honetan hil zen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 570. orr.

Perfekzio gorenaren bilaketan.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 278. orr.

Burutik pasa ere ez zaizu egiten perfekzio unibertsala egon daitekeenik izaki perfektuak hain perfektuak ez direnekin batera existitzen ez badira.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 161. orr.

Oso gutxitan debekatu behar izaten da txarra ez den gauza bat, ustezko perfekzio baten aitzakiaz.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 264. orr.

Balizko perfekzioaren zain, inperfekzioa eta absurdua ditugu habitat naturalak.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 95. orr.

Forma aldetikako perfekzioa.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 23. orr.

Apeles greziar margolariaren izena, XIX. mendea arte perfekzio formalaren eredu izana.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 247. orr.

Gero, eskumuturraren higitze doi atzemanarekin batera, kurbatzen hasten zen, perfekzio geometriko osoa ageri zuen trazadura zalantzagabean.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 108. orr.

Urki-adaxkak perfekzio aerodinamikoa bilatuz prestatu dira.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 47. orr.

Ez dakit metal horren perfekzio leunaren irudia elizako harrien erliebetik datorkidan, kontrastez, edo/eta alderantziz.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 104. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Perfekzio puntu batera eramateko eginahalak egiten nituen.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 101. orr.

Aurrera nola egin duten, perfekzio-maila honetara iritsi arte.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 970. orr.

Perfekzio maila garaiagora irits dadin.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 98. orr.

Gaitzeko lana zen hura, amaren aldekoek berezko duten pazientziaz, txukuntasunaz, ordenazaletasunaz eta perfekzio nahiaz bururatua.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 40. orr.

Hura ez zen inolaz akatsa; aitzitik, perfekzio modu bat zen, arte-lana.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 40. orr.

Arimen salbaziorako, perfekzio-eredu izan nahi zuen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 387. orr.

Perfekzio-bidean dauden pertsonei diet hitz egiten.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 42. orr.

Ez ezazue utzi perfekzio-bizitza hau, batzuek egin ohi duten bezala.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 937. orr.

Erlijio-zinitzak -mendetasuna, pobrezia eta garbitasuna- goratu eta aginduez gaindiko beste perfekzio-botoak ere bai.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 203. orr.

Ordenaren perfekzio-grinaren neurrikoa izan behar zuen nahitaez haren tristurak ere.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 692. orr.

Bide asko zituen, Elizaren tradizio eta jakinduriak mendeetan zehar antolatuak, perfekzio-asmoak hezur-mamitzeko.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 27. orr.

Guztiei galdetzen zien [...] nola irits zitekeen egiaren bidea ezagutzera eta bere perfekzio-asmoan gero eta gorago igotzera.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 239. orr.

Ebanjelio santuko perfekzio-aholkuak agintzen duen bezala.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 570. orr.

Perfekzio-eskola honetan sartzen den edonor bizkor iritsiko da perfekziora.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 401. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Hau da maitasun-perfekzioa bere mailarik gorenean.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 98. orr.

Bihotz kartsuz hitzeman zuten penitentziako eta ebanjelio-perfekzioko Erregela beteko zutela beren bizitza guztian.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1063. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

perfekzio ispilua (19)

ebanjelio santuaren perfekzioa (4); ebanjelioaren perfekzioa (6); perfekzioa bilatzen (3); perfekzioa gordetzeko (3); perfekzioa lehenengo (3); perfekzioa lehenengo eta (3); santuaren perfekzioa (4); unibertsoaren perfekzioa (3)

ebanjelio santuaren perfekzioaren (3); ebanjelioko perfekzioaren (6); ebanjelioko perfekzioaren jarraitzaile (3); perfekzioaren bila (4); perfekzioaren jarraitzaile (3); perfekzioaren legea (3)

perfekziora iritsi (3)

perfekziorako bidea (4)


perfekziodun izond bere baitan perfekzioa duena.

Hau sentitu duenak berekin darama gainera halako atsekabe eta asperdura bat sorkariekiko; maila desberdinean, perfekzio-bidean perfekziodun diren heinean, aurreratu edo hasiberri...  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 64. orr.


perfekziokeria iz perfekzio gaitzesagarria.

Kantagintzak ematen dizkidan lanak aipatzen dizkiodan aldiro perfekziokeriaren arriskuaz jardunda kontsolatzen nauelako eta, ondoren, soinua jotzen hasten delako alegia deusez, notak eskura baletozkio bezala.  Berria - Kultura   2006-04-04


perfekzionamendu iz perfekzionatzea.

Infanteak ez zituzkeen falta izango nahikoa erranairu kristau eta politiko, eta, latina zelarik, berez, perfekzionamendu hauen garraiatzailea, uste izatekoa da errege-haurrak, galegoz berezkotasun osoz mintzatzeaz aparte, latinez botako zuela quantum satis, deklamatu ahal izateko, une egokian, atzerriko hainbat eta hainbat gurutzatuen aurrean, goian aipatu den harenga.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 60. orr.

Perfekzionamendu hori, hau da, soberan diren langileen agertze hori, areagotzen ari den kapitala bera baino azkarragoa denez, [...].  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 119. orr.

Irakasleak euskaraz prestatzeko neurriak ezinbestekoak direla aipatu zuen, euskararen kalitatea hobetzea perfekzionamenduzko ikastaro espezifikoen bitartez.  Berria - Harian   2005-04-26


perfekzionatu, perfekziona, perfekzionatu da/du ad perfektoago bihurtu.

Jangai horiek mendez mende perfekzionatu dira.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 73. orr.

XX. mendeko bi gerrate handietan ikaragarri perfekzionatu ziren propaganda teknikak.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 168. orr.

We have the facts and we are voting yes (2000) eta The photo album (2001) diskoek perfekzionatu egin zuten taldearen formula eta Transatlanticism-ekin (2003) gailurra jo zuen.  Berria - Kultura   2006-02-23

Musika-tresnak egiten dituzten artisauek ere naturak finkatutako proportzio horiek erabiltzen dituzte, ahalik eta ondoen perfekzionatuz soinu-harmoniarik egokiena lortzeko.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2290. orr.

Konturik bitxiena da liskarren arrazoiak, ondorengo arrangurak ez bezala, hutsalak izaten zirela guztiz gehienetan; amaren perfekzioa perfekzionatu beharrak eragindakoak.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 30. orr.

Hura zen orain margolariaren maitalea, Ayalaren bizitza perfekzionatzen zuen objektu femeninoa.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 97. orr.

Poliziak dio, misilak zaharrak izanagatik, «nahiko perfekzionatuak» direla.  Berria - Euskal Herria   2004-10-06

Milioika urtean perfekzionaturiko kode genetikoa bat-batean aldatzeak ekar ditzakeen ondorioak ezin ditugu neurtu.  Berria - Euskal Herria   2004-07-24


perfekzione ik perfekzio.

perfekzionismo iz perfekzionistaren nolakotasuna.

Anek ez zuen inoiz ulertu nire literatur zaletasuna, nire perfekzionismoa; orain barregura ematen dit niri ere.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 148. orr.

Esaten da ez omen garela herri teoriko bat: agian ulertu behar da, perfekzionismo edo handikeria teorikoetan ez garela fidatzen.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 217. orr.

Nolabaiteko perfekzionismoak itotzen gaitu.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 81. orr.


perfekzionista 1 izond perfekzioaren zalea dena. ik perfekziozale.

Borreroa perfekzionista nekaezina da.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 79. orr.

2 perfekzio zalea denaren ezaugarri dena.

Hartara, A.ren izaera nabaritzen du ez soilik gutunen esanahaiak; sintaxiak berak ere bai: obsesiboa baita, zoroki perfekzionista.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 87. orr.

Horrek eta zinemagile bizkaitarraren joera perfekzionistak egiten dute hain berezi El sol del membrillo filma.  Berria - Kultura   2004-06-03


perfekziozale izond perfekzioaren zalea dena. ik perfekzionista.

Irakasle perfekziozalea zen.  Berria - Kultura   2006-01-13

Nireen antzeko kezka koreografikoak ditu, baina ni sutsua eta detaileetan perfekziozalea eta neurritsua naizen moduan, bera oso ausarta da bere proposamenetan.  Berria - Kultura   2006-03-10

Muturrerainoko perfekziozalea da eta, ardogintzan gertatzen den bezala, horrek nahitaez industriaren abiadura erotik kanpo dagoen lan erritmo sosegatua eskatzen du.  Berria - Kultura   2006-03-29

Sorkuntzan, zehatza eta perfekziozalea.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 336. orr.


perfet izond perfektoa.

Bizitza harri bihurtu zuan, eta harriak forma geometriko perfet hau hartu zian -erran zidan osabak-.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 280. orr.


perfetamente adlag perfektuki, ezin hobeki.

Baietz egiten dio buruaz aldameneko mozkorriloak, bai hermano, perfetamente konprenitzen haut, ni ere hi bezala nagok.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 126. orr.


perfetasun iz perfektotasuna.

Zeren perfetasunari ezin erants baitakioke deus ere, perfetasuna bera akasbidean ipini nahi ezean.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 316. orr.


perfetki ik perfektuki.

perfil (41 agerraldi, 16 liburu eta 15 artikulutan; cf profil 96 agerraldi, 25 liburu eta 46 artikulutan) 1 iz profila. ik soslai.

Xanek suak eta kriseiluen leinuru horixkak argitu bi perfilak konparatu zituen, bata zaharra, bestea gaztea.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 188. orr.

Garai hartan biribildu zen, hain zuzen ere, nire bularren eta nire izterren perfila.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 14. orr.

Perfil telegenikorik behintzat ez zitzaion falta.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 98. orr.

"Ezkerreko perfila ez didate atera" otu zitzaion Koldori, garaipen bat balitz bezala, ezker perfilean bailegoen bere aitorpen guztien giltzarria.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 54. orr.

Gero eta hurbilago dago, hiruzpalau legoatara, airearen araberako hiriaren perfila, alditan zuria, alditan urdindua.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 13. orr.

Mehe eta nare ageri zen hiriko etxe ilara, badiara begirako fatxada, doi puntu bakan batzuetan bakarrik hausten zela perfil lau hura.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 150. orr.

Errepideen egoera ez da onena eta bigarren etapako perfila ikuste hutsak beldurra sortzen du! Irunen, lehen etapan, Erlaitzek eta Jaizkibelek txirrindulari bakoitza bere tokian jarriko du.  Berria - Kirola   2006-04-02

2 irud/hed

Il Cavaliere, Sua Emitenza, Mister TV, Citizen Silvio, Il Caimano... izengoiti asko irabazia da Berlusconi bere perfil politiko bereziagatik.  Berria - Harian   2006-04-09

Jakina, katedrari Idoyagaren curriculumari zegokion perfila jarri zitzaion, eta, oposizio hartan entzule izan ginenok argi eta garbi ikusi genuen, hasiera-hasieratik, SKk zer eginik ez zuela.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 131. orr.

Euskal idazleek, bereziki nobelan, proiektatu dituzten maitaleen perfilak aztertzen nituen.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 116. orr.

Hau jendea ezagutzeko modu bat zen, pentsatu zuen: perfila ezagutzea, xehetasunik ez.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 191. orr.

Hazkunde ekonomikoaren ereduak, elkartrukeen jarioaren azterketa kuantitatiboa, demografiaren gorabeheren perfilak.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 9. orr.

Ez dago hainbesteko banaketarik adinari eta perfil sozialei dagokionez.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 55. orr.

Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak eskainita euskarazko perfila lortzeko azterketak egingo direla-eta.  Berria - Euskal Herria   2006-02-25

3 (hitz elkartuetan)

Ez zieten noski ez titulaziorik, ez hizkuntza perfilik ez ezelako paperik eskatuko.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 129. orr.

Orokorrean, kultur adierazpen bakoitzak, askotan talde eta artista bakoitzak, neurri handi batean publiko perfil jakin bat izan ohi du.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 55. orr.

4 perfilez saiheska, soslaiz.

-Jarri perfilez.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 54. orr.


perfilatu, perfila, perfilatzen 1 du ad nabarmendu; taxutu.

Kostunbrismo magiko bezain kutrearen bidez gizarte gordin eta itogarri bat perfilatzen da.  Berria - Kultura   2006-02-14

Nire izterrak, horren irmoak eta horren ongi perfilatuak garai batean, zelulitis mordo baten barruan lehertzen ziren.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 46. orr.

Zientzien historia perfilatzea.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 216. orr.

Horregatik, nire abiapuntua ere pertsonaiak dira, eta pertsonaiak perfilatuta ditudanean hasten naiz idazten.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 197. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Begi txiki marroiak zeuzkan, sudur zorrotzaren alde bietara ezkutuak, ezpain perfektuak, ondo marraztuak, perfilatuak, deigarriak.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 108. orr.


perfluorokarbono iz hidrokarburu batetik, hidrogeno atomoak fluoro atomoz ordezkatuz, lortzen den konposatua.

Garatu duten arnasgailu likidoak perfluorokarbonoa erabiltzen du.  Berria - Gaiak   2006-04-06

Gailuaren xiringek perfluorokarbonoa biriketara bidaltzen dute, eta han oxigenoa odolean askatzen da, eta odoleko karbono dioxidoa jasotzen da.  Berria - Gaiak   2006-04-06

Bolatxoak gordetzeko egun erabiltzen den likidoa perfluorokarbonoz egina dago.  Berria - Gaiak   2004-10-20


perfomance ik performance.

perforatu, perfora, perforatzen du ad zulakatu.

Basoak mozteko, zura arbastatzeko eta oholak karraskatzeko, leuntzeko, zulatzeko, husteko eta perforatzeko.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 377. orr.


perforazio 1 iz perforatzea.

Arkeologoak, antropologoak, etnologoak hor saiatzen dira gure memoria bertikalean aitzurka perforazio gero eta sakonagoak egiten, gure sustraien edo gure lehen hezurren bila.  Berria - Kultura   2004-06-26

2 perforazioaren ondoriozko zuloa.

Ez nuen nahi inork erantzukizunik eskatzerik, hertzeetako perforazio batek polizia bertze mundura igorriz gero.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 332. orr.

Balak sabela zulatu dio eta hamaika perforazio ditu.  Xabier Olarra   «Iruzurgilea» - James Cain, 2002 - 143. orr.


performance (orobat perfomance g.er.) 1 iz abangoardiazko ikuskizuna, zenbait artetako elementuak konbinatzen dituena.

Izan ere, sortu, igorri eta jaso, aldi berean, kolpe bakar batez, egiten baita bat-bateko bertsoa, bertsolaria eta entzuleak une berean eta gune berean aurrez aurre daudela (performance).  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 141. orr.

Ostegunean inauguratu zuten erakusketa Yael Davidse artista israeldarraren hiru performance-rekin.  Berria - Kultura   2004-11-14

Musikaz haratago, Edison Woodsek performance-a, arte instalazioak eta antzerkia ere lantzen ditu.  Berria - Kultura   2004-04-04

'Performance'-ak eta animazioko lanak.  Berria - Kultura   2004-11-14

Artelekun gauean eman zuten Ion Munduateren Astra Tour pieza instalazio eta performance-aren arteko eremuan koka daiteke.  Berria - Kultura   2004-06-29

Meza baino areago, performance izendatu beharko genituzke. Isabel de Naveranek (Getxo, 1976) performance bat aurkeztu zuen atzo.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 76. orr.

Frigorifiko gainean hauts geruza lodi batez estalitako panpinen buru erraldoi batzuk daude, Txuspok bere garaian performance, exorzismo, argazki edo dena delakoren baterako erabilgarri izan zitezkeela pentsatuta etxera bilduak.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 62. orr.

Ezkontza izan zitekeelakoa baztertuta, hara bildutako gazte guztiak esku-burdinaz lotuko zituen performanceren bat edo ekarri behar izan nuen asmatu nahi nuen hartara.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 56. orr.

Zumthorrek definitzen duen bezala, performance delakoa ahozko poesia ororen "osagai nagusia" bada, arrazoi handiagoz izango da bertsolaritzarena, ahozkoa ez ezik bat-batean inprobisatua ere badelako.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 174. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Kremlinen gainean proiektaturik daudela ematen du eta, zein performance haustailea; telebista pantaila ere hiru leku ezberdinetan islatzen da Kremlinaren gainean.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 260. orr.

80ko hamarkadan performance sonatu pare bat antolatu genuen, bata metroan, eta bestea, oker ez banago, Rockefeller Zentro aurrean.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 39. orr.

Rock musikari buruzko performance jasoa bezain gordina.  Berria - Kultura   2006-01-19

Ez ote daukat osaba poeta bat, bere olerki kaxkarrak baino obra perfektuago bat utzi zuena bere gorpu gaztea goizalbako lamiei eskainiz betegintzarrezko performance batean?  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 34. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Munduko performance konpainia zailduenetakoa da.  Berria - Kultura   2004-07-06

Arau-multzo mugatua da, amaigabeko performance kopurua baimentzen duena.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 34. orr.

Fokuak eta argi-iragazkiak antzezleek beraiek mugitzen dituzte, eskuz eta denon begi-bistan, performance estiloan.  Berria - Kultura   2004-11-16

Horren erakusle da emanaldiak abiatuko dituen Pentxats performance-kontzertua.  Berria - Kultura   2006-02-04

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Artista korearrak 18 x 1 minutu bideo performance-a aurkeztuko du 15etik 18ra Kursaaleko sarreran.  Berria - Kultura   2004-04-02

Baina sortzen den hori ez da koadro bat, instalazio bat, eskultura bat edo bideo-performance bat.  Berria - Kultura   2004-11-25

Adibide soiltxo bat jartzeagatik (baina zenbait arte-performancetan testigantzak badituena), diapositiba-proiektore bat, proiektatzen ari den bitartean, bera ere mugitzen baldin bada, hark proiektatutako irudia mugikorra izango da, baina ez du izango berezko mugimendurik.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 153. orr.


performante izond errendimendu onekoa.

Bide beretik Golde aldizkariaren testu teoriko eta ideologikoak idazten zituen Bozek, bere lantokiko ordenadore performanteaz baliatuz.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 24. orr.


performantzia 1 iz

Hizkuntza natural batetik (edo artifizial batetik) sortzen den edozein zeinu-multzori hitzezko performantzia deitzen badiogu, edo hobe, beharbada, hizkuntza performantzia, zeinu-multzo hori (edozein materialen bidez eta forma mugatu baten bidez) agerrarazten duen banako ekintza formulazio deitu ahal izango dugu.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 124. orr.

Berak hitzezko performantziei ekiteko beste era bat osatzen du, euren konplexutasuna aletzeko,  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 125. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Diskurtso hitzari dagokionean, hemen bera gehiegikeriaz erabili delarik zentzu oso ezberdinekin, orain uler daiteke bere adiera ekibokoa: modurik orokorrenean eta ezabatuenean hitzezko performantzia-multzo bat adierazten du.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 124. orr.


performatibo izond esaldi eta kidekoez mintzatuz, egitate bat adierazte hutsak egitate hori egintza bihurtzea dakarrena.

Austinek esaldi konstatatiboak eta performatiboak bereizi zituen.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 136. orr.

Austinen hasiera bateko esaldi konstatatibo eta performatiboen arteko bereizketa esaldien indar eta edukiaren arteko bereizketa bihurtu zen.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 137. orr.

Austinek "hizketa-ekintza" zeritzen ekintza sozial horiei, esaldi performatiboen bidez egin daitezkeenei.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 136. orr.

Formulazioa gertaera bat da, aurrez behintzat, beti ere koka daitekeena espazio-denborazko koordenaden arabera, beti ere egile batekin lotu daitekeena, eta, behar izanez gero, ekintza berezi bat osa dezakeena berez (ekintza "performatiboa", analista ingelesek diotenez).  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 124. orr.


performatiboki adlag era performatiboan.

Terrorismoa gaitzestea edo kondenatzea ez da "gaitzetsi" edo "kondenatu" aditzak ahotan hartzea besterik, eta gaitzeste hori, beraz, hitz hutsez edo performatiboki gaitzestea da, eta ez -euskarazko gaitzetsiren hotsak berekin garamatzalarik- ardiak bere umeak edo txoriak habia gaitzesten, arbuiatzen, uzten eta zapuzten dituztenean egiten dutena.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 153. orr.


perfum ik perfume.

perfumatu, perfuma, perfumatzen 1 du ad perfumea eman. ik lurrindu.

Blanchek bere burua perfumatu du langargailuarekin, eta, ondoren, Stanley perfumatu du jolasean.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 69. orr.

Eskularruak egiten zituztenak, anbarrez perfumatzen zituzten.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 72. orr.

Perfumaturik eta ile-gantzuturik zegoen eta arrunt itxura sasidotorea zuen: souteneur bat ematen zuen, edo, hobeki esan, putazain-papera egiten zuen antzezle txar bat.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 231. orr.

Atea ireki, begiak itxi, hamaika usain-belarrek perfumatutako airea biriketaratu.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 55. orr.

Bidaia luzeetako ginebraz eta mendafinez perfumatutako itsas haize goxoko gau izarratuak.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 167. orr.

Politikoen hizkera hanpatu eta larritasuneraino perfumaturiko hau.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 125. orr.

2 (era burututa izenondo gisa)

Ilea lakaz betetako Barbie perfumatu haiek. mahatsondo eta bertze landare perfumatuen ikustera.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 120. orr.

Ketzeko erabiltzen ziren usain gozoko produktu perfumatuez ari da.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 27. orr.


perfume (orobat parfume g.er., eta perfum g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian perfume agertzen da) 1 iz usain gozoa. ik lurrin.

Perfumea poto ttikian... pozoia ere bai.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 88. orr.

-Perfumea jarri duzu -esan zion Jackek.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 33. orr.

Ikustekoa da gero, nolako baliabide literarioekin atzera berreskuratzen duen horren guztiaren oroipena, flakoi hutsean oraindik parfumea gozatzen duenaren moduan.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 136. orr.

Ezpain gaina igurtzi eta perfumea usnatzearekin batera argitu egin zitzaizkion begiak.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 95. orr.

Tenperatura egokia, hain zuzen, eta parketik perfumeak nahasian igotzen.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 491. orr.

Ezagutzen nituen perfumeen nahasketa infinitua iritsi zitzaidan: euri-urarena, lokatzarena, esnearena, arkume artilearena, [...].  Berria - Kultura   2006-05-02

Zeremoniek, errituen errepikapen obsesio goxo batez beterikoek, eternitateak denbora jan balu bezala, aldareko urreek, arropen distirak, loreen perfumak, intsentsuak, kantuen xarmak zentzu guziak asebetetzen zizkidaten.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 22. orr.

Haren perfumearen gozoa biriketaraino sartu zitzaidan.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 23. orr.

2 irud/hed

Betidanik liluratu nauen perfumea, perfumerik zoragarriena, abesti horien soiltasunean dago, eta orduko lañotasuna ere bai.  Berria - Kultura   2006-01-19

3 (izenondo eta izenlagunekin)

Perfume goxo baten ukitu arina zuen postariak ekarritako gutun hark.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 85. orr.

'Perfume onak bezala,' dio gero, eta nire heliotropo usaina usnatu duela ohartu naiz.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 411. orr.

Haren perfume garestiaren gozotasunean bildurik sartu zen, bestea baino dotoreagoa zen bulegoan.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 13. orr.

Perfume merkeen usaina oso sarkorra da.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 140. orr.

Zu hurbiltzean, perfume sakon baten limoi usainak usaimena baino barruragoko zerbait ukitu dio Luisi.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 23. orr.

Amak perfume lurrintsudun botilatxoak ekartzen zizkion alabari.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 258. orr.

Alleyne jaunaren bulegorainoko bide guztian aditzen zen perfume heze sarkor hura.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 130. orr.

Benetako perfumearen lurrin goxoa zen.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 133. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Eskaileretan, perfume-usain heze sarkor batek egin zion ongietorria gizonaren sudurrari.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 129. orr.

Alleyne jaunaren idazmahaiaren ondoan eserita zegoen orain, perfume-urrinetan.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 130. orr.

Perfume laborategi batean lanean hasi ote zen pentsatu zuen hurrena. hustutako perfume-flasko zaharrak.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 91. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Gizon batek emakume-perfume gozoa erabiltzeak zer pentsatua eman zion. batzuetan emakume finen izpiliku perfumea jartzen zuen.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 87. orr.

Lanza-perfumea izeneko droga kloroformoz, zereal-alkoholez eta eterrez egiten da.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 184. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

perfume usaina (3)


perfumegile iz perfumeak egiten dituen pertsona. ik lurringile.

Erdi Aroan, inolako araudirik ez izatean, espezieroak, botikeroak, herbolarioak, perfumegileak, argizarigileak eta konfiteroak elkarrekin nahaste samar ageri dira.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 202. orr.


perfumeria iz

Iaz bi industria sektorek baino ez zuten sortu enplegua: farmazia, perfumeria eta entretenimendua (%0,5) eta elikagai industria (%0,4), bestetik.  Berria - Ekonomia   2004-03-12


perfusio iz organismoan likido bat poliki eta etengabe sartzea, zainetan zehar, azal azpitik nahiz uzkitik.

Ttotteren ama aulkitik zutitzen zen, aitaren besoetako zainetik lerratu perfusio orratza lekuan ezartzeko.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 121. orr.

Paralitiko aulkian lau gizon azkarrek garraiatua eta erizainak, perfusioak ahurrean atzetik zetozkiola agertu zen Joanes.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 169. orr.

Graxik perfusioaren hari zehargitik leiho ondoko kantoi batean pausatu bunet ilunera lerrarazi zuen begirada, biak biziaren hasiera eta bukaeraren ikurrak bailiran.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 324. orr.


pergamino (94 agerraldi, 22 liburu eta 4 artikulutan) 1 iz idazteko edo liburuak josteko prestatu den abere larru fina. ik pergamu; larrutx; larruki 2.

Pergaminoa, tinta eta luma atera, eta lanean hasi zen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 120. orr.

Hermionek arrastaka eraman zituen tinta eta pergaminoa erostera hurrengo atera.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 54. orr.

Gutun-azala sendoa eta astuna zen, pergamino horixkaz egina.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 36. orr.

Zerua bildu egin zen pergaminoa biltzen den bezala.  Elizen arteko biblia   Ap 6,14

Harryk pergaminozko gutun-azala atera zuen sakelatik.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 64. orr.

Pergaminozkoak ziren, edota antzeko larrutxez egindakoak.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 112. orr.

Bakarrik, pergaminoaren aurrean, [...] inork aintzat hartzen ez zuen jendaila baten abenturak marraztu zituen bere kalamoaren puntaz.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 65. orr.

Pergaminoak ez al dira ardi-larruz egiten?  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 197. orr.

Elkarri jositako zenbait koadernoz osatutako ezkuizkribu honek, indartzeko, pergaminozko azalak zituen erantsirik, garai hartan ohi zen eran.  Berria - Kultura   2004-02-19

2 larru horretan idazten den dokumentua.

Ikusi al dituzu nire liburutegiko pergamino eder horiek?  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 53. orr.

Pergamino hau magia beltzez beterik dago.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 234. orr.

Binns irakaslearen mamuak esan zienean lumak uzteko eta pergaminoak biribilkatzeko.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 238. orr.

Snapek pergaminoa seinalatu zion, non Ilargitxoro, Harbuztan, Bidezango eta Adarrandi jaunen hitzak artean distiratsu agertzen baitziren.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 234. orr.

Irakurri zuen pergaminoa bildu eta, hunkituta, zera esan zien: [...].  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 217. orr.

Aurpegi-aurpegira bota zion etsaiari pergamino urratua.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 69. orr.

Banuen tiradera batean pergamino irudiztatu bat, zeinaren lege-indarrez, letrakera dotorezko hitzez, Primo Levi, judua arrazaz, Kimikako lizentziatu-agiriaren jabe egiten baitzen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 90. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Harryk luma hortz artean hartu eta burkoaren azpitik tintontzia eta pergamino-biribilkia atera zituen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 8. orr.

McGonagall andereñoak aurrera egin zuen pergamino-erroilu luze batekin.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 109. orr.

Jakin-minez, Harryk kartazala ireki eta barruan zegoen pergamino-sorta atera zuen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 110. orr.

-Zergatik ez? -erantzun zion Hermionek, aulki batetik pergamino-pila bat kenduta.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 205. orr.

Pergamino-zati handi bat zen, karratua eta oso higatua, baina han ez zegoen ezer idatzita.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 157. orr.

Hainbeste larru zati eta pergamino puxka xahar omen zituelako inguruan.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 340. orr.

Normalean gorrixka izaten zuen aurpegia pergamino-kolorekoa jarri zitzaion.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 266. orr.

Liburutegiak harraskako xaboi eta pergamino usaina zeukan.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 7. orr.

· Bere pergamino haragia olioztatzen ari zen, ur epeletan beratu ondoren, eta zain more handiak nabarmentzen zitzaizkion.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 321. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pergamino biribilki (4)

bi pergamino (4); pergamino biribilki (4); pergamino zati (10); pergamino zati bat (5); pergamino zati zahar (4)


pergamu (40 agerraldi, 6 liburutan; Euskaltzaindiaren Hiztegian pergamino agertzen da) 1 iz pergaminoa.

Hasia bainintzen, lehenago izkiriatua dudan moduan, ordura arteko gorabeherak nire kabuz pergamuetan biltzen.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 113. orr.

Halaxe ekin nion Gaztelako erromantzez izkiriatua zen hura beste pergamu batera zehatz aldatzeari.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 161. orr.

Pergamu baliosak eskuz izkiriatuak eta aberaski marrazkituak. barrenean sua duela esan liteke, sutara hurbildutako pergamu zurbildua ematen baitu haren azalak.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 189. orr.

Begi txiki hondoratuak eta pergamuaren antzeko begipeko bi poltsak.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 16. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Mahaiaren gaineko pergamu-kiribilak aztertu nituen lehenik.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 239. orr.

Pergamu zati horitu bat zegoen, ez besterik.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 239. orr.

Pergamu pieza oso bat harturik ekin nion kopiatzeari.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 161. orr.

Arasatik pergamu pieza bi hartu zituen gizonak.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 222. orr.

Mantel pergamu-kolorean frantses antzinakoak behar duten hitz eta espresio batzuk daude,  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 55. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Atorraren azpian nekarren ontzikoen errolda-pergamua liburuen artean sartu nuen.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 273. orr.


pergola iz lorategi eraikuntza txikia, zutabe batzuek eusten dieten habe horizontalez osatua, landare igokarien euskarri gertatzen dena.

Herriko hotel bakarra zen: sukalde baten inguruan bilduriko zenbait gela, pergola bat, baratze bat eta terraza bat.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 204. orr.

Logelako leihoaz bestaldera parke ederra dago, erdian urmaela eta honen inguruan pergolak eta zurezko bankuak direlarik.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 169. orr.

Kupula berde zapaleko pergola bat ikus zitekeen, zurezko zutabe urdinekin.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 42. orr.

Han ez zegoen ingeles-erako parkerik, ez pergolarik, ez forma bitxiko zubirik, ez kale zabalik etxeen aurrean.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 441. orr.


perguta izond pertsonez mintzatuz, erreka jotakoa, porrot eginikoa.

Apo nazkagarri honek, zuen zapaten zola garbitzeko ere duin ez den zomorroide, perguta, afrusa, hankabiko arrunt honek [...].  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 19. orr.


pergutada iz pergutari dagokion ekintza.

B-12k eskatu zigun kanonaren bila nor joango zen erabakitzeko hainbat premiazko bilera egin zela egia da, baina nago Arantzazuko fraideek ni hobestea izan zela pergutada honetarako aukeratua izatearen arrazoi nagusia.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 13. orr.

Ugatzak esplikatu zion ezer ez nekien xelebrea nintzela, arlotea, hankabiko afrus eta mozoloa, funtsean fraideek, eurogero ibili ohi nintzela profitaturik, pergutadan sarturiko zozoa.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 46. orr.


peria ik feria.

perieziar izlag/iz

Menderatutako herriek hiritarrei bizibiderakoak hornitzera behartuta zeuden: lazedemoniarrei ilotek ematen zieten jaten; kretarrei, perieziarrek; tesaliarrei, penesteek.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 105. orr.


periferia 1 iz gune baten ingurua.

Erretinan eratzen den irudia oso lausoa eta kolore gutxikoa da, esate baterako, erretinaren periferian.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 38. orr.

Ikusmen-eremuaren periferian gertatzen diren fenomeno berriei.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 58. orr.

Emakume batek esan zuen ikusi zuela etxera bidean, hiriko periferian dauden auzune horietako batean.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 138. orr.

Erizain egon zen Londresko periferiako ospitale batean.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 100. orr.

Fabrika berria, berriz, Torinoko periferian dago auskalo zenbat pabilioitan barreiatuta.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 27. orr.

2 (gizarte kulturan)

Periferia hiria biltzen duen inguru habitatua da, nolabait esateko, ziutatearen alderdi amaitugabea.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 40. orr.

Jainkoak ahaztutako lurra zen periferia.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 139. orr.

Mundu periferiko asko ikusten ditut eta zentroa da periferia guztiak josten dituen gunea.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 411. orr.

Hala, elkarrekin zerikusi zuzenik ez duen lurralde multzo hori da periferia, metropoliarekiko baino ez diren eremuak, deszibilizazioa.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 40. orr.

Arazoa da lokalismoa bakarrik periferiatik datozen istorioekin aipatzen dela.  Berria - Harian   2005-08-25

Frantses hiritartasuna duen euskal idazle batek badaki egoera konplexu batean bizi dela: lehenik, euskal komunitate iberikoan den euskarazko literatur sistema kanonizatuaren periferian; [...] hirugarrenik, hexagonoaren periferia sinbolikoetan kokatzen diren frantsesezko literatura erregionalaren periferian.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 144. orr.

Aipatu izan dugu haur eta gazte literaturak, periferiako testuak diren aldetik, duen askatasuna gaia, estiloa, hizkera edo egitura berriak lantzeko.  Berria - Kultura   2004-03-06

Aurkezleak gure hizkuntza periferikotzat aurkeztu zuen eta nik esan nion multiperiferikoa dela, hain zuzen ere, Madrilen periferian dagoen bezala, Parisen periferian ere badagoela.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 61. orr.

Gu periferia gara, nik garbi dut, baina Bilboko periferia, Madrilgoa edo New Yorkekoa izan gaitezke.  Berria - Kultura   2004-02-03

Bultzatzaileak filosofia alemaniarraren periferian dauden pentsalariak ditugu.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 155. orr.

Jazzaren periferian dauden artistek.  Berria - Kultura   2004-06-30

Mexikon animazioa egiteak industriaren periferian kokatzen zaitu.  Berria - Kultura   2006-03-08

3 (ekonomian)

Periferiaren nozioa, espazioari dagokion metafora, zuzenean lotzen da europar mundu-ekonomiaren zabalkunderako joerarekin.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 49. orr.

Periferia ez da ulertzen ez bazaio sistemaren zentroari kontrajartzen: mundu-ekonomiaren baitan hegemonia eskuratzeko borrokan diharduten indarren multzora muga daiteke zentro hori.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 49. orr.

Batetik herrialde garatu edo industrializatuek osatzen duten zentroa edo erdigunea, eta bestetik gutxien aurreratutako herrialdeek osatzen duten periferia; zentroak ondasun manufakturatuak ekoizten ditu, eta periferiak, batik bat, sistema kapitalistan sartutako munduaren lehengai eta nekazaritza ondasunen hornitzaile funtzioa betetzen du.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 210. orr.

Periferia ez dago sistematik kanpo, aldiz, sistemaren parte da.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 49. orr.

Sistemaren periferian bizi arren, handia da sektore horien indarra.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 121. orr.

Azken zirkulua, sistemaren periferia, Eskandinaviak, Eskoziak, Irlandak, Europako ekialdeak, Italiako hegoaldeak eta Amerikako koloniek osatzen zuten.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 30. orr.

Ingalaterra, garai hartan, periferiako herrialdea zen, lehengaien esportatzaile, Eskandinavia eta Errusia bezalaxe.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 38. orr.

4 (hitz elkartuetan)

Bere ikuspuntu propioak, batez ere berak hobekien ezagutzen zuen periferia-zatiari zegozkionak.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 86. orr.

· Dendari txiki-jatorraren aldeko artikulu negarti horiek sinatzen dituztenak, guztiok bezala, autoa hartu, eta hiri-periferian dagoen HiperEroski, Carrefour, Mammouth edo Pryca erraldoirantz abiatzen dira.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 143. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

zentroaren eta periferiaren (3)


periferiko 1 izond periferiarena, periferiari dagokiona.

Organo periferikoen edo erretinaren hondamenengatik itsu direnei.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 54. orr.

Aplasiarako transplante mota hori ez da derrigor gaixoaren zilbor-hesteko zelulekin egin behar, nahikoa baita haren odol periferikoaren ama-zelulak erabiltzea.  Berria - Gaiak   2006-03-14

Ia denek bereizten dituzte, izendatzeko modu desberdinak erabiltzen badituzte ere, arreta zentrala eta arreta periferikoa.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 58. orr.

Bereizkuntza horrek ez baitu lehentasunik beste prozesu batzuen gainetik, ikusmenezko azterketaren, ikusmen periferikoaren, begiralearen itxaropenen gainetik.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 69. orr.

Berdin zaio pertsonaia bat edo beste bat, nahiz eta, jakina, bulkadako pertsona izaki, ezin ditzakeen bat-bateko sinpatia edo arbuiozko mugimenduak galarazi, kuestioen gakoarekiko periferikoak, nolabait esateko.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 226. orr.

2 (gizarte kulturan)

Maiz, metropoliaren hizkuntzan ez mintzatzea izan da periferikoa menostearen arrazoi nagusia.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 40. orr.

Literatura periferiko edo txikiak aztertu nahi duen ikerlea, xede honek berak bilakarazten duela ikerle periferiko.  Berria - Kultura   2004-05-12

Aurkezleak gure hizkuntza periferikotzat aurkeztu zuen eta nik esan nion multiperiferikoa dela, hain zuzen ere, Madrilen periferian dagoen bezala, Parisen periferian ere badagoela.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 61. orr.

Ordu arte Europako esparruan nahiko periferikoa zen orientabide filosofikoa denbora gutxira Amerikako ikusmolde garaiena izatera iritsi zen.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 156. orr.

3 (ekonomian)

Gizarteak, bai nazio zentraletakoak, bai nazio periferikoetakoak, babesik gabe geratu ziren metaketaren dinamikak eragindako indar erraldoien kontra.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 100. orr.

Eskualde periferikoen lehen industrializazio-saioak deskolonizazioaren ondorengoak dira.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 109. orr.

Kapitalismoaren sarrera osatugabea izan daiteke, beraz, espazio periferikoaren ezaugarri nagusia, eta, horretan, errotik bereizten da aspaldi industrializaturiko ekonomietako espazio homogeneotik.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 144. orr.

Garapen kapitalistaren eragile nagusia izan arren, enpresaburua izaten da askotan gizarte periferikoetan falta den irudia.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 121. orr.

Espekulazioa aurrenik sistemako diru periferikoen ingurukoa izan zen, hau da, finlandiar markoaren eta suediar koroaren ingurukoa, informalki baino ez baitzeuden haiek alemaniar markoarekin lotuta.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 190. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

zentroaren eta periferiaren (3)

espazio periferikoaren (3)


periferikotasun iz periferikoa denaren nolakotasuna.

Periferikotasuna kutsagarria bailitzan.  Berria - Kultura   2004-05-12

Bertan, periferikotasunari buruzko beste ohar interesgarri askoren artean, honako hau egiten du: [...].  Berria - Kultura   2004-05-12


periferizazio iz periferiko bihurtzea.

Planeta osoaren integrazioaren ondorengo lau mendeetan zehar osatu ziren inperio kolonialak, eta prozesu horrek [...] ekonomia menderatuen periferizazio-prozesu bat ekarri zuen.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 109. orr.

Berriz ere, periferizazio-prozesuak metropoliaren premien arabera berregituratu zuen tokiko ekoizpena, eta prozesu horretan bertako ekonomia eta gizarte-orekak ere suntsitu zituen.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 53. orr.

Aurrerapen ekonomikoak ordea ez zuen Egiptoren periferizazio-prozesua eten.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 52. orr.


perifrasi iz hitz baten bidez eman daitekeen adigaia hitz multzo batez ematea; hitz multzo hori bera.

Eskuratzen genituen puntuen murriztearekin batera, apunteak perifrasi dotore bezain badaezpadakoz betetzen hasi zitzaizkigun, eta baita dezente luzatzen ere; aurrera egin gabe, baina.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 31. orr.

Berriro ere esaldiak luzatzen hasiko litzateke, eta perifrasi gero eta arranditsuagoak eraikitzen.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 32. orr.

Hitz bat sekula ere ez erabiltzea, metafora traketsetara eta perifrasi begibistakoetara jotzea.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 81. orr.

Hizkuntza arrunta osatzen dutenen sinonimo edo perifrasi ez liratekeen kontzeptuen hiztegi poetiko bat.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 34. orr.


perifrastiko izond perifrasiaren bidezkoa.

Alegia, ezetz, aski perifrastikoa bazen ere.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 28. orr.


perigeo iz Ilargiaren orbitan, Lurretik hurbilen dagoen puntua. irud/hed

Gezurti porrokatuaren egiaranzko hurbilketarik handiena: bere orbita eszentrikoaren perigeoa.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 275. orr.


perikito iz papagaitxoa.

Zurezko kaiolan dagoen perikitoak eta krabelin gorriz beteriko lorontzi dilindatuek.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 134. orr.

Perikitoaren kolore guztiak hedatzen dituzte fatxadek.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 136. orr.

Afrikaren erdialdeko eta Madagaskarko Agapornis generoko hegaztiak dira horietako batzuek -lorito edo perikitoen antzekoak.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 147. orr.

Iratxo haiek urdin-urdinak ziren, eta hogei zentimetro inguru ziren altu; aurpegi zorrotzekoak eta oso ahots zolikoak, perikito-pila bat eztabaidan entzutea bezala zen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 88. orr.


peril 1 iz arriskua.

Orain perilaz ohartua baitzara, ez dut dudarik egiten aise begiratuko zarela peril horretarik.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 224. orr.

Lur mugikorretan sartu den oinezkoa bezala, zeinak, periletik alde egiteko asmotan, urrats bat aitzina egiten baitu, perilean gehiago sartzeko.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 276. orr.

Ez dut perilaren beldurrik.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 62. orr.

Ezin asma nezakeen Mihurubikoak zein peril ekar ziezaiokeen Basurtokoari, ez baldin bazen juduen ondorengo bati babesa eman izanak eragin zezakeena.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 214. orr.

Uste zenuelako ezen Utopiaren aldeko borroketan peril handi bat zegoela.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 408. orr.

Alegia, gaztea aise altxatzen dela bihotza astintzen duten gertaera malerusetatik, baina zaharrak peril handia bizi duela antzeko enbaten aurrean.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 54. orr.

Inork bere buruari belagile iriztea peril handietan sartzea baitzen.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 16. orr.

Irrigarri eta peril handikoa litzateke legeen egitekoa norbanako batek bere nahikeriaren arabera urratzeko ahalmen mugagabea izatea.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 94. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Arrisku eta peril sentsazio hura, deserosoa eta gozagaitza.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 20. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

peril handia (3); peril handietan (3)


perilla iz kokospeko bizarra. ik kokospeko.

Buruan geratzen zitzaizkion ile urriak urdinduta zeuden, eta berdin gertatzen zitzaien bibote eta perilla txikikoei.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 138. orr.


perilos izond ariskutsua.

Joko perilos hartan berant gabe hartuko zuen gauak eguna bere menerat...  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 140. orr.

Ez da liburu perilosa izango, ezta?  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 116. orr.

Zuen bidaia luzea eta perilosa izanen delakotz iduritzen zait Kogatrarentzat itsasotik joatea hobeago izanen zela.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 37. orr.

28 estatutakoak ez diren herritarrak AEBetan sartu bezain laster dira susmagarriak; 28 estatu pribilegiatuetakoak, aldiz, hiru hilabete pasatutakoan bihurtzen dira perilos.  Berria - Mundua   2004-01-10


perimetro 1 iz azalera baten edo geometria-figura baten ingurua osaten duten lerro multzoa edo lerroa.

Baupresaren muturretik trinketa nagusiaren eta mesanaren barrena txoparaino zetorren argizko xingola bat, masten jartziek beste ilara bana zuten, eta karelaren perimetro osoa ere gar txipitan zen.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 11. orr.

Areto zabal eta guztiz borobil batean ginen, dorre nagusiaren perimetro osoa hartzen zuena.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 273. orr.

2 lerro horien luzeeren batura.

Karratu baten P perimetroaren eta haren diagonalaren arteko erlazioaren irrazionaltasuna frogatzea.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 436. orr.

Hiriaren perimetroa bederatzi kilometrokoa izango da.  Elizen arteko biblia   Ez 48,35

Palestretan peristilo karratuak edo luzangak egin behar dira, eta inguru guztian duten ibiltokiaren perimetroak bi estadio neurtu behar ditu, grekoek diaulos deitzen duten neurria.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2550. orr.

Dartsenak baditu zenbait legoa perimetroan, eta itsasora ematen duen bokalea hain da estua non aldiko ontzi bat baino gehiago ezin den pasa.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 127. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Talde ekologistek salatu dutenez, natur parkeak ez du babes perimetrorik.  Berria - Euskal Herria   2006-04-05

Aizkolari eibartarrak 3,5 metroko perimetroko enborra moztu zuen Bernabeuko atarian.  Berria - Kirola   2004-01-14


perinatal izond haurraren jaiotze aurre-aurreko eta ondo-ondoko garaiari dagokiona.

Heriotza horiek ez dira buruko gaixotasunen ondorio, gaitz perinatalen, jaiotzaren inguruko zirkunstatziekin lotutako [...] gaixotasunekin baizik.  Berria - Gaiak   2004-02-11


perineo iz giza gorputzeko gunea, ernal organoen eta uzkiaren artekoa.

Ezpain genitalen, uretraren eta perineoaren estimulazioak garrantzi handia duela emakumearen eszitazio sexualerako, eta guztien artean lotura neurologiko, muskular eta odolekoa dagoela.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 234. orr.

Ohartu ziren emakume heterosexualak, normalean, gizonaren zakila baino ez dutela ferekatzen, eta gayek, berriz, lagunaren frenulua, barrabilak, perineoa, ipurdiko zuloa, izterrak, pubisa eta sabelaren behealdea ere laztantzen dituzte.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 80. orr.

Beren mihiak adostasun osoz ibili ziren nire klitorisean eta ezpaintxoetan, perineoan eta uzkian, izterbarruetan eta ipurmasailetan.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 95. orr.

Aluan hondoratzen zen, eta perineoan ibiltzen zitzaidan, eta ni putzutxo bat eginda nengoen.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 23. orr.


periodiko (orobat periodiku; Euskaltzaindiaren Hiztegian periodiko agertzen da, bi adieretan) 1 iz (adiera honetarako Euskaltzaindiaren Hiztegian egunkari agertzen da) egunkaria.

Periodiko bat egunero-egunero kaleratu beharra ez da txantxetako kontua.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 158. orr.

Gustura dago Andrés, periodikoa irakurtzeko, lasai eta osorik irakurtzeko denbora duelako.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 40. orr.

Mundu guztiak ikusi zaitu periodikoan.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 93. orr.

Periodikoko zuzendariarekin eta argazkilariarekin hitz egin nahi duela.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 92. orr.

Senarra periodiko atzean dago ezkutatuta, haserre samar eta gogaitua, antza.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 62. orr.

Periodikoen azpian zegoen errepide komarkalen mapa, errotuladore gorriz seinalatua eta puntutik puntura heltzeko behar zen minutu kopurua anotatua.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 102. orr.

Kurtek periodiko zahar bat ekarri zuen, eta, zatiak bil-bil eginik, zapaten barruan sartu zituen, zapatetako hezea paperak har zezan.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 196. orr.

2 egunkari baten egoitza.

Edo aita izan da deitu duena, berriro nirekin periodikora joateko aitzakiaren bat hartuta.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 115. orr.

Periodikora deitu dut, baina oraindik ez dago inor erredakzioan.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 92. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Periodiko saltzaile turkiarrak irribarre egin dizula iruditzen zaizu.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 146. orr.

Buru gainean kapela bat periodiko paperez egina eramaten zuten.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 28. orr.

Badakit non edukitzen dituen gordeta argazki, eskela eta periodiko zatiak.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 107. orr.

· 4 izond tarte erregularretan edo halako maiztasun batez gertatzen dena.

Badirudi ikusmen-sistemari "kosta egiten zaiola" argi periodiko baten aldakuntzak jarraitzea, horren maiztasuna segundoko ziklo batzuk baino handiagoa, baina hala ere apal samarra denean.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 36. orr.

Zerga politikaren bidez saiatzen da estatua ekonomian parte hartzen, krisi periodikoei aurre egiteko.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 35. orr.

Proiekzio horrek pantailako puntu batzuk jotzen ditu, erritmo periodiko baten araberako segidan.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 168. orr.

Argi-dardara argi gertaera periodiko guztietan agertzen denez, proiekzio-lastertasuna geldiegia denean agertzen da zineman.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 36. orr.

Beren parabola mugagabea kurba itxi bihurtzen zaie, eta horregatik kalkula dezakegu kometa periodikoaren itzulera.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 394. orr.

5 sistema periodiko ik sistema.
6 taula periodiko ik taula.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

periodiko saltzaile (3)


periodikoki adlag maiztasun jakin batez.

Beraz, periodikoki basamortuak hiriari armaz erasotzen dio, menperatu eta Estatu berri bat sortu.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 174. orr.

(Gizarte-) sistema periodikoki zitaldu bati kontra egiten saiatzen dena ere uler daiteke halakotzat (zeharo urrun dago, ordea, Historiaren Heroien estetikatik).  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 11. orr.


periodiku ik periodiko.

periodista iz kazetaria.

Krematorio batera bota beharko zuten, baina ez, hor joan da berarekin goxo-goxo periodista puta bat, oiloak baino beroago, lerdea zeriola.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 178. orr.

Funtzionario iraultzailea, epaile demokrata, pentsalari katedraduna, periodista kritikoa, emakume liberatua, euskal autonomia, politikari fina, egia berdaderoa...  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 351. orr.


periodistiko izond kazetaritzari dagokiona. ik kazetaritza 3.

Posta elektronikotik etorritakoa laburtzeko lan distiragabeari, hizkera periodistikoaren ustezko bizitasunaren kolorea baizik ez nion erantsi.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 180. orr.

Kazetari euskaldun gutxi zela; euskarazko tradizio periodistikorik ez zegoela; eta irakurleria edo masa kritikoaren falta zegoela.  Berria - Euskal Herria   2004-04-24

Erreportaietan erregistro jasoaren eta periodistikoaren artean oreka bilatzen saiatu naiz.  Berria - Kultura   2004-07-28

Uda orotako babokeria periodistikoetariko bat.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 69. orr.

Orain 80ko hamarkadako idealismoa, edertasunarekiko gurariak eta eskapismorako joera utzi eta kasik modu periodistikoan, bertso libreen bidez, errimarik gabe, prozesu sozialak aztertzen dituen irudien jarraipen bat erakusten da.  Berria - Kultura   2006-01-03


periodistikoki adlag kazetaritzaren aldetik.

Hori guztia kontuan izanda, proiektua ekonomikoki eta periodistikoki ez zela bideragarria zioten askok.  Berria - Euskal Herria   2004-04-24

Periodistikoki zuzena, aseptikoa, burutapen eta iritzirik aipatu gabe; objektiboa, alegia.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 191. orr.


periodizazio iz periodoetan zatitzea.

Zer periodizazio-irizpide hartu behar dugu serie bakoitzarentzat?  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 10. orr.


periodo 1 iz aldia.

Filosofia Modernoa deituriko garaiaren periodoak aztertuz hasten da sarrera, bi eredu aintzat hartuz: kartesiarra eta kantiarra.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 7. orr.

Pentsamenduaren historia periodo eta eskolatan sailkatzea [...] irakaskuntza-sisteman ezinbestekoa izan arren, arras artifiziala da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 75. orr.

Ortega-k saio honetan iraultzaren periodoa aztertzen du, baina gauza bera beste edo-zein periodoz uler genezake, h[au] d[a], funtsean historiako ziklo guztietan fase berberak errepikatzen direla, baina fase bakoitzaren eitea bereizten duena arraza bakoitzaren karakterea -arima- da.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 208. orr.

Unamuno-ren periodo honetako kredo positibistaren ondorioz, [...].  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 95. orr.

Ideiak, doktrinak, periodo historikoak, debozioko testu sakratuak..., Salamancan -orain profesore- periodo berri bat abiatzen du.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 134. orr.

Duela zenbait hamarkadatatik hona historialarien interesa gehiago zuzendu da periodo luzeez arduratzera; ematen du gorabehera politikoak eta hauen inguruko gertaerak alde batera utzi eta ahalegintzen direla argitara ematen oreka egonkorrak eta hauskaitzak, itzulera gabeko prozesuak.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 9. orr.

Hemen ordea bazirudik jendeak presa handia duela, bere periodo bitalean ikusi nahi duela helburua lortuta.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 79. orr.

Arrunki zeloak bezala ezagutzen den periodo deuseztatzaile hau airoski gainditu nuen ordea.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 81. orr.

2 elkarri loturiko esaldi multzoa, zentzu osoa duena.

Perpaus modu horiek, batasun itxian, periodoa eratuz, osatzen dute elkar.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 312. orr.

Atsotitz askok antzeko egitura dute: bi perpaus elkartzen dituzte, bi ideia, bi periodo; errimadunak, gehienetan.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 49. orr.

Lehenaren ezaugarria da perpausetan periodo konplexuak izatea, nagusi baten menpera egituratuak.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 312. orr.

Luze-zabal korapilaturiko periodo ia askaezinak eraiki zituen, intzisoz trabatuak, zeinetan zabarkeriak eta solezismoak destainaren formak baitziruditen.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 136. orr.


periodontitis iz hortzak masailezurrera lotzen dituzten lotailuen hantura.

Ahoko gaitzak (txantxarra, periodontitisa, eta ahoko nahiz faringeko minbiziak) ugaritu egin direla ohartarazi du OME Osasunerako Mundu Erakundeak.  Berria - Gaiak   2004-02-25

Munduko biztanleen %5-15ek periodontitis larria dute.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 271. orr.


periodontzia iz odontologiaren adarra, hortzak masailezurrera lotzen dituzten lotailuen eritazunez aritzen dena.

Aho-hortzetako osasunaren barnean honako hauek sartuko dira, gutxienez: ahoa garbitzea, ortodontziak, enpasteak, periodontzia, exodontzia eta protesiak.  Berria - Euskal Herria   2006-03-03


peripatetiko 1 izond Aristotelesen filosofia-doktrinari dagokiona.

Handik atera zuten filosofo aristotelikoek beren izena: peripatetiko, "eztabaidatzen duten bitartean ibiltzea gogoko dutenak".  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 147. orr.

Egilea hemen greziar eta siriar eliz idazleez ari da, VI. mendetik aurrera kristau dogmak [...] filosofia peripatetikoaren aurka eta filosofia horretatik sortu ziren heresia ugarien kontra defendatu behar izan zituztenez.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 251. orr.

Gramatikaren beste hainbat gehiegikeriaren artean [...] nabarmena da dagoeneko kondenatuta dagoen erruztatu baten adierazpenak balio gabe bihurtzen dituen hura; halako zibilki hilda dago, esaten dute serioski legegizon peripatetikoek, eta hildako bat ez da ezer egiteko gauza.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 104. orr.

• 2 iz filosofia-doktrina horren jarraitzailea den pertsona.

Pierre Gassendiri berari aditu nizkioan, halaber, neure bizitzan peripatetikoen eta eskolastikoen kontra aditu nituen lehen hitzak,  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 115. orr.


peripatetikoki adlag ibiliaz.

Cour de Romen baitzebilen peripatetikoki ejusdem farinaeko beste norbanako batekin.  Xabier Olarra   «Estilo-Ariketak» - Raymond Queneau, 2005 - 251. orr.


peripezia iz gertarea, gorabehera.

Max e os felinos-en txaluparen peripeziak orrialde gutxi batzuk betetzen dituen bitartean [...] mutikoaren eta tigrearen arteko berrehun eta hogei egunetako lehiak -ezin bestela izan- Life of Pi-ren erdigunea osatzen du.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 159. orr.


periplo iz bidaldia.

Ptolomeo geografoa Adriano eta Antonino Pioren garaian bizi izan zen; eta Eritreako itsasoko Periploaren autorea, dena delarik ere, zerbait geroxeago bizi izan zen.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 44. orr.

Ikus haren Hannonen periploari buruzko hitzaldia.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 354. orr.


periptero izond/iz eraikinez mintzatuz, zutabez inguratua dagoena.

Horietako batzuk monopteroak izaten dira, cella-rik gabe eta kolomekin bakarrik osatuak; beste batzuk peripteroak deitzen dira.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2070. orr.

Tenplu peripteroetan, berriz, kolomak jartzerakoan kontuan hartuko da ezen zenbat kolomarte jartzen diren aurreko aldean, horiek bi halako jartzen direla alboetan.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1650. orr.

Tenplu peripteroa egin behar baldin bada, berriz, bi harmaila eta idulkiak egingo dira lurretik hasita.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2070. orr.

Peripteroa izango da aurreko eta atzeko aldean seina koloma, eta bi alboetan hamaika koloma dituenean, angeluetako biak kontatuta.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1530. orr.


periskopio 1 iz zuzenean ikus ahal izatea galarazten duen eragozgarriaren gainetik zerbait begiztatzeko balio duen tresna optikoa, funtsean prismez osatua.

Periskopiotik begiratzen dudan bakoitzean, horda grisak ikustea itxaro dut, guregana hurbiltzen, "ez-inoren lur"etik zehar, baina ez da inortxo ageri.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 128. orr.

Martak beren apartamentuko leihotik ikus zitzakeen txatarra meta haiek guztiak, sukalde lurperatuen hondakinak, altzairuzko idazmakinak, urpekontzi errusiarren periskopio txikituak, orduan tipo bat ailegatu da, hamar zentabo ordaindu dituena bere oinetatik sei metro beherago lurperaturik dagoen neskari periskopiotik begiratzearen truk.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 42. orr.

2 irud/hed

Biok dakigu beti ez garela ados egon izan geure usteetan eta aurrerantzean ere edukiko ditugula geureak eta bi, baina hemendik aitzina neu izango naiz zure periskopioa, neure begiak izango dira zeureak.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 12. orr.


perista iz lapurturiko gauzakien eroslea.

Legez salduta [familiako oroigarriak] beroaldi polita ekarriko zioan nornahiren patrikari, baina peristak Ripodasi ordaindu zion apurrak neketan berdinduko zian gorpuaren truke Soriari atera nahi ziona.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 386. orr.


peristaltismo iz urdailaren eta hesteen berezko uzkurtzea.

Janariren bat gustatzen ez zitzaionean, kalte egiten ziola esaten zuen, eta gaizki asentatzen zitzaiola urdailean, baina gustatzen bazitzaion esaten zuen on egiten zuela eta "peristaltismoa bizitzen zuela".  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 41. orr.


peristilo iz eraikin bat edo patio bat inguratzen duten zutabe erregularki banatuen saila.

Zutabez eta peristiloz apainduriko etxeak, egurrezko espaloiak, karrika zabal erregularrak.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 303. orr.

Ondoren, peristilora sartzeko sarrera dago.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2970. orr.

Peristiloen portikoak zabalean duen hainbat izango dute kolomek altueran; kolomarteek batetik bestera ez dute izango kolomen loditasunaren ez hiru aldiz baino txikiagoko tartea, eta ez lau aldiz baino handiagokoa.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2850. orr.

Leku irekietan, ordea, adibidez exedra eta peristiloetan, leku horietan eguzkiaren errainuak eta ilargiaren distira sartzen direlako.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3470. orr.

Bi peristiloen eta bisitari-gelen artean pasabideak egoten dira, mesauloe deitzen direnak.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2990. orr.

Bataila ikusten zuen jada, gizon multzoak zutabe horietatik zintzilik, burdinazko hesiak zartatuak, peristiloa inbaditua, gero, goi-goian, bat-batean, beso argal batzuk bandera bat jartzen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 381. orr.


peritaje iz peritu ikasketak.

Peritajea egin nuen.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 97. orr.

Coruñan Merkataritza Peritajea ikasi zuen, bere kasa.  Berria - Mundua   2006-01-07


perito ik peritu.

peritoneo iz abdomenaren barnealdea estaltzen duen mintza, erraiak biltzen dituen tolesak dauzkana. ik hestarteko.

Andresek gaixoa aztertu zuen; haren sabel handituak igel batena ematen zuen; haztatzean argi eta garbi sumatzen zen nola mugitzen zen peritoneoa beteta zeukan ura.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 207. orr.


peritonita ik peritonitis.

peritonitis (orobat peritonita g.er.) iz peritonearen hantura.

Gero peritonitisa agertu zen, nahiko bortitz.  Xabier Olarra   «Iruzurgilea» - James Cain, 2002 - 146. orr.

Seguru aski peritonitisa egingo zaio, eta agian beste konplikazio batzuk.  Xabier Olarra   «Iruzurgilea» - James Cain, 2002 - 143. orr.

Amaren egoerak txarrera egin zuen, eta hala egon zen egun batzuetan, hil ala bizi, apendizitisak peritonitisa eragin ziolako.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 46. orr.

Kontrazeptibo lez cocacola erabiltzen genuen, azido karbonikoa espermizida zelakoan, baina cocacolak peritonitis eta gas enbolismo larriak eragiten zituen.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 202. orr.


peritu (orobat perito) 1 iz ingeniaritzako maila ertaineko tekniko titulua duen pertsona.

Bazen haien artean, halaber, peritu agrikola bat, landetxeko ortuak lantzeari ekin ziona.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 87. orr.

-Zuk historia? -galdetu zidan aitak, ingeniari edo gutxienez perito ikasiko ote nuen esperantza zapuztuta-.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 67. orr.

2 aditua.

Han konponduko dizkiote kroskoa eta zubia, aseguru etxeko perituak kalteen balioa kalkulatu ondoren.  Berria - Ekonomia   2004-08-17

Guztiari argazkiak egitea eta, ahal bada, aseguru etxeko perituaren txostena lortzea gomendatu du EKAk.  Berria - Harian   2006-02-01

Perituak egon dira lanean hegazkinak istripua izan zuen tokian.  Berria - Euskal Herria   2006-03-09

Informazio guztia taxuz batzen dute medikuek historia klinikoetan, eta, gero, epaitegietan parte hartzen duten perituek horren gaineko azalpenak ematen dizkiote epaileari...  Berria - Gaiak   2006-04-27

Defentsak fiskalaren peritu guztiak errefusatu dituela, eta oraindik auziari buruz erabaki irmoa hartu gabe zegoela.  Berria - Harian   2005-11-22

Akusazioaren peritoak dio Pinochet gai dela epaitua izateko; kontrakoa dio, ordea, defentsaren peritoak.  Berria - Mundua   2004-10-16

Isurketak ikertzen dabil, peritu judizial gisa.  Berria - Euskal Herria   2004-11-26

Perito ofizialak ez du oraindik zehaztu diktadore ohia epaiketari aurre egiteko moduan dagoen edo ez.  Berria - Mundua   2004-10-16

Agintari ohia aztertu zuten hiru peritu psikiatriko eta neurologoetatik bik eginiko txostenaren ondorioz kasutik at utzi behar izan zuten 2001ean.  Berria - Mundua   2004-12-14

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik perizial.

Peritu-frogarako, instrukzioan parte hartu duten 11 guardia zibil eta 18 polizia proposatu dituzte fiskalak eta AVTko akusazioak.  Berria - Harian   2005-11-20

Fiskalak eta akusazioak proposatutako peritu-frogetan, azken batean, Baltasar Garzonen gidaritzapean egindako instrukzioaren xehetasun guztiak emango dituzte.  Berria - Harian   2005-11-20

Polizialetako inteligentzia zerbitzuak, instrukzioak gidatu dituztenak eta epaiketetan peritu lana egitekoak direnak.  Berria - Euskal Herria   2006-02-17


perizial izond perituarena, perituari dagokiona. ik peritu 3.

Egia izanda ere, polizia frogak froga perizialen ordez erabiltzearen ondorioa zein den, egunero ikusten dugu.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 162. orr.

Halaber, Enrique Molinak esan zuen eginbidea froga perizial bat izanik, prozesuan froga perizialak aztertzerako orduan jorratu ahalko dela gaia.  Berria - Euskal Herria   2006-01-31


perka 1 iz ibaietako arraina, bizkarraldea berdaxka, sabelaldea zilarkara eta alboak urre kolorekoak eta zerrenda beltzez hornituak dituena, jateko ona (Perca fluviatilis).

Ibaian arrain ugari egoten da: zarboak, tenkak, lutxo jatunak, karpa zilarkarak, perka hegalgorriak, aingira irristakorrak [...].  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 22. orr.

Baditu zarboak, lamotak eta baita perkak ere.  Itziar Otegi   «Axenario» - Jules Renard, 2006 - 140. orr.

Milaka perka txiki-txiki zebilela han barruan igerian ematen zuen.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 105. orr.

Noizean behin perka batek jauzi egiten zuen, eta plast erortzen zen berriz uretara.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 109. orr.

Perkak ez zituen inork arrantzatzen.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 104. orr.

Mutikoak sekula ikusi dudan perkarik handiena harrapatu dik, eta ez diat uretara itzuliko.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 111. orr.

Ez zegoen perkatara joateko leku askorik gure estatu aldean.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 104. orr.

Irinetan frijitutako perkak.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 191. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Perka sarda bat zihoan gure aurretik, hogei, hogeita hamar ale, bat bera ere ez bi libratik beherakoa.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 109. orr.

Atereak neuzkan perka abata zaharrak, eta amu hirukoitzak haztatzen ari nintzen.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 107. orr.


perkal 1 iz kotoizko ehuna, fina eta sarria, soineko merkeak egiteko erabiltzen dena.

Gain-gainean agertu zen Curtis, soinean perkalezko marinel-jantzi txukun bat zuela. Ateaz bestaldean, perkalezko soineko ñabar batez jantziriko emakume lodi adineko bat.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 244. orr.

Nola lekaio buiatua atea irekitzera irten zen, fraka janzteko astirik gabe, perkalezko alkandora zikin bat soinean.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 152. orr.

Betiko geldituko zela han, perkalezko mantalaz jantzirik etxetxo arrunt bateko leihoaren alboan.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 346. orr.

Angurriaren barruan perkalezko bururdi ugari zegoen, tabako-zorro, bigungarri edo, besterik gabe, bururdi formakoak.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 259. orr.

Neska gerritik gora biluzik atera zen, eta perkal gorrizko galtzekin.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 61. orr.

2 (pertsonei buruz, esapideetan)

Hau da perkala hemen biltzen dena.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 132. orr.


perkusibo izond perkusiozkoa. ik perkutibo.

Akustikoa eta elektrikoa aldi berean, Farka Tourek ia ukitu perkusiboa ematen dio bere gitarrari.  Berria - Kultura   2006-03-08


perkusio (orobat perkusione g.er. eta perkuzio g.er.) 1 iz makilez, ziriz, mazoz edo kidekoz jotzean musika-hotsa sortzen duten tresnen multzoa.

Izaera nerbioso eta mugituak musikan perkusioaren bidea jorratzera eraman zuen Antonio.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 103. orr.

Leloaren amaiera aldera, perkusioaren laguntzarekin, Jimmy Fontanak maitasun kontuak baino harago zegoen oihu bat zabaltzen zuen airean.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 13. orr.

Antzina, perkusioak beste instrumentuek sortutako erritmoak laguntzeko funtzio soila zuen.  Berria - Kultura   2004-02-13

Soinuaren laguntzaile moduan agertzen da ia beti perkusioa, baina larunbat honetan, rolak aldaturik, perkusioaren festa egingo da Donostiako Kursaaleko Ganbera aretoan egingo den Nazioarteko Trikiti Jaialdian.  Berria - Kultura   2004-11-23

Luis Aranburuk jo ditu akordeoia eta teklatua; Xabier Agirrek, txirula, gaita, alboka eta baxua; eta Xabier Azkaratek, perkusioa.  Berria - Kultura   2006-02-05

Tribal Poursuite taldea (kobre eta perkusio).  Herria   2005-02-03

Ostirale aratseko 7etan, Iruñeako Untsalaz taldea (kobre, perkusio, gaita, kantu) eta Uztaritzeko Txass Band taldea ariko dira karrika eta ostatuetan.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 44. orr.

Domenico Lancellottik (perkusio elektronikoa eta samplerrak), Moreno Velosok [...] (ahotsa eta gitarra) eta Alexandre Kassinek (baxua) talde berezia osatzen dute.  Berria - Kultura   2004-05-07

Zinez ikusgarria da zenbait automatak osaturiko multzoa, Meccano piezekin eraikitako mekanismoekin korda eta arku instrumentu batzuk, perkusio txikiak eta teklatu bat entzuten ditugulako.  Berria - Kultura   2004-11-17

2 (pluralean)

Agotak taldea: Kristof Hiriart (ahotsa, perkusioak), Pantxix Bidart (ahotsa, gitarra), David Arriola (saxoa, akordeoia).  Herria   2004-09-23

Kantua, afrikar perkusioak (djembe), euskal perkusioak (pandero, atabala, txalaparta).  Herria   2005-12-01

Perkusioen erritmoan, dantzan edo kantuz, giro goxoan iragan da Lapurdiko hiriburuko bosgarren mobilizazioa.  Berria - Ekonomia   2006-04-05

Bateriaren eta perkusioen kolpeek Carmenen ahotsa estaltzen zuten.  Berria - Kultura   2004-07-31

Zortzi musikari, hau da, bi teklatu jotzaile, emakumezko kantaria, eta gainontzekoak baterian, gitarretan, saxoan (edo flautan), baxuan eta perkusioetan.  Berria - Kultura   2004-07-20

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Hola sortu berria da perkusio eta kantu talde bat 17/18 urteko gaztek osatzen dutena.  Herria   2005-06-02

Javier Area bateria eta perkusio irakaslea.  Berria - Kultura   2006-03-30

Burundiko Danborrek Afrika osoko perkusio ikuskizun osatuenetakoa eskaintzen dute.  Berria - Kultura   2004-02-10

Agurtzane Elustondo trikilaria laguntzaile zutela, biek ala biek perkusio erakustaldi bikaina eskaini zuten.  Berria - Kultura   2004-11-28

Soinu laburra dute, perkusio-soinua. Gero barre egin genuen hirurok batera, izterrak espasmodikoki joz, noiz ezkerra noiz eskuina, perkusio-doinu benetan fina osatuz.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 101. orr.

Gauez lehergailuak entzun ziren, baina urrun, banda bateko perkusio saila bezain gozo oraindik.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 138. orr.

Brussels Jazz Orchestra 15 musikarik osatzen dute eta haize eta perkusio sekzio oparoak darabilzki.  Berria - Kultura   2004-03-25

Perkusio kontzertua gaur Txillida-Lekun.  Berria - Kultura   2004-07-02

Hiru-Kultur elkarteak jaz bezala aurten ere perkusio topaketak muntatzen ditu bi egunez [...] txalapartari halako lehentasun bat emanez.  Herria   2001-08-09

4 perkusio-jotzaile (orobat jole g.er. eta joile g.er.) ik perkusionista; perkusiolari.

Zuzenean biolinista batek eta hiru perkusio jotzailek lagunduta abestuko du.  Berria - Kultura   2006-02-14

Orain estilo nahasketa handiagoa egin dugu, eta erritmo gehiago sartu, perkusio jotzaile on bat dugulako gurekin.  Berria - Kultura   2006-02-05

Azken atalean perkusio jotzailearen solo ederra izan genuen.  Berria - Kultura   2004-07-30

Alde batetik, Euskal Herriko bi kantari-musikari, Maddi Oihenart eta Kepa Junkera, bainan ere Kongoko erresumako Lokua Kanza, gitarra joile, ereslari eta kantaria, eta Keyvan Chemirani, Iraniako perkusio joilea.  Herria   2005-02-03

Trovarroco izeneko hari hirukote gazte bat eta Oliver Valdes perkusio jotzailea ariko dira nirekin.  Berria - Kultura   2004-09-10

Horiek guztiek ez ezik, Muñecok (Amparanoiaren perkusio jotzailea), Marcos Collek (ahosoinua), Oye Larsonek (tronboia) eta Iñaki Arakistainek (saxo tenorea) hartu dute parte diskoan.  Berria - Kultura   2006-03-30

Gitarra, teklatuak, baxua, emakumezko bateria, perkusio jotzaile brasildarra eta saxoak eta flauta jotzailea.  Berria - Kultura   2004-10-10

· Sei lagun (perkusio elektroniko jotzaile bat barne) eta gaueko musika biziena, oldarkorrena, dantzatu ezin dena.  Berria - Kultura   2004-06-11

5 perkusio tresna

Zelula erritmikoak eta hainbat perkusio tresna ez oso arruntetatik irtendako soinuak entzuten dira emanaldian: litofonoak, kaulitoak, pikolitofonoak, zuhaitz arrazialak, euri-arbolak, gortina litikoak, plaka eskegiak, enbor durunditsuak...  Berria - Kultura   2004-02-19

Joxe Marik, txalapartazale amorratua baitzen, perkusio-tresna hura jotzen ikasteko ikastaro bat antolatu zuen.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 118. orr.

Jo pianoa mozkorrik, perkusio tresna bailitzan. nazioarteko trikiti jaialdiak soinu txikia lagundu duten perkusio tresnei emango die garrantzia: panderoari, botilari eta jazpanari.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 112. orr.

Jimmy Arrabitek bere garaian oso ohikoak ziren perkusio tresnak jo ditu diskoan: txinatar kaxa, trikitiaren maleta eta botila, besteak beste, «panderoaren laguntzaile izaten baitziren askotan».  Berria - Kultura   2004-03-19

Gitarra akustikoa perkusio tresna bihurtzen du, egurraren hotsa hariena bezain beste erabiltzen maisu da.  Berria - Kultura   2006-03-30


perkusiolari (corpusean perkuziolari soilik) iz perkusio-jotzailea.

-Jo Ta Kurri, Beñat Amorenaren kreazioa: 30 partaide perkuziolari, gaitero, soinulari, dantzari.  Herria   2003-02-27

Aratseko 6etan Perkuziolariak karrikan Hiribeheren (Zirtzilak, Jo Ta Kurri, Baionako CNRko ikasleak...) .  Herria   2003-02-27


perkusione ik perkusio.

perkusionista iz perkusio-jotzailea. ik perkusiolari.

Bere pauso bakoitza buruan jasotzen saiatu nintzen, kantu bateko perkusionistaren baketa kolpea balitz bezala.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 193. orr.

Perkusionista guztiek jotzen dute erdiko danborra, txandaka, eta ikuskizuna jauzi eta oihuek osatzen dute.  Berria - Kultura   2004-02-10

Keyvan Hackensackeko (New Jersey) unibertsitateko erietxean zendu zen, atzo, Ray Barreto perkusionista, 76 urte zituela.  Berria - Kultura   2006-02-18

Morentek Rafael Riqueni gitarrista eta Bandolero perkusionista izango ditu lagun oholtzan.  Berria - Kultura   2006-04-04

Cheminari iraniar perkusionista xoragarria.  Herria   2004-12-30


perkutibo izond perkusiozkoa. ik perkusibo.

Kontzertu guztian ikusi zenez, Wolff zuzendariak ez zituen tema ezberdinak behar den argitasunez aurkeztu eta bere keinu perkutiboarekin begi-bistako gauza gehiegi markatu zituen.  Berria - Kultura   2004-01-24


perkutore iz kolpekagailua; bereziki, su armetan detonagailua kolpekatzen duena.

Eta zalantza bat geratu zaio: Gudari-ren hitzek perkutoreak gatua sakatutakoan egiten duen soinua estali ote duten. -Hango gaztainadia erran duk? -laxatu nuen pistolaren perkutorea.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 185. orr.

Automobilera abiatu nintzen poliki, eta gabardinak poltsikoan zeukan tartetik barrena sartu nuen eskua, perkutorearen palanka jasotzeko.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 219. orr.

Hain juxtu ere, lehengo egunetako trebatze ariketetan sekulako lanak eman zizkidan perkutorea tinkatzeak.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 118. orr.

Agian auto paratxokeetako gogorgarriak izango dituk, edo misiletako perkutoreak...  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 30. orr.


perkuzio ik perkusio.

perkuziolari ik perkusiolari.

perla 1 iz ostretan eta beste soinbera batzuen maskorraren barnean eratzen den nakarrezko ale modukoa, gehienetan biribila, bitxi gisa erabiltzen dena.

Nakar arrosak, koral odolkarak, perla esne kolorekoak.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 153. orr.

Sawu, Timor eta Sondako itsaso epel eta tiburoiez betetakoetan perlak bilatzera.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 45. orr.

Perla basa haren koskor ximurren ukimenak zemaion sentsazio atsegina asetzeko asmoz, [...].  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 51. orr.

Sudurrean txertatua zuen perla txiki-txiki bat.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 189. orr.

Udare formako perlak ditun, ezta?  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 207. orr.

Leihoan, trena geldituz gero, perla itxurako ur-tantek beheranzko lerroak osatzen zituzten supituki.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 171. orr.

Perlak bezalako negar-malko lodiak zerizkion hegaztiari luma distiratsuetan behera.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 268. orr.

Lepoan lepokoa zuen, perlaz egina.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 33. orr.

Perla finezko lepoko bat utzi zion Perrettek, lepoa printzesen erara apaintzen ziona.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 143. orr.

Lepokoaren haria etendakoan perlak lurrera erortzen direnean bezala.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 51. orr.

Sobre bat iritsi zen etxera, nire izenean, eta barruan perla bi, belarritakoak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 154. orr.

Kaukasoko sandalia perlaz apainduak oinetan.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 54. orr.

Mandolina-itxurako neska judu ilebeltz bati agindutako perlazko belarritakoen bi kuotak ordainduak zituen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 475. orr.

Zilarrezko uztai nielatuak lepoaren bueltan, harribitxizko katea bikoitzak beso-hanken inguruan, perlez, turkesez eta kornalinez nahasitako zintzilikario aberatsak txirikorda luzeen muturretan dar-dar.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 316. orr.

2 irud/hed (ur, malko edo izerdi tantak eta hortzak irudikatuz)

Ura tantaz tanta iragazten da eta perla luzetan egiten du negar leizeen bobedatik.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 66. orr.

Malko isilak, perla epel eta gaziak, iduneko berrira erortzen zitzaizkion kokotsetik behera.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 65. orr.

Botilaren ur perla hotzak aipatzen nituen noski, bere izter barrenen sua baretuko zutenak.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 93. orr.

Aurpegiera akasgabea du, arroska masailak, kopeta dirdaisua eta perlazko hortzeria.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 76. orr.

Ahoa perlen irribarre betean zabaldu zitzaion.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 202. orr.

3 irud/hed (bestelakoak)

Berorrek daukan perla eder eta preziatuaren bila etorri naiz: Gauahararen bila.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 78. orr.

Honen arreba: Josune; perla bat.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 54. orr.

Lanbidean perla paregabea bilakatu zen...  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 324. orr.

Hartara, ziurtatu egin zuen perla zulatu gabea zela, behor estali gabea.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 45. orr.

Kantauriko perla esaten zaion Donostia turistikotik hurbil.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 35. orr.

Eüskaltzale süharrentako, jei horietako perla date kobla lehiaketa.  Herria   2004-05-06

Aita Morlansek aipatutako perla bibliografiko haiek erakutsiko al zizkidan galdetu nion Patxiri.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 51. orr.

Hor nahasten dira primeran euskalki bateko eta besteko hitzak, perla bitxienera iritsi arte: sosagaz horrek ez baitu parekorik, ekialdeko hitz bat (sosa) mendebaleko deklinabide marka batekin (-gaz) loturik.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 156. orr.

Politagoa, artean, Arantzazu aldizkarian Anizeta Barrena panderojole araoztarrari jasotako perla ttiki hau: [...].  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 273. orr.

4 (izenondo gisa)

Hala ere, azken aldiko konspirazionismoaren perlarik perlena on Xabier Arzalluzek egunkari poloniar bati eskaini ziona da, ezbairik gabe: [...].  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 178. orr.

5 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Cumanáko perla-saltzaile lagun bati.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 579. orr.

Horientzat ere arrotza zen atzerritar larruzuri perla-bilatzaile bakarti hura, hizkuntza estrainio batez mintzo zena.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 46. orr.

Perla-kordaren batzuk bidali zuk hortik, uharte horretan ohi badira.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 193. orr.

Venezuelako kostan oraino ere geratzen diren perla-toki bakanetan.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 579. orr.

Iluntasuna perla-kolorea hartzen ari zen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 182. orr.

ik beherago 6.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Hantxe zeuden halaber basa zetazko jantzi-multzo perla kolorea.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 70. orr.

6 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Kike Amonarriz adixkideari zor diot izenburu hori daraman liburu-perla hau ezagutua.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 122. orr.

7 gris-perla izond

Mary Ann, berriz, soineko gris perla batekin. Udako jantzi gris perla zeraman, udako zilar distiran bildua iduri.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 427. orr.

Soingaineko argiegia soinean, kopalet gris perla buruan.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 146. orr.

· Gris-perla koloreko azal berbera, marrazki berbera, izenburu eta egile berbera.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 11. orr.

8 perla-koloreko izlag

Perla-koloreko malko-putzutxo bat zegoen zauriaren inguruan.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 268. orr.

Perla koloreko zurda zuriak.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 231. orr.

Perla-koloreko ehundaka pertsona gardentsuz betea zegoen ziega.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 114. orr.

Pila haiek, ibai hura, perla koloreko itzal delikatuez hornitzen ziren, more bigunez, esnez moteldutako arrosez, horian itotako berdeez.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 49. orr.

Bisaia polita zeukan eta sudurra eta kokotsa zuri perla-kolorekoak.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 84. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

gris perla (6); halako perla (3); perla beltza (10); perla gris (4); perla kolorea (3); perla koloreko (6); perla ttiki (3); perla txiki (4)

ur perlak (3)


perladun izond perla duena; perlak dituena.

Platinozko bi katetxo zituen, biak ere perladunak, belarrietan dilindan; urrezko erloju bat eskuturrean eta ilargi erdi baten itxurako kateorratz bat durbantean.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 323. orr.


perlatu, perla, perlatzen 1 da/du ad zerbait, ur tantez, malkoz edo kidekoez estali edo zipriztindu. ik perlaztatu.

Zeren sarritan ardi iletsuak, muino batean larre gozoa bazkatuz, mantxo ibili ohi dira, ihintz berriz perlaturiko belarren dei eta gonbiten arabera.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 115. orr.

Kaiertzearen puntan jaitsi eta lurpeko hodietan itsumandoka zihoan: karrelaje zuri-urdinez perdukatu hegiak zorrotzak ziren, hain hurbil zeukaten lohiaren izerdia arteketan perlatzen baldin bazitzaien ere.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 261. orr.

2 irud/hed

Emaztea Arbideko euskara laxoan mintzo zen, solasak erdarazko hitzez perlatuz.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 224. orr.


perlatxo 1 iz perla txikia.

Bere altuerakoa da kasik, ile bilduak belarrien handia erakusten du, gingilaren gorria perlatxo beltzek.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 100. orr.

Nor izango, eta neska pinpirin gaiztoa, noski, perlatxoa sudurrean, denbora nahasiz heriotza ekarri ziona bere senar gazteari.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 189. orr.

Nire izerdia eta alemaniar haren gorputz azalean sortzen ziren perlatxo moduko izerdi tantak.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 22. orr.

2 irud/hed (izerdi tantak irudikatuz)

Izerdi perlatxoak nituen.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 44. orr.

Aitak irribarre egiten zion, izerdiaren perlatxo zuriak zapiaz xukatzen zizkiola.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 169. orr.

Bi perlatxo kulunkatu ziren lapitzak nabarmenduriko begi ertzetan.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 70. orr.

3 irud/hed (bestelakoak)

Bitartean, zuzendariak Antilletan aurkitu eta Champs-Elysées erdi-erdian egokitu zuen ustezko perlatxo batengana jo zuten bezero zaharretako askok; auskalo nondik atera zituen enpresak horretarako beharko ziren baliabideak.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 35. orr.

Idazle horiek orain arte kaleratutako obran ageri ez diren «perlatxoak» dira, eta Mendiguren Elizegik «ahanzturatik» berreskuratu ditu.  Berria - Kultura   2004-10-16


perlaztatu, perlazta, perlaztatzen du ad zerbait, ur tantez, malkoz edo kidekoez estali edo zipriztindu. ik perlatu.

Izerdiak perlaztatu egiten zion kopeta, alkandoraren lepo azpian kilimak eragiten zizkiola.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 258. orr.


perleria iz perla multzoa.

Delpanisa bakarra zen hoinbeste zeta, balus, farfail, larru soinean zituena, urreria, perleria lepotik eta ukaraitik dilindan, Pariseko aberatsen azken modako irudia herri ttipi honetara ekartzen zuena.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 43. orr.

Arboladi fruitutsuak, usain goxoko landareak, esnea, ardoa eta eztia zekarten hiru kristal eta perleriazko iturri handiak, dorre soinularia, neskatxa eta mutil gazte ederrak... Saia Brugesko satin berdez zuen egina, gipoina urre perleriaz eta soinean zuen kapa urrezko hari eta zeta berde damazatuaz.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 77. orr.


perlesia 1 iz elbarritasuna, higikortasunaren edo sentiberatasunaren galera.

Ondorio larriak izaten ditu: gorputz-adarren atrofia eta perlesia eragiten ditu [polioak]. Perlesiak jotako gizon bat.  Berria - Gaiak   2006-02-02

Batzuetan, zerbait egin nahi dudanean, eskuak perlesiak hartzen zizkidak.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 52. orr.

Eskuak ia perlesiak joak zituen agure hura, biolina eta arkua hartzeko eta musika jo edo hari nota garbi eta nobleak aterarazteko gauza ez izan arren, [...].  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 186. orr.

Guti batzuk perlesiak joak bezala geratu ginen...  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 569. orr.

Agure eltzartuak ere etortzen al dira, hanka edo esku bat perlesiak jota dutenak? -galdetu zion Egutxi agureak emakumeari.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 89. orr.

Perlesiak zangoak hartu, arnasa ia gelditu, eta koman sartu zen hamar egunen buruan.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 121. orr.

Ez da bere onera itzuliko hurrengo urteko ekainaren 6an, gorputz guztia perlesiak hartuta, hiltzen den arte.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 13. orr.

-Bai, perlesiak jota hil zen.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 56. orr.

Perlesiaren izumenak, begietako arazoak, hotzerako sentiberatasunak, gaitzen kontra hartzen dituen bromuroen, eterren, opioaren gehiegikeriek ahultzen dute eta etsimenera eramaten.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 13. orr.

Aspacek, berriz, burmuineko perlesia duten eta adimen urriko diren haurrak hartzen ditu bere zentroan.  Berria - Harian   2005-12-22

Esperimentu-animalietan eroso gertatzen den perlesia kimikoa ez da inolaz ere egingarria gizakietan.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 263. orr.

2 irud/hed

Nik neuk ere izan nuen, ustez, Swann-ek jasandako perlesia espiritualaren antzeko zerbait, behin baino gehiagotan.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 78. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Beste egun batzuetan, ordea, nekeak gainditzen ninduen eta perlesia modu batek bertan lotzen.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 79. orr.

4 perlesia-aldi

Antoniettak perlesia aldi bat izan zuen, eta burutik nahastuta geratu zen.  Josu Zabaleta   «Sei pertsonaia autore bila» - Luigi Pirandello, 2003 - 8. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

perlesiak jota (7)


perlesiadun (orobat perlesidun) izond/iz perlesia duena, perlesiak joa. ik elbarri.

Elbarria, perlesiaduna, hebaindua, nahi duzun guztia, baina ezindua ez.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 389. orr.

Haren merituei esker, itsu eta gor, mutu eta herren, urmindu eta perlesidun, deabrudun eta legenardun, itsasoan galdutako eta gatibu, denek aurkitzen dute erremedioa.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 836. orr.


perlesiatu, perlesia, perlesiatzen 1 du ad perlesiak jo.

Oihartzunak sotoko barrunbe urrunetan iraungitzen ziren bitartean, izu-laborriak perlesiaturik, nire egoera larriaz ohartu nintzen.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 81. orr.

Zori gaitzak dena isiltasunean perlesiatu izan balu bezala.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 130. orr.

Perlesiaturik bezala nengoen, urrats bakar bat egiteko beldurrez.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 159. orr.

Nire aurrean, judu zaharraren aurpegia perlesiaturik gelditu zen txundiduraren eta iz u-laborriaren arteko keinu errukarri batean.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 120. orr.

2 irud/hed

Aski eta sobera nire partida hankaz gora jartzeko, nire zentzumen guztiak perlesiaturik uzteko.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 106. orr.


perlesiatzaile (corpusean perlisiatzale soilik) izond perlesiatzen duena.

Zainetako eritasun bat, beldur perlisiatzale izigarri bat, mendien erdian garrasi batek eztituko ere ez lukeena.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 187. orr.


perlesidun ik perlesiadun.

perlisiatzale ik perlesiatzaile.

perlita iz ferritak eta zementitaren nahastura, burdin aleazioak osatzen diturena.

Landarea perlita B-12 izeneko materia bizigabea duen poltsa batean landatuta dago.  Berria - Kultura   2004-12-31


perloi iz Triglidae familiako arrainei ematen zaien izena. ik arraingorri.

Perloi arrosek, sabel zuri, buru guztiak otarreen erdian bildurik, isatsak ertzean erradioen gisa, loratze bitxiak zabaltzen zituzten, beren buru gain zuri-gorriekin.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 147. orr.

Gerratan jolastea ere atsegin zitzaion; marmolezko mahaiaren gainean, perloiak lerrokatzen zituen batzuk besteen parean, bultzaka eta kolpeka erabiltzen zituen, tronpeta eta danbor hotsak ezpainez imitatzen zituen bitartean.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 182. orr.


perlokutibo izond hitz egiteko ekintzari dagokiona.

Horiez biez gain, esaldi batek ondorio perlokutiboak dauzka.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 137. orr.

Hiztuna konbentzitzea, beldurtzea, aspertzea, informatzea, haserretzea... guztiak dira ondorio perlokutiboak.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 137. orr.

Efektu perlokutiboak ez ditugu esaldi bat esatean egiten, esaldi hori esatearen bidez baizik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 137. orr.


perlokuzio iz

Indarra, edukia eta perlokuzioa.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 137. orr.


permafrost iz gutxienez bi urtez izozturik dirauen lurzoru geruza.

Siberiako metanoa: eskualde erraldoi honen zorua izoztuta dago neguan zein udan, permafrost deiturikoa.  Berria - Gaiak   2004-10-19


permanantza ik permanentzia.

permanantzia ik permanentzia.

permanente 1 iz ile kizkurtze iraunkorra.

Ile gaztaina-koloreak bi edo hiru urte lehenago modan zegoen permanente eran orraztuak.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 22. orr.

Pia sarri joaten zen Gruarora, erosketaren bat egitera zela, ile apaintzailearengana zela, permanentea egitera.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 196. orr.

Neskak itxura ona ematen zion lehengusuari, galtzerdi transparenteak jantzita joaten baitzen beti eta permanentea egiten baitzuen ilean.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 224. orr.

• 2 izond iraunkorra; erakunde batean, erakunde horren administrazioko soldatapekoa.

Herri Taldeak-eko zonbaitzuk deliberatzen dute errepresioaren kontrako talde permanente baten egitea: EKB (Errepresioaren Kontrako Batzordea) sortzen da.  Herria   2004-06-10

Begirale tekniko permanente bat.  Herria   2004-11-18

Mugagabeko permanente lan kontratua (CDII). Elkarteko Mixel Bernadet permanentearen laguntzarekin, hitzordu bat eskatu dio Assediceko buruari.  Herria   2004-11-18

Battittu Coyos xiberotarra ginuen hiru urte hauetan Kontseilu Nagusiko euskararen permanentea Bayrou departamendu buruak izendaturik kargu hortan.  Herria   2003-07-17

Deus obrarik egin gabe han hasi dira lanean 5 permanenteak.  Herria   2001-06-21

Tente egoteko gauza ez den ileari permanentea egiten zaion bezala, pertsona eroriari ere nortasun permanentea ematen dio estatuak opari.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 252. orr.


permanentzia (orobat permanantza g.er. eta permanantzia g.er.) 1 iz ipar erakunde baten jarduera etengabea bermatzen duen zerbitzua.

Sasoilariak laguntzeko eta informatzeko LAB sindikatuak permanentziak atxikiko ditu uztaila eta agorrilean.  Herria   2003-06-26

Karia hortarat, Senpere eta Senpereko zerbitzuak (Herriko etxeko permanentziak, haurtzaindegia, garraioa, kultur edo kirol arloko elkarteak...) aurkezten dituen liburuxka bat emana izanen zaizue.  Herria   2004-09-30

Uztail hilabete hunen bukaera artio Peio Bordagaray erretora falta izanen baita permanentzia bat segurtatuko dute aldizka bertze bi apezek.  Herria   2005-07-21

Gure bulegoko permanentziak iragaiten dira astelehen arratsaldez, 6-etatik 8-tara eta ostegunetan arratsaldeko 4-etatik 7-tara.  Herria   2001-02-08

Antolaketa errexteko, ontsa litake permanentzietarat etortzea izenen emaiteko eta solastatzeko edo bederen telefonoz deitzea.  Herria   2005-09-15

Interesatuak direnentzat, izenen emaiteko permanentziak izanen dira irailaren 19tik 23a arte (astelehenetik ostiralerat) aratsaldeko 2etarik 8ak arte, Itsasuko gau eskolan.  Herria   2005-09-15

Hona permanentzien tokiak, egunak eta ordutegia.  Herria   2003-06-26

2 (hitz elkartuetan)

Eraikuntza honek aterbetzen ditu Posta berria, Herriko Etxeko zerbitzu zozialak, bilkura eta permanentzia gela eta bulego batzu.  Herria   2002-11-21

· Artatze permanentzien arteko koordinazio falta konpontzeko helburua finkatu dute.  Berria - Euskal Herria   2004-08-10


permatu ik bermatu.

permis ik permiso.

permisibitate iz jokaera permisiboa.

Ondorioz, sehaskatik bertatik ahalegintzen dira seme-alabak gehiegizko permisibitatean eta zabarkerian hezten.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 181. orr.

Aro berriaren ezaugarriak ondorengo hauek dira: deszentralizazioa, globalizazioa, harmonizazioa eta permisibitatea.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 126. orr.

Sarritan permisibitatearen atzean debekua dago, nahiz eta ez esan.  Berria - Euskal Herria   2004-07-22

Permisibitate oro aurrerakoia da?  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 65. orr.

Diziplinaz gurasoek dituzten jokabideak: Gehiegizko babesa eta permisibitatea erabiltzea (%84,5), zorroztasun gutxiko diziplina (%81,5) eta zorroztasun handiko diziplina (%3,0).  Berria - Euskal Herria   2004-05-20


permisibo izond aginduak eta arauak betetzeari buruz laxo jokatzen duena.

Gizarte libreago eta permisiboago baten aieru eta seinale.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 66. orr.

Gaur egungo kultura permisiboan, non plazer handiena dendaz denda ibiltzea den, non, herritar moderno izan nahi baduzu eta bide batez ekonomiari lagundu, kontsumitzera behartua zauden, zer da egin beharrekoa?  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 66. orr.

Politika hori permisiboa eta inflazioeragilea gertatzen bada, interes-tasen beherakadak kapitalen irteera garbiak bultzatuko ditu.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 94. orr.

Iñigo Lamarka EAEko arartekoak adierazi zuen ordenamendu juridikoak «ahalik eta permisiboen» izan behar duela oinarrizko eskubideak egikaritzeko.  Berria - Euskal Herria   2006-01-15


permisione ik permiso.

permiso (orobat permis g.er., permisione g.er., permixo g.er. eta permisu g.er.) iz baimena.

Soldadu egonda ere bila zitekeen tarteren bat edo beste permisoa hartu eta soinua jotzera joateko.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 97. orr.

Gure herriko Jon Mozkote Burgosen zegoen soldadutzan gure anaiarekin batera, eta Mozkote horrek "permisoarekin" gure herrira astebeterako etorri zenean, [...].  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 91. orr.

Vittorio eta Alberto, permisoa hartuta etxera etorria baitzen egun batzuetarako, joan eta etorri ibiltzen ziren Re Umberto hiribidean barrena.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 127. orr.

Guk ekarriko genuela; permisoa eskatu genian...  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 135. orr.

Autoko permisa pasatu nuelarik, gastuak ordaindu zizkidan baina hauxe galdatuz: [...].  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 107. orr.

Hemezortzi urte bete nituen, autoaren gidatzeko permisa eskuratu eta bi zalditako xahar bat erosi, bataioko amatxi nuen izebak diru-laguntza ederra emanik.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 43. orr.


permisu ik permiso.

permititu, permiti, permititzen du ad utzi, onartu; baimena eman.

ETArekin identifikatzeak sari berezia zuen: talde armatuaren botere ustez ahalguztidunekin bat egitea permititzen zuen.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 103. orr.

Desoreka sozial eta ekonomikoak ezingo lirateke permititu (onartzekotan guztien onura lortzeko onartu beharko lirateke, eta gizarteko kide guztiek eduki beharko lukete onura horiek eskuratzeko aukera).  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 203. orr.

Ez zuen ulertzen nolaz Errusiako herriak permititzen zuen halako krudelkeriarik.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 152. orr.

Ezin zuen permititu artegatasuna euren artean nagusitzea.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 43. orr.

Honek ezein estatuk permititzerik ez daukan indisziplina zekarren: austeritatea estatuen autoarautzeen zati bat da.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 19. orr.

Bestetik, Idazlearen eskura baizik ez zegoen, inork bere buruari ez eta Idazleak bereari permititzen ahal zion heterodoxia inbidiagarri -inbidiagarri, modu ez batere osasungarrian- batekoa.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 88. orr.


permixo ik permiso.

permutatu, permuta(tu), permutatzen du ad trukatu.

Beraz, era honetara defini dezakegu alternantzia: lehendaniko bi forma sailen artean erregularki permutatzen diren bi hots zein bi hots multzo jakinen arteko egokitasuna.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 197. orr.


permutazio 1 iz permutatzea, trukatzea.

Alternantziari permutazio izena eman diogu.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 200. orr.

Hitz, esaldi edo testu baten osagaiak segida batean antolatzen badira, lau modu daude segida hori apurtzeko: osagaiak lekuz aldatzea -permutazioa-, osagaiak alderantziz jartzea -inbertsioa-, [...].  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 88. orr.

Trukatzen diren osagaiak zeintzuk diren, permutazio mota ezberdinak aurkituko ditugu: [...].  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 108. orr.

Beste testu batzuk, berriz, hitz, hots, letra, silaba eta abarren manipulazioetan oinarrituak dira (aferesiak, apokopeak, sinkopeak, permutazioak).  Xabier Olarra   «Estilo-Ariketak» - Raymond Queneau, 2005 - 13. orr.

Badakit: horrekin ez lirateke bukatuko permutazioen posibilitateak, baina, gaurkoz behintzat, zorabiatua, hemen uztea erabaki dut.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 111. orr.

2 konbinatorian, multzo bateko elementu guztiak konbina daitezkeen ordena bakoitza.

Pascalek orobat landu zitinan analisi konbinatorioa; kasu posibleen zerrendaren kopurua kalkulatzea, basakaiku bat bezala kasuok banan-banan kontatzen ibili gabe; ordenamenduak, konbinazioak, permutazioak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 370. orr.


pernil iz urdaiazpikoa.

Goizegi zela oraindik, aterako ziola bitartean gazta apur bat eta pernila, eta edatekoa ere bai.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 62. orr.

Jatekorik nahi ote zuten galdegin zien berriro hiru gizonei eta azak, saltxitxak, pernila eta idikia egosita zituela adierazi.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 49. orr.

Azak egosten ari ziren nonbait, pernilarekin batera, hori esaten zion gelan zabaldua zen lurrinak.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 31. orr.

Azaz, sagarrez, pernilez, pepinoz eta tomatez eta indioilar zatiez egindako pintxoak.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 67. orr.


perno iz buloia.

Haien atzean, Rosek leiho tapen pernoak ipintzen zituen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 220. orr.


perolatxo iz lapiko txikia eltze txikia.

Mikelek ordurako perolatxoa sukaldeko mahai gainean jarria zuen.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 29. orr.

Sutan zen perolatxoan kolore beltz eta marroixkak hartu zituzten espagetiek.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 65. orr.


perone iz zangoaren kanpoaldeko hezur luze mehea, belaunetik orkatileraino doana.

Yestek peronean du min eta Guerrerok, berriz, ezker izterrean kontusio txiki bat du.  Berria - Kirola   2004-08-04

Peronea hautsi nuen.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 130. orr.

Orkatila, peronea eta lepauztaia hautsi zituen.  Berria - Kirola   2004-04-14

30 zentimetroko diametroko harriak berna-hezurra eta peronea hautsi zizkion.  Berria - Euskal Herria   2006-02-11

Meniskoa, bernahezurra eta peronea hautsita neuzkan, eta aldakan ere ebakuntza bat egin zidaten.  Berria - Kirola   2006-02-18

Tiroka ekin zioten ordea, eta ezkerreko zangoko tibia eta perone hezurrak hausteaz gain izterrean ere sartu zioten beste bala bat.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 151. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

perone hezurra hautsi (3)

peronea hautsi (3)


peronismo iz J. D. Peronek Argentinan ezarri zuen erregimen diktatoriala.

Baina peronismoaren edo marxismoaren aipamen hutsak urduritu eta madarikazioka jartzen zituen heziketa ezin hobeko andre eta andereño haiek.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 228. orr.

Bai, Peronismo maltzurrenean erroak dituen klase politikoaren eskutik ustezko parte-hartze keynesianoaren politika bulgarizatu ahaztezinak.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 323. orr.

Kirchner saiatzen ari da sektoreak gainditzen peronismoaren barruan.  Berria - Euskal Herria   2004-09-28

Argentinako presidente ohi Carlos Menemek Txiletik jarraitzaileei jakinarazi dienez, talde berri bat abiatu du Alderdi Justizialistaren (peronistak) barruan: Herriaren Peronismoa.  Berria - Mundua   2004-06-16


peroxido iz ahal den oxigeno atomo gehien duen oxidoa.

Zabaltzen eta guritzen ari zen, eta gero eta ilunagoa zuen ile horia ere antzaldatzen ari zitzaion, peroxidotan trakeski beratzearen poderioz.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 149. orr.


perpaus 1 iz predikatuaz eta, gehienetan, subjektuaz osaturiko esaldia.

Honelako gramatika batetik perpaus bat sortzeko, perpausa sinbolotik hasten den eratorketa hedatu bat sortzen dugu.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 70. orr.

Perpausez baliatuz hitz egiten dugu, eta gero hitzak bereizten ditugu.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 140. orr.

Ondorioz sortu den hitz-hurrenkerari "perpausa" deituko diogu.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 38. orr.

Gramatikak, perpausak sortzeko lanabesak bezala deskribatu ditugu.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 72. orr.

Gainerako perpausek, oro har, ez dute proposiziorik adierazten testuingurutik kanpo.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 135. orr.

Gogoan har ditzagun orain perpausen egitura morfemikoa deskribatzeko zenbait bide.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 37. orr.

Ezin da perpausen bidez munduaren eta hizkuntzaren forma logiko komuna azaldu.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 156. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Uste dut badela oraingo obretan perpaus laburragoetarako joera bat.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 46. orr.

Sarri, arratsean, nota zenbait eskainiko dizkiot kaierari: hitz xume eta perpaus mainguak.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 66. orr.

Perpaus berriak sortzeko eragiketarik emankorrenetako bat, juntaduraren eragiketa dugu.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 58. orr.

Argi dago perpaus pasiboei boz aktiboko perpausak dagozkiela sistematikoki.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 17. orr.

Perpaus gramatikalen egitura aztertzea.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 30. orr.

Perpaus onargarriak, Wittgensteinen Tractatus honetan, mundua deskribatzen dutenak dira, natur zientzietakoak oro har.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 156. orr.

Hara ene gaurko ipuina, literatura tradizio finko, ohoretsu eta unibertsalean kokatzen dudala, perpaus soil baten bidez.  Herria   2002-10-24

Ingelesaren egiturari buruzko hausnarketa guztiz zehatz batzuek galderazko perpausak aipatzen ez badituzte ere [...] denek aipatzen dituzte adierazpen perpaus soilak, hutsik egin gabe.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 115. orr.

Hizkuntzaren Filosofian perpausak aztertu izan direnean, perpaus deklaratiboak aztertu izan dira tradizioz.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 136. orr.

Horrenbestez, perpaus analitikoak egiazkoak dira nahitaez.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 131. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Perpaus modu horiek, batasun itxian, periodoa eratuz, osatzen dute elkar.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 312. orr.

Formaldatze batek perpaus-egituraren arauek emandako hurrenkera baten itxurapena hartzen du abiapuntutzat.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 16. orr.

Ingelesaren perpaus egitura deskribatzeko lanabes bezala osagai-egiturak agertzen duen desegokitasuna.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 58. orr.

Gramatika hau zabal dezakegu perpaus-kopuru amaigabea sortzeko, biribil hertsiak gehituaz.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 39. orr.

Hizkuntzaren muina definitzen dugu [...] S, F gramatikaren bukaerako hurrenkerei beharrezko formaldatzeak ezartzen dizkiogunean sortzen den perpaus-taldea bezala.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 69. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Perpaus jakin bat sortzean beharrezko formaldatzeak bakarrik ezartzen ditugunean, sortzen den perpausari muin-perpaus deritzogu.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 71. orr.

Muin-perpausak aukeratzean, S, F motako deskribapen baten bitartez errazki eratortzen diren bukaerako kateak dituztenak hartzen ditugu.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 72. orr.

Hemen daukagu identitate-perpaus ez-tribialen auziaren erantzuna.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 127. orr.

Fregek lehen aldiz planteatzen ditu Hizkuntzaren Filosofiaren eremuko hainbat arazo, eta horietan nagusia identitate-perpausen auzia dateke.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 128. orr.

Arazo nagusiak inexistentzia-perpausena edota izen propioena dirateke.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 128. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

adierazpen perpaus (4); hizkuntzaren perpaus (5); ingelesaren perpaus (5); ingelesezko perpaus (4); muin perpaus (5)

perpaus bakar (3); perpaus bat ulertzeko (4); perpaus baten esanahia (3); perpaus berria (3); perpaus gramatikal (4); perpaus gramatikala (4); perpaus gramatikalak (10); perpaus gramatikalen (13); perpaus gramatikalen taldea (6); perpaus kopuru (5); perpaus kopuru amaigabea (3); perpaus pasiboak (5); perpaus pasiboan (3); perpaus talde (4)

azken perpausa (3); muin perpausa (5); perpausa egiazkoa (3)

muin perpausak (7); perpausak sortzeko (3)

muin perpausaren azpian (3); perpausaren azpian (7); perpausaren egia baldintza (4); perpausaren zentzua (4)

muin perpausen (7); perpausen eduki semantikoa (3); perpausen egitura (5); perpausen egitura morfemikoa (3); perpausen taldea (3)


perpendikular 1 izond beste lerro eta planu bati buruz, harekin angelu zuzena osatzen duena. ik zut; elkarzut.

Malkarrean ongi eginiko eta harkaitzetako bejetazio zakarrarekin nahasiriko eskailera perpendikular batetik igotzen naiz mendira, hagitz maila altu eta estuetan goiti.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 139. orr.

Urrunera, kale perpendikular batean, ikusten ahal zen autobus bat pasatzen.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 86. orr.

Old Brompton-ekiko perpendikular ematen zuen, baina metroko geltokirako bideaz bestaldera, eta horregatik, nekez pasa zitekeen Victoria han aurretik.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 162. orr.

Irudi horretan garbi ikusten da ikuspen-ardatzaren paralelo (proiekzio-planoaren perpendikular) diren lerroek puntu baterantz (ardatz optikoaren eta erretinaren ebaki-punturantz) elkarretaratuz doan lerro-familia bat osatzen dutela.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 41. orr.

Espazio fisikoa aski zehatz deskriba daiteke eredu erraz eta antzinako batez, bina-bina elkarren perpendikularrak diren hiru koordenatu (koordenatu "kartesiarrak") ardatzekiko geometriaren bidez.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 39. orr.

Ekar dezagun gogora [...] "arrain-hezurrezko" perspektiba deitua ("ihes-ardatzezko perspektiba" ere deitua); honetan, koadroaren planoari buruz perpendikular diren zuzenak erdiko ardatz baterantz dute konbergentzia, eta ez puntu baterantz.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 200. orr.

Habeak aurrera atera zituzten, habeen proiekzioak triglifoekin perpendikular jarri arte.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1870. orr.

Barruko elementuak, cella-ra begira gelditzen direnak, guztiz perpendikular dituztela egin behar dira.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1670. orr.

2 perpendikularrean adlag ik perpendikularki.

Habe horien gainetik eta kapitelen gainean perpendikularrean jarrita, pilare batzuk daude euskarri moduan.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2210. orr.

Ondoren, osorik moztu zituzten kanpora ateratzen ziren habeen irtenguneak, paretarekin arrasean eta perpendikularrean hartuta.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1850. orr.

Danbor hori perpendikularrean egoten da zeharka jarrita, eta gurpilarekin batera ibiltzen da biraka.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4850. orr.

Cathetoe deitzen dira eta boluten lau ertzetan egin behar dira, abakoaren ertzarekin perpendikularrean.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1670. orr.

Basak bukatuta daudenean eta beren lekuetan jarrita, erdiko kolomak jarri behar dira pronaoan eta atzeko aldean, beren zentroarekiko perpendikularrean.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1670. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

planoari buruz perpendikular (3)


perpendikularki iz perpendikularrean.

Demagun, konparaziotan hartaz jabetu gaitezen, hor goiko sabaietan, perpendikularki begira, meteosata dabilen bezala, gure parean, txapatxo beltx karratu bat ipini dugula, zentimetro koadroa duena.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 151. orr.


perpetuatu, perpetua, perpetuatzen da/du ad betikotu.

Ugartek [...] bikotearen itxurakeria utziko du agerian, zeina, biziko bada, haurren bidez perpetuatu beharra baitauka.  Berria - Kultura   2004-12-01


perplexidade ik perplexitate.

perplexitate (orobat perplexidade) iz nahasirik gelditzea, txundimena. ik durduzadura.

Obra bat non irakurlea perplexitatearen mugetaraino eramaten duen narratzailearen esku bihurriak, tradizio anitzetan barna sartu-irtenak eginaz.  Berria - Kultura   2006-04-25

Azken batean, ipuinak errealitateari ordena bat emateko ahalegina diren neurrian [...] normala da atzean dagoen perplexidade hori islatzea.  Berria - Kultura   2006-04-12

Basoaren bihotzean galdurik bat-batean autobide batekin topo egiteak halako perplexidade moduko bat sentiarazten zidan niri beti.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 89. orr.


perrail 1 iz ahoa hondoa baino zabalagoa duen ontzi biribil eskutokiduna. ik balde1.

Miserablea!, odolez beteriko perrail bat dakarkidak! kuarteleko sotoetan ezarri gintuen, gela bakoitzean bat, bakoitzak bere oharka eta bere perraila, arrantxoa hamaiketan, egurasteko ordua eta gure artean komunikatzeko debekua.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 143. orr.

Urez beteriko perrailean jarri zituen kristalak.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 146. orr.

Sukaldeko perraileko ura haren esku birrinduetako odolez gorriturik gelditzen zen behin baino gehiagotan.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 16. orr.

Alajaina!, banekien nik buruan jarriko zidala perraila!  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 143. orr.

Handik gutxira, perraileko uraren palasta hotsa belarriratu zitzaidan.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 22. orr.

Kapitaina, jiratu, eta, perrail bati eskua erantsirik, buru gainean kanka jo zuen harekin kanoizaina.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 142. orr.

2 perrailaren edukia.

Andresek orduak eta orduak ematen zituen putzutik perrailak atera eta atera.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 143. orr.


perraildun izlag perraila duena.

Egun hartatik, Kid kapitainak ezin izan zuen gainetik kendu perraildun gizonaren irudia.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 142. orr.


perratu ik ferratu.

perratzaile ik ferratzaile.

perreka izond balioarik gabekoa, baztergarria, herresta.

Ez naiz hona etorri egun osoan beti gai beraz mintzatzeko, bertzenaz ere orain arte ezagutzen ez nuen norbaiten aitatxi perreka baten istorioetaz.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 148. orr.

Hori guzia oinetakoen sokak zaindari perreka haren aitzinean estekatzeagatik.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 165. orr.

Gibelera behatu eta anitz dira bidean utzi sasi egiak eta gezur perrekak.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 95. orr.


perrekeria iz ezdeuskeria.

Besteak boz perrekeria batekin gelditu behar! hobekienik helduko direnek ehun bozetarik bospasei bilduko, ez gehiago!  Herria   2001-08-02


perrentean adlag ausarkeriaz, lotsagabeki.

Maitanek perrentean ukatzen zuen.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 158. orr.


perretxiko (orobat perretxiku g.er.) 1 iz oin batez eta txapel batez osaturiko onddoa.

Perretxiko eta onddoak hurrengo baterako utziko ditugu.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 76. orr.

Auskalo zenbat piztia ibiliko diren baso hauetan, zenbat perretxiko eta belar haziko den bertan.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 71. orr.

Zakuak bete perretxiko, sendabelarrak eta beste landare batzuk ekartzen zituen.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 85. orr.

Askok etxean pasatzen dituzte tripako minak, perretxikoekin pozoitu direla ez esatearren.  Berria - Gaiak   2006-05-05

Ehizean ibiltzea edo perretxikoak biltzea.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 62. orr.

Perretxiko bila zebiltzala.  Berria - Kultura   2004-03-02

-Krepeak egin ditut, perretxikoekin eta arrozarekin.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 154. orr.

Berehala konturatuko gara XX. mendean sortu izan direla, inoiz ez bezala, Gobernuz Kanpoko Elkarteak (GKE) perretxikoak bezala.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 20. orr.

Perretxikoetara zaletu nahi izan baininduen, bera perretxikozale amorratua izanik.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 40. orr.

Perretxikotara joan ginen egun batean aita eta biok.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 102. orr.

Nik hori banekien, jakina, eta aldika -perretxikotan saiatu ordez- haren pausoa zaindu baino ez nuen egiten.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 95. orr.

Arrats osoa pasatzen dute lur gainean kokoriko, beren lastozko kapelutzarren azpian, perretxikoak bezain geldirik, argirik gabe ere pozik, isilik.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 54. orr.

2 (izenondoekin)

Ernie Macmillanek, egun batean, Herbologiako eskolan, perretxiko pozoitsu saltariz beteriko ontzi bat emateko eskatu zion Harryri.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 211. orr.

Badira perretxiko eta onddo toxikoen inguruko beste liburu batzuk.  Berria - Gaiak   2006-05-05

Esan zion nola hartu baratzetatik pikuak eta aranak inork ikusteko arriskurik gabe, eta erakutsi zion perretxiko onak eta pozoitsuak bereizten, hazten diren belarraren kolorea ikusita.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 35. orr.

Kanpoko perretxiko txarrak guregana heltzea litekeena da, eta alor hori berritu behar zela iruditu zitzaigun.  Berria - Gaiak   2006-05-05

Urduñako perretxiko famatuak.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 156. orr.

Basoko perretxiko magikoak gustuko ditut.  Berria - Kultura   2004-02-06

Perretxiko naturalegiak janda bertan seko gelditzea baino gauza naturalagorik ez dagoela kasik ezer.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 197. orr.

Perretxiko handi batean jarri zen, eta dardara igarri zitzaion ahotsean.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 90. orr.

Zoruan kolore xarmagarriko perretxiko sendoak hazten ziren, aulki legez erabiltzen zirenak.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 108. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Anaia aurretik, perretxiko tokiak berak ezagutzen zituelako, eta metro batzuk atzerago ni, askotan haren pausoari jarraitu ezinik.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 95. orr.

Ezagun zuten ez zirela ez baserritarrak eta ez mendizaleak, ez behintzat ohiko mendizale tipikoak; perretxiko biltzaileak edo ehiztariak ez zirela ere agerian zegoen.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 108. orr.

Entsalada, perretxiko nahaskia, itsas-zapoa eta mamia.  Berria - Kirola   2004-06-16

Perretxiko-uzta hura eta barraskilo-ehiza diru-iturria ziren Tellagorrirentzat, baina nagusia beste bat zen.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 35. orr.

Perretxiko-orearen koloreko panpina-esku laburrak dilindan zituen alde banatan.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 366. orr.

-Perretxiko mordo bat ekarriko bazenute sikiera!  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 92. orr.

· Azukreontzia eskuztatzen ari zen [...] bere atzamar zuri perretxiko itxurakoez.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 256. orr.

4 perretxiko zale ik perretxikozale.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

perretxikoak bezala (6)


perretxikozale (orobat perretxiko zale) izond/iz perretxikoen zalea dena.

Herri perretxikozaleetan milioi bakoitzeko hamar izaten dira [pozoituak] urtean.  Berria - Gaiak   2006-05-05

Liburu bat egin behar zela pentsatu genuen, ez soilik mikologo edo perretxikozaleei begira, baizik eta erietxeetan-eta lan egiten dutenei laguntzeko, pozoitzeak tratatu behar dituztenerako.  Berria - Gaiak   2006-05-05

Mundakako perretxiko zale batek neska baten gorpua aurkitzen du Busturiako mendi batean.  Berria - Kultura   2004-12-11

Perretxikoetara zaletu nahi izan baininduen, bera perretxikozale amorratua izanik.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 40. orr.


perretxiku ik perretxiko.

perrexil 1 iz belar landare ginbailduna, oso usaintsua, hostoak hiru zati horzdunetan banatuak dituena, janariak ontzeko erabiltzen dena (Petroselinum crispum).

Apioa eta azenarioa erantsi; burruntzali bete saldaz busti; xerrak atzera zartaginean ipini, eta, azkenik, perrexila eta tomate puskak gehitu zizkion.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 181. orr.

Perrexilez zipriztindutako tomate-erretilu bat.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 132. orr.

Bi otso gosetiren antzera, oilasko bana jan genuen, ogiarekin, tipulekin, perrexilarekin, luzokerrekin.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 102. orr.

Jende multzo handi-samarra dago bixiguz eta legatzez eta txipiroiz eta izotzez eta perrexilez beteriko metalezko erakusmahaiaren aurrean.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 169. orr.

Erretilu batean, indioilar baten hezurrak ageri ziren, perrexilezko ohe baten gainean, habia beldurgarri bat balitz bezala.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 119. orr.

Bere gaixoaldiaren azken aldera, gau itxia zela perrexila jateko gogoak eman zion, eta apalki eskatu zuen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 312. orr.

Fosforo-eduki handieneko landareak salbia, zaran-belarra eta perrexila ziren. hantxe zegoen, sukaldean kabitu ere egiten ez zela, perrexila txikitzen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 164. orr.

Perrexila, hil zorian zeudenak indarberritzeko erabili ohi zen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 312. orr.

Perrexila autotrofoa da, baratzean daukan hartaz elikatzen da, dagoen-dagoenean.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 12. orr.

· Saltsa guztietako perrexila izatea gogoko duelako.  Berria - Kirola   2006-02-18

2 (neurriekin)

Florentek besakada handi bat perrexil aurkitu zuen azkenik, gurdiaren hondo-hondoan  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 24. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Kikara bat perrexil-adarrez bete.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 186. orr.

Perrexil-adaxkaz estaliriko paper izurtuzko ohe batean.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 292. orr.

Hartu zuen perrexil hosto bat [...] eta buruan jarri zion.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 182. orr.

Biek ere txuleta bana, patata egosi bana, ilar-pilo txiki bana eta perrexil-sorta bana zeuzkaten euren plater urdinen barnean.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 173. orr.

Haren atzean, usain sarkorrak hedatzen ziren apio eta perrexil piletatik eta eztarrian itsasten zitzaizkion.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 36. orr.

Ur lohitsua, kolore askotako zaborrak: tomate azalak, perrexil hondarrak, lurra eta lokatza nahas-mahas.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 174. orr.

Perrexil landareak eta babak, sagarrak eta madariak, limoi berantiarrak eta mahaspasak, azak eta berakatzak, ia denetarik zen han.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 95. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Ondoren teilatua eroriko zen; bidea, eskailera eta leihoa desegingo zituzten sasiak eta asta-perrexilak.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 138. orr.

Gauza bat baita letra-bandera (edo letra-perrexila, nahiago baduzue), eta oso bestelakoa irakurtzerakoan nahasmendua sor lezakeena.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 31. orr.


perril iz gurpila.

Haiek erakutsi ziguten galtzak janzten; haiek ferratu ziguten aurreneko zaldia; ardankoi haiek egin aurreneko upelak eta pitxerrak; haiek para aurreneko aldiz perrilak lurra lantzeko goldeari.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 66. orr.


perrildun izond gurpilduna.

Ez dirudi, ordea, orga edo gurdi perrilduna baino zaharragoa izan denik, gurpil gabeko lorketa kontua.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 173. orr.


perro ik perru.

perroket iz papagaia.

Nola indigoa eguzkitan idorrarazten duten, nola beroak fruitu arrunt bitxiak sorrarazten dituen eta nola, daitezkeen perroketa ederrenak eta mota guzietakoak, badituzten.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 35. orr.


perru (orobat perro) izond adkor txakurraren kidekoa.

-Jende humanoa akabatu arteko onik ez, eta jende perroa zekarten liburuek mundura!  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 76. orr.

Sortu da jende txiki perrua, ta akabo gure jende umanua.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 129. orr.

· “Gizona, baina gizon ondo sai, perru eta arratoia!” esan zuen Josemarik barreka.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 75. orr.


perruka iz ileordea.

Badaude sekulako bekainak, sudur barregarriak, ilaje laztuak, perruka itzelak dituztenak.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 142. orr.

Perruka lapikokoa.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 203. orr.


perseberantzia ik pertseberantzia.

persegitu ik pertsegitu.

persekuzio ik pertsekuzio.

persiana ik pertsiana.

persiar ik pertsiar.

persiartu ik pertsiartu.

persiera ik pertsiera.

persikar ik pertsiar.

persiko ik pertsiko.

persona ik pertsona.

perspektiba (orobat prespektiba g.er. eta perzpektiba g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian perspektiba agertzen da) 1 iz gainalde lau batean gauzakien hiru dimentsioak behatzailearen ikuspegitik irudikatzeko antzea.

Gombrichek, zehazki, ez du batere beldurrik perspektibari ia balio zientifikoa emateko: ez perspektiban margoturiko margolan batek errealitatearen antz erabatekoa duela uste duelako [...] ezpada, bere ustez, perspektiba bera ez baina gainalde lau baten gainean margotzea delako konbentziozkoa.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 87. orr.

Gerta zitekeen marrazkietan perspektiba bat baino gehiago erabiltzea eta guztiak beti zehazki bat ez etortzea.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 215. orr.

Margotu ahal izan zuen gauza bakarra Auschwitzeko amesgaiztoetako paisaia hura izan zen, perspektiba eta angelu desberdinetatik.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 80. orr.

2 (izenondoekin)

Marrazketa-mahaian eseri eta Gortarik diseinatutako horma kurbatuari so geratu zitzaion, gelak erakusten zion perspektiba berriari egokitu ezinik.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 178. orr.

Pinturan, eta geroago argazkilaritzan, aplikatzen den perspektiba geometrikoa.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 42. orr.

Perspektiba linealaren legeak aski bakunak dira geometriaren ikuspegitik, eta ongi ezagutzen dira.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 41. orr.

Perspektiba lineala bera ere perspektiba dinamiko gisa gertatzen da gure pertzepzioan.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 43. orr.

Gaur egun erraz kritika daiteke perspektiba naturala eta perspektiba artifiziala nahasten dituen perspektibaren kritika bat.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 172. orr.

Perspektiba zentratuak, edo argazkizko perspektibak ere ongi erakusten du, [...] aukera ideologiko, edo, zentzu zabalagoan, sinboliko bat egin dugula: gizakiaren ikuspena irudikapenaren arau bihurtzea.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 201. orr.

Perspektiba zorabiagarri batez igogailu-zulo bat marraztu zuenean, sei urte baizik ez zituen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 196. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Perspektiba mota hau, begian gertatzen dena azaltzeko eredu dena (eta horrexegatik antzina perspectiva naturalis deitua), [....].  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 42. orr.

Honelako perspektiba-sistema batean, kubo baten irudikapenean ez dira ikusten haren aurpegien barnealdeak, aurpegi horien kanpoko aldeak baizik.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 196. orr.

Ponzo-ren ilusioan, adibidez, goiko marra "urrutiago" balego bezala ikusten da, zehar-marren konbergentziak eragiten duen perspektiba-efektuak eraginik.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 66. orr.

Irudiaren baitan perspektiba aldaketarik ez dela erakusten dute begiaren mugimendu guztiek.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 62. orr.

Haraindiko zuhaitzak laztantzeko keinua egin zuen, perspektiba-jolasaren laguntzaz, bere zati balira bezala sentitzeko.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 89. orr.

4 gauzakien elkarren arteko itxura edo eitea, ikuslearekiko dauden distantziak eragina; ikuspuntua; ikuspegia.

Perspektiba-joko baten bidez, paperontzia buruan ezarrita baleuka bezala ageri da, tontolapiko baten kapelua bailitzan.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 75. orr.

Ipar zuriak zerutik erauzia du hezetasun eta lanbro gehiena, eta autotik ikusten den perspektiba garbia da.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 145. orr.

Eskortzoan eta behetik gorako perspektiban zegoen gaztea, atzean zeru zabal ia bukaerarik gabea zuela.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 43. orr.

Wellington karrikaren perspektiba luzearen puntan, Montrealeko dorre blu argi ederrak laster ilunabarrean estaltzeko prest.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 126. orr.

Eiffel baino txikiagoa da, apalagoa, baina Eiffelek ez daukan bertute bat eskertzen diot: berta-bertaraino joan beharra dago mole tzarra ikusteko, ez ditu hiriaren perspektiba guztiak bortxatzen.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 36. orr.

Etorbide zabal-zabalak urratu nahi dituzte, eta perspektiba luzeak eraiki, berez-berez sar dadin handik etorkizun otzana.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 23. orr.

Ikusleak bilduma baten ideia ekarri behar du hona -ugaritasunarena gehi desberdintasunarena-, bestela galduko da, galduko zaio perspektiba.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 81. orr.

Bere perspektiban ikusten dut, landa zabal bat balitz bezala...  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 119. orr.

5 irud/hed

Sorgin-ehiza, estalinismoa... errazegia zen perspektiba galtzea, hamaika sare kimerikotan erortzea.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 201. orr.

Horixe zen gure arrazoibidea, eta, une hartan iritzi alienatua eta okerra izan arren, oraingo perspektiba historikoarekin, langabezia eta miseria sortu eta gero, ezin esan arrazoia falta zitzaigunik.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 15. orr.

Bortxa oro gaiztoa, perspektiba transzendente batean izan daiteke.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 30. orr.

Errealaren egia nola adierazten den ikusteko modu bat da hau, ez erlatibismo hutsean, baizik eta perspektiba distortsioetan, hauek seinalatzen baitituzte haren oztopo eta errebelazioak.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 67. orr.

Ortega-ri ez zaio asko gustatu Unamuno-ren Don Quixoteren irakurkera, eta ehunurtekoaren kariaz ugaldutako kixotismoaren glosekin, oro har horien perspektiba jeneralarekin, ez da gustura gelditu.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 150. orr.

Integrala izan behar duela dio eta genero perspektiba txertatu behar dela arlo guztietan.  Berria - Euskal Herria   2006-01-29

6 zerbait osotasunean ikusteko distantzia egokia.

Horrek distantzia, perspektiba hartzea lekarke; perspektibismoz jardutea.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 30. orr.

Lilyk atzera egin zuen, oihala -holaxe- perspektiban jartzeko.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 170. orr.

Gauza horiek gertatu egiten dira eta perspektiba behar izaten da ulertzeko.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 129. orr.

Perspektiba falta zaigu Joan Paulo II.a epaitzeko.  Berria - Harian   2005-04-19

Oroitzapen bat bera ere ez; maitasun gupidagabea eta kiskalia, abarorik gabea, perspektiba hartzeko aukerarik gabea, aterperik gabea.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 117. orr.

Eta, zeren galdurik gauden, galtzen dugu perspektiba.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 284. orr.

7 etorkizunean gertagarritzat hartzen diren egitateen multzoa.

Gosete handiaren perspektibak aztertzen dira, eta ziur aski horrek sortuko lituzkeen gatazkak.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 463. orr.

Miseriak kontzientzia moteldu egiten du, perspektibak murriztu.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 125. orr.

Beste parrandatxo baten perspektiba baino erakargarriago egin zitzaien, dudarik gabe, gaueko festa honen esklusibotasuna.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 108. orr.

Hots, geroari begira perspektiba berriak eta ilusionagarriak sortzea.  Berria - Euskal Herria   2004-06-20

Erlijio nagusiek gizadiaren atxikimendua erremediorik gabe galtzeko perspektiba seinale txarra zen, erlijioa giza izaeraren funtsezko ahalmenetako bat baita.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 117. orr.

Kenneth Whiteren artikuluak eta Lionel Seppoloni-renak perspektiba berriak ireki zizkidaten: mapa poetikoa aurkitu nuen.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 148. orr.

Tolosara joan beharrak erabat aldatzen zuen perspektiba ordea.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 13. orr.

Filosofia historian gailurrera heltzen dela, bertatik egindako ibilaldi-bidaiak ikusiz-jasoz eta aurrera perspektiba berri itxaropentsuak eskainiz.  Jenaro Garate   «Gizakia maitagogoa da», 2001 - 12. orr.

«Suspertzea bide onetik doa eskualde guztietan», esan zuen eta perspektibak munduko ekonomian «lasaigarriak» direla gaineratu zuen.  Berria - Ekonomia   2004-04-22

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

perspektiba berriak (9); perspektiba lineala (4); perspektiba mota (3); perspektiba sistema (4)


perspektibagarri izond

Haurrak espazioa progresiboki ezagutzen duela azpimarratu nahi zuen Wallonek, eta ikuspegi global, "perspektibagarri" bat izan aurretik, hurbileko auzotasunezko erlazio gisa ezagutzen duela; zerbaiten "ondoan", "inguruan", "barruan" kontzeptuak lehenago erabiltzen ditu "hurbil", "urrun", "aurrean", "atzean" eta gisa horretako kontzeptuak baino.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 131. orr.


perspektibismo 1 iz gertakariak hainbat perspektibatatik aztertzea.

Perspektibismotik edozein gertakari eta edozein interpretazio egoera historiko partikularretan gertatzen da.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 132. orr.

· Horrek distantzia, perspektiba hartzea lekarke; perspektibismoz jardutea.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 30. orr.

2 errealitatea hainbat perspektibatatik baino ezin azter daitekela dioen doktrina.

Ikusmolde hau, alegia Volksgeistarena partidismo forma batena bezala unibertsaltasunaren ukazioz (gogora, bestalde, Ortega-ren perspektibismoaren doktrina).  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 161. orr.

Ezagutzaren teorian bertan, haren perspektibismoa baino apenas egongo da kapitulu dibulgatuagorik Ortega-ren pentsamenduan.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 225. orr.


perspektibista izond perspektibismoari dagokiona.

Gai da, hura bezala, optikoki guztiz zuzena den ikuspegi perspektibista bat emateko, baina, horretaz gainera, gai da, hura ez bezala, antolamendu hori finkatzeko, erregistratzeko.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 171. orr.

Gaur egungo antzerkiko eszenatokia perspektibazko espazio bat bezala sortu zen, eta, pintura perspektibistak bezala, eszenatokian ere berebiziko eragina izan du zentratzeak.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 214. orr.

Espazioari buruz horren abstraktua ez den eta geometria perspektibistak horren zorrozki egituratua ez den kontzeptu batean oinarrituak.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 131. orr.

Joera "perspektibistaren" eta joera "arakatzailearen" arteko kontrakotasun hori gorabehera, badituzte zenbait puntu berdin.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 171. orr.


perspektibo izond perspektibari dagokiona.

Geometria perspektiboa.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 199. orr.


persuaditu ik pertsuaditu.

persuasio ik pertsuasio.

pertenentzia iz parte izatea.

Talde pertenentzia nola eratzen den ikus daiteke.  Berria - Kultura   2004-06-09

Pertenentzia disyuntiba pairatzen dute: bihotzez eta justiziaz zapalduekin egonik, erlijioz, arrazaz edo klasez menperatzaileen taldekoak dira.  Berria - Kultura   2004-07-21

· Baina, normalean, erlijio berriren bat etortzean, azkena datorrenak konpontzen ditu aurrekoen horrelako guneak, beti ere bere komenientzia eta pertenentzietarako.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 303. orr.


pertika 1 iz makila edo haga luzea. ik endaitz.

Ihi eta landare sarrien artetik, korronte barean, arrantzale batzuk sareak batzen ari ziren, beste batzuk, berriz, batera eta bestera zebiltzan pertika luzeen laguntzaz.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 79. orr.

Hegoaldeko haizeak izotz haitz pilo bat ekarriko du eta pertikez ahaleginduko zarete enbarkazioa babesten.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 286. orr.

Astiro, kontuz, izotz tontorrak saihestuz, izotz bloke txikiagoak pertikez eta palankez apartatuz.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 343. orr.

Bi egun haietan ere gai izan nintzen komunera-eta neure kabuz joateko, nahiz gazura aldean eraman behar izan pertika batetik zintzilik.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 145. orr.

2 (gurdi eta kidekoetan)

Gurdiaren pertikan jarrita.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 74. orr.

Gurdi baten pertiken artean tente dagoen zaldi batek halako osasun sentsazioa ematen du.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 95. orr.

Atean etxeko alperra: ardatzetik burdinazko urkuluaz eta pertikaz hornitua.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 42. orr.

Gurdia kargaturik zegoenean, iztingadi-lurrak ez zion eutsi, gurpilak hondoratu ziren bertan, eta zaldiek, izuturik, pertika hautsi zuten.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 52. orr.

Amets egin diat gurditxo bihurtua nintzela eta kondesa andreak pertikatik heltzen zidala eta bertatik tiraka ninderamala biltegi barrenera.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 32. orr.

Dakienak daki jartzen kabila pertikari eta zaila ez bada ere, dakienak sartzen dio haria orratzari. Gurdi-pertika baino handixeagoa.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 125. orr.

Dakienak daki jartzen kabila pertikari eta zaila ez bada ere, dakienak sartzen dio haria orratzari.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 125. orr.

3 (hari instrumentuetan)

Biwa bost sokako laute txiki bat da [...]: kutxatxo sabelduna, kalabaza luze baten erdia bezala, pertika edo ezpata labur eta mehea, eta zurezko bost ziri sokak tenkatzeko.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 114. orr.

4 atletak jauzietan erabiltzen duen haga luzea.

Macki ez zitzaion gustatzen korrika egitea, eta pertika batekin, bertikaltasunaren bila, atletismoaz gehiago gozatuko zuela erabaki zuen.  Berria - Kirola   2004-09-19

Gainera, pertika eta gorako jauzian zaila da ezer aurreratzea, tartean listoia dagoelako.  Berria - Kirola   2004-07-31

Munduko hiru marka ondu zituen (pertikan, jauzi hirukoitzean eta 4x400 txandakoan).  Berria - Kirola   2004-03-09

Naroa Agirrek kale egin zuen eta pertikako finaletik at geratu zen Budapesten.  Berria - Kirola   2004-03-06

5 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Atenasen zure helburua pertika jauziko finalean egotea da.  Berria - Kirola   2004-07-31

Bihotzak pertika-jauzirik egin al dezake, esofago hodiari-edo helduta?  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 45. orr.

Pertika-jauzilaria izan nahi zuen, eta arratsaldero joan zen urte oso batez zintzo-zintzo entrenalekura. Ellen ahaleginetan ari zen Stanen itxura zehatz-mehatz nolakoa zen gogora ekartzeko, pertika-jauzlari baten lerdentasun sendo hartaz oroitzeko.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 40. orr.

Joan den ostiral arratsean, hupa haga edo pertika masters-a ospatu dira zezen plazan.  Herria   2002-08-01

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pertika jauzia (8); pertika jauzian (11); pertika jauziko (19); pertika jauziko finalean (12); pertika jauzilari (5); pertika jauzilaria (5)


pertinente izond harira datorrena, egokia.

Horixe egin zuen Koldo Izagirrek, Gure zinemaren historia petrala liburuan (Susa, 1996): filma mutua denez, Miarritzen egina, gainera, eta izenburua hizkuntz agerpen pertinente bakarra euskarazkoa dela aintzat hartuta, «lehen euskal filma» izendapen ponpoxo eta biribila eman zion.  Berria - Kultura   2004-02-25

Kasu horretan, biraketa soziologista dela medio, ezagutzaren eraketan faktore sozialen garrantzia gehiegi azpimarratzeagatik, galdu egin da epistemologikoki pertinentea den munduarekiko harremana.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 248. orr.

Nire aurpegia guztiz pertinentea da nire zaletasunarekiko: nire sudur gorri puztukote hau eta nire aurpegiko ubeldurak nori legozkioke ez bada ni bezalako hordi-lapa amorragarri bati?  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 100. orr.


pertinentzia iz pertinentea izateko nolakotasuna.

Isiltasuna lortu zuenean, pertinentzia hitza hizpidera etorri, eta bere aurpegiaren adibidea jarri omen zuen hitzaren esanahia argitzeko.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 100. orr.

Kontsumorako produktu eta teknologia berriak garatzearen mesedetan, pertinentzia eta lehentasun oro bere arau eta helburu propioak dituen merkatu batean ipini ditu zientziak.  Berria - Gaiak   2006-01-26


pertola iz arrainak harrapatzeko tresna, kono gisako luze batez eta haren ahoan barrualdera ezartzen den kono zulodun motzago batez osatua.

Pertola da sare mota bat lehengo denboretan arras usu baliatzen zena.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 29. orr.

Laurehun bat metro beherago, pertolak hedatu zituen aldi batez Ahotzainborda-ko Jean Luro nagusi zenak.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 29. orr.

Domingo Abaurre bere aita zenaren sare eta pertoletara itzuli zen, eta gazteluaren inguruko ur-zi-rripa guztiak arrainez hustu.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 74. orr.

Biharamun goizean, auzoa, Bidegileneko Piarre, goixtiarragoa izanez, hurbildu zen errekara, Luro-ren pertoletan zeuden arrainak biltzen zituela.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 29. orr.

Zenbaitek diotenaz, etxe horretan egiten ziren pertolak.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 29. orr.


pertseberantzia (orobat perseberantzia) iz jarraikitasuna.

Palestinar herriaren borrokari, erresistentziari, pertseberantziari eta askatasunerako bidean beren bizia eman zuten martiriei esker ireki da Rafako pasabidea.  Berria - Harian   2005-11-26

Zeren hura ez baitzen berea erdiets arteino baratzen, halakoak ere baitziren haren perseberantzia eta fermutasuna...!  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 532. orr.


pertseberatu, pertsebera, pertseberatzen du ad jarraikia izan, iraun. ik eutsi.

Ezetz, alegia, hura ez zegoela gibela egiteko puntuan, zeren ordu arte iraun eta pertseberatu baitzuen bere fedean, eta azken fineraino iraun eta pertseberatu nahi zuen...!  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 568. orr.


pertsegitu (orobat persegitu g.er.), pertsegi, pertsegitzen 1 du ad esetsi, atzetik joan. ik pertsekutatu.

Juduek Jesus Jauna eta profetak hil zituzten, eta orain gu pertsegitzen gaituzte.  Elizen arteko biblia   1 Ts 2,15

Lurrera erori zen eta mintzo hau entzun zuen: -Saulo, Saulo, zergatik pertsegitzen nauzu?  Elizen arteko biblia   Eg 9,4

Maitatu etsaiak eta egin otoitz pertsegitzen eta kalumniatzen zaituztenen alde.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 159. orr.

Oroitu nola salbatu ziren gure arbasoak Itsaso Gorrian faraoiak bere gudarostearekin pertsegitzen zituenean.  Elizen arteko biblia   1 M 4,9

Hurbil-hurbileko planoekin beti ere, pertsonaiak pertsegituz, kamera beraien gainean jarriz ia-ia.  Berria - Kultura   2004-09-19

Inork pertsegitzen ez badu ere, gaiztoa ihesi; zintzoa bere buruaz lehoia bezain ziur.  Elizen arteko biblia   EsZ 28,1

Frantziako Iraultza edo Erreboluzionea pizten denean, apezak pertsegituak dira.  Herria   2003-10-30

Bertutea, goren mailakoa denean, edonon ohi da pertsegitua.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 107. orr.

Beste hiruri delituak pertsegitzeko eginbeharra bete ez izana egotzi diete.  Berria - Euskal Herria   2006-04-27

Norbanakoa da pertsegitua, ez ondasunak.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 88. orr.

2 (era burututa izenondo gisa)

Izaki pertsegitu, doilortu, gosetu haiekin otordu miserableak konpartitzen nituen tabernazulo miserable ezkutatuetan.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 145. orr.

Zu bezalako jende pertsegituari eta desterratuari geriza eman izan diona.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 263. orr.

Filosofo judu pertsegitua, munduan nehoiz izan den filosoforik handiena, zuk diostazunaren arabera.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 98. orr.

Pertsegituak salbatzea beste helbururik ez zian izan gordelekuak gutxienez bi mendez.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 443. orr.

Harrapakin ugari hartu eta bi multzo berdinetan banatu zuten: bata berentzat hartu zuten eta bestea pertsegituen artean banatu.  Elizen arteko biblia   2 M 8,30

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

etsaiak pertsegitu (3)

ezpataz pertsegituko (3)

gogor pertsegitzen (3); zergatik pertsegitzen nauzu (3)


pertsegitzaile iz pertsegitzen duen pertsona. ik esesle.

Ez zen jada nire aita, Obabako soinujolea, baizik eta Berlinoren lagun mina, pertsegitzaile bat agian, hiltzaile bat agian.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 93. orr.

Elizaren pertsegitzaile sutsua eta legeak agintzen duen guztia betetzen akatsik gabea izana.  Elizen arteko biblia   Flp 3,6

Bi gizonak mendira joan eta bertan gelditu ziren hiru egunez, pertsegitzaileak, alde guztietan bila ibili ondoren aurkitu ez zituztelarik, hirira itzuli ziren arte.  Elizen arteko biblia   Jos 1,22

Zuen pertsegitzaileak bai izango direla bizkor!  Elizen arteko biblia   Is 30,16


pertsegitze iz esestea, atzetik joatea. ik pertsekuzio.

Hauek ez zeudela hartarako prest, ez bederen leku segur baterat iritsi eta leku hartan denbora bat eman arte, indiar horien eta gizon zurien pertsegitze eta akometatze perilosetarik urrun.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 564. orr.


pertsegizio iz pertsekuzioa, esestea.

Reichstag-aren sute probokatuari jarraitu zaion oposizioko edo zernahigatik madarikaturiko jendeen pertsegizioa.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 241. orr.


pertsekutatu, pertsekuta, pertsekutatzen 1 du ad pertsegitu, esetsi.

Otoitz egizue oldartzen zaizkizuenengatik, eta pertsekutatzen zaituztenengatik.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 195. orr.

Horregatik, hain zuzen ere, gorrotatzen eta pertsekutatzen du plajiatzailea, beronek sistemaren oinarri-oinarrian dagoen baloreari enbarazu egiten diolako.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 155. orr.

Marko Tuliok eskubidea du bere erlauntzako erleak pertsekutatzeko, baita hauek Kaio Luzioren lurraldeetan barrena dabiltzanean ere.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 143. orr.

Pertsekutatu eginen gaituzte.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 183. orr.

Hemen emazteak, han minoriak, girixtino eta bertze, pertsekutatzen dituzten fanatismoak  Herria   2001-04-12

2 (era burututa izenondo gisa)

Ez al zuen bat egiten, bere bihotzean, Stefan Zweigekin, pertsekutatuarekin?  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 125. orr.


pertsekutatzaile iz pertsegitzailea.

Goialde babestu honetatik otsoaren eztarrian sartu berri diren zaldizko pertsekutatzaileak -Hendrix izeneko bat buru dutela- tirokatu egiten dituzte.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 160. orr.

James Stewartek tiroketa geratzeko agindua ematen du, zaldizko pertsekutatzaile koitaduek iheserako bidea hartu bezain pronto.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 160. orr.


pertsekuzio (orobat persekuzio g.er. eta pertsekuzione g.er.) 1 iz pertsegitzea, esestea.

Gizakion espiritu inkisidoreak eragin dituen suntsiketak, erreketak, txikizioak, hilketa eta salaketak, kartzela-aldiak, desterruak, pertsekuzioak, torturak...  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 87. orr.

Anaien lehen bizilekua eta ahaideen aldetik jasan zuten pertsekuzioa.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 469. orr.

Larunbat-biharamunean, harrapakinetarik zati bat pertsekuzioa jasan zutenen artean banatu zuten, beste zati bat alargun eta umezurtzen artean.  Elizen arteko biblia   2 M 8,28

Beren bizimoduak berak injustiziaren eta pertsekuzioaren biktima bihurtzen zituen gizartean.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 32. orr.

Zeren eta, Nafarroaz denaz bezainbatean, errege katolikoen denboretan iritsi baitzitzaigun uholdea, intransigentziaren eta pertsekuzionearen uholdea.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 89. orr.

Trenaren pertsekuzio sonatua.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 157. orr.

Gogora bitez Japoniako pertsekuzioak: suplizio ankerren kontra oldartu ziren, zigor luzeen kontra baino gehiago.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 150. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Hala ere, egia da, aldi batera zenbaitzuk suspertu egin ziren eta bide zuzenetik ibiltzen hasi ziren, pertsekuzio garai hartan banaka batzuk, beharrak eraginda, ibili ziren bezala.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 923. orr.

Euskal Herriaren eskubide kolektiboak aldarrikatzen dituzten eragile eta mugimenduen kontrako pertsekuzio politikan urrats kualitatiboa egin du Frantziako Gobernuak.  Berria - Euskal Herria   2004-05-23

· Litekeena da ETBko albistegietan ere segundo gehiago eskaintzea, adibidez, Chicagoko saihesbidean gertatu den polizia-pertsekuzio ikusgarri bati Etxegaraten izandako istripu bati baino.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 22. orr.


pertsekuzione ik pertsekuzio.

pertsiana 1 iz sareta.

Pertsiana erdi erorien artetik, argi eskas bat baizik ez zen iragazten ostatutik kanpora.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 20. orr.

Leihoa itxita zegoen, pertsianak beheraino botata.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 149. orr.

Kristalaren atzean bertan ikusi duzu kalea, pertsianaren tarteetan barrena.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 257. orr.

Leihoko pertsianetako zirrituetatik sartzen ziren argi-zirrinten laguntzaz.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 34. orr.

Hiru bizitza zituen, pertsianarik gabeko bina leihorekin.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 39. orr.

Pertsiana bat erdi irekita.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 210. orr.

Dendako pertsiana elektrikoa zen.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 68. orr.

Leiho ondoan emakumea musukatzen ari zen bitartean, pertsiana jaitsi eta errezela itxi zuen Egutxik.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 77. orr.

-Jaitsi pertsiana -esan zuen gizonak ohetik.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 520. orr.

Beheraino jaitsita zegoen pertsiana.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 143. orr.

Pertsianak beheititzea proposatu nion, baina hark, zeuden-zeudenean utzi nahiago.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 216. orr.

Manifestazioa Hendaiako hondartzara hurbiltzean, apainketa saltegi batek ateak eta pertsiana itxi ditu.  Berria - Euskal Herria   2004-10-10

Errezelen atzean pertsianak ez daude guztiz itxita.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 93. orr.

Azpiko arroparen gainetik txabusina jantzi eta pertsiana ireki zuen.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 84. orr.

Kanpoko ilunean ezkutatuta dagoen norbaitek eskua harrapatuko diola berak pertsiana bildu baino lehen.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 66. orr.

Bainuontziaren ertzean zegoen leihoko pertsiana jaso zuen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 122. orr.

Berriz ere ahapeko madarikazioetan, lehiatu nintzen pertsiana goititzera.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 350. orr.

Pertsianak altxatu zituen eta gortinak zabaldu.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 112. orr.

Pertsiana altxatzea gehiegizko lana da ajeak jota zaudenean.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 32. orr.

Phineas R. Blackhead-ek bulegoko leiho zabaleko pertsiana igo zuen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 141. orr.

Aitak pertsianan zintzilikatzen zuen kartela, inork zalantzarik izan ez zezan: GAUR, ATSEDEN EGUNA.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 98. orr.

2 (izenondoekin)

Gero, pertsiana metalikoak jaustean eragindako karraska entzun nuen, lehenago irekiak ziren seinale.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 373. orr.

Xerrenda gorriko pertsiana malguen atzetik, bazkari ederrak, afari finak, egundoko ezteiak igartzen zituen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 314. orr.

Itzalak [...] pilareen basoa ugaltzen zuen, infinituraino luzatzen zituen nerbiodura delikatuak, galeria ebakiak, pertsiana gardenak.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 42. orr.

Pertsiana oriental batzuk izanen dira, leiho gotikoetan, eta begitarte freskoak zur beltzeko sare sarrietan.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 132. orr.

Pertsiana veneziar baten moduan.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 164. orr.

Hiru solairuko etxeak, pertsiana zuri luzekoak, [...].  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 84. orr.

Gero, pabiloiak pilatzen ziren, beren bi teilatu mailekin, beren pertsiana jarraituekin.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 262. orr.

Ziega guztiek burdinazko pertsiana moduko batekin itxita zeuzkaten leihoak.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 89. orr.

Leiho zabala ireki, eta kanpoaldean zeuzkan zurezko pertsianak bildu zituen.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 150. orr.

Pertsiana herdoilduzko baldakinoa.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 269. orr.

Inoiz irekitzen ez ziren logelako pertsiana hautseztatuak.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 128. orr.

Uztaileko eguzkiak bulegoko leihoetako pertsiana higatuen zuloak urratzen zituen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 111. orr.

3 irud/hed

Mahai hori ixteak ETAk «pertsiana jaistea» esan nahiko luke.  Berria - Euskal Herria   2006-02-07

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

burdinazko pertsiana (3); leihoko pertsiana (3); pertsiana itxi (3); pertsiana jaitsi (6); pertsiana jaso (3)

pertsianak jaisten (3); pertsianak jaitsi (5); pertsianak jaitsita (3); pertsianak jaso (4)

pertsianaren zirrikituetatik (4)


pertsiar (145 agerraldi, 35 liburu eta 10 artikulutan; orobat persiar 32 agerraldi, 7 liburu eta 2 artikulutan, eta pertsiatar g.er.) 1 izlag Pertsiakoa, Pertsiari dagokiona.

Pertsiar barbaroen sorterria [...] menditsua eta idorra zen, eta giza harremanetako bideetatik urruti zegoen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 54. orr.

Jaiotzaz aitoren seme ziren pertsiar mutil guztiak.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 87. orr.

Entzute handikoa izatera iritsi zen Daniel Darioren eta Ziro Pertsiarraren erregealdietan.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 174. orr.

Txinako astronomoak fenomenoaz ohartu eta analetan jasoa utzi zuten, eta beste horrenbeste egin zuten, historialariek frogatu ahal izan dutenez, astronomo pertsiarrek eta aztekek.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 140. orr.

Ziro Handiak, Akemenestar Inperioa sortu zuenak, gaitzetsi egin zuen pertsiar herria, munduaren jabe bihurtu zenean.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 54. orr.

Egunsentiaren Herrialdeko pertsiar herrixka batean.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 261. orr.

Pertsiar odolik ez zuen atzerritarra izan arren eta gure eskuzabaltasunetik urruti egon arren, onartu egin genuen geure artean.  Elizen arteko biblia   EstGr 205,10

Akemenestarrek beren pertsiar ama-hizkuntzari pertsiar ama-lurrari bezain leku apala eskaini zioten inperioaren gobernuan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 63. orr.

Egunero ateratzen dira iragarkiak egunkarietan, lapurtutako idazteko makinak, pertsiar alfonbrak, erloju elektrikoak, oihalak eta abar eta abar itzuliz gero sarituko dela esanez.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 258. orr.

Ariana Pertsiar golkotik Indoraino hedatzen zen.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 37. orr.

Honela, bi gerra handiak, troiarra eta pertsiarra, "Europa" eta "Asiaren" artean historikoki etengabea zen liskarraren baitako gorabeherak ziren.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 274. orr.

Bazterretan kuxin ttikiak zeuzkan eta tapiz pertsiar bat zoruan.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 123. orr.

2 Pertsiako herritarra.

Turkiarrak ez dira arabiarrak, ezta Kabiliako berbereak edo kurduak ere, hain gutxi behinolako pertsiarren ondorengo irandarrak...  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 70. orr.

Pertsiarren inperioa Indo ibairaino hedatzen zen.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 37. orr.

Filiporen seme Alexandro mazedoniarra Mazedonia lurraldetik abiatu zen; Grezia eta gero pertsiarren eta mediarren errege Dario menperatu ondoren, honen ordez jarri zen errege.  Elizen arteko biblia   1 M 1,1

Ulermen horrek, pertsiarren jakinduriak ongi erakutsi bezala, fruitu ezinago goxoak dastazeko aukera emango dizu.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 197. orr.

Troiarren eta pertsiarren artean, biak "asiar" ziren aldetik, sentimendu-kidetasuna zegoela.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 274. orr.

Grekoen merkataritza-interesak Egipton pertsiarren borondate onaren mende utzi zituen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 237. orr.

Pertsiarren erara janzten zen; Klodoveo kontsul-jantzian bezala, alegia.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 301. orr.

Luxuaren historia merkataritzaren historiaren parte eder bat litzateke; pertsiarren luxua mediarrena zen, eta mediarrena asiriarrena.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 30. orr.

Grosrouvrek aipatutako aurreneko matematikariak bi pertsiar ziren: Omar al Khaiam eta al Tusi.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 208. orr.

3 greko-pertsiar ik greko 8.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pertsiar golkoko (7)

mediarren eta pertsiarren (8); pertsiarren legeen (3)


pertsiartasun iz pertsiarra izateko nolakotasuna.

Abesbatza isildu zenean, pertsiartasunez blai arima, eta, al Khaiamen talentuaren bultzadaz, berek sortutako sasi-Rubâ'iyâtak esaten ausartu ziren bikiak: [...].  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 313. orr.


pertsiartu (orobat persiartu), pertsiar(tu), pertsiartzen da/du ad pertsiar bihurtu.

Ipar Indiako hindu-biztanleei urduera esaten zaion pertsiartutako hindiera herri-hizkeraren baliokidea emateko.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 61. orr.


pertsiatar ik pertsiar.

pertsiera (12 agerraldi, 5 liburutan; orobat persiera 3 agerraldi, 2 liburu eta artikulu 1ean; Euskaltzaindiaren Hiztegian persiera agertzen da) iz Pertsiako hizkuntza indoeuroparra, idazkera arabiarrez idazten dena.

Hala da pertsieraz, eta hala arabieraz.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 156. orr.

Epailetza eta zerga-prozeduretan pertsieraren ordez ez zen ingelesa hartu, tokian tokiko herri-hizkuntzak baizik.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 61. orr.

Ildo beretik, ikusi dugu Darioren idazkien persiera eta Erdi aroko persiera dialekto bera direla.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 265. orr.

Hala, idazki akemenideen pertsiera, esaterako, lehenagokoa da Firdusi-ko pertsiera baino.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 263. orr.

Persierazko farsang-etik.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 253. orr.


pertsiko (orobat persiko eta persikar) izlag pertsiarra.

Benchehr deitu gunean, Persiko itsas bazterrean.  Herria   2002-08-08

Amerikano armadak gisa hartako apailuak hasiak ditu, bereziki persiko urgolkoan.  Herria   2001-09-27

Hamabi urte egiten du xuxen persikar golkoa sutan jarri zela.  Herria   2003-01-21

Egiptoko zein Golko Pertsikoko egunkariek.  Berria - Harian   2005-04-30


pertsona (orobat persona g.er., presona g.er., presuna g.er. eta pertsuna g.er.) 1 iz giza motako banakoa. gizaki; gizabanako.

Adam eta Eva pertsona -gizon edo emakume- bakoitzaren osagai bi dira, sugearen gainean doan Samaelek tentatuak.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 13. orr.

Geroztik gertatu zait, nortasun arazoek gero eta garrantzi gehiago hartu duten mundu honetan, Gizakiaren eta Pertsonaren arteko bereizketaz gogoratzea.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 106. orr.

Seme-alabak pertsonak direla ikustea.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 193. orr.

Urrun bai, pertsona eta gauzetatik oso urrun.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 198. orr.

Sinbolotzat hartzen ditu Frantzisko eta Che Guevara, bi iraultza-moduren sinbolotzat, alegia: pertsonaren iraultza eta egituren iraultza.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 55. orr.

Hemen, hil, pertsonak eta animaliak hiltzen gara eta gaituzte.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 108. orr.

Maiteago ditu zaldiak pertsonak baino.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 113. orr.

Pertsonak etxeak baino handiagoak ziren denboretan Hemingway Mundakara etorri zen.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 9. orr.

Pertsona gizabanakoa da, bere buruaren eta bere ekintzen jabe dena.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 57. orr.

Kafea hartu aurretik ez naiz pertsona.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 21. orr.

Beste sexuko pertsonekin.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 257. orr.

Ongi zekien Frantziskok, tratu onak bakarrik, maitasunezko eta adiskidetasunezko tratuak aldatzen duela pertsona.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 22. orr.

Pertsona bat ez da tenperatura, argi, egurats, presio eta egoera animikoaren nahasketa besterik, hein handi batean.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 92. orr.

Pertsona hori irlandar guztion erregea da.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 31. orr.

Txakurra gai da pertsona bat usainetik ezagutzeko.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 145. orr.

Zenbat duen pertsonak egiten, hainbeste daki; eta zenbat duen praktikatzen, hainbeste da ona haren otoitza.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 210. orr.

-Nire aita pertsona batek saldu zuen; PC koa zen, bai, txeka haietako partaidea.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 60. orr.

Bazirela uneak pertsona batek bere patuari jarraitzen jakin behar zuenak.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 37. orr.

Pertsona bati gogoa berotzen zaionean, ez dago zer eginik.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 234. orr.

Burdin hesia pertsona bati bidea justu uzteko moduan zegoen zabalduta.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 154. orr.

Bi pertsona entzuten zituen hizketan jaki-gelan.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 270. orr.

Ez dago gizon bihozberarik berak maite duen pertsona zoriontsu ikusita gozatzen ez duenik.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 117. orr.

Pozgarria da gure aurreneko maitasuna izan zen pertsona ustekabean ikustea.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 354. orr.

Munduko pertsona guztien artean, zeu zara gehien axola zaidana.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 74. orr.

Orain mundua berriro sutan zegok, milioika pertsona ari dituk hiltzen.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 197. orr.

Benetako barkamenak pertsonatik pertsonarako harremana du aurrebaldintza.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 109. orr.

-Pertsona bat hiltzea, pertsona horrek manera onak dituelako, zer izango litzateke hori?  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 177. orr.

Pertsona bakoitzari 2,4 metro koadroko tartea dagokio batez beste.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 53. orr.

2 (izenondoekin)

Aurora pertsona ona da, Nathan.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 83. orr.

-Pertsona ona, jenio berezia...  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 17. orr.

Pertsona zintzoa zen eta lotsatia, lotsatiegia aukeran.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 12. orr.

-Ikusten duzu nola ez zen zuk esaten zenuen pertsona gaiztoa.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 264. orr.

Hildako bat pertsona serioa da, neurritsua, dagoen egoeraz jabetua.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 78. orr.

Adelaren hiru semeak pertsona inportanteak dituk orain.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 389. orr.

Eta pertsona aluaren egintza alukeria da, jakina.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 107. orr.

Itxura batean birjina bat pertsona agorra da, baina bera da emankorrena ere bere bihotzean.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 40. orr.

Behialako ikasleak pertsona helduak ziren ordurako, hogeietan aurrera edo oso aurrera zihoazen gizon eta emakumeak.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 73. orr.

Pertsona nagusi normal batek segundoko 2,5 milioi globulu gorri berri sortzen ditu gutxi gorabehera.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 156. orr.

-Non daude, baina, pertsona ulerkor eta gupidatsu horiek?  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 73. orr.

Pertsona krudela eta berekoia nintzela esan zidan orduan.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 8. orr.

Andrea txikia zen, eta, nahiz adintsua ez izan, berrogeita hamarren bat urtekoa gehienez, pertsona hondatu baten itxura zeukan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 31. orr.

Pertsona sentibera zelako Flora.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 309. orr.

Oso pertsona gizabidetsua zen, amore emailea eta guztiz atsegina.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 182. orr.

Alberto hain da pertsona kaskarina!  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 138. orr.

Delitu bakar batek [...] errepikatuko ez denak, ez du pertsona normal bat gaizkile bihurtzen.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 131. orr.

Ez litzatekeela eseriko mahai berean pertsona azal-ilun batekin, milioi bat dolarren truke ere.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 24. orr.

Joka ezazue pertsona libre bezala.  Elizen arteko biblia   1 P 2,16

Ezin zaio eskubide hori inolako pertsona pribaturi eman.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 91. orr.

Politikaria pertsona publikoa da.  Berria - Gaiak   2004-02-04

Inoiz baino pertsona publiko gehiago ezagutzen dugu, eta inoiz ez da hain zaila izan egia esan eta bere nortasuna garbi agertzen duen norbait ezagutzea.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 73. orr.

Halakoa, ezer onik egin ez eta besteen egite onak lardaskatuz, guztientzat pertsona zirtzil eta mespretxagarri bihurtzen baita.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 768. orr.

Ezinikusi horretatik libratzen zen bakarra gure ama zen: bere denbora guztian estimatu zuen pertsona ez-judu bakarra.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 18. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Diskurtsoari dagokionez, esan behar da aditzek ez dutela pertsona markarik, eta benetako pertsona-izenordainik ez dagoela.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 17. orr.

Atzerriko herri eta pertsona izenak, eta nazioarteko hitzak, jatorrizko grafian idaztea erabaki zuen: Quebec.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 143. orr.

Ez du aipatzen frankoen arteko lehen pertsona-gradua, hau da, antrustioiei dagokien artikulua.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 303. orr.

Hauxe zen nik uste haien jakin-mina: buztanik ba ote nuen edo pertsona-azalpenik ematerik lortzen ote nuen.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 149. orr.

Eskuan mertxika bat duen emakume-irudia egiazkotasunaren irudia dela, pertsona-irudi batzuk mahaiaren inguruan ordena jakin batean eta jarrera jakin batzuetan eserita egonez gero Azken Afariaren irudikapena dela.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 235. orr.

Halakoek mespretxuz ikusten dute euskaraz edo euskararekin bizi den ia milioi beteko pertsona multzoa.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 75. orr.

Tamainaz, berriz, bainuak pertsona-kopuruaren arabera egingo dira.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2530. orr.

Pertsona-trafikanteek dirutza izugarriak exijitzen dizkiete eta batzuetan desagertu egiten dira zeharkaldia hasi aurretik.  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 60. orr.

Zer pertsona klaseri bururatzen zaio horrelako gauza bat egitea?  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 146. orr.

Etxe horietan sexu guztiak, adin guztiak, pertsona mota guztiak eskainiko dira, gozatzera joandako libertinoen gutiziak asetzeko.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 239. orr.

4 zuzenbidean, eskubideak eta eginbideak izateko gai den izakia.

Zeren, Estatu bat, pertsona bat denez, ezin da atera armetan bere buruaren kontra.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 111. orr.

Oraindik pertsona bakar batengan batu ez den jendetzan, esan dugun bezala, mantendu egiten da guztia guztiena den naturazko egoera.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 112. orr.

Horregatik, jendetza ez da pertsona naturala.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 111. orr.

Horrela lortutako batasunari Estatu edo gizarte zibil deitzen zaio, eta baita pertsona zibil ere.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 105. orr.

Elkarren defentsarako osatutako pertsona zibil horri Estatu deritza.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 107. orr.

Elkarte horiek Estatuaren menpean dauden pertsona zibilak baitira.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 107. orr.

Estatu oro pertsona zibila den arren, ez da aurkakorik gertatzen: pertsona zibil oro ez da Estatua.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 106. orr.

Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko benetako Zerga progresibo batean oinarritzea.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 284. orr.

5 (talde edo multzo bateko kide gisa) ik lagun 3.

Haiei begira ehun bat pertsona izango ginen, gehienak elkarri galdezka, zer gertatzen ari zen ulertu gabe.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 69. orr.

Mahai batean, lau pertsona, bestean, bikote bat.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 131. orr.

Hegazkineko tripulazioa sei pertsonak osatua zela esan dio.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 113. orr.

Jeep batek argia ematen zien uretan sartuta zeuden hiru gizoni, eta ikusteko moduan uzten zituen errekaren beste ertzean begira zeuden hamarren bat pertsona.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 367. orr.

Itsasontzian 4550 pertsona goaz.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 239. orr.

Gaur egun 15 pertsona har ditzake, eta lanak egin ondoan [...] 30 pertsonentzako tokia bermatu nahi du.  Berria - Euskal Herria   2006-01-13

Behar bezala idazten eta irakurtzen dakiten bi pertsona baino ez dituen udalbatzar batekin.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 71. orr.

1959an, Zamorako lurraldean, Ribadelagoko urtegia lehertu, eta 145 pertsona eraman zituen.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 27. orr.

Abere-taldeak ere harrapatu zizkieten: berrogeita hamar mila gamelu, berrehun eta berrogeita hamar mila ardi, bi mila asto eta, gainera, ehun mila pertsona hartu zituzten preso.  Elizen arteko biblia   1 Kro 5,21

Errazionamendu kartak bi pertsonentzako jakiak baino ez dizkio baimentzen eta merkatu beltzean erosi behar izan ditu hegaluze lata horiek.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 62. orr.

6 izenordainak eta adizkiak aldatzen dituen gramatika-kategoria, hitz egiten duenari (lehen pertsona), entzuten duenari (bigarren pertsona) edo beste norbaiti (hirugarren pertsona) egokitzen diren arabera.

Lehen pertsonaren ikuspegia.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 207. orr.

Hori bezalako erregua xuxurlatuko zuen, lehen pertsonara pasatu eta gero.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 278. orr.

Adibidez, Zergatik Panpox lehen pertsonan dago kontatua.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 36. orr.

Lehen pertsonan hitz egingo zenuela erabaki genuen.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 77. orr.

Nire nobelan, bigarren pertsonan idazten hasi nintzenean harrapatu nuen aipatu txanpa hori...  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 242. orr.

Singularreko bigarren pertsonan, hari hitz egiten ariko balitz bezala.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 123. orr.

Iraganaldiko hirugarren pertsonan z- duten adizkiak (zetorren).  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 122. orr.

NOR-NORK eta NOR-NORI-NORK sailetako 3. pertsona pluralean -te aukeratu zen (ez -e): dute, diote, naute, dezakete... 2. pertsona pluralean, berriz, -e aukeratu zen (ez -te): duzue, diozue, nauzue, dezakezue, zaizue...  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 171. orr.

"Euskaldunei eta euskaldunoi", bai, oso erraz nahasten baitituzte teologoek lehenbiziko pertsona eta hirugarrena, aitaren etxea eta izpiritu santuren batena.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 67. orr.

Zelanoko Tomasek pluraleko lehen pertsona erabiltzen du (hala egiten du azken kapituluko otoitzean ere), lan-talde baten ordezkari modura ariko balitz bezala.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 275. orr.

7 Hirutasun Santuko kideetako bakoitza, hots, Aita, Semea eta Espiritu Santua.

Ulertzen dute Jainkoaren batasuna hiru pertsonetan.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 67. orr.

Aitagandik Semea jaio da, jainkozko bigarren pertsona, eta gero bere borondatez zabaltzen da izate guztien sorkeran.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 38. orr.

Orain arte esandakoak [...] Jaungoiko bakarra den Hirutasunari dagozkio eta Hirutasun bereko pertsona bakoitzari.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 334. orr.

Jainkoagan pertsonei dagokie hain zuzen ekintza, eta poza berriz ezartzen zaio esentziari sinplizitatean.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 86. orr.

"Hiru pertsona" esaten dugu zerbait esatearren, ez Hirutasuna zer den azaltzeko.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 300. orr.

Elkarketa horri Espiritu Santua deitzen dion beste mamu bat gehituko dio, eta, berak esaten duenez, hiru pertsona horiek bakarra osatzen dute.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 102. orr.

Zeruko Aita, bere pertsona-berezitasunez, ekintza hutsa da.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 86. orr.

Nola hiru jainko-pertsonak begira zeuden mundu guztiko zabaldira edo osoro gizonez betetako lurbirara.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 85. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 8 aldiz agertzen direnak)

adineko pertsona (12); bederatzi pertsona hil (21); bi pertsona atxilotu (17); bi pertsona hil (69); bi pertsona zauritu (11); bigarren pertsona (16); bizi den pertsona (9); bizi diren pertsona (15); bost pertsona atxilotu (13); bost pertsona hil (28); dozenaka pertsona (22)

ehun pertsona inguru (13); ehunka mila pertsona (8); ehunka pertsona (45); hamabi pertsona hil (17); hamabost pertsona hil (10); hamalau pertsona hil (10); hamar pertsona hil (16); hamasei pertsona hil (9); hildako pertsona (16); hildako pertsona baten (8); hiru pertsona atxilotu (12); hiru pertsona hil (46); hiru pertsona zauritu (11); horrelako pertsona (12)

inguruko pertsona (10); lau pertsona atxilotu (8); lau pertsona hil (50); lau pertsona zauritu (11); lehen pertsona (28); mila pertsona inguru (13); milaka pertsona (98); milaka pertsona bildu (14); milaka pertsona hil (13); milioi bat pertsona (23); milioi pertsona (145); milioi pertsona bizi (14); milioi pertsona daude (12); milioi pertsona hil (20); milioi pertsona hiltzen (11); milioi pertsona inguru (18); milioi pertsona inguruk (8); milioika pertsona (19); nolako pertsona (8)

oso pertsona (60)

pertsona arruntak (9); pertsona artatu (9); pertsona atera ziren (13); pertsona atxilotu ditu (24); pertsona atxilotu dituzte (40); pertsona atxilotu zituen (48); pertsona atxilotu zituzten (41); pertsona bahitu zituzten (10); pertsona bakar bat (13); pertsona bakar batek (15); pertsona bakar baten (12); pertsona bakarra (51); pertsona bakarrak (22); pertsona bakoitza (15); pertsona bakoitzak (26); pertsona bakoitzaren (25); pertsona bakoitzari (10); pertsona bakoitzeko (10); pertsona bat atxilotu (15); pertsona bat hil (83); pertsona bat zauritu (12); pertsona baten aurpegia (8); pertsona bera (53); pertsona berak (11); pertsona bildu dira (15); pertsona bildu ziren (50); pertsona bizi dira (31)

pertsona egokia (16); pertsona ezagun (20); pertsona ezaguna (11); pertsona ezagunek (20); pertsona ezagunen (9); pertsona fisikoen errentaren (19); pertsona gaiztoa (8); pertsona gazte (9); pertsona gisa (38); pertsona helduak (12); pertsona hil dira (245); pertsona hil ziren (313); pertsona hil zituen (52); pertsona hil zituzten (45); pertsona hiltzea (9); pertsona hiltzen dira (17)

pertsona inguru bildu (38); pertsona inguru bizi (12); pertsona inguru hil (41); pertsona izan ziren (8); pertsona jakin (18); pertsona kutsatu (12); pertsona larri (8); pertsona moduan (12); pertsona mota (10); pertsona normal (20)

pertsona on (8); pertsona ona (34); pertsona oso (15); pertsona talde (13)

pertsona ugari (11); pertsona zauritu dira (17); pertsona zauritu ziren (82); pertsona zauritu zituen (18); pertsona zehatz (8); pertsona zendu ziren (11); pertsona zibil (8); pertsona zihoazen (8); pertsona zintzoa (9)

sei pertsona hil (35)

urteko pertsona (11); zazpi pertsona hil (21); zortzi pertsona atxilotu (11); zortzi pertsona hil (30)

adineko pertsonak (9); ari diren pertsonak (9); bizi diren pertsonak (10); dagoen pertsonak (13); dauden pertsonak (20); edozein pertsonak (14); ehunka pertsonak (9); milaka pertsonak (25); milioi pertsonak (47); pertsonak galdu (8); pertsonak hartu (9); pertsonak ikusi (8); pertsonak izan (11); pertsonak osatzen (10); pertsonak parte hartu (10)

hirugarren pertsonan (22); lehen pertsonan (41); lehenengo pertsonan (9)

bi pertsonaren arteko (9); edozein pertsonaren (11); milaka pertsonaren (12); milioi pertsonaren (9); milioika pertsonaren (8); pertsonaren bat (12); pertsonaren gorpuak aurkitu (12); pertsonaren heriotza (16); pertsonaren heriotza eragin (10)

hildako pertsonen (9); mehatxatutako pertsonen (9); pertsonen arteko harremanak (12); pertsonen eskubideak (15); pertsonen kontrako (10); pertsonen kopurua (25); pertsonen zerrenda (8); sexu bereko pertsonen (23)


pertsonai ik pertsonaia.

pertsonaia (orobat pertsonai g.er. eta pertsonaje g.er.) 1 iz antzerkian, zineman, literaturan eta kidekoetan esku hartzen duten gizakietako bakoitza.

Ideia horretatik abiatuta, Pirandellok ikusleen artetik sarrarazi zituen pertsonaiak, antzezleen eta haien arteko desberdintasuna nabarmenarazteko.  Josu Zabaleta   «Sei pertsonaia autore bila» - Luigi Pirandello, 2003 - 12. orr.

Marcel Prousten pertsonaia hari, Swann zahar alargunduari.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 86. orr.

Meursault pertsonaiaren "ni" etsipenezkoak luzaz pertsegitu ninduen.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 142. orr.

Melaniek Gloriaren pertsonaia antzezten jarraitzen du, ile-apaintzaile hasi berriarena.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 248. orr.

Ihauterietako pertsonaiak, Hartza, Zirtzilak eta Antzerkilariak.  Herria   2005-09-29

Idazleari -edo narratzaileari- zor zaizkio istorioa -nondik ere jasoa duen-, kontakizunaren egitura, pertsonaien diseinua eta gainerakoak.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 85. orr.

-Nire pertsonaia prest dago agertokira ateratzeko, nik uste -esan zuen Evans jaunak-.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 138. orr.

Esan zuen, Ez dut uste pertsonaia dei genitzakeenik.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 312. orr.

Liburu bateko pertsonak pertsonaiak dira, erantzun zuen Maria Sarak.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 312. orr.

Gaiak eta pertsonaiak berriak dira, baina ez kontaera mota.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 72. orr.

Mamia, ordea, pertsonaien pasioak dira, betikoak eta nonahikoak, eta artearen zein bizitzaren funtsa: amodioa eta heriotza.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 26. orr.

Nobela bat irakurtzean, ez al gara saiatzen pertsonaia batekin identifikazioa bilatzen?  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 354. orr.

Pertsonaiarik gabeko nobelak idatzi al daitezke?  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 312. orr.

Margolan bateko pertsonaiak bezain geldi.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 285. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Istorio sinpleak, pertsonaia lauak, psikologia tolesgabeak.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 12. orr.

The mummy nobela laburreko pertsonaia nagusia.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 64. orr.

Liburuko pertsonaia nagusia Bazofias da, Roger Bazofias.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 61. orr.

Film bateko pertsonaia nagusiaren moduan.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 108. orr.

Dostoievskiren pertsonaia torturatuen parekoak izaten dira, eta haienak bezain patetikoak beren ahaleginak.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 312. orr.

Adibide bat jartzearren, hizkiak pertsonaia bizidun bihurtuta ikusi (irakurri) ditugu narrazio batzuetan.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 16. orr.

Maitemindu egin nintzen fikziozko pertsonaia literario hartaz.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 75. orr.

Pertsonaia xelebreetan espezializatutako antzezle batentzat ez zen hori lan zaila.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 17. orr.

Belaunaldia, tribua edo herria... pertsonaia kolektiboak dira eta askotan egiazko pertsonaiak gogoratzeko sortuak.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 303. orr.

Pertsonaia arketipoak sortu bainoago, Laclosek idazketa arketipoak sortzen ditu.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 19. orr.

Rosa Monterok pertsonaia hermafrodita bat asmatu zuen eta Montserrat Roig-ek, aldiz, atzera egin eta emakumezkoa jarri zuen protagonistatzat.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 44. orr.

Fikziozko pertsonaia bat haragizko izaki bihur daiteke baldin eta haren egileak bere indar guztia horretan jartzen badu.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 148. orr.

Gizonezko idazle batek emakumezko pertsonaia bat sortzen duenean.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 246. orr.

Nicholas Rowe-ren Penitentzigile ona antzerkiko pertsonaia, emakume-limurtzailea.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 75. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Bere pertsonaia izaeratik irten eta zenbaitetan autorearen eginkizuna hartzen zuelako.  Josu Zabaleta   «Sei pertsonaia autore bila» - Luigi Pirandello, 2003 - 153. orr.

Pertsonaia banaketa horretan emakumeak nagusi beraz.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 21. orr.

Familiaren historiako datuekin eta pertsonaia-istorioen kontalariari dagokion artearekin, eleberri harrigarri eta bikaina lortu zuen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 54. orr.

Ahots, pertsonaia, doinu, estilo aniztasun hori ikasgai gertatu zitzaion Laclosi; Rousseauren itzala sumatzen da harreman arriskutsu hauetan.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 14. orr.

Pertsonaia banaketa horretan emakumeak nagusi beraz.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 21. orr.

Azaldu nien nolako irrika nuen mimoarena egiteko, eta nolako pertsonaia-errepertorioa neukan.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 210. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Zergatik ematen dio halako tratua Eugeniren amari, obra guztian agertzen ez den albo-pertsonaia horri?  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 46. orr.

5 halako garrantzi bat duen pertsona.

Pertsonaiak mirestea baino, nahiz gizon edo emakume handiak izan eta berebizikoren bat egin, hobe deritzot gertuko pertsonak miresteari.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 168. orr.

Adiskideei bidalitako kartak zeuden: ofizialei, goi-goiko pertsonaiei, anarkista ezagunei, idazle susmagarriei.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 106. orr.

Hitlerren gobernuko pertsonaia aski ospetsu batekiko afera suharra aipatzera ere ausartzen ziren, ahapeka eta kontu handiz baizik ez bazen ere.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 54. orr.

Pertsonaia gutxi dira historian San Frantziskok bezalako arreta piztu dutenak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 21. orr.

Mikel Strogoffek [...] nor topatu kinka hartan, eta zeharo ahaztuta zeuzkan bi pertsonaia, inondik inora berriro ikustea espero ez zituen bi gizon ezagutu zituen bi lagun haiengan.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 244. orr.

6 (izenondoekin)

Hiria saminak hartuta zegoen, pertsonaia handi haren heriotza zela eta.  Askoren artean   «Rataplan» - 77. orr.

Niri gehien gustatzen zaidan pertsonaia historikoa Kaligula da, eroa zelako.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 35. orr.

Urte horietan pertsonaia publiko ospetsua bilakatu zen Pirandello.  Josu Zabaleta   «Sei pertsonaia autore bila» - Luigi Pirandello, 2003 - 10. orr.

Horietako batzuk pertsonaia famatuak izatera heldu ziren (Arkimedes, Leonardo da Vinci, Elvis Presley...).  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 167. orr.

Zein mekanismo-klase aktibatzen dira pertsonaia historiko bat pertsonaia mitiko bihurtzen denean, zer gertatu zen Garibai ez zerurako ez infernurako gera zedin?  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 41. orr.

Gabilondo hil zenean [...] Euskal-Erria aldizkariak ale monografiko oso bat eskaini zion, laudorio sutsuak eginez, Donostia zaharreko pertsonaia benetakoena izan zelakoan.  Askoren artean   «Rataplan» - 28. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

agertzen den pertsonaia (5); antzerkiko pertsonaia (4); asmatutako pertsonaia (4); benetako pertsonaia (4); eleberriko pertsonaia (9); fikziozko pertsonaia (8); filmeko pertsonaia (11); filmeko pertsonaia nagusia (5); hirugarren pertsonaia (4); ipuin bateko pertsonaia (4); ipuineko pertsonaia (4); ipuinetako pertsonaia (6); izeneko pertsonaia (11); liburuko pertsonaia (8); nire pertsonaia (9); nobelako pertsonaia (14); nobelako pertsonaia nagusiak (8)

pertsonaia antzeztuko (5); pertsonaia bat asmatu (4); pertsonaia berezi (5); pertsonaia berri (7); pertsonaia bihurtu (5); pertsonaia bitxi (4); pertsonaia bitxia (6)

pertsonaia egin (4); pertsonaia eta egoera (6); pertsonaia ezagun (9); pertsonaia ezagunak (5); pertsonaia ezagunaren (4); pertsonaia ezagunen (4); pertsonaia garrantzitsua (7); pertsonaia handi (7); pertsonaia historiko (8); pertsonaia historikoa (9)

pertsonaia izan (14); pertsonaia izan nahi (5); pertsonaia literario (4); pertsonaia nagusi (15); pertsonaia nagusia (67); pertsonaia nagusiak (36); pertsonaia nagusiaren (17); pertsonaia nagusien (9); pertsonaia nagusietako (4)

pertsonaia ospetsu (5); pertsonaia publiko (5)

pertsonaia ugari (4)

sortutako pertsonaia (6)

ageri diren pertsonaiak (4); antzeko pertsonaiak (4); gainerako pertsonaiak (4); mitologiako pertsonaiak (4); nire pertsonaiak (12); nobelako pertsonaiak (4); pertsonaiak seinalatuko ditu (4); pertsonaiak sortu (4); pertsonaiak sortzen (4); sortutako pertsonaiak (4)

bere pertsonaiaren (9); pertsonaiaren rola (8); pertsonaiaren rolean (4)

nire pertsonaiek (4)

pertsonaiekin batera (5)

bere pertsonaien (6); pertsonaien arteko elkarrizketak (4); pertsonaien bidez (6); pertsonaien izaera (5); pertsonaien psikologian (7)


pertsonaje ik pertsonaia.

pertsonal 1 izond pertsona bati dagokiona, norberarena.

Ez dut uste hori iritzi pertsonal soila denik.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 205. orr.

Kutsu pertsonal, giza usain guztiak kendu.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 166. orr.

Berehala egin zituen lau falta pertsonal eta Txus Bidorretak aulkira bidali zuen.  Berria - Kirola   2004-11-18

Printzearen idazkari pertsonala zen.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 153. orr.

Inka, Akemenestar, Erromatar eta Otomandar inperioetan enperadorearen etxe pertsonala gobernu inperialaren gurpilaren ardatza zen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 87. orr.

Erabiltzaileen datu pertsonalak lapurtzeko.  Berria - Gaiak   2004-11-09

Oinarrizko eskubideak jar daitezke arriskuan, bizitzeko eskubidea eta segurtasun pertsonala kasu.  Berria - Euskal Herria   2004-05-20

Ez da dudarik urteek zorroztu didaten ikusmena bera ere, nire-nirea izanik, eztabaidagarria eta kritikagarria dela, segur bainaiz bakoitzaren esperientzia pertsonala, nornahi ere den hau, ezin dela besterengana hedatu.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 36. orr.

Iheslaria mundu guztian da iheslari, maila pertsonalean estatus edo ospe bereziren bat duen iheslaria izan ezean.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 169. orr.

Bere nahiak eta egiteko pertsonalak edo intimoak beti bigarren planoan uzteko joera omen du.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 228. orr.

Geroago erabakiko zuen arrazoi pertsonal edo kolektiboengatik egin ote zuen.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 180. orr.

Nire ibilbide pertsonal eta profesionalean betirako markatuko nauela izen berriak.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 70. orr.

Uriaren errotze sozial, pertsonal eta profesionalak ere bermatzen dute ez duela ihes egingo.  Berria - Euskal Herria   2004-06-03

Ez zuela beste «balorazio pertsonal, politiko zein judizialik» egingo azaldu zuen.  Berria - Euskal Herria   2004-01-29

Gizonek Jainkoarekin egiten dituzten har emanetaz [...] barne bizi pertsonal baten hautua egina zuen aspaldi Klaudiok.  Herria   2004-01-15

Atsekabea, nahigabea, samina, dolua edo auskalo zer, hain dira kontu horiek pertsonalak.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 82. orr.

Kalte ekonomiko izugarria eragiteaz gain, trauma pertsonal eta psikologikoak eragin ditu.  Berria - Mundua   2004-04-02

Liburutegi pertsonal oro bizitza baten egitasmoa eta ispilua da.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 9. orr.

Gizarte-bizitza ezinezkoa da nolabaiteko askatasun pertsonal eta gizarte-zuzentasunik gabe.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 462. orr.

Hartaz oroitzapen pertsonal bat daukat, eta, beraz, artikulatua eta konplexua.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 29. orr.

Historia pertsonal hau esperientzia partikular bat da, ez filosofia bat.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 115. orr.

Zuk esana da arazo pertsonal eta gizarte arazo ugarirekin lotuta dagoela aspertzea.  Berria - Gaiak   2004-06-23

Oso modu pertsonal eta aldi berean librean.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 341. orr.

Oso giro beroan, tentsio pertsonal ikaragarriak sortu ziren eztabaida bitartean.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 229. orr.

Erlijioa aukera pertsonal bihurtzen hasten da honela.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 109. orr.

Garcia Alixena oso lan pertsonala da.  Berria - Kultura   2004-04-09

Bere xede pertsonal hutsalak gainditzen zituen helburu bat eskainiz.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 389. orr.

Lege erromatarra lege pertsonal orokor bihurtua zen, eta lege godoa lege pertsonal partikular.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 204. orr.

2 (izenlagun gisa)

Nere lana: XVII garren mendeko gramatika frantsesaren barnean pertsonal izenordainen erabilera, eman dezagun, eta ixtudiant gazteen arimen ardura.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 92. orr.

Gehiengoak, pertsonal mailan, bere herriarekin egiten du identifikazioa, ondoren administrazio eremuarekin eta gero zazpi herrialdeekin, Pertsonal mailan zer aldaketa eragiten dizu zuri erreformak?  Berria - Harian   2005-09-18

• 3 iz enpresa eta kidekoez mintzatuz, langileak.

Akordioak ontzat ematen zuen ikasturte honetan pertsonalaren lan-baldintzak errespetatuko zirela.  Berria - Euskal Herria   2004-11-17

Zentroek pedagogia arloan eta pertsonalaren eta baliabide ekonomikoen kudeaketan autonomia izango dute.  Berria - Euskal Herria   2004-04-24

Pertsonalaren aldetik hain urri dabiltzanez gero itsaso konpainia horiek gureengana jotzea beste irtenbiderik ez dute ukan.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 274. orr.

Pedro Handiaren Errusiar Inperioan bezala, herri-administrazio inperiala atzerriko erakundeak kontzienteki imitatuz sortzen den lekuan, pertsonala trebatzeko neurri berezien premia nabaria izaten da.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 87. orr.

Administrazio eta Zerbitzuetako Pertsonala (AZP) euskalduntzeko premia.  Berria - Euskal Herria   2004-03-11

4 (hitz elkartuetan)

Urteko aurrekontua 9.700.000 eurokoa izan da: aurrekontuaren erdia (%50,92) pertsonal gastuek betetzen dute, eta inprentako gastuak datoz gero (ia %15ekoak dira).  Berria - Harian   2005-06-12

Volkswagenek desabantaila nabaria du pertsonal kostuetan Alemaniako bere lehiakideekiko, eta desabantaila horri jada ezin zaio aurre egin pertsonal alorreko malgutasun tresnekin.  Berria - Ekonomia   2004-08-24

Grasso jauna ere, Pertsonal Bulegokoa, Loredanaren atzetik zebilen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 154. orr.

5 pertsonal buru ik pertsonalburu.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

arazo pertsonal (4); arrazoi pertsonal (3); askatasun pertsonal (3); aukera pertsonal (5); aukera pertsonal bat (3); balio pertsonal (3)

esperientzia pertsonal (4); gogoeta pertsonal (3); harreman pertsonal (4); historia pertsonal (4); ikuspegi pertsonal (3)

interes pertsonal (6); kontu pertsonal (7); krisi pertsonal (3); lege pertsonal (3); modu pertsonal (3)

ondorio pertsonal (3)

pertsonal burua (3); pertsonal gastuak (3); pertsonal mailan (4)

unibertso pertsonal (3)

apustu pertsonala (3); arazo pertsonala (3); askatasun pertsonala (6); autonomia pertsonala (3); begirada pertsonala (5); bere esperientzia pertsonala (3); bizitza pertsonala (4); duintasun pertsonala (3)

egoera pertsonala (7); erabaki pertsonala (3); erronka pertsonala (4); esperientzia pertsonala (8); estilo pertsonala (6); garapen pertsonala (3); guztiz pertsonala (3); harreman pertsonala (3)

ibilbide pertsonala (3); idazkari pertsonala (4); ikuspegi pertsonala (4); interes pertsonala (3); irakurketa pertsonala (5); iritzi pertsonala (8); jeneralaren operadore pertsonala (7); konpromiso pertsonala (4); kontu pertsonala (3); lan pertsonala (4); mediku pertsonala (4)

oso pertsonala (16); oso pertsonala da (10); pertsonala izan (10); profesionala eta pertsonala (3); proiektu pertsonala (3)

ukitu pertsonala (3); zerbait pertsonala (3)

arazo pertsonalak (8); arrazoi pertsonalak (16); arrazoi pertsonalak argudiatu (3); arrazoi pertsonalak direla (4); datu pertsonalak (26); erabiltzaileen datu pertsonalak (3); gauza pertsonalak (4); harreman pertsonalak (11); interes pertsonalak (5); kontu pertsonalak (3); lege pertsonalak (4)

askatasun pertsonalaren (8); egoera pertsonalaren (4)

arlo pertsonalean (22); askatasun pertsonalean (3); bizitza pertsonalean (5); maila pertsonalean (15); modu pertsonalean (12)

lege pertsonalei (3)

harreman pertsonalen (4)

probetxu pertsonalerako (3)


pertsonalburu iz (corpusean pertsonal(-)buru soilik) iz enpresa edo kideko batean pertsonalaren burua.

Azkenean ikasi duk nor den pertsonal-burua gure enpresan...  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 251. orr.

Gertatzen dena da irratiko pertsonal burua eta telebistakoa bat bera zirela.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 112. orr.

Zazpi puntuko programa aurkeztu zuen atzo pertsonal buruak.  Berria - Ekonomia   2004-08-24

Peter Hartz, Volkswageneko pertsonal buruak esaldi horrekin argudiatu zituen irailean hastekoa den Alemaniako negoziazio kolektiborako Europako autogile nagusiaren asmoak.  Berria - Ekonomia   2004-08-24

Volkswageneko pertsonal buru nagusiak, Peter Hartzek, berriz, esan zuen konpainiak lanpostu murrizketa «dramatiko» bat egin dezakeela, IG Metallek proposatutako neurriekin ados egon ezean.  Berria - Ekonomia   2004-11-02


pertsonalismo 1 iz norberaren iritzia edo borondatea, bereziki politikan, onarrarazteko joera.

Erreferentziak ideietan bilatu eta pertsonalismoetatik ihes egin beharra dago.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 104. orr.

Chavez latinoamerikako ezker tipiko batekoa da, oso ezker autoritarioa, oso Fidelzalea, Komandante Jefeak esaten du zer egin eta denok haren aginduetara, bere jokoa populismoa da, pertsonalismoa.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 113. orr.

Besteek hori oztopo dela uste dute: pertsonalismoa, botere gehiegi eskuratzea, klientelismoa sortzea, autoriarismoa eta ustelkeriaren aurkako lanari bete-betean ez ekitea.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 84. orr.

2 filosofian, balio gorena pertsona dela dioen doktrina.

Gabriel Marcel-en existentzialismo kristauan, Emmanuel Mounier-en pertsonalismoan eta, jakina, Jean-Paul Sartre-ren existentzialismo humanista ateoan.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 91. orr.

Mounierren pertsonalismoa (besteak beste, indibidualismoaren, kapitalismoaren eta kolonialismoaren aurkako jarrera, eta internazionalismoaren eta gizaki guztien berdintasunaren aldekoa)...  Berria - Kultura   2004-10-26


pertsonalista 1 izond pertsonalismoz aritzen dena, pertsonalismoa adierazten duena.

Banekien askatasunak buruzagitza pertsonalista baten peko erresistentzia etsi-etsi bat baino gehiago eskatzen zuela.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 118. orr.

Odon Elorzak jarrera «pertsonalista» izan duela salatu dute, Donostia osoarena den proiektu bat «bere egiten» saiatu delako.  Berria - Kultura   2004-09-28

Berak erdietsi nahi duen sistema penala gizarte-sistema pertsonalista bati dagokiona da.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 10. orr.

2 izond/iz filosofian, pertsonalismoaren aldekoa.

Esplika biezagu, nola mendebaleko ia teologia eta filosofia guztiak eta tradizio moral guzti-guztia ekibokatu diren: ez aspaldiko San Agustin hura bakarrik, afrikanoa, baizik Kant razionalista eta Hegel idealista protestanteak ere bai Ipar Europan, eta San Tomas eskolastikoa eta Maritain pertsonalista katolikoa halaber.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 30. orr.

Borondatearen subjektu existentzialista (Sartre) eta pertsonalista (Mounier) hartzen du ekintzaren zutabetzat.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 33. orr.

Berez pertsonalista (Mounier eta Marcel-en bidetik), presunaren lehentasuna azpimarratu du beti.  Herria   2005-05-26


pertsonalitate 1 iz nortasuna.

Telekinesiaren bidez nire pertsonalitatea beste gizaki batengan txerta dezaket ukimenaren bidez.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 161. orr.

Autorearen pertsonalitatea islatzen duten bitxikeriengatik.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 72. orr.

Nor bere burua eta bere pertsonalitatea eraikitzeko ezinbesteko bihurtzen da azkenerako bi hatzekin zigarroa piztu eta bi hatzekin zigarroa erretzea.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 12. orr.

Damutuarengan ez zagok damurik, pertsonalitate berri baten eraketa baizik; izaera erretroaktiboa duen eraketa, gainera.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 38. orr.

Begitartean eta oro har adierazpenean nabari baitzen haren pertsonalitate handia.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 216. orr.

Ziegara eraman aitzin, gela inpertsonal batean, mutikoaren pertsonalitatearen ukatze bideko lehen urratsak egin ziren.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 72. orr.

Bakardade sentimendu hori norbanakoaren pertsonalitatean larregizko lotsa, autoestimu baxua edo besteekin harremanak izateko gaitasun eskasa oinarritutakoa denean, komeni da lehendabizi arazo horiei heltzea.  Berria - Gaiak   2004-05-19

Londrestik bueltaka ibiltzeko ezusteko aukera izateak, pertsonalitatearen bizkortzaile gertatu zitzaion.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 189. orr.

Zure eskuek pertsonalitatea dute, autonomoak dira.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 38. orr.

Pieza bateko autoak gustatzen zaizkizu zuri, pertsonalitate handikoak.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 102. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Kasuen %60tan pertsonalitate nahasteak omen daude.  Berria - Euskal Herria   2004-05-07

Gehienetan begitartetik asmatzen baitu, guti gora behera, gizon baten pertsonalitate mota.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 158. orr.

Pertsonalitate krisian daude editorialak, idazleak irakurleak baino gehiago izango garelako laster.  Berria - Harian   2005-07-07

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Jende xeheak bere mimesia arbasoengandik bizi den belaunaldiko giza pertsonalitate sortzaileengana aldatzen du.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 128. orr.

4 pertsona ospetsua, gizaki ospetsua.

Pertsonalitate handiak geratu ziren FSLNtik kanpo, hala nola Ernesto Cardenal, Carlos Tunnerman, Onofre Guevara, Gioconda Belli, Sergio Ramirez eta Dora Maria Tellez.  Berria - Mundua   2004-07-17

Paueko Laborantza Ganberako hautetsiez gain, prefetak izendatuko dituen «pertsonalitate kualifikatuek» ere parte hartuko dute.  Berria - Ekonomia   2004-05-13

Hamar dira hautagaiak [Vianako Printzea sarirako]; hiru pertsonalitate indibidual eta zazpi talde artistiko edo erakunde.  Berria - Kultura   2004-04-08

Etxe horietan paratuko dituztela eroso koartel nagusiak, eta berorietan pertsonalitate garrantzizkoak, militarrak eta erlijiosoak jarriko direla. unibertsitariak, arduradun ekonomikoak, Garapen Kontseiluko pertsonalitateak.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 293. orr.

Une hartan Santoñan eta Santanderren zeuden euskal pertsonalitate eta funtzionario guztien bizia bermatu eta atzerrirako irteera baimentzea.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 32. orr.

Carltongo hall-ean, torero, zale eta bilbotar pertsonalitateen anabasan, haren albora joateko modua ukan nuen.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 297. orr.


pertsonalizatu, pertsonaliza, pertsonalizatzen 1 du ad izaera pertsonala eman.

Hainbeste gorputz elkarren ondoan, hainbeste bular, hainbeste triangelu formako oihal-puska pubisa estaltzen: ez zegoen pertsonalizatzeko modurik, gorputzak masa informe batean galtzen ziren.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 151. orr.

Halatan, hiru bertsolaritza motaren deskripzioa eskainiko zigun ikerketak, eta azterturiko hiru lehiaketetako txapeldunen arabera pertsonalizatuko genituen garaiak: Uztapide, Amuriza eta Egaña.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 202. orr.

2 orokorrean hitz egitean pertsona jakin batez espresuki aritu.

Ez dut pertsonalizatu nahi, baina Gurpegiren kasuan edo futbolean, eta beste kirol batzuetan, errudun edo errugabe, kirolari gehienak errugabeak dira gehiengoarentzat.  Berria - Kirola   2004-02-24

3 (era burutua izenondo gisa)

Informazioa eta laguntza lortzeko arreta pertsonalizatua eskainiko duela aipatu zuen.  Berria - Euskal Herria   2006-01-31

Laguntza pertsonalizatuagoa eman behar diegu.  Berria - Euskal Herria   2006-02-17

Esan daiteke, beraz, burla pertsonalizatua zela Faulknerrena.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 117. orr.

Nork bere irizpide eta hautaketa sistema pertsonalizatuak jarri behar ditu martxan.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 29. orr.

Toki zein erregio mailako egitura administratiboak iraunkortasun kontzeptu pertsonalizatu bat garatzera irits daitezke, identitate propio bat izateko behar diren irizpideak ezarriz.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 104. orr.

Geroz eta elikagai pertsonalizatu gehiago eta zehatzagoak (tamainak, itxurak, ukituak, aurkezpenak, aditiboak, usainak, ontziak...) izango ditugu eskura, erosteko ahalmena gora joan ahala.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 52. orr.

Pare bat minutu baino ez dira behar web-orri pertsonalizatu hori egiteko.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 43. orr.

Ikasleak modu pertsonalizatuan hezteko aukera emango dute teknologia berriek.  Berria - Euskal Herria   2004-11-19


pertsonalizazio iz pertsonalizatzea.

Errazagoa bide da, esate baterako, beltz bat hiltzea ezen ez Marvin hiltzea, Annabelen eta Freddyren semea, Lucyren senargaia, bigarren hezkuntzako ikaslea eta Mr Porter historia irakaslearen ikasle kuttuna; horregatik daukate heriotza-emaileek, nola soldaduek hala jendartean mozorroturik bizi diren hiltzaileek, pertsonalizazio orori ihes egiteko joera.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 112. orr.

Informazio bolumen handia erabiltzeko ahalmena, erabiltzaileen araberako pertsonalizazioa, gune espezialduak sortzeko posibilitatea, edozein bitarteko (testua, irudia, bideoa,...) erabiltzeko aukera.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 126. orr.

Literatura denboraren nahaste bat da, denbora kronologikoaren pertsonalizazio bat.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 8. orr.


pertsonalki adlag era pertsonalean; pertsona gisa.

Ez zuen pertsonalki ezagutzen, baina bizpahiru aldiz ikusia zuen.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 168. orr.

Gortean bizi da alabaina eta beste ordezko batzuek hartu ditu, nahiz kasua pertsonalki ezagutzen zutenak beharko omen ziren, askok diotenez, bulden eta zuzenbidearen arabera.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 165. orr.

Nazionalitate, kasta eta klase orotako indiar guztiei pertsonalki zegozkien gaietan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 61. orr.

Ondo pentsatuz, zer geneukan pertsonalki batak besteari aurpegiratzeko?  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 148. orr.

Goitik behera arakatu nuen, pertsonalki.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 81. orr.

Berak analizatzen zituen pertsonalki errautsak, pazientzia zikoitzez.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 49. orr.

Ez daitezela ausartu, ez pertsonalki eta ez bitartekoen bidez, Erromako kurian inolako agiririk eskatzera.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 166. orr.

-Nik ez, pertsonalki, baina arreba ibiltzen duk horietako baten ikusten astero.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 178. orr.

Pertsonalki edo beren ordezkarien bitartez.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 12. orr.

Haiek pertsonalki bisitatzera joatea ezinezkoa zitzaionez, lagunen bidez bidali zizkien bertsook.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 700. orr.

Bere buruari, bai pertsonalki eta baita profesionalki ere, opa izan diotenetakoa.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 68. orr.

Ni pertsonalki ez naiz Europako politikarekin ados, baina diru laguntzaren ukaiteko dosierrak betetzen ditut.  Berria - Ekonomia   2006-01-14

Pertsonalki, kantak esaten zuena errepika dezaket: "Euskal Herri nerea ezin zaitut maite, baina non biziko naiz zugandik aparte".  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 106. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

berak pertsonalki (3); berari pertsonalki (3); pertsonalki ez ezagutu (3); pertsonalki ezagutu (5); pertsonalki ezagutzen (9)


pertsonarteko izlag pertsonen artekoa.

Bai eta ezaugarri horiekin lotuta dagoen pertsonarteko jarduera eta jokabidea ere, atsegin sexuala lortzera (orgasmoa lortzera batez ere) bideratuta dagoena.  Berria - Harian   2006-05-06


pertsonatasun iz pertsona denaren nolakotasuna.

Substantzia honek barneko sentsuaren objektu soila den aldetik materiagabetasunaren adigaia eskuratzen du; substantzia bakuna den aldetik ustelezintasuna; bere identitateak, hura substantzia intelektuala den aldetik, pertsonatasuna; hiru atal hauek batera espiritutasuna.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 154. orr.

Oinarri honekin, arimaren pertsonatasuna inoiz ere ez litzateke inferitutzat hartu beharko, baizik denboran osoki identikoa den autokontzientziaren esakunetzat, eta arrazoi honegatik balio du a priori.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 165. orr.


pertsonatu, pertsona(tu), pertsonatzen du ad epaiketa edo kideko batean, alderdi gisa aurkeztu.

Ziur aski familia pertsonatu egingo da, zeren eta osasun zaintzaren aldetik izugarrizko gabeziak egon dira, han direnek esan didatenez.  Berria - Harian   2006-03-05

Litekeena da eskaera atzera botatzea, soilik Batasunaren legez kanporatzean pertsonatu ziren aldeek (Fiskaltza eta Estatuko Abokatua) egin baitezakete eskaera hori.  Berria - Euskal Herria   2006-01-14

Fiskalak akusazio idatzian sumarioko enpresen eta elkarteen desegitea eskatzen duelarik, erakunde gisa auzian pertsonatzeko aukerarik ez dutela izan eta, akusazio hauei eustekotan, pertsona juridiko hauen defentsa eskubidea bermatzeko atzera instrukziora itzuli beharko litzatekeela.  Berria - Harian   2005-11-22


pertsonatxo iz adkor pertsona.

Gehiengoarentzat, karrera edo obra handiren batean kateatuak dauden [...] giza-emakume handinahi bakanak alde batera lagata, etsigarri beteena beste gizaki bat izan ohi dela, beste pertsona bat, eta batik bat, beste pertsonatxo bat.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 50. orr.

Bi pertsonak bat egin edo bat izatera datozelarik, entretenigarririk edo bizi-betegarririk asko aurki lezakete: txakur bat erosi, edo etxezulo bat, furgoneta bat..., baina haien ekarririk beteena, entretenigarritik etsigarrira daraman jauzi erabatekoa, pertsonatxo bat (edo gehiago) ekartzea da, dela bietako baten sabeletik edo dela umezurztegi globalean erosita.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 50. orr.


pertsondu, pertsontzen da/du ad pertsonifikatu.

Eta Olerti aldizkari Karmeldarren hartan, "Okil" olerkariaren hau, aldagoi bera pertsonduz: [...].  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 498. orr.


pertsonifikatu, pertsonifika, pertsonifikatzen 1 da/du ad giza nortasuna hartu edo eman. ik nortu.

Mundu-adigai bat ere badago (conceptus cosmicus), zeina beti deitura horren oinarrian ezarri den, bereziki, nolabait esateko, bera pertsonifikatzen zenean eta filosofoaren idealean jatorrizko irudi gisa errepresentatzen zenean.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 279. orr.

Kapitulu oso bat eskaintzen diogu irudia pertsonifikatzeko, irudia prozesuen, afektuen, esanahien iturburu egiteko tentaldi honi.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 185. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Haren irribarrea iraingarri zitzaidan, laneko gauzetan, birritan aipatu dudan bezala, arduratasun pertsonifikatua bainaiz.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 145. orr.

3 du ad ideia edo kideko bat pertsona batek ordezkatu.

Hark pertsonifikatzen du, Gonzalez de Duranaren aburuz, bortxakeria politikoak utzi duen biktima oro.  Berria - Kultura   2004-05-06

Bera izango da arkitekturaren ideia, berau arte intelektual bezala hartuz, eta eskuaren eta garunaren, proiektuaren eta egikaritzaren, arteko banandura pertsonifikatuko dituena.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 190. orr.

Aise bilatuko duzu xalotasuna pertsonifikatuko dizun beste izenik ere euskal tradizioan: Peru, Pello, Battis, Marixe, Txanton...  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 205. orr.

Ea turkoek zer funtzio betetzen duten pastoraletan, eta ea zer pertsonifikatzen duen turko batek euskal mentalitatean...  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 199. orr.

Pertsonifikatu egiten dugu gure izuaren iturria.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 150. orr.

4 pertsonalizatu.

Aurkeztutako guztien arimak deskribatu zituen test psikotekniko pertsonifikatua egin ondoren, 700 aukeratu zituzten aurre-selekziorako.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 102. orr.


pertsonifikazio iz ideia edo kideko bat pertsona batek ordezkatzea.

Petirisantz zergatik zen gosearen pertsonifikazioa; zergatik Txomin loarena; Martin, bizkortasunarena; Kattalin edo Maritxu, zurrutarenak...  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 205. orr.

Latinez, Britannia zen Britainiaren pertsonifikazioa, emakume batean gorpuztua.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 179. orr.

Urrezko zekorra jainko aizunaren pertsonifikazioa da Itun Berrian.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 302. orr.

Monoteismoak Baal eta Astarteren gurtza eraitsi zuen, Jahve jeloskor baten lehiakide zokoratuak isilka-misilka judu-ortodoxiaren altzora itzultzen ikusteko bakarrik Jaunaren "Hitzaren", "Jakinduriaren" eta "Aingeruaren" pertsonifikazioen mozorroaz.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 322. orr.

"Hemen dugu Galtzazar" esan ohi zuen adineko jendeak, nolabait, Galtzagorri eta antzekoak, deabruen pertsonifikazio gisan erabili ohi diren zentzu berberean, hego haizeari ere pertsonaia bihurri, deabru, amorragarri zarpajario eta bazter nahasle baten irudia emanez bezela edo.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 141. orr.

Lehen lanean, ispiluan ikusten du bere burua, baita bere arimaren pertsonifikazioa ere.  Berria - Kultura   2004-12-10


pertsu ik bertsu1.

pertsuaditu, pertsuadi, pertsuaditzen (orobat persuaditu) du ad gogatu, bairatu, sinetsarazi.

Entretenituz pertsuaditzen gaituzte gaur egun, eta pertsuadituz entretenitzen; pertsuasioaren estrategiak berdin-berdin erabiltzen dira informatiboetan, iragarkietan eta politikarien diskurtsoan.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 139. orr.

Pertsuaditu nahi den jende multzoari "target (group) " esaten zaio ingelesez, gerran bezala.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 119. orr.

Hori lortzeko, ezagutzaileen arimara sosegua eraman behar da eta hori predikatzen den egiari buruz pertsuadituz bakarrik daiteke.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 11. orr.


pertsuasibo izond gogatzen duena, pertsuaditzen duena.

Kazetaritza genero pertsuasiboa baita, inondik ere, nahiz Botereak izaera pertsuasibo hori ezkutatzeko ahalegin guztiak egiten dituen.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 138. orr.

Demagun, esaterako, genero judiziala, "iraganeko kontuez arduratzen den genero erretoriko-pertsuasiboa".  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 138. orr.

Diskurtsoak pertsuasiboa izan behar du.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 13. orr.

Entretenimendu hutsa diruditen diskurtsoak ere pertsuasiboak direla ohartarazi zigun Aristotelesek.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 138. orr.

Ortodoxia dago zalantzan, eta gero eta pertsuasiboagoak izan argumentuak, orduan eta larriagoa izango da iraina.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 51. orr.


pertsuasio (orobat persuasio) 1 iz gogatzea, pertsuaditzea.

Entretenituz pertsuaditzen gaituzte gaur egun, eta pertsuadituz entretenitzen; pertsuasioaren estrategiak berdin-berdin erabiltzen dira informatiboetan, iragarkietan eta politikarien diskurtsoan.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 139. orr.

Dispositioren gakoa pertsuasioa eta logikaren legeak era egokian erabiltzean datza; harik eta entzulea atrapatu arte.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 101. orr.

ETAren azkena «pertsuasioaren bidetik» lortu behar dela uste du Erkorekak, eta ez bide polizial hutsaren bidetik.  Berria - Kultura   2004-07-31

Marketina ez al da ba izango, pertsuasioaren eta informazioaren distortsioaren bidez (labelak, zertifikatuak, cause marketing kanpainak, eta abarrek sorturikoak), kontsumitzaileari indarra kentzeko beste estrategia bat?  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 179. orr.

Horixe zen pertsuasiozko diskurtso orok nahi zuena: informatu ez ezik, hartzailearen arima transformatu.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 15. orr.

Pasatzen ez den denbora bat nahi nuke, 'pertsuasioaren' ordua, bai baitakit ez daukadala nire zain bizitzen ari naizen presentea baino ederragoa den ezer.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 44. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Historia bat, alegia, pertsuasio-indar nahikoa izango duena lankideak gogatzeko.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 165. orr.

Homeroren testuetan aurki daitezkeen pertsuasio-bideak -hitz ederra, mitologiaren erabilpena, adibide eredugarriak...- Aristotelesek maila gorenean sintetizatu zituen.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 93. orr.


pertsulari ik bertsolari.

pertsularitza ik bertsolaritza.

pertsuna ik pertsona.

pertsuzale ik bertsozale.

perttolikeria iz ipar ergelkeria, hutsalkeria.

Ez dena perttolikeria edo lizunkeria.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 12. orr.

Akiarazten naute beren perttolikeriekin; ezkerrean baditun nik dakita zenbat hautagai ontsa kakiten diten herriaz; bren zilkoaz baizik ez diten axolarik.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 171. orr.

Ametsetako zeru arin baten itxura enganakor zerbaitek hazten duen perttolikeria.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 86. orr.


perturbatu, perturba, perturbatzen da/du ad nahasi, nahasmendua eragin.

Horrela, behazun larrak sukarra ematen dionarengan, edo beste edozergatik gaixotasun gogorra nagusitzen denarengan, gorputz osoa perturbatzen da eta lehenkien parakera guztiak hankazgoratzen dira.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 269. orr.

Zergatik gertatzen da hori, ardoaren biolentzia sutsuak arima gorputzean bertan perturbatu ohi duelako ez bada?  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 193. orr.

Baziren heriotzaren beste seinale batzuk ere: gogoa izuz eta esturaz perturbatua, bekosko errukarria, aurpegi latz eta sumindua, belarri gerakak eta burrundaz beteak.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 459. orr.


perturbazio iz nahasmendua.

Dentsitate ezberdineko bi gai izanda, elkar ukituz, perturbazioak sortuko dira, gero eta handiagoak.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 168. orr.


pertxa iz esekigailu kakoduna, arropa-esekitzekoa.

Soineko beltz luze bat dakar, pertxa batetik zintzilik.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 32. orr.

Kanpoan, korridoreetan, pertxak, eta haietan gure jantziak zintzilikatuta.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 73. orr.

Arropa guztiak pertxa batean zintzilikatu behar ziren.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 79. orr.

Handik gelarako bidean, armairu bat hiruzpalu pertxa kateaturekin; gelan bi ohe, hiru aulki eta mahai bat telebistarekin.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 128. orr.

Batzuk buruz behera zeuden itsatsita eta bertan ageri ziren boxeolariek pertxa batetik zintzilik jarritako saguzar erraldoien antza zuten.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 35. orr.

Pertxazko alanbrea lepoaren inguruan lotu zion Martak, Patakik arnasa hartzeari utzi zion arte.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 163. orr.


pertxenta (orobat pertxent; Euskaltzaindiaren Hiztegian pertxenta ageri da) 1 izond liraina, zalua, txairoa. ik poxpolin; pinpirin. (emakumezkoez mintzatuz)

Nik bai bitxia kausitu Hanna hura, berrogeita hamar urteko andere bat neskatila pertxent baten gisa filosofatzen ari, alegia, hain itxura akatsik gabeko eta erakargarrizko emakume bat, hain nortasun nabarmen eta hain itzal handiko dama bat, horratik.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 212. orr.

Nik Isidorarekin hiru gauza ekarri ditiat etxera: emakume pertxenta, sukaldari fina eta abizen dotoredun andrea.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 110. orr.

Herrietako neskatxak eta Baionako jostun pertxentak usu ongi zulatuak izaten dituzten sargazko atorretan mainatzen dira, atorrek ezkutatzen dutena zuloek erakusten dutenetz futitzen direla.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 67. orr.

Adiskide atsegin hori, egia ez duk neskatxa polit ezti pertxenta bati esateko moduko gauza.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 55. orr.

-Zoriontsua mutilaren begiek jo duten emakumea! -ahoskatu zuen, edo airera esan, Brigidak, hiru aldiz ezkondu eta hiru aldiz alargun geratu zen emakume pertxentak.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 38. orr.

Eta eraman ere bai, ez etxeraino, Brigida pertxentak eta Margarita pinpirinak nahi bezala.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 48. orr.

Dama gaskoi gaztea zen; gazte bezain eder pertxenta.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 160. orr.

Poz handia guretzat, Patri, pertxenta baitzen, zinez, gure amonen amona xarmangarri hura.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 35. orr.

Katalina, haren anaia Karlos bezala iluna eta baldarra izan beharrean, neska pertxenta zen, irribarretsua, alaia eta oso polita.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 46. orr.

Inoiz ikusi dudan neskatxarik pertxentena zara.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 77. orr.

Segurtamen osoa zuen ezen bere laztana munduan zenik eta gazterik pertxentena zela, eta ez zuen horren zalantza izpirik.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 300. orr.

Adio, pertxenta, emakumetan ederrena...  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 217. orr.

Ez al da egia, ene pertxenta?  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 240. orr.

2 (bestelakoez)

Bestalde, gorpuzkera pertxenta zuen eta itxura paregabea.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 217. orr.

Begi handi ilunak, gorputz txiki polit pertxenta.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 246. orr.

Haien ibilera pertxent eta jariakorra, nesken gonaska urdin kanpai-erakoak eta buruko painelu zuriak, eta beltzenak bezalako eskumuturrekoak.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 262. orr.

3 emakumeez mintzatuz, jenio bizikoa-edo, erantzun txarrekoa-edo.

Ugazalaba, hemezortzi urtekoa, pertxenta samarra izango da, ia lotsagabea.  Josu Zabaleta   «Sei pertsonaia autore bila» - Luigi Pirandello, 2003 - 29. orr.

4 mari pertxenta ik mari 28.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

emakume pertxenta (5); neska pertxenta (4)

brigida emakume pertxentari (3)


pertxero iz pertxak edo kakoak dauzkan altzaria, arropak esekitzeko erabiltzen dena.

Bere bulegoan sobera leku zuen nahi izanez gero zutikako gakoa bertan jartzeko, baina ez: gurean jarri zuen pertxero hura, eta jaka ere, hantxe zintzilikatzen zuen.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 38. orr.

Mandatariak han-hemenka zebiltzan mahaien artetik, arropaz beteriko pertxero mugikorrak bultzaka.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 467. orr.

Orduan nagusia sartu zen bere jaka luzea pertxeroan zintzilikatzera.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 40. orr.

Beheko solairuan, zutikako pertxero bat ikusi nuen gabardina bat eta kapelu bat zintzilik zituena.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 48. orr.

Pertxeroan zintzilikatutako gabardinaren besoarekin xukatu nituen malkoak.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 49. orr.

Telefonoa eskegi eta txaketa hartu zuen pertxerotik.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 110. orr.


pertxeroi (orobat pertxeron) 1 izond zaldiez mintzatuz, frantziar arrazakoa, gorputz handi eta sendokoa.

Trenez Lurderaino joatea erabaki genuen; eta, handik gero, Argelès eta Pierrefittetik, lau zaldi pertxeroik tiratzen zituzten "oso karroza dotore eta erosotan" (propagandak azaltzen zuenez), Cauterets-eraino iritsi.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 331. orr.

Poligonotik hara, bide zaharrean goitik behera, Motxo ilegorria eta bere zaldi pertxerona pasatu ziren atzean esne marmitekin lera zeramala.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 35. orr.

• 2 iz zaldi pertxeroia.

Errabinoa kalea gurutzatzen hasi zen, eta ozta-ozta ez zuen azpian harrapatu bi pertxeroik zeramaten orga batek.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 159. orr.


pertz (orobat pertza g.er.) 1 iz egosteko-eta erabiltzen den ontzia, euskarri bakarra eta mugikorra duena; bereziki, laratzean zintzilik egoten dena. ik galdara; pazia.

Pertza ekarri zuen gero, ura han hustu eta laratzean zintzilikatu zuen pertza.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 190. orr.

Kanpaiaren erditik kate beltz lodi bat jaisten zen, eta katearen muturreko kakoan pertz bat zegoen esekia.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 96. orr.

Gaineratiko eskaintzak eltze, pertz eta lapikoetan egosi eta herritarren artean banatu zituzten arretaz.  Elizen arteko biblia   2 Kro 35,13

Etxe aurreko ate inguruan katiuskak zeuden denak nahasian, eta erabat herdoildutako pertz bat.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 33. orr.

Egiptotik etorritakoak zirelakoan, hor ditugu ijitano edo ijituak edo hungariatik zetozelakoan hungrianoak deitutakoak, bere lapiko eta pertza...  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 172. orr.

Baziren han poteak, lurrontziak, pertzak, azpilak, latorrizko lanabesak, lapiko sakonak, [...].  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 127. orr.

Pertz handi bat dakarte kirtenetatik helduta, kea dariola.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 81. orr.

Lurrina zerion saldaz betetako pertzari; latorrizkoa zen, eztainuz estalia, eta behe sutegi txiki baten gainean zegoen jarria.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 46. orr.

Azkenik, olioa irakiten hasi zenean, pertza hartu, eta zahagi bakoitzean olio irakina botatzen hasi zen, lehengotik hasi, eta azkenera arte.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 108. orr.

Bi emakumeak gosaltzera jaitsi zirenean, burruntzalia pertza batean sartu, eta txokolatea katiluetan banatzen ari zen ostatuko etxekoandrea.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 192. orr.

Berun irakinez beteriko pertz batean eskua sartu, eta eskukada bat likido atera omen zuen inolako kalterik izan gabe.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 84. orr.

Pazia zaharrak pertzari: ken hadi ipurbeltz hori!  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 154. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Etxe-lantegiko emakumeak pertz handi bat ekarri zigun, zopaz betea.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 83. orr.

Baditugu hiru pertz handi, gainera, kontserbak egiteko, eta aska bat ur biltegi bezala erabiltzeko.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 193. orr.

Sukaldariak esan zuen norberaren irudia ikus zitekeela kobrezko pertz handi haietan.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 144. orr.

Nire begirada bilatzaileak laster hauteman zuen pertz ketsua garraiatzen zuen taldea.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 192. orr.

3 (neurri gisa) ik pertzakada.

Ekarriko diat pertza bete ur.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 24. orr.

Hankartea garbitu zion bi pertz bete ur berorekin, eta gero izarekin lotu zizkion sabela eta bagina.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 135. orr.

Pertz handi bat bete ur hartzen nuen eta buru gainera botatzen nien.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 101. orr.

Bi pertz bete masusta hartu eta hamar, agian hamabi tarta egitea.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 192. orr.

4 (hitz elkartuetan)

Aitak behiak jetziko ditu eta esne pertza mukururaino beterik igoko ditu eskailerak.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 73. orr.

Eta kristoren aza-pertza omen dauka aurrean, mahai gainean, eta koilara ere kristorena, pala bezalakoa.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 238. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bi pertz bete (4); pertz handi (7); pertz handi bat (3); pertz jarioduna (5); pertz jariodunean (9); pertz jarioduneko (3); pertz jariodunera (7)

pertzaren bila (4)


pertzakada iz pertz betearen edukia.

Ea kanona Assilahn baino ere zabalagoa den eta pertzakada bete kafe jartzen didaten.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 225. orr.

-Pertzakada bat egin dut -jarraitu zuen Snapek-.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 129. orr.


pertzegile iz pertzak egiten dituen eskulangilea. ik perzkin.

Donostiako karriketan agertuko dira kauter edo pertzegileak, urtarrilaren 29 eta 30ean, beren eltze eta zartainekin zernahi arrabots eginez.  Herria   2005-02-27

Burdinaz egina zirudien Sandrok, eta ahaidetasun antzinako batez loturik zegoen, hain zuzen, burdinari: beraren gurasoen gurasoak, kontatu zidan, pertzegile ("magnín") eta errementari ("fre") izan ziren Canava aldeko ibarretan.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 67. orr.


pertzentil iz estatistikan, banaketa normalaren ehun zatietako banatzean oinarrituz egiten den neurketa estatistikoa.

-Pertzentiletan erdi-erdian.  Arantxa Iturbe   «Ai, ama», 1999 - 70. orr.


pertzeptibo izond hautemateari, pertzepzioei dagokiena.

Errealitate-aztarren pertzeptiboak eta psikologikoak: argazkiaren guztiak, eta horietaz gainera itxurazko mugimenduaren oinarri-oinarrizko eragilea.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 107. orr.


pertzeptologia iz pertzepzioaren azterketa.

Hor dira pertzeptologiako laborategietan egiten diren pertzepzio-iruzurrezko esperimentuak ere, ikusleari diapositiba bat eta kartoizko maketa bat nahasarazten zaizkionak, adibidez.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 167. orr.


pertzeptu iz hautematearen helburua.

Teoria hauen arabera, pertzepzio sistemak egiazko pertzeptuak sortzen ditu, inguruko munduaren errealitatearekin ados datozen pertzeptuak alegia, aldagaiak zenbait arauren arabera konbinatuz gero aurretiazko iragarpenak egiteko aukera ematen dutenak.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 52. orr.

Bada, Arnheimen iritzian, bestelako pentsamolde bertatikoago bat, hizkuntzaren bidez bideratzen ez dena [...] gure zentzumen-organoen pertzeptuetan oinarrituta zuzenean antolatzen dena baizik: zentzumenezko pentsamen bat.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 90. orr.

Ikusmen-aparatuaren eginkizuna ez da, haren iritzian, ez inputak "deskodetzea", ez pertzeptuak "eratzea", informazioa ateratzea baizik.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 56. orr.


pertzeptzio ik pertzepzio.

pertzepzio (orobat pertzeptzio g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian pertzepzio agertzen da) 1 iz zentzumenen bidez ezagutzea edo sumatzea. ik hautemate.

Kanpoko errealitatez janaritzen dira zentzuak, eta errealitate horiek nobleago bihurtzen dira, pertzepzioan beste izaera bat hartzen dutenean.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 48. orr.

Aristotelesentzat hori hautematea da, pertzepzioa; hortik dator indukzioa ondoren.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 52. orr.

Izpiritua largatu zait, laxatu, haitzaren nasaia ene izate osoan sartzera doa, pertzepzioa sendimendu bilakatzen zaidala ohartu gabe.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 8. orr.

Pertzepzioa bera ere ez da bat-bateko gertaera: pertzepzioaren aldi batzuk oso bizkorrak dira, beste batzuk, ordea, askoz ere geldiagoak.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 32. orr.

Pertzepzioak, norberarenak dira beti.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 47. orr.

Errealitateari buruzko gure pertzepzioa gero eta zatikatuagoa da, Informazioaren teknologien ondorioz, edo erruz, besteak beste.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 176. orr.

Koloreen pertzepzioa erretinako hiru kono mota desberdinen jarduerak erabakitzen du.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 27. orr.

Espazioaren pertzepzioaren azterketa.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 38. orr.

Adituek diote estetikaren pertzepzioa Homo Sapiensarekin agertu zela.  Berria - Gaiak   2004-04-14

Bere osoan hautematen zituen sentsazioak, eta pertzepzio haien guztien ondorioz, gero, grabatzerakoan, gogoak gidatzen zion besoa, eskua, zizela, latorriaren gainean bere bidea aurki zezan.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 153. orr.

Irudi batek ilusioa eragiten duela esaten da irudi haren ikusleak estimuluaren ezaugarri fisikoren batekin bat ez datorren pertzepzio bat deskribatzen duenean.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 66. orr.

Ipar Euskal Herriko irakurleek, seguru asko, beste pertzepzio bat izango dute.  Berria - Kultura   2004-05-01

Literaturaz beste pertzepzio bat dugunok, badakigu literatura ezin dela gehiegi etiketatu, kaxoitxoetan sartu eta armairuan giltzapetu.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 91. orr.

Elkartasunaren kontzeptuaren atzean badago beste pertzepzio bat ere: 'gaur haiei gertatu zaien hori, bihar guri gerta dakiguke'.  Berria - Gaiak   2004-06-02

Ingurua arrotza da; sentsazio eta pertzepzioak -berezkoak izanik ere- berriak dira, zorrotzagoak segur aski.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 12. orr.

Oso zaila zela, alegia, "oinezko hiritarrari" (hau da, fede gutxikoari) delako kubotzar horiek gustatzea, zeren kuboek eskatzen duten "pertzepzioa" ez baita sensoriala.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 172. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Are gutxiago ezkontzen da gizakien pertzepzio moralarekin Poliziak ume bat krudelki hiltzen uztea bahitzaile baten duintasuna zaintzeagatik.  Berria - Mundua   2004-02-22

Globalizazioa sufritzen dutenek elkarren berri izan eta herrien pertzepzio kolektiboan aurreratzen saiatzean datza ideia.  Berria - Mundua   2006-01-27

Ez dut esango horren guztiaren pertzepzio gardena nuela orduan, baina hor dago, ordea, Shakespeare-ren eta Molière-ren obrak osorik lehenago irakurri izana, Lope de Vegarenak eta Calderón-enak baino.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 182. orr.

Distiraldi-segida bat, elkarren segidan oso bizkor, tarte kritiko bat baino bizkorrago gertatzen baldin badira, pertzepzio bakar batean "bateratzen" dira distiraldi guztiak.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 35. orr.

Ikustea, ikusmenezko atzematea, ikusmenezko pertzepzioa oso jarduera konplexua da.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 16. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Mugimenduaren pertzepzio-ereduak.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 47. orr.

Pertzepzioa anbiguoa denean ia beti beste adierazle batzuen bila ari denez, oso gutxitan gertatuko da ilusioa, non eta pertzepzio-baldintzak ez diren oso mugatuak, eta ez dioten ikusmenari bere "bilaketa" galarazten. Kolorearen konstantzia, berarentzat, pertzepzioaren konstantzia lortzeko dugun moduaren kasu berezi bat zen, zentzumenetako jario kaotikotik oro har pertzepzio-mundu egonkor bat sortzeko dugun moduarena.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 94. orr.

Pertzepziozko eskemen existentzian oinarritzen da ikuslearen pertzepzio-ahalmen hau.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 87. orr.

Irudiak [...] gainerako gauzak bezalaxe dira ikusgai, neurri bateraino behintzat, haien pertzepzio-lege berberen mende baitaude.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 19. orr.

Pertzepzio-aparatuak argitara erreakzionatzean dituen ezaugarri nagusiak.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 37. orr.

Pertzepzio-iraunkortasuna guk egiten dugun konparazio etengabea da, ikusten dugunaren eta ikusi dugunaren arteko konparazio etengabea.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 79. orr.

Inbariantzaren hipotesi honek lotura estua du, beraz, lehenago aipatu den pertzepzio-jarraitasunaren fenomenoarekin.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 53. orr.

Arazoa -pertzepzio arazoa- benetakoa da.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 87. orr.

Bilkuretan sobera luzaz neska gazteari so egon ez nahiz, nere barnearen barnean nuen ikusten, pertzepzio ihesak kontenplazio iraunkor bilakatuz.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 108. orr.

Garuneko beste alde batzuetako lesioek beste nahasmendu batzuk sor ditzakete sentimen nahiz mugimenean, mintzamenean nahiz pertzepzio-, ezagumen- edo oroimen-funtzio espezifikoetan.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 71. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Aspalditik egiaztatua dago, ordea, egoera jakin batzuetan gerta daitekeela inolako egiazko mugimendurik gertatu gabe mugimendu-pertzepzio bat gertatzea.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 49. orr.

Erretinatik garuneko ikusmen-alde primariora igortzen ziren "zentzumen-datu" edo "inpresio"ekin parekatzen zen ikusmen-pertzepzioa.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 40. orr.

"Izugarri ongi" egiten zituen ikusmen-pertzepzioko ia test guztiak; lerro-orientazioa, ikusmenezko formaren osatzea, kubo-elkarketa eta abar neurtzeko testetan, esaterako, ia ehuneko ehun lortzen zuen savantak, eta normalek baino lehen bukaturik.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 209. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

mugimenduaren pertzepzio (4); pertzepzio jarraitasuna (3); pertzepzio modu (4)

denboraren pertzepzioa (3); espazioaren pertzepzioa (3); formaren pertzepzioa (3); gure pertzepzioa (6); ikusmenezko pertzepzioa (9); irudien pertzepzioa (3); koloreen pertzepzioa (4); mugimenduaren pertzepzioa (6)

gure pertzepzioak (5)

gure pertzepzioan (3)

formaren pertzepzioaren (3); ikusmenezko pertzepzioaren (10); pertzepzioaren azterketa (3); pertzepzioaren ikuspegitik (3); pertzepzioaren teoria (6)

ikusmenezko pertzepzioari (4); irudien pertzepzioari (4); irudien pertzepzioari dagokionez (3); pertzepzioari buruzko (5)

pertzepziozko errealitate bikoitza (3)


pertzibiarazi, pertzibiaraz, pertzibiarazten du ad pertzibitzera behartu.

Noranzkoaren jarraitasuna, adibidez, finko dauden gauzen noranzkoa erretinako irudia aldatuagatik ere gauza finkotzat pertzibiarazten duena, besteren artean gorputzaz atzemandako noranzkoa ere kontuan hartzen duen algoritmo baten ondorioa izango litzateke.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 53. orr.

Zinemak, gertaeren iraupena azpimarratzen duenean, ia denbora pertzibiarazten digulako.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 165. orr.


pertzibitu, pertzibi, pertzibitzen du ad zentzumenen bidez sumatu edo ezagutu. ik hauteman.

Esperimentuek egiaztatu duten zentzuzko beste ideia bat: forma pertzibitzeko denbora behar da.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 67. orr.

Horrela, garbi geratzen da, begien aurreko gauzak pertzibitu ere, analisi global baten arabera pertzibitzen ditugula, azken finean.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 31. orr.

Berez hori duk... nondik hasten haizen, gero nola harritzen dituan entzuleak, nola pertzibitzen duan haien mundua, nola eragiten dioan haien munduari...  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 177. orr.

Hurbiltasunaren legea: elkarrengandik hurbil dauden elementuak aiseago pertzibitzen dira forma bateratu baten osagarri gisa elkarrengandik urrutiago dauden elementuak baino.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 70. orr.

Aski izan bedi esatea zelula multzo batzuk, hasi erretinatik eta kortexeraino, kolorea pertzibitzen espezializaturik daudela, eta horixe da, hain zuzen, gure ikusmen munduaren oinarri-oinarrizko dimentsioetako bat.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 27. orr.

Zenbat forma eduki dezake denborak, guk pertzibitzen dugunaz landa?  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 32. orr.

Irudia gainazal plano bat bezala pertzibitzen delako pertzibi daiteke hobeto irudian irudikatzen den irudimenezko hirugarren dimentsioa.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 63. orr.

Badirudi, itxuraz, argitasunak duela hemen lehentasuna, kolorearen eta formaren beraren aurretik: argiari dagokion zerbait bezala pertzibitzen da, itxura denez, "lehendabizi" mugimendua, eta geroago atxikitzen zaio, nonbait, mugimendu hori forma bati eta, horrenbestez, gauza bati.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 50. orr.

Horregatik esaten diogu, hain zuzen, pantaila-efektua, pertzibitzen ditugun gauzen desestaltze horri.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 164. orr.


pertzibitzaile izond/iz pertzibitzen duena.

Egia esateko, begirada hitza erabiltzen den zentzu guztietan, baita arruntenetan ere, ongi bereizten da ikuste soiletik, begirada pertzibitzailearengandik sortzen baita, modu eraginkorrago eta gutxi-asko berariazko batean.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 119. orr.


peruano izlag/iz peruarra.

Zinez erraten dizut ez duzula harrapatuko munduan jende peruanoa baino zintzoagorik, leialagorik, langileagorik.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 135. orr.


peruar ik perutar.

perugiar izlag/iz Perugiakoa, Perugiari dagokiona; Perugiako herritarra.

Baina asistar herriak aurre egin zien bai noble herrikideei, bai perugiarrei.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 280. orr.

Hau zioen, perugiarren eta asistarren arteko gorrotoa aspaldikoa zelako.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 584. orr.


perukurrilada iz egia jakina, Pernandoren egia.

Kurrilo bihotzekoak! (edo perukurriladak).  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 268. orr.


perukurrilo izond egia jakinei dagokiena.

Sekulan ez nuen usteko neure ofizio perukurrilo honetan maisulehen izanak zintuztedanik.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 269. orr.


perutar (orobat peruar; Euskaltzaindiaren Hiztegian perutar agertzen da) 1 izlag Perukoa, Peruri dagokiona

Alabak perutar gizongaia aurkitzen du eta Eguberriak ospatzera etortzeko asmoa duela iragartzen die burasoei.  Berria - Kultura   2004-10-27

Alejandro Toledo Perutar lider populistak.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 303. orr.

Mario Vargas Llosa peruar idazle ezaguna literaturako Nobel saritik gertuago dagoela esan daiteke atzodanik.  Berria - Kultura   2004-01-18

1992-1993an Osman Bendezu perutarrarena izan zen taldea zuzentzeko ardura.  Berria - Kirola   2006-03-03

Isidro Oyola ingeniari perutarraren arabera, 200 kilo urre ateratzeko 480.000 tona lur emankor irauli behar dira.  Berria - Gaiak   2004-08-26

2 iz Peruko herritarra.

Jose Roberto Marro Ibarra, abokatua eta sortzez perutarra, proposatu du Javier Madrazo Eusko Jaurlaritzako Etxebizitza eta Gizarte Gaietarako sailburuak Eusko Jaurlaritzako Immigrazio zuzendari izateko.  Berria - Euskal Herria   2006-01-24

Hauxe izango duk benetako mundializazioa, pentsatu zenuen, perutar batek egindako sukalde frantsesa, Elizondoko jauregi indiano batean eserita dastatzea.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 136. orr.

Hura perutarren lurraldea da, Pedro eta Matilderena, eta esan gabe daki jauregia osorik eta bere inguruak direla Aldazek aukeran jarri dizkion bakarrak.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 146. orr.

Orotara 16,5 milioi perutar daude bozkatzera deituta.  Berria - Mundua   2006-04-09

Imajinatzen duelako tribuko kontalari profesionala ipuin baten erdian[...] edo Limako Plaza de Armas-en eguzkiak kiskalitako peruar bat.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 40. orr.


perzkin iz pertzak egiten dituen eskulangilea. ik pertzegile.

Perzkinak auzoko emakumea haurdun uzten badu, ez du ahaleginik aski eginen bere ingurukoek jakin ez dezaten, bere emazteak bereziki.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 31. orr.


perzpektiba ik perspektiba.

pesadunbre iz nahigabea, atsekabea.

Horixe dute berdin-berdina gaixoaren eta presoaren pesadunbreak. Gero dastatu genituen liskarraren xuingoma, amorrazioaren gaztainak, hiraren mahats-aleak eta pesadunbrearen mahats-mordoak.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 47. orr.


pesalonbre iz nahigabea, atsekabea.

Ai, hau pena ta pesalonbrea: senarrak haurra ukatu!  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 82. orr.


peseta ik pezeta.

pesimismo (23 agerraldi, 11 liburu eta 4 artikulutan; cf ezkortasun 68 agerraldi, 20 liburu eta 32 artikulutan) iz ezkortasuna.

Bere pesimismoak, ordea, barealdi hark luzaro ez zuela iraungo pentsarazten zion.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 297. orr.

Harentzat etsipena, pesimismoa, eta gogo-abaildura gauza higuingarri eta hobendunak ziren.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 191. orr.

Bere pesimismoari umore beltza baino areago, ironia iluna eransten zion gero.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 55. orr.

Ospitalera joaten hasi eta egun gutxitara, Schopenhauerren pesimismoa ia egia matematiko bat zela pentsatzeko tentatuta zegoen Andres.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 72. orr.

-Existitzeko arrazoirik bat ere ez: esan nahi duzu, jauna, bizitzak ez duela xederik? ez al da hori pesimismoa esaten zaiona?  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 188. orr.

Kostunbrista den aldetik koadro moduan aurkezten dizkigu gaiak, eszenario batean bezala, eta anekdotak badu umore tantaren bat gehienetan, pesimismoan edo espantukerian ez erortzeko aproposa.  Berria - Kultura   2004-11-18

Eta zientzia, ez ote da pesimismoaren beldurra, eta hari ihes egiteko bide seguru bat?  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 134. orr.

2 (izenondoekin)

Pesimismo beltz horri kontra egitea, ez ote da sufritzeko beldurrez dagoen gizonak bere buruarentzat asmatzen duen babesgarri bat?  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 134. orr.

Orduz geroztik, kontakizun eta drama ugari idatzi zituen, zeinetan bere gogo-aldarte etsitua eta pesimismo sakona islatzen zituen.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 6. orr.

Pesimismo totalaren metafisikara gakartza Schopenhauerrek.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 87. orr.

Hobbesen pesimismo antropologikoaren atzetik, herritartasunaren teoriari egindako ekarpen positiboa ezkutatzen da.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 20. orr.


pesimista (17 agerraldi, 9 liburu eta 4 artikulutan; cf ezkor 442 agerraldi, 63 liburu eta 278 artikulutan) 1 izond ezkorra.

Burtsak, epe luzeko tituluentzat eskaturiko etekinen goraldiak desorekaturik, munduko ekonomiari buruzko albiste pesimistek zoratuta, behera eta behera joan ziren. Gehienek argitaratzaileen eragozpenak berak ikusi zituzten: gertaera gordinak, tonu pesimista... eta, batez ere, xede edo helburu falta.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 163. orr.

Metodo groteskoa baliatuz, giza bizitzaren oso koadro eskematiko eta pesimistak marrazten zituen.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 6. orr.

Itxaro Borda pertsona alaia eta pesimista da batera, ironiazalea, zorrotza eta kritikoa.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 278. orr.

Izaeraz pesimista zen eta ez zeukan sinesmen handiegirik gizakiengan.  Berria - Kultura   2004-01-15

Gelditasunak, gauza guztien hutsaltasunaz eta zikinkeriaz zuen susmoak geroz eta pesimistago sentitzera zeramaten Hurtado.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 76. orr.

• 2 iz pertsona ezkorra.

Izan ere, pesimistek esaten dutena gorabehera, gauza ederra da bizitza.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 74. orr.

Zer gertatuko litzateke pesimista bat urkatuko balute? pena emango lioke bizitza uzteak, pena handia.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 74. orr.

Izaeraz pesimista zen eta ez zeukan sinesmen handiegirik gizakiengan.  Berria - Kultura   2004-01-15


peskiza 1 iz azterketa, bilaketa.

Bi erdi egina nindukaten bai peskiza hartan aurrera egiteko gogoak bai hura guztia gainetik kendu eta ahal bezain azkar saltzeko desira gero eta indartsuagoak ere.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 58. orr.

Ez nire peskizek ez beste inorenik izan du etekinik.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 179. orr.

Nire eguraldia antzemateko peskiza haizea usainduz hasten zen.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 102. orr.

Barne barnetik segitu ditugu peskizak.  Herria   2003-09-25

Eta, noski, zigorra datorkio peskizak atarramentu onik atera badu.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 209. orr.

Peskiza horietan, etxekoandrea ikusi du sukaldeko atea zabaltzen, hango lanak bukatuta.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 132. orr.

2 peskizansup_1 adlag bila, aztertzen.

Aziendak mendi altuenetatik behera abiatzen dira, hango larrea gorritu ahala, beheko zokoetan dagokenaren peskizan.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 354. orr.

Bakoitza ahal zuen moduan ibiliko zen eguraldiaren peskizan: batez ere arrantzalea eta laboraria, guztiz kezkatuta.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 443. orr.

3 peskizansup_2 adlag menturan; zain.

Harrigarria zen adimen hartako gizona hain behera makurtu izana -baina oso esaldi gogorra zen hori- horrenbesteraino egotea inoren lausenguen peskizan.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 28. orr.

Zer nenbilen ni orduan ere pentsu haien hausnarrean eta esperantza faltsuen peskizan.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 550. orr.

Ez zebilen noski titulu eta ohore handien peskizan.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 56. orr.

Hortik osterantzekoei aurre egitea, baina, han edo hemen aurki zezakeen lanen baten edo besteren baitan zegoen, eta ezin utzi zion sekula haien peskizan ibiltzeari.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 265. orr.

Hantxe esertzen zen irutera edo puntu egitera, auskalo zeren peskizan.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 136. orr.

Eta hi, zeren peskizan habil, asko galdetzea ez baduk? nekatuta nengoela neure bizitza apurka-apurka gastatzeaz ia ezinezkotzat jotzen nuen iraultza baten peskizan eta jadanik galdutzat neukan amodio baten piltzarrei eutsi guran.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 217. orr.

Txarrenaren peskizan egin nituen itxaronaldi luzeak, baina ez urduri.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 294. orr.

Baina nola esan amonari saltzaile irtirina ez zebilela bere atzetik, ni bezalako mutil gazteen peskizan baizik?  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 177. orr.

Txolarre eta usapal ez gutxi inguruetan, peskizan, zer "jausiko".  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 109. orr.


peskizatu, peskiza(tu), peskizatzen du ad peskizan ibili.

Katedra-hitzaldiak eman zituen Buenos Aires, Texas eta Harvard-eko unibertsitateetan, kritikak oraindik peskizatzen duen Genevako batxilergo lauso bat beste titulurik gabe.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 246. orr.

Urte guziz bezala, Baionan Kantuz-ek bere errepertorioa aberasten du, ezin agortuzko euskal kantutegian peskizatu kantuekin.  Herria   2004-05-20


peso iz Hispanoamerikako zenbait herritako eta Filipinetako dirua.

Don Pedro Páramok dirua kontatzen zueneko idazmahaiaren gainean pesoek ateratzen zuten txin-txin hotsa entzuten zuen. Hogei zentabokoa utzi, eta pesoari heldu zion.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 140. orr.

Ikertzaileen diru-ordainak lanaren araberakoak izango direla dio; ez dira 200 edo 300 pesotik gorakoak izango.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 217. orr.


pesotxo iz adkor pesoa.

Ba halaxe, nire libera bihurtutako pesotxoak berehala joan ziren norabait.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 271. orr.


pesta ik besta.

pestakari ik bestalari.

pestaliar ik bestaliar.

pestalier ik bestaliar.

pestazale ik bestazale.

peste 1 iz adkor gauza oso txarra.

Eta horrekin indibidualismoa, moralkeria, pentsamenduaren atzerapena, deshumanizazioa, pestea Luisa, pestea!  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 258. orr.

• 2 izond oso txarra, ezin jasanezkoa. ik pestoso.

-Euskaldun pestea! menditar haien solasak aditzeko bezain hurbil ninduan kukutua. Aditu diok epaile peste horri?  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 202. orr.

Baxenabartar peste hauen artean egin dituen urteengatik ere, Migel Mailuk nekez bereziko lituzke amikuztarra eta garaztarra.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 44. orr.

-Ez nazazue apez peste horien parean ezar -errepikatzen zigun-.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 112. orr.

-Ez dakit nola zauden izugarriagoa: betaurreko peste hauek jantzita ala gabe. · Dendako enplegatu guztien uniformea janzten zuen, atorra urdin argia eta gona marroia, itsusia pestea.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 282. orr.


pestizida 1 iz animalien eta landareen izurriak desegiteko gaia.

Nekazaritzan gero eta gehiago erabiltzen ari diren pestizida modernoei hainbat heriotzaren errua egotzi zaie.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 77. orr.

Hark jarri dizkigu eskura gaurko teknologiako elementu guztiak, bai gogoko ditugunak (hegazkinak, telebista, penizilina, kontrazepzioa) eta bai gorroto ditugunak ere (bonba termonuklearrak, pestizidak, askotariko kalteak).  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 195. orr.

Termiten aurkako pestizida.  Berria - Gaiak   2006-04-28

Dieldrina: Gaitzak kutsatzen dituzten zomorroak kontrolatzeko pestizida.  Berria - Gaiak   2006-04-28

Pestizida horietako asko oso dira arriskutsuak.  Berria - Gaiak   2004-09-17

Pestizidek eta bestelako gai toxikoak leuzemia eragin dezakete, ikertzaileen arabera.  Berria - Gaiak   2004-09-07

2 (neurriekin)

Diruaz gain, otia fumigatu ahal izateko hegazkin bat eta 640.000 litro pestizida ere eskatu zituen Nekazaritza Ministerioak.  Berria - Gaiak   2004-08-25

3 izond

Isurkari pestizidak inokulatu edo lainoztatzeko gailuek gutxitu egin zuten uzta, arbola eta ganaduari izurriek kalte egiteko arriskua.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 333. orr.

4 (hitz elkartuetan)

Pestizida hondakinak edozein unetan eztanda egin dezaketen lehergailuekin parekatu ditu FAOk.  Berria - Gaiak   2004-09-17

Ikerketa horretako datuek diotenez, pestizida maila Europako Batasunak onartutakoa baino handiagoa da, beraz, Indiako kontsumitzaileen osasuna arriskuan dago.  Berria - Mundua   2004-07-11

Txostenaren arabera, pestizida salmenta hamar enpresa handik kontrolatzen dute gaur egun.  Berria - Gaiak   2004-09-17

4.000 pertsona hil ziren duela hogei urte Union Carbide pestizida enpresak izandako gas isuri baten eraginez.  Berria - Gaiak   2004-07-20

Pestizida tona bat garbitzeak 3.500 dolar balio ditu, FAOren arabera.  Berria - Gaiak   2004-09-17


pestoso izond adkor oso txarra, ezin jasanezkoa. ik peste 2.

Uda aurrean, urrunago joan gabe, uste nuen munduko parte hau, herri hau, ortodoxoek dioten bezala, hiperkorrekzio petardo eta pestoso baten menpean zegoela ezinbertzez.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 347. orr.


petalo 1 iz korola osatzen duten hostoetako bakoitza. ik hosto 6.

Enarak etortzen diren garaian galtzen dituzte tulipek petaloak.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 23. orr.

Haiek zigilu turkesa-kolorea jartzen zieten gainean, beren izenekin eta sei petaloko lore batekin.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 67. orr.

Arantzak baizik erakusten ez zituen petalorik gabeko arrosa biluzia.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 330. orr.

Petalo zuriek elurra bezala egiten zuten distira eguzkipean.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 310. orr.

Gurutze askotan koroa zimelduak zintzilikatu dituzte eta hosto eta petalo ttipiz josita daude hilarri bustiak.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 99. orr.

Zakarrontzia tximinia azpitik erakarri, ireki eta arrosa orbandua jaso zuela, ur-hari baten pean garbitu zuela bere petalo hauskorrei kalterik ez eragiteko.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 274. orr.

Lirio lorearen petaloak oso aberatsak dira antozianinaz.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 157. orr.

Ene amorioaren lore hark, bezperakoarekin konparaturik, petalo bat gutxiago zuen.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 463. orr.

2 (erkakeetan)

Eta arrosa bat ere bazen, arrosa gorde bat, ezpainetako petalo hezeak baizik erakusten ez zituena.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 323. orr.

Oinazearen eta libertate faltaren basamortu hartan lore baten petaloak baitziren hitz bakar haren letrak, lau haizeetarat zabalduak.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 435. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Petalo-zaparrada bat jira eta bira hegaldatu zen haren esku gainera, eskularruen gainera, mahai gainera.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 304. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa, elkarketak izenondo balioa duela)

Bere alaba gazteena bakarrik zuen lagun kamelia-arbola petalo-galtzailea ikusi zuenean Tsubaki tenpluan.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 64. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

"Tulipa-petaloak erauzi ditu haizeak; haiekin haizatu da gure poza", idatzi zuen alargunak.  Itziar Otegi   «Axenario» - Jules Renard, 2006 - 41. orr.

Umeari Ishmir eman zioten izena, hiazinto eta nartziso petaloak baino xuriagoa zelako.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 35. orr.

Behera iritsi zenean, hesteak agerian geratu zen baldosa zuriaren gainean, zaindari-andreak erortzean harrotutako geranio-petaloekin nahasian.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 132. orr.

Cervantes paregabeak Mantxako Kixoteren ahotik zioenez, zurekin hitz egitea zerriei larrosa petaloak jaurtitzea bezala da.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 20. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

arbola petalo galtzailea (3); kamelia petalo galtzailea (3)


petanka 1 iz bolekin jokatzen den jokoa, jatorriz frantziarra, zurezko bola txiki bati metalezko hiru bola handiagorekin ahalik eta gehiena hurbiltzean datzana.

Boscaccion, jendeak bere etxean jaten zuen eta ostatura birao egitera, petankan jokatzera edo lagunekin ardoa edatera bakarrik joaten zen.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 29. orr.

Gauza batzuk ez dira inoiz aldatuko, adibidez agureak plaza nagusian petankan jokatzen inguruko turistak existituko ez balira bezala.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 140. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Bi solairuko etxe-orratz bat, ondoan kirol zelai, petanka-joko eta guztikoa.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 91. orr.

Horrez gain, ezer gutxitarako gogorik ez, eta auzoekin petanka saio aspergarritan [...] amaitzen zituen egunak.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 123. orr.

Ergelaren moduan eta miragarriro, kanaberadun arrantzale bat bezala, ehiztari bat bezala, petanka jokalari bat bezala.  Josu Zabaleta   «Lorategi beldurgarriak» - Michel Quint, 2003 - 16. orr.

14.00etan, Petanka xapelketa doblezka, 500 euro sariz.  Herria   2005-09-22

14 orenetan petanka lehiaketa biranazka.  Herria   2003-09-25


petardo iz bolboraz edo beste lehergai batez betetzen den hodi modukoa, pizten denean zarata handia atereaz eztanda egiten duena.

Petardoen eztandak eta zalaparta.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 125. orr.

Suziri edo petardo txikiak.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 350. orr.

Armak jostailuak edo petardoak direla pentsatzen duen ume tentel bat iruditzen zait.  Berria - Kultura   2004-10-03

Bolanderak, suzko erroberak, Japoniako bonbak, hiru buruko txapliguak, umeak elkarri petardoak jaurtika, ehiztariak leihoetarik zerurantz kanoi bikoarekin...  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 261. orr.

Izan ere, nola jaurti petardo bat, inork ez ikusteko moduan?  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 31. orr.

-A, orduan zu izan zinen, ene seme, petardoa bota ziona?  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 145. orr.

Petardoak eztanda egin zuen arren, gas bonbona ez zen lehertu.  Berria - Euskal Herria   2004-01-07

Oin artean petardo bat lehertu balitzaio bezala zutitu zen.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 65. orr.

Argitasun morea sortu zen, petardoena bezalako hotsa.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 58. orr.

Arima madarikaturen batek petardoak lotu zituen kanpai-mihira: ez zen kalterik izan, baina bai edonor ikaratzeko moduko zalaparta.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 64. orr.


petate iz soldaduen edo marinelen hatua.

Sarjentua banan-banan hasi zen petateak ikuskatzen.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 136. orr.

Burkotzat moldatu du petate biguna, lokia gainean jarri eta gorputza kizkurtu du, sorbalda apur bat konkorturik.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 22. orr.

Petatea lepoan hartuta, gerra itsasontzi batean ontziratzera doan marinel bat inguratu zaio orduan, zer gertatzen zaion galdezka.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 21. orr.

Kontua da gure amak petate baten gainean malerdi zirela gutaz, Pedro Páramoren semeak izan arren.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 25. orr.


petatxatu, petatxa, petatxatzen (orobat peaxatu eta pedazatu) 1 du ad adabakitu.

Andre Engraziak iloba eskutik hartu zuen, sukalde xokora eraman zuen, sutondora, eta besaulki bat erakutsi zion bera aldiz, jantzien petatxatzeko erabiltzen zuen ttipiago batean jarri zelarik.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 110. orr.

Zubia garbitzen eta tresnak ipintzen zituzten arrantzalez edo sareak petatxatzen zituzten emaztez ihaurri zen, denak biziki ozenki mintzo zirelarik.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 214. orr.

2 hed

Murruetako arraildurak petatxatu zituzten, lubaki betetzen hasiak sakondu, almena hondatuxeak berritu, barneko aldamioak sendotu eta oro har denborak egindako kalteak zuzendu edo estali.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 74. orr.

3 irud

Denen buru, helduden urteko buxetak iduri du peaxatuz egina, bati emana besteari kenduz eta hola!  Herria   2002-10-03

Frantzian, gobernu berri bat hitzeman daukute eta xaharra peaxatu.  Herria   2005-06-09


petatxu (orobat peaxu eta pedazu) 1 iz adabakia.

Ile nahasi batzuekin, aurpegia zuhail, pilda batzuk soinean, zikinak eta higatuak, dena petatxu, oinetan espartin tzar batzuk, zola jana zutenak.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 58. orr.

Doktorearen zortzi soingaineko aurkitu ziren, berri-berriak, naftalinaz barrubeteak, eta bere denboran amonak hari erabiltzen utzi zion bakarra, dena petatxu eta adabaki.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 37. orr.

-Oihal hori, ordea, petatxuz osatua dago, eta munduko hari guztiak gutxi dira, hainbeste petatxu josteko.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 37. orr.

Purtzupilatua baino gehiago ere, tokika urratua, petatxuen behar gorrian.  Herria   2003-05-22

Lehen, sukaldean orratza, orain aldiz saltegirako urratsa... petatxurik ez da gehiago egiten, etxen egoiteko ere; ez du nehork pobrezian dagoela salatu nahi.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 186. orr.

2 hed

Eta ororen buru, petatxu bat hemen, petatxu bat han, eta gure etxea lurrerat ari!  Herria   2003-03-10

Hara lur hori, ene!, antzinakoen izu, neguaren zafraden aurka horma-petatxu!  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 204. orr.

3 irud

Sindikatuaren aburuz, Osasun Saila «arazoak errotik konpondu ordez», hemen eta han «petatxuak» ipintzen saiatzen da, «gastuak kontuan izan gabe».  Berria - Euskal Herria   2006-02-17

Iztueta andereak aldaketa partzialak baino ez ditu planteatzen, petatxu hutsak besterik ez direnak.  Berria - Euskal Herria   2004-05-07

Zinez bide luzea eta lan gogorra izanen da hoinbertze petatxuren arralotzea Europan.  Herria   2004-12-23

Espainia, berriz ere, Frantziaren petatxu bat izango litzateke.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 131. orr.


petatxudun izond petatxuak dituena.

Galtza arin xuriak, marra urdin bertikalekilakoak eta hiru botoinekilako gaineko marroin petatxudun bat eman zizkioten jantz zitzan.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 10. orr.


petenta iz ipar belarrietakoa.

Aurpegi fineko mutil gaztea, arras elegantea, urrezkoa izan zitekeen petenta luzeño bat beharri batean, zetazkoa iduri zuen atorra koloretsu batekin, galtza balus arrosa kolore batzuekin.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 142. orr.

Jeneral batek, adinez han harat joana, ofreitzen dizkio petentak bere emazte gazteari.  Herria   2001-10-11


petizio (orobat petizione) iz ipar eskaera, eskaria.

Ipar Euskal Herriko herriko etxe guztietan izanen da petizioa izenpetzeko parada.  Berria - Euskal Herria   2006-04-30

Departamendu osoko hautesleen %10ek behar lukete petizioa izenpetu, hots, 46.000 hauteslek.  Berria - Euskal Herria   2006-02-22

Xavier Lacombe burrasoaren inguruan muntatu elkarteak petizione bat abiatua du.  Herria   2004-07-08

Seaskak ere borroka luze eta gogor bat eremaiten du euskaldun eskolari leku inportantago baten emaiteko: petizioneek, gose grebak eta manifestaldiek ondorio baikorrak dituzte: Hezkunde Nazionalarekin negoziaketak hasten dira.  Herria   2004-06-24

· Beren esakune nagusia (agian gehiago petizioa dena postulatua baino) arrazoimen hutsetik hartzen den eta esperientziaz goiti beren baldintzetara goratzen diren arrazoimen-inferentzietan.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 143. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

petizioa izenpetu (3)


peto1 1 izond erabatekoa, benetakoa. (pertsonez)

Hiru silaba labur horietan brooklyndar peto baten hizketa-doinu argia entzun nuen.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 101. orr.

Emakume zahar, ingeles peto bat azaldu zen, ingeles petoak diren itsulapiko bat eskuan zuela -zerbeza pitxer metalezko bat diruditen horietakoa-, eta hotsa egiteko astinduz, libra bana eskatu zigun Marx-en mausoleoa ikusi ahal izateko.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 154. orr.

Italiar peto horietako bat.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 39. orr.

Mutilzahar, tripontzi, tolosar peto alai eta alferra, arratsaldero soziedadera joan zalea. txapela janztea, pilotazale izatea eta sagardoa gustatzea, hiru ezaugarri horiek falta omen zitzaizkion Koldo Mitxelenari euskaldun petoa izateko.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 80. orr.

Ez dut uste euskaldun zahar petoa naizenik.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 23. orr.

Guk ez bezala pentsatzen duten guztiak uxatu edo garbitu eta gero geratuko diren euskal herritar peto eta zintzoak.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 154. orr.

Ni neu nago ez naizela ez zahar petoa ez berri-berria ere.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 23. orr.

Jaun handi bat, jaun peto bat, zigorra eta grazia bere esku dituena, hitz bakar batengatik gaiztotu daiteke, egia, baina batzuetan bai hitz bakar batengatik ondu ere.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 72. orr.

Ezinezkoa zela halakorik gertatu izana sinestea bera bezalako iraultzaile peto bati.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 104. orr.

-Kriminal peto bat naizela uste duzue?  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 123. orr.

2 (bestelakoez)

Horiek iruditzen zitzaizkion, nik uste, "amerikar" etxe peto baten osagaiak.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 210. orr.

Artaxonako nafarra zen, eta bertako gaztelania petoa gordetzen zuen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 285. orr.

Sarri gertatu ohi da, herri edo eskualde jakin baten "atzo goizean" egindako berrikuntzak euskalki osoko ezaugarri peto eta jatortzat aurkeztea.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 52. orr.

Stephenen ahotsak eta keinuak irakasle argi baina eskuzabal batenaren imitazio petoak ziren.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 217. orr.

Hala jokatzerakoan, ahozko jardunak duen baliabide petoenetako bat hartu eta, ongi zukatu eta gero, adierazpen-premia berrietara egokitzen du Amurizak.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 168. orr.

Sexualitateak, desberdina sortzeko makina peto-peto horrek, parerik gabeko bihurtzen du organismo bakoitza, biki petoak izan ezik.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 144. orr.

Kanpai hori sinbolo bat baitzen, lanbide baten eta izate baten ikurra, are arte peto batena, eta osorik eta ezer falta ez zuela utzi behar zen patioan.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 251. orr.

3 (adizlagun gisa)

Adelak begiak zuzendu zizkidan, peto, zorrotz.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 191. orr.

Mesfidantzaz begiratu zidaten orduan, peto, baina batez ere izututa.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 13. orr.

Begiez peto jarraitu zien haren mugimenduei, baina ukitu beharra omen zeukan, deskribatuko bazuen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 140. orr.

Aurpegia hartu zidan bi eskuen artean, begietara peto begiratu, bere arbeltx-distira harekin, eta esan zidan: [...].  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 35. orr.

4 berdin-peto izond erabat berdina.

Horren ondoren, segmentuok, ordura arte berdin-petoak, desberdindu egingo dira, eta zeinek bere nortasun berezia hartu.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 60. orr.

Egitura berdin-petoko proteina-familia zabal askoak tartean egotea.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 107. orr.

Lur honen gainean bizi diren izakiak -zeinahi izanik ere haien ingurunea, tamaina, bizimodua; barea izan, zein otarraina, eulia edo jirafa- molekula ia berdin-petoz osatuak dira guztiak.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 11. orr.

Oso forma desberdinak ageri dituzten organismoak gene sail berdin-petoz osatuak dira.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 12. orr.

5 peto-peto izond (pertsonez)

Barre egin zuen, eta esan zuen senarra irlandar peto-petoa zela.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 107. orr.

Euskaldun peto-peto diren batzuek ez dute aparteko gogorik gure klasikoengana jotzeko.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 50. orr.

Bere garaiko gizon peto-petoa izaten gogo biziz ahalegindu zen gizonari gorazarre.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 12. orr.

Ezkertiar peto-petoa nauk -ekin dio Xerealek.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 196. orr.

Erdiko aurrelaria da, goleatzaile peto-petoa.  Berria - Kirola   2004-11-20

Handik bederatzi hilabetera jaio ziren Jonathan-eta-Léa, bi sasi-biki peto-peto.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 27. orr.

Osasun-ingeniari peto-petoa ematen duzu.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 269. orr.

Jokalari erasotzaile peto-petoak alegia.  Berria - Kirola   2004-02-22

Pitagoriko peto-petoari dagokion bezala, hiriaren bizitza interesatzen zitzaion.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 116. orr.

Bai, emaile trebea bihurtu nintzen bi urte haietan: adarkari bizia, bugre zaildua, sodomatar peto-petoa.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 46. orr.

6 (bestelakoez)

Lasterka egiteko moduarengatik, sagu peto-petoa dirudi.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 95. orr.

Hona hemen enpresa bikaina eta paregabea, erdaldun peto-petoa.  Berria - Euskal Herria   2006-02-03

Enpresa industrial peto-petoa da.  Berria - Ekonomia   2006-03-10

Gaurkoak ezagun du argia, beroa eta udaberri peto-petoaren trazakoa datorrela.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 12. orr.

Jaka harekin eta aitaren atorra, praka eta bota batzuekin SSetako sarjentu baten itxura peto-petoa hartu nuen.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 250. orr.

Greziar estilo peto-petoko eraikinak, lorategiz inguratuak eta barruko patio itzaltsuz ongi hornituak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 149. orr.

7 -en peto-petoa izan -en berdin-berdina izan.

Gure amaren ofizial gizen haiek ere askotan hitz egiten zuten horretaz, eta fantasiak zituzten haren gainean guapoa zelako eta aktorearen peto-petoa zelako.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 124. orr.

Señora Gracielaren etxea gure berriemailearenaren peto-petoa zen; oin bakarrekoa, paretak estukoaren eta pinturaren premian, aterik ez, errezel horixka bat barrualdeko haize-laster arinak astindua, eta ezer gutxi gehiago.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 146. orr.

8 (adizlagun gisa)

Adela joatean, peto-peto begiratu zidan Idoiak.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 142. orr.

Elbarri makuluduna berriz etorri da gaur [...] eta sabaian iltzatu ditu begiak, peto-peto.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 95. orr.

Umetan, peto-peto sinesten nuen nik amandre-ipuinetan.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 38. orr.

Bertsolariak bere-berea du eta peto-peto darabil gogobide hau, estilo mental hau.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 24. orr.

9 petoz peto

Sixtok, ordea, besteek ez bezala, ilargiari begiratu ordez, Zenobiaren hatz erakuslearen itxurari erreparatu zion, petoz peto.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 59. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

aurrelari peto (8); euskaldun peto (5); gipuzkoar peto (3); gipuzkoar peto petoa (3); gizon peto (3); igotzaile peto (4); italiar peto (3); itxura peto petoa (3); peto begiratu (3); peto peto (32); peto peto bat (3); peto petoa (73)

garaile petoa (9); gipuzkoar peto petoa (3); igotzaile petoa (6); itxura peto petoa (3); klasikozale petoa (3); manomanista petoa (3); ordokizale petoa (4); peto petoa (73)

berdin petoak (4); biki petoak izan (3); esprinter petoak (3); peto petoak (20)


peto2 iz jantziez mintzatuz, bularrekoa; galtzamantala.

2.063 zenbakia dute petoek.  Berria - Harian   2005-03-20

Irudi zaharretan agertzen diren antzinako bulegarien petoa izateko bisera eta eskularru modukoak besterik ez zaizkiok falta.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 164. orr.

Pasarte horretara heltzean, petoa jaso, eta bularra alderik alde zeharkatzen dion zauri belztua erakusten die turistei: iberiar gezi batek egin bide zion.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 30. orr.

Galdetzen dio bular ebakuntza egin nahi duenari peto urdin batek figura baldartzen dion lagunak.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 58. orr.


peto3 (orobat petto g.er.) 1 iz ipar hutsa, hutsegitea.

Pilotariak hoberenean ziren: Muscarditz bixtan dena, errextasun haundian, jokoaren barreatzale, Etchetok aire onean erabiltzen pilota, bereziki airez eta ezkerraz ere, baina peto haundisko batzu ere bai haatik.  Herria   2001-08-09

Beti gogor jo du Etchetok, peto bakar batzu salbu, eta gaitzean zen Sorhuet, burutik buru.  Herria   2003-10-23

Bizkitartean, beren buruari gero ta gehiago fidatuz joan dira, Etchetok gaitzeko partida ateraz eta peto heietarik ez batere; Duhauk bere aldetik hor zuen bere betiko ausartzia eta harekin indarra.  Herria   2003-02-27

Hain zuzen, legez kanpo emanez % 10 boz biltzen duen alderdia ez da bakarrik huts bat, da «peto» bat ikaragarria.  Herria   2002-09-05

2 peto egin ik kale 14.

Ibarretxek Euskal herritarren eskubideen defendatzaile sutsu gisa agertu nahi izan zuen, baina PNVk peto egin zuen berriro.  Berria - Harian   2005-04-02

Halako irakurketak abiapuntu gisa hartzen dituztenak, gatazka gainditzeari buruzko beraien analisi eta irakaspen guztietan peto eginen dute.  Berria - Euskal Herria   2006-02-19


petral1 1 izond lotsagabea, erantzun txarrekoa, bazter-nahastailea; esanahi zehatzik gabeko irain hitza. (pertsonez)

Gizon motz eta petral samar bat zebilen batetik bestera argazkiak ateratzen kamera beltz handi batekin. Nik ez beste guztiek, pentsatu zuen Lilyk, bere baitara saminki bilduz, ni ez bainaiz emakumea, baizik eta neskazar petral, erretxin, elkorra.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 55. orr.

Eroslea atso petral bat zen.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 67. orr.

Eskalafoian igotzeko aukerarik gabeko titular petral bat.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 48. orr.

Parte hori nik ere badakit... -Hectorrek, lezioa badakien ikasle petralaren tonuan-.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 174. orr.

Margot petral hutsa da (ez dago beste hitzik hartaz esateko); nire onetatik ateratzen nau egun osoan.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 73. orr.

Petrala zen Bartolo, baina ez zeukan umore txarra.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 8. orr.

Tira, Jon, pasa egik kanuto hori eta ez egiok kasurik egin petral honi!  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 17. orr.

Teresak amorante gazteak askozaz sutsuagoak direla esaten zuen, eta agian arrazoi guztia izango du, baina guztiak horren petralak baldin badira, kostako zait nik baino 20 urte gutxiago dituen mutil batekin partekatzea logela eta armairua.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 34. orr.

2 (bestelakoez)

-Nahikoa denbora galdu dugu! -esan zuen, bere pinpirin itxuraren guztiz kontrako ahots petral batez, eta egunonik ere eman gabe-.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 105. orr.

Zein hurbil dauden heriotza eta bizitza gure mundu petral honetan!  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 67. orr.

Ez da helburu kaxkarra bizitza petral honetarako.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 127. orr.

This is the last summer song, esango nizun nire ingeles petral honekin.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 31. orr.

Adiskideak esan zidan, insomnio-gau petral baten ondotik, bere buruaz beste egitea erabaki zuela.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 56. orr.

Orduan akordatuko zen laboraria, uda petral hark nola kamustu zuen gaztaina-lore gehiena!  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 419. orr.

Hau txakur bizimodu petrala!  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 172. orr.

Egoera petral berean geratu ziren beste asko ere, eta konponbide bila hasi ziren batzuk, klase-borrokaren aztarna handirik ez zeukan herrian.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 84. orr.

Egia da hala ere nesken eta mutilen arteko giro petral hori apur bat lasaitu dela.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 87. orr.

"Libratu egin beharra daukat zakur honengandik", pentsatu nuen egun batean, haserre, bere dei petral bat jaso eta gero.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 238. orr.

Gizakoteak marmar petralean segitzen zuen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 180. orr.

Horra ofizio petrala, bat bada: denborari itxura hartzen saiatu beharra!  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 7. orr.

Ez egiteko galdera petral gehiago esan zion Arizmendi jaunak Kakotxipiri, bazekiela erdi inozoa zela, baina ikasteko bere buruari eusten.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 110. orr.

Amonaren erantzun petralagatik, aitak apalago hitz egin zuen: [...].  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 156. orr.

Barrenak ardo petralez erreta lur hutsaren gainean lo egin behar duen etxegabearentzat.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 210. orr.

3 (adizlagun gisa)

Buruak arras apaldurik, labur eta petral mintzo ziren.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 78. orr.

Betaurrekoen gainetik begiratu zenuenean pintxe barria topatu zenuen besoak gurutze aspertu plantan, petral eta lotsabako.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 45. orr.

Oso petral jokatzen zuela kontra egiten ziotenekin.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 143. orr.

Erresuminduta egin nuen aste osoa, oso petral erantzun nion lopette deitu zidan bezero bati, jostundegiko arduradunak bizpahiru aldiz egin zidan errieta neurriak gaizki hartzeagatik.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 322. orr.

Pentsatzen nuen gizon botoretsu hari agintzea gustatuko zitzaiola ohean, baina oker nengoen, lehen unetik konturatu nintzen petral jartzen nintzenean bakarrik gozatzen zuela.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 58. orr.

-Potroek agintzen didatenean bakarrik -telefonoan bezain petral.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 242. orr.

Berandu iritsi eta gainera petral!  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 63. orr.

Jabi sua pizteko lanetan, Mandi, eskuak sakeletan, petral antza zegoen.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 10. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

petral jartzen (3)

bizimodu petrala (3); eguraldi petrala (3)


petral2 (orobat pitrail; Euskaltzaindiaren Hiztegian petral agertzen da) iz habea.

Tinpanoaren gainean gailurra, astazaldiak eta petralak jarriko dira, kontuan hartuz isuriak teilatu osoaren heren batekoa beharko duela izan.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2070. orr.

[Espazioa] tamaina ertainekoa bada, gailurra jartzen da, eta teilatu-hegaleraino ateratzen diren astazaldiak; astazaldien gainean, petralak; hauen gainean, eta teilen azpian, gapirioak, kanpora ateratzen direnak eta paretak estali eta babesten dituztenak.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1850. orr.

Funtsean, José Igoa-k erosi arte, bazegoen etxeko murruari loturik lehenagoko zubiaren pitrail edo habe bat.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 22. orr.

Hemen ere, oraino berantean, ageri zen zubiaren pitrail muturra, Sinketeneari loturik zegoena.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 23. orr.

Murru gorenek ez dute gehiago teilaturik atxikitzen, zutarte guziak eroriak dira, salbu pitrail bat edo beste, oraino trebeska daudenak, suak eta eguzkiak beltzatuak.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 199. orr.


petralaldi iz norbait petral dagoen aldia.

Zerk iratzarri du petralaldia lozorrotik?  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 28. orr.

Irakurlearen petralaldia, bistan da, ez du gezurrak bakarrik iratzartzen.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 30. orr.

Neskari gehitxo iruditu zitzaion Joxeren zaputzen eta petralaldien zama, eta azkenean, azken pausoa ematera zihoazenean, elkar ikusteari uzteko eskatu zion neskak Joxeri.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 56. orr.


petraldu, petral(du), petraltzen 1 da/du ad petral bihurtu; petralkerian hasi. (pertsonak)

Zalaparta izugarria dago jatetxe honetan, eta ni petraltzen hasia naiz.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 142. orr.

Askoz ere garagardo gehiago behar zuen guztiz petraltzeko.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 12. orr.

Ez zen batere petraldu, alderantziz baizik, beti bezain bihotz-zabal mintzatu zitzaidan.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 156. orr.

-Itxoin apur batean, mari-bero horrek -petraldu zitzaion laguna-, oraindik ez zekinagu-eta haien orientazio sexuala.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 96. orr.

Urtetik urtera, gerran semea hil ziotenetik, petraltzen ari zen.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 260. orr.

-Eta zertarako, etxeko taldean ez nago eta? -esan zion Malfoyk, ozpindurik eta petralduta-.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 47. orr.

Filologoak pazientzia galtzen du, petraldu egiten da nahi baino gehiagotan, ikusten duelarik hainbeste dotrinarekin, hainbeste interpretaziorekin [...] hitzak alferrik galtzen dizkiotela eta andeatzen.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 53. orr.

-Lagunak ditut hemen -azaldu zion Josebak eraikina seinalatuz eta ahotsa gozatuz; ez zitzaion ertzaina petraltzea komeni-.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 66. orr.

2 (bestelakoak)

Jenioa petraltzen zion hautsak; gaitzak ekartzen zizkion; etxeko galbide bihurtzen zuen.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 19. orr.

Langile haien gorputzak dardarez irudikatzen nituen, ahoa madarikazioz beterik, umorea petralduta, etsipena haien bihotzen jabe, goizalbaren ilunpe izoztuaren bakardadean.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 11. orr.

Jexuxek, Aitak egina zuen ezkontza-tratua ez zuen aintzakotzat hartu, eta horrek erabat petraldu zuen bien arteko giroa.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 76. orr.

Leire marmarka hasi da sukaldean, eta giroa areago petraltzeko zer edo zer jausi zaio deskuiduan.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 49. orr.


petralkeria iz petralari dagokion egite gaitzesgarria. ik lotsagabekeria; zitalkeria.

Hori ez da aberastasuna, hori ez da hizkuntza jakitea; petralkeria eta sasiletratukeria besterik ez da hori.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 143. orr.

Batxilergoa asko aldatu da, zuk egin zenuenetik -atera zitzaion zuzendariari, bestearen petralkeriak apur bat aspertzen hasia.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 94. orr.

Berrogeita hamalau urteko gizona izan, eta oraindik horrelako pedantekeriak eta petralkeriak dituenak, izaera du halakoxea, eta ohitura horiek inork ez dizkio kenduko.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 122. orr.

Hilabete hauetan zeinek jasan du Abelen petralkeria?  Berria - Kirola   2006-02-08

Santxo lagun: zure petralkeria axolagabeak entzungo nituela uste nuenean, zure zentzu onaren berriak jaso ditut.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 186. orr.

Lanean hiltzea, petralkeria galanta.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 19. orr.

Erabaki nuen tentuz ibili beharko nuela baina petralkerietan hasten bazitzaidan pikutara bidaliko nuela.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 134. orr.

"Inork ez", dio Txapik gustura ez dagoenaren petralkeriaz, "Yolok berak zeukak itsu galanta, beste ezer ez!".  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 200. orr.


petrarkista iz Petrarcaren obran aditua den pertsona.

Paduan bereiziki, hemen biltzekotan baitira munduko petrarkista onenak.  Berria - Kultura   2004-08-07


petrifikatu, petrifika, petrifikatzen 1 da/du ad harri bihurtu. ik harritu 3.

Herioaren eztenaren kontra behin eta berriro ostikoak ematen dituen estatu unibertsala azkenean desagertu egingo da aroen joanean, gatzezko estatua bezala, behinola bizidun izandako emakumearen gai petrifikatua omen zena, alegiaren arabera.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 21. orr.

Petrifikatuta zirudien.  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 10. orr.

2 irud/hed

Sistema feudal bat -aurreko arazoalditik heredatua- ordena iraunkor gisa petrifikatzeko ahalegina.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 25. orr.

Gainerako bost zibilizazioetatik, Mendebaldekoa kanpo utzita, pentsa genezake Hitita ere bere barnean izandako anaiarteko gerrak eraman zuela hondamenera, mundu egipziako petrifikatu baten kontra bete-betean jo baino lehen, ondorioz Völkerwanderung barbaro baten mende erori zelarik.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 360. orr.


petrifikazio iz petrifikatzea.

Historia egipziakoak eta Ekialde Urrunekoak erakusten dute badela alternatiba bat, petrifikazioa alegia, ia-ia Zibilizazio Helenikoaren patua izan zena, eta agian geurea ere izan daitekeena.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 436. orr.


petrikilo 1 iz sasimedikua, sendalaria.

Mediku eta petrikilo guztiek beren sendagaiak eskaini arren, erregea ez zen osatzen.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 118. orr.

Petrikilo bat behar da, hezurra bere lekura eramateko.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 41. orr.

Herri batera iritsitakoan, ordea, petrikilo batek konpondu egingo dizkio hezurrak eta lasaitu egingo da.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 135. orr.

Joxe Mariren aurrean jarri zen petrikiloa, bekoz beko; bi eskuetatik heldu, agurtzera doanaren gisan, eta begira-begira egon zitzaion bi sorbaldetara, zuzen geratu ote zitzaizkion aztertuz bezala; bat-batean, tira egin zion esku bati, emeki baina bizkor, [...].  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 13. orr.

Zakur amorratu batek koska egin ziola bere lehengusuari, eta "salutadore" esaten zitzaion petrikiloa etorri zela hura sendatzera.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 22. orr.

Beldur izaten zen umea gaixotuz gero petrikiloengana eramanen ote zuten.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 106. orr.

Denbora laburtxoa iruditu zitzaidan ubeldu haiek berdintzeko, baina petrikiloak, inondik ere, bazekien zertan ari zen; banuen eskarmenturik lehendik, banuenez, haren ukendu eta igurtziekin.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 191. orr.

Non eta ebakuntza petrikilo narratsen batek egiten ez duen.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 160. orr.

Berrogei egunak igarota, behin baino gehiagotan joan nintzen petrikiloaren etxera, igurtziak hartzera; haren ukendu harrigarriek uste baino hobeto bizkortu zidaten hanka, baina hala ere bestea baino motzagoa eta argalagoa geratu zitzaidan.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 16. orr.

2 irud/hed

Volksgeist espainola gaixo dago (petrikilo bakoitzaren arabera gaitza abulia da, atonia, anemia, indibidualismo akrata, bekaizkeria, etab.).  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 66. orr.


petril (orobat pretil g.er) 1 iz zubi, bide edo kidekoen ertzeko murru modukoa, garaiera txikikoa; murruaren gaineko ertza. ik karel 3.

Petril zabal bat dauka moilak, metro bat altu eta metro eta erdi zabal.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 79. orr.

Herrikoak harrizko petrilean esertzen ziren, ez egurrezko bankuetan.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 106. orr.

Zerbeza pare bat hartu eta kanpora irten ziren, itsasadar gaineko petrilean jesartzera.  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 76. orr.

Jauregiko presaren aldaparoko petrilean eserita.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 271. orr.

Zubiko petrilean bermatu nintzen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 38. orr.

Pretilaren gainetik joan zen errekara.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 181. orr.

Zalantza sortu zitzaion, zer egin marrubien ziriarekin, eta zubiaren petril gainean utzi zuen azkenean.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 171. orr.

Plazara heldutakoan asebeteko ur-saioa egin zuen iturrian, eta bertoko petrilean atseden hartuta errepasatu zituen eman beharreko hurrengo pausoak.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 85. orr.

Mutil gazteak petrileko harriaren gainean utzi ditu ogitartekoak.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 103. orr.

Gidatzen zuen motorra petrilaren kontra joan zen.  Berria - Euskal Herria   2004-05-05

Bonantzako petriletik murgil egiten ari ginen, hotza oraindik, ikusgarri hura sartu zenean bokalean barrena.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 9. orr.

2 harrizko eserlekua.

Etxeak harrizko eserleku bat zeukan atarian, petrila deitzen geniona, eta hantxe eseri ginen biok.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 86. orr.

Etxe atariko petrilean eserita zaindu nituen zaldiaren ehorzketaren azken egitekoak.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 207. orr.

Etxe aurreko petrilean eseri nintzen Teresaren gutuna irakurtzera.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 134. orr.

Besotik heldu eta petrilean eserarazi nuen berriro.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 107. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

atariko petrilean (3); etxe aurreko petrilean (3); harrizko petrilean (4); iruaingo petrilean (3); petrilean eseri (9); petrilean eseri zen (6); petrilean eserita (10)


petrodolar iz diru unitatea, dolarretan ebaluatua, petrolioa esportatzetik eskuraturiko dibisen kopurua zehazteko erabiltzen dena.

Saudi Arabiako Fahd erregea, Bruneiko Sultana eta Marbellan petrodolarrak xahutzen dituzten xeke atseginak.  Berria - Kultura   2004-04-13

Petrodolarrak birziklatzean oinarrituriko kreditu pribatuaren nazioarteko ekonomiaren krisiak, 1980ko hamarraldian, Ipar-Ipar finantza-fluxuak areagotzea ekarri zuen.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 90. orr.

Zorraren krisiak petrodolarren birziklatzetik sorturiko nazioarteko zorraren ekonomiaren ahultasuna azpimarratu zuen.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 157. orr.


petrokimika iz lehengai gisa petrolioa eta gas natural erabiltzen dituen industria.

Hego Koreako burdingintza, Singapurreko petrokimika eta ontziolak.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 122. orr.

Horien helburua herrialde industrialekiko mendekotasun teknologikoa lehenbailehen apurtzea da, hasieratik hornigai-ondasunen sektorea eta industria astunaren garapena bultzatzeko (burdingintza, petrokimika).  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 119. orr.


petrokimiko izond petrokimikari dagokiona.

Tarragona Europako gune petrokimiko handiena dagoen herrialdea da.  Berria - Euskal Herria   2004-05-16

83 hektareako findegi bat; 260 hektarea hartzen dituen industria petrokimiko bat Gainera, herrixken ondoan zentral hidroelektriko bat eta zentral petrokimiko bat ezarri zituzten.  Berria - Euskal Herria   2004-09-02


petrolagune ik petroliogune.

petrolaki ik petrolioki.

petroldegi ik petroliotegi.

petroleo ik petrolio.

petroleontzi ik petroliontzi.

petrolia ik petrolio.

petrolifero iz petrolioari dagokiona.

Voynet, ekoministra frantziarraren hanka-sartze petroliferoak goxatzera.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 36. orr.


petrolio (orobat petrola g.er.) 1 iz isurkari itsaskorra, arre iluna eta usain bortitzekoa, lurpeko hobietan pilatzen dena eta energia iturri gisa erabiltzen dena. ik nafta.

Usaimena astintzen dit airean dagoen usain gozo sarkorrak, kakaoa, petrolioa eta ez dakit zeren nahasketa bat dirudiena.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 15. orr.

Hauxe gertatzen da, besteak beste, erregai fosilekin, petrolioarekin alegia.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 60. orr.

Petrolioa, ikatza eta gasa erretzeak sortzen duen karbono dioxidoa da lurraren berotzearen erantzule nagusia.  Berria - Harian   2005-02-16

Lehengai guztietan petrolioa da estrategikoena; izan ere, petrolioaren prezioaren gorabeherek berehalakoan eragiten diote munduko ekonomia eta finantza- orekari, eta aise eratzen dira petrolio-kartelak, eragile kopuru txiki baten esku egon baita beti petrolioaren ustiakuntza.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 127. orr.

Davosen edo Porto Alegren, bilkura bilkuraren ondotik egiten dute batzuek eta besteek, petrolioaren gorabeherei, kutsaduraren ondorioei edo mundializazioaren kalteei ihardokitzeko eginahalean.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 81. orr.

Petrolioarekiko dependentzia 2020rako hautsiko dugu.  Berria - Harian   2006-02-18

1930. hamarkadan hasi zen petrolioaren eromena.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 60. orr.

Petrolioa saltzen duten agintarietako batek barrika garestiago saltzeko asmoa, edo petrolio gutxiago produzitzeko asmoa agertzen baldin badu, [...].  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 147. orr.

Petrolioaren sektorean oso argi ikusten da hori.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 60. orr.

Petrolioaren errenta duten herrialdeetako industrializazio astuna.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 119. orr.

Bigarren Mundu Gerraren amaieratik 70eko urteen hasierako petrolioaren krisia arte.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 55. orr.

Petrolioaren krisiak inflazioan izandako eragina.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 151. orr.

Derrigorrezko arbitratzea inposatu diete Norvegiako petrolioko langileei.  Berria - Ekonomia   2004-06-26

Venezuela hori zinez aberats delarik petrolioz.  Herria   2003-12-04

Arkupeetan, petroliozko argiontzi triste batzuen argitan, zenbait buruzagi karlista paseoan zebilen.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 147. orr.

Petroliozko lanparen inguruan biltzen ginen, klaseak jarraitzeko; hotz handia egiten zuen.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 60. orr.

ik beherago 7.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Petroliozko lanpari eztarria mintzeko adinako kiratsa zerion.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 327. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Alde batetik Irakiak bere petrolio beltza eman, eta bestetik nazione batuek janari eta kontsumagailuak ekar.  Herria   2003-04-24

Petrolio gordinaren mundu osoko kontsumoa %10 baino gehiago murriztu zen.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 128. orr.

Petrolio arinaren hornikuntzan arazoak egon daitezkeela.  Berria - Ekonomia   2004-09-28

Arazo larria da, Nigeriak petrolio gordin arina baizik ez baitu ekoizten.  Berria - Ekonomia   2004-09-28

Petrolio findugabearen kirats nazkagarria zegoen aireportuan.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 210. orr.

Itsas ainarak, kormoranak eta plastikazko ziruditen alga petrolio likitsean gatibu geratu ziren, bizia hausten bailitzan.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 72. orr.

Argitarako petrolioa eta pastak, pianoa alokatzea eta pianojoleari dagokiona denen artean ordainduko ditiagu.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 91. orr.

3 (neurriekin)

Otsailaren 16ko iluntzean bare-bare ziren Aruba inguruko instalazioak, hilero 7,1 milioi upel petrolio ekoizten izan dituztenak.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 160. orr.

Lan delikatua dute han egiteko, baitaude barne hartan oraino 13.800 tona petrolio eta sekulan bezenbat makur bailitake berriz itsasorat ixurtzen hasten balitz petrolioa.  Herria   2003-12-18

Alaskako oliobide batek milioi bat litro petrolio isuri ditu tundran.  Berria - Gaiak   2006-03-12

Norat joanak ote dira haren barneko 77.000 tona petrolioak?  Herria   2004-04-01

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Badirudi petrolio putzuak ez direla leku egokienak intsektu bat bizitzeko.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 120. orr.

Petrolio-hobiak, geruza freatikoak, basoak, lurrak eta abar hondatzen edo agortzen ari badira ere, baliabide askoren prezioa jaisten ari da.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 49. orr.

Ba al dakizu zer diren petrolio-zuloak?  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 120. orr.

Amak petrolio-kriseilua semearen parean ipini zuen, hobeto ikusteko.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 19. orr.

Petrolio ponpak eta belar metak eta gizon bat orga batean geldi-geldi, euliez inguratuta.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 162. orr.

Petrolio-lata bat eskuetan zeukan gizon batek.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 126. orr.

Eguzkia ur-tanga edo petrolio-bidoi handien gainean piztutako suzko zuzi bat da orube soil baten atzean.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 199. orr.

Brent petrolio upelak 72 dolarrak gainditu ditu lehen aldiz.  Berria - Harian   2006-04-19

Venezuelan aurrekontuak petrolio barrikaren arabera egiten dira.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 117. orr.

Petrolio-upelaren prezioa, dolarretan adierazita, bikoiztu egin zen 1978 eta 1985 artean. ura kutsatu egiten da itsaso guztietan, petrolio plataformak ugaltzen diren artean.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 159. orr.

Burdingintza, papergintza, zementu ekoizpena, beira-zeramika, energia eta petrolio findegiak.  Berria - Euskal Herria   2004-06-24

Kirkukeko petrolio ekoizgunearen eta Turkiako Ceyhan portuaren arteko lotura.  Berria - Mundua   2004-07-16

Lampauleko ostatu keztatuan adiskideak 1976ko Olympic Bravery petrolio kargo erraldoiaren suntsipena kontatu zidan.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 72. orr.

Horrela jakinarazi zuen atzo Kazem Vaziri Hamaneh Irango Petrolio ministroak.  Berria - Ekonomia   2006-02-01

5 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa, bigarren osagaia gauza abstraktua dela)

Ezin zuen burutik kendu gizon haren arropari zerion petrolio-usaina.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 35. orr.

Prestige petrolio ixuriaren ondorio kaltegarriak etsaminatu dituzte.  Herria   2003-03-06

Petrolio gastua kontuan hartuta, jarraitzen zuen liburuak, 50 urteko epean amaituko litzaiguke.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 113. orr.

Nigeriaren petrolio aberastasuna pobreziari aurre egiteko baliatzea proposatzen zuten.  Berria - Mundua   2006-02-10

Fama du amerikano bankoetan badituela 130 miliun dolar plazatuak bere herri ttipiaren petrolio erresalbuetarik.  Herria   2005-12-01

Iran munduko laugarren petrolio ekoizlea da, eta Saudi Arabiaren ostean, petrolio erreserba handienak ditu.  Berria - Harian   2006-04-19

"Dolarraren krisiak", beraz, areagotu egin zuen petrolio-fakturaren eragin atzeragarria.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 159. orr.

Petrolio bilatzaileek eta turismoak ere kalte handia egin die indigenen herrialdeei, Unicefen arabera.  Berria - Gaiak   2004-02-26

Wanda Forden etxekoak auto egile hots handikoaren ahaideak ziren eta bestela ere petrolio aferetan itsuski aberastuak.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 86. orr.

Industria gehiegia, kutsadura, berotegi-efektua, itsas zolaren zulaketaz baliaturiko petrolio-indusketa.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 93. orr.

Petrolio ustiaketa leku batean bizitzera behartuta dago.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 178. orr.

Ekialde Hurbilean, azkenik, balizko petrolio-baliabide ustiatu gabeek europarren gutizia eragin zuten, eta baita amerikarrena ere.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 53. orr.

Islamiar petrolio-eremutik kanpoko prospekzioak.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 128. orr.

Gero eskolara igorri zuten, petrolio konpania batek ordainduta.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 118. orr.

Aise eratzen dira petrolio-kartelak, eragile kopuru txiki baten esku egon baita beti petrolioaren ustiakuntza.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 127. orr.

6 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa, elkarketak izenondo balioa duela)

Truke-tasak herrialde petrolio-ekoizleen alde aldatu izanak, truke korronteen 360.000 milioi dolar inguruko gainetiko metatua eragin zuen zortzi urtetan (1974-1981), HPEE eremuan.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 87. orr.

Latino Amerikako herrialde gehienek, Asiako herrialde batzuek [...] eta Afrikako zenbait herrialdek, petrolio-ekoizleek bereziki, baliatu ahal izan zuten finantzazko mana hori, onerako eta txarrerako.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 89. orr.

70eko urteetako prezioen maila altuaren eta HPEEko herrialdeen jokabide ezin aurreikusizkoaren ondorioz, petrolioa-prospekzioak herrialde islamdar petrolio-ekoizleetatik kanpora bideratu ziren.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 128. orr.

Lurralde Petrolio Esportatzaileen Erakundea osatzen duten 11 herrialdeek petrolio merkatuaren %40 inguru kontrolatzen dute.  Berria - Ekonomia   2004-04-30

LPEE Lurralde Petrolio Esportatzaileen Erakundeko 11 herrialdeetako kideek atzo Beiruten (Libano) erabaki zuten produkzioa %8,5 igotzea.  Berria - Mundua   2006-02-10

HPEE Herrialde Petrolio Esportatzaileen Elkartea.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 9. orr.

7 petrolio lanpara (orobat petroliolanpara eta petrola lanpa) iz

Etxe zahar hartan artean ere kandelak eta petrolio-lanparak erabiltzen ziren.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 62. orr.

Petrola lanpa batetik dantzan ari da argi hori flako bat, ke beltz baten xingola firurikan eskapatzen dela.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 20. orr.

Gero, mahaira hurbildu, pospoloak atera eta keinu baldar eta uzkurrez petrolio-lanpara piztu zuen.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 128. orr.

Geltokiko buruaren bulegoan, argi elektrikoa bazegoen ere, metxa borobileko petroliolanpara piztu nuen, pantaila berdearekiko lanpara.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 65. orr.

Nehor ez da ohartzen petrola lanpako argi ttipia itzalia dela..., aspaldi hartan.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 138. orr.

Ohiko petrola lanpako argi ahulak doi-doia argitzen duen etxolako barne ttipian, bada jende.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 82. orr.

8 petrolio ontzi ik petroliontzi.
9 petrolio putzu

Ilunabarreko eguzkiak petrolio putzu baten erdian bezala, putzuko belztasunak kutsatuko ote duen beldurrez.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 232. orr.

Nigerian petrolio putzua erosi du Txinako CNOOCek.  Berria - Ekonomia   2006-01-10

Munduko petrolio putzurik handienetariko bat da Azadegan.  Berria - Mundua   2006-02-28

Petrolio putzu handiak aurkitu dituzte Mexikoko Golkoan.  Berria - Ekonomia   2004-09-01

Nun izanen den sufre eta arroltz ustel usaina, hots infernukoarena, hor kausituko duzue gure petrolio-putzua.  Herria   2002-12-19

10 petrolio untzi ik petroliontzi.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

arabiako petrolio ministroak (6); brent petrolio upela (9); brent petrolio upelak (14); brent petrolio upelaren (5); gas eta petrolio (8); lurralde petrolio esportatzaileen (54); milioi petrolio upel (14); milioi tona petrolio (4); milioi upel petrolio (4)

petrolio arineko (6); petrolio arineko upela (4); petrolio azpiegituren (4)

petrolio baliabideak (4)

petrolio ekoizguneetako (4); petrolio ekoizketa (4); petrolio ekoizle (6); petrolio ekoizlea (5); petrolio ekoizleei (5); petrolio ekoizleek (4); petrolio ekoizpena (22); petrolio ekoizpenaren (5); petrolio enpresa (15); petrolio enpresak (9); petrolio enpresako (8); petrolio enpresei (6); petrolio enpresen (5); petrolio erreserba (8); petrolio erreserbak (22); petrolio erreserben (4); petrolio eskaintza (5); petrolio eskaria (5); petrolio esportatzaileen (57); petrolio esportatzaileen erakundea (7); petrolio esportatzaileen erakundeak (21); petrolio esportatzaileen erakundearen (6); petrolio esportatzaileen erakundeko (13); petrolio esportazioak (5); petrolio eta gas (8)

petrolio findegi (5); petrolio findegiak (4)

petrolio garestia (9); petrolio garestiak (13); petrolio garestiaren (7); petrolio garestiari (4); petrolio gehiago (8); petrolio gehien (7); petrolio gordin (5); petrolio gordinaren (9); petrolio gutxiago (7)

petrolio hobi (4); petrolio hodi (4); petrolio horniketa (4)

petrolio industria (4); petrolio isuri (8)

petrolio konpainia (10); petrolio konpainiak (11); petrolio konpainiako (9); petrolio konpainiaren (4); petrolio konpainien (6); petrolio konpainietako (5)

petrolio merkatuan (5); petrolio merkatuaren (4); petrolio ministroak (21)

petrolio putzuak (4)

petrolio talde (4); petrolio taldeak (5)

petrolio upel (31); petrolio upel gutxiago (5); petrolio upela (33); petrolio upelak (33); petrolio upelaren (31); petrolio upelaren prezioa (9); petrolio upelaren prezioak (5); petrolio upelen (4); petrolio usaina (5)

texas petrolio upelak (4); tona petrolio (11); upel petrolio (7)

aebetako petrolioa (10); gasa eta petrolioa (4); petrolioa dolarretan (4); petrolioa elikagaien (11); petrolioa elikagaien truke (11); petrolioa eta gasa (8); petrolioa garesti (4); petrolioa garestitu (4); petrolioa garestitzea (5); petrolioa garestitzeak (5); petrolioa nazionalizatzeko (4)

petrolioak gora egin (4)

petrolioarekiko menpekotasuna (8)

aebetako petrolioaren prezioa (4); munduko petrolioaren (4); petrolioaren ekoizpena (5); petrolioaren garestitze (6); petrolioaren garestitzea (20); petrolioaren garestitzeak (21); petrolioaren garestitzeari egotzi (5); petrolioaren igoerak (4); petrolioaren krisiak (8); petrolioaren menpe (5); petrolioaren prezio (17); petrolioaren prezio garestiak (5); petrolioaren prezioa (50); petrolioaren prezioak (38); petrolioaren prezioaren (30); petrolioaren prezioen (9); petrolioaren salneurria (4)

petrola lanpa (4)


petroliobide 1 iz petrolioa garraiatzeko bidea.

Petroliobidea 40 kilometro iparralderago jartzeko agindua eman zuen atzo Vladimir Putin Errusiako presidenteak.  Berria - Gaiak   2006-04-27

Egitasmo horren lehen urratsa Irandik Indiara bitarteko petroliobide bat eraikitzea zen.  Berria - Mundua   2006-03-05

Errusiak iragarri du Siberia erdialdeko petrolio putzuak Pazifikoarekin lotuko dituen 4.200 kilometro luzeko petroliobidea eraikitzen hasiko dela uda aldera.  Berria - Ekonomia   2006-01-08

Terminala: Perevoznaian egin asmo zuten petroliobidearen bukaera, baina aukera baztertu zuten otsailean.  Berria - Gaiak   2006-04-27

Kirkuken, berriz, petroliobideen kontrako hainbat eraso egin zituen erresistentziak.  Berria - Mundua   2004-11-03

2 (hitz elkartuetan)

Indiako azken Petrolio ministroak Asian gasbide eta petroliobide sare bat sortzeko asmoa zeukan, Ukrainatik Japoniaraino iritsiko zena.  Berria - Mundua   2006-03-05


petroliodun iz petrolioa duena.

Auto petroliodunen erreketatik datorrela diote.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 284. orr.


petroliogile izond/iz petrolio-ekoizlea.

Repsol-YPFren (%0,49) inguruko zenbait iritzi positibo agertzeak lagundu egin zion petroliogileari.  Berria - Ekonomia   2004-02-05


petroliogintza iz petrolioa ekoiztea.

Adams Oshiomhole NLCko presidentearen arabera, «sektore guztiei eragingo die»; petroliogintzari ere bai, beraz.  Berria - Ekonomia   2004-11-02

Horrek esan nahi du petroliogintzarekin zerikusirik ez duten espekulatzaileak sartu direla tartean.  Berria - Ekonomia   2006-01-08

Okupazio indarrek petroliogintzako jardueren arduradun nagusi jarritakoak, Rob NcKeek, aitortu zuen atzo erresistentzia irakiarrak eginiko sabotaje ekintzek galarazi dutela orain arte Kirkuk eskualdeko petrolio ekoizpenaren esportaziorik gauzatzea.  Berria - Mundua   2004-02-24


petroliogune (orobat petrolagune) iz petrolioa dagoen gunea.

Independente bilakatu arren, arazo ekonomiko ugari ditu herriak, batik-bat Australiak Timor Itsasoan petroliogune handienak atxikitzen dituelako.  Berria - Mundua   2004-05-21

Irakeko eta Saudi Arabiako petrolioguneen kontrako erasoak eta Nigeriaren eta Venezuelaren egongaiztasunak prezioak gora egitea eragin dute.  Berria - Ekonomia   2004-08-01

1998an Dresser Industries konpainia George Bush aitari lehen lanpostua eman ziona, Halliburtonekin bat eginda, petrolioguneetan zerbitzuak eskaintzen zuen munduko enpresarik handiena bilakatu zen.  Berria - Mundua   2004-08-03


petrolioketari iz petroliontzia.

Prestige petrolioketari hura itsasoperat joan zela 2002ko azaroaren 19an ez dugu ahantzia, euskal itsas-hegi huntarainoko plaiak zikindu baitzituen.  Herria   2004-04-01

Basoran aldiz itsasuntzi bat kamikaz bolontario horietarik bat gidari, gainera sartu zaio portuan zagon petrolioketari bati gainera, hor ere hilak eginez.  Herria   2004-04-29


petrolioki (orobat petrolaki eta patrolaki g.er.) 1 iz ipar petrolio gaia.

Beldurrarekin petrolakia ez ote zen laster eskastuko.  Herria   2001-11-01

Gregory Gendre Greenpeace-ekoak petroliokien kalteak ingurumen sailean zehaztuko ditu.  Herria   2005-11-17

Petrolakirik gabe izan balitz Irak-eko erresuma, ez zen gerlarik aipatuko.  Herria   2003-01-21

Galdetzen daukutena da ezantza gutiagoren erretzea, petrolaki gutiago erosteko gisan.  Herria   2005-09-01

Galiziatik Gipuzkoako itsas-hegiraino ondartzak berriz ere ainitz tokitan zikindu ditu "Prestige" untziaren petrolakiak.  Herria   2003-01-28

"Prestige" untziak ez du gehiago petrolakirik galtzen.  Herria   2003-02-13

Aurten gehienik leporatu diote itsasoa zikindu duela, zernahi patrolaki nolanahika ixuriz bereziki!  Herria   2004-02-12

Uhain beltza: egunero telebixtak emaiten dituen argazkietan ikus dezakegu zertan dagoen Galizia gaixoa, kintalka botatzen baitu itsasoak petrolaki zikina.  Herria   2002-12-26

Ez dute beldurtzeko zen makurrik petrolioki eta erregailuen makurretan, eta alde hortarik ez da ondorio txarrik izanen.  Herria   2005-09-29

Ondartzak petrolakiz belztuak...  Herria   2003-05-01

Baditake petrolaki gehiena gogortuko den, hormatuko nolazpait, eta itsasoaren zolan geldituko.  Herria   2002-11-28

2 (neurriekin)

77.000 tona petrolaki hetarik 64.000 tona dira ixuri, bazter guziak kutsatuz.  Herria   2003-11-20

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Petrolaki peza gaitzak badira gure kostaldetik ez hain urrun, uhainek aintzina erabilki.  Herria   2003-02-06

Asteburuhortan guzian, kostaldeko asko tokitan petrolaki pikor batzu agertu dira, jende frangoren nardagarri.  Herria   2003-07-24

Iparraldean, lehen petrolaki ondarkinak agertu dira Donibane Lohizunen eta Ziburun.  Herria   2003-01-14

Baionako portuan bere petrolaki tornua husturik Bretania alderat abiatua zen "Chassiron" izeneko untzia.  Herria   2003-06-19

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ixuri petrolaki (3); mila tona petrolaki (3); petrolaki guzia (3); petrolaki karreun (4); petrolaki peza (5); petrolaki peza batzu (3); zernahi petrolaki (3)

ixuri petrolakia (3); petrolakia itsasoaren zolan (3)


petroliolanpara ik petrolio 7.

petroliontzi (113 agerraldi, 6 liburu eta 51 artikulutan; orobat petroliountzi 2 agerraldi, artikulu 1ean, petrolio untzi 3 agerraldi, 3 artikulutan, eta petrolio ontzi 2 agerraldi, 2 artikulutan; Euskaltzaindiaren Hiztegian petrolio(-)ontzi agertzen da) iz petrolioa garraiatzeko itsasontzia.

Ibaiaren isurgunearen aldera, gure nasatik urrun, fuel depositoen bazterrean, petroliontzi alemana faxisten tankeen hornitzaile.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 56. orr.

1989ko martxoaren 24an Exxon Valdez petroliontziak hondoa jo zuen Anchorage hiritik gertu.  Berria - Gaiak   2006-03-12

Petroliontziak oreka galdu zuen eta erdi etzanda gelditu zen kanalaren ertz batean.  Berria - Gaiak   2004-11-10

Bi petroliontzik elkar jo eta 500.000 tona erregai heldu zen Pattaya herri turistikora (Thailandia).  Berria - Gaiak   2006-03-12

Prestige petroliontziarena ere halaxe izan omen da: hondamendi naturala.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 137. orr.

Badirudi Belizeko bandera duen petroliontzi bat hondoratu dela Bizkaiko Golkoan.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 99. orr.

Ahaleginetan ari dira Alaskan hondoa jotako petroliontzia flotarazteko.  Berria - Gaiak   2006-02-04

Sestaoko Navaleko langileen batzordeak argitu du oraindik sinatu gabe dagoela Shuttle petroliontzia eraikitzeko kontratua.  Berria - Ekonomia   2004-01-31

Eta hala izango zen, petroliontzi baten istripuak eragindako hondamendian Alaskan aterea ez balitz.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 74. orr.

Petroliontzi handiek inguruan botatzen dituztelako aingurak.  Berria - Gaiak   2006-02-15

Horrekin lotuta, Errusiako petroliontzien joan-etorriak ere ugaritu dira.  Berria - Gaiak   2004-08-28

Ibai uherrean gora eta behera zebiltzan atoiontziak, zamaontzien edo petroliontzien gidari.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 272. orr.

Mangouras zen Prestige petroliontziko kapitaina 2002ko azaroaren 13an.  Berria - Gaiak   2004-11-17


petroliotegi (orobat petroldegi) iz petrolio findegia.

Oliobide honetatik egunero 15.000 upel garraiatzen dituzte Nahran Omarreko petroliotegietatik Faoko penintsulara. Egun hauetan oraino bi petroldegi jauzarazi dituzte hil bat eta 72 kolpatu eginez Bogotan.  Berria - Mundua   2004-09-05

Arabia sauditarrean,itsas-gorriko portu batean komando islamista bat jinik, ukaldi txar bat egin dute tirokada batekin, bost hil eta kolpatu batzu eginez, hiletan bi amerikano, bi ingeles eta australiar bat petroliotegi batean beren lana zuten inginadoreak.  Herria   2004-05-06


petroliountzi ik petroliontzi.

pettar iz zuberotarrez mintzatuz, Maule ingurukoa.

Zaia zolala heltzen nitzaizü doi-doia nizan pettarra .  Herria   2001-10-11


pettentta iz adkor ipar petenta.

Animatzaile munizipalek segurtatzen dute, izanik ere pettenttak sudurrean edo mihian lotuak, gaztek izanen dutela batzorde horretan parada beren iritziak emaiteko.  Herria   2002-10-03

Ezta? -erran zion Ninak bere aitari-, nere pettenttak hobe nituen ematea!  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 230. orr.


petto ik peto3.

petunia 1 iz belar landare apaingarria, lore moreak, arrosak edo zuriak izaten dituena (Petunia sp.); landare horrren lorea.

Petuniak etxeko baratzean landatu zituen lehenik, loratu arte.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 22. orr.

Nahiko argi bazen, eta, hala, lorategiko gauza guztiak ikus nitzakeen: terrazako aulkiak, sahatsa, arropa zabaltzeko soka bi zurtoinen artean, petuniak, hesiak, langa zabal-zabalik.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 43. orr.

Petuniak, lurrean jarriak zeuden lorontzi luze batzuetan.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 178. orr.

Hortentsiek eta petuniek kolore pittin bat ematen zioten arratsalde hitsari.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 99. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Txemi begira geratzen zaio Garbiñek petunia-potoa garaztatzen duen bitartean.  Berria - Kultura   2004-08-11


petxa 1 iz zerga.

Jakinarazten dizuet, gainera, ez dela zilegi Jainkoaren etxe honetako apaiz, lebitar, atezain, laguntzaile eta zerbitzariei zergarik, petxarik eta bidesaririk kentzea.  Elizen arteko biblia   Esd 7,24

Jakin beza, bada, erregeak, hiria berriro eraiki eta harresiak jasotzen badituzte, juduek ez dutela zergarik, ez petxarik, ez bidesaririk ordainduko.  Elizen arteko biblia   Esd 4,13

Nafarroako lege zaharretan ageri diren bi petxa ere, badirudi azari eta urdeari atxekiak zirela.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 41. orr.

2 irud/hed

Bertzelakoak dira damuaren petxa pisuaren ordaina pagarazten duten plazerak.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 144. orr.


petxera iz alkandoaren edo kideko jantzi baten zatia, bularra estaltzen duena.

Jantzi estu beltza soinean, petxera zuria zuena, eta urrezko eskumuturreko astuna eskuinean.  Matías Mujika   «Edale santuaren kondaira» - Joseph Roth, 2001 - 21. orr.

Iduri zuen bere aurpegiari halako distira bat zeriola, zeinak jantzien urradurei inportantzia kentzen zien eta bai alkandorako petxera nabarmen higatuari eta marra zuri eta gorriekiko korbatari, iduneko zirtzilduaren inguruan.  Matías Mujika   «Edale santuaren kondaira» - Joseph Roth, 2001 - 17. orr.


petxero 1 iz petxa ordaintzen duen pertsona.

Baina, testuek eta bereziki 1789-1790eko bertsu zenbaitek erakustera ematen dute hastapenean, etxetiar eta petxero saldoek, etxeko jaunen pribilegioen suntsitzea txalotu zutela.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 82. orr.

Ez dezaket ahantz alabaina hemengo etxetiar, petxero eta buhameak oro 1789an Errepublikaren alde agertu zirela, apez errefraktarioek, etxeko jaun opulantek eta notableek haizea norabidez aldarazi artean.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 121. orr.

2 irud/hed ik petzero.

Orduxeko esanahi batzuk gorde ditu petxero hitzak egundaino: esklabu, morroi, mixerable edo gisakoak.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 44. orr.

Lur eta borda abandonatuak, arrotzek, hain petxeroak eta apatikoak ziren laborariei bigarren egoitza gisa konpontzeko erosten zizkieten.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 17. orr.

Ni halabeharrak ekarri ninduen Goizuetatik Leitzara, baina, beti bezain petxero nauzu.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 97. orr.

-Kasu egizu euskaraz ari zarenean, edo petxero edo hiltzailetzat joko zaituzte.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 224. orr.


petxu 1 iz bularra.

Petxuan dauka orain esku bat eta buruan beste bat, biak zabalik.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 167. orr.

Erreklutatu zuten jendea, bai, euskaltasunaren izenean, Euzko Langille hasi ziren banatzen tabernetan, baina petxuko ilea erakutsi genien eta atzera egin behar izan zuten.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 47. orr.

Ez nuen uste horrela jarriko nintzenik hitz batengatik, petxutik eztarrira mugitu zitzaidan bihotza.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 192. orr.

Mukiak, eztula eta petxua hartuta ditu Lizarrako pilotariak, eta horrela ezin zuen jokatu.  Berria - Kirola   2004-01-09

Beheko solairuko aitonak, petxuan mina sortu zaiola eta, sokorro eske ari daiteke, ordea.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 66. orr.

Consumption hitz hori zuritua gelditu zen eta salbatua: ordura arte xahutze edo hondatze hutsa zekarrelarik gogora, eta orduko eritasunik hilgarriena zen petxuko gaitz edo tuberkulosia ere adieraz zezakeelarik.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 188. orr.

2 petxuko iz tuberkulosia.

"Oso negu gogorra izan zuan hogeita hamaseikoa, hemen hezetasun handia zaukaagu neguan, ikusiko duk", orduan harrapatu omen zuen petxuko hau, eta ez "eritegiko monjek dioten moduan" zurrutean galduta dabilelako.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 64. orr.


petxuga iz bularkia.

Mikelek petxuga zati txikitan ebakitzen zuen, hozteko.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 72. orr.

Petxuga, letxuga eta maionesazkoa eskatu zuen.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 97. orr.


petzero iz mendekoa; biktima.

Ttipiak beti petzero!  Herria   2001-07-19

Orduan, anaiak norbaiti mendekatu behar zuela eta, nor zen gehienetan petzero?  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 25. orr.

Hor da argi eta garbi ikusten gerla baten okerkeria, noiz eta ere bi etsaiek, elgarren artean, zepo batean bezala harrapatzen baitute petzero bera.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 161. orr.

Euskaldunak beti pixka bat petzero direla?  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 190. orr.

Eta ainitzek daukate beti ttipiak direla petzero holakoetan, diru gehixago baduenak ez biziki axolarik gutiago dutenez...  Herria   2001-07-19

Hor dira lekuko abertzaleek sorturiko frantses egunkari eta astekari, euskara bide bazterrean petzero utzirik.  Herria   2004-04-08

Ospitalean nire falta sumatzen hasiak izan behar zuten honezkero, Josuren ondoan, eta hutsune hori are barkagaitzagoa eginen zen, han izanen zirenek -Edurne, ama, arreba Marixa- jakitean anaia gertatua zela nik hartu beharreko kolpeen petzero.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 347. orr.


peyote iz kaktusaren familiako landarea, arantzarik gabea, gai narkotikoak dauzkana (Echinocactus Williamsii).

Kokaina, heroina, opioa, estasia eta anfetaminekin batera, indioen zeremonietan erabiltzen den peyotea zein kalamua eta LSDa legezkoak izango dira, kopuru batetik behera, betiere.  Berria - Gaiak   2006-04-30

Han Raoreme ihesean dabilen mutikoa aurkituko dute eta harekin ezagutuko dute Huitxolen tribua eta peyote-a edari haluzinojenoa.  Berria - Kultura   2004-01-30


peza 1 iz pieza, atala.

Xake lauki handi batzuk marraztuta daude parkearen zoruan eta jende ugari biltzen da plastikozko peza handiekin jokatzera.  Berria - Kultura   2004-08-29

Peza bakoitzaren balioa, peza hori taulan jarria dagoen tokiaren araberakoa da.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 120. orr.

Hiru lagunek zenbait egun eman dituzte pezaz peza eta erresortaz erresorta desmuntatzeko tresna haundi hori, bai eta bizpahiru kamiuntaratan kargatu ere bideko.  Herria   2002-09-19

Gisa hortan, Lurraren azal peza batzu elgarretarik urruntzen ari: [...].  Herria   2005-10-20

Elizetako ezkilak peza osoz eginak dira.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 40. orr.

Zortzi edo hamar soseko peza paga-araziz.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 214. orr.

Beretta 38 A metrailadore baten herskailua (Emilio partisanoa zèn eta haranetan atzera eta aurrera peza aldagarriak banatzen zebilen garaikoa).  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 250. orr.

2 zatia.

Hezurrari xingar peza politak kentzen zizkion oraino!  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 15. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Ordu arte ibili gabe zegoen lur peza hura.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 205. orr.

Laster sorterriko soro peza batean gure amodiozko habia eraikiko dinagu.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 36. orr.

60 metra zabaleko ezponda peza.  Herria   2004-01-22

Baziren burdin peza batzu pisu handikoak, hiru tona eta erdiren heinekoak!  Herria   2005-09-01

Xinatarrek, beren arbasoen izenak, zur peza batzuen gainean izkiriatzen dituzte, eta gero, zur peza horiek aldare baten gainean emaiten, hobeki ohoratzeko gisan.  Herria   2004-04-08

Huna nun kausitzen dituen bi oihal peza hedatuak eta hauen azpian kartoin batzuetan kokatua, gizon bat etzanik.  Herria   2004-12-30

Harri peza haundiz egina izan den dorrea 1420 metro goratasun dituen gune batean dago.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 108. orr.

Gure herriko laminek beren sukaldea zeukatela Borddeleneko harroka peza haundi baten pean.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 164. orr.

Ez da ahantzi behar haatik petrolaki peza batzu badirela oraino itsasoan, gure kostaldetik urrun badira ere.  Herria   2003-03-27

Hamar kanoi pezako txalupa zahar bat erosirik, pirateriari zihoakion guztiaz hornitu zuen, hala nola ganibetak.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 153. orr.

Ardiki peza erraldoia naka-naka irensteari ekin nion, deus ez bailitzan.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 56. orr.

Zortea alde zutenek, halabeharraren bestelako baiezpenik gabe, zilarrezko diru-pezak jasotzen zituzten.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 48. orr.

Han, eraztun, diru peza gaitz eta errubien artean, Heraklitoren eskuizkribua zetzan.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 34. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

diru peza (5); hektarako lur peza (3); lur peza (26); lur peza bat (6); petrolaki peza (5); petrolaki peza batzu (3)


pezaka adlag pezaz peza.

Pezaka kentzen zizkioten bere soineko guztiak eta erlikiatzat eramaten, halako gisaz non kasik biluzik utzi baitzuten gaixo gizon saindua.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 11. orr.


pezaño iz peza txikia.

Gure bazterrak hain dira eder, itsasoa hor berean, mendia sekulan ez biziki urrun, gero eta gehiago badira urrunetik ere heldu direnak hemen nunbait lur pezaño baten erosteko xedearekin.  Herria   2005-09-15


pezeta (orobat peseta g.er. eta pezta g.er.) 1 iz Espainiako dirua, euroa ezarri zen arte.

Euroak hartuko du pezetaren eta liberaren lekua, eta hori, berez, ona da euskaldunontzat.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 99. orr.

Batez beste indioek 35000 pezeta irabazten dute urtean.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 13. orr.

Ustekabean neskaren aitak loterian milioi bat pezeta irabazi zuen.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 92. orr.

-Baina ehun pezeta pagatu ditut!  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 69. orr.

Orduko 200000 pezeta ordaindu nuen Philips "karromato" lehenbiziko haietakoa.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 96. orr.

Esan eta egin, Zialtzetak trikitilarien artean diru eskea egin eta 1.750 pezeta bildu zituen.  Koldo Izagirre   «Elgeta, sasiaren sustraiak», 2001 - 19. orr.

Dirua zegoen zapata-kaxetako bat hartu, ehun mila pezeta apartatu, gutunazal batean sartu, eta etorri bezain isilka irten nintzen, ama ez esnatzeko.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 193. orr.

Hamar mila pezeta behar nituela esan nion.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 149. orr.

Hogei mila pezeta liburuetan eta bost mila diskoetan.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 77. orr.

Itoizko Koordinakundeak 24000 milioi pezetako bermea ordaindu behar zuen.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 41. orr.

30000 mila pezetako ordainketa Canovas jaunaren alargunari, indemnizazio gisa.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 77. orr.

Ekintzak 1800 milioi pezetako galera ekonomikoa eragin zuela.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 54. orr.

Bost mila pezetako biletea utzi zuen mahai gainean eta, poltsa eta berokia hartuta, alde egin zuen.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 86. orr.

Bi pezetako mediak hogei pezetan jarri ziren.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 140. orr.

Iruñerako bidean, Juan Pedro Ferran-i ebatsi zioten orduko 9000 pezetaren heineko abere eta gauza.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 162. orr.

500 pezeta ehuneko billeteetan.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 141. orr.

Rupiak, berriz, lau bat pezeta balio ditu.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 27. orr.

Pezeta batekin 3'75 bolibar dauzkazu, ia lau.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 22. orr.

Gerora 13000 milioi pezetara murriztu zuen bermea.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 193. orr.

Ez nengoen Remelluri botila mila pezetatik gora ordaintzeko moduan.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 30. orr.

Pobreek bost xentimo ematen dute; burgesek erreal bana; jaunek pezeta erdia; enperadoreek, printzeek eta poetek pezeta.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 109. orr.

Nafarroako exportazioek 29408 miliun pezetarena ekarri dute aurtengo lehen sei ilabeteetan.  Herria   2001-10-18

2 (billeteen izen gisa)

-Gogoan ditiat, bai, hortik mila pezetakoari "talego" izena gelditu zitzaioan...  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 334. orr.

Eta larruzko kartera zabalduta, ehun pezetako berri-berria eman zidan.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 138. orr.

Jendeak hogeita bost pezetakoak ikusten baditu kutxan, beste horrenbeste ordaintzera behartuta sentituko da.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 237. orr.


pezetatxo iz adkor pezeta.

Bastidorea ere zahar samarra da, eta zikinkeria kenduz gero, pezetatxo batzuk aterako dizkiozu.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 54. orr.

Libera madarikatu bat ez daukak patrikan, ezin kanbiatuzko pezetatxo batzuk.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 266. orr.


pezo (orobat pezu g.er.) 1 iz eguzkitan lehorturiko lasto eta buztinezko orea, adreilu gisa moldatua. ik adobe.

Utikako hiritarrek ondo lehortuta eta bost urte lehenago eginda daudela [...] frogatu ondoren bakarrik erabiltzen dituzte pezoak pareta-egiturak altxatzeko.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1010. orr.

Eskorta-hesi zartatuak han-hemen, euren pezo maskalduak erakutsiz.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 66. orr.

Horiekin eraikitzerakoan, alde batetik pezo osoekin egiten dira ilarak, eta beste aldetik pezo-erdiekin.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1010. orr.

Hiri barruko espazio mugatuan zergatik ez den pezoekin egindako paretarik onartzen.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1250. orr.

Ohean eseri nintzen, burkoaren pezo moduko hartan bermaturik.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 81. orr.

Evo Morales (Isallavi, 1959) nekazarien sendi batean jaio zen, pezozko etxe batean, areazko kaleak dituen herrixka batean.  Berria - Harian   2005-12-20

Juanen etxea herriko beste etxe gehienen antzekoa zen, pezuzkoa, zuri zikina kanpotik eta barrutik.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 59. orr.

Sartu orduko betiko usain hura hartu zuen berriz, etxeko usaina, pezoarena, zaku hezeena, amarena, eta gorputz osoa uzkurtu zitzaion.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 106. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Hiru pezo-mota egiten dira bestalde: bat grekoek lidioa deitzen dutena; hau da gure artean erabiltzen dena, eta luzean oin eta erdi eta zabalean oin bete da.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1010. orr.


pezoi1 1 (orobat pezoin) iz lurrezko hesia.

Obrak berriz hasiak dira Hazketako bide hortan eta laster bi zubi berrien arteko pezoia egina izanen da. Zeinen sakan tristea, sigi-saga egiten duen pezoiarena!  Herria   2004-09-09

Hortik atera eta, azkenean pezoin baten gainean gelditu ginen.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 175. orr.

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Hilarrien sahetsean dagon lur pezoi baten erostea; pinadetako lan tokian lur baten saltzea Alphacan lantegiari. Asko lur jabek nahi lukete beren etxekoentzat etxe egiteko baimena ardietsi, edo berdin lur pezoi bat saldu barroki berri baten eraikitzeko, dirua biltzeko.  Herria   2001-04-26

Ermindeko auzoan bide zabaltze bat egiten baita, Iñaki De Heriz-eri lur pezoi bat erosi behar izan dute hortarako.  Herria   2002-11-21

Borde Lamarque deitu etxeko bide pezoi bat aldatuko dute kostako auzoan.  Herria   2002-11-21

Bi ilabeteren buruan bukatu beharra da eta Herriko Etxean eztabadatu dute jakiteko zer abiaduretan mugatu behar den bide pezoi hori 50 ala 70 km orenean.  Herria   2003-09-11

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bide pezoi (3); lur pezoi (3)


pezoi2 iz titiburua.

Astindudazu buztana eta txupazkidazu pezoiak orain zutik orain lauoinka, a, ikaragarria izan zen.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 92. orr.


pezoin ik pezoi1.

pezta ik pezeta.

pezu1 izond/iz ipar pisua.

-Ez eraman zakurik, ez eta gauza pezurik ere.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 85. orr.

Izerdi lapetan zegoen, beldurrarengatik bai eta bere pezuarengatik ere.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 270. orr.

Bidaietarako maletaño bat erosi, eta pezuaren emendatzeko harriz bete zuen.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 199. orr.


pezu2 ik pezo.

pheiatu, pheia, pheiatzen du ad eskuburdizez lotu.

Kapusai bat sartu didate burutik behera, eskuak pheiatu dizkidate.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 92. orr.

Eskuina kamaina behe eta tinko baten hankari pheiatua daukat.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 93. orr.

Lur hartu genuen eta ez ginen mugitu ere egin, oraindino eskuak aulkiari pheiatuak.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 176. orr.

Luzatu egin zidan ostera, eta eskuak pheiatuta ongi janztea erraza ez bada ere, ahal izan nuen dotoreena estali nuen berriro neure moztasuna.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 208. orr.


pherde ik berde.

pherediku ik perediku1.

photomaton ik fotomatoi.

piadoso izond jainkozalea, elizkoia.

Mintzaira gordina da hau guztia, predikazio kristauaren samurtasuna baizik ezagutzen ez duten belarrientzat batez ere, haren aldaki erlijiozko propioan nahiz politiko demokratiko berdin (faltsuki) piadosoan.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 260. orr.


piaia ik bidaia.

piamontear izlag/iz Piamontekoa, Piamonteri dagokiona; Piamonteko herritarra.

Lainairean zehar, eta isiltasun egitekotsuan, piamontear ahots bat entzun zen esaten: [...].  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 63. orr.

Aita agurtzen zuen bere piamontear-musu gorri ñimiñoan irribarre gizalegetsu bat marraztuta.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 121. orr.

Piamontear seriotasunez onartu zuen berak, baina entusiasmorik gabe.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 65. orr.

Felice Casorati (1886-1963), margolari piamontearra.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 279. orr.

Euskal Herrira trenerako tunelak egitera etorritako ofiziale piamontearrek ekarri zuten tresnatxo hori.  Berria - Kultura   2004-06-26

Hortik eratorria da Jarach deitura judu-piamontearra.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 17. orr.


piamontera iz Piamonteko italiar dialektoa.

Hauxe da historia, itzulpenaren eraginez apur bat indargetua, piamontera hizkuntza mintzatua baita funtsean, eta gure italiera marmolezko hau, berriz, hilarriak idazteko egokia.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 228. orr.

Piamonteraz hitz egiten zuen, eta deseroso sentiarazi ninduen berehala horrek: ez da gizalege onekoa italieraz erantzutea dialektoan hitz egiten dizunari.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 224. orr.

Piamontera ezin hobean, bada, Asti aldeko ukitu sotilez, esan zidan azukrea zekarrela kimikatzeko: [...].  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 225. orr.

Madarikaziotzat, berriz, "medà meshônà" lotura bitxia erabiltzen zen, hots, literalki "heriotza estrainioa", baina ulerbide zuzenean piamonterazko "assidènt" ("ezbehar") formaren kalkoa.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 29. orr.


pianissimo 1 adlag (musikan) leun-leun, ahul-ahul. ik piano2; fortissimo. irud/hed

Ia beti, pianissimo hasten ginen, bestearen jokabidea aztertuz bezala; hurrena, hizketaren tonua gero eta gorago igotzen zen, errieta bizian amaitzeraino, klimax gorenean; azkenik, behera jaisten zen, xuxurlaka amaitu arte, bare-bare.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 119. orr.

2 (izenondo eta izen gisa)

Begiak itxi, eta hasierako konpas pianissimoei ekiten diet, kontzientzia osoa hatzen mugimendu bakoitzean jarria: ondo egin nahi dut esku bakoitzaren lana.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 63. orr.

Hatz ikasiez zarata oro urratu zuen, pianissimo batekin hasiz, nota luze, ziztakariekin, apurka in crescendo-ra egiteko.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 102. orr.

Koralak trinkotasuna hari guztietan azaldu baitzuen, dinamiketan maisu pianissimotik fortissimo-ra crescendo-en bitartez, fraseatze lanetan txukun.  Berria - Kultura   2004-05-22

Olaizolaren Aurtxoa seaskan ezaguna bordatu egin zuen bukaeran pianissimo zoragarria eskainiz.  Berria - Kultura   2004-06-18

Biolinaren pianissimoa.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 275. orr.


pianista 1 iz piano-jotzailea.

Liszt bere garaiko pianistarik handien eta ezagunena ez ezik, andre zalerik handiena ere izan zen.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 325. orr.

Neure iloba Liz Chase eraman nuen neurekin, musika-irakasle eta oso belarri oneko pianista, inprobisazioan, analisian eta teorian trebatua.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 232. orr.

Pianista fina zen gizona, eta itsasoan barrena ibili izan zen gaztetan Alfonso XIII transatlantikoan orkestra-zuzendari.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 74. orr.

"Ez al da hori Joe Costello, Marcel Martinen pianista?" galdetu zuen ozenki.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 231. orr.

Kafetegiko pianistarekin eta biolinistarekin.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 51. orr.

Arantza Ezenarro sopranoaren eta Borja Rubiños pianistaren kontzertua, berriz, Maria Cristinako Excelsior aretoan izango da.  Berria - Kultura   2004-06-04

2 (hitz elkartuetan)

Pianista lanak egin du ospetsu Kocsis. · Ronnie Lynn Patterson amerikano jazz pianista, eta ere Wu Zheng xinatar dantzaria.  Berria - Kultura   2004-02-14

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

marcel martinen pianista (5); pianista ariko dira (3); pianista bikaina (3); pianista ezaguna (3); pianista izan (5); pianista kubatarrak (4); pianista ohiak (3)


piano1 1 iz musika tresna handia, harpa gisako egitura batean kokatzen diren eta teklei loturiko mailu moduko batzuek jotzen dituzten hariak dituena.

Segundo batzuetako hutsartearen ondoren, pianoa entzun zen.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 215. orr.

Zuhaitz adarren artetik piano baten notak entzuten baitziren, olatuen orroan gailen.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 30. orr.

Gero eta nekezago zitzaion pianoaren nota desafinatuak jasan behar izatea.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 23. orr.

Pianoaren teklek nekerik gabe erantzuten diete hatzei.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 9. orr.

Jo dezagun pianoaren soka bat gozakaiztua dagoela: pianoa jotzen dugun bakoitzean nota faltsu bat aterako da.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 127. orr.

-Norbait pianoan ari da behintzat -esan zuen Gabrielek.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 308. orr.

Ba al dakik pianoa jotzen?  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 84. orr.

-Seguru zaude pianoa jotzen ikusi nahi nauzula?  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 211. orr.

-Ez da batere usua zure sasoiko gizon bat pianoa ikasten hastea -esan zuen Willemek.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 182. orr.

Pianoaren estalkia jasorik, atrilean zegoen partiturari ekiteko eskatu zidan.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 42. orr.

Pianoari tapa altxatu eta teklaren bat sakatu dut.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 62. orr.

Fonseca, mandatua bete eta gero, pianoaren aulkitxoan jesarri zen.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 90. orr.

Pianoaren aurrean eseri denean, ingurura begiratu du.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 59. orr.

Frantses doinu herrikoi baten inguruko hitz-moldaketak egiten ari zen bezero bat bere baritono ahotsaz, Mathildek pianoan laguntzen ziolarik.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 176. orr.

Pianoa bals bat jotzen ari zen.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 301. orr.

Horrelakoa izan zen piano, klarinete eta biolarako pieza.  Berria - Kultura   2004-04-01

Escuderoren Piano eta orkestrarako euskal kontzertua joko dute.  Berria - Kultura   2006-04-05

Egitaraua: Liszten Piano eta orkestrarako 1. kontzertua, Brahmsen 1. sinfonia.  Berria - Kultura   2004-11-06

BOSek Mendelssohnen Uda gau bateko ametsa obrako obertura eta bi pianotarako kontzertua eskainiko du gaur.  Berria - Kultura   2004-01-31

2 (izenondoekin)

Nik piano klasikoa ikasi nuen eta oso gaztetxo nintzela, hainbat rock taldetan jo nuen.  Berria - Kultura   2004-03-05

Diskoa «musika tradizionaletik abiatzen da, baina gero oso melodia ezberdinak jasotzen ditu, betiere Joserraren piano dotore eta modernoak ematen dion ukitu bereziarekin». Etenaldi batean, piano tristea entzun da.  Berria - Kultura   2004-11-20

-Noiztik atsegin zaizkin piano desafinatuak?  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 92. orr.

Instrumentuei dagokienez, piano elektrikoa eta bateria soilik erabiltzen dituzte.  Berria - Kultura   2004-12-19

Handik laster piano mekaniko bat baltse bat jotzen hasi zen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 433. orr.

Areto hotzak gurutzatzen dituzte, eta egongelara iristen dira, non estalkia altxaturik dagoen piano atze-luzearen eta portzelanazko suontzi zuri berotuaren inguruan hiru besaulki baitira altzari bakarrak.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 112. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Maite dut Schumann, haren piano-lanak batez ere.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 9. orr.

Gramofonoak Liszten piano kontzertuetako bat jotzen zuen.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 212. orr.

Uztailaren 19an, ortziralez: flauta eta piano kontzertua.  Herria   2002-07-18

Fagot eta piano errezitaldia Miramongo Matineen gaurko saioan.  Berria - Kultura   2004-10-09

Okela, ardoa eta ingelesez hitz egiten duten zerbitzariak ditu leku honek, zuzeneko piano-musika ahaztu barik.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 249. orr.

Iruditzen zaizu bere hitzak piano notak direla.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 86. orr.

Mozarten 10. kontzertuan asko gustatu zitzaigun Labeque ahizpen piano teknika eta euren arteko harremana, egun arraroa suertatzen dena.  Berria - Kultura   2004-10-06

Pausoa bizkortu nuen, piano-ariketek berandutu nindutela entzuteak nekez errendituko zuen-eta amak orduari zion errespetu maniatikoa.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 10. orr.

Eskuin besoa galdu nuen, ezingo nion aurrerantzean nire piano irakasle postuari eutsi.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 123. orr.

Ez nituen jada piano-hotsak eta hatz-ariketak entzuten.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 7. orr.

Gure amak errusiera-eskolez gainera, piano-eskolak ere hartzen zituen.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 120. orr.

Schumann-en pieza errepasatzen hasi nintzen mentalki, arratsaldeko piano-klasea gogoan.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 112. orr.

Badakizu kontserbatorioan bakarrik egin daitekeela piano-karrera.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 59. orr.

Hoteleko areto publikoetan (piano-gela, kafetegi, joko-mahai) entretenitzen zituzten egunaren hondarrak.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 175. orr.

Eta horra non norbait sartzen den piano-gelara eta, nire gibelean jarririk, eskuak pausatzen dizkidan sorbaldetan.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 65. orr.

Ohiko bezeroak behean, piano-barrean, beren martini idorrei hurrupaka.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 121. orr.

Piano-kafe batean hasi nuen karrera profesionala.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 35. orr.

4 isats piano piano isatsduna.

Isats-pianoa gure gelako zentro neuralgiko garrantzitsuena da.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 112. orr.

Bi taburete ere erosi ditut eta metroan eraman Brooklyngo etxera: pianoa nahiko altu dagoenez, tabureteak oso ongi datoz isats-pianoaren aurrean eseri eta hura mahai gisara erabiltzeko.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 66. orr.

5 piano isatsdun hariak horizontal ezarriak dituen piano luzea.

Rec grabazio estudioan, piano isatsduna eskura izateaz gain, musika jo bitartean, edo grabatutakoa entzutean, filmaren irudiak gela berean dagoen pantaila handi batean ikusteko aukera izan du Salvadorrek.  Berria - Kultura   2006-04-30

6 piano-jole (15 agerraldi, 9 liburutan; orobat joile 20 agerraldi, liburu 1 eta 15 artikulutan, eta pianojole 8 agerraldi, 4 liburu eta artikulu 1ean) iz piano-jotzailea.

Aretoan ezproien hots erritmikoa entzuten zen, eta piano-jolea, arrazoiren batengatik urduri edo ikaraturik, gogotik ahalegintzen zen mazurkaren konpas bizia jotzen.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 133. orr.

Inguruko tabernako piano-jole beltza "Paper Doll" jotzen ari da, triste eta astiro.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 105. orr.

Katia eta Marielle Labèque bi ahizpak, biak piano-joile guziz jeinutsuak.  Herria   2004-04-29

Piezaren erdi aldera, piano-joleak huts txiki bat egin zuen akorde batean eta gelditu egin zen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 42. orr.

Ezin dugu jo milaka piano-jolek milaka aldiz jo izan duten bezala.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 60. orr.

Imajina ezazue nolakoa izango den hilabete askotan kontzertua prestatzen aritu den pianojolearen sentiberatasuna txaloen aurrean, eta frakasoak utz diezaiokeen samina.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 49. orr.

· izond Une hartan Kreuzstrassen gora gindoazen eta nik, neska piano-jolearen leihopetik pasatzerakoan, burua jaso nuen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 49. orr.

7 piano-jotzaile (82 agerraldi, 8 liburu eta 50 artikulutan) pianoa jotzen duen musikaria.

Ama eta amona piano jotzaileak izan zituen.  Berria - Kultura   2004-12-26

Lachenmannen obrez gain Cage, Sciarrino eta Lucier konpositoreen obrak interpretatuko ditu piano jotzaileak.  Berria - Kultura   2004-08-17

Piano-jotzaileari partiturak pasatzen zizkion, honek eskuak tekletatik altxa beharrik izan ez zezan.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 35. orr.

Kale kantoiko taberna batetik, ingurua girotzen duen piano jotzaile beltz baten musika dator.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 15. orr.

Besteri entzunez ikasi zuen pianoa jotzen; aditu hutsarekin ikasten ditu aire eta doinuak, eta piano-jotzailerik trebeenak bezain ongi jo dezake lehenbizikoan edozein pieza.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 189. orr.

Euskal Herriko piano jotzaile, moldatzaile eta ekoizle artistiko argien eta aktiboenetakoa da Gimenez.  Berria - Kultura   2004-03-13

Hiromi Uehara 25 urte besterik ez duen piano jotzaile japoniarrak sona handiko bi CD argitaratu ditu.  Berria - Kultura   2004-07-18

Maria-João Pires piano-jotzailearen bertsioak [...] minutu bat eta zazpi segundo irauten du.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 63. orr.

Ez zitzaizkion musikaz deus gutxi zekien jendearen aurrean konplitu beharra bezalako konpromiso soileko saioak atsegin, konpromisoa beste loturarik ez baitzen izaten halakoetan piano-jotzailearen eta entzuleen artean: kortesiaz jotzen zuen piano-jotzaileak, kortesiaz entzuten zuen publikoak, eta lagun arteko gaubeila asko hondatzen zen modu hartan.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 213. orr.

8 piano zut hariak zut ezarriak dituen pianoa.

Katek, asko ibiltzeko ahulduegi, musikako klaseak ematen zizkien hasiberriei atzeko gelako piano zut zaharrean.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 261. orr.

Piano zut itxiaren gainak ere jaki fin eta gozokientzako apalaren zerbitzua egiten zuen.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 271. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

piano aurrean (10); piano eskolak (4); piano eta orkestrarako (9); piano gainean (14); piano gaineko (5); piano irakasle (3); piano joile (11); piano joilea (9); piano joilearekin (4); piano jole (3); piano jolea (6); piano jolearen (3); piano jotzaile (22); piano jotzailea (21); piano jotzaileak (18); piano jotzailearekin (8); piano jotzailearen (8); piano kontzertua (6); piano musika (5); piano tristea (4); piano tristearen (6); piano tristearen musika (3); piano zahar (4); piano zut (3)

pianoa ikasten (3); pianoa izan (4); pianoa jo (11); pianoa jo zuen (4); pianoa joko (4); pianoa jotzea (7); pianoa jotzeari (5); pianoa jotzeko (7); pianoa jotzen (48); pianoa jotzen hasi (5); pianoa jotzen ikusi (4); pianoa jotzen zuen (5)

pianoak eta txistuak (3)

pianoaren aurrean eseri (5); pianoaren estalkia (4); pianoaren laguntzaz (4)

biolin eta pianorako (3); orkestra eta pianorako (4); pianorako kontzertu (3)


piano2 1 adlag (musikan) leun. ik pianissimo; forte2.

Pianofortea pianoari hasieran eman zitzaion izena dela, klabea ez bezala gogara jo zitekeelako, nahi zenean piano, ahul alegia, eta nahi zenean forte.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 26. orr.

2 (izen gisa)

Victoria eskua telefonora luzatzen, ni neu deia jasotzen, Pavanaren crescendo laburra diminuendo gero, eta pianoagoan ahitzen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 200. orr.

3 piano-piano adlag

Jendearen marmarra iritsi zitzaionean, teklatua piano piano itxi, jaiki eta eszenatokiko atea zeharkatu zuen, astiro.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 63. orr.

Eta azken nota hori erabat isildu denean, azken uhina ere desegin denean, partituraren azken orria itxi du, piano, piano.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 66. orr.


pianoforte iz antzinako pianoa.

Pianofortea pianoari hasieran eman zitzaion izena dela, klabea ez bezala gogara jo zitekeelako, nahi zenean piano, ahul alegia, eta nahi zenean forte.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 26. orr.

Klabikordiotik pianofortera egon zen jauzian protagonista izan zen Mozart.  Berria - Kultura   2006-01-27

Vilanov-eko noble baten etxera joateko eskaria nuen, girlanda urre-kolorez apaindutako pianoforte zahar bat konpontzera.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 138. orr.


pianojole ik piano1 6.

pianola iz mekanikoki -pedalen bidez eta elektritizitateaz- jotzen den pianoa.

Behealdetik Alarguntsa alaia izeneko baltsea jotzen ari zen pianola baten notak zetozen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 45. orr.

Pianola baten musika mekanikoa entzuten zen urrutian.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 242. orr.

· «Esku soinua (trikitia), pianola (soinu handia) eta pilarmonika (ezpainetako soinua) ume umetan ezagutu nituen, eta beti eman zidan inbidia izugarria jotzen ez jakiteak» aitortu zuen atzo Joxe Mari Iriondok berak.  Berria - Kultura   2006-03-14


pianotzar iz adkor tamaina handiko pianoa.

Eseri nintzen ostera pianotzarraren aurrean: tortura tresna mehatxagarria begitandu zitzaidan, une batetik bestera jiraka hasiko zen Erdi Aroko gurpil hezur-birrintzailea.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 126. orr.


piastra 1 iz ekialdeko herri batzuetako behinolako eta oraingo dirua.

Haren hara-honako kontsultategian, zenbaitetan oso mingarria gertatzen zen hagin erauztea, baina ez zen garestia izaten: piastra bat pobreentzat eta bi aberatsentzat (Midak kalezuloko aberatsentzat, alegia).  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 21. orr.

Hasieran, eguneko hogeita bost piastrako diru-saria emango didate.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 118. orr.

Baso bat ardo piastra erdian bihotz-altxagarria duk ni bezalako langabe batentzat.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 317. orr.

2 adkor pezeta.

Marotoren traizioak, milioi bat piastraz ordaindua omen, suntsitu egin zuen armada karlista.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 99. orr.


pibot (orobat pibote; Euskaltzaindiaren Hiztegian pibot agertzen da) 1 iz saskibaloian-eta, eraso lerroaren eta defentsaren artea jokatzen duen jokalaria, euskarri gisa aritzen dena.

2,17 metroko pibotak garrantzi handia izan behar du Tauren etorkizunean.  Berria - Kirola   2004-01-04

Flisek, Archibaldek eta beste pibotek ere brasildarraren gorputz sendoarekin topatu ziren behingoz.  Berria - Kirola   2006-01-29

Ligako jokalari erabakigarriena dute, Kobe Bryant eskolta, eta Ligako pibot nagusia: Shaquille O'Neal.  Berria - Kirola   2004-04-17

Femerling eta Middleton dira pibot argi bakarrak, gainerakoek kanpotik jaurtitzeko erraztasun handia baitute.  Berria - Harian   2005-05-06

2 hegal pibot

Andersenen lesioa ere erabakigarria da, hegal-pibot gaztea gabe indarra galtzen baitute saskipetik saskiratzerakoan.  Berria - Kirola   2006-04-25

· Jokalariei dagokionez Nocionik berebiziko garrantzia izan dezake hegaleko eta hegal-pibot postuak betetzeko  Berria - Kirola   2004-05-07


pibote ik pibot.

pidaia ik bidaia.

pidaiarazi ik bidaiarazi.

pidaiari ik bidaiari.

pidgin iz hizkuntza bi edo gehiagoren osagaiez osaturiko hizkuntza.

Saizarbitoriak dioenez, euskal literaturak, geure zirkunstantziaren ispilu edo adierazpen izan nahi badu, bizpahiru hizkuntza eta pidginen bat, beharko ditu erabili. Adibideok erakusten dutenez, euskara lapurtarra zen pidginaren oinarria.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 118. orr.

Dirudienez, alderdi hartako hizkuntzak bata bestearekin nahastuaz gauzatu zen, eta gisa horretara sortutako hizkuntzak dira pidginak.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 220. orr.

Asko dira, munduan barrena, pidgin hizkuntzetatik etorri diren hizkuntza kreoleak, baina garbi dago gaur egun tankera horretako hizkuntzek ez dutela lekurik gure artean: ingelesa da alderdi honetako hartu-eman tresna.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 222. orr.


piedade ik pietate.

pielago iz aipatzen denaren kopuru handia.

Izan ere, gauzadiaren barruan gauza bakar bat sortzeko gauza den gorputz kopuru finituak diharduela emanik ere, nondik, non, zein indarrez eta nola elkar topaturik batuko dira hain materia pielago handian eta hain nahasmahas dibertsoan?  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 129. orr.


piercing (orobat pirtzin g.er.) iz giza gorputzaren zatiren bat zulatzea, bertan uztaitxoak edo kidekoak kokatzeko.

Zilborrean duela gutxi egindako piercing-a agerian uzten zion barruko elastiko beltz harekin.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 82. orr.

Piercing bat marraztu zuen irakaslearen sudurrean.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 259. orr.

Ni ohituta nengoen oraingo gazteekin, piercing, argazki makina digitala eta ordenagailu portatilaren belaunaldiarekin.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 120. orr.

Ez ditut maite ez supositorioak, ez piercing-ak, ezta eraztunak eurak ere.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 103. orr.

'Pirtzina zilborrean' narrazioa kaleratu du Antton Kazabonek.  Berria - Kultura   2004-09-11

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pirtzina zilborrean (3)


pietate 1 iz errukia, urrikalmendua; bihozberatasuna.

Zeruko hirian, berriz, pietatea da giza jakintza bakarra. Hauxe da Jaungoikoaren gurtza, hauxe egiazko erlijioa, hauxe pietate zuzena, hauxe Jaungoikoari soilik zor zaion zerbitzua.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 372. orr.

Abia zaitez arrazoimenaren ildoetan zehar, uste ona pietatean ipiniz.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 111. orr.

Gregorio Nyssakoaren eta Areopagita aizunaren ideiek [...] Erdi Aroko eta ondorengo aroetako Teologian eta pietatean izan zuten jarraipena.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 5. orr.

Fariseuak, bestalde, beren pietateaz puzten ziren, beren errito eta arau-zaintzari oso atxikiak zeudenez.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 56. orr.

Otoitz-formula guztiak eta egintza guztiak, bihotzez otoitz egiten uzten ez badizuete, alde batera utz itzazue, edozein direla pietatezko praktika horiek.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 85. orr.

2 guraso eta ahaideenganako txerazko jarrera.

Sortu gaituen herriari zor diogu eskerrona eta atxikimendua, erromatar tradizioan burasoei eta herriari emaiten zitzaien pietas edo "pietate" hura bera.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 86. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Horrengandik klabiatura izpiritual desberdinak bereizten zuen, Taulerrena, Eckhartena bezala, lehorragoa baitzen, eta Susorena irudimenera eta grafismo bapikatuetara isuriagoa, Erdi Aro berantiarreko herri-pietatetik hurbilago zegoena.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 6. orr.


pietatetsu izond jainkozalea, elizkoia.

Hemen ezagutarazten zaizkigu pertsona pietatetsuen artean aurki daitezkeen bi hondo kirastu eta kaltegarrienak.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 56. orr.

Bigarren sailekoak dira jende pietatetsuak, itxura distiratsua dutelarik eta sona handia.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 61. orr.


pietista izond ideal piatatetsua berpizteko doktrina protestante bati dagokiona.

Mundu zientifiko modernoan zahartutako arima pietistak ez zekien nola moldatu bere moral hertsi eta ortodoxoa.  Berria - Kultura   2004-02-20


pietun iz ipar postaria.

Ofizioz pietuna, herriko kontseiluan egona zen luzaz eta axurant karguan ere ainitz urtez.  Herria   2003-09-18

Pietunak greban izan dira aste bat osoa.  Herria   2001-04-05

Pietuna edo postaria heldu zenean, hilabetean behin, diru horrekin, bihotza lasaitzen zitzaion ama familiakoari.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 95. orr.

Herriko fatur edo pietun den Maite Gorazurreta Zuraidekoa.  Herria   2001-04-12

Murtutseneko inguruetan gaitzeko urrin tzarra zegoen eta pietunak sudurra tapatu zuen mokanesarekin.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 149. orr.


pietungo iz postariaren lanbidea.

Bere denbora gehiena gutun banatzen edo pietungoan arizana, lan hori utzirik muntatua zuen bere lantegia“ Arbela harri” deitua zuena.  Herria   2005-09-15


pieza 1 iz tresna edo makina batean alda daitekeen atala. ik peza.

Makinak ez du balio bere helburua betetzeko, harik eta mekanismoaren azken pieza bere lekuan jartzen zaion arte.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 269. orr.

Makina batean ezarrita zegoen pieza bati so gelditu ziren.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 15. orr.

Sarri, autoen piezak askatzen izaten dugu lanik handiena.  Berria - Gaiak   2004-07-01

Gurpilak eta pinoiak limaz egokitzen genituen, eta piezak ez ziren trukagarriak.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 129. orr.

[Fabrikan] piezei lehen leundua ematen zaie, beste enpresa batzuetarako.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 44. orr.

Niri dagokidanez, zulo bat egiten diot pieza jakin bati, beti zulo bera pieza berean hamar urtez.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 44. orr.

Behin bizikleta bat, piezetan, ekartzea lortu zuten, bizikleta burdinazko bat, beltzez pintatua.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 265. orr.

Pieza asko egiten ditugu baina ez dira hemen muntatzen.  Berria - Ekonomia   2004-11-09

Landabengo enpresak 900 langile ditu eta Volkswagentzat ere egiten ditu piezak.  Berria - Ekonomia   2004-08-26

1940ko hamarkadan Mark I izeneko makina bat egin zuen IBMn lan egiten zuen Harvard-eko ingeniari batek: 16 metro luze, 3 metro garaiera, milioi bat pieza, 850 km hari.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 99. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Irakurleari kartak erakustea, hala nola erlojugile trebeak mekanismoaren pieza txikerrak agerian jartzen baititu langile mutilaren aurrean.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 9. orr.

Dorreko esku-eskaileretatik igo eta, erloju-gelara iristean, tresnaren aurrean geratu ziren; tresna zaharrak ziren, pieza lodiz eginak.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 287. orr.

Pieza erraldoi bat zerabilen hortik hara gruak.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 15. orr.

Automobilendako pieza osagarriak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 348. orr.

Fabrikan pieza solteak egiten dira.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 44. orr.

-Burdinazko piezak egiteko makina bat.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 127. orr.

Pieza metaliko bat erori eta kalte larriak eragin ditu Navalen gasontzian.  Berria - Ekonomia   2006-02-15

Volkswagen, Ford eta Suzuki bezalako enpresentzat egiten dira hor beribil-pieza hidraulikoak.  Herria   2003-03-10

Nire kezkak, ordezka-ezinezko piezaren bat norbaitek ostu ote lezakeen edo, ez du Herbert den mendrenik ere ikaratzen.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 253. orr.

Prozesaketaren fase bakoitzak behar duen tresneriaren pieza espezializatu guztiak zehaztuz.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 190. orr.

3 irud/hed

Hirurehun pieza ezberdinetan desmuntatu eta berrehun kutxatan sartu behar izan zuten berrehun eta hogeita bost tonako estatua.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 17. orr.

Akordio horren bitartez, A380 hegazkinaren fuselajeko pieza handiak egingo ditu Arabako enpresak.  Berria - Ekonomia   2004-01-18

Ibarra besamotzak pieza garrantzitsua izan behar zuen euskaldunen isilpeko makinerian.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 54. orr.

Kontuak kontu, antzerkian eta bizitzan, pertsonaia interesgarria ez da pieza batekoa.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 10. orr.

Falta zen pieza da, gaixotasunaren mekanismoak bateratzen baititu gorputzeko hainbat ehunetan.  Berria - Gaiak   2004-10-15

4 xakean eta kideko jokoetan, mugitzen diren osagaietako bakoitza.

Ez nintzen nekatzen zurezko pieza pitzatuak lauki zuri-beltzeko zelai mugatuan barrena mugitzeaz.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 19. orr.

Xake joko bat muntatu nuen, xake taula orrialde batean marraztuz eta piezak ogi mamiz eginik.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 92. orr.

Joko-taula prest zagok, eta piezak mugitzen hasita.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 30. orr.

Hiru pieza mugituz, xake matea egiten ahalegintzen da hura; gu aurrea hartzen saiatzen gara.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 53. orr.

Pieza zurien atzean beste ate bat ikusten zuten.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 254. orr.

Pieza beltzekin jokatzen zuen jokalari alemanak bere erregina mugitu zuen.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 20. orr.

Erregeari buruz xake jokoko pieza nagusia zela erran zidan.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 96. orr.

Bi aldiz aztertu behar izan nuen jokaldia, piezaz pieza eta laukiz lauki aztertu ere.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 35. orr.

-Gu xakeko piezak izan beharko dugula pentsatzen dut -esan zion Ronek.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 254. orr.

Haien begietan ni peoi ziztrin bat baizik ez nintzen, pieza ttipia, anitzetan trabagarri gertatzen den pieza ezdeusa.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 32. orr.

Hala ere, xake-pieza zaharrak ez ziren eragozpen bat.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 179. orr.

5 multzo edo osotasun homogeneo bat osatzen duten mota bereko osagai bereizia. ik atal.

Mosaikoaren piezak nolako, mosaikoa ere halako, egia da.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 101. orr.

Banan-banan hartuta, mosaiko bateko pieza bakar baten garrantzia zeukaten: hutsala.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 22. orr.

Pieza asko ditu alargunaren puzzleak.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 21. orr.

Buruhauskarriaren piezek antolaera anitz onartuko balute bezala.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 156. orr.

Zein erraz uztartzen diren zenbaitetan puzzlearen piezak.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 113. orr.

"Pieza gehiegi dauzka puzzle honek" pentsatu zuen argazki zatiak mahai gainean zabaldu zituenean.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 176. orr.

Puzzle handi baten piezak gara, eta Ministro xume batek dozena erdi pieza baizik ez ditu ikusten ahal.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 119. orr.

Lehen urte honetan, gorpuzkinak garbitu, eta eskeletoak eta kontserbatutako piezak zehaztea izan dela lan nagusia.  Berria - Harian   2006-03-22

Mahaia prestatzen ari zen afarirako eta gurasoen arreoko zilarreriaren piezei banan-banan distira ateratzen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 13. orr.

1940ko hamarkadan Mark I izeneko makina bat egin zuen IBMn lan egiten zuen Harvard-eko ingeniari batek: 16 metro luze, 3 metro garaiera, milioi bat pieza, 850 km hari.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 99. orr.

Arretarik handienaz haren artxibo partikularra arakaturik, honako pieza hauez osatua dela egiaztatu dut: [...].  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 34. orr.

Borgesen ironia ez datza bakarrik idazketa eta keinuetan, baizik eta piezen osotasunean bertan ere.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 13. orr.

Gure herri-poesiatik salbatzen zuen pieza bakarra honako kopla zahar xume hau zen.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 22. orr.

Esan zezakeen, esate baterako, beste aforismo batzuen gaineko aforismoak direla liburu honetako pieza gehienak: meta-aforismoak.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 9. orr.

Piezaz pieza osatzen duk bilduma.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 454. orr.

Ez zeuden oraindik erabat biluzik, azken pieza intimoa jantzirik zuten, emakumeak bularretakoa ere kendu gabe zeukan.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 347. orr.

Baina Napumoceno jaunaren bulegoko pieza nagusia, dudarik gabe gela dominatzen zuena, idazmahaia zen.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 68. orr.

Belarritakoak, eraztunak eta horrelako beste pieza batzuk aurkitu ditugu hilobi batzuetan.  Berria - Gaiak   2004-08-05

6 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Nire Lego-pieza guztiak kartoizko kaxa batean bildu eta Gabriel lehengusu txikiari eman nizkion.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 52. orr.

Afaltzeko yogur bat eta fruta-pieza bat ematen diogu, besterik ez.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 132. orr.

Jada altzari-pieza gehienak, astunenak, igoak zituzten eramaileek, tarteka puxka txikiagoak ere bai.  Eduardo Matauko   «Emakume ezezagun baten gutuna» - Stefan Zweig, 2005 - 13. orr.

7 (artilleriakoak)

Artilleriako 347 pieza ere badira, hogei mila balarekin.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 161. orr.

101,2ko 3 pieza eta 47,6ko 2 zituen, 86 lagunek osaturiko eskifaiak maneiatuak.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 239. orr.

Artilleria pieza haietako baten itzalpean atondua nuena,bere benetako zereginerako utzi behar izan nuen, ontzian beste askok bezala.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 137. orr.

8 oihal, ehun edo kideko zerbaiten zatia, osotasun bat osatzen duena.

Elizaren muturra oihal pieza ikaragarri handiek apaintzen zuten, dilindan eta hegan, ia lehenbiziko estaitik espaloiraino.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 259. orr.

Ingalaterrako oihal piezak, zetazkoak eta lihozkoak gehienak.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 52. orr.

Fabrikako sala luze eta estuak iruteko makinaz, ehundegi mekanikoz eta lurrun-motorrez bete zituen, egunean bost mila oihal-pieza ekoizteko helburuarekin.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 101. orr.

· Horma-irudia metro eta erdi luze eta metro bat zabal da; pieza bakarrekoa.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 183. orr.

Biltzen ninduen zerrenda edo xingola pieza-bakarra zela bururatu zitzaidan.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 110. orr.

9 zati bereizia.

SC idazkia pieza bakar bezala agertzen da berez, atalburuetan banatu gabe.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 911. orr.

Metalezko pieza bat, gainazal leuna grabatuta zuena.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 100. orr.

Tornuzilean finkatutako metal pieza bat grabatzen ari zen, esku batean zizela eta bestean mailua hartuta.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 107. orr.

Arrain eta haragi piezak platerean gerora zerbitzatuko diren tamaina eta forman ebakita.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 63. orr.

10 musika lan laburra baina beste baten zatia ez dena.

Zergatik ez diguzu pieza bat jotzen, David?  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 9. orr.

Soinujoleak Nik banuen kamarada bat piezari ekin zion.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 11. orr.

Hari ikasi zizkion aurreneko piezak, eta oraindik ere haren piezak jotzen ditu inoren aurrean nabarmendu nahi duenean.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 134. orr.

Galga malenkoniatsu hori lortu ezinik gelditzen nintzen Schumannen pieza batzuekin.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 9. orr.

Sarriegik bi pieza ondu zituen, "Euskal-Billera" eta "Sporti-Clay" izenekoak, izen bereko erakundeentzat.  Askoren artean   «Rataplan» - 82. orr.

Goiezutako bandaren pieza zahar bat ikasi berria dugu Leitzan, Fermin Tolatxenekoaren belarri finari esker.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 228. orr.

Horrelakoa izan zen piano, klarinete eta biolarako pieza.  Berria - Kultura   2004-04-01

Orkestinako tronpeta-joleak pieza ospetsu bat iragarri zuen mikrofonotik.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 364. orr.

Baltsa jo, tangoa jo edo pasodoblea jo, baserritarrek antzera samar egiten zuten dantzan pieza edozein izanda ere.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 51. orr.

Lau bat ordu behar izan zituzten dozena erdi bat pieza grabatzeko.  Iñigo Aranbarri   «Sakabi, soinu txikiaren handitasuna», 2003 - 60. orr.

Elgetak soinuari bi botoi erantsita lortu zuen dantza lotuko pieza asko jo ahal izatea.  Iñigo Aranbarri   «Sakabi, soinu txikiaren handitasuna», 2003 - 55. orr.

Modako piezak, helduta dantzatzeko pasodobleak, tangoak, txotisak eta abarrak.  Pako Aristi   «Gelatxo, soinuaren bidaia luzea», 2001 - 30. orr.

Agintariek soinu-jotzaileak zigortzea ere eguneroko kontua zen erromerietan, helduko piezak jotzen zituztela eta.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 66. orr.

Ikusirik nola musika pieza horiek donostiar guztiak elkartzen dituzten.  Askoren artean   «Rataplan» - 84. orr.

11 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Pieza sorta zabala baldin bazuen ikasle ona zelako zen.  Iñigo Aranbarri   «Sakabi, soinu txikiaren handitasuna», 2003 - 54. orr.

12 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Musika-pieza landuak gogoratzeko eta ikasteko.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 79. orr.

Beste dantza-pieza bat hasi zen segidan.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 54. orr.

Urola bailaran garai bateko erromerietan jotzen ziren trikiti pieza zaharrak berreskuratu eta grabatu dituzte.  Berria - Kultura   2004-03-19

13 arte lana.

Joan behar zuen egunen batean San Telmo museora, pieza hura ikustera.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 108. orr.

Horretarako balio ezean, museoko pieza bitxi alferrikakoa baino ez da hizkuntza.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 0. orr.

14 antzerki lana.

Leandro eta izenik ezagutzen ez diodan emakume pinpirin bat irten dira jantokiaren erdira, eta pieza labur bat jokatu dute han bildutakoon entretenigarri.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 191. orr.

Goizean, Joko-Moko, burrasoen antzerki tropak, "Jostagailuak" pieza emanen du Haritz Barnen, Agnes Arruebarrenak idatzirik.  Herria   2005-06-30

Bunin-en pieza bat jokatu behar dute arratsaldeko bostetan: The dark alley.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 263. orr.

Pieza bat dute batzuek begiz jota; bizpahirurekin jokatzen dute beste hainbatek; helburu jakinik gabe, ondo pasatzea beste xederik ez du zenbaitek.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 57. orr.

15 metalezko dirua.

Bost zentimoko txanpon baten bila hasi nintzen Friedeli deitzeko, baina berrogeita hamarreko pieza bat eta bi dolarreko txartela baino ez nituen aurkitu.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 111. orr.

Urre eta zilar piezak erakutsiz, planoekin batera.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 109. orr.

16 ordezko pieza ik ordezko 9.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

burdinazko pieza (3); instrumento hutsezko pieza (4); izeneko pieza (8); jazz pieza (3); jotako pieza (3); metalezko pieza (5); metalezko pieza bat (3); museoko pieza (4); musika pieza (9); ordezko pieza (3)

pieza bakar (4); pieza bakarra (8); pieza bakarreko (7); pieza barrien (3); pieza bat egin (3); pieza bat falta (4); pieza bat hartu (3); pieza bat jo (3); pieza bat jotzen (5); pieza bat mugituz (4); pieza bat mugitzen (3); pieza bati ekin (3); pieza beltzen (3); pieza bera (5); pieza berri (6); pieza berria (6); pieza berriak (15); pieza bitxi (3); pieza bukatu (3)

pieza eder (4); pieza egin (3); pieza eskaini (6); pieza handi (4); pieza handi bat (3); pieza handiak (6); pieza horrekin osatzen (3)

pieza jo (13); pieza jotzen (7); pieza jotzen hasi (3); pieza labur (4); pieza laburrak (3); pieza nagusia (7)

pieza ondu zituen (3); pieza solte (3); pieza txiki (7); pieza txikia (3); pieza txikiak (4)

pieza zaharrak (5); pieza zoragarria (3); pieza zuri (3)

piezaz pieza (5); xake pieza (3)

modako piezak (3); mozarten piezak interpretatuko (5); musikarien piezak (3); ordezko piezak (8)

piezak askatzen (3); piezak egiteko (4); piezak egiten (8); piezak egiten ditu (3); piezak eskainiko (3); piezak hartu (3); piezak ikasteko (3); piezak interpretatuko (15); piezak interpretatuko ditu (9); piezak joko (9); piezak joko dituzte (4); piezak jotzeko (3); piezak jotzen (11); piezak mugitzen (4); piezak ukitu (3)

sortutako piezak (3); trikiti piezak (3); urrezko piezak (3)

piezaz pieza (5)

ordezko piezen (5)


piezatxo (orobat piezatxu g.er.) iz pieza txikia.

Egurrezko piezatxoak dagokien tokiraino bultzatzea, hori da orain axola duena.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 113. orr.

Piano bat entzun nuen Kreuzstrasseko etxeren batean, Schumannen Istorio bitxi bat piezatxoa jotzen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 42. orr.

Inoiz, jairen batean, Gabon gaubeko afalostean, piezatxoren bat edo beste eta akabo.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 52. orr.

Lau domino piezatxu zut.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 23. orr.


piezatxu ik piezatxo.

piezoelektriko izlag piezoelektrizitateari dagokiona; piezoelektrizitateak eragina.

Katuak erabilita egindako beste esperimentu batzuetan, frogaturik geratu da efektu piezoelektrikoa, hankako hezurretan, katuaren ibilera normalean.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 36. orr.

Tentsio normalak desagertuz gero [...] oso murrizten da aktibitate piezoelektrikoa, eta, horren ondorioz, hezurren elikadura kaltetzen.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 38. orr.

Hartara, sortzen diren korronte piezoelektrikoek halako ponpaketa bat eginarazten diete zelulen mintzei, eta horrek asko handitzen du hezurretako kanal estuetako elikagai-emaria.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 38. orr.


piezoelektrizitate 1 iz presio mekanikoak ergindako gertakari elektrikoen multzoa.

Piezoelektrizitateak hezurren biologian duen eragina berrikusi du oraintsu New York-eko Columbia unibertsitateko Andrew Bassett doktoreak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 37. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Piezoelektrizitate-propietatea du hezurrak: presio mekanikoaren ondorioz korronte elektrikoa sortzeko gaitasuna, alegia.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 36. orr.


pigmalionismo iz Pigmalionen mitoan oinarrituriko jokaera.

Pigmalionismoz jotako kondenatu batek bere gorpuarekin estatua bat egin zezala eskatu zion borreroari.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 75. orr.


pigmentario izond pigmentuarena, pigmentuari dagokiona. ik pigmentoso.

Retinitis pigmentario gaitz hereditarioa zuen emakumeak.  Berria - Gaiak   2004-10-31


pigmentazio iz ehun batean pigmentua sortzea edo pilatzea; pilatze horren ondorioa.

Erretina bera pipiak joa edo pikarta zen itxuraz, eta pigmentazio handiagotuko eta txikiagotuko eremuak zituen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 125. orr.

Albinoek ez dute larruazaleko pigmentaziorik.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 140. orr.


pigmento ik pigmentu.

pigmentoso izond pigmentuarena, pigmentuari dagokiona. ik pigmentario.

Begi-lauso lodiak zituen, eta, esaten zutenez, erretinitis pigmentosoa ere bai, gaitz hereditario bat, erretinak jaten dituena, astiro baina erremediorik gabe.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 119. orr.


pigmentu (orobat pigmento; Euskaltzaindiaren Hiztegian pigmentu agertzen da) 1 iz animalia edo landare ehunetan gertatzen den gaia, kolore jakin bat sortzen duena.

Zelula horiek melanina izeneko pigmentu marroi ilun bat dute: larruazal beltzari kolorea ematen dion pigmentu bera.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 103. orr.

Lehenik melaninak (larruazalean dagoen pigmentu arre batek) epidermisera migratzen du, eta, gero, berriz, melanina gehiago ekoizten da.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 74. orr.

Beste ezpainetakoak, berriz, pigmentu gorri bat eduki behar zuen, ongi barreiatua baina disolbaezina.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 234. orr.

Bada pigmentu horiko gune bat erretinaren erdialdean.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 99. orr.

Pigmentu natural hori landare osora zabaltzen da, eta, hala, hostoak gorritu egiten dira.  Berria - Gaiak   2004-01-29

Identifikatzea ere lortu nuen: pigmentu garesti eta barreiatzen ez hain erraz bat zen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 234. orr.

Behin pigmentuaren disgregazioa gertatuz gero, erreaktibo jakin batetik 23 tanta gaineratzeko zioen arauak.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 210. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Pigmentu nahasteak.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 27. orr.

Pigmentu-geruzak, hoditik atera, eta margolariak ozta-ozta ukiturik, lodi-lodi utzitako margoa: horretara ohituta gaude azkeneko mendean gutxienez.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 262. orr.

Makilek eta konoek pigmentu molekulak dituzte[...]; molekula horiek badute gai bat, errodopsina, argi-quantumak zurgatu eta erreakzio kimikoz beste bi substantziatan deskonposatzen dena.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 22. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Usaimen-pigmentuak A bitaminaren antzeko egitura kimikoa izan behar zuela proposatu zuen Wright-ek.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 140. orr.

Usaimen-pigmentu batek ematen dion berariazko kolore marroi edo horia du sudurreko usaimen-eskualdeak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 139. orr.

4 hauts bihurtzen ahal den gai kimikoa, ur edo olioetan disolbaezina gehienetan, margoak egiteko erabiltzen dena.

Eguna argitu bezain laster mendira joango naiz pigmentu bila eta gero margotu egingo dut.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 86. orr.

Metala, zura edo oihala ditu bere ekaiak; pigmento naturalekin, akrilikoekin edo oliodunekin du margotzen.  Herria   2004-05-06

Argitasuna -esplikatu zidan- oihalari pigmentu zuri bat emanez lortzen da, eta gainean margotuz, oraindik azpia fresko dagoen bitartean.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 141. orr.

Oliotan edo antzeko disolbatzaileren batean nahasitako pigmentoekin egindako tinta bat zuen buruan Lázló-k.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 25. orr.

Lurrezko ontzi batzuk, koadroetan erabili beharreko pinturen egin ahal izaiteko, hautsak, pigmentoak eta olioa nahasgai eta osagai.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 291. orr.

Gaien artean disolbatzaileak, ur zikinak, margoak, pigmentuak eta taladrinak izan ziren nagusi.  Berria - Ekonomia   2004-03-20


pigmentudun izond pigmentua duena.

Kanpokoa pigmentuduna da eta argia islatu eta begitik kanpo alde egitea eragozten du.  Berria - Gaiak   2004-10-28


pigmeo 1 iz Nilo aldean bizi zen elezaharretako nano herri bateko kidea.

Dalai ibaiari bazarraizkio, Pigmeoren lurra aurkituko duzu.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 94. orr.

Horko jendeak ipotxak bezain ttipiak dira, baina ez pigmeoak bezainbat.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 86. orr.

2 Afrikan eta Asian bizi diren nano herrietako kidea.

.«Ikuspegi turistiko batetik begiratuta, Burkina Fasok ez dauka ezer», azaldu du Arretxek: «ez piramiderik, ez Kilimanjaro bezalako mendirik, ez pigmeorik...».  Berria - Kultura   2004-11-30

Kongon bizi diren 3.000 pigmeo inguruk «haragijaleen gaixotasuna» dute.  Berria - Gaiak   2004-05-07

Nahiago nuke lurrean zuloa egin eta hor sartu, Papuako pigmeoek egiten duten legez.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 27. orr.

Noizean behin saltzen diet errezeta-libururen bat pigmeoei.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 44. orr.

3 irud/hed oso garaiera txikiko pertsona.

Duela lauren bat urte galdetu genien ea nola maite ditzaketen hainbeste urruneko kulturak eta hain errazki ahaztu bertako pigmeoak.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 23. orr.

4 (izenondo gisa)

AEBetako, Erresuma Batuko eta, oro har, NATOko ontziek eginiko maniobrek zetazeo espezie ugariri eragin diete: euskal balea, xibarta, zere arrunta, zere txikia, zeroi arrunta, zeroi pigmeoa, Atlantikoko izurde pikarta eta marzopari, besteak beste.  Berria - Gaiak   2004-11-03


pija izond/iz emakumeez mintzatuz, aberaskumea edo aberaskume manerak dituena. ik pijo.

Nire gelako pija bat, betidaniko familia jeltzale batekoa, eta orain EAko zinegotzia udaletxean.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 115. orr.

Badakit pija hutsa naizela esango didazula, baina nik paso egiten dut.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 101. orr.

Monja bat haizela, Opuseko pija bat, ezkondu arte altxorra gorde nahi duena!  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 272. orr.


pijada iz huskeria.

Matetako problema irakurtzen nuen ostera, pilatu beharreko ez dakit ba nik zenbat zementu-zakuren pijada bat, eta ametsetan hasten nintzen berriz ere: kaio bat zetorren problemaren gain-gainean erregalotxoa uztera... eta, plasta!, zirin gizen zuriak orri guztia zuen kakazten.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 42. orr.


pijama 1 iz lo egiteko jantzi arin eta mehea, jakak eta galtzek osatua.

Txabusina eta pijama jantzita, Bob Hildebrand aurrera eta atzera zebilen leiho handien aurretik, pipa erretzen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 536. orr.

Bainugelatik Julianen logelara gero, gizona eranzteko, pijama janzteko eta ohera sartzeko.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 144. orr.

Pijamako galtzei atorra gehitu nien, sabel gero eta nabarmenagoaren estalki.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 61. orr.

Gerri parera iritsi nintzenean, duda egin nuen, pijamako galtzen gerriko botoia askatu, ala eskua bragetako xirrixtutik sartu.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 149. orr.

Betaurrekoak jantzi eta, erdi ilunpean, pijamaren galtzen eske ibili nintzen gelako nahas-mahasean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 207. orr.

Samek erne jarraitzen zuen bere etxeko albo bati begira, pijamaren galtzak zapata zuri-marroien gainetik aski goratuta.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 45. orr.

Agondu, ostiko batez manta baztertu eta pijamaren atorra lotu nuen.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 91. orr.

Askatu pijamako botoiak ere, ohean baldin bazaude.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 7. orr.

-Nola egon zaitezke oraindik Lockharten alde, Hermione? -hots egin zion Ronek errezelaz bestaldetik, Harryren hatz bigunak pijamaren eskumuturrean zehar bultzatuz-.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 148. orr.

Pijamaren mahukei ez zien erreparatu, ez zen ohartu, iratzargailua gelditzeko besoa beti bezala luzatu zuenean.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 58. orr.

Egia da idunik gabeko pijama daramadala jantzita.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 258. orr.

Mikelek pijama gisa erabiltzen zuen nikiaren kolkotik heldu zion.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 60. orr.

Eztei gauean jantzitako zetazko pijama.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 237. orr.

Eskaileretan behera pijama hutsean joan nintzen haien atzetik.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 96. orr.

Pijama jantzian dago oraindik, baina bizarra eginda.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 52. orr.

Bere ametsetako "sex-sinboloa" egongelan zegoen, aulkiluzean pijametan etzanik, erdi lokarturik.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 233. orr.

Denak pijamaz jantzita zeuden, eta ospakizunak gau osoa iraun zuen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 283. orr.

2 pijama-galtza (orobat pijamagaltza) pijamako galtza.

Gaur ere, gauak izotzezko hil-izara bat zabal dezanean, galtzak sartuko ditut behin berriro pijama-galtzen gainean, eta oinak bilduko egunkari-paperetan.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 109. orr.

Ohearen beste aldean botata aurkitu duen pijama galtza motz bat jantzi dio.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 174. orr.

Bulegora sartu zirenean ohartu ginen pijama marradunak zeramatzaten pertsonak zirela, pijamagaltzetan eta pijamagoi hutsean zetozen, bizirik ateratzea lortu zutenean zeuden bezalaxe, denek begirada galdua zuten eta ez zuten begi itxiirekirik ere egiten.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 85. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pijama jantzi (7); pijama jantzita (7); pijama janzten (4); pijama soinean (3); zetazko pijama (3)

pijamaz jantzita (6)


pijamagaltza ik pijama 2.

pijatxu iz adkor pija.

Kanpoko ispiluan begiratu diot neure buruari, errimela oraindino betileetan dagoela egiaztatzeko atzeko pijatxuak detailerik galtzen ez duen bitartean, beharbada nire itxura ez da azken modakoa, baina ikaratzeko ere ez, neska!  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 23. orr.


pijo 1 izond/iz aberaskumea edo aberaskume manerak dituena. ik pijopaila.

Etxe ondoko hizkuntz akademia batean, lehenengo lana bilatzen ari diren ume pijoz inguratuta.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 24. orr.

Ikasle traza gorde nahian denboraldi baterako lana dutenak, autodun pijoen itxurakoak, ikasle hutsak direnak, gaztetxoak, helduxeagoak, bizi izan dutena antzematen ez zaien buru-arinak...  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 260. orr.

Azkeneko eztenkada lehengo astean sartu zidan, telefono mobila erosi nuenean; denetarik deitu zidan: yuppie, aberaskume, pijo.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 126. orr.

-Hippy pijo bat, ezta?  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 148. orr.

Igual pixka bat pijoa edo...  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 62. orr.

Edozein pijok, fatxak edo kristaukumek jantzi dezake Txe Gebararen kamiseta.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 73. orr.

Askotan hartzen zuten ahotan hitz hori -pijoak-, Parte Zaharrera bidean gazte baba-lore haiek beren motorren gainean ikusten zituztenean.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 52. orr.

Neguan klase altuagokoak izan nahi luketen Espainia osoko pera, pijo, eskuindar moderno eta ezkertiar aburgesatuekin batera eskiatzera goaz.  Pako Aristi   «Gelatxo, soinuaren bidaia luzea», 2001 - 56. orr.

Ez dut uste gu batere pijoak garenik, eta burgesturik egongo bagina ez ginateke lau lagun elkarrekin biziko pisu kutre baten.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 111. orr.

Askoz erosoago ibiliko hintzateke-eta, adibidez, Ikasle Abertzaleakeko ikasle entusiasta euskaltzale koadrilla horrekin, hire Pernandokeriak aireratzen, orain duan pijo koadrilla txepel grazioso-ustearekin baino.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 120. orr.

2 irud/hed

Pijolandiako pisu bat konpartitzen zuten pijo batzuen elkarrizketa pijoei adi.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 67. orr.


pijopaila iz adkor pijoa.

Vanessa, Borjamari, Jeniffer edo Oscar, banaka harturik, batere uste ez genuela, gustagarriak gerta litezke, eta izan litezke pertsona zoragarriak, Joxeguai edo Maritotal bat baino askozaz zinezkoagoak beharbada, eta beharbadarik gabe; bai, egia, baina pijopaila jendeak, jende gisa, mordoan eta piloan, hortzetako ikara ematen du.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 30. orr.


pijotxo iz adkor pijoa.

Oraingo pijotxook, ostera, beitu zer erabiltzen duten: alde batetik txanpua, bestetik gela, bestetik kondizionadorea...  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 94. orr.


pika1 1 iz lantza, ezten-haga.

Haietan ez ziren falta gizon gordinak, ezpata edo pika nekerik gabe hartzeko gauza zirenak.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 133. orr.

Pika esku eskuinean atxikitzen zuen, bizkar gainean finkatua.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 282. orr.

Medailak eta egurrezko gurutze txikiak zeramatzaten paparrean, eta pikak, azkonak eta ezpatak eskuetan.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 196. orr.

Biharamunean haiekin batean ari nintzen gazteluko patioan, ezpata, pika eta pistolarekin ariketetan.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 249. orr.

Horren esperoan egonen ziren denak, amen batean inguratu baininduten, pikak inarrosten zituztela.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 235. orr.

Buru odoldua pika batean iltzatuko zioten Ahmeti eta hirian barna eramanen zuten jendeak hista eta burla egiteko.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 57. orr.

Uste dut pikaren gider gogorrarekin jo ninduela.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 283. orr.

Oinezko gaztelarrek triku egina utzi zuten [Ramon] beren pika luzeekin.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 48. orr.

Bertzenaz, Migel Mailurekin edo goarnizioko soldaduren batekin, sastagaian eta ezpatan, pikan eta baleztan.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 117. orr.

Halako batean ikusi nuen, oihaneko soilune batean, gure oinezkoetariko bat, bere pikaz etsai baten bizkarra keinatzen.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 288. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Harresien gaineraino erdietsi zuten aldi bakanetan, pika hesi batekin egin zuten topo.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 222. orr.

3 frantziar joko kartetako sailetako bat.

Eta pozik nago bateko pika non duen asmatu diodalako.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 18. orr.

O Vencido zena pokerreko Bateko pika izan da nazkatu arte erakutsi zaigun baraja batean.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 154. orr.

Tarik Aziz Atzerri ministro ohia Zortziko pika genuen; Saddam Husseinen anaiorde Barzan Ibrahim Hassan ai Tikriti Bosteko hirusta... eta hala, 52 osatu arte.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 154. orr.

Nola prestidigitadoreak, karta-multzo batean zazpiko pika aukeratu, eta, esku-jokoa egin ondoren, bada, hala zure karta erakutsi, eta "zazpiko pika!  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 238. orr.

Nolatan eskaini zion borreroaren aizkorari bere errege-pika, zeinarengan, Txitxikovek berak aitortu zuenez, Jainkoarengan baino uste hobea baitzuen.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 254. orr.


pika2 1 iz ipar mika.

Pikak erran dezala, beleari ez zaiola bere orroa bezain ederrik, ez ditugu gure kantuak ukatzen ahal, munduaren bazterretik bazterrerat ez baitugu gure kantu zaharren parerik atzemaiten.  Herria   2003-04-03

Hargatik Louise pika bezain elekari zebilen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 224. orr.

2 pika-bele

Pierraren zinominokak begimentzean, haurrak oro ezkaratzeko bortara hurbildu ziren pika beleak bailiran, guztiek Pierraren galdea biderkatzen zutela.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 21. orr.

Baina ez, arrazoitzen zuen bereber, zernahi urtarotan bazebiltzan xoxoak eta pika-bele zuri-beltzak lurraldeak harro eta alegeratzen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 75. orr.

Ilunpean barreiatu ziren, pika-bele saldo alegera. -Isilduko hiza buztanik gabeko pika-bele?  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 188. orr.

3 pika-buztan ik pikabuztan1.

pikabuztan1 (orobat pika buztan) izond ipar zozoa, herabea.

Egizu kontu jujetzat izanen dituzula, batetik, beren baitan etsenplurik ez kausiturik bertutea baitan sinetsiko ez duten jende pikabuztanak.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 110. orr.

Borondaterik gabeko pika buztana! "Debru mentsa, pika buztana" ez badu ahozkatu ere, hori bera zuen gogoan eta "Pff" gutiesle horrekin ongi ulertarazi dio.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 171. orr.

Euskal gizarteak, bateraturik, betiko pikabuztan bakar batzu salbu, elkartasun goresgarria adierazi du, oihu hunekin: berriketariak etxera eta Egunkaria gutartera!  Herria   2003-03-06


pikabuztan2 iz zalgurdi, tren eta kidekoetara igotzeko oina jartzeko tokia. ik ointoki.

Hiruretan handiena bi endaitz luzeen artean atxikirik jarri zuen, endaitz mutur batetik bestera txilinez, zintzarriz eta mortxilez jositako uztai antzeko baten azpian -duga izenekoa-; eta beste biak tarantasaren pikabuztanetan estekaturik besterik gabe.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 132. orr.


pikada iz ebakia.

Pikada bat egin nuen mingainean, ontzi puskak ere miazkatu nituelako, eta kristal puska batzuk ere ahoratu nituen tartean, haginetan kraska eta kraska sumatu bainituen.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 72. orr.


pikadera iz egurra, haragia eta kidekoak ebakitzeko enbor modukoa.

Iturrien inguruan, Cadine eta Marjolin harakinen pikaderetara hurbiltzen ziren, goi leihoetako argi margularen pean.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 253. orr.

Pikaderan aihotzez jotako kolpeek Marjolin ekarri zioten gogora, han behean, sotoan.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 281. orr.

Atsoak zin egin zion arrain bat bezain mutua izango zela, dena ukatuko zuela lepoa pikaderan jartzen bazioten ere.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 361. orr.

Quenu, berriz, pikadera baten gainean esertzen zen, hankak zintzilik, orpoak haritzezko enbor puskaren kontra joka.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 81. orr.


pikado ik pikatu2.

pikadore iz zezenketetan, zezenari akuilu luzea sartzen dien pertsona.

Sartu-irtenean zebiltzanei begira bakarrik susma zenezakeen bazela hemendik kanpo beste mundu bat: festa egunetan kazetariak eta toreroak gora eta behera, pikadoreak presaka, eta eskailera bakoitzean bultzadizoa behar zuten emakume liluragarri haiek.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 25. orr.

Besteak beste, zezenek, toreatzaileek eta pikadoreek osatzen dute serie bat; alegia, eskultura txikiak osotasun batean.  Berria - Kultura   2006-02-03


pikadun izond pika duena. ik pika1.

Garrotatze batek Espainiaren basatia erakutsiko zuen, gillotina kamutsa urkabilur pikaduna Erdi Aroko aulki elektrikoa Inkisizioaren zeremonia.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 93. orr.


pikante izond piperduna, gatzduna.

Hala da, haste hasteko luma xorrotx-pikante hura eztiagotua zuela baina Lafitte ez da sekulan gelditu Lafitte izaitetik.  Herria   2001-10-18

Pikaroa eta pikante samarra zan, tentatzailea.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 22. orr.

Dendan aurkitu nuen konjuntorik pikanteena erosi nuen.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 24. orr.


pikantexka izond adkor piperduna, gatzduna.

Ez zen faltako irri eta trufa, umore pikantexka xaltxeroa ipintzeko joera partikularra ere.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 336. orr.


pikarazi, pikaraz, pikarazten du ad ipar ebakiarazi, motzarazi.

Bainutik landa, bizarra motzarazi zuen eta biloa belarrien heineraino pikarazi; jantzi berriak eman zituen soinean, barberuari eskatuz zaharrak sutara bota zitzan.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 199. orr.


pikarda iz orbana, tantoa.

Papardak hornitu krabata, txulufreia eta pitxi, tente potente, lepondoan pikardak, anitz eskumutur eta matrail bete kalitxa eta txitxabegi...  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 44. orr.


pikardatu, pikarda, pikardatzen 1 du ad tantoz bete. ik tantotu.

Parkearen goialdean, zerua hodei luzanga txikiz pikardaturik ageri zen, oilo zuriz zipriztindutako belazearen antzera.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 87. orr.

Gelen erdiak hutsik daude, paretak biluzik, eta moketa ilintiz pikardaturik.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 97. orr.

Laino mehea sartzen ari zen, pabiloi hutsek tristura grisa zuten, gasezko malko horiez pikardaturik.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 122. orr.

Bisaia pikor gorriz pikardaturik, xarranpinak joa balego bezala.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 558. orr.

Hiru indioilar bikain, urdinez pikardatuak bizarra moztu berriko kokots baten irudira.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 272. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Alda ote dezake beltzak azalaren kolorea? edo lehoinabarrak bere larru pikardatua?  Elizen arteko biblia   Jr 13,23

Aurpegia ilun eta grisa zuen, ia-ia bere jantzi pikardatua bezain grisa.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 276. orr.

Ohearen alboetan manta gorri pikardatua ageri zen.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 142. orr.


pikardatze iz tantoz betetzea.

Barruan, batzuk besteen kontra estu-estu, hankak uzkur, usoek beren lumajearen pikardatze zuri-beltza hedatzen zuten.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 383. orr.


pikardia 1 iz pikaroari dagokion egin edo esana; egite edo esate lixuna.

-Ez, nire lurra erakutsi nahi dizut, nire gaua! -diot nik bere pikardiari gatza kenduz.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 160. orr.

Berezkoa zuen pikardiak bultzatu zuen Peter Ustinov era askotako erronkak bere egitera.  Berria - Kultura   2004-03-30

Luluk oso bizkor jasotzen zituen kaleko abestiak, eta harrigarrizko pikardiaz abesten zituen.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 104. orr.

Beharrez urri, poltsikoa hutsik eta guardia zibila zirikatzen ibiliagatik, ez zuen irribarrea galduko, hain gutxi edozein neskari pikardiaz betetako esaldiren bat botatzeko parada.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 19. orr.

Leandroren begietan pikardiazko distira bat antzeman nuen eta, halako batean, espero nuena gertatu zen, oihu bat entzun baikenuen tabernaren beste aldean: -Marixe!  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 206. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Plazer antzeko batez hartzen zituen [andereñoak] pikardia ukitu zuhur bat zuten solasak.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 30. orr.

Pikardia-arrasto bat nabari zitzaion ezpain-begietako zirkinari.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 84. orr.

-Ez zakinat sinetsi ala ez... -esan nion neuk ere pikardia-aire batez.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 84. orr.

Gainera, finalerdian erakutsi zuenez, Irujok lortu du goian egoteko beharrezkoa den pikardia puntua.  Berria - Kirola   2004-07-07

3 adkor kaltea.

Eta nik esanda bezala hazi zen txakur "txikia" eta gure bi etxeen artean dagoen erreka ez zitzaion nahikoa mugarri iruditu eta erreka pasatu eta gure oilategian pikardiak egiten hasi zen.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 272. orr.

Halako irribarre pikaroaz jarduna izango dela iruditzen zait, pikardia egiten ari den ume koskor baten antzera.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 24. orr.

Gauza natural izenekoek sekula baino fama hobea irabazi dute gaur egunean, eta ez da misterio: pozoi industrial eta hormonalaren pikardiak agerikoegiak egin dira.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 197. orr.

4 kamisoi modukoa, aski erotikoa.

Berdin zitzaion enkajezko pikardia beltza janztea edo lepoa lau metroko artilezko bufanda batekin estaltzea.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 24. orr.

Normala da pikardiekin eszitatzea?  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 167. orr.


pikardiar izlag/iz Frantziako eskualde Pikardiakoa, Pikardiari dagokiona; Pikardiako herritarra.

Rieux delako bat zen, frantses irakaslea, pikardiarra, dominiko ohia.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 187. orr.


pikareska iz pikaroaren jarrera.

Pikareskak sustaturiko gezurrezko titulu, aurrizki eta azalpenak legez debekatu eta iruzurrak zorrotz zigortzea.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 75. orr.

Haietariko batzuek ateratzen duten purua erretzen dute, baina [...] gero eta gehiago dira pikareskara jotzen dutenak, hilabetean kutxa bat osatu eta turistei saltzen dizkietenak. Balizko "tele-pikareska" horren aurrean ([...] gauza bat agindu eta beste bat entregatu, etab.) geure burua defendatzeko neurriak hartu beharko dira.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 63. orr.


pikaresko izond eleberriez mintzatuz, protagonistatzat pikaro bat duena.

Ez da nobela pikareskoa, nahiz eta liburuan pikaro mordoa dagoen.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 8. orr.

Idazleak genero historiko jakin bat hautatzea (Klerezi poesia, nobela pikareskoa eta abar), ikur bat da.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 8. orr.


pikari iz arma gisa pika erabiltzen duen gudaria.

Irailaren erdialdera partitu ginen Nabarrenkoxetik, Montamateko baroiaren agindupean: mila lagun baino gehiago, pikari, arkabuzari eta baleztari.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 279. orr.

Bertzeen jaurtigaiek gerizatuta, pikariek gure azpiraino egin zuten.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 222. orr.

Pikari bigorrar batzuek indarrez eragotzi ez baliote, garunak eguzkitara aterako zizkion Loiola zaurituari.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 43. orr.


pikaro 1 iz maltzurra, azeria, malmutza; lixun puntua duena. ik kokin. (pertsonez)

Puraren maitalea, ergel enteroa [...] izkirimiri txotxoloen egilea izatez gainera, pikaro hutsa zen, ikusten zuen guztia eramateko prest.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 101. orr.

Nagusi pikaro asko zagon! Antiklerikala, errepublikazalea, pikaro xamarra... gerrari buruzko film nahiz liburuetan maiz aurkitu dugun pertsonaia ereduari jarraitzen dio.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 95. orr.

-Haatik, jaun Joanes Etxegoien, ez nuke nahi ergeltzat har nazazun, zeren beldur bainaiz pikaro gezurti hutsa ez ote zaren [...] baina jakizu ezen zeure eskuetan duzula, zeure etorkizuna ez ezik, zeure lagunena ere.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 555. orr.

Pikaroek edo azpisugeek, beren herrikideen sineskortasunaz abusatuz, beren eldarnio barregarriak hedatu dituzte.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 298. orr.

Pikaro ederra, Kropotkin jauna!  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 64. orr.

Pikaroa eta pikante samarra zan, tentatzailea.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 22. orr.

Rufo, bere serioan eta bere artezean, pikaroa zan eta neskak eta andrak tentaten goza egiten eban.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 38. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Izan ere, badirudi Amsterdameko karriketan ohoin edo pikaro talde bat dabilela, putez eta gaizkinez osatua. arte jarri ez zuen pikaro aurpegia jartzen zidala eta boza jaisten zuela, erran zidan-: [...].  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 494. orr.

3 (gauzez)

-Eta itsasoak zergatik ez? -galdetu zion, irribarre pikaroa aurpegian.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 254. orr.

Irri pikaro ezin maliziosagoa egin zidan.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 469. orr.

Baiezkoaren aitzindaria izan zen begiratu pikaroa egin zion emakumeak.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 206. orr.

-Orain... ba al duzun -begirada pikaroa zeukan Alaznek.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 146. orr.

Halako sedukzio keinu pikaro bat egiten du Martak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 196. orr.

Ile mataza gaztainkara eta begi pikaro ilunak zeuzkan, bular tenteak, soin luzea eta zango zuzenak.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 61. orr.

Giro alai pikaro samar bat sortu ohi zen, atso zaharrak ere aise hartara zaletzen zirena.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 184. orr.

4 (Berpizkundeko pertsonaia literarioez)

Berdinzki aipa niezazukeen Tormesko itsumutila edo pikaroen bizimoldearen gaineko bertze edozein kontakizun edo nobela.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 501. orr.

Ez da nobela pikareskoa, nahiz eta liburuan pikaro mordoa dagoen.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 8. orr.

Horregatik, badakit pikaroen mundu tristean beti dagoela zulotik ateratzeko gogoa.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 10. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

irri pikaro bat (4)


pikaroki iz pikaroari digokion eran; lixun puntu batez.

-Nire titiak gauzak al dira? -Mirarik ezpainak zimurtu zituen pikaroki.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 210. orr.

-Mirari, Mirari -Alazne pikaroki hasi zitzaion.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 110. orr.


pikarrai 1 izond ipar biluzia, gabetua.

Zer dio herresta eta pikarrai honek! ba ahal dakizu gaurko mendean ez dela sekula aski! ororen buru gure zergetarik tiraka ari da estatua.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 123. orr.

Lege eta jainkorik gabeko cow-boy deabruek edo berrehun kilometro eskasetan zegoen Mexikoko mugatik etorri gosaio pikarraiek ardiak ebasteko raid delakoak antolatzen zituzten.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 37. orr.

Fatiharen ohean luzadan kausitu nintzen handik laster, mineraltasunaren gau pikarraien behialako amodioen xendak berriz ireki asmoz.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 190. orr.

2 (adizlagun gisa)

Ezkontza gauean, Maitek, pikarrai ohe gainean etzanda, bihotza pozaren pozez dardarka zeukan.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 117. orr.

Betiko historia zen: etxekoen lurrak uzten ziren ber, diruaren irabazteko zen, "jaun" edo "andere" errespetatua bihurtzeko, ez pikarrai egoteko, balio gutxiko eztabaida hutsaletan zinpurtuz.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 66. orr.


pikarraitu, pikarrai(tu), pikarraitzen da/du ad biluztu, gabetu.

Ez zait gustatzen Errepublika burges, bekaitz eta neo-kapitalista hau [...] deus ez duena pikarraitzen duelako.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 121. orr.

Chatelet-era itzultzean, eliza pikarraitzeko ekintza ozkan jarria zuten eta Port-Royal geltokian bereizi ziren.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 80. orr.


pikart izond nabarra.

Emakumeak, ezbeharra gainditzen lagun ziezaiekeen pertsona bakarrak, atea irekitzen zien, mantalarekin, tapin pikartekin, eskuan sukalde-trapu bat zeramala: Zer nahi duzu, gazte?  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 51. orr.

Erretina bera pipiak joa edo pikarta zen itxuraz, eta pigmentazio handiagotuko eta txikiagotuko eremuak zituen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 125. orr.

Lehen aldia da etxe-txolarrea, hegabera, enara eta arabazozo pikarta Europan kezka eragiten duten hegaztien zerrendan sartzen direna.  Berria - Gaiak   2004-11-10

NATOko ontziek eginiko maniobrek zetazeo espezie ugariri eragin diete: euskal balea, xibarta, zere arrunta, zere txikia, zeroi arrunta, zeroi pigmeoa, Atlantikoko izurde pikarta eta marzopari, besteak beste.  Berria - Gaiak   2004-11-03


pikartsu ik pikortsu.

pikategi iz objektuak ataltzetik edo desegitetik sortzen den materialaren biltegia.

Ez genien tabakorik eskatu Stella Maris-etik zabuka zetozen finlandiarrei, ez ginen saiatu pikategi ertzean amarratuak zeuden herdoilontzietan sartzen, ez genien trufa egin iraileko estropadetarako entrenatzen ari ziren atunburuei.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 152. orr.


pikatu1 1 du ad ebaki; moztu.

Goldea, lurra mozten eta pikatzen zuen burdin zorrotza, esku batez behar zen atxiki.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 21. orr.

Ezin izan dute gure zuhaitza pikatu eta bota...  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 256. orr.

Otea pikatua zuen metro bat zabalerako eta ehun metro luzerako lerroan.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 21. orr.

Nor ariko da iratze pikatzen, ez bada iratze horren beharrik?  Herria   2001-10-11

Eusebio goizean goizik joana zen belar pikatzera.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 65. orr.

Gerezia eta mahatsa, asuna eta belar pikatu berria biltzen zituen Dianak bere baitan.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 256. orr.

Euskaldunak bazuen, ardi moxteetan, ardiei ile guziak pikatzeko ohitura.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 99. orr.

Pierre Etcheverry apeza ere Zangoetatik hasi eta kaskezurraino ile guzi guziak pikatu zizkion, denbora ahal bezain guti galduz, elektrikazko makina baitzuen tresna.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 99. orr.

Biloa luzaturik, berriz buztan batean bildurik zeraman eta bizarra ere ez zuen pikatzen.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 193. orr.

Buruko ileak larruraino pikaturik behar ziren beti.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 162. orr.

Baionako ospitalean da zangoko erhiak pikaturik. udaberrian ezpainak eta oro pikatu nahi lituzkeen haize meheño hartarik.  Herria   2005-12-08

Alimaleko kanibet batekin pikatu du xorizo zerra ederra.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 237. orr.

Gero urdaiazpiko keztatua eta urdaiazpiko arrunta pikatzen hasi zen arreta handiz, bizkarra apur bat okerturik, begiak ganibetean.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 113. orr.

Berrogeitaka urte ditin merkatuan, hiriko etxe guztiendako xerrak pikatzen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 298. orr.

Amak umeari ogi puska eman eta xerra mehe-mehe bat besterik ez zuen pikatzen beretzat.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 68. orr.

Hemen borreroak ez du azido zianhidrikorik erabiltzen ez dio laidozko pikotako lepokoari eragiten ez daki aizkoraz pikatzen ez du gillotina askatzen.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 99. orr.

2

[Animaliak, pertsonak bezalaxe, euskaraz, hil egiten direla], okelatarako badira, baita pikatu edo harakeikatu ere.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 142. orr.

3 jatekoz mintzatuz, xehatu.

Sukaldean atzeman nuen, tipula pikatzen, txandal berde min batez jantzia.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 213. orr.

Eltzearen gainean tipula xerrak pikatu berriak zituen, eta orain, surtan, kantuan aritzen ziren beroak erdi itotako txitxarrenak ziruditen ahots txiki garbi zorrotzez.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 131. orr.

Charly ene ondoan zegoen, bere ezker eskuko ahurraren gainean hosto pikatu idorrak tabako gorriarekin nahasten ari.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 22. orr.

· Quenuk, batez ere, hatzak haragi pikatua egiteko emango zituzkeen harengatik.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 78. orr.

4 karta-jokoetan, ebaki.

Haren erretinak sentikortasun handikoa behar zuen, eskujokariena bezain bizkorra, kartak mugimendu azkar batez nola pikatzen dituzten edo nola dauden paratuta istant batez baino ikusi ez eta karta jakin bat asmatzen baitute.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 31. orr.

Bi urte aritu naiz jauzi, erdizka, dobla, pika, luze eta ebats, itzalekin borrokan, punch-a galtzeko beldurrez.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 13. orr.

Pika, luze eta ebats. Nork emaiten ditu urratsak? "Pika! Ebats! Erdizka ta dobla!".  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 150. orr.

Urrats arinak baina zenbat urrats dantzan eginak gure kultura azkartzeko: pika, ebats, erdizka eta jauzi, mutxikoak eta bertze zortziko euskaraz iragarriak, agian luzaz herriko plazak loratzeko.  Herria   2004-05-06

5 harriaz edo kidekoez mintzatuz, landu.

-Lehen pisuko hormak gorde egingo nituzke; pikatu, luzitu, pintatu eta ongi geldituko zaizkizue.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 7. orr.

Bazuen, alde batera, arrabotea izana zen bat, harri pikatu zaharrezkoa; bazuen beste aldetik jauregi moldeko bat, bere harri pikatuak oraino xutik alde batera eta gaineratekoak erortzerat abian.  Herria   2001-05-10

Gipuzkoako eliza ederrenetarik batto izan behar da, harri pikatu eta zur ezinago ederrez osatua, gaitzeko toki arrarroan.  Herria   2001-07-05

Orbaizetan, Fabrikako auzoan dauden etxe, eliza, ostatu, lantoki eta hainbat lekutan, ikustekoak dira harri pikatuz eginak izan diren izkin harriak.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 65. orr.

6 mailukaz joz zorroztu.

Santutxoko bentaren ondoan, zumardi txiki baten itzalpean, han ari zen etxeko nagusia sega pikatzen.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 120. orr.

Gero etorriko ziren lan guztiak: garo-segak eta garo-igitaiak pikatu eta zorroztu, garo-leku goikoetara heldu, [...].  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 347. orr.

Sega handiak pikatzeko eta zorrozteko ere teknika behar da, eta egun ez da erraz aurkitzen horretan ari denik.  Berria - Kirola   2004-04-13

7 gailu ebakitzaile batekin zulatu.

Corto Maltese seinaleren bat topatu nahian zebilen; pikatzen hasteko lekua zein izan zitekeen adieraziko zien zerbait, auskalo zer, baina metroak eta metroak ibili zituzten eta ez zuten ezer esanguratsurik ikusten.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 126. orr.

Ikatzaren gustua, pikatzen ari zela.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 76. orr.

Okilak segi zezala egurra pikatzen.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 240. orr.

8 mokatuak jan.

-Aurrena hirurontzat zerbait pikatzeko eskatu dugu: urdaiazpikoa, kroketa batzuk eta entsalada bat.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 120. orr.

9 irud/hed

Gero telekomandoarekin hemendik eta handik pikatu zuen pixka bat, gauerdiko film erdi erotiko erdi ezer-ez horietako bat aurkitu arte.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 11. orr.

10 (era burutua izen gisa) tabako pikatua.

Gosea eramateagatik jo eta su hasi nintzen patioko zigarro punta guztiak biltzen pikatua egiteko.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 59. orr.

• 11 da ad muzindu, zapuztu.

Gizajoak gau guztia pasatu dik kopekin pikatu ziren biajante batzuei kontu egiten.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 157. orr.

Joxemari ere, hi handi ni handi, pikatu duk eta: [...].  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 64. orr.

12 baztanga-pikatu ik baztanga.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

harri pikatu (3)

harri pikatuz (4)


pikatu2 (orobat pikado) iz nota sail bat jotzeko modua, horien arteko tarteetan soinua erabat etenez.

Tronpeta fin ibili zen pikatuen pasarte nekezean eta fagota ere liriko bere pasartean.  Berria - Kultura   2004-08-31

Asko gustatu zitzaigun Manuel Molinaren hasiera eta bukaerako jotze eta kantaldi adierazgarria eta gitarristen abilezia eta sendotasuna zarrastetan, arpegio, punteo eta pikadoetan.  Berria - Kultura   2004-02-08


pikatxa iz pl barrukiak.

Arkume-jate batera gonbidatzen baikintuen urtero: aurrena pikatxa-tortilla eta tripotxak, ondoren arkume errea entsalada ugariarekin eta, menu beti-berdina bukatzeko, mamia.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 39. orr.


pikatxoi 1 iz pikotxa.

Bizkarra atean bermaturik, Harland bere pipa ordurako itzalia zupatzen ari zen, eskorga hutsen ilarei eta pikatxoi eta pala piloei begira.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 265. orr.

Europa zaharreko goldeen zain zauden alorrak, hango trontza-zerren zain haritz eta gaztainak, hango pikatxoien zain mendi-muinetako aberastasunak. metala mozteko gailuak eta altxagailu hidraulikoak baliatu zituzten, baita hondakinetan zuloak egiteko pikatxoiak ere.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 39. orr.

Ez pikatxoiarekin harrobian, ezpada arbela mozten, eskolan garai batean erabiltzen ziren pizarra txikiak eta halakoak egiteko.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 74. orr.

Meatzari batek egun osoa ematen du lur azpian pikatxoiarekin eta hiru dolar irabazten ditu egunean, dolar bat gora-behera.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 172. orr.

Mahastian amaitzen dute eguna; Axenariok, tarteka, begiz jarraitzen du aitapontekoa, pausoz pauso, pikatxoiarekin lanean ari dela.  Itziar Otegi   «Axenario» - Jules Renard, 2006 - 114. orr.

Pikatxoiarekin eta palarekin ibiltzen ginen egun guztia, zaindariak ondoan.  Berria - Euskal Herria   2004-06-20

Zulo batetik pikatxoi ttiki bat atera zuen, eta kandela bat zeukan fardeltxo bat.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 288. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Pikatxoi kolpe batez estalkia zartarazi, eta hezurdura gehiegizko luze bat ikusi genuen, ahoz gora etzana.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 29. orr.

Nahiago nuke pikatxoi-burdinari hozka egin, hortzetan kraska egiten duen babarrun ale bat jan baino.  Itziar Otegi   «Axenario» - Jules Renard, 2006 - 113. orr.


pikatzaile (orobat pikatzale g.er.) 1 iz pikatzen duen pertsona.

Auzitegiek ikusi dute arazoa zela jendea zigortzea alor transgenikoak pikatzeagatik eta azken ebazpenak pikatzaileen aldekoak izan dira. Pikatzailea izan zen aitona han, meatzean / eta ikatz beltza erauziaz erre zuen bizia.  Berria - Euskal Herria   2006-02-09

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Udaberrian kakamarloak bezala agertu ziren, auskalo nondik etorriak, harginak eta sokagileak, harri-pikatzaileak eta zurginak, arotzak eta kisuginak, beren maisu, peoi, ofiziale eta ikastunekin.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 38. orr.

Harri pikatzaile eta zizelkari trebea. sega eguna izanik, sega-pikatzaileen erakustaldia, segaren inguruko tresneri zahar eta berriaren erakusketa, eta orobat, sega eta baserria lotzen dituen hainbat osagarri ere izan zitzakeen egunak.  Berria - Kirola   2004-06-29

Bat-batean gogoratu zen, ikaraz, oren bi lehenago zaldi-pikatzailetik eliza-ohoinen gradora hupatu zela, kalizari pott lizuna eskaini zion unean hain zuzen ere.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 83. orr.

Auzoko neska zizare pikatzale horiei konparatuz France, ederki mintzo zelako urgulutan itotzen nintzen.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 150. orr.


pikatzale ik pikatzaile.

pikatze iz ebakitzea, moztea.

Azaroaren 27an, larunbat aratsaldeko 5etan, Jacques Blotmintzatuko da, Baionako Mattin Megadendan, Euskal Herriko ohiduretaz, berezikiago mendi eskualdetakoetaz: ardi deizte, ile moxte, iratze pikatze, mendiko sute, artzain joko eta bertze...2000. urtean abiatu zen borroka Frantzian eta alor pikatzeak eta protesta ugari izan dira.  Herria   2004-11-18


pikazismo iz elikagaiak ez diren gauzak jateko grina konpultsiboa.

Borreroak lankide bat ezagutu zuen urkatuekin pikazismoa praktikatzen zuena.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 74. orr.


pike1 ik bike.

pike2 adkor lehia.

Betidanik pike sanoa izan da, baina mezua da bi herriak lagun direla eta era atseginean uztarturik daudela.  Berria - Kultura   2004-06-23


piketa iz ipar hesola, paldoa.

Gaur, ikasleak biltzen dira lau piketa eta lastozko teilatu batekin eraikia den aterbe xume batean.  Herria   2005-02-27


piketatu, piketa, piketatzen du ad piketaz mugatu.

Pasaia hunen piketatzea egina izan da Antchordoquytarren ganik, herriak galde egin bezala.  Herria   2002-11-28


pikete 1 iz greba dei bat betearazten saiatzen den pertsona taldea.

Piketeek goiz-goizetik jardun zuten Kale Nagusian eta Max Center eta Artea merkataritza gune handietan.  Berria - Ekonomia   2006-01-06

Orduan ikusi ziren lehenengo piketeak, grebaren berri ematen eta eskuorriak banatzen.  Berria - Harian   2006-03-10

Ateak itxi nahi ez eta piketeei aurre egin zien nagusiak.  Berria - Ekonomia   2006-01-06

Asanbladak klandestino izatetik erdi-klandestino izatera pasatu ziren, kalera atera nahi ez zutenek piketeen aurrean amore eman behar izaten zuten eta jendea kalera ateratzeko, tailerretik tailerrera zihoazen langile kateak egiten genituen.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 187. orr.

«Egintza kriminalen» zerrendan sartu ditu, baita ere, grebari buruzko afixak garraiatzea edo itsastea, eskuorriak jaurtitzea, pintadak egitea, elkarretaratzeak egitea, edota piketeak antolatzea.  Berria - Harian   2006-03-17

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Atxiloketa unean «greba piketea azken albisteei buruzko informazioa ematen ari zela», gaineratu zuten langileek.  Berria - Ekonomia   2004-03-25

Greba egunean baino langile gehiago egon zen enpresaren sarreran langileen batzordeak antolatutako informazio piketeetan.  Berria - Ekonomia   2006-03-24

«Informazio piketeak» igorri zituzten enpresa handietako bulegoetara.  Berria - Ekonomia   2004-05-20

3 ezohiko zerbitzu bat egiteko soldadu taldea.

Hil baino lehentxoago piketeko bati, Euskaldun dela igarrita, mintzo zaio Markiegi: [...].  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 37. orr.

Diziplina Batailoiko indarrak kanposantuko hormen luzeran lerrokaturik ziren; [...] eta atearen aurrean, apur bat ezkerretara, hantxe zen piketea, atseden jarreran.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 256. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

informazio piketeak (3)


piketero iz Argentina sortu zen pikete mugimendua, trafiko etenaldiak eta kideko ekintzak egiten zituena.

Preso dauden piketero-en aldeko gose greba hasi zuten atzo Maiatzeko Plazako Amen erakundeko kideek.  Berria - Mundua   2004-12-24


piknik (orobat pik-nik, piknika g.er.eta pik-nika g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian piknik agertzen da) 1 iz landan egiten den otordua.

Tamalez, giroa ez zegoen oraindik piknik bat egiteko bezain epel.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 342. orr.

Han eguerdiko pik-nika eginen dugu presondegiaren aintzinean eta gero presoeri bisita.  Herria   2005-02-10

1952an, Maiatzaren Leheneko jai batean egiten ari ginen piknik batean.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 15. orr.

Bakotxak ekarri piknika partikatu ondoan, denak ados ziren erraiteko, gisa huntako elgarretaratzeak beharrezkoak zirela herritarren artean.  Herria   2001-09-06

Larunbat honetan Arrangoitzen, Danone-ko buruaren egoitzari ahal bezain hurbil piknika herrikoi baten egiteko xedea dute.  Herria   2001-04-26

2 (hitz elkartuetan)

12.30 etarik harat, piknik janaldia han berean nahi dutenentzat.  Herria   2004-08-12

Oraingo hark, ordea, piknik-itxura handiagoa zuen, ordura arte jasan behar izandako guztiaren aldean.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 157. orr.


piknikatu, piknika, piknikatzen (orobat pik-nikatu) du ad piknika egin.

Alta, familia osoak baziren hor txoko batean jarririk piknikatzen ari.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 238. orr.

Denborak lagun, piknikatzeko, bada kanpoan nasaiki soropil, ur, aire eta itzal.  Herria   2003-07-03

Eguerditan pik-nikatu eta arratseko kantaldiaren errepikatzerat izan gira.  Herria   2005-05-12

Igandetan, noiztenka, familiak osoki jiten dira horrat ibiltzera edo aitatxi-amatxien hilobien gainean "piknikatzeko"!  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 274. orr.


piknostilo 1 iz zutabeak hiru moduluko tartean dauden zutabe tartea.

Beraz, piknostiloa izango da kolomartea kolomaren diametro bat eta erdikoa denean.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1550. orr.

Piknostiloan ere, altuera hamar zatitan banatuko da, eta horietako bat hartu kolomaren diametrorako.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1590. orr.

2 (izenondo gisa)

Estilobatoen gainean kolomak egingo dira, goian esanda bezala; tenplu piknostiloa bada, piknostiloetan bezala; edo sistilo, diastilo nahiz eustiloa bada, bakoitza goian esandakoaren eta araututakoaren arabera.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1630. orr.


piko1 (orobat piku g.er.) 1 iz ipar tresna aho-zorrotz batez eginiko ebakia.

Lagun batek piko bat egiten baldin ba du uste gabetarik, San Andres eliza ezkinako gelan aurkituko ditu Gurutze Gorria eta SAMU zerbitzuak.  Herria   2002-07-25

Zauriaren gainean aitzina pikoa, enplegatuak erran zidan goizeko hamarrak aldean bazela batto partitua, ernatu banintz hartzen ahal ukanen nuena.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 141. orr.

ik beherago 13.

2 (hegaztiak mokoarekin)

Piko han, hemen piko, usoak alan ari dira zimenduzko teilatuan.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 125. orr.

3 ipar esaldi mingarria edo zirikagarria; ateraldi bizia.

Arabiarren kontra bota izan dituen pikoak arrazakeria gorde baten adibide dira.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 174. orr.

Bertsulari bezala elea aise heldu zitzakon eta zuzen; pikoa eta irria errexak zituen, baina ez zuen sekulan itsuskeriarik ez gaiztakeriarik erabiltzen.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 103. orr.

Hori gaitzitu zitzaion Etcheverryri, pikoa bota zion hemengo "Eskualduna"n, horri arrapostu Ameriketakoan eta makurtu ziren azkenean.  Herria   2003-12-04

Ondotik, hitzaldi batzu, ainitz konplimendu eta zenbait piko!  Herria   2001-03-22

Etxean gertatu izan zitzaion etorkinen kontrako piko zenbait entzutea, aitaren ahotik bereziki.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 113. orr.

Denak zoin-gehiagoka, dena espantu, dena piko ere hain segur, adituko dugu oraino ederrik.  Herria   2001-08-09

Batean dena zurikeria, bestean dena piko, gobernua polliki jorratzen zuela, arizan da erran eta erran bainan ez dugu gauza handirik ikasi.  Herria   2001-07-19

Azkenean Pantzo Irigaray-en irriegingarrikeriek denentzat piko eta zirto izan dute, sekulan larrikerietara erori gabe.  Herria   2005-11-24

Hor segurik ikusi da elgarren artean ez direla batere ados, elgarri dena ximiko, piko eta uztar!  Herria   2005-09-01

Pikoak entzuleek nekez diseritzen.  Herria   2004-11-04

4 bertsoaren edo kantuaren indargunea.

Musikaren lehen pikoak entzun orduko, hari buruz abiatu nintzen.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 33. orr.

Gaztaroko balentriez orroiturik, kanta eta dantza piko kartsu batzu eman dire, alaitasun osoan!  Herria   2001-02-22

Trakturrak ari ziren kantari, piko negurkatuz, ziotelarik, sarri arbia izanen dela Jaun haundi.  Herria   2005-10-06

Bai, urratsean joan ginen, esku ezkerra galtzen josturan, eta eskuina balantzan, urratsaren pikoan.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 108. orr.

5 dantzan, oinak hurbiltzen eta urruntzen diren jauzia

Nork utzi ere aipatu gabe mutiko eta nexkato batzu, Bazko aitzineko zonbait aste undarrez arduratzen direnak, haurreri erakusten lehenbiziko urrats edo pikoetarik untsa ikasi artio gure kulturan beren tokia daukaten dantzez.  Herria   2004-04-22

Dantza piko zonbait bixtan da eta gero bazkaria, Kiki Bordatxo-k airostuko duena.  Herria   2004-10-21

Gaztaroko balentriez orroiturik, kanta eta dantza piko kartsu batzu eman dire, alaitasun osoan!  Herria   2001-02-22

5a adkor ziztaldia.

Horrelako xiringa ederrekin piko bat sartzera edonor animatuko litzateke, pentsatu nuen.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 117. orr.

6 pikorik (ezezko esaldietan) alerik ez. ik beherago 11.

Laguntza pikorik ez genuen ukan.  Berria - Euskal Herria   2004-05-30

Gora eta behera uneoro, baina tontor pikorik gabe.  Berria - Kirola   2004-07-13

7 pikoan izan prest izan.

Atseginekin jakiten dugu Sorhuet gaztea berriz pikoan dela Arrangoitzen bere lagunak tiraturik matrailan hartu zuen pilota ukaldi haren ondotik.  Herria   2004-07-05

Hastapenean, 2000 "hitzarmen berezia" onartu zelarik, gu IKAS, euskarazko pedagogia materialaren obragile nagusi ekarriak ginen, Prefetarekin gauzak pikoan zirela zirudien.  Herria   2004-07-08

Bada hor zerbait ez dena batere pikoan!  Herria   2003-07-17

Nahiz ez den dena pikoan oraino, ikerketa zentro bat izanen da hori, dretxo publikoan eta Europako dretxoan berezitua.  Herria   2001-10-04

Paralesia horrek 2007ko erditsuraino iraunen du [...] Alemaniako gobernu berriak ez baitu iniziatiba kanoretsurik hartuko Europari buruz, eta Frantzia president bozen ondotik baizik ez baita pikoan izanen Europa berriz aitzinera abiarazteko.  Herria   2005-10-13

Obra batzu badira bestalde ez oraino bixtan ezarriak, argi-joko zenbait ez arras pikoan, seinalekuntzan ere eskasño batzu ba han-hemenka.  Herria   2001-07-26

Unibertsitate proiektua pikoan.  Herria   2001-07-26

Filipe Mugica, berriz pikoan, Beñatekin ariko dena hain zuzen Hazparne eta ondoko bi horien aintzinean.  Herria   2002-08-01

8 pikoan egon prest egon.

Zinez mespretxu batentzat hartzen dugu egin daukutena, erran nahi baitugu desegin daukutela hoin pikoan dagon Oztibarreko eliza.  Herria   2003-05-01

Akitaniako kontseiluak milioi bat euro ekarririk ikasteko materiala pikoan dago, erakasle eta kudeantzan berrogei bat lagun badirelarik.  Herria   2003-09-18

9 pikoan eman prestatu, prest jarri.

Gobernuak bere aurrekontuak pikoan eman ditu helduden urteari buruz, ikusiz beraz zertan zer xahutuko duen eta sosa nundik zonbat bilduko duen...  Herria   2003-10-02

Bakarrik Baionako Jakobino agintariek parada baliatu zuten gillotinaren pikoan emateko eta Marat zenaren eta haren idurikoen aginduen gauzatzeko: iraultza ez zen salbatzen ahalko bortizkeriari esker baizik.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 202. orr.

Ikasleari hautabidearen aukera emango dion sistema eman nahi du pikoan xede berriak.  Berria - Euskal Herria   2004-10-13

Portuko seguritasun programa pikoan emana dute 2001 urteaz geroztik, erran nahi baita Okzitaniako Tolosako AZF lantegiko zaparketa baino lehenagodanik.  Herria   2003-04-24

-Duela zenbait aste etorri ziren bi tipoek [...] pikoan emana dute "Osasun publikoaren komitea" edo horrelako zerbait...  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 225. orr.

Eskerrak bihurtzen dizkio Jauffreti bere eskaintzagatik eta galdetzen dio Arbelbide bera edo beste bat etor dadin lehenik gauzak pikoan emateko.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 78. orr.

10 pikoan ezarri prestatu, prest ezarri.

Bigarrenean herrietan hizkuntza politika nola ezarri pikoan izanen dute hizpide.  Berria - Euskal Herria   2004-10-23

Gasteizen egin den bilkura hortarik landa, beste batzu jinen dira eta hein bat laster gauzak hobeki ezartzeko pikoan, zer nola egiten ahalko den ondoko urtetan eta zertarik hasiz...  Herria   2004-02-05

11 pikorik ez jo kolperik ez jo

Gorka, arreba zaharrenaren semea, konkiloker ederra da, inoiz pikorik jo ez duena, mendian eskasa.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 76. orr.

12 zauri gainean piko

-Izkribu eta liburuen artean, noski -nik, zauri gainean piko.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 205. orr.

Hain eskura izan eta, zintzoegi jokatzea zen zauri gainean piko egiteko paradaz ez baliatzea.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 333. orr.

13 zauriaren gainean pikoa

Bizitze dorpea ez aski izanez, horra aitzina zauriaren gainean pikoa, 1898ko buruilan Garralda erre baitzen.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 81. orr.

Zauriaren gainean pikoa, jada 1800 dolar emanak ziozkan koiote bati, mugan igan-arazle baliatzale bati.  Herria   2004-11-25

-Eta Franco hil ondoren? -zauriaren gainean pikoa eginik-.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 84. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

dantza piko (14); dena piko (4); zauri gainean piko (3)

zauriaren gainean pikoa (3)

dantza pikoak (3)

pikoan emaitea (5); pikoan emaiteko (12); pikoan emaiten (15); pikoan eman (28); pikoan eman du (4); pikoan eman dugu (4); pikoan emana (8); pikoan emana dute (4); pikoan emanak (3); pikoan emanen (4); pikoan emanen dute (3); pikoan emateko (5); pikoan ezarri (20); pikoan ezarri nahiz (3); pikoan ezarria (12); pikoan ezarriak (4); pikoan ezarriko (7); pikoan ezarriz (5); pikoan ezartzeko (9)


piko2 (orobat piku g.er.) 1 izond oso aldapatsua.

Lurrezko bide piko bat, alboetan basoa, zorua zuloz betea.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 195. orr.

Pista zahar bat zen hura, pikoa oso, neure kotxean igotzen ausartuko ez nintzena.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 35. orr.

Piztiek bezala erregebidea utzi eta bortuko ardibide pikoak hartu zituzten.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 46. orr.

Azken aldatz pikoari ekin diogu.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 208. orr.

Ene burua, amildegi piko baten aurrean.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 26. orr.

Galtzada-harrizko kale pikoan gora. ehun eta hogeita hamalau mailadi ditin, esan zuen Raimundo Silvak, Azteken tenpluetakoak bezain pikoak.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 186. orr.

Orain hobeki menderatzen zuen mendi-mazela piko eta soila.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 12. orr.

Kalexka mehar piko batean neskaz beteriko taberna bat aurkitu zuen.  Matías Mujika   «Edale santuaren kondaira» - Joseph Roth, 2001 - 22. orr.

Bertigoa ere sentitu dut mendi malkartsu eta piko haien azpi-azpian ibai bati antzeman diodanean.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 189. orr.

Ipar alderantz jo nuen bizkar hartatik, aipatu bizkarra eta gailurra lotzen dituen ertz pikoan barrena.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 84. orr.

Harry zeramana malda pikoan behera joan zen, sakonunearen erdian zegoen kupula-formako amaraun lainotsura.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 231. orr.

Beste aldeko muturrean bada eskailera bat, guztiz pikoa, holandar tipikoa.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 35. orr.

Malda pikoko haitzei lagun bati bezala begiratzen die.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 116. orr.

Eskaileretara iritsi ginenean inoiz baino pikoagoak iruditu zitzaizkidan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 180. orr.

Beroak pendiza gora, zenbat eta pikoago orduan eta abia handiago hartzen du.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 367. orr.

Zenbat eta presio-gradientea pikoagoa izan, orduan eta haize latzagoa.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 367. orr.

Atmosfera gas zikin honekin kutsatzen, eskilara gero eta pikoagoan doa.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 283. orr.

2 irud/hed

Eskerrik asko, erantzun zuen, eta begiak apaldu zituen, beraietan jaso zuelarik eskote pikoa zuen blusaren irudia, zer koloretakoa zen ez zuen esaten jakingo, hain zegoen asaldaturik.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 129. orr.

3 (adizlagun gisa)

Zenbat eta pikoago igo eguzkia, orduan eta izpi gehiago iritsiko zaizkigu.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 153. orr.

4 (-en atzizkiaren eskuinean izen gisa)

Ez zen gauza izan hori maldaren pikoak eragiten zuela argitzeko, edo ikusteko.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 224. orr.

5 buruz piko joan maldan beheiti joan.

Holaz eüskara bürüz piko joaiten ikusi düt düala mente erdi bat igantxerik, Bildoze-Onizen, Ezpeize-Ündüreinen, Sarrikotapean, Sohütako karrikan...  Herria   2003-05-08

Orai bürüz piko doa, salbü militanteen etxeetan, Sohütako ikastolari esker.  Herria   2001-10-11

Eüskara, gure nazionearen ütürri eta ezagügarri nausia, bürüz piko joan da gazterian.  Herria   2003-03-20

6 piko-piko

Teilatu piko-pikoko zurezko etxe batera ailegatzen zara, eta hantxe hasten da nire historia.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 12. orr.

Eguzkia eguerdian piko-piko dabilenez, hor joaten da hegoa lotsagabetzen, harroxkotzen, lainezaz jantzita.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 229. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

aldapa piko (7); mendate piko (4)

aldapa pikoa (3)

aldapa pikoan (3); malda pikoan (5)

aldapa pikoetan (3)


piko3
1 eta piko (orobat eta piku) eta koska. ik koska1 6.

Ardaila handiagoa ateratzen zuen berak bakarrik, haren ondoko ehun eta piko andre hitzontziek baino.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 101. orr.

Ez nuen espero 700 eta piko urte haruntza honelakorik topatzea.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 61. orr.

Royer-Collard kaleko altzari ziztrinak saldu zituen, eta jasotako dirua, berrogeita piko libera, gorde egin zuen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 77. orr.

Informazio hutsa dakarten bostehun eta piko orrialde horietako berrogeita hamarrak [...] interes handiz irakurtzen dira.  Berria - Kultura   2004-06-30

Hogeita piko urte geroago garai hori guztia gogoratzeko aukera eduki izan nuen.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 34. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

eta piko (9); hogeita piko urte (3)


piko4 ik piku1.

piko5 1 iz pikotxa.

Lubakian nago, piko batekin zulo bat eginez.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 75. orr.

Gaston berriz, kaleaz bestaldean esku biez pikoaren kirtenari eutsita, berari eta Joxemari handiari Pello bizarbeltza keinu eta espantuka ari zitzaien.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 157. orr.

2 adkor droga zizta.

Horrelako xiringa ederrekin piko bat sartzera edonor animatuko litzateke, pentsatu nuen, korridorean ikusten nuenetan hainbeste kaso egitearen arrazoia tupustean ulertuz.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 117. orr.


pikodun izlag iduna biribila ez duena.

Pikodun jertsean sabeletik kanpora, koskor bat nabarmentzen zitzaion, golf pelota baten modukoa. Apain janzten da, zapata beltz eta modernoz, praka bakeroz eta pikodun kamisetaz.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 204. orr.


pikogramo iz gramoaren bilioirena.

Gantz gramo bakoitzeko pikogramo bat dioxina.  Berria - Gaiak   2006-02-10

Eta orain baieztatutako kutsatze kasuetan 1,7 eta 2,8 pikogramo artean aurkitu dituzte.  Berria - Gaiak   2006-02-10


pikoka adlag esaldi mingarri edo zirikagarriak esaka.

Igandean, alderdia kudeatzen dutenak bildu baitira, Hollande eta Fabiusberriz ere arizan dira elgarri pikoka.  Herria   2005-02-03

Chirac eta Jospinbiak artzen dira artetan elgarri pikoka.  Herria   2001-06-21

Elgarri pikoka bezala arizan dira solas bizixko bat atera orduko haren berehala goxatzerat lehiatu badira ere.  Herria   2005-02-27

Eskualde batzuetan elgarri musuka, beste frangotan elgarri pikoka!  Herria   2004-02-26

Hipi-hapa badabiltza argi miko baten bila, buruan hazka, han eta hemen pikoka haize meheak lumak harrotzen dizkiela.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 125. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

elgarri pikoka (6)


pikokada (kospusean pikukada soilik) iz pikotx ukaldia. iz

Piku lanari ekin zion berak; pikukada bi, eskuekin harri kosko batzuk bota zituen errekara.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 162. orr.


pikoleto iz adkor guardia zibila. ik txapeloker; pikolo2.

Nik ez zaukaat batere gogorik orain pikoletoei esplikazioak ematen hasteko.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 100. orr.

Pikoletoek ostikadak ematen zizkiguten, oinak atzeratu genitzan.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 126. orr.

Azkenean pikoletoen eskuetatik kartzeleroenetara pasa eta arakatuak izan ondoren, "usategira"!  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 126. orr.

Michel Salgado (ez al diozue pikoleto antza hartzen?) Maldini (nor da Samuel?) Krutxaga (EHko atzelari onena) eta Nuno Valente (aulkia jan eta jan dabil eta portugal potroak lepoan dauzkala) A ze defentsa!  Berria - Kirola   2004-06-19


pikolitofono iz litofono mota.

Zelula erritmikoak eta hainbat perkusio tresna ez oso arruntetatik irtendako soinuak entzuten dira emanaldian: litofonoak, kaulitoak, pikolitofonoak, zuhaitz arrazialak, euri-arbolak, gortina litikoak, plaka eskegiak, enbor durunditsuak...  Berria - Kultura   2004-02-19


pikolo1 iz flauta txikia, ohikoak baino soinu zoli eta sarkorragoa duena.

Laranja erdi konplexua edo elkar islatzeko joeraren bat zuten nonbait, bataren malkoei bestearenek erantzuten baitzieten, oboe eta pikoloaren arteko joko musikalaren antzekoa osatuz.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 96. orr.


pikolo2 iz adkor guardia zibila. ik txapeloker; pikoleto.

Esaten dute sekreta pila bat dabilela, bai zipaioenak bai paisanozko pikoloak.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 158. orr.

Festetan topatu genuen Usurbilgo koadrila bat bide ertzean zegoen, mendira begira, osorik, formazioan, pikoloek haien furgoneta lupaz arakatu bitartean.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 60. orr.


pikondo (47 agerraldi, 20 liburu eta 5 artikulutan; orobat pikuondo 50 agerraldi, 6 liburu eta artikulu 1ean; Euskaltzaindiaren Hiztegian pikondo agertzen da) 1 iz klima epeletako zuhaitz edo zuhaixka, masustondoaren familiakoa, hosto handi gingildunak dituena eta fruitutzat pikua ematen duena (Ficus carica).

Nik jauzi egin eta haitzaren gainean zegoen pikuondoari heldu nion.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 88. orr.

Nork bere mahatsondoaren eta pikuondoaren fruituak jan ahal izanen ditu eta bere putzuko ura edan.      - 0. orr.

Urte hartan pikondoak piko asko ekarriko du; gitxi, eguraldi txarra izanez gero.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 291. orr.

Pikuondoak ez du pikurik, ez eta mahastiak ere fruiturik.  Elizen arteko biblia   Hab 3,17

Mandioan ez zen alerik; mahatsondoak, pikuondoak, granadondoak eta olibondoak ez zuten fruiturik ematen.  Elizen arteko biblia   Ag 2,19

Bere pikondoetako pikuak hain onak zirela, non ezerengatik ere ez baitzuen lur-puska hura salduko.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 34. orr.

Nor bere mahatsondo eta pikuondoaren azpian eseri ohi zen, ez baitzituen inork kezkarazten.  Elizen arteko biblia   1 M 14,12

Zeruko izarrak lurrera erori ziren, haize zakarrak astintzean heldu baino lehen pikuondoari pikuak erortzen zaizkion bezala.  Elizen arteko biblia   Ap 6,13

Seroreak pikondoak zituzten komentuko baratzean.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 86. orr.

Gizon batek pikuondo bat zuen bere mahastian aldatua.  Elizen arteko biblia   Lk 13,6

Pikondoa nun nahi handitzen da eta fruituak nasaiki emaiten.  Herria   2003-01-28

Hasia da muskiltzen pikuondoa, usaina zabaltzen mahats-kimuak.  Elizen arteko biblia   Kt 2,13

Iharturik dago mahastia, zimel pikuondoa.  Elizen arteko biblia   Jl 1,12

Jesusek pikuondo agorra madarikatu.  Elizen arteko biblia   Mk 11,12 tit

Gertakari hura zela medio, ekialdeko erlijioetan, metafora bihurtu omen zen, zorigaitzeko pikondo ihartua.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 17. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Hiritar lehenek elkar erbesteratzen zuten, eskuan pikondo-hosto bat hartuta, eta, ondorioz, merezimenduren bat zutenek arazo publikoak utzi zituzten.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 254. orr.

Ondoren, hartu zueneko pikondo adarrean utzi zuen berriro.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 623. orr.

· Ziztu bizian oihanaren ertzera joan eta hanka altxatu zuen sikomoro pikuondo baten kontra.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 228. orr.


pikondope (corpusean pikuondope soilik) iz pikondoaren azpia. ik pikupe.

Egun hartan mahats-parra eta pikuondopera gonbidatuko duzue elkar.  Elizen arteko biblia   Za 3,10


pikoño iz ipar adkor pikoa, esaldi mingarria. ik piko1 3.

Bazterretik, Nicolas Sarkozy-k pikoño bat bota dio, alegia-eta deusez, holako solasaldiak ez direla baitezpada beharrezkoak!  Herria   2005-07-21


pikor 1 iz fruituez eta kidekoz mintzatuz, alea. ik garau.

Masusta gorri ugari zegoen lekuan, oraindik denak heldu gabe, baina batzuk umotuta egongo ziren, beltz-beltzak, pikor ugari eta gozoak.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 116. orr.

Hemen bakeappleak deritzaten pikor eztiak ez dira oraino onduak.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 139. orr.

Ez du gostu txarra, halako hur eta mahats pikor idor eta porroska idor gaxi batzuekin karruskatzeko, aperitifetan bezala.  Herria   2001-10-25

Herriko adiskideak elizaren maldan zeuden irris pikorrak aurtikitzen, oraiko moldean.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 309. orr.

2 irud/hed

Granulozitoak (zitoplasman pikor ilun batzuk dituztelako deitzen zaie horrela) hezur-muinean sortzen dira, globulu gorriak bezala, eta infekzioen kontrako babesean laguntzea da haien helburu nagusia.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 159. orr.

3 zerbaiten zati txiki eta biribilkara.

Pikor handiko geruza hori eman eta lehortu ondoren, beste geruza bat emango da tarteko pikorrarekin; hori ondo zabaldu eta leunduta dagoenean, beste finago bat emango da.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3290. orr.

Egun hotan petrolaki purruska batzu, batzuetan frango pikor larriak, ikusi dira itsas-hegi hortan.  Herria   2003-06-19

Egin behar dira lur kleratsu zuriz edo buztin gorriz, eta baita pikor lodi samarrak dituenaz ere; lur-mota horiek, izan ere, beren arintasunagatik iraunkorrak izaten dira.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 990. orr.

Emultsioaren pikorraz ari nauk orain.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 271. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Euri tanta bat bazen, eta itsasoan galdu ze; bazen ondar pikor bat, eta lurrean desegin zen.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 123. orr.

Ezker ahurraren gainera erortzen utzi zituen gatz-pikorrak goitik behera.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 141. orr.

Harri pikor eta errauts airaraziz, Piarres-en aratsalderoko martelu eta zizel ukaldiek eman diote emeki-emeki forma eder bat harri lauzari.  Herria   2001-08-09

Koos eta Miems-en patatek lur-pikorrak dituzte oraindik itsatsita.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 95. orr.

Hodei potenteak, ur likido asko dutenak, eta izotz-pikor ttiki batean abiatzen da kontua.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 257. orr.

Ordukoz, ekintzaile politikoen munduak ez gintuen erakartzen Avecrem-ekin nahasitako haxix pikorrak baino gehiago.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 188. orr.

Gabrielle, biloak gibelera luzatuak, mottoan bilduak, beti buru-orratz berekin, edergailu bakarra zuela arrosorio pikor lodi xuri bat.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 56. orr.

Pertsiako klasiriak, ehun sarri, arinezkoak, beren hondo gorriminaren gainean kopela moldean tankeraturiko urre-pikorrez goitik beheraino josiak.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 33. orr.

Saihetseko kide osasuntsuena zentzen denean ohartzen gara luma bat zela, edo hosto bat, edo errauts pikor bat.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 144. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa, irud/hed)

Diru pikor baten truk egun hortako kirol eta joko desberdinetan egin ahala polliki parte hartuko zutela. Solasaldi hasieratik lehenbiziko aldia zuen apaltasun pikor bat adierazten.  Herria   2004-06-03

Nire aurpegiari begiratzen nion ispiluan, nire betazal-tolesei, nire edertasun-pikorrari.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 80. orr.

6 larruazalean ateratzen den koskor modukoa. ik pikorta.

18-19 urteko lau mutil gazte -gorputzak mehe, ileak handi eta pikorrak ugari-, adinean halako hiru izanen zituen emakume baten inguruan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 149. orr.

Gure amona zenak esaten zuen, ospelak, harapirikak, bixikak, pikorrak eta holakoak sendatzeko, haur baten piza zela hoberena.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 69. orr.

Pikorrik ez haren kokotsean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 397. orr.

Gizon zurbila, pikor horiz josia, ezpain-lodia eta begihandia.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 163. orr.

Duela hiru bat urte, gorputz osoa pikor gorriz bete zidan astanafarreriak harrapatu ninduenean.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 152. orr.

Halaxe zuen izengoitia, masailetan eta kokotsean zeuzkan pikor horixka guztiengatik.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 161. orr.

Konturatu ziren alabaren mantxa gorriak ez zirela mantxa gorri hutsak, pikor zuri batzuk ere bazituela alabak mantxa gorrien gainean.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 151. orr.

Bazen gure aldagelan horrela jalgitzen zenik dutxatik, baina gorputz hark bertzelako dirdira zeukan, biribiltasun heketan ez zegoen pikor aztarrenik.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 188. orr.

7 azienda xehen gorotza, batez ere birbilkara.

Ardi saldoak utzitako pikorrak garbitzeko betebeharrarekin.  Berria - Kultura   2004-07-20

Gehiago edo gutxiago eskukaturiko gorotz-pikorra, mila bider oratu den ore lika.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 36. orr.

Kaka pikor beltz biribilak.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 39. orr.

Ardiak laxatu zituen eta lohian txapatxapa ihalozka pasatu ziren, muturrak lurrera, ilatxetan iratze zein ote abarrak perlatzen zirela, kakaila pikorren artetik.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 21. orr.

8 argazki irudia osatzen duten zilar gatzezko tita edo tantoetako bakoitza.

Argi gehiago dagoenean, berriz, nahiago izango du film motelago bat, pikor finekoa egituraz eta kalitate hobeko irudia ematen duena.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 101. orr.

Bideo-irudiak normalean izan ohi duen pikor lodiagoa eta definizio urriagoa.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 163. orr.

Pikturalismoak [...] lehen ikusian artistiko izango ziren obrak egin nahi izan zituen, horretarako manipulazioak, ukituak, urratuak ugari eginez, argazkiak pikorra ikusgarria, ekaia agerian zuten euskarritan eginez, "goma bikromato" famatu haietan, adibidez.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 286. orr.

9 pikorrik (ezezko esaldietan) ipar alerik ez.

Han bildu dira ehun eta berrrogoita hamar gobernuk igorri gizonak, horietan hamabortz herri lehen buruzagi, haatik pikorrik ez herri aberetsenetarik.  Herria   2001-09-06

Eta hor bat-batetan agitü da lazgarriko kraskadüra: familietan eüskara ontsa ikasi bazüen haurride gehienek, pikorrik ere ez gazteenek...  Herria   2003-10-23

Adineko jenteak ez dü hor hüts pikorrik egiten.  Herria   2005-04-07

10 pikor harri granitoa.

Pikor-harri belzkarako horma altu batzuk, leiho karratu bakanekin, harkaitzaren isuri hezeek bustiak.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 111. orr.

Pikor-harrizko eliza luze, erraldoi, ilun batek menderatzen du herri zakar hau.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 54. orr.

Badago harmonia bat haritzaren eta pikor-harriaren artean, eta batek maila bejetalean, besteak mineralaren alorrean, lehoiak eta arranoak abereetan bezalako ideiak sortzen dituzte: larderia, handitasuna, indarra, bikaintasuna.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 140. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

harri pikor (3); pikor harrizko (6)


pikorka adlag banaka; gutxinaka. ik aleka; apurka.

Gure denboretan ere, zure autoan Ibañetatik beheiti heldu bazara, erromesak ikusten ahal dituzkezu pikorka, hatsa eta urratsa labur, izerdia ugari, uste ez zuten akidurak bentzutuak.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 113. orr.

Idazlea bera ez baginuen gutartean liburuaren aurkezteko, Mikel Duvert haren adiskidea zaiku obra hortaz mintzatu, erranez kronika horiek pikorka behar zirela jastatu eta gozatu.  Herria   2004-10-07

Belaunaldiz belaunaldi gure aitzinekoak eskubide apurren lortzeko borrokatu ziren, eta mende soil baten buruan, hara, pikorka banaka denak kentzen dizkigutela.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 118. orr.


pikorreztatu, pikorrezta, pikorreztatzen da/du ad pikorrez bete. ik pikortatu.

Larru-azala oilobixar, gorputz osoa leiho eurituen antzera pikorreztatua.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 144. orr.


pikorta 1 iz larruazalean ateratzen den koskor modukoa. ik pikor 6.

Gutxienez behin edo behin eztarriko mina izan banu, edo zaldarren bat, edo pikortaren bat...  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 214. orr.

Pikorta gorriz bete zaio gorputz guztia, eta azkura hedatu zaio.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 48. orr.

Sukar handia du eta pikortak atera zaizkio.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 70. orr.

Pikortak izanak zituen aurpegian, baina ez zuen jadanik alerik, bat izan ezik, kokots azpian.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 20. orr.

Etxolek ezin babestu gaueko eltxoetatik, eta larruazala pikortez eta handituez estalita esnatzen ziren goizean.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 132. orr.

Stani aurpegiko pikortak ere zuritu egin zitzaizkion.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 37. orr.

Prudenen etxea ikastolaren eraikinari itsatsita zegoen, ekialdeko hegal zuzen-zuzenari ateratako pikorta txiki bat bailitzan.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 79. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Gure adinean, nerabezaro betean, pikorta pila sortzen digu horrek.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 296. orr.

O'Connor jauna, gizon gazte ile-gris bat, aurpegia orban eta pikorta mordo batek itxuraldatzen ziona.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 173. orr.

3 zerbaiten zati txiki eta biribilkara. ik pikor.

Elur-hautsa eta elur-pikorta osatzen dira fenomeno berezi bat hodeian gertatzen denean, ur likido gutxi duten hodeietan.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 257. orr.


pikortatsu izond pikortaz betea. ik pikortsu.

Adats distiratsuak, adats nahasiak, oreztak, aurpegi pikortatsuak, sudur zapalak, sudur zuzenak, dantzari arinak, dantzari astunak...  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 413. orr.


pikortatu, pikorta(tu), pikortatzen 1 da/du ad pikortaz bete; tantotu. ik pikorreztatu.

Ez zuen ezer ikusten; hala ere, lurra irakin-borborrez beterik zegoela iruditu zitzaion, euria egin eta harrez pikortatzen denean bezala.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 143. orr.

Haize kirriak granada-arbolaren adarrak astintzen zituen, euri lodi bat zurrustaka jariaraziz, gero aurki lausotzen ziren tanta distiratsuz pikortatuz lurra.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 30. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Deskribapen gogoangarriak egin zituen aranaren azalaren argizari-ukitu labainaz, muxiken bixar-ukitu goxoaz eta nektarinen leuntasunaz, eta laranjen azal pikortatuaz. Liburu baten ertza agertu zen; azala gero, azal polit gorri-iluna, ahuntz-larru pikortatuzkoa.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 155. orr.


pikortsu (orobat pikartsu) 1 izond pikorrez betea. ik pikortatsu.

Aurpegi pikortsuan, begi txiki batzuk zeuden guri begira-begira.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 21. orr.

Zintzurraren behealdean, berriz, handitu txiki pikortsu bat, gogorra eta irtena, amaren ondoretasunez.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 288. orr.

Elenak zorriekin jarraitu beharreko protokolo hura maite zuen, haiei esker amak bainatu egiten baitzuen bere esku pikartsuez.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 154. orr.

Korrokoia, ezkata handiagokoa, eta zakarrago zizelatua; turbot handia, erreboilo handia, biak pikortsuak eta esne gatzatua bezain zuriak.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 147. orr.

Hegazkinak haren kontra tupust egin behar duela dirudi, lurrinezko mendiak dirudite, baina trinko eta zuriak, greziar marmolaren antzera, pikortsuak.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 297. orr.

2 (argazki eta kidekoez) ik pikor 6.

Film horrek, sentikorragoa izanik ere, irudi pikortsuagoa ematen du, eta xehetasun txikiak ez dira hain garbi azaltzen.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 95. orr.


pikortu, pikor(tu), pikortzen da/du ad aletu.

Badirudi, izan ere, denbora "pikortu" ahal izango balitz bezala gertatzen dela narraziozko zineman, denbora gertaeren inguruan aleetan trinkotu ahal izango balitz bezala, eta are errazago, gainera, gertaera hori fikziozkoa bada.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 225. orr.


pikortxo iz pikor txikia.

Pikortxo beltzak zituen harri zurixka bat.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 118. orr.

Hara eramaten du gas-sukaldetxoa, tea egiteko edo kontserba-poteetako janaria berotzeko: espagetia haragi pikortxoekin, snoek 31 tipularekin.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 272. orr.


pikota 1 iz akusatuak jendaurrean lotsarazteko, edo exekutatuen burua jartzeko, antzina erabiltzen zen zutabea.

Lakuntzako plazan hantxe dago oraindik XVI. mendeko pikota dotorea.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 271. orr.

Birao egiten harrapatuak, izuna ordaindu beharko dute lehenengo aldian; bigarrenean, hirugarrenean eta laugarrenean, izun bikoitza, hirukoitza eta laukoitza; bosgarrenean txingan lotuko dira; seigarrenean pikotan, eta goiko ezpaina moztuko zaie; seigarrenean mihia, ez gehiago eta ez gutxiago.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 116. orr.

Hemen borreroak ez du azido zianhidrikorik erabiltzen ez dio laidozko pikotako lepokoari eragiten ez daki aizkoraz pikatzen ez du gillotina askatzen.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 99. orr.

Agortu egin da plazako iturria; pikota habean tximista erori zen, baina han konpon daitezela.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 193. orr.

2 (zigorra adierazteko)

Ez zekiten fusilamenduarena ez lako agonia izango nuela, urkabe zitala haga lotsagarria pikota laidozkoa garrote bilaua, huraxe emon behar zidatela, Angiolillori legez.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 93. orr.

3 pikotan jarri irud

Horregatik -ez zuen aipatu, noski, Arrieta pikotan jartzen zuen txostena-, arazoa argiago ikusi arte, hau da, hiltzeko arrazoi bat aurkitu arte, nik ere zuhurtziaz jokatu nahi nuke.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 191. orr.

Bere burua pikotan jarri gabe plazaratzeko aukera egokiaren zain bide zegoen.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 201. orr.


pikotara ik piku1 7.

pikotx 1 iz lurra edo lurzorua lantzeko lanabesa, alde bat zorrotza eta bestea lauagoa duen burdin batez eta gider batez osatua. ik pikatxoi.

Pikotxa nonahi, aitzurra inon ez.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 171. orr.

Hogeita hamar inguru ziren, pala eta pikotxekin.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 35. orr.

Baina zerrarik ez, pikotxik ez, deus ez azal hari erasotzeko, hotzaren hotzaz granitoa baino gogorrago bihurturiko gain hura apurtzeko.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 410. orr.

Pikotxa kontu handiz sarturik, induskatzeari lotu zitzaion, lurra hanka artean metatuz.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 290. orr.

Meatzariren baten pikotxak egindako zuloa aurkitu zuen, eta neska gazteak han hartu zuen babes.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 152. orr.

Nostromoa pikotxarekin eta aizkorarekin jaitsiko da izotzetara, izotza haustera, ontziari irtenbidea egingo diolakoan.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 358. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Lehen pikotx ukaldiak Ximunek eman zituen.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 115. orr.

3 pikotxean pikotxarekin joaz. cf pikotxean.

Bera pikotxean ari zen baratzean.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 224. orr.


pikotxaka adlag pikotx ukaldika.

Halakoa zen Andoni Olabek nazioarteko politikaz zeukan ideia, halakoa zen etorriko ziren egunei buruz egiten zuen juzkua, London sutan eta Chamberlain zaharra Alemaniako harrobi batean pikotxaka.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 71. orr.


pikotxean adlag kokoriko, kulubilko.

Gizonek batez ere, bide bazterrean elkarren ondoan pikotxean, kuxkurtuta, ordu eta ordutan berriketan irauten zuten.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 26. orr.

Pikotxean eta kontu handiz etxearen atzeko ertzera hurbildu eta teilatu-hoditik behera lerratu zen sute-eskaileraraino.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 213. orr.

Okin anderea bakarrik zegoela ohartu zen, pikotxean oin tapiz baten gainean.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 167. orr.

Pikotxean zegoen, eskuak buru gainean zituela.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 310. orr.

Esperantza zeukan Paul D ez zitzaiola bila etorriko eta ez zuela ikusi beharko komun aurrean pikotxean jarrita, hainbesteko lokatz putzua egiten, lotsagarri.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 82. orr.


pikotze ik pikutze.

pikto iz antzina Eskozian bizi izan zen herri bateko kidea.

Agian itsasoaren bestaldeko pikto nazkante, bere gorotzekin garbitzen diren horietako bat?  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 58. orr.


piktograma iz gauzaki baten kontzeptua adierazteko erabiltzen den ikur grafikoa, gauzakia sinbolizatzen duena.

Hartara, beren takigrafia propioa garatzen dute, beren hieroglifo, ideograma, piktograma sistema.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 99. orr.


piktorialista ik pikturalista.

piktoriko izond margolaritzari dagokiona.

Azpizatiketa hori, esan behar da, gaitzetsi egin zuela Albertik, ukatu egiten baitu scaenographia baliabide arkitektoniko hutsen artean sartu behar denik, askoz ere kutsu piktorikoagoa duenez izaeraz.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 220. orr.

Kazetari batzuek esan zuten mugimendu piktoriko berria sortu nuela, beste pintore batzuk ere hasi zirela nire bidetik.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 125. orr.

Ezagutza bisuala (edo piktorikoa) zientzia-ezagutza ikertzeko eredutzat hartzen da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 248. orr.

XVIII. mendeko estetikan bikaintasun nozioa eta nozio piktorikoa teoria estetikoan barneratzea da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 238. orr.


pikturalismo iz fotografia-higikunde, argazkiak margolan gisa tratatu behar direla dioena.

Pikturalismoak, esate baterako, 1900 inguruan, lehen ikusian artistiko izango ziren obrak egin nahi izan zituen, horretarako manipulazioak, ukituak, urratuak ugari eginez, argazkiak pikorra ikusgarria, ekaia agerian zuten euskarritan eginez, "goma bikromato" famatu haietan, adibidez.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 286. orr.

Pikturalismoak, baina, pinturaren baliabide plastiko tradizionaletan ikusten du batez ere argazkiaren adierazgarritasuna: ekaia, kolorea, ukitua.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 286. orr.


pikturalista 1 (orobat piktorialista) izond pikturalismoari dagokiona.

Joera errealista izan da, zalantzarik gabe, Camera Work joera pikturalista bukatu zenetik (1910 inguruan) azkeneko hamarraldi hauetan argazkia manipulatzeko joera berriak sortu diren arte, joera guztietan nagusia.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 286. orr.

Egiazko irudiak al dira (jarrera piktorialista), partez bederen, eta horietako batzuk behinik behin, errealitatea ikono gisa irudikatzen duten zentzuan?  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 113. orr.


piku1 (orobat piko) 1 iz pikondoaren fruitua, udare-formakoa, azala berdea, morea edo beltzaxka, eta mamia, gorria eta oso gozoa, hazi guztiz txikiz betea duena.

Esan zion nola hartu baratzetatik pikuak eta aranak inork ikusteko arriskurik gabe.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 35. orr.

Ateetatik hurbil, baratze handi hesitu bat dago: hantxe udare, granada, sagar, piku eta olibondoak, uda eta negu alez beterik.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 34. orr.

Azeriek, gereziei ez ezik, pikuei ere ez diete muzinik egiten.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 37. orr.

Adorea, mutil, adorea, eta jan piku horiek, oraintxe daude-eta onenean!  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 158. orr.

Elorritik biltzen ote da mahatsik edo gardutik pikurik?  Elizen arteko biblia   Mt 7,16

Gaztetasuna da benetako Saturnoren Erreinua, Urre Aroa lurrean berritua, sasiak pikuak ematen zituena.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 123. orr.

2 (izenondoekin)

Atsegin da piku on hauek ikustea, ez da.  Elizen arteko biblia   Jr 24,5

Gogoratu zuen txikitan piku lodi-lodi bat ireki zuela behin eta, ahora sartzeko zegoenean, erle bat topatu zuela barruan, hilda.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 38. orr.

Gustatzen zitzaien min egiten zioten piku mikatzak neskari irentsaraztea.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 141. orr.

Txarraren txarrez janezinak ziren piku ustelak bezala erabiliko ditut.  Elizen arteko biblia   Jr 29,17

Sagar esnabolak hartzera joaten ginen sarri, eta piku berdeak dozenaka lapurtzera ez gutxitan.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 128. orr.

Probatu dituenak badaki ongi, piko onduberriak baino hagitzez gozoagoak izaten direla piko lehortuak.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 17. orr.

Piku lehorrak, olibak, karameluak.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 119. orr.

-Potter, zuritu zuk Malfoyren piku lehorra.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 104. orr.

Datilak jan dituzue, piku idorrak, pastiza zati zenbait.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 153. orr.

Piko melatua baino ximurragoa duk atso zar zeken hori.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 84. orr.

3 (neurriekin)

Jaunak bi saskikada-piku erakutsi zizkidan, tenplu aurrean ezarriak.  Elizen arteko biblia   Jr 24,1

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Bide-zorroan garagar-irina, piku-opilak, ogia eta gazta sartu eta, gauza guztiak ongi bildu ondoren, mirabeari eman zizkion horiek ere.  Elizen arteko biblia   Jdt 10,5

Piku-opil puska bat eta bi mahaspasa-mordo ere eman zizkioten.  Elizen arteko biblia   1 Sm 30,12

Bagenekien KAOSeko agente garrantzizko horrek itsuki maite zuela piku-mermelada. behin eta berriro garbitzen zuen eztarria piku-esnez, eta esnean egosiriko pikuak jaten zituen gero.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 86. orr.

Ondotik pasatzean, bizkarreko ederra eman nion, bai eta lurrean piku azal bat balitz bezala utzi ere.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 39. orr.

Hostotan zegoen pikuondo bat urrutitik ikusirik, bertara joan zen, ea pikurik aurkitzen zuen; baina ondora iristean, ez zuen hostoa besterik aurkitu, ez baitzen piku-sasoia.  Elizen arteko biblia   Mk 11,13

Yiseko piramidean, han ageri omen dira piko biltze garaiko irudi sakratuak.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 17. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Garagarril pikuak dira.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 34. orr.

Ez du mahats-mordorik aurkitzen, ez eta hain gogoko duen goiz-pikurik ere.  Elizen arteko biblia   Mi 7,1

Gero... barbaria-pikuren bat, bide ertzean atzemaniko patata erdi ustelen bat, koko puxka, azukre kanabera zati bat, sustrai batzuk, karramarro bat...  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 261. orr.

6 pikondoa.

Piku-habeak bota badituzte, zedrozkoak jarriko ditugu haien ordez.  Elizen arteko biblia   Is 9,9

Baratzeko pikuaren puntaren puntara hupatzeko.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 170. orr.

7 pikutan adkor urruti.

Orain ere pikutan, Joanes...?  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 324. orr.

Zeren eta ongi baino hobeki baitzekien hark ere zer bertze piku izan nitzakeen nik gogoan, pikutan ikusten ninduen bakoitzean:  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 326. orr.

8 pikutara (252 agerraldi, 83 liburu eta 58 artikulutan; orobat pikotara 24 agerraldi, 4 liburutan; Euskaltzaindiaren Hiztegian pikutara agertzen da)

Zoaz pikutara!  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 9. orr.

-Hoa pikutara, motel.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 56. orr.

Doala pikutara!  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 73. orr.

Esperantza apurrak pikutara joan ziren taberna barreneko mahaietan koadrilakoak ikusitakoan.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 122. orr.

Hogeita hamabost bat urte zituen dena pikutara joan zitzaionean.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 31. orr.

Carme, amorratuta, minduta, dena pikutara bidaltzeko prest, Mutilari begira.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 97. orr.

Nire neskalagunak be sinistu egin dau eta pikutara bialdu nau.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 23. orr.

Kontrakoen batzarren bat pikutara bota behar zenean, Tximista jartzen zen eskuadraren buru.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 124. orr.

Pikutara dantzaldiak, nazkagarriak dituk, ez zetozak bat errusiarron senarekin.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 256. orr.

Pikutara kaka zahar hori guztia!  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 9. orr.

Ez zait edatea komeni, baina pikutara, berdin-berdin hilko naiz.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 34. orr.

Pikutara, esan nion neure buruari.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 299. orr.

9 piku hosto (orobat piko hosto eta pikuhosto g.er.) pikondoaren hostoa.

Izar guztiak erori egingo dira, piku-hostoak eta mahats-hostoak zimeldu eta erortzen diren bezala.  Elizen arteko biblia   Is 34,4

Baina bekatu egin zuenean, ohartu zen larrugorrian zegoela, eta lotsaren lotsaz, piku-hostoen bila korrika joan eta estalkia egin zuen beretzat.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 919. orr.

Badakit emazte xaharrak emaiten duen zigilua arras pollita dela, eta berezia, bere lau marrazkiekin: maskorra, piko hostoa, pitxerra eta kurutzea.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 72. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

piku gozoa (3); piku lehorrak (3); piku mermelada (3)

dena pikutara bidaltzeko (4); dena pikutara joan (5); dena pikutara joango (3); doala pikutara (7); doazela pikutara (3); hoa pikutara (13); lana pikutara (6)

pikutara bidali (28); pikutara bidali nuen (3); pikutara bidaliko (11); pikutara bidaliz (3); pikutara bidaltzea (4); pikutara bidaltzeko (11); pikutara bidaltzen (7); pikutara bota (13); pikutara botatzeko (3); pikutara botatzen (3); pikutara dena (7); pikutara doa (3); pikutara doala (4); pikutara joan (27); pikutara joan zen (9); pikutara joango (10); pikutara joango da (5); zoaz pikutara (12)

pikotara bidali (3); pikotara joan (8); pikotara joan dadila (3); pikotara joan daitezela (3)


piku2 ik piko1; piko2.

pikuhosto ik piku1 8.

pikukada ik pikokada.

pikuondo ik pikondo.

pikuondope ik pikondope.

pikupe iz pikondoaren azpia. ik pikondope.

Pikupean liburu santuak errepasatzen zegoela piztu zitzaion Jesusi harentzako estimua.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 335. orr.

Felipek deitu aurretik ikusi zintudan pikupean.  Elizen arteko biblia   Jn 1,48

Nor bere mahats-parrapean eseriko da, bere pikupean, inoren beldurrik gabe.  Elizen arteko biblia   Mi 4,4


pikura iz ipar xiringa sartzea.

Mekanikoki, kateztatua izateko asmorik ez zuela eta bere borondatez ipurdi mazela presentatu zion, pikura egin ziezaion.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 117. orr.

Sendagile batek pikura bat egiten dizu.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 308. orr.

Denbora sobera luze aurki ez genezan, pikura anitz egin ziguten, sekulako sukarrak biltzen baigenituen.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 116. orr.

Bertze zonbeitek diote sofrikarioen eztitzea dela medikuaren eginbidea, hiltzeko pikura emanik ere artetan hortako.  Herria   2003-10-02


pikutan ik piku1 7.

pikutara ik piku2 8.

pikutze (corpusean pikotze soilik) iz ipar pikondoa.

Baratzeko pikotzearen puntan baizik sosegatzen ez zen Jessicaren amatxi Maddi.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 174. orr.

Hala uste zuen Maddik behintzat, mende erdi bat geroago Jessicak pikotzetik jaisten laguntzean, zalantzak esku gibelaz saihestuz agertzen zuenaren ildotik.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 188. orr.


pil
1 kurutx ala pil ik kurutx 2.

pil-pil (orobat pilpil g.er.) 1 adlag prestatzen ari diren janariez mintzatuz, borborka.

Hurrena hiri emango dizkiat kakagixon honen muinak kaxuelatxo batean pil-pil jartzeko.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 21. orr.

2 irud/hed

Eduardo Robledo taxilaria labankadaz hil eta gero, pil-pil jarri zen berriro taxilarien segurtasunaren gaia.  Berria - Euskal Herria   2006-02-23

Zeren eta iparraldeko itsasertza urtean bost hilabetez fokaz pil-pil jartzen da, eta hegoaldeko bi uhartetxoak kaio-habiaz beterik daude.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 134. orr.

Harrah's kasinoaren iragarki luzea atzean utzi zuen autobusak eta Atlantic City-ko hiribide nagusian zehar zihoan, argiz eta gautiar bizitzaz pil-pil.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 135. orr.

Pil-pil bete zen Comala jendez, jai-zalapartaz eta zarataz.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 154. orr.

Contla aberatsez pil-pil zagok.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 144. orr.

San Martinetako hego haizeak etxeetako ate eta leihoak pil-pil jotzen zituenean.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 35. orr.

Donostian giroa pil-pil.  Berria - Euskal Herria   2006-02-19

3 (izen gisa)

Ez dut, ordea, aurkitu bakailaorik gabeko pil-pilaren errezetarik.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 14. orr.

Hegaluzedun carpaccio, sushi edo ceviche bati, adibidez, osagai hobezinekin osaturiko pil-pil, saltsa berde, bizkaitar edo beltza -txipiroiena- erantsiko diogu.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 89. orr.

Dionisos ordu bata t'erdietan heldu zen etxera, eltzea azken pil-piletan zegoenean justu.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 195. orr.

• 4 adlag bihotzaz mintzatuz, pilpiran. ik pilpilka 2.

Bihotza pil-pil ari zitzaion.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 79. orr.

Bihotza pil-pil jarri zitzaion.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 13. orr.

Bihotza pil-pil banuen ere, arnasaldi sakonak egiten ahalegindu nintzen, nire bisitariari lo nengoela sinetsarazteko.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 151. orr.

Holako ihizia bi urratsetan izanki eta, bihotza pil pil daude liberalak.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 136. orr.

Gibeleratekoan, biak beti berdin mutu baina nik senditzen ene bihotza pil-pil ari gero eta azkarrago.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 31. orr.

5 pil-pil erara

Bakailaoa pil-pil erara jaki, eta aurretik indabak.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 139. orr.

· irud/hed Madrilgo esatariak pil-pil erara.  Berria - Kultura   2004-12-12

6 pil-pilean adlag pil-pil.

Saltsa pil-pilean dago.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 176. orr.

Egun haietan janari denda zabaldu zuten kubo handiaren behean, bakailaoa pil-pilean eta piper beteak saltzen dituena.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 225. orr.

Zorte apur batez, txapela eta bakailaoa pil-pilean, horiexek libratuko dira zigorretik, libratzekotan.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 92. orr.

California kaleko apartamentura itzuli nintzen bihotza pil-pilean.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 159. orr.

Ostera ere nabarituko du irrikaren zirrara arina barnean pil-pilean.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 104. orr.

7 irud/hed

Taldearen pasioaren sutondoan pil-pilean landuriko obra.  Herria   2002-10-17

Polemika pil-pilean dago.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 65. orr.

Erromantisizmo exotikoa pil-pilean zegoen garai hartan Frantzian.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 10. orr.

Giroa pil-pilean zegoen; tentsioa handia zen.  Berria - Harian   2006-03-05

Egungo epistemologia, hortaz, pil-pilean dago; posizio, proposamen, kontzepzio eta ikusmolde anitz ditu.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 122. orr.

Pil-pilean zegoen auzi politikoa, eta presoena batik bat.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 116. orr.

Pil-pilean eta dantzan jartzen gaituzte cd barruko liburuxkan agertzen diren irudiek ere...  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 79. orr.

Umeak Al Muqassad ospitalean jaio dira, baina auziak pil-pilean segitzen du.  Berria - Mundua   2006-03-19

Geroztik bazterrak pil-pilean dira herri hortan. autobide berrien eraikitzeari eta pil-pilean diren bertze gai andana bati buruzko eztabaidetan.  Herria   2004-09-09

Urduri samar ikusten zaitut... barrena pil-pilean izango bazenu bezala...  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 37. orr.

Hormonak pil-pilean dauzkagulako edo norbait bidean gurutzatzen zaigulako, desioa sortzen da guregan.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 183. orr.

Neskak pil-pilean.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 225. orr.

7 pil-pilka ik pilpilka.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 0 aldiz agertzen direnak)

bakailaoa pil pilean (4); bihotza pil pil (12); eztabaida pil pilean (10); gaia pil pilean (3); giroa pil pilean (4); pil pil ari (3); pil pilean da (5); pil pilean dago (14); pil pilean dagoen (11); pil pilean dagoenean (8); pil pilean diren (3); pil pilean egon (4); pil pilean jarri (3); pil pilean zegoen (12); polemika pil pilean (5)


pila1 (1011 agerraldi, 178 liburu eta 117 artikulutan) 1 iz gauzak elkarren gainean edo ondoan ipinita egiten den multzoa, bereziki antolamendurik gabea. ik pilo; meta1.

Honorék berak erantzi zidan soinekoa, eta zoko batera bota zuen ondoren, pila bat egin eta gero.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 50. orr.

Mairuak pila batean jartzen du gatza; beltzak bere hautsa beste batean.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 67. orr.

Pila batetik osagaiak hautatu eta bere burua bikoiztuko lukeen makina bat egitea posible da teorian.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 269. orr.

Aztikeriatan ibilitako askok beren liburuak pila batean bildu eta denen aurrean erre zituzten.  Elizen arteko biblia   Eg 19,19

Etxola hostoz betea zegoen eta Amyk pila batean jarri zituen, Sethe bertan etzateko.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 61. orr.

Diagonalean zeharkatu zuen gela, bien artetik pasatuz, eta txokoko egunkari atzeratuen pilaren ondoan erdi etzan zen.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 10. orr.

Ohe ertzean eseri ziren, Lisa buruan, Quenu oinaldean, pilaren bi aldeetan; eta dirua kontatu zuten estalkiaren gainean, hotsik ez ateratzeko Zoko ilunean gorpuen pila handitzen ari da, sabai aldera.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 82. orr.

2 (izenondoekin)

Askotariko gauzen pila handi bat miatzen ari zela.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 11. orr.

Beste pila handi bat mahai gainean zeukan.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 103. orr.

-Pila ederra badinagu, behinik behin.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 409. orr.

Diru pila ederra eman ezean, ez duk bizirik irtengo.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 356. orr.

Belar pila galanta egin dugu, bai, baina non dago meta?  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 21. orr.

Erakustokian, ziazerba eta txikori oreek, ontzietan jarririk, pila biribilak osatzen zituzten.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 39. orr.

Gülbaharrek lahar-zuhaixka idorretatik egur pila pollita bildu zuen.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 131. orr.

A4 formatuko orri pila handi izugarri bat luzatu zidan.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 31. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa; gauzak)

Obispoa etzan egin zen belar-pilaren gainean, eta segituan geratu zen lo.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 89. orr.

Eguna noiz argituko zain zeuden jende eta barazki pila logaletuen gainetik.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 25. orr.

Lasto pila garbi batean eseri ziren.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 157. orr.

Beren orburu, uraza, apio eta porru pilak garraiatuz.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 23. orr.

Hiltokiko harrien gainean luma pila handiak zeuden botata.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 279. orr.

Jerusalem harri-pila bihurtuko dut eta txakal-zulo.  Elizen arteko biblia   Jr 9,10

Lurjauzi handiena izan zen lekuan lau metroko altuera hartu zuen harri eta lur pilak.  Berria - Harian   2005-12-21

Hik gobernatu hondakin-pila hauek.  Elizen arteko biblia   Is 3,6

Diru-kutxan zeuden azken hondarrekin babarrun pote pila bat erostea deliberatu zuen Luis Angelek.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 71. orr.

ik beherago 8.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Ongi aukeratutako liburu batek [...] gehiago zezakeela inon diren dinamita-pila guztiek baino.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 15. orr.

Saski txiki pila bat ageri zen lurrean luze-luze.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 146. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa;animaliak)

Taula ezin garbiago batzuen gainean zeuden, tenka beltzaranen eta zarbo pila txikien ondoan.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 177. orr.

Suge pila hura astindu egiten zuen bere hatz meheekin.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 176. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa; pertsonak) multzo handia.

Badut miresle pila bat ere, elkarren begiradak noiz gurutzatuko zain.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 18. orr.

ik beherago 8.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Esaten dute sekreta pila bat dabilela, bai zipaioenak bai paisanozko pikoloak.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 158. orr.

Ruche jaunak hala ikasia zuen arabiar matematikari pila zegoela.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 248. orr.

Orpoz orpo Etxague jeneral giria (donostiarra, jakina denez), eta Moriones, Quesada, La Serna, eta beste militar pila bat.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 283. orr.

Aise ulertzen ziren hango ikasle pila hura eta ikasgelara sartzeko erakusten zuten irrika.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 25. orr.

Eta pintxe, eta konpa eta puto pila bat.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 271. orr.

Kale garbitzaile pila bat hurbiltzen ari zen bidegurutzearen bukaeratik.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 62. orr.

6 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa; irud/hed)

Berealdiko bisita pila izan duzu, David.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 229. orr.

ik beherago 8.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Tresna materialen ikerketari geometriako oinarri matematiko pila bat aplikatuz.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 116. orr.

Abentura txiki pila bat.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 57. orr.

Orain ez nuke inorekin topo egin nahi, gezur pila bat esan beharko nioke-eta...  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 217. orr.

Halako inozokeria pila bategatik infernu ilun batera amiltzear zegoen Europa.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 50. orr.

Ez da gauza erraza izan, ordu pila lo kendu dizkit.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 128. orr.

Kale bazterretan beren gorputza diru pila baten ordainez saltzen duten emakumeak.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 63. orr.

7 pilan adlag pila bat osatuz.

Bildu zituzten harriak eta pilan ezarri.  Elizen arteko biblia   Has 31,46

Gaztak, gurutzeka pilan jarriak, horma zabal handi bat egiten zuten.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 140. orr.

Deboziozko erlikiek ere, pilan metatzen badira, nazka eragiten dute.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 95. orr.

Etorri eta denak pilan kokatuko dira mendarte sakon eta haitzarteetan, sastraka eta zelaietan.  Elizen arteko biblia   Is 7,19

8 pila bat adlag asko.

-Pila bat, bai.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 215. orr.

Erabat aldatu da, pila bat.  Berria - Kirola   2006-04-05

Igel espezie berriak ere pila bat aurkitu dituzte, 20tik gora.  Berria - Gaiak   2006-02-08

«Guk asko ematen dugu, lan gogorra da, baina eurek ere pila bat ematen digute.  Berria - Euskal Herria   2004-11-28

Hasten naiz idazten eta idazten, pila bat idazten dut, eta gero, mozten hasten naiz.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 80. orr.

Kezkatuta dago sindikatua, «pila bat lanpostu» galduko direlako plana ezarriz gero. hemendik aurrera hik gozatu egin behar duk bizitzan, pila bat, bagara edo ez gara?  Berria - Ekonomia   2004-09-25

Zerbitzu sekretuek legez kanpoko lan asko egin dituzte iraganean eta seguru nago gerrari lotuta halako pila bat egin zituztela.  Berria - Mundua   2004-02-27

Niri pila bat gustatzen zait Benino, beti lotan baitago, eta ez zaio batere axola bere inguruan gertatzen dena.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 35. orr.

Ontziek, gainera, pila bat kontsumitzen dute.  Berria - Harian   2006-04-30

9 (izen baten ezkerrean)

Portuetako lan baldintzek okerrera egingo dutela eta pila bat lanpostu desagertuko direla.  Berria - Ekonomia   2006-01-17

Munduan pila bat gauza txarto dago eta, ez dakigu nola baina, sistema aldatu beharra dago.  Berria - Kultura   2006-04-26

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

arazo pila (4); arrain pila (4); arrain pila handia (3); aza pila (5); belar pila (3); beste gauza pila (6); beste pila (3); datu pila (3); denbora pila (6); diru pila (19)

egunkari pila (3); egur pila (6); elur pila (6); galdera pila (3); gauza pila (24); gauza pila bat (16); gezur pila (6); gezur pila bat (3); gutun pila (3); harea pila (3); harri pila (29); harri pila bilakatuta (3); hauts pila (6); hezur pila (5); hondakin pila (11); hondar pila (5); hosto pila (4)

ikatz pila (3); jende pila (31); jende pila bat (8); jende pila zegoen (3); kolpe pila (3); lan pila (3); lasto pila (4); liburu pila (15); liburu pila bat (4)

odol pila (3); ordu pila (6); orri pila (4); paper pila (12)

pila bat egin (10); pila ederra (8); pila galanta (3); pila handi (21); pila handi bat (10); pila handia (14); pila osoa (3); pila pila (3); pila txiki (5); pila txiki bat (3)

pote pila (3); proiektu pila (4); proiektu pila bat (4); traste pila (3); txiki pila (4); txiki pila bat (3)

ume pila (4); urre pila (7); urre pila handi (3); urte pila (7); uso pila (3); zabor pila (6)

barazki pilak (3); egur pilak (5); liburu pilak (3)

belar pilaren gainean (4); egur pilaren (4); liburu pilaren (3); paper pilaren (3); pilaren artean (4); pilaren gainean (11); pilaren gainera (4)

barazki pilen (3); erregai pilen (4); liburu pilen (3)


pila2 1 iz energia kimikoa energia elektriko bihurtzen duen generadorea.

Zortzi urteko epean pila eta baterien ia erdia jaso eta birziklatzea hitzartu zuten, atzo, Europako Batasuneko ingurumen ministroek.  Berria - Gaiak   2004-12-21

Arauak kadmioa edo merkurioa dituzten pilak debekatuko ditu.  Berria - Gaiak   2006-05-04

Gomaz estaliriko bi kobre-hari inguratu, pilaren poloetara lotu, eta mutur bana erantsi nien potoei.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 46. orr.

Pilak eta kableak ere topatu zituzten, eta tenporizadorea bilatzen ari ziren.  Berria - Euskal Herria   2004-12-23

Barrualde hitsekoa ematen zuen, hasierako txinparta eragiteko pilak faltako balitzaizkio bezala.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 218. orr.

Argia joan zenean irratiarentzako pilak bilatu genituen, baina topatu nituen bakarrak erdi gastatuak zeuden.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 143. orr.

Ezkutalekutik irratiko pilak aldatzeko atera zen.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 101. orr.

Deia segundo gutxikoa izan zen [...] telefonoaren pilak amaitu baitziren.  Berria - Kirola   2004-04-15

Mirarik gabe hondoratu nion dardaragailua begi beltzean, pilari eman eta zalapartaka hasi zen.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 61. orr.

Zangoko ileak kentzen pilaz zebilen Schick bizar-laban batekin.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 75. orr.

Urtean, 400 milioi pila saltzen ditu Sonyk.  Berria - Gaiak   2004-09-30

Pilen kutsadura gutxitzeko plana murriztuta onartu da Bruselan.  Berria - Gaiak   2004-12-21

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Larruazalaren ukimena duen dardaragailu bat, pila alkalinoak dituena, iraun eta iraun eta iraun egiten duten horietakoak.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 100. orr.

Lehenbiziko pila atomikoa asmatu eta egin zuen.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 284. orr.

Motor elektrikoek, pila nuklearrek eta beste zenbait gailu mekanikok, denek huts egiten dute, pisu handiegiagatik eta sortzen duten beroagatik.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 246. orr.

Autobus horiek daramaten hidrogenozko pilak 205 kilowatteko potentzia ematen die.  Berria - Gaiak   2006-02-10

Taupada-markagailu elektronikoak pultsu-sorgailu bat dauka [...] iraupen luzeko merkuriozko pilaz funtzionatzen duena.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 244. orr.

Merkuriorik gabeko zilar oxidozko pila sortu du Sony goi-teknologiako produktuak ekoizten dituen etxeak.  Berria - Gaiak   2004-09-30

Minbizia eragiten duten nikel-kadmiozko pilak erabat debekatzeko proposamena atzera bota zuten.  Berria - Gaiak   2004-12-21

3 irud/hed

Oporralditxo batzuk hartzera noa, pilak kargatzera eguzkipean.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 120. orr.

Urteoro bezala pilak kargaturik heldu naiz.  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 21. orr.

Agian sektoteak ere pilak jarri behar ditu.  Berria - Ekonomia   2004-07-25

4 erregai-pila

Baina zer dira erregai-pilak? energia kimikoa energia elektriko bihurtzen duten gailu elektrokimikoak direla esango genuke.  Berria - Gaiak   2004-06-03

Motor gehienek berariazko erregaia behar dute, erregai-pilak barne.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 53. orr.

Helburua erregai-pila txikiagoak erabili ahal izatea da.  Berria - Gaiak   2006-02-10

Argindarra sortzeko erregai pilan oinarrituriko generadoreak prest daude.  Berria - Harian   2006-02-18

Eguzki-lore koipetik lortutako hidrogenoa erregai pila duten autoak mugitzeko eragingarriagoa izango da.  Berria - Gaiak   2004-08-27

Muskulua, funtsean, motor lineal bat da, tenperatura baxuko erregai-pila batek darabilena.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 65. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

erregai pila (5)

erregai pilak (3)


piladun izond pila duena; pilak dituena.

Ez zuen amak ekarritako transistore piladunik piztu nahi.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 42. orr.

Edozein pantaila eramangarritan azken ordu erdiko meteosat erretratu garbi gardena ikus zenezake, baita mendian edo basoan bertan ere, erabilgarri piladunei esker...  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 82. orr.


pilaka adlag kopuru handian. ik piloka.

Bera arduratzen zenean liburu-dendaz, pilaka ezagutu zituen Ruche jaunak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 225. orr.

Ehun bat indioilar gizen erreak, patata erre eta egosiak pilaka.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 183. orr.

Hiri osoa asaldatu zen, eta jendea pilaka bildu.  Elizen arteko biblia   Eg 21,30

Diskoak pilaka ikusi nituen haren gelan sartu orduko.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 63. orr.

Taldeak pilaka daude, baina publikoak antzekoa da lehengo aldean.  Berria - Kultura   2004-02-20

Zaurituak pilaka, hilak metaka, hilotzak ezin konta ahala!  Elizen arteko biblia   Na 3,3


pilaketa 1 iz pilatzea.

Ordaintokietan 16 kilometroko auto ilarak ere izan ziren lehengo astean, baina jada pilaketa horiek arintzen ari dira.  Berria - Harian   2005-08-30

Ia antolatu gabeko pilaketa bat.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 205. orr.

Desertuan zehar egiten duten bidaia errefuxiatuen tragedia ezagutzeko aukera da: errefuxiatu eremuetako pilaketa, miseria ekonomikoa, hezkuntza lortzeko ezintasuna, seme-alabek etorkizunik ez dutelako mina.  Berria - Kultura   2006-02-14

Kale buruak trabaturik ageri ziren, gurdi motzen eta iraulki orgen pilaketa zela kausa.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 55. orr.

Nobela haietako gehienetan kontatzen zena ez zela, azken batean, txiripa harrigarri batzuen pilaketa baino.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 77. orr.

Hurrengo egunean etsaiak hurbiltzen hasi zirenean, uraren azpian zegoen pilaketa haren guztiaren gainean geratu ziren itsasontziak hondoa jota, ez harresira hurbildu eta ez atzera egin ezinik.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 5270. orr.

2 (izenondoekin)

Pilaketa handienak, ordea, A-8 autobidean gertatu ziren, Bilboranzko norabidean.  Berria - Euskal Herria   2004-07-31

Berehalaxe ekin zien bidai prestaketei jende, animalia eta gauzen pilaketa izugarri hark.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 96. orr.

Berehala ohartu nintzenez, pilaketa kaotiko hartan bazegoen antolamendu bat: gaien arabera osatuta zeuden liburu-metak.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 228. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Arretarik handiena lurpeko egituretan jarri behar da, lur-pilaketaren ondorioz akats handiak sortzen baitira.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3050. orr.

Kapilarren zeharkako ebakiduren azalerak handiagoa izan behar du, guztira, arteriarenak baino; bestela, odol-pilaketa gertatuko litzateke.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 166. orr.

Txartel pilaketaren ondorioz, bost jokalari dauzka zigortuta Osasunak.  Berria - Kirola   2006-03-16

Ostiralean bertan behera utzi zituzten salbamendu lanak, metano pilaketa zela eta.  Berria - Mundua   2006-02-28

Nola urak, harri eta hondar pilaketa gurutzatu ondoren, txuriagoa ematen duen.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 224. orr.

Gurdi eta etxola pilaketa hura urtero-urtero Nijni Novgorodeko merkatu nagusia egiten zen plaza zabalean zegoen jarria.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 87. orr.

Ez dago korapilo edo argumentu jarraiturik: pasadizo pilaketaz egiten du aurrera.  Itziar Otegi   «Axenario» - Jules Renard, 2006 - 11. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

auto pilaketa (3); jende pilaketa (3); pilaketa handiak (4)

txartel pilaketagatik (3)

auto pilaketak (9); ibilgailu pilaketak (3); pilaketak izan ziren (3)

partida pilaketaren (3); txartel pilaketaren ondorioz (9)


pilako iz pila, gauzen multzoa.

Zela zapata-zola zahar bat, zela emakume-soineko zarpatsu bat, zela burdinazko iltze bat edo buztinezko pitxer bat, aldean eramaten zuen aurkitzen zuen guztia, eta, etxera iritsirik, Txitxikovek gelako zoko batean ikusi zuen pilakoari gehitzen zion.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 175. orr.


pilakuntza iz pilaketa.

Baina zaparrada indartsua gertatzen da, hodeiak indar biek batera, euron pilakuntzak eta haizearen oldarrak, estutzen dituztenean.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 423. orr.


pilare 1 iz harroina, zutabea.

Pilareak sendotzeko karea injektatzeaz gain, zutabeak eutsiko dituzten harrizko arkuak eraikiko dituzte.  Berria - Kultura   2004-05-21

Lehendabizi altxafuego berde bat eta gero beste altxafuego gorri bat ikusiz gero, auto blindatuak hara heltzen ari direla esan nahi du, eta orduan errekatxo gaineko zubiko pilare bat aidean aterako da.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 236. orr.

New Yorkeko zubirik zinematografikoena izateaz gain, ederrena ere bada Brooklyngoa, bere harrizko pilareekin eta bere arku gotikoekin.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 87. orr.

Beste lau herritan, pilare altu bat, San Anton abadearen irudia gainean duela.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 32. orr.

Gora eraman zuen gero begirada, pilare garaien artera.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 47. orr.

Hona Erdi Aroko urkabea, pilare eder bat, kurutze besomotz bat dirudiena.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 85. orr.

Harrizko pilare, adreilu errezko horma eta harlangaitzezko mehelinen laguntzarekin altuera handiak altxa daitezke.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1250. orr.

Pilareak egingo dira zortzi hazbeteko adreiluekin, hau da, gainean bi baldosaren angeluak jartzeko modukoak.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3350. orr.

2 irud/hed

Eman, hartu, galdetu, onetsi dira haurridetasunaren lau zutarriak edo pilareak. Ez diagu elizaren bisita huts egin behar, eliza da memorioaren laugarren pilarea eta aberatsena.  Herria   2004-02-26

"Zientzia publikoa" (unibertsitate eta ingurune publikoetan egiten dena) "industria garatzeko oinarrizko pilarea dela".  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 139. orr.

Eta iduriak hiru harroin eta hiru pilare zituen: dirua, titulua eta erlijionea.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 54. orr.


pilaretxo iz pilare txikia.

Hantxe zegoen Nini ere, lagun talde batekin, pilaretxo baten ondoan.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 169. orr.


pilarmonika ik filarmonika.

pilastra iz pilarea, bereziki, horma bati atxikia dagoena.

Koloma guztiek berrogeita hamar oineko altuera dute kapitel eta guzti, eta bost oineko diametroa; atzetik pilastra batzuk dituzte atxikita, hogei oin altu, bi oin eta erdi zabal eta oin eta erdi lodikoak: alboko galerietako habeen pisuari eusten diote.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2190. orr.

Pronaoak hartzen dituen luzeraren beste hiru parteak paretetako pilastretaraino luzatuko dira; pilastra horiek kolomen diametro berdina izan behar dute.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1950. orr.

Peristilo horrek hiru aldetan bakarrik ditu portikoak, eta hegoaldera begira dagoen aldean, bi pilastra ditu, elkarren artean tarte zabala izaten dutenak, eta pilastren gainean habeak kargatzen dira, eta pilastra horien arteko tartea zenbatekoa den, horri heren bat kendu eta neurri horretako espazioa sartzen da barrura.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2970. orr.


pilatu, pila, pilatzen 1 du ad gauzak elkarren gainean edo ondoan, pila bat osatzen dutela bildu. ik metatu.

Han, otarre hutsak pilatu eta egundoko paretak osatzen ziren goizero.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 250. orr.

Ezpel-zotzak eta ezpel adarrak pilatu dituzte plazaren erdian, ezpelaren suak luze irauten baitu eta gogotik berotzen.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 156. orr.

Uraren pertz baten ondoan pilatu zituen platerak.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 102. orr.

Mota guztietako salgaiak pilatu dituzte erakusmahaian.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 23. orr.

Gorpuak ateratzen eta atarian pilatzen laguntzera behartu zituzten.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 172. orr.

Eta bekatua bekatuaren gainean pilatu ondoren, damurik gabe hil zen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 297. orr.

Hartu arkume onena; gero, pilatu azpian egurra, irakin dezala borbor.  Elizen arteko biblia   Ez 24,5

Nazioen aurka epaia eman du: gorpuak pilatu ditu eta lur zabalean buru-hezurrak hautsi.  Elizen arteko biblia   Sal 110,6

Urtegi horiek pilatzen duten ura, bai, baina pertsona horiek isuritako malkoak ezin dira neurtu.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 139. orr.

Lur-haizea edo lehor-haizea baita azken batean, lainobera hau beheko zokoetan pilatu duena.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 331. orr.

2 (da ad gisa)

Galtzerdiak eta kuleroak pilatzen diren lehen tiraderan bilatzen duzu kamiseta gorri zaharra.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 68. orr.

Artile asko pilatu zitzaidan, ez neukan non saldu, eta oihalak ehuntzen hasi nintzen, oihal lodi eta arruntak.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 455. orr.

Jende guztia Jeremiasen inguruan pilatu zen tenpluan.  Elizen arteko biblia   Jr 26,9

Mundu guztia haren inguruan pilatu da.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 26. orr.

Eta jendea, izugarri jende, irudi haiei begira pilatzen zuan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 388. orr.

Erdi-lo zeuden marinelak kabinaren inguruan pilatu ziren zure aginduen zain.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 157. orr.

Sumintzen joan ahala hitzak ahoan pilatu zaizkio, eta, saio bat egin arren, hitz batzuk zezeltzea besterik ez du lortu.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 55. orr.

Biztanle kopuru handiak pilatu diren eremu zikin-sortzaileotan.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 284. orr.

Milaka ideia pilatu ziren bere buruan, borborka zituen garunak.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 144. orr.

Ariman hilketen eta tratu txarren ardurak elkargainka pilatzen direnean, zer aitor liteke?  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 167. orr.

3 kopuru handia bildu.

Tirok gotorlekua jaso du, hautsa adina zilar pilatu du, kaleetako lokatza adina urre.  Elizen arteko biblia   Za 9,3

Zeure jakinduria eta trebetasunaz egin zara aberats, urrea eta zilarra pilatu dituzu zeure altxorretan.  Elizen arteko biblia   Ez 28,4

Altxor baliotsua pilatuko dute etorkizunerako eta egiazko bizia eskuratuko.  Elizen arteko biblia   1 Tm 6,19

Haren abitu pobreak adierazten zuen non pilatzen zituen bere aberastasunak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 315. orr.

Erruz pilatu zuen garia, itsas hondarra bezain ugari.      - 0. orr.

Pilatu zeruan zeuen aberastasunak, han ez baititu ez sitsak, ez herdoilak jaten.  Elizen arteko biblia   Mt 6,20

Balizko porrota, saiatu izanak goxatuko dio, eta hurrengorako eskarmentua pilatuko du gainera.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 47. orr.

4 (era burutua izenondo gisa)

Lan pilatua zeukan Karlosek, eta etxera eraman zuen, eta baita amaitu ere.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 40. orr.

Energia pilatua.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 163. orr.

Hori ikusita, aurpegi pilatu guztiak barreka hasi ziren.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 141. orr.

Argia piztu zenean, egunkari zahar pilatuak agertu ziren albo bietara, tontorretan gainez eginda.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 18. orr.

Kordeletik askatu ez duten egunkari fardel pilatua bezala.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 21. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

asko pilatu (9); defizita pilatu (4); dirua pilatu (3)

elurra pilatu (5); erruz pilatu (4); eskarmentu handia pilatu (4); galerak pilatu ditu (3)

inguruan pilatu (7); inguruan pilatu ziren (3); juntatu eta pilatu (3); nekea pilatu (6)

ondasunak pilatu (3); puntuak pilatu (3); ugari pilatu (3)

urtean pilatu (3)


pilatxo 1 iz pila edo multzo txikia. ik pilotxo.

Inork begiratzen ez zidanean, pilatxoaren goiko liburuari buelta eman, eta nire portada azaleratu nuen.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 43. orr.

Benetan ona zen hura; dirua irabazten hasi ginen, eta pilatxo bat osatzea lortu nuen.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 41. orr.

Pilatxo bat baino geratu ez zenean, andre gazteak ez zuen nahi izan izebarentzat izan zedin.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 402. orr.

Tabako xeherako erabiltzen zuen narruzko toxa zabal-zabalean zeukan mahai gainean, eta haren inguruan hiru pilatxo erregai.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 55. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Emakume pilatxo bat hasi zen, denak batera, hain bizkor non ahots guztiek bat baizik ez baitzuten egiten.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 184. orr.

Herrialdean zehar dabiltzala giza hezurren bat ikusten badute, harri-pilatxo bat jarriko dute ondoan, seinale gisa.  Elizen arteko biblia   Ez 39,15

Txandan-txandan hartuko ditinagu, aldian urre pilatxo bana. teilatupeko zoruan zirrikitu bat estaltzen zuen zerrauts pilatxo bat aurkitu zuen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 401. orr.

Paketea zabalduta, reichmark pilatxo bat aurkitu nuen.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 131. orr.


pilatzaile iz aipatzen duena pilatzen duen pertsona.

Oso aberatsa zen, baina ez zekena, gastatzailea baizik; ez diru-pilatzaile, ondasunen xahutzaile baizik; negozio-gizon zuhurra, baina administratzaile burugabea.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 182. orr.

Gauean, Zeus hodei-pilatzaileak haize bat bidali zuen, eta ekaitz handi bat izan zen itsasoan eta lurrean.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 86. orr.


pilatze 1 iz gauzak elkarren gainean edo ondoan, pila bat osatzen dutela biltzea.

Nola materiaren pilatze hark funtsatu zuen lurra, zerua, itsasoa, izarrak, eguzkia eta ilargiaren globoa.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 313. orr.

Azpeitikoa abstrakzio izengabe bat da, eta erretolika luzerako joera erakusten du: izenik gabeko izenondoen pilatze bat da, eta izenondo horiek sinonimo kontestualtzat jo daitezkeelarik, alferrikako pilatze bat da.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 142. orr.

Metroaren berotasuna, metro geltokietako usain hertsia, jendearen presak, ezezagunen pilatze azkar hori.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 114. orr.

Izan ere, ondoz ondoko enuntziatuen arteko multzokatze-motak ez dira beti berdinak eta ez dute jokatzen, sekula ere ez, segidako osagaien pilatze edo justaposizio hutsez.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 144. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagi gisa)

Azken batean, bertsolariarena, pilatze eta hornitze lana da lehenik eta behin.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 80. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Kalean emakume baten ahotan nekez entzuten ziren esamoldeak jaso zitezkeen hots-pilatze trinko eta burrunbatsuaren erdian.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 47. orr.

Hustubideren bat zakarrez bete bada, han dira ur-pilatze eta sotoak libratu beharrak!  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 162. orr.

Ez du datu-pilatze huts batek eraman Newton [...] hala begiratzera bat-batean ilargiari, hots, lurraren biran ostertzaren abiadura peto-petoan erortzeko bezain urrun jaurtitako baloi bat balitz bezala.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 185. orr.


pilda 1 iz gehiegi erabili den soinekoa edo soineko puska. ik piltzar; zarpail.

Etxeratu zirenean, Graxik aitaren pilda bakarren biltzen lagundu zuen, pobreei emateko.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 18. orr.

Politak koket eta apain, zaharrak pilda hutsez.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 102. orr.

Amona Màliak bereizkeriarik gabe gordeak zituen arropa fin-finak zein pilda satsuak.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 37. orr.

Ile nahasi batzuekin, aurpegia zuhail, pilda batzuk soinean, zikinak eta higatuak, dena petatxu, oinetan espartin tzar batzuk, zola jana zutenak.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 58. orr.

Gonazpiko zahar batek, kolore guztietako pilda desberdinez osatua, bandera baten gisa egiten zuen igeri balkoi hauetarik batean.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 135. orr.

Ikusiko bazenitu iristen, agureak, pildaz jantzirik, hiltzera nola datozen.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 380. orr.

Eta han goian, jirabiraka jausten zunan paperezko txoria, pildazko bere isatsa herrestan, lurraren berdetasunean galduz.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 31. orr.

Gizaseme bikain honek, soka bat gerriko eta zirpil bat oinetako, pilda batzuk jantzi eta txapela buruko, zazpitan arriskatzen zuen bizia oreneko.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 297. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Ene zortzi eguneko bizar eta soineko pildekin bizi izan nuen ezin-sinetsizko istoria kondatu nienean, konprenitzen dut ez baininduten sinetsi.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 28. orr.

3 irud/hed

Nahi dituenarentzat utziko dituzu bahituran haragi pilda hauek.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 132. orr.

Nire haurtzaroa gerraoste urrunean, Gipuzkoako herrixka orduan industrial samar batean, Giménez Caballero (Angel, Ernesto) eta Talaverako Caballero Adorno (haurrak euskaldun-euskaldunak!) eta Telleria-tarren oroipen pildaz zirriborratua dago.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 271. orr.


pildagi iz ipar arropa-poltsa.

Pierra, hoa ezkaratzean den pildagiaren xerka.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 11. orr.


pildaire izond pildaz jantzia.

Bidean, ordea, mutil-koskor pildaire batek oratu zion ukalondotik.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 64. orr.

Pilda suerte guztietarik, pildaire ere ez guti, mustatxdun, mutxurdin eta gaineratikoak,  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 44. orr.


pildora iz pilula.

Orain ospitalean zegoela, ohe-burdinei estekatua eta pildorez kunkurino emokatua konprenitzen zuen, bera ere hortik pasatua zelako.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 117. orr.

Pildoraz, txertoz nahiz odol transfusioz.  Berria - Kultura   2004-06-22

Mediku bat espezialki etortzen zen klase osoarekin solas egitera arazo sexualez hitz egiteko: gorputzaz, harreman sexualez, pildoraz, abortuaz, eritasun sexualez...  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 139. orr.


piliska (orobat pilixka) izond (ezezko esaldietan) apurrik.

Enetako pilixkarik ere utzi gabe?  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 154. orr.

Hozkailua ireki eta ez dudalarik gasna pilixkarik aurkitzen, biharamunetan umore txarrez iratzartzen naiz.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 69. orr.

Aski laster isiltasuna berriz hedatzen zen eta saldoetarik auhen piliskarik ez zen eskapatzen.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 25. orr.

Bat-batean, sorbaldaz neuzkala ohartu nintzen eta argazkiak balio juridiko piliskarik ez zuela ukanen ondorioztatu nuen, etsia.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 22. orr.


pilixka ik piliska.

pilkortu, pilkor, pilkortzen du ad pikortatu, tantotu.

Bidaia guztian barrena ikusitako harri gogor eta meseta idor horiei bukaerakoan muino berde multzoa nagusitzen hasia zitzaielarik, baserriek pilkortu dituzte zuriz mazeletako belaze leunak.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 22. orr.


pilo (172 agerraldi, 96 liburu eta 119 artikulutan) 1 iz pila, multzo antolatugabea.

Praka estuak eta pantiak lurrean daude pilo batean nahasita.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 29. orr.

Ura isuri zuen liburu eskuratu berrien pilo baten gainera, sarrerako salmahaiaren ondoko mahai baten gainean baitzeuden.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 45. orr.

Hirugarren gelan zapata bitxien pilo batean [...] neronek aukeratu nitzakeen, presaz, oinetan ondoen zegozkidanak.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 104. orr.

Bainugelan, xaboia eta esku-oihalak pilo batean, eta arasan maindire garbiak.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 12. orr.

18tik 19rako gauean batez ere, sekulako piloak ikusten dira urtero; itxura denez, kometa baten hondakinen artetik-edo igarotzen gara une horretan.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 392. orr.

Lucyk orduak eta orduak ematen ditu ohe gainean etzanda, hutsari begira edo aldizkari zaharretan ikusmiran, ez agortzeko moduko piloa baitirudi duela gordeta.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 152. orr.

Erosteko begiz jota zituen arropen piloan soineko beltza utzi eta beste bat probatzera.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 122. orr.

2 (izenondoekin)

Pilo txiki bat osatu zuten belar gainean elastiko eta oinetakoekin. Une txikien pilo handiaren neke jasangaitza.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 116. orr.

Espainiako Enbaxadako gizon biren laguntza erostea lorturik, bi horien bidez hango dokumentuen artetik pilo politak eskuratuz joan ei zen.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 176. orr.

Etxeko bazter guztiak hartuak zituen erlikia pilo eskerga hartan.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 37. orr.

Posible bada, kafesne eder batekin hasi behar da eguna, eta ondoren kaka pilo eder bat.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 79. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa; gauzak)

Botila puska ezpalduen gainean eroso eserita zegoen aurreko gaueko katu argala, aurpegia garbitzen zakar pilo baten tontorrean.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 23. orr.

Gu herrirako sarreran geunden, bidea mozteko bildu genuen zabor piloari su ematen.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 11. orr.

Behi gorotz piloak nonahi.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 149. orr.

Familiako paper eta argazki piloa ordenatzen ari zela, [...].  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 15. orr.

Isil-isilik, hesi garai bateko ate txiki batetik sartu ziren; beste aldean, ohol pilo izugarriak zeuden.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 404. orr.

Disko konpaktu piloa lurretik sakabanatuta.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 57. orr.

Txatarra pilo baten erdian bizikleta baten eserlekua topatu nuen.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 106. orr.

Belar piloa nuen aurrean, desafioka.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 40. orr.

Mailuekin den-dena suntsitu zuten eta Goldstein konorterik gabe utzi zuten oihal-pilo baten gainean.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 481. orr.

Jende gehienaren memoria zarama pilo bat besterik ez da.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 64. orr.

Nafarrak gurutzeekin eta eskapularioekin zetozela denak, txapel gorriekin eta arma pilo batekin, eta gainera Jaungoikoagan sinesten zutela.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 60. orr.

Biluzik zetzan zarpail ugerdo pilo baten gainean, besoa burua babesteko jasota.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 229. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa; animaliak)

Jende-multzo izugarria ere bildu zitzaien, larrapote-piloa bezain ugaria.  Elizen arteko biblia   Jdt 2,20

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa; pertsonak) multzo handia.

Mutiko piloa zegoen aurrean, aitamak ere ugari.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 125. orr.

Gopal eta Maitane ezkondu, seme alaba piloa eduki eta hil arte, urte askoan, oso zoriontsu izan ziren.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 122. orr.

-Guardia zibil piloa dabil, udaletxeko plazan lau jeep daude eta hobeto duzu trenbide ondotik joan.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 204. orr.

Ikasle pilo bat ari zen zerrendak irakurtzen, multzoan denak.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 125. orr.

Nafarrek jende piloa hil zutela Iruñan, eta Beran, eta Altsasun, eta Tafallan, eta halako lekuetan.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 43. orr.

Poliziek eurek deitu omen zuten txandako abokatua, «atxilotu piloa» zegoela-eta 17: 30ean komisarian ager zedin.  Berria - Euskal Herria   2004-04-02

Era eta maila askotako jende pilo batek bertatik bertara miretsi ahal izan zuen segizio paregabe hura.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 221. orr.

Horrelako tramankulu bat mugiarazteko jende eta abere pilo bat behar izaten delako.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 297. orr.

Klon pilo bat ere beharko dugu noski: besteak beste, Metxaren eta Mikel Antzaren klon mordoxka ederra.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 55. orr.

6 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa; irud/hed)

Jesarleku piloa dago libre.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 158. orr.

Ordutik aurrera Gabrielez jabetzen den emozio piloaren adierazpena literatura sakratua da.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 71. orr.

Aukerarik txikiena dudanean, diru-pilo bat irabaziko dut.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 406. orr.

ik beherago 8.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Martinek diru piloa utzi zion anaiari alde egin baino lehen.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 116. orr.

Futbolaz ari dira; ezagutzen ez dudan izen piloa bota dute.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 49. orr.

Horrek esan nahi du gure bizitza gezur-pilo bat besterik ez dela izan.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 257. orr.

Urte-piloa daramazue Lurdesek eta biok elgarrekin.  Herria   2005-02-10

Denbora pilo bat ematen nuen han.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 330. orr.

Gauza piloa ikasi nuen.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 38. orr.

Hirugarren egunean, gauza pilo bat gertatu zaigu, marrazki liburuetako orriak aida batean pasatzean bezala.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 76. orr.

Gauza pilo bat daude arrotzak zaizkidanak baina egin behar (eta beharko) ditudanak.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 241. orr.

Galdera pilo bat zebilkion arrapaladan buruan.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 100. orr.

Europan parerik ez duen memoria historiko tragikoa heredatu dugu etxeetan; eta eskolan eta bizitza ofizial publikoan mitologia pilo bat.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 10. orr.

Fabrikan ordu estra piloa sartu behar izaten nuen soldata eskasa pittin bat osatzeko.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 163. orr.

7 piloan adlag pilo bat osatuz.

Bai, egia, baina pijopaila jendeak, jende gisa, mordoan eta piloan, hortzetako ikara ematen du.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 30. orr.

Gelaren erdian mahai txiki bat zegoen eta, haren gainean, paperak, piloan.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 176. orr.

Ehundaka gazte, lepoan zapi gorria zutela ia denak, eta agureak, oinez, piloan, mugituz eta zalapartan istingan eta landare artean.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 109. orr.

8 pilo bat adlag asko.

-A, ba, niri orain pilo bat gustatzen zaizkit.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 61. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

gauza pilo (5); gauza pilo bat (3); harri pilo (3); hondakin pilo (3); jende pilo (6); pilo bat (63); pilo handi (3); pilo handia (3)

argazki piloa (3); denbora piloa (4); diru piloa (6); gauza piloa (6); harri piloa (4); jende piloa (18); jende piloa dago (5); lagun piloa (4); ordu piloa (4); paper piloa (4)

piloa dago (7); piloa egin (3); piloa egiten (4); piloa eman (3); piloa zegoen (3); piloa zeukan (3); piloa zuen (3)

urte piloa (6)


piloka adlag pilaka.

Hor datoz matxinsaltoak piloka, herri indartsu eta kontaezin baten antzeko.  Elizen arteko biblia   Jl 1,6

Atsotitzak eta erramoldeak piloka bidaltzen dizkit.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 144. orr.

Artean, gogoan zuten israeldarrek erbestealdian gertatua: nola lurrak, animalien ordez, eltxoak sortu zituen; nola ibaiak, arrainak eman ordez, igelak isuri zituen piloka.  Elizen arteko biblia   Jkd 19,10


pilon iz pilare euskarria.

67 metra gora uraren neurritik, goiti atxikitzen duten pilonak 227 metra gora, uraren barneko neurritik, kable bakotxa 2 km 332 metra luze eta abantxu metra lodi 0,92 m.  Herria   2003-12-18


pilonidal izond kistez eta kidekoez mintzatuz, barnean ileak dituea.

Osakidetzak emandako datuen arabera, aldaka protesi ebakuntza egiteko 69 egun gutxiago itxaron behar da eta 75 egun gutxiago kiste pilonidal ebakuntza egiteko, esaterako.  Berria - Euskal Herria   2004-11-03


pilota (6401 agerraldi, 130 liburu eta 2148 artikulutan; orobat pelota 68 agerraldi, 15 liburu eta 26 artikulutan) 1 iz jolasean ibiltzeko erabiltzen bola elastikoa; bereziki, izen bereko euskal kirolean erabiltzen dena.

Astean behin kexatzen zen Samuels jauna, sagarrak, harriak eta pilotak botatzen zizkiotela-eta eskolako haurrek bere logelako leihora.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 73. orr.

Zaude, munduko jokorik onena da... -eta han hasi zitzaion azalpenak ematen: lau pilota eta zazpi jokalarien posizioaz, bere anaiekin ikusi ahal izan zituen jokaldi ospetsuez, [...].  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 100. orr.

Pilota batearekin jotzeko puntuan zegoenean.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 273. orr.

Amaren txanda zen; hantxe joan zitzaizkion buru gainetik hegan pala eta pilota.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 203. orr.

Estadioa mukuru eta berari tokatzen nonbait pilota jaurtitzea.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 160. orr.

Lehen botea egina duen pilota bezala da bere garaian pasatzen utzitako aukera.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 139. orr.

Elkarri pilota botaka zebiltzan Prue eta Jasperi begira.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 74. orr.

Eskuinez adina ateratzen zuela pilota ezkerrez.  Berria - Kirola   2004-03-30

Sakea ateratzen du pilotari gurpil suntsigarri eta erantzun ezinezko bat eraginez.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 213. orr.

Kontrarioaren aldean ondo hasi zen: pilota gozatu, sakatu eta tantoak luzatu.  Berria - Harian   2005-06-05

Hortan gelditu da partida, Mikel Goñi kolpaturik espalda ezkerrean, pilota bat pausatzean.  Herria   2003-11-27

Garai hartako berrehun gramoko pilota.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 118. orr.

Pilota baten antzera kiribilduta nago lurrean.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 172. orr.

Ahurrean kokatua den pilota bezala, denbora, iragan diren gauzen piru biribilkatua, denbora.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 100. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Futbolekoaren tamainako pilota gorri bat. Urrezko snitcha, intxaurraren tamainako pilota txiki hegodun bat, harrapatzea.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 118. orr.

Pilota marradun bat.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 46. orr.

Uil teilatu gainera igo zen isur-hoditik, eta hiru edo lau pilota lumadun bota zituen.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 76. orr.

Pilota larru-leun, larru-goxo, larru-beroa.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 28. orr.

Paletaz pilota biziarekin (larruzkoa) gure iparraldekoak nausitu dira.  Herria   2004-09-09

Irujok eta Eulatek pilota biziagoak aukeratu zituzten.  Berria - Kirola   2006-03-17

Aspekoek pilota astunagoak nahiago izan zituzten, 104,4 gramoko bi eta 104,9 gramoko beste bat.  Berria - Kirola   2006-03-17

Partidari horrela buelta ematen ez da erreza, baina pilota motela atera genuen, arriskatu egin genuen.  Berria - Kirola   2004-02-26

Estazioetan gauza piloa erosten dut: abanikoak, labana txikiak, teniseko pilotak, tarot-kartak.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 120. orr.

Larruzko pilota bat.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 21. orr.

Plastikozko pilota bat igerilekura bota, garrasika hasi eta uretara sartzen ziren pilotaren bila.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 71. orr.

Gomazko pilota ikutzeko beharra sentitu zuen orduan.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 49. orr.

Hainbesterainoko amorruz jaurti zuen Pepponek trapuzko pilota astuna.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 299. orr.

Sakez, anaiak eskainia zidan pilota larruzkoa sakelatik hartuz, firrindaka bota nuen itsasoko ur handietara!  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 170. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Ahots benetan hunkigarria zuen eta Patxik, pilota-otzarak zeramatzanak.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 121. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Soka elastiko bati lotutako hondartza-pilota horien antzera.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 150. orr.

Arropa haietako batzuek bolak osatzen zituzten, futbol pilotak bezala.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 265. orr.

Aurrean zuen gizaseme lodikote bati (saskibaloi-pilota tipokoa) sorbalda ukitu zion Lucasek.Disko hori ornoarteko diskoa da, golf-pilota zabal baten itxurako egitura bat.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 66. orr.

Ezin zituzten benetako quidditch-pilotak erabili.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 44. orr.

5 esfera-formako gauzakia.

Taka eta taka, indar guztiz berunezko pilotak obus bihurtzen.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 78. orr.

Pilota eta ke poteen hotsa etxe barnean lehertuko bailiran entzun zitekeen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 302. orr.

Hiru metroko distantziatik bota zioten pilota.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 94. orr.

Ertzainek borrekin kolpeka oldartu zitzaizkien, eta gomazko bi pilota jaurti zituzten.  Berria - Ekonomia   2004-11-06

Mortero pilotek, hain gora igo ostean, behera astun jausi eta kalte itzela eragiten ei zuten.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 165. orr.

6 irud/hed

Pilotako elurrari arian-arian lurreko elurra atxikitzen zaion bezala, hitzei ere letrak atxiki dakizkieke.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 91. orr.

Elur pilota txikia, maldan behera jirabiraka jaitsi ahalean, gero eta handiago bihurtzen da, ezin geldituzko abiadura hartuta.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 90. orr.

pilota jaurtigailuaren bokatxarekin eman zioten buruan, odolak pareta osoa zipriztindu zuen.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 234. orr.

Sutondoko tapa mugitzeko erabiltzen zuen zapia pilota bat eginda zegoen Setheren eskuan.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 149. orr.

7 (arazo baten adierazpen gisa)

«Hamasen teilatuan dago orain pilota», adierazi zuen EBko Atzerriarekiko Harremanetarako goi komisario Benita Ferrero-Waldnerrek.  Berria - Mundua   2006-01-31

Pilota multinazionalaren teilatuan jarri du langileen batzordeak eta proposamen berri bat egiteko esan dio.  Berria - Ekonomia   2006-03-25

Pilota guztion teilatuan dago eta ez dago aitzakia merke eta alderdikerientzat lekurik.  Berria - Harian   2006-03-25

Orain pilota ezker politiko eta sozialaren eskuetan da.  Berria - Harian   2006-03-26

Espainiarren esku dago orain pilota  Berria - Harian   2005-10-01

8 euskal kirola, bi talderen artean, eskuz, palaz edo zestaz, pilota horma baten kontra jaurtiz jokatzen dena.

11 edo 12 urterekin, futbola utzi nuen pilota nahiago nuelako, eta egun batzuk pilotan jokatu gabe egoten banaiz, falta nabaritzen dut.  Berria - Kirola   2004-01-29

Ardurenean pilota zen joko nagusia.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 101. orr.

-Pilota segitu dut hemen Manilan, jai alaia itxia izan arte, 1986an.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 302. orr.

Pilota profesionalaren berezitasunak kontuan hartuta, erregimen berezia egokiagoa zelakoan.  Berria - Kirola   2006-04-05

Erran behar da ere luzean edo laxoan zela orduko pilotako jokoa.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 118. orr.

Pilotako plazak, beren harri-hesiekin, hormekin edo paretekin, hasi ziren XIX. mendean.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 121. orr.

Eskerrak halere hainbeste pilotako langile suharrer.  Herria   2003-07-17

Pilotan petoak eginez galtzen da partida.  Herria   2005-10-06

ik beherago 12.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Ez zaude pilotako gauzetan pentsatzen, lesioan pentsatzen duzu denbora guztian. baduzueia HERRIA kaseta hau etxean, pilotako berrien ontsa segitzeko, euskaraz?  Berria - Kirola   2004-02-04

Horrek ere zerbait erran nahi du eta pentsaketen egitekoa balukete gazteak pilotatik aise urruntzen dituzten batzuek.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 111. orr.

Gure ele ona euskal ligako arduraduneri, gero ta euskaldunagotzen ari baitira berak eta naski pilotako eskolak ere.  Herria   2004-07-15

Goresmenak deneri eta holako pilotaren bestak muntatu dituzteneri.  Herria   2003-08-07

Pilotaren aste haundian Gaston Detchart-ek egiten duena egin bezala errugbian.  Herria   2004-09-23

Pilotako Aste Haundian Uztaritze beti.  Herria   2004-08-12

Pilotako Diziplina Batzordeak lau hilabeteko zigorra ezarri die Elite Pro Frantziako txapelketan jokatzeari uko egin dioten 19 pilotariei.  Berria - Kirola   2004-02-10

9 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Duela zenbait mende, artzainak jostatzen ziren beren mendietan "luzean" deitzen zuten pilota jokoan.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 104. orr.

"Zezta Punta" pilota jokoetarik famatuena da munduan zehar.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 114. orr.

Ezin finituzko pilota partidetan, bat galduta bestea pariatzen baitzen segidan, irabazita berdin.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 105. orr.

Mus edo pilota partidak, zuberotar dantzak, entzierroak...  Berria - Kultura   2004-03-25

Atzo arratsaldean pilota jaialdia izan zen Bilboko Deportivon.  Berria - Kirola   2004-09-14

Lagunekin frontoian pilota-saio luzea egin ondoren..  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 31. orr.

Uharte eta Lezama Euskal Herriko herriarteko pilota finaletik gertuago daude Baduzu pilota munduan pilotari bat ohoratzen duzuna edo estimatzen?  Berria - Kirola   2004-09-23

Bazekien nafar herrietan nola apaila pilota txapelketak mutiko gazteen artean.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 46. orr.

Pilota enpresaren prentsa ohar laburren arabera bi zatiak «pozik» gelditu dira hitzarmen berriarekin.  Berria - Kirola   2004-06-30

Huna beraz orain sei sasoin pilota batasuna sortu dela eta gaur egun 140 bat kide dira (50 bat gizon eta emazte, 80 bat haur eta gazte).  Herria   2002-07-25

Joan den azaroan aurkeztu zuen Frontis enpresak Pilota Zirkuitu Profesionala.  Berria - Kirola   2004-12-11

Espainiako Pilota Federazioak antolaturiko batzar batean.  Berria - Kirola   2006-03-11

Euskal Herriko Pilota Konfederazioa aurkeztu zuten atzo Donostian.  Berria - Kirola   2004-06-27

10 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

-Zuek esku pilota nahiago izango duzue, jakina.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 174. orr.

Esku-pilotan ez da hogeitabinakorik izaten.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 13. orr.

Esku Pilota Liga Profesionala. herria¬

11 (irud/hed, pilota-jokoaren zertzeladetan)

Atzean, berriz, Goñik zortzi pilota huts egin zituen.  Berria - Kirola   2006-01-29

Abel Barriolak pilota asko galdu zituela egia da, baina gehiago izan zen Aimar behartu beharraren premiak eraginda, intentziorik gabe emandako pilotakada hutsalengatik baino.  Berria - Kirola   2004-12-28

Defentsan, berriz, pilota bakarra galtzeaz gain, ez zion inolako erraztasunik eman Gonzalezi airez sartu ahal izateko.  Berria - Kirola   2004-07-15

Ordu arte pilota xoragarri batzu laxatuak zituen Ezcurrak marra gaineko xokorat.  Herria   2004-02-12

12 pilotan adlag

Herriko ostatuan kartetan, frontoian pilotan, etxe aurrean futbolean, edo txoroarena egiten.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 46. orr.

Biharamunean bainatu egingo ginela eta pilotan ibiliko ginela hondartzan.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 101. orr.

Pilotan ibili gara uniforme berdea daramaten haur batzuekin jolasean.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 76. orr.

Pilotan aritu nintzen harresi luze honetan, eliza zahar baten gibelean.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 192. orr.

Eta jostatzen ginen pilotan, pilotan... etxeko paretaren kontra Donibane Lohizunen.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 63. orr.

"Otso bakartia pilotan jolasean", esan zuen berekiko pala jiratzen zuen artean.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 202. orr.

Inor ez arkupeetan, inor ez pilotan jokatzen elizako horma nagusiaren aurka.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 42. orr.

Pilotan jokatzen hasten ginenean, guztiok airean erabiltzen gintuen, gaztetan pilotari bikaina izango zela zioten.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 91. orr.

Azpillagaren etxearen atean, pareta beltzetatik zintzilik, pilotan jokatzeko txisterak.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 24. orr.

Pilotan ere poliki egiten baitzuen.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 248. orr.

Gazterik hasi zen pilotan asmorik hoberenean.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 42. orr.

Gure garaian igande arratsalde guzia pilotan pasatzen genuen.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 102. orr.

Bada, adibidez, pilotan galduz gero den-dena beren erru egiten duen pilotaririk, aurkariari meritu guztia kenduz.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 128. orr.

Euskara, española, inglesa mintzatzen, pilotan ere trebe.  Herria   2001-08-09

Herriko ostatuan kartetan, frontoian pilotan, etxe aurrean futbolean, edo txoroarena egiten.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 46. orr.

13 pilota leku ik pilotaleku.
14 pilota-plaza (157 agerraldi, 5 liburu eta 117 artikulutan –guztiak Herria-koak; orobat pilotaplaza 3 agerraldi liburu 1ean) ipar pilotalekua.

Sortu zirelarik orain bezalako pilota plazak, hala nola ezker pareta, trinketa, plaza laxoa, eta abar, tantoka kondatzeko orde segitu zuten luzean bezala kondatuz.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 18. orr.

Aipatu da ere alabainan, Aiherran eraikia den pilota plaza edo arrabotea, plaza laxoko xapelgoentzat ederki baliatuko dena.  Herria   2001-02-08

Gure herrietan bezalaxe, eliza ez dago behin ere pilota plazatik urrun.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 105. orr.

Ikusi dugu Sara bere pilota plaza xaharrarekin eta dituen etxe ederrekin, ikusi ere Donibane Lohizune.  Herria   2001-09-13

Pilota plaza eder bat dudarik gabe, esku huskako pilotarientzat beharrezkoa eta baliagarri izanen dena!  Herria   2001-01-25

Pilota plaza haundia bada ere, betea zen mukurru dantzariz eta soegilez.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 31. orr.

Denbora berean, etxegintza bat HLM deitua hasiko da Karrika Buruko bide bertzaldean, non ere denboraz bazen pilota plaza bat.  Herria   2004-01-15

Hitzordua goizeko 9etan pilota plazan.  Herria   2003-08-07

15 pilota-ukaldi ik pilotakada.

Eta hor Irujoren pilota ukaldia Xalaren beharrirat.  Herria   2004-01-01

Atseginekin jakiten dugu Sorhuet gaztea berriz pikoan dela Arrangoitzen bere lagunak tiraturik matrailan hartu zuen pilota ukaldi haren ondotik.  Herria   2004-07-05

Biak oroitzen baitziren Aldudeko partida ondoko pilota ukaldiaz, polizari zuzenean igorria izan zenaz.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 120. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 6 aldiz agertzen direnak)

bi pilota aukeraketak (23); bi pilota aukeratu (6); bi pilota partida (22)

egindako pilota aukeraketan (9); elur pilota (6); esku pilota (10); eskuzko pilota (15); gomazko pilota (20); gomazko pilota bat (6); gramoko bi pilota (6); gustuko pilota (8); herriko pilota plazan (11); hiru pilota aukeratu (11)

jo pilota (25); orenetan pilota partida (7)

pilota arinagoak (7); pilota astunagoak (6); pilota atera (9); pilota aukeraketa (88); pilota aukeraketa egin (6); pilota aukeraketa egunean (10); pilota aukeraketak (49); pilota aukeraketan (51); pilota aukeratu (19); pilota batasuna (11); pilota batasunak (11); pilota batasunaren (7); pilota batasunarentzat (6); pilota batasuneko (8); pilota berezkoen (6); pilota bizi (13); pilota biziagoak (15); pilota biziak (7)

pilota elkarteak (12); pilota enpresa (8); pilota enpresen (17); pilota enpresen ligak (12); pilota erakusketa (6); pilota eskola (10); pilota eskolak (6); pilota eskolako (8); pilota esku huska (9); pilota eskuan (6); pilota federazioa (6); pilota federazioak (16); pilota federazioko (11); pilota galdu (6); pilota hartu (11); pilota hautaketa (6); pilota hautaketan (8)

pilota jaialdi (6); pilota jo (10); pilota joko (10); pilota jokoa (9); pilota jokoak (6); pilota jokoaren (7); pilota lehiaketa (11); pilota lekuan (12); pilota liga (6); pilota mota (12); pilota motelagoak (6); pilota munduan (22); pilota munduko (12)

pilota onak (9); pilota partida (328); pilota partida bat (32); pilota partida trinketean (11); pilota partidak (59); pilota plaza (46); pilota plaza bat (7); pilota plazan (87); pilota plazan eta (6); pilota plazaren (6); pilota profesionala (7); pilota profesionalaren (6); pilota solas (6)

pilota urte (6); pilota utzi (7)

antzeko pilotak aukeratu (6); aukeratu zituzten pilotak (7); erabiliko dituzten pilotak (11); gomazko pilotak (15); gramoko pilotak (46); gramoko pilotak aukeratu (29); gustuko pilotak (7); partidarako pilotak (16); pilotak aukeratu (62); pilotak aukeratu zituzten (28); pilotak aukeratuko dituzte (8); pilotak aukeratzeko (12); pilotak aukeratzen (18); pilotak aurkitu (7); pilotak baztertu (6); pilotak botatzen (6); pilotak hautatu (13); pilotak hautatu zituzten (6)

pilotako aste (14); pilotako aste haundia (8); pilotako berrietan (10)

pilotan ari (15); pilotan aritu (6); pilotan aritzeko (11); pilotan artzeko (7); pilotan jokatu (7); pilotan jokatzen (9)

gomazko pilotarekin (6); larruzko pilotarekin (6)

pilotaren alde (20); pilotaren aste (8); pilotaren besta (10); pilotaren onetan (10)

gomazko pilotekin (7); pilotekin gustura (7)


pilotadun izond barrabiladuna.

Edo koskoilak; edo koskabiloak; edo panpalinak; edo barrabilak; edo zintzilikarioak... herri idurimenak delako zorro pilotadun ale-bikoa izendatzeko asmatu dituen molde ugariak agortzeari emanez gero.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 260. orr.


pilotagia iz pilota plaza; trinketea.

Euskal Herriko azken pilotagia da ekialdera buruz.  Herria   2002-11-28

Eta Garazin artzainek badakite nun diren pilotagiak, Xiberoan "pilotakagiak" deitzen dituztenak.  Herria   2002-11-28

Olatrane horrek bazuen beste izen bat, artzainek emana ziotena: Olatrango pilotagia.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 18. orr.


pilotagile 1 iz pilotak egiten dituan eskulangilea.

Pilotagile narbartearrak, erdaraz jatik ez zekienak, partida hastekoan aztertu zituen pilotak, eta Aranazkoenak askoz pisuagoak zirela ikusi, baina deus ezin esan, bertzenaz...  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 137. orr.

2 kakalardo pilotagile ik kakalardo 4.

pilotagune iz pilotalekuen gunea.

Erakusketan dago obren artean ikusgai Azkoitiko pilotagunearen xede erraldoia, ikus ditazkeela sei eraikuntzek osatzen duten egitasmoaren maketak eta planak.  Herria   2005-05-12


pilotaka iz pilota-partida.

Pilotaka hark oihartzun egiten segitzen du.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 235. orr.


pilotakada 1 iz pilota ukaldia.

Julian Ibarluzeari Gillermo Amutxastegik Habanako frontoian jo zion pilotakada dela, dio Ernest Hemingwayk, bere bizi guztian ikusi duen zirraragarriena.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 235. orr.

Mutilak ondo jaurtitzen zuen, bete-betean beti, eta pilotakada bakoitzarekin panpina bat behera.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 298. orr.

Guardia Zibilak jaurtikitako pilotakadak buruan jo zuen.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 94. orr.

Harriekin zein botilekin erantzun zieten polizien pilotakadei.  Berria - Euskal Herria   2004-03-14

Azkenean, lagunek pilotakada artean Iñaki auto batean sartu eta anbulantzia bateraino eramatea lortu zuten.  Berria - Euskal Herria   2004-09-01

Poliziaren sirena hotsak, ke pote eta pilotakaden danbada sikuak, etengabe jiraka ari diren argi urdinen aurrean...  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 143. orr.

2 (pilota-jokoan)

938 pilotakada partida huntan.  Herria   2001-09-06

Hori da, hori, lehiakidearen pilotakada gaiztoari erresto are gaiztoagoaz erantzutea!  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 23. orr.

3 irud/hed

-Mallonaren kasua argitu guran nabil -nire pilotakadari erantzunez bota zidan-.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 141. orr.

Ez nintzen neskatxak uste bide zuen bezain zaharra, eta espero zukeen bezain bristi-brastako atarramenturik ere ez nirekin hark; pixkana-pixkana, haren pilotakadei nola erantzun asmatuz bainindoan.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 108. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pilotakada ederrak (3); pilotakada hartu (4)


pilotakadaka adlag pilota ukaldika.

Pilotakadaka jaitsiarazi dituzte frontoiko paretara igotako gazteak.  Berria - Euskal Herria   2004-08-21


pilotaleku (863 agerraldi, 13 liburu eta 530 artikulutan; orobat pilota leku 29 agerraldi, 3 liburu eta 18 artikulutan; Euskaltzaindiaren Hiztegian pilotaleku agertzen da) 1 iz pilota jokoan aritzeko prestaturik dagoen plaza edo lekua. ik pilota 14.

Gernikan zen partida, pilotalekua bete betea.  Herria   2004-04-29

Bazkaria Antiguako pilotalekuan egingo da, eta nahi duen orok parte hartu ahal izango du.  Berria - Kultura   2004-10-07

Finalerdietako azken haitada iragan da joanden igandean Donostian, Atano III. pilotaleku mukurru bete batean, 2000 bertsozale baino gehiagoren aitzinean.  Herria   2005-12-08

Argazki huntan, Gernikako Jai-Alai pilotalekuan, Ibarretxe, Errasti, Carlos Garaikoetxea eta besteak.  Herria   2001-04-26

Herriko plaza nagusian dago pilotalekua Andoainen, nire etxetik ehunen bat metrora.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 48. orr.

Igandetan, mezaren ondoren, baserritarrak, jaiegunetako jantziekin, jaka lepoan, sagardotegian eta pilotalekuan elkartzen ziren.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 205. orr.

Hemen bertan ireki zen beraz, batzuen ustez munduko "jai alai" pilotaleku ederrena.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 109. orr.

Beharrezkoa dugu, beraz, pilotalekuetan bezala, falta- eta pasa-marrak margo zuri nabarmenez marraztea.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 15. orr.

Orain dela hogei bat urte trikitilari beteranoen txapelketa egin zen Zinema Pilotalekuan, Euskal Astean, eta bi bikotek eman zuten izena.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 128. orr.

Pilotaren aldeko ekimenak bideratzeko ere baliatu zituen bidaia ugari horiek, hainbat pilotaleku eraikitzeko bidea egin baitzuen.  Berria - Kultura   2004-04-07

Gaur prestatuko dituzte egurrak Aguraingo pilotaleku-kiroldegian, eta egun osoa erabiliko dute horretarako, guztira 72 enbor garbitu, neurrian jarri eta josi egin beharko baitituzte.  Berria - Kirola   2004-10-08

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Halere, orbaina itxi bezain laister, pilotaleku saioak hasi zituen agoiztarrak.  Berria - Kirola   2004-09-15

Lehen egunean debekua errespetatu ez zen arren, hainbat pilotaleku jabe neurriak hartzen hasi dira.  Berria - Euskal Herria   2006-01-03

Taula gainean ari den musika taldeak gaitzeko mitxa ezartzen duela ez du oraino ikusten, ez eta hautemaiten, pilotaleku zokotik.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 180. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Lekua: Udal pilotalekua Ordua: 18:00.  Berria - Harian   2005-09-13

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pilotaleku berria (3); pilotaleku berrian (5); pilotaleku gogorra (4); pilotaleku gogorra da (3); pilotaleku kiroldegian (3); pilotaleku osoan (6); puntako pilotaleku (3)

eko labrit pilotalekua (4); igarondo pilotalekua (3); iruñ labrit pilotalekua (8); paueko pilotalekua (6); pilotalekua bete (7); pilotalekua bete zuten (3); pilotalekua lepo bete (7)

adarraga pilotalekuan (6); altsasuko pilotalekuan (3); amurrioko pilotalekuan (3); antiguako pilotalekuan (6); astelena pilotalekuan (4); azkoitiko gurea pilotalekuan (6); azpeitiko izarraitz pilotalekuan (3); beltzenia pilotalekuan (3); beotibar pilotalekuan (9); bergarako pilotalekuan (6); bergarako udal pilotalekuan (6); bilboko deportivo pilotalekuan (9); campos berri pilotalekuan (4); deportivo pilotalekuan (12)

eibarko astelena pilotalekuan (4); etxarri aranazko pilotalekuan (5); galarreta pilotalekuan (8); gasteizko ogeta pilotalekuan (7); gurea pilotalekuan (6); hernaniko galarreta pilotalekuan (8); hernaniko pilotalekuan (5)

eko labrit pilotalekuan (30); eko pilotalekuan (3); iruñ iruñ irungo uranzu pilotalekuan (4); izarraitz pilotalekuan (5); jai alai pilotalekuan (11); jai berri pilotalekuan (4); labrit pilotalekuan (36); labrit pilotalekuan jokatu (4); lemoako pilotalekuan (3); madalensoro pilotalekuan (3); ogeta pilotalekuan (11)

paueko pilotalekuan (3); pilotalekuan arituko (3); pilotalekuan egin (8); pilotalekuan egin zen (5); pilotalekuan egingo (3); pilotalekuan izango (10); pilotalekuan izango da (4); pilotalekuan izango dira (3); pilotalekuan jokatu (17); pilotalekuan jokatu zen (11); pilotalekuan jokatuko (32); pilotalekuan jokatuko da (11); pilotalekuan jokaturiko (14); pilotalekuan jokaturiko partidan (4)

santanape pilotalekuan (3); toki alai pilotalekuan (4); tolosako beotibar pilotalekuan (8)

udal pilotalekuan (21); uranzu pilotalekuan egin (3); urretxuko ederrena pilotalekuan (3); zarauzko aritzbatalde pilotalekuan (5); zarauzko arizbatalde pilotalekuan (6); zeanuriko pilotalekuan (7)

adarraga pilotalekuko harmailak (3); daniako pilotalekuko (3); eko labrit pilotalekuko (9); galarreta pilotalekuko (3); gasteizko ogeta pilotalekuko (3); hernaniko galarreta pilotalekuko (3); iruñ jai alai pilotalekuko (3); labrit pilotalekuko (10); labrit pilotalekuko harmailak (7); ogeta pilotalekuko (4)

pilotalekuko frontisa (3); pilotalekuko harmailak (31); pilotalekuko harmailak bete (16); pilotalekuko harmailak lepo (5); pilotalekuko harmailek (6); pilotalekuko harmailen (4); pilotalekuko jabeek (3)

pilotalekura joan (4)


pilotaplaza ik pilota 14.

pilotari 1 iz pilotan jokatzen duen pertsona; bereziki, pilota jokoa lanbidetzat duena.

Xala pilotariak egin zuen ohorezko sakea.  Berria - Kirola   2004-11-07

Nik pilotarien aldageletan lan egiten nuen.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 132. orr.

Punduen arabera, pilotariak txalotzen ala gogorki iraintzen zituzten.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 189. orr.

Pilotariak beti plaza gizonak direla nahiago dute behin betikotz sinetsi!  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 302. orr.

Pilotarien giroko Habanan.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 122. orr.

Han gelditu zen pilotarien arduradun eta, harrezkero, hura zuten Jai Alaiko nagusiek zakurrik leial eta beltzena.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 257. orr.

Horrelaxe amaituko dira Felix eta Patxi pilotarien partidarik zailena izan zitekeena.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 190. orr.

Enpresaren eta pilotariaren botileroak.  Berria - Kirola   2004-03-17

Seme koxkorra besoetan duela, pilotariz jantzita frontoi batean...  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 92. orr.

Euskal Herria Zuzenean, Lapurtarren Biltzarra, Demoak, Herriarekin apaizen elkartea eta Pilotarien Elkartea Ibaetako Foroko kide dira atzotik hona.  Berria - Euskal Herria   2006-04-23

Bazkari on bat bururatzean, eskaini dira Pilotarien Biltzarraren ohorezko medailak.  Herria   2001-10-11

Hiru aldiz urtean elgarretaratzen dira Pilotarien Biltzarra eta Pilotarien Batzarra anaitasun haundienean.  Herria   2004-10-07

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Peio, Donibane Lohitzuneko pilotari ohi famatuak.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 37. orr.

Arretxe pilotari ospetsua.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 42. orr.

Untzorondarrak ez du hortan hobenik, pilotari pollita heldu da dituen ahalekin.  Herria   2005-03-24

Baina zer pilotari ederra heldu den ere Amulet gaztea.  Herria   2005-09-01

Fernando da oraino pilotari azkarra.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 45. orr.

Hirugarrena, Julian, sekulako pilotaria.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 99. orr.

Aspaldixkoan, lehen maileko pilotari esku-huskariak, berezkoak deitzen diren horiek, arras makur doatzi Federazioarekin.  Herria   2005-03-24

Euskal Pilotari Berezkoen xapelgo ofiziala da hor hasiko 16.30tan.  Herria   2005-10-13

Fred's hondartzako ostatuetariko bat zen, pilotari euskaldunen biltxokoa.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 251. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Abadearen pilotari bihotzaren sendo ospea.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 12. orr.

Dominique Sasco arbonarra batetik eta Paxkal Ezcurra urruñarra bestetik, biak ere pilotari arrazakoak.  Herria   2001-10-25

Batere seriostasun eta pilotari manerarik gabe agertu da baztandarra, gizendua berriz ere eta hatsik ez.  Herria   2004-03-25

Berdintzen zirelarik bi pilotari andanak [...] oihu egiten zuen xaxariak jendea beroarazteko jokatzeari buruz: "Kintzez berdin! Trebesa libro!".  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 19. orr.

-Herrian hilobi bakarra egon zen -pilotari taxuan bota zidan, bote prontoan, basoa hartzeko keinuan eutsiz hitzei.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 140. orr.

4 (izenondo gisa)

Isidoro Urtsuak bere estilo xamur horretara Iruñeko Eliz Artxibo Handitik atera dituen XVII. mendeko apez pilotarien kontu bihurriak lekuko.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 147. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

asegarceko pilotari (6); esku huskako pilotari (4); euskal pilotari (18); euskal pilotari berezkoak (10); euskal pilotari berezkoen (5); gibeleko pilotari (4); hazparneko pilotari (4)

pilotari abiadura (4)

pilotari bakarra (4); pilotari berezko (4); pilotari berezkoak (16); pilotari berezkoen (7); pilotari berriak (5)

pilotari eder (10); pilotari eta pilotazale (8)

pilotari fina (5)

pilotari gazte (37); pilotari gaztea (11); pilotari gazteak (20); pilotari gazteei (5); pilotari gazteek (6); pilotari gazteen (19); pilotari gazteen artean (4); pilotari gogorra (4)

pilotari handi (8); pilotari handia (11); pilotari handiak (4); pilotari haundi (5); pilotari haundiak (4); pilotari hoberenen (4); pilotari hoberenetarik (4)

pilotari ohi (14); pilotari ohia (19); pilotari ohiak (16); pilotari ohiaren (7); pilotari on (16); pilotari ona (8); pilotari onak (9); pilotari onena (10); pilotari onenak (10); pilotari onenaren (6); pilotari onenaren saria (4); pilotari osoa (5)

pilotari pollit (4); pilotari profesional (7); pilotari profesionalak (4)

pilotari trebatu (7); pilotari trebea (4); pilotari ttiki (8)

pilotari zahar (5)


pilotarisa (Euskaltzaindiak desegokitzat jotzen du -(t)sa atzizkidun formak ugaltzea) iz emakume pilotaria.

Xantza on Abarratia batasuneko pilotarisa gazter!  Herria   2001-03-01

Frantziako xapelketa-ko finaletan, gure 2 herritar pilotarisek galdu dute joan den igandean, Kattalin Marisco eta Marie Amestoy garaztarren aurka, 30 eta 21.  Herria   2005-06-09


pilotasoro iz behinola pilotan jokatzen zen zelaia.

Jakes Cazaubon eta Pierre Sabalo-k ohiko pilotaz hitzegin zuten, behialako pilotasoro eta trinketetan finkatuz beren solasa, luze, errebote eta pleka jokoak azalduz.  Herria   2004-08-12


pilotatu, pilota(tu), pilotatzen du ad pilotu gisa gidatu.

Hegazkinak pilotatzen ikasteko kurtsoak.  Berria - Mundua   2006-04-05

Bigarren Mundu Gerran, hegazkinaren kabina-gaina galdu zuen gerra-pilotu batek bi orduz jarraitu zuen hegazkina pilotatzen 400 k/h-ko abiaduran -34 ºC-ko tenperaturan.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 133. orr.

Charley Papak hegazkin pribatu bat pilotatu izan zuen bere garaian eta gaur egun epaitegietan lan egiten du bat-bateko itzultzaile gisa.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 46. orr.

Pilotatzen ari naizen hegazkin honetan, nire helizeen bizkortasuna beheregitik dago mugatua.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 71. orr.

Orioko marinelek pilotatzen zuten Azor izeneko yate ospetsuan.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 263. orr.


pilotatxo 1 iz pilota txikia.

Begiak erabili zituen pilotatxoei, golfari eta golflariei buruz pentsatzen zuen guztia adierazteko.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 78. orr.

Berlusgoñik pilotatxo bat osatzen ziharduen ezker belarrian hatza sartuta.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 59. orr.

Paperezko pilotatxo bat, puxtarri baten neurrikoa.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 250. orr.

Egunkari zahar baten orriekin pilotatxoak egin eta ezpal-metatxoaren ondoan jarri zituen.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 108. orr.

Etxe-iratxoa, teniseko pilotatxoak bezalako begi irtenekin, Harryri begira-begira zegoen ilunpetan.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 150. orr.

Atzerantz itzultzen du burua eta lokian jotzen du pilotatxo batek.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 250. orr.

Pilotatxoen gorabideak berdin jarraitzen du akuarium urdinkara mugagabe honetan.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 138. orr.

101 gramoko pilotatxoak.  Berria - Kirola   2004-03-12

2 haragi pilotatxoa.

Pilotatxoak frijitzen bukatu zuen.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 103. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Non ikusten duen ordea paper pilotatxo bat bere aurreko bidean biraka.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 69. orr.

4 haragi pilotatxo ik haragi 13.

pilotatzale ik pilotazale.

pilotatzar iz adkor pilota handia.

107 gramoko pilotatzarra aukeratu zuen Kokak Oiartzunen .  Berria - Kirola   2004-10-21


pilotatze iz pilotu gisa gidatzea.

Ikerketa egileek pilotatze huts egiteen edo akats teknikoen hipotesiak lantzen zituztelarik, Txetxeniako agintari independentistek gertaera hauekiko erantzukizuna izatea ukatu zuten.  Berria - Mundua   2004-08-26

Oklahomako hegazkin pilotatze eskola batean kurtsoak hartu zituen.  Berria - Mundua   2006-04-05


pilotazale (orobat pilotatzale g.er.) 1 iz pilota jokoaren zalea den pertsona.

Nafarroako zenbait pilotari eta pilotazalek elkartasuna adierazi diote Iruñeko Euskal Jai gaztetxeari.  Berria - Euskal Herria   2004-08-12

Txapela janztea, pilotazale izatea eta sagardoa gustatzea, hiru ezaugarri horiek falta omen zitzaizkion Koldo Mitxelenari euskaldun petoa izateko.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 82. orr.

Bi pilotariek partida ederra eskaini zuten, eta bertara bildutako pilotazaleek ederki gozatu zuten.  Berria - Kirola   2006-03-15

Pilotazale jendeak pilota behar du.  Herria   2004-03-04

Pilotazale gazte honek beti nabarituko du Andoaingo ezkerraren pilotakada gaiztoen, sake zitalen eta birao ozenen falta.  Berria - Kirola   2004-02-17

Heletar muslari eta pilotazale suharra.  Herria   2004-04-22

Pilotaren bestaz da bakarrik ohore egin pilotazale zenduari.  Herria   2001-11-01

Beraz Iñaki Arrosagaray-k ere urrun eta gora eraman du Luzaideren fama pilotazaleen munduan.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 48. orr.

'Business' handi horretan parte hartzen duten enpresari aberats guziak pilotazale bilakatuko ote dira?  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 200. orr.

2 (izenondo gisa)

Herritar pilotazaleek eta auzokoek betetzen zuten autokar bat Luhuso-n eta joaiten ziren lekukoen sustengatzerat Baiona-n edo hor gaindi ari zirelarik.  Herria   2001-01-18

Goizueta herri pilotazalea da, eta aurretik bi profesional edukitzeak asko egin du pilota zaletasunaren alde.  Berria - Kirola   2006-01-27

Giro pilotazalea, final giroa hain zuzen.  Berria - Kirola   2004-09-05

3 (adizlagun gisa)

Ander Letamendia kirurgianoa pilotaria izana da gaztetan eta, pilota utzi behar izan bazuen ere mediku lanetan aritzeko, beti pilotazale gelditu da, hurbiletik jarraikiz kirol horren garapena.  Herria   2003-02-27

4 (hitz elkartuetan)

Erran behar da jende prestua dela pilotazale mundu hori.  Herria   2005-05-05

Hesian jarrita pilotazale mordoa.  Berria - Kirola   2004-05-07

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pilotari eta pilotazale (8); pilotazale askoren (3)

pilotariak eta pilotazaleak (3)


pilote iz paldo modukoa, eraikin baten oinarri izateko lurrean finkatzen dena.

Zurezko bi zubi dauzka, pilote gainean eraikiak, ubidearen zabalera osoa nabigaziorako libre uzteko moduan jarriak.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 417. orr.

Ur gainean piloteetan finkatutako eraikin luze baten aurrean gelditu ziren.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 430. orr.

Badoaz piloteen gainean eraikitako etxoletarantz palmondo adarren artean burua makurtuz.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 72. orr.

Ibaiak piloteak milikatzen zituen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 404. orr.

Urak hots lasaigarri bat sortzen zuen piloteen kontra jotzean.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 119. orr.


piloteatu, pilotea, piloteatzen 1 du ad pilotarekin jolasean ibili, tantorik egiteko asmorik gabe.

Medikuak jakinarazi dio bihar bertan has daitekeela entrenatzen: korrikan eta piloteatzen, xuabe-xuabe, lehen egunetan behintzat.  Berria - Kirola   2004-04-27

Materiala aukeratu ondoren, Labriten piloteatzen gelditu ziren Olaizola anaiak, Ruben Beloki eta Patxi Ruiz.  Berria - Kirola   2004-01-15

Pilota aukeraketa egunean Esainekin aritu zen piloteatzen, eta pilota motelekin eroso aritzen da.  Berria - Kirola   2006-03-24

Olaizola bere jokoa egiten saiatuko da, piloteatzen eta partida ahalik eta gehien luzatzen.  Berria - Kirola   2004-12-26

2 (era burutua izenondo gisa) pilotakada asko jotzen direna.

Nerbioei eusten asmatzen badugu, luzea eta piloteatua izango da finala.  Berria - Kirola   2004-03-06

Partidako tanto guztiak luze eta piloteatuak izan ziren, eta nekeak utzi zien artean inork ez zuen amore eman.  Berria - Kirola   2006-02-05

Barriolaren ustez, finala «partida nekosoa» izango da, piloteatua eta luzatuko dena.  Berria - Kirola   2004-12-24

Beloki eta Koka piloteatzen hasi ziren, eta partida gogortu zuten.  Berria - Kirola   2006-04-11


piloteo 1 iz pilotarekin jolasean ibiltzea, tantorik egiteko asmorik gabe.

Erritmo bizian jokatu zituzten tanto luzeetan, etengabeko piloteoari eustea zen tantoa lortzeko giltza.  Berria - Kirola   2004-09-19

Bi pilotariak txukun aritu ziren kantxa erdiko piloteoan.  Berria - Kirola   2006-04-04

Garikoitz piloteoan agintzen hasi zen, bi anaiak jotzaile handiak ez badira ere.  Berria - Kirola   2004-08-18

Antzeko ezaugarriak ditugu, piloteoan jokatzea eta dejadarekin tantoa amaitzea gustatzen zaigu bioi.  Berria - Kirola   2004-05-14

Luze eta gogor joz piloteoan agindu zuen, tantoa dejadaz edo hormabikoz bukatu aurretik.  Berria - Kirola   2006-04-09

Piloteoan kontrarioa gehiago zela ikusi zuenean, Peñagarikanok ausart jokatu zuen, lotsa gabe dejada boteaz.  Berria - Kirola   2006-04-04

2 (izenondoekin)

Erasoan ez da oso txukun aritzen, piloteo luzean, ordea, nekaezina da.  Berria - Kirola   2006-03-31

Itxura batean partida luzea izango da, piloteo luzeekin, bi bikoteak ere jotzaileak baitira; galtzak bete lan izango dituzte atzelariek gaur.  Berria - Kirola   2004-01-24

Zearrak ez du piloteo luzerik nahi.  Berria - Kirola   2004-03-26

Piloteo amaigabeetan itota, partida hotza jokatu zuten.  Berria - Kirola   2006-01-06

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

piloteo luzean (4); piloteo luzeetan (3)

kantxa erdiko piloteoan (4); piloteoan agindu (4); piloteoan agintzen (7)

piloteoari eusten (3)


piloto ik pilotu.

pilotu 1 iz itsasontzi bat, hegazkin bat edo lasterketa-auto edo -motozikleta bat gidatzen duen pertsona.

Hegazkineko pilotuak kabinako argiak piztu zituen eta gerrikoa lotzeko agindua eman.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 160. orr.

Behinola ibai aldean lurreratzen ikusi genuen aireplano hori hartako pilotu hura izan ote zitekeen orain han goian gure aireplanoan zegoena.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 124. orr.

Nik ere Alemaniako zeruak edertu nahi nituen, pilotu izango nintzen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 19. orr.

Bigarren Mundu Gerrako pilotuak aipatu dizkizuet hasieran.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 144. orr.

Del Ríok, Sobiet Batasunean entrenatutako pilotu gazte errepublikanoak, adorez beterik, alemaniarren hegazkinak nola botatzen zituen.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 50. orr.

Helikopteroko pilotuak eta beste langileak salbatu zituzten, flotagailuak jantzita zeramatzatelako.  Berria - Gaiak   2004-12-14

Mike Melvill SpaceShipOne-ko pilotua izan zen atmosfera zeharkatu ahal izan zuen lehen zibila.  Berria - Gaiak   2004-09-28

Zizurkilen jaioa, itsasoko pilotua zen lanbidez.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 251. orr.

Donibane Lohitzuneko beste pilotu batez ere mintzatu zitzaidan, beste nehork ez bezala ezagutzen baitzuen honek San Laurendiko ibai ahoa.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 10. orr.

Anaia nagusi biak, ontziburuak esan legez gabizain ziharduten arren, nor pilotu eta nor aitaren ordeko ontziburu izateko lehian sartuak ziren.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 41. orr.

Richard Sainct pilotua zendu da, Faraoien Rallyan erorita.  Berria - Kirola   2004-09-30

Manuel Poggiali pilotua 125 cc-ko kategoriara itzuliko da Gilerarekin.  Berria - Kirola   2004-12-07

Auto-lasterketako pilotuaren itxura ematen zion, leku beretik edeki zituen eskuzorro beltzek areagotua.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 312. orr.

Halako batean, jenioen txinparta piztu zitzaidan buruan, azeleratzeko pedala zanpatu nuen hondoraino, 1 formulako pilotuen antzera, eta, ez bat eta ez bi, eskua jarri nion zakilaren gainean.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 167. orr.

Neure laguna "eliteko pilotua" dela esanez hasi naizelako.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 110. orr.

Izan, bada gaur egun eliteko pilotu emakumezkorik.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 110. orr.

Sinetsita nago hamaika pilotu pasatuko direla lehen postutik lasterketan zehar.  Berria - Kirola   2006-03-26

2 (izenondoekin)

Ohartu zen gogoz kontra jarri zuela martxan motorra, eta eskuek sekulako nagusitasuna erakutsi ziotela segituan, pilotu profesional baten adinakoa.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 76. orr.

Abdelghani Mzoudi Al Kaeda erakundeko hainbat kideren laguna zen, besteak beste, Mohammed Atta pilotu suizidaren laguna.  Berria - Mundua   2004-02-06

Pilotu gazteek 1 Formulara ailegatzeko lorbidetzat hartzen dituzte Munduko Serieak.  Berria - Harian   2005-07-14

Mike Melvill 62 urteko pilotu estatubatuarrak gidatu zuen ontzia; aurreko saio batean ere bera izan zen pilotua.  Berria - Gaiak   2004-06-22

Pilotu iaioa eta bikain trebatua izan arren, haur bat jolasean bezalakoxea da Bennett.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 116. orr.

Bere problema ebazteko, arabiarrek sortutako aljebrara jo behar izan zuen, Tartagliaren bitartez, pilotu kristauak!  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 284. orr.

Beste aitonak, berriz, hegazkinentzako pilotu automatikoa asmatu omen zuen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 255. orr.

Pilotu automatikoa kanpoko seinalez bazkatzen da, eta labirintoak eta garunak eskaintzen duten kontrol-sistemak, berriz, barruan dauka behar duen guztia.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 125. orr.

3 (predikatu gisa)

1930ekoetan polo txapeldun ospetsua izan zen, eta bere hegazkin konpainiaren jabea (Patxi Ibarluzea pilotu ibili zen han).  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 317. orr.

Iraultzaileek Ciudad Trujillo airez bonbardatzeko plana egina zuten, ustezko plan horien arabera hegazkinetan pilotu, amerikar eta kanadar beteranoak zirelarik izatekoak.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 246. orr.

Ideia nork eman dion eta, Pilar ontzian pilotu izaten duen Carlosek eman dio.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 49. orr.

Bigarren Mundu Gerran pilotua izan nintzeneko egun gogor haietan.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 79. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Pilotu gradura kasik igoa ninduen-eta.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 137. orr.

Bigarren semea [...] halaxe egona zen, berari pilotu zeregina eman izana gero ontziburu kargua emateko pausotzat harturik.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 204. orr.

Txopako gazteluan pilotu txanda egiteko agindua hartu nuen.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 178. orr.

-Sortalderantz egin behar diagu -esan zidan ene pilotu lagunak.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 196. orr.

Eskaera onartezintzat jo dute pilotu sindikatu askok, baina konpainia gehienek amore eman dute.  Berria - Mundua   2004-01-04

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Hegazkinaren kabina-gaina galdu zuen gerra-pilotu batek bi orduz jarraitu zuen hegazkina pilotatzen 400 k/h-ko abiaduran -34 ºC-ko tenperaturan.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 133. orr.

39 urterekin, eta bizkarra eskastua zuela, ezgauza deklaratu zuten hegazkin pilotu izateko.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 9. orr.

Horretaz jarduteko, ordea, hegazkin-pilotu izateko ahalegina kontatu behar dut lehendabizi.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 123. orr.

Itsasontzi pilotuak nahasten eta okerreko bidera bidaltzen dituen laino sarria bezala.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 292. orr.

Gerrako hegazkin pilotu balitz, hegazkineko paperak utziko lizkidake.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 135. orr.

· Aurretik Oklahoman hegazkin pilotu eskolan aritu zen.  Berria - Harian   2006-04-13

6 (izenlagun gisa)

Bere lagun pilotuekin berriketan hasten da Bennett, eta Branfordera itzultzeko hegaldi-plana aurkezten du.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 117. orr.

Etorkinei hizkuntza ikasteko aukera emateko sei egitasmo pilotu.  Berria - Mundua   2004-07-17

Etxe pilotu honen xede nagusia pertsonari gero eta autonomia handiagoz bizitzeko tresnak eskaintzea da.  Berria - Euskal Herria   2004-02-07

Ondorioztatu duenez, elebitasuna esperientzia pilotu hori duten unitateetan soilik erabiltzen da.  Berria - Euskal Herria   2004-04-01

Joera horri aurre egin nahian programa pilotu bat aurkeztu zuten atzo Donostian: etxean zer ikusi, hura ikasi, zeuk duzu giltza.  Berria - Euskal Herria   2006-03-31

Amaitutako txartela berriro kargatzeko hamahiru leku atondu dituzte aipatutako banketxeetako bulegoetan eta Metroko lau geltoki horietan, proba pilotuak iraun bitartean.  Berria - Euskal Herria   2004-01-02

7 kapitain pilotu ik kapitain 11.
8 pilotu kide ik pilotukide.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

gerrako pilotu (9); hegazkin pilotu (8); pilotu automatikoa (3); pilotu gai (3); pilotu gisa (4); pilotu izan (5); pilotu izateko (3)

eliteko pilotua (3); hegazkin pilotua (3); pilotua izan (4); programa pilotua (5)

ene lagun pilotuak (3)

piloturik gabeko hegazkin (3)


pilotugai (corpusean pilotu-gai soilik) iz pilotu izateko prestatzen ari dena.

Pilotu ofizialik gabe etorri zela esan zion, hura gaixotu egin baitzen ontzia abiatzeko zorian zelarik, baina haren ordeko pilotu-gai bi bazituela ontzian.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 136. orr.

Ni, egiatan, masta nagusia baino zurrunago lotu nintzen; pilotu-gai izatearen kontu hura benetan zioen, ala zer.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 136. orr.


pilotukide (orobat pilotu kide) iz pilotu talde bereko pilotu dena.

Taldeko pilotukiderik bulartsuenetakoa zen.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 27. orr.

-Hernando! -aldarri egin zidan Mattin pilotu kideak.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 188. orr.

Hain gose ze, ene pilotu kide Mattinek aurreko gauean utzia zidan afaria hartu eta hantxe irentsiko nukeen.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 287. orr.


pilotxo 1 iz pilo txikia. ik pilatxo.

Pilotxotik bat hartu, fite-fite gainbegiratu, eta aldamenean laga.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 193. orr.

Zuriak erreala osatu arte batuz lehenik [...] eta errealak beste pilotxo banatan batuz, dukatak osatu arte.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 123. orr.

Emaztea gelditu zen diru guztiarekin eta Estatuak, gainera, beste pilotxo bat eman zion, gizona erasoetan hila zelako.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 74. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Telegrama pilotxo bat neukan, ireki zain; eta beste hainbeste batera eta bestera bidali beharrak.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 226. orr.


pilpil ik pil-pil.

pilpilka (orobat pil-pilka) 1 adlag borborka. ik pil-pil.

Eguerdirako lapikoek pil-pilka irakiten zuten.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 29. orr.

2 bihotzaz mintzatuz, pilpiran. ik pil-pil 4.

Jada lehenago gurutzatuak ginen sarritan antzokietan, kontzertuetan, Prater aldean, kalean... eta aldi bakoitzean pilpilka jartzen zitzaidan bihotza.  Eduardo Matauko   «Emakume ezezagun baten gutuna» - Stefan Zweig, 2005 - 48. orr.

Larrañagaren bihotza pilpilka zegoen.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 152. orr.

Ivan Ogareffek bihotza pilpilka egin zuen berba.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 294. orr.

Afrikaldean amuleto asko propio lizar zurez egiten dira, ahalmen bereziak dituen arbola sakratua delakotz, batez ere gizonen bihotza pil-pilka paratzeko amuletoak.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 245. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bihotza pilpilka (4)


pilpiltsu izond pil-pil dagoena.

Handik, unibertsoaren mugagabetasun pilpiltsua begietsi zuen; harri guztiak, landare guztiak, zuhaitz guztiak, animalia guztiak, gizon guztiak, beren koloreekin, beren grinekin, [...].  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 54. orr.


pilpira 1 iz bihotzaren eta zainen aldizkako uzkurtze eta hanpatze higidura. ik taupada.

Berehala bere bihotza entzuten du pilpira gorabeheratsutan taupa-taupa joka.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 125. orr.

Itolarrian, bihotza pilpira bizian, izu laborrian, ur hartatik nola irten asmatu ezinik.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 51. orr.

2 irud/hed

Nolanahi ere, tren honi -bere bularraldeko bagoi oparoak pilpira adierazkor batek dantzarazi zituen- pasatzera utzi diok eta ez egon esperoan, ez baita itzuliko.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 195. orr.

Askotan oraindik gau iluna zela ateratzen zen etxetik, eta iluntzeko artizarra pilpiraka eta perla bat bezala urtzen ikusten zuen, distiraz betetako egunsentiaren labean.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 233. orr.

Eguneroko bizimoduaren pilpira igarri daiteke zuengandik oso metro gutxira.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 269. orr.

Irribarrea ezabatu zaio Fermini; haserrearen pilpira haren aurpegia iluntzen.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 363. orr.

Atxikimendu guztien eta giza harreman guztien azpian, erotismoaren pilpira zegok.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 120. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Bihotz pilpirak bizkorturik, hasperen egin zuen.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 72. orr.

Luzaroan gorde nian neure hatzetan haren begi lokartuen eta haren bihotz pilpiraren inpresioa.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 87. orr.

Gaztaro menturazalea, unibertsitateko txantxak eta disziplina, aurreneko bihotz pilpirak emakume baten aurrean.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 222. orr.

Errejistro-zerrendan emaitzak lerroka luzatu ahala, lan errepikakorraren neke-asperdura poz-pilpira bilakatuz zihoan.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 211. orr.

Distira oro ez da urre pilpira.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 48. orr.

4 pilpiran adlag taupadaka. ik pilpiraka.

Pilpiran sentitzen nuen bularra, kontratua sinatua izatetik horren hurbil egoteak zuen horren kulpa handia, dudarik gabe.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 9. orr.

Ihiztaria, bihotza pilpiran, bere etxola edo gordelekuan zeruari so, noiz jinen zaion gainerat urtxo tropa urdina.  Herria   2003-03-17

Hala bada, bihotza pilpiran, irribarretsu erantzun zion: [...].  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 118. orr.

5 pilpiraz adlag pilpiran.

Pilpiraz zeuden denon bihotzak Leo Dillonek papera luzatu zionean, eta errugabe-aurpegia jarri genuen denok.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 28. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bihotz pilpira (3)

bihotz pilpirak (6)


pilpiragarri izond pilpira eragiten duean.

Umore eta abentura ukitu batez hornitzen zituen bere kontaerak, eta izugarriak baino pilpiragarriagoak zitzaizkidan orduan.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 54. orr.


pilpiraka 1 adlag taupadaka. ik pilpira 4.

Bat-batean, pilpiraka hasi zitzaion bihotza: hutsegite bat zegoen!  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 429. orr.

Berrogeita hamar urtekoetan ere bihotza pilpiraka ibiltzen baita.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 69. orr.

Bihotza pilpiraka zuen, bizi-bizi; tripa zorriak zituen gosearen gosez.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 88. orr.

Nik beti bihotza algaraka eta pilpiraka bularretik atera beharrean.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 38. orr.

Bihotza bozkarioak pilpiraka zebilkion, zentzu guztiak erne zituen eta odola borborka zebilkion zainetan barrena.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 202. orr.

Bero-bero nengoen, potxotxa pilpiraka eta sutan neukan.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 35. orr.

Orduan sentitu nituen nola korritzen ziren hirurak, nola betetzen zidaten guztia beren haziz, nola ari ziren pilpiraka beren zakilak, nola zurruntzen ziren beren gorputzak.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 123. orr.

2 irud/hed

Tonuan nabari du lehenbiziko aldiz orduan egin duela berrogeita bat urtean bere ariman pilpiraka eduki duen galdera.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 183. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bihotza pilpiraka (10); pilpiraka hasi (3)


pilpiraño iz pilpira txikia.

Bainan, nahita ez, beti, badakizu, edozein antzerkitan bezala edo mintzaldietan bezala halako pilpiraño bat badut, dudarik gabe...  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 8. orr.


pilpiratsu izond pilpiraz betea.

Piztia arraren izaera dela-eta, horrelako irudiek nekez huts egiten dute zakil-zutitze gogor eta pilpiratsuak eragiteko orduan. Bizitza pilpiratsuaren ezpondetan zen ene lekua; egia hori garratz agertu zitzaidan, ximixta moldean, joaldunak urrunean entzun nituelarik dolon-dolon etengabean.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 80. orr.

Karolen eta Sophieren haragia dardarazi zuen alabak bere joaldian, haragia are haragiago bihurtuz: biziago eta erneago, pilpiratsuago eta gorriago.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 260. orr.


pilpiratu, pilpira(tu), pilpiratzen 1 da ad bihotzaz mintzatuz, aldizkako higiduraz uzkurtu eta hanpatu.

Argi barreiatu bat; bihotzaren lekuan dagoen argi bat, gar kliskari antzera pilpiratzen den bihotz txiki baten forma duena.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 125. orr.

Zenbat oroitzapen etorri zitzaizkion gogora!, nolako indarrez pilpiratu zitzaion bihotza aitaren herrixkatik hurbil zegoela sumatu zuenean!  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 379. orr.

Vernerrek besaburuak altxatu zituen berriro, eta bere pultsua hartu zuen: bihotza lasterrago pilpiratzen zen, baina sendo eta betiberdin, soinu-indar berezi batekin.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 86. orr.

Gazteen bihotzak beste edozein lurraldetan baino sutsuago, Hegoaldeko zeru zoragarriaren azpian baino adoretsuago pilpiratzen dira hor.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 376. orr.

2 irud/hed

Ezpain handiak zimel erortzen zitzaizkion eta txikiak, berriz, gorri, distiratsu, zilindroaren inguruan pilpiratzen ziren, zauri ireki baten ertzak balira bezala.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 207. orr.

Erdi-ikuste horretan, Edurneren titi beteak [...] nire bihotzarekin batean pilpiratzen zirela imajinatzen ahal nuen, tanga motako kulero tikien gainean jantzirik zeraman kamiseta laburraz bertzaldera.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 318. orr.

Bidegurutze batean, argizko seinale bat artean pilpiratzen ari zen arreta eskatuz.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 540. orr.

3 (du aditz gisa)

Baldwini bihotzak tarrapataka pilpiratzen zion.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 449. orr.

4 (era burutua izenondo gisa)

Alkandoraren kontra sentitzen zuen neskaren bular pilpiratua.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 97. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pilpiratzen zen (3)


piltzar 1 iz janzki zati edo zatar hondatua. ik pilda.

Hartzazu edozein traste zahar, edozein zabor, piltzar bat esaterako, eta piltzar horrek ere badu bere balioa: gutxienez, paper-fabrikan erosiko dizute.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 83. orr.

Alaba piltzar zikinez jantzita ikusi zuelarik, sor eta lor eginik geratu zen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 316. orr.

Big Lanniek azaldu behar izan zion soin gaineko piltzar haiek saretuegiak zituela inolako babesik emateko.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 267. orr.

Gerra ondoren, garaituen arma eta trepetak, arropa eta piltzarrak merke erosi eta lurraldeko azoka ugarietan garesti salduz.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 242. orr.

Neure aurrean ikusi nuen, piltzarrez jantzita, aurpegia erabat zargaldua zuela.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 159. orr.

Emakumeak, piltzarrez estaliak, hezur eta azal, gaixorik, elbarriturik, beren bizitza non duten ez dakitela.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 380. orr.

Arrantzontziak piltzarrez eginiko triangeluko bela ttipi goiti paratuekin, ateka hauetan haize hartzeko.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 159. orr.

Izbetako leihoek ez zuten kristalik, haietako batzuk piltzarrez edo nekazarien oihal latzezko beroki lodiez estalirik zeuden.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 167. orr.

Kuxin zaharra piltzarretan desegin zen, kirurgia estetikoak birrindutako azal zahar bat balitz bezala.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 360. orr.

2 irud/hed

Nik, zure tokian, haien piltzarrak botako nizkieke muturrera, eta kontuak egingo nituzke.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 339. orr.

Plazako bazterretan, haizeak harroturik, sanjoan suko piltzar errausturen bat, garbitzaileen erratzei temoso ihes egindakoa.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 11. orr.

Beharbada ez da uda, baizik eta bere haurtzaroaren azken piltzar iheskorrak, hatz-mamiak luzatuta heldu nahi lukeena.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 158. orr.

Nekatuta nengoela neure bizitza apurka-apurka gastatzeaz ia ezinezkotzat jotzen nuen iraultza baten peskizan eta jadanik galdutzat neukan amodio baten piltzarrei eutsi guran.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 77. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Azken piltzar zatiak, zikinkeria.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 178. orr.

Enkante eta piltzar-dendetako saltzaileek esku artean dituzten liburuetako autoreez ohi dutena baino informazio gehiago zeukan Velasco sendagileari buruz.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 11. orr.

Agian piltzar-biltzaile zaharra eta Georg Weiner elkar hartuta daudela.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 97. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Nire arropa piltzarrak galeria sarreran laga, eta patiora bidali ninduten. Haragi-piltzarrak loreontziak ongarritzeko erabiltzen zituen,.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 38. orr.

Han lizun eta zarpa bihurtzen zen dena, eta, azkenean, Pliushkin bera giza piltzar huts bilakatu zen.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 179. orr.

Gatibu-piltzar zikinak lepo konkorretik dilindan.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 141. orr.

5 (izenondo gisa)

Mikel Epalza apezak erraiten zaukun munduko petrola negozioaren % 60 nunbait han holako barku tzar eta piltzar batzuekin egina dela.  Herria   2002-11-28

6 piltzar egin

Orain aurrean neukan, hauskortasuna agerian zuela, piltzar egina.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 156. orr.

7 piltzar-piltzar egin

Zemstvoko polizia bide-bazterrean aurkitu zuten, uniformea edo longaina piltzar-piltzar eginik eta aurpegia zeharo itxuragabeturik.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 283. orr.


piltzardun izond piltzarrak dituena.

Barreiduri xantuaz fraide piltzarduna, / lodia, bekatua den bezain lizuna.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 171. orr.


piltzarkeria iz alprojakeria. ik trapukeria.

Behar zen beraz hitzez eta ekintzez kontra egin piltzarkeria hari: merkatarien interesak zainduko zituen partiduari bere izena erantsi zion.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 204. orr.


piltzartu, piltzar(tu), piltzartzen 1 da/du ad piltzar bihurtu.

Haren arropa higatua zegoen, piltzartua kasik, eta bala zulo batzuk ageri zitzaizkion.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 426. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Dohaikabe, denak batean, elgar nahasiak bandera piltzartu beraren ondotik guri gerla egiten.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 98. orr.


pilula (orobat pirula g.er.) 1 iz farmazia-gai bat daukan bolatxo edo pastila txikia, irensten dena.

Pilula hartu eta ur pixka batekin irentsi nuen.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 24. orr.

Ez zuen asmatzen pilula ahora eramaten.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 105. orr.

Aspertu dela mundu honetaz eta pilula bat emateko, behin betikoz lokarrarazten dutenetarik.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 296. orr.

Jakin nuen pilulak hartzen zituela odol-presio garairako.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 349. orr.

Munduak ez dauka ezer berarentzat, morfina tanto eta pilula horiek izan ezean.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 126. orr.

HIESaren birusari aurre egiteko erabiltzen den botika, "hiru pilulen koktela" deitzen dioten hori, oso garestia da.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 53. orr.

Neurofin deituriko pilula batzuk hartu behar dituela.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 175. orr.

50 miligramoko pilula bat eguneko.  Berria - Gaiak   2004-08-18

Guardek bazituzten 11.500 pirula sesituak Biriatuko mugazubian, "ecstasy" deitzen den drogatik.  Herria   2004-12-23

Autoan bost mila speed pilula zituen gizonezko bat atxilotu du Ertzaintzak Azkoitian.  Berria - Euskal Herria   2006-04-22

Pilula edo injekzioa.  Berria - Euskal Herria   2004-10-27

2 (izenondoekin)

Pilula lasaigarriak hartzen ariko balitz bezala.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 253. orr.

LSD pilula haluzinagarri bat hartu izan balu bezala.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 25. orr.

Hogei pilula flipagarri omen zeuzkan gameluño baten atxiloketari capo arriskutsu batenaren tratamendua eman behar izan nion.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 249. orr.

Mastodonte bat akatzeko adina pilula lo-eragile.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 385. orr.

Pilula antikontzeptiboa hartuz gero, hilekoak gutxiago irauten du.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 46. orr.

Kasualitatea al da gaur egun pilula antisorgailuak emakumezkoentzat bakarrik egotea?  Berria - Euskal Herria   2004-10-27

Esan nahi dudana da antsiolitikoen, lasaigarrien eta pilula antidepresiboen dosia apurka-apurka jaitsi beharrean zegoela.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 160. orr.

Egingo dizkizut di-da batean gizenduko zaituzten pilula harrigarri batzuk.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 223. orr.

Pilula psikorekatzaile batzuk eman dizkidate lasai nadin, poztu nadin.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 56. orr.

Emandako botika guztiak komun-zulotik behera bota nituen: pilula arrosak, zuriak, urdinak.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 38. orr.

3 (izenlagun edo kidekoekin)

Abortatzeko pilula etxean hartu ahal izatea erabaki du Frantziak.  Berria - Euskal Herria   2004-07-25

Emakumeentzako pilula askoz ere kopla gutxiagorekin plazaratu zuten.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 89. orr.

Biharamuneko pilula arrisku egoera batean hartzeko pentsatuta dago.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 108. orr.

Bat-batean lotarako pilulen eragina nabaritzen hasi zen.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 116. orr.

Bazekien lo egiteko pilulak besterik ez zirela.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 70. orr.

Haurdunaldia eteteko pilularen aldeko kanpainak sustatzen jarraitzen badu Elizatik botako duela mehatxu egin dio Hondurasko Apezpiku Batzarrak Osasun ministroari.  Berria - Gaiak   2004-02-08

Alferrik izan ziren azken orduko pilulen alde esan nizkion guztiak.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 100. orr.

Mina kentzeko pilulen tutu bat, erreduretarako benden pakete bat eta burua bermatzeko aluminiozko tramankulu txiki bat eman dizkiote erietxean.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 137. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Ohe gainean utzi eta pilula potoa atera zuen handik.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 355. orr.

Pilula-dosiaren gutxitzearekin batera, bizigogoa berreskuratzen da,  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 159. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Eskuak astiro eta zehaztasun handiz lehortu ondoren, estriknina-pilulen kutxa txiki bat atera zuen txalekoaren goialdeko poltsikotik.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 449. orr.

Raimundo Silva benzendrina-pilula bat irentsi izan balu bezain erne baitago.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 65. orr.

Horretan ari zirela, Himmlerrek ahoan ezkutaturik zeraman pozoi pilula bat irentsi zuen.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 311. orr.

Bitamina pilula miragarriak aipatuko zizkion batek, aloe landarearen mirakulu sinesgaitzak goraipatuko beste batek.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 56. orr.

Biharamunera arte ez zuen hartuko kimioterapia pilula.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 66. orr.

6 irud/hed

Elkargik urtero antolatzen duen enpresaburuen topaketan hainbat pilula errezetatu dira.  Berria - Ekonomia   2006-04-07

Emozioz eta sentipenez beteriko pilula bat da  Berria - Kultura   2004-05-01

7 pilula antikontzeptiboa.

Halaber, urte hartan pastilla itxurako antisorgailua, "pilula" famatua, jarri zen salgai.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 79. orr.

Emakumea bere independentzia ekonomiko, sozial eta afektiboa berreskuratzeko egiten ari den iraultzan pilulak eragin handia izan du.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 91. orr.

Pilulari esker, emakumeak berak kontrolatu ahal izan du bere ugalkortasuna.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 91. orr.

Uste nuen pilula hartzen zenuela.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 255. orr.

Bada pentsatzen duenik azterketa ginekologikoak pilula hartzen duten emakumeek edo DIUa jarrita dutenek bakarrik egin behar dituztela.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 51. orr.

Pilula kontrazepzio metodo ona da, baina diziplina behar da egunero-egunero.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 101. orr.

Hilekoaren lehen egunean hartzen da lehenengo pilula.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 92. orr.

Berez, ez da haurdunaldirik gertatzen pilula behar bezala hartzen denean.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 92. orr.

Horietako bat da pilula partxeen bidez hartzea.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 95. orr.

8 pilula-adikzio (corpusean piluladikzio soilik)

Pertsonaiak, sugearen sagarrari haginka egin ostean, badoaz inkontzientziaren paradisutik egotzita haluzinaziora, borrokara, mozkorrera, bakardadera, piluladikziora, heriotzaren nagusitasun eta ezinbestekotasun itzela guztian eta funtsean sentitzera.  Berria - Kultura   2004-09-08

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

abortatzeko pilula (5); biharamuneko pilula (13); estasi pilula (7); estasi pilula atzeman (3); gizonentzako pilula (9); lotarako pilula (3); pilula atzeman (4); pilula bakarra hartu (3); pilula bat irentsi (3); pilula hartu (16); pilula hartu behar (8); pilula hartzea (4); pilula hartzeko (5); pilula hartzen (19)

biharamuneko pilulak (3); lo egiteko pilulak (9); lotarako pilulak (5); pilulak eman (3); pilulak hartu (11); pilulak hartzen (10)

gizonentzako pilularen (9); gizonentzako pilularen inguruan (3); gizonentzako pilularen inguruko (3); pilularen eragin (4)

lotarako pilulen (5); pilulen bidez (3); pilulen eragina (3)


piluladikzio ik pilula 8.

pilulatxo iz adkor pilula.

Bost axola Viagra pilulatxoak izanda ere.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 68. orr.


pilulazale izond pilulen zalea dena.

Giroz aldatzen ez badute, pilulazale bihurtzeko arriskua dago epe laburrera.  Berria - Euskal Herria   2004-08-21


pin ik pun 3.

piña iz anana.

Arantzelaren igoera jasango dute bitxiek, hozkailuek, paperak, patinek, urdaiazpikoek, eztiak, piñak, esne-hautsak edo zenbait arropek ere.  Berria - Ekonomia   2004-03-02


pinaburu 1 iz pinuaren ordenako zuhaitzen fruitua, kono itxurakoa, haziak gordetzen dituzten ezkata gogorrez osatua.

Pinaburu bat erakutsi nion zuhaitzaren adar batean zintzilik.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 144. orr.

Mendixkak ezker eta eskuin, pinaburuak iduri dutela, beren ozkekin.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 125. orr.

Usain hordigarria zeriok hostaila hezeari, iratzeari, zuhaitz-azal puska goroldiotsuen tapiz bigun, labain eta uniformeari, eta orobat pinaburu, orbel eta pinu-orratz deseginez betetako bidexka ihintz-tantaz blai denari, maiteminduen izerdiari ekinaldi grinatsuetan darion darion lurrina bezain hordigarria.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 144. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Hantxe ziren, fusilak eskuetan eta gerrikoan pinaburu-bonbak eskegita, erreketeak, karlistontzat altxor hain preziatua den hori defenditzeko prest.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 69. orr.


pinadi ik pinudi.

pinadoi ik pinudi.

pinakoteka iz margolan museoa.

Pintatutako irudien galeriak (pinakotekak), exedrak bezala, dimentsio zabalekoak egin behar dira.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2870. orr.

Pintura eta eskultura ikastera 4.000 ikasle joaten dira egunero Milango Brera akademiara 1776az geroztik, eta pinakotekara, lorategira eta liburutegira, 200.000 lagun.  Berria - Kultura   2004-02-21

2005. urterako finkaturiko bisitari muga erraz gainditu du museoak: espero baino 115.082 lagun gehiago bildu dira arte garaikidearen Bilboko pinakotekak antolatutako erakusketetara.  Berria - Kultura   2006-01-11

Bazegoen aurretik artista bilbotarraren beste margolan bat Bilboko pinakotekan, 1981ekoa.  Berria - Kultura   2004-08-10

Orotara, 81 artelan bildu ditu margoak, marrazkiak, argazkiak, bideoak, instalazioak eta eskulturak Bilboko pinakotekak.  Berria - Kultura   2004-02-24

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bilboko pinakotekak (3)

bilboko pinakotekan (3)


pinakulo ik pinakulu.

pinakulu (orobat pinakulo g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian pinakulu agertzen da) iz piramide edo kono formako elementua, arkitektura-lanak apaintzen dituena.

Elizen pinakuluak ikusten nituen, A letra larrien modukoak.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 54. orr.

Eliza bertan uztera nindoala, horra non ikusi ditudan, ezkerrera itzulita, Iruñeko katedral beneragarriaren harresi goi beltzak, leihaje flamigeroko ojibak, pinakulu delikatuak, horma-bular sendoak.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 195. orr.

Orduan, Frodok, Barad-dûrko dorrerik garaieneko pinakulu krudelak eta burdinazko koroa ikusi zituen, beltz, inguruko itzal erraldoiak baino beltzagoak eta itzaltsuagoak.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 271. orr.

Han-hemenka azaltzen zen gandu artetik [...] pinakulo bat, kupula bat; bistako gauzak, izenik gabeak.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 76. orr.

Pinakulu kalatu batek burutzen duen apezpikuaren tronua.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 197. orr.


pinakuludun izond pinakulua duena; pinakuluak dituena.

Katedral gotiko pinakuludunean sartu ginen, bata bestearekin konfesatzera.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 178. orr.


pinal iz

Barrari esker sortzen den eremu akuatikoa euskal arrantzaleek anitz estimatzen zuten bakailaoa ur garbian garbi zezaketelakotz eta partikulazki pinalak deitzen zituzten taulazko eraikuntzarik gabe, legar larriaren gainean xinpleki pausatuz, idorraraz zezaketelakotz.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 155. orr.


pinaza iz antzinako ontzi mota.

Hamar ontzitzar baino ez, eta patatx bi, eta pinaza bi.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 162. orr.

Han loturik, baziren pinazaren moldeko ontzi bi, gure maniobraren trabagarri.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 56. orr.

Ez nuen uste pinaza ziztrin haien artean gure karraka sartzerik erdietsiko genuenik.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 56. orr.

-Pinazan dozena bi gizon bazituan -esan zidan Antonek-, eta bi halako beste ontzian.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 67. orr.


pinazi iz pinu-hazia, pinaburuan gordetzen dena.

Edontzi bakoitzean koilara bete pinazi bota ondoren, ea tea zerbitzatuko zuen galdetu zion Habibiri.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 228. orr.


pindar 1 iz txinparta.

Nabal baten ipurdiaz harri bat joz, pindarrak atera eta ardagaia piztu zuen.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 245. orr.

Erran gabe doa bigarren etxe horretan ere ohea prest zegoela aspaldian, supazter eder bat lagun, dena gar eta pindar.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 128. orr.

Istant bat izan zen, pindar ñimiño bat.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 276. orr.

Oilarrak jo berria zuen eta eguzkiaren lehen pindarrak ageri ziren ekialdean.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 260. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Su pindar bat ikusi nuen haren begiradan, eta une batez beldur izan nintzen ordotsak urrixari erasoko ote zion, basurdeak bere eskularru finak erantziko ote zituen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 198. orr.

Teresaren aria hegalariek ez dute berarengan su pindarrik ere pizten.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 235. orr.

3 irud/hed

Maitasuna ez dea bizitzaren pindarra?  Herria   2003-03-10

Zorionaren pindarrak gutan argi dezala.  Herria   2004-10-07

Botere kolonizatzailearen kontrako mugimendu zabal baten pindarrak piztu dituzte.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 177. orr.

Horrexeri ekin dio hainbatek, darabilen hizkuntzari halako pindar moduko bat atereaz.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 51. orr.

Gizon lerden, bizi, deliberatua; dena zain, dena pindar; jantzi beltz sinple eta galanta duela.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 104. orr.

Neskak aldiz eskuak paltoko sakeletan zatxizkan gehienetan, begiak pindar, izpiritua laino.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 137. orr.

Haren ahots neutro, grinarik gabea barnea kiskaltzen zion pindar bortitza mozorrotzeko baizik ez zen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 356. orr.

Pindar bat eta jarraipenik ez, historiarik ez: beti egon.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 195. orr.


pindarka adlag pindarrak jaurtikiz.

Sua... sua pindarka, bera etzanda zegoen ondoko sutean. Neska begiak pindarka egon zen entzuten.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 151. orr.

Han zeuden Colette eta Ximun, begiak pindarka, atseginaren atseginez itxuraldatuak, ondoan zeukatela ohakoa, dena mihise lilikatu, farfaileria eta xingola.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 180. orr.

Ipurtargiak pindarka, bazterrik bazter.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 78. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

begiak pindarka (4)


pindarketa iz pindarrak jaurtitzea. irud/hed

23 eta ondotik Jauregiko Tontorrean Su pindarketa eta Eliza aintzinean dantzaldia, Xitoak taldearekin.  Herria   2003-06-19


pindarraldi iz pindarrak dirauen aldia.

Pindarraldi bakarreko arrazak.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 195. orr.


pindartsu 1 izond pindarrez betea.

Ahantzi gabe Miarritzeko"gau miresgarria", suzko ziri pindartsu eta koloretsu batzuk nasaiki estaliz zeru guzia.  Herria   2002-08-08

2 irud/hed

Kirxak begirakune pindartsua josi zion: [...]. han ari baitziren teatrolari trebatu batzu, batean zintzo ta bipil ikasten, bestean berriz omore pindartsuen karkailan, eta irriz uzkaliak berak ere aldika.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 139. orr.

Eden gozoa edan bailuen kratera bateko ardo pindartsuan nahasturik.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 29. orr.

Hamidaren amodioak ez zekarren esklabotzarik edo mendekotasunik, borroka pindartsu bat zen eta haren garrak kiskalgarriak ziren.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 257. orr.

Esloganik txinpartatsuena, pindartsuena nori bururatzen, eta horixe erabili izan dugu, nori zer esatea komeni zen kontuan hartu gabe.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 38. orr.

Hondarribiak inpresio pindartsu bat utzia zidan.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 86. orr.


pindartu, pindar(tu), pindartzen du ad gaitzitu, muzindu, zapuztu.

Lagundu du segurki jendeak baina ez pindartu.  Herria   2004-10-28


pindatu ik pintatu.

pindro iz adkor oina.

Pindroak mugitu ditut, ariketak egiten bezala, besoak luzatu tira ahalean.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 171. orr.

Pindro-hutsik zihoalako galdu zuan.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 125. orr.

Pindro puntetan goratu nahi balu bezala.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 265. orr.

Pindroetaraino eroritako morala keróra datorkik berriz.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 276. orr.


pindrotako iz adkor oinetakoa.

Zulatu dituzte sabaiak ebaki dituzte pindrotako zolak apurtu dituzte boligrafoak. ontzitxoak balira moduan ipini ditu nire pindrotako higatuak.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 67. orr.

Baina nik ez ditiat pindrotakook behar, nik hauts magikoak behar ditiat, Iñaki.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 74. orr.


pineal 1 izond guruinez mintzatuz, garun hemisferioen eta garuntxoaren artean dagoena, pinaburu baten eitea duena.

Uste baitu Izpiritua edo Pentsamendua garunaren parte jakin bati, hots, pineala deitu guruintxoari datxekiola bereziki.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 531. orr.

Pentsatzen du oraino, gure biziaren hastapenetik Naturak lotu baldin badio ere gure pentsamendu berezi bakoitza guruintxo pinealaren mugimendu berezi bakoitzari.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 531. orr.

Nahi nuke ere jakin zenbat gradutako mugimendua emaiten ahal dion Izpirituak guruintxo pinealari eta zer indarrekin atxik dezakeen hura dilindan.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 533. orr.

2 irud/hed

Filosofoak, beraz, atzeman ditzake bertan, bere begi pinealaren argitasunaz, kontzientzia profano baten itxura iheskor eta margulak, hantustearen lepo luzeaz eta ezjakintasunaren txirikorda kapeltiarraz erasana baita kontzientzia hori.  Xabier Olarra   «Estilo-Ariketak» - Raymond Queneau, 2005 - 129. orr.


ping-pong 1 iz tenisaren antzeko jokoa, mahai batean jokatzen dena. ik mahai 14a.

Sabeth ping-pongean ari zen.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 105. orr.

Margot bere adiskide Treesen etxera joana da, mutil batzuekin ping-pongean jolas egitera.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 21. orr.

Arratsalde horretan ping-pongean eman zidan jipoiaren ondoren, zer espero nezakeen bada besterik?  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 224. orr.

Lehen egun hartako arratsean bertan, nik ilunabarra filmatu ondoren, aritu ginen ping-pong-ean, gure lehen eta azken partidan.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 107. orr.

Asmotan, hantxe zeuden, mahai berdearen gainean utziak, ping-pongeko bi paletak.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 107. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Poker jokalari maltzur eta ping-pong jokalari aparta.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 195. orr.

Segur aski ping-pong jokoak urte eta erdi iraunen du.  Berria - Ekonomia   2006-01-14

Ping-pong partida batera gonbidatu nuen.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 121. orr.

Larunbat aratsaldean, haurren arteko futbola (La Floride kirolzelaian), ping-pong lehiaketa (Paul Bert gelan) eta gimnastika merkatu plazan.  Herria   2003-05-15

Ping-pong mahai bat, harrera gelan.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 77. orr.

Joan-etorrietan, sarri gelditu nintzen ping-pong mahaiaren inguruan.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 106. orr.

Bere ping-pong lagunarekin besotik helduta zihoala.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 109. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ping pong partida (4); ping pongean (8)


pinganilo iz entzungailu txiki ergonomikoa.

«Pinganilotik» emango zioten arduradunek albistea.  Berria - Kirola   2006-04-05


pinguino 1 iz itsas hegazti igeri-oinduna, arrainjalea, lumak zuriak eta beltzak dituena, itsaso izoztuetan bizi dena (Spheniscus sp.).

Ehiza talde bat ere antolatuko da, itsastxakurrak harrapatzeko, bestela pinguinoak.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 311. orr.

Bere esanetan, pinguinoak, albatrosak eta antxetak izan dira espezierik kaltetuenak.  Berria - Gaiak   2004-06-16

Denak hurbilduko zarete pinguinoen habietara.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 261. orr.

Azelako ernegu, karraka eta deiadarrak pinguino amenak, pinguino jaunak hurrean serio eta arlote geratzen diren artean.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 262. orr.

John Masefieldek pinguino bati mokoan daraman arraina kenduko dio.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 311. orr.

Han bakar bakarrik doanari ere izena ipiniko diozu, pinguino bakartia.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 312. orr.

Pinguinoak asko barneratzen dira kumeak egiteko koloniak ezartzeko, badakitelako txitak arrautzatik atera orduko izotz zati handia urtuta egongo dela.  Berria - Gaiak   2004-12-16

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Pinguino haragiak ez zaitu aseko, garratza irudituko zaizu, traizioa bezala.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 263. orr.

Eta gosaltzen zaudetela, pinguino arrautzen omeleta goxoa, enbarkazio bat helduko da Deception uhartetik.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 265. orr.

'Pinguino habiak aztertu behar ditut,' esango du John Masefield idazleak.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 261. orr.

Galapagoetan pinguino mota ezberdinak bizi dira.  Berria - Gaiak   2004-03-25

3 irud/hed

Gidaria adin ertainekoa da, eta, mahuka hutsean badago ere, pinguino jantzia txukun-txukun eskegia du atzealdeko kakoan.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 28. orr.

Pinguinoak La Salleko fraideak ziren, halaxe deitzen genien beren janzkeragatik, sotana beltza eta babero zuria eramaten zutelako.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 136. orr.


pinguinokume iz pinguinoaren kumea.

Pinguinokumeek beren lumatxa leuna galdua izango dute horrezkero eta luma beltz azulkarak luzituko dituzte, nagusien trajea jaso gabe oraindik.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 312. orr.


pinoi (orobat piñoi g.er.) 1 iz engranaje bateko gurpil txiki horzduna.

Lasterketa luzeagoak zirenean bi pinoiko bizikletak erabiltzen zituzten, baina bizikletatik jaitsita aldatu behar izaten zuten pinoia, eskuz.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 17. orr.

Kateak pinoi batetik bestera salto egin zion.  Berria - Kirola   2006-03-10

Plater handia eta pinoi txikiak erabiliz aurkari guztiak lehertzeko gaitasuna dauka.  Berria - Kirola   2004-03-15

Plater handia sartu, pinoiak behera jaitsi, eta amorru guztia pedal kolpeetan jarri nuen.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 130. orr.

Ikusgarriak ziren haren erasoak, bi pinoi jaitsi eta pedalei arin-arin nola eragiten zien.  Berria - Kirola   2004-02-17

15 hortzeko pinoiarekin hasi naiz eta ez dut aldatu.  Berria - Kirola   2004-07-07

25eko pinoia jartzea erabaki dugu guztiok.  Berria - Kirola   2004-07-14

2 pinoi finkoko izlag iritziz aldatzen ez duena.

Ni gainera, nahiko pinoi finkokoa naiz, orain dela 50 urte eta gaur egun ia berdin pentsatzen dut, ez naiz aldatu.  Berria - Kultura   2004-09-05


pinoi (orobat piñoi g.er.) 1 iz engranaje bateko gurpil txiki horzduna.

Lasterketa luzeagoak zirenean bi pinoiko bizikletak erabiltzen zituzten, baina bizikletatik jaitsita aldatu behar izaten zuten pinoia, eskuz.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 17. orr.

Kateak pinoi batetik bestera salto egin zion.  Berria - Kirola   2006-03-10

Plater handia eta pinoi txikiak erabiliz aurkari guztiak lehertzeko gaitasuna dauka.  Berria - Kirola   2004-03-15

Plater handia sartu, pinoiak behera jaitsi, eta amorru guztia pedal kolpeetan jarri nuen.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 130. orr.

Ikusgarriak ziren haren erasoak, bi pinoi jaitsi eta pedalei arin-arin nola eragiten zien.  Berria - Kirola   2004-02-17

15 hortzeko pinoiarekin hasi naiz eta ez dut aldatu.  Berria - Kirola   2004-07-07

25eko pinoia jartzea erabaki dugu guztiok.  Berria - Kirola   2004-07-14

2 pinoi finkoko izlag iritziz aldatzen ez duena.

Ni gainera, nahiko pinoi finkokoa naiz, orain dela 50 urte eta gaur egun ia berdin pentsatzen dut, ez naiz aldatu.  Berria - Kultura   2004-09-05


pinoidun iz pinaziak dituena.

Gu ere haren auzo inguruetan pasatuz gero, sarri joaten gintzaizkion eta paperean Covadongako Ama Birjina zuten gozoki beltz pinoidun batzuk ematen zizkigun beti.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 156. orr.


pinondo iz pinua.

Pinondo bat apainduko dute eta Herriko etxe aitzinean zutik ezarriko gaskoi mezatik landa.  Herria   2001-05-03


pinpilinpausa ik pinpilinpauxa.

pinpilinpauxa (orobat pinpilinpausa; Euskaltzaindiaren Hiztegian pinpilinpauxa agertzen da) 1 iz tximeleta.

Sarreran palmondoak eta pinpilinpausak dituzten landaretxe handiak daude.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 167. orr.

Haize farfaila xume goxo pinpilinpauxen hegada galarazi eta nahastera datorren lainezatu horri. Haien alboan Mantxuriako emakume eredu miragarriak zebiltzan, apain-apain orraztuak, lore artifizialak jarriaz, urrezko orratzekin josirik, eta pinpilinpauxak xamur tartekatuaz ile beltzen artean.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 195. orr.

Batzuk eta besteak bisitatuz, pinpilinpauxa herratua zelaietako loreetan bezala ibili zen Lázló.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 22. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Betileekin pinpilinpauxa muxuak ematen dizkiot besapeak sortutako tolesturan, ordu laurden lehenago maitatzen utzi naizen fede berarekin.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 131. orr.

3 (beste izen baten eskuinean)

Panpinatxo pinpilinpauxa?  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 204. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

okinaren emazte pinpilipauxa (3)

okinaren emazte pinpilipauxak (3)


pinpin iz neguta.

Pinpina, berriz, solista destakatu nahi du, baina gizajoak txilio gehiago egiten du kantu atsegina baino.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 150. orr.


pinpinatu, pinpina, pinpinatzen da ad kimatu.

Hosto berdeak dauzka, eta hostoaren sabeletik, esku bat osatuz bezala behatz ttipien itxura harturik pinpinatu diren lore horixkak zuritzen doaz.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 77. orr.


pinpinela iz Pimpinella generoko zenbait belar landareen izena.

Leizeen gainean botanika bitxi eta abantzu ezezagun bat hazi da, Baionako astragaloa, krabelin frantsesa, itsasoko lihoa, pinpinela hostoko arrosa, ezkai hostoko huntza.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 66. orr.


pinpirin (orobat pinpirrin g.er.) 1 izond liraina, zalua, txairoa. ik poxpolin; pertxenta. (emakumeez)

OL ez zen saltoki handi bat, eta bera ez zen azpiko jantzien saileko neska saltzaile pinpirin bat.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 129. orr.

Are gutiago, neska pinpirin bati liluramenduaren atalburua zeharkarazi nahi diozunean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 166. orr.

Etxe oneko neska pinpirin bat da hau, gaxtea.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 158. orr.

Dantzan artajorran baino hobeki zekien neska pinpirin hark.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 13. orr.

Zer jaramon egingo zion ba andereño pinpirin eder hark mutilzahar koitadu honi?  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 130. orr.

Lehendabizi andregai pobre bat eduki behar da, andereño pinpirin bat, gu bezalakoa, entretenigarri, eta gero diru pixka bat duen emakume bat bilatzen da ezkontzeko.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 95. orr.

Halako batean Leandro eta izenik ezagutzen ez diodan emakume pinpirin bat irten dira jantokiaren erdira.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 191. orr.

Emakume dotore, pinpirin, xarmant, maitagarri, begirunea zioten gizonez inguratu bat.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 155. orr.

Aurrean sei zaldun eta atzean beste sei zetozen; erdian dama pinpirin bat, morroi bik eusten zioten dandar luzea jantzita.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 281. orr.

-Maiteminduta dago, seko maiteminduta -esan zuen Margaritak, alkatearen izeba pinpirinak, ahots dardaratiz.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 38. orr.

Hiru birra... eta ebakia pinpirinarentzat!  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 220. orr.

2 (bestelakoez)

Baroia [...] nahastu samarturik zebilen bi mutiko pinpirinei dibertsio modua eskaintzeko ahaleginetan.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 48. orr.

Galai pinpirin bat, lepo luze batez erasana eta, ororen harrigarri, onddo-kapelaren inguruan lokarritxo bat zuena.  Xabier Olarra   «Estilo-Ariketak» - Raymond Queneau, 2005 - 235. orr.

Halako gerra baten ondorioz du gaur egun Poloniak komunista izaniko presidente pinpirin bat.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 17. orr.

Bere ibilera pinpirin, soineko apain eta pausaera xaloagatik.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 306. orr.

-Gustatzen? -keinu pinpirin batez zangoa dantzatu zuen, bi eskuekin gona belaunetaraino biltzen zuela-.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 234. orr.

Bere izena oihukatzen zuen ahots pinpirin bat heldu zen jangelatik.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 207. orr.

Urrezko erloju kate txerlotu bat, erdian katenbegi handiak zituena, eta anitz zintzilikario pinpirinez hornitua.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 37. orr.

Jende pila bat hemen horrelaxe ibili baita denbora askoan, exker pinpirin, kristautasun progre baten eta estetizismo amoralaren artean dilindan.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 102. orr.

Oso pinpirin eta urrindu ibiltzen baitzen beti.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 32. orr.

3 (era peioratiboan erabilia)

Gizon bitxi eta txiki kuia-burudun bat zela iritzi nion, pinpirin bat, eskuetan eta hatzetan batere ilerik gabea.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 67. orr.

Izen batzuk ezin sinetsizkotzat jotzen nituen beren pinpirinean, eta horietako bat Urederra.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 218. orr.

Bejondiela, alfer alferrik baita, modernokeria pinpirin orok muinak jantxeak dauzkan jendaje honekin tajuzko arrazoiketan hastea.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 21. orr.

Besteak esan zion goseak akabatutako ume pinpirrin batzuk baizik ez zirela bera eta bere familia, eta, eskerrak auzoko beste emakume batzuk tartean sartu ziren, bestela ileetatik tiraka hasiko ziren.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 112. orr.

4 (izen baten ezkerrean)

Pinpirin airea hartzen zuen Madameren hitz bakoitza bere zirkinez laguntzean.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 211. orr.

-Nahikoa denbora galdu dugu! -esan zuen, bere pinpirin itxuraren guztiz kontrako ahots petral batez, eta egunonik ere eman gabe-.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 105. orr.

5 tximeleta.

Pinpirinak bai, nonahi eta noranahi airatzen direnak, askatasunaren sinbolo, arintasunaren ikur, hisialdi batak edo besteak han edo hemen pausatzen dituela.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 59. orr.

Gorago xoria aipazen nuen orai pinpirina aipatuko dut.  Herria   2005-01-20

6 pinpirin-pinpirin (adizlagun gisa)

Neska pinpirin-pinpirin jartzen zen, puntuzko arropen eta eskularruen handizkako denden aurretik pasatzean.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 256. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

neska pinpirin (7)

alkatearen izeba pinpirina (4)

emakume pinpirinak (3)


pinpirindu, pinpirin(du), pinpirintzen da/du ad pinpirin jarri.

Jonathan nekezago pinpirindu zen.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 143. orr.

Arreba Ernestinak anaia nagusia janzten amaitu du, pinpirindu, eta zirikuzko eskularruak jarri dizkio.  Itziar Otegi   «Axenario» - Jules Renard, 2006 - 51. orr.

Lehen aldamenean lo zeuzkan tuntun guziak harrotu eta pinpirindu egin zaizkio mila koloretako soineko aipanez jantzirik, gure hurritz andere xuhurrari,  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 182. orr.


pinpirinka adlag pinpirina gisa hegaldatzen.

Gogoeta pinpirinka zerabilkion, arin eta astun aldizka  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 266. orr.


pinpirinkeria iz egite pinpirin gaitzesgarria.

Horrela, bada, lotsa bertute bat izan beharrean, hondamenaren lehen emaitzetariko bat izan da, emakumeen pinpirinkeriaren lehen baliabidetariko bat.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 238. orr.

Arianek lotsarik eta pinpirinkeriarik gabe jarraitu zuen klasea, arbelean galdera nagusia idatzita: [...].  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 133. orr.

Sanchezen alabak moja joan nahi zuen; idazkariarenak pinpirinkeria bat zinez pozoigarria zuen; pianoa jotzen zuen, oso gaizki, Blanco y Negrotik laminatxoak kalkatzen zituen eta gero pintatu egiten zituen, eta ideia barregarriak eta faltsuak zituen gauza guztiez.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 231. orr.


pinpirintasun iz pinpirina izateko nolakotasuna.

Renée itsusi samarra da, txikia, ez oso tankera finekoa, eta pinpirintasun gutxikoa.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 14. orr.

Pinpirintasunaren eta amodioaren artean, plazerraren eta zorionaren artean ezarria, zer hautatuko duzu?  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 491. orr.

Gogobetekoa dut ikustea nola egiazko pinpirintasuna bertute latza baino hobeki defendatzen den.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 323. orr.


pinpirintsu izond adkor pinpirina.

Baina, anaia maite, ez niri, zenbait artzain moldakaitzek ohi duenez, zerurako bide malkor arantzatsua erakutsi, bitartean berak, libertino putz axolagabe antzo, atseginaren zidor pinpirintsua ibiltzen duela, jaramonik egiteke bere aholkuari.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 48. orr.


pinpirrin ik pinpirin.

pinpirrindu, pipirrin(du), pinpirrintzen da/du ad moxkortu, txolindu.

Ni, berriz, pinpirrintzen hasia baizik ez nintzen, pixkortzen, alegia.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 254. orr.

Begirada finkatzeko eginahala zuen pinpirrindua zegoen seinale.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 363. orr.


pinporta (orobat piporta g.er.) 1 iz pikorra.

Pinporta moduko bat atera zitzaiolako betileen azpian, biribil-biribila eta gotorra.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 32. orr.

Azala pinportaz bete zaizu.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 80. orr.

Belaunetik orkatilaraino, pinporta gorrixkak.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 86. orr.

Beltza da armadura eta urre gorrizko pinportak ditu.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 36. orr.

Zirrikiturik lehorrena ere esmaltezko putzu bihurtu nahi dut, gorriz tindatuko den kristal-uraz eginiko pinporta likina.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 65. orr.

Pinporta gogorrak neuzkan ore hartan. gerrikoan eskegita daraman urre-koloreko zirtzileriak ondo ematen die belarritakoetako urre-koloreko pinportei.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 297. orr.

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Hondar pinporta.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 103. orr.

Bakarra, apartekoa, nahi duzun guztia, baina nola esan ezetz haizeak dakartzan urre pinportei.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 80. orr.

Begiak ere txikiak ziren, oso urruti begiratzera ohituta ez dagoenarenak, eta beltzak, errauts pinportak ia.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 46. orr.

Gaineratzen zutenez, mihian hauts-pinportarik gabe, ez zituztela okeletarako hil, Bonapartiusekin Errusiako gudu-galtze hartan ibiliak zirelako.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 102. orr.

Fuela dago Meñakozko hondartzako zenbait haitzetan eta fuel pinportak daude Lagako hondarretan.  Berria - Euskal Herria   2004-08-14

Eguzkia pertsianen artetik irristatzen hasia zen, zulo txikietatik bezala, azenarioak arrailtzeko tresna baten zulo biribiletatik irazten diren argi pinporten eran.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 115. orr.

3 irud/hed

Ahogozoa eginda makurtu nintzen erpin irrikituen bila, burutik helduta lagundu zidan berak, eta gero mizkin jolastu zuen mihiak harria bezain gogorrak baina zeta bezain leunak ziren pinportekin, elkar zeharo eranzten genuen bitartean.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 32. orr.

4 kimua, begia.

Sahatsa dagoeneko lore-pinportak aspaldi lehertuta gure paraje hauetan: Iparraldeko zelten lurralde hotzagoetan, aldiz, loreño xuri, begi-botoi haziak noiz eztanda egingo.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 158. orr.


pinportadun izond pinportak dituena.

Lepo pinportaduna, hori bai, oilo lumatuarena bezalakoxea.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 259. orr.


pinportatxo iz adkor pinporta.

Kamiseta txuri higatua itsasten zaio eta bularren parean bi pinportatxo ageri dira harro.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 50. orr.


pinportu, pinpor(tu), pinportzen du ad pinportak atera. irud/hed

Laster eskaini zaigun ikusmirak azala pinportu, eta buruko ileetatik behatzetako atzazaletaraino zeharkatu nauen hotzikara gozo bat eragin dit.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 189. orr.

Niri behintzat, haren eraginez azala behin eta berriro pinportu zitzaidan.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 159. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

azala pinportu (3)


pinpox izond pinpirina.

Eta eperraren lumaje eta ibilera pinpoxa bezain engainagarri dukezu eperraren tturtturkanta xaloa bera; trikiti doinurik ezagunenetakoa den letra honi errepara bestela  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 163. orr.


pinta1 1 iz eduki neurri zaharra, pitxerraren erdia balio zuena. ik pitxerdi.

Bi pinta, litro eta erdi.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 110. orr.

Kultura bakoitzak munduaren neurkera zuen Frantziako Iraultza arte: arrobak eta kana erdiak, oinak eta zeleminak, pintak eta kuartiloak, librak eta ontzak, goldeak eta arrak...  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 161. orr.

Itziarrek morroi bat seinalatu zidan, eskuan Guinness pinta harturik jendartean irribarrez zebilena.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 81. orr.

Lagun bakoitzak pinta bakarra edateko eskubidea baizik ez zuen izanen.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 224. orr.

2004-ko uzta 15 milioi pintetara heltzen da.  Herria   2005-05-19

Autoak baratzen dira, gasolina galdez, eta pinta bakoitzean prezioaren erdia baino gehiago zergetan badoa.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 125. orr.

Tarteka-tarteka beren pinta beteko edontzi handietatik trago batzuk egiten zituzten.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 168. orr.

Pazkorako pinta banako berrogei poto nahi nituen prest, denak berdinak, beren estalki itxurazkoekin.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 144. orr.

Hasieran mokadu baten eta pinta batzuen truke joten neban Corkeko pubetan.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 49. orr.

Bart gaueko pintak jirabiraka dabilzkizu buru-gorputzean.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 29. orr.

2 (neurri gisa)

Arrosen emazteak berak eman zidan afaltzera: ardi izter bat osorik eta pinta bat arno.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 227. orr.

Deabruak eraman nazala hori esnezalea ez bada eta pinta bat krema ez badakar gure kaferako.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 76. orr.

Sutautsez nahasiriko pinta bat ron irentsarazi zion bakoitzari.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 154. orr.

Orain hiru laranja eta pinta bat urekin aise helduko naiz.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 85. orr.

Shea's-era sartu nintzen, auzoko likore-dendara, eta pinta eta erdi eskoziar whiski eta bi botila ardo beltz erosi nituen neuretzat.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 74. orr.

Pentsa, moleta hortan sartu dira 1200 kilo lur sagar, 10.000 arroltze, 400 kilo tipula eta 200 pinta olio.  Herria   2001-07-19

Bina pinta mahai-ardo jartzen zitzaizkioan gonbidatu bakoitzari pitxer batean.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 110. orr.

Pinta bana zerbeza lagun zutela.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 166. orr.

Kastelak ardo zakar pinta bat ireki eta botila, inguruan bilduak zirenei eskaini zien.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 278. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Bazterrak arrangura ziren zer eginen zen ezantza pinta bost libera baino gehiagotan izanez.  Herria   2005-06-23

Arauzko traje urdin, gris, eta marradunez [...] jantzitako gazteen artean, inguruetako bulegoetatik atera berriak, garagardo pinta eskuan algara bortitzez barre egiten zutenak.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 133. orr.

2500 sagarno pinta, Baionako 25 elkartek zerbitzaturik.  Herria   2004-05-20

Ateetan gelditu zen, botila hutsak jaso, eskailera izoztuetan gora egin zuen, krema- eta gazur-pintak utzi zituen, A eta B kalitatekoak.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 75. orr.

· Enpresek urre zuriaren ekoizle penatuei ardi esne pintak duela bederatzi urteko prezioan pagatuko dizkietela.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 50. orr.

4 kurios pinta erdi ik kurios 4.
5 pinta erdi (orobat pintaerdi g.er. eta pinterdi)

Hegoaldean hiru pinta sagarno edaten du, presuna bakoitzak urtean; Iparraldean urrun gara, pinta erdi bat edaten dugu.  Herria   2005-05-19

Zer pinterdi goxoa klikatu nuen Laket-Leku ostatuan!  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 193. orr.

Arno pinta-erdia elkarrekin partekatzen ari zirela.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 59. orr.

Atzo elkarrekin pinta erdia edaten zutenek, egun ez dute elkarri hitzik egiten.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 131. orr.

6 pinta esne (orobat pintesne g.er.)

Zenbat pinta esne biltzen du egunero?  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 137. orr.

Gainerako ardi bakoitzak bi pinta esne ematen dizkio eguneroko bi deitzaldietan.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 137. orr.

Aurten izanen dira hamabi milioi pinta esne banatzeko laborarien artean.  Herria   2005-09-15

Xeheki so egiten diogu laborantzako kudeantza ekonomikoari, zenbat pinta esne (behi ala ardietan), zenbat zerri edo ahate egiten den laborari batek hortarik bizipide duina elkitzeko.  Herria   2001-05-24

7 pinta laurden

Ontsa gorderik bazen kafea, eta hobeki gorderik, pinta laurden bat aguardienta.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 56. orr.

Lixiviat deitua den ondarkin jus hortako mila pintetarik pinta laurden bat baizik ez da gelditzen pozointsu, tratamendu osoa egin eta gero.  Herria   2005-06-30

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

esne pinta (4); pinta erdi bat (3); pinta esne (8); pinta pinta eginda (3); pinta sagarno (7); sagarno pinta (3)


pinta2 iz tanta, orbana. ik pintta.

Atera zuen bere jaka-laurden listatu hartako ezker sakelatik botilatxo zapal bat eta zipriztindu zituen hartaz bere jipoiko hegalak, eskuak eta gorbata zabal, urdin, pinta zuriduna.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 39. orr.


pintada 1 iz horma publikoetan idazkun handiak pintatzea. ik pintaketa 2; tindaketa 2; grafiti.

Txatarrazko mendiak, kristal hautsizko lantegiak [...] eta inoiz jausi behar ez ziren hormak borroka galduen pintadekin.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 55. orr.

Kartelik ez zegoen paretetan, pintadak ziren nagusi.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 87. orr.

Panfletoek zein pintadek arrazoi zuten.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 283. orr.

Afixaz eta pintadaz betetako hormetako tarteetan.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 193. orr.

Ezkerrean, gose grebalarien aldeko mural bat eta Palestinaren aldeko pintada bat.  Berria - Harian   2005-07-29

Banuen konfiantza mehatxuak eta pintadak akuilu aski izanen zirela morroia Madrilgo bidean emateko.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 92. orr.

Pintadekin ere alfabetatu ginen belaunaldi batekoa naiz.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 196. orr.

Inbasori hitza ageri da pintada askotan.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 30. orr.

Pintada handi-handiak ikusten nituen nonahi, Fidelen esaldiekin.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 129. orr.

-Parkeko pintadak garbitzen ibiliko ditun.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 109. orr.

Klasetik irten ginenerako pintada ezabatua zegoen.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 90. orr.

80ko hamarkadako batailatxoen zaleek aipatzen dute auzoko horma bat zatika banatuta zegoenekoa, elkarte bakoitzak bere pintada koloretsua egiteko.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 107. orr.

2 pintada-egile

Pintada egileak garbi zuen utzi beharreko mezua.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 27. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

kontrako pintadak (3); pintadak egin (4); pintadak egiten (3)


pintaerdi ik pinta1 5.

pintakatu, pintaka(tu), pintakatzen du ad tantoz bete. ik pintarratu; tantotu.

Bazihoan, txapela malko txuriz pintakatua, kalean gora sigi-saga Txonaren aita.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 174. orr.

Elurrez pintakatuta, zakar eta traste pila zegoen.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 53. orr.


pintaketa 1 iz pintatzea; pintatzearen emaitza.

Esaterako autoaren bukaerako pintaketa edo ekoiztu den autoa plantan mugitzea askotan kanpoko enpresa bati esleitzen zaizkion eginkizunak izaten dira.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 171. orr.

Gure bizimoduak betiko martxari jarraitu zion: sakristiako sabaiaren pintaketa, otorduen prestaketa, sutarako egurketa...  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 180. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Ez nuen beste kanilarik konpondu, ez beste komunik lauzatu edota beste pintaketa lanik egin.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 38. orr.

· Etxe-aldaketak egiten, altzariak batetik bestera mugitzen eta etxe-pintaketa lanetan aritu beharko du hurrengo argazkia saldu arte.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 111. orr.

· Ez nien gezurrik esan (erasoak izandako barridean ibili nintzela aitortu nuen), ezta egia osoa ere (odol-pintaketarena ezkutatu nien).  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 93. orr.

3 horma publikoetan idazkun handiak pintatzea. ik pintada.

Javier Balza Herrizaingo sailburuaren eta Agustin Ibarrola artistaren kontra ustez egindako pintaketengatik hiru urteko kartzela zigorra eskatu du fiskalak Bortxa Urberuagarentzat.  Berria - Euskal Herria   2004-11-16

Herenegun gauean PSE-EEren hainbat egoitzatan pintaketak eta Markinan hainbat banketxe eta zabor edukiontzitan kalteak egin zituztela eta, [...].  Berria - Euskal Herria   2004-11-28

Familiak heriotza mehatxuak jaso ditu telefono deien eta etxeko atean egindako pintaketen bidez.  Berria - Euskal Herria   2006-03-11

Azkenik, Sestaoko Udalak herrian eginiko pintaketak gaitzetsi zituen.  Berria - Euskal Herria   2004-11-27

Dena zikina dago, pintaketaz josita.  Berria - Euskal Herria   2006-04-23

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pintaketak egin zituzten (3)


pintarazi, pintaraz, pintarazten du ad pintatzera behartu.

India Handian zion Alexandrok hainbat maite zuen Konpaspe dontzeila ederra Apellez zeritzan beregaineko pintoreari pintarazi.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 74. orr.

Eta etxeetako kristalak kolorez pintarazi, kanpotik jendeak barneko andreak zer egiten duen ikus ez dezan.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 176. orr.


pintarratu, pintarra, pintarratzen 1 du ad tanto edo orbanez bete. ik tantotu; nabartu.

Arraia handi bat ageri zen, gorrikara, orban ilunez pintarratua, tonu bitxi zoragarriekin margotua.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 173. orr.

Tafetaz pintarraturiko gona, jaka-gona multzo beixa eta damaskoz eginiko gona luzea.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 70. orr.

2 (era burutua izenondo gisa) pintoa. ik nabar1.

Erbi gorri handiak, eper pintarratuak, ur hegazti kolore brontze-grisekoak, Errusiako larreoiloak, [...].  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 272. orr.

Gona luze pintarratuak.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 41. orr.

Neguan, faisaien purpuran ere etzaten ziren, bai eta hegatxabalen errauts grisean, eta eper, galeper eta birigarroen zeta pintarratuan ere.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 249. orr.

Txakur gaztea ero baten moduan dabil tximeleta pintarratu baten atzetik.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 111. orr.


pintatu, pinta(tu), pintatzen (676 agerraldi, 123 liburu eta 83 artikulutan; cf margotu 1013 agerraldi, 156 liburu eta 210 artikulutan) 1 du ad pintura geruza batez estali. ik margotu.

Pipan erretzen ari zen eta armairua zuriz pintatzen ziharduen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 220. orr.

Militarraren hareharria, garai batean zuriz pintatua.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 9. orr.

Berunezko bi soldadutxo, kolore biziz pintatuak, bata sarjentua, bertzea jenerala...  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 71. orr.

Atsegina zen gela hura: hormak kolore urdin argi gris-antzeko batez pintaturik, lau aulki, besaulkia eta mahaia.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 54. orr.

Tabernetako iluntasun koipetsuan, maitatzeetako logela gorriz pintatutakoetan, amodioaren edari gozoa dastatzen zutelarik.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 42. orr.

Londreseko parkeetan ohikoak diren zurezko aulki pintatu gabeko bat seinalatu zuen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 153. orr.

Gero hippie egin zen, eta hiru p pintatzen zituzten horma zurietan: Peace, Pussy, Pot.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 202. orr.

Gau hartan, beldurrak airean, Gora Euskadi Askatuta pintatu, eta etxera itzuli ginen berehala.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 48. orr.

ETAren izena hasi ginen herriko inguruetan pintatzen.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 51. orr.

Talde txiki batzuek erakutsi dute beren protesta arratsaldean, graffitiren bat pintatuz eta barrikadaren bati su emanez.  Joan Mari Irigoien   «Oilarraren promesa», 2003 - 137. orr.

2 (norbaitek bere burua)

Ezpainak pintatzen ditu; hogeita bat urte ditu.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 230. orr.

Aho parean paratu dizkit patetikoki pintaturiko azkazalak.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 53. orr.

Urrutiko gizonei mezulariak bidali zizkieten, etortzeko esanez; eta haiek etorri ondoren, bainatu, begiak pintatu eta beren burua bitxiz apaindu zuten.  Elizen arteko biblia   Ez 23,40

Aurpegia, gainera, pintatua zuen, ohi zuen baino nabariago.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 164. orr.

· da ad Gero eta gutxiago pintatzen zarela iruditzen zaio Andrési, gero eta koloregabeago zaudela.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 42. orr.

3 (era burutua izenondo gisa)

Armairu pintatua hain zen zuria, sukaldeko gainerako guztiak hori eta zikin zirudien.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 222. orr.

Lebigre kartetan ari zen bezero batekin, piquet-ean, burdina pintatuzko mahaietako batean.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 166. orr.

Kolore hori leuneko paper pintatuak, solairua estaltzen zuen espartzuzko alfonbrak.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 86. orr.

Paper pintatuaren gris lausoaren gainean.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 368. orr.

Argia ezarian aienatu da eta ilunpeak bere baitara bildu ditu irudi pintatuak.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 79. orr.

4 margolan bat ondu; irudi edo kideko bat oihal edo kideko batean margoz egin.

Emakumeek ez dakitela idazten, ez dakitela pintatzen.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 86. orr.

Karol Schulzek lortzen zizkion paper zuri gatz-usainekoetan pintatzen zuen.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 263. orr.

Balio gutxiko olio postinpresionistak pintatzen zituen.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 79. orr.

Rossetti-k bai, jakin zuen Jane Morris pintatzen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 145. orr.

Jendea pintatzen zuen, heriotzaren itzala gainean arrastaka, gorputz bainoago gorpu baitziren.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 263. orr.

Ez diat erreka zulo hori nik nahi bezala pintatzen asmatzen.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 21. orr.

Hormetan margolan berdinak beti, olioz pintatuak.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 22. orr.

Hauerrek pastelaz pintatu zuen Charlotte, olioz egiteko astirik ezean.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 146. orr.

Pintoreak beti biluzik pintatzen zuen andrea.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 50. orr.

Tentetnikovek harriturik ikusten zuen nola sortzen zen ezein margolarik ezin pinta zezakeen emakume haren potreta.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 391. orr.

5 irud/hed

Ez dakit izanen den euskal literatura guzian hegaztirik, Pedro Mari Otañok pintatu zigun txepetx hura baino ederkiago pintatutakorik.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 64. orr.

Luze hitz egin beharko genuke hiriko damei buruz, eta, esan ohi denez, kolore biziz pintatu haien ezaugarri moralen koadroa.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 232. orr.

Bistan denez, paletan kolore gehiago eta biziagoak dituen beste norbaiten esku utzi beharko dugu hiriko damen izaera pintatzeko lana.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 232. orr.

India harrigarria pintatu dut.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 9. orr.

Zuhaitz baten pintatzea hitzen bitartez, adibidez.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 147. orr.

Hau da gure beldurrak pintatzen duen koadroa.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 66. orr.

6 (era burutua izenondo gisa)

Eta hango ilunpean isilik geratu zen Juan Bautistak igeltsuzko irudi pintatu gabea ematen zuen.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 77. orr.

7 zerbaitek edo norbaitek zerbaitetako gorabehera izan.

Donostiako gazte batek zer pintatzen zuen Marokon?  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 60. orr.

Zoaz zu, nik ez dut ezer pintatzen han.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 93. orr.

-Tira, baina oraindik ez didak esplikatu zer pintatzen duen Marujak hor.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 125. orr.

8 pinta pinta egin erabat pintatu.

Urtetan aurrera samartutako emakume bat jaitsi zen, neskatxa baten moduan jantzita eta aurpegia pinta-pinta eginda, larruzko beroki bat gainean zuela.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 56. orr.

Xole eta Anamari ixpiluaren aurrean apain apain orraztu, ezpainak pinta pinta egin eta, abiatu dira herri aldera.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 228. orr.

Kamionetaren kabinara itzuli zen aurpegia karmin orbanez beteta eta ahoa karminez pinta-pinta eginda zuen neska batekin.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 205. orr.

9 pintatu berri

Itsasontzi polita zen, garbitu berria, pintatu berria.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 131. orr.

Kanpoko itxura ez diote aldatu tenpluari, pintatu berria badago ere.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 32. orr.

Ezpainak gorriz pintatu berriak zituen Arianek.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 253. orr.

Saihetsean den hondartzan, pintatu berriak diren batteliku kriketak, egur batzuen gainean garbiki eta ordenatuki ezarriak.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 156. orr.

Horma zuri pintatu berrian pintada hauxe ageri zen, sarrera ondo-ondoan: [...].  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 79. orr.

Haize-zirimola etengabeek belar ebaki berriaren usaina eraman, eta ontzi pintatu berriei berehala itsasten zaien kresalarena zekarten ordainetan.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 216. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ezpainak pintatu (3); koadroa pintatu (4); paper pintatu (3); pintatu berria (3); pintatu berriak (3)

gorriz pintatuak (3)

gorriz pintaturik (6)

beltzez pintatuta (3)

gorriz pintatutako (5); pintatutako laurdena erakusten (4)

pintatzeari utzi (5)

pintatzeko agindu zion (3)

ez dakite pintatzen (3); gorriz pintatzen (3); jendea pintatzen zuen (4); kaperako freskoa pintatzen (3)


pintatzaile 1 iz paretak eta kidekoak pintatzen dituen langilea.

Nagusiak, lehenik, pintatzaile ofizioa irakatsi zidan.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 28. orr.

Berdin kafetxeetako zerbitzari edo etxeko horma pintatzaile noble Hans izena izatearen bekatua soilik zutenak gorrotatu behar al nituen?  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 44. orr.

2 margolaria. ik pintore.

Pintatzaileak koadroa hartu eta iparraldeko lurraldera ihes egin zuen.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 209. orr.

Hain zen ederra etxe hori, non Rembrandt pintatzaileak, karrikan bertan bizi zenak, margotu baitzuen haren aurrealdea.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 25. orr.

Luisa koadrora hurbildu zen, gertutik ikusi nahi baitzuen Françoisek pintatutako emakumea, baina pintatzaileak aurrea hartu eta kendu egin zuen bistatik.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 153. orr.

Emakumeek bai: gure ama-amonek esku bizi zoliak zituzten, jostun eta sukaldari trebe ziren eskuok, batzuk are piano-jole, urmargoz pintatzaile, brodatu-egile, ile-txirikordatzaile.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 42. orr.

Koadroaren hondoko aldean, pintatzailearen begi burlati eta txantxazaleak, ordea, pintatzaile-kapeluaren azpitik begira, pintura osoa komedia dela erakusten du  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 217. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pintatzailearen harridurako (3)


pinterdi ik pinta1 5.

pintesne ik pinta1 6.

pinto izond tantoak edo titak dituena. ik pintto.

Egun berean bereizi zituen Labanek aker marradun edo pintoak, ahuntz nabar edo pintoak eta ardi beltzak.  Elizen arteko biblia   Has 30,35

Zure giza itxura utzi, eta mando pinto batena hartu!  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 84. orr.

Aurrean du behi ipurtandi pintoa.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 156. orr.

Hainbeste baba eta indaba pinto jan dugu dagoeneko, non orain ezin baititut begien aurrean ikusi ere.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 99. orr.

Babarrun pintoak, ilar zopa, patatak irinezko albondigekin.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 261. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

babarrun pintoak (3)


pintore (447 agerraldi, 69 liburu eta 103 artikulutan; cf margolari 676 agerraldi, 123 liburu eta 83 artikulutan) 1 iz margolaria.

Idazlea hurbildu zenean, ikusi zuen agurearen aurrean zegoen margolariak, idazlearen lagun mina zen pintoreak, apunte ugari hartzen zituela: gorpuzkera, keinuak, aurpegiaren kera...  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 235. orr.

Pintoreak beti biluzik pintatzen zuen andrea.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 50. orr.

Pintore bat ehunaren aurrean.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 189. orr.

Pintorea zen, izerdi keruaren azpian sumatzen zituen disolbatzaile eta akriliko zantzuek argiro adierazten zuten bezala.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 29. orr.

1923an, J. Sorolla argiaren pintorea hil zen.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 61. orr.

Alexandro IV.ak berak eskumikoa bota zuen Frantzisko zauririk gabe margotzen zuten pintoreen aurka.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 826. orr.

Artistok ez dutelako beste pintoreen lanen gainean jarduteko ohiturarik.  Berria - Kultura   2004-04-21

Kazetari batzuek esan zuten mugimendu piktoriko berria sortu nuela, beste pintore batzuk ere hasi zirela nire bidetik.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 125. orr.

Sekulako kolpe pila ematen zion pintoreak bere modeloari.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 53. orr.

Gure aita zuzenean pintorearenera joan zen koadroak itzultzera.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 55. orr.

Arrakeroa dadoekin haserretzen da, pintorea pintzelarekin eta bakoitza bere tresnekin; tresnek zailtasunak sortzen dizkietela konbentzituta daude denak.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 386. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Zer gertatuko litzateke, baldin biharko egunean Rafael, Botticelli edo Velázquez bezalako pintore handi bat banintz...?  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 119. orr.

Margolana pintore vienatar batena zen, enperatrizari ile uhintsuarekiko erretratua egin zionarena berarena.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 28. orr.

Sevillan lan egin zuen pintore flandestarren batek margotu zuela uste du.  Berria - Kultura   2006-03-23

Apeles Greziako pintore ospetsu bat izan zen.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 121. orr.

Oka egitean, zure gorputzetik irtendako hondakinen artean ikusten dituzu 42 pintore inpresionistaren 42 inpresio, 17 pintore kubistaren 212 marra zuzen eta surrealista baten erloju urtu batzuk.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 150. orr.

Irakurria nuen Gernikan jaiotako pintore hiperrealistari buruzko bere lana.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 49. orr.

Juan Leon Kruzalegi ez zen abangoardiako pintorea.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 46. orr.

3 (izenondo gisa)

Maizter haiek utzitako etxera artista pintore bat etorri zen.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 50. orr.

Benetan amodio sinestezina zen, artista pintoreek baino ez duten horietakoa.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 53. orr.

Gure aita bere lagun pintorearen koadroak ikustera joaten hasi zen eta iritziak ematen zituen pintura kontuetan jantzia dagoen aditu ezagunak bezala.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 51. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Pintore-begiaren trikimailu bat zen.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 178. orr.

Ganbara batean bizi zen, Hiru Ferrak zeritzon kaleko oso etxe zahar batean, ongi berotzeko modurik ez zegoen pintore-tailer moduko batean.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 70. orr.

Zenbaitetan, munduaren salbazioarekin lotutako auzi handiren bat besarkatzen dute, eta beraiei batere axola ez dien gehiengo sozial horren poeta edo pintore-ikur bihurtzen dira.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 157. orr.

4 paretak eta kidekoak pintatzen dituen langilea. ik pintatzaile.

Egun pare bat geroago, pintoreak eta igeltseroak, garbitzaileak eta tapizatzaileak azaldu ziren, lehengo maizterrek etxebizitzan utzitako zikinkeria guztia jasotzera.  Eduardo Matauko   «Emakume ezezagun baten gutuna» - Stefan Zweig, 2005 - 12. orr.

Nire sukaldetik mendebaldera dagoen etxe-saila ere egoera horretan egon da oraindik orain: ez igeltserorik, ez elektrizistarik, ez pintorerik.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 140. orr.

Mikeren aita, etxeetako pintorea, gizon ameslaria, ixtoriorik zoragarrienen kontalari bikaina, lan istripu bat izan eta gero kalean platanoak saltzen ikusiko dugu. tailer bateko mekanikari-lagun, obretako peoi edo pintore-ikastun, batetik bertzera opor aldiak tartekatzen zituela.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 180. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pintore espresionista (3); pintore eta eskultore (3); pintore gazteak (3)

pintorearen lanak (3)


pintoresko (orobat pitoresko g.er.) 1 izond agertzen duen toki-koloreagatik erakargarria edo interesgarria gertatzen dena.

Bideak morroi pintoreskoz beteak dituzu.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 184. orr.

Baserritar hauek beren jantzi pintoreskoekin egiten dute dantzan, alkandora zuri, gerriko gorri, bonet urdin, jakak lepoan, eder, noble, grazios, kasik antzinako.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 160. orr.

Euskal Herriaz duten ikuspegia, oro har, pintoreskoa da: mendi berdeen lurra, baserri txuri-gorriak eta ardiak inguruetan, horrelako irudia izaten dute buruan.  Berria - Kultura   2004-01-11

Urteek historiaren pasarte pintoreskoa bihurtu duten gertakari horregatik sartu nuen Rijeka/Fiume nire ibilaldiko sei hirien artean.  Berria - Kultura   2004-08-05

Bi emakumek bizitasuna ematen zioten paisajeari: oso modu pintoreskoan soinekoa gora jasorik eta gona-barrenak gerriaren jiran bildurik, ura belaunetaraino, astiro zebiltzan urmaelean, bi hagari loturiko sare urratu bat arrastaka zeramatela.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 42. orr.

2 xelebrea, bitxia.

Hala nola Etxaide, karlista pintoresko eta terriblea, edota Garmendia, liberala.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 270. orr.

Arrazoitzeko ailegatzen duen hori, ez dakit zein Basaburutan ez dakit zeinek esan omen duen ez dakit zer, anekdota pintoreskoa da, ezen ez argumentua, higatutxoa baliabidea, zuribide politikero gisa ere xahar eta txarra.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 111. orr.


pintoreskotasun (orobat pitoreskotasun) iz pintoreskoa denaren nolakotasuna.

"Zuri-zerurdin" Hizperriak, bere pintoreskotasunean, zerua iradokitzen du, eta hori da, hain zuzen, australiar paisajearen alderdirik garrantzizkoenetakoa.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 161. orr.

Zenbait andereñok, lekuaren pitoreskotasunarekin zoraturik, aita potzoloak hotelean postalak idazten dituen artean, herri zaharreko portaleko eskailerak igotzen dituzte, hiriko bi kale nagusiak korritu, eta erromantikoak iruditzen zaizkien lekuen eta apretagile taldeen argazkiak egiten dituzte, eta haiek burlaizez uzten diete argazkiak ateratzen.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 25. orr.


pintta iz adkor pinta, tita.

Hurrak ondu ahalean, putzura jaulkitzen dira, bertako izokinak harrapazka jaten dituztela; eta zenbat ur jango, hainbat pintta gorrixta aterako zaizkio izokin bakoitzari.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 181. orr.

Euskal idazlea ikuspuntu frailuno horren heredero eta depositario huts bihurtu da, batere ñabar pinttarik gabe, euskal inkultura letratuaren komentuko zoldan bakteria bat bezala birsortua.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 189. orr.


pintto izond adkor pintoa.

Ikusten duzu pintto hori? -galdetu zion Vittoriok txerriak seinalatuz-.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 40. orr.


pintura 1 iz margolariaren antzea edo ogibidea; pintatzeko artea, margoen bidezko irudikatzea, gainalde batean egiten dena. ik margolaritza.

Pintura eta eskulturaren prozedura klasikoak.  Berria - Kultura   2004-03-17

Uste dut literaturan, pinturan edo beste edozein artetan bezala, detaile batek asko erakus dezakeela, ondo egina bada.  Berria - Kultura   2006-02-04

Donati andreak pintura ere ikasten zuen, Casoratiren estudioan.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 120. orr.

"Jauna: nire bizitzan ez dago pintura besterik", erantzun nion.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 91. orr.

Irudikapenaren historiak bere baitan hartzen du pintura eta zinema, baina horiek baino urrutirago iristen da.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 220. orr.

Zinema telebistan ikusten da gaur egun, pintura aspaldi samarretik argazki bidezko erreprodukzioetan ikusten den bezala.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 16. orr.

Arte abstraktuaz geroztiko pinturaren teoria guztiek, zinema "abstraktuaren", "pinturazkoaren" teoria guztiek nabarmendu dute kolorearen adierazgarritasun-eginkizuna.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 262. orr.

Pintura imitaziotik urrunduz joan ahala hasi da konposizioa elementu plastikoen, balioen, koloreen, lerroen eta azaleren antolamendua bere barruan hartzen.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 251. orr.

Ikusten ez dena ehizatu nahi omen du pinturan.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 23. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

XIX. mendeko pintura akademikoan.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 198. orr.

Elementu apaingarria, estetizista da pintura tradizionalean.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 185. orr.

Pintura alemanari eskainitako saletako batera joan nintzen, Durerok ehun banatan irudikatutako Adan eta Eba ikustera.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 166. orr.

Artearen askatasuna zuen aldarri nagusi formarik gabeko pintura geometrikoak.  Berria - Kultura   2004-11-16

Berpizkundean Euklideren geometria balioesten zen bezala, pintura modernoak espazioaren ikusmolde "topologikoago" bat irudikatzeko joera izango du.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 206. orr.

Flandesko pintura manieristak eta Caravaggiorengandik jasotako irakaspenak nahastu zituzten.  Berria - Kultura   2006-04-30

Denen artean pintura modernista handia osatzen dutela iruditzen zaio: murala atari zabalean.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 52. orr.

Pintura surrealistari eskaini zizkion bere ahalmen guztiak...  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 31. orr.

Domingo Agirreren Garoa eta Flores Kaperotxipiren Aitona zoriontsua ezagutuko ditugu, literatura eta pintura kostunbristaren adierazpiderik behinenak.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 148. orr.

Pintura abstraktuaren teknikak.  Berria - Kultura   2004-05-11

Musika eta pintura ez-objektiboa ez dira imitatzaileak.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 232. orr.

Ez baitago kontraesanik irudikapenezko pinturaren bi eskakizun horien artean.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 216. orr.

Italiako zinemagintzan 1945etik aurrera zabaldu zen "neorrealismoaren" eta XVII-XVIII. mendeetako holandar pinturaren inoiz aipatu izan den "errealismoaren" artean.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 196. orr.

Mendebaldeko pinturaren jatorrizko bekatua.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 188. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Entzunak entzun, Audenek edota pintura maisu zaharrek ez zutela agian arrazoirik pentsatu nuen.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 126. orr.

Kontua da hogeita hamar urte bete orduko izen handia nahi genukeela pintura-adituen artean. Zumarragara joaten hasi zirela jakin nuen, pintura-akademia batera.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 99. orr.

Matxin Labaien zen Tolosako pintura-irakasle hura.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 67. orr.

Amaginarrebaren gutun bat, pintura-erakusketa baterako gonbitea.  Eskarne Mujika   «Berdin dio» - Agota Kristof, 2005 - 34. orr.

Pintura-museoko aretoetako bat.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 123. orr.

Margolanetan pintura arau jakin batzuk beteko zituztela hitzartu zuten, eta taldearen siglekin sinatzen zituzten: [...].  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 132. orr.

Une arruntaren aldeko zaletasuna, argazkiaren aurkikuntza baino lehenago ere azaldua zen pintura mota batzuetan.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 217. orr.

Espresionismoarekin, neurri batean bederen sekundariotzea, arrazionalizatzea alde batera utzi eta beren obran produkzio primarioak nahita azaleratzen uzten duten pintura-eskolak agertzen dira.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 111. orr.

Baina zenbait pintura-estilotan, espresionistetan, esate baterako, "gehiegi" ere bazkatzen da begirada hori.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 119. orr.

"Zerbaiten imitazioa" -zerbait hori urre-pieza, eskultura edo pintura-koadroa izan daitekeela-.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 32. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Vitruviok erromatarren horma-pintura artistikoaren eboluzioa ematen du, marmolen imitazio hutsa zen antzinakoenetik hasi eta eszena eta paisaien irudikapen modernoeneraino iritsiz.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 260. orr.

Irarlanaren aldamenean, olio-pintura belztu batek hormaren erdia betetzen zuen.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 172. orr.

Metalezko armairu berde ilun batzuk zeuden militarraren atzean, eta haien erdi-erdian, baina metro bat gorago, olio pintura handi bat.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 131. orr.

5 margolana. ik beherago 10.

Bruegelen pintura bat gogoan hartu eta Audenek idatzitakoa aipatu zidan berak: nori izan zion ardura Ikaroren erorketak?  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 125. orr.

Pinturaren argazkia da Indalexiorena.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 9. orr.

Antzerkiak, pinturatik espazioa ikuspuntu batetik begiratuta adierazteko zuen teknika, perspektiba, hartu izanak ekarri zuen eszenografia.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 215. orr.

Ezin dira pinturak ontzat eman ez baldin badira errealitatearen irudikapen.  Berria - Kultura   2004-03-31

Ohol batean pintatzen diren Jaunaren edo Birjina dohatsuaren irudietan Jauna eta Birjina dohatsua ohoratzen ditugu, eta oholak edo pinturak ez du ezer bere egiten.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 666. orr.

Haren ondoan, berriz, pintura bat dago eskegita, Prêche au désert izenekoa, eta bertan abade bat ikusten da jende multzo bati sermoia ematen, eta lekua mendia da, mendi harritsu bat.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 53. orr.

Bere gelan, Aitari otoitz egiten zion ezkutuko lekuan, pintura bat zeukan Santuaren irudiarekin.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 841. orr.

Paisaia berari, ordu batzuetako tartea utzita, esate baterako, argazki sail bat edo pintura sail bat eginez gero, [...].  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 224. orr.

Zeren pintura batek marrazkia dik gorputz, eta kolorea arima.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 292. orr.

Pintura-galeria bat, estatua-bildumak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 149. orr.

Josette Dacosta-k "Etxean etxea" pintura erraldoia bere etxaitzinean muntatu du...  Herria   2004-08-12

Bazuen beste zerbait pintura soil izateari utzi eta oihalezko laukitik salto egitera behartzen zuena.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 29. orr.

6 margotzeko erabiltzen den gaia. ik margo 2.

Gernikako Batzar etxeari pintura bota diote.  Berria - Euskal Herria   2004-08-25

Pintura ekarri bitartean aldamioa muntatu genuen sakristian, hango sabaia margotzeko.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 172. orr.

Pintada handia hormatan, pintura gehiegiz egina, letrak pintura dariela geratu direlako.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 52. orr.

Handik aitzina, aitak pintura batzuk erosi, eta pintatzen hasi zuan Pedro bere kasa.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 118. orr.

Pintura zuriaren potea laga du lurrean, lankidearen hitz gartsuei kasurik egin gabe.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 173. orr.

Rayleytarrak, pentsatu zuen Lily Briscoek, pintura berdearen tuboa estutuz.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 170. orr.

Ertzaintzaren analisien arabera kola, disolbente, pintura plastiko eta lokatz-nahasketa bat omen zen eta.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 23. orr.

Hormetako pintura esmaltatuak are indartsuago islatzen du argia.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 33. orr.

Gabardinetan utzitako orban pinturazkoetan nabari zitekeen hori.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 27. orr.

Postalaren beste aldean herri txiki bat, Carlo Levik berak pintura lurkolore batez pintatua.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 94. orr.

Koipe errearen, lurrinaren eta pintura beroaren usaina zetorren handik.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 165. orr.

Azkenean han etorri zen Fructuoso bi poto handi pintura esku banatan.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 44. orr.

7 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Lorategia txukundu, arrosak kimatu eta ureztatu, eta pintura-eskualdi bat eman zion lorategiko aulkiari.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 16. orr.

Ate lodia, distirarik gabeko ferra batzuekin apaindua eta pintura esku bat behar zuena.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 45. orr.

Igeltsu eta pintura usaineko pisua ikustera joan zireneko eguna.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 385. orr.

Horma zuria pintura geruza berriekin areago zuritzen hasi dira, zuria zuriaren gainean, ezereza ezabatzen.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 179. orr.

Ez zitzaion bururatu pintura-azal bat ematea ere; bost axola hari zulo gero eta zikinago hartan bizitzea.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 102. orr.

Hezetasunak sabaiko pintura azala soltatu duela, zementu zaharraren grisa agerian utziz.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 61. orr.

XIX. mendean kolorezko pintura-hodiak azaldu zirenean.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 169. orr.

Sami ikustera joan nintzen, ireki berria zuen lantegira; pintura-tutuak saltzen zituen.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 41. orr.

Eguzkia ibaika hedatzen zen, eta argitu egiten zituen bateak, franelazko jantziak, lastozko kapelak, tinta-ontziak, pintura potoak.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 15. orr.

Bazirudien gako hark zirkulu berean batu zituela betirako pintura-estutxea, belardia, Bankes jauna eta bihurri basati hura, Cam, korrika batean handik barrena igaro zena.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 57. orr.

Harkirat Singh-ek pintura-denda zeukan Batala herrian.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 98. orr.

Garai batean pintura fabrika izandako loft batera jo eta bertako auzoen iritzi eta gogoetak bildu ditugu.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 120. orr.

8 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Olio-pintura freskoaren usaina aditzen zen inguru guztian.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 407. orr.

9 aurpegia pintatzeko edo makillatzeko gai kosmetikoa.

Muxu eman zion, ezpainetako pintura itsatsia ez gelditzeko moduan.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 197. orr.

Narraztutako pintura beltzaren azpian begi bat ireki da.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 54. orr.

-Laztana, ni haren alboan eserita egon naiz: aurpegiko pinturak hatz baten lodiera du, eta zatika erortzen zaio, hormetako igeltsua bezala.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 271. orr.

Belarritakoak, eskumuturrekoak, ileari eustekoak, eraztunak, jostorratzak, gerriko-ebila bat, pintura-barra pare bat... gauza txikiz beteta agertu zen kutxatxoa.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 228. orr.

Gehiegizko pintura-txaplata horren atzean seguru aski aurpegi eder gaztea ezkutatzen da.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 106. orr.

10 pintura-lan

Ikuskizunak, hortaz, trinkotasuna zuen eskas, tipula-papera gaineratu dioten pintura-lan inpresionista batean bezala.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 318. orr.

Pintura lanez gain, Argia Badago kolektiboak haizez moldatutako beira bilduma ere paratu dute erakusketan. Erakusketak liburuan jasotako ideiak erakusten ditu, plano, argazki eta beste dokumentuen bidez; gainera, Artiumekoari eta liburuari zerbait gehitzen dio, eskultura eta pintura lanen gaineko berrazterketa.  Berria - Kultura   2004-07-11

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bi pintura (3); eskultura eta pintura (4); hire pintura (3); hormetako pintura (3); musika eta pintura (4); olio pintura (7)

pintura bat (8); pintura bota (3); pintura da (5); pintura erakusketa (5); pintura esku (3); pintura eta eskultura (15); pintura eta eskulturaren (3); pintura eta musika (3); pintura geruza (3); pintura gorri (3); pintura gorria (5); pintura gorriz (7); pintura gorriz betetako (3); pintura grisa (3); pintura mota (7)

oholak edo pinturak (3)

pinturaren azpian (3); pinturaren eta eskulturaren (3); pinturaren historian (4); pinturaren inguruan (3); pinturaren usain (3)

pinturaz betetako (3)


pinturagintza iz margolanak egitea.

Berdin lapurtzen dugu eta medikuntzan / museoetan edo-ta pinturagintzan / erabiltzen baitugu.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 203. orr.


pinturazale izond margolanen zalea dena.

Urteetan egon zen hura estudioan beste koadroekin batera hautsez beterik, harik eta pinturazale batek estudioa erosi eta koadroa aurkitu zuen arte.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 154. orr.

Handik harat, pinturazale itsua egin ninduan, are gehiago Pariserat joan nintzenean.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 121. orr.

Zeren, inguruetako bertze jauntxo gehienak ez bezala, pinturazalea baitzen Abel Huizi eta uste baino adituagoa...  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 118. orr.


pintxatu, pintxa, pintxatzen 1 du ad zulatu.

Listo, pintxatu dut azeituna, orain traktorera.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 40. orr.

2 diskoez mintzatuz, jarri.

Gero DJ putakumeak auskalo zer moldaketa pintxatu duen.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 144. orr.

3 telefonoaz mintzatuz, hartu.

Lagunek telefonoa gaizki duela esaten diotenean horixe erantzuten die, ziurrenera telefonoa pintxatuta daukalako dela, eta horrek, zergatik ez aitortu, harrotasun punttu bat ematen dio.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 54. orr.

Telefonoak pintxatzen dizkigute, DISIPen zeuden gure expediente guztiak kopiatu eta Venezuelatik kanpo atera dituzte.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 118. orr.


pintxe iz sukaldari-laguntzailea.

Hemen pintxe guztiek izan nahi dute sukaldari.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 10. orr.

Ohi legez betaurrekoen gainetik begiratu zenuenean pintxe barria topatu zenuen besoak gurutze aspertu plantan, petral eta lotsabako.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 45. orr.

Nola lanak eskuetatik kendu zizkioten, nola handik beste batera deitu zioten... eta pintxe, eta konpa eta puto pila bat.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 271. orr.

-Baina ze pintxe klase zara zu?  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 268. orr.


pintxo1 1 iz ziri-mokadua.

Goizetik tabernara, pintxoa eta ardo ona, periodikoa...  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 80. orr.

Euro batean... nahi baduzu pintxo bat aterako dizu.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 20. orr.

Tokian berean izanen da jateko (pintxoak) eta edateko.  Herria   2003-01-21

Udaletxe Plazan, berriz, pintxo beroak eta hotzak dastatzeko parada izango du gerturatzen denak.  Berria - Euskal Herria   2004-05-26

Nire urdail nikotinaz beteari, zerbeza batez beraturiko pintxo oliotsu parearen hala-holako oparia egin nion lehenik.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 108. orr.

Patata-tortillazko pintxo handikote bat hartu, tabernatik atera eta Bulebarrera joan zen, taxi baten bila.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 65. orr.

Artean niri begira jarraitzen zenuen zein pintxo aukeratuko nuen jakin-minez.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 125. orr.

Iluntzerako Donostiako Alde Zaharrean zebilen pintxo jaten.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 195. orr.

Han berean, 5-ak eta erdietarik harat, salgai pintxoak eta sagarnoa.  Herria   2003-04-24

13.00: zintzur bustitze eta pintxo.  Herria   2003-12-11

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Euren atzetik abiatu nintzen, agian, zorte apur batekin, tarteka-marteka pintxo zatiren bat-edo muturretatik eraz paratuko zitzaidalakoan.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 61. orr.

Noizean behin pintxo edo bokata zatiren bat jateko modua izango nuelakoan.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 56. orr.

Bartzelonako erdiguneko pintxo tabernetan lanean ari zirela ezagutu zuten elkar.  Berria - Kultura   2004-10-06

Eguerditan izanen da kale antzerkia, ondotik pintxo lehiaketa eta jastatze.  Herria   2003-05-29

Pintxo mordo bat, kolore guztietakoak.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 51. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Bueltan Saioak ura eta, plater batean bi tortilla pintxo ekarri zituen.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 98. orr.

Mikelek beltz berezia eta patata tortilla pintxoa behintzat atera zizkion.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 64. orr.

Plater batean txistorra pintxoak zekartzala etorri zen Juana.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 162. orr.

Txorizo pintxo bat eta salda bero bat doan hartzeko aukera ematen dute.  Berria - Kirola   2006-01-27

4 pl errepidean ibilgailuak geldiarazteko jatzen diren iltzeak.

Errepidean pintxoak, patrol bat, kañoi handiekiko eskopetekin hiru guardia maskaratu, honago beste bat, hura maskara gabe, gaztea, autoak banan-banan begiratzen ari zena.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 83. orr.

Hemingwayren sanferminak ezagutzera joan eta azkenean Donostian katigatuta gelditu nintzen, pintxoekin eta... -Bennetten begirada hotza ikustean atoan isildu zen-.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 30. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

tortilla pintxo bat (4)

tortilla pintxoa (3)


pintxo2 1 iz labana edo kidekoa.

Borrokak, labana eta pintxoekin, noiznahi...  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 153. orr.


pintxo3 1 adlag adkor apaina.

Sumatu nuen, nik, orain ama iharra apain-apain eta pintxo janzten zela.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 68. orr.

2 pintxo-pintxo izond

Baina momentu hartantxe atea ireki, eta poliziako ofizial bat sartu zen, tipo dotorea, pintxo-pintxoa.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 75. orr.


pintxodun izlag adkor puntaduna.

Beltzarana, ile laburra, sudur apur bat handia eta begi galduak, praka bakeroak, kamiseta, larruzko txupa, dena beltza, zer esanik ez, eta pintxodun gerriko bat.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 102. orr.

Pintxodun gerrikoa eta talde ingeles baten izena kamiseta estuan.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 123. orr.


pintxozale izond/iz pintxoen zalea dena.

Pintxozale eta gormanta guziek atseginekin aurkituko dituzte, liburu hunekin, 150 pintxo mota, bakotxaren errezeta eta argazkiarekin.  Herria   2004-07-08


pintza 1 iz batez ere pl bi besoz osatutako tresna, gauzak hartzeko edo haiei heltzeko erabiltzen dena. ik gantxo 3.

Eskatuko ziola ezpainaren gaineko ile txikiak kentzeko mesedez, pintzaz.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 34. orr.

Hanketako ileak zigiluen pintza txikiarekin kentzen zituen.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 15. orr.

Pintzak hartu eta lau azukre-koxkor botatzen ditu kikeran.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 126. orr.

Azukre-koxkorrak hartzeko pintzak, beste batzuk zainzuriei eusteko (nork arraio asmatu edo erabili ote zuen tramankulu hori?).  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 83. orr.

Bikoterik gabeko kopa haiek, jela-ontzia, jela-kozkorretarako pintzak.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 84. orr.

Agian hoberena zuk zeuk pintza batzuekin kentzea izango zen, baina ezin izan dut jasan, lizuna hor, nire zilborrean; eta koilaratxo batekin atera dut.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 33. orr.

Pintzak -heldulekua ere esaten zaio- luzera hiru zulokoa izango du, zabalera eta lodiera hiru laurdenekoa.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 5010. orr.

Aitonak pintza moduko bat asmatu zuen paperak eta folioak biltzeko.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 51. orr.

Agureen modura galtzak pintza batez loturik eraman beharko ditut.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 119. orr.

Pintza hauekin hartu behar dituk eta matxinoan ezarri.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 129. orr.

2 (arropak esekitzeko) ik gantxo 3.

Hainbat segundoz begietsi nuen nola biratzen zen, nola makurtzen lurrean utzitako arropa multzotik bat hautatu beharrez, nola hartzen pintza bat saski tikitik eta nola, esekitokiko sokak korriarazi ondotik, kanpora hedatzen zuen joan-etorri garbietan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 393. orr.

3 irud/hed

Buruzagi jeltzaleak kezkati agertu dira etorkizun elektoralarekin, izan ere, kezka hori agertzen baitute alderdi sozialista eta Batasunaren arteko pintzaz hitz egiten dutenean.  Berria - Euskal Herria   2006-04-22

Hiria hilik dagoenean, landarediak hartuko du, harrietan gora eginen du, inguratu, miatu, leherrarazi eginen ditu bere pintza beltzekin.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 252. orr.

4 oskoldunez mintzatuz, hagina.

Otarraina edo karramarro handia ematen du (15 zentimetro ditu), baina zuria da eta bizar antzekoak ditu pintza zein hanketan.  Berria - Gaiak   2006-03-10

5 arranpa modukoa.

Dena den, egun xoragarri bat izan da gehientsuenentzat segurik, heltzean pintza, arranpa eta aztal gogor frangoren zinkurinak entzun balin badira ere.  Herria   2003-06-05


pintzadun izond gonez, galtzez eta kidekoez mintzatuz, alozduna.

Igandeetako praka pintzadunak neramatzan.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 38. orr.

· izlag Pintzadun galtzak eta alkandora karratutxodunen botoiak lehertu beharrean daramatzaten gizon tripadunak  Pako Aristi   «Gelatxo, soinuaren bidaia luzea», 2001 - 52. orr.


pintzatu, pintza(tu), pintzatzen du ad zerbaiti pintza modukoekin heldu.

Dopazok ezpainak pintzatu zituen atzamarrekin, Aldazek ukabil biak erakutsi zituen.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 116. orr.


pintzatxo iz pintza txikia.

Zuzen eseri, ispilua eta pintzatxoak bildu, eta gizonari soa nondik zebilkion konturaturik, zangoak idazmahai azpian ezkutatu zituen.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 12. orr.


pintzel 1 iz kirten baten muturrean itsasten den ile edo zuntz sorta batez osaturiko tresna, gainalde batean pintura edo antzeko gairen bat hedatzeko erabiltzen dena.

Idoiak pintzel batzuk eta oihal bat [...] hartzen zituen, eta pintatzen hasten zen, erabat bere baitaraturik.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 132. orr.

Oparirik ederrena, olio pintura kutxa izan zen, bere pintzel eta pintura oihalekin.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 135. orr.

Eta hara non beste batek pintzel moduko batez kolore susmagarri eta azkura eragiteko isurkina pasa didan burutik, galtzarbeetatik eta lotsarietatik, usain sarkorraren arabera desinfektagarriren bat inondik ere.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 103. orr.

Nola leopardo baten larruko mantxak baino misteriotsuagoak iruditu zitzaizkidan hango [Txinako] karakter pintzel trebez marraztuak.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 213. orr.

Margolan horiek pintzelaren pasaldiek gainazalean uzten dituzten erregulartasun arinez ere baliatzen dira.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 262. orr.

Pareta bukatuta eta lehortuta dagoenean, eman beza pintzel batekin argizari punikoa, sutan urtuta eta olio pitin batekin nahastuta.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3490. orr.

Kolorearen poztasunari eta pintzel mehearen dotoreziari egin zenien kasu...  Berria - Kultura   2004-01-22

Eta bazuen, finean, pintzel fin bat, zeinaz baliatzen baitzen puntu argitsuaren iduri islatua markatzeko, mirailaren gainean.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 125. orr.

Mignonen gorputza hain zen ederra eta joria -Rubensen pintzeletik sortua ote zen, jaun André?-, non erran baitzitekeen ezen ez zuela mugarik.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 483. orr.

Nahiago zituen lapitza eta pintzela, xagua baino.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 53. orr.

Pintzelak eta paleta bat zeuden mahai txiki baten gainean.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 162. orr.

Eta pintura, Bon, pintura pintzelez egiten den literatura baino ez da.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 21. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Egun haien kolorea denboraren pintzel-puntan nola aldatu den ikusteak zer pentsatua eman dit.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 136. orr.

Begira egon ondoren, tontor berde edo arrosa bigun batean pintzel muturra sartuz.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 19. orr.

Egindako bidea, koskaz koska, harramazkaz harramazka, pintzel-arrasto bihurtzeraino.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 217. orr.

Txoratu egiten nintzen ipurdi-masailetan jotzen zizkidan pintzel-kolpe moduko haiekin.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 108. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Ez dago argi-isuri globalik, ez argi sortarik, argi-pintzel guztiz mehe eta mugikor bat baizik.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 168. orr.

4 irud/hed

Politikaren ordua da, pintzel mehearekin lan egiten hasteko garaia.  Berria - Harian   2006-03-25

Ahoko pintzelekin senarraren plazerra marrazten dudan bitartean, hatza nire izter arteko ezpain zimurren pleguetan sartu dut.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 64. orr.

5 pintzel-ukitu ik pintzelkada; pintzelada.

Zazpi hilabete haietan ongi ikusi nuen nola osabak aiurria, kemena eta indarra galtzen zituen, harik eta ezereztuta gelditu zen arte, hondakin bihurtuta, denborak bizkor baino bizkorrago higatu eta zanpatu duen koadro bateko pintzel-ukitu arin bat bailitzan.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 18. orr.

Begi horiek, pintzel ukitu arin batzuez sortutako begi horiek.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 370. orr.

Margolaritzan "pintzel ukitua" atzemateko, adibidez, edo argazki-pelikulan pikorra, esate baterako.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 130. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pintzela hartu (8)

pintzelik finenetako batez (3)


pintzelada (26 agerraldi, 7 liburu eta 5 artikulutan) 1 iz pintzel-ukitua. ik pintzelkada.

Matissekin duen konplizitatea nabarmena da kolorearen eta pintzeladaren erabilpen askean.  Berria - Kultura   2006-04-23

Inpresionista izan daiteke ene idazteko modua; pintzeladak emanaz noa eta pintzelada ezberdinek osatzen dute koadroa.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 304. orr.

Koadroaren lehen pintzeladak margotu zituen Gabiriak, Han goitik itsasoa ikusten da eleberriaren (Elkar) lehen klabeak idatzi zituen eleberrigileak.  Berria - Kultura   2004-03-18

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Pintzeladak bortitzak ziren, bizkorrak eta desjosiak, protesta baten etengabeko seinaleak eta aieruak balira bezala.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 438. orr.

Orain ez ziren pintzelada artezak, ez ziren marrak; kolore-zirkulua zen orain, edo izar bat.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 62. orr.

Zeren numero bakoitza izan baitaiteke zurrunbilo baten sorleku edo ustekabeko pintzelada batena.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 255. orr.


pintzelkada (31 agerraldi, 12 liburu eta 10 artikulutan) 1 iz pintzel-ukitua. ik pintzelada.

nire giza irudian nonahi barreiaturik neuzkan pintzelkadak, koloreekin probak egiteko besteak beste.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 181. orr.

Halako edo horrelako pintzelkada, luzea zein zabala gutxi-asko, asmaturiko maisu-lanaren arabera.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 50. orr.

Orduan pintzelkada jo zuen margolariak, eta ipini zuen kolorea bere lekuan; eta, une batez, zurtuta geratu zen berak sortu zuen lan haren aurrean.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 85. orr.

Nire adiskidearen irudimen nahasiak osatzen zituen margolanetatik, dardara eragiten zidan lausotasuna eransten baitzuen pintzelkada bakoitzean, eta dardara are larriagoa, zergatia ez nekielako.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 40. orr.

Aste asko iragan, eta egiteko gutxi geratzen zenean, ez bazen pintzelkada bat ahoan eta tanta bat begian, sugarra lanpararen zuloan nola, hala dardaratu zen berriz damaren izpiritua.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 85. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Baita ongi margotu ere, pintzelkada laburrez, hiztegiek hain nekez azaltzen duten atsekabea.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 113. orr.

Pintzelkada zail eta nahasia alde batera utzi, eta pintura askeagoa egiten hasi zen, naturalagoa.  Berria - Kultura   2006-01-31

Pintzelkada bakarra inporta zaio, pintzelkada bakoitza independentea da, oihalean ondoan duenarekin loturarik izango ez balu bezala jokatzen du.  Berria - Kultura   2006-03-14

Niri, egun hartan, berdin zitzaidan Neptuno eta ninfaren artean gertatutakoa ez gogoratzea edo pintzelkada barrokoaren sekretua ez ezagutzea.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 165. orr.

Baina kolorezko pintzelkada haien artean bazegoen zuk adierazten ez zenekien beste zerbait ere.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 28. orr.

Cezanneren zentzuzko pintzelkada miresten zuen, baina kubisten aurkikuntzek liluratu zuten.  Berria - Kultura   2006-01-31

3 (hitz elkartuetan)

Irudiak zurrunbilotan higitzen ziren margo pintzelkada bortitz eta txundigarrien artean.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 51. orr.

Lehengusina gazteari lehenengoak bezala paratzeko agindu, eta olio-pintzelkadak ematen hasi zen oihalaren gainean.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 111. orr.


pintzelkatu, pintzelka, pintzelkatzen du ad pintzelaz jo.

Ivy betileak pintzelkatzen.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 87. orr.


pintzeltxo iz pintzel txikia.

Sendagileak akuarelak margotzeko pintzeltxo bat atera zuen patrikatik.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 342. orr.


pinu (orobat piñu g.er.) 1 iz zuhaitz erretxinaduna, zur aski gogorra eta ona, orratz itxurako hosto berde iraunkorrak, eta lore ar eta emeak adar desberdinetan dituena, fruitutzat pinaburuak ematen dituena.

Pinuak platanoa eta gaztaina, lizarra eta akazia ordezkatu ditu hemendik gora.  Iñigo Aranbarri   «Sakabi, soinu txikiaren handitasuna», 2003 - 87. orr.

Hogeita bost metro luzeko pinu bat, adarrez oso jantzia, zortzi zaldi ondo sendoak tiraka zituela.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 81. orr.

Hala, Sanmarkeko mila urtetako pago zahar guztiak errotik moztu, eta pinuak aldatu zituen, pinus insignis hosto-ilunak, doluzko zapi bat bezala zabaldu zirenak lehenengo aldiz Liputzeko eskualdean.  Joan Mari Irigoien   «Oilarraren promesa», 2003 - 46. orr.

Pinuak bentaja duela, ez duela inor behar, aldatu eta kitto, bota arte.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 55. orr.

Gure osaba Bordele aldean ibili zen, pinuak botatzen.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 109. orr.

Pinuen adaburuak laino artean, kanpai-hotsa urrunago.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 320. orr.

Igaro eta berrehun bat metrora pagadi txiki batek ordezkatu zituen pinu tenteak.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 26. orr.

Distira azkar haien argipean pinu itzelen multzo sakabanatuak ikusten ziren han-hemenka agertzen eta desagertzen.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 145. orr.

Inguruan, alde batetik, aintziratxoak zituen, eta bestetik pinu eta izai tantai ederrak.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 80. orr.

Sutearen ondorioz bost hektarea pinu eta arte erre ziren ostegunean Erreniegan.  Berria - Euskal Herria   2004-08-15

Altzifretik eta pinutik erretxina ateratzen den bezala, zedrotik, hain zuzen, zedro-olioa esaten zaion koipea ateratzen da.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1350. orr.

Pinu beltz: Kuromatsu (Pinus thunbergii).  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 125. orr.

Pinu gorri: Akamatsu (Pinus densiflora).  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 125. orr.

Haranetako nekazaritza uztearekin eta insignis pinuaren ezarpenarekin paisaia erabal aldatu da ekosistemaren kalterako.  Berria - Euskal Herria   2004-07-08

Eta pinuzko mahai bat, bi gizon eserita zeudena.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 102. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Pinu-erretxinaren usaina ekarri zuen aireak.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 166. orr.

Suak kiskalitako pinu-enbor zaharrak.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 40. orr.

Pinu egurra erre eta erre ari ziren galdarak eta haien paretek dar-dar egiten zuten lurrunaren presiopean.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 123. orr.

Oposizioko burua pinu oholezko kutxan nahi duena.  Berria - Euskal Herria   2004-09-08

Nekazariek urrundik nabaritzen ei dute nola Panek bere buru erdi basatia jazten duen, pinu adarrak astinduz.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 265. orr.

Pinu-orri horien gainean gozatu zen Byron Teresaz.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 241. orr.

Pinua Jainkoaren zuhaitza denez gero, zezenak pinu-hostoak jaten baditu, zuri bihurtuko da. orobat pinaburu, orbel eta pinu-orratz deseginez betetako bidexka ihintz-tantaz blai denari.  Joan Mari Irigoien   «Oilarraren promesa», 2003 - 46. orr.

Euri-tantek, bizirik jarraitu nahian, pinu-bizarrei eusten zieten.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 90. orr.

Hegan doaz verstak, hegan hurbiltzen zaizkizu merkatariak kibitketako gida-aulkietan eseririk, hegan doa basoa bidearen alde banatan, izei eta pinu ilara ilunekin.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 358. orr.

Eta pago arteko bortxaketa horri sustengua eskainiz, pinu sail amaigabeak, berdeari marroia erantsiz, eta marroiari lehor kolore hitsaren ñabardura hori.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 123. orr.

Bidea zelai neurrigabeetan aurrera hedatzen zen batzuetan, begiari ikuspegi zabal irekia eskainiz, eta pinu oihan mugagabeen azpitik.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 339. orr.

Tximistak jotako pinu basotxoa sutan zegoen oraindik.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 162. orr.

Leguak eta leguak luze eta zabal dituzten pinu-landa bukatze-gabeak.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 49. orr.

Ocote: pinu-mota erretxintsu bat, zuziak egiteko baliagarria.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 117. orr.

· Haren atzetik, gurdi bat lau mutil gaizki jantziekin, pinu-landatzen ari zirela.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 81. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pinu maitea (3)

pinuzko mahai (4)


pinu (orobat piñu g.er.) 1 iz zuhaitz erretxinaduna, zur aski gogorra eta ona, orratz itxurako hosto berde iraunkorrak, eta lore ar eta emeak adar desberdinetan dituena, fruitutzat pinaburuak ematen dituena.

Pinuak platanoa eta gaztaina, lizarra eta akazia ordezkatu ditu hemendik gora.  Iñigo Aranbarri   «Sakabi, soinu txikiaren handitasuna», 2003 - 87. orr.

Hogeita bost metro luzeko pinu bat, adarrez oso jantzia, zortzi zaldi ondo sendoak tiraka zituela.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 81. orr.

Hala, Sanmarkeko mila urtetako pago zahar guztiak errotik moztu, eta pinuak aldatu zituen, pinus insignis hosto-ilunak, doluzko zapi bat bezala zabaldu zirenak lehenengo aldiz Liputzeko eskualdean.  Joan Mari Irigoien   «Oilarraren promesa», 2003 - 46. orr.

Pinuak bentaja duela, ez duela inor behar, aldatu eta kitto, bota arte.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 55. orr.

Gure osaba Bordele aldean ibili zen, pinuak botatzen.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 109. orr.

Pinuen adaburuak laino artean, kanpai-hotsa urrunago.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 320. orr.

Igaro eta berrehun bat metrora pagadi txiki batek ordezkatu zituen pinu tenteak.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 26. orr.

Distira azkar haien argipean pinu itzelen multzo sakabanatuak ikusten ziren han-hemenka agertzen eta desagertzen.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 145. orr.

Inguruan, alde batetik, aintziratxoak zituen, eta bestetik pinu eta izai tantai ederrak.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 80. orr.

Sutearen ondorioz bost hektarea pinu eta arte erre ziren ostegunean Erreniegan.  Berria - Euskal Herria   2004-08-15

Altzifretik eta pinutik erretxina ateratzen den bezala, zedrotik, hain zuzen, zedro-olioa esaten zaion koipea ateratzen da.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1350. orr.

Pinu beltz: Kuromatsu (Pinus thunbergii).  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 125. orr.

Pinu gorri: Akamatsu (Pinus densiflora).  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 125. orr.

Haranetako nekazaritza uztearekin eta insignis pinuaren ezarpenarekin paisaia erabal aldatu da ekosistemaren kalterako.  Berria - Euskal Herria   2004-07-08

Eta pinuzko mahai bat, bi gizon eserita zeudena.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 102. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Pinu-erretxinaren usaina ekarri zuen aireak.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 166. orr.

Suak kiskalitako pinu-enbor zaharrak.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 40. orr.

Pinu egurra erre eta erre ari ziren galdarak eta haien paretek dar-dar egiten zuten lurrunaren presiopean.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 123. orr.

Oposizioko burua pinu oholezko kutxan nahi duena.  Berria - Euskal Herria   2004-09-08

Nekazariek urrundik nabaritzen ei dute nola Panek bere buru erdi basatia jazten duen, pinu adarrak astinduz.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 265. orr.

Pinu-orri horien gainean gozatu zen Byron Teresaz.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 241. orr.

Pinua Jainkoaren zuhaitza denez gero, zezenak pinu-hostoak jaten baditu, zuri bihurtuko da. orobat pinaburu, orbel eta pinu-orratz deseginez betetako bidexka ihintz-tantaz blai denari.  Joan Mari Irigoien   «Oilarraren promesa», 2003 - 46. orr.

Euri-tantek, bizirik jarraitu nahian, pinu-bizarrei eusten zieten.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 90. orr.

Hegan doaz verstak, hegan hurbiltzen zaizkizu merkatariak kibitketako gida-aulkietan eseririk, hegan doa basoa bidearen alde banatan, izei eta pinu ilara ilunekin.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 358. orr.

Eta pago arteko bortxaketa horri sustengua eskainiz, pinu sail amaigabeak, berdeari marroia erantsiz, eta marroiari lehor kolore hitsaren ñabardura hori.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 123. orr.

Bidea zelai neurrigabeetan aurrera hedatzen zen batzuetan, begiari ikuspegi zabal irekia eskainiz, eta pinu oihan mugagabeen azpitik.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 339. orr.

Tximistak jotako pinu basotxoa sutan zegoen oraindik.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 162. orr.

Leguak eta leguak luze eta zabal dituzten pinu-landa bukatze-gabeak.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 49. orr.

Ocote: pinu-mota erretxintsu bat, zuziak egiteko baliagarria.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 117. orr.

· Haren atzetik, gurdi bat lau mutil gaizki jantziekin, pinu-landatzen ari zirela.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 81. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pinu maitea (3)

pinuzko mahai (4)


pinudi (orobat pinadi g.er. eta pinadoi g.er.) 1 iz pinuz landaturiko lekua, pinu basoa.

Hara-hona ibiltzen zen ordoki latzean, alertzez eta urkiz beteriko sastraketan, pinudietan, lakioak eta segadak ipiniz, ehiza xeheari eskopetaz segika, ehiza larria noiz agertuko zelatan.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 57. orr.

Ermitak gehiago ematen zuen artzain-txabola bat eta bista bakarra inguruko pinudia zen, eta pinu artetik hurbileko mendi bat, hura ere pinuz betea.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 35. orr.

Txarrantxa hesi bat saltatu genuen eta, belardia lasterka gurutzatuta, pinudian sartu.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 11. orr.

Pinudiak mistralaren menpe; berriro.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 288. orr.

Urkidi bat eta pinudi bat zeuzkan ezker-eskuin, bi hego bailiran, ilunagoa bata eta argiagoa bestea.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 141. orr.

Gure auzotik pinudirantz ateratzen zen bidean ilaran zeuden txabola guztiak.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 164. orr.

Goraxeago pinudien berde mingotsa, eta azken zatian harkaitzen grisa nagusitzen da.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 16. orr.

Baso itxiak inguratzen du hiru eta hiru sei erreiko asfalto tartea, eta lo dago pagadi, harizti eta pinudizko paisaia isiltasunean.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 10. orr.

Oñatin, Urtigain inguruan, 10 hektara pinudi dira erre eta Azkoitian, Azkarate gainean, kasik hektara bat pinudi.  Herria   2003-08-14

2 (izenondoekin)

Orain bideak pinudi eder bat segitzen du eta, hantxe, mendiaren azken bizkarrek sator meta alimale batzuk dirudite, lerroz lerro eraikiak, ordokiak eremu osoa berdindu aitzin.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 59. orr.

Iratzeen freskotasuna, haizearen fereka, pinudi hurbilaren xuxurla magikoa...  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 14. orr.

Alde batean, ez oso urrun, pinudi urdinxka baten isla iluna atzematen zen.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 42. orr.

Bere gelakoarena bezalako beste ehun edo mila leiho, denak barla edo patio berera begira, edo hiriaren periferia hartako pinudi sastar batera, gehienez ere.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 42. orr.

Noizean behin, ibar zabal bat, herri ketsu baten kokaleku; gero, pinudi sarriak, sugar itsugarriak islatzen.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 397. orr.

Gari soro soilduak eta pinudi urriak tartekatzen ziren autobideko bi aldeetara.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 28. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Pinudi bazterreko zangan topatu duzu?  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 102. orr.

Norris Point aldeko Baya Ederrak izai eta pinudi usaina du gauaz.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 148. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pinudiak mistralaren menpe (4)


pinuditu izond pinudi bihurtua.

Baso iluneko sarobe izerdituak, larreko artzaitxabola isilduak, eguterako ardiborda itzalduak, udal mintegi antzutuak, belasoro zahartuak, barruti zakarrak hartuak, alor pinudituak, atari lokaztuak, usategi mututuak, ermita lotsatuak, etxe desesperatuak, burniola sorginduak, zubi alfertuak, gaztelu erotuak...  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 16. orr.


pinupe iz pinudiaren azpialdea.

Behin, pinupe batean, dantzaldi bat muntatua izanki.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 128. orr.

Angelun nenbilen, pinupe nasai batean.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 161. orr.

Hori zitzaidan gertatu Angeluko pinupean.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 162. orr.


pinutegi iz pinudia.

Hamar edo hamabi gizon-emakume laiak hartu eta soro ertzean ilaran jarrita, ahal bazen San Martin aurretik, lurrak azpikoz gora jartzen, eta horren guztiaren erdian ehiztarien tinpi-tanpa hotsa, arbisorotan zakurrek altxatutako zozoen atezua, egunsentian pinutegietara itzultzeko beren hegal txikiz altxatzen diren oilagorren zelata.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 39. orr.


pio
1 pio-pioka adlag txio-txioka.

Ahotsetik beretik edana ematen zuen geltokiburuak ateen herstea manatu bezain laster, pio-pioka hasi zen behialako emaztea, senarra utzirik ezagutu zituen amanteen zerrenda eskainiz.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 93. orr.


pioi ik peoi.

piojo iz tabardoa.

Eta han nago ni ere, piojo berde batez jantzita.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 96. orr.

Piojoaren papar-hegalean itsatsi nuen, eta Batzokitik irten nintzen: poza eta eszitazio olatu bat somatu nuen nire baitan, aspaldian ez bezala.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 100. orr.


piolet iz mendizaleek, elurretan edo izotzetan mugimenduak segurtatzeko, erabili ohi duten tresna.

Gero etxe guztian barrena metal-zalaparta izugarria aditzen zen: aita kranpoi, iltze eta pioleten bila.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 12. orr.

Ozta-ozta atera nuen eskuineko besoa zurrunbilo mugikor hartatik, eta, txiripaz eskuratu berria nuen pioleta masa jelatuan indarka tinkatuz.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 84. orr.

Pioletaren punta zorrotzak elur gogortua urratzean egiten duena, KRAS-KRAS soinu telurikoa.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 54. orr.

Urrats bakoitzean, hatsa ahalik eta sakonen hartu eta, pioletean nahiz makilan bermatuz, eginahal gaitza egin behar nuen Iñaki bistatik ez galtzeko.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 165. orr.

Zertarako nahi duzu piolet zoragarri bat erabiltzen ez baldin badakizu?  Berria - Euskal Herria   2004-02-13

Pioleta pasioaz, pasio hutsez erabiltzen duelako hipotesia zabaldu da.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 64. orr.

Pioletak, biktimen buruan aurkitzen denean ere, ez du sekula hatz-markarik.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 65. orr.

Pioletaren aurreko gako metalikoak burezurra erdibitzen zion.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 75. orr.


pioletadun izond

Mendizalearen kasua, Pioletadun Hiltzailearen kasua beste izenez, garrantzizkoa da, baita ere, haria aurrera eramateko balioko digulako.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 64. orr.

Pioleta erabiltze honek ekarri dio ezizena borrero ankerrari, noski: Mendizalea, edo eta, beste batzuek esaten zuten bezala, Pioletadun Hiltzailea.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 65. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pioletadun hiltzailea (7); pioletadun hiltzailearen (4)


pioletakada iz piolet ukaldia.

Begira, hemendik aurrera ustekabe txiki bat daukat gordeta irakurlearentzat: gertatzen den lehen gauza da P.P. Carbayo bera dela pioletakada buruan duela agertzen dena, hilik.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 74. orr.


pionero (orobat pioner) 1 iz aitzindaria, aurrendaria.

Horra telefono modernoen pioneroa, pentsatu du Yolok, artean zaharra erabiltzen ikasi gabe; eta orriak pasatzera darama lerrotan zabaltzen ari zaion mundu berriak.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 183. orr.

2 (izenondo gisa)

Ezeizako familia "pionerak" 27 ziren eta hauetarik 16 euskaldunak.  Herria   2005-04-28

27 familia pionera horietan Halbach familia, Los Remedios campoaren nausia barne zen.  Herria   2005-04-28


piorrea iz zorne isuria, bereziki hortz oietakoa.

Zaindu ezak piorrea, bota zion Hermannek atzetik, tonu ilun batez.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 112. orr.

Estasiatu egin nintzen Kapitulinaren alitosi ahaztezinean, Melezioren alopezia berdingabean, Flumenzioren piorrea maitagarrian.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 201. orr.


pipa 1 iz tabakoa eta kidekoak erretzeko erabiltzen den tresna, erretzekoa jartzeko ontzixka batez eta kea ahoratzeko tutu batez osatua.

Pipa sumendi gorri txiki bat zen, zupada bakoitzean txinpart indargeak sortzen zituena.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 266. orr.

Pipa hortz artean daukala egiten dit berba.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 187. orr.

Borreroak ferratzaileari deitu zion, buztinezko pipa beti ere ezpain artean.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 30. orr.

Pavese mahai atzean egoten zen, pipa ahoan.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 196. orr.

Lasai zirudien, eskuin hanka ezkerraren gainean jarria, eskuan pipa bat tabako holandarrez betea.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 141. orr.

Isilik gelditu da, pipako tabakoa txotx bategaz harrotzen.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 188. orr.

Borreroaren pipako kea bihurritu zitzaion eztarrian eta eztulka hasi zen ferratzailea.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 31. orr.

Piparako belar pixka bat baldin baduk, gure bedeinkapena izango duk.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 338. orr.

Inguru guztia zikintzen zuen piparen errautsaz, inolako eskrupulorik gabe.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 366. orr.

Bakearen pipa piztu orduko itzali, eta aizkorak lurpetik ateratzekotan dira, susmoa, Euskal Herriko alderdi eta hautagaitza abertzaleak.  Berria - Euskal Herria   2004-06-05

Aulki batean jarrita, gizon ile zuri-luze bat pafa-pafa, pipatik erre eta, inoiz behinka ttu eta ttu, listua botatzen zion suari.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 128. orr.

Komedianteak pipan erretzen zituen Olivierrek ekarritako tabako izpiak.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 61. orr.

Batzuetan pipan erretzen zuen arratsalde guztian, isil-isilik.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 162. orr.

Egunkariz egindako barkutxo bat zeraman buruan, pipan erretzen ari zen eta armairua zuriz pintatzen ziharduen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 220. orr.

Liburutegiaren fatxadaren kontra jarririk pipari tiratzen diot, itzaltzekotan dago eta.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 65. orr.

Emakume zahartxoa pipari zupaka ari zen, itzalita zeukala ohartu gabe.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 67. orr.

Estankoan erositako tabako espainola, kontrabandoan lortutako holandarra piparakoa, eta berak xehatutako beste bat ustez sendagaiak ziren belar izpiak ere tartean zituena.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 55. orr.

2 (aditzaren objektu gisa)

Tea eta pipa eskatu ditugu, eta Khomeiniren argazkiaren azpian jesarri gara.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 131. orr.

Aulkian eseri, pipa hustu eta bete eta piztu egin zuen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 265. orr.

Nire pipa izekitzeko gogoa nuen, baina desatsegina izanen zen haien arreta neureganatzea pospoloa piztean.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 128. orr.

Zamarientzako lepokoak, pipa pizteko kandelak, lepozapiak haurtzainarentzat.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 110. orr.

Errabinoak pipa pizten zuen, behin tiratu, eta utzi egiten zuen.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 147. orr.

"Bai, ez legoke txarto" erantzun ohi zion berak, pipa erretzeari utzi gabe.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 45. orr.

Diotenez, pipa erretzea osasunaren kaltegarri da.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 55. orr.

Erantzun ordez, eginahalean ekin zion pipa xurgatzeari.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 59. orr.

Pipa amatatu zaio ostera.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 189. orr.

Alanbre batez pipa garbitzen.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 155. orr.

3 (izenondo eta izenlagunekin)

-Egon hadi segundo erdi batean, pipa zaharra bete nahi diat.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 156. orr.

Piarresek bere pipa motza tabakoz bete, ezpainen artean eta xokoan dilindan ezarri zuen.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 245. orr.

Mikel Strogoffek, esku bat sakelan eta gereziondozko pipa luze bat beste eskuan, gizonik arduragabeena zela zirudien.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 92. orr.

Pipa erraldoi batetik erretzen zuten batzuek, aho batetik bestera eramanez.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 57. orr.

Portzelanazko pipa luze-luze bat, eskutokia zilarrez landua zuen ezpata damaskinatu bat.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 250. orr.

Bere pipa kuttunenari ke bafadak ateraraziz.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 100. orr.

Pipa itzali bati eusten zion esku luzean.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 93. orr.

4 (neurri gisa

Hala, begitartea sor eta gor, zirri baten gainean eseri, eta pipa bat tabako erre zuen.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 122. orr.

5 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Bere hatsa sentitzen nuen musuan, epela eta pipa tabakoaren usainekoa.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 168. orr.

Bere zigarroaren belarrak ezti usaina botatzen zuen, pipa-tabakoa bailitzan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 288. orr.

Ipuina baitabil petrikiloari agindu ziola beheko bi letaginak atera ziezazkion, hala erosoago gobernatu ahal izateko pipa-tutua.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 19. orr.

Pipa-kealdi batek eraman zituen auzo haiek berek sasoiko gizon bat deabruaren morroitzat jo, eta [...] urka-bilurretik zintzilikatzera.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 45. orr.

Latarik gabe, jauna, baina pipa-zupakada xuabe guztien kalitatea ezin hobea da... socony.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 474. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Te-etxe arrunta zen, ohi baino txikixeagoa, ur-pipaz betea.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 131. orr.

Txoko baten jesarri, bi kikarakada eta ur-pipa bat eskatu, eta berriketan jarraitu dugu.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 108. orr.

Gauza batek zeharo harritu ninduen: emakumeak ur-pipatik erretzen ikusteak.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 144. orr.

Egunez ere han inguruan zebiltzan, bake-pipa erretzen eta gozokiak jateko gogoz.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 137. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bere pipa bete (3); buztinezko pipa (6)

pipa ahoan (6); pipa ahotik kendu (3); pipa atera (4); pipa bete (4); pipa bete zuen (3); pipa erre (6); pipa erretzea (3); pipa erretzeari (3); pipa erretzen (25); pipa erretzen ari (5); pipa eskuan (4); pipa hortz (3); pipa hustu (3); pipa luze (5); pipa luze bat (4); pipa pizten (5); pipa piztu (10); pipa piztu eta (3); pipa piztu zuen (3)

pipan erretzen (3)

piparako belarrik (3)


pipada iz pipaldia.

Beste pipada bat jo dio zigarroari, eta bi atzamarrekin palanka eginez urrutira bota du.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 60. orr.

Beste pipada bat eman dio zigarroari.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 143. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pipada bat jo (3)


pipadaka adlag pipadak joz.

-Alde egiten dutenean sartuko gaituk! -tematu da, Ducadosa pipadaka bukatuz.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 94. orr.


pipadun 1 izond pipa duena.

-Lotu horiek! -esan zuen Luxiak, baserritar pipadunak.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 98. orr.

Aita Pipadunak -hala esaten omen zieten besteek ikur hori zeramatenei- Aita Zaindarien artean, maila hierarkiko baxuenekoak omen ziren.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 24. orr.

Mugi zedila adierazten aritu zitzaion denbora guztian pipaduna, harik eta emakumea epailearen ondoan eta urka-bilurren aurrez aurre gelditu zen arte.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 26. orr.

• 2 izlag

Pipadun gizonak keinuak egin zizkion eskuaz, oholtza gainera igo zedin.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 26. orr.

-Mate -esan zuen pipadun gizonak-.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 138. orr.


pipakada iz pipa baten edukia.

Sosegu horrek tentatu ninduen; leku hartan pipakada bat erretzea gauza ederra izango zela iruditu zitzaidan.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 93. orr.


pipaldi iz pipa-zurgaldia.

Pixka bat pipatzea deliberatu nuen, arreta bestetaratzeko; hala ere ordea, ni pipa erretzaile ezagutua izanagatik, ezin izan nuen, bigarren pipaldirako zorabioak eman zidan, eta utzi egin nuen.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 93. orr.


pipaontzi iz piparen ontzixka.

Pipaontzi hutsentzako apalak zeuden -Durant jaunak puruak erretzen baitzituen-, paper gorrian iltzez josi eta sarri-sarri tartekatuta.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 53. orr.


pipapuru iz

Irungo Mayoek egin zuten apari sekulakoa azaltzen digu: eper bat, bi tortoilo, iru oilo, lau antzara, bost pirilo, sei zikiro, zazpi zezen, zortzi idi, bederatzi basatxerri, hamar karga ardan gorri, hamaika karga ardan zuri, hamabi kaja pipapuru...  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 157. orr.


piparatu, pirara, piparatzen du ad pipan sartu.

Piparatutako tabako harroa sakatu eta beheko sutik hartutako ziriarekin piztu zuen.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 44. orr.


pipari iz pipatzen duena, erretzailea.

Esnetegiaren saihetsean, atzeman buxka eta egur ezpalak metatzen zituzten, pipariak briketa brauki sakelatik ateratzen zuela, ingurua itxura zezakeen hondarki puloari su emateko gisan.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 51. orr.


piparraldi ik piperraldi.

pipartsu ik pipertsu.

pipartu ik pipertu.

pipartzale ik pipertzale.

pipatu, pipa(tu), pipatzen du ad tabakoa edo kidekoak erre.

Zigarro bat piztu eta osorik pipatu arte pauso bat ere ez nuen egin.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 229. orr.

Tartean hamabi zigarro pipatuak nituen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 47. orr.

Pipatzeari lotu zaizkio soldaduak, gosaldu ondoko zigarreta gozo eta berantetsia.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 30. orr.

Erretzaile amorratua da Nagoreko apaiza, eta zigarro bat bestearen atzetik pipatzen du Itoitzen eta Artozkin bizitakoaz eta ikusitakoaz mintzatzen den bitartean.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 125. orr.

Gaua portu zaharrean eman nuen, tabakoa pipatzen eta gogoetan.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 29. orr.

Egidazu ene tabakotik pipatzeko ohorea.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 13. orr.

Kazetari horrek zelaiko belarra ez ote zuen pipatu?  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 231. orr.

Dueson ez genuen artorik, eta bizarra pipatu behar.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 56. orr.

Martinek ez du erretzen, egia esan gazte hauetatik inork ez du pipatzen, yogurrak hartzen dituzte, yoga egiten dute.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 55. orr.

Pipatzea debekatua zen eta adiskide horietarik bat harrapatu zuten.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 119. orr.

Ordu laurdena ere ez zuen auto barnean pipatzea debekatu zidala.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 16. orr.

-Bestela ere, arnasa hartze hutsarekin, pipatuko diagu nahikoa.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 12. orr.

· Andresek sakon pipatu du zigarroa.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 22. orr.


pipatzaile iz pipatzen duen pertsona. ik erretzaile.

Isabelle sofan bere baitara kizkurtu zen, pipatzailearen sorbalda bere sorbaldarekin ukitzeraino.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 82. orr.

Pipatzaileek zigarretez mukurutu dituzte, ez baitakizue nora eramanen zaituzteten, ez eta zertarako edo noiz itzuliko zareten.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 29. orr.

Egia izango zen bera ez zela puru haien mailako pipatzailea?  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 62. orr.


piper 1 iz tomatearen familiako baratze landarea, lantza itxurako hostoak eta lore zuri txikiak dituena, eta fruituagatik lantzen dena (Capsicum annuum). ik beherago 11.

Azak landa genitzake, piperrak... lantzea, neure kontu. baratzean, piperren gaineko lur gogorrean aitzurrean ari zela.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 43. orr.

Laurogei biografia labur egin ordez hogeita bost -ziento laurdena, piperrak edo tomateak aldatzen diren bezala- biografia "hobetu" egitea.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 9. orr.

2 landare horren fruitua, berdea edo gorria, gehienetan luzarana, barrua hutsa eta haziz josia duena, sukaldaritzan janari edo ongarri gisa erabiltzen dena.

Arrautza frijituak, patata eta piperrekin.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 123. orr.

Arrainik ez, beraz; haragi egosia tomate eta piperrekin.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 49. orr.

Aza hartzituz osaturiko janaria, gatza, piper, jenjibre eta halakoekin ondua.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 9. orr.

Vesubioren tamainako steak tartarea jan nuen, alboko zizka-mizka ugariz: kaparrak, tipulak, belarrak, piperrak...  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 54. orr.

Plater bat ilar min, piper eta ozpinez atondurik.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 83. orr.

Gainera, bidean zehar, hainbat negozio egin nituen piper, perla eta aloe egurrarekin.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 202. orr.

Piperrak lehortzen ipintzera teilatura igo nintzenean.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 91. orr.

Piperrak umelduta-edo egongo ziren, agian.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 120. orr.

Gainera, bidean zehar, hainbat negozio egin nituen piper, perla eta aloe egurrarekin, eta oraingoan ere egundoko dirutzarekin itzuli nintzen etxera.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 202. orr.

3 (izenondoekin)

Pentsatu zuen, hala, Juani gutxi kostako zitzaiola oilasko erre bat ekartzea, [...] eta patata frijituekin eta piper gorriekin laguntzen bazuen hobe.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 268. orr.

Ezpeletako piper gorri sorta.  Berria - Harian   2006-03-08

Bakailaoa, piper txorizeroak eta ardoak.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 119. orr.

Hasieran kroketak eta piper berdeak; ondotik, Martinek eta biok haragia eta Xabik arraina.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 203. orr.

Baserriko arrautza benetakoak, zortzi urtez larrean hazitako idia, azalore eta piper usaintsu bildu berriak...  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 96. orr.

Kozina-mahaira Ezpeletako piper gorri errautsa eta zoko batean neuzkan Ventoux maldako gozagarriak atera nituen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 55. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Etxeak zaharrak dira, galeria eta miradore belztuekin, eta arropa lehortzen jarria, baratxuri- eta piper-kordak ageri dira haietan zintzilik.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 23. orr.

Udaleko langileak ere algaraka hasi ziren, beren solomo eta piper ogitartekoak ahotik urrundu gabe.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 297. orr.

Bi piper pote daude hozkailu gainean.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 35. orr.

ik piperpoto.

Etxera bidean harategian sartu zen, oilasko paparrak eta piper lata bat erostera.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 68. orr.

Mahaian jarri zituen oilasko papar eta piper platerak.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 72. orr.

153.000 kilo tomate saldu ziren iaz eta 1.138.094 Gernikako Piper dozena.  Berria - Ekonomia   2004-05-14

Ez dakit nik hain erraz ulertuko ote zuten elkar piper saltzaileek eta Picasso aitzinatu haiek.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 190. orr.

Aukerarik duten bitartean apurrak izan arren borrokatu beharra dute piper saltzaileek.  Berria - Kirola   2004-02-29

5 irud/hed

Odolkiek bezala jolas hark ere bere piperra bazuela-eta.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 201. orr.

Ipuin haietako batean, anai Jaxintorekin izandako anekdota hura idatzi nuen -tiro parabolikoarena, alegia-, baina piper eta gatz askorekin.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 67. orr.

Eskolatik zetozen bertsolariak ez omen zuten ez piper ez gatzik.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 149. orr.

Kalean dagoela giroa, kalean dagoela biziari piperra eta gatza ematen diona.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 95. orr.

Hizketa-gai bikainak haiek guztiak solasaldi inuxente eta itxuraz tekniko bati gatz eta piper pixka bat jartzeko, eta, hala ere, neskek kasurik ez hari.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 63. orr.

Gatz eta piper handiko grazia bat inprobisatuz, bertsolari batek egingo zukeen modu aparteko berean.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 141. orr.

Entzuten den hizkerak, anitzetan, ez du ez gatzik ez piperrik, indargabea da eta ñabardurak falta zaizkio.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 157. orr.

Piper minegia zen, geure buruaz galdera bi egiteko gauza ez ginenontzat.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 140. orr.

Italiako idazleek berebiziko gatz, ozpin eta piperra ateratzen jakin dute dialektoen erabilera literarioari.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 24. orr.

Piper, gatz eta berakatz pixka bat ematen diote bildumari.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 10. orr.

Marcus Brownek jarri zion piper pixka bat partidari, 27 puntu lortuta, eta horri esker irabazi zuen CSKAk.  Berria - Kirola   2004-05-02

Jakintsu baten ikerketa guztiak grazia eta piperrezko esaldi batez zapuzten zirela.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 225. orr.

6 irud/hed (izenondo gisa)

Itxura patxadatsuaren justu aurkakoa zuen hitz egiteko modua: larderiatsua, piperra.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 131. orr.

-Ez zakinat, Ada, ez zakinat -esan nion modu piperrean-, baina nahiago dinat erreparo hitza lotsa baino.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 165. orr.

Bata, gotorturik, lanbidearen arriskuez eta erakutsi beharraz mintzo zen; bestea, piperrago, zuhurtziaz, esanez begiratu gabe aritzeagatik, gehiegi direla okerrak prentsan.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 178. orr.

· Bertzenaz ezin taldekideak berriz ere piper utzi.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 68. orr.

7 piper bat, bost piper, zazpi piper ezer ez.

etorkizunerako amets-mordoa besterik ez dute, baina nahikoa iruditzen zaie hori, nonbait, beren burua horren arranditsu agertzeko, piper bat ardura dielarik, gainera, aurrekook munduan dagoeneko egina dugunak.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 121. orr.

Bakar-bakarrik dakit irrikaz itxaroten dudala gaur ere Rubenen bisita eta bost piper axola zaidala besteek zer esango ote duten.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 275. orr.

Ardoak ez, baina albisteak masailgorritu duela pentsatu du, baina bost piper axola diola irratitik entzun berri duen albisteak, eta horrek inondik ere ez diola gaua hondatuko.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 120. orr.

Euskal Herria ez zait zazpi piper inporta, bost axola zait independentzia lortzen duen ala ez.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 11. orr.

8 piper bete

Barra gaineko pintxo eta kazuelatxo hondarrak -lizuntzera egindako piper beteren bat, bokarta oliotsu batzuk, bezero aunitzen joan-etorri ezaxolak ikusia zen tortilla puska- gehitu zitzaizkion gure mahai eskasari, pinta bana zerbeza lagun zutela.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 166. orr.

Egun haietan janari denda zabaldu zuten kubo handiaren behean, bakailaoa pil-pilean eta piper beteak saltzen dituena.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 225. orr.

9 piper egin

Eskolapioetan zorrotz begiratzen zuten klasea nork hutsegiten zuen, ez zen batere ohikoa piper egitea, are gutxiago gu bezalako ikasle onek.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 115. orr.

Ernie McMillanek esan zidan Hermionek inoiz ez duela piper egin Muggle Ikasketen eskolan.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 200. orr.

Horrek sukar apur bat ematen zidan, baina behin ere ez nintzen baliatu horretaz eskolatik piper egiteko.  Eskarne Mujika   «Berdin dio» - Agota Kristof, 2005 - 20. orr.

Bikiek aitzakia bilatu behar izan dute bertso-eskolatik piper egiteko.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 203. orr.

Eskolara piper eginiko umeak pederasta sadiko bat aurkitzen du.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 69. orr.

· Bada Lizarra-Garaziko filosofiatik edota Udalbiltzako praxitik, lehendakariak prozesu hartatik guztitik zer ikasi duen galdetzen duenik, ez ote duen piper gehiegi egin han eman izan ziren eskoletara.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 23. orr.

10 piper egun piper egiten den eguna.

Eskolako porrota, ikastetxeko piper egunak, bata bestearen ondoan etorri ziren Henao kaleko etxera.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 38. orr.

11 piper hauts ik piperrauts.
11 piper landare

Piper-landare bat bezala bana diezadala garezurra.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 76. orr.

12 piper min ik pipermin.
13 piper opil

"Ez al zen piper-opilik egiten zuenik?", galdetu dio aita Estanisek samurtasunez.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 208. orr.

14 piper poto ik piperpoto.
15 piper txorizero piper mota idortua, ur epeletan jarri eta mamia ateratzen zaiona.

Etxera joan eta ortuan hartutako letxuga, tomate eta piper txorizeroekin afaria momentuan prestatu.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 392. orr.

Bakailaoa, piper txorizeroak eta ardoak.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 119. orr.

16 piperrik (ezezko esaldietan) ezertxo ere ez.

Piperrik ulertu ez arren, nire jabearen gaitasun liluratzailearen menpean jausi zen.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 35. orr.

Zu ere konturatzen zinen ez nuela piperrik ere entenditu.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 23. orr.

Pisukidearen azalpen bitxiak adi-adi entzun genituen, baina ez genion piperrik ere sinetsi.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 116. orr.

Kontu honek ez du piperrik balio, horra zergatik haserretu naizen hainbeste!  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 86. orr.

Antje ikusteko joan nintzen hara, bere aitak ez zidan piperrik ere axola.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 18. orr.

Haiei piperrik ez jake inporta nor dan errudun eta nor ez.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 180. orr.

Zerbait itzali zen nire barrenean eta, harrezkero, ez zidan niri ezerk piperrik inporta.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 52. orr.

Idatzitakoak ez zion piperrik esaten, eta begiratu ere ez zuen egin hara.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 215. orr.

Gero dena ilun, isilpean, eta ez nuen piperrik ere ikusten.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 128. orr.

· Baina aitak, kasu piperrik ere ez.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 17. orr.

· Ez nuen piperrostiarik ikusten.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 23. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bost piper axola (4); eskolan piper egiten (3); ezpeletako piper (3); gatz eta piper (12); herr piper (5); piper berdeak (4); piper egin (3); piper egiteko (4); piper egiten (6); piper gorri (4); piper pixka bat (3)

gatza eta piperra (18)

kaliforniako piperrak (3)

patata eta piperrekin (4)

ez du piperrik (4); piperrik balio (6); piperrik ere axola (3); piperrik ere ez (5); piperrik ez (4); piperrik inporta (3); piperrik ulertu (3); piperrik ulertzen (4)


piperada ik piperrada.

piperbeltz (orobat piper beltz g.er. piper beltx g.er.) 1 iz tropikoetako lurraldeetan hazten den zuhaixka igokaria (Piper nigrum).

Ez intzentsu-zuhaitzek eta ez piperbeltzak ez lituzkete beren baiak emango, ezta mirrak bere bolatxoak ere.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3810. orr.

2 landare horren fruituetatik ateratzen den hauts beltza, bizigarri gisa erabiltzen dena.

Intxaur muskatua, iltzea, piperbeltzak eta beste espeziak paraturik zeuden lerro-lerro.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 126. orr.

Piperbeltza, ozpina eta gatza gehigarri ala gozagarriak dira?  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 45. orr.

Ongizatearen iturri den aldetik, marihuana, kokaina eta antzeko klasiko ohikoak aurki (diru-bide dela ikusi bezain laster) legeztatuko dira herrialde hauetan, piperbeltza, tabakoa eta alkohola legeztatuak dauden bezala.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 101. orr.

Katilu bat arroz egosi, katilu bat babarrun beltz egosi, tomate gordin zatitxoak erantsi eta tipulin txikituarekin, piperbeltzarekin, olioarekin eta gatzarekin maneatu.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 28. orr.

Ezaguna da maiordomoaren eta sukaldariaren esaera: "Ekatzu piperbeltza, eta autsi gurina".  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 305. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Pepinilo, piper, meloi-azal eta piperminez beteriko ontziek piperbeltz-usain hezea gorantz hedatzen zuten kiribilka.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 187. orr.

Galiziarren tabernak beteta daude, Celta de Vigotik datorren olagarro eta piper beltz usaina har dezakeen irudipena dauka Haritzek.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 38. orr.

4 (erkaketetan)

"Bale" hitza, piper beltxa bezala hedatzen ari zaigü gazteen artean.  Herria   2003-02-20


piperdun 1 izond piperra duena.

Huna janariak: salda - moleta piperduna - oiloa irrizarekin - entsalada - gasna - sagar pastiza - arno eta kafe nahikoa.  Herria   2004-07-22

2 irud/hed

Koro irakasleak [...] gehien bat Pablo tentatzeko erabiltzen zuen mingain piperduna, baina inor ez zegoen erabat salbu.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 71. orr.

Kontua da euskaraz irakurtzen ez duen euskaldunak ezin duela liburu hau baztertu, gatz eta piperdun gogoeta alimalea ("ona filma; liburuaren aldean, hala ere, galdu egiten du") patxadaz botako badu.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 49. orr.


pipermin (orobat piper min) 1 iz piper mota txikia, luzarana eta mina.

Pepinilo, piper, meloi-azal eta piperminez beteriko ontziek piperbeltz-usain hezea gorantz hedatzen zuten kiribilka. Sukalde bazterretik esku bakar batez aulki bat hartu eta ageriko esfortzurik gabe haren gainean zutituz, arasa garai batean arakatu zuen, pipermin idor bat aurkitu arte.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 187. orr.

Hainbesterekin uhalei heldu eta tiraka hasi zen, astoak ez zuen harekin joan nahi; piper min bat jartzeko ipurdian, esan zuen Txemiñek.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 68. orr.

Maite dugu mina, hala dirudi, baina ez nonbait edozein min klase: ardo min edo minduarena ez; piper minarena bai.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 25. orr.

Eta Kaliforniako piperrak ere ez ziren, oraingoan, hain piperminak; hain gorriak ere ez.  Berria - Kultura   2006-04-20

2 irud/hed

Anak eginen zion elkarrizketa gezaz harata, aise ere pipermin biziagoko erreportaiaren soslaiak marrazten hasi zitzaizkidan buru barnean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 302. orr.

Infernuko piperminak zirikaturik ari den apaiza atleta bat da: antzerkilari eta istorio kontalari izateaz gain, abeslaria eta dantzaria ere bada.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 76. orr.

-Exortzistarenaren aldean piperminik ez dik -zauri gainean piko.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 153. orr.

Haatik, Juanek beste pipermin bat ematen dio legendaren gatz-ozpinduari; itsasadarra igaro baino lehen abadeek sotanei su eman eta su horretan txuletak erre ei zituzten.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 67. orr.

Gauza aitorrezinak ikasten zituen batez ere andre dohakabe haien ahotik, mihi gaiztoek kontu likitsak zekartzaten plazara goiko logela ilunetatik, beheko atezaindegi beltzetatik, eta pipermin punttu bat jartzen zioten neskazaharraren jakin goseari.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 313. orr.

3 piperbeltza.

Nonahi azafraia, piper-hautsa, kanela, pipermina.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 204. orr.

Begiak erretzen eta eztarriak lehertzen zituen ur eta piperminezko euri artean iritsi zen.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 98. orr.


pipermindu izond ozpindua, erresumindua.

Delako ahots piperminduak nire izena galdatu -exijitu- zuelarik ere, ohikeria nazkante bati egotzi nion, bertze deusi baino areago.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 219. orr.


pipermintsu izond pipertsua.

Noski, bazaudek gauza pipermintsuak Parisen.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 111. orr.


pipermorro (orobat piper morro) iz piper mota lodia.

Mutilak pipermorro bat erdi janda zeukan esku batean, eta zapata-pare bat bestean.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 212. orr.

Piper morroaren esentziazko ozpin-lurrinetan beratutako hegaluzedun carpaccioa.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 68. orr.


piperpoto (orobat piper poto) 1 iz piperrez beteriko kontserba-ontzia.

Aitari ikusitako piper potoaren antzeko bat da, latorrizkoa, etiketarik gabea.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 47. orr.

Makina bat buelta emandakoa naiz, arta-soroaren inguruan, piperpoto batean dozenerdi bat hartxintxa sartu, potoari muturra zanpatu, eta artez hura astinduz, hartxintxek ateratako hotsez xori goseak uxatzen.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 168. orr.

2 adkor espainiar bandera hori-gorria.

Gauza bat ez dinat ulertzen: zergatik bidali dizkinan berrogei ikurrin eta ez berrogei piperpoto...  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 28. orr.

Horregatik egin dau deiadar Gora Euskadi piperpotoaren aurrean!  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 119. orr.

Negoziazioetan ari ziren bitartean, piperpotoa ipini zuten Ajuria Eneko balkoian.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 132. orr.

Alimaleko piperpotoari eragiten ziotelarik, oihuka hasi dira elizaren barruan.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 171. orr.

-Ez dizue lotsarik ematen, piperpotoa jasotzeak?  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 12. orr.


piperrada (orobat piperada)iz piper frijituz prestatzen den janaria.

Jateko: xamango garbura, xingarra piperradarekin, ahatekia lekekin, ardi gasna, izozkia xokoletarekin, arnoa, kafea, ondokoa.  Herria   2003-09-25

Salda, piperrada xauxixekin, ahate ixterra ilar biribilarekin, gasna, bixkotxa, horma, kafea ondokoarekin eta arnoa nasaiki.  Herria   2003-08-14

Marmitakoa, hegaluze zerrak piperradarekin eta mendreska errea.  Berria - Euskal Herria   2004-07-21


piperraldi (corpusean piparraldi osilik) iz ozpinaldia, haserrealdia.

Aukeran, orain bezala biek talde berean jokatzea nahiago dutela onartzen dute, baina bere garaian piparraldirik ere izan zuten.  Berria - Kirola   2004-10-02


piperraustu, piperraus(tu), piperrausten du ad piperrautsez ondu.

Amerika... -esan zuen altzairu leunduzko aizto batez ondo piperraustutako xerra lodi eta gutxi egindako hura ebakitzen zuen bitartean.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 392. orr.


piperrauts (orobat piper hauts) iz piper gorri iharrak ehoz eginiko hautsa, janarien ongarri gisa erabiltzen dena.

Patata ttiki-ttiki xigortuak piperrauts askorekin; lekak txerri-azalez gozatuak; kalabaza horia ozpina eta azukrearekin.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 144. orr.

Txerri xerra ogitan pasatua erosten zigun, edo arroz pastelak, soja-ore eta piperrautsarekin egosiak.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 41. orr.

Bazkaria eta afaria berdintsu dira: arroza, ilarrak, gisatu pixka bat, barazkiak ongi egosiak piper hautsarekin eta espezia bizi-biziekin.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 31. orr.

Nonahi azafraia, piper-hautsa, kanela, pipermina.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 204. orr.

Emakume ezkonduaren etxetik irten aurretik, atsoak ogi puska bat hartu, eta koipe eta piperrautsez igurtzirik, zakur bati emateko usadioa hartu zuen.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 248. orr.

Piperrautsezko deabrutxoak, ahoan kea ateratzen dizutenak; eta txokobola potolo handiak, marrubizko moussez eta esnegainez.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 67. orr.

Hurrengo goizeko lehen argiarekin, oinarri zarpail eta arre hartan piperrautsaren edo alheñaren gorritasuna itsatsiko ziren, katilu eta plateren horitasuna, babutxa eta kaftanen urdintasuna; kolore horiek eta, beste eskala batean, alfonbra-dendan ikusi berri genituen guztiak.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 222. orr.

Lehen aldia nuen bakarka hitz egiten niola, Maruxa, eta nik behintzat masailak piper hautsez panpinatu izan balizkidate bezala egon behar nuen.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 174. orr.


piperretero iz eskolara joateari huts egiten diona.

Lizarra-Garaziko piperreteroak.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 22. orr.


piperreztatu, piperrezta(tu), piperreztatzen du ad gatz-piperrez ondu.

Ondoan osaba zuen, Jefferson T. Merivale, hiriko clubman ospetsua, bai eta ondo piperreztatutako bi bildots-txuleta ere.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 477. orr.


piperrontzi iz piperbeltza edukitzeko mahaiko ontzia.

Zurezko zubian, etxe zorrotz, ojibaz ildoxkaturiko teilaz gain-estalien, eta piperrontzi tankerako kantoidorre urdin-horien artean, zorabialdi bat izan zuen bat-batean Rhin ibaiaren argiaren aurrean.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 101. orr.

Nork demontre nahiko ote zituen banda biribileko magnetofono haiek, diapositibak ikusteko tresna haiek, koktelak nahasteko ontzi haiek, kakahueteetarako plater zatikatu haiek, piper-ontzi zenbakaitz haiek, behialako goxoki kutxetan gorderiko azukre-koxkor bilduma haiek.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 85. orr.


pipertsu (orobat pipartsu g.er.) 1 izond piper asko duena, bizia.

Batzuetan pipertsuegi beharbada, baina, eskatuz gero, bizigarri gabeko jatekoa ere emango dizue.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 30. orr.

2 irud/hed

Arreta guztia neureganatzen dut festetan eta hain pipertsua izateko soluzioaren errezeta eskatzen didate lagunek.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 110. orr.

Ez zen jende bereziki pipertsua ere; berarekin hitz egitea gogoko zuen jendea baino ez zen.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 140. orr.

Anekdota dibertigarriak kontatu zituen, kabaretetako nesken gertaera pipertsuak.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 233. orr.


pipertu, piper(tu), pipertzen (orobat pipartu g.er.) 1 da/du ad erresumindu.

Nik, gero eta pipertuago, zuhurtasunezko neurri guztiak albo batera utzirik, erantzun diot: [...].  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 27. orr.

-Kirats-bonba bat utzi genuen korridorean eta Filch pipertu egin zen gurekin.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 157. orr.

-Hik heuk ere badakik hori -pipertzen hasia zen-.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 108. orr.

-Paradisuaren izen onaz ni arduratuko naiz -oihu egin zuen Jesusek pipertuta-.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 53. orr.

Nazkatuta naukazu, entzun?, nazkatuta; pipertuta bazaude, ez niri bota kulparik.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 30. orr.

Deseroso sentitu nintzen, haserre, pipertuta.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 137. orr.

Pipertuta edo, Piterman eta Cos zeharo berotu ziren.  Berria - Kirola   2006-03-08

Katuak oso pipertuta ematen zuen, lepoan lotuta urre-antzeko letoi-xafla bat baitzeukan.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 183. orr.

Eztabaida pipertu baino lehenago, ados izan gara mozteko.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 191. orr.

2 (era burutu izenondo gisa)

Haren izaera pipertuaren eta eztabaida amaiezinen hotsa luze gabe heldu zen nagusiengana.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 31. orr.

Arnasestuka gelditu da etxeko atalasean eta hizketa molde pipertuarekin galdegin dio: [...].  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 103. orr.

3 gatz-pipertu ik gatz 11.

pipertxo iz adkor ik piper 15.

Ez dit pipertxorik inporta zuhaitz dontsu honi buruzko sineskeriak.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 455. orr.


pipi 1 iz kakalardoaren ordenako intsektua, oso txikia eta kolore ilunekoa, beldar egoeran dagoenean zur landua jaten duena (Anobiidae fam.). ik zeden; sits.

Zalantza horrek jaten ninduen barrutik, pipiak zura bezala, eta ez neukan norekin barrena askatu.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 110. orr.

Hegoaldera begira egiten badira, beroaren eraginez pipia, sitsa eta harrak eta bestelako zomorro kaltegarriak sortuko dira, egurra janez mantentzen direnak.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2610. orr.

Margolan baten argazkia zen, pipiak jandako egurrezko markoan babestua-.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 230. orr.

Habe zaharrak ikusi zituen, pipien habi.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 174. orr.

Pipiak jotako zulotxoak xiringa batez xilofenaz bete litezke.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 54. orr.

Gauza zaharrak, abandonatuak, pipiak eta sitsak jotako gauzak nahi ditut.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 221. orr.

Egur hori ez baita ez pipiarekin, ez eguraldiarekin eta ezta denborarekin ere hondatzen.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 690. orr.

-Sukalde barruan ozta sartzen ziren, zutik eta estu, aulki apalen, mahai luze pipiak janaren eta leiharretan argazkiak ilaran zeuden armairuen artean.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 156. orr.

Erdiko buldara ispiluz daukan armairu zahar pipiak joa bazter batean.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 177. orr.

Oskola, bere begi dagoeneko itsuekin, poliki-poliki desintegratuz doa, eta edale, zedro, pipi ohia hor doa hegan berriro.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 303. orr.

Jakiak galdu egiten dira, jantziari pipia egiten zaio, zaldiak eta ardiak hil egiten dira.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 97. orr.

2 irud/hed

-Nolakoak zareten -erantzun zidan-, hiru egun etxetik kanpo, eta dagoeneko nostalgiaren pipiak janda.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 114. orr.

Eta hala abiatu nintzen egun batean Salamancarat, kontzientzia, beti bezala, eskrupuluaren pipiak jana eta zuhirindua.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 387. orr.

Burua erlijioaren eta nazionalismoaren pipiak janda geneukan.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 180. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Teilatuak zahar manerak harturik gapeluaren pare, han hemenka pipi xiloak omen ditik.  Herria   2003-09-18

4 sitsa.

Hainbertze jauntzi arropa, oraino estatu onean, moda aldatzeak zauritu dituenak, eta hor dagotzinak armariotan, pipien azkurri.  Herria   2003-05-29

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pipiak jana (3); pipiak janda (5); pipiak jotako (3)


pipiatu, pipiatu, pipiatzen 1 da/du ad pipiak jo, pipiak joa gertatu. ik zuhirindu.

Han barra bat dago, ostatu dotore edo pubetan izaten ohi den zur ilunekoa, baina pipiatua eta higatua.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 377. orr.

Gortariren iritziz goitik behera pipiaturik eta zigarro erreduraz beteta zegoen traste nardagarri hura antigoaleko pieza paregabea zen Elseren begietara eta, horrenbestez, kontserbatu beharrekoa.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 166. orr.

Ganbara ere pipiatua ote?  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 11. orr.

2 irud/hed

Bertze bat -Ximurra- ziurtasun eta susmo gaiztoenek pipiatua.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 310. orr.


pipihauts iz pipiaren hautsa.

Inoiz ulertuko ez dudan kontu bat: beldurrez bizi gara senak arrazoia itsutuko digun, baina ez gara matxinatzen gehiegizko arrazoiak sena zirtzildu, haustu, pipihauts bihurtzen digula ikusita.  Berria - Kultura   2006-02-12


pipil 1 iz oraindik zabaldu ez den lorea.

Mertxikondoek, haizemaile baten modura irekita, paretetan barna luzatzen zituzten beren adar pipilez beteak.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 76. orr.

Izozten direnean, istilek eskaini ohi duten zaporea zuten trufek, udaberria noiz itzuliko zain dauden pipil uzkurtuen gustua, lur hotzean atezuan lehertzear dauden ernamuinen gustua, eta etorkizuneko uzten indar lasaia.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 121. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Buruan, satinezko pipil-girlanda bat zeraman eta eskuan, berriz, zur urreztatutako flauta bat.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 458. orr.


pipiño iz adkor pipia.

Euri jasak hartu du ugaritzen diren neurri berean auto-suntsitu ere egiten diren pipiño orojaleen paradisu-edo hori!  Berria - Kultura   2006-02-12

Bidaia amaitu denean, N. jaun artista pipiñoez beteriko bere hirira itzuli da, eta inon ez bezalako bere liburutegian babestu da.  Berria - Kultura   2006-02-12


pipiolo izond pertsonez mintzatuz, hasiberria edo eskarmenturik gabea.

Hamazazpi urteko mutila nintzen, "pipiolo" bat, nerabezarotik irten berria.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 102. orr.

"Lauaxetaren antza dik benetan", esan nion neure buruari: 30 urte inguruko gazte lerden bat, pipiolo itxura erabatekoa behetik hasita goraino.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 36. orr.


pipirika adlag jira eta bira, bueltaka.

Deabruak hartua bezala, lurrean pipirika ibili zen, eta jauzika, eta txiribueltaka, eta bien bitartean erantziz joan zen.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 98. orr.

Bien bitartean, sendagilea gaixoa ikustera jaitsi zen, baina ez baitzuen kandelarik ekarri, atarira irten zenean, fardelarekin estropezu egin, eta nanoaren gorpua pipirika jausi zen eskaileretan behera.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 63. orr.

Emakumearen burua lurrera jausi zen eta, pipirika joanda, jauregiko nagusi mozorrotua esnatu zuen.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 160. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

piririka jaitsi (3)


pipiritaka adlag pipirika.

Jordi askojakinak [...] esan digu behin gizon batek bere burua altzairuzko upel batean bota zuela urjauzietan behera, pipiritaka; eta pentsatzen dut Dan gizon haren antzera sentituko dela hotelaren kontua hizpidera ekartzen duten bakoitzean.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 92. orr.


pipirrio iz txioa.

Kantu urritzen hasi ziren zozoak eta urretxindorra, eta etxetxorien pipirrioen txanda iritsi zen gero.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 58. orr.


pipirrioka adlag txioka. irud/hed

Pertsona hori dagokion postuan dagoela eta egiteko horrek pipirrioka hasteko gogoa ekartzerainoko atsegina sorrarazten diola pentsatuko du agian jendeak.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 144. orr.


pipita (orobat pepita g.er.) 1 iz fruitu baten hazi txikia.

Pepitak eguzkilorearen haziak zirela jakin nuen halako batean, eta ikaragarri arraroa iruditzen zitzaidan eguzkiloreak zuen eguzkiaren antza.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 317. orr.

Eta agure zahar hark bere esku parkinsonianoari eraginez agurtzen gintuen nahinondik, guk martxanteretan erositako txikleak, pepitak, erregalizak jaten genituen artean.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 108. orr.

Jendea adi-adi zegoen, pipitarik jan gabe, ez zen ezer entzuten ahal plato desestalian.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 136. orr.

Zaleei min handia egin zien zu harmailetan pipitak jaten ikusteak.  Berria - Kirola   2006-02-04

Berak gorde ditu orri distizari orlegi iraunkorrak, baita pipita gorriminak ere, errege margokoak, eta baita nagusi-makila lerdenena ere.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 146. orr.

2 metal ale biribilkara.

Ez dago han urrezko pipitarik, ezta urre zainik ere.  Berria - Gaiak   2004-08-26

Zailena hautaketa dela, hondar artean urrezko pipitak aurkitzea.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 201. orr.

3 pipila.

Oraintxe dago lore-pipita ttikiak botoi berdexka batean zetozenak hazten eta zabaltzen.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 379. orr.

4 irud ernamuina.

Espainiera horren pipita gaztelania izango da; baina gero hispanitateko herrialde guztiek, bakoitzak bere izpiritua gehituz, denen artean mintzaira berri bat adelatuko dute.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 136. orr.


pipitaki 1 iz igarkizuna.

Begien bistako da igarkizun edo pipitaki deituriko hizketa jokook, literatura eder izanak direla noizbait.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 171. orr.

Igartzen da bai, gure ingurumariko gauzak egun baino zinezkoagoak, zehatzagoak, finkoagoak eta egonkorragoak ziren garaikoa izandua dela pipitakien urre aroa.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 171. orr.

2 pipitaki-papataki

Igarkizunetarako formula dugu, berriz, honako hau: pipitaki-papataki.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 34. orr.

'Pipitaki papataki,' esan zuen amamak, 'hagin bakarreko abadea jendeari abisuak ematen.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 104. orr.

Pipitaki papataki, uretan ez naiz bustitzen sutan ez naiz erretzen.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 104. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pipitaki papataki (5)


pipitatxo (orobat pepitatxo ) iz adkor pipita.

Nahiz eta egunero eguzki lorearen pipitak irentsi, ez zuen hobera egiten batere alabak.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 90. orr.

Hara heldu nintzenean, jostailua alura hurbildu nuen "pipitatxoa" (hala deitzea gustatzen zait nire klitorisari) xerkatuz, hau pottolo eta gorri jarri zitzaidan lehenengo pasadan.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 101. orr.


pipitta 1 iz adkor lore pipita.

Zozoak, isil-isilik, elorri txuriaren pipitta gorri-gorri horiek xanpa eta xanpa jaten.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 410. orr.

Loreak ernaldu eta pipita ttiki batzuk forma hartu orduko, udazkeneko haizeak hosto gaxteak kendu eta han gelditu zen lotsati, pipitta ttikiak soil biluzi zituela.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 126. orr.

Aurten ere goiz abiatu zen lore pipitta bilduak erakusten.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 169. orr.

2 ik pipita 2.

Eta nolako atsegina irudimenak: munduko urre pipitta guziekin betetako larruxaku xahar ximurtu haietako bakoitza eztitan gordea bezala, ikusi aldiro!  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 84. orr.


pipiztatu, pipizta(tu), pipiztatzen da/du ad pipiatu.

Koroaren bila abiatu bezain fite geratu ginen bidean trabaturik eta gibelaturik, ez koroarik eta ez biktoria loriosik, esperantza guztiak pipiztaturik eta geure biziak ere galdugordean.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 557. orr.


pipor izond potoloa, lodikotea.

Gantzuk ulertu zuen azkenik, eta aurpegia harridurazko mozorro bilakatu zitzaion: aho zabalik, begi biribilak aurpegi piporrean, eta arnasarik gabe.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 342. orr.


piporta ik pinporta.

piragarri izond maitagarri.

Piragarria da Maritxu.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 141. orr.


piragua 1 iz kanoa luzea, arraunez edo belaz higitzen dena, Ameriketako eta Ozeaniako indiarrak erabiltzen dutena; horren antzeko kirol ontzia. ik txanel.

Jopieren hockey kluba, piraguan egiten dituen pasierak, antzerki emanaldiak eta bere lagunekin izaten dituzten te bilerak.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 163. orr.

Surflariek, txalupek eta piraguek ere bat egin baitzuten Etxerat-ek antolatutako mugimenduekin.  Berria - Euskal Herria   2004-08-10

Koadrila batek Orian barrena ibiltzeko egindako piragua, Euzkadi izena jarri ziotena eta gerra garaian erreketeek hondatu omen zutena...  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 11. orr.

Piragua batean zihoan sorosle bati deitu zioten.  Berria - Euskal Herria   2004-08-07

Arrantzarako eta txangoak egiteko, piraguan edo olgetan ibiltzeko leku egokia bada ere, erreka ez da igeri egiteko lekua.  Berria - Euskal Herria   2004-02-26

2 (hitz elkartuetan)

Zumaiako palista, Manuel Busto espainiarra piragua-kide zuela, Munduko Txapelketetako maratoi proban nagusitu zen.  Berria - Kirola   2004-08-03


piraguadun iz piragua duena.

Moussa piraguadunaren aurpegian ez zen keinu berezirik nabarmendu kontaketaren amaieran, ez asaldurarik, ez penarik ez harridurarik...  Berria - Kultura   2004-08-24


piraguismo 1 iz piraguan edo kideko ontzietan nabigatzean datzan kirola.

Piraguismoan jarraitu ala ez pentsatzen ari da.  Berria - Kirola   2004-08-11

2 (hitz elkartuetan)

2001eko uztailaren 7an, Espainiako piraguismo txapelketak jokatu ziren Portodemourosen, Galizian.  Berria - Kirola   2004-08-11

Espainiako Piraguismo Federazioko Diziplina Batzordeak zigorra bere hartan mantentzen du.  Berria - Kirola   2004-08-11


piraguista iz piraguismoan aritzen den pertsona.

Alberto Iñurrategi mendizalea, Oier Aizpuru piraguista eta Aitor Gonzalez txirrindularia aintzindu ditu.  Herria   2003-01-28

Oier Aizpurua piraguistak kirolari onenaren saria jaso zuen Zuek abantaila duzue horretan, ontziko lau piraguistek ondo baino hobeto ezagutzen duzuelako elkar.  Berria - Kirola   2006-02-01

Ontziak indartzeko K-4an lehiatu ez duten piraguistak sartu dituzte.  Berria - Kirola   2004-05-20


piraloide izond sitsaren generoko intsektua

Tximeleta piraloide batek dantza dagi airean gogotsu.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 17. orr.


piramida ik piramide.

piramidal izond piramideari dagokiona; piramide formakoa. ik piramide 4.

Eta artean egin zuen sistema piramidal hori...  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 222. orr.

Jainkosa altxor baten jabe zen, eta altxor hori berdez margoturiko erlauntza moduko batean gorderik zetzan, zeinaren ate piramidala burdinorizko iltzez kirikolazturik baitzegoen.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 34. orr.

Heraklitoren dotrina irakasten zuten filosofoei lotu zitzaien: haiek ez zuten, ordea, dotrina horren isilpeko atala, Artemisen altxorraren gordailu-gelaxka piramidal zarratuan baitzegoen hura.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 35. orr.


piramide (orobat piramida g.er.) 1 iz Egiptoko faraonen hilobi gisa erabiltzen zen eraikuntza handia, oinarria laukia eta lau aurpegiak triangeluak zituena.

Mesopotamiako ziguratak, Egiptoko piramideak, maien tenpluak.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 19. orr.

-Egipton dago altxorra, Piramideetatik gertu.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 51. orr.

Hantxe begiztatu zuen, ordoki zabal baten erdi-erdian zut, ibaitik urruti ez, Keopsen piramidea!  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 43. orr.

Ordokian baziren beste bi piramide zutik: Kefren eta Mizerinos.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 43. orr.

Piramidearen erpina han desagertu zen beren begi nekatuen bistatik.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 45. orr.

Zazpi piramide ere eraiki zituen, bata bestearen ondoan, bere aita, ama eta lau anaien omenez.  Elizen arteko biblia   1 M 13,28

2 oinarritzat zernahi poligono eta aurpegitzat hiruki isoszeleak dituen poliedroa.

-Geometria lauarekin egin zuen bezala, espazioko izaki matematikoak identifikatuko ditu Euklidesek: solidoak: piramidea, prisma, konoa, zilindroa, eta esfera, jakina; eta horiez gainera, poliedro erregularrak ere bai.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 161. orr.

Osaba Joanikotek prismak eta piramideak eta bertze iduri geometrikoak irakatsi zizkigun denboran.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 80. orr.

Tetraedroa: oinarri triangeluarreko piramidea, lau aurpegiak triangelu aldekide dituena.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 162. orr.

Napoleon patioaren erdian, dir-dir egiten zuen eguzkipean kristalezko piramideak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 51. orr.

Piramide moztu bat egitea erabaki du azkenean.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 154. orr.

3 irud/hed

K2ko goiko piramide ospetsua eta Botila Lepoa, berebat, ikusi ditugu lehen aldiz.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 163. orr.

Gainean patatak, arbiak, azenarioak, tipula zuriak lerrokatzen zituen launaka, piramideak osatuz.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 240. orr.

Piramide baten eitea duen egitura batek erabiltzen du botere izugarri hori: piramide horretan, zenbat eta gorago, orduan eta botere gehiago metatzen da esku gero eta gutxiagotan; zenbat eta beherago, botere gutxiago banatzen da esku gero eta gehiagotan.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 71. orr.

Piramidearen muturrik gorenarekin hari zuzena izatear zuan.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 67. orr.

Martinen gainean pilatutako iluntasunezko piramideak buru gainera erortzen hasi zitzaizkion.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 501. orr.

Gizartearen organizazinoa piramide bat bezalakoa zela, Faraoiek Egipton eraiki zituztenen parekoa.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 80. orr.

Sukaldera sartu eta hozkailuaren argiak garagardo piramide bat bistaratu zion.Erpintzat begia eta ointzat begiratzen zaion objektua duen angelu trinkoa da, beraz, beti ikusmenezko piramidea.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 22. orr.

Enpresa multinazional zaharra, piramide moduan antolatua, eta New York, Tokio edo Londreseko egoitza zentraletik kontrolatua.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 81. orr.

Lehen errainuen hatz-muturrak piramideen erpinetan zauritzen dira, eta argizko odola ertzetan behera dator.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 219. orr.

Belatzaren kasuan, zehazki, are garrantzitsuagoa da, piramide trofikoaren goi-mailan dagoelako  Berria - Euskal Herria   2004-06-05

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik piramidal.

Irakaslearen aurpegia hezurtsua, ertzez betetakoa; aurpegia piramide-poliedroaren modukoa, azpikoz gora jarria, behealdean kokots-bizarrean bukatua.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 142. orr.

Indiarren hondakinen zerean jakitun jendea izaten zen, piramide-maitaleak edo.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 53. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Koadratzea, ikusmenezko munduan zehar irudimenezko ikusmen-piramide bat erabiltzea (eta batzuetan finkatzea) da, beraz.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 146. orr.

Azkenik, grafiko bat, hazkunde-kurba bat, adin-piramide bat, banaketa-hodei bat enuntziatuak dira.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 97. orr.

Su gune bakoitzak, segundo batzuetan, bere eztanda piramidea jaso eta berehala uzten du, iraungirik, beste nonbait berriro eraikitzeko.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 131. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ikusmenezko piramide (3)

ikusmenezko piramidea (3); keopsen piramidea (5)

egiptoko piramideak (8); piramideak eraiki (3)

ikusmenezko piramidearen (5); piramidearen garaiera (7)

egiptoko piramideen (3)


piramigrama iz piramide edo erronbo formako lauki multzoa, normalean hitz jokoetan erabilia.

Horrexegatik, piramigramak deitzen diete batzuek hauei guztiei.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 66. orr.


piraña 1 iz Amazoniako ur gezetan bizi den arrain haragijalea (Pygocentrus sp., Pygopristis sp., Serrasalmo sp.).

Marrazoak ere etorri ziren odolaren usainak erakarrita, eta ur hauetara jausitako txakurrak edo katuak janak ziren minutu pare batean, pirañek egiten duten moduan...  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 128. orr.

Pirañak ikusi eta lehen ausikiak sentitu nituenean, ikara jabetu zen nitaz eta ez nuen egiten nuena kontrolatzen.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 79. orr.

Errukirik gabe pirañaz jositako putzura botatzeko.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 46. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Suspertu nintzenean gertatu zen piraña inbasio hura.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 79. orr.


pirata 1 iz lapurretan egiteko itsasontziei erasoz bizi zen pertsona. ik itsaslapur; kortsario.

Frantzisko Irigoi beste era bateko heroia izan zen, ordea: ez pirata, ez kortsarioa, ez heroi epikoa, ez galtzaile samurra.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 102. orr.

Piratak abordaia prestatzeko agindu eta maiteari, badaezpada, sotoan gordetzeko esan zion.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 154. orr.

Ormazabal, ken itzak zapatak, piratak oinutsik ibiltzen gaituk!  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 11. orr.

Pirata bihurtu zen Jose Almeida.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 153. orr.

Piratak altxor bila ibiltzen zituan beti, ezta?  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 170. orr.

Lehen greziarrak herri txikiak ziren, maiz sakabanatuak, pirata itsasoan, bidegabe-egile lehorrean, ez gizabiderik ez legerik ez zutenak.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 135. orr.

2 (izenondoekin)

Kortsario interesatu eta pirata diruzale guztiei babeslekua eta munduko edaririk hoberena ematen ahalegindu zen tabernaria.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 102. orr.

Nork idatzi zuen denok pirata lokartu bat daramagula geure baitan?  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 180. orr.

Lemariak pirata ingelesak ziren, eta marinelen artean hainbat herrialdetakoak zeuden.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 101. orr.

Napoleon eta Darribeau pirata baionesa.  Berria - Kultura   2004-05-11

William Kidd (1645-1701) Ingalaterrako piratarik ospetsuena da, beharbada.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 173. orr.

Daniel Defoek badu pirata sonatuen bizitzak kontatzen dituen liburu bat.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 99. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Bere pirata-askatasuna galtzera zihoalako sentipena izan zuen.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 156. orr.

Pirata itsasontzi batean itzuli omen zen, itsasoan harrapatzen zituzten guztiak sarraskituz.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 335. orr.

Pirata pelikula batean entzuna nuena.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 190. orr.

Kaskamotzak eta besoan tatuaturik zeraman pirata-banderak azkar nabarmentzen zuten Alex lagunen artean.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 14. orr.

Darling andrearen parean jarri ziren, ilaran, kapelak kenduta, pentsatuz pirata arropak ez zirela une hartarako egokienak.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 208. orr.

Horrek eta kokospekoak pirata itxura ematen dio anaiari.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 90. orr.

4 (izenondo gisa)

Bi egun egin ordukoxe itsasoan, bapo armaturiko ontzi pirata batek atzeman gaitik.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 181. orr.

Kapitain piratak ababorreko karelaren ondoan etzanda aurkitu zuen Alida, lo balego bezala.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 154. orr.

Bandera pirata, okupazioaren sinboloak, eta Gaztetxe Martxaren giltza ere ikus zitekeen.  Berria - Euskal Herria   2006-04-22

· 5 iz berea ez dena erabiltzen edo hartaz jabetzen den pertsona.

Datorren heroiaren irudia ez da jadanik militar bat autoz, ziztu gorrian lehergailu bat jartzera doana, baizik pirata informatikoa.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 55. orr.

Italia faxistak, bigarren mailako pirata, Albania hartua zuen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 60. orr.

6 izond gauzez edo pertsonez mintzatuz, beharrezkoa den baimena ez duena.

Kopia pirata da.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 25. orr.

Ertzaintzak hamar lagun auzipetu ditu, ustez programa piratak saltzeagatik.  Berria - Euskal Herria   2004-10-17

Grabazio piratak kontatu gabe, noski.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 33. orr.

Erresistentziaren irrati pirata zen.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 84. orr.

Ez nuen taxi pirata bat aurkitzeko zortea izan.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 195. orr.

Taxista pirataren kasua.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 44. orr.

-Joan-etorria -argitu zuen taxi gidari pirata hark.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 142. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bandera pirata (4); darribeau pirata (3)


piratakeria iz piratari dagokion egintza gaitzesgarria.

Bada ziurtasun osoz dioenik 1854. urtean Illinoisen hil zela -hirurogeita hamahiru bat urte izango zituen horrela bada, eta ez dakigu zenbateko gogoa izango zuen piratakerietan ibiltzeko.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 131. orr.


pirateatu, piratea(tu), pirateatzen 1 du ad zerbaiten kopia pirata egin, zerbait beharrezkoa den baimena gabe erabili.

Batetik jokoak eta programak pirateatuz, eta bestetik web orriak diseinatuz, diru mordoa eskuratzen du.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 23. orr.

Botoemaileei kopiak banatzen dizkie AEBetako Zinematografia Akademiak, eta, antza denez, akademiako kide bat izan da kopia pirateatzeko aukera sortzearen erruduna.  Berria - Kultura   2004-01-22

Bide batez: pirateatua al da Leihotikanen disko hori?  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 60. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Espainiako Guardia Zibilak hiru lagun atxilotu ditu Menorcan ustez diskoteketan musika pirateatua erabiltzen zutelako.  Berria - Kultura   2004-08-12


pirateria 1 iz pirataren jarduera.

Pirateria tropa gutxirekin eginiko gerra besterik ez baita.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 177. orr.

Azkenean, Stede Bonnet maiorrak ezin izan zion gehiago eutsi; eta, hamar kanoi pezako txalupa zahar bat erosirik, pirateriari zihoakion guztiaz hornitu zuen, hala nola ganibetak, arkabuzak, abenkak, xaflak, kakoak, aizkorak, Bibliak, ron upelak, argiontziak [...].  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 153. orr.

2 (hitz elkartuetan)

-Stede Bonnet maiorra, bi pirateria-salaketaz erruetsita zaude: baina zerorrek badakizu gutxienez hamahiru ontzi arpilatu dituzula.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 157. orr.

-Pirateria ekintzak zirena?  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 68. orr.

3 zerbaiten kopia pirata egitea, zerbait beharrezkoa den baimena gabe erabiltzea.

Jabetza intelektualaren aldekoek pirateriak zientzia eta kulturari erasotzen diotela defendatzen dute.  Berria - Gaiak   2004-01-14

Industriak 'pirateria' deitzen duenak onura handiak ekarri dizkio gizarteari: herritarrengana hurbildu du kultura.  Berria - Gaiak   2004-12-09


pireliografo iz aktinografoa.

Pireliografo edo aktinografoari paper-banda kendu, eta berria jarri.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 73. orr.


pirilo iz ahatea.

Kanta honek, Irungo Mayoek egin zuten apari sekulakoa azaltzen digu: eper bat, bi tortoilo, iru oilo, lau antzara, bost pirilo, sei zikiro, zazpi zezen, zortzi idi, bederatzi basatxerri, hamar karga ardan gorri, hamaika karga ardan zuri, hamabi kaja pipapuru...  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 157. orr.


pirimentarina iz protozoarioen infekzioak tratatzeko erabiltzen den sendagaia.

Tratamenduak bi osagai nahasten ditu: sulfadoxina eta pirimentamina.  Berria - Gaiak   2004-08-17


piriniar ik piriniotar.

pirinioar ik piriniotar.

piriniotar (corpusean piriniar eta pirinioar soilik) izlag

Pirinioar haranetan, Pallars Garaitik hasi eta Urgell Garaia, Andorra eta Cerdanya-raino, Pirinioetako bizilagun euskaldunak zuzenean katalanez mintzatzera igaro ziren.  Berria - Kultura   2004-06-29

Euskararen muinean Berbere-iberiar, Sahara-mediterranear eta Piriniar protohizkuntzak atzeman daitezkeela dio Josu Naberanek.  Berria - Euskal Herria   2004-07-09

piriniar unitate etniko-kultural primitibo horren agerpen polimorfoak.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 99. orr.

Piriniarragoa izan eta orduan eta baskoagoa.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 80. orr.

Hain zuzen ere, xehetasunak begiratu ez balitu, ez legoke Auñamendi Bidaiak dagoen tokian trekking pirinioarren sektorean.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 74. orr.


pirita 1 iz burdin sulfurozko mea, horia eta distiratsua.

Farolaren argiak bezala jo zuen trenarenak pirita deskargatzen ari ziren garabietan, ontzi grekoaren mastetan.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 29. orr.

Lurraren erraiak josirik daude gnomoz, koboldoz (kobalto!), nikoloz (nikel!), zeinak eskuzabal izan baitaitezke eta altxorra toparazi aitzurraren puntan, edo tronparazi, liluratu, urrea bezala distiraraziz pirita xumea, edo zinka mozorrotuz eztainuaren jantziez.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 94. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Gatz gema, burdin minerala, kok ikatza, zink pirita eta halakoak eskatzen zizkigun, ekartzeko portutik, sekula ez txanpon holandarrik edo Camel edo Chester, Erkizia ergel hark.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 161. orr.


pirka-pirka adlag poliki-poliki, pixkana-pixkana.

Baina pirka pirka ari naiz; ez haatik ttuku-ttuku zalutzen baitzait maiz urratsa, bereziki arratsalde hastapenean.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 93. orr.

Hobendun bezala daukat noiztenka ene burua, baina badakit noizbait, pirka pirka bada ere, helduko naizela.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 54. orr.

Jainkoa, sorterria, Frantzia, ofizioa, familia, lanak, bestak, pilota, musa, doluak eta sortzeak, gizonen mozkorrak eta emazteen haserreak, bizia zeramatenak, pirka-pirka.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 9. orr.

Hiru ordu hurbil iraunen duen hamahiru kilometroko zatia integratua, eneganatua daukat eta orain ene baitan bildurik dagoen indarra pirka pirka barreiatuko dut, bidenabar.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 139. orr.

Gero da, pirka-pirka hasi Etcheto, sare batzuen sartzen eta berexte pollit batzuen egiten, haatik hutsak ere.  Herria   2003-12-04

Eta gero, haurrak handitzearekin, pirka-pirka joan ziren, bizi-beharrak etxetik haizaturik.  Herria   2001-07-05


pirofilo iz sua bilatzen duena.

Arrabio [...]: jatorriz, sutan bizi zen narrastia; gerora, antropomorfo hilezkorra, baina beti pirofiloa.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 34. orr.


piroforiko izond airea ukitzean berez gartzen dena; txinpart ugari ateratzen duena jotzen denean.

Gainera, uranioa piroforikoa da, hau da, jomugan talka egitean eztanda eragiten du.  Berria - Mundua   2004-06-25


pirogeniko izond sukarra eragiten duena.

Vladimirren industria pirogenikoak kontrako efektua eragin eta, inkietaturik, nire txilibitua ez zela neguetako kaxernetatik ateratzera deliberatzen  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 89. orr.


pirograbatu1, pirograba(tu), pirograbatzen du ad ezten gori batez grabatu. (era burutua izenondo gisa)

Zur landu, polikromatu eta pirograbatuan egindako kanderailu erraldoia gordetzen duen erakusleihoaren ondoan.  Berria - Kultura   2004-12-26


pirograbatu2 iz ezten gori batez egiten den irarlana.

Pilatosen Balkoia esaten zitzaion faxisten hiltegi klandestino hartan ezarri nahi zuen pirograbatua txehetzeko.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 122. orr.


pirografia iz irarlanak ezten gori batez egiteko teknika.

Aulki kulunkarian, larruzko burko bat zegoen pausatuta; pirografiaz grabatutako irudi bat zen, neska bat esgrima-jantzian, bere gorpuzkera negargarri bezain zaharkituaren nabarmengarri.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 53. orr.


piromano 1 izond/iz suteak eragiteko zaletasun patologikoak jotakoa.

Piromanoak su ematen dio basoari.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 193. orr.

Pertsiana itxien atzealdean, udako sapak landarez eta hosto zimurtuz betetako jardina erretzen zuen, ezkutatu baino lehen landaredi osoari su emango liokeen piromano amorratu baten gisara.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 9. orr.

2 izond piromanoarena, piromanoari dagokiona.

Hala ere, editoreak, ordu batzuk geroago bere burua entregatu zuenak, ukatu zuen inolako interes ekonomikorik -asegurua kobratzea, esaterako- egotea ekintza piromanoaren atzean.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 136. orr.


piropo iz konplimendua, lorea.

Venezuela izan liteke munduko leku bakarra haurdun dauden emakumeei ere piropoak, loreak botatzen dizkietena.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 14. orr.

Piropo gutxi entzun izan ditut euskaraz, oraindik gutxiago ikusi idatziak.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 51. orr.

Zeure borondaterik onenaz piropo polit bat atera bazaizu, eraso sexualtzat hartuko dizute.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 191. orr.

Hasi behar dut piropoak esaten eta esateko modua eta jarrera lantzen, genetikaz euskaldunoi eman ez zaiguna ikasteko beste biderik ez baitago.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 32. orr.

Hiriari egindako piropo horiek [...] izan ziren, dudarik gabe, donostiarrek kantu honetan ikusi zituzten elementurik adierazgarrienak,  Askoren artean   «Rataplan» - 90. orr.


piroteknia 1 iz su festak eta lehergaiak egiteko eta erabiltzeko teknika.

Kalejiran geldialdi bi egiten ditugu, une horietan sua eta piroteknia dira nagusi, danbor hotsekin batera.  Berria - Kultura   2004-03-24

23etan: sonü, sü eta ke piroteknia ikusgarria.  Herria   2005-03-17

Gela zabal ixilean, filosofiak eta pirotekniak atzean utzirik, edo, agian hobeki, filosofiak eta pirotekniak batetara bilduz, elkarri aitortzen diote bizitzeko arrazoiak suz eginak direla.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 231. orr.

2 irud/hed

Balzac-ek berrikusten zituen probez oroitzen ari naiz, hura zuzenketa eta gehiketen piroteknia itsugarria.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 21. orr.

Eta ezagutu izan balu ere, latinez emango zukeen, intelektual-kutsuko piroteknia tontolore horretara erakarriak baitzeuzkan berarekin lan egiten zuten guztiak ere.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 17. orr.

Deutsch Schule hartako arkupeetan piztutako pospolo hura zen Azkona Estudioko erredakzioan piroteknia sasi-intelektuala leherrarazten zuena.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 18. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

piroteknia eta perkusioa (3)


piroteknikari iz piroteknian aditua.

Piroteknikari batekin dabil Anna, bi edo hiru zigarro lapurtzen ditu harekin ateratzen den gau bakoitzean.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 121. orr.


pirotekniko 1 izond pirotekniari dagokiona.

Denek jakingo zuten Simon Azkue ez dela ergela, eta zizareen bizimodua ezagutzeaz gain, gogoak hala agintzen dionean, inork ez bezala dakiela berak antolatzen jaialdi piroteknikoa, triskantza eta dena dardarka jartzerainoko lurrikara.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 112. orr.

2 irud/hed

Euskal bertsioa piroteknikoagoa zitzaiolako (mira zazu nola trufatzen den zutaz), frantsesezkoa baino?  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 17. orr.


pirpir 1 iz hots motela. ik firfira.

Une hartatik, neure inguruan eta neure gorputz ilunean halako pirpir ikusezin, ukiezin bat sumatu nuen.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 80. orr.

Ez, hala ere, gudaroste dibergente, paralelo eta azkenik bat eginen pirpira, bestelako higidura helgaitzago, barrenekoago bat baizik, armada horiek nolabait iragartzen zutena.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 80. orr.

Motor hotsa erabat galdu denean zuhaitzen hostoen pirpirra itzuli da.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 87. orr.

2 pilpira.

Belaunikatuz, bi hatz jarri zizkion lepoan, zainen baten pirpira nabaritzeko asmoz.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 133. orr.


pirri izond zehatza eta arretatsua. ik punttalakurlo.

Hartara, A.ren izaera nabaritzen du ez soilik gutunen esanahaiak; sintaxiak berak ere bai: obsesiboa baita, zoroki perfekzionista, ezin pirriagoa.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 87. orr.


pirrika adlag jira eta bira, bueltaka.

Gorpu burugabea artean odolusten ari zelarik, odola txirrioan zihoalarik, ea zenbat metro egingo ote zituen buru gorpugabekoak pirrika aurrera, gorputik kenduz geroztik.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 41. orr.

68 urte zituela utzi gaitu; gazte denboran bazuen zenbait dantza pirrika eginarazirik gazteriari, eta zenbait bulta goxo pasarazirik, "gaizo Teodorok".  Herria   2001-05-31


pirrikan ik pirritan.

pirriko izond garaipenez mintzatuz, irabazleak kalte handia hartuta lortzen duena.

Eta aditzerat eman zidan, halaber, ezen borroka ezin neketsuago batzuen ondorez garaitu zituztela holandarrak, biktoria pirriko batean...  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 524. orr.

Greziarentzat angustia hamarkada izan zen, Albaniako frontean Italiaren aurkako gerran izandako garaipen pirrikoaren ondoren.  Berria - Kultura   2006-03-14


pirrilaka ik firrilaka.

pirrin 1 iz apurra.

Bestetik, lotsa pirrin bat ere ematen zidan han, hainbeste kamera, kazetari eta jenderen aurrean, neure barneko kontuak argitaratzen hasteak.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 15. orr.

2 pirrin bat adlag apur bat

Idazleari aitortzen ez badio ere, berak du penarik handiena, liburua berea ere baita pirrin bat.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 148. orr.


pirrinta iz bolada; zurrusta.

Eguraldia oso hotza zen, airea bezain gardena, eta gelako leihoek gutxi egin zezaketen hotzaren aurrean, zirrikitu guztietatik sartzen baitziren haizearen pirrintak.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 68. orr.

Pirrinta bat isuri zion.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 174. orr.

Almadiak aurrera jarraitzen zuen itzalpean, izotzen artean ikusezina; baina batzuetan argi pirrinta handiak ailegatzen ziren haraino.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 407. orr.


pirrintaka adlag boladaka; zurrustaka.

Arrobiko farolak ere Donostiako etxe berriak pirrintaka argitzen dituen bezalaxe.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 323. orr.


pirripio iz hegatxabala. ik larratxori.

Azaldu ahala izendatu ditut han behean kaiolatuon elkartasunetik alatu diren hegaztitxoak: karnabak tarinak zozoak eperrak hegaberak kulixkak istingorrak tortoilak pirripioak urretxindorrak txantxangorriak ipurzuriak birigarroak  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 137. orr.


pirripita (orobat pirripit) 1 iz ipar txirrindua. ik bizikleta.

Goraxago gizon xahar bat eta bi neskatil, beren pirripitak, errepidearen erdian, pusatzen dituztela.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 207. orr.

Gutunak pirripitaren gidoinaren barnean sartzen zituen. igandeko mendiko pirripiten ibilaldiak ditu 85 emazte eta gizon elkarretaratu.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 40. orr.

Euriak euritei, Ibanteliko mendi paretek ikusi dituzte 175 amorratu, patarra goiti bermatzen, iztapeka beren pirripit VTT famatuaren gainean.  Herria   2005-10-06

Itsasuarra pirripitan ixtapeka jarri zelarik, izeba lasterka hurbildu zitzaion, bi sagarrekin.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 75. orr.

Eusebiok irri ttipi batez eskertu zuen, pirripitan abiatu eta burua itzuliz agurtu.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 75. orr.

Helduden igande 20 an, ikusiko dugu Saran kirolari andana gotorra, zeren apailatzen dira orori idekiak diren bi itzuli pirripitaz, bat 35 km-koa, bertzea 15 ekoa.  Herria   2004-06-17

Eusebio Elizondoraino jautsi zen pirripitaz, traba izpirik gabe.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 75. orr.

2 (hitz elkartuetan)

11 orenetan pirripita lasterketa (finala).  Herria   2003-06-26

Hiru pirripita itzuli egiten dira larruko eritasunetik sendatzeko.  Herria   2005-06-23


pirripitaka adlag jira eta bira.

Aldi oro, soldadu uzbek bat pirripitaka zihoan lurrean barrena, lagunen amorraziozko garrasien artean.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 238. orr.

Aldi oro, soldadu uzbek bat pirripitaka zihoan lurrean barrena, lagunen amorraziozko garrasien artean.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 238. orr.

Treneko garitatik norbait erori zen linternarekin batera eta bidebazterrera joan zen pirripitaka.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 90. orr.

Pirripitaka edo hegaldaka bezala, boneta hunek, Xango eremanen du herriz herri eta erresumaz erresuma, beste dantzen eta musiken mundurat.  Herria   2005-11-17

Tiroak bular betean jo, eta ofizial uzbeka zaldi gainetik erori eta pirripitaka dabil lurrean.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 237. orr.


pirripitalari 1 (orobat pirripitari) iz ipar txirrindularia.

Merezi zuen euskaldun pirripitalariak eginez jazkoa, hirugarren Armstrong eta Ullrich-en gibeletik.  Herria   2001-07-26

Errepublika egunean ere ibili dira pirripitariak Frantziako bideetan.  Herria   2001-07-19

Pirripitalarien lehiaketa.  Herria   2004-06-17

21. mendeko zangolari eta pirripitalariok, badugu gomita eta bide ederra, nahi badugu eskainia zaigun erronka onartu.  Herria   2004-05-27

2 (hitz elkartuetan)

"Essor Basque" pirripitari batasunak trebesatuko du Sara, ondoko egunetan, egon erne bide horietan, kasu ixtripueri, San Inaxioko itzuli horietan.  Herria   2005-02-17


pirripitan adlag jira eta bira. ik pirripitaka.

Bat-batean, sukar batek inarrosten du zaldun gaztea, bien gorputzak kordokatzen dira eta biak erortzen dira, ezin atxikia den ikarak pirripitan badaramatza lurraren gainean, harat eta honat, itzulipurdika, alderdi guzietara.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 151. orr.


pirripitari ik pirripitalari.

pirritaka adlag pirripitaka.

Pirritaka joan zen lurretik.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 115. orr.


pirritan (orobat pirrikan) 1 adlag jira eta bira.

Harri bihurtu eta pirritan joan zen harribitxi-bilatzailearen oinetara.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 45. orr.

Bere eskuetatik ihesi joandako pistola eta linterna ikusi zituen, azken hau zoru gainean pirritan zihoala, eta argitasuna behetik gorako itzal bitxiak sortuz zabaltzen zuela.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 161. orr.

Malkoak masailetan behera pirritan hasi zitzaizkion.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 471. orr.

Pirritan hasi zen, galdutako txanpon baten modura.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 318. orr.

2 irud/hed

Zurrumurruz beteriko merkatuaren hondotik oihartzunak altxatzen ziren, hotsak eta azantzak pirritan zihoazen goraino, urrutiko ekaitz baten soinua entzuten zen gauaren isiltasunean.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 252. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pirritan hasi (3)


pirritatu, pirrita, pirritatzen da ad lerratu.

Argitu beharko du nola ulertzen den gizon-emakume batzuk -arrazak, kontinenteak- gizakiak izatea, eta ez izatea historikoak; zergatik eta nola diren horiek Izpirituak ezhistoriara baztertuak; nola pirritatzen den horien existentzia menderen mendetan, beti joaten eta beti leku berean.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 174. orr.


pirronismo iz E. Pirronen doktrina filosofiko eszeptikoa.

Pirronismo: [...] antzinako filosofia, sortzailearen izena hartu duena.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 222. orr.

Pirronismoaz gainerako beste edozertan batere ez sinestea zuen funtsa.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 222. orr.


pirt-port iz

Patxadan erreaz zihoan egurraren pirt-port hotsak entzun zituen, eta, orri zuria hurreratuz, su eman zion.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 44. orr.


pirta-pirta adlag apurka-apurka.

Badakite alabainan "Prestige" untziak beti galtzen duela, pirta pirta, oraino barnean duen petrolaki hartarik.  Herria   2003-06-26

Duela hogoita-hamar bat urte, sei ehun lagunek hor zuten beren laneko segida! pirta pirta, gero eta gutiagok.  Herria   2005-01-20


pirtzil iz panpina.

Pirtzilak egiteko kalesan erabiltzen zituzten arto-hostoen bizarrak oroitarazi zizkion Norari gizonaren bibote oparoak.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 158. orr.


pirtzin ik piercing.

piru 1 iz ipar hari edo kable bat osatzen duten izpietako bakoitza. ik zuntz.

Giderra eta, hari loturik, pintzelaren piru lodi batzuk, gehienak zentimetro bat baino luzeago ez zirenak, erroraino higatuak.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 183. orr.

Nola dezakeen ehuleak piru bakarreko irazkiarekin hari anitzeko bilbea eho?  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 179. orr.

Europako bideen mapa: egiazko armiarma sarea, baina erdigunerik ez duena, norbaitek piru bat erien artean hartu ondoan, tiratu balu bezala sare osoa, Puente La Reinaraino gidatuz Europako marra guziak.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 48. orr.

2 irud/hed

Berriz eskapatzera utzi dut historiaren pirua.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 91. orr.

Biziari emaiten diogula [...] halako jarraipen bat, piru mehe bat, heriotzeak bakarrik, azken finean, mozten duena.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 83. orr.

Ziurtasun hori zen ene biziaren piru azkar eta jarraikia, Gabonen berean tinko atxikiz eta ere gero, hogoi urtez, Biarnoko ikastetxean.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 101. orr.

Ahurrean kokatua den pilota bezala, denbora, iragan diren gauzen piru biribilkatua, denbora.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 100. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Euskaldunei buruzko mila hari piru laxoan uzten ditu Hiru Punttu taldeak, Antton Lukuren Escualdunac lan berrian.  Berria - Kultura   2006-04-21

4 piru batek eraman ezer gutxik eraman.

Oren bat eta hiru laurdenez goiti iraun duen finalerdia izan da hau ortzegunean eta piru batek ereman baitu hunen irabaztea edo galtzea.  Herria   2005-06-09

Amaturren xapelgoak finala laurdenetan ginituen aste huntan, Euskal Ligako xapelgoan eta ezinago piru batek eremanak ditu lau partidetarik hiru.  Herria   2002-12-19


pirubiko
1 azido pirubiko azido koloregabea, metabolismoan garrantzi handia duena.

Hortik aurrera, azido pirubikoa destilatzen eta agurearen azukreaz espekulatzen eman nuen eguna.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 226. orr.

Gero 250ºC-ra berotzen genuen bisulfato horregaz azido tartarikozko nahaste bat, hala azido tartarikoa azido pirubiko bihurtuz deshidratatzen da eta destilatu.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 226. orr.

Eugenol eta azido pirubiko usaina zerion artean ere.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 251. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

azido pirubiko (3)

azido pirubikoa (3)


pirueta iz gorputza biratuz egiten den higidura.

Gorputzekin egindako simetriak edo justaposizioak maisutasun handiz erabiliz eta erabateko geldotasun uneak pirueta akrobatiko bilakatuz, fantasiazko lore, landare edota animaliak irudikatzeko.  Berria - Kultura   2006-05-07


pirula ik pilula.

piruleta iz karamelu biribila, makilatxo batek eusten diona.

Berak piruletak erosi zizkidan, umea banintz bezala, eta nik, semaforoa gorriz jartzen zen guztietan, eskutik heltzen nion, beldur den semeak egingo lukeen antzera.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 81. orr.

Bihotz formako piruleta gorria.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 91. orr.


pisa ik pixa.

pisaketa iz pisatzea.

14:30: Sokatira taldeen pisaketa.  Berria - Kirola   2004-08-21

Tiralariak, gainera, goizeko zortzietarako han zeuden pisaketarako.  Berria - Kirola   2004-05-11

Pantaila batzuetan animaliak nola hiltzen dituzten ikusten da eta besteetan, berriz, abelburuen pisaketa-lana.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 152. orr.

Eska daitekeen gutxiena da espekulazio soilaren arrazoimen-oinarrien pisaketan denak jatorki gertatu beharra.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 257. orr.


pisaontzi iz pisatzeko ontzia.

Ez nuen, ordea, akabatu behar, baizik eta irazki-pisaontzi batean ezarri eta kanpora loresailera atera.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 160. orr.


pisarazi, pisaraz, pisarazten du ad pisatzera behartu.

Goizean goiz egindako odol analisiaren emaitzak ikusi ondoren, bada, pisarazi du gaixoa eta kalkulagailua atera du mantalaren sakelatik.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 97. orr.

Zenbatu eta pisarazi inoren esku uzten duzuna; jaso idatziz eman eta hartzen duzunaren agiria.  Elizen arteko biblia   Si 42,7


pisatar izlag/iz Pisakoa, Pisari dagokiona; Pisako biztanlea.

Zeren Parisen irakurri baitzituen, Gassendiren kontseiluz, zientzilari pisatarraren De motu, latinez, baina baita Il Saggiatore, Dialogo sopra i due massimi sistemi del mondo, tolemaico e copernicano eta haren Discorsi-ak.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 116. orr.

Hala nola Il Saggiatore-ko zati hura, zeinean maisu pisatarrak aitortzen baitzuen ezen filosofia unibertsoaren liburu irekian skribaturik zegoela.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 116. orr.

Kosme eta Damian santuen parrokiako pisatar batek bere aitormenez baieztatua da kasu hau.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 442. orr.


pisatu, pisa, pisatzen (orobat pixatu g. er. eta pizatu g.er.) 1 du ad (zerbaiten) pisua neurtu.

Goitik eta behetik aztertu ditu: ukitu, usaindu, haztatu, pisatu egin ditu.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 63. orr.

Moztu eta balantzan pisatu zuen eta: [...].  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 120. orr.

Gramo bat azukre pisatu nuen, platinozko arragoan [...] su emateko.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 226. orr.

Ikatz goriak bezain handiak ziren errubi-pila ari zen pisatzen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 70. orr.

Pisuan pisatu zaituzte eta urri aurkitu.  Elizen arteko biblia   Dn 5,27

Drogarekin batera, 2.000 euro eta droga pisatzeko tresnak aurkitu zituzten.  Berria - Euskal Herria   2004-02-07

Iruditu zitzaidan pisatzen ninduela begi txiki haiekin, arestian bere esku mehean tabakontzia pisatu zuen bezala.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 64. orr.

Holako kuia eta onjorik ez dut sekulan ikusi ez pisatu.  Herria   2004-10-07

2 irud/hed

Moldatu ziren Mendebaldeko Zibilizazioa balantzan pisatzeko, eskas aurkitu zuten, kanpo uztea erabaki zuten eta behar hainbat indar bildu zuten alegiazko autarki politika hausnartu ahal izateko.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 208. orr.

Balantza batean pisatzeko moduko isiltasun astuna sortu zen bi emakumeen artean.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 34. orr.

Pisuan pisatu zaituzte eta urri aurkitu.  Elizen arteko biblia   Dn 5,27

Pisa nazala Jainkoak pisu zuzenez, eta ikusiko du nire prestutasuna.  Elizen arteko biblia   Jb 31,6

Gero adinak ez duela pisatzen esango du... ipurdiak pisatuko ez balio, sikiera...  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 84. orr.

Bekatuak pisatu, egindako bekatu larri bakoitzak berez dituen itsuskeria eta gaiztakeria begiratuz, debekatua ez balego ere.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 65. orr.

Horrek xoratzen du, endemas jende xoxoa: seminarioan oratoria ikasi duen apezkondoak, hitzak pisatzen ikasi duen hiztun dotore doktoreak.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 73. orr.

3 pisu jakin bat izan.

Iltzeak ere urrezkoak ziren; bakoitzak kilo erdia pisatzen zuen.  Elizen arteko biblia   2 Kro 3,9

Simonek Erromara bidali zuen Numenio, seiehun kilo pisatzen zuen urrezko babeski handi batekin.  Elizen arteko biblia   1 M 14,24

Azazkal bat baino txikiagoa da, zazpi gramo pisatzen du eta argindarra kontsumitzen du.  Berria - Ekonomia   2004-06-12

As-ak kobrezko bi ontza pisatzen zuen; eta denarioak hamar as balio zuenez, kobrezko hogei ontza balio zuen.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 82. orr.

Makinak berak hirurehun eta berrogeita hamar mila libra pisatzen zituen.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 5230. orr.

30 urteko gizonezkoa da, 1,75eko garaiera du eta 75 kilo pisatzen ditu.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 151. orr.

-Asko pisatzen du, ez dakit eraman ahal izango duzun.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 63. orr.

San Giustora bideko etxe batean neuzkala nire puskak, baina ez zirela ezer asko, apenas pisatzen zutela.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 271. orr.

Ez zuen ezer pisatzen, ezta neurtzen ere, aski zuen fardelen tamainari erreparatzea bakoitzaren barruan zeuden oihalek edo bestelako ehunek zenbateko pisua zuten jakiteko; bilgoak eskuan hartu, eta bertantxe esaten zuen zenbat pisatzen zuen bakoitzak.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 342. orr.

Argia ez da ezer, baina ezerezak baino gehiago pisatzen du, eta tonu zurixkatik abiatzen dira kolore guztiak.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 185. orr.

Barruan harri bat izango balu bezala pisatzen du.  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 66. orr.

Helduek eta umeek behar baino gehiago pisatzeak dauzkan ondorioak dirutan neur daitezke irakaslearen ustez, gaitz degeneratiboak ugaltzeak «osasun zerbitzuetarako gastuak handitzea» baitakar.  Berria - Euskal Herria   2004-08-24

4 irud/hed

«Zuhurtzia eta komatxo guztiekin», urtea itxaropen zantzuekin amaitu zela argitu zuen; «baina inertziak asko pisatzen du».  Berria - Euskal Herria   2006-01-08

Haren oroitzapenak asko pisatzen bazuen ere, orduan aurrean zabaltzen zen bideari erreparatu zion arretaz.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 86. orr.

5 zerbaiten alde onak eta txarrak arretaz aztertu.

Orduan, nire erabakia ongi pisatu, ongi hausnartu, ongi atzeratu ondoren, kolpe batetik egiten nuen jauzi, hortzak estuturik, tximiniaraino.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 68. orr.

Tibor, epaile zuzena, hitzak pisatzen ari zen.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 32. orr.

Maitasun bihotzeko eta zinezko baten aitorpena, hitzekin lan egiten ohiturik dagoen batek hitz bakoitza ongi neurtu eta pisatu ostean idatzia.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 11. orr.

Gauzak ongi pisatuz, Joanttok bizian topatu zituen jendeetan amultsuak kiskilak baino gehiago ziren.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 232. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

balantzan pisatu (4); kilo pisatu (4); pisatu zuen (3)

tona bat pisatuko (3)

hamabost kilo pisatzen (3); jakin zenbat pisatzen (4); kilo inguru pisatzen (4); kilo pisatzen (35); kilo pisatzen ditu (12); kilo pisatzen du (11); kilo pisatzen zuen (5); kilo pisatzen zuten (3); pisatzen ari (3); pisatzen bazuen (3); pisatzen ditu (15); pisatzen dituen (4); pisatzen du (18); pisatzen duela (4); pisatzen duen (8); pisatzen dute (3); pisatzen duten (4); pisatzen zituen (4); pisatzen zuen (21); pisatzen zuten (5); zenbat pisatzen (13); zenbat pisatzen zuen (7)


pisatze (corpusean pizatze soilik) iz (zerbaiten) pisua neurtzea.

Erran behar da segur bizi bete bat eremana duela, beti prest zerbitzu egiterat, lanak gainerat ez zuen lotsatzen, menaju egite, kabala pizatze, erien laguntzaile eta partikulazki luzaz elizaren garbitasuna egin du, zeinuak jo, aldare prestatze, lan ttipienetarainoko guziak.  Herria   2002-10-10


pisces (ETCn 546 agerraldi; orobat piscis ETCn 135 agerraldi; corpusean piscis solik) iz Zodiakoko konstelazioa; zodiakoaren hamabigarren zeinua; latinez 'arraina' esan nahi du.

14 Danbor txikiko zuloa eskailera batetik bezala igotzen joaten da Acuario eta Piscisen puntuetatik gora, eta Ariesen zortzigarren maila ukitzen duenean, urak, bare-bare atereaz ekinokzioaren orduak markatzen ditu.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4550. orr.

Eta Rulasek Pisciseko jaietara gonbidatzen nauenean.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 134. orr.

-Piscisen izango da: orkatila, oinak eta behatzak ditu orduan bere mende.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 478. orr.


piscis ik pisces.

piska ik pixka.

piskabat ik pixka 2.

piskana ik pixkana.

piskanaka ik pixkanaka.

piso ik pisu2.

pisoi iz dolareetan, sagarra zapaltzeko mazoa.

Pisoiarekin zapaltzen dan sagarrari deitzen zaio patsa.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 97. orr.


pista1 1 iz kirol jakin bat egiteko prestaturiko eremua.

Gune hesitu bat ere bazuen, zoragarria, gimnastikarako zelai, pista, igerileku, haurrentzako jostaleku eta guzti.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 147. orr.

Pista baten goialdean zeuden: eskiak ondo paralelo, beren buruak pikoa zirudien maldan behera botatzeko prest.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 216. orr.

Aragoin, Candanchuko estazioko pistak baliatzen dituzte.  Berria - Kirola   2006-03-09

Snowboard-a pistan edo pistatik kanpo egitea zeharo ezberdina da.  Berria - Euskal Herria   2004-02-13

Izotza ari duenean, eta besteak irristaketan dabiltzanean, pista txiki bat antolatzen du berarentzat, aparte, izotzaren ondoan, belarretan.  Itziar Otegi   «Axenario» - Jules Renard, 2006 - 167. orr.

Abiadura patinajea pista laburrean: 1.500 metrokoa (emakumezkoak).  Berria - Harian   2006-02-09

Nik udan tenisean jokatzen dudan pistetatik hurbil samar.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 92. orr.

Nadal pistetara bueltatuko da gaur.  Berria - Kirola   2006-02-14

Bi milioi euro inguruko inbertsioa du egitasmoak, eta golf zelaia, paint-ball-eko pista, 20x10 neurriko igerilekua, taberna, bi izarreko hotela, jatetxea eta aparkalekua biltzen ditu.  Berria - Euskal Herria   2006-04-05

Bidasoa Torrevellaren kontra ariko da gaur, haren pistan, Asobal Ligako 21. jardunaldian.  Berria - Kirola   2006-03-18

Posible al da pistan Schumacherren atzetik joanda zerbait ikastea?  Berria - Kirola   2004-05-08

Berriz irten eta bi itzulira Ayrton Senna pistatik atera zen.  Berria - Kirola   2004-04-30

Conde, dominarik gabe kilometro bateko pistako erlojupekoan.  Berria - Kirola   2004-09-19

Mark French, junior mailako Pistako Munduko txapeldun ohi australiarra bi urterako zigortu dute.  Berria - Kirola   2004-06-10

Portiko horiek xystos izenez deitzen dira grekoen artean, atletak pista estalietan entrenatzen direlako neguan.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2570. orr.

Munduko Pista Estaliko Txapelketak jokatuko dira gaurtik igandera, Budapesten.  Berria - Kirola   2004-03-05

Halterofilia-zirkuituak, judo eta norberaren defentsarako ariketak, pista amerikarra.  Berria - Kultura   2004-08-22

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Anoeta estadioan zertarako eduki atletismo pistak, atletismo probarik jokatzen ez bada?  Berria - Kirola   2004-02-17

Frontoia berdez margotu dute, eskubaloi, futbol eta saskibaloi pistak margotu dituzte, eta saskiak eta ateak jarri dituzte.  Berria - Kultura   2006-03-18

Jendeak gozatu zuen izotz-pista librean gustura.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 27. orr.

Neguan eski pistetan, uda partean modako hondartzetan.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 44. orr.

Eski-pistako kolorea ezagun zuen larru-azalean.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 88. orr.

Bere alaba da, behiala eskolara, ballet-eko klaseetara, zirkura eta irristatze-pistara eraman ohi zuena.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 94. orr.

Alemanian hamabost pertsona hil ziren urte hasieran patinaje pista baten egurrezko estalkia erori zenean.  Berria - Mundua   2006-01-29

3 (bestelako erabilera duen eremua)

Joan eta Miquel atetik sartu eta dantzatzeko pista aldera begiratzen dute.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 38. orr.

Hiru whisky eta bi dantzaldi arin pistaren erdian.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 60. orr.

Llumi garagardoa hartu eta barran utzirik, eta eskutik heldu eta dantzatzeko pistarantz eramaten du.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 43. orr.

Pista zeharkatzen dugu, bultzaka, alboka, dantzaririk eroenak saihestuz.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 290. orr.

80ko hamarkadako diskoteka batetik ateratako argi-pista batean dantza egiten duten koloretako planetak gara.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 90. orr.

On Camillok zaldiko-maldiko bat, bilintzi-balantza bat, hiru tiro-joko, auto txikientzako pista bat, autotxoke bat, "heriotzaren horma" eta beste hainbat jostaleku gehiago aurkitu zituen.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 101. orr.

Talka-autoetako pista abandonatua ikusten zen, sarreratik hurbilen.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 112. orr.

Eraikuntzaren gainean, teilatuaren ordez, autoak eta prototipo berriak probatzeko erabiltzen zuten pista handi bat dago.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 27. orr.

Aeromodelismoko pista. R C Albatros Lagunartea. Errenteria.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 129. orr.

4 (aireportuetakoa)

Gipuzkoako aireportuko pista txikiegia da, eta Nafarroakoan behe lainoa da traba nagusia.  Berria - Harian   2005-09-04

Aireportuaren pista 300 metro luzatzeko proposamena egin du Gipuzkoako Diputazioak.  Berria - Harian   2006-02-28

Aintzira zoragarri baten eta lur hartzeko pista baten ondoan dago, eta landabide zakar batetik baino ez dago iristerik hara.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 111. orr.

Hegazkinaren gurpilek pista zuria ukitzeari utzi orduko aienatu ziren begien bistatik zoru gaineko argi horiak.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 8. orr.

Zama-hegazkin errusiar galant bat ari da hurbiltzen lur hartzeko asmotan; pista nagusia, konponketetarako itxia baita, azkar ireki beharra dago.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 117. orr.

Lurreratzeko Pista Handitzearen Aurkako Koordinakundeko arduradun.  Berria - Harian   2006-02-28

5 asfaltatu gabeko bidea.

Lehenengo tartean errepide asfaltatutik ibili gara, gero porlanezko pistatik eta azkenean lurrezko pista lokaztutik.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 64. orr.

Izotzezko pista batetik eraman ninduten ateraino, eta gaueko haizeak astindu ninduen.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 193. orr.

Segituan errepidea utzi eta mendiko pista batetik goaz.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 461. orr.

Hau parke natural bat da, eta ezin da pistaz josi.  Berria - Euskal Herria   2004-09-29

Bargota herria eskuin utzirik, pista ezin patartsuago bat hartzen dut.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 66. orr.

Ez genuela biderako ia urik ere hartu, eta pista bukatu zenean mendi-bide lokaztu batean gora egin genuela...  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 176. orr.

Etxalde txikia herritik kanpora dago, milia batzuetara, pista lohi eta bihurri baten amaieran.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 79. orr.

Ezbeharra mendi pista batean gertatu zen, Ertzaintzak argitu ez dituen arrazoiak direla kausa.  Berria - Ekonomia   2004-03-21

"Nicolae" hartz errumaniarrak buruz dakizki Arango eta Alta Ribagorçako mendi-pistak.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 75. orr.

Trenetik begiratuta pista-bidea ikusten da bidetxidorrean.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 12. orr.

6 magnetofono eta kidekoetan, hotsa edo soinua grabatzen den zinta magnetikoaren zerrenda paralelo eta independenteetako bakoitza.

Nire kolega honek zortzi pistako grabagailu digital bat eta mahai bat utziko dizkigu gure diskoa izango dena grabatzeko.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 216. orr.

Dinosaur Jr eta Sebadoh taldeetan [...] lau pistako grabazio tresnaren maisu izan zen; soinu aldetik eskasa askotan, baina emozioari dagokionez bortitza.  Berria - Kultura   2006-04-06

Edozein grabaketa luze editatzen, edizio linealean eta pista anitzetan praktikatu zuten ikasleek.  Berria - Euskal Herria   2004-07-23

Musikaz gain pista interaktiboa du konpaktuak.  Berria - Kultura   2004-06-04

· irud/hed Nerbio-ehunezko hainbat pistaren bidez lotzen zaio bizkar-muina garunari.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 231. orr.

7 norbait edo zerbait aurkitzeko arrastoa.

Saia hadi pista konplikatua ez dela pentsatzen, eta berehala etorriko zaik burura erantzuna.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 140. orr.

"Berotan luze utzi ezkero, bigundu egin liteke" eman genezake lehen pista.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 43. orr.

Ipuina puzzle bat bezala osaturik dago, istorio txikiez osaturiko puzzle bat, batzuetan pistak (loturak) uzten dituzten piezak.  Berria - Kultura   2004-03-06

Horrek denak pista bat ematen digu, lurraren eta airearen artean nolako trukaketa bitxia gertatzen den jabetzeko.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 154. orr.

Kantzelarian aldizkaria ateratzen duen kazetariak eman zidan pista bat: [...].  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 84. orr.

Kontua da lagunaren anekdotak pista asko ematen digula gaur hemen bildu gaituen gaiaren inguruan.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 93. orr.

Belauneko jarri ez beste guztiak egin dizkit pista esan niezaion, eta ezinean ikusi badut ere, ez diot hitzik esan.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 30. orr.

Hara sartu ahal izateko giltza behar izaten da, eta giltza hori pista baten bidez asmatu behar izaten du berak.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 23. orr.

Ez baitzen ergela, eta ahalik eta pista gutxien uzten saiatuko baitzen.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 164. orr.

Desiratzen nagok hurrengo pista jasotzeko.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 57. orr.

Poliziako ikerlarien arabera istripuzko gertakaria zitekeen, baina ez zuten pista bakar bat baztertzen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 216. orr.

AZF taldearen mehatxuak «serioak» direla berretsi ostean, «islamisten» pista baztertu zuen.  Berria - Mundua   2004-03-04

Horregatik, kapituluen eta pisten jokoari ekin diogu berriz Xabik eta biok.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 86. orr.

8 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Asteroko pista-jokoaren sufrimendua falta zaidak, egia esatea nahi baduk.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 119. orr.

Pista joko batean, froga bat gainditzeko puntuei erantzun behar izatea, bertsotan egitea, bideo bat ikustea eta komentatzea... hori da udalekua.  Berria - Kultura   2006-04-08

Hemen pista multzoa bide horretan ez galtzeko: [...].  Berria - Kultura   2006-03-04

Jar gaitezen ordea, pista-emailearen ikuspegian.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 43. orr.

9 lurreratze pista ik lurreratze 3.
10 pista galdu arrastoa galdu.

Bat zen hildakoa, eta iheslarien pista Mirakruz gainean galdu zuten.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 109. orr.

Haren pista Mexikoko erbesteratu errepublikazaleen artean galdu da.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 135. orr.

Uxue duela urte mooordo bat ezagutu nuen; gero pista galdu nion, sasian eperrari pista galtzen zaion bezala, beste urte mordo bat. urteak ziren pista galdua niola, eta auskalo non ibiliko ote zen.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 12. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

aireportuaren pista (6); aireportuaren pista handitzearen (3); aireportuko pista (6); atletismoko pista (3)

eski pista (4); espainiako pista txapelketa (3); hondarribiko aireportuaren pista (3); hondarribiko aireportuko pista (3)

izotz pista (5); jokatuko den pista (5); lurreratze pista (3); lurreratzeko pista (4)

pista asmatu (4); pista elurtuetan (3); pista erraza (3); pista estalian (19); pista estaliko (81); pista estaliko denboraldia (3); pista estaliko errekorra (3); pista estaliko espainiako (5); pista estaliko europako (3); pista estaliko munduko (28); pista estaliko sasoia (3); pista estaliko txapelketak (3); pista estaliko txapelketan (5); pista estaliko txapelketetan (5); pista handitzea (4); pista handitzearen (9); pista handitzearen aurka (5); pista handitzeko (3); pista laburrean (7); pista laburreko (5); pista nagusia (3)

artalekuko pistan (3); aurkariaren pistan (7); izotz pistan (3); pistan ariko (9); pistan ariko da (6); pistan ikusi (3); pistan irabazi (4); pistan irabaztea (4); pistan jokatuko (4)

irtengo dira pistara (3); pistara atera (8); pistara ateratzeko (7); pistara ateratzeko prest (3); pistara itzuli (3)

pistaren erdian (6); pistaren gainean (4)

pistatik atera (8); pistatik atera zen (5); pistatik irten (5); pistatik irten zen (3); pistatik kanpo (6)

eski pistetan (3)

pistetatik kanpo (11); pistetatik kanpora (3)


pista2 ik pizta.

pistaburu iz pistaren burua.

Hegazkina pistabururaino joan da.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 22. orr.


pistaratu, pistara, pistaratzen da ad pistara heldu.

Gainera, alemaniarrak itzuli hori bikain osatu zuen, eta berriz pistaratu zenean abantaila mantendu zuen.  Berria - Kirola   2006-04-25


pistard iz pistako probetan espezializaturiko txirrindularia.

Hiru pistard ariko dira Espainiako selekzioarekin: Asier Maeztu, Leire Olaberria eta Unai Iturriaga.  Berria - Kirola   2006-04-13

Euskal Herriko pistardek ondo ezagutzen duten belodromoan jokatuko da 2006ko Munduko Txapelketa, Bordelen (Frantzia).  Berria - Kirola   2006-04-13

Leire Olaberria pistarda 20. postuan sailkatu zen atzo buruz buruko jazarpenean, eta ez du proba jokatu aurretik zeukan helburua bete.  Berria - Kirola   2006-04-14


pistatxa ik pistatxo.

pistatxo (orobat pistatxa g. er.) iz Pistacea vera zuhaitzaren hazia, mamia berdea duena, sukaldaritzan eta gozogintzan erabiltzen dena.

Lucy egongelako lurrean eserita genuela, pistatxoak jaten eta Gadget Inspektorearen atal bat ikusten, Tomek eta biok sukaldera alde egin genuen, gure elkarrizketa entzun ez zezan.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 159. orr.

Mingain beteak ere baziren, eta galantina trufatua, eta txerri burua pistatxoekin, azpil biribil eta obalatuen gainean.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 105. orr.

Ibrahimen patiserian, menta te bat eta pistatxoz egin gozoa prestatzen dizkidaten bitartean, egunkaria zabaldu dut.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 77. orr.

Kakahueteak, almendra garrapiñatuak, berde zerutiarreko pistatxozko izozkiak.  Berria - Kultura   2006-01-31

Arrosak, horiak edo pistatxa bezain berdeak ziren gehienik nabari ziren koloreak.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 110. orr.

Pistatxo koloreak ere gero eta zale gehiago zituen.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 163. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 0 aldiz agertzen direnak)

txerri burua pistatxoekin (3)


pistazale iz txirrindulariez mintzatuz, pistako proben zale dena.

Donostiako belodromoaren erabiltzaileek badituzte arrangura handiak, bereziki txirrindulari pistazaleek.  Herria   2003-12-11


pistina iz (haur hizkeran; orobat piztina g.er.) iz piszina. ik igerileku.

-Pistinara joan duk.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 55. orr.

-Zer moduz pistinan?  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 59. orr.

Pistina osoa aldenik alde kruzatzen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 51. orr.

Emengo pistinan olako gauzak pasatzen die.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 35. orr.


pisto iz barazki zati frijituekin eta tomate saltsarekin prestatzen den janaria.

Barazkiak erosi nituen pistoa egiteko.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 72. orr.


pistoi (orobat piztoi g.er. eta piztona g.er.) 1 iz zilindro baten barnean alde batera eta bestera higitzen den pieza, gas baten presioa energia mekaniko bihurtzeko edo jariakin bat konprimitzeko edo bulkatzeko erabiltzen dena. ik enbolo.

Lehenengo garaietako lurrun-makina, pistoia zilindro baten barruan mugitzen zena, atzera-aurrerako motor xume eraginkor bat zen; ura ponpatzeko erabiltzen zen batez ere, pistoiaren gora eta beherako mugimendua oso egokia baitzen horretarako. noiz arte funtzionatu behar dute pistoi, balbula, magneto, engranaje multzo horiek?  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 47. orr.

Galdara presiorik gabe dago, makinako pistoiak geldirik daude.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 53. orr.

2 kartutxo edo kideko batean, pizgailua.

Zeren eta beraiek egiten baitzituzten kartutxoak, hartu azala, polbora sartu, tako biribilarekin estutu, gero perdigoiekin bete eta, kartoiarekin itxi ondoren, atzetik pistoi berria ezarrita, tiraldi bakoitzeko aldatu beharra egoten zen pistoia.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 38. orr.

Garai hartan armak muturretik kargatzen zituzten, lehenik piztona, gero bolbora eta azkenik perdigoiak edo draiak.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 85. orr.


pistola 1 iz su arma motza, esku batez erabiltzen dena. ik errebolber.

38ko errebolber bat eta 9 laburreko pistola.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 178. orr.

Sei tiroko pistola bat eman zidan, kanoi luzekoa, beterik.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 82. orr.

Aukera ezak: pistola, mosketea, arkabuza?  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 360. orr.

Erriflea lurrera joan zen, eta pistola bat azaldu zen gizon beltzaranaren eskuan.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 189. orr.

Kontrabandoan ekarritako Tiro Lehiaketetako arauzko 22ko Colt pistola.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 247. orr.

Eskua poltsikotik mugitu gabe, une batetik bestera pistola ateratzeko prest.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 53. orr.

Halako batean, pistola baten muturra lokian, Anton ikusi duzue polizia baten mende.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 18. orr.

Pistolari segurtagailua kendu eta, kontu handiz, burua atera nuen.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 120. orr.

-Zutik! -agindu zigun pistolarekin kanoia guregana begira-.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 54. orr.

Pistolaren errekamara eta kolpekaria zuzen zebiltzala egiaztatu zuen.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 136. orr.

Pistolaren aho beltza bere bularrari begira ikusi zuenean, hazi egin zela diote, harrotu edo.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 34. orr.

Pistolaren katuan behatza, mehatxuka ari zaizkizue oraindik.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 19. orr.

Beldurrak airean zegoen MTGD, pistolako katu gainean dardarka zeukalarik hatza.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 510. orr.

Eskuak min ematen zidan, hain finki ari bainintzen pistolaren ipurdia estutzen.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 205. orr.

Kargatu zuen pistola, zabaldu zituen zangoak apur bat, luzatu zituen besoak aurrerantz, ezer esaten hasi beharrik gabe, pa, pa, pa, pa hasi zen behin eta berriro benetako tiroak tiroka.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 92. orr.

Panoramika bat, baina kameraren ordez pistola duela.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 185. orr.

Marrok pistola tirabidean ipini zion, tiro egitera balihoa bezala.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 104. orr.

Pistola enkaskillatu egin zitzaioneko itxura egin zuen, jakina, orain guztiak enkajatzen zuen.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 176. orr.

Pistola deskargatu bitartean, katuari eragin dio nahi gabe.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 19. orr.

Balak atzera kargadorean sartu, eta pistola armatu nuen.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 77. orr.

Ustekabeaz baliaturik, zutitu eta pistolaz destatu nuen SSen talde txunditua.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 283. orr.

Aitari begiratu eta ikusi nuen pistola zorrotik atera zuela.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 283. orr.

Pistola ezkerretara mugitu nuen metrailetadunari tiro egiteko.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 121. orr.

Hartu pistola eta danba buruan, eta zaldia isilik betiko.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 226. orr.

37 kalibreko pistola eskuartean zuela.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 128. orr.

Jostailuzkoa zirudien pistola bat, peluka beltzaran luze bat eta pastazko betaurreko batzuk besterik ez.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 193. orr.

Gizon bat atxilotu dute Andoainen pistola baimenik gabe edukitzeagatik.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 192. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Pistola automatikoa hartu, segurua kendu, txaketaren patrikan sartu, eta besteengana hurbildu nintzen.  Xabier Olarra   «Iruzurgilea» - James Cain, 2002 - 97. orr.

Pistola isilgailuduna artean han ote zegoen begiratzera zihoala.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 95. orr.

Mary Balester gerrian zeukan pistola gakotuarekin jostatzen ari zen.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 114. orr.

Zoruan eserita, pistola iluna dardaraka airean.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 132. orr.

Pistola kargatuari bi hatzekin heldurik, uretara erortzen utzi nuen.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 227. orr.

Zilarrezko pistola txikia atera zuen mesanotxearen kaxoitik.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 183. orr.

Metalezko pistola handi bat erosi nuen.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 21. orr.

Garbi esan zuela gezurrezko pistola zela.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 13. orr.

Plastikozko pistola bat hartu, eta lapurreta egin du bankuan.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 82. orr.

Kargadorea kentzen nion pistolari eta, gorantz begira, bi eskuekin heldu, benetako pistolak bi eskuez hartu behar direla ikasia nuelako.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 123. orr.

Antzinako pistola bat zen, sei kartutxokoa.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 74. orr.

Emaguzu pistola madarikatu hori behingoz.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 116. orr.

Terrorismoaren aurkako legeak dinamitazko ekintzak hartzen ditu, eta ez pistolazkoak.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 109. orr.

· Pistola ipurdi zilarkaradunak ikusmiran zuen morroi zurbildua.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 22. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Uhalak estutu eta pistola-zorroa ezkerreko besazpian egokitzen nuen bitartean.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 44. orr.

Arroilatik gizon bat irteten ikusi zuten, pistola-muturra berengana luzaturik.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 117. orr.

Laster, izugarrizko karraska-hotsa entzun zuten, pistola-tiro bat bezalakoa.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 271. orr.

Pistola jokoa egin zuten, masoien kanpo santuaren ondoan, eta pistoleroak lurra musukatu zuen hilzorian.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 87. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

-Scalako kritikari musikala izan behar da, tonalitateagatik bereizten jakiteko nola egin ote den tiroa, errepikapen-pistola batekin ala danbor-errebolber batekin!  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 348. orr.

Handik segundo batzuetara, ziplo akabatzen dute animalia aire-pistolaz garunean sartzen zaion iltze batez.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 270. orr.

Jojok pistola bat zuen eskuetan, [...] ur-pistola baten modukoa, nik dakidala...  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 222. orr.

Jolas-pistola edukitzea ez dago debekaturik.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 168. orr.

Beste guardia zibilak, teilatu eta leihoetatik tiroka hasiko zirela pentsatu nuen, eta gogor heldu nuen ene jostailu pistola eskuan.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 34. orr.

5 irud/hed

Nemesio Arozenaren ilobaren atelierretik datoz, pistola neumatikoz josten dituzte orain arrain kaxak.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 280. orr.

Pistola pneumatikoarekin burua zulatu diote Dianari, eta seko erori da.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 153. orr.

6 pistola metrailadore

Austrian egindako pistola metrailadore bat eman nion: 7,65 milimetroko "Scorpion" bat.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 144. orr.

Pistola-metrailadore bat zuen eskuan.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 162. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

aitaren pistola (3); egiazko pistola (4); erregelamenduzko pistola (3); eskuan pistola (6); gezurrezko pistola (4); metalezko pistola (3)

pistola atera (40); pistola atera zuen (11); pistola ateratzeko (6); pistola aurkitu (4); pistola automatiko (4); pistola automatikoa (3); pistola bat atera (8); pistola bat eman (5); pistola bat erosi (3); pistola bat eskuan (4); pistola beltza (7)

pistola eskuan (20); pistola eskuan zuela (3); pistola eskuetan (10); pistola eta guzti (3); pistola gerrian (4); pistola handi bat (3); pistola hartu (7); pistola haztatu (3)

pistola jarri (6); pistola kendu (5)

pistola sakelan (3); pistola tiro (3); pistola txiki bat (5); pistola txikia (4)

pistola zahar (5); pistola zorroa (3)

pistolak eskuetan (4); pistolak eta fusilak (3); pistolak gerrian (3)

ertzainak pistolarekin (3); pistolarekin apuntatu (3); pistolarekin mehatxatu (3); pistolarekin tiro (3)

eskua pistolaren zorrora (3); pistolaren kanoia (5); pistolaren katua (3); pistolaren katuari (3); pistolaren kulata (3); pistolaren zorrora eraman (3)

pistolari begiratu zion (3)

pistolaz tiro (3); ur pistolaz (3)


pistoladun izond/iz pistola duena.

Neska pistoladunak berriketarako gogorik gabe jarraitzen zuen eta ez zegoen gure artean gisa hartako komentarioak egiteko girorik.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 90. orr.

Beste pistoladuna ikusi zuen, autobuseko geltoki alboan.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 217. orr.

-Ez al duzu entzun pistoladun batzuk sartu zirela Ike Goldstein-en dendan eta dena txiki-txiki eginda utzi zutela?  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 481. orr.

Pistoladunetako batek lasterka alde egin zuen.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 219. orr.

Eutsi zituen antimilitarismoari, feminismoari eta sozialismoari dagokienez, aldiz, eta pistoladun jeloskorrak gorabehera, badirudi jende zentzudunak aintzat harturiko kausak direla oraindik ere.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 17. orr.


pistolakada iz pistola tiroa.

Noski, nire adinerako, gizon baten heriotza egina nintzen pistolakada batez.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 175. orr.


pistolari 1 iz pistola erabiltzen duen gaizkilea. ik pistolero.

Aurpegiaren ezkerreko aldea odoletan nuen, dotore jantzitako pistolariaren errebolberrak leherturiko ate-markoko ezpal zorrotzek zaurituta.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 125. orr.

Pentsatu nuen irakaslearen etxeko pistolariek gaizkideren bat izanen zutela atari ondoan, baita ihes egiteko autoa ere.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 125. orr.

Pistolarien erasoak sortutako anabasaren erdian.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 133. orr.

Ezin nuen burutik kendu pistolari haiek neuk erakarri nituelako ideia. aNeure buruari erakutsi nahi banio bezala baneukala aski kemenik edozeri aurre egiteko, baita pistolaririk arriskutsuenari ere.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 127. orr.

Bere nahiaren edo asmoen kontra pistolari ezaguna bilakaturiko Garmendiaren nondik norakoak ezagutuko ditugu.  Berria - Kultura   2004-01-31

2 (hitz elkartuetan)

Europan pistolari banda operatibo bakarra izateko ohore zalantzazkoa.  Berria - Harian   2005-07-30

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

garmendia pistolariaren abenturak (3)


pistolatxo iz pistola txikia.

Areitioaurtena jaunak bere loki baten gainean jarri zuen pistolatxoa.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 69. orr.


pistolatzar iz adkor pistola handia.

Kalera irten behar duenean tabardoa itxi eta horra pistolatzarra ezkutaturik baina hantura itzel bihurturik.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 55. orr.

Organizazioko kapela gorri-beltza eman nion, eta pistolatzar handi bat, nirearen antzekoa, bere zorro eta guzti.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 23. orr.

Ohean agondu, eta hantxe ikusi nuen Roman, kalera irteteko jantzita: nik utzitako jaka soinean, kapela gorri-beltza buruan eta pistolatzarra gerrian.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 27. orr.


pistolazale iz pistolaren zalea dena.

Ezin joango ziren eskuinarekin, ezin arrotz zapaltzailearekin, eta are gutxiago bertako pistolazaleekin.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 42. orr.


pistolekeria (corpusean pixtolekeria soilik) iz bitxikeria.

Aste huntako zalaparta guziak deus ez dira, batzu eta bertzen zainen akitzeko baizik; gure gazte denboran horiek deitzen zauzkuten: pixtolekeriak.  Herria   2005-10-20


pistolero 1 iz pistola erabiltzen duen gaizkilea. ik pistolari.

Herrira heldu zen pistoleroak aita akabatu zuen, eta su eman zion eskolari.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 86. orr.

Benetako galtzaileak, bankuaren zuzendari diruzalea, jokalari zorgilea, pistolero profesionala izango ziren.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 320. orr.

Noizbait, pistoleroa topatu zuen, putazain Virginia Cityn.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 86. orr.

Zain bat lehertuko ahal zaik, pistolero madarikatua! -erantzun dio Patxik, eta eszenariotik salto eginik Dabiden bila joan da.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 323. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Pistolero talde batek hil zian Donostiako kaleetan harrapatuta  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 211. orr.


pistoleta (orobat pixtoleta, piztolet g.er. eta pixtolet; Euskaltzaindiaren Hiztegian pistoleta agertzen da) 1 iz ipar pistola.

Ez dute holakorik eginen, atxikiko baitituzte ez bakarrik ganibetak bainan ere pistoletak eta kalaxnikovak.  Herria   2004-09-09

Gehiagokorik gabe pistoletarekin tiratu zion.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 181. orr.

Jakin genuen ere Delestrain generala, frantsesen buruzagia, SS ofizier batek piztolet tiro batez hil zuela.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 132. orr.

2 (izenondo gisa) bitxia.

Ez dut batere gogorik, matematikako lan pixtolet horrengatik gauaren komisaldegian pasatzeko!  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 136. orr.

3 pistola txikia.

Firebird irakurri zuen pistoletarik baten alboan.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 294. orr.


pistona iz ipar izendapen bat erabakitzen duen gomendioa. ik entxufe.

Haatik bat, pistona bati esker hasi zen lanean.  Herria   2004-03-25

Beharrik ene lagunak lana hartu zuen pistonari esker, ni heldu niz ofizio eder eta ohoragarri baten jabe.  Herria   2004-03-25

Berrikitan entzun dut gure Kontseilu Orokorrak pistona ukaldi handiak egiten dituela.  Herria   2004-03-25


pisu1 (orobat pizu g.er. eta pixu g.er.) 1 iz Lurrak gorputz bat erakartzen duen indarra; indar horren neurria, nolakotasuna edo eragina. ik hazta; zama.

Utz ezazue "gorputz" esperientzia-adigaitik pixkanaka bertan enpirikoa den guztia alde batera: kolorea, gogortasuna edo biguntasuna, pisua, sarrezintasuna bera; [...].  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 33. orr.

Beragandik dator muga oro, espezie oro, ordena oro; Beragandik neurria, kopurua, pisua.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 352. orr.

Erasoetan erabilitako lehergai bakoitzak 4,5 kiloko pisua zuen, bizkarzorro batean kabitzeko modukoa.  Berria - Harian   2005-07-09

Nik ia 60 urte ditut, eta 120 kilo inguruko pisua.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 463. orr.

Elurraren pisuaz teilatuak okertu ere egingo zirela.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 268. orr.

Muskulua da gizon baten gorputzaren pisuaren % 40 inguru.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 49. orr.

Nire pisu guztiaz zapaltzen dut gidako palanka, horma bat botatzen ariko banintz bezala.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 136. orr.

Bat-batean nire pisu guztia galdu eta airean sentitu nintzen, eserita nengoen aulkitik hogei zentimetro gorago.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 160. orr.

Gauza jakina da adreiluzko paretek [...] ezin diotela pisu batetik gorako zamari eutsi.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1250. orr.

Pisu bereko harri koxkor bi zituen.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 159. orr.

Merkatalontziko sotoan pisatutako ikatzak ikaztegira iritsitakoan ere pisu bera zuela kontrolatu behar nuen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 219. orr.

Zer balentriak garai batez, Aurizberritik eta Lasara pisu horretako kargak eramanez zalu zalua!  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 218. orr.

Pisu gehiegitxo dauka, baina aizkolari handia da.  Berria - Kirola   2004-03-19

Maleta eskuetan hartu eta oso pisu gutxi zeukala baieztatu zuen.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 208. orr.

Sorpresa ederra hartu du Santik, Berangon jasotako behiak uste baino pisu dezente handiagoa eman baitu baskulan.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 152. orr.

Berez izaten da zurruna eta pisuaren eraginez ez da erraz okertzen.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1310. orr.

Ezustean, tontorrean metatu elur-hegala pisuaren pisuz urratu zen eta amilka erori.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 84. orr.

2 (izenondoekin)

Bide ondoko etxeak ere osorik dardaratzen baitira hain pisu handikoak ez diren gurdien pasaeran.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 425. orr.

Pisu ikaragarria zuen, eta ukitzean beroa zen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 260. orr.

Sua urrun botatzen du eta hautsa lekutara zabaltzen, eta belztasun zarratuko kea iraulkatzen du eta aldi berean pisu izugarriko haitzak jaurtitzen.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 433. orr.

Eztiki eraman nuen Ixabel gure ohetik gelako sehaskara eta bere gorpuzñoaren pisu arina nire besoetan nuela.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 177. orr.

Zaldia gutxigatik ez zen lurreraino makurtu hain pisu astunaren zamapean.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 138. orr.

Drakmak bere pisu neurtua izan behar du eta ongi ikurkaturik egon.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 83. orr.

Zeure bizkarrean zintzilik zeraman besoak pisu harrigarria hartzen zuela sentitu zenuen, lehenago ez bezala.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 138. orr.

Besapean, berriz, pistolaren pisu lasaigarria.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 126. orr.

Pisu molekular baxuko polietilenoa, dentsitate baxuko polietileno lineala (LLDPE), dentsitate altuko polietilenoa (HDPE), pisu molekular oso-oso altuko polietilenoa (UHMWPE),...  Berria - Gaiak   2006-01-12

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Pud: Errusiako pisu-neurri antzinakoa (16,3 kilogramoren baliokidea).  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 80. orr.

Esan behar da, beraz, gorputzen grabitatea ez dela pisu-kopuruaren araberakoa izaten, bakoitzaren izaeraren araberakoa baizik.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3470. orr.

DIUak ez du pisu aldaketarik eragiten, ezta likido erretentziorik ere, hau da, ez du loditzen.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 100. orr.

Erabaki-, itxaropen- eta beldur-krisialdi bat izan zen, baina sukar handia, pisu-galera eta eldarnioak eragin zizkion, bai eta krisi epileptiko bat ere beharbada.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 164. orr.

Ez zituen pisu neurketa haiek osasun kontuengatik burutzen, nahiz eta jakin bazekien argalduz gero ez zitzaiola [...] arnasa desneurrian larrituko.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 235. orr.

Gaur egun Frantzian 5,3 milioi pertsona dira gizenak eta 14,4 milioi pertsonak pisu arazoak dituzte.  Berria - Euskal Herria   2004-07-31

Demagun ezen, zilarraren pisu-legeen arabera, zilarrezko hiru liberako ezkutuak berrogei sos-erdi balio zituela.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 81. orr.

4 pisu nabarmena duen gauza.

Pisu astun bat jaso behar denean edo pala bat lur gogorrean sartu, gorputz osoa zurruntzen da.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 64. orr.

Oinaze-zaldian zintzilikatu zuten, burdinazko pisu ugari beraren gainean jarriz.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 859. orr.

Burdinazko pisu bati loturik eta perla beltza kolkoan, salto egin zuen uretara, tiburoien bazka eginik.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 52. orr.

5 (kiroletan)

Pisu jaurtiketako proba hango olinpiar estadioan jokatuko baita.  Berria - Kirola   2004-08-10

Askoz handiagoak izan daitezke tentsioak kirolarien kasuan, batez ere oinak lurretik altxatzeko edo lurrean pausatzeko unean, edo pisu-jasotze eta antzeko jardueretan.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 34. orr.

Pisu-jasotzaileek eta disko-jaurtitzaileek eman zuten hezur-mineral kantitate handiena. abiadura probetako kirolariek, pisu altxatzaileek eta eskubaloi eta futbol jokalariek erabiltzen dute batez ere.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 35. orr.

Emakume bat atera zen, lehen begi kolpean pisu-jaurtitzaile edo agian mailu-jaurtitzaile errumaniarraren itxurakoa iruditu zitzaidana.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 45. orr.

Haltera-pisuak jasotzean min hartzen nuela, batez ere, belaunak behartzen nituenetan.  Berria - Kirola   2004-04-15

Bart hasi dira Azkoitiko (Gipuzkoa) pisu neurtuko idi probak.  Berria - Kirola   2004-11-30

6 pisu jakineko gauzakia, pisatzeko erabiltzen dena.

Denbora, distantzia, luzera, bolumen, pisu eta balioaren neurri estandarrak gizarte-bizitzako premiak dira edozein mailatan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 70. orr.

Frantziar iraultzaileek, beren egutegi sekular berria ezartzen hain osoro huts egin zutenek, arrakasta ekumenikoa izan zuten beren pisu eta neurri berriekin.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 75. orr.

Jaunari eskainiriko ogiez, eskaintzetarako ogi-irinaz, legamigabeko opilez, [...], pisu eta neurriez ere arduratu behar zuten.  Elizen arteko biblia   1 Kro 23,29

Erabili balantza zuzenak, pisu eta neurgailu zuzenak.  Elizen arteko biblia   Ez 45,10

Ez duzue pisu eta neurri faltsurik erabiliko salerosketetan.  Elizen arteko biblia   Dt 25,13-14

Bildutako zilarra hiru mila hirurehun eta hemeretzi kilo izan zen, santutegiko pisu-neurriaren arabera.  Elizen arteko biblia   Ir 38,25

· Pisa nazala Jainkoak pisu zuzenez, eta ikusiko du nire prestutasuna.  Elizen arteko biblia   Jb 31,6

7 zama nekagarria.

Nire presentzia hutsa harlauza batena baino pisu astunagoa zen Umbertorentzat, eta garbi nuen ez niola ezer gehiago eskatuko hainbeste lagundu zidanari.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 295. orr.

Beldurraren pisuak larritzen zuen.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 125. orr.

Izututa eta lotsazko eta kaxkarkeriazko pisu eutsiezin batek zanpatua.  Josu Zabaleta   «Sei pertsonaia autore bila» - Luigi Pirandello, 2003 - 29. orr.

Hala ere, oraindik halako pisu bat nabaritzen nuen bihotzean.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 25. orr.

Ez dut sukarrik, baina halako pisu astun bat sentitzen dut bularrean, inor ukabila sartzen ari balitzait bezala.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 13. orr.

Beteranoa naiz, eta nire adinarekin, urteek pisu bikoitza daukate, baina ondo nago oraindik.  Berria - Kirola   2006-03-17

Ez dakit ondo edo gaizki egiten ote dudan hau guztia zuri idaztean, baina iruditzen zait arindu egiten naizela nirea ez den zama baten pisutik.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 147. orr.

· irud/hed Bere aldetik, Albert Pery auzapez ohiak erran du halako pisu bat kendu diola Pauen hartu erabakiak.  Herria   2001-06-21

Lehertzen banaiz, hobe; horrela pisu bat kentzen dute gainetik.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 22. orr.

Burua altxatu zuen, gainetik pisu handi bat kendu bailuen.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 62. orr.

Gainetik pisu handi bat kendu izan baliote bezala ari zen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 153. orr.

-Gure andre erreginarendako da -eman zion Arburuak aitatxiri, gainetik pisu astuna kentzen duenaren keinua eginez.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 123. orr.

Hori bada nahi duana, pisu galanta kenduko didak gainetik.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 233. orr.

8 zama, erantzukizuna.

Komentuko pisu guztia haren gain geratzen zela eta ez beraien gain.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 965. orr.

Baina gero eta pisu handiagoko zama bat ere bazuen: bere izena.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 15. orr.

Batasunekoek eta Sozialistek eramaten badute negoziazioaren pisu nagusia, adibidez, ez al lioke honek jeltzaleei lagunduko?  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 77. orr.

9 gorabehera, garrantzia.

Holako arrazoinekin, zer pisu dute Itoitz eta auzo herrietan bizi diren 50 bat jendeek?  Herria   2003-06-26

Esaten ez dena azalean itsatsita bezala geratzen da, pisua dauka, hortxe dago, eta igarri egiten zaigu, ikusi ez arren.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 363. orr.

Ez dugu sinisten pisu bera dutenik emakumezkoak eta gizonezkoak.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 214. orr.

Berrehun urtean gugan pisua izan duten printzipio sasi-moraletaz askatu ahal izango gara orduan.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 79. orr.

Nazioartekoturiko ekoizpenak munduko BPGean duen pisua (%9 1998an, eta %5 1985ean) handituz joango da.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 73. orr.

Julio Cortázar ere aipatuko nuke narratiban, niretzako pisu handia izan baitzuen.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 95. orr.

Ezaugarri horiek pisu desberdina dute unibertsitateen arabera eta unibertsitateen zentro edo sailen arabera.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 42. orr.

Nekazaritzak ekonomian pisu handia zuenean, klimak markatzen baitzuen, hein handi batean, ekonomia zikloaren bilakaera.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 108. orr.

Gazte sasoiko ilusioek pisu handiagoa hartzen dute gure oroitzapenetan, ametsen gauzatzeak baino.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 123. orr.

Bietan "inprobisatutako zatia"k pisu handiagoa hartzen du.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 110. orr.

Lausenguak utzi eta pisu handiagoko arrazoiak agertzeko aldia nuen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 97. orr.

Txinak Japoniak baino pisu handiagoa du, Indiak Alemaniak baino handiagoa, eta Mexikoko BPGak Kanadakoa gainditzen du.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 129. orr.

Nahikoa da, nire ustez, lotura horien pisu guztia sentitzea eta aztertzea, lotura horiek lasaitzen dituen ekintza krimentzat ez hartzeko.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 248. orr.

Mundu-ekonomia zirkulu zentrokideetan zegoen egituratua; zentroarekiko mendekotasuna hazi ahala, behera egiten zuen pisu ekonomikoak.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 30. orr.

Antzerki tarteetan umorea nagusi da, eta dantza tarteek, berriz, pisu dramatikoa hartzen dute.  Berria - Kultura   2006-01-20

10 (boxeo eta kidekoetan)

Klubeko izarra zen Manu Kid Sanchez, pisu astunetako txapelduna, berton ari baitzen erakustaldi bizian.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 53. orr.

1964an pisu astunen munduko txapeldun, Sonny Listonen aurka.  Berria - Kirola   2004-02-25

Lehenik eta behin, halere, hobe kontuak egin, ez duk uste? -pisu astuneko boxealariak bezain erromantikoa zen, alajaina!-.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 84. orr.

Boseoan ere, peso mosca deitzen zaio pisu arineko jokoari.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 118. orr.

Ukabil-joko handia, bertoko sekzioko Mirko Bagotti alderdikide eta pisu-maila handienekoaren eta Probintziako Federazioko Anteo Gorlini alderdikide eta pisu-maila handienekoaren artekoa.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 156. orr.

Ickboxing-a gailurrera iritsi da Euskal Herrian, azaroan Ignacio Txino Sanchezek pisu ertainean munduko txapeldun titulua berretsi ondoren.  Berria - Kirola   2004-12-28

-Herfy eta Kid euli pisuko txapelketa lortzeko lehian arituko dituk.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 143. orr.

1,72 metro eta 66 kilo (welter pisua).  Berria - Kirola   2004-02-15

Welter pisuko Espainiako txapelketa.  Berria - Kirola   2004-10-17

11 (sokatiran)

Espainiak 560, 640 eta 680 kiloetan jardungo du, eta hiru pisu horiek Mutriku, Gaztedi eta Goiherriko tiralariek tiratuko dute, konbinatuak osatuta.  Berria - Kirola   2004-08-28

Ohiko pisuetan jardungo dute tiralariek; hots, 480 eta 520 kilokoetan emakumezkoek eta 560, 600, 640 eta 680 kilokoetan gizonezkoek.  Berria - Kirola   2004-01-09

Pisu txikian tiraldi estuak ikusi ziren, eta hainbat txandatan lehia polita, gainera.  Berria - Kirola   2004-01-17

Pisu txikian izan dugu hutsunea, esku hartzeko asmoa baikenuen, baina tiralari bat lesionatu egin zen.  Berria - Kirola   2004-06-01

Aurtengo lauko txapelketan bi pisutan irabazi du, baina tiralari guztiak erabili gabe.  Berria - Kirola   2006-01-13

Pisu nagusian Nuarbek tiraldi guztiak irabazi zituen bere herrian jokaturiko saioan.  Berria - Kirola   2004-06-19

600, 680 eta pisu libreko finalak jokatu zituzten, eta Ezpeletakoek tiraldi guztiak irabazi zituzten.  Berria - Kirola   2004-06-08

12 pisatzeko tresna.

Halako moldez non ematen dituena ez dadin saihestu ez makurtu batera ez bestera; aitzitik, erdian egonik pisu-orratza bezala, utz diezaion bitarteko gabe jarduten Egilea sorkariarekin eta sorkariari Egile eta Jaunarekin.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 39. orr.

Gorroto ditu Jaunak engainuzko pisuak; begiko ditu, ordea, neurgailu zehatzak.  Elizen arteko biblia   EsZ 11,1

• 13 izond astuna, pisu handia duena.

Gorputz guztiak pisuak dira.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 32. orr.

Zer akidurak biltzen ziren beti kurri eta zenbait aldiz zaku pisu bat bizkarrean, berdin kintal erdikoa!  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 218. orr.

Doi-doi hartu nuen eskuetan tabako kiratsa zerion jaka pisu hura.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 24. orr.

Bere bidea egiten zuela, denen ezkutuan, zurean intsektuek egiten duten bezala, oskol hustu bat uzten baitute altzari pisu bat bazegoela uste genuen tokian.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 101. orr.

Itsuak baitziren; itsutasunaren aintziran murgildutako bi harri pisu.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 34. orr.

Bala bat errekamaran sartuta, armak pisuagoa ematen zuen.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 77. orr.

Makineria pisuaren laguntza behar duten zientziaren edo pentsamenduaren eremu handi-zabalak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 90. orr.

Nonbait urrun zegoen jada Manhattan, horko trafiko pisua, jendearen presa.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 151. orr.

Ni, artean, erdi lotan nengoen, eta halaxe ohartu nintzen denetaz, laino pisu batzuen atzetik bezala.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 89. orr.

· Anjelmariren burua pisu egin zitzaion eskuartean, eta bere horretan laga zuen.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 185. orr.

14 irud/hed

Bai, jatorrak dira, baina pisu samarrak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 50. orr.

Karguaren zama ote da holakoetan pisuegia?  Herria   2005-05-12

Bertzelakoak dira damuaren petxa pisuaren ordaina pagarazten duten plazerak.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 144. orr.

Erabaki pisuak hartu dituzte, erranez denen artean behar dela ziloa estali.  Herria   2002-12-26

Berehala erantzi, eta, burusi azpian sarturik, lo pisu batek hartu zuen.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 196. orr.

Berunezko egunsenti pisua, eta gorputz beratza, epela, ohe arrotz batean, gela arrotz batean.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 46. orr.

Bere begi hunkigarriekin tinko begiratzen zidan, begirada pisu nekatu batez.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 189. orr.

Une batez isiltasun pisu bat nagusitu zen etxebizitza erraldoiaz.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 120. orr.

Badudala halako arrangura pisu bat, buruan ziztaka bezala ari zaidana.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 23. orr.

Emeki-emeki halako tristura pisu, eutsiezin batek hartzen ninduela sentitu nuen.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 73. orr.

Arrazoi horrek huts egiten baldin bazuen, banuen bertze bat pisuagoa: pistola aldean eramaten nuen beti.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 222. orr.

15 (neurriekin)

Palankatxo moduko tresna bat, hamahiru libra pisu eta ia metro erdi luzekoa.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 74. orr.

Balea ederra, dotzena bat metra luze, adituen arabera hamar bat tona pisu.  Herria   2004-05-27

Aspaldian ondo hotan ikusi den handiena, 18 metra luze eta 50 tonaz goiti pisu...  Herria   2004-11-11

Behi horrek maiatzaren 22-an eginen bost urte, 1058 kilo pisu.  Herria   2003-03-06

Pentsa, 38 kilo pisu, ez baita harritzeko holako arraina ezin menperatuz azkarki penatu behar izan bada ere gure gizona...!  Herria   2004-04-22

16 pisura adlag pisuaren arabera.

Pisura erosi nahi izan zizkidatenan batek.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 90. orr.

Segidan datorrenak, ordea, lotsa bera gorritzerainokoa du gordinkeria: "haren itxura, saldu ahal baliteke pisura, urrearen truke, nork erosi faltako ez luke".  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 88. orr.

17 pisuzko izlag

-Pisuzko arrazoiak, alajaina. Oraingoan ez nion mintzeko esan hori, pisuzko argudio gisa baizik.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 254. orr.

Pisuzko argumentuak jarriko dituzte mahai gainean, eta bero-bero haien alde egin, mendea 1999ko abenduaren 31n bukatzen dela baieztatzeko.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 25. orr.

Elorrietak ziurtatu zuen LAB dela ELAren «pisuzko aliatu posible bakarra».  Berria - Ekonomia   2004-12-01

Sinposiotik pisuzko hainbat ondorio atera badituzte ere, medikuak ez daude erabat gustura.  Berria - Euskal Herria   2004-12-03

Arrazoi pisuzkoa, oraindik zain eta muin heldu nahi ez izateko, ez bederen burua onbideratzen ez nuen artean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 209. orr.

Argudioa, hasieran pisuzkoa dirudien arren, batere oinarri gabea dela ikusiko dugu.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 115. orr.

Iradokizun hau gordinegia da pisuzkoa izateko.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 102. orr.

Ustekabea izan bazen ere, ez zuen horrek ondorio politiko pisuzkorik izan.  Berria - Euskal Herria   2004-08-28

Orain, ordea, "iritzi-berritua" baitzen familia, aukera ona zen oztopo psikologiko pisuzko bat desegiteko.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 150. orr.

Hainbat arrazoiz, batzuk pisuzkoagoak besteak baino.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 73. orr.

18 pisu egin

Anjelmariren burua pisu egin zitzaion eskuartean, eta bere horretan laga zuen.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 185. orr.

19 pisu espezifiko gorputz baten pisua bolumen unitateko.

Material baten pisu espezifikoa balantzarik gabe kalkulatzea ez da noski gauza erraza.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 261. orr.

Nire asmoa ez da hemen inolaz ere hau benetan materien ezberdintasunei pisu espezifikoaren arabera gertatzen zaienik baieztatzea.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 102. orr.

20 pisu izan du ad ipar

Burua biziki pisu nuen eta bihotza arrunt minbera.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 133. orr.

Bi kiloz petik pisu du taula horrek.  Herria   2003-05-29

Judu aireko batek tona bat pisu zuen bonba bat du bota, hain xuxen jende frango bizi den gune batean...  Herria   2002-08-01

· Diga hori azkartzeko bost ehun harriz estaliko dute, bakoitzak hogei tona pisu.  Herria   2003-01-21

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

arrangura pisu (14); arrangura pisu bat (6); arrangura pisu batzu (6); giro pisu (4); gorputzaren pisu (9); isiltasun pisu (5); isiltasun pisu bat (3); kilo pisu (6); lo pisu (3); lo pisu batek (3)

pisu arineko (3); pisu asko (5); pisu astun (6); pisu astun bat (4); pisu astuna (8); pisu astunak (4); pisu astunen (6); pisu astunetako (7); pisu astunetan (5); pisu berean (3); pisu bereko (6); pisu berezia (4); pisu dezente (3)

pisu eta neurri (5); pisu galera (3); pisu gehiago (21); pisu gehiago dute (3); pisu gehiegi (5); pisu gehien (3); pisu gutxi (6); pisu gutxiago (5); pisu gutxiko (3); pisu gutxirekin (4); pisu gutxirekin jaiotzen (4); pisu handi (3); pisu handia (73); pisu handia dauka (4); pisu handia du (16); pisu handia dute (7); pisu handia hartzen (4); pisu handia izan (10); pisu handia zuen (3); pisu handiagoa (60); pisu handiagoa du (6); pisu handiagoa dute (3); pisu handiagoa eman (4); pisu handiagoa hartzen (6); pisu handiagoa izan (7); pisu handiagoak (3); pisu handiagoko (5); pisu handiegia (7); pisu handiena (7); pisu handiko (21); pisu handikoak (8); pisu horretako txapela (3)

pisu ikaragarria (4); pisu izugarria (5); pisu jaurtiketa (6); pisu jaurtiketan (4); pisu libreko (3); pisu molekular (3); pisu nabarmena (4); pisu nagusia (3); pisu neurriaren (12); pisu neurriaren arabera (11); pisu neurtuko (3)

pisu osoa (3); pisu politiko (9); pisu politiko handia (4); pisu politikoa (6)

pisu xuxena (3); santutegiko pisu neurriaren (11)

tona pisu (3)

altuera eta pisua (5); aski pisua (3); begiradaren pisua (3); berebiziko pisua (3); bizitzaren pisua (3); galdutako pisua (3); garrantzia eta pisua (3); gehiegizko pisua (12); gehiegizko pisua dute (3); giro pisua (4); gorputzaren pisua (8); isiltasun pisua (3); izugarrizko pisua (3); kiloko pisua (14); kiloko pisua du (3); partidaren pisua (3)

pisua dauka (3); pisua du (16); pisua dute (9); pisua eman (6); pisua eramaten (4); pisua gal (3); pisua galdu (7); pisua galduko (3); pisua galtzea (3); pisua galtzeko (5); pisua galtzen (7); pisua har (3); pisua hartu (10); pisua hartzen (3); pisua izan (11); pisua izango (4); pisua kendu (5); pisua sentitu (3); pisua sentitzen (5); pisua urretan (3); pisua zen (5); pisua zuen (9); pisua zuten (3); pottoka baten pisua (3); pottokaren pisua (3); tonako pisua (8); tonako pisua du (4)

karga pisuagoa (3)

arrangura pisuak (10); elurraren pisuak (5); elurraren pisuak eraginda (3); pilota pisuak (3); pisuak altxatzen (9); pisuak eragin (3); pisuak eraginda (4); pisuak eta neurriak (3); pisuak izan (4)

gorputzaren pisuaren (4); pisuaren arabera (8); pisuaren azpian (9); pisuaren eraginez (3); pisuaren ondorioz (3)

pisuari eusteko (3); pisuari eutsi (9)

pisuzko arrazoia (3); pisuzko arrazoiak (4); pisuzko arrazoiengatik (3); pisuzko arrazoirik (4)


pisu2 (orobat piso g.er. eta pixu g.er.) 1 iz etxebizitza.

Hogeita Bigarren Etorbidean pisu bat hartuko dut alokairuan, lankide batekin batera.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 237. orr.

Lagun batzuekin bizi naiz alokatutako pisu baten.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 71. orr.

Tailerrean bazen baina ez zen nahikoa, soinuarekin laguntza ederra izan genuen pisoa pagatzeko.  Pako Aristi   «Gelatxo, soinuaren bidaia luzea», 2001 - 48. orr.

Alokatzeko pisuak eskaintzen dituen etxe batean.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 33. orr.

Untzaga plaza ondoan apopillo zegoen piso batean ematen zidan klasea.  Koldo Izagirre   «Elgeta, sasiaren sustraiak», 2001 - 22. orr.

Neskak pisu bat partekatzen zuen Ruby izeneko ezagun batekin.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 43. orr.

Kontua da Edurnerekin pisua osatuta geratu zela.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 36. orr.

Pisu berean bizi izan ziren hiru urtez.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 86. orr.

Uda hasierako egun baten alde egin nuen pisutik inori agur esan barik.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 111. orr.

Urtebete daramazu Sestaoko pisu batean gordeta.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 15. orr.

Alde egin aurretik, gela ez ezik, pisu osoa arakatu du poliziak.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 19. orr.

Agindu dutenez, horrekin kaleko eta pisuetako prostituzioa desagertuko litzateke.  Berria - Harian   2005-12-10

Goiko hiru solairuetan pisu garestiak ziren egitekoak.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 328. orr.

Hiru lagun bizi ginen Gorbeia kaleko pisu bitxi hartan.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 13. orr.

Pisu koxkor batean bizi zen, katedraletik oso gertu.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 37. orr.

Ez nuen pisu konpartitu batera itzuli nahi, ikasle garaian bezala.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 65. orr.

"Pisu frankoa", esan zuen.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 166. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Joera horrekin, ez Ibarretxe planik, ez pisu aldaketarik, ez bidaiarik, eta ez ezer!  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 131. orr.

Hala diote behintzat auto eta pisu saltzaileek.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 86. orr.

Morse andrearen aurretik iragan ziren erreskadan, eta mantso-mantso, pisu-zuloan sartuta eta etzanda alferrik galdu zituen egun geldoak.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 181. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Zorionez, segurtasun-pisua ez zegoen hain urrun, eta hara abiatu nintzen.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 124. orr.

Amaren etxetik kanpo, ikasle pisu batean egiten ikasi zuen lehen platera, nolabait ere bere independentziaren sinbolotzat zeukana.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 28. orr.

Penagarri zegoen dena, estudiante pisu asko bezala bestalde.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 223. orr.

4 solairua, estaia.

Berrogeita laugarren pisutik erori eta lurraren kontra jo zuen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 475. orr.

Goiko pisuan, bere lantegian behintzat, nagusia egoten da beti.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 150. orr.

Lehenengo pisuan, "principal"ean, letrero hau atean: [...].  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 168. orr.

Eraikina harri grisa zen, goizeko eguzkitan jadanik, lau pisu zituen eta oso luzea zen, izango zituen ehunen bat metro, eta leihoak lerroz lerro, eta eliza gotiko bat oso dotorea alde batean.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 125. orr.

Pisu biko etxea zeukan ezkerraldean.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 25. orr.

Neskatoa bosgarren pisu batean bizi zen eta, uste nuenez, bakarrik gainera.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 45. orr.

Lasterka lau pisu igo zituen, ugerrez betetako eskaileretan gora.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 376. orr.

Galerietako batean sartuko zarete, galeriak hiru estai izanen ditu, pisu bakoitzean zelda ilarak alde bietan.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 183. orr.

5 irud/hed

Bi pisuko autobus gorri batean.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 28. orr.

Nik neure burua ezin barregarriago ikusi dut autobusaren bigarren pisu sabaigabean, eguzki galdatan gindoazela.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 25. orr.

Bi pisu ditu, 555 pertsona garraiatzeko ahalmena du bere bertsio estandarrean eta, aurreikuspenen arabera, lehen hegazkinak 2005. urtearen lehen hiruhilekoan prest egongo dira.  Berria - Ekonomia   2004-01-18

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bigarren pisu (3); bosgarren pisu (4); ikasle pisu (5); lau pisu (5); pisu bat alokatu (3); pisu bat dauka (5); pisu bat erosi (3); pisu batean bizi (3); pisu batera joan (4); pisu berri (3); pisu berria (3); pisu bila (3); pisu igo (5); pisu txiki (5); pisu txiki batean (3); pisu zituen (3)

goiko pisua (3); pisua alokatu (3); pisua alokatzea (3); pisua erosi (3); pisua ikustera (3)

azken pisuan (3); beheko pisuan (11); bigarren pisuan (10); bosgarren pisuan (4); goiko pisuan (18); hirugarren pisuan (14); lehen pisuan (4); lehenengo pisuan (15); pisuan bizi (14); pisuan egon (3); pisuan sartu (3)

bi pisuko (12); bi pisuko autobus (4); bigarren pisuko (8); bosgarren pisuko (6); goiko pisuko (8); hiru pisuko (9); hiru pisuko finalak (3); hirugarren pisuko (3); lehen pisuko (7); lehenengo pisuko (3); pisuko autobus (4); pisuko dorrea (3); pisuko etxe (4); pisuko finalak (3); pisuko gela (3); sei pisuko (3)

bigarren pisura (6); goiko pisura (11); hirugarren pisura (10); lehen pisura (3); lehenengo pisura (3); nire pisura (3); pisura eraman (3); pisura igo (8); pisura igotzen (3); pisura joan (5)

azken pisuraino (3); laugarren pisuraino (3); pisuraino igo (3)

bigarren pisutik (3); hirugarren pisutik (3); pisutik erori (3)


pisudun 1 izond pisua duena, astuna. ik pisugabe.

Nola ibai harro batek pisudunak hondoratu eta pisu gabeak azaleratzen dituen, hala Praga kanpotarrak etxekotu eta etxekoak erbesteratu egin dituen hiria da.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 259. orr.

Garrak gorantz sortzen eta handitzen dira eta labore mardulak eta zuhaitzak gorantz hazten dira, pisudunek, berriz, eurenaren arabera, denek beherantz tiratzen dute.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 109. orr.

2 irud/hed

PSE-EErentzat garrantzi berezia dauka PSOEren zuzendaritza federalean ordezkaritza pisuduna izatea.  Berria - Euskal Herria   2004-07-03

Soinu indartsua dauka Marshallek, pisuduna.  Berria - Kultura   2004-08-26

3 garrantzia duena.

Alemanez hirurak dira fonema, alemanaren sistema fonologikoan bokal biribildu eta ez-biribilduen arteko aurkakotasuna pisuduna baita, eta baita aurreko eta atzeko bokalen artekoa ere.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 157. orr.


pisugabe (orobat pisu gabe) izond pisurik ez duena, arina. ik pisudun.

Ni arin sentitzen naiz une horietan, pisugabea, airean banengo bezala.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 15. orr.

Trumoi zamalkari edo hezur arin pisugabe.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 165. orr.

Nola ibai harro batek pisudunak hondoratu eta pisu gabeak azaleratzen dituen, hala Praga kanpotarrak etxekotu eta etxekoak erbesteratu egin dituen hiria da.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 259. orr.


pisugarri izond pisutsua.

Bakardadea pisugarri baitzitzaion eta loa berandu eta nekez agertzen baitzen, desgaraiz askotan.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 16. orr.


pisuki adlag pisutasunez.

Hiri barrenerantz zihoan metroan sartu eta aulkian utzi zuen gorputza, pisuki.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 96. orr.


pisukide izond/iz pisu berean bizi dena.

Denboraldi honetan, askatuz joan zaio korapiloa, hasierako esan ezin hartatik, eta nik ez nekizkien gauza asko azaldu dizkit, pisukoez eta pisukideez.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 233. orr.

Nire etxean gera zaitezke, pisukidea kanpoan dago.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 7. orr.

Agian Gabin mugiarazi zutenak gaizki interpretaturiko hitz batzuk ziren, pisukideei erdizka entzunak.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 232. orr.

"Ez al dizu senargaiak deitu?", bota zidan pisukideetako batek.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 47. orr.

Hau al da Pauline, lehengusina eta pisukidea, gaitzetsiko ote duen Melaniek horrenbesteko beldurra diona?  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 36. orr.

Amonarekin eta Karlos pisukidearekin.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 71. orr.

Brooke, bere pisukide Kath, haien lagun bat eta lauok.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 40. orr.

-Anek esan dit zure pisukidea oso irakurzalea dela, ehunka liburu dituela etxean.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 136. orr.

Inori ez zaio buruan sartzen Oñatin bizi den estatubatuarra etorkina denik, nahiz eta haren pisukide perutarra beti izango den etorkin guretzat.  Berria - Euskal Herria   2004-06-13

-Oso pisukide parrandazaleak dauzkadalako.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 75. orr.


pisupe iz pisuaren azpia. (-n, -ra eta -tik atzizkiekin)

Anneren testuan ez da "beroarena kentzeko" astirik izan; gertaeren pisupean, sentimenduaren beroan idatzita dago hizki bakoitza.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 8. orr.

Hainbat gauzaz pentsatzeko astia izan nuen erabateko isiltasun haren pisupean.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 388. orr.

Lehen aberastasunean bizitzen ezagutu zuten herritarrei berei limosna eskatzen zien eta barauez akituriko gorputz ahula harrien pisupera makurtzen zuen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 749. orr.

Horrela lasai geratu ahal izateko, sekretuaren pisupetik libre.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 366. orr.

Bere altzora zoritxartutako gaixoak arrantzatu nahi zituen Heriok, urandituen pisupean oihalaren josturak betiko itxiz.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 24. orr.


pisutasun iz pisua denaren nolakotasuna.

Pisutasun bikoitza azpimarratzen du, arrazoimenarena eta Kristoren eta Elizaren autoritatearena, konbertsioaz gero honen mende jarri baitzen Egiaren ikasbidean.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 15. orr.

Joka ari ziren oskolen pisutasunak kontra eta burla egiten zien, elkar ukitzen zuten buru lokei.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 151. orr.


pisutsu (orobat pizutsu g.er.) 1 izond pisu handikoa.

Metalez betetako zakukada pisutsu bat lepoan hartuta N-1 errepidea zeharkatu eta Pasaiara korrika ihes egiten zuten iluntasunaren zerbitzari haiek.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 40. orr.

Ate pisutsua bultza eta barrura sartu zen.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 101. orr.

Oteizaren eskultura pisutsu baten ondoan.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 166. orr.

Arma pisutsuak dira, merkatuan nekez topatzen direnak.  Berria - Gaiak   2004-05-04

Errezelak berak, teatro bateko teloiari lapurtuak dirudite; granateak eta pisutsuak dira.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 98. orr.

Horretara, badiogu zerua "ez dela arina ez pisutsua", "aldagaitza" dela.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 145. orr.

Handia eta pisutsua da, bikaina blokeoak egiteko.  Berria - Kirola   2004-10-16

2 irud/hed

Kirxaren betazal pisutsuak lehengoz altxatu ziren gazteari begiratzeko.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 71. orr.

Trinitik irakurtzen dituen hitzak karga pisutsuak dira.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 135. orr.

Abizenaren zama pisutsua dela medio.  Berria - Kultura   2006-01-26

Haren estutuan urteen zama nabari zen, edo urteak baino zama pisutsuago bat.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 100. orr.

Ez du zergatik gastu pisutsua izan behar gobernuarentzat.  Berria - Ekonomia   2004-02-10

Arrazoi pisutsu bat behar zen, hura bezalako gizon batek halako ahaleginak egin zitzan loro bat berreskuratzeko.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 461. orr.

Antzinako obra horietan halako gauza bat baiesteko edota ukatzeko argudio pisutsuak eta ahalegin handiak aurkitzean, [...].  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 185. orr.

Argumentu pizutsuagoak jin arte ezin dugu pentsatu jokamolde anti euskaldunean sartuak direla.  Herria   2005-08-04

Zeren zinez izan baitzitekeen pisutsua eta karga handikoa harentzat aitaren uztarria.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 195. orr.

Larrua jotzea ez da gauza bera kokainarik gabe, eta bizitzaren zama bera ere askozaz pisutsuagoa da azukre beltz dosirik ez badago.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 20. orr.

Nork bere ezinegon pisutsua ahalik eta arinen bizkar gainean eramanez.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 110. orr.

Bazirudien besoen inguruan lurrinezko eraztun pisutsu batzuk kiribilduta zeuzkala.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 89. orr.

3 (adizlagun gisa)

Leihoko argi horiaren bestaldean trailer bat zihoan pisutsu eta nekez.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 102. orr.

Neu ere pisutsu, zorabiaturik sentitzen nintzen, ontzi batera igotzean bezala.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 226. orr.

Gorpua espaloi eta bidearen ertzera jausi zen, pisutsu.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 55. orr.

Izua sentitzen zuen bihotzean, irin-zakuz zamatu balute baino askoz ere pisutsuago.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 66. orr.


pisutu, pisu(tu), pisutzen (orobat pizutu g.er.) 1 da du ad pisuago bihurtu.

Beti gibelkari izana den Ingalaterraren gibel-karga hura bai oraino pisutzerat arizan dira.  Herria   2004-06-24

Azken igoera honek zangoak pisutu dizkit eta gogotik etzan eta luzatu naiz, segidan, aterpeko ohe goxoan.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 216. orr.

Gorputzean sartu beroak eta akidurak nagikeria hastial batean pisutu eta malindu naute.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 81. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Barne-bideetan urrats batzu pasatu ziren, zenbait lehiatuak, zenbait loak pizutuak.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 184. orr.


pisutxo iz etxebizitza txikia.

Euskal Herrirako normal-normalak liratekeen pisutxoak dira urbanizazioetako gehienak.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 15. orr.

Hala, bada, Hazelek pisutxo bat hartu zuen errentan Forties edo berrogeitakako kale batean.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 163. orr.


pisutzar iz adkor pisu handia.

Hori bai, Indautxuko zuen pisutzarretatik urrun.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 102. orr.


piszikultura iz arrainen eta uretako animalien hazkuntza.

Berehala hartu beharreko neurrietako bat, dudarik gabe, itsas zein lehorreko piszikultura sustatzea da, tren hori ere galdu nahi ez badugu.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 26. orr.


piszina (54 agerraldi, 18 liburu eta artikulu 1ean; orobat pizina 28 agerraldi, 2 liburu eta 17 artikulutan) 1 iz igerilekua.

Hoteleko piszinan treneko lehenengo idazlea ikusi nuen.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 18. orr.

Horrez gainera, hartxintxarrez jositako kamino estu bat eta piszina bat, hutsik.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 110. orr.

Urte bat orai Donibane Lohizuneko mainutegi edo pizina berria idekia dela.  Herria   2004-09-16

Piszina publikoetara sartu nintzen orduan.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 32. orr.

Bizitza errealeko irudiak ageri dira: hare eta belar zelaietan futbolean ari diren lagun taldeak; mendian egunpasa egiten ari diren familiak; etxeko atarian, edo piszinan, eguzkia hartzen ari diren emakumeak; beharrean ari diren langileak.  Berria - Kultura   2004-01-25

Piszinako bainualdi ostean, Lucy sofan etzanda zegoen saloian, musika entzuten eta irakurtzen.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 267. orr.

Telebistan azaldu nahi dugu, baina bertsotan, ez platoko piszina batean globoak lehertuz, ez mister lehiaketa batean epaile lanetan, ez txiste kontari...  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 165. orr.

Oihal bat bakarrik zuen soinean, iduri zuen pizinatik ateratzen zela.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 220. orr.

Harik eta esku errukitsu batek piszinara bultzatu zuen arte.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 175. orr.

Piszina baten hil nahi nuke nik / eskuan gintonik kopa.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 40. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Ni zutik lasai, beso zabalik / piszina-hormaren kontra.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 47. orr.

3 irud/hed

Bulegora iritsi nahi du, ordenagailu aurrean jesarri eta argi-piszinan murgildu.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 143. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

donibane lohizuneko pizina (3); pizina edo mainutegi (4); pizina edo mainutegia (4)


piszinadun izlag piszina duena.

Ez nuen piszinadun adiskiderik, ezta piszinarik gabe nituen urriak bisitatzeko gogo handirik ere.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 59. orr.


piszinatxo (corpusean pizinatxo soilik) iz piszina txikia.

-Mesedez... -ihardetsi zion bere aitak ogi xerra bati kafesnezko pizinatxoan bainua emanez-.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 49. orr.


pit iz oilagorraren kantuaren onomatopeia.

Pit, pit, pit egin dute, Lepic jaunak esan bezala, baina hain ahul ezen Axenario zalantzan egon baita bere aldera ote datozen. Basoan zehar ibiliko naiz zakurrarekin; oilagorrak hegan jarriko ditugu, eta pit-pit entzuten duzunean, belarriak zuzendu eta begiak zabaldu.  Itziar Otegi   «Axenario» - Jules Renard, 2006 - 139. orr.


pit-pit ik pit.

pita iz hostoetan piru gogorrak, sokak egiteko erabiltzen direnak, dituen landarea (Agave americana); landare horren zuntzez egiten den soka edo listaria. ik zurda.

Arrantzarako pita, amu, kanabera luzagarri eta bestelakoak autoaren atzealdean sartu eta irratia piztu dut, malekoira bidean.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 184. orr.

Batzuetan arrantzan aritzen ziren, pita amuarekin luzatu eta han egoten ziren.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 68. orr.

Ez ezazu pita jaso kortxoa hiru aldiz hondoratu artean.  Itziar Otegi   «Axenario» - Jules Renard, 2006 - 113. orr.

Laurak kanaberako pita txirrikara bildu eta amuaren ordez pitari lotuta utzi dudan eraztuna topatzeko beharko duen denbora kalkulatzen saiatzen naiz.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 185. orr.

Zarbo ergelak segituan hurbiltzen dira eta Axenariok bat ateratzen du pitaren botaldi bakoitzeko.  Itziar Otegi   «Axenario» - Jules Renard, 2006 - 113. orr.


pitagoratar izond pitagorikoa.

Haien edertasun patxadatsu pitagoratarra betidanik miretsi nuen arren, etsai bilakatu zitzaizkidan zenbakiak.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 66. orr.


pitagoriko 1 izond Pitagorasena; Pitagorasen eskolarena. ik pitagoratar.

150 bat urte iraun zuen eskola pitagorikoak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 111. orr.

Zahartzaroan, berriz, bota egin zuten eskola pitagorikotik, "dirua eskuratu zuelako geometria erakusteagatik".  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 114. orr.

Testu pitagoriko peto-petoa zen, dudarik gabe.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 125. orr.

Nik ez nuen ulertzen aritmetika, ez nintzen gauza taula pitagorikoa ikasteko.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 61. orr.

220 eta 284 dituk panteoi pitagorikoko bi zenbaki adiskide ospetsuenak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 98. orr.

Bosta da lehen bakoitiaren eta lehen bikoitiaren batuketa pitagorikoaren emaitza.  Berria - Kultura   2004-04-14

Lau gara, quadrivium pitagorikoa bezalaxe.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 58. orr.

2 iz Pitagorasen eskolako kidea.

Pitagorikoentzat, unibertso osora hedatzen zen harmonia; zeruen ordena bera eskala musikal batez adierazita zegoen.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 119. orr.

Beren erkidegoari arrotz zitzaion inoren eskuetan eror ez zi tezen beren sekretuak, ahalik gutxiena idatzi, eta ahotik belarrira irakasten zitean beren jakintza pitagorikoek.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 97. orr.

Zeri esker egin zuten pitagorikoek aurkikuntza hori?  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 109. orr.

Ez zen, ordea, pitagoriko zintzo gisa jokatzeko gauza izan, pitagoriko zintzoa inoiz ez baita altxatzen bezperako gertaera guztiak oroimenera ekarri arte.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 387. orr.


pitagorismo iz doktrina pitagorikoa.

K. a. 600 inguruan horrelako protesta mugimenduen uhin batek Asia osoa alderik alde pasa du, Txinatik Egeoko uharte grekoetaraino Asia Txiki aurrean (hemendik pitagorismoak Mediterraneora zabalduko du).  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 46. orr.


pitar iz lehen hartzidura edo irakinaldiko hondakinez eginiko sagardoa.

Hantxe, izeba-osaben etxean, ikasi nuen nik, kategoriko sagardoa eta halamoduko pitarra ez zirela gauza bera.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 97. orr.

Hori Amabiko ostatuan urteko pitarra probatzen gelditu duk Tomasekin-eta!  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 73. orr.

Aranon, Leontxonbordan, egunero pitarra edanez pasa nituen bi uda osoak.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 97. orr.

Auzoan Artantxun, Benaibordan, txarro xahar xuriprintzatu haietatik edandako pitar gaxigarratxak.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 97. orr.


pitatu, pita, pitazen du ad txilibitoaz adierazi.

Arbitroak sasi penalti bat pitatu duenean jaiki eta kanpora joan dira.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 70. orr.

Partida 1-0 zela, saskibaloian ere pitatuko ez luketen falta adierazi zion Puñali, eta area barruan zenez, penaltia.  Berria - Kirola   2004-10-26


pitbull (orobat pit-bull eta pittbull g.er.) 1 iz tamaina txikiko txakurra, gorputz gihartsua eta ile motx eta sarria duena, gehienetan zuria, oso oldarkorra izan daitekeena.

Frankek berak badu pitbull eder bat.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 86. orr.

Badira pitbull batengatik 300.000 pezeta ordaindu dituztenak ere.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 21. orr.

Arraza nahasiko ar bat, zuri-beltza; eta pitbull bi kume, arra eta emea.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 94. orr.

Dekretu horren arabera hauetxek dira arraza arriskutsuak: pitbull terrier, staffordshire bull terrier, [...].  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 71. orr.

Pabilioietako apustuetan lehiatzen zirenak doberman, presa canario, rottweiler, dogo argentinar, pitbull edo bulldozerrak lako zakur handiak izan arren, entrenamenduetarako zakur ttikiak erabiltzen zituzten sparring bezala, handiagoek bertan sarraskitu eta txikitzen zituztenak.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 42. orr.

2 irud/hed

Holandarraren indarra nabarmendu digute Osasunako erdilariek, baina 'pitbull'–ak ez dituela ikaratzen ere esan digute.  Berria - Kirola   2004-02-05

Bere oldarkortasuna zela-eta, Van Gaalek berak eman zion pit-bull goitizena.  Berria - Kirola   2004-02-05


pitika1 (orobat pittika; Euskaltzaindiaren Hiztegian pitika agertzen da) iz antxumea.

Gibelago, zuen kide batzuk datoz, pitika bat besoetan eta haren ama soka batez estekaturik.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 128. orr.

Nehor ez zen ohartu askariaren artetik desagertu zela bere lehen proosionea zuen mutikoa, aitzinean zebiltzanek ustez eta gibelean zela, eta azkenek, arin arina aitzinean zoala pitika bat bezala jauzika.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 16. orr.

Gure esperantzak ito dira, Garaziko pittiken gisa.  Herria   2005-06-02


pitika2 izond txikia.

Hola da beraz errege xori hau, bainan hain errege pitika.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 67. orr.


pitili ik pitilin.

pitilin (orobat pittilin eta pitili) iz adkor zakila. ik pito.

Bere enbarazuaren arrazoia izenik gabeko tramankulu hura zen, eta ez zion izenik lotzen, deitura ezagunak itxuragabeak iruditzen zitzaizkiolako, pitilina umekeria bazen, erridikuluak baitziren txoria, berdela, toleta, eta zentzugabeagoak eta barregarriagoak beste izenmodu batzuk, eta hala ere haragi zati hark benetako izen ezkutu bat izan behar zuela uste zuen.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 39. orr.

Alde guztietatik indar eginez, zinturoia kendu gabe galtza laburrak erantzi zizkidaten tiraka, galtzontziloak ere bai, eta pitilina atera zidaten.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 117. orr.

Ez nezakeen inola ere pitilia kontrolatu... eta hazia erein nuen, zirristaka, alde orotara.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 166. orr.

Pitilia sartzen niokan gogor, kolpe bakarraz, busti-bustirik gordean atxikitzen zian alu erraldoian.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 40. orr.

Hotza txakurraren pitilinaren modukoa da, behin sartuz gero barruan geratzen da aldi baterako!  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 274. orr.


pitin (165 agerraldi, 46 liburu eta 30 artikulutan) 1 iz/izond apurra. ik pittin.

Hurbildu arau, dabilen haize pitina mugiarazteko gai ez den zakur baten itxura hartu diozu.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 66. orr.

Zakurren erasoak baga jitean heltzen dira, ura joaterakoan hondarretan gelditzen den purtzileria lako soinu pitinagoak utziz, ezagutu ezin dituenak.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 144. orr.

Hala, hark lur jotzean, eranskin koxkor, luzagarri pitin bakoitza atzetik doa ausiabartzan.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 142. orr.

-Zer da, orduan? -galdetu zidan, bere jakinminari pitinik ere uko egin gabe.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 164. orr.

Ezer pittinik aldatzeko ideia eta borroka guztiak erinnya mendekatiek bezala munduaren bazterreraino pertsegitzen dituzte.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 157. orr.

2 pitin bat adlag apur bat.

Bi eskuekin sorbaldetatik heldu eta pitin bat astindu nuen, aski zuela esanez.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 61. orr.

Ateari pitin bat bultza egin eta pasillo hutsari begiratu nion.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 95. orr.

-Idazlea hilik zagok -esan nion ahotsa pitin bat altxatuz-. Eskuak izoztuta zeuzkan eta pitin bat ondoezik sentitu zen hainbeste bonboi irentsita.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 47. orr.

Lizentziatu berria zen, eta, hori ospatzen ari zelako-edo, pitin bat mozkortuta zegoen.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 165. orr.

Gehixeago..., pitin bat gehixeago..., hori da eta!  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 28. orr.

Pitin bat baino ez.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 467. orr.

3 (izen baten eskuinean)

Zergatik ez diozu ziape pitin bat botatzen? hasieran zaila baita ikasi beharrekoari zentzu pitin bat hartzen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 122. orr.

Halaxe egon zen denbora pitin batez.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 85. orr.

-Ondo da, ondo da -esan zidan, etsipen pitin batez-, baina... beti oinez ibiliko gara?  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 73. orr.

Hormadik Magnus Kopako bigarren partida irabazi du bart, zorte pitin batekin, Mulhouse gogorra mendean hartuta.  Berria - Kirola   2004-01-21

Kulbat pixka bat -gorringoz, arrozaz eta haragi xehatuz egindako pastela-, kabiarrez betetako aza gorri pitin bat, eta tea besterik ez edateko.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 126. orr.

Ez zioten bada esan medikuek eskizofrenia kutsu pitin bat bazuela?  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 169. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pitin bat gehiago (4); pitin bat makurturik (4); pitin bat zabaldu (3)


pitinka 1 adlag apurka. ik pitinka.

Bazterrik bazter zoaztelarik, badoa eguzkia ere pitinka, mendebaldera buruz.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 56. orr.

Aldizkako oreken teoriaren arabera, makroeboluzioaren mailan eboluzioak ez du pitinka aurrera egin organismoak hautespen naturalaren bidez euren ingurunetara moldatu heinean, alderantziz baizik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 289. orr.

Ezagutzaren nozioa garrantzia galtzen joan da pitinka eta, horren ordez, justifikazioarenak hartu du garrantzia epistemologia tradizionalean.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 107. orr.

Inurrien kontrako hautsak hartu eta goizeko kafesnean pitinka zerbitzatu.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 38. orr.

2 pitinka-pitinka adlag

Luze barik nire ospea zabaldu egin zan hurian, eta horregaz batera nire cachet-a igon be bai, eta holan pitinka-pitinka duintasunez bizi izateko beste money irabazten hasi nintzan tronpetari esker.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 49. orr.

Bere janzteko eran aldaketak egiten hasi zen, pitinka-pitinka: prakak janztzeari utzi zion, gonak gero eta luzeagoak bihurtuz joan ziren, [...].  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 100. orr.

Deus guti erraten ahal nion, baina harro nintzen tokiko hizkuntza pitinka-pitinka ikasten ari nintzela ikusita.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 43. orr.


pitintxo
1 pitintxo bat adlag adkor pitin bat.

Ezin bizizko ahaleginean pitintxo bat sikiera bizia zer den jakiteko.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 76. orr.

On Camillo pitintxo bat pasatu zen noizbait beste horien kontrako sermoi batean herriko kontu bategatik.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 64. orr.


pito 1 iz adkor zakila. ik pitilin.

Pito luzeak estaltzen zizkien oihal txikiez jantziriko indio matxetedunak.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 16. orr.

Pitoarekin pentsatzea buru hutsez pentsatzeari uko egitea da, eta etorkizuna eta segurantzia bezalako fantasma bizi-galgarrien mendean ez errenditzea.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 91. orr.

• 2 izond (irain gisa)

Nagusi pitoa, ez bestea!  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 42. orr.

Hondarrean, eskerturik egon beharko zaie Sorbonako doktore pitoei.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 21. orr.

Lüküzeko baroia, pito traidorea / Zangopilatua du bere ohorea Nabarrenkoxen fini haren adorea.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 227. orr.

Ugaldeko atsoaren afera horrekin pitoarena baizik ez zarete egiten ari kazetari guztiak, nork handiagoa erranen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 243. orr.

Horren arabera, euskal letrak soilik doktrina emateko, moralizatzeko, herri hau salbatzeko, kongresu pitoak jendaje pitoekin egiteko eta poliki kobratzeko erabili behar dira.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 190. orr.

3 bost pito

Bost pito niri proposamenak!  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 198. orr.

Hollywood eta Vineko kantoian larrua jo nahi badio, niri bost pito.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 44. orr.


pitoi1 (orobat piton; Euskaltzaindiaren Hiztegian pitoi agertzen da) 1 iz suge handi pozoi gabea, burua hiruki formakoa edo luzarana izaten duena (Python sp.).

Sugeak arraza garbia dira, ez dute lumarik ez zorririk eta ez dabiltza hauts artean aztarrika; gainera, pitoi bat oilo bat baino aise handiagoa da.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 241. orr.

Dudleyk eta Piersek kobratzar pozoitsuak eta gizakiak estutzen dituzten pitoi sendoak ikusi nahi zituzten.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 29. orr.

Pitoiak gartxuak dira, hilean birritan jaten dute eta batekoz beste: ariketa gutxi egiten dutenean bereziki.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 241. orr.

Adar bat ikusi zuen, pitoi sugea bezain sendoa, jo eta autoa txikitzen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 66. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Nor uste nuen nintzela, beren aurrean horrela aurkezteko, alegia deus ez, pitoi-iraizkinak eskatuz?  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 241. orr.

3 pitoi suge eskualde ekuatorialetako sugea, tamaina handikoa, pozoitsua ez dena.

Jakina, larruz eta txintxetaz jantzita lepo inuguruan pitoi sugea duen jende gehiago dago hemen Tafallan egongo litzatekeena baino.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 175. orr.

Adar bat ikusi zuen, pitoi sugea bezain sendoa, jo eta autoa txikitzen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 66. orr.

Sayal Lallubhai, l2 urteko neskatilak hiru metroko piton sugea ikusi zuen, bere lagun ttipiaren zangoan kiribildua.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 162. orr.

· Zazpi urteko neskatila batek 8 zentimetro luze zen piton-sugekumea irentsi zuen.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 162. orr.


pitoi2 iz adkor emakume bularra.

Begiratu zelako pitoiak.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 86. orr.


pitokeria iz adkor ergelkeria.

-Hau pitokeria!  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 72. orr.

Non erosten dituzu trikota egiteko hariak? eta antzeko pitokeriak galdetu nizkion nik, isilik ez geratze aldera.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 82. orr.

Horrelako pitokerietan oraindik sinesten duzue?  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 241. orr.

-Fronte batuaren kontu hori guztia pitokeria bat duk -iritzi zuen gizon txikiak.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 38. orr.

Neskekin kalean gora eta behera paseatzeari ez genion jada erabateko pitokeria irizten.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 28. orr.

-Ez erran pitokeriarik.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 152. orr.

Erraz esaten dira pitokeria horiek mahaira lasai-lasai eserita!  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 60. orr.

Pixka batez jasan nuen pitokeria sorta.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 395. orr.


pitolari iz

Eta Buruzahato-Biligarro jaun andereak eta pulustariak, barrendariak, trenkalariak, zirtolariak, pitolariak eta zenbait pirdila.  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 45. orr.


piton ik pitoi1.

pitonisa 1 iz antzinako Grezian, emakumezko igarlea, Delfos-ko tenpluan orakuluak ematen zituena.

Apolo Delfoskoak, Pitonisak egindako galderei erantzunez, aitortu zuen Sokrates dela gizon guztien artean jakintsuena.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1430. orr.

Erdi-Lacan sentitu naiz lelokeria ulertezin zentzugabe haiek guztiak botatzen zituenean, eta haren jarraitzaileak deszifratzen saiatzen ziren, Nostradamus edo Delfoseko pitonisa deszifratzen diren bezala.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 100. orr.

-Ezin ihes egin norberari aplikatzen zaion teorema bati! -adierazi zuen Léak, tente, pitonisa baten pare.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 41. orr.

2 irud/hed

Madrilgo Txueka auzoan presidente izanen dela iragarri dio pitonisa batek Ratori.  Berria - Euskal Herria   2004-03-05

Aldi hartan bertan, emakume pitonisa bat bizi zen itsasoz bestaldean, hainbat gertaera egiazkoak iragarri zituena; eta horregatik beraien hizkuntzan "Egiatia" deitzen zioten.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1120. orr.

"Horrek ez dio hazten utziko", iragartzen zuten Montmartreko pitonisa asmatikoek, Lepic kaleko maldan harekin topo egitean.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 20. orr.


pitoresko ik pintoresko.

pitoreskotasun ik pintoreskotasun.

pitote iz adkor iskanbila, zalaparta.

Abenduaren 22an pitote bat eduki nuen teniente batekin, jeepa telebistaz eta VHS bideoz beterik baitzeraman.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 31. orr.


pitotu, pito(tu), pitotzen da ad adkor iseka egin.

Noiz nahi pitotzen zaidan edo bertzenaz sobera goxoa dun, bortizkiegi dun goxoa.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 182. orr.


pitotx iz ugaztun haragijalea, buru-txikia, gorputz-mehea eta buztan-luzea, ilea leuna eta sarria duena (Martes martes). ik pututx.

Idi, zerri eta oilo ugari dago, azken hauek pitotxa eta lepazurien begipean.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 22. orr.

Bazterretako mahainetan, zernahi abere motaren ezurdurak badaude: azeri, zaldi, orkatz, pitotx, itsas-otso, xori, arrain, gau-iñara, apo, suge eta bertze... Gero, ilaje larreko pitotx-larruz egindako gainjantzi bat atera zuen beste arropa-kutxa batetik, eta bizkar gainetik jarri zion Norari, luze-laburrean ongi ote zeukan ikusteko.  Herria   2004-03-18

Gero Andreasi musu eman eta, pitotx-larruzko gainjantziaz babesturik, ontzigaina moilarekin lotzen zuen egurrezko zubixka jaitsi zuen.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 156. orr.


pitozabal izond/iz

Batari nola besteari espermazko txorro koloreaniztun emankor, oparo, naro bana oparitu zien, eskuzabal (pitozabal?).  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 90. orr.


pitrail ik petral2.

pits ik bits.

pittbull ik pitbull.

pittika ik pitika1.

pittilin ik pitilin.

pittin (499 agerraldi, 91 liburu eta 110 artikulutan; Euskaltzaindiaren Hiztegian pitin agertzen da) 1 iz/izond adkor apurra. ik pitin.

Hara, gure pittina.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 204. orr.

Zalantzan pittin batez egon ondoren: [...].  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 73. orr.

Abenduko 30ean jo zuen berandueneko minutu horretaraino, eta gaurtik biharrera sugundoxka pittin batzuk lehenago jaikitzen abiatzen da.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 19. orr.

Gauerdi edo goizalbaren batean euri pittin moxkor-moxkor horietako erauntsitxo bat botata ere, [...].  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 271. orr.

Esadazu den-dena, bukatu arte; puskarik pittinena ere ez utzi hor kolkoan.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 72. orr.

Tipo handia naiz ni, egitten-dduddan-pittinerako.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 219. orr.

Inozentzia pittinen bat erakutsi nahi ote digu akaso?...  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 124. orr.

2 pittin bat (386 agerraldi, 83 liburu eta 54 artikulutan) adlag apur bat. ik pixka 2.

Guk gurearekin gauza bera eginez gero, berriz, ahuldu egingo genuke, beste pittin bat bultzatuko genuke desagerpenerantz.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 19. orr.

-Maguggia -arren egin zion-, pentsa ezazu pittin bat.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 229. orr.

Pena pittin bat emango ziok, eta kito.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 252. orr.

Kolpea hartu ostean pittin bat suspertu nintzenean nire buruari esan nion [...].  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 111. orr.

Zerua ia aratz zegoen, pittin bat arrosa hodeiertzean.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 102. orr.

Beharrik giroa hasia zen ordurako pittin bat freskatzen.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 143. orr.

Pittin bat haserre zegoen nirekin, joana nintzelako.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 113. orr.

Beharbada pittin bat exajeratuz.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 108. orr.

Modu pittin bat enigmatikoan erantzungo dizut.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 107. orr.

Nik baino pittin bat hobea, eta ez arlo guztietan.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 59. orr.

Orduan eskua hartzen zion pittin batean goxoki.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 53. orr.

Gero, handik pittin batera, berriro hondoratu zen benetako irudiak gainditzen zituen ingurumari sinbolikoa.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 74. orr.

3 (izen baten eskuinean)

Nahi duzu musika pittin bat jartzea?  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 184. orr.

Eskutada bat ogi-irin baizik ez dut katiluan, eta olio pittin bat pitxerrean.  Elizen arteko biblia   1 Erg 17,12

Nazka pittin bat ematen dit, zuriegia da eta jaioberriaren usaina du.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 110. orr.

Hortentsiek eta petuniek kolore pittin bat ematen zioten arratsalde hitsari.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 99. orr.

Eskuan neraman makila-muturrean ezti-pittin bat hartu nuen eta jan. badute oraindik dirdira pittin bat.  Elizen arteko biblia   1 Sm 14,43

Geldi geratu zen gazte haiei begira, bere bizitzan horrelako momenturik bizi izateko zoririk inoiz izan ez zuelako damu pittin batez.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 142. orr.

Gure aurrekoek aski zuten iragana inozentzia pittin batekin oroitzearekin.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 124. orr.

Suerte txar pittin batekin, hemendik urte batzuetara katalanek ere euskaldunon bidea har lezaketek, baina ez diat uste.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 78. orr.

4 pittin-pittin bat adlag

Daukatenetik pittin-pittin bat kenduiek.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 144. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

alde pittin bat (3); atseden pittin bat (5); beldur pittin bat (4); beste pittin bat (3); gatz pittin bat (3); handik pittin batera (4); indar pittin bat (4); olio pittin bat (4)

pittin bat (399); pittin bat baino (3); pittin bat besterik (3); pittin bat egin (5); pittin bat eman (9); pittin bat ematen (3); pittin bat ere (10); pittin bat falta (6); pittin bat gehiago (9); pittin bat harrituta (3); pittin bat hartu (5); pittin bat lehenago (5); pittin bat ukan (3); pittin batekin (15); pittin batera (4); pittin batez (15)

zorte pittin bat (4)


pittinka 1 adlag adkor apurka. ik pitinka.

Pittinka baina ezinbestean galtzera zihoan herri gisa ikusten zuen Barojak berak ere euskalduna.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 77. orr.

Ohituz dihoa pittinka, eta areago entzuten jarri eta soinu bat bereizten du isiltasunean.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 58. orr.

Gainera liburu hau lupa bat da garai bateko Obaba monolitiko hura pittinka zatikatzen diguna.  Berria - Kultura   2004-01-02

Alkoholak muga fisiko-psikologikoak apurtu zizkion pittinka.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 70. orr.

Gero fakultatean ere elkarrekin hasi baziren ere, pittinka elkarrengandik aldenduz joan ziren.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 159. orr.

Ari ginen pittinka gure tokia hartzen.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 96. orr.

2 pitin-pitinka adlag

Irakurleak pittin-pittinka protagonistaren familiaren egoera ezagutzeaz gain, Ixoneren kezkak, sentimenduak, gogoetak ezagutuko ditu.  Berria - Kultura   2004-05-15

Oinetakoak eskuan,... /... txintik gabe kanpora,... /... pittin-pittinka banoa,... /... kanpoan naiz, korri etxera!  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 233. orr.

3 pitinka-pitinka adlag

Sekretu hark ematen zion zentzua, pittinka-pittinka luzatuz zihoan behe-apaletako liburu-ilarari. Metodoa pittinka-pittinka zehazten doalako.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 190. orr.

Berak erakusten du, bestalde, nola desegiten diren pittinka-pittinka horrela osatutako irudi handi horiek.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 156. orr.


pittintxo
1 pittintxo bat adlag adkor apur bat.

Eta aski burumakur axolagabe ikusiko ninduen, zeren azkenean, New Yorkeko katedral hartako apaizaren antzera, hara non esan didan: "pittintxo bat atxikopalatua ikusten zaitut".  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 125. orr.

Santa Luzia inguruan pittintxo bat altatzen hasi zenak, 12 minutu irabaziak ditu, egunaren aldera, arratsa luzatuz.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 18. orr.


pituitario 1 izond guruinez mintzatuz, entzefaloaren oinarrian dagoenari dagokiona.

Garunaren irudian erdiko tumor izugarri bat ageri zen, guruin pituitarioa eta alboko kiasma optikoa eta traktuak desegin eta lobulu frontaletara zabaltzen zena.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 61. orr.

Bazuen hartan zerikusirik lobulu frontaletako, dientzefaloko eta guruin pituitarioko lesioak, alde bakoitzak bere mailan.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 70. orr.

Tumorrak lehenbizi guruin pituitarioari erasan zion; horregatik loditu zen eta erori zitzaion ilea.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 70. orr.

Guruin pituitarioak isurtzen duen melatonina izeneko hormonak zerikusia izan dezake aldaketa horiekin.  Berria - Gaiak   2004-06-11

• 2 iz sudur zuloak estaltzen dituen mintza.

Bere gorputzaren usaina biziagotu egin da, euriak lurra bustitzen duenean bezalaxe, eta Katen pituitarioan gora estimulu elektrikoak bidali ditu burmuinaren azken txokoraino.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 188. orr.

Oraindik geratu behar zaizu material apurtxo bat, bestelako garraztasuna daukan bestelako zaporea, zure pituitario eta papilak lotarazteko balioko dizuna.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 151. orr.


pitxar ik pitxer.

pitxartara ik pitxertara.

pitxartxar iz toki harritsu eta eguzkitsuetan bizi den txori intsektujalea, lumadi beltz eta arrea duena. (Saxicola sp.)

Pitxartxar burubeltza.  Berria - Gaiak   2004-11-10


pitxel iz edontzi garaia, eskutokiari loturiko estalkia duena, gehienetan eztainuzkoa.

"Hara bihotza, gure misterio guzien testigu mutu" esan dio, "pitxela" eskuan, alboan zain daukanari.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 51. orr.


pitxer (orobat pitxar; Euskaltzaindiaren Hiztegian pitxer agertzen da) 1 iz edaria edukitzeko eta edontziak betetzeko erabiltzen den beirazko, metalezko edo lurrezko ontzia, kirdenduna, lepoan mehartua eta ahoa luzatua duena; edukiera neurri zaharra, 2,016 litroren baliokidea. ik txarro.

Era guztietako ontziak, katilu nahiz pitxerrak, iltzetik zintzilik jarri ohi diren bezala.  Elizen arteko biblia   Is 22,24

Tximiniako apalean, pitxerrak ageri ziren, kobrez landutako paisaiez hornituak.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 90. orr.

Ez zegoen dirurik tximinia-erlaitzeko pitxerrean, eta egunean-egunean janari gutxiago genuen mahaian.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 40. orr.

Ez dut batere ogirik; eskutada bat ogi-irin baizik ez dut katiluan, eta olio pittin bat pitxerrean.  Elizen arteko biblia   1 Erg 17,12

-Eguberri zoriontsuak! -esan zuen pozik, bere pitxerra jasota.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 165. orr.

Mahaia ez da itzulika hasten, pitxerra ez da uzkaltzen.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 85. orr.

Eraikinaren harri grisean, Jean Goujonek zizelkaturiko ninfa zuri-zuriek pitxerrak hustu eta beren grazia biluzia hedatzen zuten Saint-Denis auzoko egurats beltzaren erdian.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 310. orr.

Pitxerretik edan nuen nik ere.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 470. orr.

Lau zutabeko ohetik altxatu eta leihopean zegoen zilarrezko pitxerretik ura hartzera joan zen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 246. orr.

Eskuzapiaren muturra pitxerrean sartu eta begiak freskatu zituen ur hotzarekin.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 100. orr.

Gelazain mardul bat ikusi zuen, zilarrezko konketa eta pitxerra eskuetan.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 417. orr.

Horman, berriz, bi margo, bi bodegoi: pitxer bat ezkerrekoan; eta fruta-mordoxka bat eskuinekoan; erdi ilunean ozta-ozta ikusgarri.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 69. orr.

Egin azpilak, erretiluak, pitxerrak eta katiluak, isur-oparietarako.  Elizen arteko biblia   Ir 25,29

2 (neurri gisa) ik pitxerkada.

Sutondoan nago pitxer bat ur eta beste pitxer bat ardo aldean hartuta.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 220. orr.

Deus esan gabe, pitxer bat garagardo paratu zuen Charveten aurrean, eta erretilu bat, Clémenceren aurrean.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 163. orr.

Ekarri pitxer bat ur eta garbiontzia honat!  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 220. orr.

Han gelditzen zen gauerdira arte, besteei aditzen, lau orduan pitxer garagardo bakarra hustuz.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 160. orr.

Robine, pitxer garagardoaren atzean isilik, taldeko gizonik argiena iruditu zitzaion.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 351. orr.

Auguste patiora joan zen lehenbizi, bi pitxer txerri odol ekartzera.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 128. orr.

Pitxer bete sagardo aurrean zuela.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 160. orr.

Ezkerreko eskuan pitxer tipi bat arno zuela.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 249. orr.

Lau pote haragi, bi pitxer marrubi, bi pitxer masusta gorri.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 193. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Harryk bere pitxer-ertzaren gainetik begiratu zuen, eta arnasarik gabe geratu zen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 165. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Pattar edontzi txikiak, ardo baso lodiak, fruitu zukuetarako kopak, absenta edontziak, garagardo pitxerrak, baso oindun handiak, denak goikoz behera.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 158. orr.

Hartu eskuan olio-pitxer hau eta zoaz Galaadeko Ramotera.  Elizen arteko biblia   2 Erg 9,1

Esne-pitxerrak eskutik ihes egin zion eta lurrean txiki-txiki eginda geratu zen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 265. orr.

Lekuz aldatu zituen krema-pitxerra eta azukre-ontzia.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 132. orr.

Fruta-erakusleihoak, lekale-poteak eta oliba-pitxerrak ikusten zituen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 218. orr.

Aritmomantziako liburu berria atera eta zuku-pitxerraren kontra jarri zuen zabalduta.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 93. orr.

-Tori, Koronela -esan zuen, lasai-lasai, diru-pitxerretik txanpon bat atereaz-.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 64. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

buztinezko pitxer (3); garagardo pitxer (3); pitxer bat ardo (4); pitxer bat garagardo (3); pitxer bat ur (6); pitxer tipi (3); ur pitxer (3)

esne pitxerra (3); garagardo pitxerra (3); pitxerra hartu (4)


pitxerdi izlag pitxer erdia. ik pinta1.

Pitxerdiko txarro ilunetatik ari ziren laurak edaten, eta ez zuten hitzik esaten.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 14. orr.


pitxergile iz ogibidez pitxerrak egiten dituen eskulangilea.

Eta atzenean, eskribauak, gastu guzien akta jaso du: ezpezieroak 50 xueldo, pitxergileak 33 diru; Erregeren "txermoni" partitzaileak, zaldia barne, 154 florin, [...].  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 51. orr.


pitxerkada iz pitxer betearen edari kopurua. ik pitxer 2; pitxertara.

Andereñoa, ekarri nahi al duzu pitxerkada bat Anjouko ardo gorri?  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 178. orr.

Beste pitxerkada bat ardo atera nien.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 329. orr.

Egunero bi pitxerkada ardo ateratzen dituzte handik, eta bi ontzikada ur jartzen haien ordez. Kirxa emaztearengana jiratu zen, pitxerkada ur hotzek esnatu izan balu bezalatsu.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 291. orr.

Orduan, lehen garagardo pitxerkada doi amaiturik, bisitarietako lauk lehorrera egin behar dutela diote.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 66. orr.


pitxerño iz pitxer txikia. ik pitxertxo.

Handik laster itzuli zen pitxerño bat eta beira lodiz egin hiru baso ttipi ekarriz.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 257. orr.


pitxertara iz ipar pitxerkada.

Kasu horietan zorigaitzez, kafeak ez ditzake lo eskasaren gaitzak ezti: pitxertara bat hustu arren, iratzarria ez denak lotan jarraitzen du.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 171. orr.


pitxertxo iz pitxer txikia. ik pitxerño.

Ezezko haiei buru egiteko ez nuen pitxertxoa kurka batean edatea baino erremedio hoberik ediren.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 477. orr.

-To! -esan zidan Simonek, pitxertxo bat eskainiz.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 288. orr.

Pitxertxoak nire anaiaren izena zuen letra biribilez grabatuta.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 47. orr.


pitxi ik bitxi1.

pitxitxi 1 iz futbol denboraldi batean gol gehien sartu duen futbolaria.

Armeroen golegilea eta Bigarren Mailako pitxitxiak ezin izango du jokatu, iragan larunbatean bosgarren txartel hori ikusi ondoren partida bateko zigorra bete beharko baitu.  Berria - Kirola   2004-12-21

2

Lotsa ematen zion bietatik zein zen txakurra eta zein katua galdetzeak, askotan ahazten baitzitzaion; baina konturatu ginen nola, katua hartzean, ukimenaren bitartez ezagutzen baitzuen, finko begiratzen zion, eta, gero, lurrean utziz, nola esaten zion: "Tira, pitxitxi, hurrengo batean ezagutuko haut".  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 131. orr.


pitxo iz zakila.

Zakila, pitilina, buztana, txistua, kikirrioa, xakia, pitxoa, txitxila, taketa, txilibitua, xispa, zila, zuztarra, gaita, iturria...  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 40. orr.


pitz
1 hitz eta pitz ik hitz 31.

pitza ik pizza.

pitzadura 1 iz gainalde bateko ebaki edo haustura. ik pitzatu1; arrakala; artesi.

Dagoena pitzatuak dira, pitzadurak, artesiak.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 15. orr.

Aitak zoruko estalki plastikoa altxatu, eta zementuaren pitzadurak zerrenda itsasgarri zabal eta sendo batez estali zituen.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 23. orr.

Glaziarretako pitzadurak: berdeak, garagardo-botilen beiraren antzera.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 296. orr.

Meniskoan pitzadura bat du.  Berria - Kirola   2006-02-18

Hondoratu zenean ontziak pitzadura bat -bost metro luze, bi metro zabal- zuen alde batean.  Berria - Gaiak   2006-02-02

Gai hauskorra da beira, pitzadura bat egiten bazaio (gainazalean kolpe bat emanda, adibidez) berehalaxe hedatzen baita arrakala.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 23. orr.

Pitzadura bat ere egin zuen garezurrean.  Berria - Kirola   2004-04-14

-Denok dakizue, jakin beharko luketenek izan ezik, elizako dorrean pitzadura arriskugarri bat agertu dela.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 76. orr.

Etxeari goitik beherainoko pitzadura handia azaldu zitzaion, eta une batetik bestera erortzeko zorian zegoen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 785. orr.

Koordinakundeak 2004ko ekainean salatu zuen urtegia betetzen hasi zirenetik "horma nagusian pitzadura gehiago" atera zirela.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 87. orr.

Lerroak eta pitzadurak ikus zitezkeen harkaitzetan.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 199. orr.

Ile pixka bat lortu zuen, eta ilunabarrean pitzadura barruan jarri zuen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 785. orr.

Bigarren hormaren inguruan aurkitutako pitzadura 20 zentimetro luze zen.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 168. orr.

2 irud/hed

Horretantxe du bere boterearen pitzadura bakarra, eta horrexek bihurtzen du jauntxo ikaragarria gizaki haragizko eta, aldez, bera ere biktima.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 15. orr.

Mc Quaidek akordioa lortzeko deia egiten du: «Haustura dago, baina pitzadura ixteko borondatea daukagu».  Berria - Kirola   2006-01-04

Nahiago dute itsuak izan sistema zaharrari egiten ari zaizkion pitzadura, zirrikitu eta itoginen aurrean.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 168. orr.

Stéphane Mallarmé poetak aipatzen du badela pitzadura bat hitzaren eta haren erreferentzia den gauzaren artean.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 172. orr.

Hizkuntzaren bihotz-bihotzeko huts horren kontzientziak pitzadura bat ireki du haren esanahian, munduaren betetasunarekin hizkuntzak duen loturan.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 173. orr.

Hutsunearen pitzadurak sortzen zuen mesfidantza ezin gainditu.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 41. orr.

Do ut des jokabidearen logika pitzadurarik gabea da.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 91. orr.

Heroismoa, argitasuna, gizatasuna, bihotz-zabaltasuna, pitzadurarik gabeko elkartasuna, hona hemen maitaleak bere maitatuaren oinetan jarri beharko dituen tituluak.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 219. orr.

Higanotak, ordea, pitzadurarik gabeko prestutasun batez jokatzen du.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 42. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pitzadura agertu (4); pitzadura gehiago agertu (3); pitzadura handi (5); pitzadura handi bat (3); pitzadura handia (5); pitzadura handitu (3)

pitzadurak agertu (4); pitzadurak eragin (3)

pitzadurarik gabeko sistema (3)


pitzaduratxo iz pitzadura txikia.

Ordurako B 41a pisaturik zegoen, kartoizko hiru ontzitan: kontu handiz sartu zuen barrenera, eta, mozorroa eta guzti -bazitekeen pitzaduratxoren bat izatea-, egosketak zerion usain satsu tristea aditu zuen berehala.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 216. orr.

Ez soro, ordoki eta barrutietan bakarrik: baita etxeko ateburuan, zirrizturen batean, tximistik ez zedin sar, eta baita logeletako leihoetan ere, leiho-markoaren pitzaduratxoren batean.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 186. orr.


pitzaldi ik piztualdi.

pitzar ik pizar.

pitzarazi, pitzaraz, pitzarazten (7 agerraldi, 3 liburu eta 4 artikulutan; orobat piztarazi 13 agerraldi, 9 liburu eta artikulu 1ean; eta piztuarazi g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian pitzarazi agertzen da) du ad piztera behartu.

Hautsaren azpian gordea dagon pindar batek pitzaraziko du aipatu dugun amets ederra.  Herria   2005-12-29

Nehor ez zen nahikoa sorgin izan haren berriz piztarazteko.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 184. orr.

Zer da hoberik, izar berri batzuen pitzarazteko!  Herria   2003-09-11

Nork eramango ditu nazioarteko auzitegira AEBak herri soberano bati eraso, gobernu bat bota eta etengabeko gerra zibil bat piztarazteagatik?  Berria - Mundua   2004-06-20

Eginahalak eta bi egin nituen, esate baterako, nire eskola-bizitzarekiko jakin-mina pitzarazten haiengan.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 55. orr.

Erregeen Erregeak Antiokoren haserrea piztuarazi zuen gaizkile haren kontra.  Elizen arteko biblia   2 M 13,4

Nire sinesteak deitzen zaitu, bai; adierazleen bidez, zure Seme gizon eginaren bitartez eta, piztarazi didazun sinesteak.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 211. orr.

LAB sindikatuaren ustez ere, asteon gertatutako torturek «alarma» pitzarazi behar lieke Euskal Herriko politikariei.  Berria - Euskal Herria   2004-10-09

Eta usain horrek orduko sendimenduak pitzarazten zauzkit ene baitan.  Herria   2003-03-17

Hala ernearazitako oroitzapen konkretuek ez omen dute esanahi berezirik; zoriz pitzarazitako segmentu ondoriogabe hutsak baizik ez omen dira.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 175. orr.

Kanpoko argiak bizi laburreko izarñoak piztarazten zizkion behiala soildurik ezagututako buru gaineko mataza gominaztatuan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 10. orr.


pitzatu1, pitza, pitzatzen 1 da/du ad gainalde batean ebaki edo haustura egin. ik arrakalatu.

Pitzatua egotea ez da hautsia egotea; pitzatua egotea ez da osorik egotea ere.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 15. orr.

Kristala pitzatu egin zen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 51. orr.

Betaurrekoen lenteetako bat pitzatuta zeukan.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 238. orr.

Hezur puska batzuk zizel batez pitzatu, gero ebaki, eta mikroskopioz aztertu ziren.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 24. orr.

Meniskoa pitzatuta neukala esan zidaten eta astebeteko atsedena hartzeko.  Berria - Kirola   2004-04-01

Gelako hormetako bat pitzatu egin zen, zarata ikaragarria ateraz.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 233. orr.

Lurra pitzaturik eta lehor ageri zen alde guztietan.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 182. orr.

Beroketa-sistemako hodi bat pitzatu zuten sartzerakoan, eta urak hartu zituen bazter guztiak.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 84. orr.

Ezkerreko begiaren azpitik ezpain gaineraino, aurpegia goitik behera pitzatzen zion orbain itzel bat zeukan nabari.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 107. orr.

Betondo bat ubeltzen hasia ikusi zion Mentxuk, eta beheko ezpaina apur bat pitzatuta.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 165. orr.

Hotzak lasaitu egin du, ezpainak pitzatzen ari zaizkiola sentitu du, mingainarekin busti ditu.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 144. orr.

irud/hed

Ez dakigu izpiritua pitzatua, zulatua edo gaizki josia dutelako den.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 166. orr.

Aitaren errietek, nire iritziak pitzatu beharrean, kontrako efektua eragiten zidaten: orduan eta alemanago sentitzen nintzen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 27. orr.

Istant horretan, krak, zerbait pitzatzen hasi da zeure barnean, nola putzuetako izotza oinetakoen azpian.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 19. orr.

Etorri berritan ez baita komeni etxekoaren arauak pitzatzen hastea.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 91. orr.

Apurka-apurka, ekoizpen-sistema autarkikoa pitzatu egiten da, eta jardueren espezializazioa sortzen da.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 18. orr.

Haien harremana pitzatzen hasia zela sumatu zuen tristuraz.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 173. orr.

Telefonoaren txirrinak etxeko isiltasuna hautsi du, bazkalondoko bakearen kristal finezko ahuleria pitzatuz.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 121. orr.

Negarrez ari zela iruditu zitzaidan, azkeneko hitzean pitzatu egin baitzitzaion ahotsa.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 40. orr.

Leiho atzean geratu nintzen, zeru beltzaren zamapean zitalduta ageri zen itsaso gris, zuriz pitzatuari begira.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 67. orr.

3 adkor buruaz mintzatuz, galdu.

Bera duk ganbara pitzatuta duena.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 21. orr.

Hire aita zahartuta zagok, baina oraindik ez dik ganbara pitzatzen hasita.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 100. orr.

Pitzatzen hasia ote nintzen ere... ahotsak entzuten nituela, zera!  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 64. orr.

Kalezuloko auzokideek pitzatzen hasia zela esan zuten.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 307. orr.

Praile hau erabat pitzatuta zaukeagu.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 241. orr.

Neska hau pitzatzen ari duk.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 44. orr.

Makina bat ezagutu ditut, betiko pitzatuta geratu direnak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 157. orr.

Baina halako harroaldiak barkatzen ez zizkiotenak ere bagenituen, eta galdezka aritu zitzaizkion pitzatua ote zegoen.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 267. orr.

Gaur zeharo pitzatua zaude.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 63. orr.

Errai guztiak azpikoz goiti ezarriak neuzkan, ingeniari pitzatu batek diseinaturiko atrakzio deabruzkoak irauliak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 10. orr.

Pitzatu egin zaik ala?  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 11. orr.

4 (era burutua izenondo gisa)

Eskaiola pitzatua sabaian.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 65. orr.

Horma pitzatuak beteko dizkiot eta lurreratuak jasoko.  Elizen arteko biblia   Am 9,11

Harresi pitzatuek baino sastraka erraldoiek hobekiago babesten zuten jauregi eroria.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 188. orr.

Marmol pitzatuzko ezkaratz zabala.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 92. orr.

Urari eusteko gauza ez diren putzu pitzatuak.  Elizen arteko biblia   Jr 2,13

Aurpegia zimur-zimur eginda, ispilu pitzatu baten aurrean bere alkandora garbi-garbiaren aurrealdeko botoiak lotzen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 159. orr.

5 (era burutua izenondo gisa, irud/hed)

Emakume txiki, azal-ilun, horzgabe, konkortu bat, ahots kantari pitzatua zuena.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 20. orr.

Ahapeka ari zela, halako dardara pitzatu bat nabari zen haren ahotsean.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 299. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pitzatu bat (3)

pitzatzen ari (5); pitzatzen hasia (5); pitzatzen hasita (4); pitzatzen hasteko (3)


pitzatu2 1 iz gainalde bateko ebaki edo haustura. ik pitzadura; arrakala; artesi.

Ezinezkoa zen halako pitzatu izugarri bat behin ikusi eta gero aurpegi hura ahaztea.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 112. orr.

Han eta hemen ikusten da oraindik zuhaitzen bat, eta baita sastraka edota hainbat belar zerrenda ere; baina, guztiarekin, elementu nagusia karaitza da, ebaki eta pitzatuz markatutako harri txuria.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 52. orr.

Mikel Strogoff, aldiz, lurzoruak zaldiaren ferrei eutsi ala ez, arrapaladan zihoan beti inon gelditu gabe, ohol ustelen artean zabaltzen ziren pitzatuen gainetik jauzi eginez.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 216. orr.

Horrenbeste lagunetatik, ez da zaila oroimenaren pitzaturen batetik bat edo beste galdu izana.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 131. orr.


pitzatutxo iz pitzatu txikia.

Makina bat burutan txip ttikiren bat aldatu beharko da, apostoluak zartatu ttikiak, printzak eta pitzatutxoak dituztela esandakoan... baina ez al dira harrizkoak? Bai, harri-harrizkoak.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 450. orr.


piu-piu 1 adlag txoriaren kantuaren onomatopeia.

Mezan kantu eta otoitz egin dugu elgarrentzat, bihotzak doi bat tinki eta trixte gintuelarik, hor ofizio denbora guzian, murru xori bat piu piu kantari gure lagun eliza barnean, iduri zuen nahi gintuela poxi bat ahindu eta alegeratu.  Herria   2003-09-04

2 piu-piuka

Txitxak piu-piuka sumatu zituen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 11. orr.


piupiukari izond piu-piu adi dena.

Haur piupiukarien artean, Superbat gunean, lur hasean jarri nintzen.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 40. orr.


piura 1 iz adkor itxura (txarra). (pertsonena)

-Txukundu zuen piura horiek -abisatu zien Peterrek-; lehenengo inpresioa oso garrantzitsua izaten da.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 104. orr.

Maizak ez zuen piura ona: blai-blai eginik zegoen, txit asperturik, egun luzeak eta gau ezatseginak gogait eginik, koplatan ibiltzeko batere gogorik gabe.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 134. orr.

Sukaldariak Hasan piura hartan ikusi zuelarik, nondik zetorren galdegin zion.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 46. orr.

Ez zitzaion gizonaren piura susmagarria iruditu.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 142. orr.

Sekulako piura daukat, motel.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 80. orr.

Piura ederra orduan izaten nuena.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 24. orr.

Piura barregarri samarra zenuen hortxe, atartean, hain dotore!  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 138. orr.

Haren piura urrikalgarriak hunkiturik [...] neska eztitasunez mintzatzen ahalegindu zen.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 302. orr.

Haren piuratik begirada dut oroitzapenik tinkoena: hotza zen, metalezkoa, so egin hutsez putakumeka ari zaizkizun horietakoa.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 86. orr.

Beragatik nago piura honekin, gaua begirik itxi gabe igaroa...  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 115. orr.

Sorbalda meharrak dituzte eta lotsagabearen piura aurpegi higatuetan.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 89. orr.

Martiri baten piura du.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 193. orr.

Zuk zeuk ikusi duzu nolako piurak atera diren taberna hartatik, baina, hala ere, handik joan behar zuk!  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 78. orr.

2 pl

Lapur bilakatutako baserritar baten piurak antzeratzea bere ahalmenetatik kanpo zegoen.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 48. orr.

3 (gauzena)

Noir bulebarrak ez du paseoan dabiltzanei lausenguka ibiltzen zaizkien kale burgesen piura lotsagabea.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 61. orr.

Baten oinetakoak direla, bertzearen jertsearen piura, urliaren puroa, edo sandiaren porroa.  Berria - Kultura   2006-02-11

Andre judua nire ezkerrera agertu zen, izuaren piura penagarriaz.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 122. orr.

Bederatzi urte eta gero, gripeak birusaren piura hartu du.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 114. orr.

4 (hitz elkartuetan)

Pintatzaileak zaldi flakoxta hezur huts bat, zaldi piurarik bai baina itxurarik ez zuen bat pintatu eta erakutsi zion Enperadore Horiari.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 208. orr.

Behartsu piurako enplegatu xumeei.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 99. orr.

5 (hitz elkartuetan) irud/hed

Barregura ematen niri, horra, gure biaje-piura hark eta gainerako guztiak, barregura.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 54. orr.

6(izenondo gisa)

Hainbeste egun kanpinetan ibili ondoren, irrikaz nentorren nire itxura piura arretaz eta denboraz aztertzeko.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 248. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

halako piura (4); nolako piura (3); piura harekin (3)


pixa (orobat piz g.er. eta piza g.er.) 1 iz txiza. ik gernu.

Gonbitoak eta hazia, kaka eta pixa, odola eta malkoak.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 39. orr.

Sufreak deabrua bezala, pixak -urearen usain sarkorrak- hirietako gune marjinatu eta arriskutsuen hurbiltasuna adierazten du.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 207. orr.

Eta bitxiena, pixa klitorisetik ateratzen zela uste nuen nik.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 249. orr.

Gauza jakina da katuaren pixak sekulako usain txarra duela.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 303. orr.

Untxien pixak beheko taulak erretzen zituen; hegaztien zirinak xaflak zipriztin zurixkez zikintzen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 276. orr.

Pixetan berotutako arrautzak jaten zituen amonak egunero.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 6. orr.

Zerbeza edaten dudan bakoitzean pixa edaten ari naizela iruditzen zaidak.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 199. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Beltzez agertzen dira aktore denak hurrengo eszenan eta pixa potoetatik edaten duten edabe hori zer den azaldu dute.  Berria - Kultura   2006-05-03

Tourraren atarian, goizean eta arratsaldean odol eta pixa analisiak egin zizkiguten.  Berria - Kirola   2004-10-28

Behi artean maitatzen zuten elkar, ukuiluan, pixa usaineko lastoaren gainean.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 25. orr.

-Katuaren pixa-usaina dago hemen! -bota zuen Perrettek, oso umore txarrez.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 18. orr.

Azken pixa-ttanttak astindutakoan, atzera berriz egin dute taberna barrura, galtzontziloak orkatiletan eta estropezuka.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 152. orr.

Amonak zakiltxo bigun eta argala hara eta hona ibiltzen zion, hatz txiki bat bezala, harik eta esnatu eta pixa erreka bero horia egiten zuen arte.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 6. orr.

Big Joek elikatzen zuen txakurra, berak eskuilatzen, eta baita haren pixa-erreka sarriak [...] txukuntzen ere.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 66. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Mathildek ez bezala eramaten zituen Zarauzko ostatu bakarreko ukuilutik geletara heltzen zitzaien mando-pixen kiratsa.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 189. orr.

4 pixa egin (orobat pizegin g.er.)

Egun hartan, Karine Lelièvre-k pixa egin zuen kuleroetan.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 22. orr.

Jaitsi galtzak, eta igogailuan egin zuen pixa.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 88. orr.

Kalean pixa egiteagatik, 300-1.500 euro.  Berria - Euskal Herria   2006-04-22

Kurrinka egiten nuen beti ametsetan, eta gainean egin nuen behin pixa, aitor dezadan.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 39. orr.

Galdeketa hasi eta ordu erdi geroago pixa egin nuen gainean.  Berria - Euskal Herria   2004-11-14

-Zein ur-ontzitara egin behar dun pixa orain, Karmen?  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 111. orr.

Astronauta guztiek egiten dute pixa autobusaren gurpilera, ontzian sartu aurretik.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 80. orr.

-Eta apustu egiten diat pixa egiten jakin ezetz.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 105. orr.

Ugaztun emeek umea kanporatzen duten hodi beretik egiten dute pixa, hau da, baginatik.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 44. orr.

Pixagalea zuen, komunera joan eta ezin zuen pixarik egin.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 179. orr.

-Zergatik ez duzue pixa eserita egiten, guk bezala?  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 21. orr.

Pixa eginean ari zela gertatu zen.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 67. orr.

Izan ere, ba al dakizue zer egin zion pelotoi-buruak aitonari, zerraldo erori zenean? pixa egin zioan!  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 22. orr.

Oiloak pixa egin arte.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 322. orr.

5 (egin ezabaturik)

Otso zaharrari zakurrak hankan pixa.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 159. orr.

6 irud/hed

Iseka egiten zigula, harrika bonbardatzen gintuela, goitik behera pixa egiten zigula.  Josu Zabaleta   «Lorategi beldurgarriak» - Michel Quint, 2003 - 41. orr.

Larssonek suediarren lehen partidan egindako gol hegalaria ahaztu nuela jabetu bezain laister, Ibrahimovic italiarrei begian pixa egiten ikusi nuen, orpoz.  Berria - Kirola   2004-06-23

7 pixa eginarazi

Goizero, egunsentian, Uil esnatzen zuen, tupikizko ontzi batean pixa eginarazten zion, eta ahate zuri baten arrautza eder bat sartzen zuen hantxe.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 6. orr.

8 pixa urrin (orobat pixurrin) pixa usaina.

Gelako hormei esperma eta pixa urrina zerien.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 42. orr.

Arratsaren parte bat geltokian pasatzen zuten eskaleetarik bat zela iritzi zuen andereak, alkohol eta pixa urrina usnatzen ziolako gehienbat.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 255. orr.

Nahiz eta aise gertuago sumatzen eta pairatzen ditugun, "orain eta hemen" ezinago zabal eta luzean, artaldearen arkorotz eta pixurrinak poeten oihartzunak baino.  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 10. orr.

9 (deiki gisa)

-Nahi dudan bezala deitzen diot, pixurrin halakoa -esan zuen, idunekoa hartu eta nire begien aurrean kulunkarazten zuelarik-, eta kaka zahar hau bihar gosaritarako jan ezazu.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 138. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

egiten dute pixa (5); kaka eta pixa (5); ohean pixa egiten (4); pixa egin (47); pixa egin behar (3); pixa egin nuen (4); pixa eginean (3); pixa egingo (3); pixa egiteagatik (3); pixa egiteko (15); pixa egiteko gogoa (5); pixa egiten (35); pixa egiten zuen (5); pixa egitera (14); pixa erreka (5); pixa kanporatzeko (3); pixa urrina (3); pixa usaina (6)


pixagale (7 agerraldi, 5 liburutan; orobat pizagale g.er.) 1 iz pixa egiteko gogoa. ik pixagura.

Errabinoak pixagale izugarria sentitu zuen, baina komunik ez zegoen.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 156. orr.

Ninik pixagalea zuela, eta mahai azpian bertan egingo zuela, Itxaron pixka batean, pixagalea dut-eta.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 28. orr.

Giltzurdinak gure gorputzean jiraka dabilen odola garbitzeko xedea du, eta odolak baztertzen dituen hondakinok, ur bihurturik maskurira bildu ahalean, gernutan kanporatzen ditugu, pizagaleak agintzen digun bakoitzean.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 69. orr.

· Goizeko zazpietan iratzartu zen pixagale hantua.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 64. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Fase horretan, lehenago ez bada, pixagale-seinalea sortzen dute maskuriko paretetako nerbio-amaierek, presioaren igoerak eraginda.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 194. orr.


pixagaletu, pixagale(tu), pixagaletzen da ad pixagalea etorri.

Agataren manuz, alabaina, jendetzaren bozkarioa filmatzen zarraikala noiztenka pixagaletzen zen hura ere.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 314. orr.


pixagura (12 agerraldi, 8 liburutan; orobat pixagure 5 agerraldi, 2 liburutan; Euskaltzaindiaren Hiztegian pixagale agertzn da) 1 iz pixa egiteko gogoa. ik pixagale.

Kontuan izan behar da pixagura, adibidez, erabat prozesu biologikoa dela, eta grina sexuala -edo desio sexualaren falta, hobeto esanda-, berriz, kulturak oso baldintzatuta daukala.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 173. orr.

Pixagura genuela abisatu eta une batez mendialderantz ezkutatu ginen Silbia eta biok.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 21. orr.

Gero, pixaguraz zegoela esan, eta komunerako bidea hartu zuen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 312. orr.

Hartan, pixagura egin baitzitzaidan, zubitik ibai ertzera doazen harmailak jaitsi nituen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 300. orr.

Pixagura handia sentitzen nuenez, izara eta burusia alboratu eta ohetik irteteko keinua egin nuen.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 52. orr.

Pixagura ere ikaragarria, giltzurrunek hustuketa exigitzen zioten.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 150. orr.

Ordurako, pixagurea praketan behera joanda zitzaidan, istil bat sortzeraino.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 71. orr.

2 pixagura izan da ad

Badut beste bat, urdurixkoa [...] beti pixagura dena.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 20. orr.

3 pixagurak egon pixagura izan.

Herriko taberna ikusi zuten eta baita hargatik atsegin handia izan ere, biak ala biak pixagurak baitzeuden aspaldian.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 17. orr.


pixalarri iz pixa egiten gogo larria, pixagura handia.

Gero anabasa etorri zen, eta beldurrak dakarren irri-negar urduria, eta pixalarria.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 140. orr.

Begirale jauna, maskuria lehertzeko zorian dut, pixalarriz bainago.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 153. orr.

Zenbaitek, pixalarriak jota, geltokiko zoko ilunetan eta eskaileretan egiten zuen, ez baitzen komunik zabalik egoten, "men" ala "women" letreroa zeramaten ateak katez eta kandaduz baitzeuden loturik.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 115. orr.


pixaldi iz pixa egiten den aldia.

Hasi ere hasi omen ziren [...] baina laster aspertu pixaldi bakoitzean prakak jaisten.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 21. orr.

Azken pixaldi horretatik, ordea, kasik ordu erdi iragana zen, eta bitarte horretan nire giltzurrinak lanetik gelditu ez.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 256. orr.

Amaia jaiki berritako pixaldia egitera komunera joan bitartean, Agustina leiho ondoko aulki dotore eta fin batean eseri zen.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 140. orr.

Besteak bizikletez arduratzen ziren bitartean, tabernan hasitako pixaldia amaitu zuen, kantuan.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 29. orr.


pixar 1 iz adkor pizarra, apurra. ik pizar.

Astiro marraskatzen zuen, papurrez papur, pozez zoratzen, hatza bustitzen zuen pixar xehatuegiak ateratzeko.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 309. orr.

Biak ala biak gaztelaniaz dakiten pixarra erabiltzen saiatu dira.  Berria - Mundua   2004-10-26

2 (izen baten eskuinean)

Neure burua noizean behin garbitzea erabaki nuen, oraindik ere ur pixarra zuen azken lababoan.Deigarriena, Lotsati suizidatzat ez baizik idazle heterodoxotzat hartzeko bidea ematen diguna, haren poesia da, argitaratuta utzi zituen dozena eta erdi olerki pixar horiek.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 83. orr.

Saiatuko naiz ba, berrizkoan ere, nere inozentzia pixarra erakusten.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 19. orr.

Neure sen pixarrak dio, [...].  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 158. orr.

3 pixar bat pixka bat. (izen baten eskuinean)

Bere ikasliburuaren edizio berri baten zuzenketak egiten laguntzen nion, hartara diru pixar bat irabaztearren.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 149. orr.

Diru pixar bat neukan aurreztuta -mila duro edo, ez askoz gehiago- eta huraxe inbertitu nuen neure alfabetatzean.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 80. orr.

Portuko kantinaren barra gainean hustu zituzten diru pixarrak garabietako beharrera itzuli aurretik.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 19. orr.

Ahoan lasto pixar bat dutela.  Itziar Otegi   «Axenario» - Jules Renard, 2006 - 109. orr.

Hamabost egunez argi pixar bat bereganatuko duen anekdota bat baizik ez.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 85. orr.

Txitxare buztan bat billatzen badu, uraxe aski dik, epel pixar bat nabaitu orduko kantari asteko.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 33. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

diru pixar bat (4)


pixatoki iz pixa egiteko tokia.

Bazen han azkonar-zulo eta azeri-zulo ugari, pixatoki ezin hobeak denak.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 14. orr.

Orduan, nonbait, pixatoki publikoetan sartzen zen eta norbait pixa egitera sartzen zenean, maniakoak adeitsu egiten zion proposamena bi pixatokiak banatzen zituen hesiaren gainetik.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 222. orr.

Jendea irensten duen munstro mitikoa bihurturiko hiri azpiko Metroarena; oinezko baten kuriositate arriskutsua erakartzen duen pixatoki automatikoarena; [...].  Berria - Kultura   2004-08-18

Ikasi gabe geunden ezaxolatuen tolerantziak muga jakin batzuk dituela, hots, literaturazaleen matraka jasango dute haien bizimoduan sartzen ez den bitartean, eta pixatokiko txarteltxoak haien bizimoduan sartzen ziren nonbait, zuzen-zuzenean sartu ere.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 121. orr.


pixatu ik pisatu.

pixegile iz pixagalea, pixagura.

Pixegileak egin zuen bidaia guzia.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 80. orr.


pixegiletu, pixegile(tu), pixegiletzen da ad pixagaletu.

Pixegileturik, komunetara joaiteko baimena galdegin zuen, eskua altxaturik.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 80. orr.


pixel iz pantailan digitalizaturiko irudia osatzen duten puntuetako bakoitza.

Hau da Geosphere Project taldearen mapa, Santa Monican eta Pasadenan prestatu da, Ptolomeus-2 sateliteak igorritako 39 milioi pixeletan oinarrituta.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 284. orr.

Santa Monica eta Pasadenako zientzialariek pixelik pixel kendu dituzte laino arrasto gehienak.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 285. orr.

Letrek ez eta pixelek beteko dute Eta lurrak ez zuen formarik instalazioko horma.  Berria - Kultura   2006-04-27


pixelazio iz irudi bat edo irudi zati bat pixelak banan-banaka ikusi ahal izaterainoko tamainaraino handitzea.

Haietako beste bat, Ramio Bennedetti brasildarrak performance-a, bideogintza eta animazioa uztartzen ditu bere lanetan, eta hiru eguneko pixelazio lantegi oso zabal bat izango du Animac-en, geroago Donostiara etorriko denean ezaguna dugun Xabi Erkiziarekin batera kontzertu-performance-a egingo duena.  Berria - Kultura   2006-02-22


pixeldu, pixel(du), pixeltzen da/du ad lausotu.

Ume salbatuaren aurpegia pixeldurik ageri zen, "Frantziako legeak honelako kasuetan adin txikikoak babesten dituelako".  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 91. orr.


pixka (orobat piska g.er., pizka g.er. eta pixko g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian pixka agertzen da) 1 iz apurra. ik pittin.

Alde dezente dago pixka baten eta puxka baten artean.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 59. orr.

Baina hoztea, hori berez, urte pixkatan tokatzen da.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 268. orr.

2 pixka bat (3949 agerraldi, 245 liburu eta 305 artikulutan; orobat pixkat 140 agerraldi, 37 liburu eta 23 artikulutan, pixkot g.er. eta pixkabat g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian pixka bat agertzen da) adlag apur bat. ik pittin 2; puxka 7.

Janzkiaren ertz bat jaso zuen pixka bat, nik haren oinak ikusteko moduan.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 35. orr.

Nahastu egin naiz pixka bat.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 69. orr.

Maxi on egingo zion pixka bat egurasteak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 395. orr.

Euskarak baditu bi dialektu pixka bat zoko egiten direnak.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 158. orr.

Romak, pixka bat baretuta ordurako, lagundu egin zion.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 88. orr.

Hau guztiau argi dago logikan pixka bat saiatua den edozeinentzat.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 126. orr.

Hemen unibertsitatean sartzeko prozedura hauek pixka bat korapilatsuagoak dira.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 162. orr.

Sarritan esaten da neskak pixka bat urduri eta aztoratu samar-edo egoten direla.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 90. orr.

Soinu horrek, soinu txiki eta xume horrek, pixka bat aurreraxeago eserita zeuden soldaduen arreta bereganatu zuen.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 57. orr.

Zerubidean abiatzeko zinez hain presaturik ote dagoen eta neke hori pixka bat geroratzen ahal ez ote duen galdegin dio bere buruari.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 24. orr.

Pixka bat sakonduz gero, berehala ikusten zaie amarrua.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 24. orr.

Pixka bat aurrerago, etxe-orratzen auzoa hasten zen bihurgunean.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 104. orr.

Aurpegia pixka bat eztituz.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 57. orr.

Bere bizia pixkat kontatzen dauku.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 16. orr.

3 (izen baten eskuinean)

Pena pixka bat ematen diegu, baina besterik ez.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 12. orr.

Sukar pixka bat: hogeita hamazazpi eta erdi.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 19. orr.

Musika pixka bat.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 107. orr.

-Nahi al duzu pastel pixka bat, Williams andrea? -galdetu zuen Gwilymek.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 32. orr.

-Haragi pixka bat emango baligu norbaitek!  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 199. orr.

Egia esan, arreta pixka bat jarriz gero, jardun interesgarri samarra izaten zen harena.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 56. orr.

Piper, gatz eta berakatz pixka bat ematen diote bildumari.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 10. orr.

Denbora pixka batez Margulistarren atzetik ibili nintzen, eta emakumeen erruki-hasperenak entzuten nituen.  Felipe Juaristi   «Azken gutuna» - Vassili Grossman, 2005 - 16. orr.

Kafe-esnea izenez, baina izatez ur zikin poxino bat hauts-esne pixkatez nahastuta.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 77. orr.

Amnesia pixka bat beharrezkoa izaten da indarrak berritu eta erokeriari berriz ere ekiteko.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 331. orr.

Politika ekonomikoei jarduera-askatasun pixka bat emateko.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 192. orr.

Euria ari zuen, euri fina, eta haize pixka bat zebilen, Iparraldetik gogo gutxiz joka.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 93. orr.

Irakur dezagun orain euskara on pixkat.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 84. orr.

Argitasun pixkaten jabe dena erraz samar ohartzen da nik sinesten ditudan zera horiek denak fedetzat, sineskizuntzat eta ideiatzat hartzen ditudala.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 86. orr.

4 pixka batean (orobat pixkatean) adlag denbora apur batean.

Heldu ondoren, megalomania hura pixka batean alboratzea erabaki nuen.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 120. orr.

Nirekin geratu dira pixka batean hizketan.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 238. orr.

Hago pixka batean hemen -agindu zidan.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 90. orr.

Zurezko egitura atzera irristatzean begiak itxi nituen pixka batean.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 18. orr.

Handik pixka batera itzuli eta errautsetan egositako patata batzuk jaitsi zizkigunean.  Josu Zabaleta   «Lorategi beldurgarriak» - Michel Quint, 2003 - 46. orr.

Merezi du gertaera horretan pixka batean luzatzea.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 15. orr.

Hiru defuntu lurperatuta zeuden tokitik lur pixka bana hartzen zuten, etxean egiten zuten txokolateari nahasteko.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 86. orr.

Ahoa garbitu arren bertan segitzen du pixkatean.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 137. orr.

Zaude pixkatean, eta utziezu nere hitzei atrebentzia puskat hartzen eta zure bihotzondo adabakitu horretan aztarrika aritzen.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 31. orr.

5 pixka-pixka bat adlag

Azpiko ezpaina pixka-pixka bat mugitu zuelarik, iruditu zitzaigun zerbait erran nahi zuela.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 17. orr.

Harryk pixka-pixka bat altxatu zuen burua beso gainetik, beste belarriaz ere entzuteko ahaleginak eginez.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 136. orr.

Kriseilua pixka bat zabaltzea erabaki nuen, pixka-pixka bat besterik ez.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 90. orr.

Ez zen pixka-pixka bat ere itzarri.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 118. orr.

6 (izen baten eskuinean)

Ez zen deus ageri, haragi pixka-pixka bat bi botoien artean besterik ez, baina hura asaldatu egiten zen, oso asaldatua zebilen nirekin ordurako.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 70. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 6 aldiz agertzen direnak)

adore pixka bat (8); aire pixka (10); aire pixka bat (9); antz pixka (15); antz pixka bat (15); ardo pixka (20); ardo pixka bat (19); argi pixka (22); argi pixka bat (22); argitasun pixka (6); argitasun pixka bat (6); arnas pixka (10); arnas pixka bat (10); arnasa pixka (11); arnasa pixka bat (11); arrazoi pixka (6); arrazoi pixka bat (6); arreta pixka (8); arreta pixka bat (6); atea pixka (9); atea pixka bat (9); atseden pixka (26); atseden pixka bat (24); bai pixka (6); bai pixka bat (6); baina handik pixka (9); baina pixka (30); baina pixka bat (28); baino pixka (61); baino pixka bat (61); bake pixka (10); bake pixka bat (10); barre pixka (13); barre pixka bat (13); beldur pixka (41); beldur pixka bat (36); beste pixka (59); beste pixka bat (30); beste pixka batean (25); biak pixka (6); bizitasun pixka (7); bizitasun pixka bat (6); burua pixka (27); burua pixka bat (27); da pixka (36); da pixka bat (21); da pixka batean (10); denbora pixka (86); denbora pixka bat (63); denbora pixka batean (8); denbora pixka batera (6); denbora pixka batez (7); denetik pixka (9); denetik pixka bat (8); dira pixka (9); diru pixka (90); diru pixka bat (86); du pixka (25); du pixka bat (20)

egin zen pixka (9); egin zuen pixka (8); egon da pixka (6); egon nintzen pixka (7); egon pixka (29); egon pixka bat (9); egon pixka batean (19); egon zen pixka (24); egon ziren pixka (6); eguzki pixka (7); eguzki pixka bat (7); elur pixka (6); ere pixka (21); ere pixka bat (17); errespetu pixka (10); errespetu pixka bat (9); esne pixka (6); eta denbora pixka (7); eta diru pixka (8); eta gazta pixka (6); eta handik pixka (21); eta pixka (115); eta pixka bat (89); eta pixka batean (17); eta ur pixka (7); ezazu pixka (7); ezazu pixka bat (7); gara pixka (6); gatz pixka (9); gatz pixka bat (7); gauzak pixka (12); gauzak pixka bat (12); gazta pixka (10); gazta pixka bat (8); geratu zen pixka (17); ginen pixka (10); giroa pixka (6); giroa pixka bat (6); gustu pixka (6); gustu pixka bat (6); hadi pixka (7); hago pixka (12); hago pixka batean (12); haize pixka (19); haize pixka bat (19); handik pixka (188); handik pixka batera (185); haragi pixka (7); hasieran pixka (6); hemen pixka (8); hori pixka (14); hori pixka bat (11); hura pixka (8)

inbidia pixka (12); inbidia pixka bat (10); indar pixka (10); indar pixka bat (10); ironia pixka (6); itxaron pixka (22); itxaron pixka bat (12); itxaron pixka batean (10); itxoin pixka (8); itxura pixka (9); itxura pixka bat (7); janari pixka (6); jende pixka (8); jende pixka bat (8); kafe pixka (10); kafe pixka bat (10); kontu pixka (6); laguntza pixka (7); lan pixka (23); lan pixka bat (23); lasaitasun pixka (9); lasaitasun pixka bat (6); leku pixka (6); leku pixka bat (6); lo pixka (10); lo pixka bat (10); lotsa pixka (15); lotsa pixka bat (14); min pixka (25); min pixka bat (22); musika pixka (16); musika pixka bat (16); naiz pixka (18); naiz pixka bat (13); nintzen pixka (27); nintzen pixka bat (11); nintzen pixka batean (11); nuen pixka (7)

odol pixka (10); odol pixka bat (9); odoletik pixka (8); odoletik pixka bat (8); ogi pixka (10); ogi pixka bat (10); orain pixka (7); oraindik pixka (7); oraindik pixka bat (6); ordena pixka (8); ordena pixka bat (8); pattar pixka (7); pazientzia pixka (17); pazientzia pixka bat (17); pena pixka (16); pena pixka bat (15)

pixka bat (3270); pixka bat altxatu (7); pixka bat aparte (8); pixka bat atera (6); pixka bat atzera (9); pixka bat atzerago (8); pixka bat atzeratu (8); pixka bat aurrerago (16); pixka bat bai (14); pixka bat baino (7); pixka bat baldin (6); pixka bat behar (37); pixka bat beharko (9); pixka bat behera (10); pixka bat beranduago (6); pixka bat berotu (6); pixka bat besterik (11); pixka bat bota (8); pixka bat edan (10); pixka bat egin (53); pixka bat eginez (12); pixka bat egingo (8); pixka bat egitea (7); pixka bat egiteko (13); pixka bat egiten (21); pixka bat egitera (7); pixka bat eman (33); pixka bat emango (10); pixka bat ematea (9); pixka bat emateko (21); pixka bat ematen (57); pixka bat ere (82); pixka bat eskatu (6); pixka bat eta (45); pixka bat ez (8); pixka bat ezagutzen (6); pixka bat falta (15); pixka bat galdu (7); pixka bat galtzen (6); pixka bat gehiago (72); pixka bat geroago (14); pixka bat geroxeago (10); pixka bat gora (6); pixka bat gorago (6); pixka bat gutxiago (7); pixka bat handiagoa (9); pixka bat harantzago (6); pixka bat harriturik (6); pixka bat harrituta (6); pixka bat hartu (37); pixka bat hartuko (9); pixka bat harturik (7); pixka bat hartzeko (17); pixka bat hartzen (8); pixka bat hartzera (9); pixka bat hitz (7); pixka bat hobeto (8); pixka bat ibili (12); pixka bat ireki (10); pixka bat izan (24); pixka bat izango (7); pixka bat izaten (7); pixka bat jaitsi (8); pixka bat jan (7); pixka bat jarri (12); pixka bat lasaitu (26); pixka bat lehenago (26); pixka bat lotsaturik (7); pixka bat makurtu (6); pixka bat mugitu (9); pixka bat mugitzen (7); pixka bat nahi (7); pixka bat sartzen (6); pixka bat sentitu (6); pixka bat sentitzen (6); pixka bat ukitu (6); pixka bat urduri (9); pixka bat urrunago (7); pixka bat urrundu (11); pixka bat zabaldu (11); pixka bat zuela (10); pixka bat zuen (6); pixka xº vb bat izatea (6)

pixka batean (524); pixka batean egon (9); pixka batean eta (6); pixka batean isilik (8); pixka batean itxaron (8); pixka batek (17); pixka batekin (107); pixka baten (28); pixka baten bila (9); pixka batera (214); pixka baterako (13); pixka batez (88)

pixka pixka (13); pixka pixka bat (12); poz pixka (10); poz pixka bat (9); saltsa pixka (6); suerte pixka (12); suerte pixka batekin (7); sukar pixka (7); sukar pixka bat (7); te pixka (7); te pixka bat (7)

ur pixka (30); ur pixka bat (23); usain pixka (6); usain pixka bat (6); zalantza pixka (6); zaude pixka (27); zaude pixka batean (24); zen pixka (82); zen pixka bat (27); zen pixka batean (44); zen pixka batez (9); zentzu pixka (10); zentzu pixka bat (7); zion pixka (6); ziren pixka (27); ziren pixka bat (9); ziren pixka batean (14); zitzaion pixka (8); zorte pixka (23); zorte pixka bat (10); zorte pixka batekin (12); zuen handik pixka (7)

pixkaren bat (7)


pixkabat ik pixka 2.

pixkaka (35 agerraldi, 10 liburu eta artikulu 1ean) 1 adlag apurka. ik pixkanaka.

Alegia, sarri egin ohi duela barrualde horietan, baina beti ere gutxika, pixkaka, euri eskasean.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 144. orr.

Mantso, benetan, baina pixkaka, apurka, batean hasi eta ezin, bestera aldatu...  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 52. orr.

Hodei partikulatxoak, pixkaka, elektrizitatez kutsatzen doaz.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 243. orr.

2 pixkaka-pixkaka adlag apurka-apurka.

Zalaparta bizia atera zen tupustean, eta gero pixkaka-pixkaka apaltzen hasi zen, erabateko isiltasuna nagusitu arte.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 94. orr.

Zorayda Arrarasek logikaren arrazoigabetze hori pixkaka-pixkaka bere izterretan behera eta gorago nola obratzen zen sentitu ohi zuen.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 231. orr.

Arkuak pixkaka-pixkaka lurrerantz hurbiltzen ari zirela ematen zuen, beren sarea estutzen ari zirela.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 143. orr.

Ivan Ogareff pixkaka-pixkaka urreratu zen Mikel Strogoffen aldera.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 323. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pixkaka pixkaka (15)


pixkana (164 agerraldi, 61 liburu eta 29 artikulutan; orobat piskana g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian pixkana agertzan da) 1 adlag apurka. ik pixkanaka.

Egunotan mustro bat ari da pixkana jaiotzen, kaos lizunaren bihotzetik.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 180. orr.

Zabaldu ziren ezpainak; eta esangura bitxiko irribarre batean, begibistara azaldu ziren pixkana Berenize aldatu haren hortzak.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 26. orr.

Urrunera begiratzen ohitutako begiek bidean zehar pixkana hurbiltzen ari zen kotxea sumatu zuten.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 74. orr.

Susmoa nuen Julioz gain beste askorekin ere ibiltzen ote zen nire maistra, zeren pixkana haren izaeraren alderdi ezezagun bat ari bainintzen ezagutzen. nGurutzadetako garai nahasietan handik erretiratu ziren, eta pixkana Europa osoan barreiatu.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 68. orr.

2 pixkana-pixkana (orobat pixkanapixkana g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian pixkana-pixkana agertzan da) adlag apurka-paurka.

Momentuan ez baizik pixkana-pixkana hasi nintzen izaten erresumin horren susmoa.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 139. orr.

Pixkana-pixkana istorio batean sartuko zaituztet denok.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 179. orr.

Eskualdatuz joan zen, pixkana-pixkana, soineko bilduma hura.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 76. orr.

Eskuari esku, han bildutako jendea dantza-korda bat osatzen hasi zen pixkana-pixkana, Ifarkoia hoteleko areto nagusia dantzaleku bihurturik.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 34. orr.

Hasieran nire parean zegoen, baina pixkana-pixkana aulkia lekuz aldatu zuen, harik eta gelako aterantz begira jarri zen arte.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 52. orr.

Nola pixkana-pixkana sare bat ehuntzen duen biktimaren inguruan, hura ohartu ere egin gabe.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 55. orr.

Eskailerak pixkana-pixkana igo, arnasari eutsi, eta erne geratzen da.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 89. orr.

Halatan, pixkana-pixkana, Angelo ero baten irudia habia egiten hasi zen nire baitan.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 218. orr.

Hala, barne- merkatu bateratu, integratu eta lehiakor bat sortu zen pixkana-pixkana.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 20. orr.

Objektu hori galtzean, amodioak harenganako loturak uzten ditu pixkana-pixkana.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 104. orr.

3 pixkana-pixkanaka adlag apurka-apurka.

Estatubatuar gehienak heriotza zigorraren alde baitaude, nahiz ehunekoetan neurturik pixkana-pixkanaka kopurua beheratzen ari den: 1984an, % 80k babesten zuen heriotza zigorra. Idazteko duen «grina obsesiboa» gainditu nahian ekin zion Linazasorok liburua osatzen duten apunte laburrak idazteari, ariketa horrek pixkana-pixkanaka idazteari uzten lagunduko ziolakoan.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 182. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pixkana pixkana (96); pixkana pixkanaka (5)


pixkanaka (1202 agerraldi, 132 liburu eta 462 artikulutan; orobat piskanaka g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian pixkanaka agertzan da) 1 adlag apurka. ik pixkaka; pixkana.

Urratsak pixkanaka egin ziren, banan-banan.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 89. orr.

Pixkanaka ulertzen diagu mundua, eta gero hil egiten gaituk.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 212. orr.

Giroa ari zen pixkanaka pizten.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 134. orr.

Pixkanaka zahartzen gaituk, lehenbizi bizitzeko eta gure kidekoak ikusteko gogoa joaten zaiguk, eta, gainerakoan, badakik, errealitatearen zentzua nagusitzen zaiguk pixkanaka, gauzak argitzen zizkiguk, eta iruditzen zaiguk gertaerek modu aspergarri eta monotonoan begiratzen digutela...  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 211. orr.

Alboko gelara eraman, eta habetik zintzilik lotzeko, pixkanaka hil zedin.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 169. orr.

Pixkanaka, euren bideak aldentzen joan ziren, bide nagusitik okertzen diren bidexkak bezala.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 46. orr.

Pasaiariak hasi dira pixkanaka itzultzen autobusera.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 172. orr.

Atea pixkanaka zabaldu zen, Lupin bertara iritsi baino lehen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 71. orr.

Hori guztia pixkanaka etorri zen, berez.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 245. orr.

Baina, jakina, egutegi hau pixkanaka urrundu egiten zen ilargiaren agindutik, eta horregatik noizbehinka berriz ere moldatu behar zuten.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 29. orr.

"Ongizate estatuaren" britainiar sistemari zegokionez, pixkanaka eta dogmatismorik gabe alderdi politiko guztien legegintzazko ekarpenen bidez eraiki zen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 391. orr.

Paris gaineko lurrun argitsua handitzen ari zen zerumugan, pixkanaka igartzen hasten ziren teilatuen gainetik.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 22. orr.

Gidariak jakinarazi zigunez, egiptoarren etorbide hori estutu egiten da pixkanaka, luzeago delako efektua lortu ahal izateko.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 158. orr.

Ez: ez dago zuzenean zerraldoan sartzeko moduan, baina zer izan liteke ya he vividoko putzu-gizakiaren bizi-ustea, etzandako hilotz bihurtu arterainoko tartea pixkanaka apaintzea besterik?  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 124. orr.

Herriko Etxe horietan, euskararen erabilpena neurtzeko diagnostika bat eramanen da eta neurri aproposak finkatuko dira, urratsez urrats aitzina joz eta euskara herriko etxeen ibilmoldean pixkanaka sartuz.  Herria   2002-10-24

Nekazari eta lurjabeen gizarte ultra-landatarra izatetik pixkanaka eskulangile eta burgesen gizarte ultra-hiritarra izatera aldatu zen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 201. orr.

Pote pila hura hasi zen bederen pixkanaka beherantz egiten.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 76. orr.

Baina..., ikus dezagun pixkanaka, zuk hitz egin al duzu Llumekin?  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 148. orr.

Etsi egin nuen pixkanaka.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 42. orr.

Gizona baretuz joan zen pixkanaka.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 154. orr.

Hasierako babesgabetasunak ausardiari utzi zion lekua pixkanaka.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 34. orr.

2 pixkana-pixkanaka ik pixkana 3.
3 pixkanaka-piskanaka adlag apurka-apurka.

Baina pixkanaka-pixkanaka lehenik, golpeka geroago, kontua da kopuru hori izugarri hazi dela azken urteetan eta, horrela, gaur egun %46 inguruk egiten ditu proba horiek euskaraz.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 165. orr.

Pixkanaka-pixkanaka mutilzahar bakarti bihurtuz joan nintzen.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 214. orr.

Pixkanaka-pixkanaka neure burua sosegatzea lortu nuen.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 86. orr.

Indize hori pixkanaka-pixkanaka gorantz doa.  Berria - Ekonomia   2004-10-09

Eta horrela, pixkanaka-pixkanaka, zomorro gris txikien antzera, aldapan gora igo ziren herrestan.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 271. orr.

Susmoa dut, susmoa bakarrik oraingoz, pixkanaka-pixkanaka Euskaltzaindia galduz joan dela, aldamenean euskal gaietan gero eta adituagoa den jendea jalgi ahala, galduz joan dela, diot berriz ere, historian zehar izan duen itzala.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 129. orr.

Beren lekutxoa izatea lortu zuten pixkanaka-pixkanaka, miseriaren mugatik oso hurbil betiere.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 30. orr.

Iskilinba-buruen moduko bere begi-nini beltzak pixkanaka-pixkanaka handitu egin ziren, harik eta begien luze-labur osoa hartu zuten arte.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 338. orr.

Baina haiekin ere, gizakiak zirenez, bihozbera izan zinen, eta, zure gudarostearen abanguardia gisa, liztorrak bidali zenizkien, pixkanaka-pixkanaka baizik ez suntsitzeko.  Elizen arteko biblia   Jkd 12,8

Ondoren, hasiko gara pixkanaka-pixkanaka txostena gizarteratzen.  Berria - Harian   2006-04-07

Zazpigarren zentzumen bat landua zuen pixkanaka-pixkanaka.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 21. orr.

Urteekin, handitu egiten da prostata, pixkanaka-pixkanaka.  Berria - Gaiak   2004-11-21

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ari da pixkanaka (16); egin zen pixkanaka (4); hasi zen pixkanaka (5); joan ziren pixkanaka (8); oso pixkanaka (4)

pixkana pixkanaka (5)

pixkanaka aldatzen (3); pixkanaka ari da (9); pixkanaka aurrera egin (3); pixkanaka bada ere (5); pixkanaka desagertzen (3); pixkanaka egin (10); pixkanaka gauzatzen (3); pixkanaka gora egin (3); pixkanaka gorantz egin (3); pixkanaka hasi zen (3); pixkanaka hasiko da (3); pixkanaka hazten (4); pixkanaka hobera egin (4); pixkanaka hobetu (4); pixkanaka hobetzen (6); pixkanaka hurbildu (3); pixkanaka igoko (3); pixkanaka joan (9); pixkanaka joateko (3); pixkanaka neurria (3); pixkanaka osatzen (3)

pixkanaka pixkanaka (199); pixkanaka pixkanaka ari (4); pixkanaka sartzen (5); pixkanaka sendotzen (3)


pixkanakako izlag piskanaka gertatzen dena.

Bigarren fase batean, finean, pilula-dosiaren gutxitzearekin batera, bizigogoa berreskuratzen da, hilabete luzeetako tratamenduaren ondoren, pixkanakako prozesu batean.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 159. orr.

Irtenbidea egokitzapen kontziente eta pixkanakako baten antzera planteatzen badugu, [...].  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 88. orr.

Muga-gerraren crescendo-ak, botere militarraren orekan pixkanakako aldaketa hau eragin zuenak, poliki-poliki ahuldu egiten du horretan sartutako zibilizazioa, bere diru-ekonomia zerga-karga gero eta handiagoaren mende jartzen baitu.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 150. orr.

Zutik eta begira-begira nengoen, zuhaitzaren pixkanakako eroriak hipnotizatuta baninduka bezala.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 14. orr.

Aldi hau beltzen salerosketaren pixkanakako beheraldiak markatu zuen, debekatu egin baitzuten, ingelesek aurrena eta frantsesek gero.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 51. orr.

Greenspanek interes tasen pixkanakako igoera aipatu zuen.  Berria - Ekonomia   2004-06-09

Esnatze leuna izan zen, pixkanakakoa, erabat ohartu zen arte argiak zuzenki jotzen ziola begietan.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 241. orr.


pixkanako izlag piskana gertatzen dena. ik pixkanakako.

Apatia orokorra, gorputzaren pixkanako hondamena eta katalepsiaren ezaugarri batzuk zituzten alditxar sarri baina iragankorrak ziren diagnosi bitxiaren osagaiak.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 39. orr.

Baina aldaketa, joerak, pixkanakoak izaten ari dira.  Berria - Ekonomia   2006-04-27


pixkanapixkana ik pixkana 2.

pixkat ik pixka 2.

pixkatean ik pixka 4.

pixkatxo 1 iz adkor pixka.

Salda pixkatxo hark urdail hutsa garbitu baino gehiago ez baitzion egin.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 52. orr.

Ipurmami bat altxatu zuen eta kuxina mugitu, o!, pixkatxo batez.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 360. orr.

Nik arnasa hartu nuen, eta jarraitzen utzi nion pixkatxo batean.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 25. orr.

Hester Prynneren lekuan jartzen zen Nora, beste baten oinazeak imajinaturik bereak ahaztu egingo zituelakoan pixkatxo batez badarik ere.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 125. orr.

Nik arnasa hartu nuen, eta jarraitzen utzi nion pixkatxo batean.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 25. orr.

2 pixkatxo bat adlag

Matematikak kezkatzen nau pixkatxo bat; beste ezerk ez.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 23. orr.

Galdera egin zidanak zigarroa eskaintzeak pixkatxo bat lasaitu ninduen.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 107. orr.

Pozgarria da zuen aldetik honelako erantzuna jasotzea eta zuen deiak orpoz orpo ailegatzea gure zentralitara, nahiz eta batzuk pixkatxo bat... nola esan... lekuz kanpo egon.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 18. orr.

Bizkarra pixkatxo bat okerturik, poltsa esku biekin oratuz maldan gora.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 110. orr.

Hitz batean, txiki-txikia eta aldi berean pixkatxo bat handia izatearen zama hartzen duen oro da holandar.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 105. orr.

3 (izen baten eskuinean)

Horrekin diru pixkatxo bat ateratzen genuen, bizio txikietarako nahikoa.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 37. orr.

Gero agian izango dut aukera pixkatxo bat kontsolatzera joateko.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 277. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pixkaren bat (7); pixkatxo batez (3)


pixko ik pixka.

pixkor ik bixkor.

pixkorgarri ik bizkorgarri.

pixkortu ik bixkortu.

pixkot ik pixka 2.

pixoihal (orobat pix-oihal g.er.) 1 iz haur txikiei ipurdi aldeanpixa xurgatzeko ipintzen zaien oihala edo zelulosazko azpiko galtza.

Pixoihal bat ipini beharko dizut.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 111. orr.

Pixoihalak aldatzen pasatuko genuela iraultzarako behar-beharrekoa genuen denbora.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 16. orr.

Sukaldera bueltan, pixoihal zikina zaborraren kuboan sartu zuen, duda eginez; ez zekien sekula pixoihalak sukaldean zeuzkan hiru kubotatik [...] zeinetan bota behar zituen, are gutxiago, kasu honetan bezala, pixoihalak gai organikorik bazuenean.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 102. orr.

Gero beste pixoihal handi bat hartu zuen paketetik, izara gainean zabaldu zuen, lehengo maniobra kontrako norabidean egin -aitonaren gorputza biratu pixoihal berriaren gainean pausatzeko, alegia- eta itxi egin zuen.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 101. orr.

Giza bizitzako aro bat, pix-oihaletako haurraren idioziaren eta gaztaroko erotasunaren tartekoa.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 138. orr.

Biberoiak, aulkitxoak eta pixoihalak, beraz, ipuinekin, panpinekin eta margoekin nahasten dira  Berria - Harian   2005-10-28

2 (hitz elkartuetan)

Lurrean zegoen haurra, auto-aulki batean jarrita, mila gauzaren artean, maletak, saskiak, kapazu bat, jostailuak, eta pixoihal pakete bat.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 71. orr.

Karl Dombrowski multimilionarioaren alaba gazteena zen hura -eskuarki Pixoihal-banaketaren Erdialde-Mendebaldeko Erregea deitzen zioten harena-.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 46. orr.


pixontzi 1 iz pixa egiteko ontzia. ik txizontzi.

Pixontzian pixa egin behar izan nuenean, ohi baino zarata gehiago egin nuen, ea zurrungak bukatzen ziren.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 224. orr.

Marcel Duchamp-ek asmatu zuen gaur egun oraindik ere taberna, bulego eta toki publiko gehienetan gizonek erabiltzen duten pixontzia.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 60. orr.

Axenariok badaki ez dagoela pixontzirik ohe azpian.  Itziar Otegi   «Axenario» - Jules Renard, 2006 - 27. orr.

Gau-mahaitik basoa hartu eta hustu egin zuen pixontzian.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 105. orr.

Beti ahazten du pixontzia jartzea.  Itziar Otegi   «Axenario» - Jules Renard, 2006 - 27. orr.

Pixontzia husteko ere ez nintzen jaikitzeko gauza.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 184. orr.

Ongi baitzekiten pixontziak nork husten zituen egunero eta nork ez.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 19. orr.

Eritegiko pixontziak garbitzea.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 143. orr.

• 2 izond adkor pixa asko egiten duena.

Lehengusuek hala deitzen zioten iturriari: "Uil pixontzia" edo "Uil mainatia".  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 8. orr.

Edo pixontzia zela, edo mokoloa, edo mukizua.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 84. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pixontzia hustu (3)


pixtia ik piztia.

pixtola ik pistola.

pixtolekeria ik pistolekeria.

pixtolet ik pistoleta.

pixtoleta ik pistoleta.

pixtu ik piztu.

pixtura ik piztura.

pixu ik pisu1; pisu2.

pixurrin ik pixa 7.

piz ik pixa.

piza ik pixa.

pizagale ik pixagale.

pizar (orobat pitzar g.er.) 1 iz izpia; apurra. ik pixar.

Nik badiat pizarren bat emakumetik, aurkiren bat ere bai iraultzailetik, eta umetik berriz dexente.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 102. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Belar pizar batzuen xerkan.  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 79. orr.

Lasto pizar lokaztuak maila guztietan. Patata pizar bat ereiteko, gorotz harrotzen aritu nintzen atzo zortzi. Sos pizar batzuk eskuratzen badituzte, hainbat hobe nire ondorengo azkazien!  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 17. orr.

Diru pizarren bat erdietsi bezain azkar ardo botila erostera joaten zen.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 83. orr.

Jokalari handiek orduan jokatzen zuten jokoa, eta begibakarra, lau erregela ikasi zituela aitortu ondoren, aulkian eserita hasten zen jokoan, erabat baldar hasieran, poliki-poliki galduz katanarruan gorderik zeramatzan diru pitzarrak.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 50. orr.

Egia esan, duten haragi pizarrerako, prestatzeak lan gehiago ematen du.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 77. orr.

Zigor bera bilduko zuen otoitza burutu gabe ogi pizarrik txikiena ahora eramatera ausartzen zenak.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 164. orr.

Kontakizunari gatz-ozpin pizar bat erantsi nahirik, ehorzketaren inguruko xehetasun makabro-barregarrietan luzatu nintzen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 103. orr.

Goizetik lanbroa eta langar pizarra aritu du.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 93. orr.

Haize pizar bat bazetorkien mendebaldetik, alde hartako mendi elur zurituak axaletik ukitu ondoren, eta orratzak izan balitu bezala ziztatzen zituen almadiako bidaztiak.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 401. orr.

Legelariak ele gozo eta ikasia zuen, ore fin eta eztia, latin, gaskoi eta gaztelania pizarrez Zuberoako moldearen irinean prestatua.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 86. orr.

Adimen pizar baten jabe denetik ez zen huts egiten nion lehen aldia.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 80. orr.

Gerri puztua desagertua zitzaion eta irriño mehe batek bizi pizar bat eransten zien haren mazelei.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 182. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pizar bat (5); pizar baten (3); sos pizar batzuk (3)

sos pizarrak (3)

pizarren bat (3)


pizarra iz arbela.

Hemingwayren hartz itxurako irudi handi batek menuaren pizarra dauka atzaparren artean.  Berria - Kultura   2004-07-30

Ez pikatxoiarekin harrobian, ezpada arbela mozten, eskolan garai batean erabiltzen ziren pizarra txikiak eta halakoak egiteko.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 74. orr.

-Baliteke, bazaukanat pizarra kargamentu bat eta...  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 94. orr.


pizatu ik pisatu.

pizatze ik pisatze.

pizegin ik pixa 4.

pizgailu (orobat pizkailu g.er.) 1 iz sua pizteko gailua.

Su eman zidan, pizgailu metxadun baten punta sutua nire zigarrora hurbilduz.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 183. orr.

Bilera batetik irten, autoan eseri, atea itxi, giltzatxoa kontaktuan sartu, irratia sintonizatu, zigarreta pizgailuarekin piztu, eta segidan abioari eman, gasari sakatuz.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 138. orr.

Kendu begien bistatik hautsontziak, pizgailuak eta pospoloak.  Berria - Euskal Herria   2006-01-05

Eskua patrikan sartu eta pizgailua atera zuen, belarri parean astindu ondoren pizteko bi edo hiru saio alferrikako egin, eta lurrera botatzeko.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 27. orr.

Bizarra mozteko makina bat eta pizgailu bat oparitu dizkiote.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 73. orr.

Pizgailua atera eta esku dardaratia harenganantz luzatu nuen.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 23. orr.

Ferro-zerioa zen, pizgailuen harritxo arruntak eginak diren aleazioa.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 191. orr.

Urrezko pizgailu bat hotelean ahantziz gero, ez baitu bila ibiltzeak merezi.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 75. orr.

Ehun mila ezpain-zapi paperezko! Zigarroentzako pizgailuak! Praktikoak! Modernoak!, egiten zuten garrasi zutabeen artean.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 162. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Lantokian bazela pizgailu-industria isilpeko bat: eskulangile ezezagun batzuek fabrikatzen zituzten, lanak utziriko tarteetan.· Haritzezko aulkiak saltoka bata bestearen atzetik gas-pizgailuaren gainean ezarri ziren.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 192. orr.

3 pizgarria.

Zer zen, benetan, Princeton: adimenaren pizgailu... edo hil aurreko zimeldura madarikatua?  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 10. orr.

Anaitasunak badu hor fede pizgailu.  Herria   2003-06-12


pizgarri 1 izond pizten duena.

Hiri pizgarri, ernegarririk ezagutu nahi baduzu, zoaz New Yorkera.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 7. orr.

Hiri horietatik guztietatik New York da kilikagarriena, pizgarriena, aberatsena.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 7. orr.

Horrelako sentsazio pizgarri bat ekarriko didan zerbait norbait desio dut bidaia honetan nire bizitzan.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 171. orr.

Eztarria garbitzen huen, hitz pizgarri eta bihoztunak bilatu nahian.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 25. orr.

Ospetsu egin zen bere sendabide pizgarriak zirela eta, baina, guztiarekin, haginak erauztea nahiago zuen, huraxe baitzen, bere hitzetan, konponbiderik eraginkorrena.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 20. orr.

Errezitaldietan, formatua errazten denez, hartzaile gehiagorengana iristen zara une berean, eta pizgarriagoa da estimulua.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 354. orr.

Alkoholaren gisakoa da, neurriz pizgarria eta, neurriz gain, are hilgarria.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 103. orr.

Ez, otoi, zapuztu nire itxaropena, gogoko izango duzula eta pizgarri gertatuko zaizula espero baitut.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 33. orr.

Tomek atsegin zuen laster pentsatu behar izatea, eta pizgarria zitzaion bere adimena [...] ezohiko bidetik ibiltzera behartu beharra, erne ibili beharra.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 38. orr.

2 (hitz soila -en atzizkiaren eskuinean)

Desilusioa, sormenaren pizgarri.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 9. orr.

Niregandik urrun, baina neure gogoaren pizgarri.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 40. orr.

Gaua zetorren, izuen iratzartzaile, izarren pizgarri.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 89. orr.

Garagardoa gogoaren pizgarri suertatu zitzaion.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 203. orr.

Preso euskaldunen pizgarri izaten da irratsaioa.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 88. orr.

3 (izen gisa)

Ez ziren fidatzen Alberto koldarraz, eta horregatik pizgarri eta adoregarriren bat eskaintzea erabaki zuten.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 94. orr.

Haien bizimoduak nireak ez bezalako xarma zeukala iruditzen zitzaidalako, abentura, misterio, pizgarri eta estimulu gehiago.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 20. orr.

Baina orain diruan ez dut pizgarririk aurkitzen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 515. orr.

Ansiolitikoak, antidepresiboak, lasaigarriak, pizgarriak, analgesikoak...  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 166. orr.

Are eta gutxiago berezko joera hori estimulatzen duen pizgarririk, oraingo honetan derbirako sarrera pare bat, mutur aurrean paratzen bazaio.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 24. orr.

Irakurtzea nuen ihesbidea eta aisia, kontsolamendua eta pizgarrietan kutunena.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 21. orr.

Egoerari buelta emateko pizgarri bat behar zela.  Berria - Kirola   2004-03-06

Hain da fina sentiberatasun hau, non berehala agortzen den; eta berriz iratzartzeko krudeltasunaren pizgarri guztiak behar izaten ditu.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 153. orr.

Alkohola, aldartearen alaigarri eta bihotzaren pizgarri hori.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 86. orr.

Euskalgintzaren jardueraren pizgarri eta sustagarri seinalatuena eta haren beharra nabarmenenik erakusten duena, euskararen etsai eta erasotzaileen lan gaiztoa da.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 159. orr.

Haren ustetan, pertsona bakoitzak geure baitan pospolo kaxa bat daukagu, eta horiek piztu ahal izateko nork bere pizgarriak bilatu behar ditu.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 106. orr.

• 4 iz eragingarri edo sustagarri ekonomikoa.

Horregatik, eta hau da agian zerga hauen ahultasun nagusia, ez dira lana eta ekoizpena areagotzeko pizgarri, horretarako oztopo baizik. Inongo araudiren mende ez egotea zen merkatu horiek eskaintzen zuten pizgarria.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 36. orr.

Kostuen aldeak azpimarratzen dituen interpretazioa -zerga-sistemaren, pizgarri edo azpiegituren sistemaren aldeak-, aski baliagarria gertatu zen.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 79. orr.

Ikerketa jarduera sustatzeko erabiltzen diren edo erabili beharko liratekeen pizgarriei buruz.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 121. orr.

Atzerrira joateko erraztasunak eta pizgarriak erabili behar direla.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 73. orr.

Aitak esan zidan soldataren ehuneko hogeita bosta pizgarrietan kobratzen zela.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 175. orr.

Finantza Guardiak dio mediku horiek GlaxoSmithKline farmazia etxeak ekoitzitako botikak errezetatzen zituztela, pizgarrien truke.  Berria - Gaiak   2004-05-27

5 (izenondoekin)

Daewook eta Ramondinek pizgarri fiskalak baliatuta jaso zituzten dirulaguntzak itzuli beharko dituzte.  Berria - Ekonomia   2004-11-12

61 lagunek utzi zuten Caballito, akordioan zehazturik zeuden pizgarri ekonomikoak hartu eta gero.  Berria - Ekonomia   2006-01-24

Pizgarri bereziak: Ryanairrek dirua jaso zuen langileak kontratatzeko eta trebatzeko, bere tripulaziokideen egonaldia ordaintzeko, eta instalazioak eraikitzeko.  Berria - Ekonomia   2004-02-04

6 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Pizgarri sorta zabala, hala nola, ordutegi eta egutegi malguak eta pizgarri ekonomikoak.  Berria - Euskal Herria   2004-05-12

Kontratazioa bultzatzeko pizgarri sistema konplexua egokitzea.  Berria - Harian   2005-05-07

Pizgarri lana egin behar denean gustura egiten dut.  Berria - Kirola   2006-02-02

7 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Zerga pizgarriak iragarri dituzte hibridoen jabeentzat.  Berria - Ekonomia   2006-04-26

Auzitegiak zerga pizgarriak lehiaren aurkakoak direla ebazten badio, enpresek ordaindu ez zituzten zergak eman beharko dizkiote Ogasunari.  Berria - Ekonomia   2004-02-13

8 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa elkarketak izenondo balioa duela)

Agintariek, ezin etsi eta, kapitain zaharraren adore-pizgarri, printze izendatuko zutela agindu zioten, Palermoko printze, Gabriel Irisarrik ikusiak zituen edari-saltzaileak, ron barne-pizgarri saltzaileak batez ere.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 91. orr.

Bezero asko zituen [...] eta bazirudien atsegin eta harrotasun-pizgarri zitzaiola hango lana.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 122. orr.

Zeren eta bizi-pizgarri bat behar bainuen, eta hantxe nuen pizgarria!  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 512. orr.

Gaurkoa da guretzat zorion pizgarri.  Herria   2005-08-04

9 gogo-pizgarri izond

Aurrez inoiz saiatu gabeko abentura gogo-pizgarria zen hura, eta noblea, gainera.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 239. orr.

Ingurua gogo-pizgarria zen, eta txandaka lapur istorioak kontatzea erabaki zuten.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 181. orr.

Istripua gertatu eta handik hiru urtera edo, iradokizun gogo-pizgarri bat plazaratu zen [...]: saia zedila I. jauna kolorearen ikusmena berriro bereganatzen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 56. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pizgarri ekonomikoak (5); pizgarri fiskalak (13); pizgarri gisa (3); pizgarri izan (8); pizgarri izaten (3)

gogo pizgarria (3); pizgarria da (5); pizgarria izan (7); pizgarria izan da (3); pizgarria izango (4)

zerga pizgarriak (6)

pizgarrien bidez (3); pizgarrien truke (3)

pizgarrien bidez (3); pizgarrien truke (3)


pizina ik piszina.

pizinatxo ik piszinatxo.

pizka ik pixka.

pizkailu ik pizgailu.

pizketa iz piztea.

Eutsi zeure neska-azal horri... joe kiss, abioa, argiak, pizketa eta sorgailuak.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 474. orr.


pizkor ik bizkor.

pizkortu ik bizkortu.

pizkunde 1 iz biztea, biztuera.

Ikuspegi modernotik begiratuz gero, Kristoren pizkundea "ipuin hutsa" besterik ez da.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 137. orr.

Laburbilduz, kreatzailearen pasadizo sinboliko klasikoak ditu poemak: Beherapena, Heriotza, Pizkundea.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 15. orr.

Pazko egunak bai kristautasuna eta bai aberriaren pizkundea adieraziko zuen aurrerantzean.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 135. orr.

Bekatuen barkamena eta haragiaren pizkundea.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 34. orr.

Bigarren etorrera, gorputzaren pizkundea.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 139. orr.

2 irud/hed

Oraindik ere sentipen berak hartzen nau udaberri oroz hostoen pizkundearen aurrean.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 39. orr.

Euroaren sendotasunak eta Txinaren pizkundeak eragin dute beheraldia.  Berria - Ekonomia   2004-04-28

-Ez da pizkunde ekonomikorik ikusten, ez dago lanik.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 117. orr.

XVIII. mendeko kritizismoak eta arkeologia ilustratu berriaren pizkundeak (antzinako arkitektura-aztarnen ikerketa exhaustiboko kanpainak, Paestum-eko tenpluen aurkikuntza, arkitektura greziarra zuzenean ezagutzea...) lagundu egin zuten, azkenean, bestelako giro intelektuala sortzen.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 280. orr.

Erasoek «kale borrokaren pizkunde bati baino gehiago, beste logika bati» lotuta daudela esan zuen.  Berria - Euskal Herria   2006-04-28

Gazte maiteak, zuen eskuetan dago biharko pizkundea.  Herria   2002-08-01

3 (kultura mugimenduei buruz, bereziki beheraldi baten ondorengoa ez denean). ik berpizkunde.

Esanguratsua da hirugarren belaunaldiko zibilizazioa, zeinen historian bere aurrekoaren pizkundea mailarik handienera iritsi baita.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 134. orr.

Etorri zen Franco, debekatu eta jazarri zuen euskara, pizkunde literarioa zanpatu, eskolak espainolismoaren burdinola bihurtu.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 13. orr.

4 (P larriz) Espainiako Bigarren Errepublikan gertatu zen euskal kulturaren pizkundea.

Gerra aurrean, Pizkundean, poesia hartzen zen jakintzaren erakusgarritzat eta genero gorengotzat.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 367. orr.

Pizkundea maite zenuten gerra aurrean, eta oraindik ere bai agi danez.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 65. orr.

Aitzolekin eta Orixerekin batera ibilitakoak Euskal Pizkundea esaten zaion kultur mugimenduan aritu ziren.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 321. orr.

5 (P larriz) antzinateko Grezia eta Erroma erredutzat hartuz XV. mendean gertatu zen ideien eta arteen eraberritzea. ik errenazimendu.

Erdi Arotik Pizkundera arteko bilakaeraren isla dira berrogei tailuok.  Berria - Kultura   2004-04-29

Florentzia (Italia) pizkundearen sehaska izan zen XV. mendean.  Berria - Kirola   2006-01-25

Rafaello Sanzio Rafaello Pizkunde garaiko italiar margolariaren (1483-1520) erakusketa monografiko handia.  Berria - Kultura   2004-07-08

Baziren etxe gotikoak, Pizkundekoak eta barroko garaiko batzuk.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 148. orr.

Hirugarren bidea litzateke Lazarragarena, hots, Hegoaldean euskaraz egindako Pizkundea.  Berria - Kultura   2006-01-24

Gaur egun, ordea, Pizkundeko aztarnarik batere ez da geratzen.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 260. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pizkunde garaian (4); pizkunde garaiko (9)

euskal pizkundea (3)

pizkundeko maisu (3)


pizle izond piztailea.

Debatearen pizleak.  Herria   2001-09-13

968ko ekainaren 7an egindako oturuntza ofizial batean, bi inperioek erreklamatzen zuten "erromatarrak" hitz su-pizleak su eman zion bi kristandadeen ordezkarien artean beti azpian egondako erresuminari.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 225. orr.


pizor iz abereen gernuaz eta simaurraz osatutako isurkia.

Egiaz bazukeen aspaldi, ezen gaur egun andere zurien partez, ibaiak zikinkeriaz, urde pizorrez eta hondar industrialez mukurutuak baitaude.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 32. orr.


pizta (corpusean pista soilik; Euskaltzaindiaren Hiztegian pizta agertzen da) iz makarra.

Gizonak ez zeukan pistarik begietan, espero zitekeen bezala; garbi-garbi zituen begiak.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 154. orr.


piztaile (orobat piztale g.er.) 1 izond/iz pizten duena.

Abertzaletasunaren piztailea.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 208. orr.

Arrazoimena izan liteke, hiru (arrazoimen absolutua izateko baldintzarekin!) Ilustrazio berriaren piztailea.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 168. orr.

Ez dela eta badela, sesioan nahastu dira berriz ere, azkenean zotz egitea erabaki arte, zoriak hauta dezan lehen piztailea.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 89. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Mikatzegia [txakolina], aukeran, eta buruko min piztaile.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 90. orr.

Gizalegezkoa izango da, beraz, ideia-piztaile izan ditudan lagunak aipatzea eta nire esker ona adieraztea.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 8. orr.

«Ilusio piztaile» ikusten du proiektua Mendiluzek.  Berria - Kultura   2004-09-29

Nor da konspirazio honen su-piztailea?  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 206. orr.

Historia dela bazter nahasle, eztabaida piztaile, ez bere baitarik, neutroa baita -izan behar luke segurik- baina gizonek bereganatzen baitute beti eta hola bata bestearen kontra altxatzen direlakotz.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 155. orr.

Oroigarri harrizko eta hitzezko horiez gain, ba omen ziren kontatutako gertakizunen oroimen-piztaile ziren hainbat errolda eta heretikoen aurka egindako autoaren agiriak Durangoko elizan.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 211. orr.

Protestantak direla gehienetan kalapita piztale.  Herria   2002-08-01


piztale ik piztaile.

piztarazi ik pitzarazi.

pizte 1 iz zerbaitetik sua edo argia sorraraztea.

Bat-batean, argi pizte bat-edo izan nuen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 222. orr.

Bat-bateko berotze edo pizte horren alderantzizkoa, berriz, savanten dohainen bat-bateko desagertzeetan nabari daiteke.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 221. orr.

2 hilik dagoen bati bizia bihurtu.

Agindu hau bete zuten, baina "hilen artetik pizte" horrekin zer adierazi nahi ote zien ziharduten beren artean.  Elizen arteko biblia   Mk 9,10


piztear adlag pizteko zorian.

Gerra piztear dela, nonbait, itsasertzeko herri batean, ama bat negar batean ari da bere lurretako mugak zedarritzen dituen egurrezko hesiaren alboan.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 21. orr.

Iraken gerra zibila piztear dagoela eman du aditzera azken asteetan Etxe Zuriak.  Berria - Mundua   2004-04-08

Otsailean, gerra zibila piztear izan zen matxinada izan zuten, Aristide presidente ohia ihes eginarazi zuena.  Berria - Mundua   2004-09-22


pizteke adlag piztu gabe.

Hilezkortasuna arrazoitzeari buru-belarri emanik, argirik pizteke utzia genion gauari etortzen.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 181. orr.

Zeren Ireneok ordu hilak kandela pizteke ematen baitzekien.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 89. orr.

Garapen iraunkorrak planteatzen du giza jarduerak ez gainditzea inguruneak duen karga ahalmena, horrek modua izan dezan bere birsortze ziklo naturalei eusteko, atzera bueltarik gabeko degradazio fenomenorik pizteke.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 80. orr.


pizti ik piztia.

piztia (orobat pizti g.er. eta pixtia g.er.) 1 iz giza eskumendetik at bizi den animalia, batez ere etxeko abereentzat edo ehiza animalia txikientzat kaltegarri gertatzen dena, ugaztuna bereziki. ik basapiztia.

Mendera ditzatela itsasoko arrainak, zeruko hegaztiak, abereak, eta lurrean arrastaka dabiltzan piztia guztiak.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 17. orr.

Eman bitza lurrak mota guztietako bizidunak: abereak, narrastiak eta piztiak.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 16. orr.

Piztiek eta bertzelako animalia harrapariek urtero akabatzen baitzituzten abereak, etxe batekoak ez baziren bertzekoak.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 248. orr.

Kristauak piztietara botatzen zituzten, hau da, lehoietara.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 102. orr.

Bere basozainetako bat bidali du piztia ehizatzeko.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 56. orr.

Bi basapiztik odolustu zuten piztia, eta han ez zen gizonik ageri.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 147. orr.

Leizetik igoko den piztiak borroka egingo die, menperatu eta hil egingo ditu.  Elizen arteko biblia   Ap 11,7

Neure burua piztiaren ahutzetan barna ikusten bainuen.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 7. orr.

Gero begi bat itxi zuen, piztia tiragunean dutenean ehiztariek ohi duten bezala.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 75. orr.

Arrazional hitzak bereizten du piztiengandik; eta hilkorra deitzeagatik jainkozkoen desberdina da.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 77. orr.

Hildakoek jarraitu egiten dute agertzen, sarraski bihurtuta, piztia batek janda. ama gainera etzan zitzaidan, babesteko, piztia baten erasotik gorde nahi banindu bezala.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 56. orr.

-Hona piztiak gizon eta gizonak piztia egiten dituena.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 89. orr.

Gaizkiaren piztia da hura, deabruaren sorkuntza bat.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 54. orr.

Haizeak orro ikaragarriak ateratzen zituen, zazpi mila deabruk hartutako piztia bailitzan.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 24. orr.

Hor daude piztien gordelekuak, zuloak, habiak eta ganaduaren azpiak.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 21. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Elefantea piztia zintzoa, burutsua, zuzena eta legeak errespetatzen dituena delako.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 175. orr.

Piztia kaiolatu bat bezalaxe ibiltzen zen orain bere bizilekuan.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 289. orr.

Hondamendiaren ondoko bakardadea, non babestu baikinen piztia zaurituek beren gordelekuan babesa hartu ohi duten bezala, desagertzen hasi zen.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 45. orr.

Oihana piztia arriskutsuz betea dago, mundu guztiak daki hori.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 117. orr.

Euskal basoetako piztia madarikatua.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 132. orr.

Txori-tiroka aritzen zen gaztelu inguruan, piztia handiren bat ehizatzeko ordua iristen zen arte.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 122. orr.

Piztia beldurgarrienei jarraitzen ohituak zeuden ehiza zakur sendoenak hartu, eta ehizara abiatu ziren.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 123. orr.

Guztiek harriduraz begiratu zioten piztia higuingarriaren gorpuari, eta zaldiek uko egiten zioten bertara hurbiltzeari.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 143. orr.

Piztia harrapariak bezala egiten du orro.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 159. orr.

Piztia odoltzalea eta ikaragarria izateaz gain, perbertsitatez betetakoa da.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 55. orr.

Bizi-bizi mintzatzen zen, begiak apal, itxura hipokrita batez, beldur den piztia anker baten gisan.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 151. orr.

Piztia gosetuak bailiran ekin zieten denek jakiei.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 104. orr.

Gero areago martirizatu zuten piztia errukarria.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 59. orr.

Uretako piztia guztiak esnatuak ziren.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 97. orr.

Berdin espazioan bizi den izarra eta ur tanta batean bizi den piztia mikroskopikoa.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 246. orr.

3 (pertsonei aplikatua, irain gisa)

Arduradunak, erantzuleak eta beste piztia batzuk.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 55. orr.

Nire haurtzaroan eta nerabezaroan bi pertsona gorrotatu nituen batez ere; hain zuzen, beste guztiek batera baino askozaz min gehiago egin zidaten bi piztia haiek, zauri orbainezinak utzi zizkidaten-eta hala gorputzean nola ariman.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 48. orr.

Biblian zu bezalakoengatik piztia likitsak direla esaten da.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 249. orr.

Kriminal hutsa naiz, zapoa, piztia zitala, eta erdeinu guztiak merezi ditut.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 138. orr.

Zeren eta ez bainaiz Hernán Cortésen, Pizarroren edo haien iduriko bertze piztia batzuen kastakoa.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 551. orr.

Hala, erraz sartu zen piztia Adelaren bizitzan, aurrena maitale gisa, eta gero droga-saltzaile gisa.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 207. orr.

Erretzaileok gero eta piztia bakartiagoak bilakatzen ari gara azken bolada honetan.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 65. orr.

Nik ez nekien zeinen alde zegoen hura, piztia harengandik edozer espero baitzitekeen, baita poliziaren sator izatea ere.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 59. orr.

Pertsona baino gorila hordi, lehoi odolzale, piztia anker.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 153. orr.

Piztia etxekaltea, horixe baino ez haiz.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 107. orr.

Ai, piztia intzestu-egile, ezkon-nahasle horrek.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 60. orr.

Piztia baten atzaparrak idatzi du hau, ez gizakibaten eskuak.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 374. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Sutan zeuden basoetatik piztia samalda bat atera zen ihesi.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 150. orr.

Piztia erakusketaren jabeak bere morroiaren goraipamen sutsuena egin zion, jakina.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 51. orr.

Nazkagarria zen egiaz piztia-hezleak eskaintzen zuen ikuskaria.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 59. orr.

Tomahawk edo Trumoi Burrunba izeneko piztia-bezatzaile apatxe beldurgarria.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 49. orr.

Poesi ehiztariak sentitzen duena ez da piztia ehiztaria mugiarazten duenaren ezberdina.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 53. orr.

Ager itzazu erruok hain antzetsu, non askatasunaren orbanak dirudiketen, gogo-barren sutsu baten eztanda gartsua, piztia-halakotasun bat odol bezatugabean.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 70. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Horretan ahuntzak zaintzen ari zen haur bat etorri zen, zigor batekin, eta giza piztia nardagarri hari joka eraso zion.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 216. orr.

Venusen ezteietan eta basa piztien erditzeetan.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 209. orr.

Hala baitira zure zentzumenak, basa eta piztia bizitzara emaniko ahalmenak.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 37. orr.

6 (izenondo gisa)

'Bertze' diot, ez bakarrik Indietako tigre hura bertze tigre bat zelako, bertze mota eta bertze molde batekoa zelako ere bai, handiagoa eta piztiagoa.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 563. orr.

Izan ere, [eltxoa] azeria eta otsoa baino mila aldiz tipiagoa bada ere, otsoa baino otsoago da eta azeria baino azeriago eta piztiago.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 566. orr.

Hara artekoan, behintzat, itsasoa gizasemeok, aldez edo moldez, mendean har genezakeen animaliatzat izana nuen, baina ondo ohartu nintzen; itsasoak bazekien piztiago izaten.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 14. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

barruko piztia (3); beharreko piztia (3); beste hainbat piztia (18); bizkar biko piztia (3); ederra eta piztia (3); gevaudaneko piztia (4); narrasta dabiltzan piztia (3)

piztia amorratu (3); piztia anker (3); piztia bat ikusi (4); piztia erraldoi (3); piztia eta abere (3); piztia gaixo (3); piztia gaizto (4); piztia hezlea (4); piztia hutsa (3); piztia ikusi (3); piztia izan (3); piztia izugarria (4); piztia magikoen (4); piztia mota (3); piztia nardagarri (3); piztia txiki (3)

abereak eta piztiak (3); narrasta dabiltzan piztiak (4); piztiak debekatuak dituzue (3)

piztiaren izena (3)

lurreko piztiei (4)

piztiek jandako (4)

piztien artean (4)


piztiakeria ik piztikeria.

piztiatasun ik piztitasun.

piztiategi ik piztitegi.

piztiatxo ik piztitxo.

piztiatzar ik piztitzar.

piztieria iz piztia-multzoa.

Aitortu beharra dago beste leku batzuetan ere badagozela lurbirak eta gizajende eta piztieria ezberdinak.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 157. orr.


piztijende iz adkor piztia-multzoa.

Ezagutu uste izan nituen: trogloditen leinu basatikoak ziren, Arabiako Golkoaren itsasaldeetan eta Etiopiako harpeetan arrunt hedaturik den piztijende horien leinu higuinekoak; ez zen enetzat miresgarri mintzogabeak eta sugejaleak izatea.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 117. orr.


piztikeria iz (orobat piztiakeria; Euskaltzaindiaren Hiztegian piztikeria agertzen da) iz adkor piztiari dagokion egintza gaitzesgarria. ik aberekeria.

Horrela, Guadalajarako garaitzaren osteko lehen astea bete ez zela, irratiak Durango piztikeriaz bonbardatua izan dela dio.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 60. orr.

Egoera hipotetiko horretan ez bailioke inork uko egingo, dio Glaukonek, lapurretan aritzeari, edozein txarkeriatan, piztikeriatan, bere gustu guztien gustuan.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 253. orr.

Haiek, gainera, ez zeukaten seme-alabarik hiriko eskoletan, eta mendeku gorria eskatzen zuten, kapitainarekin eta alferezarekin egin zuten piztikeriarengatik, batik bat.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 17. orr.


piztina ik piszina.

piztitasun (corpusean piztiatasun soilik) iz piztia denaren nolakotasuna. ik aberetasun.

Bistakoa zirudien ez zuela gorputz-enbor eta adarretan ilerik jarri nahi izan, hain zuzen ere elementu negatiboa iruditzen zitzaiolako, piztiatasunaren ezaugarri, satiro eta deabruei ederki zegokiena, baina desegokia erabat gure lehen gurasoen kasuan.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 166. orr.


piztitegi (corpusean piztiategi soilik) iz piztia bilduma.

Arrantzaka hasi zen berehala, nire piztiategiaren aurka.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 47. orr.

Animaliei dagokienez, Noeren ontzia hondoratzen du gerlak, piztiategi ezin ankerragoa margotuz.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 90. orr.


piztitxo (orobat piztiatxo; Euskaltzaindiaren Hiztegian piztitxo agertzen da) iz piztia txikia.

Inguruko isiltasuna, txoriak eta gure zuloaren ingurutik zebiltzan piztitxo beldurtiak entzuteko landan bakar-bakarrik geundenez gero.  Josu Zabaleta   «Lorategi beldurgarriak» - Michel Quint, 2003 - 40. orr.

Nor izan ote zitekeen dotore, samur eta sotil aski, piztitxo pinpirin eta polit horien gorputzera igarotzeko?  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 57. orr.

Piztitxo sendokotea zen, txima zuri nahaspilatuak zituen eta han-hemenka beltzuneak alboetan.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 50. orr.

Peterrek, piztitxoa erakartzeko azkeneko baliabide gisa, ogi puska bat eskaintzen dio orain eta... bai, Muxi badator ateraino, eta atea itxi egiten da.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 141. orr.

Suntsitze-legeen nahitaezko ondorio direnak, hala nola, adibidez, simaurtegietan jaiotzen diren har mota ezberdinak, usteltzen diren fruituetan sortzen diren piztitxoak, gauza hezeak usteltzean jaiotzen direnak, hesteetan hazten diren harrak, etab.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 194. orr.


piztitzar (orobat piztiatzar; Euskaltzaindiaren Hiztegian piztitzar agertzen da) iz adkor piztia handia.

behera begiratzean, piztitzar izugarri haiek ikusten zituen buruak uretatik aterata eta ahoak zabalik.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 996. orr.

Lau piztitzar horiek munduan sortuko diren lau erreinu dira.  Elizen arteko biblia   Dn 7,17

Valdeorras inguruko mahasti okertuek harrizkoak dirudite, kuaternarioko piztitzarren saihetsak bailiran.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 42. orr.

Hara, ez goaz gero ezteietara, munduko bazterrak inguratzera baizik, eta erraldoiekin, herensuge eta piztitzarrekin harremanetan sartzera.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 112. orr.

Basotik irten gabe biziko zen aurrerantzean, bera zen piztitzar beldurgarriari zegokion legez.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 38. orr.


piztitzarki adlag piztitzarrak bezala.

Oin-atzaparrak Gaztelan sartu eta, elizak babesturik, poliki-poliki, presio eta zemaiz, intrigaz eta propaganda monastikoz, diplomaziaz nahiz bortxakeria gordinez, hedatuz joan den Botere armatua, Araba, Bizkaiko Jaurgoa, Gipuzkoa beregana bilduz, lotuz joan dena, azkenik Nafarroa piztitzarki konkistatu eta anexatzeko.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 8. orr.


piztizulo iz piztien zuloa.

Horra hor lasai bizi zen hiri harroa, ustez inor baino handiago zena! horra nola den hondamendi eta piztizulo bihurtu!  Elizen arteko biblia   So 2,15


piztolet ik pistoleta.

piztona ik pistoi 2.

piztu, pitz, pizten (orobat pixtu) 1 du ad suaz mintzatzu, sortu; zerbaitetik sua edo argia sorrarazi. ik biztu.

Pilatu egurra erruz eta piztu sua; egosi ongi haragia, bota gozagarriak, eta desegin daitezela hezurrak.  Elizen arteko biblia   Ez 24,10

Zure osabak, Bresteko gartzelatik ez dezake surik pitz, non ez den aztia!  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 76. orr.

Sute hau norbaitek nahita piztu du.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 34. orr.

Su piztu berria bezala txinpartaka.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 149. orr.

Su handiak piztu eta erre egin zituzten biraolariak.  Elizen arteko biblia   2 M 10,36

Cesar Telleriak kanpoan itxaron zuen, bi hatzekin poxpolo bat piztu eta bi hatzekin zigarro bat errez.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 12. orr.

Eraman mahaia eta atondu; eraman argimutila ere eta piztu kriseiluak.  Elizen arteko biblia   Ir 40,4

Bi kandela piztu ditugu eta sulamen argitasuna hegalka hasi da mahaiaren gainean.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 412. orr.

Pipa pizten ariko zen, banekien.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 40. orr.

Zigarro bat piztu nuen eta tabakoa mahai gainean utzi.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 27. orr.

Dongek zigarreta piztu zuen eta ke buhaden artean berriz ere eskatu zien: [...].  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 252. orr.

Gero, pertsianak jaitsi eta argiak piztu zituen.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 35. orr.

Linterna piztu zuen, eta gordeleku barrurantz zuzendu.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 84. orr.

Lanpara bat piztu, eta zumezko besaulkian eseri zen.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 269. orr.

Petrola lanpa berriz piztera doa.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 138. orr.

Sabai altuko fokuak banan-banan piztu ziren.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 117. orr.

Bere gelara heldu zen, gas-berogailua piztu zuen eta haren gainean makurtu zen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 464. orr.

• 2 da ad

Aldi baten buruan, ordurarte lainopean egoniko eguzkiak jo zuenean, izugarrizko sugarra piztu zen.  Elizen arteko biblia   2 M 1,22

Argiari eman zion eta lokalaren erdi-erdian zintzilik zegoen bonbilla bat piztu zen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 228. orr.

Argia otzan-otzan piztu da Mary Stuart goletaren kabina argiztatuz.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 130. orr.

Orduantxe piztu ziren argi batzuk eta ireki hiru-lau bat leiho.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 59. orr.

Argitxo gorri bat piztu zen estudioko atearen gainean.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 493. orr.

3 irud/hed

Zeure ahalmen handiaz dituzu arerioak zanpatu; haserre-sua piztu eta lastoa bezala erre.  Elizen arteko biblia   Ir 15,7

Irudimenak lizunkeriaren sugarra erraz pitz baitezake.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 768. orr.

Arazo hau dela-eta piztu dugun geure Jainkoaren haserrea guregandik urrundu arte.  Elizen arteko biblia   Esd 10,14

Gizon suminkorrak liskarra piztu, eroapen handikoak haserreak baretu.  Elizen arteko biblia   EsZ 15,18

Heriotzaren benetako arrazoiari buruzko eztabaida piztu zen harritzan zeudenen artean.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 368. orr.

Testuinguru honetan, hain zuzen, gerra piztu zen 1202an Asis eta Perugiaren artean.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 24. orr.

Matxinada piztu zen, eta bi maitaleak setiatu egin zituzten Alexandriako biztanleek.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 175. orr.

Begira zeuden guztiek sentitu zuten han borroka piztu zela.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 173. orr.

Errugabe baten heriotzak haserrea eta iraultza piztu zituen.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 177. orr.

• 4 du ad hilik dagoen bati bizia bihurtu. ik berpiztu.

Jainkoak piztu egin zuen, Herioren lokarrietatik askatuz.  Elizen arteko biblia   Eg 2,24

Abrahamek uste zuen Jainkoa gauza dela hilak pizteko ere.  Elizen arteko biblia   Heb 11,19

Lazaro piztu baino lehen, sinesteko eskatzen die biei: [...].  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 165. orr.

Eta Jainkoak, Jauna piztu zuenak, gu ere piztu egingo gaitu bere ahalmenaz.  Elizen arteko biblia   1 Ko 6,14

Jesus hilen artetik piztu zuen Jainkoaren Espiritua zuengan bizi bada, Kristo hilen artetik piztu zuenak berak biziaraziko ditu zuen gorputz hilkorrak ere.  Elizen arteko biblia   Erm 8,11

Eliseok hildako bat piztu zuela Gehazi kontatzen ari zenean, [...].  Elizen arteko biblia   2 Erg 8,5

Hildakoak pizteko moduko usaina du.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 15. orr.

Biziaren sorburua hil zenuten, baina Jainkoak piztu egin du hilen artetik; gu gara horren testigu.  Elizen arteko biblia   Eg 3,15

• 5 da ad

Kristo hilen artetik piztua dela hots egiten bada, nola esaten dute zuetako batzuek hilak ez direla pizten?  Elizen arteko biblia   1 Ko 15,12

Hobiratu egin zutela eta hirugarren egunean piztu egin zela, Liburu Santuek esan bezala.  Elizen arteko biblia   1 Ko 15,4

Horretarako hil eta piztu zen Kristo: hilen eta bizien Jauna izateko.  Elizen arteko biblia   Erm 14,9

Hilak pizten ez badira, jan dezagun eta edan, bihar hil behar dugu eta.  Elizen arteko biblia   1 Ko 15,32

Zerk pitz dezake itxaropen hori?  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 377. orr.

Torturapean hil ziren, handik libratzeari uko eginez, bizitza bikainagora pizteko itxaropenagatik.  Elizen arteko biblia   Heb 11,35

Une hartan hildakoren bat pizten ikusi izan balu baino beldurtuago.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 193. orr.

6 irud/hed

Frantzisko Garmendia nire osaba zaharra nigan pizten zela eta Pui hartan jadanik izana nintzela nabaritzen nuen.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 173. orr.

Esnatu, piztu egin zuen kafeak.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 194. orr.

Iluntasun handi haren erdian esperantza berriak bihotza piztu baitzien. Josek esandako guztia kontatu ziotenean [...] piztu zitzaion bihotza. Zerbaitek zain txarra piztu zion, haatik. ikasteko gogoa nola pitz.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 280. orr.

Irudimena piztu zitzaion Abasi, sentimenduak suakartu, halako moldez non nekez egin baitzen bere buruaren jabe.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 57. orr.

Pertsonaia gutxi dira historian San Frantziskok bezalako arreta piztu dutenak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 21. orr.

Selim Aluanek hori guztia miretsi zuen eta, geroenean, desira piztu zitzaion.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 97. orr.

Bazuen lagunen inbidia pizteko beste arrazoi bat.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 138. orr.

Orain dela bost urte piztu zitzaidaan sotoko abeltegiak ikusteko gogoa.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 274. orr.

Horgo leinu hori, behar ditake arraberritu eta hola hauspean den fedea pitz litake, beharbada.  Herria   2005-03-31

Zergatik ez ote zait pizten grina?  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 262. orr.

Hitzaldi fanatikoak, jende-multzo jakingosearen grina errazak pizten dituztenak.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 46. orr.

Txinatar amatxi horrek Ninaren interesa piztu zuen.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 94. orr.

Txirrinaren hotsak asaldura piztu zuen haren baitan.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 260. orr.

Gertaera horrek jakin-mina piztu zien.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 89. orr.

Pozez zoratzen jarri zen Durant jauna, jakin-min bizia piztu ziolako.herritarrak baserri hartara joaten ziren mezara, baina orain ez ziren mugitzen ahal, susmo txarrak pitz beldurrez.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 40. orr.

Asaldurak orkatileko oinazea piztu zion.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 220. orr.

Soldadutzan piztu zitzaion euskaltzaletasuna, orduan entzun zituen «irain eta mespretxuengatik».  Berria - Kultura   2004-06-04

7 tresna elekrikoez eta kidekoez mintzatuz, abian jarri.

Ordenagailua piztu eta posta elektronikoan behatu nuen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 151. orr.

Komisarioak autora sartu eta irratia piztu zuen arrankatu aurretik.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 71. orr.

Errazenera lerratuta, telebista piztu eta ene hatzak jauzika aritu ziren aldagailuarekin, kanal batetik bertzera.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 83. orr.

Maxek makina piztu, eta lehenengo diapositiba pantailan agertu zen.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 165. orr.

Jende askok du ohitura, etxera iritsitakoan, musika-aparatua pizteko.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 99. orr.

Ez zuen piztu aparatua.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 78. orr.

Autora igo, motorra piztu eta atzerako martxan jarri zuen.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 125. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 6 aldiz agertzen direnak)

eztabaida piztea (10); gerra piztea (6); gerra zibila piztea (6); sua piztea (7)

piztearekin batera (7)

argia pizteko (10); arreta pizteko (9); berriz pizteko (7); gerra pizteko (7); gerra zibila pizteko (17); ilusioa pizteko (9); pizteko arriskua (12); pizteko balio (6); pizteko moduko (7); sua pizteko (17); zigarroa pizteko (6)

argia pizten (11); argiak pizten (20); arreta pizten (7); berriro pizten (8); berriz pizten (10); gerra pizten (6); gogoa pizten (22); grina pizten (8); hilak pizten (6); ilusioa pizten (8); interesa pizten (13); irratia pizten (10); jakin mina pizten (7); pizten da (41); pizten du (53); pizten zen (17); pizten zuen (43); sena pizten (6); sua pizten (34); suak pizten (6); telebista pizten (8); zigarro bat pizten (9); zigarroa pizten (7)

alarma gorria piztu (10); alarma piztu (22); alarma piztu du (6); argi bat piztu (24); argi gorria piztu (13); argi piztu (7); argia piztu (125); argia piztu zuen (22); argiak piztu (42); argiak piztu zituen (6); argirik piztu gabe (7); arreta piztu (21); arteko borrokak piztu (6); bat batean piztu (7); begiak piztu (10); begiak piztu zitzaizkion (7); berehala piztu (12); berogailua piztu (8); berriro piztu (20); berriz piztu (24); bizia piztu (16); borroka gogorrak piztu (7); borrokak piztu (22); borrokak piztu ziren (17)

egunean piztu (8); esperantza piztu (6); eztabaida piztu (82); eztabaida piztu da (14); eztabaida piztu du (17); eztabaida piztu zen (12); gatazka piztu (7); gerla piztu (9); gerra piztu (38); gerra piztu zen (7); gerra zibila piztu (7); gogoa piztu (40); gogoa piztu zitzaidan (10); gogorrak piztu (7); gosea piztu (8); grabagailua piztu (6); grina piztu (13); haserrea piztu (50); haserrea piztu zuen (15); hil eta piztu (7); hilen artetik piztu (29); hirugarren egunean piztu (8)

ikusmin handia piztu (26); ikusmina piztu (14); ikusmina piztu du (10); ilusioa piztu (8); interes handia piztu (10); interesa piztu (29); interesa piztu zuen (9); irratia piztu (54); irratia piztu dut (7); irratia piztu zuen (12); irrika piztu (7); itxaropena piztu (26); itxaropena piztu du (6); jainkoak piztu (6); jakin mina piztu (32); kandela bat piztu (11); kandela piztu (17); kandelak piztu (8); kezka piztu (9); kontzientzia piztu (7); kriseiluak piztu (6); krisia piztu (7); lanpara piztu (38); lanpara piztu zuen (12); liskarrak piztu (9); liskarrak piztu ziren (6); maitasuna piztu (7); matxinada piztu (8); mina piztu (32); motorra piztu (13)

ordenagailua piztu (11); pipa piztu (10)

piztu argia (11); piztu aurreko (9); piztu aurretik (9); piztu berria (9); piztu da (105); piztu dio (9); piztu du (244); piztu zaio (14); piztu zen (271); piztu zen sua (8); piztu zuen (406)

polemika piztu (31); polemika piztu du (15); telebista piztu zuen (12)

zalantza piztu (8); zigarreta bat piztu (20); zigarreta piztu (10); zigarro bat piztu (98); zigarroa piztu (41); zigarroa piztu zuen (13)

argia piztua (6)

kandela piztuak (6)

berriro piztuko (7); berriz piztuko (6); haserrea piztuko (9); haserrea piztuko da (6); interesa piztuko (6); piztuko da (30); piztuko du (20); sua piztuko (6)

argia pizturik (9); argiak pizturik (11); pizturik egon (6); pizturik zegoen (6); pizturik zeuden (7); sua pizturik (14)

argia piztuta (32); argiak piztuta (18); irratia piztuta (11); kandelak piztuta (6); motorra piztuta (8)

piztuta dago (7); piztuta daude (6); piztuta egon (7); piztuta egoten (10); piztuta utzi (9); piztuta zegoen (29); piztuta zeuden (14); sua piztuta (14); telebista piztuta (17); zegoen piztuta (9); zen piztuta (6); zeuden piztuta (7)

piztutako sua (6); piztutako sute (6)


piztualdi (orobat pitzaldi g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian piztualdi agertzen da) 1 iz zerbait pizten den aldia.

300 edo 400 pezetako su pizteko dotore-dotore horiek hamar piztualdirako pentsatuta daudela.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 86. orr.

2 irud/hed

Anaiari begiak piztu zitzaizkion, eta haren pitzaldiarekin neu ere animatu egin nintzen pixka bat.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 98. orr.

Seiretatik aurrera datorkio piztualdia, denon eskura dauden erremedioekin.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 84. orr.

Harri eta zur nengoen ni Anaia Martinen piztualdia ikusita, eta ez nekien kontra egin behar ote nion edo arrazoia eman, argitasun harekin segi zezan.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 119. orr.

Esainek sakea berreskuratzean piztualdi txiki bat izan zuen, baina beranduegi zen jada.  Berria - Kirola   2004-06-27

Mendebaldeko Kristandadean, erlijiozko eszeptizismoaren piztualdiarekin batera, administrazio-eraginkortasunean aurrerakada eta ilustrazio politikoaren sorrera gertatu ziren.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 180. orr.

Parisko azpimunduan K.o. 1871n izandako basakeriaren piztualdi beldurgarria.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 356. orr.

Trantzealdi moduko logura eta, txandaka, xenofobia fanatikozko piztualdien erritmo hori berori bereiz daiteke Txinan, Ekialde Urruneko Zibilizazioaren historiaren epilogoan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 20. orr.

Euskal kulturak lurralde hortan egin duen pitzaldia du liburuak aipatzen, joan den urteko maiatzeko jardunaldietan erakutsi zen bezala Kristoren piztuera.  Herria   2001-02-08


piztuarazi ik pitzarazi.

piztuera 1 iz hila piztea.

Kristoren piztuera.  Elizen arteko biblia   1 Ko 15,1 tit

Jesusen jaiotza, nekaldi, piztuera eta igokundeko misterioak begiratuz eta bereganatuz.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 74. orr.

Beste garizuman, ordea, Jaunaren Piztuera bitartekoan, barau egin bezate.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 155. orr.

"Hilen piztuera" aipatzen zuela entzutean, batzuk barrez hasi zitzaizkion.  Elizen arteko biblia   Eg 17,32

Hildakoen piztuerarekin ere gauza bera gertatuko da: ereiten dena ustelkorra da, pizten dena ustelezina.  Elizen arteko biblia   1 Ko 15,42

Ezin, bada, ahantzi haragiaren piztuera, Azken Judizioa eta geroko tormentuak...  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 307. orr.

Badirudi etengabeko hil eta piztueraren bilakaeran gero eta jende gehiagok sinesten duela.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 196. orr.

Homeroren arabera, berriz, piztueraren zuhaitza da altza, eta Virgiliok ere halatsu zioen.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 119. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Salmo hauek Ostiral Santutik Piztuera igandea arte esaten direla.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 81. orr.

Larrialdi- eta piztuera-garaia.  Elizen arteko biblia   Dn 12,1 tit

· Ouroboros beroa, ez Nietzschek eman zion norabide zorigaiztokoan, baizik eta gorputzez eta arimaz, kristau piztueran bezala.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 87. orr.

· Jesusek bere nekaldi-piztuerak lehenengoz iragarri.  Elizen arteko biblia   Lk 18,31 tit

3 irud/hed

Martxoaren hasiera, xaharren piztuera!  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 95. orr.

Egun hartan, Azpilen Jesusen piztuera ospatzen zen, eta egun berean, herri baten piztuera ere ospatuko zuten: horra hor, hasteko, zeru-lurrak uztarturik.  Joan Mari Irigoien   «Oilarraren promesa», 2003 - 90. orr.

Zetorren borrokari egitura iniziatikoa inposatuz, bere intuizio poetikoak herriaren azken piztuera probokatzea bilatzen zuen.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 16. orr.

4 sua edo kidekoak piztea.

Nekez irazeki zuen, barrez oraindik haren bisaia, garren piztuera etenak argiztatua.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 23. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

hildakoen piztuera (3); hilen piztuera (3); nekaldia eta piztuera (3); xaharren piztuera (3)

nekaldi piztuerak (7)

hildakoen piztueraz (5)


piztugabe izond piztu ez dena.

Noizean behin, emakumearen aldera bihurtu eta sua eskatzeko imintzioa egiten dio tabako gorri piztugabea erakutsiz.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 172. orr.


piztuitzaldi iz piztea eta itzaltzea.

Katigamenduen kabinan hots bat aditu zen eta disko gorriak piztuitzalia egin eta zuri bihurtu zen, eta nik kabinatik giltza atera eta lasterka joan nintzen nasa aldera, estalpera.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 34. orr.


piztura (orobat pixtura) iz piztea. ik piztuera.

Zerbait piztura badela orain gure mintzaira gutituen alde, hori egia eta gaurko berri ona.  Herria   2001-09-27

Hor piztura doi bat ukan du Etcheverry-k, bi bote ere sartu eta 24etan berdindu.  Herria   2005-11-17


pizu ik pisu1; pisu2.

pizutsu ik pisutsu.

pizutu ik pisutu.

pizza (orobat pitza g.er.) 1 iz gari irinezko opil zapala, gaztaz, tomatez eta beste osagai batzuez estaltzen dena eta labean erretzen dena.

Zerbitzariari deitu eta galdetu nion ea eragozpenik izango ote zuen pizza hura berriz berotzeko sukaldean.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 166. orr.

Gero, aldiro eskatzen genuen pizza etxera.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 112. orr.

Edozein modalitatetan delarik ere -pizza, makarroiak, lasagna...-, pastak Italiako gastronomia ekarri ohi digu gogora.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 33. orr.

Gaur berriz esan dit pizza dastatu duela eta nazkagarria iruditu zaiola.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 61. orr.

Jatetxe italiarrean pizza jangaitzarekin deman ari nintzen bitartean, [...].  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 195. orr.

Pizza eta hanburgerren monokultiboa praktikatzen duten hamaika horiek etengabe biderkatuz doaz aurrera.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 41. orr.

Indaba erreak, zerealak, pizza, zopa edo saltxitxak.  Berria - Gaiak   2004-09-18

Ez zitzaion camember gazta gustatzen eta asko, berriz, Margarita pizza.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 64. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Pizza kaxak nongura, eta elkarrekin muturtuta eta deskuiduan bi borrokan hastekotan.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 60. orr.

AEBetako eskoletan bertan daude pizza eta hanburger etxeak.  Berria - Kultura   2004-09-24

Pizza-banatzaileei eraso, ostu eta arrapaladan irten.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 43. orr.

Freskatu bat hartu, eta pizza zati bat jatera joan gintunan.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 175. orr.

Ez dago lekurik non ez den pizza papurrik edo Parmako gazta txirbilik.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 40. orr.

Auzapezak emana du baimen bat pizza saltzaile bati, posta gibeleko aparkalekuan astearte aratsaldetan 5 orenetarik 8 ak eta erdi artio komertsio horren egiteko.  Herria   2004-01-01

Pizza-banatzaileei eraso, ostu eta arrapaladan irten.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 43. orr.

Telebista ikustea Coca-cola lata hustuez, pizza-hondakin fosilduez eta zigarrokinez zipriztindutako egongela baten erdian.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 65. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Los Angelesko hondamendiak beste inmigratu saldo bat ekarrarazia zuen Paris aldera, fast-pizzaren espezialista gogorrak guztiak ere.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 113. orr.

4 pizza-egile

Londresko hamaika pizza-egilek izan ezik, inork ez du dudatan jartzen Ingalaterrak Italia birrinduko duela.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 41. orr.


pizzategi iz pizzeria.

Kutxa horretantxe sartu ditugu oilasko-etxe, pizzategi eta gosea kentzeko balio bai baina gustura nekez dasta daitekeen jakia ematen duten establezimendu ireki berriak, oro har.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 122. orr.


pizzeria iz pizzak saltzen edo egiten diren denda.

Leherketa arratsaldeko lehen orduan izan zen pizzeria eta ileapaindegi baten goikaldeko pisuan.  Berria - Mundua   2004-06-10

Gosalondoan eman genuen paseo ez oso luzean, Margaritak 18 hotel, 10 pizzeria eta berrogeiren bat klub zenbatu zituen.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 148. orr.

Pizzeriak, orokorki, gustukoak nituen: grazia berezia bazuten.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 132. orr.


pizzicato iz biolina eta kideko musika-tresnak jotzeko moldea, hariak hatzekin atzimurkatzean datzana.

Biolinari eusten zion eskuetan, eta harien afinazioa aztertzen zuen, hatzekin pizzicato leunak eginez.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 200. orr.

Bozgorailuetan, berriz, poema sinfonikoko biolinaren pizzicatoa, eup eta eup, pasarterik ausartenean, dantza-dei gisa.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 34. orr.

Pizzicato zotina?  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 186. orr.

Pena izan zen bukaerako pizzicato-etan izan ziren zehaztasun faltak.  Berria - Kultura   2004-02-18


placebo ik plazebo.

pladur iz eraikuntzan erabiltzen den materiala, zelukosak edo kartoiak bereizitako igeltsu xaflez osatua.

Gorbeia merkataritza guneko zinema eta joko aretoak itxiarazi zituen Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo Sailak herenegun arratsaldean, aisialdi guneko sabaitik 6 metroko pladur xafla bat erori baitzen 13:20 inguruan.  Berria - Euskal Herria   2004-03-04


plafoin ik plafon.

plafon (orobat plafoin) iz sabaia.

Hiriko karriken argiek ganbararen plafoina margotzen zuten.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 71. orr.

Argitzeko, plafonean lukerna bat.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 117. orr.

Paretak, plafoineko zutabeak, ateak dekoratuak dira.  Berria - Kultura   2004-08-25


plaga iz izurria.

Datu hauek hazkundea ez ezik progresio geometriko bizian egindako hazkundea ere erakusten dute, eta hau plaga eta izurrite, gose, gudu, hilketa eta bat-bateko heriotzak gertatu arren.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 392. orr.

Nondik nora zekien han zebilen plaga zein gaitzena zen, airean lotu zen, erantzun barik.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 82. orr.


plagatu, plaga(tu), plagatzen da/du ad adkor txartzat hartzen den zerbaitez erabat bete.

Itsasoko belarrez, auka txikiz, zuretako mangolino janezinez, txirlatxo ezgauzez eta halakoez estalita eta uretako mamarruek plagatuta.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 55. orr.


plagiario izond plagiogilea.

Jakina, imitatzaileak samaldaka sortu ziren: Montemayorrek berak aipatu ditugun edizio eta itzulpenez gain hiru plagiario zuzen izan zituen, Diana-ren jarraipenak idatzi zituztenak.  Berria - Kultura   2004-04-09


plagiatu, plagia, plagiatzen (orobat plajiatu; Euskaltzaindiaren Hiztegian plagiatu agertzen da) du ad plagioa egin.

Plagiatu, denok plagiatzen dugu, ezinbestean.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 57. orr.

Beste dramagile bat plagiatu behar izan zuen, William Shakespeare ingeles arerioa, hain zuzen.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 101. orr.

Dirudienez, azpiko bizilagunak salaketa jarria zidan, goikoaren nobela plagiatzeagatik.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 22. orr.

Kontuak kontu, plagiatzea, zilegi ez ezik, ezinbestekoa da, eta ezinbestekoa dena ezin daiteke delitu izan.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 57. orr.

Ikasi dut, adibidez, plagiatu ere, gainerako gauza guztiak bezala, biotara egin litekeela: ondo edo gaizki.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 55. orr.

Kurriloa plagiatuz ikasi genuela gizakiok hizketan.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 268. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ondo plagiatzeko (3)


plagiatzaile (orobat plajiatzaile) iz plajiatzen duen pertsona.

Esan zenuen plagiatzailea dela, eta liburuaren pasarterik onena Kavafisen olerki batekoa dela. Defentsa on bat prestatzea oso garrantzi handikoa zaio plagiatzaileari.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 64. orr.

Gaur egungo Kafkaren plagiatzaile batek Asier Basaberen kasua har lezake, antzeko kasuak azalarazteko.  Berria - Harian   2006-05-10


plagio (59 agerraldi, 23 liburu eta 7 artikulutan; orobat plajio 34 agerraldi, 6 liburutan; Euskaltzaindiaren Hiztegian plagio agertzen da) 1 iz besterena den obra baten kopiatzea edo antzeratzea, norberarena bailitzan argitaratzeko egina.

Plagio zabarra izan zitekeen [...], hitzez hitzekoa, literatur lapurreta lotsagabe bat.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 163. orr.

Ez baita plagioa, izan ere, ipuin induzitu bat baizik.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 20. orr.

Klixetik plagiora bide luzea dago, baiki, eta ez daukat plagioaren gorazarre egin beharrik esateko plagioak aurpegi asko dituela.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 38. orr.

Euskal literatura indartzeko bide nagusia plajioa da.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 145. orr.

Askoz zabalagoa da imitazioaren aginpidea, metaliteraturaren eremuetan barrena parodiara, pastixera, plagiora eramaten gaituena.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 198. orr.

Errealitateak, baita garratzenak ere, orrialde literario gorenen plagioa ematen du askotan.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 41. orr.

Dena delako plagio, idazle guztiek egiten dutelako plagio...  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 110. orr.

Liluraren gramatika ateratzen bazuen, plagiotzat hartuko zutela.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 282. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Plajio-jolas horri jarraituz, Atxagaren bertsioa erabili dut "Fern Hill" poemako hitz horiek itzultzerakoan.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 10. orr.

Hilabete batzuk lehenago era guztiz bidegabean leporatu zidaten plagio afera zela medio nire liburu berria argitaletxe handi batekin atera ezin nuenez.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 187. orr.

Epaileak atzera bota du 'The Da Vinci Code'-ren plagio eskakizuna.  Berria - Kultura   2006-04-08

Izan ere, eta paradoxaz, plajio kontuetan sartzea oso orijinala suertatzen duk gaur egun.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 147. orr.


plagiogile iz plagiatzen duen pertsona.

VII. liburuaren Sarreran garatu egiten da ideia hori, eta garbi-garbi bereizten ditu konpilatzailearen eta plagiogilearen lana.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 130. orr.


plagizida iz pestizida.

Hondakinen pilaketa horren atzean nagusiki faktore bat dagoela diote txostenean: industria kimikoak egindako plagiziden sustapen «gupidagabea».  Berria - Gaiak   2004-09-17

Ideia bada plagizidarik ez erabiltzea eta sistema berez sendatzearen zain egotea, arrazoi dute: ez da posible.  Berria - Gaiak   2004-12-11

Erabili bako eta iraungitako plagizidek giza osasunari eta ingurumenari kalte handia egin diezaieketela ohartarazi dute, eta pestizidak zentzuz erabiltzeko eskatu dute.  Berria - Gaiak   2004-09-17


plaia (orobat plai g.er.) iz hondartza.

Getariako kaian, Zarauzko plaiatik ez hain urruti, Mikel Lasaren konpainian.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 119. orr.

-Hendaiatik hamar minutura, oso plaia ederra da, nudista.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 55. orr.

Ez naiz sekulan plaian egoten ahal, adibidez.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 21. orr.

Apar lehertuak plai ertzeko hondarrean lagatako itsasbelar, konpresa, plastiko eta lata hutsak, Neptunoren opari.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 22. orr.


plaiera iz pl olanazko oinetakoak.

Bamba plaierak fuelean zikintzeko beldurrik gabe, edo, menturaz, hartan zikintzearren.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 277. orr.

Bazterrean utzi ditudan plaierei behatu diet.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 241. orr.


plaiero izond hondartzakoa, hondartzari dagokiona.

Nik ere zerbait irakatsi nahi nizun eta, besterik ezean, abesti plaieroak jartzen nizkizun.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 23. orr.

· Indartsu dabiltza euskarazko prentsaren alde dabiltzanak plaieroetan.  Berria - Kirola   2004-05-04


plainitu ik pleinitu.

plainu ik pleinu.

plajiatu ik plagiatu.

plajiatzaile ik plagiatzaile.

plajio ik plagio.

plaka 1 iz zerbait idatzia duen metalezko xafla.

Honela zioen plakak: "Jean-Lantier kalea, Jean Lointier zeritzan XIII. mendeko biztanle baten gorazarrez".  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 74. orr.

Sotoan plaka zuri bat: Academia Elejoste - Matemáticas, Informática, Inglés - Pisos 1-2.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 58. orr.

Ate aurrean, "Sunderland" idatzia zuen plaka bat ikusi zuen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 220. orr.

Oinarriak urre koloreko plaka bat du, zirilikoz idatzitako hitz batzuekin.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 138. orr.

Percyren bularrean zegoen zilarrezko plaka berria seinalatu zuen-.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 55. orr.

Denek SSen plakak zituzten.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 271. orr.

Nestor Kirchner presidenteak desagertuen omenezko plaka bat jarri zuen.  Berria - Mundua   2006-03-25

Sarriegiren omenezko plakaren inaugurazio ekitaldian prozesio zibila egin zuten.  Askoren artean   «Rataplan» - 79. orr.

Hantxe, paretan, Krapotkin zaharraren erretratua zegoen, hala jakin nuen plaka metalikoa irakurri nuenean.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 50. orr.

Kobrezko plaka batek adierazten zuen 'French Embassy' hortan zela.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 210. orr.

Seigarren atea eskuinera, han ikusiko duzu plaka.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 72. orr.

Trofeoa, forma zehatzik gabeko ia metro-erdiko eskultura-antzekoa, metal ilunekoa, Gipuzkoako Diputazioaren plaka batekin: [...].  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 49. orr.

Ertzaintzako plaka atera eta agerian jarri zion.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 187. orr.

Ez zeukan errezetarik, baina igualtsu zen, plaka atera eta ez zioten eragozpenik jarri.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 170. orr.

Orexara helduta, berriz, Orixeren jaiotetxeko plaka ikusi genuen lehenik eta Orixeren omenezko monolitoa gero.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 81. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Zenbait taldek salatu dute polizia askok beren plaka zenbakia estalita zeramatela manifestazioa zaintzean.  Berria - Harian   2005-07-06

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Publicity House jartzen zuen letoi-plaka dirdiratsuaren ondoko atetik sartu zen.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 32. orr.

Han militar, polizia zein zibil aldrak ageri ziren tente, ezin dotoreago jantzirik, oroigarri-plaka distiratsuak goratuz, musika banda eta guzti.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 26. orr.

Hango matrikula, ehizarako jantziak, sukaldaritza liburua, sevillar kapela, kolonia botilatxoa, giraldatxoa, Citroën kotxe-plaka, denak desagertuak ziren mahai gainetik.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 240. orr.

Non dago? -galdetzen dio polizia bati, inspektore-plaka erakutsiz batera.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 163. orr.

Anaiek prefektu-plaka ostu ziotelako.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 184. orr.

Tiratzaile-plaka gorria eman ziotenean, ezin harroago nengoen anaiaz.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 109. orr.

Bresterainoko SNCFko biletea erosi nuen, neure detektibe rüral plaka trapuz nixtan jarri nuen eta bidaia zakua apailatu.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 54. orr.

4 (automobilen matrikularena)

Ertzak herdoilduak erakusten zituen automobilen baten ezaugarri-plaka zirudien.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 229. orr.

Alboan, aulki zaharkitu baten gainean, kotxe batena izan behar zuen matrikula-plaka bistatu zuen.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 174. orr.

Auto bati kendu eta besteari ipini, hainbat matrikula-plaka edukitzen dituzte horretarako.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 203. orr.

5 (hortzetan gertatzen dena)

Haren esanetan, dentistek tabakoak neurriz kanpoko bakterio plaka sortzen dutela ohartaraziko balute, tabako erretzaileen kopuruak nabarmen egingo luke behera.  Berria - Gaiak   2004-02-01

6 (metalezkoa ez dena)

Espainiak zor dio Urbietari marmolezko plaka bat Hernaniko karrika nagusian.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 176. orr.

Hiritarren segizioa Puiuelo kaleko 38. zenbakiraino joan zen, eta han idazkun bat daraman marmolezko plaka inauguratu zuten.  Askoren artean   «Rataplan» - 78. orr.

Urre koloreko plastikozko plaka bat, dirua eta bidaia bat eman ziguten saritzat.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 73. orr.

7 (geologian)

Plaken tektonikaren teoriaren arabera lur horiek elkarturik egon zitezkeen antzinako garai batean eta, plaka horiek urruntzen joan ziren neurrian, India eta Sumatra Madagaskarretik bereizten joan ziren.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 232. orr.

8 xafla.

Film edo plaka argi-sentikor bat, han eratuko baita argazkilariak atera nahi duen objektuaren edo eszenaren irudia.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 88. orr.

Aurrealdean galdatutako 7.300 aluminio plaka ezarri dizkiote eta horrek ere eragin ditu askoren kritikak.  Berria - Harian   2005-10-26

Plaketako grabatuei erreparatu zien.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 107. orr.

Deitzi eta tarrapataka sukaldera garraiatu esnea furneoaren plaka beroaren gainean pausatzen zen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 38. orr.

Hartzen da burdinazko plaka bat, gainean jartzen da minioa, sutan jarri eta eduki plaka goritu arte.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3490. orr.

Eguzki plakak zabalduta 14 metro inguruko luzera du.  Berria - Gaiak   2004-11-17

Motor finkoa, oinarri-plaka astun bati torlojuz loturik egoten da, oinarri-plaka zorura irmo josia dagoela.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 57. orr.

Su-plaka erabat hozterako, irakinaldia egingo zuten.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 103. orr.

9 geruza.

Betoizko plakaren gainean etzaten da.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 269. orr.

· Lehenago bertatik igaro ziren hainbat gidarik izotz plakak zeudelako abisua eman zuten Ertzaintzak gerora adierazi zuenez, ez zuten izotz plakarik aurkitu..  Berria - Euskal Herria   2006-02-04

Antartikako plakatik hautsitako izozmendi erraldoi batek itsasorako bidea itxi die; txitak hiltzen utzi beharko dituzte.  Berria - Gaiak   2004-12-16

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

izotz plaka (12); letoizko plaka (3); matrikula plaka (5); omenezko plaka (10); omenezko plaka bat (3); plaka atera (4); plaka erakutsi (6); plaka erakutsi zuen (3); plaka handi (3); zilarrezko plaka (3)

izotz plakak (6)


plakadun izlag

Missouriko plakadun limusina bat etorri da.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 230. orr.


plakaje iz errugbian eta amerikar futbolean, balioarekin doan aurkaria gerritik edo zangoetatik besarkatuz lurreratzean datzan egintza.

Oso sutsuak dira norbanako borrokan, eta nahiko goian egiten dute plakajea.  Berria - Kirola   2006-04-22

Huts egin genuen plakajeetan, eta eskura jokatu ahal izan genuenean, zeharkaegi aritu ginen.  Berria - Kirola   2004-02-24

Plakajeen ondorengo baloi berreskuratzean maisu izan ziren tolosarrak.  Berria - Kirola   2004-04-27

Partida amaitzeko 10 minutu geratzen zirela Montgomeryek plakaje arriskutsua egin zuen.  Berria - Kirola   2004-08-22


plakaketa iz plakatzea.

Putaren puta, hura zen hura, plakaketa!  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 50. orr.

Besteak lohia bota zion aurpegira, saihetsean plakaketa eginda lurrean zeraman arrastaka, oihuak non-nahi.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 165. orr.


plakatu, plaka(tu), plakatzen du ad plakajea egin.

Entsegu lerroan plakatu zuten, Thieryk sarrera indartsua egin ondoan.  Berria - Kirola   2006-05-07

· Uzten banuen, "plakatzen", erraten zen bezala, sorterriak jakinen zuen berria eta aldaretik galerietara joateko indarrik ez nuen.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 66. orr.


plakatxo iz plaka txikia.

Hatz bat pasatu nuen ateko plakatxotik: "W.P. Weber".  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 158. orr.

Medikuaren bolantea atzeko patrikan, mahoizko trajebuzoa etxean, bera deseroso, ateetako plakatxoetan X izpien gela adieraziko duenaren bila.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 150. orr.

Erizainaren bularreko plakatxora zeharbegirada bat lerratzen saiatu da, baina gaizki begiratu dio emakumeak, bularretara begira ari zitzaiolakoan.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 151. orr.


plakatzaile iz plakatzen duen errugbilaria.

Thorn plakatzaile sutsu agertu da eta Marshall da uztartze erdia.  Berria - Kirola   2004-04-02

Hogei urte azpiko hiruk jokatu dute, internazionalak badaude, plakatzaileak, korrikalariak, eta finean, lerro indartsu bat dugula iruditzen zait.  Berria - Kirola   2004-11-20


plakatze iz plakajea egitea.

Halere, lehen zatian ahulezia erakutsi zuen plakatzeak egiten, eta bigarrenean eskuko hutsak egin zituen une erabakigarrietan.  Berria - Kirola   2004-10-24


plaketa 1 iz arrautza-formako zelula txikia, odolaren gatzatzean parte hartzen duena.

Odolak daraman hirugarren osagai funtsezkoa plaketak dira.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 163. orr.

Zelula ametatik globulu gorri, zuri eta plaketak lortu nahi dituzte.  Berria - Gaiak   2004-12-29

Plaketek oso eginkizun garrantzitsua dute gatzatze prozesuan, eta gatzatzea da, hain zuzen, ebaki batetik edo bestelako zauri batetik odol gehiegi galtzearen aurkako babes nagusia.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 163. orr.

Jakina da, hala ere, odolaren plaketak desegitean askatzen diren substantzietan dagoela mekanismoaren gakoa.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 184. orr.

Milimetro kubiko bat odolek 250.000 plaketa inguru ditu normalean.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 163. orr.

2 irud/hed

Alzheimerra eragiten duten plaketa toxiko amiloideak suntsitzen dituen tratamendu berri bat aurkeztu zuten atzo, Kaliforniako Unibertsitatean  Berria - Gaiak   2004-08-05

3 plaka txiki irarria.

Garaziko eta inguruko etxe guzietara plaketa bat igorriko du ikastolak, jendek diru laguntza bat eskaini diezaioten.  Herria   2002-12-05

Akordeonean, Elementaire 1, Jonathan Aartel eta Maika Haristoy-ek izan dute plaketa urre saria.  Herria   2003-12-11

Presentatu 27 haurretarik 12 berexiak izan baitira finalarat joaiteko Pariserat, kopa, medela zilar ala urhe, plaketa urhe ala trofeo eskuraturik, haur gazte horiek jin dira, bertze urtean hobeki egiteko esperantzarekin.  Herria   2003-04-17


plakin iz borrokarako sare kota luzea, gorputz eta beso zabalekoa.

-Ez daukagu zure neurriko burdinazko saredun kotarik -esan zuen Éowynek-, ez eta zuretzako plakina egiteko aukerarik ere.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 85. orr.

Pippin laster egon zen beltz eta zilar koloreko arropa arrotzekin jantzita: plakin txikia, altzairuz egindakoa agian, baina atxabitxia bezain beltza hala ere; eta hegal garaiko kasketa, alboetan bele-hego txikiak eta koroaren erdian zilarrezko izarra zituena.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 93. orr.

Mantu beltza zeharkatuz, plakinetik gora, hobbitaren ezpata belaun boteretsuaren atzeko zurdan iltzatu zen.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 141. orr.

Baina, hara non, mantua eta plakina hutsik zeuden.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 141. orr.


plakton ik plankton.

plama (orobat plauma g.er.) iz egunkarietan eta kidekoetan, orrialdea.

Plamaren laurden bat hartzen du argazki zuri-beltzak, baina neurria bezain deigarria du konposaketa ere.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 86. orr.

Hurrengo goizean, behingoagatik El Correo erosi, eta hantxe ikusi nuen neure argazkia lehen plaman.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 116. orr.

Ireki orduko, eta lehenengo orrialdean bertan, foto eder bat plauma osoan, eta izkirio hau oinean: "Antes de la traición".  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 201. orr.

Lehen plamako albiste zena, albiste bitxien txoko-txokoan zokoratua dute orain komunikabideek.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 72. orr.

Lehen plamak albiste ditu Berlusconiren krisia, okupatzaileek Bagdaden hildako bost irakiar eta Cipollinik Tourrean izandako erorikoa.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 26. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

lehen plaman (3)


plan 1 iz egitasmoa.

Plan bat dut.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 363. orr.

Ihes egiteko plan bat zen, eta erakundearen eskuetara ailegatu behar zuen.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 202. orr.

Berez, plana ona zen.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 300. orr.

Manning-darrek plan bat antolatuez gero, beharko hari eutsi!  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 87. orr.

Ondotxo baitaki plan hori ez dela egundo beteko.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 14. orr.

Nik ez dut sekula ondo ulertu plan horien funtsa.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 140. orr.

Marshall Planak arau berri bat ezarri zuen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 379. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Plan ona da.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 302. orr.

Plan bikaina zen, nik neuk aitortzen dut hala, benetako tipo bihurrien plana.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 171. orr.

Borgesek plan perfektua du Harrison ministroaren biziaren aurkako atentatua egiteko.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 74. orr.

Ez da plan makala, ez da plangintza estrategiko makala.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 237. orr.

Larrabasterrako hondartzan etzanda zegoela bururatu zitzaion plan eder hori.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 98. orr.

Egun batzuetan etxetik alde egitea ez zen batere plan txarra, eta harako izena eman genuen gehienok.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 44. orr.

Une hartan bertan asmatu zuen plan gaizto bat.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 19. orr.

Zuk eta nik plan bat egingo dugu, plan ezkutu bat.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 24. orr.

Madrilgo enbaxadan ukatu egin zidaten bisa, bakarrik eta plan zehatzik gabe ibili nahi nuelako.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 20. orr.

Tuberkulosiaren kontrako plan erraldoiak itxaropena piztu du.  Berria - Gaiak   2006-01-29

Gatazkarako plan behin-betikoa hezurmamitzeko ezarri ziren erasorako neurrietako lehena.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 328. orr.

Martina lehen plan sozialaren ondorioz kaleratua izan zen, berrogeita hamar emazte eta adindu herbailez osatu multzo batean.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 196. orr.

Plan industrial sendo bat prestatzeko eskatu zion Batasunak Eusko Jaurlaritzari.  Berria - Ekonomia   2004-11-10

Nahita eta aurrez prestatutako plan bati jarraiki.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 64. orr.

Plan Sozio-sanitarioa tresna garrantzitsua izango da.  Berria - Harian   2005-12-24

Espainiako Plan Hidrologikoarentzat oztopo nagusia Itoitz zen.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 122. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Azken orduko plan aldaketak.  Berria - Ekonomia   2004-01-23

· Hezkuntza plan aldaketa etengabeak ere hor daude.  Berria - Euskal Herria   2004-07-11

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Espainiako unibertsitateetako ikasketa planak berritu eta aldatu ziren joan den hamarkadan zehar.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 98. orr.

Euskararen normalizazio plan huntan, [...].  Herria   2001-01-25

Berregituratze plan bat abian jarriko dute 2008. urterako etekinak lortu ahal izateko.  Berria - Ekonomia   2006-01-24

Langileekin lan baldintzen malgutasuna ezartzen duen antolakuntza plan bat hitzartu omen dute.  Berria - Euskal Herria   2004-07-17

Hori Wooden eta bien arteko joko-planaren parte zen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 169. orr.

Lan-plan horri ekin aurretik, hala ere, Mendebaldeko historiaren atal "modernoa" zein datatan hasten den erabaki behar dugu.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 174. orr.

Umeak babesteko ekintza plan bat ere zehaztu zuten agintariek.  Berria - Gaiak   2004-12-10

Bi euskalduntze plan indarrean ipini ditu urteotan EHUk.  Berria - Harian   2005-02-25

AEK-rekin izenpetu formakuntza plan batean ere sartua da, Ainhoa, Azkaine eta Ezpeletako herrietan bezala.  Herria   2003-10-30

Zuzendaritza industria plan bat aurkeztea aztertzen ari dela badakiela nabarmendu du Sanzek.  Berria - Ekonomia   2006-05-05

Euren egitekoa da Immigrazio Plan nagusia udalerriotako errealitatera egokitzea.  Berria - Euskal Herria   2004-04-08

Apurka-apurka, sedukzio joko basatiagoen bidez erakarri zuen mutila, baraualdi sexualak, uholde sexualekin tartekatuz, xantaia plan zehatza aurrera eramanez.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 135. orr.

Jubilazio-plana nola prestatu, 65 urte azpiko EAEko biztanleen %30ak pentsio plan osagarri bat du.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 137. orr.

Gegenbauerren atea jo aurretik, Dembak kanpaina-plan bat zeukan egina.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 127. orr.

Kultura Saileko Gizarte Inbertsio eta Inbertsio Ekonomikoen Plan Bereziko partidetatik.  Berria - Kultura   2004-12-23

Industria plan estrategikoak egingo direla aurreikusi du egitasmoak.  Berria - Ekonomia   2004-10-20

Alde Zaharreko Birmoldaketa Plan Integrala.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 81. orr.

5 asmoa zeregina.

Zinera joateko plana dute.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 37. orr.

Ederra da eskutitza, zirraragarria oso, izenburutik hasita: "Iragan bideak eta etorkizuneko planak".  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 197. orr.

Gurasoek amonari utzi zioten iniziatiba, ez amonaren planak konbentzitu zituelako, ezer hoberik bururatzen ez zitzaielako baizik.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 159. orr.

Hurrengo asterako utzi beharko dugu mendirako plana.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 125. orr.

Harryk eta Ronek Eguberrietako pastelaren hirugarren zatia bukatu orduko, Hermionek jangelatik atera zituen arratserako planak zehazteko.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 180. orr.

Hire aldetik, planen bat horretarako?  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 108. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 6 aldiz agertzen direnak)

autonomia plan bat (6); bake plan (11); bake plan bat (6); bideragarritasun plan (8); bigarren plan (6); biziberritzeko plan (18); biziberritzeko plan nagusia (6)

egiteko plan (11); egiteko plan bat (6); ekintza plan (10); esleipen plan (6); euskara biziberritzeko plan (15); hirigintza plan (7); hondakinak kudeatzeko plan (23); hondakinen kudeaketarako plan (11)

ikasketa plan (7); industri plan (15); industri plan bat (7); industria plan (22); industria plan bat (7); kudeaketarako plan (13); kudeaketarako plan integralaren (6); kudeatzeko plan (24); kudeatzeko plan integralaren (8)

plan alternatiboa (11); plan bat aurkeztu (13); plan bat aurkeztuko (9); plan bat egin (7); plan berezia (33); plan bereziak (8); plan bereziaren (8); plan berri (11); plan berria (19); plan berriak (8); plan estrategiko (11); plan estrategikoa (37); plan estrategikoak (16); plan estrategikoan (6); plan estrategikoaren (24); plan hidrologiko (8); plan hobea (8)

plan industrial (11); plan integrala (20); plan integralaren (16); plan integralaren jarraipen (7); plan nagusia (15); plan nagusiak (7); plan nagusian (6)

plan orokor (13); plan orokor bat (6); plan orokorra (12); plan orokorrak (9); plan orokorraren (19); plan osoa (8); plan sendoa (6); plan sozial (11); plan unilaterala (6); plan zehatza (6)

urteko plan (6)

alde bakarreko plana (6); aurre egiteko plana (6); aurrezteko plana (6); bakarreko plana (7); bake plana (36); baker plana (28); bakerako plana (6); bere plana (41); bideragarritasun plana (31); bizikidetzarako plana (7); deskonexio plana (20)

egindako plana (9); egiteko plana (16); ekintza plana (16); enplegu plana (7); erreforma plana (7); erretiratze plana (27)

ibarretxeren plana (187); ibarretxeren plana aurrera (7); industri plana (21); industria plana (73); jaurlaritzaren plana (7); konponbide plana (8); kontrako plana (8); kudeaketa plana (14); kulturaren euskal plana (12); larrialdi plana (22); lehen plana (13); lehendakariaren plana (8); lurralde plana (12); moldaketa plana (6); murrizteko plana (6); nazio plana (11); neguko bideragarritasun plana (11); neguko plana (6); nire plana (8); normalizazio plana (7); normalizaziorako plana (6)

plana abian (23); plana abian jarri (9); plana abiatu (7); plana aldatu (8); plana aldatzeko (6); plana arbuiatu (8); plana aurkeztu (53); plana aurkeztu zuen (21); plana aurkeztuko (12); plana aurrera ateratzea (7); plana aurrera ateratzeko (9); plana aurrera eramateko (6); plana aztertu (6); plana baztertu (8); plana betetzeko (8)

plana egin (26); plana egina (7); plana egiteko (15); plana erretiratzeko (6); plana eskatu (9); plana ezarri (9); plana ezartzeko (10); plana gaitzetsi (8); plana garatzeko (10); plana gauzatzeko (7)

plana indarrean (16); plana iragarri (7); plana izan (7); plana jarri (9); plana lantzeko (6); plana martxan (15)

plana onartu (82); plana onartu du (17); plana onartuko (13); plana onartzea (7); plana onartzeko (25); plana onartzen (8); plana osatu (8); plana osatzea (7); plana prestatu (15); plana prestatzeko (6); plana salatzeko (6)

plana zehaztu (6)

segurtasun plana (7); sepiren industri plana (6); sepiren industria plana (11); sepiren plana (12); sharonen plana (11); uzteko plana (7); zatikako lurralde plana (6)

bake planak (9); berdintasun planak (6); bere planak (10); egiteko planak (8); enplegu planak (7); euskal planak (9); euskalduntzeko planak (7); euskara planak (6); ibarretxe planak (24); ibarretxeren planak (71); ikasketa planak (6); kulturaren euskal planak (7); lurralde planak (20); normalizazio planak (15); osasun planak (6)

planak aldatu (6); planak egin (13); planak egiteko (6); planak egiten (31); planak jasotzen (7); planak porrot egin (8); sharonen planak (6); zatikako lurralde planak (12)

planarekin ados (6); planarekin bat (13)

bake planaren (7); bere planaren (6)

erretiratze planaren (16); euskal planaren (12); gazatik erretiratzeko planaren (7)

ibarretxe planaren (45); ibarretxeren planaren (116); ibarretxeren planaren alde (6); ibarretxeren planaren aurka (7); ibarretxeren planaren inguruan (14); ibarretxeren planaren inguruko (7); industri planaren (7); industria planaren (12); jaurlaritzaren planaren (8); kudeatzeko planaren (6); kulturaren euskal planaren (7); larrialdi planaren (7)

planaren alde (27); planaren aldeko (10); planaren arabera (37); planaren aurka (32); planaren aurkako (14); planaren barruan (23); planaren berri (12); planaren bidez (10); planaren bitartez (10); planaren emaitzak (7); planaren eztabaida (14); planaren gainean (7); planaren gaineko (7); planaren harira (6); planaren helburu (8); planaren helburu nagusia (6); planaren helburua (11); planaren helburuak (9); planaren hitzaurrean (6); planaren inguruan (31); planaren inguruko (21); planaren kontra (14); planaren kontrako (6); planaren nondik norakoak (6); planaren porrota (7); planaren xedea (6)

bake planari (6); ibarretxe planari (13); ibarretxeren planari (41); planari aurre egiteko (7); planari jarraiki (6); planari jarritako (7)

ibarretxeren planaz (9)

ibarretxeren planean (8) ikasketa planen (10)


planaria iz Turbellaria klaseko har lau ez-bizkarroia.

Planaria bat bitan ebakitzen denean, zati bakoitzak bestea berrosatzen du eta, hala, bi planaria oso ditugu, beren ehun guztiekin eta beren organo guztiekin.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 75. orr.

Han abiatu ginen, hiru lagun, hari eta haren planariei bisita egitera.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 75. orr.

Laborategiko eztabaida batean, ikertzaile batek planarien aukera aipatu zuen.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 75. orr.


planeamendu iz plana. ik plangintza.

Legearen bidez, Udalek hirigintza planeamendua «eragile pribatuen bitartez» egiteko aukera izan dezaketela diote, hirigintza agente nahiz eraikuntza agenteak sortuz.  Berria - Euskal Herria   2004-09-29

Bestela, zertarako behar ote dugu udal planeamendu hau eta bestea?  Berria - Euskal Herria   2004-12-19

Hirigintza-agentearen bitartez behin betiko esku pribatuetan geldituko litzateke udal planeamenduaren kudeaketa.  Berria - Harian   2005-02-18


planeatu1, planeatu, planeatzen du ad planak egin, aipatzen dena egiteko asmoa izan.

Ipi-apa guztiekin planeatu nuen zer esango nion eta zer egingo genuen zinean eta zinetik irten ondoren.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 99. orr.

Bere lapurretak ez ditu aurrez planeatzen, eta ez daki labana erakusteak zenbat larritzen duen bere delituaren tipifikazioa.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 13. orr.

Dolu ekitaldi bilakatu zituzten Castorren aurka planeaturiko ekintza gehienak.  Berria - Gaiak   2004-11-09

Ez hintzelako gauza izan egintza oso erraz bat, lege aldetik zigorgarria, biok, nire emazteak eta nire lagunik onenak elkarrekin planeatua burutzeko.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 218. orr.

Urteak behar izan dituzte: lehenik, nobelari zer forma eman erabakitzeko; gero, pentsatu eta planeatutakoa idatzi eta gauzatzeko.  Berria - Kultura   2004-10-29

Nik beste zaplazteko bat jotzeko keinua egin ere egin nuen eta ez nion jo hura guztia planeatu gabea zelako eta egoera hura ulertzen ez nuelako.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 28. orr.

Hirira planeatutakoa baino lehenago heldu ziren, eta denbora soberan zeukaten.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 111. orr.

Irakeko behin-behineko gobernuak berretsi zuen [...] Kontseilu Nazionalaren erakuntzarako konferentzia, planeatu bezala, aste honetan egingo dela.  Berria - Mundua   2004-07-27


planeatu2, planeatu, planeatzen 1 du ad (nor/zer atzizkirik gabe) hegazti bat hegoak mugitu gabe, edo aireontzi bat motorra erabili gabe, airean lerratu.

Kaio bat oso hurbiletik pasa zitzaien, brisa gainean planeatuz.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 78. orr.

Ez zegoen hegaztirik aire belztuan planeatzen, izarrak bakarrik zerua iltzatzen.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 349. orr.

Saguzar batek lau lagunen buru gainetik planeatu zuen.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 13. orr.

Antxeta gris bat, atzeko aldetik apur bat azkarrago zetorrena, mantso-mantso iragan zen ababorrera malekoiaren aurretik, mugimendu ñimiñoena ere egin gabe pasarela ondotik planeatuz.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 77. orr.

Hegal hura gure hiriaren gainean zihoan planeatzen, ahal zutenak hari begira gelditzen ziren, harik eta hegala, mugimendu kirrinkari batekin, plazaren beraren gainera jaisten hasi zen arte.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 15. orr.

Beraien gainean, Harry planeatzen ari zen jokoari gainetik jarraituz, begiak erdi itxita ea snitcharen arrastorik ikusten ote zuen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 169. orr.

Beharbada, ez zuen buruan pentsamendu bakarra erabili nahi, ez zuen nahi bere burutapenak airean arin planeatzen doan hegaztia izatea, horizonte mugagabe guztiak begien bistan, urdintasun ferekatzaile eta samurraren luze-zabal osoa, sakontasun osoa, poztasun osoa eskuragarri.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 67. orr.

2 irud/hed

Gizakotearen begirada mahai gainean planeatzen hasi zen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 181. orr.


planeatze iz hegazti bat hegoak mugitu gabe, edo aireontzi bat motorra erabili gabe, airean lerratzea.

Itsasoari begira geratu zen, kaioen planeatze errepikakorrak begiztatuz.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 119. orr.


planeta 1 iz Eguzki sistemako argizagi handia, berezko argirik ez duena, eguzkiaren inguruan harenganik beti distantzia bertsuan dagoela biratzen dena.

Nire aurrean, iluntasuna zipriztinduz, milaka izpi argitsu zeudela, izarrak eta planetak, asteroideak eta kometak.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 13. orr.

Planetak ez ziren zirkuluak eginez higitzen, elipseak eginez baizik; erdigune Eguzkia zuten elipseak eginez, hain zuzen!  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 174. orr.

Eguzki sistemako planeta baten sateliterat.  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 27. orr.

Egun batez beste planeta edo izarbel batetarik etorritako gizon bat zure aitzinean gertatzen zauzu...  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 115. orr.

Margolan horietan [...] beste planeta edo kometa batek mehatxatzen du lurra.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 179. orr.

Jupiter planeta bere tenperaturan mantentzen den bezalaxe bere bidea eginez Marte txit beroaren eta Saturno guztiz hotzaren tartean, [...].  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2770. orr.

Kapitalismoaren aldibereko arrakastak [...] mende gutxi batzuetan Lur planeta lohitu, Biosfera xahutu eta krisialdi ekologiko latza eragin du mundu osoan.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 314. orr.

Sedna planetak ez du ilargirik.  Berria - Gaiak   2004-04-16

Handik argazkiak egingo dizkie Saturnoren eraztunei eta planetari berari.  Berria - Gaiak   2004-06-30

Planetak, bakoitza bere bidea eginez, 180 urtetik behin, "sinodo" deitzen zaion posturan topatzen dira: alegia, planeta guztiak eguzkiaren alde batetik, eta lurra beste aldean justu.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 282. orr.

'Hamargarren planeta' Pluton baino handiagoa da.  Berria - Gaiak   2006-02-03

Onartuko didazu planeta horietan badirela biztanleak, Lurrean bezala?  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 388. orr.

Unibertsoa eraiki zuen lehenik, eta haren bazter batean esferatxo bat ipini, planeta bat, halako moldez antolatua, non posible izango baitzen fenomeno guztiz bitxi eta jostagarri bat agertzea: bizitza.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 9. orr.

Kosmosa esploratzea, galaxia mailako frankizia bat ezagutzera ematea, ala Eguzki sistemako hirugarren planeta konkistatzea? milioika mundu dira, eta gainera munduok ez dira izarrak edo planetak, asteroideak edo kometak, baizik eta lekuak, eta ez daude kanpoko hutsune infinitu ilunean bakarrik, gehienak gure barruan daude, oroimenean jiraka...  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 95. orr.

2 (izenondoekin)

Era horretan bizia garatzeko baldintzak betetzen dituzten planeta txikiak babestuta leudeke.  Berria - Gaiak   2004-07-08

Gerta daiteke asteroide guztiak edo gehienak planeta handi baten aurka joatea.  Berria - Gaiak   2004-07-08

Hubble espazio teleskopioak 100 planeta berri atzeman bide ditu gure galaxiako izarren orbitan jiraka.  Berria - Gaiak   2004-07-03

Planeta izoztua da Saturno, eta horregatik, izugarrizko presioa dago han.  Berria - Gaiak   2004-06-30

Planeta gorriko mendi, haran, krater eta dunak esploratzeko aukera ematen du mapak.  Berria - Gaiak   2006-03-15

Bakerrek esan zuen gaur artean aurkitutako aztarnek Marte historia garaikidean planeta aktiboa izan zela egiaztatzen dutela.  Berria - Gaiak   2004-08-28

Gorpuzkeraz, planeta arrotzen batetik etorritako izaki exotiko bat ematen zuen.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 259. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik planetario.

Hitzari buruzko zure teoria hauek, anitzetan, Ptolomeoren planeta-sistema oroitarazten didate.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 146. orr.

Gure galaxian 20.000 milioi planeta sistema daude eta horietan ehunka izan daitezke Lurraren tamainakoak.  Berria - Gaiak   2004-09-02

Izarra bera NGC 246 planeta-lainoan atzeman dute, Lurretik 1.800 argi urtera.  Berria - Gaiak   2004-08-12

4 irud/hed

80ko hamarkadako diskoteka batetik ateratako argi-pista batean dantza egiten duten koloretako planetak gara.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 90. orr.

Protesta egin, bakean uzteko esan, ez nazazue zuen planetan sartu...  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 224. orr.

Faxisten planetan Bizkaia Iparraldeko Fronteko lehenengo jomuga bilakatu da.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 60. orr.

Alde egitea bere anaia kirolzale subnormalari eta bizi osoan beste planeta batean bizi izandako aitaren autismoari.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 19. orr.

Aitaren planeta ez zegoen gainontzekoon orbitan.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 170. orr.

Horrela, pixkanaka izozten joan da bere planeta bakarti horretan, Europako txapelketak hiru hilabeteko etena izan baitu.  Berria - Kirola   2006-03-07

Urruti izan ditu aurkariak, oso urruti, beste planeta batean, milaka argi-urtera.  Berria - Kirola   2004-11-23

5 beste izar baten inguruan harenganik beti distantzia beretsuan dagoela biratzen den argizagia.

Lurraren antzeko tasunak dituzten planeta asko eta asko baitaude haien iritziz unibertsoaren luze-zabalean.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 36. orr.

Izar horren inguruan beste hiru planeta ere badira.  Berria - Gaiak   2004-09-02

Orain arte, aurkitutako planeta gehienak Jupiterren antzekoak dira.  Berria - Gaiak   2004-09-02

Neptunoren neurriko bi planeta aurkitu dituzte.  Berria - Gaiak   2004-09-02

Planeta Taurus konstelazioan dago, Lurretik 420 argi-urtera, eta milioi bat urte inguru ditu.  Berria - Gaiak   2004-05-29

6 Lurra, bizi garen planeta.

Espazioan jiraka dabilen planeta honetan, Asteasu, Albiztur, Zizurkil eta beste hainbat herri pausatzen diren lekuan munduratu nintzen 1951. urtean.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 14. orr.

Poemak "Lurra" zuen izena; izan ere, planetaren deskribapena zen.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 158. orr.

Planetak planteatzen dituen mugen ideia, murgilduta gauden eredua eraldatzeko eragile sendo-sendo gisa agertu da.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 81. orr.

Merkataritzak jarduera guztiak hartzen ditu pixkana, eta mugak gaindituz zabaltzen ditu bere sareak, harik eta planetaren mailako merkatu bakarra osatzen duen arte.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 18. orr.

Gezurra badirudi ere, gure planeta hau larrutero birtualez eta Xerezade anorgasmikoz beteta dago.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 35. orr.

Juduak bezala kristauak ere itxaroten ari dira, planeta guztia itxaroten ari da, eta asko eta asko heriotzari itxaroten ari dira.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 91. orr.

Planeta osoa hartzen zuen ekimen hartatik, aberastasun harrigarriak atera zituen Europak.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 27. orr.

Planeta osoaz ari garela, gosea nozitzen duten gizakien kopurua (1970-2000) urritu bada ere, emakume gosetuen proportzioa bikoiztu egin da.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 114. orr.

Planeta osoko jakien artean hautatzeko aukera erabat zabalduko zaio patrika malguko gizaki osasuntsuari.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 89. orr.

Eta horrela entretenitzen da gaztea gazte-informazioarekin bere burua janzten, gazte-planetan bere izena eta diru-txamarrak uzten.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 125. orr.

7 (izenondoekin)

Giza primateok lau milioi urte daramagu planeta txiki honetan.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 208. orr.

Bere bulegoan eserita egoten da, hirugarren edo zazpigarren zeruan, gure planeta txikiaren zuzendaritza dagoen Probidentziaren sail horretan.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 54. orr.

Planeta bidezkoago eta demokratikoago baten alde lanean diharduten hainbat gizarte-mugimendu, alderdi politiko eta kolore askotako elkarteren multzo zabal eta, askotan, kontraesankorra.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 120. orr.

8 (hitz elkartuetan)

Europar ekonomiaren hazkundealdi luzea, planeta mailako integrazioak zabaldu zuena, hain zuzen ere, eten egin zen 1600 inguruan.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 32. orr.

Hozketaren eta, teknologikoki baturiko planeta-azaleraren gainean, garraio lasterraren bidez, edozein haragi, landare, fruitu edo lore edozein urte-sasoitan munduko edozein aldetan lor dezake orain ordaintzeko dirua duenak.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 323. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

eguzki sistemako planeta (3); gure planeta (17); hamargarren planeta (9); lur planeta (12)

planeta aurkitu dituzte (3); planeta bat aurkitu (5); planeta batean bizi (4); planeta berri (5); planeta berria (4); planeta gorrian (20); planeta gorriaren (7); planeta gorriko (12); planeta gorrira (12); planeta gorrira bidalitako (3); planeta gorrira iritsi (3); planeta gorritik (3); planeta mailako (8); planeta osoa (13); planeta osoan (6); planeta osoaren (5); planeta osoko (8); planeta osora (3); planeta sistema (6); planeta txiki (3)

pluton planeta (7); sedna planeta (3); ustezko planeta baten (3)

gure planetak (3); izarrak eta planetak (3)

gure planetako (5); lur planetako (4); marte planetako (4); planetako biztanle (3)

lur planetan (7); planetan bizi (3)

lur planetara (4)

gure planetaren (4); jupiter planetaren (3); lur planetaren (6); planetaren eraztunak (4); planetaren gainean (3); planetaren inguruan (4); planetaren orbitan (4)

planetarik txikiena (3)

lur planetatik (10); lur planetatik urrutien (3)


planetario (orobat planetarium; Euskaltzaindiaren Hiztegian planetario agertzen da) 1 iz zeru ganga irudikatzen duen instalakuntza non eguzki sistema eta izarrak mugitzen baitira.

Javier Armentia, Iruñeko Planetarioko zuzendaria eta astrofisikoa. zaharren erakusketa bat antolatua da Iruñeko planetarioan.  Herria   2003-01-21

Iruñeko Planetarioan 3000 espezietik goiti badaude, nahi dituenak ikusi. Planetariuma oroitu eta zerbait epela sentitu zuen bular parean.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 306. orr.

Etxe barruan, etxea bera erakusten dio, planetarium bat gertatzen dena.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 15. orr.

2 izond planetena, planetei dagokiona. ik planeta 4.

Eta, nola Eguzkia sistema planetario berriaren zentroa den, hala, adimenduaren bertze argi hori diagu -eta gizona bera, azken finean- mundu berriaren zentro eta erdigune.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 239. orr.

3 Lurrari dagokiona.

Europa zaharrak, adibidez, arazoak ditu konponbide planetarioei erantzunak emateko garaian.  Berria - Kirola   2004-03-04

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

eko planetarioan (5); iruñ


planetarium ik planetario.

planetatxo iz planeta txikia.

Zera oroitaipatzen du, aitzitik (garai bateko kimikarien apaltasunaren handia!), Zerere planetatxoa, 1801 urte berean aurkitu baitziren gure metala eta argizagi (latinez astrum) hori.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 194. orr.

Hamabi orratz zituen, baina zenbakirik ez; zenbakien ordez, planetatxoak zebilzkion biraka ertzean.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 17. orr.


plangintza (491 agerraldi, 27 liburu eta 277 artikulutan) 1 iz plan edo egitasmo baten araberako antolaketa. ik planifikazio.

Huna aurtengo lanen plangintza: [...].  Herria   2004-05-20

Denboraren plangintza.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 328. orr.

Ez da plan makala, ez da plangintza estrategiko makala.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 237. orr.

Espainiako guda, izatez, Europan demokraziak desagerrarazteko eta Bigarren Mundu Gerratea hasteko plangintza zehatz eta biribildu baten hastapeneko urratsa zen.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 105. orr.

Orokorra izan beharko litzateke unibertsitate ikasketen eskaintzaren plangintza, eta administrazioari egokitu beharko litzaioke plangintza horren erantzukizun handiena.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 90. orr.

Etorkizunera begirako plangintza bat.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 32. orr.

Brady plangintzak nekez onbideratu zuen Mexikoko ekonomia.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 160. orr.

Zer egin nahi duzuen kontatu diguzu, baina zein da hiru urterako egin duzuen plangintza?  Berria - Gaiak   2004-07-01

Plangintza bat antolatua da, 530 mila familia laborantzari lotzeko, 4 urte barne.  Herria   2004-07-22

Plangintzaren puntu nagusiak.  Berria - Mundua   2006-03-17

Plangintza ez da uste zenuen bezain egokia: bat-batean plangintza ezin duzula bete ohartu zara.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 361. orr.

Lehenengo urratsa plangintza bat egitea da, bildu duzun materiala nola antolatu eta erabiliko duzun jakiteko.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 353. orr.

Entrenamenduen plangintza egitea ez da lan erraza.  Berria - Kirola   2006-02-02

Plangintza egiteko, hiri hondakinen gorakada handia hartu dute oinarritzat.  Berria - Harian   2006-01-03

Gero, Udalak Donostiako Plangintza Orokorraren berraztertzea onartu behar du.  Berria - Ekonomia   2004-01-20

Datozen bost urteetarako plangintza onartu du Legebiltzarrak.  Berria - Mundua   2006-03-15

Gero, Udalak Donostiako Plangintza Orokorraren berraztertzea onartu behar du.  Berria - Ekonomia   2004-01-20

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Hiru plangintza-eskema.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 328. orr.

Plangintza-eredu horri jarraitzeko honako pausoak ematea da gakoa: [...].  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 353. orr.

Hiru dira deskribatu ohi diren plangintza-motak: (1) intuitiboa, desordenatua eta analitikoa, (2) ordenatua, sintetikoa eta ideia garbiak dituena, eta (3) arrisku gutxi hartzen duena.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 353. orr.

Plangintza akatsa izan litekeela? hori gainditzeko tartea baduela? ados.  Berria - Kirola   2004-06-30

Espainiako Federazioko plangintza aldaketa.  Berria - Kirola   2006-04-13

Ikuskapenerako Informazio eta Plangintza Ataleko langile gehienak sinetsiak daude beren zuzendariak [...] halako tema latza duela ordutegiaren betekizunarekin.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 49. orr.

Nabil Kasis Plangintza ministroaren kasuan, [...].  Berria - Mundua   2004-08-08

Ekonomia eta Plangintza Ministerioko baimena zeukaten.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 30. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Berak egin zuen lan-plangintza, banatu zituen eginkizunak...  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 61. orr.

Familia plangintzarako informazioa eman behar zaio jendeari, eta baliabideak.  Berria - Gaiak   2006-02-01

Geroko industri plangintzak diseinatzen lagundu nahi dio hirukoari.  Berria - Ekonomia   2004-10-05

Herri erakundeek ezarri behar dituzte gizarte baten zientzia eta teknologiaren garapenerako ildo nagusiak, eta horretarako egiten dira zientzia eta teknologia plangintzak.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 207. orr.

NUPeko hizkuntza plangintza egiteko batzordea osatu dute.  Berria - Euskal Herria   2004-03-16

«Herrialdearen beharrak» aztertu eta «kooperazio plangintza bat» hitzartzeko.  Berria - Mundua   2004-07-07

Beste horrenbeste esan zitekeen Kazetaritza karrerako ikasketa plangintzari buruz ere.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 92. orr.

Idazketa-plangintza egiterakoan hiru aldagai hartuko dituzu kontuan: eredu desberdinak, edukiaren balorazioa eta denbora.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 353. orr.

Hiri Plangintza Alternatiborako Bulegoa.  Berria - Kultura   2004-05-23

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

aurreko plangintza (3); hizkuntza plangintza (8); hizkuntza plangintza egiteko (4); idazketa plangintza (3); informazio eta plangintza (9); normalizazio plangintza (3)

plangintza ataleko (9); plangintza ataleko zuzendariak (5); plangintza aurkeztu (4); plangintza egin (6); plangintza egitea (3); plangintza egiteko (11); plangintza estrategiko (4); plangintza estrategikoa (6); plangintza izan (3); plangintza onartu (4); plangintza onartu zuen (3); plangintza orokor (3); plangintza osatu (6); plangintza zehatza (3)

urteko plangintza (3); urterako plangintza (4)

plangintzak egiterakoan (3)

hizkuntza plangintzarako (6)


plangintzaldi iz plangintza batek irauten duen aldia.

Plangintzaldi honen helburua, beraz, euskararen erabilera areagotzea zen, euskara lan eta zerbitzu hizkuntza izatera iristea. Plan hori arautzen duen 86/97 dekretuak dio 2003tik 2007ra bitarteko epea izan behar duela III.  Berria - Euskal Herria   2004-07-28

plangintzaldiak, baina ez du zehazten noiz jarri behar den indarrean.  Berria - Euskal Herria   2004-07-28

Plangintzaldia amaitu zenetik urte eta erdi pasatu arren, oraindik ez dakigu ebaluazioek zer dioten.  Berria - Euskal Herria   2004-07-08

Plangintzaldian zehar ez da urrats handirik egin atal elebidunak sortzeari buruz.  Berria - Euskal Herria   2004-05-13


plangintzatu, plangintza(tu), plangintzatzen 1 du ad planifikatu.

Ekintza plangintzatu aitzin, Peio Frantziako enbaxadarat joan zen ofizialki matrikulatzera!  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 299. orr.

2 (izenondo gisa)

Ez da laburragoa, hala ere, gure gainerako eskubideen urraketena: gure osasunaren hondamen plangintzatua zenbait kideren biziarekin akabatzeraino; isolamenduaren eta torturen areagotzea.  Berria - Harian   2005-01-05


planifikatu, planifika, planifikatzen 1 du ad egitasmo edo zeregin baten garapena gidatuko duen plana finkatu.

Lurraldea antolatu egiten da, eta garatu, eta planifikatu.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 212. orr.

Dena planifikatuta dago, kasualitateak ez du lekurik.  Berria - Kirola   2006-01-12

Estatua da, esan bezala, ekonomia jarduera erabat planifikatzen duena.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 61. orr.

Suizidio iragarria, planifikatua, homeopatikoa eta patetikoa zen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 10. orr.

Paradoxa badirudi ere, bat-batean aritzea oso ongi planifikaturiko ekintza da bertsolariaren kasuan.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 80. orr.

Argudiatzeko estrategia bat ere planifikatu beharko duzu.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 356. orr.

Historian zehar, ez dira inoiz ere hain ongi planifikatu etsaien hilketa sistematikoak, direla militarrak direla zibilak.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 19. orr.

Geroaldia planifikatzeaz.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 24. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Ez da prozesu naturala izan, planifikatua baizik.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 229. orr.

Luzaro nagusi izan den ekonomia planifikatua.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 14. orr.

Editoreek lasaitasun ekonomiko minimo bat behar dute euskal literaturaren aldeko apustu garbi eta planifikatu bat egingo badute.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 220. orr.

Heriotza dosifikatuak, heriotza planifikatuak (ezbehar planifikatuak!), heriotza estatistikoak, ez dute esku ezagunik abstrakziotik kanpora.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 145. orr.

Diskoa osatzen duten hamar kantuak iazko urtarrilean hasi eta abenduan burututako «lan jarraitu eta planifikatuaren emaitza» da.  Berria - Kultura   2006-01-25

Suizidio iragarria, planifikatua, homeopatikoa eta patetikoa zen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 10. orr.

Lurralde Sustapen Planifikatuko programa sendotzeko asmoa duela iragarri zuen sailburuak.  Berria - Ekonomia   2004-03-24


planifikatzaile izond planifikatzen duena.

Goi-gorengo mahai planifikatzaile batetik begiratu ezkero, [...].  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 221. orr.


planifikatze iz planifikazioa.

Literaturan, planifikatze hitzak berak «beldur pixka bat» ematen duela dio Irastortzak [...] baina onena planak berak eskaintzen dituen aukerak direla uste du.  Berria - Kultura   2004-10-29


planifikazio (75 agerraldi, 12 liburu eta 51 artikulutan) iz 1 egitasmo edo zeregin baten garapena gidatuko duen plana finkatzea. ik plangintza.

Ustekabe andana harrigarri bat, bistan denez inolako proiektutatik, inolako planifikaziotatik etor ez zitekeena.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 99. orr.

Espainiako Auzitegi Nazionalak baliogabetzat eta legearen kontrakotzat jotzen du Itoizko urtegia, planifikazio faltagatik, justifikaziorik ez duelako eta ingurumenean kalte larria eraginen lukeelako.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 192. orr.

Hiri hau sobietarren planifikazioaren eredu biribila da.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 277. orr.

PLH hiriko egoitzen planifikazioa, PADD garapen iraunkorreko plana.  Herria   2004-07-05

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Nafarroako Gobernuak oso planifikazio eskasa egin du.  Berria - Ekonomia   2004-08-31

Ez nuen planifikazio berezirik egin, baizik eta neure burua pertsonaiek eramaten ninduten tokira eramaten utzi dut.  Berria - Kultura   2004-11-18

Aurretiko planifikaziorik gabe, Nafarroako bigarren hiririk handiena eraiki nahi dute.  Berria - Harian   2005-09-14

Gutxieneko planifikazioa eskatzen du horrek.  Berria - Kultura   2006-03-22

Hutsik gabeko planifikazioa, dena derrigor ondo egiteko beharra.  Berria - Kirola   2004-03-04

Planifikazio ekonomikoa ez da neokapitalismoaren ezaugarrietako bat.  Berria - Euskal Herria   2004-06-05

Jabier Salutregiren ustez ere, 18/98 auziak «planifikazio politiko-estrategikoa zuen», aurrez.  Berria - Harian   2005-11-20

Metodoak, berriz, antzinako herrialde komunistetako planifikazio zentralistetatik hartuak izaten ziren.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 119. orr.

Planifikazio genetikoa eta multzokako erosketak hobetu beharko lirateke.  Berria - Ekonomia   2004-07-22

Banekien askatasun antikontzeptibo eta planifikazio familiarraren alde borrokatzen zen elkarte erdi klandestino batekoa zela.  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 24. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Gizarte mugimenduak AHTren diseinu eta planifikazio prozesutik kanpo geratu zirela berretsi du.  Berria - Euskal Herria   2006-01-31

Lehenengo bi terminoak (Ordinatio eta Dispositio) ez zirela irizpideak, planifikazio-prozesuaren faseak baizik.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 5370. orr.

Normalean, ez dira informazioa jasotzeaz arduratzen, ez dira planifikazio zentroetara joaten.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 114. orr.

Rafael Calderaren gobernuko Planifikazio ministro izan zen.  Berria - Mundua   2004-09-08

Gizartea zahartzeak izango dituen ondorio ekonomiko eta sozialak aztertu ditu Ekonomia eta Planifikazio zuzendaritzak.  Berria - Harian   2006-01-11

Estatuko Azpiegitura eta Planifikazio idazkariarekin bilduko dela hurrengo astelehenean, Abiadura Handiko Trenari buruz hitz egiteko.  Berria - Euskal Herria   2004-07-10

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Hiri planifikaziorako bulego alternatiboak ordenadorearen bidez aurkeztu ditu azken urtean Pasaiarako eta Donostialderako pentsatutako proiektu urbanistikoak.  Berria - Kultura   2004-07-09

Plan berezia bukatzen denean, udalerriaren lurralde planifikazioaren parte bihurtuko da.  Berria - Harian   2006-03-22

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

planifikazio ministro (4)

planifikaziorik gabe (3)


planisferio iz zeru esfera edo Lur esfera plano batean irudikatzen duen mapa.

Planisferio batean adierazita ageri ziren loroen eremu geografikoak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 75. orr.

Egizu planisferio subjektibo bat.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 286. orr.


plankarta ik pankarta.

plankton (orobat plakton g.er.) 1 iz itsas uretan edo ur gezatan suspentsioan dauden organismoen multzoa.

Haizeek Saharatik itsasora eramaten duten hautsa Atlantikoko planktonaren janaria da, eta horrek karbono dioxidoa xurgatzen du.  Berria - Gaiak   2004-10-19

Ekaitz txoriak, berriz, planktona jaten du, eta kate trofikoaren oinarriaren osasunaren berri ematen du horrexegatik.  Berria - Euskal Herria   2004-06-05

Plaktona gutxituz gero, gainera, hura jatetik bizi diren landare eta animalia espezie ugari desagertzeko arriskua dagoela nabarmendu dute zientzialariek.  Berria - Gaiak   2004-08-18

Plaktona gutxituz gero, gainera, hura jatetik bizi diren landare eta animalia espezie ugari desagertzeko arriskua dagoela nabarmendu dute zientzialariek.  Berria - Gaiak   2004-08-18

Gure arrainaren nagusitasuna ez da uste ustela, oinarri zientifikoa duen zerbait baizik; planktonaren gorabehera da: gure plataforma laburra eta estua da zoritxarrez, baina tropikala du flora, eta uraren tenperatura, berriz, hotza; bi eragile kontrajarri horiek plankton berezia dute ondoriotzat, eta, bide batez, munduko arrainik hoberena.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 139. orr.

Koralari ez ezik, plaktonari ere egingo dio kalte azidotasunak.  Berria - Gaiak   2004-08-18

2 (hitz elkartuetan)

Koralak, maskordunek eta zenbait plankton motak itsasoko ioi karbonatuen beharra dute, euren maskorrak garatu ahal izateko.  Berria - Gaiak   2004-07-17


plano (orobat planu g.er.) 1 iz lerro zuzen bat zernahi kokagunetan egon daitekeen azalera.

Planoan, bi punturen arteko distantziarik laburrena da zuzena.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 398. orr.

Plano batean, emandako zuzen batetik kanpo dagoen puntu batetik zuzen horren paralelo bat pasatzen da, eta bat bakarra.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 169. orr.

Puntu batetik plano batera egindako proiekzio bat.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 41. orr.

Plano bereko bi zuzen.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 156. orr.

Elkar ukitzen ez zuten plano eta lerro paraleloak.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 49. orr.

Plano baten eta kono baten elkartzea.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 171. orr.

Gorputz solido oro plano kopuru infinitu baten gainezarpenez osaturik dagoela.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 68. orr.

Lerroa puntu kopuru infinitu batez osatua da; planoa lerro kopuru infinitu batez; bolumena plano kopuru infinitu batez.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 237. orr.

Galileok berak aukeratutako pisua zuten bolak plano inklinatutik eraitsi zituenean.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 77. orr.

Era horretan, plano makurtu baten antzeko zerbait zeukan hesira iristeko.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 172. orr.

Ikuspen-ardatzaren paralelo (proiekzio-planoaren perpendikular) diren lerroek puntu baterantz [...] elkarretaratuz doan lerro-familia bat osatzen dutela.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 41. orr.

2 eremu, hiri, etxe edo kidekoen irudikapen grafikoa, eskalan egina.

Joan ziren, bada, gizon haiek, lurraldea zeharkatu eta marraztu zuten planoa, hirien arabera lurraldea zazpi zatitan banatuz.  Elizen arteko biblia   Jos 18,9

-Planoaren puntu honetatik abiatu behar zenuke, Agerstown hemen nonbait dago eta -proposatu zidan jarraian-.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 127. orr.

Ontzitegiaren planoak erakutsi zizkigun, non utzi beharko genituen 10.000 panfletoak barruan geneuzkan kideek jaso zitzaten, eta Bilbon izango genuen gordelekuaren helbidea.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 398. orr.

Presondegiko planoa zen; nahiko zehatza.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 84. orr.

Ez baitio utziko labirintoaren plano bat amesteari.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 21. orr.

Gelen eta lorategiaren plano bat egin zuen, eta atseden hartzen geratu zen une batez, eskaileran eserita.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 140. orr.

Mont-Doreko plano bat begiratzen ari naiz Michelin gidan.  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 47. orr.

Davidek bere seme Salomoni tenplua eraikitzeko planoa eman zion: ataria eta itun-kutxaren gela, biltegiak, goiko eta barneko gelak nola egin adieraziz.  Elizen arteko biblia   1 Kro 28,11

Planorik gabe eraikin bat altxatzea ez da samurra; eraiki ahala planoak egitea are zailagoa da.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 109. orr.

1847ko data duen plano bat ikusia dut eta bertan ez zen ageri ere.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 85. orr.

Genetikak organismoen planoa aztertzen du; leinu germinalak transmitituriko gene sorta batek dauka bere baitan plano hori, eta haren arabera definitzen da geroko organismoaren arkitektura.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 146. orr.

3 (izenondoekin)

Gudariek Goikoetxea bere garaian atxilotu eta garbitu izan balute, traidore hark ez zizkiean frankistei Bilboko defentsaren plano sekretuak emango.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 104. orr.

Karta eta plano inter-aktiboak egiten ditu, hala nola karta batetan puntu argituek erakusten dute beribil bat nondik nora dabilen.  Herria   2004-01-22

4 (hitz elkartuetan)

Aldameneko bi gizonak hizketan ari ziren bizi-bizi, arreta mahai gainean zabalduta zeukaten eraikin-plano batean jarrita.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 154. orr.

Espazioa eta argia kontsideratu behar omen zituen eta distribuzio-planoak marraztu, mobiliarioa egokitu ahal izateko.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 173. orr.

5 zerbaiti begiratzen zaion alderdi edo ikuspuntua.

Bizitza eta heriotza batera zihoazen, plano banatan, eta, azken unera arte, bizitzak bizitza izaten jarraitzen zuen.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 94. orr.

«Desilusioari buruz» mintzatzen da funtsean nobela bere bi plano horietan.  Berria - Kultura   2004-10-29

Plano narratiboa trebeki aldatuz, [...].  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 147. orr.

Berak zehaztu ditu, bata bestearen ondoren, zenbait bereizte plano ezberdin diskurtsoaren objektuak horietan azaleratu ahal izateko.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 52. orr.

Lan esperientzia edo egin ditugun trebakuntza ikastaroak bigarren plano batean geratzen dira.  Berria - Ekonomia   2004-12-08

Bestalde, bai ezkerreko ikuspuntutik eta bai plano nazionalean ere, Aralarrek «diskurtso ahula» egin duela dio.  Berria - Euskal Herria   2004-09-04

Baina nabarmendu behar da bi plano daudela: argazkietan agertzen garenak da plano bat; baina, bestea da atzean egiten den sukalde lana.  Berria - Euskal Herria   2004-01-04

Zeinu plastikoek, beste edozein zeinuk bezala, beren adierazpen-planoa eta beren eduki-planoa izan behar dute, eta denotaziozko eta konnotaziozko adieraziak bideratu behar dituzte.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 247. orr.

-Planoen gainezartzea: gai bat garatzen ari denean, bertsolariak nahi bezala egin ahal izango du jauzi testuan sortzen ari den fikziozko planotik lanean ari den egiazko esparruaren planora.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 207. orr.

6 koadratze eta ikuspuntu jakin batzuetatik hartzen den irudia.

Minutuak eta minutuak igarotzen dira eta kamera geldirik dago plano berean.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 57. orr.

Film bateko plano batean gauza batek beste bat estaltzen badigu, guk geuk ezin dugu ezkutuan dagoen gauza ikusi.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 45. orr.

Une horretan kamarak bion lehenbiziko plano bat hartuko du.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 177. orr.

Telebista kamerak, irudien azken atzera-aurrera baten ondoren, ontzat eman du planoa.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 230. orr.

7 (izenondo eta izenlagunekin)

Oheko panoramari begiratu eta argazkiak egiten hasten da, plano desberdinak bilatuz, handik eta hemendik.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 195. orr.

Lehenbiziko orrialderako, berriz, atso hilaren plano erdi bat hautatua genuen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 47. orr.

Oreka hori, zenbaitetan gertuko plano batean azaldu ez badaiteke ere, plano orokor batetik hartuta erabat ulergarria dela deritzot.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 132. orr.

Argazki honek, plano orokorrean egina den arren, presondegiko teilatua hartzen du goialdeko ertzean, ez du zerurik ageri.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 171. orr.

Gerritik gorakoak, plano laburrean, eta koloretan eginak.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 56. orr.

Plano motzean eta mugiturik Nerea, eta atzeko planoan, hamaka batean etzanda, Sebas, zigarroa erretzen.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 102. orr.

Plano motzak gorputz osoko plano bihurtuz, gona gorria jantzi zion Nereari.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 105. orr.

Gorputz erdiko plano amerikanoa den argazkia.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 189. orr.

Zergatik utzi behar dugu beti sentitzen duguna hurrengorako edo bigarren planoan?  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 402. orr.

8 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Nahitaez jakin beharra dago plano-aldaketa gertatzen denean, filmatzerakoan denborazko eten bat egin dela nahi duela esan horrek.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 160. orr.

Bazinek ere arrazoiz mantendu ahal izan du plano-sekuentziak hainbesteko errealitate-sentipena ematen duela non errealitatearen oso irudikapen modu berezi bat gertatzen baita hartan.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 101. orr.

Kameratik filmagairako distantziaren eta filmagai horren itxurazko tamainaren arteko lotura ere azaltzeko tipologia bat prestatu da, guztiz enpirikoa eta aski arrunta, plano-tamainen eskala deitua. irudiak grabatzerakoan enkoadratzea, plano motak, muntaketa eta trikimailuak erakusten ditu, adibide grafikoekin.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 146. orr.

9 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Enfoke-planoa hurbiltzeko edo urruntzeko zorian.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 133. orr.

• 10 izond laua.

Irudi hori planoa ala kurboa den batere garrantziarik ez duen gauza da.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 40. orr.

Mirail plano birakor bat, orientazino bat edo bertze har zezakeena.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 125. orr.

Eremua espazio sakon bat da, baina gainazal plano batean irudikatua.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 208. orr.

Hiru dimentsioko espazioa bi dimentsioko espazio baten (gainazal plano baten) gainera proiektatzen da, arau jakin batzuk betez.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 199. orr.

Irudi plano bat baita, irudi zinematografikoa kasu honetan.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 32. orr.

Bi modutara pertzibitzen dugu aldi berean irudi hori: azalera plano baten zati bat bezala, eta hiru dimentsioko espazioaren zati bat bezala  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 62. orr.

11 (adizlagun gisa)

"Erliebean" ikusten ez dena (igeltsuzko horma oso leun bat, adibidez) plano ikusiko da.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 46. orr.

Ikusmen normalean, beraz (museo batean bi begiez koadroei, haien aurrean mugitzen ari garela, begiratzen diegunean, adibidez) plano ageri dira irudiak.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 62. orr.

12 lehen plano

Argazki pertsonalagoak, lehen planoa bilatzen zutenak.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 35. orr.

Argazkia lehen plano bat zen.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 7. orr.

Koadroak, lehen planoan, sutan zegoen or zuri bat erakusten zuen.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 439. orr.

Jean Epsteinek lasai esan zezakeen "zinemaren muina" zela lehen planoa.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 134. orr.

Gogoratu, adibidez, Kane-ren ahoaren eta bibotearen lehen plano izugarria, Wellesen filmaren hasieran, "Rosebud" esaten.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 267. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

beste plano batean (3); bi plano (13); bigarren plano batean (3); gainazal plano (4); lehen plano (6)

plano aldaketa (8); plano berean (8); plano ezberdin (4); plano makurtu (3)

lehen planoa (14); lurraldearen planoa (3); planoa egin (3); planoa eman (4); planoa eman zion (3)

lehen planoak (7); planoak egin (3)

bigarren planoan (17); lehen planoan (34); lehenengo planoan (3)

lehen planoaren (5)

planoari buruz perpendikular (3)

lehen planora (6)


planotasun iz planoa denaren nolakotasuna. ik lautasun.

Bi begien bidezko ikusmenean, edo mugitu bitarteko ikusmenean, askoz ere informazio gehiago dago irudiaren planotasunaz: irudiaren baitan perspektiba aldaketarik ez dela erakusten dute begiaren mugimendu guztiek: erretinako bi irudien artean ez dago inolako desberdintasunik.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 62. orr.

Begi bakar finko batentzat, hiru iturburu izan litezke irudiaren planotasunari buruzko informazioa eman liezaioketenak: irudi horren koadroa eta euskarria; irudiaren beraren azalera (ehunduraduna); irudikapen analogikoaren akatsa.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 62. orr.


planta1 (orobat plantta g,er.) 1 iz adkor itxura.

Zuk filosofo izan behar zenuen, edo historialari, arte horietarako behar den talentua eta planta badauzkazu.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 21. orr.

Zuen pentsaerarekin interesatuta ematen du, baina plantak besterik ez dira.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 22. orr.

Kokarekin ere horrela ibili zen, ez, ez, ez zait gustatzen, baina gero plantak utzi eta sudurra bazuela erakutsi zigun.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 149. orr.

Gezurretan aritzen zen, gainera; gizon arriskutsuaren planta hartzen zuen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 98. orr.

Nire planta ikusita, barre egiten zuen Asierrek.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 38. orr.

Klara zurrungaka zetzan ohe gainean, utzi nuen planta berean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 257. orr.

Labana hartzeak ere beldurra ematen diola esango nuke, hori planta!  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 203. orr.

2 (izenondoekin)

Neurtzen ari delakoa itxura baizik ez da, planta hutsa.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 78. orr.

Ez ote zen den-dena planta huts izango?  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 180. orr.

Planta txarra daukazu, urperatze batetik salbatutako bakarra dirudizu.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 209. orr.

Espantuka lotu zen nire planta eskasa ikustean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 304. orr.

Ileak astindu zituen, burua lehorturik planta hobea hartuko zuelakoan.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 244. orr.

Potzoloren planta baldar eta harroputza etorri zitzaidan gogora.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 274. orr.

Egundo ez dut ikusi planta ederragoan.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 191. orr.

Erreka tzar baterat eroria eta handik planta hitsean ateraia.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 30. orr.

Hain zinen gazte, hain eder, hain planta oneko eta dotore.  Eduardo Matauko   «Emakume ezezagun baten gutuna» - Stefan Zweig, 2005 - 15. orr.

Feliperen itxura planta onekoa iruditu zaio kamerari.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 229. orr.

Itxuraz, planta ederreko beltzaran interesante horietako bat zen, bere ile goizegi urdindu eta guzti.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 37. orr.

Gaztea da, planta dotorekoa, jakintsua oso.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 186. orr.

Itsasoz beste aldeko gazte planta onekoak eta ederrak erosten zituztela.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3910. orr.

Sexu-marketing hutsa! zine pornoan ikasitako planta ustelak gehienez ere!  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 34. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Gizona ez omen du egiten bi kanak... baina bai gizon-planta ederra, horregatik!  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 84. orr.

Enperadore Horiak zenbat eta gehiago zaldiari begiratu orduan eta zaldi planta txikiagoa aurkitzen zion eta pintatzaileak burla egin nahi izan ziolakoan, legezko berrogei zigorrada emateko agindu zuen.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 208. orr.

Anarteraino agertutako jendetasunari eutsi eta pasatzera utzi zidan ostatuko atea ireki zuelarik, baina lagun plantak uhertuak zitzaizkion.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 45. orr.

Orduko serio-planta berbera ageri zuen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 269. orr.

Hortik Hermannen gogor planta, arretan arrena zela frogatu beharra.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 110. orr.

Haserre plantak erabat utzi gabe, jarrera profesionalagoa hartu zuen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 102. orr.

Kokotsean ebakiondo bat zuen, eta nazi-planta.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 274. orr.

4 planta egin (47 agerraldi, 17 liburu eta 9 artikulutan) plantak egin.

Baina biek planta egin behar zuten pixa egitera joanak zirela hara, polizien salaketa saihestearren.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 59. orr.

Harreman baten aurrean gizon gogorraren planta egin nahi nuke, eta ez gizon dardaratiarena, telefonoari so dagoenarena.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 67. orr.

Augustek eta Augustinek hari bizkarra emateko planta egiten zuten.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 269. orr.

Silva jauna, uste dut hemen oker bat dagoela, eta berak begiratzen duelako planta egin eta baietz esango du.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 68. orr.

Segur dagoenaren planta egiten du gainera.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 243. orr.

Dena planta egite hutsa da, Xabierrek ez daki zer esan behar diodan ere.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 157. orr.

5 plantak egin (198 agerraldi, 73 liburu eta 7 artikulutan)

Jendea plantak egiten hasten da, behin baino gehiagotan ikusi dut.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 128. orr.

-Baaai -erantzun zion Malfoyk, adoretsuaren plantak eginez.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 103. orr.

-Eta zergatik egin zituen hildakoaren plantak? -esan zuen amorruz-.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 295. orr.

Florenek ohea harrotu du eta bertan etzan da, esnatu berriaren plantak eginez.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 20. orr.

Neskaren besoari eutsiz beti ere, erne eta adi dagoenaren plantak eginez.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 114. orr.

Plantak egiten hasi nintzen kontsulta-liburuek eta koadernoek enbarazu egiten zidatela, idazluma ahoan jarri eta harengana hurbildu nintzen.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 70. orr.

Bolada hartan, gogoan dut, garagardoa gogoko nuelako plantak egiten nituen.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 90. orr.

-Zaude isilik, Oliver, lotsarazi egiten gaituzu-eta -esan zioten batera Fred eta George Weasleyk, gorritzen ari zirelako plantak eginez.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 119. orr.

Egunkaria irakurtzeko plantak egiten ari zen Ruche jauna.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 31. orr.

Ez ulertzeko plantak egin zituen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 341. orr.

Nire poema batzuk irakurtzen ari zela, urduritasun-plantak egiten hasi eta kendu egin nion koadernoa.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 69. orr.

Sorbaldak harrotu zituen, ez-ulertu plantak eginez bezala.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 167. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

planta ederra (4); planta ederreko (5); planta ederreko gizon (3); planta egin (12); planta egin behar (3); planta egitea (8); planta egitearen (4); planta egitearen aurka (3); planta egiteko (13); planta egiten (17); planta egiten du (3); planta egiten zuen (3); planta egiten zuten (3)

planta hartzeko (3)

planta oneko (5); planta onekoa (3); planta txarra (3); planta txarrean (3)

ezjakinaren plantak (3); zegoelako plantak (3); zirelako plantak (3)


planta2 1 iz oinplanoa.

Planta karratukoa da patioa, bospasei metro luze-zabalean, sei solairutan gora egiten duen prisma ortogonal baten negatiboa.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 33. orr.

2 solairua.

Eta begiz jota neukala etxetxo txukun bat, planta bakarrekoa, Gipuzkoako Goierrin.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 208. orr.

Solairu nagusia eremu publikoa izango zen: despatxua, harrera-gela, saloi-biblioteka, jantokia, sukaldea eta officea; eta goiko planta familiaren bizitza pribaturako txokoa: sala, jantzitokia, logelak, bainugelak  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 171. orr.

3 industria-instalazioa.

Lana aurrezten duten ondasunak (robotak, ordenagailuak eta planta automatizatuak, besteak beste).  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 113. orr.

Boroan ziklo konbinatuko planta egitearen aurka bozkatu zuten erreferendumeko parte-hartzaileen %98k.  Berria - Euskal Herria   2004-05-02

Horregatik erabaki zuten lixibatuen planta egitea.  Berria - Euskal Herria   2004-02-25

Produktu berri bat merkaturatzea edo beste ekoizpen planta bat irekitzea.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 33. orr.

Gipuzkoan bi errauste planta egingo dira.  Berria - Euskal Herria   2004-03-07

Pintura-planta hemen geratuko da, berrogeita hamazazpitik gorakoak aurrejubilatuko dituzte, eta gainerakoak kalera.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 73. orr.

Malgutasun horri erantzun zorrotzegia egiten badiote langileek, badute planta itxi eta beste norabait eramatea produkzioa.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 122. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

aritzetako errauste planta (6); bigarren errausketa planta (3); bigarren errauste planta (26); biogas planta (3); biometanizazio planta (3)

errausketa planta (18); errauste planta (310); errauste planta bat (15); errauste planta egin (4); errauste planta egitea (4); errauste planta egiteko (7); errauste planta eraiki (9); errauste planta eraikiko (4); errauste planta eraikitzea (6); errauste planta eraikitzeko (11); errauste planta inposatu (3); errauste planta ixtea (3); errauste planta jarri (3); errauste planta jartzea (6); errauste planta jartzeko (9); errausteko planta (8)

ako planta (3); garoñ

planta bat eraikitzea (3); planta donostian jartzea (3); planta eraiki (10); planta eraikiko (4); planta eraikitzea (9); planta eraikitzeko (16); planta etxetik (3); planta inposatu (3); planta itxi (7); planta ixtea (4); planta jaizubian (3); planta jarri (4); planta jartzea (6); planta jartzeko (14); planta martxan (3); planta modernoek (3); planta non egingo (5); planta non eraiki (4); planta non eraikiko (4); planta non jar (3); planta non jarri (12); planta non jarriko (3); planta nuklearraren (4)

tratatzeko planta (4); txingudiko errauste planta (8); ziklo konbinatuko planta (8)

errauste plantak (136); errauste plantak justifikatzeko (3); errausteko plantak (4); gipuzkoako errauste plantak (9); haserre plantak eginez (3); hildakoaren plantak (3); plantak egin (51); plantak egin arren (3); plantak egin behar (4); plantak egin ditu (5); plantak egin nituen (4); plantak egin zituen (13); plantak egin zituzten (3); plantak eginez (47); plantak egingo (4); plantak egitea (10); plantak egiteari (3); plantak egiteko (7); plantak egiten (70); plantak egiten hasi (6); plantak egiten zituen (8); plantak eraiki (5); plantak justifikatzeko (3); serio plantak (3)

errauste plantan (7); plantan egin (4); plantan egiten (3); plantan eman (12); plantan eman nahi (3); plantan ematea (5); plantan emateko (20); plantan ezarri (11); plantan ezarria (4); plantan ezarriko (3); plantan ezartzeko (11); plantan ezartzen (3); plantan jarri (3); plantan jartzen (5)

errauste plantarekin (6)

aritzetako errauste plantaren (4); bigarren errauste plantaren (7); bigarren plantaren (3)

errausketa plantaren (7); errauste plantaren (142); errauste plantaren alde (7); errauste plantaren aukera (3); errauste plantaren aurka (23); errauste plantaren aurkako (29); errauste plantaren auzian (3); errauste plantaren kokagunea (4); errauste plantaren kokalekua (6); errauste plantaren proiektua (9); errausteko plantaren (3)

plantaren alde (7); plantaren aukera (3); plantaren aurka (28); plantaren aurka agertu (4); plantaren aurka bozkatu (3); plantaren aurkako (36); plantaren auzian (3); plantaren behin betiko (3); plantaren inguruko (3); plantaren kokagunea (4); plantaren kokalekua (8); plantaren kokalekua erabakitzeko (4); plantaren proiektua (10); plantaren proiektuak (3); plantaren proiektuaren (3); txingudiko errauste plantaren (15); txingudiko plantaren (3)

errauste plantari (17); errauste plantari buruzko (5)

errauste plantaz (4)

errauste plantei (10); errauste plantei buruz (5); errauste plantei buruzko (4)

errauste plantek (49); errauste plantek ez (4); errauste plantek sortzen (3)

errauste planten (130); errauste planten alde (3); errauste planten aldeko (8); errauste planten arriskua (3); errauste planten aurka (17); errauste planten aurkako (43); errauste planten inguruan (11); errauste planten inguruko (4); errauste planten kontra (3); errauste planten kontrako (6); eta errauste planten (4); gipuzkoako errauste planten (8); planten alde (4); planten aldeko (8); planten arriskua (3); planten aurka (17); planten aurka egingo (3); planten aurkako (44); planten aurkako herri (5); planten aurkako mediku (6); planten aurkako plataformen (3); planten aurkako taldeak (3); planten inguruan (11); planten inguruko (4); planten kontra (3); planten kontrako (6)

errauste plantetan (5)

errauste plantez (3)


plantagabe izond itxuragabea.

Adineko emakume batek laket izan zitzakeen dohainen artean [...] denetaz biluzik zen gure Ximurra, inor bazen-eta, zakarretan zakarrena eta plantagabeetan plantagabeena gure inguruko jende larri guztiekin.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 132. orr.


plantakera iz egoteko era.

Jokeran, plantakeran, keinuetan, Rufinoren kopia zehatza zan, hirurogeta hamar urte gitxiagogaz.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 77. orr.


plantanxka iz

Biak plantanxka lanean hasi zirelarik, erran nahi baita 4/5 asteren buruan, lanik gabe gelditu ginen, ez dakit zergatik.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 127. orr.


plantarazi, plantaraz, plantarazten du ad ezarrarazi.

Ez zuen burutik kentzen ahal felagetarik ere ez zen musulman bat nola arrastatu zuten Palestron: jejenaren suplizioa plantarazi zioten, larruzko zintaz kaskaka jo, ukabil eta ostikoka zitzikatu.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 247. orr.

Miliun bat familien plantarazteaz, axolatzen zen plan bat bazen 2003-an.  Herria   2005-09-15


plantatu, planta, plantatzen (orobat palantatu g.er.) 1 da ad jarri.

Beti bezala, gizonak plantatu ginen eskualde batean, emazteak bestean.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 95. orr.

Ohantzearen parean plantatu zen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 324. orr.

Eta nor ikusten dut auto hartan, gibeleko jartoki batean plantatua?  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 118. orr.

Starsky gainean plantatu zitzaion: [...].  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 33. orr.

Nako sutondoan plantatzen zen, burua apal eta begiak ezkel, sukaldeko izkina orotara hedatuz.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 10. orr.

Mahai aitzinean plantatzen naiz eta lehen aldikotz jartzen betoinezko jarraulkian.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 33. orr.

Autobusaren ordua iragana baita, gosturik hoberenean patarra jautsirik, plantatu naiz errepide bazterrean, eri pototsa zeru urdinari buruz zuzendua.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 68. orr.

Magali berriz etzanik plantatu zen.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 110. orr.

Armarri zaharraren azpian zutik plantatu eta errime hasi zen kantatzen.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 23. orr.

Bai eta negarrez plantatu baratzeko murru bazterrean.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 34. orr.

Marsellako geltokitik ateratzean, oraino iluna baitzen, hiriko argiei so plantatu nintzen harrizkoak diren bi lehoi alimale batzuen ondoan jarririk.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 55. orr.

Muslariek erran lezakete hordagoka plantatzeko moldea.  Herria   2003-02-20

Orduan, hatsa hartu zuen, lasaiturik, eta berriz pausuan plantatu zen.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 262. orr.

Orduan, eskolako haur guziak ene kontra plantatu ziren!  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 17. orr.

2 irud/hed

Biriatuko mugan, greban plantatu horietarik andana batek urririk pasarazi ditu autoak.  Herria   2003-06-12

-Bai, laborantzan plantatuko naiz.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 187. orr.

Abiadura handian diruz okituko zen, herrira itzuliko gero, eta Maritxu dendari gaztearekin ezkondurik, aitatxiren etxalde abandonatuan laborantzan plantatuko.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 31. orr.

Haur nintzaneko, aitak erranik / ardiak goberna nitzan, / plantatu nintzan artzaintzan.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 62. orr.

Aitatxi, Beñat De Rosteguy, Jutsin sortua eta Bordeleko aldean plantatua mahastizain.  Herria   2003-04-03

Holako saila pikoan ezarria dute jakintsunek indargai mota berri bati plantatzeko.  Herria   2005-07-07

François Hollande ari da ahal bezala denen arteko batasuna begiratu nahiz bainan biziki lan zailari plantatua da.  Herria   2003-02-13

3 kokatu.

Tamanrasset herrian plantatzen da 1905-ean, duela ehun urte xuxen.  Herria   2005-07-21

Duela 30 urte, Donibane Lohizunen ere plantatu zen [Fagor], mugaz hunaindirat hedatzeko bere salpenen sarea. herria¬

4 du ad

Masailak gorrituak, zabor eskorga kale erdian plantatu zuen Pikutak.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 9. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

aitzinean plantatu (4); so plantatu (5); so plantatu nintzen (3)


plantatze iz kokatzea.

Jendeak desmartxa orokor batean lagundu beharko ditu beren urrats desberdinetan: plantatze xede, sozietate egite, edo beste..., formakuntza horietan ekonomiko sargia baliatuz berezikiago.  Herria   2002-07-25

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

plantatze xede (4)


plantazio (orobat plantazione g.er.) iz sail edo eremu landatua.

Plantazioa aspaldiko hilabete haietan zeharo abandonatuta zegoelako zurrumurruak ere ez gintuen ernarazi.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 54. orr.

Halaxe gertatzen da erauzketa-industrian, eta orobat plantazioetan, horixe baita garapen-bideko herrialdeetan eskaintza masiboki kontzentratua dagoen sektore bakarra.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 125. orr.

Paper legalez ari naun... plantazioko paperez.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 70. orr.

Siziliako siriar plantazioetako esklaboek K.a. bigarren mendean egindako matxinada zeloteak  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 266. orr.


plantazione ik plantazio.

plante iz plantoa.

Alcalan plante bat egin genuela gogoratzen dut, kide bat isolamendura eraman zutelako.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 111. orr.

Alcalako hori, nik parte hartzen nuen hirugarren plantea izango zen, laugarrena agian, aurrekoak Herreran egin genituen.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 139. orr.

1986ko martxoa zen, Herrerako isolamenduan zegoen kide bat jo egin zuten kartzeleroek, eta gauean ziegetara joateko orduan egin genuen plantea, isolamentuan zegoen kidea modulura itzuli arte ziegetara ez ginela igoko esanez.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 139. orr.


planteamendu (orobat planteamentu g.er. eta planteiamendu g.er.) iz planteatzea.

Ondorioz, hainbat planteamendu izan dezakegu zientziaren ontologiaz.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 162. orr.

Arazoaren planteamendua.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 420. orr.

Problema hor dago, beraz, eta problemaren planteamendu egokia asmatzea izango da kontua.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 128. orr.

Borrokaren planteamenduan bertan, bi taldeen arteko ezberdintasunak agerian gelditzen dira.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 73. orr.

Planteamendua razionalki egin eta razionalki eztabaidatu.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 54. orr.

Doktrina marxista erabat kritikoa da sistema kapitalistaren planteamendu eta emaitzekin.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 47. orr.

Platonen zein Aristotelesen planteamenduetan, etika eta politika banatu ezinezkoak dira.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 220. orr.

Haurraren egitura kognitiboa aztertzeko [...] ikuspegi berri honek hautsi egin zuen Aristotelesengandik jasotakoaren ohiko planteamendu klasikoa.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 324. orr.

Zenbateraino den komenigarri supraunitateak osatzea edota Estatu barruan planteamendu autonomistak onartzea.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 98. orr.

Esan dudan kezka edo planteamendu ideologiko horretan ere kontzeptu zentrala, irudi konkretu eta erreferentzia zentrala, Pasaia izango da, bere bizitetxearekin eta jendeekin.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 20. orr.

Egitura bera ere ez baita ohikoa, hau da, hiru zati nagusiz -planteamendua, korapiloa, askaera- osatua.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 9. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

planteamendu berria (3); planteamendu egokia (3); planteamendu komuna (3); planteamendu komunak dituztela (3); planteamendu politiko (4)

egindako planteamendua (4); gure planteamendua (5)

planteamenduak egin (3)


planteamentu ik planteamendu.

planteamolde iz planteatzeko moldea.

Eta zentzuz egiteko, mugatu egin behar da aurretik, zein marko edo lekutan, zein planteamolde edo posiziotatik, doi-doi zer eztabaidatu nahi den.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 80. orr.

Beharbada garaiko giro eta planteamolde esentzialisten propioa da "erlijiositate" orokor hori.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 91. orr.

Planteamolde hauetatik kanpoan geratzen da Mirande; hori da Miranderen berezitasuna euskal pentsamenduan.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 60. orr.


plantearazi, plantearaz, plantearazten du ad planteatzera behartu.

Abiapuntu horrek auzi berriak plantearazten ditu: (i) teoriaren egiturei buruzko proposamen desberdinen alderatzea eta ebaluatzea zientziaren arazo filosofiko jakinen azterketan, (ii) teoria zientifikoen arteko erlazioen tipologia ezartzea: zein da, adibidez, partikulen mekanika klasikoaren eta erlatibitatearen arteko erlazioa?  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 161. orr.


planteatu, plantea, planteatzen du ad arazo, eragozpen edo kideko bat azaldu edo gogoan hartu, hartaz mintzatzeko edo hari aterabide bat aurkitzeko.

Planteatu bakarrik egingo ditut, adibide antzera.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 23. orr.

Nik, artean, gai hori ez nuen planteatu ere egin.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 39. orr.

Hirugarren elkarrizketan [...] lehenengo aldiz planteatzen du gaitzaren arazoa, gaztetandik hainbat buruhauste eragin zizkiona.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 15. orr.

Beste arazo batzuk planteatuko ziren logika eta epistemologiaren aldetik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 67. orr.

Arazo hori argitu baino lehen beste bi planteatuko ditugu: [...].  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 128. orr.

Eztabaida honen azpian problematika sakonago bat dago, Platonek jada bere Gorgias elkarrizketan planteatu zuena: nola itzuri errealitatearen esklabotasunari jendetzaren tiranian erori gabe.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 254. orr.

Hiru aukera planteatu dira azkenean.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 295. orr.

Errepublikanoak beren ekuazioak honela hasten dira planteatzen: "Demagun n=gizon zuria".  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 58. orr.

Izan ere, Leibnizek logika kalkulu gisa planteatzen du eta, horretarako, bi pauso eman behar direla aldarrikatzen du: [...].  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 140. orr.

Maimonen askotariko irakurketak planteatu ahal izate hutsa interesgarria da oso.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 14. orr.

Oso modu serioan planteatu beharko genuke hartu behar lituzkeen neurriak hartzen ez dituen Gobernu batekiko elkarlana.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 123. orr.

Dirua eskastean atraku bat planteatuko zuten eta iraunen horrela harrapatuak izan arte.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 43. orr.

Garapen iraunkorrak planteatzen du giza jarduerak ez gainditzea inguruneak duen karga ahalmena.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 80. orr.

Beharbada ez gara gure bizimoduan aldaketa sakonak planteatzen ausartuko.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 69. orr.

Hori baino misterio handiagoa planteatzen du garunak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 215. orr.

Edozertarako prest nengoen, baita umeak izatearena planteatzeko ere.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 43. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

arazoa planteatu (4); aukera planteatu (4); defentsa planteatu (3); proposatu edo planteatu (3)

galderak planteatzeko (3)

arazoa planteatu (4); aukera planteatu (4); defentsa planteatu (3); planteatu ere egin (3); proposatu edo planteatu (3)

galderak planteatzeko (3)

arazoa planteatzen (3); arazoak planteatzen (3)


planteiamendu ik planteamendu.

plantigrado izond/iz ugaztunez mintzatuz, oinazpi osoa lurrean jarriz ibiltzen dena.

Animalia plantigrado ugaztuna, edentatuen taldekoa, jaioterriz afrikarra.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 130. orr.

Lindak hartza besarkatu zuen eta harekin borrokan ari zelako itxurak egiten zituen, baina hezleak plantigradoaren sudurrera lotutako soka bati tiratzen zion etengabe.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 61. orr.

Txistu hots batek, marmota batenak edo, lau hanketara itzularazi zuen plantigradoa.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 65. orr.


plantila ik plantilla1.

plantilla1 (orobat plantila) 1 iz enpresa edo erakunde bateko langile finkoen multzoa.

Biharamunean ere Iurretara joan behar izan nuen, telebistako plantillan alta hartzeko paperak izenpetzera, telebistako pertsonal buruarekin.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 111. orr.

Batzuk datu hotzak dira, plantilla organikotik, nominetatik edo haien gaixo-agiri edo opor-orrietatik atereak.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 51. orr.

Lortuko balute, 16 txirrindulariko plantilla izango luke Kaikuk.  Berria - Kirola   2004-12-14

Ligako plantillarik onena dauka Valentziak, eta neurketa orekatua jokatu genuen.  Berria - Kirola   2006-01-20

EHUren beste erronka bat: Administrazio eta Zerbitzuetako Plantila (AZP) handitzea.  Berria - Euskal Herria   2004-03-18

Epaileek bertan behera utzi dute Iruñeko Udal Plantilla Organikoa.  Berria - Kirola   2006-03-31

2 (hitz elkartuetan)

1985eko udazken hartan, langile plantilla eraberritu eta han abiatu ziren bakoitza berean.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 96. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

zerbitzuetako plantilako (3)

ertzaintzaren plantilla (5)

zerbitzuetako plantillako (4)


plantilla2 iz txantiloia.

Hasierako kaosetik koherentziazko izpi batzuk heldu zitzaizkionean, plantilla hartu eta kurba zikloide bat marraztu zuen planoaren gainean.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 177. orr.


planto 1 iz egoera berean dauden edo lan egiten duten pertsonen protesta-geldialdia. ik plante.

Horietako bat Jamaikako indiarren plantoa izan zen.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 55. orr.

Antzerakoxe planto batekin eten nituen harmonia ikasketak ere: baina, hori bai, lan pare bat aurkeztu norgehiagokan eta, lehen saria irabaztean, banekien harmonia-lanetan ongi nenbilena.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 22. orr.

Egun bateko plantoa.  Berria - Euskal Herria   2004-06-04

Planto modukoa behar omen zuen modulu bakoitzeko ekimenak, eta ziegara igotzeko orduarekin batera patioko zoru grisean ipurmasailak paratu eta txapadunek eraman gintzaten bultzatuko.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 153. orr.

Lehen zigorrak jaso dituzte plantoa egiteagatik.  Berria - Harian   2005-01-05

Huelvako Estudiantes taldeak bere jokalari guztiak botako ditu, Superligako azken jardunaldian Bartzelonaren aurka egin zuten plantoagatik, eta Kopari uko egin dio.  Berria - Kirola   2006-04-20

«Hauteskunde plantoa» proposatu die Aralarrek alderdi abertzaleei.  Berria - Euskal Herria   2004-05-23

2 adlag geldirik.

Eta hori ere erdibidean planto gelditzen dela dirudi, bigarren jira 13tik 24rakoa ez baitu aipatu ere egiten.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 308. orr.

Ikusten dudanean, gogoa etortzen zait planto esateko, ez dut jokatzen.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 35. orr.

Otorduari planto!  Berria - Kirola   2004-06-01

Herenegun eginiko plantoaren eta atzo iragarritako txandakako itxialdiaren bidez, «borroka dinamika iraunkorrari» hasiera eman diola iragarri zuen atzo EPPK-k.  Berria - Harian   2005-01-05

3 planto egin adkor gelditu, aurrera ez egin.

Nik aurreneko hartualdian sentituko dudanaz baino ez dut pentsatu nahi, zioen, gauzak hobeto ikusten direla; hortik aurrera planto egingo dut, hor gelditu, urak darabilen ohol bat bezala.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 228. orr.

Uztailaren 27an hartu zituzten tertzioek lehenengo herri nagusiak: Beasain eta Oiartzun; azken honetan planto egin behar izan zuten nafarrek, Irun eta Donostiako erresistentziak gogor eutsi baitzien.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 24. orr.

Halako batean planto egin beharra zagon, tinko eutsi behar zaion, eta ez dinagu atzera egin behar ezta zentimetro bakar bat ere.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 230. orr.

Orduantxe egin behar nukeen planto.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 305. orr.

4 protesta-geldialdia egin.

Klubak euren fitxa ordaintzen ez zielako egin zuten planto Estudianteseko jokalariek.  Berria - Kirola   2006-04-20

Atzo eguerdian atera ziguten txitxarro erdi zapatu erdi maskalak gaina hartu zion gure pazientziari, eta planto egin genuen.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 265. orr.

Euskaltegi homologatuek planto egin diote Eusko Jaurlaritzari.  Berria - Harian   2005-06-09

Gerora begira autogintza enpresen «xantaiaren aurrean» planto egiteko unea dela uste du Martinek, eta erronka bota die.  Berria - Ekonomia   2006-04-23

Alderdien Legeak dakarren demokrazia eza salatzeko, hauteskunde kanpainako egun batean planto egitea.  Berria - Euskal Herria   2004-06-04

Lehen taldeko jokalaririk ez zen agertu hitzordura, planto egin zioten klubeko zuzendaritzaren gonbidapenari.  Berria - Kirola   2004-06-01

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

planto egin (17); planto egin genuen (3); planto egingo (3); planto egitea (5); planto egiteko (4)

plantoa egin (4); plantoa egitea (4)


plantoi iz hitzordu bat kale egitea.

Zergatik eman ote digute horrelako plantoia?  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 100. orr.


plantoso izond adkor itxurosoa.

Arraioa! Zöerekin dagoen bizarduna gizon plantosoa da.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 36. orr.

Barrara inguratu eta Keler bat eskatu dio zerbitzari beltzaran plantosoari.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 19. orr.

Idazlea gezurteroa da, poeta "o fingidor" da, plantoso bat.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 156. orr.


plantta ik planta1.

plantxa1 iz 1 lisagailua, lisaburdina.

Lurrunezko Moulinex plantxa zuen erosia, eta duda egin nuen ea euskarria aski sendoa ote zen.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 31. orr.

Koltxoia ez ezik plantxa elektrikoa eta garbigailua falta ziren nire etxean.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 230. orr.

Eskuzko plantxekin aritzen ginen txapa handi-handi baten kontra.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 79. orr.

Plantxa sukaldeko txapan berotzen ipini eta arropa zimurren artetik luzatzen zenizkion eskuak hartu zituen Dolorsek.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 36. orr.

Sostenaren tirantea hartu, teinkatu eta mahai gainean jarriz, haren gainetik lurruna zerion plantxa astunaren pisua pasatzea oso gogoko nuen.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 23. orr.

2 plantxan adlag plantxatzen.

Bero handiegia egiten du, orain plantxan hasteko.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 191. orr.

3 plantxa egin plantxatu, lisatu.

Larunbatero, goizean goiz jaiki, gosaldu eta aste osoko plantxa egiten nuen.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 23. orr.

Plantxa egiten ikustea festa zen Manuren begientzat.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 55. orr.


plantxa2 1 iz xafla.

Egun batean molleja batzuk erre nituen plantxa horretan nik.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 57. orr.

Parrilla eta plantxaren erabilera pixkanaka galtzen joango da, erabilera horrek eragin omen ditzakeen minbizi eta gainerako gaitzak direla-eta.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 47. orr.

Denbora-epe bat pasatu ondoren, irekitzen dituztenean aurkitzen dute berunezko plantxak albaialde bihurtu direla.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3530. orr.

Prozedura berdinarekin, kobrezko plantxak jarriz gardinga egiten dute, aeruca deitzen dena.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3530. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Obretan zegoen ezkerreko etxea: zakar kontainerra aurrean, zur plantxak atarian, kristalik ez leiho zuloetan.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 109. orr.

Gero, behin gauzak bareturik, altxatu eta astiroastiro mugitzen zen, lurreko egur plantxek karraskarik atera ez zezaten, bertan zegoenik inor ohartu ez zedin.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 153. orr.

3 hautagai zerrenda.

Datuak emateko iluntasunaren helburu bakarra emaitzak itxuraldatzea litzateke, eta modu horretan, Josu Jon Imazek aurkeztutako plantxa osoa atzeratzea lortzea, integrazioaren aldeko hitzak alde batera utzita  Berria - Euskal Herria   2004-01-06

4 plantxan adlag (janariez)

Oilasko bularra plantxan eman dio eta erdia utzi du.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 149. orr.

Koipe izpirik gabekoak ziren bi xerrak, elefante-belarri bi miniaturan; eta plantxan jatekoak, noski; eta gatzik gabe.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 108. orr.

Zerbitzariak plantxan eginiko xerra handi bat eraman zuen, perretxikoz, azenario xehatuz, ilarrez eta patata-purez osatutako guarnizio batez hornitua.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 392. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

plantxa egiten (5) berunezko plantxak (3)


plantxatu, plantxa(tu), plantxatzen 1 du ad lisatu.

Ni beti erropa garbitu eta erropa garbitu, erropa plantxatu eta erropa plantxatu.  Pako Aristi   «Gelatxo, soinuaren bidaia luzea», 2001 - 43. orr.

Lehenengo alkandorak, prakak, soinekoak, mantalak eta serbiletak plantxatzen nituen.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 23. orr.

Lurrean zegoela, oraindik plantxatzeko neukan bularretako urdinarekin eskuak lotu nizkion, estu-estu, korapilo askaezina lortu arte.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 26. orr.

Praka garbiak ere bai, ondo plantxatuak  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 112. orr.

2

Joan ziren, euren traje plantxatuekin, balearen bizkarraren dirdirako zapatekin.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 122. orr.

Plexiglas urdineko zakuan zekarren txokolatearen zilarrezko paper plantxatuan bilduriko pospolo kaxa erakutsi zidan.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 154. orr.


plantxatzar (corpusean plantxazar soilik) iz adkor xafla handia.

Han eta han, batzuk elurrez erdi estaliak: metal kontainer txikiak eta handiak, plantxazarrak, errejak, tuberiak, bizikleten eskeletoak, elektrodomestikoen karkasak, [...].  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 42. orr.


plantxazar ik plantxatzar.

planu ik plano.

plasma 1 iz odolaren eta linfaren zati likidoa.

Odolaren plasmak (hau da, globulurik gabeko osagai fluidoak) ez du oso ondo disolbatzen oxigenoa.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 157. orr.

Gorputzeko fluidoetariko bat linfa da; odolaren isla lauso bat da linfa: odol-plasmaren itxurako likido bat, funtsean.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 160. orr.

Emaileek emandako plasmarekin egindako produktuak hartu zituzten gaixoei ere bidali zieten gutuna.  Berria - Gaiak   2004-09-28

Odol-plasmaren oso antzeko likido urtsu bat da likido sinobiala, proteina-edukirik gabea baina odol-plasmak baino substantzia bat edo bi gehiago dituena.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 42. orr.

2 gas ionizatua, Eguzkian, hainbat izarretan eta fusio erreaktoreeran gertatzen dena, materiaren laugarren egoeratzat hartzen dena.

Materiaren egoera berria quark plasma sortu zuten.  Berria - Gaiak   2004-09-30

Oso zaila da plasma kontrolatzea.  Berria - Gaiak   2004-11-27

Ekaitzak igorritako uhinak jaso ahal izateko irrati eta plasma uhinentzako RPWS izeneko aparatua erabili dute zientzialariek.  Berria - Gaiak   2004-07-24

3 neon eta xenon gasen nahasketa ionizatua, pantaila mota jakin batean erabiltzen dena.

Erakusleihoan, plasma-pantailadun telebista handi batzuk zeuden, piztuta.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 225. orr.

"Plasma" telebistetan XXI. mendeko 'Cyber' bertsolariak zuzenean!  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 125. orr.

Aurrena, Wild estiloko letra psikodelikoak luzatzen hasi ziren hormatik aterata, eta gero, berez bezala, jirabira eroari ekin zioten, harik eta plasmazko bi burbuila argitsu osatu arte.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 100. orr.


plast 1 (onomatopeia) zerbaitek uretara nahiz lurrera erortzean ateratzen duen hotsaren onomatopeia. ik plasta1.

Plast! entzun ziren indarrez Anastasiok Mikeli amorruaren amorruz emandako bi zaplastakoak.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 176. orr.

Noizean behin perka batek jauzi egiten zuen, eta plast erortzen zen berriz uretara.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 109. orr.

Ilargirik gabeko egunaren zain egon eta, plast!, uretara.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 112. orr.

Gutun-ontziaren hotsa entzun zuten eta eskutitzak plast erori zirela ate ondoko zerrira.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 35. orr.

Berehala ohartu ziren hura zer zen, eta salto egin zuten atzera, uretan plast! eginez.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 120. orr.

Urriaren erdi aldera, leher eta plast egin zuen amak.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 45. orr.

Ez zen deus ikusten zaldien hankek plast-plast oratzen zuten basatzan, baina egundoko kirats nardagarri batek hartuak zituen airea eta bazter guztiak.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 79. orr.

Gauerditsutan, hara teilatu gainean hegazti handi, astun baten urratsak bezalako soinuak, plast, plast, plast.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 82. orr.

2 (izen gisa)

Plast! motel batekin Harryren ohean pausatu ziren, eta erdiko hontza, handia eta grisa, hankaz gora erori eta hantxe geratu zen, mugitu gabe.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 11. orr.

Atzo arratsaldean, ganbaran frantses ikasten ari ginela, plist eta plast hotsa-edo entzun nuen bat-batean nire atzean.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 303. orr.

3 plast eta plost

Hau guztia inmorala da! esan zuen Pipiñomarik, bere eskuek airean plast!  Berria - Kultura   2006-02-12

eta plost! egiten zutelarik.  Berria - Kultura   2006-02-12


plasta1 1 (onomatopeia) zerbaitek uretara nahiz lurrera erortzean ateratzen duen hotsaren onomatopeia. ik plast; plaust.

Soropila zeharkatu zuen, lorategiko aulkian plasta! eseri eta ahopean abestu zuen: [...].  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 13. orr.

Eta miragarriro, ulertu ezinezko moduan, sugea plasta! erori zen lurrera.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 165. orr.

Mutiletako batek ogi zati bat txokolatetan busti eta plasta bota dio parean zeukan neskari.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 145. orr.

Hots metaliko bat, gero plasta! eta oihu ito bat entzun zituen komun baten barruan.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 156. orr.

Kaio bat zetorren problemaren gain-gainean erregalotxoa uztera... eta, plasta!, zirin gizen zuriak orri guztia zuen kakazten.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 42. orr.

Barrura sartu, atea itxi eta plasta! etzan zen ohe gainean.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 16. orr.

Plasta! egin zuen Itsasok emandako zaplastekoak.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 71. orr.

2 irud/hed

Horrela, garbi-garbi, jiraka eta biraka ibili gabe, plasta: «Bultzada komertziala».  Berria - Kirola   2004-03-17

3 plasta-plasta

Saloian zeukaten enarek kabia; lasto izpiak zeuden lurrean sakabanaturik; plasta-plasta erortzen zen igeltsua.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 137. orr.

4 plista-plasta ik plisti 1.
5 plisti-plasta ik plisti.

plasta2 1 izond pertsonez mintzatuz, enplastua, txaplata.

-Orduan zer egin behar dugu mutil plasta horiekin? ez gara eurekin enrollatuko, ezta? Plasta bat, horiek dituk roiloak sartzen dituena, nik ez zekiat garbi zer asignatura ematen digun, dena nahasten dik! "Hau plasta bat duk, motel", dio Txapik, "goaziok hemendik!".  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 59. orr.

2 (adizlagun gisa)

-Benga, motel -eman dio bizkarrekoa Dylanek-, ez hadi plasta jarri, goazen barrualdera!  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 335. orr.


plastako iz masailekoa, belarrondokoa

Amak plastakoa zergatik eman dion jakin ezinda dabilen neskatoa aurkeztu du idazleak.  Berria - Kultura   2004-04-02


plastifikatu 1 izond plastiko geruza batez estalia.

Nire argazkia itsatsita zeraman paper plastifikatu puskak ez zuen gihar-zaku hori batere zirrararazi.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 198. orr.

2 irud/hed

Klararen etxea alderdi argi-ilun mestizoan zegoen, non Alde Zaharreko mendeetako herdoil goibela Zabalguneko zabor plastifikatu distirantera isurtzen den.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 254. orr.


plastifikatzaile izond zerbaiti bere plastikotasuna handitzeko gehitzen zaion gaia.

Puntu hauek izan zituzten kontuan: PVCa lortzen ari den bitartean edo bere transformazioan egon daitezkeen gas toxikoen igorpena, erabilitako plastifikatzaile eta egonkortzaileek ekar ditzaketen arazoak, eta, azkenik, PVCaren hondakinen arazoak.  Berria - Gaiak   2004-07-01

Plastifikatzaile gehiagorekin PVC malgua lortu nahi denean.  Berria - Gaiak   2004-07-01

Plastifikatzaile ekologikoagoak erabiltzeko gomendatzen dute adituek.  Berria - Gaiak   2004-07-01


plastika1 1 iz helburutzat formak moldatzea duen artea.

Ez du eskultorea izan behar, Miron edo Polikleto izan ziren bezala, baina plastikaren arloan ezjakina ere ez.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 490. orr.

Lagunaren esentzia goratu nahi zuen bere plastikaren bidez.  Berria - Kultura   2006-04-05

Zeren plastikaren teoriak duen zailtasun handienetako bat erraztea baitu helburua: plastikaren azterkizuna ez baita, izan ere, elementu diskretuz, etenez eratzen diren sistemak, continuum bat baizik.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 247. orr.

Estetika da plastika linguistikoa.  Berria - Euskal Herria   2004-04-30

2 (hitz elkartuetan)

Jantoki handian plastika gela egiteko asmotan dabiltza.  Berria - Harian   2005-10-28


plastika2 ik plastiko1.

plastikada iz lehergailuz egindako atentatua.

Hantxe jasan zituen [Sartrek] plastikada batzuk, «traidoretzat» eskuindarrek salaturik.  Berria - Harian   2005-06-21


plastikagintza iz plastikaren arloko arte jarduera.

Hari zor diogu iraganetik etorkizunerako lotura gure plastikagintzan.  Herria   2002-07-25


plastikaki ik plastikoki2.

plastikalari iz plastika lantzen duen artista.

Bestalde 9 plastikalarik ibilbide artistikoa osatzen dute obraz-obra argiaren haritik lan eginik.  Herria   2001-06-28

Joanden ekainean idekia, Jose Anton Sistiaga margolariaren eta Youri Sistiaga eskultorearen obren itzulian, dotzena bat plastikalarik lan egiten dute "Higidura eta Oreka" gaien haritik eta gaurko gisara.  Herria   2005-07-07


plastikatze iz lehergailuz zartaraztea.

Eta Artzandako gerlari ohien harriaren plastikatzeak basoa urez gainditu zuen: Hamalauko, Deboilako, Indotxinako eta Algeriako soldadu zaharrak oro oldartu ziren, lekuan lekuko hautetsiei "biolentziaren salatzeko" manifestaldi baten antolatzea otoiztuz.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 58. orr.


plastiko1 (orobat plastika g.er., plaztika g.er. plaztiko g.er. eta plastiku g.er.) 1 iz gai kimikoa, gehienetan organikoa eta sintesiz lortua, polimero egitura duena eta egite prozesuan moldeatzen ahal dena; gai horren zatia.

Harryk plastiko errearen usain garratza hartu zuen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 154. orr.

Garai hartan aurkitu zuten plastiko biologikoki geldo hori.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 96. orr.

Zaborra ere ez gutxi: botilak, latak, plastikoak.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 69. orr.

Sua piztua zenez, han urtu zen kamioiaren plastiko guztia, burdinazko ardatzak besterik geratzen ez zirela...  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 116. orr.

Ateak itxi direnean, poliuretanozko hormatik plastiko beltzeko zoruraino irristatu zara.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 63. orr.

Salmahaiak plastikoz estalita daude, eta salgaiak ahalik eta txukunen agertzen saiatzen dira.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 41. orr.

Bere ondasun guztiak plastikozko poltsa horretan garraiatzen ditu.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 92. orr.

Besoa luzatuz, Mikelek errazki altxatzen ahalko zuen plastikozko erridautxoa.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 48. orr.

Besterik ezean, antzezteko klaseetako plastikozko pistola bat hartu, eta lapurreta egin du bankuan.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 82. orr.

Itsas ainarak, kormoranak eta plastikazko ziruditen alga petrolio likitsean gatibu geratu ziren, bizia hausten bailitzan.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 72. orr.

Horregatik daude txerritegi industrialetan plastiko bigunezko ateak.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 85. orr.

2 (neurriekin)

Milaka tona plastiko, beiraki, mami-azal ustel Gernikan.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 55. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Zer oihal edo zer plastiko mota den...  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 115. orr.

Benetan, ordea, haizeak kanpoan ateratzen zuen soinuari adi geunden, leihoa kristalaz bestaldetik estaltzen zuen plastiko-orria astintzen baitzuen.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 10. orr.

Inguruan, azken orduetako langarrak sortutako putzuetan sartuxeak, lata, kartoi eta plastiko hondarrak ageri dira nonahi.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 98. orr.

4 plastikozko xafla edo pieza, gauzak biltzeko erabiltzen dena.

Plastiko batean bilduta zerbait zekarren galtzarbean.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 20. orr.

Mutil beltz bat, sirenei kasurik egin gabe, Lexington Avenue-n behera zetorren maleta kozkor baten tamainako musika tresna bizkarrean zekarrela, plastikoan bildua.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 24. orr.

Lantokiko biltegian dago, plastikoetan bildutako aulki anabasaren erdian.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 120. orr.

5 irud/hed

Euskara ortopedikoan daude idatziak, plastikozkoan, hizkuntza guztiek duten naturaltasun goxo hori errekara bota ondoren.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 80. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

plastiko batean (3); plastiko beltzez (5); plastiko beltzezko (3)

plastikoz estalita (3)

plastikozko bidoi (3); plastikozko botila (3); plastikozko edalontzi (3); plastikozko hodi (6); plastikozko ontzi (8); plastikozko poltsa (40); plastikozko poltsa bat (3); plastikozko poltsa batean (9); plastikozko poltsa jarri (3); plastikozko poltsak (18); plastikozko poltsan (3); plastikozko poltsatik (5); plastikozko poltsen (6); plastikozko poltsetan (5); plastikozko zabor (3); plastikozko zerrenda (3); plastikozko zorro (8); plastikozko zorro batean (4)


plastiko2 1 izond plastikarena, plastikari dagokiona.

Espazio plastikoa, ikuskizun-espazioa.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 129. orr.

Eisensteinentzat alde guztietan dagoen fenomeno bat da muntaketa (poesian bezala filmean edo arte plastikoetan ere).  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 220. orr.

Ilusio behar horrek, asetzen zelarik aldi berean handitzen zenez, poliki-poliki arte plastikoak irentsi egin zituen.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 98. orr.

Irudiaren konposizio deitu izan den antolamendu plastiko baten mende.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 139. orr.

Irudiaren alderdi plastikoari buruz.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 248. orr.

Espazio material, "konkretu" bat, irudiaren balio plastikoarekin zuzeneko erlazioa duena.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 131. orr.

Abangoardiako artista plastiko multidiziplinar bati egindako elkarrizketa.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 36. orr.

Leizeetako artean ere gizakiak bere buruaren kontzeptua eta gogoeta islatu zituzkeen modu plastikoan.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 273. orr.

2 erraz moldea daitekeena.

Berrikiago, altzairuzko aleazioz eta zenbait gai plastikoz egin dira bolaren zein ahokaduraren protesiak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 44. orr.

3 plastikoz egina.

Zoruko estalki plastikoa altxatuz gero, zomorro hilen hondakinak ikusten ziren.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 94. orr.

4 kirugiaz eta kirurgilariez mintzatuz, helburutzat, gorputzaren zati bat edertzea duena.

Bide horri segituz, kirurgia plastikora jo beharrean aurkituko nintzen luze gabe, zirko heavy batean bukatu nahi ez izatera.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 324. orr.

5 (bestelakoak)

Ertzaintzaren analisien arabera kola, disolbente, pintura plastiko eta lokatz-nahasketa bat omen zen.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 23. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

arte plastiko (8); artista plastiko (5); balio plastiko (3); espazio plastiko (3)

arte plastikoa (3); estalki plastikoa (3); kirurgia plastikoa (3)

arte plastikoak (16) artista plastikoak (7); balio plastikoak (3)

espazio plastikoaren (4)

arte plastikoei (4)

artista plastikoek (3)

arte plastikoen (23); arte plastikoen biurterokoa (3); nafarroako arte plastikoen (4)

arte plastikoetan (6)


plastikoki1 1 adlag alderdi plastikotik.

"Zentrikotasunaren" artea da espresionismoa [...], esentzialtasunaren, simetriaren, estatikotasunaren artea; plastikoki itxura guztiz egituratu, ia geometriko batean mamitzen den baieztapen konfiantzatsu eta abenturazale batean du sustraia.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 275. orr.

Material hori plastikoki landurik, pinturaren errealitate bakarra hori dela esatera iritsi dira margolariak eta teorialariak.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 254. orr.

2 era plastikoan.

Ideia hori Platonek, oso plastikoki, hiriaren eta gizakiaren hiru zatien arteko korrespondentziarekin adierazi du.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 104. orr.

Plastikoki irudikatzeko, gure izatearen beste alderdi hori, bertan behera utzitako trastez betetako ganbara bat izango litzateke.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 89. orr.


plastikoki2 (corpusean plastikaki eta plaztikaki soilik) iz plastiko zatia.

Oroitarazia da beraz gune berezi horietan uzten ahal direla berinakiak, plastikakiak, paper eta kartoinak, bainan besterik ez.  Herria   2005-08-11

Donibane-Ziburuko"Crésus" arrantza untziak alimaleko zikin meta, plastikaki eta beste, bildu du Landesetako itsasalde hortan.  Herria   2001-02-08

Plaztikaki horiek oro goitxago edo berantxago ondarkinetarat doatzila eta biziki luzarat baizik ez direla gero suntsitzen ahal.  Herria   2003-11-13


plastikotasun iz plastikoa denaren nolakotasuna. ik plastizitate.

Gorputzari nahiz gogoari dagozkion gaitasunen aukera zabal horrek ematen die giza populazioei beren plastikotasuna, ingurumenaren aldian aldiko demei eusteko ahalmena.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 145. orr.

Velázquezen, Goyaren edo Delacroixen margolanen plastikotasuna ageriagoan azalduko da, esate baterako, Dürerren edo Ingresen margolanena baino.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 246. orr.

Errealitatearen erreferentziatik askatutako irudi "soil" baten interesa zabaltzearekin batera, irudi horren plastikotasunaren kontzeptua azaldu zen.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 244. orr.

Irudimenaren garapenerako, giza hizkuntzaren plastikotasuna berdinik gabeko tresna da. oso gustagarri egin zitzaion bolatzarraren eta inurriaren arteko kontrastearen plastikotasuna.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 184. orr.


plastikotxo iz plastikozko piezatxoa.

Bimbo ogia ixteko erabiltzen den metaltxo gorriaz zarratutako plastikotxo batean.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 107. orr.


plastiku ik plastiko1.

plastilina 1 iz pasta moldeakorra, koloretakoa, buztinez, argizariz, olioz, sufrez eta zinkez osatua, irudiak egiteko erabiltzen dena.

Mota guztietako objektuak zeuden, pospolo kaxak, plastilina, mailu bat, hiru dardo, mermelada pote bat, harritxoak, ile-lehorgailu bat...  Berria - Kultura   2004-07-06

Horrexegatik ez dizkie uzten eskolako lagunei plastilina berdez egiten dituen labezomorro abstraktuak.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 113. orr.

Haurrak plastilina bezalaxe biguntzen ditu bere hizketara behar dituen hitz eta esanera guziak.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 194. orr.

Manuk are gehiago estutu zuen panpina, eta lehenbiziko musua eman zion plastilinazko ezpainetan.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 55. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Aza-usaina irudituko zitzaion Matiasi usain hura, edo plastilina-usaina.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 100. orr.


plastizidade ik plastizitate.

plastizitate (orobat plastizidade) iz plastikoa denaren nolakotasuna. ik plastikotasun.

Batetik, giza gorputzak duen zentzu eskultorikoa goretsi nahi du Tunickek; bestetik, gorputz biluziek hiriko konfigurazioan duten plastizitatea nabarmentzen saiatzen da.  Berria - Kultura   2006-03-21

Haren irudi poetikoetako plastizitate xalo eta indartsuak hunkitzen naik.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 131. orr.

Helduaren garunak ez du jadanik haurraren garunaren plastizitaterik; horregatik da, hain zuzen ere, zailago, hizkuntza berriak ikastea edo trebetasun berriak bereganatzea adinean aurreratu ahala.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 148. orr.

Metafora bizi bat, hitz-joko harrigarri bat, antitesi-egitura deigarri bat edo plastizidade handiko hiperbole bat duen mintzabidea.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 219. orr.

Arrazaren "plastizitatea" esatea, orokorki gizakiarena gabe, maite du Chamberlain-ek, bereziki arraza ariarrarena.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 238. orr.


plastra ik plastre.

plastre (orobat plastra) iz ipar igeltsua.

Estukatore lana da gisu eta plastra nahasiz margo inguruen edertzeko egiten dena.  Herria   2005-12-15

Bortz gizonek ebatsi dute Errepublikaren plastrazko itxura.  Herria   2004-01-15

Bizitza leku bat osoki funditua eta nork daki nondik jinikako hondarkinak hor metatuak, plastre puska, burdinkeria, taula, joko tresna hautsiak.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 30. orr.


plastur iz ipar igeltseroa.

Motozaina, Philippe Alzuri, 39 urteko ezpeletarra, ofizioz plasturra, esposatua eta bi haurren aita, han berean gorputz gelditu da.  Herria   2004-09-09

Alain Etchelecou plasturraren familian sortu zaiote lehen haurra, eta dute neskato pullit bat Eloise eman diote izena.  Herria   2002-11-07


plata 1 iz ipar platera.

Erdi jarrita, platan duena bi kolpez presaka irentsiz.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 58. orr.

Aleman plata izan zitekeen.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 102. orr.

Plata zikinak zoko batean metatuak dira.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 59. orr.

Bat-batean, altxatu zen, bere plastikozko plata mahaian utziz.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 219. orr.

Mariok ez bide zuen kalizez, eki sainduz, urrezko plata eta godaletez kunkuin bete zakua ahantzi?  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 87. orr.

Frantxix batetik aintzinean, betiko osagarrian, eta Lekorneko kozinera, hau bere sutegiaren aintzinean bezain bipil eta jarraikia, nundik aterako duen komitatuen gostuko plata.  Herria   2002-11-07

2 (hitz elkartuetan)

Xinpleki jantzia zen atsoak, paisola irekirik zeukan esku batean, eta bertzean aldiz, janari plata txiki bat.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 94. orr.

3 irud/hed

Oren bat eterdi ahusamendu udatiar eta besterentzat, tanto pollit askorekin, bakotxak bere haineko jokoarekin eta eskuzarta alde pollita ondarrean, hori izan dugu joan den asteleheneko plata aro onarekin eta berriz ere jiteko gostua bertzalde.  Herria   2005-07-28

Hau izanen da helduden asteleheneko plata, Garateneko trinketean.  Herria   2003-12-25


plataforma 1 iz egitura edo gainalde laua, ingurua baino gorago kokatua dagoena, pertsona edo gauzen euskarritzat erabiltzen dena.

Mila watiotako Trace Elliot bat Mikelentzat, lau ataleko Marshala Jonentzat, Pearl distiratsua plataforma baten gainean, nola ez, Anerentzat.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 43. orr.

Hori baino beherago, marmorean landuriko halako plataforma, taula edo aldare zibil baten antzekoa dago.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 170. orr.

Jasogailuko plataforman finkarazi zuen Ruche jaunak aulki gurpilduna.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 129. orr.

Ingeniaritza militarraren ale ederra zen, gurpil trinkoen gainean mugitzen zen, egitura bertikala itxuratzen zuten lau plataformak elkarren artean lotzen zituzten kanpo eta barne-mihiztaduren sistema konplexua zen bere funtsa, beheko plataforma gurpilen ardatz finkoetan oinarritzen zen, goiko plataforma hiri aldera luzeagotzen zen, mehatxagarri, eta tarteko bi plataformek igotzeko prestatzen ziren soldaduei behin-behineko babesa emateko balio zuten.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 369. orr.

Opportunity robota «arazorik gabe» jaitsi da plataformatik.  Berria - Gaiak   2004-02-01

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Eraikinetik harantz bazen plataforma txiki bat, eta bertara igo nintzen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 269. orr.

Ikuskizunaren giro eta eszenak antzezteko zazpi plataforma mekaniko erabiliko dituzte.  Berria - Kultura   2004-01-14

Plataforma flotagarri eta mugikorra izango litzateke Ozeano Bareko uretan jarriko luketena.  Berria - Gaiak   2004-08-19

Minutu batzuen buruan zurezko plataforma behin-behineko baten ondoan gelditu zen trena.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 50. orr.

Goiko plataformara ere, sutegia zegoenekora, bi metro zeuden.  Elizen arteko biblia   Ez 43,15

Igogailuaren goiko plataformara jaitsi nintzen gero.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 151. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Ixtoc One Mexikoko plataforma ontziak Campecheko badian 420.000 tona erregai isuri zuen, bitan puskatu ondoren.  Berria - Gaiak   2006-03-12

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Garabi-plataforma baten gainean nengoen zutik, atoiontzi beltzek gureari txopatik heldu eta kanpora ginderamatzatela.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 100. orr.

Ura kutsatu egiten da itsaso guztietan, petrolio plataformak ugaltzen diren artean.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 379. orr.

Aukeratu zuen pastela espaziontzi batez eta jaurtiketa plataforma batez zegoen apaindua.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 59. orr.

5 irud/hed

Arasur plataforma inauguratu dute, etorkizunean merkantziak trukatzeko Euskal Herriko gunerik handiena izango dena.  Berria - Ekonomia   2006-01-27

Rivabellosako plataforma logistikoan lau pabiloi eraikiko dituzte urtarriletik aurrera, eta, okerrik ezean, sektoreko enpresaren bat udazkenerako operatiboa izatea espero du administrazio kontseiluak Hor dago, adibidez, ikasliburuen alorrean egindako lana, txalotzekoa, salbuespenak salbuespen, plataforma sendoa eman diolako euskararen dimentsio kulturalari eguneroko erabilera formaletan.  Berria - Ekonomia   2004-11-23

Zerbitzu plataforma bat izango da: posta elektronikoa, Interneteko guneen itzultzaile bat, weblog bat, txosten bereziak PDF formatuan...  Berria - Gaiak   2004-09-26

6 (kamioi eta bagoietan)

Coca-Cola banaketako kamioi herdoilduaren atzeko plataformara igota.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 154. orr.

Plataforma luzeak porturantz.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 45. orr.

Bagoi bateko plataformara saltatu nintzen eta beheiti begiratu nuen.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 52. orr.

garrakio publikoko autobus eta bagoietako zatia, eserleturik gabea ate inguruan dagoena.

Metroaren bagoian aurrez aurre eseri zaidan gaztea, esate baterako, bel-beltza da, burusoila, eite harro eta seriokoa; [...] plataforman zutik, Sidney O´Connor-en estilora soildutako bikote bat doa.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 208. orr.

S autobus baten atzealdeko plataforman, egun batean, eguerdi aldera.  Xabier Olarra   «Estilo-Ariketak» - Raymond Queneau, 2005 - 117. orr.

Bai estu gindoazela autobus-plataforma hartan!  Xabier Olarra   «Estilo-Ariketak» - Raymond Queneau, 2005 - 31. orr.

7 oinetako jakin batzuen zolaren gainean ezartzen den peza lodia, kortxozkoa eta plastikozkoa.

Strass distiragarriz lotzen ziren zapata ikaragarri altuak, zerurik urrunenera iristeko gai ziruditen plataforma sentsualak.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 51. orr.

8 alderdi, higikunde edo pertsonen elkarte ez-egonkorra, helburu komun baterako biltzen dena.

3.000 euroko diru laguntza kendu die antolatzaileei UPNko udalak, Irurtzungo Axita herri plataformak salatu duenez.  Berria - Kultura   2004-10-27

Alderdi abertzaleek sortu dute dinamika iraunkor bat Abertzaleen Batasuna plataformaren inguruan.  Herria   2004-07-15

BATERA plataformakoek errana zuten beren helburuak gogoan elgarretaratze batzu muntatuko zituztela herriko etxeen aintzinean maiatzaren 15-ean, ortzegunarekin.  Herria   2003-05-08

Arafatek ikusi zuen kausa palestinarrak sostengu plataforma handi eta zabala behar zuela.  Berria - Mundua   2004-11-10

Zalantza ere sortu zitzaidan, hirugarren mundua deitzen dugun hori laguntzeko gure plataforma horiek guztiak zenbateraino ez ote diren kolonialismo berri baten zurigarri.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 53. orr.

Bilera haien ondoren, Coagret elkartea sortzea erabaki zuten, urtegi handien eta ur-aldaketen kalteak jasan dituzten herritarren plataforma.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 33. orr.

Maiatzean, eskultorearen aldeko plataforma osatu zen.  Berria - Kultura   2006-01-14

Araban politika kulturalik ez dagoela ondorioztatu du Amarica plataformak.  Berria - Kultura   2006-03-18

Xenpelar dugu, gainera, atzerriko beste zentro, ikerlari eta esperientziekin harremanak bideratzeko plataforma egokia.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 72. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

alderdi politikoen plataforma (4); herri plataforma (24); herritarren plataforma (5); osatutako plataforma (3

plataforma aurkeztu (3); plataforma barruan (3); plataforma bateratua (4); plataforma demokratikoak (4); plataforma demokratikoaren (3); plataforma eratu (3); plataforma osatu (14); plataforma osatu dute (7); plataforma osatu zuten (3); plataforma osatzeko (4); plataforma osatzen (9); plataforma osatzen duten (7); plataforma sortu (22); plataforma sortu dute (6); plataforma sortzea (3); plataforma zabala (3)

politikoen plataforma (4); talde eta plataforma (4); txingudi bizirik plataforma (3); uraren plataforma (4)

baiona iraultzen plataformak (4); barakaldo desmilitarizatzeko plataformak (3); desindustrializazioaren aurkako plataformak (3); ea berria plataformak (5); etxebizitza guztiontzat plataformak (5); ezker abertzaleko plataformak (4); gasteiz izan plataformak (6); herri plataformak (57); herritarren plataformak (3); iruñ iruzurraren aurkako plataformak (3)

plataformak antolatu (5); plataformak antolatutako (5); plataformak aurkeztutako (3); plataformak azaldu (3); plataformak deituta (12); plataformak egindako (4); plataformak elkarretaratzea (5); plataformak elkarretaratzea egin (4); plataformak salatu (11); plataformak salatu duenez (3); pluraltasunaren aldeko plataformak (3); txingudi bizirik plataformak (10); zornotza bizirik plataformak (5)

herri plataformako (21); herri plataformako kideak (3); herritarren plataformako (4); herritarren plataformako kide (3)

plataformako bozeramaile (3); plataformako bozeramailea (3); plataformako bozeramaileak (6); plataformako burua (3); plataformako eleduna (3); plataformako hautagaia (3); plataformako hautagaiak (3); plataformako kide (42); plataformako kidea (11); plataformako kideak (34); plataformako kideek (45); plataformako kideekin (3); plataformako kideen (8); plataformako kideok (3); plataformako ordezkari (4); plataformako ordezkaria (3); plataformako ordezkariak (7); plataformako presidente (3)

txingudi bizirik plataformako (4); uraren plataformako (4); uraren plataformako presidente (3); zornotza bizirik plataformako (4)

atzeko plataforman (5); autobus bateko plataforman (3); plataforman parte hartu (3)

herri plataformaren (6); iruzurraren aurkako plataformaren (3)

plataformaren aburuz (4); plataformaren alde (3); plataformaren arabera (6); plataformaren barruan (3); plataformaren esanetan (3); plataformaren eskakizunak (3); plataformaren izenean (14); plataformaren izenean aurkezten (3); plataformaren ordezkariak (3); plataformaren ustez (4)

plataformari dagozkion (3)

plataformatik jaitsi ostean (3)

herri plataformei (12); plataformei zegozkien (3)

baliogabetutako herri plataformek (3); herri plataformek (24); plataformek eginiko (3)

herri plataformen (34); herri plataformen koordinadorak (3); herri plataformen sorrera (3)

plataformen koordinadorak (4); plataformen koordinakundeak (3); plataformen sorrera (5); plataformen sorrera sustatzea (3)

baliogabetutako herri plataformetako (4); herri plataformetako (30); herri plataformetako kideak (3); herri plataformetako kideen (3); herri plataformetako ordezkariak (6); herri plataformetako ordezkariek (6)

plataformetako kideak (4); plataformetako kideek (4); plataformetako kideen (3); plataformetako ordezkariak (6); plataformetako ordezkariek (7)


plataformadun izond plataforma duena.

Orain arte konturatu gabe nengoen zer gauza ona den tranbia bat, plataformadun horietakoa batez ere, baina atsegin hori debekatua dugu juduok, oinez joan behar dugu alde guztietara.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 24. orr.


platano1 1 iz zuhaitz sendo eta itzaltsua, azala xafla erorkorrez osatua duena, bost puntako hosto zabalak eta fruitu biribilak eta haziz beteak dituena (Platanus acerifolia edo hibrida).

Platanoen itzalpean dagoen aulkian jartzen naiz, gorputzaren utzikeria goxoak izpiritu osoa husten didala denbora berean.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 95. orr.

Zabaldu nuen ataka, eta etxerantz alde bietako platanoen adarrak arku eginik tunel garai bat eratuz ganga gisako bat eratzen zioten bidean barrena sartu nintzen.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 398. orr.

Haritza dute gehien bat landatzen, bainan ere bertze zuhaitz mota batzu: urki, eltxaurrondo, platano...  Herria   2003-03-20

Pinuak platanoa eta gaztaina, lizarra eta akazia ordezkatu ditu hemendik gora.  Iñigo Aranbarri   «Sakabi, soinu txikiaren handitasuna», 2003 - 87. orr.

En-Gediko palmondoa bezala hazi naiz, Jerikoko larrosondoa bezala; lautadako olibondo mardula bezala, platanoa bezala luzatu naiz. Merkatu nagusiaren kaleko postuei begiratzen zien lasai, puntu egiten; espaloia alprojez borborrean zegoen, lurrean aztarrika, han landaturiko platanoen burdin hesien azpian.  Elizen arteko biblia   Si 24,14

2 (hitz elkartuetan)

Jakobek, zumitz-, urritz- eta platano-ziri batzuk harturik zuritu egin zituen eta abereak edatera zihoazen asketan jarri zituen.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 86. orr.

3 platano arbola (orobat zuhaitza) ik platanondo.

Mutilak urkaturik munduko platano-arbola ederrenetan.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 23. orr.

Laugarren etxean platano-arbola baten ernamuinak zeuden erorita teilatu gainera eta belardi itxura emana zion atariari.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 329. orr.

Gainerakoak parkeko banku ilunenera joan ziren: platano-zuhaitz pare bat zegoen albo banatan, eta haren aurreko farolak ez zuen argirik egiten.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 38. orr.


platano2 iz banana.

Zerbitzariak biak ekarri zizkidan: tea mendarekin eta platanoa.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 222. orr.

Amonak platanoa edo mandarina ateratzen du mantal azpitik, luhartza kentzen laguntzen diodan bakoitzean.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 87. orr.

Platanoak zuritzeko makina.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 70. orr.

Rita Hayworth Gilda filmean eskularru luze hura eranzten, platanoari azala eranztea ere zilegi ez zenean.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 10. orr.

Zalantzan geratu zen une batez, eta -ma nahna, banana- platano batekin itzuli zen. lan istripu bat izan eta gero kalean platanoak saltzen ikusiko dugu.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 219. orr.

Emakumeak ez dira masturbatzen bibragailuak, pepinoak, azenarioak edo platanoak baginan sartuta.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 32. orr.

Etzanda zegoen, platano azal baten ondoan, odol hari fin bat garondotik zeriola.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 97. orr.


platanondo iz platanoa (Platanus acerifolia edo hibrida).

Platanondoen etorbidea 4-64100 Baiona.  Herria   2005-06-16

Distira bereko errainu irritsua zerien jauregi aurreko platanondo, zumar eta ezkien adaburuei ere.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 205. orr.

Kale zaharra, bertako platanondo zaharrekin, Bartzelonako Rambletan bezala. xereza edaten ari ziren hosto zabaleko platanondo baten azpian.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 260. orr.

Probentzako etorbideak, platanondo-etorbideak.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 287. orr.


platea iz antzoki edo zinema areto batean, beheko solairua.

Hala ere, guztien izenak irakurri zituen, plateako aulkien prezioraino iritsi zen, eta iragarkia probintziako administrazioaren tipografian inprimatu zutela jakin zuen.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 26. orr.


plater 1 iz ontzi biribila, ertza altxatua eta hondoa laua duena, jateko-eta erabiltzen dena.

Ivy hantxe, oraindik jantzi gabe, pomelo pare bat plater batean paratzen ari eta niri galdezka ea kaferik nahi al nuen.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 91. orr.

Mahaian ari naiz, platerak-eta jartzen.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 55. orr.

Arnasari eutsiz eta masailak estutuz, Emile platerak jasotzen ari zen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 52. orr.

Zerbitzaria erretiluan bi plater ekarriz itzuli zen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 124. orr.

Bi lagunentzako platerak atera, eta txukun-txukun zabaldu zituen zilarrezko tresnak.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 18. orr.

Mrs. Cardinalek sei plater ezarri zituen, bakoitza bere sardexka, aizto eta koilararekin.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 432. orr.

Harryk mahaian ipini zituen platerak arrautza eta hirugiharrarekin.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 24. orr.

Mariettek platerak aldatu ditu eta pastelak ekarri dizkie.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 96. orr.

Neskameak plater batean oilasko erre bat atera zuen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 151. orr.

Emaztea lardaskan dabil bere platerean.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 92. orr.

Platerarekin estali zuen berriro zartagina.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 119. orr.

Platerak harraskan utzi eta egongelara abiatu ziren.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 73. orr.

Platerak garbituz ez da diru askorik irabazten.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 72. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Van Daan andrearen plater sakon bat eskuetatik irristatu eta mila puska egin nuen.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 46. orr.

Plater azala jarria zuen zartagin gainean.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 204. orr.

Burua moztu ziotenean, plater zapal batean ipini zuten.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 35. orr.

Budin zuri zatiz eta marmelada gorriz beteriko plater zapal bat.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 293. orr.

Harraskan utzi zituen plater hutsak.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 41. orr.

Plater eta eltze erabiliak harraskan zeuden.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 126. orr.

Zerbitzariaren laguntzaileak beste plater zikin pila bat ekarri zuen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 73. orr.

Zortzi plater zuri distiratsuetan kabiar-kanape bana.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 49. orr.

Zeramikazko plater handi bat zen.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 121. orr.

Zirku saioak (malabareak, plater txinatarrak...) burutzeko duen estiloak [...].  Berria - Kultura   2004-03-09

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Amaren plater hotsak barreiatu dira etxeko geometriaren bazterretatik.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 152. orr.

Gela husten hasita zegoen ordurako, eta plater- eta labana-hotsa zetorren atzeko gelatik.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 285. orr.

Bi mutur kontrario horien artean jaki lagungarriz beteriko plater-ilara paraleloak ageri ziren.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 293. orr.

Julian Schnabel, oso famatu egin da [...] subjektil bezala oihal bat erabili eta haren gainean portzelanazko plater puskak erantsiz.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 262. orr.

Plater ertzaren azpira bildu zuen eskuzapia.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 108. orr.

Zenbait astez behin, senarrak, Berl Chazkeles-ek, plater joko berri bat erosi behar izaten zuen.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 33. orr.

Goxotegia, agenteak, auto-garbitzaileak, plater-garbitzaileak.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 401. orr.

Beste plater-garbigailu zahar bat dago [...] bizpahiru josteko makina.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 54. orr.

Zerbitzu-mahaiko bi plater-berogailuak piztean, jerez beroaren, kremaren eta otarrainaren usaina hedatu zen jantokian zehar.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 52. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Beste janari-plater bat ekarriaz hurbildu zitzaion gero mahaizaina.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 178. orr.

Albertok pasta-plater bat eskatzen zuen.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 235. orr.

Gabrielek eta Daly andereñoak antzara-platerak eta urdaiazpiko- eta haragi-platerak trukatzen zituzten bitartean, [...].  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 294. orr.

Ama-alabak luzaro aritzen ziren ezbaian haragi-plater baten aurrean.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 251. orr.

5 (neurri gisa) ik platerkada.

-Ekarri plater bat ilar -esan zuen-, eta botila bat garagardo gorri.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 83. orr.

Plater bat hestebete utzi dizut hozkailuan...  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 53. orr.

Lotsatu ere egiten zen pixka bat, ezin baitzuen inoiz lortu plater bat okela, ezta txiki-txikia izanik ere.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 265. orr.

To, hemen daukak plater bat zopa, jan ezak, zakurra.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 116. orr.

Bazkaria, gehienetan, barazkiekin, patatekin eta plater bete farikekin osatzen zen.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 94. orr.

Kalezuloan denek ezagutzen zuten plater gariari buruzko istorio bat.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 94. orr.

Ohiko plater zoparekin ondu zuen eskastasun hau.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 139. orr.

Berak atonduriko plater bete arroza txirlekin irensten nuen bitartean.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 50. orr.

· Nor bere plater-zopan murgildu zen.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 208. orr.

6 platereko jakia.

Kabiarra Errusiako plater bat da, gaizkata izeneko arrainaren arraba gazituekin osatua.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 125. orr.

Hiru plater prestatu zituzten: marmitakoa, hegaluze zerrak piperradarekin eta mendreska errea.  Berria - Euskal Herria   2004-07-21

Afalburuen aitzineko platera jan ondoren.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 170. orr.

Lehen platera ekarri ziguten handik gutxira, baita edariak ere.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 25. orr.

Plater bero eta onak jaten zituen jatetxeen epeletan.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 232. orr.

Arrazoi biologiko hutsak direla medio, euskal plater jatorrenek ez dute etorkizunik.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 162. orr.

Lisak aholku onak ematen zizkion; hegoaldeko errezetak bazekizkien, eta Quenuk plater ederrak egiten zituen haren azalpenei jarraituz.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 80. orr.

Egiten zekien plater gutxitarikoa zen eta, beraz, sarri izaten zen hura afaltzeko.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 28. orr.

McDonalds-etik hasita, enpresa-jantoki eta eguneroko otordua ematen duten jatetxeetaraino, plater gutxi eskaintzen dute denek.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 92. orr.

Hauxe zen Franz Josef enperadorearen plater gustukoena!  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 241. orr.

7 hed

Eskopetaz plater-tiroan ibili ziren.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 191. orr.

Erdigunean iturri eder hura zegoen, bi plater zituena, behekoa zabalagoa eta handiagoa, eta goikoa tipiagoa [...] eta ur-zurrusta batek plater tipian goiti egiten zuen, eta gero beheiti, plater tipiaren beraren gainerat, nondik, gainezka egin ondoren, askarat erortzen baitzen, ur-jauzi zirkular bat iduri.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 31. orr.

Balantza kulunkarian, non askatasun pertsonala eta gizarte-zuzentasuna ari baitziren pisatzen elkarren kontra, teknologiaren giltza ingelesa plater antilibertarioan zegoen jarrita.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 392. orr.

8 irud

Frantziako hazkunde industrial eskasa eta Alemaniako enpresarien ZEW indize pattalak, plater normalagoak dira.  Berria - Ekonomia   2004-10-16

Plater on bat egiteko osagai aproposak bildu dituzte Eibarren.  Berria - Kirola   2004-09-17

Rallyko azken egunaren hasieran Loebek zuen aldea ikusita, igandeko plater nagusia bigarren zen Duval eta Sainz hirugarrenaren arteko borroka izango zela zirudien.  Berria - Kirola   2004-08-24

Dena den, eguneko plater nagusia jaialdiko bigarren partidan iritsiko da, puntako lau aurrelari elkarren aurka jarriko baitituzte.  Berria - Kirola   2004-09-10

Plater nagusiaren atariko bikainak gerta litezke Serradé (2944 m.) eta Contraix (2951 m.), gaur hain lotsagarriki alde batera utzi dutena.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 67. orr.

9 bizikletan, pedalekin higitzen den gurpil horzduna.

Plan de Corones delakoa ezagutzen du eta txantxetan aritu ginen, algaraka, hiru plater jarri beharko dizkiogula bizikletari.  Berria - Kirola   2006-05-06

Bizi-bizi igo zen Igorrekoa, plater handiarekin %8ko maldetan.  Berria - Kirola   2004-05-12

Plater handian gindoazen, eman eta eman eta bat-batean, sekulako aldapa.  Berria - Kirola   2006-05-10

Plater handia sartu, gogor eragin eta garaipena lortu.  Berria - Kirola   2004-03-12

Plater handia eta pinoi txikia jarri eta koskaz koska, ezinezko egin zuen hiruko horrek Somarribaren ametsa Bardolinoko helmugan.  Berria - Kirola   2004-09-29

Akabo, Lizarrusti bukatu eta plater txikia sartzeko denborarik apenas izango duelako tropelak.  Berria - Kirola   2004-04-09

10 plater hegalari

Portugaleten ere ikasle batek plater hegalari bat ikusi zuen astelehenean zazpiak aldera.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 45. orr.

11 plater konbinatu askotariko platera.

Plater konbinatu bat eskatu zion kamareroari, 4 zenbakia, eta garagardo bat edateko.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 138. orr.

Bi bermut hartu, plater konbinatu bat jan, eta etxerantz bideratu zen.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 66. orr.

Jantokian, plater konbinatuak jaten dituzte lankideek.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 103. orr.

12 plater nahasi askotariko platera.

Alabak hanburgesa, sandwich eta plater nahasien argazkiei begiratzen die, eta nik biei begiratzen diet, itsasoak mugatuko lukeen margoihal baten erdian bizia hartu zuketen figurak bailiren.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 128. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

plater bat ipini (3); plater bat jarri (3); plater baten aurrean (3); plater beretik (5); plater bete (3); plater handi (4); plater handi bat (3); plater handia (13); plater handia sartu (4); plater handian (8); plater handian igotzen (5); plater hautsi bat (3); plater hegalari (3); plater hegalarien (3); plater hutsak (3); plater nagusia (3); plater txikia (3); plater zikin (4); plater zuri (3); urrezko plater (4)

bigarren platera (8); bigarren platera zerbitzatu (3); hortzeko platera (3); lehen platera (4); lehenengo platera (3); platera baztertu (4); platera ekarri (4); platera hartu (4); platera zerbitzatu (3)

platerak garbitzen (5); platerak jaso (3)

platerari begira (4)

platerean jartzen (5); platerean sartu (3); platerean utzi (3)

platerera bota (3)


platereratu, platerera(tu), platereratzen du ad platerera eraman

Kafea kikaratan ipini, eta bitsaderaz platereratu zituen arrautzak eta enparauak Mentxuk.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 35. orr.


plateresko iz Espaniako arte estiloa, XVI. mendekoa, elementu gotikoak eta berpizkundekoak konbinatzen dituena.

Distira egiten dute eguzkipean, harro altxatzen dira zeru urdinerantz: jende asko biltzen da bertara platereskoaren graziak deituta.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 158. orr.

Eraikuntzok distiratsu ageri dira eguzkipean, dorre zorrotzek zeru urdina edertzen dute, platereskoak airearen arintasuna eskaintzen dio harri astunari.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 54. orr.


platerka ik platerkada.

platerkada 1 iz plater baten edukia. ik plater 5.

Irudi bibliko hartan, oinordekotza bat irabazteko balio izan zuen platerkada batek.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 33. orr.

Nahiago dut gogoak ematen didanetik bi platerkada eder jan.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 149. orr.

Patatak txorizoarekin, mundialak, egundoko platerkada ederra zerbitzatu zidan Ixabelek.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 76. orr.

Behin batez, platerkada bat arroz-esne jaten ari nintzela, [...].  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 92. orr.

Neskatilak platerkada bat bizkotxo ekarri zuen eta buruz buru begiratu zidan.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 94. orr.

Etxe batzuen gerizpean atseden hartu bitartean agure batek platerkada bat talo eta gazta ekarri didanean, bizigarri gisa.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 95. orr.

platerkada bat gibel gordin eskatu zuen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 45. orr.

Juriri frantses eskolak emateko proposatu dit eta platerkada bat zopaz ordainduko didala.  Felipe Juaristi   «Azken gutuna» - Vassili Grossman, 2005 - 18. orr.

Orduan, eman zizkion Jakobek anaiari ogia eta platerkada dilista.  Elizen arteko biblia   Has 25,34

Baina zergatik ez zuen Augustus zaharrak beste platerkada zopa eskatu behar?  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 95. orr.

-Aza-zopa oso gozoa dago gaur, laztana! -esan zuen Sobakevitxek, platerkada zopa zanga-zanga edandakoan eta erretilutik niania-puska ikaragarri handi bat hartuz.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 148. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Prusiarra sukaldean ari da, pasta platerkada bat prestatzen.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 15. orr.

Arroz platerkada batekin, gaixoen irribarre esker onekoarekin, eta arrastiri zoragarri haiekin, zoriontsu nintzen.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 185. orr.

Sei dolar eta hirurogeiko lenteja platerkada bat hartu eta hamar dolarreko propina utzi dit...  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 111. orr.

Parez pare espageti platerkada bat genuela ari ginen hizketan.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 174. orr.

Laster granada platerkada batekin etorri zitzaien.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 54. orr.

Geroxeago etorriko da, urdaiazpiko platerkada batekin, ardo botilarekin, dena guretzako.  Pako Aristi   «Gelatxo, soinuaren bidaia luzea», 2001 - 78. orr.

Ia erdiraino irentsia du ahi platerkada.  Berria - Euskal Herria   2004-09-21

Emakumea erdi etzanda zegoen, gozo-gozo, arrautza egosi bat espinaka-platerkada batean bezala.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 76. orr.

Zain urdinekiko bere esku finez, amak zopa-platerkada bat ipini zuen mutilaren aurrean.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 121. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

beste platerkada zopa (3); lenteja platerkada (3); platerkada zopa (6)


platerkadatxo iz platerkada txikia.

Astean arroz platerkadatxo batek ez digu askorik konponduko, baditugu egoskariak jateko.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 251. orr.


platerño iz platertxoa.

Kopak ur-busti ditut, eta orain platerño ilara bat jartzen ari naiz; gainean ezpain zapitxoak, eta hauetan croissantak, gero, pattarra baino gosari mardulagoaren eske datozenei tapa!, ondoan jartzeko.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 12. orr.


platertxo 1 iz plater txikia.

Teontzia prestatu ondoren katiluak jarri zituen, platertxoak eta koilaratxoak.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 166. orr.

Kafea edan, kikara platertxoan utzi, eta irribarre egin zuen berriz ere-.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 115. orr.

Zigarroa itzali zuen platertxoan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 153. orr.

Oliba irentsi, hezurra platertxoan utzi, eta zurrutada bat garagardo hartu zuen.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 37. orr.

Zigarro bat piztu eta pospoloa keinu axolagabez bisita-txartelen platertxora bota zuen-.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 111. orr.

Platertxoan paper bat tolesturik. zigarro bat piztu eta pospoloa keinu axolagabez bisita-txartelen platertxora bota zuen-.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 111. orr.

Amak erantzi egin ninduen, eta platertxo batekin ur sakratua bota zidan gainera.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 40. orr.

2 (neurri gisa)

Eguerdia zen, eta gizonak vermouth bat eta platertxo bat oliba eskatu zituen.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 80. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Susanak burua astindu zuen azeituna platertxoa hartuz batera.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 158. orr.

Eskaileretatik gora igo eta nire zakur platertxoa hartzen dut.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 143. orr.


platika iz hizketaldia, mintzaldia.

Ehun baino gehiago izan dira zuen aurrean egin ditudan platikak, eta, sinets iezadazue, nik ez daukat ehun gauza interesgarri esateko, ez zuei ez neure kolkoari ere.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 193. orr.

Mintzaldi luzeak, solas amaiezinak, platika betirakoak, ogirik gabeko eguna oinaztargi bihurtzen zuten diskurtso oparoak egiten zituzten berbalapikook, erretolika hanpatu, farfaila eta hutsalez.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 27. orr.


platikatu, platika(tu), platikatzen du ad azaldu.

Moniak gero emango dizkidazu -erantzun dit dirua ateratzen hasi natzaionean-, aparailua erosi, eta nola funtzionatzen duen platikatzen dizudanean.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 171. orr.

Zure senarrak uzten badit, gero platikatuko dizut.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 129. orr.


platillo (corpusean platilo soilik) iz perkusio tresna bat osaten duten bi plater modukoetako bakoitza.

Tronpeta eta platilozko txaranga batek egiten du zapart plaza nagusian; guarnizioko musikariak dira hiriari serenata ematen  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 205. orr.


platilo ik platillo.

platina ik platino.

platino (orobat platina g.er.) 1 iz gai bakuna, zilarraren koloreko metal baliotsua, oso astuna eta gogorra, 1773 °C-tan urtzen dena (Pt; at. z. 78).

Tamaina ertaineko diamante bat platinoan ezarria, familiaren baliozko objektu bakarra.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 23. orr.

Haren inguruko lurraldean ugariak dira fabrika metalurgikoak eta platinoa eta urrea garbitzeko ustiategiak.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 169. orr.

Platinozko bi katetxo zituen, biak ere perladunak, belarrietan dilindan.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 323. orr.

Unibertsitateko geltokira heltzeko behar diren minutuak platinozko erlojuan zenbatu, eta liburua hastea erabaki duzu thriller hitzarekin topo egitean.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 7. orr.

Anestesia lokala jarrita, eta X izpien kontrolez, platinozko ehun elektrodo eta plastikozko dozena erdi bat hodi sartuak zizkioten gizonari garunean arretaz aukeratutako gune batzuetan.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 252. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Marmol harrobiak, gatzagak, platino eta urre erauztokiak, ikatz meatzeak ustiatzen dira bertan handizka.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 129. orr.

Buenos Airestik Bilbora zein Bartzelonara egiten den platino-kontrabandoa [...] itsasontzi horiexek egiten dute.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 273. orr.

3 orail argi-argia.

Ilehori platino bat zen, izentzat Marie Laforet zuena.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 52. orr.

Pantailako mugimenduei so, ilehori platinoak edo bi guapoetakoren batek berarentzako mezu bat zeukala sinetsi zuen.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 59. orr.

· Neskaren ilea platinozkoa da, hankak sinestezinak, argal-argalak.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 237. orr.

4 irud/hed

Ehun milagarren ale horretara ailegatzea eta platinozko liburua jasoten dauan lehenengo euskalduna izatea.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 25. orr.


platinodun izond

Izan ere, bietako batek, azal zuria zuen ilehori platinodunak, soineko beltz batekin kontrastatzen zuen; besteak, aldiz, Ozeaniako kolonietatik etorririko beltzaran lerdenak, soineko zuri batekin.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 88. orr.


platirrino adlag tximinoez mintzatuz, sudur hezur zabala eta sudur zuloak alboetan dituena.

Ordubietatik aurrera, haur gaixoa (ejem!) ikastera joan da berriro; tximino katarrinoak eta platirrinoak ziren gaur.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 287. orr.


plato iz telebista- eta zinema-filmatze lanak egiteko eszenatoki estalia.

Zinealdea eraiki Oiartzunen, plato handiak eta sekulako azpiegiturak ETBren Bilboko egoitza berrian... Baita telebistako plato bat eta langileen bulegoak ere.  Berria - Kultura   2004-05-19

· Jendea adi-adi zegoen, pipitarik jan gabe, ez zen ezer entzuten ahal plato desestalian.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 136. orr.


platondar (orobat platoniar; Euskaltzaindiaren Hiztegian platondar agertzen da) izlag Platonena, Platoni dagokiona. ik platoniko.

Platoniar errepublika ezaguna bihurtu da amestutako betegintzarrearen ustezko adibide ohargarri gisa.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 145. orr.

Platondar nozio hori neurri batean beretu dute teoria modernoek, eta ez beti oso egoki.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 237. orr.

Formek esperientziaren mundua transzenditzen dutela dioen platondar tesia ukatzen du Aristotelesek.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 237. orr.

Lehen elkarrizketa hauen giroak ideia platondarrak dakarzkigu gogora, kristau fede erneberriz apur bat jantzita; hauek dira Agustinen lan idatziaren hastapenak.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 14. orr.

Joera platoniarreko ontologiaren ikuspuntutik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 62. orr.

Logos delakoaren ikuspegi platondarra.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 46. orr.


platoniar ik platondar.

platoniko 1 izond Platonena, Platoni dagokiona. ik platondar.

Kontraesan nabarmen horretatik sortzen da Kritiasen izaera zuzena azpimarratzen duen eskolio platoniko ospetsu bezain harrigarria: [...].  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 35. orr.

Metafisika platoniko pixka bat, gehi Marx pixka bat, cocktail Molotov aproposago ezina da sabotaia-gerra ideologiko baterako.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 153. orr.

2 (izenondo elkartuetan)

Beraz, biraketa sokratiko-platonikoa ulertzeko, besterik ez bada, ezinbestekoa da Sokratesen herrikideek partekatzen zuten etika homerikoa aztertzea.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 31. orr.

Beste puntu eztabaidagarri bat Descartesen proposamenean ideien izatearena edo balioarena da, kartesianismoaren oinarria bera alegia -platoniko-agustindarra-.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 80. orr.

· Fikzioak", esango du Mikel Azurmendik; Aranzadik, platoniko-aristotelikoki zehazkiago, "ez naturalak".  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 142. orr.

• 3 izond/iz (pertsonez)

Monoteista platoniko, estoiko, kristau eta marxistei susmagarri zaien bezala jendea munduaren anitzaz gozatzen ikustea, sortzaileari ere susmagarri zaio irakurlea liburu eta autore anitzez gozatzen sumatzea.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 12. orr.

Agustinentzat platonikoak dira Kristautasunari gehien hurbiltzen zaizkionak.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 19. orr.

Filosofoen aurka, Kallikles platonikoak modu indartsuan egiten duen errealismoaren aldarrikapen kritikoa sofistena ere izan zitekeen.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 41. orr.

• 4 izond idealista.

Aldekotasun ideal eta atxikimendu platonikotik bizi da berez.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 159. orr.

5 maitasunaz eta kidekoez mintzatuz, grina fisikorik ez duena.

Maitasun platonikoa, pertsona batekin ez baina pertsona horren ideiarekin maitemintzen zarenekoa izango litzateke.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 111. orr.

-Beraz, amodio platoniko bat ari haiz aipatzen.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 242. orr.

Adiskidetasun platonikoa, besterik gabeko adiskidetasuna, ukiturik gabeko adiskidetasuna, dardararik gabeko adiskidetasuna.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 111. orr.

-Neure bihotzekoa dut, baina gure arteko harremanak platonikoak dira, hertsiki.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 145. orr.

Ikusi gabe eta ukitu gabe moldatu behar, beraz; sinestun txintxoek, maitale platonikoek eta Heisenbergek erakusten duten bezala.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 186. orr.

Nahi izan dute gazteek sexurik gabe maitatzea elkar, modu espiritualean, modu platonikoan.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 259. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

maitasun platonikoa (6)


platonikoki adlag era platonikoan.

Eroa baita aurrean duguna, jaunak, eta kasu hau are da jakingarriagoa, are interesgarriagoa, zeren oraindik aspaldi ez dela hil den eta Bavarian platonikoki erreinatu duen errege bitxiaren, printze zoritxarreko horren antza baitu gauza askotan.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 265. orr.

Arrazoimenak "esentziak" atzematen dituela, suposatzen da platonikoki, esperientziaren erlatibotasun belaska transzendituz.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 56. orr.

· Fikzioak", esango du Mikel Azurmendik; Aranzadik, platoniko-aristotelikoki zehazkiago, "ez naturalak".  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 142. orr.


platonismo iz Platonen doktrina.

Platonismoa Platonengan linburtzen den greziar mintzaira da, anitz mendetako bere metaforak garatuz.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 39. orr.

Gero, Platonez eta platonismoaz ez hain seguru ibiltzen ikasi behar izan dugu, eta metafisikari isil-isilik agur esan diogu, bere Ideia eterno guztiekin eta Ongi absolutuarekin. sentimenei zegozkien fenomenoez arduratu zen Hutcheson, platonismoarekin zerikusirik eduki gabe.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 18. orr.

Honegatik kontrajartzen zaio epikureismoa platonismoari.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 185. orr.

Platonismotik ateratako argumentua da.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 17. orr.


platonizatzaile izond zerbaiti izaera platonikoa ematen diona.

Bere jeu d'esprit platonizatzailean, idazle honek K.o. 1947an iradoki zuen, Mendebaldeko Zibilizazioak [...] hondamendi izugarriren bat zertu behar bazuen Oikoumenê-n, azken bost edo sei mila urteetan zutik egondako kultur eginkizun bati berriro ekiteko zeregina tibetarrei egokituko zitzaiela agian.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 352. orr.


platonzale izond Platon filosofoaren zalea dena.

Gnostikoak [...]: Filosofo sekta bat, lehen kristauen eta Platonzaleen arteko batasuna moldatu nahi izan zuena  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 129. orr.


plauma ik plama.

plaun ik lau2.

plaunkai iz igeltseroaren tresna, zurezko eskutokia duen altzairuzko xafla bat dena, igeltsua edo kareorea hedatzeko edo berdintzeko erabiltzen dena. ik palote; paleta.

Sabai gangatuak prestatuta eta ehunduta daudenean, azpiko aurpegiari lehenengo zarpeatua emango zaio plaunkaiarekin, gero harearekin berdinduko da, eta ondoren kreta edo marmol-hautsarekin luzituko da.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3270. orr.


plaust (orobat plausta g.er.) 1 zerbait erortzearen,kolpe baten edo talka baten hotsa irudikatzen duen onomatopeia. ik plasta1.

Gure lehengusina Juliak hiru egin zituen segidan, plaust, plaust eta plaust, ez epiduralik ez ezer, hiru kaka mokordo lodi eta bigun bezain erraz.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 54. orr.

Ustekabean, hala eta guztiz ere, malko potoloa agertu zen nonbaitetik eta, plausta!, koadernoaren gainera jausi zen...  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 63. orr.

Era nekosoan zutitu, nagiak ateratzeko moduko keinua egiten hasi, eta plaust, muturrez aurrera zerraldo erortzen ziren.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 42. orr.

Han tente jartzen saiatu zen, baina Errol plaust! erori zen berriro, Etxera iritsi nintzenean nerbio atake bat eman zidan eta plaust geratu nintzen hantxe, dardarka.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 43. orr.

Gure lehen galderari [...] plaust erantzun zion: "Hiru hilabete inguru".  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 75. orr.

Harri handi bat plausta botata ere egingo dira uhin zirkuluak!  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 423. orr.

• 2 (izen gisa)

Korrokoien jauziek burbuilak sortzen zituzten paperolako kimikak gandututako uretan, amultsua zen haien pulunparen plausta.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 94. orr.

Errazago onartzen zituen haien burrunbak dinbi-danbak plaustak.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 132. orr.

Korrokoien jauzien gisako plaust amultsuetan.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 110. orr.

Beste batzuetan haien erorikoaren plaust hotsa baizik ez zen izaten, eurek eskuak lotu edo hanketatik harri bat erantsi zutenean.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 373. orr.

3 plaust egin

Halako batean plaust egiten duzula, horra dena.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 138. orr.


plaxent ik plazent.

plaza 1 iz hiri edo herrietan, maiz eraikinez inguraturik, izaten den leku aski zabala. ik enparantza.

"Hoa bizkor herriko plaza eta kaleetan barrena, eta ekarri hona behartsu, elbarri, itsu eta herrenak.  Elizen arteko biblia   Lk 14,21

Donostiako Trinitate plaza egin zuenean, 1961ean.  Berria - Kultura   2006-03-18

Badaki non dauden kale eta plaza ezagunenak, non jaten den ondo, erosketak non egin...  Berria - Kirola   2004-10-06

Plazako jatetxera joaten naizenean ere zerbitzariek monsieur Nestor deitzen didate.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 101. orr.

Hoteletik hurbil, plaza izena dotoreegia zaion Piazza di Arturo Graf atseden-leku apala dago, luzea eta triangelu mehe baten antzekoa.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 15. orr.

Plaza hau ez da karrikaren luzapena besterik, zabaldua eta itsasoari irekia.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 136. orr.

Galtzada-harri arrosaz zolaturiko plaza da.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 64. orr.

Euria ari zuen eta neska plazako zuhaitzetako baten kontra zegoen bermaturik.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 71. orr.

Plazako arkupeetan barrena.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 136. orr.

Orain, iduri luke ahantzia dela, haren izenean ziren plazak eta karrikak bertze izen batzu hartu dutelarik.  Herria   2005-11-24

Gau huntan ikasi baitut ene herriak lau pilare badituela, xutik eta azkar atxikitzen dutenak, jauregia, plaza, zubi konkorra eta eliza.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 72. orr.

Jaunaren gorespenak kantatzen hasi zen plaza eta auzoetan.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 505. orr.

Mutilak poliki-poliki urrundu ziren udaletxetik, plaza baten atzean etxe eta jauregietako hormen zuritasunean berdeak distira egiten zion muino baterantz.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 62. orr.

Plaza zeharkatu orduko harrapatu zaitu nekeak, eta erdi-oinez, erdi-korrika, aurrera jarraitu duzu, joatea xede bakar.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 63. orr.

Aparkalekurainoko plaza zeharkatzen ari direla, bere ondora erakartzen du euritik babesteko.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 29. orr.

Hegalaren itzalak plaza gurutzatzen zuen eta jendeak laster egiten zuen plazaren alde batera, eta berehala berriz lasterka lehentxeagoko toki berera.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 15. orr.

Funtsean lehenago Merkatuko plaza deitzen zuten.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 92. orr.

1.200 metro koadroko plaza.  Berria - Kultura   2004-06-20

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Verpoile erdi aldera joan ziren oinez, plaza handi bat aldapan, hutsik hura ere.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 49. orr.

Lizuna eta degeneratua zela, haren liburuak erre zituztela plaza publikoan.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 184. orr.

Bizkaiko ehun bat suhiltzailek elkarretaratzea egin zuten atzo Bilboko Plaza Biribilean.  Berria - Ekonomia   2004-01-28

Gurdi eta etxola pilaketa hura urtero-urtero Nijni Novgorodeko merkatu nagusia egiten zen plaza zabalean zegoen jarria.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 87. orr.

Orain, baina, nire oroitzapenetan Maximilian plaza txukuna oso bestelako sentimenduz dago tindaturik.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 24. orr.

Hiritik kanpo zegoen errebal gris eta txiro bateko plaza arrunt batera heldu zela ikusirik, bertan iturri bat egon behar zuela iruditu zitzaion.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 71. orr.

Denak utzita, murru, kale eta plaza eder haien artean bizitzeak, ibiltzeak eta aditzeak, [...] jadanik berarekin behar adinako saria bazutela iruditu zitzaidan.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 271. orr.

Lugo hiriaz ere oroit naiz, plaza ederraz bereziki.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 211. orr.

Plaza makurtu bat!  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 14. orr.

Don Carlos Arizkungo plaza luzera sartzerakoan, goizean Zugarramurdirakoan bezalaxe, suziriak berriztatu dira. zientzia-fakultateko eraikinen arteko plaza lauzatura ematen zuen ataria.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 144. orr.

Herriko Plazan dantzan ari ziren, hildako erregearen omenez.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 145. orr.

Herriko plaza jendez gainezka zen.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 158. orr.

Sprint proba goizeko 10:00etan hasiko da, udaletxeko plaza ondotik.  Berria - Kirola   2004-05-08

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Hantxe gelditu zen Joanes, plaza-sarrera zaintzen.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 152. orr.

Plaza-kantoi batetik desagertu zen.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 46. orr.

Harea edo lur-hautsa ere ekarri zuten, plaza-zolan barreiatzeko.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 158. orr.

Erdiko uharkatik hodiak eramango dira urmael eta plaza-iturri guztietara.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3970. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa) Bizitzako borroka-plaza latzera.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 37. orr.

Tokia, merkatu-plaza, gure laguna bere lan-indarra bertan saltzen hasi ondoxean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 156. orr.

Pragako Azoka Plaza Zaharrean jakiak saltzeko denda handi eta oparo bat zuen Stephan Saltz merkatariaren alaba bakarrarekin.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 250. orr.

5 (jolastokitzat edo jendaurreko edo jendarteko lekutzat hartua).

Oraindik ere askori iruditzen zaio plaza ez dela emakumeontzat leku egokia.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 42. orr.

Ikasi genuen, adibidez, hobe dela telebista plazara eraman eta plazakoa telebistaz eskaintzea, telebista plaza bihurtzea baino.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 162. orr.

Nola ahaztuko du bada, bere lehen plaza saioa zuen-eta.  Iñigo Aranbarri   «Sakabi, soinu txikiaren handitasuna», 2003 - 10. orr.

Edozein toki dantzan egiteko plaza bihurtzen zuen.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 81. orr.

Borborrean zegok plaza, jende guztia dantzan eta kantuan.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 206. orr.

Plaza zezenak jokatzeko erabiltzen zela ez zegoen dudarik.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 108. orr.

ik beherago 14.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Arriskuren bat, gizon armatuak-edo inguruan, sumatuz gero, hiritarrak plazan biltzen zirela elkarri eskua emanda.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 129. orr.

Plazaz plaza ibiltzen ziren komedianteen moduan.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 134. orr.

Plazaz plaza hogeitabi urte bete ditudan honetan, jolasean ari naizen uste osoz, hogeitabi artikuluxka idaztea pentsatu dut.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 13. orr.

Eskualdeko bertsolariak aritu ginen han, eta plazak ere egiten genituen, auzoetako festetan eta.  Berria - Kultura   2006-01-14

Erretiroaz eta adinaz ari garelarik, miresgarri zaigu guztioi Joxe Agirre batek 75 urte gainean dituela, plazaz plaza ematen duen bertsolari maila.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 54. orr.

Bertsolariak plaza asko egin behar ditu urtean zehar kide beretsuekin.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 76. orr.

Eliteko bertsolariek plaza kopuru egokia dute prestaketarako.  Berria - Harian   2005-04-14

Bizkaiko zenbait herritan neska plazakoa edo plaza-neskatila esaten zitzaion [...] plaza, dantzara eta mutil-susmoan hasitako neskari.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 28. orr.

Hainbat plaza egin genduan, gehienbat Bizkaian, baina entseiu asko egin behar da, behar handia eskatzen dau eta denpora luzea kentzen deutsu.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 71. orr.

Grekoek logeion (solas-plaza) deitzen diote, aktore tragikoek eta komikoek eszenan egiten dituztelako beren hizketaldiak.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2430. orr.

6 (merkatu lekutzat hartua)

Berdura plaza inguruko lokal hartan baziren nire adin modutsukoak. Gizon-emazteak, janzkeran denak langile usain horrexekin, zera, aire zabaleko plazaren batean erositakoei darien "merkea baina zein erabilgarria" lelopekoekin.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 41. orr.

Ama Chantemesseren atzetik joan zen, poz-pozik, hainbeste jendez eta hainbeste barazkiz beteriko plaza handi hari begira, liluraturik.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 236. orr.

Merkatua egiten den plaza horretarik bi urratsetan.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 45. orr.

Merkatuko plazan altxatzen ziren oihal etxoletan.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 94. orr.

Auzo batek Hazparneko plazan sos urritan erositako bertso-papera.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 277. orr.

7 (idi probetan luzera neurri gisa)

Emakumezkoetan Maika Ariztegi itturendarrak 9 plaza eta erdi eta 4,9 metro egin zituen eta gizonezkoetan Andoni Irigoien aniztarrak 16 plaza.  Berria - Kirola   2004-07-13

Mari Mar Garcia (12 plaza eta 5,98 metro) eta Juanjoxe Agirregabiria (26 plaza) izan ziren iazko txapeldunak.  Berria - Kirola   2004-08-01

Letea jatetxearen uztarriak 17 segundoan egin zuen plaza edo untze bakoitza batez beste eta 20 segundo igaro zituen plazatik plazarako atsedenaldian.  Berria - Kirola   2004-12-08

Juanjoxe Agirregabiria lehen txandan aritu zen, eta badaezpada, plaza dezente egitera jo zuen.  Berria - Kirola   2004-08-01

8 hiria.

Hiru mila biztanle ingurukoa, eskualdeko burua zen eta, beraz, guda-plaza garrantzitsua.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 85. orr.

Merkataritza plaza hartako izenik zaharrenak eta klubeko aspaldiko sortzaileak izanagatik ere herriko zordunik nabarmen eta finkoenak izan arren.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 149. orr.

9 ipar pilotalekua.

Plaza hori, orai den bezala, "Zaharrer-Segi" pilota batzorde berriak, goititu zian, 1924ean.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 32. orr.

Adarraga eta sanmateoak plaza garrantzitsuak dira, leitzar gazteak, ordea, ez du ardura berezirik.  Berria - Kirola   2004-09-17

Pilotari haundienekin, sekulako partida ederrak izan dituk plaza huntan, herriko bestetan eta bertze anitz okasionetan: esku huska, Dongaitz familiakoak, [...]; joko garbian, Urruti, Txikito Kanbokoa, [...]; errebotean, Sarako Izarra, [...].  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 33. orr.

Bidearen bi aldeetatik dauden pentze horiek Uharte Hegiluxenekoak dira; batean dago delako luzeko plaza hori eta bestean Santa Maria Magdalena elizaren lekua.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 107. orr.

Laxoan aritzeko ez da plaza egite beharrik; aski da zelai bat leuna.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 121. orr.

Herriko plaza laxoko eta ezker paretako bi lehiaketak ez dira usaian bezala egin.  Herria   2004-05-13

Sortu zirelarik orain bezalako pilota plazak, hala nola ezker pareta, trinketa, plaza laxoa, eta abar, tantoka kondatzeko orde segitu zuten luzean bezala kondatuz.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 18. orr.

10 lanpostua.

Iazko urrian, plaza hori behin betirako lortzeko oposizioa pasatu behar izan nuen.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 159. orr.

Ikasleen diziplina faltak minduta eta etorkizun hobearen bila, Milanen erretore plaza lortu zuen.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 12. orr.

Horrek esan nahi du irakasle bat behar dudanean, plaza lehiaketa publikora ateratzen dudala.  Berria - Euskal Herria   2004-03-21

Niri eman zidaten plaza, urtero-urtero berritu beharreko kontratupean.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 159. orr.

1994ko martxoaren amaieran jakinarazi zidaten Leioako plaza neuri eman zidatela, eta apirilaren erdialdera hasi nintzen eskolak ematen.Irakasle plaza berri guztiei hizkuntz eskakizuna jartzeko ideia atera zuen kanpainan Iñaki Antiguedadek.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 121. orr.

11 lekua; eserlekua.

10 plaza baino ez ditu, De la Fuenteren esanetan, Caritasek nahi baino baliabide gutxiago dituelako: «Egunotan bi ohe gehiago jarri ditugu, baina gure eskaintzak ez dio erantzuten gaur egungo premiari».  Berria - Harian   2005-01-27

Gutxieneko plazak betetzeko adina ikasle ere ez zegoen, UEUko arduradunen esanetan.  Berria - Euskal Herria   2004-07-20

RENFEk baliabide gehiago jarri zituen atzo, eta ohiko tren kopuruari beste hamaika gehiago gehitu zizkion 3.520 plaza gehiago izan ziren.  Berria - Mundua   2004-04-04

12 pilota plaza

Sortu zirelarik orain bezalako pilota plazak, hala nola ezker pareta, trinketa, plaza laxoa, eta abar, tantoka kondatzeko orde segitu zuten luzean bezala kondatuz.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 18. orr.

Pilota plaza haundia bada ere, betea zen mukurru dantzariz eta soegilez.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 31. orr.

18etan eskuhuska pilota plazan.  Herria   2003-06-19

Ortzegun aratsean, Kanbon,herriko pilota plazan, euskal indar jokoak.  Herria   2003-08-07

Miarritzen,besta gaitza izan da joanden igandean, Euskal-Jai pilota plazan muntatua.  Herria   2005-10-20

Anduraingo jauregiak, Maule gaineko enparantzak eta pilota plaza nagusiak harrera egingo diete ikusgarriei.  Berria - Kultura   2004-04-25

Pilota plazako aterbepean, bazkaria Panpi LADUCHE bazterren airosteko.  Herria   2003-06-12

Igande goizean pilota plazan beharra zen bainan ezker paretean egin da jende gutixkorekin.  Herria   2001-08-09

13 plaza nagusi

Hala jakinarazi zuen hiriburuko Plaza Nagusian ezarritako ohar batez.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 42. orr.

Bere bulegoko leihotik begiratzean, Luis Mateo Diezek Madrileko Plaza Nagusia ikusten du.  Berria - Kultura   2004-02-25

Udaletxe aurrean, plaza nagusian, haize leunaren menpe zebilen paper batek bereganatu zuen nire arreta.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 82. orr.

Igandean irailaren 11n ezki azpiko plaza nagusian (edo ezker paretan euria bada) goizeko 9etarik aratseko 7ak arte bio salgaiak.  Herria   2005-09-08

Herriko plaza nagusian dago pilotalekua Andoainen, nire etxetik ehunen bat metrora.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 48. orr.

Iritsi ginen herritxo hartako plaza nagusira, topatu genuen agure bat, eta galdegin genion: [...].  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 77. orr.

· Dagoeneko trikitilari eta trikitizaleen plaza nagusi bilakatu da Aristerratzukoa.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 49. orr.

14 zezen plaza ik zezen.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

aiherrako plaza (7); aintzineko plaza (11); areetako geltokiko plaza (4); aurreko plaza (10); beheko plaza (4); bidarraiko plaza (4); bilboko plaza (23); bilboko plaza biribilean (5); elizako plaza (4); etxearen aintzineko plaza (4); euskal herriko plaza (5); gasteizko plaza (5); gaztelu plaza (6); geltokiko plaza (4); herriko plaza (49); herriko plaza nagusian (6); hiriko plaza (14); irakasle plaza (6); lamothe plaza (5); maximilian plaza (8); merkatu plaza (10); montaut plaza (5); moskuko plaza (6); partidako plaza gizona (4); pilota plaza (46)

plaza aldera (14); plaza andere (4); plaza auzoan (5); plaza bakarra (4); plaza berean (4); plaza berri (11); plaza berria (9); plaza berrian (39); plaza berriaren (13); plaza berriko (9); plaza berrira (4); plaza bete (10); plaza biribilean (8); plaza biribiletik (15)

plaza eder (5); plaza ederra (5); plaza ederrean (8); plaza egin (7); plaza erdian (18); plaza erdira (7); plaza gehiago (9); plaza gorria (7); plaza gorrian (6); plaza guzian (4); plaza handi (10); plaza handia (6); plaza handian (5); plaza haundian (5)

plaza inguru (6); plaza inguruan (7); plaza izan (5); plaza jendez gainezka (4); plaza laxoa (7); plaza laxoan (41); plaza laxoko (49); plaza laxoko finala (4); plaza laxoko joko (4); plaza laxoko xapelgoak (5); plaza mukurru bete (4); plaza nagusia (14); plaza nagusian (45); plaza nagusiaren (5); plaza nagusiko (5); plaza nagusira (11)

plaza ondoan (15); plaza ondoko (8); plaza osoa (15); plaza osoan (4); plaza pollitean (4); plaza publikoan (4); plaza txiki (7)

plaza zabal (5); plaza zabalean (7); plaza zaharra (5); plaza zaharrean (5); plaza zaharreko (10); plaza zeharkatu (11)

plazarik plaza (17); plazaz plaza (40); plazaz plaza ibili (4); postaren aintzineko plaza (5); sarako plaza (4); trinitate plaza (12)

udaletxeko plaza (4); zezen plaza (42)

karrika eta plazak (6); pilota plazak (4); plazak eskaintzea (4); zezen plazak (6)

behereko plazako (12); eko gaztelu plazako (5); gaztelu plazako (8); gazteluko plazako (15); herriko plazako (9); innocents plazako (4); iruñ konstituzio plazako (4); maiatzeko plazako (16); maiatzeko plazako amen (6); maximilian plazako (13); pilota plazako (5)

plazako aparkalekuaren (6); plazako arkupeetan (5); plazako finalak (4); plazako izkina (5); plazako kioskoan (5); plazako ostatuan (4); plazako xapelgoak (7)

plazaz plazako (5); zezen plazako (16)

aiherrako plazan (20); aintzineko plazan (31); aitzineko plazan (6); alai plazan (6); andre plazan (6); andres plazan (15); areetako geltoki plazan (5); arma plazan (5); arriaga plazan (14); aurreko plazan (16); auzoko plazan (5); azkaingo plazan (5); azpeitiko plazan (4); azpeitiko zezen plazan (9); baigorriko plazan (11); baina plazan (4); baionako zezen plazan (7); beheko plazan (4); behereko plazan (36); bellevue plazan (6); beltzeneko plazan (6); belzeneko plazan (4); bidarraiko plazan (4); bidarteko plazan (6); bihotza plazan (4); bilbo plazan (7); bilboko arriaga plazan (5); bost kantoineko plazan (38); da herriko plazan (7); da plazan (11); debako plazan (8); dira plazan (4); ditu plazan (5); donostiako konstituzio plazan (4); donostiako trinitate plazan (5); du plazan (12); dute herriko plazan (8); egunean plazan (4); eko gaztelu plazan (5); eko gazteluko plazan (8); elizako plazan (37); elizaldeko plazan (7); ere plazan (5); eta gazteluko plazan (4); eta herriko plazan (4); eta plazan (29); etan zezen plazan (4); etxearen aintzineko plazan (6); etxeko plazan (8); euskal herria plazan (4); feria quintaou plazan (5); fermin plazan (4); foruen plazan (9); frantzisko plazan (4); gaineko plazan (7); gaskoinen plazan (4); gaztelu plazan (15); gaztelu zahar plazan (6); gazteluko plazan (32); geltoki plazan (6); getariako plazan (6); gipuzkoa plazan (8); gipuzkoako plazan (7); gure plazan (5); hazparneko plazan (7); heletako plazan (11); herria plazan (5); herriko etxeko plazan (6); herriko pilota plazan (11); herriko plazan (210); herriko plazan eta (8); hiri sarrerako plazan (4); hiribehereko plazan (9); hiriko plazan (10); independentzia plazan (6); independentziaren plazan (4); iruñ iruñ itsasuko plazan (7); izeneko plazan (4); jai pilota plazan (4); jarri ditu plazan (4); jarri du plazan (5); jaume plazan (5); joko plazan (12); joko plazan behi (4); jokoak herriko plazan (6); juan plazan (6); kantoineko plazan (38); karmelo plazan (8); kasino aintzineko plazan (10); kasinoaren aintzineko plazan (5); kieveko independentzia plazan (4); ko plazan (8); konstituzio plazan (22); lacarre plazan (10); lakarre plazan (7); lapurdiko plazan (5); lasterrak zezen plazan (7); loti plazan (7); mari zuriaren plazan (37); mariaren bihotza plazan (4); martin plazan (4); mauleko plazan (4); maximilian plazan (17); merkatu plazan (19); merkatua quintaou plazan (15); merkatuko plazan (8); montaut plazan (16); moyua plazan (12); munduko plazan (4); munoa plazan (4); musika plazan (14); mutxikoak herriko plazan (6); okendo plazan (4); ondoko plazan (5); ondotik plazan (4); partida plazan (5); pasteur plazan (6); petri plazan (11); pierre loti plazan (6); pilota partida plazan (5); pilota plazan (87); pilota plazan eta (6)

plazan agertu (4); plazan amaitu (8); plazan amaitu zen (5); plazan amaituko (5); plazan ariko (5); plazan aurkitu (5); plazan barrena (9); plazan behi lasterrak (6); plazan berean (4); plazan bertan (25); plazan bildu (13); plazan bildu ziren (9); plazan bilduta (9); plazan bilduta zegoen (4); plazan bildutako (11); plazan bizi (5); plazan bukatu (8); plazan bukatu zen (4); plazan bukatuko (4); plazan bukatuko da (4); plazan da (7); plazan dago (4); plazan dagoen (5)

plazan egin (22); plazan egin zuen (4); plazan egin zuten (5); plazan egindako (9); plazan eginen (7); plazan eginen da (6); plazan egingo (10); plazan egingo den (4); plazan eginiko (4); plazan egiten (5); plazan elkarretaratzea (5); plazan elkartu (8); plazan elkartu ziren (4); plazan gelditu (5); plazan geratu (5); plazan hasi (16); plazan hasiko da (4)

plazan ikusi (6); plazan iragan (5); plazan izan (8); plazan izan zen (6); plazan izanen (8); plazan izanen da (5); plazan izango (20); plazan izango da (14); plazan jarri (9); plazan jarriko (4); plazan jokatu (6); plazan joko (4); plazan lasterka (4); plazan mutxikoak (4)

plazan pilota (7); plazan pilota partida (5); plazan sartu (8); plazan sartzen (5)

plazan utzi (4); plazan zegoen (9); plazan zeuden (9)

posta plazan (6); purguko plazan (7); quintaou plazan (27); san andre plazan (4); san andres plazan (14); san fermin plazan (4); san frantzisko plazan (4); san juan plazan (6); san martin plazan (4); san petri plazan (8); sant jaume plazan (5); sarako plazan (10); sarrerako plazan (5); tolosako zezen plazan (6); triangelu plazan (4); trinitate plazan (23)

ako plazan (6); udal plazan (6); udaletxe plazan (8); udaletxeko plazan (18); unamuno plazan (8); urkoiko plazan (7); urriko plazan (4); urruñ xurio plazan (8); zelaiko plazan (4); zezen plazan (89); ziburuko plazan (13); zuloaga plazan (8)

aurreko plazara (4); herriko plazara (10); konstituzio plazara (4); maximilian plazara (9)

plazara abiatu (4); plazara agertu (4); plazara ailegatu (4); plazara atera (8); plazara ematen (4); plazara heldu (20); plazara heldu zenean (5); plazara hurbildu (4); plazara iritsi (22); plazara itzuli (10); plazara jaitsi (4); plazara joan (17); plazara joan zen (4); udaletxeko plazara (7)

zezen plazara (11)

pilota plazaraino (4); plazaraino joan (4)

plazarako bidea hartu (4); plazarako bidean (6)

herriko plazarat (4)

gazteluko plazaren (4); herriko plazaren (9); lamothe plazaren (5); merkatu plazaren (7); pilota plazaren (6)¸ plazaren erdian (43); plazaren erdira (4); plazaren erditik (5); plazaren inguru (5); plazaren inguruan (10); plazaren izkina (4); plazaren ondoan (4); plazaren ondoko (4); plazari begira (4); plazarik plaza (17); zezen plazaren (18)

aita donostia plazatik (17); arriaga plazatik (4); biriatuko plazatik (6); donostia plazatik (17); elizako plazatik (10); gazteluko plazatik (5); herriko plazatik (24); jesusen bihotza plazatik (7); kantuz lakarre plazatik (7); karmelo plazatik (4); lakarre plazatik (22); lakarre plazatik partituz (19); mari zuriaren plazatik (8); moyua plazatik (5); pilota plazatik (4)

plazatik abiatu (16); plazatik abiatu zen (7); plazatik abiatuko (21); plazatik abiatuko da (12); plazatik abiaturik (7); plazatik abiatuta (18); plazatik abiatuz (5); plazatik atera (5); plazatik aterako (8); plazatik aterako da (6); plazatik gertu (5); plazatik hurbil (7); plazatik irten (4); plazatik irtengo (5); plazatik partituz (20); sant jaume plazatik (11)

zezen plazatik (4)

plazaz plaza (40); plazaz plaza ibili (4); plazaz plazako (5)

euskal herriko plazetan (4); gure plazetan (4); kale eta plazetan (5); pilota plazetan (5); plazetan agertzen (4); plazetan kantari (4)


plazagizon (7 agerraldi, 3 liburu eta 4 artikulutan; orobat plaza-gizon 44 agerraldi, 5 liburu eta 37 artikulutan; Euskaltzaindiaren Hiztegian plazagizon agertzen da) 1 iz jendaurrean edo jendartean askotan aritzen eta trebeki moldatzen dena; plaza jokoetan gailentzen dena.

Maelek, plazagizona izaki, iniziatiba hartu zuen: [...].  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 75. orr.

Bost urte barru niri txapela kentzeko moduan izango dela ere esan nion, indartsua eta plazagizona baita.  Berria - Kirola   2004-09-14

Belodromoan aritzeak ez dut uste eragin berezia izango duenik, hirurak plaza-gizonak baitira aspalditik.  Berria - Kirola   2004-01-30

Jean-Jacques Lasserre eskuindarra eta Jo Labazée ezkerrekoa, elgarri konplimenduka, biak plaza-gizon agertuz...  Herria   2004-04-08

Inor begira dagoenean ez du nekerik izaten eta ordubete egin lezake jotzen horrelakoetan, deskantsurik gabe; benetako plazagizona da, erromerietako soinu-jotzaile peto-petoa.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 216. orr.

Ai zer plaza-gizon parea, lehenagoko haundien hazikoa! 15 bote eta 5, hori ere ainitz da.  Herria   2003-05-08

Gratchev izan zen partidako Plaza Gizona.  Berria - Kirola   2006-03-12

2 (hitz elkartuetan)

Txirulari, kantari, dantzari eta pastoral egile urdiñarbetarraren aburuz, Pierra Bordazarreren ospea eta plazagizon izaera azaltzen duen kontu nagusia da nekazari mundukoa zela.  Berria - Kultura   2004-10-03


plazagizontasun (orobat plaza gizontasun) iz plazagizona denaren nolakotasuna.

Hemen agur bat Martiarenaren 40 urteko lerroari eta hunen klasa eta plazagizontasunari.  Herria   2004-06-17

Lau pilotariak lehen klasean jokoaren eta plaza gizontasunaren aldetik.  Herria   2002-09-05


plazakide iz plaza berekoa.

-Zuen aita eta Tomas Sitse, plazakide ez ezik, auzoz be hurrekoak ziran.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 63. orr.


plazaño iz plazatxoa.

Bordagaineko kaskoan den plazañoari eman diote Charles eta Lael Wertenbaker-en izena.  Herria   2004-09-23

Ondorioz, kanpoko aterbea eremuz ttipitua gelditu baita, bazterreko plazañoa estaliko dute, hori Omiasainduko oporraldian.  Herria   2001-09-13

Luzaiden baziren plazaño batzu birla jokoarentzat egokituak, hala nola Gainekoletan, Gaindolako bi tokitan, [...].  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 103. orr.


plazaratu, plazara(tu), plazaratzen (orobat palazaratu g.er.) 1 du ad plazara atera; argitaratu. ik kaleratu.

Plazaratu dituzten zezenak zezen adarluze, suhar eta nobleak dira.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 42. orr.

Bi mila urtetik goiti igaro dira Aristotelesek erretorikaren definizioa plazaratu zuenetik.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 176. orr.

Hala ere, agiri labur hau plazaratu zuten: [...].  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 143. orr.

Aferaren gainean ezer gutxi zeukan kontatzeko, eta gainera ez zuen plazaratzeko asmorik.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 196. orr.

Euskara batua egin ondoren ere, gai horren inguruko hiru liburu plazaratu zituen.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 169. orr.

Sarriegik Aita Pello opereta plazaratzen du.  Askoren artean   «Rataplan» - 98. orr.

Duela gutxi Mikel Urdangarinek plazaratu duen disko bikaineko kanta bat.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 9. orr.

Ikerketa bat enkargatzen bada, gero hori plazaratzeko izaten duk beti.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 112. orr.

Hark plazaratutako lau galderen inguruan filosofian jorratu diren gaiak azaltzen saiatu gara.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 16. orr.

Itoizko Koordinakundeak plazaratutako txostenak ez dituzte adituek egin.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 24. orr.

• 2 da ad

Artikulu mordoa plazaratu zen halako klonazioaren abantailak edo, sarriago, ondorio latzak deskribatuz.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 30. orr.

1539an, dena dela, Villers-Cotterêts-ko Agindua plazaratu zenean, frantsesa ezarri zen Frantzia osoko hizkuntza ofizial bakartzat.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 27. orr.

1985ean plazaratu zen lehen alea, eta horrekin hasi zen eraikitzen euskara batuaren gramatika.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 182. orr.

Horiek ahalbideratzen dute ezkontzan bertan plazaratzen diren arazoen konponbidea. korronte elektriko bat igaroarazita hezur hautsia bizkorrago osa daitekeelako tesia plazaratu da, baina ez du onarpen zabalik izan orain arte.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 60. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

agindua plazaratu (4); agiri bat plazaratu (7); agiria plazaratu (11); agiria plazaratu zuten (5); aldizkaria plazaratu (3); aldizkarian plazaratu (3); alea plazaratu (3); antzeko iritzia plazaratu (6); argitaletxeak plazaratu (10); argitaletxeak plazaratu duen (3); argitaletxearen eskutik plazaratu (4); asmoa plazaratu (3); atzo plazaratu (21); aukera plazaratu (3); autoa plazaratu zuen (3)

batera plazaratu (3); beharra plazaratu (8); berriak plazaratu (4); berriki plazaratu (3); berrikitan plazaratu (3); bertan plazaratu (3); bestelako iritzia plazaratu (3); bilduma plazaratu (3)

datuak plazaratu (3); diska plazaratu (10); disko plazaratu (3); diskoa plazaratu (7); diskoa plazaratu du (4)

ebazpena plazaratu (8); egitasmoa plazaratu (4); egun hautan plazaratu (4); emaitzak plazaratu (4); erabakia plazaratu (5); erakundeak atzo plazaratu (3); eskaerak plazaratu (3); eskutik plazaratu (5)

gogoeta plazaratu (7); gogoetak plazaratu (4)

hainbat lan plazaratu (3)

ikuspegia plazaratu (4); iritzi ezberdinak plazaratu (4); iritzia plazaratu (19); iritzia plazaratu zuen (8); irudiak plazaratu (3)

jaurlaritzak plazaratu (3)

lana plazaratu (4); lehen diska plazaratu (3); lehenago plazaratu (3); liburu bat plazaratu (11); liburu plazaratu (5); liburu plazaratu ditu (3); liburua plazaratu (16); liburua plazaratu du (5)

manifestua plazaratu (5)

ofizialak plazaratu (3); ohar bat plazaratu (3); oharra plazaratu (13); oharra plazaratu zuen (7)

ondorioak plazaratu (4)

plazaratu arren (3); plazaratu aurretik (5); plazaratu berri den (3); plazaratu berri ditu (4); plazaratu berri du (25); plazaratu berria (10); plazaratu berria du (4); plazaratu duen liburua (3); plazaratu ondoren (3); plazaratu ostean (5); plazaratu zuen agirian (3); plazaratu zuen atzo (21); plazaratu zuen idatzia (3); plazaratu zuten atzo (3)

prentsa oharra plazaratu (10)

proposamen plazaratu (3); proposamena plazaratu (5)

sententzia plazaratu (4); sorta plazaratu (4); sorta plazaratu du (3)

taldeak plazaratu (4); teoria plazaratu (3); txostena plazaratu (11); txostena plazaratu du (5)

ugari plazaratu (6); urte plazaratu (3); urtean plazaratu (5)

zalantzak plazaratu (3); zenbakia plazaratu (4); zerrenda plazaratu (3)

plazaratua izan (13); zenbakia plazaratua (3)

plazaratuak izan (5)

datorren astean plazaratuko (3); gaur plazaratuko (5); uztarriak plazaratuko dira (4)

datorren astean plazaratuko (3); egurrak plazaratuko (4); egurrak plazaratuko dituzte (4); ere plazaratuko (4); gaur plazaratuko (5); gaur plazaratuko du (3); plazaratuko da (9); plazaratuko dela (6); plazaratuko dira (15); plazaratuko ditu (12); plazaratuko dituela (3); plazaratuko ditugu (3); plazaratuko dituzte (24); plazaratuko du (28); plazaratuko duela (3); plazaratuko duen (4); plazaratuko dugu (3); plazaratuko dute (18); uztarriak plazaratuko (4); uztarriak plazaratuko dira (4)

atzo plazaraturiko (6)

arratsaldean plazaratutako (3); atzo plazaratutako (35); atzo plazaratutako agiri (4); atzo plazaratutako autoan (3); atzo plazaratutako datuen (4); berriki plazaratutako (4); egunkariak plazaratutako (4); etak larunbatean plazaratutako (3); gobernuak plazaratutako (4); herenegun plazaratutako (7); larunbatean plazaratutako (3)

plazaratutako adierazpenean (3); plazaratutako agiri batean (7); plazaratutako agiria (4); plazaratutako agiriak (5); plazaratutako agirian (12); plazaratutako agiriaren (4); plazaratutako agiriaren arabera (3); plazaratutako autoan (6); plazaratutako azterketa (3); plazaratutako datuen arabera (6); plazaratutako epaia (3); plazaratutako inkesta (3); plazaratutako ohar (3); plazaratutako oharrean (4); plazaratutako ondorioak (3); plazaratutako prentsa (4); plazaratutako sententzia (6); plazaratutako txosten (3); plazaratutako txostenak (4); plazaratutako txostenean (3)

telebista publikoak plazaratutako (3); urtean plazaratutako (4)

plazaratzea erabaki (3)

plazaratzeaz gain (4)

iritzia plazaratzeko (19); iritzia plazaratzeko aukera (4); plazaratzeko asmoa (3); plazaratzeko aukera (10); plazaratzeko eskatu (5); plazaratzeko eskubidea (3); plazaratzeko xedea (3)

argitaletxeak plazaratzen (4); argitaletxearen bidez plazaratzen (5); liburu bat plazaratzen (6); orain plazaratzen (3); plazaratzen duen liburua (3)


plazaratze iz plazara ateratzea; argitaratzea.

Mementoko Baigorriko turismo bulegoan ikus daiteke, bainan plazaratze zabalago bat merexi luke, dudarik gabe!  Herria   2003-07-03


plazatto iz plazatxoa.

Ikustera joaten ginen, eta han aurkitzen genuen, hoteleko plazattoan eserita, guardasolaren azpian.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 15. orr.


plazatu, plaza(tu), plazatzen 1 du ad kokatu.

Komisariaren lau izkinatan dinamita paketeak plazatu zituzten, zartatzearen ondorioak ahalik handienak suertatzeko gisan.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 52. orr.

Istambuli Brigadak izeneko ekintzaile talde batek bere gain hartu zuen bi hegazkinen aurkako atentatua, talde islamikoen komunikatuak plazatu ohi dituen webgune batean.  Berria - Mundua   2004-08-28

Fama du amerikano bankoetan badituela 130 miliun dolar plazatuak bere herri ttipiaren petrolio erresalbuetarik.  Herria   2005-12-01

• 2 da ad

Laguna ez du beti untsa plazatua, deneri lotzen bada ere bereziki airez, eta zenbait aldiz bere hetarik egiten, bereziki gantxoz.  Herria   2004-08-12

Adixkide onak eta azkarrak badituztelakotz ongi plazatuak.  Herria   2001-03-08

Hiriko enpresari ohikoa, lerdoa edo gaizki plazatua izan ezean, agintarien itzalpean biren jabe oheratu eta hogei dauzkatela atzarri diren horietarik.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 144. orr.


plazatxo iz plaza txikia. ik plazaño; plazatto.

Neskato bat ikusi nuen niregana inguratzen, plazatxoa zuzen-zuzen zeharkatuz, eskuaz keinu lagunkorra egiten zidalarik.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 49. orr.

Ibaira ematen zuen plazatxo baten erdian.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 212. orr.

Han, lau etxek osatutako plazatxoan, hantxe ziren haurtzaroarekin lotzen nituen irudiak.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 107. orr.

Alderdi honetan bada soilgune bat, pagoez osatutako plazatxo moduko bat duena.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 218. orr.

Geltokiko plazatxoan, hegan zebiltzan enarak, jendea berriketan ari zen, lur bustiaren eta labeen usain gozoa sentitzen zen.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 73. orr.

Etxe aurreko plazatxora iristen ari ziren.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 204. orr.

Trenaren geltoki berria, plazatxo karez zuritu eta hautsez betean, lazareto bat bezain isil.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 215. orr.

Baratzean baziren zenbait fruitu-arbola, une hartan hostorik gabe; bi ibilbidek gurutzatzen zuten, erdian plazatxo bat eratuz eta lau sail berdinetan banatuz.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 140. orr.

Lorediz inguratutako plazatxo bat zen, erdian ez-dakit-zein garaipenen ohorezko estatua luzea zeukana.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 47. orr.


plazebo (orobat placebo g.er.) iz sendatze indarrik ez izanik, hartzaileak baduela uste duelako, eragin terapeutikoa duen gaia.

Plazeboa substantzia eraginkorrik ez duen prestakina da, eta botika baten ordez ematen da.  Berria - Gaiak   2004-10-02

Multzo bakoitza hiru taldetan banatu zuten: heren bati tratamendu esperimentala eskaini zioten, beste herenari plazeboa, eta hurrenari ezertxo ere ez. Bitaminak erdiestea merke-merkea denez, aurrez prestaturiko janari gehienei [...] era askotako bitaminak gaineratuko zaizkie etorkizunean, osasuna eskuratu eta iraunarazten laguntzeko edo, plazebo hutsa izaki, prezio biziaren aitzakia barkagarri bihurtzeko.  Berria - Harian   2006-02-05

"Materiala" deitzen diogu lainezaz, badakigularik ere lautik hirutan estrikninaz gozatutako placebo ideal bat besterik ez dela, eta ideia eta laineza soil horrexek ponitzen gaituela.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 27. orr.

Ikazkinak edabe plazebo bat eman zion erreginari eta sendatu egin zen.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 141. orr.


plazent (orobat plaxent) iz atsegina.

Erraiten ahal dautzuegu jende plaxentak direla tokiko jendearekin hizkatzea guziz preziatzen dutenak.  Herria   2005-02-27

Nora joan dira ene debadio-kide plaxentak?  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 153. orr.

Denaden, beti plaxenta eta presta baitzen, ainitz zerbitzu eta laguntza egin izan du apez adiskideeri.  Herria   2005-09-22

Arras plaxenta agertu da Ariel Sharon frantses herri gizonen alderat.  Herria   2001-07-12

Esku-langile bat nintzen, ahal bezain xerrenta eta plazenta.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 151. orr.

Oporretako irakurketa horietan, ordea, gehiago izaten dira plazer hutsezkoak lanari lotuak baino, zorionez; nahiz eta ez gertatu beti nahi bezain plazentak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 43. orr.

Eskualde plaxent eta ireki honetan ezen, luzaz zokoraturik eta kolonizaturik bizi izan diren jendakien itzal eta akats guztiak ageri dira.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 108. orr.


plazenta iz haragi masa arroa, umekia biltzen duena eta uteroari atxikia dagoena.

Kamiseta eta galtzontziloak erantzi gabe oheratu zen, plazentan dagoen haurraren antzo, kuzkur-kuzkur.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 205. orr.

Jaiotzeko nengoela, nire amak placenta praevia izan zuen -plazentaren askatze goiztiarra, alegia-, eta ni bide normaletik ateratzeko gauzak okertu zirenez, zesarea egin behar izan zioten.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 409. orr.

Noesiterapia eskolak jaso dituzten emaginak plazenta eskuz kentzeko gai izan dira, horretarako anestesia erabili beharrik izan gabe, eta episiotomiak ere egin dituzte.  Berria - Gaiak   2004-08-17

Jateko nire plazenta ematen ari zitzaizkidala iruditzen zitzaidan.  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 71. orr.


plazentalio iz Placentatalia azpiklaseko ugaztuna, umekiak uteroan luzaz, plazentaren bidez elikaturik, atxikitzen dituena.

Ugaztun eme eboluzionatuagoek -martsupialioek, lehenengo, eta plazentalioek, geroago- bereizi zituzten bi funtzio horiek hodi banatan, eta, horretarako, bagina garatu zuten.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 43. orr.


plazentki adlag atseginez.

Zeren eta plazerraren leihoak eta portaleak zabaldu nahi bainituen lau haizeetarat eta plazerrei plazentki emana bizi.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 474. orr.


plazentzia iz atsegina.

Jauzika hasi bainintzen, plisti-plasta eta plisti-plasta, arraitasunak eta plazentziak horditurik banengo bezala...  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 93. orr.

-Bizitza honetan pazientziaz igurikitzen jakin behar da, plazentziaren erdiesteko...  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 596. orr.


plazer (Euskaltzaindiaren Hiztegian, -r-a biguna dela adierazten da) 1 iz atsegina.

Neska gazteak neskalagun on bat bilatzen saiatu behar du, librea eta munduzalea, plazerak ezkutuan gozatzen lagunduko diona.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 111. orr.

Hamidak, plazeraren eta koleraren artean, arretaz behatzen zuen.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 208. orr.

Joycerentzat, gorputz-ariketa betebeharra baino gehiago zen, plazera zen.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 323. orr.

Plazeraren ondotik desplazera duzu...  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 94. orr.

Nerabezaroan hartu nuen plazer horren kontzientzia.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 232. orr.

Gehiegizko luxu eta plazerak gazterik zahartu dituen gizonen ezaugarria zirudien zimur eta izurrez betetako aurpegia.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 240. orr.

Barealdiaren plazera dastatzeko beharra sentitu zuen eta ohean luze etzan zen.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 61. orr.

Irrika honek, gizakion jokaeraren funtsa plazera bilatzea eta minari ihes egitea dela dioen uste zabaldua ezeztatzen du.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 85. orr.

Nolatan bertuteak gida lezake plazerra, beroni jarraitzen badio?  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 260. orr.

Eta plazer hari, mintz bat bezala, bigarren bat eransten zitzaion, non nenbilen konturatzeak ematen zidana.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 215. orr.

Bat-batean, plazeraren gailurraren gailurrean, hazia sentitzen nuen, bero-bero, izterreko azal hotzean behera.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 25. orr.

Plazer hori ezinezkoa zaigunean, asma dezagun ordezkoa: goza dezagun sekula onik ez egiteak ematen duen atsegin gaiztoaz.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 107. orr.

Sibaris, plazer guztien hiria, antzinate osoan ospetsua!  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 111. orr.

Bere inurri-zuhurtasunarekin, diru kopuru bakoitzarekin zenbat plazer lor zitekeen kalkulatzen zuen.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 58. orr.

Bi mutilek ea plazer hori egingo zieten galdetu zieten damei, eta Mary Jane Daly andereñoarengana itzuli zen.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 273. orr.

Plazer gehiegi ematen ziolako kondenatuari.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 99. orr.

Beti da plazera zu ikustea.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 238. orr.

Madame, plazer da zure edertasunaren lekuko izatea.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 139. orr.

Emakumearen gorputza plazerez luzatzen eta bihurritzen ikusten zuelako.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 60. orr.

Darasako arratsalde hartan maiteari gerturatu zitzaiolarik, Abasek garaipenaren plazera ezagutu zuen.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 111. orr.

Lo gozo sakon baten plazerean murgildurik balego bezala egin zuen hasperen.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 210. orr.

Eudaimoniak zoriona adierazi nahi du, ez, ordea, plazeraren zentzu hutsalean.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 204. orr.

Han inortxok ere ez zekien mutila merkatariaren semea zela, eta horrek pentsarazi zien mutil hura agure bizarzuriaren plazererako zela, haren gutizia bat baino ez.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 170. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Plazer handia nuke hori horrela ez dela mezutuko bazenio.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 301. orr.

-Plazer handiz eginen dizuegu lepoa.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 194. orr.

Plazer mugagabea, elkarren guraria duena hesi bakar.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 15. orr.

Plazer eztiagorik badea nor bere buruarekin bakean egon, egunak lasaitasunean eman, kezkarik gabe lokartu eta kontzientziaren ausikirik gabe iratzartzea baino? Baldin plazer biziagorik balego, ez ditut desiratzen; ez ditut ezagutu nahi.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 175. orr.

Orain, halako plazer uher batek bildu ninduen bere altzora.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 139. orr.

Aukerarik izanez gero, halako plazer txiki bat eragiten zien solaskideari eztenkadaren bat sartzeak.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 273. orr.

Begiradak, musuak, laztanak, desioa, jolasak, izerditzeak, beroaldiak... plazer partekatua.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 62. orr.

Zinezko poesia, plazer partikularra adierazi nahi eta ezin horixe duzu.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 311. orr.

Utz nazazu betegina zarela uste izaten, hori baita gelditzen zaidan plazer bakarra.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 95. orr.

Oihuka hasi ginen bozkario eta plazer betean biok, hain geunden zoriontsu.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 103. orr.

Izpirituaren plazer intelektualek izatearen galdera beldurgarriak urruntzen ditu.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 73. orr.

Gure gizartean erlijioak duen eragina gainbehera dator eta, aldi berean, jolas eta plazer sexuala areagotzen ari da, bai bakarka, bai bikotekidearekin.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 29. orr.

Plazer hutsez, herrian sartu aitzin, edan dut aska betetzen duen uretik.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 125. orr.

Horrexegatik nenbilen puntako plazer hura neuk ere dastatu eta tarteka gozatu nahian.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 68. orr.

Gizon hark desio zuen, eta horrek neskaren bihotzean zirrara eta mirespena pizten zituen, hain zuzen ere polo magnetiko batek bezalatsu erakartzen zuen limurtasunezko plazerarekin batera.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 236. orr.

Plazer erabateko batez zabalduko ditut begiak, irriño zoriontsu batez, ene maite ezerezaren begiak ene begietan...  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 88. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Plazer minutu bakarra.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 97. orr.

Plazer-oihuak egiten nituen ordudanik haren pean.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 33. orr.

Kexu edo plazer aiuma txikiren batzuk egin eta lo jarraitzen zuen.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 94. orr.

Nik plazer olatuak sentitzen nituen, oihu eragiten zidatenak.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 15. orr.

Oihu txikiak, plazer espasmoak eta enpatiazko hasperenak.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 43. orr.

Eta interesik ez dut, honezkero ez delako arazo, plazer-iturri baino.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 38. orr.

Aspaldian ibili gabeko plazer bideak urratzen.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 96. orr.

Sexua sekulako jaia zen, jolasa, komunikazioa, plazer sinfonia.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 16. orr.

Klitoria da emakumearen plazer eragile handiena.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 155. orr.

Plazer gose ere ba naski.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 128. orr.

Asko dira, izan ere, kontenplaziorako lekua aisia-leku bihurtzen dutenak eta arimen perfekziorako asmatutako eremitorio-biziera plazer-zulo.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 391. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Hau jainkosa-plazera!... ez dago munduan honi hurrik ematekorik.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 180. orr.

5 plazerezko

Plazerezko txangoak garestiak izaten dira, Axenario.  Itziar Otegi   «Axenario» - Jules Renard, 2006 - 161. orr.

Trena da iraultza industrialak ekarri zuen bizitza-estilo alienatuari plazerezko etekinen bat ateratzeko aukera bakarrenetakoa.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 16. orr.

Atzerriko emakumeekin izandako plazerezko eta amodiozko abentura kitzikagarriak.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 19. orr.

Masturbazioa amodiozko eta plazerezko ekintza bat da.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 25. orr.

Vanessaren plazerrezko oihuak itzelak ziren.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 71. orr.

Bihotza hotz izan bazuen ere, gizonaren hitzak plazerezkoak egin zitzaizkion.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 115. orr.

6 plazer egin

Plazer egiten du ikusteak berriz toki eder hortan etxea xutituko dela.  Herria   2001-09-06

Ez du burua horretan, baina beti plazer egiten du lagun zaharren ikusteak.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 19. orr.

Plazer eginen niolakoan, ene armak bertan uztea erabaki nuen.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 127. orr.

Galdegin bide zuen apeza nintzen, eta pentsatu zuen, hain segur, holako otoitz liburu batek plazer eginen zidala.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 98. orr.

Nahi nuen mutikoa izan aitari plazer egiteko bakarrik.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 35. orr.

Horrek biziki plazer egin zidan.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 95. orr.

7 plazer-emaile izond plazer ematen duena.

Bazirudien aspaldiko garaiak berriz etorriak zirela, itsasontzia bere kaskarrean, bere zaharkinean, plazer-emaile bihurtu baitzen berriro ere.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 228. orr.

Irakurketa -irakurketa plazer-emaileaz ari naiz- ekintza klandestino halako bat izan da gure herri txikietako haurtzaroan.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 84. orr.

Klitoria, plazer emaile paregabea, naturaren asmakizun zoragarria, emakumeen plazeraren gunea.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 30. orr.

Parekorik gabeko plazer emailea.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 32. orr.

8 plazer eman

Arnasa hartzeak berak plazer ematen zuela iruditzen zitzaidan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 215. orr.

Une hori hain izan da laburra non irudi baitu niri plazer eman baino, nahiago izan duzula behako horiek ikusi gabe zer galtzen nuen niri sentiarazi.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 230. orr.

Plazer ematen du, autoestimua hobetzen du, bikotekideen arteko lotura sendotzen du eta endorfinak askatzen laguntzen du.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 139. orr.

Gizaseme batek harreman sexualak gizonezkoekin gauzatzeko ohitura duenean, munduko gauzarik errazena zaio ohekideari plazer ematea, berak atsegin lukeena haiei egitea besterik egin beharrik ez dauka-eta.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 117. orr.

Jauregi liluragarri batera eramango zaitut, eta han nahi bezainbeste fruta eta ardo izango duzu, eta neska xarmant bat zuri plazer emateko.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 90. orr.

9 plazer etxe (orobat plazeretxe)

Hemeretzigarren mendeko txinatar bidaiari bat imajinatu Balmoraleko xarmak deskribatzen, hogeita bosgarren mendeko txinatar poeta bat Txinako olerki-zati magiko batean Victoria erregina eta haren "plazer-etxe izugarria" goresten inspiratzeko aski gogo-berotasunez.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 53. orr.

Hobe izanen zen plazeretxe hitza erabiltzea.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 17. orr.

Plazeretxeko txirrina jo nuen eta betiko bibotedun gizon elegantea agertu zen atean.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 23. orr.

10 plazer hartu

Artean edoskitzen eta atseginetan plazer hartzen eta nire gorputzeko minetan, berriz, negar egiten besterik ez nekien.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 215. orr.

Kosta egin zitzaidan, halere, hizketaldiaz plazer hartzea.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 46. orr.

Badaki plazer hartzen duzula jendea zigortzen?  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 104. orr.

Aihertar askok plazer hartuko dute hunen irakurtzean, gure herrian iragan memento batzu aipatzen ere baititu.  Herria   2001-07-12

Guk banekien, berak erranik, informazio ofizierak plazer hartzen zuela galdeketak egitean.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 63. orr.

Naturak gozamen sodomarrak, intzestuko atseginak, masturbazioa eta antzekoak debekatuko balitu, utziko al liguke horietan hainbeste plazer hartzen?  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 132. orr.

Sineskeria maltzur eta ilun batek baizik ez dezake plazer hartzea debeka.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 463. orr.

11 plazer izan du ad

Biziki kuriosa niz bizi guzian eta nahi nuke, plazer nuke, egun batez gertatzea holako beste planeta batetik etortzen den beste izaite baten aitzinean izatea.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 47. orr.

Plazer duzu amarruzko arrazoibidez ni asaldatzen; itzurtzen zatzaizkie nireei.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 176. orr.

Plazer nuke zurekin oraino solastatzea.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 15. orr.

Plazer izan nuen hura dena bustitzea, eta zein atsegin handia labanaz lehenengo ile mototsa kendu nionean.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 91. orr.

-Arrolako batailaz ari ginen, segi dezagun, plazer baduzu, Harizpe jauna.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 93. orr.

-Plazer baduzu... -esan zuen Manilovek-.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 52. orr.

-Eskurik ez, plazer baduk.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 40. orr.

Manatzen duzu begira dezagula kastitatea, emazu bada manatzen duzuna, eta gero mana ezazu plazer duzuna.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 144. orr.

Han nehor ez da nehorekin esposatzen, nornahi plazer duenarekin ibil daiteke.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 88. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

beti plazer egiten (3); bezainbat plazer (3); hainbeste plazer (4); halako plazer (13)

plazer badu (4); plazer badu berorrek (3); plazer baduzu (8); plazer bakarra (4); plazer bat da (4); plazer bat izan (4); plazer bat zen (3); plazer berezi bat (3); plazer bihurtzen (3); plazer bila (11); plazer bila atseginez (7); plazer dugu (4); plazer dut (4); plazer duzu (3)

plazer egin (7); plazer eginen (6); plazer egiteko (11); plazer egiten (21); plazer egiten du (9); plazer emaile (4); plazer eman (4); plazer ematen (10); plazer ematen du (3); plazer eragile (6); plazer estetikoa (3); plazer handi (9); plazer handi bat (5); plazer handia (59); plazer handia da (9); plazer handia ematen (10); plazer handia ukan (3); plazer handiagoa (6); plazer handiagorik (4); plazer handiena (5); plazer handienarentzat (3); plazer handikoa (3); plazer handirekin (10); plazer handirekin jakin (3); plazer handirik (3); plazer handiz (30); plazer hartu (7); plazer hartuko (3); plazer hartzea (4); plazer hartzen (20); plazer hartzen du (3); plazer haundi (18); plazer haundi bat (5); plazer haundi batekin (12); plazer haundia (4); plazer haundiarekin (3); plazer haundirekin (21); plazer haundirekin ikusi (4); plazer haundirekin jakin (3); plazer hutsa (7); plazer hutsa da (3); plazer hutsagatik (8); plazer hutsez (6)

plazer istant (3); plazer iturri (5); plazer klase (3); plazer mota (3); plazer nuke (6)

plazer osoa (3); plazer partikularrik (3); plazer poxi (3); plazer sentitzen (3); plazer sexuala (4); plazer sexualaren (4); plazer sexualerako (3); plazer sinfonia (6); plazer txiki (4)

plazer ukanen (3); plazer une (3); plazer zuela (3); sentipen eta plazer (3)

burmuineko plazeraren guneetara (3); emakumearen plazeraren (5); emakumearen plazeraren ardatza (3); plazeraren gunea (3); plazeraren guneetara (3); plazeraren mezulariak (3); plazeraren mezulariz (4); plazeraren ondotik desplazera (3)

plazerez hiltzen (3)

plazerik handiena (7)

errezebitzeko plazerra (3); ikusteko plazerra (9); plazerra areagotzeko (3); plazerra eginez (4); plazerra eman (3); plazerra ematen (4); plazerra hartzen (3); plazerra izanen (4); plazerra ukan (3)

zer plazerra (32); zu ikusteko plazerra (5)

plazerraren plazerrez (4)

ikusteko plazerraz (3)

plazerrekin entzun (3); plazerrekin ikusi (10); plazerrekin ikusi dugu (3); plazerrekin jakin (29); plazerrekin jakin dugu (24); plazerrekin jakinarazten (3); plazerrekin jakiten (10); plazerrekin jakiten dugu (10)

plazerrik gabe (5); plazerrik handiena (5)


plazeretxe ik plazer 9.

plazergarri izond plazer ematen duena.

Plazatik haste, itxura kriket, plazergarri, alai bat beretuz, etxe xuri argiak eta gainerat oinkarientzat, zer geriza, prezagarriak diren harri pikatuz egin bazterbide egokiak.  Herria   2003-03-20


plazergune iz plazer hartzen den gunea.

Alabaina, haren gorputzean bazen plazergune berri bat orain: gerritik behera ez zuen ezer sentitzen, hautsirik ez zeukan seinale.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 340. orr.


plazerkeria iz plazer gaitzesgarria.

Denbora bat pasatzea jan, edan, dantza, festa plazerkerian.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 49. orr.


plazerño iz adkor plazer txikia.

Plazerño haundi batekin ohartu gira ere, gehienek euskara ontsasko mintzatzen eta irakurtzen dutela.  Herria   2004-05-20


plazido izond barea, jabala, narea.

Ilunpean noiztenka azkonar sotilek edo kahaka plazidoek abiadura hausten zidaten.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 177. orr.


plazo iz epea.

Jaurlaritzak bi plazotan jarriko du dirua, milioi erdia aurten eta beste erdia, datorren urtean.  Berria - Kultura   2006-01-12


plaztika ik plastiko1.

plaztikaki ik plastikoki2.

plaztiko ik plastiko1.

plebeio (orobat plebeiu g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian plebeio agertzen da) izond/iz herri xehekoa.

Erresumako lehenengo printzesa plebeioa bihurtu behar zuena, ezer baino lehenago, kazetaria zen ofizioz. eder eta sendo iruditutako mundua zatar eta kaskar omen; unibertsaltzat hartutako bizimodua, salbuespen; gure izatea bera, bigarren mailako, plebeio edo.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 77. orr.

Itxuraz besteak baino haziago izatea beste merezimendurik ez zuen soldadu baten oin izugarri plebeioen euskarri, plinto eta oinarria izan zedin.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 228. orr.

Plebeioen eta patrizioen artean sortu ziren istiluetan, Sakro mendiko erreboltan, alde batetik fedea eta bestetik kontratuen gogorra besterik ez ziren aipatu.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 90. orr.

"Kaltegarria litzateke hirientzat", diote Honorio eta Teodosio enperadoreek, "eta saltzeko eta erosteko erraztasuna ezabatuko luke merkatarien eta plebeioen artean".  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 21. orr.

Bururatu zitzaion plebeiu batek behar zuela Klodio adoptatu, halatan populuaren tribuno bilakatu ahal izan zedin.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 59. orr.

Oso izaera gorabeheratsu eta aztoragarria zuen, sentipen aristokratiko eta plebeiozko nahaste ezin eramanezko bat.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 34. orr.


plebeiu ik plebeio.

plebetar izond plebeioa.

Urte batzuk geroago, La rebelión de las masas-en, arazoa, buruzagi eta eliteei muzin egiten dien masa plebetarra da.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 73. orr.


plebiszitario (orobat plebizitario) izond plebiszituarena, plebiszituari dagokiona. ik plebiszitu 2.

Erreferenduma, dena den, beste gauza bat dela zehaztu zuen: «Kataluniako batasun zibilaz ari gara eta zentzu plebiszitarioa du».  Berria - Mundua   2006-03-02

PPren pentsaera bakarraren erasoaldiari erantzuteko aukera zehatza, erraz ulertzekoa, eskaini diete Kataluniako botoemaileei Carod-Rovira zerrendaburu jarrita, bozketari izaera plebizitarioa emanda.  Berria - Euskal Herria   2004-02-01


plebiszito ik plebiszitu.

plebiszitu (orobat plebiszito; Euskaltzaindiaren Hiztegian plebiszitu agertzen da) 1 iz aginpidea hartu duenari ematen zaion uste onari buruz edo estatu gorabehera bati buruz hautesleen multzoak baiaren edo ezaren bitartez ematen duen botoa.

Nazio baten existentzia egunero gauzatu behar den plebiszitua dela dio Renaneka.  Berria - Kultura   2004-11-06

Mundu Gerlaren ondoko Estatu-Hitzarmenetan, 1919an, irabazleak arduratu ziren, hein batean, nazio eskubideak kontuan hartzeaz, galtzaileak behartu baitzituzten, 12 kasutan bederen, plebiszituen egitera, estatu berrien mugak demokratikoki finkatzeko gisan.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 78. orr.

Ez al ziren bata bestearen ondoan etorri, senatukontsultoak, plebiszituak, pretoreen ediktuak, kontsulen ordenantzak, edilen araudiak, juriskontsultoen erantzun edo erabakiak, pragmatika-berronespenak, erreskriptuak, ediktuak eta enperadoreen nobelak?  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 44. orr.

Aldaketa etengabe haiek, dela lege bidez, dela plebiszitoen bidez, arrunt bihurtu zuten Erroman lukurreria.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 90. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik plebiszitario.

Gaurko lehiak plebiszitu kutsua dauka talde txuri-urdinarentzat, Anoetako zaleak ez baitaude batere gustura ikusten ari direnarekin.  Berria - Kirola   2004-11-21

Oro har batzarrak, debate leku baino, plebiszitu tokiak ziren.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 121. orr.


plebizitario ik plebiszitario.

plegarazi, plegaraz, plegarazten du ad plegatzera behartu.

Urteak pasatu ahal, ondoriozta daiteke Euskal Herritarrok alderdiarentzat treguaren helburu nagusia EAJren autodeterminaziora plegaraztea izan zela.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 81. orr.

Lau gizonek bizkarrezurra plegarazi zioten.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 191. orr.

Irriak, adinak mateletan urratu arroilak plegarazten zizkien.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 136. orr.


plegatu, plega, plegatzen 1 da/du ad tolestu.

Makurtu genian biok burua eta plegatu belauna.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 23. orr.

Oheari estekan dolorez plegatu zen Txoko.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 70. orr.

Eskuak gerrian, zango bat zuzen eta bestea plegaturik, txapela buruan trebes.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 43. orr.

Ganibeta plegatu zuen eta sakelan sartu.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 176. orr.

Leihatilaren azpitik, ongi plegatzen zituen hilabetekari koloretsuak luzatzen zizkidan.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 109. orr.

Soa berriro paperera plegatzen zuen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 255. orr.

Zakuak hartzen, Nouvel Obs besapean plegatzen eta biloak orraztatzen segitu nuen, emozioaren aztaparrek lardaskatua.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 180. orr.

2 irud/hed

Ahoa plegatu zuen Maianak, disgustuz, eskalearen magaletik aldentzeko Frantxuaren haiari ihardetsiz.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 68. orr.

3 makurtu, amore eman.

Xarles dolorez plegatzen zela, lasterka lekutu zen Edmearen magalean gerizatzeko.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 306. orr.

Luthero edo Kalvin, egia bere molderat egokitu eta plegatu nahi zuten gizon nahitsuak.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 346. orr.

Burua ahalkez plegaturik gero, jende ez nintzenez ba galdezka, ttume-ttumea gasna puska hartu nion.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 20. orr.

Beste guziak mendiak emaiten zuen bezala plegatzen ziren pilotan aritzeko.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 106. orr.

François Sargentini korsikar abertzalea preso altxatu dute Korsikan, ADN frogaketa baten egitera plegatu ez delakotz.  Herria   2003-10-02

Nor nintzen, neure izatearen izenean, ene gutizietara munduaren plegatzea eskatzeko?  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 182. orr.

Guk ez dugu horrelako gauzetara plegatzeko ez kopeta ez eta kuraiarik!  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 114. orr.

Jeiki: hau Abil behi paregabearen umea da, eta erran dezaket, manu guzieri plegatzen dela.  Herria   2003-04-03

Egun hartan erakusten zidan hoztasunak nonbait mintzen ninduen eta isiltasunera plegatzea erabaki nuen.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 144. orr.

4 (era burututa izenondo gisa)

Arrantzaleak atorrako sakelatik paper plegatu eta hondatu bat atera zuen, eta Joanttori luzatu zion.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 226. orr.

Eta liburuko orrien artean bertze orri bat erakusten zuena, orri plegatu bat.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 114. orr.

5 irud/hed

Sarako elizako prediku aulkian, jende beldurtu eta plegatuen aurrean oihuka.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 13. orr.


plegatzaile izond plegatzen duena.

Halaz urteroko Euskaldun Ondarearen Batzarreko bestaren plegatzaileari Zirikari izeneko pieza estreinatuko zuela iragarri zion.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 132. orr.


plegu 1 iz tolesa.

Ikusi dugu nola ezartzen diren mahaiak, lisa-burdina eskuetan dafailen behar den bezala jartzeko plegurik gabe.  Herria   2003-12-04

Gazteak tiraderaren barnea estaltzen zuen kartoia altxatu zuen eta orrialde bat aurkitu, lau plegutan, denborak horitua.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 16. orr.

Gartziak paltoko sakela miatu zuen, zenbait plegutan emanak ziren paperak hartu, eta eskuratu zizkion.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 243. orr.

[Neskak] arraunera makurtzen direnean, plegu handiko eta oihal beltzeko gona laburrak agerian uzten ditu ongi egindako aztala eta ongi jantzitako oina.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 131. orr.

Biluz gorrian ezartzen gintuzten, jantzietako plegu guziak miatzen zituzten.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 40. orr.

Besoak gerriko pleguan plantaturik gelditu zen Txoko.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 7. orr.

Hatza nire izter arteko ezpain zimurren pleguetan sartu dut.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 64. orr.

Baina musuzapia lau plegutan tolesturik dagoenez, ertza odolez zikinduta edukitzeak zera esan nahi du: tolesduraren lau ertzak daudela odolez gorri, liburu baten ertza odoleztatzean liburuko orrialde guztiak odolez zikintzen diren era berberean.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 29. orr.

Lau plegutan tolestu nuen noizbait papertxoa, eta aittitterengana abiatu nintzen. ik beherago 5.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 271. orr.

Bai eiki, mendiaren pleguetan ezkutatutako etxe bat zen.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 209. orr.

2 irud/hed

Bizkitartean, engainatu ninduten ezpainen pleguaren itxura zerabilkidan gogoan.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 147. orr.

Segurtasun une berriaz baliatuz eta janaria gozatuz, Mairosek aho plegua marraztu zuen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 204. orr.

Irudi zuen Mogueimek ez zuela jakingo halako arrazoi erradikalari erantzuten, baina adimenaren plegu ezkutu batetik hitz gutxi batzuk atera zituen, morroiak mutu uzteko nahikoak.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 225. orr.

Hedabideen lana ez baita itxuraz gertatzen dena kontatzea, benetan gertatzen dena baizik, bere plegu, zimur eta atzealde guztiekin.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 90. orr.

Bakardadearen labanak mintzairaren pleguak zauritzen zizkion.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 224. orr.

3 ohitura, joera.

Lisatzearena trauma bat da enetako: denbora eskasez amak ez zizkigun arropak plantxatzen, eta nik amaren plegua hartua, behin bere atorren lisatzea manatu zidan gizon bat ezagutu nuen arte.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 188. orr.

Izena Nafarroako tronuko oinordearen ohoretan emana zioten, familiaren plegu zahar bat.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 176. orr.

Denek ere beraz, ostaler eta beste, plegu berri batzu hartu behar...  Herria   2001-07-12

Hastapenetik beharko dira haxean ezarri, egiari loturik, moralari segituz eta, beraz, gazteria zuzentasunean altxatuz, adin horretan baitira plegu on edo txarrak hartzen.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 47. orr.

Honezkero izanen da ohartu denik zein barneratua dudan neure buruaz urrikaltzeko plegua.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 260. orr.

Tokian tokiko bereizgarritasun batzuen suntsiketa, elikadura-plegu berrien agerpena (mestizaia prozesuen ondorioz) eta hainbat elikagai eta elikadura-praktikaren hedapen transkulturala.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 105. orr.

4 itxura, estiloa.

Den-dena "Second Empire" plegukoa, omen.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 333. orr.

Hiru urte hartan ikusten ez nuen Hernani kalean, bi garaitzapen-arku eraiki omen zituzten beltzek [=liberalek], dotore oso, 14 metro gora; "gotiko" plegukoa da bata, eta "erromatar" plegukoa bestea.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 283. orr.

Leonarden istorioek badute plegu berezi bat, hala ere, zinemarako oso aproposak egiten dituena,  Berria - Kultura   2004-08-04

5 inprimatze lanetan, paper orri bat zenbait aldiz tolestu ondoren gertatzen diren orrialde inprimatuen multzoa; orrialde handia, zenbait aldiz tolestua.

Besaulki baxu bat, apalategi bat plegu-hamabireneko zenbait libururekin, beladore pertsiar txiki bat.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 160. orr.

Plegu zortzireneko liburuen gainean makurturiko buruak baizik ez ziren ikusten.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 263. orr.

-Mikel Strogoff -esan zion tsarrak orduan, mandatari gaztearen eskuetan plegua utziz-, har ezak, bada, eskutitz hau; bertan zoak Siberia osoaren salbamena, bai eta agian nire anaia duke handiaren bizitza ere.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 61. orr.

Gelatxo txiki bat zuen, nahasia, eta ohean sartuta ikasten zuenez, ikasten zuenean, askatu egiten zituen liburuak, eta plegu soltetan askatuta gordetzen zituen, kutxan edo mahai gainean zabalduta.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 70. orr.

Ez da egunero gertatzen liburuetako pleguetan sortutako pertsonaia bat kalean zehar aurkitzea.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 148. orr.

6 baldintza-plegu baldintza orria.

Gero, dekretua indarrean eta lehiaketa arautuko duen baldintza pleguaren eskutik, Kultura Sailak toki telebista digitalaren zerbitzuak eskaintzeko gaitzen duen titulu juridikoa emateko lehiaketa zabaldu eta burutuko da.  Berria - Euskal Herria   2006-01-18

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

plegu berri (3)


pleinatu ik pleinitu.

pleini 1 adlag kexuka.

Sekula ez dira entzuten, salbu batzuetan nigarrez edo pleini...  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 96. orr.

2 pleini izan (orobat pleñi izan g.er.) da ad ipar auhenka aritu, intziri egin.

Ohizkoan bezala pleini nintzen, zintzurra korapilo eta betazalak trinko, supermerkatuko kaxako langileak ordainketak zirauen denbora osoan ez zidala so egiten.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 190. orr.

-Patriota onak ez dira pleini, baina onetsi behar da zuk diozuna egia dela.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 258. orr.

Ez gaituk pleñi, ez nauk pleñi.  Herria   2003-03-10


pleinitu, pleini, pleinitzen (orobat plenitu g.er., pleñitu, plainitu g.er. eta pleinatu g.er.) da ad ipar pleini izan.

Jin berrixea nintzen buruzagi-ordeari pleinitzera joaiteko.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 58. orr.

Aldi bat entzun dut ama apezetaz pleinitzen, dantza debekatzen zietelakotz herriko plazan gazteei.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 37. orr.

Baserritarrak lapurretez eta eskandaluez pleinatzen ziren.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 79. orr.

Leku askotan pleinitzen badire ikusiz beren herria nola husten den, ez da hori gure arrangura; duela 50 urte 1300 bizilagun, egun 4000 aise gaindituak.  Herria   2003-11-27

Beraz alde hortarik ez niz plenitzeko.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 48. orr.

Gaixoak, pleinitzekoak dira...  Herria   2001-03-08

Aberatsak halaber Jainkoaren haur izanki, agian pobre larru-hasak baino anitzez gehiago pleinitzekoak dira, gaurko mendean hedatzen ari den pikarraitzea garatzen ikustean, sekula ukan ez duten kontzientzia txarra jasaten dutelako, aberats izateagatik.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 128. orr.

Meza emaileak [...] goretsi du Jesus eta Maria baitan ezarri fedearekin bururaino gudukatu baita eritasunari, sekulan bere inguruan pleinitu gabe.  Herria   2002-08-01

Erran behar da, kurai handiz jasan dituela urte hauek pleñitu gabe.  Herria   2003-03-20


pleinta iz ipar auzibidea.

LAB sindikateko Jano Fourcadek eta CGTko Mikel Lapeirek pleinta bat pausatu dute Baionako auzitegian, poliza gizon batzuen kontra.  Herria   2003-07-24

"Comité National d'Action Laique" egiturak pleinta pausaturik, frantses Estado Kontseiluak joan den azaroan erran zuen Jack Lang ministroak erakaskuntza elebidunaren arautzeko egin zituen testuak frantses Konstituzioaren kontrakoak zirela.  Herria   2003-05-08

Herriko Etxea kexatu da, pleinta ekarri du baimenik gabe obretan hasia zen jabearen kontra.  Herria   2004-11-25

Langile horrek, CFDT sindikatarekin, bere lana utzi bezain laster pleinta bat ezarri zuen "Prud'hommes" auzitegian, nagusiak aski zirika eginik berak galdatu zuela hantik ateratzea.  Herria   2003-01-14


pleinu 1 iz ipar auhena, intziria. ik kexu.

Frango luzaz segitu zuten emaztearen pleinuek.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 59. orr.

Bat-batean, denak ixilik zeudelarik ordu arte, garrasi samin batzuk entzun nituen, emazte bat nonbait ari dena pleinu, negarrez naski, eta gizon bat erasiaka, arras bortizki.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 59. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Nor da hain auhen bortitzez kexu dena, bere tristura-pleinuz izar alderraiak konjuratu eta haiek geldiarazirik, entzule harridurak joen gisa?  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 206. orr.

3 pleinta.

Afera joan den ekainekoa zen, Demoek Baionako geltokian tinduz seinaletika euskaratu zutelakoan, SNCFak pleinua pausatua zuen, garbitze gastuak 250 eurokoak izan zirela erranez.  Herria   2002-10-17


pleinuka adlag auhenka, intzirika.

Ghiberti, Della Robbia, Brunelleschi eta Donatello bizi zituen inguruan, zein bere artearen jaun eta jabe harro, Uccello gaixoari eta perspektibarekiko haren zoramenari burla eginez, haren etxe amaraunez bete, mantenu-gaiz huts hartaz pleinuka; baina Uccello are harroago zen.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 91. orr.


pleistozeniko izond pleistozenokoa, pleistozenoari dagokiona. irud/hed adkor

Telebista zure txokolate beroa baino beroago dabil Jarcha musika talde pleistozenikoak abestu duen honetan.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 31. orr.


pleistozeno 1 iz Laugarren Aroko aldi zaharrena.

Asian, Pleistozeno garaian, bi giza espezie bakarrik bizi izan zirela pentsatzen zuten gaur arte: Homo erectusa eta Homo sapiensa.  Berria - Gaiak   2004-10-29

2 irud/hed adkor

Barra gainean, pleistozenoko hondarrak balira bezala beirapean kaiolaturiko pintxoak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 249. orr.


pleit (orobat pleita) iz garraiobide bat, bereziki itsasontzi bat, alokatzea; alokatze horretan adostu den prezioa.

Izan ere, bai nazio-kontabilitatean, bai ordainketa-balantzan, elkarren ondoan agertzen dira, alde batetik, usadiozko jardueretatik etorritako irabaziak (turismoa, bidaiak, pleitak edo nazioarteko aseguruak), eta, bestetik, nazioarteko liberalizazioaren mugimenduarekin zuzenago lotuak daudenak (banaketa, aholkularitza, publizitatea, ingeniaritza, telekomunikazioak...).  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 63. orr.


pleitaleku (orobat pleita leku) iz pleitak egiten diren lekua.

Mugerreko portuko auzoan eta Aturri ibaiaren kasik ondoan hedadura handia hartzen ari du CEF, euskaraz Pleitalekua deitzen dugun garraio lekuak, 90 urtean idekiz geroztik eta guziz 96-ko ekonomia gorakadaz geroztik.  Herria   2001-06-28

Zazpi ehun langile dabiltza eremu hortan, gure herriarentzat onura ezin hobea, pleita leku horrek eskaintzen baitu lana eta lanbide zerga; zer eskatu gehiago?  Herria   2005-04-21

Pleita lekuan elkartu ondoan, hortik joan dira fiul errestoak metatu behar diren guneraino.  Herria   2003-01-14

Azpimarratu dute portutarrek 160 hektara hartzen duen pleitalekuaren proiektuaz inoiz ez dela ikerketa publikorik egina izan.  Herria   2001-06-28


pleitatu, pleita(tu), pleitatzen du ad garraiobide bat, bereziki itsasontzi bat, alokatu.

Ontzi bat pleitatuko nuen nire lehengusinaren kontura, edo postan joango nintzen hogei kopek ordainduz verstako eta zaldiko.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 123. orr.

Don Ottaviok pleitatutako jet pribatuak altuera hartu zuen.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 501. orr.


pleka 1 iz pilota jokoa, pilota paretaren kontra jaurtikitzean datzana.

Jakes Cazaubon eta Pierre Sabalo-k ohiko pilotaz hitzegin zuten, behialako pilotasoro eta trinketetan finkatuz beren solasa, luze, errebote eta pleka jokoak azalduz...  Herria   2004-08-12

Pleka partida, trinketean jokatua izan da.  Herria   2001-09-27

• 2 adlag plekan.

Ez dut pleka nihaurekin buruz buruka aritzeko asmorik.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 232. orr.

3 plekan adlag pleka jokoan.

Lehiaketa hori Alainek muntatu zuen xixterazko plekan eta nausitu dira Jean Claude Cuiburu, Daniel Elgorriague eta Peio Juantorena.  Herria   2003-09-11

Bezperetarik landa gaztek pilotan ari behar dute: "laxoan, errebotean edo bederen plekan", molde hau ez zen oraino nagusitua.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 137. orr.


plekari iz pleka jokoan aritzen den pilotaria.

Gaitzeko partida egin daukute 4 plekariek.  Herria   2003-09-04

Daniel Cachenaut jokatu da buruz burukako lehen haitadan eta irabazi Berasategui plekariari 40/26.  Herria   2004-02-05

Plaza laxoko joko pollita erakutsi dute plekari hauiek.  Herria   2001-05-24

Trinketeko plekari gazte hoberenen artean Euskal Herriko Ligak moldatua zuen lehiaketa bat.  Herria   2002-10-31

Tenore berean Armendaritzen Union Basque xapelgoaren finaletara gure plekari multxo batekin joanik.  Herria   2005-04-28

Gazte horiek guziak hamairu urtez petik direlarik erraiten ahal dugu plekarien hazia beti azkar dagola gure herrian.  Herria   2003-09-11

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

plekari gazte (3)


plektro iz hari musika-tresna jakin batzuk jotzeko erabiltzen den ziri modukoa.

Kanpoko doinuaren plektroak bihotz barruko haria joko balu bezala.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 795. orr.


pleñi ik pleini.

plenitu ik pleinitu.

plenitu ik pleinitu.

pleno 1 iz osoko bilkura.

Udalaren Gobernu Batzordean onartu zen, eta ez zen plenora eraman.  Berria - Euskal Herria   2004-12-08

Hilaren 30ean egingo da hurrengo plenoa.  Berria - Euskal Herria   2004-03-04

1997an EBBko plenoak onartutako agirian argi uzten genuen ez dugula inoiz onartuko gure proiektuaren inguruko babes, zaintza edo xantaiarik.  Berria - Euskal Herria   2004-02-15

Don Kosmek eta Easako alkateak pleno hartan sinatuko zutèn agiria izanen zen, beraz, Azpilgo herriak bizkarrean jasan beharko zuen sastada.  Joan Mari Irigoien   «Oilarraren promesa», 2003 - 81. orr.

Azaldu zuenez, ezein talde politikok ez dio auzia aztertzeko pleno berezia deitzeko eskatu.  Berria - Harian   2005-05-31

Plenoaren ondoren elkarretaratzea egingo dute.  Berria - Euskal Herria   2006-01-18

Datorren astean, berriz, plenoa eginen dugu eta, hala, berandu gabe etxeak goraka hasiko dira; etxegintzak dirua ekarriko digu, eta diruarekin... garrantzia handia hartu zuen Espainiako Diputatuen Kongresuan buruturiko Plenoak.  Joan Mari Irigoien   «Oilarraren promesa», 2003 - 81. orr.

PPk eta PSE-EEk ez zioten zuzenketarik aurkeztu artikulatuari, eta osoko zuzenketak azken plenorako gorde dituzte.  Berria - Euskal Herria   2004-10-15

Auzitegi Goreneko Zigor Salako plenoa bihar da erabakitzekoa Paroti egozten zaizkionak zigor batean pilatu edo ez.  Berria - Euskal Herria   2006-02-19

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Nazio Bilkura, Udaletxeko Pleno Aretoan. Tolosako Udaletxeko pleno aretoan egin zuten bilera atzo arratsaldean.  Berria - Harian   2005-04-08

Garziandia andereak pleno-egunetan hartu ohi duen bidea egin du gaur.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 181. orr.

• 3 izond betea.

Etxekoandrearen figurari uko egina, bizitza plenoa eta intentsua izan du.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 68. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pleno aretoan (5); udaletxeko pleno aretoan (4)


plentziar izlag/iz Plentziakoa, Plentziari dagokiona; Plentziako biztanlea.

29 urteko moto gidari plentziar bat larri zauritu da Plentzian bertan, auto batekin izandako istripuan.  Berria - Euskal Herria   2006-02-12

Elaia Torrontegi plentziarrak urrea irabazi du Munduko Unibertsitateartekoan.  Berria - Kirola   2004-06-04

TKEn Urdaibairen nagusitasuna handian bada, Federazio Ligan Arkoteko plentziarrak dira jaun eta jabe.  Berria - Kirola   2004-07-20

Plentziarrek play-offak jokatu nahi dituzte, eta oraingoz bide egokitik ari dira.  Berria - Kirola   2004-07-20


pleonasmo iz figura erretorikoa, adigai bat adierazteko behar diren hitzak baino gehiago erabiltzean datzana.

Abertzale erromantikoa, pleonasmo bat erabiltzeko? 'Orgasmoak' 'pleonasmoaren' antza dauka, odol, gihar eta tripakiz eginiko zerbait dirudi.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 48. orr.

Hortik pleonasmoen elkargainkatze horretara ihes egin beharra.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 4. orr.

Pleonasmoa pentsamendu bat adierazteko behar baino hitz gehiago erabiltzea da.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 299. orr.


pletina 1 iz kasete motako magnetofono batean, grabatzeko eta erreproduzitzeko sistema.

Klasikoen sona gehienak Arantzazuko fraideen eta nire uzta propialeko diskoekin osatu nituela, harik eta CDa plazaratu zen arte eta, Joxe Mari Oterminek eta biok, zalantza mordoska tarteko, artean hain garestiak ziren CD berri eta pletina haietara pasatzea erabaki eta eskatu genuen arte.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 96. orr.

2 metalezko xafla angeluzuzena, lodiera txikikoa.

-Tira, kanpoko fatxadan pletina bat ezartzen bada... -esaten zuen orduan Pelik, ohikoa zuen tonu bare eta apalarekin.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 9. orr.


pletora iz gehiegizko ugaritasuna.

"Zentzu" inplizitu, subirano eta komunitario honi dagokionean enuntziatuak modu oparoan ugaritzen dira, zentzu horretara bakarrik igortzen dute-eta guztiek, eta berak bakarrik osatzen du euren benetako esanahia: osagai esanguratsuen pletora esanahi bakar horrekin harremanean.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 137. orr.

Honexegatik diskurtso orok esaten zuenaz beste zerbait esateko ahalmena gordetzen zuen bere baitan, zentzu askotasuna bilduz horrela: adieraziaren pletora adierazle bakarrarekiko.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 137. orr.


pletoriko izond zerbaitetik ugaritasun handia duena.

Enuntziatu-multzo bat deskribatzea irudi zatikatu eta xehatu bezala eta ez esanahi baten totaltasun itxi eta pletoriko bezala; enuntziatu-multzo bat deskribatzea kanpokotasun sakabanaketaren arabera eta ez asmo baten, pentsamendu baten, subjektu baten, barrukotasunarekin harremanean.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 145. orr.


pleura iz birikak alde batetik eta bularraldearen barnealdea bestetik inguratzen dituen mintza.

Beldur naiz ez ote duen pleurako isuria!  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 99. orr.

Amiantoa luzaroan arnastuz gero, gaixotasun larriak sortzen ditu, horien artean asbestosia, mesotelioma, biriketako minbizia eta pleura xaflak.  Berria - Ekonomia   2004-09-12

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pleurako isuria (3)


pleuresia iz pleuraren hantura. ik pleuritis.

Angelok gripea aipatu hutsarekin niri tifusa etorri zitzaidanean burura, eta baita tuberkulosia edo pleuresia ere.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 211. orr.

Gauez elurretan ibili zelarik, pleuresia harrapatu zuen.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 66. orr.

Gaixotasunek ustekabeak ematen zizkioten ia beti; ustez pleuresia zena, gibeleko lesioa zela ager zitekeen; tifoide bat egiazko gripe bihurtzen zitzaion.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 211. orr.


pleuritis iz pleuraren hantura. ik pleuresia.

Badaude, izan ere, gaitz batzuk oso nekez sendatzen direnak goian esandako leku horietan, hala nola: katarroa, eztula, pleuritisa, tisisa, odol-botatzea eta beste zenbait; horiek ez dira gorputzak ahulduz sendatzen, indartuz baizik.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 750. orr.


plika iz estalki itxi eta zigiludun batean gordetzen den dokumentua, une jakin bat baino lehenago ezagutu behar ez dena.

Martxoaren 1ean bukatuko da obrei buruzko proiektuak aurkezteko epea, eta, gero, 5ean, plikak zabalduko dira; halaber, 3an bilduko dira Arabako eta Gipuzkoako foru arduradunak proiektuaren batzorde teknikoan.  Berria - Euskal Herria   2004-02-07

«Plika itxikoak» izan dira guztiak.  Berria - Kultura   2004-02-29


plin-plon 1 (onomatopeia)

Plin-plon jarraitzen du mandolina jotzen, leun-leun, aita ez esnatzeko.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 274. orr.

Plin-plon, entzuten dira banjoaren txilioak Afrikako patio hitsean.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 274. orr.

• 2 (izen gisa)

Zenbat eta barrenago jarraitzen dion kondesari bere infernuan zehar, harentzako egindako hitzak abestuz edo haren melodia hortz artean kantatuz, orduan eta kondesarengandik bereiztezinago bihurtzen zaio, bere harridurarako, jostailuzko banjoaren plin-plon ergela.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 239. orr.


plintide iz

Oholaren eta kanonaren tartean erregela batzuk egoten dira, modu berean zulatuta eta olioarekin igurtzita, atzera eta aurrera erraz ibili ahal izateko; erretenetako zuloak ixteko izaten dira, eta plintideak deitzen zaie.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4910. orr.


plinto 1 iz zutabe edo estatua baten oinarriko elementu laukizuzena.

Idulkiei egin behar zaien altxagunea, plinto singularrak jarriz egingo da, bakoitiak, hirugarren liburuan esan den bezala.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2490. orr.

Altuerari dagokionez, basa atikoa baldin bada, bana bedi honela: goiko parteari kolomaren diametroaren heren bat emango zaio, eta gainerakoa plintoari emango zaio.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1650. orr.

Komeni da altuera desberdineko plintoak jarriz estilobatoa erdi parean zertxobait altxatzea, zeren eta erabat sestran jartzen bada, begiari irudituko baitzaio sakonunea daukala.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1650. orr.

2 irud/hed

Kasu honetan On Afonsoren gorteko aitoren seme batek bere gorputz preziatua eskaintzea itxuraz besteak baino haziago izatea beste merezimendurik ez zuen soldadu baten oin izugarri plebeioen euskarri, plinto eta oinarria izan zedin.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 228. orr.


plinton iz gimnastikako tresna, bata bestearen gainean ezartzen diren kaxoi modukoez osatua, jauziak eta ariketak egiteko erabiltzen dena.

Plintonaz eta jauziez erabat ahaztu nahi nuen.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 71. orr.


plis-plas (onomatopeia)

Gero, jaiki egiten da eta eskuak galtzen kontra jotzen ditu, astiro, plis-plas, plis-plas, litsa kentzen ariko balitz bezala.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 77. orr.

Plis-plas! egin dut eskuekin.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 206. orr.


plisatu (orobat plixatu) izond tolesduna.

Oso modu klasikoan jantzita zegoen, kolore griseko gona plisatu batekin.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 322. orr.

Argazki horietako batean azaltzen nintzen ni, bederatzi edo hamar urteko neskato kankailu, zangoak azkartxo luzatuak, lelotu samarra itxuraz, gona plixatu motzegia eta marinel marradun jertsea.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 73. orr.

Gona estu ñimiñoa janzten zuen, lehengo eguneko plisatuaren ordez.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 251. orr.


plist ik plast 2.

plisti
1 plisti-plasta eskuz edo oinez ura jotzean ateratzen den hotsaren onomatopeia.

Erreka hurria gatibatu zuten barrakia umil batez eta emazteak egunaz han biltzen ziren, kurukuruka eta plisti-plasta boketan.  Berria - Kultura   2004-08-21

2 plisti-plosti (onomatopeia)

Euli pila sukaldean, babarrunak plisti-plosti urdailean.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 37. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

plisti plasta (55); plisti plasta joan (3); plisti plastak (3); plisti plastaka (4); putzuetan plisti plasta (3); uretan plisti plasta (4)


plixatu ik plisatu.

plizti
1 plizti eta plozta (onomatopeia)

Jubilatuak dabiltza plizti eta plozta, beren zauri zahar hori luzatu beharrez; gaitz guztien betiko sendabidea ("tanatoterapia" deitzen diote) noiz helduko den beldurrez.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 99. orr.

Plizti eta plozta, beratzen eta beratzen, betiko gogorturik geldituko diren eguna noiz helduko den beldurrez.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 99. orr.


plomatu, ploma, plomatzen 1 du ad orekatu, berdindu, plomuan ezarri.

Diru mailaz arduratzen den batzordeak proposatua xeheki ikusia izan da, 1274955 eurotan plomatua izan delarik.  Herria   2005-05-12

Baina hasiko da Serge Mayte hobeki plomatzen eta horra bigarren berdintzea 19tan.  Herria   2003-10-30

Nagusitasun berean abiatu dira irabazleak, biziki fin eta xuxen ari zen Ezcurrarekin (lagunaren ontsa gidatzea bertzalde), 15-4, gero, 18-12, gero 23-18tan partida plomatzera zoala iduri.  Herria   2004-06-24

Pausuki eta bere hatsean, plomatuz, zer partida ez du egin!  Herria   2001-01-11

Baina Ibarrola ere hasi da hobeki plomatzen, Biscoubyk atxikiz gibela eta itzuli da papera beste alderat: 11 tanto lerroan eginik hauek bost boterekin, horra besteak aintzinean 37-34 eta 43-36.  Herria   2003-06-05

Ikuspegia nolabait plomatzeko, elkarrizketa Gite-Ipes elkarteko Txema Uriarte kultura-aniztasun teknikariari.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 46. orr.


plomatze iz orekatzea, berdintzea, plomuan ezartzea.

Hor dira gauzak aldatu azken hunen bi sake, bizpahiru aztapar eta Oçafrainen plomatze hobe batekin: 30 etan berdintzea.  Herria   2004-06-17


plomu 1 iz beruna.

Erdi Aroko alkimistentzat, zilarrak ilargiarekin zuen ahaidegoa, eta plomu-berunak Saturnorekin.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 491. orr.

Lan joria, irarkolako marmola gaineko hura, eta frango hurria; lerro bat lerro bat zen plomuzko letra heietan, eta letra bat letra bat, hitz bakotxaren lekua behar zinuen ongi neurtu eta kondatu, edo berriz haste zinuen hitzen ohatze guzia neurri mugatuan, batzuetan arrazoina laburtuz.  Herria   2001-10-25

Aireak ez duela usaiaz kanpoko plomurik diote ADAko ordezkariek.  Herria   2003-06-12

Laborantzako lurrek duten plomuaren ehuneko 90a ongailu kimikoetatik heldu da.  Herria   2003-11-06

Herdoilez beterik lantegira sartzen ziren kamioien gaineko aldean kontrola haga ezarri eta, aireak % 5 plomuzko errautsak erakusten zituen.  Herria   2003-08-14

2 (hitz elkartuetan)

Ordea betazalak plomuz hantuak neuzkala nabaritu arte irakurtzen aritu nintzen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 113. orr.

Plomuzko tapaki astuna, lehergarria eta mutua.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 89. orr.

3 pisugailua.

Eraikuntza horretan, justizia erabiliko dut plomutzat, zuzenbidea nibeltzat.  Elizen arteko biblia   Is 28,17

4 plomuan ez alde batera ez bestera makurtzen ez dela, orekan.

Gauzen plomuan ezartzeko beharko dira hartu erabaki pisu batzu.  Herria   2001-01-25

Emeki emeki irabazleak jartzen dira plomuan Ibarrolaren sake tzarrarekin eta Ezcurrak hobeki plomatuz, gaina hartzen ere, huts batzu egin araziz Kurutcharryri edo Muscarditz tronpatuz.  Herria   2005-04-28

Horiek hola, Japoniak ez dezake gorde estimatzen duela Amerikanoeri esker militar harat hunatak plomuan egonen direla Azia eskualde hortan.  Herria   2001-05-03


plomudun izond beruna duena.

Airacq-en kontrola herdoileriaz beterik datozen kamiunek hartzen duten bide bazterrean egina izan da, errauts plomudun frango mugitzen dutelarik kamiun horiek.  Herria   2003-06-12

Ezantza [...] plomudunik ez da gehiago aurkituko Espainia aldeko gasolindegietan salgai.  Herria   2001-08-09


plomuki iz plomuzko zatia.

Plomuki hartan Balantsun agertzen zen, bildotsa bizkarrean zeramala, labrit xakurra saihetsean eta galtzarpa hutsalak sorbaldan.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 45. orr.


plomuratze iz plomuan ezartzea.

Bere buruaz fida eta burua xut hasi da Panpi, beti kuraie emanez gibeleko lagunari eta hau beretik, behin lehen plomuratze hek eginez geroz.  Herria   2003-09-25


plost (onomatopeia) 1

Lurrera erori zen, plost, zerraldo, enbor lodi baten antzera.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 87. orr.

Lokatzetan plost iraunarazi nahiko baligu bezala, gero bertan behera zurrupatzeko eta itoarazteko.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 139. orr.

Lehenbiziko amazonak kolpe bat eman zion ipurtaldearekin, eta hegan jarri zuen bere borrokakidea, plost, kaka gainean, hau da, lohian.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 164. orr.

2 plast eta plost ik plast 3.

plosti ik plisti 2.

plot iz kontakizunez mintzatuz, bilbea.

Errepikapena ezin da egitura jakin bati makurtu, ez da nobela bateko plotean edo programa politikoetan sartzen.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 114. orr.


plotter iz grafiko marrazgailua.

Rekalde aretoko Publiko guztientzat erakusketan, plotter handi bat jarriko du Pripublikarrak taldeak, Optikak proiektuaren barnean eginiko galdera eta jasotako erantzun eta argazkiekin.  Berria - Kultura   2006-02-26

Eta plotterrez plastiko gainean egindako koadro saila jarri du.  Berria - Kultura   2004-12-31


ploz-ploz-ploz (onomatopeia)

Ogia labetik ateratzeko joaten zen Josu sukaldera eta ploz ploz ploz itzultzen zen berehala ohera.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 94. orr.

Oroimenak engainatzen ez banau, bazkari afari haiek irauten zuten artean behintzat, eta bion artean harrikoa albait arinen egin eta ohera ploz ploz ploz itzulita gero ere, geu ginen geure kontinenteko biztanle bakarrak.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 94. orr.


plozta ik plizti.

plubiografo iz plubiometro erregistratzailea.

Euririk izan bada, plubiografoan banda-papera jaso, eguneroko bueltakoa delako.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 70. orr.


plubiometriko izond plubiometroari dagokiona.

Ordura arte elkarteak zituen 87 behatoki plubiometriko, 54 termometriko, eta 15 anemometriko horietaz gainera, [...].  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 68. orr.

Datu plubiometriko eta termometrikoekin batera.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 48. orr.


plubiometro 1 iz euri neurgailua, denbora jakin batean leku batean zenbat euri erori den jakiteko erabiltzen den tresna.

Termometroa baino 40 urte geroago etorri zen euri-kopuruak neurtzen lagunduko zuen ontzitxoa, plubiometroa.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 445. orr.

-Euririk izan den behatu plubiometroan: baldin bada, jaso zenbat izan den.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 70. orr.

Euri-hozberoen sarea pixka bat zabaldu nahi izan zenean, eta ahalik eta datu gehien batu, noren esku utziko termometroa eta plubiometroa?  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 53. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Bazuen tartetxorik neurgailu berriak asmatzeko: mikrobarometroa moldatu zuen, baita plubiometro modelo itxuroso bat ere,  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 33. orr.


pluf 1 iz (onomatopeia)

Artegintza Garaikidearen Historiak ez du, baiki, N. jaun artistaren aurkikunde hori jasoko, baina nork ukatu pluf! egiten duen urez betetako globotxo bat gerta daitekeela arte kriptikoen kongresutxo batean?  Berria - Kultura   2006-02-12

2 (izen gisa)

Urin borobila pluf idor batean urera trankala erori zen, pizuarekin, bazterretik zebiltzen jendeak ausarki ziliportatuz.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 30. orr.


pluma iz garabi baten masta.

Bi lagunak pixka bat apartatu ziren Tapaxek plumarekin labea jaso zuenean.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 58. orr.


plumcake iz mahaspasak eta fruitu zatiak dituen bizkotxoa.

Hello esan eta esertzearekin batera mahaspasazko plumcake zoragarria atera zenuen xorrotik.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 27. orr.


plural 1 izond/iz gramatika numeroaz mintzatuz, hitz edo sintagma bat pertsona edo gauza bati baino gehiagori dagokiola adierazten duena.

Nahikoa plural dira ditut, nituan, gara, dira, eta ez dute beste gehigarririk behar.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 202. orr.

Plural mugabe xelebre hori nor kasuan ez ezik, ager zitekeen beste batzuetan ere.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 82. orr.

Plurala osatzeko, berriz, -zki aukeratu zen (zaizkit, ez zaitzit / jataz).  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 171. orr.

NORK pluralean -ek erabiltzea onartu zen: mendiek dute (ez mendiak).  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 155. orr.

Pluraleko akusatiboaren kasuan ere, oso antzekoa da gertatutakoa.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 193. orr.

Zelanoko Tomasek pluraleko lehen pertsona erabiltzen du [...] lan-talde baten ordezkari modura ariko balitz bezala.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 275. orr.

Singularra eta plurala bereiz ditzakeen edozein gramatikak badu nahikoa indar, pasiboak izen sintagmen lekualdatzea agintzen duela erakusteko.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 112. orr.

-Agendetan zer izen agertzen ziren jakin nahi zutela erran nahi duk? -nahita erabili nuen plurala.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 223. orr.

Oraingoan zuk erabili duzu, nahita, babes-sare bezala, plurala.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 126. orr.

Plural guztiak nola-halako interes eta zimarkuen "eraikuntzak" dira.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 144. orr.

Oro har, ez da singularreko lehenbiziko pertsonan idazten (uste dut...), plural maiestatikoan [...] baizik (uste dugu...).  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 361. orr.

Eta ez ginela diodanean, ez naiz ari Aita Santuaren plural maiestatikoan, anaia Juan eta bion izenean baizik.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 21. orr.

2 askotarikoa.

Globalizazioak hazkunde plural batera eramango gaitu, guk horra bideratzen badugu.  Berria - Gaiak   2004-03-25

Aitzinatu behar dugu izatearen esanahi pluralak batasuna ere barneratzen duela esentziaren printzipioaren medioz.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 53. orr.

Gaur egungo teknologia berriek irakurketa pluralak bideratzeko eta sustatzeko aukerak eskaintzen dituzte...  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 410. orr.

3 hainbat ideia eta joera agertzen dituena.

Nazio plural batean bizi gara.  Berria - Euskal Herria   2004-04-23

Gizarte plural batean erlijioak berak eskatzen du laikotasuna, eta hori bultzatu nahi dugu.  Berria - Euskal Herria   2004-07-30

Gobernuko gehiengoaren itxura bera izanen du "Angelu gure hiria" lemaren pean presentatzen den zerrenda pluralak.  Herria   2001-02-01

Hizkuntz eskubideak bermatzeko «mahai plurala» nahi du Aralarrek.  Berria - Euskal Herria   2006-02-12

Bakerako bidean ekimen plural eta independenteen beharra dago. eragile desberdinen arteko eta mugarik gabeko elkarrizketa da erarik egokiena «akordio plural eta demokratiko» batera iristeko.  Berria - Euskal Herria   2006-03-18

"Demokrazia erradikal eta plural" baten diskurtsoaz baliaturik.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 88. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

genitibo plurala (3); nafarroa plurala (3); plurala erabili (3); plurala osatzeko (4)

ergatibo pluralean (3)


pluralgile izond morfemez mintzatuz, pluraleko forma egiteko erabiltzen dena. ik pluralizatzaile.

Pluralgileak aukeratzea zen erabaki beharreko auzietako bat.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 172. orr.

Mendebaleko euskaran, aditzen pluralgilerik erabiliena -z da: jakoz 'zaizkio', deutsaz 'dizkio', daukaz 'dauzka', leikez 'daitezke / ditzake', horren adibide.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 85. orr.

Azkuek, orduan ere, -it- pluralgilea kanpotik etorritakotzat zeukan, mendebaleko euskaldunek giputzei ikasitakotzat.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 88. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

z pluralgilea (4)


pluralismo 1 iz ideien eta joeren pluraltasuna.

Zenbait autorek salatu du erlatibismoaren eta pluralismoaren arteko banaketak zuzentasun politikoari baino ez diola erantzuten, eta pluralismo izendatzen dena erlatibismo bezala aldarrikatzen dute.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 213. orr.

Pluralismoaren arabera (orokorki hartuta, betiere) gizakiok bila ditzakegun eta de facto bilatzen ditugun balioen pluraltasun bat existitzen da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 212. orr.

Bigarrenik, «euskal gizartearen pluralismoari errespetua».  Berria - Euskal Herria   2004-01-18

Guk indarkeriaren adierazpide guztiak gaitzesten ditugu, aitzakiarik gabe, baina hain zuzen ere pluralismoarekin egin behar zaio aurre indarkeriari.  Berria - Euskal Herria   2004-12-03

«Bake zintzoa» bilatzen bada, oinarrizko eskubideak eta pluralismo politikoa errespetatzen badira.  Berria - Harian   2005-05-12

Europar espazioaren ezaugarri den pluralismo politikoak bereizten ditu mundu-ekonomia eta inperioa.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 29. orr.

Pluralismoa, eraikuntza denean bakarrik izan daiteke positiboa.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 9. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Finantza-integrazioa eta diru-pluralismoa.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 188. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pluralismo politikoa (4)


pluralista 1 izond pluralismoarena, pluralismoari dagokiona.

Fedeak berak hagitz diferenteak daudenez gero, eta Jainkoaren aginduak ere ezberdinak direnez hortaz [...] gizarte demokratiko pluralistetan Jainkoaren arrazoia gehienez errespetatu egiten da, hitzez hitz behintzat ez da gizarte antolaketaren fundamentutzat hartzen ahal.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 42. orr.

EBk Kubarekiko dituen helburuetan «demokrazia pluralista bateranzko trantsizio prozesua bultzatzea» dagoela nabarmendu zuen Bruselak.  Berria - Mundua   2004-11-18

Ikuspide pluralista da hori, diferentearen eta erlatiboaren maitalea, batasun biziarena [...] batasun matematiko bakunarena barik; ez da mistikoek eta metafisikoek maiteago izaten duten ikuspide monista eta absolutua.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 162. orr.

Anarkistak aldiz pluralistagoak dira, enpiristagoak, eta mundua eta sentimenduak bezain eroak.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 16. orr.

• 2 iz (eboluzioaren teorian)

Pluralistek eboluzioa hainbat mailatan -ez bakarrik maila genetikoan- gertatzen den prozesua dela uste dute, eta maila bakoitzeko gertakariak aintzat hartu behar direla defendatzen dute.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 289. orr.


pluralitate iz pluraltasuna.

Normalizazioari begira, bost printzipio edo konpromiso beharrezkotzat jo zituen: indarkeriarik eza, bazterketarik eza, demokratikotasuna, berdintasuna eta pluralitatea.  Berria - Harian   2005-12-01

Ateak irekitzen dira, beste lurraldeetako ahotsak entzuteko, aniztasunera zabaltzeko, Txina edota Errusiako pluralitateari ahotsa emanez.  Berria - Kultura   2004-02-07

PSNren proiektu politiko «tinkoa, koherentea eta Nafarroako pluralitatea errespetatzen duena» dela esan zuen Chivitek.  Berria - Euskal Herria   2004-08-31


pluralizatzaile izond morfemez mintzatuz, pluraleko forma egiteko erabiltzen dena. ik pluralgile.

Nor eta nori nahasi gabe, behar den tokian eta unean xarmanki nork baten jartzeko gai direnak, bat-batean mingain puntara datozkien partitiboa eta sasi pluralizatzailea, biak batera, esku zarta batekin gaitzesten dituzte, bekatu larria dela ikasi baitute.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 29. orr.


pluraltasun 1 iz plurala denaren nolakotasuna. ik pluralitate.

Espazio politikoaren irazkortasunak eta pluraltasunak (hau da, inperio burokratiko ez bihurtu izanak) zabaldu zuten merkataritza hiri beregainetan.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 22. orr.

Aukeraketa batzordearen «pluraltasuna» nabaria da Zinemaldiko zuzendariaren ustez.  Berria - Kultura   2004-09-04

Goraipatu du bestalde Espainiaren "pluraltasuna".  Herria   2004-11-11

Pluraltasun politikoaren eta adierazpen askatasunaren aurkako neurria.  Berria - Euskal Herria   2004-02-24

Gero, gure pluraltasun ideologikotik, diagnostiko bat egiten dugu, minimo batzuk gure artean adostuta, eztabaidaren ondorioz.  Berria - Euskal Herria   2004-11-26

Espainiaren pluraltasunaren aitortza egiten du agiriak, baina batasuna azpimarratzen du, aldi berean.  Berria - Euskal Herria   2004-04-04

Pluraltasuna, arazoa izan ordez, ondasuna dela.  Berria - Euskal Herria   2006-02-16

Gizaki-A utzi, hortaz, eta gizaki-ak beharko ditu estudiatu, beren pluraltasunean eta pluraltasunaren baldintzetan.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 177. orr.

Hegemoniaren teoriak onartzen du baita ere askatasunaren eskabideak demokraziaren pluraltasuna duela beharrezko.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 96. orr.

Pluralismoaren arabera (orokorki hartuta, betiere) gizakiok bila ditzakegun eta de facto bilatzen ditugun balioen pluraltasun bat existitzen da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 212. orr.

Euskal herri intensional edo semantikoak, bere zertasunarekin batean, bere pluraltasuna ere galdu du (euskal herrietan, etc.), oso bat baitira zertasuna eta pluraltasuna edo pluralean esan ahal izatea: jakin beharra daukat zer diodan eta zertaz ari naizen, zer horiek bat baino gehiago edo hainbestetxe direla esateko.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 224. orr.

Presidente izateko nor aurkeztuko duten ez du argitu oraindik Pluraltasunaren Aldeko Plataformak.  Berria - Ekonomia   2004-02-24

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Erresuma Batuan iritzi pluraltasun gehiago dago.  Berria - Gaiak   2004-09-23

Alderdi barruko «ideia pluraltasuna» publiko egiten eragozten saiatzea «zelaiari ateak jartzea» bezala dela esan zuen.  Berria - Euskal Herria   2004-09-04

Europako kultur eta hizkuntza pluraltasuna babesteko etengabeko lana egin dugu.  Berria - Mundua   2004-05-29

Gainera, Espainiak «Estatuaren hizkuntz pluraltasuna» bortxatzen zuela salatu zuen NBEk.  Berria - Mundua   2004-03-20

Mahai gainean estatu ereduaz proiektu propioa jartzeko eskatu zion, estatuko nazio pluraltasuna aitortuko duena.  Berria - Euskal Herria   2004-03-30

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

hizkuntz pluraltasuna (3)

pluraltasunaren aldeko plataformak (3)


pluralzale iz plurala denaren zalea dena.

Zientzia pluralzale horietatik guztietatik filosofian kontsolatu nahi luke.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 143. orr.


plurienpleatu, plurienplea, plurienpleatzen da ad aldi berean enplegu batean baino gehiagotan aritu.

-Kabroi horiek denak plurienpleatuta daude eta.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 183. orr.


plurienpleo iz enplegu aniztasuna.

Are, trebetasun eta jakintza horiek denak edukita ere, sekula ez nuela denborarik edukiko, inolaz ere ez, baina are gutxiago plurienpleoarekin, egunean hamalau eta hamabost orduko lanaldiak egiten bainituen, nire jostailu guztiekin jostatzeko.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 84. orr.


plurikultural izond kultura anitz hartzen dituena.

«1978ko esparrua gaindituko duen Espainiako Konstituzioaren erreforma sakona eskatzeko» parte hartu beharko luke bilkuran Jaurlaritzak, «nazio anitzeko eta hizkuntza anitzeko Estatu plurikulturala onartuko duen Espainia federala lortzeko bidean».  Berria - Euskal Herria   2004-08-26

Finkielkrautek "gizakia" eta "indibiduoa" eta "kultura" singularrean bakarrik toleratzen ditu; higuingarri zaizkio "indibiduo multi-kulturalak"; mehatxua sumatzen du herriak eta kulturak edo gizarte plurikulturalak aipatu orduko, pluralean.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 143. orr.


plurikulturalismo iz kultura aniztasuna.

Mestizajea eta plurikulturalismoa aipatu ohi du, baina zuk irakurtzen duzunaz, zuk idatzi duzunaz, zuk entzuten eta kantatzen duzunaz, zure eguneroko eguna betetzen duen guztiaz, fitsik ez daki.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 12. orr.


plurilinguistiko izond eleaniztuna.

Triesten hizkuntza asko hitz egiten da, horren lekuko da atzokoan aipatzen nuen Pen Club plurilingusitikoa.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 60. orr.


plurinazional izond nazioaniztuna.

Estatu plurinazionala sortzeko asmorik ez izatea leporatu zion ERCko buruak Espainiako Gobernuari-.  Berria - Mundua   2006-03-22

Nola igaro liteke autonomien estatutik estatu plurinazional batera?  Berria - Euskal Herria   2004-08-19

Bere ustetan, proposamenak dituen helburuak honakoak dira: Estatu plurinazionala sortzea, burujabetza partekatzea, herri-galdeketarako eskubidea eta negoziazioa gauzatzea, «eta ez independentzia».  Berria - Euskal Herria   2004-07-01

Neurri hori «errealitate plurinazionalaren eta hizkuntza nahiz kultura aniztasunaren onarpen gisa ulertuta» proposatu zuten sinatzaileek, demokraziaren sakontzea ekarriko lukeela uste dutelako.  Berria - Euskal Herria   2004-06-10

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

estatu plurinazional (3)

estatu plurinazionala (3)

estatu plurinazionalaren (4)


plurinazionaltasun iz nazio aniztasuna.

Batetik, bada Espainian pentsamolde zentralista bat, ez soilik PP barruan, baita PSOE barruan ere, eta hori gainditzea, plurinazionaltasun hori onartzea zaila izango da.  Berria - Euskal Herria   2004-08-19


pluripotzentzial izond ahalmen bat baino gehiago duena.

Hego Koreako ikertzaile talde batek aditzera eman duenez, zelula amak pluripotentzialak dira, gorputzeko edozein ehun bihurtzeko gaitasuna dute.  Berria - Gaiak   2006-02-01


plus 1 iz gehigarria.

Plus bat ordaindu, eta kito.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 32. orr.

ENBAk tonako 240 euro ordaintzeko proposatu zuen, eta etorkizunerako beste eskema bat ezartzearen alde agertu zen: oinarrizko prezio bat jarri, eta gero kalitateagatik plus bat erantsi.  Berria - Ekonomia   2004-09-26

Segur aski Zapaterok plus bat eman dio CiUri, ikusteko aliantzen kontuan beste irtenbide bat izan dezakeen.  Berria - Harian   2006-01-24

Gai politikoen, bake prozesuaren eta espetxe politikaren inguruan erabakitzeko plus bat edukitzeko eskubiderik ez dute.  Berria - Euskal Herria   2006-03-03

Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiak, orduan, euskara jakitea «plus bat» zela ebatzi zuen, eta hizkuntzaren ezagutza ezin zela baliatu inor baztertzeko.  Berria - Euskal Herria   2004-06-26

Agiri horrek ematen zion langileari plus handi bat lan hobeak aukeratzeko orduan. leherketa eztandatsu haiek plus koloretsu bat eman zioten programaren taxuari.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 20. orr.

Izen bada, plus politikoa duen putakume ozena.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 9. orr.

Plus bat, nik ez dudana.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 43. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Teresa bezala bakarrik bizi diren pertsonek, niretzat badutela misterio plus bat, erakargarriago egiten dituena.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 70. orr.

3 soldata osagarria.

Gidarientzat ere plus finkoa eskatzen dute langileek, 100 eurokoa.  Berria - Ekonomia   2004-12-11

Soldataren %100 jasotzearen truke, lan txanda berriak eta plus batzuk kentzea nahi zuen VWek.  Berria - Ekonomia   2006-03-04

4 zenbaki edo kopuru positibo bat izendatzeko erabiltzen den ikurraren izena (+). ik gehi.

-Hain zuzen, noiz agertu ziren plus ikurra eta minus ikurra?  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 298. orr.

Zenbaki baten karratua positiboa da beti, positiboa zein negatiboa izan zenbakia, hartara behartzen baitu ikurren arauak: plus bider plus eta minus bider minus berdin plus baita.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 307. orr.

Minus infinitutik plus infinituraino, guztiak  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 80. orr.

5 en plus gainera.

Baina zuk, attention!!!, zuk ez daukazu haserretzerik ze bihar ostera ere saiatuko naiz Rakelen egunerokoa eskuratzen eta, en plus, Bostongo hartan bezala, egun osoa izan dezaket hori irakurtzeko.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 199. orr.

En plus, ez dakit hori zuretzat larregi izango ote den, nahiz eta susmoa dudan ezetz.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 114. orr.

Kanpinetan lo egin behar dugu, eta gainera kolonia merkearen kiratsa hamaika miliatara zabaltzen duen bidaiari bitxi batekin egokitu zait; en plus, taldeak ere egin behar izan ditugu otorduak-eta prestatzeko, eta bakar-bakarrik falta zaigu gauez sutondoan kantuan hastea...  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 84. orr.

En plus, ez didazu sinetsiko, baina atzo, dendatik irten, eta à la belle étoile nengoela, Adela inguratu zitzaidan, bai, jolas parkean nirekin batera ibili zen neska.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 142. orr.


plusbalia ik plusbalio.

plusbalio (8 agerraldi, 3 liburu eta artikulu 1ean; orobat plusbalia 5 agerraldi, 3 liburu eta 2 artikulutan; Euskaltzaindiaren Hiztegian gainbalio agertzen da) 1 iz eraldatzerik izan ez duen ondasun baten (akzio, lur sail, ondasun higiezin... baten) balioaren igoera. ik gainbalio.

Lurzoru horren salerosketaren ondoren, 130 milioi euroko plusbalioak lortuko lituzke Gasteizko Udalak, Alonsok azaldu duenez.  Berria - Harian   2006-02-21

Nire ustez, plusbalia pagatu beharko litzateke etxebizitzen salerosketan, baina ez zergaren bitartez.  Berria - Euskal Herria   2004-12-19

Langileei lapurtzen dien plusbalioaren zati bat herriari itzultzen zaio horrela.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 69. orr.

Haren aita eta haren ama zenbait urtetan zehar behar den lekuan egote hutsarekin, edo etorri berria bada ere, bertan lan egiten badu (edo, antzina esaten zen bezala, plusbalioa bertan izerditzen badu...), [...].  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 111. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Gorputzak atsegin-leku izateari utziko dio, eta ekoizpen-makina eta plusbalia-iturri bilakatuko da.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 12. orr.


plusmarka iz errekorra.

Horixe zen gizonaren iritzia, plusmarka bat dela komunera joan gabe hainbeste denbora egotea.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 175. orr.


plusmarkista iz errekor bat lortzen duen kirolaria.

Radcliffe eta Tergat, adibidez, plusmarkistak bihurtu dira.  Berria - Kirola   2004-01-02


plutarkar izlag Plutarkorena, Plutarkori dagokiona.

Hainbat mende geroago, Rousseauk helenismoaren plutarkar bertsioa zabaldu zuen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 280. orr.


plutokrata izond/iz aberastasuna politikan eragina izateko erabiltzen duen pertsona.

Horixe komeni zaizue zuei, plutokratei, noizean behin ikustea nola bidaiatzen duten gainerakoek...  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 352. orr.


plutokrazia iz aberatsenek agintzen duten gobernu era.

Zergatik hitz egiten dik horrek plutokraziaz, zer esan nahi duen ez badaki?  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 351. orr.


plutondar izlag Plutonena, Plutoni dagokiona.

Ekaitzerat itzul adi plutondar erkiraiño!  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 78. orr.


plutonio iz gai bakuna, uranioa baino atomo zenbaki goragoa duen metala, 238 uranio-tik lortzen dena (Pu; at. z. 96).

Plutonioa bereiziz bi gauza lor daitezke: energia nuklearra edo armak.  Berria - Mundua   2006-04-29

Mantxako Kanalean dugun ontziarekin izan gara lanean, plutonioa dakarten garraio ontzien inguruko informazioa jasotzen.  Berria - Gaiak   2004-10-05

Leku horretara iritsi ahal izateko, plutonio erradioaktiboa darabilten generadoreak erabili behar izan ditu.  Berria - Gaiak   2004-12-26

2 (neurriekin)

Maletatxo batean hamar kilo plutonio baleramatza legez sentitzen zen, tentsioan.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 134. orr.

Greenpeacek salatu du 150 kilo plutonioz kargatutako ontzi bat Frantziatik atera dela Belgikarantz.  Berria - Gaiak   2004-08-17

BNFL eta Areva konpainiek dozenaka tona plutonio dituzte gordeta, Sellafield (Erresuma Batua) eta La Hagueko (Frantzia) biltegietan.  Berria - Gaiak   2004-10-05

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Garajean gordeta eduki dituen plutonio isotopoak eman dizkio errusiar batek Poliziari.  Berria - Gaiak   2004-11-03

2003ko urrian, Ipar Koreak Yongbyongeko zentral nuklearrean 80.000 plutonio barra birziklatzeari ekin zion.  Berria - Mundua   2004-01-03

Arma atomikoen lantegi den Los Alamos gunetik dator 140 kiloko plutonio zama.  Berria - Gaiak   2004-09-23

Plutonio-garraioak hondakin nuklearren aferaren inguruko eztabaida berpiztu du azken asteotan.  Berria - Gaiak   2004-10-05

Plutonio oxido hautsa ordu gutxitan zabalduko litzateke eremu handi batean.  Berria - Gaiak   2004-10-05


pneuma iz bizi hatsa.

Bada substratu bat, (pneuma), zeinaren dentsitate handiagoak ala txikiagoak izaki mota ezberdinak esplikatzen dituen (bizigabeak, landareak, animaliak, gizakiak).  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 10. orr.

Neuri ere, landa-lanak egiten ditudanean, gauza berbera gertatzen baitzait, eta naiz, gorputz osoz, zeru edo lur, euri, musu, ozeanoetako esne, harkaitzen pneuma, hodeietako loti.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 165. orr.

Jakina baita herioak, edo hobeto esan, heriotzaren ikuskizunak halitosia sortzen duela, pneuma arinaren beruntzea.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 143. orr.


pneumatika1 iz airearen eta gasen mekanika.

Lehenengoa Ktesibio Alexandriakoa izan zen, bera izanik, gainera, airearen presioa aztertu eta pneumatikaren printzipioak aurkitu zituena.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4490. orr.


pneumatika2 ik pneumatiko.

pneumatiko (orobat neumatiko g.er. eta pneumatika g.er.) 1 izond aireari dagokiona.

Neure alderdi pneumatikoa zen eskuko nuen abantaila bakarra.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 23. orr.

Bazuen hark beste alderdi bat zerari, nola esan, nire haragiaren izaera pneumatikoari zegokiona.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 9. orr.

2 airez bete behar dena; airez funtzionatzen duena.

Asteburuan zendutakoak txalupa pneumatiko batean zebiltzan.  Berria - Euskal Herria   2004-07-28

Galbidean zegoen barku pneumatikoa ez zuten, haatik, aurkitu ostiral gauean bertan.  Berria - Mundua   2004-01-11

Bulego batetik bestera mezuak banatzeko erabiltzen zituzten tutu pneumatikotik erretilu batera.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 133. orr.

Edonola ere, estreinako zaputzaldia gaindituta, Gorkak mailu pneumatikoarekin jotzeari ekin zion.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 104. orr.

Pistola pneumatikoarekin burua zulatu diote Dianari, eta seko erori da  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 153. orr.

• 3 iz airez beteriko hodia, ibilgailuen gurpil uztai gisa erabiltzen dena.

Eusko Jaurlaritzaren aurkakoak izan dira berbarik gogorrenak, gurpilen pneumatikoak eta gai toxikoak zementu fabriketako labetan erre nahi dituztelako.  Berria - Euskal Herria   2006-04-01

Automobiletako pneumatikoak egiteko erabiltzen den goma barne-betea.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 24. orr.

Enbragea zurrundurik izango du, pneumatikoak zulaturik.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 96. orr.

-Industriako konpresor bat da -esan zidan-, pneumatikoak puzteko erabiltzen direnetakoa.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 255. orr.

Pneumatikoen ildo-zirrituetan zegoen itsatsita zer nazkagarri hura.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 72. orr.

Berriro han ziren klaxonak, pneumatiko kirrinkarien galgatzea, loka-gunean egindako azelerazioak, zentzugabekeria, gaztetxoen galania hutsa.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 185. orr.

Altzairuzko xaflaz, oholez eta pneumatiko zaharrez hesitutako eremu bat.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 97. orr.

Milaka eta milaka gizon-emakume itsasoz abiatu baitziren oso ontzi hauskorretan, batzuetan elkarri lotutako pneumatiko soiletan.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 117. orr.

Zenbait gauzaren patente-agiriak eskatu behar zituela; besteak beste, autoen pneumatikoentzako uztai batena, altzairu puskaz egina.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 163. orr.

Lasterketan ere box geldialdietan ezingo dira pneumatikoak aldatu.  Berria - Kirola   2004-10-26

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Ezin da ulertu nola horrelako lurreratze-tren bat, bi pneumatiko-parez osatua, [...] zergatik hasi behar duen, ez bat eta ez bi, deabru baten gisa portatzen zorua ukitu orduko.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 298. orr.

Beste toki batzuetan, zoru tinkoagoan, garbi zegoen haiek, dudarik gabe, pneumatiko-arrastoak zirela.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 76. orr.

Berriro pneumatiko-aztarren bila!  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 77. orr.

Inork pneumatiko-lorratza izan zitekeenik sumatuz gero, txistua jo behar zuen.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 78. orr.

Beira-zuntzaren antz handiagoa du hezurrak pneumatiko-gomarena baino.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 24. orr.

Sam Gibara Goodyear pneumatiko enpresaren exekutiboak.  Berria - Kultura   2004-04-11

Bridgestone-Firestone pneumatiko egilearen lan ituna izenpetuko dute bihar ELAko eta UGTko ordezkariek.  Berria - Ekonomia   2004-05-23

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Lepotik hartu eta igerilekuko ur usteletara bota nuen, hamaika partxe gorriz jositako bizikleta-pneumatiko baten ondora.  Berria - Kultura   2004-08-20

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pneumatiko berriak (8)

bridgestone pneumatikoak (4); michelin pneumatikoak (3); pneumatikoak erre (3)


pneumatismo iz antzinako medikuntza-teoria, bizia eta eritasunak airezko jariakin bati egozten zizkiona.

Dualismoaren adigaia hedatu nahi bada, ordea, eskuarki gertatzen den bezala, eta adiera transzendentalean hartu nahi bada, orduan ez berak, ez berari kontrajarritakoek ere, alde batetik, pneumatismoak, bestetik, materialismoak, ez lukete oinarririk izango.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 169. orr.

Abantaila pneumatismoaren aldean dago guztiz, baina honek ezin du jaraunspen-akats bat ukatu, alegia, bere aldeko itxura oro dela ere, kritikaren suzko proban lurrun soila bihurtzea.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 176. orr.


pneumokoko iz zenbait neumonia eragiten dituen mikroorganismoa.

Pneumokokoak eragindako meningitisaren kontrako txertoak arrakasta du kasuen %80an, Hego Euskal Herriko ospitaleetako pediatra talde batek 1998 eta 2003 urte artean egindako ikerketa baten arabera.  Berria - Euskal Herria   2006-01-22


pneumokoziko (corpusean neumokoziko soilik) iz ik pneukozito.

Neumokoziko, haemophilus influenzae delakoa eta meningokoziko B eta C motakoak meningitisak dira bakterioek eragindako meningitis kasurik gehienak; bakterio horiek sortutako meningitisen sendabidea ez da birusek sortutakoak bezain samurra. Neumokozikoa helduen artean agertzen da normalean, estafilokozikoa, tuberkulosoa, aseptikoa, gram negatiboek sortua eta meningokozikoa daude, beste batzuen artean.  Berria - Euskal Herria   2004-10-12


pneumologo (orobat neumologo) iz biriken eta arnasbideen eritasunak aztertzen dituen espezialista.

Endokrinoak kontsulta arteko orriak egiten ditu, eta gaixoa pneumologoarengana, anestesistarengana, kardiologoarengana, psikologoarengana eta zirujauarengana bidaltzen du, bakoitzak gaixoa bere arloan azter dezan.  Berria - Euskal Herria   2004-02-29

Bidasoako Ospitaleko neumologo Juan Antonio Miguelek gogorarazi zuen Jaizubiako lurretan eraiki nahi duten errauste plantaren inguruan ikastola eta ikastetxe ugari dagoela: «1.200 ikasle dago egun inguru horretan».  Berria - Euskal Herria   2004-04-20


pneumonia (orobat neumonia g.er.) 1 iz biriketako ehunaren hantura.

Modeloa meningitis, pneumonia eta HIESak jota hil da.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 30. orr.

Erreka horretan geratu ziren gaua pasatzeko, abendu hotz batean, Big Foot izeneko buruzagia, oso gaixorik eta hil zorian pneumoniak joa, eta bere herria, zurien armadak inguraturik.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 87. orr.

Pneumonia harrapatu nuen.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 103. orr.

Negu kupidabako hartan Appelplatz-en orduak eman beharrez biluzik egoten ginelarik txandaren zain, neumoniaren bat harrapatuko zuela.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 165. orr.

Churchillek pneumonia izan du, baina sendatzen ari da.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 94. orr.

Gripea pneumonia bihurtu zen.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 72. orr.

Tuberkulosia eta pneumonia bizkor zabaltzen ari dira.  Berria - Harian   2006-01-14

Pneumonia duen eria ere, nekez sendatuko da medikuak, baikorraren baikorrez, hotzeria arin bat diagnostikatzen badio.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 166. orr.

Pneumoniek eta sabeleko gaitzek eragiten dute, eritasunen artean, heriotzen % 11.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 140. orr.

Jorge Oteiza artista handia zendu da joan den astean, 94 urtetan, Donostiako poliklinikan, pneumonia baten ondorioz.  Herria   2003-04-17

Russ Meyer zinemagile eta ekoizlea joan den larunbatean hil zen, 82 urte zituela, neumonia baten ondorioz.  Berria - Kultura   2004-09-23

Neumoniak jota zegoen orduko.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 232. orr.

Ugartebururen esku-hartzea, halere, kolokan dago, neumoniak jota egon baita.  Berria - Kirola   2004-03-13

Gobernuak neumoniaz hil zela zioen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 90. orr.

2 (izenondoekin)

Pneumonia lobularra zuen, birika baten kongestio larri bat.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 151. orr.

Pneumonia atipikoa 2003. urtean agertu zen Asian, eta gutxienez 700 lagun hil zituen.  Berria - Harian   2005-10-14

Pneumonia atipikoaren birusak alerta egoeran jarri du berriz Txina.  Berria - Gaiak   2004-04-27

Ustez pneumonia atipikoa duten beste bi lagun azaldu dira Txinan.  Berria - Gaiak   2004-01-14

Andrew Shor medikuak pneumonia eosinofiliko akutua (AEP) deritzon gaixotasunaren ezaugarriak aurkitu zituen iaztik aurtengo martxoa bitartean ikertutako hemezortzi soldadu zauritutan.  Berria - Mundua   2004-12-23

Zortea izan nuen, ordea: pneumonia latz samar bat harrapatu izana.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 42. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik pneumoniko.

Ez zelako bronkitisa, neumonia hasiera baizik.Ez zelako bronkitisa, neumonia hasiera baizik.  Berria - Kirola   2004-09-10

Antza, urtarrilaren 27an hainbat hegazti akabatu ostean sukar handia eta pneumonia sintomak hasi zitzaizkion.  Berria - Gaiak   2006-02-11

Behin pneumonia aztarnak izan zituen, sendagilea ekarri behar izan nuen etxera eta hark izen arrarotako botikak eman zizkion...  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 170. orr.

Ameriketako Estatu Batuetako Armadako hemezortzi soldadu pneumonia mota arraro baten biktima izan direla.  Berria - Mundua   2004-12-23

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pneumonia atipikoa (47); pneumonia atipikoa agertu (3); pneumonia atipikoa zuela (3); pneumonia atipikoak (4); pneumonia atipikoaren (28); pneumonia atipikoaren birusa (4); pneumonia atipikoaren zantzuak (4); pneumonia atipikoari (3); pneumonia atipikoaz (6); pneumonia atipikoaz kutsatu (4); pneumonia harrapatu (3); pneumonia harrapatu nuen (3); pneumonia izan (3)

pneumoniak jota (4)

pneumoniaren ondorioz (3)


pneumoniko (corpusean neumoniko soilik) izond neumoniari dagokiona. ik pneumonia 2.

Gujarateko izurri neumonikoa, izurri beltza baino gaiztoagoa zen.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 23. orr.


pneumonologia (corpusean neumonologia soilik) iz medikuntzaren adarra, biriken eta arnasbideen eritasunak aztertzen dituena.

Bachi Galdiz Bizkaiko Gurutzetako Ospitaleko Neumonologia Zerbitzuko medikuak gaineratu zuenez, «gaixoaren lana da eritasunaren sintomak ageriak ez direnean ere tratamentua jarraitzea».  Berria - Euskal Herria   2004-05-04

Gasteizko Txagorritxuko Ospitaleko Neumonologia Zerbitzuko buru Jose Luis Lobok.  Berria - Euskal Herria   2004-05-04


pneumopatia iz biriketako eritasuna.

Xinan berriz birietako pneumopatia berri hori.  Herria   2003-04-24


pneumozistis (corpusean neumozistis soilik) iz

Garai batean ere hala ibili behar izan bainuen, hari esanez Leirek hartzen zituèn tratamenduko xarabeak -inmuno-eskasiak piztutako neumozistis bakterioaren aurkakoak- bitaminak zirela.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 251. orr.


poalla iz hegaztia.

Zainen tentsioa jabaltzeko, tropako gainerakoak herri behere hartan alhan zebiltzan poallak harrapatzen jostatzen ziren.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 236. orr.

Sortuz geroztik Maianak ez zituen orenak sekula alferrik higatu; beti bazuen zerbait egiteko, etxea garbi, poallak bazka, ardiak jetzi, sasoiko traholak, haurrak ala arrahaurrak.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 60. orr.

Barazki eta poalla saltzaileak beren autoak deskargatzen segitu nituen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 77. orr.

Bildotsak tratulantaren furgonetan pausaturik, auzoaren bila joaten ginen poalla eta gibel merkatu aterpetura.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 79. orr.


poblazional izond populazioarena, populazioari dagokiona,

Sintesi Modernoak pentsamendu poblazionalaren bidez gainditu nahi zituen horrelako tirabirak, batez ere esentzialismoaren aurka egin nahirik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 290. orr.


pobre 1 izond behartsua. ik txiro. (pertsonez)

Emakume pobre batekin ezkondua.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 95. orr.

Gizon itsusia, pobrea, bakartia, ez da arras zoriontsua.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 56. orr.

Aspaldi samarrean, Isfahango kanpoaldean, Miseria izeneko gizon xahar pobre bat bizi zen.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 78. orr.

Urrutiko lehengusu bat naizela esango diot, ahaide pobre bat.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 99. orr.

Hurko pobreari laguntzea da aberastasunak eman dezakeen zorionik handiena.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 22. orr.

Dickens-en eleberrietako jostun pobre gaizki jantzi haiek bezala.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 81. orr.

"Kaioletako" gizon hauek langile pobreak ziren, denak klandestinitatean etorriak.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 131. orr.

Bazen Bagdaden Hinbad izeneko zamaketari pobre bat.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 189. orr.

Arrantzale familia pobreak hortxe bertan metatzen dira: dozenaka lagun ur-ontzi bakoitzean.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 138. orr.

Inguruko nekazari pobre batengana jo zuten.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1078. orr.

-Nekatuta nago pobrea izateaz.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 322. orr.

Venezuelan, ezer ez daukan txiroak badaki noraino den pobre, baina aberatsak ez daki zenbat diru daukan ere.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 49. orr.

Gaur hobe da kasik pobre antxekoa izatea; lan gutxiago ematen du, zeren pobrea izateko ez baita diru askoren beharrik.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 188. orr.

Nola izango zen ba pobrea poltsikoan dolarrak zituen gizona?  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 104. orr.

Ijitoak baino pobreagoa dun eta hiri ez zain komeni.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 87. orr.

-Pobreetan pobreenek ere gozokiak banatzen dituzte seme bat jaiotzen zaienean...  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 170. orr.

Ez aintzazko Kristo, gizaki ahul, pobre eta apala, mespretxatu eta baztertua, giza sufrimenduarekin, jaiotzatik heriotzara, bat egin duen Kristo baizik.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 27. orr.

2 (bestelakoez)

Han, etxe pobre hartako eskailera ustelduetan, jario beldurgarrian esaten zituen Louk maitasunezko hitzak.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 235. orr.

Pago eder baten gerizpean gelatxo pobre bat atontzeko eskatu zion.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1080. orr.

Ez zutela txabolatxo pobre bat besterik, lastoz estalia eta zume eta buztinezko hormaz egina.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 563. orr.

Altzariak pobreak ziren, iragandako garai hobe baten aztarren bat edo beste izan ezik.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 88. orr.

Mantu koskor, pobre eta zarpail bat aurkeztu zioten, gotzainaren zerbitzuan zegoen nekazari batena.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 748. orr.

Uste dut, sailkapen horren gainetik, errima pobre eta aberatsak, onak eta txarrak berezi behar genituzkeela.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 128. orr.

Pieza erretoriko bikain izan daiteke testu aldetik pobre den bertsoa.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 199. orr.

Otxarkoaga auzune pobre bat da.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 62. orr.

Ohitura horiek nazio pobre bati dagozkio bakarrik.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 16. orr.

Estatu pobreen eta enpresa multinazional erraldoien arteko harreman zaila.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 111. orr.

Herrialde pobre zorpetuenen zorra arintzeko plana.  Berria - Ekonomia   2004-10-03

Hori hala da mundu garatuaren aberastasuna mundu pobrearen ustiaketari eta azpigarapenari zor zaiolako.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 210. orr.

Literaturako gai zaharra da familia aberatsetako adar pobreen mikaztasuna.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 44. orr.

Baliabide gutxi dituzte ekonomia pobre eta azpigaratuei laguntzeko.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 267. orr.

Bentan ez nintzen gaizki bizi, zeren garai pobre haietan egunero hiru otordu egitea ez baitzen hutsaren hurrengoa.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 158. orr.

3 (adizlagun gisa) ik pobreki.

Pobre jaio eta mundu honetan erabat pobre bizi, gurutzean biluzik eta pobre gelditu eta inoren hilobian hobiratua izan zenaren maitasunagatik.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 506. orr.

-Pobre jaio gaituk eta pobre hilko.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 124. orr.

Pobre bizi izan da, baina zorrik gabe.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 285. orr.

Pobre hil zen, baina urtez eta ospez aberats, eta arimaren bake onean. kontuak kontu, Ingalaterrara itzuli zen 1589. urtean, pobre, etsita eta zitalduta.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 35. orr.

Pobre jantzirik zegoen, jaka beltz berdexka bat soinean.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 35. orr.

Orduan, biluz sentitzen zen, pobre, minbera eta ahul.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 138. orr.

Pobre bizitzeko hitza eman nuela Jainko eta gizon-emakumeen aurrean.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 625. orr.

Apal eta pobre nahi ditu anaiak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 541. orr.

Fiskoa hain pobre geratu zen, non Karlos Burusoilaren garaian inork ez baitzuen bere lurretan irauten.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 334. orr.

4 (izen gisa)

Pobre eta baztertuekin bat egin zuen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 55. orr.

Pobre eta ezinduen artean ehun mila dinar banatzeko agindu zuen.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 72. orr.

Gupida izango die gizagaixo eta pobreei, bizia salbatuko behartsuei.  Elizen arteko biblia   Sal 72,13

Etxebizitza funtsezkoa da leku batean errotzeko, baina etxea lortzea berez zaila bada, are gehiago pobre eta baztertuentzat.  Berria - Euskal Herria   2004-06-12

Kristoren eliza eta Asiskoaren eliza pobreen eliza duk.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 513. orr.

Inmigranteak, etorkinak, nonbaitetik etorritako pobreak.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 76. orr.

Natalinak gure bazkaria egiten zuenean, parrokiako pobreei ere emateko adina egiten zuen.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 183. orr.

Korruptorik handienak aberatsak izan dira, eta politikoak; lapurra, aldiz, pobreari deitu izan zaio.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 141. orr.

Beti bezala nagusi zerri eta azkarrek orgari tiraka zebiltzan pobre gaixoen lepotik bizitzen jarraitu zuten.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 158. orr.

Erabaki zuen, pobre guztiek eta edanzale guztiek egiten duten bezala, bere fedeko jainko bakarrari berriz fidatzea.  Matías Mujika   «Edale santuaren kondaira» - Joseph Roth, 2001 - 77. orr.

Europa batu honetan ere 50 milioi pobre dago.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 152. orr.

2003an 1,3 milioi pobre gehiago AEBetan.  Berria - Ekonomia   2004-08-27

5 (hitz elkartuetan)

Agureak, emakumeek eta umeek pobre itxura zuten, besterik gabe; miseriaren trokelak milaka ekoizten dituen tipo eta irudi lauso horietakoak ziren.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 56. orr.

Tellagorrik pobre itxurak egiten zituen, Pitxia aberatsa zen; Tellagorri liberala zen, Pitxia karlista.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 41. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

auzo pobre (6); auzune pobre (5); erabat pobre (3); etxe pobre (4); etxetxo pobre (4); familia pobre (4); gizon pobre (6); herri pobre (10); herrialde pobre (3); izan pobre (3); jende pobre (5); milioi pobre (6); nahiko pobre (3); nekazari pobre (3); oso pobre (4)

pobre asko (3); pobre bizi (10); pobre dago (3); pobre den (4); pobre diren (3); pobre eta apala (3); pobre gaude orain (3); pobre gehiago (4); pobre gisa (3); pobre guztiak (4); pobre izan (3); pobre izatea (5); pobre jaio (7); pobre samarrak (3)

auzo pobrea (3); errima pobrea (3); herrialde pobrea (3); jende pobrea (5); latza eta pobrea (3); oso pobrea (9); oso pobrea izan (4)

pobrea da (12); pobrea dela (5); pobrea den (3); pobrea izan (7); pobrea izango (4); pobrea naiz (3); pobrea zela (4); pobrea zen (14)

pobreagoa zen (3)

aberatsak eta pobreak (7); andre pobreak (4); benetan pobreak (3); erdiak pobreak dira (3); herri pobreak (4); herrialde pobreak (6); langile pobreak (3); oso pobreak (9)

pobreak dira (15); pobreak direla (8); pobreak direlako (4); pobreak diren (4); pobreak eta aberatsak (5); pobreak gara (3); pobreak garela (3); pobreak izan (4); pobreak izango (3); pobreak zirela (3); pobreak ziren (7)

jende pobrearen (4)

apaiz pobreei (3); beste pobreei (3); herrialde pobreei (7); pobreei eman (7); pobreei emateko (5); pobreei laguntzeko (3)

herri pobreek (4); herrialde pobreek (9)

aberats eta pobreen (17); aberatsen eta pobreen (18); ahizpa pobreen (9); andre pobreen (13); herri pobreen (5); herrialde pobreen (13)

pobreen alde (5); pobreen aldeko (3); pobreen ama (3); pobreen artean (18); pobreen arteko (34); pobreen eta aberatsen (8); pobreen mahaia (3)

pobreenetan pobreenak (3)

herrialde pobreenek (3)

herritar pobreenen (4)

herrialde pobreenetako (3)

herrialde pobreenetan (3); pobreenetan pobreenak (3)

munduko herri pobreenetarik (3)

herri pobreetako (3); herrialde pobreetako (5)

herri pobreetan (5); herrialde pobreetan (19)


pobregune iz pobreak bizi diren gunea.

Garapen-bideko herrialdeetan aspaldi sortutako aberasgune bakanen ondoan ordea, pobregune gero eta ugariagoak ageri dira antzina industrializaturiko herrialdeetan.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 135. orr.


pobreki iz pobretasunez. ik pobre 3.

Pobreki bizitzen zerraikan Parisen, mundua eta munduaren libertatea biak ukatuak bailitzaizkion.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 260. orr.

Pobreki bezti eta biziki trixte ziren hiru gaztetxo ikusi nituen, hara eta hona zebiltzala, norbait bilatzen balute bezala.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 63. orr.

Ondo pobreki jantzita zatoz zu, / horrela jarduterik hemen ez daukazu.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 119. orr.

Nolaz egin ahal izan du kaseta xume hunek holako aberastasun eta berritzea? ez da segurik hor diruzko balentriarik, lehen bezain pobreki ari baita beti kaseta hau.  Herria   2002-09-19


pobretasun (548 agerraldi, 27 liburu eta 3 artikulutan) 1 iz pobrea denaren nolakotatsuna edo egoera. ik pobrezia; txirotasun.

Pobretasuna eta langabezia dira segur aski, nazioaren baitan, gizarte-baztertzearen bi dimentsio nagusiak.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 135. orr.

"Doikuntzaren gizarte-kostua" (hau da, pobretasuna larriagotzea) deitu zaion horretan [...].  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 175. orr.

Baina nazioa pobrea denean, bakoitzaren pobretasuna miseria orokorretik dator, eta, nolabait esateko, miseria orokorra da bera.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 119. orr.

Dela pobretasunaren kontrako borrokan, dela haurren lana edo ekonomia kriminalean, kapitalismo basati baten nagusitasunaren ifrentzua baizik ez da estatuek ageri duten geldotasuna.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 140. orr.

Erabateko pobretasunezko atalasetik gora pasarazteko egin beharreko baliabideen birbanaketa ez da dagokien eskualdeetako kontsumo osoaren %1-%11 bitartekoa baino.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 140. orr.

Emazteak dena kontatu ziolarik, anaia pobretasunetik aterako zuen zorion harengatik poztu beharrean, Kasimen bihotza bekaizkeriaz bete zen.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 97. orr.

Pobretasuna gorabehera, gizon dotorea zen, bizargin gehientsuenen gisara, eta haren presentzia ez zitzaion guztiz desatsegina.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 64. orr.

Haurtzaro aspergarriko maitasunik ezak, jaiotetxeko hustasunak, familiarik gabeko bakartasunak, aurreneko zirraren pobretasun eta urritasunak.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 527. orr.

Pobretasuna ez da sekula harrokeriaz hartu behar: pobretasunaz txantxa egitea bezain baldarra litzateke hori.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 13. orr.

Bereiztuz gero, ordea, azpiratuak biziko gara pobretasunean, eta gutako batek gutxienez miseria ezagutuko du.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 252. orr.

Santuak pobretasunean jartzen zuela bere harrobidea, batzuetan "ama", besteetan "emazte"edo "dama" deitzen baitzion.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 782. orr.

Bizio hori, bizkitartean, daukate, ez pobretasunez edo bizibeharrez dirua bilatzen dutenek, baina, bakarrik, aberasteko ofizioak ikasi dituztenek eta, haiei esker besteen gainetik jartzen direnek.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 525. orr.

2 (izenondoekin)

Azpigarapenaren ezaugarritzat hartu ohi diren guzti-guztiak ageri dira aipatutako eskualde horietan: pobretasun eta azpienplegu handia, soldata apalak, ugalkortasun-maila eta haurren hilkortasun-maila altuak.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 146. orr.

Pobretasun txukunaren jitea zuen goitik beheraino.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 237. orr.

Ispiluaren erdi aldean kontsidera ezazu apaltasuna, batez ere pobretasun zoriontsua, eta gizadia salbatzeko eraman zituen konta ezin ahala neke eta samin.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1204. orr.

Hauxe izan zen bere asmoa Jaunagana bihurtu zen unetik heriotzako ordua arte, gorde zedila bete-betean pobretasun santua.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 566. orr.

3 (pertsona gisa hartua)

Andere pobretasun santua, Jaunak gorde zaitzala zeure ahizpa apaltasun santuarekin!  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 92. orr.

Frantziskok eta beronen lagunek zin-hitz nagusiz berresten dute betiko adiskidetasun eta leialtasun ituna dama Pobretasunarekin.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 934. orr.

Han Pobretasun andreak Jaunaren kontsolazioa izan zuen berriro, azkenean Frantziskok eta bere pobretxoek [...] hura aurkitu zutenean eta berarekin betiko adiskidetasun eta leialtasun ituna sinatu zutenean.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 913. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Une hartatik hasita, pobretasun espirituaz, apaltasun zentzuaz eta jainkozaletasun sakonaz bete zen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 744. orr.

Azaroko 7an pobretasun, obedientzia eta kaztitate botuak egin zituzten apezpikuaren aintzinean.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 68. orr.

Beste erlijiosoei baino gehiago eragin behar digute guri Jainkoaren Semearen pobretasun-etsenpluek. hona datozen anaiek pobretasun jarraibide ona eraman dezaten beren lekuetara.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 318. orr.

Elizaren baitan ere, indartsua zen Ebanjelioa gizartean gauzatzeko modu berrien bilaketa, "pobretasun-mugimenduek" adierazten zutenez.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 25. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Zu izan baitzara Ordena honetan lehen seme aukeratua, ebanjelio-etsenplua emateko, Jesu Kristori ebanjelio-pobretasunean jarraitzeko.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 954. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

andere pobretasun santua (4); andre pobretasun (3); apaltasun eta pobretasun (5); gure andere pobretasun (3); hitzeman genuen pobretasun (4); jauna pobretasun (3); oi pobretasun (3)

pobretasun dohatsua (3); pobretasun gorenaren (4); pobretasun osoan (3); pobretasun santua (29); pobretasun santuak (3); pobretasun santuan (5); pobretasun santuaren (14); pobretasun santuari (5); pobretasun santutik (4); pobretasun txit gorena (3); pobretasun txit gorenaren (4); pobretasun txit santuan (4); pobretasun txit santuaren (4)

andre pobretasuna (5); dama pobretasuna (5); gure pobretasuna (7); pobretasuna aukeratu (3); pobretasuna eta apaltasuna (4)

andre pobretasunak (7)

andre pobretasunaren (7); apaltasun eta pobretasunaren (3); dama pobretasunaren (5); egiazko pobretasunaren (3); frantziskok pobretasunaren (3); pobretasunaren aldeko (3); pobretasunaren bidea (5); pobretasunaren jarraitzaile (4); pobretasunaren kontrako (4); pobretasunaren maitasuna (3); pobretasunaren pribilegioa (7); pobretasunaren zale (3)

andre pobretasunari (4); dama pobretasunari (3); gure pobretasunari (3); pobretasunari buruzko (3); pobretasunari jarraitzen (3)

pobretasunik handienaren gainean (4)


pobretu, pobre(tu), pobretzen 1 da/du ad pobre bihurtu. ik txirotu.

Berehala pobretu zen familia aberats batekoa zelako.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 48. orr.

Dirudunak daude, jakina, baina gutxi, eta gainontzeko guztiak, langileak bezala burgesak ere, pobreturik irten dira gerratik.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 13. orr.

Trukeen hazkundearen moteltzeak pertsona batzuen aberasteak beste batzuen pobretzea dakarrelako ustea sendotu zen.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 35. orr.

Atzerri zorra esaten zaio, emandako maileguen ordainetan, garapen bidean diren herrialdeek, alegia, pobretutako herrialdeek, herrialde aberatsei edo garatuei eta munduko bankuei zor dioten diruari.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 300. orr.

· Amerikako eremuetan ingelesen kontra eraman gerlak, erresumako kutxak oro pobretu zituen.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 42. orr.

2 irud/hed

Funtsezko osagarri kromatikorik gabeko musika zen hura, eta errotik pobretua.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 33. orr.

Hola da gure mintzaira pobretzen bide haundiz eta azkenean galtzen, eskuetan ditugun hitzak erortzera utziz eta teknika berriek nonbaitik ekarri dituzten hitzak onartuz eta baliatuz.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 74. orr.

Filosofiak fedea bere mendekotzat hartu nahiko balu, edo ordezkatu, erlijio hori eta berari dagokion fedea pobretu eta endekatu egingo lirateke.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 70. orr.

Afrikan, Saharaz hegoaldeko nekazaritza lurren %80 oso pobretuta daude.  Berria - Gaiak   2006-03-31

Baso tropikalak suntsitzeaz gain, lurrak pobretzea eta pestizidak gero eta gehiago erabiltzea eragiten du sojaren sukarrak.  Berria - Gaiak   2006-04-09

Herrialdeko kultur bizitza pobretu egiten da, eta informazio mota horrek pentsamendu irizpide nagusi bat ezartzen du.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 98. orr.

Batzuetan, baina, zenbait mito eta eredu kulturalek hainbat tabu zentzugabe sustatu dituzte, eta lagundu beharrean, mugatu eta pobretu egin gaituzte.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 170. orr.

Nola ari den pobretzen egungo gizona, hots, gauzen axalean eta beren buruaren axalean baitaude ainitzak.  Herria   2003-07-10

3 (era burutua izenondo gisa)

Suteen ondoko lur agortu eta pobretuan.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 496. orr.

Ezinduak, eremu pobretuetan diren ikastetxeetakoak, ikasle etorkinak...  Berria - Euskal Herria   2004-03-25

NATOk Kosovon erabilitako uranio pobretuko munizioaren auziaz ari da esataria. munduko beste hamasei estatuk dute gutxienez uranio pobretua.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 89. orr.

Herrialde Pobretuekiko Justizia eta Elkartasunerako Gutunaren lege proposamena aurkeztu dute.  Berria - Euskal Herria   2004-11-05

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

uranio pobretua (12)

uranio pobretuak (4)

uranio pobretuaren (4)


pobretxo 1 izond adkor pobrea. (pertsonez)

Basamortuan bizi zen emakume pobretxo haren seme-alaba zirela erantzun zioten.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 289. orr.

Gogoeta santuetan ari zela, andre pobretxo batek limosna eskatu zion Jainkoaren maitasunagatik.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1054. orr.

Jainkoaren izenean, emadazu zerbait emakume pobretxo hauei emateko.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 338. orr.

Jainkoak bere Eliza argitu du gizon pobretxo eta arbuiagarri, sinple eta eskolagabe honen bitartez.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 368. orr.

Tori janari hauek eta premia garaian eman leialki itsasontzian ezkutatuta dauden fraide pobretxoei.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 217. orr.

Frantzisko egiaz pobretxo zen eta maitasun-damuz betea.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 737. orr.

Herrixka hartako bizilagunak ere, pobretxoak eta sinpleak izan arren, eskualde hartako gainerakoak baino gogokoago zituen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 582. orr.

2 (bestelakoez)

Eliza pobretxoa izan arren eta denboraren poderioz ia hondatua, Asis eta bailara guztiko jendeak jaiera handia zion, eta gero eta handiagoa izan dio gaurdaino.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 561. orr.

Ondoren egin bitzate buztinez eta egurrez etxe pobretxoak eta gelatxo batzuk, hauetan noizbehinka anaiek otoitz egin dezaten.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 567. orr.

Bazen leku hartan gela pobretxo bat, oso aparte zegoena, non aita santua egoten baitzen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 582. orr.

Gorputz-arimetako poz handiagoa hartzen dudala, anaien mahai pobretxoan eseri eta atez ate Jainko Jaunaren maitasunagatik lorturiko limosna pobretxoak nire aurrean ikusten ditudanean, janari ugariz hornituriko zure eta beste jaunen mahaietan esertzen naizenean baino.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 90. orr.

3 (adizlagun gisa)

Otoitzetik irtetean -zioen-, bekatari eta pobretxo agertu behar du besteen aurrean, grazia berririk hartu ez balu bezala.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 342. orr.

4 (izen gisa)

Frantzisko predikatzen zebilen beste egun batean, pobretxo bat, gaixo zegoena, etorri zen bizilekura.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 333. orr.

Entzuten al duzu, anaia, pobretxo honek dioena?  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 334. orr.

Entzun, pobretxoak, Jaunak deituak, bazter eta lurralde askotatik bilduak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 168. orr.

Zatozte agudo, pobretxo bat atxilotu baitute eta berehalaxe kondenatu eta heriotzara eraman baitute.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1052. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

andre pobretxo (5); apaiz pobretxo (4); emakume pobretxo (10); gizon pobretxo (5); txiki eta pobretxo (3)

eliza pobretxoa (3); pobretxoa izan arren (3)

etxe pobretxoak (4); txiki eta pobretxoak (3)

frantzisko pobretxoaren goresmenean (60)

leku pobretxoetan (4)


pobretze iz pobre bihurtzea.

Pobretze horrek gerrara -jaunen beren arteko gerrara- bultzatu zituen jaunak ere, eta, era horretan, erregeak posizio ezin hobean aurkitu ziren gatazka horietan bitartekari izateko.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 32. orr.

Pobretzearen areagotze izugarria [...] industria-iraultzak eragindako aldaketa ikaragarrien emaitza nagusietako bat izan zen.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 138. orr.

Periferiako hainbat eskualdetan bi fenomenoak gertatzen dira [...]: baztertzea eta zokoratzea nazioarteko mailan, eta pobretzea eta gizarte-desegituratzea nazio barnean.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 108. orr.

Euskal gizartearen pobretze kulturala.  Berria - Harian   2006-05-09

Deusik ez badugu egiten, beldur naiz ez ote den Euskal Herrian pobretze ekonomiko bat gertatuko eta udalek ez ote duten diru iturri bat galduko, enpresak bertze eskualde batzuetara joaten badira.  Berria - Ekonomia   2004-03-10

Horren ordainez, patronalen eta sindikatuen finantzaketa publiko oparoa; erakunde sindikalen barruan pobretze ideologiko ikaragarria...  Berria - Euskal Herria   2006-01-05

Asko dira diskurtsoaren pobretze gero eta larriagoaz ohartarazi gaituzten ahotsak.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 230. orr.


pobreza ik pobrezia.

pobrezia (740 agerraldi, 65 liburu eta 268 artikulutan; orobat pobreza g.er.) 1 iz pobrea denaren nolakotatsuna edo egoera. ik pobretasun.

Marjinazioak, pobreziak eta indarkeriak emakumeei erasaten die nagusiki.  Berria - Gaiak   2004-06-13

Bazterketa eta munduko herrialde gehienen pobrezia eragiten duen ekonomia-sistema, militarismo berrindartua, naturaren degradazioa.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 54. orr.

Afrikaren kasuan, baina, pobreziak gora egin du eta hiesa ere zabaldu egin da.  Berria - Gaiak   2004-03-24

Estatu eta pertsona guztiek pobrezia desagertarazteko lanean elkarlana egin beharko dute.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 118. orr.

Pobreziak ez baitu mugarik.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 46. orr.

Pobreziak frustraziora eramaten ditu gizabanakoak eta, ondorioz, errazago da muturreko taldeen ideietara biltzea.  Berria - Harian   2005-03-10

Venezuelan zazpi milioi haur pobrezian bizi da, lau milioik ez dute osasuna mantentzeko adina jaten.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 28. orr.

Ez dezagun izan nahiago osasuna eritasuna baino, aberastasuna pobrezia baino, ohorea desohorea baino.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 47. orr.

Aberastasuna ona da bidegabea ez bada, pobrezia txarra fedegabe direnentzako.  Elizen arteko biblia   Si 13,24

Miseria eta pobrezia gauza bat eta bera dela aurkituko bagenu, pobre ez dena zoriontsu dela aitortuko genuke.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 64. orr.

Bakardadeak eta pobreziak jotako gizon-emakumeak.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 14. orr.

2 (izenondo edo izenlagunekin)

Izugarrizko desberdintasunez hornitutako oparotasuna, batzuek oparotasun neurrigabean, eta milioika gizaki pobrezia gorrian.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 282. orr.

Atenasko lege batek pobrezia gorrian eroritako gurasoak elikatzera behartzen zituen seme-alabak.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 158. orr.

Gaur egun, munduko biztanleen erditsua pobrezia hutsean bizi da.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 137. orr.

Erretretaren eta Seguritate Sozialaren aldaketa sakonen ondorioz, pobrezia materialaren mugetan doi-doia burua itolarritik salbatzen saiatzen ziren oldeak, egiazko miseriaren zamapera uzkailiko ziren.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 294. orr.

Estatu Batuetan edo Europan ez dago mestizajerik, eta harreman zuzena dago auzo batekoa izatearen, azalaren kolorearen eta pobrezia ekonomikoaren artean.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 103. orr.

Garai hartan miseria handia zegoen hirian, pobrezia ikaragarria.  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 81. orr.

Pobrezia latzetik ateratzera lagundu dituztenekiko eskerrona.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 49. orr.

Hona Frantziskok Testamentuan adierazten dituen bizi-proiektuaren ardatz nagusiak: erabateko pobrezia, otoitza, xumetasuna eta mendekotasuna, eskulana bizibide bezala [...].  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 28. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Kirgizistan-en biztanleen % 88 bizi da pobrezia maila ezin gaindituz.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 152. orr.

Azken 25 urteetan, eguneko dolar bat baino gutxiagoko errenta duen pobrezia tasak %20tik %5era murriztu da.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 271. orr.

Horiek horrela, pobrezia egoera horri buruzko hainbat iritzi, teoria eta ikuspegi daude.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 293. orr.

Horregatik da hain zaila, esaterako, pobrezia egoera definitzea eta neurtzea.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 83. orr.

Hirurogeita hamarreko hamarkadan hasi ziren agertzen munduko ingurumen eta pobrezia arazoen inguruko kezka ageri-agerian uzten duten txosten, bilera eta dokumentuak.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 18. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Gure kasuan, hizkuntza pobrezia ez da zilegi, asko dago egiteko oraindaino.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 94. orr.

5 irud/hed

Koloreen pobrezia, egituraren kilikolotasuna, sekula amaierarik asmatzen ez duten parrafo arnaslarrituak, azkenik gabeko itzulikan aihenkatuz.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 29. orr.

Interpretatzea, enuntziatuaren pobreziari erantzuteko modua da.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 139. orr.

Lañoki idazteak ez dakartza hizkuntzaren zentsura edo pobrezia.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 9. orr.

Bigarrena, arimaren pobrezia da eta Jainkoagandik urruntzea, bi hauek izpiritua uzten dutelako gabezia mingarrian.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 88. orr.

Eraketa diskurtsibo bat aztertzea pobrezia horren legea bilatzea da, bera neurtzea eta bere berezko forma mugatzea.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 139. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

munduko pobrezia (6); muturreko pobrezia (8)

pobrezia amaitzea (3); pobrezia areagotu (4); pobrezia egoera (4); pobrezia eragiten (5); pobrezia eragiten duen (3); pobrezia eta bazterketa (3); pobrezia eta gosea (5); pobrezia gainditu (3); pobrezia gorrian (8); pobrezia gorrian bizi (3); pobrezia handia (7); pobrezia handituz (3); pobrezia maila (4); pobrezia mailaren (3); pobrezia murrizteko (5)

muturreko pobrezian (11); muturreko pobrezian bizi (10); pobrezian bizi (38); pobrezian bizi dira (16); pobrezian dagoela (3)

pobreziarekin amaitzeko (3)

pobreziaren arazoa (5); pobreziaren aurka (11); pobreziaren aurkako (9); pobreziaren aurkako borroka (4); pobreziaren eta (20); pobreziaren inguruko (6); pobreziaren kontra (6); pobreziaren kontrako (14); pobreziaren kontrako borroka (4); pobreziaren kontrako borrokaren (3); pobreziaren muga (13); pobreziaren mugan (3); pobreziaren mugaren (9); pobreziaren mugaren azpitik (7)

pobreziari aurre egiteko (12); pobreziari buruzko (3); pobreziari ematen zaion (3)

pobreziatik ateratzeko (4)


podere ik botere.

poderedun ik boteredun.

poderio (orobat podorio g.er.)
1 –en poderioan -en poderioz, -en indarrez.

Tradizioa eta aginpidea kontuan hartzeaz gain, arrazoiaren poderioan ere ustea jarri beharko duela aurrera egiteko.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 64. orr.

Egunen poderioan, letrak bereizteko gauza izan nintzen berriro. ez dakit, beharbada ttipiagotu egin da Hanna urteen poderioan.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 25. orr.

Batetik bestera ibili zen Karibetik Europara, eta Haiti, Antillak eta Bahamak ongi ezagutu zituen urteen poderioan.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 163. orr.

Hitz-aspertu haiek, maisu eta ikaslearen arteko jardunaren tankera hartu zuten, denboraren poderioan.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 69. orr.

2 –en poderioz -engatik, -en kariaz, -a dela eta.

Kaleburuan elizaren ondoko zumar famatua topatu nuen, aspaldidanik urteen poderioz goitik behera pitzaturik.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 172. orr.

-Urteen poderioz jendea zentzatu egiten da, zu ordea, zaharrago eta kaskarinago.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 73. orr.

Uste dut mendeku moduko bat izan zela hura, bat-bateko burutazio bat, azkenean, denboraren poderioz, biok onartu genuena.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 184. orr.

Etsaia beti entseatzen baita, handik eta hemendik, denboraren poderioz gure higatzera.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 121. orr.

Ohituraren poderioz jarraitzen zuen karlismoak bizirik.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 208. orr.

Komentario arrunt hark lagunarteko giroa argitzen zuelako errepikapenaren poderioz.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 235. orr.

Haginlaria zen, ekinaren poderioz ikasia baina, egundo ez baitzen eskolan ibili, ez odontologiakoan ez bestelakoetan.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 20. orr.

Berez esnatuko zaizkio itotzearen poderioz kasik hilak zituen sentimendu horiek.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 177. orr.

Entzutearen poderioz, buruz ikasi zituzten, azkenean, karabanako kideek zifrak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 224. orr.

Florak, erdi negarrez, alproja mozkorra, hori nintzela esan zidan, eta egunen batean biak hilko nituela ematen nizkien disgustuen poderioz.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 304. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

aritzearen poderioz (3); denboraren poderioz (87); egitearen poderioz (3); entzutearen poderioz (7); erabileraren poderioz (6); erabiliaren poderioz (4); errepikatzearen poderioz (7); esatearen poderioz (3); ibiltzearen poderioz (8); ikustearen poderioz (4); lanaren poderioz (5); nekearen poderioz (4); ohituraren poderioz (6); poderioz ikasten (3); poderioz lortzen (3); urteen poderioz (49)


poderoso ik boteretsu.

podestate iz Erdi Aroan, Italia eta Frantzia hegoaldeko zenbait hiritako lehen magistratua.

Parmako harri jasoaren gainean, non urteak danik podestateek populuari hitz egiten baitzioten, fede berria aldarrikatu zuen Dolcinok.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 78. orr.


podio ik podium.

podium (orobat podio g.er.) 1 iz kirol proba baten irabazleak jartzen diren plataforma.

Denis Mentxov errusiarrak (Illes Balears-Banesto) irabazi du Itzulia eta bi euskaldunak, Iban Mayo eta David Etxebarria (Euskaltel-Euskadi), izan ditu ezker-eskuin podiumean.  Berria - Kirola   2004-04-11

Indurain podiumera igo zenean, han ibili zen Joxe Elosegi, denok lotsarazten: bere prakak ikurrinaz eginak ziren, jaka ere bai.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 116. orr.

Podiumera igo naiz Vueltan, eta Tourrean nahiko gertu egon nintzen bosgarren sailkatu nintzenean, 2002 urtean.  Berria - Kirola   2004-02-18

Juanma Garate da podiuma lortzeko aukera duen euskal herritar bakarra.  Berria - Kirola   2006-05-04

Zortzi aldiz korritu duzu, bitan irabazi eta lau podium lortu.  Berria - Kirola   2006-05-05

Gronholmek ez du oso ondo hasi denboraldia, estreinakoan, Montecarloko Rallyan, podiumetik kanpo geratu baitzen.  Berria - Kirola   2004-02-06

Austriako hiru eskiatzaile eslalomeko podiumean.  Berria - Kirola   2006-02-26

2 norbati edo zerbait, ikusgaiago bihurtzeko, jartzen den idulkia.

Haren alboan, hitzaldi potoloak botatzeko podium mikrofonoduna.  Berria - Kultura   2004-07-07

Denda barruan podium eraiki berri bat begiztatu zuen, eta haren gainean bere bizitzan inoiz ikusitako erratzik bikainena.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 46. orr.

Ilara estu-estuetan, uniforme beltzez jantzitako milaka soldadu lerrokatzen ziren, harrizko arrano alimaleko batek txikiagotzen zuen podium baten aitzinean.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 136. orr.

3 irud/hed

Babes-kontuez gainera, Lizardik bazuen beste arrazoi bat amaren partez maitasun goitarren podiumean amona ipintzeko.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 139. orr.

Nik ez nuen ulertzen: nola ulertuko nuen nik hura, bada, produktu kimikoen podiumean fanta eta coca-cola baldin banituen beste edozeinen gainetik?  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 179. orr.

4 hainbat zutabe jasaten dituen oinarri jarraitua.

Podiumaren altuera, plataformaren mailatik gora neurtuta, orkestraren diametroaren hamabiren batekoa izango da, erlaitza eta gola ere kontatuta.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2390. orr.

Podiumaren gainean kolomak altxatuko dira orkestra-diametroaren laurden bateko altuera hartuz, basa eta kapitelekin kontatuta.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2390. orr.


podologiko izond oinen fisiologiari eta eritasunei dagokiena.

Oin Diabetikoaren Tratamendu eta Prebentziorako Eguneratze Podologikoaren [...].  Berria - Gaiak   2004-03-14


podologo iz oinen fisiologian eta eritasunetan aditua den medikua.

Euskadiko Podologoen Elkargoko lehendakariaren esanetan, oinen kasuan, zauriak eta ultzerak agertzen dira, horregatik da «garrantzitsua neurriak hartzea».  Berria - Gaiak   2004-03-14

Talde edo unitate horiek lehen aipatutako hiru medikuek osatuko dituzte, hau da, podologoek, endokrinoek eta kardiologoek.  Berria - Gaiak   2004-03-14

Diabetesa dutenek oinetako azazkalak moztera podologoarengana joan behar du, zauri txiki bat egiten badu, hura sendatzen asko kostako zaiolako.  Berria - Gaiak   2004-03-14


podore ik botere.

podoredun ik boteredun.

podorio ik poderio.

poema (1195 agerraldi, 136 liburu eta 286 artikulutan) 1 iz poesia-lana, lerro sailetan egiten dena. ik olerki; poesia.

Poesiatik dator, etorri, eta poesiara doa, joan, poema.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 108. orr.

Testuak ageri zuen ordenamenduagatik, poema bat.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 106. orr.

Hauek ziren poemaren lehen lerroak, behin eta berriro errepikatzen zirenak.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 14. orr.

Bazen poema bat ia beti errezitatzen genuena arratsean, mahai inguruan.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 38. orr.

Liburuko lehen poema irakurtzen hasi zen.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 121. orr.

Elkarrekin poema tristeak irakurtzen zituzten, xuxurla minduaz murmuriatuz.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 78. orr.

Izaro uhartean kokaturiko maitasun-istorio batek Museum poeta greziarraren Hero eta Leandro poema gogorarazten zion Humboldti.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 38. orr.

Haren poemak euskaratu zituen, gutunak idatzi zizkion...  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 128. orr.

Beste garai batean poemak sortzeko aproposa gertatu ohi zitzaidan egoera zen hura, eta paperaren aurrean jarri nintzen berriro ere.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 164. orr.

Poema baten mezua poemakoak baino hitz urriagoetan zehazterik balego, poema ez zelako da.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 14. orr.

Poeman agertu arte, ideiak izengabe, itxuragabeak dira; sortzeko zorian daudela, sentitu egiten ditugu, eta izendatu egiten ditugu.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 164. orr.

Lerro hautsietan idazte hutsak ez du, bestalde, esaldi bat, besterik gabe, poema bihurtzen.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 29. orr.

Poema hura bokazio poetiko goiztiar baten seinaletzat hartu zuten etxean.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 37. orr.

Nostalgiaren tristura darie poema hauei...  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 106. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Markiegiren fusilaketari buruz Telesforo Monzonek idatzitako poema inedito batzuk aurkitu dituzte orain gutxi.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 37. orr.

Vladimir Nabokovek esan zuenez, Arima hilak poema epiko izugarria da.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 13. orr.

Norbaitek "poema liriko"tzat jo du: izan ere, egileari Frantziskorenganako maitasuna -eta haren bitartez Kristorenganakoa- dario borborka idazlan guztian zehar.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 736. orr.

Bizioa birtute bihurtzen deneko poema alegorikoa.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 74. orr.

Badirudi poema homerikoek kontrakoa frogatzen dutela. Orain, poema kontzeptualagoak egiten ditut.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 239. orr.

Bitoriano Gandiagaren poema argitaragabeak bildu dizkigute lau ale ederretan.  Berria - Kultura   2006-02-28

Herri-liburutegian ez daukate ezer, poema aukeratuen bildumak izan ezik.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 161. orr.

Poema luze eta aberatsa dugu hau, bost partetan berezia.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 129. orr.

Horregatik erantzungo dio Gabriel Arestik, ez ironiarik gabe, Profeta bati izeneko poema luzean: [...].  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 138. orr.

Elkarrekin poema tristeak irakurtzen zituzten, xuxurla minduaz murmuriatuz.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 78. orr.

Graves-ek poema perfekturik ez dagoela esaten zuen.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 143. orr.

Borgesek berak agertu zigun Danteren poema guztizkoaren gaia ez dela soilik erlijioa.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 18. orr.

Beste bat, haur txikia zela, 1925eko eguberri bezperan zeruratua, "Xabiertxoren eriotza" poema hunkigarrian kontatzen zaigun bezala.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 141. orr.

Antonio Machadok ere ondu zuen poema xarmagarri horietako bat, eulien ohoretan.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 120. orr.

-Maitasunezko poema bat, ez ahaztu.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 232. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osgai gisa)

Gauza bera al dira poema antologia bat, hil osteko testu-zati batzuen bilduma, Traité des coniques lana edo Micheleten Histoire de france-ren liburuki bat?  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 29. orr.

Harri eta Herri titulatu zuen Arestik bere poema liburu bat.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 28. orr.

Biotz-begietan poema-bilduma testuen gaztelaniazko itzulpen eta guzti kaleratu zen bere garaian.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 143. orr.

Eskuak txikiak eta zuriak zituen, eta orri-pasaka irakurtzen ari zen Carducciren poema-bilduma bat, gorriz koadernatua.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 101. orr.

Poema-sorta txiki bat idatzi nuen bolada batean, eta hortxe bukatu zitzaidan sormena.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 71. orr.

Batez ere poema-kantu hartako esaldi bat etorri zait gogora: "... ixilik egoteak, asko balio du".  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 119. orr.

Hori hizki larriz eta gero poema simulakro bat: [...].  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 17. orr.

Vivaldiren Gloria, ondoren tekno eta dance musika, antzerkia, poema irakurketa, Txaikovski, berriro teknoa, berriro dance musika, folklorea... denetariko nahasketa, nolabaiteko kultura ezaren adibidea.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 201. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Amodio-poemak idazten nituen, Nerudaren Hogei poema amodiozko eta kantu etsi bat imitatuz.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 75. orr.

Amaitu gabeko su-poema baten errauts hotza.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 46. orr.

5 poema sinfoniko orkestrarako musika-lana, eskuarki programa poetiko edo narratibo batean oinarritua.

Bozgorailuetan, berriz, poema sinfonikoko biolinaren pizzicatoa, eup eta eup, pasarterik ausartenean, dantza-dei gisa.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 34. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

eskainitako poema (6); gandiagaren poema (5); idatzitako poema (30); izeneko poema (10); kavafisen poema (4); lauaxetaren poema (5); lehen poema bilduma (4); lehen poema liburua (13); maldan behera poema (4)

poema amaigabea (4); poema argitaragabeak (4); poema argitaratu (8); poema bat aurkitu (4); poema bat egin (4); poema bat errezitatzen (4); poema bat idatzi (4); poema bat idazten (6); poema bat irakurri (7); poema bilduma (12); poema biltzen ditu (5)

poema eder (9); poema epiko (8); poema ezezagun (4)

poema idatzi (6); poema irakurri (12); poema irakurri zuen (4); poema irakurtzen (4); poema jaso (4); poema laburrak (6); poema liburu (49); poema liburu bat (7); poema liburua (55); poema liburua argitaratu (4); poema liburuak (12); poema liburuan (9); poema liburuarekin (4); poema liburuaren (6); poema liburuari (6); poema liburuetan (4); poema liriko (4); poema luze (6); poema musikatuak (4)

poema sinfonikoa (6); poema sorta (7)

sarrionandiaren poema (5)

idatziriko poemak (5); idatzitako poemak (8); ipuinak eta poemak (4); libreta horiko poemak (10); liburuko poemak (10); poemak biltzen dituen (5); poemak egiteko (4); poemak erakusten (6); poemak errezitatzen (4); poemak idatzi (6); poemak idazteko (4); poemak idazten (26); poemak idazten zituen (5); poemak irakurri (7); poemak irakurriko (5); poemak irakurriko ditu (4); poemak irakurtzean (4); poemak irakurtzen (5); spam poemak (5)

euskaldunak poeman (3); izeneko poeman (3)


poemagintza (13 agerraldi, 2 liburu eta 6 artikulutan) iz poeta batek, eskola edo talde batek poemak egiteko duen era berezia; poesia jardun gisa hartua. ik olerkigintza.

Lazarragaren poemagintzan bi korronte biltzen dira Urkizuren irudiko: alde batetik herrikoia, eta bestetik, kultua.  Berria - Harian   2005-04-13

Zazpi bat urte poema libururik argitaratu gabe egon ostean, jauzi bat egin du bere poemagintzan.  Berria - Kultura   2004-11-30

Euskal poemagintzaren alorrean dagokion lekua iritsi ez duen olerkari baten aurrean gaudela uste dut.  Berria - Kultura   2004-02-22

Hitz ponpoxorik eta metaforarik gabeko poemagintza, «zuzen-zuzenean» idatzia.  Berria - Kultura   2004-12-16

Gure idazleak prosaz eragin nahi duen dardarizoa ez baita bere poemagintza klasikozaleak sortarazten digun hunkitze gozo, otzan eta barrenkoia,  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 8. orr.


poemario iz poema-liburua.

Harrezkero makina bat idazleren literatur lanak argitaratu dituzte: saiakerak, poemarioak, eleberriak eta antzerki obrak.  Berria - Kultura   2004-12-11

Esteban Urkiaga Lauaxeta-ren Bide Barrijak poemarioa 1931n argitaratu zen.  Berria - Kultura   2004-02-22

Angel Erroren Gorputzeko humoreak poemarioak lau gai nagusi ditu sarien ponentearen ustez, «malenkonia, hazia, odola eta tinta».  Berria - Kultura   2006-04-02

Mina eta Rembrandtekiko lilura eta infinitua azaldu nahiaz gain, «urdinarekiko lilura» jaso du idazleak poemario berrian.  Berria - Kultura   2004-11-30


poematasun iz poema izateko nolakotasuna.

Hala ere, dioena baino gehiago (eta gutxiago) dioen neurrian, prest nengoke hogeita hamasei letra dituen eta ez dituen ahapaldi horien poematasuna aldezteko, kuantifika ez daitezkeen kontuez hitz egiteko inor balego oraindik bestaldean.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 29. orr.


poemategi iz poema sorta.

Bere ibilbide poetikoa lau poemategitan banatua utzi zuen Ibilaldia liburuan: Mindura gaur; Hondarrean idatzia (Muga beroak liburuaren lehen argitalpenean jasoa, Mindura gaur-ekin batera); Oihu ilunak espiralean (Ilargiaren eskolan liburuko gune nagusia); eta Mimodramak eta ikonoak.  Berria - Harian   2005-12-06

Poesiaren arloan, idazleen eskuetatik irtendako poemategi berrien ondoan, hiru edizio apailatu daude, hirurak Susa argitaletxeak iragarriak.  Berria - Kultura   2006-03-17

Gerardo Markuletak Batak ez du bestea kentzen poemategian, liburuek ez dutela minik egiten diosku; Pako Aristik, irakurri gabe zoriontsuagoak izango ginatekeela.  Berria - Kultura   2004-01-24


poematu, poema(tu), poematzen du ad poema bihurtu.

Maitasuna, heriotza, herria, kezka, ironia poematu zituen olerkaria.  Berria - Kultura   2004-02-22


poematxo 1 iz poema txikia.

Aireportuan poematxo hau bururatu zait: [...].  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 143. orr.

Huskeriak, inondik ere, poematxoak eta horrelako gauzak, ezta?  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 410. orr.

Eta hori da Rossettik ere egin behar zukeena, baina obsesionatu egin zen bere poematxoak berreskuratzearekin, sekulakoak, hobezinak, irudituko baitzitzaizkion gizajoari.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 72. orr.

Eskuetara etortzen zitzaizkidan poema bakanak buruz ikasteari ekin nion, ero moduan, eskolako liburu apurretan topatzen nituen poematxoetan edo elizan nahiz irratian entzuten nituen kantuetan.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 19. orr.

Hölderlin, berriz, poesiak erotu egin zuen eta 37 urte egin zituen aizkolari baten etxean, pianoa joz eta Scardanelli goitizenez izenpetzen zituen poematxo esoteriko ulergaitzak idatziz.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 129. orr.

Poematxo bat irakurtzen uzten badidazue.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 54. orr.

Gerora ikusi nituen tresna honek [blogak] eskaintzen zizkidan aukerak: iritziak kaleratzea, besteen erantzunak jasotzea, ipuintxoak eta poematxoak argitaratzea...  Berria - Harian   2005-11-27

2 (hitz elkartuetan)

Sara eta Irisarriko eskoletako haurrek marrazki eta poematxo erakusketa bat muntatua zuten, Sylvie Labescau (Irisarri) eta Pantxika Amestoy (Sara) erakasleen laguntzarekin.  Berria - Harian   2005-03-29


poematzar iz adkor poema luzea.

Inoiz ezin izan baitzuen bukatu poematzar hura.  Berria - Kultura   2004-10-02


poesia (1703 agerraldi, 146 liburu eta 358 artikulutan) 1 iz literatura-generoa, zerbait adierazteko hitz neurtuen, erritmoen eta hoskidetasunen harmoniaz eta irudiez baliatzen dena. ik olerti.

Gure garaiko VIII. mendean, Wu Zhetian enperatrizaren erabakiz, funtzionari lanposturako oposizioetan sartu zuten poesia ontzen jakitea; azterketara aurkezten zirenek poesia ondo ezagutu behar zuten, eta poemak idazten jakin.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 75. orr.

Poeta batek esperimentatzen duena ez baita Poesia, material poetikoa baizik.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 123. orr.

Zer frogatzen dute erretorikak eta poesiak?; zer, antze horien erabilerak?  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 301. orr.

Hölderlin, berriz, poesiak erotu egin zuen eta 37 urte egin zituen aizkolari baten etxean, pianoa joz eta Scardanelli goitizenez izenpetzen zituen poematxo esoteriko ulergaitzak idatziz.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 129. orr.

Poesiak eta bertsogintzak eskatzen dituen errimak eta neurriak ere bortxa ekartzen diote literatur jarioari.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 251. orr.

Hasieran serio antzean mintzatu ginen euskal literaturaz, azken urteotako joera arinzaleaz, poesiako liburuen urritasunaz, irakurle berrien premiaz.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 128. orr.

Euskaraz idazten hasi nintzenean, poesia baztertu eta narratibara egin nuen jauzi.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 80. orr.

Poesia asko irakurri izan dut.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 182. orr.

Poesia lantzen hasi zen aurrena, eta handik fikzioaren aldera egin zuen.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 9. orr.

Hogei urte arte poesia idatzi nuen.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 80. orr.

Poesia ere idazten da kontzentrazio eremuetan.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 60. orr.

Hitz arruntez janzten da poesia zenbaitetan, pentsatu zuen.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 17. orr.

Izatekotan, bizimodu nahi nuke poesia, ez bizibide.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 45. orr.

Poesia munduan parte hartzeko modu bat da niretzat, munduaren galderei erantzun bat emateko bidea.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 234. orr.

Mundua mundu denetik egin den galdera dugu Adornorena: zer ukendu klase da poesia giza zaurientzat?  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 54. orr.

Poesiaren eginbeharretako bat hitzak garbitzea, eleei zarata kentzea dela zioen behinola Bernardo Atxagak elkarrizketa batean.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 7. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Han azpimarratu ditugu gerra-talde horien lorpen bereizgarriak erlijio sektarioaren eta poesia epikoaren arloetan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 142. orr.

Epopeia eta poesia tragikoa eta, gainera, komedia eta poesia ditiranbikoa, eta auletika eta zitaristika gehiena, denak dira imitazioak ikuspuntu orokorretik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 231. orr.

Poesia landuaren ondoan berea ere poesia dela, poesia herrikoia, dute aldarri.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 31. orr.

Zer egin behar nuen poesia herrikoiarekin, haur-lelo eta kantekin, nahigabeko poesiarekin edo irrazionalarekin?  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 117. orr.

Oraindik bada jendea alde batetik poesia mistikoaren irakurketa erotikoa egiten duena eta erlijiosoa bestetik.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 27. orr.

Ez nikek esango Eliot poesia erotikoaren erpina denik...  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 27. orr.

Ahozko poesiaren osagarri eta aldi berean osagai nagusitzat har daiteke performance delakoa.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 174. orr.

Poema haiek, [...] gehiago zor zioten galestar jatorriari bere garaiko poesia sozialaren aldeko gustuari baino.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 7. orr.

Whitman eta Mallarmé, poesia modernoaren aita bikiak.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 175. orr.

Bazterrean utzi dut auhenezko poesia (Oi Euskal Herri gaixoa) edo gaitzespenezkoa (Euskara jaits hadi karrikara!).  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 8. orr.

Banuen amets-asmoa karbono-atomo baten saga idazteko, jendeei ulertarazteko fotosintesi klorofilikoaren poesia bikain bezain -kimikarientzat izan ezik- gordea.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 171. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa; orobat poesi) ik poetiko.

Poesia emanaldian parte harturiko idazleak ingelesez primeran moldatzen zirela begi-bistakoa zen.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 28. orr.

Six Gallery delako arte galeriara bildu ginen aspaldiko partez Allenen poesia errezitaldia entzutera.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 131. orr.

Onartzen da ez dela amets baten kontaera, ez dela poesia-testu bat, ez dela kodetutako mezua, ezta drogak hartuta dagoen baten hitza ere.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 105. orr.

Andaluziar musulmanengandik hartutako altxorra bertako arabiar lorpena zela, Mendebaldeko poesi eskola baten ondorengo lorpen guztiak inspiratuko zituena.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 222. orr.

Artzapezpikuak bere poesi zertamen haiek organizatu zituen denboran.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 145. orr.

Izanez ere, non ez errotu eta bizi, neguan loratzen den poesi hazia? Bazirudien haurtzaroko poesia-txingarrak suberrituak zirela nigan.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 186. orr.

Umore beltza eta ironia fina dabiltza kukuka, absurduaren poesia-printza batzuk hemen, lirismo arin bat han.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 8. orr.

Horrelako deskribapen fin-ederrekin hasten da Aurora, prosazko poesia indarrez beterikakoa.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 32. orr.

New Yorkeko Poesia Zentroan aurkeztu zuen 1953an, eta azken bertsioa BBCk eman zuen, 1954an, Thomas hil eta handik urte betera.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 8. orr.

Song dinastiako poesia bildumak ehun liburuki dauzka eta 3.820 poeta ageri dira.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 75. orr.

Merezimendu handiagoa dutela, batetik, nobelagileek baina, bestetik, poesia-irakurleek.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 367. orr.

Poesia liburuko behin-betiko probak ematera doa.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 195. orr.

Poesia-mota jakin bat, sinbolismoa, ageriko gauzei balio sinboliko edo alegiazko bat ematen diena.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 131. orr.

Poesia-fikzioa da hau dudarik gabe.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 184. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Herri-poesiak berezko balio poetikorik ez duelako iritzia zaharra zen, beraz.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 22. orr.

Esaterako, idazleak genero historiko jakin bat hautatzea (Klerezi poesia, nobela pikareskoa eta abar), ikur bat da.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 8. orr.

5 poesian nahitaezkotzat jotzen diren bereizgarri ez-formalen multzoa.

Napoliko mutil koxkor horrek, ez poesia gutxiagorekin, "hobe lo egitea beti problemak edukitzea baino" idatzi du.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 35. orr.

Karlismoan poesia atxeman uste nuen, mukurru.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 378. orr.

Ez dago zalantzarik, haur haien jokaerak noblezia eta poesia izan zuen.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 32. orr.

Urak badu poesia, ibaiak bereziki.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 139. orr.

Aldiz, irakur ditzakegu ehun poema liburu poesia izpirik aurkitu gabe.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 36. orr.

Hala esan omen zuen Schlegelek, alegia "andreak gizonak baino poesia gehiago zeukala bere baitan".  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 155. orr.

6 poemagintza.

Hesiodoren poesia, Homerorenarekin parekatzean hain arrunta, udaberriaren itzuleraren iragarpen horietakoa da.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 163. orr.

Surrealistek erreskatatu zutenetik, Lautréamonten poesia mugarritzat hartzen da literaturaren historian.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 157. orr.

Guk enpiristatzat jo arren, hizkera zientifikoak inpertinentetzat -desegokitzat, alegia- joko luke Larkinen poesia.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 13. orr.

Nola estima zezakeen hainbeste bere poesia, haren bila Siddal-en gorpuzkietan miatzeko.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 143. orr.

Orain arte idatzi dudan poesian ez dago bereizterik ni egilea eta ni poetikoa.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 357. orr.

Mogueime soldaduak ez du honelakorik deus pentsatzen, Mogueime soldaduak emakume hura nahi du, Portugaleko poesia ez da oraindik jaio.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 381. orr.

Grezierazko "pixoriambikow" hitzak poesia grekoko neurri mota bat aipatzen du.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 302. orr.

Ingeles poesia oso-oso ondo ezagutzen zuen, eta umetan hasi zen poemak idazten.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 6. orr.

Arabiar poesia klasikoa bertsoaren loturetatik askatu zuten.  Berria - Kultura   2006-04-04

Amodioaren metaforak XX. mendeko poesian.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 177. orr.

Maila sendoan genuela poesia, alegia, eta prosa lantzea eta garatzea zela gure apustua.  Joan Mari Irigoien   «Oilarraren promesa», 2003 - 9. orr.

7 poema.

Maite ditut Rilkeren poesia xuxurlariak.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 295. orr.

Bere lagunarte mugatuenean baizik ez zekiten poesia erotikoak idazten zituela.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 77. orr.

Izua niola poesia bat errezitatu beharrari.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 12. orr.

Poesiak idazten zituen, zuk eta Josebak bezala.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 159. orr.

Maisuak, eskolak ematerakoan, guri batere interesatzen ez zitzaizkigun poesia asko irakurrarazi nahi zizkigun.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 64. orr.

A zer gizona, bere damari poesiak esaten ez dakiena!  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 231. orr.

Garbi esanda, azken batean, Caracasen egoera ez dago poesiak irakurtzeko.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 80. orr.

8 poesia-lan (orobat poesialan g.er.)

Ezkondu orduko, Wildek alde batera utzi zuen poesia-lana, eta kontakizun laburrak, haurrentzako ipuinak eta kazetetarako kritika-saiakerak idazten hasi zen.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 11. orr.

Lehen helburua poesia lan guztien edizio kritikoa egitea da.  Berria - Kultura   2004-12-18

1971n, Gipuzkoa Saria jaso zuen San Pedro Bezperakoak poesia lanagatik.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 17. orr.

Ale horrek idazleak 1973tik 1990era idatzitako poesia lanak biltzen ditu.  Berria - Kultura   2004-04-17

Lehen ezadostasuna katalanezko narratiba eta poesia lanak saritzen dituen Palma Hiria Sarian izan dute.  Berria - Kultura   2004-01-31

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ahozko poesia (4); bafforen poesia (4); benetako poesia (3); euskal poesia (7); filosofia eta poesia (3); hatsaren poesia (31); hatsaren poesia eguna (6); hatsaren poesia ekitaldia (3); idatzitako poesia (3); lehen poesia (3); lekuonaren poesia (5); musika eta poesia (6)

poesia abartxoetan (3); poesia antologia (5); poesia asko (6); poesia astea (5); poesia bilduman (5); poesia biltzen (3)

poesia egin (4); poesia egiteko (9); poesia egiten (10); poesia eguna (7); poesia egunak (3); poesia ekitaldia (5); poesia emanaldia (5); poesia emanaldia eskainiko (3); poesia epikoaren (4); poesia errezitaldi (3); poesia errezitaldia (10); poesia eta antzerkia (3); poesia eta musika (5); poesia eta narratiba (3); poesia eta prosa (5); poesia hutsa (3)

poesia idatzi (9); poesia idatzi du (3); poesia idaztea (6); poesia idazteko (4); poesia idazten (16); poesia irakurketa (4); poesia irakurle (5); poesia irakurraldiak (3); poesia irakurtzen (4); poesia kaierak (7); poesia kaierak bildumarako (3); poesia lana (3); poesia lanak (3); poesia landu (3); poesia lantzen (3); poesia liburu (31); poesia liburu bat (11); poesia liburu honetan (3); poesia liburua (13); poesia liburuak (6); poesia liburuan (5); poesia liburuaren (4); poesia liburuko (5); poesia mota (3)

poesia sakon (3); poesia saria (6); poesia sozialaren (4)

poesiak idazten (3)

euskal poesiaren (5); herri poesiaren (3); ipuinaren eta poesiaren (3); poesiaren alorrean (3); poesiaren bitartez (3); poesiaren inguruan (6); poesiaren munduan (3)

euskal poesiaz (3); poesiaz beteriko (4); poesiaz betetako (4)


poesiadun (corpusean poesidun soilik) izlag poesia duena, poetikoa.

Badatozkigu bai, alde guzietatik, eta euskal "kontzintzidunak" omen dira gainera denak, eta gure guraso umilatuak ixilean hiltzera doaz, euskararen poesidun "kontzintzigabe" horiek.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 99. orr.


poesiagai iz poesairen gaia.

Laugarrenik, munduarekiko harremanetan sorturiko ezinak dira poesiagai.  Berria - Kultura   2006-04-18


poesiagintza (orobat poesigintza) iz poemagintza.

Monzonen poesiagintzari dagokionez, alabaina, ez dakarte aparteko ezustekorik.  Berria - Kultura   2004-11-18

Zure umorea eta itxuraz arruntak diren gaietarako joera nabarmendu ditu, besteak beste, zure poesiagintzan Izagirrek.  Berria - Kultura   2004-04-06

Horretarako erabili zuen goitizena, Otsalar, erreferentzia garrantzitsua izan zen 1960ko hamarkadako euskal poesigintzan.  Berria - Kultura   2004-06-04

Gerra aurretik gerra ondorenera Oteizaren eragina nolakoa izan zen garaiko poesigintzan ere jorratu du.  Berria - Kultura   2004-12-15


poesialan ik poesia 8.

poesiazale (orobat poesia zale) izond poesiaren zalea dena.

Saguak ere gure lurrean poesiazaleak izan direla dio aita Zabalak, bertso-paperak saguek janda agertu direlako maiz.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 142. orr.

Erran dizut nola osaba Joanikot ez zen poesiazale.Erran dizut nola osaba Joanikot ez zen poesiazale.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 146. orr.


poesiazaletasun (korpuean poesizaletasun soilik) iz poesiazalea denaren nolakotsauna.

Hemen, Madrilen legez, ekialdekoek euren poesizaletasunaren nondik norakoa erakutsi digute.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 271. orr.


poesidun ik poesiadun.

poesigintza ik poesiagintza.

poesikera iz poesia-mota edo -moldea.

Espresibitatean dago, egotekotan, poesikera honen balioa, hiltzearen aipamen dramatiko errepikatu horretan.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 26. orr.


poesizaletasun ik poesiazaletasun.

poeta (1662 agerraldi, 166 liburu eta 327 artikulutan) 1 iz poemak ontzen dituen idazlea. ik olerkari.

Poeta eta erromantzegileek beti atsegin izan dute bufoia pertsona zuhur eta argi gisa azaltzea.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 65. orr.

Poeta batek, hots, poeta den eta poetikoki bizi den poeta batek, nola bizi du poesia, alegia, barkatu, denbora?  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 81. orr.

Poetaren egitekoa hiri ideal bat exijitzea da.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 16. orr.

Poetek eta poesia-irakurleek aspaldi hartu zuten sekta itxura hartzen ari dira narratzaileak eta narrazio-irakurleak.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 68. orr.

Poetak poema erran zuen.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 231. orr.

Oteizak berpiztu zuen Gandiagak bere barruan hilzorian zeukan poeta.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 107. orr.

Jammes poeta Hazparnen ehortzia dela.  Herria   2001-07-12

Dylan Thomas, poeta, bohemioa eta mozkorra.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 5. orr.

Poetaren begiradak eta irakurlearen begiradak testuan elkar topatzen duteneko unea indibiduala dela.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 355. orr.

Uztailaren 9an, asteazkenez, Maiatz aldizkariko "poeten errezitaldia".  Herria   2003-07-03

Song dinastiako poesia bildumak ehun liburuki dauzka eta 3.820 poeta ageri dira.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 75. orr.

Blake poetaren Proverbs from Hell obratik hartutako aipua.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 282. orr.

Pierre de Ronsard (1524-1585), poeta frantsesa ("Poeten printzea, Printzeen poeta"), La Pléiade izeneko poeta taldeko buru, maitasun poema ugari idatzi zituena.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 134. orr.

Olerkariak, ez dakit, diot, badu poetak ez duen plus serioago bat, gertuago dago poeta trajedunetik zarpailetik baino.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 75. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Ubi sunt, zioen poeta klasikoak. Ingalaterran Poeta Erramuduna Erregeren gorteko kargudun izaten da.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 37. orr.

William Wordsworth (1770-1850), poeta erromantikoa.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 289. orr.

Galderok puzten hasi zitzaizkidan Lizardiren eta Lauaxetaren obra beste begi batzuez irakurtzen hasi nintzen neurrian: eusko-bidaztiaren bidaiak eta poeta sinbolistarenak sustrai poetiko berak zituzten.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 125. orr.

Poeta ultraista izana zen Enrique, adibidez, eta Josep zapatari anarkista baten seme boxeolaria.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 102. orr.

Ikus dezagun zer zioen orain bi mila bat urte bizi izandako Martzial poeta satirikoak bere obrak plajiatu nahi zizkiotenen aurka.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 148. orr.

Nobelagile eta poeta herrikoiek emaitza txaldan eta epelak lortzen zituztela.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 283. orr.

Arestik bere bizitzari ezarri zion auto-profezia da, poeta proskritoaren patua.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 14. orr.

Jon Arano, poeta maudite eta Ostiela aldizkariko arduraduna.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 9. orr.

Poeta amateur-diletantetzat dut, beraz, neure burua.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 45. orr.

Poeta oinazetuaren lanak, interpelazioaren bidetik, otoitzaren itxura hartzen du, Xabier Leteren azkenaldiko poema askotan bezala.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 100. orr.

Lukrezio, poeta intelektuala.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 7. orr.

Nik ere esan nezakeen, poeta handiak bezala: presi tanta dolcezza...  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 144. orr.

Leopardi bai, poeta handia zen.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 142. orr.

Aita irakaslea eta poeta zen, eta semeari, txiki-txikitandik, ingeles poeta handien bertsoak errezitatu ohi zizkion.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 5. orr.

Bi frantses poeta izan zituen propaganda egileak.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 15. orr.

Robert Burns poeta eskoziarrak jasotako balada zaharra.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 262. orr.

Valerius Catullus, Kristo aurreko poeta latinoa.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 19. orr.

Egia da, ordea, 1913 arte inork ez zekiela bere prosaren kalitateagatik 'Proventzako poeta' deitzen ziotenaren azkenaren berri.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 111. orr.

Senarrak hala zioen, "Augustus zahar gizarajoa - benetako poeta da".  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 96. orr.

Bigarren mailako poeta baten biografia errukitsu bat ere idatzi zuen.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 247. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Bertsolariei proposatzen zaizkien gaiek poeta-sena ere eskatzen dute, baina baita baita arrazoibide logikorako eta arguiorako gaitasuna ere.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 184. orr.

Xalbador batek berak, bere poeta jeinuarekin, ez zuena arrazoinik gabe kantatu: [...].  Herria   2001-05-24

Arima haztatzen saiatu zen, ea poeta-arima ote zen.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 106. orr.

-Batzuetan, nahastu egiten nauzu pixka bat [...] baina atsegin zaitut, poeta-bihotza duzu eta.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 36. orr.

Poeta-aurpegia jartzen ari da, zenbaitek musean poker aurpegia jartzen duen bezala.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 29. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Batzuetan zuzen-zuzen, beste batzuetan zeharka, bertsolariak, herri-poetak nahi duen guztia esaten du, edo aditzera ematen.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 23. orr.

5 (beste izen baten eskuinean)

Ez ote daukat osaba poeta bat, bere olerki kaxkarrak baino obra perfektuago bat utzi zuena bere gorpu gaztea goizalbako lamiei eskainiz betegintzarrezko performance batean?  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 34. orr.

Telefonoan agertu zidanez, deklamatuko zutenak, hitzak ardi marrakaz mukurutzen zituzten "artzain poetak".  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 71. orr.

6 (beste izen baten ezkerrean)

Emily Dickinson XIX. mendeko poeta-andreak belarrari buruz idatzitako hitzak xuxurlatzen hasten da.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 55. orr.

Zeren Salvatore Rosa izan bainuen irakasle, Napolik azken urteotan eman duen poeta-pintore-musikaririk handiena...  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 268. orr.

Frantziatik desterratuta Donostian bizi den tipo politiko poeta-konspiratzaile bat, Frantzia Handiaren handitzaile handia.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 18. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

d annunzio poeta (6); egungo poeta (3); euskal poeta (14); herriaren poeta (6); hiriko poeta (3); idazle eta poeta (3); izeneko poeta (4); lauaxeta poeta (3); lekuona poeta (3); lotsati poeta (3)

poeta asko (4); poeta erromantiko (3); poeta eta artista (3); poeta eta musikaria (3); poeta eta nobelagilea (3); poeta frantsesaren (3); poeta gazte (5); poeta gisa (10); poeta handi (15); poeta handi baten (4); poeta handia (10); poeta handiak (8); poeta handiaren (8); poeta hil (9); poeta hitza (3); poeta izan (11); poeta izango (7); poeta izatea (5); poeta klasikoak (3); poeta ona (3); poeta onak (3); poeta ospetsu (3); poeta zaharrek (3)

saba poeta (4)

artzain poetak (3); erran zuen poetak (5); esan zuen poetak (3); poetak esan (3); poetak esana (3); poetak esaten (3)

poetaren heriotzaren (3); poetaren hitzak (4); poetaren obra (3); poetaren omenez (3); poetaren rola (3)

euskal poeten (3)


poetatasun iz poeta izateko nolakotasuna.

Baina poetaren izateaz haratago, poetatasunaz eztabaidatzen dugu.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 30. orr.


poetika 1 iz poesiaren arau eta hastapenenei buruzko tratatua.

Poetika, norberaren «begirada» hori, lan tresna bilakatu behar da.  Berria - Kultura   2004-08-20

Elocutioa da, beraz, poetikaren lekua osotasun erretorikoaren barruan.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 198. orr.

Epikaren poetika berri bat sortzeko ahalegina.  Berria - Kultura   2006-03-28

Ezinaren poetika.  Berria - Kultura   2006-04-18

Gerraren poetika.  Berria - Kultura   2006-02-21

Sentimentalkeria alde batera uzten duen lirika bat, edota bere literaturtasunaz kontziente den poetika bat.  Berria - Kultura   2004-05-13

Iruditeria eta kontzeptualtasunaren arteko oreka estilistikoa zen berak bilatzen zuen poetika.  Berria - Kultura   2004-03-21

Orixek apal itxurako eskaintza horrekin garbi utzi nahi baitu bien poetiken desberdintasuna: baten poetikak biotz-begietan du iturri; bestearenak barne-muinetan, espiritua iradokitzen duen toki definigaitz batean.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 126. orr.

Maite Zulaikaren obra, Luis Mari Mujikaren poetikaz.  Berria - Kultura   2004-10-22

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Septentrio elaboratzen ari nintzen garaietan, Montreal eta Hendaiaren artean bizi nintzen garai haietan, geografia poetiko baten bila nenbilen, poetika berri baten bila. Urruti daude poetika goratsu baten edo hausnarketa sakon baten izenean eguneroko bizitzari bizkarra erakusten dion arte batetik.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 148. orr.

Badirudi euskaldunok ez dugula sinesmenik geron sen lirikoan eta poetika klasikoan.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 98. orr.

1967ko txapelketako finalean kantaturiko bertsoak ikertzerakoan, ustekabe mingotsa izan genuen, bertso guztiak, poetika testualaren ikuspuntutik, hutsak zirela konturatu ginenean.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 202. orr.

Poetika idatziaren ikuspegitik ezin esango dugu noski bikaina denik Uztapideren bertsoaren testua.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 150. orr.

Ahozko poetika ere ez ote da, Homeroren epikari aplikatzen zaionean, Prokustoren ohe txikiaren tankerakoa?  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 164. orr.

3 irud/hed

Eta legea indartsuenarena zen baina gu, biolentziaren poetika hartan, derrigorrezko galtzaile ziren indioekin identifikatzen ginen.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 319. orr.

Mugen poetika.  Herria   2003-07-10

Zapatismoa, eta bereziki Marcos komandanteordea, poetika berri horren adierazle garbia da, azken hamarkadan gertatu den fenomeno berritzaile eta erakargarrienetakoa, ezbairik gabe.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 55. orr.

1994az geroztik poetika iraultzaile berria dabil harat-hunat, mundu osoan, neoliberalismoaren zutabeak ikaratuz eta milioika gizakiren bihotzak hunkituz.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 55. orr.

Porrot hark guztiz aldatu zuen nire bizi-filosofia, nire munduikuskera, nire poetika artistikoa eta literarioa.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 35. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Gainerako guztiak beharrezko ez diren errepikapenak, alferreko azalpenak, ezeztapen eta erantzun ziztrin eta hutsalak maiz, erretorika eta poetika jokoak baino ez dira, irakurle oharkabea hitzik gabe uzteko eta inondik ere ez duten sakontasun filosofikoa agertzeko erabiliak.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 8. orr.

Poetika eta estetika liburuak.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 228. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

poetika bat (4); poetika berri (7); poetika berri bat (5); poetika idatziaren (8); poetika idatziaren ikuspegitik (5)


poetiko 1 izond poesiarena, poesiari dagokiona. ik poesia 3.

Egia Rosa izeneko lagun bat nahi nuela, egia etxean arrosari buruzko bilduma poetiko asko neuzkala.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 95. orr.

Koloreari buruzko Goetheren teoria [...] (beraren obra poetiko osoaren parekoa berarentzat), erabat gaitzetsi zuten haren garaikoek.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 42. orr.

Egon dira garaiak Espainian antologia poetikoek garrantzi handia izan dutena.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 61. orr.

Zein da gehien betetzen zaituen korronte poetikoa?  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 355. orr.

Irudi poetikoak logikaz gaindiko loturen bidez kohesionatuak.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 23. orr.

Arnasa poetiko hori, niretzat, ez dago bakarrik liburuetan, landareetan ere badago.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 31. orr.

Esan dezagun komenigarria litzatekeela bat-bateko bertsolaritzaren baliabide poetikoak xehe-xehe aztertzea.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 201. orr.

Poetika idatziaren ikuspegitik begiratuta, maila poetiko kaskarrekoak dira bat-bateko bertso gehienak.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 136. orr.

Garbi dago azterketa horrek dentsitate poetiko handiagoa salatuko lukeela egungo bertsolarien artean 1980. urtetik aurrekoen artean baino.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 201. orr.

Bertsolariak jolastu egiten du, inprobisazio poetiko eta ludikoaren bitartez eskuartean duen informazio multzoa nahasten du.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 60. orr.

Zure eredu poetiko propioa egiten saiatu zara.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 302. orr.

Herri-poesiak berezko balio poetikorik ez duelako iritzia zaharra zen, beraz.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 22. orr.

Letrak badu zentzua eta baita halako balio poetiko bat ere.  Askoren artean   «Rataplan» - 44. orr.

Gorantz egiten du eta hala ere galtzaile da paseoa: justizia poetiko suerte bat.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 43. orr.

Modu poetiko batean esatearren, nekazariarentzat lurra bezala ziren niretzat, arrantzalearentzat ura bezala, errementariarentzat sua bezala.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 98. orr.

Kantuan hasiko da eta bere edukiak modu poetikoan, dramatikoan, epikoan... adierazten ahaleginduko da.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 102. orr.

Gure amets absurdoenetan ager litezkeen irudirik harrigarrienak azaleratu zituzten, abiadura geldoan eta oso era poetikoan.  Berria - Kultura   2004-07-13

2 (izenondo elkartuetan)

Bertsoari kalitate maila bere arrazoibidearen indarrak edo bere balio poetiko-erretorikoek emango diote.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 81. orr.

Karga poetiko-erretoriko handiz hornitzen ditu formulak Amurizak.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 166. orr.

Hilaren 17an, Galatea taldearen errezitaldi poetiko-musikala eta Pedro Gerraren kontzertua izango dira.  Berria - Kultura   2004-10-08

Harreman poetiko-geografikoak.  Berria - Kultura   2004-02-28

"Eremuak"izeneko emanaldi poetiko-multimedia.  Herria   2003-07-03

· Espainiaren arima asmatzeko modu historiko-poetiko hau -hori ez da inola ere Ganivet-en inbentua izan- tradizio bat izan da.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 70. orr.

3 poesia duena.

Joan dira mundu hau poetiko bihurtzen zuten sinesteak.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 213. orr.

Ume ahotsa niretzako oso ahots poetikoa da.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 101. orr.

Tontakeria poetiko bat iruditzen zait hori.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 291. orr.

Paisaia horretan edozer bihur zitekeen poetiko, baina Donostian? nola harritu lore batekin, lorategian bizi bahaiz?  Berria - Kultura   2004-07-31

Ez dago, ordea, oso urrutira joan beharrik hitz enigmatikoenen, edo poetikoenen, edo deigarrienen bila.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 74. orr.

Poetikoegia duk hiretzat, ezta?  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 173. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

baliabide poetiko (14); baliabide poetiko erretoriko (6); baliabide poetiko erretorikoak (3); balio poetiko (3); dentsitate poetiko (4); ekintza poetiko (5); ikusgarri poetiko (3); obra poetiko (3)

alde poetikoa (4); dentsitate poetikoa (4); ekintza poetikoa (3); maila poetikoa (3); oso poetikoa (5)

akordu poetikoak (4); baliabide poetikoak (6); era poetikoan (3); irudi poetikoak (3); modu poetikoan (6); testu poetikoak (3)

baliabide poetikoen (4)


poetikoki 1 adlag era poetikoan.

Komunikazio zirkuitu alternatibo gisako bat da bertsolaritza, nazio, estatu, eskualde, herri edo mundu mailako aktualitateari hausnarraldia ematen dion eremu bat, poetikoki batzuetan, ironikoki edo umorearen bila besteetan.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 60. orr.

Ez literalki, baina bai poetikoki.  Berria - Kultura   2004-08-15

Voyeurismoaz, aho sexuaz, masturbazioaz, sadomasokismoaz, lesbianismoaz eta orgiez idatzi du, poetikoki baina hotz.  Berria - Kultura   2004-06-10

Poetika idatziaren axioma nagusiak dioenez, testu batek hartzailearengan nola edo halako emozioren bat sortuko badu, poetikoki landua behar du, nahitaez, testu horrek.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 139. orr.

Poetikoki eta zehatz esateko, gu gara gong hori jotzen dugunok.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 126. orr.

Poetikoki bidaiatzeko ahala ematen duen espazioa eraiki nuen hor, mapa geopoetikoa.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 154. orr.

2 poetikaren aldetik.

Poetikoki ere aldaketa handiak ekarri zituzten: asoziazio libreak, irudiak kateatzeko logikarik eza, plano aldaketa bortitzak, paradoxekin egindako jokoak.  Berria - Kultura   2006-01-17

Poetikoki oso interesgarria da.  Berria - Kultura   2004-08-10


poetikotasun iz poetikoa denaren nolakotasuna.

Juan Mari Lekuonak asmatu zuen euskarari poetikotasun berria ematen, betidanik euskarak izan duen tradizio poetikoan oinarritua eta mamitua.  Berria - Harian   2005-12-06

Ikusi American Beauty, eta saiatu film osoko momenturik poetikoena kausitzen, saiatu gauzarik arruntenaren poetikotasuna bilatzen.  Berria - Kultura   2006-03-12

Poetikotasunak berarekin du hunkitzea erdietsi nahia, eta halakoa zen testua.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 165. orr.

Poetikotasunak tristura, mina, malenkonia dakartza oinarri.  Berria - Kultura   2006-01-17

El señor presidente nobelak lorratz berezia utzi zidan: argumentuaz eta salaketa politikoaz aparte, prosaren poetikotasunagatik.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 344. orr.


poetismo iz

Maitasuna bera kaleratu zuen 1923an, Txekiako Poetismo taldearen joerari jarraiki: futurismoak, surrealismoak eta marxismoak eragindako mugimendu poetikoa zen.  Berria - Kultura   2006-01-17


poetizatu, poetiza, poetizatzen du ad poesia bihurtu, poetiko bihurtu.

Esperientziaren poesia, batez ere eguneroko bizimoduko elementuak eta pasadizoak poetizatzen dituelako.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 355. orr.

Zeinen gutxi eta gaizki poetizatu den gure toponimia, gure lur euskaraz humanizatua.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 98. orr.


poetizazio iz poetizatzea.

Poz betea-ren loretxoa San Frantziskoren bosgarren Aholku espirituala-ren poetizazioa da: "Ez bedi inor harro, Jaunaren gurutzeaz baizik".  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 957. orr.

Ortega-k bazekien "poetizazio" baskoiberistek berme zientifiko eskasa zutela.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 193. orr.


pogrom (orobat progrom g.er. eta pogromo g.er.) iz judu komunitate baten aurka antolaturiko matxinatze edo altxaldia, gehientan hilketak eta arpilatzeak dakartzana.

Egunkari amerikarrak bat datoz pogrom anker bat hasi dela esaterakoan.  Ramon Etxezarreta   «Ezezaguna helbide honetan» - Kressman Taylor, 2003 - 23. orr.

Heinek, Loreleiren kanta famatuaz gain, "Der Rabbi von Bacherach" narrazioa dauka hain zuzen, Erdi Aroko juduen gorroto eta pogromen istorio beltzenak hiri ilun horrekin asoziatuz.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 33. orr.

Mende hasieran sekulako txikizioak egin zituzten Errusian, pogromak esaterako.  Felipe Juaristi   «Azken gutuna» - Vassili Grossman, 2005 - 12. orr.

1938ko progromen ondoren nire bi osabek, amaren anaiek, ihes egin zuten eta Ipar Ameriketan azaldu ziren salbu eta bizirik.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 20. orr.


poker1 1 iz musaren antzeko karta jokoa, bost jartaz jokatzen dena, karta sail hoberena duen –edo duela sinestarazten duen- jokalariak irabazten duena.

Otorduaren ondotik hona etortzen dira, kafea hartu eta pokerrean jokatzera.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 33. orr.

Bera, Gordon Johnson, Mel Dorn eta Vern Willimas, pokerrean, bola jokoan, arrantzan aritzen dira.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 92. orr.

Gizonak edanean eta pokerrean dabiltzala, edozer gauza gerta daiteke.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 113. orr.

Hazelek berrogeita hiru dolar irabazi zituen pokerrean.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 162. orr.

Beste askotan bezala, kartetan ari ziren bitartean hari entzundako txiste bat kontatu zigun: pokerrean ikasten duen zakurrarena.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 264. orr.

Trago bat irabaziko diot, pokerreko as batez, Pénicoti, eta gero Lacordaireri irabaziko diot xakean.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 151. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Dirudienez, poker partida batean ezagutu zuen kantaria, 45 inguruan.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 259. orr.

Bizitzari buruz hitz egin edo poker partida bat jokatu.  Berria - Kultura   2004-05-09

Kantatzen bezain ona omen zen poker jokoan.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 259. orr.

Poker jokalari maltzur eta ping-pong jokalari aparta.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 195. orr.

Poker mahaiak, jokalari zurrunez inguratuak, iragan ondoren, blackjack jokorako mahaien artean sartu zen.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 77. orr.

Stanleyk zin egin dit ez duela berriz poker gaurik antolatuko.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 116. orr.

3 poker aurpegi

Medikuari zera esaten nion poker-aurpegiaz, materiala biltzen laguntzera noa.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 137. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

poker gaua (3); poker jokalari (3); poker jokalariak (4); poker jokoan (3); poker partida (4)


poker2 iz korrokada.

Gizonaren pokerra debaldetan goaitatu dut!  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 237. orr.


pokerzale izond poker jokoaren zalea dena.

Marcel Martini, pokerzale amorratua hura ere, Parmentier-en edertasunak baino gehiago [...] kartetarako trebeziak sortu omen zion grina.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 271. orr.

Zakur pokerzalearen txistea eta emakume bizardunarena baino ez zituen kontatu.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 265. orr.


pol-pol (orobat polpol) 1 adlag (onomatopeia)

Saihetseko zauria pol-pol nabaritzen nuen, minik gabeko taupada sorretan, Lantzaren seinaleari erantzunez.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 286. orr.

· Burrustan ateratzen zitzaion, pol-pol-pol, neskek ohi duten gisara, uraren kontra eginez.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 20. orr.

· 2 iz

Ikusten duzu pol-pol ugaria dela kare harriak botatzen duena.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 166. orr.

Ezagutzen nuen polpoleko ur gozo ezagunaren lekuan, hondar lehor egin zitzaizkidan estreinakoz haren hitzak.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 69. orr.


polaina iz azpantarra.

Zaldiz ibiltzeko galtzak eta larru beltzezko polainak jantzita zeuzkan eta egur zurituzko usta luze bat astintzen ari zen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 149. orr.


polainadun izond polainak dituena.

Bisonte bat zeramala ematen zuen, hain estu heltzen zien uhalei, hain gogor astintzen zuen zigor luzea, halako biraoak esaten zituen bidean jolasean zebiltzan haurrei abisu emateko, hain tente zihoan zango polainadunak aparte jarrita eta bere pony kulunkariaren indar beldurgarria eta tema madarikatuz.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 48. orr.


polako izlag/iz poloniarra.

Ohean, zure polakoarekin!  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 44. orr.

Poloniako jendeari poloniar esaten zaion, ez polako.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 207. orr.

Zu polako osasuntsua zarenez eta ez duzunez nerbio bat bera ere gorputz osoan, sekula ez duzu probatu zer den antsietatea!  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 206. orr.

Komitas, Chopin polakoentzat bezain garrantzitsua da armeniarrentzat.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 192. orr.


polar 1 izond lurburukoa, lurburuari dagokiona.

Polo aldean, berriz, beti eguraldi hotza, prezipitazio oso eskasekin, egun polar luzeenetan bero izpitxo bat iristen bada ere.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 366. orr.

Beste edozein gizaki nora gabe ibiliko zen lainopean edo latitude haien gau polar luzean.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 58. orr.

Gauez izar polarra bistan beti.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 48. orr.

Amérique, Amerika, munduaren parteetako bat da, 42 milioi kilometro karratuko kontinentea, eremu artikoetan hasi eta zirkulu polar antartikoraino hemezortzi mila kilometroko bidean luzatzen dena.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 137. orr.

Irudiak Marteko uda amaieran egin zituen Mars Expressek, kasko polarra meheen denean.  Berria - Gaiak   2004-03-19

Aura satelitea orbita polarrera arte eramatea izango da haren egitekoa.  Berria - Gaiak   2004-07-11

Jendeak uste izan baitzuen bat-bateko hotz izugarri hura fronte polar baten eraginez gertatu zela.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 187. orr.

Haize polarrak, izotz puskak noraezean eta iceberg batzuen puntek Antarktikaren hurbiltasuna iragartzen dute.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 56. orr.

Haize polarra esanda ez dakit antzemango dion gure baserritarrak, ipar beltza deitzen baitio berak.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 65. orr.

Klima polarra deitzen dioguna, Alaskan, Kanadan, Groenlandian eta Errusiako ipar-iparrean daukagu, eta noski, Antartidan.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 484. orr.

Norvegiako Institutu Polarreko ikerketa zuzendaria.  Berria - Gaiak   2004-11-11

2 erabat aurkakoa.

Nire joko bakarti hau bi lege polarrek gobernatzen dute.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 40. orr.

3 molekulez-eta mintzatuz, polaritatea duena.

Ekuazio berezi bat landu zuela, zeinaren bidez deskribatzen omen zen molekula polarrek zirkunstantzia guztietan nola jokatzen zuten.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 83. orr.

Ekuazioa xuxen betetzen zen soluzio diluituetan; inor ez bide zen arduratu soluzio kontzentratuetan, likido polar puruetan eta azkenon arteko nahasteetan egiaztatzen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 83. orr.

4 koordenatuez mintzatuz, puntu batez, ardatz batez eta angelu batez baliatzen dena.

Koordenatu polar horiek, hain zuzen, ondorengo hauek definituko lituzkete, haren iritzian: zentro batek, begiratzen duen subjektuak, begiratzen den noranzkoa horizontalean eta bertikalean zentro horren arabera kokatzen duten bi koordenatu angularrek, eta begiratzen zaion objektutik zentrorainoko distantzia den beste koordenatu batek.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 91. orr.

Arnheimek askotan proposatu izan du irudikapen-espazioa geometria kartesiar objektiboaren arabera ez baina koordenatu polarrezko geometria subjektibo baten arabera definitu beharko litzatekeela  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 91. orr.

5 izond forru polarrez eginikoa. ik forru 2.

Deseroso, manifestazioaren hasiera aldera noa lasterka, beroki polarren eta ikurrinen dentsitatea nahikoa iruditu zaidan multzo ibiltari bat topatu arte.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 15. orr.

Pilota jertse polarraren barneko aldean geratu zitzaidan.  Berria - Euskal Herria   2006-03-07

· Sportswear jantziak saltzen dituzten bezeroak ile polarrez hornitzeaz gain, enpresak salmenta zuzeneko denda bat ireki zuen Maulen.  Berria - Harian   2005-03-25

· Nahikoa da jakitea Txinan fabrikatutako polarrezko txaketa bat 7 euroan iristen dela Marseillako portura.  Berria - Harian   2005-03-25

• 6 iz forru polarrez eginiko berokia. ik forru 2.

Polarraren jabea emakume adineko bat zen, ile urdinekoa.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 79. orr.

Hurbildu ahala konturatu ginen pertsona hark polarra jantzita zeramala: polar granate-morea, eta mendiko botak.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 78. orr.

7 izar polar iparrizarra.

Gauez izar polarra bistan beti.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 48. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

haize polarra (3)


polario izond

1990. hamarkadan, baina, lan kostu apaletako herrialdeetatik zetozen produktuekin lehia egiteari aurre egiteko gisan, polarioa bezala ezagutua den ile artifizialaren fabrikatzeari ekin zion enpresak, Terkasaën markapean.  Berria - Harian   2005-03-25

Nahikoa da jakitea Txinan fabrikatutako polarrezko txaketa bat 7 euroan iristen dela Marseillako portura, eta aldiz guk baliatzen dugun kalite oneko ile polario metro bakar bat 6 euro kostatzen zaigula.  Berria - Harian   2005-03-25


polaritate 1 iz gorputz batean poloak bereiztea ahalbidetzen duen nolakotasuna.

Epitelium baten mailan, zelulen polaritatea kontrolatzen duten geneen azterketa egin genuen.  Berria - Gaiak   2006-05-09

2 irud/hed

Demokraziarekin ez dira ongi etortzen balioak: de fakto balioen munduak manikeismorako joera du, balioak beti polaritatearen forman agertzen direlako (ongia/gaizkia, egia/gezurra, zuzena/okerra, ederra/itsusia, maitasuna/gorrotoa, garbitasuna/zikinkeria).  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 74. orr.

Berez baliogabeko edo neutralak diren polaritateak ere, balioz kargatzen ditugu: arra/emea, handia/txikia, zuria/beltza, eta bietako bat polo negatiboa bihurtzen dugu.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 74. orr.

Seinalatu dugun anbiguotasun horrek ez du eragozten, ordea, idazkeraren zehaztasuna; aitzitik, polaritate horretan oinarritzen dela esango nuke Borgesen estiloa.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 14. orr.


polarizatu, polariza, polarizatzen 1 da/du ad islatzearen edo errefrakzioaren bidez argi izpiak aldatu, halako eran non ezin daitezkeen berriro islatu edo errefraktatu norabide jakin batzuetan.

Erliebezko zinemaren printzipioa horixe bera dela: bi irudi proiektatzen dira pantailara -erretinetako bi proiekzioei dagozkienak-, eta betaurreko berezi batzuez begi bakoitzari dagokion irudia bereizi daiteke (gorri/berdea filtratuz, era horretara irudi grisak eratzen direla, edo bertikalean eta horizontalean polarizatutako beirak erabiliz, era horretara kolorezko irudiak era daitezkeela).  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 46. orr.

2 poloetan (irudizko adieran) bildu.

Inkestei eta behatzaileei jarraiki, botoa polarizatuko da eta DUP Alderdi Unionista Demokratikoa eta Sinn Fein izango dira emaitzarik onenak lortuko dituztenak.  Berria - Harian   2005-05-05

Nabarmendu dugu jadanik, legearen ideia honek, maila metafisikora aldatzerakoan, itxuraz antitetikoak diren bi kontzeptutan polarizatzera jotzen duela.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 302. orr.

Kanpainan ere polemika ez da falta izan, eta asko polarizatu da.Indigenoi polarizatzea exijitzen zaigu, gatazkaren alde bat hautatzea.  Berria - Mundua   2004-11-21

3 (era burutua izenondo gisa)

Bere tesia zera da, objektuari buruz pentsatzeko ematen den denbora zenbat eta luzeagoa, orduan eta [...] polarizatuagoa, objektu honi buruzko judizioa.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 99. orr.

Ez dago, alafede, ñabardurarako lekurik egungo mundu ero eta polarizatu honetan. marjinalak direlako eta gatazketan dauden sektore polarizatuenaren eraginetik urruti ikusten direlako.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 97. orr.


polarizatzaile izond polarizatzen duena.

Bere arduragabeko, eta eskuineko politika polarizatzailea ezkutatu nahiean dabil.  Berria - Mundua   2004-01-22


polarizazio 1 iz bi poloetan biltzea.

Estatistika guztiek azaltzen dute aberats eta pobreen arteko polarizazioa gertatzen ari dela munduan, eta, horrekin batera, tarteko esparruaren desagertzea ere.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 209. orr.

Globalizazioak munduaren polarizazioa areagotu besterik ez duela egingo salatzen dute.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 211. orr.

Gatazkak sorturiko polarizazioaren harira, [...].  Berria - Mundua   2004-05-14

Aurreneko joera nazioarteko merkataritzaren eskualdekako polarizazioari dagokio.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 64. orr.

«PSOE eta PPren polarizazioaren aurka» Herrien Europak posizioei eusten jakin duela azpimarratu zuen.  Berria - Euskal Herria   2004-06-24

Polarizazio politikoaren egoera larri hauxe bera izan zen [...] Kristandade Ortodoxoa, harrapatu zuen patua ere.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 252. orr.

Aurten azken urteetan baino polarizazio handiagoa dago botoan.  Berria - Mundua   2004-10-22

2 (hitz elkartuetan)

Ikusmolde honetatik, oso bestelako dimentsioa hartzen du enpresa multinazionalen jardueren eskualde-polarizazioaren fenomenoak.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 82. orr.


polaroid 1 iz argazki makina mota, instantean irudiaren positiboa ateratzea ahalbidetzen duena.

Badaezpada, berriro elkar ikusten ez badugu ere, tori argazkiak", gaineratu zuen, eta polaroidarekin ateratako sorta jarri zidan eskuan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 41. orr.

Hurbil zedin eskatu zion aterki azpian erdi gordeta zegoen andre bati, eta biak polaroidaren bisorean hartu nituen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 31. orr.

Bertotik hasi zen polaroida mihia ateratzen.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 23. orr.

Istant oro jaso nahi, polaroidean deskribapena egiten ariko balitz bezala.  Berria - Kultura   2006-03-21

2 (beste izen baten ezkerrean)

Polaroid makina erori zitzaigun mahaitik.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 35. orr.

Auskalo, jendarmeriakoek Polaroid kamera sortu berriak baliatuko zituzten beharbada, presaka egin beharreko zeregin deseroso haietarako.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 86. orr.

Goitik behera datoz geure gainera polaroid argazki batzuk, loreontzia, igeltsuzko hontza, nescafe ontzia, [...].  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 419. orr.

3 kamera horrekin ateratako argazkia.

Paris hiriari buruzko polaroidak Garziarena aldizkaritik berreskuratu dira, 1992ko aleetatik.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 242. orr.

Ez zuten inolako zentzurik, harik eta I.ren lagun artistetako batek haren koadroen zuri-beltzeko polaroid batzuk egin zituen arte.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 33. orr.


polbazo iz adkor polboa.

Polbazo ederra botako nioke gustura, baina ez dut uste nahi izango duenik, ze honelako neskek ez dute normalean nahi izaten; nirekin ez, behintzat.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 71. orr.


polbo iz adkor larru jotzea.

Azkenean ez kolakaorik ez oherik ez polborik?  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 75. orr.

Geratuko gara polbo bat edo beste botatzeko?  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 103. orr.

· -Nire aldetik ez dago problemarik, ze beste biek ere kriston polboa daukate -erantzun zuen Ritxik-.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 96. orr.


polbora ik bolbora.

polboroi iz gozoki txikia, irinez, gantzez eta azukrez egina, ahoan sartzean desegiten dena.

Argia piztu zuenean ehundaka polboroi ikusi zituen, mahaiaren marmola estaltzeraino ia.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 129. orr.

Polboroi batzuk ekarri zituen Jonek...  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 143. orr.

Panpinak leopardo larruzko bainujantzi ezin horterago bat zeraman, bi musu ezarri zikidan eta, ahots hanpatuz, polboroiak jaten ari balitz bezala, zera esan zuen barnealdera begira:[...].  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 59. orr.

Azkenean ez kolakaorik ez oherik ez polborik?  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 75. orr.


pole (orobat pole position) 1 iz auto edo moto lasterketa batean, irteera lerroko lehen kokagunea.

Casey Stonerrek ahoa bete hortz utzi zituen beste gidari guztiak herenegun, pole-a lortu zuenean.  Berria - Kirola   2006-04-09

Eta bat-batean, Button, lotsagabe, pole-aren jabe.  Berria - Kirola   2004-04-25

Lehen entrenamendu saioetan Ruben Xausek lortu zuen behin-behingoz polea bere egitea.  Berria - Kirola   2004-10-02

Andrea Dovizioso italiarra (125cc), Randy de Puniet frantziarra (250cc) eta Valentino Rossi italiarra (GP) irtengo dira gaur pole-tik Hegoafrikako Sari Nagusian.  Berria - Kirola   2004-04-18

Suzukiko gidariak ustekabea eman zuen eta pole position-a lortu zuen Moto GP mailan.  Berria - Kirola   2006-04-30

Bost podium lortu zituen eta bi pole-position.  Berria - Kirola   2004-03-21

Bosgarren lasterketa eta lehen pole-a.  Berria - Kirola   2006-04-30

9. bihurgunean autoak ihes egin zion eta baita bigarren pole baten itxaropenak ere.  Berria - Kirola   2004-05-09

Ez podiumik, ez pole-rik.  Berria - Kirola   2004-06-11

2 irud/hed

Zerrenda hauetan emakume gutxi dagoela esaten dute batzuk, baina pole position-ean gaudela gogorarazi nahi diet.  Berria - Euskal Herria   2004-02-11

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pole a lortu (11); pole position (5)


polea 1 iz txirrika.

Garabiaren polea gainerako piezen artean bilatzen hasi denean.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 22. orr.

Goiko poleatik, tiratzeko soka nagusia pasatzen da; ondoren goitik behera eramaten da eta beheko polearen tartetik pasatzen da.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4650. orr.

Behetik gobernatzen zen polea batek armaz beteriko zaranak igotzen ahal zituen goi aldera.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 369. orr.

Goiko polearen ahotik pasatzen da berriro, eta berriz jaisten da behekora, eta honek duen zulo batean lotzen da.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4670. orr.

Suma ditzake zamaketarien marruak eta polea herdoilduen zarata.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 25. orr.

Trokolan bi polea jartzen dira, beren ardatzen inguruan biratzen dutela.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4650. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Goian eta behean bi polea-multzo izaten dituzte.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4690. orr.


poleadun izlag txirrikaduna.

Bertan tarteka zubi eseki ahulak ageri ziren, poleadun kableak jeneroa edota jendea pasatzeko bazter batetik bestera, ur-jauzi bortitzak...  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 70. orr.


polemika 1 iz izkribuzko eztabaida, bizia edo zakarra.

Etorkinen polemika Italian.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 62. orr.

Etorkinen festa erlijiosoei buruzko polemikan, eztabaida da gehiegizko tolerantziak ez ote dituen jarriko bai Mendebaldeko baloreak bai hitzartzen ari garen Europako identitatea desintegratzeko bidean.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 64. orr.

Esan behar da ez gaituela inora eraman, gaizki planteatutako polemika delako.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 292. orr.

Goreneko fiskalen erabakiak polemika piztu du.  Berria - Euskal Herria   2006-02-08

Pariseko unibertsitatean, maisu sekularren eta mendikanteen arteko polemika pizten da.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1213. orr.

Polemika sortu zen, eta Eusko Jaurlaritzak kanpaina erretira zezan eskatu zion Ministerioari.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 168. orr.

Polemika eragin zuten haren hitzek.  Berria - Euskal Herria   2006-04-22

Herbehereetako toxikologo batek atzo egindako adierazpenek polemika areagotu zuten.  Berria - Mundua   2006-03-14

Polemikak utzi eta egin dezagun ahalegintxo bat, errealitatea balioen munduan egiaz nolakoa den xehekiago behatuz.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 63. orr.

Komunikabideek, ohi bezala, polemika xaxatu egin zuten -oraindik ere aurki daitezke arrastoak interneten-, baina laster baretu zen kontua.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 159. orr.

Polemikaz betetako partida bero-beroa.  Berria - Kirola   2004-12-14

Ikerlarien polemikek bizi-bizi diraute egun ere, duela ia 800 urte bezalatsu.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 7. orr.

Arma nuklearren programaren polemika pil-pilean dagoenean izan da gertaera.  Berria - Mundua   2004-06-22

Bere kazetari lanetan, polemikarako talentua eta injustiziaren kontrako grina nabarmendu zitzaizkion hasiera-hasieratik.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 12. orr.

Polemika hori pozoitsua da erabat, eta bizi garen garai hauen miseria erakusten du.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 109. orr.

Eusko Jaurlaritzak ez duela «eztabaida hori desitxuratuko duen inolako polemikan» sartu nahi.  Berria - Euskal Herria   2004-10-14

Ez niz espantuka ariko edo polemikan edo apologetikan, baina hamar milaka girixtinoren erdian, ehun milaka gizonen erdian, lekuko niz 6.640 apez hil direla Buchenwald eta Dachau-ko kontzentrazio zelaietan bakarrik.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 123. orr.

Hasteko, denek argi dute polemikan aritzeak ez duela balio.  Berria - Kultura   2004-03-04

2 (izenondo eta izenlagunekin)

CPEk polemika handia piztu du Frantzian eta Ipar Euskal Herrian, bereziki sindikatuen, gazte erakundeen eta ezkerreko alderdi politikoen artean.  Berria - Ekonomia   2006-02-10

Giza arrazoimenaren indarrari eta mugei buruzko polemika luzea izan zuen Gorkirekin.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 6. orr.

Beraren lanek polemika bizia piztu zuten, bai oso gai labainak aukeratzen zituelako (erlijioa, sexua, bortxaketak, hilketak, iraultza), eta bai gai horiek oso gordinki eta inolako bigunkeriarik gabe jorratzen zituelako.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 6. orr.

Polemika eta ika-mikarik gordinenek baino ez zidaten pizten benetako jakinmina eta interesa -edo morboa, zuzenago esateko-.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 14. orr.

Polemika sutsuen muina bihurtu zen De Architectura hura, denak ere obra horren esanahi "benetakoa", ezkutukoa, argitzen saiatu nahi zutenak.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 90. orr.

Polemika interesatuen eta alderdikoien gainetik.  Berria - Harian   2005-12-11

Polemika politiko bizia izan da udan, Kataluniako Diada, hau da, irailaren 11 ospatu aurretik.  Berria - Mundua   2004-09-11

Espainiako kulturan brutalitatea onartua dagoelako forma publiko arrunt bezala, abereen tratutik hasi eta polemika intelektualetaraino.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 68. orr.

Polemika eszeptiko oro benetan dogmatikoaren aurka baino ez doa.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 260. orr.

Bada, ez dago benetako polemikarik arrazoimen hutsaren alorrean.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 259. orr.

Gure arteko solas haiek jostetatik gehiago zutela zinezko polemikatik baino.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 107. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Jordanen kronikak, Ecclestonenak bezala, ez du interpretazio eta polemika asmorik.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1113. orr.

Ez du polemika-kutsurik; gehienez ere, iragan garaietako nostalgia-puntu bat sumatzen zaio.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 462. orr.

Comolli polemika-giro bero batean ari da "erantzuten" beste liburu edo artikulu askori.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 172. orr.

Pobretasuna planteatzeko duen era utopiko eta erradikaletik -polemika-ukitua barne- datorkio idazkiari bere erakarmena. errauste planta polemika iturri bihurtu da.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 907. orr.

Borgesek bere denboran izan zuen izen handia, monografia eta polemika sail batek dokumentatzen duen ospe hori, harrigarri ere harrigarri gertatzen zaigu orain.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 246. orr.

4 (literatura-genero gisa)

Saiakera eta polemika bereziki landu bazituen ere, nobelagintzari eta ikerketari ere leku egin zien bere jardunean.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 319. orr.

Pentsamendua eta polemika landuko dituztenak ere agertuko dira.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 320. orr.

5 pokemika-gai (orobat polemikagai)

Eztabaida eta polemika gaia hauxe da: ea polizia batek, egoera jakin batzuetan esaterako, bahitu baten bizia salbatzeko, susmagarrien aurka indarkeria erabiltzea zilegi den edo ez. Giza parkerako arauak sortutako zalapartak eraman du Sloterdijk mundu osoko polemikagai izatera.  Berria - Mundua   2004-12-22

6 polemika-zale

Polemika zaleagoa zen, ordea, Gufa, gau hartan Faedistar guztiak batera zirela kontra egitera ausartu baitzen.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 192. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

eragin du polemika (3); klitoria bagina polemika (3); piztu zen polemika (3)

polemika bizia (6); polemika bizia piztu (3); polemika eragin (10); polemika eragin zuen (3); polemika eta eztabaida (3); polemika handia (16); polemika handia piztu (5); polemika handia sortu (6); polemika iturri (5); polemika izan (3); polemika pil pilean (5); polemika pizteko (3); polemika piztu (31); polemika piztu da (5); polemika piztu du (15); polemika sortu (19); polemika sortu du (3); polemika ugari (3)

sortutako polemika (8); zientzia espainolaren polemika (3)

sortutako polemikak (6)

polemikaren erdian (3); polemikaren harira (4); polemikaren ostean (3); sortutako polemikaren (5)


polemikagai ik polemika 5.

polemikatsu izond polemikaz betea, polemikoa.

Berriki plazaratua izan da Frantzian gaindi liburu polemikatsu bat, langile herbalduen egoeraz: "L'enquête interdite".  Herria   2002-12-19

Labur bilduz, eztabadak gutti gora-behera abiatuak dira 2002ko irailaz geroz, gaur egungo pilotarien sailkapen modua eta barraderen sistema direlarik pundu polemikatsuenak, nahiz eztabadak ez diren horietarat mugatzen.  Herria   2004-02-26


polemiko 1 iz polemika pizten duena.

Beste gai polemiko bat kotoiarena da.  Berria - Ekonomia   2004-07-18

"Barkamena" gai polemiko bihurtu da ETAren su-etenaren inguruan.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 106. orr.

Bada deigarria den puntu polemiko bat.  Berria - Harian   2006-04-22

Gaur arte hainbesterainoko tinta-ibaiak sortu eta jaitsarazi dituen jatorrizko testu polemikoaren originala.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 5370. orr.

Bada deigarria den puntu polemiko bat.  Berria - Harian   2006-04-22

Laurehun eta hogeita hamazazpi orrietan ez du gertaera berririk kausitu, edo intrepretazio polemikorik, edo agiri ordura arte ezezagunik, ez eta berrirakurketarik ere.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 55. orr.

Egiaren eta herritarren errespetuaren izenean, gertatu zaio behin baino gehiagotan ihardespen xixtadun batez hala zenaren erraitea, eta eztabada polemikoetan sartzea ere.  Herria   2001-10-11

Bigarren bilkura horretan iskanbila sortu zen, UPNk sinadura zerrenda polemikoa aurkeztu baitzuen.  Berria - Euskal Herria   2006-01-06

Casellik maitasun garratz eta polemiko batez maite zuen P. jauna.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 52. orr.

Arrazoimen hutsaren diziplina bere erabilera polemikoari begira.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 254. orr.

Calcutta antzezlan polemikoa jokatzen zuten aktoreak biluzik zeuden une hartan eszenatokian.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 151. orr.

2 (pertsonez)

Pavos Zavos zientzialari polemikoak ez du gizakia klonatzea lortu.  Berria - Gaiak   2004-02-05

Ni ez naiz jokalari polemikoa; pentsatzen dudana esaten dut, eta kito.  Berria - Kirola   2006-04-21

2005 honetan, berriz, azkeneko hamabost urteotako zuzendari polemikoenetako baten itzuleraren lekuko izan da Veneziako zinemaldia.  Berria - Harian   2005-09-15

Bigarren Mundu Gerraren ondoko intelektual oparo eta polemikoenetakoa, Sartre, esperientzia pertsonal eta autobiografikotik hasi zen, gerora Goragalea [...] izango zena idazten.  Berria - Kultura   2004-02-27

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

gai polemiko (4)


polemikoki adlag era polemikoan.

XIX. mendeko gatazka sozialetan, polemikoki, aleman langile, burumakur, inuxente, konformista esan nahi izatera etorri da, nagusiek ustia dezaten isil-isilik uzten duena.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 243. orr.

Abertzaletasunaren inguruan, filosofo metafisiko txar batzuek eta haien ikasle txarrago batzuek, diferentziaren eraikuntza "erlatiboa" bigarren esanahi horretan garatu digute azken aldian, "euskaldunak" [...] errealitaterik eta zilegitasunik ez duen plural "eraiki" bat dela argudiatuz polemikoki.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 152. orr.


polemista 1 iz polemikan aritzen den idazlea.

Ceferino Xemein, luma-izena Amandarro zuen polemista eta burukidea.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 416. orr.

Hau izana da, 20. mende hastapenean, euskararen defenditzaile suharra eta ere polemista ausart eta beldurgarria.  Herria   2004-12-02

Unamuno-k berak hala ulertu duela, ulertzea komeni da (bai haren alde eta bai haren aurka), badagoen polemistaren grinaren azpian, ez dagoen dogmatismorik ez ikusteko.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 104. orr.

Horietan guztietan polemista gipuzkoarrak euskara erabiltzeak dituen abantailak banaka-banaka aipatzen ditu.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 317. orr.

2 izond polemikarako joera duena.

Orixe, bestalde, [...] estetikaz, etikaz eta abar aritu zen nolabait, Unamunok espainiar kulturan eduki izan zuen jarrera polemista bera, euskarazko letretan erakutsiz.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 321. orr.


polemizatu, polemiza, polemizatzen du ad polemikan aritu.

Hala ulertu du eta polemizatu du Ortega-k 1908ko artikulu batean Maeztu-rekin disputan: [...].  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 164. orr.


polen 1 iz lorezilak daukan hauts ernalgarria. ik lore 14.

Erle bat, polenez bapo eginda baina artean ere gutiziatsu, hirustaz hirusta zebilen jauzika, nire aurrean.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 112. orr.

Bere bizitzaren eta bere irakurketen zakarrontzian zer-nola baliatuko ari den eskekoa da idazlea, zein loretan nolako polena bilduko dabilen erle urduria.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 11. orr.

Ibarreko zuhaitzak, udaberriz jantzirik ordurako, gu bezalakoak ziren, haiek ere jende, hitzik gabea baina bero-izotzak sentitzen dituena, [...] haizetan polena zabaltzen, ilunki eguzkiari bere bidean jarraitzen diona.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 107. orr.

Polenaren kontuak, alergiak eta beste, hor daude.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 123. orr.

Osasun publikoan prebentzio lanetarako txertoak, polenak sortutako gaixotasunak, bularreko minbizia...  Berria - Euskal Herria   2004-11-06

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Uretan esekiduran zeuden polen pinportak dantza ero batean bezala higitzen ziren, eta ez zuen ematen ezerk bultzatzen zituenik.  Berria - Harian   2005-02-11

Beste haiena zeinei polen garau baten parte izatea egokitu baitzitzaien, eta beren aztarna fosila utzi baitzuten haitzetan gure jakinguraren sustagarri.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 305. orr.

Motorra euri-zaparraden eraginez erabat lohitua aurkitzen dut, dena garbitu beharra dago, dena dago ilaundua eta gingildua, polen-usaina dario, lubrikazio-olioari itsatsia eta usteltzen ari.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 252. orr.

3 kalitate bikaineko haxixa.

Txokolatea suarekin bigundu eta bota dut tabako artera: polen gozagarria iratze okreen artean.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 238. orr.

-Oso ona duk e, polen puru-purua!  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 310. orr.


polenta 1 iz morokila.

Polenta jan beharko diagu -xuxukatu zien-, ogia ahitu egin duk.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 32. orr.

Handik pixka batera, polenta eta lukainkak jaten ari ziren denak.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 130. orr.

Pizzi sukaldean zen, polenta nahasten.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 333. orr.

Polentari eragiten Giuditta ari zen, Francescoren emaztea [...]: azkeneko irabioak eragin zizkion ziriarekin lapikoan, eta itzuli zuen polenta.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 128. orr.

Polenta errearen eta beheko suetan erretzen ari ziren egur hezeen usainarekin.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 159. orr.

Etxean seguru dauzkak baba platera eta polenta, lanik ez eginda ere.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 67. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Herriko plaza girotu egiten da, jai giroa hartzen du ia, arrats beherako haize epelean polenta usainarekin, eta han-hemenka pizten diren lehenengo argiekin.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 74. orr.

Afaria, ordea, bazkaria lakoxea izan zen: polenta katilukada bat, eta esnea.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 52. orr.


poli-mili (orobat polimili) iz ETA erakundeko adar politiko-militarreko kidea.

Bartzelonan bertan egina nuen nik aukera politikoa, eta Arrasaten hasi nintzenerako poli-milien inguruan nenbilen, EIA sortu zen arte.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 75. orr.

Poli-miliek Espainiako turismoguneetan jarritako lehergailuak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 131. orr.

Bai, bazituan beste talde eta erakunde armatu zenbait orduan Euskal Herrian -miliak, polimiliak, autonomoak- baina okertzat jotzen genian haien iharduna.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 282. orr.


poliamida iz molekula-egituran NH-CO taldea daukan polimeroa.

Polimeroen artean, poliamidak (hau da, euren egitura molekularrean NH-CO taldea daramaten polimeroak) oso ezagunak dira aspaldidanik eta euren garrantzia oso handia da aplikazio askotarako material aproposak izan daitezkeelako.  Berria - Gaiak   2006-03-10

Eremu teknikoetan poliamiden erabilera asko hazi da eta 2010 urtera arte.  Berria - Gaiak   2006-03-10

Poliamiden propietateak etengabe hobetu dira eta horrexegatik arlo ezberdin askotan erabiliak dira gaur egun  Berria - Gaiak   2006-03-10


polibalentzia iz zenbait balio edo gaitasun dituenaren nolakotasuna.

Langileen hezkuntza eta kualifikazioei buruz aldakuntza nagusi bat dakar horrek: langilea, polibalentzia sustatu asmoz, diziplina anitzetan formatu beharra.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 170. orr.

Sarritan langileen motibazioa, parte-hartzea, polibalentzia eta abarren atzetik benetako ikuspegi antropozentrikoaren ordez ikusmolde mekanizista itxura berritua azaldu ohi da mamian.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 172. orr.


polibinilo 1 iz biniloaren polimerizazioaz lortzen den erretxin sintetikoa.

Berrogei gradutik gora egin du tenperaturak eguerdiko hamabietan, eta modelo-jendea ito beharrean dabil ibaiaren ertzean inprobisatu dieten polibinilozko karpa koloretsuaren azpian.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 71. orr.

Damian orduantxe jabetu zen, bere barnean ibilitako polibinilozko ziraun hura bera beste norbaiten eztarrian behera ibiliko zela minutu batzuk geroago, beste lurralde batzuen konkistan.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 73. orr.

2 polibinilo kloruro (corpusean poli binil kloruro)

Ikur horien azpian [PVC] polimero bat daukagu, poli binil kloruroa, hain zuzen ere.  Berria - Gaiak   2004-07-01


policeman ik polizeman.

polideportibo iz kiroldegia.

Nik polideportibora joan behar dut orain.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 110. orr.

Bordaberrin goiza arrantzan ematen zuen asto jator bat bizi zela, haren arrantzak Eguzki tabernatik entzuten zirela, eta polideportibotik ere.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 69. orr.


poliedriko 1 izond poliedroarena, poliedroaren forma duena.

Eskuan hiru entsaimada zekartzan, kartoizko kaxa zuri poliedrikoetan txukun-txukun bilduak.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 141. orr.

2 alderdi askokoa.

Ez dakit hizlariek zer esango duten Ugalderi buruz, hainbeste dira eta gizon poliedriko honen aldeak.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 100. orr.

«Euskal musikak azken aldian izan duen konpositore handi eta poliedrikoena» izan zen Javier Bello Portu.  Berria - Kultura   2004-08-04

Kontraesanean dagoenean da eraginkorra estetika, modu poliedrikoan agertzean, eta ez modu unitarioan.  Berria - Euskal Herria   2004-04-30

Garrantzitsua da inplikazio desberdinetaz jabetzea, arazo poliedriko honen alde desberdinetaz, alegia.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 256. orr.


poliedro 1 iz hiru aurpegi baino gehiago dituen gorputz geometrikoa.

Poliedroaren aurpegiak.  Berria - Euskal Herria   2006-01-31

Bai gauza atsegina, ordea, azken aldian aurkitutako beste batzuk han berriz ikustea: zenbaki konplexua, zirkulu zirkunskribatua, ekuazio aljebraikoa, binomioa, poliedroa, ekuazio diferentziala.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 394. orr.

Poliedroak zabalduz, espazioak masan parte-hartze handiagoa izan zezan nahi zuen.  Berria - Kultura   2004-10-08

2 (hitz elkartuetan)

Irakaslearen aurpegia hezurtsua, ertzez betetakoa; aurpegia piramide-poliedroaren modukoa, azpikoz gora jarria, behealdean kokots-bizarrean bukatua.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 142. orr.

3 irud/hed

Poliedroa naizela esan daiteke, eta poliedroaren alde bakoitzak bere berezitasunak ditu.  Berria - Kultura   2004-11-25

Aste honetako baikortasunari poliedroaren alde ezkorrak gailendu zitzaizkion atzo.  Berria - Ekonomia   2004-12-04

4 poliedro erregular angelu eta aurpegi guztiak berdinak dituen poliedroa.

Espazioko izaki matematikoak identifikatuko ditu Euklidesek: solidoak: piramidea, prisma, konoa, zilindroa, eta esfera, jakina; eta horiez gainera, poliedro erregularrak ere bai.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 161. orr.

Esferan inskriba daitezkeen bost poliedro erregularrak nola egin.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 162. orr.

Hamabi ariketa idatzi zituen lehenbizi, liburuko lehenbiziko hamabiak, eta Dodecaèdre deitu zion lehenbiziko sorta horri, poliedro erregular horren edertasunak iradokirik.  Xabier Olarra   «Estilo-Ariketak» - Raymond Queneau, 2005 - 8. orr.


poliespan iz poliestireno hedatua.

Indarlanek poliespan xaflak egiten ditu hozkailuen enbalajerako.  Berria - Ekonomia   2004-02-13


poliester 1 iz molekuka-pisu altuko ester sintetikoa, ester molekula asko kateaturik lortzen dena.

Poliesterraren prezioa ezartzeko prozesua arbuiatu dute.  Berria - Harian   2005-03-25

Kotoiz, lihoz, lastoz, parpailaz eta poliesterrez itxuraturiko mahai joko pilo handi hura.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 85. orr.

Bermeoko bi armadoreren enkarguz egina, beira zuntzez indartutako poliesterraz eraiki dute ontzi guztia.  Berria - Ekonomia   2004-12-18

Poliesterrezko traje zimurtuak (marroiak gehienetan).  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 289. orr.

Poliesterrezko eta igeltsuzko obrak egiten ditu, tamaina askotarikoak.  Berria - Kultura   2004-10-19

2 (hitz elkartuetan)

Bertan behera gelditu den kuota sistematik at daude poliester zuntzak eta, datozen bost urteotarako %49,7ko muga zergak ezartzea hobetsi du EBk.  Berria - Harian   2005-03-25

EBren zergak salatu dituzte Txinako poliester ekoizleek.  Berria - Harian   2005-03-25


poliestireno iz estirenoaren polimerizazioaz lortzen den erretxin sintetikoa.

Osasun arloko aplikazioetan PVCaren erabilera %30era irits daiteke, atzetik PEa (polietilenoa, %24), PPa (polipropilenoa, %18), PSa (poliestirenoa %13) dituelarik.  Berria - Gaiak   2004-07-01


polietileno iz etilenoaren polimerizazioaz lortzen den gai plastikoa.

Supermerkatuetako plastikozko poltsa arruntak polietilenoz eginak daude, dentsitate baxuko polietilenoz hain zuzen ere (LDPE), baina ontzietan eta botiletan erabiltzen dena dentsitate altukoa da (HDPE), eta pisu molekular oso-oso altua duena (UHMWPE) medikuntzan inplanteak egiteko ere erabiltzen da.  Berria - Gaiak   2006-01-12

Osasun arloko aplikazioetan PVCaren erabilera %30era irits daiteke, atzetik PEa (polietilenoa, %24), PPa (polipropilenoa, %18), PSa (poliestirenoa %13) dituelarik.  Berria - Gaiak   2004-07-01

Garai hartan, horratik, ez zen existitzen polietilenoa, ongi ere ongi etorriko bazitzaidan ere, malgua, arina eta bikainki irazgaitza baita.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 189. orr.

1960. urtean agertu ziren hirugarren belaunaldiko DIUak; polietilenozkoak ziren.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 96. orr.

Polietileno granulatua zeraman, baina kargak ez zuen su hartu.  Berria - Euskal Herria   2004-03-17

Merkatura atera berria den polietileno sareatuak, termoegonkorrak, oso propietate onak aurkezten ditu.  Berria - Gaiak   2006-01-12


poliexistentzia iz existentzia asko izatea.

Bere baitan daramatza alegiazko nortasunak, makina bat pertsonaia kimeriko, egiazko eta irudizkoaren arteko poliexistentzia, amets eta esna-aldiaren artekoa, mendetasun eta hausturaren artekoa.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 303. orr.


polifagia iz eritasun jakin batzuetan gertatzen den premiasko eta ezin eutsizko gose sentipena.

Polifagia konpultsiboak eraginik, egun osoa jan eta jan ematen dute nortasun zehatz bateko herritarrek.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 45. orr.


polifazetiko izond alde edo aurpegi askotakoa.

Bert Hellingerrentzat zoriona zerbait polifazetikoa da.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 87. orr.

Euskaltzaleak Iditegiko aditzaren bilakaera polifazetikoaz eztabaidatzen ari zirela, [...].  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 166. orr.

Pertsona guztiz «polifazetikotzat» jo zuen Murua.  Berria - Euskal Herria   2004-12-16


polifenol iz zenbait fenol funtzio dauzkan konposatua.

Larru-zurragarri organikoak polifenolak dituk, ez duk munduan erretxina ioi-trukezkorik hura geldiaraziko duenik, eta polifenol batek zilar bromuroaren baitan nolako eragina izan dezakeen heuk ere imajina dezakek, argazkigintzan kide izan gabe ere.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 276. orr.

Aski zituan milakaren batzuk molekula polifenol, garbiketan lanjantziaren zuntzek xurgatuak, eta ile zein haritxo ikusezin batek lanjantzitik hegan eramanak, orban bat sorrarazteko.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 277. orr.


polifonia 1 iz zenbait ahotsen konbinazioa; aldi bereko zenbait ahotsetako kantua.

Sinbologia irudikapenak ez ezik, orobat ordeztuko zuen monodia polifoniak, otoitza ekintzak, misterioa dramak, kontakizuna eleberriak, kronika historiak eta mitoa teoria zientifikoak.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 167. orr.

Orkestra leihoaren ondora iritsi zen, eta ziega osoa doinu alaiz, erritmikoz bete zuen, polifonia harmoniatsuan.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 69. orr.

Bretainiako aire malenkoniatsu ezin ederragoak, Korsikako polifonia txundigarriak.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 92. orr.

Talde honek «polifoniak egiten ditu okzitanieraz abestuz».  Berria - Kultura   2004-08-06

Europako antzinako polifoniak, Pizkundeko nahiz Barrokoko obrak eta XX. mendean abesbatzarako sortutako obra nagusiak dauzka errepertorioan.  Berria - Kultura   2004-06-09

Europa osoko kantariek XX. mendeko polifoniaren maisulanak landu dituzte azken egunotan Hondarribiko Juan Sebastian Elkano aterpetxean.  Berria - Kultura   2004-04-06

2 irud/hed

Logikoa ez den polifonia bat ikusten dugu UPNn.  Berria - Euskal Herria   2006-03-07

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik polifoniko.

Polifonia ataleko lehenengo saria Jesus Egiguren konpositorearen eskutik jaso zuenean, goizeko lehenengo txalo zaparrada jaso zuen Matsushitak.  Berria - Kultura   2004-11-02

Polifonia modalitatean, berriz, laugarren sailkatu dira oñatiarrak.  Berria - Kultura   2006-05-04

Kultura txikien polifonia zentzuaz.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 165. orr.


polifoniko 1 izond polifoniarena, polifoniari dagokiona. ik polifonia 3.

Kantu Koralaren Akademiak XX. mendeko musika polifonikoa jorratuko du aurten.  Berria - Kultura   2004-04-01

XII. mendean, eskola polifoniko garrantzitsu samarra zegoen bertan.  Berria - Kultura   2006-02-11

XX. mendeko lan polifonikoak.  Berria - Kultura   2004-04-06

Biarnoko doinu polifonikoak.  Berria - Kultura   2004-08-06

Tresna polifonikoa da, eta, albokarekin bezala, jotzeko etengabe putz egin behar duzu.  Berria - Kultura   2004-06-06

Ez da arraroa ahopeka errepikaturiko hitz baten soinuak, asoziazioaz, ahozko eraikin polifonikoak eratzera eraman dezan.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 35. orr.

2 irud/hed

Gero eta tresna gehiago sartzen dira sinfonia polifoniko honetan.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 141. orr.

Liburu polifonikoa dugu beraz, ahots eta arte ezberdinez osatua.  Berria - Kultura   2004-06-05

Baina ez da sinfonia hutsa, sekula guzian bihotzean eramanen dudan paisaia polifonikoa baizik.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 98. orr.

Etorkizunari begira, euskal kultura eta sorkuntza polifoniko bat amesten du, askotariko ikuspuntu eta kolore aniztasuna sustatu eta erakutsiko duena.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 123. orr.

Nola imajina dezakete haur horiek, neska eta mutiko horiek, mundu polifoniko bat existi daitekeela mundu monokordea eta monokolorekoa erakusten bazaie?  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 166. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

doinu polifonikoak (4)


polifonikoki adlag era polifonikoan. irud/hed

Obrak ez dira linealki irakurri behar, "polifonikoki" baizik, lerro melodiko bat baino gehiago batera, banaka nahiz guztiak batera, entzuten uzten duen "belarri horizontalaren" modura.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 112. orr.


polifono izond ahots askotakoa.

Horregatik, ipuinetan, ni pertsona singularra nagusitzen bada ere, apropos, intentsitatea emateagatik, hori ez da derrigorrez monologo bat; testuaren oinarria polifonoa izaten da, beste batzuen ahotsak bilduta.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 357. orr.


poligamia iz emazte bat baino gehiago duen gizonaren egoera; gizon batek emazte bat baino gehiago izan ditzakeen familia era.

Dibortzioa, poligamia eta izatezko bikoteak gaitzetsi egiten ditu.  Berria - Gaiak   2004-10-27

Ez da ezagutzen sasikumerik poligamia onartuta dagoen herrialdeetan.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 98. orr.

Poligamia berriz ezarri nahi du Errusiaren aldeko Txetxeniako buruak.  Berria - Gaiak   2006-01-15

Poligamia inmorala ote da? mahomatar batentzat Jainkoak berak onetsia da; europar batentzat, bere erlijioak gaitzetsia, Zuzenbideak zigortua, gizarteak gaitziritzia.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 71. orr.

Esan ohi da klima jakin eta inguruabar zehatzen azpian, poligamia ere onargarriagoa izan daitekeela, beste inguruabar eta klima batzuetan baino.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 60. orr.


poligamiko izond poligamiarena, poligamiari dagokiona.

Eztabaida daiteke, esaterako, ezkontzaren era monogamikoa arrazoizkoago den poligamikoa baino.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 103. orr.


poligamo izond poligamiaren aldekoa; ezkontide bat baino gehiago dituena.

Hasieran ni gizon guztiz normala nintzen: pisu oso txiki eta zahar baina aldi berean izugarri garesti batean bizi nintzen, hirian, emakume bakar batekin, izatez poligamoa banaiz ere.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 81. orr.

Gizona berez poligamo dela esaten zuen.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 150. orr.

Mahomatar poligamoak emakumez betetzen du bere paradisua; grekoek, jende praktikoa izaki, grina guztiak jainkotu zituzten.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 136. orr.

Zein neurritan eragiten dute, esaterako, familia poligamoetan emazteen artean sortzen diren liskarrek?  Berria - Gaiak   2004-04-16


poligeniko izond izaeraz eta kidekoez mintzatuz, faktore askok osatua dena.

Nola hautetsi, ordea, hain karaktere konplexuak, guztiz ezezagun zaizkigun sistema poligenikoek gobernatuak?  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 154. orr.


poliglota 1 izond/iz eleaniztuna, hainbat hizkuntzaz mintzatzen dena.

Gazteen mintzaira edo zena zelako hura ulergaitza zelako bai guretzat bai bi tipo diplomatiko poliglota haientzat ere.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 14. orr.

Zientzia biologikoetako ikertzailea omen da, poliglota, Caracaseko unibertsitatean irakasle, arte martzialetan gerriko beltza duena, irrati gizona...  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 93. orr.

Gizon ikasia, kultura handikoa, poliglota gaitza; euskaltzale porrokatua ororen gainetik.  Berria - Kultura   2004-03-27

Kenrick, 75 urteko poliglota bizkorra, gogotsu dabil euskara hobetzen.  Berria - Kultura   2006-02-28

Isiltasunaren poliglotak lekuko.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 196. orr.

2 izond (gauzez)

Erruz erabili izan baita zakuto hitza, gure herriska puskabiltzaile eta eskazale poliglota hauetan, eta ez da batere harritzeko, atzenerako gure hitza hartaraino bihurritu izana.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 168. orr.

Amsterdam hiri poliglotan.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 221. orr.

110 urte geroago, haien ondorengoek inperioa indiar mendekoen ondorengoen esku utzi zutenean, gauza normaltzat hartu zela ondorengo estatu poliglota bietan ingelesak jarraitzea, behin-behinean behintzat, Britainiar Inperioaren pean erabili izan zen xedeetarako erabilia izaten.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 61. orr.

Ordura arte Kursaalak euskaraz hitz egin bazuen, erritmoa poliglota dela erakutsi zuten jarraian etorri ziren musikariek.  Berria - Kultura   2004-11-28


poligonal izond poligono formakoa.

Dorreak, gainera, biribilak edo poligonalak egin behar dira.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 710. orr.


poligono 1 iz zuzenkiz mugaturiko irudia.

Sei aldeko poligono bat hartu.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 354. orr.

Logaritmo sinpleak eta poligono zenbaiten azalera kalkulatzeari ekiten nion.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 166. orr.

Zirkulu zirkunskribatua poligonoaren kanpoaldean dago eta haren erpin guztietatik pasatzen da; zirkulu inskribatua poligonoaren barrualdean dago, eta haren alde guztiak ukitzen ditu.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 157. orr.

Nola kalkulatzen da poligono erregular baten area?  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 141. orr.

Geometria lauari amaiera ederra emateko [...] poligono erregularrak nola eraiki aurkezten du Euklidesek.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 157. orr.

Planoan, zirkulu batean inskribatutako ezin konta ahal poligono erregular dago.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 163. orr.

2 eremua, barrutia.

Bertan garraio poligono logistiko bat kokatu edo ez aztertzen ari dira.  Berria - Euskal Herria   2004-04-09

Bardeako (Nafarroan) entrenamendu poligonoan misioak egingo dira Espainiako Defentsa Ministerioak azaldu duenaren arabera.  Berria - Euskal Herria   2004-09-25

Bardeako Tiro Eremuaren Kontrako Batzarrak poligonoaren aurkako hamazazpigarren ibilaldia eginen du gaur.  Berria - Euskal Herria   2004-06-06

Parlamentuak aho batez onartu du Bardeako tiro poligonoaren aurkako mozioa.  Berria - Euskal Herria   2004-02-27

Herenegun Abanto-Zierbenako El Campillo industria poligonoan.  Berria - Ekonomia   2004-12-29

Merkataritza gune, poligono industrialen eta enpresa askoren fatxadak gau osoan egoten dira argiarekin.  Berria - Gaiak   2004-12-08

Lantegia Markulete industria poligonoan eraikiko du, 18.000 metro koadroko lursaila erabiliz.  Berria - Ekonomia   2006-01-19

ik beherago 3.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

3 industrialdea.

Taisaren atzetik irten nauk poligonotik eta, kableei begira ibili nauk, begira ibili nauk...  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 33. orr.

Poligonoan lapurrak ibili direla...  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 23. orr.

Donostian, Martuteneko poligonoan, Ubarburu pasealekuko 2. zenbakian langile bakarra zegoen kanpoan 10:45ean.  Berria - Euskal Herria   2006-01-03

poligonoan bilduko dira aparteko orduak egin nahi ez izateagatik kaleratutako lankideen egoera salatzeko.  Berria - Ekonomia   2006-02-07

Jexuxen argazkiak: jubilatuenean soinua jotzen batean, Ximonekin; Poligono auzoan beste batean (hemen ere Ximon panderoa jotzen); gaztetako argazkiak, eta umetakoak.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 217. orr.

Elurrak ez du uzten lanean, kamioiak ezin dira sartu poligonoan.  Berria - Kultura   2004-10-28

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

tiro poligonoa (3)


poligrafo 1 iz hainbat gaiez aritzen den idazlea.

Hurrengo belaunaldien ikasgai, Snorri Sturlason historiagile eta poligrafoa, Borgarfjord-eko bere etxaldean, Harold Sigurdason errege ospetsuaren azken ekinaldia idazten ari zen.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 177. orr.

2 gezur detektagailua.

Adituen arabera, askok poligrafoarekin edo gezurrak atzemateko makinarekin nahasten duten arren, sistema honek «subjektuak garunaren aginduei erantzun aurretik» jasotzen ditu uhin elektrikoak.  Berria - Gaiak   2004-02-18

Nori egin behar zaio alkoholaren proba, akusazioari edo akusatuei? eta poligrafoarena?  Berria - Mundua   2004-03-07


polikarbonato iz polimero plastiko oso gogorra eta sendoa.

Polikarbonatoa dugu, beste gai batzuen artean aipagarri.  Berria - Gaiak   2004-12-23


poliketo iz zizarea.

Berari esker jakin nuen zizareei buruz, edota, izen zientifikoa erabiliz, poliketoei buruz dakidan guztia.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 24. orr.

Ekainean zizarerik ez egotea, poliketoen ugalketa moduari zor zaio.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 24. orr.


poliki (orobat polliki g.er.) 1 adlag astiro, geldiro.

Poliki etorri bidean.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 42. orr.

-Poliki ibili; ez egin astoarena elurretan.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 62. orr.

Hasieran joan hadi poliki, zaldiak nekatu gabe, gero lasterka egin beharko diagu-eta.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 176. orr.

-Polikiago joan beharko diagu -esan zuen Martinek.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 182. orr.

Kutxetako bat ireki, eta poliki miatu nuelarik, hautsez estalitako liburu bat hartu nuen eskuan.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 17. orr.

Poliki hurbildu nintzaion, eta poliki ipini nion pistola aurpegiaren pare-parean.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 227. orr.

-Azaldu zure planak arin, ez dugu-eta astirik -esan zuen, hitzak poliki ebakiz, Ginsburg komisarioak.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 191. orr.

Poliki eta isilik sartu ziren denak sukaldean, ziurraski artzainak Belengo estalpera hurbiltzen ziren bezala.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 94. orr.

-Baina, noski -esan zuen Cunningham jaunak poliki eta eraginkortasunez-, gure erlijioa da erlijio-erlijioa, jatorriko fede zaharra.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 245. orr.

Hori esatean beren semeen begiak ixten zituzten kontatzaileek, poliki eta leunki, maitasunaren samurtasunez, beren hatzez.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 35. orr.

Goizeko lehen argia hiriaren atzeko aldetik ireki zen, poliki, hiria beltz gelditu zen kontrargian.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 182. orr.

Denbora aurrera zihoan poliki, oso poliki, emakumeen gogoa lasaituz.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 77. orr.

Oso poliki esan zuen, buruz ikasitako testu bat neke handiz berreskuratuko balu bezala.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 142. orr.

Oso poliki hazitako tumorea bide zuela burukoa.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 27. orr.

Etzanik segitzen ahal zuen denbora apur batez oraino, eguzkia, oso poliki, lurraren horizontetik hurbiltzen zen bitartean.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 29. orr.

Zein seguru zegoen irrati aparatua alfonbraren gainean, eta hormako erlojuak ere zein lasai zirudien, eta hauts izpiak berak ere zein poliki mugitzen ziren eguzki printza batek argitutako airean.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 14. orr.

Hizketan hasi zitzaidan, poliki samar hastean, bizkorrago gero, nire eskari hitzik gabea ulertu balit bezala.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 71. orr.

2 era politean, aski egoki edo ederki. ik polito.

Poliki moldatzen zarete.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 68. orr.

Poliki ematen ditek motots beltzok.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 64. orr.

Poliki doakion artista bat naiz, eta berriki bete ditut hirurogeita bost urte.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 25. orr.

Donostiako 7.2, minimoa izateko, poliki dago; Gasteizek, aldiz, zeropetik dagoeneko.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 352. orr.

Poliki ezagutzen nuen Marixa, eta ez ninduen larritzen Unairen patuak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 227. orr.

Marina Kontserbatorioko ikaslea zen, eta poliki jotzen zituen Beethoven eta Haydnen doinuak biolinez, musika errusiarraz gainera.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 270. orr.

Burua ileapaindegian orraztua eta ezpainak poliki margoturik zituen, sagar musugorriaren kolorean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 397. orr.

Seguru hitz potolo asperrok bizkarrean erabiltze hutsagatik poliki kobratzen duela.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 204. orr.

Egunaz txinatarrak poliki masakratu ondotik, Hiro Hito inperadorearen soldaduak joaten ahal ziren pilotarien norgehiagoken mirestera.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 118. orr.

Raveliades sailaren konduko kontzertuak arras poliki iragan dira eta biziki sanoki.  Herria   2004-08-12

Kaiola bat; horrexetan nintzen, kaiola poliki apaindu batean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 355. orr.

Eta helduentzat idazten zituen nobelak, amaren ustetan, "oso poliki idatziak" zeuden.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 87. orr.

Eta ituna, [...] hain poliki eta dotore deskribatzen den azken jai-otorduan iristen da bere gailurrera.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 909. orr.

· Gero, zorrak ordaindu behar ziren, dirutan ez bazen, bai lanpostu diruz poliki hornituetan.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 50. orr.

3 asko. ik polito 2.

Poliki kostatu zen; baina gastu pixka bat egiteak izaten du bere arrazoia, batzuetan.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 203. orr.

4 poliki-poliki (orobat polikipoliki g.er.) astiro-astiro.

Poliki-poliki, arren.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 332. orr.

Poliki-poliki, ilunera ohituz joan nintzen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 67. orr.

Denborak poliki-poliki oratzen nau.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 40. orr.

Atea, ordea, poliki-poliki itxi zuen, hainbesteko segurantzarik ere ez balu bezala.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 104. orr.

Pistola atera zuen zorrotik, eta poliki-poliki jaso zuen nire kopeta pareraino.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 20. orr.

Une batez jaio zitzaion burura, bera bezalako bat, arimaz bizkia, zihoala trenean, poliki-poliki azkentzen, amaitzen, hiltzen.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 232. orr.

Gero irudia belzten da poliki-poliki, eta gero desegiten da, dena hauts.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 36. orr.

Nor nintzen konturatu zenean, besotik heldu zidan estu-estu, eta, poliki-poliki, baretzen joan zen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 285. orr.

Andere xahar batzuk inguratu dira poliki-poliki.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 72. orr.

Edateari emandako langilea ez da aberastuko, gauza txikiak gutxiesten dituenak behea joko poliki-poliki.  Elizen arteko biblia   Si 19,1

Airearekin kontaktuan dagoen ura lurrundu egiten da; poliki-poliki egun hotzetan, eta bizkorrago egun beroetan.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 180. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

arras poliki (3); atea poliki ireki (3); burua poliki (3); goazen poliki (3); oso poliki (47); oso poliki ari (3); oso poliki hazten (3)

poliki abiatu (5); poliki altxatu (6); poliki argituz (4); poliki argituz zihoan (3); poliki ari (19); poliki ari da (6); poliki aritu (3); poliki askatu (4); poliki atera (6); poliki atzera egin (3); poliki baina sendo (3); poliki doa (8); poliki doaz (5)

poliki egin (12); poliki egin behar (4); poliki egingo (3); poliki egiten (6); poliki erortzen (3); poliki esan (4); poliki eta isilik (3); poliki eta mantso (3); poliki etorri (3); poliki gindoazen (3); poliki hartu (3); poliki hasi (10); poliki hasi zen (4); poliki hasten (3); poliki hazten (6); poliki heldu (3); poliki higitzen (3); poliki hitz egiten (3); poliki hurbildu (8); poliki hurbildu nintzaion (4)

poliki ibili (5); poliki ibiliz (4); poliki igo (3); poliki ireki (3); poliki itxi (7); poliki itxi zuen (3); poliki itzuli (3); poliki jaitsi (5); poliki jan (3); poliki jaso (3); poliki jo (3); poliki joan (11); poliki mugitu (3); poliki mugitzen (9); poliki mugitzen ziren (3); poliki noa (3)

poliki pasatu (3); poliki paseatzen (3)

poliki poliki (745); poliki poliki abiatu (3); poliki poliki argituz (4); poliki poliki ari (11); poliki poliki doaz (3); poliki poliki egin (5); poliki poliki hasi (6); poliki poliki hurbildu (5); poliki poliki jaitsi (4); poliki poliki joan (5)

poliki samar (4); poliki urrundu (4); poliki zabaldu (5); poliki zihoan (5); zein poliki (3)

polikiago joan (3)


polikiño (corpusean pollikiño soilik) 1 adlag adkor poliki, astiro.

Baietz, ontsa zela, ihardetsi zidan pollikiño.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 54. orr.

Ez nintzela Mattin baino tontoagoa agertu behar, eskua hartu nion pollikiño.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 40. orr.

Handik bi egunen buruan, goxaldi on baten ondotik, biak gustu hoberenean etzanik geundelarik, berriz hasi nintzen Magali behar nuela pollikiño kitzikatu.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 117. orr.

Eta gutienik ustean, indar ikaragarri bat eginez, pollikiño, pollikiño, erran zuen: [...].  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 17. orr.

2 poliki, aski egoki edo ederki.

Bai eta sesitu bi kilo kokaina, droga hori maleta batean pollikiño gordea.  Herria   2002-12-05

18-garren mendekoa, hein bat histua zena segur bainan pollikiño "freskaturik" ezarria, lehen idatzia zena aise irakurtzen ahal izaiteko gisan.  Herria   2003-11-13

3 polikiño-polikiño astiro-astiro.

Ahal bezala, pollikiño-pollikiño, baina ahal bezain zaluki jaitsi nintzen, nik ere bi aldiz bederen ekilibrioa galtzen nuela.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 65. orr.


polikipoliki ik poliki 4.

polikiroldegi (91 agerraldi, liburu 1 eta 73 artikulutan –gehien–gehienak Herria-koak-; cf kiroldegi 478 agerraldi, 12 liburu eta 376 artikulutan; Euskaltzaindiaren Hiztegian kiroldegi agertzen da) 1 iz kiroldegia.

Egun osoan, zintzur bustitzea eta jateko manera izanen da polikiroldegian.  Herria   2004-05-27

Martxoaren 3ko biktimen omenez, emanaldia eskaini zuen abeslari katalanak, lepo bete zen Buesa Arena polikiroldegian.  Berria - Harian   2006-03-04

Igande aratsaldean iragan da Baxenabarreko haur kantu xapelketa, Irisarriko polikiroldegian.  Herria   2003-04-10

2 (hitz elkartuetan)

Aurreko edizioetan erabiltzen zuten karpa utzi eta Tarregako udal-polikiroldegira igaroko da Espai de Euskadi delakoa.  Berria - Kultura   2004-09-01

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

airoski polikiroldegian (26); aiziritzeko polikiroldegian (3); baionako lauga polikiroldegian (3); irisarriko airoski polikiroldegian (3); lauga polikiroldegian (5)

airoski polikiroldegirat (10)


polikistiko izond kiste asko dauzkana.

Halakoak dira, besteak beste: Huntington-en korea (eritasun neurodegeneratibo hilgarri bat, zeinaren eragina ez baita nabaritzen); giltzurruneko eritasun polikistikoa, eta Alzheimer-en gaitza.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 133. orr.


polikitto (corpusean pollikitto soilik) adlag adkor poliki, aski egoki edo ederki.

Joko horietan ere gure gazteek badute alderdi, pollikitto agertzen dire eskualde huntako saioetan.  Herria   2005-11-24


polikitu, poliki(tu), polikitzen (orobat pollitiku) du ad poliki jarri, ederki jarri.

Sieyès eta Renanen argazkiak arduratsu berrukitu eta polikitu diren bezainbat, Herder eta Goetherenak itsuski manipulatzen eta faltsiatzen dira horretarako.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 137. orr.

Aita Saindua itzuli da Batikanorat bere ospitaleko aldia bururaturik eta pollikiturik, erran dutenaz.  Herria   2005-02-17

Laster pollikiturik etxera dadila.  Herria   2004-03-04


polikitxo adlag adkor poliki, astiro.

-Polikitxoago, compadre!!! -zuzendu zaio Tom, kasik oihuka, karabana bat aurreratzen ari ginela-.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 88. orr.


poliklinika iz zenbait espezialitate kliniko eta kirurgiko dituen klinika.

Irratia, hiriko parkean, azken berriak ematen ari zen; ni poliklinikatik nentorren kontsulta egitetik eta berriak entzutera jarri nintzen.  Felipe Juaristi   «Azken gutuna» - Vassili Grossman, 2005 - 9. orr.

Gero, gure poliklinika ireki zuten, eta ni kalera bota ninduten, beste sendagile judu batekin batera.  Felipe Juaristi   «Azken gutuna» - Vassili Grossman, 2005 - 11. orr.

Miarritzeko Aguilera poliklinikan lehenagotik ere bazuten geletan aire egokitua ezartzeko proiektua.  Berria - Euskal Herria   2004-08-10

Lehen taldeko jokalariek azterketa fisikoa pasa zuten Gasteizko San Jose poliklinikan.  Berria - Kirola   2004-08-17

Donostiako Poliklinikako gela batean.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 35. orr.

Fernando Arozena Poliklinikako Urologia Zerbitzuko kideak azaldu zuenez, [...].  Berria - Gaiak   2004-05-01

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

gipuzkoako poliklinika (3)

gipuzkoako poliklinikako (8)

donostiako poliklinikan (3); gipuzkoako poliklinikan (8)

poliklinikara eraman (3)


poliklorobifenilo iz bifenilo kokaguneak kloratuz lortzen diren konposatuetako bakoitza.

Hartz zuriari ez ezik gizakiari ere kalte handia egiten diote PCB poliklorobifeniloak eta pestizidek.  Berria - Gaiak   2004-09-14


polikontsumo iz zenbait produkturen aldi bereko kontsumoa.

Bestalde, drogak kontsumitzeko moduak aldatu eta polikontsumoaren fenomenoa agertu dela gaineratu zuen.  Berria - Euskal Herria   2004-04-18


polikontusio iz pl askotariko makatuak.

Horietako lauk erredurak zituzten, eta bosgarrenak -adineko emakume bat- polikontusioak zituen, kale erasoaren ondorengo liskarretan izandako erorikoarengatik.  Berria - Euskal Herria   2004-08-13


polikopia iz testu edo irudi baten kopiak egiteko klixe bidezko zernahi sistema. ik multikopia.

Bizikletak atzeko gurpilaren alde banatan zeramatzan poltsa beltzetako baten ahoa zabaldu zen, eta polikopian egindako orri bakan batzuk erori ziren lurrera.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 320. orr.

Polikopia zerbütxü bat ere eskentzen dü beste alkarteer.  Herria   2001-04-05


polikromatu izond zenbait koloretan margotua.

Absideko pinturak Muñozenak eta kriptako freskoak, zur landu erre eta polikromatuaz eginak, Nestor Basterretxearenak.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 14. orr.

Latoiaren distira bazter guztietan, beira polikromatuak klaraboietan, zur ilun garestia paretetan.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 12. orr.

Zeramika polikromatuak.  Berria - Kultura   2004-03-26

Zur landu, polikromatu eta pirograbatuan egindako kanderailu erraldoia.  Berria - Kultura   2004-12-26


polikromazio iz zenbait koloretan margotzeko teknika.

Aurten, honako ikastaro hauek eskaini dira: zeramikaren hastapenak, serigrafia zeramikoaren hastapenak, [...] brontzearen galdaketa artistikoa, eta zur gaineko dekorazioa eta polikromazioa.  Berria - Kultura   2004-07-15


polikromia 1 iz zenbait koloretan margotua denaren nolakotasuna.

Polikromia nahasian margotutako loreekin-.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 36. orr.

Bere artelanak polikromiaz alaitzen eta nolazbait beztitzen ditu.  Herria   2004-08-12

2 zenbait koloretan margoturiko artelana.

Arbuluko elizako polikromiak berritzen lagunduko du Aldundiak.  Berria - Kultura   2004-11-16

Ataurreari dagokionez, ikerketa lanak burutu dira, eta orain zaharberritzaileei dagokie polikromiekin lanean hastea.  Berria - Kultura   2004-05-21

Polikromia ez zuen Berruguetek berak egin, laguntzaile batzuek baizik.  Berria - Kultura   2006-01-17


polimata izond

Greziarrek polimata esaten ziotena zen Hipias: astronomia, musika, pintura, eskultura, matematika.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 202. orr.


polimelia iz fetoaren itxuragabetzea, sei hatzeko eskuetan eta kideko malformazioetan datzana.

-Polimeliarik, doktore?  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 117. orr.


polimerasa iz DNA eta RNA sortzea katalizatzen duen entzima.

Polimerasaren kate erreakzioa.  Berria - Gaiak   2004-09-16


polimeriko izond konposatuez mintzatuz, molekula berdin-berdinen elkarketaz osaturiko molekulak dituena. ik polimero 2.

Material polimeriko bat sendotzeko eta bere propietate mekanikoak hobetzeko gehigarriak erabiltzea oso gauza hedatua da plastikoen munduan.  Berria - Gaiak   2004-09-30

Material polimerikoek sekulako eragina dute kiroletarako tresneria berri honetan, eta denbora laburrean zeharo aldatu da kirol hauen inguruko erreminten mundua.  Berria - Gaiak   2004-12-23

Cidetec zentroak teknologia elektrokimikoak lantzen ditu eta MCC eta Cegasak mintz polimerikoko erregai pilen teknologiari buruz aritzeko interesa dutela adierazi dute.  Berria - Ekonomia   2004-07-28

Ferrojel bat disolbatzaile batek puztutako sare polimeriko bat da, burdin oxidozko nanopartikulez betea.  Berria - Gaiak   2004-09-30

Beste aplikazioetako bat polimero partikulak uretan barreiatuta daudenean lortzen da, hots, dispertsio polimerikoetan.  Berria - Gaiak   2004-09-30


polimerizazio iz polimero bihurtzea.

Orain, berriz, paper nagusia egozten zitzaion era askotako hainbat erreakziotan: proteinen polimerizazioa, hainbat egitura osatuz, hala nola giharraren proteinak, zitoeskeletoa, erribosomak, birusen kapsideak.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 107. orr.

Ez alferrik Aita Eternalari berberari ere, polimerizazio kontuan maisu izanagatik, ez zitzaion bururatu patentatzerik.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 189. orr.


polimero 1 iz molekula berdin-berdinen elkarketaz osaturiko molekulak dituen konposatua.

Gaur egun, PVCa merkatuko hirugarren polimero erabiliena da.  Berria - Gaiak   2004-07-01

Ingurumenarekiko errespetua mantentzeko gero eta erabiliagoak dira plastiko edo polimero biodegradakorrak.  Berria - Gaiak   2006-04-06

Polimeroen beste propietate garrantzitsu bat beroaren aurrean duten portaera da.  Berria - Gaiak   2006-01-12

Bakterio askotan PHBa sintetizatzeko azetil koentzima A (azetil-coA) erabiltzen da eta lehen urrats batean azetoazetil-coA bihurtzen da eta produktu hau bai polimeroaren biosintesian zein bere degradazioan agertuko da.  Berria - Gaiak   2006-04-06

Epaimahaiak erabaki du 2005eko saria Jose Maria Asua Gonzalezi ematea, polimeroen arloan egindako lanarengatik.  Berria - Euskal Herria   2006-03-08

Polimeroen industria handia dago Markinan.  Berria - Euskal Herria   2004-10-26

Irizpideetan eta norabideetan adostutako itzulpengintzak [...] erakutsiko liguke polimeroei buruzko azken berrikuntza itzultzea baino eragingarriagoa dela kimikaren alde desberdinei buruzko esku-liburu onenak itzultzea.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 178. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik polimeriko.

Beste aplikazioetako bat polimero partikulak uretan barreiatuta daudenean lortzen da, hots, dispertsio polimerikoetan.  Berria - Gaiak   2004-09-30

Ez dakit zer polimero klase aurkitu zuen, zelulen nukleoan ez dakit zer eragiten zuena.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 179. orr.


polimetro iz zerbait gauza neurtzen dituen gailua.

Koadro horretan Lete ibili duk polimetroarekin eta, hor ez duk indarrik behinik behin.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 10. orr.


polimili ik poli-mili.

polimorfema iz

Hargatik, astekari aberatsetan elkarrizketa mamitsuak irakurtzen genizkion, batez ere "euskarazko erroaren sakoneko polimorfema irekien bilakaera baldintzatuaz" mintzo zela.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 163. orr.


polimorfismo iz polimorfoa denaren nolakotasuna.

Beste gene batzuei, agertzen duten polimorfismoari esker, aise segi dakieke arrastoa belaunaldiz belaunaldi.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 132. orr.


polimorfo izond zenbait forma dituena edo izan ditzakeena.

Populazio polimorfo batean, hautespen naturalak egitura proteikoak faboratzen zituen, eta, beraz, gene-egiturak -"alelo" direlakoak-, ugalketarik oparoena ahalbidetzen baitzuten.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 112. orr.

Gazte idealistak, bere absolutuan, etsai polimorfoa behar duela!  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 48. orr.

Satira, sormena, ironia, irudimena... horiexek dira gerrilla komunikatiboaren osagaiak; horixe antidotorik eraginkorrena egunero bonbardatzen gaituzten milaka mezu amorfo eta polimorforen aurrean.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 83. orr.

Polimorfoak dira, hau da, arrek eta emeek txandaka jarrera aktiboa eta pasiboa har dezakete.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 71. orr.

Izu hori unibertsala da, eta polimorfoa.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 129. orr.


polinesiar 1 izlag Polinesiakoa, Polinesiari dagokiona.

Bazko uhartea, Ozeano Barean dagoen tokirik urrutienetakoa, garai batean Polinesiar Zibilizazioaren gune izan zela erakusten dute hango estatuek.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 422. orr.

2 iz Polinesiako herritarra.

Polinesiarrek Pazifikoko uharteen artean itsastatzeko tour de force-a zertu zuten.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 426. orr.

Parisko agintariekin harremanetan jartzeko arazo handiak izaten ari direla diote polinesiarrek.  Berria - Mundua   2004-06-26

Polinesiarrek Oscar Temarurentzat egin badute boto, autodeterminazio bozketa bat antolatu behar da eta herritarrei galdegin nahi dutenez Taviniren aldeko botoa independentziaren aldeko botoa izatea.  Berria - Mundua   2004-05-25


polinizatze iz polinizazioa.

Adibidez, loreen polinizatzea.  Berria - Harian   2005-01-28


polinizazio iz polena haziak sortzeko toki egokira eramatea.

Polinizazioak kutsatu ditu transgenikorik nahi ez zuten nekazari hauen sailak.  Berria - Gaiak   2004-05-25


polinomio iz zenbait monomioren batuketaz osaturiko adierazpen aljebraikoa.

Hastapenean, ekuazioak aztertzen zituen aljebrak; Khaiamek, ordea, polinomioak ere aztertzeraino zabaldu zuen aljebraren eremua.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 217. orr.

Bigarren mailako polinomioa.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 217. orr.

Osagai bakarreko polinomioa.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 217. orr.

P, aldagai bat baino gehiagokoko polinomioa da, eta haren koefizienteak zenbaki osoak edo arrazionalak dira.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 377. orr.

Zenbakien zatiketa euklidearraren prozedura polinomioen zatiketari aplikatu zion.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 217. orr.


polinuklear izond zelulez eta kidekoez mintzatuz, zenbait nukleo dituena.

Solaskideak bere aitzinean emeki-emeki urtzen antzeman ninduen, hamar mila libera baino gehiago pagatua zuen kanapean zehar, Ganimedes planetako zelula polinuklear malgu bilakatzen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 192. orr.


polio 1 iz poliomielitisa.

Haurtzaroko polioaren ondorioz, alde batean ez zuen diafragma-mugimendurik.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 152. orr.

Hiru urte zituela, hiru gaixotasun larrik jo zuten batera: meninigitis edo meningoentzefalitisa [...] polioa, eta katu-harramazka batek eragindako sukarra.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 121. orr.

Haurtzaroko polioaren ondorioz, alde batean ez zuen diafragma-mugimendurik.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 152. orr.

Polioa izandakoentzat propio egindakoak.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 191. orr.

Nigerian beste inon baino haur gehiago dago polioak jota.  Berria - Gaiak   2004-02-24

Polioaren aurkako borrokan, 1950eko urteetan, txerto hil bat garatu zuen Jonas Salk doktoreak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 163. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Polio kasuetan, arnasketarako muskuluak paralizatu direnean, [...].  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 132. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

polioaren aurkako kanpaina (6)


poliomelitis ik poliomielitis.

poliomielitis (orobat poliomelitis g.er.) iz eritasun kutsakorra, bizkar muinean kokatzen den birus batek sortua, ezaugarritzat giharren endurtzea eta elbarritasuna dituena.

Izan ere, urtebeteko haurra zela poliomielitis gaitza izan zuen Jexuxek, eta bi hanketatik elbarri utzi zuen horrek, betiko.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 9. orr.

Elbarritua zegoen, poliomielitisak hartua.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 130. orr.

Bederatzi urterekin poliomelitisak erkindutako belaunburu haiek, elkarri musu ematen zioten kalaberatxoak bailiran.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 105. orr.

Bazen talde bat animalia-zelulak erabiltzen hasia zena poliomielitisaren birusa eta haren ugalketa aztertzeko.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 84. orr.

Poliomielitisaren hasierako sintomak nekea, sukarra, buruko mina, gorakoak, zurruntasuna eta lepoko eta gorputz adarretako mina izan ohi dira eta, 200 gaixotatik batek betiko paralisia garatzen du.  Berria - Gaiak   2004-01-16

Poliomielitisaren kontrako txertaketa kanpaina boikotatzeari uzteko exijitu dio Unicef Nazio Batuen Haurren Laguntzarako Funtsak Nigeriari.  Berria - Gaiak   2004-02-27

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

poliomielitisak jotako (3)

poliomielitisaren kontrako (3)


polipasto iz polea finko eta mugikorren sistema batez osaturiko makina.

Mota honetako makinari polipastoa esaten zaio, polea askoren biraketekin lan eginez erraz eta azkar egiten delako lana.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4710. orr.

Batzuek palanka eta tornu bidez lan egiten dute, beste batzuek polipasto bidez.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 5030. orr.


polipeptidiko izond konposatuez mintzatuz, hiru baino aminoazido gehiagoz osaturikoa.

ADN zati horietariko bakoitzak kate polipeptidiko bat ekoizten du, eremu bati dagokiona: proteina-eredu bat, alegia, zeinaren hiru dimentsioko formaren eta karga elektrostatikoaren agindupean baitaude ezagutze- eta eragite-gaitasunak.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 61. orr.


polipo 1 iz gorputza zaku luze baten itxurakoa duen itsas animalia, mutur bat itxia eta harkaitzei edo itsas hondoari itsatsia eta bestea irekia eta garroz inguratua duena (Fil. Coelenterata).

Koralaren oinarrizko unitatea polipoa da, tutu itxurako gorputz bat, garroz inguratutako aho bat eta bere beheko muturrean substratuari atxikitzeko disko basal bat dituena.  Berria - Gaiak   2004-10-10

Denbora are luzeagoaz begiratuko nion buruari, ezen, ikusten dudana tximinoa baino askoz beherago dago, landareen munduaren mugetan dago, polipoen mailan.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 48. orr.

Kursaaleko pareta koral, polipo edo lore familia batek kolonizatu du eta forma itsaskorrekin batera, unibertso organikoa eta koloretsua osatzen dute.  Berria - Kultura   2006-04-02

Koralak polipoak zaldiak trikuak izarrak barraskiloak anemonak...  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 176. orr.

Esku iletsuak hatz okerrekin, halere heltzeko gai zirenak, polipo baten garroak bezala...  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 162. orr.

2 tumore biguna, batez ere muki mintzetan eratzen dena.

Gogoan al duzu polipoa kendu zidatenean ni umetokiko minbizia izateko beldur izaten nintzela [...]?  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 165. orr.

Umetokiko polipoarena eta miomarena bi urte eta erdi lehenago izan zen.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 27. orr.

Azkenean, erradiografia batean, Rouengo espezialistak polipo bat aurkitu zion urdailean, berehala kendu beharrekoa.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 59. orr.

Vioxx botikak koloneko eta ondesteko polipoak saihesteko balio ote zuen jakiteko hasi zuten ikerketa hori.  Berria - Gaiak   2004-10-02

Baina zer gertatuko litzateke odoluzkiak izan beharrean minbizia edo polipo bat balitz?  Berria - Gaiak   2004-01-24


poliposi iz ondoretasunezko eritasuna, ondestean eta kolonean polipo kopuru handia agertzea ezaugarri duena.

Famili poliposi anizkoitza dutenek enbrioiak aukeratu ahalko dituzte Erresuma Batuan.  Berria - Gaiak   2004-11-02

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

famili poliposi anizkoitza (3)


polipropileno iz propilenoa polimerizatuz lortzen den gai plastikoa.

Izan ere, osasun arloko aplikazioetan PVCaren erabilera %30era irits daiteke, atzetik PEa (polietilenoa, %24), PPa (polipropilenoa, %18), PSa (poliestirenoa %13) dituelarik.  Berria - Gaiak   2004-07-01


poliptote iz

Horiei guztiei poliptotea izena ematen die erretorika klasikoak: hitz bat behin eta berriro azaltzen da esaldi bakar batean deklinabide marka ezberdinekin.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 76. orr.


polipuritano izond/iz hainbat gauzatan puritanoa dena.

Politoxikomanoa izatearen ondorioa, gero polipuritano bihurtzen zarela.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 187. orr.


polirritmo iz zenbait erritmoren multzoa.

Zerabilten erritmo arina eta sinkopatua ez zen berez oso konplexua, baina polirritmoak oparoak ziren, askotan djenbe bakarlariak apurtzen zituenak.  Berria - Kultura   2004-02-15


polis iz antzinako Grezian estatu betekizuna zuen hiria.

Horixe da hiria gaur, handiago eta areago, eta lehengoen batere antzik gabea, izena salbu; edo izen arrotzetara bagoaz, oso bana dira, jakina, noizbaiteko polis hura eta orainagoko city hauek.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 176. orr.

Gogora etorri zitzaidan, hala, greziarren antzinako polis haietan gizon ideala [...] Atleta zela, eta indarra, gorputz-garapen orekatua eta edertasun fisikoa balio gorenak zirela.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 165. orr.

Solon bezalako legegile erreformatzaileek zuzenbidea jarriko dute polisaren ardatzean.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 38. orr.

Polis berean arauak eta legeak sasoiz sasoi -botere-kudeaketa batetik bestera- oso aldakorrak izaten direla konturatzen dira.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 36. orr.

Horrela, "politika" hitzak, izen gisa azaltzen denean, bi esanahi desberdin zituen grekoen pentsamenduan: alde batetik, polis batean edo Hiri-estatuen arteko harremanetan gertatzen zen egoera zehatza; eta bestetik, polis bera kudeatzeko erabiltzen ziren jakite, ekintza edo erakundeen multzoa.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 220. orr.

Gure bizitza modernoko dimentsio handietan, interes zientifikoen mudantza bat ari da gertatzen, zeina Kristo aurreko V. eta VI. mendeetan polis greko txikietan gertatu zenaren antzekoa den.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 39. orr.


polisariotar izond/iz Fronte Polisarioakoa.

Gero Gernikan hiru mila jendez gehiagoko elkarretaratze suharrean, hor ginituela ere Katalan, Polisariotar, Errumania aldeko Transilbaniar eta beste Europar herri zapalduetako mezu eta ordezkari.  Herria   2003-04-24


polisemia 1 iz hitz edo adierazle batek adiera edo adierazi bat baino gehiago izatea.

Homonimia eta polisemia bereizten dituzte hizkuntzalariek.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 80. orr.

Fidel izan beharraz honetan, Wilde jostalariak hizkuntzarekin jokatzen du, hitzen homofonia, kakofonia eta polisemia baliatuz.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 13. orr.

Goiburuk ongi baliatu du berriz hitzaren polisemia, poto egin gabe hoskidetasun bete-betea lortzeko.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 99. orr.

2 irud/hed

Polisemia -hermeneutika eta beste zentzu bat aurkitzea baimentzen duena- esaldiari dagokio, eta baita lanean ipintzen duen arlo semantikoari ere.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 127. orr.

Polisemia sinboliko hagitz ugarikoa izanik ere, funtsean horixe baita sugea: gorputz arimen bizigarri, sendagarri, eta zoriaren aldagarri.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 104. orr.


polisemiko 1 izond hitzez edo adierazleez mintzatuz adiera edo adierazi bat baino gehiago duena.

Hiztegietan sarrera bakarra dute hitz polisemikoek, sarrera ezberdinak hitz homonimoek.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 80. orr.

Baserritar eskolatu gabe horiek ez dute hitzen balio metaforikoa, ironikoa, polisemikoa ezagutzen.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 146. orr.

"Politika" hitzaren ezaugarri polisemikoak historian zehar bere esanahian eta hari buruzko hausnarketetan izan diren aldaketak.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 220. orr.

2 irud/hed

Hori dela-eta, irudia beti da polisemikoa, publizitateak ondotxo dakienez.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 152. orr.

Edozein gorabehera estetikotan gertatu ohi den bezala, Oteizaren aldarria ere polisemikoa zen, interpretazioa askotarikoa, eta ez norabide bakar batekoa.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 133. orr.


polisentsorial izond zenbait zentzumeni dagokiena.

Arte objektibo horretan espazioa "polisentsoriala eta operatorioa", "praktikoa eta esperimentala" da; Erdi Aroko artean aurki daiteke, baina baita kubismoan ere, edota Egiptoko artean, edota haurren marrazkietan.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 206. orr.


polisilabiko izond zenbait silabari dagokiena.

Izan ere, "monosilabo" hitza polisilabikoa bada, esango didak mundu honek konponketarik baduen...  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 71. orr.

Aliterazio polisilabiko eufonikoa.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 101. orr.


polisman iz poliziakidea. ik polizeman.

Haietako bi ikusi nituen, gerra denborako polisman nazi haiek bezalaxe jantziak.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 58. orr.

Nagusiei abisua emanda, polismanak metrailetarekin ailegatu eta kontzentrazio eremu batean sartuko naitek!  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 80. orr.


polisoi iz gerrialdean, gona atzealdetik harrotzeko, jartzen den armazoi edo kuxina.

Soingaineko dotore finak zeramatzaten, mahukak atzera jasoak eta polisoi europarraren antzera lotuak, beso biluziak agertzen zituztela.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 305. orr.


polit (orobat politt g.er. pullit g.er. eta pulit g.er.) 1 izond (pertsonez eta gorputz zatiez) itxura edo eite atsegingarria duena, halako edertasun bat duena. ik eder.

Nik badakit neska polita ez naizena; ez naiz inoiz izan polita, eta ez naiz inoiz izango.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 257. orr.

Ezin dut erabaki ere polita ala itsusia den.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 47. orr.

Ni polita nintzen, ikaratzeko moduan, gaur egun ere polita naiz, baina, noski, gaztetako sua galdu dut eta badakit ez dudala begirada bera.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 76. orr.

Emakume luzea omen zen, polita, goxoa.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 151. orr.

Bil ditzatela erregearentzat neskatxa gazteak, birjinak eta politak.      - 0. orr.

Zeinek ukatu dezake egia denik Pierresen eta Magalona politaren kondaira [...]?  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 98. orr.

Zeinen polita zure lepoa, urrezko kate horiekin!  Elizen arteko biblia   Kt 1,10

Zein brodatu politak egiten dituen tulean!  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 49. orr.

Ez horren sutsu, Eugeni polit hori.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 86. orr.

-Beraz, nire polita -esan zuen Kako-okerrek, almibar ahotsez-, zure umeak oholetik paseatzen ikusiko dituzu.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 180. orr.

Hemen geratu behar baitu, bere aita polit horrekin, eta harako ama harekin.  Josu Zabaleta   «Sei pertsonaia autore bila» - Luigi Pirandello, 2003 - 132. orr.

Argala izateaz gain oso aurpegi polita duelako ere bai.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 317. orr.

Orain ez duzu batere arrazoirik ipurditxo polit hori niri ez emateko.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 94. orr.

Tuntun polit bat zela esan zuen behin Grettarengatik.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 277. orr.

Hau amak politagoa emateko da.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 111. orr.

Dantzari gazte haietako batzuk politak baino politagoak ziren.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 120. orr.

Amak dei egiten zien: zatozte, purra, zatozte polittok!  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 210. orr.

Dena, dena hik asmatua, politt horrek!  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 112. orr.

2 (bestelakoez)

Uzta-sagu bat zen, inoiz ikusi dudan sagutxorik politena.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 38. orr.

Hiri polit hau eta leku eder hau gotorleku bilakatu behar izan dituzte.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 49. orr.

Arrosa koloreko alkandora polit batez jantzirik.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 490. orr.

Gona polit bat erosteko dirua izan zen barkamen saria.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 90. orr.

Ez dago gauza politagorik plazerrak aldatutako begitarte bat baino.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 103. orr.

Ikuspegi polita, ezta?  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 107. orr.

-Polita talaia, ezta? -esan du Natxok.  Berria - Kultura   2006-04-01

Inon den liburu politenetako bat da!  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 269. orr.

Bazkaldu eta gero pieza polit batzuk jotzeko eskatuko diogu.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 353. orr.

Oro har, nire iritziz, bizialdi polita emana genuen elkarrekin.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 95. orr.

Denak azken kantu polit batekin bururatu dira eta zernahi esku zarta ere bildu dute.  Herria   2005-08-04

-Eguraldi polita, ezta? -esan zuen emakume zaharrenak.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 214. orr.

Tentetu egin zen ohean, eta irribarre polit bat eskaini zidan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 192. orr.

Nola ametsik ederrenak, esperantzarik politenak, harrikoa egiten ari zela kontatzen zizkion...  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 32. orr.

Aukera polita nuen hura betiko bukatzeko, aukera bikaina.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 34. orr.

Gezur polit batzuk esan dizkizut, eta aski da.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 76. orr.

Egun politak iragan zituzten elkarrekin.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 38. orr.

Marinak, gainera, joko polit bat asmatu zuen etxerako.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 158. orr.

Harreman polit bezain iraupen laburrekoa izan zen: hamabost egun.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 36. orr.

Asteburuan libratuz gero aitagaz Zugaztietara itzultzea polita litzatekeela bururatu zaio.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 55. orr.

Giro polita sortu zen C113 gelan.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 237. orr.

Erreginaren senarrarekin ahaidetzea kolpe polita izan zitekeen familia osoarendako.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 30. orr.

3 irud/hed

Mendeku polita zitalen eta fanatikoen gainean.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 425. orr.

Bazka polita hire lanbideko jendailarendako.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 244. orr.

Sutan erretzen den txorimalo polita bilakatu da orain zerbitzuburua.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 70. orr.

4 (beste izenondo baten ezkerrean)

Mundu guztia txoratzen jartzen duten neskato polit fin horietako bat.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 194. orr.

Ikusi nuen haren begi-nini polit arimagabeetan, beirazko puxtarriak iduri, haserre gar ttikia pizten.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 163. orr.

Azala gero, azal polit gorri-iluna, ahuntz-larru pikortatuzkoa.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 68. orr.

Gona txiki estua zango polit meharretan gora bildu zitzaion neskari.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 40. orr.

Zeta arrezko kasaka polit higatu bat zeraman.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 190. orr.

Ni inbidiak jana egoten nintzen misterioz beteriko kutxa polit debekatu hura ikusten nuenean haien etxean.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 23. orr.

Neskatxa polit ezti pertxenta bati esateko moduko gauza.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 55. orr.

5 (beste izenondo baten eskuinean)

Emakume gartsu polit bat balego, ez al huke berarekin larrua jo nahiko?  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 43. orr.

Neska gazte polit baten bila ibili ondoren, Abixag aurkitu zuten.  Elizen arteko biblia   1 Erg 1,3

-Hara, gure nini pittin polita.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 204. orr.

Nork sartu du ideia hori zure buru ttiki polit horretan?  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 267. orr.

Berehala datozkit burura zure ile kizkurra eta begi urdin polit horiek.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 148. orr.

Begi nabar politak zituen.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 144. orr.

Begira, begira nolako sudur greko polita duen!  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 246. orr.

Eska ezazue soingaineko beltz polit bat, dotorea.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 239. orr.

Bainugela txiki polit bat egokitu zuen, berak bakarrik erabili ahal izateko.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 64. orr.

Uko egiten diot egunez egun nire irudipenak idazteari koaderno berri polit batean.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 28. orr.

Gezur ttiki polit arinekin edo, gehienaz ere, egia koxkor ñimiñoekin.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 267. orr.

Hermioneren sorginkeria txiki polit bati esker.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 167. orr.

Dagoeneko prest hasiera berri polit bati ekiteko.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 55. orr.

6 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa, elkarketak izenondo balioa duela)

Ikusi nahi zituen neska aurpegi-politak, beren eskote zuri eta bizkar erreekin, delikatuki ibiltzen oin behatz-itsusi, gorrien gainean.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 200. orr.

7 (adizlagunekin)

Izena, orduan aurreneko aldiz entzun nuena, oso polita iruditu zitzaidan: Mary Ann.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 32. orr.

Neska zuhurra eta kementsua da, eta oso polita; etxe onekoa du aita.      - 0. orr.

-Oso polita Karina.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 217. orr.

Etxea zinez polita zen, eta Wendy oso eroso egongo zen han barruan, ziur aski.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 103. orr.

Bazuen Daviden seme Absalomek arreba biziki polita; Tamar zeritzan.  Elizen arteko biblia   2 Sm 13,1

Gau batean haurtxo txit polit bat agertu zitzaion.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1027. orr.

Gogorki polita.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 34. orr.

Altzari berriak erosten dizkidate, tea hartzeko mahaitxoa, idazmahaia, besaulkiak eta sofa bat, oso-oso politak denak.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 64. orr.

Beha hor doan herriko neska horri; zoragarri polita da, ezin egokiago orraztua.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 183. orr.

8 (adizlagunekin izen bat tartekaturik)

Portugalen arras ipurdi politak ikusi nituen, han ez diete bunda deitzen, hemen Brasilen bezala.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 45. orr.

-Oso eufemismo polita, doktorea, maingua naizela gogorarazteko.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 115. orr.

Gaur ere oso soineko polita ekarri duzu.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 106. orr.

Izugarri pieza politak egiten zituen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 47. orr.

Prest nengoen hari buruzko itzelezko gauza politak esateko.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 200. orr.

9 (adizlagunekin eta izen batekin, bestelakoetan)

Egunsentia zen, egusenti izugarri polita, eguneko argi guztiekin, zerua garbi.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 83. orr.

Zurezko espaloitik zihoan dama itxura polit samarreko bati.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 26. orr.

Material polit askoa lortuko higula esan zigunan Pasqualek.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 28. orr.

10 (adizlagun gisa)

Polit agertzeko ez dut sekula izan duela zenbait egunetik hona bezain gogo handirik.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 71. orr.

Politago irten zait, lerro artezagoa, letrak ere biribilago...  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 108. orr.

11 (aski handia-edo, egoki gauzatua)

Lehor ohi da normalean, hala da, sasoi honetan, baina badaki eurijasa politak botatzen ere.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 293. orr.

Zenbateko polita kendu diote, 650 dolar, hotelean bertan, Madrilgo Alberto Porlan idazleari.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 131. orr.

Auzi korapilatsuak diru-iturri polita dira jende askorentzat.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 502. orr.

Zer uste zuten, zortzi mila eurok (dirutza polita bera bezalako batentzat, jakina, baina huskeria bat zorioneko txostenak balio zuen aldean) mirariek egiten zituztela.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 198. orr.

Dirutza polita zen.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 213. orr.

Etekin polita aterako zioten zalantzarik gabe ekimen hari.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 127. orr.

Diru gutxirekin patrimonio polita eskura dezakezu Argentinan.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 287. orr.

Uste izatekoa da Polixeneren kontaerak arrakasta polita izan zuela Ameriketako basko erbesteratuen artean.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 319. orr.

Arratsaldean hilerrietako otoitzean baginen multzo polita ere.  Herria   2004-11-11

Norma Lúciak amerikano-bilduma polita egin zuen, goren-mailakoa, kalitatez eta kantitatez.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 49. orr.

Circulo de Bellas Artesko poesia emanaldiaren ostean talde polita bildu ginela, norabait joateko gogoz.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 51. orr.

Espainiako Enbaxadako gizon biren laguntza erostea lorturik, bi horien bidez hango dokumentuen artetik pilo politak eskuratuz joan ei zen.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 176. orr.

Ekinaren ekinez argazki sorta polita egitea lortu zuen, eta aladurarik sentitu gabe haren aitaginarrebari bidali zion.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 47. orr.

Konpainia polita egiten ziok Denverri.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 103. orr.

· -Adar politak jarri zizkidan.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 246. orr.

12 polit-polit (orobat polipolit g.er.)

Ez da ez gazte-gazte ez polit-polit horietakoa ere.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 118. orr.

Polita zen, polit-polita ere bai, nondik begiratzen zenion.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 66. orr.

Haren aurpegiaren obaloa polit-polita zen, eta biribila, arrautza errun berria bezala.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 137. orr.

Polit-polita da aitzin-etapa.  Berria - Kirola   2006-05-06

Nik bazakinat lorategi polit-politak egiten!  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 310. orr.

Oin ttikiak, emakumeengan, gauza polit-polita dira! begitarte polit-politak jartzen zituen larrua jotzean.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 225. orr.

Egia esan, Blanche, polit-polita zaude.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 34. orr.

Baina, ai ene!, nahasi eta emakume-alkandora bat hartu du: botoi urdin argi batzuk dauzka lepoaren bueltan: polit-polita dago!  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 67. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

emakume polit (6); etxe polit (5); gauza polit (11); gazte polit (5); gezur polit (5); hitz polit (8); istorio polit (7); neska polit (25); neska polit bat (11); polit askoa (9); polit askoak (8); polit polita (26); polit polita da (5); polit politak (6); tanto polit (5); txiki polit (13)

abantaila polita (5); ahots polita (6); aitzakia polita (5); alde polita (17); argazki polita (6); arras polita (6); aukera polita (45); aukera polita du (7); aurpegi polita (11); bezain polita (20); bikote polita (9); bilduma polita (6); bultzada polita (5); detaile polita (5); dirutza polita (7)

emakume polita (9); erakustaldi polita (6); errenta polita (7); errenta polita lortu (5); erronka polita (17); erronka polita da (5); esperientzia polita (7); etxe polita (8); final polita (6); gai polita (7); gauza polita (20); giro polita (19); herri polita (7); hiri polita (5)

ideia polita (12); ikuskizun polita (17); ipuin polita (8); istorio polita (5); itxura polita (8); izen polita (23); izen polita da (5); izugarri polita (6); joko polita (15); kanta polita (5); kopuru polita (11); laguntza polita (8); laguntza polita eman (6); lan polita (63); lan polita egin (40); lan polita egiteko (5); lehia polita (27); lehia polita izan (6); lehia polita izango (10); leku polita (8); maila polita (22); maila polita eman (7); maila polita erakutsi (6); multzo polita (5); neska polita (15)

opari polita (6); oso polita (184); oso polita da (45); oso polita izan (20); oso polita izango (6); oso polita zen (16); partida oso polita (6); partida polita (36); partida polita egin (6); partida polita izango (6)

saio polita (25); saio polita egin (15); sarrera polita (8); sorta polita (8); talde polita (19); tarte polita (9); txapelketa polita (9); ze polita (16); zein polita (8); zer polita (12); zer polita den (6); zerbait polita (7)

ezin politagoak (5)

aukera politak (7); gauza politak (19); gauza politak egin (5); hitz politak (40); hitz politak izan (8); jokaldi politak (6); neska politak (12); oso politak (31); oso politak dira (7); tanto politak (8)

neskarik politena (5)

neska politenen (5)


politagotu, poligago(tu), politagotzen du/du ad piolitago bihurtu.

-Izen polita da, eta esanahirik ez izateak politagotu egiten du.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 276. orr.


politasun (orobat pollitasun) iz polita denaren nolakotasuna.

Mirailean heure politasuna ederresten badun, beldurrerako izan dadila, ez plazerrerako: galtzeko beldurra baino ez baitin ekarriko hire edertasun horrek.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 87. orr.

Politasun eta kuttuntasun sinboloa hartzen du hor, galeperraren irudira, haur pospolin horrek.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 160. orr.

Dena zalutasunez, pollitasunez, eta indartasunez egina den kirol hori, mail guzietan betetzen ahal da.  Herria   2001-09-13


politburo 1 iz agintean dagoen Alderdi Komunista Komite Zentral bateko batzorde politikoa.

Kongresua joan zen apirilaren 18an hasi zuen alderdi komunistak, eta Batzorde Nagusi berria osatzeko eta politburoan teknokratak nagusitzeko balio izan du. 1973an Politburoan sartu eta Sobiet Goreneko Presidiumgo lehendakari izan zen.  Berria - Mundua   2006-04-26

Pekingo Tiananmen enparantzan 1989an izaniko gertaeren ondoren heldu zen politburora.  Berria - Mundua   2004-09-16

Kubako Alderdi Komunistako politburoko kide Juan Carlos Robinson bota dute, botereaz abusatzea, zintzotasun eza eta harrokeria leporatuta.  Berria - Mundua   2006-04-30

2 irud/hed

Gainera, Hamaseko politburoko buru Khaled Meshaalek Khartumen (Sudan), Liga Arabiarraren goi bileran, esan zuen Israelgo bozetan irabazlea zeinahi izaki ere Israelek palestinarren eskubideekiko duen jarrera «erasokorra» dela.  Berria - Harian   2006-03-30

Taldeko iturriek atzo jakinarazi zutenez, orain arteko politburoko buru nagusi eta Beiruten (Libano) bizi den Khaled Meshal izango da Hamaseko agintari goren.  Berria - Mundua   2004-03-24

FDLP Palestina Askatzeko Fronte Demokratikoko politburoko kide Sale Zeidanen esanetan, [...].  Berria - Mundua   2004-11-06

UMP alderdiko politburoko kidea da, eta «Europaren eraikuntzarekiko konpromiso handia» erakusten du.  Berria - Mundua   2004-04-01

Atlantikoaren bestaldeko politburoak ongi informatuta mantentzen nau.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 24. orr.


politeia iz greziar polisetan, lege nagusia.

Errenazimenduko errepublikazaleek komunitate politikoa, alegia politeia, herritartasun gisa hartu zuten.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 14. orr.

Pertsona orori politeiaren kide gisa, alegia "herritar" gisa, zion errespetuak, [...].  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 10. orr.

Leinu kutsua kendu zioten "herritar" esanahiari, eta unibertsal bihurtu zuten, edozein pertsonaren duintasunaren zati moduan, zernahi zelarik bakoitzaren politeia.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 13. orr.

Pertsonak herritar gisa hartu eta eskubidedun bihurtzea, politeia bateko kide ohorezkoak izatera heltzea.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 13. orr.


politeismo iz jainkoak hainbat direla onartzen duen dotrina.

Hindutarrek ezin dute eraman sikh erlijioaren monoteismoa, politeismoari dioten herra eta brahman apaizei erakusten dieten begirune eza.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 188. orr.

Jainkorik gabeko politeismo bat zidan emazte galantak adierazi, larrazkeneko arratsatsalde goxoan.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 136. orr.

Politeismoaren sarraldi horiek monoteismoa erabat finkatzea eragin zuten Islamean, baita protestantismoan ere, hain sakon ez bada ere.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 322. orr.

Greziarren politeismoa eta idolatria.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 112. orr.

Monoteismo judaikoaren patua behin eta berriro agertzen zen politeismoaren erasopean egotea zela.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 322. orr.

Priaporen lekua San Gonzalok hartu zuen, gure politeismo katolikoan.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 12. orr.


politeista 1 izond politeismoarena, politeismoari dagokiona.

Fede politeistako jainkotasun menpekoek, hala nola deabru eta aingeruek, ez dute bat egiteko ahalmenik, eta banan-banan arduratu behar dute beren adorazio eta kultua sustatzeaz.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 144. orr.

• 2 iz politeismoan sinesten duen pertsona.

Katolikoak politeistak dira.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 12. orr.

Khaltrúm, edo Khantrúm, katolikoen erritu eta argizari-jalekeria da, birritan jasanezina: politeista delako eta, batez ere, imajinaz josirik egonik [...] idolatria delako.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 27. orr.

3 irud/hed

Jainko-txiki asko duela Zapiainen aldareak, denoi pizten digula aldian-aldian kandelatxo bana, eta lagunarte onean bizi garela Parnaso politeista horretan.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 8. orr.


politekniko 1 izond teknikaren zenbait adar hatzen dituena.

Hamazazpi urte zituela Eskola Politeknikoan onartua izan zen, Frantziako eskolarik zailenean.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 25. orr.

Eskola politeknikoko irakasle-begirale gazte-gazte baten lana izan zen hori.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 438. orr.

Bermeoko eskultorearen erakusketa zabaldu zuten atzo Valentziako Unibertsitate Politeknikoan.  Berria - Kultura   2004-06-25

Hoteletik gertu dagoen Institutu Politeknikoko horma handi batean Educatori di merda (Hezitzaile kakatsuak) jartzen du.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 30. orr.

Oteiza Lizeo Politeknikoa (537 ikasle eta 102 langile).  Herria   2004-09-30

• 2 iz eskola politeknikoa.

Nik ere begiratu nion gazte-gazterik hildako politeknikoko ikasleari.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 161. orr.

Politeknikoan hila 1904an.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 161. orr.

Gure etxera, ia arratsero etortzen ziren Terni eta Ginoren, hau da, nire anaia zaharrenaren lagun batzuk, Ginok Politeknikoan ikasten baitzuen urte haietan.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 39. orr.


politezia iz ipar jendetasuna, kortesia, adeitasuna.

Hastapenean politeziaz, eta giroaren samurtasunak erabat bildurik gero.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 180. orr.

Jendetasunak eskatzen dituen politeziak nolabait errespetatu zituztela.  Berria - Harian   2005-09-30

Jendetasunak eskatzen dituen politeziak nolabait errespetatu zituztela.  Berria - Harian   2005-09-30

Menturaz, ez baitzitzaion iruditzen diplomazia eta politezia oinek nia-rekin eta barrea-rekin errimatzen zutenik.  Berria - Kultura   2004-09-08

Aski egin da aintzineko urtetan euskara debekatuz eta mexpreziatuz, gai hortarat heltzeko eta orain politeziaren aitzakiaz gure hizkuntza ez erabiltzea.  Herria   2005-06-30

Zer politezia!  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 56. orr.


politika 1 iz estatuen edo nazioen gobernatzearen antzea eta praktika; estatu bat gobernatzeko edo beste estatuekiko harremanak gauzatzeko era; herri arazoen multzoa, eta herritarrek horretan duten esku hartzea.

"Politika" hitzak, izen gisa azaltzen denean, bi esanahi desberdin zituen grekoen pentsamenduan: alde batetik, polis batean edo Hiri-estatuen arteko harremanetan gertatzen zen egoera zehatza; eta bestetik, polis bera kudeatzeko erabiltzen ziren jakite, ekintza edo erakundeen multzoa.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 220. orr.

Politika ez da, izan ere, gauzen ulertzeko egiten den azterketa soila, baina bai gauzen aldatzeko eta bide zuzenean ezartzeko egin behar den urratsa.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 35. orr.

Politika gizakiaren helburu gorenen zientzia da eta gizakia animalia politikoa da, mintzo baita eta bere idurikoekin probetxuzko eta justiziazko harremanak baitauzka.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 57. orr.

Platonentzat politika etikara ailegatzeko bidea zen.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 220. orr.

Politika horrek, merkataritza-balantzaren gainean zuen eragin positiboaz gainera, zerga-oinarria zabalduz, estatuaren sarrerak handitzen zituen.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 36. orr.

Ekonomia Politikoa politika hutsa besterik ez al da?  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 20. orr.

Elkarrizketaren jakintza besterik ez dela politika erran baitzuen naski behin Hannah Harendtek [...].  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 26. orr.

Protestantismoa dela-eta ordea, badakigu zer politika abiatu zuen herri hizkuntzei buruz: gogoratzen zaigu Lutherrek alemanaren alde eta Calvinek frantsesaren alde egin zuten lan bera eginarazi ziola Joana Albretekoak, euskararen alde.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 184. orr.

Nazioarteko politikan, garbi dago AEBek, terrorismoa dela eta, salbuespen egoera ezarri dutela.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 52. orr.

Estanflazioak, izan ere, koiunturazko politikaren usadiozko egitura desegin zuen.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 150. orr.

1970eko hamarraldian HPEEren prezio jasoen politikak eskaintza lehiakor bat gararazi zuen.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 60. orr.

Nafarroako Gobernuak ekintza burutuen politika baliatu du, dena ahalik eta azkarren egitea izan da bere asmoa, epaitegien sententziak nola edo hala baldintzatzeko.  Berria - Euskal Herria   2004-01-18

Truke-tasaren politikak kapital espekulatiboen sarrera bultzatu zuen.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 161. orr.

Politikak prestatzen eta erabakiak hartzen gizarteko eragile guztiek parte hartzeak lagundu egingo du anaitasuneko eta ingurumen-errespetuko baloreak geureganatzen.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 34. orr.

Afaltzen ari ginen bitartean, politikaren alorrera lerratu zen pixkanaka elkarrizketa.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 162. orr.

Dena zen posible politikaren lokaztian.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 201. orr.

-Esan dizut, ni ez naiz politikan sartzen.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 219. orr.

Ez nabil politikan!, egin nion protesta.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 23. orr.

2 (izenondoekin)

Herrialde nagusiaren baitan bakea gorde beharrak irabazien politika eskuzabala eskatzen du.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 48. orr.

"Zientzia burges" bat praktikatzen zutela eta, politika erreakzionario baten zerbitzura.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 46. orr.

Argentinak ezartzen zuen politika ekonomikoa munduko onena da.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 266. orr.

Krisi horietan, herrialde hartzekodunek politika ekonomikoaren definizioan esku hartzen dute.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 143. orr.

Herrialde industrializatu nagusien politika makroekonomikoen koordinazioaren bidez.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 148. orr.

Politika keynesianoa bideragarria eta eraginkorra izan dadin, ziklikoa izan behar luke.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 117. orr.

Politika neoliberalen norabide aldaketari hasiera emango zioten politika global eta lokalak abian jartzeko.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 22. orr.

Ez dago langabeziaren kontrako politika aktiborik; erretorika bai, hori oso nagusitu da.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 125. orr.

Albaniar jeneral hau [...] herrialdea modernizatzen saiatu zen, eta, hala, politika espansionista bideratu zuen, europar herrialdeena eredu hartuta.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 52. orr.

Teorian behintzat, politika hedakorrek inbertsioa eta kontsumoa areagotzea dute helburu.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 33. orr.

Langabeziaren kontrako politika makroekonomiko espezifikoak alde batera utzi dira.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 125. orr.

Nik ez dut politika literariorik egin nahi.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 400. orr.

Politika patriarkal setatsuaren akabera iragartzen du Ahotsak mugimenduak.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 86. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Euskal Herrian, gaur egun, ez dut ikusten politika gizon bertute handikorik.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 50. orr.

Guk ez ditiagu politika kontu horiek ondo ulertzen.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 68. orr.

Hots, politika gaietan, gure inozentzia ala enuxentzia etikoa galdua genuen seminarista gutiz gehienek.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 88. orr.

Politika-urte baten historia da, azken buruan.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 20. orr.

Mendebaldeko europar herriek mila urte edo gehiagotan lorturiko politika-, gizarte- eta kultur mailako aurrerapena.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 341. orr.

Eskuineko ala ezkerreko politika-ikerlariek onartzen omen dute bortizkeria ez dela boterearen erakusle argiena baizik.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 154. orr.

Ekonomia eta politika pentsalari eta saiogile zorrotza.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 50. orr.

Santutasunaren bilaketa pertsonala gizarte-ekintzaren forma bat baitzen, politika-mailako gizarte-zerbitzu sekular orok baino askoz indar handiagoz hunkitzen zituena gizakiak.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 99. orr.

XVIII. Mende hondarreraino bederen, ez zaiola garrantzi gehiegirik eman ez Nazioari ez naziotasunari politika sailean.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 57. orr.

Politika-giroan mugitzen zen jendeak maistra aurrerakoitzat zeukan, askatasunaren pedagogiaren aitzindaritzat.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 66. orr.

Estatu oraindik burujabeak finantza-mendekotasunean ipini ziren, politika-mendekotasunean beraz.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 53. orr.

Askapen ekonomiko horren ondoren berehala iritsi zen gizarte- eta politika-askapena.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 203. orr.

Liburua oinarri-oinarrizko kontzeptuekin hasiko dugu [...] eta amaierarako ekonomia edo politika saio tonua hartuko du.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 13. orr.

Politika orriak oso azaletik -areago iritzi sailekoak- irakurtzen ditugu.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 36. orr.

· Erantzuna ez da sozio-politika tratatu zentzudun bat, baizik bizitza baten kontaera.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 147. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Merkatu-egitura ez perfektuen existentziak, alabaina, merkataritza-politika oldarkorrak bultzatzen ditu.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 68. orr.

Estatu batek diruaren sorkuntzaren eta kontrolaren gidaritza galtzen badu, ekonomia politikako tresna nagusi bat galtzen du.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 190. orr.

Ekonomia politika neoliberalak dira, eta ez teknologia berriak, lanpostuak deuseztatzen dituztenak.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 132. orr.

Zerga politika, diru politika, atzerri politika eta errenta politika (oinarrizko prezioen eta soldaten finkatzea).  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 29. orr.

Helburu horri begira, diru-politika murriztaileak ezartzen dira, interes tasak areagotuz.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 107. orr.

Ekonomia eta Diru Batasunaren ondorioz diru politika bateratua Europako Banku Zentralak ezarriko du. kapital pribatuen nazioarteko merkatu bat osatzea eragingo zuten Estatu Batuen finantza-politikaren kontraesanek.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 197. orr.

Zerga-politika hedakorra egitea da beste aukera bat.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 115. orr.

Kanpoko oreketan ere eragin kaltegarria zuen aurrekontu-politikak. alferrikakoak direla desabantailan daudenen heziketa bultzatzeko gizarte-politikak.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 151. orr.

Bazterketa horren ondorioak, barne-politikan nahiz gizartean, oso kaltegarriak izan daitezke.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 123. orr.

Lehentasuna du ingurumen-aldagaia sektore-politika guztietan txertatzeak, eta batez ere industrian, garraioan, energian, nekazaritzan eta kontsumoan txertatzeak.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 34. orr.

Desarautze-politikak, bere aldetik, komunikazioen iraultzarekin batera, finantza-globalizazioaren prozesua sendotu du.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 85. orr.

Kolonizazio-politika konstruktibo eta gizatiar samarra estatu unibertsalen ezaugarrietako bat dela.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 41. orr.

Pedro Handiak, jeinuaren zolitasunaz, mendebaldartze-politikak "dena ala ezer ez" izan behar zuela igarri zuen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 196. orr.

Zentralizazio-politika abian jartzea eta nazio barneko ekonomia liberalizatzea.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 43. orr.

Hizkuntz Politikako Zuzendari bati neronek aditua: [...].  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 308. orr.

Georges Pompidou buru zuen gobernuaren zientzia-politika kritikatzen zen; Jacques-en iritziz, presidenteak ez zion jaramon egiten zientziari.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 85. orr.

Funtsean, barne-eskaria balantza korrontearen orekarekin adostuko zen mailara eramatea eskatzen zuten egokitze-politika horiek.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 153. orr.

Ezin ote dakioke gisa bereko kritikarik egin, azken buruan, administrazioaren esku-hartze politika orori?  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 145. orr.

Aitzakia merkeetan babestutako zabarkeria politika honekin.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 94. orr.

Europako Laborantza Politika Komuna madarikatzen zutela.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 103. orr.

· Bi diru politika mota aplika daitezke: hedakorra edo espansiboa [...] eta kontrakoa, murrizkorra.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 33. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 6 aldiz agertzen direnak)

atzerri politika (93); aurrekontu politika (6); aznarren politika (6); bakartze politika (6); barne politika (18); diru politika (68)

ebko atzerri politika (14); ebren atzerri politika (6); egiazko hizkuntza politika (8); egungo politika (6); ekintza burutuen politika (9); ekonomia eta politika (6); ekonomia politika (15); energia politika (9); enplegu politika (11); ereduen politika (12); espetxe politika (194); espetxe politika aldatzeko (12); estatuaren politika (7); etxebizitza politika (17); europako politika (8); euskal politika (14); ezkerreko politika (10); gizarte eta politika (10); gizarte politika (28); gobernuaren espetxe politika (7); gobernuaren hizkuntza politika (10); gobernuaren politika (29); gorroto politika (6); hezkuntza politika (10); hizkuntz politika (61); hizkuntza politika (200); hizkuntza politika aztertzeko (9); hizkuntza politika berri (7); hizkuntza politika berria (12)

immigrazio politika (19); industria politika (12); ingurumen politika (9); israelen politika (9); jaurlaritzaren politika (6); kanpo politika (9); kartzela politika (51); kartzela politika aldatzeko (7); kultur politika (17); laborantza politika (7); legebiltzarreko politika (6); legebiltzarreko politika orokorreko (6); mendeku politika (10); nafarroako hizkuntza politika (9); nazioarteko politika (13); nekazaritza politika (36); nekazaritza politika bateratuaren (6)

politika abiatu (6); politika aktiboak (15); politika aldaketa (11); politika aldatu (28); politika aldatuko (6); politika aldatzea (11); politika aldatzeko (35); politika aldatzeko eskatu (8); politika aldatzen (7); politika alde (7); politika aldetik (9); politika amaitzeko (17); politika amaitzeko eskatu (6); politika arloan (17); politika arloko (10); politika aurrerakoiak (7); politika aztertzeko (10); politika bateratu (7); politika bateratua (18); politika bateratuak (7); politika bateratuaren (9); politika bera (21); politika berri (22); politika berri baten (6); politika berria (31); politika berriak (6); politika berriaren (6); politika bide (9); politika bultzatu (9)

politika egin (35); politika egitea (10); politika egiteko (71); politika egiteko modu (7); politika egiten (32); politika egokia (6); politika ekonomiko (22); politika ekonomikoa (22); politika ekonomikoak (11); politika ekonomikoaren (19); politika ekonomikoen (8); politika eraginkorra (9); politika eraginkorrak (9); politika errotik aldatu (6); politika eta ekonomia (11); politika eta gizarte (9); politika eta segurtasun (16); politika eta segurtasunerako (29); politika gaiak (11); politika gaietan (8); politika gaitzetsi (14); politika gaitzetsi zuen (6); politika gizon (16); politika gogor (6); politika hiltzaile (15); politika hiltzailearen (6)

politika kaxkarra (6); politika kontua (8); politika kontuak (9); politika kontuetan (11); politika kriminala (6); politika kritikatu (14); politika mailako (9); politika mailan (17); politika mailean (10); politika munduan (10); politika neoliberala (7); politika neoliberalak (13); politika neoliberalek (11); politika neoliberalen (10)

politika orokor (6); politika orokorrari (11); politika orokorreko (31); politika orokorreko eztabaidan (11); politika osoa (6); politika publikoak (6); politika publikoen (6); politika sailean (8); politika sozial (10); politika soziala (14); politika sozialak (10); politika ulertzeko (7)

ppren politika (16); presoen sakabanaketa politika (8); sakabanaketa politika (101); sakabanaketa politika amaitzeko (11); sakabanaketa politika salatu (11); upnren politika (6); zerga politika (12)

diru politikak (8); egungo espetxe politikak (7); enplegu politikak (11); ereduen politikak (9); espetxe politikak (41); espetxe politikak hil (7); ezkerreko politikak (8); gizarte politikak (16); gobernuaren politikak (7); hizkuntz politikak (8); hizkuntza politikak (20); kartzela politikak (7); politikak bultzatu (6); politikak eragindako (6); politikak eragiten (6); politikak hil (18); politikak hil egiten (8); politikak porrot egin (7); sakabanaketa politikak (45); sakabanaketa politikak eragindako (6); sakabanaketa politikak hil (9)

hizkuntz politikako (14); hizkuntza politikako (18); hizkuntza politikako zuzendari (7)

atzerri politikan (26); barne politikan (21); espetxe politikan (31); euskal herriko politikan (6); euskal politikan (14); gizarte politikan (7); hizkuntz politikan (6); hizkuntza politikan (14); kanpo politikan (6); nafarroako politikan (7); nazioarteko politikan (13); politikan aritzeko (6); politikan parte hartzeko (11); politikan sartu (11); politikan sartu zen (6); politikan sartzen (7)

atzerri politikarako (23); euskara hizkuntza politikarako (12); gizarte politikarako (13); hizkuntz politikarako (15); hizkuntza politikarako (96); hizkuntza politikarako bulego (14); hizkuntza politikarako sailburuordeak (6); hizkuntza politikarako sailburuordetzak (9); hizkuntza politikarako zuzendari (9); hizkuntza politikarako zuzendaritza (13); jaurlaritzako hizkuntza politikarako (13)

politikarekin zerikusia (7); politikarekin zerikusirik (8)

atzerri politikaren (17); barne politikaren (7); diru politikaren (15); energia politikaren (6); espetxe politikaren (52); euskal politikaren (14); gizarte politikaren (6); gobernuaren politikaren (8); hizkuntz politikaren (15); hizkuntza politikaren (44); kartzela politikaren (11); nazioarteko politikaren (8); politikaren aldeko (8); politikaren alorrean (6); politikaren arloan (14); politikaren bidez (11); politikaren eraginez (6); politikaren esparruan (6); politikaren garaia (7); politikaren helburua (7); politikaren inguruan (18); politikaren inguruko (15); politikaren kontra (9); politikaren kontrako (10); politikaren mundu (7); politikaren munduan (12); politikaren ondorio (17); politikaren ondorioz (13); politikaren porrota (13); ppren politikaren (7); sakabanaketa politikaren (31)

atzerri politikari (9); barne politikari (9); diru politikari (12); espetxe politikari (20); estatu politikari (8); euskal politikari (14); hizkuntza politikari (24); hizkuntza politikari buruzko (8); sakabanaketa politikari (6)

politikatik kanpo (6)

diru politikarik (3); industria politikarik (3)


politikagintza iz politika egitea, politika jarduetan parte hartzea.

Politikagintza gaur, gertaera guztiei errenta ahalik eta handiena ateratzeko langintza baizik ez baita, Patri.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 86. orr.

Itzuliko al zinateke politikagintza aktibora?  Berria - Mundua   2004-07-18

Klitxez betetako diskurtsoan, guri leporatzen digute negoziazio kolektiboan ere politikagintzan aritzea.  Berria - Ekonomia   2004-02-11

Politikagintzan dabiltzan emakumeak, adibide bat jartzeagatik, oro har, seme-alabak hazita dituztenak edo oso gazteak dira.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 54. orr.

Lekuan lekuko politikagintzan lan egin.  Herria   2005-08-11

Ez zaio burutik pasatu ere egiten euskarak, kasu, industrian egon behar duela, eta politikagintzan, hezkuntzan, literaturan.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 53. orr.

Juan Mari Atutxa Eusko Legebiltzarreko presidenteak politikagintza utziko du legegintzaldi hau amaitzen denean.  Berria - Euskal Herria   2004-01-13

EAko eta PSE-EEko buruzagiek bilera egin dute euskal politikagintzari buruzko iritziak trukatzeko.  Berria - Euskal Herria   2004-07-20

Jiang Zeminek Armadaren buruzagitza utziko duen itxaropena dute Txinako politikagintzako erreformazaleek.  Berria - Mundua   2004-09-16

Publizitatea eta marketingaren teknikak eremu guztietara zabaltzen ari dira; politikagintzara, kasu.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 30. orr.

Erdi Aroko Europako merkataria ez du politikagintzak erakartzen ordea; izan ere, galarazia du politikaren mundua.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 23. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

euskal politikagintza (17)

euskal politikagintzak (5)

euskal herriko politikagintzan (6); euskal politikagintzan (16); italiako politikagintzan (3); politikagintzan ere (6); politikagintzan sartu (3)

euskal politikagintzaren (3)

euskal politikagintzari (4)


politikakeria iz politikagintza gaitzesgarria.

Ikaragarria izan behar du, ezkerreko politika egiteko aukera alferrik galdu eta eskuineko politikakerian ibili osteko damu mingots horrek.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 86. orr.

Baina ez, horren ordez politikakeriatan dabil mozoloa.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 135. orr.

Oligarkia liberal-kontserbadorearen, ustelkeriaren, politikakeriaren eta gringoen interesak.  Berria - Mundua   2004-05-07

Ez dugu argitalpen prozesua zirinduta ikusi nahi politikakeriak direla medio.  Berria - Euskal Herria   2004-03-10

Kapitalismo modernoaren lotsagabekeriak, politikakeriaren makurkeriak, indartsuen humanismorik ez hutsak komunismoari zilegitasun-itxura ematen diote historiaren aurrean.  Berria - Kultura   2004-06-12

Beste batzuek ere ez dute haren oraina onartu, politikakeriaren bidean herritarren eguneroko sufrimendutik urrundu dela leporatuta.  Berria - Mundua   2004-11-05


politikari 1 iz politika edo gobernu gaietan diharduen pertsona.

Politikariari dagokiola ikustea zer den hobe, erresuma bakoitzarentzat: ala nazio bakarreko estatua izaitea ala nazio askotako estatua.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 85. orr.

Ni abokatua nauk, ez politikaria..., ez diat saltsa horietan sartu nahi.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 285. orr.

Ekonomia politikek errazak izan behar dute, konplikatuak oso zailak baitira argumentatzeko, sortzeko eta diseinatzeko, eta politikariak dira ezarri behar dituztenak.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 138. orr.

Politikaria, militante antifaxista, Turatiren ihesa antolatzeagatik atxilotua eta auziperatua.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 281. orr.

Nahi nuke, bai, liburu hau gure politikari eta gizarte arduradunen eskuetan egongo balitz.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 12. orr.

Eztabaida handia izan zen ekonomilari, politikari eta hiritarren artean oro har.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 199. orr.

Maiz politikariak eta polizia bera ere salmentan nahasirik daude.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 222. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Pasadizo horrek erakusten du politikari gailen batek antzeman dezakeela nolako garrantzia duen jakintza-arlo berri batek.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 28. orr.

Goi mailako politikari izatera iritsi zen.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 52. orr.

Hi bezalako jaiotzetiko politikari batek sen on handiagoa izan behar likek.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 286. orr.

Ez zen halakorik gertatu politikari eskuindarrak nagusi ziren lekuetan.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 24. orr.

Eskuineko politikari aho-handiek, aberatsen sustengatzaile lehenak [...] enplegu mota horren jendetza osoari hedatzea amesten zuten.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 294. orr.

Kazetariak erosiz, politikari ustelak bultzatuz, lider deserosoen hilketak aginduz.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 194. orr.

Mendebaldeko politikari liberal, sozialista eta demokrata guztiek.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 77. orr.

Frantses politikari errepublikazale doktrinario batekin izandako elkarrizketarena kontatu zidan.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 159. orr.

Sobietar politikaria, 1909-1989.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 26. orr.

Akusazioek eragina ukan zuten; amerikar politikari eskuindar zenbaitek Gustavo Durani buruzko ikerketari ekin zekion eskatu zuten.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 313. orr.

Marko Tulio Zizeron erromatar politikari, hizlari, pentsalari famatuari.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 22. orr.

Politikari profesionalen metafora.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 16. orr.

Bai politikari katalanak eta bai galegoak, PP, PSOE eta gainontzeko alderdietakoak, katalanez edo galegoz aritzen direla telebista kameren aurrean.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 168. orr.

Garai hartako "Marcos" diktadorearen kontrako politikari erakargarriena zen Aquino.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 159. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Politikari karrera egiten ziharduen Jesus Galindezek.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 254. orr.

Ororen buru, amerikarrek politikari ala kolaboratzaile familia dirudunak ez zituzten nahi izan jokoz kanpo ezarri.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 189. orr.

Onartuko al dugu politikari-andana batek ate ondoan limosna eske bageunde bezala trata gaitzan?  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 387. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Bere lorpenaren iraunkortasunagatik neurtuta, Han dinastiaren sortzailea estatu unibertsal bat abian jarri duten estatu-politikari guztien arteko handientzat har daiteke.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 49. orr.

Prelatuak bi aldeetan izan ziren, baita estatu-politikariak Ekialdeko erromatar aldean ere, bi kristandadeen arteko haustura eragozteko kezka zutenak.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 224. orr.

5 (izenondo gisa)

Euren alderdiak hain distantziaturik egon arren, emakume politikari hauen arteko kidetasuna da gaur gaurkoz etorkizunerako politika berri baten promesarik garbiena.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 86. orr.

Beren bizitza ere entregatuko lukete gizon politikari hauek beren alderdiek beti sinetsi dutenarekin jarraitzeko; beren ideologien "Beste" nagusien aurrean, zikiratze sinbolikoaren tentazioa dute beti.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 86. orr.

XVIII. mendeko ekonomiaren dibulgatzaile moralistek, hau da, filosofo politikariek -utilitaristek, zehazki- hartu baitzuten lelo liberal horren oinarria hedatzearen lana.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 74. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

artista eta politikari (3); eskuineko politikari (4); espainiako politikari (5); estatu politikari (8); euskal politikari (14); goi mailako politikari (3); idazle eta politikari (3)

politikari abertzale (5); politikari andana (3); politikari bakarra (6); politikari ezagun (4); politikari ezaguna (3); politikari ezagutua (4); politikari katalanak (5); politikari nafarrak (8); politikari nafarraren (4); politikari ohia (3); politikari sozialista (3); politikari ustel (4); ppren politikari (3); urteko politikari (5)

politikaria da (4); politikaria izan (10)

euskal politikariek (4); gure politikariek (6)

euskal politikarien (10); politikarien ahotan (3); politikarien esku (9); politikarien ustelkeria (3)


politikariburu iz politikarien burua.

Carla del Pontek, Jugoslavia ohirako Nazioarteko Zigor Auzitegiko fiskalak adierazi duenez, Radovan Karadzic Bosniako serbiarren politikariburu ohia, Belgradon dago.  Berria - Mundua   2004-02-12


politikatu izond politizatua.

Lehenik, segur dea beztitu ez diren gazte horiek politika arrazoinak zituztela? hala bada, horrek erran nahi du nunbait Bestaberri, jadanik, sentsu batean politikatua dela.  Herria   2004-07-08


politikatzale (orobat politikazale g.er.) iz ipar politikaria.

Goretsi ditu herri hortako politikatzaleak, baketsuki baitituzte gauzak aldatu eta demokrazia eraiki, apartheid beltzen eta xurien arteko berexkunde higuingarriaren ondotik.  Herria   2001-06-07

Orai danik gertakari horri begira daude aleman politikatzaleak eta haren apailatzen ari.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 102. orr.

Shimun Peres kanpoko judu minixtroa hiriz hiri badoa, politikatzaleekin bakea duela aipatzen, hala nola [...] Moubarak presidentarekin edo Jordanian Abdallah erregearekin.  Herria   2001-05-10


politikazale1 iz politikaren zalea dena.

Ez naiz inolako moduz politikazalea.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 16. orr.

Ez naiz politikazale, aitzakia ipini nion.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 275. orr.

Sartre politikazalea ere izan zelako.  Berria - Harian   2005-06-21


politikazale2 ik politikatzale.

politikeria iz politika gaitzesgarria.

Ez dut horretaz baloraziorik egingo, politikeria egitea delako.  Berria - Euskal Herria   2004-01-18

Askotan esaten da gizartea nazkatua dagoela politikoekin, eta ni ez naiz harritzen, politikeria asko entzuten delako, eta erantzun gutxi.  Berria - Euskal Herria   2004-03-03

Gure herriak gudariak behar ditu; eta ez sasi-politikeria antzua.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 56. orr.


politikero iz adkor politiko txarra.

Dirudianez frantses gehiengoa Turkiaren kontra dago eta politikari batzuk -hobe liteke politikero deitzea- nahasten dituzte Turkiari eza eta Europako konstituzioari eza emaitea.  Herria   2004-12-23

Alabainan hauteskundeak hurbiltzen direlarik politikariak, are gehiago politikeroak ari dira hitzemaiten eta hitzemaiten.  Herria   2005-01-20

Ohargarri halere frantses hedabide handien eta gure politikeroen ixiltasun nigargarria.  Herria   2003-03-06

Politikero batzuk euskaldunegi zela ez zutena ote kausituko?  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 187. orr.

Hau hautatzean tronpatu ziren politikeroak.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 20. orr.

Thanks God, esango duzu ingelesez Deep Southeko politikero errepublikanoak imitatuz, I'm free and he's an asshole.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 235. orr.


politiko 1 izond politikari dagokiona; estatuari edo estatuen arteko harremanei dagokiona. (gauzez)

Jaurerri horietako bakoitza unitate politiko eta ekonomiko beregaina da, gazteluek ia ezin sartuzkoa bihurtzen dutena.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 22. orr.

Leialtasun aldakorrean bakarrik oinarrituriko erakunde politiko bat ez baita moralki egokia.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 155. orr.

Ondorengotza-ordena zuzenbide politikoaren edo zibilaren mende dagoela, eta ez zuzenbide naturalaren printzipioen mende.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 159. orr.

Ekonomia politiko modernoa garai hartantxe sortu zen jakintza berezi gisa.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 31. orr.

Ekonomia politiko marxista, Leninen ikusmoldea eta Errusiako iraultza.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 332. orr.

Filosofia politiko modernoaren historian zehar, Leviathanen idazlea izan dela, gaurdaino, erreferentzia nagusia.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 50. orr.

Filosofia politiko ilustratuak beti baietsi duen hipotesia gogorki gezurtatu zuen.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 31. orr.

Politika honek ez zituen bakarrik barne-kalkulu politiko hotzak islatzen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 207. orr.

Hark igarri zion independentzia politiko hutsa gezurrezko burujabetza izan zitekeela Indiak mendebaldarturiko munduaren ekonomi kiribiletan nahastuta jarraitzen bazuen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 193. orr.

Berdintasuna garrantzitsua da eta berdintasunak helburu politiko esplizitua beharko luke izan.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 283. orr.

Aldaketa politiko, kultural eta sozial handiak bizi izan dituzu...  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 48. orr.

Oztopo moral eta politiko guztien gainetik, nazioarteko gizarteak diktaduraren aurkako ETAren legitimitatea onartu egin zuen gehienbat.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 116. orr.

Mundu sinikoan, adibidez, batasun politiko iraunkorra ezarri zuen lehen aldiz Tsin-go estatu inperiogileak hamar urte baino gutxiagoko denboraldian.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 47. orr.

Ezkontza lege politiko batzuek arautzen dute, ez lege zibil eta naturalek.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 66. orr.

Euroa sortzea autodeterminazio prozesu ekonomiko eta politiko gisa uler daiteke.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 190. orr.

Egurra ematen zioten, nola gainera, eta urtetarako espetxeratu gero, legez kanpoko alderdi politiko batean zebilelako, besterik gabe.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 58. orr.

ETA ez da problema politiko edo sozialen bat, baizik morala.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 83. orr.

Arrakasta izan zuen ia bi mendez tour de force politiko horri eusten.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 25. orr.

Madrileko giro politiko arriskugarritik ihes egin nahirik.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 11. orr.

Nobela politiko bat baita, funtsean, ez nobela psikologiko bat.  Joan Mari Irigoien   «Oilarraren promesa», 2003 - 10. orr.

Txosten politiko interesantea egin genezakek.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 155. orr.

Eskubide Zibil eta Politikoetarako Nazioarteko Ituna.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 125. orr.

2 (pertsonez)

Ez zuen bere zeregina bete orduko alde eginen zuen komisario politiko baten oheko panpina izan nahi.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 114. orr.

Buruzagi politiko haren bi argazki erosi zituen, bat bizartegian ezartzeko eta bestea lagunari oparitzeko.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 192. orr.

Munduan gertatu diren aldaketen berri emateko nolabait, analista politikoek nahitaez parte-hartze demokratikoari buruz zerbait esan beharko dute.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 225. orr.

Guareschi gizon politikoak ez du onartzen gerraosteko gizarte italiarrak derrigor banatuta egon behar zuenik adiskidetu ezinezko bi klaseren artean.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 13. orr.

Amnistia osoa eman die dekretuz Bizkaiko preso politiko guztiei.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 263. orr.

Jendarmeriara joatea erabaki genuen, Hazparnera, errefuxiatu politikoaren dokumentazioa eta lana eskuratu ahal izateko paperak betetzera.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 190. orr.

3 (izenondo elkartuetan lehen osagai gisa)

Kristau Eliza ez zen erori elkarte politiko-militar izatera desbideratuz jazarpen ofizialari erantzuteko tentazioan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 31. orr.

Kontakizuneko fraideak azaltzen duen paranoia politiko-erotiko hori ez dela neuk asmatua.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 228. orr.

Arraza-estigma erlijio eta kultur estigmekiko desberdina zen (baina ez estigma politiko-ekonomikoarekiko).  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 265. orr.

· Gerra napoleonikoen ondoren lehia hau [...] katramila politiko-erlijioso-literario arras konplikatua bihurtu da.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 46. orr.

4 (izenondo elkartuetan bigarren osagai gisa)

Errege izateko edo izateari uzteko orain Gorteen (nazioaren) onarpena galdatzea, jokaldi juridiko-politiko abil bat zen.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 52. orr.

Zientzia eta bere iritzi etiko-politikoak nahaski transmititzea ere amarru egitea litzateke: bera zientzian baita aditua eta autoritatea, balioetan edo etikan ez.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 78. orr.

Bi gatazka eklesiastiko-politiko horietako azkenekoa baino berrogei urte geroago [...].  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 224. orr.

Ematen du Periklesen kontzeptu filosofiko-politikoetan ez dela sartzen egia absolutuaren bilakuntzari lotzen zaion jakitea.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 39. orr.

Oharturik hango bizimoldeaz eta egoera sozio-ekonomiko-politikoaz ez zela dokumentu handirik, liburu baten plazaratzeari lotu da.  Herria   2005-07-14

· Baina gogoratu behar dugu ez genituela jarrera sozio-politiko gisa eztabaidatu nahi, banako arimen erantzun gisa baizik.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 270. orr.

• 5 iz politikaria.

Politikoen politikak (kudeaketa eta garapena, edo konpromisoa eta idealak).  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 25. orr.

Hemen politikoak gara, ez teologoak; eta, teologoentzat ere, alde handia dago erlijio bat toleratzearen eta onartzearen artean.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 148. orr.

Politikoek ez direla aski zorrozki jokatu baimenak emaitean eta ez dutela begi onez ikusten lantegi baten hiritik joaitea zergetan emaiten duenaren gatik.  Herria   2001-10-04

Hor ziren ere politikoak, bainan ez dute hitza hartu.  Herria   2001-10-04

Estatuak eta politikoek ez daukate zergatik ezer gehiago eskatu, eta gutxien-gutxiena daukate zergatik nire kontzientziaren barruan ezertarako sartu.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 101. orr.

Ez daukate gure politikoen handiusterik, seriotasunik, ez dute sentitzen esaten duten hitz bakoitza kontrolatu behar larririk.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 133. orr.

Keynesen teoria erruz hedatu zen bera hil ondoren akademiko eta politikoen artean.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 56. orr.

Kasu egiteko aholkatu dizu; politiko trebea ematen duzula.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 63. orr.

Prentsaren erregistroa, noski, ez da inoiz arestian aipatu politikoen hizkera hanpatu eta larritasuneraino perfumaturiko hau izan.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 125. orr.

Politiko profesionalak trebatzen.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 36. orr.

Ba ote dago une berean politiko handi bat eta kristau txintxo-txintxo bat izaterik?  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 235. orr.

Politiko handiak, nortasunaren arabera, bere bertuteak erakutsiko ditu.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 236. orr.

Botere indartsuaren pertzepzioa eta magia galtzetik etortzen zaie politikoei hondamena.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 49. orr.

6 preso politikoa.

Zigor ziegetan ezarri zituzten politikoak, sozialengandik aparte.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 101. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 8 aldiz agertzen direnak)

abagune politiko (8); adierazpen politiko (10); agintari politiko (30); akordio politiko (19); aldaketa politiko (37); alderdi politiko (427); arazo politiko (28); arduradun politiko (17); aro politiko (42); aro politiko berria (12); asmo politiko (10); aterabide politiko (9); aukera politiko (60); aukera politiko guztiak (17); aurkari politiko (12); auzi politiko (8); batasun politiko (12); bide politiko (56); borondate politiko (15); borroka politiko (10); botere politiko (12); bultzada politiko (11); buruzagi politiko (49)

egitasmo politiko (29); egitura politiko (22); egoera politiko (77); egoera politiko berria (8); ekimen politiko (15); ekintza politiko (17); ekitaldi politiko (24); ekonomiko eta politiko (15); erabaki politiko (37); eragile politiko (142); erakunde politiko (43); erantzukizun politiko (10); eremu politiko (8); errealitate politiko (16); eskubide politiko (20); esparru juridiko politiko (16); esparru politiko (32); espazio politiko (10); estatus politiko (9); estatutu politiko (38); estatutu politiko berria (8); estatutu politiko berriaren (13); estatutu politiko berrirako (11); estrategia politiko (15); euskal alderdi politiko (10); euskal preso politiko (42); eztabaida politiko (26); fase politiko (11); fronte politiko (10); gai politiko (11); garai politiko (20); gatazka politiko (64); giro politiko (21); harreman politiko (9); helburu politiko (27)

ibilbide politiko (13); ideia politiko (27); ikuspegi politiko (16); ildo politiko (27); ildo politiko instituzionalaren (13); indar politiko (144); indar politiko guztiek (11); interes politiko (25); iritzi politiko (10); irtenbide politiko (21); itun politiko (15); izaera politiko (13); jarrera politiko (14); joera politiko (12); jokaleku politiko (13); juridiko eta politiko (8); juridiko politiko (36); konponbide politiko (9); kontseilu politiko (8); kontseiluko ildo politiko (11); krisi politiko (13); kultura politiko (17); kutsu politiko (12); lege politiko (15); marko juridiko politiko (9); marko politiko (16); mugimendu politiko (33); neurri politiko (9)

oinarri politiko (13); ondorio politiko (11); ordezkari politiko (27); ordezkaritza politiko (8); pisu politiko (9)

politiko eta armatua (20); politiko eta demokratiko (9); politiko eta demokratikoen (8); politiko eta ekonomiko (13); politiko eta ekonomikoa (11); politiko eta ekonomikoak (10); politiko eta ekonomikoaren (8); politiko eta militarra (8); politiko eta sindikal (9); politiko eta sozial (34); politiko eta soziala (12); politiko eta sozialak (14); politiko eta sozialaren (12); politiko eta sozialei (10); politiko eta sozialen (13); politiko eta zibilen (10); politiko militar (9); politiko militarra (8); politiko militarrak (10)

presio politiko (14); preso politiko (186); preso politiko askatu (9); proiektu politiko (63); proposamen politiko (11); prozesu politiko (32); sentsibilitate politiko (26); sistema politiko (28); sozial eta politiko (18); sozio politiko (10); subjektu politiko (39); subjektu politiko gisa (11); talde politiko (87); testuinguru politiko (16); tresna politiko (17); tresna politiko gisa (9); udal talde politiko (8); une politiko (30); une politiko honetan (10); urte politiko (26); zibil eta politiko (11); ziklo politiko (24)

abagune politikoa (11); adierazpen politikoa (12); adostasun politikoa (10); agenda politikoa (14); aitortza politikoa (12); akordio politikoa (25); aldaketa politikoa (64); aldaketa politikoa gauzatzeko (11); alderdi politikoa (15); apartheid politikoa (21); arazo politikoa (32); ardura politikoa (25); aro politikoa (9); asilo politikoa (16); aukera politikoa (8); ausardia politikoa (21); ausardia politikoa eskatu (10); auzi politikoa (12)

babes politikoa (21); batasun politikoa (23); bazterketa politikoa (10); bide politikoa (15); bizitza politikoa (12); borondate politikoa (107); borroka politikoa (17); botere politikoa (27); bultzada politikoa (22)

egitasmo politikoa (12); egitura politikoa (11); egoera politikoa (169); egoera politikoa aztertzeko (9); egungo egoera politikoa (21); ekimen politikoa (15); ekintza politikoa (8); ekitaldi politikoa (91); ekitaldi politikoa egingo (20); ekonomia politikoa (11); ekonomikoa eta politikoa (11); elkarrizketa politikoa (24); epaiketa politikoa (8); erabaki politikoa (72); erabaki politikoa izan (14); erabakia politikoa (17); erabakia politikoa izan (8); erabat politikoa (13); erabilera politikoa (11); erakunde politikoa (9); erantzukizun politikoa (16); errealitate politikoa (8); errefuxiatu politikoa (10); esanahi politikoa (8); eskaintza politikoa (14); esparru juridiko politikoa (16); esparru politikoa (36); espazio politikoa (9); estatus politikoa (67); estatus politikoa onartzea (8); estrategia politikoa (11); etekin politikoa (14); etorkizun politikoa (20); eztabaida politikoa (63)

filosofia politikoa (20)

gatazka politikoa (215); gatazka politikoa gainditzeko (32); gatazka politikoa konpontzeko (35); gatazkaren izaera politikoa (14); giro politikoa (27)

hautu politikoa (8); helburu politikoa (13)

ibilbide politikoa (26); ildo politikoa (21); indar politikoa (23); indarkeria politikoa (13); irakurketa politikoa (11); irtenbide politikoa (29); irtenbide politikoa behar (10); izaera politikoa (91)

jarduera politikoa (21); jardun politikoa (9); jarrera politikoa (19); jatorri politikoa (9); jazarpen politikoa (9); juridiko politikoa (37)

klase politikoa (13); konponbide politikoa (21); konpromiso politikoa (16); kontseilu politikoa (42); kontzientzia politikoa (8); krisi politikoa (22); kultura politikoa (8); kutsu politikoa (18)

lan politikoa (26); lehentasun politikoa (14)

mapa politikoa (12); marko politikoa (11)

negoziazio politikoa (11); normalizazio politikoa (141); normalizazio politikoa lortzeko (40)

oinarri politikoa (13); ordezkaritza politikoa (9)

pentsamendu politikoa (8)

politikoa eta armatua (11); politikoa eta ekonomikoa (9); politikoa eta soziala (15)

ponentzia politikoa (8); presio politikoa (9); preso politikoa (22); presoen estatus politikoa (9); presoen izaera politikoa (18); prezio politikoa (10); programa politikoa (10); proiektu politikoa (35); proposamen politikoa (8); prozesu politikoa (41)

sistema politikoa (18); sozio politikoa (10); subjektu politikoa (14)

testuinguru politikoa (10); txosten politikoa (22); urte politikoa (11)

adierazpen politikoak (12); agintari politikoak (17); akordio politikoak (27); aldaketa politikoak (15); alderdi politikoak (124); arazo politikoak (31); ardura politikoak (14); arduradun politikoak (14); arrazoi politikoak (39); aukera politikoak (9); aurkari politikoak (9); auzi politikoak (11); baldintza politikoak (12); bide politikoak (34); botere politikoak (8); buruzagi politikoak (11)

egitasmo politikoak (9); egoera politikoak (32); ekitaldi politikoak (10); ekonomiko eta politikoak (13); elkarrizketa politikoak (10); epaiketa politikoak (12); erabaki politikoak (32); eragile politikoak (13); erakunde politikoak (11); erantzukizun politikoak (18); eskubide politikoak (40); esparru juridiko politikoak (9); euskal preso politikoak (45); eztabaida politikoak (15); filosofia politikoak (14); gai politikoak (12); gatazka politikoak (32); harreman politikoak (11); helburu politikoak (56); helburu politikoak lortzeko (23)

ideia politikoak (15); iheslari politikoak (9); indar politikoak (27); interes politikoak (21); iritzi politikoak (13); jarrera politikoak (16); juridiko politikoak (11); klase politikoak (11); konpromiso politikoak (9); kontseilu politikoak (40); lege politikoak (8); neurri politikoak (10)

ondorio politikoak (15); ordezkari politikoak (21)

politikoak alde (10); politikoak alde batera (10); politikoak baino (13); politikoak behar (9); politikoak bere (10); politikoak daude (15); politikoak daudela (15); politikoak dira (25); politikoak direla (20); politikoak dituela (12); politikoak edo (12); politikoak egin (13); politikoak egitea (8); politikoak egiteko (12); politikoak ere (45); politikoak eta (127); politikoak euskal (17); politikoak ez (47); politikoak ez dira (8); politikoak hartu (10); politikoak hartzeko (8); politikoak izan (37); politikoak legez (10); politikoak lortzeko (35); politikoak zein (10); politikoak zirela (8); presio politikoak (17); preso politikoak (126); preso politikoak euskal (8); proiektu politikoak (13); prozesu politikoak (11); sozial eta politikoak (24); sozialak eta politikoak (9); talde politikoak (18); txosten politikoak (8); zibil eta politikoak (68); zientzia politikoak (12)

agenda politikoan (12); arlo politikoan (24); bizitza politikoan (27); borroka politikoan (9); egoera politikoan (27); egungo egoera politikoan (11); ekitaldi politikoan (26); eremu politikoan (9); eta normalizazio politikoan (8); eta politikoan (16); eztabaida politikoan (23); jokaleku politikoan (11); maila politikoan (24); normalizazio politikoan (25); politikoan aurrera (10); politikoan ere (10); politikoan eta (20); politikoan ez (13); politikoan parte (43); politikoan parte hartu (8); politikoan parte hartzeko (19); prozesu politikoan (46); prozesu politikoan parte (21); testuinguru politikoan (10); txosten politikoan (12)

borondate politikoarekin (10)

aldaketa politikoaren (23); alderdi politikoaren (10); bizitza politikoaren (10); borondate politikoaren (9); botere politikoaren (24); egoera politikoaren (56); egungo egoera politikoaren (10); ekonomia politikoaren (10); elkarrizketa politikoaren (15); esparru juridiko politikoaren (10); esparru politikoaren (8); estatus politikoaren (14); eta normalizazio politikoaren (18); eta politikoaren (26); eztabaida politikoaren (28); filosofia politikoaren (24); gatazka politikoaren (93); gatazka politikoaren konponbidean (9); gorputz politikoaren (8); juridiko politikoaren (13); klase politikoaren (11); kontseilu politikoaren (35); marko politikoaren (8); normalizazio politikoaren (49); politikoaren aldaketa (11); politikoaren alde (25); politikoaren aldeko (12); politikoaren arabera (17); politikoaren arteko (13); politikoaren azterketa (9); politikoaren barruan (11); politikoaren bidea (8); politikoaren bidean (8); politikoaren erdian (10); politikoaren eta (35); politikoaren inguruan (16); politikoaren inguruko (20); politikoaren isla (9); politikoaren konponbidean (9); politikoaren kontra (9); politikoaren ondorio (8); politikoaren parte (8); preso politikoaren (15); prozesu politikoaren (16); sistema politikoaren (8); txosten politikoaren (14)

borroka politikoari (8); egoera politikoari (36); egoera politikoari buruzko (9); egungo egoera politikoari (8); esparru politikoari (12); esparru politikoari buruzko (12); eta normalizazio politikoari (10); eztabaida politikoari (8); gatazka politikoari (46); gatazka politikoari irtenbide (8); gatazka politikoari irtenbidea (13); kontseilu politikoari (9); normalizazio politikoari (24); normalizazio politikoari begira (8)

egoera politikoaz (34)

agintari politikoei (10); alderdi politikoei (140); alderdi politikoei dagokie (8); alderdi politikoei eta (13); die alderdi politikoei (8); eragile politikoei (27); eta alderdi politikoei (15); eta politikoei (26); euskal preso politikoei (15); indar politikoei (9); ordezkari politikoei (9); politikoei buruz (11); politikoei buruzko (11); politikoei dagokie (10); politikoei dagokienez (8); politikoei ere (8); politikoei eta (20); preso politikoei (29); sozial eta politikoei (13); talde politikoei (12)

agintari politikoek (26); alderdi politikoek (170); alderdi politikoek eta (19); alderdi politikoek ez (12); arduradun politikoek (17); buruzagi politikoek (13); eragile politikoek (23); eta alderdi politikoek (17); eta politikoek (14); euskal preso politikoek (31); indar politikoek (26); interes politikoek (11); ordezkari politikoek (16); politikoek ere (15); politikoek eta (48); politikoek ez (30); politikoek ez dute (9); preso politikoek (53); talde politikoek (42)

preso politikoekiko (8)

alderdi politikoekin (39); indar politikoekin (8)

agintari politikoen (30); aldaketa politikoen (8); alderdi politikoen (204); alderdi politikoen artean (22); alderdi politikoen arteko (33); alderdi politikoen eta (9); bide politikoen (25); bide politikoen aldeko (9); erabaki politikoen (14); eragile politikoen (16); erakunde politikoen (16); eskubide politikoen (10); eta alderdi politikoen (24); eta politikoen (153); eta politikoen alde (39); eta politikoen aldeko (23); eta politikoen defentsan (10); eta preso politikoen (10); euskal iheslari politikoen (9); euskal preso politikoen (150); gatazka politikoen (9); helburu politikoen (8); ideia politikoen (8); iheslari politikoen (22); indar politikoen (34); indar politikoen artean (11); interes politikoen (17); lege politikoen (9); ordezkari politikoen (17); politikoen alde (56); politikoen aldeko (48); politikoen arabera (16); politikoen artean (64); politikoen arteko (61); politikoen aurka (15); politikoen aurkako (9); politikoen bidez (10); politikoen defentsan (13); politikoen egoera (8); politikoen esku (10); politikoen eskubideen (12); politikoen eta (40); politikoen gainetik (17); politikoen inguruan (12); politikoen jarrera (13); politikoen kolektiboa (14); politikoen kolektiboak (44); politikoen kolektiboaren (13); politikoen kolektiboko (8); politikoen kontra (11); politikoen kontrako (8); politikoen menpe (8); politikoen nazioarteko (15); preso politikoen (271); preso politikoen aldeko (12); preso politikoen eskubideen (12); preso politikoen eta (11); preso politikoen kolektiboa (12); preso politikoen kolektiboak (40); preso politikoen kolektiboaren (13); preso politikoen nazioarteko (10); proiektu politikoen (9); sozial eta politikoen (12); talde politikoen (22); zibil eta politikoen (107)

arrazoi politikoengatik (38)

alderdi politikoetako (65); alderdi politikoetako ordezkariak (11); alderdi politikoetako ordezkariek (8); eta alderdi politikoetako (9); politikoetako ordezkariak (13); politikoetako ordezkariek (8); zientzia politikoetako (13)

alderdi politikoetan (9); politikoetan parte (12); zientzia politikoetan (9)

alderdi politikoetatik (9); bide politikoetatik (12)

alderdi politikok (40); hainbat alderdi politikok (19)

kontseilu politikoko (9)

preso politikoon (8)

aldaketa politikorako (13); eta normalizazio politikorako (20); hartze politikorako (13); negoziazio politikorako (10); normalizazio politikorako (68); parte hartze politikorako (12)

alderdi politikoren (10); arrazoi politikorik (9); borondate politikorik (29); ordain politikorik (18); politikorik ez (49); politikorik ez duela (8); politikorik gabe (24); politikorik gabeko (14); politikorik izan (10); politikorik ordaindu (8); preso politikorik (9); prezio politikorik (29)

alderdi politikotako (9)

ikuspegi politikotik (8); ikuspuntu politikotik (9)


politikodun 1 izond politikoa.

Andra Mari Zuriko plazan egindako elkarretaratzean «eduki politikodun eta iraingarriak» ziren esaldiak oihukatu zirela.  Berria - Euskal Herria   2004-04-07

2 (izenlagun gisa) politikoko.

«Kasu guztietan, maila altuko eta ardura politikodun» mintzakideek parte hartu dutela aipatu zuten.  Berria - Euskal Herria   2004-12-14


politikoki 1 adlag alderdi edo ikuspegi politikotik.

Jarrera hau, politikoki zikindu gura ez duen intelektual, literato, sindikalista edo apaiz jende askoren aterpe erraza izaten da.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 17. orr.

Khodorkovski, gailurrean zenean, Vladimir Putini politikoki aurre egiten saiatu zen.  Berria - Ekonomia   2006-04-16

Azken batean lurraldetasunari buruzko eztabaidak indarrak sakabanatu, politikoki ahuldu, eta ez du ezertxo ere konpontzen.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 104. orr.

Espazio hori hierarkizatua zegoen, ez ordea politikoki bateratua.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 29. orr.

-Berrogei urte daramatzagu politikoki aspertuta.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 25. orr.

Politikoki polita, berriz, mutikoa "euskaldun" edo "RH positibo" bihurtuta geratuko litzaiguke, inguru jakin batzuetan behintzat, txistea. vIrakaslearen zeregina zientzia lantzea eta ikasleak zientziaren bidean trebatzea da; ez da ikasleak politikoki norabide batean edo bestean orientatzea.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 196. orr.

Epai gogorregia iruditu zitzaien batzuei hori (gogorregia politikoki, ez moralki: ez zela politika zuhurra horrela jokatzea).  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 261. orr.

Kristautasunaren aldean, mahayana gaitasunik gabeko erlijioa zela politikoki.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 285. orr.

Azpimarra daiteke ere departamendua sartu dela osoki Estatuak proposatu duen hitzarmen bereziaren urratsean, nahiz bata eta bestea politikoki aurkariak izan.  Herria   2003-07-17

Politikoki oso zaila izango zaio Israeli ebazpenari muzin egitea.  Berria - Mundua   2004-07-11

2 (izenondo baten ezterrean)

Euskal literaturan kanona gizonezkoa da, gipuzkoarra eta politikoki epela.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 223. orr.

Politikoki ez-zuzena da.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 108. orr.

Estrategia informatibo nagusiak inoiz baino politikoki zuzenago, hierarkizatuago eta aspergarriago diren urteotan, [...].  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 64. orr.

Baina tradizioz libertoen esparru ziren postu haietan ere, libertoak politikoki jasangaitz bihurtu ziren, nabarmentzera iritsi orduko.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 87. orr.

Mendebaldeko Kristandadea, eliz batasuna lortua zuelarik, politikoki eta ekonomikoki eraginkorra izango zen parroki estatuen sistemaren baten beharrean aurkitu baitzen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 317. orr.

Baina liberal asko ez al da politikoki antifrantsesa izan?  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 46. orr.

3 (izenondo bati elkartuta, bigarren osagai gisa)

Autoritatearen abusua da, irakasleak bere posizio pribilegiatua manupekoak ideologiko-politikoki influentziatzeko erabiltzea.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 79. orr.

Durán bera erromantzeroan, literarioki baino gehiago, historiko-politikoki, hots, nazionalki interesatzen da.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 30. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

abertzalea politikoki (3); ekonomikoki eta politikoki (6); juridikoki eta politikoki (4); kulturalki eta politikoki (3)

politikoki antolatzeko (5); politikoki antolatzeko eskubidea (3); politikoki desegokia (3); politikoki erabili (4); politikoki eta ekonomikoki (6); politikoki eta kulturalki (4); politikoki eta sozialki (7); politikoki ez zuzena (4); politikoki suntsitzeko (3); politikoki suntsitzen (3); politikoki zuzen (3); politikoki zuzena (28); politikoki zuzena izan (4); politikoki zuzenak (10)


politinbriko izond zenbait tinbre dituena.

Pandero politinbrikoaren eta pandero multitinbrikoaren asmatzailea da Rizzo, baina sofistikaziorik gabeko panderoak ere menderatzen ditu.  Berria - Kultura   2004-11-28


politizatu, politiza, politizatzen 1 du ad izaera edo eduki politikoa eman.

Atera zizkidaten argazki batzuk, Ernioko erromeriak politizatzen ibili ginenekoak bi, 1930eko irailean.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 44. orr.

Ez dut eskandalizatuarena egin nahi, zientzia ez dela politizatu behar eta gisa horretako adierazpen ingenuoak eginez.  Berria - Gaiak   2004-07-16

Epailearen agindua politizatzea egotzi dio PPri Jose Blanco sozialistak.  Berria - Euskal Herria   2006-01-19

Gatazka politizatzea egotzi diote ontzioletako langileek SEPIri.  Berria - Ekonomia   2004-03-06

Hizkuntzalaritzaz zein kulturaz ere aritu izan da [...] eta denak politizatu egin dizkigu euskal intelektual gisa.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 322. orr.

Laborantza Ganbera gehien politizatu dutenak frantses nazionalistak dira.  Berria - Harian   2005-01-15

Epailearen agindua politizatzea egotzi dio PPri Jose Blanco sozialistak.  Berria - Euskal Herria   2006-01-19

Arrazen teoriak jada oso politizatuak zeuden testuinguruan dihardu, eta modu alderdikoi deliberatuan jardun ere.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 185. orr.

2 gai politikoetan engaiatu edo engaiarazi.

"Ni zuengatik politizatu nintzen", ziostan kazetariak, "68ko maiatzak egin ez zuena lortu duzue zuek".  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 177. orr.

Beste ikastolak ez dakit, baina Arrasatekoa barru-barruraino politizatua zegoen.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 62. orr.

Nik orain arte ere salatu dut Justizia mundua guztiz politizatuta dagoela.  Berria - Harian   2006-03-24

Segurtasun indarrak eta Polizia oso politizatuta daude.  Berria - Ekonomia   2004-07-08

3 (era burutua izenondo gisa)

Euskaldunak ziren, bai, baina ez batere politizatuak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 17. orr.

Jantoki merkeak ikasleendako eta hika egin dakiekeen irakasle politizatuak, Europan nengoen.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 182. orr.

Ikerrenganako ibilaldiak askatasun uneak ziren Edmearentzat, batez ere Presoen Elkarteko kide politizatuegiekin ez bidaiatzea erabaki zuenetik.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 263. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

gatazka politizatu (3)

politizatzea egotzi (3)


politizazio 1 iz politizatzea.

Bake prozesua oztopo serioekin hasten da, Justiziaren politizazioarekin.  Berria - Harian   2006-03-17

Kezka agertu zuen «justiziaren politizazioa eta politikaren judizializazioa» egiten delako.  Berria - Euskal Herria   2006-03-12

Gure kritika inteligentzia prozesuaren politizazioagatik izan zen, batez ere figura politikoek; Dick Cheney presidenteordea aipatu genuen batez ere, eskua sartzeagatik analisi prozesuan, azken produktuan eragiteko.  Berria - Mundua   2004-08-22

1985ean, AEBek UNESCOtik alde egin zuten erakundearen "gehiegizko politizazioa" argudiaturik.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 32. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Herriko institutuak politizazio-fama gaiztoa zuen, greba eta istilua besterik ez zegoela, eta han ez zegoela pulamentuz ikasterik.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 17. orr.


polito (orobat politto g.er., politxo g.er. eta pollito g.er.) 1 adlag era politean, aski egoki edo ederki. ik poliki 2.

Polito egoten da hemen.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 61. orr.

Euskaraz ere polito ikasi duen nafar jatorra duk gainera.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 93. orr.

Nahiko ahots zakarra dauka, baina polito ahoskatzen du.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 183. orr.

Madril eta Washington elkarrekin polito konpontzen ari ziren.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 102. orr.

Polito gabiltza, baina partidaz partida joan behar dugu.  Berria - Kirola   2004-09-17

-Polito egin duk hire lana, zorionak -orriei begiratuz esan zidan.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 162. orr.

Mungian beste trago bat jorik, biok bere polito ailega ginan etxera.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 74. orr.

1942ko urterako sarea polito zabaldua da, hala Frantzian nola Ameriketan.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 135. orr.

Azken batean negozioetan polito zaildutako gizonak ziren.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 143. orr.

Garbi-garbi eta polito atonduta.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 66. orr.

-Bai, polito irizten diot -esan zuen Matson andreak.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 245. orr.

2 asko-edo, oso-edo. ik poliki 3.

Floriditan edanean eta istorioak kontatuz edo bestela Pilar honezkero arruntean itsasoan, hor ere polito edaten.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 191. orr.

Polito ordainduko zaio emakumeari.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 158. orr.

Txostena lau orrialde lerro estuez polito beteek osatzen dute.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 260. orr.

3 polito-polito

-Jakin ezak! -diotso sarjentuak-, Peruko Enbaxadan ere sartu dira, bai, zeuon kaiolaren batean polito-polito egon behar duen Leopoldo Panizo txoritxo horren bila.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 92. orr.

Joera horiek joan-etorrikoak izaten direla uste dugunok badugu esperantza kamera batek harrapatu ezin duen zera horren hutsunea handitu arau idatzizkora lerratuaz joango garela polito-polito.  Berria - Kultura   2006-02-14

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

polito ezagutzen (9); polito ikasi (3); polito polito (3)


politologiko izond politikaren azterketari dagokiona.

Gizonemakumeak hainbat ikuspegitatik eta hainbat modutan iker daitezkeenez, gaur antropologia-mota askotarikoak aurki daitezke bereizita, aukeren arabera: antropologia naturalista edo biosoziala, biopsikikoa, kulturala edo soziala (etnologikoa), pedagogikoa, politologikoa (edo politikoa), ekonomikoa, teologikoa (edo erlijiosoa), filosofikoa edo, baita ere, estrukturala, hermeneutikoa, etab.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 273. orr.


politologo iz politika aztertzen duen ikerlaria.

Iuri Korguniuk, Indem fundazioko politologoak.  Berria - Mundua   2004-08-27

Azken urteetan onddoak udazkenean bezala agertu dira kazetariek, politologoek, ekonomialariek edo soziologoek egin izan dituzten azterketa eta analisiak. James Jacob irakasle jaunarekin solasean nengoela, aldi batez, ateraldi hau egin zidan politologo horrek: zuek ez dakizue ez dugula denok demokraziaren definizio bera erabiltzen: frantsesentzat zer da demokrazia?  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 10. orr.

Michael Edinger politologoak ikuspegi hori baztertu egin du: «Dakigunaren arabera, bi gauza elkartu behar dira jendeak Alemanian eskuin muturrari bozka diezaion».  Berria - Mundua   2004-09-21


politoxikomano izond/iz zenbait drogaren mende dagoena.

Epaitegiak, baina, zigorra gutxitu dio, akusatua, oso gaztetatik, drogaren mendekoa eta politoxikomanoa delako.  Berria - Euskal Herria   2004-08-03

Politoxikomanoa izatearen ondorioa, gero polipuritano bihurtzen zarela.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 187. orr.


politpolit ik polit 12.

politsai iz Bigarren Mundu Gerran, alemaniar poliziaren ukrainiar laguntzailea.

Bada gizatxar bat, Epstein deitzen dena [...] besokoa darama eta alemanekin ibiltzen da, bahiketan ari direnean, galdaketetan ere parte hartzen du, politsai ukrainarrekin batera mozkortzen da, eta jendeen etxeetara bidaltzen dute vodka, dirua, janaria kentzera.  Felipe Juaristi   «Azken gutuna» - Vassili Grossman, 2005 - 19. orr.

Alemanak eta politsaiak kamioietan etortzen dira, gizon batzuk hartzen dituzte lurra iraultzeko, lubakiak egiten dituzte; bi edo hiru egun geroxeago, alemanek lubaki hauetaraino eramaten dituzte gizon-emakume juduak eta denak tiroz jotzen dituzte, bat bera ere bizirik uzteke.  Felipe Juaristi   «Azken gutuna» - Vassili Grossman, 2005 - 22. orr.


politt ik polit.

politto ik polito.

politu, polit(u), politzen du ad polit bihurtu.

Astiro-astiro, beste herri batzuen kantetatik ere ikasiz, baladak polituz eta aberastuz joan ziren, eta txukunduz eta apainduz.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 32. orr.


politxo ik politto.

poliuretano 1 iz poliesterrak kondensatuz lorturiko erretxina, dentsitate urria ezaugarri duena.

Oraingoan ere poliuretano gardenak dira jaun eta jabe eta material egokia lortzeko prozesuan kristaltasuna ongi kontrolatu behar da (materialaren gardentasuna eta kristaltasuna aurkakoak dira).  Berria - Gaiak   2004-12-23

Snowboardeko taulen kasuan sandwich motako material oso arinak erabiltzen dira, baina beti ere poliuretanoa oinarri hartuta.  Berria - Gaiak   2004-12-23

Poliuretano erdizurrunez egindako bi bentrikulu ditu bihotz artifizialak eta poliuretanozko lau diafragma malgu, odol-ganbara eta aire-ganbara bereizteko. Eski gehienak poliuretanoz eginak daude.  Berria - Gaiak   2004-10-20

Ateak itxi direnean, poliuretanozko hormatik plastiko beltzeko zoruraino irristatu zara.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 63. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Behar bakoitzera egokitutako poliuretano formulazioak erabil daitezke eta, horren bidez, hainbat eskiatzeko motatarako erremintak erraz lor daitezke.  Berria - Gaiak   2004-12-23


poliza1 1 iz diru kopuru jakin bat kobratzeko eskubidea adierazten duen agiria.

Bizi-aseguru bikaina egin nuen dolarretan, eta hari eman nion poliza.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 170. orr.

Poliza bat dauka, denetarako erreminta horietako bat, edozertarako balio diona.  Xabier Olarra   «Iruzurgilea» - James Cain, 2002 - 12. orr.

Zuen adituen kalkuluen arabera, seguru aski aurreratuak izango ditut, erretzen denean, bestela zuri ordainduak izango nituzkeen prima guztiak... eta, guztira, nik erosia izango nukeen polizaren bermea baino dirutza handiagoa egingo lukete.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 38. orr.

Lapurretarik izanez gero, arrisku guztietarako poliza dutenei ordainduko zaie.  Berria - Ekonomia   2004-09-01

Aseguru etxeek atzo jakitera eman zuten arrisku osoko poliza duen aseguratuari ordainduko dizkiotela soilik kalteak.  Berria - Ekonomia   2004-09-01

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Zortzi mila dolar garbi desfileko, bidaiak eta aseguru-poliza aparte utzita.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 75. orr.

Hogeita zortzi urteko haren hirugarren emazte Maureen-ek eskuratu zuen milioi bat eta seiehun mila dolarreko aseguru-poliza, eta gero, hilabete bat besterik igaro ez zelarik, Manhattango pisua saldu eta desagertu egin zen.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 288. orr.

Milioi bat dolarreko bizitza-poliza erabateko bat saldu nion 1976an, garai hartarako dirutza izugarria.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 16. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

aseguru poliza (4)


poliza2 ik polizia.

polizagizon ik polizia 13.

polizategi ik poliziategi.

polizeman (orobat policeman) iz poliziakidea. ik polisman.

Faro barria egiten ari ziren eta polizemanek ez zuten gura jenderik inguruetan, harriak eta burdina puskak desagertzen ei ziren aldizka, baina langileak hurbilduak zitzaizkizuen eta bertora eroan zintuzten arrazoia jakindakoan polizeman biek ere bat egin zuten suminduran, Ingalaterrak Espainia kolonizatu behar zukeela marmarikatu zuen batek ahapetik.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 49. orr.


polizetxe ik polizia 12.

polizia (orobat P larriarekin; orobat poliza g.er.) 1 iz ordena publikoa zaintzeko eta lege-hausleak epaileen aurrera eramateko zeregina duten erakundeen multzoa.

Polizia berehala hasi zen lanean.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 165. orr.

Poliziak ziztakoan harrapatu zuen Hamilton.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 17. orr.

Poliziak haren arrastoa galdu du.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 42. orr.

New Yorkeko Poliziak berrogeita bat tiro emanda erail baitzuen, Bronxen.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 34. orr.

Indarrez atera gintuen Poliziak handik, azkenean.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 86. orr.

100 metroko Donostia postal hartan kokatzen den historiak, gazte korrikalari poliziak tiroz hilarenak, ezer gutxi du postaletik, simulakrotik.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 68. orr.

-Poliziaren esku jarriko al zenuke?  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 167. orr.

Hiru hilabetez egon zen ospitalean, Poliziak zainduta.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 106. orr.

Epaitegi eta polizia talde bereziak sortuko dira Guardia Zibilean eta Espainiako Polizian.  Berria - Euskal Herria   2004-06-05

Hiltzaileaz polizia arduratuko da.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 19. orr.

Poliziak eta armadak ez dute demokrazia behin ere onartuko.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 205. orr.

Nikosen atea jo eta polizia deituko zuela ohartarazi zuen.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 67. orr.

Deitu poliziari -esan zuen gero-, putakume bat akabatu berri dut.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 168. orr.

Polizia indarrez sartu zen zezen-plazan, eta istiluetan tiroz akabatu zuten Rodriguez Orreaga karrikan.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 127. orr.

Polizia orain erabat sinetsirik dago Cacacek antolatu zuela Dolsen hilketa.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 50. orr.

Polizia engainatzeko jukutriak eta aztarna faltsuak.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 10. orr.

Behingoz polizia ondo portatu da.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 47. orr.

Lehenbiziko momentuetan polizia krimen pasionalaren arrastotik ibili bada ere, [...].  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 285. orr.

Paulek ihes egin zuen Odessatik, polizia bila joan zitzaionean.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 276. orr.

Arrieta susmagarri nagusia izan arren, ez zuen ematen polizia atzetik zebilkionik.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 227. orr.

Jakizu behingoz polizia inguruka dabilkigula.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 270. orr.

Une hartan, Polizian sartzeko asmotan zeuden mila bat lagun inguru zain zeuden ilara batean.  Berria - Mundua   2006-01-06

Leibniz bera, bestalde, zital samarra bide zen, poliziaren eta ordenaren aldeko sutsu.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 76. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Avilako Poliziaren Eskola Nagusian Polizia Nazionalarekin batera ikastaro bateratu bat egin zuen garaikoak.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 129. orr.

Polizia judizialekoak izan behar zuten.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 150. orr.

Polizia militarraren besoko gorriak zeramatzaten.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 48. orr.

Polizia metropolitanoan badago Kafka irakurri duen norbait.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 102. orr.

Frantses poliziak bidaia honen susmoak ba omen dituela.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 377. orr.

-Ez naiz alferrik izan Errusiako polizia sekretukoa -esan zuen Golubtxikek.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 14. orr.

Iraneko polizia isilekoa.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 63. orr.

Pikaza Polizia Motorizatuaren buruak agindu zion Joseri ardura zedila itsasontzien zaintza antolatzeaz.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 50. orr.

Polizia frankistak lagun batzuekin batera harrapatzen du protagonista Bilbon.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 9. orr.

Polizia sobietarrak Kauffmann izurrite batez hil zela zabaldu zuen, eta inork besterik susma ez zezan, beste baten gorpua sartu zuten hilkutxan.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 281. orr.

Mussoliniren polizia politikoa zela.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 259. orr.

Polizia integrala nahi zuen.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 145. orr.

Itsasoko Poliziaren Etxetik zuzenean moilara jo genuen.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 136. orr.

-Emigrazioko poliziak etorriko lirateke eta...  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 38. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa; orobat polizi) ik polizial; poliziako.

Kontu handiz kopiatua zuen han, zer, eta polizia-txosten bat.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 330. orr.

Iñaki Arinek eta Legorretako Larraurik egin zituzten polizia lanak.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 115. orr.

Chicagoko saihesbidean gertatu den polizia-pertsekuzio ikusgarri bati.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 22. orr.

Gehienek oso gustura irakurtzen omen zituen polizia-eleberriak.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 53. orr.

Geltokietako kioskoetan erositako polizia-nobelak.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 77. orr.

Telebistan noizbehinka ikusten nituen polizi pelikulen eraginagatik.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 148. orr.

Polizia autoa emeki-emeki dator, paseatzen bezala.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 15. orr.

Polizia patruila bat pasa zen abiaduran eta argiak keinuka.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 53. orr.

Polizi patruila baten bisitak, hesiaren beste aldean.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 152. orr.

Aurrean, polizia furgoi batek Abenidaren kale-ahoa zeharkatu zuen.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 51. orr.

Berehala heldu da polizia-ontzia.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 29. orr.

Deustuko Unibertsitatean ere bi polizia zakur ditugu.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 7. orr.

Euskal Herrian polizia arazo garbiak daude, eta polizia arazo horiek poliziak konpondu behar ditu.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 194. orr.

Kanpoan polizia kordoi bat dago.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 134. orr.

Los Angelesko polizia zerbitzuetako funtzionarioak izanagatik pobreak ziren.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 40. orr.

New Yorkeko Polizia Departamenduko kideen koadrila batek.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 173. orr.

Polizi-buruzagitzak ezarria zen, eta harri eta zur utzi zuen.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 76. orr.

Zehatzago esateko, polizia sailean egiten du lan.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 159. orr.

Azkenean, polizia prefekturan, handik zortzi egunera, anaia preso zegoela jakin zuen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 75. orr.

Ikuskatzaile bat polizia komisarioa da.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 172. orr.

Croly Polizia Sarjentuak adierazi zuen ezen bera iritsi zenean hildakoa nasan etzanda aurkitu zuela.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 165. orr.

Bankuko polizia-zaintzaileak ez zuen pistola ateratzeko astirik izan.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 51. orr.

Zerbait apokaliptikoa espero genuen tokian, polizia agente arruntak topatu genituen.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 251. orr.

Plazako monumentuaren suntsiketaz geroztik maiz izaten ziren polizia kontrolak Obabako inguruetan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 284. orr.

Kontua da bi gizonak, ez harmonia txarrean, geltokiko polizia-gunera joan zirela.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 178. orr.

Egunaren argia leiho batetik sartzen ari zen, polizia-bulegoko iluntasuna eta logalea urratzen.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 82. orr.

Ez ziaten ezer irakatsi hire zorioneko polizia-eskolan?  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 83. orr.

Bonba-auto bat lehertu zen atzo Kirkuk hiriko Polizia akademiatik gertu.  Berria - Mundua   2004-09-05

Inork ez zuen polizia-kontu hura aintzat hartu.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 18. orr.

Butaliak, polizia-teniente batek, garesti ordaindu zuen azterketa horiez ez axolatzea.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 207. orr.

Polizia jendearekin?  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 49. orr.

· Irlandako Errege Polizia Sailean.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 227. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Berehalaxe jo nuen Zürichera, Hannarekin batera Atzerri-Poliziarengana aurkezteko.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 66. orr.

5 poliziakidea, poliziakoa. ik beherago 10 eta 13.

Une hartantxe, polizia batek besotik heldu zion.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 130. orr.

Poliziak begira eta ezertxo egiten ez.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 67. orr.

Hilabete haietan hil zuten Manzanas polizia ere.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 84. orr.

57E Poliziak baieztatu egin zuen lekukotasuna.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 165. orr.

Osaba ere polizia zuen.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 13. orr.

Polizia judizialekoak izan behar zuten.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 150. orr.

Argiegia polizia izateko.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 151. orr.

Lau polizia, lapur baten atzetik zebiltzela aitzakia eginez, hotel batean sartu ziren.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 204. orr.

Ondorioz polizia bat hilik suertatu zen eta biga zauriturik.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 23. orr.

Halako batean, pistola baten muturra lokian, Anton ikusi duzue polizia baten mende.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 18. orr.

Polizia eta detektibe gehiegi hiri honetan.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 178. orr.

Homizidio brigadako bi polizia ere ba omen ziren, eta ezkongaien argazkiak egin omen zituzten.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 300. orr.

Mafiak, hilketak, droga, prostituzioa, polizia ustelak.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 8. orr.

Polizia hildakoen etxera etorri zenean, artean zakurra bizirik zegoen.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 27. orr.

Zeruak salba gaitzala polizia egin den lapurrarengandik.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 79. orr.

6 (izenondo eta izenlagunekin)

Gottik Lee Brown polizia nagusiari Hamiltonen berri eman zion.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 17. orr.

Ikusi orduko ohartu zen polizia ohi baten aurrean zegoela.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 80. orr.

Polizia sekretuak "Dutch" Robinson eta bere laguna atxilotu ditu, hain zuzen ere, "Flapper Bandid" ezizenez ezaguna den neska.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 495. orr.

Ikaskide hura, polizia nazional baten alaba, hil zutenean.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 31. orr.

-Eman dizute? -galdetu dit sarrera zaintzen zuen polizia turkiarrak.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 48. orr.

Polizia armatu bat dago zaindari.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 20. orr.

Agentziatik kanporatzen ari ziren bi polizia uniformedunen artean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 198. orr.

Polizia zintzoa eta polizia gaiztoa bezala gara.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 54. orr.

Italiar polizia bat igo da busera.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 56. orr.

Isileko polizia bazter batera eraman, eta galdetu zion: [...].  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 173. orr.

Kalez jantzitako poliziak dabilzkizu buruan.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 114. orr.

7 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa; orobat polizi)

Kopeta kristalean nengoela, polizia bikote bat sartu zen gure konpartimenduan.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 171. orr.

Polizia bikote bat zetorren sokatik lotuta zeramaten zakur batek bidea erakusten ziela.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 255. orr.

Stein arma-fabrika zaintzeaz arduratzen zen polizia-taldea txanda-aldaketa egitera zihoan.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 4. orr.

8 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Haiek muga-polizia batekin eta nik beste batekin, baina batera hasi gara pasatzen.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 13. orr.

9 poliziako izlag ik poliziako.

Guztiz ezaguna egin zen Dupinen izena poliziako kideen artean.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 129. orr.

Poliziako goi mailako buru batek honela zioen: [...].  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 68. orr.

Poliziako nagusiek lanpostuz aldatu zuten Gallinone.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 124. orr.

Han poliziako auto bat zegoen, leihoetan burdinak zituena.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 68. orr.

Jaun serio hura poliziako komisario bezala aurkeztu zen.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 78. orr.

Eskegi eta segundo pare baten buruan hantxe zegoen Itsasoko Poliziako gizonetako bat.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 132. orr.

Ikuskatzaileak giroa baketu zuenean, mingainak astindu zituzten luze, Lebigreren berri emateko: poliziakoa omen zen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 218. orr.

Orain, beraz, poliziakoa nintzen, Okhranakoa, adiskideak.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 76. orr.

Poliziakoak gara...  Agurtzane Juanena   «Esan gabe neukana», 2003 - 80. orr.

10 polizia-andere ik beherago 13 eta gorago 5; ik poliziakide.

Polizia-andereak besoak altxatzen zituen: zer gehiago egin? galdezketak zirauela, polizia-andereak etsaien izen-deiturak eskatzen zizkieten eta behaztopatzen ziren, ez zekiten, mutu zeuden.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 280. orr.

11 polizia-buru ik poliziaburu.
12 polizia-etxe (361 agerraldi, 26 liburu eta 224 artikulutan; orobat poliziaetxe g.er., polizietxe g.er. eta polizetxe g.er.) ik poliziategi; komisaria.

Bikoteak gaua polizia-etxean eman behar zuela deliberatu zuen komisarioak.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 72. orr.

Horretarako nahikoa izan du Pako Garaik telefonoz polizia-etxeko buruarekin hitz egitea.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 246. orr.

Lehena bere kabuz aurkeztu zen Iruñeko Foruzaingoaren polizia etxean.  Berria - Ekonomia   2006-04-20

Ez zuen etsi ni erabat ikaratu arte: lagundu egin beharko niola polizia-etxera, nire gurasoei deitu beharko ziela, a zer atsekabea hartuko zutena nire ibileren berri jakindakoan.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 95. orr.

Bovek eta beste pertsona batek Frantziako hegoaldeko Millauko polizia-etxera joan behar izan dute deklaratzera.  Berria - Gaiak   2004-08-28

Beste ekintzaile batzuk etxe barruan atxilotuta daude edo tokian tokiko polizia-etxeetara joan behar dute egunero.  Berria - Mundua   2004-12-03

Polizia etxean gidatzailea gizaseme lerro batean ipini zutenean, gaztetxoak ez zuen dudarik izan, "horixe da", seinalatu zuen.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 27. orr.

Agnès polizia-etxera eraman zuten.  Berria - Harian   2005-12-13

Alberto, bere lagun minetako bat baitzen, polizia-etxera deitu eta galdeketa egin zioten.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 87. orr.

Ustezko hiltzaileari Gernikako polizia etxean galdeketa egiten ari zitzaion bitartean.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 56. orr.

Kartzela polizia-etxean zegoen eta nire ziega hamabigarren solairuan.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 136. orr.

Ahal nuen denbora guztian eduki ditut polizia-etxean atxiloturik.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 59. orr.

Espainiako Poliziak Santiagon txiki zituela eta polizia etxean tratu txarrak jasan zituztela salatu dute gazteek.  Berria - Harian   2006-05-10

Urte honetan atxilotu zituzten Juan Jose Etxabe eta Jon Ozaeta, eta, polizia-etxean torturatu ondoren, ETAko militante gisa kondenatutako lehenak izan ziren.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 95. orr.

Biak pasatu ziren azkenik polizia-etxeko bulego nagusira.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 71. orr.

Erresistentziak polizia etxe baten kontra jo eta 4 polizia hil ditu dio Bagdaden.  Berria - Harian   2005-01-29

13 polizia-gizon (38 agerraldi, 6 liburu eta 14 artikulutan; orobat poliza gizon 26 agerraldi, liburu 1 eta 23 artikulutan, eta polizagizon g.er.) Poliziako kide gizonezkoa. ik gorago 10 eta 5; ik poliziakide.

Autobus batean metatuak gira, polizia gizonek beren mitralletekin inguratzen gituzte.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 120. orr.

140 bat polizia-gizon eta jendarme, gaitzeko xixtuan ibilki, etxe-miatze batzu eginez goizean goizik.  Herria   2004-10-07

Zoaz Elpidesen iratzarraraztera [...] Zitziko ministroaren polizia-gizonek sumatu eta arrastatu aitzin.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 112. orr.

Gobernuak ihardesten diote igorriz bere polizia, eta biziki bortizki dira polizia gizon horiek oldartu ixtudianteri.  Herria   2001-04-26

Enbaxadaren barnean, polizia gizonak kontsularen bulegora eraman zuen.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 210. orr.

Horiek hola, Villafrancan, polizia-gizon bati galdegin diot beribila plazan uzten ahal dudanez bizpahiru egunez.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 194. orr.

Bertze manifestaldi bat izan da gisa berean Atenan, hartan parte hartzen zutela ere polizia gizonek eta su hiltzalek.  Herria   2001-05-24

Polizia gizon ikertzalek diote ez dela dudarik Ben Laden-en kidekoen jokoak direla horiek oro.  Herria   2002-12-05

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 6 aldiz agertzen direnak)

aebetako polizia (6); armada eta polizia (11); aurkako polizia (17); aurkako polizia operazioa (8); auzoko polizia (6); baionako polizia (18); bi polizia (105); bilboko polizia (11); bilboko polizia operazioan (5); bordeleko polizia (5); bost polizia (6); ehun polizia (5); espainiako polizia (112); espainiako polizia batek (12); espainiako polizia nazionalak (6); europako polizia (5); frantses polizia (6); frantziako polizia (31); hainbat polizia (13); hamar polizia (5); hendaiako polizia (5); hiru polizia (40); hiru polizia hil (10); ipar irlandako polizia (9); irakeko polizia (14); irlandako polizia (12); irungo polizia (7); irungo polizia etxera (5); justizia eta polizia (13); kontrako polizia (21); kontrako polizia operazioa (5); kontrako polizia operazioan (8); lau polizia (43); lau polizia hil (8); lau polizia irakiar (7); mila polizia (5); new yorkeko polizia (6); paneko polizia (9)

polizia agertu (16); polizia agertu zen (7); polizia andana (5); polizia arloko (7); polizia armatu (8); polizia armatuak (8); polizia asko (5); polizia atzetik (15); polizia auto (19); polizia auto bat (7); polizia bat (150); polizia bat hil (31); polizia bat sartu (5); polizia bat zauritu (5); polizia bat zen (5); polizia batzuk (9); polizia bera (5); polizia bi (5); polizia bidali (7); polizia buru (14); polizia burua (10); polizia buruak (12)

polizia eta justizia (17); polizia eta soldadu (7); polizia eta zibil (5); polizia etorri (12); polizia etxe (50); polizia etxe bat (8); polizia etxe baten (13); polizia etxea (6); polizia etxeak (6); polizia etxean (112); polizia etxean egindako (6); polizia etxearen (16); polizia etxeari (5); polizia etxeetan (21); polizia etxeko (9); polizia etxera (95); polizia etxera eraman (34); polizia etxera joan (14); polizia etxetik (14); polizia filmak (8); polizia furgoi (5); polizia gazte (7); polizia gazteak (5); polizia gehiago (15); polizia gisa (8); polizia gizon (16); polizia gizonak (12); polizia gizonek (5); polizia guztiak (10); polizia guztiek (5); polizia haiek (5); polizia hil (75); polizia hil dira (7); polizia hil dituzte (7); polizia hil ziren (22); polizia hil zituzten (10); polizia hiltzailea (8); polizia hori (9); polizia horiek (9)

polizia ikerketa (10); polizia indar (8); polizia indarrak (10); polizia indarrek (18); polizia indarren (10); polizia indarretako (5); polizia inguru (9); polizia irakiar (51); polizia irakiar bat (8); polizia irakiar hil (27); polizia irakiarrak (11); polizia irakiarrek (6); polizia irakiarren (8); polizia iritsi (9); polizia iturriak (14); polizia iturriak aipatuz (11); polizia iturriek (50); polizia iturrien (69); polizia iturrien arabera (64); polizia iturrietatik (5); polizia izan (18); polizia izateko (5); polizia judiziala (10); polizia judizialak (14); polizia judizialaren (6); polizia kontrolak (6); polizia kopurua (5); polizia militar (6); polizia militarrak (8); polizia militarreko (7); polizia mota (6); polizia nazional (5); polizia nazionala (10); polizia nazionalak (17); polizia nazionalaren (11)

polizia oldartu (8); polizia operazio (33); polizia operazio batean (5); polizia operazio berean (5); polizia operazioa (53); polizia operazioak (17); polizia operazioan (26); polizia operazioan atxilotu (11); polizia operazioan atxilotutako (6); polizia operazioaren (21); polizia patruila (5); polizia sartu (9); polizia sekretua (9); polizia sekretuak (5); polizia sekretuko (7); polizia talde (11); polizia talde bereziak (5); polizia taldeak (5); polizia txosten (6); polizia txostenak (7)

polizia ugari (11); polizia zaintza (5); polizia zakur (5); polizia zauritu (18); polizia zauritu ziren (9); polizia zerbitzuko (6); polizia zeuden (11)

sei polizia (23); sei polizia hil (5); sei polizia irakiar (8); soldadu eta polizia (19)

polizi buru (14); polizi buru nagusiak (8); polizi burua (8); polizi buruak (10); polizi etxe (7); polizi etxera (14); polizi etxera eraman (6); polizi iturriek (9); polizi kapitainak (9); polizi operazio (6); polizi operazioa (17); polizi operazioak (13); polizi operazioan (10); polizi operazioaren (16)

alemaniako poliziak (6); arabiako poliziak (7); atxilotu ditu poliziak (17); atxilotu du poliziak (8); atxilotu zituen poliziak (20); atxilotu zuen poliziak (14); atzeman zuen poliziak (6); aurkitu zituen poliziak (10); belgikako poliziak (13); bi poliziak (22)

egin zituen poliziak (10); egin zuen poliziak (9); erresuma batuko poliziak (11); esan du poliziak (6); esan zuen poliziak (6); espainiako poliziak (350); espainiako poliziak atxilotu (9); espainiako poliziak atxilotutako (8); foru poliziak (9); frantses poliziak (11); frantziako poliziak (159); hil ditu poliziak (6); hil zituen poliziak (6); hiru poliziak (6); indiako poliziak (6); irakeko poliziak (34); irlandako poliziak (8); israelgo poliziak (14); italiako poliziak (16); jakinarazi zuen poliziak (6); lortu zuen poliziak (6); marokoko poliziak (9); paneko poliziak (7)

poliziak adierazi (16); poliziak adierazi zuenez (7); poliziak atxilotu (41); poliziak atxilotu zuen (14); poliziak atxilotutako (18); poliziak atzo jakinarazi (7); poliziak aurkitu (7); poliziak babestuta (6); poliziak berak (17); poliziak egin (10); poliziak egindako (12); poliziak esan (22); poliziak esan zuen (8); poliziak eta armadak (7); poliziak eta guardia (32); poliziak hil (8); poliziak jakinarazi (25); poliziak jakinarazi zuenez (9); poliziak uste du (10); saudi arabiako poliziak (7); turkiako poliziak (7); uste du poliziak (25)

espainiako poliziako (30); irakeko poliziako (11); poliziako bi (6); poliziako buru (8); poliziako iturriek (6); poliziako iturrien (6); poliziako iturrien arabera (6)

espainiako poliziarekin (6); poliziarekin izandako (13)

bi poliziaren (11); bi poliziaren artean (7); erresuma batuko poliziaren (6); espainiako poliziaren (118); espainiako poliziaren esku (15); europako poliziaren (6); frantziako poliziaren (30); irakeko poliziaren (17); poliziaren adar (6); poliziaren aurka (8); poliziaren aurrean (18); poliziaren auto (12); poliziaren auto bat (7); poliziaren buru (7); poliziaren egoitza (11); poliziaren emaztea (8); poliziaren esanetan (22); poliziaren esku utzi (7); poliziaren eskuetan (24); poliziaren ikerketa (6); poliziaren iturriek (6); poliziaren jarrera (16); poliziaren jazarpena (6); poliziaren kontra (6); poliziaren kontrako (10); poliziaren kontrola (6); poliziaren lana (13); poliziaren patruila (9); poliziaren patruila bat (6); poliziaren presentzia (12); poliziaren ustez (18); poliziaren zaintzapean (10)

poliziarengana jo (7); poliziarengana joan (7)

espainiako poliziari (33); poliziari dei egin (9); poliziari deitu (32); poliziari deitu zion (13); poliziari deituko (16); poliziari deituko diot (6); poliziari deitzeko (8)

poliziaz beterik (6); poliziaz inguratuta (7)

bi poliziek (7); espainiako poliziek (10)

espainiako polizien (15); polizien aurka (7); polizien aurrean (6); polizien eskuetan (6); polizien kontra (8)

polizietako bat (7); polizietako batek (8)


poliziaburu (109 agerraldi, 6 liburu eta 53 artikulutan; orobat polizia-buru 46 agerraldi, 14 liburu eta 19 artikulutan, eta poliziburu g.er.) 1 iz poliziako sail bateko burua.

Poliziaburuak foroaren antolatzaileekin bildu dira.  Berria - Harian   2006-05-04

Orain dela gutxi jakin da zigortutako bi polizietako bat poliziaburu egin dutela Tenerifen.  Berria - Euskal Herria   2006-01-29

Polizia Nazionaleko drogaren aurkako buru Evens Brillant, Jean Oriel segurtasun arduraduna eta Mendebaldeko Departamentuko poliziaburu Hermione Leonard ere atxilotu dituzte.  Berria - Harian   2005-03-01

Said al Raiek poliziaburua Al Adala auzoan hil zuten tiroz.  Berria - Mundua   2004-04-03

Thailandia hegoaldeko probintzietako poliziaburu Proong Bunphandurung jeneralak eman zituen argibideen arabera.  Berria - Mundua   2004-04-29

Hilketa izan zenean poliziaburu zen Vauxek ez du azalpenik eman.  Berria - Mundua   2006-02-04

John Biscay ere artzain hasi zuan Mojaveko mortuan eta soik, orain Los Angelesko poliziaburu duk.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 45. orr.

Barrutiko poliziaburuak, hantxe baitzegoen, herritarrei agindu zien atzerantz joateko.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 235. orr.

«Kanputxea ez da atzerritarrak suizidatzera etortzeko leku bat», azaldu du Sok Phal Kanputxeako poliziaburuak.  Berria - Gaiak   2006-03-05

Erosi, banoa-eta, izan zen Andres Kutz Urta doktoreak Mingorance poliziaburuari igorri zion mezua.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 37. orr.

Ordu erdi bat geroago, atea zabaldu zen, eta polizia-buruaren bulegora eraman ninduten.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 91. orr.

Horra zertaratu den nire gaztetako Potzolo: polizia puta bat, Tomas, poliziaburu puta bat!  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 46. orr.

2 (hitz elkartuetan)

-Ene LAPDko poliziaburu plaka ematen deat boy!  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 303. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

poliziaburu ohia (3)

poliziaburuaren etxera (4)


poliziaburuorde iz poliziaren buruaren ordekoa.

Dorako auzunean zituzten ere Bagdadeko poliziaburuorde Amar Ali Naief eta haren semea hil, joan den urtarrilaren 10ean.  Berria - Harian   2005-01-29


poliziaetxe ik polizia 12.

poliziagai iz poliziakide izateko prestatzen adi den pertsona.

Bonba-auto bat lehertu zen atzo Kirkuk hiriko Polizia akademiatik gertu, poliziagaiak etxerantz zihoazela, eta gutxienez 17 hildako eta 36 zauritu eragin zituen.  Berria - Mundua   2004-09-05


poliziakide (27 agerraldi, 2 liburu eta 8 artikulutan) iz poliziako kidea. ik polizia 5; polizia 13.

Euskal Herrian 34.000 agente armatu daudela nabarmendu zuen [...] poliziakide ezberdinak zein bizkartzain pribatuak kontuan hartuta.  Berria - Euskal Herria   2006-02-08

Tiroketa batean ekintzaile batzuek poliziakide batzuk hil dituzte, Riaden.  Berria - Mundua   2004-01-30

Hiru soldadu eta hiru poliziakide hil dira.  Berria - Mundua   2004-02-10

Etorkin magrebtar bat torturatzeaz akusatutako Mossos d'Esquadrako 14 poliziakideak errugabetu zituen atzo Gironako epaitegiak.  Berria - Mundua   2004-05-21

Poliziakidea zerbitzuz kanpo omen zegoen, eta hainbat tiro eta labankada eman zizkion Berroetari eztabaida sutsu baten ondoren.  Berria - Euskal Herria   2004-03-14

Zer gertatuko da, gero, torturatu dutenaren kideek, mendeku bila, poliziakidearen senide guztiak hiltzen badituzte?  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 206. orr.

Galdeketaz arduratuko diren bi poliziakideek ea atxilotua torturatuko dutenetz erabaki behar dute.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 206. orr.

Belar edo ogi biltze sasoietan neskekin ederki jostatzen zela zerasaion segidan, ondoan zeukan Mike poliziakide beltzaran interesatuari.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 42. orr.


poliziako 1 izond eleberri, film eta kidekoez mintzatuz, protagonistatzat polizia edo detektibe bat duena. ik poliziako 9; polizial 2.

-Ez, ez dut uste ezer; aitortu beharra dago eleberri poliziako batean bezala ageri direla aztarrenak, iritzia nahasteko.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 236. orr.

Nobela poliziako klasikoetan bezala, auziaren muina denbora-faktorea zen.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 273. orr.

Baina honako istorio hau ez da kronika poliziako bat edo biografia baten kontatze soil hotza.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 47. orr.

Hari poliziako baten bitartez, kontatzen dut itzultzaile bati testu bat itzultzeko agindua iritsi zaiola eta horrek Erdi Arora eramango duela.  Berria - Kultura   2004-10-17

Orduan nonbait hasi zitzaizkion itolarriak eta bihotzekoak jo zion telebistaren aurrean zegoela, film poliziako amerikano bat ikusten, miretsi egiten zituen amerikanoak, inozoa alaena.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 96. orr.

Film poliziako bat zen, Azken extasia.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 271. orr.

-Genero poliziakoa oso gustukoa zuen -jarraitu zuen, Justoren harridurarako-.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 248. orr.

2 poliziari dagokiona. ik polizial.

Arte galeria batean gertatzen den inkesta poliziako bat eta ondotik frantsesez Marcel Aymé famatuaren "La patte du chat" antzerkia.  Herria   2004-07-15

Sistema politiko-poliziakoa ezartzeko gaitasuna ikusten diote Errusiako aditu ugarik Putini.  Berria - Mundua   2004-03-16


polizial 1 izond poliziari dagokiona. ik poliziako 2; polizia 3.

Egunetik egunera harrigarriagoa egiten zaizu txosten polizialarekin itxuraz zerikusirik ez duten kontuekin erakusten dizun interesa.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 204. orr.

Aparatu polizialak indar handia dauka, eta kontuz ibili behar izaten dugu.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 132. orr.

-Guardia Zibilaren buruak lasaitasuna eskatu zion herriari, indar polizialak Errepublikaren alde zeudela esanez.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 16. orr.

Txetxeniako iturri polizialen arabera, manifestazioan 10.000 pertsona bildu ziren.  Berria - Mundua   2004-09-22

Askok usteko dute ezerk ez diola hainbesteko eskarmentua, zuhurtzia, inteligentzia ematen gizonari nola operazio polizialek, baina oker daude.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 122. orr.

Munduko artxibo polizial guztiak gizentzera.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 389. orr.

Zer balio eduki dezake, nolanahi ere, ikerketa polizialaren helburuari begira?  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 93. orr.

Berarekin dira irlako ordezkari polizial gorenak ere.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 21. orr.

Ez zirela alderdi komunistak neurri ekonomiko zein polizialak gainditzeko gauza.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 397. orr.

Irtenbide militar eta poliziala besterik ez du buruan.  Berria - Kultura   2004-02-08

Auzi honi muntaia politiko-juridiko-poliziala iritzi zion.  Berria - Euskal Herria   2004-07-27

2 eleberriez eta kidekoz mintzatuz, poliziakoa.

'Skyroom', Etxeberrik idatzi eleberri poliziala, kalean da.  Berria - Kultura   2004-12-04

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bide polizial (5); eraso polizial (3); indar polizial (12); politiko polizial (3); polizial eta judizialak (4)

eleberri poliziala (3); jazarpen poliziala (6); muntaia poliziala (3); operazio poliziala (4); txosten poliziala (3)

bide polizialak (4); indar polizialak (4); neurri polizialak (3)

indar polizialek (11); iturri polizialek (3)

indar polizialen (7); iturri polizialen arabera (4)


polizialki adlag era polizialean.

Ezer negoziatu gabe ETA polizialki garaitu beste biderik ez dagoela.  Berria - Euskal Herria   2006-03-29

Alonsoren hitzetan, operazioa «arrakastatsua» izan zen, «bai polizialki eta bai politikoki».  Berria - Euskal Herria   2004-10-08

ELAren esanetan, Ibarguen «polizialki» kudeatzen ari da greba, «Udaleko baliabideak langileei jazartzeko eta haiek zigortzeko erabilita».  Berria - Ekonomia   2004-04-06


poliziar 1 izond poliziala.

Bideo-zaintzaileek, teknologiak, Estatu poliziarrak, "gaztetasun" eternalezko mundu publizitarioak, mediek zaintzen eta zabaltzen diguten "normaltasunak" ikaratzen nau.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 153. orr.

2 ik polizier.

poliziategi (orobat polizategi) iz polizia-etxea.

Ondoan, poliziategia, hemen ukan dut zigilua.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 211. orr.

Borta guziak bortxatzen zituen, prefeturakoak, apezpikutegikoak, polizategikoak, auzitegikoak, herriko-etxekoak, bere mezuaren entzunarazteko eta behar zituen bultzaden ardiesteko.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 57. orr.

Droga saltzaile gazte bat hil da polizategi batean, ez baitiozkate eman hartu behar zituen erremedioak.  Herria   2001-06-28

Lehergailu militarrak jaurti zituzten Bagdad erdialdean, hauek, antza denez, poliziategia zeukatelarik jomuga.  Berria - Mundua   2004-05-26

150-200 okupatzaile errusiar eta polizia kolaboratzaile hil, 7 base militar edo poliziategi suntsitu, 23 ibilgailu militar txikitu eta armaz eta munizioz betetako 2 kamioi bahitu.  Berria - Mundua   2004-06-24


poliziatxo iz irud polizia txikia.

Urduri heldu naiz, pentsatuz igual susmo okerra izan daitekeela, euliaren tamainako poliziatxo espainol bat baitaramagu beti bihotzaren alboan.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 225. orr.


poliziazale iz poliziaren zalea.

Esaten nuen nik, bai, zoroegiak zinetela zuek poliziazaleak izateko.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 91. orr.


poliziburu ik poliziaburu.

polizier (orobat poliziar g.er.) iz ipar polizia.

Madrilen lau hil bederen izan dira, heietarik bat poliziera, [...] etxe bat zapartatu delarik bat batean.  Herria   2004-04-08

Haatik badira polizierrak akusatuak, berek zutela pidaia hori pagarazia.  Herria   2004-01-15

Jazarketa bat egin duke hango poliziak eta, iduriz, frantses polizier batzuk ere bai, holako kolpe batzuetan trebatuak.  Herria   2004-01-29

Erran behar da ere 41 lagun hil dituztela kamikaz terroristek Irakian, eta heietan 32 polizier irakiar.  Herria   2005-01-06

Hilabetero, Jackek poliziar ustel batzuk [...] diskretuki pagatzen zituen.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 246. orr.


polizietxe ik polizia 12.

poliziklo iz hidrokarburuez mintzatuz, ziklo bat baino gehiago dituena.

Horrek poliziklo hidrokarburo aromatikoak (PH) sortzen ditu, eta horiek «oso agente kutsatzaile arriskutsuak dira».  Berria - Euskal Herria   2004-07-24


polizoi 1 iz ezkutuan ontziratzen edo hegazkineratzen den pertsona.

Aste osoa iragan dut Pasaiako portuan Afrika aldetik etorritako bederatzi polizoien gorabeheran eta han sartu zaidan hotza ez zait oraindik irteten gorputzetik.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 16. orr.

Batetik, Olivier Legrand dago, 1886an Askatasunaren Estatuaren barruan gorderik New Yorkera iritsi zen polizoia.  Berria - Harian   2005-10-12

Polizoia kubiertan agertzen denean, gauza bakarra erregutzen du: lehenbaitlehen lanean jar dezatela, hori baita barkamenaren seinalea eta prezioa.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 81. orr.

Batetik, Olivier Legrand dago, 1886an Askatasunaren Estatuaren barruan gorderik New Yorkera iritsi zen polizoia.  Berria - Harian   2005-10-12

2 (adizlagun gisa)

Lau izar ageri zirela aurkitu zuten, ez txalupa bat Sethe polizoi joateko, ez ontzi-zainik prest zegoenik iheslari bat eramateko, halakorik ez, baizik barku oso bat, lapurtzeko.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 123. orr.

3 irud/hed

Eta nork ez du polizoi bat barruan?  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 31. orr.


polka 1 iz poloniar jatorriko dantza, erritmo bizikoa.

Euskal dantzetarik kanpo, bazen denen gustukoa, vals edo polka edo skotish edo mazurka, denak zalu zalua joiten zituen orkestrak, beraren klarineta entzuten zela ozen eta xotil, denen gidari.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 177. orr.

Bestetik, modan zeuden piezak moldatzen zituen, hala nola pasodobleak, tangoak, mazurkak, polkak, fox-trotak...  Pako Aristi   «Gelatxo, soinuaren bidaia luzea», 2001 - 15. orr.

Preobrajensyko eta Pavlowskyko errejimentuen musika bandak etengabe aritu ziren beren errepertoriotik hautatutako polka, mazurka, scottish eta baltsik ederrenak jo eta jo.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 25. orr.

Kontatzen du nola Konstituzio Plazan noiznahi sortzen ziren dantzaldiak, besterik gabe, banda militarrak jotzen zuen polka batek alaituak.  Askoren artean   «Rataplan» - 11. orr.

Donostiarrek ongi ezagutzen zituzten musika militar horiek, eta dudarik ez da polka haietako batzuk dantzatzen zituztela, aukerarik txikiena zenean ere.  Askoren artean   «Rataplan» - 42. orr.

Polka entzuten da berriz.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 209. orr.

Polka ozenago entzuten da BLANCHE logelan sartu ahala.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 254. orr.

Polka eten egin da.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 213. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Zuk eten duzu buru barruan eztanda egiteko zorian nuen polka doinua.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 214. orr.


polliki ik poliki.

pollikiño ik polikiño.

pollikitto ik polikitto.

pollikitu ik polikitu.

pollit ik polit.

pollitasun ik politasun.

pollito ik polito.

polo1 1 iz lurburua; buru horren inguruko eskualdea.

Mahai gaineko globomundiaren alboan jarri eta Don Patriciok bi polo daudela esan zigun, goikoa iparraldekoa eta behekoa hegoaldekoa.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 148. orr.

Poloak eta basamortuak, Lurraren bioaniztasunaren gune hauskorrak dira.  Berria - Gaiak   2006-05-03

Nik banekien eskimalak poloan bizi zirela.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 148. orr.

Polo aldean, berriz, beti eguraldi hotza, prezipitazio oso eskasekin.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 366. orr.

Polo aldeko bakardade izoztuetan barrena.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 39. orr.

Guretzat zuri bakarra dagoen arren, Ipar Poloan dagoen Groenlandiako inuitak zuriaren aldaera ugari bereizteko gai dira.  Berria - Mundua   2004-06-20

Mikel Alvarez Ipar Polo geografikora iritsi da.  Berria - Kirola   2004-04-20

2 (gainerako planetena eta sateliteena)

Ilargiaren Hego Poloaren inguruko eskualde bat ikertuko du Smart-1 zundak.  Berria - Gaiak   2004-11-16

400 kilometro baino gehiagoko izotz zatiak atzeman ditu ESAren Mars Express espazio zundak planeta gorriko hego-poloan.  Berria - Gaiak   2004-03-19

'Venus Express'-ek Artizarraren hego poloari argazkiak egin dizkio.  Berria - Gaiak   2006-04-14

Titanen hego poloan metanozko lainoa atzeman du Cassinik, ustez.  Berria - Gaiak   2004-07-06

3 zeru esferako iparburu edo hegoburua.

Zeruaren esfera handia biratzen bada, esan behar dugu aireak polo bietatik sakatzen eta kanpotik eusten diola, eta bietatik ixten duela.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 337. orr.

Izan ere, bi Hartzak, iparraldeko poloaren inguruan biratzen dutenean, ez sartu eta ez lurraren azpian gordetzen ez diren bezala, hala, unibertsoaren inklinazioarengatik lurraren azpian geratzen den hegoaldeko poloaren inguruan biratzen duten eta ezkutatzen diren konstelazioak ez dira inoiz lur gainera ateratzen.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4410. orr.

4 irud/hed elektrizitate zirkuitu baten buruetako bakoitza, bata elektrizitate positiboz eta bestea elektrizitate negatiboz kargatua; iman baten buruetako bakoitza.

Polo bion inguruetan biltzen dira gainerako elementuak.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 223. orr.

"Lexiko" eta "arbitrario" alde batean, eta "gramatika" eta "motibazio erlatiboa" bestean, haien artean sistema osoa mugitzen den bi poloak dira.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 169. orr.

Berez baliogabeko edo neutralak diren polaritateak ere, balioz kargatzen ditugu: arra/emea, handia/txikia, zuria/beltza, eta bietako bat polo negatiboa bihurtzen dugu.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 74. orr.

Mentalitate alternatibista edo manikeoaren propioa izaten da, errealitate osoa bi poloren arteko oposizio eta borroka bezala ikustea (Jainkoa/Deabrua, Ongia/Gaizkia); eta bi poloak, ez zerbait-izate bezala, baizik balioak bezala ulertzea, bat positiboa eta bestea negatiboa.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 129. orr.

"Abstrakzioaren" poloa alde batetik, estilo zehatza inorganikoa duena, [...] eta Einfühlung poloa bestetik, naturalismoarena, organikoa.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 116. orr.

Bi ikuspen-modu horiekin, irudikapen-artearen muturreko bi joera edo polo lortzen zituen Hildebrandek: polo optikoa, urrutiko ikuspenari dagokiona [...]; beste muturrean, polo haptikoa (ukimenezkoa) dago.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 105. orr.

Andreieven obra guztiak hiru polo nagusi izan zituen: errealismoa, sinbolismoa eta espresionismoa.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 6. orr.

Posible ikusten duzue polo bakarreko mundu honetan, boterea herriarentzat hartzea eta sozialismoa eraikitzea?  Berria - Mundua   2004-05-07

Bluesa, punka, rocka eta countrya egiten dituzte, eta poloak elkartzen.  Berria - Kultura   2006-05-04

5 zenbait gauza biltzen diren gunea.

Hari horretatik, beste bi polo nagusiak -ezker abertzalea eta alderdi sozialista- indargabetzen saiatu zen.  Berria - Euskal Herria   2004-09-28

Ezkerreko polo subiranista plurala sortzeko ernamuina jartzen ari gara.  Berria - Euskal Herria   2004-03-02

EAJren alternatiba izan nahi duen «polo independentista» osatzen dutela.  Berria - Euskal Herria   2006-04-01

Herri honentzat alternatiba politiko bilaka litekeen ezkerreko polo bat egituratzea.  Berria - Euskal Herria   2004-10-31

Euskal erakustokia idekia eta Irisarriko Ospitalea laster idekiko dela ikusirik, Baionak eta departamenduak bultzatzen dute ondarearen "polo" baten sortzea.  Herria   2001-10-18

Ondare "polo" horren aldeko elkartean partaide izaitea bozkatu du Baionako kontseiluak.  Herria   2001-10-18

Europako Konstituzioa behar dugu aberastasun eta hazkunde polo gisa, globalizazioari buru egiteko.  Berria - Euskal Herria   2004-05-28

Unibertsitate poloaren garapenak Baiona Ttipiko bizi-kalitatea hobetuko du Herriko Etxearen iritziz.  Berria - Euskal Herria   2006-04-19

Garaia Innobazio Poloaren lehen harri jartzean ere izango dira Espainiako errege-erreginak, osteguneko bisitan.  Berria - Euskal Herria   2004-12-04

6 izozki makiladuna.

Limoizko polo merke bat erosi zioten Harryri.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 29. orr.

Hura ere ez zegoela txarra pentsatu zuen Harryk, poloa miazkatu eta gorila bati begira zegoen bitartean  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 29. orr.

7 polo magnetiko iparrorratzak markatzen dituen Lurreko bi puntuetako bakoitza.

Gizon hark desio zuen, eta horrek neskaren bihotzean zirrara eta mirespena pizten zituen, hain zuzen ere polo magnetiko batek bezalatsu erakartzen zuen limurtasunezko plazerarekin batera.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 236. orr.


polo2 1 iz hockeyaren antzeko kirola, zaldi gainean jokatzen dena makila mazodun luzeekin.

Zaldi gaineko buru-malabarismoetan edo buruaz poloan jardutea.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 107. orr.

Behin berarekin poloan jokatu huen.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 238. orr.

Winston Guest polo jokalari-ohi milioiduna.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 154. orr.

1930ekoetan polo txapeldun ospetsua izan zen, eta bere hegazkin konpainiaren jabea.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 317. orr.

Kirol ekitaldiak: saski baloi, errugbi, pilota, ur-polo, mahai-tenisa, karrika-hokeia, kanoe-kaiaka, tenisa.  Herria   2004-09-30

2 alkandora-lepoa duen jertsea, bularraren goialderaino irekia.

Ni nahiko formal nago jantzita, Three Riversen edo Visalian gestioak egiteko erabiltzen nuen traje ilunarekin eta polo zuri batekin.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 45. orr.

Belaunetarainoko gona, bota garaiak, eta sama berotzen dizun polo beltza. berrogei urte inguruko fosil bat Lacoste markako polo batean kabitu ezinda.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 25. orr.

Idun jasoko polo beixaren gainetik galtzen zaio adats kirru gominatua.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 40. orr.


polones 1 izlag/iz ipar poloniarra.

Lehen partean, polones organista batek, Krzysztof Pawlisz, eskainiko du musikaldi bat.  Herria   2004-06-17

Beldurrik gabe oldartu dira polones langileak, beren langile sindikatak sortuz eta, azkenean, kanporatuz Errusoen esku-makilak.  Herria   2005-04-07

Hor ere bahitzaile terroristak gauza bera galdatua zioten polones gobernamenduari: bere eginahalak egin zitzan amerikanoen presondegietan dauden emazte irakiarren libratzeko.  Herria   2004-11-04

Apez polones batek eta aleman batek ez dute aise elgar aditzen.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 123. orr.

Sortzez polonesa zen eta judua.  Herria   2003-01-28

Orduan katolikoek bakarrik eginen zutela desmartxa, aleman bat, frantses bat, polones bat joanen ziren.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 96. orr.

Bazen Polonesen biltzarra, Hungariarrena, Yugozlabiarrena, besteak beste, libratu aitzin ideia onen zabaltzeko.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 142. orr.

2 poloniera.

Hor ikusten da, polonesetik frantseserat itzuliak, berriketari horrek bere bizi luzean idatzi artikulu bilduma bat.  Herria   2002-08-08

Aita Sainduaren mezua ere izan da, Poloniako nuntzio apostolikoak Erromatik ekarririk polonesez irakurri duena.  Herria   2005-02-03


polonesa iz poloniar dantza, lasaia eta erritmo markatukoa.

Halako batean, "polonesa" dantzatzeko deia jo zuten, eta maila guztietako gonbidatuak abiatu ziren horrelako ospakizunetan dantza nazionalaren garrantzia hartzen ohi duen ibilaldi kadentziatsuan parte hartzera.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 26. orr.


poloniar 1 izlag Poloniakoa, Poloniari dagokiona.

Napoleonek frantziar legearen kodetze egin berria sartu zuen bere inperioko italiar, flandriar, alemaniar eta poloniar lurraldeetan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 65. orr.

Ryszard Kapuscinski poloniar kazetariak.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 51. orr.

Chmielnitzki eta bere kosakoak poloniar agintarien kontra altxatu ziren.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 12. orr.

Armak saldu omen dizkie poloniar matxinoei.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 22. orr.

Aldi hartan poloniar preso bat zuen buru.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 164. orr.

Franco hilez geroz ere, Joanes Paulo zena Loiolara eta Xabierrera etorri zelarik, zer jukutriak ez zituzten erabili Madrileko elizak eta gobernuak, ez ziezaion gure lehendakari Garaikoetxeak eman lehen agurra gure lurrean Poloniar Aita Sainduari!  Herria   2005-12-22

Baina hauek ere ez ziren gehiegi bereizten apur bat harantzagoko artista poloniar, italiar edo portugaldarren artetik.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 32. orr.

Baziren zapata-saltzaile poloniarrak, maskor-saltzaile turkiarrak eta perla-saltzaile errumaniarrak.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 274. orr.

Agian horrelakoetan, beso gihartsudun etorkin poloniar, italiar eta afrikar saldoek oihu egingo zuten norberak bere hizkuntzan, elkar ulertu gabe, dezepzioak eta amorruak jota.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 142. orr.

• 2 iz Poloniako herritarra.

Atzo bertan poloniar batekin afaldu nuen, eta gauza bera bota zidan: alemanek bere herria bonbardatu genuela.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 73. orr.

Autoaren gidaria poloniarra.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 93. orr.

-Lituaniako poloniarra, hobeto esanda -erantzun zuen Juvenaliak.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 157. orr.

Poloniar gehienek bazuten beti halako aiherkunde bat frantsesentzat eta ez zuten desberdintasunik egiten euskaldun eta frantsesen artean.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 164. orr.

Poloniar sutsua izan zen Rufin Piotrowski bizitza osoan, eta beti aldarrikatu zuen bere jaioterria, bere Podolia maitea, Poloniaren zati bat zela.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 61. orr.

poloniar frantsestu bat, Guillaume Apollinaire Kostrowizki, askoren iritziz poesia modernoaren aita.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 76. orr.

Poloniarrak, italiarrak, japoniarrak, jatorri askotako jendea izaten nuen lagun eserialdi haietan.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 111. orr.

Elkarrekin hil ziren: sionistak, bundistak, Poloniar Alderdi Sozialistako kideak, ukrainar nazionalistak, eta besterik gabe erbesteratu zituztenak, langile falta zegoelako atxilotuak denak.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 69. orr.


poloniera 1 iz Poloniako hizkuntza ofiziala.

Eslaviarrak (errusiera, poloniera...); baltikoak (letoniera, lituaniera).  Herria   2001-10-18

Émile negarrez ari zuan isilean, bere baitarako polonieraz hitz egiten.  Josu Zabaleta   «Lorategi beldurgarriak» - Michel Quint, 2003 - 45. orr.

Errabinoak ez zuen polonieraz egiten.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 159. orr.

Bera hemen jaioa da eta lituanieraz zein polonieraz daki.  Berria - Mundua   2004-04-23

Polonieraz idatzitako literaturaren sustatzaile izan zen.  Berria - Kultura   2004-08-15

Pasa den mendeko azken hamarkadan txekiarrez idatziriko 10 edota 15 liburu inguru itzultzen ziren polonierara.  Berria - Euskal Herria   2004-07-15

Hala, esaten da frantsesezko azentua azken silaban dagoela; txekierazkoa, berriz, hitzaren lehen silaban; polonierazkoa, azken-bigarrenean.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 73. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Laster ekarri zuen Piettkak beste bat, nire adineko eta -geroago jakin nuenez- arrazako gaztea, baina poloniera-hiztuna.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 223. orr.


polpolka adlag pol-pol eginez.

Dirua belarrietatik polpolka eta, hala ere, sarea muntatu behar Donostiako emakumerik finenekin jolasean ibiltzeko.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 58. orr.


poltrona 1 iz besaulki erosoa.

Andreas gela hartan bakarrik gelditu orduko, hango poltrona erosoan eseri, arrosa koloreko repsez tapizatua, eta inguruko gauzei erreparatzen hasi zen.  Matías Mujika   «Edale santuaren kondaira» - Joseph Roth, 2001 - 59. orr.

2 (utzi nahi ez den agintearen ikur gisa)

Euren poltronak defendatzen dituzte, bost axola zaie gainerako guztia... hurrengo hauteskunde kanpainara arte.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 193. orr.


poltronero iz ipar poltronaren (bigarren adieran) zalea dena.

Bidaia luze hau alferrikakoa izango da orain arteko poltroneroen esku uzten badugu.  Berria - Euskal Herria   2006-04-09


poltsa 1 iz gai malguzko ontzi modukoa, goialdetik irekia, gehienetan eskulekuduna. ik zorro.

Bere zorrotik larru beltzez josiriko poltsa atera zuen eta latinezko liburua irakurtzen hasi.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 120. orr.

Orendaingo bidean gora gindoazela gure bizkarrak okertzen zituzten poltsa eta zorroak arakatu izan balituzte, oso bestelako gauzak ere aurkituko zituzten: batek patxarana, besteak ginebra, honakoak koñaka, harakoak vodka...  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 44. orr.

Hainbeste poltsa eta hainbeste zorro.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 110. orr.

Poltsaren kremailera itxi nuen.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 165. orr.

Goiok ez zion armen poltsa hura inori erakutsi.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 331. orr.

Espaloi erdian gelditu zen liburuen poltsa eskuan zintzilik zuela.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 142. orr.

Golfeko pilota arrunten poltsa bat atera zuen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 154. orr.

Ezker eskuan poltsa bat zeraman; eskuinean, berriz, pistola txiki bat.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 124. orr.

Altzoan zeukan larruzko poltsa estutu zuen bi eskuez, lapur baten edo bortxatzaile baten aurrean balego bezalako imintzioa eginez.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 157. orr.

Plastikozko poltsa bi zekartzan, janariz beteta, bakoitza esku banatan.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 289. orr.

Arropa zikinak plastikozko poltsa batean sartu eta garbitegira abiatu zen lixiba egitera.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 147. orr.

Tati erostetxeetako poltsa arrosak ikusten ziren han-hemenka.  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 12. orr.

Poltsa betea neramala atera nintzen merkatutik.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 297. orr.

Izeba ganbarara igo zen, eta hautsez estalitako poltsa batekin itzuli zen.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 13. orr.

Laguntzaileak bidaiariek erabilitako edontziak eta paperak plastikozko poltsa batean ari ziren jasotzen.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 160. orr.

Gure anaiak ez zuen han musika tresnarik jotzen baina bukaeran berak zuen poltsa pasatzeko ardura.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 160. orr.

Pauso txiki eta lotsatiekin, bizkarra pixkatxo bat okerturik, poltsa esku biekin oratuz maldan gora.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 110. orr.

Eta gu autopista bazterrean, orain eskuinaldean, kolga-kolga eginda, poltsa banarekin.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 47. orr.

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Berak zeraman errautsen kutxa, Brightman Attic-en logoa zeukan erosketa-poltsa berde batean sartuta.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 260. orr.

Liburu-poltsa erakutsi nion, baldar; liburu-dendatik nentorrela. argazki-poltsa hartu eta igo zituen ganbararako eskailerak, bonbilla ziztrin batek argitutako erdi ilunpean.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 112. orr.

Hiru milioi billete txikietan kirol poltsa antzeko batean eta gizon baten argazkia jakaren goiko poltsikoan.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 131. orr.

Larru gorrizko bide poltsa bat zeraman aldean, eta besterik ez, nonbait.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 74. orr.

3 (itxia dena) ik zorro.

Bari hiritik hurbil, poltsa handi bat diruz betea aurkitu zuen bidean, merkatariek "zorroa" deitzen duten horietakoa.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 323. orr.

Urrez, zilarrez eta brontzez beteriko poltsa, Harryren patrikan tintin-hots alaia ateraz, gastatzeko eskatzen ari zen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 53. orr.

Bud poltsa bateko kakahueteak jaten ari zen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 96. orr.

Mahaipetik, tabako pakete bat baino gutxi handiago zen zerbait pasatu zion plastikozko poltsa batean bildua.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 114. orr.

Bat-batean poltsa zabaldu zitzaion, eta gutun sorta bat erori zen elurretara.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 67. orr.

Komuneko apalean aurkitu zuen [...] bizarra mozteko gauzen binilozko poltsa.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 168. orr.

Dendaren erdi-erdian zegoen zutik, mugitu ere egin gabe, barazkiz betetako poltsa bat eskuan, eta zozo aurpegi izugarriaz.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 82. orr.

Tatarrazka eraman zenuten, gurpiltxo mugikor batzuen gainean, zintzilik zegoen serumaren poltsa gardena.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 38. orr.

Bururdi termikoa, ur berozko poltsak, limoi zukua eta termometroa bi orduz behin.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 162. orr.

Porru bat lotzen hasi zen laguna, zelofanezko poltsa tiki batetik marihuana iharra aterata.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 159. orr.

Mahaipetik, tabako pakete bat baino gutxi handiago zen zerbait pasatu zion plastikozko poltsa batean bildua.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 114. orr.

Zeilango te gorria gordetzen zuen metalezko kutxatik bi poltsa txiki hartu, eta logelara itzuli zen berriro.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 43. orr.

Poltsa bat izotzek ere efektu bera egiten du, izotza ur bihurtzeko ere beroa behar baita.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 180. orr.

4 (hitz elkartuetan igarren osagai gisa)

Janari poltsa berriz ere lur gainean pausatu nuen. Bere gelara doa gaileta-poltsa huts baten bila eta barruan sartzen dut.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 301. orr.

Semea han atzean zegoen, karamelu poltsa bat zeukala eskuetan.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 122. orr.

Beste mutil batekin zihoan, eta patata frijitu poltsa bat pasatzen zioten elkarri.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 60. orr.

Ur irakina bakarrik atera zien katilu handietara (te-poltsak ipintzea ahaztu baitzitzaion).  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 219. orr.

Zabor-poltsa gordetzen duen plastikozko ontzia atera eta linterna luzatzen dut armairu barrura.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 80. orr.

Robertok laguntzaileari keinu bat egin eta honek plastikozko zabor poltsa ireki zuen.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 132. orr.

Txirbil poltsa bat lortu, eta lurrean lo egin ahal izango dugu.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 192. orr.

Pentsaturik bazkariak ez diola onik egin, gonbito-poltsaren bila hasi naiz aurreko aulkiaren zorroan.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 195. orr.

Anbulantzietatik, erizainak irteten, odol-poltsa eta ohatilekin.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 15. orr.

5 irud/hed

Begiak argi, bizkor eta gazte itxurako zituen, haien azpian hutsik zintzilikatzen ziren larru-poltsa handi finak gora-behera.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 224. orr.

Poltsa moduko bat ari zitzaionan sortzen masailezur azpian.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 264. orr.

Barrabilen poltsa -eskrotoa- emakumearen kanpoko ezpainak baino ez da.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 54. orr.

Ondoren, emeak poltsa edo xixku berezi batean jasotzen du arrak emandako hazia.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 106. orr.

Aspaldiko istorio batez geroztik Gofi gantz-poltsa hura ez zuen batere gustuko.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 148. orr.

Loria eta bakardadea, fama eta anonimatua, onarpena eta porrota bizkar-poltsa berean sarturik.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 64. orr.

6 (diruarena)

Esku hark poltsa bat bete diru bota zuen da Rua eta bere lagunak zeuden mahaira.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 90. orr.

Utzi dut tenta nazaten, askatu dut poltsa eta hotelera igorri dut saldu didaten guztia.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 204. orr.

Bere poltsa ireki, ehun dolarreko billete bat atera eta luzatu egin zidan.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 56. orr.

Mutilaren poltsa hartu eta jeneralari eman zizkion urrezko txanponak.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 190. orr.

Egun hartan, zulora sartu eta poltsa bat aurkitu genuen, urrezko txanponez betea.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 61. orr.

Hori esan zuen, ez behartsuak axola zitzaizkiolako, lapurra zelako baizik, eta, diru-poltsa berak zuenez, hara botatzen zutenetik ostu egiten zuelako.  Elizen arteko biblia   Jn 12,6

Beti bezain burugabe segitzen nuela adierazi zidan amak, poltsa isila osatzeko beta izanagatik, oso inozo utzi bainuen neure buruaz zernahi egitea.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 124. orr.

Falta izan al zenuten ezer, poltsarik eta zakutorik eta oinetakorik gabe bidali zintuztedanean?  Elizen arteko biblia   Lk 22,35

· Hustu zaio dagoeneko poltsa: horra urrezko hitz guztiak gastatu.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 243. orr.

7 eskuko zorroa, gehienetan txikia, larru edo oihalezkoa, itxituraz eta askotan heldulekuz hornitua, emakumeek dirua eta hainbat gauzaki eramateko erabiltzen dutena.

Teresak txaketa eta gona horiko traje bat zeraman, eta poltsa zuri bat, sorbaldatik zintzilik.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 106. orr.

Poltsa arrosatik lapitza atera eta ezpainak apaintzen hasi da ispilu txikian.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 10. orr.

Gasazko musuzapi bat eskumuturrekoan lotua, letra margotuak eta herskailu irtenak zituen poltsa ilun bat, eta poltsaren barruko aurpegiko hautsak, autobuseko txartela eta txelin bat.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 122. orr.

Kristinak, arestiko edalontziarekin batean, bere poltsa urdin berria zekarren.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 355. orr.

Han zegoen andrea zutik, kalerako jantzita, berokia soinean, sonbreroa eta eskularruak ere bai, poltsa eta euritakoa eskuan.  Matías Mujika   «Edale santuaren kondaira» - Joseph Roth, 2001 - 26. orr.

Takoien gainean zuen ibiltzeko tankera deserosoak [...], poltsa eskuetan eramateko zuen modu dotoreak [...] edo bere sorbalda beti biluziak mugitzeko erak nahastu egiten ninduten.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 58. orr.

Poltsa-ukaldiak saihestu behar izan dituzte prostituta koadrillaren parera iritsi direnean.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 150. orr.

8 (bestelakoak)

Iruditzen zitzaion golf makilen poltsa oso pertsonala zela.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 248. orr.

9 irud/hed

Aire-poltsa beroago eta lehorragoak suntsitu eta xurgatu egiten zion umeldura eta hezkura.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 171. orr.

Ipar poloko aire poltsa handi hori kizkurtu egingo litzateke, gutxitu.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 287. orr.

Labaina, herrialde aberatsetan pobrezia poltsa handi-handiak daude  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 46. orr.

10 burtsa.

Ekonomia munduak dardara izugarria izan zuen 1929an poltsa hankaz gora jarri zenean Wall Street-en.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 65. orr.

Eskolako tontoak, mordoa behintzat, exekutibo eta kudeatzaile egin dira, eta enpresa, aseguru, banku, poltsa, higiezin, aholkularitza eta abar zikin horietan erori dira.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 192. orr.

11 bidaia-boltsa ik bidaia.
12 esku poltsa ik esku.
13 eskuko poltsa

Eskuko poltsa bat eta arropa beharrezkoenak erosi nituen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 273. orr.

Andereñoak eskuko poltsatik arkatza atera eta bere agendako orri bat moztu zuen.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 36. orr.

Ohetik altxatu, eta eskuko poltsa hartu zuen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 100. orr.

Eskuko poltsa bat eta arropa beharrezkoenak erosi nituen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 273. orr.

Eskuko poltsa handian zerbaiten bila zebilen bitartean hitz egiten zuen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 136. orr.

-Epa, Tom -esan zuen Honeyk, eskuko poltsa salmahaiaren gainera erortzen utziz.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 278. orr.

14 lan poltsa ik lan 27a.
15 poltsa arindu gastatu; lapurtu.

Bidaiari guztiek ez zuten poltsa gogo onez arindu nahi izaten.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 65. orr.

Ikasia baitzuen ordurako norberaren inozotasunak errukira bainoago maltzurkeriara bultzatzen dituela besteak, balizko inozoaren poltsa arintzeko helburuz lapurbidera alegia.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 50. orr.

16 poltsa-zimur izond

Topikoak bestela badio ere, katalan guztiak ez dira xuhurrak ez poltsa-zimurrak, ezta gutxiago ere.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 153. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

aire poltsa (5); armen poltsa (3); beteriko poltsa (4); betetako poltsa (5); betetako poltsa bat (3); bidai poltsa (11); bidaia poltsa (4); bihotz itxurako poltsa (3); diru poltsa (15)

eguneko lan poltsa (8); erosketa poltsa (3); eskari poltsa (6); eskolako poltsa (5); esku poltsa (7); eskuko poltsa (16); gasolio poltsa (3)

janari poltsa (4); kirol poltsa (6); kokaina poltsa (3); lan poltsa (24); lan poltsa eskaini (5); larruzko poltsa (5); liburu poltsa (3); liburuen poltsa (4); paperezko poltsa (8); patata frijitu poltsa (3); patata poltsa (4); plastikozko poltsa (40); plastikozko poltsa bat (3); plastikozko poltsa batean (9); plastikozko poltsa jarri (3)

poltsa atera (4); poltsa bana (5); poltsa barruan (7); poltsa bat atera (3); poltsa bat atzeman (3); poltsa bat aurkitu (3); poltsa bat eskuan (3); poltsa bat hartu (4); poltsa bat zeraman (3); poltsa batean sartu (9); poltsa baten barruan (7); poltsa beltz (3); poltsa berrian (3); poltsa berrian egoteko (3); poltsa bete (8); poltsa buruan jarri (4)

poltsa egin zidaten (4); poltsa egin ziotela (3); poltsa erakutsi (3); poltsa eskaini (5); poltsa eskaini dute (3); poltsa eskuan (10); poltsa eskuan zuela (3); poltsa eskuetan (3); poltsa gorri (5); poltsa handi (17); poltsa handi bat (10); poltsa handia (5); poltsa handiak (3); poltsa handian (3); poltsa hartu (18); poltsa hartu zuen (4)

poltsa ireki (9); poltsa itxi (3); poltsa jarri (15); poltsa jarrita (3); poltsa lapurtu (3); poltsa lurrean utzi (4); poltsa lurretik hartu (3); poltsa mota (3)

poltsa txiki (5)

poltsa zabaldu (8); poltsa zahar (3); poltsa zimurrean (5); poltsa zuri (3)

tabako poltsa (4); zabor poltsa (18)

betetako poltsak (4); diru poltsak (5); erosketa poltsak (5); eskolako poltsak (4); janari poltsak (3); kokaina poltsak (3); lan poltsak (3); plastikozko poltsak (18); zabor poltsak (6)

eskua poltsan (3); eskuko poltsan (4); lan poltsan (7); plastikozko poltsan (3); poltsan gorde (4); poltsan sartu (13); poltsan sartuta (3); poltsan sartzen (6)

poltsara sartu (4)

lan poltsarako (3)

diru poltsaren (4); lan poltsaren (6); poltsaren barruan (4); poltsaren bila (3)

poltsarena egin (3)

amaren poltsatik (3); atera zuen poltsatik (4); bere poltsatik (10); eskuko poltsatik (5); plastikozko poltsatik (5); poltsatik atera (17); poltsatik aterata (3); poltsatik lapurtu (3)


poltsadun izond poltsa daramana.

Halatan, behin, halako pentsakizunetan doala, emakume poltsadun batekin estropezu egin, eta han joango dira lurrera biak.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 176. orr.

Bidesaria ordaindu eta bi behargin eta judu txiki poltsadun batekin garraiatu gintuzten.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 33. orr.


poltsakada iz poltsakada baten edukia.

Ordaintzeko era kaskarra da hau... poltsakada bat trikimailu magikoren trukean haien sakrifizioa arriskuan jartzea.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 236. orr.

Behin batean, amak poltsakada bat barazki ipini zidalarik Adelari eramateko, maistraren etxera igo, eta liburu hura jo nuen begiz apal batean.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 29. orr.


poltsaratu, poltsara(tu), poltsaratzen du ad poltsara eraman.

Bere jabetza guztiak atzera poltsaratu arte ez zen berriz mintzatu.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 252. orr.


poltsatto iz poltsatxoa.

Berandaren maldan bizpahiru abere-bazka poltsatto zeuden eta bizkar-zakuan sakatu zituen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 127. orr.


poltsatxo 1 iz poltsa txikia.

Emakumeak poltsatxo bat zeraman ezkerreko eskuan; besaurrean, berriz, juduek derrigorrez josi beharreko besoko horia, Dabiden izarrarekin.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 76. orr.

Almak asteburu osoan ireki ere egin ez zuen poltsatxo bat zekarren aldean.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 45. orr.

Poltsatxo batean kako-iltze batzuk sartu bitartean.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 55. orr.

Kosto harria, tabako pakete baten zelofanean; hiru mikropuntu, poltsatxo batean; farlopa gramo erdia -gutxi gorabehera-, [...].  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 107. orr.

Berriz ere poltsatxoa atera, tabakoa galkatu, piztu eta, gure artean ke hodei urdinxka bat egotzita, hitz egiten hasi zen.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 100. orr.

Bidaiatzeko poltsatxo bat presta zezala eta ekartzeko, baita ere, pasaportea.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 140. orr.

Berakatzez betetako poltsatxoak.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 39. orr.

Amonak gerrikoaren barren aldean jositako poltsatxoa haztatu nuen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 179. orr.

Narruzko poltsatxo bat bazen, txanponez betea.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 359. orr.

Dendako kutxako dirua, kartera bat eta diruz beteriko poltsatxo bat ostu omen zituen akusatuak. jatetxeko paperezko ahozapia, azukrearen poltsatxoa, bazkariaren faktura.  Berria - Euskal Herria   2004-05-11

Diruen poltsatxoa ez zitzaidan txarto etorriko.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 321. orr.

Sendagarrien poltsatxoa erakutsi nion, anpulua atera nuen eta, nire buruarekin egina nuen moduan, tanta hatz lodiaren mamian isuri nuen.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 318. orr.

Gobernua arduratzen da kalamuaren ekoizpenaz eta medikuen bitartez saltzen zaie gaixoei: 30 haziko poltsatxoak 20 dolar.  Berria - Harian   2005-04-17

Arrautzaren erdibitzea, hots, lehenbizi bi, gero lau zelula sortzea; gero zelula-bolatxo bat, gero poltsatxo bat. erlearen sabelean dagoen poltsatxoa ireki eta ezti zaporea dastatu zuen.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 151. orr.

Goxokiez gainera, koxkor batzuk eta poltsatxo bat azukre.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 73. orr.

2 (hitz elkartuetan bigarren osagaia gisa)

Sentitzen dut, baina te-poltsatxoak bakarrik ditut...  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 127. orr.

Espero bainuen egun batean ez bazen bestean bere droga-poltsatxoak banatzeko eskatuko zidala.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 192. orr.

Emakumetxoak txabusinaren sakelatik tabako-poltsatxo bat atera eta pipa galkatzen hasi zen.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 95. orr.

Azukre poltsatxoari begiratu zenion eta zalantza une baten ostean poltsikoan sartu zenuen, enkontruaren lekuko bezala, segur aski, fetitxea.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 77. orr.

Poliziak xiringak, odol poltsatxoak eta ur destilatuko anpuluak atzeman zituen logeletan.  Berria - Kirola   2006-02-28

Diru poltsatxo bat ere bazen, ostera.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 319. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

botiken poltsatxoa (3); diruen poltsatxoa (3); sendagarrien poltsatxoa (4)


poltsatzar iz adkor poltsa handia.

Poltsa horiek halako poltsatzar batean sartzen dituzte, beste leku batera eroan eta hantxe miatzeko.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 274. orr.

Hasieran, arropa zikinez beteriko poltsatzarrarekin agertzen nintzen bakoitzean, marmarka hasten zitzaidan ama.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 48. orr.


poltsazale izond poltsaren zalea dena.

Anaia guztiok eduki dezagun hura anaia faltsu, apostata, lapur, gaizkile eta poltsazaletzat, benetan damutzen ez bada behintzat.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 139. orr.


poltsiko (812 agerraldi, 128 liburu eta 113 artikulutan) 1 iz sakela. ik patrika.

Agustinak sakristiako giltza gorde zuen poltsiko batean.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 166. orr.

Josebak poltsikoan sartu zuen sobrea.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 163. orr.

Gabardinaren iduna goratu, eskuak igurtzi eta eskumako poltsikoan sartu zuen eskua.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 54. orr.

Ezkerreko eskuaz egin zuen hori guztia errepublikarrak, eskuinekoa jakaren poltsikoan baitzeukan.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 53. orr.

Congok txalekoaren poltsiko batetik txartel bat atera zuen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 408. orr.

Kozkor bat antzematen zitzaion poltsiko hartan, pistola, inork inoiz ikusi gabea.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 53. orr.

Atea ireki eta eskuineko poltsikoan zekarren linterna piztu zuen.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 251. orr.

Beste bat, berriz, mutilaren poltsikoak miatzen hasi zen.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 220. orr.

Khabul Khanek eraztun bat atera zuen bere galtza zabaletako poltsiko batetik, harri berde bat, Star zahar bat zeraman zirako poltsiko batean.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 180. orr.

Txanponen bat neukan poltsiko txikian.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 184. orr.

Jakaren poltsiko sakonetako batean gorde zuen belus horiko azalekiko koadernoa.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 74. orr.

Inora ailegatu eta labana poltsikoan beti, gizakia...  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 263. orr.

Berokiaren barruko beste poltsiko batetik hontz bat atera zuen... benetako hontza, bizia, lumak harro samar zituena...  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 52. orr.

Eskuak poltsikoan, unetxo bat eman zuen Gusi eta haren emazteari begira.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 112. orr.

Unetxo batez norantz jo jakin gabe, hormari pega-pega eginda egon zen, eskuak poltsikoetan.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 175. orr.

Mekanismoa bazebilen, baina poltsikoko erloju hark ez zeukan kristalik, ez orratzik.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 49. orr.

Bi urtero egiten duen bezala, Herriko Etxeak xehetasunen poltsikoko liburuxka argitaratu du.  Berria - Euskal Herria   2004-11-17

2 (aditz baten objektu gisa)

Botila haien estalkiak biltzen aritu ginen, poltsikoak bete arte.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 23. orr.

Bere poltsikoak husteko eskatu diot Potterri.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 234. orr.

Baso-guardak poltsikoak miatu zizkion.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 146. orr.

Bere arropetako poltsiko guztiak arakatu ondoren argazki batzuk atera zituen azken patrikatik.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 13. orr.

Praken poltsikoak haztatu eta berehala, txanponen hotsa heldu zitzaion belarrietaraino.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 141. orr.

-Potter, atera kanpora zure poltsikoak! -bota zion bat-batean.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 232. orr.

3 irud/hed

Hauexek dira -erran zuen paper eskutada bat ateraz maletako poltsiko batetik.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 42. orr.

Autoko alboko poltsikotik dokumentazioa altxatzeko larruzko karpeta granatea atera zuen eta belaun gainean ezarri.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 12. orr.

Agirre, bitartean, paperen bila saiatu zen atearen poltsikoan.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 140. orr.

Ohartzen naiz, Patri, gertaera berri hauek nire etikaren poltsikoetan eroso gordetzeko zahartzen hasia naizela, ez nagoela prestaturik.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 17. orr.

4 (diruaren sinbolo gisa)

-Urteak nire soldataz haren poltsikoa gizentzen, eta horra ordaina.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 21. orr.

Alderdien poltsikoak betetzeko proiektu faraonikoak.  Berria - Euskal Herria   2006-04-22

Gainera, diru zorrak egin zituen -kartzelatik libratzeko poltsikoak ere askatu behar izaten dira maiz-.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 52. orr.

Eta inork ez zidak poltsikoa hustu.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 345. orr.

Israelera bidaiatzea ez dago poltsiko guztien eskura.  Berria - Kirola   2004-04-29

Margolari eta eskulturagile izan zen garai batean, bere espirituaren onerako eta poltsikoaren kalterako.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 23. orr.

Petrolioaren gorakada poltsikoetan nabaritzen ari dira ibilgailuetako gidariak.  Berria - Ekonomia   2004-11-02

Kontua edatea baitzen, edatea eta festan segitzea, poltsiko ximurrak ematen zuen bitartean.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 103. orr.

1885ean Londresera abiatu zen, poltsikoak hutsik.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 8. orr.

Emakumeek inoren poltsikoa hartzen dute kontuan, eta ez bihotza...  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 135. orr.

5 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Artistak atea zabaldu duenean, postariak poltsiko-liburu baten neurriko bere buruñoa luzatu du atearen markoak eta artistak uzten dioten zirritutik.  Berria - Kultura   2006-02-12

Bederatzi obra ikusgai Donostiako 'Poltsiko antzerkia'-ren barruan.  Berria - Kultura   2004-05-07

6 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Aski zuen bere langile-patrika betexea alderatzea gure ikasle-poltsiko hutsekin.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 155. orr.

Giovanni Mazonik jakaren barne-poltsikoan gorde zuen, bihotzaren aldean.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 29. orr.

Tinta isurkorregia badute, lumaren muturretik ihes egin ohi du hark, eta alkandora-poltsikoetan orban ezabaezina utzi.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 24. orr.

Urtebetetzearen aurreko hamabost egunetan, aztarnak uzten ibili nintzen lekurik bitxienetan, bainugelako ispiluan, hozkailuaren atean, praka-poltsikoetan...,  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 90. orr.

7 poltsiko liburu poltsikoko liburua.

Une horretan, postariaren poltsiko-liburu baten neurriko buruñoak busto klasiko baten itxura osoa hartu zuen.  Berria - Kultura   2006-02-12

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

poltsiko liburu baten (3)

poltsikoak arakatu (3); poltsikoak arakatzen (4); poltsikoak haztatu (4); poltsikoak miatu (3)

atzeko poltsikoan (5); barne poltsikoan (3); barruko poltsikoan (4); eskua poltsikoan sartu (5); gabardinaren poltsikoan (3); galtzen poltsikoan (3); jakako poltsikoan (8); jakaren poltsikoan (7)

poltsikoan aurkitu (3); poltsikoan eraman (5); poltsikoan gorde (23); poltsikoan gorde zuen (9); poltsikoan gordetzen (3); poltsikoan neukan (3); poltsikoan sartu (46); poltsikoan sartu zuen (9); poltsikoan sartuta (7); poltsikoan sartzen (9); poltsikoan zeukan (5); poltsikoan zuen (4)

praketako poltsikoan (4)

herritarren poltsikoaz aberasteagatik (3)

eskuak poltsikoetan sartu (3); eskuak poltsikoetan sartuta (3); poltsikoetan sartu (8); poltsikoetan sartu zituen (3); poltsikoetan sarturik (4); poltsikoetan sartuta (5)

praketako poltsikoetan (4)

poltsikora eraman (7); poltsikora sartu (6)

alkandorako poltsikotik (3); atera poltsikotik (4); atera zuen poltsikotik (13); atzeko poltsikotik (4); barruko poltsikotik (5); euren poltsikotik ordaindu (3); jakako poltsikotik (3); poltsikotik atera (20); poltsikotik ateratako (6); poltsikotik ateratzen (3); poltsikotik erlojua atera (3); poltsikotik ordaindu (7)


poltsikodun izlag poltsikoa duena; poltsikoak dituena.

Egurrezko etxetxoan ezkutatu zen, eta esan zuen ez zela irtengo, harik eta norbaitek poltsikodun praka zabal batzuk ekarri arte.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 227. orr.


poltsikoratu, poltsikora(tu), poltsikoratzen 1 du ad poltsikora eraman, poltxikoan sartu. ik sakeleratu.

Doi-doi eduki nuen denbora derbirako sarrera-multzo bat hartu eta poltsikoratzeko.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 23. orr.

Ezinezkoa dela jende honek hamar minututan lau mila dolar poltsikoratzea harritxoak huskeria batean erosiz [...] compadre bati, compadrito horri ziria sartuz prezioen ideiarik ez duelako eta ingelesez ere tutik ez dakielako.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 132. orr.

Betebehar hartatik sekulako soldata atera ez arren, pisuaren alokairua eta bizio txikiak ordaintzeko adina poltsikoratzen zuten.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 88. orr.

Chicago ez zen arte-munduaren erdigunea, baina ez zen basamortu galdu bat ere, eta bazebilen hiri hartan nahikoa aberastasun hara eta hona, gizon argi batek apur bat poltsikoratzeko beste.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 49. orr.

Dow Chemicalek 469 milioi dolar garbi poltsikoratu ditu aurtengo lehenengo hiruhilekoan.  Berria - Ekonomia   2004-04-30

2 irud/hed

Jendea poltsikoratu zuen, eta txapela ere, zalantzarik baldin bazen, erabat bere egin zuen.  Berria - Kultura   2004-03-30

Ederrak, benetan, nafarren kontakizuna, girotzea eta umeak poltsikoratzeko era.  Berria - Kultura   2004-07-13

Jokoan egon diren puntu guztiak poltsikoratuta hartu nahi du Portlandek neguko atsedenaldia.  Berria - Kirola   2004-12-22

Bitan, gainera, UEFArako txartela poltsikoratu zuen.  Berria - Kirola   2006-04-09

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

txartela poltsikoratu zuen (3)


poltsikotxo iz poltsiko txikia.

Bitan, gainera, UEFArako txartela poltsikoratu zuen.  Berria - Kirola   2006-04-09

Koratiloaren poltsikotxotik ateratako zilarrezko erlojuan bostak ikusi zituen Mariek zer ordu ote zen galdetu zionean.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 209. orr.


poltso iz emakumearen poltsa. ik poltsa 7.

Negar ezti nasaiak isuri zituen Eusebiak, poltsotik eskuratutako musuzapi zuriaz txukatu zituenak.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 148. orr.

Lagunekin parrandan ibili ondoren, etxera itzulitakoan, neskak zorro ttiki bat topatu du bere poltsoan.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 18. orr.

Baten batek poltsotik-edo ikurrin txikia atera eta jendea elkartzen hasten zen.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 122. orr.


poltsu ik pultsu.

poluitu, polui, poluitzen 1 du ad kutsatu.

Herritarren %60ren ustetan fabrikak dira Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako ingurumena gehien poluitzen dutenak.  Berria - Euskal Herria   2004-06-01

1998an, estazioen %20 kalifikatu zituzten poluitu gabeko estaziotzat; 2003an, berriz, estazioen %37.  Berria - Euskal Herria   2004-11-09

2 (era burutua izenondo gisa)

Lurzoru pol[u]ituen berreskuratzean.  Berria - Euskal Herria   2004-11-09


poluitzaile izond/iz kutsatzailea.

Kontinenteko eta itsasertzeko uretako karga poluitzaileak.  Berria - Euskal Herria   2004-11-09

Ibai eta estuarioetara egiten diren substantzia poluitzaileen isurketan.  Berria - Euskal Herria   2004-11-09

Karbono dioxidoa eta beste poluitzaile batzuk aireratzen dira, baina horien kontzentrazioak ohiko zentral termikoetan aireratzen dena baino txikiagoak dira.  Berria - Euskal Herria   2004-02-25

Europako Batzordeak poluitzailetzat jotzen dituen gaiak aireratzen edo isurtzen dituzten jarduera ekonomikoen zerrenda.  Berria - Euskal Herria   2004-05-16


poluzio 1 iz kutsadura.

Langileak agurtu eta berehala aldendu zen Miarritzera, kalte egiten zion Bilboko poluzioak.  Berria - Kultura   2004-08-19

Itsasoko eta kostaldeko poluzioa, hiriko bizimoduarekin loturiko arazoak (trafikoa, zarata, hondakinak...) eta kontsumo ohitura egokirik eza dira kezka handiena eragiten duten gaiak.  Berria - Euskal Herria   2004-06-01

Administrazioek azpiegiturak eraikitzen jarraitzen dute, eta horrek poluzioa gehitu besterik ez du egiten.  Berria - Euskal Herria   2006-02-22

Ordukotz arma nuklearrak kenduak ziozkaten eta ez du poluzio irriskurik batere ekarri ixtripu horrek.  Herria   2003-09-04

Herritarren %79k uste dute lehentasunezkoak direla ingurumenaren babesa eta poluzioaren kontrako borroka.  Berria - Euskal Herria   2004-11-09

Lurzoruaren Poluzioa Prebenitzeko eta Zuzentzeko Legea.  Berria - Euskal Herria   2004-06-01

2 irud/hed

Zaratak poluzio handia eragiten du.  Berria - Euskal Herria   2004-10-07

3 hazi-isuria.

Gaueko botaldi bat izan nuen; nire amets erotikoak sortutako poluzioa.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 52. orr.

4 gau poluzio gauezko hazi-isuria.

Dena eskaini, gorputzeko azken malko eta odol tantaraino, azken gau-poluzioko azken espermatozoidea ere bai.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 190. orr.

Dodov berez esnetzen zen, gau-poluziotan murgiltzen zen zintzurreraino.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 154. orr.


pomada (orobat pumada g.er.) 1 iz gantzaz eta beste gai batzuez prestatzen den nahastura, sendagai edo kosmetiko gisa erabiltzen dena.

Edurnek pomada bat atera zuen bere botikinetik.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 320. orr.

Mikelen orkatila bihurrituarentzako pomada.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 51. orr.

Pomadaz igurzten die burua anaiei.  Itziar Otegi   «Axenario» - Jules Renard, 2006 - 50. orr.

Orain damu dut horrela gertatu izana, zeren oineko behatza infektatu egin baitzait eta pomada jarri behar dut.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 138. orr.

Gerokoz utzi nuen atal zafratuan horma puxka bat edo pomada ezartzea.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 122. orr.

Kasu horretan dietarekin eta pomadekin batera, kirurgia erabiltzen da odoluzkien tamaina murrizteko.  Berria - Gaiak   2004-01-24

2 (hitz elkartuetan)

Pomada usaina, arestiko urrin gaziarekin batean, hatz guri zetazkoen azal.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 321. orr.


pomelo 1 iz laranjaren antzeko fruitua, hura baino zapalagoa, zapore garratzekoa.

Pomelo edo laranja txiki baten tamainaraino hazia zenez, kirurgialariek ia osorik kentzea lortu arren, ezin izan zuten konpondu ordurako egina zen kaltea.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 61. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Bi tragotan edan du pomelo zukua, eta gustura edango luke beste bat, baina ez daki onik egingo dion hainbeste likido hartzeak.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 74. orr.

Ivy hantxe, oraindik jantzi gabe, pomelo pare bat plater batean paratzen ari eta niri galdezka ea kaferik nahi al nuen.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 91. orr.


pomeraniar izlag/iz zati handiena Poloniako eskualde den Pomeraniakoa, Pomeraniari dagokiona.

"Merci beaucoup", eta Beatrice pomeraniarrarekin batera joan da, dotore baino dotoreago, Grand Plageko itsas pasealeku bustian zehar.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 147. orr.


pomo iz ezpatez eta kidekoez mintzatuz, eskutokia.

Eskuan, berriz, zetro handia zeukan, zeinaren urrezko pomoak diz-diz egiten zuen, eguzki sagarra bailitzan.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 48. orr.


ponderatu, pondera, ponderatzen 1 du ad zerbaiten alderdi guztiak pisatu edo haztatu; alde bakoitzari pisu jakin bat eman.

Datu hotzak -mapetan azaltzen diren kilometroak- ponderatu egin behar zirela iruditu zitzaigun, eta, esaterako, heterogeneotasun indize bat erabili behar zela.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 128. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Sufragio unibertsalaren sistema lehen aldiz erabiltzen bada ere, boto guztiek ez dute balio bera izango, botoa ponderatua izango delako.  Berria - Euskal Herria   2004-02-18

Batzordekideen arteko bozketan berdinketa izan zen emaitza, baina boto ponderatua kontuan hartuta (talde bakoitzak legebiltzarrean duen indarraren arabera), proiektua ez zen onartu.  Berria - Euskal Herria   2004-12-21

Sufragio unibertsal ponderatuaren ondorioz ikasleon ahotsa gutxietsi nahi zuten.  Berria - Euskal Herria   2004-03-26

Sistema ponderatua erabili dugu hauteskundeotan.  Berria - Euskal Herria   2004-04-01

3 orekatua, neurritsua.

Hiritar burutsu, eraginkor, serio, arrazional eta ponderatu batzuek osatutako iritzi-korronte bateko lider.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 83. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

sufragio unibertsal ponderatua (8)

sufragio unibertsal ponderatuaren (3)


ponderazio iz zerbaiten elementu bakoitzari pisu jakin bat ematea.

Hauxe izango da ponderazioa: funtzionario doktoreak (%51), gainontzeko irakasleak (%18), ikasleak (%20) eta administrazio eta zerbitzuetako langileak (%11).  Berria - Euskal Herria   2004-02-04

Irakasle funtzionarioen botoek %51eko ponderazioa izango dute, irakasle kontratatuenek %18koa, ikasleenek %20koa eta administrazioko eta zerbitzuetako langileenek %11koa.  Berria - Euskal Herria   2004-02-18

Ponderazioa egin eta gero ere, bere botoen pisuaren erdia baino gehiago ikasleena da.  Berria - Euskal Herria   2004-03-25

Hauteskundeetan beti daude ponderazioak Bizkaian diputatu bat lortzeko Gipuzkoan baino boto gehiago behar dira, adibidez.  Berria - Euskal Herria   2004-04-01

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ponderazioa egin (4)


pondu ik puntu.

ponduño ik puntuño.

ponente iz txostengilea.

sala beste bost epailek osatzen dute: Pablo Garcia Manzano, Maria Emilia Casas, Javier Delgado, Roberto Garcia Calvo eta Jorge Rodriguez-Zapata -bera da ponentea-.  Berria - Euskal Herria   2004-05-27

Bi epaiak argudio berberak ematen dituzte, hitzez hitz, pasarte gehienetan, ponente banak idatziak diren arren (Ignacio Sierrak bata eta Luis Gilek bestea).  Berria - Euskal Herria   2004-05-23

Jon Kortazar euskal literaturako sarien ponentearen ustez, «erregistro desberdinak» erabili ditu Canok Neguko zirkua-n.  Berria - Kultura   2006-04-02


ponentzia 1 iz txostena.

Galiziarako autonomia estatutuaren eraketa eta defentsaren prozesuan funtsezko oinarria izan zen Boveda, Galiziako Udalen Asanblean Santiagon 1932an egina aurkeztutako ponentziaren egile, ordezkari eta defendatzaile izan baitzen.  Berria - Mundua   2006-01-07

ELAk asteburu honetako kongresuan Ipar Euskal Herriaz aurkeztuko duen ponentziaren berri eman du.  Berria - Ekonomia   2004-11-25

Bi ponentzia eztabaidatuko dira, sindikatuaren antolakuntzari buruzkoa bata, eta estrategia politiko eta sindikalari buruzkoa bestea.  Berria - Ekonomia   2004-05-14

Ponentziak buruz ikasten dituen militantea, militante txarra da.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 151. orr.

Klase eta ponentziekin edo kafetegi eta liburutegietako etenaldiekin bete beharreko egun-segida soraio bat.  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 22. orr.

Hitzaldiak eta ponentziak.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 224. orr.

Roberto Gonzalezek Batzar Nazionalean onartu zen ponentzia politikoaren ildo nagusiez mintzatu zen.  Berria - Euskal Herria   2004-12-16

2 batzorde txostengilea.

Hortaz arduratuko da Autonomia Erkidegoen Batzorde Orokorrak izendatuko duen ponentzia bat.  Berria - Mundua   2006-02-17

Autonomia Estatutua erreformatzeko ponentzia abian jarri du Kataluniako Legebiltzarrak.  Berria - Mundua   2004-02-10

Hizkuntza Politika aztertzeko ponentziaren lehen gonbidatua izan zen Pedro Pegenaute.  Berria - Euskal Herria   2004-09-09

Agerraldia egin dute taldeko kideek Nafarroako Parlamentuko hizkuntza politikari buruzko ponentzian.  Berria - Euskal Herria   2004-11-04

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

onartu zen ponentzia (3); ponentzia eztabaidatuko (3); ponentzia politikoa (8); ponentzia politikoaren (4)

alderdiaren ponentziak (4)

nafarroako parlamentuko ponentzian (3); parlamentuko ponentzian (5)


ponitu, poni, ponitzen du ad adkor berotu; zopatu.

"Materiala" deitzen diogu lainezaz, badakigularik ere lautik hirutan estrikninaz gozatutako placebo ideal bat besterik ez dela, eta ideia eta laineza soil horrexek ponitzen gaituela, horixe dela kasik gure kabitu-ezinen ustezko sendagarrien printzipio aktibo bakarra.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 27. orr.


ponpa1 (orobat punpa g.er.) 1 iz isurkari bat edo gas bat lekualdatzeko tresna.

Ponpak hutsik ponpatzen segitzen zuen, eta orratza atmosfera heren baten inguruan zabu-dantzan zebilen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 217. orr.

Ziklistak [...] gurpilak haizatzeko ponpa bat zeraman eskuan.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 12. orr.

Punpa elektriko eta diesel indartsuak erabiliz.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 71. orr.

Ponpa zentrifugoaren kirrinkots larri garratza erregailuaren trumoihots sakonari gainkatu zitzaion.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 216. orr.

Haizezko ponpa bat.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 79. orr.

Ponpa xurgatzaile baten bidez.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 244. orr.

Bihotzak, ponpa gisa begiratzen bazaio, mirespena eragingo dio ingeniari hidraulikoari.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 12. orr.

Komuneko ponpa entzun nuen.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 24. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Erreguladore bat jartzea ere pentsa lezake: pareta elastikozko hodi zati bat, alegia, ponpa-bulkada bakoitzean zabaltzen dena.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 169. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Zuhaixka zabartu batzuk han-hemen, zeinetako baten azpian aurkitu bainuen aurreko maizterraren bizikleta-ponpa. Iturria, zalantzarik gabe, bide bazterrean egon ohi diren ur ponpa horietako bat.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 42. orr.

Petrolio ponpak eta belar metak.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 162. orr.

Garagardoa debalde da gaur -garagardo ponparen heldulekuari tiratu zion-.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 209. orr.

Gas kantitate baten bolumena murrizten denean (pneumatiko-ponpa bat sakatuz, esate baterako), handitu egiten da gasaren presioa.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 175. orr.

Haize-ponpa eta urtegia ikustera doaz jabegoaren mugaraino.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 83. orr.

Erregai-ponpa diafragma-ponpa bat izan ohi da.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 176. orr.

Oraindik ez da ezagutzen gizakiak egindako materialik, bihotz-ponpa baten taupada indartsuei eusteko bezain sendo lotu dakiekeenik muskuluei edo beste ehun batzuei.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 246. orr.

Ezin hobeki ikusten nuen ez zela modurik iragateko sustrai, zurrupatze-ponpa izateko haren eginkizunetik, hura izatera, foka-larru gogor eta trinkoa, itxura koipetsu, kailutsu, temati hura.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 214. orr.

Urean fite munta daitezkeen barraderak, sua hiltzeko haguna botako duten tresna indartsuagoak eta, urean dabiltzan sute ponpa azkarragoak.  Herria   2003-04-24

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ur ponpa (7)


ponpa2 iz hotsandia, ospea.

-Denok batera egingo diogu uko deabruari -esan zuen-, eta haren obra eta ponpa guztiei.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 253. orr.


ponpa3 iz burbuila.

Dena da ona, xaboi ponpak baino ez daudela ematen du.  Berria - Euskal Herria   2006-03-17


ponpaka adlag ponpatzen.

Zer izan zen zerraren hortzak pasatzea kokots txikiaren azpitik, eskuetan sentitzea haurraren odola olioa bezala ponpaka, aurpegiari eustea burua ez erortzeko, estutu eta herioaren espasmoak zurruparaztea gorputz adoratu, mardul eta bizitzaz bete hari.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 337. orr.


ponpaketa 1 iz ponpatzea.

Bihotzaren ponpaketaren eta grabitatearen eraginaren konbinazioari esker iristen da odola oinetara.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 173. orr.

Etenkako ponpaketa, teknikoki, ez da batere eraginkorra, zeren eta presio eta emari maximoak jasateko eginak egon behar baitute kasu horretan ponpak, hodiek eta balbulek.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 169. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Etenkako emari baten gorabeherak leundu beharrean gertatzen den ingeniariak espantsio-ontzi bat jartzea pentsatuko luke ziur asko, ponpaketa-zikloaren hasierako likido-soberakina gorde eta bulkada batetik besterako tarteetan emateko.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 169. orr.

· Agintariek ur ponpaketarako eraikuntza bat zabaltzen ari ziren, eta antza, herritar ugari hurbildu zen inaugurazio ekitaldira.  Berria - Mundua   2004-10-01


ponpatu, ponpa(tu), ponpatzen (orobat punpatu g.er.) 1 du ad ura edo beste isurkari bat ponparen bidez goratu.

Ponpak hutsik ponpatzen segitzen zuen, eta orratza atmosfera heren baten inguruan zabu-dantzan zebilen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 217. orr.

Lehenengo garaietako lurrun-makina, pistoia zilindro baten barruan mugitzen zena, atzera-aurrerako motor xume eraginkor bat zen; ura ponpatzeko erabiltzen zen batez ere, pistoiaren gora eta beherako mugimendua oso egokia baitzen horretarako.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 47. orr.

Cortesko etxeetan ura ateratzeko eta ponpatzeko lanak gelditzeko gomendatu du Nafarroako Gobernuak egindako azterketa geologiko batek.  Berria - Euskal Herria   2004-09-12

Lehenengo zirkuituan, bihotzaren eskuineko aldetik birika-arterietara ponpatzen da odola.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 167. orr.

2 irud/hed

Haren gainean makurtzen naiz, ipurdia aurpegian jartzen diot, eta bere potroetako hazia adorez ponpatzen dudan bitartean, [...].  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 120. orr.

3 (era burutua izenondo gisa)

Laugarrena hasi aurretik, handituta zeukan ezkerreko bekaina eta haragi ponpatuak bekokia desitxuratzen zion zantarki.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 160. orr.


ponpatze (orobat punpatze) iz ura edo beste isurkari bat ponparen bidez goratzea.

Taupada-markagailuaren eremutik bentrikuluetara zabaltzen da bulkada erregulatzailea; bihotzak ponpatze-indar handiena egiten duen lekura, alegia.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 244. orr.

Horrek erran nahi baitu [...] arte huntan petrolakia beharko dela dena punpatu! Madriletik jakin da ere, artetik erraiteko, punpatze hori ez litakeela gosta lau ehun miliun euro.  Herria   2003-02-20


ponperia iz arrandia, handikeria. ik ponpezia.

Harrokeria eta handiustea, frankotan, apaltasun iduriko baten mozorropean ezkutatzen dela, non eraikitzen baitu aldi berean banitateak eta ponperiak ere bere habia.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 387. orr.

Seko mozkorrak egon bagina baino ponperia handiago batez ari ginen, baina artean ez geunden edanda.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 83. orr.

Alboko estatuen ponperia imitatzen saiatzen garelarik, patetikoak gara.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 118. orr.


ponpezia (oroat punpezia) iz arrandia, handikeria. ik ponperia.

Urteak alferrik iragan ez zaizkidan arren, atzo balitz bezala oroitzen dut festa hura, jaun André: hango koloreak, hango luxua, hango ponpezia eta gehiegikeria!  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 158. orr.

Asmoaren punpeziak ez dio duintasunik ematen, haren hutsalkeria ezaguna kontrastez nabarmendu baizik.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 136. orr.

Farola guztiak piztuta zituzten etorbideak, eta etxe bat, punpeziagatik eta antigoaleko gauza luxuzkoengatik, nik ordu arte sekula ikusitakoez oso bestelakoa.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 69. orr.


ponpier iz ipar suhiltzailea.

Handik gutxira ponpierrek aintzirako lohi hiletarik gorpu urez hantu berdatua jalgi zutela miretsi nuen.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 30. orr.

Kamioi gainean, ponpierra, lankide bati ume bat besoz beso uzten.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 90. orr.

L. auzapezak tira dezala zirena ponpieretan delarik, eta lan egin herriko etxean bere axuant eta hautetsiekin.  Herria   2001-04-26


ponpoilo (orobat ponpoilu) iz burbuila.

Hodei trumiltsuei begira, ezinegona gandorrean eta kiskalibeharra erraietan daramatela, laino zurizko ponpoiluak puuffa-puuffa baldartsu puztutzen doazen bitartean.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 241. orr.

· Bennettek, eskua irmo, arrautza gisako ebaki sakon bat egin, melanomaren inguruan hazbeteko tartea utziz, eta berrogei segundoan kendua zuen, gantz eta azal puska batekin batera; tamainaz, Brasilgo intxaur baten antzeko ponpoilo bat.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 104. orr.


ponpoilu ik ponpoilo.

ponpos ik ponpoxo.

ponposo ik ponpoxo.

ponpox ik ponpoxo.

ponpoxo (orobat ponpox, ponpos g.er. eta ponposo) 1 izond hanpurutsua, arranditsua.

Mediku ponpoxo batzuk iritsi ziren, esmokin beltza eta txaleko zuria soinean, beren patrika-erlojua eta guzti.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 34. orr.

Beste garai batzuetako pentsalari eta intelektual ponposoak kilkerra euri egunetan bezain ezkutatuak dabiltza.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 36. orr.

Batzuetan eskolatua izaten da, maiz aberatsa, normalean txukuna eta beti ponpoxoa.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 118. orr.

Andere ponpoxaren agerpenen arabera, Goikotxea baserri aberats eta ederra zela imajinatua zuen neskak.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 225. orr.

-Eroango nindukek hire moto ponposo horretan auzokoen begietatik urrun?  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 81. orr.

Enperadoreak ordezkoak bidali zituen eliza-ekitaldi ponposo eta loretsura.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 253. orr.

Baliteke metodologia kontuez hitz eginik agian hitz ponpoxoen azpian eztabaidan zegoena botere banaketaren kontua izatea, ez besterik.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 134. orr.

Egia da filosofiaren eta filologiaren artean irrist eginez esaldi ponpoxo eta handigurak erabiltzea asko gustatzen zitzaiola Jean-Baptisteri.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 106. orr.

Kaligrafia xehe ponpoxoaz.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 91. orr.

Argaingo auzotegiak ere ari du itxura ponpoxa bat eskuratzen.  Herria   2005-02-27

Badaki aspertu egingo dela bilera amaitezin ponposoetan.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 74. orr.

2 (adizlagun gisa)

Bazaude etsita, eguzkiari goraintziak bidaltzekotan, eta hor azalduko zaizu biribil eta ponpoxo.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 402. orr.

Neska, oraindik bere onera etorri gabe, ez zen mutila bezain ponpox eta alai jartzen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 97. orr.

· Ohi zuenez, ponpox antxa jantzia zegoen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 109. orr.

3 ponpoxo-ponpoxo adlag

Interesatzen zitzaiena gurekin argazkia ateratzea zen, eta egun horretan ponposo-ponposo agertzea, gure ondoan baleude bezala.  Berria - Euskal Herria   2004-02-18

Haren hiru seme-alabak, berriz ere ponpox-ponpox jantziak, osaba-izebek eta lehengusuek inguraturik zeuden.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 398. orr.


ponpoxokeria iz egite ponpoxo gaitzesgarria.

Gizakien artean sortu eta garatzen ikusi izan ditudan sinpatiazko harremanak, azkenean beti ito egin izan dituk egolatriaren eta ponpoxokeriaren zingiretan.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 121. orr.


ponpoxotu, ponpoxo(tu), ponpoxotzen da/du ad

Mesmerismo [...]: hipnosia, jantzi dotorez hornitu, ibilera ponpoxotu eta sinesgogorkeria afaltzera gonbidatzen hasi aurretik.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 200. orr.


ponte 1 iz bataiarria.

Senaren atezuak ur bedeinkatuaren pontean hatz-puntak sartzera eraman zuen Jose, aitaren egiteko.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 133. orr.

Pedro Martinez de Oyanederra ponteko ur santuak hartzekoan para zioten izena.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 128. orr.

Espainiako Alderdi Sozialistako Isidorori aspaldi itzuli zioten ponteko izena.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 78. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Doroteo Arango deitzen zen ponte izenez, eta Pablo Neruda bezalaxe, hemendik joanak ziren amaren aldekoak.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 82. orr.

Marcelino Soroa idazleak (1848-1902) Omar Celin izenez sinatu zituen [...] idazlan batzuk, eta erraz antzematen dira ezizen horren azpian ponte izenaren letrak.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 110. orr.

· Greziako bataio-ponte zenbaitetan palindromo hau irakur omen daiteke: [...].  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 93. orr.

3 iz aita ponteko.

Nire ustekabea, Joxerramon Arrigainek esan zidanean konfirmandoek ospakizunean aitabitxi bana behar zutela, jadanik konfirmatua noski, eta bere pontekoa ni izatea nahi zuela.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 50. orr.

-Gure pontekoa, eta hi jaiotzearen kulpantea.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 147. orr.

Nire sinesmen-gabezia ezaguna bide zuenez, pontekotzat ni hartuta, modu sinboliko batean, bere buruarentzat bada ere, ekitaldi harekiko arbuio antzeko bat adierazi nahi zuen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 51. orr.

4 aita ponteko ik aita.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

aita ponteko (5); ponteko izena (3)

aita pontekoa (5)

aita pontekoak (3)


pontifikal 1 izond aita santuarena, aita santuari dagokiona.

Ba ote zen lege bat, Oswald Spengler-ek K.o. 1919an argitaratutako Mendebaldearen Gainbehera lan pontifikalean ezartzen zuena bezalakoa [...] ala aske ote ginen geure akatsak zuzentzeko eta geure patua eratzeko?  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 301. orr.

2 meza pontifikal gotzain meza.

Meza Pontifikala amesten genuen.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 131. orr.


pontifikatu, pontifika(tu), pontifikatzen 1 du ad pulpitutik aritu, maisuarenak egin.

Eta horien aurrean, bi ikuspuntu erabat antagoniko daude: batetik, teknika berri horiek erabat pontifikatzen dituztenak ("erabili beharrekoak dira", "ezin dira utzi enpresaren konkurrentzia areagotu nahi bada", eta abar).  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 171. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Arazoa bikoitza da: batetik, lupaz aztertu beharko dira estatistika pontifikatuak -esaterako, badira langabeziari buruzko ikerketak, Europaren aldean, Ameriketako Estatu Batuen estatistika eta datu ustez hobeak erabat zalantzan jartzen dituztenak-; eta bestetik, argi asko nabarmendu behar da tasek ez diotela ezer enpleguen kalitateari buruz, zenbatekoari buruz ari direla soilik.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 123. orr.


pontifize 1 iz aita santua.

Erdian Pontifize gorena dago zutik, Kristoren Elizaren senarra.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 263. orr.

Baina Jainkoaren laguntzarekin bai Parisetik eta bai Erromako Pontifizearen eta Kuriaren aldetik onarpena merezi izan zuten nola bizitzarena hala doktrinarena.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 8. orr.

Erroman, oinordekotza oinordekoak egin beharreko zenbait sakrifiziori lotuta zihoan, eta pontifizeen zuzenbideak arautzen zituen sakrifiziook.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 254. orr.

Jainko biziaren behatzaz Jesus Jaunaren Zauriak inprimatu zitzaizkion Frantziskori, Kristo Pontifize Nagusiaren bulda balira bezala, bai Erregelaren erabateko baieztapenerako, bai beraren egilearen gomendiorako.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 764. orr.

Beraz, Pontifize jakintsuak, aurrean zuen Jainkoaren zerbitzariagan arima xaloaren garbitasuna, munduaren mespretxua, pobretasunaren maitasuna, perfekzio-asmo iraunkorra, arimen aldeko grina eta borondate santuaren sugarra ikusi zituenean, esan zuen: [...].  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 883. orr.

2 irud/hed

Ez da halako gauzetan sinesten zuten ala ez: Zizeron goren pontifizeak gauza horien aurka tratatu bat idatzi zuen.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 19. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Pontifize-intsigniez apaindua, urrez bordaturiko eta harribitxi zizelkatuz ederturiko jantzi sakratuak ditu soinean.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 263. orr.

Hamabi pontifize-aulkigilek eraman zuten Eliza katolikoko buruaren gorpua Jauregi Apostolikotik basilikaraino.  Berria - Harian   2005-04-05

Harritzeko bada ere, Erroma zaharreko pontifize tituluak, lehen enperadorearena zenak, eta egun aitasantuak bereganatzen duenak, zubigile esan nahi du.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 30. orr.


pontoi iz ala, gabarra. ik pontoiontzi.

Ezin dut ia, zuen nagikerian bainaturik, oi baga, kotoi eroalei euren lorratza erauzi, ez-eta bandera eta estandarteen harrokeria iragan, ez pontoien begi izugarrien azpian egin igeri.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 128. orr.


pontoiontzi iz pontoia.

Hiru mila tonako pontoiontzia dugu eta hirurogei langile.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 246. orr.


pontxe 1 iz edari alkoholduna, osagai nagusitzat limoiz eta kanelaz lurrinduriko rona duena. ik puntx.

Pontxea ere prestatzen nion eztiz, berakatzez, limoiz, ereinotz eta sendabelarrez.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 171. orr.

Pontxe edaten eta zigarroak erretzen ari ginen, eta bitartean literaturaz eta pinturaz mintzatzen.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 23. orr.

Sudurretara iristen zitzaion jada pontxearen lurrun kiribilaren usaina.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 135. orr.

Limoia pontxean bezain erreak bukatu genuen ia!  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 457. orr.

Ez ezak whiskya pontxea bezala edan: hustu edontzia!  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 112. orr.

Gure amak suspergarri bat erosten zidan eta pontxea ematen zidan goizean indar nendin.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 173. orr.

Pontxe beroak hartzeko gaua egiten zuen.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 131. orr.

Horrekin batera antoisin handi bete pontxe atera zion ikasleari.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 25. orr.

Lemazainaren egoitzan eseri ziren epaileak, katilu handi bat pontxe beroren aurrean, pipak eta tabakoa aldean.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 145. orr.

Lebigre jaunak hiru edontzi pontxe atera zizkien.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 41. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Nahasmendu handienean garraiatu zituzten besaulkiak, sofak, aulkiak, kaxetak, pontxe-katiluak, gazta-plater bat, boomerang australiar bat, lastairak.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 90. orr.

Louisenean pontxe usaina hartu duanez, berriro hasteko igo haiz.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 23. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Hagridek gero eta ozenago hitz egiten zuen, arrautza-pontxetik kopakada bat bestearen ondoren hartu ahala.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 180. orr.

Palmondo baten azpian eserita, esku batean ron pontxea eta bestean Montecristoa, ilunabarrean olatuei beha.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 224. orr.

Lumatxazko ohazal bat jartzen zion Kearney andreak oinen gainean eta ron-pontxe sendo bat egiten zion.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 200. orr.


pontxo iz Hego Ameriketako berokia, burua sartzeko irekidura bat duen tapaki batek osatua.

Beren pontxoetan bilduta, burua sartzeko zulo bat daukaten kotoizko burusi laukidun luzeetan alegia, hamaika koloretako marradun praka zabalez jantzita, Guayaquileko lastoz egindako hegadura zabaleko kapelez estalita, hitz, oihu eta keinu egiten zuten.  Berria - Harian   2005-03-24

Kortaturen garaiko nire kamiseta koloregabetua, praka higatuak eta pontxo hegoamerikarra etorri zitzaizkidan gogora, eta nire aita alua, etxerako bidean barrezka imajinatu nuena.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 83. orr.

Pontxo mexikarrei buruz eta estasian ahitu eta un-concho geratu arte larrua jotzeari buruz hitz egiten zuen kantu nahiko hippya, ate baten ondoan biluzik zegoen emakume baten eta Zappa beraren arteko harreman psikodelikoaren istorioa.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 218. orr.

Dahlmann-ek poz-atseginez kontu egin zien vinchari, baietazko pontxoari, chiripá luzeari eta moxal-larruzko botei.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 109. orr.


pop 1 iz aurreko mendeko hirurogeietan sorturiko musika estiloa, britainiar hiri musikako eta rock musikako elementuak dituena, eta melodiari garrantzi handia ematen diona.

Bestalde, Los Planetasena inbentatuta zegok aspaldi: betiko pop-a duk, ezer berririk ez.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 41. orr.

Punka, popa, ironia eta irainak.  Berria - Kultura   2006-01-03

Entropia madarikatuak ez du ezer barkatzen, ezta poparen behirik sakratuenak ere.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 40. orr.

90eko hamarkadan poparen eta dance musikaren xarmaz busti ondoren, rockaren eta technoaren arteko nahasketa definitiboa egin nahi izan zuten Bonok eta lagunek.  Berria - Harian   2005-08-09

Funketik eta souletik edanez baina baita popetik, psikodeliatik eta jazzetik ere.  Berria - Kultura   2004-12-16

Popa eta teknoa uztartzen ditu, eta Aizpururen ustetan, «David Bowie eta Roxy Music iradokitzen ditu».  Berria - Kultura   2004-09-23

Popa esperimentaziorako tresna gisa ulertzen duten lanak.  Berria - Kultura   2006-02-16

2 (izenondoekin)

Rock and roll girl, The kids are the same eta beste hamaika kantu energiaz beteriko pop melodikoaren fruitu bikainak dira.  Berria - Kultura   2006-01-19

Pop dotore eta ederra.  Berria - Kultura   2006-02-16

Pop italiar inozoa entzuteko gogoa daukat.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 173. orr.

Walking Wounded horren aurreko diskoek ez baitute zerikusirik musika elektronikoarekin, pop lasai eta jazzy moduko batekin baizik.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 26. orr.

The Magnetic Fields laukotearen pop sinfonikoa entzuteko parada emango du.  Berria - Kultura   2004-10-21

Estilo aldetik, pop eta jazz intimistaren arteko zerbait aterako dela dio Ruedak.  Berria - Harian   2005-08-02

3 (izenondo gisa)

Entzun al duk inoiz lelorik gabeko kanta pop bat?  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 41. orr.

Esan nion ez zitzaidala batere gustatu, musika oso txarra iruditzen zitzaidalako, musika pop komertziala baitzen.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 96. orr.

80ko urteetako guruak eta garai hartako psikoterapeuta pop haiek Werner Erhard bezalakoak negozio pertsona zorrotzak ziren, beste ezeren gainetik.  Berria - Gaiak   2004-03-31

4 (izen baten ezkerrean)

Juan Carlos Perezek gidatutako pop taldearen Espaloian abestiaren «bertsio pertsonala» egin dute.  Berria - Kultura   2004-11-12

Ez dugu pop izarrak izateko asmorik, baina gustura gaude, gure lekua egin dugulako. Pop artista horien zenbait lan ikus daitezke Bilboko Guggenheim museoan.  Berria - Kultura   2004-11-18

Egoitzaren egongelako pop estiloko sofa gorrian eserita egonik, indiskretua ematen du galderak.  Berria - Gaiak   2006-02-12

Pop estetika horren barruan erreferentzia interesgarri gutxi aurkitzen ditut nik egun: Elvis Costello, Joe Jackson...  Berria - Kultura   2006-04-09

Izan ere, haren proposamena mainstream kutsuko pop melodia itsaskorretara mugatzen zen.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 33. orr.

Pop eta heavy doinuak nahastu zituena.  Berria - Kultura   2006-02-26

Hain ote ziren bada haren sinesmenak gogorrak non babestu egin nahi baitzuen alabatzakoa amerikar pop kulturaren inauteri erotik.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 158. orr.

50eko hamarkadaren erdialdean Erresuma Batuan sortu eta 60ko urteetan AEBetan garatu zen pop artea.  Berria - Gaiak   2004-11-06

Pop eta rock festa San Adrianen.  Berria - Kultura   2004-01-02

Pop eta op arteak, minimalismoa eta abstrakzioa, diseinu-margolanak eta argazkiak, bideo-artea eta Espresionismo Berria...  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 50. orr.

Modu berean, margolaritza-higikunde batzuek, pop-art-ak edo hiperrealismoak, adibidez, desberdin "ikusarazi" dizkigute eguneroko mundua eta mundu horretako objektuak.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 81. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Gitarra, gitarra-baxua, emakume kantariak, rock taldeak, txalaparta, alboka, triki-popa, Itoiz.  Pako Aristi   «Gelatxo, soinuaren bidaia luzea», 2001 - 74. orr.

Gaztetxo aurpegia duen gitarrista eta abeslariak Noise Addict punk-pop taldean jo zuen 90eko hamarkadan.  Berria - Kultura   2006-01-12

Elektro-pop sailean kokatzen den obra, poesia eta soinuak naturalki uztartuz.  Herria   2005-05-26

Albertok isilik jarraitu zuen, David Sylvian-en ahotsak techno-pop doinu hura bozgorailuetatik eraiki bitartean.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 130. orr.

6 pop-rock

Berehalaxe antzematen zitzaion musika mota hari, halako kutsu islamiarra nahasten baldin bazen ere pop-rock-etik harturiko zenbait erritmo eta doinurekin.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 21. orr.

Etxebarria parkean, pop-rock kontzertu nagusia izango da.  Berria - Euskal Herria   2004-06-19

Gaur egungo euskal pop-rock musikaren egoera aztertzeko.  Berria - Kultura   2004-02-20

Jazz eta blues doinuei pop-rock ukitua ematen diete.  Berria - Kultura   2006-01-18

Dunkelheit taldeak irabazi du Donostiako Pop-Rock Lehiaketa.  Berria - Kultura   2004-08-11

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

absurdo pop (3); afro pop (3); euskal pop (4); ingalaterrako pop (3)

pop artea (7); pop arteak (5); pop artearen (5); pop doinuak (4); pop estiloko (3); pop eta rock (6); pop kantu (4); pop kantuen (3); pop lasaia (3); pop melodiak (4); pop musika (9); pop musikaren (11); pop rock (55); pop rock atalean (3); pop rock lehiaketa (15); pop rock musikaren (4)

power pop (8); rock eta pop (3)


popa 1 iz itsasontziaren atzealdea. ik txopa.

Palmondo berdexka bat zeukan gainazalean; hondoan, urperatutako guda-galeoi baten popa.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 166. orr.

Juan Bautistak eta Goiok berehala antolatu zuten ontzia, bina arraun hartu eta, ni popan eseri nintzen artean, arraunean hasi ziren.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 189. orr.

Moilatik jo zuen, hirira gabe, haizea popan.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 224. orr.

Mendiak eta zelaiak poparantz iheska ikusten dira, ontzia haien aurrean bogatzen eta belak airatzen ditugunean.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 255. orr.

Estropada joan eta estropada etorri, kontrarioei popa erakusten ohitu zen La Marinera.  Berria - Kirola   2004-08-25

Neuk jasoko diat popatik aurrena, gero sar hadi heu branka azpira.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 131. orr.

Edna urduri helduko da painelua ahoan, istriborretik popara joan eta ababorretik brankara buelta osoa emanez, gero istriborretik popara jarraitzeko.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 232. orr.

Toldoak zabalduko dira popa aldean armazoi gogorraren gainean.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 311. orr.

Alessandro eta osaba Joanikot eztabaida bizian ari zirela popako gazteluan.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 241. orr.

2 ipurdia.

Bere popa osoa nire begien aurrean geratu zen.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 35. orr.

Zenbat eta gehiago miazkatu emearen hankarte-popak, orduan eta beroago nengoen.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 35. orr.

Hoa popatik hartzera.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 69. orr.

Popatik hartzera dena!  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 121. orr.

Nik pozik usaintzen nion hankarteko krabelin gorri-beltza, oso gogoko bainuen usaina, baina normalean popatik ematen nion.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 46. orr.

Ale, emaidak popatik, Agustin! majo kostatzen zaik, mutil!  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 202. orr.

Luzaro egin genuen txortan, laguna txakurka eta ni bere popan belaun bakar baten gainean belauniko.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 114. orr.

3 popatik

-Hoa popatik, Olatz.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 135. orr.

Zoaz popatik, neska.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 164. orr.

-Doala popatik hartzera eta goazen hemendik! -Ximurrak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 16. orr.

Joseluk "hoa popatik!, niri ez didak sartuko, joder!" edo horrelako zerbait bota du.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 75. orr.

-Tx! Popatik, hi.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 17. orr.

-Popatik futbola!  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 50. orr.

Popatik atso madarikatua.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 11. orr.

Popatik! keinua egin zion mutilak Umbertori.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 186. orr.

-Popatik!  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 43. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

hoa popatik (13); hoa popatik hartzera (5); popatik eman (6); popatik ematen (8); popatik hartzera (39); popatik hartzera bidali (6); popatik hartzera bidaliko (3); zoaz popatik hartzera (4).


popabistero (orobat popabisteru) iz

Bata da biluztasun biluzia edo gorria, eta hor ez dira sartzen ustekabekoak ez diren biluztasun ohiturazko edo arautuak [...], eta ezta toki jakinetan "nudismoa eta naturismoa naturaltasun osoz" praktikatzen duten popabisteroen biluztasun zuri edo jantzia ere: hori jantzita egoteko beste era hagitz errespetagarri bat baizik ez da, nudismoaren teorikoek berek aitortzen eta defendatzen dutenez.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 206. orr.

Gantzeru eta popabisteru, zelan bestela?  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 65. orr.


popabisteru ik popabistero.

popada iz

Popadan gindoazen Hendaiako kostaperantz martina baten atzetik.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 217. orr.


popahandi ik popandi.

popalde iz ipurtaldea.

Popalde ederra bai, harena, trailer baten parekoa, alajaina.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 111. orr.


popandi (corpusean popahandi soilik; Euskaltzaindiaren Hiztegian popandi agertzen da) izond ipurtandia.

Buruan zeukan neska bikainaren ordez, atso popahandi bat aurkitu zuen han barruan, xiringatzarra eskuan.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 90. orr.


popazale izond adkor homosexuala.

Gero aurrerapen handiak eginez, gogotik estutzen diozu eta baita galtzaren zirritua irekitzen hasten ere, garai haietan botoiduna noski eta behin ere ez kremailerakoa, kremailera edukitzea, beren ar izaera besteek baino barrenerago sartua zutenentzat, popazaleen kontua baitzen.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 35. orr.


pope 1 iz eliza kristau ortodoxoetako apaiza.

Gaur pope batek elizkizunak egin ditu han, meza-jantzia soinean.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 485. orr.

Sotanaz jantzitako popea.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 82. orr.

Errusiako Sinodo Santuko apezpiku eta popeak ez zeuden oso gustura [...] siberiar baldan eta lizun harekin.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 251. orr.

Izan ere, pope baten semea zen.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 344. orr.

Esaera zaharrak dioenez, batek popea gustuko eta beste batek popearen emaztea gogoko.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 162. orr.

2 irud/hed

Probintziako pope literarioetariko bat zen, sei-zortzi poesia libururen egile.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 38. orr.


popekume iz adkor popearen semea.

Ez, gezurra duk hori, ni estatu-kontseilaria nauk, ez popekumea; hi bai haizela popekumea!  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 344. orr.


popelina iz ehun sarria eta arina, zeta edo kotoizkoa, arraia horizontalak eratzen dituena.

Flanela deigarrizko soineko bat agintzen zion bere buruari, edo kotoizkoa eta adarrez estanpatua, edo popelina gorriminezkoa. Larunbateko lepoa eta popelinazko soinekoa jantzi ditin berriz ere!  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 259. orr.


popperdar izlag K. Popper-i dagokiona.

Popperdar metodologia luzaz ikusmolde estandarraren egiaztagarritasunean oinarrituriko metodologiaren alternatiba gisa ulertua izan bazen ere, gaur egun bien arteko aldea lausotuago ageri zaigu.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 168. orr.


populagarri izond jendezta daitekeena, jendeztatzeko modukoa.

Bere jarduera nagusia beste animaliak eta bere espeziekoak suntsitzea da, zeinak halako ziztu bizian ugaltzen diren, non lur populagarri guztia, eta are Kanada ere, jendez leporaino betetzen duten.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 128. orr.


populakuntza iz populazioa.

Ez zen sekula galdea honela pausatzen: eta populakuntzari bost axola baldin bazaio?  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 74. orr.

Abertzale ez den populakuntza horren kontzientziatzeko.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 74. orr.


popular 1 izond herriak osatzen duen gizarte klase xeheari dagokiona.

Erakunde sozial hauek botere popularra [...] eta demokrazia partizipatiboa denfendatzen duten talde progresista gisa aurkezten dute beren burua.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 301. orr.

Ez al da ba Tatcher-en kapitalismo popular hura izan garaile atera dena?  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 102. orr.

Herri-jendeak asmatutako txakil-ardo izeneko zerga popular honek, esango nuke baduela sanidade bat, jakinduria bat eta arrazoi eder bat: azpiko arrazoi zatar bat agerrarazten duen arrazoi eder bat.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 94. orr.

Artaburu nardagarri hark kazetaritza popularrari buruzko lezio bat eman berri zion.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 67. orr.

Hegoaldekoek, aldiz, maoismoaren ikuspuntutik hurbilago, Iraultza Demokratiko Popularra aldarrikatzen zuten.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 228. orr.

2 jende gehienak ezagutzen edo onartzen duena.

Hauteskundeak baino lehen, hautesle talde indartsuenen gogoko ekonomia-politika ezartzen da, alegia, neurri popularrak, eta hauteskunde osterako, berriz, hain popularrak ez diren neurriak uzten dira.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 109. orr.

Emakumeak, konparazio, joaten ahal ziren, baldin film oso popular bat ematen bazuten, alditik aldira, oro bat eginda, zinera.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 87. orr.

Irunen «izugarri popularra» behar zuen, bai zortzi urtez Irungo Udaleko zinegotzi errepublikanoa izan zelako eta baita bertsotan «oso ona» zelako ere.  Berria - Kultura   2004-12-02

3 zenbait alderdi politiko kontserbadoreek ere burura izendatzeko erabiltzen duten izenondoa.

Baina izen berak gauza ezberdinak sal ditzake eta, gaur egun badakigu ez direla fidagarri populuaren ala herriaren izenean mintzo zaizkigun alderdi popular demokrata asko.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 57. orr.

Luiz Inacio da Silva Lula presidentea kargugabetzeko laguntza eskatu zien atzo herritarrei PPS Alderdi Popular Sozialistak, Gobernua ustelkeria akusazioez lepo dagoela argudiatuta.  Berria - Mundua   2006-04-19

Espainiako Kongresuak PSOE alderdi sozialista, PP Alderdi Popular eta CC Koalizio Kanariarraren 294 botoekin onartu zuen Valentziako Estatutuaren erreforma proiektua.  Berria - Mundua   2006-02-11

Badituztela partidu popular hortan, hogei mila partalier berri beren alde.  Herria   2004-10-07

· Sozialistek Europako Talde Popularrarekin sinatu zuten paktuari esker lortu zuen Borrellek gehiengoa legebiltzarrean.  Berria - Mundua   2004-07-21

4 Espainiako Alderdi Popularrari dagokiona.

Allik salatu zuen Nafarroarekin muga egiten duen erkidego autonomo bateko kontseilari popular batek, PSOEren kontrako kanpaina bateratua egitea proposatu ziola CDNko kontseilari bati.  Berria - Euskal Herria   2004-04-03

EAJk eta PSE-EEk babestuta, osoko bilkurak «erantzule politikotzat» jo du Alfonso Alonso alkate popularra, interes publikoaren urraketa «bere utzikeriarekin» errazteagatik.  Berria - Ekonomia   2004-05-18

Ekimen «lotsagarria eta arduragabea» izan da, buruzagi popularraren hitzetan.  Berria - Harian   2006-03-25

Legebiltzarreko talde popularraren jokabidea.  Berria - Kultura   2004-11-04

• 5 iz Espainiako Alderdi Popularreko kidea.

Hiriko aurrekontuetan adostu eta gero, proiektu estrategikoak negoziatzeko mahaia eratu zuten popularrek eta sozialistek.  Berria - Kultura   2006-04-13

Jose Maria Aznar popularraren Espainiako Gobernuak.  Berria - Ekonomia   2006-02-12

Plana bera Eusko Jaurlaritzak orain arteko kultura politikari egindako «zentsura mozioa» dela uste dute popularrek.  Berria - Kultura   2004-11-04

Javier Arenas popular espainiarrak bezperan adierazitakoaren arabera, [...].  Berria - Euskal Herria   2004-02-06

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

alderdi popular (3)

alderdi popularra (43); europako alderdi popularra (4); fronte popularra (3); pp alderdi popularra (13); talde popularra (3)

alderdi popularrak (130); eaeko alderdi popularrak (3); espainiako alderdi popularrak (5); europako alderdi popularrak (14); partidu popularrak (7); popularrak eta sozialistak (3); popularrak irabazi (4); popularrak izan ezik (3); pp alderdi popularrak (33); talde popularrak (4)

alderdi popularrarekin (8); talde popularrarekin (3)

alderdi popularraren (61); europako alderdi popularraren (3); fronte popularraren (4); pp alderdi popularraren (17); talde popularraren (3)

popularrek eta sozialistek (7)

alderdi popularreko (78); alderdi popularreko buru (4); alderdi popularreko gobernuak (3); alderdi popularreko idazkari (4); alderdi popularreko kide (3); alderdi popularreko kideak (4); alderdi popularreko presidente (11); alderdi popularreko presidenteak (4); espainiako alderdi popularreko (6); europako alderdi popularreko (13); fronte popularreko (4); kataluniako alderdi popularreko (10); madrilgo alderdi popularreko (3); pp alderdi popularreko (16)

eaeko popularren (3)


popularitate 1 iz ospea, entzutea.

Alkoholikoa zen, maitale bat zeukan gobernuan, eta halere, bere azken egunetara %65eko popularitatearekin iritsi zen.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 56. orr.

Bushen popularitateak dagoeneko nabarmen egina zuen behera Irakeko gerrarengatik.  Berria - Harian   2005-09-08

Sarkozyk UMPko diputatuei azken bileran azaldu die bere popularitatea lau puntu igo dela, %48raino, eta De Villepinena 7 puntu jaitsi, %29raino.  Berria - Ekonomia   2006-03-30

2 (hitz elkartuetan)

Gizarte-egoeran aldaketa handirik sumatzen ez bada ere, une hauetan bere popularitate maila %69an dago.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 111. orr.


popularizatu, populariza, popularizatzen da/du ad jendarteratu, (jendartean) zabaldu.

Gonzalo utzi eta Hilariorengana, [...] taberna batean besotik heldu eta gaitza popularizatu zenetik nonahi kontatzen den istorioa kontatzen didana: [...].  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 22. orr.


populatu, popula, populatzen 1 du ad jendeztatu.

Gauza jakina da katalanek populatu zituztela Balear Uharteak, eta balearrek katalantzat izan dute ordutik oraintsu arte euren burua.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 104. orr.

Herrialde horiek populatzen zituzten nazioei esker, asiriarren, mediarren eta pertsiarren inperio handiek komunikazioa zuten sortaldeko eta sartaldeko parte urrunenekin.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 30. orr.

Populatu gabeko lurraldeetan galdurik.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 328. orr.

Batasuneko lurralde zabalak industrialki gutxiegi populatuak zeudenez, Errepublikak ongietorria egin behar ziela guztiei, "zenbat eta gehiago, hobe" printzipioan oinarrituz.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 254. orr.

2 irud/hed

Errezatu egin nien Jainkoari eta eliza populatzen zuten igeltsuzko, egurrezko eta marmolezko irudi nekatu eta insomneei.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 108. orr.

Urgaina neurri guztietako izotz eskonbroz populatuko da.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 282. orr.

Eta hala populatuko da izaki berriz unibertso matematikoa.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 165. orr.

Horren ondotik, nerbio, bihotz, bular eta buruko espezialistengana jo zuen, eta mikrobioek eta gaitz ezkutuek populatutako mundu baten ateak zabaldu zitzaizkion.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 307. orr.

3 (era burutua izenondo gisa)

Munduko lurralde populatuenetakoa da Gaza: 1,3 milioi palestinar bizi dira, 40 kilometroko luzera eta 5 kilometroko zabalera duen eskualdean.  Berria - Mundua   2004-05-20

India munduko bigarren estaturik populatuena da. Munduko hamar hiriburu populatuenetako edozeinetan.  Berria - Mundua   2006-02-03

Bailara oparoa eta oso populatua zen.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 68. orr.


populatxero izond jendailarena, jendailari dagokiona.

Zinezko banidade zaildu gordea baino askoz nazkantegoa duk nork bere "egoa" apaldu ustez harrotu egiten duen banidade populatxero hori.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 103. orr.

Presteak, fraileak, apezak eta antzekoak, egun itzal handiko gizon diruditen arren, historian zehar, batez ere Trentoko Kontziliora arteinokoan, eta oraintsu arte ere bai gure herriska askotan, hagitz jendaje populatxeroak, makurrak eta ilunak izandu dira.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 35. orr.


populatze iz jendeztatzea.

Moranen irudiko, Gipuzkoak «populatze homogeneo samarra» izan du, eta ezaugarri horrek bere hartan jarraitzen du XXI. mende hasieran.  Berria - Euskal Herria   2004-03-30


populazio 1 iz gune jakin bat hartzen edo betetzen duen izaki bizien multzoa.

Larruazalak badu bere germenen populazio jori bat, nahiz eta germenotatik bat ere ez izan oso arriskutsurik.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 69. orr.

Genetikoki oso antzeko diren banakoz osaturiko populazio bat ezbehar baten arriskuaren mende legoke, izurritez zein bizi-baldintzen aldaketa tupustekoz.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 145. orr.

Populazioen genetikaren arabera, aldaketa ebolutiboa geneen frekuentzien aldaketa da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 288. orr.

Populazio polimorfo batean, hautespen naturalak egitura proteikoak faboratzen zituen, eta, beraz, gene-egiturak -"alelo" direlakoak-, ugalketarik oparoena ahalbidetzen baitzuten.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 112. orr.

2 biztanleria; jendegunea.

Giza geografiak populazioa aztertzen zuen.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 255. orr.

300 urte barru, Lurreko populazioa 9.000 milioi biztanleren bueltan egonkortuko dela ondorioztatu du NBEk.  Berria - Gaiak   2004-11-06

Ideia eugenesikoek oso erakarria, nahi zuen Estatu Batuetako populazio zuria babestu, berak beltzen, poloniarren eta italiarren kutsadura genetikotzat zeukanetik.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 155. orr.

Bazekiten nekazarien populazio osoa matxinaturik zegoela.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 370. orr.

Egun badago planeta osoko populazio guztia elikatzeko adina janari: ondo banatzean datza gakoa.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 113. orr.

Malthusek populazioaren hazkundea artifizialki muga zitekeela uste zuen.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 196. orr.

Populazioaren egoera higieniko-sanitarioa zaintzeko.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 46. orr.

Munduak jakin zuenean populazio zibil defentsarik gabekoaren gainean eragindako hondamendiaren nolakoa eta zenbatekoa, [...].  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 22. orr.

Ahaide-talde primitiboa comitatus barbaroan desegin ondoren berehala dator comitatus-aren beraren desegitea mendeko populazio atzerritarraren eskuetan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 155. orr.

Baina zer da euskaldunak, abertzalegoak preseski, bere populazio apatikoari barkatzen ez diona?  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 91. orr.

Ez da ahaztu behar oso populazio gaztea duela Iranek.  Berria - Mundua   2004-02-20

Populazioen ikerketa eta Euskal Herriaren berezitasun linguistikoa.  Herria   2005-04-07

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Auzo zenbaitzuetan populazio dentsitatea kasik 150.000 jendekoa da.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 80. orr.

Populazio politika: Indonesiako beste hainbat lekutan bezala, Jakartak bultzaturiko populazio mugimenduak liskar sortzaile dira.  Berria - Mundua   2004-04-27

Populazio-mugimenduak, W. Kymlicka-k azaldu duenez, multikulturalismoaren arazoari buruzko hausnarketa bultzatu du.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 225. orr.

Sintesi Modernoaren ikuspegitik, hautespen naturala organismo indibidualek populazio-mailan duten konpetentziaren ondorioa da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 289. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Zelulosa almidoi bihurtzeko gaitasuna duen bakterio-populazio bat.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 213. orr.

Germen-populazio oparoa edukitzen badu ere, beren lekuan eusten die larruazalak germenoi, gorputzera sartzen utzi gabe.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 159. orr.

Aurrerantzean, berriz, DNA azterketetatik ateratako elefante populazioen mapa genetikoa erabiliko dute jatorria argitzeko.  Berria - Gaiak   2004-09-30

Landa-populazioa Mendebaldeko Kristau Gizartearen barne-proletalgo izateko estatusera murriztu zuten.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 207. orr.

Ikerketari eta Ikertzaile-Populazioari buruzko Azterketa.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 222. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

populazio aktiboaren (5); populazio fondoak (3); populazio handia (3); populazio mugimenduak (3); populazio osoaren (5); populazio zibila (5); populazio zibilaren (5)

handitu da populazioa (3); munduko populazioa (5); populazioa sendotzeko (5)

ebko populazioaren (3); irakeko populazioaren (3); munduko populazioaren (7); populazioaren erdia (4); populazioaren hazkundea (6); populazioaren herena (4); populazioaren zati (3)

populaziorik handiena (3


populismo 1 iz herriarengan arrakasta duenari begira aritzen den joera politikoa.

Populismoa nekazari mugimendu eraberritzaile bat zen, industrializazioaren eta diruaren kontzentrazio gehiegizkoaren aurkakoa.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 299. orr.

Gramscik "herri borrokak" (gizartea bi zatitan kontrajartzen dituenak, populismoa funtsean) eta "borroka demokratikoak" (gizartearen espazio anitzak gordetzen dituena) bereizten zituen.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 94. orr.

Peter Mandelson merkataritza komisarioak hilaren 16an Europako Parlamentuan bozkatuko duten araua defenditu zuen, Bolkestein araua, eta Europak «populismoari aurre egin behar diola» esan.  Berria - Ekonomia   2006-02-08

Beraz, hango estatu kapitalismoei populismo deitzen zaie.  Berria - Mundua   2004-05-12

Ez da zuzena nabarmenkeria eta populismo merkea sustatzen duten jarrera demagogikoak izatea.  Berria - Euskal Herria   2004-12-17

Ustelkeriaz eta populismoaz lepo dabiltzan kargu politikoak.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 323. orr.

Komandante Jefeak esaten du zer egin eta denok haren aginduetara, bere jokoa populismoa da, pertsonalismoa.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 113. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Eskuzabaltasuna bera ere, hots denak oro erauzten dituen erabateko hondamendi eta populismo izurrite hau guztiz deitoragarria da.  Berria - Harian   2005-05-31


populista 1 izond populismoaren aldekoa.

Alejandro Toledo perutar lider populistak.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 303. orr.

Bere instinto populista seguruak Hugoren eboluzioa bide segurutik gidatzen du, bera ere honezkero "herriaren bila".  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 9. orr.

Mussolinik, ez baitu artean agintea lortu, bazka ezin hobea du poetaren jardun populista.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 55. orr.

Legeak egiten dituzte, eleberri populistak idazten dituzte, ezkontzen dira, haurrak izateko ergelkeria gehiegizkoa egiten dute.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 255. orr.

Hango argitaletxe populista hartan akademikoegitzat daukate, hemengo elitista honetako arduradunentzat, berriz, dibulgaziozkoegia da.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 51. orr.

Txanponaren bi alde ilunenak, politika neoliberal latzena eta estatu parte-hartzailearen eredu populistena, biak elkartu dira gizarte argentinarra eskutik amildegira eramateko.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 323. orr.

Vlaams Blok alderdi populistaren amaiera ekar dezakeen auzia, abian.  Berria - Mundua   2004-03-20

Pim Fortuyn eskuin populistaren buruaren adierazpenak dira.  Berria - Mundua   2004-02-18

Gabriele D'Annunzio, Italiako idazle aristokratetan aristokratena eta, aldi berean, populistetan populistena.  Berria - Kultura   2004-08-05

2 (izen gisa)

Zapatero traidoretzat zuten duela egun batzuk populista eta nazionalista histerikoek, baina gaur bere lekua egin du historian.  Berria - Harian   2006-03-25

Finkielkrautek [...] Shakespeareren defentsa egiten du populista errusiarren, XIX. mendean, eta deskolonizazio-filosofia eta zurriburri postmodernoaren anatematik, XX.ean.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 197. orr.

Nola ez ditut berreskuratuko pentsio planen edo euskotramoen ideiak ni horien gurasoa izan banaiz? populista itxura emateak ez dit ardura.  Berria - Euskal Herria   2004-03-16


populu 1 iz herria, pertsona komunitatea.

Irakatsi izan da beti, Estatua eta Nazioa eta Populua eta Aberria [...] denak gauza bera direla, egundainotik eta sekulakotz Frantzian.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 39. orr.

Gizakien eta populuen askatasuna.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 261. orr.

Batetaratu behar dira Europa zaharreko populuak.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 152. orr.

Euskalduna [...] populu leiala zen, sentimenduetan fidela, elkartasunean, auzolanean eta isiltasunean sinesten zuena.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 37. orr.

Gu frantsesak, zatikatuak ginen gure artean, eta beharbada beste populu batzuk ere, arrazoin berengatik.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 86. orr.

Biarnes jakintsu handiak ere aitortzen zuela nola euskaldunak populu bat garen eta nazio bat ere.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 45. orr.

Ez dago aspalditxotik zinetan euskal herri dei daitekeen zerbaiten antzik duen gauzarik, erabateko populu edo lur hedaturik.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 82. orr.

Populu guztiak, edozein izanik ere haiek osatzen duten herritarren kopurua eta zernahi izanik ere haiek hartzen duten lur eremua, osoki beren buruen jabe direla.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 62. orr.

Munduko populu bakoitzak herri izateko eskubidea du.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 127. orr.

Euskal populua errotik ezagutzen zuen.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 15. orr.

Munduko populu primitiboak.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 83. orr.

1918an, Georges Wilson Ameriketako presidenteak berriz aipatu zituen aspaldiko Nazionalitateen printzipioa eta Populuen Autodeterminazio Eskubide agertu berria, printzipio horien arabera antolatu nahiz Europako mapa berria.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 72. orr.

2 herria, gizarte klase xehea.

Klodio, plebeiu bilakaturik, populuaren tribuno izendatua izan zen.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 60. orr.

Klodioren aldera populuak zuen jaidura gutxituz zihoan.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 60. orr.

-Euskal Herritik at, Puzu, Don Carlosek ez du populua inarrosten.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 153. orr.

Pinet eta Monestier "Populuaren Errepresentantek" eginiko dekretuan, hala irakur daiteke: [...].  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 29. orr.

populuaren opioa da kirola.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 23. orr.

3 herria, hiria.

Gero Lizarrarat, herriaren agurtzera, aitzindariak, jaunak eta populu guzia.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 172. orr.

Londres-ko populua Tamesiaren erdian amarraturiko ontzietara erretiratua zen.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 131. orr.

1789. urtean, Parisko populuak Bastille hartzen zuen bitartean, [...].  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 97. orr.

Bere populu jendekinarekin, bere etxe txuri politekin, bere duna zabalekin [...] Miarritze leku miragarria da.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 69. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

munduko populu (9); munduko populu guztien (3); populu elkartuen (3)

euskal populua (4)

ene populuaren bihotza (3); euskal populuaren (9); gure populuaren (3); populuaren bihotza (3); populuaren zati (3)

populuen autodeterminazio (3); populuen europa (3)


populutsu iz jendetsua.

Itsas ertz biluzi, harrobi ilun, antzoki populutsu nahiz trenetan atseden handian lerra naiteke.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 149. orr.


popzale izond pop musikaren zalea dena.

Horregatik, zenbait proiektutan, popzaleenetan adibidez, diskoak egin izan ditut.  Berria - Kultura   2006-04-06


pordoi iz erromesak edo bidaztiak eraman ohi duen makila luzea.

Euren ametsetan berehala Henrique zalduna agertu zitzaien, erromero-jantzi eta itxuraz, eta eskuan bazekarren palmondozko pordoi bat, eta bi gizonezkoei hitz egin zien.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 394. orr.

Kanta hura akabatu, entzuleen txaloak eta haien diru-saria jaso, gitarra larruzko zaku batean gorde, hura bizkargaineratu, eta zorutik makila luze bat hartu zuen, pordoi bat ere izan zitekeena.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 265. orr.

2 irud/hed

Are gutxiago, nire errege-pordoi berria izango zela adierazi ere egingo zidala.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 118. orr.


porfido (orobat porfiro) iz materia amorfo batez eta feldespatozko eta kuartzozko kristalez osaturiko harkaitz gogorra, leuntzen denean itxura ederra hartzen duena.

Kalea porfido-harrizkoa zen, zola galtzadarri arrosakarekin egina, eta kaleak Indi gaztainak zituen alde banatan.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 64. orr.

Porfiro haitzean zulaturiko pasabide luze batean barrena iragan zen.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 72. orr.

Burdinazko atea kanka zarratu zen ostera porfirozko pasabidean.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 73. orr.


porfiro ik porfido.

poriomania iz etxetik nahiatara atera eta alderrai ibiltzeko bulkada patologikoa.

Poriomania indar ezinago jauzkorra da, obsesiboa, bakerik ematen ez duena.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 25. orr.

Poriomania ezin kontrolatuzko hura, presoek kartzelatik ihes egiteko gogo eutsiezinaren antzekoa dudarik gabe, laster batean zabaldu zen hiritar etsitu askoren artean.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 25. orr.

Hurrengo goizean, poriomaniak ahazturik, deinosiak lasaiturik, langileek lantokirako bidea hartu zuten, isilik, fusilen begi zorrotzen begiradapean, tankeen presentzia betiko eta izuzkoaren aurretik.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 28. orr.


porkeria 1 iz zikinkeria.

Holako etxe ederra, holako porkeriek bete behar dutela [...].  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 8. orr.

2 (izenondo gisa)

Segur naiz zure aitatxi judu porkeria bat zela.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 188. orr.


porkofagia iz txerrikia jatea.

Trikinosi [...]: porkofagia proposatzen dutenei zerriak emandako erantzuna.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 250. orr.


porkulo adlag ipurditik, popatik.

-Zoaz porkulo hartzera!  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 121. orr.

-Hoa porkulo hartzera.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 72. orr.

Nik porkulo hartzera bidali nuen, eta alde egin nuen handik.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 222. orr.

Garbi bezain zikin hitz eginda, Espainiak porkulo eman izan dit beti, zentzu guztietan, eta baita zentzu haragizkoenean ere.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 120. orr.


porlan 1 iz zementua.

Pareta zahar harri eta lur jasotako haiek, edo porlan apur batekin hartutako haiek.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 205. orr.

Ibaira joaten ziren, [...] edo ubideetako erretenetara, presako harresiei porlana ematera.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 29. orr.

Hesi fisikoak, porlan, metal eta alanbrez eginak.  Berria - Mundua   2004-07-10

Proletargo-auzo bateko handitasunik gabeko eliza da, dena porlan, dena aluminio, dena antzinako estilo arkitektonikoen imitazio merke eta nahasia.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 32. orr.

Ibilgailua berehala galdu zen porlanezko pistan aurrera joanda.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 39. orr.

Erratza lakar bat pasatu zuen porlanezko zoruan.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 102. orr.

Parke batean nago, kolore biziz pintaturiko burdin eta porlanezko parke batean.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 80. orr.

Motxila ere porlana bezain pisua zaio gaur, trekaren seigarren egunean.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 63. orr.

Etxe garaiak, hogeitaka solairutakoak, gizakiaren oreka zentzua ere zalantzan jartzen zutenak: harri eta altzairu, porlan eta beira, iragarki erraldoiak etxe erraldoien zapeletan.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 151. orr.

Eraikinak porlanaren kolorekoak dira, bai, baina kaleak beste inon baino zabalagoak.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 282. orr.

Porlanak hartu ditu azpian.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 140. orr.

2 (izenondoekin)

Porlan zurizko balaustrada ikusten nuen, itsasoa dirdirka zegoen tarteen artetik.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 98. orr.

Aitak porlan freskoa bota berri zegoen espaloi zati bat seinalatu zuen.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 22. orr.

Geletako batean sotoko ateorde karratua irekita zegoen; porlan gordinezko maila batzuk itzalean galtzen ziren.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 222. orr.

Gure erraiak horma zaharretako porlan pitzatua ziren.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 156. orr.

3 (neurriekin)

36.000 tona altzairu eta 205.000 tona porlan erabili dituzte altxatzeko.  Berria - Gaiak   2004-12-15

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Porlan blokez eta alanbre-hesiz inguratuta.  Berria - Mundua   2004-07-10

Gogoratzen dudan hurrengo gauza da ohean nengoela adreilu eta porlan zatiz beteta eta ez zegoela paretarik, kalean lo egitea bezala zen.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 34. orr.

Nik porlan-zaku batzuk garraiatu, besterik ez nuen egin.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 16. orr.

Burdinazko hesiaren kontrako kolpea eta zerutik eroritako porlan-zakukada batena bezalako hotsa.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 112. orr.

Harengana oldartu eta, porlan-hautsez zurituriko arropetatik tiraka, egongelaraino eraman nuela.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 21. orr.

Zeregin horrek Donostiako Rezola porlan enpresarekin duen lotura bistakoa da.  Berria - Kultura   2006-04-11

Porlan mota baten material fotovoltaiko batekin estali zuten errepide zati bat (7.000 metro koadroko eremua), eta, ordutik, oxido mailak %60 egin du behera proiektuaren sustatzaileen esanetan.  Berria - Gaiak   2004-03-12

4 irud/hed

Gobernuak porlana bota du hogeita hamar urteko historiaren gainean, baina ez dugu onartuko gauzak horrela gelditzea.  Berria - Mundua   2004-12-11

Nafarrek porlanezko defentsa eraiki zuten Palaun, eta etxeko taldeak horma horren aurka egin zuen talka behin eta berriro.  Berria - Kirola   2006-04-06

Porlanez eraikitako gezurrari.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 14. orr.

Gobernuak porlana bota du hogeita hamar urteko historiaren gainean, baina ez dugu onartuko gauzak horrela gelditzea.  Berria - Mundua   2004-12-11

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

porlan zaku (3)

horman porlana sartzeko (3); porlana garraiatzeko (14); porlana garraiatzeko kableak (6); porlana garraiatzeko sistema (3); porlana garraiatzeko sistemako (4); porlana sartzeko (3); porlana sartzen (5); urtegiko porlana garraiatzeko (4)

porlanez betetako (5); porlanez betetzen (5)

porlanezko gezurra (7); porlanezko horma (8)


porlaneztatu, porlanezta, porlaneztatzen du ad pornalezko geruza bat ezarri.

"Baso-bideetan" sei zaldiko gurdiak ibili ordez, macadam eta porlaneztaturiko bideetan automobilak ibiltzen ziren.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 36. orr.


porlangile iz zementugilea.

Portland porlangileak Cementos Lemonaren %96,6 bereganatu duela jakinarazi du, egindako Erosteko Eskaintza Publikoaren buruan.  Berria - Ekonomia   2006-02-22


porlangintza iz zementugintza.

Nazio eraikuntzaren izenean porlangintza nazionala egiten ari gara.  Berria - Euskal Herria   2004-04-18


porno 1 izond pornografikoa.

Behin Ducados pakete oso bat aurkitu zuten langileen etxolen ondoan, eta aldizkari porno bat.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 67. orr.

Luxuzko film porno baten aktorea ematen zuen.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 124. orr.

Bideo pornoak alokatzen zituen.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 75. orr.

Europako hainbat kanal ikus ditzake, baita Frantziako kanal porno bat ere.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 92. orr.

Bere joera alternatibo hori maluraz eta amorruz beteriko poemetan gauzatzen du, edo ipuin porno gordinetan bestela.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 81. orr.

Ordenagailuaren aitzinean orenak egiten zituen, prentsaren miatze azkenerainokoan, adiskideekin txiste-trukean edo orrialde pornoetan.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 50. orr.

Lehengoan, Interneten nenbilela, site porno batean sartu nintzen, ohitura dudan bezala, eta mutil gazte baten iragarkia irakurri nuen.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 143. orr.

Kontaketa, liburuan bertan esaten denez, testigantza sozio-historiko-literario-pornoa da.  Berria - Kultura   2004-03-24

2 (izen gisa)

Koonsen mundu ironikoak, berriz, pornoarekin eta gizarte kontsumistarekin du zerikusi handiagoa.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 65. orr.

Ez pentsa, hala ere, porno gogorra ikusten genuenik; erotismo txatxua zen gehienetan.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 100. orr.

Gordina gordindu beharrez, pornoak urrats berriak egiten jarraitzen du.  Berria - Kultura   2006-02-14

Duela hiru aste ostiral gauean ikusi genuen pornoan.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 105. orr.

3 (izen baten ezkerrean)

Porno-neurriko zakil bat, zer esan nahi dudan ulertzen badidazu, baina batere erakargarria ez nire begietarako.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 313. orr.

Abdul gauza asko izan zen bere bizitzan: suhiltzaile, porno aktorea, gigolo, postari, organista, aseguru-saltzaile, bortxatzaile, poeta, exhibizionista, diseinatzaile, maisu...  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 131. orr.

Birus batek suntsitu zigun "Zimino lizuna" porno web-era jaitsitako bideo klipen artean, bazen Ginger Lynn izeneko artista bikain batena: den-dena, edozer, egiten zuen geldiro-geldiro.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 30. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

aldizkari porno (4); film porno (4)

bideo pornoak (4); film pornoak (4)


pornoerotiko izond pornoa eta erotikoa.

Literatura pornoerotikoaz.  Berria - Kultura   2006-02-14


pornofilo izond pornozalea.

Ez dira sasoi onenak lizunkeria testu idatzian (ere) topatzen saiatzen garen freak pornofilo errukarriontzat.  Berria - Kultura   2006-02-14

Ostielako giputx pornofiloei.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 220. orr.


pornografia iz 1 jarduera sexual esplizituen agerpena, sexu kitzikapena helburu duena.

Ondorioz, pornografiaren sarean erortzeko aukera handiagoa dute.  Berria - Gaiak   2004-01-13

Zehaztu beharko da zer esan nahi duen "pornografia" hitzak, eta ez da batere lan erraza.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 40. orr.

Erotismo eta pornografia terminoak ez dira irizpide egonkorretan sustraitzen, abiada ikaragarrian aldatzen direnetan baizik.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 41. orr.

Pornografia politikoki zuzena eskaintzen da hoteletan.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 311. orr.

Pornografiazko liburuak irakurtzen ziren, bere transzendentaltasunagatik beragatik barregarria zen pornografia bat zekartenak.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 227. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik pornografiko.

Joan zen martxoan, 40.000 pornografia iruditik gora aurkitu zituzten hango ordenagailuetan. Interneteko pornografia orrietan sartzea aldizkari infinitu batean murgiltzea bezala duk.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 76. orr.

Erabiltzaileei Interneten zer edo zer bilatzen ari direnean pornografia gaiak zenbatetan agertzen zaizkien jakitea.  Berria - Gaiak   2006-01-21

Pornografia delituen kartzela zigorrak aldatu zituen.  Berria - Euskal Herria   2004-11-25

Etxeak miatu dituzte Gipuzkoan, haurren pornografia sare zabal bat ikertzeko.  Berria - Euskal Herria   2004-05-15

Erresuma Batuko taldearen arabera, 1988az geroztik,%1.500 gehiago dira pornografia kasuak.  Berria - Gaiak   2004-01-13

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Gutxi harritu, denda saldu eta sarean haur-pornografia saltzen hasten banaiz.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 52. orr.

186 gizon, hiru apaizak, salaturik Italian, haur pornografia dela eta.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 199. orr.

Herritar asko jakin-minagatik sartzen da haur pornografiako edukiak dituzten web orrialdeetan.  Berria - Harian   2005-07-13

Ume pornografiaren gune nagusia Internet bada ere, delitu horrek baditu beste bide batzuk.  Berria - Gaiak   2004-02-06

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

haur pornografia (44); haur pornografia kontsumitzen (6); haurren pornografia (9); haurren pornografia sare (3); pornografia aurkitu (3); pornografia edukitzeagatik (3); pornografia kontsumitzen (6); pornografia sare (5); umeen pornografia (6)

haur pornografiako (3)

haur pornografian aritzea (4)

haur pornografiaren (14); haur pornografiaren aurkako (3); haur pornografiaren ingurukoak (3); pornografiaren aurkako (6)


pornografiadun izlag pornografiako.

Ez du plazerik, ez morborik ez antzekorik bilatzen haur pornografiadun web orrialdeetan.  Berria - Harian   2005-07-13


pornografiko 1 izond pornografiari dagokiona. ik porno; pornografia 2.

"Pornografiko" etiketa jartzen zaiola garai jakin bateko eredu kulturalak onartu nahi ez duen guztiari.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 40. orr.

Baimenduta dagoena da erotikoa, araua gainditzen duena pornografikoa.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 41. orr.

Helduendako komikiak eta aldizkari pornografikoak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 132. orr.

Show erotiko eta pornografikoz beteriko kalea zen 42.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 28. orr.

Badira, ordea, irudi pornografikoak doan eta inolako daturik eskatu gabe banatzen dituztenak ere.  Berria - Gaiak   2004-01-13

Liburu erotiko eta pornografiko ugari irakurri ditut, oso txarrak gehienak.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 86. orr.

Kartzelara hezitzaileak eta liburu eta argazki pornografikoen saltzaileak!  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 33. orr.

Aldizkari pornografikoaren kontu harekin ez nintzen hain aise libratuko.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 122. orr.

Bideo pornografikoak ematen dituzten ostatuetan.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 60. orr.

Material pornografikoa egiteko 13 urtetik beherako haurrak erabiltzeagatik.  Berria - Euskal Herria   2004-11-25

Ehun disko gogor baino gehiago eta milaka disko konpaktu eta DVD, «eduki pornografikoekin», Espainiako Poliziaren esanetan.  Berria - Euskal Herria   2004-11-25

Nire helburua testigantza pornografiko bat ematea zen.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 162. orr.

Gazte zela hainbat gizonekin izaniko sexu harremanak bildu ditu idazle siziliar gazteak '100 colpi' liburu erotiko-pornografikoan.  Berria - Kultura   2004-06-10

2 irud/hed

Erantzukizun metafisikoaren eta egoismo pornografikoaren arteko amildegia.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 71. orr.

Enpresaburuek irabaziez harrotzea ia pornografikoa da Elorrietarentzat.  Berria - Ekonomia   2006-02-11

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ia pornografikoa (3); liburu pornografikoa (3); material pornografikoa (4); obra pornografikoa (3)

aldizkari pornografikoak (6); film pornografikoak (4); irudi pornografikoak (8)

aldizkari pornografikoaren (4)


pornografo iz pornografia-lanen egile edo argitaratzailea.

Pornografoa eta ustelkeri zalea deitu zioten besteak beste, bere lehenengo eleberri handia argitaratu zuenean.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 8. orr.

Zerbaitek diost, poeta erromantikoek maitasuna bezala, guk -psikoanalista, sexologo eta pornografoen laguntzaz, hori bai- sexu-plazera akabatu egin dugula.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 44. orr.


pornograma iz film pronografikoa.

Zuena, antza, ez da erotismoaren mugarrietara iristen, sexu hutsa da, sexu basatia: Ataun Zugarramurdi Lesakako Sanferminak Santimamiñeko pornogramak: aluak eta zakilak handik eta hemendik, seiak eta bederatziak.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 99. orr.


pornoki iz gai pornografikoa.

Mirakulua izanen zen naski gizonezko erkide batekin pornokien komentatzeko ekina.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 112. orr.


pornozale izond/iz pornoaren zalea dena.

Burua altxatu, ate atzean gaueroko gazte pornozaleak barruntatu eta aurreko ametsa ahogozatuaz joan nintzen irekitzera.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 209. orr.

Pornozaleak zinemazalearen aurrean bezala, komiki irakurleak azalpen ugari eman behar izaten ditu literaturazalearen aurrean.  Berria - Kultura   2004-01-21


poro (orobat poru g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian poro agertzen da) 1 iz landare eta animalien azaleko zulo guziz txikietako bakoitza; bereziki, ugaztunen azalekoa, izerdi guruinen isurbidea dena. ik xularme.

Oso poro txikiko belaki baten antzeko egitura erakusten du kartilagoak, mikroskopio elektronikoz begiratzen bazaio.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 43. orr.

Gauero, makilajea aurpegitik kentzeko esnea eta poroak ixteko tonikoa.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 31. orr.

Izerdia kanporatzeko, ordea, izerdi guruinak behar dira eta izerdi hori larruazalera eramango duten xularme edo poroak.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 67. orr.

Badirudi edandako guztia azaleko poroetatik agertzen dela berriro.  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 57. orr.

Ordu arteko lanaren beroak atera ez dion izerdia dario bekokian behera, matelgaineko poroetatik behera.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 151. orr.

Izerdia tontorka zerien nire poro guztiei, eta anpulu handi hotzetan geratzen zitzaidan kopetan itsatsita.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 100. orr.

Nik odolaren beroa sentitzen nuen aurpegiko poro guztietan.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 281. orr.

Sentitu egiten duzu adeitasuna haren gorputzeko poro guztietatik dariola.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 109. orr.

Sarritan mintzo gara ate itxian barna, eta ez da mirari, hotsa minik gabe pasa baitaiteke gauzen poro bihurretan zehar.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 265. orr.

Arima gorputzaren poro guztietatik galtzen dute.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 439. orr.

Larruki bakoitzeko poro bakoitza tranpa bat bezala zen kopiatzailearentzat.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 68. orr.

2 irud/hed

Eta orduan geureak izanen dira goiz-txintak, itsasoak, mitxoletak, ansfelbitak, hiriak eta gauak, hariztiak, liburuak, zorionaren poro guztiak.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 47. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Franciek azkar begiztatu zizkion sudur-poroetatik zerizkion izerdi-tanta txikiak.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 524. orr.


porodun izond poroak dituena. ik porotsu.

Azkenik, lurraren gorputza poroduna denez eta itsasoa ukitzen eta nonahitik inguratzen dagoenez, lehorreko urak itsasora doazen bezala, lautada gazitik lehorrera ere berdin joan behar dute, mingostasuna iragazita.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 429. orr.


porogatu ik frogatu.

porositate iz porotsua denaren nolakotasuna.

Eraikin historikoa eraberritzean, adabakiak kentzeaz gain, harrizko egituren azterketa egingo dute, porositatea, dentsitatea, hezetasuna, erresistentzia eta harriaren osagaiak aztertzeko.  Berria - Harian   2005-07-22

Ikatzaren berezko porositateagatik eta zangetan sartu diren hodiengatik kanpora aterako dira urak eta pasealekuak lehor eta inolako hezetasunik gabe geratuko dira.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2490. orr.


poroso izond porotsua.

Polimero poroso batek osatzen du konposatuaren egitura eta zeramika hauts finak ematen dio sendotasuna.  Berria - Gaiak   2004-10-20


porotsu 1 izond

Harriak berez bigunak eta porotsuak izaten direnez, erabat lehortzen dute morteroa, ur guztia xukatuz.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1150. orr.

Zakila, gorputz porotsua izanik, odolez bete litekeela eta bigunetik gogorrera igaro.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 213. orr.

Sarreratik 2-3 zentimetrora himenaren mintz porotsua dago.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 44. orr.

Erregai-pila baten oinarrizko unitatea «monogelatxoa» deritzona da, bi elektrodo porotsuen artean elektrolitozko xafla ipinitakoan sortutako sandwicha.  Berria - Gaiak   2004-06-03

2 irud/hed

Porotsua dugu gogoa ahanzturarekiko; ni neu ere faltsatuz eta galduz noa, urteen higadura lazgarriaren mende, Beatrizen hazpegiak.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 174. orr.


porra ik borra1.

porraka ik borraka.

porrazo ik borrazo.

porrazoka ik borrazoka.

porro ik txirri1; porru2.

porrogile ik porrugile.

porrogintza ik porrugintza.

porroi iz beirazko botila modukoa, likido turrusta zuzenean ahora iraultzeko mutur konikoa duena.

Ehunka lagun, gizaseme zein emakume, milaka esatea hobe, eserita zeuden jadanik belazean, multzoka; eta porroi bakanak eta zahato ugariak lehia bizian altxatzen zituzten.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 83. orr.

Zuk botila bat aukeratu, nik porroian hustu, eta kitto.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 223. orr.


porrokaezin izond ezin porrokatuzkoa.

Kontsolamendua aurkitu zuen bere fede porrokaezinean.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 171. orr.


porrokaldi iz suntsialdia.

Etsaien porrokaldia.  Elizen arteko biblia   Is 17,12 tit

Dena hondamendi, Sodomaren porrokaldikoan bezala.  Elizen arteko biblia   Is 1,7


porrokarazi, porrokaraz, porrokarazten du ad porrokatzekora behartu. ik suntsiarazi.

Baina hara non, bat-batean, inarrosaldi batek eraso egin zion, gorputz-arimak porrokarazi.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 230. orr.


porrokatu, porroka, porrokatzen (orobat purrakatu g.er.) 1 du ad suntsitu, desegin. ik porroskatu.

Harresiak deuseztu eta desegin zizkietela eta jauregiaren bi muturretan zeuden defentsarako dorreak porrokatu eta eraitsi.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 19. orr.

Tamala duk, gero, gu zoriontsu samar izateko mundua gerra odoltsu batean porrokatu behar izatea!  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 314. orr.

Eufrates ibai ondoko Karkemix hirira iritsi zelarik, Babiloniako errege Nabukodonosorrek porrokatu egin zuen.  Elizen arteko biblia   Jr 46,2

Jendea sakrifizioak eskaintzera behartzen zuen funtzionarioa ere hil egin zuen, eta aldarea porrokatu.  Elizen arteko biblia   1 M 2,25

Joab bidali zuen Dabidek, ofizialekin eta Israelgo soldadu guztiekin, amondarrak porrokatzera eta Raba hiria inguratzera.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 53. orr.

Orro, sakre eta mehatxuei lotu eta muturra porrokatu nahi izaten diote elkarri.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 46. orr.

Hitz huts batez porrokatu eta txiki-txiki egin zaitzakeen sultanaren alabarekin ezkondu nahi ez duzu ba!  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 218. orr.

Tetraziklinak porrokatu egin zituen jendeak gorputzean zituen bazilo arriskutsu guztiak.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 23. orr.

Justizia gizakiaren ilusio bat da; funtsean, porrokatzea da dena, sortzea da dena.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 131. orr.

· Eritasunak osasunaren harresi eta babestoki kasik gehienak desegin eta porrokatu zizkion orduko.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 216. orr.

Sufrimendu horrexek berak porrokatu zuen ene bihotza.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 346. orr.

Hasanek gogotik besarkatu zuen, emakumearen hankartean barneratu, eta kanoia hartara zuzendurik, harresiaren kontra tiro egin, eta halaxe porrokatu zuen gaztelua.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 45. orr.

2 irud/hed

Bere karrera akademiko guztia eman zuela estereokimika arloan zebilen teoria bat porrokatzen, ez esperimentuz, argitalpenez baizik.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 50. orr.

Ez sumindurari utzi gure amodioa porrokatzen.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 252. orr.

Harritu egiten zen emazteak bere asmoak porrokatzeko egiten zituen ahaleginekin.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 105. orr.

Harreman hori porrokatzera datorren hirugarren pertsonarena.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 188. orr.

Erraz mendekatu ahal izango baitzituen sufriarazi zutenak eta bizitza eroso eta zoriontsua porrokatu ziotenak.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 315. orr.

Sendagileak, baina, oharpen eta gomendioen poderioz, haren ilusioak porrokatu zituen eta bizitasun doi bat besterik ez zitzaion geratu.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 229. orr.

3 (era burutua izenondo gisa)

Lurra kiniela boleto porrokatu eta txikituz beteta dago, itxaropenarekin beteak izan diren zaldi lasterketen apustu-txartelak txikituta eta zimurtuta daude orain.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 156. orr.

Etxetto zapal goibel hura egoniko lekuan egurrezko habe eta adreilu pila itxuragabea agertu omen zen, inguruko eraikin porrokatuetatik nekez bereizten zena.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 15. orr.

Galindez ofizialari agindu diote armada porrokatu hartako gizonak multzo bitan banatzeko aginduak ematea.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 110. orr.

Gasolindegiak, auto-saltokiak beren banderaño eta zurezko hesiturekin, auto porrokatuz metatu txatartegiak.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 263. orr.

4 amorratua, sutsua.

Muslari trebeak ziren segur, baina oroz gainetik euskaldun porrokatuak.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 182. orr.

Langile porrokatua eta hitzekoa.  Herria   2003-02-13

Erretzaile porrokatua izan arren, ez zuen nire aitaren aurrean, ordea, zigarrorik ateratzen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 429. orr.

Haren miresle porrokatu izan ziren hasiera-hasieratik.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 60. orr.

Izan ere, Manuel ez zen sekula edale porrokatua izan.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 50. orr.

Mutilzahar porrokatu paradigmatikoa genuen bertsolaria bizitza errealean.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 188. orr.

Nire bigarren senargaia maritxu porrokatua zen eta erdi inpotentea, baina harekin ezkontzeko zorian egon nintzen.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 34. orr.

Izan ere, munduan bizi zela, goiko ondasunen maitale porrokatu honek ez zuen munduan ezeren jabetzarik nahi izan, ona bere osotasunean beteago eta alaiago eduki ahal izateko.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 259. orr.

Pentsatzen dut sinatu duela bertze norbaitek -jakobino porrokatua, dudarik gabe- idatzi ziona.  Herria   2003-03-20

Nire nebak txoro-txoro egina nindukan, sorgindua nengoen, haren fanatiko porrokatua nintzen.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 103. orr.

Uste zen etorkin guztiak, edo Europatiko etorkin guztiak, behintzat, berehala bihurtuko zirela amerikar abertzale "porrokatu".  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 254. orr.

Rothschild edo Rockefeller edo Ford edo Morris edo Mendebaldeko beste edozein aberats porrokatu bezain aberatsa.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 77. orr.

Argiaren zale porrokatua da urkia.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 496. orr.

Tripazaku galantak, txantxa eta trufazale porrokatuak, zorionean bizi ziren.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 61. orr.

Errepublikazalerik porrokatuenetarikoa da.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 330. orr.

Handik aurrera jardun porrokatuan tematu zitzaion Mentxuri botikadenda propioa zabaltzeko eta zabaltzeko.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 42. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

demokrata porrokatua (3); erretzaile porrokatua (4); etsai porrokatua (6); langile porrokatua (12); musikazale porrokatua (3)

langile porrokatuak (3); mozkor porrokatuak (3)


porrokatzaile izond porrokatzen duena. ik suntsitzaile.

Abasek lortua zuen neskaren egonezin porrokatzaile hura doi bat eztitzea, baina begien bistan zegoen hura ez zela bere gogobeteko gizona.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 187. orr.

Ni hotzikara porrokatzaile batek zeharkatu nau buruko ile garaienetatik oinetako behatz ttikienaren atzazaleraino.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 276. orr.

Bizi esperientzia aski laburrekoa izan arren, haren handinahi porrokatzaileak eta berezko zakarkeriak eta larderiak hartaratua, ongi ohartzen zen ezen amildegi bat zegoela berak maite zuen gaztearen eta amesten zuen pertsonaiaren artean.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 113. orr.


porrokatze iz suntsitzea, desegitea.

Ehizatzea, gudua egitea, digeritzea, arnasa hartzea, sorkuntza- eta porrokatze-moduak dira aldi berean.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 131. orr.


porroska (orobat porroxka g.er., purruska g.er. eta purruxka g.er.) 1 iz puska txikia, hondarra, hondakina.

Erreka bazterretan zeuden egur, trunko eta zuhaitz guziak airez aire herrestatu zituen, porroska mota guziekin batean, non ere zubietan kokatzen baitziren.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 88. orr.

Goitik etor daitezkeen porrosken zain egoteko ordez, herriak geroa bere gain hartuz baizik ez dezakeela egin aurrera.  Berria - Ekonomia   2004-10-26

Legar xeheko hondartzan urak ekarri porroskak, adar mutur, xori eta arrain ustel.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 147. orr.

Gelditzen zaizkio oraino Frantziari, munduaren lau hegaletan, bere inperioaren hondarrak, hauek baitira: Kaledonia Berria, Polinesia, Réunion, Guyana, Guadalupe, Martinika, Mayotte edo beste zenbait porroska.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 77. orr.

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Ozeano urdinean galduak diruditen lur porroska batzuk uli kakak bezain txikiak agertzen dira maparen gainean.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 167. orr.

Berriz ere, egun hotan petrolaki purruska batzu, batzuetan frango pikor larriak, ikusi dira itsas-hegi hortan.  Herria   2003-06-19

Ostia porroskak banatzen ditu ahurtaraka katiximaren ondotik, hortzekin krask eta krask haurrak loriatzen baitira.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 53. orr.

Gelditzen zitzaien gau porroska bera galtzea batzuei soberaxko idurituko bazitzaien ere [...] elkartasuna denen gainetik zegoen.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 24. orr.

Larunbatean Ax-les-Thermes-eko gainetaraino egin du berea segundu porroska bat bereganatuz Armstrong eta haren artean 15 segunduren diferentzia dela bakarrik.  Herria   2003-07-24

Jakitate porroska zenbait bildu.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 61. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ogi porroska (3)


porroskarazi, porroskaraz, porroskarazten (corpusean purruskarazi soilik) du ad porroskatzera behartu.

Helbururat lasterregi heldu nahian, aldiz, pazientzia eskasak kalte handia ekar liezaioke ardietsi nahi denari, batzutan guti aski baita gostaiak gosta eraikitakoa purruskarazteko.  Herria   2005-09-22


porroskatsu (corpusean purruskatsu soilik) izond puska txikiez, hondakinez betea.

Bizkitartean biek, ondare bihiken antzera, xume eta purruskatsu, zentasunaren baheetarik isuriz soilik izaten ikasiko genukeen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 26. orr.


porroskatu, porroska, porroskatzen (orobat purruskatu g.er., purruskatu g.er. eta purruxkatu g.er.) 1 du ad porrokatu. ik xehatu; suntsitu.

Mendeen higadura ez da debalde izan guretzat: porroskatu gaitu...  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 111. orr.

Ministroak libratzera edo erreboltariei oldartzera entseatuz gero, indar aski bazutela gogor ihardukitzeko, baita Garrüze goitik beheiti porroskatzeko ere.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 124. orr.

Giriek, atzera beharretan abandonatu behar izango zituzten eskualdeak eta etxaldeak erabat porroskatzea erabaki zuten.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 231. orr.

Murruak eraitsi eta porroskatu.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 37. orr.

Erroak hor genituen Afganistanen, erro deseginak, erro ezabatuak, erro galduak Talibanek porroskatu dituzten budisten harrizko iduri alimaleekin.  Herria   2003-11-13

Egia zen, beraz: bi hegazkinek jo zuten dorre bikien kontra, eta hauek porroskaturik erori ziren.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 123. orr.

2 (da ad gisa)

Autoa bertan porroskatu zen.  Berria - Euskal Herria   2004-10-31

Kolpe lehor bat jo lurraren kontra, eta [Pedro Páramo] goitik behera porroskatuz joan zen bertan, harri pila bat balitz bezala.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 164. orr.

3 irud/hed

Horra bi esalditan nire goi-asmoak porroskaturik, nire balizko harrotasunak lurrarekin berdindurik.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 31. orr.

Esperantza porroskatua denean ere, beti gelditzen dira esperantzazko papurrak.  Herria   2004-12-23

4 (era burutua izenondo gisa)

Bizitza horixe baitzen: gorputzaren galera, arimaren galera, giza galera porroskatua, azken finean porrota.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 38. orr.

Galdea galdekatzen ari da beti eta beti, galdea errepikatuz, moztu-itzulikatuz [...] galdeka zer galde duen, iduri bestelakatuz baina ez aldatuz, puskatua, galde porroskatua, ezin jasana baitu berak erantzunik gabeko galdea izaitea.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 137. orr.


porroskatzaile izond/iz porrokatzailea.

Ez genuen mastekatzerik, sukaldeko porroskatzaileek jadanik egina baitzuten.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 51. orr.


porroskeria (orobat porroxkeria eta purruskeria) iz hutsalkeria.

Porroskeriak lehenik eta gero peza handiagoak gelditu dira Landesetako eta Gironde departamenduko hondartzetan, urrunago ere joanez Charente Maritime eta Vendee departamenduetaraino.  Herria   2003-01-09

Ardurenean, zenbat solas eta urrats, higatu artino, frangotan porroxkeria batzu baizik ez ukaiteko!  Herria   2002-11-21

Dena ere on, erranen dute ainitzek, bainan zinez % 1 hori purruskeria bat baizik ez da!  Herria   2002-10-03

Filipinetan orrona edo tenpesta izigarri batek herri horren ekialdea funditu du han gaindiko isla porroskeria bat ainitz hunkituz eta xehatuz.  Herria   2004-12-09

Ahal gehiago hitzeman, lanpostu gehiago hitzeman, diru gehiago hitzeman, hitzeman eta hitzeman... eta deusik ez, edo porroxkeriak!  Herria   2004-10-28


porroskila (corpusean porroxkila soilik) iz adkor porroska, hutsalkeria.

Horrara etortzen zirenak: erosle bakar batzu, gehienik haurrak edo adinekoak; zerbait porroxkilaren erosteko estakuruarekin eleketa aritzera jiten zirenak ere.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 56. orr.


porrot 1 iz huts egitearen edo espero zena ez lortzearen ondorioa, porrot egitea.

Arrakasta gaur eta porrota bihar boladako haizearen menera.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 345. orr.

Benetan ote da garrantzitsu amaiera, jakin badakigularik amaiera orok, garaipen edo porrot, heriotza duela benetako helmuga, eta hantxe ezabatuko dela?  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 217. orr.

Bizitza horixe baitzen: gorputzaren galera, arimaren galera, giza galera porroskatua, azken finean porrota.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 38. orr.

Saio berri bakoitzak hutsegite mordoa zekarren, baina porrot bakoitzak ez zituen ebazlegaiak adoregabetzen.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 434. orr.

Porrot hura irentsi nahi ez.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 326. orr.

Porrot horiek esplika daitezke, baina ez desenkusatu.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 112. orr.

Porrot horren ondoren, Liu Pang mundu sinikoko nagusi bakar bihurtu zenean, [...].  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 48. orr.

Baina orain etxaldea uzten badut, porrota izango da niretzat, eta porrota eramango dut nire barruan bizitza osoan.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 211. orr.

-Ez nauzu ezagutzen -esan nion lehor, porrota duintasunez eramateko prest.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 183. orr.

Etxean entzundakoagatik dakit ez zuela porrota irensten jakin.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 114. orr.

Irratian entzun nuen haren oroitarrirako antolatu zuten diru-bilketa porrota izan dela.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 48. orr.

Porrot hura garaitu behar nuen, nola edo hala.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 191. orr.

Horregatik gindoazen beti porrotez porrot.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 176. orr.

Porrotak zatiketa eragiten du.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 161. orr.

Porrotak, aldiz, inkoherentzia, aspertasun, eta batez ere hutsalkeria giro batean beratzen ditu gizonak.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 24. orr.

Gu jada porrotaren umeak garelako.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 146. orr.

Hura izan zen porrotaren gakoa.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 39. orr.

Porrotaren zapore mikatza ahosabaiari itsatsita gelditu zait betiko.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 123. orr.

Besteek ez zioten erantzun, alderantziz, lurrera begira geratu edo bizkarra eman zioten porrotaren sentsazioa ezkutatu nahian.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 109. orr.

Bildu zituen bere ohar guztiak [...] bere hamahiru zatitako ikergai porrot joaren ezin konta ahala zirriborroak, eta erre egin zuen orrialde bakoitza bidoi batean.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 87. orr.

2 (-en edo –ko atzizkiaren eskuinean)

Borges maitemin-sentiberarentzat, munduaren zentzugabekeria eta ezbide guztiak baino nahigabe handiagoa zen, agi danean, amodioaren porrota.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 22. orr.

Han hasi zen alemaniarren porrota.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 144. orr.

1934ko iraultzaren porrotaren ondoren ehunka preso, asturiarrak eta eibartarrak batez ere, sartu zituzten [San Kristobal gotorlekuan] eta bertan hil ziren haietako asko.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 72. orr.

Ministro letradunen eta Hugolino kardinalaren presioak frantziskotar idealaren frakasoa eta Frantziskoren porrota ekarri zituela.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 51. orr.

Estrategia horren porrotaz inork ez du gaur egun dudarik egiten.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 119. orr.

Mendebaldeko Kristandadea berriro anarkian erori zen Karlomagnoren Erromatar Inperio berri abortatuaren porrotaren ondoren.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 218. orr.

1588an, Espainiako Armada Garaitezinaren porrotak, espainiarrek Atlantikoan zuten nagusitasunaren bukaera ekarri zuen.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 29. orr.

1892an, La Débâcle, non Sedango porrota, inperioaren amaiera, Hirugarren Errepublikaren aldarrikatzea, Parisko setioa, Komuna eta haren kontrako errepresioa kontatzen diren.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 10. orr.

Oraingo porrota porrot, Chiracen UMP alderdiak gehiengo absolutua du oraindik Legebiltzarreko bi ganberetan.  Berria - Mundua   2004-03-31

Hitz hauekin, Venezuelako enpresarien buruak, inplizituki bada ere, erreferendumeko porrota onartu zuen atzo.  Berria - Mundua   2004-08-18

Apenas egon zen eztabaidarik hauteskundeetako porrotari eman beharreko erantzunari edo aurrera begirako politikari buruz.  Berria - Mundua   2004-07-18

3 (izenondoekin)

Nahigaberen baten itzala zeraman nonbait arrastaka, edo porrot handiren baten zama.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 19. orr.

Ez distira handiz, baina porrot handirik ere gabe, Andres Hurtado aurrera zihoan bere karreran.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 72. orr.

Porrot ederra hire bizitza, Joseph Harland.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 208. orr.

Drogen aurka bildu zuten amorru guztia beste batzuek, nahiz eta amorru haren jatorria ere aldaketa historikoak sortutako itxaropenen porrot mingarrian egon.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 92. orr.

Borrokaren azkena ez zen garaipena izan, porrot lotsagarria baizik.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 298. orr.

Mutil-kontuetan izandako porrot amaigabeen berri ematen ari zen.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 78. orr.

Horrek guztiak lasaitu egin ninduen, bizi-gogoa berpiztu zidan, eta denbora gutxian eman nion buelta porrot emozionalari.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 200. orr.

Barojak ezkontza burgesa ikusten du gizarte erakunde bat balitz bezala, ez aukera pertsonal bat; etsigarria, aurretiaz porrot sentimentalera eta afektibora bideratua.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 13. orr.

Kerenskyren erregimena porrot hutsa izan zen, lastorik gabe adreiluak egiteko zereginaren zama baitzuen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 216. orr.

Garaitzak porrot partzialak behar dituela.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 169. orr.

Etxe aldera egin zuen emeki Letuk, bere ametsen gordailua izan eta bere porrot erabatekoa oroitarazten zion hartara.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 261. orr.

Ondorioa Maraton, Salamina, Platea eta Mikaleko porrot historikoak izan ziren.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 239. orr.

1992an, berak kudeaturiko funtsekin Ingalaterrako Bankua porrot teknikoan utzi eta libra esterlina Europako diru sistematik atera zuena da G. Soros hau.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 238. orr.

4 (izenlagunekin)

Lan hura penitentzia-modu bereziki nekagarria izan zen, bere asmorik kutunenen bat-bateko porrotarengatik dolu egiteko modu bat.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 32. orr.

Balizko porrota, saiatu izanak goxatuko dio, eta hurrengorako eskarmentua pilatuko du gainera.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 47. orr.

Otsailaren 8an, Amyk deitu zidan telefonoz: Virgilek erabateko porrota izan zuen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 151. orr.

Ezinbestekoa da, hala ere, bihar Harlondera iristea, erabateko porrota izango dugu bestela.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 188. orr.

Halabeharraren haizeak gure aldera joka, lehendabiziko erasoaren ustekabeko porrota, Kapitain Handiaren heriotza.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 191. orr.

Lehenengo ekinaldian, ordea, izugarrizko porrota egin zuen.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 301. orr.

Ikaragarrizko porrota.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 134. orr.

5 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Porrot sentsazio handi batek hartu ninduen.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 48. orr.

Ezagutzen nuen lehendik porrot sentsazio hori, baina oraingoan argi neukan zer egin.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 78. orr.

Elizaren hierarkia-egitura [...] haustura- eta porrot-mehatxupean aurkitzen da.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 1. orr.

Bere pertsonan kristalizatzen ziren porrot mota guztiak, eta ez jada istripuz, patu existentzialez baizik.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 143. orr.

Eta urduritasuna, beste behin ere porrot egunaren bezperan egon gaitezkeela pentsatzeak.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 211. orr.

6 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Eskola-porrotarena, lan-merkatua ezinbestez utzi beharrarena, familia-taldearen hausturarena, egoitza-txartela ez berriztatzearena, eta abar.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 107. orr.

Ospitalean zegoen, erotzeko zorian (nerbio-porrotaren mugan).  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 166. orr.

Aita-amen ezkon-porrotaren ondorioz zurztasunaren sareetan trabaturiko gure seme errukarri eta errugabearenganako.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 228. orr.

Zelotismoaren eta herodianismoaren auto-porrot uniformea.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 271. orr.

7 porrot egin irabazpide batez edo egiteko batez mintzatuz, oker atera, huts egin, espero zena ez lortu.

Asko dira porrot egiten dutenak, gutxi, ordea, irabazten dutenak.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 178. orr.

Pertsona zintzo batek nola ez du ba beti porrot egingo, jende faltsuz beteriko gizarte batean?  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 142. orr.

Une batez, egia da, bazirudien Karlomagnok bere agintea ezarriko zuela eremu osoan; itxaropen horrek, dakigun bezala, porrot egin zuen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 357. orr.

Etorkizuneko matematikariek arrakasta izango ahal dute nik porrot egindako lekuan.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 284. orr.

Badoaz nire egunak, porrot dagite nire egitasmo eta ametsek.  Elizen arteko biblia   Jb 17,11

Bakides erabat lur joa gelditu zen, beraren asmo eta erasoek porrot egin zutelako.  Elizen arteko biblia   1 M 9,68

Gure izeben lur-sail pilo bat saldu eta torloju-fabrika bat muntatu zuen, laster egin zuen porrot.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 123. orr.

Espedizioek porrot egin dute.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 246. orr.

8 (egin ezabaturik)

Hamaika saio egin nituen, eta denetan porrot.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 164. orr.

Rafaren negozioak ere porrot, eta gero bestea etorri zen, emaztearekin etetea eta hori guztia.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 16. orr.

Nire poz guztiak, porrot.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 165. orr.

9 porrot eginarazi

Bati baino gehiagori porrot eginarazia zion, berari baino lehenago ere, kontu horrek.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 229. orr.

.«Garrantzi historikoko huts larria» izango litzateke Batasunak Eusko Jaurlaritzaren Estatutu Proposamenari «porrot eginaraztea».  Berria - Euskal Herria   2004-10-12

10 porrot eragin

48ko errepublika, berriz, iruzur galanta zen, langileek porrot eragin zioten.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 97. orr.

Hori erakutsi zuen danubiar printzerrietako errumaniar jendeak 1821ean, 110 urtez greziar fanarioten gobernuaren esperientzia bertan izan ondoren, Hypsilandiren erasoari porrot eragin ziotenean.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 182. orr.

Akaziasekin elkartu zarelako, Jaunak porrot eragingo die zure lanei.  Elizen arteko biblia   2 Kro 20,37

11 porrota eragin

Xiiten iraultza islamikoak Mohamed Reza Pahlevi sha-aren porrota eragin zuen.  Berria - Mundua   2004-01-03

Lauko Finalean egoteko aukerarik ez duen arren, edozein talderen porrota eragin dezake, edozein garaitzeko moduko taldea baitu.  Berria - Kirola   2004-03-24

Ez da aztertzen zeintzuk izan diren porrota eragin duten faktoreak eta hortaz, ez da neurri zuzentzailerik proposatzen.  Berria - Euskal Herria   2004-07-31

Frantziak eta Alemaniak ere ez diote erraztasunik emango, Deskontu britainiarra negoziatu nahi ez izatea eta goi bileraren porrota eragitea egozten diotelako.Wafdean kidetuko bazina, Kontseilu Presidente Sidki Paxari bezalako batek porrota eragiten ahal dizu.  Berria - Harian   2005-06-19

Merkatu indartzen hasi guztietara zabaldu zen orduan mesfidantza, eta Long Term Capital Management estatubatuar inbertsio-funts handiaren porrota eragin zuen ia.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 163. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

aurkako porrot (7); bi porrot jaso (6); egin du porrot (5); egin zuen porrot (8); elkarrizketek porrot egin (7); ereduak porrot egin (4); estrategiak porrot egin (9); negoziazioek porrot egin (6); planak porrot egin (8); politikak porrot egin (7)

porrot bakarra (5)

porrot egin (380); porrot egin du (52); porrot egin dute (34); porrot egin izana (4); porrot egin ondoren (14); porrot egin ostean (5); porrot egin zuen (58); porrot egin zuten (25); porrot egina (5); porrot eginda (20); porrot egindako (15); porrot eginen (5); porrot eginez gero (14); porrot egingo (71); porrot egingo du (8); porrot egingo dute (11); porrot egitea (18); porrot egiteko (22); porrot egiteko zorian (4); porrot egiten (43); porrot egiten badu (7); porrot egiten du (9); porrot egiten dute (6)

porrot egoeran (5); porrot ekonomikoa (4); porrot gisa (4); porrot handia (12); porrot handia izan (5); porrot hutsa (5); porrot hutsa izan (4); porrot izugarria (6); porrot jarraian (6); porrot jaso ditu (5); porrot mingarria (14); porrot mingarria izan (4); porrot nabarmena (5); porrotez porrot (5); saioak porrot egin (11)

arrakasta edo porrota (7); aurkako porrota (12); azken porrota (8); behin betiko porrota (4); erabateko porrota (23); erabateko porrota izan (10); ereduen porrota (4); eskola porrota (7); hirugarren porrota (6); izandako porrota (12); kontrako porrota (5); lehen porrota (17); lehen porrota jaso (6); pentsamenduaren porrota (5); planaren porrota (7); politikaren porrota (13)

porrota ahazteko (6); porrota eragin (12); porrota eragin zuen (5); porrota erakusten (4); porrota gertatu (4); porrota ikusirik (5); porrota iragartzen (6); porrota islatzen (4); porrota izan (53); porrota izan da (11); porrota izan zen (6); porrota izango (15); porrota izango da (6); porrota jasan (6); porrota jaso (9); porrota litzateke (8); porrota onartu (13); porrota onartzea (4); porrota onartzen (4)

ppren porrota (6)

atzoko porrotak (7); aurkako porrotak (10); igandeko porrotak (4); izandako porrotak (5); porrotak izan (4); ppren porrotak (4)

aurkako porrotaren (4); izandako porrotaren (7); jasotako porrotaren (5); porrotaren arrazoi (4); porrotaren errua (7); porrotaren isla (4); porrotaren ondoren (25); porrotaren ondorioz (5); porrotaren ondotik (4); porrotaren ostean (11)

etsaien porrotaz (4)

azken bi porroten (5); bi porroten ostean (5); porroten ondoren (4); porroten ostean (17)

porrotez porrot (5)

porrotik handiena (6)


porrotaldi iz porrot egiten den aldia.

Herriaren negar-kanta; porrotaldian laguntza-eskaria.  Elizen arteko biblia   Sal 60,1 tit


porrotatu izond porrot eginikoa.

Beraren zorigaitzaren historiarekin hain loturik zegoen liburu hura aldean eramatea zorigaitz hori ezerezturik zegoela baieztea adina zen, eta gaizkiaren indar porrotatuei bozkariozko erronka isilpeko bat egitea adina.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 106. orr.


porroxka ik porroska.

porroxkeria ik porroskeria.

porroxkila ik porroskila.

porru1 1 iz baratxuriaren familiako landarea, baratzean lantzen dena, erraboila luzea eta bakuna, hostoak lauak, luzeak eta meharrak, eta loreak zuri gorrixkak dituena, egosia jaten dena (Allium porrum).

Eltzekarirako barazki sorta lotuak ere saltzen zituen: lau porru, hiru azenario, txiribi bat, bi arbi, bi apio hosto.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 240. orr.

Porruak garbitu, azenarioa zuritu eta txikitu.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 83. orr.

Porru gordin baten zuztarpeko bixarrak.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 75. orr.

Porruarekin ondo etortzen da beti ere patata.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 148. orr.

Porrua ere astiro egosi delarik, errezetaren bigarren urratsa azaltzen has gintezke.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 108. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Uraza, tipula, porru eta apio ildoek berunezko soldaduen desfile bat ematen zuten.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 290. orr.

Porru pastel bat egiteko, izenak berak dioenez, porru sorta fresko bat behar da.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 106. orr.

Eltzean dagoen porru eta besamel oreari gatza bota behar zaio.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 115. orr.

Porru-bizarrak eta baratzuri-azalak...  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 66. orr.

3 frantses porru ik frantses 8.
4 porru eginda/eginik oso nekaturik.

Gaur gauean porru eginda nago, porru eginda, benetan.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 502. orr.

Bi egunez basatasunera itzuli ondotik, nire gorputz hiritar usadio gabea porru eginda egoten zen igande iluntzean zibilizaziora bueltatzean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 60. orr.

Pozik nengoen hilekoa berriro normaldu zitzaidalako, baina beti bezala porru eginda uzten ninduenez, oso nekaturik nengoen eta ez nuen kemenik, deusetarako ere.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 37. orr.

Gizona astindualdi latz batekin bizitza guztirako porru eginda gelditzen da... ni nagoen moduan.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 206. orr.

Etxera itzultzean, euritan blai eta porru eginik, azalpen lausoak eta gezur garbiak erran behar izan nizkion negar batean aurkitu nuen amari.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 100. orr.

Bai, samurkiro maitatu ditugu gure hildako maiteak, baina akiturik, leher eginik, porru eginik utzi gaituzte aldi berean.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 24. orr.

5 porru-patata (orobat porrupatata; Euskaltzaindiaren Hiztegian porru-patata agertzen da) pl porru eta patatekin prestatzen den janaria.

Porru-patatak jartzen dizkigu Gabrielak.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 55. orr.

Juanak berehala porru patatak zerbitzatu dizkio.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 73. orr.

Mikelen ukitua porrupatatei.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 85. orr.

6 porrua sartu engainatu, atzipetu.

Sartu diguten porrua, tamainakoa da.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 104. orr.

Baina hori esatean alkateak porrua sartu nahi zigun, besterik ez, eta hortik jo zuen erreformak oso salmenta zaila zuelako.  Berria - Euskal Herria   2004-09-03

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

porru eginda (22); porru eginda nago (5); porru eginda nengoen (3); porru eginik (3); porru eta (5); porru pastel (4); porru pastel bat (3)


porru2 (orobat porro; Euskaltzaindiaren Hiztegian porru agertzen da) 1 iz abakoa eta marihuana nahasiz egiten den zigarreta. ik txirri1.

Inoiz ez nuen ikasi porruak erretzen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 105. orr.

Charlyk bertze porru bat egin zuen eta hainbat segundoz isilik erre genuen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 160. orr.

Porrua bildu zuen berberak piztuko zuen, hark egingo zuen lehenengo zupaldia, eta [...] aurpegiera serioz esango zuen, ahapeka: "jotzen du, bai".  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 107. orr.

Porru bat lotzen hasi zen laguna, zelofanezko poltsa tiki batetik marihuana iharra aterata.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 159. orr.

Ebek porroa pasatu zidan.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 41. orr.

Porroari azken xurgada kendu eta itzali du harri baten kontra.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 72. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Edanean barrezka ibili ohi ginen beti edo eskuarki, eta porru-erreketan aldiz serioa zen gure jarrera, ekintza debekatuak halako zerbait eskatzen zuelakoan.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 107. orr.

Gorde samarrean piztu zuen Jonasek porru mutxikina.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 54. orr.

Ttipik ni hautatu ninduen porru-jiraren segida-emaile.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 23. orr.

· Haien bileretan, porro-mistelak lagun, ideia zaparradak bat-batean hasten ziren.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 42. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Katxi bat garagardo eskuman eta marihuana porro bat ezkerrean.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 136. orr.


porrukin iz porruaren hondakina. cf zigarrokin.

Porrukina hautsontzian maspildu nuen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 160. orr.


porrupatata ik porru1 5.

porrusalda 1 iz porruz egindako salda.

Nik ez nekien garai hartan porrusalda eta arrautza prejituak maneatzen besterik.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 302. orr.

Gure etxeko sukaldean ginen, eta marmitakoa edo porrusalda ari zen prestatzen, ez naiz oroitzen.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 161. orr.

Porrusalda egingo dizut, bale?  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 148. orr.

Goizean porrusalda, eguerdian azak.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 43. orr.

Lehen-lehenik aitatxiren porrusalda beroarazi zuen.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 142. orr.

2 euskal dantza bizi baten izena.

Txapelketa hartan launa pieza jo zituzten bi bikoteek: fandangoa, arin-arina, trikitixa eta porrusalda.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 128. orr.

Hamabost pieza datoz bertan, sei jota edo "astiroko", sei porrusalda edo "arineko" eta hiru biribilketa edo martxa.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 20. orr.

Gaur entzuten diren porrusalda askoren copyrighta berea da.  Pako Aristi   «Gelatxo, soinuaren bidaia luzea», 2001 - 15. orr.


porrutu izond

Eta denok goxoarekin erlazionatzen dugun masa itsaskorra isurtzeko, zer plastikoagoa eta estetikoagoa zakil porrutu bat baino?  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 152. orr.


porrutxo iz adkor porru txikia.

Tabakoa atera dut orduan, nire atzamar artrosidunekin eginiko porrutxo bat.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 55. orr.


portable izond eramangarria, eskukoa. ik portatil.

Zazpi edo zortzi gizon ontzian gera zitezen agindu zuen; berak, besteekin eta Lewis etxeko hamabi metrailadore portableekin, talde multzo bitan banatu ostean, herrira jo du.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 34. orr.

Portablea badinat.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 42. orr.


portada 1 iz liburuez, egunkariez eta kidekoez mintzatuz, azala.

Nahi gabe begiak portadako izenburu honetan iltzatu zaizkit: "Maitemin gene ahitua".  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 329. orr.

Garai hartako kartelak, liburuetako portadak, pegatinak.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 138. orr.

Lou Reedek aspaldiko disko bateko portadan zuen itxura zeukan.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 179. orr.

Durangon ikusi nuenean nire azken liburua, zuri-zuria besteen portada koloretsuen artean, erdi ezkutuan eta argitaletxerik gabe...  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 405. orr.

Hanover Squareko liburu-denda txiki batean egin nuen lehenengoz: inork begiratzen ez zidanean, pilatxoaren goiko liburuari buelta eman, eta nire portada azaleratu nuen.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 43. orr.

Alkateak habano bat ekarri zion aitari, eta Blanco y Negro errebista ere bai, portadan jeneralisimoaren erretratua zekarrena zaldiekin, banderekin eta mairuekin.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 122. orr.

Dagoen lekutik ondo baino hobeto ikusten du Marca-ren portadan Johann Cruyff-i buruzko titulua dela nagusi.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 75. orr.

Tusquets-ek beste nobela bat argitaratu zuela La asesina ilustrada-ri zegokion portadarekin.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 134. orr.

Ez ginen harritu euskarazko hiru portada soilik zeudela ikustean.  Berria - Kultura   2004-06-26

2 (hitz elkartuetan)

Sukaldeko horma guztiak disko portadaz beteta ditu.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 101. orr.


portaera 1 iz jokabidea, portatzeko modua.

Bi portaera dira posible, nahiz eta adostezinak izan, bakoitzak bere moralitatea baitu.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 110. orr.

Ezin zuen portaera hura eraman, bera beste modu batekoa zelako erabat.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 429. orr.

Ez zukeen bere portaera zuritu behar izango.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 108. orr.

Elizaren inguruan bildu ziren, buruak umil, ahalkea aurpegietan, beren portaera justifikatuko lukeen argudiorik gabe, biluzik ikararen aurrean.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 48. orr.

Frantziaren portaera salatu du gobernu independentistak.  Berria - Mundua   2004-06-26

Virgilen portaera ez zen egiaz ikusten duen gizonarena, baina itsuarena ere ez.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 126. orr.

Portaeran gozoa, izaeraz lasaia, hitzetan atsegina, aholku ematen burutsua.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 233. orr.

Lasai nago nire portaera zuzena izan delako.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 122. orr.

Beren portaeragatik ez ziruditen senar-emazte.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 41. orr.

Portaeraren ez-normaltasunak eta berbaldiaren normaltasunak kontraste harrigarria egiten zuten.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 103. orr.

Etikarik gabeko portaera honek krisi larria eragin zuen NYT kazetan.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 27. orr.

AEBetako telebista kateen portaera da horren lekuko.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 31. orr.

Polimeroen beste propietate garrantzitsu bat beroaren aurrean duten portaera da.  Berria - Gaiak   2006-01-12

Tenperatura baxuetan [ferrojelek] material ferromagnetikoen portaera dute.  Berria - Gaiak   2004-09-30

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Portaera akasgabea izan zenuen sortu zintuzten egunetik, maltzurkeriaz jokatzen hasi zinen arte. Permachek kritikatu zuen PSOEren portaera bikoitza.  Elizen arteko biblia   Ez 28,15

Badirudi emearen portaera basatiak erraztu egiten duela arraren esperma isurketa.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 160. orr.

Kukuaren portaera harrigarria da hegaztien artean.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 109. orr.

Jarri belauniko haren aurrean eta barka eskatu alabarekin izan duzun portaera negargarriagatik...  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 305. orr.

Oso portaera txarra; batere irekia ez izaeraz.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 326. orr.

Gazte denboran bere portaera lizunagatik kartzelaratu zuten.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 52. orr.

Eguzkiari jarraitzen dion lorearen portaera ikusgarria.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 145. orr.

Ba al dago portaera induktiborako justifikazio razionalik?  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 160. orr.

Hogei urte bete baino lehen hiru aldiz agertu behar izan zuen hiriko agintarien aurrean eskandaluzko portaera izateagatik.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 133. orr.

Errukizko portaera legendunekin, hau da, gizarteko pertsona miserable eta baztertuenekin.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 26. orr.

Hemen aipatzen dena azaleko portaera da bakarrik.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 75. orr.

ELAri «muturreko portaera» izatea egotzi zion.  Berria - Euskal Herria   2004-09-04

Beren lagunekiko portaera.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 394. orr.

Zutik eta belauniko jartzen zen une egokian, behar bezalako portaera gizalegezkoa izaten saiatzen zen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 298. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Oso-osoko menpetasuna izango da han aukeran egongo diren pertsonen portaera-araua.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 239. orr.

Bere izaeraren arrastoak, portaera-eredu batzuk -onak eta ez hain onak-, giza kontzientzia bat.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 348. orr.

Portaera paradigma berria.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 82. orr.

Maitemindua nengoen; eta hurrengo egunetan ere, maitemindu-arketipoaren portaera-kanonari estu lotzen nintzaiola, halatsu ibili nintzen, Sararen irudia burutik baztertu ezinik.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 127. orr.

Portaera kode bat adostu dute denen artean.  Berria - Gaiak   2004-12-04

Sintomak nabarmen apaldu zaizkie, eta lobotomiaren ondoko portaera-arazo txikietariko batzuk baizik ez dituzte nabari.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 77. orr.

Gaitzak eragindako portaera-akatsak eta garuneko kalteak murrizteko hainbat txerto probatu dituzte.  Berria - Gaiak   2004-10-31

Dagoeneko mutikoa ez zela hain ume eta beregan eragindako portaera-aldaketa zuela haren froga zuzena.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 98. orr.

Portaera-mota berriak patologia modura ezaugarritzen dira.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 87. orr.

Pentsaera eta portaera kontuetan, nor bere buruaren jabe izatea anormala izatea da, eta anormala izatea, berriz, gorrotatua izatea.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 29. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Ba al dago arrazoiren bat giza portaera guztiak erakutsi ahal izateko, sexualak izan ezik?  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 41. orr.

Gaitzetsi egiten zuen bere ustez ume-portaera omen zena.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 178. orr.

Neure paziente postentzefalitiko batzuk ekarri zizkidan gogora, eta Touretteren sindromea duten batzuk ere bai, ikusiak bainizkien halako usaintzaile-portaerak.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 213. orr.

Errenkadan ematen ditu Sendenek operatu ondoren halako "itsu-portaera" duten gaixoen kasuak nahiz "ikusteari uko" egiten diotenenak.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 145. orr.

Oro har, euskal panoraman, agertu izan diren kritika-portaera batzuek, ongi erakusten dute autore kanonizatuak gizonak direla...  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 159. orr.


portafolio 1 iz paper zorroa.

-Bai, hemen dituzu -portafolio bat luzatu zion Angiek.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 157. orr.

Hantxe zegoan emakume-tximeleta, dekorazio moduan erabilia portafolio batean.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 84. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Atlantikoaren alde honetan, Mars Express probaren argazki portafolioa iragartzen aritu da ESA.  Berria - Gaiak   2004-12-16

3 irud/hed

Erosketa garbiez gain, portafolioen berregokitzeak gertatu ohi dira inbertsiogileen artean.  Berria - Ekonomia   2006-04-21


portal ik portale.

portale (orobat portal; Euskaltzaindiaren Hiztegian portale agertzen da) 1 iz harresi, gaztelu eta kideetako ate handia.

Jauregiko portalearen ondoan lotu zuen.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 72. orr.

Santiagoko portaletik igaro ziren, Kale Nagusian sartu eta lekurik bazen galdetu zuten ostatuan.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 146. orr.

Herri zaharreko portaleko eskailerak igotzen dituzte, hiriko bi kale nagusiak korritu, eta erromantikoak iruditzen zaizkien lekuen eta apretagile taldeen argazkiak egiten dituzte.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 25. orr.

Noizbait heldu ziren burdinezko portale beltz handi bezain lazgarri baten aitzinera.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 10. orr.

Hemendik goiti hilerrietako portaleak gakoz izanen direla aratsetan.  Herria   2005-11-10

Oroitzen naiz ere Hazparneko ikastegira bidali nindutelarik [...] sartzeko portale gainean idatzia zuen aholkua irakurri nuela: Ez lotsa, ez lokar!  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 143. orr.

2 eskaratza, ataria.

Karpeta besapean, bazkalondoan dutxa bat hartu eta alkandora garbia janzteko desioz sartu zen 77 zenbakidun portalean.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 10. orr.

Portalean sartu eta propagandaz betetako buzoia garbitu zuen.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 257. orr.

Eskailerak jaitsi eta, portaletik atera bezain laster, ezker-eskuin begiratu duzu badaezpada.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 15. orr.

3 irud/hed

Neure mihiari ausiki egiteko eta kolpe hartaz gustuari eta zaporeari portale guztien zerratzeko asmotan.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 467. orr.


portamento iz nota batetik beste batera, tarteko nota guztiak loturik kantatuz edo joz, igarotzeko prozedura.

Hasierako nostalgiazko esaldiak ondo lotu zituen, vibrato, portamento eta azken finean fraseatze txukunez beterik.  Berria - Kultura   2004-10-02

Legato txukuna, koloreak, portamento eta filado-etan ondo aritu zen hasierako Lo sguardo..., Tu del mio Carlo aria eta caballeta egiteko.  Berria - Kultura   2004-01-22


portamolde iz portaera.

Ez dira gizonezkoak [...] existitzen diren portamolde diskriminatzaileen hoberendun bakarrak.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 163. orr.


portatibo iz organoez mintzatuz antzinako organo txikia, hauspoduna, uhal batez loturik bizkarrean eramaten zena. ik positibo 12.

Laukotearen buru Bonizzoni da, bere organo portatibotik dena zuzenduz.  Berria - Kultura   2004-08-07


portatil izond eskukoa; eramangarria. ik portable.

Ni ohituta nengoen oraingo gazteekin, piercing, argazki makina digitala eta ordenagailu portatilaren belaunaldiarekin, eta bizardun potoloa agertu zitzaidan, orduko argazkietan asko ateratzen ziren bizardun horietako bat.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 120. orr.

Eta debiletaren kontra lehertua foniako portatilaren zati bat.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 221. orr.

Ring portatilaren gainean.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 63. orr.


portatu, porta, portatzen 1 da ad jokatu, aritu. ik gobernatu.

Zer dioten gizonezkoek basamortuko emakumeok portatu beharko ginatekeen moduaz.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 137. orr.

Hori horrela izateak esan nahi du bere portaera, zeinaren bidez eta zeinean halako gizaki den heinean, nabarmendu egin behar dela portatzeko gainerako moduen artean.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 11. orr.

Europak "bizi eta portatzeko jatorrizko idealetara" itzultzeko hartu zituen bideetako batzuei buruz.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 96. orr.

Parisen, aipatutako urte horietan, bizitzeko, janzteko eta portatzeko modu ezohizkoak [...] zituzten artista-jendeei la bohème deitu zitzaien.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 173. orr.

Nola portatu da laguna zurekin bidaia honetan?  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 305. orr.

2 (adizlagunekin)

Gaixo bat bezala portatzen ari zela ohartu orduko, buzoitik urrundu zen pausoa luzatuz, bere buruaz lotsatuta.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 21. orr.

Aita ondo portatzen da nirekin, eta askoz hobeto ulertzen dit.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 53. orr.

Gaizki portatzeagatik!  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 110. orr.

Peterrek ere bazekien gizalegez portatzen.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 51. orr.

Ikusleak hainbestean portatu ziren, txukun antzera.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 145. orr.

Bizitza honetan egiaren bila saiatzen direnak eta zintzo portatzen ahalegintzen direnak Jaungoikoaren hirikoak dira.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 28. orr.

Hala ere, zera esan behar da Gortariren alde: gizon portatu dela, azkenean bere patua onartzen jakin duela.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 180. orr.

Dotore portatu zen zuzendaria.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 15. orr.

Egiaz, ez dago zabarrago portatzerik.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 63. orr.

Nik ere leial portatu behar nuen berarekin.  Xabier Olarra   «Iruzurgilea» - James Cain, 2002 - 41. orr.

Iruditzen zitzaidan hain gizabidetsu eta jator portatzean zetzala nire hutsa, hots, hain begiratu eta inozo izatean.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 168. orr.

Hezita hobeto egongo direlako hezi gabe basati portatuko zirenak.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 379. orr.

Horren ondoren amultsu portatzera behartzen nuen neure burua.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 178. orr.

Oso abegitsu portatzen da nirekin, eta ni ikustera joatea egiaz gustatzen zaio, nik uste.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 243. orr.

Ezin hobeto portatu zinen.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 157. orr.

Lehen beharbada zakar samar portatu nauk eta... ea noiz utzi behar nion hain ume portatzeari, kalte besterik ez zidala egiten-eta.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 267. orr.

Zer ondo ari zaren portatzen gaur!  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 187. orr.

3 (zerbait) egoki egin.

Beteranoa portatu egin da.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 140. orr.

-Azkenean portatu haiz, txinbo -esan zion Gorkak motor gainera salto eginez-.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 94. orr.

To, eta eutsi goiari, Werner, portatu haiz!  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 85. orr.

-Oso ondo, oso ondo, ea aurrerantzean ere portatzen haizen!  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 196. orr.

-Ea zuen orkestratxo hori portatzen den, eta bisean nik dakidan pieza bat jotzen digun, e Zabaleta?  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 132. orr.

Epeak epe, portatu zaizkidan lagunak ere izan ditut.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 17. orr.

Eguraldia portatu zitzaien, ateri egon baitzen Kontxako pasealekutik Bulebarrerako bidean eta Bulebarrean jendeari euren eskaeren inguruko esku orriak banatzen egon ziren bitartean.  Berria - Euskal Herria   2004-02-29

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bikain portatu (3); ezin hobeto portatu (4); gaizki portatu (11); gizon portatu (6); hobeto portatu (4); jator portatu (6); nola portatu (9); ondo portatu (18); ondo portatu zen (3); ongi portatu (10); ongi portatu zen (3); oso ondo portatu (4); primeran portatu (4); zintzo portatu (5); zoragarri portatu zen (3)

ondo portatuko (4)

euritsu portatzen (3); gaizki portatzen (9); moduan portatzen (3); nola portatzen (7); nola portatzen den (4); ondo portatzen (30); ondo portatzen ziren (3); ongi portatzen (4); oso ondo portatzen (3); txarto portatzen (4); zintzo portatzen (7)


portatze iz jokatzea, aritzea.

Eta, kristautasuna nagusi den gure gizartean, bitxi gertatzen da halako jokabide bat, eremu guztietan gizon portatze hori.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 8. orr.


porteria 1 iz futbolean, atea.

Erreglamentarioa deitzen zen futbol zelaiak hartzen zuen espaziorik hoberena, metalezko porteria saredunekin.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 128. orr.

Baloia porteria barruan geratu zen, Juamanuel joan zen ateratzera.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 125. orr.

Porteriatik hamaika pauso kontatu eta Emiliok baloia lurrean jarri zuen astiro.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 150. orr.

Mahaien arteko hutsuneek osatzen zituzten porteria irudikatuetan golak sartuz.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 102. orr.

2 etxe eta kidekoetan, atezaindegia.

Askok ezagutu dukete Arantzazuko Anaidiko porterian atezain, beti alegera.  Herria   2004-02-05


portero 1 iz futbolean, atezaina.

Ez genuen portero altu ilegorririk, baloiak Iribar edo Yazhinen moduko jauziz harrapatzeko.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 250. orr.

Futbolean bazuen maina, batik bat portero lanak egiten jartzen zutenean.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 103. orr.

2 etxe eta kidekoetan, atezaina.

[Behatokiak] izan dira, adibidez, fabrika batzuetako portero eta atezainen kokagunean, edo hainbat mendizainen etxetako postuak.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 53. orr.


portiko 1 iz eliz ataria.

Hernanik ez dauka monumenturik, eliza arrunt bat -Pompadour estiloko portiko aberatsa duen arren-, udaletxe ezdeus bat.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 175. orr.

Eliza noizbait hustu delarik [...] oposizioak protagonismoa kentzen dio Azcarraga jeneralari, Grilo poeta insignea eta Castelar diputatu ezaguna besarkada baten bildu baitira portikoan, kazetariek inguratuak.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 165. orr.

Portikoari so egin geniola bai eta Kristoren erregetzaren errespetuan zeuden jendeari beha egon nintzela.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 132. orr.

2 atari zutebeduna.

Barruko aldean bi pisu koloma ditu altueran, paretetatik urrun eta inguru guztian, peristiloetako portikoen antzera.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1550. orr.

Grekoek karratu baten formarekin eraikitzen dituzte foroak, portiko zabal eta bikoitzekin osatuta, koloma ugarirekin.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2170. orr.

Cella-ko paretak santutegitik kendu eta alboko portikoen kolomarteetan atxikita jarriz, espazio horrekin handitu egiten dute cella-ren tamaina.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2090. orr.

· Gloriaz ospatu zuten garaipen hura beren arpilaketa eta harrapakinekin, eta ateratako diruekin portiko pertsiarra eraiki zuten hiritar guztien adorea eta ekintza ospatzeko.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 430. orr.


portilo iz itsasontzi bateko albo irekidura.

Nik uste nuen berehala azaldu behar zuela kanoiak lainoa ateratzen gure portiloren batetik, horretarako egin genuela hamazazpigarren mendeko galeoiaren maliobra.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 77. orr.

Portiloak lehertuak, ateak eramanak, mastak etzanak, lemako gurpilik ez...  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 219. orr.


portu 1 iz itsasontziak babes hartzeko, edo karga hartu edo uzteko leku egokia, berezkoa nahiz eraikia. ik kai.

Portu bat zuen Asiako salerosgaiak hartzeko, eta beste bat Italiakoak hartzeko.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 35. orr.

Sasoi hartan portuak hamabosten bat enbarkazio izango zituen, ontziola ere bai konponketak egiteko, eta elur fabrika, eta beste gauza asko.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 38. orr.

Donostiako portua moilarri-muturren mataza bitxia da.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 85. orr.

1937ko otsailaren 27an Paris itsasontziko ganbaretako batean da, New Yorkeko portuan, Europara jotzeko prest.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 49. orr.

Pasaiako portuan ainguraturiko merkatontzi hori ikaragarri bati so.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 17. orr.

Haren yatea -hura bai yatea!- Bahiako portuan atrakatu zen.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 52. orr.

Gure portu gehienek euren neguko babes eta abaro lekuak erreka eta ibaietan atondurik dituzte.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 129. orr.

Donibane Lohizunen, gauaz eta gaixtakeriaz, hamar mila pinta gasoilki nunbait han ixuri dira portuan.  Herria   2004-01-22

Portu horietan ontziek euren tankeak garbitu eta haietan gertau ohi diren hondakinak jasotzeko azpiegitura egokia egotea oinarrizkoa da.  Berria - Gaiak   2004-01-14

Zeharbide ilun batetik portu aurreko kale zabal eguzkitsura iritsi nintzen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 208. orr.

Ezagutzen ez nuen hiri bateko portu aldera nindoala.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 205. orr.

Kezka iturri da oraindik Nikisko portu parean hondoa jota dagoen Seabulk Pride petroliontzia.  Berria - Gaiak   2006-02-04

Zenbat eta portu alderago, hainbat eta ozenago zalaparta.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 271. orr.

Pasaiako portu inguruko pabilioiek osatu perfilak bazuen hortzadura izorraturik zuen agure zahar baten ahoaren antza.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 15. orr.

-Gure bizitzak itsasontziak dira, portuz portu dabiltzanak.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 65. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Sirakusak ere bi portu ditu, elkarri bizkarra ematen diotenak: portu handia eta portu txikia.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 443. orr.

Arrunt gogoan dut nola iragan nuen goiz hura Marsellako portu zaharrean.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 57. orr.

Itsasontziak ekaitzetik babesteko egokiak diren berezko portu naturalik ez baldin badago, [...].  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2590. orr.

Portu industrial peto-petoa da Bilbokoa.  Berria - Ekonomia   2006-02-14

Faby jauna, Bouvilleko portu autonomoko administrazio kontseiluko burua.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 161. orr.

Rodaskoak beren ondo hornitutako flotarekin portu nagusian sartu zirenean [...].  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1230. orr.

Horiek ere portu babestura iristen dira.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 83. orr.

Portu ederra izango da, behin atrakatu ondoren edonongo haizeetatik gordean egongo zaretelako.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 248. orr.

Lakua ireki zuen itsasora eta lakuarekin hiribilduarentzat portu eder bat egin zuen.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 690. orr.

Gau gaiztoetan, portu ezkutuetan sartzen zarete, jauntxoen yateek ezagutzen ez dituzten horietan.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 231. orr.

Ezkerreko aldearen azpian ezkutuko portu bat geratzen da mendien magalean gordeta.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1230. orr.

Laborarien karrika esaten nion nik, eta biziki atsegin nuen, lekuz kanpokoa eta paradoxikoa zelako merkataritzako portu batean.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 270. orr.

Portu sekulakoak ontzi sekulakoekin milioika salgai garraiatzeko.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 106. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Portu-hiri guztietan bezala, Triesten ez zen ostaturik eta apopilo-etxerik falta.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 225. orr.

Portu sarreran olatu itsuak barraren kontra lehertzen zirela.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 405. orr.

Portu sarrerako labarretan ez baina hurbilago ordea.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 167. orr.

Hong Kongeko finantza, merkataritza eta portu-logistika.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 77. orr.

Zaharrok portu-muturreko hormaren pazientzia zementuzkoa ere ahituko genukeelako.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 289. orr.

Gero, kartzelatik irtendakoan, gabarra-gidari edo portu-zaindari lanpostu bat emango didate.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 528. orr.

Portu agintaritzako presidenteak emandako datuen arabera.  Berria - Harian   2005-12-28

Pasaiako Portu Agintaritzak begi onez hartu du egitasmoa.  Berria - Harian   2005-12-28

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Baina beraien eta babes-portu haren artean uharri apartsu eta trumoitsuak zeuden.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 376. orr.

Handik ordu pare batera, elurrak ia erabat zuritu zuen itsas portua.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 217. orr.

Efesoko hiria, Herostratos-en sorterria, Kaistroaren bokalean hedatzen zen, bertako bi ibai-portuekin, Panormoko kairaino.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 33. orr.

Obran hasiak dira Hendaian kirol-portua handitu beharrez, 115 untzi gehiago kokatzeko gisan.  Herria   2004-02-12

Cojimar-eko auzo bat zen, Ernest Hemingwayk Kuban bere unerik goxoenak igaro zituen arrantzale portu txikikoa.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 139. orr.

Ikatza eta egurra hartzeko makineria onenaz hornituriko merkataritza-portua bihurtu dute Bouville.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 146. orr.

Arrantza portua arrapiztu zen duela hogoita-zonbait urte, untzi batzu Donibane-Ziburutik joan baitziren Hendaiarat.  Herria   2002-11-07

Petrolio-portu bat da, ikusiko duzu.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 22. orr.

Ziklo konbinatuko zentrala egin nahi dute Pasaiako kanpo portuan.  Berria - Harian   2005-12-28

Jaimanitas-en [...] Habanaren mendebaldean zegoen auzo-portu bat.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 181. orr.

5 irud/hed

Gau hartan kondesaren gorputza portu eta babes izan zitzaion Irisarriri, nekearen bizigarri, izuaren lasaigarri.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 118. orr.

Pentsatu nuen liburu-denda hura marinel bakarti askoren portu txiki bat izango zela.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 221. orr.

6 mendatea.

Deskarga portuaren oinean.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 45. orr.

7 portu franko zergak pagatzetik libre dagoena.

Ekonomiazko merkataritza egiten duten estatuetan, portu franko bat ezar daiteke.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 17. orr.

Hamaseigarren mendean, Caracasko Konpainiak [...] Pasaian zeuzkan bere portu frankoa eta bere biltegiak.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 127. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

algortako portu zaharrean (3); arrantzale portu (4); azken portu (4); babes portu (4); itsas portu (6); itsasoko portu (3); kirol portu (7); kirol portu bat (3); pasaiako portu agintaritzak (6); pasaiako portu agintaritzako (6)

portu agintaritzak (12); portu agintaritzako (9); portu agintaritzako presidente (3); portu agintaritzako presidenteak (3); portu aldean (9); portu aldeko (4); portu aldera (12); portu aldetik (3); portu barruan (7); portu bazter (10); portu bazterrean (9); portu bazterreko (3); portu berri (9); portu berri bat (5); portu berria (12); portu berriak (4); portu berriaren (7); portu burua (4); portu buruak (6)

portu eder (3); portu frankoa (4); portu handi (4); portu handia (3); portu hegi (6); portu hegi hortan (6); portu hegiko (3); portu herria (3); portu hiri (3); portu hori (10); portu horietan (3); portu horretara (3); portu hortako (3); portu hura (3)

portu inguruan (3); portu inguruko (4); portu nagusia (3)

portu onak (3); portu ondoan (6); portu ondoko (7); portu osoa (5); portu ttipia (3); portu txiki (5); portu txiki bat (3)

portu xaharra (4); portu xaharrean (3); portu zaharra (5); portu zaharrean (14); portu zaharreko (4)

porturik portu (6); portuz portu (7)

azken portua (3); gaur egungo portua (4); itsas portua (4); kanpo portua (28); kanpo portua egiteko (3); kanpoko portua eraiki (3); kirol portua (12); pasaiako kanpo portua (12); pasaiako kanpoko portua (4); pasaiako portua (13); portua egin (4); portua egiteko (4); portua eraiki (4); portua handitzeko (3); portua utzi (3)

babes portuak (3); kanpo portuak (5); portuak merkantziak ateratzeko (4)

hiriko portuan (7); kanpo portuan (5); kirol portuan (8); portuan ainguraturik (3); portuan ainguratuta (3) portuan lan egiten (3); portuan lehorreratu (4); portuan lotu (3); portuan sartu (6); portuan sartzen (3); portuan zegoen (6); portuan zehar (3)

kanpo portuaren (20); kanpo portuaren alde (3); kanpoko portuaren (3); pasaiako kanpo portuaren (8); portuaren alde (3); portuaren aurka (4); portuaren ondo hortan (3); portuaren parean (3); portuaren proiektua (4)

portuari begira (5)

portuetako ingeniarien (4); portuetako langileen (3); ubideetako eta portuetako (5)

hango portuetan (3)

azken portuko (6); pasaiako portuko agintaritzako (5); portuko agintaritzak (7); portuko agintaritzako (6); portuko agintaritzako presidenteak (4); portuko erretegian (17); portuko langile (5); portuko langileen (4); portuko merkantziak (3); portuko ontzi (4); portuko sarrera (5); portuko soto (3); portuko tabernan (5); portuko trafikua (6); portuko ur (4); portuko uretan (7); portuko uretara (4)

azken portura (5); gure portura (4); portura ekarri (4); portura ematen (4); portura ematen zuen (3); portura eraman (7); portura heldu (3); portura iritsi (20); portura iritsi ziren (4); portura itzuli (5); portura jaitsi (3); portura joan (6); portura sartu (3); portura sartzen (6)

porturako bidea (4); porturako bidean (3)

porturik portu (6)

portutik abiatu (4); portutik abiatu zen (3); portutik atera (6); portutik gertu (5); portutik hogei miliatara (3); portutik hurbil (5); portutik irteten (3); portutik merkantziak ateratzeko (3)

portuz portu (7)


portuburu (corpusean portuburu soilik) iz portu bateko agintaria.

Portu-burua konpontxo eginda dago Casablancako agintariekin.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 29. orr.

Ontziak agintarien baimena behar du, portutik irtengo bada; eta portu-buruak prezioa jarri dio baimenari.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 28. orr.

Erabaki horretan ba ote du ertzik portu-buruarekin bizpahiru gauetan afaltzera irten den operako sopranoaren irribarre sentsualak?  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 29. orr.


portugaldar (orobat portugaletar g,er,; Euskaltzaindiaren Hiztegian portugaldar agertzen da) 1 izlag Portugalekoa, Portugali dagokiona. ik portuges.

Ibilbide berri horren aurkikuntzak esplikatzen du, dudarik gabe, portugaldar erregeak Kristobal Kolon genoatarraren espedizioa finantzatzeari ezetza eman izana.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 27. orr.

Truke libreko egoeran, portugaldar ardo-ekoizleek truke-tasa hobea dute ingeles merkatuan beren merkatuan baino.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 39. orr.

Antoniok ere, hemengoa izanagatik, zerbitzari portugaldarren gisara jokatzen du barraren atzean: gorputza motel eta gogoa auzoan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 7. orr.

Honela, beren erlijiozko uste sendoen zintzotasuna erakustean, espainiar eta portugaldar inperiogileei musulmanek hartu zieten aurrea.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 262. orr.

Polloeko hilerrira iristean, matrikula portugaldarra duen kamioi bat begiz jo du.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 83. orr.

Horregatik eman zioten etxeari portugaldar kutsua.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 25. orr.

Elastikotasuna batetik gorakoa bada, portugaldar inportazioen bolumena prezioen beherakada baino neurri handiagoan haziko da.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 41. orr.

Armada portugaldarra inurri zurien multzoa bezalakoa da.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 341. orr.

2 iz Portugaleko herritarra.

1490. urteaz gero, Afrika osorik itsasoz inguratzeko ideia zehazten ari ziren portugaldarrak.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 27. orr.

Allino Pinheiro portugaldarraren kasua da hori.  Berria - Harian   2005-08-30

Gaur egun holandarrek indiar printze txikiei ezartzen dizkieten lege gogaikarriak, portugaldarrek ezarri zituzten aurretik.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 59. orr.

Harrezkero, portugaldarrek saudadea dugu buruan, ezagutzen ez dugun tokiarekiko mina.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 234. orr.

Mairuak ahultzen hasi ziren, portugaldar adoretsuenek aurrera egin zuten, santu guztiei eta Andredena Mariari laguntza eskatuz. janzteko eragatik portugaldarra behar zuen gidari malenkoniatsu batek ez zuen hitzik egiten.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 408. orr.

Lehen portugaldarra nintzen; orain ez dakit zer naizen.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 37. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

espainiar eta portugaldar (3); portugaldar bat (6)

alboko portugaldarra (3); fernando silva portugaldarra (3)

entrenatzaile portugaldarrak (3); jokalari portugaldarrak (3)

portugaldarrei lagundu (4)

portugaldarren kanpamentua (3)


portugaletar ik portugaldar.

portugaletear ik portugaletetar.

portugaletetar (orobat portugaletear g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian portugaletetar agertzen da) izlag/iz Portugaletekoa, Portugaleteri dagokiona; Portugaleko biztanlea.

Enrique Lopez portugaletearra erakasle zen Leioako Unibertsitatean.  Herria   2003-07-31

Orduan jakin zuen portugaletetarra zela Rafa, herriko organujole famatuenaren semea.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 42. orr.

Hirugarren kaletik atera ziren santurtziarrak, eta azkenekotik portugaletetarrak.  Berria - Kirola   2004-08-12


portuges 1 izlag Portugalekoa, Portugali dagokiona. ik portugaldar.

Hona zer dioen Barbosa portuges kanonista aipatuak: [...].  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 17. orr.

Fernando Pessoa portuges poetaren eta Bernardo Atxagaren bi poema.  Herria   2002-12-12

Euskal Herria luzaz zeiharkatu du portuges kazetariak, herri hunen gora-beherak hurbilagotik senditzeko eta konprenitzeko.  Herria   2003-12-18

1961eko urtarrilaren 22an Santa Maria portuges transatlantikoa bahitu zuten 24 ekintzaile antifaxistek, Venezuelako La Guaira portuan.  Berria - Kultura   2004-02-18

Badira portuges arno batzu biziki onak!  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 209. orr.

Maio, Victor Silva Vieira margolari portugesa atzo hil zen.  Berria - Kultura   2004-01-04

Matheus (1894-1931) abiadore portugesa zen.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 183. orr.

Emakume portuges guztiek hartzen dute ipurditik [...] baginaren birjintasun santuari eusteagatik, hemen bezala.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 45. orr.

Parisen kokaturiko ipuin horretan, literatura portugesak leku handia hartzen du.  Berria - Kultura   2006-01-29

• 2 iz Portugaleko herritarra.

Indiako lehengo kolonialistak portugesak izan ziren.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 14. orr.

Garai hartan, Portugesek Afrikaren itzuli osoa egiten zuten, gaurko Indonesiako Moluques izeneko ugarteetara joateko.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 174. orr.

Portuges bat etorri zait burura, Nuno, portuges bat eder-ederra, harekin ibili nintzen bolada batean.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 44. orr.

Emakumeak begiko zuen portugesa, baina ez zegoen inolaz ere senarra traizionatzeko prest.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 153. orr.

Portugesak bi neska gobernatzen omen zituen Petit Maison txaletean.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 333. orr.

Izan da koadrila bat, portugesak ematen zuten, baina karuegia iruditu zaie.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 18. orr.

3 Portugalen, Brasilen eta portugaldarren kolonia ohietan hitz egiten den hizkuntza.

Umetan, errusiera ikasi nuen portugesa baino lehen.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 84. orr.

Idazle handia eta kristau zintzoa izan zela esan zuen, titulu bat baino gehiago omen zeukan itzulirik portugesera.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 20. orr.

Lehen batean portugesez eta gero espainolez agertu ondoan, frantsesez da gaur agertzen bere liburua.  Herria   2003-12-18

Sexuaz hitz egiten hasi eta, portugesez behinik behin, taberna-zulotik atera berri den andre lotsagaldua ematen duzu.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 18. orr.

Paulok portugesez eta nik gazteleraz jardun dugu.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 243. orr.

Portuges zaharrean jatorrizkoan.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 228. orr.

Portugesezko hiztegia hartu zuen orduan.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 82. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

langile portuges (3); portuges bat (8)

portugesezko hiztegia (7); portugesezko hiztegiarekin (3)


portulano iz portuen eta kostaldeen planoa edo plano bilduma.

Erdi Aroko eskuizkribu irudiz apaindu gehien-gehienetan aurkitzen da, adibidez; berdin dio Eneidako irudiak diren ala Ebanjeliokoak, botanikazko irudiak diren ala portulanoak.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 78. orr.


portunatu ik fortunatu.

porturatu, portura(tu), porturatzen da/du ad portura heldu; portura eraman.

Hemen porturatu ziren urez hornitzeko eta nabigazioak sortzen dituen nekeetatik eta ekaitzen nahigabeetatik atseden hartzeko.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 88. orr.

Itsas armada amerikanoaren itsasontziak porturatu orduko, emakume-jendea itsasertzera biltzen zen saltoka.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 41. orr.

Lehenengo sarreratik porturatu ziren, bagoietako biak gainez egindako kanale estuak ziren autoaren argi ahuletan.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 229. orr.

Non arraio porturatu behar gaituzte? iragan ostegunean Italiako Lampedusa uhartetik gertu ikusi eta nora ezean zihoan ontzia atzo porturatu zuten.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 384. orr.

Haren esanetan, herenegun itsasoratu ziren hiru ontzien artean 400 kaxa sardina baino ez zituzten porturatu atzo.  Berria - Ekonomia   2006-03-15

Hango kostaldean hiru egun nora ezean zebiltzan bi ontzitatik 75 etorkin bizirik porturatzea lortu zuten salbamendu taldeek.  Berria - Mundua   2006-03-09

La Habanan hiru aste generamatzala, zazpi galeoi dotore haiek porturatu zitzaizkigun, baita haien babesean zetozen hogei bat zamauntzi ere, guztiak Cartagena de Indiastik zetozenak.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 617. orr.

Almeidak, saminaren saminez, gorpua porturatu eta mediku bati baltsamatzeko eskatu zion.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 154. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

porturatu zen (3)


porturatze iz portura heltzea; portura eramatea.

Ahaztu barik, jakina, askotan alferrik direla aurreikuspen guztiak, ez delako astirik izaten erabakia tentuz hartu eta porturatzea ganoraz egiteko.  Berria - Euskal Herria   2004-06-09


porturatzeke adlag porturatu gabe.

Bitartean, Evorak porturatzeke jarraitzen zuen eta, gainera, bolada batean berdin jarraitzeko itxura osoa zuen.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 275. orr.


portutxo iz portu txikia.

Irkutskera bidali zituzten negualdia portutxoan igarotzen zuten ontziak oro, eta, eraman ahal guztia harturik, garaiz babestu ziren ekialdeko Siberiaren hiriburuan.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 393. orr.

Handik urrun ez den Elantxobeko portutxoraino egin da itsasontzi prozesioa.  Herria   2002-08-01

Portutxo lainoztatutik urrunxeago, ur bazterrari jarraikiz, batteliku huts geldien itzalak zimurtzen dira emeki.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 129. orr.


portxe iz atari arkupeduna.

Elizaren aurrealdean portxe sendo bat zegoen, non garai batean bezeroak eserita egon ohi ziren, eta umeek barre egiten zioten burua barandan katigatuta geratu zitzaion mutilari.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 295. orr.

Hiru solairuko etxe zuri bat da; hamasei logela ditu, eta, etxe aurrean, portxe estali bat.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 196. orr.

Jertseak jantzita dauzkagula, atariko portxera atera eta begiratu bat ematen diogu soropil heze ihintzez estaliari.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 207. orr.

Altxa eta portxearen alde batetik bestera ibiltzen hasi nintzen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 15. orr.

Ordurako altxatuta gaude Tom eta biok lorategi-aulkietatik, eta portxean gaude eserita, politikaz hitz egiten.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 201. orr.

Gero, xanpaina hoztu bitartean, portxean eseri eta langile mexikarrak zaldiekin egiten ari ziren lanari begira egon ginen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 28. orr.

Mary Annek zigarroa itzali zuen lurrean utzita zeukan hautsontzian, eta portxeko apal batean begiratzen hasi zen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 15. orr.

Horiek hartuta joan zen portxeko eskaileretara, eta eseri zen bertan.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 41. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

portxean eseri (6); portxean eserita (4)

portxeko argia (3); portxeko eskaileretan (4)

portxera atera (3)


portxedun izond portxea duena.

Etxe gehienak unifamiliarrak eta portxedunak ziren, eta aldian-aldian gurutzatzen genituen belardietan zaldiak eta behiak zebiltzan larrean, nik inoiz ikusitako behirik txurienak.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 129. orr.


portzelana 1 iz gai zeharrargia, irazgaitza, buztingintza finean erabiltzen dena. ik toska.

Haritza, portzelana, Finlandiako kristala.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 175. orr.

Garai batean, 50 langiletaraino ari zen hor lanean, inguruko harrobi zonbeiten harri xuria tratatuz, portzelana egiteko.  Herria   2002-08-08

Urteek aurrera egin ahala, galdarak, bainuontziak eta komunerako portzelana ekoizten hasi ziren.  Berria - Ekonomia   2006-03-22

Ylo Valdmaak portzelana erosi eta saltzeko lantegi propioa du.  Berria - Mundua   2004-04-21

Portzelanaren kontrako ur beroaren zarata dutxatik heltzen da gelaraino.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 198. orr.

Odol xirripa bat isuri zitzaion ipurtxuntxurretik isatseraino, eta, tantaz tanta, portzelanaren zurbiltasuna zikindu zuen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 273. orr.

Argizariz eta portzelanaz egina ematen zuen, orduko modelo guzti-guztiak bezala, bidenabar esan.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 132. orr.

Beroa eta pontxea zerbitzatzeko portzelanazko teontziak zeuden lotan, gas sutegiaren gainean.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 157. orr.

Ura sentitu zen borborka leiho ondoko portzelanazko bi berogailuetan.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 172. orr.

2 (izenondoekin)

Portzelana esmaltatuzko kapsula bat aurkitu nuen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 262. orr.

Hotzak egoten zen; horregatik agindu zuen beti piztuta egon zedila portzelana zurizko suontzi biribila.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 24. orr.

Portzelana frantsesezko platerak jarri al dituzu?  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 80. orr.

Portzelana txinatarrezko katakume basati bat, oldartzeko zorian beti, portzelana txinatarrezko sagu potolo eta babesgabe baten gainera.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 59. orr.

Neville te-kikarak zeuden apalera iritsi orduko, portzelana apurtuaren tintin-hotsa entzun zen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 88. orr.

Txalupariak entzuten ditut urrunean kantari, eta ez naiz konturatzen portzelana lozazkoa dela eta zilarra eztainuzkoa.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 126. orr.

Lau baxera sorta erosi ditut portzelanarik hoberenekoak eta kristaleria ugari.  Ramon Etxezarreta   «Ezezaguna helbide honetan» - Kressman Taylor, 2003 - 12. orr.

Jenerala jaiki, eta suontzi biribil portzelanazkoaren ondoan gelditu zen.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 24. orr.

Argala eta altua zen, sotana beltza oinetako beltzetatik samaraino, portzelanazkoa ematen zuen samako zuria, ezpain fin finak.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 126. orr.

3 (erkaketetan)

Haien begitarteak, baita indargeenak ere, portzelanak bezain aratzak ziren.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 155. orr.

4 portzelanazko gauzakia.

Portzelana horietako batzuk eskegita daude, grabitazioak balira bezala.  Berria - Kultura   2004-04-29

Oihal zuri bat zabaldu zuen mahai gainean, eta, portzelana aterata, bost lagunentzako labanak eta katiluak jarri zituen.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 31. orr.

Karilioi eolikoak, ispiluak, bionboak, portzelanak, buda zoriontsuak, koloretako arrainak...  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 135. orr.

Armairu bat ere bazegoen [...] zilarrezko ontzi zaharrez, pegartxoz eta Txinako portzelanez betea.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 172. orr.

Bere etxean utzi behar izan zituen portzelana ederrez eta aulki dotoreez.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 70. orr.

Hantxe zenbait mahai handi prestatuta zeuden, era ikusgarriaz horniturik eta portzelana baliosez eta urrezko baxeraz oparo-oparo beterik.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 36. orr.

Gorputza Sevresko portzelana baten antzera gardenki distirarazten dion zuritasun sutsu berezi hori.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 25. orr.

Beira-arasetan, egongelako mahai nagusian eta osagarrietan, boli eta portzelana franko ikus zitekeen.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 215. orr.

5

-Itxaron apur bat -esan zuen portzelana-merkatari batek-: platertxo bat ere emango dizut.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 288. orr.

Arma lantegiak, portzelana tailerrak, harrobiak...  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 104. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

portzelana zurizko (3)

portzelanazko irudi (3); portzelanazko kikara (3)


portzentaia ik portzentaje.

portzentaje (104 agerraldi, 11 liburu eta 67 artikulutan; orobat portzentaia 112 agerraldi, 7 liburu eta 82 artikulutan, eta porzentaia g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian portzentaje agertzen da) 1 iz ehunekoa.

Bankuek jasotzen dituzten gordailuen ehuneko jakin bati erreserba gisa eutsi behar izaten diote beren kutxetan; portzentaje horri kutxa-neurria deritzo.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 32. orr.

Nagusiak portzentajea pittin bat altuagoa uzten zidan gainera.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 26. orr.

Herrialde orotan, Barne Produktu Gordinak (BPG) gora egitea eta gorakada horren portzentajea funtsezko gaietako bat da politika ekonomikoan.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 54. orr.

Guk oso portzentaje txikia ataraten dogu liburuen salmentatik.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 10. orr.

Portzentaietan ere, txikia: ez da ehuneko hirura iristen.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 202. orr.

Zenbakiak gehitu, kendu, portzentaiak atera...  Berria - Kultura   2004-01-14

Helduen artean, malariak hildakoen portzentaia %61,9tik %17ra jaistea lortu dute bost urtean.  Berria - Gaiak   2006-04-26

Portzentajearen parterik handiena, %1,19, enpresek egindako gastua da.  Berria - Ekonomia   2006-02-26

Herrialdekako datuak kontuan hartuta, Nafarroak dauka portzentajerik handiena (%11,69).  Berria - Ekonomia   2004-04-06

Ezezkoak portzentaje handiagoak lortu ditu herenegungo galdeketan: erroldaren %12,7 eta boto-emaileen %32,6.  Berria - Harian   2005-02-22

Portzentaiak oso kontsolagarri izan badaitezke ere, errealitate gordinak kaltetuaren edonortasuna erakusten zuen.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 19. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Bere kalkuluen arabera, ehunetik batekoa da barkamen portzentajea; borreroari ez asko ez gutxi iruditzen zaio.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 82. orr.

Ez die aurre egiten drogen gaineko lege gogorrei edo gizonezko afroamerikarren kartzelatze portzentaje handiei.  Berria - Mundua   2004-10-24

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

portzentaje txikia (3)

portzentaia handi batek (4)


portzierto (orobat porzierto) lot

Portzierto, dantzari fina, gure apaiza, eta neskak ez ziren batere txarrak.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 87. orr.

Portzierto, zer adierazi nahiko zuen neskatoak laguntza eskaini didanean?  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 79. orr.

Portzierto, ba al dakizue zer erantzun zion abadeak mutikoari?  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 140. orr.

Portzierto: deskuidoan ez duk Juanito bizirik egongo?  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 112. orr.

A, portzierto, Consum-eko txartela hirea zunan, nireak zero azpitik markatzen din; sosak hireak hituan, beraz.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 107. orr.

Eztezu inor hil beharrik, eta portzierto, ni Ixabel Penelope bataiatu ninduten.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 107. orr.

Homerok etengabe mesprezatzen zituen "egun endekatu hauetan bizi diren gizonak", eta agian horregatik jasan zioten eskean ibiltzea... txarrari ona bihurtzearen adibide nabarmena dena portzierto.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 89. orr.


poru ik poro.

porzentaia ik portzentaje.

porzierto ik portzierto.

posabaso iz edontzi-azpikoa.

Mahai gainean zabaldurik zeuden posabasoak txukuntzeari ekin diozu.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 120. orr.

Pentsamenduek ihes egiten dizute eta, posabasoak sailean tartekatzean, zure baitan amona ikusten duzu bateko urrean aritzeko kartak bertartekatzen.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 120. orr.


posada iz osatatua.

Billie posadan sartzen da Juanitoren bila: "Etxeratzeko tenorea duk"...  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 47. orr.


posatu, posa, posatzen du ad (argazki edo kideko baterako) paratu, jarri.

Bai, posatzen nagoela dirudi.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 86. orr.

Argazkiak zituzten egunkariak ziren, eta haietan neskak zeuden, posatzen, oso soineko bitxiak jantzita.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 14. orr.

Gainera, gorpuzkera bikaina dik madarikatuak; biluzik ikusi diat, eta, niretzat posatu nahiko balu, zerupean...  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 41. orr.

Han zutik jarrita, atzean Obabako haran guztia zuela, argazki baterako posatzen ari zela ematen zuen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 181. orr.

-Nire erretraturako posatzen ari naiz -esan zuen emakumeak bere kopa kontrargitan altxatuz.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 53. orr.

Erreportariek alkatea harrapatu zuten lehoinabar-larruaz jantzirik eta Hiritarren Bertute gisa posatzen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 477. orr.

Prusiarrak desesperazio hasperen bat egin du (artista alua, eruditoa, beti posatzen esan nahi duenak bezala) eta zigarro bat piztu du.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 117. orr.


posdata ik postdata.

pose 1 iz posatze jarrera.

Bi lagun, zein baino zein gihartsuagoak, pose erotikoak egiten.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 42. orr.

Saizarbitoriaren posea imitatzen ikusten zaitut, El País-eko argazki batean, astebeteko bizarra eta gaupasa aurpegiarekin.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 84. orr.

Bere azken argazkia -Angela aurrez eta hiru laurdenez, graziaz beteriko pose bat osatuz- albistegi guztietan pasatu dute dagoeneko.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 79. orr.

Nik ez dakit mutil hark zinez esaten zizkigun gauza haiek, edo pose bat ote zen.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 109. orr.

Zer zerikusi ote zeukaten pose haiek guztiek berak bortxaketa zela susmatzen zuenarekin?...  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 209. orr.

Bere itxura, bizimodu eta poseetan idazle bat izatera iritsi zen, baina inoiz ezer idatzi gabe.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 188. orr.

2 irud/hed

Badakizue, poetaren pose terriblista...  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 87. orr.

Kontalariak "garai hartan dena zen posible"ka ekitea, kasu, ez da pose hutsa, ez da posea bakarrik; bada hor beraren gainetik -beraren ezjakinean- dabilen jakituria puntu bat.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 31. orr.

Baina -aitortu ezak- posea besterik ez duk, defentsa mekanismo bat, alegia, ikasleen aurrean sarri erakusten duan harrokeria.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 104. orr.

Nik so egiten nion begietara, eta azerizko ninietan dantzan ari zen argi maleziazkoari erreparatzea nahikoa zen jakiteko ongi ikasitako posea baizik ez zela.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 68. orr.

"Gexo" egote hori seinale bat da, iragarpen bat; "posea" esango genuke gaur gaizto jarrita.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 24. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Nardagarriak iruditzen zaizkit beren maskarak, onberatasun poseak eta kausa handien aldeko beren aldarrikapenak.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 179. orr.


posesibo 1 izond edukitzeko edo menderatzeko grina erakusten duena.

Ez nintzaion barregarri gelditu nahi, burges tiki posesibo baten gisara agertuz.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 158. orr.

Gero, nagusitutakoan, ezkontza heterosexual, monogamiko, leial, posesibo eta ugalkorraren bidean sartzeko.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 36. orr.

2 noren kasuari dagokiona.

«Nire orkestra da», dio (eta gero nire horrek ez duela zentzu posesiborik argitzen du).  Berria - Kultura   2004-08-27

Makal (ahula eta zuhaitza), horma (pareta eta izotza), arrantza (arrainena eta astoarena), arte (ertia, zuhaitza, tartea, animaliak harrapatzeko tresna, amarrua, trebetasuna, denborazko postposizioa), zuen (posesiboa eta adizkia), eta abar.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 79. orr.


posesio 1 iz jabetza, jabegoa.

Seme-alabak bere posesio direla uste duen Aita eroari esku artetik kendu behar zaio bere gauzarik preziatuena ere.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 86. orr.

Satanismoa eta posesio diabolikoak, Magia zuria/Magia beltza, Sorginkeria gaur eta abar.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 82. orr.

Gertatzen da halako mendean-hartzerik, posesio edo desposesiorik, lobulu tenporaleko epilepsia duten batzuengan, eta nabarmen onuragarri izaten da berentzat batzuetan (baina maizago txikitzaile edo desegile).  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 171. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Zeren posesio unean bertan ere, maitaleen sugarra zalantzan eta noraezik fluktuatzen baita, lehenik eskuz ala begiz gozatu ez dakiela.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 291. orr.


posfazio iz gibel-solasa.

Eta geratzen zaigu Magrisek, emaztea hil zitzaionean, liburuari idatzi zion batere sentimentalismorik gabeko -eta sentiberatasun aparteko- posfazioa ere.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 41. orr.


posibilismo iz zerbaiterako aukerak baliatzeko joera.

EAk independentzia du azken helburu, baina pausoz pauso, posibilismotik abiatuta egin nahi dugu aurrera.  Berria - Euskal Herria   2004-03-30

Ismail Hania moderatutzat jotzen dute eta hura lehen ministro aukeratzeak posibilismoaren bidea ireki lezake agian.  Berria - Mundua   2006-02-19

Trimblek eskainitako posibilismoa baztertu izanak eta DUPen buruzagitzan Ian Paisley bezalako gizona mantentzeak [...] erantzun ezkorra iradokitzen dute epe motzean.  Berria - Harian   2005-07-31

Posibilismoan eta estrategia zatikatzaileetan egindako proposamenak dira biderik ez dutenak.  Berria - Euskal Herria   2004-06-19

EAJren pendulua, oraingoan, posibilismoaren aldean kokatu da (itunean alde positiboak bilatzeko berebiziko ahalegina egin du).  Berria - Harian   2005-02-22


posibilista izond posibilismoarena, posibilismoari dagokiona; posibilismoaren aldekoa.

Metxak pikutara bidaltzen du orobat euskal presoen kolektiboaren abokatu posibilista, pikutara pedagogia, tentua, kalkulua.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 55. orr.

VI. biltzarrean gazte problematika identifikatzen, lehentasunak markatzen eta borroka posibilistak jorratzen hasi ginen.  Berria - Euskal Herria   2004-09-24

Historia zer den eta zer izan behar lukeen, politika posibilistaren miseriak eta traizioak, Latinoamerikako iraultzaren lilura ergel eta paternalista...  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 111. orr.

Hizkuntza normalizazioa bururaino eramateko, hezkuntza eredu posibilistena eraginkorrena izango zela saldu ziguten.  Berria - Euskal Herria   2004-10-07

Dugun ordezkaritza kontuan izanik, mundu posibilistan jokatu behar dugu.  Berria - Euskal Herria   2004-02-27


posibilitate 1 iz aukera.

Nire aburuz, egiatan gertatu ote zen, posibilitate gutxi dago.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 23. orr.

Milioiko posibilitate bakarra nuen lortzeko, baina lortu egin nuen: bonba tximiniatik behera amildu zen.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 146. orr.

Posibilitate asko dauzkazu onik ateratzeko.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 223. orr.

Araututako moduak dira (eta neurri horretan deskribagarriak) diskurtsoaren posibilitateak lanean jartzeko.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 81. orr.

Ihes egiteko posibilitateak kalkulatzen saiatu zara ahalik lasterren.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 18. orr.

Sinesten al didak azken berrogeita bat urte honetan pauso ulertezin hori argi dezaketen posibilitate guztiak banan bana bilatu eta aztertu ditudala?  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 124. orr.

Oraindik ez da benetako posibilitaterik bihotz artifizial bat oso-osorik gorputzean inplantatzeko, ezta esperimentu-animalietan ere.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 246. orr.

Gauza ederra litzateke giltzurrun naturalaren tamaina bertsuko baliokide artifiziala izatea, baina gaur egungo tekniken irispidetik oso urrun geratzen da posibilitate hori.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 250. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Kanpoko birfinantzaketa-posibilitateek bakarrik mugatzen dute kredituaren eskaintza.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 162. orr.

3 gerta daitekeen gauza.

Aipatzekoa da, bide batez, ideia honen eta zineman [...] eremuz kanpokoaren posibilitatea gertagarri egiten duen uste analogoaren artean dagoen antz harrigarria.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 55. orr.

Beste posibilitate bat -gertagarriagoa- Virgilen etengabeko hipoxiari lotua zen: urtebetean odola behar bezala oxigenatu ezari, alegia.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 156. orr.

Nahiz egunero ez den norbait lintxatzen, lintxamendua, sinbolikoa edo erreala, hortxe dago beti, lozorroan, egiazko posibilitate bezala.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 19. orr.

Posibilitate bat besterik ez zuan.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 24. orr.

Posibilitate metafisikoak ez lirateke eztabaidatu behar.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 18. orr.

Baina buruan erabili nituen hamaika posibilitateen artean bat ahaztu zitzaidan, eta huraxe gertatu behar: [...].  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 19. orr.

3 gertagarritasuna.

Beste ikuspegi bat, matematikak ematen ziona: zoriari aplikatutako matematikak konbinazioen posibilitate finituak zehatz zitzakeen, eta formula matematiko batean eman.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 175. orr.

Epistemologia horren helburua ezagutza (zientifikoaren) posibilitate-baldintzak aztertzea zen.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 155. orr.

Aprioriko ezagutzaren edo metafisika razionalistaren posibilitatea, ideien sortzetiko izaeren mende dago.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 80. orr.

4 pl ahalbideak.

Larrua euskara desberdinetan jotzeko ahalbideez-eta, euskal kamasutra linguistiko-espiritualaren posibilitateez.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 43. orr.

Ahalmenei, posibilitateei dagokienez aurrera egitea eskatzen du.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 40. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

posibilitate asko (4); posibilitate bakarra (3); posibilitate guztiak (5); posibilitate guztien (3)

egiteko posibilitatea (4); lortzeko posibilitatea (3)

posibilitateen artean (3)


posible 1 izond litekeena, daitekeena; gertagarria.

Posiblea, existi daitekeena edo existi ez daitekeena da eta izatea ez-izatea bezain ongi dagokiona.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 224. orr.

Nire aldetik, ez bakarrik posible, aldiz, probablea ere badela esango nuke [...] berak ezagutzen zuen edo bera ezagutzen zuen pertsona bat bera ere topatu gabe ibil zitekeela Marie.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 162. orr.

Leibniz-ek dio ezen, mundua egiteko, posibleen artean hoberena hautatu duela Jainkoak.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 23. orr.

Garbi dago, hortaz, beharrezkoa, posiblea eta ezinezkoa bereizteko badela beste zerbait, irudimena ez dena.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 216. orr.

2 (izen baten eskuinean)

Hori ondorio posible eta ezinezkoetaraino eraman nuen.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 182. orr.

Mundu posibleak, kopuruz eta tamainaz ere infinituak izan daitezkeenak.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 10. orr.

Une honetako mundua ez da mundu posible guztien artean beste bat baizik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 134. orr.

Hiru modu posibleak gustatzen zaizkit: emakume bat eta bi emakume, emakume bat, gizon bat eta beste emakume bat, emakume bat eta bi gizon.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 126. orr.

Biografoak, maila apalagoko dibinitate baten gisa, badaki hautatzen, giza aukera posibleen artean, berdinik ez duen hori.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 23. orr.

Ekintzen aurrean har zitzakeen neurri posibleei buruz hitz egiten.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 24. orr.

Askotan garapen-prozesuak berak murriztapenak jarriko dizkio eboluzio posibleari.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 289. orr.

Kontzeptu honen helburua organo edo gauza baten funtzioa zein den azaltzea da, organo edo gauza horren beste funtzio posibleak, baina akzidentalak, baztertuz.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 291. orr.

Horrek berekin dakar, gertakari iraganen irudiak gordetzeko gaitasuna ez ezik, gertakari posibleak irudikatzeko eta, horrenbesterekin, etorkizuna asmatzekoa ere.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 183. orr.

Konboia Caradacheko tratamendu lantegira eramateko lau ibilbide posibleetako batean agertzen da Begles.  Berria - Gaiak   2004-10-05

3 posible izansup_1 da ad litekeena izan; ahal izan.

Mistika posible da, baina hori ezin gerta daiteke heriotzako orduan besterik.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 21. orr.

Esan behar zaie teknikoki edo ekonomikoki posible dena batzuetan ez dela sozialki edo politikoki posible ez desiragarria ere.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 156. orr.

Posible da, baina ez da erraza.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 128. orr.

Nola da posible, hortaz, Izatearen zientzia?  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 53. orr.

Halakorik gabe ez litzateke posible sormena.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 22. orr.

Posible bada, noski.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 127. orr.

Ez zen posible izan.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 43. orr.

Komeni da, nik uste, paradoxak beste baterako utzi eta, errealistak izanik, posible dena eskatzea.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 122. orr.

Frogatuko zen posible zela txertoak asmatzea.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 182. orr.

Logika horientzat onartu ditugun hainbat gauza aldatuz posible litzateke beste logika batzuk definitzea.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 152. orr.

Horra berriro nola ingeniaritza genetikoaren jaiotza, hura posible izateko baldintza bera, guztiz modu ezin aurreikusizkoan etorri zen.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 29. orr.

Algara isilean zebiltzan biak, halakorik posible bada behintzat.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 84. orr.

Ez da posible, fisikoki ez da posible hara itzultzea...  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 119. orr.

Posible bada, kafesne eder batekin hasi behar da eguna, eta ondoren kaka pilo eder bat.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 79. orr.

Behar genuela poetaren konbertsioa aztertu, ikertuz, posible bazen, poesiaren eta fedearen arteko lotura edo bederen harreman iragankor misteriotsuak.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 110. orr.

-Nola izan da posible ezin agurtu izana?  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 100. orr.

· Kontrolari eusteko, oso posiblea da zatitu eta agindu printzipio inperiala ezartzea, gerra zibila eragiteko arriskua egon arren.  Berria - Harian   2005-01-29

4 posible izansup_2 du ad litekeena izan.

Hark proposatu egun eta orduan, ni ez libre, eta nik posible nuelarik, hark ezin.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 159. orr.

Berak ere gizarte horretan "karrera egin" nahi baleza, posible du egitea, bai. gaur egun gorrek ere posible dutela Interneten ibiltzea.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 214. orr.

-Posible bazenu baxuago berba egin...  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 59. orr.

Mende erdiaren buruan aitortu zidanean, ez nuen posible izan hura sinestea.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 45. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

akordioa posible da (3); aldaketa posible (5); alternatiba posible (3); aukera posible (3); azalpen posible (3); bakea posible dela (3); bide posible (6); bide posible bakarra (3); bizitzea posible (7); bizitzea posible dela (6)

ea posible den (8); ebazpena posible den (3); egitea posible balitz (3); egitea posible da (3); egitea posible dela (5); egitea posible izango (5); egoera posible (3); elkarlana posible (3); elkarrizketa posible (4); ematea posible (5); eraikitzea posible (5); eramatea posible (5); esker posible (3); etorkizun posible (3); ez baita posible (11); ez baitzen posible (4); ez da posible (180); ez dela posible (31); ez duk posible (24); ez dun posible (4); ez litzateke posible (8); ez zela posible (21); ez zen posible (55); ezagutza posible (3); gai posible (3)

irabaztea posible (5); iristea posible (3); irtenbide posible (5); jokoa posible izango (3); konbinazio posible (6); konbinazio posible guztiak (3); lortzea posible da (7); lortzea posible dela (8); modu posible (4); mundu posible (15); mundu posible orotan (3); nola da posible (59); nola den posible (13); nola zen posible (7)

ondorio posible (5); oraindik posible dela (3); oso posible da (3); oso posible dela (3)

posible bada (21); posible baita (9); posible baldin bada (5); posible balitz (31); posible balitz bezala (3); posible bihurtu (3); posible bilakatu (4); posible da (229); posible dela adierazi (8); posible dela dio (5); posible dela erakusteko (4); posible dela erakusten (10); posible dela erakutsi (7); posible dela esan (9); posible dela iritzi (4); posible dela sinesten (3); posible dela uste (14); posible den kasuan (3); posible dena (9); posible denaren (4); posible denari (3); posible denik (7); posible dira (9); posible direla (8); posible diren (3); posible du (3)

; posible egin (25); posible egin zuen (4); posible egingo (14); posible egingo duen (6); posible egiteko (12); posible egiten (26); posible egiten duten (4); posible eta beharrezkoa (5); posible ez bada (8); posible ikusten du (8); posible ikusten duzu (7); posible iruditzen (3); posible izan (88); posible izan da (7); posible izan dadin (13); posible izanen (13); posible izanen da (5); posible izango (107); posible izango da (29); posible izango dela (10); posible izango den (5); posible izango zela (5); posible izatea (8); posible izateko (9); posible izaten (3); posible litzateke (23); posible ote da (23); posible ote den (5); posible ote zen (22); posible zaion (3); posible zela (51); posible zen (66); sortzea posible (4)

teknikoki posible (7); tortura posible izan (3)

uztartzea posible (3); zelan da posible (4)


posibletasun iz posibilitatea.

Posibletasun hori baliatu du biografoak: kontatu berri duen pasadizoa sinesgarri eta zilegia da, ez soilik bidaiaren kontakizunari kolorea emateko, ez soilik egia delako Garibaik ezagutzen zuela Calvinoren doktrina.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 43. orr.


positibatu, positiba(tu), positibatzen du ad argazkiez mintzatuz, positiboa atera.

Argazki batzuk positibatu berri ditut.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 43. orr.

Bere argazkilari lana, berriz, nahiko ezezaguna da, besteak beste, egin zituen argazkietako asko [...] positibatu gabe zeudelako orain dela gutxi arte.  Berria - Kultura   2004-12-24

Pixkanaka, orotariko horretatik marrazki bat ezari-ezarian agertzen hasiko balitz bezala, nola argazkia positibatzean: paper gainean ez dago ezer, eta errebelatzeko likidoan sartu eta gero, pixkanaka, mantxak agertzen hasten dira, eta mantxa horiek irudi bihurtuz doaz, bihurtzen dira.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 82. orr.


positibismo iz esperientzian oinarrituriko zientzia eta ezagupena baino onartzen ez duen teoria filosofikoa.

Idealismoa amets eta elizkeriekin identifikatzen da, positibismoa zientzia eta progresoarekin.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 80. orr.

Izan bat, intuizioak bakarrik atzeman ahal izateko modukoa [...], hots, ente ahistoriko, metafisiko bat azkenean, positibismo txarretan maiz bezala.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 90. orr.

Positibismoak sortarazi duen hizkuntza doktrina multzo antolatuetatik onena.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 7. orr.

Manifestu artistiko bat ikusten zuen horretan, artearen positibismoa, arte modernoa, erabat esperimentala eta erabat materialista.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 255. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

positibismo logikoa (4)


positibista 1 ond positibismoari dagokiona; positibismoaren aldekoa.

Izaera soziologikoa duten ikasketa horiek ez zuten funtsean zalantzan jarri zientzia-jarduera ulertzeko zientziaren filosofia positibistak utzitako ikuspegi estu hau.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 248. orr.

Historizismo enpirikoak, positibistak, historia desmetafisikotu guraz (Izpiritu unibertsal hegeldarra baztertuz), herrien izpirituak metafisikotu ditu.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 162. orr.

Zeren eskola edo doktrina positibistatik sortu baita, izan ere, obra hau.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 7. orr.

Ez da konbentzionala teoria positibisten zentzuan, ez baitu gauzen deskripzio osoa eta erabatekoa bilatzen; alegia, ez du sortu (generatu) nahi fonologikoki posible diren fonologia guztien bilduma.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 115. orr.

Helburua da garapenak sortutako optimismoaren kontra joatea, diskurtso positibistaren alde ahulak nabarmentzea.  Berria - Harian   2005-06-21

2 iz

Positibistak orain, filosofoak lehenago erlijioaz bezala, filosofoez burlatzen dira.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 148. orr.

Positibistek eta materialistek bilakabide historikoaren interpretazioa antropologia biologista hutsarekin egin nahi dute (historiaren filosofiarik gabe).  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 219. orr.

Termino batek esanahia izan dezan eta termino hori zientzian erabilgarria izan dadin intersubjektiboki egiaztagarria izan behar du positibisten ustez.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 188. orr.

Positibista Logikoek psikologia egiteko modu "introspektiboa" gogor kritikatu zuten, haien ustez publikoki (intersubjektiboki) kontrastagarriak ez diren terminoek ez baitute inolako esanahirik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 188. orr.


positibitate iz positiboa denaren nolakotasuna.

Kausa hori gabetze oro baino askozaz goragokoa dela eta oso goitik urrundua negatibitate eta positibitate orotatik  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 5. orr.


positibizatu, positiba(tu) positibizatzen du ad izaera positiboa eman.

Bestetik, nazio ikuspegiaren planteamenduak positibizatu egin ditu.  Berria - Euskal Herria   2004-02-19


positibo 1 izond esperientzian soilik oinarritzen dena, hari baino ez dagokiona.

Analitika transzendentala pentsatzearen forma hutsen teoria positiboa da, hau da, egiazkoak ez ezik, egiazko ezagutza ororen baldintzak ere badiren formen teoria.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 7. orr.

Nonbait arrazoimen hutsaren lurraldean kokatzen diren ezagutza positiboen iturri batek egon behar du.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 269. orr.

Adimena ezagutza positiboaren ahalmena da (utilitatearena), arrazoimena espekulazioarena (egiarena).  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 85. orr.

Autore horiek bereizten dituzte, alde batetik, ekonomia normatiboa -balio-iritziak, zerbait ona edo txarra den eta gisako egiaztapenak jasotzen dituena- eta, bestetik, ekonomia positiboa -egitateen bidez egiaztatu daitezkeen baieztapen egiazko ala gezurrezkoak jasotzen dituena-.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 18. orr.

Izpiritu argitu eta positiboentzat, metafisika "ilargi zahar bat" [...] besterik ez da.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 127. orr.

2 onuragarri dena, kaltegarria edo negatiboa ez dena.

Globalizazio prozesuaren handitasunari buruz baino prozesuak sor ditzakeen ondorio positibo edo negatiboei buruzko eztabaida hau, are da sakonagoa.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 208. orr.

Egitasmoan «alde positiboak eta negatiboak» ikusten dituztela esan dio berriari Marti Gasull Hizkuntzaren Aldeko Plataformako buruak.  Berria - Mundua   2004-07-17

Gizon eta andrezkoak gizarte animaliak garela, animalia politikoak, eta ez dagoela gizartearen eragin positibo zein negatiborik gabeko indibidualtasunik.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 155. orr.

Positiboa da Giza Eskubideak publikoki eta legalki onartuak egotea, kontzientzi gradu baten aitortza eta espresioa baita.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 68. orr.

Kritikaren zerbitzu honi bere onura positiboa ukatzea poliziak balio positiborik ez duela baieztatzea adina litzateke.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 2627. orr.

Gauza batzuen egitera determinatzen duen edozein gauza, nahitaez zerbait positibo da (berez nabari den bezala).  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 85. orr.

XIX. mendeko nazionalismoak [...] bazuen zentzu positibo bat, baina nazismoaren ondoren hasi zen nazionalismoaren zentzu positibo hori galtzen.  Berria - Mundua   2004-02-01

Globalizazioaren kritikoentzat prozesua ez da inondik inora horren positiboa.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 209. orr.

3 baiezkoan edo baian oinarritzen dena; aldekoa.

Froga positiboa eskatzen zuen, froga negatiboa aski zelarik.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 163. orr.

Biak ala biak dira tragedian diren pertsonaia positibo bakarrak.  Berria - Kultura   2004-03-30

Ijitoak ere salbatzen dituk orduan hire diskriminazio positibo horretan.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 96. orr.

Hemen Kawabata hasierako asmo berritzaileen eta tradizioaren balioespen positibo berri baten artean dabil.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 9. orr.

Hala ere, hau era positiboan erabil daiteke, h[au] d[a], faltsutasuna eta errakuntza (hau kontraesanean funtsatzen den heinean) baztertzeko ez ezik, egia berrezagutzeko ere bai.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 95. orr.

Estatutu Proposamenak irekitako eztabaidan «era positibo eta eraikitzailean» ekarpena egiteko borondatea adierazten du.  Berria - Ekonomia   2004-02-13

Faktore negatibo batek garrantzi handiagoa izan dezake sailkapenerako faktore positibo batek baino.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 71. orr.

Eugenesia negatibo, kentzezko horren beste aldean, berriz, eugenesia positibo, hautespenezkoa dugu, haurrik gogobetekoenak izateko ahaleginean oinarritua.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 153. orr.

Esan nahi du jarrera positibo eta aktiboa izatea; egoera berean dauden beste pertsona batzuekin batera lan egitea.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 66. orr.

Etorkinek euskararen inguruko jarrera positibo edo neutroa dutela.  Berria - Euskal Herria   2006-02-14

4 noranzko egokian egiten dena.

Hori urrats positibo bat izango litzateke bakeari begira.  Berria - Euskal Herria   2006-02-12

IRAk «urrats positiboak» egin dituela diote bi gobernuek.  Berria - Mundua   2006-02-02

DUPk Stormonteko legebiltzarrean duen taldeak goizean eginiko bilkuran ahobateko erreakzio positiboa izan du alderdiko buruak negoziazioez emandako azalpenen aurrean.  Berria - Mundua   2004-11-20

Aurreko urteetako hilabete bereko langabezia baino txikiagoa denez, bilakaera positiboa da.  Berria - Ekonomia   2004-11-04

5 baikorra; alde onei txarrei baino gehiago begiratzen diena.

Galdu arren, hobe da positiboa izatea.  Berria - Kirola   2004-01-14

Gaur ere positiboa izateko eta esperantza ez galtzeko esan diot.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 184. orr.

Atzoko dataren haritik, mezu positiboa eman nahi izan zuen NBEren Nekazaritza eta Elikadurarentzako Agentziak (FAO).  Berria - Gaiak   2004-10-17

Datuekin batera, mezu positiboa ere egin dute publiko.  Berria - Gaiak   2006-05-05

Istorio positiboak kontatzeko hautua egin dut.  Berria - Kultura   2004-09-19

Analogia zer ez den azaldu ondoren, ikuspegi positibotik aztertzen badugu hori, [...].  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 205. orr.

Gaitzari aurrea hartzeko gakoa «bizitza intelektual eta sozial positiboa izatea» dela dio.  Berria - Harian   2006-02-05

6 alde txar baino on gehiago dituena.

Pluralismoa, eraikuntza denean bakarrik izan daiteke positiboa.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 9. orr.

Bilakaera positibo horretarako oztopo da, beraz, inbertsioaren jaitsiera, eta hori da, hain zuzen ere, atzo Chiracek iragarritako neurriak konpondu nahi duena.  Berria - Ekonomia   2004-01-07

Oro har, balantze positiboa egin zuen hiru urte hauetaz.  Berria - Mundua   2004-09-12

7 kopuruez, zenbakiez edo kidekoez mintzatuz, zero baino handiagoa.

Zenbaki positiboak baizik ez ditu onartzen Al Khuarizmik, osoak nahiz zatikiak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 233. orr.

-Zenbaki osoak -positiboak eta negatiboak- aljebraikoak dira.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 435. orr.

Ordu arte erabilitako zenbakiei, berriz, -positiboei eta negatiboei, arrazionalei eta irrazionalei- zenbaki erreal deitu zitzaien.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 310. orr.

Zenbaki positiboak baizik ez ditu onartzen Al Khuarizmik, osoak nahiz zatikiak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 233. orr.

Zenbaki baten karratua positiboa da beti, positiboa zein negatiboa izan zenbakia.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 307. orr.

Herrialdeak duen dibisa-premiak justifika dezake ekoizpen defizitario bat tokiko diruaz laguntzea, baldin dibisen balantza garbia positiboa bada.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 125. orr.

PFEZaren 335.000 aitorpen espero ditu Aldundiak, horietatik 75.000 positiboak.  Berria - Ekonomia   2004-04-24

Aurrezkiari buruzko itxaropena da konfiantza indizearen osagarrietan balio positiboan dagoen bakarra, 3an.  Berria - Ekonomia   2004-10-09

Hamar behatz, bi belarri, hiru musu, berrogei puntu eta zazpi positibo.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 129. orr.

8 elektrizitatean, protoietatik edo elektroi urritasunetik datorrena.

Karga elektrikoa positibo eta negatibo gisa deskribatzen den bezala, quarkak gorriak, berdeak edo urdinak izan daitezkeela esan zuten.  Berria - Gaiak   2004-10-06

Haizea ionizatu egiten da, eta elementu positiboak eta negatiboak banatzen ditu.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 169. orr.

Sodio ioi bakoitzak karga positibo bat daramanez, berehalaxe desegiten da zelularen barruan dagoen karga negatiboa.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 223. orr.

Sodio ioiek karga positiboa dute, eta, ioi multzo handi batek kapilarretarako bidea egin duenean, haien karga positibo metatuak karga negatiboa duten ioiak (kloroa, adibidez) erakartzen ditu gai irazitik odolera.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 192. orr.

Tximista erakarri dezakeen indar positibo-negatiboen tupust egiten deneko hori ez baitu errazten lizarrak; lizarrak ez du antenarena egiten pago eta haritzek dagiten bezala.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 75. orr.

Giroa elektrikoa izango da, karga positibo eta negatiboz gainezka, argi psikodeliko eta itzelezko zaratarekin.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 430. orr.

9 erlijioaz, legeaz eta kidekoez mintzatuz, Jainkoak edo gizakiek ezarria, ez berezkoa edo naturala.

Horiek interes orokorreko gaiak eta erlijio positibo baten jarraitzaile guztientzat beharrezko baiespenak zirelakoan.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 184. orr.

Jendeen arteko zuzenbide naturalaz eta Jendeen arteko zuzenbide positiboaz hitz egiten bada, xedea, beti-beti, hauxe da: [...].  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 53. orr.

Legeen zatiketa lege jainkotiarretan eta giza legeetan; jainkotiarrak natural eta positiboetan; naturalak partikularren eta jendeen legeetan.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 185. orr.

Hori da ezkontza, bere horretan eta ondorio naturaletan azaldua, lege positibo guztietatik aldendua.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 61. orr.

Lege positibo guztiak baino lehenagokoa da, gure izatetik bertatik datorkigu eta.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 59. orr.

Ez dira definitzen inolako lege positibo jainkotiarren bitartez.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 193. orr.

Profanazio handiagoen kasuan, sakrilegio deiturikoetan, legeria kriminalari buruzko gure bildumak [...] elizetan egindako lapurretez mintzatzen dira bakarrik, eta ez dute lege positibo bakar bat ere aldarrikatzen.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 116. orr.

Iusnaturalismo eta zuzenbide positiboaren arteko harremanei buruzko galdera.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 225. orr.

Lammasourek eta Poulouk euskararentzako lege proiektuaren xedea aurkeztuko dute Eskubide positibo bat sortu eskualdetako hizkuntzentzat lelopean.  Berria - Euskal Herria   2004-10-23

10 analisiez eta kidekoez, bilatzen dena baieztatzen duena.

Testaren emaitza positibo atera dela?  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 154. orr.

Haurdunaldi testetan gertatu ohi den moduan, testa egin eta 2-3 minutuan jakin daiteke positiboa edo negatiboa den.  Berria - Gaiak   2006-03-17

Kontranalisian positibo eman zuen arren, oraindik ez diote Rodriguezi zigorrik jarri.  Berria - Harian   2005-08-03

Antisorgailu estrogenodunek positibo emango dute dopin kontroletan.  Berria - Euskal Herria   2004-10-22

Haurdun dagoela dio, proba bat egin dutela eta positibo eman diela.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 84. orr.

Iruditzen zait sail honetan lan handia gelditzen zaidala egiteko eta, inon positibo ematekotan, hementxe ematen dudala.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 198. orr.

Izan ere, testetan hegazti denek ematen dute positibo.  Berria - Gaiak   2006-02-23

Nazioarteko Federazioak bi urterako zigortu du, klenbuterolarekin positibo emateagatik.  Berria - Kirola   2006-02-15

Kokaina positiboa eman zuen jokalariari eten egin diote kontratua.  Berria - Kirola   2004-10-20

11 adierazten dena badaukana.

Politikoki polita, berriz, mutikoa "euskaldun" edo "RH positibo" bihurtuta geratuko litzaiguke, inguru jakin batzuetan behintzat, txistea.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 196. orr.

12 organoez mintzatuz, antzinako organo txikia, hauspoduna, uhal batez loturik bizkarrean eramaten zena. ik portatibo.

Nabarmendu behar ditugu etengabeko baxua osatzen zutenak: biolontxeloa, kontrabaxua eta organo positiboa.  Berria - Kultura   2004-12-18

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

alde positibo (4); gauza positibo (4); gidariak positibo eman (3); ikuspuntu positibo (3); karga positibo (3); kokainarekin positibo emateagatik (3); lege positibo (5); positibo eman (83); positibo eman du (7); positibo eman dute (5); positibo eman duten (4); positibo eman ondoren (3); positibo eman zuela (6); positibo eman zuen (23); positibo emango (4); positibo emateagatik (16); positibo ematen (8); positibo ematen duen (4); positibo faltsuak (3); positibo iritzi (3); proban positibo eman (3); probetan positibo emateagatik (3); urrats positibo (6)

akordio positiboa (3); alde positiboa (4); balantze positiboa (12); balantze positiboa egin (8); balantzea oso positiboa (3); balantzea positiboa (4); balorazio positiboa (23); balorazio positiboa egin (13); balorazio positiboa egiten (4); balorazioa positiboa (3); balorazioa positiboa da (3); bazterketa positiboa (9); bilakaera positiboa (7); bilakaera positiboa izan (5); bilera oso positiboa (3); bilera positiboa (6); bilera positiboa izan (4); datu positiboa (3); diskriminazio positiboa (12)

ebaluazio positiboa edukitzea (4); ekarpen positiboa (4); emaitza positiboa (7); erabat positiboa (4); eragin positiboa (18); eragin positiboa izan (4); eragin positiboa izango (3); erantzun positiboa (10); erantzun positiboa emateko (3); eskumen gatazka positiboa (4); esperientzia oso positiboa (3); esperientzia positiboa (3); garapen positiboa (3); gatazka positiboa (4); giro positiboa (3); guztiz positiboa (5)

irakurketa positiboa (10); irakurketa positiboa egin (5); irudi positiboa (3); jarrera positiboa (16); joera positiboa (5); karga positiboa (4); mezu positiboa (6)

oso balorazio positiboa (3); oso positiboa (45); oso positiboa da (11); oso positiboa izan (19)

positiboa atera (3); positiboa eman (19); positiboa eman nahi (4); positiboa eman zuen (5); positiboa ematea (5); positiboa emateko (6); positiboa eskatzen (3); positiboa iruditzen (3); positiboa izan (65); positiboa izan da (19); positiboa izan daiteke (4); positiboa izan zela (6); positiboa izan zen (17); positiboa izango (12); positiboa izatea (4); positiboa zela esan (6)

urrats positiboa (3); zerbait positiboa (4)

alde positiboak (7); balio positiboak (3); ekarpen positiboak (3); ekintza positiboak (4); elementu positiboak (3); emaitza positiboak (4); emaitzak positiboak (3); erantzun positiboak (4); gauza positiboak (10); lege positiboak (3); mezu positiboak (4); neurri positiboak (3); ondorio positiboak (4); oso positiboak (5); oso positiboak izan (3); positiboak eta negatiboak (8); positiboak izan (14); positiboak izan dira (7); urrats positiboak (4); zantzu positiboak (3)

alde positiboan (3); era positiboan (3); esanahi positiboan (3); modu positiboan (4); zentzu positiboan (5)

positiboaren kontranalisia (3)

ekintza positiborako (3)

oso positibotzat jo (15); positibotzat jo (53); positibotzat jo du (9); positibotzat jo zuen (23); positibotzat jo zuten (6); positibotzat jotzen (7); positibotzat jotzen dugu (4)


positiboki 1 adlag era positiboan.

Zuzenagoa da akzidentea substantzia baten izatea positiboki determinatua izateko moduaren bidez izendatzea.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 106. orr.

Jakintzat ematen da kontzeptu hauek bereizgarriak direla; ez daude positiboki definituak beren edukiaren arabera, baizik eta negatiboki, sistemaren beste terminoekiko erlazioengatik.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 152. orr.

Har bitza Espainia, Frantzia, Ingalaterrako histori testuak eskuan, eta esplika beza nola han positiboki azaldurik aurkituko dituen biolentzia loriatsu guztiek, ondorio gaiztoak bakarrik ekarri dituzten Espainia, Frantzia, Ingalaterrarentzat.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 29. orr.

Alderdi politikoekin eginiko bilera positiboki baloratu du Bilbaok eta aurrera begira hartu-emanak izateko konpromisoa hartu dute bi aldeek.  Berria - Euskal Herria   2006-03-15

Hainbat lekutan ikusi ahal izan dut neronek hori espreski, hau da, positiboki debekatuta!  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 199. orr.

Argitaletxeek momentu honetan daukaten politika positiboki diskriminatzailea dela esango zenuke?  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 216. orr.

Azterketa arkeologikoak, horien [zientzia eta jakitearen] artean bazterketa edo kenketa-harremana definitu beharrean [...] erakutsi behar du positiboki nola txertatzen den eta nola funtzionatzen duen zientzia batek jakitearen ingurumenean.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 209. orr.

2 karga positiboarekin.

Nukleoak positiboki kargatuta zeudenez, aldaratu egiten ziren.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 45. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

positiboki baloratu (8); positiboki baloratzen (3)


positibotasun 1 iz positiboa denaren nolakotasuna.

Volksgeista, Ortega-rentzat, positiboa izan liteke [...] eta negatiboa izan liteke; baina hau, antza, alde batetik filosofia higatuen liburuetako kontua omen delako (zer positibotasun aitor dakioke orduan gaur?), edo Volksgeist jatorraren degenerazioa delako, nazionalismo eta kostunbrismo bihurtua.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 159. orr.

Nahiz sistema idiosinkroniko baten barnean ezarririko bereizketek, funtsatzen diren baliokidetasunen positibotasunagatik ez, baizik sistema horren osotasunak negatiboki finkatuak edo mugatuak gertatzen direlako balio duten, halere, adierazlearen eta adieraziaren arteko elkarketa "egite positiboa da".  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 18. orr.

Diskurtso baten positibotasunak -hala nola historia naturalarenak, ekonomia politikoarenak edo medikuntza klinikoarenak- bere batasuna ezaugarritzen du denboran zehar eta banakoen ekintzez, liburuez eta testuez gaindi.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 146. orr.

Ezartzen ahalegindu naizen positibotasunak ez dira ulertu behar gizabanakoen pentsamenduari kanpotik ezartzen zaizkion ebazpen-multzo bat bezala, ezta barrutik eta aldez aurretik bertan bizi den ebazpen-multzo bat bezala ere; eurek gehiago osatzen dute baldintzen multzo bat, [...].  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 236. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Kontzeptu berriak definitzen dituzte edo existitzen direnen erabilpen-arloa aldatzen dute: baina diskurtsoaren positibotasun-sisteman ezer aldatu gabe.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 176. orr.

Eraketa diskurtsibo bat aztertzea diskurtso baten positibotasun-mota definitzea da.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 145. orr.

Positibotasun era honek [...] arlo bat definitzen dute, non beharbada heda daitezkeen identitate formalak, jarraitasun tematikoak, kontzeptuen traslazioak, joko polemikoak.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 147. orr.

Bera [matematika] da zientzia bakarra behingoan iragan duena positibotasun atalasea, epistemologizazioarena, zientifikotasunarena eta formalizazioarena.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 214. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

positibotasun mota (3)


posizino ik posizio.

posizio (orobat posizino g.er. eta posizione g.er.) 1 iz egongunea, kokagunea.

Nire begiek taulako lauki guztiak aztertu zituzten, pieza bakoitzaren posizioaren berri emanez bat-batean pizturiko garunari.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 20. orr.

Hegazkinean pantaila bat dago Ameriken maparekin eta ikono mugikor batek seinalatzen du gure posizioa.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 89. orr.

Bilatzaile zen Slytheringo quidditch-taldean, eta Harryk posizio berean jokatzen zuen Gryffindorreko taldean.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 69. orr.

Buruz ikasi nituen piezak eta piezen posizioa.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 121. orr.

Kameran, objektiboaren posizioa mugituz aldatzen da foku-luzera.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 97. orr.

Egosteko edo erretzeko [...] eduki 6 minutuz 850 watteko posizioan.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 110. orr.

[Hizki] berberek adierazten dute zerua, itsasoa, lehorra, ibaiak, eguzkia, uzta berak, zuhaitzak, animaliak; denak ez bada ere, gehien-gehienak antzekoak dira; hizkien posizioan dago aldea.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 153. orr.

Telegrafistak SOS bat igorri du gure posizioa emanez.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 79. orr.

Zibilizazio Iraniko musulmanak are sendoagoa zirudien posizio estrategikoa zeukan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 194. orr.

Kotxea zegoen posizioagatik, bainuetxea gelditu zitzaidan begipe atea zabaldu zidatenean.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 109. orr.

2 kokaera, kokatzeko modua.

Semaforoak karrak egin zuen eta argi berdea gorri bihurtu zen eta besoa posizio horizontalean jarri.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 90. orr.

Dantzaria erabat biluzik azalduko da posizio horizontalean.  Berria - Kultura   2006-05-05

Igerian ez dakiena urpera ez joateko ahaleginean hasten denean, besoak altxatzen ditu beti, eta burua bere ohiko posizio zutean edukitzen saiatuko da.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 152. orr.

Neskek lo jarraitzen zuten, baina bera joandako bitarte hartan posizioz aldatu ziren, orain biak baitzeuden suaren aldera.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 248. orr.

Horixe zen nik haientzat nahiago nuen posizioa, zakila bortxa handiagoz sartzen da.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 119. orr.

Posizio antihigieniko horretan egon zen hagin-garbitzaileak alde egin zuen arte.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 70. orr.

Nire zerbitzu txanda zen, seinaleak bide librea emateko edo ixteko posizioan jartzen nituen.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 60. orr.

3 norbaiten lekua gizarte mailetan edo hierarkia jakin batean.

Zure posizioak hala eskatzen du...  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 70. orr.

Haren harrotasuna bestelakoa zuan, bere maila, jatorri, ondasun edo posizioaz edo bere izatearen edukiaz eta izaeraz harro diren pertsonenaren aldean.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 191. orr.

Organizazio hartako sozio guztiak [...] Mariah bezain posizio onekoak ziren.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 147. orr.

Posizio oneko jendea baina, hala ere, bizimodu latza dutenak.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 202. orr.

Ezin zuen horrelakorik imajinatu gizartean posizioa eta begirune handia zuen halako gizon batengan.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 75. orr.

Connor epaitegian duen posizioaz baliatu duk helburu politikoak lortzeko.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 285. orr.

-Zu nire posizio sozialarengatik ezkondu zinen nirekin, hori badakizu zuk.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 257. orr.

Printzeak oso posizio goratua eta oso itzal handia zuen.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 73. orr.

4 gerretan, soldadu eta instalazioen kokalekua.

Polikarpov zaharrean egiten dute hegan gure herria suntsitu nahi duen etsaiaren posizioak metrailatzen.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 148. orr.

Jakina baitzen Guadalajara aldean erasoaldi bortitza joa zutena [...] eta gure posizioak jausten zihoazena.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 57. orr.

Posizioa galduz gero, akabo.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 355. orr.

Jomuga zuten posizioa menderatu ondoren.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 249. orr.

Gudarostea, lubaki karlistei kanoiez eraso egin ondoren, aurrera zihoan, eta etsaia bere posizioak uzten ari zen.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 197. orr.

Eguarte batean hartu zuten posizioa, eta ama besarkatzeko aukera izan omen zuen, baina atzera karlistak egin ziren auzuneko jabe.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 117. orr.

Nire soldaduek formatzea lortu orduko, zureek dagoeneko hartua dute posizioa gudazelaian haien zain.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 138. orr.

Egun hartan bertan, iluntzean, Molaren tropen posizioak zeharkatu nituen.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 190. orr.

Batailoi karlistek hartutako posizioak gurutzatu zituzten.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 144. orr.

Ospitale hori posizio militarra da orain.  Berria - Mundua   2004-04-29

Bera talaian zegoela jakinda, lasai asko sartu ginen posizio defentsagabera.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 210. orr.

5 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Oso sistema eraginkorra da labirintoa posizio-aldaketa detektatzeko.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 126. orr.

Posizio gerra izan baitzen Teruelgo bataila.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 40. orr.

Gramscik hemen posizioen gudu kontzeptua erabili zuen, esan nahi baita, gizartean edozein jarrera ez dela betiko itxia, [...] anbiguotasuna nahitaezko duela.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 93. orr.

Ez zuen jakin posizio labirinto hartan orientatzen eta nazionalen zentinelaren segadan eroria zen.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 43. orr.

Goardiak motorra itzaltzeko eta posizio argiak uzteko agindu dio bidaiantari.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 121. orr.

Posizio-argi berdearen pean.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 14. orr.

6 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Honi guztiari gehitu behar zitzaion ezen Gizon Handiak, hainbeste karguren jabe izan eta gero, zeukan gizarte-posizioa izanda [...] ongia eta gaizkiaren gainean zegoelako itxurak gorde behar zituela.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 90. orr.

Botere posizioengatik lehiatzen ari dira.  Berria - Mundua   2004-07-23

Ekoizle eta erosle askoz osaturiko merkatua, non enpresak beren lehia-posizioa hobetzeko produktuak desberdintzen saiatzen diren.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 70. orr.

Muga-posizioetan dauden herriek, etengabeko erasoaren arriskupean, garapen distiratsuagoa izaten dute posizio babestuagoetan dauden auzokoek baino.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 423. orr.

Kiki-gordeka aztertzen zuten hirurek, haren ikuskatzaile posizio berri horrekin erabat harriturik, nonbait.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 166. orr.

7 jarrera, egoera.

Posizio positibista edo naturalista hori eliminatibismoa da, eta gogorik ez dela dio.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 188. orr.

Gombrichek, bere liburuan posizio konstruktibista hartzen du ikusmenezko pertzepzioaren aurrean.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 83. orr.

Beste hitzetan esanda, jarrera, posizio bat hartu behar dut liburuari buruz, aldez aurretik.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 62. orr.

Beste neskek harekin ibili nahi zuten beti eta esaten zuten, bere pribilegiozko posizioarengatik ere, ez zela batere harroa.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 46. orr.

Indarrezko posizioan jarri ditu 1980ko hamarraldiaren hasierako zorraren krisiak.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 13. orr.

Nehemiasek Susan enperadorearen etxean zuen posizioak aukera eman zion Artaxerxes I.aren babesa lortzeko Jerusalemgo tenplu-estatuarentzat.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 58. orr.

Krisiak Villepinen posizioa ahulduko duelakoan, isilik egon da Sarkozy orain arte.  Berria - Ekonomia   2006-03-26

San Petersburgok bere posizioari eutsi zion berrehun urtez.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 57. orr.

Manipulazio horiek jaunen errentak ere murrizten zituzten, eta, hala, areago ahuldu zen jaunek estatuaren aurrean zuten posizioa.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 33. orr.

Posizio hegemonikoaren beheraldiarekin batera, nazioarteko aliantza-sistema ere hondatu zen eta herrialde lehiakideak sortu ziren.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 48. orr.

Gaineratu du Sinn Feinen posizioan «argitasuna» egotea beharrezkoa dela aurrera egiteko.  Berria - Mundua   2004-09-18

8 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Uko egingo zaio, beraz, diskurtsoan adierazpen-fenomeno bat ikusteari [...]; gehiago bilatuko da subjektibotasun-posizio ezberdinentzako erregulartasun-arlo bat.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 65. orr.

1985 urte horretan berorretan, Lehen Mundu Gerraz gero aurreneko aldiz, negatiboa bihurtu zen Estatu Batuen kanpoko finantza-posizioa.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 167. orr.

Erdi Aroko Mendebaldeko hiri libreek eskaintzen dute gizarte-posizioa eta finantza-metaketa nahastera jotzen duen gizarte-egituraren lehen adibidea.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 23. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

posizio argiak (3); posizio estrategikoa (3); posizio politikoak (4); posizio soziala (3)

bere posizioa (11); gure posizioa (7)

hartutako posizioak (3); posizioak hartzen (3)

posizioan jarri (4)


posizionamendu iz jarrera; jarrera hartzea.

Hiru puntuko mozioan Sustraiak taldeari «bere posizionamendua» eskatzen diote.  Berria - Euskal Herria   2006-01-18


posizionatu, posiziona, posizionatzen da ad jarrera hartu.

Garai hartan langileria ez zen ETAren kontra posizionatzen urte batzuk geroago bezala.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 100. orr.

Herri honen arazoaren aurrean posizionatu beharra ikusi zuten, eta bi belaunaldi geroago hemen posizionatzean, zapalduenen bandoan jarri ziren, abertzaleen bandoan.  Berria - Kultura   2006-01-08

Ezker abertzaleak galde horiek plazaratzen dituelarik, gainerako alderdiak horren arabera posizionatzen dira.  Berria - Euskal Herria   2006-02-01


posizione ik posizio.

poskarlismo ik postkarlismo.

posmodernia ik postmodernia.

posmodernismo ik postmodernismo.

posmodernitate ik postmodernitate.

posmoderno ik postmoderno.

posmoralista ik postmoralista.

posnazionalismo ik postnazionalismo.

posologia iz sendagaien dosi egokiaren adierazpena.

Posologia. Lehenengo egunean 40 mg hartu behar dira, dosi bakarrean edo dosi gehiagotan, [...].  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 136. orr.


pospolin ik poxpolin.

pospolo (163 agerraldi, 62 liburu eta 9 artikulutan; orobat poxpolo 57 agerraldi, 16 liburu eta artikulu 1ean, poxpolu 12 agerraldi, 4 liburutan, pospolu g.er. eta poxpoilo g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian pospolo agertzen da) 1 iz zotz txiki eta mehea, buruan igurtzien bidez pizten den gai bat duena. ik supizteko.

Kendu begien bistatik hautsontziak, pizgailuak eta pospoloak.  Berria - Euskal Herria   2006-01-05

Pospolo bat piztu nuen, ikus zezaten nire aurpegia itzal dramatiko batean.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 115. orr.

Pospolo bat piztu zuen hormako karearen kontra igurtziz.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 52. orr.

Cesar Telleriak kanpoan itxaron zuen, bi hatzekin poxpolo bat piztu eta bi hatzekin zigarro bat errez.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 12. orr.

Mahaira hurbildu, pospoloak atera eta keinu baldar eta uzkurrez petrolio-lanpara piztu zuen.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 128. orr.

Pospolo baten karraska entzun nuen; zigarro bat piztu zuen bietako batek.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 30. orr.

Pospolo bati raixt eragin, ahoarekin imintzio arraro asko eginez pipa piztu, eta arasa bernizatzeari ekin zion ostera.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 222. orr.

Pospolo bat hartu eta pipa piztu zuen.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 152. orr.

Gero, pipa beltzera pospoloa eramanik, sua bizitu, eta mintzalekutik irten da.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 64. orr.

Komuneko atearen atzean, erabilitako bi pospoloren zotzak, ikusi ere egiten ez dituztenak.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 144. orr.

Denek bazekiten pospoloek baino buru gehiago ez nuela, baina bai aurrera egiteko gogoa.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 71. orr.

Pospolo bat itzaltzen den erraztasun berarekin desagertu zen hura ere.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 113. orr.

Diru xehea eta pospoloak eta orrazi bat aurkitzen ditut, baina diru zorroa ez.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 52. orr.

Trastetegietako alanbre sareak zulatu nahian, pospolo piztuak barrura botatzeko.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 343. orr.

Izetu ezinik txinpartak ateratzen dituzten pospolo bustiak lez.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 165. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Bada fosfororik pospolo-buruetan ere, eta neskato maiteminez etsiek jan egiten zituzten suizidatzeko.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 162. orr.

Potoloak ez daki nola moldatu poxpolo-muturrari azazkal-puntekin heldu eta aldi berean Itziarri pasatzeko.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 89. orr.

Esku ukaldika uzten zituzten kartak mahai gainean, pospolo ontzia igurzten zuten, tiratzen zioten pipari.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 14. orr.

Pospolo ontzi batean irakurri dut. Sukaldeko poxpolo-kaxa bat da, handi horietakoa.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 132. orr.

Beste pospolo kaxa bat zabaldu nuen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 13. orr.

Poxpolo-kutxa biltzaile bat, 50 eko urteetako aleek txundi-txundi eginik uzten zuten horietakoa.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 83. orr.

Stockholmeko pospolo fabrikako jabeak bere buruaz beste egin zuela.  Berria - Kultura   2004-04-02

Pospolo saltzaileei gogorkeriaz uko eginez, jendetza zarpailetik begiak apartatuz.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 187. orr.

Poxpolo-jokoarena ez da begiraleen ideia izan, hala ere.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 87. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pospolo bat piztu (14); pospolo kaxa (14); pospolo kaxa bat (7); pospolo kaxak (3)

poxpolo jokoan (3)


pospolu ik pospolo.

pospositibo ik postpositibo.

posposizional ik postposizional.

post-sabindar ik sabindar1 2.

post-separatista izond separatismoaren ondokoa.

Europa federalaz, adibidez, asko pentsatu du ETA post-separatista honek.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 126. orr.


posta1 1 iz zaldiak aldatzeko tokia, pertsonen eta gutunen garraioa bermatzeko, bidean zehar, bi edo hiru lekoan behin, jartzen zena; zaldi horien multzoa; posten arteko bidea.

Aldea handiagotu zuten Mikel Strogoffek eta haren bidelagunek, eta alde hori garrantzitsua izan zitekeen oso, hurrengo postan zaldi gutxi edukiz gero.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 180. orr.

Egun hartan, arin eraman zuten tarantasa postatik postara txandakatzen ziren iemstxikek.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 138. orr.

Ontzi bat pleitatuko nuen nire lehengusinaren kontura, edo postan joango nintzen hogei kopek ordainduz verstako eta zaldiko.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 123. orr.

Podaroshna bat ez da postako zaldiak hartzeko baimena besterik; baina Mikel Strogoffek ezin zuen noiznahi erabili.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 64. orr.

Merteuil andreak prestakizunak egin zituen, eta bakarrik partitu zen gauez eta postako orgaz.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 531. orr.

Ez zen tarantas bat, ezta telega bat ere, postako berlina bat baizik, hautsez zeharo estalirik, eta ordurako bidaia luzea egindakoa inondik ere.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 179. orr.

Euri-tantak postako bide hautsez betea bustitzen hasiak ziren.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 66. orr.

Bi zalgurdi hornitzea gehiegi izango zen agian postako nagusiarentzat, bai behintzat epe laburrean.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 180. orr.

Entseia hadi orobat gutunak postara eramaten dizkion sehiaren adiskide egitera.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 328. orr.

Azkenean, gutunak postatik heldu ziren orduko, 27ko zure gutuna eman zidaten.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 147. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Prelatu-pila batek posta-zaldi publikoak erabili dituelako, beraiek 'sinodo' deitzen dituzten horiek direla eta, harat-honat bizkor ibiltzeko.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 36. orr.

Benetako posta zaldi bat bezain agudo ibiliko zara!  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 157. orr.

Trena, posta kotxeak, lurrun ontziak, zaldiak, denen eskura zeuden, eta, hortaz, baita tsarraren mandatariaren eskura ere.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 65. orr.

Posta-mutila hil, mandoak eraman, gurdia hustu eta bidaiariak atrakatu dituzten ohoin batzuek.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 81. orr.

Posta gidari bat, iemstxik bat, hango hizkuntzaz esanda, arduratu zen zaldiak lotzeaz.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 132. orr.

Bera arduratu zela posta-geltoki guztietan ordezko zaldiak prest egongo zirela ziurtatzeaz.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 303. orr.

Posta zerbitzuaren bide nagusia da, ongi zaindutako zaldiez hornitua.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 121. orr.

Irkutsketik hariaren adar bat Kiatkara doa [...] eta handik Pekinera hamalau egunetan eramaten ditu mezuak posta zerbitzuak, hogeita hamar kopek hitzeko.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 40. orr.

Horrelako baserriak makina bat badira Euskal Herrian, garai batean ostatu edo posta-leku izandakoak.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 42. orr.

3 gutuneriaren garraioa; garraio horren ardura duen herri zerbitzua.

Postak guztira 17.000 bulego dauzka Frantzia osoan zehar banatuta.  Berria - Ekonomia   2004-08-20

Estatuak bihotz zabalez onartu dio postari banko zerbitzu baten idekitzeko moldea, hots orain arte jada postan egin daitezkeen diru operazio guzien legestapena.  Herria   2004-01-08

Bai iritzi artikuluak, bai marrazkiak TKTri bidali beharko zaizkio posta arruntez edo posta elektronikoz.  Berria - Euskal Herria   2004-08-11

Nire etxejauna, lanbidez postako funtzionarioa, aski goraki ari zen hizketan kanpotarrarekin pasilloan.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 30. orr.

Postako zigiluen bilduma bat nuen.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 191. orr.

Tabakoa postako zakuetan ekartzen zuten.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 63. orr.

-Igandeetan ez dago postarik -gogorarazi zien etxekoei.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 41. orr.

-Heuk etorri beharko duk Parisa materialaren bila, hori ez zagok eta postaz bidaltzerik.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 118. orr.

Van Daan andrea: ingeles ikasten ari da, postaz.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 310. orr.

Bere emazteari gutunak idazten dizkio, eta, hori gutxi balitz, sarri ditu postazko harremanak beste zenbait pertsonarekin.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 101. orr.

Harentzat ederrena, halako harreman antzu bat postazko erlazio bihurtzea zen.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 30. orr.

4 posta zerbitzuaren bidez heltzen diren gutunak. ik gutuneria.

Hona gaurko posta, Shiranai jauna.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 27. orr.

Arratsaldeko postarekin iritsitako egunkaria irakurtzen bukatu zuen Pepponek.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 330. orr.

Azpil batean, pilatutako posta ekarri zion.  Eduardo Matauko   «Emakume ezezagun baten gutuna» - Stefan Zweig, 2005 - 7. orr.

Goizean, patxada ederrean postari begiratu bat eman, gero kafetegira joan eta kaleko joan-etorriari so egon.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 72. orr.

Musuka berriro hura, nik postako gutunak gainbegiratzen niharduela.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 84. orr.

Une hartantxe, posta iritsi zen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 124. orr.

5 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik postal 6.

Joandako bi urte eta erdian haren posta-helbidea Joliet-ko espetxe federala izana zen.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 43. orr.

Familian egon izan zen diru bakarra aitak posta-bulego nagusian posta-sailkatzaile zeukan lanpostutik astero etxera ekarri ohi zuen soldatakoa baizik ez zen izan.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 42. orr.

Zerbait markaren atxikitzeko hala ere, edo herriko etxean, edo ostatu batean edo zerbitzu zentroan horrelakorik baldin bada, "posta puntu" bat ezarriko dute.  Herria   2004-01-08

Paueko Posta zuzendaritzan zen auzotarren elkarteko buruzagiekin irailaren 21ean.  Herria   2005-11-03

Astebeterik ez zen pasa posta-gizona El Rosal-en agertu zenerako.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 96. orr.

Gizakiren batek botatako posta-zigilu bat irakurtzen.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 240. orr.

Oihu egin zuen gorantz, posta-seilu baten tamaina zuen argiunerantz, tranpola irekirantz, alegia.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 250. orr.

Hiru tanke ziren, Lousianatik, Baton Rougetik, posta paketez helduak.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 104. orr.

Internet bidez posta zerrenda bat sortu zuten.  Berria - Kultura   2006-04-08

Kopuru hori posta-giroz bidaliko da bitarteko bizkor eta seguruagoa delako.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 167. orr.

Zorionez, garai hartan ez zegoen artean airetiko loturarik edo errepide erregularrik eta posta-zakuak ahal zuenean egiten zuen aurrera.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 58. orr.

Bepek posta bidezko takigrafia ikastaro bat eskatu du akademia batera, Margotentzat, Peterrentzat eta hirurontzat.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 61. orr.

6 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Gutunazal bat heldu zitzaidan unibertsitateko barne-postaz.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 175. orr.

Mintzaldia ezin izan diat gaur arte jaso, baina honezkero aire postaz igorria duk.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 76. orr.

Horrekin batera, hegazkin-postaz, 50 Kg., berorren kostua arren gure kontutik eta abar.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 284. orr.

7 postetxea.

Ezpeleta ez da hain handia, merkatu plaza bat baizik ez dauka eta posta bakar bat.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 172. orr.

Postan ematen zizkidaten zaku berezi batzuetan sartzen nituen liburuok eta itsasontziz Deustuko Unibertsitatera igortzen nituen.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 69. orr.

Berak ordea, kannada hizkuntzaz bakarrik daki idazten eta postan hizkuntza horretaz idatzitako eskutitzik etxera ez dela iritsiko esaten diote.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 144. orr.

Merkatu plazaren aldean, toki ederra dago autoen uzteko, Postaren aitzinean.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 169. orr.

Errazu, Agata, postara behar nuke arratsalde honetan: jinen zara enekin?  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 215. orr.

Postara jo zuten kontu korronte bat irekitzeko.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 68. orr.

Batzuetan postan 9 orduz aritzen naiz, eta beste batzuetan, 6 orenez.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 288. orr.

8 posta elektronikoa.

Ordenagailua piztu eta posta zabaldu zuen.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 95. orr.

Ez bakarrik posta bidaltzerakoan, esaterako, munduaren mutur batetik norbaiti idatzi eta berehala har dezakegulako erantzuna, edo aldi berean egon gaitezkeelako pantaila bidez elkarrizketa idatzia egiten milaka kilometrotara dagoen norbaitekin, [...].  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 155. orr.

Neskak mezu elektroniko pila bidaliko dizkio, irudi, ahots-artxibo eta guzti, postak gainezka egin arte.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 78. orr.

9 e-posta posta elektronikoa; mezu elektronikoa.

Berriz ere irakurri ondoren, gauza batzuk aldatu ditut eta e-postan jarri dut bigarreneko aldiz, oraingoan hartuko duzulakoan.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 62. orr.

Ez dakit konturatzen garen zenbat eta zenbat txiste, istorio eta ipuin barregarri heltzen zaizkigun e-postaren bitartez.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 102. orr.

Zer esan denborarik eza aitzakiatzat jarri eta eskuz idatzitako gutun luzeari erantzunez e-posta triste bat bidaltzen dutenei buruz.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 150. orr.

Ekintza txiki sinbolikoak, hala nola hil-mezua idaztea, hitzak eta izenak aukeratzea, argitaratze epea errespetatzea, lerroak kontatzea, e-posta garaiz iritsia zela egiaztatzea, egunkaria erostea, eskela non argitaratu zuten ikusteko eta oker handirik ez zela ziurtatzeko...  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 28. orr.

10 posta elektroniko sare baten bidez konektaturiko ordenagailuen artean mezu trukaketa ahalbidetzen duen sistema; post elektronikoko helbidea. ik gorago 8.

Ordenagailua piztu eta posta elektronikoan behatu nuen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 151. orr.

Posta elektronikoa zabaldu..., eta bat-batean iritsitako azken mezuen zerrenda agertzen zaio begien aurrean.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 97. orr.

Posta elektronikotik bidaliko nioke.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 69. orr.

Neskak posta elektronikoaz bidaltzeko eskatu dio, edo bestela faxez.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 119. orr.

Presako mezu bat duzu posta elektronikoan.  Berria - Harian   2005-04-05

Posta elektronikotik etorritakoa laburtzeko lan distiragabeari, hizkera periodistikoaren ustezko bizitasunaren kolorea baizik ez nion erantsi.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 180. orr.

Posta elektronikoaren bidezko sedukzio jokoaren ondorio bezala.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 8. orr.

Ordenagailu gelan euren posta elektronikoko helbidea kontsultatzeko aukera izan zuten arte.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 100. orr.

Tel/faxa 05 59 25 77 54; posta elektronikoa: euskara@club-internet.fr.  Herria   2001-07-05

-Badaukat zure posta elektronikoa.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 145. orr.

11 posta-karta posta txartela. ik beherago 22.

Emazte xaharrari bizpahiru posta karta erosi dizkiot zigilu sari.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 65. orr.

12 posta-kode

Telefonoa eta posta kodea paratu dituzte, joateko aukera ez dutenek botoa delegatu dezaten: 902 54 00 43, 170 Donostia.  Berria - Kirola   2004-12-17

13 posta-kutxasup_1 posta bulego batean norbaitek, bere gutuneria gordetzeko, alokatzen duen kutxa zenbakiduna.

Posta-kutxa baten zenbakia eman nizun.  Eduardo Matauko   «Emakume ezezagun baten gutuna» - Stefan Zweig, 2005 - 38. orr.

Helbidea: Hizkuntza Kontseilua, Posta Kutxa 16, 64480 UZTARITZE-USTARITZ.  Herria   2003-02-27

Torturaren Kontrako Taldea (Agirika) Posta Kutxa 113.  Berria - Euskal Herria   2004-08-11

Idatzi Balançoneko H.G. posta kutxara.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 60. orr.

Vilmak postariaren eskuetatik jasotzen zituen beti eskutitzak, eta jakin-min bereziz aritzen zen haietan kuxkuxean; posta-kutxako giltza ere berak gordetzen zuen.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 119. orr.

14 posta-kutxasup_2 (orobat postakutxa) postontzia.

Posta-kutxan propaganda baizik ez du aurkitu, eta partiduko idazkaritzako gutun bat.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 53. orr.

Eraikina berria zen, postakutxetako izenak irakurri zituen, kutxa bakoitzean koloretako kartulina zatitan eskuz idatzirik izen bat edo bi baitzeuden: Pedro Gonzalez Aller 1-A, [...].  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 174. orr.

Agur esan zion lehengusuari, eta ate ondoan zegoen posta-kutxari erreparatu zion.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 195. orr.

Hamar minutuero posta kutxara jaisten nintzen, postariak zerbait utzi ote zidan ikusteko.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 198. orr.

15 posta-kutxasup_3 posta zerbitzuaren aurrezki kutxa.

Baina dena txukun-txukun zegoen eta! zilarrezko txanponen platera, haren ondoan bi eraztunak, koralezko katea, posta-kutxako libreta eta bi estanpak.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 17. orr.

16 posta laster (corpusean postalaster soilik)

Vienako diagnostiko-zentro baten postalaster batekin hasi zen; oso modu gizalegetsuan idatzirik zegoen, ohartarazpen bat areago kexabide bat baino  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 271. orr.

17 posta-marka postan, tanpoiarekin zigiluan egiten den marka.

Gutun-azaletako zigiluek gutuna nondik bidalia zen argi eta garbi adieraztea zen gauzarik bitxiena: Kubatik bidaliak ziren, eta posta markatan jarrita zeuden datak garai ezinezko batekoak ziren.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 20. orr.

Posta marka zaharrena zuen gutuna kutxa haren barne-barnean zegoen.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 58. orr.

18 posta-mutil (orobat postamutil)

Posta-mutila hil, mandoak eraman, gurdia hustu eta bidaiariak atrakatu dituzten ohoin batzuek.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 81. orr.

Zortzi ilabetez posta-mutil bezala hor lanean ari niz.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 114. orr.

Maioralak, postamutilak eta mandamutilak mandoen atzetik ekin diote, biraoka eta gurdia utzita.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 189. orr.

19 posta-ontzisup_1 posta daraman itsasontzia.

Hamaika urterekin, posta ontzi batean itsasoratu zen Indiara joateko.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 11. orr.

20 posta-ontzi2 ik postontzi.
21 posta-truke

Helbidea lorturik, bertatik bidali nion, posta-truke pertsonal gisa, Se questo è un uomo neure liburuaren aleman itzulpenaren ale bat.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 284. orr.

Trajano enperadoreak eta haren goi-mandatari zen Pliniok Bitinia eta Pontoko probintziako kristauen sekta ilun baten tratamenduaz izandako posta-trukea.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 175. orr.

Bere obretako pasarteak, pasarte autobiografikoak eta Eugenio Coselschi idazkariarekin nahiz Vallechirekin 1922tik 1927ra bitartean izan zuen posta trukea jasotzen ditu.  Berria - Kultura   2004-06-08

Jada ezin da isilean nabigatu, eta inork ezin du bermatu, era berean, Internet bidezko posta trukea ere isilekoa dela  Berria - Gaiak   2004-06-23

22 posta-txartel postaz bidal daitekeen txartela, alde batean argazki edo kideko bat eduki ohi duena. ik postal.

Posta-txartel bat, non kostaldeko paisaia bat ageri baitzen: arrantzale batzuk nasan, ilunabarreko zeru gorri ilun baten argia atzetik zutela.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 37. orr.

Oso gutxitan idatzi zigun atzerrian izan zen bitartean, eta gehienetan posta-txartelak baizik ez.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 91. orr.

Aitak Portobelotik bidali zion posta-txartel hura ezin egokiagoa da horretarako: hondartza zabal bat jenderik gabe, itsaso urdina, palmondoak eta, hondartzan, piraten erasoetatik babesteko kanoiak.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 168. orr.

Behin posta-txartel bat bidali zidaten Barranquillatik, baina ez zegoen idazkera ulertzerik.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 228. orr.

Turismo prospektuak, hiri planoak, posta-txartelak, bisitarako gida-liburuxkak.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 58. orr.

23 posta txeke postaz bidaltzen den txekea.

Bai, bai, berehala bidaliko dizut posta-txekea...  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 212. orr.

Bi kaxa lapurtu dituzte, berrogei florinekin, posta eta banku txeke hutsak.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 122. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

e posta (3)

ako posta egoitzan (3); posta arruntez (3); posta bidez (11); posta bidezko (7); posta bulego (15); posta bulegoa (7); posta bulegoak (8); posta bulegoan (10); posta bulegoaren (5); posta bulegoen (14); posta bulegoen aintzinean (4); posta bulegoetan (3); posta bulegora (4); posta egoitzan (14); posta elektroniko (8); posta elektroniko bidez (4); posta elektronikoa (34); posta elektronikoak (6); posta elektronikoan (6); posta elektronikoaren (11); posta elektronikoaren bidez (5); posta elektronikoko (5); posta elektronikoz (14); posta gastuak (3); posta gelan (4); posta geltoki (5); posta kutxa (9); posta plazan (6); posta trukea (3); posta txartel (9); posta txartel bat (3); posta txartelak (8); posta txostena (5); posta zerbitzu (5); posta zerbitzua (8); posta zerbitzuak (10); posta zerbitzuaren (6); urruñ

postako barroki (3); postako langile (4); postako langileak (6); postako langilek (3); postako nagusiak (6); postako zaldiak (3)

postaren aintzineko plaza (5); postaren aitzinean (3)

postaz bidali (5); postaz igorri (4); postaz igortzen (5)

postetako langileen (3)


posta2 1 iz berunezko bala, perdigoia baino handiagoa.

Beteranoak ziren gehienak, ea inoiz postarekin tiro egindakoak ginen, zenbat lumako eta zenbat ileko boteak ginen.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 147. orr.

Bitarte horretan goseak ez hiltzeko, ehizarako bi eskopeta, 80 kartutxo eta 40 posta zituzten.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 180. orr.

Jon izan zen idazkariari sabelean bi tiro egin zizkiona, postako eskopetarekin.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 132. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Lau gorpuek guztira 113 bala eta posta zauri zituzten, autopsien arabera.  Berria - Harian   2005-06-10

Patrikan daraman posta kartutxo parea laztantzen du; bada balak oroitzapenik ederrenak bailiren laztantzen dituen jendea.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 169. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

posta zauri (5)


posta3 ik postu.

postabide iz

Eta jukutria bat baliatuz bertako postabidea erabiltzeko, hauxe adierazi nion: [...].  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 242. orr.


postaburu (orobat posta-buru g,.er.) iz posta-zerbitzuko burua.

Gobernadorearenean eta postaburuarenean izan dut gizon prestu hau ezagutzeko ohorea.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 145. orr.

Beti egoten baitzen kotxe bat edo beste ostatuko ate aurrean, noiz postaburuarena, noiz prokuradorearena, noiz ganberaburuarena.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 307. orr.

Baina gainerako funtzionarioek ez zioten egiaren antz handirik hartu Txitxikov Kopeikin kapitaina zelako horri, eta uste zuten postaburua urrunegi joan zela.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 298. orr.

Paueko posta buruek aski erakutsi dute Luhuson egiten dena.  Herria   2004-01-08


postakutxa ik posta1 14.

postal (orobat postale g.er.) 1 iz posta-txartela, postaz bidal daitekeen txartela, alde batean argazki edo kideko bat eduki ohi duena. ik posta1 22.

Postal guztiz arruntak dira, mende hasieran Marseillan Sulim Anaien inprimategian egiten zirenak eta "munduko bazter miresgarriak" irudietan agertzen dituztenak.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 108. orr.

Goiok postalaren bestaldeko hitzak irakurri zituen.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 400. orr.

Mary Annen bigarren postal bat iritsi zitzaidan berehala, eta egiari beste erdia gehitzen zion: "Ulertu dut”.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 21. orr.

Beste postal batean honako hau dio: "Amazonapetan nago, eltxoak dabiltza hara eta hona”.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 110. orr.

Bidaliko dinat postalen bat Basileatik.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 193. orr.

-Postal bat jaso nuen ez dakit zein leku malapartatutatik.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 168. orr.

Aita potzoloak hotelean postalak idazten dituen artean.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 25. orr.

Ez zen urtebetetzea zoriontzeko postala.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 24. orr.

Cesar Telleria postal baten bila zebilen liburudenda baten kanpoaldeko alanbrezko apalategi birakorrean.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 19. orr.

Postal bat zen, karnaba batek izututa begiratzen zuen bertatik.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 134. orr.

Komodako ispiluan inpresionisten postalak zituelako itsatsita.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 353. orr.

Postaletan baliatu argazkiak dira gehienak.  Herria   2001-05-31

Haien etxeak lasaitasun eta bakezko postal bat zirudien.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 15. orr.

Postaletako Donostia hura simulakroa zen.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 16. orr.

Tristea da, baina postalezko hiri batek postalezko ezkertiarrak baino ezin ditu sortu.  Berria - Kultura   2004-09-19

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Gerraren idealizazio aberkoia, Alpeetako postal zahar batean.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 23. orr.

Kontuan har zezala gurasoei eragingo zien mina, aurrez aurreko azalpena zor ziela eta azalpen hori ezin ziela Italiatik bidaliriko postal hotz baten bidez eman.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 62. orr.

Postal kitschetako txistularia ematen zuen, lauburu eta guzti kaikuaren paparrean josita.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 138. orr.

Liburuaren azalak berak ere hiriaren postal turistiko tipiko bat erakusten digu.  Berria - Kultura   2004-03-25

Oroigarri moduan postal ikaragarri kitsch bana oparituko dizue.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 264. orr.

Mugarik Gabeko Kazetariak elkarteak eguberriko postal bat banatu zuen herenegun Parisen.  Berria - Mundua   2004-12-22

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Gizon bien atzetik etorri zara, postal saltoki, iragarki eta letrero guztiei begira.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 24. orr.

Postal itxurako karta batean izenpetu behar da.  Berria - Euskal Herria   2006-04-08

Puntarossako eliza mendi tontorrean zegoen eta postal-irudi bat zirudien.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 137. orr.

Udaberri guztiak bat dira, postal kaxa bateko oroitzapenak bezala.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 92. orr.

-Ene kupido postal-eramaile adiskidetsuak! -Lockhartek, irribarrez-.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 200. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Zorion postalak noizbehinka.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 50. orr.

Kerley andrea, ileurdina, hauskorra eta arretatsua, eri zeudenei urtebetetze-postalak bidaltzea eta beirazko pote bete zopa eramatea baino beste gogoetarik ez zuena.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 236. orr.

Urtemuga postalak edo urteberri-zoriontsukoak.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 51. orr.

Bisitaleku zituen toki ikusgarrien irudi-postalak igortzen zizkion beti, ia behin ere hutsik egin gabe.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 64. orr.

• 5 iz/izond irud/hed

Postal batean bizi gaituk, hilda gatxaudek, su eman diezaiogun honi.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 62. orr.

Hala ere, 100 metroko Donostia postal hartan kokatzen den historiak, gazte korrikalari poliziak tiroz hilarenak, ezer gutxi du postaletik, simulakrotik...  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 68. orr.

Beharbada baziren Donostian hiria modu postalaz bestera bizi zutenak.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 168. orr.

Erantzun estetikoa, baina inguratzen zituen estetika postal hari, marko inkonparablearenari, tu egingo ziona; hortik etikoa.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 179. orr.

Elurra bakarrik falta zen gabon-postal hura borobiltzeko.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 212. orr.

Zorion-postal baten itxurako birusak ehunka ordenagailu kutsatu ditu.  Berria - Gaiak   2004-12-16

6 postarena, postari dagokiona. ik posta1 5.

Gainontzeko 2.500ak, berriz, zerbitzu postalak eskaintzeko, Postarekin hitzarmen bat sinatua duten agentzia postalak edo saltoki pribatuak dira.  Berria - Ekonomia   2004-08-20

7 karta postal ipar posta-karta, posta-txartela.

Karta postal batek gure etxekoak abisatu behar zituen bagindoazela.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 35. orr.

Mathiasek urte berri ona gutiziatzeko bidali zidan karta postalean idatzitakoa hiruzpalau aldiz irakurri nuen.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 189. orr.

Berek moldatutako karta postal batzu saltzen dituzte, bakotxa 2 eurotan.  Herria   2005-12-15

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

karta postal (3)

apostoluen postala (3); postala eman (3); postala jaso (3)

pariseko postalak (3)


postalari ik postari.

postalaster ik posta1 16.

postale ik postal.

postalgintza iz posta-txartelak egiteko jarduera.

Turismo enpresa batek eginahal berezia egin du postalgintza berritzeko, eta azken asteotan Habanako opari-dendak Raimundo Nick Valdibiaren postalez bete dira.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 26. orr.


postalkara izond posta-txartel itxurakoa.

Testu propagandistiko haietan aurkitu zuten, non bestela, Godotek begitan hartuta zeukan Donostiaren irudi postalkara.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 62. orr.

Eramanezina egiten zitzaion bere burua hirixka postalkara, pastelkara hartan aurkitzea, jende kaxkar dotorez, donostiar nardagarriz inguratuta.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 177. orr.

Denek ere Donostia postalkara agertuko dute.  Berria - Kultura   2004-07-31


postalkeria iz postaltasun gaitzesgarria.

Balio ez bazuten bizitzarako, erantzun bat emateko, alferrik ari zirela poeta izatera jolasten, postalkerietan jardutea zela hura ere.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 177. orr.


postaltasun iz postal bat bezalakoa denaren nolakotasuna.

Hemen eta orain, gure ingurunearen postaltasuna salatu beharra zegok.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 32. orr.

Donostiaren postaltasunaren salaketa, ez al zen hori Godotek proposatutako gaia?  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 17. orr.

Postaltasun horrexen muineraino joan zeure mugak haustera.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 218. orr.


postaltxo iz adkor postala.

Gero, txokolate ontza pare bat edota bestelako gozoki batzuk eman, baita Begoñako amabirjinaren postaltxoren bat ere, eta poz-pozik alde egiten zuen...  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 136. orr.


postamutil ik posta1 18.

postari (orobat postalari g.e.r) 1 iz posta banatzen duen enplegatua.

Gutunak pasarazten zituen, postari baten bitartez.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 50. orr.

Bi postari lauhazka zetozen haien norabidean.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 290. orr.

Postari gaztea hil egin da; hamazazpi urte baino ez zituen. perfume goxo baten ukitu arina zuen postariak ekarritako gutun hark.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 85. orr.

Izan ere, Mikel Strogoff zela hasi zen esaten, nobela ospetsuko tsarraren postaria bezala.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 12. orr.

Postariaren lanbidea guztiz ogibide literario eta kilikagarria zela, horretan oinarrituta hainbat ipuin asma zitezkeela.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 229. orr.

Bizkaiko postariak gaur bueltatuko dira lanera Correosek egindako azken proposamena onartu eta gero.  Berria - Ekonomia   2004-01-08

Postako zuzendari berriak gomendatzen die euskal postalariei marka bat ezartzea beren aitzinean edo papoan, gure mintzaira badakitela.  Herria   2005-11-03

Berrikitan irakurri dut Bartzeloan bi pittbullek postari emakume bati eraso diotela.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 86. orr.

Eguna joan eta eguna etorri imajinatu zuen Jeronimo Badiola aitona postariari itaunka, bidean galdutako gutunen zain, eta egunero buruaren keinu ezezkor berbera jasotzen.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 83. orr.

2 irud/hed

Protesta mezua bideratzeko postari bereziak aukeratu dituzte: Patxi Lopez eta Jose Antonio Pastor, Espainiako presidentearen alderdikideak.  Berria - Euskal Herria   2006-05-10

-Tsar gorriaren postaria berandu dabil -erantzun zuen Pepponek-.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 222. orr.

3 (hitz elkartuetan)

SIPMko txostenen arabera, "Burusoilak" postari eta bitartekari lanetan jarduten zuen Iparraldeko euskal erakundeen artean.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 54. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

postari gaztea (6)

postariak ekarritako (3)

postariaren seme (13); postariaren zain (3)


postarkaiko izond aro arkaikoaren ondokoa.

Giottoren belaunalditik hasita milurteko-erdi bat baino luzaroago, Mendebalde modernoko pintura-eskola batek, ikus-arte helenikoen fase postarkaikoko ideal naturalistak dudarik gabe onartu zituenak, argitzalaz egindako inpresio bisualak adierazteko zenbait metodo asmatu zituen bata bestearen ondoren.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 295. orr.


postatu, posta, postatzen du ad postara edo postontzira bota.

CFDT-ek uste du lan postuak kenduko dituztela, publikoaren errezibitzeko orenak eta ere postatzeko ordutegia txipituko.  Herria   2003-03-20

Denborarik gabe, beraz, baniazu hau postatzerat.  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 71. orr.


postbudiko izond Budaren aroaren ondokoa.

Hinduismoaren erlijio nagusi postbudikoak filosofia budista kanporatu zutenean ez zuen dinastiaren aurkakotasunik izan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 30. orr.


postdata iz idatzi-ondokoa. ik postscriptum.

Besarkada baten ondoren, musu bat bidali zion postdatan.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 97. orr.

Alferrik izan zen "beraien barruan aurki ditzakegun lerro zoragarri horiek ez aipatzeagatik, jakina" erantsitako esaldi inozo hura, postdata alferrikako eta aitzakia merkearen usaina zeriona, desenkusa barkaezina, Inezen denboratik eta umoretik ulertezina zen esaldi desegokia.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 188. orr.


poste 1 iz zutoina, zutikoa.

Armazoi horren gainean poste batzuk jarriko dira ondo trabatuta.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 5150. orr.

Perla argiztatuen antzera argi egiten zuten lanparek beren poste luzeen puntatik beheko ehundura bizira.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 71. orr.

Elurrak bota dik postea eta kortozikuito bat izan duk.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 37. orr.

Txalupa txiki batzuk zeuden egurrezko poste erdi ustel bati lotuta.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 357. orr.

Garner jaunak gurditik salto egin eta burdinazko poste sendo batean lotu zuen zaldia.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 199. orr.

Trenbideko posteak zenbatzen.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 255. orr.

Trenbideari jarraitzen dioten postetik postera doazen kable haietako edozein izan zitekeela nire bizitzaren haria.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 34. orr.

Tim amak bide bazterrean poste bati estekaturik abandonatu haur bat zen.  Herria   2005-02-10

Ia goian zegoen, poste latzari gogor eutsita, handik goitik itsasoa ikusi ahal izango zuen.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 36. orr.

Gero, argindarraren poste zaharrean gora igo zen, postea gogor besarkatu eta zangoak altxatuz, zangoak sakatu eta soin besoak goratuz.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 36. orr.

Motorra errepidetik atera zen eta gidariak errepide ondoko poste bat jo zuen.  Berria - Euskal Herria   2004-06-06

Leihoetan pausatzen dira begiak, eta ate txikietan, ate gaineko sinboloetan [...], kanal-ondoan lotuta dagoen ontzi txikian, frutaz kargaturiko txalupan, poste baten puntan pausatu den kaioan.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 67. orr.

Poste bat bezalaxe geratu nindunan txutik, zer esan asmatu ezinik.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 73. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Gizon batek poste-zulo bat hirurogei segundotan egin dezake.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 187. orr.

Bidean atzera egingo banu, poste ilara hori atzera ibiliko banu, iritsiko nintzela istorioaren hasierara.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 34. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

-Argi postetik eskegi ahalko genikek.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 115. orr.

Argiak inor itsutzeko moduan jotzen zuen burdinazko trenbidean, burdinazko zutabe eta argi-posteetan, burdinazko iragarki zaharren xafletan.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 296. orr.

Bazkariko soberakinak zakurrei ekartzera ez bazen, labanak zorroztera joango ziren, animaliei ura aldatzera bestela edo balinarekin tiro batzuk egitera; besterik ez bazen, elektrizitate posteei tiratzera.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 165. orr.

Telefono postez posterako kable apur bat kurbatuen sabelak imajinatu zituen.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 51. orr.


postenzefalitiko iz entzefalitisak joa izan ondokoa.

Neure paziente postentzefalitiko batzuen hustasun-egoerak ekartzen zizkidan, nolabait, gogora, eta, haiena bezala, dientzefaloaren lesio sakonekin loturik gertatzen zen egoera hori.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 70. orr.

Maila askotan gerta daitezke halako "mendean-hartzeak", eta maiz nabarmentzen zaizkie sindrome postentzefalitikoak edo Touretteren sindromea dituztenei.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 229. orr.


poster 1 iz horma-irudia. ik horma1 11.

Paretetako poster guztien atzean begiratu zuten.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 53. orr.

Kartelak, posterrak eta pegatinak nonahi.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 94. orr.

Hormako posterra, zuri-beltzezko hatz-marka erraldoia dibujaturik zuena.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 84. orr.

Aztarna digital baten irudia marrazturik zuen zuri-beltzezko poster bat.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 82. orr.

Kristalez estalitako hiru poster.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 24. orr.

2 (izenondoekin)

Gogoratzen dut hormetako batean, Amelio Mendijur ziklistaren poster handi bat zutela markoztatua.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 162. orr.

Che Guevara zeritzon morroi bizartsu baten poster zaharkitua ikus zitekeen, txano izarduna buruan eta begirada hodeiertzean.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 91. orr.

Jesus Christ Superstarren poster plastifikatua. web gune horren sustatzaileek sortu dituzten hainbat poster bitxi eta adarjotzaile.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 121. orr.

Karrajutik paseoan, nesken geletako poster horterak aztertuz.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 68. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

poster handi (3)


posterlijioso izond erlijioaren nagusitasunaren ondokoa.

Garai posterlijiosoetako elizgizonak.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 11. orr.


postescriptum ik postscriptum.

postestatu iz estatuak desagertu ondoko aroa edo egoera.

Baina zure arazoa horixe da, eta askalekuak lehenik eta azkenik Estatu zahar zaharkitu horrekin zerikusi beharko du, ez Postestatu edo Posnazionalismoen literatura faunekin.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 18. orr.


postestrukturalismo iz estrukturalismoaren ondoko doktrina.

Filosofia kontinentalaren postestrukturalismoan bezala, filosofia analitikoan postpositibismoa sortu zen azken hamarkadotan.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 92. orr.

Frankfurteko Eskolaren planteamendutik oso gertu, Frantzian estrukturalismoa eta postestrukturalismoa hedatu ziren.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 91. orr.

Postestrukturalismoaren estrategietan hurrengo izen berezi hauek nagusitu dira: Michel Foucault eta Jacques Derrida.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 91. orr.


postestrukturalista izond postestrukturalismoarena, postestrukturalismoari dagokiona.

Postestrukturalista zer den aditzen ez duen modu berean.  Berria - Euskal Herria   2006-04-26


postetxe (59 agerraldi, 17 liburu eta 24 artikulutan; orobat posta-etxe 61 agerraldi, 5 liburu eta artikulu 1ean; Euskaltzaindiaren Hiztegian postetxe agertzen da) iz hiri bateko posta zerbitzua antolatzen den etxea edo bulego nagusia. ik posta1 7.

Postetxea hiriaren bihotzean zegoen, erraz antzematen zen: harrizko etxe handi bat, harrizko etxe ederrez inguratua.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 77. orr.

Postetxean lan egiten duzu, gutunak jaso eta bidaltzea beste ardurarik ez duzu.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 287. orr.

Gure herriko postetxeko gutun-garraiatzailea baserritar hutsa zen.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 43. orr.

Mary Annek Three Riverseko postetxearen postal batekin erantzun zidan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 21. orr.

Hogeitamar bat langile bildu dira Baionako postetxe aitzinean joan den egunean.  Herria   2004-09-30

Postetxeen funtzioa tabernetan ezartzea begi txarrez ikusten du, horren ondorioa posta gutxiago erabiltzea izan delako.  Berria - Ekonomia   2004-03-09

Postetxekoa amaitu zuenean berriro kaleratu zen. bi egun omen ziren postetxean jarri zuela; beraz, jasotzear izan behar nuen.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 240. orr.

Mikel Strogoffek bere podaroshna erakuts zezakeen arriskurik gabe, Siberiara iritsi artean, eta posta etxeko nagusiek lehentasunez lotuko zizkioten zaldiak bere gurdiari.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 130. orr.

Posta etxeetan ohea eta mantenua aurkitzen dira.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 138. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

postetxearen ondoan (3)

ixingo posta etxean (5)


postfeminista izond feminismoaren ondokoa.

Teoria postfeministek (Judith Butler edo Teresa de Lauretis) kritika bat egin dute; baina, funtsean, gaur egun feminismo instituzionala da nagusi, gizon eta emakumeen nortasunetan gertatutako hainbat eta hainbat aldaketa ahaztuta.  Berria - Gaiak   2004-11-19


postforal izond foralismoaren ondokoa.

Unamuno Bilboko publikoaren aurrean, estudiante gazteak Unibertsitatean harrapatu zuen sukar intelektual krausopositibista ari da garatzen, Madrilgo Ateneoan Espainiari eta historia espainolari buruzko gogoeta kritikoa zena [...] berak "El Sitio"n Euskal Herri postforalari aplikatuz.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 98. orr.


postfrankismo iz F. Francoren erregimenaren ondoko aroa edo egoera.

Bere izena erabilia izan zen izenorde moduan postfrankismoaren aurreneko urteetan, Berriak aldizkari nafarrean artikuluak izenpetzeko.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 12. orr.


postheleniko izond helenismoaren ondokoa.

Akemenestar Inperioak, haren berraragiztatze posthelenikoa izan zen Arabiar Kalifaldiak bezalaxe, bere bide osoa egin izan balu, [...].  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 30. orr.


postidealista izond idealismoaren ondokoa.

Sarrera honen lehenengo zatian XX. mendeko filosofiaren sistema postidealisten ibilbidea aztertzen da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 7. orr.

Helmuga horretara iritsita, sistema postidealisten jarrerak elkartuz doaz, bai filosofia anglosaxoian, bai filosofia kontinentalean.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 92. orr.

Gauden bidegurutzean paradigma postidealista berria asmatzeko beharra dugu.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 93. orr.


postilioi ik postilloi.

postilloi (orobat postilioi eta postiloi) iz posta-kotxe bat edo zalgurdi bat zaldi baten gainetik gidatzen zuen mutila.

Nik neuk, isilean, eskuineko zaldiaren gainean etorri ohi zen "postilloi" mutikoa miresten nuen bereziki.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 48. orr.

Denbora aurreraka joan zen [...] eta, postilioi bihurtuta, lehenengo mandoan edo zaldian igota joaten nintzen, gainerako guztiei bidea erakutsiz; behar-beharrezko gauza, orduko kamioak ez baitziren oraingoak.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 160. orr.

Asto samarra izateaz harrotzen zen eta nabarmentxo janzten zen, antzinako postiloien dotoretasun bizi horrekin.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 64. orr.


postiloi ik postilloi.

postilustratu izond ilustrazioaren aroaren ondokoa.

Ikuspide pluralista da hori, diferentearen eta erlatiboaren maitalea, batasun biziarena ("organikoarena", esaten zuten filosofo "postilustratu" edo, gure artean zenbaitek dioenez, antiilustraturen batzuek).  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 162. orr.


postindustrial izond industria-aroaren ondokoa.

Diseinu grafikoko espezialista batek dekorazio aldizkari baterako atondutako bodegoi postindustriala.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 35. orr.

Hondakin hegalariak atalean mundu postindustrialaren gainbehera zikloak hausnartzen ditu, Kaliforniako Mojabeko basamortuko teknologi hondakinetan mugitzen diren gizon eta emakume biluziekin.  Berria - Kultura   2004-11-20


postinpresionismo iz inpresionismoaren ondoko estiloa.

Inpresionismoak, fauvismoak eta postinpresionismoak nabarmen eragin zuten Etxebarriaren obran, «baina korronte horien morrontzatik aske ere lan egiten jakin zuen».  Berria - Kultura   2004-01-28


postinpresionista izond postinpresionismoarena, postinpresionismoari dagokiona.

Elijah Jorowitz Poloniako Lodz hirikoa zen jatorriz, eta margolaria zen: gerra aurretik erretratuak eta balio gutxiko olio postinpresionistak pintatzen zituen.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 79. orr.


postizo izond ordezkoa; faltsua.

Arrastiri eta ilbeherak zituen gogoko; emakume kadukatuak, postizoak eta gezurrezkoak zitzaizkion atsegin.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 63. orr.

Joseba zurrundurik geratu zen, gizonak bizkarra aurreratu zuen, hura zen! bizar eta peluka postizoz.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 168. orr.

Gaztetan jende askok galde egiten zidan, ea hortza postizoak ote nituen.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 44. orr.

Armairua gero eta beteago dinagu mozorroz, eta irribarre postizoz.  Berria - Kultura   2004-02-19

Gero atzeko atetik ateratzeko, ileordeak, postizoak, gabardinak eta bestelako mozorroak erabili nituen.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 77. orr.


postkantiar izlag Kanten filosofiaren ondokoa.

Arrazakeriarik gabeko Ilustrazio altermundialistak lerro postkantiar berria eman digu: «Desobedi ezazue nahi duzuena, baina pentsatu!».  Berria - Kultura   2004-02-20


postkarlismo (orobat poskarlismo) iz karlismoaren ondoko doktrina.

Poskarlismoari dedikatutakoa eta Joakina Txapaltegi deskubritu zutenekoak, bereziki.  Berria - Kultura   2004-03-20

6. zenbakian Karlismoa hil da, biba postkarlismoa izenburuaren inguruan osatu zuten aldizkaria.  Berria - Kultura   2004-03-20


postklasiko izond klasizismoaren ondokoa.

Jakintza siniko klasiko ezagun bat hausnartzeko zeregin atseginean gogoa jarrarazi zion gertakari postklasikoa.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 405. orr.


postkolonial izond kolonialismoaren ondokoa.

"Gure" mundu postkoloniala.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 124. orr.


postkubismo iz kubismoaren ondoko estiloa.

Esperimentatzea maite zuen: postkubismora joko zizun, inpresionismora halako batean, abstraktura ondoren, beste batzuetan kubismora...  Berria - Kultura   2004-02-20


postmetafisiko izond metafisikoen ondokoa.

Habermasen ahaleginetan Frankfurt-eko Eskolaren azken oihartzunak entzuten dira, ahulak izan arren, Habermas ilustratu unibertsala baita: alemaniar postmetafisikoa baina ilustratua, azken buruan.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 91. orr.


postminimalismo iz minimalismoaren ondoko estiloa.

Minimalismoari, postminimalismoari eta kontzeptualismoari buruzko erakusketa zabaldu dute New Yorkeko Guggenheim museoan.  Berria - Kultura   2004-03-07


postminoiko izond aro minoikoaren ondokoa.

Kriminalitatea, eta ez hutsalkeria soila, da Hesiodok aro heroiko postminoikoaren aurka duen salaketaren kargua, haren garaian oraindik Zibilizazio Heleniko jaio berria obsesionatzen zuena.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 160. orr.

Gero Völkerwanderung postminoikoaren uhinak azpian hartu zituen, eta aurrerantzean komunitate fosil mordo batean iraun zuten bizirik, Tauron hankalatraba.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 252. orr.


postmodernia (orobat posmodernia) iz moderniaren ondoko aroa.

Erdi Aroarekin zein Postmoderniarekin alderaturik, Modernitatea bere osoan razionalismoaren aroa izan da ikuspuntu filosofikotik. Descartesen aurretik, Erdi Aroa; Nietzscheren ondotik, postmodernia.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 76. orr.

Konbatitzen diren erlatibismo edo subjetibismoak eta kulturaren kontzeptu nahasketak berak, salatzen den "postmodernia" hitz batean, frantsesa da.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 124. orr.

Postmoderniarekin erlatibismoa hain zuzen indibiduoaren autonomia eta askatasunaren lehen baldintza bilakatu dela.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 167. orr.


postmodernismo (orobat posmodernismo) 1 iz postmodernitatea.

Hori izan zen [Ba al da zientzia objektiborik?] "postmodernismo" izeneko mugimendu baten aldekoek bere buruari egin zioten galdera.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 169. orr.

2 modernismoaren aurkako literatura- eta arte-higikundea.

Pare bat urte geroago Juan Antonio Agirrek La pintura es la política margotu zuen, postmodernismoaren begirada alai eta koloretsuaren ildotik.  Berria - Kultura   2004-10-27


postmodernista iz postmodernitatearen aldekoa den pertsona.

Postmodernista hauek beren ideiak zenbait aldizkaritan argitaratu izan dituzte, eta agian ezagunena [...] Social Text izeneko bat da.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 169. orr.


postmodernitate (orobat posmodernitate) iz arrazionalismoaren kritika egiten duen kultura-higikundea.

Postmodernitatearen gizakia homo digitalis bilakatu da, gogoeta abstraktu eta analitikorako gero eta elbarrituago, gero eta ezinduago.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 16. orr.

Joera berriak sortu ziren, besteak beste, N. Bobbio, A. Giddens eta J. Habermas-en sozialismo liberala, errepublikanismo berria eta demokratismo erradikala hurrenez hurren, postmodernitatearen joera politikoak. Pedro Garcia Carok egindako lanaren harira, nortasunaz, modernitateaz eta postmodernitateaz hitz eginez hasi zuten, atzo, ikastaroa, eta Anton Figueroaren teoriarekin jarraitu zuten.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 223. orr.

Ez da egia postmodernitatean filosofia osoa baliogabea denik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 99. orr.

Gilles Deleuz-ek baieztatu zuen postmodernitatean filosofoak surf egiten duela.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 100. orr.


postmoderno (orobat posmoderno) 1 izond postmodernitatearena, posmodernitateari dagokiona.

Giro horretan baldintza postmodernoa gako bihurtu zen (modernitatearen) amaieran.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 91. orr.

Idealismo horren oihartzuna oraindik entzuten da, hala etnografia postmodernoan nola antropologia hermeneutikoagoan.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 302. orr.

Aldi berean arkaikoa, modernoa eta postmodernoa zela esaten zuen Derridak.  Berria - Kultura   2004-10-10

Supermoderno eta postmoderno eta progre bezala saltzen zaigun azken-garrasi merkaduria asko eta asko, tradizio kontserbakor hobereneko zapi zaharrak baino ez direla.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 218. orr.

Politika erradikala arte eta kultura postmodernoaren osagai bihurtu da.  Berria - Kultura   2006-04-23

2 irud/hed

Izaki postmodernoaren barne haustura aterpetzeko etxe txikiak eraiki beharko dira, modernitateko amets erorien hondakinekin.  Berria - Kultura   2004-05-08

Orduko orkatila estaltzen zuten Converse zapatilen, burdinazko uztaien eta larruzko baloi astunen ordez, egun, kirol material postmodernoa, uztai hidarulikoak eta puzgailua erantsita dakarten baloiak ikusten dira.  Berria - Kirola   2004-10-03

Edozein ziegatara sartzean halakoxe dekoratu postmodernoa aurki dezakezu.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 159. orr.

Eraikin itxuroso askoa zen lehen, eta orain porlan eta plastikozko artelan postmoderno, ikaztu eta gaixotia besterik ez zuen ematen.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 66. orr.

Hamar birjinen parabolaren bertsio postmodernoa ematen du honek.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 47. orr.

Orduko orkatila estaltzen zuten Converse zapatilen, burdinazko uztaien eta larruzko baloi astunen ordez, egun, kirol material postmodernoa, uztai hidarulikoak eta puzgailua erantsita dakarten baloiak ikusten dira.  Berria - Kirola   2004-10-03

Filmetako afixa zenbait hormetan, margolari handien koadro batzuen erreprodukzioak, diseinuzko altzari postmodernoak...  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 165. orr.


postmodernotasun iz posmodernitatea.

Postmodernotasuna eta gaizki-ulertzeak .  Berria - Ekonomia   2004-08-25


postoniko izond silaba azentudunaren ondokoari dagokiona.

Erdiko goi alemanez, i,e,a,o bokal postonikoek, e-ren tinbrea hartu zuten.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 192. orr.

Ikus dezakegu gaur egungo alemanez kontsonante asko metatu ohi direla; dena den, kasu askotan, duela gutxi gertatu da metatze hori, eta bokal postonikoen galeraren ondoriozkoa da.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 186. orr.


postontzi 1 iz posta-gutunak botatzeko kutxa edo ontzi irekiduraduna. (etxekoa)

Harpidetzari esker izaten dugu goizero, bakoitzarendako ale izen-deituraduna etxeko postontzian sartuta.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 64. orr.

Harpidedunek etxeko postontzian jasoko dute egunkaria.  Berria - Euskal Herria   2004-02-20

Ateek kartzela batekoak dirudite eta bebarruko postontzi koloretsuek [...] etxean bizi diren auzoen originaltasuna salatzen dute.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 120. orr.

Txarteltxoak egin bere helbidearekin eta telefonoarekin, eta auzoko postontzi guztietan banatu ditu: telefono eta guzti, aizu, ezta emagina balitz ere.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 228. orr.

Behin jaitsi da atarira, eta postontzia hutsik dagoela ikusi du.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 91. orr.

Estudioan free-lance gisa lan egiten genuenon postontzia zabaldu nuen.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 9. orr.

Zabaldu al duzu inoiz postontzi huts bat?  Eskarne Mujika   «Berdin dio» - Agota Kristof, 2005 - 34. orr.

Goizero geneukan postontzia tonaka foiletoz gainezka.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 36. orr.

Ohar bat nuen postontzian: posta-bulegora joan behar nuen gutun zertifikatu baten bila.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 46. orr.

Ate ondoko postontzi metalikoari erreparatu nion: W. P. Weber izena irakurri nuen, letoizko txapatxo batean irarrita.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 149. orr.

Igogailua etorri artean, postontziko izenak irakurri nituen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 99. orr.

1994ko udazkenean, Frankfurteko postontzi partikular askotan Frankfurter Rundschau (FR) kazetako "azken edizioa" agertu zen.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 63. orr.

2 (kalekoa)

Polizietako bat postontzi baten ondoan ezkutatu zen, ate ondoan, eta bestea zuhaitz baten atzean babestu.  Xabier Olarra   «Iruzurgilea» - James Cain, 2002 - 138. orr.

Parisko espresa Donibaneko tren geltokian txistuka sartzeaz batera bota zuen geltokiko postontzian.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 205. orr.

Eskolatik etxerakoan bota nuen postontzira.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 57. orr.

Raimundo Silvak, gutuna postontzira eramatera joan eta gero, etxeko eskailera igotzen ari zela, telefonoa entzun zuen.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 123. orr.

Zazpigarren Etorbideko posta-bulegoaren aurrean dauden postontzietako batean sartu nuen.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 74. orr.

Jakako patrikan haztaka ibili eta gutunazal bat atera zuen postontzian sartzeko.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 194. orr.

Postontzi bat ematen zuela oihukatu zuen publiko artetik norbaitek.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 178. orr.

3 irud/hed

Zestoako Bagoaz herri plataformak postontziak jarri ditu herrian zehar, 2004rako aurrekontuei buruzko iritzia jasotzeko.  Berria - Euskal Herria   2004-01-15

4 (posta elektroniko eta kidekoetakoa)

Ibai hegira bidean, ziberkafe batean sartu-irtena, postontziari begiratua emateko.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 79. orr.

Zerbitzuko beste kideekin harremanetan jartzeko aukera izango dute; euren postontzi pribatuan mezuak jasoko dituzte; eta nahi dutenarekin elkarrizketak on-line hasteko aukera izango dute txat zerbitzuaren bidez.  Berria - Euskal Herria   2004-08-10

Telefono mugikorraren zenbakia utzi zion ahots-postontzian.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 79. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

postontzia hutsik (3)

etxeko postontzian (4)


postpositibismo iz positibismoaren ondoko doktrina.

Filosofia kontinentalaren postestrukturalismoan bezala, filosofia analitikoan postpositibismoa sortu zen azken hamarkadotan, zientziaren azterketara biraketa historikoa eraman ondoren.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 92. orr.


postpositibo (corpusean pospositibo soilik) izond postposizioari dagokiona; batez ere postposizioak erabiltzen dituena.

Alderantziz, gure inguruan dauden hizkuntzak (gaztelania, frantsesa, ingelesa, eta abar) bere garaian ongi garatu ziren, sistema pospositibo batetik sistema prepositibo batera pasatuz, esaterako, eta sekulako aldea hartu zioten horrela euskarari.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 174. orr.

Baina horren ordez erabaki dut erabiltzea gurean dabilen teknolekto xelebre bat, euskararen berezko izaera pospositiboa prepositiboa bihurtu nahi duen ideolektoa.  Berria - Kultura   2006-01-28


postposizio iz aldatzen ez den hitza, preposizioaren funtzio bera duena baina dagokion sintagmaren eskuinetara jartzen dena.

Makal (ahula eta zuhaitza), horma (pareta eta izotza), arrantza (arrainena eta astoarena), arte (ertia, zuhaitza, tartea, animaliak harrapatzeko tresna, amarrua, trebetasuna, denborazko postposizioa), zuen (posesiboa eta adizkia), eta abar.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 79. orr.

Zer da, beraz, Iparraldeko buruz? bada, euskaldun guztiok erabiltzen dugun aldera postposizioaren berdina.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 150. orr.


postposizional izond (corpusean posposizional soilik) izond postposizioarena, postposizioari dagokiona.

Komunikaziorako hainbat hobe litzateke, baldin menpeko esaldi-kateetan tresna preposizionalez josiriko osagarriak erabiliko bagenitu, nekez kateatu daitezkeen osagarri posposizionalen ordez.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 176. orr.


postpredikamentu iz predikamentuaren ondokoa.

Jarraian beste bost bilatu zituela uste izan zuen, postpredikamentuen izenarekin gaineratu zituenak.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 64. orr.


postprodukzio iz film edo bideoaren grabatze lanen ondoko azken egitekoen multzoa.

Herrmann joan den irailean hil zen, film horren postprodukzioa egiten ari zela.  Berria - Kultura   2004-01-25

Bost sail nagusitan banatzen dira azokara aurkeztutako lanak, filma egiteko lanak zein fasetan dauden aintzat hartuta: guztiz amaitutakoak; kontzeptuan daudenak ; garatze bidean daudenak; postprodukzioan daudenak; eta ekoizte lanetan daudenak.  Berria - Kultura   2004-03-16

Esnal eta Altuna abuztuaren amaieran hasi ziren filma zuzentzen, eta egun postprodukzio lanak egiten ari dira.  Berria - Kultura   2004-12-05


postpunk (orobat post-punk) iz punkaren ondoko estiloa.

John McGeoch, postpunkaren gitarrista ospetsuenetakoa, martxoaren hasieran hil zen Londresen, 48 urte zituela.  Berria - Kultura   2004-03-28

Kaiser Chiefs talde gazteak arrakasta izugarria lortu du aurten post-punk modari jarraitzen dion disko batekin.  Berria - Harian   2005-08-09


postraglandina iz hogei karbonoko gantz-azidoetatik eratorririko gaia, lipido izaerakoa.

Postraglandinak isolatu, identifikatu eta ikertzeagatik saritu zituzten.  Berria - Gaiak   2004-08-17


postre 1 iz azkenburukoa.

Bakailao tortilla, piperrez lagundutako bakailao frijitua, txuleta eta postrea (gazta, intxaurrak eta irasagar-gozokia).  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 125. orr.

Espagetiak, haragi errea, ardoa, postre goxoak.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 171. orr.

Bizkotxoz, jelatinaz, fruituz eta esnekiz egindako postre gozoa.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 181. orr.

Afaria izan zen zopa moduko bat, bigarren platera eta postrea.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 88. orr.

Hozkailuaren gainean gaueko postrea zegoen: esnegain irabiatuzko meta handi bat eta azukrezko bioletak.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 16. orr.

Postrea, etxeko flana, karamelu askorekin.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 127. orr.

Postre gisa, fruta.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 134. orr.

Jertse lodiko gizon eskasa hurbildu zitzaigun postreen zerrenda luzea irakurtzera.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 332. orr.

Postreak eskatu genituen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 47. orr.

-Postrerako zer hartuko duzue, jaunok? -esan digu neskameak.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 201. orr.

Modu berezian egiten zekien kremazko tarta prestatu zuen postrerako.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 27. orr.

Postrerako, Adelak jogurt bana atera zuen, berak egina, aran eta sagar zati txikiekin, eta masusta-marmeladarekin.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 84. orr.

Gu postreetan geundenean sartu zen bera salan.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 106. orr.

Postrea amaituta, agur esan zien, arratsaldea aprobetxatu nahi baitzuen.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 129. orr.

Postreetarako hustua genuen botila, eta bigarrena eskatu zenuen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 45. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Hurbildu eta postre-zerrenda irakurri die kamareroak.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 130. orr.

Joxe Mari koilaratxoarekin jolasean ari zen postre-plateran.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 165. orr.

Bapo jan dugu, eta postre garaian bertsotan hasi dira Maialen eta Andoni.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 43. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Badizute gozoki bat ere, lizar-postre molde bat, freixuelos deitua, lizar-zukua berekin duena.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 76. orr.

4 irud/hed

Postrea, horixe da EPELek antolatu duen aurtengo udako azken torneoa.  Berria - Kirola   2004-09-10

Orgasmoa -klitoria estimulatuta- postrea izango litzateke, hainbesteko grina eta pasioren azken burukoa.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 248. orr.

Zigarro-bazkariaren ostean, zigarro-postrea, jantzi bitartean, beraz, hautsontzian erretzen da bera bakarrik.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 67. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

postre garaian (4); postre gisa (3)

postrea amaitu (3)


postscriptum (orobat postescriptum) iz

Postscriptum labur batek soil-soilik zioen Txitxikoven bihotzak igarri beharko zuela nor zen egilea, zeina biharamunean gobernadorearen etxean egitekoa zen dantzaldira joango baitzen.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 236. orr.

Postescriptuma.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 193. orr.


postu (orobat posta g.er. eta puesto g.er.) iz 1 iz soldadu bat edo gudari talde bat, buruzagien aginduz, kokaturik dauden lekua.

Gush Katif kokagune juduan Israelgo Armadak duen postu militarrean erresistentzia palestinarrak soldadu bat hil eta beste bost zauritu zituen.  Berria - Mundua   2004-06-29

Ikastetxerako bidean galdu eta oharkabean Armadako postu batera hurbildu zen Iman al Hams.  Berria - Mundua   2004-10-14

Hiletaren ondoren hainbat manifestari Armadako postu batera hurbildu ziren eta soldaduak tiroka hasi eta 12 urteko mutiko bat hil eta beste 12 palestinar zauritu zituzten.  Berria - Mundua   2004-07-31

Poliziaren postu baten aurka auto bat leherrarazi zuten goizean.  Berria - Mundua   2004-03-31

Zeure postua utzi zenuen {...] Kapitainaren baimenik gabe.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 307. orr.

Ithiliengo defentsen mendebaldeko postu aurreratua, Azken Aliantzaren ostean eraikitakoa.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 217. orr.

Setiatzaileen lehenengo postuak harresitik versta batera baino hurbilago zeuden.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 437. orr.

Ez zuen espero hilabete batzuk geroago soldaduen postu bat eraikiko zutenik hantxe, gure leihoetatik ehunka metro gutxira.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 50. orr.

Txiki-txiki egin nintzen, eta pixka bat lasaitu ere bai, leku hark ez baitzirudien mugako postu bat, eta gainera militarrak itxura miserablea baitzeukan.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 118. orr.

Sderot hirian bi israeldar hil dituzte; Gazan soldadu bat, postu bat leherrarazita.  Berria - Mundua   2004-06-29

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Muga-postuak sistema beraren parte dira, muga-lerroak albo-bide ere izaten baitira beti.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 40. orr.

Duke handiak eta Voranzoff jeneralak defentsa postuak bisitatu zituzten.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 440. orr.

Aginte postura heldu zirenean ez zegoen anbulantziarik, eta lurrean utzi zuten berriro.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 56. orr.

Horrela gure kontrol postuak eta defentsa guneak aztertu ahal izan nituen.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 31. orr.

Lehenengo erasoa atzo goizeko 05: 00ak inguruan gertatu zen, erasotzaile andana bat Bagdadeko Al Amel auzuneko polizia postu bati oldartu zelarik.  Berria - Mundua   2004-12-04

Erromatar eta arabiar goarnizioak kolonia zibilen gune bihurtu ziren, eta gauza bera gertatu bide da goarnizio-postu inperialetan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 41. orr.

Beren gudari-postuak utzirik, eta nor bere herrialdera joan zen.  Elizen arteko biblia   1 M 10,13

Ordurako Mendebaldeko erasotzaileek ia galduak zituzten Sirian beren aitzindari-postu babesgabe guztiak.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 220. orr.

3 soldadu errusiar hil ziren eta beste 10 zauritu euren zainketa-postu bati eraso ziotelarik, Grozni hiriburutik hurbil.  Berria - Mundua   2004-02-08

-Emaidak horretara aste pare bat; eta borroka-postu egoki bat bilatuko diat.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 30. orr.

3 erabilera jakineko gunea edo lekua.

Haria moztuta ez daukaten postu telegrafiko guzti-guztietara.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 29. orr.

Taberna batean sartu ziren: baina barrura orduko konturatu ziren poliziaren postu bat zela.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 75. orr.

Kalaxnikov batekin armaturiko militar batek hartu zituen bidaiari guztien pasaporteak, eta kontroleko postu batera sartu zen.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 118. orr.

Agentziako satelite batek [seinale elektroniko batzuk] hartu eta berriz igortzen zituenak gure postu, bulego eta estazioetara.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 87. orr.

Becheveko neskak beren leihoetako postuetatik begira egon ziren, nola zihoazen biak lepotik helduta.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 202. orr.

4 irud/hed

Zehatza izateko, garunaren benetako postu aurreratu bat da erretina, ez organo bereizi bat.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 102. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Jendea dabil aterpean, apur bat urrunxeago dauden salmenta-postuetan baino gehiago menturaz.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 39. orr.

Aurreko lau mendeetan zehar, europarrek merkataritza-postuak ezarri zituzten Afrikako mendebaldeko eta ekialdeko kostaldeetan.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 51. orr.

Tripako minik txikiena sentitzen baduzue, joan bizkor Gurutze Gorriak atarian jarri duen sorospen-postura.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 186. orr.

Izarrek ere distira egiten dute beren zaintza-postuetan, pozez beterik. han-hemenka ehiza postuen antzeko eraikinak, ertzak, dorreak, tximiniak igartzen nituen.  Elizen arteko biblia   Ba 3,34

Nik trenbideetatik aditu nuen guardia postu batetik bestera zihoan seinale hotsa, mailu bat kanpai arraildu bati joka, eta berehala jakin nuen nire trena zela.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 87. orr.

Ekialderantz jarraitu zuten aitzindari-postu bat Mendebaldeko Ozeano Barean jartzeko.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 194. orr.

Bertako zerbitzu-postu eta denda gehienak itxita daude.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 9. orr.

-Hi ardura hadi blokeo-puntuak, mezulariak eta zaindari-postu aurreratuak antolatzeaz.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 234. orr.

Makina bat galdera egin dizkidate kontrol-postu guztietan: "Nora zoaz? zergatik zaude bakarrik? zure gurasoek badakite? non dago zure senarra?".  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 169. orr.

6 kalean edo azoka batean kokaturiko saltegia.

Ogitartekoak eta crêpe-ak saltzeko postu txiki bat ireki zuen Quartier Latin-en.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 57. orr.

Bi aldeetan, kale saltzaileek beren postuak prestatu berriak zituzten, ohol batzuk saski handien gainean paratuz.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 54. orr.

Denda-mutil hasi zen Zabalguneko merkatu-plazako postu batean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 155. orr.

Plazara iritsi zirenean, postu batzuk ikusi, eta haietatik batek berehala bereganatu zuen Sergioren arreta, zeramikaren originaltasunagatik.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 59. orr.

Itsuek loteria saltzeko ohi duten postu bat.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 117. orr.

Kale-kantoian Rose Segal eta Lillian Diamond topatu zituen postu batean koka kola edaten.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 481. orr.

Haragi errezko ogitartekoak dastatzeko postu ugariak.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 18. orr.

7 irud/hed

Postu finkorik gabeko saltzaileek, estalpeko kalearen zoruan jartzen zirenek, kalte handia egiten zieten.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 176. orr.

Zenbait txerpolari beren postu ibiltariak antolatzen ari ziren.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 54. orr.

8 (hitz elkartuetan)

Saltzaileak freskagarri-postuen marmolezko salmahaiak garbitzen ari ziren.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 332. orr.

Barazki postuen luzera guztian ageri ziren ereinda ugari baino ugariago, beren bi koloreen nahasketaz merkatuari distira ematen ziotela.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 50. orr.

Hogei urterekin fruitu postu bat hartu eta bere kontura jarri zen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 102. orr.

Clairek [...] ur gezatako arrain postu bat hartu zuen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 170. orr.

Panpina-tiro postu itxiak, lonetaz estalitako zaldi-feria geldiak.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 196. orr.

· Verlaque jaunak, espaloian zehar bira eginez, enkante postu baten barrutira eraman zuen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 150. orr.

9 norbaitek hartzen edo betetzen duen kargua edo betekizuna; lanpostua.

Behin-behineko gobernu berrirako 30 postu gorenak betetzeko saioek ez dute orain arte emaitzik jaso.  Berria - Mundua   2004-05-28

Baztertuak ginen neurrian, lan mota askotan ez geneukan aukerarik, ez unibertsitatean, ez administrazioan, eta ez edozein postu garrantzitsutan.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 76. orr.

Postu altua eman zidan administrazioan.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 77. orr.

Postu hobea lortu zuen enpresan eta autoa erosi zuen.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 98. orr.

Postu berriak lasaitasun handiagoa eman zion, hobeto ordainduta egonik, ongizate handiagoaz gain, nolabaiteko ospea ere ematen ziolako.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 34. orr.

Frantziara itzuli beharko naiz eta enpresa handien itzulia egin postu on baten lortzeko.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 215. orr.

Gazteegitzat neukaan neure burua postu horretarako.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 97. orr.

-Zeure zuzeneko gainekoa naiz ni eta mundu guztiak daki neuk eman dizudala postu hori.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 60. orr.

Madeleinek uste zuen Ithurbidek postu garrantzitsu bat bazuela, Baionan edo hor nonbait.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 253. orr.

Nolabait esatearren, marinelen ontzi-terminologia erabilita, nor bere postu eta zereginetara itzuli zen.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 80. orr.

Gurutzadetako garai nahasietan handik erretiratu ziren, eta pixkana Europa osoan barreiatu, eta politika, arte, literatura, zientzia eta teologiako postu goi gehienak bereganatu zituzten.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 94. orr.

El Siglo Médicon landa-medikuen postu bete gabeak irakurtzen zituen.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 151. orr.

Postu horretarako aurkeztu nahiko bazenu, aitaren botoa izango zenukeela uste dut.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 224. orr.

Lan bilatze kontuetan benetako liskarrak izaten zirela postu hoberenak erdiesteko.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 210. orr.

Lapurtarren bigarren lerroan postu finkoa zuen jokalaria zen Olibeau.  Berria - Kirola   2006-02-16

10 irud/hed

Eraskuntza elebidunaren garapenak postu bat osoa ekartzen du Mendikota eta Urdinarberen artean banatuko dena.  Herria   2005-02-17

Beste bi postu eta erdi ezarriak dira lehen mailako gela elebidunak irekitzeko.  Herria   2005-02-17

Frantsesezko postu-erdi bat galtzen badute heldu den ikasturterako, euskarazko postu-erdi baten ukaitea ardietsi dute.  Herria   2003-03-06

11 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

-Etorri nauk hiri erratera ene Sarako komisario postua uzten dudala. Gobernari-klase berria sortu zuen, indiar guztiak gobernu-postu gorenetatik baztertzean.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 191. orr.

Ea hurrengo ikasturterako han edo hemen irakasle-postu bat ematen zidaten.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 109. orr.

SDLPk sei legebiltzarkide postu galdu ditu.  Berria - Mundua   2004-01-31

Nire iritzian, ikuskatzaile postua onartu behar du inolako dudarik gabe.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 112. orr.

Atarratzeko eskolak frantses postu erdia atxikiko du, Baiona zezen plazakoak eraakasle postu osoa ere bai.  Herria   2004-09-09

12 sailkapen edo kideko batean hartzen den lekua. ik leku 7.

Diskoetxearen marketing eta banaketa lan eredugarriari esker, Billboardeko lehenengo postura heldu ziren berriro ere.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 35. orr.

Asiako herrialdeei dagokienez, Taiwanek bosgarrenetik laugarren postura egin du jauzi, eta Japoniak 11.etik bederatzigarrenera.  Berria - Ekonomia   2004-10-14

Ez herriko emakume ausarten zerrendan hirugarren postua eskuratzeagatik.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 158. orr.

Ademar Leon ere hirugarren postu hori lortzeko lehian dago sartua, eta talde hori da aukera gehien duena, gainera.  Berria - Kirola   2004-05-15

Sailkapenean postu bat irabaziko dugu Real Madril mendean hartuz gero, eta bigarren postua dago jokoan.  Berria - Kirola   2006-04-27

Aurrerapauso bat eman nahi dugu, ea 14. postuan sailkatzeko lehian egon beharrean 10. postu inguruan bagabiltza.  Berria - Kirola   2004-06-02

Coulthardek eta Massak motorra aldatu dute eta 10 postu atzerago aterako dira Malaysian.  Berria - Kirola   2006-03-17

Frantziari kendu dio postu hori.  Berria - Ekonomia   2006-01-26

Lehen postuan jarriko zaituzte Jaunak, inoiz ere ez azkenekoan.  Elizen arteko biblia   Dt 28,13

13 lan postu ik lanpostu.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

bigarren postu (18); bigarren postu hori (4); erakasle postu (25); erakasle postu bat (4); erakasle postu erdi (4); euskarazko postu (6); hirugarren postu (9); irakasle postu (12); kontrol postu (7); laugarren postu (5); lehen postu (12); lehen postu hori (5)

postu aldaketak (4); postu asko (4); postu askotan (5); postu bakar (4); postu bakarra (4); postu bakoitzeko (8); postu batetik bestera (4); postu berean (8); postu berri (14); postu berria (4); postu berriak (9); postu erdi (41); postu erdi bat (15); postu erdi baten (7); postu erdia (5); postu eta erdi (4); postu finkoa (5); postu gozoenetan (4); postu idekiko (4); postu lortu (4); postu on (24); postu on asko (11); postu on bat (6); postu ona (19); postu ona lortzea (5); postu ona lortzeko (5); postu onak (10); postu onak lortu (4); postu onean (4); postu sortu (5); postu ziurra (7)

sailkapen nagusian postu (7); sailkapenean postu (6); sailkapeneko postu (8)

azken postuak (7); bi postuak (14); bigarren postuak (9); hiru postuak (5); hirugarren postuak (7); igoera postuak (4); irakasle postuak (11); jaitsiera postuak (49); jaitsiera postuak saihesteko (5); jaitsierako postuak (6); laugarren postuak (8); lehen bi postuak (10); lehen postuak (10)

postuak atzean utzi (4); postuak erabakitzeko (9); postuak finkatzeko (6); postuak kendu (4); postuak saihesteko (5); seigarren postuak (5); uefako postuak (8); uefarako postuak (4)

atezain postuan (5); atzelari postuan (7); aurreko postuan (9); aurrelari postuan (7); azken aurreko postuan (8); azken postuan (53); azken postuan da (6); bederatzigarren postuan (19); bederatzigarren postuan sailkatu (5); bigarren postuan (150); bigarren postuan amaitu (5); bigarren postuan da (6); bigarren postuan dago (7); bigarren postuan geratu (6); bigarren postuan sailkatu (29); bosgarren postuan (37); bosgarren postuan bukatu (4); bosgarren postuan sailkatu (9); euskarri postuan (17); euskarri postuan aritzen (4); hamahirugarren postuan (4); hamaikagarren postuan (7); hamargarren postuan (9); hemezortzigarren postuan (4); hirugarren postuan (101); hirugarren postuan amaitu (4); hirugarren postuan da (5); hirugarren postuan dago (8); hirugarren postuan sailkatu (16); laugarren postuan (66); laugarren postuan da (6); laugarren postuan dago (5); laugarren postuan sailkatu (13); lehen postuan (171); lehen postuan amaitu (14); lehen postuan amaitzeko (4); lehen postuan bukatu (4); lehen postuan da (9); lehen postuan dago (7); lehen postuan jarraitzen (6); lehen postuan jarri (10); lehen postuan sailkatu (5); lehenengo postuan (8); multzoko lehen postuan (12)

postuan amaitu (45); postuan amaituko (4); postuan amaitzea (5); postuan amaitzeko (5); postuan aritzen (7); postuan atera (5); postuan bukatu (36); postuan bukatu du (8); postuan bukatu zuen (15); postuan bukatu zuten (4); postuan bukatuko (4); postuan bukatzea (6); postuan da (82); postuan dago (71); postuan daude (12); postuan dira (16); postuan egon (9); postuan egongo (4); postuan egotea (4); postuan gaude (5); postuan gelditu (7); postuan geratu (16); postuan helmugaratu (15); postuan iritsi (7); postuan izan (4); postuan jarraituko (5); postuan jarraitzen (17); postuan jarri (18); postuan jartzea (4); postuan jartzen (5); postuan jokatu (4); postuan jokatuko (5); postuan jokatzen (8); postuan sailkatu (148); postuan sailkatuta (8); postuan sailkatzea (4); postuan sailkatzeko (4); postuan sartu (6); postuan zegoen (7); postuan zen (5)

sailkapenaren bigarren postuan (5); sailkapeneko azken postuan (5); sailkapeneko bigarren postuan (6); sailkapeneko lehen postuan (7); seigarren postuan (30); seigarren postuan amaitu (6); seigarren postuan da (4); seigarren postuan sailkatu (4); zazpigarren postuan (23); zazpigarren postuan sailkatu (5); zortzigarren postuan (19); zortzigarren postuan dago (5); zortzigarren postuan sailkatu (6)

bigarren postuarekin (11); bigarren postuarekin konformatu (5); hirugarren postuarekin (4)

bigarren postuari (16); bigarren postuari eutsi (4); bosgarren postuari (4); postuari eustea (12); postuari eusteko (16); postuari eusten (6); postuari eutsi (18); postuari eutsi dio (4); postuari eutsiko (5)

bigarren postuaz (5); postuaz hitz (4); postuaz jabetzeko (5)

goiko postuei (4); postuei eusteko (5)

jaitsiera postuekiko (4)

postuen arabera (4); postuen lehian (4)

aitzineko lau postuetan (5); ardura postuetan (4); atzeko postuetan (4); aurreko postuetan (9); aurreneko bi postuetan (4); aurreneko lau postuetan (4); aurreneko postuetan (7); azken postuetan (33); azken postuetan dauden (6); beheko postuetan (12); europako postuetan (10); galtzeko postuetan (4); goiko hiru postuetan (5); goiko postuetan (48); hirugarren postuetan (6); igoera postuetan (15); jaitsiera postuetan (71); jaitsiera postuetan dago (15); jaitsierako postuetan (14); jaitsierako postuetan dago (5); lehen bi postuetan (13); lehen bost postuetan (4); lehen hamar postuetan (5); lehen hiru postuetan (10); lehen lau postuetan (5); lehen postuetan (53); lehen zortzi postuetan (4); lehenengo postuetan (5); ligako postuetan (10); maila galtzeko postuetan (4); ohorezko postuetan (4)

postuetan da (9); postuetan dago (31); postuetan daude (8); postuetan dira (7); postuetan egon (16); postuetan egongo (5); postuetan egotea (6); postuetan egoteko (7); postuetan izan (8); postuetan jarraitu (5); postuetan jarraituko (5); postuetan jarraitzen (13); postuetan jarraitzen du (9); postuetan sailkatu (8); postuetan sailkatuta (7); postuetan sailkatzea (4); postuetan sartu (16); postuetan sartuta (4); postuetan sartzeko (11); postuetan zegoen (4)

sailkapenaren azken postuetan (7); sailkapenaren goiko postuetan (5); sailkapeneko azken postuetan (12); sailkapeneko goiko postuetan (5); sailkapeneko lehen postuetan (8); txapeldunen ligako postuetan (10); txapeldunen ligarako postuetan (7); uefako postuetan (11)

azken postuetatik (6); beheko postuetatik (15); europako postuetatik (7); goiko postuetatik (10); goiko postuetatik gertu (5); igoera postuetatik (6); jaitsiera postuetatik (77); jaitsiera postuetatik atera (4); jaitsiera postuetatik gertu (5); jaitsiera postuetatik kanpo (13); jaitsiera postuetatik urrundu (4); jaitsierako postuetatik (7); lehen postuetatik (9); lehen postuetatik urrun (5)

postuetatik aldentzeko (4); postuetatik aldentzeko aukera (4); postuetatik atera (6); postuetatik ateratzeko (5); postuetatik gertu (18); postuetatik hiru puntura (4); postuetatik ihes egin (7); postuetatik ihes egiteko (9); postuetatik kanpo (22); postuetatik kanpo dago (4); postuetatik kanpo dagoen (5); postuetatik urrun (9); postuetatik urrundu (6); postuetatik urruntzeko (7)

bigarren postura (10); bigarren postura igo (4); hirugarren postura (7); lehen postura (13); postura aldatu (4); postura egin du (5); postura igo (12); postura igo da (4); postura igo zen (4); postura jaitsi (8); postura jaitsi da (4); postura jauzi (4)

posturaino igo (6)

bigarren posturako (28); bigarren posturako lehia (4); bigarren posturako lehian (5); euskarri posturako (6); hirugarren posturako (15); hirugarren posturako lehia (4); hirugarren posturako lehian (5); laugarren posturako (5); lehen ministro posturako (5); lehen posturako (8); posturako borrokan (7); posturako lehia (14); posturako lehian (15)

posturik onena (13); posturik onenean (5)

azken postutik (10); bigarren postutik (8); bosgarren postutik (5); laugarren postutik (6); lehen postutik (14); seigarren postutik (6); zortzigarren postutik (4)


postulante iz erlijiozko helburuetarako eske-egilea.

Jainko Jauna Eliza santu katoliko eta apostolikoaren baitan zerbitzatu nahi duten guztiei, maila guztietakoei: apaiz, diakono, subdiakono, akolito, exortzista, irakurle, atezain eta kleriko guztiei, erlijioso eta erlijiosa guztiei, donadu eta postulante guztiei.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 151. orr.


postularazi, postularaz, postularazten du ad postulatzera behartu.

Orduan, balio moralen absolututasunak (hau eztabaidaezina da Hartmannentzat) ateismoa postularazten du.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 60. orr.

Kant baitan, izan ere [...] beste ezerk ez eta justu lege moralak postularazten zuen Jainkoaren existentzia.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 60. orr.


postulatu1, postula, postulatzen du ad postulatu gisa proposatu.

Objektu fisikoak egon badaude, baina postulatu egiten dira, gure gogoan hautematen duguna (ideiak, errepresentazioak) haiek kausatzen baitute. Lehen kasuan, baldintza postulatu egiten da (per thesin), bigarrenean, suposatu egiten da (per hypothesin).  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 114. orr.

Izate hau postulatu egin behar da, zeren baldintza determinatu hori inferitzeko erabiltzen den baldintzatukia bera a priori behar-beharrezkoa bezala ezagutzen baita.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 226. orr.

Hala postulatu zuen Einsteinek hurrengo artikuluan.  Berria - Harian   2005-02-11

Identitatea postulatzen duen generoen printzipio logikoari beste bat kontrajartzen zaio, hots, espezieena.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 231. orr.

Locke-k, XVII. mendean, hizkuntza ezinezko bat postulatu (eta gaitzetsi) zuen, zeinean gauza bakoitzari, harri bakoitzari, txori bakoitzari eta adar bakoitzari izen berezi bana egokituko baitzitzaion.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 92. orr.

Postulatzeak esakune bat zuzenki ziurtzat hartzea esan nahi duela, legeztapen edo frogarik gabe.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 121. orr.


postulatu2 1 iz frogatu beharrik egiazkotzat hartzen den printzipioa, beste arrazoibide batzuen oinarri gisa balio duena.

Definizioen ondoren, postulatuak eta axiomak datoz.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 165. orr.

Horiek dira argudioaren premisak edo postulatuak.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 362. orr.

Ondoren, postulaturik ezagunena: paraleloen postulatua.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 169. orr.

Postulatu horri zor zaio triangelu lau baten angeluen batura berdin 180° dela esan ahal izatea, edo angeluzuzenak badirela, besterik gabe.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 255. orr.

Postulatu hori gabe, akabo Pitagorasen teorema.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 255. orr.

Arrazoimenaren postulatu logikoa da adigai batek bere baldintzekin duen elkarlotura.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 191. orr.

Eta orain ahalgarritasunaren postulatu honen onura zabala eta eragina begi-bistan jarri nahi ditugu.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 116. orr.

Postulatu hori onartuz gero, zientziak ez du inolako muga edo oztoporik nahi duena baiesteko, isilik egon ordez.  Jenaro Garate   «Gizakia maitagogoa da», 2001 - 89. orr.

Jaungoikoa ez da urrutiko postulatu mutua, Kanten Jaungoikoaren antzekoa.  Jenaro Garate   «Gizakia maitagogoa da», 2001 - 113. orr.

Oinarrizko postulatua: irudikapenaren historiak bere baitan hartzen du pintura eta zinema, baina horiek baino urrutirago iristen da, garai guztietan eta irudi mota guztietan oinarrian dauden printzipio ikoniko guztiak hartzeko.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 220. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Ez du helburu gisara garai jakin bateko ezagupenek obeditzen duten postulatu-sistema berriz eratzea, baizik eta harreman-arlo zehaztugabe bat zeharkatzea.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 217. orr.

Ezintasun hori erremediatzeko, bere postulatu-kokalekutik kendu eta teoremaren egoera arruntagora ekarri nahi izan dute behin eta berriz matematikariek.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 256. orr.

· Ikusi dugun moduan, ez dago sorrera postulatu beharrik profeziaren posibilitatea onartzeko.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 18. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

postulatu hori ezarriz (4)


postumo (orobat postumu g.er.) 1 izond aita hil eta gero jaioa; egilea hil eta gero kaleratua.

"Justine-ren egilearen lan postumoa" zela esanez editatu zen.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 39. orr.

Kritikoak testamentu gisa utziko dudan testura lerratuko dira eta nik oso idazle gutxik izan duten zoriaz gozatuko dut, bizirik egonik nire fama postumoa bideratu eta kontrolatzeko aukera izango nukeelako.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 143. orr.

Arrazoia izatea izan da, zalantzarik gabe, pentsalari erraldoi honen betiko grina, eta horren froga berria dugu sasi autobiografia postumo hau.  Berria - Kultura   2004-03-03

Marai bezala, Kosztolanyi (Szabadka 1885-Budapest 1936) «arrakasta» postumua ari da lortzen gure mendebalde honetan,  Berria - Kultura   2004-01-07

2 (adizlagun gisa) ik postumoki.

Prélude à une déclaration des devoirs envers l'être humain, Paris 1949 (postumo argitaratua),  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 180. orr.


postumoki adlag egilea hil eta gero.

Hautatu zuten argazkian, ordea, margolari ospetsua ezpain artean zigarro bat zuela azaltzen zenez, ordenagailu bidez irudia birmoldatu eta ezabatu egin zuten zigarroa, postumoki bada ere, Pollocki bizioa uzten lagunduz.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 58. orr.


postumu ik postumo.

postura1 1 iz gorputz jarrera.

Haren mugimendua aprobetxatu zuen Sethek, berak ere postura aldatzeko.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 51. orr.

Biluzik baino larrugorriago, ez dakit zein postura hartu, eskuez zer egin, arnasari nola eutsi.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 116. orr.

Gero, futbol atezainaren posturan jarri naiz, hankak zabalik eta enborra makur.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 28. orr.

Denbora horretan lurrean eserita egon omen zen, yogan "loto lorea" deitzen zaion posturan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 404. orr.

Besoak zabaldu zituen, astiro eta dotore, gurutziltzatuaren postura hartu arte.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 49. orr.

"Nobela bat dut eskuartean" esan nion, eta, arreta jartzeko bere postura harekin -besoak gurutzatu eta gorputza mahai gainean aurreratuta-, ea zeri buruzkoa zen galdetu zidan.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 140. orr.

Ezin nintzen mugitu, ezta hitzik egin, eserita nengoen eta postura horretan jarraitzen dut.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 234. orr.

Postura horretan neskak atzea eskainiko dio zaldunari, eta honek ipurditik emango dio.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 277. orr.

Postura hura biziki lizuna iruditzen zitzaidan eta, horregatik, gero eta gehiago kilikatzen ninduen.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 26. orr.

Erabateko erlaxazio eza agerian uzten duen postura, besoak guztiz beheratu gabe, gerri pare horretan edukirik, pistola istantean atera ahal izatea errazten diena.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 206. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Geu gara, postura egokia aurkitu ezinda, loak noiz harrapatuko egoten garenak.  Arantxa Iturbe   «Ai, ama», 1999 - 21. orr.

Bere jestua utziz, postura normalera itzuli zen.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 128. orr.

Harri gainean lo egiten dute, eskuak edo zangoak postura nekagarrietan izaten dituzte denbora luzean.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 199. orr.

Begietan eta gorputzaren postura tentean, gizon hark zerbait bazuela sumatu nuen, patologia psikikoren bat edo.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 15. orr.

Burua altxatzen dik, lepo liraina okertu, gorputza atezuan jartzen zaiok, segundo batzuk egiten ditik horrela, postura bikainean, hire aurrean, harri bihurturik bezala.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 140. orr.

Postura koreografiko hori hartu ohi zuen urduri zegoenean, bere giharrei heltzeak segurtasuna ematen zion nonbait.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 41. orr.

Zutikako postura bertan behera utzi zian, ez zidaan begietara begiratzen, ez zuan nagusiaren aurrean zegoen soldadua.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 181. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Ballet postura bat entseatu ondoren, gelditasun berdinarekin atzera tolestu eta melodia bukatzerako kaxara bere burua bilduz.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 156. orr.

Borreroak koadernotxo bat marraztua du berak asmaturiko urkatze-postura desberdinekin.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 77. orr.

Hori esan al zuen? -galdetzen du gonbidatuak, eta mugitu egiten da: gizamolde-postura aldatu eta eztarria argitzen du.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 179. orr.

4 pentsateko edo aritzeko jarrera.

Chavezen postura gogorra izan da, tinkoa. AEBetako presidentetzarako hautagai demokrataren bozeramaileak, bestalde, argi utzi zuen bere alderdiaren postura.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 119. orr.

Eman dezagun oso postura progresistak hartzen dituela politikan.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 162. orr.

Europa federal baten aldeko postura militantea zuen ETAk hasieran.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 118. orr.

Postura "demokratiko" horrekin ere, ez ote da zilegi izango eszeptiko samarrak izatea?  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 20. orr.

Estatuaren eliminazioa eskatzen zuen anarkisten posturara iritsi gabe.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 127. orr.

Garapen Kontseiluak postura bat hartu du laborantza ganberaz.  Berria - Euskal Herria   2004-02-12

Alderdi Kontserbadorean are handiagoa da EBren Lege Nagusiaren aurkako postura.  Berria - Mundua   2004-06-22

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

postura aldatu (4); postura desegin dute (3); postura egokia (3); postura zurrun (3)


postura2 1 iz apustua.

Alferrik zela bihotza bakarrik asmo onez betetzea, garaiz iristeko behar zuela auto azkarra, postura irabazi behar genuela, trufa eta ironia guztiek beste zentzu bat hartu zuten...  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 18. orr.

2 postura egin

-Postura egingo nuke baduzula beste zerbait niri esateko.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 124. orr.

-Irabazi egingo dugula egin zioat postura!  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 15. orr.

Ezin diagu porrot egin, postura egin diat irabaziko dugula!  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 16. orr.

Postura egingo zuen Matiasek harri leundu haiek ez zirela harriak, hilarriak zirela.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 73. orr.


posturatxo iz apustu txikia.

Lantzean behin, Jatabeko probetara eta joaten zan, posturatxoak eta gustaten jakozan eta.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 54. orr.


postutxo iz adkor postua.

Txaplik bere postutxoa zabaldu eta lortu zuen gramotxo batzuk saltzea.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 51. orr.

Osabak zerbitzari postutxo bat eskuratzen bazion dendan, betiere esker oneko eta zorretan geldituko zitzaion eta abar.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 135. orr.


pot-pourri iz saski-naskia.

Ümore hona ez zen eskas, bost müsikariek 'pot pourri' bat eskeini beit düe, lastozko txapelak jaüntsirik beren trebezia erakutsiz  Herria   2005-04-21


pot1 (orobat pott; Euskaltzaindiaren Hiztegian pot agertzen da) 1 iz musua.

Edozein lekutako mateletan mila pot pausaturen nizkiola.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 26. orr.

Emankizun guziak beti bururatu ditut entzuleri mila pott eskainiz eta heldu den astelehenen arte erranez.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 6. orr.

Laster eman dit pota saman, gosebera, bularrak itsatsiz nire aurka.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 145. orr.

Erakutsia emateko, berak kendu dio lehenengo pota Matilderi, sari gisa.  Itziar Otegi   «Axenario» - Jules Renard, 2006 - 121. orr.

-Deus baino gehiago "eza" dut maite! -erran-eta pot lizun eta luzeskoa ematen dio dantzaren zorabioan jirabira dagien bitartean.  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 87. orr.

Hargatik, besteak baino gutxiago ez zela frogatzeko, pott nasaia eman zion.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 81. orr.

Badakik hik ukuiluetako jenio hori, Akerbeltz, bazela akelarreko apaiz burua ere, eta akelarreetara joaten ziren emazte guztien potak jasotzen zituela uzkian.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 260. orr.

2 pot egin (orobat potegin g.er.) musu eman.

Ipini zidan esku bat masailean, goratu zituen ezpainak, eta pot egin zidan bekokian.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 327. orr.

Pot egin nion masailetan aurpegi zabal eta bilo argiko umeari.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 39. orr.

Pixa egin nion burutik behera eta, ostera galtzak jaitsirik, ipurdian pot egitera behartu nuen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 86. orr.

Egidak pot, judu zikina, egidak pot, egidak pot, zikin horrek!  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 83. orr.

3 pot eman musu eman.

Osabak pot eman zion matelan, eta haurra ferekatu ondoan, jin bezala joan zen.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 241. orr.

Ishmirrek, pozarren, pot eman nahi izan zion, baina ipotxak atzera egin zuen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 38. orr.

Pot emateko gogoak zigarroa lurreko baldosetara jausten uztera behartu zuen.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 59. orr.

Sorgin auzietan ere, maiz ageri da, aker beltzari ipurdian (uzkian) pot emate kontua, kristau xuriekiko ofentsa zikin moduan.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 130. orr.

Ez zuen gauza handirik galdegiten, baizik eta etxera bizirik itzultzea, amari pott emaitea, ohean sartzea eta han hiltzea baina etxean hiltzea.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 209. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

egidak pot (3); egiguk pot (4)

potta eman (3)


pot2 (orobat pott; Euskaltzaindiaren Hiztegian pot agertzen da)
1 pot eginsup_1 leher egin.

Magnolia Crescent kaleko horma apal batean pot eginda eseri zen, kutxa garraiatzen egindako ahaleginagatik arnasestuka.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 31. orr.

Loguratuta dago, begiak ixten zaizkio, pot eginda dago.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 193. orr.

Pott eginda zeuden, bide egin berriak birrinduta.Berdin batean sekulako denbora luzez tente egoteko gauza zela iruditzen zitzaion, edo hurrengoan hain zegoen nekatuta non ahaleginik txikienak ere pot eginik uzten zuen.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 127. orr.

Pozik baina pot eginda.  Berria - Kultura   2004-03-30

Pot egin arte, lanean.  Berria - Ekonomia   2004-12-02

Entrenamendu eta zaintza-lan gehigarriez akituta, aurki egin nuen pot.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 118. orr.

· Hari ere etortzen zitzaion tristezia, pot eta leher egin arte lan egin besterik egin ez eta gero "bizitza! bizitza!" esaten duten haiei begira.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 74. orr.

Hotzarekin zurrunduta eta erdi pot eginda atera ziren Etxabeko kaskora.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 77. orr.

2 pot eginsup_2 porrot egin, huts egin.

Batxilergoko 5.ean ikasketetan berriz ere pot egin zuen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 155. orr.

Gure lantokian militanteegiek pot egiten dute lehenago edo geroago.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 34. orr.

Kasik poztu nintzen, Javier idatzi eta makinak berriz ere pot egina nuela adierazi zidalarik.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 270. orr.

Beste guztiak pott egiten duenean, hondar-identitate hori da geratzen dena.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 100. orr.

Baina agian hobe beste hontz bat erabiltzea, lehengoa berriro bidaliz gero, pot egingo duela uste dut eta.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 43. orr.

Osaba Vernonen adoreak pot egin zuen berriro; paretaren kontra kikildu eta mutu geratu zen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 56. orr.

3 (egin ezabaturik)

Horretan ere pot.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 215. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pot eginda (10); pot egiten (6)

pott egin (11); pott egin zuen (5); pott eginda (8); pott egingo (3); pott egitea (3); pott egiten (4)


pota (orobat potxa) iz xibiaren antzeko soinbera, ez hain fina (Ommastrephes sagittatus).

Muturzorrotzak zer diren jakitea ez da gaur gauza erraza, baina potxak -pota, txipiroiaren antzeko animalia, handiagoa eta zabalagoa- harrapatzeko era bertsua erabiltzen da.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 163. orr.

Potxa emea harrapatu, lotuta ipini eta arrak noiz etorriko zain egon...  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 163. orr.


potaje 1 iz eltzekaria, eltzea, lapikokoa.

Mahaiaren erdian eltzea jartzen zuten, potajez betea jeneralean, eta inguruan etxeko guztiak kutxara bat eskuan zutela, bertatik jaten.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 11. orr.

Potajea izaten zuten gehienetan, edo potaje izenekoa behintzat.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 98. orr.

Antoniak potajearen lapikoari eta arrainaren kaxuelari azken astinaldiak eragiten zizkien bitartean.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 49. orr.

Lehen, etxeko sukaldean garatzen ziren lan gehientsuenak egun fabrikan egiten dira: kroketak, zopak, potaje edo eltzekariak, albondigak, kontserbak, postreak, tortillak, saldak, pastak...  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 57. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Han, eguneko edozein ordutan emango zizkizuten erremolatxa potaje gorri-gorria, arrain errea edo gisadua.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 7. orr.


potapsia iz

Ezteietan urdaidun potapsia eta Ukrainako beste zizka-mizka batzuk atera dituzte: azaz, sagarrez, pernilez, pepinoz eta tomatez eta indioilar zatiez egindako pintxoak.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 67. orr.


potasa iz potasio karbonatoa, landare errautsetatik batez ere ateratzen dena.

Kasu horretan, potasa edo sosa izaten dira katalizatzailerik erabilienak.  Berria - Gaiak   2004-12-31

Potasako xaboiz irakindako uretan.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 24. orr.


potasio 1 iz gai bakuna, zilar koloreko metal malgua, 63,5 °C-tan urtzen dena eta oso erraz oxidatzen dena (K; at. z. 19).

Potasioa, esan dudanez, sodioaren bikia da, baina are indar handiagoz erreakzionatzen du airearekin eta urarekin.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 87. orr.

Haize hegoak jotzen duenean nerbio sistemaren barruan sodio eta potasiozko partikulen dantza gelditu egiten da eta horixe omen zen haize hegoarekin hainbat pertsonak sentitzen zuten ondoezaren arrazoia.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 169. orr.

Flasko bat potasio aurkitu nuen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 87. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Fenolftaleinarekin tratatu nuen: basikoa zen, potasio hidroxidoa zen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 89. orr.

Sodio-glutamatoa, gesala (potasio-nitratoa), gatz urdin edo grisa, itsas gatza, etc.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 38. orr.

Sendagile bati deitu nion, eta potasio bromuroa eta dutxak agindu zizkidan.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 294. orr.

Nutrizio alderditik begiratuta, sodio-kloruroaren ordez potasio-kloruroa baliatzen hasiak dira goi-sukaldari aitzindari batzuk.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 38. orr.

Bon! egin zuen gasolinak azido sulfurikoarekin eta potasio kloratoarekin bat egindakoan.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 225. orr.


pote 1 iz adkor baxoerdia edo kidekoa.

Tabernan pote bat hartu, eta jatetxerantz abiatu gara.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 96. orr.

-Goazen Kutxira pote batzuk hartzera -manager paregabea zen Txapli-.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 138. orr.

Bazakiat zer gertatuko den pote batzuk hartzen hasiz gero.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 218. orr.

Gaur ezer inportanterik ez badaukazu egiteko, joan gintezke zer edo zer hartzera, pote bat edo.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 79. orr.

Gaur bakarrik kanporatu arren, bere lako alprojaren bat ez da faltako pote pare bat hartzeko gogoz.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 21. orr.

Gero azken pote bat hartzera joan ginen, Zazpira.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 89. orr.

2 potoa.

Zorterik ez baduzu, pote batean luzokerrak eta mustarda saltsa pixka bat besterik ez dator.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 278. orr.

-Kafe alerik gogokoenak gorde nituen pote batean, eta ez dut uste urte hauetan galduko zirenik.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 46. orr.

Mihi-arrain kontserbazko pote bat hondatu egin da.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 99. orr.

Boligrafoa hartu zuen "Kaskagorrik" mahai gaineko pote borobil eta loratu batetik.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 60. orr.

Oso noizean behin zabaltzen du pote bat.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 91. orr.

Aurpegirako hautsen pote bat irauli zuen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 213. orr.

Potter potean pixa egiten! -esan zuen Peevesek kar-kar.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 171. orr.

Poltsikotik kristalezko pote bat atera zuen, ukenduz betea, eta Albertori luzatu zion.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 190. orr.

Portzelanazko pote batetik ontzi txiki batera isuri zuen likido garden txorrotadatxoa.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 26. orr.

Zuzendariak, presoekin hitz egin partez Polizia sarrarazi zuen kezko pote eta gomazko pilotak jaurtikiz.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 123. orr.

Orain eraikin triste bat iruditzen zait, latorrizko pote marruskatu bat erreka-bazter zikinera jaurtikia.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 44. orr.

Garbigarri ezagun baten pote handi hustu bat.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 98. orr.

Kafeontzia, bi kikara eta pote bat gaileta ekartzeko erabili zuen.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 189. orr.

3 (neurri gisa)

-Hamar pote arrain, berrogei pote esne, hamar kilo esne hauts, hiru botila olio, lau pote (kontserbatakoak) gurinez beteta, lau pote haragi, bi pitxer marrubi, [...].  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 193. orr.

Eri zeudenei urtebetetze-postalak bidaltzea eta beirazko pote bete zopa eramatea baino beste gogoetarik ez zuena.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 236. orr.

Jende elemenia serio-serio begiztatuko duzu, nor bere pote bete urarekin, kaka egitera irtenda.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 19. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Marinel mozkorti batek pote-irekigailu batez egina dirudi.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 152. orr.

Pote pila hura hasi zen bederen pixkanaka beherantz egiten.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 76. orr.

· Diru-kutxan zeuden azken hondarrekin babarrun pote pila bat erostea deliberatu zuen Luis Angelek.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 71. orr.

Sanchezeneko sardin-pote kajak eta, zer ez ote genituen eraman...  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 25. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Bi piper pote daude hozkailu gainean: hutsik bat, kotoi maluta bat gordetzen du besteak.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 35. orr.

Hara eramaten du gas-sukaldetxoa, tea egiteko edo kontserba-poteetako janaria berotzeko.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 272. orr.

Lekale-poteak eta oliba-pitxerrak ikusten zituen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 218. orr.

Beti ekartzen dizkit marmelada eta jele poteak.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 278. orr.

Zigarro-pakete eta zerbeza-pote abandonatuek.  Berria - Kultura   2006-01-05

Zainzuri-pote bat askatu, entsalada bat prestatu, eta arrautzopil bat egin genuen txanpinoiekin.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 84. orr.

Garagardo botila eta sardina-pote zirtzilduak pilatzen diren lekua.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 211. orr.

Plater birakari batean edukitzen ziren plastikozko espezia-pote haiek.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 85. orr.

Maiatzaren 20an aitak bost jogurt pote galdu zituen Van Daan andrearekin egindako apustu batean.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 313. orr.

Apal bat ukendu pote batzuekin.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 124. orr.

Eta nik erosi nituen sei pintura pote haiek zer?  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 23. orr.

Handik gutxira, oso gutxira, Poliziaren sirena hotsak, ke pote eta pilotakaden danbada sikuak.  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 143. orr.

Llum aulkitik altxatzen da, Coca-cola pote hutsa hartzeaz batera.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 46. orr.

'Fairy ultra' pote bat.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 66. orr.

Txerri gantz potea edo barraskilo kaxa ekartzeko eskatzen zion mutilari.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 81. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

marmelada pote (3); pote bat hartzera (3); pote batzuk hartzera (3); pote pila (3); ukendu pote (3)

potea hartu (4)

garagardo poteak (3); ke poteak (7)


poteatu, potea, poteatzen du ad poteak hartzen ibili.

Lanean, bestaz besta, manifestaldietan, poteatzen, kanutoak erretzen zituzten edo rock musika entzuten zuten.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 22. orr.

Gero tabernaz taberna doaz, poteatzera eta marikoikeriatan ibiltzera, maritxuak dira baina gizon-gizonak.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 45. orr.

Egoitza nagusia bisitatu, estatutuen xehetasunak azaldu, bibliotekan genituen liburu eta aldizkariei buruz hitz egin, poteatzera irten...  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 90. orr.


poteatzaile iz poteak hartzen ibiltzen den pertsona.

Poteatzaileak joanak ziren, eta tabernaria Mikelen mahaiko basoak eta hautsontzia batzen ari zen.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 260. orr.


potegin ik pot1 2.

potekarro iz adkor poteak garraiatzeko ibilgailua.

Baserrietako atarian zenbat potekarro pilatzen diren ikustea besterik ez dago jabetzeko baserri-giroko autismoak (nork esan behar zuen?) ez diola xiudadekoari batere zorrik: bizia beti beste nonbait dago.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 169. orr.

Jendea, berriz, hara hurreratu ez zena, dena teilatuetara igota, potekarro hura ia zuzen-zuzen gorantza nola zihoan ikusirik harrituta, motor hots eta burrundara izugarrien erdian arbolak atzean utziz.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 302. orr.


poteño iz potetxoa.

Behintzat, Prince Albertera iritsi gabe, bideko ospitale batean hil zitzaion ama Michaëli; handik aurrera haren errautsak poteño batean sartuta zeramatzala segitu zuen berak.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 177. orr.


potentatu iz diruduna, ahalduna, aberatsa.

Milaka soldadu gazte harakinari entregatzen zizkion ministro honengana, halako lur oparo eta aberatsean prosperoa izan zitekeen herri espainiarra zergapean hondoratzen duen potentatu honengana.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 81. orr.


potente 1 izond ahalmen handikoa.

-Potenteak dira lanparak?  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 167. orr.

Ezin eskatuko diegu haiei ordenadore potente baten ziurtasunik.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 389. orr.

2 irud/hed

Esan zion erle guztien ama dela erlama; erlerik potenteena dela erlama.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 135. orr.

Kutrea bai, baina han arnas zitezkeen kontzertu potente baten osteko izerdi kiratsa nahiz arrakastaren lurrin berezia.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 20. orr.

Oso dibertigarria da, jendeak barre asko egiten du, baina atzean istorio potente bat dago.  Berria - Kultura   2006-03-17

Argudio potenteagoren bat eman beharko didak Clapton kentzeko.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 40. orr.

Liburuki potente hauetako inon ez da azaltzen, mairuak hain beldur jartzen zituen fabrika hilkor horren gutxi gorabeherako ideiarik ematen duen marrazkirik ez dago.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 50. orr.

Jende dexente, soinua potente, giro ederra.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 78. orr.

3 tente potente ik tente.

potentzia 1 iz fisikan, denbora unitatean egiten den lana.

Horregatik dituzte 1 Formula autoek halako potentziak: 3 litroko V10 motorrek 900 zalditik gora eskaintzen dituzte.  Berria - Kirola   2004-09-28

1.997 cc.ko motorra du, eta 300 zaldiko potentzia lortzera iritsi daiteke.  Berria - Kirola   2004-01-23

Autobus horiek daramaten hidrogenozko pilak 205 kilowatteko potentzia ematen die, eta betiko autobusak ibiltzen diren antzera ibil daitezke.  Berria - Gaiak   2006-02-10

Santurtziko zentralaren potentzia 400 megawatt handituko da.  Berria - Ekonomia   2004-04-13

Gizakiak 6 zaldi potentziako (zp) indarra egin dezake segundo batean edo bitan (pisu-jasotzen, esate baterako), eta atleta batek 2 zp inguruko potentzia manten dezake 100 metroko lasterketan.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 52. orr.

86 haize errota egingo ditu Asturiasko Baos y Pumar eta Curiscao parke eolikoetan 73 Megawatteko potentzia instalatzeko.  Berria - Ekonomia   2006-02-15

Gobernuko Industria Sailak 936 MWeko potentzia ekoiztea pentsatua du 2005erako.  Berria - Euskal Herria   2004-01-17

28 parke eoliko daude Nafarroan, eta 693, 2 MWeko potentzia sortzen dute.  Berria - Euskal Herria   2004-01-17

Mercedesak jauzi egin zuen aurrerantz, bere potentzia itzelaren ahal guztiaz bultzaturik.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 292. orr.

Autoa, potentzia handikoa baitzen, arin eta nekerik gabe egiten ari zen bidea nik ezagutzen ez nituen paraje ederretan barna.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 348. orr.

Makinak potentzia handikoak izanik ere, hamasei versta orduko baino gehiago ez zuen egingo Kaukaso ontziak.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 105. orr.

Potentzia osoari eman zion, eskuilari eraginez.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 90. orr.

2 ahalmena, indarra.

Gizakiaren potentzia diren adimena, nahimena eta oroimena, eta zentzumenak, gizakiaren beso eta hankak dira, buruarengandik desberdinak.  Jenaro Garate   «Gizakia maitagogoa da», 2001 - 21. orr.

Potentzian den gauzaren aktoa da higidura, baina "akto inperfektu" gisa ulertzeke dagoena, gutxika infinituari hurbiltzen zaiona.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 54. orr.

Izan ere, hori onartuko balitz, ez litzateke betegina "potentzian" besterik, eta potentzia orok aldean "gabezia" dauka, eta potentziatik eginera iragaten den guztiak nahitaezkoa du eginean dagoen beste gauza bat, beronek eginaraz dezan.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 137. orr.

Materia eta forma, potentzia eta aktua: iraganeko kontuak dituk horiek, Joanes...!  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 240. orr.

Horri esaten zaio, betiko alarde honetan, "ohean ona" izatea: txorta-laguna errenditzea, menderatzea; ahalmena, potentzia edo boterea erakustea bere gorputz errepresibo edo aparatu oldarkorrarekin, gauza izatea.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 90. orr.

Espainiako irrati bat etorri, eta bere potentziarekin Baionaraino sartzen da.  Berria - Harian   2005-06-01

Indar horretan bozaren indarra, "potentzia", ere barrenean ezartzen dut.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 164. orr.

Grina horiek gutxitu edo gehitu egin dezakete jarduteko potentzia.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 20. orr.

Eta hemendik urte gutxitara, egungo neurri sistemak ere eskas ditugula, teraflop-etan hasiko gara konputagailuen potentzia neurtzen.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 101. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Dotorezia fisikoa eta gihar-potentzia eta tonu sinestezina direlako Pilobolus konpainiaren ezaugarririk preziatuenak.  Berria - Kultura   2006-05-07

Naumon-en 932 zaldi-potentziako makinak guztiz geldituta zeuden.  Berria - Kultura   2004-10-05

4 nazioarteko politikan eragina izan dezakeen nazio eta estatua.

Erromatarrak eta partiarrak bi potentzia etsai izan ziren, eta elkarren kontra borrokatu ziren ez zein nagusi izango jakiteko.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 55. orr.

II. Mundu Gerla bukatzean [...] bi potentzia handien artean behin finkatu den terrorearen orekak begiratu gaitu gerla hotzetik gerla berora lerratzera.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 152. orr.

Potentzia nuklear handi baten zerbitzu sekretuan sartu nahian dabilen gizon baten joan-etorri kafkiarrak kontatzen dizkigu.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 177. orr.

FANeko gerrillariek Frantzia, potentzia kolonial ohia, presionatu nahi zuten.  Berria - Mundua   2006-04-16

Potentzia hegemoniko batek bermaturiko dirua.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 38. orr.

Ezaguna denez, 1937ko apirilaren 27an, Gobernuak, atzerriko potentzia baten abiazioaz baliatuz, Macondo herri meatzaria birrindu zuen, mila hildako baino gehiago eraginez, gehienak haurrak, emakumeak eta zaharrak.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 21. orr.

Hartara, potentzia izaten jarraituko du Israelek.  Berria - Mundua   2004-10-26

Itunean Europako Batasunak «potentzia izateko bokazioa» agertu eta «ahalmen militarra azkartu» egiten du.  Berria - Euskal Herria   2004-12-07

5 irud/hed

Frantzia Europako potentziarik handiena da futbolean.  Berria - Kirola   2004-02-24

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

gizakiaren potentzia (4); megawatteko potentzia (7); munduko potentzia (9); nazioarteko potentzia (3); potentzia bakarra (3); potentzia ekonomiko (4); potentzia handiagoa (4); potentzia handien artean (3); zaldiko potentzia (3)

nazioarteko potentziek (3)

nire potentzien (3)


potentzial 1 izond ahalezkoa; izan daitekena.

Europa 450 milioi kontsumitzaile potentzial baino zerbait gehiago dela.  Berria - Harian   2005-05-31

Ekoizpena gehitzeko teknologiaren gaitasun potentziala.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 383. orr.

Diruaren hazkundeak eskaintza potentzialaren hazkundearekin batera joan behar zuen, horixe baitzen inflazio-iragarpenak aldatzeko eta prezioen egonkortasuna berreskuratzeko modu bakarra.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 151. orr.

Berriz ere, eskari potentziala finkoa hartzen dute.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 131. orr.

Zure merkatu potentzialaren %33 galdu duzu.  Berria - Euskal Herria   2004-02-22

Mehatxu potentzialez beteta dagoen mundu batean.  Berria - Mundua   2004-12-03

Erakustokiaren ikusleria potentziala ez dela Baionako herritarretara mugatzen.  Berria - Kultura   2006-03-15

Arreta maitale potentzial izan daitezkeen hainbat pertsonarengan jartzera bultzatzen gaitu desioak.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 263. orr.

Hizkuntza ikur sistema potentzial gisa.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 157. orr.

Hortaz, ekidin nahi diren ondorio potentzial ezkorrak arrisku terminoetan kontzeptualizatzen dira.  Berria - Gaiak   2004-11-11

Hori guztia oso urrun geratzen da jaio ginen eguneko ahalmen potentzialaren aldean.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 72. orr.

Mundu islamikoa urkamendi potentzial horretan oso bat-batean erortzea baino harrigarriagoa izan zen musulmanen arerioek edo musulmanek berek behar izan zuten denbora luzea egoeraz jabetu eta neurriak hartzeko.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 195. orr.

Dena dela, Estilo-ariketak bera dugu literatura potentzialaren adibiderik garbienetako bat.  Xabier Olarra   «Estilo-Ariketak» - Raymond Queneau, 2005 - 11. orr.

Hizkuntza, izan ere, filosofia potentziala da.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 39. orr.

2 irud/hed

Energia potentzial gehiago omen dago New Yorken.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 121. orr.

• 3 iz zerbaitetarako gaitasuna, ahalmena, indarra.

Euskal Herriak potentziala badu, baina ez dugu aski erabiltzen.  Berria - Harian   2006-02-07

«Pena da partida hori ez erabili izana eskualde baten potentziala erakusteko» adierazi zuen, Baionaren eta Donostiaren arteko harremana aipatzean.  Berria - Kirola   2004-02-11

Ezker abertzalearen «kapital eta potentzial politikoa» borroka instituzionalera eta «masa borrokara» bideratu beharko litzatekeela. Konstituzioak jasota dituen eskubide historikoek potentzial juridiko eta politiko itzela dute autogobernu osoan sakontzea eta kontsentsu politikoa handitzea ahalbidetzeko.  Berria - Euskal Herria   2004-04-04

Biomasaren (biogasa sortzeko energia mota) hondakin motak ustiatzeko potentzialen ebaluazioa egin ondoren, [...].  Berria - Euskal Herria   2004-02-25

Potentzial soziala antolatzen ibili ginen, herri batzorde ugari genituen, hainbat arlo jorratzeko.  Berria - Mundua   2004-08-08

4 (hitz elkartuetan)

Estatu guztien ingurumenaren arloko politikek garatze bidean dauden herrialdeen egungo edo etorkizuneko hazkuntza-potentziala areagotzera bideratuta egon beharko lukete.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 112. orr.

Estatu guztien ingurumenaren arloko politikek garatze bidean dauden herrialdeen egungo edo etorkizuneko hazkuntza-potentziala areagotzera bideratuta egon beharko lukete.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 112. orr.

Munduko egungo gerra-potentzial industriala.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 371. orr.

Kanpainaren barruan askotan aipatu da unibertsitatean giza potentzial handia daukagula, euskaraz ari den profesional eta ikasle asko ditugula.  Berria - Euskal Herria   2004-04-29

5 gorputz eroale batean metaturiko energia elektrikoa.

Tximino anestesiatuei ikusmen-kortexean mikroelektrodoak sartu, eta estimulu koloretakoak ematean sortzen ziren potentzial neuronalak neurtzen zituen. Batzuentzat, Zeusen suminaren isla da tximista; beste batzuentzat, berriz, lurraren eta hodeien arteko potentzial-aldeak eragina.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 45. orr.

6 potentzial diferentzia

Honelako «gelatxo» batek sortaraz dezakeen potentzial diferentzia volta bat baino handixeagoa da, eta, horregatik, tentsio altuagoak eragin nahi direnean, gelatxo ezberdinak elkarren ondoan jartzen dira.  Berria - Gaiak   2004-06-03

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

literatura potentzialaren (3)


potentzialidade ik potentzialitate.

potentzialitate (orobat potentzialidade g.er.) 1 iz gerora izateko gaitasuna edo ahalmena.

Potentzialitate handiko istorioa dago eleberriaren muinean.  Berria - Kultura   2006-03-07

Gernikako Estatutuak zituen potentzialitateek -Nafarroa «eransteko» aukera eta eskubide historikoak- ez dute emaitzik eman 25 urtetan.  Berria - Euskal Herria   2004-10-02

Elkarlan horrek duen potentzialitatea altxor bat da etorkizunari begira.  Berria - Euskal Herria   2004-02-07

Abertzaleek badute potentzialitate bat, azken hauteskundeetan osoki erabili ez zutena.  Berria - Euskal Herria   2004-03-17

Hezkuntzarekin zerikusia izan beharko luketela hedabideek, batez ere euskal hedabide publikoek, hizkuntza aldetik duten potentzialitatea kontuan hartuta.  Berria - Kultura   2004-12-01

Sinn Fein konturatu zen presoen kolektiboak zuen potentzialitateaz.  Berria - Euskal Herria   2006-03-28

Esaten da AEBetako eta Israelgo agenteek Irakeko zientzialari, mediku eta gisa horretako profesionalak hiltzen dituztela, Irakek etorkizunean halako jende baliagarririk izan ez dezan eta potentzialitate murritza izan dezan.  Berria - Mundua   2004-12-18

Adierazle horren potentzialitateetako bat hezkuntza mailan izan dezakeen indar handia dela.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 68. orr.

Eskubide historikoen «potentzialitatean» oinarritutakoa.  Berria - Harian   2005-12-08

Binomio fantastiko horretan datzan potentzialitateak bultzarazten gaitu.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 29. orr.

Literaturaren potentzialitateak non egon zitezkeen bilatzen eta murgiltzen ibiltzen zen.  Berria - Kultura   2006-01-28

2 potentziala denaren nolakotasuna; potentzian baino ez dena.

Pentsamendu berriak sistema hegeliar bera sistema inpotentea zela azpimarratu zuen, potentzialitate hutsez egina, baina Borondate irrazionalaren ekintzarik gabe gauzatu ezin dena.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 46. orr.


potentzialki adlag era potentzialean.

Landareak, hegaztiak, arrainak eta gizakiak potentzialki sortuak izan ziren, hots, euren arrazoi seminaletan.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 25. orr.

Baita urak eta lurrak potentzialki eta kausalki sortutako izakiak ere, gerora Jaungoikoak orain arte diharduen ekintzan guk ezagutzen ditugun moduan azaltzen zaizkigunak.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 293. orr.

Errealitateari zentzu sakon bat -potentzialki bada ere- aitortzen zioten testuinguruetan baizik ez du indarrik izan definizio honek.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 258. orr.

Denak gara idazle, potentzialki.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 59. orr.

Gizakiaren berezko gizartekoitasunaren indarrez, gizarte guztiak potentzialki unibertsalak dira.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 125. orr.


potentzialtasun iz potentzialitatea.

Garatzea, berriz, zerbaiten gaitasun edo potentzialtasunak areagotzea da.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 40. orr.

Espazioa gertaeren bilduleku potentzial bat da, eta espazio irudikatuak ia beti gauzatzen du potentzialtasun hori.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 230. orr.

Ikasteko potentzialtasunean sumatu zen, batez ere, hobetzea.  Berria - Harian   2006-02-05

Ezin da ukatu beharrezkoa dela zientziaren eta teknologiaren potentzialtasun negatiboak (arriskuak) murriztuko lituzketen neurriak hartzea.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 252. orr.

Iñaki Egigurenek, pilotari ohia ez ezik marketin aditua izaki, Karmelo Balda pilotalekuaren potentzialtasun ekonomikoak aztertu zituen.  Berria - Kirola   2004-09-11

Umekiaren potentzialtasuna eta gizaki bihurtzeko ahalmena babestea.  Berria - Gaiak   2004-07-09

Zeppo, denetan argiena zen, idazteari uzten dioten idazle horietako bat, osoko Bartleby bat, Salinger bat, bere potentzialtasunean isiltzea erabakitzen duena, eskubide guztiarekin.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 192. orr.


potentziatu, potentzia(tu), potentziatzen du ad indartu, sustatu.

Tesi bikoitz hau, gutxien-gutxiena hartarakoxe zen Lore Jokoetako tribuna festaliarretik proklamatua, sozietateko eskandalutxo baten goragailuak are gehiago potentziatua.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 101. orr.


potentziometro iz potentzial diferentziak neurtzen dituen gailua.

Ondoren SRM potentziometroa eta pulsometroa lagun, entrenamenduetan murgiltzen da.  Berria - Kirola   2004-10-17


poteo 1 iz poteatzea, poteoan ibiltzea.

Poteoa bukatutakoan atzera lehengo tabernara itzuli gara, afaltzeko ordua da eta.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 43. orr.

Erritmo bizi samarrean nabil poteoa egiten, ni bakarrik, eta dagoeneko "puntutxoa" hartuta daukat.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 64. orr.

Eguerdiko 13:00etan hasita poteo herrikoia, herri bazkaria, omenaldia, kalejira, etab. antolatu dituzte.  Berria - Euskal Herria   2004-06-25

Ortzirale aratsean, Heletan, poteo berezia, zernahi artixta partzuer.  Herria   2003-03-17

Bazkalondoan, joko, bertsu, karaoke, poteo.  Herria   2005-04-14

Agur txokoari, agur bolada batez gu-eta-gutarrei, agur, agur zuri ere, agur koadrilari eta Parte Zaharreko poteo euritsuei.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 65. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Poteo garaian beltz bat taberna bakoitzeko eta afaltzerakoan sagardoa, txarra gainera.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 45. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Kanpinak atondu ostean herri poteoa egin zuten trikitilariek lagundurik.  Berria - Euskal Herria   2004-07-10

Ortzegun aratsean, bertsu-poteoa herriko ostatuetan eta ondotik bertsu-afaria.  Herria   2004-03-18

Egun osoan izanen da animazione, triki-poteo, bertsu-bazkari eta kantu.  Herria   2004-04-01

4 poteoan

Topatu genuen hurrengoan uzkur sumatu genuen, artega, baina gurekin geratu zen poteoan.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 96. orr.

Hirurak eta laurden arte poteoan ibili gara Iñaki eta biok, Donostiako Parte Zaharreko pintxorik onenen ehizan.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 15. orr.

Hiriko alderdi zaharrean poteoan ibiltzen ziren koadrilak bihurtu ziren aurrerantzean nire jomuga.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 56. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

poteo alaitua (3); poteo delakoa (3)

bertso poteoa (4); eta poteoa (3); poteoa egin (3); poteoa eta (4); triki poteoa (7)


poteokide iz poteoan dabilen lagunetako bat.

Hurrengo orduetan pintxo askorik ez zuten jan nire poteokideek, baina edan... geratu barik edan zuten.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 62. orr.


poteolari iz poteoan ibiltzen den pertsona.

Arratsaldeko poteolari batzuk ere agertzen ziren hurrena; harainoko ibilaldiak ordurarteko baxoerdiak asentatzen laguntzen ziela eta.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 208. orr.


potere ik botere.

poteria 1 iz ipar eltzegintza.

Ziburun, Bordagaineko dorrean muntatu poteria eta margo erakusketak arrakasta gaitza ukan du.  Herria   2003-04-24

Aurten ere,bi egunez, helduden asteburu hortan hain xuxen, poteria edo eltzegintza erakusketa bat gaitza izanen da Bastidan.  Herria   2003-09-11

2 (hitz elkartuetan)

Zernahi poteria mota izanen da ikusteko.  Herria   2004-09-09


potestate iz eskua, agintea.

Hortik ondorio hau dator, aitak ezin ziola testamentua egiten utzi bere potestatepean zegoen semeari.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 184. orr.


potetxo 1 iz pote txikia. ik poteño.

Hotzikara antzeko bat sentitu eta potetxoa eta pintzela erori zitzaizkion hatzen artetik. bolalumak eta errotuladoreak sartzeko potetxoak.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 345. orr.

Arroz-hautsen potetxoa hartu zuen gero, eta aurpegiko kolore-aldaerak berdindu zituen, behin eta berriro potetxoan sartzen zuen belaki txiki batez.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 178. orr.

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Nik Bavaria tabernako sototik lapurtu eta, Angelaren giltzaren laguntzaz, Roma dendakoan utzitako hiru kutxa haiek kausitzean... penizilina potetxoz beteriko hiru kutxak.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 114. orr.

Krema potetxoa itxi eta ispilu atzeko armairutxoan gorde du.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 33. orr.

Pintura potetxoak, eta leihoak eta paparrerako beste itsasgarri batzuk atera ditu, margotzeko.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 114. orr.

3 industrialki prestaturiko haur janaria daukan kristalezko potetxoa. ik potito.

Haurrentzako saltzen dituzten ahi potetxoz beteta zeukan hozkailua.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 86. orr.


potiko ik putiko.

potin 1 tamaina ertaineko txalupa mota, arrantzan erabiltzen dena.

Karrusel bateko behorrak putingoka pabetan lotutako potinak, batelak, txalupak, txanelak, txintxorroak.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 232. orr.

Egun egokia iruditu zaizu etxe ondoko lorategietan hara eta hona ibiltzeko, jitoan dabilen potinaren antzera.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 67. orr.

Bere buruaren sermoiak ardotan eta ketan itoak ziren, itsaso gorrian laino egun batean naufragatzen duten potinak legetxe.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 199. orr.

Jainkoak gizona buztin eskukada batez egin zuenetz, zalantzarik ez; orain potinak egiten diren bezala.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 118. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Alboetako dominetan akolitoak daude, S. Marçal, esatera, suteetatik babesten duena, S. Antonio, potin-konpontzailea eta bidez tronpatu diren gauzakien aurkitzaile gorena.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 92. orr.


potinga iz sendagaia.

Basa mirikua, potinga (sendagaia) egiteko armiarma sareak biltzen zituena -irin hautsa zeukatenak hobeak omen ziren eta.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 156. orr.


potito iz industrialki prestaturiko haur janaria daukan kristalezko potetxoa. ik potetxo 2.

-Eta beti potitoak ematen al dizkiozu?  Arantxa Iturbe   «Ai, ama», 1999 - 70. orr.


potiz iz

Kupulak eta kanpandorre txikiak ageri dira, puntetan orratz segailak zerura, minareteen antzekoak, eta domo sabel-handiak apaingarri, potiz japoniarrak irudi dutenak.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 414. orr.


poto 1 iz kontserba-ontzia edo kidekoa. ik pote.

Ume-umetan ere, kalean harri edo potoren bat ikusten nuenean, automatikoki joaten zitzaidan hanka bertara.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 9. orr.

Tomatea aurretik eginda zeukanez, frigorifikotik potoa eskuratu, ireki eta kazuela batean bota zuen.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 103. orr.

Jerryk garagardoa bukatu eta potoa zanpatu zuen.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 71. orr.

Marmeladakoen antzeko potoak.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 107. orr.

Ematen du baten batek berrogeita hamar bat poto Koka-kola hustu balitu bezala gasolina-tankera.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 220. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Tiraderan, lata-, poto-, ontzi-irekitzekoak, tapoi-kentzekoa, kortxo-ateratzekoa eta antzeko beste zerbait.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 58. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Kontserba potoetan, diskoetan, hegaluze latetan eta gauzak gordetzeko erabiltzen dituen kartoizko kaxetan ere bai.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 86. orr.

Ontzi bat urez bete, gatz pittin bat disolbatu bertan, marmelada poto huts bi buruz behera sartu, gomaz estaliriko bi kobre-hari inguratu, pilaren poloetara lotu, eta mutur bana erantsi nien potoei.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 46. orr.

Bazkariaz geroztik mahaiaren gainean zegoen pepinillo potoari begiratu zion.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 166. orr.

Jerryk bere garagardo potoa hustu, zanpa-zanpa egin eta eskuan ibili zuen puska batean.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 73. orr.

Edari-potoak irekitzeko.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 52. orr.

4 ontzi berez zilindrikoa, askotan estalkiduna.

Nire etxeko bainugelan poto mordo bat zegoen.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 31. orr.

Pazkorako pinta banako berrogei poto nahi nituen prest, denak berdinak, beren estalki itxurazkoekin, leun eta biribilak, begiak ere bai baitu bere zer esana.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 144. orr.

Esku-argi bat zeraman esku batean eta zerbaiten poto bat bestean.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 45. orr.

Alemanek sotoan otarre bat bete arrautza eta poto bat ezti aurkitu zituzten.  Felipe Juaristi   «Azken gutuna» - Vassili Grossman, 2005 - 43. orr.

Boligrafoa potoan utzi eta eskuan zuen orria zimurtu egin zuen.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 66. orr.

Letoizko potoa hartu zuen esku artean, berriro; "Sugar" bazioen ere, ez zuen azukrerik topatu tapa altxatzean.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 181. orr.

Lizarriturri potoko esnea baino lasaiago dator barrara.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 59. orr.

Etxe askotan potoetan biltzen diren zentimo bateko eta biko txanponak.  Berria - Ekonomia   2004-09-01

Txanponak eta billeteak jasoko zituen, eta pototik aterako zuen atzerako dirua.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 83. orr.

Azkenean han etorri zen Fructuoso bi poto handi pintura esku banatan.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 44. orr.

Bi penike utzi nituen potoan.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 27. orr.

Sutontzi baten gainean edabe bat egosten ari baitzen metalezko poto batean.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 55. orr.

Ertzaintzaren arabera, bi aerosolekin eta gasolina poto batekin zegoen egina lehergailua.  Berria - Euskal Herria   2004-03-04

5 (hitz elkartuetan)

Halako batean, nire abokatuak, dado-poto bat harturik, airean astindu, eta dado bat bota du mahai gainera. Sam bere hauts potoarekin hurbildu eta hautsa bota zion.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 70. orr.

Diru-kutxako giltza atera zuen azukre-poto azpitik.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 69. orr.

Neskafe poto hutsaren aurreko depresioaldiak.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 89. orr.

Jetruk eskura eman zion pintura-potoa hartu, eta bide-seinaletara jo zuen zuzen-zuzen.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 55. orr.

Txemiren lan-mahaiaren aurrean dago leihoa, eta bertan bi lore-poto.  Berria - Kultura   2004-08-11

Barkatzen diot geranio potoa apurtu izana.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 303. orr.

6 ontzia, flaskoa.

Perfumea poto ttikian... pozoia ere bai.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 88. orr.

Lurrinak zeuden apalean geratzen zen eta gizonezkoen Tabac kolonia potoa hartuta fris-fras eskumuturrak langartzen zituen aurrena.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 109. orr.

Azazkalak margotzeko dozena erdi poto.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 133. orr.

Goiz hartan armairua ireki eta Valium potoa iodo potoaren alboan herdoilari itsatsirik ikusi nuenean izan nuen susmoa.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 75. orr.

Kristalezko poto txiki bat atera zuen bere patrikatik, eta bertan sartu zuen txindurria kontu handiz.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 158. orr.

Kilkerrak eta matxinsaltoak, berriz, poto batzuetan sartu, eta banan-banan ateratzen nituen, haien hegalak edo barailak aztertzeko.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 42. orr.

7 bertsolariak oin bera esanahi beraz bertsoaren bi puntutan errepikatzean egiten duen hutsa.

-Errima-hitza errepikatuz gero, poto egingo du bertsolariak.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 89. orr.

Bertsolariak ere baliatzen dira hitz homonimiko hauetaz, poto egitea galarazten baitute.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 82. orr.

Zuri hitza hirutan erabili zuen potorik egin gabe; aberatsa, benetan.  Berria - Kultura   2004-11-02

Saio gorabeheratsua, Unai Iturriagak bereziki ona eta txarra eskaini duelarik, bertsu hoberena kantatuz bainan ere bi poto eginez.  Herria   2005-12-08

Goiburuk ongi baliatu du berriz hitzaren polisemia, poto egin gabe hoskidetasun bete-betea lortzeko.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 99. orr.

Azken batean, edonor bertsogile bihurtzeko, potorik egin gabe errimatzea da lehen baldintza.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 124. orr.

Potoa da, alderdi teknikoen artean, bai epaimahaiak eta bai entzuleak gehien "zigortzen" duten akatsa.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 89. orr.

8 porrot egin. ik pot2 2.

Nafartarrek egun pare batez eutsi zioten oraindik, baina asteazkenerako poto egin zuten.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 286. orr.

Kinka hartan gutarrak zeudelarik, abuztuaren 24an, igandean, bat-batean beltzek poto egin.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 166. orr.

Ez dira inoiz egon, berbarako, epaiketa militar batean, ez dute heriotza zigorra hartu, beldur dira legearen eta epaiketaren katramiletan nahasita ez ote duten poto eginen.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 210. orr.

Ziplo gelditu zituen eskolak irakasleak, Niccolo bertan behera utzirik, alfabetoaren herenean hantxe poto eginik.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 274. orr.

9 piper poto ik piperpoto.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

azukre poto (3); gantzaren poto (3); lore poto (3); poto egin (6); poto egin zuen (3); poto handi (3)

azukre potoa (7); letoizko potoa (3); potoa hartu (7); valium potoa (3)


potoin ik botoi.

potoko izond potoloa.

Ingeles-itxurako gizon txiki potoko batek emaztea jipoitzen zuen, bideko putetxeetan ikusitakoak emazteak egin nahi ez zizkiolako.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 194. orr.


potokote izond adkor potoloa.

Poztu egiten zara aurrean eserita daukazun emakumea beltza delako, beltza eta bere aldameneko gizon gazte potokote zuri biguina baino askoz ere ederragoa.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 114. orr.


potola (orobat pottola) izond emakumezkoez mintzatuz, potoloa. ik potolo 2.

Lentejuelez hornitutako soineko bat jantzirik zuen emakume potola bat sartu zen, haiek orein-adarrez apaindutako jangela handi bateko mahaian eseri ondoren.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 334. orr.

Potola eta moztaka zen, eta hitzaldia ematen ari balitz bezala hitz egiten zuen beti.  Xabier Olarra   «Iruzurgilea» - James Cain, 2002 - 67. orr.

-Tira, potola, ea dakizuna kantatzen duzun.  Xabier Olarra   «Iruzurgilea» - James Cain, 2002 - 136. orr.


potolantxa izond potola xamarra.

Gelara egin zuen Larraitzek: ile beltx-gorri tximatuekiko neska bixi potolantxa.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 142. orr.


potolatxo izond adkor potola.

-Lehen basoko lore bat bezalakoa zen, Elaine, freskoa eta arrosa eta irlandar peto-petoa; orain, ordea, enpresaburu itxurako emakume potolatxo bihurtu da.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 305. orr.

Gizonek zuri txatxamurka egitea gustuko izateko behar bezain potolatxo, ez besterik.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 467. orr.


potolaxka (corpusean pottolaxka soilik) izond adkor potola.

Horrela ere ez zitzaion paparrera ere iristen, pottolaxka.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 14. orr.


potolo (orobat pottolo g,er.) 1 izond adkor gizena, lodia. ik totolo. (gizonezkoez)

Obispoarengatik galdetu zigun, nolakoa ote zen, altua, baxua, potoloa, argala, zenbatsu urte.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 123. orr.

Berrogeita hamar urte inguruko gizon potolo batek irribarre polit bat itzuli zidan, gizabidetsu.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 151. orr.

Gizon potoloa baino gehiago, lodikotea zen taxista.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 78. orr.

Izerditzen hasitako ume potolo batek erdi irrikaz erdi angustiaz begiratzen du, aldiz arbolen itzalpe urrunari, aldiz autobusak agertu beharra duen bide-zatiari.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 12. orr.

Doi-doi kabitzen zen barruko arropa zurien azpian, troxetan bildutako umegorri potolo bat zirudien.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 66. orr.

"Zer duzu, Iñaki?", galdetu dio Amaiak, eta, potoloak ezer esaten ez duenez gero, galdezka ekin diote beste guztiek ere.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 24. orr.

Bere lagunak, bibote-itzal bat zuen potolo bizkarzabal batek, ukondoa ukitu zion eta hitz batzuk xuxurlatu.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 262. orr.

"Potolo zikina! hiregatik galdu diagu".  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 33. orr.

"Jainko potoloa!" entzun zitzaion marmarka doktoreari.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 284. orr.

Halako giza piltzar potoloa bihurtu zen, nire nahien eta apeten menpe erabat.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 94. orr.

· Urde potolo hura jantokian sartzera zihoan Mikelek berriro besotik heldu zuenean.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 268. orr.

2 (emakumezkoez) ik potola.

Hamar minutu pasatu baino lehen, azaldu zen mojaz jantzitako emakumezko potoloa, Ama Begoña zuzendaria.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 152. orr.

Andre potolo bat etorri zen nire eskuinean jesartzera.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 260. orr.

Augustinek prest zegoela zioen, barreka, haurtzaroa utzi gabeko neskatxa potolo baten gisa.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 356. orr.

Emakume hau, hondatua dirudien emakume potolo hau da hunkitzen nauena eta maite dudana.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 235. orr.

Neskame potoloa etorri da aurrena bere onera: ez du irudimenik.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 118. orr.

Lisa potoloak dirua sakelan sartuko dizu egunen batean, eta kendu egingo dizu berriz ere.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 339. orr.

Amak aski garbi esana zion "aita-amek larrua zartatzeraino janarazi eta janarazi egiten zioten neskato potolo" harekin jolastea debekatua zuela.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 307. orr.

Berriz ikusi nituen, tupustean, Chez Camille ostatuko neska potoloa, Achille jaunaren aurpegi aztoratua, [...].  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 163. orr.

3 (bestelakoez)

Portzelana txinatarrezko katakume basati bat, oldartzeko zorian beti, portzelana txinatarrezko sagu potolo eta babesgabe baten gainera. Haren esku potolo arrosa-biziek arintasun bigunez ukitzen zituzten okelak.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 59. orr.

Zakil lodi eta potoloa sentitzen nuen hatz artean.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 151. orr.

Dudleyk hogei librako billete berri-berria zeukan bere ukabil potoloan estututa.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 24. orr.

Quenuri laguntzen zion batzuetan, hesteei eusten zien bere hatz potoloekin, mutilak okelaz eta urdaiz betetzen zituela.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 80. orr.

Arrautza luzangak oilaskoa dakar; arrautza potoloagoak, oilanda.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 103. orr.

Arteetan tanta potoloren bat lerratzen zaio matelan.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 96. orr.

San Joan udareak, dukesak, batzuk potoloak, beste batzuk luzeak.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 318. orr.

Tximinia potolo eta karratua zen, aho zabalekoa.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 112. orr.

Harri horiek borobilean jarri, txotx ihar batzuk bilatu, enbor potoloagoren bat ekarri.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 108. orr.

Balzacen Giza Komedia-ko 85 tituluak bost liburuki potoloetan biltzen zituen edizioa.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 48. orr.

Garestia, atzamar batean daraman eraztun potoloa bezalaxe.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 63. orr.

Igandeko murmurio potoloa jabetu da guztiz notarioen karrika honetaz.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 84. orr.

Ideia bati eusten genionan, nork bere konpromezuari, hitz potoloak erabiltzen genitian-eta.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 182. orr.

Garestia, atzamar batean daraman eraztun potoloa bezalaxe.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 63. orr.

4 irud/hed

Gero bazkide potoloak bilatu behar izan genituen eta ez zen nahikoa izan.  Berria - Kirola   2006-01-21

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

emakume potolo (8); emakume potolo bat (3); gizon potolo (4); hitz potolo (6); lan potolo (3); mutil potolo (4)

behatz potoloa (3); hatz potoloa (4); jainko potoloa (4); liburu potoloa (3); otso potoloa (3); sari potoloa (3)

emakume potoloak (4); hitz potoloak (11)

sari potoloena (3)


potolotasun iz potoloa denaren nolakotasuna.

Ez zuen laguntzen Tom gizendurik egoteak, behialako mardotasun hura ia erabateko potolotasun ahalkegarri bihurtu izanak, baina are ondoez handiagoa eragiten zuen ikusteak ez zuela ematen batere planik zeukanik, ez zuela inoiz hitz egiten bere buruari egindako kaltea konpondu eta berriro zutik paratzeko egingo zuenaz.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 35. orr.


potolotu (orobat pottolotu g. er.), potolo(tu), potolotzen da/du ad potoloago bihurtu.

Esan beharra dut uste baino atseginagoa egin zitzaidala, nahiz eta berehala potolotu zen eta ahoa zeharo bete zidan.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 25. orr.

Egunari zegokion ezaugarriren bat tartekatuko nuen, beti eguraldiarena patxadan aletu ostean, egunaren ekarria gizenduz eta potolotuz.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 141. orr.

Taxidermista konplexua ari zait sartzen; astea joan eta astea etorri, susmoa potolotzen ari zait: ez ote ditudan erakusten artista disekatuak, ez ote ditudan hilotzak baino erakusten, ez ote naizen ari orri erdi hau museo bihurtzen.  Berria - Kultura   2006-02-05

Mitoa gehiago ari naiz potolotzen, badakit, baina horixe da ikusi genuena.  Berria - Kultura   2004-09-14

Eman zidan, bada, esku bigun potoloa, traiziozko gantzez potolotua, antza.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 76. orr.


potolotxo izond potolo xamarra.

Arrantzako kanaberekin egoten diren Aita Noel potolotxo horiek bezalakoak.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 37. orr.

Weasley andre potolotxoa, Weasley jaun luze eta burusoila, sei seme eta alaba bat, guztiak ile gorri-gorriarekin.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 12. orr.


potor (orobat pottor g.er.) izond gotorra, handia.

Bi gizonezkoak jaitsi eta estuasunean harri potor batzuek jarri zituzten burdin-bidean.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 165. orr.

Amaiak bolantea bortitz jiratu behar izan zuen, bide bazterrean zegoen harri potorra joko ez bazuen.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 26. orr.

Hanka artean izter erdialderainoko zakil sendoa zeraman zintzilik, bi barrabil potorrez ongi horniturik.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 48. orr.

Oldartzen diren laino potor handi hodeitsu biribil fafa-fafa handitzen doazen horiek, hego punttuak bidalita, honuntzaka datoz.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 296. orr.

Mahaiaren erdian, laranja eta amerikar sagarrezko piramide bati eusten zion fruta-ontziaren zaindari gisa, antigoaleko bi likore-botila potor, kristal landuzkoak, bata oportoz eta bestea jerez gozoz beteak.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 293. orr.

Aurpegi potor musugorridun bezero bat erdi oldartu zitzaion tabernariari: [...].  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 107. orr.


potoratu, potora(tu), potoratzen da/du ad potora sartu.

Landarearen kukula potoratu egingo dela uste dut.  Berria - Harian   2005-04-17


potorro (orobat pottorro g.er.) iz adkor alua. ik motxin; pottotta.

Horrek bai potorro polita! diamante itxuran depilatua.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 146. orr.

Ze potorro basaka Inesena, Jainkoak bedeinka diezaiola.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 147. orr.

-Bai, Madonnaren potorroa, hi.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 8. orr.


potots (orobat pototx) 1 izond hatzez mintzatuz, handia, lodia. ik erpuru.

-Orbain hau ikusten duzu? -galdegin zion, eri pototsa matelan trebes iraganez-.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 238. orr.

Bikainaren keinua egin zidan ukabiletik atzamar pototsa goitituta begi bat itsutuz.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 179. orr.

'Dégueulasse!' -ihardetsi zion Ninak irriño prestu zabal batekin, eri pototsa altxatuz-.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 272. orr.

Zendu aitzin, azken jestu bat bideko salbean eri pototsaz marratu "Aski".  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 209. orr.

• 2 (izen gisa)

Zapela begietan aulkian erdi etzana dagoen alprojarengana egin du pototsaz atzerantz.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 134. orr.


pototx ik potots.

pototxo iz poto txikia.

Denbora pilo baten ondoren, gizonak, pintzela eta pototxoa utzi, eta egunkarizko barkutxoa kendu zuen burutik, eta orduan ikusi zen gainerako gizonek bezalakoak zituela ileak.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 223. orr.


potret 1 iz egiazko pertsona bat, eta bereziki haren aurpegia, irudikatzen duen margolana edo marrazkia. ik erretrato.

Gehexan Jaurenea gaztearen potreta zen zinez, bizi berritua.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 26. orr.

Zer ez duen adierazten haren aurpegiak!, pintzela hartu eta haren potreta egiteko gogoa ematen du: horra hor Prometeo, benetako Prometeo bat!  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 78. orr.

Ez du -esaterako- sudurrari edo ezpainei buruzko zertzeladez apainduko; marra bat pintatu, eta bukatua du potreta, burutik oinetarainoko potret biribila!  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 163. orr.

2 irud/hed

Astezkenean, Arte gateak eskaini digu Salbador Allende, Txileko lehendakari izanaren potreta.  Herria   2003-09-18

Artean gazte eta berdeegi nintzen garaiko artista-gosearen potreta osatzeko pintzeladak biltzen hasiko banintz, uda-gau bateko ordu txiki sargorietan kokatu beharko nuke Rimbaud ezagutu nuen mentura.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 119. orr.

Froga ahal diezazudan behingoz nitaz egin dizuten potret gorrotagarriaren zeinen bertzelakoa naizen.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 262. orr.

Emaitza heroi baten maitasunezko potreta duzu.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 14. orr.

Gutun bat arimaren potreta dun ordea.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 479. orr.

3 argazkia.

Honek errana dit zubi honen potreta edo argazkia ikusi zuela Paueko prefeturan, paperren eta kontratuen egitera joan zenean.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 22. orr.

Marcek palto kakiaren barruko sakelan zeraman bere emaztegaiaren potreta Beinati eman zion kapitainak: [...].  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 238. orr.

Dendako erakusleihoa, neurri guztietako ezkontza argazkiz eta jaunartze eguneko potretaz josita zegoen.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 19. orr.

Desgogora atera zigun Eiffel dorrearen kartoizko hondo faltsuaren gainean potreta.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 21. orr.

Potretak egiteko ezohiko teknikak ikustera emanen dituzte argazkilariek.  Berria - Kultura   2004-05-02

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Nire ustez, batzuetan komeni da historiaren lerro nagusiei antzematea, irudi bat osatzen dutelako, hala nola, emakume potret bat egitean bezala.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 66. orr.

Familia potret bat dago barruan.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 105. orr.

• 5 izond okerra, moldakaitza.

Bestalde, Frantzia zortzi bozgunetan ezartze hori ez dea aski molde potretean egina izan?  Herria   2004-06-10

Nahi bezen potretak izanikan ere.  Herria   2003-11-20

Mutxokatze hori ere arras molde potretean egin zen haatik.  Herria   2003-11-20

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

molde potretean (3)


potretaratu, potretara(tu), potretaratzen du ad potretara eraman.

Bertzela, nekez zenekike so duzun hori jadanik potretaratu duzun, hain zaizkizu elkarren antzeko.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 60. orr.


potretatu, potreta(tu), potretatzen du ad argazkia atera.

Utz tximinoen potretatzeari eta hator nirekin.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 64. orr.

Potretatzeko gisakoak denak.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 152. orr.


potro 1 iz adkor barrabila.

Gizonaren potroak ageri-agerian zeuden eta zakil beltzaren enborra nire bikotekidearen uzkian ongi barneratuta ikusten zen.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 119. orr.

-Tabernari, igurtzizkidak potroak.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 104. orr.

Osabaren potro iletsuak laztantzeari ekin nion bere ondoan belauniko jarriz.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 13. orr.

Orgasmoa sentitu bitartean, esku batez nire potro uzkurtuak laztantzeko mesedea egin zidan.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 126. orr.

Ostiko bat potroetan eta karrikara, egindako zerbitzuen esker onez.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 287. orr.

Artean potroetatik oratuta zeukan, eta barrez ari zen Jonek barrabiletako mina ekiditeko ematen zizkion ostiak jaso bitartean.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 22. orr.

Gu haietaz ondo aprobetxatu ondoren, ez dago gauza goxoagorik, depositua beteta eta potroak lehertzear dauzkatenean, popatik hartzera bidaltzea baino.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 64. orr.

Etzatera behartu du bibotedunak, eta ahoz behera dagoela, ostiko batez lehertu dizkio potroak.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 22. orr.

2 (gizontasunaren ezaugarri bezala)

Gizonak, gizon bada, potroak behar ditu, bi potro eder.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 111. orr.

Potro parea behar duk, egunik egun zerrikiari, ogiari, jaki frijituei eta gainerakoei uko egiteko.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 13. orr.

Hoztasun apur bat besterik ez zuen behar; duintasuna eta potro parea.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 176. orr.

-Esan ezak berriz, potrorik baldin baduk.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 104. orr.

Hi komunista izanen haiz, baina maritxu horrek hik baino potro gogorragoak zeuzkala.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 194. orr.

Kristinak, beti bezain amultsu eta juzku oneko, "potro falta" erraten zion.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 119. orr.

Haren kide batek hartu zuen hitza, bere lagunaren "potroak" goraipatzeko, ez baitzuen, nonbait, txintik ere atera, eta alderdiaren egitura osoa poliziatik babesturik geratu zen hala.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 59. orr.

Potroak ez ditu edukiko, baina gibela eta bekokia bai, sekulakoak.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 302. orr.

Ze ostiatarako dituk potroak? -gogor egin zion Gorkak lagunari.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 92. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Puta potro-berotzaile hutsa delako.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 58. orr.

4 (esapideetan)

-Lana topatu orduko zu eta zure txakur aborto hori kalera joango zarete, ze potroetaraino nago jada bere usainaz eta galtzen duen ileaz.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 30. orr.

-Potroetaraino eginda nengoan, mugan -Ximurrak, zalapartariari begirik eman gabe.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 21. orr.

Azkar eta zakar esanda, potroetan jarri zaidalako egiten dut.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 71. orr.

Bazakiat, ez zitean ezer frogatu, baina nahikoa aitzakia ditek potroetan jartzen zaien guztia egiteko.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 262. orr.

Denok potroetatik helduta ginduzkala esan nion; nazkatuta nengoela ni ere, hura zegoenean era batera ibiltzen ginela, eta, haren muturra ate izkinan agertzen ikusi orduko, haur gaizki hezien gisa harrotzen ginela.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 34. orr.

-Potroetatik zauzkate harrapatuta, Harry, eta konturatu ere ez zara egiten.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 152. orr.

Joxe Marik negar egiteari utzi zion; potroak eztarrian zeuzkala uste dut, neraman ziztuarekin.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 144. orr.

-Hi, Etxabe, niri ez potroak berotu.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 141. orr.

Ez potrorik ukitu niri, mesedez.Potroak behar ditu gizonak!  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 33. orr.

'Potroak moztuko dizkiogu hurrengoan!' esan zuen batek apartatuz.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 118. orr.

Zoroaldia bat-batean pasaturik, potroak jorratu zituen eta lehengo tonuan ekin zion ostera ere: [...].  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 91. orr.

-Nik hiri dirua eman? bai, potroetatik!  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 93. orr.

5 potro jorran ik potrojorran.
6 potroak izan (orobat eduki) du ad ausarta izan.

-Juaninek potroak ditu, behar denean -sartu zen Idoia, giroa baretze aldera hura ere.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 157. orr.

Hik dauzkak potroak!  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 123. orr.

Horrek zauzkak horrek potroak!  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 138. orr.

Baditu potroak ateratzen ari den aldizkari hori ateratzeko.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 115. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

potro falta (3)

potroak behar (3)

potroetaraino nago (4); potroetaraino nengoen (3)

potroetatik helduta (3)

ez duk potrorik (3); potrorik ez (5)


potroazal iz potroen azala.

-Bibotean eta sabelean ezezik, hanketan eta potroazalean ere sortu zaizkit ileak, osaba.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 33. orr.

Nik potroazala milikatzeari ekin nion eta gustuko gertatu zitzaion.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 22. orr.

Ongi zekien zer nahi nuen eta, besterik gabe, potroazala ferekatzen hasi zitzaidan.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 32. orr.

Biek ere uzkurtuta zeuzkaten barrabilak, potroazal barnean ederto goraturik.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 120. orr.


potrodun izond potroak dituena.

Ileluze potrodun eta ero samar hura, orain ile ondo moztu eta orraztuarekin ageri zen, bizarra eginda, eta PSOEn oso aurrera zebilen.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 178. orr.

Lekeitioko adiskide marinela, eskuaz aharia seinalatzen: zelan da ba hori, hori bekerekia, potroduna?  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 49. orr.


potroetako iz potroetan jotako ukaldia.

Euskadiko Kutxako lerroa pikutara bota zion eta belaunaz potroetako bat eman.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 24. orr.

-Ez hadi putakumea izan eta eskatu egiok bokata bat atoan, potroetako bat hartu nahi ez baduk!  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 139. orr.


potrohandi (orobat potrohaundi) izond adkor gibelandia.

Eta gainera, inoren kontutik bizi zen babu potrohandia! Baina potrohaundi hauekin... kostata baina, eztabaiden ondoren, iritsi gara taberna.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 198. orr.


potrohaundi ik potrohandi.

potrojorran (orobat potro jorran; Euskaltzaindiaren Hiztegian potrojorran agertzen da) adlag adkor alferkerian.

Gure pisukideak oso larru gogorra zeukala, ez zuela behar egin nahi eta gehiago atsegin zitzaiola eguna potrojorran ematea lanpeturik egotea baino.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 116. orr.

Zuk segi hor potrojorran, porru eginda egongo zara eta.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 49. orr.

Lortzen ez bazuen, halere, ez zen potrojorran egoteagatik izango.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 94. orr.

Potrojorran egoteaz gain ezer egingo bazenu!  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 30. orr.

-Zer egin beharko nuke... zabortegi honetan apatx egin eta potro-jorran aritu gau osoan?  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 152. orr.

Gaurkoari dagokionez, ez duk pentsatuko orain arte potro jorran ibili naizela, ezta?  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 152. orr.

Goiza, uste dut, potrojorran pasatuko dudala.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 80. orr.

· Estudiante tunantearen eredurik klasikoenean ibili zitzaigun han; potro-jorra alegeran, nahi bada. Alfredo, Idoia, egun osoa aurrera eta atzera, erosketak egiten, kriston pisua dakart eta zuek hor, potrojorretan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 240. orr.


potromotz izond

Eta ume bat egingo zioat hire andreari erratz-kirtenarekin, hik egiteko potrorik ez duk eta, potromotz!  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 225. orr.


potroso izond adkor zortea handia duena; potrohandia.

-Jauntxoak, esaten dugu guk -esan zuen Ligugnanakoak- eta haiekin dauden potroso horiek.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 145. orr.

-Utz ezazue bakean zahar potroso hori -esan zuen Ninik. Historiaurreko neandertal potroso koadrila negargarri hartatik atera gabe egin behar gure aukera.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 39. orr.


potrozorri 1 iz adkor bartza.

Gainerakoak ixtaklots omalki eta potrozorriz beteak.  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 48. orr.

2 izond/iz (irain gisa)

-Mutil potrozorri hori! -erantzun zion Mateok, gorputzez behintzat neu baino zorriago zen baina.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 61. orr.

Baina lehenago hire txanda duk, potrozorri hori!  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 375. orr.

-Ez duzu pentsatuko billete horrekin ordaintzea, ezta? -aurpegiratu dit halako batean potrozorri halakoak artean aurpegira begiratu gabe.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 27. orr.

Potrozorri fina ere bada.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 111. orr.


potrozuri izond adkor

Alemaniarra duk, ez zakiat nongo komentutan abade alfer potrozuri batzuek egina; hauxe ei duk euren plazer lurtar bakarra.  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 55. orr.


pott ik pot1.

pottoka 1 iz Euskal Herriko zaldi txikia.

Asteartean ere feria eguna dutela, bereziki zaldi eta pottokentzat.  Herria   2001-01-25

116 pottoka ziren lehian, bai mendiko bai pentzetako pottokak, bi urtekoak, hiru urtekoak, umedunak eta umegabeak.  Herria   2004-07-29

Pottoken irrintzina entzun.  Herria   2003-11-13

Ez zen eneatu ere, segur baita denbora pasa, orori so egon zela lurreko mamutza ttipi, ardi, ahuntz, pottoka, bele, buzoka...  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 16. orr.

Hurrengo abuztuaren lehenean, feriara saltzerat ekarritako pottoka eta antzaren artean, zertaz ez nuen nik noizbait buruz buru eginen, Garrüzeko plazan, ene ama Katalinarekin?  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 156. orr.

Haien artean Lomu 115 kiloko pottoka.  Herria   2002-11-21

Euria gutixko, eta mendian ere ez soberakinik gure ardientzat, behiak bestalde eta pottokak ere hor hezurrak agerian.  Herria   2005-07-14

Orai arte bezala, orai bezain airos ibiliko ote da pottoka mendian, ibiliko iduriz bai, bainan halere gauza batzu kanbiatuko zaizko.  Herria   2003-12-04

Lehenean zaldikundea nausi: asto, pottoka, zaldi.  Herria   2002-07-25

Zaldizkariak beren pottoken gainean ibilaldiaren aintzinean.  Herria   2004-09-09

2 irud/hed

Noiztenka aintzinean, eta gero gibeleko pottokak baliatuz nahi zutena egin dute lehen denbora erdian, nahiz ez duten entsegurik markatu.  Herria   2001-02-22

Gibeleko pottokek markatu dituzte entseguak horiek direlarik Bory, Traille eta joan den astean "perla" deitzen nuena, Vincent Clerc bi aldiz pasatu duela entsegu marra.  Herria   2002-11-28

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

-Larunbatean, Saran, pottoka-besta.  Herria   2001-07-19

Pottoka feria. tokiko mozkinen erakusmahaiak, bai-eta dotzena bat margolariren obrak; "Kabalkada ttipi" afitxa lehiaketa; pottoka ibilaldiak ere bai...  Herria   2004-04-29

Arras ederki iragan da, ibiakoitzean, Euskal Herriko Pottoka Elkarteak antolatua zuen feria.  Herria   2004-07-29

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Goizean, mendi pottoken arteko xapelgoa.  Herria   2003-01-21

5 pottokoa.

Hartzen dute behor andana bat beren pottoka gazteekin, behorrak bi aldeetarik kakoletarik dilindan diren eta gainetik estaliak ez diren bi ontzi huts handiz kargatzen dituzte.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 79. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pottoka baten pisua (3); pottoka feria (9)

pottokaren pisua (3)

pottoken gainean (3)


pottokategi iz pottoken zalditegia.

Haratxago, pottokategi haundi bat...  Herria   2004-06-17


pottoko1 iz zaldikumea. ik moxal.

Bost urte nituzkeen, hauta nezan gustukoa nuen pottokoa erran zidan.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 126. orr.


pottoko2
1 harri pottoko ik harri 11.

pottola ik potola.

pottolo ik potolo.

pottolotu ik potolotu.

pottor ik potor.

pottorro ik potorro.

pottotta (orobat pottotto g.er.) iz alua. ik motxin; potorro.

Titiburuak arroxak eta biribilak, pottotta bikaina, ile gorri nahaspilatuek estalia. Basaki ari ziren, baina zertan ez zekien Maddik, nahiz eta ilerik gabeko pottotta ikara susmatzen zuen.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 123. orr.

Ezkerreko ahurra pottottara eramanik, bere larru leun eta garbia baino ez zuen haztatu.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 25. orr.

· Eta gure goizoilandak, "pottottobero" samarren fama izaki, berriz, auzo herrietan!  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 229. orr.


pottotto ik pottotta.

potxa1 iz babarrun mota.

Potxak potxak dira, eta babarrunak babarrunak.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 70. orr.

Laidoen zerrenda aletu nion: lehena, eta barkaezina, hainbat errezeta gaizki emana, batez ere potxak babarrun gorriak balira bezala idatzi zueneko hura.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 69. orr.


potxa2 ik pota.

potxe iz harkaitza.

Ainitzentzat lehen aldia zen itsas untzian ibiltzen zirela eta miresgarriko leku bereziak ikusi ahal izan dituzte itsas bazterreko ondartza ederretarik haste mendi ta potxetarat.  Herria   2003-04-17


potxer (corpusean potxero soilik) iz bisiguak harrapatzeko erabiltzen diren kordel zati motzetako bakoitza.

Potxerotatik 1.300 bat amu zintzilikatzen dira.  Berria - Gaiak   2004-09-24


potxingo 1 iz putzua, istila.

Bide beretik, kaleetako istilak eta potxingoak, hormaturik topatu genituen ez gutxitan.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 205. orr.

Kaleetako harlauza apurtuetan potxingoak sortu dira.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 187. orr.

Duguna ez da dagoenaren itsaso zabalean bakarturiko potxingoa baizik.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 144. orr.

Oka egin duen mutikoak burua altxatu du azkenik, behearen gainean potxingo enpagugarria utzita.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 97. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Hatz bat baino sakonago ez den ur potxingo batek, bide galtzadetako harri artean gelditzen denak, zeru-lurren arteko bitartea altua den bezain ikusmira sakonak eskaintzen ditu lurperantz.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 255. orr.

Adur potxingo bat utzi zuten txotxak mamurtzen zituzten australopitecus haiek euren solisombra edalontzien aurrean.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 112. orr.


potxola (orobat potzola g.er.) 1 izond emakumezkoez mintzatuz, potxoloa. ik potxolo 2.

-Zer dun, potxola?  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 148. orr.

Zigorrek Egun on potxola esan dio, eta muxu bero bat eman.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 157. orr.

Ez naun alferrik ari hizketan, potxola.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 303. orr.

-Gero, potxola, bokata-latsean elkarrekin ariko gara!  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 102. orr.

2 potxola-potxola

Beste haur batek, emakume zuri-zuri potxola-potxola bati begi bat kendu zion.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 128. orr.


potxolo (orobat potzolo) 1 izond lodixkoa, gizentxoa (txerazko ñabarduraz, askotan deiki gisa).

-Den-denok hil behar dugu, potxolo -esan zuen Rufusek, beste txirri bat pizten zuelarik-.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 258. orr.

Emaztegaia, ordea, mutiko potxolo batez erdi zen handik zazpi hilabetera.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 171. orr.

Ai, nire umetxo potxoloa.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 162. orr.

-Zer potxoloa, zer goxoa den Mario!, esaten zuen gure amak.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 69. orr.

"Zeinen potxoloa zen txikitan!", kexatzen zen.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 88. orr.

Mutila oso ezaguna zen herrian, jator-jatorra, denen iritzian, potxolo masail-gorri bat, atsegina, ondo hezia, jendearekin gozoa, maitagarria.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 64. orr.

Potzolo moztaka, ilea motz-motza eta aurrean ile-xerlo bat tente, bekain gorrixkak eta triangelu isoszele baten formakoak.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 47. orr.

2 (emakumezkoez)

"Ai, potxoloa, ene alaba laztana!”.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 148. orr.

Hain ilaun sentitzen zen gaualdi bare hargatik [...] hain motel, Pauline potxolo hura bere belaunen gainean lo gelditu ondoren.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 143. orr.

3 potxolo-potxolo

Joan omen zen behin harengana Donostiako jauntxo bat, familia karlistakoa, ojalatero deitzen zituztenetakoa, potzolo-potzoloa eta guri-guria. Potxolo-potxoloak daude.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 142. orr.


potxolokeria (corpusean potzolokeria soilik) iz

Potzolokeriak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 380. orr.


potxon (orobat potxona) 1 iz alua. ik potxotx1.

Pozik baieztu nuen taketa ez zela makaldu izebaren potxonan egondako denbora guztian eta gogor jarraitzen zuela.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 73. orr.

Uzkur zebilen beste zulo bat neskaren uzkia zen, potxona baino pixka bat gorago tentagarri eta zabalkor ikus nezakeena.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 35. orr.

Esku batez behiaren buztana alde batera kendu nuen trabarik ez egiteko eta bestearekin neure buztana aberearen potxon bigun, heze, luze eta zabalera zuzendu nuen.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 27. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Gehiago egon ezinik, ohearen gainean belauniko nengoela, zakila zulo abegikor hartara hurbildu eta aste osoan jan ez duenak pastel goxoa dastatzen duen bezala dastatu nuen nire lehen emakume-potxona.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 36. orr.


potxona ik potxon.

potxondu, potxon(du), potxontzen da/du ad potxon bihurtu.

Berak, umore onez, niri popa eskaintzen jarraitzen zuen eta irribarretsu esan ohi zidan uzkia beraren moduan "potxonduta" baneuka, sexuketaren bi alderdiak betetasun osoz gozatuko nituzkeela.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 79. orr.


potxor iz potxona.

-Etorri hona, mari-potxorra -esan zion Nano Zuriari larderiatsu, txandal prakak txorkatiletaraino jaitsita.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 104. orr.


potxotx1 1 iz alua. ik potxon; motxin.

Bero-bero nengoen, potxotxa pilpiraka eta sutan neukan.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 35. orr.

Titiburuak ferekatzen nabil, tente-tente jartzen ari dira, nire potxotxa melatuta dago eta taupadaka hasi da.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 100. orr.

Ipurditik ematen karraitu zaio, bere nahikundearen indar guztiaz, esku bat potxotxeko arrakalan sartzen dion bitartean.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 53. orr.

Denbora eman zuen bere mihiaz nire pubiseko ilearekin jolasean, okotzarekin zabaldu zuen nire potxotxa...  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 17. orr.

Sentitu nola kitzikatzen zaituzten nire bularrek, sentitu nola mugitzen den nire ipurdia zure pubisaren ondoan, ikutuidazu potxotxa, ikusiko duzu nola poztuko den zure zirriekin.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 15. orr.

Dolmancé: Zoragarri! eztiki eskaintzen zait potxotx birjina txiki polit hau.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 139. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Beste gizonak potxotx-zuloa xerkatu du, eta nekerik gabe sartu zakil osoa bertan.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 52. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

nire potxotxa (3)


potxotx2 1 izond

-Ez izan beldur, potxotxa.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 23. orr.

2 mari-potxotx

Gabon, ondo lo egin, mari-potxotxa.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 66. orr.


potzo izond adkor potoloa, asea.

Badakigu nolako izan behar duen gazte doktore baikor lasai potzoak, hamar dozena soldatarekin.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 205. orr.

2 potzo-potzo

Botalarria, bezperan ardoz potzo-potzo egin izan banu baino sabel-astunago.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 127. orr.


potzola ik potxola.

potzolo ik potxolo.

potzolokeria ik potxolokeria.

potzu ik putzu.

pox 1 iz adkor poza.

Eta emaidak gaur azkeneko pox hori behintzat!  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 375. orr.

Horrek ere halako poxa ematen zidan.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 196. orr.

Eta pox horren falta ere, transmititu egiten zaio entzuleari.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 38. orr.

Berritsuak ziren, eta oso zaleak lagunekin egoteko eta ordu erdiko poxa hartzeko, eta bazituzten haiek ere beren ahuleziak.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 172. orr.

Atzean ikusteak ere poxa ematen du, ilusioa egiten.  Berria - Kirola   2004-04-09

Pox tiki hori nolabait ospatu behar eta, Anaren irudia ekarri nuen neure baitara.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 60. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Gabin harrituta zegoen Hausterren begiradan pox txinparta zitezkeenak atzemanda; bestela hits agertu ohi zen Hausterrengan.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 206. orr.

Orduantxe hasi zen Regina, aurki ezkontzekoa eta horrexegatik duintasunez eta jakintzaz jantziagoa zena, pox oihuka, plaza aldean mutil tropa bat beren bizikletetan eseririk ikusita: [...].  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 174. orr.

3 poxik

Ikusten duk Patziku, edozein erdaratan ergelkeria dena, euskaraz kultura bihurtzen zigutek, eta gu poxik.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 308. orr.

4 pox-poxik

Korrespondentzia horren izaera zehatzagoaren askalekua, Hegel ausartu ez dena ematen, berak eman duela esaten digu Ortega-k, pox-poxik bere buruarekin.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 173. orr.


poxelagarri (orobat poxolugarri) iz eragozgarria.

Hain handi eta poxelagarri bihurtu zen berehala jendeketa, non Napoleonek urratsa arindu baitzuen.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 62. orr.

Berriz ere orroitarazten dautzuegu, zikin pizu eta poxolugarrien biltzeak, egun berezietan direla.  Herria   2004-01-08


poxelatu, poxela, poxelatzen (orobat poxulatu eta poxulutu) du ad eragotzi, oztopoak jarri, trabatu.

Bilgorrak poxelatzen ninduen, malintzen, eta indar handia egiterakoan, hatsa bera laburtua neukan.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 183. orr.

Milaka intsektuk poxelatzen naute.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 150. orr.

Honaino bidelagun izan duzuen mortuko haizeak, zirrikituren batetik sartu eta, hondar gorria zure buruaz jabeturik, burmuinaren lana poxelatzen du.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 15. orr.

Loreak motz ditazke, girtoinak ito, bainan nehork ez dezake primadera etortzetik poxula.  Herria   2004-12-23

Uste izan dugu igande goizean besta hori aro txarrak poxulutuko edo berdin ezeztatuko zaukula.  Herria   2003-07-31


poxelu (orobat poxolu) 1 iz oztopoa, eragozpena.

Gorpua agerian ipiniz gero, arimak gora hegaldatzeko poxelu guttiago izaten du.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 192. orr.

Artzain horiek orratza eta haria ibiltzen zituzten txapel edo bonetaren azpilduran; azpilduraren zentzu berean sartu orratza eta eman haria inguruan; gisa horretan ez zuen den mendreneko poxelurik senditzen artzainak.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 186. orr.

Gorpua agerian ipiniz gero, arimak gora hegaldatzeko poxelu guttiago izaten du.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 192. orr.

Galde batzuk beti poxeluko.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 13. orr.

2 poxelu egin ik poxelatu.

Denek, berdin, gura dutenez, denek, berdin, elkarri poxelu egiten diote, eta, denek, beti, goretsiak edo maitatuak izan nahi baitute, denek elkar ezinikusia dute.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 293. orr.

Telebistak mutu egon ohi ziren, eta Xarlesek sobera maite ez zuen sasi-rock'n'rollak baizik ez zion poxelu egiten hara bildutakoen solasari.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 251. orr.

Tolosak, bere jardunean, bere industrian [...] hiri frantses polit baten antza du; iduri luke poxelu egin behar liokeela marruma honek auzo duen Gaztela Zaharrari, eta honek, dagoen lozorrotik erdi esnatuta, harengana itzuli eta esan behar lukeela: isilduko ahal haiz behingoan!  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 177. orr.

3 poxelu izan

Ortodoxiarentzat, poxelu zaio aberastasuna bertuteari; eta hiritarrak esku hartu behar du politikan.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 137. orr.

Hala ere, poxelu zitzaigun umea.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 45. orr.

Gainerakoentzat poxelu zinateke eta hemen berean utziko zintuzke Cartierrek  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 125. orr.


poxeta iz ipar sakela modukoa, txikia,

Poxeta ttipietan eta sasoin hastapenean, merkatuan guti ateratzen delarik orduan kario da; sasoina aitzinatzearekin aldiz merkeago.  Herria   2004-07-29

Gero xukatzeko labea, ehotzeko tresnak eta gero bokaletan edo poxetetan ezartzeko maxineria.  Herria   2001-10-25


poxi 1 iz apurra.

Ez du hain segur iraunen, baina den poxi horretaz baliatzea hobe...  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 118. orr.

Deus guti dakizu, eta dakizun poxi hori debaldekoa duzu orain eta hemen.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 145. orr.

Nahiz eta egun hartan laster akitu zen, agertu zuen poxi hortarik ezagun da, dio beti medikuak, bertsulari hoberenetarik dela.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 38. orr.

Mintzaira horrez dakien poxiaz jadanik zein laño baliatzen den ikustea baino gauza atseginagorik ez da!  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 365. orr.

Sosa gutiegi denean eskualde batean, jendeek nahiago dute beren lurretan denetarik poxi bat egin, etxeko doia, kanpotik sobera gauza ekarrarazi gabe, hain dira gostatzen.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 96. orr.

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa; ik beherago 4)

Kamareroa hurbildu zitzaidan eta lagundu egin ninduen berinaki poxiak biltzen.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 165. orr.

Istant batez, hotzak hila zen xoria ferekatzen genuen eta denak libro uzten genituen, lurrean zeuden ogi poxien bila jin zitezen, beldurra airatuta.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 38. orr.

Portu-buruak azkenean askitzat eman ote ditu ontzikoei geratzen zitzaizkien diru poxiak, balio sentimentala beste deusik ez zuten pitxiak, koadroak, ontziteriak?  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 29. orr.

Osaba burgesa izan omen zen galerianoaren anaiaren etxean ere, eta diru-poxi onak eta ohoreak eskaini omen zizkion seme premua gerrara bidaltzearen truke.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 275. orr.

Ogi xerra poxi hura, haatik, hauta zen.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 127. orr.

3 poxi bat adlag apur bat.

Haren bihotzean sartu gira, gutti bainan hala ere poxi bat...  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 9. orr.

Asma dezagun poxi bat, orai ehun urte, euskara Nafarroan hain hedatua zen denboretan, ukan baginu egunkari euskaldun bat.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 188. orr.

Agaramont haien artean zen, eta haren agur beroak beratu zizkion poxi bat bihotzeko zainak.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 57. orr.

Zalantza txiki baten ondoren, ahoak poxi bat ireki ziren, bat-batean musua total, bizi, grinatsu bilakatu zen.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 325. orr.

Badakigu badirela beste horrenbeste, poxi bat eskas dabiltzanak hizkuntza kontuetan.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 29. orr.

4 (izen baten eskuinean)

Horra zergatik airoski ari izan giren kontrabandan, anai batzueri zerbitzu eginez eta ber denboran sos poxi bat irabaziz.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 218. orr.

Ondoko udan, sos poxi bat baztertua-eta, hiru asterentzat oporretan izanki, deliberatu nuen norabait behar nuela mugitu.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 51. orr.

Zernahi eginen lukete ur poxi baten truke.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 82. orr.

Bainan halere diferentzia poxi bat bada.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 149. orr.

Denbora poxi baten buruko, kasik ahantzia duzu.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 37. orr.

Marro zerri hari ez nion utziko hauts poxi bat gehiago saltzen Adelari.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 208. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

biper poxi bat (3); denbora poxi bat (14); denbora poxi baten (3); deskantsu poxi bat (3); diru poxi bat (8); eskugain poxi bat (3); esperantza poxi bat (3)

poxi bat (226); poxi bat bada (3); poxi bat egin (3); poxi bat egiten (3); poxi bat gehiago (4); poxi bat goiti (7); poxi bat hartu (3); poxi batekin (9); poxi baten (26); poxi batez (5)

sos poxi bat (11); sos poxi baten (3); sukar poxi bat (11); zentzu poxi bat (8)


poxika 1 adlag apurka.

Gainbehera apurka eta poxika abiatzen denean, malkarrak berak egiten du pendiza.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 298. orr.

• 2 iz poxia, apurra.

Nik ere nahi nuke, gelditzen zaizkidan ingeles poxikekin, zerbait erran.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 117. orr.


poxikatu, poxika, poxikatzen du ad poxietan zatitu.

Lantegi bakoitx ikusi behar zoin egun berexten den eta gisa guziz egun berezirik gabe ere jokatzen ahal, urtean zazpi oren emanez elkartasunari, zazpiak segidan edo "poxikatuz" berdin, denen buru kondua xuxen jalgitzekotan!  Herria   2005-07-28


poxin 1 iz poxia, apurra.

Han neuzkan pasaportea, han diru poxinak, han edozein bankutan dirua ateratzeko agiriak.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 252. orr.

Hastetik beretik hartu nuen atsegin, lehen poxinetik eta ahamenetik.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 604. orr.

2 poxin bat poxi bat. (izen baten eskuinean)

Zehaztasuna, poz poxin bat, eta irakurlearen alde nobleenganako begirunea.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 121. orr.

Denbora poxin bat hartu behar izan dut nire begiak ohi daitezen.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 120. orr.

Eguberri haietan gertaturikoak adieraz dezake, zehaztasun poxin batez, esan nahi dudana.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 131. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

diru poxinak (3)


poxiño (orobat poxino g.er.) 1 iz apurtxoa.

Bakoitzarentzat ahamen ttipi bat baizik ez zen gelditzen, baina zer besta; poxiño hura ere hartzeko on.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 140. orr.

Gosaritarako, baso tiki bat bete kafe-esne, ogirik gabe; kafe-esnea izenez, baina izatez ur zikin poxino bat hauts-esne pixkatez nahastuta.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 77. orr.

2 poxiño bat poxi bat.

Poxiño bat erotzekoa ere bada, gaurko egunean.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 153. orr.

Eta ainitz eta ainitz irakurri dut eta horrek poxiño bat salbatu egin nau, bai.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 14. orr.

Izan naiz halere poxiño bat Españan, Italian, Portugalen eta Belgikan.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 20. orr.

Eta ikasi egin nahi nuen... "poxiño bat bederen".  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 303. orr.

Entzuleak hor baldin badira, hek ere gimnastika poxiño bat egiten ahal dutela.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 22. orr.

Hor gaindi hoinbeste espantu euskara behar dela salbatu eta gero hoinbeste jestu euskarari toki poxiño baten egiteko.  Herria   2004-01-08


poxitto iz apurtxoa.

Bero itogarrietan, lur azala elkortzen hasi baino lehen, euri poxitto bat nahi zutenean, aurrena: Jondone Laurendiz euria goxo.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 322. orr.


poxoin ik pozoi.

poxoitu ik pozoitu.

poxolu ik poxelu.

poxolugarri ik poxelugarri.

poxpoilo ik pospolo.

poxpolin (orobat pospolin g.er.) 1 izond/iz pertxenta, liraina.

Ahaztu haiz zelan konkistatu huen neskatila poxpolin hura?  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 144. orr.

Nerea eta biok liburuan emakume independenteen eta emakume poxpolinen arteko bereizketa egiten zenuen.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 201. orr.

Poxpolin aparta da urrunean, ea distantzia hurbiletan are hobeto moldatzen den. Politasun eta kuttuntasun sinboloa hartzen du hor, galeperraren irudira, haur pospolin horrek.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 133. orr.

Eseri, nire poxpolina, apatx hemen!  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 108. orr.

-Hara, poxpolin hori -esan zion xuxurlaka-, nire ama izango zarela zin egiten badidazu, salbatuko zaitut.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 181. orr.

• 2 iz Espainiako bigarren errepublika garaiko dantza talde abertzeleetako emakumezkoa.

Jantziteri aldetik pospolin txuri-gorri-beltzak desagertu eta ñabarduretan sakondu du.  Berria - Kultura   2004-02-25

Besoetan hartzen nuen bakoitzean eta haren esne usain mingostua usaintzean, halako batean irentsi egingo nuela iruditzen zitzaidan, hain baitzen ederra pospolina.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 168. orr.

Neurekoikeriaz ari naiz: sudurluzeok susmagarriago izango gara beti ariar arrazako poxpolinak baino.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 82. orr.

Txarangaren atzetik pailazo gehiago doaz, saltoka, taliban koadrilla bat, hiru poxpolin bizardun eta marine talde batekin batera  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 150. orr.


poxpolo ik pospolo.

poxpolu ik pospolo.

poxtu, pox(tu), poxten 1 du ad adkor poztu.

Bere izpiritu ahula jendaurrean poxten duen jende gehienak, izaten du berez halako ukitu afeminatu bat.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 257. orr.

2 moxkortu.

-Dahlmann jauna, ez egin kasurik gazteoi, erdi poxtuta daude eta.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 110. orr.


poxulatu ik poxelatu.

poxulu ik poxelu.

poxulutu ik poxelatu.

poz 1 iz atsegin beteak sortzen duen gogo egoera edo zirrara.

Zeruko Jainkoak bihur dezala poz zure nahigabea.      - 0. orr.

Poza eta zoriona lagun izan ditzazula.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 125. orr.

Barre egin zuen pozak, urduritasunak eta tentsioak eraginda.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 160. orr.

Beldurrak eta pozak aldi berean hartu zuten Anshel.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 198. orr.

Pozak labur iraun zion.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 135. orr.

Ez nion poz hori erantsiko haren garaipenari.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 353. orr.

Arestian sentitutako poza puskatu egin zitzaidan barruan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 133. orr.

Hatzak miazkatuz, baina poza kamustu zitzaion apur bat, gozoagoa izango zela uste baitzuen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 264. orr.

Gutxi iraun zigun poz hark.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 122. orr.

Galdu egiten dut poz guztia, Mardokeo judua atarian ikusten dudanean.  Elizen arteko biblia   EstGr 5,13

Emaiozu poz hori, emaiozu, egia da eta!  Josu Zabaleta   «Sei pertsonaia autore bila» - Luigi Pirandello, 2003 - 117. orr.

Akabo goizeko erregaluen poza.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 149. orr.

Hura Andoniren poza, Big Ben ketan.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 74. orr.

Leitzara etorri berri hartan, hura poza gurea, herri inguruko bazterretatik Sanjoan sutarako epuruketan.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 274. orr.

Oi! hura poza hartu nuena!  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 235. orr.

Nere bihotzaren poza!  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 123. orr.

Haren poza, begien aurrean horrelako ume ederra ikusita!  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 152. orr.

Eztei-egunetako negarra hain da pozaren bidelagun aparta!  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 161. orr.

Poz batean zebiltzak.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 346. orr.

Oihu egin beharreko orduak, edo neurrigabeko poz edo etsimenduzkoak.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 87. orr.

Maitasunak eta pozak gainezka egiten zioten.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 51. orr.

Neure burua kontrolatu behar ere bai nik, pozak gainezka egin ez ziezadan.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 100. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

David erregeak ere poz handia hartu zuen.  Elizen arteko biblia   1 Kro 29,9

Eta zer poz handia hartu nuen: hiruzpalau segundoko poz biribila!  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 208. orr.

Festa bukatu eta poz barbaroaren atzetik beti etortzen den tristezia barbaroa nagusitu zen salaz.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 88. orr.

Egia esan behar bada, poz ñimiño bat ere nabaritzen du, doilortasun moduko bat.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 54. orr.

Frantziskok egiaz mundu osoa poz berriz alaitzen du.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 259. orr.

Hiltzailearen poz ankerra.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 45. orr.

Bizirik dirauenaren poz isil garailea.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 14. orr.

Idatz ezazu ez dagoela hor poz betea.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 957. orr.

Horrela poz bete-betea izango dugu elkarrekin.  Elizen arteko biblia   2 J 1,12

Mundu osoa poz salbagarriz beteko duen egun bedeinkatua.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 262. orr.

Gero denak gainezka egin zuen, eztarriak biluztu ziren, sabelak lehertu ziren poz gaiztoz.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 404. orr.

Borrokan ari zaizkit poz negargarriak negar pozgarriekin.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 250. orr.

Ezagutzen ez nuen bezalako poz harrigarri batez entzun nuen haren mekanika xumearen tik-tak hotsa.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 362. orr.

Egia esateko, nire barruan sekulako poz apartsu bat jauzika sentitzen nuelako bururatu zait halako gauza ezohiko bat.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 230. orr.

Arropak lehor etxeratzen zenean, halako esker on, halako poz zehaztugabe bat sentitzen zuen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 186. orr.

Poz sinestezinak tristura arintzen zien, eta mirari berri batek haien gogo-bihotzak harriduraz gainezka utzi zituen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 253. orr.

Bihotzeko pozak bizia ematen dio gizakiari, eta alaitasunak bizitza luzatzen.  Elizen arteko biblia   Si 30,22

Jainkoak eta bere aingeruek, beren eraginaldietan, zinezko alaitasuna eta poz espirituala ematen dute.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 193. orr.

Bere olio koloreko begiek ez zuten inolako pozik adierazten.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 186. orr.

Zenbat alferrikako poz eta egun seinalatu, mundua haur eder baten bila zoratzen balebil bezala!  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 58. orr.

Zer ikusiko eta, ai miraria, ai ustekabeko poza!  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 54. orr.

Ezusteko poz bat emateko.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 64. orr.

Tarteka neurriz goitiko poz batek inarrosten zuen.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 45. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Israeldar guztiak igo ziren Jaunaren itun-kutxarekin batera, poz-oihu artean.  Elizen arteko biblia   1 Kro 15,28

Marmarra poz-eztanda bilakatu zen.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 129. orr.

Basoa soinuz betetzen da eta harkaitzek oihartzun egiten diete poz-kantuei.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 235. orr.

Egin poz-irrintzi eta oihu, Siongo bizilagunok.  Elizen arteko biblia   Is 12,6

Bi-biek halako poz marraska bat bota zuten.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 124. orr.

Egizu poz-ikara, oi lur, Jabearen aurrean.  Elizen arteko biblia   Sal 114,7

Aitak, serio, ez zien semearen poz-keinuei berehalakoan erantzun.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 61. orr.

Buruaz poz-keinua egin zuen alkateak.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 14. orr.

Ingurukoen poz-begiratuen merezimendua irabazi duenaren segurantzia.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 49. orr.

Lan errepikakorraren neke-asperdura poz-pilpira bilakatuz zihoan.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 211. orr.

Koilarakada bakoitzak halako poz zipriztina ematen zidan.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 125. orr.

"Arraio!" esan zuen gordelekuko mutilak, eta bere poz harridura erakusteko, ia lurreraino makurtzen zen toles-toles eginda.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 29. orr.

Alditan isiltasun erlijiozkoaz lagundua, alditan poz-jario erromeriazko batez lehertua.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 189. orr.

Edanean poz aparretan, irudi zuen Armadako soldaduak-edo zirela.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 328. orr.

Fabrikako egunak poz-egun dira niretzat.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 77. orr.

Hain zuzen ere horregatixe, laboratorio ostera bisitatua poz-iturri joria da, eta xarma bizia dario.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 261. orr.

Mahlerren laugarren sinfonia etorri zitzaion burura, poz-uhartea balitz bezala.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 245. orr.

Poz-hiri bihurtuko baitut Jerusalem, alaitasun-herri bertako jendea.  Elizen arteko biblia   Is 65,18

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa, elkarketak izenondo balioa duela)

Inguruan ditudanentzat lagungarri eta poz emaile izan nahi dut, ezagutzen ez banaute ere.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 263. orr.

Jauna poz-emaile.  Elizen arteko biblia   Sal 4,1 tit

5 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa, elkarketak adizlagun balioa duela)

Zuek ikustean, mendi eta muinoek poz-irrintzika ekingo diote, landako zuhaitz guztiek txalo joko.  Elizen arteko biblia   Is 55,12

Alai eta poz-oihuka sartuko dira Jaunaren pozetara.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 689. orr.

Barrez bete zitzaigun ahoa, poz-oihuz ezpainak.  Elizen arteko biblia   Sal 126,2

Herriak oihu handiak egin zituen eta hiri osoa poz-deiadarrez bete zen.  Elizen arteko biblia   Jdt 14,9

Frantziskok ikusi zitueneko, poz-lasterka joan zen haiengana.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 219. orr.

Poz-jauzika aterako zarete, ikuilutik askaturiko zekorra bezala.  Elizen arteko biblia   Ml 3,20

6 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa, elkarketa kopulatiboetan)

Ezkonberritako poz-nekeez onduak. Maitasunik gabe ezinezkoa gertatzen bada elkarren arteko komunikazioa, hau da, eguneroko harremanak eta agurrak eta poz-haserreak, nola da posible bizitza?  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 136. orr.

Hura aintzaz beterik etortzean poz-alaitasunez bete zaitezten.  Elizen arteko biblia   1 P 4,13

Haien poz-atseginen, haien pena-tristuren lekuko zintzo bilakatua.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 69. orr.

7 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Halako barne-poz aitorrezinaren bulkadaz.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 35. orr.

Xafla izurtu zartakari horrexen arrabotsa, eta nire haur-poza hori guztiagatik, nire erabateko atsegina: kantari hasten naiz.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 264. orr.

"Espainian ez dago inor hain gazterik hain lan on zabala idatzi duenik", dio biografoak halako auzo-poz harrokeriazko batez.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 40. orr.

Hala eta guztiz ere, gizonak bere gogo-pozetan segitzen du.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 84. orr.

8 bizi poz ik bizipoz.
9 pozak (adizlagun edo kideko baten ezkerrean)

Zazpi gringo puta akabatu izanak ematen duen pozak puztuta.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 48. orr.

Pentsatuko duzunez, pozak zoratzen gauzka gertakari zoriontsu horrek.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 162. orr.

-Ene!, pozak zoratzen jarriko nintzateke Walter Williams bezalako gizaseme bat etxera etorri eta guretzat kantuan arituko balitz.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 26. orr.

Pozak txoratzen jarri ziren eltzea seinalatu eta nahi zuten guztia hartzeko esan nienean.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 26. orr.

Ingelesa, ordea, pozak zoratu beharrean zegoen.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 131. orr.

Pozak airean zebilen hirian zegoelako.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 161. orr.

Pozak airean erantzun nion: [...].  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 202. orr.

Laguntza iraultzailearen eske inguratzen gara geure anaiengana, pozak urduri.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 150. orr.

Eskua ukabildu du pozak hunkituta.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 49. orr.

Bakar-bakarrik sartu nintzen han, eta, ilunpean, bertan ezagututako pozak gogoan, estasi moduko batean sartzen nintzen.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 192. orr.

10 pozez adlag

Fang ia erotu zen pozez haiek ikustean.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 228. orr.

Pozez jakin dugu gorde duzuela gurekin egin zenuten hitzarmena.  Elizen arteko biblia   1 M 10,26

Barre egin zuen Wernerrek, kezkak kutsaturiko pozez.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 108. orr.

Pozez begiratu genuen atzera, hesiaren kontra zeuden gizonen aldera.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 163. orr.

Poztu pozez daudenekin; egin negar negarrez daudenekin.  Elizen arteko biblia   Erm 12,15

Ez dut jakiten pozez ala negarrez behar ditudan ospatu haien emaitzak.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 90. orr.

Ikasleak, berriz, pozez eta Espiritu Santuaz beterik gelditu ziren.  Elizen arteko biblia   Eg 13,52

Emakume zaharraren bihotza pozez eta saminez bete zen aldi berean, eta malkoa zetorkion begietara.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 148. orr.

Poz eta adorez bete nau zure maitasunak.  Elizen arteko biblia   Flm 1,7

11 (adizlagun edo kideko baten ezkerrean)

Orduan, anaiek, pozez gainezka, korura joan ziren.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1138. orr.

Herri osoak pozez oihuka eta irrintzika goresten zuen Jauna.  Elizen arteko biblia   Esd 3,11

Hitz egiten jarraitzen zuen, irribarretsu eta begiak pozez dirdirka: [...].  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 190. orr.

Emakumea pozez dardarka hasi zen.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 157. orr.

Pozez jauzika jartzen zen bere semeen egintzen usain gozoa iristen zitzaionean.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 390. orr.

Eta, espiritua pozez blai eta bere anaiak ere Jaunagan adoreturik, bideari ekin zion haiekin batera.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 755. orr.

Puritanoek uste zuten herriak gogo handiz eta pozez beteta hartuko zuela errepublika berria.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 220. orr.

Astiro marraskatzen zuen, papurrez papur, pozez zoratzen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 309. orr.

Saltoka hasi zen, pozez zoratzen.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 53. orr.

Peppone pozez lehertzen zegoen.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 91. orr.

12 pozezko izlag

Pozezko oihu bat egin du.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 75. orr.

Beti berdina zen pozezko hots bat, usoen urrumaren antzekoa.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1008. orr.

Zergatik eragin zidan etxe haren ikusteak pozezko hozkirri hura?  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 231. orr.

Ia gehien-gehienak pozezko oroitzapenak.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 175. orr.

Pozezko oihuz eta malkoz egin genien ongietorria Jani eta Miepi.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 272. orr.

Zorionezko eta pozezko denborak haiek, Mantxako Don Kijote, zaldun txit ausarta, munduko plaza erdira atera zeneko egunak.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 66. orr.

Arima ere asaldatzen dute atseginezko eta oinazezko grinekin, pozezko eta tristurazkoekin, beldurrezko eta desirazkoekin, urduritasunezko eta arduratiekin.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 40. orr.

13 pozik ik pozik.
14 poz eman (18 agerraldi, 12 liburu eta artikulu 1ean)

Gure amari poz eman zion oraingoan literatura estatubatuarraren klasiko gisa agertu izanak.  Ramon Etxezarreta   «Ezezaguna helbide honetan» - Kressman Taylor, 2003 - 67. orr.

Herriak erlijioa behar du, esaten da; dibertitu egiten du, poz ematen dio.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 218. orr.

Ikuste hutsak poz ematen dit.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 68. orr.

Orduan, Pilatok, jendeari poz emateagatik, Barrabas askatu zien.  Elizen arteko biblia   Mk 15,15

Begitarte onez begiratzen zion komisario zaharrari, haren umore onak eta izaera alaiak poz emango baliote bezala.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 174. orr.

Orain, poz emateagatik eta zor diodalako, nire panpina-ohola antolatu dezadan; deus ordaintzeke, bentan dauden guztien atseginerako izan dadila.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 153. orr.

Seme zuhurrak aitari poz ematen, seme zentzugabeak ama mesprezatzen.  Elizen arteko biblia   EsZ 15,20

Jaunak Sion kontsolatzen du, hondatua dagoen hiriari poz ematen.  Elizen arteko biblia   Is 51,3

15 poz hartu (21 agerraldi, 16 liburutan)

Aldian behin ekintzaren bat egiten zuten, eta poz hartzen genuen.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 51. orr.

Hizkuntzalaritzak poz hartuko du horrelako egoera ikustean.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 265. orr.

Noiz edo behin horrelakoren bat ere sortzen du bertsolariak, eta poz hartzen du horrelakoetan, baina bere xedea ez da hori.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 141. orr.

-Poz hartzen diat ongi haizela ikusirik.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 100. orr.

Seguru nagok poz hartuko duela hi ezaguturik.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 21. orr.

Jakina, poz hartu dugu zu ikusita..., zu eta umeak.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 66. orr.

Okerragoa da, izan ere, zitalkeriagatik poz hartzea hondamenaren damu izatea baino.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 278. orr.

Mendekua ikustean, zintzoak poz hartuko du, gaizkileen odola oinetatik garbituko.  Elizen arteko biblia   Sal 58,11

16 poz jario (orobat pozjario g.er.) iz

Oinetako-garbitzaileak, ordea, ez zuen jendearen poz-jarioa bizi, begi-bistakoa zen ez zitzaiola soldaduen fanfarroikeria atsegin.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 53. orr.

Héraclius Gloss, berriz, esan beharrik ere ez dut poz jarioz zegoela, argitasunez beterik, eraldaturik.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 46. orr.

17 (izenondo gisa)

Gure buruen gainean mahaira eseritako milizianoen kantu pozjario errutsuak entzuten genituen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 180. orr.

Xaloa, bere gixenean ere sendoa, poz-jario.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 92. orr.

18 poz-pozik ik pozik.
19 poza eman (93 agerraldi, 45 liburu eta 23 artikulutan)

Poza ematen zuen mahai hark poz gutxi eman zion Frantziskori.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 318. orr.

Artaburu urre kolorekoak poza ematen digu uztaroan.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 221. orr.

Eta zerk ez zidan orduan poza emango, nire bizitzako lehen ordu zoriontsuetan?  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 88. orr.

Berak ere ez zekiela deus etorkizunaz, baina poza ematen ziola, nolanahi ere.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 164. orr.

Gauza guztietan poza eman nahi nizuke.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 170. orr.

Urte batzuk ditugu aurrean, elkarri poza emateko.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 170. orr.

Bere buruan ere zenbakiak zebiltzala ohartzeak poza eman zidan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 41. orr.

-Poza ematen dit entzuteak -esan zion don Hipolito erretoreak-.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 231. orr.

-Poza ematen dik hi horrela ikusteak, Potto.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 54. orr.

· -Hau poza eman didazuna...  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 264. orr.

Jakingo bazenu zer poza ematen didazun.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 42. orr.

Ez dakizu zer-nolako poza ematen didazun!  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 69. orr.

Kugler jaunak sekulako poza ematen dit astelehenero Cinema&Theater aldizkaria ekartzen didanean.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 187. orr.

Ez gintuzten sekula harrapatzen, eta aitor dut berebiziko poza ematen zidala erizainen ezinak.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 91. orr.

20 poza hartu (53 agerraldi, 27 liburu eta 11 artikulutan)

Atera itzazu, mesedez, nire alabak poza hartuko du eta.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 113. orr.

Alde batera lotsatu egiten naiz nire buruarekin, baina, bestera, poza hartu dut kearen atseginarekin.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 171. orr.

-Poza hartzen diat, poz handia; izan ere, lan asko zegok egin beharra.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 94. orr.

Kalte-ordainak jasoko zituela jakin zuenean, poza hartu zuen, baina sosik jaso gabe hil da.  Berria - Harian   2005-07-24

· Oi! hura poza hartu nuena!  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 235. orr.

Era berean, a zer poza hartu dudan ezjakintasuna ahultzen ikusi dudan bakoitzean!  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 213. orr.

Eta zer poza hartu zuen hura aurkitzean!  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 250. orr.

Gizakiak ikusi eta gogoratu nahiko balu, nolako poza hartzen duen Jainkoak berak, bere naturari dagokionez, [...].  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 28. orr.

Sekulako poza hartu nuen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 440. orr.

Erantzun honekin berebiziko poza hartu zuen San Frantziskok eta eskerrak ematen zizkion Jainkoari.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 954. orr.

21 pozaren pozez poz hutsez.

Herri xeheak pozaren pozez, bibaka eta bizibedika hartu zituen Xaraman eta Kamar Al-Saman erregea.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 165. orr.

Nik, pozaren pozez azalak hartzen ez ninduela, baietz erantzun nion.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 45. orr.

Pozaren pozez onartzen du heriotza.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 607. orr.

Gaur zoriontsu naiz eta pozaren pozez nago.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 263. orr.

Bihotza pozaren pozez lehertuko zitzaiola ere pentsatu zuen.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 153. orr.

Ezkontza gauean, Maitek [...] bihotza pozaren pozez dardarka zeukan.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 117. orr.

Han ilunpean pozaren pozez negarrari eman nion.  Eduardo Matauko   «Emakume ezezagun baten gutuna» - Stefan Zweig, 2005 - 37. orr.

Pozaren pozez pozturik, zeinen erraz hasiera eman zion bere egitasmoari.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 19. orr.

-Pozaren pozez -onartu zuen zurginak, eta hitzorduaren egunerako eramango ziola adierazi zion.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 242. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

barne poz (4); barruko poz (5); halako poz (15)

poz alaitasunezko oihuak (5); poz bakarra (8); poz benetakoa (4); poz bera (6); poz betea (14); poz betean (5)

poz eman (4); poz ematen (7); poz eta alaitasun (6); poz guztia (6); poz handi (9); poz handia (115); poz handia eman (15); poz handia ematen (16); poz handia hartu (26); poz handia hartuko (5); poz handia hartzen (5); poz handia izan (9); poz handiagoa (17); poz handiagoa hartzen (5); poz handiarekin (4); poz handirik (7); poz handiz (41); poz handiz hartu (5); poz hartu (7); poz hartzen (9)

poz irrintzi (7); poz iturri (8); poz izugarria (6)

poz oihu (25); poz oihuak (4); poz oihuka (15); poz oihuz (14); poz pixka (10); poz pixka bat (9); poz pozik (185); poz pozik dago (8); poz pozik eman (4); poz pozik eta (5); poz pozik nago (5); poz pozik zegoen (9)

poz txiki (6)

a ze poza (5); a zer poza (4); bai poza (5); barne poza (6); barruko poza (5); benetako poza (8); bere poza (29); bere poza agertu (7); berebiziko poza (12); beren poza (11); bihotzeko poza (7)

euren poza (9); gehiegizko poza (6); gure poza (12); hau da poza (4); hau poza (22); hura poza (25); hura poza nirea (4)

inpernuko poza (5); itzelezko poza (5); izugarrizko poza (16); nire poza (21); nolako poza (12)

poza adierazi (14); poza adierazi zuen (4); poza adieraziz (4); poza adierazteko (5); poza agertu (30); poza agertu du (10); poza agertu zuen (14); poza agertu zuten (4); poza azaldu (10); poza azaldu zuen (4); poza azaldu zuten (4)

poza ekarri (6); poza eman (25); poza eman zidan (4); poza eman zion (6); poza emango (5); poza ematen (54); poza ematen dit (11); poza ematen du (5); poza eragin (9); poza eragiten (4); poza eta alaitasuna (7); poza eta ilusioa (4); poza eta itxaropena (5); poza eta zoriona (5); poza ezkutatu (4); poza hartu (34); poza hartu dut (5); poza hartu nuen (8); poza hartu zuen (9); poza hartuko (10); poza hartzen (9)

poza izan (17); poza izan da (4); poza izan zen (4); poza kantatutzen det (5); poza nabari (6); poza nagusitu (4); poza nirea (6)

poza sentitu (18); poza sentitu nuen (8); poza sentitu zuen (6); poza sentitzen (13); poza sentitzen duzu (4); poza sortu (5); poza sortzen (4); poza sumatzen (4)

pozaren poza (5); sekulako poza (31); sekulako poza hartu (10); sentitzen zuen poza (4); ustekabeko poza (5); ze poza (6); zelako poza (8); zer nolako poza (5); zer poza (21)

iraun zuen pozak (4); pozak airean (12); pozak eta atsekabeak (4); pozak eta penak (4); pozak gainezka (6); pozak gainezka egin (4); pozak txoratzen (12); pozak zoratzen (27)

pozaren arrazoia (5); pozaren poza (5); pozaren pozaz (6); pozaren pozez (149)

pozez bete (33); pozez bete zen (12); pozez beteko (4); pozez beterik (55); pozez betetzen (16); pozez ezin kabiturik (5); pozez gainezka (106); pozez gainezka zegoen (9); pozez hartu (53); pozez hartu du (12); pozez ikusi (4); pozez jauzika (10); pozez lehertu (5); pozez lehertzen (7); pozez oihuka (12); pozez saltoka (8); pozez txoratzen (23); pozez zoratzen (70); pozez zoratzen zegoen (14)


pozadera 1 iz putzua.

Pozaderatik (well) ateratzen zuten ura.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 32. orr.

Pozadera batean behera bota zuen bere burua.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 110. orr.

Behin mina jasan ezin, zoratu, eta txikitu egin zuen pozaderako pertza.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 208. orr.

Sholapurren leopardoa pozadera batean erori zen.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 173. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Laguna zuen zakurra ohartu zen eta pozadera-ezpainetan zegoen baldea besoarekin putzu barrura bota zuen.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 177. orr.


pozagotu, pozago(tu), pozagotzen dau ad pozago bihurtu.

Mahai astunaren hankari lotuta egoteak ematen zion amorruak eragiten zizkion aieru-itsuskeriek ez zuten besterik lortzen ezpada borrero tentatzailearen poza pozagotu.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 67. orr.


pozaldi iz pozezko denbora.

Bere grinak, bere pozaldi eta bere etsialdiak dituen mundu bat.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 100. orr.

-Apaiz bati pozaldi bat ez emateko!  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 229. orr.

Etorriko omen ziren diruak eragin zion pozaldi hartan, aita, batzuetan, seme gizagaixoaz harro hitz egitera ere iristen zen.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 191. orr.

Pozaldiak ez zion askorik iraun.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 66. orr.

Zenbat pozaldi eta zenbat ilunaldi?  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 19. orr.

Pozaldien eta lehorraldien azturaz eta espiritu sail bat bereizteaz aski argitasun eta ezaguera hartzen denean.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 111. orr.

Gizakia, harroaldi, itsualdi, pozaldi, eroaldi, urrialdi, itxuraldi, zintzoaldi... eta beste hutsaldi ugariz betetako zorro sintetikoa baita.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 298. orr.

Konturatzen ez bagara ere, "kontzientzia azpiko" indar ezkutuek, grinek, pozaldiek eta nahigabeek eragin izugarria dute gure baitan .  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 98. orr.

Gaixoarentzat ez da samurra irria, baina, lubakian ere, leku egin nahi lioke pozaldiari, oraingoz isildu baitira tiro hotsak, eta bihotza epeldu baitiote eguzki-printzek.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 166. orr.

2 (izenondo eta izenlagunetan)

Pozaldi handi batek hartu zuen gizona.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 357. orr.

Esne-esnetan zegoen, mila pozaldi kilikagarri gozatzen zituen, bere lekua aurkitu zuen munduan.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 100. orr.

Hirugarrena, espirituko pozaldia.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 185. orr.


pozalditxo iz adkor pozaldia.

Utz nazazu bakean, pozalditxo bat izan dezadan.  Elizen arteko biblia   Jb 10,20


pozarazi, pozaraz, pozarazten du ad poztera behartu.

Bere herriari justizia egin eta bere errukiaz pozarazi arte.  Elizen arteko biblia   Si 35,25

Zerbait dela-eta pozaraz dezakete arima aingeru onak bai txarrak, asmo desberdinez; aingeru onak, arimari on egiteko, onetik hobera hazi eta igo dadin; aingeru txarrak, bere asmo ustel pozoitsuaz arima galtzeko txarrez.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 193. orr.


pozarren adlag pozik, oso pozik.

Bikain jokatu zuen gure alde Jaunak eta pozarren gaude.  Elizen arteko biblia   Sal 126,3

Erregeak pozarren eta alegera hartu zuen jakintsua.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 29. orr.

-Pozarren eseriko naiz, baina ez dut deus hartuko.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 181. orr.

Ama pozarren itzuli zen bidaiatik, "bere errainarekin" txoratzen.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 130. orr.

Eta ni pozarren, azkenean dena ongi atera zelako.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 100. orr.

Laster jakin zuen Artur bizirik zegoela, eta pozarren agertu zen harengana.  Juan Kruz Igerabide   «Artur erregearen heriotza», 2005 - 97. orr.

Ishmirrek, pozarren, pot eman nahi izan zion, baina ipotxak atzera egin zuen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 38. orr.

Pozarren ibili da azken egunetan, haurra jaio zenetik ez bezala libre.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 48. orr.

Pozarren zetorren billete-sorta bat eskuetan zekarrela.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 418. orr.

Preso arrisku handikoa azken harresia iragaiten ari dela harrapatu balute bezain pozarren hartu naute.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 91. orr.

Morrosko saiatu haiek bibaka hasi dira pozarren.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 142. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bere baitan pozarren (3); pozarren agertu (9); pozarren agertu zen (5); pozarren dago (3); pozarren egin zuen (4); pozarren egongo (3); pozarren esan (3); pozarren eta alegera (24); pozarren hartu (15); pozarren hartu zuen (3); pozarren ibili (3); pozarren joan (3); pozarren nengoen (5); pozarren onartzen (3); pozarren zegoen (10); pozarren zeuden (3)


pozarte iz poztasunezko artea.

Hara, ni aspaldidaniko gogolarritasun batetik liberatu eta lehenbailehen pozarte apurren bat emateko erakusten zuen lehia bizi hura ez ote zetorren patua niretzat prestatzen ari zen paraderoaren intuizio ilun batetik, eta hura desbideratu nahian ez ote zebilen oharkabean.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 159. orr.


pozbera iz pozik egoteko joera duena.

Haizeak haize, abuztuko ortziral arratsalde horretako ikuskizunak depresioa sorraraz ziezaiokeen lagunik pozbera eta jostaerrazenari ere.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 334. orr.


pozbide 1 iz pozteko zergatikoa.

Suaren eta egurraren arteko antzekotasunaren estadioan gauden artean, ez dugu aurkituko ez atseginik, ez gozotasunik, ez bakerik, ez pozbiderik.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 22. orr.

Ni umiliatzea baitzuen pozbide, eman niezaiokeen poz bakarra.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 96. orr.

Inoiz sofrikari zaie hori, sarritan pozbide, eta bi jokabide-eskema desberdin dituzte, beren kabuz ari diren ala "beren eginkizunei dagozkien jardunbidean".  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 53. orr.

Jerusalem pozbide izango da niretzat.  Elizen arteko biblia   Jr 33,9

Baina Jainkoaren hitzak esaten digu oinazea behar dugula pozbide bihurtu.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 20. orr.

Zergatik engainatu neure burua eta bilatu pozbidea horren garaipen urrian?  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 37. orr.

Emakume hark beste pozbide bat gehitzen zien erakusleihoko alaigarri koipetsuei.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 64. orr.

Baina Kristo aurrera joan zen hala ere, ezer esan eta pozbiderik eman gabe.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1039. orr.

-Dohakabe guztien pozbidea!  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 81. orr.

Irribarre pozbidekoa atera zitzaidan nahi gabe, ikusirik apustua irabazia niola agure orojakileari.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 20. orr.

2 pozbiderik ez mug

Aitzitik, pozbiderik-ez hori dute, gogortasun gehiago edo gutxiagorekin adierazia, beren errebeldiaren funtsezko oinarria.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 9. orr.

Ez da zer harriturik Andres Hurtadoren nihilismoarekin ezta haren pozbiderik ezarekin eta alferrikako errebeldiarekin ere.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 19. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

dohakabe guztien pozbidea (7)


pozgabe izond pozik gabea.

Kultu aniztasuna alde batera utzita ere, lege zibilak saihets dezake indarra eta bortxa erabiltzea, senar-emazte pozgabeak loturik edo ezkon barruko ezkongetza nahitaezkoan iraunarazteko.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 67. orr.

Irribarrea berehala aienatu zen izeba Juliaren aurpegitik, eta haren begi pozgabeak ilobaren aurpegira itzuli ziren.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 268. orr.


pozgabetu, pozgabe(tu), pozgabetzen da/du ad pozgabe bihurtu.

Nik ezezkoa eman nien, eta berak handik pixka batera itzuli ziren, pozgabeturik: tronboi bat Faccetta Nera jotzen baino ez zen entzuten.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 102. orr.

Jainkoaren argirik eta maitasunik gabe gelditu zen; guztiz pozgabetua zegoen, atsekabez eta saminez betea.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1038. orr.


pozgarri 1 izond poza ematen duena.

Berri pozgarria niretzat, baina bai artegagarria ere.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 100. orr.

Une saminak eta une pozgarriak, betiere bizi-indarrez eta itxaropenez gainezka, borborka.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 148. orr.

Ezusteko pozgarria niretzat, Sabeth, bere bakero beltzekin.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 113. orr.

Hala ere, egun pozgarria izan zen guretzat.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 50. orr.

Oroitzapen pozgarri baten bila hasi zen Harry.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 194. orr.

Kasualitate pozgarri bategatik parrokiaren itzalean sortutako kirol talde baten ospea.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 157. orr.

Borrokan ari zaizkit poz negargarriak negar pozgarriekin, eta ez dakit nor irtengo den garaile.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 250. orr.

Guri ezbehar latzak begitantzen zaizkigunak, itxuraz aldatutako gertaera pozgarriak baizik ez dira askotan.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 83. orr.

Oso albiste pozgarria zen, gerra hasi zenetik izan dugun albisterik atseginena agian.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 126. orr.

Oso poztu zen Santxo hain erantzun pozgarria hartu zuenean.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 158. orr.

Poztasunak gauza pozgarrien existentzia finkatzen du, zenbat eta handiagoa baita Poztasunezko afektua, hainbat eta areago.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 273. orr.

Aita dohatsuaren konpainia pozgarrian.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 346. orr.

Jainkoak, zeure Jainkoak, gantzutu zaitu, jai-giro pozgarrian, lagunen artean aukeraturik.  Elizen arteko biblia   Heb 1,9

Argi zuriaren osaera aurkitzea izan zen Newtonentzat beraren aurkikuntzetatik pozgarriena.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 26. orr.

Baina ordurako niri albiste hori ez zitzaidan pozgarri suertatu.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 29. orr.

2 (izan aditzarekin)

Pozgarria da gure aurreneko maitasuna izan zen pertsona ustekabean ikustea.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 354. orr.

Astebeteko su-etena ere pozgarri da lubakian dagoenarentzat.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 63. orr.

Ez kezkatu, zuretzat mesedegarria dena pozgarria da niretzat.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 30. orr.

Pozgarriak ziren, halaber, Müller jaunaren oniritzia eta Anghiosen laudorioak.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 338. orr.

-Zarena zarela, pozgarri izango zaio zu ikustea.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 23. orr.

Aitor dut: ezkongabezia ez da beti pozgarri, sasoian ere ez baikara beti egoten.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 137. orr.

Geroa ez baita, iduriz, hain pozgarria.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 30. orr.

Gau argitsuak pozgarriago dira eguzki beteko egunak berak baino.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 358. orr.

Etengabe zetorkidan burura zein pozgarria zatekeen gauza haiek biok batera besotik helduta ikusi ahal izatea.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 351. orr.

Pozgarri zaio gizonari horretarako indarrak bildu dituela ikustea.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 175. orr.

Garai batean, aspaldi, [...] pozgarri zitzaidan edozein leku ezezagunetara lehenbiziko aldiz iristea.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 165. orr.

3 (izan ezabaturik)

-Bai pozgarria, zure umore ona.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 22. orr.

Bai pozgarria erantzuten jakitea!  Elizen arteko biblia   EsZ 15,23

Pozgarria benetan zu berriro ikustea.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 166. orr.

4 (izen gisa)

Pozgarri handi bat zeukan zain.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 85. orr.

Zeren eta zure gutun berri bat iritsi baitzait orain berean [...] eta hori ez da egunoroz gertatzen den pozgarria...  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 51. orr.

5 (hitz soila -en atzizkiaren eskuinean)

Muino eder, lur osoaren pozgarri!      - 0. orr.

Nire belarrien pozgarri baita haien dardara.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 325. orr.

Jaunaren legeak zuzenak, bihotzaren pozgarri; Jaunaren agindua distiratsua, begien argigarri. Batasun horrek agian segituko du, herriaren pozgarri.  Elizen arteko biblia   Sal 19,9

Hil ostean, ordea, guztiz ederra da haren itxura, zuritasun miresgarriz distiratsu eta ikusten dutenen pozgarri.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 175. orr.

Gizaseme, zure begien pozgarri dena kenduko dizut bat-batean.  Elizen arteko biblia   Ez 24,16

Batzuen pozgarri bertze batzuen penetan.  Herria   2001-11-08

Gaur bata bestearen pozgarri, bezperan eta biharamunean, atzo eta etzi, etsai.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 100. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

albiste pozgarri (3); begien pozgarri (3); berri pozgarri (5); berri pozgarri bat (3); pozgarri da (6); pozgarri izan (3); pozgarri izango (4)

albiste pozgarria (17); albistea pozgarria (4); berri pozgarria (19); berri pozgarria da (7); beti da pozgarria (5); egun pozgarria (3); ezusteko pozgarria (3); guztiz pozgarria (3); hori pozgarria da (6); niretzat oso pozgarria (3); oso pozgarria (31); oso pozgarria da (18); oso pozgarria izan (7); pozgarria da (104); pozgarria da hori (4); pozgarria dela (15); pozgarria dela iritzi (4); pozgarria iruditzen (3); pozgarria izan (24); pozgarria izan zen (11); pozgarria izango (5); pozgarria litzateke (7); pozgarria zen (6)

jai giro pozgarrian (3)

albisterik pozgarriena (4)

berri pozgarritzat jo (3)


pozik 1 adlag pozez, poztasunez.

Ni ere pozik sentitzen nintzen -zoratzear, egia esateko- adierazpen harengatik.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 134. orr.

Ez zegoen pozik Sobakevitxen jokaerarekin.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 162. orr.

Pozik zirudien Ruche jaunak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 89. orr.

Egia esan, ni pozik nintzen.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 25. orr.

Pozik jarri nintzen taldeko giro berriarekin.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 170. orr.

-Ikusten?, pozik utzi du mundu guztia -esan zuen Platonovek-.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 439. orr.

Gustura asko umiliatuko zuen betiko, pozik jakinaraziko zion bera baino gutxiago zela.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 76. orr.

Pozik joan zen, pozik eginiko lanarekin eta areago oraindik atera behar zion etekinarekin.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 119. orr.

-Armak, arma luzeak! -esan zidan pozik.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 85. orr.

Hain nago pozik.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 116. orr.

Pozik ni, bakarrik nengoelako.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 8. orr.

Nini, pozik, jiratu eta besteei hots egin zien.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 64. orr.

Eta joaten utzi zien, onik eta pozik.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 123. orr.

Hauxe izan zen haren jokamoldearen araua: haurra alai eta pozik handitzen ikustea.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 69. orr.

Neure buruarekin pozik nagoenean harrotu egiten naiz, Wendy.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 54. orr.

Patxi pozik nire besoetan.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 145. orr.

Erresidentzia pribatu bateko horma artean aldi bat egin ondoren, lehen baino okerrago itzuli zen etxera, beti barrez, beti pozik, beti txoro.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 15. orr.

Ni ikusi orduko, jauzika etortzen zaizkit zakurrak, pozik baino pozikago.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 125. orr.

2 (beste adizlagun edo kideko baten eskuinean)

Oso pozik ikusten zaitut gure artean.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 92. orr.

Maistrak oso pozik zirudien, benetako albiste on bat hartu berritan bezala.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 9. orr.

Hasieran David oso pozik ibili zen zuhaitz batetik bestera, hunkituta ere bai.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 16. orr.

Ondo pozik nagok, bai horixe, jaioterri zaharrera itzuli izanaz.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 108. orr.

Inolako erabakirik hartzeko ez-gauza, baina aski pozik, halere, zerbeza hura benetan bikaina zelako.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 53. orr.

Gure herrian finkatzea hautatu duzue eta hortaz biziki pozik naiz.  Herria   2004-09-30

Aladin ez zegoen guztiz pozik eta, sultanarenganaino joanik, esan zion: [...].  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 229. orr.

Hasieran uzkurkeriaz onartu zuen arren, azkenerako erabat pozik zegoen familiaren panteoia Artaxonan zuelako.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 313. orr.

Mathew Propp, 23 urteko gaztea, arras pozik bizi zen New Mexicon bere gurasoekin.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 32. orr.

Arras pozik nengoen.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 92. orr.

Denak arrunt pozik dauzkat nonbait.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 350. orr.

Alabaina, ez zegoen zeharo pozik.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 97. orr.

Osabaren ahotsa telefonoan entzun nuenean, hain pozik libre utzi nindutelako, ez nintzen hitz bakar bat ahoskatzeko gauza izan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 234. orr.

Zoroak bezain pozik, Sekula Betiko Lurraldera gerturatzen hasi ziren.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 72. orr.

-Bai pozik.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 85. orr.

3 poz-pozik (orobat pozpozik g.er.)

Urduri, baina poz-pozik.  Berria - Kultura   2004-04-17

Axolarik gabe eta poz-pozik gindoazen.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 144. orr.

Musikaren bidez bere familia eta jatorria aurkitzeaz poz-pozik zegoen gizon bat.  Herria   2005-06-30

Achille jauna poz-pozik dago; doktorearen arreta erakarri nahi luke.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 121. orr.

Poz-pozik eman nion berri ona Florari.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 284. orr.

Sarritan, txorrota bat irekitzen zuen isil-ostuka, eta poz-pozik jartzen zuten zurrustaren zipriztinek.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 183. orr.

«Ez da askotan izaten aukera hori, eta aprobetxatu beharra dago», zioen poz-pozik haur batek.  Berria - Harian   2005-01-26

4 pozik asko oso pozik.

Pozik asko emango niokeen su!  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 91. orr.

Pozik asko jango zukeen aberatsaren mahaitik lurrera botatzen zutena.  Elizen arteko biblia   Lk 16,21

Ziur nago pozik asko emango dizutela argibide gehiago.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 146. orr.

Etxekoandreak olio frijituaren usaina zuen, eta telebista batean pozik asko lana egingo zukeen neska baten izeba zen.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 23. orr.

San Franciscora ere joan gara Sarasua, Egaña eta hirurok, pozik asko.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 181. orr.

Santxo [...] ez zegoela ikusiz, halako manta-joko harena esan zien; bai pozik asko entzun ere.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 75. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

alai eta pozik (12); alde batetik pozik (5); ama pozik (6); antolatzaileak pozik (8); antolatzaileak pozik agertu (5); arduradunak pozik (7); arras pozik (10); bai pozik (15); batere pozik ez (4); benetan pozik (12); bere buruaz pozik (4); beti pozik (15); bi aldeak pozik (7); biak pozik (7); bihotza pozik (5); biziki pozik (11); denak pozik (24); denok pozik (7)

egindako lanarekin pozik (9); egoteaz pozik (4); emaitzarekin pozik (6); emaitzekin pozik (7); entrenatzailea pozik (5); erabakiarekin pozik (6); erabat pozik (14); esan zuen pozik (9); etxera pozik (4); gobernua pozik (6); guztiak pozik (14); harro eta pozik (4)

ikusita pozik (4); izanaz pozik (5); izugarri pozik (4); jendea pozik (13); lagunak pozik (4); lanarekin pozik (13); lanaz pozik (4); langileak pozik (4); lasai eta pozik (5); nagusia pozik (7); nahiko pozik (17); neu ere pozik (4); ni oso pozik (8); ni pozik (33); ni pozik nago (5)

oso pozik azaldu (4); oso pozik dago (17); oso pozik daude (10); oso pozik egon (4); oso pozik egongo (5); oso pozik ematen (8); oso pozik gaude (25); oso pozik geratu (9); oso pozik jarri (6); oso pozik jartzen (4); oso pozik joaten (4); oso pozik nago (67); oso pozik zegoen (18)

poz pozik (185); poz pozik dago (8); poz pozik eman (4); poz pozik nago (5); poz pozik zegoen (9)

pozik abiatu (4); pozik ageri (16); pozik ageri zen (6); pozik agertu (265); pozik agertu da (55); pozik agertu zen (154); pozik amaitu (8); pozik ari (6); pozik asko (13); pozik atera (14); pozik atera ziren (6); pozik azaldu (59); pozik azaldu zen (41)

pozik begiratu (4); pozik begiratzen (4); pozik bizi (51); pozik bizi izan (7); pozik bizi zen (8); pozik biziko (6); pozik da (50); pozik dabil (6); pozik dago (157); pozik daude (71); pozik dira (26)

pozik egin (4); pozik egingo (14); pozik egiten (9); pozik egiten zuen (5); pozik egon (71); pozik egonen (7); pozik egongo (48); pozik egongo zara (9); pozik egotea (12); pozik egoteko (78); pozik egoteko arrazoia (4); pozik egoteko arrazoiak (14); pozik egoteko moduan (6); pozik egoteko moduko (4); pozik egoteko modukoa (4); pozik egoteko motiboak (5); pozik egotekoa (6); pozik egoten (12); pozik eman (11); pozik emango (9); pozik ematen (17); pozik ematen zuen (7); pozik entzun (8); pozik entzuten (6); pozik esan (7)

pozik eta alai (14); pozik eta gustura (4); pozik eta harro (16); pozik eta irribarretsu (4); pozik eta itxaropentsu (4); pozik eta lasai (4)

pozik etorri (5); pozik gabe (5); pozik gabeko (7); pozik gaude (97); pozik gelditu (18); pozik gelditu zen (5); pozik geratu (44); pozik geratu zen (9); pozik geratuko (10); pozik geratuko naiz (4); pozik geratzen (5); pozik handiena (8); pozik handienaz (4); pozik hartu (96); pozik hartu dute (24); pozik hartuko (18); pozik hartzen (9); pozik hartzen zuten (4); pozik hilko (4); pozik hitz egin (4); pozik hura (4)

(5); pozik ibili (5); pozik ikusi (10); pozik ikusiko (8); pozik ikustea (4); pozik ikusten (13); pozik irakurri (5); pozik irten (10); pozik itzuli (14); pozik itzuli zen (5); pozik itzuliko (4); pozik izan (7); pozik izango (15); pozik izaten (4); pozik jakingo nuke (5); pozik jarri (19); pozik jarri zen (11); pozik jarriko (7); pozik jartzen (16); pozik jartzen zen (4); pozik jaso (7); pozik joan (12); pozik joango (11); pozik joaten (12); pozik lagunduko (6); pozik mintzatu (6); pozik mintzatu zen (5); pozik nago (219); pozik naiz (5); pozik nintzen (10)

pozik onartu (11); pozik onartu zuen (5); pozik onartzen (7); pozik ospatu zuten (4); pozik sentitu (12); pozik sentitu zen (4); pozik sentitzen (17); pozik sentitzen nintzen (4); pozik utzi (21); pozik utziko (7); pozik uzteko (9); pozik zebilen (6); pozik zegoen (151); pozik zen (37); pozik zeuden (37); pozik ziren (20); pozik zirudien (21); pozik ziruditen (4)

zein pozik (12); zein pozik nagoen (4); zeinen pozik (4); zer pozik (4); zuzendaria pozik (7)


pozima iz edabea.

Pliniok dioenez, edozein pozoini kontra egiteko oso ona omen da lizarrosto morddo baten pozima.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 245. orr.

Artritisa sendatzeko gure artean asko erabilia izan da "lizar ardoa" izeneko pozima.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 245. orr.


pozjario ik poz 16.

pozkari iz bozkarioa.

bidezkoago da, beraz, gogoa lasaitzen duten pozkari gozoen, gaur ere laterri handietan zabal direnen, emailea jainkotzat jo dezagun.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 309. orr.


pozkario ik bozkario.

pozkida iz poztasuna.

Poza eta pozkida zeriola etorri zen Santxo bere etxera.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 111. orr.

Glorianak besoa laguntza eskatzeko jasoko zuen, ez pozkidaz, larriduraz baizik.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 88. orr.


pozkiro adlag pozik.

Baina ez zekien zilegi zitzaion, bere emazte zena erraustu behar zuten goizean, horregatik pozkiro agertzea.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 88. orr.


pozkirri iz adkor poza.

Bakarrik, Andreasen gorputzeko usain sarkorretik, Andreasen begietako argitik, Andreasen hitz xuxurlarietatik ordu pare batez urrundu, eta bihotz-barreneko zoko ezkutuenetan ere sentitzen zuen pozkirri handi haren neurria eta burubidea erabakitzeko.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 152. orr.


pozkor izond pozteko edo pozik egoteko joera duena.

Han zeuden guztiek bihotz pozkorrez eta aurpegi alaiz jaso zuten mandatu hau.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 977. orr.

Aipatu maisulanetan, zenbat ahantziago eta ahulago historia, hainbat bizkor eta pozkorrago bizitza; eta, historia ageri delarik, bizitza hautsi egiten da.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 57. orr.


pozño iz adkor poz txikia.

Eta horrek bizipoza ematen dit, pozño txiki bat bederen azken egunei aurre egiteko.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 123. orr.


pozoi (orobat pozoin; Euskaltzaindiaren Hiztegian pozoi agertzen da) 1 iz organismo baten heriotza edo hondamendi larria dakarren edozein gai. ik eden1.

Gela itxi batean jartzen dira katu bat, substantzia erradioaktiboren bat eta botila bat pozoi.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 69. orr.

Saguak akabatzeko pozoia bota zuen jaki-gordailuko harraskaren azpian.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 36. orr.

Pozoina ezarri ziotela jatekoan nahasirik.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 84. orr.

Badakigu kopa garden batetik esmeralda koloreko pozoia edan zuela.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 129. orr.

Pozoi horren bost tanta bota zituen Peterren kopan.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 167. orr.

Beste pozoi batzuek, hala nola zianuroa, artsenikoa eta eritasun infekziosoek sorturiko toxinak, modu konplikatuagoan funtzionatzen dute.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 241. orr.

Han netzan, ero batek lurpera emanik, pozoi bat harrarazi ondoren.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 168. orr.

Arrebaren maitaleak isuri omen zion pozoia.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 295. orr.

Kobrak atzeman eta farmazietara saltzen dituzte, pozoia ken diezaieten.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 158. orr.

Teresak [...] tamalez ez dauka odoletik pozoia xurgatuko dion inor.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 241. orr.

Senargaiak, neskatxaren azkenaren berri jakin zuenean, pozoia hartu eta bere buruaz beste egin zuen.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 92. orr.

Etxetik alde egin nuenean, arratoien pozoia hartu zuen.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 149. orr.

Bi urte eta erdiren buruan, pozoiaren eragin metatuak eta dosiarekin izandako zorigaiztoko gorabehera batzuek hilobira eraman zuten Duvrescu, autopsiak konfirmatu zuenez.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 166. orr.

Pozoia eta hilketak pozoi eta hilketen bidez justifikatu zituen.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 310. orr.

Pozoiek ere gure humore propioetan sortutako beste pozoiak deuseztatzeko balio dute, eta beraz, sendagaien bilduma oso batean (botikan) ezin dira falta.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 256. orr.

Pozoizko tua egiten zion Namahk, eta kea eta sua botatzen zituen sudur-zuloetatik.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 23. orr.

2 (izenondoekin)

Otso guztiek horzkada amorratua duten bezala eta bele guztiek atzaparra, sugegorri guztiek dute pozoi hilgarria.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 84. orr.

Pozoi indartsua erabat gailentzen duk ene baitan.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 229. orr.

Agian lotarako drogaren dosia oso handia zatekeen, agian pozoi arin bat.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 87. orr.

Pozoi industrial eta hormonalaren pikardiak agerikoegiak egin dira Ongizatepeko gorputz-arimetan.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 197. orr.

Aihotzak, labanak, pozoi biologikoak eta tresna tradizionalak ditugu eta, gure bizitzengatik zin egiten dugu, matxino eta oposizioaren kontra erabiliko ditugula.  Berria - Mundua   2004-02-20

3 irud/hed

Olatzi pozoia eta sua zerizkion begietatik.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 79. orr.

Hitzak jango ditu, hitzak edango ditu [...] hitzen pozoia hartuko du.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 61. orr.

Orduan hasten dira liberalak beren aldetik, pozoina ahoan, erranez kalonjeek 4 000 duro eman dizkietela karlisteri.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 160. orr.

Zuzenbidea pozoi bihurtu duzue, justizia samindura.  Elizen arteko biblia   Am 6,12

Nire arma gosez gainezkako biltegiak izango dira; nire pozoia, sukar eta izurrite gaiztoak.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 233. orr.

Bufoiren bat behar zuenean, bere miztoko pozoi guztia hari sartzeko, aski zuen edozein aitzakia.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 19. orr.

Izututa aita santuak bere barruan ezagutzen zuela ikustean, gorrotoaren pozoi guztia azaldu zuen. Zer mihi biko anaia, Elkartearen eskandalu, komentuko pozoi eta batasunaren hondatzaile baizik?  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 986. orr.

Pozoiz beteriko goxokiak oparitzen dizkigute inperioaren zerbitzura diharduten intelektualek.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 77. orr.

4 (irud/hed izenondoekin)

Gin-tonika edaten zuen -azkar edan ere- eta nik orobat egin nuen, nire pozoi gogokoena edari burbuilatsu horrekin gezatuz.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 168. orr.

Partekatuz, hots, txandaka larrua joz, eta dena primeran doa, harik eta pozoi burgesa agertzen den arte.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 111. orr.

Ezin du inork mihia hezi, gaiztoa eta menperagaitza baita, pozoi hilgarriz betea.  Elizen arteko biblia   St 3,8

Despedida egunean bezalatsu, barneko tristura iluna eta bere ezpainen pozoi gozoaren beharra aipatzen zizkion.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 97. orr.

Emakumeekiko etxekotasuna, gizon santuak ere desbideratzen dituen pozoi eztitsua, erabat saihestea agintzen zuen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 350. orr.

Erreko ditut harenak, arima usteldu didan pozoi arriskutsuaz kutsatuak bailiran.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 401. orr.

Baionako Seminarioan ez zen oraino sartua abertzaletasunaren pozoi ateoa.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 79. orr.

5 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Horretan ari zirela, Himmlerrek ahoan ezkutaturik zeraman pozoi pilula bat irentsi zuen.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 311. orr.

Tratamendu osoa egin zuenerako, astar bat edo elefante-kumea hankaz gora botatzeko pozoi kopuruak ardo basokada bezain erraz jasateko prestaturik zegoen Mitridates erregea.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 159. orr.

Berak, Elenak, hornitzen zuen pozoi dosi haietaz.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 170. orr.

Beste modu batez esateko: pozoi tanta bat irentsi duk, eta tanta horrek beste pozoi tanta askoren erasoen aurrean eri-ezin egin hau.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 23. orr.

Behin ere mozkortzen ez nintzen hau, pozoi-edari azkarrak behar baitira niri burua galarazteko, hektolitroen aparrean itotzen ari nintzen dena.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 161. orr.

Geroztik, alferrik izan ziren Arantza etxekoandreak erosi zituen pozoi-hauts guztiak.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 104. orr.

Lanpara haiek pozoin-bonbil argituak iruditu zitzaizkidan.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 159. orr.

6 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Behin mamorro-pozoia jan zuen, bestean pozadera batean behera bota zuen bere burua.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 110. orr.

Gaur egun ziur dakigu gure alabaren heriotza ez zuela suge-pozoiak eragin.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 242. orr.

Haien mihian azpikeria, haien ezpainetan sugegorri-pozoia.  Elizen arteko biblia   Erm 3,13

Leherketek eragindako deskalabruak egunero toki eta itxura beretan topatzen ohitu ahala, hiriko zauriak hastapenetako beren oinaze-pozoi hura galduz joan ziren.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 195. orr.

Vietnamgo basoetan agente laranja izenez ezaguna egin zen 70 milioi litro belar-pozoi bota zituzten.  Berria - Mundua   2004-06-25

Belar pozoitsua, alargun-belar izenez ere ezaguna -ingelesez wolfsbane, otso-pozoi.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 215. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pozoi dosi (3); pozoi hilgarri (3); pozoi hilgarria (7); pozoi hutsa (3)

bere pozoia (3); nire pozoia (3); pozoia balitz bezala (3); pozoia botatzen (3); pozoia hartu (3); pozoia jarri (3); pozoia kendu (3)

pozoiak eragin (4)

pozoin gogorra (4)


pozoidun 1 izond pozoia duena. ik pozoitsu.

Sutara botatzen dute onddo pozoidun jakin bat, suarekin batera aireetara joanik, espiritu gaizto guztiak pozoiz kutsatuta uxa ditzan.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 253. orr.

Gas kutsatua franko, auskalo zenbat, tximinietatik gora, eta ur zikin pozoidun gehiegi.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 283. orr.

Horixe baita, azken funtsean, zeloen azpian narratsean ibili ohi den suge pozoiduna: jabetasun sentimenduak.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 210. orr.

Ai, animalia pozoidunek betetzen dute lur osoa, eta ez da gizon zuzenik bekaiztien haginkadari ihes egin diezaiokeenik!  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 393. orr.

2 mihi-pozoidun mihia pozoiduna duena.

Bartzelonako auzo gorriko kale bakarti batetik bakar-bakarrik nindoala, gezurrezko pistola bat eskuan, mihi-pozoiduna agertu zitzaidan, bat-batean.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 148. orr.

Baina lotsak berehala egin zion tokia errabiari, mihi-pozoidunak, handik gutxira -abenduko lehen egunetan, ausaz- halaxe esan zidanean:[...].  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 146. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

mihi pozoiduna (3)


pozoidura iz pozoia.

Nigana jiratu zen, eta begietara erreparatu zidan, pozoidura zerien begi-nini lausotuez.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 120. orr.


pozoigarri izond pozoitzen duena.

Pozoigarria izan daiteke tartean dabiltzan guztientzat, batez ere ohartzen bazara, hasteko, beharbada ez zeundela egina ezkontzarako.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 9. orr.

Sanchezen alabak moja joan nahi zuen; idazkariarenak pinpirinkeria bat zinez pozoigarria zuen  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 231. orr.


pozoijale (korpuzean pozoi jale soilik) izond pozoia jaten duena.

Neurtu behar liteke uraren kalitatea Aturrira heltzen den mementoan, landare pozoi jaleen balioa zer den jakiteko.  Herria   2004-01-29


pozoikeria (orobat pozoinkeria; Euskaltzaindiaren Hiztegian pozoikeria agertzen da) iz pozoitzea; gauza pozoitsua.

Hala agindu zuen errege Karlosek eta hala konplitu zen -konparaketak egiterakoan, tearen pozoikeria frogatzeko aukera ere ezin bada galdu errege esperientziazale hark!  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 186. orr.

Ingurumenaren funditzeak osagarriari ekartzen dituen desmasiak salatzen dituzte bai eta funditze horren jatorrian diren pozoinkeri ekoizte eta erabiltzeak.  Herria   2004-07-05


pozoiketa 1 iz pozoitzea.

Ez zegoen baztertzerik istripua bera ere pozoiketa horrek eragina izatea.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 50. orr.

Legebiltzarreko Ikerketa Batzordeko buru Volodimir Sivkovitxek adierazi zuen ez zegoela zantzurik esateko hilketa saioa izan zela, baina ez zuen baztertu pozoiketaren teoria.  Berria - Mundua   2004-12-12

2 (hitz elkartuetan)

1950eko hamarkadan girotutako detektibe eta pozoiketa istorio bat harilkatu nuen. · Oso-osorik kontatu nion Tampicoko arrain-pozoiketaren ixtorio aspergarria, 1951. urtean gertatua, sei urte lehenago, alegia.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 183. orr.


pozoiki (corpusean pozoinki soilik) iz gai pozointsua.

Europak hamabi "zikintsuen" kontrako guduka sinatu du, zikintsu horiek direlarik industrian edo laborantzan ere erabiltzen diren pozoinki zernahi, ingurumenaren eta osasunaren kaltekor haundiak denak ere.  Herria   2004-11-25

Hasian hasi balitake oraino beste gauza frango erraiteko nun nahi noiz nahi eta nola nahika hedatzen diren pozoinki horietaz!  Herria   2004-05-27


pozoikor (corpusean pozoinkor soilik) izond pozoitzailea.

Ondarkin horiek, izan urtxo arroltzearen heineko pikorrak ala eskuaren beteko taloak, denak kaltekorrak dira! zikinak, bixtan da, bainan ere pozoinkorrak!  Herria   2003-01-14


pozoin ik pozoi.

pozoinatu ik pozoitu.

pozoindatu ik pozoitu.

pozoindu ik pozoitu.

pozoinkeri ik pozoikeria.

pozoinki ik pozoiki.

pozoinkor ik pozoikor.

pozointatu ik pozoitu.

pozointsu ik pozoitsu.

pozoitasun iz pozoia izateko nolakotasuna.

Zigortuaren portaerak aztertzeko -zientziak erakusten duen zehaztasunarekin- eta kafearen pozoitasuna ondo frogatzeko, harekin kartzelan bizi guztirako zeuden beste bi zigortu hartu zituen konparatze kontuetarako, "kontraste" gisa.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 186. orr.


pozoitsu (orobat pozointsu g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian pozoitsu agertzen da) 1 izond pozoia duena, pozoiez betea. ik edentsu; pozoidun.

Suge pozoitsuen gainean ibiliko zara, basapiztiak oinazpian hartuko.  Elizen arteko biblia   Sal 91,13

Eta erakutsi zion perretxiko onak eta pozoitsuak bereizten.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 35. orr.

Ez dadila zuen artean guztiok nahasi eta kutsatuko zaituzten landare pozoitsurik hazi.  Elizen arteko biblia   Heb 12,15

Ez du harrapatuko, ez, zure gezirik pozoitsuenak ere.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 157. orr.

Hiltzeko bere metodoak harrigarriak dira benetan, letagin beldurgarri eta pozoitsuez gain, basiliskoak begirada hiltzailea baitu.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 243. orr.

Aire kiratsu eta pozoitsu honekin ez dira biziko!  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 234. orr.

Multinazionalak uko egin zion hasieran gas pozoitsuaren konposizio zehatza zabaltzeari.  Berria - Gaiak   2004-12-09

Pentsa daiteke lohi horiek garraiatzen dutela onkailu kimikoek baino aise elementu metaliko pozoitsu gehiago?  Herria   2003-11-06

Aurkitzen dira, berebat, hilgarriak diren urak ere, lurreko zuku kaltegarriak zeharkatzeagatik beren baitan indar pozoitsu hori jasotzen dutenak.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3830. orr.

Ke-bolada ezinago pozoitsu bat zetorren atmosferaren goialdetik.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 69. orr.

Karbono monoxidoa pozoitsua da, odolean oxigenoa garraiatzea galarazten baitio hemoglobinari.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 241. orr.

Amoniakoa pozoitsua da ia bizitza-forma guztientzat.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 189. orr.

-Ez al da pozoitsua-edo? -galdetu zuen Morse andreak.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 171. orr.

2 irud/hed

Billy, a ze mihi pozoitsua zurea!  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 199. orr.

Ezpata bezain zorrotza dute mihia, geziak bailiran botatzen hitz pozoitsuak.  Elizen arteko biblia   Sal 64,4

Ikusiak ikusi, beste askok buruan duten irudia paperean jarri baino ez du egin egunkari pozoitsu horrek.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 83. orr.

Egunkariko lankide ohia nuen Tomas, eta hala izanagatik, lanbide pozoitsu honetan aurkitu dudan lagun bakarrenetarik.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 38. orr.

Bederatzigarren koadroan ezker horman itsatsitako pilota pozoitsua eraman beharko du.  Berria - Kirola   2006-03-24

Bere bulegotik zuzendariarekin irteterakoan, begiratu pozoitsua egin zien Snapek Harryri eta Roni.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 72. orr.

Opari pozoitsuei zaila da kokagunea aurkitzen norberekoikeriaren apalategietan.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 210. orr.

Polemika hori pozoitsua da erabat, eta bizi garen garai hauen miseria erakusten du.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 109. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

gas pozoitsu (3)

suge pozoitsua (3)

suge pozoitsuak (3)

suge pozoitsuen (3)


pozoitu (orobat pozoinatu g.er., pozoindatu g.er., pozoindu g.er. eta pozointatu g.er; Euskaltzaindiaren Hiztegian pozoitu agertzen da) 1 du ad pozoia harraraziz edo emanez hil, edo hil zorian edo jarri.

43 urterekin hil zen Ludovico, arreba hartxek pozoituta, nonbait.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 295. orr.

Haurra izan eta biharamunean berak pozoitu zuen.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 77. orr.

Zotz horien pozoia nahikoa izan zen hiru artzainak pozoitu eta hiltzeko.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 215. orr.

Orain Mireia pozoitu egin zutela jakin dute.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 148. orr.

Hiltzera kondenatu zuten Giovanni Battista, emaztea pozoitzeagatik.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 290. orr.

Senarrak emaztea pozoitu; arrebak neba!  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 295. orr.

Justxenko dioxinaz pozoitu zutela jakinarazi dute haren medikuek.  Berria - Mundua   2004-12-12

Pozoitu ote zuten argitzeko analisi medikoak egingo dizkiote han.  Berria - Mundua   2004-12-11

Egizu nahi duzuna; niregatik libre duzu mundu erdia pozoitzen baduzu ere; berdin dit.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 269. orr.

Aladinoren historiak errakuntzaz kontatzen du afrikar magoa bere jauregian pozoitua izan zela eta haren gorputza, drogaren poderioz belztu eta arrakalatua, zakur-katuetara bota zutela.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 69. orr.

Nire bekatu ezkutuek hurkoek biriketaratzen duten airea pozoitzen dute.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 61. orr.

Andresek bere burua pozoitu zuen.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 308. orr.

Chapeleau, bizilagunaren behiak pozoitzeagatik kondenatu zuten.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 99. orr.

2 (da aditz gisa) nahi gabe-edo pozoia hartuz hil edo hil zorian gertatu.

Pozoitzen banaiz ere, denbora gehiegi edan gabe egonez gero, ito egiten naiz.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 142. orr.

Askok etxean pasatzen dituzte tripako minak, perretxikoekin pozoitu direla ez esatearren.  Berria - Gaiak   2006-05-05

Garuna oxigenorik gabe eta karbono dioxidoz pozoiturik, gorabeherak eta itzalaldiak izaten zituen Virgilen kontzientziak.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 152. orr.

Autopsiak erakutsiko zuen Véra lo-pilulaz pozoiturik hil zela.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 54. orr.

3 pozoia nahasi, pozoia ipini.

Zaldun gaizto hark, fruta bat pozoitu zuen, baina ez zion Gwaini zuzenean eskaini, Ginebrari baizik, hark Gwaini eskainiko ziolakoan.  Juan Kruz Igerabide   «Artur erregearen heriotza», 2005 - 47. orr.

Kopa hura pozoituta zegoen.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 169. orr.

Mendeku gisa, maitale ohiak pozoitutako lore-sorta egin zion opari.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 169. orr.

4 irud/hed

Gizonen bat pozoituko zuen lotsagaldu horrek.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 300. orr.

Gizarte osoa dago erasoa, lan mota jakin bat egin dutelako daudelako auzipetuta, eta horrek gizarte osoa pozoitzen du.  Berria - Harian   2005-02-24

-Gizon hau, eta bera bezalako beste asko, gezur horretan, literatura eta hitzontzikeria itxurati baten hondarrez pozoiturik bizi direla pentsatzea ere, harrigarria da zinez!  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 225. orr.

Irribarre egin zuen Frantziskok, apaizaren barrua zekenkeriaz pozoitua ikusiz.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 348. orr.

Bekaizkeriak pozoitutako haginekin hozkatu naitek!  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 226. orr.

Ez al dinat beti esan eliztar hauek politikaz pozoituta dutela mingaina?  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 268. orr.

5 (era burutua izenondo gisa)

Mateo Vicalviko elizgizon pozoituaren sendatzea.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 458. orr.

Begira, suge pozoituak bidaliko dizkizuet.  Elizen arteko biblia   Jr 8,17

Burua eta oinak dardara batean ditut, ogi pozoitua jan banu bezala.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 632. orr.

Denek ikusi zuten erregina fruta pozoitua zaldunari ematen.  Juan Kruz Igerabide   «Artur erregearen heriotza», 2005 - 56. orr.

Belarmina emango diet jateko, ur pozoitua edateko.  Elizen arteko biblia   Jr 23,15

Eltzekari pozoitua.  Elizen arteko biblia   2 Erg 4,38 tit

Bourg-la-Reineko gizonek kutsatu dute hiltzen nauen aire pozoitu hori.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 329. orr.

Erantzun zion horrek ez zuela hunkituko, mingain pozoituen gainetik zegoela.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 360. orr.

Saderengan hitzak ez dira mintzabide huts; armak dira, azkon pozoituak.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 42. orr.

Iragan pozoitu horretatik ezer jaso ote genezake ondare kultural baliagarri baterako?  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 106. orr.

Jende on-onen gizarte onak malko epel gezurrezko bat ixurtzen du mendizale zintzoaren heriotzan, eta nazka hotz egiazko bat sentitzen jonki zikin pozoitua, ongi merezita, nirbana ttipitik nirbana handi betikora irristatu eta hiltzera etzaten denean, metro pasatxoko hegaldi motz itsusian.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 281. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pozoitu direla (3); pozoitu zuen (5); pozoitu zutela (3)

ogi pozoitua jan (3); pozoitua izan (10); pozoitua izan zela (4); ur pozoitua (4)

pozoiturik hil (5)

pozoituta dago (3); pozoituta hil (5); pozoituta hil zen (3)

airea pozoitzen (3)


pozoitzaile 1 izond/iz pozoitzen duena.

Sainduari eta burezurrari begira nago, eta hasperen egin dut nahigabe, kafe pozoitzailea, Alois Miedl, gure aita eta agurearen osabaz gogoratuta.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 67. orr.

Mail-a alderik alde korritu zuen, errege-segizio guztian barrena, zurdazko zuzi izeki bat astinduz eskuan, printze pozoitzailearen gainean argi egin beharrez.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 129. orr.

Pozoitzailea, bizpahiru lagun isilekin, berriro sartu, eta deitore-itxurak eginez biltzen zaio erreginari.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 126. orr.

Pozoitzaileak opariz gogatu nahi du erregina.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 126. orr.

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa, elkarteak izenondo balioa duela)

Harridura horrez elikatzen da, gogoa lainope, eta ez du falta mihi-gaizto belarri-pozoitzailerik, bere aitaren heriotzari buruzko esamesari kirats.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 172. orr.


pozoitze 1 iz pozoia hartuz, harraraziz edo emanez hiltzea edo hil zorian ezartzea.

Oso garrantzitsua da intoxikazio mota ondo identifikatzea; pozoitze larri askotan, goiz hartuta eta tratamendu egokia emanda, jendea onik ateratzen da.  Berria - Gaiak   2006-05-05

Ez dakit inork gogoan izango dituen Josef Duvrescu idazle errumaniarraren pozoitzearen ingurukoak.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 163. orr.

Nire bekatu ezkutuek hurkoek biriketaratzen duten airea pozoitzen dute.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 61. orr.

Madarikatuak, niretzat ez zuten beste izenik lur alemaneko airea pozoitzen zuten haiek.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 40. orr.

Erori, ez gau ero bateko sualdi labur batean, baizik eta zoramenezko erabateko pozoitze batean, maitasun gori gertagaitz batean.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 53. orr.

-Pozoitzearena gertatu zenean, ez al zegoen Mahai Biribileko zaldunik gazteluan?  Juan Kruz Igerabide   «Artur erregearen heriotza», 2005 - 56. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Eta egiazko -ala gezurrezko- bere kontakizun haiekin atsegin hartuz-edo, pozoitze lanaren deskripzioa bidali zion, xehe-mehe.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 164. orr.

Bi heriotza-zigor eman zizkiotela: bat pozoitze ahaleginagatik, lepoa moztera, bestea sodomiagatik, sutan erretzera.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 17. orr.

Pozoitze-kasuek konponbide ona dute askotan, dialisiaren bitartez substantzia toxikoak kanporatu eta odola garbitzen baita.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 248. orr.

Batez ere pozoitze-kasuak tratatzeko erabili zen giltzurrun artifiziala 1960 arte, eta, bereziki, giltzurrunaren gutxiegitasunez odolean urea gehiegi pilatzean gertatzen den pozoitze mota tratatzeko.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 249. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Janari pozoitzea diagnostikatu zuten mediku ukrainarrek.  Berria - Mundua   2004-12-12


pozpozik ik poz 3.

pozpuztu, pozpuz(tu), pozpuzten da ad pozez puztu.

Azken finean, bere ironia baieztu baino ez dut egin, eta pozpuztu egin da.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 46. orr.

Izagirreren paralelotasunaren arabera, ostera, aldi berean pozpuzten edo ahitzen dira bizitza eta historia.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 57. orr.


poztasun 1 iz poza, pozezko egoera. ik alaitasun.

Kalezuloko ezkongai egoki bakarra zelakoan, Um Hamidak poztasuna hartu zuen.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 141. orr.

Kirxaren poztasuna gazteak berriketari ekiten ziola ikusirik.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 73. orr.

Sexua ongizaterako, poztasunerako eta plazererako bidea da; emozio eta maitasun eragile.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 300. orr.

Biek sentitzen zuten poztasun bera, olatuen mugimenduak piztua.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 26. orr.

Gure poztasuna joana zen, eta urduri begiratzen genion aitari, gero eta haserreago baitzegoen.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 44. orr.

Jendearen poztasun eta alaitasunerako.  Askoren artean   «Rataplan» - 20. orr.

Zergatik tragediatzat jo poztasuna eta ontasuna darion jakituriaren agerpen bat dena?  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 347. orr.

Begiak dirdaitsu, ahoa poztasunak eta ustekabeak zabaldua.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 243. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Neke handirik gabeko lan bat, poztasun xaloz betetako bizimodu bat.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 79. orr.

Koblakariak lehenago egundo sentitu ez zuen poztasun betea sentiarazi zion.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 202. orr.

Lo gozo batera lerratze hura baino poztasun handiagorik ez zegoen.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 53. orr.

Poztasun handia izan zen bisitari nobleen taldean, eta espirituko gozotasunen artean malko ugari isuri zuten.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 434. orr.

Poztasun betean hartu ninduen Buruk.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 107. orr.

Carlos Argentinoren eromenak poztasun maltzurrez bete ninduen.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 166. orr.

Kristoren zerbitzaria poztasun santuz betea ikustean, ezin diote deabruek minik egin.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 359. orr.

Sergioren poztasun urduriaz ohartu zen Sara. herioaren larritasunaz batetik, poztasun hutsal eta faltsuaz bestetik.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 59. orr.

Batetik handi-mandi bridatzaileak, bertzetik ixiltasunera behartua den jende bridatua, artean populuaren gehiengo bat halako poztasun faltsu batean atxikia.  Herria   2004-12-30

Irria, Jolasa bezala, Poztasun hutsa baita, eta, beraz, gehiegizkoa ez bada, segurik, ona da berez.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 463. orr.

Gizon jainkozalea, malko-jario hauen artean halako zerutiar poztasun batez azaltzen zen, gozo eta bare bai barnean eta bai aurpegian.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 887. orr.

Fraidegaioi begiratu zigun, lana ondo egiten ari den baten poztasun halako batez.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 61. orr.

Seme hori, Florent, lehenbiziko ezkontzan sortua, txit gozoa zen eta poztasun handiak eman zizkion.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 67. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Helegite Auzitegiaren erabakia poztasun oihu eta txalo artean hartu zuten.  Berria - Mundua   2004-05-29

Nola hartzen zituen poztasun eta betetasun sentimendu batek Sararen bihotz-buruak guztiz!  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 53. orr.

Bada, hura harturik, hantxe itxi zuen, poztasun keinu batek lagundurik.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 124. orr.

Beraz, Poztasun mota batez hunkitzen gaituen gauza batez oroitzen garenean, ahalegintzen gara, horrenbestez, aitzinean bagenu bezala gauza haren kontenplatzen, Poztasun afektu berdinarekin.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 369. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Egunsentiaren argitan Gülbaharren aurpegia ume-poztasun batek piztua zegoen.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 74. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

poztasun edo tristura (4); poztasun handia (3); poztasun handiago (3); poztasun handiagoz (3); poztasun handiz (5)

hunkitzen gaituen poztasuna (3); lagun daraman poztasuna (10); poztasuna edo tristura (3); poztasuna eta tristura (4); poztasuna hartu zuen (3); sorturiko poztasuna (6); sortzen den poztasuna (8)

poztasunaren edo tristuraren (6)

poztasunari edo tristurari (3)

poztasunera daramala irudikatzen (3)

poztasunetik sortzen den (3)

poztasunez edo tristuraz (10); poztasunez hartu (4); poztasunez hunkitua (10); poztasunez hunkitua dela (3); poztasunez hunkitua izan (3); poztasunez hunkitzen (14); poztasunez hunkitzen duela (7)

poztasunezko afektu (4); poztasunezko edo tristurazko (3); poztasunezko eta desirazko (3); poztasunezko eta tristurazko (3); poztasunezko nahiz tristurazko (3)


poztu, poz(tu), pozten 1 da/du ad poz hartu, poz eman, pozez bete. (norbait)

Lasaitu nintzen, beraz, eta poztu ere bai, benetan.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 21. orr.

Nire bizimodu bitxi eta irreal hark ez zuen, ez kezkatzen, ez pozten.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 63. orr.

Benetan da osasungarri poztea eta alaitzea izan duten ohoreagatik eta zoriagatik.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 64. orr.

Poztu egiten naiz, horregatik, eta zurekin bozkariatzen, eta zorionak ematen dizkizut, bertutearen bidetik adoretsu aurrera zoazelako.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1205. orr.

Alaba, aita hain zoriontsu ikusirik, poztu egin zen bera ere, izugarri maite baitzuen.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 122. orr.

Egiaztapen horrek ez zuen ez poztu, ez penatu.  Eduardo Matauko   «Emakume ezezagun baten gutuna» - Stefan Zweig, 2005 - 7. orr.

Ez dakit poztu ala haserretu Abelena hanka-sartze bat izan zela entzunda.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 158. orr.

"Hau duk hau aukera, esku artera etorri zaidana!", poztu zen Agravain.  Juan Kruz Igerabide   «Artur erregearen heriotza», 2005 - 20. orr.

Poztu zaitez zu ere, ahizpa laztana, beti Jaunarengan.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1201. orr.

Poz zaitez zeure seme-alaba zintzoengatik, bilduko baitzaizkizu berriro guztiak eta betiereko Jauna goretsiko dute.  Elizen arteko biblia   Tb 13,15

Berri hunek pozten ditu euskaldun guziak eta lehenik Migel Madariaga, taldearen arduradun nagusia.  Herria   2003-05-29

Poztu egiten naizela, poztu, gertatu zainanagatik.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 113. orr.

Poztu egiten zela nire asmoarekin, eta bidaliak zizkidala, lagunduko zidatelakoan, paperak eta argazkiak.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 21. orr.

Eraztuna jantzi izanaz poztu zen, orkoen beste konpainia bat hurbiltzen ari baitzen.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 215. orr.

Poztekoa da etxeko norbaitek nigan konfiantza izatea.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 133. orr.

Pozten naiz hori entzuteaz.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 155. orr.

Pozten nau hori entzuteak.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 76. orr.

Gainera, uste nuen poztuko zintuela ilobarekin gelditzeak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 178. orr.

Horrek asko poztu zuen Wendy.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 59. orr.

2 (adizlagunekin)

Badaki deitzen badio asko poztuko dela.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 52. orr.

Agur egiten zidan lehenengo aldia zen aspaldian, eta asko poztu ninduen.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 27. orr.

Ez gaitu askorik harritu, baina gure artean inor ere ez da asko-asko poztu.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 315. orr.

Nire emaztea oso poztuko duk hi ezagutzeaz.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 115. orr.

Salomonen eskari hau hartzean, Hiram biziki poztu zen.  Elizen arteko biblia   1 Erg 5,21

Ulises biziki poztu zen harreragatik, eta Zeusen izenean bedeinkatu zuen.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 100. orr.

-Izugarri pozten nau zuk hori pentsatzea -esan zuen andreak-.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 88. orr.

Unai ikaragarri poztuko da.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 404. orr.

Pozten naiz, benetan poztu ere, zu bizirik ikusteaz!  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 348. orr.

Berria-rekin ez nuen asmatu, eta zinez poztu nintzen.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 23. orr.

Bakarrik geratu arren, solaskiderik gabe, zeharo poztu zen Lucas.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 16. orr.

Baina ni gelditzeak ez zuen batere poztu mutila, nabari zitzaion.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 23. orr.

Poztu nintzen galanki, eskala egin genuenean.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 12. orr.

3 (zerbait)

Bihotza poztu, arima handitu eta indarrak berritzen dituzten abentura horietako bat izan zen.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 177. orr.

Haren begi txikiak poztu egin ziren. Ikutuidazu potxotxa, ikusiko duzu nola poztuko den zure zirriekin.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 89. orr.

Piztu ziren argiak, hasi ziren musikak, poztu ziren ikusleen eta teleikusleen bihotzak.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 124. orr.

Jaiki zaitez, jan, poztu barru hori.  Elizen arteko biblia   1 Erg 21,7

Egia esan, mutil hark bidaia desatsegina poztu zion.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 17. orr.

4 (era burutua izenondo gisa)

"Bai, bai, bai", taldekide poztuen oihartzuna.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 25. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

asko poztu (67); asko poztu ninduen (10); asko poztu zen (28); atsekabeetan poztu (4); batere poztu (3); biziki poztu (44); biziki poztu zen (26); biziki poztu ziren (8); gehiago poztu (6); harritu eta poztu (3); ikaragarri poztu (4); ikusteak poztu (3); izanaz poztu (5); izugarri poztu (20); izugarri poztu zen (10)

poztu da (12); poztu eta alaitu (3); poztu eta harrotu (3); poztu gaitezen (6); poztu hadi (3); poztu zen (114); poztu zuen (13)

poz bitez (5); poz dadila (3); poz zaitezte (10)

asko poztuko (19); biziki poztuko (4); gehiago poztuko (5); izugarri poztuko (6)

pozteko moduko (7); pozteko modukoa (6); pozteko modukoa da (3); pozteko modukoak (3)

poztekoa da (24)

asko pozten (47); asko pozten naiz (11); asko pozten nau (12); benetan pozten (5); benetan pozten naiz (3); bereziki pozten (3); bihotza pozten (7); biziki pozten (13); biziki pozten naiz (4); biziki pozten ziren (3); gehiago pozten (5); ikaragarri pozten (4); izugarri pozten (17); izugarri pozten naiz (9); pozten da (29) pozten du (7); pozten gaitu (8); pozten gara (17); pozten naiz benetan (3); pozten nau ikusteak (3); pozten zen barrutik (4); pozten ziren jaunagan (3)


poztxo iz poz txikia.

Bahitu nindutenetik, huraxe izan nuen poztxo bakarra.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 350. orr.

Deliberamendu horrek poztxo bat ekarri zidan: nire bizitzan lehendabiziko aldiz, familiaren on beharrez ari nintzen, eta ez neure onaren bila.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 274. orr.


pragatar izlag/iz Pragakoa, Pragari dagokiona; Pragako biztanlea.

Demagun Kafka: idazle pragatarrak Hamalauko Gerra Handiaren garaian idatzi zuen bere obrarik garrantzitsuena.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 55. orr.

Pragatarrek asteburuetan kanpora ihes egin ohi dute, baina gelditzen direnentzat, Wenceslas plaza da bilgune nagusietako bat.  Berria - Mundua   2004-04-27

Denda berria ireki zuen, Azoka Plaza Zaharrean, pragatarren oroitza zenez geroztik, erloju astronomikoa dagoen plazan.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 254. orr.


pragmasia iz

Errealitateak erakutsi egin dio eta pragmasiaren bidez antzeman du giza abereak ez diola nolanahi muzin egiten gaizkiari.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 36. orr.


pragmatika 1 iz hizkuntzalaritzaren adarra, mintzaira aztertzen duena hiztunen eta hizketaldia gertatzen den egoeraren eta zertzeladen aldetik.

Erretorika berriek, pragmatikak, antropologiak, ahozkotasunaren teoriak eta, batez ere, bertsolariek berek albora utzi ezineko arrasto baliagarri mordo bat eskaini dizkigute azken urteotan. erretorika klasikoaren kanonen egokitzapen bat da funtsean gure markoa, gaur egungo pragmatiken ekarpenez berritu eta osatua.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 25. orr.

Irakasgai bakoitzak badu berezkotasuna, eta antzik ez du normalean egiten dugun lengoaiarekin semantika, sintaxi edo pragmatikaren aldetik.  Berria - Euskal Herria   2004-03-17

Garapen berri horiek sintaxiaren, semantikaren eta pragmatikaren arteko zubiak sendotu zituzten.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 90. orr.

Bigarren hizkuntzaren jabekuntzari dagokionez, fonologiazko azterketak sintaxizkoak, diskurtsoari buruzkoak eta pragmatikazkoak baino atzeratuago dabiltza kopuruaren aldetik behintzat.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 48. orr.

2 aritzeko moduari buruzko jakinbidea.

Baina segituan kontrarreforma bultzatu zuen Eliza katolikoak, eta euskal literatura aszetika eta pragmatika erlijioso katolikoko liburuak egitera bideratu zen.  Berria - Harian   2005-04-13

3 lege xedapena, errege edo kideko batek, inongo kontseilu edo biltzar politikoren baiespenik gabe emana.

Ez al ziren bata bestearen ondoan etorri, senatukontsultoak, plebiszituak, pretoreen ediktuak, kontsulen ordenantzak, edilen araudiak, juriskontsultoen erantzun edo erabakiak, pragmatika-berronespenak, erreskriptuak, ediktuak eta enperadoreen nobelak?  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 44. orr.


pragmatiko 1 izond ekintzari, eta ez gogoetari, dagokiona; praktikari edo ekintzari lehentasuna ematen diona.

Zorionaren eragileetatik abiatzen den lege praktikoari pragmatikoa deitzen diot.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 271. orr.

Azalpena garapen horren kontzeptu pragmatikoen -praxiari loturikoen- inguruan gauzatuko da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 164. orr.

Ez naiz, ezta ere, negarrez hasiko munduak literaturari soilik alde pragmatikoa -entretenimendua- eskatzen diola ikusita.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 46. orr.

Han ikuspegi pragmatikoa nagusitu da eta ez dogmatikoa.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 324. orr.

Demokrata kristauek eta komunistek entente cordiale moduko bat adostu zuten, eta ateak zabaldu zizkieten garai pragmatikoago batzuei.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 36. orr.

Helburua pragmatikoa da erabat Giereren zientziaren azalpen filosofikoan: nola atzeman eta erabiltzen dira teoriak praktika zientifiko errealetan?  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 166. orr.

Fikzioari berea eman ordez, ez baitzen federik fikzioak ezer lor zezakeenik, hain juxtu euskaldunon jite pragmatiko kate motzekoa nagusitu zen...  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 66. orr.

Uste dugu ariketa logiko horren bidez ez dela gehiegi lausotzen sofistikaren espiritu pragmatikoa.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 41. orr.

Hauxe da bigarren alderdia, ikuslearen desirei, hark dituen esperantzei, lotuagoa, ikuslearen egoera pragmatikoari dagokiona, alegia.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 154. orr.

Esan daiteke batez ere Jean T.k oso era pragmatikoan jokatu zuela.  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 26. orr.

2 (pertsonez)

Teknikariak arras pragmatikoa zirudien, bazekien zer obratu behar zen, buruaz beste egin gabe, merkatuari egokitzeko.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 105. orr.

"Gainera hotza egiten hasi du", bururatuko zaio erromantizismo kutsurik gabeko pragmatiko bati.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 66. orr.

Jendea pragmatikoa da.  Berria - Ekonomia   2006-01-14

3 (hitz elkartuetan)

Bazekien, baina ez zion inporta, jarrera pragmatiko-egozentriko ibiltaria zen harena, hura bezalako jenderik ez da gehiago, ezin izan, jakina. · Doris Allen psikologoak "defizit semantiko-pragmatiko"tzat deskribatzen du autismoaren alderdi hori.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 25. orr.

4 pragmatikarena, pragmatikari dagokiona.

Nola integratu hiru mailako egituran aspektu pragmatikoak?  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 159. orr.

Diskurtsoaren mugaketa-arau pragmatikoak.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 97. orr.


pragmatikoki adlag era pragmatikoan.

Irudi baten balio sinbolikoa pragmatikoki definitzen da, beste ezerena baino nabarmenago, irudikatzen diren sinboloen onargarritasun sozialaren bidez.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 76. orr.

Iritsiko ote zen haietako inor bere kasa moldatzera, automatismo sozialak pragmatikoki erabiltzera, munduan funtzionatzeko moduan?  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 246. orr.

Erabakitzeko eskubideari dagokionez, IBBren iritziz Frantziak ez du horrelakorik onartuko eta pragmatikoki, departamendua lortu behar dela azaldu du.  Berria - Harian   2006-03-24


pragmatikotasun iz pragmatikoa denaren nolakotsuna. ik pragmatismo.

Euskaldunak arte antirrokokoa egin du, ez du bilatu edertasuna, pragmatikotasuna baizik.  Berria - Kultura   2004-07-18

Ikuspegi kritikagarria, eta baita arbuiagarria ere, nola ez, bere pragmatikotasunean, garapen eredu jakin bati buruz determinista izanik.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 255. orr.

Iraunkortasuna, egonkortasuna, seriotasuna, pragmatikotasuna, gogortasuna formetan... dira ezaugarri horiek.  Berria - Kultura   2004-07-18


pragmatismo 1 iz gauzen alderdi praktikoari lehentasuna emateko joera. ik pragmatikotasun.

Pragmatismoak, eraginkortasunean oinarrituriko jarrera horrek, aurrean jartzen zaizkion aukera eta gertakizun guztiak baliatzen ditu [...] eta errezeloz begiratzen dio apriorismoaren, dogmaren edo ideologiaren kezka-usain desatsegin hori duela iruditzen zaion guztiari.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 70. orr.

Pragmatismoa izan dugu euskaldunok harroen erakutsi dugun ezaugarrietako bat.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 70. orr.

Bigarren arrazoina da pragmatismoarena: ez da aski erraitea "Pauetik ez dugu deus espero", hori frogatu gabe!  Herria   2001-02-22

Tradizioz, lider instituzionalari pragmatismoz jokatzea dagokio, hitzarmenek mugatuago jokatu beharraren beharrez, eta alderdiko liderrari azken helburuei eustea.  Berria - Harian   2005-06-24

Aldaketa garaiotan ezker abertzaleak «etxerako lanak eginak» dituela eta «malgutasunez eta pragmatismoz» jokatzeko prest dagoela adierazi zuen Otegik.  Berria - Euskal Herria   2004-04-04

2 teoria filosofikoa, doktrina baten balioa neurtzeko haren ondorio praktikoei baino ez zaiela begiratu behar dioena.

Pragmatismoaren arabera, posible da indukziozko metodoa aldarrikatzea kontzeptualki; ez du onartzen, alabaina, azken horrek aukera handirik ematen digunik egiazko ondorioetara ailegatzeko.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 108. orr.

Charles Sanders Peirce, William James, Josiah Royce eta John Dewey-ren pragmatismo amerikarraren filosofiaren eskutik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 90. orr.

Quineren belaunaldiaren ondoren, hizkuntza eta zientziaren analisiaren filosofia estatubatuarrean hezitako pentsalariek [...] pragmatismoaren eta Europako filosofia kontinentalaren arteko elkarrizketa osatu zuten.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 90. orr.

Agerian geratzen da nola lotzen diren ideien bidez pragmatismoaren filosofia eta nazio baten interesak.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 98. orr.


pragmatista 1 izond pragmatismoarena, pragmatismo filosofikoari dagokiona.

Egiarekiko ikuspegi pragmatista: perpaus bat egiazkoa da hura mantentzeak efektu "positiboak" badakartza.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 132. orr.

• 2 iz pragmatismoaren aldeko pertsona.

Hobeto ulertzeko, pragmatistak hitz berezi bat darabil du behin-behineko indukziozko baieztapenei buruz ari denean: posit (postulatu).  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 108. orr.

Rortyk Ilustrazioaren liberalismoa salbatzeko, haren razionalismoa eliminatzea proposatzen du, pragmatista ilustratu gisa jarraitu ahal izateko, dogmatismoak oro utzita.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 198. orr.

Humeri emandako erantzun bat Charles S.Peirce pragmatista iparamerikarraren abdukziozko arrazoinamendua da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 117. orr.


praile ik fraide.

praka (361 agerraldi, 106 liburu eta 30 artikulutan; orobat fraka 90 agerraldi, 35 liburu eta 7 artikulutan; soilik praka- eta fraka- formen maiztasuna) 1 iz pl gorputza gerritik behera eta bi zangoak banaka estaltzen dituen janzia. ik galtza.

Soinean alkandora zuri garbi-garbia zeraman, izur txukuna eginez lisatutako prakak, oinetako distiratsuak.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 201. orr.

Prakak eta galtzontzilo urdin argiak erantzi nizkion hantxe, ohean eserita zegoen bezala.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 22. orr.

Belauniko jarri naiz, prakak jaitsi dizkiot, eta bere zakila dakust mardo-mardo.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 83. orr.

Budek prakak jantzi eta gizonari quarter bat luzatu zion.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 180. orr.

Prakak jantzi zituen badaezpadan, eta orkatiletarainoko gabana.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 7. orr.

Elastikoaren ondoren gizonak oinetakoak kendu eta prakak askatu zituen.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 116. orr.

Praketako botoiak askatzen hasi zenean.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 14. orr.

Neskaren hatzek Josebaren praketako kremailera jaitsi zuten.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 133. orr.

Bere atzamar izoztuak etengabe mugitzen ziren praken poltsikoen barruan. besotik hartuta hor eraman zuen Prantxixko Zabaleta gizajoa, ikararen ikaraz praketan pixa eta kaka eginda.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 223. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Ilea atzealdean bildua, praka motzak eta niki tiranteduna.  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 10. orr.

Praka motz horiek denak Caritas-era!  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 167. orr.

Ahizpa ikusi zuen ohe gainean minez iraulkatzen eta praka laburreko mutil argal zurbila zutik zegoen bere ondoan, eskuak urkilez beterik.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 129. orr.

Dotore etorri zen Ane, beltzez goitik behera, larruzko praka beltzak eta jakanarru beltza.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 42. orr.

Nik amerikar armadako panazko praka berdeak neramatzan.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 241. orr.

Praka beltz estuak eta jertse fin urdina.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 54. orr.

Maiza atzetik, begiak praka estuetan nabarmentzen ziren aldaketan jarririk.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 67. orr.

Biribilguneak ongi markatzen zizkioten praka malguak janzten zituen.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 251. orr.

Oinen gainean dilindan zituen praka zabal nabarrei so egiteko.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 454. orr.

Praka zabal-erosoak, artilezko jertse gorria eta zetazko zapia lepo inguruan.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 77. orr.

Orduan ordezkari sindikalek eskaleen antza edukitzen zuten euren bizar zabar, trikota ilun eta praka zaharkituekin.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 16. orr.

Praka marradun zuri-beltz batzuk, nahikoa marazturik zeudenak.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 126. orr.

Janzten zituen likrazko prakek bere izterretako gihar boteretsuen gorabeherak nabarmenagotzen zituzten.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 46. orr.

Mahonezko praka, arkondara koadrodun, gerriko baltz eta txapel hutsik bakoz.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 8. orr.

3 (mota adieraziz)

Gizontto bitxi bat ere bazen, sudur berezia zeukana, bizkar zorro handia, "golfeko prakak" esaten zaizkienak eta bota itzelak.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 59. orr.

Surflariek erabiltzen dituzten neoprenozko praken antza du.  Berria - Gaiak   2006-03-01

Bata bestearen ondoan zetzan, biak ere praka bakero koipetsuak jantzita.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 41. orr.

Praka kakiak jantzirik, soldadu batzuk kantuan hasi ziren.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 384. orr.

Jertse estuak eta praka elastikoek nabarmendu egiten zioten gorputzaren liraintasuna.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 100. orr.

-Goretex gehiegi: mendiko botak, mendiko prakak, mendiko jaka...  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 89. orr.

4 (modua adieraziz)

Zu bezalako gazteak nituela inguruan, batzuk praka motzetan, besteak kirol arropetan.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 112. orr.

Praka laburretan pilota baten atzetik dabiltzan aurrelari, atzelari eta defentsak.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 39. orr.

Oinetako deportibo eta praka bakeroetan bistaratu zuen bere Pietatea.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 96. orr.

Ni etxean praka laburrakaz ikusterik ez jakon gustaten.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 64. orr.

5 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Sakelakoa praka poltsikoan edo gerrikoari lotuta eramateak haziaren ekoizpenari egiten dio kalte.  Berria - Gaiak   2004-06-29

Berokia erantzi, eseri eta praka-erretenak zuzendu.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 7. orr.

Ez zen argala, potoloa ere ez, inondik ere, baina haragiz ondo beteta zituen praka-barruak.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 26. orr.

Laster asko ikasi nuen hitz dontsuaren esanahia, eta handik aurrera eskrupulu handienaz hasi nintzen hartzen neurriak, batez ere praka-gurutzekoak.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 316. orr.

6 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Barregura puxkat eman dit jarri duen inozo aurpegiak, baina haren kirol-praken azpian antzematen den handituak ondo goazela adierazten dit.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 82. orr.

Alkandora eta gatibu-prakak nire zauri irekietara itsatsita zeudela  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 188. orr.

7 (esapidetan)

Dei mehatxagarri batzuk egin eta kito, denak kaka praketan edukiko nituzke, eskatzen zaien guztia emateko prest.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 49. orr.

Praketan kabitu ezinik da, normala den bezala.  Berria - Kirola   2004-03-21

8 ahuntz-praka ik ahuntz.
9 kuku-praka ik kuku 9.
10 praka-barren (orobat prakabarren g.er.) pl praken behealdea.

Gizon zahar bat, praka barrenak narras eginda, egurrezko maleta bat eskuan.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 40. orr.

Ileak bekokian itsatsita, praka barrenak arrastaka.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 53. orr.

Erabat bustita zeramatzan zapatak, galtzerdiak eta praka barrenak.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 243. orr.

Euria ari du oraindik ere, eta praka barrenak basaz beterik daramatza.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 188. orr.

Une batez geratu egin zen, galtzerdi lodiak praka barrenen gainetik ipintzeko.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 123. orr.

11 praja-jario izond galtzak eroriak daramana.

Bere irakasle fosilduek amorrua ematen zioten, bere ikaskideek berdin, eta are eta amorru handiagoa ematen zioten nesken ikastetxeetara joan eta, larrua jotzea beste pentsamendurik gabe, hormak fuck hitzaz zikintzen zituzten praka-jario guztiek.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 126. orr.

12 praka-lasai (corpusean frakalasi soilik) izond praka-jarioa.

-Nire lehengusu frakalasai horrekin ez naiz berriro inora joango -Adelak-.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 168. orr.

13 praka-motz (corpusean prakamotz soilik) praka motzak erabiltzen dituen mutila.

Egun txarrak izan ziren arrantzarako, mundu guztia zebilen haserre eta auzoko prakamotzek ezin zuten txalupa batera hurbildu inguruko heldu guztiak garrasika jarri gabe.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 136. orr.

14 praka pare

Bi praka pare, hiru alkandora eta poltsikoan sos gutxi batzuk baino ez zituela.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 90. orr.

Horixe zuan nire azken praka pare ona.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 16. orr.

· Bere burua kausitu zuen kontu handiz tolestutako praka itsas urdin pare bati beha.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 451. orr.

15 prakak bete lan lan asko.

Baserrian guzti-guztientzat prakak bete lan izaten da.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 46. orr.

Prakak bete lan dabil.  Berria - Euskal Herria   2004-03-05

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ahuntz praka (3); praka bakero (4); praka bakeroak (7); praka barrenak (9); praka beltz (3); praka beltzak (4); praka estuak (4); praka motz (7); praka motzak (6); praka pare (3); praka zabal (3); praka zuri (3); praka zuriak (5)

alkandora eta prakak (3); galtzerdiak eta prakak (3); mahoizko prakak (3); prakak erantzi (3); prakak jaitsi (5); prakak jaitsita (6); prakak jantzi (4)

praketako botoiak (4); praketako kremailera (3); praketako poltsikoan (4); praketako poltsikoetan (4)


prakabarren ik praka 10.

prakadun 1 izond prakak dituena.

Urrats luzeak eginez zebiltzan hankak: hanka argalak, hanka prakadunak, bonbatxodunak, gonadun hankak.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 473. orr.

• 2 iz gizona.

Gertatzen dira halakoak prakadunen artean prakadunak mutikoak izan arren.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 123. orr.

Prakadunen arteko zikinkeria horietarikoa izan genuen hura.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 140. orr.

3 laikoa.

Eta honi dagozkion gogoetek, apaiz izan zein prakadun, inarrosi egiten ditiztek denak, eta gure oinarriak berak dardarazten.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 292. orr.

4 zibila.

Une hartan Dols ez zen polizia lanetan ari eta edozein prakadun bezala jantzita zegoen.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 49. orr.


prakalasai ik praka 12.

prakamotz ik praka 13.

prakatxo iz pl praka txikiak.

Oso azal zurikoa zen, eta bere satenezko prakatxo gorriekin, bere goante beltzekin, irudi eder bat osatzen zuen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 351. orr.


prakerre izond/iz liskarzalea.

Prakerre bat agiraka hasi zait, gurasoekin ari nintzela, ez dakit zer sartu zaion ipurtzuloan, keinuka hasi zait eskuaz eta uste nuen perbertitu bat zela.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 213. orr.


praketa iz galtzazuloa.

Beti egiten diot bigarren begirada neure buruari, praketa ondo itxi dudala ikusteko.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 209. orr.


praktika (orobat pratika g.er.) 1 iz ondorio jakin bati begiratuz aritzea; jardun batean aritzeko molde jakina. ik ariketa; praxi.

Bai, hitz egin dezagun sexuaz, baina praktikak, noiz?  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 297. orr.

Kontzienteki prestatutako algoritmoak eta denbora eta praktika puska bat beharko genituzke.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 221. orr.

Idatzitako lanez bestalde behar zuen ere mintzaira praktikatu eta praktika horiek Arnegin egin zituen, 1920tik goiti.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 197. orr.

Praktika horiek direla beren osasun sendo eta urte jorien kausa.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 83. orr.

Erlijioa, ezer izatekotan, gizarte-fenomenoa da, sinesmen eta praktika asko eragiten dituen zerbait.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 262. orr.

Praktika asko behar da ciao lau aldiz eta hark bezain bizi esateko.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 42. orr.

Mexikon eta Liberian iaz utzi zuten bertan behera heriotza zigorra ezartzeko praktika.  Berria - Mundua   2006-04-20

Balio kultural eta politiko batzuen defentsan [...] posible zen indarkeria justifikatzea eta praktikara eramatea.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 54. orr.

Esperientzia praktikaren ariketa jarraitu eta errepikatua da.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 390. orr.

2 (teoria-ri kontrajarria)

Teorian badakizu dena, praktika besterik ez zaizu falta.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 127. orr.

Teoriatik praktikara, giza nortasunaren izaeratik historiaren erregistrora igarotzen garenean, [...].  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 98. orr.

Ezagutzeko modukoak izan baitaitezke [...] teoriak eskaintzen dizkigun abantailak eta ez, ostera, haren gaitzak, horiek bakar-bakarrik praktikak idoro ditzakeelako.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 42. orr.

Teoria ez ezik praktika ere ikasi zuen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 49. orr.

Teoria hau praktikara eraman nahi du Platonek eta politikaren diskurtsoan txertatzen du.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 48. orr.

Teoria eta praktika uztartuz, Dolmacé eta Saint-Ange jaun-andere libertinoek plazeraren eta bizitzaren sekretu guztiak erakusten dizkiote Eugeniri.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 305. orr.

Teoria eta praktika elkartu teknozientzia berri batean.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 96. orr.

Orduan ere, bat gertatu zitzaidan teoria, eta beste bat praktika.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 206. orr.

Praktika horiek teoria tradizionalak baino hobeto azaltzen dute nazioarteko merkataritzaren gaur egungo errealitatea.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 68. orr.

Bere garaikideak baino zuhurragoa zen Baglivi [...] konturatu baitzen teoria baino garrantzitsuagoa zela praktika.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 9. orr.

3 (-en atzikiaren eskuinean)

Garai modernoetan, hiru izan dira medikuntzaren praktika eraldatu duten iraultzak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 269. orr.

Muskulua, funtsean, motor lineal bat da [...], alderdi askotatik begiratuta, gaur egungo ingeniaritzaren praktikaren aurretik doana.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 65. orr.

Erakundearen praktika nazionalistaren adibide jarri zituzten horiek guztiak.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 226. orr.

Doktrinaren gordailua, egunero eraberritzen dena, epaitegietako eztabaiden praktika eta gatazkak direla bide.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 73. orr.

Jainkoa gozamenez baliatzen da gizakia erakartzeko eta bertutearen praktika gogorragoetan trebatzeko.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 92. orr.

Argi honek berak argitu behar luke baita ere ohitura-bertuteen praktika.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 74. orr.

Arreta handiz entzuten zituen koronelaren alaben praktikak, haiek pianoan sonata eta minuetoak jotzen zituztenean.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 189. orr.

Betroinen praktika horiek hemen ere zabaldu nahi zituen Ploermeleko fraileak etorraraziz Garaziko Maiorga eskolara.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 141. orr.

Interesgarria iduritu zaigu honen praktika bultzatzea.  Herria   2001-06-14

4 (izenondo eta izenlagunekin)

Ikasketa luze eta praktika zorrotzen ondoren.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 206. orr.

Iraultzaile handienekin gertatzen den bezala, teorian ziren lehenik aurreratuak eta hori izan zen beren praktika iraultzailearen osagai oinarrizkoa.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 130. orr.

Haren jokabidea praktika arrunt baten erakusgarria besterik ez baitzen.  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 73. orr.

Praktika satanikoak gure hirian?  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 65. orr.

Nola atzeman eta erabiltzen dira teoriak praktika zientifiko errealetan?  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 166. orr.

Gai honi buruz erretorika eta praktika neoliberalaren artean dagoen amildegia handia da oso.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 215. orr.

Urrian barrena praktika militarrak egin genituen Larraitz inguruan.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 244. orr.

Urtebeteko praktika judizialak egin ondoren, 1907ko urriaren 1ean hasi zen Assicurazioni Generali izeneko aseguru etxean lanean.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 69. orr.

AI eta BAK-en ustez, «Espainian tortura ez da praktika sistematikoa».  Berria - Euskal Herria   2004-06-26

Praktika hegemonikoak gizarte osaezin eta irekiaren artikulazioak dira.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 93. orr.

Diskurtso baten objektuen eraketa deskribatzean, ahalegintzen gara praktika diskurtsibo bat ezaugarritzen duten harremanak kokatzen.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 58. orr.

Zuzeneko praktikatik datozen intuizio pare bat baizik ez dugu azalduko gai honen inguruan.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 205. orr.

Erlijiozko praktika primitiboa helburu bat da bere horretan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 115. orr.

Juduen zuzenbidea [...] Ipar Arabiako estepetatik Siriako landa eta hirietara etorritako nomaden ohiturazko praktika barbaro gisa sortua zen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 69. orr.

5 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Udatik aurrera, 50.000 praktika kontratu egingo dira arazoetan diren lanbideetan.  Berria - Harian   2006-04-11

Merkantilismoa, benetako doktrina baino areago, praktika multzoa izan zen, eta berehala kondenatu zuen pentsamendu ekonomikoak.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 35. orr.

-Gehiegi eskatzen diozu zeure buruari -esan zion zorrotz Lupin maisuak, laugarren praktika-astean-.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 201. orr.

Praktika falta, esaten zuten; baina benetan gertatzen zena zen jada ez zutela horretan sinesten.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 212. orr.

-Praktika faltarena duk hori.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 16. orr.

6 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Sorgin praktika bat da, espirituak lasaiarazteko, gaixotasun bat uxatzeko edo euria eginarazteko egiten dena.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 98. orr.

Ba da berezitasun nagusi bat Angelun, ikasketak ala enpresa praktikak mugaz bi aldeetan egiten direla.  Herria   2001-09-20

Alde batetik, teoria "zientifiko" ergel bat, eta, bestetik, nekazaritza-praktika katastrofiko bat.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 46. orr.

Bertan zientzia-praktika desberdinei, zientziaren elkarte-jarduerari edota aldaketa zientifikoari dagozkien auzi berriak zerrendatzen dira.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 157. orr.

Hainbat elikagai eta elikadura-praktikaren hedapen transkulturala.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 105. orr.

Jende, hizkuntza eta bizitza-praktika dibertsitate handi bat da.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 315. orr.

"Jostatze-praktika" horiek hartuko lukete aisialdiaren zati handi bat irratiaren eta telebistaren aroan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 398. orr.

-Orduan ez dizu ardura ikasgelan sartzea, gure ikasleek mintza-praktika apur bat egin dezaten?  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 117. orr.

7 eskarmentua.

Ez daukat praktika handirik honelako azterketak prestatzen.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 57. orr.

Baina saiatzen nintzen, ahal bezain ondoen, praktika ez galtzen.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 266. orr.

8 praktika-aldi (orobat praktikaldia) praktikak egiten ematen den aldia.

Jonas Weinberg hogeietan oso aurrera zihoan ordurako, mediku peto-petoa zen eta praktika-aldia amaitzen ari zen Bellevue Hospital erietxean.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 17. orr.

Nik, bederen, zuzendariari proposatuko zioat, praktikaldia bukatuta, egunkarian erredaktore geldi dadin.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 219. orr.

9 praktikak egin

Eskola teorikoetako gelak, praktikak egiteko gelak, agian laborategi batzuk.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 125. orr.

Abokatu ikasketak amaitzen ari zen; bi asignatura falta zitzaizkion, eta bulego batean ari zen praktikak egiten.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 13. orr.

"Diana bat da, ez?" "Pistolarekin praktikak egiteko erabiltzen dut", esan zuen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 183. orr.

Kazetaritzako praktikak egiten ari dela han.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 164. orr.

Fakultatean bi gorpu erabiltzen genitinan laboratorioko praktikak egiteko.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 128. orr.

Hala, bada, oposizioetarako prestakuntzan, idazmakinako praktikak egiten zituen Sarak.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 194. orr.

Batera sartu ginen egunkarian, udako praktikak egitera.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 66. orr.

10 praktikan errealitatean, ez teoria hutsean.

Teorian hala da, baina, askotan, ez da hala gertatzen praktikan.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 284. orr.

Teorian proposatu baino askoz lehenagotik aplikatzen zelako praktikan.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 217. orr.

Teorian nahiz praktikan erantzuna ezezkoa litzateke.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 97. orr.

Praktikan, ordea, zenbait arrazoi direla medio, ereduak kale egiten du errealitatea deskribatzerakoan.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 69. orr.

Ideal utopikoa da, ederra, baina praktikan, lanerako motibazio falta, ekimenik eta sormenik eza sustatzen dituena.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 279. orr.

Ez baitira kontuan izaten, askotan, errealitatean edo praktikan oso garrantzitsuak diren aldagai eta gertaerak.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 22. orr.

Unibertsitatea, praktikan, gazteen aparkaleku gisako zerbait bihurtzen delako.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 106. orr.

Hau guztia, hala ere, gehiago gertatu zen teoria mailan praktikan baino.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 98. orr.

Erregutu, ager diezagula horri buruzko bere borondatea eta erakuts diezagula hori praktikan nola bete.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 943. orr.

Zer esan nahi du horrek praktikan?  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 333. orr.

Baziren gauza bitxiak eguneroko praktikan.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 211. orr.

11 praktikan jarri (orobat ipini g.er. eta ezarri g.er.)

Ederki, goazen eta jar ditzagun gure teoria berriak praktikan!  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 95. orr.

Ikasi duguna praktikan jartzeko ordua dugu.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 229. orr.

Diogenesek aholkatzen zuen guztia jarri zuen praktikan.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 39. orr.

Gogoan izango ditut eta praktikan jarriko ikasgai horiek, ez zalantzarik izan.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 142. orr.

Edukia ez da argia eta ez du zehazten asmo hori nola jar daitekeen praktikan.  Berria - Gaiak   2004-04-07

Gogoan izango ditut eta praktikan jarriko ikasgai horiek, ez zalantzarik izan.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 142. orr.

Bazirudien praktikan jarri nahi izan zuela irakurritako guztia.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 279. orr.

Hori baita bere estiloa, hitza zuzenean, luzapenik eta interpretaziorik gabe, praktikan jartzea.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 27. orr.

· Tamalez, tresna berriok praktikan ezartzeko ausardia falta izaten da sarri.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 16. orr.

Euskal Herrian bada masa kritiko nahikoa Bestelako Komunikazioa garatzeko, alternatiba kritikoak praktikan ipintzeko.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 64. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

eguneroko praktika (4); erakasleen praktika (3); mintza praktika (6); praktika asko (6); praktika kulturalak (7); praktika politikoan (5); praktika sistematikoa (4); praktika zientifiko (3); teoria eta praktika (15); zientzia praktika (6)

eguneroko praktikak (3); praktikak egin (4); praktikak egiteko (11); praktikak egiten (8); praktikak egiten ari (3); praktikak egitera (4)

eguneroko praktikan (4); euskal curriculuma praktikan (3)

praktikan jarri (18); praktikan jartzea (10); praktikan jartzeko (20); praktikan jartzeko aukera (4); praktikan jartzen (12)

praktikara eraman (13); praktikara eramatea (8); praktikara eramateko (8); praktikara eramaten (6); teoriatik praktikara (4)

praktikaren bidez (3); teoria eta praktikaren (3); zientzia praktikaren (3)

praktiketan aritu (4)


praktikaldia ik praktika.

praktikante 1 iz injekzioak jartzea eta kideko lanak egiten dituen erizaina.

Oharren arbelean sendagile eta praktikanteen batzar-deiak eta sindikatuen iragarkiak irakurri ditu.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 74. orr.

Praktikantea eta erizain bat katuaren atzetik hasi ziren sala guztian zehar.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 74. orr.

• 2 (orobat pratikante g.er.) izond praktikatzailea.

Zeren, bera ere kristaua delarik, nahiz eta praktikantea ez izan, zenbait hipokresiak, hainbat bekaizkeriak [...] bere onetatik ateratzen baitute.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 275. orr.

Ez dut azalduko elkarrizketa batean praktikantea naizen edo ez.  Berria - Kultura   2004-04-18

Gazteen %8 katoliko praktikantea da eta %37 praktikatzen ez duen katolikoa.  Berria - Euskal Herria   2004-11-26


praktikatu, praktika, praktikatzen (orobat pratikatu g.er.) du ad jarduera jakin batean aritu, jardun; praktikak egin.

Maizago praktikatu beharko zenuke.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 16. orr.

Zenbat duen pertsonak egiten, hainbeste daki; eta zenbat duen praktikatzen, hainbeste da ona haren otoitza.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 210. orr.

Arratsalde askoten, eskolaren ondoren, aitaren garajean sar-tzen nintzen, motorrarekin praktikatzera.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 41. orr.

Makila magikorik gabe praktikatuko dugu sorginkeria.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 111. orr.

Egia zen asteburuetan-eta aeromodelismoa praktikatzen nuela.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 97. orr.

Bortxa praktikatu eta justifikatu, historiari begiratzen badiozu, balio absolutuekin eta balio erlatiboekin berdintsu egin daiteke, dirudienez.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 16. orr.

Idatzitako lanez bestalde behar zuen ere mintzaira praktikatu eta praktika horiek Arnegin egin zituen, 1920tik goiti.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 197. orr.

Ingelesa praktikatu nahi duenarentzat.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 50. orr.

Iruditzen zait sexua praktikatu ezin dutelako arduratzen direla horrenbeste sexualitateaz.  Berria - Gaiak   2004-10-27

Ez ahaztu praktikatu dugun eskumuturreko mugimendu polit hori!  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 155. orr.

Aurretiaz kristautasuna praktikatu duten musulmanek ez dute erlijio aldaketarik egin behar, «erlijio bakarra baitago, Jainkoarena».  Berria - Harian   2006-04-06

Bere amoranteekin uzki-koitoa praktikatzea leporatzen zioten.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 15. orr.

Ez du borroka artea praktikatzeari uzteko asmorik, «ez gorputzak iraun bitartean, behintzat».  Berria - Kirola   2004-12-28

Niretzako balorerik handiena askatasuna da eta askatasun hori lortzeko, intsumisioa praktikatu dut.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 45. orr.

-Komunismo pixka bat praktikatzera noak.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 20. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

irakatsi eta praktikatzen (3)


praktikatzaile (orobat pratikatzaile g.er.) izond praktikatzen duena. ik praktikante 2.

Erlijiozko praktika primitiboa helburu bat da bere horretan, eta praktikatzaileei ez zaie bururatzen zertzen dituzten erritoez harantzago begiratzerik, errito horiek adieraz dezaketen egiaren bila.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 115. orr.

Agustinek dio manikeoen ohiturak kristauenak baino desegokiagoak direla eta hondamen moralera daramatzatela praktikatzaileak. filosofia higuingarri honen praktikatzaile klasikoak,  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 17. orr.


praktikatze iz jarduera jakin batean aritzea, jardutea; praktikak egitea.

Mugaz bestaldeko barbaroa ez da, ordea, konformatzen alboko zibilizaziotik ikasi dituen taktika nagusiak praktikatze hutsarekin; hobetu ere egiten ditu sarritan  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 147. orr.


praktiko (orobat pratiko g.er.) 1 izond ekintzari, praktikari dagokiona; baliagarritasunari, onuragarritasunari begiratzen diona.

Jakitearen sistema zuhaitz baten pareko ei da: metafisika da erroa, fisika enborra, adarrak zientzia espezializatuak (mekanika, fisiologia, psikologia) eta fruituak diziplina praktikoak (teknika, medizina, etika).  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 78. orr.

Jakiteaz gogoeta egiten duenean jakite praktikoaz ari da, zehazki, athenaitarrentzat hain egoera oparoa ekarri duen teknikaz.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 39. orr.

Esparru horri esaten zaio etika praktikoa edo aplikatua.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 208. orr.

-Esperientzia praktiko pixka bat eman nahi izan digu.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 89. orr.

Jar dezagun adibide praktiko bat.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 35. orr.

Fraideek beren bizitza praktikoan -bizimoduan- Ebanjelioa nola gauzatzen duten.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 60. orr.

Zientzialariak ikerketa batekin gora eta behera ari direla, uste gabean pentsatzen ez dutena aurkitzen dute zenbaitetan, zuzenean ikertzen dutenarekin loturik ez dagoena, baina izugarrizko aplikazio praktikoak izan ditzakeena gure eguneroko bizitzan.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 50. orr.

Nik erabilera praktikoa, berehalakoa nahi nuen esan.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 172. orr.

Interes praktikoa eta espekulatiboa bateratzeko.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 301. orr.

Ekonomian oso kontuan edukitzekoa da ideia eta teoria "praktikoek" duten eragina.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 65. orr.

2 (teoriko-ri kontrajarria)

Frantziskok egiten duen Ebanjelioaren irakurketa -praktikoa, ez teorikoa- guztiz berria eta berritzailea gertatu zen bere garaiko Elizaren eta gizartearen baitan.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 54. orr.

Egia da eskola teoriko bat berdintsu eman daitekeela aurrean 50 ikasle baldin badira edo 200, baina ez da gauza bera gertatzen eskola praktikoekin.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 102. orr.

Kasu honetan, jarduera praktikoa jarduera teorikoari kontrajarrita ulertzen dugu.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 199. orr.

· Lehena, arrazoimenaren ezagutza teoretikoa da, bigarrena, ezagutza praktikoa.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 23. orr.

3 (predikatu gisa)

Praktikoa den heinean, arrazoimen hutsaren galdekizuna da, baina, hainbestez, ez da transzendentala, morala baizik, eta beraz, gure kritikak bere baitan ezin du honetaz jardun.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 271. orr.

Jakitearen kontzeptu homerikoa praktikoa da, bestalde, bidearen eta unearen aukeraketa egokian laburbiltzen baita.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 32. orr.

4 helburuari ongi egokitzen zaiona, baliagarria.

Organo sentikor eta praktikoa da belarria, baina ez da, bihotza bezala, bizitzeko guztiz beharrezkoa.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 117. orr.

Esaldi laburrak, irizpide orokorrak, aholku praktikoak, adibide errazak, ereduak...  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 330. orr.

Eraginkortasuna da [...] bi motor konparatzeko modu praktiko bat.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 52. orr.

5 (predikatu gisa)

Aitak esan zidan praktikoagoa zela ingelesa ikastea euskara ikastea baino.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 176. orr.

Paragrafoak: luzeegiak izatea ez da ez praktikoa ezta itxurosoa ere.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 370. orr.

Nire susmoa da Hassan eta beste guztiek arrazoi soil batengatik jotzen dutela irrazionaltasunera, beren egoeran praktikoena zaielako.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 21. orr.

Mikrofono bat jarriko luke aztertu nahi dituen soinuak jasotzeko eta soinuok bulkada elektriko bihurtzeko, bulkada elektrikoak praktikoagoak baitira grabatzeko eta gero aztertzeko.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 108. orr.

Erabat praktikoa da horrelako fitxak egitea.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 351. orr.

Liburua tresna bat da, nahiko praktikoa.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 56. orr.

Gaitasun hori [soinua nondik datorrn jakitea], garai batean, hil edo bizikoa izan zen gizakiarentzat ere, eta oraindik ere praktikoa da.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 117. orr.

6 (pertsonez mintzatuz)

Loiolako gizona zen partez, gizon praktikoa ere izango zen don Hipolito, ez zuhurra soilik.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 96. orr.

Gizon bat hiltzea pertsona praktikoen lana da noski.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 140. orr.

Zu gizon praktikoa zara, modernoa, dagoeneko hogeita bigarren mendean bizi zara.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 21. orr.

Gizon praktikoa zenez, Del Vallek berehala baztertu zituen kezka haiek guztiak.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 116. orr.

Jaiduraz praktikoa baitzen, azkar bihurtu zuen bere ametsa egia.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 256. orr.

Ernesto Valverde Athleticeko entrenatzailea praktikoa da.  Berria - Kirola   2004-03-04

Ni, sinpleki, emakumeei batere gustatzen ez zaien gauza bat naiz: erabat praktikoa.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 137. orr.

7 ez-praktiko izond

Zerbait hori asmo bat zen, alegia: jokoan parte hartu dutenentzat zein parte hartu ez dutenentzat, jokoak beti edukiko du potentziala interes ez-praktikoa pizteko, eta interes hori oso xurgagarria izango.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 242. orr.

Zeren eta, ez hemezortzigarren mendeko Polonia-Lituaniaren anarkia ez-praktikoa, ez Austriako habsburgotarren monarkia tarteka ilustratua, ezin baitziren konparatu otomandarren millet sistemarekin.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 256. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

adibide praktiko (7); adibide praktiko bat (3); alderdi praktiko (3); arazo praktiko (4); ariketa praktiko (3); aurkitze prozedura praktiko (3); erabilera praktiko (5); helburu praktiko (3); informazio praktiko (3); interes praktiko (3); kasu praktiko (3); modu praktiko (4); ondorio praktiko (3); praktiko eta mekaniko (3); praktiko gisa (5); prozedura praktiko (4); prozedura praktiko bat (3)

adibide praktikoa (6); gizon praktikoa (5); ikastaro praktikoa (3); interes praktikoa (3); kasu praktikoa (3); oso praktikoa (8); oso praktikoa da (3); praktikoa izan (6); praktikoa izango (3); praktikoa izaten (3)

praktikoagoa izan (4)

aholku praktikoak (3); ariketa praktikoak (4); arrazoi praktikoak (3); arrazoimen praktikoak (3); eskola praktikoak (5); gauza praktikoak (3); ondorio praktikoak (5); urrats praktikoak (7)

alde praktikoan (4); bizitza praktikoan (3); erabilera praktikoan (8); maila praktikoan (3); modu praktikoan (6); zentzu praktikoan (3)

arrazoimen praktikoaren (6); arrazoimen praktikoaren kritika (4); etika praktikoaren (3); jarduera praktikoaren (3); praktikoaren kritika (4)

erabilera praktikoari (3)

ekintza praktikoetara (3)

balio praktikorik (5); ondorio praktikorik (6); urrats praktikorik (3)


praktikoki 1 adlag praktikan.

Munduaren konfiguratzaile nagusia den jarduera zientifiko-teknologikoak konfigurazioaren zentzua praktikoki, de facto, inposatzen du, konfigurazio hori halabeharrezko ondorio gisa aurkeztuz.  Berria - Gaiak   2006-01-26

Zerizan goren baten izatea aurresuposatu ez ezik, gainera beste ikuspuntu batetik behar-beharrezkoa denez postulatu ere egiten duela bidezki, nahiz praktikoki besterik ez egin noski.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 226. orr.

Baina askoz larriagoa da kontrako arriskua, bezeroak zuri gaina hartzea: aise asko gerta baitaiteke noski, zeren hark etxean jokatzen baitu, hots, berak erabiltzen ditu praktikoki zuk saltzen dizkiozun produktuak.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 253. orr.

Praktikoki ezinezko gertatzen da horrelako pertsonei laguntzea, pertsona hauen izpiritua norberak nahi duena egiteko borondatearen menpe baitago.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 69. orr.

2 ia.

Hartarako, PPrekin akordioa «praktikoki itxita» dagoela iragarri du Blancok.  Berria - Euskal Herria   2006-01-06

Teknologia automatizatuarekin lehen gizakiak egiten zituen akatsak zuzendu nahi dituzte eta, beren esanetan, lortutako emaitzak «praktikoki ehuneko ehunean izango dira fidagarriak».  Berria - Euskal Herria   2006-01-10


praktikotasun 1 iz praktikoa denaren nolakotasuna.

Gure gurasoek, jakituria osoz eta praktikotasun handiz, erabaki zuten beren burutazioak idazkietan jaso eta ondorengoei transmititzea, guztiak ez zitezen galdu.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3090. orr.

Liburua tresna bat da, nahiko praktikoa, eta praktikotasun horrek salbatuko du.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 56. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Eta hortik aurrerakoan, Burke jaunak bere praktikotasun-senaren indarra erakusten zuen.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 163. orr.

Praktikotasun kontua da nagusiki.  Berria - Ekonomia   2004-09-01


praline iz txokolatez eta almendra karameluztatuz eginiko krema.

Bai, hantxe dago bigarreneko bonboitxoa, nire pralinezko panpina beltzarana.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 65. orr.


pranko ik franko1.

prantaketa iz prestaketa.

Jauregiko sukaldeetan azken orduko prantaketak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 37. orr.


prantatu, pranta, prantatzen 1 da/du ad adkor jarri.

Zergatik prantatzen da hor erdi-erdian, argia galerian sartzea oztopatzeko?  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 39. orr.

Tabernariak, urrutitik diosal eginik, ardo gorri berezi eta hotza prantatu zion barran.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 115. orr.

Lizar-abar dotore bat prantatzen dute gurdi-belarraren buruan.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 76. orr.

Tente prantatzen dituela, alegia, arto erdi eroriak.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 293. orr.

Gero harritu egin zara bi musu prantatu dizkizunean, partitzeko tenorean.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 179. orr.

2 prestatu.

Bederatziak jo ditu jaiki, gosaldu eta prantatzerako.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 83. orr.

Poltsatik zamaua atera, belar gainean zabaldu, eta dena prantatzen hasi zen.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 232. orr.

Atzean, sukaldeko isiltasunean, ama sumatzen dut, makinaz josten, edo arropa lisatzen, edo afaria prantatzen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 145. orr.

Afaria prantatzen amaitu du.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 198. orr.

Guretzat prantatu ez zen bazkaria da.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 213. orr.


prantzes ik frantses.

pratika ik praktika.

pratikante ik praktikante 2.

pratikatu ik praktikatu.

pratikatzaile ik praktikatzaile.

pratiko ik praktiko.

praxi 1 iz helburutzat mundua eraldatzea duen jardunen multzoa; ondorio bat (eta ez ezagutza, ezta izatea ere) lortzera zuzentzen den jarduna. ik praktika.

Agian horrexegatik egin dute Donibane Lohitzuneko abertzale eta euskaltzale guztiek, ortodoxiatik praxirako jauzia.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 52. orr.

Jesusen eta ikasleen mezua eta praxia gaurkotu, oraina argitu eta geroa birsortzeko...  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 636. orr.

Azalpena garapen horren kontzeptu pragmatikoen -praxiari loturikoen- inguruan gauzatuko da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 164. orr.

Subiranismoak praxi erreal batean sartu behar du, eta horretarako gutxieneko akordioak iritsi behar dira, hori posible izateko aukera argiak badaudelako.  Berria - Ekonomia   2004-10-23

Eta zientziaren praxia arazo-ebazpen jarduera da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 164. orr.

Praxi politiko eta ekonomikoa erabat antisubiranista da.  Berria - Ekonomia   2004-05-16

2 (teoria-ri kontrajarria)

Modernitatea arrazoimenaren paradigma finkatzeko proiektua da, eta hura aurrera eramateko hala teoriaren nola praxiaren oinarriak jarriko ditu.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 76. orr.

Ez dut handinahikerietan sinesten, teoriaren gainetik, praxia nahiago izan dudalako beti.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 17. orr.

Azterketa horren emaitza, berriz, Erretorika izan zen: diskurtsogintzaren nondik norakoak argitzen duen teoria, aldi berean diskurtsogintzaren praxia hobetzeko bidea ematen duena.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 137. orr.


prebarikatu, prebarika, prebarikatzen du ad (funtzionario edo erakunde publiko batek) bidegabeko erabaki bat hartu bidegabekoa dela jakinik.

Divarrek dio epaileei egoera aintzat hartzeko eskatzea prebarikatzeko eskatzea dela.  Berria - Euskal Herria   2006-05-09

Ez naiz jurista, baina dakidana da legez kanpokoa dela egin dutena, prebarikatzen ari direla.  Berria - Harian   2006-03-05

Prebarikatzeko aginduko genioke funtzionarioari.  Berria - Euskal Herria   2006-02-19

Pepin, Italiako erregeak, hala frankoentzat nola lonbardiarrentzat egindako konstituzio batean, justizia egitean prebarikatu egiten zuten edo atzeratu egiten ziren konde eta errege-ofizialei zigorrak ezarri ondoren, zera agintzen du [...].  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 296. orr.

EAJk dio Madrilek prebarikatu egingo duela Kupotik 32,2 milioiak kenduz gero.  Berria - Ekonomia   2004-03-05


prebarikatzaile izond/iz prebarikatzen duena.

Ouroanak galdetuko dio Mogueimeri bera izan ote zen soldadu prebarikatzaileak hil zituena.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 382. orr.

Prebarikatzailea, hemen, deklarazio zuzen bat egin beharrean ihesbidea bilatzen duena edo okertzen duena da, eta hala ere gezurtia.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 300. orr.

Krimena agerian geldituko den lekuak erakartzen du Raimundo Silva, prebarikatzaile, biluzik, faltsu eta defentsarik gabe, epaileak kondenatuko duen epaia emateko bilduko diren lekuak.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 99. orr.


prebarikazio 1 iz prebarikatzea.

Komisario bat inputatuta Irunen, prebarikazioagatik.  Berria - Euskal Herria   2006-02-03

Ekologistek Burguete kontseilaria salatu dute, prebarikazioa egotzita.  Berria - Euskal Herria   2006-05-06

Auzitegi Gorenak prebarikazio nabarmena egin du, ebazpen judizial bat atzeraeraginez aplikatuz.  Berria - Harian   2006-03-05

Abokatuaren ustez «prebarikazio judizial kasua» da hau, «zigorra bete ostean ere kartzelatzea mantentzen delako [...] eta espetxeari egoera hori mantentzeko agintzen zaiolako».  Berria - Euskal Herria   2004-12-15

Espainiako Gobernuak prebarikazioa egingo du Kupotik 32,2 milio euroak kenduz gero.  Berria - Ekonomia   2004-03-05

Sinn Feinek funtsik gabekotzat jo zuen atzo dokumentua, eta «prebarikazioa bultzatzeko» besterako ez duela balio salatu zuen.  Berria - Mundua   2006-02-03

Edo jaunak esaten zuen epaiketa orokorrean faltsua eta gaiztoa zela, edota bere gizonari prebarikazio pertsonalak egozten zizkion.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 224. orr.

Dela gurasoen arduragabekeria, dela erregistro publikoak jagoten dituztenen prebarikazioa, dela, azkenez ere, erregistro horien hondamena edo galera.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 77. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Auzian inputatuta dauden hamar lagunei eroskeria eta prebarikazio delituak egozten zaizkie.  Berria - Euskal Herria   2006-01-06

Iruñeko Instrukzio Epaitegiak Pedro Pegenaute Nafarroako Hizkuntza Politikarako zuzendariaren eta Fermin Villanueva Hezkuntza zuzendariaren aurka ahozko epaiketa zabaltzea erabaki du, ustezko prebarikazio delituagatik.  Berria - Euskal Herria   2006-02-04

EAEko Auzitegi Nagusiak ez du onartu hiru epaileren kontrako prebarikazio kereila.  Berria - Euskal Herria   2004-03-19

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

prebarikazio delitua (4); prebarikazio delituagatik (3)

prebarikazioa egin (3)


prebenda iz eliz kargu bati dagokion saria; lan gutxiko eta probetxu handiko egitekoa edo lanbidea.

Oraingoz, prebenda hori Marques de Mingafriari bakarrik dagokio.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 306. orr.

Alabaina, jende honek eta beste hainbatek euren prebendak kobratu ahal izateko, beharrezkoa zen, lehengoz eta behin, lehorreraztea, eta hortxe dauzkagu prebenda horiek armez merezi izateko prest.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 215. orr.

Aristokrazia, noblezia, leinu bateko eskubideak beste leinu baten gainekoak, pribilegioak eta prebendak deuseztatu egiten dira mamu handinahiak balira bezala.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 20. orr.


prebendadun iz prebenda baten jabe den pertsona.

Presbiteroak, primatuak, prebendadunak, erromesak, igarleak, imamak, benefiziodunak, elizgizonak,  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 240. orr.


prebenitu, prebeni, prebenitzen du ad aurrea hartu, aitzindu.

Bizikidetza eta bitartekaritza programek arazoak prebenitzen dituztela eta gaiztotu aurretik konpontzen dituztela nabarmendu du.  Berria - Euskal Herria   2006-04-30

Zitologia neurri prebentiboa da, batez ere infekzioak eta uteroko lepoko minbizia prebenitzeko. kloruroa ofizialki sartu zen, birika-mamitzearen arriskua prebenitzeko.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 52. orr.

Zein da delituak prebenitzeko modurik onena?  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 47. orr.

Garbi izan behar da egokiagoa eta zuzenagoa dela prebenitzea zigortzea baino.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 10. orr.

Lurzoruaren Poluzioa Prebenitzeko eta Zuzentzeko Legea.  Berria - Euskal Herria   2004-06-01

Hiesa Kontrolatzeko eta Prebenitzeko Estatutua.  Berria - Gaiak   2006-02-15


prebentibo 1 izond prebentziozkoa, zergertaerekoa. ik prebentzio 2.

Zitologia neurri prebentiboa da, batez ere infekzioak eta uteroko lepoko minbizia prebenitzeko.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 52. orr.

Gerra prebentibo bat deklaratzeko eskubidea.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 52. orr.

Munduaren jaun eta jabeek praktikatzen duten antiterrorismo prebentiboa.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 152. orr.

Medikuntza prebentiboko zerbitzuko harrera-bulegoan nire zenbakia entregatu nuen.  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 9. orr.

Konpainia deuseztatzeko eraso prebentiboa dirudi.  Berria - Ekonomia   2004-07-21

Ertzaintzak egindako kontrol gehienak prebentiboak izan dira: 44.870, %90.  Berria - Euskal Herria   2006-02-05

Atxiloketa prebentiboak gerta daitezke laster.  Berria - Euskal Herria   2004-04-03

Plana prebentzioan oinarritzen da.  Berria - Euskal Herria   2004-05-06

Larunbateko mobilizazioak -era prebentiboan- debekatu zituen.  Berria - Euskal Herria   2006-03-11

2 presoez mintzatuz, behin-behinekoa.

Harena ez da istorio samurra, 2000. urteko uztailean preso prebentibo moduan bere borondatez Basauriko (Bizkaia) kartzelara sartu zenez geroztik.  Berria - Harian   2005-09-25

Baina zu prebentiboa zarela, eta prebentibo egoeran daudenei ezin zaie abokatuaren bisita ukatu.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 159. orr.

Baina ez didate luzaz patiora besteekin utzi, ez prebentiboekin ez zamatutakoekin.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 71. orr.

Pieri kartzelaldi prebentiboan dago.  Berria - Mundua   2004-04-20

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

eraso prebentibo (3); gerra prebentibo (3)

gerra prebentiboa (7)

atxiloketa prebentiboak (3); eraso prebentiboak (15); eraso prebentiboak egiteko (3); neurri prebentiboak (3)

segurtasun prebentiboko (3)


prebentzio (orobat prebentzione g.er.) 1 iz prebenitzea, aurrea hartzea.

Ez dela gauza bera aurretiko arreta eta ondorengo eskuhartzea, prebentzioa eta interbentzioa?  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 159. orr.

Gaitzaren prebentzioa edo aintzinetikako neurriak.  Herria   2001-06-21

Zigorraren helburua prebentzioa dela, gaur egun prebentzio orokorra deitzen duguna, eta prebentzio hau oreka-irizpidea errespetatuz lor daitekeela bakarrik.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 13. orr.

Jakintza fakultatiboak (terapia eta prebentzioa).  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 55. orr.

Lankidetza eta koordinazioa, gatazken prebentzioa eta kudeaketa.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 92. orr.

Prebentzio hauek guztiak gogorarazten ditugu beti eduki dezagun gogoan ez dela komeni nahastea dirudiena eta segurutik izaten ari dena.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 188. orr.

Prebentzioa bultatzeak zer etekin izan dezakeen hausnartuko dute.  Berria - Ekonomia   2006-03-14

Prebentzioa hobetzen lagun dezaketen ekimenak sustatzen jarraituko dute.  Berria - Ekonomia   2006-03-14

Hiesaren prebentziorako neurri berriak.  Berria - Gaiak   2004-07-16

Madrilgo Torturaren Prebentziorako Elkartea.  Berria - Harian   2006-01-10

Lan Arriskuen Prebentzioa.  Berria - Ekonomia   2004-06-29

Gerra Nuklearraren Prebentziorako Nazioarteko Fisikariak.  Berria - Mundua   2004-03-07

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik prebentibo.

agintariek 150.000 pertsona ebakuatu zituzten prebentzio neurri gisa.  Berria - Mundua   2004-04-18

Kontua da maitasuna, grina eta desioa prebentzio neurri batzuekin uztartzea.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 121. orr.

Prebentzio planak «neur daitezkeen helburuak» ezarri behar dituela adierazi zuen.  Berria - Ekonomia   2004-06-19

«Informazio eta prebentzio kanpaina ugari bultzatu ditugu.  Berria - Gaiak   2004-07-07

Prebentzio programa gehiago zabaltzea eskatua da, jendeen baitan minbizi hori lehen bai lehen aurkitzeko gisan.  Herria   2005-11-03

Eskerrak prebentzio-zerbitzuek mirestekoa den zalutasunaz ekin dioten.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 139. orr.

Emakumeak prebentzio praktikak egitera animatu ditu Beobidek, mamografiak kasu.  Berria - Harian   2005-10-19

Prebentzio-medikuntzari ez zaio jada aski gure herritarren [...] osasuna aurreikusteko ahalegin hori.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 131. orr.

Eta prebentzio tratamenduak laster iritsiko dira?  Berria - Gaiak   2006-03-16

Bankuen usadiozko funtzioan kontzentratu izan da prebentzio-ahalegina, hau da, kredituak ematean.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 187. orr.

Lege batetik eratortzen den prebentzio-ahalmena ez dago bere gogortasunean, legea gauzatuko den ziurtasunean baizik.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 14. orr.

Prebentzio kultura baten bidez.  Berria - Ekonomia   2004-06-08

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

UGTk eta CCOOk ere salatu dituzte lan istripu horiek eta lan prebentziorako legea ez betetzeak ekartzen dituela salatu dute.  Berria - Ekonomia   2006-02-17

4 erreparoa, atzerakuntza.

Arrazoi zientifikoengatik uka liteke, edo prebentzio erlijioso-moralengatik.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 212. orr.

Emakumeak erakusten zion erreparo hura ez zitzaidan arrotza, geltoki aurreko tabernariak prebentzio berarekin tratatu baitzuen Umberto ni Triestera iritsi nintzenean.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 268. orr.

Nolanahi ere, Klaus ezagutu nuen arratsalde hartatik aurrera jaramon egin nion senari eta prebentzioz jokatu nuen berarekin egon nintzen guztietan.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 44. orr.

5 prebentziozko ik prebentibo.

Indarkeriaren aurka hartutako prebentziozko neurriak direla eta, Egunkaria itxi zuten 2003ko otsailean, badaezpadako neurri gisa.  Berria - Euskal Herria   2004-03-25

Prebentziozko medikuntzaren bidez hilkortasun-tasa jaisten ari zen garaian, zein izango ziren giza espeziea zabaltzeko "askatasun pertsonal" kontrolik gabearen ondorioak?  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 463. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

hiesaren prebentzio (3); prebentzio gisa (4); prebentzio kanpaina (5); prebentzio lana (4); prebentzio lanak (3); prebentzio neurri (10); prebentzio neurri moduan (3); prebentzio neurriak (16); prebentzio neurriak hartu (3); prebentzio neurririk (4); prebentzio plana (4); prebentzio politika (3)

arriskuen prebentzioa (10); eta prebentzioa (8); lan arriskuen prebentzioa (4); prebentzioa da (11); prebentzioa da gakoa (3)

prebentzioaren alde (4); prebentzioaren kultura (4)

lan arriskuen prebentzioari (4)

arriskuen prebentziorako (11); arriskuen prebentziorako legea (4); arriskuen prebentziorako legearen (5); gaitzen prebentziorako (6); genero indarkeriaren prebentziorako (3); indarkeriaren prebentziorako (4); lan arriskuen prebentziorako (10)

prebentziorako batzordeak (3); prebentziorako eta kontrolerako (8); prebentziorako koordinakundeak (4); prebentziorako legea (7); prebentziorako legearen (6); suizidioaren prebentziorako (3); torturaren prebentziorako (18); torturaren prebentziorako batzordeak (3); torturaren prebentziorako koordinakundeak (3); torturen prebentziorako (3)


prebiotiko 1 izond

Urdanetak zuzendutako taldeak elikagai prebiotikoek eta probiotikoek eragin onuragarria duten aztertuko du. osagai oligosakaridoren bat edo osagai fenolikoren bat izaten dute produktu prebiotikoek.  Berria - Gaiak   2004-08-29

2 (izen gisa)

Prebiotikoak, normalean, landare jatorriko produktuak izaten dira.  Berria - Gaiak   2004-08-29

Nik esango nuke prebiotikoen eta probiotikoen inguruan egiten den publizitatea gehiegizkoa dela.  Berria - Gaiak   2004-08-29

Bihotz-hodietako gaitzak dituztenentzat, beraz, egokiak lirateke prebiotiko horiek.  Berria - Gaiak   2004-08-29

Inulina da prebiotikoetako bat.  Berria - Gaiak   2004-08-29


prebisible izond aurrez ikus daitekeen, aurrez ikusteko modukoa.

Bai, halako zerbait egingo zenuela pentsatu nuen... prebisiblea izaten hasi zara Koldo...  Berria - Kultura   2004-09-21

Horregatik izan du batzuetan irakurle honek deja vu sentsazioa liburua irakurri ahala (zenbait bukaera prebisible xamarretan, esaterako).  Berria - Kultura   2004-09-11


prebisio (orobat prebisione g.er.) 1 iz aurrez ikustea.

Prebisioak aldatu eta igo beharko dituztela uste du Idoia Zenarruzabeitia lehendakariordeak.  Berria - Ekonomia   2004-04-01

Aurtengo prebisioa (%2,6) igo beharko duela uste du Gobernuak.  Berria - Ekonomia   2004-04-01

Garapen ministerioak kaleratutako azken prebisioetan hazkundeak %6,6koa izan behar zuen.  Berria - Ekonomia   2004-01-20

11-12 milioi auto ibiliko direla diote prebisioek.  Herria   2005-12-08

Heldu den iraileko sartzerako prebisioak biziki onak dira.  Herria   2003-01-09

Muturrera eraman dituzte prebisio ezkorrak.  Berria - Gaiak   2006-04-18

Osabaren prebisioneak beterik, [...].  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 102. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Zirriborroak duen neurririk arriskutsuena dirua aurrezteko prebisio sistemei dagokien puntua da.  Berria - Ekonomia   2006-02-16

Orduan, Henrique zaldunak, bere prebisio faltagatik lotsaturik, atzera jotzeko agindua eman zuen, orain hondeatzaileek hartuko zieten txanda zurginei.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 370. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Gizarte prebisio eta segurantza arloan.  Berria - Euskal Herria   2004-02-12

Goiz da, hala ere, eguraldi prebisioak egiteko, arduradunen esanetan.  Berria - Euskal Herria   2004-10-14

· Eusko Jaurlaritzaren Gizarte Prebisio idazkaria izan zen.  Berria - Kultura   2004-05-04


prebisione ik prebisio.

preboste iz ofizial publikoa, lurralde bat administratzeko erregeak izendatzen duena.

Haren lagunek esan zioten farfailginari orga-ipurdi batean zurratu zutela gizona eta Paristik egotzi, prebostearen aginduz, Baudoyer atetik.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 105. orr.

Kartzelako gizonek prebostea ohartarazi zuten.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 113. orr.


prebosteorde iz prebostearen ordekoa.

Prebosteordeak epaiaren hitzak ebaki zituen, bertan ziplo.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 113. orr.


predatzaile iz harraparia.

Neskatoaren sufrimenduaren unerik egokiena hartzeko objektiboa doitzen duen gizonak beste predatzaile bat izan behar du, beste sai bat agertokian.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 94. orr.


predeiku ik prediku.

predestinatu, predestina, predestinatzen 1 du ad Jainkoak, munduaren sortzeaz gero, betiko zeruratu edo infernuratuko direnak izendatu.

Esaten baitzion ezen, batzuk hondamendiaren patuak joak badira ere, beste batzuk salbatzeko predestinatuak direla.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 121. orr.

Egia handia denez gero ez daitekeela inor salba predestinatua izan gabe eta sinesmenik eta graziarik gabe, izan dezagun kontu handia gauza horietaz guztietaz hitz egitean.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 207. orr.

Etxeberrirekin, goiza luze joaten zitzaigun ikasten nola fedea obrei gailentzen zaien eta nola Jainkoak predestinatu gaituen bere semearen imajinaren konforme izateko.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 102. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Frantzisko gizon predestinatutzat aurkezten digu, Elias berria, Apokalipsiko seigarren zigiluko aingerua, irudi transzendente eta idealizatua.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 735. orr.

3 aldez aurretik xedatu.

Nor bere mailarako eta bere gradurako predestinaturik balego bezala.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 304. orr.

Jo zuen bai pilotak predestinatutako hiru horma horietan, eskumako horman, sabaian eta ezkerreko horman,  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 78. orr.


predestinazio 1 iz munduaren sortzeaz gero, betiko zeruratu edo infernuratuko direnak Jainkoak izendatuak egotea.

Oroitzen naizenean nazioak zatitu direla eta gudu odoltsuak izan direla aurre-erabakiaren eta predestinazioaren arteko aldeagatik [...].  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 46. orr.

Kausak oro, dela predestinazioz edo dela ekintza mekaniko hutsez, efektuak sortu eta sortuko dituela.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 145. orr.

Arimaren alferkeriatik predestinazio mahometarra sortzen da, eta predestinazio horren dogmatik arimaren alferkeria.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 132. orr.

Higanotak berak baino hobeto ezagutzen ditu Garibaik bai Calvino bai Calvinoren teologia, predestinazioaren doktrina, eskritura sainduen ezagutza zuzenari buruzko pentsamendua.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 42. orr.

Predestinazioaren teoria hau indartu nahi izanez gero, hona Eustakioren beste poema-zati bat, 1966koa eta Arestiren Harri eta herri-ren eragin formala agerian duena, edukietan lehengo lepotik segitzen duen arren.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 106. orr.

2 irud/hed

Kontua da predestinazioaren teoria bat landu nuela neure artean, hots, mundu zabalean norbait egon behar zuela niretzat izendatua, ni harentzat lotua.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 57. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

predestinazioaren teoria (3)


predeterminatu, predetermina, predeterminatzen du ad aldez aurretik determinatu.

ia arnasaldi berean, predeterminaturiko egitura batekin konprometitu zen, non "kontinente" bereiztezin baten historia gizadiaren historia osoarekin parekatzen baitzen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 308. orr.


predikadore iz predikaria.

Artzapezpikuak, apezpikuak, abadeak, prioreak, predikadoreak, padreak, abadesak, nobizioak, ordena eskaleak, bikarioak, patriarkak.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 240. orr.


predikagarri izond zerbaitez predika daitekeena.

Baimen bekit eratorritakoak baina hutsak diren adimenaren adigai hauei adimen hutsaren predikagarriak deitzea (predikamentuei kontrajarriz).  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 64. orr.

Asmo hau kasik lor daiteke Ontologiako eskola-liburuak eskuan hartu eta, adibidez, indarra, ekintza eta pairamenaren predikagarriak kausalitatearen kategoriari menperatuz.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 64. orr.


predikalari ik predikari.

predikalki iz eliz hitzaldia egiteko mintzaleku garaia. ik prediku 4.

Uskaldun filosofoaren ikuspegi zabala ordezkatzea predikalkietan.  Herria   2003-10-02


predikamendu iz eragina, itzala.

Etika kristaua Mendebaldean doktrina etiko kristauak izan du predikamendurik handiena.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 200. orr.


predikamentu iz kategoria logikoa.

Hor egileak egintzaren atributuak xeheki azaltzen baititu, horiek hamar kategoria edo predikamentuetako batzuk izanik, eta garrantzi handikoak.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 246. orr.

Gure ideia hau orain hipostasiatzen dugun heinean aurrera egiten baldin badugu, orduan jatorrizko zerizana errealitate gorenaren adigai soilaren bitartez zerizan bakar, bakun, oroaskidun, betierekoa, eta abarren gisa, hitz batean, predikamentu guztien bitartez bere baldintzatugabeko osotasunean determinatu ahal izango da.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 212. orr.


predikarazi, predikaraz, predikarazten du ad predikatzera behartu, semoia eginarazi.

Gotzainak bere hiriko kleroa bildu zuen eta Pian del Carpineko Joan anaiari, Saxoniako lehen kustodioari, kleriko talde osoaren aurrean predikarazi zion.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1130. orr.


predikari (178 agerraldi, 29 liburu eta 51 artikulutan; orobat predikalari g.er.) 1 iz predikatzen duen pertsona; egiteko nagusitzat eliz hitzaldiak ematea duen elizgizona. ik sermolari; predikatzaile.

Elizarik gabeko predikari bihurtu zen, pulpituak bisitatuz eta bere bihotz handia zabalduz premia zutenei.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 127. orr.

Saudi Arabiako meskitetan sermoia ematen zuten 900 predikari kargutik kendu dituzte.  Berria - Mundua   2004-03-19

Predikari eta arima-artzain bezala ari izan zen, batez ere moja-komentuetan, Kolonia, Strassburg eta Basilean.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 6. orr.

Predikari gisa Genevara joan zelarik, ikastetxeko arduradun nagusi egin zuten, hots, ministro esaten zaiona.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 116. orr.

Ministro eta predikariak ohartarazten eta bultzatzen zituen apaltasun-egintzak obratzera.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 690. orr.

Prelatu eta predikariek otoitzean eta egintza apaletan jardutea nahi zuen Nagusi eta predikariek beharrezko dituzten bertuteez.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 690. orr.

Predikarien Ordenako anaia baten eskariz, pasarte profetiko bat azaldu zuen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 344. orr.

Domingo santua, Anaia Predikarien burua eta fundatzailea, etorri zen kapitulu horretara.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 975. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Azken urteetako eleberri horiek gerizpean eta kasik ahazturik geratu dira, bai beren predikari kutsuarengatik, bai Zolak Dreyfus aferan izan zuen esku hartze sonatuarengatik.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 11. orr.

Bonok bere barnean daraman predikari arima ateratzen badu ere emanaldietan [...] alai eta hedonistak ere azaltzen dira kontzertuetan..  Berria - Harian   2005-08-09

Guziz ezagutu zioten alki saindutik mintzatzeko dohaina berezi bat eta denbora laburrez haren predikari fama urrun hedatu zen.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 161. orr.

Predikari lanetan suhar higatzen anitzetan miretsi nuen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 194. orr.

3 (adizlagun gisa)

Azeria hasten denean predikari.  Herria   2004-01-22

Enplegu finkorik gabe ere, Agerrek arrakasta handia erdietsia zuen San Zerningo nahiz San Nikolas eliz parrokietan predikari.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 147. orr.

Elizkizun kartsua izan da, Pierre Moleres jaun apezpikua buru, Emile Larre ginuelarik predikari.  Herria   2004-12-09

4

Bongo danborrak, predikari raperoak eta ohiko arazo tekniko zahar-berriak.  Berria - Mundua   2004-10-24

Brecht, utopia sozialaren predikaria.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 17. orr.

Denak daude zoratuta: komunistak, faxistak, demokraziaren predikariak, idazleak, margolariak, elizgizonak, ateoak.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 87. orr.

Cachenaut apeza predikari, apez lagun multxo baten erdian, eta eliza bete beterik.  Herria   2004-08-12

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

predikarien ordenako (5)


predikaritza iz

Predikaritza krimenaz eta Antonioz.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 116. orr.


predikatibo izond logikan, predikazioari dagokiona.

Batetik, "Greta" eta "Belle" bezalako izen propioak (edo, oro har, "aulki hau", "zakur hori" eta antzeko termino singularrak) eta, bestetik, adierazpen predikatiboak, hala nola, "beltza da", "zakur bat da" eta "baino handiagoa da".  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 172. orr.

Azken buruan, errealistak izen propio/banako eskema adierazpen predikatiboetara hedatzen du, eta adierazpen predikatibo/unibertsal eskema finkatzen du.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 173. orr.

Predikatua edo adierazpen predikatiboa perpausaren osagaia da, propietatea eta unibertsala, mota, tasuna, ezaugarria, kualitatea eta abar), berriz, ontologiarena.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 176. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

adierazpen predikatibo (8); bi adierazpen predikatibo (6)

adierazpen predikatiboa (4)

adierazpen predikatiboak (8)


predikatu1, predika, predikatzen 1 du ad (jainkozko egia) erakutsi.

Apostoluak atenastarrei Jaungoikoa predikatzean zioena.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 288. orr.

Guk, berriz, Kristo gurutziltzatua predikatzen dugu, juduentzat onartezina eta jentilentzat zentzurik gabea dena.  Elizen arteko biblia   1 Ko 1,23

Nahi nuke lur guzia kurritu Ebanjelioa predikatuz munduko 5 eskualdetan!  Herria   2005-12-08

Ancona hirian Jaunaren hitza predikatu zuen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 230. orr.

Kristok gizonen arteko anaitasuna predikatu zuenez gero.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 408. orr.

Pobre eta baztertuekin bat egin zuen, adiskidetzea eta bakea predikatu zituen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 55. orr.

Izan ere, etortzen zaizue norbait, guk predikatu genizuena ez bezalako Jesus predikatuz [...] eta zuek lasai-lasai onartzen duzue.  Elizen arteko biblia   2 Ko 11,4

Gu ez gara Biblia mailuka sartzen eta infernuko sua predikatzen ibiltzen den kristau-sekta horietako beste bat.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 294. orr.

Beste batzuek Mahomak predikatutako erlijioa eta islameko dotrinak hartu zituzten jarraibide eta ardatz.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 13. orr.

Mediku gazte haren ama ezagutu nuen bi misione predikatu nituelarik parropia hartan.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 118. orr.

2 (zer/nor osagairik gabe) sermoia egin.

Predikatzen duzuen guztietan, ohartarazi herriari bihotz-berritzeaz eta esan, ezin dela inor salbatu, Jaunaren gorputz-odol txit santuak hartzen dituena baizik.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 114. orr.

Nazio eta herriei, errege eta printzeei predikatuko diete eta asko itzuliko dira Jaunarengana.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 472. orr.

Aita Frantzisko beneragarriak txoriei predikatu zien garaian.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 221. orr.

Lore-sail bat ikustean, predikatu egiten zien eta Jauna gorestera gonbidatzen zituen, adimena balute bezala.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 232. orr.

Apostolu izateko edo predikatzeko boterea, Jesu Kristo gure Jaunak eman zietena apostoluei,. Adoretsu eta kartsuki predikatu zien Aita santu eta kardinalei, Espirituak adierazten zionetik bihotza gainezka.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 126. orr.

Libreki predikatu ahal izateko pribilegioa.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 668. orr.

Hain bikain predikatu zuen, non heretiko haiek guztiak konbertitu baitzituen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1019. orr.

3 irud/hed

Egia jakiteko, predikatu gezurra.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 113. orr.

Nirekin ezkontzeko eskatu nion, baina Beatriz Frost, Nora Erfjord bezala, Ibsen-ek predikaturiko fedearen jarraitzaile zintzoa zen eta ez zuen inorekin lotu nahi.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 219. orr.

Bordwellek indar handiz predikatu du berak "neo-formalismo" deitzen duenaren alde.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 108. orr.

Humanismoak Gizona predikatu du.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 176. orr.

Irakasteak eta predikatzeak giza indarra gainditzen dute, susmatzen zuen Lilyk.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 49. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

herriari predikatu (3); predikatu zien (9); predikatu zion (4); predikatu zuen (12)

munduan zehar predikatuz (4)

elizbarrutian predikatzeko (4); herriari predikatzeko (5); penitentzia predikatzeko baimena (3); predikatzeko baimena (12); predikatzeko baimena eman (7); predikatzeko ofizioa (3)

anaiei predikatzen (4); berri ona predikatzen (3); herriari predikatzen (6); munduan zehar predikatzen (3); predikatzen ari (26); predikatzen ari zen (8); predikatzen dute (3); predikatzen jarraitu (3); predikatzen zebilela (4); predikatzen zien (3); predikatzen zion (3); predikatzen zuen (9); predikatzen zuena (3)

herriari predikatzera (4); ikasleak predikatzera bidali (3); joan zen predikatzera (3); predikatzera joan (8); sultanari predikatzera joan (3)


predikatu2, predika, predikatzen du ad logikan, subjektu batez zerbait esan.

Era honetako atributuak subjektuaren esentziatik urrun kokatzen dira, eta horrexegatik zilegi da horiek Jainkoaz ere predikatzea, betiere egintza ezberdinok ez direla nahitaez isurtzen haien egilearen esentzian diren nozioetatik, azalduko denez.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 128. orr.


predikatu3 iz 1 logikan, proposizioaren elementua, zeinean subjektuaz zerbait predikatzen baita.

Aristotelesen Topikoetan topikoak lekuak dira, ikuskerak -predikatuak, atributuak-, predikatu batek subjektuarekin elkarrekikotasuna egiten ahal duelarik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 51. orr.

Termino singular batek edo predikatu batek estentsio bat eta intentsio bat (edo "zentzu" fregear bat) dauzka.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 134. orr.

Predikatuen logikan bagaude, terminoak konstanteak edo aldagaiak izango dira bakarrik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 148. orr.

Lehen predikatuaren esanahiak bigarren predikatua inplikatzen du.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 131. orr.

Subjektu batek baiezko predikatua daraman aldi guztietan, eta hartaz halakoa dela esaten denean, atributu hori, nahitaez, ondoko sail hauetako batean kokaturik egonen da.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 124. orr.

Predikatu batez deskriba daitekeena partikularra da.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 131. orr.

Edota B predikatua A subjektuari dagokio, A adigai horretan (ezkutuan) barnebilduta dagoen zerbait gisa; edo B erabat A adigaitik at geratzen da, berekin elkarloturan badago ere.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 34. orr.

Judizio analitikoak (baieztaileak), beraz, predikatuak subjektuarekin identitatezko elkarlotura duenean ditugu.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 34. orr.

Halako predikatuaren eransketak, beraz, judizio sintetiko bat sortzen du.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 34. orr.

Subjektua (Jainkoa) bere predikatu guztiekin batera biltzen badut (hor ahalguztiduntasuna ere hartuta) eta Jainkoa dela edo Jainko bat dela esaten badut, orduan Jainkoaren adigaiari ez diot predikatu berririk ezartzen, baizik subjektua bera besterik ez dut ezartzen bere predikatu guztiekin batera.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 217. orr.

Beharrezkotasuna, amaigabetasuna, batasuna, mundutik at izatea [...] eta abar, predikatu transzendental soilak dira, eta horregatik, beren adigai araztuak, Teologia orok oso beharrezkoak dituenak, Teologia transzendentaletik soilik lor daitezke.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 228. orr.

Adigai horretatik at ideiaren determinazio osoari dagokion guztia ere barnebiltzen du; izan ere, kontrajarritako predikatu orotatik bakarra soilik egokitzen zaio gizaki beteginenaren ideiari.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 209. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Proposizio bat a priori dago justifikatuta haren predikatu-kontzeptua subjektu-kontzeptuaren barne dagoenean.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 110. orr.

Formako sinboloak predikatu-sinboloak ere deituak izan dira.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 147. orr.

Sinbolo ez-logikoen artean konstante indibidualak, predikatu- edo erlazio-sinboloak eta funtzio-sinboloak ditugu.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 141. orr.

3 gramatikan, perpaus baten subjektuaz esaten dena.

Ingelesaren gramatikan "egile-ekintza" perpaus errazen azterketatik edo subjektu-predikatu, aditz-objektu gramatika harreman errazetatik abiatzen direnean.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 115. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

kontrajarritako predikatu (3); predikatu ahalgarri (9); predikatu ahalgarri ororen (3); predikatu gisa (8); predikatu guztiekin (5); predikatu guztiekin batera (4); predikatu ororen (3); predikatu soil gisa (3); subjektu predikatu (3)

predikatuen bitartez (4)

predikaturen bitartez (3)


predikatzaile (31 agerraldi, 9 liburu eta 5 artikulutan) 1 iz predikaria.

Jainkoa bera den maitasunagatik erregutzen diet neure anaia guztiei, predikatzaile, otoizlari eta langile, kleriko nahiz laiko, saia daitezela gauza guztietan apal izaten.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 144. orr.

Halako predikatzailea baino hobe da -esaten zuen- anaia xume eta hitz motela, baina bere etsenplu onaz besteak on egitera zirikatzen dituena.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 787. orr.

Frantzisko, Elias berri bat balitz bezala, egiaren predikatzaile lehiatsu izaten hasi zen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 882. orr.

Apaiz alemaniar bat zen, oso predikatzaile ospetsua.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 67. orr.

Nekazariek, izurritearentzat erremedio bila, Predikatzaileen Ordenako kide bati eskatu zioten aholkua.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 459. orr.

Armada eta Hussein Badr Eddin al-Houti predikatzaile islamistaren miliziaren artean izaniko borrokak.  Berria - Mundua   2004-07-06

2 (izenondo gisa)

Fraide Predikatzaileek (Domingotarrek), beren aldetik, Domingo santuaren bizkar jarri dute Elizari eusteko eginbehar hau.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 757. orr.

3 irud/hed

Biziaren predikatzaile bioenergetikoen gisa hasten gara ("bizia indar sortzaile bat da, askea, ederra, zoragarria, indartsua, gihartsua, geldiezina...").  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 140. orr.

Ez ditiagu predikatzaileak behar, bufoiak baino!  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 51. orr.


predikazio1 1 iz predikatzea, sermoia egitea.

Denbora gaizki banatzen zutela zioen, predikazioari dena ematen ziotelako eta ezer ez debozioari.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 382. orr.

Anaien predikazioa entzunik, bihotz damuturik etortzen zitzaizkien, esanez: "eta guk zer egin behar dugu?”.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 483. orr.

Aita Frantzisko dohatsuaren konbertsio miragarria; Jainkoaren hitzaren predikazio eraginkorra.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 905. orr.

Mintzaira gordina da hau guztia, predikazio kristauaren samurtasuna baizik ezagutzen ez duten belarrientzat batez ere.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 260. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Predikazio-ofizioa nahiz anaien zaintza duten anaientzat.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 114. orr.

Salbazioaren predikazio-lanerako.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 38. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

predikazio eraginkorra (3)

joan etorriak predikazioan (3)


predikazio2 iz logikan, subjektu batez zerbait esatea.

Lehen auzi-multzoa erreferentziaren arazoa da; bigarrena, predikazioarena.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 162. orr.


prediku (orobat predeiku g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian prediku agertzen da) 1 iz sermoia.

Harenga horrek antz handiagoa daukalako fraideek handik sei edo zazpi mendetara botako dituzten prediku bihurriekin.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 60. orr.

Eskritura Sainduen irakurketa ozenak, himnoen kanta beroak, prediku suharrak Jainkoaren egiazki ohoratzeko maneraz.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 218. orr.

Gero meza nagusia predikuarekin.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 123. orr.

San Antonio pasatu zela itsasoko hondartzetara, eta arrainei dei eginik, prediku izugarri ederra egin ziela.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 392. orr.

Hau esan zuen anaia batzuei eginiko prediku batean, haiengan beste guztiengana ere zuzenduz: [...].  Berria - Ekonomia   2006-01-17

Masail batean jotzen bazaituzte, bestea jartzeko, Mendiko Predikuan irakasten da.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 33. orr.

Hor daude lekukotzat zenbait sermoi edo prediku gure mintzairan emanak.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 193. orr.

Frantziskok egokiera eta garai ezberdinetan anaiei eginiko prediku eta aholku espiritualen laburpenak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 42. orr.

Sauloren predikua Damaskon.  Elizen arteko biblia   Eg 9,20 tit

Zaldiak ia geldirik baitzeuden, giharrak lasaiturik prediku mamitsuaren urruma gozoaren eraginez.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 67. orr.

Ezekielen predikuaren laburpena.  Elizen arteko biblia   Ez 39,23 tit

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Saiatu eta gartsu otoitzean, barau eta bijilietan, prediku eta apostolutza ibilaldietan.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 531. orr.

Elkartea ongi zuzentzen duten arduradunek estimu bikoitza merezi dute, prediku- eta irakaste-lanetan ari direnek batik bat.  Elizen arteko biblia   1 Tm 5,17

Bihotz kartsuz, horma txiki batera igo eta predikatzen hasi zen, prediku-gai bezala hitz hauek herri hizkuntzan hartuz: [...].  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1074. orr.

3 irud/hed

Prediku hori nirea zen, baina ez nion royaltyrik eskatzeko asmorik.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 394. orr.

Liburu argi eta koloretsu hortaz, ez dugu prediku handirik eginen, erranen bakarrik arraroa dela.  Herria   2001-05-31

Eta horretaz guziaz mintzo zaigu Filipe, prediku aspergarririk gabe beti; bere bizipenak, bere esperientzia kontatuz bakarrik.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 16. orr.

Prediku gaitzak entzun edo irakurri ditugu maiz euskararen alde, gehienetan nahikunde edo inkantazio hutsak gelditu baitira.  Herria   2001-07-05

Don Carlosek orduan prediku gaitzak bota dizkie honi eta hari, eta aholku zuhurrak txit eta ugari eman ditu.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 141. orr.

Elena mainutik atera zenean, egundainokotan musu batzuk emanik berriz hasi zitzaidan predikuan: [...].  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 66. orr.

Chirac presidentak ere prediku andana bat egin du azken egun hotan.  Herria   2005-01-13

4 prediku aulki (orobat prediku alki eta predikalki g.er.) predikua egiteko mintzaleku garaia.

Sarako elizako prediku aulkian.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 13. orr.

Ihardetsi nion ene aldetik, agian aingeruen gramatika zuela erabiliko bere prediku aulkitik euskaldunei mintzatuko zitzaielarik.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 43. orr.

Behin ere ez zutela prediku alkitik erran bekatu mortala eginen zutela gorrien alde bozkatuz, eta ifernuaz gaztigatuak izanen zirela.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 35. orr.

Ez zuten hiriaren premiarik: zergatik bada abiatuko ziren erretoreak prediku aulkitik salatzen zuen Baiona bezalako galtokira?  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 59. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

dena prediku (3); eginiko prediku (3); prediku alkitik (6); prediku aulkitik (4); prediku gaitzak (3); prediku labur (3)

egin zuen predikua (3); frantziskoren predikua (4); lehen predikua (4); nire predikua (3); predikua bukatu (7); predikua bukatu arte (3); predikua egin (16); predikua egin zuen (6); predikua egiten (8)

bere predikuan (7)

berauen predikuaren bidez (3)


predikuño iz adkor predikua.

Aipa ditake predikuño bat eginez, apez baten pare plantatuz, ospatuz Jesusen sortzea, oroitaraziz nor zen Jesus, Jainko seme gizon egina, gu salbatzea gatik gure arterat jautsia...  Herria   2004-12-23


predikzio iz iragarpena.

Eta bete egin predikzioa.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 226. orr.


predisposizio iz (corpusean predisposizione soilik) (aldez aurreko) joera.

Eta beti izan zen horrelakoa, bertzalde, nahiz eta disposizione edo predisposizione hura gero eta errotikoagoa egin zitzaion.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 78. orr.


predisposizione ik predisposizio.

prefabrikatu, prefabrika(tu), prefabrikatzen (24 agerraldi, 9 liburu eta 12 artikulutan; cf aurrefabrikatu 8 agerraldi, 3 liburu eta 2 artikulutan) 1 du ad aurrez fabrikatua. ik aurrefabrikatu.

Ostegun arratsetan biltzen gara, Otsabideko komisarioaren gibeleko prefabrikatuetako gelaren batean.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 14. orr.

2 irud/hed

Alegiazko bi arte-mota horiek emozioak nahi dituzte oroitu, baina emozio horiek aldez aurretik daude diseinatuta, prefabrikatuta, oinetakogilearen kasuan gertatzen den moduan.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 235. orr.

3 (era burutua izenondo gisa)

Ikasgelak ere falta dira eta klaseak emateko egoitza prefabrikatuak baliatu behar dituzte.  Berria - Euskal Herria   2004-11-23

Emandako 19 geletatik, zortzi modulu prefabrikatuetan daude, eta lau urte dira erabiltzen ditugula.  Berria - Euskal Herria   2004-09-04

Ore prefabrikatua labean sartu, berotualdia eman, eta gertu da kontsumitzeko.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 190. orr.

Ogi prefabrikatu usaina izerdiarekin nahasturik.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 109. orr.

Esaldiak, aldiz, pilean-pilean datoz, oilategi prefabrikatu bateko sailak balira bezala.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 193. orr.

"Formula" deitu dio unitate prefabrikatu horietako bakoitzari.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 165. orr.

4 (era burutua izenondo gisa, irud/hed)

Benetakotasuna: ez dezala irakurleak sentitu testu prefabrikatu baten aurrean dagoela.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 366. orr.

Botz-garagailuetik desira prefabrikatuaren herotsak estereotan hegaldatzen ziren, ene gaizki izatea multiplikatuz.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 156. orr.

Beti "Ados?" irribarretsu eta prefabrikatu batez galdetzen zidatela ea ulertzen nuen.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 84. orr.

· Inurri lana eginez kopurua 28ra eramatea lortzen badute, gaur egungo prefabrikatuak ttipi geldituko dira.  Berria - Euskal Herria   2004-05-09


prefaxismo iz faxismoa iragartzen duen ideologia.

Arima espainol gaixo hori sendatzearren (Costa), hor Tierno Galván-ek prefaxismo espainol bat salatu ahal izateraino.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 66. orr.


prefazio iz sagara aurrea, mezaren zatia.

Goizean elizarat oro bildurik kantatzen zuten meza burutik-buru, bai eta Prefazioa eta Paterra.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 163. orr.

Eguberritako prefazioaren moldeko hitzak: per hunc in invisibilium amorem rapiamur.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 254. orr.

Eta Andre Mariaren prefaziora iristean, hain indar handiz hasi zitzaion hazten Jainko-argitasuna eta Jainko-maitasunaren grazi gozotasuna, ezen Qui pridie quam hitzak esateko unera iristean, ezin baitzuen jasan hainbesterainoko samurtasun eta eztitasuna.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1045. orr.


prefekto ik prefektu.

prefektu (orobat prefekto g.er. eta prefet g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian prefektu agertzen da) 1 iz erlijiozko ikastetxe eta kidekotean ikasleen diziplinaz arduratzen den apaiza.

Bederatziak hogei gutxi izaten ziren ordurako, eta kolegioko prefektuak, Hipo edo Hipopotamo deitzen genion fraideak, ematen zigun sarrera.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 118. orr.

Prefektuari eta kolegioko zuzendariari azalpenak ematen egotea.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 122. orr.

-Ikastetxeko prefektu naizenez...  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 202. orr.

Uste dut prefektuoi, gutxienez, esan egin behar zigula.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 117. orr.

-Begirune handixeagoa izan beharko zenioke eskolako prefektu bati! -esan zion-.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 186. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Dagoeneko jantzita zegoen, eta Hogwartseko prefektu-ikurra puntuzko txalekoari itsatsia zuen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 43. orr.

Percy nola zebilen Fred eta Georgeren atzetik dorrean gora eta behera, anaiek prefektu-plaka ostu ziotelako.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 184. orr.

3 antzinako Erroman, goi funtzionario zibila edo militarra.

Harrigarri zitzaion hain neska zuhurrak erromatar prefektu bat halako punturaino xarmatu izana, non [...].  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 96. orr.

Apezpikuek, metropolitanoek eta primatuek leialtasuna zieten eskualdeko patriarkei, hierarkikoki pretoriar prefektu dioklezianikoen parekoei.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 50. orr.

4 (hitz elkartuetan)

Galietako prefektu-kargu pretoriarra bereganatzean bere lanbidearen gailurrera iritsitako funtzionario baten semea zen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 90. orr.

· Xenofonte, Errentak liburuan, prozesuak bizkorren erabakitzen zituzten merkataritza-prefektuei sariak ematearen alde ageri da.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 20. orr.

5 Italiako probintzia bateko buru den karguduna, estatuko eta probintziako aginpidearen ordezkari dena. ik prefet.

Pepponek tonu horretan jarraitu eta protesta manifestaldi bat egon zen, gero batzorde bat eratu eta ultimatum bat prestatu zuen prefektuari bidaltzeko.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 233. orr.

6 Erromako Kurian, kongregazio edo kideko baten buru den prelatua.

Eta horren kontra egiteko, Joseph Ratzinger Fedearen Doktrinarako Kongregazioko prefektua ikusten dute askok egokien.  Berria - Harian   2005-04-05

"Fedearen Doktrinarako Kongregazioaren" prefeta gisa, Erroman.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 11. orr.

Hil-kapera ikusteko aukera izango dutela gogoratu zien atzo aita santuaren jarraitzaileei Acchille Serra prefektuak.  Berria - Harian   2005-04-05

Nork daki ze gertatuko den Benedikto XVI, dogmaren zaintzaile prefet ohiarekin.  Herria   2005-06-02

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

prefektu ikurra (3)

kongregazioko prefektua (3)


prefektura (orobat prefektora g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian prefektura agertzen da) 1 iz antzinako Erroman, prefektuaren kargua.

Ekialdeko prefektura dioklezianikoa azkenean zatitu egin zen Alexandria, Jerusalem, Antiokia eta Konstantinoplako lau patriarka-hirien artean, eta beste hiru prefekturak Erromako patriarka-hiri bakar eta ikaragarri zabal baina askoz biztanle gutxiagokoan elkartu ziren.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 50. orr.

Harrobi asko daude, gainera, Tarkiniaren inguruetan ere [...] kolorez Albakoen antzekoak dira; harrobi nagusienak batez ere Bolsenako lakuaren ondoan aurkitzen dira, eta baita Estatoniako prefekturan ere.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1130. orr.

2 hainbat herrialdetan probintzia edo kidekoa.

Kanazawa: Ixikawa prefekturako hiriburua.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 124. orr.

Kontserbadoreek, aldiz, hiru prefektura lortu zituzten [Bolivian] eta gainontzeko laurak herri taldeen ordezkarien eskutan gelditu ziren.  Berria - Harian   2005-12-20

Alkateak [Italiako herri batean] leku publikoetan burka erabiltzea galarazi zuen iragan uztailean, baina Prefekturak bertan behera utzi zuen gero.  Berria - Gaiak   2004-09-21

[Venezuelako] Catiako guardia nazionalera eraman zuten, eta handik auzo bereko polizia prefekturara.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 103. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

polizia prefekturan (3)

prefekturaren arabera (3)


preferente izond Espainiako Liga eskualdeka banatzen den mailetako bat.

Orain dela lau urte sortu zen kluba, eta presidenteak funtzio asko bete ditu lehen urteetan Regional Preferente Mailan hartu eta Bigarren Mailan kokatu du.  Berria - Kirola   2004-01-30

Bestetik, Laudio, Fortuna, Barakaldo eta Mikel Gurea euren lurraldeetako preferenteetara jaitsiko dira.  Berria - Kirola   2004-03-17

Arratian nire jokalari izan zen Preferente Mailan, 16 urterekin.  Berria - Kirola   2004-11-14

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

preferente mailan (3)


preferentzia 1 iz lehenestea; lehentasuna. ik hobespen.

Auzapezak berriz ere erran du herriak etxegune berri bat egitekoa duela eta autobidearen gatik beren etxea galduko dutenak han jartzen ahalko direla, heiek ukanen dutela preferentzia.  Herria   2002-09-19

Antropologia kulturalak gizakiaren definizio unibertsalaren aldeko preferentzia errotik eztabaidatu izan du.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 129. orr.

Ez da hain errex, eta hortako injustizia bat dela, bakoitzak bere preferentziak eta bere gustuak sobera jokoan dituelakotz hor...  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 125. orr.

Irakurle bakan batzuen preferentzien artean lekutxo bat aski zuen.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 51. orr.

-Ordenan jarriak ditut, neure preferentzien arabera, batetik berrogeiraino.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 163. orr.

2 Espainiako estadioetan eta kidekoetan, erdiko mailako eserlekuak dauten eremua.

Pare-pareko harmailetatik etorri zen tiroa, iritsi zen bala, preferentziatik alegia.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 133. orr.


prefet (orobat P larriz; orobat prefektu g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian prefet agertzen da) 1 iz Frantziako departamendu bateko buru den karguduna, estatuko aginpidearen ordezkari dena.

Omenaldia edo hitzordua garrantzitsuagoa zela, suprefetaren, prefetaren edo ministro baten presentzia segurtatua zenean.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 129. orr.

Den gutienik hiru urte egoiten dira prefetak departamendu batean gobernuaren ordezkariak direla.  Herria   2004-01-29

1878an prefetek igorri txostenen arabera 31 apezpiku "tzarrak" ekarriak ziren, 27 "dudazkoak", "25 onak", gobernuaren arabera bixtan dena.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 17. orr.

Prefetak finkatuak ditu erkidego horren mugak, Hendaia barne ezarriz.  Herria   2005-11-24

III. Errepublikak bere prefetak xaxatu zituen apezak mehatxatzera Flandrian eta Bretainian.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 115. orr.

Philippe Gregoire, prefet berria Pirinio Atlantikoetan.  Berria - Euskal Herria   2004-01-15

Paristik gertu dagoen Seine-Saint Denisko prefet Jean-François Cordetek ez zion beharrezko iritzi bere departamenduan neurria ezartzeari, han egunotan liskarrak «gutxitzen» joan direla argudiatuta.  Berria - Harian   2005-11-10

Dartout prefetak berriki Angeluko zine proiektuaren kontra ezarri errekurtsoa bigarrena da.  Herria   2003-11-27

Izendatua berri den Prefetak denbora apur bat hartuko du hain segur, proiektu horri baietz edo ezetz erraiteko.  Herria   2004-01-29

Bihar bertan prefetari idatziko diot lantegia zutik atxikitzeko erreserba fondoko dirua desbloka dezan.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 212. orr.

Bere gain hartu zuen Prefektuak hogei mila liberaren eskaintza egitea 'hiltzailearen salaketa' lortzeko.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 132. orr.

Maurice Papon prefektu ohiari 10 urteko kartzela zigorra ezarri zioten humanitatearen aurkako krimenetan parte hartzeagatik, eta bi urtera aske utzi zuten.  Berria - Mundua   2004-07-31

Jaun Prefetak ukan du indar eta kemen.  Herria   2004-01-22

2 polizia-prefeta.

Prefektuak ohiz kanpoko lana egin zuen; eta, esan gabe doa, Parisko poliziaren indar guzti-guztiak jarri ziren kasu hau argitzera.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 132. orr.

3 polizia-prefet Pariseko polizia prefekturako burua.

Noiz jakinen da egia? nor izan zen manatzailea? egile nagusia, Pariseko poliza-prefeta.  Herria   2001-10-25

Rick, Ilsa, Victor Laszlo eta Renaud polizi prefeta, aireportura heltzen dira.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 299. orr.

Beren ipuineko G. polizia-prefektuak metodo sofistikatuenak baliatzen ditu lapurtutako objektuak bilatzeko.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 201. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

korsikako prefet (3); prefet ohi (3)

claude erignac prefeta (14); erignac prefeta hil (4); jaun prefeta (3); korsikako prefeta (4); paueko prefeta (7); pirinio atlantikoetako prefeta (3); prefeta bera (4); prefeta eta suprefeta (4); prefeta hiltzeaz akusatuta (3); prefeta hiltzeaz akusatutako (3)

dartout prefetak (3); jaun prefetak (6); paueko prefetak (11); pirinio atlantikoetako prefetak (17); prefetak esan (3); prefetak onartu (3); viau prefetak (3)

paueko prefetarekin (3)

claude erignac prefetaren (6); jaun prefetaren (4); korsikako prefetaren (3); prefetaren arabera (5); prefetaren baimena (4); prefetaren erabakia (5); prefetaren gutuna (3); prefetaren hilketan (3); prefetaren hilketaren (3); prefetaren hiltzailea (3); prefetaren hiltzea (3); prefetaren jokamoldea (3); prefetaren manuz (9)

paueko prefetari (3)


prefetetxe iz prefetaren etxea.

Gure seminarioko balentriaz ez zuten deus jakin orduan, ez eliza-buruek ez estatu-gizonek: ez ziren berri guztiak heltzen oraino ez Paueko prefetetxera, ez Pariseko nuntzioarengana, zenbait urte geroago, Finaly juduen aferarekin edo Baionako apezpikuen aldaketekin gertatu ohi zen bezala  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 89. orr.


prefetorde iz prefetaren ordezkoa.

Korsika: Christian Lambert segurtasunerako prefetorde izendatu zuten.  Berria - Mundua   2004-08-21


prefetura (orobat prefektura g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian prefetura agertzen da) 1 iz prefetaren kargua eta eginkizuna; prefetaren egoitza edo bulegoa.

Prefeturaren aurkako erabakia hartu du Baionako auzitegiak.  Berria - Euskal Herria   2004-09-09

Baionako Suprefeturak eta Paueko Prefeturak argi erakusten dute ezin diotela eutsi Barne Ministerioak iragarritako kopuruak betetzeko obsesioari, eta legea urratzeraino eraman ditu horrek.  Berria - Euskal Herria   2004-01-13

Prefeturak izendatu hiru bitartekarien gastuak 1712,36 eurokoak izan dira.  Herria   2004-07-01

Manifestariek prefetura eta Kontseilu Nagusiaren egoitza harrikatu zituzten.  Berria - Mundua   2004-03-27

Prefeturaren arabera 28.000 pertsona bildu dira Marseillan, 250.000 sindikatuen arabera.  Berria - Harian   2006-03-29

Altxorraren bulegoak, Jendarmeriaren kasernak, justizia jauregiak eta prefeturak izan ziren jomuga.  Berria - Mundua   2004-02-29

CARek elkarretarazte batera deitu zuen Aiacciuko prefetura aitzinean.  Berria - Mundua   2004-02-26

Pirinio Atlantikoetako Prefeturak etorkina bere sorterrira itzularazteko agindua eman zuen.  Berria - Euskal Herria   2004-01-13

Balançoneko sendagile guztiei deitu zieten Prefekturara, eta ahobatez deklaratu zuten erotuta zegoela Héraclius Gloss.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 88. orr.

Hiru kandidatuek goraki diogu ordu dela Baionan prefektura bat antola dadin Xiberua, Baxenabarre eta Lapurdi elgarretaratzeko Euskal Herri-Departamendu batean.  Herria   2001-03-08

Lanpostua prefekturaren menpean dago.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 109. orr.

Bordeleko prefeturaren idazkaritzan.  Josu Zabaleta   «Lorategi beldurgarriak» - Michel Quint, 2003 - 62. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Baiona asumitzeko prest da prefetura hiri bilakatzea, sekulan eta bigarren departamendu bat balitz.  Herria   2003-01-09

Ez dakit irakurri duten bainan telebixtak salatzen du botatzen dituztela edo prefektura ateetan edo berdin ondarkinetan.  Herria   2003-05-22

3 polizia prefetura Parisen, poliziaren zuzendaritzaren zerbitzuak.

-Bi kontrol daude -ziotson-, Senako prefekturarena eta polizia prefekturarena.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 151. orr.

Lingerie kaleko postuan, soldadu mozkor batzuek fusilatu nahi izan zuten; argia pizturik zeukaten jadanik, baina agindua iritsi zen gatibu guztiak polizia prefekturaren gordetegian elkartzeko.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 29. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

paueko prefeturak (3)

paueko prefeturan (4)


prefiguratu, prefigura(tu), prefiguratzen du ad aldez aurretik irudikatu.

Gramatika orokorraren esparru arkeologikoak Fabre d'Oliveten ameskeriak biltzen ditu [...] ez atribuzio-proposizioen azterketa baino gutxiago (orduan egia nabaritzat hartzen zena, eta bertan gramatika generatiboak gaur egun aurki dezake prefiguratua bere egia).  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 208. orr.


prefilosofiko izond filosofiaren aurrekoa.

Baina hemen gizakiaren filosofia "prefilosofiko" batean ibiliko ginateke oraindik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 274. orr.


preformazio iz aldez aurreko formazioa.

Arrazoimen hutsaren preformazioaren sistema baten moduko zerbait litzatekeena  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 79. orr.


prefrontal izond burmuineko lobulu frontalen aurrealdeari dagokiona.

Haien esanetan, ezker alboetako kortex prefrontalak sumatzen ditu estetika kontuak.  Berria - Gaiak   2004-04-14

Garuneko bi zatiri egiten die kalte bizkarrezurreko min kronikoak: talamoari eta kortex prefrontal dortsolateralari. V4ko zelulek hipokanpoko eta kortex prefrontaleko oroimen-sistemetaraino bidaltzen dituzten informazioen isuriaren etenak azaldu ahal izango liguke, hein batean, zergatik "ahaztu" zuen I.k kolorea.  Berria - Gaiak   2004-11-26

Garai hartan asmatu zuen Egas Moniz neurologo portugesak "leukotomia prefrontala", eta berehala egin zien egin ere, hogei gaixori; horietako batzuk larridura eta depresioak joak ziren, beste batzuk eskizofreniko kronikoak.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 76. orr.


pregoi 1 iz aldarrikapena, iragartze ageria; bereziki udalak egiten duena. ik bando1.

Ekitaldia Nafarroako Erregeen Jauregian Iruñeko Parte Zaharrean eginen den pregoiarekin hasiko da.  Berria - Kultura   2004-06-17

Babesaren Kristoaren Eskola Santuko Anaia Maiordomo Nagusiaren gonbidapenez, Aste Santuko Pregoia.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 73. orr.

Festa handiaren pregoia irakurriko du.  Berria - Harian   2005-05-21

Gotzainak alkatea eskomikatu zuen, eta honek, pregoi baten bidez, inork gotzainarekin salerosketarik edo inolako traturik egitea debekatu zuen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 710. orr.

Herritarrei pregoi baten bidez jakinarazi zien laneko abere guziak [...] haren meneko zirela, orga eta karroak bezalaxe.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 206. orr.

Gerra deklarazioaren pregoia agindu zuelako fusilatu zutela.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 43. orr.

Beste egun batean ere pregoia jo zuen danboliteroak, tan tan tatan tan, abisatzeko biharamunean Don Adolfo Arguedas Goñi guardia zibilen sarjentua epaitua izango zela udaletxeko epaitegian.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 51. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Hara han danboliteroa bere pregoi abisuarekin tan tan tantanka zetorrela ikusi arte.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 23. orr.

3 irud/hed

Seinale barraskiloa suelto samar zebilela, euri eta bustiaren pregoia zuen hori ere.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 39. orr.

Izan ere, zizarea axaletik gertu, uraren eta bustiaren pregoitzat hartzen zen beti.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 337. orr.

4 pregoi-jole ik pregoilari.

Sarritan, gainera, hitz bakarrak herri guztiaren belarriak jotzen ditu, pregoi-jolearen ahotik hara.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 263. orr.


pregoilari 1 iz pregoia jotzen duen pertsona.

Igandean, saltinbankiek bando bat irakurrarazi zioten pregoilariari, ikuskari berezia eta guztiz interesgarria eskaini behar zutela esanez.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 61. orr.

Lagunari agindu zion lot ziezaiola soka bat lepotik eta eraman zezala horrela, lapur baten modura, hirian zehar, pregoilari gisa hau aldarrikatuz: "hara, ikus tripazain hau, zuen ezjakinean oilasko-haragiz bapo jarri dena".  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 215. orr.

Gutxi eman eta asko mintzen du, pregoilariak bezala aldarrikatzen baitu.  Elizen arteko biblia   Si 20,15

Errege handiaren pregoilari nauzue.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 191. orr.

Geldi hadi hor, Jainkoaren pregoilari arlote hori!  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 102. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Gandolfo zen, udal pregoilaria, besamotza bera, bibote luzearen puntak beherantz zituena, kosako baten gisa.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 36. orr.

3 irud/hed

Aurretik pregoilari zetorkion fronte beroak lainoa besterik ez zuen ekarri: kosta aldetik bai, han utzi zuen zer edo zertxoren bat.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 400. orr.


pregonari iz pregoilaria.

Harategira eta Price jaunaren etxera ere joan ginen, eta pregonari baten moduan errepikatu zuen Griff jaunak haietan ere bere mezua.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 51. orr.

Heriotzara zigortu zuen, eta horixe aldarrikatu zuten pregonariek hirian barrena.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 161. orr.


prehispaniko izond Amerikaz mintzatuz, espainiatarren konkista baino lehenagokoa.

Duela bi urte inguru, bestalde, Cockek Tupac Amaru kokagunearen inguruetan, adituen arabera, Hego Amerikako hilerri prehispaniko «garrantzitsuenetariko bat» dena aurkitu zuen.  Berria - Gaiak   2004-03-07


prehistoria 1 iz historiaurrea.

Sánchez Albornoz-entzat zer espainola -izpiritua, aiurria- finkatua zegoen prehistorian jada.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 273. orr.

Prehistoriako herrien migrazio hipotetikoez.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 230. orr.

Prehistoriaz izan dugun obsesioa alde batetik, eta edozein utopiaren iraultzan sinesteko erraztasuna bestetik, iragan historikoa ukatzeko eta deuseztatzeko moduak izan dira neurri handian.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 103. orr.

Gipuzkoako Prehistoriaren Museoa.  Berria - Kultura   2006-05-10

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik prehistoriko.

[Arestik] Danteren eta Vicoren antzo, bidaia alegoriko bat marrazten du, non gizadia eta euskaldunak prehistoria denboretatik gaurko egoera urbanoetara garatu diren.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 14. orr.

Aranzadi-Barandiaran-Eguren Prehistoria Ikerketa Lan taldeak hamaika indusketa eta ikerketa egin zituen.  Berria - Harian   2006-03-03


prehistorialari iz historiaurrean aditua den pertsona. ik aurrehistorialari.

Beste mendilerro batean nago orain, Atapuercako mendilerroa: hemen bizi zen, diote prehistorialariek Europako "homo sapiens" zaharrena: patar xut eta luze bat iragan dut.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 108. orr.


prehistoriko 1 izond historiaurrekoa. ik prehistoria 2.

Herri prehistoriko marjinatuen, jopu herrien teoria.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 195. orr.

Europako gizadia nola omen dagoen osatua gaineko geruza batez, arraza konkistatzaile indoeuroparrena, noblea, eta arraza konkistatu prehistorikoen substratuaz.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 195. orr.

Gizon prehistorikoen aterbe edo geriza lekuak.  Herria   2001-06-07

Arraza prehistoriko hutsak.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 180. orr.

Garabiak eta hondeamakinak goizean goiz hasi dira mugitzen, behelaino artean, animalia prehistorikoen moduan.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 422. orr.

1937an Ipar Euskal Herriko ikerketa prehistoriko eta etnografikoak hasi zituen.  Berria - Harian   2006-03-03

Arkeologia prehistorikoa.  Berria - Kultura   2004-05-27

2 adkor aspaldi-aspaldikoa.

Esan behar dut nire teleskopio prehistorikoak ez duelako horrelakorik.  Berria - Gaiak   2006-02-02


prehominido izond primateez mintzatuz, hominidoen aurre-aurrekoa.

Beltx AB-ren txantxetako hitz greko-latindarrek "prehominidoetan lehena" eta "amerikar menderatzailea" adierazten dute.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 285. orr.


preindoeuropar izond indoeuropearraren aurrekoa.

Arrazialtasun aleman garbiaren kriterioa legalki doitzeak hainbat korapilo gehiago sortzen du Alemania (Estatu) batean, non jende preindoeuropar, germaniar, eslabiar, zelta, "erromatar" eta nolanahi bestelakoa joan-etorri ibili den denboran zehar, eta, bestetik, "alemanak" berak Estatu ezberdinetan banatuak daudenean.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 211. orr.

ETAk zera esaten dio nazionalismo historikoari: Jaun Goikoa, Prehistoria, Asaba Zaharren Baratza, Euskara preindoeuroparra... ez dugu zuen ideia handi horietan federik; zuen identifikazioak dagoeneko ez dira gureak.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 34. orr.


preislamiko izond islamaren aurrekoa.

Kristautasuna deshelenizatzeko arima siriakoek egindako ahalegin preislamikoak ziren hainbat kristau-heresiaren [...] artean.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 220. orr.


prejitu ik frijitu.

prejuizio iz aurreiritzia.

Dena baita, bota dezadan behingoz, prejuizioz beterik neukan iduri makurraren kontrario absolutoa  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 347. orr.


prekanbriko izond aro geologikoez mintzatuz, kanbrikoaren aurre-aurrekoa.

Prekanbrikotik gaur egunera doan tartean gertatutakoaren laburpena eginez.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 27. orr.


prekapitalismo iz kapitalismoa agertu aurreko sistema ekonomikoa.

Erdi Aroko prekapitalismoa.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 25. orr.

Zentzu horretan, prekapitalismoa baino ez zen sistema hura.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 25. orr.


prekapitalista izond prekapitalismoarena, prekapitalismoari dagokiona.

Gizarte prekapitalistetan, antolamendu ekonomikoaren ikuspuntutik, ekonomia ez zen alor beregaina; aitzitik, sistematikoki txertatua zegoen gizarte-harremanetan.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 18. orr.

Zibilizazio prekapitalista gehienetan, Smithek dioenaren kontra, gizabanakoa ez da trukearen zale izaten.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 78. orr.

Erreferentzia horrek merkatuaren lege inpertsonalen mende ez legokeen ekonomia baten ikusmolde prekapitalista adierazten du. ndustrializazio basatiaren aurreko jarrera prekapitalista bat, naturarekiko sentiera protoekologista, langile etorkinen mundua bere sisteman integratu ezina, horrek denak eragingo dio Lauaxetari meatze gorria zauritzat hartzeko.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 124. orr.


prekarietate (290 agerraldi, liburu 1 eta 175 artikulutan; orobat prekaritate 49 agerraldi, 2 liburu eta 30 artikulutan) 1 iz prekarioa denaren nolakotasuna. (enpleguetan)

Prekarietatea, eguneroko zama.  Berria - Harian   2005-05-28

Prekaritateak aurpegi anitz ditu.  Berria - Harian   2006-03-28

Behin-behineko kontratazioa erruz ari da zabaltzen (%33 inguru, Espainian), eta ezegonkortasuna eta prekaritatea handia da oso.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 124. orr.

Tamalez, gazteentzat malgutasunak prekaritatea esan nahi du askotan baino maizago, bereziki kualifikazio apaleko lanetan.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 122. orr.

Askatasunaren iritziz, iheslariak «prekaritatean bizitzera behartzen» ditu Frantziak.  Berria - Euskal Herria   2006-01-19

Etxebizitzaren arazoak eta enpleguaren prekarietateak eragindako kinka larriari buruz argi hitz egiten dute gazteek, arazoaren muinetik.  Berria - Harian   2005-02-06

Lan istripuak «prekarietatearen isla larrienak».  Berria - Euskal Herria   2006-02-15

Gutarteko prekaritatearen seinale, 8000 herritarrek CMU eritasun geriza baliatu dute.  Herria   2005-07-14

Hori esanda, kanpora irten ziren, ManWork-en, ETTen eta prekarietatearen aurkako oihu artean.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 25. orr.

2 (bestelakoetan)

Nik banekien sentimenduen prekaritatea, larrua jo ondoko arrotz izatea, inork ez zuela inoren beharrik.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 34. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Une honetan, Europako batez besteko prekarietate eta behin-behinekotasun tasa 15 puntutan gainditzen dugu.  Berria - Ekonomia   2004-12-30

«Gazteek bizi duten prekarietate egoera» salatu zuen atzo.  Berria - Ekonomia   2004-03-11

Administrazio Publikoek ezin onar dezakete egun dagoen langabezia eta prekarietate maila mantentzea.  Berria - Ekonomia   2006-04-29

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Martxoaren 11n, lan prekaritateaz.  Herria   2004-03-11

Espainiak [...] langabeziari dagokionez, Europako Batasuneko azken estatua izaten jarraitzen du, baita lan prekarietatean ere.  Berria - Mundua   2004-03-09

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

prekarietate egoera (7)

lan prekarietatea (7); prekarietatea amaitu (3); prekarietatea areagotu (5); prekarietatea areagotuko (3); prekarietatea areagotzen (3); prekarietatea salatu (5); prekarietatea salatzeko (3)

prekarietatearen aurka (6); prekarietatearen aurkako (14); prekarietatearen aurkako borroka (3); prekarietatearen kontra (3)

prekarietateari aurre egiteko (7)

prekarietaterik gabeko etorkizun (3); prekarietaterik gabeko etorkizuna (3)


prekario 1 izond segurtasunik gabea, ez-egongorra.

Berehala itzuliko baitzen hura bere bizitza prekario baina munstroski libre hartara.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 186. orr.

Hain egoera prekario eta ilunetan, baikortasun dogmatikoa ezkortasun dogmatikoa bezain justifikaezina zen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 376. orr.

Langileen egoera prekarioa amaitu guran deitu dugu lanuztera.  Berria - Ekonomia   2004-06-10

Lanik prekarioenak eta gaizkien ordaindutakoak egiteko.  Berria - Euskal Herria   2004-12-28

Herri honetan enplegu prekario asko dago, eta txarto dagoen makina bat lagun.  Berria - Euskal Herria   2006-03-07

Langile espezializatuen lekuan eskulan prekarioa jartzeko bidea eman nahi die Europako Batasunak ontzi enpresa handiei.  Berria - Ekonomia   2006-01-14

Betiko sindikatuak ez dira erabilgarriak moldaketa neoliberalek sortu dituzten eredu berrietarako, ez dituzte langile prekarioak edo etorkinak ordezkatzen.  Berria - Ekonomia   2004-07-10

Lan jardun amaigabeak, ordainsari eskasak eta kontratu prekarioak.  Berria - Euskal Herria   2004-11-13

Lan postu berriak kasik denak prekarioak direla.  Herria   2005-06-23

Horregatik, azpiegiturak oso prekarioak dira.  Berria - Mundua   2004-02-25

Bozkario denboraz kanpoko eta prekarioa.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 175. orr.

Bertako langileek ere modu prekarioan kontratatuak daudelako gehienetan.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 124. orr.

Oso modu prekarioan ematen genituen klaseak orduan, baina entusiasmo handiz.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 84. orr.

2 (izen gisa) langile prekarioa.

Prekario bakoitzaren osasunarentzat egunean bi euro eta erdi pagatzen du euskal jendarteak.  Herria   2004-05-20

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

egoera prekario (3)

egoera prekarioa (6)

baldintza prekarioak (3); kontratu prekarioak (3); langile prekarioak (3)

egoera prekarioan (8); modu prekarioan (4)

baldintza prekarioetan (3)


prekaritate ik prekarietate.

prekarizatu, prekariza, prekarizatzen du ad prekario bihurtu.

Enpresariak langilearen egoera «prekarizatu duela» erran eta 17.500 euro ordaintzera kondenatu du auzitegiak  Berria - Ekonomia   2006-02-23


prekarizazio iz prekarizatzea.

Legegintza babesgarri baten ezaren ondorioak askotarikoak dira, eta bat larria eta begi-bistakoa: prekarizazioa.  Berria - Euskal Herria   2006-01-05

Euskal gizartearen bizi-baldintzen erabateko prekarizazioa gertatzen ari da.  Berria - Euskal Herria   2006-02-24

Enpleguen hazkunde-erritmo handi hori enpleguaren prekarizazio gero eta handiago batekin lotua dago, eta batez besteko soldata errealen 1972-1995 arteko beheraldi ia etengabearekin.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 180. orr.

Funtsezkoa da bizimoduaren prekarizazioa, horrek eragina baitu osasunean eta zaintza jasotzeko aukeran.  Berria - Euskal Herria   2006-02-18


prekauzio (orobat prekozione) iz arreta, kontua, ardura.

Kontuan harturik zientzialariek transgenikoen arloan ez dutela segurtamenik, Ingurumenaren Itunean aipatzen den prekauzioaren irizpidea hobestea eskatzen dugu.  Berria - Euskal Herria   2006-02-09

Orria urratuta zegoen, lau aldiz urratuta, hori baino gutxiago ez da nahikoa orria baliogabetzeko eta hori baino gehiago prekauzio maniakoa da.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 149. orr.

Iruditzen zitzaiolako bere adiskide puruzalea beti harro samarra izan zela, eta mugimenduak eta prekauzioak areagotzen ari zela berari lezio bat ematea beste helbururik ez zuen patxada batez.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 58. orr.

Denek beren prekozioneak hartuak zituzten, hor arropak aldatzeko, izerdiez eta euriarekin bustiak izaiten baitira.  Herria   2001-05-17

Ortega-k bere duda-mudak izan ditu, batez ere bere prekauzioak beti hartu ohi ditu, gauzak esan bai, baina [...] anbiguitate tarte bat atxikiz badaezpada bere estilo manieristaren kiribilen artean.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 186. orr.

Prekauzioak oro ez dira aski.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 94. orr.


preklaro izond argidotarra.

Ofizialtasunik gabeko iritzi ezkor eta zabaldu baten arabera, Kolko Mitxoletaren hitzak etsipenezkoak ziren, "Elemenia Nebrijana" talde higuingarriko elementurik preklaroenek sorrarazia.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 7. orr.


prekolonbino izond C. Colon-ek Amerika aurkitu aurrekoa.

Bazen behin, Euskal Herri prekolonbino, zahar, eder eta idiliko hartan artoa izeneko landare musker bat, landare guztiek bezala bere fruitua ere ematen zuena.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 50. orr.


prekonstituiente izond kontituzioa egin aurrekoa.

Ahaztu gabe agian oraintxe bertan prozesuaren alde jartzen ari direla, sedo beharbada ez erabat prozesuaren alde baina bai dinamika prekonstituiente, edo rekonstituiente batean sartzeko moduan.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 44. orr.


prekozinatu izond/iz sukaldatua saltzen dena.

Eskuarki ez da alde handirik izaten -lehengai eta "mimo" industrialean izan ezik-Thailandiako eta Tafallako prekozinatuen artean.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 68. orr.

Hondakin-sortzaile handienak direlako elikagaien industria (kontserberak, prekozinatuak), kateringa (enpresa eta antzeko kolektibitate handientzakoak) eta zentro banatzaileak.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 34. orr.


prekozione ik prekauzio.

prelatu 1 iz Elizako goi karguduna.

Prelatu hitza aginpidea duten Elizako klerikoei dagokie.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 888. orr.

Sultanak aginpide politikoa eman zion Konstantinoplako prelatu horri [...] kristau-herrien gain.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 181. orr.

Hortik aitzinatu da patriarken eta primatuen, artzapezpikuen, apezpikuen bitartez helduz xeheenetaraino, hau da, beste prelatu apaletaraino, san Leonen eta Anakletoren arabera.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 133. orr.

Hor Aita Saindua jarri zen bere aulkian eta Kardinaleak beren zizeiluetan, gibeletik zeuzkatela zutik kongregazioneko prelatuak.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 175. orr.

Etortzen dira gotzainak eta abadeak, eta urrutieneko lurraldeetatik ere Elizako prelatuak biltzen dira; bada erregerik ere, eta noble eta handikien multzo handia.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 262. orr.

Errege, noble edo prelatu handien jauregietan.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 356. orr.

Ez zela Artzapezpikua preso sartu behar, ikusten baldin bada orain askatu beharko dela, erranez, hain prelatu handia ez dela preso ezartzen, askatzeko gero.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 157. orr.

Egiazko otoitza bere prelatuaren nahia egitean datza.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1067. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Nire ofizioa, prelatu-kargua alegia, espirituari bakarrik dagokio, hau da, bizioak menderatzeari eta espirituaren arabera haiek zentzarazi eta zuzentzeari.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 687. orr.

Prelatu-ofizioak eta predikazioaren ardurak ez zietela inola ere eragotzi behar otoitz santu debotoa, ezta limosna eske joatea ere.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 614. orr.

Izan ere, nire ofizioa, prelatu-kargua alegia, espirituari bakarrik dagokio, hau da, bizioak menderatzeari eta espirituaren arabera haiek zentzarazi eta zuzentzeari.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 687. orr.

Eta ezarritako egunean, prelatu multzo handia eta ezin konta ahalako herriko jendetza sartu zen Asis hirian Aita santuarekin batera, Frantziskoren kanonizazioa ospatzera, santuaren ohore handiagorako.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 419. orr.

Prelatu-pila batek posta-zaldi publikoak erabili dituelako, beraiek 'sinodo' deitzen dituzten horiek direla eta, harat-honat bizkor ibiltzeko.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 36. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Gregorio Aita santua -une hartan Perugian zen kardinal guztiekin eta beste hainbat eliz prelaturekin- Frantziskoren kanonizazio-auzia planteatzen hasi zen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 419. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

prelatu handi (4); prelatu handia (3)


prelatutza iz prrelatuaren kargua; prelatuaren aginte eremua.

Pedro Casaldaliga Sao Felix do Araguaia Prelatutzako gotzaina ere Nascimientoren ildotik mintzatu zen.  Berria - Gaiak   2004-09-02


prelogiko izond logikaren arauak betetzen ez dituena.

Hogeita hamarretik aurrerako urteetan batez ere, "barne mintzaira" horren eredu gisa gogoeta modu primitiboagoak, "prelogikoak" proposatzen ahalegindu zen Eisenstein.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 92. orr.

Pentsamendu prelogikoa, organikotasuna, estasia.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 91. orr.


preludio iz musika-lana, berez beste musika-lan luzeago baten sarrera gisa jotzen dena.

Chopinen preludioak oso lagungarri izan zitzaizkidan zure osaba gaixoa hil zenean.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 277. orr.

Markesak gonbiteren bat egin dio pasilloan [...] baina Kattalin agertokiaren erdian dago ordurako, oihala noiz jasoko eta orkestrak Eleder suitearen preludioari noiz ekingo.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 15. orr.

Candendok Bachen Preludioa eta Fuga Do minorrean BWV 546 eskaini zuen.  Berria - Kultura   2004-08-21

Pianoa bi aldiz hasi zenez lehen dantza-mugimenduaren preludioa jotzen, Mary Janek presaka eraman zituen bildu zituen kideak gelatik.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 273. orr.

Cazalis-en poema batean oinarrituriko preludio korala.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 32. orr.


premarxista izond Marxen doktrinaren aurrekoa.

Eta bada filosofo materialista premarxista gisa ikusten duenik ere.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 57. orr.


premeditazio iz aurrez pentsatzea.

Premeditaziorik gabeko keinua izan zen, senak zientziak ahaztuta daukanari laguntzen dion aukera horietako bat izan zen.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 344. orr.

Epaiketaren buruan frogatua gelditu dela uste dut Michele Angiolillo Lombardi jaunak premeditaziozko hilketa egin zuela.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 77. orr.


premia (orobat premina g.er.) 1 iz beharra, bereziki behar handia, larria edo hertsia.

Gogo hori premia baino gehiago da, ezinbesteko halabeharra da.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 396. orr.

Premiak behartzen dituenek oinetakoak ere erabil ditzaketela.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 611. orr.

Azkenean, premiak eraginda, Erregearengana itzuli zen laguntzaren bat eman ziezaiola erregutuz.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3130. orr.

Premia bete eta gero.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 209. orr.

Jainkoaren zerbitzariak kontu egin behar du bere gorputzari behar duena zuhurtasunez emateko, jatean, lo egitean eta gorputzeko beste premiak asetzean.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 633. orr.

Bere buruari galdezka ea han bilduta zeuden liburuen artean zenbatek "betetzen zuen premia bat"?  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 334. orr.

Bere premia estaltzeko behar duena emango diozue maileguz.  Elizen arteko biblia   Dt 15,8

Gure organismoaren premia guztiak -osasuna, adina, sexua, lanbidea eta gainerakoak aintzat hartuta- aseko dituzten gehigarriak edukiko dituzte.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 51. orr.

Gizakiaren premiak mugaezinak omen dira, eta baliabideak berriz [...] mugatuak.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 17. orr.

Premian balira, ordea, bizitzeko beharrezkoak har ditzakete anaiek.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 133. orr.

Analogia-desira ororen funtsean dagoen ilusio magikoaren premia.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 188. orr.

Premiak ez baitu legerik.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 140. orr.

Nik, Jaunak, erantzungo diot haien premiari, nik, Israelen Jainkoak, ez ditut bazterrera utziko.  Elizen arteko biblia   Is 41,17

Premiarik gabe hizkuntza aldatzen ez jardutea.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 233. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Horren premia handia ikusten dut. Mikel Strogoffek inoiz baino premia handiagoa zuen Ivan Ogareffi ihes egiteko.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 403. orr.

Segi dezadan kaka botatzen, badago premia galanta eta.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 237. orr.

Gizartea, dena dela, etengabe aldatzen ari da, eta hizkuntza ere premia berrietara egokitu beharra dago.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 230. orr.

Esportazioak dibertsifikatzeko premia larria. Maskuria husteko premia larriak iratzarri zuen.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 129. orr.

Premia larriko eginbeharrak ditut etxean -esan zuen Kostanjoglok.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 475. orr.

Xuhurrak presa izaten du aberasteko; ez daki premia gorria datorkiola gainera.  Elizen arteko biblia   EsZ 28,22

Garbi dago, azken batean, gizartean ez zegoela batasun premia gorririk.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 103. orr.

Europa bisitatzeko premia hertsia.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 108. orr.

Loa da humanitatearen premia nagusia.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 71. orr.

Planetako biztanleria osoaren oinarrizko premia materialak asetzeaz.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 393. orr.

Inork esango du premia ekonomikoak eragindako jarrera dela.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 84. orr.

XX. mendeaz geroztik hasi dira artearen historialariak antzinako gizon jainkozale haiek ez ziren gauza beren premia izpiritualak asetzeko adina jainko sortzeko.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 242. orr.

Artearen sorrera esplikatzeko imitazioa edo erlijiozko erritua ez diren bestelako premia psikologiko batzuetan oinarritzen.Ezin baitzituzten, eguneko lan neketsuaren ondoren, gorputzeko eta arimako premiak ase.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 242. orr.

Bi gauza horien erabateko premia dute zuhaitzek.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 244. orr.

Ezin eutsizko premia sentitzen nuen berriro hura eskuetan hartzeko, ukitzeko.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 200. orr.

Hil edo biziko premia bat antzeman nion esku ihar haien estutuari.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 124. orr.

3 (-tzeko atzizkiaren eskuinean)

Zigarroak bata bestearen atzetik erretzeko premia. Gauza oso ilunak adierazteko premiak zenbait xehetasun azaldu eta beste batzuk ezkutatzera behartzen du.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 138. orr.

Badago lasai egoteko premia, mesfidantza sortzen duen froga mota baten aurrean.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 78. orr.

Elenarekin hitz egiteko premia piztu zait, horretaz hitz egiteko premia.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 88. orr.

Joan egin nahi zuen gelatik, baina bere hitz egiteko premia handiagoa zen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 284. orr.

Maila berekoa da Sortzailearengandik (gorets bedi!) "esentziazko" atributuak baztertzeko premia ere.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 123. orr.

Supituan, Elsbethi aurpegira begiratzeko premia sentitu nuen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 80. orr.

Besteekin konpartitzeko premia azaleratu zitzaidan, eta irakurlearen edo, nire kasuan, entzulearen iritzia jakin nahia.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 394. orr.

Markoaren indarrak, 1999 arte, ez dio askorik eragin esportazio-konkurrentziari [...] eta, aldi berean, enpleguak sortzeko premia eskasari esker, hazkunde moteldua izan ahal izan du.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 172. orr.

Bizitza osoa pasatzen dugu arnasa hartzen, arnasa hartzen ari garela edo zer arnasten dugun jakiteko premiarik gabe.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 39. orr.

Gogoa ez ezik, gorputza ere freskatzeko premia nekarren.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 249. orr.

Giza izaera -inoiz ulertuko ez dugun, baina ulertzeko premia dugun izaera hori- aztertu nahi luke artistak.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 93. orr.

Errekaleorrera jo beharrean, pisura itzuli zen, Aitorrekin egoteko, hitz egiteko premian.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 187. orr.

Giroa berotzeko premiarik gabe, elkarretaratze isila egin zuten sindikatuko kideek.  Berria - Harian   2005-12-23

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Premia ordu hartan behar zen laguna suertatu zen Euskal Herrian.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 158. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Ikusten ari ginena giza premia sakon baten froga iruditzen zitzaiola errepikatzen zidan. Gure heroi-premia asetzeko.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 16. orr.

Iruditzen zaigu gisa horretako ekimenen oinarri-oinarrian bertsolaririk gazteenen komunikazio premia bat dagoela.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 157. orr.

-Arrazoi duzu, atseden-premia handia izango duzu hain bidaia nekagarriaren ondotik.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 74. orr.

Herrialdeak duen dibisa-premiak justifika dezake ekoizpen defizitario bat tokiko diruaz laguntzea.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 125. orr.

Aldi horretan, metaturik, Estatu Batuen kanpoko finantza-premia 600.000 milioi dolarrera igo zen. Aurrezkia gehitzeak ez baitu ekartzen nahitaez kanpoko defizita gutxitzea, eta, hortaz, ezta nazioaren finantzaketa-premia gutxitzea ere.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 159. orr.

Gaztetan mediku premia ikaragarria izan zuenez gero [...].  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 291. orr.

Hala ere, unatua zen eta lo premian.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 76. orr.

Ilusio "premia" ez baita handituz joan.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 98. orr.

6 premia egon

Sekula baino gehiago hitz egiten da inteligentzia emozionalaz, premia dagoelako.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 423. orr.

Uste dut premia badagoela, baina ez dakigu tokia dagoen.  Berria - Harian   2006-03-19

Zer premia egon liteke zuhaitz askok halako hostoak edukitzeko, udazken oroz erori eta udaberrian atzera irten behar dutenak?  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 40. orr.

«Orixe gizona ezagutzeko premia dago» Iztuetaren iritziz.  Berria - Kultura   2004-01-16

Horretan jarduteko, batez ere, prestaketa teknikoaren premia dago.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 72. orr.

Ez zekiela baimenen premia zegoenik.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 40. orr.

· Ez zegoen premiarik.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 322. orr.

7 premia izan du ad

Elizarik gabeko predikari bihurtu zen, pulpituak bisitatuz eta bere bihotz handia zabalduz premia zutenei.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 127. orr.

Eta premia dutenean, bihoaz limosna eske. Eta bada han ogirik premia dutenentzatt?  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 108. orr.

Premia izan dutenean, kanpoko finantzaketara jo dute teknologia burutua eta bertan jarria erosteko.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 112. orr.

Baina horretatik guztitik guk ez dugu inolako premiarik.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 184. orr.

Izan ere, anaia atzerritar hauek maitasunez onartuak izateko premia dute.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1105. orr.

Ihes egiteko premia dut.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 148. orr.

Zer premia zuten hona etortzeko?  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 62. orr.

8 (zerbait)

Zangoak ez ezik, eskuak ere premia ditu han-hemen, aitzina eginen badu.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 6. orr.

9 (zerbaiten)

Herrialdeak zuen premia du.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 96. orr.

-Gure premia din mundu berriak, Nora...  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 40. orr.

Handiak beti du bi txikiagoen premia.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 346. orr.

Bere azalpena bukatzeko, jende gehienak erlijioaren premia zuela esaten zuen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 297. orr.

Nartzisismo primitiboarekin etenaren premia du malenkoniak.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 104. orr.

Bada oraindik beste metodo bat, sistema honen aldekoek onartzen dituzten hipotesietako baten premia duena.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 229. orr.

Nazio guztiek elkarren premia dutelarik, maiz gertatzen da batek bestearen salerosgai asko nahi izatea, eta honek haren oso gutxi.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 67. orr.

Zer premia nuen nik erokeria honena?  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 99. orr.

10 premian egon

-Ba kuartillu bat alkohol besterik ez, premian nago eta.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 158. orr.

-Pentsatu dut -diost- loaldi luze baten premian zeundela...  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 231. orr.

Aitortzen dut halaber ezen zure bihozberatasunaren premian egotea ez zela eskubide hori erdiesteko agiri bat.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 118. orr.

-Ba, kontua da traslado baten premian nagoela... -hasi zen Andoni urduri samar.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 110. orr.

Goretsia izan bedi Jainkoa, ze, Beraren eskuzabaltasunari esker kontsolatu ahal izan baititut ni kontsolatzeko premian nengoela uste zutenak.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 347. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

aldatzeko premia (12); alde egiteko premia (4); ateratzeko premia (6); benetako premia (4); bere premia (15); beren premia (5); berritzeko premia (4); bilatzeko premia (4); diru premia (13); egiteko premia (52); egoteko premia (12); emateko premia (5); eskulan premia (5); garaipen premia (4); gehiagoren premia (4); gizartearen premia (5); gure premia (5); hitz egiteko premia (15); hobetzeko premia (4); ihes egiteko premia (4); ikasteko premia (4); ikusteko premia (5); irabazteko premia (18); izateko premia (15); joateko premia (5); kontatzeko premia (4); laguntza premia (13); laguntzaren premia (7); legearen premia (5); maitasun premia (5); nire premia (4)

premia aipatu (9); premia aldarrikatu (5); premia asetzeko (9); premia azpimarratu (17); premia badagoela (4); premia bizia (5); premia dago (9); premia dagoela (15); premia dauka (7); premia du (26); premia duela (9)

premia egoera (4); premia gorria (12); premia gorriak (4); premia gorrian (23); premia guztiak (8); premia handia (34); premia handiagoa (17); premia handiagoa du (4); premia handian (5); premia handiko (4); premia handirik (8)

premia ikusi (9); premia ikusten (11); premia izan (19); premia izan zuen (4); premia izanez (10); premia izanez gero (9); premia izango (11); premia izaten (8); premia larri (6); premia larria (34); premia larria du (4); premia larriak (7); premia larrian (33); premia larriarekin (4); premia larriko (6); premia nabarmendu (14); premia nabarmendu zuen (5); premia nagusia (4); premia neukan (4); premia nuen (16)

premia sentitu (14); premia sentitu zuen (4); premia sentitzen (24); premia sentitzen zuen (6); premia sortu (5); premia sumatzen (4); premia zeukan (9); premia zuela (6); premia zuen (12)

puntu premia (38); puntu premia handia (5); puntu premia larrian (9); puntuen premia (4); sentitzeko premia (4); sortzeko premia (9); urruntzeko premia (4); zer premia (8); zerbaiten premia (9)

bere gorputzaren premiak (5); bere premiak (5); diru premiak (8); gorputzaren premiak (8); premiak ase (6); premiak asetzeko (16); premiak asetzen (7); premiak behartzen (4); premiak bete (5)

diru premian (7); egiteko premian (7); premian aurkitzen (5); premian bizi (5); premian dago (9); premian daude (5); premian diren (6); premian egotea (4); premian gaude (4); premian nago (5); premian zeuden (4); puntu premian (8)

puntu premiarekin (5)

premiaren arabera (6)

batere premiarik (5); egiteko premiarik (10); ezeren premiarik (6); inolako premiarik (8); inoren premiarik (4); premiarik ere ez (6); premiarik ez (40); premiarik gabe (38); premiarik gabeko (4); premiarik ikusten (4); premiarik izan (10)

premiaz ohartarazi (6)

premien arabera (28); premien berri (5)

premietara egokitzeko (4)

gizarte premietarako laguntzak (4)


premiadun izond premia duena.

Haren karitate-espiritua eta bihozberatasuna ez zen gizaki premiadunengana bakarrik luzatzen, baita adimengabeko animalia mutuengana ere, narrasti, hegazti eta bestelako izaki zentzudun ala zentzugabeetara.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 230. orr.


premiagabe izond premiarik gabea.

Jainko bakar batek erraz sorraraz zezakeen existitzen den guztia, eta orduan bigarrena gehiegizkoa eta premiagabea litzateke.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 230. orr.

Are gehiago izutu zen pentsatu zuenean zein zentzugabeki hondatu zen dena, eta krimen ergel, anker eta premiagabe hori egiten bazuen ere, ziur aski, dena hondatuko zela.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 127. orr.

Une horretan, txikikeria nazkagarri, izugarri, premiagabe eta aldi berean halabeharrezko hori lehergailuek hildako lagunen heriotza bera baino desatseginagoa gertatu zitzaion.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 114. orr.

2 premiagabeko izlag premiagabea.

Baina, hark ezetz erantzun zion, argudiatuta epaileak aukera duela «lekuz kanpoko, premiagabeko, alferrikako eta bidegabeko» irizten dituen froga eskaerak atzera botatzeko.  Berria - Euskal Herria   2004-04-07


premialdi iz beharraldia.

Anaia guztiek ere, premialdi nabaria denean, joka bezate, beharrezko gauzei dagokienez, Jaunak emango dien graziaren arabera, "premiak ez baitu legerik".  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 140. orr.

Hurbil gaitezen, bada, konfiantza osoz Jainkoaren onginahiaren tronura, errukia iritsi eta premialdian laguntza izan dezagun.  Elizen arteko biblia   Heb 4,16

Jauna ihesleku gertatu da behartsuentzat, premialdian eta larrialdian laguntza.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 86. orr.

Honelako egitasmo marduletan gertatu ohi denez, premialdian behar diren laguntza premiatsuak jaso ditugu.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 23. orr.


premiamendu iz hertsadura.

Irudiaren izaeraren alderdia da, denborazkoa izatea ala ez izatea; eta beharkizun edo premiamendu gisa azaltzen da.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 154. orr.

Seta gozo bateko eta barne premiamenduzko gizona zen nire aita.  Josu Zabaleta   «Lorategi beldurgarriak» - Michel Quint, 2003 - 19. orr.

Ez ahal diok abegi hotza egingo gure errege-agindu honi, zeinak argi eta garbi baitu xedatzen, hartarako premiamendu-gutun zehatz-mehatzez, heriotza emateko ber-bertan Hamleti.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 166. orr.


premiatasun iz premia.

Kontzilioari jarraikiz, ekitaldi hunen helburua da Elizaren iragarpenaren alde ihardun duten taldeen lana baliostatzea eta lan horren premiatasuna erakustea.  Herria   2003-02-06


premiatsu izond premia handikoa.

Hori enetzat gauza premiatsua da.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 145. orr.

Hainbat «behar premiatsu» sumatu dituztela adierazi zuen Erkiziak: erasoei aurre egiteko ahultasuna, nazio instituzio gabezia eta abar.  Berria - Euskal Herria   2004-02-06

Iragan astun horren petik askatzeko, kultura da zereginik premiatsuena.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 112. orr.

Bazuten bederen gure arrazoinamendu eta argumentuek arrazoi premiatsurik?  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 137. orr.

Orain premiatsua Espainiaren esentzia salbatzea dela.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 152. orr.

Bestalde, gauza guziz premiatsua, euskaraz mintzatzen jakin beharko zuten.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 67. orr.

Holako garaipen ttipiak biziki premiatsuak dira bakartasunean irauteko.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 61. orr.

-Bisitak abiatu aitzin, gauzarik premiatsuenak finkatu behar ditugu.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 66. orr.


premiatsuki adlag era premiatsuan; premiaz.

Etnozentrismoaren behar-beharrezko zuzenketa bat izan zen erlatibismoa gure mendearen lehen erdian; baina, batzuen ustez, "zuzenketaren zuzenketa da orain premiatsuki beharra dagoena".  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 140. orr.


premiatu, premia(tu), premiatzen du ad behartu, hertsatu.

-Galde egiozu orain -premiatu zuen isilka Ronek Harry.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 124. orr.

Sabethek adierazi zidan (nik hartara premiatu gabe) berak ere nahi lukeela makina-aretoa bisitatu, nirekin.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 115. orr.

-Tira, gau osoa hemen igaro nahi duzu? -argi eta garbi hitz egitera premiatu zuen Maizak.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 186. orr.

Premiatuta, gelditzeko eskatu nion keinuka.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 10. orr.

Gero, inork gosaria bukatu baino lehen, lehenbailehen zelaira joateko premiatu zituen, hango egoeraz jabe zitezen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 247. orr.

Museoko zuzendaria premiatu zuen, argitu dezan kopiak bertan diren ala ez.  Berria - Kultura   2004-03-24

Goiz batez, obramenduetarako premiatu zelarik, erizain bati deitu zion komunera eraman zezan.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 149. orr.


premiazko 1 izlag premia duena.

Esan bezala, gauean premiazko agindu guztiak emanik, oso goiz esnatu zen biharamunean.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 39. orr.

Pobrezia murritzarazteko nazioen artean behar den premiazko eta ezinbesteko ituna.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 70. orr.

Premiazko erosketak eta gainerako prestaketak egiteko orduan.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 42. orr.

Premiazko batzarrera deitu zituzten lurraldeetako buruak, Busturian bertan zegoen Gernika herrira. berorren anaiaren premiazko mezua dakart.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 95. orr.

Gizon betegina bera ere [...] premiazko zeregin horietan murgiltzen bada, eta are arrazoi handiagoz, premiazkoak izan ez arren irrikaz desiratzen dituenean, espekulaziorako nahiak ahuldu eta beheratuko zaizkio.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 93. orr.

Etxerako premiazko gauzak erosiz.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 64. orr.

Baina azken orduko arazo premiazko bat sortu da, ustekabean. jendeak zeregin premiazkoagoak dituelako gaur egun, gaixoekin egotea baino.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 105. orr.

Itsusia da, badaki, baina premiazkoa.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 34. orr.

Jendearentzat premiazkoak diren gauzak Gizabanakoak, haren ustez, bizitzearen zientzia du guztietan premiazkoena.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3610. orr.

Eskupeko diru zikinak onartzeko joera arbuiagarri hori ezinbesteko eta premiazko bilakatu da guztiontzat.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 543. orr.

Premiazkoa da, hala esan ohi da behinik behin, ondo konpontzen ez diren senar-emazteei laguntza ematea.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 69. orr.

Etxerako premiazkoak ziren gauza materialen harrapatzaile suharra.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 109. orr.

Haren egoera tamalgarriaren berri jakinik, dirua bildu zuten guztien artean, premiazko zitzaizkien gauza asko saldurik.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 331. orr.

Hain premiazkoa zara niretzat!  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 224. orr.

Askoz premiazkoagoa zen Fionnen gorputza ezkutatzea, Gol eta Luth itzuli aurretik.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 52. orr.

2 premiazko izan du ad

Hiri batek garaizko elikagai-hornidura bezain premiazko ditu esamesak.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 278. orr.

Anaia Platonek premiazko dik jendea, mundua eta bizitza ezagutzea.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 491. orr.

Horretarako premiazko zituela aitzakiak, arrazoi xume baina sinesgarriak, errezelorik sortu nahi ez bazuen.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 74. orr.

Premiazko dituen objektu guztien erabilera.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 124. orr.

Hautatu genuen bidean adore emateko, bide horren arriskuez eta oztopo-segadez ohartarazi eta hain premiazko genuen maltzur-jakituriaren jabe egiteko.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 51. orr.

· Herrialde nagusien arteko oreka da mundu-ekonomia kapitalistaren ezaugarri nagusietako bat, kapitalismoak, aldi berean, iraungo badu, premiazkoa duena.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 47. orr.

Zeinen premiazkoa duen gizakiak Egiaren bilaketa.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 14. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa, elkarketak izenondo balioa duela)

Oxigenoak betetzen dakien eginkizun bizi-premiazko zein suntsitzaile askotarikoen artean, guri bernizginoi bat interesatzen zaigu oroz gainera: [...].  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 278. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

premiazko agerraldia (3); premiazko bihurtu (3); premiazko bilera (39); premiazko bilera bat (5); premiazko bilera deitu (4); premiazko bilera egin (14); premiazko bilera egingo (4); premiazko bilera eskatu (4); premiazko bilerara (3); premiazko diru (3); premiazko diru laguntza (3); premiazko ebakuntza (6); premiazko ebakuntza egin (4); premiazko eta ezinbesteko (3); premiazko gauzak (3); premiazko helburua (3); premiazko laguntza (9); premiazko lehentasuna (4); premiazko prozedura (4); premiazko prozedura erabili (3)

guztiz premiazkoa (3); hain premiazkoa (3); oso premiazkoa (4); premiazkoa bada (5); premiazkoa da (42); premiazkoa dela (26); premiazkoa dela adierazi (3); premiazkoa du (6); premiazkoa dugu (3); premiazkoa iritzi (7); premiazkoa iritzi zion (4)

gero eta premiazkoagoa (3)

premiazkotzat jo (11); premiazkotzat jo zuen (5); premiazkotzat jotzen (3)


premiazkotasun iz premiazko denaren nolakotasuna.

Beren ustez, curriculumak ez du genero berdintasuna helburutzat jartzen, ezta hezkidetzako curriculum baten premiazkotasuna azaltzen ere.  Berria - Euskal Herria   2006-03-18

Romanoren tortura salaketa artxibatzeak eta, gainera, torturak salatzeagatik Guardia Zibilak bere kontra kereila jarriko duela iragartzeak premiazkotasuna justifikatzen duela iritzita.  Berria - Euskal Herria   2006-02-08


premiership iz Ingalaterrako errugbi txapelketa nagusiari ematen zaio izena.

Atsedenean arreta galdu dute jokalariek, erlaxatu egin dira eta Premiership-ean ezin dugu halakorik egin.  Berria - Kirola   2006-04-18

Guretzat Heineken Kopa jokatzea Premiershipa jokatzea baino errazagoa dela uste dut.  Berria - Kirola   2006-04-18


premina ik premia.

premio iz saria.

Utzi zuen eta premio bezala amona beltzaren bixita.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 20. orr.

Egoera paradoxala zen, ikastea maite nuen, premioak ere irabazten nituen anitzetan, baina zorigaitzez, eskolara joateak berak beldurra ematen zidan, irakasle horrek ikaratzen baininduen.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 134. orr.

Sortu ginela bizitzeko, bizi girela hiltzeko, hilen girela jujatiak izaiteko eta izanen girela jujatiak betiko premioa (saria) edo punimendia (zigorra) Jainkoaren eskutik errezebitzeko gure obra onen edo gaixtoen konformitatera.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 194. orr.


premisa 1 iz argudioen abiapuntutzat hartzen den perpausa edo perpaus multzoa.

Logikaren oinarria silogismoa da: premisa nagusia, bigarren premisa eta ondorio batez osatzen da.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 187. orr.

Premisa nagusia: hirurogei gizonek lan bat gizon batek baino hirurogei aldiz azkarrago egin dezakete.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 187. orr.

Premisetatik atera diren dedukzioak logikoak eta zorrotzak dira; baina premisa horiek, bi puntutan behinik behin, behaketa okerretan oinarritzen dira.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 161. orr.

Orain ikusten dugu aurrerapenaren doktrina zenbait premisa faltsutan oinarritua zegoela.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 358. orr.

Silogismo hori zuzena da; ezin ditugu zalantzan jarri lehenengo bi premisak.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 51. orr.

Hogeita sei premisotan oinarriturik, Jainkoaren existentzia eta haren ezaugarri kardinalak, bakartasuna eta gorpuzgabetasuna, frogatuko ditugu.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 16. orr.

Logikan edo matematikan, zuzena da esatea dedukziozko argudio batean ondorioa premisetatik lortzen dela modu biribilean; beraz, ezin da ondorioa ukatu premisak onartzen diren bitartean.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 109. orr.

Humeren ustez, indukziozko premisak eta ondorioak bi proposizio-mota oso desberdinak dira.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 107. orr.

2 irud/hed

Gero ikusiko dugu nola arimaren hilezkortasuna izanen den Jakinduria lortzeko funtsezko premisetako bat.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 17. orr.

Premisa hori ez da 18/98 makrosumarioan betetzen.  Berria - Euskal Herria   2006-02-16

Sistema kapitalista edo merkatu-ekonomia hiru premisa handitan oinarritzen da: ekoizpen baliabideen jabego pribatua, merkatu askatasuna eta enpresa askatasuna.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 60. orr.

Ekuazioa industriaren premisa batean oinarritzen da.  Berria - Harian   2006-04-19

Gombrich ez da jarrera hori duen bakarra: beste batzuek ere, oso premisa desberdinetatik abiaturik sarritan, hurbilpen analitikoak osatu dituzte.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 87. orr.

Jokoarena premisa jakina da: gozatu nahi duenak lehenik arriskatu egin behar du, sufritzeko prest egon.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 81. orr.

Gorenak badaki legea zergatik eta zertarako aldatu zen; beraz, ezin du proiektuaren aldeko sententziarik plazaratu aurrez onartu duen premisa horren kontra egin gabe.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 41. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bi premisa (3); bigarren premisa (5)

premisak egiazkoak (3)


premodernia iz moderniaren aurreko aroa.

Hau da, maite ditzakezu Santimamiñeko zalditxoak baina baita Jeff Koonsen zakur loratua ere, Chillidaren haize-orrazi heroikoak eta era berean Schanabel-en kitcha, premodernia eta posmodernia aldi berean.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 89. orr.


premoderno izonk erdi Aroko pentsamenduari dagokiona.

Azken batean, heroismo premodernoa da hori: subjektuak guztia arriskatzen du Kausagatik.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 85. orr.

Hots, ez hiritarra, edo, azken finean, ez modernoa, premodernoa.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 38. orr.

Horrela, Japonian paradisu premoderno bat aurkitzeko asmotan dabiltzanen exotizismoa indartzen da.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 12. orr.


premonitorio izond premonizioarena, premonizioari dagokiona. ik premonizio 2.

Kontzientziak igortzen dion gaztigu premonitorio hau ez duela ahaztuko agintzen dio bere buruari.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 356. orr.

Eta, osabaren hitzak premonitorioak balira bezala, gertatu beharrekoa gertatu zen berant gabe, handik hiruzpalau egunetarat: tigrearen ihesa.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 211. orr.


premonizino ik premonizio.

premonizio (orobat premonizino g. er.) 1 iz etorkizun den zerbait iragartzen duen bihozkada.

Urte mordoxka lehenago, 1933an, premonizio, profezia, aurreikuspen logiko edo dena delako zerbait egin zuen Eli Gallastegi Gudari-k: "Espainiak autonomia zabal bat emango die egunen batean Kataluniari, Galiziari...”.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 145. orr.

Premonizio moduko batek eraginda, albo batera bota zuen gorputza, eta une berean norbaitek arroka baten gainetik saltatu eta, bera egondako lekuan bertan josi zuen ezpata lurrean.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 195. orr.

Azkenean, baietza lortu eben eta Rufinoren premonizinoa bete egin ei zan.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 93. orr.

Tarte horiek Lorraine pertsonaia narkoleptikoak dituen ametsen bidez lotzen dituzte, eta, onirikoak izanik ere, kanpoko errealitatean gertatzen ari denaren erretratua egiten dute, kasik premonizio gisa.  Berria - Kultura   2006-01-20

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik premonitorio.

Kontakizun labur honi premonizio balioa eman izan zaio, Roth bere eskuz idazteko gauza ez zela eta heriotza hurbil zuela somatuz idatzia baitirudi.  Matías Mujika   «Edale santuaren kondaira» - Joseph Roth, 2001 - 93. orr.


premonstratense izond San Norbertok sorturiko erregelapeko kalonjeen ordenakoa.

Ursperg-eko Burkardo (1230 †) premonstratensearen Kronika.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1146. orr.


premu (45 agerraldi, 17 liburu eta 5 artikulutan; orobat primu 17 agerraldi, 4 liburutan; Euskaltzaindiaren Hiztegian premu agertzen da) 1 iz oinordekoa; seme edo alaba nagusia. ik prima4.

Gabriela Lohitegi eta Piarres Irigarai familia aberatsetako premuak ziren eta haien arteko ezkontza zegokien mailakoa izan zen.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 168. orr.

Gehexan Jaureneak dena uzten zion Xan semeari, premuari, amaz eta arreba Enrietaz arta hartzeko baldintzarekin.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 299. orr.

1706eko apirilaren 18an Herriko premuek, usaia zuten bezala, beren biltzar nagusia Anhauze elizako kalostrapean egin zutela.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 21. orr.

Bazkak zirela eta, gatazkak sortzen ziren etxeko premu eta han ibiltzen ziren artzainen artean.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 67. orr.

Hauxe andre mindulina bilakatua den Traputegiko premua!  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 76. orr.

Tenorez etorri zen premu berria dinastiari segida ematera.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 73. orr.

Aitak, premuari dagokion sortzeko partea eman ordez, semea doterik gabe utzi eta galeretarako salduko du.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 275. orr.

Gazte sasoikoak, nekeari eta tiroei bizkarra erakutsiko ez dietenak, horrelako jendea behar du beti gerrak, premu izan edo ez.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 274. orr.

Hura zen primua eta herederoa, eta ni kateko bigarrena.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 304. orr.

Premu nintzen, eta etxeko segida hartu beharra.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 20. orr.

2 (izenondo gisa)

Diru-poxi onak eta ohoreak eskaini omen zizkion seme premua gerrara bidaltzearen truke.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 275. orr.

Eta aitak goizero-goizero agurtzen zuen, irria ezpainetan, seme primuaz ezin harroago.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 200. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Zin egin zion Esauk eta premu-eskubidea saldu zion Jakobi.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 71. orr.

Ez du gerratik bueltatzerakoan premu-dotea jasotzeko esperantza galdu.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 277. orr.

Plumagaineko premu gazteak, ordea, urrutiko gerra bat baino asmo xehe hurbilagokoak ditu, eta aitarengana joan da bere premu-partea eskatzera.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 275. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

premu eskubidea (6)

plumagaineko premua (3)

etxeko primu (3); primu eta heredero (3)


premutasun (orobat primutasun; Euskaltzaindiaren Hiztegian premu agertzen da) iz oinordekotza.

Beraz, Jazinto semetzako hartua zuten, eta bere senideordekoen adinari erreparatzen badiogu premutzako, maiorazkotzako hartua izan zela pentsa genezake.  Koldo Izagirre   «Elgeta, sasiaren sustraiak», 2001 - 48. orr.


premutza iz oinordekotza.

Beraz, Jazinto semetzako hartua zuten, eta bere senideordekoen adinari erreparatzen badiogu premutzako, maiorazkotzako hartua izan zela pentsa genezake.  Koldo Izagirre   «Elgeta, sasiaren sustraiak», 2001 - 48. orr.


prenazionalista izond nazionalismoaren aurrekoa.

Askotan kritiko zorrotz horiek euskaldunen XIX. mendeko mito erromantikotzat eta euskaldun nazionalisten edo prenazionalisten tipikotzat jotzen dituzte, gutxienez jada Erdi Aroan, baina batez ere Ernazimentutik hara eta ilustrazioan bertan Europa guztian arruntik arruntenak izan diren kontakizun historikoak.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 36. orr.


prenda 1 iz jantzi-pieza.

Nire arropa zuriarekin nahasian aurkitu izan ditut bere musuzapi ñimiñoak edo kolore desberdinetako bragak, Monikak prenda hori etengabe aldatzeko ohitura baitzuen, umorearen arabera beharbada, zuriak goizetan edo beltzak gauez ateratzen ginenean.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 75. orr.

Azkenengo prenda kendu zuenean -leopardo larruzko tanga bat-, irrikaz beterik ikusi genuen zakil tente eta kulunkari bat guregana apuntatzen.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 75. orr.

Ohe deseginaren gainean, ukitzeak ere erreparoa ematen duen prendaren bat edo beste ikus zitekeen.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 152. orr.

Prenda hau, nire bularretakoa alegia, lurrean eta denon begi bistan agertu zen arte.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 22. orr.

2 bahia.

Prenda bat, edo bestela egia esan egingo dizuten galderai.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 92. orr.

"Egia", esan du Potoloak etsita, prenda gisa edozer zerrikeria agindu diezaioketela-eta.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 89. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Eguberrietan, etxez etxe eskean ibiltzekoan ere, prenda-jokoak eta beste jolasak egiteko usadioak zituzten, gabon-kantetan biltzen zirenak.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 380. orr.

Batzuetan, ni baino lehen altxatu eta bere egitekoetara joaten zelarik, prenda lorratz bat utzi ohi zuen pasilloan barrena.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 76. orr.

4 bihotzeko prenda

Esku laztantsu bat harengana jaso orduko, Lutezia, nire bihotzeko prenda, aurpegian joka hasi zitzaidan bi ukabilekin.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 164. orr.

Ez nuen pentsatzen nire bihotzeko prendari gezurrik lotsagarri, zital, narrasenak esan nizkiola nireganatzeko.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 161. orr.


prendatu, prenda(tu), prendatzen da ad liluratu, maitemindu

Eta irudi horrekin prendaturik, beste hau ere bai, dotore asko adierazia: Eta hainbeste apirillen erdian, zu bakarrik izango zera maiatza.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 142. orr.


prensa ik prentsa.

prentsa (orobat prensa g.er.) 1 iz bere bi zatiren artean hainbat gauza sakatzeko prestatua dagoen tresna. ik prentsagailu; dolare.

Berdin, gurdi, lau gurpileko kotxe, danbor, gurpil, koklea, eskorpioi, balezta, prentsa eta gainerako makinen kasuan ere.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4810. orr.

Metal preziaturik ez dutenez, ez eta lurrinezko prentsa, laminagailu eta sufre-azidorik, altxor-dirurik txanpontzeko, onenean besteei altxor baten lekua seinala diezaieketen.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 162. orr.

G1 motako prentsa automatikoen linea bat eta prentsa hidraulikoen beste bat entregatu dizkiote Poloniako Gestamp taldeari MCC taldeko Fagor Arrasate eta Ona Pres kooperatibek.  Berria - Ekonomia   2004-10-14

Bi prentsa jarri behar badira leku horretan, hogeita lau oin emango zaizkio zabalean.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2950. orr.

Asaldatzen zenean, mekanismo baten indar eta zehaztasunarekin hasten zen lanean, prentsa hidrauliko baten antza hartzen zuen, eta prentsa horrek, poliki-poliki jaitsiz, harriak birrintzen zituen, burdinazko habeak okertzen zituen, azpian erortzen zen jendea zapaltzen zuen, axolagabeki, astiro eta geldiezin.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 140. orr.

2 aldizkarien multzoa; aldizkarien inguruko erakundeen multzoa.

Telebistak, prentsak, mundu mediatikoak tiratzen nau.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 52. orr.

Prentsa ere bazegoen etxe hartan, Bordelekoa.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 289. orr.

Prentsa saltzen duen papertegia.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 214. orr.

Prentsak dakartzan albisteen harira.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 55. orr.

Txinako prentsak atzo zabaldu zuenez, herrialdearen lurren %30 euri azidoak jota daude eta urak kutsaturik daude proportzio berean.  Berria - Gaiak   2004-10-20

Agintariek ez zuten ezer esan eta prentsak ez zuen ezer atera.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 87. orr.

Dirudianez, eta hala dio prentsak, elgarren bete izan dira, nehork ez du irabazi.  Herria   2004-10-14

Bezperako prentsa banatu digute irakurtzen genekienoi.-Ikusi al duk gaurko prentsa?  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 257. orr.

Prentsak kaleko edozeinek ez duen erantzukizuna du.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 46. orr.

Prentsa alde izango diat.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 425. orr.

Prentsako erreseinen funtzio duin baina txepela gainditu egiten du.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 8. orr.

Prentsako morroi horietakoren bat zinela uste nuen.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 108. orr.

Prentsako lehen orrialdean eta albistegietako sumarioan agertzea.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 30. orr.

Gelara sartu baino lehentxeago ikusi zuen prentsako argazki batean.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 151. orr.

Jende gehienari azken batean bost inporta zaiola herrietako euskal prentsa.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 12. orr.

Kableak mozteagatik lau urteko eta hamar hilabeteko zigorra jaso zuten solidarioek prentsaren aurrean agerraldia egin zuten Euskal Herrian.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 65. orr.

Edonork izan behar luke prentsako futbol albiste bat irakurtzeko gauza.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 142. orr.

3 (izenondo eta izenkagunekin)

Hona gaur egungo prentsa idatziaren ezaugarrietako bat.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 81. orr.

Igandeko prentsan, Kristina eta bion bahituraren berri ez zen inon ageri.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 379. orr.

Hiru asteren buruan, inor gutxi gogoratuko da tokiko prentsan komentario labur batzuk ere merezi izan dituen istiluaz.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 35. orr.

Badugu zer pentsatua erregistroen gainean prentsa heldua nahi badugu.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 127. orr.

Prentsa espezializatuak dioenez, Gortarik bere buruan gordetzen zituen mamu-itzalak plazaratu ditu oraingo honetan.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 180. orr.

Prentsa sentsazionalista zein kalitatezkoak, eskuinekoak zein laboristak, den-denek kritikatu zuten oso gogor Blair-en jokamoldea.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 28. orr.

Demokraziaren eragina hezkuntzan, prentsa horiaren eta diktadura faxisten sorrerak argitzen duen bezala.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 433. orr.

Frantziako prentsa zibilaren sorrerako izen haiek, idazlez osatutako erredakzioak: Maupassant, Dumas, Zola...  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 78. orr.

Franses prentsan edo franses irrati-telebixtetan frantsesek bakarrik merezi dituzte laudorioak.  Herria   2001-09-06

Lasaiago sentitu duzu zeure burua, horren den eskandaluzkoa hil honetako prentsa britainiarra.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 31. orr.

Ordu erdi inguru pasatu dut galeria batzuetako gelatxo baten, nazioarteko prentsan arakatzen.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 106. orr.

Prentsa digitalak izugarri egin du gora mundu osoan.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 42. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Asaldura atxiki ahala atxikiz, mutur aitzinean ezarri nion prentsa-agiria.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 198. orr.

AFP agentziako prentsa oharrak.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 87. orr.

Han, azken egunetako prentsa ebakinak zeuden, orri zurietan itsatsiak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 96. orr.

Barruan, egunkari horietako batetik hartutako prentsa-adabaki bat zegoen.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 9. orr.

Prentsa orri moztuak zeuden txintxetaz josita.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 31. orr.

Culture of lies (Gezurren kultura), izeneko liburuan bildurik dira Dubraukaren prentsa-artikuluak.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 273. orr.

Su-etena eta giroa sendotu ahala, prentsa dosierrak naroago etorriko zaizkigu.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 108. orr.

Turistenen antza dute prentsa argazkiek.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 60. orr.

Beste politikari baten prentsa-agerraldiaren segundo batzuk eskaini dituzte ondoren.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 19. orr.

Interpretatzeko aukera moztu eta era bakar batean ulertzeko ematen da prentsa-narrazioa.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 121. orr.

Condor legioak Gernika bonbardatu zuelarik, Frantziako Havas prentsa agentzia izan zen suntsiketaren inguruko gezurra Europan barrena zabaldu zuena.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 106. orr.

Hurbil zegoen prentsa-kiosko baterantz.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 13. orr.

Politikarien prentsa bulegoetan.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 119. orr.

Prentsa-gelan ikusminaren zantzuak airean.  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 52. orr.

-Gaur goizean ikusi diat Bolin prentsa-arduradun nagusia.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 87. orr.

1985 eta 1995aren artean 600 prentsa kazetari hil zituzten.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 137. orr.

Hainbat prentsa langile ere, hala dabil, hori duela begiko fitsa.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 122. orr.

Helburu askoren mendean egon da, eta dago, prentsa argazkilaritza.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 96. orr.

Gizakietan hiruko bat, 2.000 milioi lagun, prentsa askatasunik ez den herrietan bizi da.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 137. orr.

Hilabete guziez prentsa tokietan aurkitzen ahalko du hemendik harat.  Herria   2002-09-26

Ipar-Euskal-Herriko prentsa-elkartearen gerizapean.  Herria   2001-07-26

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Usuagoa da erregio prentsa, izararen besteko lau-bost-sei plegu, Frantziatik nazioartera eta kiroletatik iragarkietara, txokokerian barna.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 78. orr.

"Herri prentsako" langilea.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 171. orr.

Beraiek gure kontra borrokatzeko aholkuak irakurtzen dituzten bitartean guk kirol prentsa irakurtzen ematen dugu denbora.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 153. orr.

6 prentsa aurreko ik prentsaurreko.
7 prentsa bidez prentsaren bitartez.

Prentsa bidez ikasten nuena.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 289. orr.

Jean Grenet eta Didier Borotra hautetsiek prentsa bidez jakin dute aldaera horren berri.  Herria   2002-07-18

Prentsa bidez bakarrik; eta eskutitz publiko batez agurtu nuen Zeruko Argia astekarian: Andolin Eguzkitzari erantzunez.  Berria - Kultura   2004-03-27

8 prentsa buru ik prentsaburu.
9 prentsa ona izan du ad prentsak ongi tratatu.

New Yorken prentsa ona dute hala ere clintondarrek.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 42. orr.

Kontserbatismoak ez du prentsa onegirik (ez zuen behintzat oraintsu arte).  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 218. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

anoetako prentsa aretoan (4); azken prentsa agerraldia (4); egungo prentsa (5); euskal herriko prentsa (5); euskal prentsa (12); euskarazko prentsa (16); frantziako prentsa (4); igorri prentsa oharrean (5); igorritako prentsa ohar (7); igorritako prentsa oharrak (6); igorritako prentsa oharrean (14); interneteko prentsa askatasuna (5); kaleratutako prentsa ohar (5); kaleratutako prentsa oharrak (4)

prentsa agentzia (5); prentsa ageri (5); prentsa agerraldi (6); prentsa agerraldia (12); prentsa agerraldia egin (4); prentsa agerraldian (11); prentsa agiri (19); prentsa agiri baten (11); prentsa arduradun (7); prentsa arduraduna (8); prentsa arduradunak (11); prentsa arduradunari (4); prentsa aretoa (5); prentsa aretoan (41); prentsa aretora (4); prentsa argazkilari (4); prentsa artikulu (7); prentsa askatasuna (27); prentsa askatasunaren (21); prentsa aurrean (5)

prentsa bidez (7); prentsa bildu dute (4); prentsa bulegoak (6); prentsa bulegoan (4); prentsa bulegoko (4); prentsa bulegotik (6)

prentsa elkarteak (4); prentsa guztia (4); prentsa idatzia (11); prentsa idatziak (12); prentsa idatzian (11); prentsa idatziaren (5); prentsa idatziari (8); prentsa irakurtzen (5)

prentsa ohar (270); prentsa ohar bat (7); prentsa ohar batean (89); prentsa ohar baten (141); prentsa ohar batez (4); prentsa ohar bidez (15); prentsa oharra (41); prentsa oharra igorri (4); prentsa oharra kaleratu (9); prentsa oharra plazaratu (10); prentsa oharrak (34); prentsa oharrak dioenez (6); prentsa oharraren (16); prentsa oharraren arabera (4); prentsa oharraren bitartez (7); prentsa oharrean (107); prentsa oharrean adierazi (12); prentsa orri (4)

zabaldutako prentsa (6); zubietako prentsa aretoan (5)

espainiako prentsak (6); euskal prentsak (12); euskarazko prentsak (4); frantziako prentsak (5); nazioarteko prentsak (7)

euskal prentsako (4)

eguneroko prentsan (6); euskal prentsan (10); prentsan agertu (6); prentsan agertutako (6); prentsan argitaratu (4); prentsan irakurri (5)

euskal prentsaren (19); euskal prentsaren lanak (11); euskarazko prentsaren (8); prentsaren aitzinean (17); prentsaren arabera (19); prentsaren arreta (4); prentsaren aurrean (59); prentsaren aurrean agertu (8); prentsaren aurrean egindako (6); prentsaren aurrean eginiko (5); prentsaren aurreko (15); prentsaren aurreko agerraldia (11); prentsaren aurrera (7); prentsaren bidez (22); prentsaren bidez izan (4); prentsaren bidez jakin (9); prentsaren bitartez (7); prentsaren lanak (11); washingtongo prentsaren (4)


prentsaaurreko ik prentsaurreko.

prentsabide iz prentsa hedabidea.

Haatik gostatzen ere zaizkie horiek oro, ixilean eta prentsabideak baztertuz egiten baitira lan horietarik ainitz.  Herria   2005-12-01

Hedabide eta komunikabideeri Eusko Jaurlaritzak emanen dituen laguntzetan apaltze bat 300.000 eurokoa agertu baita azken erabakietan, asaldatu dira hegoaldeko prentsabideak eta beren ezin ulertzea jakinarazi ere.  Herria   2002-07-25


prentsaburu (orobat prentsa buru) iz erakunde baten prentsarekiko harremanetarako burua.

Gerry Adamsen ondoan, Richard McAuley prentsaburua.  Berria - Harian   2005-02-19

Chavezek bi prentsa buru dauzka: bata zibila, Juan Barreto hau, eta bestea militarra, Lisber Berrios tenientea, emakume fina.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 59. orr.

«Ezinezkoa da bi asoziazioen artean prezio akordio batera iristea; legez kanpo dago», esan du Unespako prentsa buruak.  Berria - Ekonomia   2004-08-05


prentsagailu iz prentsatzeko gailua.

Adierazi zidan ez zegoela betarik halako sotilkerietarako: aurrera erauzkinekin, nahiz hala--hola eginak izan, ur beroz eta prentsagailuz, eta gero huspean kontzentratuak: untxiei hestegorriraino zintzurreratu, eta haien gluzemia neurtu.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 164. orr.


prentsaintzineko iz prentsaurrekoa.

Prentsaintzineko baten karietara, HEMEN-en arduradunek jakin arazten dute BAB eskualdean bertze bi CLEFE-en sortzeko xedea.  Herria   2005-03-10


prentsaondo iz

-Zer prentsa eta zer prentsaondo...!  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 425. orr.


prentsatu, pretsa(tu), prentsatzen 1 du ad prentsaz zapaldu.

Dolarea erakutsi zioten Andresi: antzinako modukoa, prentsatzeko hagarekin, zapaltzaileek oinetan janzten dituzten zurezko eta espartzuzko txinelekin, eta haiek lotzeko lotailuekin.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 219. orr.

Molotov koktelekin batera bolbora prentsatua bota zutelako eraikinaren aurreko aldean. Belarrondoko bizarrak luzeak eta zuzen-zuzenak ziren; ilea, orrazkera, sudurra, ezpainak, kokotsa..., bazirudiren prentsaturik eduki zuela dena ordu arte.  Berria - Euskal Herria   2004-11-27

Bazirudien eraikin erraldoi haiek prentsatu egin behar zutela, baina lasai zegoen gizona, irribarretsu  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 185. orr.

2 prentsa-prentsa egin

Belarra kargatu, prentsa-prentsa eginda, eta etxera.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 62. orr.


prentsaurre iz prentsaurrekoa.

Haize firin batek eramaten zituen hitzon hariak suhiltzaileak zeuden tokira, ustekabeko prentsaurrea gertatzen ari zen tokitik hogei bat metrora.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 139. orr.

Georgiako Defensa ministroak prentsaurrean azaldu zuenez, indar hau «Errusiatik heldutako 15 edo 20 mertzenariok osatzen dute».  Berria - Mundua   2004-08-18

Patxi Izko Osasunako presidenteak prentsaurrea eskaini zuen.  Berria - Kirola   2004-07-20

Donostian ohikoa ez den kazetari multzo handiak egin zion harrera New Yorkeko argazkilariari atzo eman zuen prentsaurrean.  Berria - Kultura   2006-04-21

Popularrei «makillajea» kentzeko tenorea iritsi dela esan zuen Errok atzo zerrenda osoa aurkezterako eskaini zuen prentsaurrean.  Berria - Euskal Herria   2004-01-24

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

prentsaurrean aurkeztu (3)


prentsaurreko (orobat prentsa aurreko eta prentsaaurreko g.er.) iz pertsona edo talde batek kazetariekin egiten duen bilera, zerbaiten berri emateko edo haien galderei erantzuteko.

Ismael Hurtado Soucre jeneral eta Defentsako Ministroa agertu zen prentsaurreko batean koronel ospetsu baten suizidioaren berri emateko.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 42. orr.

Prentsaurrekoan esango ditugu denok esatekoak, bihar.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 178. orr.

Frente Institucional Militar, FIM delakoak prentsaurrekoa eman zuen.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 43. orr.

Lehengo batean banengoen horietako jauregi eder batean, gure agintariek euren prentsaurrekoak egiteko hautatzen dituztenetako batean.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 18. orr.

"Gure borroka aitzina segituko da!" hitzekin bururatu zuen prentsaurrekoa elkarteko boz eramaileak.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 71. orr.

Hamar bat lagunek, denek beren aurpegia gorderik muntatu prentsaurreko batean.  Herria   2003-11-20

Urriaren 15an Filiperen galdea sustengatzeko kanpaña bat abiatuko dugu prentsaurreko baten bidez.  Herria   2005-10-13

Egungo kazetaritza prentsaurrekoek irentsi ditek.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 205. orr.

Inork ez du ganorazko ezer galdetzen prentsaurrekoetan.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 72. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

atzo prentsaurreko batean (4); bilbon eskainitako prentsaurreko (3); donostian eskainitako prentsaurreko (3); egin zuen prentsaurreko (3); egindako prentsaurreko batean (6); eginiko prentsaurreko batean (3); emandako prentsaurreko (7); emandako prentsaurreko batean (4); emandako prentsaurreko baten (3); eskainitako prentsaurreko (14); eskainitako prentsaurreko batean (10); prentsaurreko bat egin (5); prentsaurreko bat eman (6); prentsaurreko bat emateagatik (3); prentsaurreko batean azaldu (3); prentsaurreko baten bidez (8); prentsaurreko berean (6); prentsaurreko eman (3); prentsaurreko jendetsuan (4)

atzoko prentsaurrekoa (4); eman zuen prentsaurrekoa (8)

prentsaurrekoa antolatu (3); prentsaurrekoa egin (7); prentsaurrekoa egin zuten (3); prentsaurrekoa egingo dute (5); prentsaurrekoa eman (76); prentsaurrekoa eman zuen (41); prentsaurrekoa eman zuten (30); prentsaurrekoa emango (14); prentsaurrekoa emango dute (7); prentsaurrekoa eskaini (51); prentsaurrekoa eskaini zuten (26); prentsaurrekoa eskainiko (7); prentsaurrekoa eskainiko du (4); prentsaurrekoa hasi (5); prentsaurrekoa izan (5); prentsaurrekoa izan zen (4)

atzo egindako prentsaurrekoan (3); atzo eginiko prentsaurrekoan (6); atzo emandako prentsaurrekoan (9); atzo emaniko prentsaurrekoan (3); atzo eskainitako prentsaurrekoan (8); atzoko prentsaurrekoan (67); aurretik emandako prentsaurrekoan (3); azaldu zituen prentsaurrekoan (3)

batzordearen ondorengo prentsaurrekoan (3); bezperako prentsaurrekoan (3); bilbon egindako prentsaurrekoan (3); bilbon emandako prentsaurrekoan (5); bilbon eskainitako prentsaurrekoan (7); bilera osteko prentsaurrekoan (3); bileraren osteko prentsaurrekoan (14)

donostian emandako prentsaurrekoan (8); donostian eskainitako prentsaurrekoan (9)

egin zuen prentsaurrekoan (8); egin zuten prentsaurrekoan (3); egindako prentsaurrekoan (23); eginiko prentsaurrekoan (22); egoitzan eskainitako prentsaurrekoan (3); eman prentsaurrekoan (3); eman zuen prentsaurrekoan (13); eman zuten prentsaurrekoan (4); emandako prentsaurrekoan (79); emandako prentsaurrekoan egin (4); emaniko prentsaurrekoan (9); emateko prentsaurrekoan (3); eskaini duen prentsaurrekoan (5); eskaini prentsaurrekoan (7); eskaini zuen prentsaurrekoan (12); eskaini zuten prentsaurrekoan (5); eskainitako prentsaurrekoan (90); eskainitako prentsaurrekoan azaldu (4); eskainitako prentsaurrekoan egin (3)

goizean eskainitako prentsaurrekoan (4)

ean emandako prentsaurrekoan (3); iruñ izan ziren prentsaurrekoan (7)

ondoren emandako prentsaurrekoan (4); ondoren eskainitako prentsaurrekoan (3); ondorengo prentsaurrekoan (12); ostean emandako prentsaurrekoan (5); osteko prentsaurrekoan (26)

prentsaurrekoan adierazi (15); prentsaurrekoan adierazi zuenez (9); prentsaurrekoan agertu (7); prentsaurrekoan agertu zen (3); prentsaurrekoan argitu (3); prentsaurrekoan azaldu (20); prentsaurrekoan azaldu zuenez (15); prentsaurrekoan bertan (3); prentsaurrekoan egin (14); prentsaurrekoan egin zituen (11); prentsaurrekoan eman zuten (3); prentsaurrekoan esan (4); prentsaurrekoan izan (4); prentsaurrekoan jakinarazi (6); prentsaurrekoan jakinarazi zuenez (3); prentsaurrekoan parte hartu (4); prentsaurrekoan salatu (3)

prentsaurrekoaren ostean (3)

prentsaurrekoetan parte hartu (3)

prentsaurrekora deitu (3)


prentsazale izond prentsaren zalea dena.

Prentsazale amorratua zen, eta berdin irakurtzen zituen marinelek geletan ahaztutako italierazko egunkariak edo tabernetan aurkitutako edozein aldizkari.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 68. orr.

Badirudi belaunaldi gazteak ez datozela oso prentsazaleak.  Berria - Euskal Herria   2004-11-11


preokupatu, preokupa, preokupatzen da ad kezkatu.

Gero denbora pasa eta nola esan zigun pipa-pipa eginda zeundela preokupatzen hasi ginen.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 66. orr.

Ez dut nahi, nigatik preokupatu dadin.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 152. orr.


preokupazio iz kezka.

Horrek buruan piztarazi dizkion ideiak azkeneraino gogoetatzen dituela, zoli, sarkor -beti azkarra horretan- eta aldebakar pijo, koherentziaren preokupaziorik gabe.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 238. orr.

Mariaren estreinako preokupazioa anaiaren osasuna izan zen.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 194. orr.

Euskal Herrira besterik gabe atsegiteko egin duen etorreran, despreokupatuta egin duen bidaian, preokupazio batzuek eta kezka ideologiko batzuek menperatu dutela.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 10. orr.


prepalatal izond ahotsez mintzatuz, sabaiaurrekoa.

Bikarien eta sabaiaurrekoen arteko muga garbirik ezaren isla besterik ez diren prepalatal, palatoalveolar, postalveolar bezalako aukera terminologikoak.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 132. orr.


preparakuntza iz prestaketa.

Lehenik jateko ezberdinen preparakuntza, ondotik sukaldetan aurki ditaizken arriskuen ezagutza eta ihardespena sokorritzaile baten laguntzarekin, hirugarren partean jatekoen gauzatzea eta egostea, azkenik hoien jastatzea ahaide, burraso eta antolatzailekin.  Herria   2005-06-30


preparatu, prepara, preparatzen 1 1 da/du ad prestatu.

Preparatzen hasi nintzen nola mintza Emmari.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 14. orr.

Apusturako fin preparatzen zen.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 14. orr.

Oso preparatuta etorri haiz aurten, Opin, helduleku eta guzti.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 69. orr.

Saran, azken uzten biltzen ari ziren, eta larrazkenean ereiteko landen preparatzen.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 145. orr.

Ume egin baino lehenago habia preparatzen du.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 16. orr.

Deskuiduan dena gaizki ateratzen bazen, preparatzeko; obispoaren ondoan ikusi nahi nuela, eta hormaren kontra!  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 46. orr.

Frantxis bere betiko borroka lagunak suprefeturaren jautsarazteko preparatzen zuen auto-bonbarekin mila puxinketan zapartatu zen.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 61. orr.

Biharamuneko ihizirako sareak preparatu ondoan etxeratzen ziren herritarren artean nahasten baitziren.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 213. orr.

Hementxe, jubilazioa preparatzen.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 46. orr.

2 (janariak)

Baratxuri salda preparatu zion.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 18. orr.

Dakien batek preparaturik, azeri buztan jatea.  Herria   2005-03-31


preparatzaile iz prestatzailea.

Besten preparatzaileek ere beren kopa eskuan lan guzia erabili dute elgarren artean ontsa adituz, Jerome buru zutela, neska eta mutiko...  Herria   2001-09-06


preparatze iz prestatzea.

Bainan betiko galdea dator preparatze delakoari buruz.  Herria   2003-07-31


preparazio 1 iz prestatzea.

Hor hasten ziren hurrengo egun berezietarako preparazio guztiak.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 133. orr.

Jauzilariak ere preparazio berbera egin bide zuen bere kirol-bizimoduan.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 21. orr.

2 prestakina.

Eszeptizismo horretarako euskarri on bat Terapeutikako irakaslearen azalpenek ematen zioten, haren iritzian alfer-alferrik baitziren, kaltegarriak ez baziren, farmakopeako ia preparazio guztiak.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 67. orr.


prepario iz ipar prestamena.

Aldi huntakoan apailu eta preparioak dituzte bakarrik.  Herria   2004-12-30


prepositibo izond preposizioari dagokiona; batez ere preposizioak erabiltzen dituena.

Alderantziz, gure inguruan dauden hizkuntzak (gaztelania, frantsesa, ingelesa, eta abar) bere garaian ongi garatu ziren, sistema pospositibo batetik sistema prepositibo batera pasatuz, esaterako, eta sekulako aldea hartu zioten horrela euskarari.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 174. orr.

Horren ordez erabaki dut erabiltzea gurean dabilen teknolekto xelebre bat, euskararen berezko izaera pospositiboa prepositiboa bihurtu nahi duen ideolektoa.  Berria - Kultura   2006-01-28


preposizio 1 iz hainbat hizkuntzatan, dagokion osagarriaren aurre-aurrean doan gramatika hitza, perpausaren barnean hitz batzuk beste batzuen mende ipintzen dituena eta lotzen dituen osagaien arteko erlazioa adierazten duena.

Erlazio asko eta asko, hizkuntza batzuetan, kasuen zein preposizioen bidez adierazten dira. kasuen balio batzuk preposizioen bidez adieraziak.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 171. orr.

Komunikazioaren ikuspuntutik begiraturik, garatutzat jo daitezkeen hizkuntza guztiek bide hori segitu dute (deklinabide markak utzi eta preposizioetara iragan, adibidez).  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 174. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Preposizioak normalean, gramatikan sartzen dira; baina "..." preposizio esapidea, aldiz, funtsean lexikologikoa da.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 171. orr.


preposizional izond preposizioarena, preposizioari dagokiona.

Komunikaziorako hainbat hobe litzateke, baldin menpeko esaldi-kateetan tresna preposizionalez josiriko osagarriak erabiliko bagenitu, nekez kateatu daitezkeen osagarri posposizionalen ordez.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 176. orr.


prepotente 1 izond nagusikeriazkoa.

Negoziazio kolektiboan enpresen duten «jarrera arduragabe eta prepotentea» salatu dute sindikatuek.  Berria - Ekonomia   2004-08-27

Euskal alderdiek jarrera prepotentea agertzen dute gainerako guztiei beti baldintzak jarri nahian.  Berria - Euskal Herria   2004-05-25

2 larderiatsua.

Benetako tipo bat da, zintzoa, jatorra, garbia, hori bai, batzuetan oso handiustea eta prepotentea.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 114. orr.


prepotentzia iz nagusikeria.

Gizonen prepotentzia ere aintzat hartzekoa da.  Berria - Gaiak   2004-05-28

Segituan harrotzen da, prepotentziaz jokatzen du eta horrek ez du atzera bueltarik», diosku.  Berria - Euskal Herria   2004-03-04


prepuzio 1 iz zakilaz mintzatuz, mokoaren azala.

Klitoriaren estalgarria, bestalde, bat dator zakilaren prepuzioarekin.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 54. orr.

Artean ez genuen ezagutzen zakilburu haren forma, prepuzioari atzera eragiterik ez zegoenez.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 55. orr.

Odoletan zuen glandea, eta prepuzioa puskaka erortzen zitzaion oso modu itsusian.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 105. orr.

Prepuzioak mozten dituen tipoa da mohel hori, goi-mailako zeregina da Moisesen erlijioan.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 50. orr.

Guk osabagandik ikasita "mottoa" esaten geniona, prepuzioa alegia, oso urratuta eta nahiko hondatuta zegoela ikusi genuen Nagorek alkoholez garbitu zuenean.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 58. orr.

2 (emakumeengan)

Kasu honetan klitoriaren prepuzioa eta klitoria bera kentzeaz gain genitaletako beheko ezpainak ere kentzen dira.  Berria - Gaiak   2006-02-04


prerafaeldar izlag prerrafaelita.

Maite duen irudia edo irudiak itsasten ditu ekaiean eta horri jarraituz pastelez osatzen margolana bere giroan, hari prerafaeldar kutsu zerbait ekarriz...  Herria   2003-10-23


prerafaelista ik prerrafaelita.

prerrafaelista ik prerrafaelita.

prerrafaelita (orobat prerafaelista g.er. eta prerrafaelista g.er.) izond/iz XIX. mendean Ingalaterran sortu zen pintura-higikundea, Urbinoko Rafaelen aurreko estiloa imitatzen zuena; higikunde horretako margolaria.

Mendebalde modernoko zientziaren eragiketa honek hain begirune gutxiz azpia jan ondoren margolaritzari, margolariek "mugimendu prerrafaelita" bat egin zuten, hain luzaroan arbuiaturiko bizantziar maisuen norabidean.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 296. orr.

John Everett Millais pintore prerrafaelista sentikorraren koadroa nuen argi iturri.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 108. orr.

Ez ninduten zoratzen prerrafaelita horiek, baina zerbait bazuten erakargarria.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 124. orr.

Estilo gotikoa, esate baterako, askok beretu zuten XIX. mendean, eta, hala, estilo indibidual berriak ez baina garai bateko estiloak eratu ziren norberetze horietatik (prerrafaelitak, adibidez).  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 265. orr.

Koadroko Elizabeth Siddal-ek, Rossetti-ren emazte eta prerrafaeliten modelorik eztienak, itxura osasuntsua du.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 125. orr.


prerrazional izond arrazoimenaren aurrekoa.

Prerrazionala.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 112. orr.


prerrogatiba iz abantaila; eskumena.

Dirua jaulkitzeko prerrogatibak ematen duen probetxu moral automatiko hau [...] askoz baliotsuagoa izan zen erromatar gobernu inperialarentzat txanpongintzaren kudeaketak bide batez ekar ziezazkiokeen finantza-irabazi huts guztiak baino.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 79. orr.

Europako Batasuneko Justizia Auzitegiak [...] Kontu Auzitegiak, Europako Banku Zentralak eta Eskualdeetako Lantaldeak beren prerrogatibak babesteko jarritako errekurtsoei buruz erabakitzeko eskumena edukiko du.  Berria - Harian   2005-02-13


prerromatar izond erromatarren aurrekoa.

Izan ere, zer gertatzen da, jatorrizko substratu prerromatar hori bera ustela bazen, hots, ez indoeuroparra?  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 192. orr.

Inbasio eta okupazio guztiekin ere, "la contextura vital" espainola ez dela aldatu, hori betiere prerromatarra eta iberiko jatorra omen baita.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 192. orr.


presa1 (orobat prisa g.er.) 1 iz zerbait laster eta astirik galdu gabe egiteko premia. ik lehia.

Besteak, garagardo batzuk hartzera joateko presa besterik ez ahotan.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 84. orr.

Presak burua galarazi zidan.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 160. orr.

Presak eta urduritasunak ez zioten partida ona egiten utzi.  Berria - Kirola   2004-07-08

-Nahi duzunean agertu, presarik ez da izaten gurean.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 20. orr.

Eta zendako holako presa?  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 21. orr.

Eta zer dela-eta hainbesteko presa?  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 49. orr.

Mesfidati galdetu zigun ea zertara zetorren presa hura.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 122. orr.

Lekutan ziren, hala bada, presak eta esturak.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 26. orr.

Zer dela-eta Ximurraren presa horiek izeba lurperatzeko.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 99. orr.

Zuhurtasuna azken orduko presa baino kontseilari hobea omen.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 118. orr.

Taldearen tratulariak, presak jota, beste bi erosketa egin zituen azken orduan, apurren artean.  Berria - Kirola   2006-02-02

Pony gris tantotu gizen bat etorri zen presarik gabe zelaira eta belarra jaten hasi zen lasai-lasai.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 84. orr.

Presarik gabe eta bakean, Anorien zeharkatu eta Oihan Grisera heldu ziren.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 316. orr.

2 (izenondoekin)

Presa handia zuen oihu errukarri haiek egiten zituztenei laguntza emateko.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 155. orr.

-Presa handiko afera batzuk eduki naute okupaturik -moztu zuen.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 118. orr.

Ia ahaztu nuen presa handiko gauza bat.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 345. orr.

Adierazi behar dizuet presa ikaragarria dudala Omskera iristeko.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 170. orr.

Sarara itzultzeko presa gorria zuen.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 137. orr.

Aizkolariak tronko horretan presa besterik ez du sentitzen, presa ero bat, askotan, bere burua gehiegi behartzera daraman presa itsua.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 249. orr.

Ilunabarra baino ez zen 'gizatxar' haien presa gaiztoak Madame Deluc-en begi zuhurrak iraindu zituztenean.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 184. orr.

Presa historiko bat sentitzen genuelako edo, euskal idazleoi isilik egoten ahaztu egin zaigu, neuregandik hasita.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 10. orr.

3 (aditzekin)

Jakiteko presa neukan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 99. orr.

-Ez daukat presarik, Mariano.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 222. orr.

Nik itxaron egin nuen; ez neukan presarik; eskuak sendo nituen, inolako dardararik gabe, pistolari eutsiz Marrori buruz.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 226. orr.

Presa geneukan iraultza egiteko.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 181. orr.

Presa daukan festara joateko, ezta?  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 82. orr.

Ulertu nuen moduan, presa zegoen sinatu genezan.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 269. orr.

Baina denbora beraiek fabrikatzen zutenez, ez zegoen presarik.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 60. orr.

Presa ematen zioten egiptiarrek herriari, beren lurraldetik lehenbailehen joateko eskatuz.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 168. orr.

Bulegariburua Parker andereñoari presa ematen hasi zitzaion, esaten ziola ezen martxa hartan ez zituela sekula eskutitzak postaren garairako mekanografiatuko.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 131. orr.

Bera atzetik etorri zitzaidan, harrituta bat-batean presa ura sartu zitzaidalako.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 361. orr.

Gurekin harremanetan lehenbailehen jartzeko presa sartu behar diozu.  Ramon Etxezarreta   «Ezezaguna helbide honetan» - Kressman Taylor, 2003 - 14. orr.

Bukatzeko presa areagotu dit horrek, metro batzuen faltan lasterketa bertan behera uzteko beldurrez bezala.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 136. orr.

Auzia lehenbailehen ixteko Gobernuak erakutsi zuen presa ez zela parte onekoa.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 176. orr.

Bat-batean, amona zutitu egin zen, lanean hasteko presa sentitu izan balu bezala.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 158. orr.

4 (izan aditzarekin)

Presa baitzen, inimini santean egin zuten lan hori, Beñat Arbusa, Cristeix eta Domingo Daguerrek, kurtsuak 1953-54 urte hartan berean hasteko.  Herria   2003-09-18

Denak ziren estu eta presa.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 101. orr.

· Baina bego hori biharko, bada presagorik.  Herria   2005-12-22

5 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Ikuspegian izan duenean presa keinu bat egin du Abelek.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 45. orr.

Presa-sentipen batek bultzaturik, tratatu lodi batean murgildu zen Ruche jauna.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 82. orr.

Bertakoak azkar doaz, aurrera begira eta presa aurpegiaz.  Berria - Harian   2005-11-02

"Presa-garaiak direnean, karabanak ere azkar ibiltzen dira", pentsatu zuen Alkimistak.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 124. orr.

Presa-ordua da eta lepo doa [metroa].  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 66. orr.

Artean inolako presa-zantzurik gabe, kaiera itxi eta arkatzarekin batera lehengo lekuan sartu zuen poltsa barrenean.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 227. orr.

Italiar "ario" askok juduekiko tratuan erakusten zuten presa-modu nabarmen hori ez zela halabehar hutsezkoa.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 149. orr.

Presa antzeko larritasun batek ez dio uzten bizitzan bere sustraiak ondo tenkortzen.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 135. orr.

Ez da presa kontua, azkar eta ondo idaztea baizik.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 134. orr.

6 presako izlag ik presaka 3.

Eguberri bezperan, andreak eta biok presako espedizioa antolatu genuen merkataritza zentro erraldoi ireki berrira.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 88. orr.

Presako mezu bat duzu posta elektronikoan.  Berria - Harian   2005-04-05

Presako posta zerbitzuaren bidez bidaliak zituen beste dekretu batzuk, Enperadore Horiaren izenpe eta zigiluarekin.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 214. orr.

Kilometroak eta kilometroak egiten zituen Juanitok bere kamioian, beti presako lanean.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 114. orr.

Lehenbailehen ikusi behar dut, presako aferak!  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 158. orr.

Gaur egungo egoerak presako konponbideak eskatzen ditu.  Berria - Euskal Herria   2006-03-16

Presakoa da albait azkarren argitzea geroko industri planak.  Berria - Ekonomia   2004-12-14

Halaxe egin zuen idazkariak, zigilua jo eta posta zerbitzuaren jauregian utzi, presakoa zela gaztigatu gabe.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 214. orr.

Ez, lasai, ez duk presako ezer.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 65. orr.

Elkarri-k Eusko Legebiltzarrean aurkeztutako ekimena Presako Legegintzako Batzordearen bidez tramitatzea erabaki zuen Legebiltzarreko Mahaiak.  Berria - Euskal Herria   2004-06-23

7 presan adlag presaka.

Santiago el Real elizaren erretaula presan miretsi ondoan, eta Santiago Matamoros harrigarria agurturik, plaza zabalean harrizko aulki bat, jin bezala, hautaturik, apairu ederxkoa egiten dut.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 73. orr.

Gizon batzuk nola izaten dira beti presan eta beti berandu dabiltzanak, etxe batera sartu, berokirik erantzi ez, maratila eskuan eduki denbora guztian, uneoro adio esatera apoderatu eta, azkenean, eseri balira baino luzaroago gelditzen direnak?  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 12. orr.

Orai denak presan, eta laster balinba nahi beno hütsarte haboro, eüskara behera ari zaigün bezala.  Herria   2001-01-18

8 presaz adlag

-Presaz ala?  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 51. orr.

Hain irrika bizia zuen, non, gorputzez ahul bazegoen ere, erromes lagunari aurrea hartzen baitzion ibiltzen, eta, espirituz mozkortuta bezala, bere asmoa betetzera presaz hegan egiten zuen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 798. orr.

-Presaz nabil -esan zuen Lecœur andreak xuxurla batean-, ez dago inor dendan.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 60. orr.

-Tira, laztana, utzi egingo haut, presaz nabilen eta.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 209. orr.

Hutsik zegoen aldagela eta presaz erantzi eta gorputzeratu nuen bainujantzia.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 10. orr.

Aita santua, pozez gainezka, presaz jarri zen entzundako aholku salbagarria betetzera.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 196. orr.

Presaz egindako ekintza bailitzan.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 34. orr.

· Zertara hoa heure herrira horrenbesteko presaz?  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 23. orr.

9 presazko izlag

Presazko eskutitz baten bidez, egun hartan hiritik ez joateko eskatua zion, harekin hitz egin beharrean zegoela eta.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 72. orr.

Presazko bilera egin zuten mahaikideek Donostian atzo.  Berria - Harian   2005-05-27

Frantziskok presazko arrazoiren batengatik alde egin beharra izan zuen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 776. orr.

Izan ere, ihesaldi presazkoan heriotzaren arrastoak nonahi ikusiagatik, ez ziren hiltzeko beldur, ohituta baitzeuden hartara.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 181. orr.

Anbulantziaren presazko sirenots eta argi beldurtuek bat egin zuten polizi autoarenekin.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 56. orr.

Baina ostiral arratsaldea baita une honetan, badira beste zeregin presazkoago batzuk.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 114. orr.

Hurrengo goizez, hegazkin presazkoan, Nazio Batuen Erakundeak bidaliriko bi ikuskatzaileak iritsi ziren.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 12. orr.

-Presazkoa da -esan zuen P-k.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 52. orr.

Nork deitzen dion, ea deia presazkoa den.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 132. orr.

Iradoki zion presazkoa zela zerbait egitea zorteak zigortutakoen alde.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 60. orr.

10 presa izan du ad

Presa zuen Andreasek, eta presa zuelako ibili behar zuen, hain zuzen, astiro.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 105. orr.

Xuhurrak presa izaten du aberasteko; ez daki premia gorria datorkiola gainera.  Elizen arteko biblia   EsZ 28,22

Hartu behar duzun denbora, ez izan presarik.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 48. orr.

· Ez zuela inolako presarik ematen zuen.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 166. orr.

-Ez izan halako presarik -erantzun Miseriak.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 88. orr.

-Orain sartzeko adinako presa izango ditek orduan irteteko -erantzun zion besteak.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 26. orr.

Ez zuen, nonbait, gosaltzeko presarik.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 95. orr.

-Zergatik duk orain horrenbesteko presa Irkutskera iristeko, tsarraren gutuna kendu badiate?  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 375. orr.

Auskalo zer presa, zer zalantza, zer aurreikuspen edo zer beldur izango zituen nik ohean biluzik itxoiten nion bitartean soinekoa horren zakar botatzeko.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 96. orr.

11 presaren presaz presa handia dela eta. ik presaka.

Andres egun horretantxe eztulaldi makur batek jo zuen, eta medikuarenera eraman behar izan zuten presaren presaz.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 30. orr.

Ni desenkusatu egiten natzaio, presaren presaz, berehalakoan ezagutu ez dudalako. gero berak ere ihes egin bide zuen, harrapakinarekin, zeraman presaren presaz atea zabalik utzita.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 154. orr.

Erantzuteko presaren presaz, Harryk ia irauli zuen tinta-botilatxoa.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 204. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

alde egiteko presa (3); hainbesteko presa (6); halako presa (6); holako presa (7); horrelako presa (3); horrenbesteko presa (3); inolako presa (3); iristeko presa (4); joateko presa (4)

presa balu bezala (3); presa barik (12); presa berezirik (3); presa besterik ez (3); presa dauka (3); presa duk (3); presa eman (3); presa ematen (4); presa gaixtorik (5); presa handia (15); presa handia zuen (3); presa handiko (3); presa handirik (9); presa handiz (5); presa izaten (3); presa kontua (3); presa nuen (3); presa sartu (4); presa zeukala (3); presa zuela (3); presa zuen (14)

zendako holako presa (3); zer presa (3)

korrikak eta presak (3)

presaren presaz (14)

batere presarik (8); ez da presarik (3); ez dago presarik (12); ez daukat presarik (5); ez du presarik (13); ez dut presarik (13); ez dute presarik (3); ez duzu presarik (3); ez izan presarik (4); ez nuen presarik (7); ez zegoen presarik (3); ez zeukan presarik (4); ez zuen presarik (10); ezertarako presarik (3); inolako presarik (12); inolako presarik gabe (5); inongo presarik (8); inongo presarik gabe (3); itzultzeko presarik (3)

presarik batere (3); presarik ere ez (4); presarik ez (41); presarik ez balu (3); presarik ez dagoela (3); presarik ez izateko (3); presarik gabe (119); presarik gabe bizi (3); presarik gabean (3); presarik gabeko (5); presarik gabekoa (3)

presaz haratago (3); presaz honatago (4); presaz honatago dauden (3); presaz nabil (3)

presazko agerraldia (3)


presa2 1 iz ibaietan, ura biltzeko eraikitzen den eragozpena; horrela osatzen den ur biltegia. ik urtegi.

Argindarra sortzeko, ura biltzeko eta ureztatzeko eraiki dira presak eta urtegiak.  Berria - Gaiak   2006-03-14

EBk eskatuko du halako presak egiterakoan gizartean eta ingurumenean sortzen diren kalteak aintzat hartzeko.  Berria - Gaiak   2006-03-22

Ibaira joaten ziren, burdinazko zubiko tuerkak sartzera, edo ubideetako erretenetara, presako harresiei porlana ematera.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 29. orr.

Juanito Telleria-k, Jauregiko presaren aldaparoko petrilean eserita [...] haurrekin solastea maite zuen.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 271. orr.

Emozioa begi-ertzean pilatzen denean, gainezka egiteko zorian den presako urak bezala.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 105. orr.

Nagoren, atzeko presak eraikitzeko egindako zundaketetan sima batekin egin dute topo.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 89. orr.

Urte berean, bezperan gertatu zen Tous presa lehertu zeneko egun beltz hura ere.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 388. orr.

Duela hamalau urte itxi zuten Riañoko presa, Leongo hegoaldea ureztatzeko eraikia.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 29. orr.

Halaxe jarraitzen zuen itsasoaren bila Urtza izeneko presa hartan geldiune bat egin ondoren.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 137. orr.

0,5 eta 2 hektometro kubiko arteko bolumenak irrist egitea nahikoa litzateke pilatutako materialek nolabaiteko presa sortzeko.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 174. orr.

Bart, hiru mila pertsona atera zituzten beren etxeetatik eta, datozen orduetan beste bederatzi mila aterako dituzte, baldin eta inguruan dagoen presak gainezka egiten badu.  Berria - Mundua   2006-04-18

Artean ez zegoen argi indarrik, Olaberriko presako makinak hondatuta zeudelako.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 66. orr.

2 (izenondoekin)

Udako egunetan igeri egitera joaten ginen errekaren presa txikira.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 72. orr.

Edo behera jaisten zen, urek azpian harturiko alderdietara eta presa gaineztuetara.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 397. orr.

Bestalde, ez dator bat agirian presa hidroelektriko handien inguruan egiten den aipamenarekin.  Berria - Gaiak   2006-03-22

· 1586an, Cuencan, Almonacideko presa konpondu berria, errotik darama uholdeak.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 473. orr.


presaka (orobat prisaka g.er.) 1 adlag presa handiz.

Atera sagardoa iturri-askatik, banatu ogia eta gazta, eta otordua egiten genuen: lasai eta denbora hartuz Lubisek, Ubanbek, Opinek eta nik; presaka Pantxok eta Sebastianek.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 92. orr.

Lasterka baitoaz gaiztakeria egitera eta presaka odola isurtzera.  Elizen arteko biblia   EsZ 1,16

Lanpetuta zebilen, eta korrika eta presaka, eta jendea zuen inguruan, baina "laztana" deitu zidan bi alditan.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 76. orr.

Presaka eta muturka batailoi zarpailetan elkarturik.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 140. orr.

Batzar-aretoa presaka eta aztoratuta zeharkatu ondoren, Gernikako Haritz bizia agertu zitzaion begien aurrean.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 12. orr.

Wanda Fordek larri, presaka ate-leihoa ireki zuen.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 86. orr.

Presaka joan naiz, baina ez etxera, saltokira baino.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 17. orr.

Axa, gero, axa, hildakoak presaka doaz...  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 25. orr.

Eskailburura itzuli nintzen presaka, baina ordurako hantxe zegoen Marro, atean.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 17. orr.

Ikusten diat presaka habilela.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 281. orr.

Presaka abiarazi zuen plan berri bat.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 18. orr.

Gutxi-asko dozena pare bat gutun-orri ziren, emakume baten letra ezezagun eta urduriaz presaka idatziak.  Eduardo Matauko   «Emakume ezezagun baten gutuna» - Stefan Zweig, 2005 - 8. orr.

Iduriz, gobernua biziki presatua zen eta presaka onar-arazi diote deputatueri helduden urteko hauteskundeeri buruz bozka-legearen kanbiatzea.  Herria   2003-02-20

Janaria presaka eztarriratzean argituko balitz bezala gosearen sekretua.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 164. orr.

Lasterka baitoaz gaiztakeria egitera eta presaka odola isurtzera.  Elizen arteko biblia   EsZ 1,16

Une hartan, Pomfrey andrea sartu zen presaka.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 272. orr.

-Nora hoa horren presaka?  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 228. orr.

2 (izen gisa)

Erizain bat datorkio atzetik, presaka txikian.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 149. orr.

Ez zait sekula ahaztuko zein gogor lan egin zuten lehenbiziko udaberrian, presaka batean Memorial Day Weekend egunerako gauzak prest eduki nahi zituztela eta.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 192. orr.

Kaputxekin aurpegiak estalita, indarrean eta presaka batean etxetik atera zituzten.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 176. orr.

3 presakako izlag ik presa1 6.

Idazlan-proiektu bat egin nuen, bai, handi-mandia, presakako irakurketa haietako ekarriak eta eraginak bildu nahi zituena.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 87. orr.

-Presakako kolpea ez da zuzena izaten -esan zuen Aragornek-.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 57. orr.

Errepideko erreskaterako ekipamenduak ere jarri ditu kanpainako ospitalearekin batera, mementoan presakako laguntzarik eman beharko balitz.  Berria - Euskal Herria   2004-02-27

Nola sortu da eguraldia egunero jakin behar presakako hau?  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 148. orr.

Ez ditut hartu neure ezpata eta neure armak, erregearen agindua oso presakakoa baitzen.  Elizen arteko biblia   1 Sm 21,9

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

abiatu da presaka (3); abiatu zen presaka (8); beti presaka (13); beti presaka ibiltzen (3); esan zuen presaka (3); joan zen presaka (8); joan ziren presaka (6); korrika eta presaka (62); lasterka eta presaka (4)

presaka abiatu (5); presaka abiatu zen (3); presaka alde egin (10); presaka ari (8); presaka aritu (11); presaka atera (10); presaka atera zen (3); presaka batean (3); presaka bezala (6); presaka bizi (5); presaka dabil (3); presaka doaz (3); presaka egin (13); presaka egindako (3); presaka egiten (5); presaka eta korrika (10); presaka eta larri (3); presaka etorri (8); presaka gabiltza (3); presaka gurutzatu (3); presaka hartu (5); presaka harturik (3); presaka hasi (3); presaka hitz egin (3); presaka hurbildu (3); presaka ibili (28); presaka ibiltzea (6); presaka ibiltzeak (5); presaka ibiltzen (6); presaka ibiltzen naiz (3); presaka irten (8); presaka itzuli (7); presaka itzuli zen (3); presaka jaitsi (8); presaka jantzi (4); presaka jarraitu (3); presaka joan (15); presaka joan zen (6); presaka joaten (4); presaka nabil (16); presaka samar (3); presaka sartu (6); presaka utzi (3); presaka zebilela (4); presaka zebilen (7); presaka zebiltzan (3); presaka zihoan (8); presaka zihoazen (7)


presakatu, presaka(tu), presakatzen da ad presatu.

Ikasgela zabaldu zuten, eta ikasleak komeria entretenigarri bat ikustera balihoaz bezala hasi ziren sartzen, presakatuz eta elkarri bultza eginez.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 26. orr.

Guk, ordea, gure kideenganantz lasterka joateko aukera dugu, eta festa baterako presakatzen garela iruditzen zait.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 152. orr.

Hirigoienerako metroaren zarata bertan zen eta Joseba presakatu egin zen.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 93. orr.


presako ik presa1 6.

presakor izond presakoa, presakakoa.

Modu berean ateratzen dira goizeko ordu txikietan, zaratarik gabe, atalburuan musu presakor bat eman ondoren  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 159. orr.


presakume iz

Ama hil nahi lukeen presakumea.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 7. orr.


presaldi iz presakako aldia.

Angie zutik zihoan, beso bat gora, altzairuzko euskarri distiratsuari indarrez eutsiz [...] eta arnasa luzea hartu zuen, igarotako presaldia, ia egunerokoa bestalde, uxatzeko.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 30. orr.


presape iz ibaian, presaren behealdean gertatzen den osina.

Zentral nuklearreko presapean, baserri bi egozan eta hango burdiak eta erremintak Rufinok atara ei zituan.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 56. orr.


presarazi, presaraz, presarazten du ad presatzera behartu.

June-kukuso txikia, hala deitzen genion arrebari, nik hiru urte nituela jaio zen, eta beraren jaiotzak presarazi zituen gurasoak Brooklyngo apartamentu beteegia utzi eta (Long Island-en) Garden City-ko etxe batera aldatzera.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 19. orr.


presaski ik preseski.

presati 1 izond presaz dabilena, presazkoa. ik presatsu. (pertsonez)

Arrapaladan batu zituzten lan-poltsak bisitariek; ziztu bizian hegaldatu ziren korridorerantz kapelak janztera, Matson andrea bere gonbidatu presatiei begira zegoela.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 243. orr.

"Benga, atzeratuta gabiltza-eta!", esan die aitzindari presatiak, begi biak bide-bazterretan itsatsita.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 25. orr.

Denengana iritsi da abisua, baita aurrea hartuta aztarna berrien bila dabilen presatiarengana ere.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 24. orr.

Hain presati zinela nork esango niri?  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 225. orr.

2 (bestelakoez)

Ondoeza eragin zion bere atzean Marjolinen ibilera presatia entzuteak.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 277. orr.

Lasterketa presatia mantsoagotu zuen arte.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 23. orr.

Deus espantagarririk ez: musu batzuk eta bertze horrenbertze fereka presati, biharamunak irrealtasun gazi-gozoaren mihiseaz estaltzen zituenak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 327. orr.

Esku artean zeukan agiriari begiratu azkar bat emanda, keinu presati bat egin zion langako zaindariari.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 270. orr.

Amsterdameko bizitza presati eta oldarkorrean.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 229. orr.

Isiltasunak, trukean, beste hots batzuk ekarri zituen, eta salan barrena geratu ziren barreiaturik, aurreraka eta atzeraka presatietan.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 127. orr.

Lasterka iragan zen dantza-aretotik, baltse arin presatia dantzatuz bezala.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 34. orr.

3 (adizlagun gisa)

Gero, zango bolada desberdinak ikusi nituen, presati, metrotik joan-etorrian.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 172. orr.

-Jaitsi kuleroak! Jaitsi kuleroak!-esan zuen Antoniok presati.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 36. orr.

Altxatu egin zen eta mahaian atzaparka hasi, azpila estali nahian edo, presati, zikinak lurperatu nahi dituzten katuen irudira.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 136. orr.

Egun hartako posta etxe guztietan jakinarazi zioten Mikel Strogoffi berlina aurretik zihoakiola beti ere, eta bidaztiak, hura bezain presati, ez zuela denbora izpirik galtzen estepan barrena Irkutskera bidean.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 188. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

keinu presati (3)


presatsu 1 izond presazkoa. ik presati.

Zurrupada labur, presatsuak eman zizkion, gelditu eta berriro hasi zen.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 182. orr.

Lista zaitezte, otoi, bidaia presatsu horretarako; ezen girgiluak nahi dizkiogu ezarri orain oin-askeegi dabilen izugarri horri.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 143. orr.

2 (adizlagun gisa)

Bizkor alde egiten zuten, presatsu, gehienak pozik.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 219. orr.


presatu1 (orobat prisatu g.er.), presa(tu), presatzen 1 da ad presa hartu.

Ez hadila presa, baduk denbora frango!  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 149. orr.

Stanley garajera presatzen da guretzat lorategi-aulki batzuk ekartzera.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 201. orr.

Gaztea aitaren gelan sartzen presatu zen eta aitak marmarka jarraitu zuen.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 268. orr.

Ez zen presatu, partez nekatuta sentitzen zelako, partez axolagabekeriaz.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 124. orr.

Iduriz, gobernua biziki presatua zen eta presaka onar-arazi diote deputatueri helduden urteko hauteskundeeri buruz bozka-legearen kanbiatzea.  Herria   2003-02-20

Presatua al zara?  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 74. orr.

Ez zen presatua.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 291. orr.

Presatua nintzela argudiatu nuen kanpora ahalik eta lasterren abiatzeko.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 236. orr.

Nehork ez nehori kasu egiten, denek presatuak iduri, kasik galduak, denak arrotzak, beste mundu batetik ateraiak bezala.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 80. orr.

Bidaztiak bakanak ziren eta presatuak: halako batean, haietako batek arreta erakarri zidan.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 80. orr.

-Hogeita bost sos, ezta? -esan zuen Lecœur andreak, presatu gabe.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 114. orr.

Bidari zoriontsu honek, mundutik [...] irteteko presatzen bazen ere, mundu honetako gauzak baliatzen zituen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 382. orr.

Oi, ene maitea, uste nuen ez nintzela sekula helduko, hain nengoen presaturik zure besoetan egoteko.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 79. orr.

Zerubidean abiatzeko zinez hain presaturik ote dagoen eta neke hori pixka bat geroratzen ahal ez ote duen galdegin dio bere buruari.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 24. orr.

2 (du aditz gisa) presa eman.

Harryk aurrera joateko presatu zuen Ginny.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 270. orr.

Heltzeko segurantza izanez gero, bidaldia zergatik horrenbertze presatu?  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 307. orr.

Herritik irtetean presatu egin zituen urratsak.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 99. orr.

Europako Parlamentuak eta Komisioak bultzatu egin beharko luketela Ekialdeko eta Mendebaldeko herrietako idazleen arteko elkarrizketa eta presatu gobernuak nazio, eskualde eta Transeuropa bera oinarri izango dituen kultur erakundeak sortzeko.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 316. orr.

Une horretan ez zitzaizkidan interesatzen zehar-kontu horiek, eta jarraitzeko presatu nuen: "Nola egiten du?".  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 73. orr.

-Ea, segi, segi -presatu zuen gizonak.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 37. orr.

3 (era burutua izenondo gisa)

Atzean, gidari presatuak, luzetsita, bozina jotzen ari.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 61. orr.

Haien behakoetako mesfidantza, haien ibilera presatua.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 130. orr.

Nire esku presatuek eskelen orrialdea xerkatu zuten.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 235. orr.

Eutsi ezineko indarrak bat-batean oin presatuen baso hartatik kanpora altxatu ninduen, nire inguruan izara handi moduko bat eta gainetik burusi bat kiribiltzen zirela.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 193. orr.

2005-ko behar dituela 1,7 miliar dolar beharrordu presatueneri buru egiteko.  Herria   2005-06-16

Bazutela segur beste mila gauza presatuagorik... etxe berriaren egiten hasiak izanki eta.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 69. orr.

François Bayrou-k dio badela behar-ordu presatuagorik.  Herria   2003-01-14

Aste labur eta presatu haietan.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 172. orr.

4 presatuxe presatu xamar.

-Presatuxea nengoan eta txostenaren berri jakin nahi nian lantokira agertu aitzin.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 145. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ez zen presatu (3); presatu gabe (5); presatu zen (3); presatu zuen (6)

ez zen presatua (3); presatua zen (7)


presatu2, presa(tu), presatzen 1 da ad (ura) presan bildu.

Sareak botatzen zituen Osin Beltzen, errekaren urak presatzen diren zulo beltzean.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 36. orr.


presatuki adlag presaz.

Ixildu eta fite zerbait estakuru atzeman du presatuki eskapatzeko, publikoaren gandik galde zorrotzegiak jiten hasi aitzin.  Herria   2004-09-02


presatuxe ik presatu1 4.

presatzar iz adkor presa handia.

Puentes de Lorcako presatzarra lehertu, eta han eraman zituen uholdeak 608 pertsona, hil eta galdutakoak; beste 809 etxebizitza hondatuta gelditu zirenak, auskalo zenbat azienda itotakoak.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 145. orr.


presaz ik presa1 8.

presazko ik presa1 9.

presbiterianismo iz kalbinismotik sorturiko doktrina protestantea, apezpikuen aginpidea ezagutzen ez duena.

Eskoziar jatorriko familia aberatsa zen, presbiterianismo zorrotzekoa.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 10. orr.


presbiteriano izond presbiteranismoari dagokiona; presbiterianismoaren jarraitzailea.

Apaiz presbiterianoa da.  Berria - Mundua   2004-10-01

Eskoziar garaituak, erregezale porrokatuak, eliza erreformatu presbiterianokoak, katolikoak eta irlandarrak elkartu egin ziren [...] eta Charles II.a [...] izendatu nahi izan zuten errege. Eliza Presbiteriano Askearen sortzaile (1951ean) eta buru bakarra izatetik [...] unionisten buruzagi nagusia izatera heldu da.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 220. orr.

Lehenengo susmoa neska, laster ama izango dena, Canarsie-ko Ospitale Presbiterianora anbulantzian eraman zutenean piztu zen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 496. orr.


presbiteriar presbiterianoa.

«Sinn Feinen hitzen ondotik ez da Provo-en ekinbide eza gauzatu», salatu zuen diputatu eta artzain presbiteriarrak.  Berria - Mundua   2006-02-02

Artzain presbiteriarren buruzagi izandako Ken Newellek esan zuen fanatismoa erlijio guztietan aurkitzen dela eta aurre egin behar zaiola.  Berria - Mundua   2006-03-23


presbiterio iz eliza batean, aldare nagusiaren aldea.

Leiho biribileko argi motelduak eraikuntza-barrena zeharkatzen zuen alderik alde, eta presbiterio-moduko baten isla itzaltsuak erakusten zituen ekialdeko horman.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 141. orr.


presbitero iz meza emateko gai egiten duten ordenak hartu dituen persona. ik apaiz.

Artzainak, kalonjeak, monjeak, mollahak, vuduzaleak, presbiteroak, hierofanteak, prelatuak.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 240. orr.

Mundakan jaioa zen Andres Untzain, 1918ko abenduaren 21ean egin zen presbitero, eta laster, 1918ko abenduaren 31z geroztik, Egino herrian jardungo du bataioko urez jaio berriei ondo etorria ematen, hil-haginekoei olioz hobeto joana opatzen eta, oro har, auzokideen bekatu merkeen entzuten eta barkatzen.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 27. orr.


presbizia iz begiaren akatsa, gertuko gauzak ikustea galarazten duena.

Ez miopiak, ez astigmatismoak, ez presbiziak, ez kataratak ez zioten inoiz ikusmena lausotu edo ahuldu.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 209. orr.


present ik presente.

presentable izond onartzeko moduko itxura duena.

Dalíren koadroak, esaterako, ez dira argiak edo ederrak edo presentableak: Dalíren koadroak dira karismatikoak.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 34. orr.

Ez dituk presentableak.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 328. orr.

-Hamar minutu daukozak jantzita eta presentable egoteko.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 94. orr.


presentadore iz aurkezlea.

Telebista piztu eta inkesta baten berri ematen ari ziren, esan zuten amerikarrek astean behin egiten zutela, astean behin, hi, eta hori adituta telebistako presentadoreek barre egin zuten, noski gutxi zelakoan.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 71. orr.


presentaezin izond onartzeko moduko itxura ez duena.

Dr. Jekyll prestuaren eta bere Hyde presentaezinaren bertsio alkoholiko eta -nire inguruari begiraturik, bederen- aise ere gureagoa.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 115. orr.


presentagai iz aurkezteko gaia.

Oraino ainitz projektu, aitzinean huna presentagaiak: [...].  Herria   2001-02-22


presentaketa iz aurkezpena.

Jean-Louis Biscay-ek goraki segurtatu du animazione, zozketa eta abisu guzien presentaketa, usaian bezala funtsean!  Herria   2003-09-11


presentalari iz aurkezlea.

Euskitze presentalariak, adibidez, aski ongi paradigmatzen zuela hiperkorrekzio txutxen okaztagarriaren mirakulua.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 347. orr.


presentapen 1 iz ipar aurkezpena.

Maiatz 40 agerkariaren presentapena.  Herria   2004-12-09

Diruzainak buxetaren presentapena egin du.  Herria   2004-07-22

Oueb gunearen presentapena eskainia da euskaraz, frantsesez, espainolez eta inglesez.  Herria   2002-12-26

Presentapenean dira funtsezko aldaketak eta gaur egungo ekai modernoenak erabiliak dira, soinua eta bideoa ahantzi gabe, euskal kulturari gaitzeko gaurkotasuna ekarriz.  Herria   2001-06-21

2 (hitz elkartuetan)

Presentapen lekura heldu delarik erran diote haatik ez zela listan sartua.  Herria   2001-02-01


presentatu, presenta, presentatzen 1 du ad aurkeztu. (pertsonak)

Presentatzen bazaitut eta jakiten badute apeza zirela, izanen da ederrik!  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 65. orr.

Anaiak presentatu zidalarik bere neska-laguna, Heletako Santa Katalina feria gaueko dantzaldian, bihotza saltoka hasi zitzaidan.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 58. orr.

Zatoz, adiskide zenbait presentatu nahi dizkizut.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 197. orr.

Argonek igorri hiru enbaxadoreak, Ulatai, Apuzka eta Koia presentatu zizkidan.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 32. orr.

Bere burua presentatu zuen, izena, zein presondegitik heldu zen...  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 97. orr.

2 (gauzak)

Gerla denboran, sosaz bestalde, behar ziren presentatu tiket batzu zeintan markatuak baitziren jateko bakoitzetik zenbat gramoren dretxoa zinuen.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 96. orr.

Euskal museoa bera presentatzen dute berrogei orrialdeko gida horretan.  Herria   2001-06-28

Doluminak presentatzen dizkiogu familiari.  Herria   2005-03-10

Kontseilu bilkuran presentatuak izan dira heldu den urteko orientabideak.  Herria   2004-12-09

• 3 da ad aurkeztu, aurrean agertu.

Eta hola naiz ni ere gau batez presentatu eta kalakan hasi, arratseko solasaldietan parte hartuz, klub berezi horretan.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 99. orr.

Gure herriko kontseilu osoa presentatu zen seroren eskolan.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 110. orr.

Kasu hartan ez zioten deitu lehenengoan bezala Gobernu Militarrean presentatzeko, polizia zuzenean joan zen etxera haren bila.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 112. orr.

Rodeseko Hospitaliako zaldun bakartiar bat presentatu omen zen gazteluko ate nagusian.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 59. orr.

Botila bat brandy eman zigun gero, laurak bere aitzinean presentatu ginenean, zoazte errukarriari adore apur bat ematera.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 38. orr.

4 (hauteskundeetara, azterketa batera)

Beste norbait presentatu balitz ez baininduten hautatuko.  Berria - Kultura   2004-12-10

Baietz, presentatzen dela bozetan Palestinaren president izaiteko.  Herria   2004-12-09

Lehen aldian presentatu zelarik, etxe guzti-guztietan pasatu omen zen, bozketa.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 107. orr.

Bi abertzale presentatzen dira: Richard Lapegue, 27 urte, Abertzalen Batasuneko kidea, eta Manex Pagola, Iparraldeko Eusko Alkartasuneko idazkari orokorra.  Herria   2001-03-08

-Presentatu ere ez hintzen egin azterketetara eta, zer nahi duk.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 34. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

lana presentatu (3); presentatu da (4); presentatu daukute (3); presentatu dira (4); presentatu ditu (7); presentatu zen (6); presentatu zuen (4)

presentatua izan (21); presentatua izan da (14); presentatua izanen (7); presentatua izanen da (3)

presentatuak izan (7); presentatuak izan dira (5); presentatuak izanen (6); presentatuak izanen dira (6)

presentatuko dela (3); presentatuko dituzte (4); presentatuko du (4); presentatuko dugu (3); presentatuko dute (6)

bozetan presentatzeko (3)

berriz presentatzen (5); kontra presentatzen (3); presentatzen da (15); presentatzen dira (3); presentatzen diren (4); presentatzen ditu (3); presentatzen du (5); presentatzen dute (4)


presentatzaile (orobat presentatzale g.er.) iz aurkezlea.

Hor izanen du Ugutz presentatzaile bere doinu eta ixtorioekin.  Herria   2005-03-03

Haren ordez daukagu orain Louis Laforge presentatzaile ona.  Herria   2005-12-01

Euskararen beherakada gelditua dela gaur egun iparraldean erran dute inkestaren presentatzaileek.  Herria   2002-12-26


presentatzale ik presentatzaile.

presentatze iz aurkeztea.

Hameketan hasi da elgarretaratzea, elkartearen presentatze labur batekin eta ondotik Kanbo, Garazi, Baiona, Hendaia eta Hazparneko bertsu eskolek ikusgarri ttipi bat emaiten zutela.  Herria   2004-02-12

Hor ere saio eder baten ondotik gehiago presentatze beharrik ez dagoen Amets Arzallus-ek janzten zuen txapela.  Herria   2001-06-14


presentazio (orobat presentazione) iz aurkezpena.

Herri Urratsen eleketa ginaudela Martina gutara etorri zen eta politeziaz presentazioak erraztu nituen.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 36. orr.

Presentazioneak egin ondoan, Trèves-eko aita Fischer-en esku bero eta azkarren artean ginen.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 121. orr.

Uste dut ezen hauxe izan daitekeela don Frantziskoren ondotik izan genuen prezeptorearen presentazionea egiteko mementua.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 104. orr.

Xilerat joanen diren gazteen aurkezpen presentazioarekin, Delbos andere pilotari pilotazalea saristatua Kirolen ministerioko ordezkarien eskutik...  Herria   2005-09-29


presentazione ik presentazio.

presente (orobat present g.er.) 1 izond aurrean dena edo dagoena.

Zuk, ikusten duzuna baino sinetsi nahi ez duzun horrek, entzun une batez: bertan dauden objektu presenteak gorputzaren begiez ikusten dituzu; zure pentsamenduak eta onginahi sentipenak arimaren begiez.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 268. orr.

Koadroan ikusten dena bezain presentea da mehatxua, atzetik segika datorkien arriskua.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 75. orr.

Kazetaritzan, aldiz, presenteago dago beti hartzailea, dela irakurle zein entzule edo ikus-entzulea.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 11. orr.

Inoiz baino presenteago ditut egun hauetan kartoizko kaxak, arrain laranjak, aitaren zapata bustiak, gure urte urperatu haiek.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 183. orr.

Eskolakideak, irakasleak, amona... hirugarren mailan daude, baina, presenteago edo urrutiago, guztiek osatzen dute mutikoaren unibertsoa.  Berria - Kultura   2004-11-27

Barne presentzia egiazkoaz, ez itxurazkoaz, pentsatuko luke (ez baita deus bera baino presenteagorik bere baitan).  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 318. orr.

Irakurlea presenteegi edukitzeak mugatu egiten du idazlea.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 242. orr.

2 (izen gisa)

Estatu demokratiko batean [...] ausenteek sinetsi egin behar diete presenteei.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 200. orr.

3 (predikatibo edo adizlagun gisa) aurrean.

Frantziskotarrak presente egon gara Arantzazun 500 urtez.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 12. orr.

Itsasoa ere zure obran ia beti presente dagoen elementua da.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 155. orr.

Frantzisko bera ezin zitekeen gorputzez presente egon; baina espirituz presente egoten zen bere orientabide arretatsuen, etengabeko otoitzaren eta bedeinkapen eraginkorraren bidez.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 763. orr.

Sekula aitatzen ez dena baina beti presente dagoena.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 28. orr.

Ni neuretzat ez naiz beste bat, errepresentazioaren objektu bat, baizik eta neure kontzientziari berehala presente nagokion zerbait.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 86. orr.

Matematikak eskakizun hau tankeraren eraiketaren bitartez betetzen du, zeina sentsuei presente zaien agerpena den.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 124. orr.

Zin egin du euskal kultura eta euskara presente izanen direla lasterketaren inguruan egin ohi diren ekitaldietan zein etapa abiatzean.  Berria - Harian   2006-03-08

Presente dut ahotsaren tonua, presente baita gauaren epela ere.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 122. orr.

Nire nortasun berria beti oso presente izatea.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 199. orr.

Haren irudia ere aurrean izango dutela beraiekin presente.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4170. orr.

Gutxi dituk bertatik bertara ikusi eta gertakizunak hain presente dituztenak.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 121. orr.

Oso presente daukat haurtzaroan zer nolako sentimendu bortitzak egoten diren, eta zer nolako ezintasuna sentitzen den.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 78. orr.

Boukje Greuter ikasleak ere oso presente dauka Rembrandt bere ikasketetan.  Berria - Kultura   2006-02-05

Frantzisko dohatsua presente ikusiko balu bezala.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 453. orr.

Urrutiko gauzak bertan zeudenak bezala atzematen zituen eta berbera ere era miragarrian presente egiten zitzaien urruti zeudenei.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 808. orr.

4 oraingoa, orainari dagokiona.

Dastamenaren ahogozatze presentea baino ez dago.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 77. orr.

Denbora presentean bizi gara, baina dirudien baino gehiagotan izaten dugu, une batez bada ere, iraganean erori garelako irudipena.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 215. orr.

Iragana, memoria, denbora presentearen parte bihurturik, bertan txertaturik agertzen da narrazioaren diskurtsoan.  Berria - Kultura   2004-02-28

Denbora Presentearen Geldi-egotea da Eternitatea.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 19. orr.

• 5 iz orainaldia.

Ez du lehenik ez gerorik, bakarrik du une honetako bere buruaren jabetza, gauza guztiak bere baitan, presente bakar eta berdin batean, iraunkor beti.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 92. orr.

Presente eternal batean hormaturik dago, higidura termikoen dardara moderatuek axalean baino eragiten ez diotela.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 297. orr.

Berari, une honetaraino, xuxenago dagokio presente gramatikala, deskribapenaren denbora baita, ezen ez iraganetako bat, kontatzen duenaren denborak baitira.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 297. orr.

Pasatzen ez den denbora bat nahi nuke, 'pertsuasioaren' ordua, bai baitakit ez daukadala nire zain bizitzen ari naizen presentea baino ederragoa den ezer.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 44. orr.

6 oparia.

Bixtan da xede horrek enegu ainitz ekartzen diola bere judu herritarren aldetik eta palestinarrak ere ez batere fida beren aldetik etsai horren presenteri.  Herria   2004-10-28

7 presenteko izlag orainaldikoa.

Gu indeterminazioaren alde gaudela; jeneralean gauzen kontra egon ohi gara, edo sasi-gauzen alde [...] edo bestela ezezkako gauzen alde, nola baita, jaun-andereak, presenteko kasua.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 244. orr.

Izpirituak ez du bere Gorputzaren presenteko existentzia espresatzen eta ez ditu ere Gorputzaren presenteko afekzioak presenteko bezala pentsatzen, Gorputzak diraueno baizik.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 565. orr.

Erran nahi da, biak ikusiko dituela hor balira bezala non ez den zerbait kausa gertatzen haien presenteko existentzia baztertzeko.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 209. orr.

Joana joan, etorkizuna etorkizun, presentekoa da gurea, eta ez bertzerik.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 118. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

beti presente (10); beti presente dagoen (3); egon da presente (3); kanpainan presente (3); oso presente (19); oso presente izan (5)

presente dago (9); presente daude (3); presente egiten (3); presente egon (26); presente egon daitezen (3); presente egon zen (3); presente egongo (9); presente egongo da (4); presente egotea (5); presente egoteko (5); presente egoten (3); presente izan (15); presente izan zen (4); presente izanen (7); presente izanen da (4); presente izango (3); presente izatea (3); presente zegoen (6)

oso present izan (4); present bat egin (3); present egon (15); present egotea (3); present egoteko (4); present gisa (4); present izan (16); present izan ziren (5); present izanen (3); present izango (4)

dembora presentea (3)

gorputzaren presenteko egoera (5); gorputzaren presenteko existentzia (5); izpirituaren presenteko existentzia (3); presenteko bezala (3); presenteko existentzia (16); presenteko existentzia baztertzen (7); presenteko gauza (13); presenteko gauza baten (8)


presentzia (orobat presentzi g.er.) 1 iz aurrean izatea.

Zeren presentzia baten eta absentzia baten erregistro bikoitz horrekin ("errealitate bikoitzarekin") jokatzen baitu irudikapenezko irudiak.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 115. orr.

Presentzia batek nabarmendutako absentzia!  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 282. orr.

Eta ausentziek presentziek baino leku handiagoa betetzen dute.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 83. orr.

Benetakoak ez diren hotsak entzungo genituzke gauean, edota benetakoak ez diren argi edo presentziak sumatuko.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 57. orr.

Hedabideetan bertsolaritzak izan dezakeen presentzia zaintzea, lurraldean lurraldeko bertsolaritza sustatzea, [...].  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 72. orr.

Berriak Ipar Euskal Herriko presentzia indartuz «egiazko egunkari nazional bat» dela frogatzen du.  Berria - Euskal Herria   2004-01-11

Hiru nazioek Espainiak Europan dituen ordezkaritzetan eta erakundeetan duten presentzia bermatzeko lanean aritzeko konpromisoa ere adierazi zuten.  Berria - Euskal Herria   2004-04-07

Nazioarteko euskal presentzia ziurtatzea sor daitezkeen ekimenetarako; adibidez, euskal selekzioak.  Berria - Euskal Herria   2004-09-19

Guardia Zibilak Bizkaian izandako presentzia salatu du Askatasunak.  Berria - Euskal Herria   2004-04-30

Euskarak inoiz ere izan ez duen presentzia du gizartean.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 41. orr.

Lehiatu gaitu Euskal Herriko elizak artatzerat, "ez bakarrik lorez eta koralez, bainan bai presentziaz eta otoitzaz".  Herria   2004-07-22

Enuntziatuak ez du ez-esandakoaren, esanahi ezkutuen, errepresioen, presentziaren erasoa jasotzen.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 128. orr.

Har dezagun antitesia, esate baterako: Perelmanen iritziz presentziazko baliabide bat da, eta ez du arrazoi falta.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 212. orr.

2 (-en atzikiaren eskuinean)

Justizia izango duzu aurretik gidari eta Jaunaren presentzia atzetik babesgarri.  Elizen arteko biblia   Is 58,8

Oharkabean emakume baten presentzia nabaritzen hasi zen.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 148. orr.

Ezin jakin zein asmorekin zetorren, baina bi morroien presentziak ez zuen ezer onik iragartzen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 352. orr.

Frantziskotarrak presente egon gara Arantzazun 500 urtez; baina [...] gure presentzia gero eta mugatuagoa da herrian.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 12. orr.

Itsuenarentzat ere nabarmenegia jada abioien presentzia ostertzean.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 48. orr.

Gero eta nabarmenagoa da, zentzu onean, euskal liburuaren presentzia Europako liburu-azokarik garrantzitsuenean.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 28. orr.

Zikinkeria garbitasun bilakatzea eta paper gabezia paperen presentzia bihurtzea zen kontua.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 123. orr.

Anaia dardarka hasi zen ikaraz, deabruaren presentzia sumatu balu bezala.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 782. orr.

Iraganaren presentziak hiri batzuei ematen dien magia.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 153. orr.

Maitasunaren presentzia benetakoa zen, eta nahikoa zen hori.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 154. orr.

Heriotzaren presentzia ikaragarri horren aurrean, [...].  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 448. orr.

Beti geratuko da zokoren batean eskularru pare bat, bufanda bat, euritako bat... absentziaren presentzia mingarria, maite izateko azken forma hori.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 96. orr.

Goretsiko dut, bai, berriz ere, haren presentzia salbatzailea.      - 0. orr.

3 (izenondo eta izenlagunekin)

Mikroskopioaren gainean arnasari eusten dion Pasteurrengan, presentzia trinko bat dago.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 88. orr.

Ahots bat zen, presentzia fisiko bat.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 126. orr.

Ni ez naiz zure erromantizismoan baino bizi izan den presentzia nahasi bat besterik.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 314. orr.

Gizakien arteko benetako kontaktua presentzia isilaren bitartez baizik ez dela lortzen dio Cioranek.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 52. orr.

Gaueko giroak, tabernek, alkoholak eta sexuak presentzia nabarmena dute liburu osoan.  Berria - Kultura   2004-05-29

Gatazka absurdu honen emaitza izango da eskatuko duela bazkaria sukaldeko mahaian eman diezaion, eta ondoren aterako dela bi presentzia temati horietatik askatzeko.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 257. orr.

Heriotzaren eguneroko presentziak gaizkoaturiko eta aldi berean errusiar liberatzaileen hurbilketak aztoraturiko giro batean.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 187. orr.

Zinema, egiazko presentziarik batere eskaintzen ez duenez, bi zentzuetan -ohikoan eta teknikoan- irudimenezkoak diren ordezkatzaileez, adierazleez osatua da.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 114. orr.

Lokalean biak bakarrik zeudela iruditu zitzaion gizonari, bera eta jertse orlegiko presentzia haragizkoa.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 149. orr.

Kristoren gorputzezko presentzia.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1040. orr.

Hala bizi izan zen gure ama bertzeon baitan, bere ausentzia iduriko hartan, zeina baitzen, aldi berean, etengabeko presentzia.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 77. orr.

Denbora beharko zuen nire ustekabeko presentzia onartzeko...  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 181. orr.

Irudikapenean oinarritu baina irudikapen hori baino harago doan naturaz gaindiko presentzia bat ikusteko ahalegina.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 256. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Soldata jaitsi gabe 2006rako presentzia orduak gutxinaka kentzen joatea da gure eskaria.  Berria - Ekonomia   2004-01-15

Antzezle bat [...] film batean presente dagoela esateak ez du askotara behartzen, ez bada hartan begibistan agertzen den adierazgarritasun-efektu bizi bat dagoela, presentzia-efektu bat gertatzen dela esatera.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 256. orr.

Erraza da egiaztatzea Historia naturalaren presentzia-eremua garai klasikoan ez datorrela bat bere formetan, aukeratzeko irizpideetan eta baztertze-irizpideetan.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 68. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Neure borondatez erretiratua nintzen lehen solairuko gelaxka desertu eta huts batera, giza presentzia orotatik urrun.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 86. orr.

Barne presentzia egiazkoaz, ez itxurazkoaz, pentsatuko luke.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 318. orr.

6 itxura fisikoa.

Hemendik aurrera zikoitz-antza joka heure dontzeila-presentziaz.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 51. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

dabiden presentzia (3)

emakumearen presentzia (8); emakumeen presentzia (11); ertzaintzaren presentzia (3); eskualdeen presentzia (3); etengabeko presentzia (4); euren presentzia (6); euskal herriaren presentzia (5); euskal liburuaren presentzia (3); euskal presentzia (3); euskaldunen presentzia (5); euskarak duen presentzia (3); euskararen presentzia (60); gure presentzia (11); helduen presentzia (3); heriotzaren presentzia (4)

izandako presentzia (4); jainkoaren presentzia (12); liburuaren presentzia (3); nazioartearen presentzia (3); nire presentzia (17)

okupazio indarren presentzia (3); pertsona baten presentzia (3); poliziaren presentzia (12); polizien presentzia (3)

presentzia aintzatsua (4); presentzia berezia (3); presentzia bermatu (3); presentzia bermatzea (7); presentzia bermatzeko (4)

presentzia eremu (3); presentzia esanguratsua (3); presentzia eta erabilera (3); presentzia etengabea (4); presentzia fisiko (3); presentzia fisikoa (5); presentzia handia (14); presentzia handiagoa (12); presentzia handiagoa izan (3); presentzia hutsa (6); presentzia hutsak (3); presentzia hutsarekin (4)

presentzia indartu (5); presentzia indartzeko (5); presentzia itogarria (4); presentzia izan (6); presentzia izango (4); presentzia militarra (9); presentzia nabaria (5); presentzia nabariagoa (4); presentzia nabarmena (5); presentzia ordu (5); presentzia orduak (5); presentzia oso (7); presentzia salatu (4); presentzia salatzen (3); presentzia salbatzailea (3); presentzia sentitzen (3); presentzia sumatu (4); presentzia txikia (6); presentzia ziurtatu (3); presentzia ziurtatzea (4)

egiaren presentziagatik (4)

bere presentziak (3); gizakien presentziak (3); gure presentziak (4); nire presentziak (3); presentziak eragiten (3); zure presentziak (4)

bere presentzian (4); haren presentzian (5)

haren presentziaren (4); presentziaren berri (3); presentziaren bidez (4)

bere presentziaz (9); haren presentziaz (4); nire presentziaz (7); nire presentziaz ohartu (3); presentziaz ohartu (7)


presentzial 1 izond aurrez aurrekoa.

Baina ez klase presentzialen bitartez.  Berria - Harian   2005-05-25

Niretzako, taldeak edo saioak presentzialak izan behar dira, aitzakia bat direlako jendearekin egoteko.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 413. orr.

Orain arte, eskola ordu presentzialek eta azterketek pisu handia zuten.  Berria - Harian   2005-05-25

Irakaskuntza presentzialak ematen du ez presentzialak eman ezin dezakeen zerbait: elkar truke aberatsa.  Berria - Euskal Herria   2004-03-17

Edurneren beraren esku-hartze presentziala.  Berria - Kultura   2004-07-03

2 ez-presentzial izond

Adibidez, irakaskuntza presentzialak ematen du ez presentzialak eman ezin dezakeen zerbait: elkar truke aberatsa.  Berria - Euskal Herria   2004-03-17


presentzialtasun iz aurrez-aurrekotasuna.

Lau helburu zituen idazle eskolak abian jarri zenean: batetik, EIE Euskal Idazleen Elkarteak, HAEEk eta UNEDek elkarlana indartzea; bestetik, sormen bideak jorratzea; hirugarrenik, presentzialtasuna eta alderdi telematikoan sakontzea; eta azkenik, praktikotasunean oinarritzea.  Berria - Kultura   2004-07-09


presentziatu, presentzia(tu), presentziatzen du ad lekuko izan.

Gaztetxoek jendea nola tratatu duten ikusita, gizon zaharraren aurpegian terrorea ikusi ondoren, ertzainen ihesaldi koldarra presentziatu eta gero, amorrua eman zidan.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 15. orr.


preserbagailu iz preserbatiboa.

Galtzak erori zitzaizkion eta, gotortutako zakila salboin urez eztiki garbitu ondoan, preserbagailuaz estali zion.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 82. orr.

Beren gisako errefera bota diote hauk aldiz Aita Sainduari, erreprotxu eginez hunek ere aski zituela delako preserbagailuak onartzea edo ez kondenatzea.  Herria   2004-02-12


preserbatibo 1 iz estalki babesgarria, sexu harremanetan gizonak zakilean jartzen duena eritasun benereoak saihesteko eta kontrazepzio metodo gisa. ik profilaktiko 2.

Preserbatiborik erabili nahi izanez gero, bezeroek susmo txarra hartzen diete.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 220. orr.

Lurrean zetzan galtza parean patrika bilatu eta azkar jantzi nuen lekatik atera nuen preserbatiboa.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 205. orr.

Leku bakartietara eramaten ninduen, nire gainean etzaten zen, estu besarkaturik, preserbatiboa ipintzen zidan, eta txortan egiten genuen, zaldi erotuek bezala.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 128. orr.

Onenean ari garela, ordea, burua makurtu, eta konturatzerako, ahoarekin sartu dit preserbatiboa, profesionalen modura.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 43. orr.

Preserbatiboak erabiltzea bultzatzea ezagutzen dugun modu bakarra da hiesa ez hedatzeko.  Berria - Gaiak   2004-02-04

2 (hitz elkartuetan)

Gau-mahaiaren kaxoian gordetzen nuèn preserbatibo kaxararen bila abiatu zen nire eskua, operazio hartara askotan ohitua; atera nuen kaxa, eta...  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 215. orr.

Ordainez, gazteak eskuratuko du preserbatibo boata bat urririk.  Herria   2002-10-24


preseski (orobat prezeski g.er., presaski g.er. eta presiski) adlag hain zuzen.

Azaroaren 3an preseski, Moriones eta Primo de Riveraren agindupean, tropa liberalen elkarketa munstroa antolatu zen Sesman.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 189. orr.

Baina zer da euskaldunak, abertzalegoak preseski, bere populazio apatikoari barkatzen ez diona?  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 91. orr.

Kezka horiexek eraman ninduten, preseski, idaztera.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 178. orr.

Libratzaile horietarik bat zen preseski Perkain famatua.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 117. orr.

Gizon haundi horrek zuen preseski sinatua lehen aldikotz palestinar auzoekilako bakea.  Herria   2005-11-10

-Hori dizut preseski oraino erraiteko.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 137. orr.

Hau izan da preseski argitaratutako lan honen garrantzia.  Berria - Gaiak   2006-03-29

Hamabi urteko umea, preseski.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 38. orr.

Hitaz oroit! hitaz oroit! hire bila jina nuk preseski!  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 171. orr.

Ez zen, preseski, deiaren esperoan.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 29. orr.

Aurki egiaztatuko duzuen bezala, ni ez nintzen preseski haur arrunta erraten zaiona.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 9. orr.

Bai, baina nik, hori nahi bainuen preseski!  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 68. orr.


presidengo ik presidentgo.

president ik presidente.

presidente (orobat president g.er.) 1 iz estatu bateko burua; hainbat gobernu motatako burua. ik lehendakari 2.

1918an, Georges Wilson Ameriketako presidenteak berriz aipatu zituen aspaldiko Nazionalitateen printzipioa eta Populuen Autodeterminazio Eskubide agertu berria.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 72. orr.

Txileko presidente izan zen Augusto Pinochet-i deitzeko, "diktadore ohia" entzutera ohitu gaituzte.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 140. orr.

1953an Amerikako Estatu Batuetako presidente izatera iritsi zen eta 1956an berriro hautatu zuten.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 312. orr.

Kataluniako Generalitateko presidente ohi Jordi Pujolen ustez.  Berria - Harian   2005-05-27

[Eskutitza] ingelesez idatzia, Roosevelt presidentearen semeari zuzendua da.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 42. orr.

Abenduaren 11n Batista presidenteak Alemania eta Italiari gerra aldarrikatzen dien agiria sinatu du.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 130. orr.

Pompidouk, Errepublikako presidente guztiek bezala, elefante baten oroimena zuen, eta errinozero baten amorrua.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 85. orr.

Foruaren Hobekuntza onartuta Urralburu bihurtu zen Diputazioko presidente.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 124. orr.

Bihotza uzkurturik, gero ere Parisen horiekin bilduko zen, eta baita Errepublikako presidente Negrinekin ere.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 104. orr.

Venezuelako presidente guztiak izan omen dira lapurrak.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 18. orr.

Kargua utzi du Hungariako Presidenteak.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 146. orr.

Lincoln memoriala, presidente haren omenez eraikitako eskultura erraldoia.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 43. orr.

Eisenhower, Ameriketako Estatu Batuetako presidente izandakoaren hitzak dira.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 17. orr.

Karimov presidente jarri zuten.  Berria - Harian   2005-05-19

Xaguen erresuman, katua presidente.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 73. orr.

2 erakunde bateko burua. ik lehendakari 3.

Batzar orokorrak Carlos Etxepare Gipuzkoa Donostia Kutxako presidente aukeratuko du datorren ostegunean.  Berria - Ekonomia   2004-04-24

Zenbait ongintza-elkartetako presidente eta beste batzuetako partaide zen.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 153. orr.

Ez gara laranjen edota gurpilen merkatuaz ari», nabarmendu du Iberdrolako presidente Iñigo Oriolek.  Berria - Ekonomia   2006-03-30

Gamesako presidente Alfonso Basagoitiren hitzek eragin zuten zurrumurru handiena entzuleen artean.  Berria - Ekonomia   2004-06-01

Andrei Srubov bertako txekako presidentea da.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 30. orr.

Historian eta matematiketan aditua da Filipe Etchegoyhen, Euskal museoaren adiskideak elkartearen presidente berria.  Herria   2003-06-05

Lan karga gehitzea da Babcockeko enpresa batzordeko presidente berriaren helburua.  Berria - Ekonomia   2006-04-11

Oihana ikastolak presidente berria.  Herria   2004-12-02

Presidente izateko zilegitasunik ez zuela.  Berria - Kirola   2004-09-07

[Athleticeko] -Norvegiako lehen ministro eta Batzorde horretako presidente zen Gro Harlem Brundtlan andrearen ohorez jarri zioten izen hori.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 20. orr.

1991-09-28: Antonio Aragon izendatzen du Ebroko Ur Konfederazioko presidente.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 191. orr.

Espainiako uren arloko estatu idazkari Pascual Fernandezek eta Uraren Plataformako presidente Juan Antonio Cabrerok hartu zuten hitza.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 9. orr.

Europako Batzordeko presidente izendatu zuten, lehen ministro izateari utzi eta urte batera.  Berria - Harian   2006-04-12

3 (izenondo eta izenlagunekin)

Serbiako errepublikako jarduneko presidente Dragan Marsicaninek lehen ministrogai izendatu zuen Kostunica.  Berria - Mundua   2004-02-21

Nolanahi ere, Jugoslavia ohirako Auzitegiko jarduneko presidente Fausto Pocar epaileak barne ikerketa bat manatu du.  Berria - Mundua   2006-03-07

Gillaume de Lamoignon (1617-1677), Parisko Parlamentuko lehen presidentea.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 117. orr.

Aurreko presidenteek ez zuten barrio bakar bat inoiz zapaldu.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 59. orr.

Aurkibidea elebiduna da, presidente orokorraren hitzaldia ere bai.  Herria   2004-01-29

Ibon Begoñak ere nortasuna ematen dio presidente ahalguztiduna eduki arren abizenik ez duen klubari.  Berria - Kirola   2006-02-04

Presidente errepublikanoak herrialdearen eta askatasunaren alde borrokatzeko prest agertu zirenak goraipatu zituen.  Berria - Harian   2005-01-21

Bitxia izan zen prestigioaren labela duten Espainiako zenbait kazetak Carmona presidente kolpistari eman zioten ongietorria: [...].  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 41. orr.

Mexikoko lehen presidente indigena.  Berria - Gaiak   2004-05-12

-Amerikako lehenengo presidente musulmana izango naiz.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 136. orr.

Presidente modernozalearen urratsen segitzea gustatzen zitzaion, zela pantailetan, zela egunkarietan.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 35. orr.

· Bularretakoaren bila makurtu nintzenean, sekulako burukada eman baitzidan presidente legatz begidunak.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 22. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Direktorioko borrokalariek, beren jatorriari eta beren hildakoei omen egin guran legez, Unibertsitatea eta Presidente Jauregia hartu zuten.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 290. orr.

Enpresarien buru Pedro Carmonaren autoizendatzea presidente kargurako. Itsasontzian zirelarik, hilaren hamabian, hura presidente kargutik kendu zutela jakin zuen.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 40. orr.

Presidente aulkian inor arrandian ibiltzeko.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 109. orr.

Jakitera eman duenez, Chirac sustengatuko du helduden urteko presidente bozetan.  Herria   2001-05-31

Hala, bada, Nuriak, presidente eginkizunetan, hitz batzuk egin zituen, elkartearen asmoak biltzen zituztenak, enekozaletasuna bihotz eta ardatz.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 207. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Ministro, alkate eta errepublika presidente zenbaitek hartu gaitu.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 224. orr.

Kontseilu Presidente Sidki Paxari bezalako batek porrota eragiten ahal dizu.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 93. orr.

6 presidente ohi

Mario Soares presidente ohi sozialista, eta Marcelo Rebelo de Sousa sozialdemokraten buru ohia izango dira bertan.  Berria - Kultura   2004-03-26

Bush dinastiako George W. Bush presidenteak, George Bush CIAko zuzendari ohi eta AEBetako presidente ohiaren semeak.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 111. orr.

Gogora dezagun, bat aipatzearren, José María Aznar Espainiako presidente ohiak Al Qaedaren Madrileko atentatuen ondoren esan zuena.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 100. orr.

Harold Good, Irlandako Eliza Metodistako presidente ohia, eta Alec Reid, apaiz erredentorista.  Berria - Harian   2005-09-27

Kenneth Lay Enron enpresako presidente ohiak bere errugabetasuna laster frogatuko duela adierazi zuen.  Berria - Ekonomia   2004-07-11

Ebroko Ur Konfederazioko presidente ohi Jose Vicente Lacasa eta Tomas Angel Sancho.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 44. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 8 aldiz agertzen direnak)

aebetako presidente (135); aebetako presidente ohia (9); afganistango presidente (12); aginte nazionaleko presidente (68); alderdi popularreko presidente (11); alderdiko presidente (40); aristide presidente ohiaren (9); asanbleako presidente (11); athleticeko presidente (20); athleticeko presidente izateko (11); aukeratu zuten presidente (9); auzitegi goreneko presidente (11); auzitegi nagusiko presidente (16); aznar espainiako presidente (8); aznar presidente (10)

batasuneko presidente (9); batasuneko txandakako presidente (14); batzarreko presidente (11); batzordeko presidente (134); behin behineko presidente (27); behineko presidente (27); bertako presidente (8); bertrand aristide presidente (11); bill clinton presidente (8); boli kostako presidente (8); boliviako presidente (14); brasilgo presidente (9); buru batzarreko presidente (9)

catalunyako presidente (14); ciuko presidente (9); clinton presidente (10)

eaeko ppko presidente (13); eajko ebbko presidente (12); eajko presidente (14); eako presidente (38); ebbko presidente (36); ebko txandakako presidente (13); eeko presidente (8); egiptoko presidente (16); egungo presidente (33); elkarteko presidente (42); erakundeko presidente (21); ercko presidente (12); errepublikako presidente (18); errusiako presidente (53); espainiako gobernuko presidente (84); espainiako presidente (110); espainiako presidente ohi (17); espainiako senatuko presidente (16); estatu batuetako presidente (85); europako batzordeko presidente (60); europako legebiltzarreko presidente (24); eusko legebiltzarreko presidente (16)

federazioko presidente (29); filipinetako presidente (9); frantziako presidente (63)

ganberako presidente (8); gbbko presidente (10); generalitateko presidente (47); georgiako presidente (23); gobernuko presidente (166)

haitiko presidente (30); hegoafrikako presidente (10); hussein irakeko presidente (25); hussein presidente (21); hussein presidente ohia (9)

irakeko presidente (63); irakeko presidente ohi (18); irakeko presidente ohiaren (21); irango presidente (39); israelgo presidente (9); italiako presidente (14); izango da presidente (9)

jarduneko presidente (20)

jugoslaviako presidente (36); jugoslaviako presidente ohi (12); jugoslaviako presidente ohia (9)

kataluniako generalitateko presidente (17); kataluniako presidente (16); konfederazioko presidente (13); kongresuko presidente (15); kontseiluko presidente (29); kosovoko presidente (8); kubako presidente (9); kutxako presidente (8)

langileen batzordeko presidente (37); legebiltzarreko presidente (90); lehen presidente (10); liberiako presidente (12); libiako presidente (8)

mankomunitateko presidente (13); mexikoko presidente (12); mexikoko presidente vicente (8)

nafarroako gobernuko presidente (52); nafarroako parlamentuko presidente (10); nafarroako presidente (40)

orduko presidente (16); osasunako presidente (10)

pakistango presidente (13); paneko presidente (51); parlamentuko presidente (21); poloniako presidente (8); popularreko presidente (11); ppko presidente (49); presidente aukeratu (25); presidente aukeratu zuten (14); presidente aukeratua (9)

presidente berri (16); presidente berria (90); presidente berria aukeratzeko (8); presidente berriak (64); presidente berriaren (17); presidente berriari (10); presidente bihurtu (8)

presidente enrique martinez (8)

presidente george bush (31); presidente george bushek (91); presidente george bushen (25); presidente george bushi (14); presidente gerry adamsek (25); presidente gisa (21)

presidente hamid karzaik (8); presidente hautatu (26); presidente hautatu zuten (8); presidente hosni mubarakek (8); presidente hugo chavezek (8); presidente hugo chavezen (8)

presidente independentistak (8); presidente izan (55); presidente izan zen (21); presidente izandako (28); presidente izandakoa (13); presidente izandakoak (8); presidente izandakoaren (12); presidente izango (17); presidente izateari (11); presidente izateko (52); presidente izaten (11); presidente izendatu (42); presidente izendatu zuten (21)

presidente jacques (54); presidente jacques chirac (10); presidente jacques chiracek (39); presidente jasser arafat (10); presidente jasser arafatek (24); presidente jasser arafaten (9); presidente josep borrellek (12)

presidente kargua (70); presidente kargua hartu (27); presidente karguan (16); presidente kargurako (13)

; presidente mahmud abbas (12); presidente mahmud abbasek (33); presidente mahmud abbasi (10); presidente mahmud ahmadinejadek (14); presidente mariano raxoik (17); presidente miguel sanz (14); presidente miguel sanzek (40); presidente miguel sanzekin (10); presidente miguel sanzen (8)

presidente ohi (146); presidente ohia (140); presidente ohiak (117); presidente ohiaren (115); presidente ohiari (28)

presidente pasqual maragallek (29); presidente pervez musharrafek (8)

presidente romano prodik (11)

presidente vladimir putin (11); presidente vladimir putinek (31)

presidente zela (10); presidente zen (11)

pse eeko presidente (8); realeko presidente (9); saddam hussein presidente (20); salako presidente (8); senatuko presidente (23); sepiko presidente (8); serbiako presidente (14); sinn feineko presidente (20); taldeko presidente (39); txandakako presidente (38); txetxeniako presidente (32); txileko presidente (15); txinako presidente (8)

ukrainako presidente (10); ur konfederazioko presidente (8); venezuelako presidente (32); xuntako presidente (12)

aebetako presidentea (23); aginte nazionaleko presidentea (11); alderdiko presidentea (14); aristide presidentea (10); batzordeko presidentea (34); behin behineko presidentea (9); bush presidentea (22); chavez presidentea (16); chirac frantziako presidentea (10)

eako presidentea (15); ebbko presidentea (18); egungo presidentea (24); elkarteko presidentea (18); erakundeko presidentea (8); errepublikako presidentea (11); espainiako gobernuko presidentea (29); espainiako presidentea (15); estatu batuetako presidentea (11); europako batzordeko presidentea (10); eusko legebiltzarreko presidentea (8); federazioko presidentea (14); frantziako presidentea (14); generalitateko presidentea (11); george bush presidentea (10); gobernuko presidentea (47); hugo chavez presidentea (14); hurrengo presidentea (11)

imaz ebbko presidentea (8); jarduneko presidentea (8); kontseiluko presidentea (23); langileen batzordeko presidentea (8); legebiltzarreko presidentea (21); nafarroako gobernuko presidentea (8); nafarroako presidentea (12)

paneko presidentea (9); ppko presidentea (17)

presidentea aukeratzeko (20); presidentea bera (17); presidentea hautatzeko (11); presidentea hil (17); presidentea izan (37); presidentea izan zen (21); presidentea izango (27); presidentea izango da (13); presidentea kargutik kentzeko (10); presidentea zen (15)

sanz presidentea (9); taldeko presidentea (9)

aebetako presidenteak (79); aginte nazionaleko presidenteak (11); ahmadinejad presidenteak (8); alaveseko presidenteak (9); aristide presidenteak (9); astiazaran presidenteak (12); banku zentraleko presidenteak (13); batzordeko presidenteak (76); bush aebetako presidenteak (46); bush presidenteak (68); cdnko presidenteak (10); chavez presidenteak (13); chirac frantziako presidenteak (43); chirac presidenteak (24)

eaeko ppko presidenteak (19); eajko ebbko presidenteak (18); eajko presidenteak (18); eajren ebbko presidenteak (9); eako presidenteak (73); ebbko presidenteak (66); ebzko presidenteak (16); egungo presidenteak (24); elkargoko presidenteak (9); elkarteko presidenteak (61); erakundeko presidenteak (11)

errepublikako presidenteak (16); erreserba federaleko presidenteak (9); errusiako presidenteak (25); espainiako gobernuko presidenteak (64); espainiako presidenteak (44); estatu batuetako presidenteak (36); europako batzordeko presidenteak (8); eusko legebiltzarreko presidenteak (15); federazioko presidenteak (28); fernando lamikiz presidenteak (12); frantziako presidenteak (60); fuentes presidenteak (8); fundazioko presidenteak (8); gaineratu zuen presidenteak (8); ganberako presidenteak (13); generalitateko presidenteak (27); george bush presidenteak (36); gobernuko presidenteak (91); hugo chavez presidenteak (9)

imaz eajko presidenteak (10); imaz ebbko presidenteak (19); irango presidenteak (16); jacques chirac presidenteak (22); jarduneko presidenteak (18); karzai presidenteak (12); kongresuko presidenteak (8); kontseilu nagusiko presidenteak (10); kontseiluko presidenteak (26); kutxako presidenteak (11); lagos presidenteak (8); lamikiz presidenteak (13); lan taldeko presidenteak (9); langileen batzordeko presidenteak (25); legebiltzarreko presidenteak (36); lpeeko presidenteak (9); luis astiazaran presidenteak (11); maragall generalitateko presidenteak (11); miguel fuentes presidenteak (8); miguel sanz presidenteak (14); musharraf pakistango presidenteak (10); nafarroako gobernuko presidenteak (12); nafarroako presidenteak (49)

osasunako presidenteak (12); pakistango presidenteak (13); paneko presidenteak (26); parlamentuko presidenteak (11); patxi izko presidenteak (13); piterman presidenteak (9); ppko presidenteak (54)

presidenteak adierazi (30); presidenteak adierazi zuen (13); presidenteak azaldu (23); presidenteak azaldu duenez (8); presidenteak azaldu zuenez (9); presidenteak berak (28); presidenteak berretsi (9); presidenteak egindako (15); presidenteak eman (9); presidenteak erredakzioa (18); presidenteak esan (48); presidenteak esan zuen (20); presidenteak esan zuenez (10); presidenteak iragarri (13); presidenteak jakinarazi (15); presidenteak jakinarazi zuenez (8); presidenteak nabarmendu (9); presidenteak ohartarazi (12); presidenteak onartu (8)

pse eeko presidenteak (11); putin errusiako presidenteak (16); raxoi ppko presidenteak (13); realeko presidenteak (14); rodriguez zapatero presidenteak (8); sanz nafarroako presidenteak (24); sanz presidenteak (16); senatuko presidenteak (17); sepiko presidenteak (11); taldeko presidenteak (27); trichet ebzko presidenteak (10); txandakako presidenteak (15)

upnko presidenteak (16); venezuelako presidenteak (12); zapatero espainiako presidenteak (18); zapatero presidenteak (14)

gobernuko presidentearekin (9); presidentearekin batera (13); presidentearekin bildu (33); presidentearekin bildu zen (11)

aebetako presidentearen (32); batzordeko presidentearen (16); bertrand aristide presidentearen (14); bush aebetako presidentearen (19); bush presidentearen (26); chavez presidentearen (20); chirac frantziako presidentearen (8); chirac presidentearen (10); eako presidentearen (12); ebbko presidentearen (12)

egungo presidentearen (11); errusiako presidentearen (11); espainiako gobernuko presidentearen (20); espainiako presidentearen (14); frantziako presidentearen (9); generalitateko presidentearen (9); george bush presidentearen (16); gobernuko presidentearen (26); hugo chavez presidentearen (15)

jacques chirac presidentearen (9); karzai presidentearen (9); nafarroako presidentearen (13)

paneko presidentearen (16)

presidentearen aburuz (8); presidentearen aholkulari (14); presidentearen aldeko (16); presidentearen arabera (53); presidentearen aurka (14); presidentearen aurkako (31); presidentearen dimisioa (13); presidentearen esanetan (23); presidentearen esku (8); presidentearen gobernuak (12); presidentearen hitzak (19); presidentearen hitzetan (22); presidentearen iritziz (9); presidentearen irudiko (8); presidentearen jarrera (11); presidentearen kontra (11); presidentearen kontrako (19); presidentearen ustez (31)

sanz nafarroako presidentearen (8)

venezuelako presidentearen (9)

aebetako presidenteari (12); bush aebetako presidenteari (8); bush presidenteari (15); espainiako gobernuko presidenteari (23); espainiako presidenteari (25); frantziako presidenteari (9); george bush presidenteari (10); gobernuko presidenteari (28); legebiltzarreko presidenteari (9); nafarroako presidenteari (9); paneko presidenteari (13); sanz nafarroako presidenteari (8); zapatero espainiako presidenteari (14); zapatero presidenteari (11)

erkidegoetako presidenteekin (11)

autonomia erkidegoetako presidenteen (16); erkidegoetako presidenteen (34); presidenteen konferentzia (10); presidenteen konferentziaren (9)

bush president (8); errepublikako president (11); president berria (17); president berriak (12); president berriaren (13); president bozak (17); president bozeri buruz (10); president bozetan (18); president kargua (9); president karguan (12); president ohia (41); president ohiak (12)

amerikano presidenta (9); bush presidenta (10); chirac presidenta (23)

amerikano presidentak (24); bush amerikano presidentak (18); bush presidentak (42); chirac frantses presidentak (13); chirac presidentak (50); chirac presidentak berak (8); frantses presidentak (18); presidentak berak (16)

bush presidentaren (11); chirac presidentaren (10); presidentaren hautatzeko (13)

bush presidentari (10); chirac presidentari (8)


presidentealdi iz presidente baten agintaldia.

Hilabete honetan, Irlandaren presidentealdian, hori moldatzea nahi nuke.  Berria - Euskal Herria   2004-06-06


presidentegai (orobat presidente gai g.er. eta presidentgai g.er.) 1 iz presidentetzarako hautagaia. ik lehendakarigai.

George Bush presidentegai izendatuko duen konbentzioa manifestazio handien artean hasi da.  Berria - Mundua   2004-08-31

1952an deiturik ziren hauteskundeak egiteko astirik eman barik, haietara bere burua presidentegai aurkeztua zuen Fulgencio Batistak estatu kolpea jo zuen, martxoaren 1ean.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 285. orr.

Euskal departamendua eta beste promesa eder zenbait egin zizkigun lehenago François Mitterrand presidente-gai sozialista zenak.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 41. orr.

Izan ere, Beckham zen Laportaren hauteskundeetako bandera eta azkenean Florentino Perezek eskutik kendu zion Bartzelonako presidente gaiari.  Berria - Kirola   2006-01-14

Europako Batzordeko presidentegai Jose Manuel Durao Barrosok gaur aurkeztuko dio Europako Legebiltzarrari erakundearen osaketa.  Berria - Mundua   2004-11-18

Presidentegai aurkeztu da Temaru independentista.  Berria - Mundua   2004-05-30

2 (hitz elkartuetan)

Gobernu presidentegai batek beldurra izateko baimenik ez duela esan bazuen ere.  Berria - Euskal Herria   2004-02-28


presidenteorde (orobat presidente orde g.er. eta presidentorde g.er.) 1 iz presidentearen hurrengoa, eta, egoera jakin batzuetan, haren ordekoa. ik lehendakariorde.

Itxura denez, Agirre, Rockefeller haren ordezkariak ez ezik, Estatu Batuetako presidenteordeak ere hartu zuen.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 139. orr.

Horretan nenbilela, Anttoni Irazusta hendaiarra ezagutu nuen, Medecins du Monde elkarteko presidenteordea.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 65. orr.

Bizi Garbiako presidente ordearekin, Mixel Lahetjuzanekin mintzo gara.  Herria   2005-06-30

Legebiltzarrak presidente bat eta bi presidenteorde aukeratuko ditu.  Berria - Harian   2005-01-29

Espainiako bigarren presidenteordea eta Ekonomia eta Ogasun ministroa izango da Jose Luis Rodriguez Zapaterok egindako proposamena onartu ostean.  Berria - Ekonomia   2004-03-25

«Nazioarteko elkarlana ez da inoiz izan horren garrantzitsu eta premiazko», esan zien Qiao presidenteordeak ordezkariei.  Berria - Gaiak   2006-01-18

Espainiako presidenteorde Maria Teresa Fernandez de la Vegak.  Berria - Euskal Herria   2004-12-30

Presidenteordeak elkartasuna adierazi zien Gobernuaren izenean, biktimen lagun eta senideei.  Berria - Harian   2005-03-12

2 (hitz elkartuetan)

Pedro Solbes Espainiako Ekonomia presidenteordeak arrazoitu zuen «enpresen lehiaren eta hiritarren interesen arteko oreka» bermatzea izan dutela helburu.  Berria - Ekonomia   2006-02-04


presidenteordegai iz presidenteordetzarako hautagaia. ik lehendakariordegai.

Cheney errepublikanoa eta Edwards demokrata presidenteordegaiak dira.  Berria - Mundua   2004-10-05

Hurrengo eztabaida garrantzitsua beste telebista eztabaida bat izango da Dick Cheney presidenteordearen eta John Edwards presidenteordegai denaren artean.  Berria - Mundua   2004-10-02


presidenteordetza iz presidenteordearen kargua eta titulua. ik lehendakariordetza.

Nahiz Lulak zentro-ezkerreko politika bultzatu, presidenteordetza duen PL, adibidez, zentro-eskuinekoa da.  Berria - Mundua   2004-01-02

Presidenteordetza eta Justizia, Askatasuna eta Segurtasuna: Rocco Buttiglione, Italia.  Berria - Mundua   2004-08-13


presidentetza 1 iz presidentearen kargua eta titulua. ik presidentzia; lehendakaritza.

Denbora gutxi zeraman boterean, 1989an hartu baitzuen Serbiako presidentetza.  Berria - Harian   2006-03-12

AEBetako presidentetzara bigarren aldiz iritsi zenetik 100 egun betetzen zirela.  Berria - Harian   2005-04-30

Osasunako presidentetzara iritsiz geroztik, hirugarren denboraldia hastera doa Patxi Izkorentzat.  Berria - Kirola   2004-08-25

Silvio Berlusconi lehen ministroa eta [...] Romano Prodi presidentetza eskuratzeko lehiatuko dira bozetan.  Berria - Mundua   2006-02-12

Ostiralean hartuko du presidentetza Perez Touriñok.  Berria - Harian   2005-07-26

EBko presidentetza Irlandak du.  Berria - Euskal Herria   2004-06-06

Palestinako Medikuntza Laguntzarako Elkarteko presidentetza utzi du bozetara aurkezteko.  Berria - Mundua   2004-12-02

Jose Maria Rosell kataluniarra ez delako aurkeztuko CEOEko presidentetzara.  Berria - Ekonomia   2006-02-09

Inkesten arabera, George Bushi presidentetza kenduko lioke hautagaiak, bozetara aurkeztuz gero.  Berria - Mundua   2004-02-10

Nixon Presidentetzatik atera zuen kazetariaren azken liburuak ezinegon handia sortu du Etxe Zurian.  Berria - Mundua   2004-04-27

Gobernuak uztailaren 1ean hartuko du EBko txandakako presidentetza.  Berria - Harian   2005-06-07

Oraindik ez daki inork Osasunako presidentetzarako hauteskundeak zein egunetan egingo diren, Presidentetzarako hauteskundeetan bozen %57 eskuratu zituen.  Berria - Kirola   2006-02-15

Sarkozy garaile Presidentetzarako lasterketan.  Berria - Harian   2006-05-03

Baina Frantziako Presidentetzarako lehen itzulian gertatutakoak eragin dituen gauza eta kontu batzuk, irrigarriak egiten zaizkit.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 85. orr.

Urtebete pasatxo ibili zen Presidentetzarako kanpaina prestatzen.  Berria - Harian   2006-01-17

Klub baten presidentetzan egoteak egundoko ardura du, familia eta lana baztertu behar dituzu.  Berria - Kirola   2006-01-21

EBko Presidentetzan jardungo dudan epean, Europaren etorkizunaz zinezko eztabaida bat abian jartzeko asmoa daukat.  Berria - Mundua   2006-01-10

Lau urte egin ditu presidentetzan, eta egindakoaz harro ageri da Izko.  Berria - Kirola   2006-01-20

Jacques Chiracen Presidentetzaren azken urtea.  Berria - Harian   2006-05-03

2 presidentearen bulegoa eta bulegoko taldea.

«Herrialdeen gehiengo zabala presidentetzaren azken proposamenarekin ados zegoen, baina gutxiengoak uko egin zion.  Berria - Harian   2005-06-19

Kolonbiako Presidentetzak atzo ukatu zuen Newsweek-ek dioena.  Berria - Mundua   2004-08-03

Europako Batasuneko presidentetzak, aldiz, Tel Avivi ohartarazi zion «EBrekin duen elkarlan motaren arabera» emango dizkiola diru laguntzak.  Berria - Mundua   2004-07-13

Elkarrizketarako atea beti irekita egon dela nabarmendu zuen atzo Presidentetzako eledun Ruben Aguilarrek.  Berria - Harian   2005-06-22

Carondelet presidentetzako egoitzaren aurrean, bestetik, segurtasun neurriak areagotu zituzten atzo.  Berria - Harian   2005-04-20

Kanarietako Presidentetza eta Justizia kontseilari Jose Miguel Ruanok.  Berria - Harian   2006-04-04

Soilik Europarlamenturako botoa emateko aukera dugu, gero ez dugu hitzik ez Presidentetzaren hautaketan, ez Banku Zentralaren kontrolean...  Berria - Euskal Herria   2004-05-29

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Mila bat palestinar bildu zen atzo Ramalan (Zisjordania), Jasser Arafaten Mukata presidentetza egoitzaren inguruan.  Berria - Mundua   2004-08-03

Milaka lagun Miraflores presidentetza-jauregiaren inguruan paratu ziren Chávezen itzulera aldarrikatuz.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 40. orr.

Beharrezkotzat jo du AEBetako presidentetza hauteskundeak datorren azaroan izan baino lehen egin daitezen.  Berria - Mundua   2004-02-21

Irlandarraren buruzagitza EBk 15 partaide dituela hasi da, Ahernen presidentetza txanda amaitzean, baina, 25 izango dira.  Berria - Mundua   2004-01-15

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ebko presidentetza (11); ebko txandakako presidentetza (10); europako batasuneko presidentetza (4); hartuko du presidentetza (3); lortu zuen presidentetza (3); presidentetza daraman (5); presidentetza duen (9); presidentetza eskuratu (5); presidentetza eskuratu zuen (3); presidentetza eskuratzeko (7); presidentetza hartu (7); presidentetza hartu zuen (4); presidentetza hartuko (4); presidentetza hartzeko (3); presidentetza lortzeko (4); presidentetza utzi (5); txandakako presidentetza (18)

txandakako presidentetzak (3)

presidentetzan egon (4); presidentetzan jarri (3)

irlandako presidentetzapean (3)

presidentetzara eraman (3); presidentetzara iristeko (4); presidentetzara iritsi (4)

aebetako presidentetzarako hautagai (4)

presidentetzarako bozak (44); presidentetzarako bozak egin (4); presidentetzarako bozak egingo (4); presidentetzarako bozak irabazi (15); presidentetzarako bozak irabazteko (3); presidentetzarako bozen (28); presidentetzarako bozeramaileak (4); presidentetzarako bozetako (7); presidentetzarako bozetan (32); presidentetzarako bozetara (9); presidentetzarako bozetarako (11)

presidentetzarako egitekoak diren (3); presidentetzarako eta legebiltzarrerako (10)

presidentetzarako hautagai (44); presidentetzarako hautagai demokrata (3); presidentetzarako hautagai demokratak (4); presidentetzarako hautagai gisa (3); presidentetzarako hautagai ohia (3); presidentetzarako hautagaia (7); presidentetzarako hautagaiak (8); presidentetzarako hautagaiaren (4); presidentetzarako hautagaiek (3); presidentetzarako hautagaien (3)

presidentetzarako hauteskundeak (36); presidentetzarako hauteskundeak egin (3); presidentetzarako hauteskundeak irabazi (3); presidentetzarako hauteskundeei (5); presidentetzarako hauteskundeei begira (4); presidentetzarako hauteskundeen (16); presidentetzarako hauteskundeetako (9); presidentetzarako hauteskundeetan (23); presidentetzarako hauteskundeetarako (5)

presidentetzarako lehia (3)


presidentgai ik presidentegai.

presidentgo iz ipar presidentetza.

Denbora berean Barack jaunak jakin arazi du uzten zuela ere sozialist alderdiaren presidentgoa bai eta bere deputatu alkia.  Herria   2001-03-01

Bozetan presentatuko dela Errusiako presidentgorat bigarren aldiz hupatzeko.  Herria   2003-12-25

Hautagaiak, Presidentgorako: Abdelaziz Bouteflika orain artinoko presidenta, Abdallah Djaballah, Ali Fawzi Rebaïne, Saïd Sadi, Louisa Hanoune eta Ali Benflis, 59 urtetan Bouteflika desafiatzen duena berriz  Herria   2004-04-08


presidentorde ik presidenteorde.

presidentzia 1 iz presidentetza.

Trajkovskik 1999an lortu zuen presidentzia, eta bost urteko agintea beteko zukeen aurtengo abenduan.  Berria - Mundua   2004-04-14

Aznarrek Espainiako Gobernuaren presidentzia utziko duela-eta, «epe berri baten aurrean gaudela», adierazi zuen Azkaratek.  Berria - Euskal Herria   2004-01-21

Alderdi demokratako presidentzia utziko duela iragarri du lehen ministroak.  Berria - Mundua   2004-02-18

Fernandezek presidentzia hartzen duenean Jaurlaritzarekin lankidetza harremanak sendotzea espero duela esan zuen Madrazok.  Berria - Euskal Herria   2004-07-15

Bere eskuetan metatzen dira alderdiko presidentzia, barne ministro kargua eta engoitik lehen ministroak buru ezin izan duen eginkizuna.  Berria - Ekonomia   2006-04-05

Zuzendaritza organoak: Kontseilu Politikoa (75 edo 80 kidekoa) eta Presidentzia (17 kidekoa) aukeratuko ditu igandean biltzarrak.  Berria - Euskal Herria   2004-07-02

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik presidentzial.

Doris Algreen, asebeteko irribarre ukatu ezin bat ezpainetan zuela, aretoko presidentzia-mahaitik jaiki eta dotoreki joan zen aurreko oholtzara.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 17. orr.

Lehendakari batez eta bi lehendakariordez osatuta legokeen presidentzia talde hori bost kidez osatua egon dadin eta hauetatik hiru xiitak izan daitezen.  Berria - Mundua   2004-03-06

Espainiako Presidentzia ministroa.  Berria - Euskal Herria   2004-09-05

Calahorrako hileta elizkizunetara Sanz ez joatea eta Presidentzia, Justizia eta Barne sailburu Javier Caballero bidaltzea erabaki zuen UPNko Gobernuak.  Berria - Euskal Herria   2004-06-11


presidentzial izond presidentearena, presidentziari dagokiona. ik presidentzia 2.

Auto presidentziala Cadillac Brougham beltz bat da.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 127. orr.

Jauregi presidentzialaren aurrean, Prevalen milaka jarraitzaile bildu ziren.  Berria - Mundua   2006-02-16

Guardia presidentzialeko militar talde batek ostegun gauean egindako esttu kolpe saioak porrot egin duela.  Berria - Mundua   2004-06-12

Ebazpen Presidentzial Orokorra bultzatu, eta proposamena Bozeramaileen Batzordeak onartu beharko luke.  Berria - Harian   2005-10-27

Zein estatubatuarrek gasta dezake arazorik gabe hauteskunde presidentzialetan 2.000 dolarreko zenbatekoa?  Berria - Mundua   2004-11-03

Gure ardura zibikoa betetzen dugu hauteskunde guzietan: munizipalak, legislatiboak edo presidentzialak.  Herria   2002-12-26

Filbinger Hauteskunde Batzorde Presidentzialeko ordezkari izatea gogor salatu izan dute.  Berria - Mundua   2004-05-25


presidentzialdi iz presidentearen agintaldia.

Egun hauetan, eta oraino zonbait astez entzunen ditugu, presidentzialdiak badira, sinesten duzu?  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 173. orr.


presidentzialismo iz errepublikako presidentea orobat gobernuko presidentea den sistema politikoa.

Mesianismoa, pertsonalismoa, presidentzialismoa?  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 84. orr.


presidentzialista izond presidentzialismoarena, presidentzialismoari dagokiona.

Batzuk sistema presidentzialistaren aldekoak ziren; besteek nahiago zuten parlamentarioa, non presidenteak ez duen hainbeste botere izango.  Berria - Mundua   2004-01-04

Agian bere erregimena presidentzialista bilaka dezake horrela, baina une honetan hori behar dugu.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 58. orr.

Hamid Karzai Afganistango presidenteak exijitu zuen sistema presidentzialista ageri da Konstituzioaren testuan.  Berria - Mundua   2004-01-06

Kalifatoaren ordez erregimen presidentzialista ezarri zuen, alfabeto latinoa jarri eta emakumeei legearen aurreko berdintasuna onartu  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 7. orr.


presiditu, presidi, presiditzen 1 du ad buru izan. (pertsonek)

Heldu zen prozesionea Urkabeko Plazarat; jarri zen tribunan, ikuskizunaren presiditzen, erregeordea.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 434. orr.

Rato da faborito [Munduko Diru] Funtsa presiditzeko.  Berria - Ekonomia   2004-04-20

Urtero bezala, Juan Maria Uriarte Donostiako gotzainak Arantzazuko Amaren omenezko meza nagusia presiditu zuen.  Berria - Euskal Herria   2004-09-10

2 (gauzek) buru izan, gailen izan.

Errealitatea zen uko egiten geniola, gure anai-arreba zaharrenek hala aginduta, eskola presiditzen zuen bandera gorri-horia besoa goratuta agurtzeari.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 37. orr.

Gero, noiz eta urkabea zegoen plazarat joan bainintzen, oholezko tribuna bat begiztatu nuen, Inkisizionearen hainbat estandartek presiditua eta apaindua.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 432. orr.

Egunerokotasun hura, ordea, ez zen garai batekoa bezalakoa, ilusioak eta bizinahiak bizitzako ekintzarik xumeena presiditzen zutenean.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 66. orr.


presidium iz SESBeko sobiet gorenaren batzorde iraunkorra.

1973an Politburoan sartu eta Sobiet Goreneko Presidiumgo lehendakari izan zen.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 26. orr.

Gizona 1938-1946 bitartean sobiet gorenengo presidiumgo lehendakari izan zen.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 164. orr.


presinboliko izond sinboloen aurrekoa.

Jainko hori ez da gozamenaren Aita lizun presinboliko hura.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 46. orr.


presing iz presio egitea.

Bai aipatu nahi nukeela, urtaro hasierako data horietan, zenbateko presing eta estuasunak ikusi izan ditudan euren aldetik.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 168. orr.


presino ik presio.

presio (orobat presione g.er. eta presino g.er.) 1 iz gorputz batek beste bati egiten dioen indarra, bereziki, fisikan, azalera unitateko.

Pertsona bat ez da tenperatura, argi, egurats, presio eta egoera animikoaren nahasketa besterik, hein handi batean.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 92. orr.

Olioaren presioari begiratu bat egiten diot.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 121. orr.

Nazioarteko Espazio Estazioa presioa galtzen ari da.  Berria - Gaiak   2004-01-07

Presioa eta bibrazioa giltzarriak dira plazer sexualerako.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 148. orr.

Odolaren presioa eta emaria erregulatzeko.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 50. orr.

Bridaren presioa laxaturik sentitu zuelarik, zaldia lauhazka atera zen.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 96. orr.

Glotisa igo egiten bada, aire itxi horren presioa igo egingo da, lekua txikitu egiten baitzaio.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 36. orr.

Hezurrek [...] zurrunak izan behar dute, baina ez zurrunegiak, hobe baita presioaren eraginpean zertxobait deformatzea, haustea baino.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 17. orr.

Atera egin behar izan nuen nire zera, kremaileraren presioak min ematen zidalako.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 129. orr.

Sistema horretan, olioa presioan sartzen da bi gainazalen artera, eta, hartara, olio geruza eraginkor bat mantentzen da mugimendurik ez denean ere.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 40. orr.

Presioak tinpanoak urratu zizkion; aurpegia uzkurtu, eta begiak itxi zituen.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 501. orr.

Presioko garagardo bat eskatu, eta gogoetan hasi zen.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 277. orr.

2 (izenondoekin)

Atzamarraren presio txiki bat gakoan eta kito, presio txiki bat eta dena amaituko da.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 156. orr.

Noizik behin presio txikia egiten nuen, non sakatu behar nuen erabakitzeko.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 89. orr.

Ura presio handian, badakik.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 176. orr.

Birikak hornitzen dituen birika-zirkulazioak nahiko presio apala izaten du.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 173. orr.

Andreasek presio leuna egin zion belaunetan, jaiki ez zedin.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 119. orr.

Bularreko presioa (birikak barne) kanpoko presio atmosferikoa baino txikiagoa denez, [...].  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 175. orr.

-Presio barometrikoa.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 372. orr.

Presio mekanikoaren ondorioz korronte elektrikoa sortzeko gaitasuna.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 36. orr.

Uhinaren presio positiboa iristean, burbuilako lurrina kondentsatu, eta prozesu osoan lortutako energia eskualde txiki batean biltzen da.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 45. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Urmaelereko bidean Petrus halako eta bestelako erreguladore-motez doa hizketan, presio-balbulez, loturez.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 179. orr.

Presio erreaktore berriak eraiki beharrean egungo zentralen segurtasuna hobetzeko eskatu diote Parisi.  Berria - Gaiak   2004-10-24

Uraren presio-sistemak, makina automatak eta beste era askotako bitxikeriak esplikatu zituen.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4510. orr.

Korronte elektriko bihurtzen dira orratzari eragiten zaizkion presio-aldaketak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 36. orr.

Bihotzari eta bular-kaiolaren barruko zainei ere eragiten die presio-jaitsierak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 175. orr.

Zabalera handiagoko hots-uhina da hots ozenagoa, presio igotze eta jaiste bortitzagoak gertarazten dituena, alegia.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 124. orr.

Espazioan zehar mugitzen da, beraz, hotsa presio-uhinetan entzulearengana iristeko.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 149. orr.

Zenbat eta presio-gradientea pikoagoa izan, orduan eta haize latzagoa.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 367. orr.

Presio eta bero konbinazio horrengatik, ezin interesgarriagoa da aintzira biologoentzat.  Berria - Gaiak   2004-11-07

· Termostatoa 800°C-ra graduaturik, edukiontziaren presio-gutxitzailea erregulaturik.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 110. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Nire ohartarazpena, honelako eraikuntza batek jasan behar izaten duen ur-presio gaitzari buruzkoa, dagoeneko gehiegizkoa gertatu, nonbait, neskarentzat.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 130. orr.

Ingeniaritzari dagokionez, bere kabuz husten den zisterna bat da maskuria, barne-presioa maila jakin batera igotzean jaregite-mekanismoa abiarazten duen tentsio-galga batek kontrolatua.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 194. orr.

-Odol presio altua.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 72. orr.

Pertsona normal batek aortan, bihotzaren ondoan, duen arteria-presio maximoa 120-150 mm Hg da (1 kg inguru 6 cm2-ko).  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 173. orr.

1.700 milioi euroren diru sarrerak espero ditu datozen hogei urteetan Trent-900 motorraren behe presioko turbina egitetik.  Berria - Harian   2005-01-19

· Besoarekin garagarno presioaren keinua eginez ulertarazi dio zer nahi duen.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 56. orr.

5 zerbaiten edo norbaiten gainean, bere egoera edo jokaera aldetzeko, egiten den indar ez-fisikoa.

Baina nor zen azkenean presio horrek guztiak sortzen zituen behar ekonomiko berrien erantzulea?  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 234. orr.

Atzeraldi fasean, biztanleriaren presioarekin edo presiorik gabe ere, maileguen bidez finantzaturiko inbertsio publikoak egingo dira, oso maila handiko langabezia saihesteko.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 119. orr.

Nafarroako agintarien presioak suntsitu zuen aukera hura.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 186. orr.

Gizarteak ezartzen dio kirolariari presio hori.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 24. orr.

Eskulan industriaren hazkundeak [...] badu ekonomia osora hedatzen den beste efektu bat: lursailen gainean den presioa murriztu egiten da, eta era horretan nekazarien soldatek gora egiten dute.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 252. orr.

Kataluniak oso ondo erantzun die Espainiaren eta hango alderdien presioei.  Berria - Harian   2005-10-01

Familiak askotan, gehiegizko presioa eragiten du gaztearengan.  Berria - Harian   2005-09-29

Izugarrizko presioa pairatzen baitugu konputagailu sailean.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 29. orr.

6 (izenondoekin)

Presio handia sentitu nuen, jakin minez begiratzen gintuztelako.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 198. orr.

Zuri-gorriek estu hartu zituzten madrildarrak; presio handia egin zuten Casillasen arean.  Berria - Kirola   2004-09-26

Ekimenak ezarrarazteko presio handiena enpresaren stakeholders delakoek egin beharko lukete.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 246. orr.

Familiak presio izugarria jasango zuen soluziobiderik ez zegoela ikusita.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 98. orr.

Apustuak presio psikologiko izugarria sortzen du.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 254. orr.

Presio demografiko horrek, besteak beste, gero eta lursail elkorragoak lantzera eramaten du eta gurpil zoroa indartzera.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 299. orr.

Presio fiskalak ere zaildu egiten die Europako Batasuneko kide diren herrietako ikertzaile gazteei herrialde horretan lan egitea.  Berria - Gaiak   2004-06-09

Europako prentsaren presio mediatikoaren mende ez daudelako.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 302. orr.

Mehatxu militarrak eta presio diplomatikoa, beraz, izan ziren Europako industriaren sarreraren laguntzaileak.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 52. orr.

Edozein presio politikok dardaraz jartzen du.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 97. orr.

Presio soziala jasotzen dutelako.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 178. orr.

7 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Askatasuna aldarrikatzen duen gizarte honek presio-puntu ugari eta itogarriak asmatu ditu jendea modu zehatz batean bizitzera derrigortua senti dadin.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 102. orr.

Intelektual, filosofo, politikari, artista eta pentsalariz osaturiko presio talde eraginkor bat.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 131. orr.

Protesta horiek ilegalak eta ez-legitimoak dira, presio-formula onartezina.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 139. orr.

Presio lana egin zuen Gasteizko taldeak, Celtako joko sortzaileak ondo geldituz.  Berria - Kirola   2004-01-29

Presio lerroa berriro aurreratu zuen Alavesek, eta Leganesek hamaika arazo izan zituen gustukoen duen jokoa egiteko.  Berria - Kirola   2004-05-30

8 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Gastu publikoa finantzatzeko zerga-presioa areagotu zen, eta presio hori ekonomia hazkundearen kalterako izan zen.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 59. orr.

Atzera utzia zuen mutilzahar itsuaren bizitza beti-batekoaren martxa; igurikapen-presio izugarri baten pean zegoen; eta ikustea bera ere nahasgarri eta leher-eragingarri zitzaion.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 144. orr.

9 presio egin (95 agerraldi, 7 liburu eta 81 artikulutan) ik beherago 11. ik presionatu.

Eskuburdinek presio egiten dizute, eta makur-makur eginda begiratu diozu behetik gora.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 162. orr.

Zapatak kendu zituen gero, orpoaz orpoan presio eginez.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 164. orr.

Gehiegizko gantzak zelulei presio egiten dietela ondorioztatu dute Harvard unibertsitateko ikerlariek.  Berria - Gaiak   2004-10-15

Adak presio egin zidan berriro belaunean, eta hizketan hasi zitzaidan ostera.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 176. orr.

Gizarteak idazleari presio egiten diola esango zenuke?  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 318. orr.

Emakume ausarta da, eta bakardadeari desafio egingo dio, presio egiten dion inguruari.  Berria - Kultura   2006-01-27

Beharbada familiak ez zuen nahikoa presio egin, edo herentzia arazoak edukiko zituzten eta senideek mahiagoko zuten bat gutxiago egotea partila egiterakoan, bera zen premua gainera. nazioarteko komunitateak presio egingo diola Israeli eta negoziatzera behartuko duela.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 237. orr.

Juan Carlos Rodriguez Ibarra eta Jose Bono presio egiten ari dira nazio hitza kentzeko estatututik.  Berria - Harian   2005-10-01

10 presio eltze

Edabeak ziztu-hots handia atera zuen, presio-eltzeak bezala, baita bits handia ere.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 182. orr.

-Presio-eltzea erori zaidak eguerdian, fregatzen hasi naizenean.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 16. orr.

Lehergailua presio-eltze baten barruan zegoen sartuta.  Berria - Mundua   2006-03-10

Bezperan bezala burua presio-eltze bihurtua zeukan.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 261. orr.

11 presioa egin (102 agerraldi, 9 liburu eta 85 artikulutan) ik gorago 9.

Presioa egiten hasi zait, belaunak zabal ditzadan.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 153. orr.

Itxaso Asierren hankartea laztantzen hasi da, arnaska batean, galtza bakeroen metalezko botoiak askatuz trebetasun handiz, barrutik Asierren zakil handi eta gogorrak presioa egiten dion arren.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 273. orr.

G7 herrialde petrolio ekoizleei presioa egin nahian dabil produkzioa handitzen has daitezen.  Berria - Ekonomia   2006-04-22

Nazioartean horrelako gatazka bat ezagutarazi egin behar da, presioa egiteko modu bat da.  Berria - Harian   2005-02-01

Ikasle gehienok Pertiren eskoletara joateari utzi genion, eta ikasketa-buruaren bulegora joan ginen presioa egitera.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 139. orr.

· Badaki non laztandu, noiz eta nola, zenbateko presioa egin eta zer erritmotan, noiz geratu eta noiz jarraitu.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 252. orr.

Nolabaiteko presioa egiteko asmoa dagoela uste al duzu?  Berria - Mundua   2006-02-15

Bigarren zatian erabateko presioa eginez ekin zion Mulhousek, eta etxeko jokalari ohi batek ezarri zuen2-2koa: Lionel Bilbaok.  Berria - Kirola   2004-01-21

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

europako presio erreaktorea (4); kanpoko presio (4); nahiko presio (4); odol presio (7)

presio aldaketak (6); presio atmosferikoa (4)

presio egin (29); presio eginez (4); presio egingo (5); presio egitea (12); presio egiteko (38); presio egiteko eskatu (8); presio egiten (21); presio erreaktorea (4); presio fiskal (4); presio fiskala (6); presio gehiago (7); presio gogorra (8); presio gutxi (4); presio gutxiago (9); presio gutxiagorekin (4); presio handia (91); presio handia egin (17); presio handia egiten (18); presio handia izango (4); presio handia jasan (7); presio handia jasaten (6); presio handiagoa (21); presio handiak (12); presio handiko (7)

presio itogarria (5); presio itzela (8); presio itzela egin (5); presio izugarria (5); presio lanetan (5); presio politiko (14); presio politikoa (9); presio politikoak (17); presio politikoak izan (7); presio politikoen (7); presio psikologiko (5); presio psikologikoa (5); presio psikologikoak (4); presio soziala (12); presio sozialak (4); presio talde (7); presio txiki bat (4)

egin zuen presioa (4); egindako presioa (13); eginiko presioa (6); egiten duen presioa (5); gehiegizko presioa (4); gizarte presioa (4); gizartearen presioa (4); gobernuari presioa (5); herri presioa (8)

kanpoko presioa (4); nazioarteko presioa (6)

odol presioa (7); odolaren presioa (7); ppren presioa (5)

presioa areagotu (7); presioa egin (50); presioa egin behar (5); presioa egin zuen (12); presioa eginez (9); presioa egitea (13); presioa egiteko (40); presioa egiteko eskatu (7); presioa egiten (42); presioa egiten ari (7); presioa egon (5); presioa eragiten (4); presioa eta bibrazioa (4); presioa gainditu (5); presioa gainetik kendu (4); presioa handia (11); presioa handitzen (4); presioa izan (5); presioa jaitsi (4); presioa jasan (8); presioa jasaten (4); presioa jaso (4); presioa kendu (6); presioa salatu (6); presioa sentitzen (6); presioa zela eta (7)

sekulako presioa (6)

zaleen presioa (9)

egindako presioak (9); gizartearen presioak (4); mehatxuak eta presioak (5); presioak direla (5); presioak egin (6); presioak eraginda (7); presioak izan (10); presioak jasan (10); presioak jasaten (5); presioak jaso (4); presioak salatu (5)

presioarekin jokatu (4)

egindako presioaren (4); eginiko presioaren (4); presioaren aurrean (5); presioaren bidez (4); presioaren eraginez (5); presioaren ondorioz (12)

presioari esker (10); presioari eutsi (4)

presioei aurre egiteko (4); presioei men egin (4)

nazioarteko presioek (4)

egindako presioen (11); egindako presioen ondorioz (6); presioen aurrean (6); presioen eraginez (8); presioen ondorioz (23)

egindako presioengatik (5)

inolako presiorik gabe (11); inongo presiorik gabe (4); presiorik egin gabe (4); presiorik gabe (62); presiorik gabe jokatuko (6)


presiobide iz presioa egiteko bidea.

Hire bidez, Urtxipia informazioa tantaka ematen ari zela uste zitean biek, Soriarenganako presiobide gisara.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 388. orr.

Deialdia egiten dizuegu batzarkide guztioi, alabaina, ahalegin horretan tematzeko, Kolektiboaren parte hartzea bete eta emankorra izan dadin presiobideak indartuz.  Berria - Harian   2005-10-09

EAJko udal taldeko buru Mikel Martinezek, adibidez, gogortu egin zuen abuztuan iragarritako presiobidea.  Berria - Euskal Herria   2004-09-03


presiogune iz presio egiteko gunea.

1983an Volvo enpresako lehendakariak presiogune bat osatzeko urratsak egin zituela azaldu zuen Selysek: «Hainbat txosten egin zituzten eta bertan zerbitzu publiko errentagarriak aztertu zituzten».  Berria - Euskal Herria   2004-05-30


presionatu, presiona, presionatzen 1 du ad presioa egin.

Espekuluak uretrako esfinterra pixka bat presionatu egiten duenez, baliteke pixa egiteko gogoa sentitzea.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 50. orr.

Ez da zilegi inorentzat kontzientziak presionatzea.  Berria - Harian   2006-04-06

Non dago ur-masa ikaragarri horren azken sorburua, gero eta bolumen handiagoaz presionatzen duelarik urtegiaren aurreko horman?  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 143. orr.

Sabelean ukondo biez presionatuta zeukan zakutoa ere arrotza egiten zitzaion.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 84. orr.

2 presio ez-fisikoa egin. ik presio 5.

Enpresarien sektore horrek asko presionatu du Chavez, hura kontrolatu nahian dabiltza.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 60. orr.

Zu nirekin etortzea gustatuko litzaidake, baina ez zaitut presionatu nahi.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 92. orr.

Ordu bete edo bi orduko tartea badaukat, presionatua sentitzen naiz.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 100. orr.

AHTren Aurkako Asanbladak gogor salatu du Euskal Y-aren auzia Espainiako Gobernuaren urrezko tresna bihurtu dela Eusko Jaurlaritza kontrolatu eta «politikoki presionatzeko».  Berria - Harian   2005-10-30

Ez da zilegi inorentzat kontzientziak presionatzea.  Berria - Harian   2006-04-06


presione ik presio.

presiski ik preseski.

preskatu ik freskatu.

preskribatu ik preskribitu.

preskribiezin izond ezin preskribituzkoa.

Besteak beste, Nafarroak Euskal Autonomia Erkidegoan sartzeko eskubide «preskribiezina» duela zioen Gernikako testuak, baina eskubideari betikotasuna aitortzen zion hitza kendu egin zuten azkenean.  Berria - Euskal Herria   2004-10-21


preskribitu, preskribi, preskribitzen (69 agerraldi, 4 liburu eta 32 artikulutan; orobat preskribatu 36 agerraldi, liburu 1 eta 18 artikulutan) 1 da/du ad baliogabe gertatu; baliogabe utzi.

Asmo zahar baina inoiz preskribitzen ez direnak agerrarazi behar ditugu beren deuseztapenaren gainean betiko bakea oinarritzeko.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 264. orr.

Epaiak delitua preskribituta zegoelako absolbitu zuen, baina fiskala ez dago ados horrekin.  Berria - Euskal Herria   2004-05-15

Hamabost urte igaro dira; inondik ere kasua preskribiturik egongo da.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 64. orr.

Haren arabera, delitua preskribitu izanak Berlusconi erruduna dela frogatzen du.  Berria - Mundua   2004-12-11

• 2 du ad (zer/nor osagairik gabe)

Argi gelditu da zergatik preskribitu duen delituak?  Berria - Euskal Herria   2004-11-06

Autoa atera behar du auziak preskribitu duela esateko, eta helegitea jar daiteke Nafarroako Justizia Auzitegian.  Berria - Euskal Herria   2004-11-06

Aralarrek ukatu egin zuen aferak preskribitu duela, eta salatu zuen inputatuen jarrera «lotsagarria» izan dela.  Berria - Euskal Herria   2004-10-22

Preskribitzen ez duen genozidio delitua, berriz, 1992. urtean onartu zela eta, ondorioz, atzera eraginik ez duela zehaztu zuen.  Berria - Mundua   2004-07-25

3 du ad agindu.

Baietz erantzuten badu, erakundeko sendagile batek barbituriko dosi hilgarria preskribitzen dio.  Berria - Gaiak   2004-12-05

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

delituak preskribitu (13); delituak preskribitu egin (10); eroskeria delituak preskribitu (7); preskribitu duela (4); preskribitu egin duela (6); preskribitu egin dutela (4)

auzia preskribituta (3); delitu gehienak preskribituta (3); delitua preskribituta (4); preskribituta dagoela (4); preskribituta daudela (4); preskribituta zegoela (3)


preskribitze iz baliogabe uztea; baliogabe gertatzea. ik preskripzio.

Preskribitzeari buruz Zigor Kode zaharrak 113. artikuluan eta berriak 30 eta 31.ean esaten dute bi gauzak bakarrik preskribitzen dutela: delituek eta zigorrek.  Berria - Euskal Herria   2004-11-06


preskriptibismo iz

Preskriptibismo Unibertsalaren arabera, etika izan daiteke objektiboa arazo moralak metodo razionalen bitartez aska ditzakeen neurrian.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 211. orr.


preskriptibo izond preskribitzailea dena, aginduzkoa dena.

Ezagutza honen eta zientzia politikoaren arteko erlazioan, batak -preskriptiboa denak- besteari -deskriptiboa denari- aurre egiten dio.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 218. orr.

Teoria honek hizkuntza morala deskriptiboa baino gehiago preskriptiboa dela onartzean emotibistekin bat egiten badu ere, horiei kontrajarriz, judizio etikoei buruzko arrazoiketa egitea etikaren funtsezko jarduna dela aldarrikatzen du.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 211. orr.

Preskriptiboa izanagatik, hizkuntza moralak ez dio uzten unibertsalizagarri izateari.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 211. orr.


preskripzio 1 iz agintzea, agindua.

Hiperaktibitatea tratatzeko botiken preskripzioa kontrolez kanpo dagoela esaten hasi dira hainbat psikologo eta sendagile.  Berria - Gaiak   2006-04-20

Deskripzioaren eta preskripzioaren arteko banaketari eusten bazaio esplika daiteke auzi hau.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 213. orr.

Azkenik, preskripziora besterik ezingo dute jo, edo kritikak itxura dogmatikoa erraz azalduko du.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 268. orr.

Ez ote litzateke izango, hobe esanda, arauen multzo bat [...] ahalezkoak bihurtu dituztenak lanabesen bidezko behaketak, laborategietako esperimentuen protokoloak, kalkulu estatistikoak, egiaztapen epidemiologikoak edo demografikoak, araudi instituzionalak, preskripzio terapeutikoak?  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 43. orr.

2 baliogabe uztea; baliogabe gertatzea. ik preskribitze.

Legeak berak ere delituen preskripzioa ezartzen du.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 109. orr.

Herri akusazioak, berriz, preskripzioak 10 urtekoa izan behar duela esan zuen.  Berria - Euskal Herria   2004-10-21

Delitu ankerrenetan [...] ikerketa-denbora laburtu egin behar da akusatuaren errugabetasun-probabilitatea handitzeko, eta preskripzioaren denbora luzatu, zeren eta errudun edo errugabe jotzen duen epai behin betikoak ekarriko baitu inpunitatearen lilura kentzea.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 88. orr.

Frogatuta dauden eta gizonen gogoan geratu diren delitu basatietan, ez da ihes egin duen errudunaren aldeko inolako preskripziorik eman behar; baina delituak txikiak eta ilunak direnean, preskripzioak balio behar du hiritar baten zoriaren zalantza ezabatzeko.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 87. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Berriro atxilotu daitekeela delitu berberagatik, eta ikerketa berriekin hasi, baldin eta legeak seinalatutako aztarna berriak agertzen badira, eta ez bada bere delituari jarritako preskripzio-epea igaro.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 88. orr.

Auzitegiak, ordea, berriro zabaldu du ikerketa: preskripzio epea ez dela bete erabaki du, eta operazioan parte hartu zuten poliziek hilketa delitua egin zuten zantzuak daudela baieztatu du.  Berria - Harian   2005-06-10

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

preskripzio epea (4)


preso 1 adlag pertsonez mintzatuz, espetxean edo ezin alde egin dezakeela lotua. ik atxilo; gatibu.

Udaletxean preso egon bitartean ikusitako atun kontserbak ere etorri zitzaizkion burura.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 268. orr.

Aita Aizoaingo San Kristobalgo kartzelan egon zen preso gerra denboran.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 80. orr.

Ehun mila pertsona hartu zituzten preso.  Elizen arteko biblia   1 Kro 5,21

Auvergne-ko makian preso hartua, Dachau-n zegoen.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 118. orr.

Sanz koronel-ordea, bere agindupeko 3 kapitainak, 7 ofizialeak eta 475 soldaduak, preso altxa genituen.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 166. orr.

Inguru haietako jauntxoen semeak bahituran hartu eta Jerusalemgo gotorlekuan preso sartu zituen.  Elizen arteko biblia   1 M 9,53

1559ko abuztuan, Toledoko artzapezpiku zelarik, Espainiako Inkisizioak heretikotzat jo zuen eta preso sartu.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 22. orr.

-Jeneral karlista bat eta bi moja dakartzagu preso.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 186. orr.

Zergatik naramazue preso?  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 235. orr.

Dorrera preso igorri zuten eta han giltzapetu, eta gero Portsey Castle-era.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 20. orr.

Errege hori, Luis hamaseigarrena, lehenik preso atxiki zuen eta gero hil.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 156. orr.

Perugia eta Asis hirien arteko gerratean, gatibu hartu zuten Frantzisko beste hiritar askorekin, eta preso eduki zuten Perugian.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 494. orr.

Eskuburdinak jarrita, Donapaulera eraman zuten pistolaren mehatxupean preso.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 40. orr.

Urtebete ematen du preso.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1211. orr.

Bost urte egin ditu preso.  Berria - Mundua   2004-08-14

Bere begiz ikusi zituen zaldun harroak, gorpu edo preso, gudatokiko lokatzean eroriak.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 53. orr.

Ordurako Gortari ez zen estudioan azaldu ere egiten, eta egun osoa ematen zuen pisu zaharreko gela abandonatuetan preso, labirintoan galdu den saguaren antzera.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 173. orr.

· Preso eramanen artean bazen bat, Katalin Galtzagorritegikoa, Sarara etorri berritan erretoretxean neskato hartu zuena.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 19. orr.

2 (izan aditzarekin; da ad)

Gazteluan preso nintzen, baina ni bezain preso ziren gainerako neska-mutikoak.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 127. orr.

Preso direnen sustenguz.  Herria   2001-09-13

Arrastatu zuten bere lagunen artean eskea egin zuelakotz preso zirenentzat.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 31. orr.

Ofizio Sainduaren larderiari dagokiola jadanik preso den gure Jaun Artzapezpiku Agurgarria, hobenik gabea izanik ere, bederen kargutik kentzea.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 157. orr.

1988 urteaz geroz preso den herritar horrek itzuli mitzulirik gabe ihardesten du hor ezker abertzaletasunaz egin zaizkon galdeeri.  Herria   2001-04-05

Biziki on da Elizarentzat, orai fraideak preso izan diten.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 160. orr.

Astearteak egun bereziak izan ohi dira Pariseko kartzeletan preso diren euskaldunentzat.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 86. orr.

Ni ere preso izandakoa naiz.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 33. orr.

-Mundu honetan denok gara presoak.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 80. orr.

3 (izan aditzarekin; du ad)

Neskatxak orduantxe jakin zuen ez ziola mutilari laguntza ukatzerik, preso zutela haren begiek, eta preso izango zutela beti.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 148. orr.

Txinan 32 kazetari dituzte preso.  Berria - Gaiak   2006-01-04

Ikusten diat gazteek ez ziozkatekela mila galde egiten beren buruari preso duten lagunari bixita egiteko.  Herria   2003-06-19

• 4 iz preso dagoen pertsona.

Bagenuen gure artean preso bat, Longarte, oso mediku ona.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 128. orr.

Dotzena bat medikuk -haiek ere presoak- eriak ikusten zituzten.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 53. orr.

Presoak zazpi brigadatan banatuta zeuzkaten.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 86. orr.

Jose atxilotu eta erregearen presoak zeuden kartzelan sartu zuen.      - 0. orr.

Hiriko Gubtxekako sotoetara bost preso ekarri dituzte.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 29. orr.

Berrogei urte luzetan 361 preso hil zituzten bertan.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 100. orr.

Tafallakoan zeuden presoetatik 86 urriaren hondarrean fusilatu zituzten.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 22. orr.

Presoaren gelatik zetorren doinuaren gainetik ibili zituzten beren ahotsak.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 84. orr.

ik beherago 9.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Zaintzaileak presoen gelak miatzen hasi zirenean hasi ziren borrokak.  Berria - Mundua   2006-03-28

Preso guztiek ikasi dituzte bertsook, buruz ikasi ere.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 87. orr.

Beisboleko bate bat hartu eta kristoren ostiakoak eman zizkioan ipurdi masailean, preso guztien aurrean, eta gero besteari berdin.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 75. orr.

Preso bat eskuetan galdu zitzaiela, haren burua gorotzez beteriko aska batean behin eta berriro sartu eta sartu ibili ondoren.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 262. orr.

Hamabi ordu soldaduz inguratua, [...] hamabi ordu presoaren jantzi arraiaduna soinean.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 269. orr.

presoen expedienteak sekretupekoak direla.  Koldo Izagirre   «Elgeta, sasiaren sustraiak», 2001 - 61. orr.

Presoen birgizarteratzeari buruzko polemika dela eta.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 109. orr.

Euskal preso politikoon kolektiboak ez omen duela preso bakoitzaren duintasun pertsonala errespetatzen.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 12. orr.

Bere kateez ohartzen ez den preso baten koadroa da hori.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 308. orr.

Lokutorioetara eraman ninduten, presoarengana.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 23. orr.

5 (izenondo eta izenlagunekin)

Preso politikoen artean baino anitzez jende gehiago hil zen judu, ijito eta tziganoen artean.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 108. orr.

ETAkoen dispertsioari buruz protesta egiten dutenek arrazoia izango dute, apika, baina preso sozialez inor gutxi gogoratzen da.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 23. orr.

Hidalgorekin ikusi dut solasean hiltzaile frustratu hau preso komunen patioko sarreran.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 66. orr.

Beren artean zorrak eta antzekoak izaten zituzten preso arruntek, gainera.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 146. orr.

Esparru nazietako preso ohiekin hainbat orduz eginiko elkarrizketetan azalduriko oroitzapenak.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 42. orr.

Preso ohi biok tarteko zirela, lagunarte polita osatu genuen Arrasaten.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 66. orr.

Preso administratiboak ziren gehienak, hots, inolako auzipetzerik gabe kartzelaratu zituztenak. Hango preso langileek ez zuten hiru hilabete baino gehiago irauten postu hartan.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 163. orr.

Rufinek bi erabaki sendo hartu zituen: preso eredugarri bihurtzea eta handik ihes egitea.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 67. orr.

Zenbat ematen diate farmakoen multinazionalek, preso hiesdunekin probak egitearren?  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 131. orr.

Lo utzi ditu agureak preso txepel hauek.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 28. orr.

Washingtonek iaz 280 ume baino gehiago izan zituen gerrako preso gisa, besteak beste, Guantanamon.  Berria - Gaiak   2004-11-18

Berehala ulertu zuen, Joanesek, gerlako preso zela.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 10. orr.

Poloniar preso hark frantsesa biziki ongi mintzo zuen.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 156. orr.

Preso arrisku handikoa azken harresia iragaiten ari dela harrapatu balute bezain pozarren hartu naute.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 91. orr.

Hurrengo egunean preso gosari-ekarlea behartu ez dezaten zuk utzitako kuxidadea garbitzera.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 51. orr.

6 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Preso talde bat eskapatzera ahalegindu zen, lur azpian tunel bat zilatuz.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 108. orr.

Ordu arte ezin uretara hurbildu ibai bazterra mukuru betetzen zuten preso lerroak zirela-eta.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 290. orr.

Ez zezan nehongo negoziotan, ez bere burua ager, ez bere iritzirik eman, preso denborak iraun dezano, besterik agintzen ez zaion arte.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 24. orr.

Aurretiaz erabilitako jantzia zen, [...] oihalezkoa eta marra zuri-urdinekin -egiazko preso-jantzia, edonondik begiratuta ere.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 103. orr.

Adi-adi begiratu zion bere buruari, arretaz, interes handiz, preso-zapata handietatik hasi eta sabeleraino, non atorra harrotzen baitzitzaion.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 75. orr.

Preso-atorra ez zen bere neurrikoa.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 63. orr.

SSei berdin zitzaiela, preso miatzaileek ikaragarriak egin zizkiguten, otoitz liburuak urratuak eta zangopilatuak, arrosarioak eta medailak berdin laidoztatuak...  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 94. orr.

Brigadakoak -Basco-Pirenaica hartakoak-, Gürs-eko preso-zelaira eroan dituzte.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 111. orr.

Naziak eta halakoak preso-eremuetan sartu badituzte ere [...] Braden kexu da, horiek giltzapetik zein erraz libratu eta ihes egiten duten.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 162. orr.

Montgommeryk beretako gorde zuen Terride, preso trukea egiteko asmotan.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 277. orr.

Kolorezko hiruki batek desberdintzen zituen preso motak.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 107. orr.

7 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Baina gerra-preso nengoen ni ere esparru nipondar batean.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 141. orr.

Gurasoen ohearen ertzean, aitaren aldean, irekitzen zen tiradera saski-nahaski txikian, haren gerra-preso politiko txartela ikusi nuen, piezatxo zahar, erloju eta beste atxamarta askoren artean.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 52. orr.

8 (izenondo gisa)

Funtzionario batek ikasle presoarengana eraman zuen, azkenean.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 109. orr.

Atzo Gasteizko Instrukziozko Bigarren Epaitegian, emakume preso batek aurkeztutako salaketaren ondorioz. Burua apez preso bat zuten, bere ingurukoak ere anitzak apezak zituela.  Berria - Harian   2005-09-16

9 irud/hed

Amodioaren sareetan preso zegoen garaian.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 121. orr.

Preso zaude / ene bihotzean.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 22. orr.

Hiztegien preso da kazetaria, hiztegien aberrian.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 185. orr.

Laster, gizonaren erasoak makaldu egin dira, eta haren zakil bigundua berez irten da preso zuen kutxatila ederretik.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 53. orr.

Aberastasun egarriak eta negozioaren ardurak preso hartuta, ukatu egin zion limosna.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 494. orr.

Horra, adiskideak, zenbateraino nintzen ergela eta harroa garai hartan, nahiz eta ergelkeria baino askoz handiagoko grina baten preso nengoen.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 111. orr.

Orduan, bere bultan hartzen zaitu ur horrek eta preso atxikitzen.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 105. orr.

Troiako suntsiketa itsusia kontatu ez baldin bazuen Homerok, Iliada linbo ilunpeetan preso geratuko zen.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 139. orr.

Deabruen kateetan preso egondako jendeari bezala hitz egiten dizuet.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 621. orr.

Bortxatuak eromenaren lakirioak preso hartu baitzituen.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 35. orr.

Poliki beren eskuetan haizea preso hartu zuten oihal koadroak.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 18. orr.

Petroliaren prezioa %10 behera eta finantza merkatuak preso izan dituen izua gero eta lausoago.  Berria - Ekonomia   2004-06-08

10 preso gela (corpusean presogela soilik) ik ziega.

Graxik eta amatxik bospasei egun iragan zuten han, presogela ustel bihurtuak ziren soto hezeetan.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 49. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 8 aldiz agertzen direnak)

egon zen preso (8); ehunka preso (10); emakume preso (12); espetxean preso (24); euskal preso (536); euskal preso bakarra (12); euskal preso ohia (8); euskal preso politiko (42); euskal preso politikoak (45); euskal preso politikoei (15); euskal preso politikoek (31); euskal preso politikoen (150); frantzian preso (13); gerra preso (17); guantanamon preso (10); kartzelan preso (23); kartzeletan preso (12); mexikon preso (27); mexikon preso dauden (17); orain preso (8); oraindik preso (15); oraino preso (11)

preso altxatu (31); preso altxatu dute (9); preso altxatua (32); preso altxatua izan (22); preso altxatuak (12); preso arrunt (14); preso askatu (21); preso askatu zituzten (9); preso askatuko (8); preso asko (25); preso atxiki (13); preso atxikia (10); preso atxikitzen (12)

preso baino (12); preso bakarra (17); preso bakoitzak (8); preso bat (106); preso bat hil (11); preso batek (48); preso baten (31); preso bati (22); preso batzuek (9); preso batzuk (28)

preso da (17); preso dago (39); preso dagoen (45); preso daude (59); preso daudela (12); preso dauden (112); preso dauden emakume (8); preso dauden sei (17); preso daudenen (8); preso dela (8); preso den (14); preso diren (30); preso direnak (14); preso direnen (8); preso dituen (10); preso dituzten (21)

preso eduki (17); preso egin (16); preso egon (101); preso egon ondoan (18); preso egon ondoren (18); preso egon ostean (10); preso egon zen (16); preso egona (13); preso egondako (11); preso eman (14); preso eraman (21); preso ere (11); preso espetxez (9); preso espetxez aldatu (9); preso eta (134); preso eta iheslari (17); preso eta iheslariak (8); preso eta iheslarien (17); preso euskal (10); preso ezarriak (8)

preso gaixoak (10); preso gehiago (23); preso gehienak (17); preso gisa (8); preso guziak (15); preso guztiak (42); preso guztiei (9); preso guztiek (11); preso guztien (17)

preso hartu (129); preso hartu eta (14); preso hartu zituzten (13); preso hartu zuen (10); preso hartu zuten (15); preso hartua (14); preso hartuko (11); preso hartutako (18); preso hartzeko (13); preso hartzen (12); preso hil (49); preso hil dira (18); preso hil ziren (9); preso hil zituzten (8); preso horiek (19); preso horien (11)

preso inguru (23); preso inguru daude (8); preso irakiar (20); preso irakiarrak (20); preso irakiarrei (23); preso irakiarrek (11); preso irakiarren (14)

preso izan (22)

preso jarraitzen (12); preso joan (9)

preso kopurua (10)

preso ohi (53); preso ohia (37); preso ohiak (44); preso ohiaren (15); preso ohiari (18); preso ohiei (11); preso ohiek (24); preso ohien (21)

preso palestinar (20); preso palestinarrak (17); preso palestinarrek (16); preso palestinarren (13); preso politiko (186); preso politiko askatu (9); preso politiko eta (8); preso politiko guztiak (16); preso politiko guztien (8); preso politikoa (22); preso politikoak (126); preso politikoak euskal (8); preso politikoaren (15); preso politikoei (29); preso politikoek (53); preso politikoekiko (8); preso politikoen (271); preso politikoen aldeko (12); preso politikoen eskubideen (12); preso politikoen eta (11); preso politikoen kolektiboa (12); preso politikoen kolektiboak (40); preso politikoen kolektiboaren (13); preso politikoen nazioarteko (10); preso politikoon (8); preso politikorik (9)

preso sar (8); preso sartu (54); preso sartuko (11); preso segitzen (12); preso sozial (13); preso sozialak (12); preso sozialek (11)

preso talde (11); preso tolosarra (12)

preso zegoela (16); preso zegoen (19); preso zeuden (46)

sartu zuten preso (10); zegoen preso (24); zenbait preso (16); zeuden preso (11); zortzi preso (9)


presoaldi iz espetxealdia.

Bonabenturak isilpean uzten ditu Perugiaren aurkako guda eta Frantziskoren presoaldia.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 742. orr.

Madariagak Madrileko Soto del Real eta Aranjuezen eman du presoaldia.  Berria - Euskal Herria   2004-06-25

1972ko urtarrilaren 8an epaitu zuten Madrilen, eta lau urteko presoaldi txikia eman zioten legez kontra elkartzeagatik, eta beste horrenbeste Espainiako lurraldeetan isilpean sartzeagatik.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 271. orr.

Poliziaren ahalmenak areagotu ziren, konfinamendua (askatasuna murrizten duen zigorra) ezarri zuen eta presoaldi prebentiboaren epeak luzatu zituen.  Berria - Mundua   2004-10-13

Zigorraldia betetzeko hiru urte falta dituela prisión atenuadan -presoaldi arinduan- jarriko zuten, Mundakan.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 82. orr.

Iragan ekainean jujatua izan da Versailleko auzitegian eta hilabete baten baldintzapeko presoaldirat kondenatua.  Herria   2005-09-08

Hemen hamabost hilabete daramatzagu kazeta bat itxita eta pertsona bat behin-behineko presoaldian.  Berria - Euskal Herria   2004-05-05


presoaldikide (corpusean presoaldi kide soilik) iz presoaldi bereko pertsona.

Preso egondakoaren beraren edo presoaldi kiden zinpeko testigantza frogatzat hartua izatea.  Berria - Euskal Herria   2004-05-12


presogela ik preso 10.

presokide iz presondegi berean preso dagoen pertsona.

Round Point delakoa gibelean utzi eta nehor -ez presozain, ez presokide- hauteman gabe erdiko dorrera da heldu.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 98. orr.

Lehen zazpi egunetan ez zioten lanik eman Joanesi, ez eta ere harekin batean heldu ziren presokideei.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 106. orr.

Igor Angulo eta Roberto Sainz del Olmo gure presokide eta lagun maiteak akabatu ditu espainiar espetxe politika kriminalak.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 12. orr.

Presokideei gustatu ez zitzaien esaldi bat atera zuen: «Ez naiz inoiz izan presondegian bezain aske».  Berria - Kultura   2004-07-25

Han, berritz haste... hango presokideekin harremanetan sartu eta elgarren berri eman...  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 101. orr.


presokratiko 1 izond filosofo grekoez mintzatuz, Sokratesen aurrekoa.

Ondoren, filosofo presokratikoen ezaugarri batzuk zehazten dira.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 7. orr.

Gerora asmaturiko kosmogonietan, pentsalari presokratikoek [...] nahiago dute betiere elementu soileko singulartasun iniziala, ahalik eta bakartuena eta xinpleena, hala nola, sua, airea, ura, Jainkoa, edo Big Bang delakoa.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 248. orr.

2 filosofo presokratikoena, filosofo presokratikoi dagokiena.

Sarrera honetan Sokratesen aurreko helendarren filosofia aztertzen da (Filosofia Presokratikoa).  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 7. orr.

Kontzeptu filosofiko presokratikoetan oinarritu da Koteron Airea-n landutako hitzak sortzeko.  Berria - Kultura   2004-05-07

• 3 iz filosofo presokratikoa.

Hasten da bat presokratikoak irakurtzen [...] eta susmoa hartzen du haien razionalizazio-jardueran asko dagoela mitotik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 27. orr.

Filosofiaren historia osoa ageri zen, hasi presokratikoetatik eta filosofia analitikoraino.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 97. orr.

Esan dezake, Sokratesen itzala zertxobait luzaturik, filosofiak presokratikoekin egiten du sarrera historian.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 27. orr.


presona ik pertsona.

presondegi (1144 agerraldi, 95 liburu eta 427 artikulutan; orobat presontegi g.er., prisondegi g.er.; cf espetxe 4211 agerraldi, 86 liburu eta 1455 artikulutan) 1 iz presoak edukitzeko prestatua dagoen eraikina edo lekua. ik kartzela; espetxe.

Hau dugu bakartasuna, hau presondegia, hau sistema guziz ohoratua eta berniz demokratiko batek zilegiztatua.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 16. orr.

Presondegiak mukuru beteak zeuden.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 181. orr.

Altxortegia, presondegia eta kuria edo senatu-etxea foroari itsatsita egin behar dira.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2210. orr.

Bada han ere (Gasteizen) presorik eta atxiloturik ugari; karmelotarren fraide etxea ere presondegi bihurtua baitute.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 76. orr.

Presondegiko puskak eman zizkidaten, paketaia: estalkia, mihisea, platera, baxera batzuk, hortzak eta muturra garbitzeko puska batzuk, bizarra mozteko plastikozko tresnak, botatzen diren horietarik.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 25. orr.

Francis herio-lerroan dago Kaliforniako presondegi baten.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 56. orr.

-Presondegi bateko elkarrizketa-gune bat dirudi.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 78. orr.

Egia erran, presondegian sartu baino lehen deus ez nakien presondegiaz, deus edo arras gutti, eta bakartasunaz oraino guttiago.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 56. orr.

Ni La Santé-ko presondegira eraman ninduten.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 24. orr.

Otaegi, berriz, 1974an atxilotu eta hurrengo urtean fusilatu zuten, Burgosko presondegian.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 126. orr.

Katez loturik, Babiloniara eraman zuen Nabukodonosorrek eta presondegian eduki hil arte.  Elizen arteko biblia   Jr 52,11

Burua tente asko zutela, Espainiako Erregearen presondegietara eramango zituzten itsasontzien zain zeuden.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 152. orr.

ELB-ko kideak Montpellier aldeko presondegi aintzinean bildu dira, José Bové-ren sustenguz.  Herria   2002-07-18

Hori salatzeko, jendea deitua da Baionako presondegi aintzinean biltzerat.  Herria   2002-11-21

Presondegien Erakundeko Zuzendari Nagusia.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 68. orr.

Presondegietako Zaindaritzako epaileari.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 98. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Kartierretik atera eta presondegi normalean sartzen nintzen, beti ene eskoltarekin.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 72. orr.

Izua zen neurririk onena halako presondegi erraldoia agintepean edukitzeko.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 68. orr.

Espainiako eta Frantziako presondegi ankerretan beren urterik onenak galdu dituzten preso abertzaleen gorazarrez.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 5. orr.

Arezzoko Alberto presondegi oso gogor batean zeukaten, bidegabe egotzi zizkioten zorrak zirela eta.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 857. orr.

Hain jukutria ala zalaparta guti daraman gizonak, hain luzaz eta halako presondegi hertsian egon behar izan duela.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 165. orr.

Ustez erabat gorroto eta gainditurik neukan hiri militarraire hura, Matxoko bere presondegi lizunduak, eta bere bandera harroak eta tronpetaldi higuingarriak, nire barne-muinetan zeutzala erreparatu nuen.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 33. orr.

Zerbait aipatzen ari ziren andreaz, emakumeen presondegian sartuta zegoela Sacramenton.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 71. orr.

Texaseko segurtasun goreneko presondegi batean.  Berria - Kultura   2004-04-17

Katxo ospitalean egon zen, hanka bat moztu zioten eta frantses presondegi batera bidali zuten gero.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 223. orr.

3 (zigor gisa)

Ihes egiten laguntzen zituztenen zigorra presondegia zen.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 97. orr.

Presondegiaren ordezko zigorren hedatzea.  Herria   2001-06-28

Presondegi garratz hori apur bat arindu zitzaion hilabete bat eta erdiren buruan, baina 1563ko martxoan ez zuen oraino legoa bat baino gehiago hiritik urruntzeko baimenik  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 24. orr.

4 (hitz elkartuetan)

Dekanoak begi onez ikusten du presondegi hegal batean zortzi zelda berritzen ari dituztela. Gaxuxa Arrambide 25 urteko mugertar gazteari 6 urteko presondegi zigorra eman dio Pariseko auzitegiak.  Herria   2005-07-14

Joel Sistiague uztariztar gazteari 5 urteren presondegi zigorra eman zaio.  Herria   2005-11-03

Saldukeria presondegi zigorrez eta, maiz, heriotzez ordaintzen da.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 124. orr.

Euskal Herrian Euskaraz taldeko bost lagun presondegi mehatxu pean ezarri ditu Gernikako juje batek.  Herria   2005-07-28

Idatzi honetan presondegi denborako hastapenak kontatzen dizkigu.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 3. orr.

Auzune pobreenetan etxeek beti dute presondegi tankera.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 22. orr.

Ziur naiz une hartan Mallonari gogora etorri, Cabo Quilates eta Altuna-Mendi presondegi-ontzietako jazoerak etorri zitzaizkiona.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 41. orr.

Argi zuen Larrinagako kartzela eta Cabo Quilates presondegi-itsasontziko triskantza famatuen erantzuleak, hurrenez hurren, UGTkoak eta Cartagenako miliziarrak izan zirela.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 120. orr.

Presondegi proiektu berriak badira, bainan beti gibelatuak.  Herria   2004-09-23

5 irud/hed

Egoera hartan eroritako edonor preso gelditzen zen, burdin hesirik gabeko presondegian itxita.  Elizen arteko biblia   Jkd 17,16

Munduko ohantze goxoenaren itxura eman badiozu ere, presondegi bat dateke.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 15. orr.

Denbora presondegia duzu, mendi hauek presondegia dituzun era berean.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 53. orr.

Ordudanik larruari atxikirik eraman zuen babesleku hura, presondegi intimo hura.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 54. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

baionako presondegi (4); presondegi aitzinetik (3); presondegi barnean (6); presondegi barneko (3); presondegi berri (10); presondegi berri bat (3); presondegi zigorra (18); presondegi zigorra eman (3); urte presondegi (5); urteko presondegi (12); urteko presondegi zigorra (8)

bi urteren presondegia (3); hilabeteren presondegia (10); hilabeteren presondegia bildu (3); presondegia bildu (5); presondegia bildu du (4); presondegia itxi (3); urteren presondegia (12)

abu ghraib presondegian (3); abu ghraibeko presondegian (3); apezpikuen presondegian (9); baionako presondegian (4); burgosko presondegian (3); clairvauxko presondegian (3); herriko presondegian (3); hiriko presondegian (3); martuteneko presondegian (3); paueko presondegian (4); presondegian dago (8); presondegian hil (3); presondegian izan (4); presondegian sartu (16); presondegian sartu zuten (4)

presondegiaren itzulia (3); presondegiaren patiorantz (3)

irakeko presondegietako (3); israelgo presondegietako (3); presondegietako egoera (4); presondegietako nazioarteko behatokiko (4)

espainiako presondegietan (5); frantses presondegietan (3); frantziako presondegietan (10)

arabako presondegiko (3); baionako presondegiko (3); presondegiko patioan (3); presondegiko zuzendariaren (3)

presondegira eraman (8); presondegira eraman zuten (5); presondegira kondenatu zuten (3)

presondegirako bidean (3)

urte presondegitara (3)

presondegitik atera (7); presondegitik ateratzea (3); presondegitik ateratzeko (4); presondegitik ateratzen (4); presondegitik ihes egiteko (3); presondegitik jalgi (7)


presondegiratu, presondegira(tu), presondegiratzen 1 du ad espetxeratu.

Baina han atxilotuak izateko arriskua lukete eta, ondorioz, presondegiratuak eta epaituak izanen lirateke.  Berria - Euskal Herria   2004-06-02

Jakobinoen leloa Aske izan edo hil kantonamendu guzietan idatzia izan dadin manatuko dut, eta aintzakotzat hartuko ez duten guziak auzitegira jaukiko ditut, edo bestela presondegiratuko.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 60. orr.

Espainian presondegiratua izateko arriskua du.  Berria - Euskal Herria   2004-05-18

Kolore nazionalez kanpo edozein jazartze seinale zeraman nornahi presondegiratua edo eraila izanen zen.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 129. orr.

Hamasei ordezkari presondegiratuak izan ziren berehala,  Herria   2004-07-22

2 (era burutua izenondo gisa)

Segi eta Haikako kide presondegiratuen aldeko elkartasuna agertu zuten.  Berria - Euskal Herria   2004-04-09

400 000 euro ekarri zizkioten Garzoni presondegiratuen librarazteko auzia aitzin.  Herria   2004-07-22


presondegiratze 1 iz espetxeratzea.

Legez kanpoko hilketak, desagertzeak, tortura eta tratu txarrak, jujamendurik gabeko presondegiratzeak, heriotz zigorrak, emazteen kontrako indarkeriak... badu zer sala Amnesty-k.  Herria   2004-06-03

Blanko abokatak salatu dute presondegiratze hori.  Herria   2003-05-29

Bistan da zer-nolako kaltea egin zioten autoritate soberanoari printze horren presondegiratzeak eta denen aurrean egin zuen penitentziak.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 332. orr.

Herri honetan behin-behineko presondegiratzea frogak lortzeko da erabiltzen.  Berria - Harian   2005-01-08

Laurence Levert epaileak Josean Zurutuza Sarasola presondegiratzeko agindua eman zuen atzo.  Berria - Euskal Herria   2004-02-06

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Dider Aguerrepagolar presoak 3 urteren presondegiratze zigorra hartu du, aitzineko zigorraren gainera. dei auzitegiak 13 urterako presondegiratze zigorra berretsi zuen, 2005eko uztailaren 18an.  Herria   2005-12-22

Horrez gain, ezin du bertze euroagindu bat eman, presondegiratze eskaria 2001eko martxoaren 11koa baita, auzi bereko bertze hainbat gazterenarekin batera.  Berria - Euskal Herria   2004-06-02


presondegizain (corpusean presondegi zain soilik) iz espetxezaina.

Nantes-eko presondegi-zain batek dio: "Ez dugu lan onik egiten ahal".  Herria   2004-09-23


presoner (orobat presuner, presonero g.er., prisionero g.er. eta presonier g.er., prisoner g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian presoner agertzen da, r bigunarekin) 1 iz presoa. ik atxilotu.

Ez dira preso arruntak: enetzat gerlako presonerak dira.  Herria   2005-03-24

Etxerat sartu eta laster“ Camp de Souges” berriz altxatua eta handik 40 eko gerlarat joan eta bertze bortz urte presoner egon.  Herria   2005-09-08

Hor zituzten presoner bildu Eblo eta Aznar buruzagiak.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 215. orr.

Presonerren jazarkunde bat aipu da Aliatuak hurrandu bezain laster.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 125. orr.

Zenbait hilabete geroago soldadu alemanak eta haien mongoliar presonerak itzuri zitzaizkigun beren mando eta karroekin Frantziako iparraldera.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 132. orr.

Laster hartuko du presoner berri bat ziega hutsak.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 270. orr.

Horregatik, bertzeak bertze, ezartzen diote bakartze zigorra altxatu den presoner euskaldunari.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 18. orr.

Departamenduko Presoner eta Gerlari ohien biltzarra.  Herria   2001-02-08

Funtsean ez girea denak guti aski presondegian eta presoner?  Herria   2004-09-16

2 (hitz elkartuetan)

Hunek ere, gerla eta presoner denbora salbu, bere bizia ereman du sortetxean.  Herria   2005-07-21


presonergo (corpusean presunergo soilik) iz preso dagoenaren egoera.

Behauzen sortua, 25 urtetan apeztua, Baionako katedralean bikario, gazteria eder bat elizari aski josia zen denboran, gerla denbora, eta presunergokoa, handik jin zen alemanak eta oro ikasirik baina herria eta bereak gogoan.  Herria   2005-02-17


presonier ik presoner.

presontegi ik presondegi.

presozain (orobat preso zain g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian presozain agertzen da) iz presoak zaintzen dituen pertsona.

Nijni Novgorodeko azokan oso arrunta zen usadio bati jarraituz, bihotz onekoek karitatez emandako kopek batzuen truke, presozainek atea zabaltzen zieten presoei.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 91. orr.

Presondegiak toki ikaragarriak dira eta presoek gisa guzietako oinazeak pairatzen dituzte [...] emazteak biluzgorri zafratuak dira, eta gainera presozainek gutiziatzen duten bezainbat aldiz bortxatuak.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 141. orr.

Bi presoek presozaina eta Smithers andrea bistatik galdu arte itxoin zuten eta orduan berriz lehengoari ekin zioten.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 141. orr.

Round Point delakoa gibelean utzi eta nehor -ez presozain, ez presokide- hauteman gabe erdiko dorrera da heldu.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 98. orr.

-Zergatik askatu naute? -galdetu zion presozainari.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 19. orr.

Ez gara munduaren presozainak, baina jende arriskutsua da  Berria - Mundua   2006-05-09


presozaintza (corpusean preso-zaintza) iz presoak zaintzeko lanbidea.

Baina preso-zaintzan aritzen ziren alemanek, SSetakoak denak [...] susmo txarra harturik, Alma zegoen baserria arakatu zuten goitik behera ilunabar batez.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 232. orr.


prespektiba ik perspektiba.

prest 1 adlag prestaturik. ik gertu1; pronto.

Grabagailua prest eta belarriak tente gerturatu gintzaizkien.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 73. orr.

-Kanoiak prest -aldarri egin zien gizonei halako batean.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 177. orr.

Kafea prest zegoen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 402. orr.

Hire zerraldoa prest zegok...  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 49. orr.

-Nik afaria prest dagoela iragarriko dut -esan zuen izeba Petuniak.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 12. orr.

-Ez daude prest -erantzun zion postako nagusiak, burua makurtuz.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 181. orr.

Benetako gizonek beti prest egon behar ditek.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 94. orr.

Gaua zen oraindik; segituan zen taldea prest.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 101. orr.

Prest dira jaio orduko.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 112. orr.

Erantzunak prest dauzkazu dagoeneko.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 95. orr.

Prest utzi nuen bizikleta.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 42. orr.

Eskua patrikan sartu, eta ohe gainera bota zuen prest zeraman dirua.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 24. orr.

Pazkorako pinta banako berrogei poto nahi nituen prest, denak berdinak.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 144. orr.

Soldadu tatariarrak prest agertu ziren segituan, armak eskuetan.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 295. orr.

Pentsamendu bakarra izan zuten, aurrea hartu eta posta etxera lehenago iristea, han prest izango ziren abereak beste inorentzat ez izatea ororen gainetik ziurtatzeko.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 179. orr.

Prest nintzen barruko gelak altzari elkarrekin gaizki egokitu eta hautsien bilduma higuingarri batez lepo beterik aurkitzeko.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 293. orr.

Aizkora ere prest dute eta!  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 260. orr.

Prest nengoen edozertarako.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 100. orr.

Honek garbi utzi zuen langile fina zela, beti prest lanerako eta Erresuma Batuko erreginaren zerbitzari fin eta leiala izateko.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 160. orr.

Prest egon behar zuen guztiak hurrengo iganderako.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 36. orr.

Prest al dago horretarako?  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 21. orr.

-Prest? -esan zion Lupinek, kaxaren tapari helduta.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 196. orr.

Espiritua prest; haragia ahul.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 236. orr.

Buruzapia goian lotua bi punta utziz arrain saltzaile klasikoen erara, ahotsa beti gora, keinua beti prest.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 169. orr.

-Ni gizagaixo bat naiz, umiliatzera prest beti, hartarako bulkada sentitzen dudan bitartean.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 102. orr.

2 (-tzeko atzizkiaren eskuinean)

Hiruzpalau polizia dauzkazue parez pare, edozein momentutan tiro egiteko prest.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 18. orr.

Hantxe geldirik hura, aireratzeko prest, itxuraz.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 16. orr.

"Igotzeko prest?", galdetu zidan gero burua niregana jiratuz.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 148. orr.

-Nor egongo ote da nirekin ezkontzeko prest?  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 39. orr.

Azkenean, mugitu ezinik, zaldun zuriaren mende geratu zen Mador, hiltzeko prest.  Juan Kruz Igerabide   «Artur erregearen heriotza», 2005 - 61. orr.

Kuarteletan zeuden, inondik ere, bat-batean abian jartzeko prest.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 93. orr.

Adiskide minduarena egiteko prest nengoen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 195. orr.

Ergelkeria bat iruditzen zitzaidan hura guztia, ez nengoen fartsan parte hartzeko prest.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 355. orr.

Indar itsua erabiltzeko prest datorrelako.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 131. orr.

3 (-rako atzizkiaren eskuinean)

Hermann ordurako jantzita zegoen, kalerako prest.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 108. orr.

Arratsaldean, Petrusek berak jotzen du atzeko atean, beti bezala lanerako prest, botak oinetan eta lan-jantzia soinean.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 179. orr.

Funtsean, tigre bat zen, jauzirako prest, baina otzandu egiten zena harrapakina hobeki inguratzearren. -Egon hadi edozertarako prest, ekaitza gainean dinagu eta!  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 93. orr.

Ez zuen pentsatzen, ezta hurrik eman ere, halako zerbaitetarako prest egon zitekeenik Lancelot.  Juan Kruz Igerabide   «Artur erregearen heriotza», 2005 - 103. orr.

Makila soil bat eskutan zetozenak ez baitziren urri, zorigaitzez, nahiz gogotsu den-denak eta borrokarako prest.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 107. orr.

Eskuzabal sentitzen nintzen iluntze hartan, barkamenerako prest.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 62. orr.

4 (adizlagun baten eskuinean)

Erabat prest baitzegoen ni kontrabandoz lantegian sartzeko.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 269. orr.

Erabat prest baitzegoen ni kontrabandoz lantegian sartzeko.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 269. orr.

Baina, azkenik, zalantza-izpirik gabe egiaztatu ahal izan zuen Jaunaren zerbitzaria Kristorengatik edozer zakarkeria jasateko guztiz prest zegoela.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 880. orr.

Soinu efektuak grabatu eta efektu horiek filmeko musikan txertatzea baino ez da falta filma guztiz prest izateko.  Berria - Kultura   2006-04-30

Batzuk pogrometatik ihesi, gehienak sos pixarren bila, asko beren lege barrukoak, batzu-batzuk aldatzeko oso prest.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 179. orr.

Oso-oso prest egon behar dik.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 182. orr.

5 prestago

Laster jakin nuen ez zela nirekin Tomekin hitz egiteko baino prestago.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 157. orr.

Aurretik jakintzat eman behar da edozein kristau onek prestago egon behar duela hurkoaren esana onesteko gaitzesteko baino.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 45. orr.

Zenbat eta nobleagoa den nire semea -esaten zuen-, hainbat eta prestago egon behar du joateko, horrela merezimenduak pilatzen zaizkio eta.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 328. orr.

Eta bera prest badago, prestago nago ni!  Josu Zabaleta   «Sei pertsonaia autore bila» - Luigi Pirandello, 2003 - 91. orr.

Erabat gaindituko ditu, haiek edukitzeko eta kudeatzeko prest, behar izanez gero, eta galtzeko eta ez edukitzeko prestago.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 121. orr.

Aita Turinen hilzorian, amerikarrak Bataan-en garaituak, alemanak Crimean nagusi, eta, hitz batean, zepoa tenkatua, krausk egiteko prest-prest.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 106. orr.

6 prest-prest guztiz prest.

Esateko modu laburbidezko bat baino ez zen hura, eufemismo bat, ulertzeko prest-prest dagoenari esaten zaizkion horietakoak.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 39. orr.

Denak prest-prest egoten dira.  Berria - Harian   2005-12-07

Sukaldera azaldu nintzenerako, prest-prest zeukan gosaria Romanek.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 27. orr.

-Prest-prest zertarako, baina? -galdetu zion Karmenek.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 38. orr.

7 prest-presta ipar prest-prest.

Basaizeak antolaturik, hor dugu prest-presta aurtengo Baigorriko kulturaldia, apirilaren 10 etik 30 era joanen dena.  Herria   2004-04-08

Auzapezen iduriko, Ainhoa eta Itsasuren kasuan orenak ttikitzearekin argi da jende gutiago hurbilduko dela, eta ondorioz Postak estakurua prest presta izanen duela geroxago bulego horien hesteko.  Herria   2002-12-12

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 8 aldiz agertzen direnak)

abiatzeko prest (31); afaria prest (11); agertzeko prest (11); aldatzeko prest (27); alde egiteko prest (13); amore emateko prest (40); aritzeko prest (44); armak prest (9); ateratzeko prest (20); aurre egiteko prest (64); aurrera egiteko prest (9); aztertzeko prest (18)

babesteko prest (17); barkatzeko prest (12); bat egiteko prest (22); bazkaria prest (12); betetzeko prest (43); beti prest (103); bidaltzeko prest (13); biltzeko prest (17); bizia emateko prest (11); borroka egiteko prest (8); borrokarako prest (37); borrokatzeko prest (19); botatzeko prest (10); bultzatzeko prest (8)

defendatzeko prest (14); dena dago prest (8); dena emateko prest (18); dena prest (136); dena prest dago (23); dena prest zegoen (10); denak prest (12)

edozer egiteko prest (25); edozertarako prest (27); egiteko prest (636); egoteko prest (11); ekiteko prest (30); elkarlanean aritzeko prest (15); emateko prest (273); emateko prest agertu (33); emateko prest zegoela (11); entzuteko prest (41); erabat prest (9); erabiltzeko prest (28); eramateko prest (19); erantzuteko prest (21); erasotzeko prest (16); erosteko prest (8); errespetatzeko prest (16); esateko prest (8); eskaintzeko prest (11); etortzeko prest (8); eusteko prest (14); ez dago prest (40); ez daude prest (17); ez gaude prest (30); ez nago prest (22); ez zegoen prest (25); ezker abertzalea prest (8); eztabaidatzeko prest (20)

galtzeko prest (16); gelditzeko prest (9); gobernua prest (16); gu prest (25); gu prest gaude (15); guztia emateko prest (9); guztia prest (10); guztiak jokatzeko prest (10); guztiak prest (16)

hartzeko prest (140); hartzeko prest dago (9); hartzeko prest dagoela (11); hasteko prest (55); hiltzeko prest (42); hitz egiteko prest (88); hori egiteko prest (9); hori onartzeko prest (13); horretarako prest (32)

igotzeko prest (12); ikusteko prest (10); irensteko prest (13); iristeko prest (16); irteteko prest (9); itzultzeko prest (29); izango ditu prest (9); izateko prest (36)

jaisteko prest (10); jarraitzeko prest (40); jartzeko prest (37); jasateko prest (9); jasotzeko prest (21); jateko prest (13); jaurlaritza prest (8); jauzi egiteko prest (12); joateko prest (50); jokatzeko prest (126); jokatzeko prest dago (14); jotzeko prest (16); kentzeko prest (8); konpontzeko prest (8)

laguntza emateko prest (11); laguntzeko prest (128); laguntzeko prest agertu (17); laguntzeko prest dagoela (11); lan egiteko prest (56); lanean hasteko prest (9); lanerako prest (28); lortzeko prest (11)

mintzatzeko prest (9)

negoziatzeko prest (79); negoziatzeko prest agertu (14); negoziatzeko prest dagoela (9); neurriak hartzeko prest (8); ni prest (36); ni prest nago (12); noraino iristeko prest (8)

onartzeko prest (145); onartzeko prest agertu (17); onartzeko prest dago (9); ordaintzeko prest (48); osatzeko prest (12)

pagatzeko prest (8); parte hartzeko prest (30); pausoak emateko prest (8)

prest agertu (371); prest agertu zen (148); prest agertzen (18); prest azaldu (81); prest azaldu zen (32)

prest badago (9); prest baitago (8); prest baitzegoen (14); prest beti (17)

prest da (71); prest dago (394); prest dagoela (292); prest dagoela adierazi (20); prest dagoela dio (11); prest dagoela erakutsi (10); prest dagoela esan (36); prest dagoela jakinarazi (12); prest dagoela nabarmendu (9); prest dagoelako (9); prest dagoena (17); prest dagoenik (9); prest daude (153); prest daudela (157); prest daudela adierazi (11); prest daudela esan (21); prest daudenak (14); prest daudenean (8); prest dauka (8); prest dela (44); prest dira (63); prest direla (22); prest diren (18); prest direnak (13); prest ditu (11); prest dituzte (8); prest du (24); prest dute (12)

prest eduki (13); prest edukitzeko (10); prest egon (203); prest egonen (10); prest egongo (158); prest egongo da (16); prest egongo dela (17); prest egotea (70); prest egotea espero (13); prest egoteko (19); prest egoten (30); prest ez dagoela (11); prest ez daudela (9)

prest gara (11); prest gaude (202); prest gaudela (15); prest geunden (14)

prest ikusten (16); prest izan (34); prest izanen (34); prest izanen dira (8); prest izango (86); prest izango da (18); prest izango dira (9); prest izatea (20); prest izateko (14); prest izaten (13)

prest jarri (17)

prest legoke (24); prest legokeela (16)

prest nago (151); prest nagoela (19); prest nagok (14); prest naukazu (8); prest nengoela (15); prest nengoen (70); prest nintzen (12)

prest prest (12)

prest utzi (12)

prest zaude (34); prest zaudela (10); prest zaudete (10); prest zegoela (159); prest zegoela adierazi (15); prest zegoela esan (17); prest zegoen (179); prest zegoena (11); prest zegoenean (10); prest zela (13); prest zen (10); prest zeudela (33); prest zeuden (80); prest zeudenak (8); prest zeukan (19); prest zirela (9); prest ziren (19); prest zuen (12)

saltzeko prest (26); sartzeko prest (43); segitzeko prest (8); sinatzeko prest (12)

taldea prest (10); tiro egiteko prest (13)

uko egiteko prest (20); uzteko prest (72); uzteko prest agertu (12)

zabaltzeko prest (10)


prestabide iz prestatzeko bidea.

Prestabide erabilgarri bakarra zaharrena ere bazen: ez zirudien hain zaila jarraitzen, eta azido urikoaren oxidazio bidezko suntsiketa batean zetzan.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 238. orr.

Zuk, berriz, ez duzu eskuarki halako ezaguera mingabe eta desinteresatu bat baino, sarritan optimista, laboratoriotik edo produktuen prestabideetatik.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 253. orr.


prestaera (19 agerraldi, 10 liburutan) 1 iz prestatzea; prestatzeko modua. ik prestaketa; prestamen.

Gauzen izenak, zaletasunen deskribapenak, jakien prestaerak, izen propioak... denak konbentzio hutsak dira; edozein izan zitezkeen.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 60. orr.

-Ordubete eman omen dio Don Manuelek arimako prestaera egiteko.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 128. orr.

Hauek dira prestaera hurbilenaren eta egiazkoaren baldintzak, Izpiritu Santua hartzeko geure buruak apailatu nahi baditugu.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 73. orr.

Hartze bakoitza prestaera berri bat izango da, hartzeko gaitasuna handiagotuko duena.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 73. orr.

Hitz batean, Kristorekin antzekotzen zuten bertute ugariak, zer ziren Kristorekin bat egiteko bide eta haren zauri sakratuak hartzeko prestaera moduko bat baino?  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 902. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Ia hirurogeita hamar urte ziren aloxana ezagutzen zela, baina laboratorioko bitxikeria gisa: deskribatzen ziren prestaera-metodoak balio akademiko hutsa zuten.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 237. orr.


prestaerraz izond erraz prestatzen dena.

Arraina erruz dago, ordea, eta «goxoak bezain prestaerrazak» diren hanburgerren bidez atera nahi diote etekina soberakinei.  Berria - Harian   2005-08-21


prestaketa (423 agerraldi, 60 liburu eta 242 artikulutan) 1 iz prestatzea. ik prestaera.

Prestaketa besterik ez dago / ez dago helmugarik.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 7. orr.

Prestaketa zientifikorik ez dut, gainera.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 164. orr.

Minioaren prestaketara itzuliko naiz orain.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3470. orr.

Milheresek eta Chouchanek ez zuten minutu anitz jokatu, eta, horregatik, atzo prestaketa fisikoa egin zuten.  Berria - Kirola   2004-05-18

Jostun profesionala izan zitekeela, eta horregatik joaten zela Villa Lecuonara, eta ez soilik ezkontza aurreko prestaketa egitearren.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 167. orr.

Profesionalek materialaren prestaketan parte-hartu izanari egoki baino gehiago iritzi dio, «hala behar zuen».  Berria - Harian   2006-04-05

Asko izan baitira, neurri batean edo bestean, itzulpenean nahiz beste osagaien prestaketan lanean jardundakoak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 12. orr.

2 pl zerbait prestatzeko egiten diren gauzak.

Prestaketa luzeen ondotik, noizbait ere karabana abiatu zen.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 140. orr.

Ikustekoa ei zen zure patxada borreroak bere prestaketa izugarriak egiten zituen artean.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 170. orr.

Andresek bere ekipajearen prestaketak bukatu zituen.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 241. orr.

Galilean eta Galaaden gudukatzeko prestaketak.  Elizen arteko biblia   1 M 5,9 tit

Gerrarako prestaketa hauek guztiak ezerezean geratu ziren.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 126. orr.

Festarako prestaketak egiteko eguna zen eta larunbata hastera zihoan.  Elizen arteko biblia   Lk 23,54

Haren hiletarako prestaketak egiten ari ziren.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 437. orr.

Hantxe ezagutu nuen nik, artean hutsik zegoen areto batean, mahai baten aurrean jarri eta hitzaldi baterako prestaketak egiten.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 57. orr.

Omskera joateko prestaketak ordurako eginda zeuzkala.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 59. orr.

Juvenalia ere berehala etorri zen, espero baino lehentxeago, aitari lagundu nahi ziolako prestaketetan esan zuenez.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 122. orr.

Omskera joateko prestaketak ordurako eginda zeuzkala.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 59. orr.

Hik hartuko duk prestaketen ardura.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 364. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Prestaketa lan hori eta irailaren 11ko atentatuak izan ziren, iritzi publikoaren aurrean Afganistan inbaditzeko arrazoi nagusiak.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 157. orr.

Borreroak beren zimitarra handi eta astunak zorrozten ari ziren, biharamunerako prestaketa-lanak bukatzen.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 79. orr.

Pioren azken eskutitzari baietza ematea erabaki zuen, gurasoekin hitz egin ondoren noski, eta prestaketa lanetan hasi zen berehala.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 48. orr.

Larunbatean egin ohi dut prestaketa proba osoa eta asterdian serieak.  Berria - Kirola   2004-06-16

Prestaketa saioa amaituta, gihar-luzatzeak egin zituen.  Berria - Kirola   2004-06-16

Bizikleta horren gainean egiten zituen prestaketa ordu gehienak.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 14. orr.

Medikuntzako eta farmaziako prestaketa-urteko kimika orokorreko eskola.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 25. orr.

Lehen prestaketa moduko bat egiten zaio janariari ahoan.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 207. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Semeari esaiozu aintzat hartzen dudala bere eskaria, baina hiru hilabete baino lehen ezin ditudala ezkontza prestaketak burutu.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 219. orr.

Nahiago izan zuen zahar eta gaixo sentitzen zela esan, bere gogo prestaketaz baino ez zuela kezkatu nahi.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 45. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

azken prestaketa (5); bere prestaketa (3); hauteskundeen prestaketa (3); lehen prestaketa (3)

prestaketa berezirik egin (3); prestaketa egin (6); prestaketa egin du (3); prestaketa egiten (3); prestaketa fisiko (3); prestaketa fisikoa (8); prestaketa gogorra (3); prestaketa lan (4); prestaketa lanak (9); prestaketa lanetan (11); prestaketa moduan (3); prestaketa ona (7); prestaketa osoa (3); prestaketa saio (6); prestaketa saioa (10); prestaketa saioak (5)

tourrerako prestaketa (3)

afarirako prestaketak (5); azken afarirako prestaketak (3); prestaketak egiteko (9); prestaketak egiteko eguna (4); prestaketak egiten (7)

prestaketan buru belarri (3); prestaketan parte hartu (3)

prestaketari ekin (3)


prestakin iz erabiltzeko edo kontsumitzeko prestatzen den gauza, hainbat gaiez osatua.

Substantzia eraginkorrik ez duen prestakina da plazeboa, eta botika baten ordez ematen da, gaixoaren eragin psikologikoa guztiz baztertuz botikaren benetako eragina aztertzeko.  Berria - Gaiak   2004-11-23

Prestakinaren lurrunak nahikoa omen dira emakumeak itzaltzear zeukan sua berpizteko, alboan daukan gizona oheko kontuetarako bi eskuetatik besamotza ez bada behintzat...  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 23. orr.

Beita: amua irensgarriago bihurtzen duen prestakina.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 57. orr.


prestakizun (41 agerraldi, 12 liburu eta 8 artikulutan) iz pl prestaketak.

Festa handi baten prestakizunak egiten ari ziren.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 17. orr.

Gau osoa eman omen zuen prestakizunak egiten, eta neska gaixoak ez omen zuen bi oreneko loa baizik egin.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 352. orr.

Armiarma bere amaraunean, bazkaltzeko prestakizunak egiten ari duk.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 301. orr.

Prestakizunak oro eginak ditut jadanik; dena prest dago, nire begien aitzinean; begiok ezin pausa ditzaket partitze krudel hori iragarriko ez didan deusen gainean.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 332. orr.

Jakin zuenean ama bizirik atera zela gerratik, bera ikustera Ameriketara etor zedin egin beharreko prestakizunei ekin zien.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 17. orr.

Une hartan, kapitainaren ahotsa aditu zuten bozgorailutik, lurra hartzeko prestakizunen berri emanez.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 159. orr.

Egingo nuke Stanleyk hartu egin diola telefonoa, eta zuek hirurok hara gora eramateko prestakizunetan dabiltzala.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 193. orr.

Prestakizun ugari eta lan gogorra eskatzen ditu.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 149. orr.


prestakuntza (713 agerraldi, 69 liburu eta 367 artikulutan) 1 iz (norbait) egiteko edo lanbide bateko prestatzea; prestatze horren ondorioa.

Platonen iritziz, ederra den zerbait maitatu ahal izateko, prestakuntza eta heziketa behar dira.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 237. orr.

Guraso gehienek ez baitute goi mailako prestakuntzarik.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 20. orr.

Irakasle asko baitaude edo egon baitaitezke eskolak ingelesez emateko moduko prestakuntza dutenak.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 201. orr.

Ikerkuntza egiteko prestakuntza eta gogoa sustatu behar dira.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 120. orr.

Hiru urteko prestakuntza.  Berria - Mundua   2004-03-11

Doktore gradua lortu ondoren edo lortzear dagoela, laguntzaile gisa has daiteke ikertzaile berria bere prestakuntzaren bigarren aldian.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 121. orr.

Aipagarriak dira horien artetik Composition Studies direlakoak, hau da, idazle eta irakurleen prestakuntzarako ikasketak.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 218. orr.

Eusko Jaurlaritzaren Ikertzaileen Prestakuntzarako beka bat du.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 12. orr.

Hizkuntzaren bulegoak ezagutzak biltzeko, irakaskuntza kodetzeko, prestakuntza antolatzeko, sentsibilizazioa sustatzeko [...] balioko du.  Berria - Mundua   2004-04-13

Horregatik da ezinbestekoa unibertsitateko irakaslearentzat, hori baita bere prestakuntzan barneratuko duen zerbait, eta hori erabiliko baitu gero ikasleei jakintza pasarazteko orduan.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 144. orr.

Hau ez duk bizitza, hau bizitzarako prestakuntza besterik ez duk: zerbitzuan zegok benetako bizitza.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 374. orr.

Bizitza osorako prestakuntza.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 162. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Baina jakituria lortzeko are prestakuntza handiagoa behar da. Bazen zatidura bat, aski irrigarria, exortzista lanbiderako Eliza Amak eskatzen duen prestakuntza bereziaren berri ematen zuena.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 90. orr.

Oso prestakuntza mugatua nuen nik liburua ulertzeko: ezer gutxi nekien historiaz, materialismo dialektikoaz, [...].  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 34. orr.

Ikasketa maila guztietan berdin gertatzen da joera hori, eta beti leporatzen zaio prestakuntza txar horren erantzukizuna aurreko mailari.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 106. orr.

Tibeteko monjeena bezalako prestakuntza luzea eta lasaia.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 137. orr.

Gaur-gaurkoz ez daukate ez eskarmentu ez prestakuntza politiko nahikorik.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 91. orr.

Kultura-hornidura nabarmena zekarten eta prestakuntza erlijioso eta teologikoa hartzeko gogo bizia.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 2. orr.

Guk ez dugu beti dena ulertzen, aise da jakitea zergatik, prestakuntza teknikoa falta, zuzentzaile jauna, prestakuntza teknikoa.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 65. orr.

Elkarrizketa gehienetan, hegazkinlariek berebiziko garrantzia ematen zioten prestakuntza fisikoari.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 20. orr.

Hasierako prestakuntzari dagokionez, hau da, lizentziak eskuratzera bideratuta dauden ikasketei dagokienez, [...].  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 202. orr.

Hauxe da etengabeko prestakuntza deitzen duguna, jakintzen gaurkotzerako tresnarik egokiena.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 179. orr.

Ohiko unibertsitatea oinarrizko prestakuntza horretan oinarritu izan da.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 93. orr.

Hori prestakuntza orokorrago eta oinarrizkoago batek ziurtatuko luke.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 94. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Gaur egun inoiz baino prestakuntza maila garaiagoa dute euskal herritarrek.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 155. orr.

Ikasketa planak ez dira egituratu aldez aurretik finkaturiko prestakuntza helburuak betetzeko.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 99. orr.

Aspalditik nirekin lanean ari ziren bi ikertzaile, Charles Babinet eta Hubert Condamine, prestakuntza-ikastaro bana egitera abiatu ziren, bata Ingalaterrara eta bestea Estatu Batuetara.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 87. orr.

Bilerak, batzarrak, prestakuntza-saioak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 192. orr.

Zientzia ikasketak erakargarriago egitea eta prestakuntza aukerak zabaltzea dira aztertutako moduetako bi.  Berria - Gaiak   2004-06-09

Hori ezinezkoa litzateke hasierako prestakuntza-ikasketa luze horiek gabe.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 89. orr.

Zure prestakuntza-aldia hasi besterik ez da egin.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 174. orr.

Prestakuntza aldi hori amaitu ondoren, irakasle/ikertzaile "osoa" izateko urratsa eman dezake prozesua hasi duenak.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 121. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Europar Batasunak eta gobernuek laguntza asko eman izan dituzte gaurkotze prestakuntza hau bultzatzeko.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 233. orr.

Hori dela eta, aberasgarri samarra da tesia euskaraz idaztea, bai doktore berriaren hizkuntza prestakuntzaren ikuspuntutik.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 207. orr.

5 prestaketa.

Behin betiko idazketa, oharren prestakuntza, azken bibliografia, eranskinak.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 356. orr.

Hiletarako prestakuntzak egiten ari ziren.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 116. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

etengabeko prestakuntza (10); irakasleen prestakuntza (11); prestakuntza fisiko (8); prestakuntza fisikoa (13); prestakuntza ona (8)


prestalan iz prestaketa-lana.

Zerbitzua bera baino goratsuago iritzi zion zerbitzurako prestalanari.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 375. orr.

Ruche jaunaren hitzaldiari bezain arretatsu segitzen zituen Léak osso buccoaren prestalanak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 186. orr.

Aurreko prestalanik gabe jakinduriaren erpinera heltzerik balego, horiek ez liratekeela prestatze-lanak, alferreko zereginak eta arinkeria hutsak baizik.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 88. orr.

Bai udaldian beroetatik eta bai negutean hotzetatik babesteko, eurite, elurte eta haizeteetatik gordetzeko, gizakiak aurretik prestalan asko egin behar izaten ditu, eta horiek ezin dira mamitu pentsaera eta gogoetaren bitartez ez bada.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 196. orr.


prestamen (48 agerraldi, 12 liburutan) 1 iz prestaketa.

Jakin ezazue prestamen bat behar duzuela, ohitura bat alegia, eterraren ondorio bereziak bete-betean sentitu ahal izateko.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 107. orr.

Udaberria esnatzearekin batera, lanak hasten dira: garraioa eta egurketa, bide guztiak lokazturik daudela; ereintzarako prestamenak; bihitegietan aleak aukeratu, pisatu, eta lehortzen jarri berriro; nekazarien zerga berriak ezarri.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 462. orr.

Andresek berebiziko emozioz jarraitu zituen gerrarako prestamenak.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 248. orr.

Prestamenak egiten hasi, eta Mikel Strogoff konturatu zen ustekabeko zorteari esker destakamenduak ez zuela inola ere pentsatzen basoa bisitatzea.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 229. orr.

Apaizarekin aitortzea goratu eta eukaristia txit santua urtean behin hartzea, eta askoz hobe hilean behin, eta are hobeto zortzi egunez behin, behar diren prestamenak beterik.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 203. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Prestamen-otoitza Jainko gure Jaunari grazia eskatzea da, ene asmo, egintza eta ariketa guztiak Jainko handiaren zerbitzurako eta gorespenerako garbiro zuzen daitezen.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 61. orr.

Prestamen-otoitzaren eta hiru hitzaurreen ondoren, lehen eta bigarren jardunen berriztatzea egingo da.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 89. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ohizko prestamen otoitza (8); prestamen otoitza (20)


prestamista iz mailegu-emailea.

Ministroa ez ezik, prestamista ere zela, hain abariziosa eta hain eskulaburra, non koberatzen baitzien bere bezeroei, interesetan, %10a, Kalvinek ezarri zuen %5eko mugaren gainetik.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 466. orr.

Askotan herritarra bera izan ohi zen [...] justizia bere esku hartzen zuena, judutegiak purrakatu eta prestamistarik beketsenak bertan garbituz.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 298. orr.


prestamu iz mailegua.

Ez badut azterketa gainditzen Genevièvek ez zidak prestamurik egingo.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 175. orr.

Baldintza bat halere: PCE horren ardiesteko, haren heinaren doblera bederen eta berdin hiru aldiz gehiagora hel daitekeen epe ertain edo luzerako beste prestamu bat behar du banko baten ganik bildu enpresa sortzaileak.  Herria   2004-07-08


prestarazi, prestaraz, prestarazten du ad prestatzera behartu.

Otordu oparoa prestarazi zuen, bada, eta janari gozoak errepikaturik eskaini zizkien.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 282. orr.

Janariak prestarazten zizkion kanporako, okela errea eta txerri saiheskiak ozpinetako pepinoekin eskatzen zion bereziki.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 76. orr.

Hirira joan eta katilukada bat irin prestarazi zuen koipearekin.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1055. orr.

Jose, bere zalgurdia prestarazi eta bere aita Jakobi bidera atera zitzaion.  Elizen arteko biblia   Has 46,29

Burdina ugari prestarazi zuen, ate-orrietako iltze eta gakoak egiteko.  Elizen arteko biblia   1 Kro 22,3

Horma sendoz inguraturiko kartzela iluna prestarazi zuen, eta barruan burdina-iltzez jositako ohol sendoen artean lotu zuen presoa.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 443. orr.

Datorkeen pozaldirako bere burua prestaraziz eta moldaraziz.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 35. orr.

Entrenatzaileek gogor prestarazi digute eta lurrean aritu izanak mesede egin digu.  Berria - Kirola   2004-12-21


prestasun (orobat prestutasun g.er.) 1 iz prest dagoenaren egoera edo nolakotasuna.

Urteen buruan, seme zapuztua jaun enpresari honexen zerbitzura hasiko da lanean, baita haren konfiantza lortu ere, bere prestasun eta prestutasunagatik.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 77. orr.

Aberriagatik azken odol tantoa ere emateko prestasuna eskatzen dute militarrek.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 160. orr.

Badakit emakumeen artean ohikoa dela, amore emateko gogo bizia izanda ere, prestasun hori ukatzea.  Eduardo Matauko   «Emakume ezezagun baten gutuna» - Stefan Zweig, 2005 - 34. orr.

Garaipen horrek ikasgai bat du, batez ere, guretzat: engainatuak izateko prestasunak duen garrantzia.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 95. orr.

Bere arreta eta prestasun guztia, pikutara!  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 96. orr.

Barne memoriak, informazio pantailak, telekomandoari erantzuteko prestutasuna, bateriak betetzeko funtzioa...  Berria - Gaiak   2006-02-01

Euskal herritarren eskubideen alde hasitako bidea azken muturreraino egiteko prestutasuna adierazi nahi dugu.  Berria - Harian   2006-03-25

Nikolas izeneko zerbitzari bat zeukan ondoan, oso maite zuena eta etxeko lanetarako prestasun handikoa.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 458. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Ez zuen aurpegi tristerik ikusi nahi, honek gehienetan on egiteko espirituaren gogogabekeria eta prestasun falta eta gorputzaren nagitasuna adierazten baititu.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 705. orr.


prestatu, presta, prestatzen (orobat prestau g.er.) 1 du ad (zerbait edo norbait) zerbaitetarako egoera egokian, erabilia izateko eran edo bere egitekoa betetzeko moduan jarri. ik atondu; apailatu. (gauzakiak eta kidekoak)

Zuzi batzuk prestatu zituen gero.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 36. orr.

Zazpi aldare prestatu ditut, eta bakoitzean zekor eta ahari bana eskaini.      - 0. orr.

Gau hartan zaldun guztiek ondo prestatu zituzten armak eta zaldien zelak eta uhalak.  Juan Kruz Igerabide   «Artur erregearen heriotza», 2005 - 76. orr.

-Prestatu forzepsak segituan.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 306. orr.

Eskatutakoa egin genuen: bonba atomikoa prestatu.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 190. orr.

Erregearengana zetorren, Mardokeo urka zezala eskatzera, horretarako prestatua zuen urkabean.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 139. orr.

Axelek bere tresneria sismoakustikoak prestatu eta eginen ditu bere azterketak.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 324. orr.

Onbideratzen ez badira, ezpata zorrozten du, uztaia teinkatu eta botatzeko prestatzen.  Elizen arteko biblia   Sal 7,13

Puntu-puntuan zegoela iritzi zuenean, lakio bat prestatu zuen Teresak.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 158. orr.

Gaur maletatxo bat prestatu dut, ihes egin behar izanda ere nire gauzarik beharrezkoenak edukitzeko.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 110. orr.

Andreak dena prestatu dik: tantaz tantakoa, pixontzia, morfina-anpuluak...  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 16. orr.

Niri, lehen egunean, zink sulfatoa prestatzea egokitu zitzaidan halabeharrez.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 54. orr.

Brompton dosia prestatu behar duzula gogoratu.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 202. orr.

Mina bat nola egin, bolbora nola presta, kanoiaren atalak zein diren, denetatik.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 244. orr.

Zintzoari zuzentasunak bidea prestatzen, gaiztoa bere maltzurkeriak erorarazten.  Elizen arteko biblia   EsZ 11,5

Beheko solairuan gela handi bat besterik ez dut -esan zuen emakumeak-, baina prestatu gabe dago.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 203. orr.

Zulo-galeria luze bat prestatu zuten orduan karlistek komentuaren zoruetaraino.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 166. orr.

Guretzat prestatu dituen hiru logeletatik, bat Marx Anaiei eskainia da, beste bat Buster Keaton-i, eta azkena Laurel-i eta Hardy-ri.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 200. orr.

2 (janariak edo edariak)

Lagunak esnatu, eta oturuntza eder bat prestatu genuen.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 65. orr.

Hala, bada, joan ziren Aman eta biak Esterrek prestatua zuen oturuntzara.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 137. orr.

Aspaldiko partez gosari oparoa prestatu du: zukua, gurina, marmelada, ogi xigortua...  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 159. orr.

Egun horietan ez duzue lanik egingo, bazkaria prestatzeko ez bada.  Elizen arteko biblia   Ir 12,16

Afaria amak prestatu zuen.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 194. orr.

Amak txokolate beroa prestatu zigun, ogi xigortuarekin eta gurinarekin.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 97. orr.

Escaldako amuarrainak borgoniar erara prestatuak.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 75. orr.

Kalean ez dagonean sukaldean sartuta egoten da, kroketak prestatu eta prestatu.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 18. orr.

Bizkotxoa prestatu dizut; bai, zuk jateko modukoa da, egon lasai.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 35. orr.

Etxeratu nintzenean, Myrnak kafe bat prestatu zidan.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 31. orr.

-Zeuk ere nahiko duzu, ezta? -esan eta berehala prestatu zidan basokada bat.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 32. orr.

Ekarri ehiza eta presta iezadak jaki on bat.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 72. orr.

Nire buruari bloody mary bat prestatu eta erdi ahaztu nintzen guztiaz.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 71. orr.

Ardoa, hoberenetik izanen omen duzu, eta tea ere bero beroa, eta gailetatxoak, eta muskuilu erreak, bero beroak, jateko jada prestatuak.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 199. orr.

3 (zertarakoa adieraziz)

Mirabeak eta dendak, gameluak eta mandoak bidaiarako prestatu, eta Xariar anaiarengana abiatu zen.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 13. orr.

Eskola amaiturik, ohartzen zara bizitzan beharbada inoiz beharko ez duen gauza mordo bat ikasarazi diozula, eta, aldiz, hutsik gabe egin beharko duen bakar hartarako ez duzula prestatu.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 112. orr.

Gizagaixoa, pentsatu nuen nire kabutan, hori esaten duenak oinaze esanezinetarako prestatu behar du bere burua.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 85. orr.

Modu berezian egiten zekien kremazko tarta prestatu zuen postrerako.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 27. orr.

-Ea, prestatu borrokarako, zital doilor hori! -oihu egin zion sir Cadoganek.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 144. orr.

4 (pertsonak)

Titulu-dantza horrez gain, ikasleak prestatu behar izaten ziren, inspektoreak gela batzuk aukeratu eta galdera bihurriak egin zale izaten ziren eta.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 56. orr.

Sukaldean eseriko ginen eta kafea hartuko genuen elkarrekin, umeak batera eta bestera katagorrien moduan korrika ikusiz beren amek eskolarako prestatzen zituzten bitartean.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 355. orr.

Nondik atera dira gure seme-alabak prestatzen dituzten eskoletako maixu-maistrak eta institutuetako irakasleak?  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 49. orr.

Aukeraturiko gazteak prestatzeko erregeak ezarri zuen epea betetzean, funtzionarioburuak Nabukodonosorri aurkeztu zizkion.  Elizen arteko biblia   Dn 1,18

Enpresa arduradunek nahi lukete unibertsitatean beren enpresetan lana ongi egingo duten espezialistak prestatzea, ikasketa praktikoak egitea alegia.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 35. orr.

Ohiko unibertsitatea oinarrizko prestakuntza horretan oinarritu izan da [...] eta arlo horietan adituak prestatzea izan du helburu.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 93. orr.

Egun batzuk gehiago eman zituen bere burua prestatzen hautesleriaren aurrean aurkeztu eta bere eginbeharraz eta beragandik espero zezaketenaz hitz egiteko.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 65. orr.

Prestatu beharra zaukaat neure burua.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 98. orr.

Jende buruduna behar zen haren iritziz, ikasketaz-eta ongi prestatua eta libertarioen doktrinaren marka sakon errotua izango zuena.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 15. orr.

5 (bestelakoak)

Egoera hartan prestatu nuen batxilergora sartzeko proba.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 25. orr.

Lukas Dorronsorok liburu horren euskarazko moldaketa bat prestatu zuen.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 216. orr.

Hark eskatu zien gelditzeko bere etxean jasotako gutunaren erantzuna prestatu bitartean.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 64. orr.

Iluntzean prestatu dut eskaria eta posta elektronikoz igorri diot Cristinari.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 59. orr.

Auzoan paperak bota zituzten, ekintza nola prestatua zuten adierazten zuten azalpenekin.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 62. orr.

Manson, zer krimen berri ari haiz prestatzen?  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 300. orr.

Putakeria galanta prestatu ziona, arraioa!  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 54. orr.

Deabruzko amarru bat prestatu zuen niri sinestarazteko beisbol partida bat ikustera joan beharra neukala Shea Stadium-era.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 283. orr.

Hauxe izan zen prestatu nuen plana: [...].  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 87. orr.

Azterketak elkarrekin prestatzen zituzten etxean.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 16. orr.

Material hauekin txostenak prestatu eta zuri entregatuko dizkizut.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 69. orr.

Aitaginarrebagai perfektuarena jokatzeko prestatu nuen neure burua.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 89. orr.

· 6 da ad

Berehala jaiki eta prestatu egin naiz.  Agurtzane Juanena   «Esan gabe neukana», 2003 - 19. orr.

Hogeita hamazazpi minutu behar ditut prestatzeko.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 44. orr.

Martinek ez zuen ezetzik esan eta prestatu ziren arte itxoin zien, gero haiekin joateko.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 177. orr.

Gezi Beltzen dibisio italiarrari armak entregatzeko prestatu ziren euskaldunak eurentzat gerra amaitua zelako.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 33. orr.

Dutxa bat hartu, eta apain-apain prestatu nintzen Dabidekin irteteko.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 79. orr.

Lisa gaua pasatzeko nola prestatzen zen entzuten zuen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 80. orr.

Prestatu ere prestatu zen asmoa burutzeko.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 453. orr.

Ustez handikeriaren bat kontatuko zuela, eta barre egiteko prestatu ziren denak. Erabakia harturik, Mikel Strogoff asmo hura betearazteko prestatu zen.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 35. orr.

Edota turutak soinu nahasia jotzen badu, nor prestatuko da gudurako?  Elizen arteko biblia   1 Ko 14,8

Kementsu prestatzen da lanerako, ez zaizkio inoiz besoak nekatzen.  Elizen arteko biblia   EsZ 31,17

Gazte indartsu asko prestatu ziren lehiarako, haien artean Altzinooren hiru seme.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 40. orr.

Nerbioak dantzan, indarrak bildurik, prestatu zen erasorako.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 213. orr.

Afaria amaitu zutenean, lotarako prestatu ziren.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 118. orr.

7 (inpertsonalak)

Nitrogeno oxidoa amonio nitratoa kontu handiz berotuz prestatzen da.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 46. orr.

Urki-adaxkak perfekzio aerodinamikoa bilatuz prestatu dira.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 47. orr.

Produktua ez zen fabrikazio arruntekoa, kantitate txikitan prestatzen zen eta berariazko eskaeraz soilik.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 282. orr.

Operazioa berehala prestatuko da.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 266. orr.

Bulego lasaietan prestatu dira gas-ganbarak, automobil hilgarriak, labeak...  Felipe Juaristi   «Azken gutuna» - Vassili Grossman, 2005 - 60. orr.

Kameratik filmagairako distantziaren eta filmagai horren itxurazko tamainaren arteko lotura ere azaltzeko tipologia bat prestatu da, guztiz enpirikoa eta aski arrunta, plano-tamainen eskala deitua.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 146. orr.

Osagaiak, beraz, bereiz prestatzen dira, eta gero, azkenean, elkartzen.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 55. orr.

Probintzietan gerra anker eta odoltsu bat antolatzen eta prestatzen zen bitartean, Madrilen, politikariak eta hizlariak zoratu beharrean ari ziren erretorika-ariketa ederretan.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 86. orr.

8 (aditz erroa hitz elkartuen lehen osagai gisa; cf prestalan)

Zientziaren azken xedeen bila ari dira eta haiez mintzo, hasierako presta-ikasketez arduratu gabe.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 91. orr.

9 (era burutua izenondo gisa)

Bizkotxo hautsien kutxak ekartzen zizkigun lantegitik, eta berdin janari prestatuak, usain eta dasta arraro samarrarekin baina.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 49. orr.

Urtetik urtera gero eta aukera gehiago daude, gero eta irakasle prestatuagoak.  Berria - Kultura   2004-07-15

Jende prestatua behar da.  Berria - Gaiak   2006-03-07

Jende prestatua eta prestua.  Berria - Euskal Herria   2004-03-31

Hogei urte zituenerako gazte prestatua zen eta aberatsen munduan loratzeko egokitua zegoen.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 105. orr.

Horrexegatik zaudete zuek hemen, operazio honetarako elementu egokienak eta prestatuenak zaretelako.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 114. orr.

Hala, anbulatzia prestatuago bat iritsi arte itxaron behar izan zuten.  Berria - Kirola   2006-01-10

· Elikagaiak erdi prestatuak erosiko ditu jatun ugariri eman behar dion enpresak (eskola, ostatu, fabrika, komentu, kartzela...).  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 63. orr.

10 prestatuxe prestatu xamar.

Gobernuak prestatuxea du helduden urteko buxeta.  Herria   2002-10-03

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

abiatzeko prestatu (5); afaria prestatu (19); aldez aurretik prestatu (6); asko prestatu (8); ateratzeko prestatu (8); aurre egiteko prestatu (5); aurretik prestatu (10); bazkaria prestatu (7); behar bezala prestatu (4); berehala prestatu (4); bereziki prestatu (4); bidaia prestatu (4); bidea prestatu (5); borrokarako prestatu (6); buru belarri prestatu (8); burua prestatu (4)

egitarau zabala prestatu (8); egitaraua prestatu (8); egiteko prestatu (24); egiteko prestatu zen (6); emateko prestatu (4); erasotzeko prestatu (6); erasotzeko prestatu ziren (4); europa batuarentzat prestatu (9); gogor prestatu (4)

hauteskundeetarako prestatu (5); hobeto prestatu (13)

ikuskizuna prestatu (4); izateko prestatu (4); janaria prestatu (7); joateko prestatu (7); joateko prestatu zen (4); kafea prestatu (9); kanpaina prestatu (4); lekua prestatu (4); mahaia prestatu (4)

ondo prestatu (26); ongi prestatu (14); oso ondo prestatu (4); otordua prestatu (4); partida prestatu (8); plana prestatu (15)

prestatu bazkaria (4); prestatu bidea (6); prestatu bidea jaunari (5); prestatu da (15); prestatu du (113); prestatu dute antolatzaileek (8); prestatu lege nagusia (7); prestatu zuten mahaia (4)

programa prestatu (5); programa prestatu du (4); propio prestatu (4); segada prestatu (7); taxuz prestatu (4); tea prestatu (4); txapelketa prestatu (7); txostena prestatu (8); txostenak prestatu (5)

ugari prestatu (5); zer prestatu (5)

aurretik prestatua (6); dotore prestatua (4); ederki prestatua (4); egiteko prestatua (6); jende prestatua (6); ondo prestatua (7); ongi prestatua (13); oso prestatua (5); prestatua da (6); prestatua du (15); prestatua zuen urkabean (4)

hobeki prestatuak (6); ongi prestatuak (9)

ongi prestaturik (5)

aurrez prestaturiko (8); ongi prestaturiko (4); propio prestaturiko (6)

aldez aurretik prestatuta (6); aurrez prestatuta (4); behar bezala prestatuta (5); egiteko prestatuta (7); hartzeko prestatuta (4); hobeto prestatuta (7); horretarako prestatuta (16); ondo prestatuta (31); ondo prestatuta joan (4); ongi prestatuta (21); oso ondo prestatuta (6); oso ongi prestatuta (5); prestatuta egon (15); prestatuta egotea (5); prestatuta egoteko (5); prestatuta joan (5)

aldez aurretik prestatutako (6); aurretik prestatutako (8); aurrez prestatutako (6); bereziki prestatutako (10); espainiako gobernuak prestatutako (4); eusko jaurlaritzak prestatutako (4); gobernuak prestatutako (6); horretarako prestatutako (9); jaurlaritzak prestatutako (10); ondo prestatutako (9); ongi prestatutako (10); propio prestatutako (11)

afaria prestatzea (5); ondo prestatzea (4); ongi prestatzea (5)

prestatzeari ekin (22)

afaria prestatzeko (4); aurkako partida prestatzeko (5); bat prestatzeko (33); baterako prestatzeko (4); batzuk prestatzeko (4); behar bezala prestatzeko (16); berriak prestatzeko (5); bezala prestatzeko (16); bidea prestatzeko (4); bilera prestatzeko (5); defentsa prestatzeko (16); dena prestatzeko (6); diskoa prestatzeko (4)

elkarrizketa prestatzeko (4); erasoa prestatzeko (4); eta janaria prestatzeko (4); eta prestatzeko (10); finala prestatzeko (4); finalerdia prestatzeko (4); gaurko partida prestatzeko (4); hauteskundeak prestatzeko (6); hori prestatzeko (7); hura prestatzeko (4)

irakasleak prestatzeko (7); janaria prestatzeko (14); jokoak prestatzeko (5); konferentzia prestatzeko (4); kopa prestatzeko (10); lanerako prestatzeko (4); lehia prestatzeko (5); munduko kopa prestatzeko (5); munduko txapelketa prestatzeko (4); neurketa prestatzeko (6)

olinpiar jokoak prestatzeko (4); ondo prestatzeko (8); ongi prestatzeko (10); partida prestatzeko (25); plana prestatzeko (6)

prestatzeko agindu (21); prestatzeko agindu zien (4); prestatzeko agindu zion (4); prestatzeko ardura (11); prestatzeko asmoa (8); prestatzeko asmoz (8); prestatzeko astirik (5); prestatzeko aukera (6); prestatzeko beharra (4); prestatzeko beta (4); prestatzeko betarik (6); prestatzeko betarik izan (5); prestatzeko bilera (6); prestatzeko denbora (13); prestatzeko denborarik (6); prestatzeko erabili (4); prestatzeko erabiltzen (4); prestatzeko ere (7); prestatzeko esan (4); prestatzeko eskatu (11); prestatzeko gisan (7); prestatzeko izan (4); prestatzeko lanean (4); prestatzeko lanetan (5); prestatzeko modua (4); prestatzeko orduan (9); tourra prestatzeko (6); txapelketa prestatzeko (15); txostena prestatzeko (8)

afaria prestatzen (20); afaria prestatzen ari (7); ari da prestatzen (15); ari dira prestatzen (12); ari naiz prestatzen (7); ateratzeko prestatzen (7); ateratzeko prestatzen ari (5); aurre egiteko prestatzen (5); bat prestatzen (132); bat prestatzen ari (72); bat prestatzen hasi (7); baten prestatzen (18); baten prestatzen ari (12); baterako prestatzen (11); baterako prestatzen ari (8); batzuk prestatzen (5); bazkaria prestatzen (7); belarri prestatzen (4); berezia prestatzen (6); berezia prestatzen ari (4); bereziki prestatzen (4); berri bat prestatzen (5); berria prestatzen (11); berriak prestatzen (6); berriak prestatzen ari (6); bertan prestatzen (4); bezala prestatzen (4); bidea prestatzen (6); borrokarako prestatzen (5); bozak prestatzen (7); buru belarri prestatzen (4); buruz prestatzen (5); buruz prestatzen ari (4); da prestatzen (21); dena prestatzen (4); denboraldia prestatzen (14); dira prestatzen (15); diskoa prestatzen (6); edabeak prestatzen (4); egitasmoa prestatzen (4); egiteko prestatzen (29); egiteko prestatzen ari (16); egunero prestatzen (4); elkarrekin prestatzen (5); emateko prestatzen (4); eraso bat prestatzen (5); erasoa prestatzen (11); erasoa prestatzen ari (9); erasoak prestatzen (8); erasoak prestatzen ari (6); ere prestatzen (6); espainiako gobernua prestatzen (6); eta prestatzen (15); etxean prestatzen (4); gara prestatzen (5); gauzak prestatzen (4); gehiago prestatzen (10); giroa prestatzen (4); gobernua prestatzen (11); gobernua prestatzen ari (11); gosaria prestatzen (9); goxoak prestatzen (4); guztia prestatzen (4); handi bat prestatzen (4); hartzeko prestatzen (6); hau prestatzen (6); hauteskundeak prestatzen (5); hobeto prestatzen (4); hori prestatzen (7); horiek prestatzen (5); horren prestatzen (5); horretarako prestatzen (8); hura prestatzen (8); hurrengo denboraldia prestatzen (4); irteteko prestatzen (5); itzultzeko prestatzen (4); izateko prestatzen (9); izateko prestatzen ari (5); janaria prestatzen (13); joateko prestatzen (7); joateko prestatzen ari (6); jokoak prestatzen (7); kafea prestatzen (12); kanpaina prestatzen (5); kopa prestatzen (6); lege berria prestatzen (4); liburua prestatzen (4); mahaia prestatzen (7); mahaiak prestatzen (4); maratoia prestatzen (4); materiala prestatzen (5); naiz prestatzen (9); neuk prestatzen (4); nola prestatzen (20); nola prestatzen da (4); nola prestatzen den (6); olinpiar jokoak prestatzen (6); ondo prestatzen (9); ondo prestatzen ditu (4); ongi prestatzen (10); otorduak prestatzen (5); partida prestatzen (14); plan bat prestatzen (5); plana prestatzen (5); plana prestatzen ari (4); prestatzen ari (617); prestatzen ari balitz (4); prestatzen ari da (92); prestatzen ari dela (20); prestatzen ari den (46); prestatzen ari dira (75); prestatzen ari direla (29); prestatzen ari diren (18); prestatzen ari ditu (4); prestatzen ari du (5); prestatzen ari gara (12); prestatzen ari ginela (4); prestatzen ari naiz (9); prestatzen ari nintzela (5); prestatzen ari nintzen (11); prestatzen ari omen (8); prestatzen ari ote (5); prestatzen ari zara (4); prestatzen ari zela (33); prestatzen ari zen (68); prestatzen ari zirela (31); prestatzen ari zirelarik (4); prestatzen ari ziren (42); prestatzen ari zirenean (4); prestatzen aritu (28); prestatzen aritu gara (4); prestatzen aritzea (9); prestatzen badira (5); prestatzen da (19); prestatzen den (12); prestatzen dio (5); prestatzen dira (12); prestatzen ditu (13); prestatzen dituela (4); prestatzen dituen (8); prestatzen ditugu (6); prestatzen ditut (5); prestatzen dituzte (16); prestatzen dituzten (5); prestatzen du (35); prestatzen dudan (5); prestatzen duen (9); prestatzen duena (6); prestatzen dut (6); prestatzen dute (15); prestatzen duten (14); prestatzen edo (5); prestatzen egon (4); prestatzen eman (7); prestatzen eta (32); prestatzen ez (7); prestatzen hasi (88); prestatzen hasi behar (5); prestatzen hasi beharko (5); prestatzen hasi da (6); prestatzen hasi ginen (7); prestatzen hasi nintzen (10); prestatzen hasi zen (18); prestatzen hasi ziren (6); prestatzen hasia (5); prestatzen hasiak (6); prestatzen hasiko (17); prestatzen hasiko da (6); prestatzen hasiko dira (5); prestatzen hasteko (19); prestatzen hasten (5); prestatzen ibili (8); prestatzen jardun (4); prestatzen lagundu (11); prestatzen nuen (4); prestatzen saiatu (6); prestatzen zen (12); prestatzen zidan (6); prestatzen zigun (4); prestatzen ziharduten (6); prestatzen zion (6); prestatzen ziren (7); prestatzen zituen (23); prestatzen zituzten (9); prestatzen zizkidan (6); prestatzen zuen (21); prestatzen zuen bitartean (7); prestatzen zuten (10); proiektua prestatzen (5); proiektua prestatzen ari (5); sasoia prestatzen (6); sediziorako prestatzen (6); sediziorako prestatzen du (4); tea prestatzen (11); tesia prestatzen (6); tesia prestatzen ari (4); txapelketa prestatzen (14); txapelketa prestatzen ari (5); txostena prestatzen (4); vuelta prestatzen (4); zen prestatzen (7); zer prestatzen (5); zerbait prestatzen (9)


prestatugabe izond prestakuntzarik ez duena.

Hotzak eta goseak geunden, Piamonteko partisanorik desarmatuenak ginen, eta ziur aski prestatugabeenak ere bai.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 175. orr.


prestatzaile 1 iz (zerbait edo norbait) prestatzen duen pertsona.

Eta lana aurrera zihoan ber, prestatzailea ohartu zen obra berria eskuetatik irteten ari zitzaiola.  Berria - Harian   2005-05-04

Zurrutas-ek ez zuen lona gainera irteteko asmorik agertu, baina Joseluk norbait besarkatu beharrez besotik tira egin zion prestatzaileari.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 156. orr.

Alberto Garmendia atezainen prestatzaileak, berriz, bigarren entrenatzaile lana ere beteko du.  Berria - Kirola   2006-01-10

Sortzez laborari alaba baina farmazia batean lan egiten zuen, prestatzaile gisa.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 165. orr.

Eskuizkribuari buruzko ikerlana ere idatzi du edizioaren prestatzaileak.  Berria - Kultura   2004-07-02

Ez zuela sinesten ETA izan zitekeenik halako astakeriaren prestatzailea.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 179. orr.

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Hala jakin zuten, kar-kar-kar, afari-prestatzaileen txantxa izan zela arrantza-egun isilpeko hartan gertatutako guztia.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 125. orr.

Suschitzky andrea -garai batean ezkontza-prestatzailea zena, [...]-, orain putetxe narrasak alokatzetik bizi zen.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 156. orr.

Baziren sendagileak, hizkuntzalariak, zerga-biltzaileak, salerosketan trebezia handiko bidaiariak, jakintsuak, artisau finak, diru-prestatzaileak...  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 144. orr.

Larunbat aratsaldean, Ziburun, bakalau prestatzaileen arteko lehiaketa eta ondotik herri-afaria ehun liberetan.  Herria   2001-06-28

Ardeo tiralari-prestatzaileak adierazi zuen hori tiralaria "babesteko" egiten dutela.  Berria - Kirola   2004-07-18

Hauek eta beste antzerako buruhauste franko izan dira eta dira iragarpen prestatzaileei aurpegiratu zaizkigunak eta egunero erasia ohi zaizkienak.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 149. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

lehen taldeko prestatzaile (3); pako aiestaran prestatzaile (3); prestatzaile fisiko (11); prestatzaile fisikoa (17); prestatzaile fisikoak (9); prestatzaile fisikoarekin (5); taldeko prestatzaile (5); taldeko prestatzaile fisikoa (3)

prestatzailearen esanetan (3)

arrain saltsaki prestatzaileen (3); bakalau prestatzaileen (3); prestatzaileen arteko lehiaketa (3); prestatzaileen lehiaketa (6)


prestatze 1 iz (zerbait edo norbait) zerbaitetarako egoera egokian, erabilia izateko eran edo bere egitekoa betetzeko moduan jartzea.

Harrezkero, isiltasun osoz egindako operazioa bihurtzen zen oherako prestatze hura, eta isilik jardute horrek halako zeremonia kutsua ematen ziola esango nuke.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 141. orr.

Beren ongaitzak badituztela, pilotan sartzen airoski, xokoak xixtatzen kurioski baina ainitz ikasteko halere, bereziki Capellanek, hunek lehen aldia baitzuen, azken orduko prestatze batzu gorabehera.  Herria   2001-06-14

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Aurreko prestatze-ikasketen iraute luzea.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 88. orr.

Galoisek ezin izan zuen matxinada hartan parte hartu, bere borondatearen kontra atxikia baitzeukaten, prestatze-ikastaroan, barneko ikasle gisa, Louis-le-Grand institutuan.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 330. orr.

Izan ere, ohartu nintzen, nire bizitza osoa Lantza aurkitzeko prestatze bidea besterik ez zen izan.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 298. orr.

Paradoxa dirudi: lana ongi ikusia zegoen eta prestatze-lana gaizki.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 36. orr.

Merryk gogo txarrez segitu zuen abiatzeko prestatze-lanei begira.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 198. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Bai Seaskakoa, ba hori ez da zure lana diru aldetik, eta Elkar-eko hori, diska prestatze eta holako.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 52. orr.

Eguberriko egitarau prestatze eta kantu ikaste, horra hauien xedea.  Herria   2005-11-17

Fusio-sukaldaritza: lehengaiez (beren aho-ukitu, usain, zapore, kolore eta guzti), egospenez (tenperatura, denbora, aurre-prestatze, etab.).  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 67. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

prestatze lana (3)


prestatzeke adlag prestatu gabe.

Xehetasun batzuk prestatzeke daude oraindik, eta negozioa erabat lotu artean, ez dago zertan gehiegi aztoratu.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 128. orr.


prestau ik prestatu.

prestazio 1 iz pertsona, enpresa edo erakunde batek beste bati eskaintzen dion zerbitzua edo laguntza.

INEMek ere superabita dauka, langabezia finantzatzeko kotizazioek urtean 400 milioi eurotan gainditzen baitituzte prestazioak (ordaindutakoaren araberako prestazioak zein asistentzia-subsidioa).  Berria - Ekonomia   2004-03-07

Argumentu praktikoa edo teknikoa eman baitzuen errentaren birbanaketaren politikaren alde (zehatz esanda, errentaren gaineko zerga progresiboaren alde, edota prestazio sozialak ezartzearen alde).  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 57. orr.

Salneurriari eta prestazioei begiratzen diogu teknologia berri bat onartzeko orduan.  Berria - Harian   2006-02-18

Horrez gain, beharrezko diren zerbitzu eta prestazioen katalogo bat osatzeko eskatu diote.  Berria - Euskal Herria   2006-03-25

Jaurlaritzak 209 milioi euro ematen ditu pobreziari aurre egiteko prestazioetan.  Berria - Euskal Herria   2006-02-22

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Langabezia prestazioak jasotzeko baldintzen hobetzerik ez dela aipatu ere salatu du sindikatuak, «langabeen erdiek saririk jasotzen ez dutenean».  Berria - Ekonomia   2004-05-20

Gizarte Segurantzara kotizaziorik egiten ez dutenez, etorkizuneko gizarte prestazioak baldintzatuko dituzte.  Berria - Ekonomia   2004-07-23

Erasoek eragindako lanuzteengatik ezintasun prestazioa jasotzeko eskubidea izango du biktima  Berria - Euskal Herria   2004-10-08

3 makinez eta kidekoez mintzatuz, eskaintzen dituen ezaugarri teknikoen multzoa.

Nire lantokia iraultza teknologikoaren gurpilari uztartu zitzaionetik honat, bitan aldatu dizkigute aparatuak, "azken belaunaldiko" bertze batzuk ekartzeko. "Potenteagoak", "prestazio gehiagokoak", "sistema guztiekin bateragarriak".  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 269. orr.

Kontua da oraingoak baino prestazio gehiago dauzkan kotxe bat nahi dudala; klimatizadorea ahaztu gabe, noski.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 104. orr.

Autoen prestazioak jaistea nahi izan den denboraldian, alderantziz gertatu da.  Berria - Kirola   2004-08-17

Kontu handiz zaindu dituzte Abiadura Handiko Trenaren -Jaurlaritzak gaitasun edo prestazio handikoa deitzen du proiektua- prestatzeko pausoak.  Berria - Euskal Herria   2006-01-26

4 irud/hed

Agian ez zitzaigula botika gustatuko, bigarren mailako ondorioak eduki zitzakeela, norberaren aldetik prestazio gogortxoak eskatzen zituela...  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 12. orr.


preste iz elizkizun bat egiten duen apaiza.

Beste aldetik, ordea, presteak, fraileak, apezak eta antzekoak, egun itzal handiko gizon diruditen arren, [...] hagitz jendaje populatxeroak, makurrak eta ilunak izandu dira.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 35. orr.


prestidigitadore iz eskujokaria, inkaminaria.

Prestidigitadoreak kapelu luzetik untxi bat ateratzen duenean bezala.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 150. orr.

Mirakulu horietan sinestea, Jainkoa prestidigitatorea dela sinestea da.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 269. orr.

Dentista: ahoan metala sartu eta patrikatik txanponak ateratzen dizkizun prestidigitadorea.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 72. orr.

Zuzentzaile bat lanean serio jokatzen duen pertsona da, ez dabil jolasetan, ez da prestidigitadorea, gramatikek eta eskuliburuek ezartzen dutena errespetatzen du.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 66. orr.

Esperimentu ikusgarriak eskola-amaierarako utziz asetzen zuen bere haur-harrotasuna, hala, prestidigitadore baten gisan txalo artean alde egiteko.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 32. orr.


prestidigitazio (orobat prestidijitazio) iz eskujokoa, inkamina.

Kontua argi eta garbi gelditzen da, lexikoa eta ortografiaren berezitasunak gorabehera, irakurtzen dena da Mogueime konkortu zela Mem Ramires bere gainera igo zedin, eta honek hala aginduta konkortu zela, ez da beste irakurketarik zilegi egiten duten bestelako hizkuntza-kasuistikarik, ez interpretazio mailako prestidigitaziorik.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 228. orr.

Bularrei atzera-aurrera eraginik eta, aldi berean, sorbaldak pixka bat behartuz, eskurik erabili gabe, bularretakoa askatu zuen abildade handiz, prestidijitazio-saio batean ariko balitz bezala.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 166. orr.


prestidijitazio ik prestidigitazio.

prestigiatu, prestigia, prestigiatzen du ad prestigioa eman.

Hizkuntza prestigiatu ere egin behar da.  Berria - Euskal Herria   2004-11-06

Euskarari eusteko, euskara prestigiatzeko, goratzeko, garrantzitsua da Udaleko idazkariak euskaraz egitea.  Berria - Euskal Herria   2004-09-12

Euskalkiak beste barik loratzea eta batua bazterreratzea bezala ulertzen bada prestigiatzea, horrelakorik ez dugu nahi.  Berria - Euskal Herria   2004-04-11


prestigio (orobat prestijio g.er.) 1 iz ospe handiko egoera, arrakastaren, eraginaren edo aberastasunaren bidez lortua; eragiteko edo zirrara sortzeko gaitasuna.

Idazki bikainak ziren, biziak, motzak, zorrotzak, bere sorterriko irakurleen artean prestigio apur bat eman ziotenak, baina inolaz ere ez nahikoa literaturatik bizi ahal izateko.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 136. orr.

Unibertsitate ikasketek badute pisua eta unibertsitateko titulu bat eskuetan izateak nolabaiteko prestigioa ematen dio agiriaren jabeari.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 24. orr.

Gizarteak, oro har, idazle izateari gehiegizko prestigioa ematen dio.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 251. orr.

Prestigioa zaindu behar baita, gainerako gizakiengandik bereizteko.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 72. orr.

Errespetu eta prestigioa bereganatu ditu.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 57. orr.

Ekoizpenak gora egin behar du, baina prestigioa eta kalitatea alde batera utzi gabe.  Berria - Ekonomia   2004-08-15

Prestigioa galtzen ari da.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 56. orr.

Orain, lehen ez bezala, lana, lanaren aukera eta prestigio ez dira lotzen "unibertsitatearekin", modu abstraktuan, baizik "unibertsitate honekin eta ikasketa hauekin", aski modu zehatzean.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 24. orr.

2 (izenondoekin)

Hamasei urte zituen, eta prestigio handiko ikastetxe batean estudiatzen zuen.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 126. orr.

Aldizkariaren zuzendariak lanaren arloan prestigio handiko beste jakitun bi edo gehiagori bidaltzen die lanaren zirriborroa.  Berria - Gaiak   2006-01-31

Kultura greko eta erromatarretan, oso normala eta prestigio sozial handikoa zen gizon ezkonduek amorantetzat mutil gazte bat izatea.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 69. orr.

«Prestigio argia» duten elkarteei soilik emango litzaieke horretarako baimena.  Berria - Euskal Herria   2004-03-31

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Botere Publikoekin batera euskararen aldeko prestigio kanpainetan parte hartu du Xarritonek.  Berria - Euskal Herria   2004-09-17

Llanak Zarautzen erakustea prestigio iturri bihurtu da denborarekin, hamabi urte hauetan argazkilari ezagunen obra erakutsi baitu.  Berria - Kultura   2004-04-09

Eusko Jaurlaritzaren esanetan ikasle kopuruaren igoera lanbide heziketak izan duen prestigio berreskuratzeari dagokio.  Berria - Euskal Herria   2004-01-07

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Azterketa dut irailaren hasieran, eta Daviden irakasle prestigioa dago jokoan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 177. orr.

4 prestigioko izlag

Deustuko Unibertsitatea zegoen Bilbon, prestigioko unibertsitatea.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 17. orr.

Rosales zuzendaria kargutik kentzea, eta patronatukide guztiak elkar litzakeen prestigioko zuzendaria izendatzea.  Berria - Kultura   2004-05-01

Prestigioko irakasleak Euskal Herriko Unibertsitatean, iraganean erantzukizun handiak izan dituzte unibertsitatean, eta etorkizuneko ateak ere zabalik dituzte.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 12. orr.

5 prestigiozko izlag

Prestigiozko poeta epel bihurturik.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 84. orr.

Pariseko prestigiozko hizkerarekin hasi omen zen aldaketa baten bultzadaz.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 28. orr.

Prestigiozko epaimahaiburua da, baina egokia den ez dakit.  Berria - Kultura   2004-09-19

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

prestigio handia (4); prestigio handiko (4)

duten prestigioa (3); prestigioa berreskuratu (3); prestigioa ematen dio (3)


prestigiodun izond prestigioa duena, prestigiokoa. ik prestigiotsu.

Georges Bigot frantziar antzezle eta zuzendari prestigiodunak zuzendu du muntaia.  Berria - Kultura   2006-03-10

Atzerriko artista prestigiodunen lanaren erakuslehio izan nahi du museoak.  Berria - Kultura   2004-12-23

Eskolok hedadura garrantzitsua hartu zuten hala ere, prestigiodunak ziren beti kolokan egon arren, eta toleratuak izatera pasa ziren, hezkuntzako inspektoreen bisitak eta guzti.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 168. orr.

EAEko osasun zerbitzua kalitatezkoa eta prestigioduna dela onartu arren, [...].  Berria - Euskal Herria   2004-12-26

Aholkularitza batzorde «prestigioduna» sortzea proposatu du.  Berria - Kultura   2004-01-21

Polonian, hala diote adituek bederen, literaturaren osagairik prestigiodunena poesia da.  Berria - Kultura   2004-01-31


prestigioso izond prestigiokoa, prestigiotsua.

Hori guztia ondo frogatuta dago, aldizkari prestigioso batean, lehengo urteko abenduan.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 89. orr.

prestigiosoak ziren abokatuak.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 150. orr.


prestigiotsu izond prestigiokoa. ik prestigiodun.

Cecilia Bartoli Italiako mezzosoprano prestigiotsuak Haendel eta Scarlattiren ariak abestuko ditu.  Berria - Kultura   2006-02-25

Judith Miller-ek, kazeta horrek duen erreportari beterano eta prestigiotsuak, sarritan agertu zituen tesi hori berresten zuten sasi-informazioak lehen orrialdean.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 27. orr.

Marjinatuak izaki, artikulu bat Metropoliko egunkari prestigiotsuenean marjinatzea lortzea da beren ametsa eta loria.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 157. orr.

New Yorkeko inportazio eta esportaziorako enpresarik zaharrenetako eta prestigiotsuenetako bat.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 517. orr.

Europako unibertsitate prestigiotsuek eskainitakoekin homologa daitezkeen tituluak.  Berria - Euskal Herria   2004-08-04

1977an Goncourt akademia prestigiotsuko kide egin zuten.  Berria - Kultura   2004-09-05

Orain erakunde handi eta prestigiotsua zen, Elizako beste Ordenen pareko estatusa zuena.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 734. orr.

Petrarca sari prestigiotsua eman zioten hil zen urtean, 1980an.  Berria - Kultura   2004-04-09


prestijio ik prestigio.

prestik adlag prest.

Eta, bazkaria prestik zuten arren, amarenean gelditu ziren bazkaltzen, azkenik.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 178. orr.

Iraken segurtasuna kolokan jartzen jarraituko dutenentzat, ordea, ezpata zorrotz bat prestik daukagu.  Berria - Mundua   2004-07-13

Osabak prestik utzi zuen teleskopioa bere studioko balkoi hartan.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 96. orr.

Guztiak festarako prestik eta iratzarririk.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 159. orr.

España aldetik dena prestik balin bada, Aspe aldean arrenkürak baratzen dira...  Herria   2002-12-12


presto iz musikan, mugimendu bizia, allegroa baino lasterragoa.

Laugarren mugimenduari ekin zioten, prestoari, eta isiltasuna ez zen zegoenetik inora joan.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 223. orr.

Laukoteak ez zuen prestoari ekiteko aukerarik izan, adagioa indarrez amaitutakoan txalo-zarta batek, luze iraun zuen esku-jotze batek, geldiarazi baitzieten lauei.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 228. orr.


prestriatu izond

Zelulagune txiki bat mugatu zuen garunaren alde bakoitzean tximinoen kortex prestriatuan (V4 deritzen aldeetan), koloreari erantzuteko espezializatua ematen zuena.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 45. orr.


prestu (orobat perestu) 1 izond eskatzen zaizkion bertuten eta tasunen jabe dena. (pertsonez) ik zintzo.

Hasieran pentsatu nian gizon prestua hintzela, baina lagunartean behar bezala gobernatzen ere ez dakik.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 125. orr.

Orain baino lehen ere edan dute ondo gizon prestuek botilatik.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 188. orr.

-Oinez, orduan, jaun jator eta andre prestu hori!  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 85. orr.

Neska prestu batenganako amodio benetakoa.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 173. orr.

Susanna izeneko emakume maratz prestu batez maitemindu zen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 32. orr.

Matson jauna irrikaz dago mutikoa lehenbailehen hezi eta hazteko, etorkizunean negozio-gizon prestu eta zentzuduna bilaka dadin.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 241. orr.

Eskerrak eman zizkion hain esaneko eta prestua izateagatik.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 223. orr.

Gu ere, burgeskume alaenok, Zabalguneko bizilagun prestu eta zintzo, inoiz gutitan zanpatu gabeko tokiak urratzen hasi ginen jaiegunetako bezperetan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 156. orr.

Italiar belaunaldi oso baten alai-aire ironikoa zen, faxismoa arbuiatzeko aski buruargi eta prestu, aktiboki kontra egiteko eszeptikoegi.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 92. orr.

Horrexegatik baitzuketen, beste jende prestu ustekook ez bezalako izaera berexia.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 62. orr.

-Zaldun prestu hori: dohain baten eske natorkizu.  Juan Kruz Igerabide   «Artur erregearen heriotza», 2005 - 22. orr.

Oi, ez, Jaun Txit Prestu hori nola kezkatuko da, bada, halako txikikeriez?  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 158. orr.

2 (pertsonez; hed.)

Baina patuak gure protagonistaren saihetsak, sorbaldak eta gainerako gorputz-atal prestu guztiak salbatu nahi izan zituen.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 132. orr.

Inoiz behar baduzue bihotz prestu eta adore handikorik, deitu sir Cadogani!  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 86. orr.

Garaiera txikikoa zen; finak eta prestuak zituen hazpegiak.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 26. orr.

Ondotxo dakite hori, eta ziurtasun osoz, puntu honetaz egiari buruz kontsulta egin dakiekeen adimen prestu bakanek.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 325. orr.

Hemendik aurrera ziur naiz, aldatu egingo dela gure herri txit prestu eta ohoragarri honen bizitza.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 252. orr.

Izen prestu baten legezko oinordeko gisa.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 17. orr.

3 (pertsonez; izen gisa)

Prestuak biziko baitira lurrean eta zuzenek iraungo bertan. Lurrezko munduan, mundu errealean, badira armadunak, Auschwitz eraikitzen dute, eta prestu eta armagabeek lautu egiten diete bidea.  Elizen arteko biblia   EsZ 2,21

Zuzenak bide txarretik eramaten dituena, berak prestatutako tranpan jausiko da; baina prestuek zoriona izango dute sari.  Elizen arteko biblia   EsZ 28,10

4 (bestelakoez)

Horixe bai abere prestu eta noblea, laztana!  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 197. orr.

Haren txakurra otso bikain bat zen, berdin jator-prestu eta estimatua.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 98. orr.

Ez dezadala jakin tentatu duzula berriz ere zure jarrera prestu eta jokaera lotsagarri horrekin.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 191. orr.

Herritar fidagarriak aukeratuko ditut kontseilari, jokabide prestuko gizonak zerbitzari.  Elizen arteko biblia   Sal 101,6

Errusierari kutsu prestuagoa eman nahirik.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 234. orr.

Ez ninduten betetzen damu- eta elkartasun-aldarrikapen prestu eta orokor haiek, sekula ikusi gabeko jendeak eginak.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 283. orr.

Utzi egin nien gizon-ausardiazko eta norberaren sakrifizio prestuzko amets haiei.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 121. orr.

· Nire herriko lege zaharrak agintzen duen berrogeita bost graduko inklinazio prestu eta eskuzabal horrekin.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 51. orr.

5 (adizlagun gisa)

Neskak ez zuen nirekin prestu agertzeko asmorik.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 162. orr.

Guztiekin prestu eta atsegin jokatu zuen, ez hain aspaldiko traizioa airean lurrindua iduri.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 60. orr.

Zintzoak prestu jokatzen du beti; zorionekoak haren ondorengo seme-alabak!  Elizen arteko biblia   EsZ 20,7

Orduan ikasiko duzu zuzen, zintzo eta prestu izaten, eta ongi jokatzen.  Elizen arteko biblia   EsZ 2,9

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

emakume prestu (3); gizaseme prestu (3); gizon prestu (30); gizon prestu bat (4); gizon prestu batek (3); jende prestu (7); prestu prestua (3); zaldun prestu (3)

emakume prestua (3); gizon prestua (34); gizon prestua zen (6); jaun prestua (5); jende prestua (4); neska prestua (3); oso prestua (3); prestua eta zuhurra (3)

ezin prestuagoa (3)

gizon prestuak (5); jende prestuak (4); oso prestuak (4)

jende prestuen (3)

jaun prestuok (3)

gizon presturik (4)


prestuez izond prestutasunik gabea.

Eta orduan Da Vincik esaten zuena adierazi behar izan nion aurkezle prestuezari: [...].  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 178. orr.

Kimikaren jatorria prestueza zen, edo ez garbi-garbia bederen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 79. orr.

Piantabibini esaten zioten, behinola "rashàn" batek (prestuez batek), adarra jotzen ari zitzaiola, ziria sartu baitzion gizagaixoari.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 20. orr.


prestuki (orobat perestuki g.er.) adlag. prestutasunez.

Denak prestuki egoten dira jatekoaren beha eta fraileak baimena ematen dielarik hasten dira urreztatuak diren zilarrezko ontzi zabal batzuketan jaten.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 93. orr.

Garaiera handikoa zen mutil gaztea, sorbalda eta bular alde zabalekoa, eta eite estukoa gainerakoan, eta giharrek prestuki erantzuten zioten agindua emandako une berean.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 100. orr.

Ama aurkitu genuen bere aulkian prestuki eserita eta joste-lanak egiten.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 72. orr.

Gelditu ginen, prestuki, azken akitaniarrak oro bezala, Galiarrei loturik eta, geroztik, erlijioaren eta politikaren arteko zalantzek burtzoraturik.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 19. orr.


prestutasun1 1 iz prestua denaren nolakotasuna.

Jesu Kristo Gure Jaunak bere ordezkari Goihenaren alde otoitz egin zuelakotz, haren prestutasun, zintzotasun eta zuzentasunaren baitan handizki sinetsi eta sinesten baitugu.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 155. orr.

Non dago urteetan eskaini izan dizudan jendetasuna eta prestutasuna?  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 121. orr.

Urteen buruan, seme zapuztua jaun enpresari honexen zerbitzura hasiko da lanean, baita haren konfiantza lortu ere, bere prestasun eta prestutasunagatik.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 77. orr.

Hala moduzko solidaritate izpi batek prestutasuna ematen zion proposamen anker hari.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 145. orr.

Gizonek euren aldetik ere halako prestutasunez betetzen zituzten agindutakoak, ze, maniobra amaitu genuenerako nasan bainengoen.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 56. orr.

Higanotak, ordea, pitzadurarik gabeko prestutasun batez jokatzen du.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 42. orr.

Horra hartu ditugun arreta guztiak, ezkontzaren prestutasun eta zehaztasunerako.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 74. orr.

2 (izenondoekin)

Badira gero prestutasun eskaseko hitz batzuk [...] zeinak ez baitira soilik haurren aurrean berezko zentzuan erabiltzekoak, baizik eta, orobat, biraoen ordez.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 26. orr.

Bazkari osoko prestutasun adiskidetsuak keinu batean alde egin zion Potzolori.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 333. orr.

Nire epitafioa asko ari da galtzen bere prestutasun latz hartatik.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 121. orr.

Burutik pasatu zitzaion bere lana suntsitu edo eraberritzea; gero, prestutasun arranguratsuz, Erromara bidali zuen, hitzik aldatu gabe.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 138. orr.

Baina prestutasun moral handieneko gizonak ere izugarri aldaberak ditun besteren xarma fisikoen eraginpean.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 121. orr.

Aitatasunaren ikerketa mugatu egin zen, ez, ordea, arrazoi moralen eraginez, baizik eta prestutasun gutxiko emakumeek gezurretan salatutako gizonen ohorea salbu uzteagatik.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 241. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Administrazio guztiz egoki batean, gizakiak engranaje eginkizuna baizik ez duela, nagitasunak, prestutasun ezak, justiziarik ezak ez dute zertan nagusi izanik.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 73. orr.

Bere heriotzaz prestutasun eta onbide-eredu gogoangarria utzi zien, gazteei ez ezik, bai eta herri osoari ere.  Elizen arteko biblia   2 M 6,31

Joera interesgarria izan zen, bere prestutasun-puntua bazuena, eta maiz ikusten da tentazio hori bera berriro pizten (laurogei ondoko hamarraldian batez ere).  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 286. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

lortzeko prestutasun osoa (3); prestutasun osoa (14); prestutasun osoa duela (4)

bere prestutasuna (3); egiteko prestutasuna (5); elkarrizketarako prestutasuna (5); jarraitzeko prestutasuna (3); prestutasuna adierazi (3); prestutasuna agertu (14); prestutasuna agertu zuen (4); prestutasuna agertzea (3); prestutasuna azaldu (3); prestutasuna erakutsi du (4)


prestutasun2 ik prestasun.

presumitu izond harroxkoa, handiustekoa.

Zeren eta Madrildik aldizka itzultzen zitzaigùn Mattin hura, berez aski urguilutsua zena, gero eta presumituago eta handinahiago egin baitzitzaigun, Madrilekin eta Madrilgo gortearekin zoraturik.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 307. orr.


presuna ik pertsona.

presuner ik presoner.

presunergo ik presonergo.

presuntzio 1 iz ustekizuna, susmoa.

Legearen presuntzioan, nahiz senar-emazteen elkarrekiko bizimodua, nahiz senarraren interes eta zainketa, nahiz andrazkoaren errugabetasuna -aldez aurretikoa- uste izateko betebeharra, horiek guztiak dira oinarri, magistratuaren ezinegonak ostendu eta norbanakoen egoera eta familien lasaitasuna bermatzeko.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 74. orr.

Lege frantsesek iruzurtzat jotzen dute merkatari batek bankarrota egin aurretiko hamar egunetan egindako guztia; horra legearen presuntzioa.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 263. orr.

Erromatar legeak zigortu egiten zuen adulterioaren ondoren emaztea berekin gordetzen zuen senarra, salbu eta erabaki hori auziren baten beldurrez edo bere lotsaren axolarik ezaz hartu bazuen; horra gizonaren presuntzioa.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 263. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Presuntzio-kontuetan, legearenak gizonarenak baino gehiago balio du.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 263. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Errugabetasun presuntzioa hautsi du Tourrak. Pinochetek ez luke berriro errugabea dela harro esan behar eta, behingoz, bera babestu duen errugabetasun-presuntzioarekin amaitu beharko litzateke.  Berria - Kirola   2004-07-03

«Erruduntasun presuntzioa» erabiltzea egotzi dio Azkarragak PSOEri.  Berria - Euskal Herria   2004-10-10

Zeinek hartzen du hizkuntza horretatik berezitasuna, izen ona, eta norengandik, ostera, hartzen du hizkuntza horrek bermea edo gutxienez egia-presuntzioa?  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 60. orr.

Teknikoei egiatasun presuntzioa aitortuko zaie, laneko ikuskatzaileen gisara.  Berria - Ekonomia   2006-03-24

Zuzenbide presuntziorik ez dago haren alde eta egintza ilunetan du jatorria, horien froga ere ezina dela sarritan.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 25. orr.

Azken 20 urteetan zehar mugimendurik egin gabe egon diren gordailuen titular diren bezeroei jakinarazten zaie iragarpen honen bidez, ezen, jadaneko legeriaren arabera, abandonu-presuntzioan erori direla.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 93. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

auzipetuen errugabetasun presuntzioa (4); errugabetasun presuntzioa (33); errugabetasun presuntzioa aldarrikatu (3); errugabetasun presuntzioa errespetatu (3); errugabetasun presuntzioa errespetatzeko (5)

errugabetasun presuntzioaren (5)


presupostu 1 iz aldez aurreko oinarria edo hatsapena.

Izan ere, eztabaida razional bat nahi baldin bada [...] presuposturik elementalena da kontrarioari razionalitateren bat suposatu beharra dagoela.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 81. orr.

Araudi horrek sistemaren barruan eta sistemaren presupostuekin koherentzian bakarrik balio duela, sistematik kanpora araudi guztiek balio erlatibo bera izaki.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 15. orr.

Euskadin eztabaida politiko, sozial, ekonomiko eta kulturala zabaldu eta aberasteko asmo betea dugu, uste baitugu nazionalismo modu baten eraginez mugatua eta pobretua dagoela [...] eta nazionalismo modu horren interes eta presupostu ideologikoetara modu itogarrian itxia.  Berria - Euskal Herria   2004-11-20

2 aurrekontua.

Zihigatik 649 kilometrora dagoen espetxean, furgonak garestiak dira eta ez daukate nahi adinako presupostua.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 190. orr.


presurizatu izond atmosfera-presio ohikoan atxikia.

Kontrol kabina presurizatuan bi kreatura adimentsu zihoazen, bi afrodita nerabe.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 95. orr.

Zentral berri horiek, Cherbourgekoa barne, teknologia aurreratuagoko erreaktore berri bat edukiko dute, EPR (Europako Erreaktore Presurizatua) delakoa.  Berria - Gaiak   2006-04-20


preteknologia iz eskuzko lanak.

Preteknologia edota Gimnasiako klase-orduetan izaten ziren saioak, eta antzerki taldean sartzeko nota onak izan behar ziren.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 71. orr.


preteknologiko izond teknologiaren aurrekoa.

Zeru Goienetako Arkitekto Nagusia, birrin eta deusezta, zabal eta heda ezazu kosmosean barna naizen izaki preteknologiko eta frakasatu honen hautsa!  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 90. orr.


pretendiente iz ezkon-nahia.

Bere amaren pretendientea izan zelako estimatzen zuen Belom jauna.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 121. orr.

-Ulises etxera bueltatu zenean, Peneloperen pretendienteak hil zituen, baina nik ez dut hori egin beharko, ezta?  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 106. orr.

Bertze pretendienteak joanak ziren.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 59. orr.

"Pretendienteen" garaiak aspaldi joan ziren, eta urrun samar geratzen zaizkie gaur egungo neska-mutikoei.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 63. orr.


pretenditu, pretendi, pretenditzen 1 du ad helburu izan.

Ez dut pretenditzen inori sinetsaraztea santu bat naizenik.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 28. orr.

2 norbaitek norbaitekin, gizon batek emakume batekin bereziki, ezkontzarako harremanak nahi izan.

Maisu Txikiak bazuen denda sastar bat Fucar kalean, eta han egon ohi zen sarritan bere alaba Silveriarekin; neska jatorra, oso polita, Victorio, mailegu-emailearen ilobak pretenditzen zuena.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 122. orr.


pretensio ik pretentsio.

pretentsio (orobat pretensio g.er., pretensione g.er., pretentzio g.er. eta pretentzione g.er.) 1 iz asmoa, nahikaria, helburu izatea.

Liburu bat bakarrik ondo pasatzeko irakur daiteke, beste pretentsiorik gabe.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 158. orr.

Artean idazten nuen, baina inolako pretentsiorik gabe.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 237. orr.

Ez dugu pretentsiorik, bistan da, adierazpenaren definizio bateratzaile bat emateko.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 261. orr.

Ez dut pretentsiorik, nik ez dut jendea behartu nahi nire entzutera etor dadin.  Berria - Kultura   2006-04-09

Zein dira bada nire pretentsioak?  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 33. orr.

Akabo mementoko haren ONU-ko idazkari nagusi izaiteko pretentzionea!  Herria   2004-03-25

Herri bat ordezkatu eta haren nahi edo gurarien interprete bihurtu nahi duen edozein antolakunde edo talderen pretentsioari tinko aurre egitea da bakean eta elkarbizitzan sinestea.  Berria - Euskal Herria   2004-12-11

Egileak Historia emateko pretentsiorik izan balu (Sistema Osoa), sistema periodikoko elementu guztiak jorratu behar zituzkeen, bere metaforarekiko zintzo.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 11. orr.

Nire pretentsioen artean seguru esan dezaket ez dagoela arbaso mistiko bat izatea, begiak zuri jarrita Jesukristo gurutziltzatua ikusten zuena.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 49. orr.

Iraganaren ikur gertatzen dira hondakinak; edozein proiektu eta asmoen pretentsio behin-betikoek zer nolako hareazko oinarriak zituzten erakusten digute; mitoaren, ametsaren, desiraren, grinen aurkako antidoto bortitzak dira.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 100. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Eta horrexeri ekin dio batek baino gehiagok, egiantz pretentsiorik gabe.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 153. orr.


pretentsione ik pretentsio.

pretentzio ik pretentsio.

pretentzione ik pretentsio.

preterito 1 izond igarotakoa, iragana.

Ez diozu erantzungo eta bere oroimen preteritoaren erakusketarik egin gabe aldatuko du gaia Andonik.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 114. orr.

• 2 iz lehenaldia, iraganaldia. irud/hed

Memelo aurpegi guztiz ezezagun bat irribarrez ikusi zuen Goiok erretratuko preterito inperfektuan.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 390. orr.

Hor dago azken ilaran Emilio, ilehoria, izkinatik burua gora luzatzen, futuroaren preteritoan ez agertzeko beldurrarekin, nire burua ere hor dago bigarren ilaran ezkerretik seigarrena.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 338. orr.


pretexta iz ipar aitzakia, desenkusa, estakurua.

Beti pretexta berak dituzte boterearen hartzeko.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 220. orr.

Nola laidostatua zen, nola farisauak eta... nola etortzen ziren beti, dena traba, dena pretexta... eta erlijione pretextekin!  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 221. orr.


pretil ik petril.

pretore iz antzinako Erroman, magistratu judiziala, legea betearazteko eta interpretatzeko ahalmena zuena.

Zenbait aitak ez zuten izena eman erroldan, beren jarauntsia alabari utzi ahal izateko; eta pretoreek juzgatu zuten hala eginda letra bortxatzen ez zenez, ez zela Lege Vokoniarra bortxatzen.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 186. orr.

Senpronio Aselo pretoreak zordunei legeen arabera jokatzen utzi ondoren, hartzekodunek hil egin zuten, berritu ezineko zurruntasun bat gogora ekartzeagatik.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 92. orr.

Jokoen ospakizunak direla-eta pretoreek eta agintariek urtero hainbat mekanismo prestatu behar izaten dituztenez, [...].  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4610. orr.

Erroman, adin gutxiko bat lapurretan harrapatzen zutenean, pretoreak nahi adina zigorkarazten zuen, Lazedemonian bezala.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 259. orr.

Pretoreen ediktuak, kontsulen ordenantzak, edilen araudiak, juriskontsultoen erantzun edo erabakiak.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 44. orr.


pretoriar 1 izlag pretorearena, pretoreari dagokiona.

Apezpikuek, metropolitanoek eta primatuek leialtasuna zieten eskualdeko patriarkei, hierarkikoki pretoriar prefektu dioklezianikoen parekoei.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 50. orr.

Galietako prefektu-kargu pretoriarra bereganatzean bere lanbidearen gailurrera iritsitako funtzionario baten semea zen,  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 90. orr.

2 petroriar guardia (orobat guardia pretoriar) erromatar enperadore baten guardia pertsonala.

Haiek guztiek pretoriar guardiako kapitain sainduak baino sastatuago eta zulatuago akabatu zutenez gero...  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 160. orr.

Lehenengo lana, hortaz, akats txiki horiek ahalik eta gehien, posible zen bezainbestean ezkutatuko zituen guardia pretoriarra osatzea izan zen.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 20. orr.


prexixo 1 adlag adlag hain zuzen. ik preziso.

Gaur egun, ardura guztiak biren artean partitzeko joera gailentzen ari denean (eta ez prexixo etxetik kanpo lana egiten zutenek bultzatuta).  Arantxa Iturbe   «Ai, ama», 1999 - 47. orr.

2 prexixo izan beharrezko izan.

-Ez da prexixo -esan zuen ahots ezin apalago batez.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 144. orr.


prezaezin (corpusean preziaezin soilik) izond ezin prezatuzkoa.

Ruby preziaezinak "emakumearengana" lagundu zion Roseri; arratsalde hartantxe geltokiraino eraman eta ahizparenerako bidean abiarazi zuen tren batean.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 47. orr.


prezagarri (orobat preziagarri; Euskaltzaindiaren Hiztegian prezagarri agertzen da, ipar markarekin, eta preziagarri ez erabiltzea gomendatzen da) izond aintzat hartzekoa.

Plazatik haste, itxura kriket, plazergarri, alai bat beretuz, etxe xuri argiak eta gainerat oinkarientzat, zer geriza, prezagarriak diren harri pikatuz egin bazterbide egokiak.  Herria   2003-03-20

Ikerketa horretan laguntza preziagarria ekartzen digu Dominik Lagadec, Azkainen berriki kokatua den "Txopinondo" eta "Sagardun" kontsorzioko kideak.  Herria   2005-05-19

Gaitz horren kontrako borrokan, aintzinamendu preziagarriak egin dira segur bainan bada oraino bide egiteko eriek ukan dezaten sendatzeko molde hobea eta bestalde xertorik ere ez baita jendearen gaitz hortarik begiratzeko.  Herria   2002-12-05

Denbora preziagarri eta jainkozkoa galtzen duzue.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 60. orr.

Arrazoizko maitasun noble eta jakintsua ere gauza ospetsua da, preziagarria eta gustagarria.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 92. orr.

Horien presentzia, horien izate hutsa, preziagarriago da eta baliagarriagoa mundu guztiko egitatea baino.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 118. orr.


prezarazi, prezaraz, prezarazten (orobat preziarazi; Euskaltzaindiaren Hiztegian prezarazi agertzen da, ipar markarekin) du ad aintzakotzat harrarazi.

Bilboko Euskalduna Jauregian Rostropovitxek Errusiako Estatuaren Orkestra Sinfonikoa zuzendu du maiatzaren 6an kontzertu eder batean: Txaikosvski eta Txostokobitxen obrak prezarazi dizkiote harat bildu den musikazale ezagutzaileari.  Herria   2001-05-17

Bezperan hasiak ziren ibarreko ate idekitzeak, arrain, gasna, zingar eta arno lehiaketa batekin, tokiko mozkin horiek hobeki ezagutarazteko eta preziarazteko.  Herria   2004-10-21


prezatu (13 agerraldi, 7 liburu eta 4 artikulutan –prezatze* formak-; orobat preziatu 124 agerraldi, 25 liburu eta 79 artikulutan–preziatze* formak-; Euskaltzaindiaren Hiztegian prezatu agertzen da, ipar markarekin), preza, prezatzen 1 da ad aintzakotzat hartu, balioetsi. ik estimatu; preziatu1.

Gilenek ikasteko grina zuen; nik baino aise ere gehiago prezatzen zituen Etxeberriren saioak. zenbaitek nahi luketen baino gehiago prezatzen nautelako gure Aita Saindu Pio V.ak, Aita gorriz-jantziek eta erromatar guztiek.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 102. orr.

Ene gorteko nesketan gehienik preziatzen eta estimatzen dudana da.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 37. orr.

Janari hori biziki prezatua da Nafarroan gaindi.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 166. orr.

Toki menditsu hau denbora txarrak estalten duenean, erromesek supazterreko sua prezatzen dukete.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 180. orr.

· Haundizki prezatua zen bere lanean ala su hiltzale bezala.  Herria   2003-05-01

Xaxpienea deitu ostatua, ontsa ezagutua eta prezatua, eskuz aldatzen da.  Herria   2001-04-26

2 (era burutua izenondo gisa)

Goresmen eta esker onak har ditzatela herritarren partez ere kaseta huntarik ororen zerbitzari prezatu horien guziek.  Herria   2004-08-12

Ezjakinak izanik ere, gizonak baitira, alabaina, eta behar orduan, giza laguntza, beste zernahi baino prezatuagoa, eman baitezakete.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 505. orr.

3 da ad harrotu.

Eta nola prezatzen eta loriatzen zen hartaz...!  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 115. orr.

4 ezin prezatuzko ik prezaezin.

Ezin prezatuzko oparia eskaintzen baitie.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 167. orr.

Ezin izartuzkoak dira "Gure Aita"ren mezuak, eta lehenik Jesus Jainko Semeak erakutsia dauku "Gure Aita, zeruetan zirena" berri ezin prezatuzkoa: Jainkoa, gure Aita!  Herria   2002-11-21

· Ezin aski prezatuzko ohorea eta ongia ekar lezakeela gure Artzapezpikuaren absoluzio osoak.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 160. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ezagutzen eta preziatzen (3)


prezatuki (orobat preziatuki) adlag

Eta badakit, oroigarri xinple-apain hura, bakoitzak prezatuki etxera eraman zuela eta sukalde, egongela edo logelako murru-paretetan luzaz dilingo egon zela.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 93. orr.

St Willibrord karrika hustu eta isilduan, neguko fruituen kolkoak hormaren gardentasunean preziatuki altxatuak.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 128. orr.


prezatzaile (corpusean preziatzaile soilik) izond haintzat hartzailea.

Bainan badakigu badirela, hor nihun bezenbat, bertsularien preziatzaile onak.  Herria   2003-09-25


prezeptiba 1 iz araubidea, araudia.

Lerrootako nire aitortza hauek ez dira batere erosoak niretzat, prezeptibako irakasleak irakatsia baita idazten dakidan apurra.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 64. orr.

Estreina Durán-ek, kritiko gisa [...] literaturaren historikotasun eta baldintzatze sozialaren doktrina ezarri behar du (prezeptiba klasizistaren aurka).  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 29. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Estetiken gorabeheraz gainera, prezeptibaren kezka ere bizi zuten Lizardik eta Orixek.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 126. orr.

Gymnasium-ean irakasten ziguten literatur prezeptibari buztan-ziri egin, eta idazten hasi nintzen zehaztasuna ugaritasunaren jarioan itotzeko kezkarik gabe.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 13. orr.


prezeptoral izond prezeptorearena, prezeptoreari dagokiona. ik prezeptore 2.

Eredu prezeptorala, berriz, printzeen heziketarako erabili zen bakarrik, baina, horretan ere, ezin esan gizabanakotze-prozedurarik zegoenik, zeren jauntxo edo printze haiek adin jakin batean ziren ikasle bakarrik eta, haien maisuek, gainera, ikaslearekin batera ibili behar zuten ikasle zen bitartean.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 313. orr.


prezeptore (orobat prezetur g.er.) 1 iz irakasten duen pertsona.

Aitona Nikolas, komunzki eta eskuarki, euskaraz mintzatzen zitzaigun, baina baita frantsesez ere, batik bat don Frantzisko, herriko apeza, Mattin eta bion prezeptore izendatu zuenean.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 20. orr.

-Zure bi seme horiek nik baino gehiago dakite, eta prezeptore berria ekarri beharko zeniekete, baina prezeptore on bat.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 41. orr.

Eta zeren [...] bainuen orduko bertze mundu bat, edo bertze mundu batzuk, prezeptore jaun Marcelen eta osaba Joanikoten eskutik zetozkidanak eta gero eta neureagoak sentitzen nituenak.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 75. orr.

Gure prezeptoreak lauta jotzen ere baitzekien eta ongi jotzen gainerat.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 139. orr.

2 (hitz elkartuetan) ik prezeptoral.

Don Frantziskorekin akabatzeko, kontatuko dizut nola eta noiz utzi zuen bere prezeptore kargua.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 41. orr.

Nahiz eta apeza, bere prezeptore lanak utzi zituenetik, gero eta gutiago etortzen zen.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 139. orr.


prezepzio iz erregeak edo kidekoak lege jakin baten kontra eginiko gutuna.

Lege asko zeuden ezarrita, baina erregeek alferriko bihurtzen zituzten lege haien kontra egindako prezepzio izeneko gutunen bidez.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 310. orr.

Prezepzioak ematen zituzten legez kontrako ezkontzak egin zitezen; oinordekotzak aldatzeko ere ematen zituzten.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 310. orr.

Ahaideek legeak ezarritako ordenaren arabera izan ziren oinordeko; neska, alargun edo lekaimeekin ezkontzeko prezepzio guztiak indargabetu ziren, eta zigor larriak ezarri zitzaizkien haiek lortu eta erabiltzen zituztenei.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 311. orr.

Erregeek hitz eman zuten ez zizkietela beren gizon libreak kenduko leudeei, eta ez zituztela emango eliz ondasunak prezepzioen bidez; hortaz, elizgizonek eta nobleek bat egin zuten beren interesetan.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 336. orr.


prezesio iz ekliptikaren eta zeru ekuadorearen ebaketa-puntuen atzeranzko higidura.

Zirkulu batean zehar mugitzen da ardatza, eta 26.000 urte inguruan behin etortzen leku berera: ekinozioen prezesioa.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 175. orr.


prezeski ik preseski.

prezetur iz zerga-biltzailea.

Karia hortako hor ziren (izenetan sartu gabe) Andere Prezeturra, diru laguntza ekarri duten jaun hautetsiak, obraren kudeatzaile, ofiziale langile, herriko sekretarioa eta kontseilukoak.  Herria   2001-03-01

· Bere partea beharko duela pagatu prezeturean.  Herria   2001-07-12


prezeturtegi iz zerga bilketaren egoitza.

Ondorioz, kantonamendu bakoitxean bazen jandarmeria bat, bazen prezeturtegi bat eta bazen ere, besteak beste, afera frango xuritzen ahal zituen juje edo epaile bat.  Herria   2003-11-20

Makur handiak, bi bunba azkartto leherturik, batto prezeturtegian, bestea aduanako bulegoen aintzinean...  Herria   2003-07-24


preziaezin ik prezaezin.

preziagarri ik prezagarri.

preziarazi ik prezarazi.

preziatu1 izond balio handikoa.

Esmeralda harri preziatu ederra da, baina haren edertasuna ez zen gizonarentzat piztu, harik eta poeta baten begiek miretsi eta poeta baten hitzak izena eman zion arte...  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 112. orr.

Harribitxi handi eta preziatu bat aurkitu zuela.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 499. orr.

Memoriaren kutxan gorderik, altxor preziatu bat balitz bezala.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 339. orr.

-Testamentua egin, eta nire liburu preziatuak esku onetan utzi nahi nituzke.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 34. orr.

Haundikien artekoa batik bat, ehizaki preziatu oro bezalatsu.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 157. orr.

Eser zaitezte lurrean, erori baita zuen burutik errege-koroa preziatua.  Elizen arteko biblia   Jr 13,18

Ardangelan, berriz, hantxe zeutzan botilak, ehundaka, ardo preziatuak oro ozpin.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 37. orr.

Moabeko mugei erasoko diet eta hiririk gabe utziko, herrialdeko hiri preziatuenak ere suntsituz.  Elizen arteko biblia   Ez 25,9

Eskua haren eskuineko saihets aldera irristatu zitzaion eta orbain preziatu hura ukitu zion.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 242. orr.

Kristo Jesusen odol preziatuaz berrerositako arimengana.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 786. orr.

Potter jaun preziatu hori: [...].  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 51. orr.

Txakurra, Tibeteko arraza preziatu batekoa, gaiztoa zen eta hozka egiteko prest ageri zen.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 56. orr.

Haren kideko bilakatzen zen horrenbestez, eta gorespen-esaldi lakoniko bezain preziatu baten ohorea zuen sari.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 51. orr.

Holako pertsonak informazio iturri preziatuak ziren nazientzat.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 64. orr.

Ene dohainik preziatuenaz gabetu, eta kaleetan barrena ibiltzera behartzen nau.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 339. orr.

Bi txanpon eskuineko zirrituan eta aholku preziatuak jasotzen dira, hortzetara itsasten direnak goxoki bigunen antzera.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 123. orr.

Ez da aipatu ere egiten zenbait gizarte zerbitzu taxuz eskaintzeak delako lehiakortasun preziatu horretan duen eragin positiboa.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 147. orr.

Bakoitza minutu erdi batez egoiten zen leiho bazterrean, sudur ziloak kanpora buruz, ahal zuen bezainbat aire hartzen denbora hain labur eta preziatu hartan.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 85. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

altxor preziatu (6); harri preziatu (3); metal preziatu (3)

altxor preziatua (11); jaun preziatua (3)

metal preziatuak (3)

odol preziatuaz (3)

altxorrik preziatuena (5); gauzarik preziatuena (3)


preziatu2 ik prezatu.

preziatuki ik prezatuki.

preziatzaile ik prezatzaile.

prezintatu, prezinta, prezintatzen du ad zigilatu.

Kaxa batean gorde, prezintatu, eta larunbatean irekiko da finala jokatzeko.  Berria - Kirola   2004-01-09

Oraindik ez dakigu nork aurkitu zuen ohean, zintzilik bazegoen nork askatu zuen, zergatik zegoen gela prezintatu gabe eta nork eman zuen informazio guztia.  Berria - Euskal Herria   2006-03-03

Apezpikuak Entredicho izeneko zigorra ezarri zion auzoari, eliza prezintatuz, apezari ez auzoan ez beste inon meza eta elizakoak ematea debekatuz.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 268. orr.

Egunkari gehienetan azaldu dena, polizia ateak prezintatzen; protesta eta txistu egiten zuen jendea; lehen uneko adierazpenak egin zituzten pertsonak.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 118. orr.


prezinto (orobat prezintu g.er.) iz zigilua.

Aste bete egin zuen zure etxeko ateak nolabait itxita, hiriburuko komisaldegiko prezinto batekin josia, epailea azaldu zen arte.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 108. orr.

Kendu zuten prezintoa noizbait, eta orduan aitak sarraila konponarazi zuen. kazetariz inguratutako Poliziaren prezinto elastikoa urrunean ikusten hasi zenean, autoa utzi eta kontrol hesirantz abiatu ahala.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 109. orr.

Hurrengo gauean prezinto poliziala ezkutuan pasa zuen pasaportea berreskuratzeko.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 139. orr.


prezintu ik prezinto.

prezio (3263 agerraldi, 193 liburu eta 1111 artikulutan) 1 iz ondasun bat saltzen edo erosten den diru kopurua. ik salneurri.

Merkataritzan jardun ahal izateko, diruak prezio bat izan behar du.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 89. orr.

Izen baten jabe eta diru baten jabe egitea da arrakasta; hau da: letra eta numero gizenez idaztea pertsona baten izana, balioa eta prezioa.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 93. orr.

Ahaztu al zaizue anpolaiek zer prezio egin zuten?  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 91. orr.

-Zein da zure azken prezioa? -esan zuen Sobakevitxek azkenean.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 159. orr.

-Zeuk jarri prezioa -esan nuen-.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 290. orr.

Zuek esan zenbat kobratu nahi duzuen zerbitzuaren truke, eta ondoren ikusiko dugu prezioa adostu ahal dugun.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 167. orr.

Jaki bakarra eskatu ohi zuen, eta, platera husteaz gain, gehiago nahi izaten zuen beti, baina, hori bai, prezio berean.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 97. orr.

Bi sektore horietan, ahalmen berriak abian jartzeak prezioen gorakada gauza iraunkortzat hartzea dakar.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 125. orr.

Hamaiketan, prezioak beheratu eta azken salgaiak saltzen ditu.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 95. orr.

Espainian 2002ko urtarrilean, prezioek %0,1 egin omen zuten behera.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 41. orr.

Katearen zuzendariak prezioak merkarazi zizkidan eta, enpresa ez kaltetzearren, murriztu ere egin behar izan nuen neure portzentajea.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 40. orr.

Enpresa gotorrek, prezioak hautsiz, kalitu nahi baitzituzten ttiki guztiak.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 29. orr.

Prezioen beheraldiak ez du eragin bizkorgarririk izaten ia azken kontsumoan.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 124. orr.

Ondasunek edo zerbitzuek prezio bat dute, eta prezio horren osagaien kostuek gora egiten dutenean sortzen da kostu-inflazioa.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 105. orr.

Merkatari erromatarra [...] gai zen guztiz Mediterraneoko hirien artean zeuden prezioen aldeaz baliatzeko.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 23. orr.

Prezio horretatik gora ingelesei ez zaie komeni portugaldar ardoa inportatzea.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 39. orr.

Prezio doblean saldu beharko dinat!  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 56. orr.

Maizenik, Kontsumorako Prezioen Indizearen (KPI) bilakaerarekin neurtzen da inflazioa.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 104. orr.

2 (-en atzizkiaren eskuinean)

Lasterrago handitu baitziren salgaien prezioak fabrikazio-kostuak (soldatak eta lehengaiak) baino.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 33. orr.

Petrolioaren prezioa laukoiztu egin zen Yom Kippur-eko gerraren ondoren.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 87. orr.

Hainbat merkatu espekulatibotan [...] gertaturiko aktiboen prezioen erorikoak, banku-balantzen hondamenaren handitasuna agertu dute.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 185. orr.

Produktuaren prezioak behera egiten badu, ceteris paribus [...] produktu horretatik erositako zenbatekoak gora egingo du.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 22. orr.

Ondasun baten prezioa ehuneko bat jaisten denean.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 41. orr.

[Nazioarteko merkataritzaren] bolumeneko hazkundea erdira jaitsi zen 1998an, eta lehengaien prezioak lur jota geratu ziren.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 162. orr.

3 (izenondo eta izenlagunekin)

Oso prezio onean saldu diagu herritik eramandako guztia.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 100. orr.

Prezio onak egiten dituzte erromesentzat.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 38. orr.

Jabeek hunkiko dituzten laguntzak handiagoak izanen dira gero prezio merkean errentatuko dituztela izenpetzen baldin badute.  Herria   2001-02-08

Bazkaria, prezio finkoa: 8 franko.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 177. orr.

Borgoinako barraskiloek prezio gehigarria dute.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 178. orr.

-Prezio berezia egingo dizut, nahi baduzu -esan zuen-.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 26. orr.

Erdi Aroko Europa kristauko teologoek osatu zuten "prezio zuzen" haren bertsio gaurkotua baizik ez da prezio egonkor eta ondo ordaindu hori. Prezio errealaren nozioa, hemen, lehengaien prezio erlatiboari dagokio.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 124. orr.

Lan-eskuaren prezio merkeaz baliatzeko asmoz.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 110. orr.

Ez zen errentagarria gertatzen aleko prezio altuak zituzten ondasunen ekoizpena.1970eko hamarraldian HPEEren prezio jasoen politikak eskaintza lehiakor bat gararazi zuen.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 117. orr.

Prezio konstanteetan, lehengaien beheraldia [...] etengabea izan zen aldi horretan guztian.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 60. orr.

Kalte edo irainen bat jasotzen zuenak hartu beharreko ordainari bidezko prezioa jartzen arduratu ziren.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 289. orr.

Halako faboreak kitatzeko gutieneko prezioa iturrien aipamena izaten ohi da gure lanbidean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 180. orr.

Arrazoizko prezioa egiten zidatek egunero bazkari-afariengatik, eta tratua etxekoa bezalakoa duk.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 329. orr.

Konkurrentziak jartzen die bidezko prezioa salerosgaiei.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 16. orr.

Norbaitek hamarren horietatik zerbait berreskuratu nahi badu, ezarritako prezioa eta bosteko bat gehiago ordaindu beharko du.  Elizen arteko biblia   Lb 27,31

4 irud/hed

Baina bakardadea ordaindutako prezioaren zati bat baizik ez da izan, prezio osoaren ehuneko hogei edo hogeita bost gehienera.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 453. orr.

Erromatar bakearen prezioa askatasun helenikoa galtzea izan zen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 19. orr.

Kapitalismoak pertsonaren duintasuna trukerako balio bihurtu du; hain prezio handitan lortutako askatasunak, merkatalgorako askatasun bakar eta nahi eta nahi ezkoak bilakarazi ditu.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 48. orr.

Ez hori bakarrik: baita, prezio berean, euskarazko literatura idatzia eta euskarazko kultura bere osotasunean ere.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 138. orr.

Oso larria baita lortu nahi diren zenbait helburu oso garesti ateratzea, baina are larriagoa izan daiteke, prezio berean, helburu gisa jarritakoa bera ere ez lortzea.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 149. orr.

Atsegina helburu, prezioak prezio.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 72. orr.

5 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Atetik zintzilik zegoen prezio zerrendari kasurik egiteke.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 207. orr.

Autopistaren baliatzaileak loriatzen dira prezio apaltze hunekin.  Herria   2003-06-12

Nehork uste baino prezio goratze handiagoa.  Herria   2001-07-26

Hemen ere arrangura batekin: Postak bost urte huntan, urtetik urtera, jasanarazten daukun prezio-emendatze gaitza.  Herria   2001-04-05

Prezio-tasatzaile judu baten begiez begiratzen zien lurreko ondasunei.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 58. orr.

Gaur goizean Beethovenstraat-eko prezio-finkatzailea etorri da.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 284. orr.

Herrialde batek, beraz, gehiago irabaziko du trukean zenbat eta sendoagoa izan inportazio-eskariaren prezio-elastikotasuna, eta zenbat eta ahulagoa izan esportazio-eskaintzaren prezio-elastikotasuna.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 41. orr.

· Indexazio-mekanismoek eragindako prezio-soldaten espiralak, inflazioaren gorakada izugarria ekarri zuen herrialde industrializatuetan.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 151. orr.

6 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Ez dira ondasun ekonomikoak; bestela esanda, merkatu-prezioa zero dute, ekonomia ortodoxoaren arabera nahi adina daudenez, ez baitira mugatu behar.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 309. orr.

Legeak zerbait finkatuta utzi behar duenean, saihestu egin behar da, ahal den neurrian, diru-prezioa ezartzea.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 261. orr.

Merkatu zoladura-prezioa baino are apalago saltzen zuten axurikia, dumping eginez.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 103. orr.

Estatu Batuek, beren aldetik, beren energia mendekotasuna murrizteko konpromisoa hartu zuten, petrolioaren barne-prezioa igoz horretarako.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 166. orr.

Arrakastaz erasokorra den zibilizazio batek ordaindu behar duen gizarte-prezioa zera da: atzerriko biktimen kultura sartzen zaiola bere bizi-lasterrean.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 456. orr.

7 erdi prezioan

Kontua da nik eta nirekin bizi den batek baino gehiagok ordenagailu bana erosi genuela erdi prezioan.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 63. orr.

Gizonak esnea, arrautzak, lekariak, erosi zizkion auzoko nekazari bati, erdi prezioan, hirian azalera handiko saltokietan jaki haiek balio zutenaren aldean.  Eskarne Mujika   «Berdin dio» - Agota Kristof, 2005 - 47. orr.

Txorizo eta lukainka ederrak ekartzen zizkigun bere herritik, zerria hiltzen zutenean, eta ardo beltz lodia ere bai, gero erdi prezioan saltzen zizkigunak, mauka!  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 144. orr.

Kanpoko garraiolariek, merkantziak portura ekarri eta etxerako bueltan, erdi prezioan betetzen dute kamioia.  Berria - Ekonomia   2004-02-28

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

erregaiaren prezio (7); lehengaien prezio (8); merkatuko prezio (4); petrolioaren prezio (17); petrolioaren prezio garestiak (5)

; prezio altua (4); prezio apalean (4); prezio apaletan (4); prezio bera (6); prezio berean (22); prezio berezia (6); prezio berriak (5); prezio bikoitza (4); prezio egokia (5); prezio elastikotasuna (4); prezio errealen (4); prezio garestia (4); prezio garestiak (12); prezio garestiek (4); prezio hazkuntza (5); prezio igoera (14); prezio igoerak (12); prezio jaitsiera (5); prezio jakin (5); prezio merkean (5); prezio onean (39); prezio onean saldu (5); prezio politikoa (10); prezio politikorik (29); prezio politikorik ordaindu (7)

prezioak prezio (4); truke prezio (4)

aebetako petrolioaren prezioa (4); altzairuaren prezioa (4); azken prezioa (5); azukrearen prezioa (5); batez besteko prezioa (12); behi esnearen prezioa (4); diruaren prezioa (19); dolarreko prezioa (4)

egungo prezioa (4); energiaren prezioa (4); erregaiaren prezioa (18); esnearen prezioa (12); etxebizitzaren prezioa (6); etxebizitzen prezioa (6); euroko prezioa (7); ezarritako prezioa (9); ezarritako prezioa eta (5); gasaren prezioa (5); gasolinaren prezioa (9); gasolioaren prezioa (12); gauzen prezioa (4); gehienezko prezioa (5); gutxieneko prezioa (4); hasierako prezioa (4)

lehengaien prezioa (4); lurraren prezioa (5); lurren prezioa (4)

ordaindu beharreko prezioa (17); petrolio upelaren prezioa (9); petrolioaren prezioa (50)

prezioa garestia (6); prezioa gora (4); prezioa igo (16); prezioa igotzea (8); prezioa igotzen (7); prezioa izan (4); prezioa jaitsi (13); prezioa jaitsiko (4); prezioa jakin (5); prezioa jarri (5); prezioa ordaindu (10); prezioa ordaintzeko (8)

sarreraren prezioa (4); sarreren prezioa (5); tabakoaren prezioa (4); txartelen prezioa (4)

upelaren prezioa (24); uraren prezioa (8); urre beltzaren prezioa (4)

akzioen prezioak (5); egungo prezioak (7); erregaiaren prezioak (8); erregaien prezioak (6); etxebizitzen prezioak (18); garestitu ziren prezioak (5); garraioaren prezioak (5); igo dira prezioak (6); kontsumo prezioak (4); petrolio upelaren prezioak (5); petrolioaren prezioak (38)

prezioak behera (11); prezioak behera egin (6); prezioak gora egin (12); prezioak gora egiten (5); prezioak igo (14); prezioak igoko (4); prezioak igotzea (6); prezioak igotzeko (6); prezioak igotzen (4); prezioak jaisten (4); prezioak jaitsi (7); prezioak jaitsiko (5); prezioak prezio (4)

produktuen prezioak (6); tabakoaren prezioak (4); upelaren prezioak (10); zerbitzuen prezioak (4)

erdi prezioan (9); erositako prezioan (9); prezioan saldu (5); prezioan salduko (7); prezioan saltzen (10); urrearen prezioan (6); urteko prezioan (4)

diruaren prezioaren (4); esnearen prezioaren (7); petrolioaren prezioaren (30); prezioaren espekulazioa (4); prezioaren etengabeko (4); prezioaren gaineko (4); prezioaren igoera (4)

prezioek behera egin (10); prezioek beherantz (5); prezioek gora egin (11)

etxebizitzen prezioen (4); kontsumo prezioen (33); kontsumo prezioen indizea (17); kontsumo prezioen indizeak (6); kontsumo prezioen indizearen (5); lehengaien prezioen (6); petrolioaren prezioen (9)

prezioen arabera (7); prezioen bilakaera (6); prezioen egonkortasuna (16); prezioen egonkortasunaren (5); prezioen etengabeko (4); prezioen garestitzea (5); prezioen gorabeherak (4); prezioen gorakada (15); prezioen gorakadak (7); prezioen hazkuntza (4); prezioen igoera (36); prezioen igoerak (6); prezioen igoeraren (8); prezioen indizea (20); prezioen indizeak (7); prezioen indizearen (6); prezioen maila (9)

inoizko preziorik garestienera (7); preziorik garestiena (6); preziorik garestienean (5); preziorik garestienera (10); preziorik garestienera iritsi (9)

edozein preziotan (13)


preziodun izond garestia.

Manexunek ez zuen nehoiz jakin nork eho zizkion Pentze Patarrean zeuzkan behor eta garaino preziodun haiek.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 76. orr.


prezios ik prezioso.

preziosismo iz xehetasun guztien arretazko ardua.

Telebistarako edo zinemarako lan egiteak preziosismorako aukera handiagoa eskaintzen du, instrumentazio handiagoa erabiltzeko aukera baituzu, baina musikagileak egina datorkion irudi baten zerbitzuan egiten du lan, ez dago horren elkarrizketa aberatsik.  Berria - Kultura   2006-04-30


prezioso (orobat prezios eta preziotsu) izond baliotsua.

Metal preziosoen garestitzeak eta produkzio kostu handiek beste krisialdi bat eragin zuten.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 130. orr.

Orrialde zoin preziosak!  Herria   2005-02-27

Laguntza eske edonoren deitzeko gutiziaz nagoenean, haren denbora preziosoa ebastearen beldurrez, norbait hura trabatuko baizik ez dudala iruditzen zait eta ezizatean urtzen naiz salbaiki, nekez eraikia erraz xitxifrikatuz.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 70. orr.

Ezin ahantzizko egonaldia izanen da, gure artean bizi izan ditugun memento preziosentzat baita ere han sortu harremanentzat.  Herria   2003-03-20

Euskarazko bertsio eskerga eta preziotsu honek.  Berria - Kultura   2004-04-17


preziotsu ik prezioso.

prezipitatu1, prezipita, prezipitatzen 1 da/du ad ontziaren hondoan jalki.

Aise ziurtatu nintzen horretaz, bentzenotan disolbatu eta zentrifugaturik; horratx probetaren hondoan prezipitaturik.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 234. orr.

2 atmosferako uraz mintzatuz, lurrera erori.

Munduan prezipitatzen den euririk gehiena, hasieran elurra izanik, bidean urtutakoa da.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 257. orr.

Ebaporazioari gagozkiola, esan behar da ebaporatzen den guztia prezipitatzen dela, nahiz-eta ez izan euri modura edo ikusteko eta sentitzeko eran.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 366. orr.

3 irud/hed

Nazioarteko desadostasunen kimikako gertaera interesgarria da bi abertzaletasunek elkar ukitzen duten unean beruna kopuru handitan prezipitatzen dela.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 60. orr.


prezipitatu2 iz erreakzio baten ondorioz, disolbaturik dagoen likidotik bereizi eta ontziaren hondoan jalkitzen den gaia.

Arduragabe ikuzten zituen prezipitatuak, nikel-dimetilgliosima pisatu, eta ederki kostatu zitzaidan buruan sartzea ez zela komeni analisiaren emaitzak puztea.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 104. orr.

Horra sulfurozko prezipitatu horia, eta anhidrido artseniosoa.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 226. orr.

Goizaldeko hirurak jota, hona emaitza: lehengo nikel-dimetilgloximazko lainotxo gorrixka barik, prezipitatu nabariki oparo bat.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 111. orr.


prezipitazio 1 iz prezipitatzea.

Esterolen prezipitazioa berrogeita hamar urtetsuko gure arterietan?  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 264. orr.

Laugarren batek baieztatzen du, Haeckeli jarraikiz, materia eterretik prezipitatu eta kondentsatu da... zeinaren existentzia prezipitazio eta kondentsazioz frogatzen den.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 203. orr.

2 atmosferako ura lurrera erortzea.

Ilbetetik ilbetera neurtzeko euri eta prezipitazioak.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 113. orr.

Lainoak eta prezipitazio xumeak.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 279. orr.

Oso prezipitazio eskasa izan ohi da normalean: egiten duena elurretan beti.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 484. orr.

Urteko 600 litro prezipitazio.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 289. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Ekaineko prezipitazio egunei, [...].  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 230. orr.

Har ditzagun Donostiako prezipitazio kopuruak eta aldera ditzagun Arantzazun bildutakoekin.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 289. orr.

Hortik prezipitazio intentsitatea jaso eta apuntatu.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 70. orr.

Bada beste prezipitazio mota bat.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 256. orr.

Tenerife aldean, Izañan-eta, 2.300 metro altueran, badira zuhaitzak prezipitazio jenero honekin ur dezente eskura uzten dutenak.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 256. orr.


prezipitaziodun izond prezipitazioa gertatu dena.

Izan dugu, baita ere, urtarrilik, 27 egun prezipitaziodun eman dizkigunik, 1986a kasu.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 23. orr.

Arantzazun 21 egun izan ohi dira prezipitaziodunak maiatzean.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 184. orr.


prezisio (orobat prezisione g.er.) iz doitasuna, zehaztasuna.

Baina errealitatea ez dago "hor" inolako moduz: aitzitik, behar den adinako prezisioz esan dezakegu errealitatea beste mundu bat dela.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 45. orr.

Prezisiorik gabe adjektibatzeari buruzko arriskuez ohartarazten gintuen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 54. orr.

Konturatzerako, artxipelago hartan marraztutako bide guztiek amarenera hurreratu ninduten, emeki baina prezisio osoz.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 163. orr.

Partikula elementalak puntu infinitesimalak lirateke onenean ere, baina prezisio jakin batekin begiratu ezkero; handik gora, prezisio jakin batetik haruntzago, hau da, xehekiago behatu ezkero, lausotu egiten dira, lurrundu: izen-izanak galtzeko arrisku latzean amiltzen dira.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 66. orr.

Han lau kilo droga, prezisioko hiru balantza eta droga mozteko gaiak atzeman dituztela jakinarazi du Herrizaingo Sailak.  Berria - Euskal Herria   2006-04-22


prezisione ik prezisio.

preziso 1 izond zehatza, doia.

Horrek lan berezi eta prezisoa egin beharko genuela pentsarazi zigun.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 63. orr.

2 (adizlagun gisa) hain zuzen.

Zerengatik ni, ibilian ideiak argitzeko gauza ez diren horietakoa bainaiz, eta preziso baso baten aurrean egon behar baitut pentsatzeko.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 174. orr.

Modak eta modistak "sortzeak eskas eman guzien konplikagarri" ditugu, jendearen konplejoak ugaltzeko, alegia, eta ez preziso gorputzeko apainduretan, izpirituko apainduretan eta okerrago.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 338. orr.

Giro lehor eta beroa ohi da normalean, bero itogarria egiten ere badakielarik, baina ez preziso sargoria.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 304. orr.

Preziso behar zuela berez tolesgabetasun kantidade ederra eduki.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 11. orr.

Elurte nabarmenen eta sonatuenak ez baitira izan preziso elur kopuruarengatik, baizik ostean parera eta gainera iritsi den izotzaldiarengatik.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 66. orr.

3 preziso izan beharrezko izan.

Originala izatea ez da preziso; adi egotea bai.  Berria - Kultura   2006-02-23


priapista izond zakila, sexu grinarik gabe, beti erekzioan duena.

Borreroak kondenatu priapistarekin pasatu zituen lotsak!  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 69. orr.


pribatasun ik pribatutasun.

pribatibo izond norbaitena baino ez dena.

Software pribatua eta pribatiboa bereizten dituzu.  Berria - Gaiak   2004-04-30

Guztion eskura behar duten programak, baina, bi modutakoak izan daitezke: libreak edo pribatiboak.  Berria - Gaiak   2004-04-30

Guztion eskura behar duten programak, baina, bi modutakoak izan daitezke: libreak edo pribatiboak.  Berria - Gaiak   2004-04-30


pribatisatze ik pribatizatze.

pribatizatu, pribatiza, pribatizatzen 1 du ad pribatu bihurtu.

Denbora tarte horretan 2.500 enpresa publiko itxi eta beste 100.000 pribatizatu egingo dira Txinan.  Berria - Mundua   2004-03-10

Areva nuklearraren %40 ere pribatizatuko du Sarkozyk.  Berria - Ekonomia   2004-11-11

Ahalik eta enpresa gehien pribatizatu.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 96. orr.

Irakasleak, berriz, hogeita lau orduko greba egingo dute, hezkuntza pribatizatzeko asmoak salatzeko.  Berria - Harian   2006-05-04

Zerbitzu militarrak pribatizatu egiten dira, soldadu lana egiteko.  Berria - Mundua   2004-04-17

Dena pribatizatu dute, baina ura pribatizatzea bizitza pribatizatzea da.  Berria - Mundua   2006-01-31

Lehia horrek lasterketa bat ekarri du, nork lehenago desarautu, pribatizatu eta zergak jaitsi, eta horrek guztiak auzitan jarri ditu keynestar garaitik zetozen gizarte-konpromisoak.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 165. orr.

Egungo gizarteak pribatizatu egin du heriotza.  Berria - Gaiak   2004-06-09

Mitoa abolitu du, erlijioa pribatizatu, eta gizartea laikoa dela aldarrikatu.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 150. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Urrezko akzioaren bidez, Espainiako Gobernuak erabakitzeko gaitasuna gorde du enpresa pribatizatuetan.  Berria - Ekonomia   2004-10-14

Enpresa handi publiko ohi pribatizatuetan PPk izan duen eragina eta beronen bilakaera ikuskizun dago.  Berria - Ekonomia   2004-03-16

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

naval pribatizatu (3)

naval pribatizatzeko (9); ontziola pribatizatzeko (7); ontziola zibilak pribatizatzeko (3); pribatizatzeko akordioa sinatu (3); pribatizatzeko asmoa (9); pribatizatzeko plana (4); pribatizatzeko proposamena (3)


pribatizatzaile izond pribatizatzen duena.

Jaurlaritzaren eta PSE-EEren arteko akordioan alderdien interesak daude, modelo neoliberal eta pribatizatzaileari erantzuten dio, eta udalei gaitasuna kentzen die.  Berria - Euskal Herria   2006-03-14


pribatizatze 1 iz pribatu bihurtzea. ik pribatizazio.

Errezeta-liburu berrian, desarauketa, pribatizatzea eta zerga presioaren murrizketa neurriak dira nagusi.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 59. orr.

Praktikan, politika neoliberalaren transmisio uhal baino ez dira, zerbitzu publikoa suntsitzen laguntzen dutenak eta zerbitzu sozialen pribatizatzea sustatzen dutenak.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 301. orr.

Sektore publikoaren gastua murriztea eta enpresa publikoen pribatizatzea.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 263. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Merkatuen liberalizatze eta pribatizatze politiken ondorioz.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 204. orr.


pribatizazio 1 iz pribatizatzea.

Era horretan, desarautzea, pribatizazioa eta zergak murriztea izan ziren liberalismora bihurtutako politika ekonomikoen giltza-hitzak.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 152. orr.

Pribatizazioak, maizenik, estatuen finantza-premiak (zergen gutxiagotzeak areagotuko zituztenak) edo zor publikoaren zama murrizteko tresna izan ziren.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 152. orr.

Informazio-fluxu librearen filosofo berriak estatuarenak ziren hedabideen deserregulazioa (pribatizazioa, alegia) eskatzen hasi ziren.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 32. orr.

EDFren pribatizazio partzialaren aurka protesta egiten duten langileek argindarra moztu zuten atzo Eliseo jauregian.  Berria - Ekonomia   2004-06-17

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Iruñeko Udalaren pribatizazio politika salatu dute langileek.  Berria - Ekonomia   2004-11-26

Zerbitzu publikoen pribatizazio garaian, eremu publikoak herritarren erabilerarako berreskuratu behar dira.  Berria - Euskal Herria   2004-06-01

Sestaoko ontziolako langileek hainbat mobilizazio egingo dituzte hurrengo asteotan pribatizazio plana arbuiatzeko.  Berria - Ekonomia   2004-11-04

Pribatizazio saioa arbuiatu du sindikatu abertzaleak.  Berria - Euskal Herria   2004-05-12

Pribatizazioa baimendu egiten zuen joan den urte amaieran onartutako legeak eta geroztik gobernuak ez du ezkutatu pribatizazio prozesua azkartzeko zuen asmoa.  Berria - Ekonomia   2004-09-02

Neurri hori «pribatizazio operazioa» dela salatu zuten.  Berria - Ekonomia   2004-05-28

Gobernuburu jardunean, pribatizazio andana gauzatu zuen Justxenkok, eta «gardentasunez» eginak izan zirela iritzi diote adituek eta nazioarte finantza erakundeek.  Berria - Mundua   2004-12-28

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pribatizazio politika (4); pribatizazio prozesua (3)

eskolaren pribatizazioa (4); navalen pribatizazioa (6); pribatizazioa bultzatzen (3); uraren pribatizazioa (4); zerbitzuen pribatizazioa (4)

pribatizazioaren aurka (3); pribatizazioaren aurkako (6); pribatizazioaren gaineko (3)

pribatizazioari buruzko (3)


pribatu 1 izond jendaurreko edo jendartekoa ez dena; jendeak sarrera ez duena; gizabanakoari dagokiona.

Liburu honetan eraikin pribatuei buruzko printzipioak eta beren proportzioen erlazioak azalduko ditut.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2710. orr.

Komunista hura eredugarri bihurtzen zen langileentzat bere bizitokian igerileku olinpiko pribatu bat eginez.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 89. orr.

Klub pribatuetan ere erre ahalko da, baldin eta bazkideen gehiengoak begi onez ikusten badu.  Berria - Gaiak   2004-11-17

Bere gela pribatuetera joanarazi ninduen.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 34. orr.

Atzeko aldean, gela txiki pribatu bat zegoen, trenkada beiradun batek tabernatik bereizten zuena.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 159. orr.

Aizu, mutil, non dago jangela pribatua?  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 59. orr.

Eskailera pribatua ilunpetan galtzen zen.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 131. orr.

Gure etxean ez baitzegoen armairu bat, ezta tiradera bat bera ere, erabat pribatua.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 254. orr.

2 (gauza abstraktuak)

Bizio pribatuak, bertute publikoak.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 76. orr.

Gizabanakoen arazo pribatuekin zerikusi handia zuten herri-arazoetan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 62. orr.

Euskararen izenean, eta batez ere erakunde publikoetatik dirua eskuratuz, negozio pribatu ederrak egin dira.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 105. orr.

Ohikoa zen, errezo ofizialez gain, ofizio eta brebiario pribatuak errezatzea.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 74. orr.

Zeregin pribatu batek ez baitio utzi lana egiten, guri eman digu lekukoa.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 414. orr.

Asmo pribatu orotatik aske dagoen arrazoimen berak ezingo luke bestela juzgatu bere interes propioa baztertu eta zoriontasun guztia besteei banatuko liekeen zerizan baten lekuan jartzen bada.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 273. orr.

Halako judizioak baliotasun pribatua baino ez du eta ustea ezin da komunikatu.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 275. orr.

Unibertsitatean nenbilela ere jadanik idazten nuen, baina gauza pribatuak ziren.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 182. orr.

Baina zer ari naiz ezer ulertu nahi ez duten hauei neure bizitza pribatu eta intimoaren azaltzen?  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 126. orr.

Atzerritarrak onartuak dira, zabal nahiz estu, erakunde zibiletan, erakunde horiek askoz sakonago ukitzen baitituzte gizakiaren eskubide pribatu horiek, herritarraren egoera publikoa baino.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 19. orr.

"Euskal touch" zelakoa, minoria pribatu batentzat absolutuki zaintzekoa zen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 71. orr.

Horrela sortu dira gurasoen hainbat kooperatiba, eskolarik ez zuten auzoetan; edo irakasleek eurek sortuak izan dira, ez zutelako euren burua ez publikoan ez pribatuan ikusten.  Berria - Euskal Herria   2004-01-30

ik beherago 6.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

3 (pertsonei buruz)

Hiritar pribatu batek bere barkamenarekin ezin duelako ezabatu etsenpluaren beharra.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 86. orr.

Hori zen detektibe pribatu batek, edo hobe esanda, ikertzaile batek egin zezakeen hankasartzerik latzena.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 92. orr.

-Eta ni, berriz, idazkari pribatu izendatuko nauzu, John.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 187. orr.

4 (izen gisa)

Harryren iritzian, aitorlekua bezain abegikor eta pribatu irudikoa zen tokia.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 141. orr.

5 herri erakundeek parte hartzen ez dutena; Estatuari ez dagokiona eta haren mende ez dagoena.

Zerbitzuen unibertsaltasuna eta izaera publikoa (ez pribatua, ez kontzertatua) ezinbestekoa da.  Berria - Harian   2005-12-24

Diferenteak dira mediku pribatuen kontsultetako eskailerak eta eskailera normalak.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 58. orr.

Espainiako telebista kate pribatu bateko programa ospetsu batean.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 84. orr.

Garraio pribatuaren aldean garraio publikoen erabilpena sustatzen dutenena.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 315. orr.

Zerga haiei census zeritzen; eskubide ekonomikoak ziren, ez fiskalak; zor pribatuak, ez karga publikoak.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 282. orr.

Klinika pribatu hura erosi zuen eta handik aurrera huraxe izan zuen denborapasa nagusia, esperimentazio klinika bat martxan jartzea.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 37. orr.

Bi eskualde horiek bereganatu zituzten 1990-1996 bitartean garapen-bideko herrialdeen aldera eramandako kapital pribatu garbien hiru laurden.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 132. orr.

Ikerkuntzan egiten diren inbestimenduak publikoak nahiz pribatuak izan daitezke.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 129. orr.

Enpresa pribatu batek diru publikoak erabil ditzake ikerketak egiteko.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 232. orr.

Ikerlari gisa proiektu askotan hartu du parte, finantzazio publiko nahiz pribatuekin.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 4. orr.

Iparraldeko kolegio eta lizeo desberdinetan, izan publikoan, pribatuan ala ikastoletan lan egiten duten erakasle talde bat bildu da salaketa horren egiteko.  Herria   2005-03-24

Izaera pribatu nahiz publikoa duten erakundeek osatzen dute sistema osoa, eta sistema hau.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 10. orr.

Espainiako telebista kate pribatu bateko programa ospetsu batean.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 84. orr.

6 pribatuan bakarrean. ik pribatuki.

Eta ez dute barkamenik eskatu, ez publikoki ez pribatuan.  Berria - Kirola   2006-04-21

Ez duk pribatuan hitz egiteko gaia.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 29. orr.

Erresuma Batuko Gobernuarekin bildu nintzen pribatuan eta adierazi nion ez zuela hitza bete.  Berria - Mundua   2004-11-26

Pribatuan, futbola utzi egin nahi duela esaten du, baina Realak oraindik badu itxaropenik behin betiko ezezkoa eman ez duelako.  Berria - Kirola   2004-04-16

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bilduma pribatu (5); bizitza pribatu (6); detektibe pribatu (5)

ekimen pribatu (4); elkarte pribatu (10); elkarte pribatu bat (4); enpresa pribatu (41); enpresa pribatu baten (12); erakunde pribatu (6); eskola pribatu (12); eskola pribatu batean (3); eskola pribatu batera (3); gela pribatu (3); gela txiki pribatu (3); hegaldi pribatu (3); hegazkin pribatu (3)

ikastetxe pribatu (7); ikastetxe pribatu batean (3); ikertzaile pribatu (3); interes pribatu (5); jabetza pribatu (3); kabinete pribatu (3); kartzela pribatu (3); kate pribatu (4); klinika pribatu (5); kontu pribatu (3)

ospitale pribatu (3)

pribatu baten bidez (3); pribatu baten esku (8); pribatu batera (6); pribatu bati (11); pribatu batzuek (3); pribatu batzuetan (4); pribatu eta (30); pribatu eta publikoek (3); publiko eta pribatu (6); publiko zein pribatu (3)

sektore pribatu (4); telebista kate pribatu (3); telebista pribatu (3)

unibertsitate pribatu (5); zentro pribatu (5)

alor pribatua (3); arazo pribatua (4); bere bizitza pribatua (7); bilduma pribatua (3); bizitza pribatua (36); bizitza pribatua bateratzeko (3); diru pribatua (3)

ekimen pribatua (18); ekimen pribatua aberasteko (3); elkarte pribatua (6); enpresa pribatua (7); erakunde pribatua (5); eremu pribatua (5); eskola pribatua (11); espaziontzi pribatua (4); etekin pribatua (3); hegaldi pribatua (3)

ibilgailu pribatua (3); inbertsio pribatua (5); jabego pribatua (8); jabetza pribatua (20); kapital pribatua (15); kontsumo pribatua (8); kontu pribatua (4); kudeaketa pribatua (3); lehen espaziontzi pribatua (3); lehen hegaldi pribatua (3); liga pribatua (3)

osasun pribatua (3)

pribatua eta publikoa (5); publikoa edo pribatua (3); publikoa eta pribatua (7)

sektore pribatua (4)

arlo pribatuak (3); banku pribatuak (4); ekimen pribatuak (9); enpresa pribatuak (21); eragile pribatuak (3); eraikin pribatuak (3); erakunde pribatuak (5); eskola pribatuak (5); eskubide pribatuak (3)

ikastetxe pribatuak (5); inbertsiogile pribatuak (4); interes pribatuak (9); jabetza pribatuak (4); kapital pribatuak (6); kartzela pribatuak (3); kate pribatuak (5); kontsumo pribatuak (4)

pribatuak eta publikoak (3); publiko eta pribatuak (3); publikoak ala pribatuak (3); publikoak eta pribatuak (11); publikoak nahiz pribatuak (5)

sektore pribatuak (5); telebista kate pribatuak (5); unibertsitate pribatuak (8); zerbitzu pribatuak (4)

alor pribatuan (3); arlo pribatuan (7); bizitza pribatuan (12); enpresa pribatuan (5); eremu pribatuan (10); eskola pribatuan (3); esparru pribatuan (4); modu pribatuan (6); publikoan eta pribatuan (3); sare pribatuan (4); sektore pribatuan (8)

jabetza pribatuarekin (3)

bizitza pribatuaren (7); ekimen pribatuaren (5); ekimen pribatuaren esku (3); enpresa pribatuaren (7); eremu pribatuaren (3); garraio pribatuaren (3); jabego pribatuaren (3); jabetza pribatuaren (8); kapital pribatuaren (12); kapital pribatuaren esku (4); kontsumo pribatuaren (5); pribatuaren eta publikoaren (4); publiko eta pribatuaren (5); publikoaren eta pribatuaren (9); sektore pribatuaren (7); sektore pribatuaren esku (3)

bizitza pribatuari (4); sektore pribatuari (4)

enpresa pribatuek (21); eragile pribatuek (4); eskola pribatuek (3); euskaltegi pribatuek (3); ikastetxe pribatuek (3); inbertsiogile pribatuek (5); jabe pribatuek (3); publiko eta pribatuek (4); subjektu pribatuek (4); unibertsitate pribatuek (5)

enpresa pribatuekin (5)

elkarte pribatuen (5); elkarte pribatuen esku (3); enpresa pribatuen (29); enpresa pribatuen esku (12); eragile pribatuen (5); eraikin pribatuen (4); erakunde pribatuen (6); eskola pribatuen (3); inbertsiogile pribatuen esku (15); interes pribatuen (9); jabe pribatuen (4); kapital pribatuen (5); konpainia pribatuen (3); mediku pribatuen (5); publiko eta pribatuen (8); publikoen eta pribatuen (3); unibertsitate pribatuen (3)

enpresa pribatuetako (4); eskola pribatuetako (5)

bilduma pribatuetakoak (3)

enpresa pribatuetan (3); erakunde pribatuetan (3); erietxe pribatuetan (3); eskola pribatuetan (3); esku pribatuetan (19); esku pribatuetan utziko (3); esku pribatuetan uzteko (3); klinika pribatuetan (5); publiko eta pribatuetan (6); publikoetan eta pribatuetan (3); unibertsitate pribatuetan (4); zentro pribatuetan (3)

esku pribatuetara (4)

enpresa pribatuk (4)

bizitza pribatuko (5); eskola pribatuko (4); gela pribatuko (4); izaera pribatuko (3); segurtasun pribatuko (5); sektore pribatuko (9)

eremu pribatura (3); sistema pribatura (3)

bizitza pribaturik (4)


pribatuki adlag pribatuan; era pribatuan.

Horrela murriztuko duzu pribatuki eta publikoki esandako hitzen aldea.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 131. orr.

Pribatuki bere arrazoiak azaldu bazizkioten, dena kontu pribatu gisa gelditu zen, ez da inon jaso.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 214. orr.


pribatutasun (orobat pribatasun g.er.) 1 iz pribatua denaren nolakotasuna.

Interesa dutenek beren datuak eta harremanetan jartzeko modua jarri behar dituzte orrian (datuen pribatutasuna ziurtatu dute). Erantzun zion burutik ondo zegoen edozeinek begiratuko lukeen azken lekua zela hura, eta beraz bermatuta zutela nolabaiteko pribatutasuna.  Berria - Euskal Herria   2004-08-17

2 barrukotasuna. ik pribazitate.

Era horretan urritua izatea da pribatutasunerako eskubide oro galtzea.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 349. orr.

Emakumearen intimitatea, pribatutasuna eta autonomia ez dituztelako bermatzen.  Berria - Euskal Herria   2004-02-14

Zaharra morroi zuhurra zen eta arreta handiz zaintzen zuen bere pribatutasuna.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 163. orr.

Ramsaytarren zortzi seme-alabak nor bere gelara abiatu ziren, pribatutasunik gabeko etxe hartan zituzten gotorleku bakarrak.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 15. orr.


pribazio iz gabezia, gabetasuna.

Forma, higikariaren etorkizuna da; pribazioa, haren iragana, eta, materia, beti presente dagoen hori.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 54. orr.

Soziologian aspaldiko printzipio bat da pribazio absolutuak ez duela itxaropenik ekartzen eta, aitzitik, pribazio erlatiboak frustrazio ugari.  Berria - Euskal Herria   2004-12-16


pribazitate iz barrukotasuna. ik pribatutasun 2.

Pribazitatea, kontsumitzaileen babesa, jabego intelektuala, egin daitezkeen kontratuak, eta abar, horiek guztiek nolabaiteko araudia behar dute etorkizunean, batez ere sareko merkataritza indartu egiten baldin bada.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 158. orr.

Horretarako kontsumitzailea bera zen, eta da, produzitu beharrekoetan behinena, behar berriak asmaturik eta publizitatearen bitartez norbanakoaren pribazitatea argituz, hornituz eta jantziz.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 187. orr.

Emakumeenganako jarrera bikoitza, amultsua eta aldi berean epela; haren manera xuabeak eta izaera biguna; haren pribazitate jeloskorra.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 245. orr.


pribilegiatu, pribilegia, pribilegiatzen (orobat pribilejiatu g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian pribilegiatu agertzen da) 1 du ad pribilegioak eman.

Profeta handiak berak pribilegiatu zuela Ordena, honen izena hain argi adierazi zuenean.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 326. orr.

"Ordenei" (ordines) dagokienez, izena erromatar gorputz politikoan zeuden politikoki pribilegiaturiko klaseetatik hartu zuten.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 130. orr.

2 (era burutua izenondo gisa) ik pribilegio 4; pribilegio 6.

Frantziskoren ikasle pribilegiatu bihurtzen da Klara.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1167. orr.

Maila hau izaki pribilegiatu batzuei baino ez dagokie.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 795. orr.

Lanaren aristokrazia pribilegiatua.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 258. orr.

Pribilejiatu bat haiz, Mitxel: solairu honetan dagoen gaixorik pribilejiatuena.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 145. orr.

-Egoera pribilegiatuez ari naiz hizketan.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 239. orr.

Harreman pribilegiatuak sortzea eta garatzea Québec-eko euskaldunen eta Euskal Herriko edo mundu osoko Euskal Herritarrekin.  Herria   2005-10-20

«informazio pribilegiatua» helaraziko die Lokarriren parte-hartze sarean izena ematen dutenei.  Berria - Euskal Herria   2006-04-01

[Bazitekeen] askatasun hura gutxiengo baten pribilegioa izatea eta gutxiengo pribilegiatu hura arduragabe eta zapaltzaile bihurtua izatea.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 19. orr.

Pribilegiatuen sinesmenak etengabeko asetasunaren kausaren zerbitzura jartzen dira, eta era bertsuan moldatzen dira garaiko ideia ekonomiko eta politikoak.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 65. orr.

Eskolari esker, gainera, mundu guztiak daki orain lehen pribilegiatu bakar batzuek baino ez zekitena.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 58. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

gutxiengo pribilegiatu (4)

egoera pribilegiatua (3); leku pribilegiatua (4); pribilegiatua izango (3)

egoera pribilegiatuak (3)


pribilegio (orobat pribilejio g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian pribilegio agertzen da) 1 iz gizabanako edo talde bati, guztientzako legetik at, ematen zaion eskubide edo abantaila berezia.

Lege gehienak pribilegioak besterik ez dira, hots, denek ipintzen duten ordain-saria, gutxi batzuen onerako.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 109. orr.

Pribilegioak dira, ez eskubideak.  Berria - Harian   2005-09-17

Nobleziak pribilegioak zituelako lege penalaren aurrean.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 8. orr.

Pariseko Batzarrak pribilegioak eta jauretxe-abantailak oro ezeztatu zituen, probintzia, printzerri, kantonamendu, hiri bai eta komunitate eskubideak barne.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 43. orr.

Nabigatzaileek pribilegio batzuk jasotzen zituzten, inperioaren osasuna beren arduraren mende zegoelako.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 55. orr.

Libreki predikatu ahal izateko pribilegioa eska zezan.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 668. orr.

Zergatik onartzen zaio Elizari eskolak ematen segitzeko pribilegioa?  Berria - Harian   2005-09-17

Berdin da zein pribilegio ematen zaion hauetako batari edo besteari.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 143. orr.

Hiru mendez feudal kutsuko hainbat pribilegio gordetzeko bertako elite oligarkikoek gidaturiko ahaleginean.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 110. orr.

Uko egiten dio Erromako kurian pribilegioak eskatzeari.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 550. orr.

Latinaren erabilera ofiziala eskatu beharreko pribilegiotzat hartzen baitzen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 62. orr.

Horregatik izan ote da beti hizkuntza idatzia elizgizonen pribilegioa, lehenbizi apaizena eta gero fraideena?  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 99. orr.

Elizgizonen pribilegioen kontra.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 309. orr.

Klarak, bere bokazioaren berezitasuna gordetzearren, Pobretasunaren Pribilegioa lortzen du Aita santu Inozentzio III.arengandik.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1212. orr.

Napumoceno jaunak ez zuen inoiz onartu kudeatzaile bakarra izateko pribilegioa besteren esku uztea.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 52. orr.

2 (izenondo edo izenlagunekin)

Ezkonduei pribilegio handiak eman zitzaizkienez, legeek ez zuten nahi alferrikako ezkontzarik.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 111. orr.

Erromatar Legearen mende bizitzea erromatar herritartasunaren pribilegio ospetsuetako bat zen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 66. orr.

Pribilegio berezi batez agertu zen markatua, hau da, zauri sakratuez izan zen ohoratua, gorputz hilkor honetan Gurutziltzatuaren gorputzaren irudiko egina.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 425. orr.

Aholkulariek beto eskubidea izateari «pribilegio arkaikoa» iritzi diote. ondik ote zetorren halako pribilegio aparta?  Berria - Mundua   2004-12-03

Goa-ko erregeordeak partikularrei ematen zizkien pribilegio esklusiboak.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 21. orr.

Lisboa hemendik goitik ikustea erabateko pribilegioa da.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 26. orr.

Frantziskok ez du inondiko eta inolako pribilegiorik nahi.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 32. orr.

Ez dut nabarmendu nahi askatasunezko pribilegio honengatik.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 369. orr.

3 abantaila edo dohain berezia.

Nagusiaren bulego dotorean sartzeko pribilegioa izan dut.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 49. orr.

Pribilegioa da pelikula hau egitea, gustatzen zaigun istorioa gure erara kontatzea.  Berria - Harian   2005-07-15

Agian astero jokatzea pribilegio bat dela gogoratzeko ongi etorriko zitzaizun ordezkoa izatea.  Berria - Kirola   2004-12-09

Aukeratu ahal izatea pribilegio handia omen.  Berria - Kirola   2006-02-15

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik pribilegiatu 2.

Pribilegio tratua gaitzetsi eta bere txanda defendatzen zuen baten bat izatekotan, ulerkortasun faltaren marmararri egin behar izango zion aurre.  Berria - Euskal Herria   2006-03-01

Ez dira nahastu behar hiru pribilegio-mota horiek.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 109. orr.

Ez da hor amaitu Mister Khanek aipatu didan pribilegio zerrenda luzea.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 109. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Pribatizazioak, dirulaguntzen eta «zerga-pribilegioen» murrizketa, eta zor publikoa handitzea.  Berria - Ekonomia   2004-05-14

Inmunitate-pribilegioa eta, beraz, justiziarena, elizgizonenak eta seglarrenak zirela, zeren eta batzuentzat zein besteentzat egina baita.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 297. orr.

Herri pribilegioak ere kendu dituzte.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 45. orr.

Jainkosak berak eta parekoek zuten hilezkortasuna bere giza maitaleari emateko eskatu zien olinpiar lagunei; eta haiek, beren jainko-pribilegioekiko jeloskorrak izan arren, Erosek hainbesterainoxe gogaitu zituenez, azkenean amore eman zioten emearen gogaikarritasunari.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 19. orr.

6 pribilegiozko ik pribilegiatu 2.

Beste neskek harekin ibili nahi zuten beti eta esaten zuten, bere pribilegiozko posizioarengatik ere, ez zela batere harroa.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 46. orr.

«Patronalaren pribilegiozko egoeraz» eztabaidatzeko paradarik ez dago sektoreko mahaietan.  Berria - Ekonomia   2004-07-28

Etxeak baloratu egin behar dira, eta, era horretara, Gasteizko iparraldea pribilegiozko zonalde bihurtuko da.  Berria - Euskal Herria   2004-01-03

Proportzio arkitektonikoak Vitruviorengan aparteko konparazio-termino pribilegiozkoa aurkitzen badu, [...].  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 220. orr.

Politika-bide horiek murriztu egingo baitzuten oligarkiaren erosahalmena eta kalte egingo zieten Europarekin zituen harreman pribilegioezkoei.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 51. orr.

Argi adierazten du Ekialde Urrunaren boterearen igoaldia, eta estatubatuar merkatuarekin dituen lotura oraindik pribilegiozkoak.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 65. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pribilegio bakarra (3); pribilegio bat (8); pribilegio batzuk (5); pribilegio berbera (3); pribilegio berezi (4); pribilegio berezi batez (4)

izateko pribilegioa (6); pobretasunaren pribilegioa (7); pribilegioa eman (3); pribilegioa izan (4)

bere pribilegioak (5); dituzten pribilegioak (4); feudoen pribilegioak (3)

pribilegiotzat hartzen (3)


pribilegiodun izond pribilegioa duena; pribilegioak dituena.

Antzinako Erregimenean, norbanako pribilegiodun eta pribilegiogabekoen arteko bereizketa, leinuzkoen eta arrunten arteko horrek bazituen, ondasunen ikuspegitik, sailkapen ugari, gaur egun desagertu eta berriro biztuko ez direnak.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 83. orr.

Ez dut zaindutako gorra edo pribilegioduna izan nahi, eskubide guztiak dituen gorra baizik.  Berria - Harian   2005-11-08


pribilegiogabe izond pribilegiorik ez duena.

Antzinako Erregimenean, norbanako pribilegiodun eta pribilegiogabekoen arteko bereizketa, leinuzkoen eta arrunten arteko horrek bazituen, ondasunen ikuspegitik, sailkapen ugari, gaur egun desagertu eta berriro biztuko ez direnak.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 83. orr.


pribilejiatu ik pribilegiatu.

pribilejio ik pribilegio.

prima donna iz operetan rol nagusiak kantatzen dituen emakumea.

Pauline Hall (1860-1919) prima donna amerikar ospetsua.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 295. orr.

Batzuetan, gogo-berotasunaren beroz, prima donna handiren baten kotxeko zaldiak askatu eta berek eramaten zuten kalez kale hoteleraino.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 296. orr.

D'Annunzioren faxismoa eta haren prima donna itxura gorrotagarria.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 32. orr.

Prima donna baten antzera sartzen dira, munduan jendea egotearen arrazoia delakoan beren emanaldia.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 164. orr.

Begiralea eseri zait aldamenean prima donna baten espantu eta frufru berak eginez.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 153. orr.


prima1 1 iz jarduera bati dagokion saria.

Emandako primak exekutiboen lan onarekin lotuta daude, Vodafonek egindako erosteko eskaintza areriotsuaren aurrean Mannesmannen balioa 70.000 milioi eurora igotzea lortu zutelako.  Berria - Ekonomia   2004-01-22

Ardien primak hunkitzen dituzten laborariek behar dituzte egin deklarazioneak hilabete ondarreko.  Herria   2005-02-27

Miliun eta ehun mila libera zahar banatu dire azienden priman herritarreri.  Herria   2001-09-20

Instalatze primak erabiliz, etxaldea handitzeko zein barruki eta arditegiak berritzeko asmoa zuen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 112. orr.

Lanaren balorazio ezberdinean, profesioen sailkapenean, soldatak egituratzeko moduan osagarriak edo primak eta sustapen sistemetan dago horren jatorria.  Berria - Euskal Herria   2004-03-05

2 ordainketa nagusiaren gehigarria.

Zuzendaritzak dio soldata horiek urte osoan izaten diren hainbat prima gehitzen zaizkiela.  Berria - Ekonomia   2004-07-24

Hori, zergak ordaintzen dituztenentzat garestiago aterako da, haien zergetatik ordainduko baitira primak.  Berria - Ekonomia   2004-02-21

3 aseguru hartzaileak aseguratzaileari ordaintzen dion kuota.

Posta eta oroigarriak, banku-agiri, telefono eta argi fakturak, aseguru-prima edo zerga-inprimakien aldakien ondo-ondoan.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 40. orr.

Truke-tasen aldaketa arriskurik ez dagoenez, ez dira arrisku horiek aseguru primak ordainduz babestu behar.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 196. orr.

Egidazu urteko prima hain baxu, non, seguru aski suak suntsitzen duenean, zuen adituen kalkuluen arabera, kalteordaina baino askoz gutxiago ordaindua izango dudan.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 37. orr.

Zuk gehiago ordaindua izateko moduko prima ezarri behar dizugu.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 37. orr.

4 ipar txapelketa-saria.

Uda huntan Bidarten izan diren konkurretan gure taldeak lehen prima bildu eta ohorezko kopa ukan du.  Herria   2005-07-28

Senpereko dantzariek lehen prima ardietsi ere zuten Donibane Lohizunen egin zen zoin-gehiagoka batean.  Herria   2004-10-21

Hamar esnadunetarik seiek ukan dute lehen prima bakotxak bere mailean.  Herria   2005-07-21

Lehen prima zen Eskual makila bat.  Herria   2001-06-14

Hor ziren albaitari argituek, primak eman behar-eta...  Herria   2001-08-09

5 arrisku prima

Operazioak arrisku prima handiarazi diola uste dute eta bi egunotan gogotik zigortu dute.  Berria - Ekonomia   2004-12-01

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

lehen prima (8); prima berezi (4); prima berezi bat (3)

kantonamenduko abereen primak (4


prima2 iz orduen liturgian, lehen orduari dagokion otoitza.

Ordu egokian erreza bezate Prima, eta Tertziaren ondoren eten bezate isiltasuna eta zilegi bekie hitz egitea eta beren amengana joatea.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 161. orr.

Laikoek, berriz, esan bitzate hogeita lau Gure Aita maitinen ordez; gorespenen ordez bost; prima, tertzia, sexta eta nona, bakoitzaren ordez zazpi; bezperen ordez hamabi, eta konpleten ordez zazpi.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 155. orr.

Goizeko otoitzean (priman).  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 77. orr.


prima3
1 prima materia lehengaia.

Ahozkotasunak ez zuela literaturarekin zerikusirik; ahozkoak ez zuela estilorik, kaotikoa zela; prima materia soil, trakets eta xehea, besterik gabe  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 67. orr.

2 opera prima ik opera2.

prima4 iz emakumezko premua. ik premu.

Tikitan, gurekin, prima zuhurraren egitekoa, eta handitan, bere lau seme-alabekin, ama ume-zorriarena ederki bete baldin bazituen, izeba prestuaren xarmak ateratzen jakinen zuen oraingo aldiko gure Unairekin.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 227. orr.


primabera ik primadera.

primadera (orobat primabera g.er.) 1 iz udaberria.

Primadera jadanik loretan dugu.  Herria   2001-02-01

Ez diat bertze usainik senditzen, primaderako lore usainak, salda on baten usaina, ez ditiat gehiago sendi ere.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 176. orr.

Bronchite-a joan zitzaidan primaderako lehen eguzkiekin, nahiz-eta sasoina mokorra eta berankorra izan gure gustuko.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 56. orr.

Primadera egun batez, joan zen bakarrik, proosionerik gabe laguntzeko, zakurrik gabe ere, eta hori anitzek eskas bat bezala senditu zuten.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 77. orr.

Primaderan egin lana udazkenerat agertu.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 74. orr.

2 irud/hed

Hots, negua dela sozialixtentzat bainan negutik landa beti heldu dela primadera berri bat...  Herria   2002-09-05

Badea primaderarik Irak-en?  Herria   2004-03-25

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

primaderako feiria (10)

heldu den primaderan (3); joan den primaderan (8); joanden primaderan (3)


primaka iz ipar primaketa, leihaketa.

Ligi eta Atheiko karrikek, üsü üsia, artzaiñ txakür primaka bat, antholatzen ziren.  Herria   2003-02-13

"Antso Handia pastorala" alkarteak afixa moldatze primaka bat plantatzen dü, nahiant ororer zabalik.  Herria   2004-02-12


primaketa iz ipar leihaketa.

Larunbat huntan beharra da gure herrian pottoka feria edo primaketa, goizeko 9etarik goiti.  Herria   2005-07-21

Urriaren 2an, ibiakoitz huntan, beharra da Garazi eta Baigorriko kantonamenduetako abere primaketa (behi, ardi eta zaldi) Donibane Garazin.  Herria   2004-09-30

Txirrindularitza, zaldi lasterketa, zango eta eskubaloi partidak, sagarno lehiaketa, behi primaketa, indar joko, entzierro, kontzertu...  Herria   2005-09-08

· 18 etan, fandango zoingehiagoka: Azkaineko primaketa handia 5000 libera.  Herria   2001-08-09

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

abere primaketa (6)


primal izond

Existentzia orok bizi du bere traumatismo primaleko eguna, bizitza lehengo baten eta ondoko baten artean banatzen duena, eta aski da haren oroitzapen ilaunena ere abere-izu irrazional sendaezin bat sorrarazteko.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 136. orr.


primaria iz pl hauteskundeez mintzartuz, primarioak. ik primario 3.

Ildo horretan, primariak hasi baino lehenago faborito zen Howard Dean Vermontgo gobernadore ohiak hilaren 17an Wisconsinen egin behar den kaukuan irabazten ez badu erretiratuko dela iragarri zuen.  Berria - Mundua   2004-02-10


primario 1 izond lehena, beste zerbaiten aurretikoa, oinarrizkoa.

Sabaiaren paletan kolore primarioak milaka tonalitate sortzeko nahastu bezala.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 159. orr.

Ibaietako algak, berriz, ekoizle primarioak dira eta horiek zuhaitzek lurrean egiten duten gauza bera egiten dute.  Berria - Gaiak   2004-01-23

Energia primarioaren %20 energia iturri berriztagarrietatik lortzeko konpromisioa hartzeko eskatuko die Greenpeacek Europako Batasuneko kide diren herrialdeei.  Berria - Gaiak   2004-03-09

Erretinatik garuneko ikusmen-alde primariora igortzen ziren "zentzumen-datu" edo "inpresio"ekin parekatzen zen ikusmen-pertzepzioa.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 40. orr.

Iradoki zuen existitu behar zirela ikusmen-gune bereizi batzuk, ikusmen-kortex primarioan, "argi-inpresio", "kolore-inpresio" eta "forma-inpresio"entzat.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 40. orr.

Konstrukto teoriko horrek -ahozkotasun primarioa, kultura idatzi inprimatua, ahozkotasun sekundarioa- badu bere egituran kutsu ia bibliko halako bat.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 159. orr.

Dena esateko -eta abere-sen hain primario hori azaldu beharrak lotsatu egiten nauelarik ere-, aitortu beharra dut jatea eta edatea bezalako behar oinarrizkoa ase ondoren fisiologiaren beste agindu batzuk bete nahiak eraman ninduela ohera.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 371. orr.

Beraz ez da, sena bezala, egokitzailea, ez eta behar primarioa bezala, funtzionala, arras desegokitzailea eta disfuntzionala baizik.  Berria - Harian   2006-05-06

2 primitiboa, landugabea.

Ulertu egin nuen primarioa den jendeak zergatik hiltzen duen maitasun kontuetan.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 153. orr.

Maitasun primitiboak gorroto primitiboa konkistatzen du, erruduntasun primarioaren kargarekin zamatzean.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 348. orr.

Maitatzeko modu nartzisista primario hau du bereizgarri haurrak; heldua den pertsona malenkoniatsuarena da nartzisismo mota bigarrena.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 103. orr.

Badagoela jendea zeinarentzat giza sexualitatea instintu edo sen bat besterik ez den, edo, behar primario hutsa.  Berria - Harian   2006-05-06

Higuin zituen debaldeko ihauteriok, ezin sor baitezakete [...] garai guztiak berdinak direlako edo desberdinak direlako ideia primarioak eragindako lilura.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 37. orr.

Denak du hauts usain bera, primarioa, landugabea.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 89. orr.

Haizeak puzka egiten duen bezala esaten zuen hark gezurra, halako indar primario batez, poz hezikaitz batez.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 15. orr.

Gauza primarioa, giza aurrekoa da; apika denok, jakin gabe, geure baitan dugun zerbait.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 97. orr.

Emozioa, berriz, "primarioagoa" da hori baino, eta esanahi jakinik gabe bizi izaten da askotan.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 117. orr.

Artelana bigarren mailako diskurtso bezala aztertzen da [...] baina diskurtso primario, inkontziente baten sintoma-aztarrenak dituela.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 110. orr.

Antiamerikanismo primarioa.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 93. orr.

3 pl hauteskundeez mintzatuz, alderdi politiko batean, hauteskunde jakin batzuetako zerrenda burua aukeratzeko egiten direnak.

Demokraten primarioak hasi aurretik, bera zen hautagai bihurtzeko faboritoa.  Berria - Mundua   2004-02-08

New Hampshire Estatuan asteartean eginiko primarioetan, bozen %39a lortu zuen, Howard Dean nabarmen atzean utzita.  Berria - Mundua   2004-01-29

Joan zen astean Iowan lehenengo primarioak egin arte, kolorerik gabeko eta irabazteko aukera handirik gabeko hautagaitzat deskribatzen zuten Kerry.  Berria - Mundua   2004-01-29

Washingtonen irabaziko duela dio Deanek, lehen primarioetan atzeko postuak baino lortu ez arren.  Berria - Mundua   2004-02-05

Udaberrian eginiko hauteskunde primarioen ondoren, beste une gorena da konbentzioa, azaroaren 2an egitekoak diren presidentetzarako hauteskundeen bidean.  Berria - Mundua   2004-07-27

· Abenduaren 2ko presidentetzarako bozen aurretik, alderdi biltzar eta primario sail korapilatsua dator.  Berria - Mundua   2004-01-29

4 sektore primario ik sektore.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

demokraten primarioak (4); hauteskunde primarioak (3)

hauteskunde primarioetan (4)

hauteskunde primariotan (3)


primariotasun iz primarioa denaren nolakotasuna.

Lyotardek (1970) hizkuntzaren lehentasuna eraisteko gerra-makina bezala hartzen du figuraren kontzeptua, eta, horrela, desiraren, primariotasunaren (Freuden zentzuan) agerleku bezala hartzen du figura.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 236. orr.


primate 1 iz eskuak oratzaileak, azazkalak lauak eta ahalmen psikiko aurreratua duten ugaztunen ordena, gizakia eta tximinoak hartzen dituena.

Animaliak gara, ugaztunak, primateak.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 16. orr.

Primateen familiako ugaztunak gara.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 16. orr.

Primate gehien-gehienek ez dute elkarren artean loturarik sortzen.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 269. orr.

Larruazalaren zentimetro koadro bakoitzeko ile kopurua bertsua dela gizakietan eta gainerako primateetan.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 78. orr.

Giza garunaren berezitasun harrigarrienetako bat lobulu frontalen handitasuna da; askoz txikiagoak dituzte beste primateek, eta ia nabariezinak beste ugaztunek.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 74. orr.

Ez dira animalia-bizia sortu ziren garaikoak, primateetatik hominidoetarako eboluzio garaikoak baizik.  Berria - Gaiak   2004-10-22

Primate emeengan klitoria kanporago dago, beste ugaztun emeengan baino.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 223. orr.

Primate arrek ere miazkatzen dituzte emearen baginako ezpainak.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 176. orr.

Gizaki gizahiltzaileak gara, hominido homizidak: primate gorbatadun globalizatuak, nahi izanez gero, baina primate gizahiltzaileak azken buruan.  Berria - Kultura   2004-05-18

Karrajoan, galtzontzilotan, homo sapiensa baino bi eskail-maila beherago dagoen primatea zirudien.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 150. orr.

2 (izenondo gisa)

Giza masturbazioa aztertzeko orduan, ez dugu ahaztu behar [...] gure sexualitate primatea.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 21. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Primate talde bat gara, eta gu gatozen eboluzio lerrotik giboiak duela 25 milioi urte banandu ziren; orangutanak, duela 15 milioi urte; [...].  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 17. orr.

Badakigu primate eta ugaztun familia askotan ere oso ohikoak direla sexu berekoen arteko jarduera sexualak.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 59. orr.

· Lau milioi urte daramagu bi hankaren gainean ibiltzen, baina orain arte giza primatearen lan behinena bizirik irautea.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 87. orr.

Txinpantzeak eta giza primateak sortu ziren adarraren banaketa duela 6 milioi urte baino ez zen gertatu.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 17. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

giza primate (3); primate emeengan (4)

giza primatea (5)

giza primateak (5)

giza primateek (4)

giza primateen (15); giza primateen artean (4); primateen artean (7); primateen sexualitatea (3); primateen sexualitatearen (3)

giza primateok (34); primateok bikotea osatzeko (3)


primatu1 izond herrialde edo eskualde bateko gainerako artzapezpiku edo apezpikuen gainean nagusitasuna duena.

Ingalaterrako Primatua Canterburyko Artzapezpikua da.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 226. orr.

Diozesi deitzen ziren probintzi multzo horietako baten administrazio-erdigune zen aulkiko apezpikua onartu zuten beren primatu gisa.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 50. orr.

Mundu guziko gure Anaia agurgarri Patriarkei, Primatuei, Artzapezpikuei, Apezpikuei eta beste eskualdeetako buruzagiei.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 104. orr.

Beraz, gure prelatu auzipetua, ez nonahiko Artzapezpikua delarik, baina Toledokoa, Espainietako primatua eta Eliza Katolikoaren hain printze handia, bi epaile soilen esku uzten da.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 167. orr.


primatu2, prima(tu), primatzen du ad ipar saritu.

Lekeitioko festibalean primatuak izan diren bost euskal labur-metraia ikusten ahalko dira.  Herria   2005-02-10

Ligiko garagarardua, Parisen primaturik.  Herria   2003-03-13

Arraza bereko behi eta zezenetan, batzu primatuak izan dira Akitaniatik kanpo direnak, Alpetan frango gora ere haziak berdin!  Herria   2001-03-01


primera 1 iz auto baten abiadurez mintzatuz, lehen sartzen dena.

Hiru martxa dauzka: primera, segunda eta drick ("directa" omen ingelesez).  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 45. orr.

Tapaxek primera sartu, aurrera egin zuen; Saxok, kleenex paketeak eskuan, bera despeditu eta, kaltzadara egin zuen.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 44. orr.

2 mailez eta kidekoez mintzatuz, hoberena. ik lehen 6; ik beherago 4.

Orduan dena primera, segunda eta tertzerakoa izaten zen, treneko bagoiak eta eserlekuak berak, medikuak, hiletak..., zenbat diru zenuen.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 151. orr.

Primerako bagoia ia hutsik topatuko duzu eta trenaren pasillotik bagoirik bagoi joanen zara, primerakotik segundakora, segundakoa zeharkatu eta indioz, kipez eta oiloz betetako hirugarreneko bagoietara pasatuko zara.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 121. orr.

Egia da edozein kirol hartuta ere, gutxi batzuek osatzen dutela elitea, gainerakoak primera-ko sailekoak izan arren.  Berria - Kirola   2004-03-31

3 (izenlagun gisa) lehen.

-Kaixo, baliente, primera linean?g  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 124. orr.

4 primerako izlag bikaina.

Mikek argazki-estudio bat zuen etxean, primerako tresneria.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 119. orr.

Primerako emakumea dela esango nuke: elegantea, azkarra, sen handikoa...  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 81. orr.

Ez al nintzen, bada, primerako fisiognomista?  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 131. orr.

Orduan primerako morroiak: "eta hemen ere ez al dago behar baino taliban gehiago?".  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 101. orr.

Beste batzuk, berriz, dirua dutenez primerako materiala dute.  Berria - Euskal Herria   2004-02-13

Txakurra alboan edukitzea primerako aitzakia da neskak gure aldera inguratzeko.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 21. orr.

Europa primerako ehiza eremua da atzerriko zerbitzu sekretuentzat.  Berria - Mundua   2006-03-02

Esainek primerako maila eman du beti lau t'erdian.  Berria - Kirola   2004-10-09

Hala eta guztiz ere, primerakoa izan zen, nik esaten dudan bezala.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 47. orr.

5 primeran adlag bikain.

-Osasunez primeran nago.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 41. orr.

Primeran atera zen dena.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 69. orr.

Primeran pasatzen zuen gauza horiek eginez, nik uste.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 52. orr.

Uste dut primeran moldatuko garela.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 52. orr.

Nik uste gaur primeran egingo dudala lo.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 46. orr.

Hannak primeran ulertzen omen zuen nire erabakia.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 215. orr.

Mollyk primeran ezagutzen zituen izarrak -Hartz Handia, Esne Bidea, Iparrizarra- maiz ahalegindu ohi zen haien izenak niri irakasten.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 148. orr.

-Kat, polit hori, lehengo egunean primeran ikusi zintudan, baina gaur ez daukazu aurpegi onik.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 83. orr.

-Primeran -esan zuen mutilak-.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 124. orr.

-Ederki, Eduardo, primeran!  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 277. orr.

Primeran, hi, primeran!  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 44. orr.

A bai, primeran, aizu!  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 149. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

primerako atzelaria (3); primerako giroa (4); primerako ikuskizuna eman (3); primerako joko (3); primerako maila eman (4); primerako partida (3)

primerakoa izan (5)

primerakoak izan (3)

atsedena primeran etorri (3); dena primeran doa (4); euskaraz primeran (3); guztia primeran (3)

primeran ari (7); primeran aritu (11); primeran aritu zen (5); primeran atera (3); primeran baliatu (8); primeran baliatu zuen (5); primeran bizi (5); primeran dabil (4); primeran dago (10); primeran datorkit (4); primeran doa (7)

primeran egin (8); primeran egingo (4); primeran egiten (3); primeran egokitzen (3); primeran egon (4); primeran erantzun (3); primeran etorri (8); primeran etorriko (8); primeran ezagutzen (10); primeran hasi (3)

primeran ibili (6); primeran iruditzen (5); primeran iruditzen zait (3); primeran izango (3); primeran joango zaigu (3); primeran jotzen (3); primeran konpondu (3); primeran konpontzen (4); primeran moldatu (6); primeran moldatzen (22); primeran moldatzen da (6); primeran nago (6)

primeran oroitzen (3); primeran pasa (5); primeran pasatu (9); primeran pasatu nuen (3); primeran pasatuko (3); primeran pasatzen (10); primeran pasatzen ari (3); primeran portatu (4); primeran sentitzen (5); primeran tratatu (3)

primeran ulertzen (4)


primerako ik primera 4.

primigenio izond hasierakoa, jatorrizkoa.

Hastapenetan izan ziren halako izakiak, jakina, Unibertsoa osatu zutenak, izaki primigenioak, baina gu sapiensak gara, Unibertsoa habitatzen dugun gizakiak.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 164. orr.

Kobazuloetako gizakiaren lilura primigenioa berritu dute denek ere, biribil batean bildurik, lehenengo su-lama hori-gorriak altxatzen ikusi dituztenean.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 108. orr.

Hemengo egunkari guztiek ekarri dute albistea: Atxaga asasinatu nahi omen du Joseba Irazu primigenioak.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 25. orr.


primitibismo 1 iz primitibotasuna.

Poema haiek, eragiten zuten zirrarekin, soinuaren eta erritmoaren indarrarekin, beren primitibismoarekin, eta irudi biblikoen eta sexualen arteko tentsioarekin, gehiago zor zioten galestar jatorriari bere garaiko poesia sozialaren aldeko gustuari baino.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 7. orr.

2 (teoria filosofikoa)

Mendebaldean kultura aztertzen duten joera nagusiak arakatzen dira: eboluzionismoa, primitibismoa, lege naturalaren doktrina eta idealismo alemaniarra.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 9. orr.

Teoria konparatibisten artean eboluzionismoa eta primitibismoa ikusiko ditugu, Primitibismoa ez zen filosofia modernoan zabaldu, bai ordea literaturan eta artean (operan, eleberrietan, antzerkian, margolanetan).  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 298. orr.

Aurki guztiek beren binperra dute: eboluzionismoaren binperra primitibismoa da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 299. orr.


primitibo 1 izond herri edo gizakiez mintzatuz, zibilizazio garatua, eta bereziki idazkera, ezagutzen ez duena.

Gizarte primitiboak, guk ezagutzen ditugun bezala, estatikoak dira.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 420. orr.

Eboluzionismoaren unerik gorenean antzinako gizarte primitiboen ezaugarriak erabat negatiboak ziren: gizarte primitiboak zibilizazioaren kontrakoak ziren.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 299. orr.

Gizarte primitiboetatik lehen zibilizazioak sortu ziren garaitik.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 11. orr.

Aipa dezagun bide batez sentimendu horri esker sortzen dela herri primitiboetan hizkuntza aztura gisa hartzea, hizkuntza, jantzien edota armen ohituraren antzekoa bailitzan.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 233. orr.

Alabaina, historia eta zibilizazio gabeko euskaldun primitibo horiek legeria eta justizia paregabe bat funtsean txit modernoa ere finkatu dute.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 98. orr.

Arabiar musulman primitiboek zakar astindua zuten beren bizimodu arkaiko tradizionala.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 68. orr.

Zibilizazio Heleniko eta Indikoak gizaki primitiboagandik heredaturiko erlijioekin.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 114. orr.

Barbaro primitiboek zigor handirik gabe egin zezaketen krimen bat ez baita zigorrik gabe geratzen diru-ekonomiara iritsi diren gizarteetan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 57. orr.

Choriset troglodita bat zen; gizaki primitibo baten adimena zuen.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 146. orr.

Barbaro bihurturiko herri primitiboen artean ohitura primitiboaren endekapenaren emaitzetako bat.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 155. orr.

2 herri edo gizaki primitiboei dagokiena.

Aro Heroikoa gizarte-interregno bat dela, non bizitza primitiboaren aztura tradizionalak galdu diren.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 167. orr.

Denbora, distantzia, luzera, bolumen, pisu eta balioaren neurri estandarrak gizarte-bizitzako premiak dira edozein mailatan, maila primitibotik gora.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 70. orr.

Egiazko Jainko bakarrarekiko giza elkartasun honek, erlijio primitiboetan planteatua eta erlijio nagusietan lortuak.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 124. orr.

Haritza sinbologia primitiboan erregetzari atxeki zaion landare noblea baita.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 134. orr.

Gogoeta modu primitiboagoak, "prelogikoak" proposatzen ahalegindu zen Eisenstein (haurren pentsamendua, herri "primitiboen" pentsamendua, [...]).  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 92. orr.

3 (izen gisa)

Primitiboek, Herioa gainditu nahian, giza gorputza irudikatu egiten zuten; guk, ordea, ordezkatu egiten dugu giza gorputza. Maiz, kultura modernoa zigor gisa ikusten da eta "primitibo prestu"aren irudia asmatzen da, batez ere Mendebaldeko zibilizazioaren ustelkeria salatzearren.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 114. orr.

4 hasierakoa, jatorrizkoa.

Protohistoriako ene arbaso primitiboa baino harroago Fanchengana itzuli nintzen.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 80. orr.

Georges Laplacek dio agoteak girixtino primitiboak zirela, oihanetan gelditu zirenak bizitzen, Erdi-Aroan eremuak labakitu zirenean laborantzarako.  Herria   2003-11-06

Etxola primitiboaren teoria.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 190. orr.

Gorputzak odola zertarako behar duen ikusteko, gure lehen arbasoen bizileku izan zen ozeano primitibora itzuli beharra dago.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 153. orr.

Oxigenorik gabeko atmosfera primitiboan bizitzaren jatorria kimikazko prozesuetan datza.  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 28. orr.

Eguzki nebulosatik banan-banan askatuz joan ziren gasezko eraztun primitiboak.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 388. orr.

Itxura guztien arabera, dagoeneko bazen halakorik, forma primitiboan, gaur egun Lurrean bizi diren animalia guztien arbaso erkideren batean.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 126. orr.

Eliza primitiboaren legea eta tradizioa ezkontzaren aurkakoak ziren, zalantzarik gabe.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 78. orr.

Helduak ureztatzea eta are urperatzea ere ohitura zaharra dira Eliza Primitiboan.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 82. orr.

Ikusia dugu idazkera primitibo batzuek banako silabikoak markatu zituztela; sistema alfabetikoa geroago etorriko zen.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 79. orr.

Greziar alfabeto primitiboa miresgarria iruditzen zaigu.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 68. orr.

Sen hau primitiboa da, eta oraindik hor datza gainazaleko zibilizazio-estalkiaren azpian.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 126. orr.

Seguruenez oroimen primitibo batek, itzalaren eta argiaren, egunaren eta gauaren forma oinarrizkoen pean ikusarazten digulako iraganeko bizitza.  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 49. orr.

Hor kokatzen dira emozio primitiboak -gosea, beldurra, atsegina, sexu-irrika-, banakoa nahiz espeziea arriskutik babesten dutenak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 219. orr.

Edertasuna, beraz, propietate bakuna da, ezin analiza daitekeena; termino primitiboekin gertatzen den moduan, definitu ezin den propietatea.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 237. orr.

5 landugabea, garatu ez dena.

Bi zelula-geruza besterik ez da funtsean izaki primitibo asko: barrualde bat eta kanpoalde bat.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 15. orr.

Garun primitiboa oso erlazionaturik zegoen usaimenarekin; ikusmena eta entzumena geroago garatuak dira.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 144. orr.

XIX. mendeko europar pintura zale batentzat, Polinesiako etxoletako pintura bat zirriborro primitibo bat baizik ez zen izango, balio artistikorik batere ez zuena.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 101. orr.

Hastapenetako baladak baldarrak eta primitiboak ziren eta pobreak.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 32. orr.

Durán-ek erromantzero zaharra, primitiboa, ez du maite.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 33. orr.

Antzinakotasuna, arraza primitibo eta garaezinaren seinale.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 194. orr.

Euskararen berezko ezgaitasunaren arrazoi funtsezkoa horren natura eranskaria -aglutinantea- da, giza mintzamenaren garapideko estadio primitibo bati, ahalbide linguistikoen garapenean maila apal bati, dagokion izaeratzat jotzen dena.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 120. orr.

Ez al zen gutasun bakar hori jende primitibo, ilunpetar, ezjakin eta bakartuenaren ezaugarrietarik bat?  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 283. orr.

Itxia eta atzerakoia da, primitiboa, probintzianoa, agrafoa, karlista edo nazionalista, arrazista, terrorista askotan.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 304. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

gizaki primitibo (3); gizarte primitibo (9)

oso primitiboa (3)

gizarte primitiboak (9)

gizaki primitiboaren (4)

musulman primitiboek (3)

gizarte primitiboen (3); herri primitiboen (4); musulman primitiboen (4)

gizarte primitiboetan (3)


primitibotasun 1 iz primitiboa denaren nolakotasuna.

Izan ere, ahozkotasuna "primitibotasunarekin" lotzen da usu.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 68. orr.

Frantsesa da benetako kultura bakarra, eta gu, euskaldun akulturatuok, gure primitibotasunean, futitu egiten gara benetako kulturaz, eta atzea ematen diogu aurrerabideari, eta mamuen hizkuntzan maite ditugu gure haurrak.  Berria - Kultura   2006-02-12

Zeren eta bizirik iraundako gizarte primitibo guztiak eta mendebaldar ez ziren zibilizazioetako nekazari guztiak -ez askoz primitibotasun txikiagokoak- [...] Mendebaldeko Gizartearen barne-proletalgo handituan sartzen ari baitziren.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 118. orr.

Hau bera arrazaren primitibotasunaren ezaugarria ei da.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 94. orr.

2 arte primitiboko jarrera eta soluziobideez baliatzen den joera artistikoa.

Brancusi eskultura modernoan primitibotasuna eta abstrakzioa uztartzen aurrenetarikoa izan zen.  Berria - Kultura   2004-01-29


primizia iz lehen berria.

Gara-ren irakurleek merezi dute primizia hori.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 67. orr.

Zer primizia eman dezake [...].  Berria - Harian   2005-04-01


primo iz lehengusua (deiki gisa).

-Lasai, primo, ez dio axolarik.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 92. orr.

-Eskerrik asko, primo.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 93. orr.


primordial izond jatorrizkoa, oinarrizkoa.

Freud-ek eman zigun Totem eta Tabu saiakeran "aita primordiala"ren kontakizun mitikoa; hauxe zen emakume guztiak beretzat nahi zituen Aita lizuna.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 45. orr.

Horri esker, Gizon Primordial bihurtzen da, Naturaren sintesi, katabasia egin ondoren, hots, izatearen maila beherekoenetara jaitsi ondoren.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 233. orr.

Gizadi osoarentzat komunak diren irudi primordialen gaineko hurrengo mailan, gizarte partikular baten ethos berezia adierazten duten irudiak egotea gertatuko balitz, [...].  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 329. orr.


primordialista izond etnizitatea aldez aurretik definituriko kultura-alderdietan –hizkuntzan, erlijioan, ohituretan...– oinarritzen dela dioten ikuspegien alde egiten duena.

Geroztik euskaldunok historian zehar "galdurik" bezala gauden umezurtzak garela konbentzi nahi liguke ikuspegi primordialista honek.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 69. orr.


primu ik premu.

primula iz sanjose lorea.

Indianoaren jauregiko leihoetatik lorategi eder eta ongi zaindu bat ageri da inguruko palmondoak baino harago: hortentsiak, berak hainbeste maite dituen gerberaz betetako parterreak, primula kolore ezberdinetakoak, garo exotikoak...  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 146. orr.


primutasun ik premutasun.

printsesa ik printzesa.

printza (orobat printz g.er.) 1 iz gauza edo gai baten zatiki txiki, mehe eta luzea. ik izpi.

Marmol-puskak, printzak ere deitzen direnak, alegia marmolgileek lanerakoan ateratzen dituztenak, birrindu eta eho egiten dira.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3430. orr.

Ez nuen espero harri gogorrenean printza eta pitzaturik topatuko genuenik.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 449. orr.

Bi mila libra hareatatik, ordea, ez zuen lortu bi printza urre baino ateratzerik.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 142. orr.

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Hiri eskuko egur printza bat kentzea bezala.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 281. orr.

Adarren eta hostoen artean belar printza luze batek akueduktu mikroskopiko bat osatu du.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 152. orr.

Hurritz-makilatxoa puskatuz gero, beti orratz-printzak gelditzen zaizkiolako, kraska egin duen tokian.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 311. orr.

Etelka Springer alferrik ibili zen kristal printzen bila lurrean.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 52. orr.

Haragi-printz bakoitzez bere osabatasunean fosilizatua.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 33. orr.

Eguzkia erabat ostendu denean are gorri-moreago egin dira ostertzeko laino printzak.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 85. orr.

3 argiaz mintzatuz, zernahi argi arrasto zuzen, adibidez gela ilun batean zulo txiki baten zehar heltzen dena. ik izpi 3.

Ez baitakite airea, eguzkia, zeru grisa edo oskarbia, haizearen bufadak, argiaren printza, isladura, giroa eta aurkintzaren fantasia munduak direla.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 186. orr.

Eguzkiaren lehen printzak sentitzen ari nintzela, etxekojauna ikusi nuen eskailera-burutik agertzen.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 93. orr.

Goizaldean, egunsentiaren lehen printzek lorea miazkatzen dutelarik, edertasuna sentimen orotara hegaldatzen da sinestesia zoragarrien bide.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 50. orr.

Eguzkia sartua zen ordurako, baina zerumuga argitsu zegoen artean ilunabarreko azken printzekin.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 290. orr.

Eguzkiaren printza ahulak ozta iragazten zituzten hodeietara luzatu zuen besoa.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 111. orr.

Eguzkiaren azken printzak bakandurik sartzen ziren kale artera.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 112. orr.

Olatuak ikus zitezkeen kristal birrindua bezala printza txuritan lehertzen harkaitz gainean.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 199. orr.

Errezeletan zehar, printzak labankada txikiak bihurtzen dira begientzat.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 154. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Bi sakada egin zizkion zigarroari, eta kea eguzkiaren printza-sorta baterantz bota zuen bafada batez.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 105. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Goizeko lauretan-edo, lehenengo argi-printzak Bera aldetik hasi dituk sumatzen.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 23. orr.

Egun berriaren lehen argi printzak sartzen ari ziren kaperako ate irekitik.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 194. orr.

Baita haien gogoeta eta sentimenduak ere, batere nekerik gabe, argi printza bezala ur azpira irristatu eta hango olatuak, eta ihiak, eta orekan dauden arraintxoak, eta amuarrain isil zalua, denak batera argituz, dilindan, dardarka.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 105. orr.

Kostatik legoa laurdenera ikusten genuen ontzi eder hura, eguzki printza gozo batek argitua.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 48. orr.

Eguzki printzek laster urreztatzen ari dituzte bazterrak.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 150. orr.

Ilargi printzen pean lo hartu aitzin.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 201. orr.

Harriaren azalean egindako erretentxoaren ertzetan diamante-printzaren bat altxatuko zen, agian, baina besterik ez.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 79. orr.

Ekaitz eta tximistak haren [Bulkanoren] sutegitik saltatutako su-printzak zirela zioten orduan.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 354. orr.

6 irud/hed

Bizitzak gogor astindu zuen jaio zenetik hil zen arte baina, hala ere, zorionaren printzak bilatu zituen eguneroko ahaleginean.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 62. orr.

Oroimena ahula baita, eta benetan gertatuei buruzko liburuak, maiz, ikusi eta aditu dugunaren printzak eta ezpal makalak baizik izaten ez direlako.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 8. orr.

Gertaera txikien bidez, gizakiaren eta gizartearen arimak printzaz printza ematen ditu, inpresionismo ezari-ezariko batez obra guztiz modernoa egiteraino.  Berria - Kultura   2004-10-30

7 irud/hed (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Antzinako frantziskotar iturriek egiazko bizi-printzak eskaintzen dizkigute, Frantziskoren giza nortasunaren zertzelada zehatzak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 536. orr.

Haren almendra itxurako begietan esperantza eta kezka printzak nabari ziren.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 262. orr.

Absurduaren poesia-printza batzuk hemen, lirismo arin bat han.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 8. orr.

Inguru desolatuan alaitasun printzen eran lehertu ziren zaldi kolore bizi haiek.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 196. orr.

Tristura-printza oinazegarriak.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 175. orr.

Itxaropen printza batek berotu du aita Hilario.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 155. orr.

Iñigoren begi-ninietan ez zuen ez zalantza izpirik ez urduritasun printzarik nabaritu.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 241. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

argi printz (4)

argi printza (14); eguzki printza (9)

argi printzak (8); azken argi printzak (3); eguzki printzak (13); eguzkiaren lehen printzak (5)

eguzki printzek (13)

eguzki printzen (6)

eguzki printzetan (4)

eguzki printzez (4)


printzaldi ik printzealdi.

printzatu, printza(tu), printzatzen 1 da/du ad pitzatu.

Tarteka, hotzak printzatzen dituen adaxken kraskatekoak entzuten dira.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 115. orr.

Hezurrak printzatu eta eztarrian trabaturik gera daitezkeela.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 37. orr.

Eguzkia, ordea, kiskalgarria zen, bizia, lurra harrotu eta biziarazten duten horietakoa, bihia printzatu eta lotan diren hoziak pizten dituzten horietakoa.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 255. orr.

Zaila da [urkiaren] zura zartatzea eta printzatzea.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 497. orr.

2 irud/hed

Tristura oinazegarria xeheki printzatu zitzaion barrenean, harritzar leun artean jausi izango balitz bezala.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 181. orr.

3 (era burutua izenondo gisa)

Hara, kanabera printzatua bezala da Egipto: euskarritzat hartzen duenari eskua zulatzen dio alderik alde      - 0. orr.


printze (orobat printzipe g.er.) 1 iz erregeren seme nagusia; errege familiako kidea; printzerri bateko buruak hartzen duen izena.

Zer modu, ene printze Hamlet?  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 85. orr.

Erresumaren armadak, printze Henrike gaztea eta lotinant jeneral Antonio Agaramont buru zituela, erreginarendako berreskuratuak zituen Nafarroa Behereko lurrak eta hiriak.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 176. orr.

Banku-billeteek Khovanski printzearen sinadura eraman ohi zuten.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 336. orr.

Felipe eta Letizia printze-printzesak ere izan ziren batzarrean.  Berria - Euskal Herria   2006-02-14

Neustria eta Borgoniako leudeek printze gazte hau hautatu zuten errege.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 313. orr.

Odolez printze naizen arren, ogibidez zientzialari nauzue.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 253. orr.

Etiopiako printze oinordekoak printzerri bat du, eta maitasunaren eta obedientziaren etsenplua ematen die sujetei.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 125. orr.

Nobleek eta printzeek bat egitean elizgizonek amore eman behar izan zuten.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 210. orr.

Printze batek, bere estatuan nagusi den erlijioa suntsitzea erabakitzen duenean, arrisku handia hartzen du.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 149. orr.

Eredu prezeptorala, berriz, printzeen heziketarako erabili zen bakarrik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 313. orr.

Errege, tirano eta printze zaharrek ere, hildakoan, beren guzizko jainkoei eskeintzen zien gibela.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 19. orr.

Gaur zinegotzi direnek bihar konde, markes edo printze izan nahiago.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 134. orr.

Beren semea, Carlos, Viana-ko printzea, ez da sekulan erregetuko.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 152. orr.

PPk, aldiz, saria Espainiako printze-printzesei ematea proposatu zuen.  Berria - Euskal Herria   2004-12-14

Agintariek, ezin etsi eta, kapitain zaharraren adore-pizgarri, printze izendatuko zutela agindu zioten, Palermoko printze, sumendiaren ahotsa isiltzea lortzen bazuen.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 91. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Zenbait dotrinaz blaitzen direnean, herritarrek uste dute zilegi zaiela Estatuari obedientzia ukatu eta printze gorenaren eta botere gorenaren aurka egitea.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 120. orr.

Teobaldo, Teodebertoren semea, printze gazte, ahul eta gaixoa, jauregian geratu zen lehen erregea izan zen.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 314. orr.

Entzun ditut ere Albert printze berriaren laudorioak, nola preparatua izana den, nola aitak moldatu duen.  Herria   2005-04-14

Don Cletok kaleko ikuskariekin gozatzen zuen; printze arrotz bat etortzea, politiko baten hiletak, sekulako gertaerak izaten ziren harentzat.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 122. orr.

Printze ospetsu batzuen eta beste gizon guztiz leialen ospeari eta ohoreari gaitzitu gabe.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 116. orr.

Francisco de Asís, Isabel II, Espainiako erregina bilakatu beharra zenaren senar eta printze kontsortea.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 125. orr.

Mariak ez zuen printze urdinik nahi.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 92. orr.

Nasir al Dinek eman digu kalifaren eta printze mongolaren arteko azken elkartzearen berri.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 270. orr.

Loreak eta kabiarra eramaten nizkion etxera, nire irudiko printze erruso bati dagozkion bi opariak.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 129. orr.

Aita Hiazinto Woroniecki, poloniar printze eta domingotar jakintsua.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 94. orr.

Arrats batez, Armeniako printze bihoztoi bat, gizaseme hile hori begi urdin lerden bat, arribatu zen gaztelura eta atera zitzaion enkontrura damaren mutila.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 64. orr.

Eta halaxe gertatu zen printze ahaltsu eta boteretsu bat nekazari xumea bilakatu zela, bere herritik, bere maitearengandik urrun.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 142. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Etxea berrehun urte lehenago armadaren hornitzaile batek eraikia zen [...] gerora printze titulua bereganatu zuen batek.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 10. orr.

Sultanek printze kargua hartu zuen ekitaldi berean.  Berria - Harian   2005-08-04

Ohorea zela esan zuen, ohore ez nolanahikoa, munduko printze-etxe ederrenetakoak herrian egotea. antzinako printze-leinu batetik datorrela.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 75. orr.

4 irud/hed

Printze giristino guztiei eta haietarik bakoitzari, edozein elizaren ala herriren, Inperio, Erreinu edo beste karguren jabe direnei, zernahi izen izanik ere.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 103. orr.

Berak Italian zehar ibili behar zuelako, Elizako printze baten konpainian, haren musika antolatzaile gisa.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 69. orr.

Kardinal hau Erromako kuriako beste printze eta handikien artean lurreko gauzen mespretxatzaile eta zerukoen maitale bezala nabarmentzen zen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 202. orr.

"Jainkoaren printze" honi ez zitzaion ezertan antzematen nagusi kargua zuela.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 367. orr.

Jainkoaren, haren Ama Maria Birjinaren eta aingeru eta arimen printze den Mikel dohatsuaren ohoretan.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 631. orr.

Hitz hauek esan ondoren, ilunpeen printzeak hain ilunpe izugarrian sartu zuen anai Rufino, non [...].  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1002. orr.

5 kide lehena edo nagusia.

Ma'munek, Sinestunen Printzeak bultzatu nau horretara.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 230. orr.

Hori bere egoera naturalagatik kexu balitz bezalakoa da; beste printzeen printze izan nahiko balu bezala.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 174. orr.

Hemen, ohiko "Profeten Printzea" barik, "Jakintsuen Printzea" esaten zaio Moisesi.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 246. orr.

Aleman batek eman zuen, azkenik, teoria horren lehenengo demostrazio osoa: Karl Friedrich Gaussek, "matematikarien printzeak".  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 316. orr.

Cocteauk "frantses literaturako printze beltza" deitu zion.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 42. orr.

Erdalduna baitzen euskal artearen printze gaindiezin hura.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 39. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

asturiasko printze (4); benetako printze (3); bere printze (3); ene printze (9); erromako printze ustelaren (3); espainiako printze (3); galesko printze (3); krapotkin printze gaztea (4)

printze edo printzesa (3); printze eta jabea (4); printze gazte (7); printze gaztea (9); printze goihena (3); printze handi (4); printze handia (5); printze henrike (4); printze henrikek (3); printze henrikerekin (3); printze izan (4); printze izendapena (3); printze izendatu (4); printze jauna (3); printze printzesak (5); printze turkiarra (3); printze txikia (17); printze ustelaren (3); vianako printze (5)

aloiz printzea (4); aloiz sarajevoko printzea (3); asturiasko printzea (9); asturiasko printzea saria (4); bonaparte printzea (3); danimarkako printzea (3); dol amrotheko printzea (5); hamlet printzea (4); imrahil printzea (7); kopenhageko printzea (5); krapotkin printzea (4); palermoko printzea (4)

printzea ikusi (5)

rainier printzea (3); samarcandako printzea (3); sarajevoko printzea (5); sintrako printzea (5); thuleko printzea (4); trebizondako printzea (4); vianako printzea (45); vianako printzea erakundeak (6); vianako printzea erakundeko (4); vianako printzea saria (12); wolf printzea (3)

bonaparte printzeak (3); charles printzeak (3); gure printzeak (3); imrahil printzeak (3); krapotkin printzeak (6); palermoko printzeak (3); vianako printzeak (3)

bonaparte printzearen mapa (3); espainiako printzearen (9); espainiako printzearen ezkontzaren (3); hamlet printzearen (3); kieveko printzearen (3); krapotkin printzearen (3); orangeko printzearen (3); printzearen aurrean (3); printzearen ezkontzaren (3); printzearen gelan (3); vianako printzearen (7)

wolf printzeari (3)

nobleek eta printzeek (3)

printzeen eskubideak (3)


printzealdi (corpusean printzaldi soilik) iz printze baten agindupean dagoen estatu forma.

K. a. I. mende nahasia, zeinetan Erromak aldi berean ezagutu baitzituen bere behin betiko "inperio" bihurtzea, bere gobernu-forma errepublikarren amaiera eta, Julio Zesarren bidez, Augustoren irudian gauzatu ziren forma unipertsonalen sorrera, Printzaldiaren inaugurazioa eta horren ondorengo barealdia, askoren ustez benetako urrezko aro baten etorrera izan zena.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 130. orr.

Itxuraz bai baitirudi Vitruvioren karrera ia erabat amaituta egongo zela printzaldiaren hasieran, K. a. 29. urtearen ondoren, Erroma berritzeko egin zen ahalegin handi hura martxan jarri zenean.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 130. orr.


printzel iz distiratsua, fina.

Hurbil nuen Arpoi baten eran, Asteasuko Agirreren kontakizunekin Inazio Mujika Iraola idazle honezkero ez hain gazteak prestatutako liburu txit printzela.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 182. orr.

Artean eskuetan neukan Asteasuko Agirreren edizio txit printzela hartu dit.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 184. orr.


printzerri 1 iz printze baten jaurgoari atxikiriko lurraldea.

Pariseko Batzarrak pribilegioak eta jauretxe-abantailak oro ezeztatu zituen, probintzia, printzerri, kantonamendu, hiri bai eta komunitate eskubideak barne.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 43. orr.

Erromatar Inperioan printzerria sortu zen garaian.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 84. orr.

Rainier Monako printzerriko buruzagia.  Herria   2005-04-14

Bagnoregioko kondesak, Monacoko printzerriko izpiriturik finenetako batek.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 33. orr.

Aragornek Ithiliengo printzerria eman zion Faramirri.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 307. orr.

Erregeren mendeko erresuma eta printzerrietan latinez baizik ez zegoen liburu santuak irakurtzea.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 166. orr.

Danubiar printzerrietako errumaniar jendeak.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 182. orr.

Danilo II.ak printze-apezpiku izateari utzi, ezkondu eta printzerri laiko bihurtu zuen Montenegro.  Berria - Mundua   2006-03-05

Bezero ziren printzerriak probintzia bihurtuta zeuden, eta probintziak, berriz, zuzeneko eta zentralizaturiko administrazioaren organo bilakatuta.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 24. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Mendebaldeko kristau-printzerrien kate bat ezarri baitzen Sirian, Antiokia eta Edessatik.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 219. orr.

3 irud/hed

Menua bizkor-bizkor irentsi, eta nire printzerri bakartira abiatzen nintzen.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 79. orr.


printzesa (orobat printsesa g.er.) 1 iz errege baten alaba; printze baten emaztea edo alaba.

Aski da ikustea zer arrakasta duten agerkari batzuk aipatzen dituztelarik erregeak, erreginak, printzeak eta printzesak... Printzearen eta printzesaren enkontrua.  Herria   2004-04-15

Adarbakarrak printzesa iturri ondoan ikusi zuen eta berehala hurbildu zitzaion.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 119. orr.

-Hau ez da printzesa baten kategoriako autoa, Tom.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 52. orr.

Printzesak gehien espero eta estimatzen zuen oparia.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 36. orr.

Ana Komneno greziar printzesa historialaria aipa genezake.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 225. orr.

Olga Janina printzesa zirkasiarrarekin.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 325. orr.

1468an, Leonor printzesak herria aipatzen zuen "herri kaltetu" bat bezala.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 198. orr.

Valladolidera igan zen, han andere Juana printzesa gobernadoreak Leongo san Isidro eta Parraceseko Santa Maria agustindar bi komentuen erreforma eginarazi baitzion.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 21. orr.

Erregeak izango dituzu haurtzain, printzesak inude.  Elizen arteko biblia   Is 49,23

Fernando Redon Huitzi arkitektoak gaur jasoko du Vianako Printzea saria, Leireko monasterioan egingo den ekitaldian, Asturiasko printze-printzesen eskutik.  Berria - Kultura   2004-07-01

2 irud/hed

Gure Maddi -etxeko printzesa, aitaren azukre koxkorra, ene xagar-pastela- zer eta zabor UPN zale bilakatzeko bidean alu ustel ile-gorri batek garun-lixiba eginda!  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 91. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

andere printzesa (3); badrulbudur printzesa (7); budur printzesa (6); ene printzesa (4); lo dagoen printzesa (6); lo zegoen printzesa (4); nire printzesa (4); printze edo printzesa (3); printzesa eder (3); printzesa esnarazteko (3); printzesa ikusteko (3); printzesa izan (4)

badrulbudur printzesak (4); printze printzesak (5)

diana printzesaren (3); lo zegoen printzesaren (4); printzesaren ondoan (3)

lo dagoen printzesari (3); printzesari esan zion (3)


printzetasun iz printzea izateko zertzelada.

Mutila han gelditu zen une batez, Mijail printzeak zer esango, baina konturatu zenean hura, bere printzetasun eta guzti, lo seko gelditu zela, jira egin eta alde egin zuen.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 47. orr.


printzetu izond printze bihurtua.

Apo printzetua kasik; izan ere, kalpar luze eta bizar sarri lohien atzean ostentzen zen gizona, bere argalean ere, ez zen batere zatarra.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 128. orr.


printzetxo iz printze txikia.

Behin izan zen han Tiroleko printzetxo bat, hamabi urte zituela bere burua hil zuena; hain zuzen ere, bere lehengusu propio batez maitemindurik zegoelako.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 40. orr.


printzezale izond printzeen zalea dena.

Tamalez zioen, destainaz ere bai, Frantzisko Montoia sagarzale baitzen amorratua, eta ez printzezale.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 132. orr.


printzipal 1 izond nagusia.

Hala zituela jauregiak, aitzinaldeko erdialdean, ate printzipal bat, eta bertze bi, alboetan.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 29. orr.

Estazio printzipala zen tailerra ere bazeukalako.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 120. orr.

Berdin jaurerriko bertze hiri printzipalak, hala nola Leskarre eta Morlas. erradiazio neto garbi hau da, baita ere, klimaren beraren egitura, proportzio eta fluktuazioak egin eta mantentzen dituen faktore printzipala.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 188. orr.

-Jakina, ondo etor dadila, hori da printzipalena.  Arantxa Iturbe   «Ai, ama», 1999 - 89. orr.

2 (pertsonez mintzatuz)

Bertzalde, ez zuen lehen aldia bertzeren baratzea ongarritzen, eta emazte printzipalagoaren pazientzia erretzeko beldur zatekeen.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 31. orr.

Agaramonten ondotik -eta haren kontra-, Nafarroa Behereko jaunik printzipalena zen Lüküze.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 60. orr.

Hala ere bere garaian ezagunak nituen ageri diren lagun batzuk, Banning Cocq eta Willem van Ruytenburgh, esaterako, gizon printzipalak Amsterdamen, sekula tiro bakar ere egin ez zutenak.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 217. orr.

Ez da harritzeko frantsesez mintzo baziren etxen, nahiz española ere ongi bazakiten; funtsean beren espos lagunak garaztarrak ziren edo baigorriarrak, etxeko alaba printzipalak.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 134. orr.

Eurak dira Mungia aldeko eta Uribe Kostako bikote printzipala.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 72. orr.

Mauleko familia printzipalek alde horretan dituzte beren jauregiak.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 159. orr.

Elizkizuna hasi bitartean kafe-etxe hurbilean elkarturiko jende printzipal egarrituari.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 232. orr.

Han biltzen ziren zaldunek beren buruari hain printzipal irizten bazioten, irizten zioten bezala, eginbeharra nekosoenen zen tokira joateko beharra zeukatela, eta ez munduko ipurtzulo honetan gelditu.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 63. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

jende printzipalarekin (3)


printzipalki adlag batez ere. ik nagusiki.

Molde bateko eta bertzeko armak erakutsiko ditu: ezpatak, fusilak eta kanoiak, printzipalki.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 164. orr.

Nola aitona Nikolasek printzipalki frantsesez ikasi baitzuen, [...].  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 27. orr.


printzipatu iz printzerria.

Gaskoiniako printzipatua VI. mendean hasten da, Pirineo mendietatik Vascones-en sarraldien ondotik.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 26. orr.

Sanz-Guillaume hiltzen delarik, 1032an, Gaskoiniako printzipatua desegiten da.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 27. orr.

Printzipatu horrek lotura hertsiak baditu Iruñeko gortearekin.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 26. orr.


printzipe ik printze.

printzipialismo iz

Ezintasun praktiko honengatik ihes egiten da beti printzipialismora (printzipio absolutuetara).  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 93. orr.

Printzipialismoa bera ezintasun berri bat bilakatzen da gero.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 93. orr.


printzipio (orobat prinzipio g.er.) 1 iz oinarrrizko egia edo legea. ik hastapen 2; hatsarre 2.

Euskal gizartean printzipio bat finkatu da: inposizioa ez da zilegi.  Berria - Euskal Herria   2004-08-22

Erlijiotik sortzen diren ideiak oso errespetagarriak izanik ere, ez dira lege zibilen printzipio gisa erabili behar, zeren eta lege hauek beste printzipio bat baitute, gizartearen on orokorra.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 162. orr.

Nazioarteko trukea bi printzipio kontraesangarriren jokoaren mende dago: espezializazioaren printzipioa da bat, osagarritasunen eragile dena, eta konkurrentziaren printzipioa bestea.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 59. orr.

Osagarritasunaren printzipioa, teorikoki, lotuta dago nazioartean banaketa desberdina duten faktoreen trukearekin ere (lana, kapitala).  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 61. orr.

Kooperatibak erruz ari dira beren printzipio eta baloreen galera pairatzen.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 185. orr.

Ondorengo liburuetan azaldu ditut diziplina honen printzipio guztiak.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 390. orr.

Filosofia transzendentalak bere adigaiak printzipio baten arabera bilatzeko abantaila dauka, baita obligantza ere.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 60. orr.

Arrazoimenaren berezko irrika ahalik eta azken printzipio gutxienetara iristea da, ahal izanez gero guztiaren lehen printzipio bakarrera, kausaz kausa edo premisaz premisa.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 83. orr.

Zuzenbide zibilaren printzipioen arabera arautu beharreko gauzak oso gutxitan arau daitezkeela erlijioaren legeen arabera.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 162. orr.

Gizonak ez du zertan makurtu edozein eratako agintearen aurrean, gizonak ez du zertan ontzat hartu fedez onartu beharreko edozein printzipio.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 108. orr.

Cogito ergo sum printzipioaren gainean txantxetan egindako hala-holako latinezko itzulpena.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 286. orr.

Hark ere printzipiozko desberdintasun bat dagoela esaten baitu ikusteko modu normal baten [...] eta perspektibazko ikuspen-moduaren artean.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 106. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Jainko hau printzipio logiko eta metafisiko bat da, munduaren azalpen razionalerako ezinbestekoa.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 79. orr.

Gauzen printzipio sortzailetzat airea ezarri zutenak [...] argi dago egiatik oso urrun aldaratu zirela.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 71. orr.

Behin baino gehiagotan aipatu zuen Carverrek, bere printzipio gidatzaileetako bat zelakoan, Isaac Babelen esaldi hau: "ezerk ez du bihotza zulatuko bere lekuan jarrita dagoen esaldi batek zulatzen duen adina".  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 8. orr.

Teoria etikoak printzipio absolutuen arabera egituratzen dira.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 200. orr.

Berdintsu da beste printzipio edo balio absolutu batzuekin, "bizitza sakratua da" adibidez.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 45. orr.

Garapen teorikoaren azterketa ezin gauza daiteke printzipio metodologiko unibertsaletan oinarrituz, garai historiko jakin bateko diziplina elkarte bati dagozkion printzipio kontestualetan eta erlatiboetan baizik. Sailkaketa hau sistematikoki egin da printzipio komun batetik abiatuta, hots, juzgatzeko ahalmenetik abiatuta.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 164. orr.

Descartesen argudioaren azpian ezkutatzen den printzipio kausala ez da oso garbi ikusten.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 105. orr.

Errealitate ororen azpian printzipio matematiko aldaezin batzuk daudela.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 255. orr.

Oso printzipio garbia du: beharrei erantzun behar die Unibertsitate Sistemak.  Berria - Euskal Herria   2004-02-28

XIX. mendeko nazionalitaten printzipio famatu hura, 1919an Europako nazio bakan batzuek baliatu zutena beren estatu propioaren antolatzeko.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 75. orr.

Hemen, Natur Zientzia printzipio enpirikoetan oinarritzen den heinean besterik ez dut hartu nahi aintzat.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 24. orr.

Apriorizko printzipio seguruetatik abiatuta hertsiki frogatu behar baitu.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 28. orr.

Dibortzioaren printzipio funtsezkoenaren kontra doa, alegia, ezkontza baten haustea beste baten itxaropenagatik baizik ez onartzea.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 163. orr.

3 hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Hilketa biolento baten aurrean denok sentitzen dugun kontzientziako inarrosiaren edo esijentzia primario baten eran, samintasun eta dardara sentimendu hori printzipio mailara altxatu nahi dugularik.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 25. orr.

Nire ezkondu nahi eza printzipio-kontua dela behin baino gehiagotan esana nion, edo iradokia behinik behin.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 43. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Orduan, bizitza-printzipio bat da arima.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 55. orr.

Nire doktrinan, gizonarengan betiko eta suntsiezina dena, beragan bizi-printzipioa eratzen duena, ez da arima, baizik eta nahimena.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 87. orr.

Erlijio-printzipio islamikoen izenean.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 327. orr.

Arazo honetan gizatasun eta solidaritate printzipioek beharko lukete izan orotan lehenak.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 305. orr.

Badirudi, tarte horretan, Zizeronen politika printzipio zenbait ahantzi zituztela Mendebaldeko teologo, legelari eta kanonista jakintsu anitzek.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 24. orr.

Teoria konparatibistetan (eboluzionismo sozialean bezala), herrien arteko ezberdintasuna aztertzen da erlazio-printzipio orokor bat dela medio.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 297. orr.

Berdintasun printzipioa Identitate printzipio izatera beheratzen da orduan.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 179. orr.

Espazio hori eta denbora hori eta kausalitate-printzipio hori ez dira existitzen guk ikusten ditugun bezala, gugandik kanpora.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 167. orr.

Bidez konpara daitezke arte abstratuaren teoria batzuekin, Kandinsky-renetik Vasarely-reneraino, lege hauekin onez konpara daitezkeen antolamendu, egitura edo forma printzipioak berraurkitzen baitituzte.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 70. orr.

Badira figura adierazpen modu berrien etengabeko sorkuntzatik erne den adierazpen-printzipio bereizi bat balitz bezala hartu duten teorialariak.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 237. orr.

Laudanek razionalitate-printzipio bat adierazten du: [...].  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 157. orr.

5 pl norbaiten portaera gidatzen duen irizpide morala.

Printzipiorik ez duten mertzenario talde baten sostengua bilatzen ari da bozetarako.  Berria - Mundua   2004-05-15

Zaintzailea oso kexu zegoen nirekin, printzipiorik gabea nintzela, eta gure amak arrazoia ematen zion kontra egin gabe.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 91. orr.

Ez du printzipioen izenean egiten, baizik eta gogoak eman ahala, eta gogo horren iturria iluna da berarentzat.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 46. orr.

Ogi xigortua, arauak eta printzipioak dituen gizon honentzat, ia bizioa da, benetan sabeldarraiotasun eutsiezin baten adierazpena ia.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 73. orr.

6 printzipio aktibo sendagai baten osagietako gaia, hari ezaugarri sendagarriak ematen dizkiona.

Honela bada, guztira 65 printzipio aktibo ezberdinez egindako 2.070 sendagai dira.  Berria - Euskal Herria   2004-01-06

Gehien jaitsi diren botiken artean simvastatina eta fluoxetina dutenak daude, eta printzipio aktibo hori duten sendagai ezagunenak Zocor eta Prozac dira, hurrenez hurren., Horixe dela kasik gure kabitu-ezinen ustezko sendagarrien printzipio aktibo bakarra.  Berria - Euskal Herria   2004-01-06

7 printzipio eskabide froga nahi den gauza aurrekari gisa ezartzean datzan hutsegitea.

Sinesten nuen sinesten nuelakotz, ez galdera bati erantzuna eskainiz, baizik printzipio-eskabide baten bidez.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 21. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

apriorizko printzipio (3); arrazoimen hutsaren printzipio (3); arrazoimenaren printzipio (24); arrazoimenaren printzipio erregulatzailea (5); arrazoimenaren printzipio erregulatzailearen (3); azken printzipio (3); batasun sistematikoaren printzipio (7); batasunaren printzipio (5); bere printzipio (6); beren printzipio (3); nazionalitateen printzipio (3); oinarrizko printzipio (13)

printzipio aktibo (7); printzipio aldetik (3); printzipio bakar (3); printzipio bera (5); printzipio beraren (4); printzipio demokratiko (5); printzipio demokratiko bat (3); printzipio demokratikoa (6); printzipio demokratikoak (8); printzipio demokratikoaren (3)

printzipio enpiriko (4); printzipio enpirikoak (3); printzipio eratzaile (4); printzipio eratzaile gisa (4); printzipio erregulatzaile (12); printzipio erregulatzaile gisa (5); printzipio erregulatzailea (11); printzipio erregulatzaileak (7); printzipio erregulatzailearen (7); printzipio erregulatzailearen eskema (3); printzipio eta arau (4); printzipio etiko (3); printzipio formal (3); printzipio genealogikoaren (3); printzipio horien arabera (4)

printzipio komunen (4); printzipio kontua (4); printzipio logiko (3); printzipio logikoa (3); printzipio logikoak (4); printzipio moralen (3); printzipio mota (3); printzipio nagusi (3); printzipio nagusia (4); printzipio nagusiak (5); printzipio nagusietako (3); printzipio nagusietako bat (3)

printzipio orokor (3); printzipio orokorra (6); printzipio orokorrak (5); printzipio politikoak (3); printzipio transzendentalak (3)

ahalgarritasunaren printzipioa (4); berdintasun printzipioa (11); berdintasunaren printzipioa (5); bere printzipioa (4); elkartasun printzipioa (3); erabateko gehiengoaren printzipioa (3); errugabetasun printzipioa (10); errugabetasun printzipioa aldarrikatu (3); espezializazioaren printzipioa (3); gehiengoaren printzipioa (4); gure printzipioa (4); konkurrentziaren printzipioa (5); nazionalitateen printzipioa (7); oinarrizko printzipioa (3)

printzipioa aldarrikatu (3); printzipioa betetzen (4); printzipioa den heinean (3); printzipioa hausten (4); printzipioa onartu (3)

zuhurtasun printzipioa (3)

arauak eta printzipioak (3); errugabetasun printzipioak (3); nire printzipioak (3); oinarrizko printzipioak (13); osagarritasunaren printzipioak (3); printzipioak barnebiltzen (3); printzipioak errespetatuz (3)

printzipioan oinarrituta (3)

konkurrentziaren printzipioaren (6); printzipioaren arabera (16); printzipioaren izenean (3); zuhurtasun printzipioaren (4)

printzipioari eusteko (3)

bere printzipioei (5); printzipioei buruz (7); printzipioei buruzko (3); printzipioei eutsi (4); printzipioei uko egin (4)

arrazoimen hutsaren printzipioek (3)

printzipioekin bat egiten (3)

demokraziaren oinarrizko printzipioen (3); oinarrizko printzipioen (7); oinarrizko printzipioen aurka (5)

printzipioen arabera (23); printzipioen araberako (3); printzipioen aurka (8); printzipioen bidez (4); printzipioen defentsa (3); printzipioen kontra (7); zuzenbide zibilaren printzipioen (4)

printzipioetan oinarrituta (5)

printzipioetatik abiatuta (5)

printzipioz bederen (3); printzipioz behintzat (5); printzipioz ez (4)


printzpiodun izond printzipioak dituena.

Printzipioduna, baina azkenik gabeko jendea.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 30. orr.


prinzipio ik printzipio.

prioi iz proteina infekziosoa, proteina natural batetik eratorria, nerbio sistema zentraleko eritasun batzuek eragiten dituena.

Prioi proteinaren bi gene homozigoto zituzten pertsonek gaixotasun hori garatzeko arrisku handiagoa zutela uste zuten zientzialariek.  Berria - Gaiak   2004-08-06


priore iz komentu edo monasterio bateko nagusia.

La Pierre qui Vire-ko frailetxera joan zen (1872.08), Belokeko zuzendari izendatua izan (1880), priore (1884.02.25), abade (1890.03.20).  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 46. orr.

Orreagako kolegiatako prioreak.  Berria - Euskal Herria   2004-08-15

Aipaturiko monasterioko prioreak, [...] barkamena eskatu zion beretzat eta beretarrentzat.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 192. orr.

Eta etxeko aita prioreari obedientzia zor baitiot.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 264. orr.

Frantzisko Nafarroakoa deitzen zen eta 1518an, Aita Sainduak izendatu zuen Orreagako priore.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 16. orr.

Eskutitz bat bidaliko diot Orreagako Jaun Prioreari, Motiloako Frantziskoren bitartez, Nafarroarat joanen delarik, hogei bat egun barne, menturaz.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 52. orr.

Aitzineko prioreek alabaina erreinuko jaun handien itxura hartua zuten eta haien bizimoldeak errenta guztiak irensten zituen.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 18. orr.


prioreme iz emakumezko priorea.

Sakristauak, eliz-atezainak, derbixeak, irakurleak, eliz-zainak, kardinalak, prioremeak, apezpiku-laguntzaileak, akolitoak, erretoreak, apaizak, sufiak, muftiak, eta pum-pumak.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 240. orr.


prioreorde iz priorearen ordezkoa.

Baina, hutsaren hurrengo da hori, Orreagako prioreorde jaun Huartek esaten dituenen aldean.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 77. orr.


prisa ik presa1.

prisaka ik presaka.

prisatu ik presatu1.

prisionero ik presoner.

prisma 1 iz bi buruetan poligono berdinak eta paraleloak, eta albo aurpegitzat paralelogramoak dituen poliedroa.

Geometria lauarekin egin zuen bezala, espazioko izaki matematikoak identifikatuko ditu Euklidesek: solidoak: piramidea, prisma, konoa, zilindroa, eta esfera, jakina; eta horiez gainera, poliedro erregularrak ere bai.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 161. orr.

Osaba Joanikotek prismak eta piramideak eta bertze iduri geometrikoak irakatsi zizkigun denboran.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 80. orr.

2 prisma itxurako gauzakia.

Zertsalo: hiru aldeko prisma, zeinean idatzirik baitzeuden Errusiako lege nagusiak.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 213. orr.

Planta karratukoa da patioa, bospasei metro luze-zabalean, sei solairutan gora egiten duen prisma ortogonal baten negatiboa.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 33. orr.

Sbarüa delakoa sasiz eta txaraz lazturiko muino apal batetik ehun bat metro nabarmentzen den granitozko prisma bat da.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 71. orr.

Eraikinaren kanpoaldea greziar tenploarena eginez eraikia da, salbu eta hau osorik ingurutzen duten zutabeak prisma erakoak direla.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 279. orr.

3 optikan erabiltzen den prisma, gardena eta eskuarki triangeluarra.

Kasu horretan, ispilu bat erabiltzen da kamerako objektibotik iragan den argia jasotzeko, eta, lente eta prisma lagungarri batzuen bidez, bisore batera islatzen da argi hori.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 91. orr.

Koloreari buruzko Goetheren obra gaitza, Newtonena bezala, prisma batekin hasi zen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 26. orr.

Newtonek, prismaren esperimentu ospetsuan, 1666an, erakutsi zuen elkarturiko kolorez osatzen dela argi zuria.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 39. orr.

Gauza jakina da argi zuria [...] espektro ikusgarrian diren uhin-luzera guztiak dituen argi "nahaste" bat dela; hori aise froga daiteke argi hori prisma batez deskonposatuz, edo ostadarrari begiratuz.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 26. orr.

4 (hitz elkartuetan)

Margolanei erreparatu zien, prisma islen argitan.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 299. orr.

5 irud/hed

Ororen gainetik, bere umore zirtolaria, bizitza ikusteko prisma ironikoa eta pertsonaia bera gailentzen dira.  Berria - Kultura   2006-04-18

Herritar elebakarrak ere bizitako totalitarismoa beste prisma batetik ikusteko aukera daukalakoan nago.  Berria - Kultura   2004-12-15

Gai berberez ari bada ere, abiapuntua duelako bestelakoa, berria (hizkuntza, batez ere, estetika dela) eta, beraz, prisma horretatik ikusita, ukitzen duen gai orori eransten dio berri usaina.  Berria - Kultura   2004-07-03


prismatiko iz pl prismez hornituriko betaurreko bikia.

Prismatiko handi batzuk zituen, huts egin gabe mendira eramaten zituenak, naturaren ikuskariak eta hegazti harraparien hegaldiak miresteko.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 44. orr.

Berak trintxeratik ikusten zituen, prismatikoen laguntzaz.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 39. orr.

Fusil bat ikusi nuen, zutik txoko batean, eta soldadu kasko bat eta prismatiko batzuk haren oinean.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 148. orr.

Hermionek Hagriden prismatikoak hartu zituen, baina gora, Harryri, begiratu ordez, jendartean begira hasi zen sututa.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 171. orr.

"Hor zetorrek", esan zuen Pantxok prismatikoak begietan zituela.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 342. orr.


prismatxo iz prisma txikia.

Eztainu kloruroa prismatxo lirain-bitxi, koloregabe eta gardenetan bereizten zen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 247. orr.


prisondegi ik presondegi.

prisoner ik presoner.

priszilianismo iz Priszilianoren heresia, manikeismoaren eta agnostizismoaren ildokoa.

Priszilianismoaz, ikus bedi: [...].  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 117. orr.


priszilianotar iz Priszilianoren heresiaren jarraitzailea.

Bere jaieguna ospatzen zen, eta oraindik ere ospatuko zen baldin eta priszilianotarren sektak bizirik iraun izan balu.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 116. orr.

Egia da bi gotzain espainiarrek xaxatu zutela Maximo, honek heriotzeraino jazar zitzan priszilianotarrak, baina ez da egia txikiagoa alderdi nagusia pozik eduki nahi zuela Maximo tiranoak, heretikoen odola isuriz.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 116. orr.

Bere jaieguna ospatzen zen, eta oraindik ere ospatuko zen baldin eta priszilianotarren sektak bizirik iraun izan balu.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 116. orr.


pritzker iz Pritzker arkitektura-saria.

Pritzkerra Zaha Hadidentzat.  Berria - Kultura   2004-03-23

Hadid (Bagdad, 1950) saria jaso duen lehenengo emakumea da eta Pritzkerra joan den urtean Estrasburgoko tren geltokian egindako lanagatik irabazitako Mies van de Rohe sari europarrari gehitu behar dio.  Berria - Kultura   2004-03-23


prixa iz JH

Hor kanpotarrekin batera multzo berean urturik genbiltzalako, artzainak, itzainak, espartingileak, ehuleak, txokolate prixa moldatzaileak.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 130. orr.


proasione ik prozesione.

proba (orobat proga g.er. ) iz 1 probatzea.

Sexua ez da azterketa bat, ez da inolako proba, eta ez dago inolako trebetasunik frogatu beharrik.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 135. orr.

Proba bat egingo dugu izen batzuekin, eta orduan ikusiko duzu zer dakidan eta zer ez dakidan.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 253. orr.

Bururatu zaizkigun proba guztiak egin dizkiogu, eta badirudi dena behar bezala dagoela.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 203. orr.

Probak egin zizkiotek boxeolari izateko balio duen ikusteko.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 339. orr.

Urtegia betetzeko probak hasi zirenetik, areagotu egin da haien kezka, herriko beste biztanle askorena bezala.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 178. orr.

Egoera hartan prestatu nuen batxilergora sartzeko proba.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 25. orr.

Bikain eman zidaten sarrerako proban.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 27. orr.

Baxoko probak euskaraz bete daitezke eta 10 erakasle postu idekiak dira aurten berean erakaskuntza elebidunerako.  Herria   2001-09-13

Proba gainditu ondoren, bera maite dutenei Jainkoak agindu dien betiko bizia jasoko baitu sari.  Elizen arteko biblia   St 1,12

Excelsior estudioetako jeinu-bilatzaile batek ekarri ninduen eta proba bat egin zidaten..., baina ez dut besterik jakin.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 58. orr.

Ziurtatu dit proba bat lortuko didala festara etorriz gero.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 180. orr.

Hiesaren proba egin beharko dute.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 120. orr.

Haurdun dagoela dio, proba bat egin dutela eta positibo eman diela.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 84. orr.

Goizean egin dut proba, eta emaitza baiezkoa izan da.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 330. orr.

Tuberkulosiaren aurkako txerto batek proba guztiak gainditu ditu.  Berria - Gaiak   2004-10-26

Albo ondorioak galarazteko beharrezkoak diren proba guztiak egin gabe ezin dela merkatura atera.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 106. orr.

Grezian, Turkian eta Errumanian hasi dira ja testa erabiltzen, proba moduan.  Berria - Gaiak   2006-03-11

Berriro konpresorra konektatu, eta zilindro nagusia betearazi zuen, eta kontu handiz aritu nintzen kontrolagailuarekin probak egiten.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 257. orr.

Idazkeraren proba egingo dizute seguru asko.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 81. orr.

Orduko Argia-ko taldeak [...] egindako egunkari baten 0 zenbakia ematen du, probako alea, artean egunkariaren izena erabaki gabe zenean kaleratutakoa.  Berria - Harian   2006-02-24

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Asteroko proba zen hura, tribukideak tribuko zirela frogatzekoa.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 26. orr.

Behar bezala idazteko moduan ote zauden jakin nahi duela iruditu zaizu, baina proba grafologikoa ere izan daiteke.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 33. orr.

Are argiago ikusten da egoera proba sinple bat eginez.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 229. orr.

Proba medikoak egin zizkioten, baina ez zen inolako gaitzen aztarrenik ageri.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 220. orr.

Gaitasun pedagogikoko proba praktikoak Lyongo institutu batean egin nituen.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 9. orr.

Irakasle batzorde batek jarriko ditu proba publiko horiek, eta probak gainditzen dituztenei Ministerioak "egokitzapen" agiri bat emango die.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 68. orr.

Desertura joaten ziren guztiek proba latzen bat zeukaten zain.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 52. orr.

Askotariko probak eta esperimentuak egin izan ditugu.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 91. orr.

Aleksandr Petrovitxek denetariko saioak eta probak egiten zituen haiekin.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 371. orr.

Proba izugarri gogorrak gainditu behar izaten omen zituzten taldean sartzeko.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 76. orr.

Hau ikaragarrizko proba izan da beretzat.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 275. orr.

3 norbait probatzeko egoera larria.

Orain, tentaldien proba igaro ondoren, askatasun handiagoaren jabe zen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 190. orr.

Egonarriz eramango ditugu patuak ezartzen dizkigun probak.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 139. orr.

Horrek... "probak eta sufrimendua" izango dituzula esan nahi du... sentitzen dut...  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 89. orr.

Seme, Jauna zerbitzatu nahi baduzu, prestatu zeure burua probarako.      - 0. orr.

Bakardadearen proba pasatu berria du, uxatu ditu fantasmak.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 55. orr.

Zeruak, inondik ere, ez zion proba hori pasarazi nahi izan.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 386. orr.

Fedea egarri hori jasatea da, Jaungoikoak ezarritako proba baten antzera hartuz, bihotz lasaiz.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 344. orr.

Jainkoak bidaltzen diguna proba bat izan daiteke eta horrekin bizitzen ikasi behar omen dugu.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 146. orr.

Ez dut uste nire apaizetatik inork, bere fedea defendatzeagatik, suaren proba hori jasan nahi izango duenik.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 800. orr.

Kristau Eliza ez zen proba honetatik zauririk gabe irten.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 31. orr.

4 parte-hartzaileek elkarren kontra lehiatzen diren kirol jarduera.

Alpeak eta hango mendate ezagunak dira Dauphine-libere proba entzutetsuaren ikurrak.  Berria - Kirola   2004-06-06

Dozena bat proba jokatzen dira urtean Londresko ibai ezagunean.  Berria - Kirola   2004-03-20

17 proba ezberdin jokatuko dira eta 150 atletak hartuko dute parte.  Berria - Kirola   2004-05-29

Hiru atletok izango dira proba irabazteko faboritoak.  Berria - Kirola   2004-03-17

Har dezagun, esaterako, Joko Olinpikoetako probarik handiena: ehun metroak.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 25. orr.

Sailkatzeko probak dira, dena dela, goizeko guztiak eta arratsaldeko saioan jokatuko dira lehen finalak.  Berria - Kirola   2006-02-25

Munduko Txapelketako errepidekoa egun bakarreko proba da.  Berria - Kirola   2004-03-19

Turinen goia jo nahi du, eski alpinoko bost probak irabazi nahi baititu.  Berria - Kirola   2006-02-11

Hiru txanda izango ditu probak, eta txanda bakoitzean bost traineruk hartuko dute parte.  Berria - Kirola   2004-06-19

Uztailaren 6an eginen da bigarren proba: Zegama-Aizkorriko maratoia.  Herria   2003-06-19

295 kilometro izanen ditu probak Ohi bezala, pisu neurtuko probak izango dira, eta Elorrioko probalekuko harria erabiliko dute.  Berria - Kirola   2006-03-03

5 (hitz elkartuetan, lehen osagai gisa)

Gai horrek arras berotu zituen herritarren gogoak; proba sail bat egin zen; palak zeuzkan hatz-marka freskoak aztertu ziren, eta dendariaren hatzekin bat ez zetozela ikusi zen.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 239. orr.

6 (hitz elkartuetan, bigarren osagai gisa)

Demagun iniziazio-proba bat izan zela hura: uhartean denboraldi bat pasatzea, norberaren indar soiletara libraturik, inork ezer ez dakiela.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 233. orr.

Ikuskatze moduko bat zela, lanari begira egindako gaitasun-proba.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 89. orr.

Ni INEMen bidez sartu nintzen idazkari, euskara proba eta oposizioa gaindituta.  Berria - Euskal Herria   2004-09-12

Azken odol-probaren emaitzak gauerdia igaro eta berehala iritsi ziren.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 355. orr.

Txirrindulari-proba luze horietako batean, berrehun eta gehiago kilometro korriturik, kateatu dira bi txirrindulari pedaletatik.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 86. orr.

-Irrati proba bat egiten ari nintzen.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 43. orr.

Blusa poliziei eramango genien, ADN proba egin ziezaiotela eskatu, [...].  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 314. orr.

Percy, berriz, bere APEN (Azti Proba Ezin Nekagarriagoak) gainditzeko prestatzen ari zen, Hogwartsek ematen zuen kualifikazio gorena.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 255. orr.

7 pl inprimategian, testu baten inprimaketa, kaleratu baino lehen, hutsak zuzentzeko, egiten dena.

Bihar ez badut liburu hori inprentan sartzen kristorenak eta bi gertatuko dira, eta dena proba-zuzenketarengatik.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 51. orr.

Editoreak eta proba zuzentzaileak.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 134. orr.

Errukarriak dira, gero, egileak, beti horrela sufritzen badute, eta proba-zuzentzailea baizik ez izateak poz apur bat eman zion.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 123. orr.

Pavese mahai atzean egoten zen, pipa ahoan, eta inprenta-probak tximistaren pare ikusten zituen.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 196. orr.

Armairu bateko paperen artean Setioko lehen probak bilatu ditu, oraindik baditu proba horiek, bigarrenak eta hirugarrenak ere bai, jatorrizko testua ez, ordea, hori argitaletxeak gordetzen du lehen zuzenketa bukatu ondoren.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 77. orr.

Ni ez naiz gauza probak zuzentzeko!  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 199. orr.

Liburu harexen probak ziren, izan ere, 1987ko ekainean nik jasotakoak.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 202. orr.

Poesia liburuko behin-betiko probak ematera doa.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 195. orr.

8 (adiera honetarako, Euskaltzaindiaren Hiztegian froga agertzen da) froga.

Tesi honen egiaztapenerako proba gisa Kristau Elizaren sorrera hartzen badugu, [...].  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 129. orr.

Eskerroneko proba gisa.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 306. orr.

Proba enpirikoak eman digu oinarririk pentsatzeko [...] kointzidentzia hori gizakiaren lurreko bizitzaren "legeetako" bat izan daitekeela.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 138. orr.

Bolognan hil zen, bere santutasunaren proba ugari eman ondoren.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1133. orr.

Ekonomiak moralarekin lotüra handia dü segürki, eta horren proba ontsa ikusi zen 1929an Wall Street-eko bankarrot famatü hartan.  Herria   2002-12-26

9 asto proba ik asto.
10 idi proba ik idi 12.
11 proba egin (zer/nor osagarririk gabe) ik probatu.

Utzidazue niri proba egiten, ea nire besoek gaztetan bezainbat indar duten.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 161. orr.

-Egizu proba aurrena -esan zuen.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 17. orr.

Egin ezazu zerorrek proba.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 27. orr.

Eta hementxe proba egiten badut?  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 249. orr.

Ni proba egin gabe nago, noski, baina esaten dute Pyrophorus bakar batek ematen duen argitan irakurtzea badagoela.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 138. orr.

Onartu zuen zerbitzariak proposamena eta proba egin zuen hamar egunez.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 170. orr.

Proba egin ezean ez genuen asko aurreratuko eta, hortaz, atean kax-kax jo genuen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 31. orr.

Fikzio-idazlea naiz ni funtsean; orain, ordea, proba egin nahi dut, ea ezer asmatu gabe, gezurrik kontatu gabe, zer edo zer idatz dezakedan.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 25. orr.

12 (-ekin, -tzeko eta -i atzizkien eskuinean)

Ea bromuroarekin proba egin al zuen galdetu zion.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 86. orr.

Garai hartako anglo-eskandinaviar planteamendua erdibide bat aurkitzeko ahalegina zen, enpresa pribatua eta gizarte-justiziaren interesetan gobernu-arauketa konbinatzeko proba eginez.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 390. orr.

Liburuaren jabearekin bakarrik ezkonduko omen da, eta bere maite guztiei proba egiten die, ea liburua buruz ikasi duten.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 360. orr.

13 proban jarri (orobat ipini)

Ereduak asmatu eta proban jartzeko, ordea, oinarri gisa, ezinbestekoak ziren, lehenengo eta behin, entzima horiek katalizaturiko erreakzio kimikoen azterketa zinetiko xeheak.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 72. orr.

Sumatzen nuen, hala ere, metro bakoitzarekin abiadura haziz zihoala, motorraren ahalmen guztia proban jarri nahian balebil bezala.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 313. orr.

Itsuak Lehendakariari ziria sartu ziolakoan, musikari sail batek proban jarri zion oroimena hurrengo egunean.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 190. orr.

Europako hainbat hiritan jarri dituzte autobusak proban, eta arrakasta handia izan dute.  Berria - Harian   2006-02-18

Egoi Martinez izan zen atzo euskal zaleriaren kirioak proban jarri zituena.  Berria - Kirola   2004-07-16

Emakumeak eta zerbitzariak proban ipiniko ditiagu; ikus dezagun zein ditugun alde eta zein aurka.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 120. orr.

Ez hitz egin nahi izan berarekin parez pare, ez fidatu haren berbaldi luzeez, bere hitz-jarioaz proban jarriko baitzaitu eta irribarrez ere aztertu egingo.  Elizen arteko biblia   Si 13,11

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

alkoholemia proba (4); aurreko proba (4); aurreneko proba (4); azken proba (44); bakoitzak lau proba (11); bederatzigarren proba (6); bere proba (6); beste bi proba (5); beste proba (35); beste proba bat (14); beste proba batzuk (5); bi proba jokatuko (5); bigarren proba (18); bigarren proba jokatuko (4); bost proba irabazi (4); denboraldiko lehen proba (4)

egin proba (4); egin zuen proba (4); egindako proba (4); egingo diote proba (4); egizu proba (4); egutegiko azken proba (4); egutegiko proba (10); emakumezkoen proba (5); gaurko proba (4); gizon proba (10); gizonezkoen proba (6); gure proba (5); hainbat proba egin (4); hasiko da proba (8); hirugarren proba (11); hurrengo proba (7)

idi proba (6); irabazi zuen proba (11); izan zen proba (4); izango da proba (4); junior proba (4); kopako lehen proba (5); kopako proba (13); lau proba izango (5); lau proba jokatuko (5); lau proba puntuagarri (16); laugarren proba (11); lehen proba (51); lehenengo proba (7); ligako proba (6); munduko kopako proba (11); munduko proba (5); munduko txapelketako proba (4); nazioarteko proba (7); oroimenezko proba (4)

proba amaitu (5); proba antolatu (4); proba bat egin (12); proba bat egingo (6); proba bat izan (5); proba batzuk egin (9); proba berri (6)

proba egin (45); proba eginda (4); proba egingo (16); proba egingo dugu (4); proba egitea (15); proba egiteko (11); proba egiten (16); proba ezberdinak (4); proba fisiko (4); proba gainditu (10); proba garrantzitsu (6); proba garrantzitsua (9); proba garrantzitsuena (7); proba garrantzitsuenak (4); proba gehiago egin (4); proba gisa (6); proba gogorra (11); proba guztiak gainditu (4); proba hasi (7)

proba irabazi (36); proba irabazi ditu (10); proba irabazi zuen (7); proba irabazteko (26); proba irabazteko faborito (6); proba izan (7); proba izango (25); proba izango dituzte (12); proba jokatu (17); proba jokatuko (48); proba jokatuko da (17); proba jokatuko dira (19); proba jokatuko dituzte (8); proba konbinatuak (5); proba konbinatuan (8); proba konbinatuetan (9); proba korritu (8); proba korrituko (11); proba korritzen (4); proba laburra (4); proba laburrean (5); proba luzea (7); proba moduan (10); proba nagusia (9); proba nagusiak (4)

proba ona (7); proba onena (4); proba onenak (5); proba oso (5); proba osoan (5); proba puntuagarri (19)

proba ugari (4); proba utzi (7)

probaz proba (21); sailkapen proba (9); sartzeko proba (4); seigarren proba (4); suaren proba (4); txapelketako bigarren proba (6); txapelketako hirugarren proba (4); txapelketako proba (7)

urteko lehen proba (6); urteko proba (4); zortzigarren proba (4)

azken probak (9); egindako probak (9); egun bateko probak (4); idatzizko probak (4); idi probak (62); jakiteko probak (5); lehen probak (11); lehenengo probak (4); mando probak (17)

probak egin (40); probak egingo (13); probak egitea (6); probak egiteko (19); probak egiten (50); probak gainditzen (4); probak gaur hasiko (5); probak irabazi (8); probak jokatu (5); probak jokatuko (5); probak jokatuta (9); probak korrituko (4)

sartzeko probak (6); urtegia betetzeko probak (9); zaldi mando probak (17)

ocean race probako (17); probako antolatzaileek (7); probako bigarren etapan (4); probako liderra (5); probako marka (8); probako sailkapen (4)

alkoholemia proban (7); azken proban (37); emakumezkoen proban (5); hirugarren proban (10); jaitsiera proban (4); jazarpen proban (7); jokatu zen proban (4); kopako proban (5); lehen proban (29); munduko kopako proban (4); nazioarteko proban (4); ocean race proban (12); proban ariko (7); proban jarri (11); proban nagusitu (4); sailkapen proban (5)

azken probara (8)

probaren burua (5); probaren ondoren (5); probaren ostean (6)

azken probari (6)

probarik ez (4)

lehen probatik (4)

egindako proben (5); proben arabera (7); proben artean (4); proben emaitzak (4); proben emaitzen (4)

alkoholemia probetan (4); azken probetan (6); egindako probetan (6); eginiko probetan (4); egun bakarreko probetan (4); egun bateko probetan (8); lehen bi probetan (7); munduko kopako probetan (5); probetan positibo (4); sailkapen probetan (6)


probabilismo iz doktrina filosofikoa, iritzi edo teoria orori halako probabilitate maila esleitzen diona eta, hortaz, ziurtasun printzipioa baztertzen duena.

Probabilismoak, indeterminazio edo ziurgabetasunak, noiznolakotasunak, irrazionaltasunak edo kausagabeziak ez dirudite, begiratu batera, ortodoxiaren aldarean etzateko moduko zerak.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 46. orr.

Ez al zuen zuztar bera, aldez behintzat, determinismoaren eta kausalitatearen banderadun gelditu zen [...] Einsteinek Bohr, Heisenberg eta abarren inderterminismoarekin eta probabilismoarekin izan zuen zeingehiagoka edo zeinegiagokak?  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 106. orr.


probabilistiko 1 izond probabilitatearena, probabilitateari dagokiona.

Aurreikuspenetarako, arriskuaren azterketa probabilistikoa ezin ahaztuzkoa da.  Berria - Ekonomia   2006-04-25

Hemen, zilegi da ondorio posible ezkorrekiko prebentzioz aritzea, nahiz eta ondorio posible horien neurketa probabilistikoa eskuragarri ez izan.  Berria - Gaiak   2004-11-11

2 probabilismoarena, probabilismoari dagokiona.

Arrazoibide induktiboen eta probabilistikoen erabilpenarena.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 63. orr.


probabilitate 1 iz gertagarritasuna.

Aztarnak beren artean baino ez badira frogatzen, alegia, zenbat eta froga gehiago ekarri, orduan eta txikiagoa da gertaeraren probabilitatea.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 50. orr.

Probabilitaterik handienaren printzipioa.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 65. orr.

Topikoen helburua edozein arazoz argudiatzea da, probabilitate handiko premisetatik hasirik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 51. orr.

Pentsatu beharra dago izan daitezkeen konfigurazio geometriko desberdin guztien artean, izateko probabilitate gehien duena "aukeratzen" dela garunak.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 65. orr.

Oso probabilitate gutxi zeuden -berak jadanik pentsatu zuen hartan- halako asteburu bat bizitza osoan berriro bizitzeko.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 166. orr.

Probabilitaterik gutxieneko gertaera zen hura; ez, ordea, probabilitate nulukoa; alegia, gertaera zeharo gertagaitza zen; ez, ordea, ezinezkoa.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 502. orr.

Ziurtasun morala, estu hartuta, probabilitate bat besterik ez dela pentsatzen duenari, desegin egingo zaio paradoxa; hau ziurtasuna deitzen zaion probabilitate morala baita, zentzuneko pertsona orok onartzen duelako jardun beharretik sortutako ohitura dela, eta espekulazio guztien aurretikoa  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 50. orr.

2 zerbait gertatzeko aukeren kalkulu matematikoa.

Probabilitateen kalkulua.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 384. orr.

Bazekien beren bideak une eta leku hartan elkartu izana probabilitateen legearen kontrako zela.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 26. orr.

Hari [Denis Poissoni] zor zitzaion, besteak beste, probabilitateen teoriako lege polit bat.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 327. orr.

Gertaera baten probabilitatea aldeko kasuen kopurua zati kasu gertagarrien kopurua da.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 370. orr.

Probabilitatean, ezinaren adierazpen matematikoa da 0; 1, berriz, ziurtasunarena.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 369. orr.

Probabilitate bat 0ren eta 1en artean hertsiki kokatuta dago.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 369. orr.

Ordubetean, gai erradioaktiboak erradiazioa igortzeko %50eko probabilitatea du.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 69. orr.

Komunikazio-teoriako hizkuntz eredu oinarrizko hau osatzeko, probabilitate bat egozten diogu egoeratik egoerarako aldaketa bakoitzari.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 39. orr.

Aipatutakoez gainera, Ruche jaunak, hirurogei urte geroago, hauek gogoratzea lortu zuen: aljebra, trigonometria, probabilitateak, estatistika, mekanika.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 70. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Zehaztasun matematikoaren ordez probabilitate-kalkulua sartu behar da aritmetika politikoan.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 37. orr.

Bi delitu hauen arteko probabilitate-ezberdintasun txit handiak eskatzen du hauen arauketa oinarri ezberdinekin egitea.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 88. orr.

Ez dago kasualitaterik munduan, dena probabilitate jokoa omen da.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 157. orr.

Probabilitate kontua da.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 120. orr.

Juan del Olmo epaile Instruktoreak agindutako auzipetze autoak bertan behera uzteko eskatu zuen atzo Iruinek «probabilitate epairik» ez dagoela argudiatuz, eta hori beharrezkoa da auzipetzeak erabakitzeko.  Berria - Euskal Herria   2006-01-28

Lorturiko indukziozko babesaren eta erabilitako probabilitate-motaren arteko erlazioaren azterketa.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 160. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Delitu txikietan, akusatuaren errugabetasun-probabilitatea gutxitu egiten denez, luzatu egin behar da ikerketa-denbora, eta inpunitatearen kaltea txikiagoa denez, laburtu egin behar da preskripzioarena.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 88. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

probabilitate gehiago (3); probabilitate handia (4)

errugabetasun probabilitatea (3); gertaeraren probabilitatea (3); probabilitatea handitu (3)

probabilitateen kalkulua (3)


probable izond gertatzeko aukera asko dituena. ik gertagarri.

Nire aldetik, ez bakarrik posible, aldiz, probablea ere badela esango nuke [...] berak ezagutzen zuen edo bera ezagutzen zuen pertsona bat bera ere topatu gabe ibil zitekeela Marie.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 162. orr.

Mutazio aukeratu bat biltzea, bada, lehen-lehenik, haren eragin probableak irudikatzea da.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 59. orr.

Aitortzen dut horixe dela liburu honetan ez demostratuta baizik probable bezala gelditu den gauza bakarra.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 54. orr.

Bi teoriak aski probableak direnez, ez dut oztoporik ikusten biak ala biak sinesteko, eta Snedeker doktorea ere arazoaren ikuspegi honetara makurtu zen.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 169. orr.

Onartu behar nuen ez zela oso probablea pistolariak nire lorratzean etorri izana.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 128. orr.

1 baino probableago izatea zuria baino zuriago izatea da!  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 369. orr.

Gure solasaldi honetan entzun den proposiziorik atseginena, sakonena, probableena horixe izan da, eta Jaungoikoa gurekin bada, egiazkoena ere bai.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 47. orr.

Probableena da Lukreziok ez zuela azken ukiturik emateko astirik izango.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 18. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

oso probablea (3)


probaburu iz proba batean aurren doan pertsona.

Masilako Txapelketako arantza atera zuen, hartan ezin izan baitzion probaburuari eutsi azken bi enborretan.  Berria - Kirola   2004-10-17


probagarri ik frogagarri.

probagela iz jantzi denda batean arropa probatzeko gela.

Probagelako atearen azpitik pasatu zizkigun guri; oso andre diskretua zen eta oso dotorea, eta horrelako lan bat gogoz hartuko nukeela esan nuen neure artean.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 12. orr.

Denda dotoreko probagelan egin genuen amodioa lehenengo aldiz.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 12. orr.


probaketa 1 iz probatzea, saioa.

Gero jakin diagu han hil zituzten mila eta bostehunak, nire familiakoak tartean, probaketa batean hil zituztela.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 362. orr.

Probaketa berririk egin nahi gabe, zelata kide txit fintzat onartu eta baietsi zuen.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 18. orr.

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Igandean, martxoaren 30a, besta handia: musika, azoka, sukaldaritza lehiaketa, txakoli probaketa, herri bazkaria, kantu eta dantza.  Herria   2003-03-27

Hasieran herabe, eta soineko koloretsuak probatzen jardun ahala suharrago [...] goxoki ugarien artean bakar bat hautatu behar duen haurraren erabaki neketsua bihurtzen ari zitzaion Norari soineko-probaketa.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 153. orr.

Atzo egin zuten material probaketaren ondoren, Titinen kontra jokatzeko gogo handia duela adierazi zuen.  Berria - Kirola   2004-02-06

Zenbaiti, odolberotasuna eta erronkazaletasuna, mugapen fisiko eta sozialekiko etengabeko indar-probaketa.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 91. orr.


probalari 1 iz idi proba eta kidekoetan parte hartzen duen pertsona.

Ostiralean idi dema jokatu zuten Aian, eta Mikel Rezabal probalariak irabazi zituen alde bakoitzak jarritako 1.200 euroak.  Berria - Kirola   2004-08-01

Hiru probalariren idiak plazaratuko dira ordu erdiko lana egiteko: Lasarteko Telleria, Goiherri Erandioko Juan Agustin Bilbao eta Errenteriako Enrike Artolarenak.  Berria - Kirola   2006-04-07

Biharko lehen saioan hiru probalariren uztarriak plazaratuko dira.  Berria - Kirola   2006-01-04

Munitibarko probalekuak hartuko du finala, eta sei probalariren abereak ariko dira bi txandatan.  Berria - Kirola   2006-02-11

Guztira 11 probalariren astoak ariko dira Etxebarriko harriari tiraka.  Berria - Kirola   2004-12-10

85 kilo azpiko hiru probalari plazaratuko dira, bihar (21:00): Fernando Zarrabe Basaibar, Karmelo Ibarluzea Satxibar eta Eneko Urionaguena.  Berria - Kirola   2004-11-19

2 (hitz elkartuetan)

Zortzi idi probalariren uztarriak ariko dira lehian.  Berria - Kirola   2006-04-07

Mikel Altzola gernikarrak oso garbi utzi zuen herenegun gizon probalaririk onena dela.  Berria - Kirola   2004-08-22

3 lasterketa-autoak probatzen dituen pertsona. ik probatzaile 2.

Williamsen lau urtez probalari izan ondoren, bigarren urtea du Ferrarin, autoa milaka kilometrotan gidatuz proba saioen bakartasunean.  Berria - Kirola   2006-02-01


probaldi iz proba-denbora; proba.

Agintariek aditzera eman dutenez, orain abiatu dutena zazpi hilabeteko probaldia da, eta ondoren erabakiko dute suediarrek erabakiarekin aurrera jarraituko duten.  Berria - Gaiak   2006-01-05

Probaldiko urtea betetzean, onartuak izan bitez anaiarteko obedientziara.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 155. orr.

Izan ere, badaki Jaunak gizon zintzoak probalditik ateratzen eta gaiztoak auzi-egunean zigortzeko gordetzen.  Elizen arteko biblia   2 P 2,9

Latinez Exceptio probat regulam esaldiak adierazten du salbuespenak araua zalantzan jartzen duela, probaldian jartzen duela, ez, ordea, frogatzen duela.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 230. orr.

Bera ere nekeetan probatua izan delako, gauza da orain probaldian daudenei laguntzeko.  Elizen arteko biblia   Heb 2,18

Portuan egin lantxoak probaldi estetiko batzu ziren.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 115. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

probaldian sendo irauten (3)


probaleku 1 iz idi proba eta kidekoak jokatzeko lekua.

Idi probak jokatu dira Getxoko Andra Mari probalekuan desafio haundiak.  Herria   2001-08-09

Gaur hasiko dira Getxoko Andra Mari probalekuko zaldi-mando probak.  Berria - Kirola   2004-11-06

Aiarren arteko dema izango da gaur ikusgai, Aiako probalekuan, 22:00etan.  Berria - Kirola   2004-07-30

Munitibarko probalekuak hartuko du finala, eta sei probalariren abereak ariko dira bi txandatan.  Berria - Kirola   2006-02-11

Ohi bezala, pisu neurtuko probak izango dira, eta Elorrioko probalekuko harria erabiliko dute.  Berria - Kirola   2004-12-05

Gizonezkoen 320 kiloko finala jokatuko dute Abadiñoko probalekuan, eta horrek emango dio amaiera txapelketari.  Berria - Kirola   2004-12-17

Gaur 680 kiloko finala jokatuko da Abadiñoko probalekuan.  Berria - Kirola   2006-03-19

Bigarrena gaur erabakiko dute Larretxeak eta Olasagastik, 12 enborrera, Aiako probalekuan.  Berria - Kirola   2004-05-30

2 probatzeko lekua.

Kazetaritzako bekarioen probalekutzat ere ez dute balio. «Daukagun demokrazia mailaren probalekua da hori», gaineratu zuen.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 72. orr.

Ondoko urteak klase eta jite ugaritako lanbideen probaleku izan zituen, zein baino zein bereiziago: tailer bateko mekanikari-lagun, obretako peoi edo pintore-ikastun, batetik bertzera opor aldiak tartekatzen zituela.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 155. orr.

Hamaika mila plaza pasa eginak gaude gaudeneko, denboraren probaleku berrizahartuan, galtzaileen arteko dema alferrikakoan.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 75. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

probalekuak hartuko du (3)


probantza iz proba.

1962an, urtebetez, Hirugarren Probantza Urtea egin zuen Gandian (Valentzia, Herrialde Katalanak) eta hala jesuita karrera burutu zuen.  Berria - Kultura   2006-01-21


probarazi, probaraz, probarazten du ad probatzera behartu.

Nire gogoan Frantziaren porrota lotuta gelditu zen betikoz Pavesek, ailegatzean, bere esku patxadatsu eta zaputzarekin sakelatik banaka-banaka atera eta probarazten zizkigun gerezi haiekin.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 190. orr.

Horietan gazteei etxeko mozkinak probarazten zaizkie.  Berria - Euskal Herria   2004-07-31


probasaio iz entsegua.

Hainbat egunetan, deitzen nuelarik atera beharreko bozaren probasaioak egiten aritu nintzen etxeko komunean: "Urdekume halakoa, faxista zikina, jomugan haugu...!".  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 92. orr.


probatu, proba(tu), probatzen 1 du ad zerbait, omen den bezalakoa ote den, saio edo azterketa bidez egiaztatu. ik proba 11. (zerbait)

Motorra, zikin-zikina, baina ondo; probatu nuen, eta gasolina ere bazeukan.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 81. orr.

Bi misil berri probatu ditu Teheranek.  Berria - Mundua   2006-04-05

Miñaoko Aeronautika Teknologien Zentroan A380ko piezak ere probatu dira.  Berria - Harian   2005-01-19

AEBei erositako misilen aurkako defentsa sistema probatu zuen Taiwanek.  Berria - Harian   2005-03-15

Militarrek hiri batean probatu nahi zuten [bonba atomikoa], japoniarrak lehenbailehen errendi zitezen.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 21. orr.

Autoan aire-freskagarriak jartzen hasi zen, mota guztietakoak [...] merkatuan aurki daitezkeen guztiak probatu zituen taxistak, arrakastarik gabe.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 22. orr.

Berritutako txertoa animaliekin soilik probatu duzue?  Berria - Gaiak   2004-06-26

Zezenak ere probatu zituzten gerrako zerbitzuan eta basurde ankerrak etsaien aurka bidaltzen ere saiatu ziren.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 381. orr.

Inguruan hainbat lekutan probatu ondoren, Cosmic Diner hautatu nuen bazkaltzeko ohiko lekutzat.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 11. orr.

2 (gauza abstraktuak)

Nola anai Maseok San Frantziskoren apaltasuna probatu nahi izan zuen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 961. orr.

Esaten eta tolestatzen zail den hori, esateko gai den probatu nahi du eta arriskua hartuko du bere mugak arakatze aldera.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 46. orr.

Milaka ziren munduan, oraindik ikusi ez eta ikusi nahi nituen bazterrak, egin nahi nituzkeenak, irakurri, probatu, bizi!  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 39. orr.

Txirrin batekin probatu zuen Laurak, baina ez zuen erantzunik jaso.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 76. orr.

Beste konbinazio batzuk probatu behar.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 217. orr.

-Sekula zeure gorputzean probatu duzu haxixaren eragina? -galdetu zuen Hofrat jaunak.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 22. orr.

3 (norbait)

Fedeari esker eskaini zuen Abrahamek Isaak, Jainkoak probatu zuenean.  Elizen arteko biblia   Heb 11,17

Probatu egin zaituzte, bai, egoera latzean jarriz, baina zeuen onerako izan da azken batean.  Elizen arteko biblia   Dt 8,16

Proba nazala, urrea bezain garbi aterako naiz.  Elizen arteko biblia   Jb 23,10

4 (janariez, edariez eta kidekoez mintzatuz) ik dastatu.

Ogia probatu bezain laster, gaixoak halako indar miragarri bat sentitu zuen bere baitan.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 820. orr.

Inoiz ez zuten patatarik horrela probatu, gehienetan etxean ez zen eta gantzik edo oliorik izaten.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 109. orr.

Esan ohi baitzuen bijiliarik onena ez dela gauzak probatu gabe uztea, gustatzen zaizkigun gauzetan neurria hartzea baizik.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1000. orr.

Nik, berriz, tantorik probatu ere ez.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 124. orr.

Proba ezazu tabako aljeriarra.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 126. orr.

Drogak probatu-ez probatu zalantzan dabilen gazte baten paperean.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 20. orr.

· Haiek ere gauza jakintzat zuten euskaldunen artean arrunt guti zirela Kalbinoren dotrinen aldekoak, apez eta fraideen artean emakumea probatu gabeak baino bakanagoak.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 198. orr.

5 (jantziez-eta mintzatuz) ik saiatu.

Probatu nuen, bada, jertsea.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 34. orr.

Barre egiten dut neure kautan, soinekoa probatu dudala esango banio, aitak izango lukeen erreakzioa imajinatuz.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 150. orr.

Egun batean gazte bat etorri zunan harentzat egiten ari ginen trajea probatzera.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 72. orr.

Bortz minutu geroago, fitsik erosi eta probatu gabe alde egin zuten, arropa-denda guztia itzulipurdikatu ondotik.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 323. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

denetarik probatu (5); denetik probatu (3); eraztuna probatu (3); gizakiekin probatu (3); jainkoak probatu (6); lagunekin probatu (3); mokadurik probatu (5)

probatu aurretik (4); probatu beharra (7); probatu dute teknika (3); probatu ondoren (9); probatu ostean (4)

probatzea erabaki (3)

autoa probatzeko (3); berriro probatzeko (3); botika probatzeko (3); jantziak probatzeko (3); probatzeko aukera (7); probatzeko prest (3)

materiala probatzen (3); probatzen utzi (4); txertoa probatzen (3)

probatzera etorri (5); probatzera joan (4)


probatxo iz adkor proba.

Han probatxoak egin eta gero, ez zitzaion gunerik egokiena iruditu, eta Donostia gertuko Igeldoko Mendizorrotz aukeratu zuen berak gunerik aproposena.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 30. orr.

Egunon, barkatu, Silva jauna, hain goiz etorri izana, probatxoen bila nator, badakizu, Costak benetan nahi du barkatua izatea.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 71. orr.


probatzaile 1 izond probatzen duena.

Jarrera probatzaile eta sortzailea.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 44. orr.

Mark Gene, Ferrariko gidari probatzailea izatetik gertu.  Berria - Kirola   2004-11-21

De Larosak ere pilotu probatzaile ona dela erakutsi du, eta aurrenekoekin egon da denboretan.  Berria - Kirola   2004-04-11

2 iz probatzen duen pertsona. ik probalari 3.

Ferrari taldea probatzaile bila dabil.  Berria - Kirola   2004-11-21

Kataluniarra esperientzia handiko pilotua da, azken lau urteetan Williams taldeko probatzaile izan baita.  Berria - Kirola   2004-11-21

Bi euskal marinelak Sydneyn izan ziren, baina sparring bezala, probatzaile moduan.  Berria - Kirola   2004-02-18

3 (hitz elkartuetan)

Sei urte daramatza gidari kataluniarrak auto probatzaile lanetan.  Berria - Kirola   2006-02-01


probatze iz zerbait, omen den bezalakoa ote den, saio edo azterketa bidez egiaztatzea.

Probatze prozesuan.  Berria - Gaiak   2004-12-08


probentzal (28 agerraldi, 12 liburu eta 10 artikulutan –probentz* formak-; orobat proventzal 19 agerraldi, 10 liburu eta 3 artikulutan –probentz* formak-) 1 izond Probentzakoa, Probentzari dagokiona; Probentzako herritarra. ik probentzar.

Chrétien Troiakoa, XII. mendeko idazle gortisaua, irakurle kulto eta dotore haien gustorako izkiriatzen saiatu zen, inspirazio grekolatinoak, bretoiak, probentzalak eta mistikoak baliatuz eta nahastuz.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 221. orr.

Txistua inportanteagoa da euskaldunentzat txirula proventzalentzat baino.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 140. orr.

2 Probentzako hizkuntza.

Frantsesa eta Probentzala, esaterako, biak latin arruntetik sortuak dira, latin arruntak Galiako iparraldean eta hegoaldean izan zituen bilakaera desberdinen ondorioz.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 240. orr.

Geroztik haatik, hizkuntzaren batasuna doi bat galdu da, eta gaur egun lau azpi-mintzaira bereixten dira: gaskoina (Garona ibaiaren pekaldean), probentzala, Languedoc eskualdeko mintzaira, eta ipar-okzitaniera (Auvergne-Limousin eskualdean).  Herria   2001-09-27


probentzar (corpusean proventzar soilik) izlag/iz probentzala.

Egia baldin bazen Mendebaldeko eskola honetako proventzar trobadore aitzindarien ideia eta idealek, baita bertsifikazio eta errimak ere, andaluziar musulmanen artean izan zutela sorburua.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 222. orr.

Mutil zurbil argal horrek bere lehenbiziko senarra zekarkion gogora, emetasun laztangarriko proventzar horietako bat.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 67. orr.

Beheko solairuak kalera ematen zuen; lehenengo solairuak, berriz, barrualdeko patiora, eta proventzar itxurako balkoi luze bati esker zegoen, hain zuzen, haren gainera irtena.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 15. orr.


proberbial izond ezaguna, jakina.

Bestalde, proberbiala zen traje italiarrak oso ongi ematen ziotelakoa, eta haien bilduma ederra zuela.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 84. orr.


probestu1, probes, probesten du ad aprobetxatu.

Hasian hasi eta haize-alde, egokiera probestea erabaki nuen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 122. orr.

Abagunea probestu.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 100. orr.

Ananen ustez, Espainiako Gobernuak ez ezik, alderdi eta erakunde guztiek sortutako egoera berria probestu eta kudeatu beharko lukete.  Berria - Euskal Herria   2006-04-07

Berdinketa 60 minutuan iritsi zen, Uchuk Fagoagak defentsan eginiko errua probestu eta Iraizoz gainditu zuenean.  Berria - Kirola   2004-12-22

Esker hitzekin batera instituzioei dei bat egiteko ere probestu zuen bere hitzalditxoa.  Berria - Kultura   2006-02-19

Probestu ote zituen momentu horiek.  Berria - Kultura   2006-01-24

Bazakiat ez dela polita bertzeen ahulaldiak probestea gure xedeen lortzeko, baina, ergelkeria izanen zuan ez baliatzea.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 393. orr.

Lurretik oinak altxa gabe dantza txikiren bat tarteka, begiraleak entretenituta zeudela probestuz, alaitasun erakustaldiak debekatuta baitzeuden.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 216. orr.

Leihoa ireki eta zigarro bat piztu du, laguna kanpoan dela probestuta.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 57. orr.


probestu2 iz antzinako udal-enplegatua, alkatearen aginduak betearazten zituena.

Bourges-en, probestuak norbaiti deitu eta hau etortzen ez bazen, honela esaten zuen: [...].  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 213. orr.


probeta 1 iz saio hodi oinduna, eskuarki mailakatua.

Ingalaterran, talde batek lortua zuen haur bat sorraraztea, zeinaren ernalkuntza, bederatzi hilabete lehenago, ez baitzen gertatu bide klasikoetatik, probeta batean baizik.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 94. orr.

Lagin bat hartu zuen galdaratik, hozten utzi, eta erreaktiboarekin tratatu zuen: probetak garden iraun zuen segundo batzuk; gero, esnea bezalako zuri bilakatu zen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 218. orr.

1978an sortu zen lehenbiziko ume-probeta Ingalaterran.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 88. orr.

2 irud/hed

Gora anarkia! nahasmena eta jeniotasuna probeta berean sartzen direnean ez dago asmatzerik zer sor daitekeen koktel lehergarri horretatik.  Berria - Kirola   2004-06-15

Gizarte honek probeta kume bihurtu gaitu guztiok eta gure bizitzaren une batean edo bestean sustraiak dauzkagula frogatu nahi dugu.  Berria - Kultura   2004-06-26

3 probeta-haur saio hodiko haurra.

Txalo-zaparrada batek egin zion, bada, ongi-etorria lehenbiziko probeta-haurrari.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 96. orr.


probetaldi iz enbroiak probeta barruan igarotzen zuen aldia.

Dagoeneko hizpide da ernalkuntzaren osteko urratsetara zabaltzea enbrioiaren probetaldia.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 96. orr.


probetatxo iz adkor probeta.

Ez zezakeen edonork irakurri termometro bat edo euria neurtzeko probetatxoa...  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 52. orr.


probetxagarri ik probetxagarri.

probetxamendu ik probetxamendu.

probetxatu ik aprobetxatu.

probetxu (329 agerraldi, 97 liburu eta 54 artikulutan) iz 1 iz zerbaitetik, norbaitentzat edo zerbaitentzat gertatzen edo ateratzen den ondorio ona. ik onura.

Aski dela frogatzea delako auzi hura hemen egitea ez dela ez zilegi, ez gisa, ez eta zuzen, baina probetxu baino kalte gehiagoren ekarle.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 153. orr.

Lanak emaiten dauku idekidura, gizartean gure tokia, gure probetxua, gure saria.  Herria   2003-09-11

Probetxua eta onura, baldin ene asmoak onartuko bazenituzte, bi aldetarik iritsiko litzaizueke.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 24. orr.

Atsegin dituzte zure hitzak, baina beren probetxu bila dabiltza barruan.  Elizen arteko biblia   Ez 33,31

Gizonik gehienak, gure izaera maltzurragatik, motiborekin edo motiborik gabe, norberaren probetxuaren atzetik ibiltzen baitira.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 85. orr.

Buruberokeriak ez dituk nehorentzat probetxu.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 80. orr.

Zer probetxu da amets bati lotzeaz, haren betetzea ezinezkoa denean?  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 300. orr.

Predikatzen dutenean, beraien hizkera neurritsua eta garbia izan dadila, herriaren probetxu eta eraikuntzarako.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 158. orr.

Ohore duzue hau eta gorputz-arimentzako probetxu.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 570. orr.

Baina ez da probetxurik, laguna ez du beti untsa plazatua, deneri lotzen bada ere bereziki airez, eta zenbait aldiz bere hetarik egiten, bereziki gantxoz.  Herria   2004-08-12

-Ez da tokirik hiritar zintzoentzat; sasi abokatuez eta etxeko probetxu ari diren jendez osatu gobernua gure erresumaren errekaratzen ari da.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 196. orr.

Zoazte, beraz, eta egin otoitz Jaunari [...] arimen probetxurako eta gure Ordenaren etsenplu onerako gehien komeni den probintzia aukeratzea eman diezadan.  Elizen arteko biblia   Jb 22,21

Gizon basatiak ez dio inori kalterik egiten bere buruaren probetxurako ez bada, baina lege txarrek besteei gaitz egitera daramate sarri gizon gizarteratua, bere buruari mesede egin gabe.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 107. orr.

2 (izenondoekin)

Bere probetxu pertsonala eta Konpainiarena urbiaindarren salbazionearen gainetik paratzen zuela...  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 628. orr.

Ez zen inolaz probetxu materialen bila ari.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 107. orr.

Frisiako itsas marka-gizonengandik ikasia zuten ontzigintza eta itsasketa-teknikari hain probetxu ona atera ziotenez, itsasoko agintea eskuratu zuten.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 147. orr.

Probetxu handiko elkarrizketa izan da gurea.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 210. orr.

Sofrikario oro probetxu handikoa litzateke zuretzat, nahiz eta txikia izan, burutik sentitu ere gabe erortzen den ile hutsalaren moduan.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 49. orr.

Kontzeptu hori aise heda daiteke, probetxu handiz gainera, aztertzen ari garen gai honetara.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 223. orr.

Hartara probetxu txikiren bat aterako diot, besterik ez bada.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 149. orr.

3 (aditzen objektu gisa)

Oraindik astia bazuenez, Nikek probetxu atera nahi zion bisitaldiari.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 95. orr.

Kolonoetako batek iturriko uraren ontasunaz baliatuz eta hari probetxu ateratzeko asmoa hartuz, dendatxo bat jarri zuen era guztietako gaiekin.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1210. orr.

Egoera eta jazoera bakoitzari ateratzen dio bere probetxua, atsegin eta bertutearen ordena berria bertatik plazaratzeko.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 61. orr.

Konpainia berriak ere sortu ziren inbertsore berrien eske zegoen euforia-giroari probetxua ateratzeko asmoz.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 232. orr.

Izan ere, zer probetxu ekarzen die, adibidez, gizonei edo bera bezala garaile izan zirenei Milon Kretonakoa inoiz garaitua ez izateak [...]?  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4070. orr.

Ez baitie ezeren laguntzarik eta probetxurik ekarriko, lotsa eta laidoa baizik.  Elizen arteko biblia   Is 30,5

Horietaz probetxu egiten ikusten zaitut, lotsarik gabe.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 109. orr.

Kalean egindako lan horren probetxua ERC jasotzen ari da.  Berria - Euskal Herria   2004-05-11

4 (hitz elkartuetan)

Bizi probetxu pixka bat gehixeago har zezaten.  Josu Zabaleta   «Sei pertsonaia autore bila» - Luigi Pirandello, 2003 - 148. orr.

Kristau-probetxurako izan zen erromatar kolonia baten adibiderik ohargarriena ez da Korinto, Lyon baizik.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 45. orr.

5 probetxuzko (68 agerraldi, 39 liburu eta 5 artikulutan) ik probetxugarri.

Gizakia animalia politikoa da, mintzo baita eta bere idurikoekin probetxuzko eta justiziazko harremanak baitauzka.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 57. orr.

Ahalegintzen naiz, egunen batean probetxuzko norbait bilakatzeko.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 79. orr.

Probetxuzko aholku bat emango dizuet: [...].  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 932. orr.

Probetxuzko irakurketa.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 3. orr.

Hizketaldi probetxuzkoa izan zen, atseginaz gainera.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 188. orr.

Ia dena du probetxuzkoa: azala, txotxak eta abarrak sua pizteko ezin hobeak; zura material primerakoa: lantzeko biguna, hezedurari aurre egiteko ona, ustelkaitza.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 497. orr.

Ordu arte probetxuzko gauzak ikasi eta egiten zituen bezala, aurrerantzean aitari oso probetxuzkoak iruditzen ez zitzaizkion gauzetan hasi zen semea.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 50. orr.

Ez da, egia esan, ondroso-ondroso horietakoa, baina ofizio probetxuzkoa da, dudarik gabe, probetxuzkoenetakoa, Estatuaren interesetarako esan nahi dut.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 154. orr.

Agintariek berehala ikusi zuten irakasle despistatu itxurako preso hark zekalea palaz pilatzen baino lan probetxuzkoagoa egin zezakeela bulegoetan.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 67. orr.

Aurreko bi solasaldietan egin al dugu probetxuzkorik ezer?  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 146. orr.

6 probetxu gabeko probetxugabea.

Probetxu gabeko hitzarmena.  Elizen arteko biblia   Is 30,1 tit

Hor daramazkiote beren aberastasun bikainak, astoen bizkarretan eta gameluen konkorretan, probetxu gabeko herriari.  Elizen arteko biblia   Is 30,6

Gure egintzak, jainkozkoak izan behar luketenak, probetxu gabekoak izan ohi dira.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 112. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bere probetxu (3; probetxu atera (10); probetxu ateratzeko (3); probetxu ateratzen (3); probetxu gabeko (3); probetxu handia (4); probetxu handiagoa (5); probetxu handikoa (4); probetxu ona (3); probetxu ona atera (3); probetxu pertsonalerako (3); zer probetxu (6)

probetxua atera (7); probetxua ateratzeko (5); probetxua ateratzen (5)

bere probetxurako (6); beren probetxurako (6)

ez da probetxurik (3); probetxurik atera (3); probetxurik aterako (3); probetxurik gabeko (4); probetxurik handiena (4)

probetxuzko norbait (3); probetxuzko zerbait (4)

probetxuzkoa izan (3)


probetxugabe izond probetxurik gabea, probetxu gabekoa. ik probetxu 6.

Aristokrata haize-buru probetxugabe horietako bat.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 155. orr.

Dohakabeak jakinduria eta heziketa mesprezatzen dituztenak; hutsa da horien itxaropena, alferrikakoak horien nekeak, probetxugabeak egintzak.  Elizen arteko biblia   Jkd 3,11

Bada beste asko hezitzen trebe denik, baina bere buruarentzat probetxugabea.  Elizen arteko biblia   Si 37,19


probetxugarri (38 agerraldi, 24 liburu eta 7 artikulutan) izond probetxuzkoa.

[Denbora] zati bat lagun hurkoen aldeko lan probetxugarrietan ematen zuen, eta beste zatia estasi-kontenplazio lasaietan.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 821. orr.

Lehengo baserrietako ateak jotzen zituztenek orain ate probetxugarriagoak irekitzen ikasi dute, eta Buletin Ofizialean esaten dute "Ave Maria!".  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 107. orr.

Hain denbora gutxian zaila da ikasleei probetxugarri den zerbait erakustea.  Berria - Kultura   2006-02-22

Probetxugarria da oinazea, natura hobea izatera bultzatzen duenean; okerragora daramanean, berriz, alferrekoa.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 278. orr.

Probetxugarri bazara, zutaz baliatuko da; beharrean baldin bazaude, bertan behera utziko.  Elizen arteko biblia   Si 13,4

Asmo garbi eta soila Jainkoa bakarrik bilatzeko, inolako nahikunderik gabe ez bere burua, ez probetxugarri gerta dakiokeen ezer bilatzeko.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 39. orr.

Ezer probetxugarririk aurkitzen ez badute, eman dezatela inoiz izkiriatu ez balitz bezala.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 38. orr.

Sekula ez dute deus ere frogatu bene-benetan eta sekula ez dute deus ere probetxugarririk sortu.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 161. orr.

Neure senari jarraituz, hiriko alderdi zaharrerantz abiatu nintzen berriz ere, patxadatsu, inon ezer probetxugarririk aurkitzekotan hantxe aurkituko nuelakoan.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 74. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

probetxugarria izan (3)


probidente iz besteenganako arduratia.

Lukreziok erlijioari erasotzen dio, honek jainkoak ahalguztidun egiten dituelako, ez jakintsu edo probidente, indar gizagainekoz eta suprakosmikoz hornituak baizik.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 8. orr.


probidentzia 1 iz Jainkoak munduaz duen ardura. ik goi 21.

Jainkoak beretarrentzat duen probidentzia.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 307. orr.

Ez dakit patua izan den, kointzidentzia, kasualitatea edo Jainkoaren probidentzia.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 68. orr.

Jaungoikoaren Probidentziak oro zuzentzen du.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 67. orr.

Jainkoaren probidentziaren erabakiz, hiru eliza material eraiki zituen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 750. orr.

Ene anaia, deabruek ezin dute ezer egin, Jainkoaren probidentziak egiten uzten diena izan ezik.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 778. orr.

Jainkoaren probidentziak moldatu zituen gauzak horrela.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 225. orr.

Arrazoiz esan da, jainkozko Probidentziak ez duela ezein izaki hutsera itzultzen uzten.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 98. orr.

Orduan, nahi izan zuen Probidentziak -edo, fede gutxiagoko gizonek esango luketen bezala, Halabeharrak-, Andreas berriro hamarretako meza hasia zela iritsi zedin.  Matías Mujika   «Edale santuaren kondaira» - Joseph Roth, 2001 - 71. orr.

Denetik hazten den lur batean bizi gaituk, Probidentziari esker; baina garraztasunak jota zatorrek guztia.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 101. orr.

Han ez zitzaizkidan Fortunaz mintzatu, baina Probidentziaz.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 392. orr.

-Probidentziak ez du deus ere eginen, aitzinetik guk deus ere egiten ez badugu...  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 42. orr.

2 (izenondoekin)

Jainkoaren probidentzia bihozberak espirituaren ezkutuko gaitza haragiaren ageriko kauterioaz sendatu zuen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 844. orr.

Gauza guztien Lemazainak bere probidentzia onberaz lagundu zion, bera eta beste asko heriotza-arriskuetatik libratuz.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 897. orr.

Pietatea izan dezagula bidelagun, Probidentzia jainkozkoaren baimenaz hasi dugun ibilbidean jarraitu eta helmugara onik iritsi gaitezen.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 123. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Berrogei urte izan dira beraz, gehienera ere; urte horietan probidentzia-estatuek erantzun lasaigarriak eman baitzizkien industria-iraultzak eragindako aldaketa beldurgarriei.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 99. orr.

· Ordena kanpoko erasoetatik babestea, ez baita bidezko Frantziskori eta honek jainko-probidentziaz sortutako obrari, Ordenari alegia, erasotzea.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 735. orr.

4 helburu jakin bat lortzeko edo arrisku jakin bat saihesteko hartzen den neurria.

Ezin zuen iragana desegin, ez zekien etorkizuna nola antolatu, aitaren mende egon baitziren betidanik batari zein besteari buruzko probidentziak.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 123. orr.

Epaileak probidentzia batean adierazi duenez, Ugalderen aurka hartutako neurriak «soilik» behin-behinekoak izan ziren, eta ez zuten bere pertsonaren kontra jo.  Berria - Harian   2005-03-19

Bien bitartean, bertan behera utziko du datorren 22an Vera deklaratzera deitzeko ateratako probidentzia.  Berria - Euskal Herria   2004-11-16

Jone Goirizelaia abokatuak «kezka» agertu zuen atzo, probidentzia horrek ekar ditzakeen ondorioen inguruan.  Berria - Euskal Herria   2004-02-21

5 probidentziazko ik probidentzial.

Entzute handia lortu zuen arimen gidari probidentziazko eta bizitza izpiritualaren bultzatzaile gisara.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 6. orr.

Limes-a ez zen izan zibilizazioaren gordeleku bakarrik, baita probidentziazko salbagailu ere barbaro erasotzailearentzat berarentzat, bere baitan zituen indar demoniakoki autosuntsitzaileen aurka.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 153. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

jainkoaren probidentzia (8); probidentzia estatuaren (3); zure probidentzia (3)

jainkoaren probidentziak (19); jainkozko probidentziak (3); jaungoikoaren probidentziak (6)

jainkoaren probidentzian (4)

jainkoaren probidentziaren (4); jainkozko probidentziaren (3)

probidentziari esker (3)


probidentzial 1 izond jainkozko probidentziari dagokiona. ik probidentzia 5.

Gustatu egiten zitzaidan amonak eskaintzen zidàn Jainkoa, hain probidentziala -hala onean nola txarrean- eta hain bere hurbilekoa.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 38. orr.

2 oso egoki edo onuragarria; halako kalte edo zorigaiztoko gertaera saihesten duena.

Lisboako Setioaren Historia idatzi duen mahai txikiaren aurrean eseririk, azken orriari begira, erakarmenaz edo talkaz eten den jarioa berriz piztuko duen hitz probidentzialaren zain.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 357. orr.

Aldi berean suspentsiboa eta probidentziala den ondorio honek ahalbidetzen digu, plano narratiboa trebeki aldatuz, Raimundo Silva zuzentzailearengana itzultzea.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 147. orr.

Barren-barrenean gizagaixo histeriko bat zen, eria, bere eginkizuna probidentziala zela zeharo sinetsia.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 103. orr.


probidentzialista izond dena Jainkoaren probidentziaren arabera gertatzen dela aldarrikatzen duena.

Agustin ez da, greziarrak bezala, fatalista, ez eta determinista ere; Historiaren ikuspen probidentzialista defenditzen du.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 28. orr.

Baina nahiz eta puntu batzuetan hautsi, «mende hasierako abertzaletasunari eutsiko dio puntu batzuetan»: baserriari, arbasoen historiari eta euskara garbiari buruzko ikuspegian, foruen aldeko jarreran, politikaren eta historiaren irakurketa probidentzialistan...  Berria - Kultura   2004-12-05


probidentzialki adlag era probidentzialean.

Deuteroisaias, Ezra eta Nehemias liburuen egileen begietan Akemenestar Inperioa Jahvek hautaturiko tresna zen judaismoa hedatzeko, eta Leon Handia aita santuak antzera ikusten zuen Erromatar Inperioa, kristautasunaren hedapena errazteko Jainkoak probidentzialki agindua.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 28. orr.

Eta sinetsi nuen, halaber, ezen Jainkoak probidentzialki jarri zizula aita Bartolome, zeure xedearen erdiesteko izan zenezakeen gidaririk argiena.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 624. orr.


probintzia 1 iz antzinako Erroman, Italiatik at bereganaturiko lurraldea, erromatar legeen eta gobernari baten mendean ipinia; hainbat erreinu edo estatu, edo horietako eskualdeak, banatzen diren zatietako bakoitza.

Klaseen arteko gorrotoen eta probintzia arteko etsaigoen azalpen etsigarri bat.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 225. orr.

Honorioren garaian, Armorikako aldea eta Galiako beste probintziak erreboltatu egin zirela, eta errepublika modukoa eratu zutela.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 299. orr.

Zabala zen Asueroren Inperioa: Indiatik Etiopiaraino hedatzen zen eta ehun eta hogeita zazpi probintzia zituen bere mende.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 129. orr.

Bezero ziren printzerriak probintzia bihurtuta zeuden, eta probintziak, berriz, zuzeneko eta zentralizaturiko administrazioaren organo bilakatuta.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 24. orr.

Frantsesez idatziko banu, Frantziako probintzia txiki bateko idazlea nintzateke.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 284. orr.

Patuari atsegin zaizkio errepikapenak, aldaerak, simetriak; hemeretzi mende geroago, Buenos Aireseko probintziako hegoaldean, gaucho bat beste gaucho batzuen erasopean erortzen da.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 185. orr.

Burgosko probintzia hemen bukatzen zait eta hasten Palenciakoa; beste eremu mota batean sartu naiz, Tierra de Campos delakoan.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 124. orr.

Oraindik ere Bartzelonako probintzian geunden.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 243. orr.

Rieti probintzian, izurrite oso larria zabaldu zen, behi- eta ardi-azienda guztiak krudelki garbitzen ari zena.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 824. orr.

Errusian bertan ikusi ditugu biak, Nijni Novgorod probintzian, azpijokoak prestatzen.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 268. orr.

Jatorri asiarreko atzerritar guztiek probintziatik atera behar dute hogeita lau ordu igaro baino lehen.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 80. orr.

Patuari atsegin zaizkio errepikapenak, aldaerak, simetriak; hemeretzi mende geroago, Buenos Aireseko probintziako hegoaldean, gaucho bat beste gaucho batzuen erasopean erortzen da.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 185. orr.

Probintziako Turismo bulegoak pagatua.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 193. orr.

Kapitala ez dena ez da ezer, edo, hobeki esanda, probintzia da, kapitaletik kudeatzen den probintzia.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 253. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Erromatar probintzia bihurtu zen Egipto.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 177. orr.

Probintzia Batuak ziren orduan Europako ekonomian nagusi, eta haiek eman zuten jarraibidea, koloniekiko harremanetako monopolioa zuten lehen konpainia handiak sortuz.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 37. orr.

Hiru probintzia autonomoetan.  Herria   2001-03-08

Bereziki Kabilian, Aljeriako probintzia demokratikoenean bermatzen da Aljereko podorea.  Herria   2005-10-06

Gobernu zentralak eskualde eta probintzia ekoizleekin elkarlanean administratuko ditu petrolioa eta gasa.  Berria - Harian   2005-10-15

Toki-apezpiku bat, bere aulkia erromatar probintzia dioklezianiko baten erdigune zuena, beren nagusitzat onartu zuten probintzia bereko beste apezpikuek.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 50. orr.

Inperioko probintzia ekialdekoenak.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 54. orr.

Gipuzkoa probintzia txikia delako.  Berria - Kirola   2006-01-31

Itolarria giro urbano itxi eta bakartietatik Sinistra deritzon probintzia galdura daramakigu Bodorrek.  Berria - Kultura   2004-12-15

-Bai, probintzia baltikoetako errusiarra.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 422. orr.

Agudo konkistatuko dituk Tobolskeko probintzia siberiarrak Ural mendietaraino.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 273. orr.

Makabeoen erresuman sartu berria zen probintzia jentil bateko seme hura.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 265. orr.

Bidezko da eta on iruditzen zait, ni neu ere urrutiko probintziaren batera joatea.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 619. orr.

Inbadituriko probintziak zeharkatu nahian segituko zuen oraindik, edo tatariarren preso izango zen aspalditik?  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 434. orr.

3 irud/hed

Mundu hau Jainkoaren erreinuko probintzia bat da.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 140. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa; orobat probintzi) ik probintzial.

Soldadu hauen hilketa taliban islamista integrista miliziari egotzi zion Zabolgo probintzia gobernuak.  Berria - Mundua   2004-05-05

Nafarroako Probintzia Auzitegiaren sententzia Espainiako Auzitegi Gorenak berretsi zuen.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 65. orr.

Uarkape kiroldegitik Oñatiko Probintzia Artxibo Historikora eramango dituzte dokumentuak.  Berria - Kultura   2004-09-02

Ez da izanen notiziarik hain erraz sortu eta hain arin zabaltzen denik, batez ere baserri auzo eta probintzia herrietan, ezkontzei buruzkoa baino.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 302. orr.

Landetxeen sarrerako mosaiko galaitsuen aurrean, zeinetan libertoek, sestertzioz josirik, probintzia-hirietan udal eginkizunak beretzeko modua bilatzen baitzuten.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 63. orr.

Lege berriarekin unibertsitatea «probintzia unibertsitate bilakatzeko arriskutik kanpo» geratzen dela gogoratu zuen.  Berria - Euskal Herria   2004-02-26

Lege horretan banaketa geografikoa ere kontuan hartuko da, zehazki Autonomia Erkidegoetakoa, eta beharrezko zuzenketak egingo dira probintzia mailan edota tokian-tokian.  Berria - Ekonomia   2004-03-30

Probintzia aldeko plaza bat euripean.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 142. orr.

Gasteizen 300 bat lagun bildu ziren Probintzia plazan egindako kontzentrazioan.  Berria - Euskal Herria   2004-11-26

"Delituez eta Zigorrez" liburuari buruzko iruzkinak, probintzia-abokatu batek eginak.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 116. orr.

Probintzi hiruburu batean izan daitekeen jokamolderik finenaz estalirik zegoen hori guztia.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 263. orr.

Erregimen sekularrarekiko burujabetasun orijinal horren indarrez, zeinen probintzi antolaketa egokitu baitzuen bere helburuetarako.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 50. orr.

Orduan hitzaldi labur bat bota die Erregek gaztelaniaz buruzagi politiko, eliz agintari, Probintzi Guraso eta Bizkaiko alkateei.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 263. orr.

5 Erlijio ordena baten eskualdea, komentu eta etxe kopuru jakin bat daukana; artzapezpiku baten manupeko eliz eskualdea.

Arantzazuko Frantziskotar Probintziak eraginda.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 7. orr.

Orduan jakin zuen zenbat ziren Ordenako eta probintzia bakoitzeko anaiak, eta gainera haien izenak, adina eta profesa-maila, haien kargu eta ohore-tituluak, eta haien dohainak eta erruak ere bai.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1035. orr.

Jaunaren 1247. urtean, Lyongo kapituluan, anai Gotfredo, Saxoniako probintzia hiru urte eta hilabete batzuez gobernatu ondoren, ministro-kargutik aske utzi zuten.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1142. orr.

6 (P larriz) Gipuzkoa.

Hemen aratusteak deritxe, Probintzia-aldean iñoteriak edo iñauteriak, Naparroan iagoteak.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 82. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bilboko probintzia auzitegiko (3); erromatar probintzia (3); frantziako probintzia (4); gipuzkoako probintzia auzitegiak (4); gure probintzia (4); inperioko probintzia (5); madrilgo probintzia auzitegia (3); madrilgo probintzia auzitegiak (6); nafarroako probintzia auzitegiak (9)

probintzia auzitegia (3); probintzia auzitegiak (23); probintzia auzitegian (5); probintzia auzitegiko (7); probintzia batuak (3); probintzia batuen (4); probintzia ezberdinetara (3); probintzia ezberdinetatik (3); probintzia honen inguruetan (3); probintzia osoa (3); probintzia osoan (8); probintzia osoan ez (3); probintzia osoko (6)

zazpi probintzia (6)

probintzi auzitegiak (3)

euskal probintziak (3); zazpi probintziak (7)

asiako probintziako (6); gure probintziako (3); probintziako gobernadore (6); probintziako gobernadorea (4); probintziako gobernadoreak (4); probintziako gobernu (4); probintziako herri (5); probintziako hiri (8); probintziako hiriburura (4)

anbargo probintzian (3); anhui probintzian (3); arabako probintzian (3); asia probintzian (4); fukui probintzian (3); helmand probintzian (4); henan probintzian (3); markako probintzian (3); massa probintzian (3); probintzian bertan (3); probintzian bizi (3); probintzian dago (5); probintzian sartzean (3); probintzian zehar (5)

urrutiko probintziaren batera (3)

probintziatara zabaldu da (4)

probintziatik atera (4); probintziatik kanpo (3)

euskal probintziek (3)

euskal probintzien (3); probintzien arteko (4); zazpi probintzien (6)

gure probintzietako (3); hiru probintzietako (9); lau probintzietako (4); uskal probintzietako (4); zazpi probintzietako (14); zazpi probintzietako dantzak (6)

beren probintzietan (6); beste hiru probintzietan (3); ekialdeko probintzietan (3); euskal probintzietan (5); hegoaldeko probintzietan (4); hiru probintzietan (16); lau probintzietan (6); mendebaldeko probintzietan (4); probintzietan barrena (3); zazpi probintzietan (6)

hiru probintziotan (3)


probintziakeria iz norbera sortu den probintziarekiko miresmen hertsi eta hutsala. ik probintzianismo.

Hedabideek eragindako kinielek, Belodromoak erakartzen duen jende-samaldak, probintziakeria txatxuak... forofismorako bide eman diezaiokete bertsozaleari.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 35. orr.

Probintziakeria konstituzioa baino maiteago duten kazeta independenteen estilo liburua.  Berria - Kultura   2004-09-22


probintzial 1 iz probintziakoa, probintziarena, probintziari dagokiona. ik probintzia 4.

-Badakite bi gobernuek, federalak eta probintzialak, gurekin kontatu behar dutela.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 121. orr.

Diputazio probintzialeko administrarietatik hasi eta [...].  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 78. orr.

Bilboko Auzitegi Probintzialeko hiru epailek Espainiako Auzitegi Konstituzionalera jo dute.  Berria - Euskal Herria   2004-11-02

Hauteskunde Batzorde Probintzial guztiei.  Berria - Euskal Herria   2004-06-03

Errepide probintziala Po-ren bazterretako ezpondekin gurutzatzen den lekuan Ragazzolako etxaldea dago.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 23. orr.

Guk hitzarmen probintziala eta soldata igoera lortu arte, gose greban jarraituko dugu.  Berria - Ekonomia   2004-12-07

2 (eliz probintzietakoa)

Ministro probintzialak behartuak beude Kapitulu horretarako beti elkarrekin biltzera, Ministro jeneralak erabakitako edozein lekutan.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 158. orr.

Jaunaren 1224. urtean, Kapitulu probintziala egin zen Würzburgen, Ama Birjinaren Jasokunde egunean.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1130. orr.

Erlijio nagusi batek antolaketa probintzialaz egindako erabilera, Kristau Elizaren garapenaz argitua.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 445. orr.

Juan Miguel Arregi (Jesusen Lagundiko probintziala Araban, Bizkaian, Gipuzkoan eta Nafarroan).  Berria - Harian   2005-03-19

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ministro probintzial (4)

kapitulu probintziala (9); kapitulu probintziala egin (4); kapitulu probintziala ospatu (3); ministro probintziala (5)

ministro probintzialak (4)

errepide probintzialaren (4)

ministro probintzialei (4)

gainerako ministro probintzialek (3); ministro probintzialek (5)

auzitegi probintzialeko (10); bilboko auzitegi probintzialeko (6)


probintzialismo iz probintzianismoa.

Frantses probintzialismo bat lantzen dute.  Berria - Kultura   2004-07-10


probintzianismo iz norbera sortu den probintziarekiko miresmen hertsi eta hutsala. ik probintzianismo.

Miranderi Frantziako eragintza hurbilago geratzen zitzaiola; guri, Miranderen euskal irakurle hegoaldekoari alegia [...] ezagunagoa egiten zaigu Espainiakoa ezinbesteko gure probintzianismo espainolean.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 237. orr.


probintziano 1 izond pentsamolde hertsi eta atzerakoikoa, txokokeriari dagokiona.

Gerra osteko Gasteiz txiki eta probintziano hartan.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 99. orr.

Rockarenganako zaletasuna hark piztu zigun, gure hiriburu probintziano eta sakristiazalean oraino nabarmenkeria gertatzen zen garaian.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 90. orr.

Ironia zorrotz eta, aldi berean, arin batez baliatzen da egilea mundu probintziano hori disekzionatzeko.  Berria - Kultura   2004-01-07

Prentsa probintzianoa egin nahi baldin badugu, ezinbestekoa dugu adjektiboak usu erabiltzea.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 119. orr.

Baina "ez da deus motzago, zekenago eta barregarriagorik Paris faltsu bat baino" eta "Madril faltsu bat" hainbat ziztrinagoa, kopiaren kopia probintzianoa. Itxia eta atzerakoia da, primitiboa, probintzianoa, agrafoa, karlista edo nazionalista, arrazista, terrorista askotan.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 21. orr.

2 gipuzkoarra.

Larramendi eta Garibai probintziano kakazuen garaitik hona, akonplejatuen portaera gailendu da erabat azken milurte erdian.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 190. orr.


probintziar iz probintziako pertsona.

Tribukeria horrek nere probintziarrak euskaltzaletasunetik maiz urrundu ditu eta bizkaitarrei bezala "euskaldun gaizto" sentimendu bat sortu, euskararen atzerakadaren zio bat izan dena Zuberoan.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 56. orr.

Probintziar idazle gaixo bat besterik ez nintzela eta azal ziezadala arren astiroago puntu hura.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 24. orr.

Dezagun garbiki ager geure iduriko, probintziarrentzat ahamen handiskoa dela autonomia vasca, Euskal Herria bere gain izaitea.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 127. orr.


probiotiko izond elikagaiez mintzatuz, mikroorganismo biziak gehitzen zaizkiona.

Elikagai funtzional, "probiotiko" edo "nutrizeutikoen" (nutrizio botika, aldi berean) kontsumoa hasia da dagoeneko hedatzen.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 73. orr.

Elikagai probiotikoek, ostera, normalean bakterioak izaten dituzte.  Berria - Gaiak   2004-08-29

Erantsitako "bio", gehituriko probiotiko, gaineratutako "light" horiek entelekia baizik ez direla frogatuta, egia bila abiatu beharko, ostera ere, baina bidean tarte hori hobeki arakatuta.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 75. orr.

Prebiotikoen eta probiotikoen gainean ezer gutxi dakigula dio Elena Urdanetak, eta ez dagoela egiaztatuta elikagai horiek osasunerako onuragarriak direla; batzuei on egin diezaieketela dio eta beste batzuei gaitz.  Berria - Gaiak   2004-08-29


probisio (orobat probisione g.er.) 1 iz hornidura.

Gamesa Aeronautikan 60 milioi euro inguruko ezohiko probisio bat egin behar dutela ere azaldu zuten.  Berria - Ekonomia   2006-01-11

Bat baino gehiagok ederki baliatu zuen aukera, eta egokitzen zitzaiona baino gehiago harrapatu zuen, norgehiagokarako probisio bezala.  Berria - Kirola   2004-01-14

2 pl jangaiak.

Amak azkeneko probisioak atera zituen: hamar libra arroz; hogeita lau zati egin zituen: eguneroko gutxienekoa, bizirik jarraitzeko denek.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 261. orr.

Probisioak erosten hasia nauk.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 39. orr.


probisional izond behin-behinekoa.

Eskuz eginiko pankarta bana lotuta mahai probisionalen atzean, hedabideetan agertzeko prest.  Berria - Euskal Herria   2006-05-07

Haren moral probisional edo "behin-behineko moralaren" bigarren arauak, ekintzaren orduan enura guztiak bazterrera uzteko eta determinatuki aritzeko agintzen du.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 17. orr.

IRA Probisionalak eta Ofizialak su-etena eman zuten 1972an, Bloody Sunday-n (Igande Odoltsua) britainiarrek eragindako sarraskiaren ondoren herritarren babesa izugarri handitu eta gero.  Berria - Harian   2005-07-29


probisionalitate iz behin-behinekotasuna, probisionaltasuna.

Bere burua espetxean imajinatzea ezinezko egiten zaiola aitortzen du, eta epaiketaren zain izatearen «probisionalitatean» bizitzea kosta egiten zaiola.  Berria - Harian   2005-11-20


probisionalki adlag behin-behinean, behin-behinekoan.

Konstituzio hau, ez oraino aldebatekoa baina, mementoko nahi zuten sinatu probisionalki Bush eta Bremer jaunak, erakusteko gauzak ongi zoatzila.  Herria   2004-03-11

"... zitza honetan probisionalki gaudela..." baino ez diot jaso.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 185. orr.


probisionaltasun iz behin-behinekotasuna.

Eternitatea dirudien probisionaltasun baten usteltzean murgiltzen da poliki-poliki.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 105. orr.

Horretan Frantziskok bere ibilbidearen hasiera gogoratzen die anaiei [...] eta hasierako bizimoduaren ezaugarri nagusiak: pobretasuna eta xumetasuna, guztiekiko mendetasuna, probisionaltasuna, etab.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 31. orr.


probisione ik probisio.

probisore iz hornitzailea.

Lizeoko probisore bururatu du bere lan denbora, geroztik Angeluko hautetsi egon da beti ere ezkerreko oposizioan joan den azaroa arte.  Herria   2001-01-11


problema (568 agerraldi, 96 liburu eta 75 artikulutan; orobat prolema g.er.; cf arazo 14986 agerraldi, 268 liburu eta 5633 artikulutan) 1 iz arazoa; buruhaustea.

Hatsa hartzeko-eta, ez nuen gehiago problemarik.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 10. orr.

Eta problema izan zen dirua berriro.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 190. orr.

Hori problema bat da, ez bakarrik ekonomikoa, ez.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 216. orr.

Atano III.ak ere arazo edo problema berak izan zituen.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 42. orr.

Problemaren bat bazuen, ordea, niregana etortzeko.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 76. orr.

Han zeuden betiko problemak: sufrimena; heriotza; behartsuak.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 62. orr.

Hasieran problemak egon ziren, esan zuen Matildek, udalarekin-eta.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 144. orr.

Tira, tira, zer problema ote dago horretan?  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 60. orr.

Has dadila garaiz erremedio bila, soluzio bila bere problementzat.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 78. orr.

Proposamenak egin beharko ditu, irailean ez daitezen problema berak pausatu.  Berria - Kirola   2004-04-20

25 urteko agintaldian EAJk ez ditu herri honetako betiko arazoak konpondu eta problema berriak ekarri ditu.  Berria - Euskal Herria   2004-08-24

Otoitzak eta penitentziak gaindituko zituztela problemak.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 112. orr.

Problema hori konpontzen ez duano, ez haiz sekula zinez zoriontsu izaten ahalko.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 169. orr.

Semir Zeki, berriz, Londresen lan egiten zuen ikertzaile bat, maila fisiologikotik ari zitzaion hurbiltzen problemari.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 45. orr.

Max Weber oso zorrotza da bere kritikan: Foerster-en printzipio hura egia balitz -ongitik ongia, etab.-, problema moralik batere ez litzateke egongo historian. arratsak Ginorekin ematen zituen, fabrikako problemak gora eta behera eztabaidan.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 33. orr.

Deskribatutako kasu askok bestelako problemak ere bazituzten arren [...] ematen zuen asoziazio-kortexaren erdialdean zeudela lesio erabakigarriak.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 46. orr.

Gaitzaren problema etzait luzaz bururat etorri.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 21. orr.

Bakoitzak bere bizimodua du, bere arazoak, bere problemak, bere gauzak.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 214. orr.

Beraz, garbi baldin bazaude, akabo zure problemak eta larrialdiak.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 224. orr.

Datozen problemen nahaste-borraste honetan, suntsimen honetan, zatitan banatu gara geu ere.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 31. orr.

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Gordon Holmes neurologo ospetsuak, ikusmen-kortexean balek sortutako ikusmen-problemen berrehun kasu aztertu bazituen ere, ez zuen akromatopsia kasu bakar bat ere aurkitu.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 46. orr.

Komunikazio problemak dituzu, benetan, Zertarako esan duzunean nabarmendu denez.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 395. orr.

Bada autismoaren atxikimendu-problemetan askoz bakanagoa den beste zerbait.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 278. orr.

Tesoreria problema larriak ditu enpresa horrek.  Herria   2003-04-03

Eskala-problema hutsa azken batean, alegia, Jackson Pollocki, bere garai oparoenean, miniatura akriliko bat egitea enkargatu baliote bezala.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 170. orr.

Hasi direlarik diru problemak agertzen gure elkarteko kideek parte hartzen zuten gogoetaldia gelditu da.  Herria   2001-11-15

3 matematiketan, argitu edo ebatzi behar den arazoa, zenbait argibidetatik abiatuz emaitza ezezaguna aurkitzean edo horretarako metodoa zehaztean datzana.

-Ekuazioak ez ziren problema bat izendatzeko sortu, mota bereko problema sail osoak izendatzeko baizik.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 234. orr.

Berehala grinatu zen Fermat Alexandriako matematikari zaharrak planteatutako problema motekin.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 376. orr.

Angeluaren trisekzioaren problema ez zen hirugarren mailako ekuazio bat ebaztea besterik.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 308. orr.

Geometriako problema bat ebatzi beharrean zebilen edonork jarraibide hauei egin behar zien jaramon [...].  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 351. orr.

Ondoren matematikako problema oso zail bat ebatzi nuen eta frantses gramatikako hiru orrialde itzuli nituen.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 67. orr.

Matetako problema irakurtzen nuen ostera, pilatu beharreko ez dakit ba nik zenbat zementu-zakuren pijada bat.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 42. orr.

Saio enpirikoa egin beharko zuen problemaren aldagaia askatzeko.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 128. orr.

Alor geometriko hutsetik alde egin, han hesituta egon baitzen ordu arte, eta aljebraren alorrera etorria zen problema!  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 308. orr.

Anaxagoras preso zegoen, preso politikotzat atxilotua, koadraturaren problema ebazteko erabaki sendoa hartu zuenean.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 197. orr.

Problema sinpleak ebazteko estrategiak aukeratu eta aplikatzen dituzte.  Berria - Harian   2005-01-02

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Matematika edo xake-problema baten antzekoa da, baina bariante guztiak aztertu dira.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 79. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

arazo edo problema (6); bere problema (9); egiazko problema (4); gure problema (4); matematikako problema (3)

problema ebaztea (3); problema ebazteko (6); problema handi (3); problema handia (3); problema haundia (3); problema izan (4); problema serioa (3)

problemak ebatzi (4)

ez dago problemarik (4); inolako problemarik (5); inongo problemarik (3); problemarik ez (4); problemarik gabe (12)


problematika 1 iz zerbaiti edo norbaiti dagozkion problemen multzoa.

Berriz ere, giza pentsaera kritiko eta filosofiari benetako erlijioaren problematika planteatzen zaio.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 71. orr.

Nazio mailako problematika pausatzen dugunak %12 baizik ez gara Iparraldean.  Berria - Euskal Herria   2006-03-30

Leküko problematiken üngürüan interes ezberdinak dütüen jenten biltzea, 50-60ko hamarkadan Euskal Herriak bizi izan duen problematikaren analisi sakona.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 10. orr.

Aldi huntan, Bretainia dauku beraz aurkezten, lehen denboretako xut-harrietarik gaur egun arte, gaurko Bretainiako problematikari behako xuxen eta xorrotx bat emanez...  Herria   2001-10-25

Azterketa honek jatorriaren problematika txertatzen du berriz historiaren osagai enpirikoan.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 162. orr.

Problematika garrantzitsua eta konplexua zegoen atzetik, adar ugarikoa.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 67. orr.

Hizkuntzaren inguruko problematika gramatikala eta logikoa sakon aztertzeari ekin zitzaion.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 62. orr.

Ingeniari erromatarraren ideiak Cinquecentoko klasizismoaren problematika arkitektonikora [...] egokitzen saiatzen zirenak.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 100. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Ondoren, VI. biltzarrean gazte problematika identifikatzen, lehentasunak markatzen eta borroka posibilistak jorratzen hasi ginen.  Berria - Euskal Herria   2004-09-24


problematiko izond problemak sortzen edo ekartzen dituena; zalantzazkoa, arazotsua.

Egia esan, oso gizon problematikoa zen.  Berria - Euskal Herria   2004-08-08

Judizio problematikoak baieztatzea edo ezeztatzea ahalgarritzat (apetaz) besterik onartzen ez dituzten judizioak dira.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 62. orr.

Idealismo problematikoak ez du horrelakorik baieztatzen, baizik eta gugandik kanpoko izate baten esperientzia zuzena frogatzeko ezgaitasuna adierazten du.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 118. orr.

Batetik, Mendebaldean zabaldu nahi da mundu musulmana problematikoa dela eta, bestetik, mundu musulmanari esaten zaio Mendebaldea dela problematikoa.  Berria - Mundua   2004-06-18

Laborategiko baldintza kontrolatuetan lortutako emaitzak gizakira estrapolatzea problematikoa da ezinbestean.  Berria - Gaiak   2006-03-26

Azalpen akademikoaren eta ondorio politikoen arteko aldea oso da meharra eta problematikoa.  Berria - Kultura   2004-04-08

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

adigai problematikoa (3); problematikoa da (6)


problematikoki adlag era problematikoan.

Problematikoki baino ez dira pentsatzen, berekin harremanean (fikzio heuristikoak bezala) adimenaren erabilera sistematikoaren printzipio erregulatzaileak esperientziaren alorrean oinarritzeko.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 262. orr.

Orubezale" hitzak "orobeherazale" hitzarekin duen antza problematikoki adierazgarria da, baina dudarik gabe iradokitzailea.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 217. orr.

Horregatik, halako judizioak nabarmenki faltsuak izan daitezke, baina problematikoki hartuta egiaren ezagutzaren baldintzak dira.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 62. orr.

Noumeno baten adigaia, problematikoki soilik hartuta, onargarria izan ez ezik, ezinbestekoa ere bada sentimenari zedarriak ezartzeko adigai gisa.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 127. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

problematikoki hartuta (3)


problematizatu, problematiza, problematizatzen 1 du ad problematiko bihurtu.

Jarraitasunaren aurreko forma hauek, problematizatu gabe onartzen diren sintesi horiek guztiak, esekita utzi behar dira.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 32. orr.

Galdetzen badidazu ea literaturak derrigorrez esan behar dion "amen jesus" agintearen diskurtsoari, esango dizut idazleak bere kontzientziak eskatzen diona problematizatu behar duela.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 369. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Beren koherentzia teorikoa dute forma historiko bereziak mugatzean, non gure baitakoekiko, besteekiko eta gauzekiko harremanen orokortasunak problematizatuak izan baitira.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 97. orr.


problematxo iz gorabehera txikiko problema.

Problematxoren batzuk badaude (ekonomian batik bat, petrolioarengatik pixka bat, ETArengatik bestea), baina bestela mendebala ez dago inola ere krisian, egonkor eta sendo dago, beste "ostiral beltzik" ez zaigu burugaineratuko.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 212. orr.

Batzuetan, problematxo batzuk jartzen zizkiguan: "Karamelu batek xentimo bat balio badu, hamar xentimoz zenbat eros ditzakezue?".  Joan Mari Irigoien   «Oilarraren promesa», 2003 - 28. orr.


probokatibo izond probokatzailea.

Pasarte probokatibo horren argitalpenetik igarotako berrogeita bat urteetan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 96. orr.

“Jacquesen bila nabil" errepikatu [...] behin eta berriz, gero eta ozenago ordea, gero eta soraioago ordea, gero eta probokatiboago ordea, titialdeko kremallera aldiro maila bat jaitsiz.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 128. orr.

SEADek «legez kanpoko, iraingarri eta oso probokatibo» irizten die Marokok Frantziako eta AEBetako konpainiei hustiaketa baimenak eman izanari.  Berria - Mundua   2004-08-11


probokatu, proboka, probokatzen 1 du ad indarkeriara, sexura edo kidekoetara jotzeko zirikatu.

Ez duzu zeure hurkoa tentaldira eraman behar, ez duzu bekatu egitera gonbidatu behar, ez duzu probokatu behar.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 246. orr.

Kasu horretan erasotzaileek esaten ohi dute biktimek probokatu egiten dituztela.  Berria - Euskal Herria   2006-02-21

-Jendea probokatu diagu, eta jendeak erantzun egin dik.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 42. orr.

Azkenean beti nahi izan zuena lortu zuen bere obrekin: probokatzea eta eskandalizatzea.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 51. orr.

"Ez haiz biharko manifestaziorako geratuko, beraz", bota nion, probokatzeko gustu hutsagatik.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 56. orr.

Beren bandera espainolekin probokatzera etorriko direnak.  Berria - Euskal Herria   2006-02-16

Eta batzuetan nihaurk nituen probokatzen, ez bortizki baina keinu ttipiekin, erakusteko ez nuela burua makurtzen, ez eta makurtu nahi ere.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 76. orr.

Don Manuelek bilatu egin zuela aitona, probokatu nahi izan zuela, probokatu behar zuelako.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 104. orr.

Eta jakin badaki ez dela aski ikusleen onarpen pasiboa, probokatu egin beharra dauka.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 78. orr.

2 eragin.

Balkan Txiki argitaletxearen arduraduna bera izan zen sua probokatu zuena.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 135. orr.

Sebasen onespena probokatu nahi zuten esaldiak elkar lotzen hasi zen.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 103. orr.

Pintorea harakina da, kolorezko zauriak probokatzen dituena.  Berria - Kultura   2004-01-28

Nire hitzek probokaturiko erauntsia baretu zitzaionean, Umbertok berriro galdetu zidan nire iritzia.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 264. orr.

Nahi gabe, noski, eta kasualitatez, noski, eta kasualitatea probokatu gabe, noski.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 71. orr.

Gizarte tradizionala hankaz gora zihoan eta, ohi denez, balio tradizionalen krisiak alde bateko zein besteko erradikalismoak probokatu zituen.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 254. orr.

Ametsa probokatu zion argazkia ere laranjaz bustirik zegoen.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 107. orr.

3 (era burutua izenondo gisa)

Reichstag-aren sute probokatuari jarraitu zaion oposizioko edo zernahigatik madarikaturiko jendeen pertsegizioa.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 241. orr.

Behin Göering-i entzun nion esaten aleman ez-duin asko zegoela istripu probokatu batean bere burua zauritu, gerrari izkina egin eta gerra-pentsioa kobratzen zuena.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 55. orr.

Errealismotik sinbolismora egin duzun jauzia naturala ala probokatua izan da?  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 307. orr.


probokatzaile 1 izond/iz probokatzen duena. ik probokazio 5.

Tranpa jarri zion agente probokatzaile bat.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 140. orr.

Bazuen zugana oldartzeko moduan halako zer probokatzaile bat, halako adimen zirikatzaile eta eztenkari bat.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 37. orr.

Disimuluzko irribarre probokatzaile bat.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 99. orr.

Filosofia apaingelan testu libertinoa da; hots, apurtzailea eta probokatzailea.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 42. orr.

Liburutegitik izen probokatzaile bat duen liburu bat ekarri digute: Zer iritzi duzu neska modernoari buruz? Aldi berean probokatzaile eta inuxente izan beharra dago.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 341. orr.

Probokatzailetzat daukazu zeure burua?  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 250. orr.

Joâo Peculiarrek, amorru santuak suturik, probokatzailea lotsatu behar zukeen esaldia bota zuen, [...].  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 186. orr.

Probokatzailea beltza zela baieztatzeak infinituraino piztu zuen Aita Zaindarien kolera.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 40. orr.

Orduan sandaliak erantzi eta alde batetik bestera hasi zinen guztia ukitzen, nire intimitatea era probokatzailean bortxatzen.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 71. orr.

2 (adizlagun gisa)

Eta deus esaten ez zutenetarik askotxok pentsatuko zuten, ni orduan horrela ikusita, patronalaren zerbitzuko probokatzaile ibili nintzela moilan justizia banatzen genuen urte haietan.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 60. orr.


probokatze iz indarkeriara, sexura edo kidekoetara zirikatzea.

Inolako neurririk gabe hasi nintzen oihuka, probokatze hutsagatik.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 145. orr.


probokazio (orobat probokazione g.er.) 1 iz probokatzea.

Izan ere, gizon hura parte txarrekoa zen, esan nahi dut, bere probokazio eta agindukoikeriarekin ez zegoen hura jasango zuenik.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 143. orr.

Desafioari aurre egiteko beste dohainik baduk, ordea, Desafioa baino probokazioa deitu beharko huke, hobeki esateko.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 351. orr.

-Onartu behar al dugu honelako probokaziorik hemen, gorrien gotorlekuan?  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 189. orr.

Sindikatuek «probokaziotzat» jo zuten Adegiren jarrera.  Berria - Ekonomia   2004-06-10

Probokazioei kasu eman gabe."Eta ez probokazioei erantzun", markatu zuen ahots larriz, Fructuosori begira.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 58. orr.

Guk probokatzen badugu, haiek ditek probokazioei erantzuteko eskubidea.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 332. orr.

Mentxuk antzeman uste izan zuen Joseluk eutsi egin ziola probokazioari, zetorkion erreakzio berezkoari.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 10. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Emakume beltz batek halakorik abestea probokazio galanta zen garai hartan. Hark zerbait bota orduko erreakzionatzen genuen, protestaka hitz haiek probokazio garbia zirela.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 101. orr.

Eta bai, hori probokazio hutsa da. Honelako probokazio argi eta lotsagabea egiten badu honek, esan nahi dik nire erreakzioa bilatzen ari dela.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 314. orr.

EBren ustez, atzokoa «probokazio iraingarria» izan zen.  Berria - Euskal Herria   2004-09-17

Beldur zen probokazio hutsalen batek leherketa eragin eta Erromatar Inperioari kalterik larriena ekarriko ote zion.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 229. orr.

Probokazio erotiko hutsa!  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 66. orr.

Errusiar probokazioren bati amerikarrek emandako erantzun zalapartatsuaren nahigabeko ondorio gisa.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 379. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Ni harroxka eseri nintzen, hankak gurutzatu eta probokazio doinu batez galdetu nuen: [...].  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 157. orr.

Luteziak bere esku gurutzatuetan kokotsa jarri eta probokazio aire batez begiratu zidan, ia erronkaz.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 162. orr.

Ertzaintzak probokazio estrategiak erabili ditu.  Berria - Euskal Herria   2004-08-26

Gaztetasuna, amorrua, irrika, urgentzia eta probokazio-nahia darion poesiarekin topo egitea.  Berria - Kultura   2006-03-14

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Oraindik ederki mugitzen du ipurtaldea taula gainean Detroiteko neska txiki meharrak, eta ez zaio ahaztu kontzertua aurrera eramaten, titi-kolpez eta sexu probokazioen bitartez bada ere.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 40. orr.

5 probokaziozko ik probokatzaile.

-Hemen, aldiz, esaten dute berorren jokaera probokaziozkoa zela, are gehiago, lotsagabeki probokaziozkoa.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 247. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

probokazio gisa (3); probokazio hutsa (9)

probokazioa da (8); probokazioa dela (4); probokazioa iritzi (3)

probokaziotzat jo (11); probokaziotzat jo zuen (5)


probokazione ik probokazio.

prodigio ik prodijio.

prodigo izond hondatzailea.

Urrun joan zen haur prodigoak zer ote zuen hobena?  Herria   2001-04-05


prodijio (orobat prodigio) 1 iz miragarria, miraria. ik miragarri 3.

Elizak beren santuen mirari eta prodigioen bidez defendatu ziren haien kontra.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 310. orr.

Bi mirakulu egin zituen zugan Antoniok, prodijio bakarrean.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 324. orr.

Sekretua da, halaber, baita prodijioa ere, edo misterio ezagutezina, birjintasuna, galdu eta berehala, berriz osatzeko duten bertutea.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 29. orr.

Ahots-prodigioa da, eta ahotsaren erabateko kontrola du.  Berria - Kultura   2004-07-16

2 haur prodijio

Orain dela urte gutxira arte haur prodijioa zen Juan Manuel Fernandez Farruquito; egun, ostera, flamenko eskola garbizalearen partaide arrakastatsua mundu mailan.  Berria - Kultura   2004-02-08

Haur prodigioa nagusitu zenekoa.  Berria - Kirola   2004-06-15

Duela berrehun urte jaio zen musikari bilbotarra, gazterik hil arren obra handiak utzi zituen haur prodijioa  Berria - Harian   2006-01-28


prodijioso izond mirarizkoa.

Bi mirakulu egin zituen zugan Antoniok, prodijio bakarrean, mirakulu hau askotan prodijiosoa izan zedin.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 324. orr.


produktibismo iz ekoizpena emendatzeko joera nagusitzen den sistema ekonomikoa.

Produktibitatearen eta produktibismoaren arteko diferentzia garrantzitsua da: lehenengoan, giza beharrak asez efizientzia areagotzea bilatzen da, "hori gabe oraindik paleolitikoan izango ginateke"; "baina errendimendu bilaketak, gizakiaren osasunaren eta ingurunearen kalterako izanik ere, mozkinak areagotzea besterik ez duenean helburu, orduan, produktibitatearen bilaketak produktibismoari ematen dio txanda".  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 92. orr.

Gazteak produktibismorako instrumentuak baino gehiago gara.  Berria - Ekonomia   2006-03-08

INRA (Institut national de la recherche agronomique) delakoak zioen, ahoan bilorik gabe, produktibismo famatu hori arras ez emankor agertzen zela.  Herria   2004-01-01


produktibista izond produktibismoarena, produktibismoari dagokiona.

Izan ere garai bateko baserriko munduari buruzko ikuspegia oso da desberdina gizarte materialistaren eta produktibistaren muturreko kritikoen artean eta garai hura bizi izan zutenen artean.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 91. orr.


produktibitate 1 iz produzkio jakin baten eta hori lortzeko erabili diren bitartekoen arteko erlazioa.

Produktibitatea zer da? ekoizpenaren emankortasunaren neurria.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 91. orr.

Gaur egun enpresek %30eko produktibitatea daukate soilik, hau da, euren ahalmenaren %70 geldirik daukate.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 60. orr.

1996 eta 1999 urte bitartean produktibitatea urteroko 2,6ko batez bestekoan hazi zen.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 165. orr.

Produktibitatea [...] eginkizunen espezializaziotik dator, espezializazioari esker aski denbora irabazten baita, eta makinak erabiltzen ahal baitira.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 38. orr.

Ez da aipatu ere egiten diskurtso ekonomiko zabalduan, gizakian inbertitzeak ere eragin positiboa duela produktibitatean eta lehiakortasunean.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 147. orr.

Geure bizitza mailari eusteko bide bakarra produktibitatea eta soldatak lotzea da.  Berria - Ekonomia   2004-01-24

Izan ere produktibitateak gora egiten duenean sortzen diren irabaziak hainbat modutara bana baitaitezke gizartean, eta hortxe baitago, finean, koska.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 91. orr.

Eraikuntza epeak murriztuko ditu, kostuak txikitu eta produktibitatea handitu.  Berria - Ekonomia   2004-10-15

Lanorduak galtzea, produktibitatea beheratzea, etxeko sarreren murrizketa, aurrezkien galera...  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 178. orr.

Produktibitatea ez da aldagai teknikoa soilik, soziala ere bada.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 92. orr.

Desberdintasunak murriztuko lituzkeen produktibitatearen banaketa sozial ekitatiboarekin.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 166. orr.

Ezin da gehiago onartu produktibitatea lege nagusi izan dadin.  Herria   2001-02-01

2 (izenondoekin)

Beren jarduerak eduki teknologiko eta produktibitate handiko sektoreetara bideratzen badituzte.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 181. orr.

Produktibitate apalagoko enpleguak ere aintzat hartu behar dira.  Berria - Ekonomia   2004-12-08

Ekoizpen-faktore bakar bat baino ez baitzuen hark kontuan hartzen, lana alegia, produktibitate aldakorra zuena.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 61. orr.

Enpresa ez dago prest produktibitate esakasa argudiatuta gatazkaren hasieran kaleratu zituen bi emakumeak berriro hartzeko.  Berria - Ekonomia   2004-07-17

Trukeen eremua zabaltzeari esker haz daiteke ekonomiaren produktibitate globala.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 17. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Are gutxiago halako lantegi batean, hemen errentagarritasun, kalitate eta produktibitate ratio oso onak baititugu.  Berria - Ekonomia   2006-03-29

Desiragarria izango litzateke gisa horretako ekonomia berri baten sorrera, baldin eta produktibitate tasak haziz, eta naturarekiko begirune berezi batez, produktibitatearen areagotzearen ondorioz, benetako zirkulu birtuoso batean sartuko bagina.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 166. orr.

Manufaktura-industriako produktibitate-irabazien ahultasuna.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 157. orr.

Garapen teknologikoak eragiten dituen produktibitate igoerak direla eta.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 49. orr.

Ikusten da ondasun iraunkorretan %7,3koa izan dela azken aldi horretako produktibitate hazkundea eta ondasun ez-iraunkorren kasuan, berriz, %2,1ekoa.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 165. orr.

Produktibitate gehikuntzak soilik enpresen irabazien onerako badira, gutxi batzuk hobetuko dute beren bizi maila materiala.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 92. orr.

Produktibitate-areagotzea ekonomia hazkundearen iturri nagusia da.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 91. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Golf zelaiak hartuko dituen lurren zati handi bat nekazaritza produktibitate handikoa dela azaldu zuten ekologistek.  Berria - Euskal Herria   2006-04-05

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

produktibitate handiko (3)

lanaren produktibitatea (3)


produktibo 1 izond ekoizten duena; ekoizteari dagokiona.

Zenbatekoa da norbanako bakoitzari dagokigun lurralde produktibo horren zatia?  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 64. orr.

Mugimendu horien parterik handienak ez du zer ikusirik merkataritza elkartrukeekin, ez eta inbertsio produktiboekin ere.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 226. orr.

Enplegu sistemak egin daitezke, baina kontuan hartuz egitura produktiboa guztiz aldatu dela.  Berria - Harian   2006-01-11

Nafarroako Gobernuaren araudiaren arabera, galarazita dago landa eremu produktiboak okupatzea.  Berria - Euskal Herria   2006-04-05

Epe laburreko maileguak hartu zituzten, dibisetan, tokiko inbertsioak finantzatzeko, epe ertainekoak nahiz epe luzekoak, produktiboak edo espekulatiboak.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 161. orr.

Ekologikoki produktiboa den lurra -landaketak, larreak, basoa-.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 64. orr.

Garbi ikus dezakegu gutako bakoitzari dagokigun lur ekologikoki produktiboa izugarri murriztu dela.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 64. orr.

Hurrengo belaunaldiei erakusteko konplexurik gabeko ikasketei loturiko lan produktiboa bide eraginkorra dela gizona iluntasunetik eta miseriatik ateratzeko.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 132. orr.

Gizonak emakumea erabili eta esplotatu egiten zuen, eskulan merke eta produktiboa baitzen.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 278. orr.

Lan soldata apalak dituzten herrialdeak eskulanean intentsiboak diren produktuetan espezializatuko dira, eta soldata garaiak dituzten herrialdeak berriz, beren langileak beste modu produktiboagoan erabiliko dituzte.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 208. orr.

Goi hezkuntzak nolako harremana izan behar duen sistema ekonomiko-produktiboarekin, nolako eragina izan behar duen eskualdeen garapenean.  Berria - Euskal Herria   2004-10-26

2 emankorra.

Tematu egin zitzaiola lan serio eta produktibora lot zedin.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 30. orr.

Irudimena, beraz, apriorizko sintesi baten ahalmena ere bada, eta horregatik ematen diogu irudimen produktiboaren izena.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 88. orr.

Normala denez, ideia sormentsu eta produktiboen artean beste asko eta asko tartekatzen ziren, probetxu handikoak ez zirenak, alegia.  Berria - Kultura   2004-07-03

Sexuak ere produktiboa izan behar du, "erreproduktiboa", alegia.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 12. orr.

3 ez-produktibo izond

Hazkunde hori, errentaren mailaren mendeko baino areago, errentaren erabilera produktiboaren edo ez produktiboaren mendeko da.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 129. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ekologikoki produktiboa (3)

irudimen produktiboaren (6)


produkto ik produktu.

produktora 1 iz ikus-entzunezko emanaldiak ekoizten dituen enpresa.

Aktore modura lan eginez sartu zen zinemaren munduan, gero ekoizle gisa aritu zen RKO produktorarentzat eta azkenik, zuzendari lanak egin zituen.  Berria - Kultura   2006-03-28

2 (hitz elkartuetan)

Ile-apaindegirik ez zuen Fininvestek, baina bai ia sektore ekonomiko guztietako enpresak: telebista kateak, egunkari eta aldizkariak, zinema produktorak, musika ekoiztetxeak, publizitate agentziak, [...].  Berria - Harian   2006-04-09

Bereak dira, besteak beste, topolino, sagutxoa, alegia, Fiat etxearen auto txikiari deitzeko eta Pisorno, Pisa eta Livorno artean eraiki zen zinema produktorari eman zitzaion izena.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 138. orr.


produktore 1 iz ikus-entzunezko emanaldiak ekoizten dituen pertsona.

-Eta ni produktorea, nik jartzen dut dirua.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 210. orr.

Hollywoodeko jende ospetsu guztia joanen da, produktoreak, zuzendariak, izarrak, eta ez da inoiz jakiten horietako batek noiz begiz jotzen zaituen.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 28. orr.

Martin Ibarbiak deitu zidan, telebistarako lanak egiten zituen produktore batek, Sei ipuin amodiozko irakurri zuela eta nirekin hitz egin nahi zuela.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 86. orr.

Zuzendari, produktore, errealizadore, esatari... hori guztia nintzen ni.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 112. orr.

-Nola adieraziko da hori pelikulan? -galdetu zuen produktoreak.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 176. orr.

Produktoreetako bi oso kezkatuak zeuden izarren berehalako grebarekin.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 172. orr.

2 ekoizlea.

Areago, produktore batzuei ere ez zaie beraiek ekoitzitakoa heltzen.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 28. orr.

Kontsumitzaile eta gizarte taldeez gain, industrializaturiko herrialdeetako produktoreak ere agente nagusia izan omen dira produktuen ekoizpenean baldintza hobeak ezar ditzatela eskatzen dutenen artean.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 256. orr.

Ekonomia, merkatua, eskaera/eskaintza eta gainerakoak indarrean, produktoreak, eta, hein handiago batez, metatzaile-banatzaile handiak agintzen du kontsumitzaileak zer hartu behar duen.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 114. orr.

Merkatu-ekonomian, gizakia ez du soilik lanak ustiatzen eta alienatzen, produktoreen eta saltzaileen aldetik ere, nolabaiteko merkataritza-ustiaketa jasotzen baitu, eta ondorioz, alienazioa.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 85. orr.

Hiria hiru jende-klasez osatua dagoen gisan -legegile/gobernariz, defendatzailez eta produktore/kontsumitzailez: legeak, armak, produkzioa -, dago hiru hiritar edo gizon-emakume mota, bakoitzak arimaren zati desberdin bat duela gailen.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 274. orr.


produktu (orobat produkto g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian produktu agertzen da) 1 iz ekoizten den gauza. ik ekoizkin; mozkin 4.

Sistema ekonomikoa, ekoizpenari eta produktuaren banaketari zegokienez, ez zen antolatzen gizabanakoen irizpide arrazionalen arabera.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 18. orr.

Horren ondorioz prezioek -produktu eta zerbitzuak erosteko ordaindu beharreko diru kopuruak, alegia- gora egiten dute.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 106. orr.

Orain lantegi guztiek produktu guztiak ekoizten dituzte.  Berria - Ekonomia   2006-02-28

Zenbait ekoizpen adarretan parte hartzen du produktuak edo zerbitzuak ekoitziz.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 35. orr.

Lehentasuna emango dio Ben'Oliel enpresari zuek inportatzen dituzuen produktuak eskuratzerakoan.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 42. orr.

Multinazionalari produktua erretiratzeko eskatu diote.  Berria - Gaiak   2006-03-15

Primorskeko portutik 30 milioi tona ateratzen dira egunero, eta gehien garraiatzen den produktua petrolioa da.  Berria - Gaiak   2004-02-19

Belgikako Gent unibertsitateko ikertzaileak genetikoki eraldatutako produktuak kaltegarri direla ukatu zuen atzo.  Berria - Gaiak   2004-03-05

Prebiotikoak, normalean, landare jatorriko produktuak izaten dira.  Berria - Gaiak   2004-08-29

Merkuriorik gabeko zilar oxidozko pila sortu du Sony goi-teknologiako produktuak ekoizten dituen etxeak.  Berria - Gaiak   2004-09-30

Lehiakorrak ez diren produktuek desagertzera jotzen dutelako.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 38. orr.

Liburua jogurtaren pareko zerbait bihurtu da: produktu bat.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 406. orr.

Literatura, berez, produktu bezala, ez da existitzen.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 428. orr.

2 (izenondoekin)

Produktu berri bat merkaturatzea edo beste ekoizpen planta bat irekitzea.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 33. orr.

Progestagenoen eta beste produktu kimiko batzuen arteko konbinazioari buruz hitz egin zuten.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 106. orr.

Euskal Autonomia Erkidegoan sortzen den produktu industrialaren %8-9a inguru.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 182. orr.

Produktu naturalen industria garbi-ustekoari ahoko zuloan jarri zaio mamaxa.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 197. orr.

Lau orduz jardun zuen bere produktu informatikoen xehetasunak, gorabeherak eta inguruabarrak azaltzen.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 85. orr.

Dibisen sarrerek produktu inportatuen kontsumoa areagotu zutenean.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 89. orr.

Elikadura eta produktu manufakturatuak irauliko zituzten produktu ezezagun asko.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 27. orr.

Alferrik, produktu birtuala baitzen, publizitatearen eragin itzela azpimarratzeko broma bat besterik ez.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 84. orr.

Produktu ordezkagarriak ekoizten dituzten ekonomia adarretan.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 127. orr.

Produktu jakin batzuk kontsumitzeak egingo gaituela ausart, zuhur, gazte, edota sortzaile.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 86. orr.

Gaur egungo finantza merkatuen garapenarekin nekez bereiz daitezke epe motzerako eragiketak eta epe luzerakoak, produktu eratorrien merkatua tarteko.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 239. orr.

Geneak aldatzea da naturaren prozesu natural bat, etengabe gertatzen dena, nahiz azkenean produktu berri batera iristen garenerako produktu hori milaka urteko aldaketen prozesua izan.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 122. orr.

3 (izenlagunekin)

Kartagoarrek greziar produktuak inportatzen zituzten, beraiek ekoitzi zezaketen edozer baino erakargarriagoak zirenak.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 240. orr.

Oinarrizko produktuen eta elikagaien esportazioak debekatu ziren.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 37. orr.

Eskura zuten edozer lapurtzen zuten: altzariak, zapatak, koltxoiak, izozkailuak, garbiketarako produktuak.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 152. orr.

Atzerriko produktu merkeagoek herrialdea inbaditu zuten.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 20. orr.

Inportaturiko produktu eskuz landuek, OCDEko herrialdeen BPGaren %2a inguru baino ez omen dute hartzen.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 126. orr.

Merkaturatutako produktu transgeniko kopurua ezagutu ahal izateko sistema berri bat.  Berria - Gaiak   2004-02-28

Bukatutako produktu edo zerbitzuaren kalitateaz.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 174. orr.

Ez zen erraza analisirako produktu pururik aurkitzea, eta zenbait aste eman beharko nituen bentzeno, klorobentzeno, klorofenol, toluidina eta beste arazten.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 83. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Produktu eskaria handitzen zen garaietan, gau eta egun, eten gabe, txandaka aritzen ziren.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 254. orr.

Gizakiaren ongizatea areagotzea, gizakiaren diru-errenta edo eskura duen produktu kopurua areagotzea dela asumitzen baitu.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 149. orr.

· Egun, kirol produktu etxe gehienak dabiltza finaleko ezustearen irudi eskubideen bila.  Berria - Kirola   2004-07-03

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Jarduera ez formalek [...] garapen-bideko herrialdeetako nazio-produktuaren eta, horren ondorioz, bizitza-mailaren gutxiespena ekar dezakete.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 139. orr.

OECDko industria produktuen merkataritza guztiaren %40a, gutxienez, ETNek gauzatzen dutela aurreikusi izan da.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 241. orr.

Herrialde pobreetako nekazari-produktuei Europan sartzen utziko bagenie, [...].  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 328. orr.

Bere aurrezki libretan edo beste finantza-produktu batean agertzen den anotazio kontablea.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 32. orr.

Bolkestein araudiak «zerbitzu publikoak merkatu produktu» bihurtuko dituela salatu zuten.  Berria - Ekonomia   2006-02-09

Ingurugiroari konpondu ezineko kalteak, kontsumo-produktuen inguruko makina bat istilu, edota lehiakortasun preziatuaren bila lan egoeran gero eta murrizketa handiagoak.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 176. orr.

Landare produktuak, ozpinetan onduak.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 278. orr.

Informatika eta telematika produktuak dira, besteak beste, multzo horren barruan sartzen direnak.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 84. orr.

Hileroko tripako mina, bularretako bat edo edertasun-produktuak aukeratzea.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 56. orr.

Tesi horrek ondorio txarrak ekarriko lituzke, esaterako, artelan gisa onartzen ditugun objektu asko arte-produktu ez direla esatea.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 232. orr.

Literatur produktu baten fase guztiak ezagutu behar izan genituen egun gutxitan: proiektuaren ideia asmatzea, testuen sorkuntza bera, produkzioaren zeregin neketsuak eta, azkenik, salmentaren lan beti esker txarrekoa.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 124. orr.

6 emaitza. ondorioa.

Garai jakin bateko mentalitate burgesaren produktu da marxismoa, milioika eta milioika jenderengan eragin handia izan duena.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 48. orr.

Eskema bere baitan beti irudimenaren produktua baino ez da.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 92. orr.

Dagoena, egon, Espainia-Estatua da, konkistaren eta krimenaren produktua.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 14. orr.

Andrea, fintasuna, dotorezia, emetasun heldu elegantea, zibilizazioaren produktua da.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 27. orr.

Hau, hala ere, ez da margolan osoa; zeren eta, gizarte-kolapsoarekin batera zertu eta gutxiengo menderatzaileen produktu izateaz gain, estatu unibertsalek badute hirugarren ezaugarri nabarmen bat.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 13. orr.

Lepo gaineko buru karratua gihar bat gehiago besterik ez zen gimnasioko produktu hartan.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 191. orr.

Izateko estilo bat den Don Quixote fikziozko hori, izateko estilo erreala den Cervantes-en produktu bat da.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 150. orr.

Zientziaren ikasketan berriro ere egonkor bilakatu den auziguneen arteko bereizketa zientziagintzaren erlazio sozialen produktu kontingente bat baino ez da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 158. orr.

7 (hitz elkartuetan bigaren osagai gisa)

Lehenengo zibilizazioen erlijio-produktu garatu gabeek bigarren belaunaldiak sortutako erlijio nagusien inspirazioetara egin zuten beren ekarpena, denboraren harian.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 106. orr.

Mendebaldeko teknologiaren aparatu miragarri eta beldurgarria Mendebaldeko kristau-monakismoaren albo-produktua zen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 102. orr.

Barbaroak, mugaz harantzago dagoen bitartean, arrakasta izaten duela energia psikiko arrotzaren eragin honen parte bat, behintzat, kultur produktu -politiko, artistiko eta erlijioso- bihurtzen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 153. orr.

8 azpi-produktu ik azpi.
9 barne produktu garbi

BPGa kalkulatzeko unean balio galera kontuan hartzen bada, hau da, erabilerak makinerian, ekipoan edota beste kapital-ondasunen batean eragiten duen balio galera, Barne Produktu Garbia ateratzen da.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 54. orr.

10 barne produktu gordin

Ekonomia jarduera neurtzeko gehien erabiltzen diren adierazleak dira Barne Produktu Gordina (BPG) eta Nazio Produktu Gordina (NPG).  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 43. orr.

Defizit publikoa ez izatea Barne Produktu Gordinaren ehuneko 3 baino handiagoa; sektore publikoak metatutako zorraren maila ez izatea Barne Produktu Gordinaren ehuneko 60a baino handiagoa.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 193. orr.

Bi dira hori guztia neurtzeko erabiltzen diren erreferentzia nagusienak: "Barne Produktu Gordina" (BPG), gizarte horretan produzitzen denaren balioa alegia, eta "Ikerketa eta Garapenerako" (IG) erabiltzen diren inbestimenduak.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 128. orr.

Barne Produktu Gordinaren %3 ikerkuntzari eskainiko ziola agindu zuen orduan Jacques Chiracek.  Berria - Gaiak   2004-03-10

Euskal Autonomia Erkidegoko ekonomiaren Barne Produktu Gordina hupatu da ehuneko hiruan aurtengo azken lau hilabetetan.  Herria   2004-12-09

Kontu nagusia hazkundea bultzatzea da, hau da, Barne Produktu Gordina handitzea.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 54. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

aebetako barne produktu (4); alemaniako barne produktu (3); barne produktu (217); barne produktu gordina (72); barne produktu gordinak (13); barne produktu gordinaren (118); barne produktu gordinean (6); bestelako produktu (4); eaeko barne produktu (7)

errusiako barne produktu (3); espainiako barne produktu (3); euroguneko barne produktu (6); euskarazko produktu (4); frantziako barne produktu (5); gipuzkoako barne produktu (4)

kalitatezko produktu (3); kultur produktu (3); munduko barne produktu (3); nafarroako barne produktu (4); nazio produktu gordina (4)

produktu berri (7); produktu berriak (23); produktu berriak sortzeko (3); produktu berrien (3); produktu berritzaileak (4); produktu biologikoak (3); produktu bukatuak (4); produktu eratorrien (5); produktu eratorrien merkatuetan (3); produktu eta zerbitzu (4); produktu eta zerbitzuak (5); produktu eta zerbitzuen (8); produktu kimiko (9); produktu kimikoak (7); produktu kimikoen (6); produktu manufakturatuak (3); produktu manufakturatuen (7); produktu naturalak (4); produktu onak (3); produktu toxiko (4); produktu transgeniko (5); produktu transgenikoak (5); produktu transgenikoek (3); produktu transgenikoen (3)

saltzen diren produktu (3)


produkzino ik produkzio.

produkzio (745 agerraldi, 40 liburu eta 340 artikulutan orobat produkzino g.er. eta produkizione g.er.; cf ekoizpen 1678 agerraldi, 52 liburu eta 785 artikulutan) 1 iz ekoizpena.

Enpresa lehiakideari produkzioa erosi eta desegitea.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 19. orr.

Kontua da, sistemak aginduta, gure eta etorkizunekoen erretiroa harik eta atzerago eramatea, produkzio-adina luzatzeko, produkzioa areagotzeko.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 78. orr.

Produkzioaren katearen hasieran egotearen ondorioa da hori.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 124. orr.

Marxistentzat, berriz, ekonomiak produkzioa gidatzen duten giza erlazioak aztertzen ditu.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 17. orr.

Botere politikoa, azoka libre bateratua, lehia librearen eta eske-eskaintearen legea produkzioan eta banakuntzan, bai horixe lortu zituela horiek denak.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 211. orr.

BPGaren gorakaden eragileen artean edozein motatako ondasun edo zerbitzuren produkzioan izandako igoerak egon daitezke.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 55. orr.

Azkeneko urteetan, ordea, zertxobait aldatzen hasi zen Maupassanten produkzioa.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 14. orr.

Askatasuna, bai, baina askotasuna da hor berez axola duena, askotasunaren produkzioa, gizabanako eta gauzabanako askoren askotasun entretenigarria.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 224. orr.

Zientzia bide onetik baitoa, eta zientzialariei, "adituei", dagokie haren produkzioaren kudeaketa.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 158. orr.

2 (izenondoekin)

Produkzio handiagoa behar al da oraindik emakumezkoen literaturaz hitz egin ahal izateko?  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 267. orr.

AEBetako produkzio industriala %0,1 baino ez zen igo abuztuan.  Berria - Ekonomia   2004-09-16

Produkzio nuklear eta eolikoa hazi dira gehien epe horretan.  Berria - Ekonomia   2004-10-23

Norbanakoen arteko harremanak arautzen dituzten konbentzioen indarrez erabilgarri diren produkzio sozializatuen munduaren mende, alegia.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 78. orr.

Ohartzen gara ere horrelako gasolio profesionala ezin dela egon guztiz libre, adibidez, produkzio intentsiboa lagundua atera daitekeelako.  Berria - Ekonomia   2004-11-13

Balkan Txiki argitaletxe artesanala zen, produkzio laburra baina zaindua kaleratzen zuena.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 136. orr.

Giza fenomeno guztietatik hizkuntza da garrantzitsuena, produkzio adierazgarrietan interesa duen ororentzat.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 91. orr.

Ez da produkzio literario zabala, baina bai adierazgarria.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1168. orr.

Horrek eragin zuzen-zuzena du EHUren produkzio zientifikoan.  Berria - Harian   2005-02-25

Euskal produkzio kulturalaren ikonografia (garai hartako kartelak, liburuetako portadak, pegatinak...).  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 138. orr.

Ingurumenean uztartzen den produkzio iraunkorra.  Berria - Ekonomia   2006-01-19

Produkzio eta kontsumo biologiko eta ekologikoaren hedapena.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 308. orr.

Zur, paper eta egur eskaria, mundu mailan, basoen produkzio iraunkorretik oso gora dago jada.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 72. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Artea gizakiaren produkzio-alor berezi bat da, hizkuntzarekin aldera daitekeena.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 260. orr.

Garapen iraunkor batek... ingurumena babestu behar hori betetzen duen produkzio sistema bat behar du.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 43. orr.

Produkzio bitartekoen jabetza langileriaren eskuetara pasatu behar da.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 73. orr.

Horretarako produkzio-bideen jabego pribatua desegin behar da nahitaez.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 246. orr.

Produkziorako teknologia berrikuntzek, ikusiko denez, produkzio eredu fordistaren gainbehera ekarri dute.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 157. orr.

Produkzio kuota 17,4 milioi tonatik 14,6ra jaitsi nahi du Bruselak.  Berria - Ekonomia   2004-07-15

Balio gordin batetik balio garbi batera igarotzean, produkzio prozesuan gastatzen den kapital-stockaren zatia hartzen da kontuan.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 54. orr.

Jabego nazionaleko produkzio faktoreek denboraldi jakin batean ekoitziriko ondasun eta zerbitzuen merkatu balioa.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 43. orr.

LPEEko gainerako kideen produkzio ahalmena ia %100ean dago.  Berria - Ekonomia   2004-06-04

Volkswagenek produkzio gehigarria ordain gisa erabili nahi izatea ere gogor salatu zuten sindikatuko bazkideek.  Berria - Ekonomia   2006-03-05

Liho-, kotoi- eta artile-haria atzerritik inportatzen hasi behar izan zuten, eta horrek produkzio-kostuak igoarazi eta erresumako ehunen lehiakortasuna larriki murriztu zuen. laborantzazko ekoizpen eta produkzio elkarteak.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 20. orr.

Dirudienez zuzendariak produkzio-bulegora deitu du, eta handik publizitatera deitu dute.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 200. orr.

Estrategia horretan, berriro ere ahalik eta elementu gehien inplikatzea lortu nahi da, hala nola produkzio agenteak, herritarrak eta administrazioa.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 32. orr.

Saudi Arabiako Petrolio ministroak adierazi zuen produkzio igoerak ez duela konpondu behar arazoa nahitaez.  Berria - Ekonomia   2004-06-04

Produkzio masarik ez dagoen bitartean ezin al da konparatu gizonezkoek eta emakumezkoek egindako literatura?  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 53. orr.

Gure baloreak, bizimoduak, kontsumo eta produkzio jarraibideak aldatzea eskatzen duen garapen eredu berri bat.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 38. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Esate baterako, arma produkzioan gertatutako gorakada izan daiteke, edo eskolen eraikuntzari edo sendagai produkzioari esker izandako gorakadak.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 55. orr.

Ogasunak ere laster nozitu zituen kalteak: alde batetik, artisautza-produkzioaren gaineko zergen bilketak behera egin zuen deblauki.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 20. orr.

Kontua da aldaketa kultural gogorrak gertatu direla eta ez soilik nekazaritza produkzioan.  Berria - Gaiak   2004-12-11

Konponbidea "zero hazkundea" zen, hau da, biztanleriaren eta industri produkzioaren hazkundea egonkortzea.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 19. orr.

Zientzia-produkzioaren izaera komunitarioa azaldu nahi izan zuen Kuhnek, bereziki zientzia-garapenaren dinamikaren berri eman ahal izateko.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 247. orr.

Esanahi-produkzio bezala arbuiaturik, subjektu baten berariazko produkzio bezala arbuiaturik, adierazgarritasun formal kodetura mugaturik geratzen da adierazpena.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 261. orr.

· Halaber, sindikatuen erantzuna jakinda, Iruñeko lantegiak 2006. urterako egina zuen auto produkzio eskaintza beste 1.000 autotan jaitsi du.  Berria - Ekonomia   2006-03-04

5 ikus-entzunezkoen ekoizpena.

Libreto horretan oinarritutako produkzio baten bila, Alemaniako Manheimgo Nationaltheater-ek Werner Schroeterekin 2000. urtean egindakoarekin egin zuen topo Cobos musika zuzendariak.  Berria - Kultura   2004-08-14

Unai Iturriagak egin du gidoia, eta errealizazioa IKBrena da; produkzioa, berriz, AEKrena.  Herria   2005-02-17

Eisensteinen beraren produkzioan, Ivan Izugarria filma egin zuen garaikoa da estasiaren teoria hau.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 92. orr.

Eszena aldetik esan behar da soiltasuna nagusi dela produkzio honetan.  Berria - Kultura   2004-08-20

Biblia horrek eman du bidea, nonbait, Hollywoodeko zinema beltzaren produkzio batzuk (zuri-beltzeko kontraste markatuagatik, inondik ere), edo komiki asko, oso "beltzak" itxuraz, "espresionistatzat" har zitezen.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 275. orr.

[Soinu-efektuak ditu filmetarako] produkzio osteko prozesuaren zati bat da.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 108. orr.

Produkzio digitalaren azken urratsak.  Berria - Kultura   2004-11-10

Maiatzaren 5ean Hukkle produkzio hungariarra eta Pablo Carbonellek zuzendutako Atun y chocolate izango dira.  Berria - Kultura   2004-04-27

6 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Filmaren produkzio zuzendari Puy Oriaren laguntzailea da Toni.  Berria - Kultura   2004-08-22

Steven Spielberg izango da produkzio arduraduna eta Zhang Ziyi aktore txinatarra protagonista.  Berria - Kultura   2004-08-22

Produkzio lanak Igeldo Komunikazioak egingo ditu.  Berria - Kultura   2004-01-28

Harrigarria da benetan ikuskizunaren produkzio maila eta arlo guztien arteko koordinazioa, telebistakoa bezain zorrotza baita.  Berria - Kultura   2004-04-25

"Endemol" telebistako produkzio etxe famatuak "Baserria" edo "La ferme" emankizuneko araudiak aste guziz aldatzen dituen gisan, [...].  Herria   2005-06-09

7 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Atomizatutako konpainien antzerki produkzio eta birek hainbat arazo izaten dituzte zirkuitu koordinazio, banaketa eta formatuetan, errentagarritasuna bilatu behar dutelarik.  Berria - Kultura   2004-10-30

Mundua konkistatu nahi dugu gure kultur produkzio abangoardiakoekin.  Berria - Kultura   2004-01-04

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

aebetako produkzio (3); bere produkzio (6); gaur egungo produkzio (3); kontsumo eta produkzio (4)

produkzio ahalmena (3); produkzio beharren arabera (4); produkzio burua (3); produkzio buruak (4); produkzio eta kontsumo (7); produkzio etxearen (3); produkzio gehigarria (4); produkzio kostuak (5); produkzio kuota (3); produkzio lanak (3); produkzio literario (3); produkzio maila (3); produkzio modu (3); produkzio prozesuak (3); produkzio prozesuan (4); produkzio sistema (6); produkzio sistemari (3)

auto produkzioa (6); autoen produkzioa (3); bere produkzioa (3); euskarazko produkzioa (4); industria produkzioa (3)

produkzioa eta kontsumoa (3); produkzioa gelditu (3); produkzioa handitu (8); produkzioa handitzeko (4); produkzioa igo (4); produkzioa igotzeko (3); produkzioa jaitsi (3); produkzioa murrizteko (4); produkzioa murriztu (3)

zabor produkzioa (6)

etxeko produkzioaren (3); industria produkzioaren (3); produkzioaren parte bat (5); produkzioaren zati (12); produkzioaren zati bat (7)

produkzioari esker (3)


produkzioburu (corpusean produkzio buru soilik) iz produkzioaren buru den pertsona.

Zuzendari literarioak eta Produkzio-buruak berriro muturtu ziren, betebehar profesionalak aintzat hartzen zituen emakume hauskor batek [...] ahuleziaz akusatuko ote zituelako lotsaz, agian, eta horregatik gogortasun egokiaz begiratu zioten zuzentzaileari.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 111. orr.

Eskuinean eserita dagoena Produkzio burua da, baina ez du inoiz emakumea argitaletxean ikusi.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 105. orr.


produkzione ik produkzio.

produkziotxo iz adkor produkzioa.

Nork bere lubakian gordeta segitzen dugu, urtean behin, birritan, hirutan edo lautan atera, nork bere produkziotxoa kanpoan utzi eta berriro lubakira bueltatzen dena.  Berria - Kultura   2004-07-10


produzitu (126 agerraldi, 21 liburu eta 42 artikulutan; cf ekoitzi 1184 agerraldi, 46 liburu eta 578 artikulutan), produzi, produzitzen 1 du ad ekoitzi.

Berak produzitzen duena bakardadean jaio da, baina bakardadean jaioa merkatura doa zuzen-zuzenean.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 64. orr.

Patente eskubiderik ezean sortzaileek gutxiago produzituko lukete.  Berria - Gaiak   2004-01-14

Guk geuk pobreziaren kontra borrokatzen dihardugu herritarrei janaria helarazten, eta beren janaria produzitzeko baliabideak sortzen.  Berria - Mundua   2004-09-23

Lur gutxiago behar da familia bati bizibidea emateko, beste ale-mota batzuk produzitzen dituzten herrialdeetan baino.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 103. orr.

Bertan kontsumitzen den energiaren %59 martxan diren 59 zentral nuklearrek produzitzen dute.  Berria - Gaiak   2006-04-20

Hondakinak ere ez dira kontuan hartzen, nahiz eta produkzio prozesuaren etapa guzti-guztietan ageri diren -baliabideak prozesatzean, ondasunak produzitzean eta ondasunak kontsumitu ostean-.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 59. orr.

Baliteke klasizismo garai bat "hobea" iruditzea, artelan beteagoak, iraunkorragoak produzitzen dituela iruditzea: hori, ordea, gure ikuspegitik begiratuta baizik ez da egia.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 282. orr.

Posible al da natur baliabideen ordez gizakiek produzitutako baliabideak jartzea?  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 57. orr.

Izan ere jadanik produzituta dagoena gastatzea baino ez baita kontsumoa.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 115. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Ezinezkoa da kapital produzitua sortzea kapital naturalean oinarritu gabe.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 51. orr.

3 sortu.

Hiri honetan 13.000 tona zabor produzitzen dira egunero.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 137. orr.

Edandako hogeita hamar gramo alkoholeko, hirurehun gramo gernu gehiago produzitzen da.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 197. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

produzitutako kapitalaren (3)

gehiago produzitzen (3)


produzitzaile iz produzitzen duen pertsona.

Psikoanalisiaren sortzaileek [...] sarri izan zuten tentazioa arte-produkzioa bere alderdi subjektibotik ikusteko, produkzio hori produzitzailearekiko, artistarekiko erlazioaren arabera aztertzeko.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 110. orr.

Sortzaile edo produzitzaile.  Berria - Kultura   2004-11-25


proemio iz atarikoa, hitzaurrea.

Ikus Ortega-ren Proemioa ere Spengler-en itzulpen espainolari.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 202. orr.


proeza iz balentria, egitandia.

Hori bera, Estaturik ez edukitzera bihur daiteke apika: euskaldunek (Okendo, San Inazio) hainbat proeza egin dute, baina beti besteren historian  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 98. orr.


profanatu, profana, profanatzen 1 du ad sakratua dena begirunerik gabe tratatu edo erabili.

Irango aiatola Ali Khameneik eta Mohamed Khatami presidenteak ohartarazi dute ez dutela onartuko leku sakratuak profanatzea.  Berria - Mundua   2004-05-20

Zure tenplua profanatu nahi dute asiriar horiek.  Elizen arteko biblia   Jdt 9,8

Gure santutegi eder eta ospetsua, horra toki bakarti bihurtua, jentil-herriek profanatua.  Elizen arteko biblia   1 M 2,12

Hilobi bat profanatu zuen, bai, baina zakur bat zabor artean bezalaxe, hezur usteletan mokaduren bat topatzeko esperantzarekin.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 348. orr.

Ez ote zuten Sabino Aranaren hilobia profanatu nahiko, jakinik abertzaletasunaren iturburua zela.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 415. orr.

Kalizak eta aldareak profanaturik, zaldiz sartu ziren hunoak monasterioko liburutegian.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 135. orr.

Behar ez bezala Jaunaren ogia jaten eta kopatik edaten duena errudun bihurtzen da, Jaunaren gorputz-odolak profanatzen baititu.  Elizen arteko biblia   1 Ko 11,27

Zuek, ordea, profanatu egiten duzue nire izena, nire mahaiari ez zaiola begirunerik zor esanez.  Elizen arteko biblia   Ml 1,12

Heretikoa izatea eta islama profanatzea leporatzen dizute.  Berria - Kultura   2004-06-25

Larunbata profanatzen duenak heriotza-zigorra izango du.  Elizen arteko biblia   Ir 31,14

2 (hitz elkartuetan)

Lankideek hilobi profanatzaile esaten zioten, eta "Burke eta Hare, gales nazionalista", deitzen zioten adiskideek.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 126. orr.

3 irud/hed

Etxea den tenplutik aterako da fenomeno honen inguruko liturgia, eta, hortaz, elikatzea profanatu egingo da jarduera funtzional hutsa bihurtuko da.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 60. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

hilobia profanatu (3); ituneko odola profanatu (3); santutegia profanatu (4); tenplua profanatu (3)

izena profanatuz (3)


profanatzaile iz profanatzen duen pertsona.

Santuaren jaiegunaren profanatzaileak eta haren aintzaren etsaiak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 868. orr.

Profanatzailea bera ere hil egin zuten tenpluko altxortegi ondoan.  Elizen arteko biblia   2 M 4,42

Gaizto, errebelde, erlijiogabe eta bekatarientzat, sakrilego eta profanatzaileentzat, aitamen hiltzaile eta giza hiltzaileentzat.  Elizen arteko biblia   1 Tm 1,9

Santuaren jaia ospatzeari muzin egin zioten, eta profanatzaileak miragarriro zigortuak izan ziren.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 869. orr.


profanazio (orobat profanazione g.er.) 1 iz profanatzea.

Gazte alferrik galduek bakarrik egiten dituzte profanazio sakrilegoak.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 116. orr.

-Profanazio makabroa bezain alferrikakoa.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 266. orr.

Hiria setiaturik dagoenez ezin baita hilerrira iritsi, non galiziarrek litezkeen profanaziorik gaitzesgarrienak egin baitituzte.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 336. orr.

Adierazi nahi diet munduko musulman guztiei ez dugula koranaren aurkako profanaziorik onartuko.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 75. orr.

Alemanak erraiten dit zein kontent den apez baten ikusteaz eta hoinbeste profanazione jasan dituen arrosario baten benedikarazteaz.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 64. orr.

2 irud/hed

Kopaz kopa, Italiako eta Europako estadioetan, Napolik irabazi egiten zuen, eta gol bakoitza aurrez ezarritako ordenaren profanazioa eta historiaren aurkako errebantxa zen.  Berria - Kirola   2006-03-21


profanazione ik profanazio.

profano 1 izond sakratua ez dena; gauza sakratuak begirunearekin erabiltzen ez dituena.

Ziur nago fedea izan dezakedala zuengan gauza guztietan jarraituko didazuela, hala sakratuetan nola profanoetan.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 312. orr.

Berrehun eta berrogeita hamar metroko karratua zen, eta Jainkoari sagaraturiko esparrua eta esparru profanoa bereizten zituen.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 52. orr.

Batzuentzat sakratua dena, profanoa da besteentzat, eta batzuentzat bidezkoa dena itsusia da besteentzat.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 363. orr.

Ahots taldeen bi sari nagusiak, musika profanoari eta erlijiosoari dagozkionak, Suediako Voces Nordicaek irabazi ditu.  Berria - Kultura   2004-11-02

Gauza erlijiozkoetan nola profanoetan egin dituzuen ekintzen kontaketak dioenaz fio gara.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 167. orr.

Ez dute bereizten sakratua eta profanoa, ez dute ezagutarazten garbiaren eta kutsatuaren arteko aldea.  Elizen arteko biblia   Ez 22,26

Ekialdean erlijioak eta filosofiak bat egiten dute, ez dago sakratua eta profanoaren arteko banaketarik.  Berria - Gaiak   2004-02-25

Hondakinen lezioak malenkonismo faltsuetatik gorde gaitzake eta, Benjaminek nahi zukeen eran, iluminazio profanoaren erradikaltasunera eraman ere.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 101. orr.

Kultura profanoa Amerika suntsitzen ari zen, esan zuen.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 309. orr.

Kantu profanoen sortzaile famatu bat zegoen, Enperadoreak poeta koroatu zuenetik "bertsoen errege" deitzen ziotena.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 762. orr.

2 (izen gisa)

Funts-funtsean, merezia nuen: horra zer gertatzen zaien profanoei, tenpluaren ateen aurrean jostatzen geratzen direnei, tenplura sartu ordez.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 88. orr.

• 3 izond/iz ez-aditua, ezjakina dena.

Bi eratako entzuleengan pentsatuz dago idatzia: aipatutako "profesional" horiek osatzen dutena batetik eta [...] publiko aditu baina profanoak osatzen duena bestetik.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 140. orr.

Batek jakin profano esperientziagabeok zer egingo genuen, gure galduan, harekin.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 52. orr.

Profanoaren ustez, berriz, zientziak ez du egiten datuak erregistratu baino, bere inguruan argazkiak aterako lituzkeen kamera baten modura.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 178. orr.

Esan nion neure zein inoren gertakari bila nenbilela, gero liburu batean erakusgai ipintzeko, ea horrela lortzen nuen profanoak gure lanbidearen zapore gogor eta mingotsera zaletzea.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 268. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

musika profanoa (4)


profeitatu ik profitatu.

profesa 1 iz lekaide edo lekaime batek erlijiozko ordena bateko botoak beteko dituelako adierazpena edo zina egiten den elizkizuna.

Gorroto izan behar dio diruari, hau baita gure profesaren eta ebanjelio-perfekzioaren galbide nagusia.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 395. orr.

Profesaz zu bezalako garenoi ez iezaguzu utz bizieraz bestelako izaten. nik ez dut nire kontzientziaren eta Ebanjelio santua betetzeko egin genuen profesaren aurka joan nahi.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 420. orr.

Profesakoan hitzemandako izaerari leial eutsiko dioten anaiei betiko aintza agintzen die.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 164. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Orduan jakin zuen zenbat ziren Ordenako eta probintzia bakoitzeko anaiak, eta gainera haien izenak, adina eta profesa-maila, haien kargu eta ohore-tituluak, eta haien dohainak eta erruak ere bai.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1035. orr.

3 irud/hed

Fede musulmanaren profesa: "Jainkoa beste jainkorik ez dago, eta Mahoma da Jainkoaren Profeta".  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 364. orr.

4 profesa egin ik profesatu.

Munduko handikeriak erabat arbuiatu zituen eta Aita dohatsuari batu zitzaion, haren Ordenan profesa eginez.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 886. orr.

Inesek etxetik ihes egin eta bere ahizpari jarraitu zion, honek profesa egin eta egun gutxira.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 970. orr.

Gainera ez diote aterik ixten beren Erlijioan sartu nahi duen inori, ezkonduta edo beste Ordena batean profesa eginda ez badago behintzat.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1152. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

profesa egin (3)

profesan agindutakoa (3)


profesatu, profesa(tu), profesatzen 1 du ad profesa egin.

Inozentzio gotzainak [...] Kristorengan alaba maite ditudan Klarari eta Asisko San Damian elizako Kristoren beste mirabe guztiei, oraingoei nahiz etorkizunean Erregelaren araberako bizimoldea betiko profesatuko duten beste guztiei.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1207. orr.

Ez bedi inor gurekin monasterioan bizi, profesatu dugun bizimoldearen arabera onartua izan ez bada.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1178. orr.

Ikuspuntu ezberdinak har daitezke obra irakurtzean: jatorriak ikertzen dituen historialariarena; [...] behin profesatu zuen Erregela, hasieratik hainbeste kontzientzia-arazo sortu dituen Erregela, nola bizi jakin nahi duen frantziskotar anaiarena; [...].  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 536. orr.

2 doktrina bati jarraitu.

Erlijio intelektual batek Jainkoak egindako aukera baten ideia ematen digunean, eta hura profesatzen dutenen eta profesatzen ez dutenen arteko bereizketa batena, horrek asko atxikiagotzen gaitu erlijio horrekin.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 142. orr.

Batek ezin du ulertu, noski, balioen erlatibismoa profesatzeak gaur ETAren indargintzaren alde zer ikusi behar duen gehiago haren kontra baino.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 16. orr.

Ortega-ren kasuan [...] hori problematiko askoa izanik ere, gizartearen eta historiaren teoria elitista bat, oligarkikoa, profesatu izatean baino gehiago, hori arrazaren teoriarekin bategitean datza.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 199. orr.

3 jarraitu.

Errespetatzen ez dituen bertuteak profesatzen dituelarik, mesprezatzen duenaren itxura ematearen abantailari atxikitzen zaiona.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 143. orr.


profesio (49 agerraldi, 16 liburu eta 5 artikulutan; cf lanbide 1250 agerraldi, 187 liburu eta 323 artikulutan) 1 iz lanbidea. ik ogibide.

Ni profesional bat nintzen, eta profesioan hobetzeko aukera guztiak aprobetxatu behar nituen, gainerako ofizioetako jendeak egiten zuen bezala.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 127. orr.

Orain dela urtebete hasi zen lanean eta, nork esan, sei hilabete eskasean berriro igo da profesioaren gailurrera.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 180. orr.

Hor ikasi dute profesioa.  Berria - Kultura   2006-04-21

Laborantza munduari sostengu teknikoa eskaintzea eta profesioarekin harremana segurtatzea.  Berria - Harian   2005-07-27

Profesioen sailkapenean.  Berria - Euskal Herria   2004-03-05

Profesioan jarduteko nahitaezkoa izango baita ikasketen laugarren urte horretan enpresa batean praktikak egitea.  Berria - Gaiak   2006-03-21

Demagun A gizartean profesioei lotutako oso aldaketa txikiak daudela errentan.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 280. orr.

Bere lana eta profesioa duintzearen alde borroka handia egin du.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 18. orr.

Tira ezak Cortesetarantz, Raimundak oraindik ere profesioari dedikazioa eta beharrezko berotasuna ematen dio-eta.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 125. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Neuk, behintzat, nire bizitzako profesio-eginkizun filosofo-pentsalariak aztertzea izan dudanak, horrela deritzot. · Arkitekto-profesioaren izaera liberala edo ez-liberala,  Jenaro Garate   «Gizakia maitagogoa da», 2001 - 10. orr.

3 profesatzea.

Hitzik gorenak musulmanentzat, haien fede profesioa.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 217. orr.

Frantziskok, anaia batzuek Ordenan etsenplu txarra ematen zutela eta anaiak beren profesioaren gailurretik gain behera zetozela entzun eta konturatu zenean, [...].  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 624. orr.

Bedeinka itzazu, arren, anaia haiek bedeinkapen zabalez, eta santu egin itzazu dohain bereziz etsenplu onen bidez beren profesio erlijiosoa usain gozoko bihurtzen dutenak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 391. orr.

Denek gogo bera zuten gure profesio eta bokazioari eta etsenplu onari dagozkien gauza guztiak gordetzeko arduran.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 616. orr.

Haiek beren bokazioan eta profesioan iraun zuten bitartean, [...].  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 686. orr.


profesional (orobat profezional g.er.) 1 izond lanbideari dagokiona.

Kontsulta profesional bat egin nahi zidala.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 88. orr.

Ikasle multzo bat gure etorkizun profesionalaz ari ginen ikastetxeko patioan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 42. orr.

Jakin-min profesional batek -ez profesional huts-hutsa ere, naturaz gaindikoa eta deabruzkoa ere bai-.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 176. orr.

Kontzientzia profesionalak eskatzen dio, gutxienez, orriak poliki-poliki pasatzea, begi adituak hitzen gainean noraezean bezala galduz.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 59. orr.

Maila profesional duina erdietsi dute.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 135. orr.

Vitruviok Julio Zesarren eta Augustoren garaian egin zuen bere jarduera profesional eta enpresariala.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 130. orr.

Arantxa askoz ere ibilbide profesional bizkorragoa egiten ari zela.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 48. orr.

Nagusiarekiko tratu pertsonal (eta, batzuetan, profesional) atsegina erdiesteko aukera, apaindurarik gabea.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 119. orr.

Mintzamoldea profesionalagoa bilakatu zen, urrunagoa, harroagoa.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 383. orr.

Huts profesional baterako prest egongo zen nik hala eskatu izan banio.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 39. orr.

Xede profesional tinkoak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 173. orr.

2 halakoa lanbidez dena, ez amateur gisa.

Errepublikaren Gobernuak zenbait ofizial profesional bidali zizkigun Bizkaira.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 30. orr.

Musikagile profesional baten adimena zuela, alegia, musikaren arloan.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 218. orr.

Igandean berean hiltzaile profesional bat aipatu hidan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 247. orr.

Boxeolari profesional batek bost egunez entrenamenduetarako zaku bezala baliatu izan bailuen.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 108. orr.

Gero talde profesional batek fitxatu ninduen.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 85. orr.

Greziar mertzenarioen indar profesional mugikor baten erreklutamenduak Alexandro Handiak Akemenestarren Inperioa hartzea ekarri zuen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 80. orr.

Piano-kafe batean hasi nuen karrera profesionala.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 35. orr.

Halako edariak egiteko erabiltzen zituzten sustantzia kimikoek bera moduko boxeolari ia profesional baten giharretan zelako kaltea erakar zezaketen.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 115. orr.

Dekorazioa dotoreagoa da, zuzendaritza-lana profesionalagoa.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 247. orr.

Oso erretratu profesionala.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 91. orr.

Oso profesionala ematen zuen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 43. orr.

3 irud/hed

Haien meriturik handiena afizioa ofizio bihurtzea izan zen: juergazale profesionalak ziren.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 61. orr.

Hau ez da eskale profesional horietakoa.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 167. orr.

Zakurra katuen salbatzaile profesionala.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 106. orr.

4 (izen gisa)

Ni profesional bat nintzen, eta profesioan hobetzeko aukera guztiak aprobetxatu behar nituen.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 127. orr.

Unibertsitateak, bada, profesionalak sortzeko balio du, enpresek behar dituzten profesionalak prestatzeko, besteak beste.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 49. orr.

Ni, jakina, ez nintzen profesional bat, baina odolean neraman ofizioa.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 249. orr.

Gaur egun, ordea, Euskarazko Kazetaritza Euskal Herri osoan presentzia duen errealitatea da: 500 profesional inguru eta 250etik gora hedabide (handi, txiki eta ertainen artean).  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 64. orr.

Ekipoko profesional guztiek haren inguruan egin behar dute lan.  Berria - Gaiak   2006-01-27

Emakumea gizonezkoen tartera doanean, emakume bezala doa, ez profesional bezala.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 271. orr.

Pertsona, profesional eta idazle askea da.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 18. orr.

-Pertsonekin hain arin jokatzen duen bat ezin da profesional ona izan.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 160. orr.

Haren arabera Miren Arteaga profesional ona eta etorkizun handikoa zen.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 153. orr.

Alferrik esango didate profesional independienteak direla.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 107. orr.

Hildakoa profesional ezaguna zen gure hiriburuan informazio konfidentzialaren alorrean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 204. orr.

Profesional ohartua zenez gero, berehala heldu zion berriz ere hitzaldiari.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 403. orr.

Ez dugu uste profesional txarrak hezten ditugunik, eta uste dugu hobekuntza handiak izan direla azken urteotan.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 220. orr.

Gero talde profesional batek fitxatu ninduen.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 85. orr.

Ondotxo zekien bere mailako profesional gehienek ihes egiten diotela segada moduko horri, etxe propioa izateari alegia.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 163. orr.

Profesional gisa ganorazko gauzak zuzen egiteko gai dela erakusten ari duk hilabete hauetan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 219. orr.

Hiru egun falta zaizkizu profesionaletan hasteko.  Berria - Kirola   2006-01-27

Baquek bi urte egin ditu profesionalen mailan.  Berria - Kirola   2004-11-05

Profesionalen talde bat zuzentzea zer da zuretzat, erronka bat edo arazo bat?  Berria - Kirola   2004-11-24

5 (hitz elkartuetan)

1992ko abuztuan ekin zion profesional mailan Galdeano anaia zaharrenak, Artiach taldearekin.  Berria - Kirola   2004-10-29

Euskal Herriko profesional mailako denboraldia gaur hasiko da Lizarran.  Berria - Kirola   2006-04-01

Profesional mailako bi jaialdi antolatu ditu Aspe enpresak gaurko.  Berria - Kirola   2004-04-23

Itxaron egin beharko du, Apraizen antzera, profesional mailara salto egiteko.  Berria - Kirola   2006-04-19

Hilabetero joaten da profesional talde bat bertara eta hamar egun inguru egiten dituzte han.  Berria - Gaiak   2004-06-15

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

boxeolari profesional (3); dantzari profesional (3); estudio profesional batean (3); gaixotasun profesional (3); ibilbide profesional (6); jokalari profesional (4); kirolari profesional (4); kontinental profesional mailako (5); lan profesional (4); oso profesional (3); pilotari profesional (7); pilotari profesional gisa (3)

profesional bakarra (3); profesional berria (5); profesional duina (3); profesional egin (7); profesional handia (3); profesional izan (4); profesional izatea (3); profesional izateko (4); profesional mailako (43); profesional mailako debuta (5); profesional mailako jaialdi (3); profesional mailan (8); profesional mailara (4); profesional moduan (5); profesional ona (4); profesional onak (5)

talde profesional (13); txirrindulari profesional (3)

aktore profesionala (3); bere ibilbide profesionala (5); bere jarduera profesionala (3); bizitza profesionala (5)

erabat profesionala (6); futbol profesionala (3); garapen profesionala (8); gasolio profesionala (17)

ibilbide profesionala (12); idazle profesionala (12); jarduera profesionala (3); kirol profesionala (5); konprometitua eta profesionala (3); kontratu profesionala (6); liga profesionala (5)

oso profesionala (7); pala profesionala (3); pilota liga profesionala (3); pilota profesionala (7); pilota zirkuitu profesionala (3)

profesionala eta pertsonala (3); profesionala izan (18); profesionala izango (3); profesionala izatea (6)

talde profesionala (8); txirrindularitza profesionala (4)

unibertsitate profesionala (3); unibertsitate profesionala lortzeko (3); zerga profesionala (5); zirkuitu profesionala (5)

afizionatuak eta profesionalak (3); aktore profesionalak (3); dantzari profesionalak (3); elkarte profesionalak (4); etorkizuneko profesionalak (3); futbol liga profesionalak (11); musikari profesionalak (5); musikari profesionalak sortzea (3); osasun arloko profesionalak (3); pilota profesionalak (3); pilotari profesionalak (4)

profesionalak izan (4); profesionalak izango (5); profesionalak prestatzen (3); profesionalak sortzea (3)

talde profesionalak (7)

talde profesionalarekin (3)

gasolio profesionalaren (4); kirol profesionalaren (3); pilota profesionalaren (6)

ibilbide profesionalari (3)

futbol liga profesionalean (3); futbol profesionalean (6); ibilbide profesionalean (3); kirol profesionalean (5); liga profesionalean (6); maila profesionalean (6); modu profesionalean (5); saskibaloi profesionalean (3); tropel profesionalean (3); txirrindularitza profesionalean (6); zirkuitu profesionalean (3)

alorreko profesionalei (3)

arloko profesionalek (5); elkarte profesionalek (3); osasun arloko profesionalek (3); sektoreko profesionalek (3)

elkarte profesionaleko (4); futbol liga profesionaleko (4); liga profesionaleko (8); liga profesionaleko lehendakaria (3)

arloko profesionalen (9); artista profesionalen (3); osasun arloko profesionalen (4); politiko profesionalen (3)

profesionalen artean (13); profesionalen arteko (4); profesionalen laguntza (4); profesionalen mailan (3)

surflari profesionalen (3); talde profesionalen (4)

arrazoi profesionalengatik (3)

profesionaletako lehen partida (4); profesionaletako lehen urtean (3)

ari da profesionaletan (6); debuta profesionaletan (14); debutatu zuen profesionaletan (6); kirol profesionaletan (3); partida profesionaletan (3)

profesionaletan ari (4); profesionaletan aritzeko (5); profesionaletan aritzeko aukera (3); profesionaletan bidea egiteko (3); profesionaletan egindako urteak (5); profesionaletan jarduteko (3); profesionaletan jokatzen (3); urte daramatza profesionaletan (3); urte daramatzat profesionaletan (4)

afizionatuetatik profesionaletara (3); profesionaletara pasatu (3)

profesionaltzat jo (3)


profesionaldu, profesional(du), profesionaltzen (orobat profezionaldu) da/du ad profesionalizatu.

Bainan profesionalduz gero errugbia, bada orain denetarik.  Herria   2002-10-17


profesionalismo iz kirola edo beste jarduera bat irabazbide gisa hartzea.

Izan ere profesionalismo literarioaren mozorroa oso urruti egon da beti nire gustuetatik, pentsamenduetarako terapia baten alderantzizkoa baita.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 5. orr.

Bestelako helburuak ditu, profesionalismoa eta lehiakortasunaren munduan leku gehiegi ez dutenak: «Harrobi lana egin nahi dugu, txirrindulari gazteei profesionaletan aritzeko aukera eman, eta behin gure taldean daudela, erakusleiho izan profesionaletan bide luzea egin dezaten talde indartsuago batean».  Berria - Kirola   2004-11-10


profesionalitate iz profesionaltasuna.

Zure profesionalitatea zalantzan jartzen dutela ikustea al da gauzarik mingarriena?  Berria - Kirola   2004-03-05


profesionalizatu, profesionaliza, profesionalizatzen da/du ad profesional bihurtu.

Duela zazpi urte, hona etorri nintzenean, kudeaketa ere amateurra zen, eta orain hori guztia profesionalizatu egin da.  Berria - Kultura   2004-05-28

Koxkortu ez ezik, ikaragarri hobetu da irratia: profesionalizatu egin da.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 90. orr.

Hitzaldiak 'profesionalizatu' edo egin dira; nik 'funtzionarizatu' esango nuke.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 89. orr.

Presidentearen eta zuzendarien karguak profesionalizatzea ez zaigu burutik pasatu ere egin.  Berria - Kirola   2006-02-15

Suitzan txirrindularitza profesionalizatzen ari da oraindik.  Berria - Kirola   2004-06-30

Segida izatea nahi dugu, eta, hori lortzeko, profesionalizatzeko beharra ikusi dugu.  Berria - Kultura   2004-06-16

Zer da lehenago, beraz, lehendabizi idazleak profesionalizatzea edota profesionalizatzeko baliabideak eskuratzea?  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 324. orr.

Ordenagailuek izaten dituzten erasoak asko ugaritu dira aurten, eta erasotzaileak profesionalizatu egin dira.  Berria - Gaiak   2004-12-30


profesionalizatze iz profesional bihurtzea. ik profesionalizazio.

Maila pertsonal batean profesionalizatzea ezkontzea bezala ikusten dut.  Berria - Kultura   2004-04-11

Ahaztea komeni zitzaigula, egun batez bederen, betiko zoritxar-igarleek aipatzen dutena, hots, armaden profesionalizatze-prozesuetan eragin dezente handiagoa izan duela Mendebaldeko gizarte-kontrolaren eguneratzearen logikak.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 87. orr.


profesionalizazio 1 iz profesionalizatzea.

Profesionalizazioa, oraingoz, jasateko zaila da klubentzat.  Berria - Kirola   2004-06-29

Ezinbestekoa da gizarte interpreteen profesionalizazioa lortzea, gaur egun ikusezinak balira bezala aritzen baitira ezagutu gabeko lanean, eta, gainera, soldatarekin zerikusia duten arazo askorekin.  Berria - Euskal Herria   2004-09-15

Profesionalizazioa saldu digute, eta baserrietako ekoizpenaren intentsifikazioarekin batera, emakumeak landa mundutik at geratu dira.  Berria - Ekonomia   2004-04-21

Profesionalizaziora jotzea ikusten du arraunean aurrera egiteko modu egoki bat, baina ordaindu beharreko prezioa garestia dela deritzo.  Berria - Kirola   2004-09-08

Elkartearen «profesionalizazioa» bultzatzeko baliatuko du dirua Aranzadik.  Berria - Kultura   2004-07-02

2 (hitz elkartuetan)

Profesionalizazio kontratua: lanaldi partzialekoa.  Berria - Ekonomia   2006-04-14


profesionalki adlag era profesionalean, profesional gisa.

Eskoziako lehen ministro Jack McConnellek Poliziaren jokaera defenditu, eta «profesionalki» jokatu zuela esan du.  Berria - Harian   2005-07-06

Honek, beti doinu berean, profesionalki, eskatu xehetasunak eman zizkien.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 63. orr.

Bai pertsonalki eta baita profesionalki ere.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 68. orr.

Harik eta egun zahar txarretan gizatiarregi indiarturiko "nabob" ingelesa britainiar funtzionario profesionalki akasgabe eta pertsonalki hurbilgaitz bihurtu zen arte.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 190. orr.

Ikastegiaren moral oihesa ezaguturik, pentsa zitekeen hautaketa natural delakoaz erabaki zedin utzi ote zuten, erabat, gure artetik nork iraun, fisikoki eta profesionalki, bizirik.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 62. orr.

Automobilismoan profesionalki lehiatu zen zazpi urteak bere patrikatik ordaindu ondoren, [...].  Berria - Kirola   2006-02-09

Ni, hala ere, ez naiz sekula profesionalki kazetaria izan.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 301. orr.

Profesionalki urrats berriak egin nahi nituelako etorri nintzen.  Berria - Euskal Herria   2004-03-06

Profesionalki lanbide horretatik bizitzeko aukera.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 207. orr.

Idaztea gustatzen bazaizu, kazetaritzak ematen dizu hori profesionalki egiteko aukera.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 207. orr.

Berak oso profesionalki joko ditu.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 353. orr.


profesionaltasun (83 agerraldi, 15 liburu eta 54 artikulutan; orobat profezionaltasun g.er.) 1 iz profesionala izateko nolakotasuna.

Profesionaltasuna, edozertan dela ere, asko laudatzen da egunotan.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 45. orr.

Euskal kulturak antolatzaile onak behar ditu, bertako sorkuntza zabaltzen jakingo duten kudeatzaileak, militantziari profesionaltasuna erantsiko diotenak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 67. orr.

Profesionaltasunak ez du bete (edo ez du bete nahi izan) militantziak hasi eta jorratu bidea.  Herria   2001-05-24

Profesional askok sentitu dute auzitan jarria beren lan gaitasuna eta profesionaltasuna.  Berria - Euskal Herria   2004-05-07

-Zuk aspalditik ezagutzen duzu nire lan egiteko profesionaltasuna.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 245. orr.

Profesionaltasunak edo mendeku nahiak eraginda ari izan zarela uste duzun arren, ni bertze baten besoetan ikusi ezinak ziztatu zaitu oroz gain.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 364. orr.

Jendarme handi batek bizkor eta profesionaltasunez miatu ninduen, besapeetatik praka laburrez jantzitako hanketaraino.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 70. orr.

Ez ditu ezagun hango gure ezagunak, ez daki fitsik euskal sukaldaritzaz ("oraingoz", dio, xumetasunez): profesionaltasun apurra.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 127. orr.

2 (izenondoekin)

Profesionaltasun literarioak berekin dakar idazleak establishment-ean parte hartzea, haren funtzionamenduari men egitea.  Berria - Kultura   2006-04-25

Katharine Hepburn, butaka baten ertzean eserita, lan-baldintzak zehazten ari zitzaion Spencer Tracyri, bere emetasuna ederragotzen zuen profesionaltasun hieratiko batez.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 175. orr.

Oholtza gaineko bikoteak, ordea, profesionaltasun handiz, bere horretan jarraitu zuen, japoniarren buila eta algarei kasu zipitzik egin gabe.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 179. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Profesionaltasun kontua da: langilea zenbat eta jantziagoa, lan eraginkorragoa egingo du.  Berria - Ekonomia   2004-05-18

Profesionaltasun itxurak egin nahi ditu, denborari kosk egiteko.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 188. orr.

Legebiltzarrak atzera bota zuen Barrosoren proposamena, hainbat komisariogairen profesionaltasun eza argudiatuta.  Berria - Mundua   2004-11-18

Bi euskal taldeek egoera horretatik aldendu eta gaurko partidan buru-belarri sartu behar dute, profesionaltasun erakustaldi batean.  Berria - Kirola   2004-06-13

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

profesionaltasun handiz (3)


profesionaltze iz profesionalizatzea.

Baina profesionaltzearekin egitekoa lanbide, ogibide bilakatzen da.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 45. orr.


profeso 1 izond profesa egin duena.

Kapitulu honetara, Ordenaren orduko usadioaren arabera, anaia profesoak ez ezik, nobizioak ere bildu ziren, eta hiru bat mila anaia elkartu omen zen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1122. orr.

2 irud/hed

Denek ezaguna dute Horazioren epikureismo profesoa.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 21. orr.


profesore (orobat profesur g.er. eta profezur g.er.) iz irakaslea.

Behilalako estudianteak oraingo profesoreak dira.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 152. orr.

Zer nahi dute komite horretako kazetari, kritiko, profesore eta abarrek?  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 38. orr.

Zeki profesoreari telefonoz deitu nionean gaixo bakan haren berri emateko, jakin-min eta harridura handia sortu zitzaion. behilalako estudianteak oraingo profesoreak dira.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 48. orr.

Salamancan -orain profesore- periodo berri bat abiatzen du: filologiara mugatu gabe, kazetaritzan oso aktibo, hasieratik hiri hartako gizarte kontserbakoi itxiarekin eta gotzain Cámara-rekin talka egiten du.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 105. orr.


profesorego (corpusean profesorgu) iz irakasletza.

Otoi, zure profesorgua egizu errespetu pixka batekin, bidearen erdian ibiliz etzaitela has ttipien zapatzen hitz bihurri batzuekin.  Herria   2005-11-17

Ez naiz ere, aipatzen duzun bezala zu baino jakintsuago, zu baino haundiago, profesorgu gutti eginen dauzut.  Herria   2005-12-01


profesur ik profesore.

profeta 1 iz Jainkoak argiturik eta haren izenean egia ezkutuen edo etorkizuneko gertaeren berri ematen omen duen pertsona. ik igarle.

Nik, aldiz, garbiki erraiten nuen ez nintzela ez sorgina, ez profeta, eta ez nekiela zer gertatuko zen.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 104. orr.

Profeta esatean ulertzen dugu hemen izpiritu handiak, zorrotzak eta arrazoikariak, beren naturazko asmamenaren zorroztasunari emanak daudenak, eta hortik beren harrokeria.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 97. orr.

Jainkoa beste jainkorik ez dago, eta Mahoma da Jainkoaren Profeta.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 364. orr.

Profeta bat bidali zien Jaunak, esatera: [...].  Elizen arteko biblia   Epa 6,8

Horiei buruz dio profetak: Madarikatuak zure aginduetatik aldentzen direnak!  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 100. orr.

Honela esaten da profeten liburuan: [...].  Elizen arteko biblia   Jn 6,45

Profeta, goi-agerpenaren eraginez, lagun batzuei oihal-etxola eta kutxa eramateko agindu eta mendira joan zen.  Elizen arteko biblia   2 M 2,4

Jaunak Natan profeta bidali zion Dabidi. Jeremias profetaren ahoz iragarritakoa bete zuen Jaunak.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 55. orr.

Mahoma profetaren garaiko ekitaldi wahabita.  Berria - Harian   2005-08-04

Arestiren poemak menditik ebanjelio berria predikatzera jaisten den profeta parodiatzen du.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 14. orr.

Profetak putzaren pareko dira: Jaunaren hitzik ez haien ahoan.  Elizen arteko biblia   Jr 5,13

Ondoren etorriko dira Errege indartsu eta Profeta handien garai argi eta ospetsuak.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 7. orr.

Dabid Profeta Santuak, nahikunde sutsuak eraginik, hots egin zuen: [...].  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 64. orr.

Laurehun eta gehiago profeta gaizto suntsitu zituen.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 19. orr.

2 irud/hed

Orduz geroztik, gisa bereko profeta eskolatu asko badugu entzunik, hala nola, Pariseko teologia ikasirik, etxerakoan bere ebanjelio berria irakatsi nahi zidan hura.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 43. orr.

Berpizkunde helenikoaren profeta Mendebaldean Northumbriako bat izan zen, Beda beneragarria.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 290. orr.

Aresti beti izan zen "profeta", euskara modernoa beste inork baino hamarkada bat edo bi lehenago asmatu zuena.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 13. orr.

Nahiz profeta biarnesa oker zebilen, duela 115 urte, euskaldun populu tipia eta haren hizkuntza euskara, ja galduak, laster hil eta suntsituko zirela uste zuelarik.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 45. orr.

Aski da ikustea, espartakistak, sindikalista iraultzaileak, profeta kiliastikoak eta beste zer jendaje dabilen Max Weber-en lerroetan aipatua.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 37. orr.

Ala ahantzia dute gazteek, profeta berriek dioten bezala, autokritikarik gabe ez dela nehoiz, nehon deus egin?  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 33. orr.

Erlijio berria jabetu da gutaz, eta hedabideak dira haren profeta nagusiak.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 201. orr.

Etxean profeta: galdakoztarrak Bizkaiko torneoko jokalari onena izan da.  Berria - Kirola   2004-09-07

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Izan nadila, otoi, zure profeta-espirituaren oinordeko.  Elizen arteko biblia   2 Erg 2,9

San Frantziskoren profeta-espiritua eta iragarpenak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 198. orr.

Erregeari amaiera iragarri zion, lurpetik ere bere profeta-ahotsa entzunarazi zuen herriaren gaiztakeria ezabatzeko.  Elizen arteko biblia   Si 46,20

Sarrera: Ezekielen profeta-Bokazioa.  Elizen arteko biblia   Ez 1,1-3 tit

Joan Bataiatzailearen profeta-deia.  Elizen arteko biblia   Lk 3,1 tit

Eta zeu, Paxhur, eta zure familia osoa gatibu eramango zaituztete Babiloniara; han hilko zara eta han hilobiratuko zaituzte, gezurrezko profeta-mezua ematen zenien adiskide guztiekin batera.  Elizen arteko biblia   Jr 19,6

Betelen zegoen profeta-taldea bidera atera zitzaion Eliseori; honela esan zioten: [...].  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 81. orr.

Eguerdi ostean, berriz, profeta-trantzean sartu ziren, eta horrela egon ziren oparia eskaintzeko ordua arte.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 76. orr.

Daugin mendeari buruz oroituko gara ez dela profeta ofizioa lanbide erraza, eta orobat, ez garela Euskaldunak ez munduko ez Europako nazio tipi bakarra, aspaldian suntsitu beharra izan arren, beti bizirik dirauena.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 45. orr.

Profeta eredua da, bere duintasuna gurea da lelopean 50 pertsona inguru bildu ziren, isilean, ordu erdi luze batez.  Berria - Mundua   2006-02-12

Ate baten aitzinean, gizon bizardun bat, "mai 68"eko profeta aire batekin.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 164. orr.

4 profeta andere ik profetesa.

Miriam profeta-andereak, Aaronen arrebak, danbolina hartu zuen eta ondotik joan zitzaizkion emakume guztiak ere, danbolina joz eta dantzan.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 175. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

adiskide eta profeta (3); bere profeta (8); elias profeta (6); erregearen profeta (3); jeremias profeta (6); natan profeta (12)

profeta bezala mintzo (4); profeta espiritua (6); profeta espirituz (4); profeta eta errege (3); profeta gisa (6); profeta jardunean (4); profeta santuen (3); profeta sortaraziko (3); profeta taldea (9); profeta taldeko (4); profeta trantzean (10); profeta trantzean sartu (4); profeta zaharrak (3)

apaizak eta profetak (5); isaias profetak (13); jaunaren profetak (3); jaunaren profetak suntsitzen (3); jeremias profetak (12); mahomet profetak (3); natan profetak (7)

profetak esan (6); profetak esana (4); profetak esanaren arabera (3); profetak esandako (3); profetak hil (4); profetak otoitz egin (3); profetak suntsitzen (3)

; ageo profetaren (4); ahias profetaren bidez (3); isaias profetaren (9); isaias profetaren bidez (4); jaunak profetaren bidez (5); jeremias profetaren (6); jeremias profetaren ahoz (3); mahoma profetaren (18); mahoma profetaren karikaturak (4); natan profetaren (3)

profetaren ahotik (3); profetaren ahoz (5); profetaren bidez (22); profetaren bidez esana (8); profetaren biloba (3); profetaren bitartez (5); profetaren hitzak (3); profetaren otoitza (5)

jonas profetarena (3)

isaias profetari (3); jeremias profetari (7); natan profetari (4)

zerbitzari profetei (5)

profeten artean (3); profeten aurka (4); profeten bidez (16); profeten bitartez (5); profeten esanei (3); profeten kontra (3); profeten liburuetan (9); zerbitzari profeten (8); zerbitzari profeten bidez (4); zerbitzari profeten bitartez (3); zeure zerbitzari profeten (3)


profetagintza iz profeta-lana.

Ezekiel profetagintzarako deitua.  Elizen arteko biblia   Ez 2,1 tit

Gizaseme, hitz egin nire izenean Israelen profeta omen direnen aurka; beren kabuz profetagintzan diharduten horiei, esan nire hitza.  Elizen arteko biblia   Ez 13,2

Jaunak apaiz izendatu zaitu Joiadaren ordez, eta zeu zara orain tenpluko arduradun nagusi; zeuri dagokizu, bada, ahoberoren bat profetagintzan hasten bada, zepoan eta katez loturik ezartzea.  Elizen arteko biblia   Jr 29,26

Eguerdi ostean, beren profetagintzan jarraitu zuten arratsaldeko oparia eskaintzeko ordurarte; han ez zen, ordea, inolako ahotsik izan, ez eta erantzun-arrastorik ere.  Elizen arteko biblia   1 Erg 18,29


profetaurreko izond profeten aurrekoa.

Zeren eta kristautasunaren sustrai judaikoak bere moisestar sustraia baitzuen, eta Israel eta Judako erlijioaren profetaurreko aldi hau aurreko hondamendi sekular baten emaitza zen, Egiptoko "Inperio Berriaren" kolapsoarena.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 107. orr.


profetesa (orobat profetisa; Euskaltzaindiaren Hiztegian profetesa agertzen da) iz andre profeta. ik profeta 4.

Miriam profetesak, Aaronen arrebak, danbolina hartu zuen eta emakume guztiak atzetik joan zitzaizkion, dantzan eta danbolina joz.  Elizen arteko biblia   Ir 15,20

Aldi hartan, Lapidoten emazte Debora profetesak gobernatzen zuen Israel.  Elizen arteko biblia   Epa 4,4

Gogoan izan Noadias profetesa eta beldurra sartu nahi zidaten beste profetak ere! badut zerbait zure aurka: bere burua profetesatzat duen Jezabel horri utzi egiten diozula bere irakatsiekin nire zerbitzariak engainatzen, Jainkoarekiko desleial izan eta sasijainkoei eskainiriko haragia jatera bultzatuz.  Elizen arteko biblia   Ne 6,14

Bien bitartean, neure emazte profetesarekin harremanak izan nituen; haurdun gelditu zen eta semea izan zuen.  Elizen arteko biblia   Is 8,3

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

hulda profetesari (3)


profetiko izond profetari edo profeziari dagokiona. ik profezia 3.

Gogoan har alegoria profetikoak bitarikoak direla: batzuetan hitz bakoitzak bere adiera behar du; baina badira beste batzuk zeinetan alegoriaren multzoa objektu irudikatuaren osotasunak erakusten duen.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 35. orr.

Pasarte profetiko baten azalpena.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 382. orr.

Ez gorde isilpean liburu honetako mezu profetikoa, beteko den garaia hurbil baitago.  Elizen arteko biblia   Ap 22,10

Jakoben testamentu profetikoa.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 133. orr.

Santuaren iragarpen profetikoaren bidez, zaldun debotoak bat-bateko heriotzari aurrea hartu zion.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 809. orr.

Aurrerantzean bi aginpide burujabe zeuden, errebelazio profetikoa eta arrazoi filosofikoa, eta bakoitzak erabateko eskumena eskatzen zuen adimenaren ekintza-eremu osoaren gain.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 116. orr.

Tratatu honetan ukitzen ditugun hitzen balioaniztasuna eta adiera metaforikoa azpimarratuko zaizkie, harik eta Jainkoaren batasunaz eta liburu profetikoen egiazkotasunaz konbentzitu arte.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 95. orr.

Vilniusen hiri handi bat sortuko zela pentsatu zuen Gediminas dukeak XIV. mendean, profetikotzat jo zuen ametsa interpretatzean.  Berria - Mundua   2004-04-23

Bazuten zapata-garbitzaile haiek profetikotik zerbait, misio baten zain dauden espiak edo jainkoek bidalitako ordezkariak ziruditen.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 138. orr.

Lastima, ordea, etorkizunak -orainak, alegia- Blade Runner filmeko euri artean galtzen ziren erreplikantearen malko lirikoekin baino, Independence Day eta gisa bereko film apokaliptiko eta profetikoekin zerikusi handiagoa izatea.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 320. orr.


profetikoki iz era profetikoan.

Une historiko batean gutxiengo batek profetikoki aldarrikatzen zituenak ("subjektiboak"), gizarte osoarentzat fundamentalak bilakatu dira denborarekin (tolerantzia)...  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 114. orr.


profetisa ik profetesa.

profetismo iz profetizatzeko jarduera.

"Ikusten" eta "entzuten" diren gauzak "hautematen" dituela, eta Berak "ezagutu" egiten dituela; eta, beste aldetik, Bera "mintzatu" egingo balitz bezala aurkeztu digute, erran nahi baita, Berak gauza batzuk Profetei jakinarazi dizkiela; horixe da profetismoaren esangura.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 110. orr.

Halere, oraindik ez da galdetu behar ea profetismoak nola iraun lezakeen, mundua betierekoa izanez gero.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 187. orr.

Itzulpen horrek, halaber, Profetismoaren ikuspegi garrantzizkoenetako bat azalarazten digu.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 74. orr.


profetizatu, profetiza, profetizatzen 1 du ad profeta gisa iragarri.

Pozez beterik eta Espirituak argiturik, guri buruz profetizatu zuen Jaunak gerora bete zuena.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1189. orr.

Eliezer profetak honako hau profetizatu zuen Josafaten aurka: "Akaziasekin elkartu zarelako, Jaunak porrot eragingo die zure lanei".  Elizen arteko biblia   2 Kro 20,37

Azken egunetan neure espiritua isuriko diet gizaki guztiei: zuen seme-alabek profetizatu egingo dute zuen gazteek ikuskariak izango, zuen zaharrek ametsak egingo.  Elizen arteko biblia   Eg 2,17

Orduan, esan zidaten: "Berriro ere, anitz herri, nazio, hizkuntza eta erregeren aurka profetizatu beharko duzu".  Elizen arteko biblia   Ap 10,11

Joanek bere amaren sabel barruan preso zegoela profetizatu zuen; Frantziskok, berriz, munduko kartzela batean preso, oraindik Jainkoaren asmoa ezagutu gabe zegoela, etorkizuna iragarri zuen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 280. orr.

2 irud/hed

Agurtzerakoan, kontsolatze aldera, Paiva jaunak profetizatu zion urte hartan euria egingo zuela eta azkenean salgai guztiak salduko zituela.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 56. orr.

Zuek, jaunok, azkeneko urte hauetan egiten ari zareten guztiarekin ere, hipnotismo, sugestio, magnetismo deitzen duzuen horrekin, hura ari zarete iragartzen, hura ari zarete aurrez profetizatzen!  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 303. orr.

-Dohain hori zure baitan hobeto profetizatu dezaket beste edozein emakumerengan baino.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 494. orr.


profezia 1 iz profetak batek egiten duen iragarpena.

Gaur bete da profezia hau entzuten didazuenontzat.  Elizen arteko biblia   Lk 4,21

Profezia horietako batek ere ez du huts egingo.  Elizen arteko biblia   Tb 14,4

Haren ikasleak ez ziren orduan profezia honetaz jabetu, baina gero, Jesusen Jainko-aintza azaldu zenean, konturatu ziren Liburu Santuak zioen huraxe egin ziotela Jesusi.  Elizen arteko biblia   Jn 12,16

Hitz emana nuen gai zailak Profeziaren liburua eta Harmoniaren Liburua izeneko obretan azalduko nituela.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 32. orr.

Profeziaren eginbehar politikoa, eta maila apalagoan legearen jakitunena, beren legeen bidez masak gidatzea da.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 21. orr.

Horixe da sinetsi behar dena profeziazko liburuetan aipatzen denaren arabera.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 132. orr.

2 irud/hed

Mexikar batek iragarri zion profezia Henry Swollenfoot-i, Domu Sainduen bezperan: aita erailko zuen, eta amarekin oheratuko zen.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 86. orr.

Zentzu poetikorik adierazgarrienean gertatu zen Maldan behera profezia.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 13. orr.

Aresti oinazetuaren profezia iniziatikoa, "maldan gora eginiko gogoeta eroak".  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 106. orr.

Askok adar-jotze ankerrak egiten zizkioten funtsik gabeko profezia haiek zirela eta, baina bada entzun nahi izan ez eta gaizki bukatu eta damutu zenik.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 106. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa, orobat profezi) ik profetiko.

Nahiz eta profezi dohaina izan, nahiz eta misterio guztiak eta munduko jakintza guztiak ezagutu eta mendiak lekuz aldatzeko adinako sinesmena izan, maitasunik ez badut, ez naiz ezer.  Elizen arteko biblia   1 Ko 13,2

Eta hara nola, profezi espirituz beterik, aurrez adierazi zuen gerora egiaz gertatuko zena.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 507. orr.

Tratatu honen helbururik behinena profezi liburuetan ageri diren izen edo hitz batzuk azaltzea da.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 28. orr.

Jainkoarengandik datorrela ulertzen den zerbait, bai sorturiko ahots baten bidez eta bai geroago azalduko dugun profezia-bideren batetik.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 166. orr.

Doktoreak (bedeinka bedi haien oroitzapena!) sarritan honela mintzo dira, baina gehienetan erlijio-aginduei edo moralari dagozkien profezi gaiez ari dira.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 41. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

profezia hau egin (3)

profezi dohaina (7); profezi espiritua (7); profezi liburuetan (4)


profezional ik profesional.

profezionaldu ik profesionaldu.

profezionaltasun ik profesionaltasun.

profezur ik profesore.

profil (96 agerraldi, 25 liburu eta 46 artikulutan) 1 iz soslaia. ik perfil.

Estepa hartan goragune bakar bat ere ez zen ageri bistara, telegrafo zutoinen profilak izan ezik.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 178. orr.

Dauden lekutik pixka batean begira egon ondoren, Gabin erreparatu da bi profilek, Igeldorenak eta uhartearenak, bat egiten dutela.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 115. orr.

Argi jokoek merkatuaren profilak aldatzen zituzten ordu oro.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 192. orr.

Beatriz Viterbo, profilez, koloretan.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 156. orr.

Hark masailetik hartu ninduen eta profilez jarrarazi.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 172. orr.

2 (izenondoekin)

Esku babatsu gogorrak zituen, handitzarrak, profil hezurtsu koskatsua, aurpegia eguzkiak erre-zaildua.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 63. orr.

Burdinurtuzko egitura izugarria itotzen zen, urdintzen zen, egunsentiaren sugarretan; profil ilun bat besterik ez zen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 58. orr.

Koloreez eta profil orokorrez baizik ez zen jabetzen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 127. orr.

Gorputz atalak beren lekuetatik erauzten ziren miragarriro, profil mutu amorratuek gelako eztabaida sutsuen berri ematen zuten kanpora traizioz.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 221. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Gavarden pistolaren itzala ikusi zuen, errebolber profil ikaragarri handi bat, beltz-beltza kristalen zurbiltasunean, kanoia luzaturik.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 364. orr.

4 norbaiten edo zerbaiten edo izaera zehazten duen ezaugarrien multzoa.

Halako "profilak" ohikoak dira autisten artean: adimen-test direlakoetan, "barreiamendua" edo muga-mugako irregulartasuna erakutsi ohi dute).  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 274. orr.

Nobela-irakurleen profiletan emakumezkoarena agertzen da nabarmen.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 321. orr.

Soldaten justizia, diskriminaziorik eza, lanpostua pertsonen profilera egokitzeko aukera eta egonkortasuna.  Berria - Ekonomia   2006-02-21

Haur pornografia kontsumitzailearen profila egiterik jada ez dagoela azpimarratu du.  Berria - Harian   2005-07-13

Balizko hartzailearen profila oso ongi aztertu behar da, mezua horren arabera egituratuko baita.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 51. orr.

Etxeandiak argi asko dauka gazte hauek «profil zehatz» bat dutelako kriminalizatzen dituztela.  Berria - Euskal Herria   2004-03-27

Garrantzitsua da ere ikasleen profila, euskal komunitate zientifikoa osatuko dutenak prestatzen ari garelako.  Berria - Euskal Herria   2004-07-24

Hortxe dago nire maiteminduen fitxategia, gustuko ditudan profilak gordetzen ditut bertan, eta ez dira gutxi ageri.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 172. orr.

Norbait berria ezagutu eta haren profila nire gustukoen artean baldin badago, beste trabarik ez diot jarriko nire buruari harekin guztiz maitemintzeko.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 172. orr.

Profila: jantegiko kontabilitatea eskoletako zerbitzu horren sarean.  Herria   2004-10-07

CDNk egun daraman politika eta hitzaldia UPNren berdina da eta lehen zuen eskuin-zentroko profila galdu du.  Berria - Euskal Herria   2004-02-21

Hizkuntz eskakizuna "zero" profilera jaistea izan zen lehen neurria.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 90. orr.

5 (izenondoekin)

«Profil apaleko» tekniko bikote langile eta prestuarekin.  Berria - Kirola   2004-05-11

Horrek guztiak profil psikologiko zehatz bat margotzen du.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 65. orr.

Delitugileen profil genetikoaz gain, horien ADN fisikoari buruzko datuak ere gordetzen ditu Erresuma Batuko Poliziak.  Berria - Gaiak   2004-09-10

6 (hitz elkartuetan)

Ikasleen hizkuntz profilen gaineko informazioa edukitzeko mekanismoen diseinua egingo da.  Berria - Euskal Herria   2004-10-21

Urriaren 1etik aurrera euskara profila ez duten irakasleen gehiengoak, «nahi izanez gero», lanean jarraitzeko aukera duela nabarmendu du Camposek.  Berria - Harian   2005-07-28

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

profil apaleko (3)


profilaktiko 1 izond eritasunetik babesteko balio duena.

Gero ni miatu naute, eskularru profilaktikoak dakartzate eta eztul eginarazi didate herriko medikuak prostata aztertzen zidanean bezala.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 67. orr.

B motako meningitisari aurre egiteko txertorik ez izatean, kasu hauetarako erabili ohi dituzten botika profilaktikoak eman zizkieten.  Berria - Euskal Herria   2006-04-13

Halako atari higieniko-profilaktikorik gabe ere, berdin birtopatzen ahalko ziren gure gorputzak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 367. orr.

2 irud/hed

Profilaktikoa dela esango nikek hitz zehatza erabiltzera norbaitek behartuko banindu.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 49. orr.

• 3 iz preserbatiboa.

Brunok argi ikusi zuen profilaktikoa nola kentzen zuen.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 38. orr.


profilaktikoki adlag

Eta nik ere "auskalo" diot, baina zinezko auskalo bat, ezezkako auskalo garbi bat; ez dakigula, ez dagoela jakiterik, gerokorik ez dela orain tokatzen, eta ez duela inork profilaktikoki eta prospektiboki nere eskurik irakurriko.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 79. orr.


profilaxi 1 iz eritasunetik babesteko hartzen diren neurrien multzoa.

Eritasun birulentoak; birus-txertoak; errabiaren profilaxia.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 181. orr.

Inongo minik ez daukanari etor dakizkiokeenak (hau da, lekizkiokeenak) behar zaizkio ezagutarazi (alias "aurre-zainketa", "profilaxia"), erremedio bila has dadin eta inongo minik izan ez dezan.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 78. orr.

Emaiogun begirada bat estatistikari: tuberkulosiaren atzerakada, esate baterako, profilaxiaren arrakastaz: %30etik %8rainoko jaitsiera.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 158. orr.

2 irud/hed

Hemen profilaxi demokratikoari buruz ari gara, ez PSOEren hauteskunde iruzurraz, promesak ez betetzeagatik.  Berria - Harian   2005-07-20

3 (hitz elkartuetan)

-Nire profilaxi botikina.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 384. orr.


profilmiko izond kameraren aurrean, grabatua izateko gai dena.

Bereizkuntza honek espazio plastikoaren, espazio profilmikoaren eta espazio diegetikoaren bereizkuntza errepikatzen du neurri handi batean.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 215. orr.

Arkitekturazko espazioa, existentzia profilmiko objektiboa duten munduaren zati naturalei zein gizakiak eginei dagokiena.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 215. orr.


profit iz probetxua.

"Profit dagiala!", erabaki nuen gutunazala eta gutuna patrikan gorderik, "eskribaua izango natzaik".  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 10. orr.

Konfesionearen profita eta onura mintzagai zutela.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 353. orr.


profitabide iz aprobetxatzeko bidea.

"Hala da bizitza", nahiz bakanetan baino ez den horrela deskribatzen: nonbait txertatze bat, profitabide bilatze bat, energiaren gainbehera bizkarroitze bat, eguzki forma noble hartatik tenperatura apaleko bero forma endekatu horretara eraldatzen baita energia hori.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 302. orr.


profitagarri izond aprobetxagarria.

Orduan esan zigun zerria zela animaliarik aprobetxagarriena, zerritik dena aprobetxatzen zela.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 144. orr.

Pentsatuz ere bai Enperadore Horiaren ahulezia agerikoa zela behin egindakoa zuzentzen eta txukuntzen saiatzen bazen: zirrikitu aprobetxagarria beraz.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 212. orr.

FIFAk lehen bazuen hutsune bat bere araudian, eta aprobetxagarria zen.  Berria - Kirola   2004-03-30

Gizartearen gehiengoa, banan bana hartuz gero, zeharo aprobetxagarria da.  Berria - Euskal Herria   2006-01-22


profitatu, profita, profitatzen (orobat profeitatu g.er.) 1 da ad aprobetxatu.

Iraganean lekurik gabe ibilitako euskaldunak eskaintzen zitzaiena hartzen hasi ziren, balio berriaz profitatzen, beren burua estimatzen.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 51. orr.

Otsailaren 13an, arratseko ilunaz profitatuz, ihes egin zuen Manexek, eta, adarra jotzeko edo, sarrera nagusiko ate ondoan utzi zituen bi makuluak.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 130. orr.

Badira, ostera, beste batzuk, M-11z ustezko gaizkile arrunt horiek baino gehiago profitatu direnak.  Berria - Harian   2005-03-11

Utz dezagun hori eta profita gaitezen begi parean suertatu zaigun edertasunaz.  Berria - Kultura   2004-03-21

Nik ordea, ez dakit aukeraz profitatzen.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 126. orr.

Erreginaren senarrarekin ahaidetzea kolpe polita izan zitekeen familia osoarendako, egoeraz profitatzen jakinez gero.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 30. orr.

Udagiroaren lasotasunaz profitaturik eta erlojuaren eta kanpo-arriskuen kezkarik gabe, [...].  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 346. orr.

• 2 du ad

Mendeetan zehar, Ingalaterrak muturreraino eraman duen babes-sistema bat profitatu du.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 43. orr.

Ageri da ni kanpoan egon bitartean denbora ederki profitatu duzuela.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 369. orr.

-Profita ezan hemen gaudela eta elkarrizketa egion dendari zaharren bati.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 298. orr.

Baretasuna poliki-poliki itzultzen ari dela profitatuz zutitu egin da.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 284. orr.

-Denok, edo gehienok hemen bildu garela profitaturik... -hasi da, tonu leizarragarrari nolabait eutsi nahian.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 18. orr.

Aukera profitatuko dugu erakusteko ez garela beste edozein baino gutxiago ontasun, karitate eta anaitasun kontuetan.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 214. orr.

Aukera daukan bakoitzean, profitatu egiten du.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 97. orr.

Maiz joaten nintzaion prentsak zekartzanak besapean hartuta eta profitatzen nuen eguraldiaren edo Hendaiaren ederraz berarekin mintzatzeko.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 73. orr.

Tarte hori guztia profitatu zenuen zer esan eta zer erantzun erabakitzeko.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 137. orr.

Haien mintzairako zenbait hitz ikasteko profitatu dut.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 120. orr.

Edatekoa galdegiteko profitatu nuen abagunea.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 125. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ederki profitatu (5); egiteko profitatu (4); galdetzeko profitatu (3); profitatu beharra (3)


profugo iz iheslaria.

Haietarik bat, kronikagilearen ahalkegarri, ETAkide izateagatik kondenatua zen, eta profugo dabil oraindik.  Berria - Kultura   2004-06-27


proga ik proba.

progestageno iz progesteronaren taldeko hormona, dosi altuan haurdunaldia eten dezakeena.

Orduan, progestagenoen eta beste produktu kimiko batzuen arteko konbinazioari buruz hitz egin zuten; horrekin posible zela barrabilek aldi batean espermatozoideak ekoizteari uztea.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 106. orr.


progesterona iz obulutegiak jariatzen duen hormona, uteroa haurdunaldirako prestatzen duena.

Haurdunaldiaren hasieran, progesterona hormona ezinbestekoa da arrautzaren garapenerako.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 115. orr.

Obulua ernaldu ez denez, estrogeno eta progesterona hormonen kopurua jaitsi egiten da, umetokiko paretak (endometrioak) ezin dio eutsi eta odola kanporatu egiten da.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 45. orr.


programa 1 iz ondorio edo emaitza bat iristeko eman asmo den urrats ordenatuen segida; pertsona, talde, alderdi... baten asmoen adierazpen ordenatua. ik egitarau; egitamu.

Rio'92k eta bere kontzeptu, programa eta gauzatze lanabesak baliozkoak zaizkigu orain ere.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 36. orr.

Erromaraino autostopez joateko asmoa, berriz, ezin hari burutik kendu inola ere; are, programa zehatza zeukan egina.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 151. orr.

EAJk bere egin du ETAren programa, esana du PPko buruzagiak.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 94. orr.

Razionalista da Lockeren programa: ideien analisi edo adimenaren azterketaren bidez "giza ezagutzaren jatorria, ziurtasuna eta hedadura ikertzen" ditu.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 81. orr.

NBGP Nazio Batuen Garapenerako Programa.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 9. orr.

Eta haren programa irakurtzen baduzu, ideia sozialista anitz aurkituko dituzu.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 217. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Programa sozialak, eta ez bestelako programa batzuk, hala nola militarrak.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 63. orr.

Herrialdearen beharrei aurre egiteko programa koherente bat.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 264. orr.

Era guztietako programa eta proiektu terapeutikoak jarri ziren martxan.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 82. orr.

Bazen aukera, zoritxarreko egunen batean, programa komunistak bere bidea egiteko Indiako gobernuaren aztergai-zerrendaraino.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 193. orr.

"Utopiak" orokorrean gainbehera doazen zibilizazioen produktu direla eta, programa praktiko bat duten neurrian, gainbeheratze hori gerarazteko ahaleginak direla.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 427. orr.

Programa berezien finantzaketaren bidez herrialdeen arteko errenta aldeak murrizteko asmoz.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 262. orr.

Zerrendak eta programa politikoa zehazten ari dira koalizioa osatzen duten alderdiak.  Berria - Euskal Herria   2006-02-08

PSOEk programa propiorik ez duenez, PPko gobernuak eraikitako guztia suntsitu nahi du.  Berria - Euskal Herria   2004-06-10

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Oinarri horiek maila ezberdinetan deskriba daitezke, hau da, fisikoki, funtzionalki eta programa-mailan.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 192. orr.

Orain arte ezagutu dugun programa-lanabesik garrantzitsuena da.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 24. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Bazituzten irakasleak eta bazuten lan-programa, bidenabar esan badaiteke, gauza askotan guztiz orijinala eta berritzailea.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 153. orr.

Garapen-bideko herrietan eta Europa Ekialdean, pribatizazio-programak zabaldu izana, inbertsio-erregimenaren liberalizazio etengabearekin batera.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 73. orr.

Paristik bertatik, ekin zion Bonabenturak bere gobernu-lanari, erreforma-programa zabala aurkeztuz.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 733. orr.

Lauzpabost orriko txosten bat zen, errehabilitazio programa bateko mediku psikiatrak sinatua.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 78. orr.

Birgaitze-programatik atera nintzenean, Davidek eta biok Kaliforniatik alde egin genuen.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 303. orr.

Dena iaz udaletxeko teknikari hark bizimodua aldatzeko aukera neukala esan zidalako, "Bergizarteratze programa".  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 41. orr.

Frantziskok bizi-programa labur bat, orientabide praktiko batzuekin, eman zien Klarari eta honen lagunei.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1169. orr.

Beste filosofo batzuek ikerketa-programa edota ikerketa-tradizio bezalako kontzeptuak erabili dituzte teoria zientifikoa ezaugarritzeko.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 164. orr.

Agenda-21 toki mailako aplikazioa duen garapen iraunkorrerako ekintza programa bat da.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 24. orr.

Egun, zerrenda osatzeko eta hauteskunde programa prestatzeko lanean ari da bere lantaldearekin batera.  Berria - Euskal Herria   2004-02-20

Euskal ingurumen politika gauzatzeko Ingurumeneko Esparru Programa bat izango da lau urterako.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 32. orr.

5 ikastaro bateko ikasgaien edo azterketa baten gai ordenatuen adierazpena; ikastaro baten erakusten diren eta azterketa batean eskatzen diren gai ordenatuen multzoa.

Euskara ere ematen ziguten ikasgai gisa, ez dakit askorik ikasiko genuen baina, ez programarik ez antzekorik egonda.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 83. orr.

Irakurketa behartu akademikoak zatika hautatuak ziren; antologietan-eta zeudenak; programa bat bete beharrez gidatuak.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 181. orr.

Beharko programa osoa landu, ikastaroaren amaieran Selektibitatea gainditu beharra zegoen eta.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 97. orr.

Hezkuntzak unibertsala behar duela dio, baina, jakina, ezin du ikusezina zaion hori -euskal hizkuntza eta kultura, bizimodua- programan sartu.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 48. orr.

Bere gaiaren programa klasean azaltzeko luzeegia zela-eta, Mitxelenaren lan mordoa irakurrarazi zigun.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 74. orr.

Programa akademikotik aske ibili zale, ikasleokin kolega gisa jokatzea gustatzen zitzaion.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 109. orr.

Ikasturte osorako programa estandarra prestatzen dute.  Berria - Euskal Herria   2004-04-24

Badira eskolan gaizki dabiltzanentzat programa bereziak.  Berria - Euskal Herria   2004-09-11

· Psikologian, adibidez, konduktismoak bat egiten du, oro har, Positibista Logikoen programarekin.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 189. orr.

6 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Bi liburu horiek Euskal Filologia ikasketen programa ardatz bikain lirateke.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 132. orr.

7 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Hezkuntza Sailak ezarritako kalitate programa betetzen ari diren zentroetakoak «oso gustura» daude.  Berria - Euskal Herria   2004-04-24

Ikaskuntza programa bat Frantziatik pagatua.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 202. orr.

Zein diren unibertsitate hoberenak ikasketa jakin batzuetan, edo ikerketa mota batean, edo doktorego programa batean, etab.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 171. orr.

8 emanaldi, zeremonia edo kidekoetako egitaraua edo egitarauaren zatia.

Programa entzuten ari nintzen, nola hala, eta norbait ari zen giza Existentziaz hitz egiten.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 118. orr.

Chavezen irratiko programara joan nintzenean.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 117. orr.

Etxekoandreak, telebista ikusten ari zelarik, nire izena ikusi omen zuen ez dakit zein programatako kreditu-tituluetan.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 23. orr.

Telebistakoak gustura nonbait nirekin, eta beste programa baterako kontratatu ninduten.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 36. orr.

Hilean programa bat egiteko konpromisoa sinatua neukan telebistarekin.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 112. orr.

Joan den astelehenean abiatu ditu programa berriak France Bleu Urdin irratiak.  Herria   2005-09-01

Espainiako telebista kate pribatu bateko programa ospetsu batean barrabarra egin zen "Cacao Maravillao" izeneko txokolate baten promozioa.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 84. orr.

Programan: King Mafrundi, Skunk eta Speizurdiak...  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 189. orr.

Telebista piztu nuen, baina ez zegoen gauza entretenigarririk ikusteko, ordaintzekoa zen programa pornografiko baten iragarkia izan ezik.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 163. orr.

Arratsaldeko 18: 00etan errepikatzen dute berriro programa osoa.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 57. orr.

Programan jarrita zaude.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 218. orr.

9 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Azkona Estudioko programa-arduraduna zen Koldo, eta oso gutxitan kontatzen zuen nirekin.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 174. orr.

Mauka bat, programa-zuzendariaren hitzetan.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 185. orr.

Hanka batez programa-aretoko ateari bultza egin, eta erredakzioan sartu ginen.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 185. orr.

10 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Irratia piztu, musika programa bat bilatu eta eserlekuan jarri zen egunkariekin.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 133. orr.

Hitzetik Hortzera bertso programa zuzendu eta aurkezten.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 13. orr.

Bertso programa zuzenean etenarazi zuen gauean bertan.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 114. orr.

Tertuliaren osteko kirol programa hasia zen.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 35. orr.

Chavezek irrati programa amaitu zain daudenetako batzuek.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 119. orr.

Garai bateko telebista programa jasanezin hartakoak ematen zenuten.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 118. orr.

Urteroko abonu-programarekin batean esku-paper bat eman ohi digute Euskadiko Orkestrakoek.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 126. orr.

Zarauzko Euskal Jaien esku-programa, 1925.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 79. orr.

Esku-programak dioenez, giza ahotsaren antzeko tesitura omen du biolontxeloak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 147. orr.

11 konputagailu bati edo makina automatiko bati kalkukuak egiteko edo eginkizunak betetzeko ematen zaizkion agindu kodetuen multzoa.

Ordenagailuko programa bat bezalakoa, behin betiko konfigura dezakezun horietakoa.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 168. orr.

Ordenadoreko programa automatiko bat, duela bost urte EEBBetan erosia.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 10. orr.

Programa informatikoek, 800 konputagailu erabiliz, elkartzen dituzte ondoren zatiki guztiak modu automatiko batean muturrak bat egiten duten bakoitzean.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 90. orr.

Konputagailu eta programa konplexuak erabiliz 25.498 gene aurkitu dituzte landare honetan.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 94. orr.

Habe erakundeak eskainitako Hezinet programa informatikoa eta bertzeleko programa didaktikoak.  Herria   2003-10-23

Microsoftek ez du nahi formatu hori irakurtzeko gai den programa librerik, eta edozer egingo du hori eragozteko.  Berria - Gaiak   2004-04-30

Ertzaintzak hamar lagun auzipetu ditu, ustez programa piratak saltzeagatik.  Berria - Euskal Herria   2004-10-17

12 (hitz elkartuetan)

Bizitza..., bizitza ordenagailu-programa bat baino ez zen.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 15. orr.

13 irud/hed

Azkenik, azpimarratu nahi dute genotipoaren eta fenotipoaren arteko erlazioa ez dagoela programa batek determinaturik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 290. orr.

Nolatan ez ziren gai izan semearentzat hilezkortasun programa genetiko bat ordaintzeko.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 109. orr.

14 azpi-programa ik azpi.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

aberasteko programa (9); aurre egiteko programa (4); bere programa nuklearra (7); bertso programa (4); doktorego programa (6)

egitarau edo programa (5); egiteko programa (11); ekintza programa (6); errehabilitazio programa (4); euskalduntzeko programa (4); gobernu programa (5); gure programa (11); hauteskunde programa (23); hezkuntza programa (6)

ikerketa programa (8); iranen programa (15); iranen programa nuklearra (6); iranen programa nuklearraren (4); irango programa (23); irango programa nuklearraren (10); izeneko programa (10); media player programa (4); nazioarteko programa (5)

ordenagailu programa (4)

programa aberatsa (4); programa abian jarri (4); programa abiatu (4); programa arduradunak (7); programa aurkeztu (16); programa aurkeztu zuen (8); programa berezi (6); programa berezi bat (5); programa bereziak (12); programa berri (10); programa berri bat (4); programa berria (4); programa berriak (7)

programa informatiko (4); programa informatikoen (4); programa izan (4); programa jarri (10); programa nuklear (7); programa nuklearra (65); programa nuklearrak (20); programa nuklearrarekin (6); programa nuklearraren (30); programa nuklearraren auzia (7); programa nuklearraren inguruan (4); programa nuklearrari (14); programa nuklearrari buruz (4); programa nuklearrari buruzko (5); programa nuklearraz (5); programa nuklearren (4)

programa osoa (6); programa pilotua (5); programa politiko (6); programa politikoa (10); programa prestatu (5); programa prestatu du (4); programa sortu (5); programa sozialak (5)

programa zabala (5)

teheranen programa (9); teheranen programa nuklearra (4); telebista programa (10); telebistako programa (12); uranioa aberasteko programa (8); zuzendutako programa (4)

beren programak (5); elikagai programak (7); elikagaien munduko programak (6); elikagaien programak (4); euren programak (6); garapenerako programak (5); hauteskunde programak (5); hezkuntza programak (4); izeneko programak (4); munduko elikagai programak (6); munduko elikagaien programak (4); munduko programak (7)

saihesteko programak (4); segurtasun programak (4)

errehabilitazio programako (11); hies programako (4); programako arduraduna (4)

gobernu programan (4); gure programan (5); hauteskunde programan (10); programan parte hartzen (4); programan sartu (7)

bere programaren (8); elikagai programaren (4); gure programaren (6); hauteskunde programaren (8); irale programaren (5); munduko elikagai programaren (4)

programaren arabera (8); programaren ardatz (4); programaren arduradunek (4); programaren barnean (8); programaren barruan (25); programaren berri (6); programaren bidez (6); programaren bitartez (4); programaren helburua (4); programaren ildo nagusiak (5); programaren inguruan (4); programaren inguruko (4); programaren oinarria (4); programaren xedea (5)

programari buruz (4); programari esker (7)

programatik kanpo (4)

programei esker (4)

programen bidez (7)


programaketa (12 agerraldi, 2 liburu eta 10 artikulutan) 1 iz programatzea; programatzearen ondorioa. ik programazio.

Zenbait urtetarako programaketa osatuko dugu eta gelak irekitzeko beharren karta finkatu.  Berria - Euskal Herria   2004-03-27

Guk erabakitzen ditugu urteko programaketa eta lan ildoak.  Berria - Euskal Herria   2004-02-20

Programaketa berriak nahi ditu atxiki usaiako entzuleak eta ideki gazte munduari.  Herria   2001-07-12

Kontzertazio horretatik aterako da urte zenbaitetarako programaketa bat.  Herria   2004-09-23

«Programaketarik eta xederik gabe ekin beharko diogu, eta badakigu zer gertatzen den halakoetan», azaldu zuen Max Brisson Hautetsien Kontseiluko Kultura arduradunak.  Berria - Euskal Herria   2004-07-24

Beren gorabeherak badituzte museoko programaketaren gainetik baina beti badira holakoak.  Herria   2005-10-06

2 (hitz elkartuetan)

-Amodioa egitea ez da mugimendu programaketa bat.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 19. orr.

Helburua du tokiko informazioaren zabaltzea, bai-eta ere kultur ekitaldi, hezkuntza programaketa eta ahusagailuen berri emaitea.  Herria   2003-12-04


programakide izond/iz programa berean parte hartu duen pertsona.

Nola ahaztu nire programakideen paradero beltza?  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 198. orr.


programatiko izond programarena, programari dagokiona.

Aipatutako mundu mailako goi bilerak hainbat printzipio programatiko edo tipo ideal finkatuz joan dira.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 75. orr.

Urte honetakoa, 1997koa urriaren 21ekoa, da Kataluniako eta EAEko PPk Bilbon biltzean egindako barne dokumentu programatiko bateratu sonatu hura.  Berria - Euskal Herria   2004-04-16

Gehiengo berriak erdietsi nahi baditugu Herriko Etxe handietan, ezinbestekoa da abertzaleek koalizio politikoak eta akordio programatikoak egitea, hainbat tokitan Herriko Etxeak kudeatzeko.  Berria - Euskal Herria   2004-06-20

Euskal Autonomia Erkidegoko hauteskundeei begira, «aukera elektoral eta programatiko propioa» aurkezteari lehentasuna ematea erabaki zuten Aralarreko biltzarkideek.  Berria - Euskal Herria   2004-11-16

Duina Gazte Koordinadoraren taula programatikoaren berri eman zuten gazteek bilera hartan.  Berria - Euskal Herria   2004-12-19

Lehen galderak tankera programatikokoak dira: nola ulertu behar dugu zientzia? teorien genesian egon diren faktore sozialetatik abiatuz ulertu behar dugu zientzia? [...].  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 165. orr.

Orain fase programatikoan gaude, baina gero hori guztia gauzatu egin behar da.  Berria - Euskal Herria   2006-05-02

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

elektoral eta programatiko (3)


programatikoki adlag era programatikoan.

Obraren hasieran bertan (I. liburuaren lehenengo kapituluan) geratzen da, programatikoki, ezarrita arkitektoa praktika hutseko munduaren gainetik -baina ez ertzean- geratzen den intelektual gisa hartu behar dueneko ideia.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 170. orr.


programatu, programa(tu), programatzen 1 du ad jarduera edo kideko zerbaiten programa gauzatu; programa baten arabera antolatu.

Ebakuntza-eguna du Bennettek ostirala, eta mastektomia bat zeukan programatuta.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 107. orr.

Eguerdian Chopin-en sortetxea-edo bisitatzea dago programaturik.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 304. orr.

Ez al ditugu den-denok eguneko gauza guztiak programatzen?  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 174. orr.

Oporrak ez al ditugu programatzen?  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 175. orr.

Zenbaitek ez dute ezta entzun ere egin nahi harreman sexualak programatu egin daitezkeela, elkartze sexualen erritmoa eta unea aurrez presta daitekeela.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 174. orr.

Entrenamenduak programatu eta dieta egokia jarri.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 15. orr.

Gero eta zinema gutxiago programatzen denez banatzaile independenteek arazoak dituztelako.  Berria - Kultura   2004-09-17

Oroitaraz genezake Gieure Baionako apezpiku gaskoinak erabaki bat hartu zuela, 1925ean, elizbarrutiko ikastegi guztietan euskal (edo gaskoin) irakaskuntza programa zedin Euskal Herrian.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 184. orr.

Elkarrizketa hura aldez aurretik programatua zegoen arren, [...].  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 205. orr.

2 programa informatikoak egin edo aplikatu.

1980an, Estatu Batuetako Defentsa sailak programatzeko hizkuntza berezi bat asmatu zuen eta, haren ohorez, ADA deitu zion.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 98. orr.

Eta Software bat programatu du pertsonen mugimenduak artikulatzeko.  Berria - Kultura   2006-04-27

3 makina edo kideko bati aginduak eman, bere egitekoa automatikoki egin dezan.

Argia itzali eta telebista programatzen dut ordu erdi barru berez deskonekta dadin.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 144. orr.

Jakiak berotu edo egosi ahal izango dira bertan, aparatuak programatzeko aukera emango duelako.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 50. orr.

Betekizun orokorretarako eginak daude dastamen-zelula guztiak, eta nerbioak emandako instrukzioen bidez programatzen da erantzun espezializatua.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 150. orr.

Immunitate sistema programatu daiteke, transplantatutako ehunak atzera bota ez ditzan.  Berria - Gaiak   2004-10-26

Ziur asko, horri dagokion informazioa zelula bakoitzak darama bere baitan eta zelulen jokaera genetikoki programatuak determinatzen du zelulaz gaindiko antolaera.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 63. orr.

Nire gorputz osoa pertsona hura bakarrik detektatzeko programatuta egongo balitz bezala.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 56. orr.

Bikotekidea aldatzeak mesede handia egiten dio arrari, horretarako programatua dago.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 128. orr.

Alemaniako zientifiko batzuek muinean iratzar ordua programa zitekeela ongi frogatu zuten.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 171. orr.

Hitz batean, errudun sentitzeko programatuta gaude.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 166. orr.

4 (era burutua izenondo gisa)

Irri programatu eta estrategikoa aberrazioa baita beti nire ustez.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 5. orr.

Herriko Etxeek ordenadore hotz dirudite, eta herritarrek arima programatu.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 56. orr.


programatzaile 1 iz programatzen duen pertsona.

Donostiako Antzerki Feriarekin batera, atzerriko programatzaileek geurean egiten dena ezagutzeko ezinbesteko leihoa da.  Berria - Kultura   2004-05-20

Gehiago eman nahiko nituzke, baina ez dago zirkuiturik, eta programatzaileek ez dute bertako taldeak kontratatzeko konpromisorik.  Berria - Kultura   2006-04-02

Kontzertu programatzaileei ehunka maketa iristen zaizkie eta gehienak zakarretara botatzen dituzte.  Berria - Kultura   2004-03-05

Badaude informatikari eta programatzaile peto-petoak, eta badira kazetari eta dokumentalistak ere.  Berria - Euskal Herria   2004-07-24

Kontent-kontent bizi da azpi-programa hori asmatu duen programatzailea.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 168. orr.

CVS sistemaren bidez, programatzaileek aplikazio baten bertsioak hobetu ditzakete.  Berria - Euskal Herria   2004-07-24

Nekez bihur daiteke egun batetik bestera bizitza osoan tornulari izan den langilea ordenagailu programatzaile.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 129. orr.

• 2 izond programatzen duena.

Esan daiteke bera dela lehenbiziko andre programatzailea, berak zekielako makinari nola sartu datuak makinak bere lana egin zezan.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 98. orr.

• 3 iz programa bat automatikoki exekutatzen duen tresna.

Etxeko argia pizten duten programatzaileak, eta telebista edo musika pizten dutenak badaude.  Berria - Harian   2005-07-21


programazio (249 agerraldi, 16 liburu eta 155 artikulutan; orobat programazione g.er.) 1 iz programatzea; programatzearen ondorioa. ik programaketa.

Ikasturtearen programazioa prest dugu, dena prest dago umeekin lanean hasteko», azpimarratu zuen LABeko Marisa Diaz de Arkaiak.  Berria - Euskal Herria   2004-09-22

Nazio eraikuntzaren aldarrikapen eta ekimenak bilduz, ordenatuz eta koordinatuz osatuko da nazio eraikuntzaren programazioa.  Berria - Euskal Herria   2004-07-06

Lanabes pedagogikoen programazioa, sentsibilizazio kanpainak eta familien eskaria biltzea.  Berria - Euskal Herria   2004-07-24

Hizkuntz Programazio, Ikerketa eta Garapenerako Zerbitzuak.  Berria - Euskal Herria   2006-01-20

Nazio Garapenerako Biltzarrak lau zutabe nagusi ditu lanerako: Nazio Programazioa, Nazio Erakundetzea, Gogoetarako Sarea eta Larrialdietarako Batzordea.  Berria - Euskal Herria   2004-07-06

Hizkuntza Garapen, Programazio eta Ikerketarako arduradun.  Berria - Euskal Herria   2004-05-26

Lanbide Heziketa osatzen duten heziketa zikloetarako erabiltzen diren programazioak eta haietan erabiltzen diren ekipamenduak ikusi, aztertu eta probatu ahal izango dira.  Berria - Euskal Herria   2004-03-20

Finantza Programazioa eta Aurrekontuak: Dalia Grybauskaite, Lituania.  Berria - Mundua   2004-08-13

2 irratiz, telebistaz edo zinema, jaialdi eta kidekoetan ematen den programa-saila.

Hainbat programa berri txertatu ziren orduko programazio ihartu haietan.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 87. orr.

Telebistak ohiko programazioa eten eta atentatu baten berri eman zuen.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 68. orr.

Erresumako telebistek, jakina, debekatu egin zuten erreportajearen emisioa, baina atzerrian lortzen ari zen arrakastaz jabetuta, kate autonomiko batzuk, lehenengo, eta pribatu bat, geroago, beren programazioetan sartzen ausartu ziren, bertsio laburtuan besterik ez bazen ere.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 78. orr.

Zinemaldiaren programazioa hurrengo egunean, maiatzaren 8an, bukatuko da.  Berria - Kultura   2004-04-27

Ez dugu ibili beharrik teleikusleen merkatu antzu horretan nor baino nor gehiago, nahi eta ezin, iragarki eta lehiaketa arruntez bete nahian programazioa.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 140. orr.

Bartzelonako Primavera Sound jaialdiko programazioa.  Berria - Kultura   2006-02-22

Programazio bat kudeatzea esperientzia bakana da.  Berria - Kultura   2004-09-17

ETBn kultura hedatzeko programazioa bultzatzea.  Berria - Kultura   2004-10-29

Zorionak eman zizkien programazioaren antolatzaileei, «ikuskizunen kalitateagatik».  Berria - Kultura   2004-12-23

Zinema emanaldien agendan Donibane Garazi, Donapaleu eta Mauleko aretoetako programazioen berri ere ematen zela.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 18. orr.

Lehenbiziko bi obrak neguko programazioaren parte dira.  Berria - Kultura   2004-01-23

Zer sailetan paratu haute orain, telebistetako programazioan ala nekrologiketan?  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 140. orr.

3 (izenondo eta izenlagunekin)

Orain gutxi bukaturiko urtean arte garaikideko Bilboko pinakotekak aurkezturiko programazio artistikoak izan du eraginik urtearen martxa onean.  Berria - Kultura   2004-01-14

Arriaga antzokiak antzerkia eta dantzari buruzko programazio zabala aurkeztu du Auzoko Txarteldegirako.  Berria - Kultura   2004-02-05

«Programazio orekatua izango dugu, eskultura, pintura, marrazkia eta ikus-entzunezkoak aintzat hartuko baititugu», adierazi du Guggenheimeko zuzendariak.  Berria - Kultura   2004-01-14

Ez da bakarrik programazio egonkorra lortzea, gure herrietako jendeari horrelako musika eskaintzeko aukera on bat ere bada.  Berria - Kultura   2006-01-18

Dekretuaren zirriborroak dio udalek kudeatutako kateetan euskarazko programazioek gutxienez erdia hartu beharko dutela.  Berria - Harian   2005-12-27

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Ignazio Aranaz programazio arduradunak 12 ikuskizun antolatu dituztela aurreratu du.  Berria - Kultura   2004-07-07

Seaskako lehendakari izan eta dantza jaialdiaren programazio arduradun izatera pasatu zara.  Berria - Kultura   2004-11-23

Maitaldiko programazio lana hemendik aitzina Filgi Claveriek du hartuko bere gain. antzokien arteko programazio sarea hobetzeko bulego bat.  Berria - Kultura   2004-09-17

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Gauetako telebista programazioa egunekoa bezain txarra da, eta laster amaitu zen irakurri gura nituen liburuen zerrenda.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 41. orr.

Badira bideo programazioak antolatu dituztenak ere, eta aukera ona da azken garaian egindako bideo lanak ikusteko.  Berria - Kultura   2006-05-07

Normalean dantza programazioa ez duten herriek jasotzen dituzte Escenako ikuskizunak.  Berria - Kultura   2006-03-10

Jazz programazioa udako hiru astetan pilatzen da eta neguan ez da ezer egoten.  Berria - Kultura   2004-03-05

Erakusketa programazioa osatzeko.  Berria - Kultura   2006-01-21

6 ordenadore edo kideko bat programatzea; egintza horren ondorioa.

Ikastaroetan XML multimedia dokumentuak egiteko erremintak, SOAP Interneterako aplikazioa eta CVS programaziorako teknologiak landu zituzten, besteak beste.  Berria - Euskal Herria   2004-07-24

Robotari jaso duen programazioaren araberako agindua ematen dio.  Berria - Gaiak   2006-03-26

Garbigailuaren programazioaren tankera duen amodiozko egunkari bitxi batekin hasten da Euskal Idazleen Elkartearen Hegats aldizkariaren 36. alea.  Berria - Kultura   2004-12-29

Lortu dute gorputza lehen baino askoz urte gehiago bizitzea, baina urte gutxiagorako prestaturik dagoen buruaren programazioa ez dute aldatu.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 105. orr.

Internet eta programazioari buruz gehiago ikastea izan da ikastaro hauetako helburua.  Berria - Euskal Herria   2004-07-24

7 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Mintzamenarekin -eta hitzean oinarritutako pentsamendu mota ugarien programazio instrukzioekin- zerikusia duten oroimen-arrastoak ezkerreko hemisferioan kontzentratzen dira.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 264. orr.

Iturburu-kodea programazio hizkuntza batean idatziriko testu bat da, gizakiek irakurtzeko modukoa, eta ordenagailu batek egikaritzekoa.  Berria - Gaiak   2006-01-26

Programazio- eta kontrol-lanetarako bi garunak banatu behar izanda ere, bien artean nolabaiteko komunikazioa izatea komeni da.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 264. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

euskarazko programazioa (7); nazio programazioa (11); nazio programazioa bideratzeko (3); programazioa bideratzeko (3); programazioa eta (3); programazioa eten (3); programazioa osatzen (3)

euskarazko programazioa (7); nazio programazioa (11); nazio programazioa bideratzeko (3); programazioa eten (3); programazioa osatzen (3)

programaziotik kanpo (3)


programazioburu (orobat programazio buru) iz programazioaren burua den pertsona.

Nafarroako Gobernuko Hizkuntza Politikako Zuzendaritza Nagusiko programazioburua izan zen 90eko hamarkadaren hasieran, eta egun Euskara Kultur Elkargoko lehendakaria da.  Berria - Euskal Herria   2004-01-07

Garai hartan ETBko programazio buru zen APren agindua izan zen hura.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 114. orr.

Hurrengo astelehenean, bere bulegora hots egin zidan programazio buruak.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 116. orr.


programazione ik programazio.

progre 1 izond adkor exkerrekoa, progresista.

Jende pila bat hemen horrelaxe ibili baita denbora askoan, exker pinpirin, kristautasun progre baten eta estetizismo amoralaren artean dilindan.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 102. orr.

Orduko [68ko] mobidaz galdetu geniola, bere pedigri progrea zela-eta seguru asko.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 31. orr.

Ba zen behin bikote progre bat.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 141. orr.

Mark eta Kate ezkonberriak ziren, porroak erretzen zituzten eta aurrerakoi-progre horietakoak ziren.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 114. orr.

1960ko hamarkadako moralista progre batek zioen ez geniola inolako beldurrik izan behar neska eta mutil gazteak elkarrekin egoteari, elkarrekin ikasteari eta elkarrekin hainbat bizipen izateari.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 260. orr.

Euskal artista progreen katalogoak.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 24. orr.

Hainbeste unibertsitario kritiko eta progre dabilen Espainietan, arrazismo espainolak (Ortega, Sánchez Albornoz, etc.) ikerketatxoren bat ez ote du merezi?  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 275. orr.

Fraide eskuindarrek ezkertiar ateo bihurtu baldin baninduten, ez pentsa funtzionario ezkertiar progre-usteko haiek atzera ere eliza amaren magalera itzularazi nindutenik.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 96. orr.

2 progreena, progreak joaten direna.

Tipo xelebre hark Parisen izandako bizitza kontatu zion, nola erakusketa bat egin zuen taberna progre batean.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 271. orr.

3 (izen gisa)

Oraingo "progreak" gehien-gehienbat kontserbakoi horiengan inspiratzen dira.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 219. orr.

Gizarte eta giza zientzietan (edo dena delako arlo horretan) murgiltzen diren progreen, modernoen, post-modernoen eta gainerako jendilajearen hitzontzikeria agerian utzi behar da.  Berria - Harian   2006-05-06

4 (hitz elkartuetan)

Besteak bezalakoak ginela, progre itxurak eginda ere kontsumo-gizartearen morroi.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 15. orr.


progresatu, progresa, progresatzen du ad aurrera egin.

Ikusten dut mundua, mila logos berri ergel sortuz progresatzen doala, eta gure herrixka euskaldun mixerable hau ere horren inbidiaz galtzera doala, eta min dut bihotzondoko zainetaraino, eta lurrak urritzen ari zaizkit mina enterratzeko.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 76. orr.


progresia iz adkor exkerrekoen multzoa.

Madrilen progresia sozialista liluratuaren faro argitsua da, edo izana da oraintsu arte.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 16. orr.

Asaldagarria da nolabait, Horkheimer eta Adornoren despit moderniaren mitoak nola arrakalarik txikiena gabe dirauen Euskal Herriko progresian.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 10. orr.

Beldur naiz "arrazismo xuri" hau franko zabaldua dagoela hemengo demokraten artean; are, progresia berrienaren ezaugarria edo esijentzia bihurtzen ari dela, ematen du.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 25. orr.


progresibitate iz progresiboa denaren nolakotasuna.

Euskararen presentzia bermatzeko, progresibitatea erabili da.  Berria - Euskal Herria   2006-02-04


progresibo 1 izond mailaz maila egiten duena aurrera.

Gainazal batek bere kurbaturaren eraginez izaten duen argiztapen-aldaera progresiboa.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 43. orr.

Ingurumenaren hondatze progresiboa galarazteko.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 29. orr.

Zahartzearen hondatze progresiboaren aztarnak modu naturalean, espanturik gabe ageri dira hemen.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 9. orr.

Lurreko azaleraren bukagarritasun gaindiezinak muga bat jartzen dio gizakiaren jaki-horniduraren hazkunde progresiboari.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 393. orr.

Garapenak ekonomiaren eta gizartearen eraldaketa progresibo bat dakar berekin.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 48. orr.

Hitzak modu progresibo batean gehitzearen edo kentzearen ondorioz, esaldi baten garapena atzeman daiteke.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 68. orr.

Desmilitarizazioak aldebikoa eta progresiboa izan behar du?  Berria - Harian   2005-04-02

2 aurrera egiten duena.

Euskal gizarte progresibo baten zerbitzurako aukeratutako "korapilo puntu" edo botere kontzentrazio partzial batzuen inguruko formazioetan.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 94. orr.

3 zergez mintzatuz, errenta altuak areago zergapetzen dituena.

Beste sailkapen baten arabera, zerga progresiboak (sarreren arabera tasa aldakorrak dituztenak) eta erregresiboak (tasa bakarrekoak) bereizten dira.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 36. orr.

Zerga sistema progresiboa ezarri baino lehenagoko egoerara.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 273. orr.

4 rock eta kideko musika estiloez mintzatuz, haien eraberritzea bultzatzen duena.

Disko musikaren eta rock progresiboaren ergelkeriaren aurkako erreakzio gisa sortu zen The Ramones.  Berria - Kultura   2006-03-16

Garai hartan rock progresiboa delakoan murgilduta baikeunden.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 96. orr.

Techno mota ugari nahastu ditu, betiere, techno progresiboa eginez.  Berria - Kultura   2004-11-23

1966tik 1971rako tartean, gainera, eragin handia izan zuen folk progresiboa lantzen zuten talde gazteengan.  Berria - Kultura   2004-05-18

Metal melodikoa egin dute, indartsua, baina zaindua, eta, era berean, progresiboa, horregatik dira kantu gehienak hain luzeak.  Berria - Kultura   2004-06-12


progresiboki adlag era progresiboan.

Plastikaren azterkizuna ez baita, izan ere, elementu diskretuz, etenez eratzen diren sistemak, continuum bat baizik, progresiboki, gradualki aldatuz doazen elementuak baizik. Gauzak progresiboki gertatzen joan ziren, monotonia itsuan, poliki-poliki, gradazio logiko baten barnean.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 247. orr.

Haurrak espazioa progresiboki ezagutzen duela azpimarratu nahi zuen Wallonek, eta ikuspegi global, "perspektibagarri" bat izan aurretik, hurbileko auzotasunezko erlazio gisa ezagutzen duela.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 131. orr.

Irango jendeak eskatzen dituen aldaketak poliki, leunki eta progresiboki gauzatzeko formula aurkitzeko.  Berria - Mundua   2004-02-20

Alozeko ikastola lehen mailako eskola bat da eta imertsioaren bidez euskaraz ikasten da; frantsesa aldiz, CE1-etik harat progresiboki ikasten da.  Herria   2005-02-27


progresibotasun iz progresiboa denaren nolakotasuna.

Topaguneak ez du progresibotasunaren kontu horrekin bat egiten: «gutxienekoak betetzeko hamar urteko epea emateko arrazoiak ez ditugu ulertzen».  Berria - Harian   2005-12-27

Guztiek eskatu dute xedapen gehigarrian euskararen presentzia ezartzeko arautzen den progresibotasuna kentzeko.  Berria - Harian   2005-12-27

Progresibotasuna ez da beti erabili euskararen alde.  Berria - Harian   2005-12-27


progresio 1 iz aurrera egitea.

Mailaz maila, hitzetik hitzera egiten dugu salto, norabide jakineko progresio baten barruan.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 64. orr.

Birusen eta gaixoaren elkarrekintzak eta gaixotasunaren progresioa aurresatea oso zaila da giza gaixotasun infekziosoetan.  Berria - Gaiak   2006-03-29

Normalena litzateke bere neurologoarekin hitz egitea gaixotasunaren progresioari buruz eta erabakitzea ze momentutan ez duen beste tratamendurik hartu nahi.  Berria - Harian   2005-02-04

Inork ezin du bidean geratu edo astiroago joan, denak doaz abiadura berdinean, denak progresio berean mugitzen dira.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 368. orr.

Gertatzen dena da, progresioa egiteko arraunlari onak behar dituzula, eta gu mugatuta gaude.  Berria - Kirola   2004-08-25

Jokalaria Osasunan ikusten jarraitzea ederra litzateke, baina progresio honekin jarraitzen badu, zaila izango da.  Berria - Kirola   2006-01-20

Geroago eta beranduago ailegatzeko ene progresioa goraipatu zuen.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 196. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Emanaldiaren luzera laburtuko nuke, progresio dramatiko baten ezean ikuslea nekatu daitekeelako esketx segida luzea ikustean.  Berria - Kultura   2004-04-21

Taldeek maila artistikoan gorako progresioa egin dute, baina antolaketa honekin aseturik, lokartu ere egin dira.  Berria - Kultura   2004-10-30

Herria lehiaketarengandik alderantzizko progresioan aldendu ez ote den ikusi beharko litzateke.  Berria - Kultura   2004-10-30

3 segida baten arabera aurrera egitea.

Gizakiok ez gaude, ez fisikoki ez psikikoki ez espiritualki, progresio aritmetikoaren baitan bizitzeko prestatuak, gure mugak aski apalak dira.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 108. orr.

Haren ustez, biztanleak progresio geometrikoan biderkatzen dira munduan, baina janariak ekoizteko gaitasuna progresio aritmetikoan bakarrik.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 126. orr.

Hemen helburua ez da ahalik eta hitz gehien zerrendatzea, urratsez urratseko progresio bat agerian uztea baizik.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 67. orr.

Dolar korronteetan, progresioa urteko %22 da 1985ez gero, alegia, mundu-merkataritzaren hazkunde-indizea halako bi.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 73. orr.

Hona hemen udatiarren progresioari buruzko kopuruak, adibide modura: [...].  Askoren artean   «Rataplan» - 60. orr.


progresismo iz higikunde progresista.

Razionalismo eta progresismo burgesen etsaia, sozialismo eta anarkismo tankerako demokratismo erradikal eta kolektibismoen arerioa orobat.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 220. orr.

Irtenbiderik erosoena Euskadiko Ezkerrakoa egitea zen: abertzale ma non troppo, ezkerrekoa baina gehiegikeriarik gabe [...], beti eta nonahi ongi ikusiak, progresismoaren bandera egoki guztien eramaile.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 93. orr.

"Edo dena aldatu edo ezin da ezer aldatu" lemapean, garbikeriaz, maximalismoaz eta topikoz blai dirauen balizko progresismo anjelikal ezaguna.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 329. orr.

Islamdarrak gainerako ikasleengandik apartatzeko iniziatiban, debatea da ez al gauden progresismo faltsuen izenean makilatu nahi den arrazakeria baten aurrean.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 65. orr.


progresista 1 izond aurrerabide politiko eta sozialaren aldekoa dena.

Politika aldetik doktrina hau planteamendu progresistekin lotu izan da, hau da, konpromiso soziala azpimarratzen dutenekin.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 55. orr.

Iraultzaren gutxienez bi kontzeptu dagoela, ezkerrekoa eta eskuinekoa, edo iraultzaren eredu progresista deritzona eta kontserbakoia.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 220. orr.

Horrek onesten duena, Volksgeist progresista da, irekia, harremanzalea beste nazioekin, ez kastizista, bere baitan itxi, agresiboa nazio auzoekin.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 159. orr.

Nik uste denak zirela Euskadiko Ezkerra ingurukoak, ia ezinbestean, beren kristautasun progresistaren ondorio bezala.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 42. orr.

Eskema ustez progresista askoren atzean ez da zaila bizitzari buruzko ikuspegi jansenista aurkitzea gaur ere.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 70. orr.

Oso postura progresistak hartzen dituela politikan.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 162. orr.

Prest nengoen azkenik irakaskuntza moderno, demokratiko, misto eta progresistaren gozoa dastatzeko.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 93. orr.

Indar progresista eta euskaltzaleak batzea.  Berria - Euskal Herria   2004-01-11

Botere Judizialeko Kontseiluko Nagusiko gutxiengo progresistako gainerako kideekin batera.  Berria - Euskal Herria   2004-04-20

Paul Murphyk Sinn Feini eta Alderdi Unionista Progresistari (PUP) diru laguntzak kentzeko asmoa agertu zuen atzo.  Berria - Mundua   2004-04-21

2 (pertsonez)

Argitaletxea ez da batere sektarioa, orduko kulturaren ispilu baizik: anitza, zientzia berriei irekia, katoliko progresistei aterik ixten ez diena, liburu.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 29. orr.

Irakasle progresista batek ez dituela ikasliburuak erabiltzen.  Berria - Euskal Herria   2006-05-02

Gure irakasle guztiak laikoak ziren, oso-oso laikoak; ezkertiarrak eta progresistak, oso progresistak beraien ustetan.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 92. orr.

Savater eta Jon Juaristi bezalako gizon dotore, demokrata eta progresistaz osatutako epaimahai batek.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 58. orr.

3 iz pertsona progresista.

Alderdi politikoen akordioa igurikatu gabe oinarritik kantonamenduka abertzaleen eta progresisten plataformen alde azaldu gara.  Berria - Euskal Herria   2004-01-11

Haserre hori «abertzaleen eta progresisten» artean ere sumatu dute.  Berria - Euskal Herria   2004-03-11

Ratzinger eta progresisten blokeko buru Martini kardinalaren arteko lehia izatea espero da.  Berria - Harian   2005-04-19

Haserre hori «abertzaleen eta progresisten» artean ere sumatu dute.  Berria - Euskal Herria   2004-03-11


progreso (orobat progresu g.er.) 1 iz aurrerapena.

Idealismoa amets eta elizkeriekin identifikatzen da, positibismoa zientzia eta progresoarekin.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 80. orr.

«Bakea, egonkortasuna eta progresoa» hedatzeko.  Berria - Euskal Herria   2004-06-01

Herder-ek ez du progresoa ukatzen, baina progresoaren ideia ez dago zergatik esplikatu derrigor eskala linealetan.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 186. orr.

Progresoa zeritzon borraren kolpez egin da Estatu modernoen batasuna, hots, uniformitatea.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 13. orr.

Progresoaren hizkuntza Estatuaren hizkuntza bakarrik dela.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 114. orr.

Progreso historikoaren buruan gizadiaren bategintzak itxaroten digu.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 125. orr.

2 aurrerabidea.

Zientzien progresoarekin gizatasunaren eta askatasunaren progreso morala ia mekanikoa dela.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 132. orr.


progresu ik progreso.

progrom ik pogrom.

proiektagailu (14 agerraldi, 4 liburu eta artikulu 1ean) 1 iz irudiak pantaila batean proiektzatzen dituen tresna. ik proiektore.

Proiektagailu baten fokua piztu zen, eta argiaren eztandak oihala zuritu zuen.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 115. orr.

Diapositiba hartu eta proiektagailua piztu zuen.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 73. orr.

Transparentzien proiektagailuaren atzetik.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 198. orr.

Keinu egin nion emakumeari proiektagailua gelditu eta atzera egin zezan.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 116. orr.

Ilunpetan geratu ginen, jendea isiltzen joan zen, proiektagailuak argi egin zuen oihalean.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 46. orr.

Proiektagailuaren salatxora igo zen salto txikiak emanez eskaileretan gora.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 45. orr.

2 argi-proiektorea, argi-jaurtigailua.

Agertoki txiki-txiki batean zutik, proiektagailu ahulen argitan, emakume bat kantari.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 259. orr.


proiektatu, proiekta, proiektatzen 1 du ad filmen, diapositiben eta kidekoen irudi handiagotua pantaila batean eratu.

-Ez ditugu berriz proiektatutako pelikula horiek -agindu zidan.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 168. orr.

Pantaila txikiegia filmak proiektatzeko.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 167. orr.

Segundoko 24 irudi proiektatzean.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 36. orr.

Proiektatzen diren irudien argitasunak ia segundo laurden bateko irudi-iraunkortasuna eragiten baitu.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 35. orr.

Hiru irudi "kolore-banatuak" lorturik, berak esaten zien bezala, irudi bakoitza zegokion filtroan barrena proiektatuz (filtro gorria erabiliz egindako argazkia argi gorriz proiektatu zuen, eta berdin besteak, zein bere kolorez) bata bestearen gainean jarri eta baturik pantailaratu zituen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 43. orr.

Max transparentziak proiektatzeko tresnaren atzean kokatzen zen bitartean, txanda hartu zion Ruche jaunak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 196. orr.

Erliebezko zinemaren printzipioa horixe bera dela: bi irudi proiektatzen dira pantailara -erretinetako bi proiekzioei dagozkienak-.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 46. orr.

Atzeko oihalaren atzean, gaizki konektatuta balego bezala-edo, argi berde bat piztuko da, eta Pertsonaien itzalak proiektatuko ditu, bakandurik eta handi.  Josu Zabaleta   «Sei pertsonaia autore bila» - Luigi Pirandello, 2003 - 143. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Irudi proiektatua, berriz, aldatzen zaila iruditzen zaigu, den bezala hartu edo uztekoa iruditzen zaigu.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 166. orr.

3 irud/hed

Eguzkiak harrizko erlojuan proiektatzen zuèn marra ilunarekin, burdinazko ziria bitarteko.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 108. orr.

Atea Zabaldu duenean eguzki motel batek bete du ezkaratza eta zoruan bi itzal proiektatu dira.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 38. orr.

Ostatutik metro gutxira dagoenean ate nagusia ireki dute eta argizko lauki bat proiektatu da Lainezen oinen aurrean.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 72. orr.

4 zerbait beste zerbaitera iritsarazi edo beste zerbaitetan agerrrarazi.

Ez ote duzu gaur egungo egoera hamaseigarren mendera nabarmenegi proiektatu?  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 60. orr.

Analisi historikoa, funtsean, garai desberdinetako eraketak plano bakar baten gainean proiektatzean datza.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 226. orr.

Askotan, irakasleek euren arazo pertsonalak proiektatzen zituzten ikasgelan.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 294. orr.

Aitak bere gabeziak proiektatzen zituen nigan, nik hala uste.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 46. orr.

Hargatik esan nizkion hitz haiek Leireri, halaxe proiektatzen baititugu gurasook seme-alabengan geure goseak eta geure aseak.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 244. orr.

Haurrak gurasoak kanporantz proiektatzen ditu, naturaren indarrak pertsonifikatuz.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 41. orr.

Haren esanetan, dibinitateak mundua sentitzeko proiektatzen duen organu bat da gizon bakoitza.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 142. orr.

Jatorriak bilatzea, aurrekarien lerroan barrena atzeraka jotzea mugapenik gabe, tradizioak suspertzea, kurba ebolutiboei jarraitzea, teleologiak proiektatzea eta bizitzaren metaforetara jotzea eten gabe.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 18. orr.

Kontzeptu bat bestearen gainean proiektatzea ahalezkoa egin duten puntuak zehaztea, metodoak edo teknikak transferitzea baimendu duen isomorfismoa finkatzea.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 184. orr.

· Ez naiz proiektatzen aurpegirik gabeko etorkizun batera.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 39. orr.

5 jaurti.

-Zer paratzen dik hemen? -galdegin dio Joxek ia oihu batean burua mugitu gabe eta ahotsa kanposantu barrenera proiektatuz.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 99. orr.

6 proiektua egin.

Handik gutxira, monje hargina itzuli, eta, berak proiektaturiko ateari zegokion tokian beste baten lana zegoela ikusita, ikaragarri haserretu omen zen.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 64. orr.

Gaiaz luze eztabaidatu ondoren, azkenean, bi logela proiektatu zituzten, geroan munduratu egin zituzten bi seme-alabarentzat, hain zuzen.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 78. orr.

Hiribilduak, gainera, ez dira karratuak edota angelu irtenekin proiektatu behar baizik eta biribilean, etsaiak alde guztietatik ikusi ahal izateko moduan.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 690. orr.

Bailaran proiektatu duten AHTren zatia ikus zitekeen han, muntaia bati esker.  Berria - Euskal Herria   2004-04-09

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

irudi proiektatuak (3)

irudia proiektatzen (3); irudiak proiektatzen dira (3)


proiektatzaile iz filmak eta kidekoak proiektatzen dituen pertsona.

Apopilo hartzen gintuena zinema aretoko proiektatzailea zen.  Berria - Kultura   2004-09-22

Nik ez ulertuaren aurpegia jarriko nuen, Hermannek gaineratu baitzuen: joan zen igandetik bera duk pelikulen proiektatzailea.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 44. orr.


proiektazio iz diseinatzea eta kalkulatzea.

Proiektazioak eraikuntzari irekitzen dio atea distributio-aren bitartez; kontzeptu horrek materialen eta eraikitzeko ahalmenen erabilera zuzena ukitzen du, ekonomi zentzuaren eta proiektuarekiko egokitzapenaren mende jarriz. Azken hamar urteak aparatu berri baten proiektazioan igaro ditu Grifik.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 220. orr.


proiektibo izond proiekzioarena, proiekzioari dagokiona.

Azterketa etnografiko serioek (azken hamar-hogei urte hauetan, mende hasieran egiten zirenak bezain proiektiboak eta etnozentrikoak ez izaten saiatzen direnek) [...].  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 156. orr.


proiektika iz proiektuen kudeaketa.

Helduden astean,ortzegunean Bidarteko teknogunean, eta ortziralean Donostiako Miramar jauregian, muntatzen dituzte proiektika jardunaldiak, Topik izeneko ikerketa saila aurkeztuz.  Herria   2003-11-20


proiektil (Euskaltzaindiaren Hiztegian jaurtigai agertzen da) iz jaurtigaia.

Proiektila lasterketaren erdian jausi zen, eta Cam nahiezik itzuli zen amagana, bidean hosto bat erauzita.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 58. orr.


proiekto ik proiektu.

proiektore (44 agerraldi, 17 liburu eta 5 artikulutan) 1 iz irudiak pantaila batean proiektzatzen dituen tresna. ik proiektagailu; foku.

Pantailaren luminantzian berebiziko eragina izango dute, aldiz, argi-iturriaren aldakuntzek; proiektorea lekuz aldatzeak, adibidez, zineman.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 25. orr.

Fotograma batetik bestera aldatzen den bitartean proiektorearen objektiboa gortina birakari batek estaltzen duelako.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 51. orr.

-Jar ezazu proiektorea mahai gainean -agindu zidan.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 153. orr.

Berak eragin zion diapositiben proiektoreari.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 160. orr.

Maxek proiektore bat abiarazi, eta burrunbaka hasi zen motorra.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 46. orr.

Botoi bat zanpatu eta proiektorea martxan jarri zen.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 154. orr.

Maxwellek ez bezala, zuri-beltzeko bi irudi bakarrik egin zituen [...] eta biak pantailan bata bestearen gainean ezarri zituen lente bikoitzeko proiektore batez.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 44. orr.

Erritmo jakin batean aldatzen dira lau proiektoretako irudiak, kontrasteak sortuz.  Berria - Kultura   2006-04-27

2 (hitz elkartuetan)

Diapositiba-proiektore bat, proiektatzen ari den bitartean, bera ere mugitzen baldin bada, hark proiektatutako irudia mugikorra izango da, baina ez du izango berezko mugimendurik.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 153. orr.

Film proiektorean pasatzen denean ikusten dugun irudi bera entzuten ari garen soinua sortzen ari dena da, eta, beraz, ikusten ari garena soinua da, eta irudia entzuten.  Berria - Kultura   2006-02-08

3 argi-proiektorea.

Horma nagusian, berriz, proiektore batek argituriko grabatu klasikoak, argi ia hezurkolore batez emanak.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 32. orr.

Andre gaixoa izututa omen zegoen hiri gainetik igarotzen ziren ingeles hegazkinen kontra botatzen zituzten tiroengatik eta proiektoreen argi itsugarriengatik.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 66. orr.

Gau batez, Rhin ibai gainean, laurogei proiektorek harrapatu zuten Gavoille beren argi-sortetan.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 138. orr.

Mutikoak hiriaren errebaleraino eramaten du; ibai bat pasatzen da handik, isla horiak eginez, proiektore indartsu batzuez argiturik.  Eskarne Mujika   «Berdin dio» - Agota Kristof, 2005 - 14. orr.

4 argi-proiektore argia noranzko jakin batean jaurtitzen duen tresna.

Bitartean argi proiektoreak pizten dituzte.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 151. orr.

Gauez hainbestean: zenbait zailtasunen ostean, zenbait behaztopa eta lokatzetan irristatzeren ostean, nola-hala erdiesten genuen helmuga kanpoan argi proiektoreekin.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 170. orr.


proiektu (6475 agerraldi, 118 liburu eta 2701 artikulutan; orobat proietu g.er., proiekto g.er. eta projektu g.er.; cf egitasmo 3792 agerraldi, 81 liburu eta 1903 artikulutan) 1 iz egin asmo den obra edo lana azaltzen duen ideia, idazkia, marrazkia edo kidekoa. ik egitasmo.

Isidrok beste gizon bat ematen zuela, eta proiektuak zeuzkala aspaldiko partez.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 361. orr.

Aukera sortu eta bost urteko proiektu batekin Nigeriara abiatu nintzelako, bertako gobernadore baten aholkulari pedagogiko gisa lan egitera.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 183. orr.

Proiektua legez kanpokoa zela onartu zuen Auzitegi Nazionalak.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 62. orr.

Lege humanitarioak egiteko proiektuak taxutzen zituen, arau horien bitartez oinazezko hiri hau aldatu eta zorionezko hiria sortuko zelakoan.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 74. orr.

Proiektu hura 1969an jarri zen abian Hagako gailurrean.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 173. orr.

Baina proiektu hura ez zen behin ere mamitzen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 285. orr.

Egunerokoan eragina izango duten beste hainbat proiektu ere martxan dira. egungo kooperatibek Arizmendiarrietak hasitako proiektuari ahal den leialtasun handienaz erantzuten diote.  Berria - Gaiak   2004-03-11

Guztiek aurpegiratzen zioten Manhattan Proiektua burutu izana.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 13. orr.

Ikerlari gisa proiektu askotan hartu du parte, finantzazio publiko nahiz pribatuekin.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 4. orr.

Beste bost pisu zituen proiektuak.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 81. orr.

Hiru ardatz ditu proiektu horrek: transmisioa, bilketa-ikerketa eta hedapena.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 71. orr.

Frantziako Kode Zibilaren lehen proiektua.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 6. orr.

2 (izenondoekin)

Nafarroako Gobernua ingurumenaren kontrako proiektu erraldoi guztietan sartuta dago.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 160. orr.

Bost urteko kontratua eskaini didate, proiektu sendo bat, eta hartu egin dut.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 231. orr.

Proiektu konplexuak bideratzeko.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 81. orr.

Proiektu bideragarriena aukeratu dute.  Berria - Harian   2005-07-22

Kontua aurrera egitea baita, abertzaletasuna haztea eta herri honentzat proiektu bideragarri bat lortzea.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 123. orr.

Proiektu komunak gauzatzeko ez bada ere, elkarri gure penak kontatzeko behintzat balio izaten dute horrelako topaketek.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 11. orr.

Merkatu askeen sorkuntza, egungo globalizazio prozesuarena bezalaxe, proiektu politiko bat izan zen.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 217. orr.

Euskal Herria zena [...] ez zen osorik sartu Euzkadi izeneko proiektu politikoan, eta Euskadi izenekoan ere ez da sartu.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 107. orr.

Mahai gainean dauzkan proiektu industrialak zorrotz aztertu eta zirt edo zart egin behar du.  Berria - Harian   2005-10-04

Arnegi/Saliese errepidearen 2X2 lerrotan ezartzeko proiektu teknikoa.  Herria   2004-09-02

Azken hogei urte hauetan idatzi dituen nobelak behiala ernatu zen proiektu literario erraldoi baten fruituak dira.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 13. orr.

Era guztietako programa eta proiektu terapeutikoak jarri ziren martxan, baina guztiek [...] porrot egin zuten azkenean.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 82. orr.

Ez da ez ideia txarra, izan diren hainbat eta hainbat proiektu ez-konkretu eta ez-bideragarri kontuan izanik.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 328. orr.

Lehenik, epistemologia kartesiarraz ariko gara, hori baita arlo honetan proiektu oinarrizkoa.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 7. orr.

Ebanjelioa izango du aurrerantzean bere eta lagunen proiektu bakarra.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 27. orr.

3 (izenlagunekin)

Lehengaien mundu-merkatuen egonkortasunerako proiektuek berez izaten duten anbiguitatean datza auzia.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 125. orr.

Naturguneen Lege berria erabil ote daitekeen aurretik baliogabetutako proiektu bati babesa emateko.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 45. orr.

Lehen Saria eta Urrezko Domina bi eman dizkiote Rotterdamgo Nazioarteko Proiektuen Biltzar Nagusian.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 203. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Hitzarmen horrek iragartzen du 3,2 miliar liberaren haineko proiektu zerrenda bat gure lurraldearentzat.  Herria   2001-02-15

Ikasmaterialgintzako proiektu kudeatzaile bat bilatzen du.  Herria   2004-03-25

Proiektu ekarleen harreraz, Garazi-Baigorriko Zabaldu batasunaz eta indar berriztagarrietaz mintzatu da Jean Louis Harignordoquy.  Herria   2004-03-25

5 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Azpiegitura-proiektu garrantzitsuak finantzatuz.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 53. orr.

Zenbait ikerketa proiektu akademikotan hartu du parte.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 13. orr.

Erreformaren Lege-proiektua onetsi ondorengo belaunaldiaren historia.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 85. orr.

Presondegi proiektu berriak badira, bainan beti gibelatuak.  Herria   2004-09-23

Maileguz hartutako funtsak inbertsio-proiektu errentagarrietan erabili zirenean.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 89. orr.

Bazauzkanat negozio proiektu pare bat kontu txarretatik erretiratzeko.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 141. orr.

Kanten filosofia-proiektua zeharo humanista da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 261. orr.

Integrazio proiektu onest bat logikoki inposiblea da, beraz, a priori?  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 149. orr.

Idazlan-proiektu bat egin nuen, bai, handi-mandia, presakako irakurketa haietako ekarriak eta eraginak bildu nahi zituena.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 87. orr.

Aurreko aldiko arte-proiektua ez bezalako arte-proiektu bat izan dutelako.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 282. orr.

Gizarte proiektua zen berea, ez soilik enpresariala.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 181. orr.

Beharbada familia-proiektu baten moduan ikusiko luke kontu hau. ezin dut saihestu -nahiz gezurra dela jakin- semea nire bizitza-proiektuaren adar bat balitz bezala ikustea.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 160. orr.

Frantziskoren jatorriak (aberats berrietakoa zen) eta gizarte-egoerak eragin zuzena dute haren bokazioan eta bizi-proiektuan.· "Giza genoma proiektua" hartzen du izena eta batez ere Estatu Batuetako Osasun Institutu Nazionalak (NIH) eta Erresuma Batuko Welcome Trust daude atzean.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 24. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 6 aldiz agertzen direnak)

enpresa proiektu (8); garapen proiektu (10); hezkuntza proiektu (6); ideia eta proiektu (8); ikerketa proiektu (9); kirol proiektu (7); kultur proiektu (7); lege proiektu (38); lege proiektu berria (7)

proiektu asko (12); proiektu aurkeztu (7); proiektu bakarra (11); proiektu bat aurkeztu (12); proiektu bat jarri (6); proiektu bera (10); proiektu berri (39); proiektu berri bat (15); proiektu berria (35); proiektu berriak (35); proiektu berrian (8); proiektu berriaren (14); proiektu berriari (7); proiektu erraldoi (8); proiektu estrategiko (6); proiektu gisa (9); proiektu handi (14); proiektu politiko (63); proiektu politiko bat (8); proiektu politiko guztiak (11); proiektu politikoa (35); proiektu politikoak (13); proiektu politikoaren (7); proiektu politikoen (9); proiektu ugari (8); proiektu zehatzik (7)

ahtren proiektua (8); aurkeztutako proiektua (7); aurrekontu proiektua (28); behin betiko proiektua (7); bere proiektua (32); betiko proiektua (7); bizi proiektua (15)

egiteko proiektua (36); eraikitzeko proiektua (9); errauste plantaren proiektua (9); estatutu proiektua (7); euren proiektua (6); gure proiektua (21); hezkuntza proiektua (9)

itoizko urtegiaren proiektua (11); konstituzio proiektua (11); kultur proiektua (6); lege proiektua (143); lege proiektua onartu (28); legearen proiektua (6); lehen proiektua (12); likidazio proiektua (10); lurzoruaren lege proiektua (13)

plantaren proiektua (10)

proiektua abian (16); proiektua aurkezteko (13); proiektua aurkeztu (48); proiektua aurkeztu zuen (17); proiektua aurkeztuko (6); proiektua aurrera ateratzeko (7); proiektua aztertzeko (7); proiektua bertan behera (26); proiektua bultzatu (6); proiektua egin (10); proiektua egiteko (14); proiektua garatzeko (12); proiektua gauzatu (12); proiektua gauzatzeko (17); proiektua izan (17); proiektua izan zen (6); proiektua kritikatu (7); proiektua lantzeko (7); proiektua martxan (8); proiektua onartu (45); proiektua onartu zuen (16)

sortzeko proiektua (6); urtegiaren proiektua (19); y aren proiektua (12)

aurrekontu proiektuak (9); egiteko proiektuak (10); euren proiektuak (8); gure proiektuak (7); handitzeko proiektuak (8); horrelako proiektuak (7); lege proiektuak (61)

proiektuak aurkezteko (7); proiektuak aurrera ateratzeko (6); proiektuak aurrera egin (7); proiektuak aurrera egingo (6); proiektuak bertan behera (7); proiektuak garatzeko (11); proiektuak izan (6); proiektuak porrot (8)

aurrekontu proiektuan (8); lege proiektuan (14); proiektuan parte hartu (17)

proiektuarekin bat (8)

bizi proiektuaren (6); handitzeko proiektuaren (7); lege proiektuaren (69); lege proiektuaren arabera (8); lege proiektuaren aurka (7)

proiektuaren alde (31); proiektuaren aldeko (7); proiektuaren arabera (26); proiektuaren ardatz (8); proiektuaren arduradunek (8); proiektuaren aurka (46); proiektuaren aurka agertu (8); proiektuaren aurkako (15); proiektuaren barruan (13); proiektuaren berri (25); proiektuaren bultzatzaileek (11); proiektuaren helburua (12); proiektuaren inguruan (24); proiektuaren inguruko (14); proiektuaren kontra (29); proiektuaren kontrako (12); proiektuaren sustatzaile (6); proiektuaren sustatzaileek (7); proiektuaren zati (6)

aurrekontu proiektuari (11); lege proiektuari (13); proiektuari buruzko (21)


proiektual izond proiektuari dagokiona.

Kontzeptuek, beraz, praktikaren aurretik joan behar dute, eta I. liburuaren 2. kapituluan eraiki egoki bat egiterakoan bildu behar diren kontzeptu giltzarriak laburtzen eta, elkarrekin erlazionatuz, aipatzen saiatuko da, goitik behera doan "iter" proiektual batean kokatuz, hasi abstrakzio geometrikotik eta eraikuntza materialeraino iritsiz.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 210. orr.


proiektuburu iz proiektu jakin baten buru den pertsona.

Badirudi Colin Pillingerrek, Beagle 2 proiektuburu den zientzialari britaniarrak, ez duela oraindik etsi nahi.  Berria - Gaiak   2004-01-08

Samien Informazio Zentroko proiektuburua da Anneli Lundmark.  Berria - Mundua   2004-11-20


proiektudun izond proiektuak dituena.

Bizia eta bizitzeko gogoa bat eta bera baldin badira, ze alde dago hildako garbiaren eta zinezko gogo edo gose-egarririk gabeko gizaki proiektudunaren artean?  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 270. orr.


proiektugile izond/iz proiektuak egiten dituena.

Sistema funtzioaniztun baten adibide da odol-zirkulazioa, gorputzean diren beste asko bezala, baina ingeniari proiektugilearen ahalmenetik kanpo dagoena.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 13. orr.

Nork eta berak, Ministerioko proiektugilerik onenak.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 30. orr.


proiektuka adlag proiektuen arabera.

Hemendik aitzina laguntzak ez dira zonaldeka banatuko, baizik eta proiektuka.  Berria - Euskal Herria   2006-04-08

Klusterrak, horretarako, hainbat irizpide jarraituko ditu bere jardunean: proiektuka lan egitea; kideen jarduera nagusiak zaintzea eta ez kaltetzea.  Berria - Euskal Herria   2004-03-31


proiektutxo iz adkor proiektua.

Ezin konta ahala plan eta plantxo, proiektu eta proiektutxo asmatuko dira "bion artean", maite-denbora jakinaren betegarri edo sasi-bizigarri.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 266. orr.


proiekzio (orobat projekzio g.er.) 1 iz proiektatzea; proiektatzearen ondorioa.

Puntu batetik plano batera egindako proiekzio bat balitz bezala deskriba daiteke geometrikoki aldakuntza hau.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 41. orr.

Mundu mapetan Peters-en proiekzioarekin bezala, herri txikienak probintziarik handienaren neurria hartzen du.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 20. orr.

6. irudian garbi ikusten da proiektatutako irudi bat infinitu objektu posibleren proiekzioa izan daitekeela.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 42. orr.

Folioetan inprimatutako hainbat proiekzio erakusten dizkio Antoniori: "hauek dituk hogei urtekoak, hauek hogeita hamarrekoak eta hauexek berrogeikoak"; ilaje ezberdinak, desberdintasun txikiak, batzuk sumaezinak ia.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 95. orr.

Film baten proiekzioa edo antzezkizunen bat ustekabean eteten denean.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 136. orr.

Proiekzioak dirauen bitartean (ia hiru ordu) ikuslea behartuta dago bere buruari bloke horien arteko denborazko erlazioen nondik norakoaz galdetzera.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 161. orr.

Proiekzio guztiak Antzoki Zaharrean emango dituzte, ohikoa denez.  Berria - Kultura   2006-04-26

Lehen proiekzioa 16:30ean egingo da; bigarrena, 18:30ean.  Berria - Euskal Herria   2004-11-14

Zutabe hau argitaratzen denerako azken biak geratuko dira ikusteko, eta haiekin batera zenbait hitzaldi, tailer eta film dokumentalen proiekzio.  Berria - Kultura   2006-05-05

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Erretinako irudia esaten zaion hori korneak, begi-niniak eta kristalinoak osatzen duten sistemari esker begiaren atzealdean eratzen den proiekzio optikoa baizik ez dela.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 22. orr.

Perspektibazko proiekzio batek proiektatutako bolumenak eta haiek espazioan duten antolamendua.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 199. orr.

Bazela garuneko neurona-mailan, entzumenezko espazioaren "mapa" gisako bat, zentzumen bidezko informazioaren puntuz puntuko proiekzio ororen guztiz desberdina.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 57. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Proiektatzen denean, tarte beltzez bereizitako fotogramen proiekzio-jarraitasun batek sortzen du filmeko irudia. Begian eratzen den irudi optikoaren proiekzio izaera hori Antzinarotik ezagutzen da.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 162. orr.

Argi-dardara argi gertaera periodiko guztietan agertzen denez, proiekzio-lastertasuna geldiegia denean agertzen da zineman.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 36. orr.

Proiekzio angelua ezin hobea da; atzealde ilunarekin, gainera.  Berria - Kultura   2004-08-11

Erretinako irudia (irudi optikoa) ikusten den eszenako gainazal desberdinen luminantzien proiekzio bidezko irudikapen bat da.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 39. orr.

Beste mota batzuetako filmek erakutsi dute argien nola eraberritzen duen proiekzio-denborak filmaketa-denbora.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 161. orr.

Zaputzak ez die askorik iraun, ordea, proiekzio-gelako erdi-ilunpe goxoak txantxetarako gogoa ekarri baitie berehala.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 79. orr.

Proiekzio-aretoko argiak piztearekin batera. plastikozko pasabide luze bat doa ikusleengandik proiekzio pantaila bateraino.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 83. orr.

Proiekzio lanparen intentsitatea jaso zenean [...] 4 Hz-z goiti igo zen maiztasun kritikoa, eta segundoko 24 irudi proiektatzean berriro azaldu zen txinpartaketa.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 36. orr.

Beste mahai baten gainean, berriz, Talesi buruzko emanaldian dagoeneko erabilitako proiekzio-materiala, abian jartzeko prest.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 120. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Serbiako artistaren hiru bideo proiekzio aurkeztuko dituzte.  Berria - Kultura   2004-12-23

3Dko animazio proiekzio batean.  Berria - Kultura   2004-11-14

Guk ikusten duguna argi proiekzio batek eragiten du.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 168. orr.

5 irud/hed

Mito honek barbaroaren beraren arimako borroka psikologikoaz kanpoko mundura egiten duen proiekzioa dirudi.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 156. orr.

Erlijioari dagokionez, Feuerbachen proiekzioaren teoriak bederen gaur egun arte jarraitzen du.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 265. orr.

Beste kontu bat da, bere jardunak ematen dion proiekzio sozialaz baliatuko den edo ez kausa batzuen alde ekiteko.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 208. orr.

Enuntziatua ez da egoera jakin baten edo errepresentazio-multzo baten proiekzio zuzena hizkuntzaren mailara.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 115. orr.

Kontuan izanik tokiko esparrua ezin dela izan egitura mediatiko handiagoen proiekzio lokal hutsa, baizik eta lurraldeari eta bertan bizi den gizabanako zein kolektiboei lotutako telebista.  Berria - Harian   2005-12-27

Kultur Hedapenerako eta Proiekzio Unibertsitariorako errektoreordea.  Berria - Euskal Herria   2004-03-03

Munduko Bankuaren proiekzioen arabera 1994, 2020. urtean Taiwan eta Thailandia munduko lehen hamabost herrialde boteretsuenen multzoan sar daitezke.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 129. orr.

Urtean zenbat diren jakiteko ez dut proiekzioa egin beste erremediorik, gutxi gora beherakoa ateratzeko.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 202. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

proiekzio edo irtengunea (3); proiekzio lastertasuna (3)

erretinako proiekzioa (3); filmaren proiekzioa (3)

bideo proiekzioak (3); erretinako proiekzioak (4); proiekzioak dirauen bitartean (3)


proietu ik proiektu.

projektu ik proiektu.

projekzio ik proiekzio.

projimo (orobat protsimo) 1 iz lagun hurkoa.

Projimoa maitatzen erakutsi digu ebanjeliotik Nazareteko maisuak.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 20. orr.

2 lagun projimo ipar lagun hurkoa.

Nire lagun projimoak.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 19. orr.

Iduri luke France 2 gateko errienta eta France3 gateko Louis delakoa sortuak direla beren lagun-protsimoen alde jokatzeko.  Herria   2003-09-18

Agatak zernahi entzun zezakeen, baina kontuz: lagun protsimoa sensiblea zen, Louiseren gisako emazte larderiatsuak eta beren izaeraz ideia berezia zutenak batez ere.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 231. orr.


prokatartiko izond aurrez erabilgarria.

Presondegiotan egin zuen egonaldiak ondorioz ekarri zuen, kausa prokatartiko gisa, haren eldarnio edo eromena, ez hala ere amorru bizikoa.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 20. orr.


proklama iz aldarria.

Ez zen prokuradorearen proklama berri bat, baizik eta Batzar Nazionalak zabaldu erabaki bat, egiazko lege bat.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 128. orr.

Baxenafarrek mistelaren bukoietan gordeta pasatzen zituzten Hegoaldera Karlos erregegaiaren proklamak.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 88. orr.

Hizkuntza "arruntetan" argitaratu proklamek ez zuten arrakastarik, ez eta armen hartzeko adina zuten gizonak beren kabuz aberriaren zerbitzuan jartzera sustatzen zituzten ordezkari herritarren presentziak ere.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 177. orr.

Ez ditzatela erabili halako proklamak Euskal Herrian garatu beharreko prozesuaren funtsa desitxuratzeko edota herritarren artean nahasketa eragiteko.  Berria - Euskal Herria   2006-02-19

Neure proklama eginez amaitu nahi dut: Hemen, benetako galera, herrialde honetako hizkuntzarik garrantzitsuena ez ezagutzea da, eta ideia honen hedapena politikaren, maitasunaren eta literatur kalitatearen bitartez, hirurak bat eginik soilik lortuko dugu.  Berria - Kultura   2006-02-09


proklamatu, proklama, proklamatzen du ad aldarrikatu.

Estatu-nazioek eta inperioek ez dute izan lotsarik beren kultura eta zibilizazioen benetako esparrua "unibertsala" dela proklamatzen.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 128. orr.

Hauteskundeak Frente Popularrak irabazi zituela, Errepublika proklamatua zela eta harrezkero dena aldatuko zela.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 7. orr.

-Chauvin-Dragon hiriko herritarrak, Frantziako herriaren ordezkari diren Pinet eta Cavaignac herritarrak gure artean ikusteko ohorea dugu egun! -proklamatu zuen Monduteguyk, lorietan-.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 222. orr.


proklamazio iz aldarrikapena.

Gure moralaren gehiagotasun proklamazioak.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 87. orr.


proklisi iz esaldiko elementu azentugabe bat eskuinera duenari prosodikoki lotzea.

Horregatik proklisia eta enklisia hotsek elkarri eragitea errazten duten egoerak izan ohi dira.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 130. orr.


prokontsul 1 iz antzinako Erroman probintzia bateko gobernaria, botere guztiak biltzen zituena; kolonia edo kideko lurralde bateko gobernaria, botere osoa eta kontrolik gabekoa duena.

Flavio-k, Getulia-ko prokontsulak, berrehun soldadu eman zizkidan xede hartarako.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 115. orr.

Gero Metelo, prokontsul izendatua, Alpeez haraindiko Galiara abiatu zen.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 58. orr.

Badirudi [...] diploma berean Anastasio enperadoreak prokontsul izendatu zuela Klodoveo.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 300. orr.

Zesar Galian prokontsul zen eta ezin zezakeen deus egin.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 60. orr.

Irakerako prokontsul Paul Bremerrek.  Berria - Mundua   2004-04-09

Hori da Bremer prokontsulak inposatu nahi izan zuena 2003ko ekainean.  Berria - Harian   2005-01-29

2 (hitz elkartuetan)

Klovis Frankoak [...] Konstantinoplan urruti zegoen Anastasio enperadoreagandik prokontsul-titulua eta kontsul-intsigniak eskuratu zituen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 16. orr.


prokontsulatu 1 iz prokontsularen kargua eta dignitatea.

Gregorio Tourskoak, kontsulatuaz ari delarik, ez dio ezer prokontsulatuaz.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 300. orr.

2 prokontsula jardueran dagoen denbora.

Prokontsulatu hori sei hilabetekoa izango zen bakarrik.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 300. orr.


prokreatu, prokrea, prokreatzen du ad kumeak sortu.

Epe ahalik laburrenean antigaiaren gerizatzeko zulo beltz sakona jazarri beharrik gabe kolpeak hartzen dituen izate uherra, oinazea saihestuz, mina baztertuz, prokreatzea eta produkzioa segurtatzeko tresna kontzientea bihurtzea liteke xedea, arrangura eta kezka existentzialak ezabatuz.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 188. orr.


prokreazio iz kumeak sortzea.

Apuñatik isuri endomorphina ttanttak premiazkoak zitzaizkidala sinetsiz, ahurrak sabelpera bideratu nituen, onanismoak apainkeria egokiaren prokreazio helburu saindutik saihesten ninduela ustez.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 115. orr.


prokrustear izlag Prokruste-ri dagokiona; Prokuste-ren metodoak erabiltzen dituena.

Otomandar milletak erauzi eta nazio-estatu erabat burujabeen forma exotikoan ebakitzeko prokrustear metodoak jada aipatu dira zati honetan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 256. orr.

Mapa politikoa erabat berregiteak, Mendebalde modernoaren diseinu iraultzailera moldatzeko, miseria ekarri zuen milioika gizakirentzat, eta eragindako sufrimendua are zabalagoa eta biziagoa izan zen, oinarri nazionalisten gainean politikoki gero eta nekezago antola zitezkeen lurralde eta populazioetan prokrustear operazioa arrakastaz gauzatu ahala.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 183. orr.


prokuradore 1 iz herri ordezkari batzuei ematen zaien izena; salatari publikoa. ik fiskal.

Pontzio Pilato erromatar prokuradoreak [...] medailoietan enperadorearen irudia zeukaten erromatar zutoihal militarrak Jerusalemera sartu zituenean, juduen erreakzioa sutsua izan zen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 79. orr.

Ikusiko da erabateko aldea zegoela kargudun horien eta guk egun alderdi publikoa deritzogunaren -hots, gure prokuradore nagusien, erregeren edo jaunaren prokuradoreen- artean.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 236. orr.

Erresumako prokuradore nagusi Pedro Etxarten seme bigarrena.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 175. orr.

Nazioko prokuradore izanez, auzitegietan ministerio publikoaren zereginak zituen, legeak idazten eta ikerketak agintzen zituen.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 57. orr.

Girolamo Cardanoren aita, Fazio, altxor publikoko prokuradorea, doktorea, legelaria, eta eruditoa zen.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 287. orr.

Saiatu ziren Jacquesen mailako izan zitezkeen gizon-emakumeekin, hiriko abokatu eta prokuradoreekin, harremanetan jartzen.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 242. orr.

Monduteguy izendatu zuten kantonamendu hiriburutzat Baiona zuen Uztaritzeko eskualde guziaren prokuradore.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 57. orr.

Berebiziko zehaztasunez galdetu zuen nor zen hiriko gobernadorea, nor Ganberako burua, nor prokuradorea; labur esanik, ez zuen aipatu gabe utzi funtzionario nagusietako bat bera ere.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 23. orr.

Aita Sainduak nahi lituzke epaile hauek, auzipetuak beste horiek eta prokuradoreak beste haiek.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 168. orr.

Baionako prokuradoreak artxibatu egin du Etxeberriren aurkako salaketa.  Berria - Euskal Herria   2006-04-26

Pierre Hontang prokuradoreak isun handiak eskatu ditu hamarnaka demoentzat, legearen izenean, berak lege hori lotsarik gabe urratzen duelarik.  Herria   2004-12-30

Prokuradoreak erabaki dezake, adierazpenen berri izatean, pertsona auziperatzea.  Berria - Harian   2005-08-11

2 (hitz elkartuetan)

Jaime II.a Mallorcako erregearen legeetan erregeren prokuradore postuaren sorkuntza ageri da, egun gureek dituzten funtzioekin.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 237. orr.

· Bestela izan balitz ere, ez zatekeen sartuko, gisa horretako hika-miketan onuradun bakarrak legegizonak, auzitegi-prokuradoreak eta gainerako kideak baitira.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 127. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

baionako prokuradore (5); prokuradore nagusiak (3)

baionako prokuradorea (3)

baionako prokuradoreak (3); paueko prokuradoreak (3); prokuradoreak erabaki (3); prokuradoreak helegitea jarri (3)

prokuradorearen ahalak (3)

baionako prokuradoreari (3)


prokuradoreorde iz prokuradorearen hurrengoa, eta, egoera jakin batzuetan, haren ordekoa. ik fiskalorde.

2002an Baionako prokuradoreorde izendatu zuten.  Berria - Euskal Herria   2006-04-29

Etxeberrik jakitera eman duenez, prokuradoreordeak erran dio afera xumea dela eta ez duela zentzurik auziperatzeak.  Berria - Euskal Herria   2006-04-26

Prokuradoreordeak Jean-Jacques Loustaudaudine Donapaleuko auzapezak jarritako salaketan oinarririk ez dagoela adierazi du eta ondorioz segidarik gabe utzi du afera.  Berria - Euskal Herria   2006-04-26


prokuradoretza iz fiskaltza.

Lehenengo salaketa jarri zutenetik, Mozambikeko Prokuradoretzaren eta Giza Eskubideen Ligaren babesa jaso dute; Baita Amnesty Internationalena ere.  Berria - Gaiak   2004-05-16

Prokuradoretzari bidalitako txostenean, mojek diote bikote horren etxean kentzen dizkietela organoak haurrei eta handik aireportura eramaten dituztela kaxetan.  Berria - Gaiak   2004-05-16


prokuraketa iz prokurazioa.

Erreferendum horretan, bozkazale izena emana duen lekuan bozkatzerik ez duenak, prokuraketa bat eman diezaioke beste bozkazale bati.  Herria   2005-05-05

Prokuraketa horren betetzeko joan behar da edo instantzia auzitegira, edo jandarmeriara edo polizetxera.  Herria   2005-05-05


prokurazio iz ahal bat ordezkari bati uztea; ordezkari gisa aritzea.

Aiacciun prokurazioz emaniko 1.500 bozen zilegitasuna zalantzan jartzen dituzte abertzaleek.  Berria - Mundua   2004-04-17

Biltzar nagusi hori iragan da uztailaren 6an Uztaritzeko Eskuz Esku gelan 32 lagun bertara jinez eta 25 prokuraziorekin.  Herria   2005-07-21

Guri hoinbeste eskatzen diguten jendeek ez ote dute prokurazioz perfektu izan nahi?  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 45. orr.


prolapso iz gorputz organo bat, lokaikuak amore emanda, beheratzea edo ateratzea.

-Zilbor hestearen prolapsoa.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 306. orr.

Prolapsoaren lilura.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 114. orr.


prolatibo izond/iz euskarazko –tzat atzizkiari dagokion kasuaren izena.

Destinatiboan -entzat (mendiarentzat) eta prolatiboan -tzat (menditzat).  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 155. orr.

Prolatiboan -tzat zein -tako onartu zen: laguntzat zein lagundako biak dira Batua.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 195. orr.


prole 1 iz haurrak, umeak.

Eguneko lehen eta azken zigarreta ordu horretan ematen dut gauero, ahizparen ondoan, sofan etzanda, egun osoko ama langilearen jardueraren buruan, eta, azkenean, jainkoarren, prole osoa oheratuta dagoenean.  Berria - Kultura   2006-02-01

2 irud/hed ondorengoak.

Aski ezaguna da Wellsen Munduen arteko gerra (1898) nobelaren prolearen oparotasuna (inbaditzaile alienigenen istorio guztien iturburua da).  Berria - Kultura   2004-09-29


prolegomeno iz atarikoa.

Oraindik prolegomenoetan gaude, beraz, sekretismorik gabe baina diskrezioz landu behar dugu bidea ea posible den adostasuna.  Berria - Euskal Herria   2004-07-03

Kantek, Prolegomenoen sarreran, Humez ari dela: [...].  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 303. orr.

Filosofia arloren batentzako Prolegomenoak argitaratzen zirenean.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 14. orr.


prolema ik problema.

proletalgo ik proletargo.

proletargo (8 agerraldi, 6 liburu eta artikulu 1ean; orobat proletalgo 115 agerraldi, 4 liburu eta artikulu 1ean) 1 iz proletarioak, langileria.

Diskutigarria duk proletargoaren diktadura, ez duk uste?  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 250. orr.

Proletargoaren lider hura lege-eta-ordenaren aldeko bere etsaiek erosi zuten, eta isiltasun onuragarrian bizi izan zen eta aberastasun porrokatuan hil.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 217. orr.

Bai nire militantzia, bai oroimenean itsatsita neuzkan kanta sentimentalak, bai, batez ere, etengabe erabiltzen genituen hitzak: "herria", "nazionala", "soziala", "proletargoa", "iraultza" eta beste hamaika halako.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 446. orr.

Agian, hemendik aurrera, proletargoaren ordez prekariogoari buruz hitz egin beharko dugu, horixe baita langileriaren helmuga neoliberalen logika aseezinean.  Berria - Euskal Herria   2006-01-05

Proletargoaren rocka egin nahi duk?  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 86. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Proletargo-auzo bateko handitasunik gabeko eliza da, dena porlan, dena aluminio, dena antzinako estilo.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 32. orr.

· Desintegrazioaren ezaugarri nabariena gizarte-gorputzaren zisma da hiru zatitan: gutxiengo menderatzailea, barne-proletalgoa eta kanpo-proletalgoa.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 436. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

proletargoaren diktadura (3)

barne proletalgo (9); kanpo proletalgo (6)

barne proletalgoa (11); kanpo proletalgoa (4)

barne proletalgoak (8); kanpo proletalgoak (7)

barne proletalgoaren (10); kanpo proletalgoaren (6)


proletario 1 iz bizitzeko bere soldata besterik ez duen pertsona, eskuzko lana egiten duena eta bizitze maila apala duena, burgesa edo kapitalista ez dena. ik langile.

Alde batetik, ekoizpen baliabideen jabe direnak, kapitalistak; eta bestetik, bere lana baizik ez dutenak, proletarioak.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 48. orr.

Bat-batean nekazari izateari utzi eta proletario bihurtutako jendea.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 38. orr.

Lurra gizarte-klase berri batek lantzen du, jopuen klaseak; klase hori libre izandako eta proletario bihurturiko gizonek eta liberto edo esklabo askatuek osatzen zuten.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 22. orr.

Hori beldurra proletario hauek heriotzari diotena!  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 241. orr.

Industria eremuetako proletarioaren profila ahitzen, lausotzen, egokitzen ari da herrialde garatuetan.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 120. orr.

Hiriko proletarioak ondo daude hirian geratzen diren bitartean.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 241. orr.

Hegoaldetik etorritako proletario askok.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 38. orr.

Higikunde honek bat egin zuen errusiar proletarioen ideia iraultzaileekin, baina yiddishari eta judu nortasunari uko egin gabe.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 221. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Han, aski egoera larrian, Erromako bazter auzoetako proletario mailarik apalenetako eta baztertuenetako langileria eta gazteria ezagutu zituen.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 9. orr.

• 3 izond proletarioena, proletarioei dagokiena.

Familia proletario batean hazia naiz ni: aita, buzo urdina jantzita, goizeko zazpietarako sartzen zen egunero fabrikan.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 14. orr.

Auzo proletario bat zen Adurtza, eta hala da oraindik: etxe merke eta zapalak, Mesetako ibaien izenak dituzten tabernak, lantegietako hesi luzeak, belarrik gabeko parkeak.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 69. orr.

Kritikak arte proletario berriaren aitzindaritzat jo zuen.  Berria - Kultura   2006-01-17

Ukabila airean eta kantu proletarioak ikasten.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 44. orr.

"Iraultza", gure eta gure ondorengo belaunaldiarentzat, borroka proletario eta sozialistarekin asoziatzen dugun kontzeptua da.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 218. orr.

Iraultza Sozialista eta internazionalismo proletarioaren beharra defendatu nahi genuen.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 227. orr.

Erromatar bakeak eskainitako aukera lehian zeuden zenbait erlijio proletariok hartu zuten.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 28. orr.

Kanpai hauetxek egingo diote agur iraultza proletarioaren egunsenti distiratsuari!  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 76. orr.

Gutxiengo menderatzailearen aurkako erreakzio proletarioak adierazpide bortitza aurkitu zuen hainbat garaitan eta hainbat lekutan, Erdi Aroko nekazari-gerretatik Frantziar Iraultzako jakobinismoraino.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 364. orr.

4 irud/hed

Emakumea Kreazioaren proletarioa besterik ez baita, nahiz eta dotore jantzia baldinbait ere.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 212. orr.

Gelatxo soinuaren langilea izan da, proletarioa, lana bukatutakoan etxera etortzen zena.  Pako Aristi   «Gelatxo, soinuaren bidaia luzea», 2001 - 63. orr.

Larba hori ez da osorik garatzen; langile bat da, proletario bat, lanerako eta mendekotasunerako espiritua duena.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 251. orr.

Sexu-bizitzaren proletario triste haiek bazuten beren talde harrotasuna.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 269. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

iraultza proletarioaren (3)


proletarizatu, proletariza, proletarizatzen da/du ad proletario bihurtu.

Auzoa proletarizatu egin zen.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 58. orr.

Langile-klaseak klase ertainaren bizi-maila materiala lortzea klase ertainaren zati handi baten bizitza espiritualki proletarizatzearekin batera ematen zen itxuraz  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 398. orr.


proletarizazio iz proletarizatzea.

Proletarizazioaren adibiderik nabarmenenak Estatu Batuetako "Hegoalde Zaharrean" eta Hego Afrikako Batasunean "zuri behartsuak" ziren, beren kide kolonizatzaile arrakastatsuagoen afrikar esklabo inportatuen edo bertakoen gizarte-mailara eroriak.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 363. orr.

Noren onurarako izaten da, batez ere, pammixia- eta proletarizazio-prozesu hori?  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 43. orr.

Gutxiengo menderatzaileak "proletarizaziorako" joera azaltzen du, barne-proletalgoaren arruntasunak eta kanpo-proletalgoaren barbarotasunak hartzen ditu, desegintzaren azken etapan, bere bizimodua beste haienarenetik bereiztezin bihurtu arte.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 440. orr.


prolifiko izond emankorra.

Idazle eta kazetari prolifikoa.  Berria - Mundua   2004-09-19

Gure aita guztiz prolifikoa zen.  Berria - Kultura   2004-02-07


prologo 1 iz hitzaurrea.

Dena den, hori dena interesantea izanik (Ortega-ren pentsamendu politikoarentzat), hemengo gure gaian, ingelesei epilogoa baino, Alemanei Prologoa interesatzen da gehiago.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 241. orr.

En torno al casticismo-n (1895), prologoan Herrien Psikologiak bitartean Espainian duen oihartzun zabala konstatatzen da.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 86. orr.

2 atarikoa.

Clermont-Ferrand (Frantzia) inguruan egindako prologo batekin hasi da aurtengo Dakarra.  Berria - Kirola   2004-01-02


prologomania iz hitzaurreak idazteko zalekeria.

Jarraian, prologomania desegokietsi zuen, "aspaldian erabili baitzuen jada trufagai, Kixotearen aitzinsolas antzetsuan, Ingenioen Printzeak".  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 163. orr.


promena
1 promenan adlag pasiatzen. ik promenada 3.

Frantzian, Le Puy-tik honarako bidean, ikus daitezke herriko etxeek egin agusalekuak, beilan eta promenan dabiltzanendako.  Herria   2003-10-02


promenada (12 agerraldi, 4 liburu eta artikulu 1ean) 1 iz pasiera, paseoa.

Baiona eta Milafranga artean "Antsoteko ordokia" osatzen duten 300 hektara bazter berdeen antolatzeko gisan promenada eta publikoaren formatzeko, 111 000 euro ekartzen ditu Akitaniak.  Herria   2005-06-30

Bazen arratsaldero joaten ginen promenada eder bat ibaiertzeko zuhaizpean.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 47. orr.

Promenada amaiturik, etxera hartzen dut, bazkaldu eta banoa harkaitzetan goiti.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 138. orr.

Ea noiz etortzen diren promenaderako.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 48. orr.

Tentsioa ibiltokirat abiatzeko tenorean, aldiro aldatzen dizutelakotz promenadarako ordua.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 14. orr.

Diziplina gutxieneko bat ezarriko dio bere buruari: ibiltokiko promenadetan huts ez egitea, ahal izanez gero, paseoak eta ariketa fisikoak uztartzea...  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 15. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Bainan promenada denboran etxerat joateko permisionea ukaiteko behar zen nota onak izan diziplinakoan.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 82. orr.

· Ez dut orduko gisan berriz ikusi: Hondarribia aski herri polita da, behean zuhaitz promenada bat eta aldamenean itsasoa daukana, ordoki batean kokatua, Irundik hurbil antzean.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 78. orr.

3 promenadan adlag pasiatzen. ik promena.

Nik, vodka xume bati plastikozko basotik tiratuz, gure aurrean promenadan dabilen munduari begiratzen diot.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 259. orr.


promenaldi iz pasiera, paseoa.

Hitzik erran gabe sartu zen, eta argi ikusi nuen promenaldi itxuratu hark niri gutuna ematea bertze xederik ez zuela izan.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 132. orr.

Gaurdanik, hartu dut orobat neure gelan jateko xedea, eta ez dut handik jalgitzeko asmorik, ez bada promenaldi ttipiak egiteko.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 364. orr.

Promenalditik itzuleran, emakume bikotea joana da.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 207. orr.


promenan ik promena.

promenatu, promena(tu), promenatzen 1 da ad paseatu.

Bere baitaratzeko astia izan dezan, promenatzen gara une batez basoxkan zehar; gero etxeari buruz daramat.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 64. orr.

Harresietan gaindi promenatu naiz gauean, bakar eta gogoetatua.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 201. orr.

Bordeletik promenatzeko edo paseatzeko era guztien artean, egon behar du bakarren bat Ameriketatik iristen zen kakaoaren edo kafearen aztarna gordetzen duena.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 123. orr.

Egun osoa hondartzan barrena promenatzen eman ondoren, arratsa heldu zelarik, Baionara itzultzea pentsatu nuen.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 58. orr.

Hoteleko hallean promenatzera doa.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 207. orr.

Joaiten ginen aste barnean promenatzerat, bi egunez...  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 82. orr.

• 2 du ad Espainiako gerra zibilean, norbait epaiketarik gabe hiltzeko eraman.

Sartagudan -harrezkero Alargunen Herria deitu izan zaio- 86 gizonezko promenatu zituzten.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 22. orr.


promenatzaile iz paseatzailea.

Umeek jolas egiten dute denden aitzinean; etxekoak jalgi egiten dira; plaza nagusia promenatzailez betetzen da.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 205. orr.

Promenatzaile samalda bat ikusi nuen nonahitik heltzen ari eta kotxeroak egoten ziren herriaren sarrera aldera lehenbailehen iritsi nahirik bezala, baina ez nion bestelako kasurik eman.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 58. orr.


promenatze iz Espainiako gerra zibilean, norbait epaiketarik gabe hiltzeko eramatea.

Horien artean ez ditugu kontatzen bertze lagun anitz (1.000 inguru) promenatze ("paseo") bidez Bizkaian hil dituztenak.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 78. orr.


promes (orobat promesa; Euskaltzaindiaren Hiztegian promes agertzen da) 1 iz zerbait egingo dela aginduz ematen den hitza. ik agintzari.

Alferrik eginaraziko zitzaion hari ez edateko promesik.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 89. orr.

Esker onezko oparia egin beharrean nengoen, eta gaur bete dut promesa.  Elizen arteko biblia   EsZ 7,14

Baina ez nuen asmorik promesa kunplitzeko.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 21. orr.

Urteak joanean, ez zuen inoiz promes hori hautsi.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 191. orr.

Lortu nuen Promes horren gaineko zin solemne batek ez ziola beroni buruzko azalpen gehiago ematen uzten.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 285. orr.

Neure buruarengatik egin dut zin, promes sendoa, hitz aldaezina eman dut: [...].  Elizen arteko biblia   Is 45,23

Zuk niri promes honen fede ematea nahi dut.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 983. orr.

Ulertu behar da horrela agintzen duenak erabaki eta alda dezakeela bere jarrera, promesaren hartzaileak bere faborearekiko jarrera alda dezakeen bezala.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 83. orr.

Berriz abiatu ziren kopek eder batzuen promesik gabe nekez ulertuko zen abiadura biziaz.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 176. orr.

Heriotzari diogun beldurragatik lortutako promesak baliozkoak dira naturazko egoeran.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 75. orr.

Eguna argitu baino lehen, deiadar degizut laguntza eske: zure promesetan dut itxaropen!  Elizen arteko biblia   Sal 119,147

2 (izenondoekin)

Promes eder hau heriotza arte gorde zuen, hutsik egin gabe.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 878. orr.

Jaunak israeldarrei egindako promes eder haietarik batek ere ez zuen huts egin, denak bete ziren.  Elizen arteko biblia   Jos 21,45

Goitik behera zintzilikaturik, promes urratu bat bailitzan.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 88. orr.

Anaiak libratzeko promes faltsuarekin engainatuta.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 152. orr.

Inoiz ez zion federik emango promes huts bati, idatzizko konpromisoa behar zuen.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 152. orr.

Luteziaren eta nire artean bi izakiren artean promes baten, are promes solemne baten baliokide den konfiantza hori sortzea.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 129. orr.

3 (egin aditzarekin ik beherago 6)

Promes hau egin bainuen: "Jaunak Jerusalemera itzularazten banau, oparia eskainiko diot Jaunari".  Elizen arteko biblia   2 Sm 15,8

Promesa egin ostean, etxera itzuli zen, eta lehengo osasunaren jabe aurkitu zuen hitzik eta korderik gabe utzi zuen eta jada hilik egongo zela uste zuen gaixoa.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 440. orr.

San Frantziskogana jo zuen erreguak eta promesak eginez.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 861. orr.

Polita da elkarri promesak egitea, tren batean batak besteari agur esatea.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 180. orr.

Frantzisko dohatsuari promes bat egin zion eta, hilzorian jada, haren laguntza eskatzen hasi zen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 861. orr.

Neskak promes asko eginak zizkion: huts egin ote zion?  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 303. orr.

Gaztaro bete-betean bere burua behartu zuen Jaunari promes sendo hau eginez: alegia, ez ziola ahal zuen heinean laguntza ukatuko Jaunaren izenean eskatzen zion inori.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 878. orr.

Jaunaren ituna: Abrahani eginiko promesak berritu.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 43. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Gogoratu zuen bere hauteskunde promesetako bat PSOE-PP ituna «indartu eta berreskuratzea» izan zela. Ituna, leialtasun-promesean eta zin-hitzean eta hain poliki eta dotore deskribatzen den azken jai-otorduan iristen da bere gailurrera.  Berria - Euskal Herria   2004-05-13

Gizakiari, gizon eta emakumeen arteko maitasunaren aurrean, zoriontasun promesa bat irekitzen zaio.  Berria - Gaiak   2006-01-26

5 etorkizun ona bide duen kirolari gaztea.

Atletak zazpi mailatan ariko dira: juniorretan (emakumezkoak eta gizonezkoak), promesetan (gizonezkoak), kros laburrean (emakumezkoak eta gizonezkoak) eta kros luzean (emakumezkoak eta gizonezkoak).  Berria - Kirola   2006-03-15

Promesen mailan, Ongai eta Diaz Ulzurrun irurtzundarrek oso erraz irabazi zuten Garcia II.aren eta Aranbururen aurka (22-10).  Berria - Kirola   2006-04-26

Promesetan, Elezkano-Linzoain eta Urrutikoetxea-Aurtenetxe ariko dira.  Berria - Kirola   2006-02-15

Promesak: - Elezkano-Linzoin 22; Garralda-Beroiz 14.  Berria - Kirola   2006-02-08

6 promes egin ik promestu.

Haurrari promes egin zion txoriei eta landetako piztia gaixo guztiei hitz egiten erakutsiko ziola.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 75. orr.

Garbi dagoena da Knox doktoreari promes egin ziola ahalegin guztia egingo zuela laguntzeko.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 164. orr.

Ahaztua zuten biek promes egin ziotela Buckbeaken defentsa prestatzen laguntzeko.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 223. orr.

Damianek promes egin dio, bera arduratuko dela Leonen familia etorri baino lehen aspiradorea etxe osoan pasatzeaz.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 99. orr.

Ematen zuen gidariak promes egin zuela ez geniola hitzik aterako, bidaia osoan ez baitzuen ahorik zabaltzen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 333. orr.

Solasaldi labur hari azkena emaiteko, promes eginik ezen ez nuela bakarrik utziko, handik kanporat jalgi nintzen, non aiduru bainuen gurdizaina.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 414. orr.

Damutu zen andrea egin zuenaz, eta promes egin zuen ez zuela gehiago santuaren jaian eskulanik egingo, eta, promesa egin bezain laster, amaitu egin zen odol-isuria irin orean. Onik zen lagunak promes egin zion Frantzisko santuari eta agindu zion, beraren merezimenduz gaixoak osasuna berreskuratzen bazuen, meza nagusian parte hartuz ospatuko zuela urtero beraren jaia.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 447. orr.

Promes egin bazion ere, neska ez zen bera bisitatzera itzuli.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 97. orr.

-Haraino lagundu baninduzu -segitu nuen-, atzo promes egin zenidan bezala, dena bestela aterako zen.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 58. orr.

Amak promes egin zion Frantzisko dohatsuari, eta honen merezimenduei esker berehala lortu zuen osasuna.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 270. orr.

7 promes egite

Mitinak, ekitaldi koloretsuak, promes egite ugari eta arerioarekiko adierazpen garratzak ez dira faltako kanpainak iraun bitartean.  Berria - Harian   2005-04-01

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

promes bat (5); promes eder (3); promes egin (57); promes egin zion (11); promes egin zuen (9); promes egiten (4); promes hau (9); promes hau egin (7): promes hori (3); promes hura (3)

bere promesa (12); egindako promesa (12); eginiko promesa (7); egiteko promesa (3); itzultzeko promesa (3); oilarraren promesa (8); promesa bat (11); promesa batekin (3); promesa baten (3); promesa bete (11); promesa bete zuen (3); promesa eder (4); promesa egin (26); promesa egin zuen (5); promesa hori (6)

egindako promesak (8); eginiko promesak (4); nire promesak (3); promesak beteko (4); promesak egin (8); promesak eginez (3); promesak egiten (4); zeure promesak (4)

egindako promesaren (3); zeure promesaren arabera (5)

promesen mailako (3); promesen mailan (7)


promesaldi iz promes baten denbora.

Ekarri zituzten apaiz-jantziak, hasikinak eta hamarrenak, eta etorrarazi zituzten promesaldia burutua zuten nazireuak.  Elizen arteko biblia   1 M 3,49


promestu, promes(tu), promesten du ad promestu, hitzeman, agindu. ik prometatu.

Presidente berriak aldaketa sustatuko duela promestu zuen atzo: «Jarrera ireki batekin gobernatuko dut; inongo mendekurik gabe».  Berria - Mundua   2004-05-04

PP ez bazen aurkezten eta haiek bakarrik aurkezten baziren, zinegotzi guztiak ateraz gero dimititu egingo zutela promestu zuten.  Berria - Euskal Herria   2004-07-25

Atzo hamar luis eskaini nizkizun; gaur halaber dizkizut promesten.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 144. orr.


prometagarri izond esperantzak ematen dituena etorkizunari begira.

Mikel Azurmendiri (1994) ikerbide prometagarria iruditu zaio Juaristirena inondik ere.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 154. orr.


prometatu, prometa, prometatzen (orobat prometitu g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian prometatu agertzen da) 1 du ad promestu.

Hamasei urte zituen, 1533ko urtarrilean Migel Mailuk bere fedea prometatu zionean.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 66. orr.

Osaba, prometatu bezala, zirkulutik urrats baterat paratu zen, hari bizkar emanik, bere buruaz ezin segurago.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 242. orr.

Uste duzu garesti saldu nuela leku garrantzitsu hura: ez, oro prometatu nion musu baten truk.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 307. orr.

Eta prometatu zitzaionaren hautematea Jainkoaren egintzak (gorets bedi!) zirelako froga hauxe da, ez zitzaizkiola jakinarazi egintza-atributuak besterik.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 134. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Eta holaxe bizi gara, holaxe goaz bide luzean Lur Prometaturantz. Erlijioko edozein kiderentzat, are gehiago Joana Albretekoaren menpeko izanik, lur prometatuaren suerte bat zen Biarno.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 78. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

prometatu bezala (3)


prometear izlag Prometeori dagokiona; gizakiagan sinesten duena. ik prometeiko.

Gizon primitibo batek, [...] aspalditxo geldi geratuak, orain berriro askatu zuen bere prometear élan-a sozialki ezinbestekoa den ahalmen hori berori pertsonalitate sortzaileengana, aitzindari bide-urratzaile gisa agertzen zitzaizkionengana, zuzenduz.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 272. orr.


prometeiko izond Prometeori dagokiona; gizakiagan sinesten duena. ik prometear.

Horren eraginez edo, barra-barra erabiltzen ditugu karga moral sekulakoa darien eta inoiz bukatzen ez diren kizun prometeikoak, kutsu subliminal moralista eransteraino euskal bizitza egunerokoari: euskaldunok, antza, dena dugu kizun.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 162. orr.

Parkean nengoelarik bera baino bost aldiz handiagoko ogi-puska baten garraioan ari zen inurri guztiz heroi prometeiko bati begira, Dostoievski dontsua hurbildu zait.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 56. orr.


prometitu ik prometitu.

promiskuitate 1 iz nahas-mahasa.

Promiskuitate hartan, han, piztia artean, eta zera zegoela! zezena!  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 14. orr.

2 zenbait pertsonekiko sexu harreman nahasia.

Ezkontzatik kanpoko harremanak, promiskuitatea eta emakumeen komunitatea ez direla bekatu...  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 206. orr.

Pentsatzen zuten nahi gabeko haurdunaldiak, abortuak, dibortzioak, promiskuitatea eta baita indarkeria sexuala ere amaituko zirela heziketa sexualarekin.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 294. orr.

Promiskuitatean bizi izan zen, irritsezko zurrunbilo baten erdian.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 15. orr.

Euskaldun bat izan zen [...] bere furfuria sektarioan, Ostiral Santuko egunean, zenbat urtez ez gara gogoratzen, promiskuitatezko parranda publikoak antolatzera ere iritsi zena.  Askoren artean   «Rataplan» - 27. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Aurreko testuinguru batean ikusi dugunez, gizarte-desintegraziozko garai baten bi ezaugarri nagusi promiskuitate-zentzua eta batasun-zentzua dira.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 24. orr.


promiskuo izond zenbait pertsonekiko sexu harreman nahasia duena; harreman modu horri dagokiona.

Gure senide gertukoenak bezala, giza primateok ere ez gara espezie monogamoa, oso promiskuoa baizik.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 263. orr.

Haien portaera sozialarengatik eta jarduera sexual promiskuo eta sarriarengatik.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 17. orr.


promiskuoki adlag nahas-mahasean.

Susannaren, bada, meneko eta laguntzaile zen Marchín [...] zeinaren apaletan promiskuoki lerrokaturik baitzeuden hestebete, apaingarri sakratu, kutun eta otoitz-liburuak.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 33. orr.

Material akastuna, ordea, hornitzaile bien paperetan promiskuoki bildurik gertatu zuan.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 274. orr.


promotora ik promotore.

promotore (orobat promotora g.er.) 1 iz sustatzailea.

Hizlari: Jakes Iroume Irulegiko auzapeza, Jean Mixel Galant kontseilari orokorra, [...], Jean Pierre Indaburu promotorea, Antton Curutcharry baigorriar gaztea.  Herria   2005-04-07

Bera promotore den eraikuntzetan alor hauek jorratu ez ezik promozio pribatuetan betearazi ere egin behar ditu.  Berria - Gaiak   2004-10-28

70 inguru hartzen ditu banketxeak, 72 inguru promotore eta lurzoruen jabeek.  Berria - Euskal Herria   2004-07-07

Orain, bi gisetako bizitegiak nahi dituzte hor eraiki: sozialak behereko partean, nagusiki jende adintsuarentzat HLM sozietatearekin; gaineko partean aldiz hiriak promotore pribatuak lehian ezartzen ditu.  Herria   2003-11-13

Harenak ziren edo dira: Setim promotore pribatuak 180 etxe eraiki dituen gunea, Herriko Etxeak berriki erosia duen Agerreko jauregia, [...].  Herria   2005-06-16

1991n ondo saldu geuntsoan "Inmo-Viz" promotoreari.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 43. orr.

Last Tour International promotorak jakinarazi du Santanderren ekainaren 22tik 24ra bitartean egingo den jaialdiaren egitaraua.  Berria - Kultura   2006-03-16

Kontzertu antolatzaile gisa Noise on Tourrek eskuratu duen garrantziaren lekuko dira promotoreak datozen hilabeteotarako iragarri dituen taldeak: Hugo Race&True Spirit, Nine Pound Hammer, Mick Harvey, Demolition Doll Rods [...].  Berria - Kultura   2006-03-23

2.000 libra inguru batzea lortu ondoren, alde egin omen zuen promotoreak; jakina, horixe bai ekimen onuragarria!  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 232. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Nire aita, Angeltxo, Degrela jauna, Real Madrideko zuzendaritzako beste jaun bat eta Espainiako boxeo promotore handiena. Last Tour International kontzertu promotoreak nazioarteko musika jaialdia antolatuko du Bilbon uztailaren 13tik 15era.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 346. orr.


promozio 1 iz sustapena.

Autorearen obraz hitz eginez gero, proiekzioaz hitz egingo nuke, ez promozioaz.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 109. orr.

Irakasleen promozioa eta soldataren pizgarriak batez ere ikerkuntzan oinarritzen direla.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 125. orr.

Publikatzearen bide horretan lagunduko dion promozioa egiteko astia falta du.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 322. orr.

Bistan zegoen Anek oso ondo zekiela bere buruaren promozioa egiten.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 202. orr.

Promozioak argitaletxe handiek antolatzen dituzte eta idazle konkretu batzuekin.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 109. orr.

80ko hamarkadan, Espainiako telebista kate pribatu bateko programa ospetsu batean barrabarra egin zen "Cacao Maravillao" izeneko txokolate baten promozioa.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 84. orr.

Promoziorako diru gabeziaz kexu dira editore gehienak.  Berria - Kultura   2006-04-14

Hemen gaindiko hamar bat hazkurriren promozio bateratua sustatzeko sortua den APPAB elkartearekin.  Herria   2005-08-04

Promozio handia egiten ez bada, komunikabideetan iragarkiak jarriz esate baterako, oso zaila da film bati lekua egitea.  Berria - Kultura   2006-01-04

Lehen mementoan harridura sor lezake [...] jendeak teologiako ikasketak promozio sozialaren ikuspuntutik baliagarri bezala edukitzeak.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 63. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Promozio kanpaina bitxiaren ondoren produktuaren kaleratzea etorri zen: aldizkaria, alegia.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 78. orr.

Oraingotz, promozio alea beizik ez dugu eskuratua, "Kaixo Ardizain" kantuarekin.  Herria   2002-10-17

Segidan MTVren boikota helduko zen, promozio bideokliparen mezu arrazista zela medio.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 33. orr.

«70eko hamarkadako klixe onenekin batera, generoaren oinarrizko erritmoak ageri ditu», dio disketxeak banatutako promozio orriak.  Berria - Kultura   2006-02-24

Dublinera bidaia bat tokatu zitzaion Eroskin, aurrez egindako bidaia baten promozio zozketan berak jakin gabe parte hartu zuelako.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 111. orr.

Hantxe gelditu nintzen, bakarrik, nire promozio-lekuan.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 119. orr.

Biografoak inprimaketa eta promozio kostuak berdintzeko modurik aurkituko balu [...] pozik ekingo lioke hain kultur balio handia duen lana argitaratzeari.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 52. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Lakuak araua onartu zuen otsailean, alkateak udal promozioak Etxebideren zerrendaren arabera zozketatzera behartzeko.  Berria - Euskal Herria   2004-05-14

4 titulu, edo gradu bat denbora berean lortzen duten pertsonen multzoa.

Hirurogei bat lagunek osatzen genuen geure promozioa, bi gelatan banatuta, A eta B.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 35. orr.

Biak aurtengo promozioko ingeniariak.  Herria   2002-10-03

Inkestak 2002. urtean graduatu zen promozioaren analisia egin du.  Berria - Euskal Herria   2004-04-27

Mondragon Unibertsitateko 2000. urteko promozioaren %90,7 lanean ari da.  Berria - Ekonomia   2004-07-23

Fakultatean bi gorpu erabiltzen genitinan laboratorioko praktikak egiteko, eta urtez urte bi gorpu berberak zitunan, mila promozio ezberdinek bisturia sartu zietenak.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 128. orr.

Denak gazteak ziren, denak ziren euren promozioetako azkarrenak, distiratsuak.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 54. orr.

Heziketa Fisikoko lehenengo promozio haietako partaideak ginen, Gasteizko fakultatera ikastera baino gehiago ondo pasatzera etorri ginenetakoak.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 32. orr.

Lagunak galdurik eta promozio berrietako gaztetxo ikastunez inguraturik ikusi genuen geure burua.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 32. orr.

Badirudi sartu berri den kartzela zaintzaile promozio gazteak zuhurtasun handiz aplikatzen duela legea.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 75. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

promozio kanpaina (4)

promozioa egiteko (5); promozioa izango (3)

lehen promozioko (5); promozioko ikasleen (3)


promoziobide (orobat promozio bide) iz sustatzeko bidea.

Idazlan baten atzean argitaletxe, promoziobide, merkatu eta interesak daudela, denak ere borrokan zer idazlan gailurrean jarri edota ixiltasunera bultzatu.  Berria - Kultura   2004-06-05

Neurketa horren ondorioz errazago proposa daitezke promozio bideak, dela soldatan dela ibilbide akademikoan ere.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 125. orr.


promozionatu, promoziona, promozionatzen du ad sustatu.

Argitaletxe batek idazle bat promozionatu nahi badu, kritikek hori bideratuko dute.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 328. orr.

Hargatik dute bankuek eta gainerako erakundeek holako interesa artistak lainezatzen eta promozionatzen, eta bazter guztiak artez betetzen.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 136. orr.

Penelope Cruzen gorputz osoko argazki hortera bat hautatu dute filma promozionatzeko.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 57. orr.

Liburua ez da batere promozionatzen, hil egiten da jaio orduko.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 406. orr.

Pioneer konpainiak Sunskit marka daramaten sodak promozionatu nahi ditu.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 158. orr.

Frantsesek edozein aitzakia hartzen dute turismoa promozionatzeko.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 49. orr.


promulgatu, promulga, promulgatzen 1 du ad lege eta kidekoez mintzatuz, ofizialki publikatu, indarrean jarri dadin.

Errepublikako presidenteak hamabost egun ditu legea promulgatzeko.  Berria - Ekonomia   2006-03-30

Kristandadeak bere legeak promulgatu zituen, gizarte-jardueraren eremu osoa hartzen zutenak Elizan eta Estatuan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 282. orr.

Legeak ezagutzea promulgatu behar dituen legegileari egozten zaio.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 199. orr.

Estatuek ingurumenari buruzko lege eragingarriak promulgatu beharko dituzte.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 120. orr.

Karakalaren ediktua K.o. 212an promulgatu ondoren, Erromatar inperioko gizonezko aske guztiak, salbuespen txiki-txikiekin, erromatar hiritar izan ziren.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 92. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Lege promulgatuak subiranoarengandik datozela, zuzenki eta filosofikoki hitz eginez, subiranoaren ahotik jaso direnean bakarrik jakin daiteke.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 199. orr.


promulgazio iz promulgatzea.

Itsasoz bestaldetik haien lurraldera sar zitezkeen etorkinen kopurua zorrotz murriztuz 1921 eta 1924ko promulgazioen bidez.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 254. orr.

Promulgazioan bi gauza azaldu behar dira: bat, legea promulgatzen duenak edo dutenek botere legegilea edukitzea; edo, daukanaren edo daukatenen baimenarekin egin dezatela; bestea, legearen zentzu propioa da.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 199. orr.

Legegilearen borondatea deklaratzen ez bada, ez da legea; eta hori promulgazioari esker egiten da.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 199. orr.


pronominal 1 izond izenordainari dagokiona.

Osagai pronominalak edo loturako partikulak erabiltzen badituzte, lehenagoko edo etorkizuneko esaldiei dagozkienak.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 113. orr.

2 aditzez mintzatuz, izenordain bihurkariez eratzen dena.

Esan dezakegu indoeuropar hizkuntzak bazuela neutro singularreko -d bukaera, adjektiboek agertzen zuten -m-tik desberdina zena, pronominala esaten diogun flexioan.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 267. orr.


pronostiko 1 iz susmo edo aieruetan oinarrituriko iragarpena.

Elizabeth erreginari aldian behin pronostiko eta iragarpen batzuk egitearen truke, lasai bizi eta ikasketetan murgiltzeko aukera izan zuen John Deek...  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 54. orr.

Pronostiko guztien aurka, letra adintsu hura nik altxa asmo nuen eraikuntza intelektualaren zutabe bihurtzeko zorian zegoen.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 87. orr.

Pronostikoren bat egitekotan...  Berria - Kirola   2004-03-13

Zaila da pronostikoa egitea, halere nik Koteto jotzen dut faborito, bera txapeldun handia baita.  Berria - Kirola   2004-09-04

Denek pronostikoak egiten dituzte gurutzatuek erantzungo dutenari buruz.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 182. orr.

Berak serio-serio pronostikoa bota du: «Juanek eta Peiok irabaziko dute, 22-15, hori bai Aimarren aurka lan asko egin beharko dute».  Berria - Kirola   2006-03-16

Lasterketari dagokionez, pronostikoak bete ziren.  Berria - Kirola   2004-11-16

Pronostikoak beteaz, berak lortu zuen boto kopuru handiena, ponderazioa egin eta gero.  Berria - Euskal Herria   2004-04-01

Partida hasi aurretik pronostikoek faboritotzat jotzen bazituzten ere, atzokoan urduritasunak kalte handiegia egin zien Iriondo eta Rekalderi.  Berria - Kirola   2004-05-02

Pronostikoek neurketa lehiatu bat aurreikusten bazuten ere, atzokoan Txafee eta Laskurain jaun eta jabe izan ziren Iruñeko Labriten.  Berria - Kirola   2004-03-07

Bilbao Basket Zaragozara abiatuko da gaur, pronostikoak hausteko asmoz.  Berria - Kirola   2004-01-31

2 diagnostikoaren arabera sendagileak egiten duen eritasunaren aurreikuspena.

Pronostikoak ziurtasunik gabea izan behar zuen, ordurako I. jaunaren egoera egonkorra zela zirudien arren.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 51. orr.

Orain arte, gaixo baten oheburura deitutako medikuak diagnostiko bat egiten zuen, eta hartatik saiatzen zen eritasunaren bilakaera aurreikusten, hots, pronostikoa egiten.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 131. orr.

Gaitzak gero eta lehenago diagnostikatu, pronostikoa hobea izaten da.  Berria - Gaiak   2006-03-03

Disfagien %80k pronostiko ona izaten dute.  Berria - Gaiak   2006-01-27

Medikuaren agiriaren arabera, «pronostiko erreserbatuko gaixotasuna du».  Berria - Euskal Herria   2006-03-10

Gibelean tumore bat duela eta medikuntzak diagnostikatutako pronostikoaren kontra, zenbait urte gehiago bizitzea erabaki du.  Berria - Kultura   2006-04-26

3 (meteorologian) iragarpena.

Datu zehatzak ematea nornahik egin zezakeen, baina nor ausartuko zen pronostikoa egitera?  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 78. orr.

Baliosoa zen sarritan bere pronostikoa, baina informazioa emateko modua zuen aparta.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 77. orr.

Hauxe zen baserritar eta artzain askorentzat neguko atariko anuntzio eta pronostiko fidagarria.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 414. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pronostiko ona izaten (3)

pronostikoak bete (3); pronostikoak egiten (3)


pronostikogile iz eguraldi iragarpenak egiten dituen pertsona.

Ate asko jo genuen pronostikogilearen bila, baina Bizkaiko Golkoko Meteorologia Zentrokoa batik bat.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 78. orr.


pronto 1 adlag prest.

Hain urduri eta adeitsu emakume gazte batekin zeudelako eta hain aitakoi aldi berean, aholku bat beti pronto ezpainetan.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 185. orr.

Hantxe ni pronto, zain, bezperatik kuidadoz landutako iragarpenarekin.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 110. orr.

Bueltatzerakoan horra non daukan kazola erbiarekin pronto.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 140. orr.

Kotxea pronto zegok, nahi duanean eramango hau hirira, hik esan.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 118. orr.

Ama alai zegoen, zopa pronto zegoela esateko igo zenean.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 33. orr.

-Pronto hago? -esan zidan, autotik jauzi batez atereaz-.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 107. orr.

Nire mutilak pronto daude.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 352. orr.

Kanoiak bolbora franko dauka, eta helburu berriak begiz jotzeko pronto dago.  Berria - Kirola   2004-10-27

Gezurra pronto izaten nuen.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 27. orr.

Algortako pisu batean egokitu ginen presoek dena pronto izan arte.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 199. orr.

Badaezpada ere, beti pronto dituen esaldiak esango ditu noizik eta behin.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 74. orr.

2 (-ko atzizkiaren eskuinean)

Apusturen bat egiteko pronto inork erronka botaz gero.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 82. orr.

Mikrouhin labean hiru minutu egin eta mahaira eroateko pronto.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 57. orr.

Luzaz bizi izan zen hango kobazuloan ermitau, beti ere bidaiariei laguntzeko pronto.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 12. orr.

Gehientsuenak, baina, lasaiago sentitu dira, udako beren umezurztegi partikular horretan beste astebeterako askatasunaz gozatzeko pronto.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 50. orr.

-Zoaz infernura, Fionn Mac Cumhail! -hots egin zuen, bere ezpata altxatu eta Fionni zartada emateko pronto.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 196. orr.

Mutila ere amore emateko pronto zegoen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 99. orr.

Egunkaria tolestu zuen, hitz egiteko pronto zegoela adieraziz.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 72. orr.

Etorkinak hartzeko pronto al gaude, akaso...?  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 285. orr.

Bostak dira eta kalera ateratzeko pronto da, Miren bila etorriko baitzaio laster.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 35. orr.

Haren begi argi tristeek aspertuak ziruditen, denborak ekar zitzakeen gauza bitxi guztietarako pronto.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 161. orr.

Haien buru Morgana zetorren, eta gerrarako pronto zegoen baldin eta ez bazioten mirabe bat itzultzen.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 163. orr.

Festa egunerako pronto, horrela.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 280. orr.

-Etzirako pronto zaukaagu kotxea -esan zion Bautistak.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 167. orr.

3 bezain pronto bezain laster.

Etxeratu bezain pronto, telefonoa hartu eta komisariara deitu zuen.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 178. orr.

Ni hemen nintzela konturatu bezain pronto, alde egin zian.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 42. orr.

Gora iritsi bezain pronto sakatu nion berriro jaitsierako botoiari.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 15. orr.

-Nahi baino beranduago, baina ahal bezain pronto.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 98. orr.

Larryk bere lan egutegia zuen, eta aukera izan bezain pronto joaten nintzen ni hara.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 55. orr.

Gaitzaren agerraldiak, azaldu bezain pronto, desagerrarazi egin behar dira, lehenbailehen.  Berria - Gaiak   2006-03-02

Atetik sartu bezain pronto ia, justu hirurei eskua eman ondoren, oraindik mahai buruan esertzeko zegoela, bota zuen lehendabizikoz gerora gutxienez hiru edo lau aldiz errepikatuko zuen "muga zaitezte gertakizunetara" bere ustez desegoki hura.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 35. orr.

4 (erlatibozko atzizkiaren eskuinean)

Abisaiek astia hartzen duten bezain pronto espero ditudala.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 128. orr.

Hori etorri zait burura esnatu naizen bezain pronto, eta larrituta begiratu diot erlojuari: goizeko hamaikak eta hogei.  Agurtzane Juanena   «Esan gabe neukana», 2003 - 19. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

agertu bezain pronto (4); ahal bezain pronto (12); amaitu bezain pronto (10); atera bezain pronto (8); beti pronto (6); bezain pronto (328); bezain pronto ekin (3); bezain pronto hasi (5); bezain pronto konturatu (3); bukatu bezain pronto (8)

egin bezain pronto (10); egiteko pronto (7); eman bezain pronto (3); emateko pronto (4); entzun bezain pronto (4); eseri bezain pronto (3); eskuratu bezain pronto (3); etorri bezain pronto (4); ezagutu bezain pronto (4); gertatu bezain pronto (5); hartu bezain pronto (5); hasi bezain pronto (25); heldu bezain pronto (3)

igaro bezain pronto (3); igo bezain pronto (3); ikusi bezain pronto (14); iritsi bezain pronto (22); izan bezain pronto (15); jaitsi bezain pronto (3); jakin bezain pronto (17); jarri bezain pronto (6); jaso bezain pronto (12); konturatu bezain pronto (4); lortu bezain pronto (6)

ohartu bezain pronto (3); pronto agertu (3); pronto ekin (3); pronto hasi (5); pronto hasi zen (3); pronto jartzen (3); pronto konturatu (3); pronto zegoen (5); sartu bezain pronto (16)

ukabilak pronto (3); utzi bezain pronto (4)


pronuntziatu, pronuntzia, pronuntziatzen du ad ahoskatu.

Agian ez du ongi entzun, agian ez dut ongi pronuntziatu ingelesez.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 78. orr.


pronuntziazio iz ahoskera.

Neska bat, ingeles pronuntziazioarengatik hispanoa zitekeena, jarri zitzaion ondoan.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 98. orr.


pronunziable izond ahoska daitekeena,

Mundu pronunziablearen barnean ere badira, ez dakienarentzat, esaten zail xamarrak diren hitzak eta izenak.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 282. orr.

Edozer gauza da inpronunziablea impronunciable esateko laineza pedanteak harrapatu duenarentzat, hots, mixeria pronunziable baten ziegan alferrik galdutako izpirituentzat, eta, ororen buru, anabasa ero itxuragabe baina hagitz pronunziable bat baizik ez den mundu garatu edo informatu honentzat.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 283. orr.


pronunziatu, pronunzia, pronunziatzen da ad iritzia azaldu.

Donostia ez zen mugitu, probintziako beste herriak nahi zuten bezala "pronunziatu" zitezela utzita.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 95. orr.


proosino ik prozesio.

proosione ik prozesio.

proozione ik prozesio.

propaganda 1 iz zerbait ezagutaraztea, jarraitzaileak edo erosleak lortzeko.

Nork erabaki lezake zer den informazioa eta zer propaganda?  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 100. orr.

Ekintza hura propaganda bidez azaltzeko ahaleginak atxiloketa asko ekarri zituen.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 52. orr.

Aholkulariek eskatzen zutena baino gutxiago gastatu zuen armadan, baina, propagandaren bidez, zutena baino lau aldiz gehiago zutela sinetsarazi zien denei.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 24. orr.

Propagandak badaki komeni denean xalo eta inozo itxura hartzen.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 169. orr.

Saiatu zen Berlinen egin ziren Joko Olinpikoak nazien aldeko propaganda bihurtzen.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 66. orr.

Propagandarekin edozer lor daiteke, ezta Goebbels?  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 24. orr.

Arazoa zen [...] Francoren propagandak komunistatzat azaltzen gintuela.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 33. orr.

Kontuan izan behar duzu naziek fede itsua dutela propagandan.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 99. orr.

-Propaganda inprimatzeko.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 66. orr.

"Propaganda" esaten diote adituek, baina "gezurra"ren beste izen bat baino ez da, azken batean.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 168. orr.

Bada, noski [...] bere burua, erakusleihoa edo ganadua bailitzan, gustura erakusten duenik, propaganda edo fama edo nik ahal dakit zeren bila.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 125. orr.

"Politika" zioen apala propagandako liburu eta panfletoz beterik zegoen.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 211. orr.

Arriskua, oinarrizko heziketa unibertsalak propagandarako irekitzen zuen aukera zen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 361. orr.

Artxibo pribatuetan, garaiko filmetan eta propagandazko dokumentaletan arakatutako lanekin, 36ko gerraren inguruko The black dog (Txakur beltza) collage poetikoa aurkeztu zuen atzo.  Berria - Kultura   2006-02-19

2 (izenondoekin)

Komunikabideak ahaltsuago, eta propaganda erabakigarriago Apaizen sermoiari propaganda ofiziala eta film amerikarretako publizitate subliminal guztia erantsita.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 169. orr.

Borroka espirituala hasi zuten, non arma nagusia propaganda "ideologikoa" izango baitzen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 247. orr.

Propaganda demokratikoaren abiaburuetan iragar zitekeenaren aurka, hitzaren garrantziaz mintzo denean ekintzak prestatzeko, alegia, arrakasta lortzeko erabilgarri den arrazoinamenduaz ari da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 39. orr.

"Candido" izeneko astekari batean hasi zen idazten, propaganda demokristaua eta antikomunista eginez.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 12. orr.

Pedagogia iraultzailea esaten genioan hari, propaganda armatua.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 282. orr.

Hitz egin behar da, gizona, jendeari azaldu egin behar zaio nora iritsi nahi dugun, bestela hedabideen esku geratzen da informazio guztia, hedabide horien propaganda ilunak nahastu egiten du jendea.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 138. orr.

Propaganda hutsezko gerra asko dago munduan.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 169. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Mahai zabal baten gainean, Don Carlosen aldeko propaganda orri mordo bat topatu dut. Metroko bagoietan, eliza baten propaganda mezua ageri da.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 110. orr.

Bidean nindoala, Odeonsplatzeko zutoin batean propaganda afixa batzuk ikusi nituen.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 147. orr.

Albisteak zabaltzeko metodo modernoek eta propaganda-bide berriek, postatik hasi eta irratsaio eta prentsa arterainokoek, txanpongintza inperialean izan zuten baliokidea.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 80. orr.

Mendeko bi gerrate handietan ikaragarri perfekzionatu ziren propaganda teknikak.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 168. orr.

Banderak, himnoak, indar neurtzeak, propaganda aparatuak eta bat egiteak.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 112. orr.

"Gerra hotza" propaganda mailako erantzuna zen armamentu fisikoen mailako erronkari.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 248. orr.

Kazetariekin ibili ohi zen, propaganda zereginetan.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 234. orr.

Musikaria zenez, propaganda-batailoi batean sartu zuten, komisarioen eskumeneko. JOCekoak gara [...] eta langileen aldeko propaganda-jarduerak egin ditugu askatasun sindikal eta politikoak eskatzeko.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 189. orr.

Behin eta berriro errepikatuta, azkenean Hitlerren Propaganda ministro zen Joseph Goebbels-ek berak ere, sinetsi egin zuen egia usteko gezurra.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 106. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Demokrazia Kristauaren prentsa-bulegoaren aginduetara, oilo katolikoek hauteskunde-propagandarako lan egiten dute.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 127. orr.

5 propaganda-orri, mezu edo kidekoen multzoa.

Pentsu konpainia baten propaganda, 1924koa.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 54. orr.

Lehorrean zenean, baforean gordetzen zigun propaganda guztia.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 280. orr.

Batzuetan propaganda ekarri izan dut.  Agurtzane Juanena   «Esan gabe neukana», 2003 - 56. orr.

Propaganda ere bota dute.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 229. orr.

Jende gehiago geureganatzeko asmotan genbiltzan -propaganda banatzeko, besteak beste-, baina erorikoak gertatu ziren.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 52. orr.

Benetan ari naiz, neuk bakarrik zabaldu izan dut propaganda.  Agurtzane Juanena   «Esan gabe neukana», 2003 - 57. orr.

Sigla horiekin hornitutako panfletoak zabaltzeari ekin genion hortik zehar eta propaganda sartu genuen hainbat egunkari eta aldizkaritan.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 42. orr.

Posta-kutxan propaganda baizik ez du aurkitu.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 53. orr.

Sindikatuko propaganda, larunbaterako.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 213. orr.

Propaganda subertsiboa zabaltzea izan zen nire ordura arteko lana.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 57. orr.

Propaganda instituzionala jaso dut garraio publikoaren alde.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 72. orr.

Propaganda bereko beste orri batean txaleten aurkako informazioa dator.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 73. orr.

6 (hitz elkartuetan)

Armadaren izen onaren zikintzailea, milizianoa, salataria, medikua frontean, propaganda zabaltzaile zorrotza eta zinikoa...  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 183. orr.

· Askok, hautes propaganda izango zelakoan, gogo biziz hartu zituzten, hautagaiarekiko begirunez.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 199. orr.

7 propaganda egin

Nik, eskolan, propaganda egiten nuen inoren beldurrik ez duen fanatiko erreboltari baten moduan. emakume horrek ez dik egunkarietan propaganda egiteko beharrik, bezeroak lorez beteta joango zaizkiok-eta ate joka.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 108. orr.

Estatu laikoa da Espainia, eta ez da inola ere onargarri eskolan inork erlijio jakin baten aldeko propaganda egin dezan, ez hitzez ez janzkeraz.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 106. orr.

Eman dezagun Casarini izeneko hizlari bat ari zela hizketan keinu handiak eginez gobernuaren aldeko propaganda egiten.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 121. orr.

Eskualde hartan ez dela neholaz ere apez ihardokitzailerik onetsiko, eta, are gutxiago, lehengo eginkizunak bete eta iraultzaren kontrako propaganda egiten duenik.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 68. orr.

Munichen barrena dendaz denda ibili beharko bainuen nire produktuen propaganda egiten.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 153. orr.

Zer esan dezagun nahi duten, horrexen propaganda egiten digute, guk zer ikusi huraxe kondatuko baitugu.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 194. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

aldeko propaganda (15); aldeko propaganda egin (3); hauteskunde propaganda (8)

propaganda batailoiko (3); propaganda egin (9); propaganda egitea (12); propaganda egiteko (8); propaganda egiten (13); propaganda eman (3); propaganda gisa (5); propaganda handia (3); propaganda hutsa (11); propaganda hutsa da (3); propaganda kanpaina (4); propaganda politikoa (4); propaganda tresna (4); propaganda ugari (3)

hauteskunde propagandan (3)


propagandatsu izond propagandaz betea.

Paraiso propagandatsuak.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 339. orr.


propagandista izond/iz propaganda egiten duena.

Kazetari propagandista probintziano bati.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 208. orr.

Al Bahlul Al Kaedako «propagandista arriskutsua» dela esan du Pentagonoak.  Berria - Mundua   2004-02-25

Txekhoven propagandistarik handienetakoa bihurtu zen birraitona.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 145. orr.

Musulman lurretan ibili zen boladan [...] indo-arabiar zifretara bihurtu zen; haren propagandista izan zen herrialde kristautuetan.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 276. orr.

Mullerren sistemaren propagandista zen aldetik, atsegingarria gertatzen zitzaion ikustea zaindariak harridura nabarmenaz begiratzen ziola.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 72. orr.


propagandistiko izond propagandarena, propagandari dagokiona.

Nolanahi ere, testu propagandistiko haietan aurkitu zuten, non bestela, Godotek begitan hartuta zeukan Donostiaren irudi postalkara.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 62. orr.

Ikuspuntu propagandistiko batetik begiratuta, Kavkaz Centerrek zabaldu dituen bideook golpe gogorra izan daitezke Kremlimentzat.  Berria - Mundua   2004-07-28

Edo arrazoi "kontundente" propagandistiko bihurtzea.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 34. orr.


propagatu, propaga, propagatzen du ad hedatu.

Gure xedea eta helburua atergabeko lana eta azpilana egitea zela, urbiaindarren artean gure sinesteen eta gure ideien hedatzeko eta propagatzeko.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 93. orr.


propano iz hidrokarburo asea, gas sukoia, gas naturalaren osagaia dena (CH3-CH2-CH3).

Ingurumena, Jose Manuel Gisasolaren arabera, «gero eta energia elektriko, fuel-olio eta propano gutxiago kontsumitzeko joera dago».  Berria - Ekonomia   2004-11-19

Karabanaren barruan propanozko bi butano eta kanpingasa zeudenez, Ertzaintzak errepidea itxi egin behar izan zuen.  Berria - Euskal Herria   2006-03-15


propedeutika iz prestatze ikasketa, ikasketa sakonagoak ahalbidetzen dituena.

Logikak propedeutika gisa zientziaren ataria besterik ez du osatzen.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 23. orr.

Estetika transzendentalak eta, bereziki, Analitika transzendentalak, "zientzia gisa agertu nahi duen etorkizuneko edozein Metafisikaren" aurrekariak edo propedeutika garatzeko egitasmoa jasotzen du.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 8. orr.

Arrazoimen hutsaren zientzia, bere jatorri eta mugen juzgaketa soilaren zientzia, arrazoimen hutsaren sistemarako propedeutikatzat har daiteke.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 38. orr.


propedeutikoki adlag ikasketa sakonagoak ahalbidetzen dituela.

Guk egiazko adieran Filosofia dei diezaiokeguna Metafisikak osatzen du benetan, beraz, bai izadiarenak, baita ohiturarenak ere, eta bereziki bere hego propioekin ausartzen den arrazoimenaren kritikak, hots, ariketa gisa (propedeutikoki) aurretiaz doan kritikak.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 282. orr.


propentsio iz joera, jaugina.

Horretarako gauzaren ezaugarriak eta gaitasunak era disposizionalista batean definitu behar dira, joera edo propentsio legez ulertuta (probabilitateen bidez).  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 291. orr.


propi ik propio.

propial iz propioa, berezia.

Nork bere mundua duelako, propiala eta berezia, eta nor bere mundutik mintzatzen delako, azken batean.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 237. orr.

Geroztik zazpi mila urte igaro badira ere, funtsean ez omen da aldatu gure sentiberatasun propiala.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 36. orr.

Kontua da, polizia ezberdinez akituta dagoen gure herri hau, bere polizia propiala maitatu beharrean aurkitzen dela orain.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 57. orr.

Alboan nuen gizaseme gorraizetu samartzen hasiari bere estasi-une propialari buruz itaundu nion.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 155. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

hizkuntza propiala (3)


propialki adlag berez.

Gau garbi eta baketsua behar du bai: baina hego xuabe geldoa, hego punttua menditik behera disimuluan datorrenekoa lur-haize, lehor-haize, barren-haize hori genuke terrala, berez, propialki esanda.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 331. orr.


propietate 1 iz ezaugarria, berezitasuna, nolakotasuna.

Zuhaitz-mota bakoitzari dagokionez, azaldu ditut beren elementu-osaeraren arabera zein propietate dituen itxuraz bakoitzak.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1390. orr.

Zenbaki errealen beste propietate bat definitzen lagunduko digute orain ekuaziook.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 435. orr.

Zuzentasunaren esentzia bera du, eta Zuzentasunaren eta Egiaren propietate guztiak bereganatzen ditu.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 14. orr.

Logika batek propietate hau badu, logikoki baliozkoak diren formulak sistema formalaren teoremak izango dira.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 142. orr.

Lockek "propietate" hitza erabili beharrean, "kualitate" hitza erabiltzen du.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 177. orr.

2 (izenondoekin)

Euritik jasotzen den urak propietate osasungarriagoak izaten ditu.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3670. orr.

-Horrezaz aparte, -esan zuen ingelesak- badu Filosofoen Harriak propietate izugarririk.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 116. orr.

Aspirinaren propietate mirakulosoez edo Bisolvon Compositumaren onurez panfletoak idazten ote dituen nago.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 16. orr.

Material polimeriko bat sendotzeko eta bere propietate mekanikoak hobetzeko gehigarriak erabiltzea oso gauza hedatua da plastikoen munduan.  Berria - Gaiak   2004-09-30

Konposatu bakoitzaren propietate kimikoak ere aztertu ziren, usainarekin korrelazioren bat aurkituko zelakoan.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 137. orr.

Objektuen propietate espazialak ere gure sentikortasunarekin daude erlazionaturik, ez dira gure sentimenekiko independenteak.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 115. orr.

Proposizioen logika honek propietate metalogiko interesgarriak ditu [...]: logika honentzako ohiko sistema formal bat finkatu ondoren, zuzena eta osoa dela gertatzen da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 146. orr.

Oxidazioa murriztuta, gainera, zukuek propietate nutritibo eta bereizgarri organoleptikoak atxikiko dituzte.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 50. orr.

Odolak dituen propietate bikainetariko bat besterik ez da bere burua zigilatzeko ahalmena.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 185. orr.

Beste propietate garrantzitsua dentsitatearena da.  Berria - Gaiak   2006-03-10

3 (hitz elkartuetan)

Egoera horretan gogo-egoera edo gogo-propietate murriztezin horiek zer arraio diren imajinatzea zaila da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 188. orr.

4 jabegoa, jabetza.

Era berean, gero eta gehiago dira neskamea edo morroia propietate bat gehiago dela uste dutenak.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 60. orr.

Inguru guztiko harresi eta burdinazko ateek babesten zuten, tinko eta gogor, jabeen propietate zentzua edo aparte bizitzeko gogoa.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 149. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bere propietate (3); c propietate (3); propietate bigarrenak (3); propietate fisiko (4); propietate fisikoak (3); propietate komun (4); propietate lehenak (4); propietate mekanikoak (3); propietate metalogiko (3); propietate onak (3); zein propietate dituzten (3)

c propietatea (3); zakurra izatearen propietatea (3)

bere propietateak (3)


propileno iz gas egoerako hidrokarburo koloregabea, petroleoa fintzetik ateratzen dena.

Bada gure artean bere patua ezabaezinkiro bromoari edo propilenoari, -NCO taldeari edo azido glutaminikoari loturik eduki duenik.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 295. orr.


propina 1 iz eskupekoa.

Hura ordaintzerakoan propina bat emanez erakutsiko nion nire esker ona.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 8. orr.

Sei dolar eta hirurogeiko lenteja platerkada bat hartu eta hamar dolarreko propina utzi dit.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 111. orr.

Ez diat uste utzi diodan baino propina gehiago espero izango zuenik, ezin jakin inoiz.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 91. orr.

Andreasek eskerrak eman, eta propinako dirua edan zuen, baina ez gehiago.  Matías Mujika   «Edale santuaren kondaira» - Joseph Roth, 2001 - 27. orr.

Bertan geratu zen propinaren zain, paineluaz kopetako izerdia lehortu eta hiruzpalau eguneko bizarrari hazka eginez.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 92. orr.

Hemengo kamarero batek, propinekin bakarrik, egundoko dirutza irabaz lezake gau bakarrean.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 31. orr.

2 irud/hed

Saio normala amaituta, propinen txandan, "Itziarren semea" kantatu zuten, entzuleren batek eskatuta.  Agurtzane Juanena   «Esan gabe neukana», 2003 - 14. orr.

Edo taldeko kide egin edo atxilotuta geratu, eta, horrez gainera, astinaldi bat jaso propina.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 97. orr.


propio (orobat propi g.er.) 1 izond berezia, berekia.

Euskal idazleek edo euskal literaturak atzerrian ideia berezi, ezberdin edo propio bat saldu dezakeela esango zenuke?  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 222. orr.

Fraide mendikanteek Elizan beren bizimolde propio eta bereziaren arabera bizitzeko zuten eskubidea legitimatzeko.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 908. orr.

Irakurlea ohartuko zen aurkezle bakoitzak bere izaera zuela, desberdina, propioa.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 171. orr.

Etiko izendapenean bi termino bateratzen direla: êthos (eta letraduna), bizilekua, egoitza; eta éthos (epsilon letraduna) norbanakoaren profila, izaera propioa.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 9. orr.

Arraza bat posible da bere izpiritu propioa gabe, izpiritu propio bat ez hizkuntza propioa gabe.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 127. orr.

XIX. mende hondarrean, bi bizkaitar gaztek, Luis eta Sabino Arana Goiri anaiek piztu zuten euskal bihotzetan nazio propioaren aldeko sugarra.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 30. orr.

Nazio bakoitzak bere estatu propioa izaiteko duen eskubidearen aitzakiaz, [...].  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 84. orr.

Harengatik negar egiten zuenak, berriz, bere gaitz propioez zuela samin, eta bere heriotza propioaz zuela, ilun eta itzal, gogoeta egiten.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 54. orr.

Emakumearen kapituluaren barruan, publikotasunari espazio propio bat eskaini diot.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 11. orr.

Ezinezkoa zitzaidan lotura politiko-afektibo haiek guztiak etetea eta neure bide propioan abiatzea.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 75. orr.

Ez zutela sekula halako bikoterik ikusi, kodigo propio eta pribatu baten jabe, mundu estralurtar batean bizi zirela zirudien.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 48. orr.

Arima lotsor, txepelak ez du munduan misio propio bat: haren bizitzea hor-egotea eta irautea izaten da.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 234. orr.

LUR argitaletxeak bere baliabide ekonomiko propioak arriskatu zituen hiztegi entziklopediko bat argitaratzeko.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 109. orr.

Nork bere gustua, nork bere iritzia, nork bere maitea eta nork bere gauza propio eta bere-berezko mordo bat edukitzera (edo asmatzera) bortxatzen gaituen legea.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 203. orr.

2 berezkoa.

Liburu honetan diziplinari propio zaion konplexutasunetik aparteko ezer ez sartzen ahalegindu gara.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 18. orr.

3 gramatika-izenaz mintzatuz, berezia.

Izen propioen auzian, adibidez, Russellek guztiz baztertuko du izen propio batek denotatzea ez den beste eginkizunik izatea.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 128. orr.

XIII. mendean bai, izen propio gisa agertzen zaigu Orçi bat; izena bai, baina auskalo zerena edo norena.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 59. orr.

Zertzeladak, ordua eta izen propio bat edo beste ziren soilik faltsuak.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 154. orr.

Beste herrietako mintzairen hizkuntzak hartzen direla kasik izen propio bezala, hala nola Italiako "Giroa" eta, nahiz gutiago, Espainiako "Korridak".  Herria   2002-08-01

• 4 adlag berariaz, nahita.

Ez ninduan heriotzari iheska ibili, baina propio haren bila ere ez.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 197. orr.

Halako batean konturatu ginen umeek propio hondatzen zituztela jostailuak.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 11. orr.

Mendoza, esan bezala, gizon xehea izan da, herrikoa, aukera hori propio egin zuelako.  Berria - Ekonomia   2004-12-29

Jakizu, bildu ahal izan ditugun datuen arabera, propio eman diotela su aipatu eraikuntzari.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 125. orr.

-Askotan iruditzen zait pasarte batzuk niretzat propio idatzi dituela.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 27. orr.

Olazabalgo Don Tirso irundar aberatsa ere, artean, Donibane Lohitzunetik Parisa propio joana zela.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 129. orr.

Ez da berez sortua izan, propio piztua baizik.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 103. orr.

Intentzio makurrez juduen aurka propio asmatua.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 154. orr.

Sukarri pusketen artean piztu behar zen sua: hartarako propio markaturiko uztai biribil baten barruan.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 181. orr.

Baita Frantziatik harrera ofiziala egitera propio etorritako Castelnau jeneralak ere.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 11. orr.

Horretarako propio asmatutako tramankulu batez.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 46. orr.

Ke-hodia aldatuta zeukan motor burrunbatsu batean, propio ahalik eta zarata gehien atereaz.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 18. orr.

Deskuidoz edo propio, ez dago jakiterik.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 22. orr.

Gau soineko bat erosi behar izan zion festarako propio.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 58. orr.

Gidariak, handiuste kankailua bera, mugimendu arriskutsuak egiten zituen propio.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 349. orr.

5 ez-propio izond

"Haragiaren borondatea" esatean adierazten du, haragi-irritserako isuria, gizakiaren borondatearen aurka dagoena, nahiz eta honek bere menpe har dezakeen: gorputzarena da, eta aldi berean arimarena ere bai, nahiz eta arimarena modu ez-propio batean dugun, eta hortik etorri indarrak eskastea eta ahultzea.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 13. orr.

6 lehengusu propio ik lehengusu 3.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

hezkuntza sistema propio (4); hizkuntza propio (4); honetarako propio (4); horretarako propio (23); izen propio (21); lehengusu propio (5)

propio antolatutako (4); propio egin (7); propio egina (7); propio egindako (10); propio eginiko (9); propio etorri (6); propio horretarako (8); propio jarritako (7); propio prestatu (4); propio prestaturiko (6); propio prestatutako (11); propio sortutako (10)

sistema propio (8); sistema propio bat (4)

agentzia propioa (4); ahots propioa (24); araudi propioa (4); bere nortasun propioa (4); bide propioa (19); bilduma propioa (4); bizitza propioa (9); curriculum propioa (8)

eredu propioa (8); eremu propioa (5); esparru propioa (9); espazio propioa (7); estatu propioa (5); estilo propioa (17); estilo propioa duzula (5); etxe propioa (4); etxebizitza propioa (4); hezkuntza sistema propioa (8); historia propioa (4); hizkuntza propioa (16)

ikuspegi propioa (4); irakasleria propioa (5); iritzi propioa (6); izaera propioa (11); izen propioa (17); lege propioa (4); lehengusu propioa (6); leku propioa (5); modu propioa (4); mundu propioa (5); nortasun propioa (18)

politika propioa (5); proiektu propioa (5); sare propioa (9); sistema propioa (20); talde propioa (24)

baliabide propioak (11); estrategia propioak (4); ezaugarri propioak (9); izen propioak (130)

selekzio propioak (4); titulu propioak (4)

gorputz propioaren (4); hezkuntza sistema propioaren (4); interes propioaren (4); izaera propioaren (4)

izen propioen (5)

izen propiorik (4)


propiodun izlag propioko.

Titan Eguzki Sisteman dagoen atmosfera propiodun ilargi bakarra da.  Berria - Gaiak   2004-08-18

Kultura handikoa izateaz gain, gizon sendoa eta irizpide propioduna zela ikusi nuen.  Berria - Euskal Herria   2004-01-17

Film zatarrak oso, baina modu askean eginak eta irudi eta ikonografia propiodunak.  Berria - Kultura   2004-09-25


propioki 1 adlag berez; era propioan.

Esan gura da, propioki eta zuzenean Volksgeistaren teoria bat ez dagoela; dagoena da, literaturaren azterketak praktikatzerakoan edo historia unibertsalaren filosofia bat eraikitzerakoan, kontzeptu horren erabilpena baliabide -tresna- gisa.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 35. orr.

Hori da Ortega-k propioki arima kontsideratzen duena, arima korporalaren eta izpirituaren arteko zubia eta iraganbidea.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 216. orr.

Hizkuntza honetan posible izango da orokortzeak erabiltzen dituen argudioak propioki errepresentatzea, hau da, "oro" edo "edozein" partikulen erakoak.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 146. orr.

I. Berlinen liburuak Herder ez du propioki nazionalista legez interpretatzen.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 185. orr.

2 propio, berariaz.

Alemanez propioki ikasi duzu autore hauek irakurri ahal izateko?  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 295. orr.

Atera bezain laster helaraziko dizut ale bat eskuz zuretako propioki idatzitako eskaintzarekin.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 201. orr.


propiozepzio iz giza organismoari gurputz zatien kokapenaren berri ematen dion ahalmena.

Topagune horretan badira denborazko izaerarik ez duten alderdi asko eta asko; pantailan pertzibitzen den espazioaren eta propiozepzioaren espazioaren arteko espazio-bereizkuntzaren fenomeno psikologikoa da horietan garrantzizkoena.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 163. orr.


propiziatorio iz itun kutxaren gainean kokaturiko urrezko xafla karratua.

Itun-kutxaren estalkiaren bi ertzetan bi kerubin edo hegadun izaki zeuden elkarren buruz buru eta estalkiari begira: estalkia "propiziatorioa" ere deitzen da, berorren gain egiten baitzen barkamena lortzeko ohikunea.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 372. orr.

Zuen gurasoak, jakintzaz beteak, senidetasunez begiratzen diote elkarri, itun-kutxako kerubinek propiziatorioari bezala.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 372. orr.


proportzio (orobat proporzio g.er.) 1 iz gauza baten zatien arteko edo zati baten eta osotasunaren arteko egokitasuna.

Proportzio oro, edertasun oro, ordena oro, handi zein txiki, Jaungoiko Jaunagandik soilik izan daiteke.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 276. orr.

Edertasunaren sentimena ez dela printzipio, proportzio, kausa edo erabilgarritasunetik eratortzen den zerbait, zuzenean ematen dena baizik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 239. orr.

Ba ote dago proportziorik kirtenaren eta ontziaren artean?  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 204. orr.

Venus lumaduna edo Cupido kapaz jantzia agertzen badira, gorputz atalen liraintasun eta proportziorik bikainenaz ere, [...].  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 78. orr.

Ez da guztiz desegokia izango leku estu eta espazio itxietan lan egiten denean, kolomei proportzio lerdenagoak emanez lan egitea.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1970. orr.

Kontuan hartu behar dugu Ideian bertan badagoela Ongiaren Ideia osatzen duen anizkoitasuna -Edertasunak, Proportzioak, Egiak osaturikoa-.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 49. orr.

Oraingoan ere, gorputzen proportzioetan edo anatomia-legeekiko fideltasunean jarri beharrean arreta, azal hutsean jarri nuen.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 166. orr.

Keinuetan ikusten zitzaion erabide hura eta, batik-bat, mugitzeko zuen modu klasikoa, dena armonia eta proportzioen batzea.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 190. orr.

Harresien gainean, mairuen irudi proportziorik gabeak.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 129. orr.

2 tamaina, dimentsioa.

Kanpoko izaki hori, bere proportzioengatik, bere iraupenagatik, bere tasun izendaezinezko eta barnera ezinezkoengatik, bere jatorriagatik, bere etorkizunagatik edo bere helburuengatik, [...].  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 246. orr.

Haragizko kurben gainetik, proportzio anatomikoen gainetik, kontzeptua maite du, emakume-kontzeptua.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 10. orr.

Hartarakoxe proportzio egokiak ditueneko, hodei puska hori, goialdetik gandortzen joango da.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 242. orr.

3 zatidura biren arteko berdintasuna; kopuru biren arteko zatidura.

"Lehenak bigarrenari buruz bigarrenak bien baturari buruz duen proportzio bera duen erlazioari" deitzen zaio urrezko epaia (matematika bidez adierazita: a/b=b/ (a+b); proportzio horrek, aise egiazta daitekeen bezala, 1,618-ko erlazio bat ematen du aldeen arterako, "urrezko zenbakia" deitua).  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 250. orr.

Lehen ontziaren tamainaren eta eramango lukeen pisuaren arteko proportzioa 8/4 litzateke, eta bigarren ontziaren kasuan, berriz, 4/2.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 34. orr.

Orduan zilarraren eta kobrearen arteko proportzioa 960/1 zen.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 83. orr.

Demagun gastuaren eta urrearen arteko proportzioa 1/64 izan zela; zilar-kantitatea bikoiztu zenean -eta, beraz, prezioa erdira urritu zenean-, proportzioaa 2/64 izan zen.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 63. orr.

Gure inguruko beste herrietan gertatzen dena baino apalagoa den baliora iritsi da gure unibertsitateen gaurko ikasle/irakasle proportzioa.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 113. orr.

Konposatu inorganiko bat da hezur-minerala, kaltzioz, fosforoz, oxigenoz eta hidrogenoz osatua, gutxi gorabehera formula honek adierazten duen proportzioan: 3Ca3(PO4)2 Ca (OH)2.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 19. orr.

Odolean dauden gatz mineral guztien proportzioa % 0,9 inguru da (sodio kloruroa da nagusi).  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 165. orr.

Proportzioa hauxe zen: %70 gizonezkoak eta ia %30 emakumezkoak.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 151. orr.

Proportzio horren arabera, ontzi greziar edo erromatarrek urtebetean egiten zuten bidaia bat, hiru urtekoa zen gutxi gorabehera Salomonen ontzientzat.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 33. orr.

Dirua bikoiztean, makutoak ere bikoiztuz gero, proportzioak bere horretan iraungo du, bikoizte bataren eta bestearen aurretik bezala.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 73. orr.

Zenbat eta txikiagoa izan animalia, orduan eta azalera handiagoa dauka gorputzak, duen bolumenaren proportzioan.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 105. orr.

Gure ohituren kontra doa, merkataritza-espirituaren kontra eta zigorren proportzioan egon behar duen egokitasunaren kontra.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 18. orr.

Argi ikus daiteke, proportzioan, goraka nola doan.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 289. orr.

Bortxaz inportatua izan zen lekuetan, Estatu Batuetan bezala, proportzioak alderantzizkoak ziren.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 366. orr.

Proportzioak gordetzea forma gordetzea da.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 47. orr.

Proportzioak gordetzean eta dimentsioak aldatzean gordetzen dena da forma.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 47. orr.

4 (izenondo eta izenlagunekin)

Marierena zelako probabilitateak ez ziren proportzio aritmetikoan ugalduko, proportzio geometriko edo metatzailean ugalduko ziren.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 157. orr.

Proportzio berean besarkadera handiagoak erabili beharko dira goian, eta tornuen arrabolak ere handiagoak.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4670. orr.

Askatasun pertsonalaren eta gizarte-zuzentasunaren osagaiak zeuden proportzio desberdinetan konbinatuta.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 391. orr.

Lapurreta-arriskua alderantzizko proportzioan aldatzen zen lapurrak hazten ziren gizarte-ingurunearen egoerarekin.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 333. orr.

Badirudi estatu baten masak bere osatzaileen sentiberatasunaren alderantzizko proportzioan egon behar duela.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 73. orr.

5 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Gainerako gorputz-adarrek ere proportzio-erlazioa gordetzen dute, eta horretaz baliatu ziren pintore eta eskultore ospetsu guztiak.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1490. orr.

Ezinezkoa da atrio txikiek atrio handien proportzio-neurri berdinak izatea.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2850. orr.

Badaude beste kapitel-mota asko, era askotara deitzen direnak [...] gure ustez, ordea, ezinezkoa da horietan proportzio-ezaugarri desberdinak antzematea.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1850. orr.

6 aukera, egokiera.

Hitz egiteko proportziorik gabe utzi ninduen, han joan baitzen etorri zen bezala espaloian aurrera, ezinago erdara.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 201. orr.

Guraso aberats eta kualifikazioko seme-alabek beti dute eskolatze maila garaiagoa eta hobea izateko aukera handiagoa, beraz, desberdintasunak betiko iraunarazteko proportzioa dago.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 283. orr.

Ez diat uste hik Miss Fairfaxekin elkartzeko proportzio handirik duanik, Jack.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 133. orr.

Antoñito Casares ere aurkeztu zion, enplegatua eta kazetaria, emakumezkoen artean proportzio ona zuen gizona.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 91. orr.

Haziaren aroa, hazitarako aroa; haziarentzako hila, proportzio onak dituena.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 429. orr.

Liseritzeko eta jasotzeko proportzio onenean omen dago gorputza.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 288. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

proportzio berean (11); proportzio falta (3)

emakume gazteen proportzioa (3)

erlazioak eta proportzioak (3)

hirutik bateko proportzioan (3)

proportzioaren arabera (5); proportzioaren araberako (3)

proportzioari gauzak kenduz (3)

proportzioei buruzko (5)

proportzioen arabera (4)

proportziorik gabea (3)

proportziozko erlazio (3)


proportziodun izond proportzioa atxikitzen duena.

Jar diezazkiola, beharrezkoa bada, Uria Manterola jaunaren ezaugarri pertsonalari zuzen egokitzen zaizkion betebehar egokiak eta proportziodunak.  Berria - Euskal Herria   2004-05-29


proportziogabe iz proportzioa atxikitzen ez duena, proportziorik gabea.

Beraz, ezer ezin dela aurkitu utzigarria edo erabileran proportziogabea, eta beraz, helburugabea denik,  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 158. orr.


proportzional izond kopuru edo tamainez mintzatuz, beste batekiko proportzio bera atxikitzen duena.

Bozetarako lau hilabete falta zirela, hauteskunde sistema proportzionala ezarri zuen berriro alderdi txikiak zigortzen ditu eta italiarrek erreferendum bidez arbuiatu zuten, 1993an.  Berria - Harian   2006-04-12

Edertasuna, azkenik, kontuan hartuko da eraikinak itxura dotorea eta atsegina baldin badu, eta elementu bakoitzaren neurriak doi-doi arrazoi proportzionalen araberakoak baldin badira.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 590. orr.

Hala nola, 1, 2, 3 zenbakiak emanez geroz, nornahik ikus dezake laugarren zenbaki proportzionala 6 dela.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 203. orr.

ik beherago 3.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Sentsibilitate eskaseko materiala duk, buruhausterik ematen ez duena (buruhausteak eta sentsibilitatea proportzionalak dira).  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 270. orr.

Elkarri dagozkien aldeak proportzionalak direnean eta haien angeluak berdinak direnean banan-banan.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 145. orr.

Arimaren kontzientzia gorputzarekiko, gorputzak erasana izateko duen gaitasunarekiko proportzionala da.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 12. orr.

2 (izenlagunekin)

Prozesuak egiazko uste asko sor ditzake eta haren justifikazio maila fidagarritasunaren mailaren araberakoa izango da, zuzenki proportzionalak baitira.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 120. orr.

Fluxu horren lastertasuna distantziaren alderantziz proportzionala da (hurbil dauden gauzak bizkorrago mugitzen direla ematen du).  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 43. orr.

3 ik gorago 1.

Prozedura hori laugarren proportzionalaren bidez adieraziko dugu.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 201. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

sistema proportzionala (4)

zuzenki proportzionalak (3)

laugarren proportzionalaren (5)


proportzionalitate iz proportzionaltasuna.

Neurria eskatzen da urgentzia, beharra eta proportzionalitatea aintzat hartu gabe.  Berria - Euskal Herria   2006-02-11


proportzionalki adlag proportzioan.

Ez da historian 40-45 urte baino gehiago atzerantz egin behar [...] ekimen pribatuak euskal kulturaren eta euskal literaturaren alde egindako urratsak, oraingoarekin konparatuz, proportzionalki, leku edo tarte handiagoa egin ziotela konturatzeko.  Berria - Kultura   2004-02-21

Estatistika datuak onak dira, nahiz eta datu horietan ateratzeko betarik ere ez duten homelessak eta baztertuak asko eta asko diren; edota asko -proportzionalki munduan inon baino gehiago-, kartzelan daudenak.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 124. orr.

Bera bisitatzen ari zen eskualdea historiaren gertaleku izana zen hiru edo lau mila urte gehiago Galia baino, eta proportzionalki ongi hornitua zegoen iraganeko erlikia ikusgarriekin.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 402. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

proportzionalki banatuko (3)


proportzionaltasun 1 iz proportzionala izateko baldintza.

Ez du proportzionaltasun osoa defendatzen.  Berria - Euskal Herria   2004-07-18

Proportzionaltasunaren printzipioari eutsi egin behar zaio, eta kasu hauetan ez dut uste mantentzen ari denik proportzionaltasuna, hau da, zigorra areagotzen ari da batez ere nolabaiteko eredu gisa edo prebentzio gisa, eta zigorrek ez dute inoiz horrelako helbururik izan behar.  Berria - Euskal Herria   2004-06-26

Zilegiak direnez, «ez dira gaitzesgarriak, nahiz eta eztabaidagarriak izan daitezkeen proportzionaltasuna eta beste faktore batzuk».  Berria - Euskal Herria   2006-03-09

2 (hitz elkartuetan)

Proportzionaltasun presuntzioa ere urratu zaio irakasleen iritziz.  Berria - Euskal Herria   2004-12-14

Ertzaintzaren jokaerak «proportzionaltasun» irizpide batzuen araberakoa izan beharko lukeen arren, Hernaniko manifestazioaren kasuan ez zen horrelakorik gertatu.  Berria - Euskal Herria   2004-04-02


proportzionatu, proportziona, proportzionatzen 1 du ad proportziora egokitu.

Proportzionatzea, era berean, obra bereko elementuen artean adostasun egokia lortzea da, eta parte bakoitza, berezirik hartuta, ondo etortzea obraren itxura osoarekin.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 550. orr.

Neurriratzeak esan nahi du itxura ederra lortzea, eta elementuen konposizioan egoki proportzionatuko forma izatea.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 530. orr.

2 (era burutua izenondo gisa) neurrietan proportzioa duena.

Baina Tomasen ustez gauza bat ederra izateko hiru baldintza bete behar dira: perfektua, proportzionatua eta argia izan behar du.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 238. orr.

Elementu proportzionatuen kasuan, zerbait gehiago erantsi behar zaio beti erlazioari, hain zuzen ere, leku garaietan egiten diren lanetan edota obra erraldoiak egiten direnean ere, izan dezaten beti neurrien arteko erlazioa.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1710. orr.

Uretan plisti-plasta ari diren ume eta ume handien garrasi histerikoak baino askozaz ere proportzionatu eta atseginagoak dira, dudarik gabe, beren hegada pausatu eta ero samarraz zeru-sabaian lorratz ikusezinak intsinuatzen dituzten kalatxorien txilioak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 21. orr.


proporzio ik proportzio.

proposamen (orobat proposapen g.er.) 1 iz proposatzen den gauza.

Ez zen proposamena, ezta gonbita ere.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 142. orr.

Biltzar osoak ontzat eman zuen proposamena.  Elizen arteko biblia   Eg 6,5

Pashari proposamen bat aurkeztea erabaki zuten.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 29. orr.

Hortik dator proposamen hau.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 142. orr.

-Nik beste proposamen bat ere banekarren zuri egiteko.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 303. orr.

Ikaratuegi zegoen bere etorkizunaz proposamen hura ez onartzeko.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 59. orr.

Lan horien ondorioz egin diren 107 proposamen helarazi dituzte herriko 1.850 famileri.  Herria   2001-03-01

Agerian uzten zutela proposamen hori irakurri ere gabe, kontra jartzen zirela.  Herria   2002-12-19

Esan behar dizut proposamen horrek ez duela ez bururik ez hankarik Baiezkoa eman zien Makabearrak Lisiasen proposamen guztiei.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 443. orr.

Ezustean hartu ninduen proposamenak.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 78. orr.

Txundituta gelditu nintzen proposamenarekin.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 337. orr.

Proposamena aplikaezina dela, ez teknikoki aplikaezina delako, baizik eta politikoki delako aplikaezina.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 156. orr.

Ez dabil inor konbentzitu nahian bere proposamenen abantailak aldarrikatuz.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 181. orr.

Alemanekin lan egiteko proposamenak izan genituen, zuzenean edo bitartekoen bidez.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 157. orr.

Ongi iruditu zitzaion proposamena faraoiari, baita honen funtzionarioei ere.  Elizen arteko biblia   Has 41,37

Proposamearen xedea 2010ean energiaren %15 berriztagarria izatea zen -Estatu Batuek atzera bota zuten Europaren proposamen hori-.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 28. orr.

Artikuluek garbi aski erakutsi dute proposamen honen egia, irakurleak gogora ditzan.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 69. orr.

Abertzaleen proposamena lur prezioez.  Herria   2001-02-22

Leporaino gaude proposamenez.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 198. orr.

Ernest Hemingway Enbaxadan ei da, galtzarbean The Crook Factory delakoa ez den beste proposamen bat dakarrela.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 152. orr.

Baliatutako irizpide akademikoen arabera ere ebaluatzen dira bertan agertzen diren ideia, proposamen edo ekarpenak.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 330. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Trubetzkoy-ren proposamen teorikoek ez zuten izan merezi adina oihartzun.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 145. orr.

Hoztasun gogor haren aurrean, proposamen praktikoen garaia zela pentsatu zuen Dembak.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 128. orr.

UGTk eta CCOOk proposamen bateratua aurkeztu zieten atzo langileen batzordeko beste sindikatuei.  Berria - Ekonomia   2006-01-18

Proposamen ahulago bat egin liteke (117i)ren ordez.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 132. orr.

Proposamen ergela iruditzen zait.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 199. orr.

Indianoak barkamena eskatu zion neskari proposamen lizunak egiteagatik.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 99. orr.

-Ez da proposamen txarra, ez horixe -burutik oinetara begiratu zion lotsagabeki-, baina ezin dut onartu, txosten hori madarikatuta dago.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 288. orr.

Mutilek onartu egin zuten agindu kutsuko proposamen bitxi hura.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 104. orr.

Neoliberalismoaren aurrean ez dugu proposamen eskematikorik egin nahi.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 108. orr.

Patronalaren proposamen «etsigarriaren» ondoren, greban jarraituko dute langileek.  Berria - Ekonomia   2004-12-22

Artzapezpikuaren katixima liburutik eta beste idazkietarik atera diren proposamen heretiko susmagarrien haztatzeko.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 176. orr.

Gogamenari buruzko proposamen ontologiko berri bat, "identitatearen teoria". Sokrates eta Platonen proposamen etiko berriak.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 190. orr.

Oraingoz ez dago proposamen funtzionalista teleologiko argirik funtzio kontzeptu aberatsago hori analisi naturalista batean jasotzen duenik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 193. orr.

Zenbat genero, zenbat bide desberdin, zenbat tonu-aniztasun eta alberdaniazko proposamen, Calvinorena bezalako literatur bizitza laburrean!  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 111. orr.

Ekarpenak jaso ondoren, talde sustatzaileak, behin betiko proposamenak egin beharko ditu.  Berria - Euskal Herria   2004-02-20

Tarteko proposamen interesgarriagoak eta egungo joerak aurkeztuko ditugu.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 186. orr.

3 (egin aditzarekin)

Entzun, beste proposamen bat egingo diat: nik organotxoa eta ditudan arima hil gutziak emango dizkiat, eta hik heure britxka eta hirurehun errublo eman niri.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 123. orr.

Txosten honetan xeheki aztertzen da Espainiako ikasketen planen egoera eta, kritika bat egin ondoren, proposamen batzuk egiten dira, gure ustez aski baliagarriak izan daitezkeenak.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 96. orr.

Karabineroei proposamen hau egin ziek: hedeak, munizioak eta iskiluak emanez gero, ezer ez ziela egingo.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 23. orr.

Elkarrekin bazkaltzeko proposamena egin zidan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 329. orr.

Afaritako proposamena egiteko tarterik egokiena ote zen galdetzen ari nintzaion neure buruari.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 101. orr.

Horrelako proposamen bat egiten zidan lehenbiziko emakumea zen. Tentagarria egin zitzaidan proposamena.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 108. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Proposamen-ondorioa: horrelako amaieretan harrezkero jorra daitezkeen ideien proposamenak egiten dira.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 358. orr.

Proposamen zerrenda bat xehea egiten diote Herriko Etxeari heldu den agorrileko besteei buruz.  Herria   2005-05-19

«Gutxieneko neurrien proposamen taula bat» aurkeztuko diete eragile horiei.  Berria - Euskal Herria   2004-05-28

1995ean, behin-betiko akordio proposamen bat egin genuen, zeuden txosten guztiak oinarri hartuta.  Berria - Euskal Herria   2004-02-28

Gazten kontseiluak proposamen lana beteko du eta herriko kontseiluaren esku izanen dira erabakiak.  Herria   2002-10-03

Auskalo zer proposamen klase egin zizkion, kontua da atzera sartu zenean eskuak igurzten ari zela.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 91. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Beccariaren lege-proposamenek eragina izan zuten [...] Europako zenbait legeriatan, baina ez Espainian.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 16. orr.

Ebaluazio-proposamen berriak, instrumentalismoa edo auzi estetiko zehatzen azterketa analitikoak.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 243. orr.

Bitartean, batzordeak errektoreari erabaki-proposamena helarazi eta errektoreak erabaki bitartean, orain arte bezala jarraituko du guztiak.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 55. orr.

Gogo onez onartuko genituzke zuzenketa-proposamenak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 278. orr.

Jada 104.000 likidazio proposamen egin eta bidali dizkiete ezarleei, eta %96k azaldu dute euren adostasuna.  Berria - Ekonomia   2004-04-30

Mutilak beti sexu-proposamenak egiten zizkion.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 65. orr.

Ni bezalako atso batek ezkontza-proposamena jaso.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 326. orr.

Fede-proposamenaren balio unibertsala aurkeztea.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 67. orr.

Bake-proposamena onartu eta ateak zabaltzen badizkizuete, zeuentzat lan egitera behartuko dituzue bertako bizilagunak.  Elizen arteko biblia   Dt 20,11

Orduan beste lan proposamen bat zuen.  Berria - Euskal Herria   2006-01-27

Faxistei beste truke-proposamen batzuk egiteko.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 87. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 7 aldiz agertzen direnak)

egindako proposamen (14); egiteko proposamen (8); estatutu proposamen (9); lege proposamen (27); lege proposamen bat (9); legez besteko proposamen (15)

proposamen aurkeztu (10); proposamen bakarra (10); proposamen bat aurkeztu (26); proposamen bat egin (36); proposamen bat egiteko (7); proposamen bateratua (16); proposamen berri (27); proposamen berri bat (14); proposamen berria (31); proposamen berriak (24); proposamen berriaren (9); proposamen egin (45); proposamen egin ditu (13); proposamen egiten (10); proposamen politiko (11); proposamen politikoa (8); proposamen sorta (10); proposamen ugari (11); proposamen zehatz (10); proposamen zehatza (21); proposamen zehatza egin (7); proposamen zehatzak (33); proposamen zehatzak egin (7); proposamen zehatzik (8)

aldatzeko proposamena (19); aldeko proposamena (8); anoetako proposamena (31); aralarren proposamena (7); arauzko proposamena (8); aurkeztu zuen proposamena (8); aurkeztutako proposamena (22); azken proposamena (30); bake proposamena (18); batasunaren proposamena (21); behin betiko proposamena (9); bere proposamena (57); bergarako proposamena (85); bergarako proposamena egin (7); berriaren proposamena (17); berrirako proposamena (101); bigarren proposamena (7)

eaeko estatutu proposamena (7); eajren proposamena (7); ebazpen proposamena (9); eeren proposamena (13); egin du proposamena (7); egin zuen proposamena (15); egindako azken proposamena (7); egindako proposamena (67); eginiko proposamena (24); egiteko proposamena (42); eraikuntzarako proposamena (10); erreformarako proposamena (9); erreformatzeko proposamena (8); estatutu berriaren proposamena (11); estatutu berrirako proposamena (91); estatutu proposamena (144); estatutua erreformatzeko proposamena (7); euren proposamena (13); eusko jaurlaritzaren proposamena (11); ez arauzko proposamena (8); ez legezko proposamena (9); gatazkaren konponbiderako proposamena (16); gobernuaren proposamena (17); gure proposamena (33); hartzeko proposamena (8)

izateko proposamena (20); jaurlaritzaren estatutu proposamena (50); jaurlaritzaren proposamena (43); joateko proposamena (13); joateko proposamena egin (7); konponbiderako proposamena (18); lege proposamena (82); lege proposamena aurkeztu (16); legez besteko proposamena (65); legezko proposamena (10); nazio eraikuntzarako proposamena (10); nire proposamena (17)

orain bakea proposamena (9); osatzeko proposamena (18)

proposamena aintzat hartu (7); proposamena atzera bota (16); proposamena atzera botatzea (7); proposamena aurkeztea (7); proposamena aurkeztu (134); proposamena aurkeztu zuen (35); proposamena aurkeztuko (30); proposamena aurrera ateratzeko (12); proposamena azaldu (8); proposamena aztertu (7); proposamena aztertuko (11); proposamena aztertzeko (13); proposamena aztertzen (9); proposamena baztertu (8); proposamena begi onez (9); proposamena berretsi (10); proposamena berretsi zuen (7); proposamena bertan behera (8)

proposamena egin (195); proposamena egin zuen (29); proposamena egingo (26); proposamena egingo du (9); proposamena egitea (9); proposamena egiteko (16); proposamena egiten (23); proposamena errefusatu (11); proposamena eztabaidatu (8); proposamena eztabaidatuko (9); proposamena eztabaidatzeko (8); proposamena helarazi (8)

proposamena izan (19); proposamena izan zuen (7); proposamena izango (11); proposamena izango da (8); proposamena jaso (11); proposamena kritikatu (10); proposamena luzatu (10); proposamena mahai gainean (15); proposamena onartu (85); proposamena onartu zuten (9); proposamena onartuko (15); proposamena onartzea (8); proposamena onartzeko (21); proposamena onartzen (13); proposamena ontzat (11)

pse eeren proposamena (13); sartzeko proposamena (8); sortzeko proposamena (10); uzteko proposamena (8)

anoetako proposamenak (11); azken proposamenak (7); bere proposamenak (24); beren proposamenak (14); bergarako proposamenak (27)

eeren proposamenak (7); egin proposamenak (13); egindako proposamenak (29); eginiko proposamenak (9); egiteko proposamenak (12); eragileen proposamenak (7); estatutu berrirako proposamenak (40); estatutu proposamenak (37); euren proposamenak (26); gure proposamenak (15) ibarretxeren proposamenak (18); jaurlaritzaren estatutu proposamenak (19); jaurlaritzaren proposamenak (14); lege proposamenak (17); legez besteko proposamenak (12)

proposamenak aintzat (7); proposamenak aurkezteko (14); proposamenak aurkeztu (11); proposamenak aurrera egin (10); proposamenak aurrera egitea (7); proposamenak aztertzeko (8); proposamenak egin (33); proposamenak eginen (8); proposamenak egitea (12); proposamenak egiteko (35); proposamenak egiten (19); proposamenak izan (9); proposamenak jaso (7); proposamenak jasotzen (9); proposamenak mahai (19); proposamenak mahai gainean (18)

pse eeren proposamenak (7)

legez besteko proposamenarekin (8)

proposamenarekin ados (9); proposamenarekin bat (17

egindako proposamenaren (25); eginiko proposamenaren (8); estatutu berriaren proposamenaren (7); estatutu berrirako proposamenaren (56); estatutu proposamenaren (131); estatutu proposamenaren aurka (10); estatutu proposamenaren eztabaida (8); estatutu proposamenaren inguruan (10); estatutu proposamenaren inguruko (11); estatutu proposamenaren kontra (7)

ibarretxeren proposamenaren (22); jaurlaritzaren estatutu proposamenaren (50); jaurlaritzaren proposamenaren (23); lege proposamenaren (13); legez besteko proposamenaren (9)

proposamenaren alde (50); proposamenaren alde agertu (7); proposamenaren alde egin (10); proposamenaren aldeko (10); proposamenaren arabera (35); proposamenaren aurka (52); proposamenaren aurkako (15); proposamenaren aurrean (15); proposamenaren berri (25); proposamenaren bitartez (9); proposamenaren bultzatzaileek (8)

proposamenaren edukiak (9); proposamenaren eztabaida (12); proposamenaren eztabaidan (11); proposamenaren gainean (21); proposamenaren gaineko (7); proposamenaren harira (18); proposamenaren haritik (7)

proposamenaren inguruan (50); proposamenaren inguruko (22); proposamenaren kontra (20); proposamenaren kontrako (9)

proposamenaren tramitazioa (9)

batasunaren proposamenari (7); bergarako proposamenari (19); egindako proposamenari (23); eginiko proposamenari (8); estatutu berrirako proposamenari (20); estatutu proposamenari (77); estatutu proposamenari buruz (11); estatutu proposamenari buruzko (13); ibarretxeren proposamenari (12); jaurlaritzaren estatutu proposamenari (41); legez besteko proposamenari (8)

proposamenari aurkeztutako (12); proposamenari buruzko (22); proposamenari dagokionez (9); proposamenari egindako (9); proposamenari erantzun (7); proposamenari ezezkoa (7); proposamenari uko (7)

estatutu proposamenaz (9)

anoetako proposamenean (7); estatutu proposamenean (7)

proposamenen artean (21); proposamenen inguruan (7)

inolako proposamenik (9); proposamenik egin (8)


proposamendu 1 iz ipar proposamena.

Beren proposamenduak egin dituzte beroki eta zintzoki, gerlaren kontra, ekologia hobeki pentsatu baten alde, Lurraren eta Familiako bizipide onestago baten alde, zernahi biltzar eta elkarrizketa baliosekin, mundu hobe bat nola egin ginezakeen denen artean.  Herria   2005-02-10

Proposamendu horiek ez direla hola eta hola onartzen ahal.  Herria   2003-09-04

Badu deialdi bat enpreseri egina, urtarrilaren 25 huntan ezarriz proposamenduen azken epea.  Herria   2001-01-25

Mintzatu da Juan Jose Ibarretxe lehendakariak bakeari buruz egin proposamenduez.  Herria   2003-09-04

Erraitea da errexenik, Israelek Nazione Batuetan duen ordezkariak segurik bere eza eman du berehala holako proposamenduari.  Herria   2003-06-19

2 (hitz elkartuetan)

Mahmoud Abbas palestinar lehen ministroak eta Ariel Sharon Israelgoak sinatu zutela Bush amerikarrak heientzat edo heiekin prestatu bake proposamendua.  Herria   2003-06-12


proposapen ik proposamen.

proposatu, proposa, proposatzen 1 du ad norbaiti zerbait azaldu edo adierazi, ongi baderitzo onar dezan.

"Denborarekin bazabiltza, zergatik ez gara joaten buelta osoa emanez?", proposatu zidan berak.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 144. orr.

-Gauza bat egingo diagu -proposatu zuen jinak-: mutil hau jaso, eta hegan eramango diagu neskarenera, eta hartara ikusi ahal izango diagu bietan zein den ederrena.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 42. orr.

-Lagunduko dizut etxera, automobila gertu daukat -proposatu zion Maizak.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 194. orr.

-Zatoz hiru t'erdietan edo -proposatu dit-.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 57. orr.

-Behingoagatik -proposatu dizue Txok- Zonako Batzordeak erabiltzen duen pisuan bil gaitezkek.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 17. orr.

-Gatozen berriz ere Delosera, atenastarrengana- proposatu zuen Ruche jaunak. Jokalariak proposatu zuen: joango gara elkarrekin?  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 199. orr.

Talesek erakutsi zuen triangelu bakoitzari zirkulu bat egokiaraz dakiokeela [...] eta proposatu zuen nola eratu behar den beti zirkulu zirkunskribatu hori.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 37. orr.

Nik, kuraia guztia bilduz, proposatu nion aperitifa elkarrekin hartuko genuela.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 184. orr.

Nik proposatu nion giltza berehala eramanen niola.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 147. orr.

Ekitaldi baten ondoren, Egurenek Junín kalera joan gintezen proposatu zuen.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 211. orr.

Proposatu nion Agentziari akzioak eros zitzan piku-mermelada egiten zuten enpresa guztietan, poliki-poliki gure agenteak enpresotan sartu ahal izateko.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 87. orr.

2 (objektua izen sintagma edo kideko bat dela)

Huts egin dela ikusten baldin bada, ikusmen-sistemak berriro aztertzen ditu bere inbariantza-hipotesiak, eta beste hipotesi batzuk proposatzen ditu.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 53. orr.

Giza gorputzaren eredu gehiago ere proposatu ziren.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 10. orr.

Dardo partida bat proposatu zion Gabini.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 157. orr.

Egungo Logika: Frege-k bere logika proposatu ondoren sortzen dena.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 137. orr.

Urte batzuk geroago beste eredu bat proposatu zuen Eisensteinek ideia hori bera azaltzeko.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 92. orr.

Gure artean ez baitzegoen giro, bost minutuko atsedenaldia proposatu du.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 213. orr.

Tobin tax esaten zaiona, James Tobinek proposatu zuen jadanik 1978an; truke-eragiketa guztiei zerga apal bat ezartzean datza, %0,5 adibidez.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 192. orr.

Errepetizionea bururatzean, ohi bezala Xabik hurrupaldia proposatzen du.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 76. orr.

Neska zerbitzaria hurbildu zitzaidan eta eskuinaldeko mahai bat proposatu zidan.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 132. orr.

Beste parabola bat proposatu zien Jesusek: [...].  Elizen arteko biblia   Mt 13,24

Truke harrigarri bat proposatu zion Al Mamunek ekialdeko enperadoreari: atxilotuak liburuen truke!  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 224. orr.

Hain berria ere ez da hemen proposatzen dugun marko teoriko hori.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 29. orr.

Hark proposatu egun eta orduan, ni ez libre, eta nik posible nuelarik, hark ezin.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 159. orr.

Wright-ek hau proposatu zuen: usaimen-pigmentuaren molekula bateko elektroi batek jauzi egin dezakeela [...] bibrazio-maiztasun egokia duen beste molekula bat inguruan bada.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 140. orr.

Eta, orduan, zer proposatzen duzu?  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 263. orr.

Greziar matematikari batzuek proposatuak zituzten, bai, hiru problema horietarako eraikuntzak, baina ez ziren erregelaz eta konpasaz eginak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 202. orr.

3 (-tzea atzizkiarekin)

Arratsaldero bezala paseo bat ematea proposatu nion Lizi.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 23. orr.

Emanaldia biharamunera atzeratzea proposatu zuen Perrettek.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 133. orr.

Une batez atseden hartzea proposatu zuen eta, bien bitartean, bidea ikusmiratzea.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 288. orr.

National Gallery-n buelta bat ematea proposatu zidan, eta beste kafe bat hartzea han.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 120. orr.

Pariseko legebiltzarrean norbaitek proposatu zuelarik, ez hain aspaldi, korsikar populua ontzat hartzea, frantses populuaren barnean, auzitegi gorenak erabaki zuen zatiezina dela Frantziako Populua.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 46. orr.

Hark proposatu zien bi santu, nahi zituztenak, aukeratzea eta zozketaz bietako bat izurritea uxatzeko zaindari bezala hartzea.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 459. orr.

Bikiak jaio zirenean, Ruche jaunak proposatu zion Ravignan kaleko etxera bizitzera etortzea.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 28. orr.

Banekien ez zuela ohidura izpirik horrelako tresna baten erabiltzeko eta laster proposatu nion segidaren hartzea.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 115. orr.

Nahigabearen aringarri, ondasunak elkarbanatzea proposatu zion.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 101. orr.

Hori dela bide, belaunaldiz belaunaldi kulturen ezaugarri egonkorrak ikastea proposatu zuten.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 302. orr.

Horregatik, lehen pertsonan baizik egiaztatu ezin diren gogo-egoerei dagozkien hitzak esanahirik gabekoak direlako, diskurtso zientifikotik kanpo uztea proposatu zuten.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 188. orr.

· Plangintza horretan proposatzen zen, besteak beste, Zorrotzaurreko bazterrak aprobetxatzea hiriko campus berri bat egiteko.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 234. orr.

4 (-tzeko atzizkiarekin)

Etxera laguntzeko proposatu zidan estreinako aldian bezala.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 167. orr.

Erabilera horiek ongi bereizteko proposatu zuen Edward Branigan-ek (1984): alde batetik, mugimendu "funtzionalak, espazio eszenografikoa eratzeko, [...]”.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 207. orr.

Hondartzara joateko proposatu zidan.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 205. orr.

Bere laguna itzuli zela ikusirik, karta jokoan aritzeko proposatu zion; elkarren aurrez aurre eseri ziren, mahaiaren alde banatan.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 279. orr.

· Argazki batzuen gaineko fikzioak asmatzeko proposatzen zitzaigun zenbait idazleri.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 45. orr.

5 (-tzat atzizkiarekin)

Santuak eredutzat proposatzen zuen sarri haren biziera, "anai Joan" ez, baizik "San Joan" deitzen ziolarik alaiki.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 399. orr.

John Satan argurgarriaren izena titulu horren hartzaile egokitzat proposatu du koherentziaren zale den batek, adierazten baitu Harry Thurston Peck irakasleak luzaro izan duela titulu baten abantaila.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 187. orr.

· Ia besteak bezalako zenbaki bihurtu zirenez geroztik, ekuazio aljebraikoen ebazpentzat proposa zitezkeen irrazionalak; behar bezala definitu gabe zeuden, ordea.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 308. orr.

Erantzukizun hori "kategoria" filosofikotzat proposatzen da, askatasunaren eta erabakiaren ("fiat") domeinu sakratutzat.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 30. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 5 aldiz agertzen direnak)

aldaketa proposatu (10); aldaketak proposatu (5); aldatzea proposatu (15); aukera proposatu (7); auzapezak proposatu (5); aztertzea proposatu (8); batasunak proposatu (6); bidaltzea proposatu (8); bidea proposatu (6); biltzea proposatu (7); bultzatzea proposatu (6)

egitea proposatu (168); egitea proposatu du (33); egitea proposatu zuen (55); egiteko proposatu (15); ematea proposatu (23); ematea proposatu zuen (9); erabiltzea proposatu (9); eraikitzea proposatu (7); eratzea proposatu (24); eratzea proposatu zuen (8); erostea proposatu (6); erreforma proposatu (5); ezartzea proposatu (14); ezartzea proposatu zuen (5); gehitzea proposatu (9); gobernuak proposatu (8); handitzea proposatu (7); hark proposatu (6); hartzea proposatu (29); hartzea proposatu du (6); hartzea proposatu zuen (11); hastea proposatu (12); hastea proposatu du (6); hitzarmena proposatu (5)

igoera proposatu (12); igoera proposatu du (7); igotzea proposatu (10); ituna proposatu (6); itzultzea proposatu (6); izatea proposatu (45); izatea proposatu zuen (14); izendatzea proposatu (6); jaistea proposatu (8); jarraitzea proposatu (10); jartzea proposatu (16); jartzea proposatu du (7); jasotzea proposatu (6); joatea proposatu (28); kentzea proposatu (12); kentzea proposatu du (6); lan egitea proposatu (8); luzatzea proposatu (5); murriztea proposatu (11); murriztea proposatu du (6); neurri proposatu (16); neurri proposatu ditu (5); neurri proposatu zituen (5); neurri zehatzak proposatu (5); neurriak proposatu (14); neurriak proposatu zituen (5)

onartzea proposatu (9); osatzea proposatu (23); osatzea proposatu du (7); osatzea proposatu zuen (8); plana proposatu (5)

proposatu berri (6); proposatu eta onartu (5)

sartzea proposatu (5); sortzea proposatu (46); sortzea proposatu du (14); sortzea proposatu zuen (18)

uztea proposatu (13); zabaltzea proposatu (10); zera proposatu (8); zerbait proposatu (5); zuzendaritzak proposatu (6)

proposatua izan (14); proposatua izanen (15); proposatuak izanen (8)

egitea proposatuko (8)

eajk proposatutako (5); egibarrek proposatutako (5); eusko jaurlaritzak proposatutako (5); gobernuak proposatutako (13); guk proposatutako (5); imazek proposatutako (6); kontseiluak proposatutako (5); nazio eztabaidaguneak proposatutako (5); proposatutako aldaketak (8); proposatutako estatutu (6); proposatutako neurriak (12); zuzendaritzak proposatutako (6)

proposatzeaz gain (5)

proposatzeko epea (5); proposatzeko eskatu (8); zuzenketak proposatzeko (5)

batasunak proposatzen (5); egitea proposatzen (53); egitea proposatzen du (16); elkarteak proposatzen (12); erabiltzea proposatzen (5); eraikitzea proposatzen (5); eratzea proposatzen (6); eusko jaurlaritzak proposatzen (5); hartzea proposatzen (7); hatsa elkarteak proposatzen (7); irekitzea proposatzen (5); izatea proposatzen (14); jarraitzea proposatzen (5); jartzea proposatzen (5); jaurlaritzak proposatzen (9); kentzea proposatzen (5); neurriak proposatzen (5); osatzea proposatzen (9); proposatzen du txostenak (7); sortzea proposatzen (13); uztea proposatzen (5); zer proposatzen (20); zer proposatzen duzu (8); zera proposatzen (6)


proposatzaile 1 izond zerbait proposatzen duena.

Gauzak hala, sozialistek erantzun zuten EAJren mozioari «ezezkoa eman beharrean» zeudela, nahiz eta «akaso» talde proposatzailearekin zenbait kontutan ados egon zitezkeen.  Berria - Euskal Herria   2004-04-24

Talde politiko proposatzaileen arabera, igoera %29 ingurukoa izango da.  Berria - Euskal Herria   2004-12-19

Grebalarien izenean usu mintzatu den Patxi Nobliak errepikatzen zuen Garapen Kontseilua (proposatzailea) eta Hautetsien Kontseilua (erabakitzailea) ez zirela elkarrekin aski hurbiletik lanean ari.  Herria   2004-01-15

2 iz zerbait proposatzen duen pertsona.

XX. mendearen hasieran, Formaren teoriaren (Gestalttheorie) proposatzaileek ikusmenezko mundua lege unibertsal eta betierekoen arabera antolatzeko garunak duen sortzetiko ahalmena nabarmenduko dute batez ere.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 54. orr.

Proposatzaileek atzo azaldutakoaren arabera, batzordearen helburua frankismoaren biktimei onespen eta aitortza politiko, ekonomiko eta soziala ematea izango litzateke.  Berria - Euskal Herria   2004-05-27

Baziren batzuk, haien artean, trikimailuak asmatzen nekaturik, Jainkoaren batasuna erlijio-dogmatzat onetsi behar dela esaten zutenak; baina mutakallim-n-ek hori zorrozki gaitzetsi zuten, proposatzailea mespretxatuz.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 231. orr.

Hasieran zurkaitz bat izaten zen, Erregeak erabiltzen zuena bere bufoiari errita emateko eta gobernu erabakiak geldiarazteko, proposatzaileari bizkarra hautsiz.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 271. orr.


propositibo izond proposamenak egiten dituena.

Jarrera propositiboak, berriz, askoz liluragarriagoak dira.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 87. orr.


proposito iz asmoa.

Menéndez Pelayo ortodoxiaren paladinoak baino ez dute gutxiago aintzesten eta begiratzen izpiritu espainol hori beren propositoetan Sanz del Río eta jarraiketari krausistek.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 59. orr.


proposizio 1 iz filosofian, judizio baten adierazpena; frogatu behar den baieztapena.

Proposizioa: "ez dago ezkondua den mutilzaharrik".  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 110. orr.

Spinozak, "bere baitan den eta bere baitatik ulertzen den zerbaiten "ideiatik soilik abiatuta, era matematikoan ondorioaraz dezake proposizioz proposizio metafisika osoa [...]".  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 80. orr.

Ezagutza ororen oinarria bi proposizio-motek osatzen dute: aprioriko proposizioak, alde batetik, eta zuzeneko esperientziari buruzko proposizioak, bestetik -"existitzen naiz eta gogo-egoera zehatz batzuk ditut", esate baterako-.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 109. orr.

Baina nola frogatu proposizio bat?  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 164. orr.

Fermaten hainbat proposizioren demostrazio osoak eman zituen Euler-ek.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 424. orr.

Proposizioa bera errazkiago oraino demonstra daiteke kontrakoaren zentzugabekeria erakutsiz.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 41. orr.

Egiazkotzat jotzen diren proposizio batzuetatik, inferentzi-arauak bide-makulu harturik, beste proposizio batera iristen den arrazoiketa-modua.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 117. orr.

Hura [Jainkoa] absolutuki mugagabea dela, 10. Proposizioaren Eskolioan jadanik adierazi dugun bezala.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 59. orr.

Proposizio hau argiago ulertzen da 2. Zatiko 16. Proposizioko 2. Korolariotik.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 391. orr.

Demonstrazioa argi nabari da 15. Proposiziotik eta 5. Definiziotik.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 85. orr.

Tristura hau gero eta gehiago hazten da, besteek arbuiatzen dutela irudikatzen baldin badu norbaitek; 53. Proposizioaren Korolarioa frogatu den modu berean demonstratzen da hau ere.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 333. orr.

Mirespena gauza baten berritasunetik sortzen da, 52. Proposizioan erakutsi dugunez.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 355. orr.

2 logikan, egiazkoa edo faltsua izan daitekeen esaldi bakuna. ik esakune.

Lehenengo, gaur egun logika zer den azalduko da; ondoren, proposizioen logika eta logika elementalaren funtsezko tresnak aurkeztuko dira.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 8. orr.

Estoikoek proposizioen logikari eman zioten hasiera, hau da, "eta", "edo", "baldin" eta "ez" konektatzaileen logikari.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 137. orr.

Fregek "pentsamendu" zeritzenei proposizio esan ohi zaie gaur egun.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 135. orr.

Bi esaldiek, beraz, proposizio bera adierazten dute (zezen batek ni harrapatuko nauela), eduki bera dute, alegia.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 136. orr.

Proposizio batek erreferenterik duen ala ez esan ahal izateko, jakin beharra dago zeri dagokion enuntziatua, zein den bere korrelazio-eremua.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 105. orr.

Enuntziatuaren erreferentzialak [...] agertze eta mugatze-aukera definitzen ditu esaldiari zentzua ematen dionarentzat, proposizioari egia-balioa ematen dionarentzat.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 107. orr.

Egia logikoa ondoko proposizio abstraktua da: "Edozein P proposiziorentzat, edota P edota ez P".  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 111. orr.

Esan dezakegu proposizio bat egia dela kontrako proposamenak absurdora daramala frogatuz.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 113. orr.

Logikariek diote "urrezko mendia Kalifornian dago" moduko proposizio bat ezin dela egiaztatu erreferenterik ez duelako: bere ukazioa ez da bere baieztapena baino egiazkoagoa eta ezta gezurrezkoagoa ere.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 105. orr.

Egiaren izaerari buruzko eztabaida: zer adierazi nahi du proposizio bat egiazkoa dela esateak?  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 106. orr.

Sistema baten azterketa logikoak proposizioen multzo jakin bat biltzen du, berridazketan, hizkuntza formalean.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 129. orr.

Kontrakotasuna hemen ez da azken muturrekoa: ez dira bi proposizio kontraesale objektu berari buruz, ez dira kontzeptu beraren bi erabilera bateraezinak, gehiago dira enuntziatuak eratzeko bi modu.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 175. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik proposizional.

Ez dut uste enuntziatua egon dadin beharrezkoa eta nahikoa den baldintza izango denik proposizio-egitura definitu bat izatea.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 95. orr.

Proposizio-egitura legitimorik gabeko enuntziatuak aurkitzen dira.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 98. orr.

Hona hemen PLko [Proposizioen Logikako] formulak zehazten dituzten arauak: Proposizio-aldagai guztiak PLko formulak dira.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 143. orr.

Humeren ustez, indukziozko premisak eta ondorioak bi proposizio-mota oso desberdinak dira.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 107. orr.

4 gramatikan, perpausa, esaldia.

Hizkuntzaren analisia zientzia matematikoetan barneratu zen, batez ere proposizioen sintaxiaren eremuan.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 89. orr.

Gramatikak edo logikak zeinu-multzo batean antzeman ditzaketen batasunak esaldi edo proposizio deituko dira.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 124. orr.

Harreman diskurtsiboak, ikusten denez, ez dira diskurtsoaren barrukoak [...] ez dute ezartzen esaldi edo proposizioen artean arkitektura deduktibo edo erretoriko bat.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 55. orr.

Proposizioen egitura formala eta batzen dituen kateatze-motak.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 17. orr.

Burura daiteke bera bakarrik mugatzen den esaldi bat edo proposizio bat, bere testuinguru modura balioko dion beste esaldirik edo proposiziorik gabe.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 112. orr.

5 proposamena.

Ez dakit azken hori proposizio bat izan den baina ez diot nik, badaezpada, ezer erantzun.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 95. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

egiazko proposizio (3); esaldi edo proposizio (4); proposizio bat egiazkoa (4); proposizio egitura (3)

aitzineko proposizioan (4); proposizioan erakutsi (11); proposizioan erakutsi dugun (5); proposizioan frogatu dugun (4)

aitzineko proposizioaren (7); proposizioaren demonstrazioa (3); proposizioaren eskolioa (7); proposizioaren eskolioan (14); proposizioaren eskolioan erran (3); proposizioaren korolarioa (4); proposizioaren korolarioan (3); proposizioaren korolariotik (3)

proposizioen logika (5); proposizioen logikan (6); proposizioen logikan egin (3); proposizioen logikaren (3)

proposizioko eskolioa (5); proposizioko eskolioan (5)

aitzineko proposiziotik (3); proposiziotik dator (4)


proposizional 1 izond proposizioarena, proposizioari dagokiona. ik proposizio 3.

Jarrera proposizionalak moduan eta edukian bereizten dira elkarren artean.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 135. orr.

Emozioak: normalki emozioak beste gogo-egoera "seguruago" batzuetara murriztu izan dira, esan nahi baita, jarrera proposizionaletara.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 194. orr.

Ez da logikoa ezta inferentziala ere, erlazio horiek item proposizional edo kontzeptualen artean gertatzen baitira.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 119. orr.

Onartu behar al da zeinuen, irudien, grafismoen edo trazuen edozein sail [...] nahikoa dela enuntziatu bat osatzeko; eta gramatikari dagokiola esatea ea esaldi bat den, logikari esatea ea era proposizional batean jokatzen duen, Analisiari zehaztea zein den eurak zeharka ditzakeen hizkuntza-ekintza?  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 99. orr.

Sentimen esperientzia ez da proposizionala ezta kontzeptuala ere, fundazionistaren arabera.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 119. orr.

2 ez-proposizional izond

Fase horretan, zera da hizkeraren ezaugarri nagusia, "hizkera ez proposizionala", hau da, hizkera funtsean generikoa, orokorra, zehaztasunik gabea, espazioan eta denboran errorik ez duena.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 222. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

jarrera proposizionalak (3)


propultsatzaile izond bultzatzailea.

Eraginkorragoa den helize-propultsatzailea onartzeko.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 435. orr.


propultsio 1 iz bultzatuz higiaraztea.

Motor gehienak, propultsiorakoak nahiz industriarakoak, bi hauetariko bat dira: edo atzera-aurrerakoak, edo birakariak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 47. orr.

Koretroia zorrotada bidezko propultsioa erabiliz mugitzen da uretan, igerilari ona da.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 379. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagagi gisa)

Ioi bidezko propultsio motorra.  Berria - Gaiak   2004-11-16

Libre mugitzen da, berak daukan propultsio-unitate bati esker.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 47. orr.

Hitzek propultsio indarra galdu zuten hegazkinen aldean; eta paraxutik gabe geratu zen memoria.  Berria - Kultura   2004-07-21

Zuhaitzetara igotzeko, lubakien gainetik jauzi egiteko eta ezein asmakizun mekanikok egin ezin dituen maniobra asko egiteko aukera ematen dio giza animaliari propultsio-sistemak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 11. orr.

Ioien bidezko propultsio sistema iraultzailea du zundak, ohiko koheteena baino 10 aldiz eraginkorragoa.  Berria - Gaiak   2004-12-28

«Argazkiak erakusten du robota guk nahi genuen lekuan dagoela», adierazi zuen atzo Jennifer Trosper NASAren Propultsio Laborategiko zientzialariak.  Berria - Gaiak   2004-01-31

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

propultsio laborategiko (3)


propultsore iz bultzatzailea.

Agertuko da "auto" hitza, agian, edo "igogailu", baina berdin agertzen ahal zen "koadriga", edo "eskailera", edo "HKZ propultsorea", edo "zoru hegalaria";  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 60. orr.


prosa 1 iz hitz neurtuen inongo legerik betetzen ez duen idazteko era.

Liburuaren bi herenak bertsotan eginak badira ere, lehen zatia prosan idatzia dago.  Berria - Harian   2005-04-13

Neuk prosaz idatzitako testuak.  Berria - Kultura   2004-01-17

Prosa idazten dudanean ere, poesia idazten dudaneko jarrera bera izaten dut hizkuntzarekiko.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 362. orr.

Bada prosa egiteko era internazional bat, behintzat sartaldeko herri eta kultura denek onartua.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 21. orr.

El señor presidente nobelak lorratz berezia utzi zidan: argumentuaz eta salaketa politikoaz aparte, prosaren poetikotasunagatik.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 344. orr.

Hain naizela Axularren prosa ederraren zale, non etxean nuen Gero-a ere zorroan sartu eta Salamancarat ekarri bainuen.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 401. orr.

Ez dut transkribatuko, Stendhalen prosak merezi duen arren.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 95. orr.

Ezin esan haren prosa zaharkitu ez denik, ezin ukatu literaturaren historian leku eskaxa aitortzen zaiola.  Berria - Harian   2005-03-24

Latin eta grekozko prosan eta poesian.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 289. orr.

2 (izenondoekin)

Sariketetako idazlan haiek, prosa poetikoan idatzitako ipuinak, liburu gisa argitaratu zituen Labayruk.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 347. orr.

Argentinar prosa narratiboak ez zuen gainditzen, eskuarki, alegatua, satira eta ohituren kronika.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 247. orr.

Ikasliburuetan eta prosa zientifikoan.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 232. orr.

Troika paregabe horrek ezarri zituen errusierazko prosa modernoaren oinarri eta zutabeak.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 9. orr.

Dorak dio esaldi bakoitza arreta nekagarriz idatzi zuela, xehetasunik txikiena ere kontuan hartuz, prosa zehatza zela, graziaz betea eta harrigarria.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 180. orr.

Gauza jakina da Koranean ere prosa errimadun zoragarria erabiltzen dela.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 253. orr.

Zolaren giza indarra, prosa bizia eta masak eta espazioak deskribatzeko dohain berezia guregana iritsi dira.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 13. orr.

Humphries jaunak berari zegokion biografia irakurri zuen, luzea, tristea, xehea eta prosa txukunez idatzia.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 152. orr.

Esana dago nola, ia hasieran, prosa turistiko ustez topikoaren azpian autoretza dudazkoen arazoa planteatu zitzaion itzultzaile taldeari.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 90. orr.

3 prosazko testua, prosazko zatia.

Badira hiru bat urte hilabetean behin Diario Vasco-rako artikulutxu bat idazten dudala pasadizoekin, lehenagoko bizimoduarekin... eta ohituta nago, eta liburuko prosa horiek ere erraz egin ditut.  Berria - Kultura   2006-01-14

Testu batzuk poemak dira; beste batzuk prosa poetikoak.  Berria - Kultura   2004-11-19

Bere zuzentzaile-oroimena bertsoz eta prosaz beteta dago, puskak, zatiak dira, baita esaldi osoak ere.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 216. orr.

Jainkoaren zerbitzariaren omenez idatzi zituzten prosa, gorazarre eta antifonetan zauri sakratuei buruzko aipamenak ezarriz.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 826. orr.

San Frantziskoren zauriekiko begiruneagatik gorazarre, antifona eta prosa eder eta deboziozkoak konposatu zituzten.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1099. orr.

Murgildua nintzen prosa miresgarrietan.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 93. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Poesia idazleak prosa idazleen aurka.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 98. orr.

Literarioki, poesia zatiak hobeak dira prosa zatiak baino.  Berria - Kultura   2004-03-09

Thomasen prosa lanek lotura estua dute poesiarekin, aurrenekoak bereziki, The Map of Love (1940, Maitasunaren mapa).  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 9. orr.

Prosa eran emandako poesia dago eta hori integratzen asmatu du eta tonua bera ere asmakizuna da.  Berria - Kultura   2004-04-04

"Euskaldun hitzez labur eta egitez luze" haren ereduari ezin hobeto legokiokeen prosa moldea, Orixez geroztik ere epika mota batean jarraitzaile bat baino gehiago izan duena.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 12. orr.

Obra klasiko bat itzultzeko, zer egokiago prosa-molde klasikoa erabiltzea baino?  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 24. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Bazkalondoko prosa, solas-prosa eta ez deklamaziozkoa dugu Cervantesena.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 29. orr.

6 prosazko izlag

Eguneroko prosazko jardunean ari garela izaten ditugun zalantzak eta xehetu-nahiak.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 179. orr.

Ariketa berezi batetara helduak ginen: prosazko testu bat itzuli, ulertzeko, eta latinezko neurtizkerean ezarri.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 52. orr.

Bürger poetaren balada baten prosazko nola-halako bertsio bat duk.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 11. orr.

Goierriko hamabost idazle bildu zituen Jon Aranok Ordiziako eta bailarako bizitzarekin lotura zuten testuak, hala prosazkoak nola poesiazkoak, idatzi eta irakurtzeko.  Berria - Kultura   2004-10-10

Literatur molde eta forma-ezaugarri aski ezberdinetako testuak dira [...] batzuk prosazkoak dira, errimaz eta asonantziez eraturiko pasarteak tartean dituztela; beste batzuk, berriz, poetikoak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 39. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

poesia eta prosa (5); prosa egiteko (3); prosa moldea (3)

bideko prosak (8)

bere prosaren (3)


prosagile iz prosalaria.

Txinatar prosagile batek dio unikornioari, hain arauz kanpokoa izatearen beraren poderioz, inork ez bide diola erreparatzen.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 175. orr.


prosaiko izond poesiarik gabea, arrunta.

Martxa da iraupenaren indar prosaiko eta segur baten parabolarik egokiena, eta, funtsean, biziaren sinboloa, irudi xuxenena.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 115. orr.

Bidea ez zait hain idilikoa iduritzen, akidurak lekuei errealitate prosaiko bat emaiten baitie.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 231. orr.

Ideia geniala, ordea, hitzez dago osatua, gainerako ideia arrunt prosaikoak legez.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 95. orr.

Bai ezagutu zituela pasioa eta eromena, baina gero eguneroko atxikimendu prosaikoa, elkarrekiko pazientzia, iraupenaren penak eta ere goxoa, bai.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 57. orr.

Egiten genuen lan prosaikoagorik ere: txandaka pasatzen genuen erratza, txandaka garbitzen komuna.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 323. orr.

Ez nuke erran behar ordea, ut supra egiten entseiatu naizen deskriptzio poetikoen ondotik, orain, datu prosaiko batera lerrarazi nauela errealitateak.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 77. orr.

Horregatik gaituk hain prosaikoak diru kontuan.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 268. orr.


prosaikoki adlag era prosaikoan.

Ez balin badute, prosaikoki, usaia segitzen.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 138. orr.


prosaismo iz prosaikoa denaren nolakotasuna.

Bestea, "hezurdura asper da" prosaismo indartsua, zeina mizke denak higuinez eskumikatu nahi izango baitu, noski, baina bere bizitzaz gain preziatuko baitu kritikari giza-jite beteko denaren dastamenak.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 161. orr.


prosalari iz prosazko obren idazlea.

Arte hori munduko beste hizkuntzetan idazten zuten poeta eta prosalariek ondu baitzuten, nork berean.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 63. orr.

-Munduko errege eta agintari guztiei eskatzen diet nik bidal ditzatela Alexandriako gure hirira olerkarien eta prosalarien idazlanak, erretorikoenak eta sofistenak, medikuenak eta igarleenak, historialarienak, eta filosofoenak, eta gainerako guztienak ere bai...  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 146. orr.

Bossuet prosalari handiak.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 79. orr.


proselita ik proselito.

proselitismo iz proselitoak lortzeko lana.

Edozein elkartek, erakundek, alderdik, erlijiok... etsai gogorragotzat hartzen du hurbileko heterodoxoa, urrutiago sentitzen duen jentila baino, eta urruneko jentil hori hurbilarazteko eta bereganatzeko saio ugari eta proselitismo gorria egiten saiatuko den neurri berean ahaleginduko da alboko heterodoxoa suntsitzen eta desegiten.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 201. orr.

Karitatea eskaintzeko orduan Elizak proselitismorik ez duela egin behar.  Berria - Gaiak   2006-01-26

Euskadiko Ezkerrako irakasle bakar hark, inoiz proselitismorik egin ez bazigun ere, haren aukera estimatzera eraman ninduen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 91. orr.

Patruila hau Espainiako Defentsa Ministerioarena da, eta bere helburuen artean armadaren proselitismoa egitea dago.  Berria - Euskal Herria   2004-09-19

Liburua orrikatu eta gainbegiratuta, garbi zegoen lan politiko bat zela hura, anarkismoaren proselitismoa egiten zuena.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 34. orr.

Beharrezkoa ote du proselitismoa euskarak?  Berria - Kultura   2004-07-03

Egiaren bat duela uste duen orok proselitismorako joera pixka bat izan ohi duenez, Sañudo eta haren lagunak biltzen ziren kafetegira joan zen gau batez, Letamendiren dotrinez hitz egin, azaldu eta komentatzeko asmoz.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 61. orr.


proselitista izond proselitoak lortzen saiatzeko joera duena.

Bere burua kristau definitzen zuten katekumeno proselitista haien aurrean, beraiek nahi gabe seguru asko, kristau ez nintzela pentsarazi zidaten, lehenengo aldiz agian.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 40. orr.

Euskal gizona, "homo demens", arkeriak jotako mozkor proselitista, taktikaren eta estrategiaren pepepelmoidea, burujabetasunaren alde-edo egundoko burugabekerien egilea, deus arriskatzen ez duen piztia manipulatzaile odolzalea.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 38. orr.


proselito (orobat proselita g.er.) iz erlijio batera konbertitu berria den pertsona; doktrina edo ideia bati atxiki berria den pertsona.

Jadanik Onqelos proselitoak (bakea bego harekin!) azaldua du, eta zuzena da haren azalpena.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 45. orr.

Iheslariek Durangoko giro gorian baino ideia-askatasun eta tolerantzia handiagoa aurkitu zuten Granadako erresuman, baina erlijioaren sua ezin amatatu eta proselitoen bila jardun zuten musulmanen artean ere.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 210. orr.

Danubiok, berriz, bere bidea alderantzikatu eta errumaniar, serbiar, bulgariar eta greziar proselitoen kultur alubioi bat utzia zuen ibaian gora, jada gainezka zegoen Vienako arragoan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 254. orr.

Ez nintzen nihaur aski proselita ikasleak ekararazteko.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 107. orr.


prosesio ik prozesio.

prosesione ik prozesio.

prosezione ik prozesio.

prosilogismo iz silogismo bikote batean, bietako lehenaren ondorioa, bigarrenaren premisa nagusia gertatzen dena.

Erregela hau, era berean, arrazoimenaren egoera berberan aurkitzen denez eta, horren bidez, baldintzaren baldintza bilatu behar denez (prosilogismo baten bidez) [...].  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 143. orr.

Laster ohartzen da, ordea, prosilogismoen kateak edo ilarak, h[au] d[a], ondorioztatutako ezagutzak oinarriaren aldetik edo ezagutza jakin batentzako baldintzen aldetik, [...].  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 149. orr.


prosione ik prozesio.

prosista iz prosalaria.

Haren inguruan kafe hartzen eta zigarroa erretzen ari direnak, Virgilio Giotti poeta, Gianni Stuparich kritikoa eta Scipio Slapater prosista eta poeta dira.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 52. orr.


proskripzio iz debekatzea; legetik at ezartzea.

Mugimenduaren aitzindarietako askok martirioa pairatu zuten teknologian zuten fedeagatik K.o. 1840-50eko proskripzioetan, 1853an gertatu zen "Japoniaren irekitze" delakoa baino lehentxeago.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 210. orr.

Orangeko printzearen proskripzioan, Felipe II.ak agindu zion hura edo haren oinordekoak hiltzen zuenari hogeita bost mila ezkutu eta nobletasuna emango dizkiola.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 264. orr.


proskrito izond/iz bere aberri edo girotik, bereziki arrazoi politikoengatik, egotzia izan dena.

Arestik bere bizitzari ezarri zion auto-profezia da, poeta proskritoaren patua.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 14. orr.

Lanpostu dramatikoren bat aurkitu nahi izango zukeen, edo sinpleki ironia mingotsez betetakoren bat, "proskrito" bati zegokion legez.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 97. orr.


prosodia iz hotsen luze-laburraren eta doinuaren alderdiak, neurtitzetan zerikusirik duten aldetik; alderdi horiei dagozkien arauak.

Lehen kolpean, prosodia hizkuntzaren musika dela esan daiteke.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 129. orr.

Prosodiaren osagaiok (garaiera, ozentasuna eta luzera) gauzatzen dute azentu deritzona, hizkuntzatik hizkuntzara alda daitezkeen konbinaera eta neurrietan.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 93. orr.

Prosodia ez da kontsonante eta bokal bilkurei eransten zaien gehigarria, hizketaren ezinbesteko osagai funtsezko baizik, ez dago prosodiarik gabeko hizketarik.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 129. orr.

Beti pentsatzen dugu hizkuntza etxetik dakienak prosodia zuzenagoa, fonetika egokiagoa eta hiztegi aberatsagoa izango duela.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 174. orr.

Jendea adi dago, idazleak komunikatzeko duen gaitasun paregabeaz zorabiaturik, bere prosodiaz txunditurik.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 9. orr.

Prosodiaren bestelako kasu dira bertsoa eta kantua.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 56. orr.

Publikoak gogoz onartu zuen Britten-ek jarri zituen disonantziak, ingeles prosodia monosilabikoa eta bazterketari eginiko kritika sozial garratza.  Berria - Kultura   2004-03-30


prosodiko izond prosodiarena, prosodiari dagokiona.

Silaba-egitura prosodiko funtsezkoa dugu hizkuntzen egituraketan.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 136. orr.

Bigarren hizkuntzaren ahoskera bilakabide prosodikoak.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 56. orr.

Ez dira kontuan hartzen bertsoaren gainerako alderdiak, hala nola prosodikoak, paralinguistikoak, extralinguistikoak eta musikalak.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 139. orr.

Ondo esate horretan sartzen dira alderdi prosodikoak (intonazioa, isiluneak), alderdi paralinguistikoak (ebakera, erritmoa...) eta estralinguistikoak (keinuak, jarrera, distantzia...).  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 103. orr.

Ekonomia prosodikoa, izatez, kaligrafia edo ortografia edo puntuazioa bezain arrotz zaio arteari: erretorikak bere jatorria auzilaritzan eta kantuak berea musikagintzan izateak ez digu orain artean utzi egia garbi hori ikusten.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 31. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

baldintza prosodikoak (5); bilakabide prosodikoak (3); osagai prosodikoak (4)

baldintza prosodikoen (3)


prosodikoki iz prosodiaren arabera.

Txertatze hori islatzen du bilakabide prosodiko esapideak: hizkuntza, hizketa bihurtze horretan, prosodikoki prozesatzen dela.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 56. orr.

Hitzak, sintagmak eta perpausak erritmo eta doinu eredu oinarrizkoetan uztartzean, hizkuntza prosodikoki prozesatzen dugu.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 56. orr.

Izan ere, hizkuntza hizketa bihurtzeak prosodia dakar ezinbestean; hizkuntza prosodikoki gauzatzen da, hitz egitean, hizkuntza ateratzean, fisiko egitean.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 129. orr.


prosopopeia iz manerakeria hizketan edo aritzeko moduan.

On Camillok mintzaldi luze bat hasi zuen, eztiki, Cristina andreari ulertarazteko giza prosopopeia guztiak albo batera uzteko momentua zela.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 303. orr.


prosozial izond gizartearen aldekoa.

Jokaera erasokorra gutxitzen duen jarrera prosozialaz gain, sorkuntza lantzen dugu egiten ditugun jolasetan.  Berria - Euskal Herria   2004-01-14

Pertsona prosozial gisa edo lagun gisa.  Berria - Euskal Herria   2004-01-14


prospektiba iz gai jakin bati buruz etorkizunean gerta daitezkeen joeren azkerteta.

Datozen urteetan unibertsitatean matrikulatuko diren ikasleen prospektiba.  Berria - Euskal Herria   2004-12-22

Lehena 92-tik 94-eraino, erran dugu zer Euskal Herri nahi dugun 2010-eko, hori da prospektibaren erronka.  Herria   2001-02-15


prospektibazale izond/iz prospektibaren zalea dena.

Bikoiztasun hau oreka berri baten seinale ote den ala dijestio txarra eragingo digun sikulusaltsa, igarleek eta prospektibazaleek antzeman beharko diote.  Berria - Kultura   2004-09-15


prospektibo izond etorkizunari edo etorkizunari buruzko azterketei dagokiena.

Diagnostiko lan bat egitea, ariketa prospektibo bat ondotik eta lurralde antolaketa eskema osatu zen hiru probintzien antolaketarako puntu estrategiko bat.  Berria - Euskal Herria   2004-01-11

Nazio proiektutik hasita, non, demokrazia urte gutxikoaren bidetik, halako eskema prospektibo bat nagusituz baitzihoan proiektu hartan sinesten zuen gizataldearen imajinarioan.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 63. orr.

Hizkuntzalaritza diakronikoak, aldiz, bi ikuspegi bereizi behar ditu: bata ikuspegi prospektiboa, denboraren bidea jarraitzen duena, eta ikuspegi retrospektiboa bestea, denboran atzeraka doana.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 123. orr.

Ikuspuntu prospektibo batetik lan eginez, galdetuko dugu ea zer bilakatu den frantsesez latin klasikoko e hura, eta ikusiko dugu orduan hots hori, denboraren poderioz, desberdinduz joan dela fonema batzuk sortzeraino.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 261. orr.

Dena (etorkizun prospektiboa barne) dakien gizajoa autista supiziente bat da.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 35. orr.


prospektiboki adlag era prospektiboan.

Problemarik ikusten ez duenari ikusarazi egin behar zaizkio (gerora begira, jakina, "prospektiboki" eta "aurreikuspenez"), soluzio bila has dadin.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 78. orr.

Nik ere "auskalo" diot, baina zinezko auskalo bat, ezezkako auskalo garbi bat; ez dakigula, ez dagoela jakiterik, gerokorik ez dela orain tokatzen, eta ez duela inork profilaktikoki eta prospektiboki nere eskurik irakurriko.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 79. orr.


prospekto ik prospektu.

prospektu (orobat prospekto g.er.) 1 iz hainbat salgairekin batean datorren informazio inprimakia.

Mahai gainean prospektu batzuk soilik zeuden, esnekiak jatea beharrezkoa dela eta "seropositiboa izanik nola bizi" azaltzen zutenak; aldizkaririk ez.  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 10. orr.

Ez al ditu jendeak medizinen prospektuak bi aldiz edo gehiagotan irakurtzen?  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 32. orr.

Prospektuko argibideen arabera, Fluoxetinaren eragina geldo samarra izango zen.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 129. orr.

Prospektuko hitz lasaigarriak berrirakurri ahal izan ditut: "nekeak, estresak eta zahartzeak galarazi egiten dute loaldian azala behar bezala garbitu eta zaharberritzea.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 251. orr.

Prospektuko argibideen arabera, Fluoxetinaren eragina geldo samarra izango zen. Egun batzuk geroago, tiradera batzuk mukuru betetzen zituzten banku paper, telefono faktura, era askotako prospektu, eta etxeko tresnen edo hi-fi kateen erabilera-giden bereizte lanari ekin nion.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 129. orr.

Euskal Herriko ontzi-fabrikatzaileek eta elikagai-banatzaileek beren prospektuak munduko hizkuntza gehienetan plazaratuko dituzte, euskaraz izan ezik.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 63. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Denboraren emanean pilaturiko agendak, hegazkin txartelak, tren txartelak, auto bidaiak, jatetxe eta hotel fakturak, museo sarrerak, antzerki egitarauak, turismo prospektuak, hiri planoak, posta-txartelak, bisitarako gida-liburuxkak.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 58. orr.

Hurrena, berriz, zerbait gorri bereiziko du orri zabaleko belar batzuen artean, tabako pakete baten azala; geroxeago, garagardo lata baten txanda izango da, edota publizitate prospektu batena.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 48. orr.


prospekzio 1 iz gai jakin bati buruzko azterketa.

Prospekzio xume bat aski zen erakusteko itzulpen premiak asko garatuko zirela hurrengo urteetan.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 60. orr.

Prospekzioa egitea, huts-hutsean, kontatzea da, eta oso-osorik dokumentuen kritikan dago oinarritua; iragana berreraikitzeak, aldiz, berregiteko metodo bat eskatzen du, eta metodo hori erkaketaren gainean bermatua dago.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 260. orr.

Orain arte ez da egin inolako prospekziorik inguruan.  Berria - Kultura   2004-06-02

Eusko Jaurlaritzaren Prospekzio Soziologikoen Kabineteak joan den otsailean Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan eginiko inkestak (Euskal Soziometroak) jasotzen duenez, Euskal Herriko hiru lurralde horietako herritar gehienen ustez %57ren iritziz talde abertzaleen artean eginiko koalizioak hobeto defendituko lituzke Euskal Autonomia Erkidegoaren «interesak». Prospekzio ariketa hura interesgarri iruditzen zitzaiela, irudimenari ateak zabalduz...  Berria - Euskal Herria   2004-04-08

2 lur eremu baten azterketa hobien bila.

Islamiar petrolio-eremutik kanpoko prospekzioak geldiarazi zituzten, eta, epe luzera, bazterreko ekoizleak ezabatu zituzten.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 128. orr.

Teikoku Oil eta Japan Petroleum Exploration petrolio-prospekzioak egiteko baimena eman zien asteazkenean Tokiok.  Berria - Harian   2005-04-16


prosperitate 1 iz prosperoa denaren nolakotasuna.

Arazo publikoetan aurka dauden gerra zibileko bloke nagusien disoluzioa behar da, bakoitzak bere bizitza pribatuari ekin diezaion eta prosperitatea eta ongizatea gara daitezen.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 21. orr.

Bakealdi sendoa ekarriko zuela, zeina ezin egokiagoa gerta baitzitekeen, bertzalde, bai frantsesen eta bai espainiarren prosperitatearentzat ere.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 72. orr.

Esaterako, Bernard Mandeville Erleen fabula edo nola bizio pribatuek prosperitate publikoa erakartzen duten panfletoa jarri daiteke adibide, bizioa birtute bihurtzen deneko poema alegorikoa.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 74. orr.

Langileek inoiz baino gutxiago kontrolatzen dute produzitzen dutena, eta Chronos Watchen egindako aldiak erakutsi dit prosperitatea, prezio horretan irabazia, ez zela niretzat.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 130. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Hiri baten prosperitate maila geltoki inguruko etxeak aztertuz antzeman liteke.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 38. orr.


prospero izond arrakastsua edo aldekoa dena, bereziki alderdi ekonomikoan.

Lehenengo hiruzpalau urteetan, berritasunak edo hasierako idealismoak eraginda, prosperoa eta arrakastatsua izan zen komunitate hura. Halako lur oparo eta aberatsean prosperoa izan zitekeen herri espainiarra zergapean hondoratzen duen potentatu honengana.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 88. orr.


prostaglandina iz 20 karbonoko gantza-azidoetatik eratorriko gai lipidoa.

Adituek azaldu dutenez, prostaglandina kopurua [...] murrizten du aspirinak.  Berria - Gaiak   2004-05-27


prostasa iz

Prostasaren ezker-eskuin logelak daude jarrita, horietako bat talamoa deitzen dena, eta bestea anfitalamoa esaten zaiona.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2990. orr.


prostata 1 iz maskuriaren muturrean eta gernubidearen inguruan kokaturik dagoen guruina, isurkari zurixka eta likatsua jariatzen duena.

Eskularru profilaktikoak dakartzate eta eztul eginarazi didate herriko medikuak prostata aztertzen zidanean bezala.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 67. orr.

Agerkarietan ipuin erotiko erdipurdikoak irakurtzetik pasatu gara ipurtzuloan atzamarra sartuz gero prostata biltzen duten nerbioak kitzikatzen ditugula jakitera.  Berria - Kultura   2006-02-14

Prostatako arazoak ditut, eta, hortaz, gauean behin baino gehiagotan jaiki behar izaten dut.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 54. orr.

Orgasmoa eta prostatako likidoa berehala helduko dira.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 250. orr.

Hazia espermatozoidez eta prostatan eta semen besikulan sortzen diren likidoez osatua dago.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 103. orr.

Apirilaren 14 horretantxe jakin du Maryk bere aitak prostatako minbizia duena.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 237. orr.

73 urteko gerrillariak prostatan du minbizia eta sei hilabetean hilko da.  Berria - Mundua   2004-02-19

Prostataren handitze fisiologikoa.  Berria - Gaiak   2004-11-21

Ni emaztearen oroimen urdinetik ihesi nentorren, haren prostata kiskalitik, haren ezpain ezpatazkoetatik, eta jo egiten nuen.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 36. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Oraindik beste loraldi bat izan zuen bere senarraren miresmenean, hau, prostata ebakuntza bat izan eta bere azken ospitaleratzetik etxeratu zenean.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 113. orr.

Bularreko minbiziaren edo prostata minbiziaren kontrako zenbait botikarekin.  Berria - Euskal Herria   2004-10-27

· Ez, agure prostatarik ez, idi bihotz bat gaupean odola dariola.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 201. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

prostatako minbizia (18); prostatako minbiziaren (4)

prostataren lurrunketa (3)


prostatektomia iz guruin prostatikoa osorik edo partez erauzteko ebakuntza.

Prostata handiagoa denean, berriz, prostatektomia irekia erabiltzen da.  Berria - Gaiak   2004-11-21

Prostataren handitze fisiologikoa sendatzeko bi kirurgia teknika erabiltzen ziren orain arte: Kirurgia endoskopikoa (RTU) edo prostatektomia irekia, kirurgia irekia deitzen dutena.  Berria - Gaiak   2004-11-21


prostatiko 1 izond prostatarena, prostatari dagokiona.

Hiperplasia onbera, berriz, guruin prostatikoaren handitze fisiologikoari deitzen zaio.  Berria - Gaiak   2004-11-21

Kasu horretan, sabelaldean egiten zaion ebakitik ateratzen da guruin prostatikoa.  Berria - Gaiak   2004-11-21

2 ez-prostatiko

Beste gizon-emakume ez-prostatiko bat aurkituko duzu eta zoriontsua izango zara, oso eta guztiz  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 36. orr.


prostibulo ik prostibulu.

prostibulu (orobat prostibulo) iz prostituzio etxea.

Ez zuen prostibulu inguruetan sortu ohi diren ostatu hits eta leiho gabekorik, ez lurpeko parking erraldoirik, ez izen txarreko auzorik ere.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 45. orr.

Gipuzkoa zintzo honetan, prostibulo bat zen Trintxerpe.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 47. orr.


prostilo iz tenpluez mintzatuz, fatxadetako bat zutabe lerro batez apaindua duena.

Tenplu-tipo nagusiak, tenplu guztien kanpoko itxura mugatzen edo finkatzen dutenak, hauek dira: lehenengo eta behin, in antis izenekoa, grekoek naos en parastasin deitzen dutena; ondoren, prostilo, anfiprostilo, periptero, pseudodiptero, hipetro izenekoak.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1530. orr.

Tenplu anfiprostiloak prostiloak bezala dauzka elementu guztiak, baina atzeko aldean, gainera, koloma batzuk eta frontoia ditu, aurreko aldean bezala.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1530. orr.

Gerora, Demetrio Falerokoa Atenasko gauzen jabe egin zenean, Filonek aurreko fatxadan kolomak jarriz tenplua prostilo bihurtu zuen; sarrera honela handituz, iniziatuentzako leku zabalagoa uzteaz gainera, obrari ospe handia eman zion.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3190. orr.


prostituitu, prostitui, prostituitzen 1 da ad sexu harremanak izan diruaren truke.

Ira prostituitzen hasi zen, txikiari arroza, esnea, gatza eman ahal izateko.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 261. orr.

Lusianan, Illinoisko partean, emakumez jantzitako gizonak emagalduen gisa prostituitzen ziren.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 253. orr.

Atxilotuek ustez emakume errumaniarrak prostituitzera behartzen zituzten.  Berria - Euskal Herria   2004-06-23

Salhaketak adierazi zuen Langraizko funtzionario batek zenbait emakume preso prostituitzera bultzatu zituela.  Berria - Euskal Herria   2006-03-10

2 (du aditz gisa)

Piperbeltzaren Itsasaldeko eta Gabon Ibaiko beltzek beren seme-alabekin prostituitzen dituzte beren emazteak.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 249. orr.

Prest nago neure burua prostituitzen jarraitzeko janari eta bizitokiaren truke?  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 121. orr.

-Neska deigarria duk; baina Aracilek prostituitu egiten dik.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 257. orr.

3 irud/hed

Deabrurik likitsen eta ustelduenengana prostituitu den adimena nolatan izango da, bada, gorputzaren eta bizioen jaun eta jabe?  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 380. orr.

Berak esan digunez telebistara doazenak bera baino sakonago prostituitzen direlako, beren nahiak, ametsak eta ilusioak, hau da, beren intimitatea saltzen dutelako.  Berria - Kultura   2004-04-25

Folioaren birjinitatea prostituitzearen arrazoia / bat eta bakarra dela.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 113. orr.

Garapen iraunkorraren eredua ondo defenituta dago; eguneroko praktikak, ordea, prostituitu egiten du.  Berria - Euskal Herria   2004-12-08

Lan egitea beti izan dok prostituitzea.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 39. orr.

Herriaren izena hain prostituitua dagoen une honetan, euskal kantariak badauka zer-eginik franko.  Berria - Kultura   2004-12-01

Euria bera ere prostituitu egiten da.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 187. orr.

Jakin behar duzu zuk zeuk ordezkatzen duzun sistema politikoak [...] izugarri prostituitu duela lengoaia.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 106. orr.

4 (era burutua izenondo gisa)

Pornoa gizonentzat, prostitutak gizonentzat eta, oi aurrerabidea, gay prostituituak gizonentzat.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 312. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

prostituitzen ziren (3)

prostituitzera behartzeagatik (5); prostituitzera behartzen (5)


prostituta 1 iz diru truke sexu harremanetara ematen den emakumezkoa. ik puta; emagaldu; prostituto.

Beste behin, Gazara joan zen Sanson; prostituta bat ikusi zuen han, eta harengana sartu zen.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 38. orr.

-Non da prostituta hura, Enaimen, bide-bazterrean, egoten zena?  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 91. orr.

Telefonoa deseskegi eta egunkariko prostituta haietako bati hots egin zion.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 171. orr.

Biharamunean bera prostituta birekin izan dela zabaldu da trenkideen artean.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 167. orr.

Bankside-ko prostituta bat hartu zuen maitale, ur ertzeko karriketako ibiltari sarria, eta huraxe soilik maitatu zuen.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 129. orr.

Zuri buruan sartzen al zaizu emakume batek batzuetan prostituta, emagaldu arrunta izan nahi duela?  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 359. orr.

Prostituta bezala lan egiten, ziurrenik bere ikasketak, pisua, arropak, eta janaria ordaintzeko.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 36. orr.

Kutxatila irekitzen zuenean jakingo zuen Henryk, hain zuzen ere, aita-amek adoptatu egin zutela, Virginia Cityko prostituta bat zuela benetako ama, Wyomingo pistoleroak haurdun utzitako prostituta, eta hortaz, pistoleroa zuela benetako aita.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 87. orr.

Urtero, milaka prostituta hiltzen dira ziegetan, «poliziak torturatu egiten baititu, bezeroei buruzko informazioa lortzeko».  Berria - Gaiak   2004-03-06

Gure borondateari entzungor eginez, prostituta, txulo eta droga saltzaileek periferiako auzoak gugana ekartzen dituzte ilunabarrean, alfonbra baten gainean batetik bestera arrastaka eramaten diren altzari pisutsuen eran.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 177. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Hiru prostituta gazte eta oilaloka trabestitu bat.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 19. orr.

Zu ez zara prostituta arrunt bat baino hobea.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 317. orr.

Edurnek ederto asko egiten zuen prostituta garestiarena.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 31. orr.

Frantziak ez du onartu nahi izan bere heroi eroriak haragiaren grinari emanak zirela, eta prostituta asiar eta arabiar haiek erabili zituztela.  Berria - Mundua   2004-05-09

Zuk uste bezala, emakume hori luxuzko prostituta bat zen, zinemagintzan huts egindako bat.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 95. orr.

Goi mailako prostitutaren rola primeran betetzen jarraitu zuen, inolako gorabeherarik gabe.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 44. orr.

"Chicas bonitas"? -galdetu diot, aurrerago zihoazen ustezko prostitutak seinalatuz.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 117. orr.

Ateneak ber-bertan emakume bihurturik, prostituta ospetsu bilakatzen da Tiresias.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 18. orr.

Prostituta katedradunaren kasua.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 34. orr.

Ez baitira ohizko prostitutak, bizimodua ateratzen saiatzen diren neska gazteak baizik...  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 105. orr.

Prostituzioa legeztatzea aztertzen ari dira Berkeleyn (Kalifornia, AEB), prostituta ohi baten eskaerari erantzunez.  Berria - Gaiak   2004-10-06

3 (izenondo gisa)

Hiriko harresien aldean andre prostitutak egoten ziren.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 220. orr.

Emakume prostitutak eragile politiko bilakatu izana aspaldion jazo den gertaerarik garrantzitsuena da.  Berria - Euskal Herria   2004-06-06

4 (adizlagun gisa)

Prostituta jaio zuan.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 254. orr.

Ukrainako gazte asko Mosku, Varsovia edo Parisera joan dira lan bila, eta ez dira gutxi hango kaleetan prostituta dihardutenak.  Berria - Mundua   2004-11-28

-Horra, Tamar zure erraina prostituta ibili da eta, are, haurdun gelditu da.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 91. orr.

5 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Bi neska errumaniar adingabe prostituta lanean ari ziren klub horretan.  Berria - Euskal Herria   2004-03-16

Badituk mundu guztiak maite dituen pertsonak, mundu guztia irribarrez aritzen zaizkienak, eta horrelakoek nabarmendu beharra izaten ditek, prostituta-punttu bat ematen ziek.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 148. orr.

Seguru aski pentsatuko huen [...] munduak bere kuttuntzat daukan pertsonak prostituta-zantzuren bat duela.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 148. orr.

Frontón hotelean izan zen gau-jaia, eta ez zen, ohi zenez, prostituta taldea falta izan han.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 62. orr.


prostitutatu, prostituta(tu), prostitutatzen da/du ad prostituta bihurtu.

Ama euskara putatu, prostitutatu, irabazian jarri eta haren proxeneta bihurtu.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 237. orr.


prostitutazale iz prostituten zalea dena.

Bidaiari nekaezin eta espioia; prostitutazale eta katolikoa; teologo bikain eta maniako depresiboa... egin zuenaren eta idatzi zuenaren artean beti egon zen kontraesanak, horrek egiten du hurbil, eta interesgarri.  Berria - Kultura   2004-10-02


prostituto (orobat prostitutu) 1 iz diru truke sexu harremanetara ematen den gizonezkoa. ik puto; puta; prostituta.

Zergatik daude hainbeste prostituto, eta gero eta gehiago?  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 179. orr.

Zure prostitutu txortalari horietako bat ekarri duzula zurekin eta logelan duzula zain?  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 63. orr.

2 (izenondo gisa)

Nerabe mozkor, trabestitu eta prostituto izatetik kultuzko idazle goiztiarra izatera pasatu zen atzo, eta hogeitaka hizkuntzatara itzuli dute haren lana.  Berria - Kultura   2006-05-02

3 irud/hed

Gogoko al duzu prentsako prostitutua izatea?  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 272. orr.


prostitutu ik prostituto.

prostituzio 1 iz diru truke norbaitek bere gorputza sexu harremanetara ematea eta hori bizibide bihurtzea; harreman mota horretan aritzea; aritze hori gizarte gertakaritzat hartua.

Higuingarri baitzaio Jaunari zuen Jainkoari, bai gizonezkoen, bai emakumezkoen prostituzioa.  Elizen arteko biblia   Dt 23,19

Teodora enperatrizaren antzera, kale bazterretan eta pasealekuetan bilatzen nituen gizonak, eta prostituzio horietatik ateratako dirua loterian jokatu nuen.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 128. orr.

-Ez nuen uste prostituziorik egongo zenik Iranen.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 115. orr.

Erakundeak azaldu duenez, alkoholismoa eta prostituzioa ugaritu egin da haien artean.  Berria - Gaiak   2004-07-22

Erresuma Batuko Gobernua prostituzioa legeztatzeko aukera aztertzen ari da.  Berria - Gaiak   2004-07-17

Erran gabe doa haurren prostituzioa ez dela falta.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 170. orr.

Prostituzioak gaixotasunera zaramatza, endekapenera; ezkontzak, berriz, arrunkeriara, erdipurdikokeriara.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 13. orr.

Ondikozko egoera horrek ugaldu egin du lapurreta, prostituzioa, borrokak eta mafiakeria. Prostituzioa, mozkorkeria, langile jendearen miseriak, burgesen itxurakeria...  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 209. orr.

Isabel Holgado antropologoak feminismoaren eta prostituzioaren arteko hartu-eman eta ezinikusiak aztertu ditu jardunaldiotan.  Berria - Euskal Herria   2004-06-06

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Prostituzio publikoari lotutako emakumeek ez daukate beren haurrak hezteko erosotasunik.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 96. orr.

Tenpluan prostituzio sakraturako erabili ohi ziren gelak ere desegin zituen.  Elizen arteko biblia   2 Erg 23,7

Ezkontza -erantsi zuen, errautsa alfonbrara erortzen utziz-, legezko prostituzio monogamo hori.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 139. orr.

Herri guztiek edan dute haren prostituzio sutsuaren ardotik.  Elizen arteko biblia   Ap 18,3

3 (aditzekin)

Egipton prostituzioan hasi ziren, oso gazterik.  Elizen arteko biblia   Ez 23,3

Diru pixka bat egin zuen berriz ere prostituzioan.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 222. orr.

Atxilotuek Hego Amerikako neskak ekartzen zituzten, ustez lan egiteko hitza emanda, eta gero prostituzioan aritzera behartzen zituzten.  Berria - Euskal Herria   2004-04-11

18 urteko kartzela zigorra bete beharko du hiru emakumeren aurkako sexu gehiegikeriengatik eta haiek prostituzioan jardutera behartzeagatik.  Berria - Ekonomia   2004-07-11

Prostituzioan, drogen munduan edo lapurretan aritzen diren taldeetan ez dago ia musulmanik.  Berria - Harian   2005-03-09

Babiloniarekin prostituzioan eta atseginkerian ibiliak diren munduko erregeek negar eta dolu egingo dute, haren sutearen ke-mordoa ikustean.  Elizen arteko biblia   Ap 18,9

1999 urtean milioi bat emakume eta neskatila baino gehiago salduak izan zirela, prostituzioan lan egin zezaten.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 215. orr.

Berak bi edo hiru urte eman zituen prostituzioan.  Berria - Harian   2005-12-10

Senarrak emaztea prostituziora behartu du!  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 63. orr.

Prostituziora bultzatzen dira neskatxak, edo salerosketa eta esklabotzara, munduko herri askotan.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 178. orr.

Filipinasen, Indonesian eta Tailandian emakume askok beren gorputzak saldu behar izan dituzte familia mantentzeko, haurrek eskola utzi eta prostituziora jo.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 215. orr.

Mendi-gailur guztietara joaten da, zuhaitz handi guztien azpira, bere burua prostituzioari ematera.  Elizen arteko biblia   Jr 3,6

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Iruñerriko prostituzio klubetan banatzen eta saltzen zuela droga.  Berria - Euskal Herria   2004-12-03

Bideburu eta plaza guztietan prostituzio-lekuak eraiki zenituen.  Elizen arteko biblia   Ez 16,31

Delhiko zenbait prostituzio-auzotan emagalduek egunero 10 edo 15 bezero hartzen dituzte.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 225. orr.

Nazioarteko prostituzio sarea desegin dute Nafarroako Erriberan.  Berria - Euskal Herria   2004-04-11

Garai batean Parisa lan bila joaten ziren Iparraldeko euskal neska asko prostituzio sareetan erortzen zirela.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 216. orr.

Prostituzio lanean ari direnentzat ia bilioi bat pezetako irabazia.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 215. orr.

Drogak prostituzio mundura sarraraziriko Europa utopikoko gazteak.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 64. orr.

Gutun eta marrazki horiek Parisko 1900. urteko testigantza zuzena dira, sexu, alkohol eta prostituzio gauen lekuko.  Berria - Kultura   2004-09-14

Natura jakintsua da oso; esklaboa egin eta esklabo-espiritua ematen zion; prostituta egin, eta prostituzio-espiritua ematen zion.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 269. orr.

Prostituzio-haizeak jo ditu, beste jainkoen atzetik joateko, ni, beren Jainkoa, bazter utzirik.  Elizen arteko biblia   Os 4,12

Erori da, erori, Babilonia handia, herri guztiak bere prostituzio-ardoz mozkortu zituena.  Elizen arteko biblia   Ap 14,8

5 prostituzio etxe

Emakume zaintzaileek eroetxea prostituzio-etxe egin zuten.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 21. orr.

Prostituzio-etxe dotore haietako batzuetan gizarte-maila goreneko aberaskumeak topatzen zituen.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 269. orr.

Zer izan zitekeen lan katolikoagorik, kontserbatzaileagorik, prostituzio-etxe bat gidatzea baino!  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 269. orr.

Urtero Nepalen 9 urtetik 16 urtera bitarteko 10.000 emakume inguru, gehien-gehienak neskatilak eta neskatxak, Indiara eta batez ere Bonbaira salduak izaten dira, prostituzio etxeetan lan egin dezaten.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 216. orr.

Afrikan eta Asian prostituzio etxeetatik familietara egin du jauzi [hiesak].  Berria - Gaiak   2004-11-25

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

nazioarteko prostituzio (4); prostituzio etxe (12); prostituzio etxe batean (5); prostituzio etxea (4); prostituzio etxeetan (3); prostituzio lekuak (3); prostituzio sakraturako (4); prostituzio sare (9); prostituzio sare bat (5); prostituzio sare batekin (3); prostituzio sarean (3)

egiten duela prostituzioa (3)

prostituzioan aritzen (4); prostituzioan aritzera (6); prostituzioan ibili (3); prostituzioan jardun (5); prostituzioan jarduteko (4)


prostituziozale izond prostituzioaren zalea dena.

Jaunak dio: "etorri hona, zuek, sorginkumeok, adulteriogile eta prostituziozale zaretenok".  Elizen arteko biblia   Is 57,3


proszenio iz antzinako Greziako teatroetako eremua, eszenaren eta orkestraren artean zegoena.

Zirkuluaren zentrotik lerro bat egingo dugu, aurreko lerro horren paraleloa, eta lerro honek emango digu proszenioko plataformaren eta orkestraren arteko banaketa.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2370. orr.

Eszenatik hurbilago dagoen karratuaren aldeak zirkunferentzia ebakitzen duen lerroan markatzen da proszenioaren muga.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2430. orr.


protagonismo 1 iz protagonistaren egoera edo nolakotasuna.

Jesusen jaiotegunean, gorostiak du nagusitasuna eta protagonismoa lurralde askotan.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 180. orr.

Istorio erromantiko-fantasiatsu eta ezohiko honetan protagonismoa amodiozko triangelu bitxi batek izango du.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 121. orr.

Eurak dute protagonismo guztia.  Berria - Euskal Herria   2006-02-19

Zein den gizarte modernoetan unibertsitateak hartzen duen protagonismoa, eta ematen zaion garrantzia.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 181. orr.

Oposizioak protagonismoa kentzen dio Azcarraga jeneralari, Grilo poeta insignea eta Castelar diputatu ezaguna besarkada baten bildu baitira portikoan. biktimei protagonismoa ez kentzeko.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 165. orr.

Politika egiteko moldeak aldatzen, bakoitzaren protagonismoak baztertuz, herri honi perspektiba berriak eskaintzeko.  Berria - Euskal Herria   2004-06-20

Beste txalapartariak, berriz, oinarrizko erritmoaren barruan sartzen saiatu behar du, lehenbizikoari protagonismoa lapurtuz.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 119. orr.

-Zu beti niri protagonismoa jan nahian -jarraitu zuen Liviak-.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 83. orr.

Azpimarratzekoa da, halaber, fenomeno erregionalak lortu zuen protagonismoa.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 35. orr.

Konponbideak bilatzerakoan emakumeok ere izan behar dugun parte hartzea eta protagonismoa aldarrikatzera gatoz.  Berria - Euskal Herria   2006-04-09

Onik gainditzen dut melodiaren protagonismoa eskuin eskutik ezkerrera aldatzen den ataka, garbi-garbi ateratzen zait segidako tonu-aldaketa ere.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 63. orr.

Eskuineko eskuak protagonismoa utzi behar dio ezkerrekoari, ezkerrekoa da nagusi.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 8. orr.

Otegi egunkari guztietako lehen orrietan agertzen ari da, bere protagonismoa inoiz ez bezalakoa da, gobernu presidentetik hasi eta alderdi-buruzagi gehienen aldeko hitzak lortu ditu.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 51. orr.

2 (izenondoekin)

Hamabigarrenetik hamabosgarrenera Raimundo Silvaren eta Mari Sararen artekoak hartzen du protagonismo nagusia. Ezker abertzalearen mundu soziologikoak horri aurre egitea eta behingoz protagonismo politikoa hartzea eskatzen dio Batasunari.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 18. orr.

Independentzia ekonomikorik gabe, protagonismo sozial eta politikorik gabe, zaharren gizarte batean...  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 297. orr.

Nafarroak protagonismo propioa izan behar du, eta elkarrizketarako gune propioa.  Berria - Euskal Herria   2006-01-15

Protagonismo handiegia hartuko duzu inspektorearen aurrean, eta ez zaizu interesatzen.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 228. orr.

Literatura, protagonismo pertsonaletatik haratago doan altxorra delako.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 377. orr.

Nerea eta biok eleberrian eskuek protagonismo berezia hartzen dute. Pentsa orain, nola udakoan haritzak daraman protagonismo guzti eta erabatekoa, eta negukoan, aldiz, lurralde batzuetan izeia darabilten bezala, besteotan nola gorostia ekarri ohi den etxeko txokora edo herriko enparantzara.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 200. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Futbol adituentzat ere ez da samurra Julenen protagonismo galtzearen arrazoiak aurkitzea.  Berria - Kirola   2004-03-12

Denak protagonismo gose, botere egarri.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 171. orr.

Orain alderdi politikoak asko kezkatzen nauen joko alderdikoi bat egiten saiatzen ari dira, hau da, protagonismo kuota bat exijitzen.  Berria - Euskal Herria   2006-03-29

Protagonismo arazoa azken batean.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 187. orr.

Futbol adituentzat ere ez da samurra Julenen protagonismo galtzearen arrazoiak aurkitzea.  Berria - Kirola   2004-03-12

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

protagonismo berezia (7); protagonismo gehiago (7); protagonismo gutxiago (3); protagonismo guztia (7); protagonismo handia (8); protagonismo handia hartu (3); protagonismo handia izan (4); protagonismo handiagoa (8); protagonismo handiagoa izan (4); protagonismo nagusia (6); protagonismo osoa (7); protagonismo politikoa (5)

bere protagonismoa (3); euskal gizartearen protagonismoa (4); gure protagonismoa (3); izango dute protagonismoa (3); protagonismoa eman (9); protagonismoa galdu (5); protagonismoa hartu (8); protagonismoa hartzea (3); protagonismoa hartzen (4); protagonismoa izan (7); protagonismoa izan du (3); protagonismoa izango (3)


protagonista (orobat protagonixta g.er.) 1 iz literatura-lan batean parte nagusia jokatzen duen pertsona edo gauza.

Bi dama zituen poema zirtzil horrek protagonista.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 163. orr.

Pavel Ivanovitx Txitxikov, obrako protagonista, herriz herri dabil bere "negozio" bitxia egiten.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 12. orr.

Enkargua onartuz enkarguaren aurkako ipuin bat idatziko du, bere bizitzarekin harremana duen ipuin bat, deitu dion neska protagonista duena.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 119. orr.

Protagonista behintzat Gundisalvo izeneko bat zen, Antonio Ferrandis aktoreak gorpuztua, hauteskundeetara aurkezten zena.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 101. orr.

Hrabalen obretako protagonista jende arrunta da, baina baita, Rimbauden estiloan, "jende madarikatua" ere.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 11. orr.

Orain maitasun istorio bat idatziko dut eta, gainera, protagonista mutil bat izango da.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 44. orr.

Gabonetan zinema aretoetan agertuko da Anthony Minghellak zuzenduriko Ripley trebea, Matt Damon eta Guilni Patrol oskarduna protagonista. The Fifth Column antzezlaneko Philip Rawlings protagonista nagusiak.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 49. orr.

Nobeletan sarritan ikusten dugu protagonista oharturik dagoela bere patuaz, eta horren zantzuak sumatzen dituela han eta hemen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 106. orr.

Woody Allen-en film bat datorkit gogora: "Seduktore baten ametsak" zuen izena, eta Allen zen protagonista eta gidoigilea, ez zuzendaria.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 56. orr.

Liburua lauhazka dabilkizu hasi eta buka, protagonista bera bezalaxe.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 31. orr.

Itsasondo da bere idazkietako gai eta protagonista.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 10. orr.

2 (izenondoekin eta izenlagunekin)

Nola ez, James Stewart aktorea da protagonista nagusia.  Berria - Kultura   2004-09-17

Liburu honek protagonista bakarra du, Asisko Frantzisko.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 21. orr.

Esaldia astebete lehenago ikusitako filme batekoa zen eta protagonista maskulinoak [...] protagonista femeninoari -New Orleansko mafioso zuri baten andre are zuriagoa, ordu eta erdian bere senarrari inon diren adar guztien paratzaile- botatzen zion, aski molde traketsean larrutan egin eta gero.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 167. orr.

Neu nintzen gizonezko protagonista.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 61. orr.

El Dorado filmean, adibidez, emakumezko protagonista [...] lausoturik agertzen da bere lagunen artean.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 149. orr.

3 (izenondo gisa)

Mutiko protagonista gizajoari kolore zuria ondo zihoakiola iruditu zitzaidalako, alde sinbolikotik.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 28. orr.

4 gertakari, ekintza edo kideko batean parte nagusia jokatzen duen pertsona edo gauza.

Herritarrak izan dira borrokaren protagonista.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 14. orr.

Konponbideetan herriak dira benetako protagonista.  Berria - Euskal Herria   2006-04-29

Gerraren lekuko ez ezik protagonista ere baden aldetik.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 59. orr.

Nire bizitzaren protagonista izan nahi dudala.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 190. orr.

Ortografiaren arlo horretan, gertakari ilun bateko protagonista izan zen Sabino Arana.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 85. orr.

Baina beste protagonista bat ere izan zuen Zierbenako banderak, Santander, hain zuzen.  Berria - Kirola   2004-08-22

Triniti, arauak nik jartzen ditut: zu zara Joko honetako protagonista!  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 63. orr.

Ni protagonista ninduen pasadizo bat kontatu zidan handik urte batzuetara lagun batek.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 50. orr.

Zure aitak ahotik ahora doan hitza maite baitu eta bezeroak nahi baititu protagonista.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 83. orr.

Su-etenaren ondorengo negoziazioetan ere "traizioa" izango da protagonista nagusi.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 74. orr.

Hip hop musika izango da protagonista Bartzelonako Sonar elektronika jaialdian.  Berria - Kultura   2004-03-26

Hitza protagonista Maitaldian.  Berria - Kultura   2004-09-14

Trikitia erromerietako protagonista.  Berria - Kultura   2004-01-31

Gauza bera gertatu da arrozarekin, Bilboko zein Baionako jatetxe txinatarretan, arroza duda gabeko protagonista izatetik laguntzaile izatera pasatu da, hemengo zapore eta tradizioak errespetatzeko.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 105. orr.

5 (izenondo eta izenlagunekin)

Gure kultur irratsaio honetan entzuleak izaten dira protagonista nagusi.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 11. orr.

Gizarte zibila bera da protagonista nagusia hemen proposatzen ari garen komunikazio eredu berrian ere.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 55. orr.

Aktoreak izan ziren atzo protagonista handienak Berlinalen.  Berria - Kultura   2004-02-11

Dudarik gabe erran daiteke komunistei esker gatazka politikoaren konpontzeko protagonista ukatuak berriz taula gainera etortzen direla.  Berria - Harian   2005-04-18

Amaiera emango zaio horrela zinema protagonista bakar izan duen bederatzi eguneko maratoiari.  Berria - Kultura   2004-09-25

Itoizko Koordinakundea izan da bide horretan protagonista nagusia.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 153. orr.

Goi bilera hartan protagonista ofizialak parte hartzen ari ziren herrietako gobernuak baziren ere, [...].  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 25. orr.

Jon bera berriz ere nahigabeko protagonista, denak berari so.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 87. orr.

Foro Global horrexek hoziaraziko zuen Johannesburgeko hurrengo goi bileran benetako protagonista izango zen Gizarte Foroa.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 25. orr.

Repsol herrialdearen garapenerako «funtsezko protagonista» dela.  Berria - Ekonomia   2006-03-16

6 (hitz elkartuetan)

Gaurkoan, esan bezala, niri dagokit-eta egun zorigaiztokoaren protagonista papera.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 85. orr.

Sekula ere ez protagonista lanik.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 124. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

antzezlaneko protagonista (3); atzo protagonista (5); benetako protagonista (10); bera da protagonista (3); beste protagonista bat (3); beti protagonista (3)

eguneko beste protagonista (3); eguneko protagonista (7); eleberri honetako protagonista (3); emakumezko protagonista (3); eragile eta protagonista (3); etapako protagonista (3); filmeko protagonista (15); gure protagonista (29)

ipuineko protagonista (3); izan da protagonista (6); izan zen protagonista (16); izan ziren protagonista (11); izanen da protagonista (4); izango da protagonista (17); izango dira protagonista (6); liburuko protagonista (5); nobelako protagonista (4)

obrako protagonista (3); partidako protagonista (5)

protagonista asko (4); protagonista bakarra (14); protagonista bakarra izan (3); protagonista bera (3); protagonista berriak (3); protagonista bezala (4); protagonista bihurtu (9); protagonista bihurtu ziren (3); protagonista bilakatu (10); protagonista bilakatu zen (3)

protagonista gisa (5)

protagonista izan (60); protagonista izan da (8); protagonista izan ditu (3); protagonista izan zen (15); protagonista izango (15); protagonista izango da (3); protagonista izango diren (3); protagonista izatea (10); protagonista izaten (6); protagonista izaten jarraitu (3); protagonista maskulinoak (3); protagonista nagusi (22); protagonista nagusi izan (3); protagonista nagusia (62); protagonista nagusiak (40)

protagonista sentitu (3); prozesuaren protagonista (4)

benetako protagonistak (7); beste protagonistak (7); eguneko beste protagonistak (4); eguneko protagonistak (3); filmeko protagonistak (10); gure protagonistak (13); ipuineko protagonistak (4); istorioaren protagonistak (3); izan ziren protagonistak (4); izango dira protagonistak (3); nobelako protagonistak (4); protagonistak berak (3); protagonistak bezala (3); protagonistak eginiko (3); protagonistak izan (3)

gure protagonistaren (11); mutiko protagonistaren (3); nobelako protagonistaren (3); protagonistaren izena (4); protagonistaren rola (3)

gure protagonistari (5); nobelako protagonistari (3)

filmeko protagonistek (4)

protagonisten artean (5)


protagonixta ik protagonista.

protagonizatu, protagoniza, protagonizatzen du ad protagonista gertatu.

Film azkar eta dramatikoa protagonizatu eta zuzendu du Hennie eskandinaviarrak.  Berria - Kultura   2004-09-25

Robotek protagonizatutako telebista programa batean.  Berria - Gaiak   2006-05-02

Manguelek justu beste muturreko gertakizun bat ere kontatzen du liburu berean, juduek protagonizatua baita ere.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 80. orr.

Poloniako selekzioko jokalariek Alemaniaren kontra protagonizatu zuten balentria, nazien garaian, führerrarengandik galtzeko agindua jaso zutenean.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 137. orr.

Bortz minutu geroago, agurea "Saragueta zaharrak" protagonizaturiko istorio are zaharragoa kontatzen ari zitzaidan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 295. orr.


proteiko1 izond alderdi askotakoa, forma aldakorrekoa.

Populazio polimorfo batean, hautespen naturalak egitura proteikoak faboratzen zituen, eta, beraz, gene-egiturak -"alelo" direlakoak-, ugalketarik oparoena ahalbidetzen baitzuten.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 112. orr.

Ez haragi ez arrain ez den patu bat, erdipurdikoa, zeinak animalien munduarekiko lehen harreman baterako prestatzen baitu, baina ez baitio baimentzen erantzunkizun gorenerako, eraikuntza proteiko baten parte izatea baita hori.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 301. orr.

Dozena bat adiera ezberdin ukan zezakeen arrazaren kontzeptu proteikoa.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 185. orr.

Valentzian justiziaren arloko kontuetan ibili eta gero, hantxe zen hogeita bi urte zituen izaki proteiko hura fronteko lerroetan da ia.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 255. orr.

Aukeran emakume proteikoagoak gustatzen zaizkio, gorpuzkeraz mardo eta mamitsuak, playmate titiak eta biolontxelo ipurdiak dituzten horietakoak.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 10. orr.

Gehienak, Pitagorasek bezala, gorputz askotara arimaldatu beharko dute askapena lortu arte; batzuk, proteikoak, "bizi bakar baten epean, lehoiak dira, herensugeak dira, basurdeak dira, ura dira eta zuhaitz bat dira".  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 141. orr.


proteiko2 izond proteina izaerakoa.

Konplexu proteikoak eratzeak -batzuetan, oso bolumen handikoak- areagotu egiten du aukera hori.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 110. orr.

Oinarriko elementua, zelularen kimikan zuzenean inplikaturik dagoena, eremu proteiko jakin batek bere baitan daukan ezagutze-gunea da.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 107. orr.


proteina 1 iz karbonoz, hidrogenoz, oxigenoz eta nitrogenoz, eta askotan orobat fosforoz eta sufrez, osaturiko gai kimikoa, organismo bizi guztien oinarrizko osagaia dena.

Zelula guztiak ziren antzeko osagaiz eginak: karbohidratoak, lipidoak, proteinak eta azido nukleikoak.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 118. orr.

Hogei aminoazido horiek konbinatuz sortzen dira proteinak, ileko kreatina edo odoleko hemoglobina.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 96. orr.

Horratx arazoa: materia bizi oro proteinaz egina dago.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 188. orr.

Proteina guztiek oso molekula handiak dituzte.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 102. orr.

Proteina bakoitza aminoazido-sekuentzia batek osatua da.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 104. orr.

Proteina bakoitza berdinik gabea bada, gene bakoitza ere berdinik gabea da.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 105. orr.

Proteinen sintesiaren mekanismoa aztertzea.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 54. orr.

Gehienetan hiru erregai nagusi erabiltzen ditugu: karbohidratoa (azukrea eta almidoia duten janariak), gantza eta proteina.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 203. orr.

Proteina horiek guztiak aminoazidotan apurtzen dira, aminoazidoak baitira proteinak eraikitzeko adreiluak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 210. orr.

Landareak dira, gainera, proteinak [...] lortzeko iturri nagusi bakarra.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 203. orr.

Proteina guztiak ez dira berdinak; jaten dugun ardikiaren edo txerrikiaren proteinak ez dira bere horretan giza proteinaren ordeko.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 188. orr.

Entzimak proteinen sailekoak dira.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 103. orr.

Globulu gorrien masaren heren bat-edo hemoglobina da, oxigenoarekin konbinatzeko gaitasun izugarria duen proteina bat.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 156. orr.

Enbrioi-garapena gobernatzen duten proteinak.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 61. orr.

Erabilera asko dituen proteina bat da kolagenoa, tendoietan eta hezurretan ere badagoena.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 71. orr.

Zainzurien buruak % 50 proteina dauka, xerrak baino askoz gehiago.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 203. orr.

Lasto-koloreko likido argi bat (plasma deritzona), hainbat gatz mineral eta proteina dauzkana.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 155. orr.

Eginkizun nagusienetarikoa da proteinen digestioa, heste meharrean egina.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 210. orr.

Nahaste ikaragarri bat gara: azido nukleikoak eta oroitzapenak, desirak eta proteinak ditugu osagai.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 197. orr.

2 (izenondoekin)

Proteina konplexuak odolean zurrunbiloka, organo sexualak hanpatzen, esku-ahurrei izerdi eragiten eta ahotsa lodiarazten.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 241. orr.

Proteina arrotzek (bakterioek, esate baterako) gorputza inbaditzen duten guztietan [...].  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 160. orr.

Okelaren partez, proteina landarezkoak.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 86. orr.

Komeni zen, ala ez, bakterioen bitartez proteina baliagarriak ekoiztea, hala nola hazkunde-eragileak edo hormonak, munstroak sortzeko arrisku eta guzti?  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 193. orr.

Kiribil bat, bi elementuz osatua: batetik, proteina erregulatzaile bat, eta, bestetik, ADNaren baitako haren xedea, aldameneko geneen adierazpena gobernatzen duena.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 69. orr.

Erretro-birusen kontrako botikek proteina birikoei erasaten diete.  Berria - Gaiak   2004-08-18

Hilabete luzez, proteina "alosteriko" direlakoen tasunetan buru-belarri murgildurik egona zen.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 186. orr.

Gaixotasunok proteina toxikoen metaketak sortzen ditu.  Berria - Gaiak   2006-05-09

Gene horrek proteina berde fluoreszente bat kodetzen du.  Berria - Gaiak   2004-12-02

Bizitza halako lanbide zorigaiztokoa izan ez dadin, nork injektatzen ote dizkigu beharrezkoak zaizkigun proteina sinbolikoak?  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 105. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Kolibaziloaren baitako proteina-sintesi induzigarria aztertzeko.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 69. orr.

ADN zati horietariko bakoitzak kate polipeptidiko bat ekoizten du, eremu bati dagokiona: proteina-eredu bat, alegia.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 61. orr.

Gene-blokeek kodeturiko proteina multzoek osaturiko moduluek oinarriko lanak egiten dituzte mundu bizi guztian zehar.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 111. orr.

Odol-plasmaren oso antzeko likido urtsu bat da likido sinobiala, proteina-edukirik gabea.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 42. orr.

Esfortzu handi baten ostean, proteina kontzentrazio handia izaten da gernuan.  Berria - Harian   2005-08-03

Jende gehienak uste du proteina iturri bakarrak haragia eta arraina direla.  Berria - Euskal Herria   2004-08-24

Beste aukera bat nitrogenozko proteina-hondakina amoniako bihurtzea litzateke.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 189. orr.

RNA molekularen helize bikoitzean dauden instrukzio kodetuek arautzen dute gorputzeko zelulen proteina-ekoizpena.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 239. orr.

Proteina-urritasunaren ondorio dira munduko elikadura-arazo ia guztiak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 213. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Proteina biralei barik zelula-proteinei erasaten dietelako estatinek.  Berria - Gaiak   2004-08-18

Animaliei utzi behar diegu landare-proteina eraldatu eta hartatik forma digerigarriago bat ateratzeko ardura.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 213. orr.

Egitura-proteinak ziren gehienbat, hala nola giharrenak, edo entzimak, hala nola arnasketan funtzionatzen dutenak.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 124. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

proteina arrotz (3); proteina iturri (3); vefg proteina (3)

proteinak sortzeko (3)


proteinadun 1 izond proteinak dituena.

Termofilo eta psikrofilo proteinadunak: gai beren baitan ekai kimiko pozointsuak bereganatzeko eta energia sortzeko.  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 28. orr.

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa, elkarketak izenonodo balioa duela)

Ore erabat prestatuak baztertu -"nahasketa orekatua, landare-proteinaduna"-, eta eztizko barra mordo bat hartu zuen: goxokirik gorena.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 76. orr.


protektorado ik protektoratu.

protektoradu ik protektoratu.

protektoratu (orobat protektorado eta protektoradu) iz herrialde gobernudun baten gainean estatu batek daukan subiranotasun partziala; horrelako herrialdea bera. ik babes.

Bigarren Mundu Gerran, Alemania naziaren protektoratu izan zen.  Berria - Mundua   2004-04-28

Txekia protektoratu bihurtu eta Eslovakia estatu ia independente egin zuen.  Berria - Mundua   2004-04-27

-Beraz, zein da ideia: Frantziak eta Ingalaterrak Euzkadin zera, protektorado moduko bat ezartzea, Frantziako muga zainduko duen herrialde bat?  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 35. orr.

Garbi zegoen independentzia eustezinaren ordez Estatu Batuen protektoratu bat hartzea zela aginte errusiar (edo txinatarraren) aurkako aseguru bakarra.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 369. orr.

Horren ondoren Zednicek kontseilaria Protektoratuaren egoeraz hitz egitera pasatu zen, han mobilizazio orokorra izanen baita.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 58. orr.


protekzionismo 1 iz doktrina ekonomikoa, nazio produkzioa babesteko neurriak hartzen dituena atzerriko konkurrentziaren aurka; doktrina horretan oinaturriko sistema ekonomikoa.

Egia da protekzionismoak, baldintza jakinetan, nazio-ekoizpena sustatzen duela.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 38. orr.

Librekanbismoa versus protekzionismoa auzi klasikoaren revival gisa ikus daiteke auzia.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 212. orr.

Europan, 1879ko alemaniar muga-sarien legeak protekzionismoaren aro berri bat markatu zuen, muga-sariak murriztu ziren hiru hamarraldiri amaiera emanez.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 43. orr.

Bai Alemaniak, bai Estatu Batuek [...] 1870eko hamarraldian, protekzionismo zorrotz baten gainean egin zuten beren industrializazio-ahalegina.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 43. orr.

Bertako industria garatzeko protekzionismo komertziala.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 296. orr.

Protekzionismo ekonomikoaren gaineko eztabaida da nagusi Europako Batasuneko 25 estatu kideetako ordezkariak atzo eta gaur Bruselan egiten ari diren goi bileran.  Berria - Mundua   2006-03-24

Europar Batasunak arau teknikoak, fiskalak, finantzetakoak eta erregulaziozkoak ematen ditu -kritika liberalaren arabera, protekzionismo mozorrotua da araugintza hori-.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 171. orr.

Merkataritza askea predikatzen eta protekzionismoa praktikatzen.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 216. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Estatu Batuen kanpoko defizita ez bazen dolarraren baliogabetze kontrolatu baten bitartez jaisten, Estatu Batuetako administrazioak neke handiak izango zituen Biltzarraren protekzionismo-joerei aurre egiten.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 167. orr.

Frantziak, hain zuzen, oreka hau hautsi du eta bere ezak eragin dezakeen nazionalismo eta protekzionismo bultzadak Europa desantola dezan hartu du arriskua.  Berria - Harian   2005-05-31


protekzionista izond protekzionismoarena, protekzionismoari dagokiona.

Merkataritza, batzuetan, askea da, eta, beste batzuetan berriz, protekzionista, indartsuei hala komeni zaienean.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 216. orr.

Merkantilismoa -aberastasuna metal bitxien pilaketarekin lotzen duen doktrina protekzionistara mugatua ekonomiako eskuliburu gehienetan-, ororen gainetik, barne-merkataritzaren liberalizazio-mugimendu zabala izan zen.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 20. orr.

Zeren monopolioak, oligopolioak, enpresen arteko akordioak, informazio eta aginte asimetria izugarriak, edota gobernuen araudi protekzionistak baitira nagusi.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 63. orr.

Europako Legebiltzarrak estatu kide batzuen mugimendu protekzionistekiko bere kezka berretsi zuen.  Berria - Mundua   2006-03-24

Badira ikuspuntu protekzionista duten indar xenofobo eta arrazistak ere, AEBen latinoamerikanizazioaren beldur direnak.  Berria - Mundua   2006-03-29

Hitzarmena sinatu ondoren, AEBek hainbat eta hainbat neurri protekzionista erabili izan dituzte Mexikotik sartzen ziren zenbait produkturen trukea oztopatzeko.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 216. orr.

Alde batetik burgesia bat, lurraren jabea bihurtu dena eta bere aldarrikapen ekonomikoak eta politikoak fisiokraten ahotsetik adierazten dituena eta, bestetik, burgesia merkataria utilitaristen bidez neurri protekzionistak edo liberalak eskatzen zituena.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 81. orr.


proterozoiko izond Kanbriar-aurrekoaren zatia, duela 2500 milioi urteetatik orain 542 milioi urteetara doana.

Aro hau Proterozoikoaren barruan sailkatu dute adituek.  Berria - Gaiak   2004-05-19


protesi (orobat protesia g.er.) 1 iz gorputz atal edo organo bat beste atal edo tresna artifizial batez aldatzea; ezartzen den atal edo tresna artifizial hori.

Zelula somatiko hutsen tratamendu hori ez da bereizten, bada, bere printzipioan, medikuntzan aspalditik erabiltzen direnetatik: protesia, organo-txertatzea edo -transplantea.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 160. orr.

Bi aukera daude: zakilean injekzioa jartzea edo husteko gailua erabiltzea, erekzioa izateko, eta azken aukera gisa, protesia.  Berria - Gaiak   2004-11-21

-Noiz jarriko dizute protesia?  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 70. orr.

Hartarik operatü züen düala urte zonbait, ezür baten ordari protesia bat ezariz.  Herria   2001-11-08

Orduan protesi bat jarri eta gauza izaten dira lanerako, baliagarriak bihurtzen dira gizartearentzat.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 113. orr.

Gauza bat dago argi: protesiak protesi, gorrak dira eta inoiz ez dute entzungo entzuleek adina.  Berria - Harian   2005-11-08

Protesi txar bat jarri zidaten.  Berria - Harian   2005-08-10

Ezkerrekoa protesia zuen, bizi-zipriztinik gabekoa, Danielak ukatzen zion sentsibilitaterik gabekoa.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 98. orr.

FDAk ez ditu onartu silikonazko bularreko protesiak.  Berria - Gaiak   2004-01-10

Beti da arazo zaila protesia ondoko hezur sanoari lotzea.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 44. orr.

Berrikiago, altzairuzko aleazioz eta zenbait gai plastikoz egin dira bolaren zein ahokaduraren protesiak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 44. orr.

Lau astez izango du protesi hori, eta gero beste protesi bat jarriko diote, hatza partzialki mugitzen utziko diona.  Berria - Kirola   2004-02-28

Gau hartan, ametsek graffitiak ziruditen, musuek paperezkoak, bularrek almidoiz eginak, zakilek protesiak, poroek sumendiak, eskuek makuluak ziruditen.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 79. orr.

2 irud/hed

Oharrak gure memoriari jartzen dizkiogun "protesiak" dira, nolabait esateko.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 348. orr.

Barkatu konparazioa, baina zu niretzat horrelako protesia izan zintezkeen...  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 113. orr.

protesi moral bat.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 113. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Lehen burmuin protesia probatu dute laborategian.  Berria - Gaiak   2004-10-27

· Osakidetzak emandako datuen arabera, aldaka protesi ebakuntza egiteko 69 egun gutxiago itxaron behar da.  Berria - Euskal Herria   2004-11-03

4 hizkuntzalaritzan, hitz hasieran hots bat, bereziki bokal bat, eranstea.

Hiru metodo daude horretarako: atzizkiak, m- protesia eta errepikapen "sendoa" deituko duguna.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 30. orr.

Protesi horrekin agertzen zaizkigu hitz bikoitz asko: aiko-maiko, aitzaki-maitzaki, [...].  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 32. orr.

Inoiz m- batez agertzen zaigu errepikapena, baina ez da lehengo protesi ihartua: urri eta murri, hotz eta motz, txotx ala motx, zinak eta minak.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 35. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

silikonazko bularreko protesiak (3)


protesiko izond protesiak prestatzen edo jartzen dituena.

Baina izan zen gauza ezen, Vladimirren industria pirogenikoak kontrako efektua eragin eta, inkietaturik, nire txilibitua ez zela neguetako kaxernetatik ateratzera deliberatzen; badaezpada ere, kieto gelditu nintzen armairu barruan mekaniko protesiko haren saioa bukatu zen arte.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 89. orr.


protesta 1 iz desadostasunaren, arbuioaren adierazpena.

Kotxeen aurkako protesta horietako bat, nik uste.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 48. orr.

Horren faltak sortu dizkit orain arteko kexu eta protesta guztiak.  Arantxa Iturbe   «Ai, ama», 1999 - 92. orr.

Protesta eta zalaparta askoren ondoren, Peter bere gelara joan zen azkenean.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 48. orr.

Munduko gaiztakeriaren aurkako protesta gisa basamortura [...] erretiratu zirenei.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 131. orr.

Protesta hori baino kontu eskatze are mingarriagoak baliatu nituen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 145. orr.

Zuzentzat jo dudan protesta batek.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 229. orr.

Orduko hartan protestarik izan zen, baina ez nahikoa.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 367. orr.

Protesta frango izan da haatik, izendatze hori molde hortan eginik bazterrak arrunt minberatu baitira.  Herria   2005-02-10

Haren pintzelada bakoitza hitz bat zen, protestarako eta erreboltarako deia ere izan zitekeena.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 439. orr.

Auhen luze-apala darie, protestakoa baino gehiago, senar eta semeei igorri azken agurra.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 78. orr.

Hiru lagun hil dira presidentearen aurkako protestan.  Berria - Mundua   2004-01-09

Ordubete iraun du protestak.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 235. orr.

Legelarien Euskal Kontseiluaren protesta eragin duen kasua EAEko Auzitegi Nagusian gertatu zen, martxoaren 3an, Iñigo Iruin abokatuarekin.  Berria - Euskal Herria   2004-03-24

Horrek bidaiari bati protesta eragin dio, ez, ordea, pixka bat lotsarazi gabe.  Xabier Olarra   «Estilo-Ariketak» - Raymond Queneau, 2005 - 65. orr.

Bizkitartean bortizkeria oro espresabidearen mailan gelditzen da, protestaren hiztegian.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 13. orr.

Herriak aurka egiteko modu guztiak erabili dituenean, grebak, protestak, salaketak, manifestazio baketsuak eta biolentoak, ezer aldatu gabe, orduan zabaltzen da altxamendurako bidea.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 89. orr.

Protestan parte hartzeko deia egin zuen mikrofonoetatik.  Berria - Kultura   2004-01-10

2 (aditzaren objektu gisa)

2003ko amaieran gazte koadrila batek modu bitxia aukeratu zuen bere protesta agertzeko.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 81. orr.

Protesta adierazi nahi zuten imintzioak eta eztulak egin zituzten.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 35. orr.

Protesta horiek antolatzea ezinezko gertatuko litzatekeela antolatzaileek Internet bezalako lanabesik izan ez balute.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 168. orr.

Protestak, bolbora-lorratzaren antzera, hedatuz joan ziren.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 138. orr.

Gipuzkoa, Katalunia eta Madrilera ere zabaldu zen protesta.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 202. orr.

Urte horretan hasi ziren biziki indartzen apartheiden kontrako protestak.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 101. orr.

Gogoan dut berebiziko manifestazioak eta protestak eragin zituela sindikalisten kontrako epaiketa hark.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 60. orr.

Abokatu defendatzaileak agudo eta ozen erakutsi du bere protesta Tomen tonua zela eta.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 182. orr.

Goseak eta beharraldiak protesta asko piztu ohi dute.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 161. orr.

Epaileak ez du protesta aintzat hartu eta.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 184. orr.

Nori zuzentzen zaio protesta euria egiten duenean?  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 50. orr.

Gauerdirako ez zegoen protesta haiek gelditzerik.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 138. orr.

Ez zuen protestarik entzun nahi.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 155. orr.

3 (izenondo eta izenlagunekin)

Duela urte batzuk gutxi batzuen protesta hutsa zena asko eta askoren amets bihurtu da orain.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 157. orr.

Alemanian ere, protesta biziak.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 83. orr.

Egurrezko etxoletatik gertu, protesta bizian dihardute Milandik etorritako bi langilek.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 72. orr.

Euskadiko Orkestrak euskaldun guztion hiriburuan jotzea protesta baketsu antzeko bat zen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 125. orr.

Albertok ez die jaramonik egin Aliziaren protesta ahulei.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 157. orr.

Egunotan ikusi ditudan protesta politiko bakanak gerraren kontrakoak dira.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 30. orr.

Bat-bateko protesta bat izan zen.  Xabier Olarra   «Estilo-Ariketak» - Raymond Queneau, 2005 - 79. orr.

Sekulako protestak egin baitzituzten zenbaitek, bereziki Rusoek.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 95. orr.

Presoen gose greba, itxialdi eta bestelako protestak.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 139. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Protesta egun haiek gogora ekarri zioten mundu guztiari bakea ez dela izaten lore iraunkorra.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 104. orr.

Protesta-eskutitz asko ari zitzaizkiela iristen bai hiritik eta bai herrietatik.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 6. orr.

Haren aurpegiera ikusita, irentsi egin nituen mihi puntan nituen protesta hitz guztiak.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 73. orr.

Protesta-oihu gehiago Slytheringo jendearengandik.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 248. orr.

Hiritarrek, erreginaren alde zeudela argi eta garbi utzi nahian, muzin egin baitzioten protesta-deiari.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 70. orr.

Protesta mugimendu hauek nolabait ere harreman dialektiko zuzenean hasten dira agintariekin ere.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 188. orr.

Protesta manifestaldi bat egon zen, gero batzorde bat eratu eta ultimatum bat prestatu zuen prefektuari bidaltzeko.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 233. orr.

Goazen denok udaletxera protesta-erakustaldi bat egitera!  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 141. orr.

Larraitz jaiki zen; protesta imintzio bat egin zuen Mikaelak.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 146. orr.

Batzarrak protesta-ekintzak deitzen zituenean, Adelak greba egiten zuen; Juliok, aldiz, ez.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 59. orr.

Kalean ere ugaldu egin ziren protesta ekimenak.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 105. orr.

Leioako kanpuseko atentatu-ahaleginaren aurkako protesta-ekitaldira gindoazela.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 179. orr.

Guk miresten genituen protesta kantarien adibidea ekarri zuen, gizarteari zernahi kritika egin ondoren diru sortak hartzen zituztela.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 161. orr.

5 protestan adlag protestaka.

Arabiarren petrolioak gora egiten baldin badu, kamioi gidariak protestan hasiko dira.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 20. orr.

Une jakin batean, jendea atxiloketen kontra protestan ari zenean, paperezko ikurrin bat jarri genuen zintzilik.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 115. orr.

Protestan ziharduen Ogasunak Bilbon daukan eraikinaren aurrean, ehun bat lankiderekin batera.  Berria - Ekonomia   2004-06-19

Debekua kendu arte, protestan jarraituko dute diputatuek.  Berria - Mundua   2004-01-16

Navalen, beraz, protestan segituko dute, Urretak eta CCOOko arduradun Peter Rodriguezek berretsi zutenez.  Berria - Ekonomia   2004-10-29

Protestan saiatu arren, ez zuen benetan ahoskatu.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 149. orr.

Etxegileengana demandan edo protestan joan ordez geuk hartu behar genuela geure bizitokien ardura.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 91. orr.

LAB sindikatekoak, Donibane Lohizuneko Carrefour saltegiaren aitzinean, protestan.  Herria   2004-12-30

6 protestazko izlag

Protestazko hitzen baten bila saiatzen naiz.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 21. orr.

Baten batek arbelean idatzitako juduen kontrako esaldia ezabatu zuen bizi-bizi, gure protestazko marmarrei kasurik egin gabe.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 68. orr.

Gogoan dut, klase batean, Jon Baltzak eta biok protestazko manifestu-aldarrikapen bat idatzi genuela.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 121. orr.

7 protesta egin ik protestatu.

Katalinak protesta egiten zuen. Protesta egiteko zabaldu nuen ahoa, baina berak jarraitu egin zuen-: [...].  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 48. orr.

-Wendy -protesta egin zuen Michaelek-, handiegia naiz sehaskan egoteko.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 140. orr.

Biluzik zegoen, protesta egiteko.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 90. orr.

-Bai, begiraiok ordulariari, bai -protesta egin zidan Ramirok-.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 95. orr.

-Et, et! -egin zuen protesta Horvathek-.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 183. orr.

Hik badakin maite haudala... -protesta egin nion nik, oparia galtzeko beldurrez.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 84. orr.

Ez al gindoazen ba juduaren zapata-dendara?, egin zuen protesta Marck Kaskagorrik.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 49. orr.

Protesta egin ala haserretu, gaitzetsi ala guztiz goratu, Schopenhauerrek bere erdeinuaren eta bere desliluraren zigiluaz markaturik utzi du betirako gizadia.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 158. orr.

8 (izenondo eta bestelakoekin)

Orduan, lotsa ezkutatzen ez duen protesta emea egiten du.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 58. orr.

Protesta isil bat eginez.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 315. orr.

Gerlariek eta Belaskok protesta sutsua egin zuten.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 190. orr.

Larraitz jaiki zen; protesta imintzio bat egin zuen Mikaelak.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 146. orr.

Navaleko langileek berriro protesta gogorrak egin zituzten atzo.  Berria - Ekonomia   2004-09-24

Beste biak pixka bat aztoratu ziren; baina ez zuten protestarik egin.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 344. orr.

Egunkari gehienetan azaldu dena, polizia ateak prezintatzen; protesta eta txistu egiten zuen jendea; lehen uneko adierazpenak egin zituzten pertsonak.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 118. orr.

9 irud/hed

Suak txistu-hots batez egin zuen protesta.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 181. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

aldeko protesta (5); antolatutako protesta (6); atzoko protesta (4); aurka protesta egin (4); aurka protesta egiteko (28); aurkako protesta (26); aurkako protesta egin (4); bere protesta (6); beren protesta (5); deitutako protesta (4)

egin dute protesta (5); egin zuen protesta (10); egin zuten protesta (18); egindako protesta (6); egingo dute protesta (6); euren protesta (5); hainbat protesta egin (10); hainbat protesta ekintza (4); hamaika protesta (5)

izan zuten protesta (4); kalera protesta egitera (4); kontra protesta egiteko (9); kontrako protesta (22); langileek protesta (4); langileen protesta (7); langilek protesta egin (4); manifestazio eta protesta (6)

protesta artean (12); protesta asko (4); protesta baketsuak (5); protesta bortitzak (4)

protesta egileak (4)

protesta egileen (6); protesta egin (190); protesta egin dituzte (8); protesta egin du (6); protesta egin dute (24); protesta egin zuen (30); protesta egin zuten (54); protesta eginez (5); protesta egingo (18); protesta egingo dute (7); protesta egitea (8); protesta egiteagatik (7); protesta egiteak (4); protesta egiteko (108); protesta egiten (66); protesta egiten du (7); protesta egiten zuen (7); protesta egitera (29)

protesta egun (6); protesta eguna (11); protesta ekimen (4); protesta ekimenak (8); protesta ekintza (56); protesta ekintza bat (4); protesta ekintza egin (9); protesta ekintza ugari (9); protesta ekintzak (31); protesta ekintzak egin (4); protesta ekintzan (7); protesta ekintzekin (7); protesta ekintzetan (7); protesta ekitaldi (7); protesta ekitaldia (7); protesta ekitaldiak (8); protesta ekitaldian (4); protesta eragin (4)

protesta gehiago (8); protesta gisa (37); protesta gisara (4); protesta gogorrak (4); protesta handiak (7); protesta hasi (5)

protesta izan (7); protesta keinua (4); protesta moduan (7); protesta modura (6); protesta mugimendu (5); protesta mugimendua (4)

protesta ugari (27); protesta ugari egin (7); protesta ugari eragin (4); protesta ugari izan (7)

salatzeko protesta (8)

aldeko protestak (5); aurkako protestak (24); gure protestak (4); herritarren protestak (7); izan ziren protestak (6); kale protestak (6); kontrako protestak (30); kontratuaren aurkako protestak (4); langileen protestak (5); lehen protestak (5); manifestazioak eta protestak (4); protestak antolatu (7); protestak antolatzeko (4); protestak areagotu (4); protestak egin (41); protestak egin zituzten (17); protestak egiten (11); protestak eragin (10); protestak eragin zituen (7); protestak gogortuko (5); protestak hasi (7); protestak iragarri (6); protestak izan (21); protestak izan ziren (14)

aurka protestan (4); aurkako protestan (6); kontra protestan (4); protestan ari (22); protestan ari ziren (10); protestan aritu (6); protestan segituko (5)

deitu zuten protestara (4); protestara deitu (4)

protestarik egin gabe (5); protestarik gabe (4)

aurkako protestek (4)

protesten ondorioz (11)

aurkako protestetan (5); eginiko protestetan (4); izandako protestetan (7); kontrako protestetan (12); protestetan parte hartu (5)


protestagile (orobat protestgile g.er.) iz protesta egiten duen pertsona. ik protestari.

Ez genuen protestagilea identifikatu.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 266. orr.

Katolikoen kontrako erasotzat zuten protestagileek antzezlana.  Berria - Kultura   2006-03-03

Hiru minutu-edo egin zituzten protestagileek zelaian, segurtasunekoak etorri eta zelaitik atera zituzten arte.  Berria - Euskal Herria   2004-03-07

Goizaldeko lauretarako 500 auto baino gehiago erre zituzten protestagileek.  Berria - Harian   2005-11-10

Gas mota hotz-hotz bat bideratu zutela protestagileengana.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 187. orr.


protestaka 1 adlag protesta egiten, protestan. ik protesta 5.

Gizartea ez bada gehiegikeria horien aurka protestaka hasten, gureak egin du.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 106. orr.

Protestaka eta marmarka hasiko ginen gu orduan, klasera itzultzeko nagiz.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 216. orr.

Poliziaren gehiegikerien aurrean familiako batzuk protestaka eta gaizki esaka hasi zirenean, [...].  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 127. orr.

Urtebetez ibili zinen protestaka, sutan, ez zinela joanen Violettes Impériales ikustera.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 230. orr.

Esaldia eten eta esku bat hartu nion, niregana luzatua zuelako protestaka, isil nendila eskatuz.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 53. orr.

Hark zerbait bota orduko erreakzionatzen genuen, protestaka hitz haiek probokazio garbia zirela.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 139. orr.

Inguratu egin zuten: berrogei urte inguruko gizona zen eta kementsu ari zen protestaka.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 257. orr.

2 irud/hed

Sabela protestaka neukala.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 68. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

protestaka ari (3); protestaka hasi (6); protestaka hasten (5)


protestalari ik protestari.

protestaldi 1 iz protesta; protesta egiten den denbora.

Protestaldi gisa, zuhaitzak mozten hasi ziren, hango señoritoek ez baitzuten fruitu arbolarik ez bestelako labore sailik landatu nahi.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 68. orr.

Edozein protestaldi bukatu orduko bagenuen zeregina: kotxea irauli, edo ohol zaharrak lanetatik hartu eta errepide erdian gurutzatu, edo kristalen bat edo beste hautsi.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 125. orr.

Auzitegiaren aurrean protestaldiak antolatu dituzte palestinarrek eta Europako hainbat erakundek Israelen politika salatzeko.  Berria - Mundua   2004-02-20

GMren Europako 11 fabriketan protestaldia egin zuten atzo 50.000 beharginek.  Berria - Ekonomia   2004-10-20

Ez dira horrenbestez denak gustura geratzen, protestaldi bati ekiten diotenak ere izaten dira.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 116. orr.

Atzokoa, aitzitik, azken hilabeteetan izandako protestaldietan jendetsuena izan zen.  Berria - Ekonomia   2004-11-19

Euskal Herriak nazio moduan lehiatzeko eskubidea daukala eskatzeko Batasunak protestaldira deitu du gaurko (20:00etan).  Berria - Kirola   2004-09-08

2 (hitz elkartuetan)

Langileek itxierari ekin zioten Gasteizko Hezkuntza Sailean, eta protestaldi sorta luzeari hasiera eman.  Berria - Euskal Herria   2004-10-26

· Kale protestaldi jendetsu hauek izan ziren, besteak beste, Gazan, Hebronen, Nabulusen, Ramalan eta Jerikon.  Berria - Mundua   2006-03-16

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

protestaldia egin (5); protestaldia egin zuten (5)

kale protestaldiak (3); presoek protestaldiak egin (3)

ekin zioten protestaldiari (3)


protestant ik protestante.

protestante (orobat protestant g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian protestante agertzen da) 1 iz Luteroren edo kideko eraberritzaileen dotrinen bati jarraitzen dion kristaua, Aita Santuaren aginpidea arbuiatzen duena. ik luterano; kalbindar; higanot.

Berdin etortzen ziren katoliko zein protestante, judu zein musulmanak.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 79. orr.

-Ni ez nauk ez katolikoa ez protestantea.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 65. orr.

Henrike Borboikoa, haien fedeari uko eginda ere, inoiz ez zen gelditu protestanteak babestetik.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 17. orr.

Biblia herri-hizkuntzetara itzultzeak eta jende xeheko belaunaldiek [...] etengabe irakurtzeak kultur onura handia ekarri zuen, fede handiko protestante edo puritanoentzat ez ezik, Mendebaldeko arimentzat oro har.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 299. orr.

Protestanteen kontrako errepresioari hark eman zion hasiera.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 309. orr.

Prusiako protestante maltzurrak, Errusiako ortodoxo zismatikoak, eta esker txarreko austriar katoliko zitalak.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 64. orr.

Charles Montesquieu akitaniarrak edo Jean Jacques Rousseau suitzar protestanteak.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 50. orr.

2 (izenondo gisa)

Erlijio katolikoa hobeto doakiola monarkia bati, eta protestantea hobeto doakiola errepublika bati.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 127. orr.

Erreforma protestanteak Eliza Katoliko batuaren fronte etsaia hautsi zuen, eta hamazazpigarren mendean Ingalaterra eta Holandara ihes egindako juduei ongietorria egin zitzaien herrialde protestante horien etsai erromatar katolikoen biktima gisa.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 203. orr.

Ipar Amerikako eliza protestanteen eremuan, "Bibli Gerrikoaren Fundamentalismoan" iraun zuen tinko.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 117. orr.

Strasbourg-eko teologia protestanteko fakultatearen burua zen.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 54. orr.

Pentsaera protestantea dakarkigu gogora mota horretako hausnarketak.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 313. orr.

Paul Ferry (1591-1669), artzai protestantea.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 117. orr.

Aspaldi Cabrera jeneral erradikala ingeles protestante batekin ezkondua zela, kristau fedea bera albora utzia zuela, eta karlista izateari ere bai.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 202. orr.

Ez dago sinetsi beharrik idazle protestante eta antikristauen alegazio guztiak.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 137. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

apaiz protestante (4); katoliko eta protestante (3)

erreforma protestantea (4)

protestanteen artean (4)

artzain protestant (4); katoliko edo protestant (6); protestant izan (8)

katoliko eta protestantak (3); katolikoak eta protestantak (3)

katolikoek eta protestantek (3)

jauntxo protestanten (3); katoliko eta protestanten (4); katolikoen eta protestanten (4); protestanten artean (3); protestanten arteko (5); protestanten aurka (3)


protestantismo iz XVI. mendean sortu zen erlijiozko higikunde eraberritzailea, Eliza katolikotik bereizi zena; higikunde horren sinesteak; eliza protestanteen multzoa.

Libertate hori duk protestantismotik gehien interesatzen zaidana.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 259. orr.

Barruko askatasuna pentsatzaile aleman protestantismotik datozenek irakatsi diote.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 183. orr.

Protestantismoaren eragina, alabaina, lehendik zetorren.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 316. orr.

Protestantismoak irudi erlijiosoak galarazi zituen garai tamalgarri haiez ari naiz, jakina.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 215. orr.

Halaxe gertatu zen Erreformarekin; luteranismoa etorri baitzen protestantismoaren ordez.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 127. orr.

Nafarroa protestantismoaren atzaparretarik libratzeko.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 221. orr.


protestarazi, protestaraz, protestarazten du ad protestatzera behartu.

Ez al zegoen aldez aurretik erabakia [...] bere garunak egoera haren kontra bortxaz protestaraziko zion narritadura bat izatea?  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 216. orr.


protestari (orobat protestalari g.er.) 1 iz protesta egiten duen pertsona. ik protestagile.

Protecsenisa enpresako langileak bertaratu ziren, eta kafetegitik arrastaka atera zituzten protestariak.  Berria - Euskal Herria   2004-03-16

Tren bat atera ere egin zuten protestariek bere bidetik bultzaka, eta ondorioz, pare bat egunetan egon zen moztuta Alemaniako trenbiderik erabiliena.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 104. orr.

Protestariak haserre atera ziren kalera torturak egiaztatu zirenean.  Berria - Mundua   2004-11-27

Bereziki AEBetako presidente George Bushen kontra, ALCA indarrean sartzearen kontra eta neoliberalismoaren kontra agertu ziren protestariak.  Berria - Mundua   2004-01-13

Burugaldurik zebiltzanak adimenez jantziko dira, protestari zirenek ikasbidea onartuko dute.  Elizen arteko biblia   Is 29,24

2 (izenondo gisa)

Ni ere oso protestaria nintzen eta nebaren alde ateratzen nintzen gehienetan.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 389. orr.


protestatu, protesta(tu), protestatzen 1 du ad protesta egin.

Asaldatu nintzen, protestatu nuen; baina ezin nion esan egiazko arrazoia.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 42. orr.

-Nik.. protestatu egin nuen, horregatik ez daukat zenbakirik.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 86. orr.

Sufritu egiten du, kexatu egiten da, protestatu egiten du, etsipenean erortzen da, baina berdin da.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 21. orr.

Esan diozu autozauritu egiten zela zuek ezartzen zenioten oinazearen kontra protestatzeko?  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 104. orr.

Anachorêtês, jatorriz bizitza praktikotik erretiratuei aplikatzen zitzaien, bai beren buruak kontenplazio filosofikora emateko, bai gehiegizko zergen aurka protestatzeko.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 131. orr.

Atzerapenarengatik protestatzeko, banku bat leherrarazi du talde ezezagun batek.  Berria - Mundua   2004-06-11

Pertsonak ez ezik, plazan katuak erretzea ere nekez onartuko genuke protestatu gabe.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 57. orr.

Gizona protestatzera zihoan, baina Pepponek ez zion hasten ere utzi.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 195. orr.

-Ikasketa-buruarengana joango naiz protestatzera!  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 62. orr.

Bera isildu egin zen, ez zuen gehiago protestatu.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 239. orr.

Hainbeste egunez, zinezko borrokak gertatu ziren hango poliziaren eta protestatzen ari zirenen artean.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 168. orr.

Semea hartu, eta besarkatu zuen, haurrak tinkaldiarengatik protestatu zuen arte.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 298. orr.

Egoeraren aurka protestatzeari ekin genion nerabeen eran.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 87. orr.

Ez nion protestatzeko aukerarik eman, berriro agindu bainion, oraingoan oso zakar, ezkutatzeko lehenbailehen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 344. orr.

Loditxoa ere ez da -protestatu zuen amak.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 131. orr.

-Baina elizan gaude! -protestatu zuen On Camillok.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 72. orr.

"Arrazoi politikoengatik idatzi?", protestatzen nuen beste kasu batzuetan.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 60. orr.

–Mesedez... -protestatu zuen Monak, gaiaz asperturik.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 65. orr.

-Ez zen eni horren egitea, Poloniar baten gain zen -protestatu zuen.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 190. orr.

2 (adizlagunekin)

Horrelakoetan Endrek sutsu protestatzen zuen.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 41. orr.

Charronek gogor protestatu zuen prozedura horren kontra.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 90. orr.

Dantzara behartu zuen, zoruan ziba batek bezala jiratuz, hark arranoak bezala garrasika protestatzen bazuen ere.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 138. orr.

Eginahalean protestatzen dute esanez ikonoklastak idoloak desegin bai, baina ez duela berririk jartzen.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 149. orr.

Antropologoek askotan protestatu dute jokamolde horren aurka.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 145. orr.

3 irud/hed

Gorputza ez zait erabat ohitu herrena izatera, eta protestatu egiten du.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 186. orr.

-Instintu horrek betidanik protestatu izan du berria den ororen kontra.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 183. orr.

4 truke letrez mintzatuz, ez dela ordaindua edo onartua adierazi.

Baptista kabroi haren izenean azaldu zen Bankuaren exijentziak argudiatuz; letra protestaturik zegoen ordurako, betearazi baino ez zuten egin, bahitu eta enkante publikoan saldu.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 81. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

kontra protestatu (5); protestatu gabe (3)

aurka protestatzeko (15); kontra protestatzeko (8)

protestatzera joan (3)


protestatzaile iz protestatzen duen pertsona.

Irakeko okupazione hortaz manifestaldi haundiak badira orohar han eta hemen, zenbait hamar milako protestatzaile.  Herria   2003-10-02

Lehenik nekez-biziaren kontra manifestatzen ibili dira bai komunista ohiak eta bai liberalistak Moskun eta besteetan, hamar milatarainoko protestatzaileak karriketara bilduz.  Herria   2004-05-06

Ingeles protestatzaile ainitzek erakutsi diote denboran berean ez daudela Bushekin "debruaren" kontrako gerla hortan.  Herria   2003-11-27


protestazione iz ipar protesta.

Sekulako protestazioneak altxatu ziren Frantziako Estatuan, egunkari, irrati, telebista guzietan, bakartasunaren kontrako neurri horiek kritikatzeko.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 107. orr.

Bixtan da ere ez direla beti segurtamen hoberenak errespetatuak eta ixtripuak ere badira, zenbaiten protestazioneak gainera, hala-nola Amnesty International.  Herria   2004-02-19


protestgile ik protestagile.

protetiko izond hizkuntzalaritzan, hotsez mintzatuz, hitz hasieran eransten dena. ik protesi 4.

Orobat, aipa dezagun hain ezaguna den frantsesezko s-ren aurreko bokal protetikoen kasua: [...]. i eta o protetiko horiek areagotu baizik ez dute egiten sonante izate hori.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 93. orr.


protidiko izond protidoena, protidoei dagokiena. irud/hed

-Zaude isilik -handios eta loriosaz ihardetsi zion emazteak, karkazail protidikoak aireratuz, genetika aldetiko istripuak noiz nahi gertatzen direla murmuratuz, zetazko blusa irekitik papoa aitzinatzen zuen bitartean.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 95. orr.

Trabuko irri gurintsu protidiko batez karkazailka urratu zen.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 30. orr.


protido iz izaki bizidunen osagaia, zelulen, organoen eta likido organikoen osagai oinarrizkoa, proteinez edo kidekoez osatua dagoena.

Laster batean, gainera, lipido, protido eta gluzido sintetikoz osatu janariak, egunean premiazkoa genuen kaloria kopurua sabeleratuko genuen ahamen bakarraz eta merkatuak emeki-emeki desagertuko ziren.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 105. orr.


proto- lehena; aurrekoa.

Ebanjelio hitzaren aurreko proto horrek, ebanjelioen aurreko esan nahi du: Ebanjelioa bera hasi aurreko kontuak damaizkigula Santiagoren horrek.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 294. orr.

Diskoan dentsitate handiko eremuak daude, eta bertako harriek, hautsak eta gasak oinarrizko proto-objektuak sortzen dituzte.  Berria - Gaiak   2004-10-21


protobakterio iz lehen bakterioa, hasierako bakterioa.

Itxura denez, aski goiz agertu da bizia -Lurra eratu eta handik mila milioi urtera baino lehenago, ziurrenik-, "protobakterio" dei lekiokeen zer baten itxurapean.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 34. orr.

Argi samar ageri bada ere gizakiak, animaliak, landareak, onddoak, mikrobioak -hots, nola edo halako bizidunok- hasierako protobakterioren batetik gatozela guztiok, ez da bihar goizeko kontua izango, ez horixe, gure arbaso erkide horren aurpegi zehatza ezagutzea  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 34. orr.


protobasko iz protoeuskara.

Ez zuen poesia dekadenterik irakurtzen; ez zuen poesia emea irakurtzen; ez zuen protobaskoz idatzitako poesiarik irakurtzen; ez zuen hitz espainolak tartekatzen zituen poesiarik irakurtzen.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 28. orr.


protoebanjelio iz Jesu Kristo jaio aurretiko gertaerez hitz egiten duen ebanjelioa.

Liburu apokrifoetan, Eliz Amak ofizialtasun kanonekoa eman ez zien haietako batean -Santiagoren Protoebanjelioan, hain zuzen ere-, han ageri dira Maria Nazaretekoaren gurasoen izenak. Zer da protoebanjelio hain izen trakets hori? Ebanjelio hitzaren aurreko proto horrek, ebanjelioen aurreko esan nahi du: Ebanjelioa bera hasi aurreko kontuak damaizkigula Santiagoren horrek.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 294. orr.


protoekologista izond ekologismoaren aurreko ekologista.

Industrializazio basatiaren aurreko jarrera prekapitalista bat, naturarekiko sentiera protoekologista, langile etorkinen mundua bere sisteman integratu ezina, horrek denak eragingo dio Lauaxetari meatze gorria zauritzat hartzeko.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 41. orr.


protoeuskaldun iz protoeuskaraz mintzatzen zen pertsona.

Orixek ere belarjaletzat geunzkan euskaldun zahar baserritarrok, eta (neu barren) protoeuskaldun edo gutxienez paleoeuskalduntzat, berriz, jelkide zahar edo egungo hatxebero turista sabatomingero iraultzaileon (--?) ideologiak.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 64. orr.

Protoeuskaldunarekin erlazionatu beharreko piriniar unitate etniko-kultural primitibo horren agerpen polimorfoak kontsideratu ahal izateko.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 99. orr.


protoeuskara (orobat proto-euskara) iz euskara historikoaren aurreko forma teoriko batua.

Ideia horiek guztiak -eta hitzak ere bai, gehienbat- euskarari arrotz zaizkiola frogatzen ahalegintzen da Baltza, protoeuskararen muinean sakontzen duen azterketa original baten bitartez.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 115. orr.

Gaskoinaren berezitasunetarik bat da lehengo euskara edo proto-euskara mintzo zen eremuan kokatzen dela.  Herria   2001-09-27


protogermaniko iz germaniar hizkuntzen aurreko forma teoriko batua, haien jatorria dena.

Germanistak ere antzeko egoeran zeuden; protogermanikoa, berez, ez zen ezaguna, baina beretik eratorriak diren hizkuntzen historiari jarraiki dakioke mende askotan zehar dokumentu askoren laguntzaz.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 31. orr.

Protogermanikoak ez du forma berezirik geroaldia adierazteko.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 151. orr.


protogotiko izond Erdi Aroko eraikuntzez mintzatuz, oinarri erromanikoa izanik elementu gotikoak dituena, adibidez gurutze bobeda.

Nabarmena zen Itoizko eliza protogotikoa, XII. mendearen bukaeran egindakoa.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 146. orr.


protohistoria iz historiaurreko aldia, lekukotasun idatzirik ez, baina ahozko tradizioko argibideak badaudena.

Protohistoriako ene arbaso primitiboa baino harroago Fanchengana itzuli nintzen.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 80. orr.

Erromatarren aurretik Iruña Okan zegoen herrixka euskal protohistoriako handiena izan zen, ikertzaileen arabera.  Berria - Harian   2006-03-22

Iruña Okako Veleia aztarnategia Euskal Herriaren protohistoriako herrixkarik handiena egon zen gunean dagoela baieztatu dute [...] azken ikerketek.  Berria - Kultura   2006-03-09


protohizkuntza iz hizkuntza familia baten aurreko forma teoriko batua, hizkuntza horien jatorria dena.

Ohartu nintzenez, teknikoek protohizkuntza deitzen duten zer horretara bideraturik zegoen haren interesa, hots, hizkuntzaren aldi zahar eta lehena, datu ziur eta zehatzik ez daukaguna.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 113. orr.

Euskararen muinean Berbere-iberiar, Sahara-mediterranear eta Piriniar protohizkuntzak atzeman daitezkeela dio Josu Naberanek.  Berria - Euskal Herria   2004-07-09


protoi 1 iz atomoen nukleoko zatikia, zama elektriko positiboa duena, elektroiak baino masa askoz handiagoa duena.

Berilioa oso elementu kimiko arina da, forma egonkorrenean eta ohikoenean, Berilio 9ª, lau protoi eta bost neutroi ditu nukleoan.  Berria - Gaiak   2004-08-19

Fusioan protoiak eta neutroiak hartzen dira kontuan.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 162. orr.

Protoien eta neutroien osagaiak, quarkak, elkarturik gordetzen ditu indar horrek. ezinezkoa da quarkak protoietatik ateraraztea, izugarri gogorra delako horien arteko lotura (indar azkarra), baina, aldi berean, aske mugitzen dira quarkak protoian oso hurbil daudenean.  Berria - Gaiak   2004-10-06

2 (hitz elkartuetan)

Bi protoi izpi jaurtiko dituzte kontrako norabideetan eta LCHk azeleratuko ditu abiada handian, segundoko 40 milioi aldiz gurutza daitezen.  Berria - Gaiak   2004-09-30


protoinperial izond aro inperialaren aurrekoa, hura nolabait iragartzen duena.

Aro berriarekin gatazkan zeuden barietatea eta kontingentzia kanpoan utziko lukeen jakintzaren sintesi ideala sortzeko ahalegin protoinperialak oso ondo ordezkatzen zituen intelektuala.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 130. orr.


protokolar izond protokolarioa.

Hortaz, Raffarin gobernuan, ordena protokolarreko laugarren postuan dago orain.  Berria - Mundua   2004-11-30


protokolario iz protokoloarena, protokoloari dagokiona, protokolozkoa. ik protokolo 2.

holkulariak eta zuzendariak ohiko agur protokolarioak trukatu zituzten, eta solasari ekin zioten.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 86. orr.

Mendeak ziren, Espainian Gorteak existitzen ez zirena, edo ez zirena protokolarioak baizik.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 52. orr.


protokolo 1 iz zeremonietan eta kidekoetan, etiketa eta lehentasun kontuetan gorde behar diren arauen bilduma; gizarte harremanetan jarraitzen diren kortesia-erregelen multzoa.

Japoniako inperioko protokolo zaharrak agindu bezala, Enperadoreagana "durduzaz eta dardaraz" zuzendu beharra zeukaten mendeko guztiek.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 156. orr.

Liturgia zurrun baten arabera egiten dira, eta bada nahi adina protokolo eta haundi-maundikeria.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 135. orr.

Badakit, ondo jakin ere, ohiturak, kasu horretan, errespetuzko duda bat ezarria duela: zuk ere badakizu ordea ez dela molde bat, protokolo hutsa baizik.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 423. orr.

Protokolo hutsezko ekintza.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 63. orr.

Badakigu ingelesak zein neurritan diren ohituren eta protokoloen zale.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 217. orr.

Protokolorik gabe mintzatu zitzaigun ingelesez.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 196. orr.

Irteteko ateak ez zituztela ireki ikustea eta egoera hauetarako indarrean zegoen protokolo militarrari kasu ez egitea arraroa iruditu zitzaien arren, [...].  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 405. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik protokolario.

Musika bandak jo du, eta gero protokoloko hitz batzuk esan dituzte.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 128. orr.

Hori da idatzi gabeko legea, hori da amerikar etiketaren protokolo-araurik zorrotzenetan zorrotzena.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 14. orr.

Kazetari senak eraman zuen egin zuena egitera: Printzea maitemintzera, konpromiso ofiziala onartzera, bere lanbidea uztera, protokolo eta etiketa eskola gogaikarri haiek guztiak jasatera, amodioaren fikzio hura guztia mantentzera, eztei-egunera heldu arte.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 77. orr.

Julian Arruabarrenak ez du EPELeko presidente karguan jarraituko; protokolo arduraduna izango da.  Berria - Kirola   2004-05-06

3 nazioarteko konferentzia bateko edo hitzarmen bateko agiria edo agiri multzoa.

Bi baldintza bete behar ziren Kyotoko Protokoloa indarrean jartzeko.  Berria - Gaiak   2004-11-19

AEBek ez zuten Kiotoko Protokoloa berretsi -itun hori 1997an izenpetu zen Kioton, eta helburua gas toxikoen emisioa murriztea zen, planetaren berotze efektua saihesteko-.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 28. orr.

Protokoloak aurrera egin ahal izateko herrialdeen %55ak eta isurketen %55aren erantzule diren herrialdeek onartu beharra dute.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 318. orr.

Iranek iazko abenduan sinatu zuen Arma Nuklearrak Ez Ugaltzeko Itunaren Protokolo Gehigarria.  Berria - Mundua   2004-09-22

Bost eguneko bileren ostean, Bioaniztasunari buruzko Kartagenako Protokoloaren sinatzaileek produktu transgenikoak kontrolatzeko nazioarteko sistema lotesle bat ezartzea erabaki zuten atzoko bilkuran.  Berria - Gaiak   2004-02-28

Nazio Batuen Erakundearen (NBE) torturaren aurkako protokoloa sinatzea erabaki zuen atzo Espainiako Ministroen Kontseiluak.  Berria - Euskal Herria   2004-12-24

Espainiak NBEren protokoloa berretsi izana baikortzat duten arren, urratsen zain daude torturaren aurkako elkarteak.  Berria - Euskal Herria   2006-04-06

Jaurlaritzaren protokoloa: Herrizaingo Sailak tortura eragozteko inkomunikaturik dauden atxilotuei ezartzen dien protokoloa.  Berria - Euskal Herria   2004-04-15

Espainiako Unibertsitateetako Errektoreen Konferentziak eta Espetxe Erakundeek egin beharreko itunerako proposamena da Gobernu Kontseiluak aho batez onartutako protokoloa.  Berria - Euskal Herria   2004-10-29

Batzorde honek sortutako Emakumearen Genitalen Mutilazioaren Kontrako Protokoloa aplikatu zaio.  Berria - Gaiak   2004-05-15

Nafarroako Gobernuaren eta Euskaltzaindiaren arteko hitzarmenaren aurtengo protokoloa izenpetu da otsailaren 20an.  Herria   2004-03-04

Eusko Jaurlaritzak, Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako Foru Aldundiek eta Euskaltzaindiak 2004. urteko protokoloa sinatu zuten atzo, Euskaltzaindiaren egoitzan.  Berria - Kultura   2004-11-17

4 (hitz elkartuetan)

Atxilotu bakoitzari azterketa egiterakoan, legez araututako bost orrialdeko protokolo txostena bete beharko lukete.  Berria - Euskal Herria   2006-02-10

· Asmo protokoloan ez da zehazten noizko eraiki nahi duten, baina lehenbailehen izango dela zehazten da.  Berria - Harian   2005-08-14

Inkomunikazioari dagokionez, atxilotuentzako «arreta-protokoloak» aztertu eta hobetzeko konpromisoa hartu zuen Ibarretxek.  Berria - Harian   2005-06-23

5 tratamendu batean edo lan esperimental batean jarraitzen den plana.

Gaur egun tratamendu berak edo bertsuak baliatzen dituela leku guztietan medikuntza konbentzionalak, protokolo berberak erabiltzen direla hemen nahiz Estatu Batuetan minbiziaren alorrean.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 56. orr.

Protokolo bat idatzi zuten denen artean gaitza agertzen den lekuetan berehala indarrean jartzeko.  Berria - Gaiak   2006-03-09

Laborategietako esperimentuen protokoloak.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 43. orr.

Gustura hartuko nuke neuk ere, errekuperazio on baterako aholku eta protokolo guztiak pikutara bidaliz.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 119. orr.

Haren gudu-eremua laborategia zen; haren armak: esperimentuak, protokoloak, hazkuntza-flaskoak.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 181. orr.

Elenak zorriekin jarraitu beharreko protokolo hura maite zuen, haiei esker amak bainatu egiten baitzuen bere esku pikartsuez.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 154. orr.

6 (hitz elkartuetan)

Segurtasun protokoloa jarraitu behar zuela ohartu zen Ramírez kapitaina.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 43. orr.

7 protokolozko izlag ik protokolario.

Protokolozko berbaldia.  Berria - Euskal Herria   2004-02-07

Pasa den ostegunean Europako Batzordeak eta Israelek protokolozko akordio bat sinatu zuten auzi honen inguruan zabaldu den eztabaidari irtenbidea emateko helburuarekin.  Berria - Mundua   2004-08-10

Ondorioz, Irujo eta Eulate ez ziren protokolozko argazkira hurreratu ere egin, eta Iberokoak kazetariekin ez hitz egitea erabaki zuen.  Berria - Kirola   2006-03-02

Ruiz Piñeiroren berbak neurri batean protokolozkoak izan baziren ere, Juan Pablo Gonzalez Botere Judizialeko lurralde kideak esandakoek kutsu politiko nabarmena izan zuten.  Berria - Euskal Herria   2004-02-07

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

itunaren protokolo (5); itunaren protokolo gehigarria (3); protokolo bat sinatu (4)

aldeko protokoloa (3); asmoen protokoloa (3); aurkako protokoloa (3); ertzaintzaren protokoloa (6); kiotoko protokoloa (7); kontrako protokoloa (3); kyotoko protokoloa (66); kyotoko protokoloa berresteko (3); kyotoko protokoloa berretsi (4); kyotoko protokoloa bete (4); kyotoko protokoloa sinatu (4); kyotoko protokoloa sinatzeko (3); nbeko protokoloa (3)

protokoloa berrestea (3); protokoloa berresteko (4); protokoloa berretsi (10); protokoloa berretsiko (3); protokoloa bete (4); protokoloa betetzeko (5); protokoloa ezarri (3); protokoloa garrantzitsutzat jotzen (3); protokoloa indarrean jartzea (4); protokoloa jarri (5); protokoloa martxan (3); protokoloa onartu (3); protokoloa prest (3); protokoloa sinatu (16); protokoloa sinatu zuten (6); protokoloa sinatuko (5); protokoloa sinatzea (3); protokoloa sinatzeko (4)

torturaren aurkako protokoloa (3)

kiotoko protokoloak (4); kyotoko protokoloak (12); kyotoko protokoloak ezarritako (3); protokoloak ezarritako (6); protokoloak ezarritako mailaren (3)

kyotoko protokoloan (3); protokoloan ezarritako (3)

kyotoko protokoloaren (5); protokoloaren arabera (6); protokoloaren helburuak (6)

kyotoko protokoloari (4)

kyotoko protokoloko irizpideak (3)


protokoloburu iz erakunde edo zeremonia batean, protokoloaren burua den pertsona.

Miren Sanchez Erauskin Legebiltzarreko lehen protokoloburuak ezin izan zuen ekitaldian parte hartu, eta haren mezua Elena Lopez Aretxabaleta egungo arduradunak irakurri zuen.  Berria - Euskal Herria   2006-02-21


protomaisu iz lehen maisua.

Egitarauaren gainerako piezetan, entzuleria zabalerako aproposagoak ziren lanak eskaini zizkigun organo jotzaileak: Johann Sebastian Bach protomaisuaren Fantasia eta Fuga, 542, Passacaglia eta Fuga do minorrean, besteak beste.  Berria - Kultura   2004-10-26


protomartiri iz lehen martiria. irud/hed

Badugu erruduna ere: erromantizismoa eta, zehatz, haren protomartiria, Beethoven.  Berria - Kultura   2006-01-17


protomonasterio iz lehen monasterioa.

Erregelaren jatorrizko dokumentua Asisko protomonasterioan gordetzen da.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1171. orr.


protoniko izond silaba azentudunaren ezkerrean dagoena.

Era berean, alemanez, ur orok bere hartan iraun zuen silaba azentuduna zenean, eta er- bilakatu zen silaba protonikoa zenean.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 196. orr.

Frantsesez, latinezko o oro, silaba irekian, eu bilakatzen zen azentuduna zenean, eta ou, silaba protonikoan zegoenean.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 197. orr.


protoplasma 1 iz zelula parte bizia osatzen duen substantzia organizatu konplexua.

Badakizu histologo batzuek uste dutela oinarrizko unitate organikoak aurkitu dituztela zelulen protoplasman; bioblasto deitzen dituzte.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 182. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Hor dituzu azinetido zurrupariak, beste infusorio batzuen protoplasma-gaia xurgatzen dutenak; hor dituzu aspergilo mota guztiak, usteltzen ari diren gaien gainean bizitzen.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 130. orr.


protosemita iz hizkuntza semitikoen aurreko forma teoriko batua, haien jatorria dena.

Ez al zen arrazoi beragatik gertatuko protosemitan ere?  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 276. orr.

Tipo horren ezaugarri nagusiak hauek dira: ia ez dago elkarketarik, eratorketa oso gutxi erabiltzen da, flexioa gutxi garatua dago (gehiago protosemitan, dena den, horretatik sortu ziren hizkuntzetan baino), eta horrenbestez, hitz ordena oso erregela zorrotzei atxikia dago.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 279. orr.


protosemitiko iz protosemita.

Bi hizkuntza semitiko, berreraikitako protosemitikoarekin erkatzen ditugunean, harrigarria gertatzen da lehen begiratuan nola iraun duten ezaugarri batzuek.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 279. orr.


prototipiko iz prototipoarena, prototipoari dagokiona.

Bulegokume prototipikoa, kapitainak ezin zuen Scott jasan.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 41. orr.

Egia da hots prototipikoenak ahoskorden dardara (ahotsa) izaten dutela beren izate akustikoaren iturri.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 30. orr.

Teoria etikoen printzipio nagusiez arduratuko gara lehenik, eta horietako bakoitzak darabilen argudiatze prototipikoa kasu praktiko baten aurrean testatuko dugu.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 199. orr.


prototipo 1 iz zerbaiten, bereziki makina edo ibilgailu baten, lehendabiziko alea, hura bezalako gehiago egiteko eredutzat erabiltzen dena.

Luma berriaren lehen urratsa lortzearen zurrunbilo horretan zebilen oraindik Lázló-József Bíró jauna [...] 1938. urtean patentea lortu zuenean bere prototipoarentzat.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 25. orr.

Makina prototipoa baino ez da oraindik, eta arazoak daude hortik aurrerako urratsak egiteko.  Berria - Gaiak   2006-04-06

2000. urtean Mercedes enpresak hidrogenoz elikatutako erregai-pilak erabiltzen dituen Necar 5 prototipoa aurkeztu zuen.  Berria - Gaiak   2004-06-03

Erromako Udalarentzat egin behar dituen trenen prototipoa ekoitzi du.  Berria - Ekonomia   2004-07-30

Piloturik gabeko X-43A hegazkina jaurtitzeko asmoa zuen NASAk, B52B aireko handi batek prototipoa 12.000 metroko altuerara eraman ondoren.  Berria - Gaiak   2004-11-16

Eraikuntzaren gainean, teilatuaren ordez, autoak eta prototipo berriak probatzeko erabiltzen zuten pista handi bat dago, baina Lingotto inguruan bizi den jendeak ez ditu jada Lancia eta Ferrarien motor-burrundarak entzuten.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 27. orr.

Arnasketa likidoko makina da, eta oraingoz prototipoa baino ez dute eskura.  Berria - Gaiak   2006-04-06

Ordutik hamahiru urte pasatu eta prest utzi zuten behin-betiko prototipoa.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 81. orr.

Birusaren proteina baino erabiltzen ez duten txertoak ikertzen ari dira hainbat herrialdetan, nahiz eta orain arte soilik prototipoak izan.  Berria - Gaiak   2006-05-06

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Dagoeneko guztiok dakigu [...] Lopez de Arriortuaren automobil-prototipo egingaitza Gran Via zinema zaharrean gordetzen dutela.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 180. orr.

Berlinek 20 milioi euro eman dizkio botikagintza industriari txerto prototipoa egin dezan.  Berria - Gaiak   2006-01-19

3 eredu gisa balio duen pertsona edo gauza.

Oreste enetako serial-killeraren lehen prototipoa da.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 140. orr.

Espresionismoa eta zinema: prototipoa (Caligari doktorearen kabinetea, R. Weine, 1929) eta pastixea (Pierrot lunaire, Shaffy Workshop, 1988).  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 276. orr.

Orain arteko gizonaren prototipoa ahultzen joango da eta homosexualen auziak ez du hainbesteko garrantzirik izango.  Berria - Euskal Herria   2004-04-17

Ez al zaizu iruditzen, behialako "el chico rey de la faba" haren prototipo petoa-petoa litzakela horko Agustinico hori?  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 58. orr.

Espainiar hiri-estatu kolonial horiek [...] beren prototipo helenikoak bezala, ekonomikoki bizkarroiak izan ziren.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 42. orr.

Gaur egun argi samar dago, ordea, bi-biak datozela prototipo erkide batetik.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 128. orr.

"Olentzero" deformatu eta izengoiti bihurtu horixe txertatu duela apropos bere kantetan, kanpoko eskazale gizajo graziosoen prototipo gisan.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 165. orr.

Sistema horren prototipoa greziar alfabetoa da.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 54. orr.

4 (izenondo gisa)

Oso adierazgarria da, bertsolari prototipo honen eragina, gure herri literaturan.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 256. orr.

5 (hitz elkartuetan)

Homologiarik gabeko egituratzat jotzen dira, beren eboluzioan bakoitza bere prototipo-organismotik abiatutzat, zein bere aldetik.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 127. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

prototipo berriak (3)


protsimo ik projimo.

proustiano izond M. Proust-i dagokiona.

Zer da, ordea, "proustianoa"?: norbaiti magdalena baten usainak gaztetako hondartzako kutixi-txosna bat gogora ekartzea noski.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 10. orr.


proustzale izond M. Proust-en zalea dena.

Paseoan ibiltzen ziren elkarrekin Po ibaiaren pasealekuan eta Valentinoren lorategietan, eta Proustez hitz egiten zuten, gazte hura proustzale sutsua baitzen.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 82. orr.


proventzal ik probentzal.

proventzar ik probentzar.

proxeneta 1 iz besteren prostituzioa eragitetik bizi dena.

Gizon gazte bat, hasieran proxenetatzat hartu dudana, tematu egiten zait nire whiskya berak ordainduko duela, aita izan berri delako.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 263. orr.

Bi urte geroago, ordea, bere proxenetak harrapatu egin zuen berriro.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 118. orr.

Neskatxak lanean atxikitzeko, ordea, proxeneta eta madame talde ongi saretua zegoen.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 140. orr.

Proxenetaren inpunitatea dago lehenik, bezeroarena jarraian.  Berria - Euskal Herria   2004-03-05

Txuloak eta proxenetak ere baziren.  Berria - Harian   2005-12-10

Edozein pederasta edo proxenetaren logika eta pentsaerarekin hitz egiten du Gasteizko Gobernuko Barne sailburu izanak.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 150. orr.

2 (izenondo gisa)

Gure lagun proxenetarekin eta Pantxo anormal horrekin pastelak jaten!  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 320. orr.

3 irud/hed

Ama euskara putatu, prostitutatu, irabazian jarri eta haren proxeneta bihurtu.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 237. orr.


proxenetismo iz proxenetaten jarduera.

Suedian legez kanpo dago proxenetismoa, eta bezeroari isuna jartzen zaio. Lau urtez izanak ginen unibertsitean ikaskide, eta elkarrekin ibiliak ginen laboratorio-ikastaro guztietara, zeinetan, proxenetismorako leku aparta izanik ere, ez baikinen sekula adiskidetasun espezifiko batera iritsi.  Berria - Euskal Herria   2004-03-05


prozadura ik prozedura.

prozedura (orobat prozadura g.er.) 1 iz ondorio batera heltzeko erabiliriko metodoa.

Printzipio sinple batzuetan oinarriturik daude prozedura horiek, baina inork ez zituen, ordu arte, inoiz aipatu.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 186. orr.

Gogora dezagun hizkuntz unitateen antolaketa iraultzeko orain arte ikusi ditugun prozedurak: permutazioa eta inbertsioa.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 124. orr.

Prozedurari buruzko galderak geroago burutuko diren ikerketetan aztertuko dira.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 25. orr.

Hitzak luzatzeko prozedurez ari garela, kontrako bidea egin dezakegu.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 160. orr.

Ez dago prozedurarik mekanikoki erabakitzeko formula oro logikoki baliozkoa den ala ez.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 152. orr.

Ixtorio-mixterio hitz bikoitzak prozedura ondo baino hobeto baliatzen du: lehenengo hitzaren metagramari m bat erantsita, errepikapenak ez du bakarrik oihartzun efektua sortzen, aitzitik zentzuz beteriko bigarren hitz bati probetxu semantikoa ere ateratzen dio.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 35. orr.

Nazien prozedurak eta jokaera itsuak jasanda, ez zituen batere maite ideologia absolutuak.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 201. orr.

Macnair, zuk ere entzun egin behar duzu, hau da prozedura...  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 323. orr.

Erabat debekaturik dago [...] zatika edo osorik obra hau birsortzea edozein bitartekoz edo prozeduraz, erreprografia eta trataera informatikoa barne direla.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 6. orr.

Bertsolariak, prozeduraz, kantuan hasi baino lehen dauzkan Segundo gutxi horietan, arrazoi bat pentsatuko du, doinu bat aukeratuko eta pentsatu duen arrazoi hori aukeratu duen doinuaren neurrietara tolestuko du.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 102. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Gune sentikor horien azpiko nerbio-amaierak aztertzen badira (ez da prozedura mingarria, aski baita larruazal zati txiki-txikiak kentzea), denak berdinak direla ikusten da.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 83. orr.

Produktu, teknika eta prozedura berriak sortzeko enpresekin egiten diren kontratuen bitartez.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 49. orr.

Azkeneko hau, funtzionarioak kontratatzearena, prozedura bikoitza da, eta oso konplexua.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 68. orr.

Hizkuntza baten ereduaren deskribapen osoa errotik eratzeko prozedura formala.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 162. orr.

Hilda zegoen ordurako, nik ikusia nuen mantaren azpian, baina prozedura legalak bete behar omen ziren.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 52. orr.

Guk hemen aipatu ditugun prozedura arau-ezarle asko, ordea, gaizki ikusiak daude literaturan.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 252. orr.

Arazoa gertakari-sorta zabal bat azaltzeko teoriarik egokiena aurkitzea da, eta ez da espero hori lor dezakeen prozedura analitikorik egotea.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 11. orr.

Prozedura mekaniko bat dago PLko formula bakoitza egiazkoa denetz erabakitzeko (egia-taulak, besteak beste).  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 146. orr.

Uste dut Fowlerrek Harrisen prozedura morfologikoei jartzen dien eragozpena, arazo gabe gaindi daitekeela.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 163. orr.

Ikuspuntu metodologikoa aldatzearekin batera, prozedura taxonomikoek hizkuntzaren ikerkuntzari jartzen zizkioten oztopoak kenduz joan ziren.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 14. orr.

Hasteko, erranen dizut hau ez dugula ohiko prozedura.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 32. orr.

3 (aditzaren objektu gisa)

Bere enpresa sortu, makinaren planoak egin, langileak kontratatu, prozedura patentatu, eta berrogeita hamar bat Pascalina merkaturatu zituen.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 357. orr.

Pierre Menard-ek prozedura hori aztertu zuen [...] baina errazegitzat baztertu zuen.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 38. orr.

Askotan saiatu zen bere kalkuluetarako erabiltzen zituen prozedurak azaltzen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 192. orr.

Etorkinak beren jatorrizko herrialdeetara bortxaz bidaltzeko garaian jarraitu beharreko prozedurak deskribatzen ditu.  Berria - Mundua   2006-01-14

Botoa emateko prozedura finkatzerakoan, bestalde, legebiltzar taldeen iritziak kontuan hartu beharko dituela gogoratu du.  Berria - Euskal Herria   2004-12-10

Saiatu zen kalkulugile miragarriek beren emaitzak lortzeko zer prozedura erabiltzen zituzten aztertzen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 194. orr.

G7ko herrialdeek hautagarritasun-irizpideak arindu, prozedurak erraztu eta zorra murrizteko programak herrialde aberatsen alde biko kreditu guztietara zabalduko zituztela iragarri zuten.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 157. orr.

Belgikako kooperatiba batek gurinaren gai koipetsuak ezabatzeko prozedura berri bat garatu zuela.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 34. orr.

Industria jardueraren ondorioz gertatzen diren kalteak zigortzeko prozedura zehazten du.  Berria - Ekonomia   2004-11-13

Prozedura batzuk eratu zituzten greziar pentsalariek, adierazten zituzten baieztapenak zehatzak zirela ziurtatuz beren buruak lasaitzeko.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 185. orr.

Ezinezkoa da hizkuntza irudikatzeko etengabe erabili ohi den prozedura hori baztertzea, hau da, idazkera alde batera uztea, eta beharrezkoa da ezagutzea haren baliagarritasuna, haren akatsak eta arriskuak.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 51. orr.

Subjektua lotuko duen ekintzan datza unibertsal singularra, egoera baten logika eta itxurak errotik aldatuko dituen prozedura martxan jartzen duen ekintza.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 133. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Gure prozedura-arauak ez dira epaitegietakoak.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 64. orr.

Prozedura akatsak direla eta, ostiralera atzeratu dute epaiketa.  Berria - Harian   2005-02-08

Defentsak eskatuta, atzo ez zen lekukorik agertu ez eta frogarik aurkeztu ere, baizik eta «prozedura kontuak aztertu» [...] besteak beste atzerapenak zenbat iraungo duen.  Berria - Mundua   2004-07-13

Erabakia «arduragabekeria delako ikuspuntu politikotik, prozedura ikuspuntutik eta gehiengoenganako errespetoaren ikuspuntutik».  Berria - Ekonomia   2004-07-17

Helegitea «prozedura arrazoietan» oinarrituko du Batzordeak.  Berria - Ekonomia   2004-01-14

Hizkuntz teoriaren kontzeptzio hauen kasuan, prozedura-motaren taxua zehaztean "praktiko" hitza erabili dugu.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 79. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Berrikuntza hori produktuena edo ekoizpen-prozedurena izan daiteke.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 68. orr.

Autore batengan eta bestearengan gaiak, narrazio-prozedurak eta estiloa errepikatzea da horren adierazgarri nabarmenena.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 28. orr.

Susmoa badut horrako bideak geroz eta azterketa-prozedura konplexuagoen mataza korapilatsu batera garamatzala.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 79. orr.

Edozein langintzatan, puntako egile batek bere lan-prozedurak, kezkak eta martingalak agertzea beti da ikuslearentzako plazer eta opari.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 7. orr.

Epailetza eta zerga-prozeduretan [...] pertsieraren ordez ez zen ingelesa hartu, tokian tokiko herri-hizkuntzak baizik.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 61. orr.

Hirugarren dinastiaren hasieran, jurisprudentzia prozeduretara mugatzen zen osorik; ohoreak gobernatzen zuen dena.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 213. orr.

Konputagailuprogramek kontrol-prozedura integratuak izaten dituzte makinaren funtzionamendu okerrak eragindako hutsak detektatzeko.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 236. orr.

Enuntziatuei legitimoki aplika dakizkiekeen esku-hartze prozedurak defini daitezke.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 69. orr.

1953. urterako, erabat galdua nuen ebaluazio-prozedura taxonomikoak formulatzeko itxaropena.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 10. orr.

Honelako teoria bati ez dio axola gramatika nola eraiki den, eta, beraz, gramatiken arteko erabakitze-prozedura bat eskaintzen duela esan liteke.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 77. orr.

Beraz, aurkitze-prozedura eskaintzen duen teoria dugu.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 78. orr.

Berpizkundetik aurrera hasi zen gizabanakotze-prozedura zibilizatzaileak Uhartegan du oinarria, eta ez haren garaikide izan ziren Erasmus, Vives edo Castiglionengan.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 316. orr.

Autore baten kanonizazio prozeduran unibertsitateak ematen duen goi mailako erramu boneta oso garrantzitsua da, zinezko kontsakrazioa ikonoen beharretan den liburuaren merkatuan.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 158. orr.

6 auzibidea.

Hari beretik, aztertuko da oraino prozedura berri bat: norbait, paperez espainola denari, leporatuak zaizkiolarik delitu handiagoak Espainian Frantzian baino, auziperatua izan daitekeela segidan Espainian.  Herria   2001-07-26

Portugalen aurkako prozedura amaitzea erabaki du Ekofinek.  Berria - Ekonomia   2004-05-12

«Botere judizialaren independentzian oinarrituz», auzia itxi eta prozedura artxibatzea egokia litzatekeela.  Berria - Harian   2005-10-20

Jadanik zenbeit egun hauetan bali da abisu hau, bainan lehen astean oraino ez dute prozedurarik emaiten, bakarrik paper bat larderiatzeko.  Herria   2003-01-14

«Ideien kontrako prozedura baten aurrean gaude», salatu zuen Aralarreko koordinatzaile Patxi Zabaletak.  Berria - Harian   2005-11-22

Jujeak baztertu zituen Jean François Blanco abokataren galdeak: prozeduraren indar gabetzea, bai eta Erramun Baxok eta Mixel Oronos-en lekukotasunak.  Herria   2003-04-10

Ez zuen makurtu nahi izan Auzitegiak, ohiko prozedurei jarraituz, eskatzen zizkion azterketa biologikoak egitera.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 234. orr.

Bilboko poliziak errebelamendu militarra leporatu zion Jose Ramon Goikoetxeari, eta prozedura sumarisimotik bideratu zuen auzia.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 271. orr.

Kasu bakoitzarengatik prozedura bat hasiko balute, a zer murriztua hartuko lukeen lanbideak.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 88. orr.

Bi prozedurak «independienteak» direla esan zuen Candido Conde-Pumpido fiskalburuak.  Berria - Euskal Herria   2004-05-15

7 (izenondoekin)

Prozedura administratibo bat abiatua dugu jadanik.  Herria   2004-09-16

Uste dugu ez dela bidezkoa gure kontra prozedura juridikorik abiatzea.  Berria - Kultura   2006-03-02

Sartu gara prozedura juridiko batean, administrazioari bete arazteko berak errespetatu behar dituen araudiak.  Herria   2004-09-16

Musika taldearen kontrako eginbideak prozedura laburtu bihurtu ditu Grande-Marlaska epaileak.  Berria - Kultura   2006-01-27

Hartara, Kode Zibila, Zigor Kodea, Merkataritzako Kodea eta Prozedura zibil zein kriminaleko kodeak Napoleon Bonaparteren armadak hedatu zituen Europan zehar.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 10. orr.

8 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Salaketa Europako bulego gorenera eraman du, eta hunek onartu berria du salaketa-prozedura hori.  Herria   2004-05-20

Zigor prozedura bat irekitzea aztertuko duela adierazi zuen.  Berria - Ekonomia   2004-09-24

Europako Batzordeak zigor prozedurak zabaldu zituen atzo Europako Batasuneko 18 herrialderen aurka, bere iritziz, argindar eta gas merkatuak enpresetara zabaltzeko unean motz geratu direlako.  Berria - Ekonomia   2004-10-14

Ahurtiko PEP (Pupilles de l'Ecole Publique) zentroko lau begiraleen kontra lizentzamendu prozedura bat idekitzen hasia duela zuzendaritzak erran du CGT sindikatak.  Herria   2004-11-04

Betaurrekodunarekin gizon bat etorri da, eta lege prozedurak aipatzen hasi zaizkigu, paper bat eskuan.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 106. orr.

Arabako Lan Ikuskaritzak isun prozedura bat zabaldu dio Corsan-Covian enpresari, langile portugesei diru gutxiago ordaintzeagatik.  Berria - Ekonomia   2004-03-03

9 ipar isuna.

Behin ukan dut prozadura bat, fiteegi nindoalakotz eta aitortu behar dut ez dutala pagatu.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 39. orr.

10 prozedurazko izlag

Prozedurazkoa eta mekanikoa ote zen soilik kopla eta kantuak ikasteko erraztasun hori?  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 80. orr.

-Prozedurazkoa: nora joan nahi duen argi badauka, bidea samurrago gertatuko zaio.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 102. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

adosturiko prozedura (3); adosturiko prozedura politikoak (3); aldatzeko prozedura (3); aukeratzeko prozedura (4); aurkako prozedura (13); aurkako prozedura zabaldu (4); aurkako zigor prozedura (3); aurkitze prozedura (9); aurkitze prozedura praktiko (3); aurkitzeko prozedura (3); bestelako prozedura (3)

ebaluaketa prozedura (7); ebaluaketa prozedura bat (4); egiteko prozedura (6); erabakitzeko prozedura (3); erabilitako prozedura (5); estradizio prozedura (5); ez ohiko prozedura (3); ezarritako prozedura (3); ezohiko prozedura (8); gramatiken ebaluaketa prozedura (5); haien aurkako prozedura (3); hartzeko prozedura (3)

irekitako prozedura (5); kontrako prozedura (9); lan prozedura (4); legebiltzarreko prozedura (3)

ohiko prozedura (14); onartzeko prozedura (4); premiazko prozedura (4); premiazko prozedura erabili (3)

prozedura abian (7); prozedura abian jarri (3); prozedura abiatu (5); prozedura abiatzeko (5); prozedura aldatu (4); prozedura arazoak (3); prozedura azaldu zuen (3); prozedura bat zabaldu (4); prozedura bera (9); prozedura bera erabiliz (3); prozedura berri (8); prozedura berri bat (4); prozedura berria (4); prozedura bertan behera (7)

prozedura erabili (4); prozedura erabiltzen (4); prozedura eskaintzen (4); prozedura hasi (7)

prozedura ireki (6); prozedura izango (3); prozedura jarraitu (8); prozedura judizial (4); prozedura judiziala (5); prozedura judizialaren (3); prozedura kriminaleko (5); prozedura kriminaleko legea (4); prozedura laburtua (3); prozedura martxan (5); prozedura mota (3); prozedura osoa (4); prozedura politikoak ezarri (3); prozedura praktiko (4); prozedura zabaldu (4); prozedura zabaldu zuten (3); prozedura zabaltzea (4); prozedura zabaltzea proposatu (3); prozedura zehazteko (3)

zigor prozedura (10)

gure prozedurak (3); lege prozedurak (5); zigor prozedurak (6)

prozeduran parte hartzeko (3)

prozeduraren arabera (3); prozeduraren bidez (4)

zigor prozedurarik (3)

prozeduratik kanpo (3)


prozesadore (8 agerraldi, 4 liburu eta 4 artikulutan) 1 iz prozesu logikoak egiten diren atal elektronikoa. ik prozesagailu; prozesatzaile.

Oinarrizko atal berak dituzte konputagailu guztiek: seinaleak edo aginduak sartzeko gailua; prozesadorea, eragiketa aritmetikoak burutzeko (kontrolgune batetik emandako aginduen arabera); [...] eta irteerako gailu bat, kalkuluen emaitzak agertzen dituena.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 224. orr.

Mikrofonoarena konpondu dute; txipa, prozesadoreak... hori dena konpondu dute. Hirugarren urratsa Intel prozesadore egilearekin iaz lorturiko ituna da.  Berria - Gaiak   2004-10-15

2 irud/hed

Gogoetara murgildu zen, sakon murgildu arazoa argitzen lagun ziezaiokeen arrastoren baten bila, eta bere harridurarako Ostolaza izan zen gogoaren prozesadorean azalduriko lehena.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 203. orr.

Sortzea ez ote da handik eta hemendik jaso hizkuntza, ideiak eta esperientziak norbere prozesadorean iragazi ondoren ateratzen dena jakitera ematea?  Berria - Kultura   2004-06-03

3 ordenagailuan sarturiko informazioa prozesatzen duen programa informatikoa.

Programa honek, ordenagailuan agertzen den informazio guztia prozesadore batera bidaltzen du, ahots, soinu, bihurtzeko. Goian idazgela zuen, bere idazmakinarekin (ez testu-prozesadorerik, ordea), eskuizkribu eta liburuz gainezka.  Berria - Euskal Herria   2004-01-31


prozesagailu (3 agerraldi, 2 liburu eta artikulu 1ean) 1 iz prozesadorea (lehen adieran).

Mekanikotasuna sumatzen du gogamenean, eta maiz alderatzen du bere gogamena paraleloan osagai asko lituzkeen ordenagailu batekin (paraleloko banaketako prozesagailu bat, termino teknikoa erabiliz), eta "ordenagailu-lan"tzat hartzen du, hain zuzen, bere pentsakera, ordenagailu-artxibo sail bat begitantzen baitzaio bere oroimena.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 278. orr.

2 prozesadorea (hirugarren adieran).

Teleskopioari jarri dioten prozesagailuak lanerako gaitasun izugarria du: segundutik segundura milioika liburu idatzik duten adinako informazioa prozesatzen du.  Berria - Gaiak   2006-04-16

Orain arte Microsoften testu prozesagailua eta kalkulu orria erabili dituzte horiek egiteko.  Berria - Gaiak   2006-01-03


prozesagune 1 iz zerbait prozesatzen den gunea.

Ingeniaritzari dagokionez, eginkizun askotara egokitzen den prozesagune kimikoa da giltzurruna, konposizioan eta kantitatean gorabehera handiak dituen material bat hutsik gabe tratatzea lortzen duena.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 199. orr.

Zirkulazioaren parte batek gibelera eramaten ditu digestio-hoditik xurgaturiko elikagai molekulak, gibela baita prozesagune nagusia elikagaiak deskonposatu eta eraldatzeko eta eraldaketa horretatik gorputzaren funtzionamendurako behar diren substantzia konplexuak ateratzeko.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 154. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Lantegi, kimika-laborategi eta datu-prozesagune da, besteak beste, gorputza.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 47. orr.


prozesaketa 1 iz prozesatzea. ik prozesamendu.

Edozein prozesaketa matematiko, den konplexuena ere, urratsik sinpleenetan zati daitekeela jakitea faktore garrantzitsua izan zen konputagailu elektronikoen garapenean.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 228. orr.

Lehenik, konexio asko dituenez elkarri lotuak, sarrerako seinaleen prozesaketa bat egin dezake neuronak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 227. orr.

Hondakinak bildu, eta giltzurrunetara bidaltzen ditu odolak, eta, han beste prozesaketa bat jasan ondoren, gernuan iraizten dira hondakinok.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 155. orr.

Bi fase nagusitan egiten da prozesaketa kimikoa.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 191. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Dagoeneko ikusi dugun bezala, prozesaketa-organo agerikorik gabe funtzionatzen du usaimenak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 142. orr.

Gainera hain kantitate urrian gehitu beharrak, materialaren diseinua errazten du prozesaketa-garaian (betiko sustantzia ignifugoekin konparatuz).  Berria - Gaiak   2006-03-10

3 datu prozesaketa

Zelula hartzaileetatik irteten diren seinaleek datu-prozesaketa bat pasatzen dute lehenik; gero, garunera transmititzen dira, usaimen-nerbioaren 50.000 zuntzetan zehar.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 135. orr.

Ea garunaren eremu azpi-erabilietariko batzuk egokitu ote daitezkeen oroimena handitzeko edo gaur egun garunaren ahalmenen gainetik dauden jarduera mental eta fisikoetarako datu-prozesaketa eta kontrol-baliabideak sortzeko.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 262. orr.

Belarriak ere oso antzera jokatzen du: soinuak jaso eta nerbio-bulkada bihurtzen ditu garunera bidaltzeko; garunean, ozentasun-, garaiera- eta tinbre-sentipen bihurtzen ditu bulkadok datu-prozesaketarako sistema landu batek.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 108. orr.


prozesal izond auzibideari dagokiona.

Horregatik, bere edukia -ezinezkoa zen beste era batera izatea-, orduan indarrean zegon zuzenbide penalari eta prozesalari egindako kritika sistematikoa da.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 10. orr.

Berme juridiko eta prozesalak kolokan jartzen dira fidantza nabarmenak ezarriz eta behin-behineko kartzelaldia luzatuz, eta frogak eta argudioak oso ahulak dira.  Berria - Harian   2005-02-27

Denbora faktoreak behin-behineko edozein neurri ahultzen badu ere, errealitate juridiko-prozesala kontuan hartu behar da.  Berria - Euskal Herria   2004-10-20

Auzitegi Gorenak instantzia prozesal guztiak agortzen dituen kasazio organoa izaten jarraitzen duela salatu zuen Olabarriak.  Berria - Euskal Herria   2004-06-25

Zenarruzabeitiaren irudiko, «ez da une prozesal» egokiena Konstituzionalak proposamenaren edukiaren balorazio politikoa emateko.  Berria - Euskal Herria   2004-04-22

Otegiren aurkako epaiketan «epaile inpartziala izateko eskubidea» ez zela bermatu, zigor epaia eman zuten epaileetako bik tramitazio prozesalean esku hartu zutelako.  Berria - Euskal Herria   2006-01-19

Teknika prozesalak kontuz erabili behar dira, presaka ibili nahi izanak haiek aurrera egitea traba dezakeelako.  Berria - Euskal Herria   2004-04-22

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

berme prozesalak (3)


prozesamendu 1 iz auziperatzea.

Epaiketara iristeak eurei ez ezik konponbide demokratikorako aukera bati ere kalte egingo liokeela adierazi dute auzipetuek, Espainiako Auzitegi Nazionalak 'Egunkaria auziko' prozesamenduak berretsi dituela-eta.  Berria - Euskal Herria   2006-02-24

Gaur zortzi aztertuko du Auzitegi Nazionalak Egunkaria auzia dela-eta auzipetuta dauden zazpi lagunen prozesamendu autoari jarritako helegitea.  Berria - Euskal Herria   2006-01-19

2 prozesaketa.

Zerbitzu hau eskaintzen duten enpresek 1.500 euro inguru eskatzen duten zilbor-hesteko odolaren prozesamenduagatik.  Berria - Gaiak   2006-03-14

Hizkuntza teknologiak (unibertsitate espezialista eta master tituluak), estatistika eta konputazioa (espezialista titulua), hizkuntzaren azterketa eta prozesamendua (doktorego programa).  Berria - Euskal Herria   2004-07-01


prozesatu1, prozesa, prozesatzen 1 du ad zerbaiti operazio multzo jakin bat igaroarazi.

Automobil baten tankeko erregaia karburagailuan prozesatu behar da; gasolina-lurrun eta aire nahasketa gisa irteten da karburagailutik.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 208. orr.

Gas naturala prozesatzeko planta bat eraikitzeko diru laguntza agindu dio Venezuelako presidenteak Boliviakoari.  Berria - Mundua   2006-05-05

Altzairuzko bobinak prozesatuko dituen prentsa bidezko ebaketa linea automatizatu bat egiteko kontratua lortu du Fagor Arrasatek Txinan.  Berria - Ekonomia   2004-09-15

Elikagaiak prozesatu egingo dira, berez ez dauzkaten nutriente onuratsu batzuk har ditzaten.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 51. orr.

Material nuklearrak prozesatzen zituen enpresa bat zegoen lekuan aurkitu zituen zortzi ontziak.  Berria - Gaiak   2004-11-03

Arrainek, ordea, ur kantitate handiak prozesatu behar dituzte biziari eusteko adina oxigeno hartzeko.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 75. orr.

Hori baino modu sofistikatuagoan dihardute muskuluek: gorputzak berak prozesatzen duen erregai berezi bat oxidatzen dute.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 51. orr.

Gantzak eta karbohidratoak ez dira hain zailak prozesatzen.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 187. orr.

Hondakinak ere ez dira kontuan hartzen, nahiz eta produkzio prozesuaren etapa guzti-guztietan ageri diren -baliabideak prozesatzean, ondasunak produzitzean eta ondasunak kontsumitu ostean-.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 59. orr.

2 (informatikan eta kidekoetan)

Ordenagailuaren CPU-a, ordea -prozesatzeko unitate zentrala, ordenagailua bera, alegia-, ez zegoen.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 83. orr.

Teleskopioari jarri dioten prozesagailuak lanerako gaitasun izugarria du: segundutik segundura milioika liburu idatzik duten adinako informazioa prozesatzen du.  Berria - Gaiak   2006-04-16

Metafora horren arabera, ezagutza informazioa prozesatzea da; burmuina, berriz, ezagutza prozesatzen duen makina konplexua. Ingeniari batek inoiz erabiliko ez lituzkeen materialez egina dago garuna, eta datuak prozesatzeko tresneria ikaragarri gordetzen du oso leku txikian.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 192. orr.

Garunaren luzapen bat baino ez da erretina, eta hiru dimentsioko benetako egitura bat, datuak prozesatzeko bere zerbitzu eta guzti.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 106. orr.

Dastamenak eta usaimenak badute alderdi bat kimikariak berdindu ezin duena: bizkortasun izugarria informazioa prozesatzeko eta ebazpena emateko.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 151. orr.

Nire lagunak azken hitzak prozesatzeko segundo bat behar izan zuen.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 31. orr.

3 (era burutua izenondo gisa)

Haragi gorriek zein haragi prozesatuek koloneko eta ondesteko minbiziarekin lotura zuzena dutela aurkitu zuen iaz Minbiziaren eta Elikaduraren Inguruko Europako Ikerketak.  Berria - Gaiak   2006-02-02

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

datuak prozesatu (3)

datuak prozesatzeko (3); informazioa prozesatzeko (3)

informazioa prozesatzen (3)


prozesatu2, prozesa, prozesatzen 1 du ad auzipetu.

Epaileak hamazazpi lagun prozesatu ditu 2002ko azaroaren 27an Valtierran (Nafarroa) hil zituzten bi lagunen hilketagatik.  Berria - Euskal Herria   2006-01-10

Pertsona baten oinarrizko giza eskubideen urraketa da: bere burua defendatzeko gai ez den pertsona bat prozesatu nahi dute.  Berria - Mundua   2004-12-15

Otegi Batasuna auzian prozesatuko duen edo ez esateke du oraindik epaileak.  Berria - Harian   2005-05-27

Ugalde ez zuten prozesatu eta haren aurkako neurriak erretiratu egin zituzten.  Berria - Harian   2005-03-19

Zehaztu gabe dago noiz ahozko auzi saioa, prozesatzeko autoaren kontrako apelazio helegiteen inguruan.  Berria - Harian   2005-10-20

Prozesatu, fusilatu dute.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 30. orr.

2 (era burutua izen gisa)

Bai akusazioak gogortzea, bai preso daudenak espetxean mantentzea eta bai gainerako prozesatuei auzipetzea ez kentzea.  Berria - Harian   2005-04-12

Prozesatuak heldu eta pozik ziren itsasoko haizea hartu ahal zutelako.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 276. orr.

Dozenaka prozesatu egongo dira eta ezinezkoa da behar bezalako epaiketarik egitea.  Berria - Euskal Herria   2006-01-22

Fiskalordea goizean bainujantzian irtetean, etxe aurrean prozesatu zerrenda luzeak ikusten zituen.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 276. orr.


prozesatzaile (4 agerraldi, liburu 1 eta 2 artikulutan) 1 iz prozesadorea (lehen adieran).

Etorkizunean, azukre koskor bat baino prozesatzaile txikiagoak izango dituzte ordenagailuek, informazio konplexuak bidali eta egun egin ezin ditzaketen kalkuluak egin ahal izateko.  Berria - Gaiak   2004-06-18

Oinarrizko bertsioak 320X24ko pantaila du, 32 ram megako memoria, Intel strong-arm prozesatzailea eta Linuxa du sistema eragiletzat.  Berria - Gaiak   2004-04-18

2 (hitz elkartuetan)

Elikagai prozesatzaile handienek biltzen dute hondakin gehien; Frantziak, Italiak, Alemaniak eta Espainiak.  Berria - Gaiak   2004-04-03

Gogamena informazio prozesatzailea dela esatea ez ote da gogamenaz ikuspegi murritzegia izatea?  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 192. orr.


prozesatze 1 iz zerbaiti operazio multzo jakin bat igaroaraztea.

Prozesatze prosodikoaren aroan, silaba gutxiagoko eredu erritmiko batean txertatu da hitza, diptongoa egin denean.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 104. orr.

Oinarrian ez, baina CV kateen prozesatze fonologikoa dagoen gure barnesistemaren leku beretsuan bide da gure silabekiko gaitasuna.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 137. orr.

Ez da erraz jakiten hizketaren prozesatzean, pentsaturiko esaldia ahozko hizketa bilakatu bidean, zein momentutan gertatzen den silaba, silabatzea: non erabakitzen den irrat.saio ala irra.tsaio ahoskera ekoitziko den.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 134. orr.

Kritikaren prozesatze instituzionalak, gero, erregulazio politiko-legalaren forma hartzen du gure gizarteetan, zilegitutako (instituzionalizatua izan den hertsadura den heinean) erresistentzia edo kontra-indar gisa.  Berria - Gaiak   2006-01-26

2 (hitz elkartuetan)

Hagueko prozesatze lantegitik Gorlebengo biltegirantz zihoan trena. Azkeneko hamarkadetan ordenagailuen prozesatze kostua, urtero, batez besteko eta termino errealetan, %30ean murriztu omen da.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 160. orr.


prozesio (orobat prosesione g.er., proasione g.er., proosino g.er., proosione g.er., proozione g.er., prosesio g.er., prosesione g.er., prosezione g.er. prozesione g.er. eta prosione g.er.) 1 iz erlijiozko ibilaldia, halako ospe edo arrandia ageri duena, abestuz eta otoiztuz egiten dena.

Prozesioa meza bukatu ondoren hastekoa zen.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 184. orr.

Eszena horretan, bere jaioterriko mendi baten malkarrean dago aitarekin, eta beraien aurretik, prozesio batean bezala, gazte koadrilak pasatzen dira etengabe soinujole bat buru dutela.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 47. orr.

Ederki gaude hementxe, prozesioak aurre-aurretik igaro behar du eta.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 80. orr.

Non ez dituzte ezagutzen Andra Joseparen tronpeta-soloak, prozesioaren erritmora egokitzen diren pausoan pausoko jardunak?  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 215. orr.

Hitzordu nagusietarik bat, San Bartolome egunekoa izan da, Elgoibarko zaindariaren prozesioarekin.  Herria   2003-09-04

Luzea zen prozesioa eta kalea betean zihoazen.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 184. orr.

Duela bi hilabete, sunitek xiiten prozesio bati eraso zioten Quettan, eta 40 bat lagun hil zituzten.  Berria - Mundua   2004-05-09

1918an, beraz, bururatu zelarik gure burasoen "Azken Gerla" hura, 5.000 seme bederen, adin ederrean, Iparralde xume honi hartu zizkiona, bazirudien gure kristau fede zaharrari eratxiki zitzaiola erlijio berri bat; Joana Arkekoa iduriko bere saindu propioekin, bere gerlari ohi medailadunen prozesioekin, bere gerlako martirien xingola, bandera eta oroitarriekin, bere Jondoni Martinetako meza nagusi, frantses prediku, soinu, kantu, espantu eta apairu handi guztiekin.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 117. orr.

2 (izenondoekin)

Sarriegiren omenezko plakaren inaugurazio ekitaldian prozesio zibila egin zuten.  Askoren artean   «Rataplan» - 79. orr.

. Santuaren erlikia buruan joango zen prozesio zibiko-erlijioso bat egiteko erabakia ere hartu zuten.  Askoren artean   «Rataplan» - 23. orr.

Azinzio eta Pentekoste inguruko prozesio letaniadun eta kyrieleisondun haiek.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 82. orr.

Ahmedabaden musulmanek prozesio jendetsua antolatu zuten.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 184. orr.

3 (egin aditzarekin)

Egin prozesioa, abarrak eskuetan, aldarearen ertzetaraino.  Elizen arteko biblia   Sal 118,27

Agoizko jaietan egiten den prozesioan [...] herriko dantza taldea ikurrinarekin aterako delako.  Berria - Euskal Herria   2004-08-06

ik beherago 8.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Maiatzean ere, San Miguel baselizara prozesioa egiten genuen, eta bestetan bezala, inguruko herrietako jendea etortzen zen.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 135. orr.

Zenbat prozesio egin dituen herri honek, lehenago saindu baten ipurditik "Ogi zerutik" kantatzen.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 30. orr.

4 (hitz elkartuetan)

Hileta-prozesioa handikiro egiteko, olibondo eta bestelako zuhaitz adarrak hartu zituzten denek eta, kandela ugariren argitan, gorespenak kantatzen zituzten ahots ozenez.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 257. orr.

Handik urrun ez den Elantxobeko portutxoraino egin da itsasontzi prozesioa.  Herria   2002-08-01

5 (`manifestazio’-edo adierarekin)

Bai, zera: aberri horren erdian mapa, lurraldea, bandera, taloa, bertsoa, dantzak, prozesio nazionalak...  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 236. orr.

Orduan hasi ginen gure prozesio zibilekin, zuk ere egun ongi ezagutzen dituzun horiekin.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 30. orr.

6 irud/hed

Pasealekutik zahar, heldu eta gazteen prozesioa etengabea da.  Berria - Ekonomia   2004-10-24

Bordeletik Baionara bidean, Hugok emigrazio politikoko jende prozesioekin egiten du topo, Espainiako beste Estatu kolpe batetik ihesi.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 12. orr.

Begien aurrean agertu zitzaizkion orobat, kalejira luzean, zaldi hitsen paradak, eskale ikaragarrien prozesioak, eta jipoitutako hainbatenak, behaztopa-harri aldrak...  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 181. orr.

Hari-buruetatik burbuilatxozko prozesio bat irteten zen: ongi begiraturik, aise ikus zitekeen nola anodotik jaregiten zena halako bi jaregiten zen gasetan katodotik, gutxi gora-behera.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 46. orr.

7 (irud/hed, hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Luma airean duzula minutu batzuez ameskeriatan geratzen zarenean burmuinak laztantzen dizkizun irudi prozesio horren, ideia uholde horren erdian.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 102. orr.

Bazekien betazalen azpian dauden guruintxoen mugimendu partikular batetik datozela negarrak, bihotzetik jalgiriko atomo-prozesio batek eragiten baitie guruinoi, noiz eta bihotza bera emakume maite baten gorputz azaletik askatzen diren irudi koloreztatuen segidak jotzen baitu.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 54. orr.

Ezkontza-prozesio luzeak eratzen zituzten kotxe-gidari zoro eta zaratatsuen arriskua nola edo hala saihestuz iritsi naiz Erzurumera.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 44. orr.

8 prozesioan adlag

Urtero, herriko feria egiten zenean, aldareko Kristo gurutziltzatua atera ohi zen prozesioan.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 182. orr.

Kapitulura zetorrenean, bertan bilduta zeuden anaia guztiak bidera irteten zitzaizkion prozesioan.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 484. orr.

Dionisos jainkoaren omenezko jaiegunetan behartuak zeuden prozesioan joatera, untzazko koroa buruan zutela.  Elizen arteko biblia   2 M 6,7

Mundu guztiak egiten zian txalo, mundu guztiak egiten zian biba, mundu guztiak jaurtitzen zizkiean arrosak prozesioan zihoazen militarrei eta abadeei eta mariaren alabei eta guraso zintzoei eta komunioa egin barriei eta...  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 46. orr.

Egunsentian, jendetzak, zuhaitz adarrak eta kandela piztu ugari harturik, gorputz sakratua, gorazarre eta kantuen artean, Asis hirira eraman zuen prozesioan.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 835. orr.

Handik ikusi genuen izugarrizko jendetza jaisten, prozesioan bezala. · Jainkoak ikuskari zoragarri bat erakutsi zion: ezin konta ahalako santu taldea ikusi zuen bere aurrean, prozesio moduan binaka zihoazela, jantzi txit eder eta preziatuz jantzita.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 106. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

prozesio zibiko (4)

prozesioan atera (3)


prozesione ik prozesio.

prozeso ik prozesu.

prozesu (orobat prozeso g.er.) 1 iz egitate edo gertakari konplexu bat osatzen duten hurrenez hurrengo faseen multzoa. ik bilakaera.

Argia ez da egoera bat, prozesu bat baizik.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 168. orr.

"Erretinako irudia" ikusmen-sistemak argia tratatzeko duen prozesuaren aldi bat baizik ez da; ez da, inola ere, liburu honetan, eta oro har, irudi esan ohi zaion hori.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 22. orr.

Bilakaera apetaz betetako prozesua da, eskuzabalki bizirik utzi baititu kreaziozaleak, astrologoak eta metereologoak ere.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 179. orr.

Kontakizunaren erdigunea ez da Frantzisko eta beronen bizitza bakarrik, baita haren lagunak eta lehen anaiartearen prozesua eta bilakaera ere, guztia Jainkoaren salbamen-proiektuaren baitan kokatua.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 462. orr.

Zientziaren jardunbidearen kasuan, berriz, prozesuaren hasieran baino ez du lan egiten irudimenak.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 170. orr.

Antzekotasun eta errepikapen-fenomenoak prozesu bati lotzen dizkio, itxuran kausala dena.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 25. orr.

Irisak oso garrantzi gutxiko eginkizuna du prozesu horretan.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 105. orr.

Askotan interesgarriagoa dateke, prozesuan parte hartu ahal izan dutenei baino gehiago, baztertuak izan direnei so egitea.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 251. orr.

Niri prozesuaren tarte hori interesatzen zait, hau da, norbaitek ezinegona sentitu eta espresatu ezinik egotetik, formulatzea asmatzen dueneko tartea.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 194. orr.

Zalantzak sortzen dira globalizazioaren prozesuaren benetako neurria dela-eta, zinez mundu mailako bihurtu diren enpresen kopurua oso-oso txikia dela kontuan hartuz.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 81. orr.

Garai hartan, berriz ere, zentralizazio politikoaren prozesua lasterragotu egin zen, nazioarteko krisi handi bat zela-eta, Hogeita Hamar Urteko gerra hain zuzen ere (1618-1648).  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 32. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Difusio bidezko prozesu normalaren bidez.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 37. orr.

Balore eta ohitura aldaketek prozesu luzea behar dute, ongi asko dakigu.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 34. orr.

Argitara egokitzeko segundo batzuk behar izaten da; ilunetara egokitzea, berriz, oso prozesu geldia da.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 33. orr.

Eroa, inorendua, da poeta; sortzeko gaitasuna ez da prozesu razionalean oinarritzen, jainkoren baten inspirazioan baizik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 230. orr.

Bizidunak milioika urtetako prozesu historikoaren ondorioak dira.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 286. orr.

Eman dezagun kontzeptu batek dagokion irudi akustikoa irudikarazten duela burmuinean; fenomeno hori psikikoa da erabat; baina atzetik prozesu fisiologiko bat darraikio.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 38. orr.

Jaiotza prozesu biolentoa da.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 105. orr.

Prozesu sinple bat da difusioa, kanpoko eta barruko kontzentrazioen arteko aldearen mende dagoena.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 154. orr.

Konbustioa nahiko prozesu kimiko konplikatua da.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 205. orr.

Prozesu industrialen kontrolean.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 150. orr.

Ez dakigu burmuineko prozesu neurobiologikoek kontzientzia zelan sortzen duten zehazki.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 60. orr.

Oinarrizko prozesu biokimikoak izaki bizi guztietan gertatzen direnez, gizakiek ez ezik, landare eta animaliek ere entzima asko dituzte.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 206. orr.

Nazioarteko merkataritzaren areagotzearekin batera, nazio-estatuaren eremua gainditzen duten prozesu integratzaile berriak sortu dira mundu osoan.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 202. orr.

Globalizazioaren garaian, hiru prozesu teknosozioekonomikok aldatu digute gure ohiko ontologia fisikoa.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 94. orr.

Jai herritar bat ez da dekretuz sortzen, partikularren parte hartzeaz eta konplizitateaz baizik, eta bilakaerazko prozesuen arabera taxutzen da normalean.  Askoren artean   «Rataplan» - 15. orr.

Ikuspuntu horretatik begiratuta, ezagutza ez da norabide bakarreko prozesua.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 80. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Obra baten eraikuntza "extatikoa" -filma izan, pintura izan, literaturazkoa izan- metaketa-prozesu batean eta bat-bateko eztanda prozesu moduko batean oinarritzen da. Aldaketak giza prozesuak dira, eta asko kostatzen dira.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 92. orr.

Berritze-prozesu horren erritmoa, harrigarria badirudi ere, ez da konstantea.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 72. orr.

Hamabost urte inguruko adinean hasten da bat-egite prozesu hori.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 30. orr.

Arteak abstrakzio-prozesu bat eskatzen du, beraz, beti.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 259. orr.

Filmean, bere egituraz baitu perspektiba, espazioaren irudikapena sintesi-prozesu bat da.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 215. orr.

Kritika gogorrak jaso zituen bateratze prozesu hark.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 193. orr.

Freskatze-prozesua ez da erabatekoa, eta airea 32 °C-ko tenperaturan irteten da normalean sudurretik.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 132. orr.

Digestio- eta xurgatze-prozesu gehienak heste meharrean gertatzen dira.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 209. orr.

Gaur egun badakigu gorputzeko zelula eta molekula bakoitza etengabeko aldaketa-prozesuan dagoela, desegin eta berregin.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 202. orr.

Zientzia-garapenak (hots, teoriaren edo, hobeto esan, paradigmaren hautaketa-prozesuak) ez dio zientziaren razionaltasun algoritmikoari jarraitzen, irizpide psiko-soziologikoei baizik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 247. orr.

Desberdintasun horrek [...] metaketa-prozesu ororen bi osagai nagusirekin du zerikusia: kapitalarekin eta lanarekin.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 141. orr.

Alderdietako ordezkariak mahain beraren inguruan bildu eta bake prozesu bat bidean jarri, hara Elkarrik egiten duen parioa.  Herria   2005-09-15

Negoziatze eta gizarte-elkarrekintza prozesu baten emaitza gisa.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 165. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa, izenondo baten ezkerrean)

Ekoizpen prozesu berrietan behar den baliabide banaketa.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 168. orr.

"Erreforma", noski, etapa bat izan zen, hamahirugarren mendean hasi eta hamazazpigarrena arte burutu ez zen bilakaera-prozesu luze batean.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 451. orr.

Frantziskori bizitzea tokatu zitzaion mundua aldaketa prozesu sakon batean sartua zegoen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 23. orr.

Ekonomiak nazioarteko bihurtzea, beraz, hazkunde-prozesu organiko baten jarraipena baino ez da.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 17. orr.

Lehen Mundu Gerraren aurreko lau hamarraldietan, izan ere, munduko ekonomiak integrazio-prozesu ikusgarria bizi izan zuen.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 71. orr.

Eratze-prozesu konplexu hori ulertzeko.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 162. orr.

"Oroimena" deitzen diogun zer hori ez dela ezer, "oroitze" prozesu dinamikoak baizik ez direla existitzen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 176. orr.

Ordezkatze-prozesu geldoak edo etxeko hizkuntza ikaratzen duten bat-bateko astinduak.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 162. orr.

Irudiek emozio prozesu burutu gabeak eragiten dituzte ia beti.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 117. orr.

Ondare eta zereginen banaketa-prozesu antzekoa ari zen gertatzen aldi berean monjeen beren artean.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 137. orr.

Hilabete batzuk irauten ditu sendatze-prozesu osoak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 32. orr.

Izua, erraietan sortutako kantzerra balitz bezala, sortu orduko hedatu zitzaion gorputz osora, metastasi prozesu ezin lasterrago baten bidez.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 124. orr.

5 epaiketa.

Prozesu honetako akusatua eta herri honetako semea.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 433. orr.

Deialdi bat da, prozesu batean interprete-lana egin dezadan; akusatua nire herrialdeko errefuxiatu bat da.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 46. orr.

Bazirudien prozesuaren izugarrikeria salatu baino, bere burua zuritu nahi zuela Hathorne epailearen aurrean.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 30. orr.

Burgosko Prozesuan jendeak aho batez erantzun zuen, baina antolamendu falta zegoen maila guztietan.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 106. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

aldaketa prozesu (9); aurkako prozesu (8); bake prozesu (155); bake prozesu bat (75); bake prozesu batean (10); bake prozesu baten (26); bake prozesu baterako (8); balizko prozesu (7); benetako prozesu (10)

elkarrizketa prozesu (35); elkarrizketa prozesu bat (12); euskal herriko prozesu (12); eztabaida prozesu (7); gainditzeko prozesu (7); gatazka konpontzeko prozesu (9); hauteskunde prozesu (12); horrelako prozesu (13)

irakeko prozesu (11); konponbide prozesu (35); konponbide prozesu bat (20); konponbide prozesu baten (7); konponbiderako prozesu (10); konpontzeko prozesu (9); negoziazio prozesu (46); negoziazio prozesu bat (15); negoziazio prozesu batean (8); normalizazio prozesu (11)

prozesu bat abian (18); prozesu bat abiatzeko (14); prozesu bat eraikitzeko (9); prozesu bat ireki (10); prozesu bat irekitzeko (11); prozesu bat martxan (9); prozesu bat zabaltzeko (8); prozesu baten alde (9); prozesu baten emaitza (7); prozesu baten ondorio (7); prozesu bera (7); prozesu berri (10); prozesu demokratiko (36); prozesu demokratiko bat (19); prozesu demokratiko baten (7); prozesu demokratikoa (48); prozesu demokratikoan (8); prozesu demokratikoaren (14)

prozesu gisa (8); prozesu guztia (32); prozesu guztiak (8); prozesu guztian (8); prozesu guztiaren (7) prozesu judiziala (11); prozesu luze (37); prozesu luze baten (9); prozesu luzea (43); prozesu luzearen (7); prozesu naturala (8)

prozesu osoa (38); prozesu osoan (24); prozesu politiko (32); prozesu politikoa (41); prozesu politikoak (11); prozesu politikoan (46); prozesu politikoan parte (21); prozesu politikoaren (16); prozesu politikoari (7)

aberasteko prozesua (20); aukeratzeko prozesua (7); aurkako prozesua (10); bake prozesua (424); bake prozesua abiatu (8); bake prozesua abiatzea (8); bake prozesua abiatzeko (24); bake prozesua aurrera (9); bake prozesua bultzatzeko (16); bake prozesua hasteko (7); bake prozesua laguntzeko (8); barne prozesua (12); bolognako prozesua (7); burujabetza prozesua (8); desarme prozesua (7); desjabetze prozesua (8)

egiteko prozesua (21); elkarrizketa prozesua (26); estradizio prozesua (9); euskalduntze prozesua (8); eztabaida prozesua (12); gatazka gainditzeko prozesua (12); hasitako prozesua (7); hautatzeko prozesua (7); hauteskunde prozesua (19)

ikasketa prozesua (12); irlandako bake prozesua (11); jartzeko prozesua (7); konponbide prozesua (26); konponbiderako prozesua (17); konpontzeko prozesua (8); kontrako prozesua (8); lortzeko prozesua (8); negoziazio prozesua (27); normalizazio prozesua (42)

osatzeko prozesua (10)

prozesua abian (39); prozesua abian jarri (11); prozesua abian jartzeko (9); prozesua abiatu (33); prozesua abiatuko (8); prozesua abiatzea (14); prozesua abiatzeko (55); prozesua amaitu (11); prozesua atzeraezina (12); prozesua atzeratzen (7); prozesua aurrera (31); prozesua babesteko (10); prozesua bera (13); prozesua berriro (7); prozesua berriz (10); prozesua bertan (16); prozesua bertan behera (15); prozesua bukatu (7); prozesua bultzatu (9); prozesua bultzatzeko (24); prozesua bururaino (11)

prozesua egin (8); prozesua eraikitzeko (11); prozesua errazteko (8); prozesua eta normalizazio (8); prozesua eten (14); prozesua geldirik (7); prozesua hasi (41); prozesua hasi zenean (7); prozesua hasiko (11); prozesua hasteko (18); prozesua hasten (9)

prozesua ireki (7); prozesua irekitzeko (10); prozesua izan (15); prozesua laguntzeko (13); prozesua luzatu (7); prozesua luzea (25); prozesua martxan (38); prozesua martxan jartzeko (13)

prozesua oztopatu (9); prozesua oztopatzeko (7)

prozesua trabatu (9); prozesua zabaldu (7); prozesua zabalik (7)

sormen prozesua (8); sortzeko prozesua (21); uranioa aberasteko prozesua (16)

bake prozesuak (68); bake prozesuak aurrera (26); bolognako prozesuak (12); elkarrizketa prozesuak (12); hauteskunde prozesuak (7); konponbide prozesuak (7); normalizazio prozesuak (8)

prozesuak aurrera (87); prozesuak aurrera egin (27); prozesuak aurrera egingo (16); prozesuak aurrera egiteko (13)

aurkako prozesuan (9); bake prozesuan (160); bake prozesuan aurrera (22); burgosko prozesuan (9); curriculuma diseinatzeko prozesuan (7)

euskararen normalizazio prozesuan (8); eztabaida prozesuan (12); gatazka gainditzeko prozesuan (7); hauteskunde prozesuan (13)

irlandako bake prozesuan (13); konponbide prozesuan (10); konpontzeko prozesuan (9); lortzeko prozesuan (7); negoziazio prozesuan (9); normalizazio prozesuan (28)

prozesuan aurrera egiteko (25); prozesuan laguntzeko (11); prozesuan parte hartu (32); prozesuan parte hartzea (13); prozesuan parte hartzeko (29); prozesuan parte hartzen (13); prozesuan zehar (10)

sortze prozesuan (7); sortzeko prozesuan (11)

bake prozesuarekiko (10)

bake prozesuarekin (18)

askapen prozesuaren (8); bake prozesuaren (137); bake prozesuaren alde (13); bake prozesuaren aldeko (8); bake prozesuaren hasiera (7); globalizazio prozesuaren (19); konponbide prozesuaren (7); negoziazio prozesuaren (8); normalizazio prozesuaren (15)

prozesuaren alde (29); prozesuaren aldeko (15); prozesuaren amaiera (8); prozesuaren amaieran (7); prozesuaren atarian (9); prozesuaren aurka (14); prozesuaren aurkako (7); prozesuaren aurrean (8); prozesuaren berri (11); prozesuaren bukaeran (10); prozesuaren hasiera (27); prozesuaren helburua (8); prozesuaren inguruan (16); prozesuaren inguruko (10); prozesuaren oinarriak (11); prozesuaren ondoren (7); prozesuaren ondorioz (10); prozesuaren parte (7); prozesuaren zati (7)

bake prozesuari (75); bake prozesuari bultzada (10); konponbide prozesuari (7); prozesuari begira (24); prozesuari bultzada emateko (10); prozesuari buruzko (23); prozesuari ekin (13); prozesuari ekiteko (15)

bake prozesuaz (31); prozesuaz hitz egin (7)

bake prozesurako (24); normalizazio prozesurako (7)

bake prozesutik (8)


prozesuka adlag prozesuen arabera.

Funtzioka baino prozesuka antolatzeko joera dute enpresek, eta horrek ekoizpen prozesuaren berrantolaketa ekarri du.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 170. orr.


prudent izond ipar zuhurra.

Hortako nahi dut nahiko prudent egon.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 58. orr.


prudentki adlag ipar zuhurki.

Beraz prudentki behar da uste dut hor mintzatu.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 58. orr.


prudentzia iz zuhurtzia.

-Gehiago prudentziaz edo beldurrez edo...  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 116. orr.

Hemen ez baitu falta izango argituko lukeen libururik, baldin eta ustez dakien hori itsuki ez sinesteko zuhurtzia eta prudentzia eduki izan balitu.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 39. orr.

Gaixtakerian ibiltzea ez dela prudentzia.  Herria   2004-01-08


prunki ik pruntki.

prunt 1 izond ipar prest dagoena.

Mattina emazte prunta, gurbila eta garbia zen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 166. orr.

Gizon prunta eta langilea, bere etxe eta baratze inguruan, ez zen senditzen alfer usainik.  Herria   2001-10-18

Laborari prunt eta langilea izana, inguruko eta partikularzki haurrak biziki maite ere baitzituen.  Herria   2005-01-06

Emazte langile, goxo eta pruntaren orroitzapena uzten dauku.  Herria   2004-10-14

Euskal Xerria batasunak baditu orain barne berri pruntak.  Herria   2005-09-29

2 adlag prest.

Herriko langile segurra, bazterrak prunt atxikitzen zituen.  Herria   2005-12-29


pruntki (orobat prunki) adlag ipar prest.

Hazpandar hunek merezitua ditu guzien eskerrak, aspaldiko urtetan pilotari haundia izanez behin eta pilotaren zerbitzari izanez hain luzaz eta hain pruntki.  Herria   2005-07-21

Zer guztiak, jantziak, galtzerdiak, oinetakoak, bi moltsak prunki zeuden, txukun-txukun.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 101. orr.

Hean ikus, minoriako hautetsi hau prunkiago jarraikiko denez eztabada horietan.  Herria   2004-09-30


prusiar 1 izlag Prusiakoa, Prusiari dagokiona.

Militarismo hau lehenengoz prusiar errege Federiko Gilermo I.aren eta Federiko Handiaren (K.o. 1713-86) erreinaldietan agertu zen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 361. orr.

Jean-Baptiste Cloots 1755. urtean jaio zen Kleve inguruan (Alemanian), jatorria Herbehereetan zuen familia prusiar aberats batean.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 105. orr.

Hans Rabener prusiar espiak (alias Viktor Runeberg) pistola automatiko batez eraso zion atxilotzeko ordena zekarkion Richard Madden kapitainari.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 69. orr.

Zaldun teutonikoek Siria utzi eta beren zoriona Vistulan bilatu zuten prusiar, letoniar eta estoniar paganoen bizkar.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 220. orr.

Suediar gerra-presoak erabili ziren irakasle, eta errusiar aprendizak Königsberg-era bidali ziren prusiar trebakuntza lortzera.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 87. orr.

2 iz Prusiako herritarra.

1807. urtean Frantziako enperadoreak prusiarren aurkako gerra irabazi zuenean, [...].  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 65. orr.

Gure aitona, esan dudanez, prusiarra zen, Brandeburgoko prusiarra, mundu guztia gaitzesten zuen, Federiko II.a Handia izan ezik.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 21. orr.

Gabonetan Miarritzera etorri zen agente batek, Müller izeneko prusiar batek.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 89. orr.

Wilhelm Humboldt prusiar jakintsuak idatzi zizkigun ohar harrigarri hauek: Hegoaldean ikusten da, zein barna finkatua den aspaldian euskaldunek nazio bat osatzen dutelako kontzientzia.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 108. orr.

Prusiarrarekin hitz egin dut telefonoz hegazkina hartu aurretik eta horia hartu behar dudala azpimarratu dit.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 14. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

prusiarrarekin hitz egin (3)


psalmo ik salmo.

psalteri ik psalterio.

psalterio (orobat psalteri) iz Europako erdi aroko zitara modukoa, zurezkoa, hariak erresonantzia-kutxa lau baten gainean zituena, hatzekin edo ziriekin jotzen zena.

Instrumentuak hauexek dira: arpa, psalterio, laut etzanikoa, laut zutikakoa, zitola, fidula edo biola obala, zanfona, gaita, organeto eta aulos bikoitza.  Berria - Kultura   2006-02-11

Profeta-trantzean aztoraturik etorriko dira, psalteri- eta danbolin-joleak, txirula- eta zitara-joleak aurretik dituztela.  Elizen arteko biblia   1 Sm 10,5


pseudoanarkista izond faltsuki anarkista.

Bada kontu honi buruz beste ikuspegi bat ere, Pablo Lafarguerena, eta 1880ko Le droit á la paresse haren panfletoan oinarri duena, baina gaur egungo gizarte kapitalistan zenbait mugimendu pseudoanarkistek izan ezik inor gutxik aldarrikatzen duena.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 111. orr.


pseudobaserritar iz baserritar faltsua.

Denok, Xabik izan ezik: alabak tema handiaz eskatu bazion ere, hark ez zuen atzera egin, eta Uxue txikia izan zen, pasa den urteko festetan, pseudobaserritarrez jantzi ez zen koadrilako ume bakarra.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 43. orr.


pseudodiptero izond eraikinez mintzatuz, dipteroen antzekoa dena.

Tenplu pseudodipteroa aurreko eta atzeko aldean zortzina koloma dituena izango da, eta alboetan hamabosna koloma dituena, angeluetako biak hartuta.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1550. orr.

Bi gauza horiek lortzen dira, esan bezala, tenplu pseudodipteroaren egiturarekin.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1590. orr.

Hermogenesek ezarri zituen proportzio horiek, eta berak erabili zuen lehenengoz pseudodiptero egitura ere, grezieraz exo stylon deitzen dena.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1590. orr.


pseudoerotiko izond faltsuki erotikoa.

Aspaldiko film bat datorkit gogora: 10, emakume perfektua, John Derekek bere emazte Boren gorazarrerako egindako lardaskeria pseudoerotiko eta komertziala.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 99. orr.


pseudoezkontza iz sasiko ezkontza.

«Pseudoezkontzak» direla esan zuen [Ratzingerrek], eta gizakiaren benetako askatasuna ordezkatu nahi duen «askatasun anarkikoaren» fruitua.  Berria - Gaiak   2006-01-26


pseudoisodomo izond faltsuki isodomoa.

Pareta isodomoa dela esaten da ilara guztiak lodiera berdinekoak direnean; pseudoisodomoa izango da elkarren ondoko ilarak desparekatuta daudenean eta altuera desberdinekoak direnean.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1170. orr.


pseudojakile izond sasijakituna.

Hizkuntzalari, doktore, jakintsu, matematikari eta enigmazale ugari ibili dira eskuizkribuaren ezkutukoak argitu nahiz azkeneko ehun urte hauetan, eta horiekin batera, saltsero, berritsu, pseudojakile eta parazientzialari ugari.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 47. orr.


pseudokimiko izond faltsuki kimikoa.

Arroz-ur AB-k zeharka adierazten du nobelagile eta poeta herrikoiek emaitza txaldan eta epelak lortzen zituztela; elementu pseudokimikoek "kamustasun", eta "loeragile" adierazten dute.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 283. orr.


pseudokronika (corpusean pseudo-kronika soilik) iz kronika faltsua.

Turpinen Pseudo kronikaren arabera, hemen hil zen Errolan dohakabea, berrogoi mila Giristinok eta Maurok elkar suntsitzen zutela.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 29. orr.


pseudomilitante izond faltsuki militantea.

Maider Lopez bere artetik bizi da eta autonomoa da, eta AmatauTBko bi ordezkariek «modu pseudomilitantean» bizi dute artea, eta oro har, ia denak «prekarietatean» bizi direla iritzi diote.  Berria - Kultura   2004-11-25


pseudomorfiko izond meen kristal formez mintzatuz, beste mea baten kristal forma duena.

Halakoek, gutxi-asko, joera dute beren Nagusien giza sustantzia beren irudi-eredura ekartzeko, kristal pseudomorfikoen kasuan gertatzen den moduan.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 53. orr.


pseudonimo (orobat seudonimo) iz izenordea.

Beldur naiz Alvaro Campos hori Pessoaren pseudonimo, heteronimo edo ez-dakit-zer-nimo horietako bat ez ote den.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 30. orr.

Emilio Bobadilla (1862-1921) idazle kubatarraren seudonimoa, hori Biarritzen hil zen.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 182. orr.

Ikastolen sorrera eta indar hartzea, Gobernadoreeen bisitak, Aberri Egunak, [...], ETAren lehen urteak... kontatu zituen, besteak beste, Jon de Igeldo pseudonimopean.  Berria - Kultura   2004-02-28


pseudopodo iz oin faltsua.

Izan ere, ameba bat bihurtu da Euskadi, zeinak, bere pseudopodoak iparraldetik luzatuta, Espainia Handiaren hiriburua irentsi nahi duen.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 224. orr.


pseudorrazionalki adlag era faltsuki razionalean.

Berdin-berdin da posible alderantziz, absolutuak deklaraturiko balio batzuk egotea, arrazoiketa handiekin (pseudorrazionalki) absolutizatuak eta legeak solemneki aitortuak,  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 67. orr.


pseudosakon izond faltsuki sakona.

Azken oinarrien arrazoiketa pseudosakon hark.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 100. orr.


pseudoserio izond faltsuki serioa.

Gero galtzontzilo tipoen deskripzio pseudoserioa egin zuen, eta esan zuen galtzontziloetako goma estuegi erabiltzen duten pertsonek, adibidez, sinpatia handiagoa sentitzen dutela pentsamolde kontserbadoreekiko.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 97. orr.


pseudosistema (corpusean pseudo-sistema soilik) iz sistema faltsua.

Sistema honek oso gaizki arautzen ditu batez ere koadroaren planoari buruz perpendikular ez diren gainerako zuzenak: sistema bat ez baina, pseudo-sistema edo quasi-sistema bat dela esan beharko litzateke hobeto.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 200. orr.

Bistan dago horrelako sistema bat aukeratzea (izatez sistema baino gehiago pseudo-sistema dena, gainera) ikuspenezko errealismoaren gainetik bestelako balio sinboliko batzuei garrantzi handiagoa eman izanaren ondorioa dela.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 201. orr.


pseudozientifiko izond faltsuki zientifikoa.

Gaztetxoentzako aldizkarietan, eta helduentzat egin ohi diren aldizkari pseudozientifikoetan, zehaztasuna eta zientifikotasuna ttottoaren ipurditik-edo pasatzen da askotan.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 47. orr.


pseudozientzia iz zientzia faltsua. ik sasizientzia.

Lehen arazoa: arkeologiak ez al ditu deskribatzen bakarrik pseudozientziak (psikopatologia, esaterako) "eraketa diskurtsibo" eta "positibotasun" hitz ausart xamarrekin [...]?  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 202. orr.

Psikoanalisia «pseudozientzia» baino ez da haientzat.  Berria - Harian   2006-05-06


psikaliptiko izond gatzduna, erotikoa.

Espiritua, arima, psikea, pathosa, zalantzarik psikaliptikoena, teklatxo bat sakatuta konponduko da.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 83. orr.


psikanalisi ik psikoanalisi.

psikanalista ik psikoanalista.

psikanalitiko ik psikoanalitiko.

psike 1 iz giza gogoa; giza gogoaren prozesu kontziente eta inkontzienteen multzoa.

Baina, zer gaixotasun egon zitekeen emakume ia aingerutar haren psikean?  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 171. orr.

Ondorioz, kontu psikosomatikoa zenez gero, alderdi hura, nire psikearena alegia, landu beharra neukala beste ezeren gainetik.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 165. orr.

Begira diezadatela gustu txarreko pieza bati bezala, norbere psikeak baditu-eta auto-suntsiketari aurrea hartzeko mekanismoak.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 187. orr.

Mutil bizargabe baten psikea, gerra-egoera batean, gainbehera etor daiteke edozein unetan; edo hil dezaten utziko du, edo hiltzaile ero bihurtuko da.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 110. orr.

Espiritua, arima, psikea, pathosa, zalantzarik psikaliptikoena, teklatxo bat sakatuta konponduko da.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 83. orr.

Garaiko zientziak loturik zituen gertakari psikikoak eta arazo anatomikoak, eta horiek bereizteak eraman zuen Freud pazientearen psikearen sakonean ezkutuan dauden bere bizitzaren gertakizun garrantzitsuak bilatzera.  Berria - Kultura   2006-05-09

Psike subkontzienteak Jainkoarekin harmonia errazaz gozatzen baitu, gizaki ez den izaki orori bere errugabetasunak ziurtatzen dion harmonia berberaz.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 124. orr.

Hori bezain egia baita pertsonak haserretzen direnean, psike subkontzienteak haietako bakoitzaren eta guztien kontrolpetik ihes egiten duela.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 331. orr.

Terrorea garai modernoko armarik beldurgarriena da; beldurra eta ezintasuna batu ditzake Europako eta AEBetako biztanleen psikean.  Berria - Harian   2005-07-09

2 irud/hed

Iraganean sakonduz, nazio psike eta nortasun subjektiboan zehar doazen emanak aztertzen ditu, elementu folkloriko, jentil eta mistikoen nahastura eta elkar-kutsatzearen bitartez.  Berria - Kultura   2004-06-12

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

psike subkontzientearen (5)

giza psikearen (3)


psikiatra (orobat sikiatra g.er. eta pzikiatra g.er.) 1 iz buru eritasunetan espezialista den sendagilea.

Psikiatra baten kontsultan.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 229. orr.

Psikiatrak galdetzen dit: [...].  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 20. orr.

-Adela: joan al zara psikologo batengana, edo psikiatra batengana?  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 158. orr.

-Ostegunean elkarrizketa izango duzu Mendizabal psikiatrarekin.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 142. orr.

Eritasun horren izena heldu da Alois Alzheimer aleman psikiatraren deituratik.  Herria   2004-02-05

Psikiatraren ustetan, kornerraren sindromea dinat.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 8. orr.

Nola juzga psikiatrari ordaindu gabe bere buru arazoak garbitzen dituena?  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 28. orr.

Psikiatraenetik atera eta Luzia Ibarra Prim kaleko gozotegi baten aurrean gelditu da.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 142. orr.

Psikiatrarengana joaten zela esaten ei zion.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 42. orr.

Telefonoa eskegi eta pikutara bidali naik, eta psikiatrarengana joateko esan.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 127. orr.

Psikiatrak dioenez, gelditu zaidan arrastoa geldi zitekeen gutxienekoa da.  Agurtzane Juanena   «Esan gabe neukana», 2003 - 102. orr.

Kontrako eztarriko psikiatrek idoro ziguten hipernormaltasuna paranoiaren era bat dela.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 125. orr.

Harrokeria hutsez egin nuen [...] lerro zoragarri haiek idazteko gai zen emakume batekin harremanak nituela jakinarazteko; inbidia emateko, alegia, baina baita, bere ikuspuntutik, psikiatra zenez, ze irakurketa mota egiten zuen jakiteko ere.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 193. orr.

Gisa hortako emankizunetan bada beti psikologo edo psikiatra bat, hots, "psi" bat.  Herria   2001-02-01

2 (izenondo gisa)

Errehabilitazio programako lagun psikiatraren laguntzarekin.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 111. orr.

Managuan mediku psikiatra bat ezagutzen dudala oroitu dut, Honorato Delaselva, eta berehala deitu diot telefonoz.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 24. orr.

Mediku psikiatrak ez ziela gure harremanei eragozpenik jarriko, Sarak programako ardurak bere gain hartzen zituen bitartean.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 162. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Lydie Salvayre aita andaluz eta ama katalan Frantzian erbesteratuen alaba da eta haur psikiatra da Parisen.  Berria - Kultura   2004-06-23

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

mediku psikiatra (8); psikiatra batengana (4)

mediku psikiatrak (7)

psikiatrarengana joan (3)


psikiatria 1 iz medikuntzaren adarra, buru eritasunak aztertzen eta artatzen dituena.

Zer da Psikiatria, zer egin buruko osasun arazoak saihesteko?  Berria - Gaiak   2004-02-11

Orain Psikiatria zetorren jantzi zuriz indartzera lehen jantzi beltzez pulpituetatik botatzen ziren mehatxuak.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 9. orr.

Aquilino Polaino psikiatrak Espainiako Senatuan adierazitakoek psikiatriaren argudio zaharkituak ekarri dizkigu gogora.  Berria - Harian   2005-06-28

Austriar mediku apartak inkontzientearen formulazioaz eta metodo psikoanalitikoaz psikologia eta psikiatria irauli zituenetik mende bat pasa eta gero.  Berria - Kultura   2006-05-09

Biriketako gaitza sendatu zitzaidanean, psikiatriako pabiloira eraman ninduten, neure burua hiltzen saiatzeagatik. aski gizon miretsia da Reisberg, punta-puntako zientzialaria geriatriaren eta psikiatriaren alorrean.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 19. orr.

2 (izenondoekin)

Psikiatria ofizialak ez die arazoen sorburuei heltzen: gaixoa anestesiatu, gertatzen ari zaionaz jabetzeko gaitasuna ezabatzeraino, eta gaixoaren ingurukoak, bere arazoen eragileak askotan, lasai asko uzten ditu.  Berria - Euskal Herria   2004-03-02

Guztizko isolamenduan bizi beharko dudala pentsatu dut, psikiatria aplikatuaren akuria izanen naizela.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 100. orr.

Dagoeneko bi azterketa egin dizkiote eta bietan ondorioztatu da ez zuela desoreka psikiko larririk Hudding hiriko Ospitaleko Psikiatria Klinikoko bi taldek egin zizkioten azterketa psikiatrikoak.  Berria - Mundua   2004-03-24

Espainiako Psikiatria Biologikoko Elkarteko lehendakaria.  Berria - Euskal Herria   2004-10-28

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik psikiatriko.

Ginebrako Psikiatria Institutuan lortua.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 141. orr.

Ginekologia, dermatologia eta psikiatria zerbitzuei dagokiena.  Berria - Harian   2006-01-04

Hain zuzen ere maniako-depresiboak dira psikologia eta psikiatria karrerak aukeratzen dituztenak, inori laguntzearren baino, beren buruei laguntzearren.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 140. orr.

Psikiatria lizentzia lortu zuen Kairoko Unibertsitatean, eta Egiptoko Osasun Publikoko zuzendari nagusi izendatu zuten.  Berria - Kultura   2004-06-25

Anorexia nahiz bulimia duten gaixoen bizitza kalitateaz azterketa egin dute hainbat psikiatria adituk Gasteizen.  Berria - Euskal Herria   2004-10-31

Katastrofeen abantaila: zertaz negar egiten zuten jakin gabe negar egiten zutenek badute orain negar egiteko arrazoi estandar, ulergarri, psikiatria manualetako bat.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 210. orr.

Psikiatria liburu mordoxka ateratzen omen du Los Angelesko konderriko liburutegitik.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 91. orr.

Hego Euskal Herriko Psikiatria Elkarteko presidente Miguel Angel Gonzalezek bat egin du iritzi horiekin.  Berria - Euskal Herria   2004-05-07

Felipe Ortuño Psikiatria Saileko buruak eginiko ikerketan, 11 pertsona osasuntsu eta 11 gaixo kontzentrazio gero eta handiago eskatzen duten lanetan jarri zituzten.  Berria - Gaiak   2004-11-04

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

psikiatria saileko (4)


psikiatriko (orobat sikiatriko g.er. eta pzikiatriko g.er.) 1 izond psikiatriarena, psikiatriari dagokiona. ik psikiatria 3.

Zoriontsu edo erdi-zoriontsu bizi izan zen harik eta bere senitartekoek, herriko sendagilearen gomendioz, elektro-shockez baliatzen zen tratamendu psikiatrikoa pasarazi zioten arte.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 9. orr.

Bertako adituek laguntza psikologikoa eta psikiatrikoa eskainiko diete gaixo dauden medikuei.  Berria - Euskal Herria   2004-10-13

Sintoma psikiatriko hutsengatik egindako lobulu frontal baten lehen ebakuntza.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 76. orr.

Askotan, hain justu, arazo psikiatrikoa bera izaten da gizentasunaren kausa.  Berria - Gaiak   2006-03-05

Liburuko beste kritika nagusia, hain zuzen ere, gaitz psikiatrikoei buruz gizarteak egiten duen interpretazioaren ingurukoa da.  Berria - Euskal Herria   2004-03-02

Diagnostiko psikiatrikoa dutenek herentzia jasotzeko eskubidea ere galtzen dute, eta seme-alaben zaintza ere bai.  Berria - Euskal Herria   2004-03-02

Histoire de la Folie-ren lotura-puntua zen diziplina psikiatriko baten sorrera XIX. mendearen hasieran.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 203. orr.

Prozesu hauek guztiak hain zuzen indarrean zeuden, baina berez ezin izan dute diskurtso psikiatrikoaren objekturik eratu.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 53. orr.

2 izond klinikez eta kidekoez mintzatuz, buru eritasunak dituztenak artatzen dituena.

Kartzelaren eraikinari itsatsita, hesi beraren babesean, zentro psikiatriko bat zegoen.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 109. orr.

Fama txarreko Santaklara ospitale psikiatrikoan giltzatu zuten.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 111. orr.

Estatuko erietxe psikiatriko batean ari zen alferrik galtzen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 196. orr.

Alpeetako klinika psikiatriko batean sartu zuten.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 141. orr.

Ospitale psikiatrikoko ganbarako aulkian egunak loturik pasatzen zituenean, bizitzaz jada zimiztaka baizik ez zen oroitzen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 127. orr.

Parametro ia berdin-berdinak dituzte elektroxokeko makinek -instalazio psikiatriko zenbaitetan erabiltzen direnen antzekoak- eta txerrientzako durduzagailuak: ampere bat, hirurehun volt.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 270. orr.

3 iz klinika psikiatrikoa.

Psikiatrikotik eroetxera.  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 59. orr.

Iazko uztailean depresio latz bat ere izan zuen, eta hainbat aste psikiatriko batean igaro zituen.  Berria - Kirola   2004-02-15

Gizon bat psikiatrikoan sartu dute eliza batean kalteak egiteagatik.  Berria - Euskal Herria   2004-08-17

Euren ama psikiatrikoan izen faltsuarekin ingresatu duten neba-arrebekin gurutzatu da.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 176. orr.

Pasadizoaren xehetasunak oroitzeko, Granadako psikiatrikora jo behar izaten zuen, eta hura ez zuen gogoko.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 182. orr.

Alacanteko espetxeko psikiatrikoan.  Berria - Kultura   2006-01-03

Beldurrezko nobela, psikiatrikoan girotua.  Berria - Kultura   2004-04-17

Ohartu naiz badela beti hertsirik dagoen psikiatrikoko hegal bat.  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 62. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

erietxe psikiatriko (5); klinika psikiatriko (3); ospitale psikiatriko (4)

ospitale psikiatrikoa (3); tratamendu psikiatrikoa (3)

ospitale psikiatrikoan (4)

diskurtso psikiatrikoaren (3)

ospitale psikiatrikoetan (5)


psikiatrikoki adlag alderdi psikiatrikotik.

Azken urteotan, izan dadila psikologikoki zein psikiatrikoki, gero eta jende hauskorragoak espetxeratzen dituzte.  Berria - Euskal Herria   2004-09-21


psikiatrizazio iz psikiatriari dagokion kontua bihurtzea.

Eta ez zen konformatu beste behin ere masturbazioa, lesbianismoa edo homosexualitatea gaitzestearekin; sexualitatearen psikiatrizazio obsesiboak "perbertsio sexualen" zerrenda azkengabe bat egitera eraman zuen gizona.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 9. orr.


psikiko izond psikearena, psikeari dagokiona.

Ikustea [...] jarduera konplexua da, eta ezin da, egia esateko, funtzio psikiko nagusietatik, ulermenetik, ezagutzatik, oroimenetik, desiratik erabat bereizi.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 16. orr.

Hasiera-hasieratik ageriratzen da alde fisikoen (hots uhinen), alde fisiologikoen (ahoskatze eta entzutearen), eta psikikoen (hitzezko irudien eta kontzeptuen) arteko bereizketa.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 39. orr.

Emazteari tratu txar fisikoak eta psikikoak emateagatik.  Berria - Euskal Herria   2004-11-26

Bi-bien oinaze sekulakoak eta sendabideko bakardadea; oreka psikikoaren haustura larri eta bat-batekoa; infernu pertsonalaren mugen ezagutza...  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 38. orr.

Nahasmendu psikikoren batek sortua izan behar baitu nahi horrek.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 247. orr.

Inoiz ez nion antzeman inolako patologia psikikoren aztarnarik, eta haren jokabidean ez nuen ezer arrarorik nabaritu.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 171. orr.

Nola adierazi hitz sotilez oinaze psikikoaren zama eramanezina?  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 198. orr.

Gure gizarteak baztertu egiten ditu gaixo psikikoak, eta bazterketa hori isila eta ankerra da.  Berria - Euskal Herria   2004-03-02

Ezindu psikikoen afektibitateari buruzko gida kaleratu du Atzegik.  Berria - Euskal Herria   2004-10-22

Tortura psikikoarena.  Berria - Kultura   2004-02-22

Film-ikuslearen egoera distantzia psikiko guztiz berezi baten adibide bikaina da.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 107. orr.

Egia da badela bizitzak erabil dezakeen energia psikikoaren kopuruan gehieneko muga bat.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 399. orr.

Halako gaixotasuna, itsutasun psikiko erabatekoa (Antonen sindromea esaten zaiona), kasurako, apoplexia baten ondorioz gerta daiteke, garuneko ikusmen-aldeetan hondamena larria bada.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 144. orr.

2 irud/hed

Mendebaldeko adimenak psikearen sakonera subkontzienteak begiztatu zituen eta, une horretan, bere buruaren ikuspegi berria zertu zuen, leize psikiko aztergabe horren gainean esekitako kimera bat bailitzan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 121. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

distantzia psikiko (6); distantzia psikiko bat (3); energia psikiko (3); fisiko eta psikiko (3); fisiko nahiz psikiko (3)

distantzia psikikoa (3); fisiko eta psikikoa (4)

arazo psikikoak (3); ezintasun psikikoak (3); fisiko eta psikikoak (4); fisikoak eta psikikoak (4); fisikoak nahiz psikikoak (3)

garapen psikikoan (3)

energia psikikoaren (7); fisiko eta psikikoaren (3)

egitura psikikoari (3)

ezindu psikikoen (4)


psikikoki adlag alderdi psikikoan.

Psikikoki hondoa jota zeuden guztiak eta zauri fisiko larriak zituzten haietako askok.  Berria - Gaiak   2004-04-16

Gizakiak beti berea izango duen joeraren lehen urratsa da -arrotza hasieran psikikoki menperatu, ondoren fisikoki menperatzearren.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 41. orr.

Freskotasun falta nabaria izan dute, fisikoki zein psikikoki.  Berria - Kirola   2004-06-22

Gizakiok ez gaude, ez fisikoki, ez psikikoki, ez espiritualki, progresio aritmetikoaren baitan bizitzeko prestatuak, gure mugak aski apalak dira.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 108. orr.

Gizartea gero eta osasuntsuagoa da fisikoki, baina gero eta hauskorragoa psikikoki.  Berria - Euskal Herria   2004-03-02

Sendagileei psikikoki jota nagoela sinetsaraztea da nire aukera bakarra.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 79. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

fisikoki eta psikikoki (4); fisikoki zein psikikoki (3)}


psikikotasun iz psikikoa denaren nolakotasuna.

Gure irudi akustikoen psikikotasuna garbi ageriratzen zaigu geure hizkuntzari begiratzen diogunean.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 96. orr.


psikismo 1 iz norbaiten nolakotasun psikikoen multzoa.

Mugarik gabeko autoanalisia: norberaren psikismoa gurasoen psikismotik bereizten saiatzea.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 42. orr.

Psikismoa hondatua eta matxuratua dutenak, maiz ume-umetatik daude jota.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 98. orr.

Anorexia, bulimia eta antzeko adikzioak gizarte aberatsetan agertzen dira, eta gizarteak daraman abiaduraren eta horrek eragiten dituen aldaketen ondorio dira, psikismoa ez baita aldaketa horiei erantzuteko gai.  Berria - Gaiak   2004-02-26

Haurraren psikismoan eta buru-bihotzetan.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 98. orr.

Subjektu ikusleari, bere alderdi subjektiboan bai, baina analitikoa ez den modu batean begiratu nahi zaio, bere psikismoaren sakoneko egituretaraino iritsi gabe.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 115. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Irrikena da Freudek landu zuen psikismo-ereduaren alderdirik misteriozkoena.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 119. orr.

3 irud/hed

Jabea ez bada etxetik ateratzen, adibidez, zakurraren psikismoa gaizkitu liteke.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 82. orr.


psikoaktibo izond jarduera mentalari eragiten diona.

Gehien hartzen diren substantzia psikoaktiboen artean depresoreak, bizigarriak, opioideak eta haluzinogenoak daude.  Berria - Gaiak   2004-03-20

Tabakoa, alkohola eta lasaigarriak edo anfetaminak moduko psikoaktiboak sarri kontsumitzeak arazoak sor ditzake eta burmuina kaltetu.  Berria - Gaiak   2004-03-20

OMEk dio gaitz eta ezintasun asko substantzia psikoaktiboak hartzearen ondorio direla.  Berria - Gaiak   2004-03-20


psikoanalgesia iz anestesia psikologikoa.

Duela 32 urte inguru hasi zen Escudero doktorea PAV edo nahimenezko psikoanalgesia erabiltzen.  Berria - Gaiak   2004-08-17


psikoanalisi (orobat psikanalisi g.er.) 1 iz gogo prozesuak aztertzeko eta nahasmendu psikikoak tratazeko metodoa, gogoaren alderdi sakonena azaleratzean eta ikertzean datzana.

Freuden psikoanalisiak bi maila bereizten ditu jarduera psikikoan, jakina den bezala: lehenengo maila, prozesu inkontzienteen antolamenduari dagokiona (sintoma neurotikoak, ametsak), eta bigarren maila, psikologia tradizionalak kontuan hartzen zuena (pentsamendu ohartua).  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 110. orr.

Psikoanalisiaren teorian, lapsusek subkontzientea azalarazten dute.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 164. orr.

Psikoanalisiaren pentsaeran, gizartea desiraren errepresioan oinarritzen da.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 81. orr.

Ni" delakoa bera ere jota geratuko zen Freud-en psikoanalisiaren erasopean, hark subjektua leherrarazi eta, nolabait, atomizatu zuelarik.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 172. orr.

Onenean, psikoanalisia hitzontzikeria hutsa besterik ez da.  Berria - Harian   2006-05-06

Ezinbestekoa al da patologiaren bat izatea psikoanalisira jotzeko?  Berria - Harian   2006-05-06

2 (izenondoekin)

L'idiot de la famille (Familiako ergela), psikoanalisian oinarriturik Flauberti buruz idatzi zuen lan erraldoia izan zen Sartreren azken lan handia.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 11. orr.

Psikoanalisi klinikoari buruzko masterra ere zuzentzen du EHUn bertan.  Berria - Harian   2006-05-06

Artelana psikoanalisi aplikatuaren objekturik preziatuenetako bat izan da.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 110. orr.

Psikoanalisi freudiarraren ikuspegitik sexualitatea giza jardueraren funtsa da.  Berria - Harian   2006-05-06

Naziek "psikoanalisi judua" kondenatu egin zuten, balio nazionalen defentsa aski bipila egiten ez zuelako.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 62. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik psikoanalitiko.

Bost piezako, psikoanalisi-saio bat irabazten nian.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 184. orr.

Zabalkundeko psikoanalisi eskuliburuak ez dira, jakina, zakurrentzat eginak, eta aspaldi ezagutu nituen nik neurosi horren arrazoiak.  Josu Zabaleta   «Lorategi beldurgarriak» - Michel Quint, 2003 - 12. orr.

Asteazkenetako elkartea deitu zuten aurrena, eta, 1910ean, Nazioarteko Psikoanalisi Elkartea.  Berria - Harian   2006-05-06


psikoanalista (orobat sikoanalista g.er., psikoanalist g.er. eta psikanalista g.er.) 1 iz psikoanalisian espezialista; psikoanalisi metodoak erabiltzen dituen sendagilea.

Idazleok eta psikoanalistak espezie berekoak omen ginen: analistek joera sadikoa zuten, eta guk, berriz, idazleok, masokista tankerakoa.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 113. orr.

Beti ibili izan da psikoanalisten buruan, eta autobiografo handien artean ere berdin, iraganeko oroitzapenak garunean gelditzen direlakoa.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 97. orr.

Solilokio konpartituan mintzatu nahi zenuen, psikoanalistarenean bazeunde bezala.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 128. orr.

Hiru urtean psikoanalistarenera astean bitan joanda, horrenbeste badakit.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 303. orr.

Horregatik erabaki zuen psikoanalistarengana jotzea.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 107. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Hemen Bermeon bagenuen kontsulta bat zabaltzeko asmoa, euskal idazleentzat bakarrik, psikoanalista kontsulta.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 82. orr.

3 (izenondo gisa)

Freud edo Lacanen kide psikoanalistak.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 176. orr.


psikoanalitiko (orobat psikanalitiko g.er.) izond psikoanalisiarena, psikoanalisiari dagokiona. ik psikoanalisi 3.

Irudiaren ikuslearen azterketa psikoanalitikoaren azpian dagoen oinarrizko ideietako bat inkontzientearen eta irudiaren arteko lotura estua azpimarratzea da.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 112. orr.

Gure Euskal Herri malenkonizatuak ere, antzinatea mila kobetan altxor gisa gordea, Ama Lur fetixizatu horren irakurketa psikoanalitikoa merezi du.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 70. orr.

Sexualitateari dagokionez, desberdinak dira kontzeptu psikoanalitiko freudiarra (freudiarra diogu zeren bai baitira freudiarrak ez diren psikoanalisiak) eta kontzeptu arrunta.  Berria - Harian   2006-05-06

Austriar mediku apartak inkontzientearen formulazioaz eta metodo psikoanalitikoaz psikologia eta psikiatria irauli zituenetik mende bat pasa eta gero, [...].  Berria - Kultura   2006-05-09

Ipuin honen interpretazio psikoanalitikoan, debeku sinbolikoa dakar Aitaren hilketak ondoren, "aitaren izenagatiko" Legea.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 45. orr.

Subkontzientearen garrantzia; Freuden teoria psikoanalitikoekiko interesa; baina harantzago joan zen, eta metodo «paranoiko-kritikoa» garatu zuen.  Berria - Kultura   2004-05-11

Nik nire rola betetzen dut ahal denik eta marikoikeria psikoanalitiko gutxienaz baliatuta.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 160. orr.


psikoanalizatu, psikoanaliza, psikoanalizatzen du ad psikoanalisia aplikatu.

Horretan guztian badu zerikusia artista horietako asko Freudek berak eta bere jarraitzaileek psikoanalizatu izanak.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 111. orr.

Normal bihurtzeko helburuarekin, artaldera etor daitezen helburuarekin, hormonak eman izan dizkiete, psikoanalizatu egiten dituzte, elektroshockak eman, terapiak eginarazi dizkiete, baita burmuineko zenbait zati kendu ere.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 65. orr.

Nolabait, hiltzailearen pentsamenduan barneratzea zen idazleen obsesioa; hiltzailea psikoanalizatzea.  Berria - Kultura   2004-10-19

Beren ofizioa "sakonagoan" omen dauden iruzurrak eta interes ezkutuak, ideologiak eta irrazionalkeriak psikoanalizatzea eta desmaskaratzea bilakatu da, soziologiaren, filosofiaren, antropologiaren eta psikoanalisiaren laguntza guztiekin.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 159. orr.

Ez naiz neure burua psikoanalizatzen hasiko, baina badakigu pertsona bere bakarrean zeinen gauzaeza den, eta zenbatetaraino den gizabanakoa gizajobanako hutsa.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 200. orr.


psikobiografia iz alderdi psikologikoetan oinarrituriko biografia.

Psikobiografiarako bidea eta artelanen irakurketa psikologikorako atea zabaldu zuten bi azterketa ospetsu horietaz aparte, lehenengo belaunaldiko psikoanalistek artearekin izan zituzten harremanetan eragin handia izan zuten artistekin izan zituzten topaketa profesionalek.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 111. orr.


psikobiologia iz psikologiaren adarra, giza portaera aztertzen duena ingurunearekin duen harreman biologikoaren ikuspegitik.

Erromako Psikobiologia, Psikofarmakologia eta Neurozientziarako Institutuko adituek, sistema opioideorik gabeko saguak sortu zituzten genetikoki.  Berria - Gaiak   2004-06-25


psikobiologiko (corpusean psiko-biologiko soilik) iz psikobiologiarena, psikobiologiari dagokiona.

Maitemintzearen alderdi psiko-biologikoak aztertzen dituzten oso lan interesgarriak agertzen ari dira gaur egun.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 270. orr.


psikodelia (orobat sikodelia g.er.) 1 iz gauza psikodelikoen mundua.

Pink Floydek lortu du adostasun handiagoa, baina psikodelia gozo horren eraginpean logurak kuzkurtuta geratu dira gehienak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 102. orr.

Hip-hoparen ikuspegi oso zabala ere erakutsi zuen 3 feet high and rising bere lehenengo diskoan, funketik eta souletik edanez baina baita popetik, psikodeliatik eta jazzetik ere.  Berria - Kultura   2004-12-16

60ko hamarkadaren azken urteetan Kalifornian piztu zen psikodeliaren talde garrantzitsuenetakoa izan zen Love.  Berria - Kultura   2004-03-28

Ohikoa duen 50eko hamarkadako poparen eta psikodeliaren bidetik sortu du Doctor Deseok disko berria. The Incredible String Bandek eguneratu egin zuen Erresuma Batuko musika tradizionala, eta psikodeliaren eta rockaren elementuak gehitu zizkion.  Berria - Kultura   2004-04-02

The Byrdsen abesti klasikoenetakoa berreskuratu du: Eight miles high psikodeliaren gailurra.  Berria - Kultura   2006-05-03

2 (hitz elkartuetan)

80ko hamarkadako garage-psikodelia revival-aren ikonoetako bat izan zen The Cynics.  Berria - Kultura   2006-03-23


psikodeliko (orobat sikodeliko g.er.) 1 izond egoera psikikoez mintzatuz, droga haluzinogenoek sortua, sentimenaren alterazio euforikoa ezaugarri duena; egoera psikodelikoari dagokiona.

Albert Hofmann-ek LSDren ondorio psikodelikoak aurkitu zituen.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 73. orr.

2 egoera psikodeliko hori gogora ekartzen duena.

Giroa elektrikoa izango da, karga positibo eta negatiboz gainezka, argi psikodeliko eta itzelezko zaratarekin.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 430. orr.

Ezpainak mugitzen ikusiko duzu argi psikodelikoek argitua, baina musikaren burrunbarekin ez diozu noski ezer adituko.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 431. orr.

Dekorazio psikodelikoa, modako aldizkariren batetik kopiatua seguru asko.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 65. orr.

Diseinu eskandinaviarreko platerak, plater hegalarien itxurako hautsontziak, puf biribilak, apaingailu psikodelikoez hornituriko tapizak.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 82. orr.

Pop psikodelikoaren une gorenean, The Incredible String Band gazteria aurreratuenaren talde gustukoenetakoa bihurtu zen.  Berria - Kultura   2004-05-18

70eko hamarkadan girotutako musika kalejira psikodeliko eta funkya.  Berria - Kultura   2004-07-01

Wild estiloko letra psikodelikoak luzatzen hasi ziren hormatik aterata, eta gero, berez bezala, jirabira eroari ekin zioten, harik eta plasmazko bi burbuila argitsu osatu arte.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 100. orr.

Larrua jotzeari buruz hitz egiten zuen kantu nahiko hippya, ate baten ondoan biluzik zegoen emakume baten eta Zappa beraren arteko harreman psikodelikoaren istorioa.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 218. orr.


psikodinamika iz psikologiaren adarra, portaera prozesu mentalen elkarrekintzen aldetik aztertzen duena.

Bitxia da ikustea homosexualitatearen, lesbianismoaren eta transexualitatearen arrazoiak familia barruko harremanen psikodinamikan bilatzen tematzen direnek nola baztertzen duten seme-alabek gurasoei zer diren jakinaraztea aztertzeari.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 75. orr.


psikodrama iz helburu terapeutikoko antzerki lana, non pazienteak bere egoerari dagokion rol bat jokatzen baitu.

Terapien bi parteei buruz, gimnasia eta gero psikodrama dator.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 96. orr.

Aipagarria zaigu halaber eskualde hauetan abertzaleek jostatzen diguten psikodrama.  Berria - Kultura   2004-03-02


psikoentsalada iz adkor

Hori guztia psikoanalisiarekin elkartu eta halako psikoentsalada bat sortu zuten.  Berria - Kultura   2006-01-20


psikoeritasun (corpusean psiko-eritasun soilik) iz etorki psikologikoa duen eritasuna.

Zakurrak psiko-eritasunen bat duenetz ikusiko du Alice Wook.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 21. orr.


psikofarmako iz prozesu psikikoei eragiten dien farmakoa.

Saiz psikofarmakoen eragingarritasunaz aritu zen: antidepresiboak, litioa, antipsikotikoak...  Berria - Euskal Herria   2004-03-10


psikofarmakologia iz farmakoek prozesu psikikoetan duten eraginaren azterketa.

Erromako Psikobiologia, Psikofarmakologia eta Neurozientziarako Institutuko adituek, sistema opioideorik gabeko saguak sortu zituzten genetikoki.  Berria - Gaiak   2004-06-25


psikofisika iz psikologiaren adarra, gertakari fisikoen eta psikologikoen arteko erlazioa aztertzen duena.

Han ikasi egiten zuen, eta Doktore-tesirako erabili nahi zuen psikofisikako puntu baterako datuak jasotzen zituen.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 153. orr.

Geroztik, azkenaldi honetan (azkeneko mundu gerratik hona), psikofisikako laborategiak garatu dira, eta nabarmen ugaldu dira behaketak eta esperimentuak.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 19. orr.


psikofisiko (orobat psiko-fisiko) izond psikofisikarena, psikofisikari dagokiona.

Horrek esan nahi du ez dagoela esparru fisikoa eta mentala lotzen dituen lege psikofisiko zurrunik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 193. orr.

Beste aldea, bigarren mailakoa dena, mintzairaren alderdi indibidualaz -hau da, hizketaz, fonazioa barne- ari da, eta psikofisikoa da.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 45. orr.

Koloreak ikusteko dugun moduaren arazoari alde psikofisikotik hurbiltzen ari zitzaion.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 45. orr.

Hiztunari konbinazio horiek kanporatzen uzten dizkion mekanismo psiko-fisikoa.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 41. orr.


psikofisiologiko (corpusean psiko-fisiologiko soilik) izond alderdi psikologiko eta fisiologikoei dagokiena.

Oinarri psiko-fisiologikoa. Ulermen hori lortzeko, ahotsaren intonazioa, aurpegiaren espresioak, gorputzaren keinuak, erabilitako hizkera-moldeak edo ezaugarri psiko-fisiologikoak (bihotzaren erritmoa ala azalaren konduktibitatea kasu) analizatzen dira.  Berria - Gaiak   2006-02-07


psikofonetika iz

Berak ez du fonologia hitza erabiltzen, psikofonetika baizik, aski esanguratsua dena, bestalde.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 47. orr.


psikofonia iz parapsikologian, ageriko kausa fisiko bati ez dagokion hots ekoizpena.

Antzoki Zaharrean ustekabeko kolpe-hotsik entzuten baduzue, gorputz batek oholtzaren kontra joko balu bezala-edo, ez harritu, Aita Froilanen erorketa haien psikofonia izango da-eta.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 138. orr.

Psychophonies de l'âme (Arimako psikofoniak) antzezlanaren emanaldira sartzeko hainbat zilborren argazkiez egindako gortina bat gurutzatu behar dugu, geure erraietara begiratu behar dugunaren seinale-edo.  Berria - Kultura   2004-10-26


psikogaixofrenia iz adkor eritasun psikikoa.

Yolanda, psikogaixofrenia larri baten diagnostikoak azpian harrapatu eta ero garbia denetik, gerra gorrian bizi da bere terapeutarekin eta gorriagoan atzean utzi duen mundu normalarekin: horrela ez da sekula bere onera etorriko.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 139. orr.


psikogeniko izond jatorri psikologikoa duena, psikean sortzen dena.

Aspergerrek kontaktu afektiboaren akats biologikotzat hartzen zuen -sortzetikoa, berezkoa, akats fisiko edo adimenekoen parekoa-; Kannerrek, aldiz, nahasmendu psikogenikotzat ikusteko joera zuen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 242. orr.


psikogeometriko izond adkor

Bidenabar, galdera psikogeometriko bat: mendian, herri-koxkorretan eta beste inon baino lerro zuzen, lauki, paralelo, diagonal eta bestelako erregulartasun geometriko planifikatu gehiago ikustera jarriak daudelarik xiudadeko hiritarraren begiak eta buruak, ba ote du horrek batere eraginik edo erasanik hiritar standardaren burulau (ki) tasun sineskor garaikidean?  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 167. orr.


psikojakin izond adkor

Handik egun batzuetara gertuko pertsonak esaten dit jaun mediku psikojakinak ze juzku egin duen, eta zera, "oso pertsona koherentea" omen naizela, edo ematen dudala, edo hala iruditu behintzat hari.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 33. orr.


psikokirurgia iz mahasmendu mentalen sendabidea, burmuinean egiten diren ebakuntzen bidez gauzatzen dena.

Monizen lanak "psikokirurgia"ren burrunda ekarri zuen (berak sortutako terminoa) mundu osoan zehar [...] baina oihartzunik handiena Estatu Batuetan izango zuen, han Walter Freeman neurologoak hurbilbide kirurgiko berri bat asmatu baitzuen, berak lobotomia transorbitala deitzen ziona.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 76. orr.


psikokorporal izond gorputza erabiltzen duen psikoterapiari dagokiona.

Luzaketak, arnas ariketak, taldeko dinamikak, teknika psikokorporalak, erlaxazio eta bisualizazio teknikak...  Berria - Harian   2005-07-02

Guztiak nahiko teknika psikokorporalak dira, naturako lau elementu horiekin kontzientziatu, kontzientziarekin bizi, naturaren kontaktua bizi eta gure pentsamenduak, emozioak eta fisikoa orekatzen saiatzen gara.  Berria - Harian   2005-07-02


psikolinguista iz hizkuntza ikuspuntu psikologikotik aztertzen duen hizkuntzalaria.

Dena eleek izaten duten osagairik antzemanezinenaren ildotik, hizkuntzalariek edo psikolinguistek nekez deskriba dezaketen hizkuntzaren alderik berezienetik abiatuta.  Berria - Kultura   2004-10-30


psikolinguistiko izond hizkuntza ikuspuntu psikologikotik aztertzen duena.

Are gehiago, ez genituzke gazteleratik eta frantsesetik maileguak errazkeriaz irentsi behar, bi hizkuntza horiekiko morrontza psikolinguistikoa hausten ahalegindu beharko genuke.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 118. orr.


psikoliterario (corpusean psiko-literario soilik) izond

Besteak beste, biografia psiko-literario bat ere aipa liteke, bestela ere J. L. B.en gauzen biltzailerik behinena den idazle batek egina.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 9. orr.


psikologia (orobat sikologia g.er. eta pzikologia g.er.)1 iz gertakarien psikikoen azterketa zientifikoa.

Psikologiak zientzia izan nahi badu "intersubjektiboa" izan behar du.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 188. orr.

Horiek horrela, bizitzaren materia batera erori behar dugu berriro ere, Aristotelesen psikologia biologian oinarritzen dela ikusiz, eta azken hori fisikan.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 55. orr.

Positibista Logikoek psikologia egiteko modu "introspektiboa" gogor kritikatu zuten.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 188. orr.

Eztabaida, balioetatik pertsonetara, psikologiara lerratzen da.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 85. orr.

Gure asmoa ez da ikusleak irudiarekin duen erlazioa psikologiaren bideetatik baizik ulertu ezin daitekeela [...] baieztatzea, eta gutxiago, hala ere, ikuslearen psikologiaren eredu unibertsal bat proposatzea.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 75. orr.

Terapia horren oinarria «psikologiak ahalbideturiko anestesia da», anestesia mentala, inolako drogarik gabekoa. ik psikoanalgesia.  Berria - Gaiak   2004-08-17

-Zure psikologiak ez zaitu inoiz oso urruti eraman, ene Demba -esan zuen Mikschek, sinesgogor.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 66. orr.

Parkerren narrazio hauetan pertsonaien psikologian sakontzeko ahalegina nabaria da.  Berria - Kultura   2006-04-11

Bere lanetan pertsonaien psikologiak sekulako garrantzia hartu zuen, beti nagusitu zirelako fedearen eta praktikaren arteko borrokak.  Berria - Kultura   2004-10-02

Aldi berean, antropologia eta herrien psikologia modan baitaude, literatura berri bat sortzen ari da, Frantzian batik bat, Espainian min handia egiten duena.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 37. orr.

Gaur egun, futbolaria izateko, psikologiak sekulako garrantzia dauka, baina oso gutxi lantzen dute taldeek.  Berria - Kirola   2006-04-04

-Nola nahi duzu zuk gizon baten psikologia ulertzea?  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 127. orr.

Abereen psikologiari buruzko bere saioetan argitasun eta ordena gehiago zegoela uste zuen behintzat.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 28. orr.

2 (izenondoekin)

Freuden psikoanalisiak bi maila bereizten ditu jarduera psikikoan, jakina den bezala: lehenengo maila, prozesu inkontzienteen antolamenduari dagokiona [...] eta bigarren maila, psikologia tradizionalak kontuan hartzen zuena (pentsamendu ohartua).  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 110. orr.

Erlijioa eta zientzia egi mota desberdinez arduratzen dira, eta psike subkontzientearen psikologia modernoak argitasun sakona ematen du desberdintasun horren izaeraz.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 448. orr.

Beraz, Psikologia enpirikoa Metafisikatik osorik erbesteratu behar da, eta bere ideiaren bitartez jadanik erabat baztertzen da.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 282. orr.

Bada jakintza bat [...] koloreen, forma batzuen eta abarren jarduerari buruzkoa, psikologia esperimentalak, soilak nahiz aplikatuak, aspaldi samarretik landu duena.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 89. orr.

Herrien psikologia positibistarekin polemikako kapitulu hala-holako bat, Ortega behin baino gehiagotan enplegatuko duena, determinismo geografikoarena izango da.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 164. orr.

Arazo horrek psikologia konduktistaren barruan eskola kognitibistaren sorrera ekarri zuen.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 189. orr.

Psikologia kognitiboa azken hamarraldian ikusgarri garatu den psikologiaren adar bat da.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 88. orr.

Heideggerren eragina nabaria zen Europako pentsalari existentzialistengan: Karl Jaspers-en psikologia existentzialistan, [...] eta, jakina, Jean-Paul Sartre-ren existentzialismo humanista ateoan Honetatik guztitik ikusten da Psikologia arrazionalak gaizki-ulertze soil batean duela jatorria.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 91. orr.

Psikologia soziala maite duenarentzat, berebiziko herria gure hau.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 27. orr.

Izan ere, psikologia kolektiboak, ezpairik gabe, ez du materia logiko huts-hutsaren gainean operatzen.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 108. orr.

Psikologia transzendentalaren hirugarren paralogismoaren kritika.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 164. orr.

Psikologia hutsaren lehen paralogismoaren kritika.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 161. orr.

Psikologia dialektiko baterako oinarria.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 176. orr.

Istorio sinpleak, pertsonaia lauak, psikologia tolesgabeak.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 12. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa; orobat psikologi) ik psikologiko.

Ez indarkeria-pasadizorik, ez bortxaketarik, ez psikologia-tratamendurik.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 144. orr.

Askotan sortu izan dira psikologia laborategietan pertsonek irudi mentala eta pertzepzioa nahasten dituzten egoerak.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 113. orr.

Arrazoi politikoak izan daitezke, baina psikologia arrazoiak azpimarratuko nituzke.  Berria - Ekonomia   2004-08-05

-Psikologia-saiorik ez, mesedez! -eten zien Ruche jaunak-.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 429. orr.

Psikologia arloa bikain lantzen du, eta jokalarien ekarpenean nabarmena da hori.  Berria - Kirola   2004-02-12

Analogia psikologia mailakoa da; baina hori onartzea ez da nahikoa gertaera fonetikoetatik bereizi ahal izateko, zeren fenomeno fonetikoak ere har baitaitezke psikologia mailako gertaeratzat.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 206. orr.

Gurasoak euren seme-alaben psikologi garapenerako giro egokiak eskaintzeaz arduratzen dira.  Berria - Euskal Herria   2004-05-20

Estatu unibertsal baten gizarte- eta psikologi giro mesedegarria.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 28. orr.

Hain zuzen ere maniako-depresiboak dira psikologia eta psikiatria karrerak aukeratzen dituztenak.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 140. orr.

Psikologia-irakasle zuen aita.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 245. orr.

EHUko Psikologia Fakultatean.  Berria - Euskal Herria   2004-05-20

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Paradisuko kontakizuna, hala bertsio biblikoan nola talmudikoan, oinarrizko giza psikologiaren aurkezpen alegorikoa dela.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 13. orr.

Norbera bizi den herrialdearen historia, oroimena, kultura, talde psikologia ezagutu eta errespetatzea.  Berria - Mundua   2004-06-18

Baina egia baldin bada hizkuntzalaritzak hain datu baliotsuez hornitzen duela gizarte psikologia, nolatan ez da hartzen linguistikaren zientzia, psikologiaren zati gisa?  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 33. orr.

Industria Psikologian Lizentziatua [...] da Gisasola.  Berria - Ekonomia   2006-02-25

Ez nintzen aditua haur-psikologian, baina argi ikusten nuen ez zeukala hark arazo fisiko edo psikologikorik.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 158. orr.

Pertsona autistek [...] ez dute besteen gogamenen kontzeptu edo sentipenik, ez eta berenarenik ere; kognizio-psikologiaren mordoiloan esateko, ez dute "gogamenaren inolako teoriarik".  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 240. orr.

Bake-psikologiak, estatu unibertsal baten babespean, ezgaitu egiten ditu gobernariak beren ondare politikoari eusteko zereginerako.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 31. orr.

· Maria del Mar Gonzalez irakasle da Sevillako Unibertsitatean, Hezkuntza eta Eboluzio-Psikologia Sailean.  Berria - Euskal Herria   2004-02-21

5 psikologia ikasketak.

Zorrotz behatu dit, eta ezten horrek salatu du gizontxo hau giltzaduna zela jadanik psikologian matrikulatu zenean.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 50. orr.

Bai, ulertzen dut... -zuhur psikologian lizentziatuak, baina urduri.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 266. orr.

Historia lizentziatura egin zuen Laura Mintegik Deustuko unibertsitatean eta Psikologian doktorea da.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 171. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

gizarte psikologia (3); herrien psikologia (15); pertsonaien psikologia (3)

psikologia arrazionalak (4); psikologia arrazionalaren (4); psikologia arrazionalean (4); psikologia enpirikoa (3); psikologia fakultatean (3); psikologia fakultateko (8); psikologia fakultateko adituek (3); psikologia hutsaren (3); psikologia irakasle (6); psikologia irakaslea (6); psikologia mailako (3); psikologia transzendentalaren (3)

unibertsitateko psikologia (10); unibertsitateko psikologia irakaslea (3)

herrien psikologiak (4)

medikuntzako eta psikologiako (3)

pertsonaien psikologian (7); psikologian doktorea (3)

herrien psikologiaren (5)


psikologiazale izond psikologiaren zalea dena.

Herriaren arima inguru geografikotik menpekotzen duten Herrien Psikologiazaleak [...] konturatu barik, desesperantzara kondenatzen ari dira herri espainola (itxaropenaren argumentua).  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 166. orr.


psikologiko (orobat sikologiko g.er.) 1 izond psikologiarena, psikologiari dagokiona. ik psikologia 3.

Teoria psikologiko baten arabera, heldutasunaren gatazka moral kontzientea subkontzienteki aurreratua agertzen da haurtzaroaren hasieran.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 348. orr.

Kanten arrazoimena ahalmen psikologiko baten moldean pentsatuta baitago, baldintza batzuen gatibu dago bere jardueran.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 84. orr.

Ziurgabetasun horren aurrean, diruak nolabaiteko segurtasun psikologikoa ematen digu.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 53. orr.

Adituen esanetan, gogaitzeak arazo psikologiko ugari eragiten ditu gizakiengan.  Berria - Gaiak   2004-06-23

Esanahia ez da hitzetik harago dagoen ente psikologiko edota sasimetafisiko bat.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 132. orr.

Hans Christian Andersen, Lewis Carroll, Antoine Saint-Exupéry, James Barrie... idazle oso korapilatsuak dira, nortasun psikologiko bereziak.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 97. orr.

Sistemaren barren-barrenean, muin psikologikoan eragina duen auzia baita.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 321. orr.

Liburuan ez dago hizkuntzaren sustrai psikologikoen aipamen zuzenik.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 8. orr.

Hutsune psikologikoa amildegi bat da, gure izatearen alderdi nagusi bien artean dagoen amildegia.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 89. orr.

Oinarri-oinarrizko gertaera psikologiko horri deitzen zaio irudien pertzepziozko errealitate bikoitza.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 62. orr.

Noizbait ohartuko da gerra psikologikoa ikastaroetan ez baina frontean ikasten dela.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 68. orr.

Hala bizitzea ez zuen merezi, tortura psikologikoa zen.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 153. orr.

Bi joera psikologiko horiek ikuspuntu subjektibotik antitetikoak izan daitezkeen arren, azpilana egiten dute emaitza objektibo berdin-berdina sortzeko.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 24. orr.

Gauzen alderdi psikologikoak interesatzen zitzaizkion.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 78. orr.

Badago batasun-dibertsitate zerebral, psikologiko, afektibo, intelektual eta subjektibo bat.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 302. orr.

Irudia eta kodea osatzea: irudiak berez eta ezin banatuzko moduan lotzen ditu bi funtzio psikologiko hauek.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 81. orr.

Enuntziatu-moten eraketa aztertzeko ez zen beharrezkoa ez lotzea subjektu ezagutzaileari, ez banakotasun psikologiko bati.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 74. orr.

Nobela politiko bat baita, funtsean, ez nobela psikologiko bat.  Joan Mari Irigoien   «Oilarraren promesa», 2003 - 10. orr.

Thriller psikologiko baten gidoia idazten ari naiz ni.  Berria - Kultura   2006-01-18

Hizkuntzalaritza sinkronikoa batera gertatzen diren eta sistema bat osatzen duten erlazio logiko eta psikologikoez -beti kontzientzia kolektiboak atzematen dituen eran- arduratuko da.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 51. orr.

Ebaluazio psikologiko eta neuropsikologiko sail bat egin zioten Gregi, eta guztietan aipatzen zen, haren oroimen eta arretaren arazoez gain, "axalekoa" zela, "ume bat" zela, "ulermenik" ez zuela, "euforikoa" zela.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 81. orr.

Ezagunak dira langabeziaren ondorio ekonomikoak ez ezik, baita soziologikoak eta psikologikoak ere.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 104. orr.

Nerabetasuna, bai fisikoa, bai psikologikoa, puxka bat atzeraturik beharbada, abaila bizian ari zaio nabarmentzen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 230. orr.

Hizketa arazoek (fisiko zein psikologikoek) ere maiz agertzen dute fonetikarekiko lotura.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 83. orr.

Antzerki-saio bikaina izan zen, sorginkeria psikologikozko lan bat.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 55. orr.

2 (izenondo elkartuetan lehen osagai gisa)

Duela gutxi asmatu diote izena lanean boterea duenak botererik ez duenari egiten dion zapalketa psikologiko-moral horri.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 142. orr.

Homeroren konparazioak giza ekintzaren eremura mugatzen dira, euren ezaugarri psikologiko-moralekin.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 15. orr.

Elorza-k soluzioa, a) determinismo biologista, eta b) determinismo psikologiko-ideologikoa, bata bestearen alternatiboak balira bezala, gura luke bilatu, biak elkarri kontrajarriz: determinismoa, biologista bada, ez da kulturala, eta viceversa.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 209. orr.

3 (izenondo elkartuetan bigarren osagai gisa)

Alkoholak muga fisiko-psikologikoak apurtu zizkion.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 70. orr.

Azterketa historiko-psikologikoarena zen bigarrena.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 247. orr.

Ez du merezi asmo mistiko-psikologikoekin astuntzea.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 226. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa, atzizki baten eskuinean)

Hankagabearen kasuak baditu aztergai fisio-psikologiko ugari: elbarriak oraindik ere bi hanken existentzia bizi du garunea.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 149. orr.

Korrelazio neuro-psikologikoen jokoak, proiekzio-sistema elkarkari eta kausaltasun-arlo zirkular legez ulertuta.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 51. orr.

Jendearen oreka bio-psikologikoa ez dela kimika bidez nehola ere kanbiatu behar.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 187. orr.

5 ez-psikologiko izond

"Pentsamendu" fregear hori elementu ez-psikologiko bat litzateke, eta ez hiztunaren interpretazio edota ulermen subjektibo bat.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 127. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

arazo psikologiko (9); baldintza psikologiko (4); egoera psikologiko (5); fisiko eta psikologiko (4); gertaera psikologiko (3); presio psikologiko (5); tratamendu psikologiko (3)

alor psikologikoa (4); arazoa psikologikoa (3); balio psikologikoa (3); egoera psikologikoa (8); eragin psikologikoa (5); fisiko eta psikologikoa (3); fisikoa edo psikologikoa (4); gerra psikologikoa (5); indarkeria psikologikoa (3); joera psikologikoa (3); laguntza psikologikoa (25); laguntza psikologikoa ematen (3); lan psikologikoa (3); presio psikologikoa (5)

segurtasun psikologikoa (3); tortura psikologikoa (7); tratu txar psikologikoa (4)

arazo psikologikoak (20); arrazoi psikologikoak (3); fisiko eta psikologikoak (14); fisikoak eta psikologikoak (12); kalte psikologikoak (4); ondorio psikologikoak (6); onura psikologikoak (3); presio psikologikoak (4); tortura psikologikoak (4); tratu txar psikologikoak (9)

faktore psikologikoek (4)

laguntza psikologikorik (3)

ikuspegi psikologikotik (3)


psikologikoki (orobat sikologikoki g.er.) 1 adlag alderdi psikologikoan.

Denok dakigu abortatzea zein gogorra den, psikologikoki batez ere.  Berria - Gaiak   2004-12-12

Egun hartan psikologikoki bortxatua izana nintzen, eta alienatua.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 26. orr.

Psikologikoki zinezko trauma bat da.  Berria - Kultura   2004-07-10

Lehen masailekoa eman aurretik, senarra edo mutil-laguna bere bikotea psikologikoki erabat desaktibatzen saiatzen da.  Berria - Euskal Herria   2004-03-20

Okerrena, ez militarki beharbada, baina bai psikologikoki segurantzia osoaz, Jurramendiren erorketa izan zen.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 285. orr.

Unibertsalak ziren ez geografikoki, psikologikoki baizik.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 18. orr.

Gu guztiontzat oso zaila da psikologikoki eta fisikoki.  Berria - Harian   2005-08-17

Ez, fisikoki ez nengoen ongi, baina ezta psikologikoki ere, asealdien ondoko hutsuneak gero eta handiagoak egiten baitzitzaizkidan.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 207. orr.

2 (izenaren eta izenondoaren artean)

Kristau ortodoxoek otomandar nagusiengandik Mendebaldeko auzokoenganako kultur leialtasunean egin zuten aldaketaren hasiera-data janzkeran izandako aldaketen adierazle psikologikoki esanguratsuak aldarrikatzen du.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 180. orr.

Andreari aste batzuetan gelditu zitzaion gogoan oroitzapen epileptikoa, eta gero, iraganerako ate bitxi eta psikologikoki ireki hura itxi, eta bera, onerako zein txarrerako, berriro "normaldu" zen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 171. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

fisikoki eta psikologikoki (7); psikologikoki eta fisikoki (3); psikologikoki torturatu (3)


psikologismo iz psikologiari garrantzi nagusia emateko joera.

Gaurregun modan den psikologismo arrunt eta mekanikoa ez zait sobera laket, nahiz nihaurek erabiltzen dudan.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 140. orr.

Era berean, mamiaz betetzen du psikologismo estetizista, gizarteko errealitatera ekarriz pertsonaien prozesu mentalak.  Berria - Kultura   2004-07-15

Sinbolismoaren ikuspegi artistikoak bizkarra emana zien ordurako hala Zolak famatu zuen "naturalismo"ari nola Frantziako nobelagintzan nagusi ziren beste errealismo edo psikologismoaren joerei.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 10. orr.

Idealismoari eta psikologismoari aurre eginez.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 89. orr.

Bere bizitzaren alderdi sexuala iraupen luzeko performance bat bailitzan deskribatzen digu, bere epaia eta gogoeta betiere berariaz maila estetiko batean geratzen delarik (psikologismo gutxi, soziologiarik ez, eta, jakina, moralaren aztarnarik ere ez).  Berria - Kultura   2004-01-28

Erlatibismoa gaur egun, aurkitu, perspektibismo, historizismo, soziologismo, psikologismo, antropologismo, biologismo, eboluzionismo, pragmatismo, fikzionalismo, etab. gisan aurkitzen da de fakto.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 40. orr.


psikologista izond psikologismoarena, psikologismoari dagokiona.

1922an [...] Ortega berriro itzuli da herrien psikologiaren kritikara, sistematikoago oraingoan, eta modako teoria psikologistei bere moldabidea kontraproposatuz.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 165. orr.

Costa aragoitarragatik ere, ordea, guztiz herri-psikologisten maneran esango du: [...].  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 158. orr.


psikologizatu, psikologiza, psikologizatzen 1 du ad psikologikoki aztertu.

Tratu txarren auzia medikalizatu eta psikologizatu nahi dute.  Berria - Euskal Herria   2004-03-20

Gure gizartean, garai jakin batean, gaizkilea psikologizatua eta patologizatua izan bada, jokaera hausleak jakitearen objektuen sail oso bat sorrarazteko bidea eman badu, izan da diskurtso psikiatrikoa harreman zehatzen multzo bat erabiltzen hasi delako.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 53. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Herrien historiaren azpiko intrahistoria hori izan daiteke Natura [...] edo indar absolutu ezezagun eta ezagutezin bat eraginkorra, efektuen ugaltzeko legearen arabera historia agerikoan biderkatzen dena (Spencer), edo biologia psikologizatu bat, arraza (Ardigó, Taine), edo beste zernahitsu XIX. mendetarra.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 91. orr.


psikologo (orobat sikologo g.er. eta pzikologo g.er.) 1 iz psikologian aritzen den pertsona.

Geuk baino, psikiatra edo psikologo batek erantzun beharko lukeen galdera da hori, nire ustez...  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 13. orr.

Ikastetxeko psikologoaren aholkuak gogoan, gurasoek gero eta indar handiagoz bultzatzen ninduten beste lagun batzuengana.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 74. orr.

Psikologoaren lanak egiten ari zara?  Berria - Kirola   2006-04-07

-Adela: joan al zara psikologo batengana, edo psikiatra batengana?  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 158. orr.

-Zergatik ez zoaz psikologo batenera laguntza eske.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 162. orr.

Adrianek eta Martinek esaten dute berriro psikologoarengana joan beharko duzula, ez zaizula oraindik sendatu misantropia.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 79. orr.

Pelikuletako psikologoen kontsultetan egoten diren dibanen antzekoa zen.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 97. orr.

Ikusmenezko eremua inguru-soslai batez bi eremutan bereizteko modu bat izendatzeko proposatu zuten pertzepzioaren psikologoek.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 68. orr.

Gero, psikologoaren ikuspegia dugu; horrek ikurraren mekanismoa gizabanakoan aztertzen du.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 43. orr.

Familia bidezko transmisioa goratzen dute gaur egungo pedagogo, psikologo eta bestelako apaiz laikoek, bestela gaztetxo sentiberentzako traumak sortzen direlakoan-edo.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 86. orr.

Psikologoa eta puta: biak dira bota-behar baten hartzaile ordainduak; biak dira interes eta pasio berberaren antzezleak.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 34. orr.

1977an Lorna Selfe psikologoak Nadia: A Case of Extraordinary Drawing Ability in Autistic Child eman zuen argitara.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 194. orr.

Uste dut "Norbere buruaren herra edo hisia", deitzen dutela, ingelesez, psikologo batzuek higuindura berezi hori.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 88. orr.

Sanpedro psikologoa da eta sexologian aditua.  Berria - Euskal Herria   2004-10-20

Psikologo anderea, zugan konfiantza osoa dudalako, ene begiez miresten nuen bezala kontatuko dizut.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 138. orr.

2 (izenondo edo izenlagunekin)

Gero eta urduriago dago biografoa, lotarako pastillak hartzen hasi da, psikologo adiskide batek atsedena hartu behar lukeela aholkatu dio.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 52. orr.

F. W. H. Myers psikologo eszentrikoa zen salbuespen bakarra kontu hartan: izan ere, Human Personality mende-mugako liburu bikainean saiatu zen kalkulugile miragarriek beren emaitzak lortzeko zer prozedura erabiltzen zituzten aztertzen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 194. orr.

Oraingoan Barriek bere izaeraren erradiografia paregabea egin zuen, psikologo eta psikoanalista freudiarren gozamenerako.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 11. orr.

Handik bi egunetara, luze eta sakon mintzatu ziren gurasoak ospitaleko psikologo klinikoarekin, zeinak, gurasoei adi entzun ondotik, terapia-talde batean sartzeko aholkua eman zien.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 29. orr.

Herrien Psikologo mekanizisten maneran.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 174. orr.

William James amerikar psikologoak duela mende bat esan zuen bezala: "Gertaerak erregistratzeko norberaren metodoak hobetzea da oroimena hobetzea".  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 240. orr.

-Pentsatzen dut familiak konfiantzako psikologo bati informeren bat eskatuko ziola, espetxeko zuzendaritzari helarazteko...  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 116. orr.

Eta Jonnyk, Mira Rothenberg psikologo bide-urratzaileak deskribatutako mutiko autistak, aldi batez ez zuen marraztu bonbillak edo bonbillaz osatutako eraikin edo pertsonak besterik.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 197. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Hori dela-eta, psikologo lanak egitea egokitu zaio Bakerori.  Berria - Kirola   2006-03-26

Galiziako Xuntak, iragarri zuenez, Osasun Kontseilaritzako psikologo talde bat jarri zuen biktimen senideen eskura.  Berria - Mundua   2004-06-04

Beren partetik badute psikiatra eta psikologo ekipa bat igorria osasun zerbitzuek, sustengatzeko.  Herria   2003-11-13

Psikologo sarea osatzen ari da oraindik Osakidetzan.  Berria - Euskal Herria   2004-11-11

· Testu hori oinarri hartuta Irune Ibarra psikologo-grafologoak testamentuaren grafologia egin du eta liburuan agertzen dira azterketa horren emaitzak.  Berria - Kultura   2004-01-17

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Emakumea artatu zuten auzi-psikologoek, berriz, uste dute emakumeak salaketa jarritakoan esandakoak sinesgarriak direla.  Berria - Euskal Herria   2006-03-16

5 (izenondo gisa)

Nire lagun psikologo batek zera dio, uste baino konbentzituago, sotana janztea zuela don Estebek bere hankaluze-konplexua gainditzeko sendagairik onena, eta horregatik egin zela apaiz.  Joan Mari Irigoien   «Oilarraren promesa», 2003 - 38. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

psikologo batengana (4); psikologo jauna (5)

psikologoak azaldu (3)

psikologoaren esanetan (3)

psikologoen laguntza (5)


psikomoral (corpusean psiko-moral soilik) izond alderdi psikologiko eta moralei dagokiena.

Uste dut, Unamuno-ren barrukoak benetan prozesu ikaragarri konplexuak izan direla, bizpahiru deskalifikatibo psiko-moralekin sinplifikatzerik ez dagoenak.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 106. orr.


psikomotor (orobat psikomotore) izond jarduera psikikoekin loturiko gorputz mugimenduei dagokiena.

Atzerapen psikomotorra du.  Berria - Harian   2005-12-22

Internetik gabe astebete egoteak dakarren abstinentzia sindromeak nolabaiteko astinaldi psikomotorea eragiten zuela zioen: adibidez, atzamarren nahi gabeko mugimendua.  Berria - Harian   2005-01-23

Nire ezintasun psikomotoreen artean, bazen honako hau ere: teklatu batean bost minutuan saka eta saka ibili behar nuenean, patata pure lodi itsaskor batean hondoratu izan banu bezain lirdingatsu jartzen zitzaidan eskua.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 66. orr.

-Nire eritasun psikomotorearen atala da hori ere.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 69. orr.


psikomotore ik psikomotor.

psikomotrizidade ik psikomotrizitate.

psikomotrizitate (orobat psikomotrizidade g.er.) iz jarduera psikomotorra.

Hasieran, ukimena, entzumena eta ikusmena lantzea da egokiena; behin 6 hilabetetik aurrera mugikortasuna handiagoa da, eta psikomotrizitatea lantzea komeni da.  Berria - Euskal Herria   2004-12-17

Dantza eta kantua uztartuta psikomotrizidadea ere lantzen du Irrintzi Taldeak, txaloak eta kriskitinak joz, koreografiak eta pausoak dantzatuz...  Berria - Kultura   2004-08-22

Psikomotrizitate aldetik ondo zebilela esan zigun, eta ez ziola buru-inhibizio nabarmenik sumatzen.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 129. orr.

Hameka gela badaude, liburutegia, informatika eta psikomotrizitate gela barne.  Herria   2003-09-11


psikonalisi ik psikoanalisi.

psikonalista ik psikoanalista.

psikoneurotiko izond arazo psikikoen ondoriozko neurosiari dagokiona.

Gaixotasunaren izaera psikoneurotikoari buruz zalantza gutxi dago gaur egun.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 19. orr.

Bestea, berriz, ikustun-identitatearen porrot edo inhibizioa, baina, bigarren kasuan, oinarri funtzionalekoa ("goitik beherako" trastornoa edo psikoneurotikoa), nahiz eta berarentzat bestea bezain benetakoa izan.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 145. orr.


psikopata (orobat sikopata g.er.) 1 iz psikopatia bat duen pertsona.

Psikopatak ez du loturarik ezartzen aurreko ekintzaren eta ondorengoaren artean; horregatik, egin duena ahaztu zaionean gosea datorkio; eta diruaren jatorria ahaztu duenean gastatzeari ekiten dio.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 298. orr.

Telebistako hilketak, gerrak, triskantzak, suteak, bonbardaketak, hilotz herrestak, ume bortxatuak, psikopata baten lasaitasunaz ikusten ditugu gure etxean.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 298. orr.

Arrazoi bat egon behar baitzuen hilketaren ostean, noski, maniako sexualak, psikopatak eta gisakoak ez baitabiltza sarraskiak elkarlanean antolatzen, bakarka beti.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 37. orr.

Bertan, psikopata baten pentsaerak eta motibazioak agertzen ditu ahalik eta modu ulergarrienean.  Berria - Kultura   2004-06-18

Gaztea da psikologoa, menturaz bokazioa dauka presoaren patu dohakabea hobetzeko, haren sofrikarioa eztitzeko, psikopatak sendatzeko edo izugileak ontzeko.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 44. orr.

Dena dela, psikopatek letxe txarrik ez dute, ezta?  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 126. orr.

2 (izenondo gisa)

Hiltzaile psikopata edo maitale goxoa.  Berria - Kultura   2004-09-25

3 (izenondo gisa; irud/hed)

Bulta handiaren buruan, ardiak jausten ziren tarrapataka, bata bestearen ondotik, gure deiei ihardetsiz bezain zakur psikopatak izuarazirik.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 21. orr.

Armando Bonillak berak delektazio psikopataz aitortu baitzituen hemen paperean idaztekoak ere ez direnak, bere izugarrian.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 172. orr.

Enpresa psikopata.  Berria - Kultura   2004-04-11

'The corporation' film dokumentalean kapitalismoaren oinarrian arakatu dute Mark Achbarrek, Jennifer Abottek eta Joel Bakanek, eta enpresaren izaera psikopata azaleratu  Berria - Kultura   2004-04-11


psikopatia iz buru eritasuna, joera antisozialak eta erantzukizun moralik eza ezaugarri dituena, baina adimen anormaltasunik ez dakarrena.

Epaimahaiak errugabea dela ebatziko balu ere, absolbitzeko edo, txarrenean, bi urte eta erdiko kartzela zigorra ezartzeko eskatu du, «psikopatiak jota» omen dagoelako.  Berria - Euskal Herria   2004-05-11

Barneko ikasleetako batek zioenez, psikopatia sexualei buruzko frantsesezko eta ingelesezko liburu batzuetatik oharrak hartzen ikusi omen zuen.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 81. orr.

Arriskuaren lilura maite zuten, eta bazekiten psikopatiaren glamourra estimatzen.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 97. orr.


psikopatiko izond psikopatiarena, psikopatiari dagokiona.

Indarkeria eta armen erabilera larrigarri gisa hartu dituzte zinpekoek, eta, aringarri modura, berriz, Mendikuteren gaitz psikopatikoa.  Berria - Euskal Herria   2004-05-20

Perito batek, gainera, akusatuak «nortasun nahaste psikopatiko handia» duela esan zuen.  Berria - Euskal Herria   2004-05-18


psikopatologia (orobat psiko-patologia) iz eritasun eta nahasmendu mentalen azterketa.

Anorexiaren oinarria, psikopatologia guztietan bezala, haurtzaroan dago.  Berria - Gaiak   2004-02-26

Idazlearen psikopatologiak aztertzen ditu, hainbat ertzetatik: zein diren sorkuntzaren mekanismoak, nolakoa den idazte prozesua, zergatik idatzi, nola idatzi, zer idatzi.  Berria - Kultura   2006-02-07

Horrela psikopatologiak, zientifikoa izateko nahia duen diskurtso legez, bera baino askoz lehenagokoa zen jardute diskurtsibo bat epistemologizatu zuen XIX. mendearen hasieran.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 212. orr.

Ez zuela politikan sartu nahi; berak psiko-patologiaren mailan kokatzen baitzuen bere burua.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 195. orr.


psikopatologiko (orobat sikopatologiko eta psiko-patologiko) izond psikopatologiarena, psikopatologiari dagokiona.

XIX. mendeko azterketa psikopatologikoek, hauek ere buruko gaixotasunen ezagutza zientifiko batetik ateratzen zirenak, paper oso ezberdina eta askoz ere garrantzitsuagoa jokatu dute eromenaren jakitean.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 209. orr.

Freud-en analisi psiko-patologikoak -orduan berri-berriak- izpiritu espainolaren analisirako baliatuko ditu.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 189. orr.

Arreta Psikopatologiko eta Psikosozialeko Zerbitzuaren sortzaile eta zuzendaria da.  Berria - Euskal Herria   2004-04-09


psikopedagogia iz psikologiaren adarra, psikologia esperimetala pedagogian aplikatzean datzana.

Aurten hiru jakintza gairen inguruko 18 ikastaro eskainiko dira: Gizarte Zientziak, Osasuna eta Psikopedagogia.  Berria - Euskal Herria   2004-05-07

Psikopedagogiaren arloan, besteak beste, Behin bazen idazketa ikastaroak izango dira Bergaran.  Berria - Euskal Herria   2004-05-07

Bertan Arrasateko Unibertsitateko Psikopedagogia Saileko zuzendari Matilde Sainzek ere parte hartu du.  Berria - Euskal Herria   2004-05-06


psikopertzepzio (corpusean psiko-pertzepzio soilik) iz

Psiko-pertzepzioaren maila.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 101. orr.


psikopolitiko izond (corpusean sikopolitiko soilik.) iz

Euskal sikopolitiko modernoei.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 344. orr.


psikorekatzaile iz psikea orekatzen duena.

Pilula psikorekatzaile batzuk eman dizkidate lasai nadin, poztu nadin -leher nadin?- egun seinalatuotan, baina, hala ere, ezin ditut melankonia eta tristura ondo bereizi, infernua eta zerua ere ondo bereizten ez diren antzeratsu.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 56. orr.


psikosendagile iz psikologia aplikatzen duen sendagilea.

Gipuzkoako psikosendagile batek esplikatu du nola psikologia ezagutzeak eta bere burua maitatzeak laguntzen duen ere ondokoa eta Jainkoa maitatzen.  Herria   2004-10-21


psikosexologo iz psikologia aplikatzen duen sexologoa.

Bertikaltasunaren libidoa, esaten diote horri psikosexologoek.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 65. orr.


psikosexual (orobat psiko-sexual) izond sexuaren alderdi psikikoari dagokiona.

Heldutasun psikosexuala iristeko.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 216. orr.

Freud, Horney edo Bonaparterentzat, "baginako orgasmoa" zen bilakaera psiko-sexualaren gorena, Bada esan duenik koito modu hori haurtzaroko garapen psikosexualeko uzki aroan geratu direnen obsesio patologikoa dela.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 215. orr.


psikosi 1 iz buru eritasun larria, nortasunaren eta errealitatearekiko harremanen nahasmenduak ezaugarri dituena.

Psikosiak buruko gaitz larriak dira, eta askotan haurtzaroan eta nerabezaroan agertzen dira lehen aldiz.  Berria - Gaiak   2006-03-03

Izadiak edo Jainkoak zertarako sortu ote dituen autismoa, psikosi maniako-depresiboa, eskizofrenia eta halako gaixotasun lazgarriak.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 281. orr.

Gaitz eskizofrenikoak, nahaste bipolarrak, eta psikosi organikoak.  Berria - Gaiak   2006-03-03

Ondotik, depresioak datoz, eta depresioaren atzetik, psikosiak.  Berria - Gaiak   2006-03-03

Ez da itauntzen "malenkonia" edo "deliriorik gabeko zorotasuna" hitzei garai batean eman zaion zentzuari buruz, ezta "neurosi" eta "psikosiaren" edukien artean dagoen oposizioari buruz ere.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 58. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Tuberkulosi- edo psikosi-zantzuren bat zirudien, edo eritasun neurologikoren bat.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 164. orr.

3 obsesioa.

Behi eroen saleriak aziendakien kontsumoan sortu duen psikosia baretze aldera, testu polit bi ezarri dizkio Eroskik bezeroari.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 15. orr.

Ni horrelako gertakizunekin antsiaturik nago, otsoen kontrako psikosia baitago zenbait tokitan.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 118. orr.

Bilbon ezagutu genuena baino psikosi handiagoa zeukaten Londonen espioitzaren kontu horrekin.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 72. orr.

Laugarren kasua zen bi astetan, psikosia barreiatzen hasia zen, eta teknikaria aspertzen.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 125. orr.

Une honetan, 1 Formulako paddock-ean kezka da nagusi, bi urte atzera egin izanaren psikosia zabaldu baita.  Berria - Kirola   2004-03-09

Bere ustez, garai bateko psikosi kolektiboak, flagelazioa eta dantza-epidemia bitxiak, haxixaren edo antzeko narkotiko baten gehiegizko kontsumoak eragin zituen.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 21. orr.

Bestelako trataeren gainetik gertaeren kontaketa morbosoak lehenesten direnean, emigrazioa bezalako ibai konplexua estereotipoen tantetara biltzen dugunean, "inbasioaren psikosia" gizentzen da.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 46. orr.


psikosomatiko 1 izond eritasunez mintzatuz, etorki psikikoa duena.

Hipnosiak sona handia zuen XX. mendearen hasieran, eta hainbat gauzatarako erabiltzen zen; gaixotasun psikosomatiko eta hipokondriakoak sendatzeko, batik bat.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 21. orr.

Lana eta etxebizitza topatzeko zailtasunek eragindako gaitz psikosomatikoak.  Berria - Euskal Herria   2004-11-17

2 gorputzaren eta gogoaren arteko erlazioei dagokiena.

Griña eta hasarrea ez ditugu beti azaltzen, ondorioz dolua patologikoa bihurtzen ahal da, psikosomatikoa.  Herria   2001-11-15

Ez zituen kontu harekin garunak gehiago estutu nahi, baina ziur zegoen arrazoi psikosomatikoak zeudela tartean, eta aldatu bezala etorriko zirela, beraz, azazkal demonioak beren onera.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 52. orr.


psikosozial (orobat psiko-sozial) izond alderdi sozialak eta psikologikoak biltzen dituena.

Etxean tratu txarrak sufritzen dituzten emakume atzerritarrek Bilbo Zaharreko Auzolan bulego psikosozialean lortzen dute berehalako laguntza.  Berria - Euskal Herria   2004-02-06

Bestalde, lanak eragin ditzakeen «kalte psikosozialak» nabarmendu zituen.  Berria - Ekonomia   2004-06-19

Gaixotasun psiko-sozialen ondorioz izaten dira irakasleen baja gehienak.  Berria - Euskal Herria   2004-06-29

Gutierrezek eta Vallejok argi utzi nahi izan zuten bereizi egin behar direla buruko gaixotasunak, batetik, eta arrazoi psikosozialek eragindako sintomak, bestetik.  Berria - Euskal Herria   2004-10-28

Koito anorgasmia "arazo psiko-soziala" balitz, datu horiek fenomeno bizkor eta erabat kezkagarria gertatzen ari dela adieraziko lukete.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 208. orr.

Gizarte Ongizaterako Saileko kideek bultzatu dituzte Errehabilitazio Psikosozialerako Zentroak.  Berria - Harian   2005-11-23

Gure ustez, hemen 1980-1990 urteetako krisiak sekulako eragin psikosoziala izan zuen eta horren ondorioz, jende askorentzat unibertsitatea eta, oro har, goi hezkuntza, lan eta ongizaterako baldintza bihurtu zen.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 23. orr.


psikosoziologia (corpusean psiko-soziologia soilik) iz gizarte gertakarien azterketa psikologikoa.

Ahoz egiten diren komunikazio eta kultur agerraldiak asko dira; eta ahozko adierazpena ere ikuspuntu askotatik azter daiteke, erretorika, dialektika eta psiko-soziologiatik, besteak beste.  Berria - Kultura   2004-05-18

Jokin Apalategi, Euskal Herriko Unibertsitatean psiko-soziologiako katedraduna dugu.  Herria   2005-02-17


psikosoziologiko (corpusean psiko-soziologiko soilik) izond psikosoziologiarena, psikosoziologiari dagokiona.

Kuhnen iritziz, zientzia-garapenak [...] ez dio zientziaren razionaltasun algoritmikoari jarraitzen, irizpide psiko-soziologikoei baizik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 247. orr.


psikosoziologo (corpusean psiko-soziologiko soilik) iz gizarte gertakarien azterketa psikologikoan aditua den pertsona.

Hasierako zatian Unamuno-k psiko-soziologoren bati segitzen dio.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 84. orr.


psikosuspergarri izond psikea suspertzen duena.

Azken boladan, gainera, ugaritu egin da kokaina eta psikosuspergarrien kontsumoa, ketamina eta sintesi drogekin nahastuta.  Berria - Euskal Herria   2004-03-27


psikotekniko (orobat sikotekniko) izond psikologia baliatzen duena gizabanakoen gaitasunak aztertzeko eta sailkatzeko.

Aurkeztutako guztien arimak deskribatu zituen test psikotekniko pertsonifikatua egin ondoren, 700 aukeratu zituzten aurre-selekziorako.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 102. orr.

Adibidez, azterketaren eskaria, urrats administratiboak edo azterketa psikoteknikoak.  Berria - Euskal Herria   2004-03-02


psikoterapeuta 1 iz psikoterapian espezialista den pertsona.

Victor Frankl Austriako psikoterapeuta ezagunaren hitzetan, esate baterako, gizakiek ez dute osotasuna lortzen hiltzen diren arte.  Berria - Gaiak   2004-06-09

Psikoterapeuta baten kontsulta jarraitua ordaintzea eskaini nion, baldin eta uste bazuen lagunduko ziola.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 333. orr.

Psikoterapeuta batetara igorria izan nintzen.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 76. orr.

Onartuko al zenuke psikoterapeuta baten laguntza?  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 66. orr.

Ez da 'droga' hitzaren sinonimoa, ez da epaitegi edota psikoterapeuta ergelen baten despatxura garraiatu nahi lukeen sasikumearen bikitzat hartu behar.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 59. orr.

80ko urteetako guruak eta garai hartako psikoterapeuta pop haiek Werner Erhard bezalakoak negozio pertsona zorrotzak ziren.  Berria - Gaiak   2004-03-31


psikoterapeutiko izond psikoterapiarena, psikoterapiari dagokiona.

Adin batetik aurrera teknika psikoterapeutikoak ez dira eraginkorrak.  Berria - Gaiak   2006-03-03


psikoterapia 1 iz eritasun mentalen tratamendua metodo psikologiak erabiliz.

1920 ingurutik hasi eta 1960ak arte, gaixotasun psikiatrikotzat hartzeko joera izan zen, psikoanalisiaz edo psikoterapiaz tratatzekoa.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 92. orr.

Krisi egoeran gaudenean psikoterapiak bideak irekitzen laguntzen du.  Berria - Harian   2005-07-02

Ikertzaile batzuek esaten dute psikoterapiarekin bakarrik ere konpondu ahal dela depresioa, baina gehienetan ez.  Berria - Gaiak   2006-04-02

Ez zuen zerikusirik gure fakultatearekin, tesia idazten ari zen psikoterapia sexualaz, ez zuen denbora askorik sobera...  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 118. orr.

Franz Anton Mesmer: hipnosiaren eta egungo psikoterapiaren sortzailea.  Berria - Gaiak   2004-05-12

2 (hitz elkartuetan)

Astean behin psikoterapia saio bat eginez eta antidepresiboen laguntzarekin, laster sendatuko omen zen.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 129. orr.

Diana Singer Argentinako Psikologia eta Psikoterapia Elkarteko kidea da.  Berria - Gaiak   2004-05-19


psikotest iz test psikoteknikoa.

Hori jakiteko, psikotest bat egingo zaie, horretarako izendatutako tokietan.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 72. orr.


psikotiko 1 izond psikosiari dagokiona; psikosiak joa.

Haurren pentsamendua, herri "primitiboen" pentsamendua, antropologiak ustez bakandua zuen moduan, pentsamendu psikotikoa.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 92. orr.

Duela bost, krisi psikotikoa izan zuen.  Berria - Harian   2005-11-23

Erasoaren unean «sintoma psikotiko larriak» zituela.  Berria - Mundua   2004-03-24

Nahaste psikotikoekin edo nahaste depresibo endogenoekin alderatuz, esaterako, garbi ikusten da hori: anorexia eta bulimia kasu askoren oinarrian aldaera genetiko bat dago, baina ez dira gaitz hereditarioak.  Berria - Gaiak   2004-06-29

Gaixotasun psikotikoak garaiz harrapatzea «garrantzitsua» dela diote adituek.  Berria - Gaiak   2004-02-13

Beste norbaitekin bizitzeko nire ezintasun ia psikotikoaren kronika baten moduan gogoratzen nituen bost urte haiek.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 155. orr.

-Stalin gizatxar bat zen, hiltzaile psikotiko bat.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 65. orr.

Irabaztearen eta galtzearen arteko eremu hutsetako automata psikotiko oso.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 16. orr.

2 psikosiak jotako pertsona.

Psikotikoak dira, gaixo daude, inoiz ez da ahaztu behar.  Berria - Harian   2005-07-03

Lurrikaren obsesio horrek (psikotiko batzuen fantasia apokaliptikoek bezala) ez ote zuen agerrarazten beraren barne-ezinegona, marraztean nonbait mendean hartzen saiatzen zena?  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 198. orr.

Gaixo haietako askori [...] ez zitzaien autismoa diagnostikatu ere egin gaztetan, baizik eta atzeratu eta psikotikoekin pilatu eta bildu zituzten haur-haurretatik instituzio erraldoietan.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 245. orr.


psikotrauma iz etorki psikikoko trauma.

Irfanka psikiatra da, eta gogotik lan egiten du gerrako psikotraumen arloan.  Berria - Harian   2005-07-10


psikotropiko 1 izond prozesu psikikoei eragiten diena.

Burmuinaren sekretuak alde batera utziz, eta baztertuz halaber patologiaren arloan kokatzen diren eragileak eta sustantzia psikotropikoak, bada mamuen beste sortzaile bat, erabat erabakigarria dena: beldurra.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 66. orr.

Barazkiak, laboreak, landare psikotropikoak.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 13. orr.

Azidoa bere eragin psikotropikoa egiten hasi aurretik.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 99. orr.

2 iz gai psikotropikoa.

Horretaz gainera, zenbait emozio-egoeraren arabera ere, berez aldatzen da begi-niniaren tamaina: beldurragatik, haserreagatik, psikotropikoek eragindako egoerengatik.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 21. orr.

Denetarik probatu du: psikotropikoetatik zaldiraino, -ina guztietatik pasatuz.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 99. orr.

1972an psikiatriko batean egon zen, eta irtenaldi batean, psikotropiko gaindosi batek hil zuen.  Berria - Kultura   2004-01-04


psikozientzia iz prozesu psikikoen zientzia.

Beraz, errigortsuki Volksgeistik batere ez, baizik ez dakigu zein psikozientziatako eta erlijiotako zein arima, Unamuno-k eta bere lagunek inbentatua!  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 92. orr.


pterodaktilo iz dinosaurio hegalaria, mintzezko hego handiak zituena, batez ere aldi Jurasikoan bizi izan zena.

Iraungiriko pakidermo bat, Pterodaktiloa boladan zegoenean ugaldu zena.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 70. orr.


pteroma iz tenplu batean, kanpoko murruen eta peristiloaren arteko tartea.

Tenpluak zabalean hogei oin baino gehiago izan behar baldin baditu, beste bi koloma jarriko dira bi pilastren tartean, pronaoa eta pteroma edo alboko portikoen espazioa banantzeko.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1970. orr.


ptolomear ik ptolomeotar.

ptolomeotar (orobat ptolomear g.er.) 1 izlag Ptolomeo astronomoarena.

Astronomia eta Biologia arloan, Maimonek bere garaiko ptolomeotar sistema (gure Lurra erdian zeukana) eta behe mailako bizidunenen berezko sortzapenari atxikia da.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 252. orr.

2 iz Ptolomeoen egiptoar dinastiako kidea.

Ez zuten axolarik jarri hegoaldeko itsasoetan; dela Ptolomeotarrek, Itsaso Gorriko ontzien bidez, jadanik inperioa osatua zutelako, dela pertsiarrengan itsasoarekiko axolagabezia garaitezina aurkitu zutelako.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 40. orr.

Alexandriak bere Ptolomeotarrak izan zituen; Bagdadek, berriz, bere kalifa artezale eta zientziazaleak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 224. orr.

Eskuizkribuen ehiza jarri zuten abian kalifek, mila urte lehenago Ptolomeotarrek abian jarritakoaren berdin-berdina, alde guztietatik.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 224. orr.

Erromatarrek hartu zutelako kontrola ahultzen ari ziren seleukotar eta ptolomeotarrengandik.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 320. orr.


puaa interj nazka edo mespretxua adierazten duen hitza.

Puaa! Natxoren odol iluna! Atzera egin dio buruak.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 26. orr.


puaaa interj nazka edo mespretxua adierazten duen hitza.

Puaaa! Kristoren sarraskia.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 105. orr.


puagg interj nazka edo mespretxua adierazten duen hitza.

-Puagg, xanpaina hau gozoegia da!  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 62. orr.

Minutu bakar batzuk ziren Matilde ezagutzen zuenetik, eta etxe ezagutu berri batean ezin da "Puff" esan; are gutxiago, "Puagg" edo "Ag" plater baten aurrean.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 28. orr.


puah interj nazka edo mespretxua adierazten duen hitza.

-Puah! -hots egin zuen emakumeak, hotzikaraturik-.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 104. orr.


puaj interj nazka edo mespretxua adierazten duen hitza.

Ez dut gehiago pentsatu nahi, izan nahi ez dudala pentsatzen dudalako naiz, zera pentsatzen dut... zeren... puaj! ihesi noa, doilor horrek hanka egin du, haren gorputz bortxatua.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 172. orr.

To! Eh! Puaj! Oh! Eh!  Xabier Olarra   «Estilo-Ariketak» - Raymond Queneau, 2005 - 247. orr.


pub iz taberna txikia eta dotorea, non edariak zerbitzatzen eta musika entzuten baita.

Dagoeneko gonbitaturik nago Karl honen hirian, Estonian, bere pub gustukoenetan edateko.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 148. orr.

Tabernak, pub eta kafetegiak erruz eta nonahi, han-hemenka club bereziak eta baita diskotekak ere.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 60. orr.

Wilkes kapitainak kontatu digunez, bada han estaminet bat; pub antzeko kafe-etxetxo bat dela dio.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 125. orr.

Camden Town Station-eko metro ondoan zegoen pub batean, The White Swan-en, elkartuko zirela adierazi zion Maddalenek, arratsaldeko bostetan, ongi bazetorkion.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 162. orr.

Nahiko modu ergelean hasi zen dena, hiriko koktelik onenak zerbitzatzen dituzten pub-ean.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 52. orr.

Afariko ostatuan eta aurreko bi pub-etan bezala, Anak zirkinik ere ez zuen egin bere poltsa irekitzeko, barrara ordaintzera hurrandu ginenean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 168. orr.

Pubean txokolatinak erosi eta aluminiozko paperarekin joaten ziren komunera.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 228. orr.

Burua, ordea, ez zuen argi, eta pubeko argitasun eta abarrotsera joaten zitzaion gogoa.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 131. orr.

Chapelizod zubiko pubera iritsi zenean, barrura sartu eta pontxe bero bat eskatu zuen.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 168. orr.

Nire aurrean, pubetik ezagutzen nituen bi gizonezko zeuden, berrogei bat urte ingurukoak.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 43. orr.

Han barra bat dago, ostatu dotore edo pubetan izaten ohi den zur ilunekoa, baina pipiatua eta higatua.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 377. orr.

Alde batean, irlandar pub ospetsu horren aurrean, ingelesak daude.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 106. orr.

Mutil hori dela eta ez dela, atzo ez nintzen pub irlandarrean sartu berak aurrea hartu zidalako.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 84. orr.

Ni nahiko ondo moldatzen naiz, edatekorik egonez gero; txunta-txunta disko-pub-a ez den bitartean, noski.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 61. orr.

Vagalume ilun zegoen, putetxe pub guztien moduan.  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 20. orr.


pubalgia iz pubiseko mina.

Aspalditik pubalgia du Gurpegik.  Berria - Kirola   2006-04-21

Gerard: pubalgia dauka, eta tratamenduan dago.  Berria - Kirola   2004-10-23

Egin dizkioten bi ebakuntzekin azken hilabeteetan izan duen pubalgia osatzea espero du Gurpegik.  Berria - Kirola   2006-04-25


pubela iz zakarrontzia.

-Badakizu -esan zion hark-, hiri berriko pubelak hobeak dira.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 192. orr.


puber izond/iz pubertarora iritsi dena. ik nerabe.

Hamabi Tauletako legeak ageriko lapurra zigorkatzea agintzen zuen, eta joputzan jartzea, puber bazen; edota zigorkatzea besterik ez, puber ez bazen.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 258. orr.

Pentsatu zen komenigarria zela hiritar guztiei beren testamentua egiten uztea herriaren gorputzaren ordezkari gisa hartutako zenbait erromatar puberren aurrean.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 183. orr.


pubertaro iz haurtzarotik gaztarorako iragaitza gertatzen den garaia, ernal aparatuen heldutasuna dakarrena. ik nerabezaro.

Aitortzak liburuan bere haurtzaroko, pubertaroko eta nerabezaroko oroitzapenak aurkitzen ditugu.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 21. orr.

Pubertarora iristearekin batera, zenbait aldaketa izango zituzten geure gorputzek, hala nola ileak haztea aurpegian, besapeetan edo sabelpean...  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 212. orr.

Gutxi gorabehera esaten duenez, neska bat pubertarora iristen denean, bere baitan biltzen omen da, eta bere gorputzean gertatzen diren mirarizko gauzez gogoeta egiten hasten omen da.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 171. orr.

Estresak pubertaroa aurreratzen duela diote.  Berria - Gaiak   2006-02-08

Ez nuen soinekoa erantzi nahi, orbanak non zeuden ikusteko, eta nire ugatz berriak tira egiten zidan mingarriro azaletik, pubertaroan bezala.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 69. orr.

Ez nuen soinekoa erantzi nahi, orbanak non zeuden ikusteko, eta nire ugatz berriak tira egiten zidan mingarriro azaletik, pubertaroan bezala.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 69. orr.


pubis 1 iz sabelaldearen behealdea, pubertaroan ilez estaltzen dena. ik sabelpe.

6.000 milioi urte behar izan dira begien aurrean duzun hori lortzeko; gorputz hori, sexu hori, forma horiek, biribiltasun horiek, pubis hori, ezpain horiek.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 48. orr.

Giza primatea tente jarri zenean, pubisa trinkotu eta laburtu egin zen, eta horrek klitoria oraindik gehiago urrundu zuen baginatik.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 226. orr.

Orgasmoa pubis kokzixetako giharren uzkurdura nahi gabekoa eta espasmodikoa da.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 185. orr.

Gogotik gustatzen zaizkit pubis iletsuko emakumeak, ez naiz ileak larru-arras mozteko zale, ipar-ekialdean askok egiten duen bezala.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 152. orr.

Uste dut Charo Lopezek egin zuela bertan striptease lardarts baina erabateko bat eta huraxe izan zela nik ikusitako emakumezko lehen pubisa, beltz-beltza, begi-ninian eta garunetan iltzaturik geratu zitzaidana.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 101. orr.

Lizunki begiratu zion, goitik behera, bular irmoetatik hasita arretaz apaindutako pubiseko bilo kizkurrak egiten zuen triangeluan bukatzeko.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 282. orr.

Bere pubiseko goroldioa sarria zen, eta triangelu perfektua markatzen zuen.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 44. orr.

Hasierako eroaldi horren ondotik, tripaz gora jarri nintzen sofan, gorputz erdia zintzilik, hankak zabal eta luze, pubisa harro eta ausart.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 92. orr.

2 (gizonezkoena)

Pubiseko lesio bat dela eta, Donostiako aurrelariak ez du partidarik jokatu iragan otsailaren 23az geroztik.  Berria - Kirola   2004-07-01

Gaur bertan egingo diote lehen ebakuntza pubisaren alde batean, eta astelehenean, bestean.  Berria - Kirola   2006-04-21

Javier Clementek aitortu zuenez, jokalaria fitxatu aurretik bazekien pubisean arazoak zituela.  Berria - Kirola   2004-10-01

Pubiseko osteopatia, mingarria eta sendatzen zaila omen da.  Berria - Kirola   2004-07-09

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pubiseko ilea (3); pubiseko osteopatia (3)


publierreportaje iz publizitate erreportajea.

Eta zin egiten dut ez nuela lehenagotik ezagutzen, ez nuela ezein iragarki edo herri-telebistako publierreportajetan ikusi, ez nuela ideia ñimiñorik ere eraikin horren itxuraz, ezta interes berezirik ere hartan, Aintzanek bere aferaren babesleku izan zela kontatu zidan arte behintzat.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 72. orr.


publifikatu, publifika, publifikatzen da/du ad publiko bihurtu.

Gipuzkoan eta Araban, aldiz, ez da hainbestekoa, aurretik zeuden haur eskolak publikoak zirelako edota publifikatu egin direlako», azaldu dute.  Berria - Euskal Herria   2004-12-15


publifikazio iz publiko bihurtzea.

Batzuek, frankismoa ezagutu zutenetako haietako batzuek, gaitzetsi egin zuten sozialistek bultzatutako publifikazioa, proposamen honek inork ere ez dakien interes isilak gibeleko aldean zituela-edo, omen, atzenduz, jakina, legea EAJk eta EEk ere sinatu zutela.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 32. orr.

Indargabetu egin dute irakasleak publifikazioan funtzionario bihurtzeko legea.  Berria - Euskal Herria   2006-02-16

Batzuek gogo onez, beste batzuek ezinbestean, den-denek onartu zuten begi-bistakoa zena, eta azkenean trauma handirik gabe burutu zen publifikazio prozesua.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 148. orr.

Eusko Legebiltzarrak helegiteen aurka argudiatu duenez, legearen aldaketa «ikastolen publifikazio prozesu konplexuan» onartu zen, «irakasleak batzea bermatzeko asmoz».  Berria - Euskal Herria   2006-02-16


publikano iz antzinako Erroman, Estatuko errenten, zergen eta meatzeen errentatzailea.

Eta ez al dakizue fariseoei erran ziela ezen publikanoak eta putak aitzinetik izanen zituztela zeruko erresuman?  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 359. orr.

Ni elizako azken aulkian jartzen zen parabolako publikanoa naiz, eta ez ditut segurantzak, baina esperantzak.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 403. orr.

Aberats edo pobre, farisau edo publikano, handimandi edo bizi arineko emazte; Jesusek denak onartzen ditu, denak maitatzen, eta badakigu zoinen eskualdea hartu izan duen; ordukoak eta orainkoak ere hain segur.  Herria   2005-03-31


publikarazi, publikaraz, publikarazten du ad publikatzera behartu.

Patxi Zabaleta Aralar alderdikoa "persona non grata" izendatu du Euskal Preso Politikoen Kolektiboak, duela gutti ETAko sei preso historikoren iritzia, borroka armatuari uko egiten zion eskutitz bat, publikarazi zuelako Diario de Noticias nafar egunkarian.  Herria   2005-06-02


publikatu (154 agerraldi, 17 liburu eta 79 artikulutan; cf argitaratu 4282 agerraldi, 202 liburu eta 1883 artikulutan), publika, publikatzen 1 du ad argitaratu. (liburu eta kidekoak)

Idazle baten egitekoa idaztea eta publikatzea da.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 310. orr.

Horregatik publikatzen zuen aldian-aldian halako miszelanea bat.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 118. orr.

Arturo Campionek liburutxo bat publikatu zuen hari buruz Victor Hugo tituluarekin.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 16. orr.

Piarres Adame liburua, lehenago Donibane Lohitzuneko La Nivelle aldizkari "gorrian" eta Le Réveil Basque astekari errepublikazalean atalka publikatu bazen ere, osorik lehendabizikoz 1888an argitaratu zen, Pauen.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 245. orr.

Lance Armstrongek, liburua publikatzen bada, kereila jarriko diela mehatxu egin die bi kazetariei.  Berria - Kirola   2004-06-15

«Entre les loups cruels» ipuin bilduma publikatua du euskaraz eta frantsesez.  Herria   2002-10-24

Ordu berean, Liberazione garaian, "Eskualduna" ez baitzuten onesten Frantziako agintari berriek, "Herria" astekariaren publikatzen hasten da Baionan.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 198. orr.

Horregatik publikatzen zuen aldian-aldian halako miszelanea bat.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 118. orr.

2 (testu eta kidekoak)

Arazo nagusiena txostenak garaiz publikatzeko ezintasuna izan da.  Berria - Ekonomia   2004-11-18

Joan den agorrilean publikatu dekretuari begira.  Berria - Harian   2006-01-08

Maariv egunkariak atzo publikatu zuenez, Sharonek Gazako kokaguneetan ura eta argindarra kentzeko asmoa du.  Berria - Mundua   2004-08-10

3 (bestelakoak)

1937. urtean Jean Etchevers, Donibaneko eliza ondoko botikariak egin marrazkiak liburuño batean publikatu zituen.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 108. orr.

Los Angelesko greziar egunkariak haren argazki bat publikatu zuen kamarero jantzian.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 213. orr.

Zer behar zuen mezu hori meza denboran publikatu!  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 68. orr.

1961etik aurrera Newtonen biluzirik onenak publikatu zituen Vogue aldizkariak.  Berria - Kultura   2004-01-25

4 (era burutua izenondo gisa)

Garai horretantsu haren artikulu publikatuetan ere jada tindu arrazialistako pasarteak ez dira ments.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 260. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

publikatzeko eskatu (3)


publikatze iz argitaratzea.

Publikatze kontuetan trabarik handiena ni nerau izan naiz beti.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 160. orr.


publikazio 1 iz argitaratzea; argitaratzen den gauza. ik argitalpen.

Atzo ere izan zen hildakorik eta manifestazirik Mahomaren karikaturen publikazioak sortutako polemika eta protesta uholdearen haritik.  Berria - Mundua   2006-02-09

Nik dakidala, euskarazko bi publikazio nagusietan, Berrian eta Argian, kontzeptu hori bera da beti aipatzen dena.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 130. orr.

Expansion eta Marca dira Recoletosen publikazioetako batzuk.  Berria - Ekonomia   2004-12-15

Kritika onak eta aurkako jarrerak izan ditu publikazioak.  Berria - Harian   2005-06-28

Miren Eraso Iturriotz Artelekuko Dokumentazio eta Publikazioetako arduradun eta Zehar aldizkariko zuzendaria.  Berria - Kultura   2004-08-13

2 (hitz elkartuetan)

Kalkuluak ateratzeko eta balioesteko nire espazio guztia da, lankide batzuk, zenbait harpidedun edo erosle eta irakurle tipo bat, publikazio kostuak, publizitatea, subentzioak, eta beste elementuren bat.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 91. orr.


publiko 1 izond herriari edo estatuari dagokiona; estatuaren gain dagoena. ik herri 3.

Zerbitzuen unibertsaltasuna eta izaera publikoa (ez pribatua, ez kontzertatua) ezinbestekoa da.  Berria - Harian   2005-12-24

Sukaldeko leihotik erakunde publiko batek betetzen zuen eraikina ikusten zuen.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 100. orr.

Askoz ere apalagoa dela EAEko administrazio publikoak unibertsitateko hezkuntzan egiten duen ahalegina.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 182. orr.

Kontratu guztiak publikoki erregistra daitezela, hiritar guztiek izan dezatela eskubide agiri ondo ordenatuak kontsultatzeko, banku publikoa sor dadila.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 99. orr.

Ikerlari gisa proiektu askotan hartu du parte, finantzazio publiko nahiz pribatuekin.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 4. orr.

Ildo beretik eragin handia du gastu publikoaren egiturak ere.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 284. orr.

Horren ondorioz, egoera zibil autuetan frogarik legezkoena erregistro publikoetatik datorrena da.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 77. orr.

Mogueimek, zeharkaldi honetan, bi helburu publiko ditu, eta beste bat pribatua.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 338. orr.

Gizartearen onerako zerbitzua izanik, izaera pribatu nahiz publikoa duten erakundeek osatzen dute sistema osoa.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 10. orr.

Ez nolanahiko gatazkak, gainera, ikastolak publiko bihurtzearen alde atera zen jendea, holakoetan sistematikoki gertatzen denez, antieuskaldunen zakuan sartzen ahalegindu baitziren.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 134. orr.

Bere jokamolde profesionala guztiz ezohikoa da telebista kate publikoen artean.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 29. orr.

Euskal irrati publiko bateko kazetaria.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 22. orr.

Edozein enpresa, pribatua edo publikoa izanik ere, esfera publikoaren partaide da, helburu eta ondorio publikoaak baititu; hortaz, legitimazio publikoa behar du enpresak.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 176. orr.

2 agerikoa, jendaurrekoa; gizartean ezaguna dena.

Zeren 42 idazle suediarrek protesta publikoa egin baitzuten literatura eta bakearen sarien kontra.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 54. orr.

Idazlearen idazkia edo testua da konta den bakarra sozialki, ez idazle horren agertze publikoak.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 164. orr.

Idazlea gizon publiko bat denez, erantzukizun publiko eta politiko bat du.  Berria - Kultura   2004-10-07

Ez ote dugu ordea, pertsiarren bazar (merkatu, bilera publiko) delakotik geureganatua hitz hori [...]?  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 110. orr.

Exekuzio publikoak arratsean izaten ziren.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 13. orr.

Ikusgarri publiko guztietan da komenigarria erantzuna edo feedbacka.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 52. orr.

Bizitza publikoa, orohar, bizitza eredu baten antzezpena bilakatu da.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 73. orr.

Nere ofiziorik publikoenak (ziztu jotze lanak, alegia) hortzak hondatu izana, edonoren zentzagarri izan beharko luke.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 44. orr.

Asiar batentzat, humiliazio publikoa!  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 215. orr.

Lotsaren gizartea da, lotsa publikoa jasan ezin duten gizonen gizartea.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 32. orr.

Esaldia -merezi du aitorpen publiko bat- Joxe Landarena da.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 293. orr.

Antzina Frantzian auzi kriminalak publikoak zirela, eta erromatarren epaiketa publikoen ez oso desberdinak.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 233. orr.

Urte horietan pertsonaia publiko ospetsua bilakatu zen Pirandello.  Josu Zabaleta   «Sei pertsonaia autore bila» - Luigi Pirandello, 2003 - 10. orr.

Emakumezko idazlea idazle publikoa dela esango zenuke?  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 164. orr.

Proposamena «era publikoan» aztertuko dutela agindu dio Parlamentuko Eskaera Batzordeko presidenteak.  Berria - Euskal Herria   2004-05-04

3 edonorentzakoa.

Pertsona bat plaza publikoan erretzea.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 57. orr.

Herriaren Adiskideen Elkarteko batzar publiko batean.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 330. orr.

Irakurri dudanez, zakil-bururik erabiliena, zakil-buru publikoa, nolabait esanda, benetako besaulki bat omen zen.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 12. orr.

Esate baterako, autobusa "hiri-garraioko ibilgailu automobil publiko handi" bihurtu da.  Xabier Olarra   «Estilo-Ariketak» - Raymond Queneau, 2005 - 12. orr.

Times Square-an barrena joan nintzen gau minean kabina publiko batera.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 247. orr.

Jardin publikoetan gelditzen nintzen zigarro bat erretzera.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 183. orr.

-Telefono publiko batetik?  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 50. orr.

Ia komun publiko guztiak ziren horrelakoak: zementuan egindako zulo bat, koska bana zuena bi aldeetan oinak jartzeko eta kukubilkatzeko.  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 84. orr.

Taberna batetik irten eta, bidean iturri publiko bat topatu ezean, beste taberna batera jo behar.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 57. orr.

Orkestrek musika alaiak jotzen dituzte pasealeku publiko guztietan.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 219. orr.

Ematen du berori ez dela ohartzen [...] ezkongabe gelditzera tematzen den gizona tentazio publiko bihurtzen dela betiko.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 78. orr.

Tenplu sakratuak, foroa eta gainerako leku publikoak.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 830. orr.

Aldez edo moldezko zerbitzari automatikoak [...] biderkatuko dira jan-edariak kontsumitzen diren toki publikoetan: hotel, jatetxe, komentu, restop, ikastetxe, lantegiko jantoki eta antzekoetan.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 64. orr.

4 hiritarrei eragiten diena.

Ez baldin bazaio Printzeari puntualki obeditzen, ordena publikoa iraulia da ez da gehiago estatuan batasunik eta beraz, ez lankidetzarik, ez bakerik.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 51. orr.

Ordena publikoa hautsi duzulako salaketapean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 197. orr.

Espainian komunistak ez ezik tabernak ere arrisku publiko direla.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 32. orr.

Gizonak gaiztakeria jakin bat ez dela beraren aurkakoa pentsatzen badu, ez da saiatuko egilearen kontrako haserre publikoa pizten.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 97. orr.

Zeren dirurik gabe ezin baita gerra egin, ezta bake publikoa gorde ere.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 149. orr.

Lege zibil egokiak dira [...] ohituren iturburua, jabetzaren palladiuma, eta bake publiko eta partikular ororen bermea.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 42. orr.

Baita gure arazo publiko zein pribatuetan aurrera joatea ahalbidetzen dituena ere.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 23. orr.

5 prostituzioari lotua dagoena.

Salbuetsi egiten zituen emakume publiko batengandik jaiotakoak.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 158. orr.

Hogeita sei urterekin birjina zen oraindik, ez zuen horrelako emakumerik ezagutzen, eta inoiz ez zen etxe publikoetara joaten.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 114. orr.

Horrela esaten zaie etxe publiko batzuei.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 128. orr.

Leku publiko batzuetan, mutil gazteak neska jantzian eta neska gazteak mutil jantzian prostituitzen ziren.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 253. orr.

• 6 iz ikusleak, entzuleak.

Bi boxealariak ringera igo zirelarik publiko osoak 'Ali buma ye!' oihukatu zuen.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 286. orr.

Bertsolaritzaren publikoa ez da belaunaldi tarte jakin bat edo euskaldun mota berezi bat.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 55. orr.

Klasikoak horregatik direlako klasiko: irauten dakitelako eta mende bateko zein besteko publikoa berdin harrapatzen dutelako.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 22. orr.

Terminologia teknikoa espezialisten esparru murritza baino askoz ere zabalagoa zen publiko bati azaldu behar izatetik.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 150. orr.

Batzuek eta besteek osatzen dute gure publikoa.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 48. orr.

Sundancen publikoaren saria jaso berri duen filma ere emango dute, No one.  Berria - Kultura   2006-03-22

Mintegi guztiak jendetsuak izan dira, eta eztabaida bizi eta parte-hartzaileak ikusi ditugu, baita publikoaren aldetik ere.  Berria - Mundua   2006-05-09

Mezaren emaiten berriz, lagundu du Ratzinger kardinaleak publikoaren aitzinean, parte batzu harek erranez.  Herria   2004-12-30

Aurrean egokitzen zaion publikoaren arabera.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 258. orr.

Publikoaren arteko batzuek protesta adierazi nahi zuten imintzioak eta eztulak egin zituzten.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 35. orr.

Hik emozioa eragin badezakek publikoaren artean dagoen sentimendu bat ukituz, ez daukak filigranatan hasi beharrik. beste hamabost animazio talde, musikan, antzerkian edo esku jokoetan ibiliko direnak egunez eta gauez publikoaren erdian.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 146. orr.

7 (izenondoekin)

Arratsaldean, Oxtikenera heltzean, ez ginuen, ez, publiko haundirik gure zain!  Herria   2005-10-06

Bi eratako entzuleengan pentsatuz dago idatzia: aipatutako "profesional" horiek osatzen dutena batetik eta, askoz ere modu esanguratsuagoan, publiko aditu baina profanoak osatzen duena bestetik.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 140. orr.

Albait publiko zabalenera iristeko asmoz.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 251. orr.

Bilboko publiko gupidagabearen jarrera odolzaleaz.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 41. orr.

Betiko publiko aisia zale eta aristokrataren belarriak heroien eta jainkoen istorioekin gozatu ordez, Hesiodok eguneroko bizitzara eta gizon arruntaren jardun-nekeetara zuzendu zuen begirada.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 80. orr.

8 (hitz elkartuetan)

Honek ez du esan nahi horietan denetan abaniko zabalagoetarako lekurik ez dagoenik, baina batez beste publiko multzorik sendoenak soslai jakinekoak izaten dira.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 55. orr.

Orokorrean, kultur adierazpen bakoitzak, askotan talde eta artista bakoitzak, neurri handi batean publiko perfil jakin bat izan ohi du.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 55. orr.

9 alderdi publiko ik alderdi.
10 emakume publiko ik emakume.
11 ez-publiko izond

Publizitatetik, subentzioetatik eta salmentatik bizi dira hedabide ez-publikoak.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 130. orr.

12 iritzi publiko ik iritzi1 14.
13 ministerio publiko ik ministerio 6.
14 publiko egin jendaurrean ezagutzera eman.

Ohe-kontuak norberaren bizitza pribatu eta partikularrari dagozkio, edo hala beharko luke, baina Hankapalok publiko egiten zituen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 98. orr.

Agiri horiek ez direla publiko egingo berrogeita hamar urte baino lehenago. elkarrizketen emaitzak publiko egitea; bi aldeko su-etena hiru hilabetez luzatzea; akordio honen berri martxoaren 27an ematea.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 168. orr.

Kontu epaitegiek garbi utzi dute kontua zein den, Espainian bederen, 2002ko urtearen azken hilabeteetan argira eman dituzten txostenetan, inoiz ere eman ez diren milaka ikastaroren zerrendak publiko egin dituztenean.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 233. orr.

Polizia jo eta su ibili zen haren bila, baina albistea publiko egin gabe, ez baitzituzten herritarrak eta turistak beldurtu nahi.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 99. orr.

The New York Times-ek publiko egin du barne dekalogoa: [...].  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 75. orr.

Publiko egin zituzten martxoko datuetan, Alderdi Demokratak halako bi irabazi zuten errepublikanoek.  Berria - Mundua   2004-11-03

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 5 aldiz agertzen direnak)

administrazio publiko (6); alarde publiko (5); bilkura publiko (10); bilkura publiko bat (6); biltzar publiko (13); biltzar publiko bat (7); botere publiko (11); defizit publiko (9); diru laguntza publiko (7); diru publiko (19)

egitura publiko (10); ekitaldi publiko (14); enpresa publiko (19); eragile publiko (8); eraikin publiko (10); erakunde publiko (65); erakunde publiko bat (5); erakunde publiko batek (9); eremu publiko (5); erosteko eskaintza publiko (16); eskaintza publiko (28); eskola publiko (53); eskola publiko berriaren (14); euskal eskola publiko (16); eztabaida publiko (9); eztabaida publiko bat (5)

ikastetxe publiko (11); inkesta publiko (10); inkesta publiko bat (6); iritzi publiko (15); kargu publiko (9); komun publiko (5); laguntza publiko (14); lehiaketa publiko (14); lehiaketa publiko batek (5); leku publiko (22); leku publiko askotan (5); liburutegi publiko (5); parke publiko (5); pertsonaia publiko (5)

publiko egin (86); publiko egin aurretik (5); publiko egin duten (5); publiko egin zuen (7); publiko egindako (15); publiko egingo (16); publiko egitea (16); publiko egiteko (7); publiko egiten (5); publiko eta pribatu (6); publiko eta pribatuaren (5); publiko eta pribatuen (8); publiko eta pribatuetan (6); publiko zabal (13); publiko zabal bati (6); publiko zabalari (10)

saltzeko eskaintza publiko (5); sistema publiko (6); telefono publiko (6); toki publiko (7); unibertsitate publiko (8); zentro publiko (5); zerbitzu publiko (46); zerbitzu publiko bat (6)

agerpen publikoa (5); agerraldi publikoa (15); agerraldi publikoa egin (6); alarde publikoa (7); aurkezpen publikoa (5); babes publikoa (6); bake publikoa (8); bilkura publikoa (8); bizitza publikoa (6); bulego publikoa (14); defizit publikoa (58); defizit publikoa izan (7); desordena publikoa (14); desordena publikoa eragin (5); diru publikoa (62)

ekitaldi publikoa (7); enpresa publikoa (21); erabat publikoa (5); erabilera publikoa (6); erakunde publikoa (44); erakunde publikoa sortu (7); eremu publikoa (6); erosketa eskaintza publikoa (6); erosteko eskaintza publikoa (41); eskaintza publikoa (94); eskaintza publikoa egin (7); eskaintza publikoa egingo (8); eskaintza publikoa egiteko (6); eskola publikoa (45); euskal eskola publikoa (10); euskararen bulego publikoa (6); euskararen erakunde publikoa (18); eztabaida publikoa (16); garraio publikoa (49); gastu publikoa (24)

ikerketa publikoa (9); inkesta publikoa (9); interes publikoa (10); iritzi publikoa (53); irudi publikoa (8); izaera publikoa (9); kapital publikoa (5); kontrol publikoa (7); kudeaketa publikoa (9); laguntza publikoa (7); lan eskaintza publikoa (26); lehiaketa publikoa (11); nafarroako unibertsitate publikoa (7)

onura publikoa (8); ordena publikoa (22); osasun publikoa (11); pribatua eta publikoa (5)

publikoa eta pribatua (7)

salaketa publikoa (6); saltzeko eskaintza publikoa (10); sare publikoa (7); sektore publikoa (8); sistema publikoa (27); sostengu publikoa (5); telebista publikoa (7)

unibertsitate publikoa (15); zerbitzu publikoa (35); zor publikoa (24)

adierazpen publikoak (5); administrazio publikoak (14); baliabide publikoak (5); bilkura publikoak (9); botere publikoak (23); defizit publikoak (5); desordena publikoak (12); desordena publikoak eragitea (5); diru laguntza publikoak (24); diru publikoak (13)

egitura publikoak (6); ekitaldi publikoak (5); elkarte publikoak (8); enpresa publikoak (13); eraikin publikoak (20); eraikin publikoak garbitzen (5); erakunde publikoak (44); eremu publikoak (6); erosteko eskaintza publikoak (6); eskaintza publikoak (14); eskola publikoak (44); euskal eskola publikoak (9); euskararen erakunde publikoak (14); finantza publikoak (8); garraio publikoak (12)

ikastetxe publikoak (5); iritzi publikoak (50); irrati publikoak (8); kargu publikoak (8); kate publikoak (7); konpainia publikoak (6); kontu publikoak (21); laguntza publikoak (33); lehiaketa publikoak (5); ministerio publikoak (9); nafarroako unibertsitate publikoak (21); obragintza publikoak (9); ontziola publikoak (7)

onura publikoak (5); osasun publikoak (11); osasun zerbitzu publikoak (9); politika publikoak (6)

publikoak eta pribatuak (11); publikoak nahiz pribatuak (5)

sare publikoak (9); sektore publikoak (10); sistema publikoak (11); sozietate publikoak (7); telebista kate publikoak (5); telebista publikoak (17)

unibertsitate publikoak (37); zerbitzu publikoak (85)

administrazio publikoan (5); agerraldi publikoan (6); arlo publikoan (11); bizi publikoan (33); bizi publikoan sartzeko (5); bizitza publikoan (14)

erakaskuntza publikoan (9); eremu publikoan (10); eskaintza publikoan (11); eskola publikoan (51); esparru publikoan (6); euskara bizi publikoan (12); funtzio publikoan (6); garraio publikoan (16); hezkuntza publikoan (11); hezkuntza sistema publikoan (8)

irakaskuntza publikoan (10); iritzi publikoan (21); irrati publikoan (8); kate publikoan (5); lan eskaintza publikoan (5); nafarroako unibertsitate publikoan (26)

osasun publikoan (9); sare publikoan (49); sektore publikoan (16); sistema publikoan (15); telebista publikoan (24)

unibertsitate publikoan (40)

diru publikoarekin (14)

administrazio publikoaren (11); alderdi publikoaren (5); arlo publikoaren (5); botere publikoaren (7); bulego publikoaren (7); defizit publikoaren (6); diru publikoaren (11)

enpresa publikoaren (5); erakunde publikoaren (19); eskaintza publikoaren (9); eskola publikoaren (42); espazio publikoaren (5); euskal eskola publikoaren (19); euskararen erakunde publikoaren (9); garraio publikoaren (28); gastu publikoaren (13); hezkuntza publikoaren (7)

interes publikoaren (5); irakaskuntza publikoaren (6); iritzi publikoaren (63); iritzi publikoaren aurrean (20); irrati publikoaren (5); lehiaketa publikoaren (5); ministerio publikoaren (5); nafarroako unibertsitate publikoaren (8)

obragintza publikoaren (6); on publikoaren (5); onura publikoaren (8); ordena publikoaren (11); osasun publikoaren (27)

publikoaren aitzinean (5); publikoaren aldetik (6); publikoaren arabera (7); publikoaren artean (17); publikoaren arteko (12); publikoaren aurrean (39); publikoaren erdian (5); publikoaren eta pribatuaren (9); publikoaren saria (28)

sare publikoaren (14); sektore publikoaren (10); sistema publikoaren (13); sozietate publikoaren (5); talde publikoaren (5)

unibertsitate publikoaren (19); zerbitzu publikoaren (20); zor publikoaren (7)

defizit publikoari (5); erosteko eskaintza publikoari (5); eskaintza publikoari (9); iritzi publikoari (25)

diru publikoaz (6)

administrazio publikoei (6); botere publikoei (29); erakunde publikoei (22); kargu publikoei (7); zerbitzu publikoei (6)

administrazio publikoek (15); agintari publikoek (6); botere publikoek (76); erakunde publikoek (90); eskola publikoek (6); zerbitzu publikoek (9)

botere publikoekin (6)

administrazio publikoen (17); botere publikoen (39)

enpresa publikoen (16); eraikin publikoen (7); erakunde publikoen (72); erakunde publikoen babespean (6); erakunde publikoen diru (5); erakunde publikoen esku (5); eskola publikoen (7); finantza publikoen (14); garraio publikoen (5)

ikastetxe publikoen (6); kontu publikoen (15); laguntza publikoen (6)

obra publikoen (5); ontziola publikoen (8); politika publikoen (6); unibertsitate publikoen (6)

zerbitzu publikoen (49)

administrazio publikoetako (33); administrazio publikoetako ministro (12); administrazio publikoetako ministroak (6); basauriko eraikin publikoetako (5)

eraikin publikoetako (9); eraikin publikoetako garbitzaileek (3); erakunde publikoetako (13); eskola publikoetako (31); eskola publikoetako ateak (3); eskola publikoetako jantokien (3); espainiako administrazio publikoetako (12)

ikastetxe publikoetako (9)

zerbitzu publikoetako (12)

eraikin publikoetan (6); erakunde publikoetan (9); eskaintza publikoetan (3); eskola publikoetan (49); esku publikoetan (4); gai publikoetan (4); gai publikoetan parte (4); garraio publikoetan (11); gune publikoetan (7); hedabide publikoetan (4)

ikastetxe publikoetan (24); kargu publikoetan (5); komunikabide publikoetan (5); leku publikoetan (52); leku publikoetan erretzea (18)

osasun zerbitzu publikoetan (4); ospitale publikoetan (3)

telebista publikoetan (6); toki publikoetan (11)

unibertsitate publikoetan (16); zerbitzu publikoetan (38)

zerbitzu publikoetara (7)

administrazio publikoetarako (29); administrazio publikoetarako ministro (5); administrazio publikoetarako ministroak (17); espainiako administrazio publikoetarako (10)

erakunde publikoetatik (10)

administrazio publikoko (11); alderdi publikoko (4)

erabilera publikoko (5); erakunde publikoko (11); eskola publikoko (27); eskola publikoko burrasoek (5); euskararen erakunde publikoko (5); funtzio publikoko (7); garraio publikoko (4); hezkuntza publikoko (4)

interes publikoko (30); interes publikoko erakundea (10); interes publikoko erakundearen (5); irakaskuntza publikoko (18); nafarroako unibertsitate publikoko (34)

onura publikoko (6); ordena publikoko (13); osasun publikoko (18); osasun publikoko zuzendari (4); sail publikoko (4); sare publikoko (18); segurtasun publikoko (4); sektore publikoko (7); telebista publikoko (11)

unibertsitate publikoko (41); zerbitzu publikoko (6); zuzenbide publikoko (4)

eskola publikora (4); lehiaketa publikora (5); sare publikora (9); telefono publikora (4)

erabilera publikorako (6); osasun publikorako (7)

adierazpen publikorik (5); diru publikorik (7); eskaintza publikorik (6); laguntza publikorik (8); zerbitzu publikorik (4)

bizitza publikotik (8); diru publikotik (5)

diru publikoz (8); eskaintza publikoz (4)


publikodun izond publikokoa.

Neurri arautzaileduna, zerbitzu sare publiko integralekoa eta politika fiskal justuan oinarritutako finantzaketa publikoduna.  Berria - Euskal Herria   2006-03-07

Eta baldin bazuten, nahiko pribatua izango zen, eta beti ere, trakzio publikoduna.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 249. orr.


publikoki adlag ageriki, era publikoan.

Publikoki edo pribatuan proposaturikoa.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 53. orr.

Aipatu dudan ohorezko itun isil horrek [...] ez dizkigu plazaratzen uzten, publikoki eta agerian bederen, beste mota hauetako galderak.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 67. orr.

Inork ez zuen hartaz publikoki hitz egiten.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 80. orr.

Publikoki egingo zuela bere, gogoak eman ahala, txakur arrek emeekin ohi dutenez.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 42. orr.

Gure fedea publikoki pratikatzen ahalko genuela.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 95. orr.

Tratu txarrak publikoki salatu zituen lehen emakumea.  Berria - Gaiak   2004-06-01

Sarkozyk joan den igandean publikoki jakinarazi zuen zein ziren proiektuaren edukiak.  Berria - Harian   2006-02-10

Udaletxeko zenbait arkitektok publikoki kritikatu dute egitasmo hori.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 81. orr.

Badira kasuak, Alemaniak Gernikako bonbardaketagatik adibidez, nazio batek bere erantzukizuna publikoki onartu duena.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 113. orr.

Horra Toni Batista kazetari kataluniarrak bere buruari publikoki egin zion galdera: [...].  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 142. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

esan zuen publikoki (3); publikoki adierazi (3); publikoki agertu (3); publikoki agertzea (3); publikoki egin (4); publikoki esan (6); publikoki jakinarazi (5); publikoki jakinarazi zuen (3); publikoki onar (3); publikoki onartu (4); publikoki salatu (4)


publikotasun iz publikoa denaren nolakotasuna, publikoa izateko zertzelada.

Ikastolen publikotasunari buruzko esperientzien azterketa kritikoa eta proposamenak.  Berria - Euskal Herria   2004-01-25

Natalia Rojok, berriz, Uraren Agentziaren publikotasuna bermatuko dela adierazi zuen.  Berria - Harian   2006-03-15

Idazketak finkatu egiten ditu ideiak, eta berari esker ezar daiteke sekretua; baina usadio hori ez denean, auzibidearen publikotasunak bakarrik finka ditzake ideia horiek.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 234. orr.

Emakumeari publikotasunera jauzi egitea kostatu egiten zaio.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 215. orr.

Publikotasuna idazleak ere eskatzen duen onura da ala gehiegi mediatizatutako gizartearen eskabidea?  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 408. orr.


publizidade ik publizitate.

publizista 1 iz publizitate-eragilea.

Gillermo Viglione Dimensión enpresako publizistak publizitatea eta aro digitala izan zituen hizpide [...] EHU-ren Udako Ikastaroetan eskaini zuen hitzaldian.  Berria - Euskal Herria   2004-07-14

Batek baino gehiagok esan izan du sarkasmoz betetako pertsona izan behar zuela Erik Gorriak -edo mundu maltzur honetako lehen publizistetako bat, agian-.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 173. orr.

Belaunaldiz belaunaldi iritsi zaizkigun atsotitzetatik hasi eta egungo olerkari abangoardistenen esperimentazioekin buka, umeen leloetatik eta publizisten esaldi biribiletatik igarorik.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 252. orr.

2 artikulugilea.

Historialaria eta publizista, zenbait urtez Turingo La Stampa egunkariaren zuzendaria izan zen.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 281. orr.

Jose Mari Bidador publizistarentzat, euskal historia eta literaturaren alde ere lan eskerga egin zuen Jimeno Juriok.  Berria - Kultura   2004-03-07

Oregongo Unibertsitatean gradua hartu ondoren, 1924ean San Franciscoran joan zen bizitzera eta publizista lanak egin zituen.  Ramon Etxezarreta   «Ezezaguna helbide honetan» - Kressman Taylor, 2003 - 64. orr.


publizitario izond publizitatearena, publizitateari dagokiona. ik publizitate 3; iragarki 2.

Panel publizitario erraldoi eta koloretsuak.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 24. orr.

Horiek nora iritsi, dena bihurtzen da han Highway, hots, alde banatako hesi-kartel publizitarioz jositako mundua.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 267. orr.

Beste gasnategi handiak espazio publizitarioak erosten zituen, Basque de Caractère omen zen gasnaren goraipatzeko.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 11. orr.

Kongresuetan, unibertsitatean, iragarki eta mezu publizitarioetan, [...] frantsesa erabiltzea babestu eta bultzatu zuen Legeak.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 13. orr.

Sendotasuna eta bortiztasuna dute adierazpenean, eslogan publizitarioen indarra, baina aldi berean enigma baten anbiguotasuna uzten dute airean.  Berria - Kultura   2006-03-31

Lehen inpaktuan indar handia dute, eslogan publizitarioen antzera.  Berria - Kultura   2006-03-31

Estrategia publizitarioak zer ikusi handia du gerrarenarekin, erabiltzen den lexikoak nabarmen asko salatzen duenez.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 119. orr.

Nik egingo nuke dena amarru publizitarioa dela, kapitalekoak hona etor daitezen prozesioan.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 51. orr.

1.500.000 euroko dirutzari etekin publizitarioa atera behar diogu.  Berria - Kirola   2004-11-24

Haien ustez, EITBn agertutako kanpaina, informatiboa izan beharrean, publizitarioa baino ez da.  Berria - Euskal Herria   2004-06-17

Gaur egun publizitarioa deituko genukeen erretorika batez.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 171. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

etekin publizitarioa (5)


publizitate 1 iz berri, iritzi edo kidekoen zabalkundea; zabalkunde hori egiteko bitartekoen multzoa; merkataritza-helburuak direla medio, jendearen gogoa erakartzeko teknika.

Publizitatea, gure garaiko diskurtsorik eraginkorrena, behar bezala ulertzeko.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 138. orr.

"Persuasioa", bestalde, batez ere publizitate eta propagandaren eremuetan erabiltzen den kontzeptua da.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 176. orr.

Horixe baita, azken batean, publizitatea: errealitatea edertzen duen ispilua.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 38. orr.

Irudia beti da polisemikoa, publizitateak ondotxo dakienez.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 152. orr.

Ez zitzaion bururatu hain maisuki erabiltzen zituen antolaketa politiko, publizitate eta propagandako metodo garaikideak berak, erasotzen zituen kotoi-lantegiak bezain "mendebaldarrak" zirela.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 260. orr.

Ardoaren publizitatea debekatzen duen Evin legea.  Berria - Ekonomia   2004-12-09

Saltoki erraldoi honek egun askotako publizitatea ordaindu du medioetan, bazetorrela adieraziz.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 34. orr.

Bakoitzari berea esan behar izaten zaio publizitatean, publizitate hori eraginkor izan dadin.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 38. orr.

Etsaiaren publizitatea zen, eta guk irentsi.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 85. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Telebistako publizitate garestiaren zenbateko handi bat atzera bueltan etortzen zaie.  Berria - Mundua   2004-11-03

Apaizen sermoiari propaganda ofiziala eta film amerikarretako publizitate subliminal guztia erantsita, ondorioa zen gu ezkerreko agian bai, baina komunista ez ginela sentitzen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 35. orr.

Eta hori dena, kontseilari batek zioen bezala, publizitate handirik inon egin gabe.  Herria   2003-08-07

Egunkaria-k, lehen aldiz, publizitate txikia eta handia lortzeko taldeak sortu zituen.  Berria - Euskal Herria   2004-02-19

Ekainaren 14ean inauguratu zuten, publizitate handiz eta lehen ministroaren aurrean eginiko ekitaldi batez.  Berria - Mundua   2004-07-23

Aukerak milaka dira eta ezin hasiko gara ezkutuko publizitatea egiten.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 154. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik publizitario.

Haize hotzak paper zaharrak eta supermerkatuetako publizitate-orriak astindu eta bazterretara eramaten zituen.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 52. orr.

Publizitate-foiletoan ikusi dut badituzuela tailer mekanikoak, zurgintza, informatika gelak, negutegi bat eta hori guztia.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 56. orr.

Dena ez da liburuak sinatu eta publizitate-argazkiak egitea, badakizu.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 249. orr.

Animaziozko lanak, dokumentalak eta milaka publizitate iragarki.  Berria - Kultura   2004-03-24

Publizitate oholak eta antzekoak egiten genituen.  Berria - Kultura   2004-05-11

Faroen argi-zipriztinak zuhaitzetan, etxeetan, publizitate-paneletan eta telegrafo-zutoinetan barreiaturik.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 302. orr.

Artikuluetan, literatur lanetan, liburu izenburuetan, publizitate esaldietan.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 60. orr.

Estatubatuar film puztuetan agertzen diren publizitate konpainien luxu faltsua.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 32. orr.

Publizitate kanpaina probokatzaile eta txinpartadunak.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 32. orr.

Uraren Munduko Foroa, publizitate ariketa hutsala izan da, mamirik gabekoa.  Berria - Gaiak   2006-03-24

Idatzitako milaka orrialdeek, gertalekuetan bertan jasotako informazioak, dokumentazio lan eskergak, bai eta haren publizitate zentzuak ere, Zolaren ospea finkatu zuten.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 10. orr.

Publizitate arloko sariak.  Berria - Euskal Herria   2006-01-28

Publizitate saileko langileen profesionaltasunaz.  Berria - Euskal Herria   2004-11-12

Aukera horri heltzeko publizitate-saltzaileek, albiste-agentziek, presio-taldeek, alderdi politikoek eta gobernu totalitarioek trebetasuna izan zuten, eta eskrupulurik ez.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 361. orr.

Kontsumitzailea baldin bada jaun eta errege, nolatan onartzen dituzte produktoreek hainbesterainoko publizitate gastuak.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 85. orr.

Publizitate tartea aprobetxatuz.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 59. orr.

Publizitate etenaren ostean.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 113. orr.

Hantxe dihardut oraindik ere, ikus-entzunezko komunikazio eta publizitate kontuak irakasten.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 14. orr.

4 iragarkiak.

Bost axola zait igandeko gehigarriko publizitatea.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 494. orr.

Etiketak eta publizitatea euskarara itzultzen.  Berria - Harian   2006-02-04

Ezinezkoa zen eraikinen goialdeetako publizitatea ikustea, guardasolek dena estaltzen baitzuten.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 10. orr.

Claude Bartolone PSko ordezkariak «publizitate gezurtia» egiteaz akusatu zuen eskuineko gobernua.  Berria - Ekonomia   2004-09-16

Publizitate engainagarri eta maltzurra egiteagatik.  Berria - Euskal Herria   2004-10-09

Publizitate sexista erabiltzen duten komertzio eta enpresak zeintzuk diren aztertzeko eskatu du Euskal Herriko Bilgune Feministak.  Berria - Euskal Herria   2006-02-09

Langileek sua piztu dute lanaren hasierari beste animo bat emateko: oholezko publizitate erraldoia kokatu dute lurrean.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 47. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

publizitate agentzia (4); publizitate ariketa (3); publizitate bidez (3); publizitate handiz (3); publizitate iragarki (3); publizitate kanpaina (22); publizitate kanpaina bat (6); publizitate kanpainak (13); publizitate orri (4); publizitate sexista (4)

publizitatea egin (4); publizitatea egitea (3); publizitatea egiteko (3); publizitatea egiten (7); publizitatea jartzeko (3); publizitatea jartzen (4); publizitatea lortzeko (4); tabakoaren publizitatea (5)

publizitatearen bitartez (3)


publizitatedun izlag publizitateko.

Kartelak ere euskaraz ikusten dira, eta zinemaldian publizitatedun hesietan ere euskaraz kartel bat gutxienez badago.  Berria - Euskal Herria   2004-12-02


publizitatu, publizita, publizitazen 1 du ad publizitatea egin.

Naval publikoa, Athletic publizitatua eta euskarazko prentsarentzako diru laguntzak, murritzagoak.  Berria - Kirola   2004-11-27

2 (era burutua izenondo gisa)

LABen eta UGTren arteko bilera publizitatuak ezker abertzalearen eta sozialisten arteko harreman ildoa bide onean doala adierazten du zalantzarik gabe.  Berria - Euskal Herria   2006-02-11


pudore iz moralaz, eta batez ere sexuaz, gizarteak eskatzen duen jokabidearen begirunea. ik lotsa 7; lotsa 13.

Linuzko galtzak jantzita lo egin dezatela, horrela sexu-organoak ezin ukitu ahal izateko, eta pudorea gordetzeko.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 38. orr.

Seguru aski ere, amodio kontu lizunok adieraztekoan kultura kristauak eragindako pudore edo lotsaizuna dela medio.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 162. orr.

Higuinetik sortu behar dute pudorea eta kastitatea, haurrak gorozki zikinen sorlekutzat dauzkan gorputz-parteek eragiten dioten nazkatik.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 37. orr.

Batzuetan bitxikeria harrigarriak ere aurkitzen dira: zenbait herritan pudore handiz janzten da, baina ohiturekin ez da gauza bera gertatzen.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 163. orr.

Entseiatzen baitzen, aitzitik, pudoreak edo bere izaiteko moduak hartaraturik, sentimenduen gordetzerat eta estaltzerat.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 81. orr.


puerilitate iz umekeria, haurkeria.

Haurrentzat idazten duena puerilitatearen gaitzak jo dezake eta.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 110. orr.


puertorricar (orobat puertoricar, puertorricoar, puertorrikar eta puertorrikotar) 1 izlag Puerto Ricokoa, Puerto Ricori dagokiona.

Puertorrikotar musika kolpe bat joan zen ihesi arropa-denda bateko atea irekitzean.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 52. orr.

Jatorri puertorricoarreko perkusionista joan zen urtarrilean ospitaleratu zuten Valleyen (New Jersey); pneumonia eta bihotzeko arazoak zituen.  Berria - Kultura   2006-02-18

2 iz Puerto Ricoko herritarra.

Puertorricoarra naiz!  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 65. orr.

Puertorricarren parade honetan inor ez da bere jaioterriko hizkuntzan mintzo: ingelesa da nagusi.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 163. orr.

Saint Patricks egunean milaka gaitero irlandarrek New York inbaditu eta ibaia orlegiz tindatzen duten era berean inbaditu eta kolapsatzen dute puertorrikarrek ere hiria, beren dantza, zarata eta banderatxoekin.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 163. orr.

Geltokitik kanporatzean fruitu tropikalak saltzen ari zen puertorrikotar anbulante baten mahaira hurbildu zen eta bananak erosi zizkion.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 142. orr.

Puertoricarrak, esaterako, ugarituz joan dira azken lau urteotan (%20ko hazkunde tasa), eta demokraten alde indartsu lerrokatzen ari direla esaten da.  Berria - Mundua   2004-10-26


puertorricoar ik puertorricar.

puertorricotar ik puertorricar.

puertorrikar ik puertorricar.

puertorrikotar ik puertorricar.

puesto ik postu.

puf1 interj nekea-edo adierazten duen hitza. ik puff.

Puf!... beti gazte izan behar horrek ematen dituen lanak gogoratze hutsak edozein nekatzen du.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 124. orr.

-Puf! Beti berdin, beti presaka -Angie pentsatzen jarri zen-.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 42. orr.

Filosofatze sano baten puntzoiak geure izpiritua zulatzen duenetik aurrera, puf! zenbat zikinkeria hustutzen den!...  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 309. orr.


puf2 iz banako jarlekua, bizkar, beso eta oinik gabekoa, apala eta biguina.

Plastikozko puf erraldoi batek ipuinetako nanoaren tronoa irudikatzen zuen.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 69. orr.

Horren ondorioz, bateko beladorea besteko mahaitzarra bezain handia zen, eta pufa Parrottinen sorbaldaren parean egonen zen.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 160. orr.

Kolore arrosa eta laranja fluoreszenteko besaulkiak, 60ko urteetakoak, manka hankadunak, copie Knoll garantie, diseinu eskandinaviarreko platerak, plater hegalarien itxurako hautsontziak, puf biribilak, apaingailu psikodelikoez hornituriko tapizak.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 82. orr.

Puf bat, besaulki baxu bat, apalategi bat plegu-hamabireneko zenbait libururekin, beladore pertsiar txiki bat.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 160. orr.


pufaka adlag

Etxeko ezkaratzean izarren azpian asto bat zegoen; bastak jarrita, pufaka ari zen.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 67. orr.


puff nazka-edo adierazten duen hitza. ik puf1.

Minutu bakar batzuk ziren Matilde ezagutzen zuenetik, eta etxe ezagutu berri batean ezin da "Puff" esan; are gutxiago, "Puagg" edo "Ag" plater baten aurrean.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 28. orr.

Puff hau usaia! utikan zakurra!  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 170. orr.

Puff, pentsatzea ere!  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 232. orr.


pugil iz boxeolaria.

Mikel Irigoien Telletxea Oñatiko Zoroa, berriz, faborito dator, errendituak ditu eskualdetako pugil guztiak.  Berria - Kultura   2004-08-19


pugilato iz ukabilka borroka.

Eta trukatze horiek pugilatoa bezain araututa zeuden, gogoan izango baituzu, noski, alor horretantxe irabazi zituela Pitagorasek Olinpiadak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 181. orr.


puinale ik puñal.

puja 1 iz kimua, ernamuina, begia.

Gero aihen hariak ateratzen ziren, eta gero pujak.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 98. orr.

Puja berrietatik sortutako hostoek adarrak betetzen dituzte udaberrian.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 64. orr.

Belarra ordea luze zegonan, kimu berriz betea, eta jendeak diane esaten dien puja gorri altuz betea.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 262. orr.

Ez, natura berritzen den urtaroa izanik ere, haziak ernatu eta landare berriak sortzeko garaia, puja eta kimuak ateratzeko sasoia, udaberrian ere ez du gupidarik heriotzak.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 114. orr.

2 puja egin

Gizonak orduan puja egin zuen, hots, otoitz sakratuak esan zituen.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 195. orr.


pujatu, puja(tu), pujatzen du ad lehiatu.

Elkarri pujatzen aritzen ziren, txapa kendu eta hots handiena nork aterako.  Berria - Kultura   2004-12-28


pukadu iz mokadu (?).

Negu beltzeko elurte zurietan, goseak ebakitako larrabere gaixoak ote mordoaren gaineko elurrik haundixkona besoekin aztalkatu eta, arantzezko pukadu berderen bat edo beste ahora eraman nahian ikusteak, nor ez ote du hunkitu edo errukitu?  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 23. orr.

Txantxangorriak, bere betiko jarrera oldarkor lotsagabe horrekin, inondik inola ere, bere pukadu eta jostailu goxoa (sugegorritxoa, alegia), salbatu besterik ez duela egin nahi.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 38. orr.


pukatu ik bukatu.

pul ik pula.

pula (orobat pul) iz ipar multzoa.

16 pilotari, launazkako lau pula edo multxotan: A multxoan ariko dira Oyhenart, Haroçarene, Sorhaitz, Kurutcharry.  Herria   2003-01-28

Gero izanen dira bi pula: A pula osatuko dute Lafitte-Biscouby, Larrechea-Oçafrain, Ibarrola-Mayte eta goragoko lau horien bigarren aterako denak.  Herria   2002-12-19

A pulean ariko dira Lafitte-Biscouby, Larrechea-Oçafrain, Ibarrola-Mayte eta Carricart-Heguiabehere.  Herria   2003-01-09

Puletako partidetan abiatuak dire: gizonak sei pare, nexkatoak hiru pare.  Herria   2002-10-17


pulamendu ik fundamentu.

pulamentu ik fundamentu.

pularda iz oilo gizendua.

Oilo eta pulardak, arrain eta xipak, burutik buru dila besta uhuratu.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 333. orr.


pulit ik polit.

pulitu, puli, pulitzen du ad leundu.

Tira, pentsatu zuen, kortesia fin hari eutsiz eta ezker eskuko behatzak mantelaren gainean luzatuz, ederki pulitu eta erabiltzeko prest dagoen erreminta bat mekanikoak aztertzen duen bezala atsedealdi batean, halakoxeak dira lagunek inori eskatzen dizkioten sakrifizioak.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 88. orr.


pulitzaile iz leuntzailea.

Baskulagile, kaxagile, guardamontista, kanoigile, guarnidore, pulitzaile, grabatzaile, giltzagile...  Koldo Izagirre   «Elgeta, sasiaren sustraiak», 2001 - 31. orr.


pullit ik polit.

pullman iz luxuzko autokarra, turistentzakoa.

Batean autobus bat izan zen, pullmana, eta bestean limusina bat, biak ere neure keinuez gerarazi ahal izan nituenak; nire txoferrak besteei grekeraz hitz egin, eta haiek aurrera jarraitu, ordea.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 195. orr.

2 luxuzko bagoia.

Traje urdin berridun gizon gaztea fardel distiratsuak atontzen ari zen, Pullman ohe-bagoiaren konpartimenduko txoko estuetan.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 85. orr.


pulmonia iz biriketakoa, birikeria. ik alborengo.

Edo pulmonia bat harrapatuko ote zenuen, trenaren zain zeundela, bizikletan izerdituta.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 130. orr.

Nahiz eta pauso bizkorrean berotzen zihoan ez zuen luzaroan arropa haiekin ibiltzerik pulmonia bat harrapatu nahi ez bazuen.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 244. orr.

Horrela harrapatzen dira pulmoniak!  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 52. orr.

Hotz handia egiten zuen, eta hura etortzerako, pulmonia gaizto bat harrapatua nuen.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 145. orr.

Politikan sartu zen urte hartan bertan, 1947an, egin zuen bere «gramatika partikularra», gaixo, pulmoniarekin ohean zetzala  Berria - Kultura   2004-07-29


pulo iz ipar pila, piloa.

Aitzur ukaldika harrotzen zuten lurra eta lohi puloak bazterrean metatzen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 155. orr.

Mutikoak, orduan, errabiaz elge malkarreko iratze eta ote-goroztun puloak barreiatzen zituen, madarikatua zela errepikatuz.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 50. orr.

Martxo erditsutan, hormek egunak zurpailtzen zituztenean, pentze biluzien azaletan sator puloak turrunpilo biderkatzean.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 83. orr.

Kerguelen su-pulo baten gainean hedailo mustupilka lerratzen zela ikustean, Txoko urguiluz hantu zen.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 11. orr.


pulpa 1 iz mamia.

Ba omen du elikagairik, nahikoa atsegina denik, pulpa dezente baitu bere arantza-puntta horien atzetik.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 122. orr.

2 erremolatxa-azala, pentsuan botatzen dena.
3 orea.

Txominenak egin dik, pentsatu nuen, guztientzat derbirako sarrerak izanda ere pulpa odoltsu bat eginda utziko zutela kalkulatuz, eta nire burua non babestu bilatuz.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 40. orr.


pulperia iz Ameriketako denda modukoa, denetarik saltzen duena.

Sartu ginen arratsaldean Santo Tomáseko pulpería batean -zeina baitzen, hobeki uler diezadazun, saltoki suerte bat, tabernatzat ere har zitekeena, non zerbitzatzen baitziren jan-edanak, mota orotako produktuak saltzeaz gain-.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 547. orr.

Domitila, berriz, lauetan jaiki, familiaz arduratu, goiza salteñak (patata, haragi eta baratxuriz betetako enpanadak) saltzen, eta pulperian (dendan) kola eginez igarotzen du.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 63. orr.

Gero pulperia txiroetan pasatu behar izan genituen gauak eta langa asko ireki-itxi behar izan genituen Cuchilla Negra-ko basabideetan.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 214. orr.


pulpito ik pulpitu.

pulpitu (orobat pulpito g.er.) 1 iz elizetan, sermoia egiteko mintzaleku garaia.

Aldareari erreberentzia egin, pulpitura igo eta predikatzen hasi zen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1004. orr.

Igo zen anai Filipe pulpitora sermoia egitera eta oso debozio handiz predikatu zuen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1027. orr.

Pulpiturako eskaileraren azpian zegoen, harmonioaren ondoan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 73. orr.

Cunningham jauna eta Kernan jauna pulpituaren ondoko bankuetako batean zeuden.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 255. orr.

Erromako Kuriaren aurrean predikatzen ari zelarik, goian zegoen harrizko pulpituan axolagabeki utzitako harritzar astun bat, gehiegizko presioak eraginda, emakume baten buru gainera erori zen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 850. orr.

Hemeretzigarren mende osoan Basarteko ideologia hori gorpuzten joango da pixkana-pixkana, pulpituetatik lehendabizi, karlistadetako guda-eremuetan gero.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 148. orr.

Beren pulpituko erretolikaz aspertzen gaituzten burugabe txotxolo horiek.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 172. orr.

Euskal Herriko elizetan ere, entzulegoa zabalagoa litzateke, pulpitoaren alboan, Harlemen bezala, bateriajole bat balego.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 77. orr.

2 irud/hed

Eta zientziaren pulpitutik berriz ere arbuiatu egin zuten homosexualitatea, eta "buruko gaixotasuna" eta "perbertsio sexuala" zela esaten zuten.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 56. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pulpitura igo (3)


pulpo iz garabietan, gauzakiak hartzeko tresna, klabearen muturrean zintzilik dagoena, eta ireki edo itxi daitezkeen besoak osatzen dutena.

Grua txikian Altuna, pulpoarekin txatarra puxkak meta batetik hartu, kontainerrean sartzen ari zen.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 42. orr.


pulpos izond emakumeez mintzatuz, mamitsua.

Abantxu ehun kilo zeuzkan adineko Mattu izeneko andere pulposak Marseillesari ekin zion.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 207. orr.

Iragan urtean hil zen mister presidentearen ohaideetarik bat zela zioten Marilyn Monroe pulposa!  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 41. orr.

Gaur egun bezala funtsean, pitonisa pulpos eta ausarten bestaburuetarik kanpo zeuden palestinarrak, beren ahuntz mehakoilekin, Zisjordania eta Gazako ordoki okupatuetan barna.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 66. orr.

Francen berri ematera zetorkidan QG ostatuko emazte pulposa zaharkitua zitekeen.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 166. orr.


pulsar iz supernoba bat lehertzean eratzen den izar guztiz txiki eta trinkoa, neutroiez osatua.

Azken mende honetan astronomoek aurkikuntza ugari gehitu dituzte kosmosari buruzko ezagutzan: zulo beltzak, supernobak, pulsarrak, quasarrak, Eguzki Sistematik kanpoko planetak.  Berria - Gaiak   2004-11-28

Astrofisikariek pulsar pare bat atzeman zuten joan zen urtean espazioan, Australiako Parkes erradioteleskopioari esker.  Berria - Gaiak   2004-12-18

Pulsar fisika eta Einsteinen entseguak.  Berria - Harian   2005-09-06


pulsometro iz pultsuaren indarra eta maiztasuna neurtzen duen gailua.

Ondoren SRM potentziometroa eta pulsometroa lagun, entrenamenduetan murgiltzen da.  Berria - Kirola   2004-10-17


pultrun ik putrun.

pultsazio 1 iz bihotzaren taupaden oihartzun modukoa, gorputzeko gune batzuetan hautematen dena.

Bihotzaren pultsazioa -taupada indartsu bat ematen du bihotzak segundoko, gutxi gorabehera- ez da ondo egokitzen, lehen begiratuan, beste organo eta ehunek odoletik etengabe oxigenoa eta beste hainbat substantzia hartzeko duten beharrarekin.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 169. orr.

Egunen batean norbaitek erloju bat asmatu beharko dik, pultsazioak neurtzeko gai ere izan daitekeena.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 102. orr.

Bizitzaren bakea hausteko zorian jartzen duen oren arriskutsua da 'ordu txepela', gure barnean bizitza eramangarriagoa egiten digun pultsazio hori kainabera bat bezala kras hausteko arriskua dakarren unea.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 82. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Bihotz-taupada bakoitzean odola goiko zangora iristen denean, milimetro bat edo biko jauzitxoak eginez errepikatzen ditu oinak pultsazio-uhinak. Susperraldi [...] baten adierazpide dira desintegrazio-prozesuan, honek pultsazio-segida bat izaten duelarik: erorikoaren eta susperraldiaren ondoren, eroriko berria.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 170. orr.


pultsera iz eskumuturrekoa.

Horrez landa, bere ohiko bitxiak -zintzilikario bat lepoan beheiti, eskumuturreko pultserak, erietako eraztun ugariak- eta zapata takoidunak zituen janzki bakar.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 367. orr.

Eskuak oinetakoen lokarriekin lotuta zituela esan zuten arren, pultserak egiteko erabiltzen diren nylonezko hariak zituen esku-muturretan.  Berria - Euskal Herria   2006-03-01

Arretarik gabe hartu zuen, baina kontatu egin zuen, eta eskumuturrean, pultsera baten gisa, zeraman dirupoltsatxoan gorde.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 75. orr.

Lurrean uzterakoan, ordea, zerbait nabaritu du eskuineko besoan itsatsita, erlojuaren pultseratik gora: [...] Natxoren odol iluna!  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 26. orr.


pultsio 1 iz bulkada.

Orduan dator hurrengo urratsa, erabakigarria, atzeraezina: sortzaile pasiboa aktibo bihurtzen da, pultsio indartsu horri jarraikiz.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 59. orr.

Ttipi, oharkabean noski, geroan ere irauteko [...] aukera eskaintzen ari zitzaidan, pultsio elektromagnetikora errenditutako datu hotzaren itxuran baizik ez bazen ere.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 268. orr.

Bizitza bera ere baino lehenagoko taupadak sentitzen ditut; pultsio hutsaren zorabioa isiltasunean.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 180. orr.

Horregatik idazten dut agian [...] pultsio eta oldar argigaitz batengatik, katuak jolasean arratoia itotzen duenean elikatzeaz gaineko beste zeregin larriago baten bultzadagatik egiten duen bezalaxe.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 10. orr.

1964ko otsailean kirol mitoa jaio zen, baina Cassius Clayk beste dimentsio bat hartu zuen bere pultsio sozial eta politikoen alde bere beste borroka hasi zuenean.  Berria - Kirola   2004-02-25

2 psikoanalisian, norbait, barne tensio bat asetzeko, ekintza bat egitera bultzatzen duen indarra.

Pultsio edo irrika kontzeptua oinarri-oinarrizkoa da Freuden psikoanalisian, behinolako instintu edo sen kontzeptuaren moldaera bat bezala azaltzen baita harengan.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 118. orr.

Horrelako hitzak umeen hizkeraren ezaugarritzat jo izan ohi dira, errepikatzeko pultsioaren adierazle, nonbait, psikoanalisiaren arabera.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 27. orr.

Amildegia erroa da, barne-muina, eta hor sortzen dira pasioak, pultsioak, garrasiak, orro ikaragarrienak.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 59. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Hasi naiz pentsatzen, eros pultsio hori dela denon bizitzaren muina.  Berria - Kultura   2006-04-20


pultso ik pultsu.

pultsu (orobat poltsu g.er. eta pultso g.er.) 1 iz eskumuturrean eta gorputzeko beste gune batzuetan hautematen diren taupadak; taupada horien erritmoa.

Ez zuen arnasarik ez pultsurik.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 106. orr.

Pultsua bare eta burua arin esnatu zen hurrengo egunean.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 80. orr.

Pultsua bizkorregi, begiak handiturik.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 307. orr.

Pultsuak dar-dar egin zion atea jo zuenean.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 88. orr.

Nik bihotza zabuka bainuen eta pultsua urduri.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 89. orr.

Ostolazak ez zion ihardetsi, zurbil zegoen, pultsua zoro, kopeta izerdi tantaz beterik.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 135. orr.

-Pultsua ahul daukan arren, bizirik da, dudarik gabe, ez luzerako ordea...  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 251. orr.

Pultsuaren gorabeherak, atzo azkar, gaur motel, are motelegi ere.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 231. orr.

Zehazki eskumuturreko zaina ukitu zuenez, neskatoaren pultsua hartu zuen hatz erakuslearekin eta erdikoarekin.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 41. orr.

Eskumuturretik heldu eta pultsua hartzen saiatu nintzen, baina ez nuen ezer sentitu.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 97. orr.

-Ez dauka ezer larririk -esan zuen Lupinek, Snaperengana makurtu eta pultsua aztertuz-.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 305. orr.

Itsasotik zetorren hots haren oihartzunak neskatoaren soinean sortzen zen musika zirudien, eta eskumuturreko pultsuraino iristen ziren bihotz-taupadek bat egiten zuten musika harekin.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 41. orr.

2 irud/hed

Nola lortzen da denbora horretan guztian obraren pultsuari eustea?  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 259. orr.

Zalantzarik gabe, korritu tasa da Estatuaren pultsua; hark plazaratzen ditu gorputz politikoaren gaitzak.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 86. orr.

Hartara, gelditutako erlojuari ematen zaion kolpe txikia emanez bere buruari, taupaka hasi zen familiako pultsu zaharra, erlojua tiki-taka bezala - bat, bi, hiru, bat, bi, hiru.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 84. orr.

Senarra handik zihoala, bazirudien pultsu honen taupada bakoitzak barruan hartzen zituela biak, eta arinaldi bat ematen ziela, bi nota desberdinek, bata altua, bestea baxua, batera jo eta konbinatzean ematen dutena bezalakoa.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 43. orr.

Udaberria zeharo zabaldu ondoren emeki ahitzen doan pultsuaren antzera, kreazio arrakastatsuaren bozkarioa.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 43. orr.

"Herriaren taupada (poltsua)" Martzillatik Artziniegara, Hegoaldeko jauregi eta harrasi zaharrak ikusiz.  Herria   2004-03-04

-Beste zereginik ez baldin badauka, menturaz etorriko duk guri pultsua hartzera.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 127. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Taupada-markagailu elektronikoak pultsu-sorgailu bat dauka [...]; pultsu-sorgailu horrek seinale elektriko txiki bat bidaltzen du bi konexio-kabletara.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 244. orr.

4 eskuaren irmotasuna.

Eskua pultsu onekoa duen ez dakit, baina begia zorrotza du.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 61. orr.

Peñagarikanok besoak «hilda eta pultsurik gabe» geratu zitzaizkiola esan zuen.  Berria - Kirola   2004-04-27

Zalantzak pultsu txarra du.  Berria - Kultura   2004-01-23

5 beso borroka.

Gaixorik sentitu nintzen batean, etxera agertu eta esan zidaan: "Pultsuak egitera natorkin, mina arintzeko".  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 37. orr.

6 irud/hed

Berarekin hitz egitean, amaierarik gabeko pultsu baten aurrean egotea zer den nabaritzen zen.  Berria - Kultura   2004-02-15

Zapaterok pultsua galdu du, itxura guztien arabera.  Berria - Euskal Herria   2006-01-19

Hemen ez dago Batasunaren eta Estatuaren arteko pultsu bat, baizik eta gatazkaren konponbidearen eta gatazkaren iraupenaren artekoa.  Berria - Euskal Herria   2006-01-18

Momentuz, pultsuaren zati bat gatazka luzatu nahi dutenek irabazi dute.  Berria - Euskal Herria   2006-01-18

Pultsu politiko hartan, ezker abertzalea zegoen bakarrik.  Berria - Euskal Herria   2006-02-26

Inolaz ere ez die sindikatuei pultsua bota, ezta egoeran tentsioa sortu nahi izan ere, azken eskaintzak erakusten duen gisa  Berria - Ekonomia   2004-06-11

6 pultsuan beso soilen indarrez.

Besoka igotzen zuen gorputza, pultsuan, eskuak tope batetik bestera luzatuta.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 234. orr.

Gero, beraren eta beste gazte baten artean, kamioi txiki baten atzealdera igo zuten pultsuan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 249. orr.

Pinta bakar banakoak ziren, baina zilarbizitik hamazazpi libra luze kabitzen ziren bakoitzean; hainbesteraino, non kosta egiten zen pultsuan jasotzen, eta palast eragitean, berriz, bazirudien animalia bizi bat mugitzen zela barruan indarka.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 144. orr.

Pala prest zuen eta sokak lurrean gurutzatuta zituen, kutxa gainean jarri eta pultsuan jaisteko.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 107. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pultsua hartu (11); pultsua hartu zion (5); pultsua hartzen (6)


pultsulari iz pultsuan eta aritzen den pertsona indartsua.

Lehen txapelketak etorri ziren, eta Danena-Olaederrako pultsulariak emaitza onak lortzen hasi ziren.  Berria - Kultura   2004-11-20

Etorkizun handiko pultsulariak ditugu taldean.  Berria - Kirola   2006-01-05

Pultsulari beteranoa da Gorostidi (26 urte ditu).  Berria - Kirola   2006-01-05


pululatu, pulula, pululatzen du ad biziki mugitu.

Horrek esan nahi baitzuen bazkalondo hura berehala desintegratuko zela, Matildek platerak-eta batuko zituela, Anak lagundu egingo ziola eta Tomas sukaldetik pululatzen hasiko zela.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 66. orr.


pulunpa1 1 iz murgila, urpeko igerialdia.

Korrokoien jauziek burbuilak sortzen zituzten paperolako kimikak gandututako uretan, amultsua zen haien pulunparen plausta.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 94. orr.

2 pulunpan murgilean.

Bien bitartean, ia izar artekoa den huts batean pulunpan gabiltza gu.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 64. orr.

Nola aipatu gure bihotz-mina eta, orobat, bigarren haurtzaroan pulunpan ari direlarik, guraso bihurtu nahi gaituzten eta aldi berean gure gaineko esku makurrezinari irmo eusten saiatzen diren une horietako inkoherentziek eta bidegabekeriek gugan eragiten duten haserrea, higuina, ulertezina, oinazea?  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 16. orr.

3 pulunpa egin (orobat pulunp egin) murgil egin.

Beraz deliberatu nuen itsasora jaustea, ikasi bainuen pulunpa egiten eta itsas azpitik ibiltzen.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 62. orr.

Bi-hirutan pulunp egin nuen eta bertze hainbertzetan atera ahal izan nuen burua ur azalera.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 179. orr.

Eguraldiak damait aire, puntuko giroa dut arnas, hor dut bizi eta... berak bizi nau, Aire Biziaren pulunpan bizi naiz.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 67. orr.

4 pulunpa eragin murgil eragin.

Lagunak ez zitzaizkidan bilduko hankatik edo samatik helduta elkarri behin eta berriz pulunpa eragin gabe.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 144. orr.


pulunpa2 ik bulunba.

pulunpaka adlag murgiltzen.

Kristok esatean "Ni naiz, ez beldur izan", San Pedrori harengana ur gainean joateko agindu zion; baina pulunpaka hasi zen zalantzan; eta Kristo gure Jaunak salbatu zuen, errietan emanez bere fede gutxiagatik; eta gero, txalupan sarturik, haizea gelditu zen.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 161. orr.


pulunpari iz murgilaria, urpeko igerilaria.

Ofizialdegia eta handureria guztia eta ondoko ganbelapeko pulunpariak eta noharroin elia.  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 45. orr.


pulunpatu, pulunpa(tu), pulunpatzen 1 da/du ad murgildu, murgil egin.

Haiei begiratu bakarra oparitu gabe pulunpatu da ur hotzean.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 66. orr.

Zutitu eta errekan pulunpatu nintzen, ni ere joko ninduen beldurrez.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 139. orr.

Auzotegi xumeenetako emazte eta haurrak oinutsik zebiltzan, iturrietako urez bustiz edo, azken hauen kasuan bederen, harramantza gaitza eginez, Errobi ibaira pulunpatuz, freskatzeko.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 198. orr.

Burua uretan pulunpatu, bainuontzitik atera eta soina astindu zuen txakur baten gisa berean.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 243. orr.

Funtzionarioak euli bat harrapatzen zuen bakoitzean, ezker eskuko behatz lodia eta erakuslearen artean hartu, hego bat raust kendu, eta ondoren tinta mantxaz betetako portzelanazko tintontzi handi batean pulunpatzen zuen.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 66. orr.

2 irud/hed

Azken tontorra, oinak itsasoan pulunpatuz, eta bere gailurra zeruan 900 metraren alturan.  Herria   2002-11-07

Stan astunki pulunpatu zen aulkian, barre eta barre.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 214. orr.

Ttipiren eskuak bere zango arteko plastikozko poltsan pulunpatu ziren eta handik bi lataren jabe atera.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 16. orr.

Buelta eman eta, oraindik ere negarrez, burua burukoan pulunpatu zuen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 75. orr.

Kapela begietaraino sartu, eskuak sakeletan pulunpatu eta jantokitik irten zen tirriki-tarraka.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 255. orr.

Hotelera iristean, Rosiek dardarka pulunpatu zuen aurpegia jakaren lepoaren barnean.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 468. orr.


pulustari iz

Buruzahato-Biligarro jaun andereak eta pulustariak, barrendariak, trenkalariak, zirtolariak, pitolariak eta zenbait pirdila.  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 45. orr.


pum ik pun.

puma iz Ameriketako ugaztun haragijalea, tigrearen antzekoa (Panthera concolor).

Puma ere ibiltzen hasten da eta urrunetik jarraitzen dio geldotasun dotoreziazkoaz.  Eskarne Mujika   «Berdin dio» - Agota Kristof, 2005 - 13. orr.

Grina guztiak gordetzen dituk giza arimaren gauean, beti zelatan, nola egoten baitira puma, putrea, xakala sortaldeko gauetako basamortuan.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 145. orr.

Mesa Verdeko honetan gaur puma disekatu bat ikusi dut: apal baten gainean, irmo eta mehatxukor.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 151. orr.


pumada ik pomada.

pun (orobat punp, pum eta paum; Euskaltzaindiaren Hiztegian pun agertzen da) 1 tiroaren onomatopeia.

Aho zuloan sartzen du pistola Xankapok, eta pun! edo bang! izan nahi lukeen orro moduko bat egiten du.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 184. orr.

-Ruleta rusan jokatzeko moduan gaudek, hortaz -eta pistola lokiaren kontra jarrita pun! esan eta burua atzerantz astindu du.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 184. orr.

2 irud/hed

Minutu batzuen buruan Punp! apologetiko bat entzun zen, Lyonsen botilako kortxoa airean irten zenean.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 191. orr.

Pun! Pun! Bi kolpe entzun dituzu beste aldean.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 186. orr.

Pun, pilota alde batera.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 262. orr.

3 pin-pan-pun

Bada, sua handik eta sua hemendik, pin-pan-pun.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 176. orr.

Derion pin-pan-pun!  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 59. orr.

«Levert entzun, pin pan pun» oihukatu dute manifestariek.  Berria - Euskal Herria   2004-12-11


puñal (9 agerraldi, 5 liburu eta 2 artikulutan; orobat puinale g.er.; cf sastakai 52 agerraldi, 23 liburu eta artikulu 1ean) 1 iz sastakaia.

Janinak uste zuen nabala edo puñal bat sartzen ziola.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 94. orr.

Laura Baigorri askotan agertzen zen egunkarian, batean puñala sartu ziotelako, bestean auto-istripua izan zuelako.  Berria - Kultura   2006-01-15

Itsasontziak edo diligentziak asaltatzen ditu, kanoiak, puñalak, ezpatak, trabukoak... arma guztiak darabiltza esku artean.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 115. orr.

2 irud/hed

Ahots hori bera, ulutxa nahasi, aitaren ahotik herotsik gabe jazartzen imajinatzen zuen, hor klinikako ganbaran, eta dolorea, puñal zorrotz, zutundu zitzaion bihotzaren basamortuan.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 334. orr.

3 puñal ukaldi

Bihotzaldean puñal ukaldi bat bildu banu bezala, hitz horiek suntsitu ninduten.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 80. orr.

· Anna Lindhminixtroa itxuraz arras gaztea emaiten zuen gizon batek puñal ukaldika hil du, saltegi handi batean erosketa batzuen egiten ari zelarik.  Herria   2003-09-18


punba leherketa eta erorikoaren onomatopeia.

Han ari zen gizona gorputz osoarekin lagunduz narrazioari, danba eta punba eta ta-ta-ta, hegazkin, tanke eta kanoi itxurak moldatuz, eta ni ezin gusturago, aizue; piperrik ez nion ulertzen, hori bai.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 61. orr.

Jakina, leku zabala dauka onomatopeiak: burrun-burrun 'motor hotsa', fu 'jatekoak hozteko putza', ñan-ñan 'jan', pa 'musua', punba eta plausta 'erori', purrut 'puzkerra', tas-tas 'jo', uau-uau 'txakurra'...  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 210. orr.


punch iz indarra, joa.

Ez al genuen punch gehiagoko zerbait behar?  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 94. orr.

Punch gehiagoko zerbait behar diagu, inmediatoagoa den zerbait, Elioten mundu poetikoko milikerietan geratu gabe.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 32. orr.

Maila altu samarra emango dizu, baina goren gorenera iristeko behar den punch hori kenduko.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 37. orr.

Bi urte aritu naiz jauzi, erdizka, dobla, pika, luze eta ebats, itzalekin borrokan, punch-a galtzeko beldurrez.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 13. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

punch gehiagoko zerbait (3)


punching
1 punching zaku boxeolariek, ariketa gisa, kolpekatzen duten zakua.

Pasaiako klubeko kide batekin punching zakuak ekartzera etorri ninduan atzo eta bera ezagutzeko parada izan nian.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 64. orr.

Nora hoa hi ordu honetan bi punching zaku horiek hartuta?  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 167. orr.

2 punching-ball (orobat pushing-ball g.er.) boxeolariek, ariketa gisa, kolpekatzen duten baloia.

Albo batera utzi zituen gimnasioko ring biak eta zenbait punching-ball dantzari, lurrera begira, entrenatzen ari ziren mutilei erreparatu ere egin gabe, batzuk bere ardurapean zeuden arren.  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 16. orr.

Robertok zaplada galanta eman zion punching ball-ari, baina hain gotor eta betea behar zuen egon, zakua apenas mugitu baitzen.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 66. orr.

Bestalde, oraindik ez al dakizu zer esan nahi duen punching-ball horrek?  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 165. orr.

Pushing-balla jo eta haren oihartzuna hedatu da bazterretara.  Berria - Kultura   2004-03-21

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

punching ball (4)


pundu ik puntu.

punduketa iz ipar pundutzea.

Punduketa frango ttinki izana gatik Ziburuko taldea atera da xapeldun.  Herria   2001-06-07


pundutze iz ipar puntu kopurua.

Eta bi pilotariek pundutze berdina baldin badute? Orduan, gehienik partida irabazi duena.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 47. orr.

Pundutze handiena duen ekipak dizi irabazten.  Herria   2003-05-29

Huna pundutze osoa: Jutsik 66, Donamartirik 62, Gabadik 42, Baigorrik 36, Bankak 32, Donazaharrek 16.  Herria   2002-08-08

Pundutzean Frantziak hordago ondar bortz ttantoak egiteko dituelarik.  Herria   2002-10-17

Honelaxekoa dugu sailkapena: Andoni Egaña xapeldun (1796,5 puntu), Unai Iturriaga xapeldun-orde (1746), hirugarren Maialen Lujanbio (1206,5), laugarren pundutze berdinarekin Amets Arzallus (1206,5), bosgarren Igor Elortza (1174), seigarren hurbil-hurbila Sustrai Colina (1171,5), zazpigarren Aitor Mendiluze (1156) eta zortzigarren lerro berean Jon Maia (1156).  Herria   2005-12-22


puñeta 1 interj adkor kexa adierazten duen hitza.

Ixiltzeko, puñeta! -Iñake berriz, gogor orain-.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 190. orr.

· "Non puñeta ote daukat txartela?", berriz irribarre behartua poliziari.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 138. orr.

2 (izen gisa)

Kopla gehiegirekin akaso, hainbeste psikologia, gurasotasun arduratsu eta puñeta merke.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 53. orr.


puñetero (corpusean puñeteru soilik) izond adkor gogaikarria.

"Hauxe katarro puñeteru hau apur bat bigunduko balitz" eta holakoak esaten zituan.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 24. orr.


puñeteru ik puñetero.

puniko 1 izond kartagotarra, Kartagori dagokiona.

Ikusten denez, lehen gerra punikoari amaia jarri zion hitzarmenean, Kartago itsasoko nagusi izateaz arduratu zen batez ere, eta Erroma lehorrekoa.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 48. orr.

Petrarcaren beste obra nagusi bat, oraingo honetan latin hexametrotan, Africa da, egileari buruhauste franko eman zioten bederatzi bat mila lerro, bigarren gerra punikoaren gainean.  Berria - Kultura   2004-10-02

Bigarren Guda Punikoko Italiaren inbasioan Anibalek elefanteak eraman zituela kenduta, testuan ezer gutxi gehiago da egia.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 98. orr.

Kontakizun hori are ederragoa da monumentu punikoa delako; eta monumentu punikoa delako hartu izan da alegiazkotzat.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 46. orr.

Adibidez, arestian "miserikordia" hitza esan dudanean hizkuntza punikoan hitz horrek "pietatea" esan nahi zuela zenion zuk, hizkuntza hori dakitenengandik ikasita.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 196. orr.

2 kartagotar hizkuntza, hizkuntza punikoa.

Kartagon, latinaren ondoan iraun zuen puniko edo fenizierak (arabiarren inbasioan oraindik bazegoen), eta Kartagoko lurraldeetan numida ere hitz egin zelakoan gaude.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 237. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bigarren gerra punikoaren (5)

gerra punikoari (3)


punimendu iz zigorra.

Herri huntan, badaude 3.500 kondenatu gaztigu horren beha presondegietan eta badaude oraino 78 erresuma punimendu hori daukatenak.  Herria   2004-10-28

Prefeta hari bere posta kendua dio Frantziak punimenduz bezala.  Herria   2003-07-03


punitibo izond zigorrari dagokiona; zigorra dakarrena.

Lege-proiektuak ez du bazterketa positiboa sustatzen, generoaren araberako bereizketa egiten duen artikulua punitiboa baita.  Berria - Euskal Herria   2004-08-03


punitu, puni, punitzen du ad zigortu.

Biziki murritz daude Kuba ugarterat abiatzen diren herritarrekin, Fidel Castro bat punitu beharrez.  Herria   2004-07-08

Festa haietarik batean, hain zuzen ere, zigortu eta punitu baininduen aitak jauregiko ziegetarat...!  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 55. orr.


punizio iz zigortzea.

-Laster hartuko dik bere punizioa esbirro horrek, kamarada.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 66. orr.


punjabi iz Punjab-en mintzatzen den hizkuntza. ik punjabiera.

Letren Akademia Ofizialak (Sahitya Akademi), dena delarik, 22 hizkuntza onartzen ditu: asames, bengali, katxemir, dogri, gujarati, hindi, kannada, konkani, maithili, malayalam, manipuri, marathi, nepalera, oriya, punjabi, rajastani, sanskrito, sindhi, tamil, telugu, urdu eta ingelesa.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 17. orr.


punjabiera iz Punjab-en mintzatzen den hizkuntza. ik punjabi.

Romania (buhameen hizkuntza) eta hindiera zein punjabiera berdinak dira funtsean.  Berria - Kultura   2006-02-28


punjabtar izlag/iz Punjabekoa, Punjaberi dagokiona; Punjabeko herritarra.

Orain punjabtarrek Khalistan deritzan nazio independentea sortu nahi dute.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 50. orr.


punk 1 izond bereziki musikaz eta janzkeraz nabarmendu zen mugimendu kontrakultural muturreko bati dagokiona. ik punki; punky.

Neska punk rasta barrako mutur batetik bestera.  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 104. orr.

Manta Ray inoiz baino talde punkagoa da.  Berria - Kultura   2006-04-06

Bira hasi genuenetik hamar kontzertu egin ditugu eta esango nuke inoiz punkago gaudela.  Berria - Kultura   2006-04-06

Uste duzu oso erradikala zarela, oso punk edo oso hardcore edo oso nahi duzuna.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 161. orr.

Larruzko bota berdeak eta txinatar kirol-oinetakoak, motorzaleen jakak eta zetazko gonak, parpailazko esku-larruak eta lepoko zapi nabarmenak, halako itxura erdi-punk, erdi-dotore bat, beraren gaztetasuna eta "izorra-hadi" esanez bezalako aldarte ausart hura adierazten zuela ematen zuen bat.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 87. orr.

Ikuskizun punk-a eta, une askotan, gustu txarrekoa da.  Berria - Kultura   2004-09-17

Hegazti hiztunen historia luzeko lehenengo loro punka zen Nofutur.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 27. orr.

Badu homosexualetik, badu punketik, badu nihilistatik.  Berria - Kultura   2006-04-18

2 (dagokion izenaren ezkerrean)

Bere lanak gay eta punk mugimenduekin lotu izan dituzte kritikariek.  Berria - Kultura   2006-04-18

Horrek punk espirituarekin lotzen du taldea.  Berria - Kultura   2006-04-06

Punk eta rock mundu hortan kokatzen da horien musika.  Herria   2005-06-16

78-79ko urte hartan, punk musikarekin batera, esoterismo gaiak ziren bere gogokoenak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 49. orr.

Belaunaldi berrietara punk poesia iritsi zen, musikak eraginda.  Berria - Kultura   2006-01-03

Punk literatura (halakorik bada).  Berria - Kultura   2006-04-18

Borroka elkarte horiek punk eta destroy uhinak irentsi dituzte, beren baitako totalitarismoaren edo eztikiago erranik, armen borroka sostengatzeko duen diskurtsoaren gordetzeko.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 89. orr.

Hardcore, metal eta punk soinuetan murgildu da Auo, Pin Pan Pun Band-eko abeslaria, taldearen berrikuntzan.  Berria - Kultura   2006-04-26

Urruñako "Prestuak" punk taldekoak.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 156. orr.

Disturbio taldeak hard-rock eta punk doinuak uztartu ditu Pólvora bere bigarren diskoan (Oihuka).  Berria - Kultura   2004-06-23

Bozgorailuek oka egiten zuten punk burrunbada zela eta.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 137. orr.

• 3 iz mugimendu horren jarraitzailea.

Barran kokatu zen, begiak gainetik kentzen ez zizkioten punk batzuen artean.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 102. orr.

Ez da ikusi, hamarkadak ahitzean, euskal punk ohi batzuk baino epaile zorrotz eta urrikigabeagorik.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 89. orr.

4 punk musika.

Bera izan zen lehena gure artean punka deskubritzen, denok barre egiten bagenion ere Sex Pistolsen apologiak egiten zizkigunean.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 48. orr.

80ko punkaren eta hardcorearen eragina nabari da batzuetan, baina uste dut Etsaiak-ek baino ukitu metalikoagoa duela.  Berria - Kultura   2004-04-08

Punka egiten jarraitzen dute.  Berria - Kultura   2004-12-02

5 (izenondoekin)

Divisionek utzikeria puntu batekin kantatzen zuena desegin eta punk psikodelikoaren bidetik egin dugu, sentsualitate eta indar handiagoarekin».  Berria - Kultura   2004-04-02

Gaur, Alan Vega punk elektronikoaren aitarekin batera, Act eta Billy Bao euskal taldeak ariko dira Kafe Antzokian.  Berria - Kultura   2004-12-05

Suicide taldearekin, punk elektronikoaren hazia erein zuen.  Berria - Kultura   2004-12-05

Nahi duen moduan kantatzen du: orain Tom Waitsen bidean, gero Bon Scotten erara, orain blues ilunean, gero punk basatian.  Berria - Kultura   2006-05-02

5 post-punk ik postpunk.
6 punk-folk

Musikalki, bluesaren gramatika erabiltzen dute, soila, apaingarririk gabea punk-folk esan diote eta ezkutua.  Berria - Kultura   2006-04-06

7 punk-rock (orobat punk rock)

Betiere punkaren, hardcorearen eta punk-rockaren eremuan.  Berria - Kultura   2004-09-30

New wave-aren sofistikazioa (Don't fall in love), punk rockaren berehalakotasuna (She's drugs) eta Eskandinaviako taldeen zorroztasuna (Invisible) biltzen ditu.  Berria - Kultura   2006-04-13

«Punk rocka hil da», adierazi zuen Gary Kurfist The Ramones taldeko ordezkariak.  Berria - Kultura   2004-09-17

Guk ez dugu punk-rock melodikoa bakarrik entzuten, badugu beste eraginik.  Berria - Kultura   2006-04-12

Punk rock talde mitikoko kidea.  Berria - Kultura   2004-09-17

8 punk-rocker punk-rock jotzen duen musikaria.

Zein entzule nahiago duzu: 80ko punk-rocker gazte bat ala BECera joan den 45 urteko guraso bat?  Berria - Kultura   2006-03-12

9 rock-punk

Aldi berean funk musika ona ere gozatzen ahalko da eta usaiako beste guziak, tradizionaletik rock-punk-erat.  Herria   2003-07-03

10 techno-punk ik techno.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

punk eta hardcore (4); punk rock (9); punk rocka (5); punk rockaren (5); punk taldeak (4)


punki izond/iz punka.

Ni oso punki nintzen garai hartan, badakizu?  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 27. orr.

Berarentzat heriotza punkien figura horrek adierazten zuela.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 347. orr.

Uste diat punkiak berarentzat mundu modernoa direla, alegia, bere ustez hi galdu hinduen mundu moderno hori.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 347. orr.

Hogei bat laguneko koadrila bat garai bateko punkien eran salto eta brinko.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 141. orr.

Argi dago Asier eta Aitor Goñi musikariek amatxi badutela, nahiz eta Lendakaris Muertos taldeko abeslaria eta gitarra jotzailea diren, nahiz eta aiurri gaiztoko kantak egiten dituzten, nahiz eta punki probokatzaileak diren.  Berria - Kultura   2006-04-28


punky iz pertsona punka.

Kaminoan aurrera doala bi punky, buruan gandor izugarriekin, gandor gorri-gorriak, eta oihu egiten diote ametsaren barnetik, baina orain isilik daude, orain punkyak desegiten ari dira, hondar xehatua denboraren abiadan!  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 327. orr.

Ia gauero izutu izan dute ametsetako punky zikin horiek.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 327. orr.

Ez zuen, ez, etsipenak geldiarazten bere jenioa, ez zuen tristurak bentzitzen bere amorrua, punky alu haiek baizik.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 327. orr.


punkzale izond punkaren zalea dena.

Jules Verneren oinordeko punkzaleak.  Berria - Kultura   2004-09-30


punp ik pun.

punpa1 (orobat punpe g.er.) 1 iz jauzia; botea.

Soinketa batzuk, bat bi hiru lau, ariketa aldatu, hesia utzi eta lurrean punpa batzuk egin, xuti, bat bi hiru lau, bat bi hiru lau... ederki berotzen hasia naiz.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 51. orr.

Punpa txarra egin zuen pilota bat jasotzera joan zenean, galdakoztarrak sastada mingarria nabaritu zuen eskuin izterreko atzealdean.  Berria - Kirola   2004-09-14

Jeanek punpa batez zeharkatu zuen aterpe naturalaren eta bidearen arteko eremua.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 253. orr.

Bestela goitik behiti punpa!  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 76. orr.

2 punpa egin ik punpatu1.

Abereak barne-zurrunga argia laxatu zuenean, Edmeak punpa egin zuen, harritua.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 256. orr.

Bizirik gabeko gorpua lurrera erori eta punpa egin zuen.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 42. orr.

Eskapatzeko punpa egitera saiatu zen, baina zaharra bera baino zaluago zen oraino.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 27. orr.

Eta gatu zainart batek punpa egin zidan altzora.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 11. orr.

Pascual, bestalde, laugarren koadroan punpa egiten duten pilota errazak bederatzigarren koadroan uztera ohituta dago.  Berria - Kirola   2004-08-07

Xalak zortzigarren koadroan punpa egin zuen pilotakadarekin bukatu zuen tantoa.  Berria - Kirola   2004-08-26

Harrian punpa egiten dute.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 155. orr.

3 punpa eragin

Ozta ageri zen bere mando alimalean, zela gainean garrangatua ematen zuen, zartailu beldurgarri bat inarrosten zuen besotxo hartan, eta zarta bakoitzeko tiroari punpa eragin eta ilunpean amiltzen zuen, burua makur eta gorputza gorri.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 179. orr.

4 punpa-laster errugbian, punpa egitean lurra jo bezain laster pilota jotzea.

Beti bezala Wilkinson-ek egin du berea, lau gaztigu-ostiko eta punpa-laster bat eginez.  Herria   2003-11-27

Eskuekin jokatu dira frantsesak entsegu bat emendatua markatuz, zangoekin jokatu da Wilkinson berak markatu baititu 24 pundu (hiru punpa-laster eta bost gaztigu-ostiko).  Herria   2003-11-20

Drop-ak lortuz ere puntu erabakigarriak lor daitezke, punpa lasterrez baloia jo eta hagen artean baloia sartuz alegia.  Berria - Kirola   2004-12-23

Irlandesek punpa-laster baten abantaila.  Herria   2003-03-13

5 punpa-sare (orobat punpasare)

Nahierara jokatuz mota guztietako tantoak egin zituen, punpa-sareak, iskin motzean, luze taularatuak...  Berria - Kirola   2006-02-28

Mota guztietako kintzeak lortu zituen: punpa sareak, izkin motzak...  Berria - Kirola   2006-03-05

Ezcurrak lehena, baina 5 etan ados eta 11-5, urruñarrak bi sare, bi punpa-sare eta hiru sakerekin, aldiz hiru sake eta sare bat dituelarik Oçafrainek.  Herria   2003-05-08

Huts bat ere gabe bi artixtekin, tanto guziak eginak, ala sare, punpasare, eskuinerat, marrarat, xilorat, bote negurtuz, horrek berak ere balio zuen ikustea.  Herria   2005-03-03

Rene gostuanago eta konfiantxa hobean, piloten berexteko, sarerat (punpa-sare) bezala eskuin apal, Biscoubyk izkin-motz hura miatu balinbadu ere noiztenka.  Herria   2002-12-12

Zer punpa-sareak, eta sare zuzenak eta marra gainean berexi pilotak izan dituen!  Herria   2001-05-24

Hor da jokoan sartu Oçafrain, batean sare, bestean punpa-sare, edo izkin-motz eta guziz 8 bote ixtant batez, batean azpiz ezker, edo gainez, eta beti xuxen.  Herria   2003-05-15

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

punpa egin (6); punpa egin zuen (4); punpa eta (4); punpa laster (14); punpa laster bat (8); punpa sare (11); punpa sareak (4)


punpa2 ik ponpa1.

punpada iz punpa.

Odol punpada bat igo zitzaion burura eta belarriak gorritu zizkion.  Berria - Kultura   2006-01-12


punpaka (orobat punpeka g.er.) adlag punpak eginez. ik jauzika.

Artzainak atzetik malin, zakur labrita ondoan punpaka.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 189. orr.

Aireplanoa lurreratzen ari zen, boteka eta punpaka, harik eta talka luze baten ostean geratu egin zen arte.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 56. orr.

Bigungarriz bildutako dadoak feltro berdearen gainean punpaka.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 121. orr.

Alimaleko garratoinak ikusten ditut pasabidetik punpaka.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 66. orr.

Mariaren agurra entzun bezain laster, Elisabeti punpaka hasi zitzaion haurra sabelean.  Elizen arteko biblia   Lk 1,41

Bihotza punpaka jartzen didaten plaza arkupetuak.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 191. orr.

Alokairua hitza entzutea eta bihotza punpaka hastea dena bat izan zen.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 35. orr.

Bihotza punpaka zebilkion eta ezpainak hozkatzen zituen, kasik odola eragiteraino.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 256. orr.

Hamidari bihotza bortizki hasi zitzaion punpaka.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 184. orr.

Odola sentitzen nuen lokietan punpaka.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 134. orr.

Punpaka ibili nintzen eroa bezala, eta nire baginak pilpira egiten zuen gelditu gabe.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 122. orr.

Gurdia bere kasa abiatu baitzen, bata bestearen ondoren punpaka eta zabuka.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 74. orr.

· Gizona punpa eta jauzika ari zen, izuaren eraginez hatsa elkor hartuz.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 30. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bihotza punpaka (26); bihotza punpaka hasi (9); bihotza punpaka zebilkion (3); punpaka hasi (15); punpaka hasi zitzaion (8); punpaka ibili (3)

bihotza punpeka (5)


punpakari (corpusean punpekari soilik) izond punpa egiten duena.

Waltari kubanoa, 25 urte, mutiko zimela eta axola gabea [...] laster eta jauzi ezin sinetsizkoen punpekari bat ginuen itsaso hainditik etorria.  Herria   2003-12-04


punpakatu izond punpakakoa.

Maldan behera gindoazen oinez, astoen trosta punpakatua entzunez.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 22. orr.


punparazi, punparaz, puparazten du ad punpa eragin.

Sei eta erdietan erromes baten iratzargailuak, loak osoki hartua ninduela, ohean punparazi nau.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 39. orr.


punpasare ik punpa1 5.

punpatu1, punpa(tu), punpatzen 1 da ad punpa egin.

Eta alimaleko suzko borobil bat erortzen da Ahartzako lepoan, punpatzen, berriz erortzen eta zartatzen.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 149. orr.

Batzuk talkaren ondorioz distantzia handietaraino punpatzen direla, beste batzuek, ordea, leku txikian jasaten dutela kolpea.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 103. orr.

Bihotza bortitzago punpatu zitzaion eta jendearen diosalei erantzun ere ez zien egin.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 70. orr.

Gaztainondoetatik garbotsak lurrean punpatuz, pilota torta ziztatzaile baten arrabots motelarekin.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 15. orr.

2 du ad punpa eragin.

Antilletan ikasi ei zuen zeremonia magiko bateko berbak tonu irmoan ahoskatuz punpatu zuen xanpainaren kortxoa.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 140. orr.


punpatu2 ik ponpatu.

punpatze ik ponpatze.

punpe ik punpa1.

punpeka ik punpaka.

punpekari ik punpakari.

punpezia ik ponpezia.

punpuila (orobat punpuilo) iz burbuila.

Xaboi punpuilak iduri. Era egokian zabaltzen ikasi nuen, ertzak ondo zanpatzeko arrabola erabiltzen eta haize-punpuilorik gabe kolatzen.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 38. orr.


punpuilo ik punpuila.

punpula iz

Pistola punpulak besapean nabarmen, ekialdeko elez bara-bara ari ziren gizonak jin ziren eta limousinaraino lagundu ninduten.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 184. orr.


punpulina izond tuntuna.

Ez zuen ordea hitzik erran Pierra laguntzen zuen emazteki punpulina  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 177. orr.


punta 1 iz mutur edo buru zorrotza.

Ezpataren punta lurraren kontra tinko eta zuzen zuela.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 186. orr.

Harryk orrialdean behera mugitu zuen arrano-lumaren punta, bekozkoa zimurtuta.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 7. orr.

Lantza baten burdinazko punta zen.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 266. orr.

Tresna zorrotz baten puntak bezala.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 86. orr.

Iltzeen punta bihurrituak eta errematxatuak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 241. orr.

Arpoia balearen gorputzera sartzen denean punta zabaldu egiten da eta lehergailu txiki bat lehertzen da.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 246. orr.

Arkatza etengabe apurtzen zait eta punta zorroztu behar izan diot berriro.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 158. orr.

Buruan kolpe bana ematen zien kirtenarekin, eta, zorabiaturik zeudela, ganibetaren punta sartzen zien eztarrian.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 384. orr.

Gilenek pika zahar baten punta sartu zidan izterrean, jostetan ari ginela.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 137. orr.

Gizona, erantzun gabe, bibotearen puntak kiribiltzen hasi zen.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 223. orr.

Konpasaren punta zirkunferentzian jarriko da.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4450. orr.

Gaur egungo gauza hauek ez dute ez punta eta ez ipurdirik.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 126. orr.

Gazteak ez ziren kikildu, ordea, Urkuluko puntaraino igo ziren.  Berria - Euskal Herria   2004-07-17

Hau izebergaren punta besterik ez da.  Berria - Gaiak   2004-07-17

Erakustokian, ziazerba eta txikori oreek, ontzietan jarririk, pila biribilak osatzen zituzten, puntan bukatuak.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 39. orr.

2 (izenondoekin)

Sudur luzearen azpian, iztupa-koloreko bibote baten punta zorrotzak ageri ziren.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 506. orr.

Punta zorrotzeko ziri luze bat.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 330. orr.

Arkupea ere [...] apurka-apurka konoaren punta zorrotzeraino estutzen da.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 257. orr.

Punta zorrotz ugariko tresna.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 26. orr.

Azal beltzeko kaiertxo bat eta arkatz punta zorrotz-zorrotz bat atera zituen.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 227. orr.

Eskuineko erpurua orratz baten punta lodiaz zulatu nuen.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 137. orr.

Kanpoan, altzairuzko zerrenda hori dago, musikaren iraupen meharra, gure denbora alderik alde zeharkatzen duena, eta errefusatu eta puskatu egiten duena bere punta txiki lehorren bidez.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 55. orr.

Birusaren kanpoko aldean, berriz, punta txiki batzuk ageri dira.  Berria - Gaiak   2006-01-25

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Eskuin aldean, Santiago katedraleko punta-orratza.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 78. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Ezpata punta bihotzaren parean jartzen ziola.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 491. orr.

Hutsetik hutsagora altxako duen jenero santuaren bila, orratz-puntatik orratz-puntarengora, bizi-kimikarik ezean Kimika salbagarri baten mirabe bihurtua.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 279. orr.

Gatza bezala zabaltzen du izotz zuria lur gainean, jelatu eta belar-puntak arantzak bezala zorroztuz.  Elizen arteko biblia   Si 43,19

Adar-punta ebaki, merkatari-herrialdera eraman eta tratularien hiri batean landatu zuen.  Elizen arteko biblia   Ez 17,4

Mailu-kolpetxoz aurreratzen den zizel-punta horretatik.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 149. orr.

Harkaitzetatik tamaina askotako haitz punta zorrotzak ateratzen ziren.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 994. orr.

Urrunean, mendi punta zorrotzak ageri ziren, zerumugari guk ezagutzen ez genizkion erliebeak eginez.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 149. orr.

Mendi punta batera joan beharko dut bizitzera, apika.  Joan Mari Irigoien   «Oilarraren promesa», 2003 - 12. orr.

5 gauza meheen muturra edo burua; muturra.

Barruan bada konkortxo mamitsu bat, behatzaren punta baino gehiago ez dena.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 249. orr.

Haren mihiak glandearen punta ukitu zion.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 40. orr.

Dinosauro haragijaleen artean handienetarikoak ziren Mapusaurus roseae deituak: 12,3 metro, muturretik isatsaren puntara.  Berria - Gaiak   2006-04-19

Kirten luzea zuen, apartekoa eta biribila puntan.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 68. orr.

Dorrearen puntan gurutzea emana izan da.  Herria   2004-01-15

Orduantxe ohartu da zigarrokina oinetakoaren puntarekin zapaltzen jarraitzen duela.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 88. orr.

Buruzapia goian lotua bi punta utziz arrain saltzaile klasikoen erara.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 169. orr.

Ibilbidearen puntan, puntaren puntan, ate baten aitzinean gelditzen gira.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 27. orr.

Ekonomia neurri handi batean mundu osokoa da orain, eta, munduko punta batean piezaren bat mugituz gero, dena has daiteke dardaraka munduaren beste puntan.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 20. orr.

Bagoiaren bertze puntan zer gertatzen zen ez zuen ikusten.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 86. orr.

Hariaren beste puntan negar-zotin bat entzun nuen, bihotza erdiratu zidana.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 12. orr.

Batzuk karrikaren punta batetik daude so.  Berria - Euskal Herria   2004-12-08

Tamesis ibaian ibiliko gara ibaiontzi batean eta Londres punta batetik bestera ikusiko dugu.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 188. orr.

Oinez ibili gara hiriko punta batetik bestera, alderrai.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 15. orr.

Ahots sendoa dauka Prusiarrak, mahaiaren punta batetik bestera entzuteko modukoa.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 55. orr.

Kat barraren azken puntan dago, Boldana eskuan eta morroi batekin berbetan.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 58. orr.

6 irud/hed

"Mutikoak zoragarriak dira Marokon", aipatu nuen nik punta horretatik helduz elkarrizketari.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 216. orr.

Ez zuen aurkitzen bere pentsamenduen punta.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 160. orr.

Ezagutua zen haatik eskuin-muturreko buru-bero bezala, eskuin-buruko punta-puntan den taldetxo batean barne izana.  Herria   2002-07-18

Tenore honetan, eguerdi puntan, ez dut segitu behar bidea.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 148. orr.

Imaz punta batean Arzalluz bestean.  Berria - Euskal Herria   2004-01-28

Ez omen zaitu begi puntan ikusi nahi, halaxe esaten du berak. jo aintzina besta giroan, zirko ikusgarriño batzuekin, dantza-jauzi, afari eta kontzertu-dantzaldiekin gauaren puntaraino.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 205. orr.

7 (izenondoekin)

Harrokeria oinazetsua zitzaion inondik ere, punta kamutseko txapin takoi altuetan estu-estu sarrarazten baitzituen. galdera ikur bat marraztu zuen egun hartan betunarekin zapataren punta biribilduan.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 147. orr.

Su eman zidan, pizgailu metxadun baten punta sutua nire zigarrora hurbilduz.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 183. orr.

Punta doblatu batek seinalaturiko orrialdean zabaldu zuen Norak liburua.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 77. orr.

Ileorde esekien punta izpitsuen azpian, emakume bustu bat biraka zebilen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 261. orr.

8 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa, bigarrena izenondo bat delarik; ik beherago 15)

Bere sudur punta-luzeaz sakon arnasa hartuz.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 220. orr.

Handituak zituen orkatilak zapata punta-finen gainean.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 30. orr.

9 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Ileapaindegiko giro itogarri hartan bitsaren, lozioen eta ile-punta erreen usaina nabaria baitzen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 36. orr.

Kapela garaia sudur-punta distiratsurantz okertua zuen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 60. orr.

Hatz punta mapa gainean jarri du Imanolek, Euskal Herria tapatuz.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 412. orr.

Arto-hostoen ertz zorrotzek zauritutako bere hatz-punta zakarrak.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 35. orr.

Mihi-punta atera zuen gero, eta Andreasen hatz-mamiak miazkatu zituen.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 149. orr.

Eskuak bularren azpian jartzen zituen, libre, eta titi punta ubel zehatzekin jostatzen zen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 91. orr.

Teilatuen atzealdeko ilunpeetan erdi ikusten ziren ontzietako masta-punta, gabia eta belazurrunen arabera. soldaduak metraileta punta sahets-hezurren artetik sartu zion.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 81. orr.

Mahuka-punta zahar batzuk.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 157. orr.

Baina badaki, jaio zelarik, ”ez zenidala begietara begiratu, azkar nire zangoak berezi zenituela, haragi-punta bat ote zegoen han; hiru segundo aski izan zenuen... eta zure negarraz nire bizitza, nire zoria, nire heriotza erabaki zenituen”.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 90. orr.

Arrazoia duela kontu honek esan behar da, aurreko bero-punta erpin horiek ikusita.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 317. orr.

Zigarreta puntak ikusten ziren ilunean gorrituak.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 264. orr.

Jo eta su hasi nintzen patioko zigarro punta guztiak biltzen pikatua egiteko.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 59. orr.

Azken zigarro punta erretzen.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 115. orr.

Haiek hurrengo egunean paper punta batean apuntatzen hasi nintzen.  Berria - Kultura   2004-01-17

10 apurra.

Ez dabil haize-punta arinenik ere.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 81. orr.

Eta harrotasun-punta batez.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 164. orr.

11 lur edo ur muturra.

Urrunean, lainoek Hondarribiko punta gordetzen dute.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 269. orr.

Ontzia Plazentziako portutik lau legoatan eta Burutik bortz legoatan den Amigaizeko puntari hurbil ikusia izan da.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 169. orr.

West Bay eta East Bay elkartzen diren lekuan, Long Pointeko punta mehe luzea, uraren blu distirantean izpi horailez piztua.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 154. orr.

Berrogeita hamar bat laguneko talde bat zegoen aintziraren hego-mendebaldeko punta eratzen duen angeluan.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 386. orr.

Biharamunean Punta del Este deitu itsasoaz inguraturik den lur punta baterat goatzi.  Herria   2005-09-01

12 punta atera

Haren ondoan jarri eta makila bat eskuetan hartuta, punta ateratzen hasi nintzaion.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 32. orr.

Punta atera diozu arkatz beltzari.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 216. orr.

-Zubi bati ere punta atera nahi -eten zion nekatuta Albertok.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 73. orr.

13 irud/hed

Jendearen biziera eta une ahulenak muturreraino eramaten zituena, haiei punta ateratzeko.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 193. orr.

Punta ateratzeko joera daukak beti.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 58. orr.

Horregatik saiatzen naiz haien esanei atal honetan punta ateratzen.  Berria - Kirola   2004-03-16

14 punta erdi (orobat puntaerdi g.er) futbolean, erdiko lerroko erdiko aurreratua.

Amorrorturekin atzeraxeago jokatzen duela dirudi, ez punta erdian ezta aurrelari peto gisa ere.  Berria - Kirola   2004-12-03

Euskarria bikoitza izango da azkenik, Aranburuk eta Xabi Alonsok osatutakoa, eta horien aurretik ezkerretik Lee, eskuinetik Nihat, puntaerdian Karpin, eta aurrean Kovacevic zelairatuko dira.  Berria - Kirola   2004-03-06

Uranga postu askotan aritu da, hegalean, punta erdian eta aurrean, baina ez da hamaikakoan finkatu. Gaztetan, punta erdian aritzen zen Alonso, eta oraindik ere denbora beharko du euskarri postura egokitzeko.  Berria - Kirola   2006-03-16

Mateo zelai erdian, punta-erdi lanetan, eskuinetik zein ezkerretik ari daiteke.  Berria - Kirola   2004-07-21

Bi euskarri eta punta erdi batekin jokatzea da zelai erdiko borroka menderatzeko aukera bakarra.  Berria - Kirola   2004-09-24

15 punta-puntako ik puntako 2.
16 punta-zorrotz (orobat puntazorrotz) izond

Leihoak luzeak, estuak eta punta-zorrotzak ziren. Bere buruaren eta ingurukoen itzalak grabatzeko orratzak edo gisako tresna hagitz fin eta puntazorrotzak erabili zituela lehengizonak gure kobazuloetan.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 35. orr.

Bazebiltzan han tatariarrak [...] buruan Pierrotenak bezalako ertz zabal-zabaleko txano punta-zorrotzak zeramatzatela.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 117. orr.

Aulkiaren gainean azti-kapela puntazorrotz bat ipini zuen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 108. orr.

Ezein gorroto izatekotan, azazkal punta-zorrotzeko emakumeak zituen gorroto senarrak.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 143. orr.

Burua zetazko burko batean zetzan, aurpegia argizaria bezain zurruna, ondo moztuak bizarra eta bibote punta-zorrotzak.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 119. orr.

Belarriak punta-zorrotzak zituen, tente.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 20. orr.

17 zesta punta ik zesta.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

behatz punta (4); bere hatz punta (3); boligrafoaren punta (3); burdinazko punta (5); erdi punta (9); eri punta (3); euskadiko zesta punta (3); ezpataren punta (4); hatz erakuslearen punta (3); hatz punta (20); izozmendiaren punta (5); konpasaren punta (5); lantzaren punta (5); mendi punta (4); mihi punta (9); mihiaren punta (3); oin punta (6)

punta atera (5); punta ateratzeko (3); punta ateratzen (3); punta batean (14); punta batetik (23); punta batetik bestera (12); punta beltza (3); punta erdi (5); punta erdia (3); punta erdiak (4); punta erdian (17); punta puntako (68); punta puntako taldeak (3); punta puntako teknologia (5); punta puntakoa (14); punta puntakoak (10); punta puntan (21); punta sartzen (4); punta txiki (3); punta zorrotz (6); punta zorrotza (4); punta zorrotzak (13); punta zorrotzeko (8)

puruaren punta (3); sudur punta (12); zesta punta (46); zesta punta txapelketa (4); zezta punta (13); zezta punta jokoan (4); zigarro punta (3)

atzamar puntak (4); behatz puntak (3); bi puntak (3); bibote puntak (4); hatz puntak (20); oin puntak (3); sudur puntak (5); titi puntak (7)

azken puntako (4); beste puntako (6); bost puntako (3); mendi puntako (3)

adar puntan (3); aurreko puntan (4); azken puntan (46); azken puntan egiten (3); azken puntan jakin (3); azken puntan segurtatu (3); begi puntan (3); begi puntan ikusi (3); bertze puntan (5); beste puntan (32); bizikleta baten puntan (5); dorrearen puntan (5); erdi puntan (6); haga baten puntan (3); hariaren beste puntan (3); makila baten puntan (4); makilaren puntan (3); mastaren puntan (3); mihi puntan (12); mihiaren puntan (5); munduaren beste puntan (8)

punta puntan (21); puntan bi korapillu (3); puntan dago (4); puntan dagoen (4); puntan egiten (3); puntan ibili (4); puntan ikusi (4); puntan ikusi nahi (3); puntan izan (3); puntan jakin (3); puntan jarrita (4); puntan jartzen (3); puntan loturik (3); puntan segurtatu (3); puntaren puntan (10)

sudur puntan (8); zakil puntan (3); zesta puntan (7); zezta puntan (9)

beste puntara (9); mingain puntara (3); puntara eraman (3); puntara etorri (3); puntaren puntara (4); puntatik puntara (3)

azken puntaraino (4); beste puntaraino (4); puntaraino igo (3)

munduaren beste puntarat (4)

oinaren puntarekin (3); oinetakoaren puntarekin (3); puntarekin ukitu (3)

mihi puntaren (3); puntaren puntan (10); puntaren puntara (4)

zezta puntari (3)

hanka puntatan (3)

beste puntatik (13); goiko puntatik (3); puntatik puntara (3); sudur puntatik (3)

hatz puntaz (16); makilaren puntaz (3); mihi puntaz (9); mihiaren puntaz (3); mingain puntaz (6); oin puntaz (4); oinetakoaren puntaz (3); puntaz ukitu (5); puntaz ukitu zuen (3)

atzamar puntekin (3); behatz puntekin (6); hanka puntekin (3); hatz puntekin (21); hatz puntekin ukitu (3)

oin punten (4); punten gainean (6)

behatz puntetan (21); hanka puntetan (60); hanka puntetan jarri (12); hanka puntetan joan (4); hatz puntetan (6); oin puntetan (38); oin puntetan jarri (5); puntetan ibiliz (4); puntetan jarri (17); puntetan jarririk (4); puntetan jarrita (3); puntetan joan (5); puntetan sartu (5); puntetan sartu nintzen (3); zango puntetan (4)

hanka puntetaraino (3)

behatz puntetatik (3)

hatz puntez (9)


puntada 1 iz jostean orratzaren bi zulatzeren artean gertatzen den hari zatia.

Gero, tarratada kontu handiz josteari ekin zion oso puntada zehatzez.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 480. orr.

Oihal batean egindakoaren jarraian beste puntada bat ematearekin.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 358. orr.

Gero, oso azkar, trebetasun handiz, zauriaren ertzak josi, eta, nylonezko puntada bakoitzean, bost korapilo egin zituen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 104. orr.

Ez dakit zenbat puntada eman zizkioten gizajoari buruan!  Berria - Euskal Herria   2004-09-14

Orduan lanean hasi zen -puntada puntadaren ondoren-, eta gilako gizona bezala agur egiten ari zela imajinatu zuen.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 90. orr.

Puntada luzez josten hasi zen parpaila estua, erdi eginda zeukan janzkiaren lepoaldean zehar.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 144. orr.

Cohen jantzi baten orla puntada azkarrez josten ari zen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 531. orr.

2 irud/hed

Etorkizuna puntada azkarrez ehuntzen zuen bitartean.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 532. orr.

Puntadaz puntada lanean ari denak ez du paisaia osoa ikusten, paisaiak ikusteko espazioa, distantzia eta arnasa behar baitira  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 359. orr.

3 puntadan zorian.

Gainezka egiteko puntadan dagoen urtegiari uhateak irekitzea bezala izan zen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 125. orr.

Galdetzeko puntadan egon nintzen galtzak zertan diren arnasbidearen trabagarri, baina ez nuen galdetu.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 374. orr.

Negar egiteko puntadan ematen zuen, eta nik ez dut pairatzen inork nire aitzinean negar egiterik.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 252. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

galdetzeko puntadan egon (3)


puntadun 1 izond punta duena, puntaz hornitua.

Bibote puntaduna zuen eta ile-kizkur bat kopetan.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 14. orr.

Belarri luze puntadunak irteten zitzaizkion ile artetik.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 190. orr.

Kapela beltz puntadunak baino ez ziren ikusten.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 77. orr.

Haien kasko puntadunen gandorrek sugarrezkoak ziruditen.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 27. orr.

Zapatak larruzkoak eta puntadunak ziren.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 65. orr.

Takoi luzeko bota beltz puntadunak, larruzko praka beltzak, niki beltza.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 59. orr.

Purpura-koloreko kristal puntaduna.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 157. orr.

Tresna txiki bat erakutsi dit une horretan, tresna txiki eta puntadun bat, motibo geometrikoez hornitua.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 16. orr.

Erdi Aroko hainbat etxek osatutako kalea zuen, bere arku puntadunekin.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 146. orr.

Izan ere, benetan isuritako malko batek ez baitu inoiz gure adimenean dugun malkoaren forma simetriko, puntadun eta ideal hori izaten.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 211. orr.

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa, elkarketak izenondo balioa duena)

Parke zaindarien makila altzairu-puntaduna hartuta.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 114. orr.

• 3 izlag puntako.

Ontzi bat ikusi diat portura sartzen, gizon askorekin; ezkutuak eta bi puntadun lantzak zitiztean.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 122. orr.

Segi eta segi egiten duten tematiei, metalezko puntadun eskularru batzuk ipintzen zaizkie.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 38. orr.


puntaerdi ik punta 14.

puntako 1 izlag buruan doana, gailena.

Bakoitzak bere espezialitatean puntako musikariak izan ditu irakasle eta, gainera, urtero-urtero maisu gonbidatuak izan dituzte.  Berria - Harian   2005-07-05

Gaur egun puntako bertsolariak ez dira puntako txapelketetan lau oinak jartzearen zale.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 140. orr.

Ez naiz puntako gidaria.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 164. orr.

Mundu osoko puntako ikerlari ugari elkartzen zituzten hormok.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 35. orr.

Puntako igerilariak Ordiziako Hegats Igeriketa txapelketan.  Berria - Kirola   2006-02-11

Bilbo Basketek puntako taldea dela erakutsi ahal izango dio Bizkaiko Aldundiari eta ACB Ligari.  Berria - Harian   2006-01-20

Puntako joera literarioak euskal literaturara ekartzea.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 34. orr.

Ez da behar azken puntako teknologiarik.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 220. orr.

Puntako enpresa batean lanpostu bikaina zuena.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 93. orr.

Bouville, zeruaren babesari esker, puntako egoera ekonomikoan dago.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 85. orr.

Horrexegatik nenbilen puntako plazer hura neuk ere dastatu eta tarteka gozatu nahian.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 68. orr.

Puntako jatetxe batean sartu eta aurki ez dugu asmatuko zein den sukaldea, teknologiak berealdiko eraldaketak (are azpiegitura alorrekoak ere) hertsatzen ari baitira.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 14. orr.

2 punta-puntako ik puntarengo.

Liburu bat argitaratzen du futbolariak, zinemako artistak, punta-puntako politikariak, famaren gailurrean dagoela adierazteko. Pare bat urtetan punta-puntako aurrelaria izango da.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 63. orr.

Erramu egunez izaten zen saioa Zarautzen, punta-puntako bertsolariekin.  Berria - Kultura   2006-01-14

World music-eko punta-puntako taldeak izango dira Bilbon.  Berria - Kultura   2004-07-10

Salk Institutua punta-puntako ikerketa zentroa da.  Berria - Euskal Herria   2004-12-31

Punta-puntako grabazio-estudioa; sekulako kontsola, palanka eta argitxo pila batekin.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 493. orr.

Ondorio horretara iristeko, astronomoek punta-puntako teknologia erabili dute.  Berria - Gaiak   2004-08-19

Segurtasun indarrei galdetzen diegu ea terroristek zergatik dituzten gure herrialdean eginiko punta-puntako armak.  Berria - Mundua   2004-09-08

Laguntza handia dela neska ezezagun batentzat punta-puntako aldizkari batean agertzea, argazki eta guzti.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 60. orr.

Punta-puntako jatetxe batera eraman zuen Lisa.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 159. orr.

Kritiko askok ez du mende honetako nobelagile punta-puntakotzat jotzen.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 172. orr.

Enpresaz jabetu, kooperatiba bat osatu eta fabrika osoki eraldatu zuten langileek, etxetresna elektrikoak ekoizten hasteko; laster adar horretako punta-puntakoen artean kokatu ziren.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 103. orr.

Leni Riefensthal eta Gustav Diesel aktoreen lana, punta-puntakoa.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 99. orr.

3 puntako ordu ik ordu 30.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

puntako bertsolariak (10); puntako enpresa (4); puntako izar (4); puntako jokalaria (3); puntako musikariak (4); puntako ontziola (3); puntako orduan (3); puntako pilotaleku (3); puntako pilotariak (4); puntako taldea (4); puntako taldeak (3); puntako teknologia (16); puntako teknologiak (3); puntako teknologiaren (3); puntako teknologiarik (3)

punta puntako (68); punta puntako taldeak (3); punta puntako teknologia (5)

punta puntakoa (14); puntakoa da (3)

punta puntakoak (10)


puntal 1 iz zutik dagoen zerbaiti, bermatzeko, jatzen zaion euskarria. ik ostiko 4.

Ezin zenbatu adina istripu ukan ditut eta ezin esan ahalako nekea hartu dut galeria estu horri puntalez eusten eta euriteak itsuturiko atakak libratzen.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 18. orr.

2 itsasontzien zamatze lanetan erabiltzen den gailua.

Nahiz ordu erdi luzea behar zuen zortzietarako, zamaketak aspaldi hasiak ziren, bafore gehienen puntalak jiraka ari ziren, uretan jausten utzi gabe zekartzan haizeak lanaren zarata guztiak.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 246. orr.


puntalakurlo ik punttalakurlo.

puntalari
1 zesta-puntalari ik zesta.

puntaparis ik puntapax.

puntaparix ik puntapax.

puntapax (orobat puntaparis eta puntaparix; Euskaltzaindiaren Hiztegian puntapax agertzen da) 1 iz iltze txiki buru-zabala. irud/hed

Agian bihotza txikitzen zidaten puntaparisak ateratzeko modu bakarra nuelako.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 85. orr.

Izuak buruan danba jotzen zuen, mailukada bortitzez, kolpe bakoitzean puntaparix bat ziztatuz, erle elegante batek pozoiaz hil nahiko balu bezala.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 137. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Ahazturaren horma mehe zurian, bizpahiru oroitzapenen afixe higatuak, horma zuriari abesti-puntapaxez doi-doi erantsita: hautsi da anfora, let it be, get back.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 118. orr.


puntapaxtu, puntapax(tu), puntapaxten du ad puntapaxez iltzatu edo josi. irud/hed

Gero beren Euskal Herri nazional horren letaniak ematen zituzten, hau zela eta hura zela, eta segitzen zuten beren esplikazioetan jator-jator, gero-eta beroago halere, harik-eta, halako batean, gogoan ondo puntapaxtuta gelditu zitzaidan ahokada hauxe iritsi zen arte: Euskal Herriak bere buruari gainez egiten dio.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 205. orr.


puntarengo 1 izlag punta-puntakoa, gailena.

Auskalo zenbat mila metroko puntarengo puntan oina jarri eta, Natura mendean hartuz, ezin goragoko sentsazioak sentitzea, hots, laineza geografiko bat baizik ez den gailurretako flasha.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 279. orr.

2 (izenondo gisa)

Aipatzen ditu hemen adibide puntarengo gisa: Vilfredo Pareto, Gaetano Mosca, Max Weber eta Roberto Michels.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 222. orr.

Sentimenduen suzedaneo puntarengoena den dirua.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 159. orr.

Horixe da mendizale jonkitu edo mendigoizale puntarengoaren karrera, heriotzaren mugetarainoko jolas zoro batek koroatzen eta tontortzen duena.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 279. orr.

· Hauts zikin bat zainetan eta huts garbi bat bihotzean, jonkia dabil espediziotik espediziora, bere izpiritu eroria, ertz zailenetik abiatuz, hutsetik hutsagora altxako duen jenero santuaren bila, orratz-puntatik orratz-puntarengora, bizi-kimikarik ezean Kimika salbagarri baten mirabe bihurtua, ezinegon lazgarri baten izerdi hotzak heriotzaren koloreko gailur hotziletara bulkatzen duela.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 279. orr.


puntatxo iz punta txikia.

Gero zapi bat atera eta, puntatxoarekin, izerdia kentzen hasi zitzaion.  Berria - Kultura   2004-03-14

Osabak azkar eta arin busti zuen hatz bat ahoan eta uzkian ipini zidan puntatxoa, bertan pittin bat barneraturik.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 20. orr.

Puntatxoa baino ez; sartuidazu, mesedez!  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 30. orr.


puntazo iz adkor gertaera ezustekoa, onuragarri eta atsegina.

Karretera bazterrak horkoak diruditenik ez da egia, baina zer puntazoa den kontrol batera iritsi eta guardia zibilak edo polizia nazionalak ez direla ikustea.  Berria - Kirola   2004-06-16


puntazorrotz ik punta 16.

punteatu, puntea, punteatzen du ad gitarra edo kideko instrumentu baten hariak banaka jo, haien soinuak lotu gabe.

Ildo berean, gitarra jotzeko ahalmena ez galtzeaz gain, teknika berriak ikasiz eta Connierekin punteatuz, errepertorio musikala zabaldu zuen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 68. orr.


puntel iz euskarria. ik puntal.

Zeras Kartagotarrak, ordea, aurrena egurrezko plataforma bat egin zuen eta gurpilak jarri zizkion; gero, gainean puntelak eta zeharkako habeak erabiliz, armazoiak egin zituen.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 5110. orr.

Armazoiaren gainean lau puntel zituen, bakoitza bi habez osatua; hauetako bakoitza luzean hogeita hamasei oin, lodieran hamabost hazbete, eta zabalean hamazortzi hazbete.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 5170. orr.

Makina horiek kate bidez, eta zeharkako eta trabeskako loturaz eta bermatzeko puntelez eusten dira.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4630. orr.

Hala, tunelen ahoak kolpetik ireki zirenean, bat-batean sartutako uraren indarrak puntel guztiak eraitsi zituen, eta han barruan zeudenak, bai uholdearekin eta bai tunela gainbehera erortzearekin, bertan ito eta galdu ziren.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 5290. orr.


punteo iz punteatzea, gitarra eta kidekoak punteatuz jotzea.

Asko gustatu zitzaigun Manuel Molinaren hasiera eta bukaerako jotze eta kantaldi adierazgarria, eta gitarristen abilezia eta sendotasuna zarrastetan, arpegio, punteo eta pikadoetan.  Berria - Kultura   2004-02-08

Sarrerako punteoak hilerriko ainarak hegaldarazi zituen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 239. orr.

Bateriaren abiadura eta kolpe paregabea, gitarra punteo distiratsuak, teklen trebezia beharrezkoa den uneetan bateria eta gitarraren abiada leuntzeko.  Berria - Kultura   2004-06-12


puntera iz zerbaiten punta estaltzen duen pieza.

Arrantzarako kainaberaren punteran sortzen den korapiloa lehenbailehen askatu behar da baldin eta ez bada aparailu guztia alferrik galdu nahi.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 12. orr.


punteria iz tiroa helbururan joarazteko trebetasuna.

Punteria ona duzu?  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 181. orr.

Oso punteria ona omen zeukan Blancok.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 80. orr.

Aita oso ehiztari ona zen, punteria izugarria zuena.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 191. orr.

Han, tiro egiten baizik ez zen nabarmendu, punteria deabruzkoa omen zuen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 157. orr.

Tiramen eskasa eta jaurtitze ahula ez ezik, punteria txarrekoa nintzen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 376. orr.

Atearen aurrean punteria gehien duenak erabaki dezake partida bere selekzioarentzat.  Berria - Kirola   2004-06-13

Bere jaurtiketa bortitzari teknika eta punteria gehitu dizkio.  Berria - Kirola   2004-04-15

Aste batzuez, punteria zorrozten aritu nintzen, lata batzuekin.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 148. orr.

Errifle batek pinturazko bolak jaurtitzen ditu, punteria fintzeko erabiltzen diren tunel horietako baten muturrean.  Berria - Kultura   2004-02-15

Aurrelarien punteria faltagatik zutoinera era langara jaurti zuten madrildarrek.  Berria - Kirola   2004-10-03

New Jerseyren punteria falta izan zen partidako gakoa: %27,1.  Berria - Kirola   2004-05-05

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

punteria ona (4)


puntila ik puntilla1.

puntiladun ik puntilladun.

puntilla1 (orobat puntila) 1 iz parpaila.

Gerrian kordoizko faja gorria zeraman, puntilla beltzekoa.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 59. orr.

Bularretako barroko bat, puntilla eta enkajeekin, panty batzuk eta braga beltzak.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 97. orr.


puntilla2 iz errematea.

Akabuko puntilla! ezin dut gehiago agoantatu.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 64. orr.


puntilladun (orobat puntiladun) izond parpailaduna.

Gordasolaren sabaiko zapi txuri puntilladuna osatuko balute bezala.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 94. orr.

Mantilla horixta puntilladun bana erregalatu die Abuztu amautxiak.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 183. orr.


puntillero izond tantoa azkentzen iaioa den pilotari aurreralaria.

Dominatu egiten du piloteoan, zer hoberik Berasaluzerentzat? puntillero batentzat? biek, ordea, ez dute elkarrekin aurrera egingo.  Berria - Kirola   2004-02-05


puntillismo iz pintura-teknika inpresionista, pintzel-ukituek sortzen dituzten kolore puntuen elkartzean datzana.

Aurpegia zenuen aldatuen, masaileko gorriak ezabatu zitzaizkizun, eta garai batean leuna izandako azalean bizarraren kimuak ia begi zuloetaraino iristen zitzaizkizun, puntillismoaren teknika imitaturik.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 124. orr.


puntillista izond puntillismoarena, puntillismoari dagokiona.

Antzeko printzipio batez baliatzen zen argazkilaritzako prozedura autokromoa, 1900 inguruan, eta berdin pinturako joera puntillista ere, kolore-orban txikitxoak elkarren ondoan jarriz adierazi nahi baitzuen kolorea.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 27. orr.


puntista iz zesta-puntan jokatzen duen pilotaria.

Hemendik aurrera zesta-punta jaialdiak urriagoak izango dira, eta punta-puntako puntista gehienak AEBetara begira jarrita daude jada.  Berria - Kirola   2004-10-30

Joan den otsailean Manilara iritsi ziren 26 euskal puntistak ez dira oraindik jokatzen hasi.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 199. orr.

Puntista profesionala ere bada.  Berria - Kirola   2006-02-02

Hegoaldeko eta Iparraldeko puntistekin torneoa antolatu dute.  Berria - Kirola   2004-06-02

Iñaki Goitia eta Felix Espilla puntista beteranoek Eusko Basque enpresan jarraituko dute beste urtebete.  Berria - Kirola   2004-11-27


punto ik puntu.

puntoka ik puntu.

puntometro iz puntuak neurtzeko gailua.

Garcia-Quesada anaiak eta Garciak denbora bera dute, eta puntometroak, etapa bukaeretan lortzen diren postuen arabera egiten den sailkapenak, erabaki dezake azken garailea.  Berria - Kirola   2006-02-14

Biak denbora bera dute nagusian, eta daramaten martxan, normalena itzuliko garailea puntometroak, postuek ematen dituzten puntuek, erabakitzea litzateke.  Berria - Kirola   2006-02-15


puntta 1 iz adkor punta.

Mihi lepoaz (alegia, apex edo puntta baino atzeraxeagoko zatiaz).  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 109. orr.

Mihiaren punttara datorkigunari eutsi bertsokideari, badaezbada, adeitasunezko galdera egin ondoren.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 116. orr.

Zigarro piztuen puntta gorriak mugitzen ziren ilunpean.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 367. orr.

Fusil baten punttan, maindire zuri bat zintzilikatu ditek kasernako leiho batetik.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 25. orr.

Aita zenaren lapurtar boneta hartu zuen [...] eta buruan aski barna sartu zuen, beti egiten ikusi zuen bezala: puntta bat luzatuz begien gaineko aldean.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 201. orr.

Euskal-Herri guzian, salbu Nafarroa hegoaldeko puntta batean.  Herria   2004-07-22

4 libera eta 80 zentimetan den bixkotxa paketaxoa untsalaz 0,731 eurotan ezarria izanen da bainan punttako batteko hori nunbait galduko da.  Herria   2001-07-26

-Nik pentsatzen dut emaztea biziaren punttan dela; bizi-emaile, eta bizidunen ere ernatzaile, baloreen bermatzaile...  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 73. orr.

2 (izenondoekin)

Mihi-puntta zorrotzak.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 99. orr.

Zakila arrosaren puntta minbera kilikatu zuen, begiak apal eta auhenka.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 66. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Behin goraka joan bagara, gero beherakakoa hasten den puntta-mutturra edo kaxkoa litzateke klimax hori.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 437. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa, elkarketak izenondo balioa duela)

Gero, titi zuri puntta-gorrail haiek besarkatu eta pixka bat milikatu nituelarik, senditu nuen tripa azpian, bolbora baten pare, zerbait erotzen eta zapartatzen.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 166. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Mih-puntta eta erroa ez beste, guztia da berez dorsum deitzen dena.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 109. orr.

Kasketa trebeska, zigarreta ezpain punttan eta omore ona denetan!  Herria   2004-01-22

Presoek gutunak paper puntta batean idazten zituzten.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 12. orr.

Entzun diezaiogun; kantuan hasten bada, hari-punttatik hortxe aterako diogu-eta burutapen guztien mataza.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 130. orr.

Ote-puntta berri gozoa ardiek eta ahuntzek jan zezaten.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 122. orr.

Urrutian, zubiak sortzen zuen argitasuna lagun, uhinen apar punttak sumatzen ziren  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 48. orr.

6 ziria, eztena (irudizko adieran).

Potzoloren gorreria selektiboa: sekula ez nire punttak entzuten.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 247. orr.

Ni neu, goizaldeko ordu tikietan, Charlyren eta Ttipiren arteko puntta saio bat baino gehiagoren lekuko izana naiz.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 157. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

mihi puntta (3); paper puntta (3)

hanka punttetan (7)


punttada 1 iz adkor puntada.

Goizetik punttada bat edo beste eman ohi du, frexkoago normalean, nobedaderik ez bada, boladatara iristen ez diren halako bultzada ttikiak emanez.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 409. orr.

2 punttadan puntadan, zorian.

Hartara, kaskezurra urratzeko punttadan neukan, minarez minez.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 32. orr.


punttadun izond adkor puntaduna.

Zuek segi ikasten, gogor, ongi ari zarete-eta -ekiten zigun, bere kokots punttaduna ferekatzen zuela-.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 155. orr.


punttaka adlag adkor zirika. ik puntta 6.

Ttipi punttaka, gidakidearen jarlekutik.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 22. orr.


punttalakurlo (orobat puntalakurlo g.er.) izond zehatz-zorrotza.

Langile punttalakurlo eta zorrotza bihurtu zen, beste bien kontra purrustan hasten zena haiek goizean berandu ailegatu eta hiruretan joaten zirelako bazkaltzera.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 164. orr.

Gaixo Europa! Egia da gehienetan Europaz mintzo delarik jendea, ideia txarra daukala gogoan, traba gisa ikusia dela, administrazio hutsa, gehiago dena punttalakurloa.  Herria   2003-03-10

Mariok lehengo lepotik burua: misteriotsua, punttalakurloa bere trajeak armairu barrenean esekitzean eta bere pijamak eta zetazko atorrak tiraderen barrenean sartzean.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 118. orr.

Aurrez aurre nuen espainol ordezkaritzan Racla deitu aholkularia, arrunt puntalakurloa, formalista, bihurria eta jukutrilaria.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 100. orr.


punttazale izond zirien zalea dena.

Jatetxe italiarrean pizza jangaitzarekin deman ari nintzen bitartean, azkenik, aterabiderik zuzenena xelebrekeriaren baten laguntzaz egoera kargaz arintzea begitandu zitzaidan, anarterainoko "Edu" zirtolari, punttazale eta marmartsuarena antzeztuz.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 195. orr.


punttu 1 iz adkor puntua.

Hitz horien azpian, hiruki bat, honen erdi erdian punttu bat, begia iduri.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 219. orr.

Atomoa baino txikiagoko gizabanako bat naiz, punttu ezdeus bat, sortzearen eta heriotzearen arteko une laburrean zerbait ari.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 52. orr.

Azkenean, suge osoa airean iraungi zen, eta argizko punttuak atzera batu ziren bola batean, Birghak irentsita desagertu arte Ordurako bazituen tanto batzuk, eta heldua nintzen punttu egokira, non ez diezun pilotariei begiratzen, pilotari baizik, pilotak frontoian zehar egiten dituen marrazkiei zehazki.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 199. orr.

Batailan sartu aitzin, ordea, edan beharra zegoen, motorra eta muturra berotu, punttua hartu arte.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 25. orr.

2 koxka.

Hasiera honetan nik jarriko nituzke Urdaibai eta Astillero gu baino punttu bat gorago.  Berria - Kirola   2004-07-28

Belea baino punttu bat gorago, oiloa.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 255. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Nolanahi ere, hotz-punttu bat ongarria zaio.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 175. orr.

Gose-punttua ere hor nonbait honezkero.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 108. orr.

Arrisku asko torea genitzake umore punttu batez armaturik.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 469. orr.

Abertzaletasun punttu batek bultzatuta, Herbehereetako bandera jarri ohi zuen mastaren gorenean ontzi espainiarrei eraso egitean.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 100. orr.

Aitortu beharra dut, lotsa punttu batekin, halako erresumin bat dudala bihotzean nire buruaren kontra.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 82. orr.

Oraingo honetan, berriz, ez omen du jada ezinegon punttu hori sentitzen.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 31. orr.

Osagai horiek guztiak izan arren desanparoa erabat estaltzea lortzen ez duen pertsona baten malenkonia punttua.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 52. orr.

Pipermin punttu bat jartzen zioten neskazaharraren jakin goseari.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 313. orr.

Hortik letorke zorioneko, eta premiazko, obsesio punttua.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 124. orr.

Ernegazio puntturen bat ere egon daiteke esaera horretan. neskaren ahotsean muzin punttu bat antzematen nuela iruditu zitzaidan.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 84. orr.

Gau bat senarrarekin etxe berean pasatu eta ezer esan ez zidala pentsatze hutsak erre-punttu bat uzten zidan barruan.  Xabier Olarra   «Iruzurgilea» - James Cain, 2002 - 69. orr.

Horrek, zergatik ez aitortu, harrotasun punttu bat ematen dio.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 54. orr.

Gaugiroa, epela oso, uda hurbilaren zantzu; eta hego-haize punttuak tarteka ferekatu zituen ene masailak.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 13. orr.

Barnealdetik datorren hego punttu edo hego-farfaila hori.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 42. orr.

Izotz puntturik ere utziko du bazter laiotzenetan.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 437. orr.

Azidoa hartzeari utzi, eta, drogak ematen zion goi-punttua lortzeko, sukar erlijiosoa erabiltzen hasi zen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 60. orr.

4 karta-jokoa.

Txikitan, etxean maiz aritzen ginen kartetan Jexuxekin; punttuan, jakina.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 120. orr.

5 punttuan puntuan, zuzen. ik puntu 23.

Bederatzietan punttuan beste munduaren ikuspen zerutiarrak.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 127. orr.

Goiz etortzen zen eta ordu batean punttuan alde egiten zuen,  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 164. orr.

6 zorian.

Arriskua hautatu duelako, labain egiteko punttuan ibili delako.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 68. orr.

7 punttu-punttuan

Den-dena zegoen prest, punttu-punttuan, in the bag, platerari azken ukitua eman eta jatea besterik ez zen falta.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 115. orr.

Handik aurrera labean egonaldia egitea besterik ez zuten falta, eta eginda zeudenean, punttu-punttuan, atera.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 223. orr.

Oso-oso gutxi falta zitzaien biei punttu-punttuan egoteko.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 115. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

beldur punttu (3); erre punttu (3); harrokeria punttu (3); harrotasun punttu (6); harrotasun punttu bat (4); ilusio punttu (3); inbidia punttu (3); lotsa punttu (3); punttu punttuan (4); umore punttu (3)

hego punttua (3)


punttudun

Bariku, ostiral edo ebaikotz arbuio-punttudun hauxe dator berriro ere, eta oraingoan ekaitzen arteko loturarik balu bezala, hor ere kulpante.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 220. orr.


punttuka adlag puntuka (bigarren adieran).

Laster jabaldu zaie segur lehen ongi-etorrien uzkurraldi hura, eta ausartzia bildu dute berek ere ixtanteko, mikroen aitzinean, bereziki punttuka eta ere Xalbador II-ari errefera emanez Mateo batek.  Herria   2003-03-17


puntu (orobat pondu g.er., punto g.er. eta pundu g.er.) 1 iz unea; egoera.

Arau orokorrak bilatzen ditu, denboraren puntu guztietan balio dutenak uniformeki eta modu berean.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 189. orr.

Jaiotzaren eta heriotzaren puntuak urrutiratzea.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 24. orr.

Gizona bertan uztera nindoan puntuan, nire besotik tira egin eta laguntzeko erregutu zidan.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 301. orr.

Ekainaren 10ean juxtu, haritzarenean sartzen gareneko puntuan.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 197. orr.

Halako puntuan, pizt! jo zuen nire ez-dakit buruan edo bihotzean, honako argi-xintatxo honek: [...].  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 90. orr.

Zeren, Axularrek berak zioen bezala, bekatuaren egiteko aski da puntu bat, gogoaren egozte bat, borondatearen deliberatze bat eta konsentitze bat.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 383. orr.

Doi ametsetik esnatzeko puntu horretan oraindik hor zaude, eta jadanik ez zaude hor...  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 182. orr.

Halabeharrez, kronologien inozotasunaren bidetik, beti atzerago dagoen puntu bateraino zuzentzen bagara ere, inongo historiatan aurkituko ez den punturantz hain zuzen, puntu hori bera bere buruaren hutsa baino ez da izango.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 31. orr.

Ez nuen puntu hartan, halarik ere, luzaz iguriki behar izan, zeren eta handik gutira itzuli baitzen Mattin, kandela bat eskuan.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 312. orr.

Ez gaude hasierako puntuan.  Berria - Euskal Herria   2006-02-23

Haatik, herstura hertsi hartan eta puntu gaitz hartan, alferrikakoak ziruditen haren manu eta ordenek.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 464. orr.

Instantearen helburua hain zuzen horixe denez gero: irudimenean, denboraren jariotik "puntu" bakan bat, ia luzerarik ez duena, ateratzea.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 215. orr.

2 dimentsiorik gabeko espazio gunea. (geometrian)

-Puntua batere zatirik ez duena da -abestu zuen Nofuturek.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 155. orr.

Lerroa puntu kopuru infinitu batez osatua da; planoa lerro kopuru infinitu batez.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 237. orr.

Bi punturen artean lerro zuzen bakarra egon daiteke.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 129. orr.

Geometrian: zirkulua; zuzena; eta Euler-en puntuak, triangeluei dagozkienak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 393. orr.

Zirkunferentziak diametroaren lerroa mozten duen puntuan.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4450. orr.

Bi puntu horietatik elkar ebakitzen diren bi zirkulu egin behar dira, eta ebakigunetik eta hasierako zirkuluaren zentrotik pasatuz, lerro bat egingo da muturreraino.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 770. orr.

Puntu batetik plano batera egindako proiekzio bat balitz bezala deskriba daiteke geometrikoki aldakuntza hau.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 41. orr.

Puntu batek plano laukituan duen lekua haren izena izango da.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 348. orr.

Eguzkia beti itzultzen baita puntu berera: 365,242 egun behar izaten ditu behin izarrarteko puntu jakin batean ikusi, eta berriz ere puntu horretan, ez beste nonbait, ateratzeko.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 24. orr.

Puntu guztiek bat egiten duten beste puntu bat izendatzeko erabilia.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 173. orr.

Neurri harekin bi puntu markatuko dira, G eta H letrak jarriz.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4450. orr.

Argi-izpi ugari gainalde batean "atzeman" eta puntu batean kontzentratzeko.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 20. orr.

Biztanleria-kurba batek goraka egiten duen puntua.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 15. orr.

Denboran une batean eta espazioan puntu batean agertu badira.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 100. orr.

Makina sinple bat da palanka, oso ezaguna eguneroko bizitzan, puntu batean aplikaturiko indarrari beste puntu batean lan eginarazten diona.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 61. orr.

Emadazue puntu finko bat eta lurra altxatuko dut.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 478. orr.

Izaki aljebraiko gisa "ikusten" zen izaki geometrikoa: M puntua zenbaki bikote bilakatu zen (x, y)!  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 349. orr.

3 (bestelakoetan) ik gune.

Gasa eta argindarra hornitzeko puntuak.  Berria - Ekonomia   2006-02-22

Uhartea lehorreko puntu jakin batzuetatik ikusita nola ageri zen.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 230. orr.

Zeren Magnanik, batzuetan, aireko puntu alegiazko batetik ikusiko balu bezala margotzen baitzuen Pontito, herri gainetik hamabost edo ehun eta berrogeita hamar metrotik ari balitz bezala.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 159. orr.

Urrin ezaguna belarri atzean, ileak hasten diren puntuan.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 211. orr.

Kostako puntu goietan zenbait gotorleku eraiki zituzten, egun suntsituak.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 128. orr.

Beste puntu beltz bat Perdido mendiko Escupidera da.  Berria - Euskal Herria   2004-02-13

Puntu horretan okertzeko moduko bigun zegoen hodia.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 44. orr.

Begirada gela erdiko puntu batean galduta.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 74. orr.

Izan ere, jira osoa egin nezakeen eta, oharkabean, aterea nintzen puntu berera itzuli; hain zirudien guztiz berdina paretak.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 101. orr.

Botopaperak bozketa puntu guztietan egon daitezen.  Berria - Euskal Herria   2004-06-02

Zulatu beharreko puntua zehaztea besterik ez zuten falta, eta horretarako, neurriak hartzeko sistema bat ez ezik, barrukoekin adostutako kolpe batzuk baliatu nahi zituzten.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 86. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Soldadura-puntuen antzekoak dira ainguragune horiek.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 72. orr.

Gero eta tarte handiagoa utziz nindoan azazkalaren sorrera-puntuaren eta azazkal zaharraren artean.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 47. orr.

-Hi ardura hadi blokeo-puntuak, mezulariak eta zaindari-postu aurreratuak antolatzeaz errepide probintzialeko alde batean eta bestean.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 234. orr.

Palanka batek beti du gontz edo euste-puntu bat.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 61. orr.

Bizeps muskulua erradioari lotzen zaion puntua ukondotik oso hurbil dago, eta ukondoak egiten du euste-puntuarena.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 61. orr.

Ustez irudiaren planoari buruz perpendilularrak behar zuten marrak konbergente eta ihes-puntu baterantz zuzenduta marraztu ordez [...] dibergente marrazten direnak.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 194. orr.

Epaileak penalti puntua adierazi ote zuen jakin gabe, protestaka hasi zen berehala.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 39. orr.

5 irud/hed

Oroimenaren puntu galduren batean hasi zen ezereza.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 38. orr.

Beti han zegoen mina, burdinazko bridak ezpain izkinan utzitako puntu minberaren antzera.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 91. orr.

Puntu mingarria ukitu zion.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 93. orr.

Denok dugu izan, gure gurinezko puntua bihotzean.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 168. orr.

Itzulerarik gabeko puntua izango dela.  Berria - Harian   2006-03-23

Historia sekularraren goi-puntuak erlijiozko historiaren behe-puntuekin bat datozela, eta beheraldi mundutarrekin batera zertutako erlijiozko lorpenak aurrerapen espiritual hutsak ez ezik, susperraldi espiritualak ere badirela.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 139. orr.

Monarkia frantziarraren legerian du testu berriak etete puntua.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 11. orr.

Deskribatu behar da, era berean, sendagilearen diskurtsoaren jatorria den esparru instituzionala eta diskurtso honek bere jatorri legitimoa eta aplikazio-puntua aurkituko duen gunea.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 61. orr.

Hemen ere, beharrezko den erabakirako, "ezaren mantenua" da hasiera puntua.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 97. orr.

Zapateroren ideiekin bat ez egin arren, errespetatu egiten dituela azpimarratu zuen eta PSOEko buruari berdin jokatzeko eskatu zion, hori «hasiera puntu egokia izango delako».  Berria - Euskal Herria   2004-03-17

Aurretik egin diren deskribapenen integrazio-puntua.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 63. orr.

Erdi Aroaren gailur-gailurrean, Aristotelesen sistema derrigorrezko erreferentzia puntu bihurtuta zegoen.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 65. orr.

Nola deribatzen diren bata bestetik diskurtso ekonomikoaren difrakzio-puntuak.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 80. orr.

6 marka edo seinale guztiz txikia.

Lerroak eta puntuak erabiliz egindako paisaiak bildu ditu Javier Alkain margolariak.  Berria - Kultura   2004-08-28

Katuari sakatzen diozunean laserra pizten da eta puntu gorri bat agertzen.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 98. orr.

Lurretik puntu beltz bat ikusiko dugu Eguzkiaren aurretik pasatzen.  Berria - Gaiak   2004-06-08

Puntu argitsua mirailean nola islatzen zen ikusteko.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 125. orr.

Hedadura urriko puntuetan kontzentratzen zen argi guztia, koadroaren gainerako zatiak ilunbeetan utziz.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 225. orr.

Argi-puntu baten distantzia kalkulatzeko.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 38. orr.

Arturus eta Vega, Altair eta Aldebaran jainkoak bezala distira eginez dauden argi puntuzko infinitu horretan orientatzea atsegale triste samar bat gertatzen zitzaion.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 230. orr.

Baina benetan deigarriak han mugitzen ziren tintazko puntu ñimiñoak ziren.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 158. orr.

Zeppelina puntu txiki-txiki bat bihurtu zenean, ohe gainera itzuli nintzen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 32. orr.

Duela mende erdi bat jakin zen argi zurizko puntu bat erregistratzen duela begiak ikusmen-kortexaren gaina elektrikoki estimulatzen denean.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 253. orr.

Handik ordu erdira, berlina, atze-atzera geratua azkenik, ia puntu ikusezin bat zen esteparen zeru ertzean.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 180. orr.

Kalaportu puntu txiki bat zen munduan, baina han geunden gu.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 177. orr.

Partikula elementalak puntu infinitesimalak lirateke onenean ere, baina prezisio jakin batekin begiratu ezkero.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 66. orr.

Perseidak Swift-Tuttle kometaren isatsak bidean uzten dituen hauts puntuak dira eta 61 kilometro segundoko abiaduran sartzen dira Lurraren atmosferan, adituen arabera.  Berria - Gaiak   2004-08-12

Uso lako hegazti zuri zuriak helduko dira, bi azabatxe puntu bakarrik begitxoak eta bi grafito marratxo zangoak.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 341. orr.

Pitcairn puntu txiki bat da (25 kilometro koadro da) Ozeano Barean.  Berria - Gaiak   2004-10-06

7 (ortografian eta Morse alfabetoan erabiltzen dena)

Espazioa, puntua, koma, alfabetoko hogeita bost letrak.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 61. orr.

Nolanahi ere, oso lagungarria da gainerako puntuazio markak ere egoki erabiltzea: puntu eta koma, bi puntuak, marra luzeak eta abar.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 125. orr.

Koma bat, errepidean zoazela, bidegurutze batera helduta bidea emateko seinalea aurkitzea da; eta puntu bat, berriz, stop bat.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 174. orr.

Hogei urteko mukizu puntu-com milioiz okituez.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 117. orr.

Puntu eta aparte orain. Puntu eta aparte hura metafora gisa gelditu zait.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 8. orr.

Zure puntu suspentsibo adierazgarri horien berezko bukaera.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 21. orr.

Era berean, x eta z zeinuak, gainean puntua zutela proposatu zituen tx eta tz adierazteko.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 36. orr.

Noizbait, ordea, kolpetxo batzuk identifikatu nituen, puntu-puntu-puntu-marra-puntu-marra, transmisio baten bukaerakoak, eta ordutik aurrera ez nuen morse-hotsik entzun. p = puntu / marra / marra / puntu.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 213. orr.

Telegrafoetan, puntu eta marra, puntu eta marra jasotzen ziren berriak gero eta kezkagarriagoak ziren errepublikar gudarosteentzat.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 88. orr.

8 (irud/hed)

Batzuentzat estatutua puntu eta amaiera da, baina guretzat ez, puntu eta segi da, bakarrik.  Berria - Harian   2005-10-01

Buruaren ezker-eskuineko mugimendu batekin bete zituen puntu suspentsiboak.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 171. orr.

Heriotza ez dela puntu eta kito, eta guk guztiok elkar ikusiko dugula berriro egunen batean.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 47. orr.

Euskal arrazaren izpiritua holako eta halako da, puntu.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 95. orr.

-Onak -gaineratu zuen gizonaren ahotsak, amaiera-puntu biribila jarri balu bezala.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 168. orr.

9 maila; eskala bateko maila; gertakari baten egoera zehazten duen aldagai baten balioa.

Irakasleak esan digunez, Richter eskalan zazpi puntu egin zituen Loma Prietako lurrikarak.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 77. orr.

Begiak puntu baterainokoan argazki-makina baten antza badu ere, [...].  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 23. orr.

Ibex-35 indizeak 87 puntu galdu zituen atzo eta 7.800 mailaz azpitik dago.  Berria - Ekonomia   2004-05-15

8.000 puntuak harrapatu ez arren, Ibex-35ek 30 puntu irabazi zituen.  Berria - Ekonomia   2004-01-09

UPN eta CDN 15 puntu jaitsi dira azken bozetatik, eta hurrengo hauteskundeetan erregionalistak oposiziora pasatuko dira.  Berria - Euskal Herria   2004-03-17

Araba, Gipuzkoa eta Bizkaiak, berriz, Espainiari 1990an onartutakoa baino 28 puntu gehiago isurtzen dituzte.  Berria - Euskal Herria   2004-03-10

Krisiaren eraginez, zazpi puntu jaitsi ziren akzioak.  Berria - Euskal Herria   2004-03-23

Puntu bat jaitsi eta %11,5ean geratu zen.  Berria - Ekonomia   2004-12-30

Bi hilabete eskasetan, hiru bider, Estatu Batuetako Federal Reserve Board erakundeak interbentzio-tasa puntu-laurden bat jaistea erabaki zuen.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 163. orr.

Hilabete batzuetan bi puntu igo ziren epe luzeko interesak.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 190. orr.

Umekeria litzateke hitza puntu bateraino soilik alda daitekeela ustea.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 191. orr.

10 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Prozesuan, azidotasuna gutxitu egiten zitzaien (deskarboxilatu egiten ziren) eta urtze-puntua ere jaitsi.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 200. orr.

Honelakoetan, ihintz-puntua non dagoen kontuan hartu behar bada ere, ez da kondentsaziorik gertatzen.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 435. orr.

Zirkunstantzia batzuetan, zenbait berniz likido izatetik solido izatera pasatzen dira, gibelaren edo birikaren trinko-biguntasun puntu horixe harturik.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 205. orr.

Tenperatura jakin batean, asetasun-puntua iristeraino handitu daiteke aireko ur-lurrun kantitatea.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 130. orr.

Iruñeko pilota aukeraketan, dena dela, gehiago hitz egin zen Mikel Goñiren sasoi puntuaz pilotez baino.  Berria - Kirola   2004-03-18

Ikertzaile batek beti forman eta sasoi puntu onenean egon beharra zeukak.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 56. orr.

Aitorrek maila ona erakutsi du Paris-Nizan, eta bere sasoi puntu onenetik gertu dago.  Berria - Harian   2005-04-03

11 prozesu edo kideko bateko une edo fasea.

Eboluzio horretan, badira zenbait puntu finko-finko, uharte koxkor batzuk, ezagutze espezifikoko guneek osatuak.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 109. orr.

Puntu horretara iritsirik, bitarik bat: edo lortutako horretaz jabetzen dira [...], edota iruzur egin dietela sentitzen dute.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 70. orr.

Marxek ideologia ekonomikoa bere indar eta hedapen puntu gorenenera eraman zuen, bere une gorenera.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 47. orr.

Puntu gorena Lehen Gurutzadarekin (K.o. 1095-9) iritsi zen, Islamaren bizkar, Mendebaldeko kristau-printzerrien kate bat ezarri baitzen Sirian, Antiokia eta Edessatik.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 219. orr.

Lasaitasuna behar zen zerbait kontatzeko; edonondik hasteko libertatea gero, kontakizuna puntu batean utzi, eta, behar izanez gero, beste bati ekiteko.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 33. orr.

Kafe bat interfonotik eskatu eta hartzea zen errepikapen erritual horretako puntu nagusietako bat.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 86. orr.

Gatazka oreka-puntu batean uzteko beste aukera bat agertu zen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 245. orr.

Aurkitu nahi duena prozesu baten mugak dira, bihurgune baten inflexio-puntua.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 15. orr.

Giza arrazak izandako zorion-puntu gorena.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 17. orr.

Baita aspaldidanik oso landua zegoen Egiptoko lurraldea ere, hango zibilizazioa iritsia zelarik zahartasun-puntu batera.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 235. orr.

Sasoi puntu egokian dagoen talde batek emaitza ikusgarriak eskuratu ditzake.  Berria - Kirola   2004-01-14

12 ukitu ia hautemanezina. (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Ukitu hark heldutasun puntu bat eman zidan eta leiho hura betirako irekita gelditu zen.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 249. orr.

-Horregatik nago Aranjuezen -erantzun zidan, ez serio ez txantxetan; akidura puntu batekin, beharbada.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 79. orr.

Afari batean profesionalak geunden, liburugintza bertatik eta sakon ezagutzen dugunak, eta etsi-puntuak harturik ginduzkan.  Berria - Kultura   2004-12-22

Herri lanetan nahi beste neurri hartuta ere, arrisku puntu bat beti egongo da.  Berria - Harian   2005-12-21

Erresumin puntua nabaritu zion Anari ahotsean.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 197. orr.

Eman egin zion, txintik esateke baina mesprezu puntu batekin, begiraldi zorrotza eman eta gero.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 80. orr.

Bizitza osoan egin ditudan loturek ere paranoia-puntu nabarmena zuten?  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 283. orr.

Objektiboki azterturik, akaso hiperbole puntu bat nabari dezakegu kontu batzuetan, baina jakina da bizitza bera dela askotan hiperbolikoagoa literatura baino.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 16. orr.

Solaskidea inpresionatzeko asmo hark, ordea, nahi baino nabarmenago uzten zuen argitan halako urduritasun puntu bat.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 78. orr.

Jakituria puntu bat, norberaren gainetik dabilena.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 33. orr.

Zahardadeari dagokion seta puntu horrekin, bere polemika zaharretako esaldirik bikainenak zerabiltzan parrastaka.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 144. orr.

Urruntasun hark bazuen, halatan, hurbiltasun eta berotasun puntu bat, igartzen zitzaiona, batik bat, osaba Joanikoten aitzinean.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 81. orr.

Gero, poliki hasi da, ahots tristez, dardara puntu batez: [...].  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 45. orr.

Asmamen handia behar da -maltzur-puntu bat, ia-ia-, sentsuei bistako zaien ororen aurka, intuizio ororen aurka, bidea egiteko.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 10. orr.

Kakahuete txigortuak eta gazi-puntu fin bat emanak, almendrak, hurrak, eta anakardoak!  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 43. orr.

13 joko, kirol, azterketa eta kideetako batean parte-hartzaile bakoitzaren jarduna zenbatzeko eta baloratzeko erabiltzen den banakoa. ik tanto.

Maiaren bertsoak 17,5 puntu jaso zituen, eta Iturriagarenak, aldiz, 20.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 157. orr.

Flitwickek isilpean esan zidan ehuneko ehun eta hamabi puntu atera nituela haren azterketan.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 245. orr.

Inoiz baino zailagoa da aurten Santiago Bernabeun punturen bat ateratzea.  Berria - Kirola   2004-12-12

Pistan egon zen 21 minutuetan 16 puntu, bost errebote eta bi asistentzia lortu zituen.  Berria - Kirola   2004-11-05

Buruko indarra berreskuratzeko garrantzi handiko puntua da Osasunaren aurkakoa.  Berria - Kirola   2004-03-07

Igandean hiru puntu garrantzitsu galdu arren, sailkapenean ondo kokatuta jarraitzen dugu.  Berria - Kirola   2004-03-11

2. proba: banaka, 45 ontzako enbor bat zeinek ebaki aizkorakada gutxienean (2, 1, 0 puntu).  Berria - Kirola   2004-06-27

Garikoitz Sarriugarte sailkatu zen bigarren (377,5 puntu), eta Xabier Enbeita, hirugarren (357,5 puntu).  Berria - Kultura   2004-10-17

Baina nik ez markaturik ere, eskerrak beste bat aski abila izan zela, eta horra beraz, gure taldearentzat lau puntu gehiago!  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 51. orr.

Gehigarrizko puntua lortzen badute (4 entsegu eginda), are eta hobeto.  Berria - Kirola   2004-01-27

-Eta puntu bat kenduko zaio Gryffindor etxeari zure lotsagabekeriagatik, Potter.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 127. orr.

Puntu erabakigarriak lortu zituen, eta partida ia erabakita utzi zuen.  Berria - Kirola   2004-06-03

Vigon lortutako puntua erabakigarria izan zen.  Berria - Kirola   2004-06-02

Horrek puntu bat esan nahi du Sabethen alde, joko-arauen arabera.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 228. orr.

Berrogeita hamar puntu burua zeharkatzen badiozue!  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 194. orr.

Ehun punturen aldeaz galdu dugu, ezta?  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 149. orr.

Sailkapenean lehen dira lau punturen abantzuarekin.  Herria   2001-11-15

Slytherin zihoan txapelketan buru, berrehun puntuko aldeaz.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 244. orr.

13 puntuko aldea dago Bettini eta Rebellinen artean, baina alde hori ez da gaindiezina.  Berria - Kirola   2004-10-16

Zortzi puntuko aldea izatetik (41-49) hamabost puntuko aldea izatera heldu zen minutu gutxi batzuetan.  Berria - Kirola   2006-01-19

Igoera sistematikoa izan zen hasieran, 2 puntu urteko.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 72. orr.

Orain artean gidabaimenak 12 puntu zituen eta egindako pettoen arabera murrizten zen ondasun hori.  Berria - Euskal Herria   2004-03-02

Bi baso alkoholekin sei puntu gutxiago gidabaimenean.  Berria - Kultura   2004-07-11

14 arrazoibide, eztabaida, testu edo kidekoren bateko gaietako bakoitza; gai baten alderdi partziala; alderdia.

Negoziaketa horietarako puntu guztiak Kleimanekin prestatuak zeuzkan aitak.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 106. orr.

II. liburuko 1. kapituluan garbi ikusten da puntu hori.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 210. orr.

Puntu bat geratzen zen hitz egiteko, eta aurki lotu genuen hura ere.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 86. orr.

Bertagotik aztertu eta egiaztatu beharko litzateke puntu hau, nolanahi ere.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 33. orr.

Puntu honetara heldu ondoren galdera nabarmena datorkigu burura: [...].  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 204. orr.

Bost puntu ditu oinarri Bruselan aurkeztuko duten proposamenak.  Berria - Euskal Herria   2004-10-12

Mozioaren lau puntuak.  Berria - Euskal Herria   2004-05-19

Agenda hitzartu ondoren, lehenengo puntua betetzera pasatuko dira.  Berria - Mundua   2004-08-25

Hor sartzen da bigarren puntua: energia berriztagarriak.  Berria - Harian   2006-02-18

Ministroak 55 minutako hitzaldian deusik ez zuen ihardetsi puntu horietaz.  Herria   2005-11-03

Guztira, hamahiru puntu eztabaidatu behar zituzten legebiltzarkideek.  Berria - Harian   2005-02-18

Zinegotziek ez zuten puntua onartu, atxiloketen arrazoia zein zen ez zekitela argudiatuta.  Berria - Euskal Herria   2004-11-27

Epaileek Sanzen dekretua ontzat jo dute, hiru puntu baliogabetuta.  Berria - Euskal Herria   2004-06-26

Patronalarekin akordioaren puntu askotan dituzten «ezberdintasunak» azpimarratu zituen.  Berria - Ekonomia   2004-07-20

Guretzat oinarrizkoak diren puntu batzuk zuzentzen ez badira, eredu sozial propioaren alde egiten ez badu, [...] eta guztiontzako eskubideen Europa izango ez bada, guk konstituzio honi ez diogu sostengurik emango.  Berria - Euskal Herria   2004-06-03

Puntu honetan, hizkuntzalariak ez datoz bat.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 36. orr.

Puntu hauxe iruditzen zait eztabaidagarriena.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 123. orr.

Bi puntu geratzen dira argitu gabe: zergatik ez dira kristalak tubuluetako paretetara itsasten, eta zergatik ez dituzte, elkarri itsatsi, eta kristal-koskor handiagoak eratzen?  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 199. orr.

Aldi berean, inportazioei kendutako eskubideek ere estatuaren finantza-egoera sendotu zuten, eta puntu horretan, gainera, bat zetozen estatuaren interesak eta negozioen esparrukoak.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 37. orr.

Puntu honetan, bada, kontrako jarrerak daude teoria innatista baten, Gestalt-en, eta ikasketaren teoria baten, konstruktibismoaren, aldetik.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 69. orr.

Neurozientziak, puntu horretan, ezin du argitu "goragoko" maila bateko aldaketa horiek zer oinarri duten garunean.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 58. orr.

Berez, galdera sail bi hauek puntu berera daramate.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 52. orr.

Baina antzekotasun-puntu horiek nabarmen uzten dituzte.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 185. orr.

Biek dute beren arrazoi-puntua, biak daude oker interpretazio oso bati bagagozkio.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 14. orr.

Adostasun puntuak badira, hala ere.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 76. orr.

15 (izenondo eta izenlagunekin)

Dokumentuko puntu nagusiak.  Berria - Gaiak   2004-04-13

Hauxe duk oinarrizko puntua.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 234. orr.

Hortik dator, argi eta garbi, proposizioaren bigarren puntua.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 85. orr.

Azken puntu hori, nolanahi ere, ez zen inondik inora onartu.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 139. orr.

Lehen puntua da hartu ditudan ongiak gogora ekartzea -sortua izana, berrerosia eta mesede bereziak-, handietsiz eraspen biziaz zenbat egin duen nigatik Jainko gure Jaunak.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 1390. orr.

Gure arteko harremanen puntu ilun bat baino gehiago argi ditzaketenak.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 245. orr.

Beste puntu gogoetagarria: prezioak.  Herria   2003-08-07

Gizateriaren historiako puntu ilunenetako bat da esklabotza.  Berria - Gaiak   2004-01-02

Britainiarrek Indian izandako herri-administrazioaren puntu indartsu eta ahulak.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 452. orr.

Edonola ere, zibilizazioek badute puntu komun bat: aparteko klase bat izatea gizarte primitiboekiko.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 419. orr.

Orain arte ez didak puntu bakar batean ere esana egin.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 47. orr.

Kristautasunak paganismoaren gain izandako garaipenak... deklamazio-gai berriak eman zizkion hizlariari eta eztabaida-puntu berriak logikariari.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 101. orr.

Desberdintasun-puntu harrigarri batzuk ere.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 185. orr.

Gutxieneko puntuak «oso ongi zehaztea» izango da Kontseiluaren hurrengo lana.  Berria - Euskal Herria   2004-01-14

Dudazko puntua da orobat gorpua hain azkar azaleratu izana, baita bi egunez hilda egon ondoren jaurtiki bazuten ere.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 139. orr.

Amurizaren puntu ahula ez baina haren bertute handiena da hori, agian.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 168. orr.

Hasieratik argitu beharreko puntua da hau.  Jenaro Garate   «Gizakia maitagogoa da», 2001 - 18. orr.

16 neurria.

Fresko atera dute, bere puntuan...  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 119. orr.

Mortero hori bere puntuan nahastuz.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3290. orr.

17 jostean, puntada. ik beherago 34.

Kolpeen ondorioz gizonetako bati sei puntu eman behar izan zizkioten buruan.  Berria - Euskal Herria   2006-02-11

Gaur egun zirujau trebea da [...] estetikako ebakuntza bat egin ondoren puntuak txikiak eta era dotorean ematen dituena.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 257. orr.

-Erdu datorren astean buruko puntuak kentzeko.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 81. orr.

Soniak abilezia izugarria zuen orratzaz eta hariaz mota guztietako oihalak egiteko [...] batean puntu mota bat erabiliz bestean bestea.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 65. orr.

Eguraldiak ere asko esan nahi du eta! -adierazi zuen Püchl andreak, eta puntu-lana egiten segitu zuen.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 16. orr.

Bezeroren bat sartzen bazen, puntu lana ez eteteko, txerri gantz potea edo barraskilo kaxa ekartzeko eskatzen zion mutilari.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 81. orr.

Joste-harien puntuetan, ordea, papera ez zegoen moztuta, etenda baizik: nabarmena zen lan hura egin zuena hariak mozturik azaleztatze-lana itsusteko beldurrez aritu zela.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 10. orr.

18 euskal bertsoetan, errimarainoko esaldia edo lerroa.

Zortziko txikian, zortziko handian bezala, lau puntu eta zortzi lerro izango ditugu, eta errimak lerro bikoitzen bukaeran jarriko.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 85. orr.

-Lehen segmentua, aurreneko bi puntuek osatua, bi oinak metaforen bidez adierazirik ageri dituena.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 194. orr.

Bertso bat osatzen da bi, hiru edo bertsolari gehiagoren artean, bertsolari bakoitzak puntu bana txandaka boteaz.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 111. orr.

Bakarka hasierako puntua emanda, bina bertsori erantzun beharko diote zortziko txikian.  Berria - Kultura   2006-04-01

Zortzi silabakoak dira puntu guztiak, ez da hori bertsolarien usadioa.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 215. orr.

Zortziko handiaren egitura bera du baina puntu bat (edo bi lerro) erantsiko dizkiogu.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 84. orr.

Diskurtso txiki bat da, nolabait, puntu bakoitza, bertsolariak eskala txikian jardun erretoriko guztia errepikatu behar izaten duen azpi-diskurtsoa.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 190. orr.

Ariketa modu honetan, gai-jartzaileak hasiko du bertsoa, puntua jarriz, eta bertsolariak amaitu egin beharko du.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 111. orr.

Ezaguna da Arozamenari zer gertatu zitzaion, gaijartzaile batek puntua jarri ziolarik: "Belgikarren erregin dugu Fabiola...".  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 72. orr.

Bost puntuko moldea dela, laukoekin batera, bertsolariek sarrien erabiltzen dutena.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 187. orr.

Hori egin du bertsoaren bigarren puntuan.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 213. orr.

Oilasko-biltzearen kontu horrek bertsoaren azken puntua ahaztuarazi dit.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 25. orr.

19 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Hortik aurrera, inprobisazio hutsean aukeratutako puntu-hitzen arabera moldatuko ditu bertsoa osatzeko erabiliko dituen gainerako argudioak.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 188. orr.

20 puntuansup_1 adlag berehala, segituan.

Puntuan hasi nintzen larritzen, zertarako nahi ote ninduen asmatu ezinik.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 113. orr.

Aire lehor horrek puntuan sika dezake edozein zapi busti.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 42. orr.

21 puntuansup_2 helburua betzetzeko prest.

Deportivorekin, gainera, puntuan jartzea kostatu zitzaion arren, dezente jokatzen ari da.  Berria - Kirola   2006-01-14

Elikatzeko sukaldeko eta mahaiko ekipamendu osoa ez ezik, espazioa ere puntuan eta garbi mantentzea.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 56. orr.

Diskoa amaitzera etorri da Euskal Herrira, grabatutako diskoa nahastu eta puntuan jartzera.  Berria - Kultura   2004-03-18

Ferrari bere taldea Valentzian ari da egunotan, 2006ko autoa puntuan jartzen.  Berria - Kirola   2006-02-01

22 puntuansup_3 (-tzeko atzizkiaren eskuinean) zorian.

Zaputzen bat egiteko puntuan nago.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 47. orr.

Iturbide ez zebilen batere erratua erotzeko puntuan zegoela esan zuenean.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 21. orr.

Zainak lehertzeko puntuan jartzen zaizkionean, senak ez diola laguntzen, senak ez diola ezer esaten.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 134. orr.

-Nora, orduan? -bere baitatik ateratzeko puntuan ematen zuen noble gipuzkoarra.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 296. orr.

Amorruak itsuturik, tiro egiteko puntuan egon nintzen.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 284. orr.

Begiak itxita neuzkan, negar egiteko puntuan...  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 80. orr.

Darling jauna eskaileretan gora arrapaladan joateko puntuan egon zen.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 66. orr.

Negar egiteko puntuan egon nintzen, baina, zorionez, eutsi egin nion.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 134. orr.

Goitika hasteko puntuan nintzen.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 60. orr.

Nerbio krisiak jotzeko puntuan zen: utzi egin nuen urruntzen.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 270. orr.

23 puntuansup_4 (orduez edo uneez mintzatuz) zuzen.

Eguerdiko trena puntuan iritsi zen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 137. orr.

Ezarritako orduan puntuan jangelara abiatu eta mokadu bakoitza 25 aldiz mastekatzen zuen.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 139. orr.

Biharamun goizean, seietan puntuan jo zuen konpondutako iratzargailuak.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 40. orr.

Zortzietan puntuan lanean hasi behar dut.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 189. orr.

Hamabi eta erdietan puntuan, igande goiz eguzkitsu hartan, atean jo zuten Julio Rekexoren apartamentuan.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 287. orr.

Hark joko zuela elizako kanpaia hamarrak eta laurdenean puntuan.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 125. orr.

Zer moduz zortzietan puntuan ostegun iluntzean?  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 193. orr.

Bederatziak puntuan dira "Turgeniev"eko erlojuan.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 264. orr.

Bederatziak puntuan, ez minutu bat gehiago ez minutu bat gutxiago.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 281. orr.

Erlojuan hamarrak puntuan ziren Josebak aulkia hartu zuenean.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 77. orr.

Bostak puntuan direnean hasten dira gonbidatuak iristen, autoz, taxiz, oinez.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 168. orr.

Zortziak eta erdi puntuan direnerako gelan egon behar du berriro.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 143. orr.

24 inflexio puntu ik inflexio 4.
25 jo-puntu jomuga.

Uztaia teinkatu eta bere gezien jo-puntu egin nau.  Elizen arteko biblia   Nk 3,12

Alavesen, gaur egun, norbait jo puntuan baldin badago, hori Piterman da; bai, behintzat, zaleei dagokionez.  Berria - Kirola   2006-01-27

Arku bat bortizki teinkatzen den bezala, azkena urrutira jaurtiki nahi denean eta jo-puntuan eman.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 98. orr.

Legearen jo-puntuan diren gazteak izan dira eguneko protagonistak, eta guztiek duintasuna aldarrikatu dute.  Berria - Ekonomia   2006-03-08

Hiru gezi jaurtikiko ditut alde horretarantz, jo-puntura botatzen ariko banintz bezala.  Elizen arteko biblia   1 Sm 20,20

26 oraintxe puntuan. ik oraintxe 9.
27 puntu egin ik beherago 34.
28 puntu geldi abiadura-aldagiluaren egoera motorraren indarra gurpiletara helarazten ez duenean. ik lokagune.

Frenatu eta puntu geldian utzi du 2CVa.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 157. orr.

29 puntu kardinal ik kardinal3 2.
30 puntu-puntuansup_1 zuzen-zuzen.

Puntu-puntuan, ohi legez, hasi ziren irteten langileak.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 206. orr.

Trena puntu-puntuan irten zen, eta trenera jende asko igo bazen ere, bakar-bakarrik nengoen nire konpartimentuan.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 195. orr.

Haren barruko ordularia puntu-puntuan ibiltzen zen, inondik ere.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 13. orr.

Agenda bete zaio azken egunotan eta egunak erabat luzatu, baina puntu puntuan iritsi da hitzordura, larunbat goizean.  Berria - Harian   2006-03-26

Bertan ipintzen zuen orduan ateratzen saiatzen nintzen, puntu-puntuan, hutsik egin gabe.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 17. orr.

Hamarretan puntu-puntuan egongo da behean, osoko bilkura dagoenez gero.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 53. orr.

Ordu bi eta erdietan, puntu-puntuan, hasi ziren langileak kaleratzen.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 227. orr.

Elizako erlojuak bostak jotzean, puntu-puntuan, orrialdeak, lumak eta tinta-ontzia altxatzen zituen, tarrapatan lekutu aitzin.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 138. orr.

Bederatziak puntu-puntuan baldin badira nola demontre egon daitezke dagoeneko nire zain, galdetu zion bere buruari, baina ez zion ezer erantzun neskari.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 142. orr.

Puntu-puntuan esaten ez den egiari oso zaila gertatzen zaio gero bere lekua hartzea.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 18. orr.

31 puntu-puntuansup_2 (-tzeko atzizkiaren eskuinean) zorian.

-Izadiaren sekreturik handienetako bat argitzeko puntu-puntuan gaude oraintxe bertan -zihoen-; lur honetako sekreturik handienetako bat, nahi dut esan.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 317. orr.

Baina inoiz ez zidan popatik eman, noiz edo noiz huraxe eskatzeko puntu-puntuan egon banintzen ere.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 23. orr.

32 puntu-puntuansup_3 neurri-neurrian.

Behar zen bezala zegoen muina: sendo, artean, puntu-puntuan egosia, eta hezurrari atxikia betiere.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 187. orr.

Aurretik barkamena eskatu behar diot Eugeni ederrari: zigorrez astintzen utzi behar dit puntu-puntuan jartzeko.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 189. orr.

Lucinda bezalako neskatoek -pentsatu nuen- seguru ez dutela gehiegi loditzeko edota gehiegi argaltzeko arazorik, seguru bere puntu-puntuan dagoela neskatoa.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 41. orr.

Castro hilabete barru egongo dela puntu-puntuan esan du Kortak.  Berria - Kirola   2004-07-08

33 puntu-puntuan4 prest-prest.

Puntu-puntuan zegoela iritzi zuenean, lakio bat prestatu zuen Teresak.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 158. orr.

Munio puntu-puntuan ikusi duenean, ordea, bat-batean sekulako barne-korapiloa askatu izan balitzaio bezala, esan egin dio: "Iñigok bortxatu egin nau".  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 36. orr.

Kanoi, pistola eta labanak puntu-puntuan eduki behar ziren, distiratsu.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 141. orr.

Orduak igaro nituen puntu-puntuan jartzen eta apaintzen.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 12. orr.

Puntu-puntuan nengoela, beltzak bere ahalmen guztia sartu zuen nire barruan, eta bultzaka hasi zen kementsu, nire gizonak klitorisa igurzten eta titimuturra horzkatzen zidan bitartean.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 95. orr.

Bazekien Robertok mozkortua nahi zuela, puntu-puntuan, sexua eskaintzeko gaitasuna izaten den istant horretan.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 60. orr.

Iaz sasoi betean zenak, aurten besoa ez daukala puntu-puntuan,  Berria - Kirola   2004-05-20

34 puntua egin1 (orobat puntu egin; Euskaltzaindiaren Hiztegian puntua egin agertzen da) hari puntadak emanaz ehuna osatu.

Ia egunero ikusten nuen-eta, etxetik gymnasiumera nindoala, puntua egiten eta puntua egiten bere etxeko balkoi beiradunean.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 113. orr.

Lasaitasun tinkoz ari zen puntua egiten, ezpainak apur bat zimur.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 66. orr.

Arrain saltzaileek, mahai hutsen atzean eserita, puntu egiten zuten, bizkarra makur.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 190. orr.

Arreta osoa puntua egiten jarria, eta kemena hatzetan, haren itxurak harritzeraino ahula ematen zuen lehen begiratuan.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 117. orr.

Andreak telebista aurrean puntu egiten utzi eta lotara abiatu ginen.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 91. orr.

Puntua egiteko orratza.  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 23. orr.

Baita agian puntu egiteko orratz pare batekin ere.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 129. orr.

Puntua egiteari utzi zion; eskuetan zintzilik eutsi zion galtzerdi marroi gorriztari pixka batean.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 67. orr.

Mutilak harresiaren gorenetik ikusten zuen neska, etxeko galerian txintxo-txintxo eserita, jostatzen edo puntua egiten ikasten.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 47. orr.

Ilunabarrean puntu egiten eta elkarri esamesak kontari egoten ziren emakumeek.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 27. orr.

Artile kizkurreko izpi luzeez egindako alfonbra harro horietako bat zabaltzen zen, pazientziazko lan handia, Lisa ederrak bere salmahaian puntu eginez burututakoa.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 90. orr.

Tragedia haren ondoren, puntua egite sukartsuari ekin zion.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 115. orr.

35 puntua egin2 ipar aztertu, ikertu; balantzea egin.

HERRIAk puntua egin du Filipe Goietxe, “Hautetsi Abertzaleak" elkarte antolatzaileko kidearekin.  Herria   2001-11-15

Iparraldeko ekonomiaren puntua egiteko parada eman du Baionako komertsa auzitegiko urte berri aktak joan den astearte goizean.  Herria   2005-02-27

Botere publikoak bildu direlarik joan den astelehenean Euskal Herriko "Hitzarmen bereziaren" puntua egiteko, ohartu dira sei urterentzat finkatua den antolamendu horretan kultur saileko proiektuek beranta hartua dutela.  Herria   2005-05-05

Unibertsitate proiektu horren puntua egiteko urte bat honetan sei aldiz geroratua izan den bilkura uztail hastapen hortan beharra da.  Herria   2005-06-09

Sei hilabeteko zuzenketa judizialpean ezarria izan baitzen SA6FAM altzairu lantegia joan den otsailean, epe erdiko puntua egin dute joan den astean Baionako komertsio auzitegian.  Herria   2004-05-13

36 puntuz puntu

Dena esplikatu nion puntuz puntu, ulertu egin zuen, eta orain ardura handi-handia agertzen du nire segurtasunaz.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 170. orr.

San Frantzisko zegoen komentura iristean, puntuz puntu kontatu zien guztia.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 951. orr.

Lapurrek, Jainkoaren grazia eta errukiari esker, hitzez hitz eta puntuz puntu entzun eta bete zuten anaiek apaltasunez eskatu zietena.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 682. orr.

Printze beraren beste konstituzio bat dugu, ediktu hori aipatzen duena, eta prezepzioen gehiegikeria guztiak puntuz puntu zuzentzen dituena.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 311. orr.

Bukaera horretara iritsi ahal izateko, puntuz puntu (etapaz etapa) egiten du bertsolariak bidea (bertsoa), saiatuz betiere egin beharreko ibilbide osoa begi-bistatik ez galtzen.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 190. orr.

Eta puntuz puntu gogoratzen nuen heriotzaren hurbiltasunarekin inoiz izaten den sentipen berezi hori: ustekabeko aisia bat.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 57. orr.

Ezagutzea ez da antzekotasuna puntuz puntu egiaztatzea, bestela baizik: ikusmenaren osagai aldagaitzak berriro aurkitzea da, dagoeneko, ordea, forma handien modura-edo egituratuak, batzuetan behintzat.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 80. orr.

Hizkuntza ez baita puntuz puntu gainerako gizarte erakundeen parekoa.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 36. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 8 aldiz agertzen direnak)

azken puntu (17); beste puntu bat (15); beste puntu batean (8); bi puntu horiek (10); erreferentzia puntu (11); gehigarrizko puntu (15); gehigarrizko puntu bat (11); harrotasun puntu (12); inflexio puntu (21); inflexio puntu bat (10); lortutako puntu (8); marra puntu (9)

puntu bakar (53); puntu bana (17); puntu banaketa (12); puntu banatuko (8); puntu bat gehiago (14); puntu bat lortu (9); puntu bat lortzea (8); puntu bateko aldea (8); puntu batu (15); puntu beltz (22); puntu beltz bat (8); puntu berean (12)

puntu ditu (61)

puntu egin (53); puntu egin zituen (27); puntu egiten (17); puntu egokia (13); puntu egokian (9); puntu eman (22); puntu eman zizkioten (9); puntu erdi (13); puntu eskasera (9); puntu eskuratu (19); puntu eta aparte (8); puntu eta koma (10)

puntu finko (14)

puntu galdu (20); puntu garrantzitsu (21); puntu garrantzitsua (10); puntu gehien batzen (14); puntu gehien lortzen (10); puntu gorena (13); puntu gorri (9); puntu gutxi (10); puntu gutxiago (39); puntu gutxiagorekin (12); puntu gutxien (16)

puntu handiagoa (9); puntu hartan (18); puntu hartara (8); puntu hau (32); puntu hauek (14); puntu honetan (94); puntu honetara (31); puntu honetaz (11); puntu honi (12); puntu hori (87); puntu horiek (39); puntu horietan (8); puntu horrek (15); puntu horren (10); puntu horretan (93); puntu horretara (21); puntu horretaraino (14); puntu horri (24)

puntu igo (13); puntu ilun (9); puntu irabazi (18); puntu izango (26); puntu izango dituzte (13)

puntu jaitsi (13)

puntu jakin (18); puntu jakin batean (8); puntu jaso (8

puntu kardinalak (9); puntu kendu (8); puntu kenduko (9); puntu kopuru (32); puntu kopuru bera (8); puntu kopurua (17)

puntu laurden (21); puntu lortu (104); puntu lortu zituen (40); puntu lortuta (9)

puntu marra (9)

puntu nagusi (13); puntu nagusiak (20)

puntu on (8); puntu ona (22)

puntu premia (38); puntu premia larrian (9); puntu premian (8); puntu puntu (10); puntu puntuan (58)

puntu sartu (61); puntu sartu zituen (31); puntu txiki (17); puntu zituen (11)

puntuz puntu (41)

sasoi puntu (62); sasoi puntu ona (14)

azken puntua (24); bigarren puntua (26); g puntua (12); gehigarrizko puntua (26); inflexio puntua (28); lehen puntua (62); lehen puntua lortu (9); lortutako puntua (10); puntua egiten (15); puntua emanda (11); puntua izan (13); puntua jarri (8); puntua lortu (19); puntua lortu zuten (8); sasoi puntua (25)

adostasun puntuak (15); jokaldiak eta puntuak (16); lehen hiru puntuak (12); lehen puntuak (15); puntuak banatuko (8); puntuak batzea (11); puntuak batzen (11); puntuak behar (12); puntuak behar ditu (8); puntuak eskuratu (22); puntuak eskuratzea (13); puntuak eskuratzeko (20); puntuak irabazi (12); puntuak irabaztea (10); puntuak irabazteko (12); puntuak irabazten (10); puntuak lortu (29); puntuak lortzea (18); puntuak lortzeko (24); puntuak lortzen (12); puntuak pilatzen (9)

bere puntuan (10); den puntuan (13); egiteko puntuan (18); hasteko puntuan (10); puntu puntuan (58); puntuan egon (28); puntuan egon zen (12); puntuan jartzeko (8); puntuan nengoen (8); puntuan zegoela (13); puntuan zegoen (10)

sasoi puntuaz (3)

puntuei esker (8)

hiru puntuen bila (15); puntuen arabera (15)

lau puntugatik irabazi (4)

bederatzi puntuko (16); bi puntuko aldea (10); bost puntuko aldea (16); hiru puntuko aldea (21); lau puntuko aldea (20); puntuko aldea atera (9); puntuko aldea ateratzen (22); puntuko aldea dago (10); puntuko aldea du (10); puntuko aldea kentzen (15); puntuko aldea lortu (9); puntuko aldearekin (18); puntuko aldeaz (9); puntuko igoera (9); sei puntuko aldea (13); zazpi puntuko aldea (12)

puntura dago (17); puntura ditu (9); puntura du (22); puntura dute (11); puntura gerturatu (10)

punturen bat lortzea (12)

punturik lortu (14)

puntutan amaitu (8)

zein puntutaraino (11); zer puntutaraino (8)

puntutik gora (10); puntutik gorako (8)

puntuz puntu (41)


puntuagarri 1 izond puntuak lortzeko balioa duena.

Juan Mari Lopez eta Erika Lagoma izan ziren, zorteak hala erabakirik, saio puntuagarria hasi zutenak.  Berria - Kultura   2004-03-14

Bertsolari bakoitzak puntuagarri ziren zortzina bertso kantatu ostean, epaileen erabakiz, Lasarte eta Orioko bertsolariak igaro ziren finalera.  Berria - Kultura   2004-07-06

Bandera igandean 12:00etan jokatuko da, eta ez da puntuagarria izango sailkapenerako.  Berria - Kirola   2004-08-11

Hijazok iragarri zuen zozketaz erabakiko direla lehenengo hamar proba puntuagarrietako txandak.  Berria - Kirola   2004-05-22

Ohi bezala, lau proba puntuagarri izango dituzte, eta puntu gehien batzen duen taldeak egingo du aurrera.  Berria - Euskal Herria   2006-03-25

Aurtengo TKE Ligak hamalau estropada puntuagarri izan ditu, eta guzti horietatik erdiak irabazi ditu Urdaibaik.  Berria - Kirola   2004-09-21

Euskal Herriko Txapelketarako puntuagarriak dira.  Berria - Kirola   2004-03-27

Pro-Tour Ligarako puntuagarria da, eta faboritoa Tom Boonen da (Quick Step).  Berria - Kirola   2006-04-05

Seigarren puntuagarria, gaur.  Berria - Kirola   2004-07-25

2 ez-puntuagarri izond

Datorrenean lehen probatik puntuak banatzen hasiko dira, eta hemezortzi probatatik bakarra izango da ez puntuagarria.  Berria - Kirola   2004-12-12

Hamalau estropada puntuagarritik zazpi irabazi dituzte, eta hiru ez-puntuagarritik bi.  Berria - Kirola   2004-09-21

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

estropada puntuagarri (7); hamalau estropada puntuagarri (3); lau proba puntuagarri (16); proba puntuagarri (19)

estropada puntuagarria (15); ez da puntuagarria (6); hamargarren estropada puntuagarria (4); puntuagarria izango (11)

estropada puntuagarriak (6); estropada puntuagarriak jokatuko (4); proba puntuagarriak (3)

estropada puntuagarririk (3)


puntuaketa 1 iz puntuatzea; puntu kopurua.

Zerbitzuan bost urte daramaten medikuek puntuaketa hobea daukate, berriek gutxiago.  Berria - Euskal Herria   2004-07-09

Saio bakoitzak bere puntuaketa izango (3, 2, 0 puntu), eta horren arabera osatuko da sailkapen orokorra.  Berria - Kirola   2004-06-27

Epaileek puntuaketan Joselu izan zela garaile erabaki zuten, eta antzeratsu jazo zen hurrengo bietan ere.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 154. orr.

Jakina, Agurainen erroldatutakoek dute lehentasuna puntuaketan.  Berria - Euskal Herria   2004-05-14

Puntuaketa baten bitartez sariak banatzen dituen epaimahai baten aurrean lehiatzen dira bertsolariak.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 41. orr.

Alegia, finalak zerotik hasten direla puntuaketari dagokionez, baina ez direla hutsetik hasten, epaimahaiaren subjektibotasuna asko bereganatzen baitu finalerdi disdiratsu batek.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 172. orr.

Proba bakoitzak bere puntuaketa izango du, eta, guztira, 43 puntu izango dituzte jokoan.  Berria - Kirola   2004-10-23

Kirol bakoitzak bere puntuaketa eta sailkapena izango du, lehian ariko diren taldeen arabera.  Berria - Kirola   2004-08-21

2 (hitz elkartuetan)

Egungo puntuaketa sistemarekin zaila da bi gidarik erregularki puntuak lortzen badituzte elkarri diferentzia askorik ateratzea.  Berria - Kirola   2006-05-09

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bakoitzak bere puntuaketa (3)


puntual 1 izond ordu-orduan, puntu-puntuan heldu ohi dena.

Neure burua madarikatu nuen puntualegia izateagatik.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 13. orr.

Ni neu ez naiz batere puntuala, badakit, baina atsegin zait puntualitatea besteengan.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 153. orr.

2 adlag ordu-orduan, puntu-puntuan.

Puntual iritsi zen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 140. orr.

Mussoliniren garaian gauza asko egin omen ziren lan publikoen alorrean, eta trenak puntual iristen hasi ziren, esaten dutenez.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 173. orr.

Aurrezki-kutxako langileak puntual ematen zizkion bere soldataren aurrerapenak.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 158. orr.

3 bereizia, behin edo noizean behin gertatua.

Ez zen akats puntuala izan, izen ezezagun baten transkripzio okerra baizik.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 186. orr.

Hainbat informazio puntualen arteko erlazioa kokatu eta, kasu batzuetan, ezagutzea.  Berria - Harian   2005-01-02

Alzheimerraren kasu gehienak puntualak dira, ez herentziaz jasoak.  Berria - Gaiak   2006-05-09

Atzera begira dago egina liburu hau, orain puntual batetik hasita baina atzerantz doan gezia jaurtikiz.  Berria - Kultura   2004-01-02

Hala ere, oroitzapenak, asko, puntualak eta oso ederrak.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 23. orr.

Kontziente izate hori hedatzen bada ere, nahi den bezain zehatza eta puntuala bada ere, dena dela, haiek errepresentazio soilak izaten jarraituko dute.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 110. orr.

Ezerezaren esperientzia erlijiosoa, Erdi Aroan adierazpen nabarmen eta puntuala Meister Eckhart, Johannes Tauler eta Heinrich Susorengan daukana.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 3. orr.

Euskal-Billera elkartearen ekimenez gertatutako kontu puntuala izan zen arren, haurrak Danborradan txertatze hura Danborrada egonkortzeko lehenengo urratsa izan zela esan daiteke.  Askoren artean   «Rataplan» - 62. orr.

Dena den, harreman eta ekimen horiek puntualak bezain solteak izan dira, jarraipenik gabeak.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 409. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

puntuala izan (8)


puntualitate iz puntualtasuna.

Ni neu ez naiz batere puntuala, badakit, baina atsegin zait puntualitatea besteengan.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 153. orr.

Ane, puntualitatearena serio hartzen zuenetakoa izanik, esandako ordua baino bost minutu lehenago azaltzen zen hitzartutako tokira.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 42. orr.

Deia hamarretan puntuan izan zen, aldez aurretik esan bezala, suitzarrei egozten zaien puntualitateaz.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 86. orr.

Aberria litzateke, heriotza fusilamentu pelotoiaren puntualitatearekin ez baletor.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 91. orr.


puntualizatu, puntualiza, puntualizatzen du ad zehaztu, argitu.

Baina guk "arraza historikoak" ulertu behar ditugu, puntualizatu ohi du Ortega-k.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 213. orr.


puntualki 1 izond puntualtasunez, puntu-puntuan.

Ostegunero bezala, puntualki, kultura-saileko arduradunaren mahaian uzten zuen artikulua mezulari batek.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 164. orr.

Ezen, ez baldin bazaio Printzeari puntualki obeditzen, ordena publikoa iraulia da ez da gehiago estatuan batasunik eta beraz, ez lankidetzarik, ez bakerik.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 51. orr.

Brissonek azaldu zuen bezala, «ahal bezala eta puntualki» ihardetsiko du botere publikoak.  Berria - Euskal Herria   2004-09-14

2 era puntualean, noizean behinka.

Puntualki nahiz zeharka, bada haien aipamenik.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 17. orr.

Erro japoniarrak flamenkoarekin uztartuz, guztiak kanta tradizionaletatik abiatuta eta puntualki oso herrikoi eta modernoak diren erritmoekin.  Berria - Kultura   2006-05-03


puntualtasun iz puntuala denaren nolakotasuna.

Puntualtasuna eta txukundadea izan zitezkeen bere bertuteak, baina pazientzia ez behinik behin.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 105. orr.

Askok uste du [...] alemanak, juduen gaineko iritziez haratago, eskuarki -edonork dakien legez, bestalde- garbiak, zuzenak direla, ordena, puntualtasuna eta lana maite dituztela.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 71. orr.

Klubak puntualtasuna eskatu die akziodunei.  Berria - Kirola   2004-12-30

29 urte daramatza erabat hutsik dagoen biltegiko ordena zaintzen, lanera puntualtasunez etortzen, enpresak jarritako arauak zorroztasunez betetzen.  Berria - Kultura   2004-12-08

Igarriko zion zer esan gura zuen hark bera bezalako puntualtasunaren maniatiko baten ahotan.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 7. orr.

Itxaronaldia laburrago egin beharrez, Kristinaren eta Ximurraren arteko iskanbila amestu nuen, lagunaren puntualtasun ezak eragina.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 344. orr.


puntuatu, puntua(tu), puntuatzen 1 du ad testu batean ortografia-markak ezarri.

Sarrerako orrian, erabili dituen irizpideen berri eman du Landak: testua ez du puntuatu; transkripzioaren lerro bakoitza testuaren lerro bakoitzari dagokio.  Berria - Kultura   2004-05-28

2 puntuak edo tantoak lortu.

-Jazarleek quafflea botatzen dute eta uztaietatik pasarazi behar dute puntuatzeko.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 152. orr.

Baina garrantzitsua da denboraldia puntuatzen hastea eta sendotasun itxura ematea.  Berria - Kirola   2004-03-09

Angelinak puntuatu zuenean, Harryk itzulipurdika batzuk egin zituen bere sentimenduak adierazteko.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 169. orr.

3 puntuak eman.

Jonen bertsoak oso behetik puntuatu zituela eman zioten aditzera epaimahaikideek.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 172. orr.

4 (era burutua izenondo gisa)

Seigarren proba izan zen luzeena eta puntuatuena, eta horretantxe lortu zuen nafarrak alderik nabarmenena; ia minutukoa Olasagastiri eta minutu eta 8 segundokoa Peñagarikanori  Berria - Kirola   2004-06-29


puntuazio (orobat puntuazione g.er.) 1 iz testu batean ortografia-ikurrak ezartzea; ortografia-marken multzoa.

Literaturako "maisu antzinakoek" [...], ez zuten puntuaziorik erabiltzen, eta etengabe jarraian idazten zuten erabateko askatasunez.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 113. orr.

Puntuazioa komaz eta puntuz baliatzen da soilik.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 59. orr.

Puntuazio egokia zein den jakiteko komeni da, behin testua idatzi ondoren, hura arnasa kontrolatuz irakurtzea.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 360. orr.

Oso liburu bitxia da, puntuazio numeriko bidez ordenatutako aforismo laburretan dago idatzita.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 130. orr.

Ekonomia prosodikoa, izatez, kaligrafia edo ortografia edo puntuazioa bezain arrotz zaio arteari: erretorikak bere jatorria auzilaritzan eta kantuak berea musikagintzan izateak ez digu orain artean utzi egia garbi hori ikusten.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 31. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Izaki bereizi bihurtu ordez, egoera berezi batera erbesteratu ordez, puntuazio-ikur bat bailitzan, estatus arrunta izendatu zitzaion ikur horri: zifra bilakatu zen. -Esaldi baten (edo hitz baten) adiera indartzeko erabili ohi diren puntuazio-markak (harridura-marka, galdera-marka...) eta bestelako baliabideak (etzanak, belztuak...  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 282. orr.

Ofizioaren bihurrikeriarik bihurrienak, puntuazio kontuak eta.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 62. orr.

Herri eskolatu zenbaitek erabiltzen zituzten puntuazio sistemak [...].  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 113. orr.

Lanok bildu, irakurri eta oharrak idazten dizkie, puntuazio-, ortografia- eta erabilera-akatsak zuzentzen, argudio ahulen ondoan galdera-markak ezartzen, idazlan bakoitzari kritika labur eta adeitsu bat eransten.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 11. orr.

3 puntu kopurua.

Lortutako puntuazioa: 497.  Berria - Harian   2005-01-02

Etxeen Kopa irabazleari eman behar zaio, eta puntuazioa honela dago: laugarren lekuan, Gryffindor, hirurehun eta hamabi punturekin; hirugarren, Hufflepuff, hirurehun eta berrogeita hamabirekin [...].  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 275. orr.

Sarrerako puntuazioa, ikasleen artean.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 171. orr.

Etxahun Lekue eta Unai Iturriaga gailendu ziren puntuazioan, baina bertsotan ongi egin zuten beste laurek ere.  Berria - Kultura   2004-11-30

1etik 4ra arteko puntuazioan, 3,5 lortu du filmak, Salvador Allende (3,4) eta Beautiful Boxer-en (3,2) aurretik.  Berria - Kultura   2004-09-23

Puntuazio berberarekin sailkatu da Oihane Perea.  Berria - Kultura   2004-04-25

Zure erantzunen arabera taula bat osatuko du pisua alokatu nahi duenak eta puntuaziorik altuena duenari deituko dio.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 17. orr.

Tutik jakin ez arren behar bezala jokatzen duenari puntuaziorik handiena emango diot ikasgai guztietan.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 329. orr.

Bi tasa horien arteko kenketa egiten da eta egiazko tasa begiz jotakoa baino handiagoa baldin bada, unibertsitateari puntuazio hobea ematen zaio.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 169. orr.

Hauxe izan da puntuazio orokorra eta sailkapena: [...].  Herria   2003-03-13

Konfederazioak aurkeztu dion egitasmoak, haren iritziz, ez duelako beharrezko puntuazioa gainditu.  Berria - Euskal Herria   2004-03-09

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

puntuazio sistema (7)

lortutako puntuazioa (4); saioko puntuazioa (6)

puntuazioaren arabera (7)

puntuaziorik altuena (4)


puntuazione ik puntuazio.

puntudun izond puntuz osatua.

Egunkariko argazki puntudunak. Hauek lirateke beraz (gurutzedunak), ahoa zabaltzen duen unean, bertsolariak buruan "pasata" dauzkan zatiak, eta besteak (puntudunak), inprobisazio gorri-gorria liratekeenak: [...]. Ishihararen xafla klasikoak ere erakutsi genizkion, koloretako puntudun horietakoak.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 17. orr.


puntugile iz kirol batean puntuak egiten dituena.

Pauen, berriz, Beauxix da puntugile nagusia (121), eta estu lotu beharko dute.  Berria - Kirola   2006-02-18

Gainera, 16 puntu egin zituen jaurtiketetan; puntugile nagusia da (95 puntu).  Berria - Kirola   2004-04-02

Puntugilerik onena, berriz, Paul (Gloucester, Ingalaterra) da lehen postuan: 97 puntu.  Berria - Kirola   2004-04-13

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

puntugile nagusia (3)


puntuka (orobat puntoka g.er.) 1 adlag puntuz puntu.

Testu ondo taxutua, puntuka ordenatua, baina hala ere sentipen hori, ez dela idatzitakoaren guztiz jabe, zer esan nahi zuen eta zer esan duen erabat argi izango ez balu bezala.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 29. orr.

Puntukako gidatzeko baimena.  Berria - Mundua   2006-04-06

UPNk eskatuta mozioa puntuka bozkatu zen  Berria - Euskal Herria   2006-02-24

2 bertsolari bakoitzak puntu bat kantatuz.

Puntuka ari garenean, bi, hiru, lau edo bost bertsolarik, esaldi bana botatzen dugu, denon artean bertsoa osatzeko. Hori dugu hasierako puntua emanda, puntuka eta, neurri batean, binaka egiten diren ariketen kasua. Puntuka ari dela, inprobisazio ahalmena eta erreflexu bizkortasuna ditu bertsolariak ezinbesteko.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 120. orr.

Bukaera pentsatzeko ezinarengatik, memoriak huts egin duelako, puntuari erantzun behar zaiolako, puntukako ariketan... askotan aurkituko ditugu beraz, ohiko estrategia erabili gabe atondutako.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 112. orr.

Puntuka eta hamarreko handian ere txukun ibili ziren.  Berria - Kultura   2004-12-09

· Joxe Azurmendi eta Jon Sarasua irakasle eta idazleak «gai librean eta puntuka» ariko dira jendaurrean hizketan gaur Eskoriatzan, Meditazioa Moderniaren heriotzaz saioan.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 193. orr.

3 puntuak banaka lortuz.

Osasunak berean segitzen du: puntuka-puntuka, bidea eginez.  Berria - Kirola   2004-03-16


puntukatu, puntuka, puntukatzen 1 du ad puntadak egin.

Ez iezadazue arren eska oihal baliotsu horiek eskuz garbitzeko, prentsan lisatzeko, almidoiztatzeko, urratuak puntukatzeko, zarrastadak pasaratzeko.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 66. orr.

2 puntualizatu, zehaztu.

Baina elkar ikusi bagenu ere berdin zatekeen -puntukatu zuen Angiek.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 151. orr.

3 puntuz bete.

Jaisten ari nintzen bidearen aurrez aurre, laritzez berdaturiko haran bat ageri zen luzetara, eta haren atzean uda betean elurrez zurituriko mendiak: harana nire oinetan amaitzen zen, etxolaz eta aziendaz puntukaturiko larre zabal-zabal batean.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 120. orr.


puntuño (orobat ponduño) iz adkor puntutxoa.

K-2 Motela puntuño bat nola bilakatu den ikusi dut, nik baino lehenago bertze mendigoizale anitzek ikusi zuten moduan Baltororako bideari ekitean.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 143. orr.


puntutxo 1 iz adkor puntu txikia.

Berehalaxe ikusi zuten berriro benta, ia ikusezin, hain txiki, puntutxo beltz bat elurrezko uhin ikaragarrizkoaren oinean.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 278. orr.

Comalako bidetik puntutxo beltz batzuk mugitu ziren.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 161. orr.

Dena beltz ikusten dut, eta puntutxo gorri batzuk jira-biraka.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 201. orr.

Kaleak argizko puntutxoez osatutako ilaretan barna luzatzen ziren.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 181. orr.

Beirontziteria esmalte urdinezko puntutxo batez markaturik zegoen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 151. orr.

Ostera, begiaren erdiko puntutxo hura karraskatzen bada, argia bertan iraungitzen da eta ilunpea dator, globo distiratsua osorik egon arren.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 189. orr.

Laboratoriora itzulirik, irazki-orri bat hartu, bi puntutxo gorri egin bi laginekin, eta estufan ipini nuen, 80°C-ra.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 233. orr.

Gereziondozko oholari baino ez zion kolorea eman, gorrizta, arrasto eta puntutxo ilunekin.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 134. orr.

Iparreko Itsasoko portu hartan, unibertsoko puntutxo ñimiño ezdeus hartan.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 102. orr.

Ez zeukan egun osoa bulego batean giltzapetuta puntutxozko lerroen gainean sekula argituko ez ziren salaketak mekanografiatzen denbora alferrik galdu beharrik.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 44. orr.

Gaixoak eskuineko masaila erakutsi zion, eta ukitu arin batzuk egiten hasi zitzaion sendagilea, kolore puntutxo batzuk jarriko balizkio bezala.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 342. orr.

2 (kiroletan-eta) ik puntu 13.

Nik uste dut puntutxoren bat aterako dugula, eta beno, baina, ateratzen ez badugu ere, ziur egon ahaleginak egingo ditugula, eta beno, elastikoa izerditan blai utzi arte.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 139. orr.

3 neurria.

Erritmo bizi samarrean nabil poteoa egiten, ni bakarrik, eta dagoeneko "puntutxoa" hartuta daukat.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 64. orr.

Kalimotxotik ardo beltzera pasatu naiz eta erritmo berean jarraitzen dut; "puntutxotik" "puntutzarrera" pasatzen ari naizela susmatzen dut eta honela jarraituz gero ez dakit noraino ailegatuko naizen.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 64. orr.

4 (ukitutxoa) ik puntu 12.

Korrika joan zen Lucy pasilu luze haietatik aurrerantz, urduritasun puntutxo batek jota,  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 161. orr.

5 ikur grafikoa. ik puntu 7.

Alemanez, umlaut deitzen diren bokalen gaineko bi puntutxoek bokalen palataltasunarekin dute zerikusia (Schüler).  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 64. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

puntutxo beltz (3); puntutxo gorri (3)


puntutzar iz adkor neurria pasatako egoera.

Kalimotxotik ardo beltzera pasatu naiz eta erritmo berean jarraitzen dut; "puntutxotik" "puntutzarrera" pasatzen ari naizela susmatzen dut eta honela jarraituz gero ez dakit noraino ailegatuko naizen.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 64. orr.


puntuzko 1 iz izlag trikotazkoa.

Juliak puntuzko txaketa bildu du bizkar gainean. Puntuzko lepoko gorri zikina zeraman, eta hor-hemen apur bat bustirik zeuzkan buruko ileak.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 10. orr.

Begirada basati batekin, puntuzko zapia erantzi zuen eta agerian geratu zitzaizkion berriro sorbalda arrosak eta beso mehe samurrak.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 142. orr.

Eskuak gurutzatu bihotz gainean, puntuzko xala bularraren kontra estutu, hotza bainuen.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 32. orr.

Jertse urdina eta puntuzko bonet urdina zituen jantzirik.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 473. orr.

Urrezko orratzarekiko puntuzko gorbata oliba-berde bat.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 421. orr.

2

Uniformeak urdin, eta txapelak gorri eta zuri, puntuzko multzo handi bat agertu da San Estebango ermita parean.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 137. orr.

Bi puntuzko ondasuntsu, Bidasoaz bi aldeetan mugakide, hendaiarra bata eta irundarra bestea, arma kontrabandotan ari Madrileko gobernua uzkailtzekotan.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 340. orr.

Kanpoko frantsesdun puntuzkoren bat gugana etortzean (edo kazetariren bat, besterik gabe), hik egingo diok harrera.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 78. orr.

Hura eskandalua Donostiako puntuzkoen artean!  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 356. orr.

"Zer dakite, jakin, munduaz, puntuzko Goiritar hauek? -bururatu zait-.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 32. orr.

3 izond

Telleria-tarren oroipen pildaz zirriborratua dago, Falangeko figura puntuzkoak haiek, geroago jakingo genuenez.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 271. orr.


puntuztatu, puntuzta, puntuztatzen 1 da ad puztuz hornitu.

Masoretek Jainkoaren izenaren lau kontsonanteak (-Yhwh) '-d-n-y-ren bokalekin puntuztatu zituzten, eta hortik Jehova forma hibridoa sortu zen, latinetik europar hizkuntzetara iragana.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 248. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Ugerrez gorriztutako tximinia handiko ontzi potoloak, batzuk marratuak edo puntuztatuak edo urdinez, berdez, arrez, kamuflaje-kolorez zipriztinduak.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 383. orr.


puntx iz pontxea.

Eman dizkioten opariak: bi zigarro pakete, katilukada baterako adina kafe, bere emazteak gordeak; Kuglerrek limoi puntx bat, Miepek sardinak, guk kolonia ura.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 259. orr.

Gero, Van Daandarrekin limoi puntxa hartzen ari ginen bitartean, barrez eta barrez aritu nintzen, hain alai eta urduri nengoen eta, baina ez al nintzen bakarrik geratu, berehalaxe ohartu nintzen negar egin beharra nuela, sosegatzeko.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 262. orr.


puntzio ik funtzio.

pupa iz krisalida.

Ondoren, pupa-fase labur baten ostean, heldutasuna lortu eta arto landarearen hosto eta artaburuko zuntzetaz elikatzen da.  Berria - Gaiak   2006-01-28


pupitre 1 iz eskola mahaia, ikasmahaia.

Irakaslea ikasgelara sartu eta koadernoak pupitrearen gainean uzten zituenean, ezer esan gabe, orduantxe bakarrik sentitzen nuen nik beldurra.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 149. orr.

Pupitrearen zurezko azal tatuatuan.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 250. orr.

Hogeita hamarren bat mutiko geunden, pupitreetan binaka.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 126. orr.

Goitik behera begiratzen zigun binakako pupitreetan eseritako eskolaumeoi.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 132. orr.

Pupitreetan eseri eta geografia liburua ireki genuen.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 148. orr.

Astiro ibiltzen zen pupitreen artetik atzera eta aurrera.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 130. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Beste aldean, Azpetixek irribarrez jarraitzen zuen bere pupitre-lagunaren bizkarrekoak jaso bitartean.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 39. orr.

Klasean, pupitre lagun jarraitu genuen arren, ez zidan hitz egiten.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 269. orr.

Nire eserlekua Anaia Dabiten pareko pupitre ilararen sakonean zegoen, atzeko horma jotzen hain justu.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 132. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pupitrean eserita (3)

pupitreetan binaka (4)


pupu 1 iz adkor mina.

Zerraldo erori ohera, erantzi, eta beren pupuen mina jasan behar izan zuten pixka batean.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 218. orr.

Pupu non, kokolo?...  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 215. orr.

-Stanie gizajoa! -esan zuen Steffik erruki doinuarekin, ume bat kontsolatu edo goxatzen den bezala, jolasten ari dela erori eta "pupua" hartu duenean-.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 82. orr.

Zerraldo erori ohera, erantzi, eta beren pupuen mina jasan behar izan zuten pixka batean.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 218. orr.

2 (esaera eta kidekoetan)

Bost xentimoko pupua, hamar xentimoko trapua, dio haur-esaerak.  Berria - Kultura   2004-06-16

Shell erregai enpresenekin gertatutakoaren ondoren, trapua jarri dute pupu izan aurretik.  Berria - Ekonomia   2004-04-02

Sos baten pupua izan eta ez erabili bost zentaboko trapua!  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 181. orr.

«Pupua bera mina da askotan, esna uzten gaituena» dio egileak, «eta trapua, berriz, loa, ohea erakusten diguna, lasaigarria».  Berria - Kultura   2004-06-16

Koitadua zeu, trapuan pupua baizik ez duen gaizo hori.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 15. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

pupuan trapua (9)


puralleria iz etxeko hegaztien multzoa.

Ama ohartzen zelarik haren hegada hurbilari, lasterka joaten ginen usu intxaurrondo azpi edo inguruan urgoiki zebilen oilo ama familiakoari, zakurrek ihausi eginez, gatuek ihesi eta puralleriak lau haizetara eskapu.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 38. orr.


pure 1 iz barazkiak-eta egosi, txikitu eta iraziz egiten den orea.

Mikelek zerbitzatu zuen purea, lehenengo Dionisosen platera, ia gainezka egin arte, eta ondoren berea, gutxixeago.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 29. orr.

Entsalada xume bat, zopa hotza eta purez lagunduriko txerriki xerratxo bat izan da agintariek eskaini diguten oturuntza.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 283. orr.

Entrama batez jaten omen dituzte ekartzen dizkieten pureak eta jogurtak [...] haiek balira bezala azken purea eta azken jogurta.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 111. orr.

Hainbatek laguntza behar dute purea ahora eramateko.  Berria - Harian   2005-10-28

Nola gorrotatzen duen egunero ematen dioten pure nazkagarri hori...  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 18. orr.

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Mikel afaria prestatzen ari zen sukaldean, kalabaza pure bat, zehatz esanda.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 28. orr.

Angelok hiruzpalau goizetan ekarri zidan koñakaz bustitako esne beroa edo gau beranduan prestatzen zidan zerba-pure tristea izan ziren haren zainketa bakarrak.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 214. orr.

Zerbitzariak plantxan eginiko xerra handi bat eraman zuen, perretxikoz, azenario xehatuz, ilarrez eta patata-purez osatutako guarnizio batez hornitua.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 392. orr.

Zopa gauzatxo berde batzuekin, bildots errea, patata-purea, arbi-purea, espinakak.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 120. orr.

Gaixoak, haur jaioberriak ez bezala, adimena du, eta ohart da duintasunaren apurrik mendrenena ere galdua duela, erizainak [...] koilara barazki-purez gainezkatua ahoan sartzen dion orotan.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 144. orr.

Drucoc jaun kanibalak mugurdi purez betetako oiloak ditu afaltzeko.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 77. orr.

3 irud/hed

Bada burtsan, inbertsiogileei purearen ordez nahaskia ematea txarretsi behar da.  Berria - Ekonomia   2006-02-15

4 pure eginsup_1

Patata zurituak hartu eta pure egiteko tresnatik pasatzen dira; Gobernuaren irin pixka bat gehitu eta gatza egin.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 286. orr.

Altzairu zerrendazko kortse arrosa koloreko batez korazaturik, pure egiteko makina nuklear bat izterrean, kraskagailu supersoniko bat eskuan.  Josu Zabaleta   «Lorategi beldurgarriak» - Michel Quint, 2003 - 13. orr.

5 pure eginsup_2 irud/hed

Umeen liburuetan hitzak eta edukiak pure eginda ematea txarretsi du Andu Lertxundik  Berria - Ekonomia   2006-02-15


purga 1 iz hestea arintzeko hartzen den sendagaia, heste-aringarria. ik heste1 7a.

Maddalenek [...] afariko saltsa bati baino gehiagori egotzi purgak edo haiei nahastu belar-urak ere izanen zuten hartan zer erranik.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 176. orr.

Seidlitz hautsak purga-hauts arinak ziren, uretan nahastu eta edaten zirenak.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 285. orr.

2 irud/hed

Hustuketa bat bezalakoa da, hala esaten du berak, purga bat.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 75. orr.

Fábrica Magnesitas delakoaren gisu-purga metak pasatuak ditut: beribilen hatsa eta kea garbitzen ote ditu gisuak?  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 31. orr.

3 norbait arrazoi politikoengatik desagerraztea edo kargugabetzea.

Kontaiguzu Stalinen purga hark Siberiaraino eraman zintuenekoa.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 243. orr.


purgatorio 1 iz infernuratzen ez diren arimak, zerura joan baino lehen, beren bekatuekin egin duten zor guztia ordaindu arte egoten diren toki oinazezkoa. ik garbitoki 3.

Ez diat purgatorioan sinesten, eta linboan ere ez.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 62. orr.

Zeren bekatu mortalak beti uzten baitu ariman itzal bat, ezin ezaba daitekeena purgatorioan baizen.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 578. orr.

Ona izaten ahalegindu hadi hire purgatorioa laburtxeagoa izan dadin.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 88. orr.

Ez dela aterako Purgatoriotik meza horiek errezatzen ez badizkiote?  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 107. orr.

Bekatu batzuengatik behar adina ordaintzeko denborarik izan ez nuelako, oinaze izugarriak jasaten ari naiz purgatorioan.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1025. orr.

Pazko-goizean kalbarioak esaten zituenak laurehun arima Purgatoriotik ateratzen zituela esaten zen.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 148. orr.

Purgatorioa lurrean iragaiten ariko da, beharbada, hil ondoren zerurat xuxen joan ahal izaiteko.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 185. orr.

Sakrifizio hura probetxuzkoa izanen zitzaiolakoan bere semeari, purgatorioko penen erridimitzeko.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 609. orr.

Neurri gabeko sumindura merezi du, eta purgatorioko su jasangaitza ere bai.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 87. orr.

2 irud/hed

Il Silos-en sartzea halako paisaia dantesko batean sartzea zen, gaueko purgatorio ketu batean.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 64. orr.

Nire mina, ordea, nire egarria, bizi markak ziren, zer-nolako purgatoriotan nintzen batere garbi ez izan arren.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 354. orr.

Harry Brightman-engatik izan ez balitz, batek daki zenbat denboran jarraitu izango zukeen purgatorio horretan.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 36. orr.


purgatu, purga(tu), purgatzen 1 da ad purga hartu.

Zonbait aldiz jendea purgatzen da eta...  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 153. orr.

2 irud/hed

Gure urratseri juntatzen dira Harrigorriraino, gaueko soberakinetarik purgatzeko!  Herria   2005-01-06

3 zor den zigorra edo nekea ordaindu.

Hire aitaren izpiritua nauk, epe batez herrari ibiltzera kondenatua gauaz, eta sutan barau egitera egunaz, harik eta neure mundualdian eginiko itsuskeriak guztiz erre eta purgatu arte.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 58. orr.

Zeure heriotzaz purgatu gura duzu egin duzuna?  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 76. orr.

Oraingoagatik ez zakiat zenbat purgatu beharko dudan, baina nik esanen nuke puska baterako koilara daukadala.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 27. orr.

Gertaera tragiko honen ondoren isiltasun pisu bat erori zen hiriaren gainean, dolu sakonagoa purgatu beharko balute bezala, agian iraindutako erlijio batena.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 405. orr.

4 irud/hed

Gure odolezko errekaren osagairik nardagarrienak purgatu ditugu.  Ramon Etxezarreta   «Ezezaguna helbide honetan» - Kressman Taylor, 2003 - 28. orr.

Kutsadura mota guzietarik purgatzen du mendiak.  Herria   2003-06-05


purgazio iz blenorragia.

Askoz zuhurtzia hobea erakutsi zenukeen baldin beraren medikuari adierazi bazenio; zeren, ni egonez gero haren purgazioen kargu, kolera handiagoa bainioke apika eragingo.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 135. orr.


puri-purian adlag boladan, bete-betean. ik furia 3.

Huntzaren hila, irailaren 30etik urriaren 27ra bitartean doa, huntza loretan puri-purian dagoen sasoian.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 380. orr.

Ordura arte minbizien ikerketan puri-purian zegoen lan mota, bat-batean, zaharkiturik geratu zen.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 98. orr.

Puri-purian dagoen gairen bati buruzko hitzaldi interaktibo batera joateko gonbidapena.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 164. orr.

Puri-purian dagoen moda baina nik gaitzesten dudana.  Xabier Olarra   «Estilo-Ariketak» - Raymond Queneau, 2005 - 235. orr.

Gerratik irtetean, ni burua azaltzen hasia nintzenean, puri-purian zegoen Lyssenko.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 46. orr.

Vargas Llosa, Cortázar, Fuentes eta Carpentier zeuden orduan puri-purian, eta eztanda egin berri García Márquezen sona.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 173. orr.

Bere zakilak nire baitan jarraitzen du mirakuloski, hain atsegina dudan txipli-txapla hori entzuten dut, nire bagina ni neu bezain zoriontsua dela jakinarazten didana, berriro ere puri-purian nago.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 84. orr.

Amaren belaunetan, oso irmo, Jamesek amaren indar guztia sentitu zuen puri-purian.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 42. orr.

Joseba Zulaikak jarri ginduen duela zenbait urte, gaur puri-purian darabilzkigun eztabaiden harian. Berdea, mendi-malda leunak, belar hezearen usain sarkorra, artoaren eta sagarraren nekazaritza nagusitu zaizkio arre-koloreari, lautadari, buztinaren usainari, gariaren eta mahatsaren nekazaritzari, lehendabiziko paisaia berde hori balitz bezala puri-purian euskaldun.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 111. orr.

XIX. mendeko autore euskotar horiek ez ziharduten Europan puri-purian ikusten zutenari segiketan baizik.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 174. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

eztabaida puri purian (4); puri purian (61); puri purian dago (5); puri purian dagoen (6); puri purian zegoela (3); puri purian zegoen (15); puri purian zeuden (3)


purifikatu, purifika, purifikatzen 1 da/du ad araztu, garbitu.

Doministiku egitea, funtsean, zentzuak garbitzea edo izpiritua purifikatzea baizik ez dela. hurrengo egunean han nintzen ostera itsasoan, purifikatzen.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 29. orr.

Ikus daitekeen moduan ikusi ahal izateko eta berari atxikitzeko, bekatuen hobenetatik eta desio txar guztietatik purifikatzen gara eta haren izenean sagaratzen gara.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 353. orr.

Demostenesek kontatzen du nola lohiaren bitartez purifikatzen zituzten iniziatuak, misterio orfikoetan; proteikoak, eredu berean, gaizkiaren bitartez purifikatzen saiatu ziren.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 141. orr.

Ilargi berria denean, ibaira jaisten da purifikatzera.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 175. orr.

Su honetan ahal zen guztia garbitu eta purifikatu behar zen.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 181. orr.

Zarpazaharrak, gero sanjoan su gartsu berotan erreko eta purifikatuko zirenak...  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 197. orr.

Badirudi ez dela posible iraganaren ahanztura pragmatiko bat, erregeneraziorako tarte gutxi geratzen dela, susmo txarren kutsu hori ezin daitekeela guztiz aratz, xahu eta purifikatua laga.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 43. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Lan beretan gaixtagin purifikatuekin.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 74. orr.

Sorospen tokia, behaketa purifikatu eta sistematikorako tokia.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 63. orr.


purifikatzaile izond purifikatzen duena.

Sudurra, izatez, eguratseko partikula guzien filtro purifikatzaile eta hezatzailea da.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 31. orr.

Noizean behin antzezten dugu, bainu purifikatzaile bat bezala.  Berria - Kultura   2004-07-10

Bolada hartako kontu-balantzen gainbehera jarraituak behartu zuen Milango Administrazioa esku-hartze drastiko eta purifikatzaile batera Zeren gorputz biziari emaiten zaion sua tortura duk eta oinaze iturri duk, nola izan ohi baita inkisidoreen eskuetan, baina hilotzari emaiten zaiona, aldiz, purifikatzailea duk.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 100. orr.


purifikatze iz araztea, garbitzea.

Trenbidearen albo bietan ikusten ditugun etxeetan ere gertatu da zurruntasunezko purifikatze hau.  Berria - Kultura   2004-12-26


purifikazio 1 iz purifikatzea.

Bateko arropa zarpazaharrena, besteko larrujotzeko debeku adostasunezkoa, eta bestetik maiatz-lehenean purifikaziozko sutzarrak egin eta hurrengoa sanjoan suekin egingo zutena.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 197. orr.

Azkenean, purifikazioaren sinboloa zela-eta, iturri bat egitea erabaki genuen, urmael jariodun garden frantziar bat.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 149. orr.

-Ahazten dena ezereza da, eta purifikazioa eta salbazioa.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 107. orr.

Erosak diziplina eta purifikazioa behar ditu, gizakiari ez une bakar bateko plazerra emateko, baizik eta bere izatearen onena dastatzen laguntzeko.  Berria - Gaiak   2006-01-26

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Horrela, urteko lau festa nagusi ospatzen zituzten, su-festak lauak, sutzarrak pizteko egunak, purifikazio egunak baitzituzten.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 35. orr.

Maiatzean zehar ez da Erroman inor ezkontzen -dio Plutarcok-, hil honetan ospatzen direlako purifikazio ospakizun handienak.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 198. orr.

Aldi horretan, karguari uko egin bazion ere, anaia guztien ikusmiran zegoen eta beraren purifikazio-prozesua bere gailurrera iritsi zen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 536. orr.

Debotoentzat arropa zaharren pusketak penitentzia seinale ziren, purifikazio gurarien adierazgarri.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 199. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Ongi, baina zer da zuzen katarsi hori: garbiketa, barne purifikazioa?  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 57. orr.


purismo 1 iz hizkuntza kontuez mintzatuz, garbizaletasuna eta, bereziki, garbizalekeria.

«Pizkundearen eskola garbizalearen itzalean, purismoari heldu eta euskara berritzeko» saioaren hitz berriak izan ziren Sabino Aranaren neologismoak.  Berria - Kultura   2006-03-04

Tenore berean gaztelaniako purismoaren aurka idazten ari zen.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 122. orr.

Ordea, purismoaren bolada pasea duk zorionez, nahiz oraindik makina bat puritano ikusten duan bazterretan.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 102. orr.

Purismo antzuak alde batera utzirik.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 140. orr.

Nik ikusi dut aurren-aurrena, idazten ari nintzen bezala, erresistentzia proba honetan, Euskal Herrian hizkuntzaren inguruan aspalditik dabilen mamua: mamu hori da garbizalekeria edo beste modura esanda, purismoa.  Berria - Euskal Herria   2004-04-16

2 (hizkuntzez bestelakoa)

Ordea, bateragarriak al dira garai horietako balizko esentziak eta purismoa gaur egungo ekonomia eta gizarte errealitatearekin?  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 188. orr.

Beste inork ez bezala, zeukaten aukera bazterrean utzi eta porrotari zabaldu zioten atea, purismoa edo auskalo zeren izenean.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 95. orr.


purista 1 izond/iz hizkuntza kontuetan garbizalea dena.

Ez naiz batere purista sentitzen hizkuntza kontuetan, baina aitortu behar dut zenbaitetan ikusten ditudan testuek, irakasleek berek eskuz idatziek nahiz liburuetan aurkitzen ditudanek, biziki kezkaturik uzten nautela.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 80. orr.

Badakik puristek beti esaten dutela elkarrizketa ugarirekin ez dagoela prosa narratibo onik, dialogoak antzertirako utzi behar direla.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 83. orr.

Azken finean Costa gizon handia da, eta neurtua bere adierazpenetan, ez zuen esan haserre edo mingostua larderiatsuegi ez ematearren, izorratua baizik, hitz zakarra hiztegien arabera, baina ezin hobea, puristek nahi dutena esatea daukate.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 114. orr.

• 2 iz

Euskal filologoak, hizkuntzalariak eta euskaltzainak [...] izan dira eta dira errudunenak kontu honetan, beren ardura eta kezka puristekin hizkuntza ito besterik egiten ez dutelako.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 174. orr.

3 (hizkuntzez bestelakoa)

Musika oso txarra iruditzen zitzaidalako, musika pop komertziala baitzen, nazkagarria ni bezalako nerabe purista batentzat.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 96. orr.

Irribarretsu, lehenengo ondorio bat atera nuen; Alberto purista bat zela, alegia: ez zegoen konpaktu arrastorik sala osoan.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 129. orr.


puritanismo 1 iz erlijioaren oinarriak gordetzeari eta morala begiratzeari buruzko zorroztasun itsua, egiazkoa nahiz itxurazkoa.

Aszetismoa, puritanismoa, lana, nekea, sakrifizioa eta horrelako baloreetan oinarritutako moral berri bat proposatuko du.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 12. orr.

Negozioari benetako kizkurrak atera omen zizkion Ameriketako Estatu Batuetan -hipokrisiaren eta puritanismoaren maila pittin bat igoaz- edarien debekua ezarri zutenean.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 98. orr.

Lotsa baino gehiago puritanismoa izango da, beharbada, hor atzean dabilena, intimitatea gordetzeko grina, ez dakit.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 87. orr.

Indian, musulmanek gizaldiz gizaldi, beren musika ez ezik beren puritanismoa ere zainetaraino txertatu zioten gizarteari.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 42. orr.

Zenbait gauzatan puritanismorik estuenera jotzen dute.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 41. orr.

Puritanismoaren eta gordinkeriaren nahasketa arraroa baita, honetan ere, Isaac Bashevis Singer.  Berria - Kultura   2004-07-14

2 (hitz elkartuetan)

Puritanismo-garaiak dira hauek.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 88. orr.

Puritanismo olatu bat nagusitzen da.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 12. orr.

3 Ingalaterrako protestanteetatik bereiziriko talde baten doktrina, kristautasunik garbienaren eta zorrotzenaren alde egiten duena.

John Milton -puritanismoaren poeta handia, Charles I.aren absolutismoaren etsaia, Cromwellen iraultzaren defendatzaile sutsua- izan zen Oliver Cromwell hilari geratu zitzaion defendatzaile bakarrenetakoa.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 171. orr.


puritanista izond puritanismoarena, puritanismoari dagokiona.

Eta mito horren alde erlijio puritanistak ere lan handia egin zuen, eta baita darwinismoaren hautaketa naturalak sortutako lilurak, ondoren.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 74. orr.


puritano 1 izond/iz egiaz edo itxuraz, morala begiratzeari eta erlijioaren oinarriak gordetzeari buruz zorroztasunik itsuena erakusten duen pertsona.

Aldaketa garai hauetan oraindik ere zenbaiti kosta egiten zaielako moral puritano eta zaharkitua hautsiko duen erabaki sendo, tinko eta pertsonala hartzea.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 190. orr.

Izan ere, orduan "heziketa sexuala" deitzen zena, burgesiak bere moral aszetiko eta puritanoa ezartzeko erabiltzen zuen arma bat besterik ez zen.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 34. orr.

Kalkutan, ia mundu guztian barna ibiliak ziren bi amerikar neska gaztek India naziorik puritanoena zela esan zidaten.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 42. orr.

Hain gizarte puritanoan bizi gara, non emakume askori beldurra ematen dien beren barrenak erakustea.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 52. orr.

Salem herriko gizarte estu eta puritanoak.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 85. orr.

Antonin Artaudek esaten zuen izurriteak [...] irauli egiten zituela baloreak -zuhurra eskuzabal bihurtzen da, puritanoa atseginzale- eta ohizko ordena.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 181. orr.

Ordea, purismoaren bolada pasea duk zorionez, nahiz oraindik makina bat puritano ikusten duan bazterretan.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 102. orr.

• 2 iz Ingalaterrako protestanteetatik bereiziriko talde bateko kidea, kristautasunik garbienaren eta zorrotzenaren aldeko dena.

Cromwell puritanoa zen, kalbinismoaren jarraitzailea eta Ingalaterrako eliza erreformatuaren zabarkeria begi txarrez ikusten zuen.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 169. orr.

Bawtryko uhalgilea puritano fina eta purua zen, horrelako arinkerietan ibiltzeko ez zegoena.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 224. orr.

Puritano sutsuen erlijioak "purua" izan nahi zuen, handikeriarik gabekoa, Jainkoaren nahia eta Biblian irakurtzen zen bizitza soil eta harrokeriarik gabekoaren antzekoa biziz zerua irabaztera zeramana Ingalaterrako Elizaren barruan puritanoek bultzatutako berrikuntzek -harrokeria, gehiegizko aberastasuna eta itxurakeria baztertzea- nabarmenagoa eta mikatzagoa egiten zuten herri xehe txiroaren bizitzeko era apalaren eta agintariek hain maite zuten handikeriaren eta dotoreziaren arteko aldea.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 215. orr.

Puritanoek erlijioaren izenean gotorlekuak eraitsi, soldaduak akabatu, umeak hil eta emakumeak bortxatu zituzten, Jainko mendekati baten mendekua suz eta burdinaz idatziz betiko lurralde haietan.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 220. orr.

3 izond puritanoena, puritanoei dagokiena.

Gerra teologikoa badirudi piztu egin zela seigarren eta zazpigarren mendeetan judaismoan gauzaturiko garbiketa puritano baten ondorioz.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 297. orr.

Ez zuen behin ere pentsatu bere sinesmenari uko egiterik, eta are gutxiago bere fede puritanoa baztertzerik.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 223. orr.

Muhammad Ibn Abd al-Uahhab (1703-1792) buru erlijiosoak Islamaren interpretazio literal eta puritanoa ondu eta hedatu zuen.  Berria - Mundua   2004-04-22

Politeismoaren sarraldi horiek monoteismoa erabat finkatzea eragin zuten Islamean, baita protestantismoan ere hain sakon ez bada ere, eta bi mugimendu puritano horiei, beren aldetik, [...].  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 322. orr.

Aitarik gabeko haurtzaro puritano estua, aitonaren aginte erabatekoa.  Berria - Harian   2005-06-21


puritanotxo iz adkor puritanoa.

Ez dakigu, ordea, non ote zeuden puritanotxo horiek guztiak Scorsese The Last Temptation of Christ filmarengatik gurutziltzatu zutenean.  Berria - Kultura   2004-03-09


puro ik puru2.

purpuila ik burbuila.

purpuilaka ik burbuilaka.

purpura 1 iz kolore gorri biziko margo gaia, grekoek eta erromatarrek erabiltzen zutena. ik gorrindol.

Urre eta zilar asko, purpura morez eta gorriz tindaturiko oihalak eta beste ondasun ugari bildu zituzten.  Elizen arteko biblia   1 M 4,23

Maskor horiek bildu direnean, burdinazko erreminta batzuekin ebaki bat egiten zaie inguru guztian, eta zauri horietatik purpuraren zukua ateratzen da malko moduan.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3550. orr.

Purpurari buruz hitz egingo dut orain: kolore guztien artean bera da kolorerik garestiena, preziatuena eta itxuraren aldetik leunena.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3530. orr.

Metodo berbera ahabiari aplikatuz eta esnearekin nahastuz purpura dotorea egiten dute.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3550. orr.

Han eta hemen espero ez nituen tindu batzuk ere azalduz, sabia, bioleta-purpura edo zeru-kolorea.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 67. orr.

Zure adatsaren distira purpurarena.  Elizen arteko biblia   Kt 7,6

2 purpuraz tindaturiko oihala, antzinakoen artean aberatsen eta goi kargudunen adierazgarri zena.

Orduan larruak eta orain urreak eta purpurak giza bizitza antsiaz betetzen eta gerraz ahitzen dute.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 387. orr.

Beraien idoloak artisau eta zilarginen lan dira, Tarsisko zilarrez eta Ufazko urrez estaliak, purpura more eta gorriz jantziak.  Elizen arteko biblia   Jr 10,9

Efodaren azpiko mantua purpura morez egingo duzu.  Elizen arteko biblia   Ir 28,31

Bazen han zintzilik liho zurizko eta purpura morezko oihalik; liho eta purpura gorrizko lokarriz zeuden lotuak zilarrezko eraztunetara eta marmolezko zutabetatik esekiak.  Elizen arteko biblia   Est 1,6

Mardokeo, berriz, purpura more eta liho zurizko errege-jantzitan irten zen jauregitik.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 142. orr.

3 irud/hed

Neguan, faisaien purpuran ere etzaten ziren, bai eta hegatxabalen errauts grisean, eta eper, galeper eta birigarroen zeta pintarratuan ere.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 249. orr.

4 (hitz elkartuetan)

Esan israeldarrei: Josi borlatxoak purpura-hariz soineko-ertzetan, bai zuek, bai zuen ondorengoek.  Elizen arteko biblia   Zen 15,38

, ostera, ez digu ezertan kalterik egiten urrez eta bordatu galantez lodituriko purpura-jantzirik ezak, babesgarri arrunt bat daukaguno.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 387. orr.

• 5 izond kolore gorri bizia; kolore gorri iluna, morerantz jotzen duena.

Oroitzen naiz belusezko jaka purpura bat zeukala jantzita.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 67. orr.

Hark liburu bat zeraman beti besapean -liburu purpura bat.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 159. orr.

Txilardegiraino heltzen den muino magal purpura bati begira egotea.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 191. orr.

Horixe egin ohi dute kandela beilegi, gorri eta purpurek, antzoki handietan zabaldurik, mastetan eta habeetan dardaraz flotatzen dutenean.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 237. orr.

Itsasora heltzean ura zeharo purpura eta urdin iluna zegoen, eta arrea eta lausoa.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 46. orr.

Hezurtegi usainean barneratzen ziren, putzu ilunen erdian ibiltzen, non begi purpurak pizten zirela baitzirudien tarteka.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 253. orr.

6 (izen gisa)

Gezien muturretan purpura iluneko hiazinto loreak zeuden.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 87. orr.

Ikatz gorien purpura lausoak argiturik.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 192. orr.

7 purpura-arrain itsas mulusku gasteropodoa, antzina purpura ateratzen zitzaiona.

Purpura-arrainaren kolore gorria artilearekin bakarrik biltzen da eta ez da sekula bereziko, artilea Neptunoren olatuekin berritu nahi baduzu ere.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 453. orr.

8 purpura kolore iz

Itsasoko maskor batetik ateratzen da, eta horrekin egiten da purpura kolorea.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3530. orr.

Mendiak eta basoak ikusten zituen purpura-kolore biziko zerupean. Neguan heltzen eta purpura kolorez tindatzen ikusten dituzun gurbitzak.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 102. orr.

Kapa beltz luzea eta purpura-koloreko bota puntadunak.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 219. orr.

Jantziak ere oso luzeak, zorua garbitzen zuen purpura-koloreko kapa eta takoi altuko bota belarridunak.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 13. orr.

Kobratzaileak, purpura-koloreko uniformearekin, autobusetik salto egin zuen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 33. orr.

Makila bakarra zegoen erakusleiho hautseztatuan, purpura-kolore kuxin higatu baten gainean.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 78. orr.

Titiburuak handiak eta ilunak zituen, eta purpura kolorekoak.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 107. orr.

9 (izenondo gisa)

Sofa purpura-koloreak.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 221. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bihotz purpura (3); purpura gorrimina (5); purpura kolore (4); purpura kolorea (3); purpura koloreko (21); purpura more (30); purpura morez (3); purpura morezko (12); purpura morezko lokarriz (4); purpura morezko oihala (3)

purpuraz jantziko (3); purpuraz janzteko (3)

liho eta purpurazko (3); purpurazko jantzia (3); purpurazko jantziak (4); purpurazko mantua (3); purpurazko musuak (4)


purpuratu, purpura(tu), purpuratzen du ad ipar ugaldu.

Hara zergatik mendi ibilaldiak purpuratzen ari diren eskualde guzietan.  Herria   2003-06-05


purpurina iz brontzezko edo metal zurizko hauts finekin prestazen den margoa.

Purpurinaz pintatutako zutabeen alboetan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 72. orr.

Hegotzar handi batzuk jarri zituzten bizkarrean, lumen zentzuaren arabera zuriz, urdinez, purpurinaz koloreztuak.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 204. orr.

Purpurinaz bernizatuta zeudela ematen zuen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 289. orr.

Aurpegia aurrez aurre zeukan, purpurinaz estalitako ezpainek diz-diz egiten zuten, bizirik baleude bezala.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 138. orr.


purra 1 interj oiloei deitzeko hitza.

Amak dei egiten zien: "Zatozte, purra, zatozte polittok!”  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 210. orr.

2 purra-purra

Urrikaldu egiten zen jarraian, nola oilo-kolka bere txitarik ezdeusenarekin... eta purra-purra deitzoen zion ohera bere txitatxoari, eta txita oheratu egiten zen, jakina...  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 155. orr.

· Oiloa eta oilanda, kaletarrentzat purra-purra.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 49. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

purra purra (3)


purraka adlag ugari.

Azkenekoak, alkandora zuria propio gerrian aterea zuela, hartu azkenaurrekoaren saskia buruan eta, bere hartatik zabalduko zizun gorotza purraka, eskuz ukitu ere egin gabe.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 301. orr.

Esku bete egiarik ere ez dut (Arestik bere meza poetikotan bezala) edonori purraka saltzeko.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 205. orr.


purrakatu ik porrokatu.

purrastada ik purrustada.

purrastaka ik purrustaka.

purruska ik porroska.

purruskarazi ik porroskarazi.

purruskatsu ik porroskatsu.

purruskatu ik porroskatu.

purruskeria ik porroskeria.

purrust (orobat purrusta) 1 adlag isurtzen den likidoaren onomatopeia.

Santa Kurutz, kaikura esnea purrust!  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 187. orr.

2 purrust egin marmarka aritu, purrustaka jardun. ik purrusta 2.

Ostiko bat bota zion katuari, baina hark alde batera salto egin eta purrust egin zion; Harryk bere makila magikoa hartu zuen eta jiratu egin zen...  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 276. orr.

Emazteak purrust egin zion "gazte gizarajo hura", Charles Tansley, ondotik bialdu zuelako.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 36. orr.

Eta nagusiak laster egin zuen, suturik, geltokiko aterantz eta purrust egin zuen: [...].  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 33. orr.

-Lapur-talde madarikatu bat -purrust egin zuen Thatcherrek goraki-.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 161. orr.

-Eta zuk, zer kontatu diozu horri? -purrust egin zion Banek-.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 232. orr.

Arrazoia du, hala ere -purrust egin zion Elleni-.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 361. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

purrust egin zion (11); purrust egin zuen (19)


purrusta 1 iz purrustada.

Manuel, baserritarren semea, bere herrikoengandik purrusta baino jasotzen ez zuena denek alfertzat zeukatelako.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 12. orr.

Purrusta eta guzti, ETBko zuzendariak behintzat hartu egin ninduen.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 113. orr.

Mikaelaren alaba gazteak, sorgin horrek, atzo bota zituen purrusta batzuk...  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 135. orr.

Hitz lasaiak ziren alkatearen haiek, Joanesek aitorpentzat eta ez purrustatzat hartu zituenak.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 184. orr.

Hitzak bainoago trumoiaren eztanda zirudien purrusta katea zen.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 12. orr.

2 purrusta egin purrust egin.

Nik, hiztegi bat eskuan, neure ahaleginean segitzen nuela ikusirik, purrusta egin zuen niri begiratu ere egin gabe: [...].  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 17. orr.

-Jolasean ari garelakoan -egin zion purrusta neskatxak.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 161. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

purrusta egin zuen (3)

odola purrustan (3)


purrustada (orobat purrastada g.er.) 1 iz imintzio, esaldi edo erantzun zakarra. ik purrusta.

Batzuetan kritika baino purrustada izaten da nagusi.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 26. orr.

Aditu nuen oinezko haren kexu eta purrustada: Scheisse! Barregura ematen zioten Rasputinen marmar eta purrustadek.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 116. orr.

Um Husain jarria zegoen semearen purrustadetara.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 149. orr.

Ruche jaunak ezin izan zion eutsi purrustada honekin don Ottaviori erantzun gabe: [...].  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 497. orr.

Ez nizulako beste purrustadarik entzun nahi.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 255. orr.

Errukia sentitu zuen Sonjarengana, hantxe baitzegoen isil-isilik, Weinerren purrustadak jasaten.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 197. orr.

"Etxeko bakeagatik" agoantatzen zituela amaren purrustadak.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 132. orr.

Horrela edozein purrustadari egin diezaioket aurre.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 179. orr.

Ospe merezia hala ere, garai primitibo hauei datxekien zabarkeriak aise justifikatzen baitzuen purrustada.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 370. orr.

Gehiegi erreparatzen badiek amaren erreguei eta aitaren purrustadei, galdutzat jo dezakek hire tokia, horixe duk porrotarako lehen pausoa.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 29. orr.

Bere izena ondo ezagutzen zuelako soilik ulertu ahal izan zion purrustada.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 130. orr.

Berak ere purrustadaren bat esateko arriskua duelako.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 256. orr.

Muxik purrustada bat botatzen du, Peterrek intziri egiten du.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 141. orr.

Purrustada batekin erantzun zigun.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 432. orr.

Suak hartu zuen berehalaxe eta purrustada bota zion: hik zer nahi duk, bulunba?  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 192. orr.

Aitortu ere egin dit Hannak zergatik sumindu zuen hainbeste, duela gutxi, bere etxean bota nion zorigaiztoko purrustada hark: "Oilaloka dirudizu" delakoak.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 304. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Crookshanks tentetu egin zen Blacken altzoan, eta purrustada txiki bat egin zuen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 282. orr.

Etxeko bertze muturretik, Isabel Sanjoseren purrustada luzea: [...].  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 200. orr.

Lucy eta Luzia etxetik atera zirenean, Juliok purrustada itsusi bat egin zuen eta sofan eseri zen.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 291. orr.

Isil egoteko esan eta bion purrustada lotsagabea entzun behar, ordu arte ez bezalakoa.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 142. orr.

Irainek eta elkarri botatako purrustada garratzek berdin diraute.  Berria - Kultura   2004-03-05

Orube horretan eraikitzen ditu gure artean ospetsu egin duten azterketa, iritzi eta -bere damutan nik uste- purrustada polemikoak.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 8. orr.

Liluratu antzo aditzen nizkion zure gaineko pasadizoak, zure purrustada mitikoak.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 309. orr.

Purrustada bortitz horiek bizitza normalean [...] amaren bizkarretik gaizki esaka arituta konponduko liratekeen haserrealdi batzuen adierazpenak baizik ez dira.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 169. orr.

Ez nian etorri behar -esan zuen Adak, ahotsa beharturik eta destainazko purrustada batez.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 32. orr.

Haren etengabeko purrustada ezagutzen nuen bakarrik: batere gusturik ez nuela, eta berarekin ezkontzeari muzin egiten niola.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 43. orr.

3 parrasta.

Arrazoi purrustada hartatik ez nuen nik ezer garbirik atera, eta jakin-minez geratu nintzen.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 157. orr.

Eta alde egiten dugu ttaka, amonaren ziri-purrustaden pean.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 24. orr.

Beste paraje batzuetan, berriz, urretxindorraren udalditxoa deitu diote, jakinik, beti ere, beste aldeko hotzaldi purrustadaren bat laster jausiko dela bueltan.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 187. orr.

4 barre purrustada

Nahi gabe, barre purrustada irten zait.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 62. orr.

-Harryk barre-purrustada bat egin zuen, duda egiten baitzuen Fred eta George inoiz inuzenteak izan zirenik.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 157. orr.

Supituan, ordea, begitartea aldatu zitzaion berriro, baina oraingoan barre-purrustada ero bat jaurti zuen barren-barrendik,- eta leher gaizto egiteraino hasi zen irri karkaraka.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 234. orr.

5 purrustada egin

Zuzentzaileak, gaur egun ia almuedanoa bezain itsu, purrustada egin zuen, gaizki lo egin eta amets nekosoetan dabilenaren antzera, Azkenean, purrustada eginda altxatu zen.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 47. orr.

Horma-garbitzaile zaharrenak ausiki egin dio puru-zuztarrari eta hitz beste eginez, bere alaba emagaldu bat bezala janzten hasi dela egin dio purrustada.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 176. orr.

· Eta hori entzunda irratia amatatu zuen aitak purrustada bat eginez.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 20. orr.

Azken aldi honetan apenas zabaltzen du ahoa purrustadaren bat edo beste egiteko ez bada.Osaba Juanek purrustada moduko bat egin zidan: "Betiko hemen gelditu behar! zer nahi duk!".  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 51. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

barre purrustada (3)


purrustadaka (20 agerraldi, 16 liburu eta artikulu 1ean) adlag purrustaka.

Gure ama, purrustadaka eta kexuka hasten bazen ere, oso zoriontsua izan zen Sassarin eta Palermon, izaeraz alaia zelako eta non-nahi aurkitzen zuelako nor maitatua eta bera maite zuen jendea.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 36. orr.

Dionisos egongelatik purrustadaka ari zen, erdi ahapean erdi ozen.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 28. orr.

Euxebiok, entzutez nardaturik, ukaldi zakar bat jo zuen mahaian eta, altxaturik, purrustadaka alde egin zuen bileratik denak ahoa bete hortz lagata.  Berria - Kultura   2006-02-19

Egunak zeramatzan neskaren kontura purrustadaka.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 145. orr.

Gure artean purrustadaka baino ez genekien hitz egiten.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 50. orr.

Purrustadaka hasi zen, kirrinka egiten zuen haren jarlekuak.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 219. orr.

Neskak, orduan, erdeinuka eta purrustadaka: [...].  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 46. orr.


purrustadatxo iz purrustada txikia.

Mikelek purrustadatxo bat egiten du, halako sesioek asperturik edo.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 158. orr.

Ziur nago jaso duzun purrustadatxoa barkatzen jakingo didazula.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 197. orr.

Barre purrustadatxoak irteten zitzaizkion bat bestearen atzetik arnas-ziztuka gorputz dardarikatutik.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 71. orr.


purrustaka (66 agerraldi, 27 liburu eta 2 artikulutan; orobat purrastaka g.er.) 1 adlag purrustadak eginez. ik purrustadaka.

Purrustaka altxatu zen Leon Karrika egongelatik eta purrustaka hartu zuen oherako bidea zu eta Argos bakarrik utzita.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 127. orr.

Agure bat purrustaka joan zen handik, buruari eraginez.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 49. orr.

Husainek, purrustaka, kontua ordaindu, eta lagunarekin irten zen tabernatik.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 354. orr.

Telefonoaz bertzaldera, zuzendariordea purrustaka ari zen beti.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 35. orr.

Emile purrustaka altxatu zen eta zutik, une batez, mendebaldeari begira geratu zen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 44. orr.

-Honi oporrak deitzea ere! -esan zuen purrustaka Seamus Finniganek arratsalde batean egongelan-.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 244. orr.

-Hau da hau esker gaiztoko gizona! -esan zuen purrustaka emakumeak.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 103. orr.

-Tira, mugi! -esan zien Hermionek purrustaka.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 145. orr.

2 parrastan, purrustan.

Burutik buru zeharkatu genuen, ordu horretan salgaien inguruan purrustaka metatzen ziren etxekoandreen, haur eta aita opordunen eta erretiratuen artean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 297. orr.

Zauritik odola purrustaka isuri zitzaion orduan.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 85. orr.

Eta ni odoletan nengoen purrustaka eta trajea zikintzen nion soldaduari.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 94. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

esan zuen purrustaka (4); purrustaka ari zen (3)


purrustaldi iz purrustada.

Husain, bere nahigabeari buru eginik, zain egon zen, purrustaldia noiz amaituko.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 271. orr.

Herririk herri misioneak egiten ibiltzen ziren elizgizonen purrustaldiak.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 75. orr.

Txapelketek beti eman izan dute zer esana, eta Jonen purrustaldi hartatik aurrera, are gehiago.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 169. orr.


purrustan 1 adlag parrastan, ugari.

Purrustan etorri zitzaien jendea erostera, denda ikusteko gogo hutsez.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 85. orr.

Galtzen janzteko astirik ere gabe, lasterka atera zen etxolatik eta barnean zituen guziak purrustan eta ziliportaka kanporatu zituen, aho zilotik eta sudur ziloetatik.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 206. orr.

Inork ez du inozo eta inuxente izan nahi, eta purrustan hasi gintzaizkion halakotzat hartzen gintuen ama horri geure arrazoiak azaltzen, elkarri txanda emateko ere betarik gabe.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 156. orr.

Segur nintzen hitzak paperrean jarriko zirela, nasai, bat bestearen ondotik, purrustan.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 83. orr.

Estimulu sexualak berehala iristen dira bizkarrezurreko muinera eta burmuinera, eta horiek biek mezu bera bidaltzen dute genitaletara: odola purrustan joan dadila zakilera.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 42. orr.

2 purrustaka.

Langile punttalakurlo eta zorrotza bihurtu zen, beste bien kontra purrustan hasten zena haiek goizean berandu ailegatu eta hiruretan joaten zirelako bazkaltzera.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 164. orr.

-Sorgin zahar hori! -esan zuen Gavardek purrustan.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 109. orr.

Posible zen Ramsay jauna noiznahi zutitzea, liburua itxi eta purrustan hastea; baina oraingoz irakurtzen ari zen.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 183. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

odola purrustan (3)


purrustari iz purrustadak egiten dituen pertsona.

-Bestalde -jarraitu zuen Albertek-, purrustari galanta zen tipoa.  Xabier Olarra   «Estilo-Ariketak» - Raymond Queneau, 2005 - 255. orr.


purrustatu, purrusta(tu), purrustatzen 1 du ad purrustada egin.

Nolaz ez zion deitu karramarroa edo dena delakoa ikustean, purrustatu zion Andrewk.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 78. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Txilin baten hots purrustatuak sparring-arengana hurbildu eta haren inguruan estreinako ukabil-ziztadak saiatzen hasteko unea adierazi zuen.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 135. orr.


purrustero iz adkor purrustaria.

Gizon ona da Karrika, purrustero xamarra, aukeran.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 77. orr.

Olo-ahia hotzagatik muturtu egiten zen purrustero zahar petral batek zergatik predikatu guri?  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 50. orr.


purrut iz puzkerra.

Handik aste batzuetara, lagunekin ostatuz ostatu zurrut eta purrut, Donostiako Parte Zaharrean haxix bila ibiltzen diren Iparraldeko gazteen gaia atera zen.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 21. orr.


purruxka ik porroska.

purruxkatu ik porroskatu.

purtxileria iz purtzileria.

Milaka esku zirela luzatzen, oñoñak, liburuttoak, burukoak, zakuttoak eta iragarkiz beteriko bertze purtxileria frango eskuratu nahian, kalapitan artzeraino batzutan!  Herria   2003-07-31

Tabernan edanean, edo bere kaxoian purtxileria lardaskatzen.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 130. orr.

Bertan uzteko tokadore eta konketa gainetako purtxileriak.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 83. orr.


purtzika 1 iz purtzileria.

Bota ezak purtzika hori zikin-ontzira eta lan egin dezagun.  Berria - Kultura   2004-08-21

• 2 adlag eskuzkatuz.

Katearen zuzendariak bere belaunetan jarrarazi eta eskuz purtzika erabili zidan eskuinaldeko bularra.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 8. orr.


purtzil 1 izond kaskarra, hutsala, arbuiagarria.

-Ene ahizpa Emiliani, zeina baita emazteki ezin nobleagoa, guti zen, beraz, zuretzat, baina emazteki purtzil hori ez...  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 359. orr.

Emagaldu batekin elkartu zara, emakume purtzil batekin...  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 177. orr.

-Tori, bai, bostehunekoa, baina utikan hemendik, ene etxean sarrera debekatua baitute zu bezalako atso zahar purtzilek...!  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 67. orr.

Bere lan bakarra harat-honat ibiltzea, tipo purtzil eta gixotekin hitz egitea xuxurlaka eta ni bazkaltzera eramatea espezial jaten zen jatetxe italiar batera.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 171. orr.

Eta Méhudindarrak larrutzen zituzten, andrazko purtzil horiek, gizonen dirua besterik nahi ez zutenak.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 222. orr.

Hi ume-purtzila haiz ene ondoan!  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 374. orr.

Salataria, purtzila, saldua, zikina, utik!  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 184. orr.

Kontuz ibil hadi, purtzila, ez hago-eta ohituta!  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 95. orr.

2 (gauzei buruz)

Sukaldeko mahaiaren gainera bota zuen paper purtzilari begiratu zion.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 201. orr.

Orduan, laurek elkar hartu zuten Quenu-Gradelletarren saltoki purtzil hartan gertatzen zenaren berri batak besteari jakinarazteko.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 121. orr.

Hura onuragarria zela sinets dezagun, zertzelada purtzil tustoa ezabatzen du, etsaikeriekin batera, denak lagun ginela eta funtsean bakoitzak bereizkeria zantarrik ez zuela esanez.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 108. orr.

Arimaren ilunpea, gogo-nahastea, gai purtzil eta lurkoietarako lera.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 187. orr.

Zuen askatasun purtzil ganorabako horrek?  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 57. orr.

• 3 iz purtzileria.

Eskeko mojak edo "beatak" bigarren mailako erlijio-emakumeak ziren: ez zuten doterik behar [...] eta eskean bildutako purtziletatik bizi ohi ziren.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 204. orr.

Salerosketa-gune batean, beste hainbat purtzil-saltzaileren artean, jai-egunetako giro zaratatsuan...  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 139. orr.

Telefonoa ohe-mahaian dago, purtzil eta txirtxileria baso baten erdian.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 177. orr.

4 mari-purtzil ik mari 32.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

mari purtzil (4); purtzil hori (4)


purtzileria iz purtzilkeria.

Letra larriz idazten den Artetik urrun, balio-arauen eskalan oso apal, at ia, merke saltzeko egindako purtzileria haietan enplegatzen zuen bere sormena.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 117. orr.

Kutxaren barnean ere begiratu zuen, baina falta zen kapela, falta zen purtzilerien kutxatxoa.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 240. orr.


purtzilikatu, purtzilika, purtzilikatzen (orobat purtzilkatu) 1 du ad purtzilkeria bihurtu.

Joan daitezela deabruetan hara marmaratuz, bezperan karrikan eskuratu papera purtzilikatu zuen Agatak zikin-ontzira botatzeko.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 217. orr.

Azkenean Maiana trinkili-trankalaka egon-gelaratu zen, biloak barreiatuak, begiak blai eta jantzi urdinak purtzilikatuak.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 67. orr.

Kexatu egin zen biziki nire ozpin ikuspegia erakutsi nionean, eta gai nintzela esan zidan jaialdirik ederrena purtzilkatzeko.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 146. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Umezurztegiz umezurztegi hartze-familiaka erabilia, Di Maggio eta Arthur Millerren emazte baliatua, JF eta Bob Kennedy anaien amante purtzilikatua.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 15. orr.

Sutearen ondoan belaunikatu nintzen, Ouest France egunkariaren ale zahar trebeki purtzilikatu batzuk tximinian ezartzeko.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 80. orr.

Begiak kleenex purtzilikatuaz torratuz besoak papoan juntatu zituen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 202. orr.

Lepoan zeukan urrezko gurutzea eskuetan purtzilikatzen zuen deabruaren aitzinean izan bailitzan.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 55. orr.


purtzilkatu ik purtzilikatu.

purtzilkeria iz gauza kaskarra, hutsala, arbuiagarria.

Nor bere ezdeuskeria, zirtzileria eta purtzilkeriari lotzen da biziro, eta garrantzirik ez dute aldi berean besteren gauzek.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 78. orr.

Ez al duk eskolako koadernorik zikintzen orain hire, hire... purtzilkeria horiekin?  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 20. orr.

Sinfonikoago ez ezik, poetikoago egiten zait, askoz, larrua jotzea maitasuna egitea baino; "gurpistegi" poetikoagoa zaidan bezala "gure kabi" eta gisako purtzilkeria melengak baino.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 52. orr.


purtzupilatu, purtzupila, purtzupilatzen du ad ipar piltzar bihurtu.

Ezkont berriek arropa purtzupilatua dute, jauntzi orduko.  Herria   2003-05-22

Purtzupilatua baino gehiago ere, tokika urratua, petatxuen behar gorrian.  Herria   2003-05-22


puru1 1 izond nahasgabea, garbia, hutsa. ik aratz.

Russellen ustez, izen propio puru batek denotatu egingo du soilik, eta ez du inolako arrasto konnotatiborik izango.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 129. orr.

Egun trafikatzaileek heroina puruagoa eskaintzen dute eta horrek merkatua handitu egin du.  Berria - Gaiak   2004-03-04

Hartarako, oxigeno puruz lagunduriko arnasketa jarraitua ezarri behar zitzaiokeen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 156. orr.

Adela Rasetti mineral purua da.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 160. orr.

Lopezek figurazio purua ordezkatzen du; Craggek abstrakzioa.  Berria - Kultura   2006-04-05

Ez dago arazo tekniko pururik: arazo ekonomiko guztiak dira arazo politikoak, azken batean.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 154. orr.

Bere abertzaletasun puruaren karisma.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 76. orr.

Sakrifizioaren egia purua goza zitekeenean.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 68. orr.

Flamenko purua maite dute.  Berria - Kultura   2006-02-16

Mea culpa, ama garbi, ama puru, ama betikoa.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 147. orr.

2 puru-puru

Dirua, bada, ideia edo sineste puru-purua da, dagoen idealik garbiena edo, hobeki esan, zikin-estaliena.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 184. orr.

Oracle Night Auster puru-purua dela esan liteke, berezkoak dituen ezaugarriez jantzia.  Berria - Kultura   2004-12-29

Ongia eta gaizkia puru-puruak izango lirateke, inoiz ez lirateke nahastuko.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 33. orr.

Errebolbertxoa, ganibetatxoa, hortz eskuila eta zintzarritxo maitagarri txiki-txikia, dena urre puru-puruzkoa.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 37. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

puru bat erretzen (5); puru kaxa (3); puru luze bat (4); puru txiki (3); zigarro puru (17); zigarro puru alemanaren (4); zigarro puru bat (5)

purua ahoan (5); purua erretzen (9); purua erretzen ari (3); purua piztu (3); zigarro purua (9)

puruak erretzen (11); zigarro puruak (6)

puruaren punta (3)

zeta puruzko (3)


puru2 (orobat puro; Euskaltzaindiaren Hiztegian puru agertzen da) 1 iz zigarroa.

Koronela puru baten eztainu-paperezko estalkia kontu handiz zabaltzen ari zen. Gizon lodiak beste puru bat piztu zuen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 56. orr.

Mutiko biluziak itsasoan, haien larrua, eguzkia haien larru bustian, beroa: eseri eta puru bat erretzen dut.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 261. orr.

Elgeta purua errez eta dominoan jokatzen zeukan zain.  Koldo Izagirre   «Elgeta, sasiaren sustraiak», 2001 - 22. orr.

Puruaren keak eztula eman zion.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 226. orr.

-Neurri ona da, igandero puro bat... aurrean, guztiaren buru, "Kaskagorri", puru piztu berria hortz tartean, hitz egiten hasteko prest.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 147. orr.

Mahai ertzean utzitako puruari kolpetxo batez errautsa kendu zion.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 205. orr.

Puru hauek ez dira Vuelta Abajoko fabrikatik atera, faltsuak dira, esan zion tabako saltzaileak.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 60. orr.

Joey, hartu puru bat kutxa horretatik.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 427. orr.

Puruak erosi ditut, bi kaxa.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 261. orr.

Begirada gurutzatuak, aldaka kulunkariak, masaila gorriak puruak mastekatzen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 175. orr.

Kaxa bat puru eta dirua eman zion.  Koldo Izagirre   «Elgeta, sasiaren sustraiak», 2001 - 18. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Puru-mutturra ezpainen txokoan zeukan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 226. orr.

Kolpetxo batez, aspaldi itzalitako puru-mutur baten albora jaurti zuen errautsa.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 58. orr.

Puru erretzaile batek eduki behar dituen tresna sofistikatuak -purua moztekoa, supizteko egokiak, larruzko toxak...  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 55. orr.

Gure gizonak eramandako puru-kutxa zabaldu zuen.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 60. orr.

Halere, nire ustez, hainbat pilotalekutako puru kea okerragoa izan daiteke, horrek gehiago itotzen zaituelako.  Berria - Kirola   2004-10-15

3 zigarro puru ik zigarro.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

puru purua (7)

oso purua (4)


purudun izlag purua duena.

Lanrroberra tuneletik, eta indigena potolo-txapeldun-puruduna txofer.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 8. orr.

Purudun gizonak buruaz keinu bat egin zion bonetadun gizon argal bati, atariondoaren beste aldean egunkaria irakurtzen ari baitzen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 469. orr.

55 urteko frontoi-gizon ilehoriz tintatutako purudun ipurdia aterea duen euskaldun zaharrari...  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 115. orr.


puruezkeria iz purua ez den gauza.

Gurpilak jira egingo badu, bizia biziko bada, beharrezko dira puruezkeriak, eta puruezkerien puruezkeriak; lurrean ere bai, jakina denez, emankor izango bada.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 55. orr.


purueztasun iz purua ez denaren nolakotasuna.

Bi ondorio filosofiko atera zitezkeen horretatik, elkarrekin kontraesanean: purutasunaren gorespena, geruza gotor batek bezala babesten baitu; purueztasunaren gorespena, sarbide ematen baitu aldakuntzetara, hots, bizitzara.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 55. orr.


purutasun 1 iz purua denaren nolakotasuna.

Adarbakarra garbitasunaren eta purutasunaren sinbolo da.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 117. orr.

Dogmaren purutasuna aldarrikatu du beti, eta horrek etsai asko sortu dizkio.  Berria - Harian   2005-04-05

Abandonatu diotenengan euren balioen purutasuna.  Berria - Euskal Herria   2004-12-16

Bi egun luze eman nituen askiesteko moduko purutasuneko lagin bat lortzeko.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 86. orr.

Intolerantziak, gogor-irteerak, irmotasunak, gutarrismo eriak, ideien purutasunak, koherentzia iraunkorrak.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 249. orr.

Garbitasun maniatikook, zortzi zeroko purutasunok, sofrikario zaizkit.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 270. orr.

-Isiltasuna da purutasun bakarra.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 108. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Agian haien iraizkinak, ehuneko 90 azido uriko, ugari lor zitezkeen, aldiko peza ez txikiegitan eta purutasun-baldintza zentzuzkotan.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 241. orr.


purutxo (orobat purotto) 1 iz puru txikia.

Purutxo bat piztu zuen.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 142. orr.

Purutxo bat zekarren ahoan eta eskuan beste gutunazal hori handi bat.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 142. orr.

Zeren berak [...] kardiologoaren aholkuak gorabehera, bere betiko purutxoak erretzen segitzen zuen isil-gordean, eta nola gainera!  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 126. orr.

Begia zabalik sabaira begira geratu zen, purutxo bat erre bitartean.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 263. orr.

Purutxoari azken atxikia eman zion.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 174. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Purutxo-mutxikina bota zuen.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 168. orr.

Hartarako, purutxo kaxa eskuratu, eta luzatu egin zien.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 197. orr.


purutzar iz adkor puru handia.

Azkeneko egunean, Martineau jaunak jatetxe bikain batera gonbidatu gintuen aitona eta biok; eta, kafea hartu ondoren, egundoko purutzar bana erre zuten biek.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 40. orr.


puruxka iz purutxoa.

Tabernan, gainera, inoiz baino puru eta puruxka gehiago saldu ziren, zaleek euren desadostasuna agerian utzi nahi izan zuten.  Berria - Euskal Herria   2006-01-03


puruzale izond puruaren zalea dena.

Tabako-dendako jabea ere -hura kasualitatea!- puruzalea zen; tira, puruzalea bakarrik ez.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 55. orr.

Ongi etorriko litzaiokeela bere lagun puruzale harroputzari puru bat ematea.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 58. orr.


pusa 1 iz ipar kimua; pusatzea.

Zortzi/hamar egunetarik landareak fotoan atera behar zituzten, ikusteko nolako pusa egiten zuten.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 125. orr.

Suak garbitzen duela mendia eta errexten alhatzeko belar hobearen pusa.  Herria   2001-02-15

2 irud/hed

Pusa gazteak laguntzen dira, eta txalotzen ikasle putikoak!  Herria   2003-05-22

3 pusan ari izan

Barnetik eskuz pieza bat pusan atxiki behar zen, kanpotik konpontzeko gisan.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 41. orr.

Departamenduak lehoiak bezala ari izan dira pusan, zenaturrei esker bereziki, haiek ere zerbait eskuratzeko gobernutik.  Herria   2003-11-27

Orain artio hor ari diren langile guziak horri buruz pusan ari dira.  Herria   2005-09-29


pusaka adlag ipar bultzaka.

Bi VTT bizikletari haizea bezala pasatu zaizkit ondotik, baina, berehala, makinari pusaka eta hari bermatuz, oinez jarraitzen dute bidea.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 101. orr.

Meategi zilotik biltzen zuten ikatza eta burdin bide xume batean kargatu eta pusaka heltzen zuten behar lekurat.  Herria   2004-02-05

Ikusi zituzten dozena bat emazte jausten, guardek pusaka harrizko hesiaren barnekaldera sarrarazi zituztelarik.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 261. orr.

Luzaz denen aintzinean egonik De Lima brazildarra, keinka batez bazterretik sartu gizon batek pusaka eror-arazi duena, denbora poxi bat gal-araziz...  Herria   2004-09-02


pusako iz ipar bultzada.

Nahi izan dute geltokiko paretari kontra seinale elebidun bat ezarri, polizak debekatu ditu pusako zonbait goiti-beheiti.  Herria   2003-05-29

Zonbait oihu, zonbait pusako polizarekin, gero denek segitu dute Baiona-Tttipirat buruz, gehiagoko zalapartarik gabe...  Herria   2004-03-18

Doi-doia zenbait oihu eta pusako Getxoko bulego batean, Bizkaian, eskuindar bati oldartu baitzaizkio ezker abertzaleko batzu bainan delako eskuindarrak zerbait begi tzar eginik omen edo nik dakita zer...  Herria   2001-05-17

Bizkarra paretatik aldendu gabe igo zen, hankekin palanka eginda txandaka, gorantz lerratuz, zamarra hondatuz, besoak saihetsetara atxikita, hondo urrun batetik pusako laburretan azalera letorkeen urpekari.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 236. orr.


pusakoka adlag pusaka, bultzaka.

Ehun bat lagun segurik bilduak baitzauden, oihuka ari, herriko etxe aintzinean, barnerat nahiko zuten sartu bainan ateak zerratu zaizkiote eta polizarekin pusakoka arizan dira.  Herria   2003-06-12


pusakoño iz pusako txikia.

Adibidez aurten, telefonoa, elektrika, postan tinbrearentzat pusakoño bat: 0,46 eurotik 0,50-ra.  Herria   2002-07-25


pusarazi, pusaraz, pusarazten 1 du ad hazarazi.

Lehena, hor berean pusarazten dute luzerna idor arazteko, bigarrena, horgo kabala gizenendako ardietsia dute "Label" bat, haragia hobea delakoan kariago saltzen dute, itzuliak segur balio zuen, gainera horren puntan badaude biziki erreka onak mendiari buruz arraintzarako, bainan ez nor nahirentzat.  Herria   2003-12-04

2 irud/hed

Hormonek pusarazi zuten titi pare ederra zuen alta!  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 247. orr.


pusatu, pusa, pusatzen (orobat puxatu g.er.) 1 du ad ipar bultzatu.

Gelaren barnera pusatzen nau.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 31. orr.

Azote ukaldika aitzina pusatzen gituzte, kabala tropa bat bezala.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 114. orr.

Hemendik goiti beharko duk goizik abiatu, bidean bakarrik ez ibiltzeko, gibelean denak pusatuko baihu eta aitzinean dukana gidari eta sustengu gisa ukanen baituk.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 75. orr.

Peiok beraz bortizki puxatzen du baina bestea ez da erortzen.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 294. orr.

Goraxago gizon xahar bat eta bi neskatil, beren pirripitak, errepidearen erdian, pusatzen dituztela.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 207. orr.

Egunean 50 bat kilometro egiten dute, hamalau arraunlarik pusatuz ontzia.  Herria   2003-07-17

Bixkotxak ere izanen dira jateko, eta edateko zerbait, bixkotxaño horien pusatzeko.  Herria   2001-02-01

Batzuk nahi alderdia erdirat pusatu, beste batzuk aise ezkerragotik joan behar duela, badira tirabira saminak.  Herria   2002-10-24

Komertsant batzuek omen dituzte pusatzen, pesten aste batez gibelatzera.  Herria   2003-03-13

Badakik hautu horiek ez dizkiagula bat batean eta brauki, beroaldi batez, sukar batek pusaturik egin, bainan bai gogoeta frangoren ondotik.  Herria   2003-03-10

Zerbaitek, nihaurek ontsa ezagutzen ez dudan zerbaitek, baina ni baitan halere azkar sendi dudan zerbaitek, ez banindu halere pusatzen aitzina segitzerat.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 86. orr.

Jakes ene ondotik, trapu tzar bat izan banintz bezala antzara ferratzerat igorria ninduelarik, ene haurraren galtzerat pusatuz!  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 130. orr.

Idekirik dagoen atea pusatzen bada, kurrinka nardagarri bat eginez nornahi sartzera uzten du.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 30. orr.

2 irud/hed

Afera auzitegietarat pusatua izan da.  Herria   2001-09-13

Paueko prokuradore nagusiak aintzina pusatzen du afera hori Pariseko dei-gorte gorenerat.  Herria   2004-06-10

3 hazi.

Hein bat gizendua, bizarra utzia pusatzerat eta ileak luzatzerat, arrunt beste itxura bat omen zuen!  Herria   2003-07-10

Bizarra utzi duzu pusatzera...  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 233. orr.


pusatzaile iz ipar bultzatzailea.

Norbait bazuketen pusatzaile ezen egina zuten dei bat heldu zen Frantziako erregearen eskuetaraino.  Herria   2003-02-20

Kargudun politikoak direa ideiaren lehen pusatzaileak izan behar?  Herria   2001-09-13

Hortakotz direla kontra plantatu eta ez bazterretik norbait ukanik pusatzaile...  Herria   2003-04-24

Paul Bellevueorduko erretora pusatzaile.  Herria   2005-10-20


pushing ik punching 2.

puska 1 iz gauzaki batetik bereizia izen den zatia.

Urkatzea aski ez, gainera, lau anaietatik txikia ez beste hiruak, lau haragitan partitu, eta hamar lekutan banatu dituzte puskak.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 80. orr.

Egunkaritik ebakitako puska bat, izenburu hau zuena: [...].  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 63. orr.

Paper urdinezko puska mehe batzuen gainean paratua zegoen guztia.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 63. orr.

Meza haietako ostiak puska ttipitan emaiten ziren, eta kanpaleku guzira barreiatzen.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 101. orr.

Betaurrekoak puska tiki eginda, begietako lausoak ilunagotzen zuen toki zoldazu horretako ilunpea.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 274. orr.

Negu batez, Frantziskok puska zarpailez adabaturiko tunika bakar bat zuen bere gorpuztxo santuaren estalgarri.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 362. orr.

Varsovian xerretan mozten zuten gurina, puska handi batetik, zerraz.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 126. orr.

Jornalaren puskarik handiena Urtxipiarendako beharrean ateratzen zian, berriemaile huts gisa hasieran.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 387. orr.

Bi puska berdinetan zatiturik.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 83. orr.

-Hi, aho-bete horrek, ekarrak puska bat!  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 184. orr.

Nik esan zieat, guretzat gordetzeko puska bat bada ere...  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 41. orr.

Zaindariaren hitz idor haiek Joanesen ametsak mila pusketan xehatu zituzten.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 13. orr.

Argazkiaren pusketan, berriz, ez dago errealitate horren arrastorik.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 151. orr.

Puskaz puska erortzen ari den etxe ziztrin bat.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 94. orr.

Nahiago ditut horrela, hautsiak eta puskaz puska osatuak.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 156. orr.

Lixiba eta puskako xaboi usaina darien arropa eskegien azpitik.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 32. orr.

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Beste eskuaz paper-puska batean idatzi zuen hogeita bost errublo hartu zituela.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 161. orr.

Egunkari puska baten gainean.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 182. orr.

Bekoz beko jarririk, arnasaldi sakonak egiten, begiak bi izotz-puska, isilik egon zen lipar batean.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 218. orr.

Bere alboko ohe puska seinalatu zion Mentxuk.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 93. orr.

Ez niken ezta odolki puska bat ere hartuko.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 85. orr.

Neskak plater bat paratu du nire aurrean, kleraren itxurako camembert puska batekin.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 202. orr.

Olagarro puska irineztatu eta frijitu goxo-goxoak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 258. orr.

Arkume otzan bat bezalakoa da-eta nire anderea; koipe-puska baino beragoa bera.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 132. orr.

Kafesnea, laranja-ura eta patata-tortilla puska.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 42. orr.

Beharrik, metraila puskak sorbalda ukitu besterik ez ziola egin ikusi zuen.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 261. orr.

Urrez eta zilarrez estaliriko egur-puska baizik ez dira.  Elizen arteko biblia   JrGt 1,50

Horietako bati zartako eder bat eman nion hodi-puska batekin.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 435. orr.

Lurra eguzki puska batetik sortu zen, irakurri zuen, baina nork osatu zuen eguzkia?  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 178. orr.

Nire oroitzapen puskak bildu ditut.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 120. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa, lehen osagaia hitz elkartua dela)

Horretarako darama irakurri ezin duen egunkari orrialde puska hori.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 209. orr.

Eraman ezazu mingain bat, edo txerri buru puska bat.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 108. orr.

4 oihal-etxola puska elgarri botoinaturik lau gizonen aterbe izan zitezkeen.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 127. orr.

Arrain erre puska bat eskaini zioten.  Elizen arteko biblia   Lk 24,42

-Txerriki gazitu puska bat, bai, baliteke...  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 108. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa izenondoekin)

Kilometroak, haragi puska ustel baten ordez, urrea garraiatzeko prezioan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 22. orr.

Eguna amaitzeko, txahalki-puska hotz bat eta litro erdi aza-zopa mikatz zerbitzatu zizkioten.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 27. orr.

Enplegatuek erakusleihoetan txukun paraturiko oihal puska tolestuen artetik.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 259. orr.

Oraino eguerdi ez izanagatik, eguzkia berun puska goritua zitzaidan buru gainean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 239. orr.

Ispilua, berriz -beira puska eskerga seinalatu zuen-, ez nuen lortu hemendik eramatea.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 356. orr.

Aski da harri-puska txiki bat metal-kopuru handiak urre bihurtzeko.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 116. orr.

Hamidari iruditu zitzaion ezen mutilak ez zuela hezurrik ez artikulaziorik, edota kautxu puska elektrizatu bat zela.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 278. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa, lehen osagaia neurriz gainekoa dela adierazteko) ik ale.

Ikusita nago ni portuan ale itzel askoak, kristoren zuhaitz puskak, zera.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 64. orr.

A zer neska puska!  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 289. orr.

Hura gizon puska!  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 154. orr.

A zer nolako morrosko puskak.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 60. orr.

Izan ere, hura zen, hura, emakume puska!  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 172. orr.

Izugarrizko neska puska zen.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 210. orr.

Mutil puska gartsua egina zen.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 40. orr.

Karriketan gerla eske dabiltzan neska puskak ikusita, ez haiz Kristinaz eta mutikoaz etxean penatzen gelditzeko bezain ergela izanen, ezta?  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 13. orr.

Kuban bizi duk mulata puska batekin!  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 280. orr.

Emazte azkarra da, ez erraiteko atso puska bat badela.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 43. orr.

Dama puska bat zen frau Öchler, luze bezain zabala, gizon itxurakoa.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 65. orr.

Zakur puska harenak ziren beraz, Lydieren pausotzat jo nituenak!  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 195. orr.

Sekulako behor puska egina dago.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 76. orr.

Manausko bere etxe handian irudikatu zuen Grosrouvre, gazte oraindik, elastikoa jantzita, bere gorputz puska harekin, mahai batera makurtua, ahalegin betean...  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 215. orr.

Berehala, Mercedes puska bat gelditu zen bat-batean txori-dendaren ate aurrean.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 78. orr.

Niri gustatzen zaidan gauza bakarra zure titi puskak dira.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 192. orr.

Pim optimista puska bat da, baina beti ditu bere arrazoiak.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 112. orr.

-Nondik atera duk labana puska hori?  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 14. orr.

· Hiri puska handia, kolore anitzeko harriz bikain apaindua.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 145. orr.

Bi ardo-orban puska galantak zikintzen zioten alkandora zuri dotorea.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 139. orr.

6 zatia; kopurua.

Bozkariozko eguna, hura, erresumaren puska bat bere jabearen eskuetara itzulirik.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 54. orr.

Bidaiaren puska luzeena egina nuen.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 232. orr.

Bere ohe partea eta nirearen puska bat hartzen zituen.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 43. orr.

Nire galderaren puska larriena ihardespenik gabe zegoen beti.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 247. orr.

Txitxikovek hamabi puska jan zituen halako jaki batetik.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 432. orr.

Ustekabean aditu zien gizon eta emakume haiei elkarrizketa puska bat bezpera gauean.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 115. orr.

Coligny haren beharrean zegoen Languedoc-en, Erlijioaren armadaren puska larrienarekin. Askotan haragi-xerrarekin lotzen baditugu ere proteinak, ogian eta patatetan dago guk egunero hartzen ditugun proteinen puska handi bat.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 271. orr.

Suerte pixka batekin, beharbada, dezenteko puska kenduko zenioke kartzelaldiari.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 28. orr.

Gero eta konbentzituago nago asmakizuna baino puska bat urrutiago doala beti errealitatea.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 80. orr.

7 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Bide puska bat egin beharra zegoen gauaz, ilunpean, oinez, berandu baitzen.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 75. orr.

Eguzkiak bide puska ederra egina baitzuen zeruan.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 181. orr.

Frantzian, bertako norbaitekin erdibana jarritako negozioak eman ei zion diru puska bat.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 245. orr.

Denbora puska bat iraganik, Etxeberrik orri batzuk ekarri zizkigun, asteazken batean.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 105. orr.

Denbora puska batean Potzoloren aho betea bilakatu zen nire ikusmira.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 385. orr.

Isilik egon zen denbora puska batean.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 231. orr.

Denbora puska batez Becheveko neskek penaz begiratu zioten Ansheli, kaletik igarotzen zenean denak leihotik erreparaka.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 200. orr.

Handik denbora puska batera, haren jarraitzailea Nishapurera etorri, eta poetaren heriotzaren berri eman ziotelarik, hura lurperatu zuten lekuaz galdezka aritu zen.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 266. orr.

Denbora-puskak dira gure bizitzak, etenik ez duen denboran.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 77. orr.

Baten batek platerean janari-puska bakarra zuela ohartu bezain laster, beste bat gehitzen zion.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 432. orr.

Paris, lur beltzaren gainera eroritako zeru izartu puska bat iduri, latz agertzen zitzaion, gogor, haserre antzean, bertara itzultzen ari zelako.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 21. orr.

· Hondar beltz puska bat bi malekoi artifizialen artean.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 149. orr.

8 pl norbaiten edo zerbaiterako gauzak; bidaiariak eramaten dituen arropen eta tresnen bilduma; garraiatzen den bilgoa. ik hatu.

-Ene puskak miazkatu dituzu? ezin onetsia zait.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 15. orr.

Maletaren ondotik, gainerako puskak igo zizkioten: kaobazko kutxa bat Kareliako urki-zurezko apaingarriz edertua, zapata-orkoiak eta paper urdinean bilduriko oilo erre bat hurrenez hurren.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 21. orr.

Hemen galtzak, urrunago atorra... eta hola emaiten dizkigute gure puskak.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 41. orr.

Bildu zure puska guztiak eta zoaz Jainkoarekin.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 539. orr.

Emeki-emeki meza emateko puskak bildu zituen.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 100. orr.

Saltegi gehienetan [...] erosi pusken ezartzeko izaiten dira plastikazko zakuttoak.  Herria   2005-10-20

Presondegiko puskak eman zizkidaten, paketaia: estalkia, mihisea, platera, baxera batzuk, hortzak eta muturra garbitzeko puska batzuk, bizarra mozteko plastikozko tresnak, botatzen diren horietarik.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 25. orr.

Bere puskak gela urdinera igoarazi ditut dagoeneko, andereño; Mr Worthing jaunaren ondoko gelara.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 72. orr.

Pentsiotik ateratako puskak ohe inguruan nituen, nolanahi barreiatuak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 115. orr.

Autobuseko gidariak emazte adinduaren puskak lurrean pausatu zituen eta bidaia hor bururatzen zitzaiola konturatu zen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 52. orr.

Edonora iritsirik, aski baitzuen longaina eta puska guztiak gela batera eramatea eta bere ohea zabaltzea usain berezi hura lekuaz jabe zedin.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 38. orr.

Karroetan puska ezartze eta karroetarik puska kentze, mugan egiten da.  Herria   2001-05-17

"Novatrans" izenekoa; hauek puskak aldatzen dituzte kamiunetarik treinera edo kamiunak osorik treinetan ematen, bide luzea egin behar dutelarik.  Herria   2001-06-28

San Bernateko zelaian metan utziak diren puskek min biziaren arriskua hedatzen dutela auzo gunean.  Herria   2004-09-23

8800 tona puska egunean iragan dira treinetan, aitzineko udan baino % 10 gutiago.  Herria   2003-03-20

9 denbora-puska.

Musika jadanik itzalia zen eta puska bat iragana zen azken bezeroak hondoa jo eta ihes egin zuenetik.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 8. orr.

Horrenbestez, gaixotasunak puska bat iraun zuen.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 150. orr.

Ez zidan jaramonik egin puska baten.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 13. orr.

Puska baten ondoren, adore hartu eta esan zuen marmarka: [...].  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 21. orr.

Buru barneko mamurik beltzenak oldarka, negar-megar isil batean egin nuen puska luzea.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 274. orr.

Puska luxea egin nuen ordenagailuko tekla bakarra zanpatzeko gauza ez nintzela.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 195. orr.

Puska on bat itxaron behar izan zuen esna zedin.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 157. orr.

Handik puska batera galdetu zuen ingelesak arriskurik ba ote zegoen.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 111. orr.

Ez bainago etzanda puska baterako bakarrik.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 105. orr.

10 aldea.

Libertino modernoon "integrismoa", puska haundiz estuagoa dela, alegia.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 350. orr.

-Horretan behintzat Lizardik puska handia atera dizu.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 77. orr.

11 mila puska egin

Ezpata mila puska eginda doa airean, eta traidorea, bihotza hautsita, lurrera erortzen da hilik.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 452. orr.

Gauetik goizera ia, beren mundua mila puska egin zen, beirazko ispilu bat bezala.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 223. orr.

Mila puska egin ziren haien nortasuna, haien sinesmenak oro, inork ez baitzien erakutsi ez zirenak ez izaten.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 223. orr.

Eromenaren harria jotzen zuen haien gogoetak eta mila puska egiten egiten zen.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 324. orr.

· Vasili Fedor bihotza bi puska eginda joan zen jauregitik.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 436. orr.

Amak lau puska egin du neska koskorraren ipuina.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 81. orr.

12 ogi puska ik ogi 18 eta ogi 19.
13 on puska ik on1 23.
14 puska bat (orobat puskat) apur bat, pixka bat.

Pixka bat nahiz puska bat, Jainkoak nahi izan dezala, zu ez ezik, gaur niri entzuten didaten guztiak ere, ni naizena izatea...  Elizen arteko biblia   Eg 26,29

Bietako bat, beraz, edo bietarik puskat bederen.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 34. orr.

15 puska batean denbora-puska batean.

Puska batean ez zuen ezer esan Koronelak.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 30. orr.

Ez du puska batean erantzun, zirriborroak egin ditu paperetan.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 49. orr.

Ez ninduen ikusi, eta puska batean begira geratu nintzaion.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 71. orr.

Kaserna bai, ikus genezakeen, puska batean bederen; San Telmo kaleko 13aren pareko etxartetik ezkerretara begiratuz.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 49. orr.

Manilovek ahoa zabaldu eta pipa lurrera erortzen utzi zuen; eta aho zabalik geratu zen puska batean.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 58. orr.

· Puska luze batean Txitxikovek ezin izan zion igarri gizonezkoa ala emakumezkoa zen.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 170. orr.

16 puska batez denbora-puska batez, denbora-puska batean.

Puska batez igan dut erreka handiena, Eserlekuan atzera eginda, arnasestuka eta geldi-geldi geratu nintzen denbora puska batez, begiak Berenizerengan finkaturik.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 119. orr.

Ez zuten hitz egin puska batez.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 77. orr.

17 puska-biltzaile (corpusean puskabiltzaile soilik) izond/iz puskak biltzen dituena.

Erruz erabili izan baita zakuto hitza, gure herriska puskabiltzaile eta eskazale poliglota hauetan, eta ez da batere harritzeko, atzenerako gure hitza hartaraino bihurritu izana.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 168. orr.

18 puska-puskaka ik puskaka 2.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

arrain puska (6); azal puska (7); beira puska (5); berun puska (4); beste puska bat (5); bide puska (8); bizi puska (4); burdin puska (10); burdina puska (9); buztin puska (4); den puska (4); denbora puska (83); denbora puska bat (27); denbora puska batean (24); denbora puska batez (8); diru puska (6); diru puska bat (5)

egunkari puska (4); egur puska (25); egur puska baten (4); eguzki puska (4); emakume puska (13); gasna puska (13); gazitu puska (5); gazitu puska bat (4); gazta puska (16); gazta puska bat (5); gizon puska (26); gorputz puska (6); haitz puska (4); handik puska batera (55); haragi puska (28); haragi puska bat (7); harri puska (12); hezur puska (5); horma puska (4)

ikatz puska (4); izotz puska (39); izotz puska bat (10); jokalari puska (4); kartoi puska (9); kortxo puska (4); kortxo puska bat (4); kristal puska (4); larru puska (4); lur puska (28); lur puska bat (7); materia puska (5); metal puska (6); mila puska (17); mila puska egin (6); mila puska egiten (4); mutil puska (9); neska puska (12); nire puska (4); nire puska guztiak (4)

ogi puska (80); ogi puska bat (41); oihal puska (20); oihal puska bat (5); okela puska (12); on puska (14); paper puska (42); paper puska bat (15); paper puska batean (4)

puska bana (8); puska bat ahoan (4); puska bat egin (6); puska bat eman (15); puska bat eskatzen (5); puska bat hartu (14); puska bat ikusi (4); puska bat jan (4); puska bat kendu (6); puska batean (234); puska batean behintzat (4); puska batean egon (12); puska baten buruan (8); puska baten gainean (9); puska baten ondoren (14); puska baterako (15); puska batez (31); puska eder (13); puska eder bat (10); puska ederra (13); puska handi (31); puska handi bat (20); puska handia (5); puska handiak (7); puska luze (14); puska luze batean (9); puska on (8); puska on bat (6); puska txiki (14); puska txiki bat (8); puska txikitan (5); puska urdin (5); puska zahar (4); puskaz puska (8)

soka puska (4); teila puska (4); txokolate puska (4); zeru puska (17); zeru puska bat (7); zur puska (12)

egur puskak (7); ene puskak (5); gure puskak (5); haragi puskak (6); izotz puskak (32); kristal puskak (4); neska puskak (4); ogi puskak (7); paper puskak (4); puskak bildu (8)

puskarik handiena (5)

hamaika puskatan (5); mila puskatan (23); puskatan txikitu (4)


puskabiltzaile ik puska 17.

puskaezin izond ezin puskatuzkoa.

Euzkadi desegin nahi duen tirania gaiztoaren aurrean, gero eta sendoago eta puskaezinago baita gure gogoa bere bizia salbatzeko, bere askatasuna berreskuratzeko eta etorkizuna ereiteko.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 93. orr.


puskaila iz zati edo atal puskatua. ik puskaki.

Damasko oihalez bildu zaldunak eta burutik oinetaraino burdinazko arropaz jantzi mairuak ageri ziren noiznahi, gero, prosa izugarri baten erdian, piztia eta otsoendako lakioz beteak ziren kartoizko puskailetan irentsiak izateko.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 46. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

babiloniako puskailak (8); puskailak ematen zuten (5)

puskailen artean (3)


puskaka 1 adlag pusketan.

Puskaka jaten zuen, aitak oparitutako labanatxoarekin. uste izan baitzuen puskaka hausten ari zela.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 24. orr.

Badakit bidea puskaka egin beharko dudala.-Ez da eskua bakarrik -esan zien xuxurlan-, nahiz eta puskaka eroriko zaidala ematen duen.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 23. orr.

SAFAM galkategia puskaka salduko.  Herria   2005-04-07

2 puska batzuetan.

Pelikula metro batzuk puskaka belatuak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 203. orr.

3 puska-puskaka

Horrela, puska-puskaka jaten dituzte.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 187. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

puskaka erortzen (3)


puskakatu, puskaka(tu), puskakatzen du ad pusketan ezarri. ik zatikatu.

Kutxmak, «estatu kolpe bat» bideratzea leporatu zien oposizioko indarrei, baita «Ukrainaren subiranotasuna eta osotasuna kaltetzea, herrialdea puskakatzera eramateraino» ere.  Berria - Mundua   2004-11-27


puskaketa1 iz puskatzea.

Berlingo Harresiaren puskaketaz.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 264. orr.


puskaketa2 1 iz ipar pusken garraioa.

Gure eskualdean, treinez puskaketako trafiku hori negozio handiena, karroetan puska ezartze eta karroetarik puska kentze, mugan egiten da, Hendaian eta Irunen (jaz 505 miliunen puska) parte bat ona Bokalen eta Baionan (152 miliunena) eta poxi bat Donibane Garazin (14 miliunena).  Herria   2001-05-17

Hautetsi, enpresaburu eta beste gomitatu ditu beraz Baionako geltokirat heieri erakusteko puskaketako sailak jauzi ederra egin duela azken urte hotan.  Herria   2001-05-17

Hemendik goiti alabainan, puskaketako negozioa idekia izanen da Europa batuaren eremuan sail horri plantatuak diren guzieri, orai arte tokian tokikoaren esku zelarik hori osoki, Frantzian konparazione SNCF delako horren kondu.  Herria   (2003-03-20

Joanden egunean, arras kexu ziren, hala iduri behin, puskaketako zerbitzuak kamiunekin segurtatzen dituzten enpresaburuak.  Herria   2004-12-02

Pentsatzen dute hemendik zenbait urte barne, urtean lau ehun mila jendepasatzen ahalko dela hor gaindi eta bost miliun tona puska bestalde puskaketako treinetan.  Herria   2001-02-15

Bretainian Brest-eko auzitegiak ez ohizko kondenuak ezarri dizkie puskaketako untzi baten kapitaina eta patroiari.  Herria   2003-11-27

Ekai plastiko zehargiek oraino errealismo handiagoarekin erakusten dute 17 garren mendeko puskaketako ontzi bat luze luzea.  Herria   2001-06-21

2 (hitz elkartuetan)

Denbora berean, zazi zu zergatik denen buru, treinez arduratzen den SNCF etxe handi horrek puskaketa zerbitzu batzu kentzen ditu edo azkarki arintzen.  Herria   2004-10-14

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

puskaketako untzia (3); puskaketako untzien (3)


puskaketari iz pusken garraioa egiten duen itsasontzia.

Berdeek galdatzen dute ontzi bat beti portuan, urtean hor sartzen eta ateratzen diren mila puskaketariei lot dakieken suaren itzaltzeko, ontziarekin batera su hiltzaile ekipa bat ere portuan beharrezkoa da Berdeen arabera.  Herria   2004-09-23

Joan den uztailaren 30-ean arrastatu zuten Bulgariar puskaketari bat, Bizkaiko golko erdi erdian, untzi barneko zikinak urera botatzen ari.  Herria   2003-11-27


puskaki (orobat puskakin) iz zati edo atal puskatua. ik puskaila.

Horrela gure sasi kultura osatzen duen alimaleko metaketa epifenomenalari puskaki bat gehiago gaineratuko bainion, besterik ez.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 9. orr.

Hegazkinak erori ziren lekuetara, FSB Errusiako zerbitzu sekretuetako ikertzaileak ere joan ziren sorosleekin batera, eta airekoen puskakinak aztertzen hasi ziren lehergai zantzurik zegoen ikusteko.  Berria - Mundua   2004-08-26

Alboko eraikinetako eta inguruan zeuden autoen puskakinak alde guztietara sakabanatu zituen ufakoak, hauetatik batzuk leherketa lekutik 500 metrora aurkitu zituzten.  Berria - Mundua   2004-07-31

Kaleak hondamen itxura zuen, denetan auto xehatuak, eraikin puskakinak, hildako kiskalituak eta gorpu zatiak sakabanatuta zeudela.  Berria - Mundua   2004-07-29


puskakin ik puskaki.

puskalehor iz

Biderako edo aldi baterako (egun osorako, edo luzenaz ere, aste beterako) etxetik norabait joatekoan hartzen den jatekoa (normalean puskalehorra) da "zekotea" goizuetarrontzat, eta Leitzan eta bestetan "anoa" esaten zaionak baino askoz semantika estuagoa du.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 167. orr.

Eltzekoa izan da guretzat, puskalehor delakoaren kontrakoa.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 168. orr.

Utondoko patxadan gozaro egositako eltzetik urrun, han eta hemen pikoka puskalehorra janez presak idortua bizi den modernajea datorkit gogora  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 168. orr.


puskaño iz puskatxoa.

Horietan pentsamolde baten puskaño bat islatzen da, izozmendia bailitzan aditzera ematen duena hor badagoela askozaz ere sakonagoa den zerbait.  Berria - Kultura   2004-01-23

Bainan ogia hain omen zuten goxoa, berek egina, nun gorde baitzuen puskaño bat sakelan.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 167. orr.


puskat ik puska 14.

puskategi iz ipar puska biltegia.

Geroztik, Jaldai azkarki kanbiatu da, dena lantegi, saltegi eta puskategi.  Herria   2004-06-24

Etxe hori, bulta huntan hutsa, luzaz altzari edo muble puskategi bezala baliatua izana.  Herria   2005-01-20

Hektara erdi baten heineko eremua, hutsik dagon puskategi batek hartzen zuena.  Herria   2005-11-24

Errobi hegiko bastiza gehienak bezala, etxe hori puskategia zen errekaz garraiatzen ziren gauzentzat.  Herria   2001-06-21


puskatto iz puskatxoa.

Hontzari artamendu baten egiteko, itsumandoka bi egur puskatto bilatu eta atzeman nituen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 125. orr.


puskatu, puska(tu), puskatzen (orobat puxkatu g.er.) 1 da/du ad hautsi; zatitu, puskak egin. ik apurtu.

Brontzezko ateak puskatu zituen, burdinazko morroiloak apurtu.  Elizen arteko biblia   Sal 107,16

Horma alderik alde zulatu ondoren, irteten saiatu zen eta, kateak puskaturik, bata bestearen ondoren libre atera ziren denak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 442. orr.

Montolmoko gizon bat nabarra goldeari itsasten ari zela, guztiz puskatu eta zatikatu zitzaion.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 458. orr.

Mailuz leihoak puskatu eta mailu haiexekin burua txiki-txiki egin zioten, hilketari itxura ankerragoa emateko.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 212. orr.

Teilak arrailtzen, puskatzen eta errausten ari dira.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 30. orr.

Orriak puskatzen saiatu zara, baina kolpe bat eman dizute urdailean.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 20. orr.

Erditik puskatu zuen argazkia eta mahaiko hautsontzian utzi zuen argazkiaren zati bat.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 13. orr.

Galtzak, kamiseta eta jertsea puskatuak nituen.  Berria - Euskal Herria   2004-02-06

Kuleroak puskatu zizkidan libre zeukan eskuarekin.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 26. orr.

Liburu zahar bat da, azala puskatu samarra duena.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 29. orr.

Ontzi guztiak puskatzea, sutondo guztiak amatatzea.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 63. orr.

Eskailera puskatzen bazen?  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 84. orr.

Arropa dendetako erakusleihoak birrindu eta janzkiak ostu zituzten, manikiak puskatu eta haien zatiak (buruak, besoak, hankak, ileordekoak) han eta hemen barreiatu ondoren.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 152. orr.

Ezagutzeko premia duen gizona, krisalida puskatu eta hiltzera doan tximeleta bezala da.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 172. orr.

Puskatu zuten gurdia egurra egiteko, eta behiak egurraren gainean jarri zituzten, Jaunari erre-oparia eskaintzeko.  Elizen arteko biblia   1 Sm 6,14

Harantzago, zurezko bagoiak zeuden, denak hautsirik, denak txikiturik, denak puskaturik, batzuk burdinbidetik erauziak eta etzanda.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 198. orr.

Berari ez zitzaion hezurra puskatu.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 236. orr.

Behin saihetsak puskatu eta eritegira eraman zuten.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 96. orr.

Baina goiz batean aurkitu zuten bere etxe-atarian buru guztia puskaturik, ez nork eta hark, hila.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 271. orr.

Zoko batean txakurtxoa zaunka hasi zen, eztarria puskatu beharrez.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 214. orr.

Osaba Martin ikusi zuen, egur puskatzen ari.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 232. orr.

2 irud/hed

Gauero, bere ganbaran, burua puskatu beharrean ahalegintzen zen guztiz serio asmo haren alde, oharrak hartuz, plan idatziak eginez.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 220. orr.

Eskuak puskatzerainoko txalo-zartaka hasi ziren gizon-emakumeak.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 75. orr.

Bihotza puskatua daukaten maitale abandonatuek.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 121. orr.

Bi-bien gaizkile-bihotz harrizkoak ez ziren erditik puskatu haur jaioberria Aldekaitz baserriko labean utzi zutenean.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 87. orr.

Arestian sentitutako poza puskatu egin zitzaidan barruan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 133. orr.

Haren ahotsa negar zotinetan puskatzen zen ia.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 125. orr.

Gauaren erdian amets gaiztotan puskatzen esnatu izan banintz bezala sentitu nintzen.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 146. orr.

Gisa horretan, hain luzaz eta pazientzia handirekin landu partaidetza-hitzarmena puskatzen du.  Herria   2001-07-05

Natura eta gizakia lotzen zituen batasun klasiko biribila puskatu da.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 105. orr.

Lotura juridikoa puskatzen den momentutik, haurra jada ez da zurea.  Berria - Euskal Herria   2004-03-09

Ezinezkoa da, baina, lilura puskatzea.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 103. orr.

Hona gure elbarrituak, ezinduak; gure zurtzak, bakartuak, bihotz-urratuak, bizi-puskatuak, oroimenaren zulo beltzean iltzatuak.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 150. orr.

3 (era burututa izenondo gisa)

Kristal puskatuen hotsa.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 347. orr.

Etxera sartzeko erabili nuen leiho puskaturantz jo nuen.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 163. orr.

Bere eztulak beldurgarriak ziren, bulartxoa astindu eta akordeoi puskatu baten hotsa ateratzen zutenak.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 23. orr.

Pitxer puskatua ezbeharraren ezaugarri.  Elizen arteko biblia   Jr 19,1 tit

Hiri-bazterreko auto puskatuen biltegietan lardaskan.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 68. orr.

Beharbada familia puskatu batean sortua.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 161. orr.

Allande Oihenart historialari zuberotarrak eman zuela gure zazpi herrialde puskatuen gaineko begirada bateratzaile sakona.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 25. orr.

Herri puskatua beti garaitua!  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 138. orr.

4 puska-puska egin erabat puskatu.

-Kartarik ez zuen irakurri -esan zuen Santxok-, idatz-irakurtzen ez omen zekien-eta; eta, puska-puska egin zuen.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 73. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

dena puskatu (6); erditik puskatu (4); guztiz puskatu (3)

puskatu bat (5); puskatu baten (5); puskatu behar (10); puskatu zen (8); puskatu zioten (3); puskatu ziren (4); puskatu zituen (10); puskatu zitzaion (3); puskatu zuen (8); puskatu zuten (6)

eskuz puskatzean (4)

amets gaiztotan puskatzen (3); puskatzen dituzte (3); puskatzen dute (4); puskatzen zen (3)


puskatxo 1 iz puska txikia.

Cotter jaunak ere hartuko du beharbada arkume-izter horretatik puskatxo bat -erantsi zion izebari.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 16. orr.

Sentsazioa engainagarria zelakoan, puskatxo bat ahoratu zuen haserre, Ez dakizu zenbat miresten zaitudan, eta egunen batean zure eta aitaren ontasunetik puskatxo bat izatea besterik ez nuke nahi.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 63. orr.

Harreman horretan ikusle bakoitzak bere gisara hartuko du parte, eta argazkitik zenbait elementu hartuko ditu, beretzat errealitatetik askatutako puskatxoak balira bezala izango direnak.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 121. orr.

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Ogi-puskatxo bat eta sardinzar bat.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 295. orr.

Hitz bat esatearekin batera arrain-puskatxo bat edo ziapetan oparo bustiriko behiki-zatitxo bat ahoratuz.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 255. orr.

Itxaron ezak, paper puskatxo batean idatzi diat.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 490. orr.

Lakre-puskatxo bat; zapi-puska bat, batek daki nondik iritsia hara.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 172. orr.

Emadak orain zeru puskatxo bat!  Josu Zabaleta   «Sei pertsonaia autore bila» - Luigi Pirandello, 2003 - 128. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

paper puskatxo (3)


puskatzaile 1 izond/iz puskatzen duena.

Absolutuen puskatzailea ez ote da gehiago izan?  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 194. orr.

Adibidez, aurreko urtean Projects Rooms izenekoak edo Black box ekimenak ez ziren puskatzaileak, baina azokan artea beste modu batera ikusteko aukera ematen ziguten, ehunka galeriatako artelanak ikusi ondoren.  Berria - Kultura   2006-02-12

2 (hitz elkartuetan)

Gure bistatik desagertu baino lehen, atzealdeko leihora zutiturik Marilin zakurtxo toaila-puskatzailea ikusi ahal izan genuen.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 16. orr.

Atzeko neska politt-polittaren senargaia, Siziliako Cosa Nostrako hezur puskatzailea eszedentzian.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 91. orr.


puskatze iz haustea; zatitzea, puskak egitea.

Bainan epe hortan berean departamendu batzu puskatu dira, puskatze horiek zailtasun handirik ekarri gabe!  Herria   2002-11-07

Hiltze eta puskatze lan horietarik landa, Manex lantegiko hiru enplegatuek libratzen dute xerrikia erosleeri, bi kamiun-hozgailutan.  Herria   2005-03-24


puskeria iz ipar pusken multzoa.

Puskeria txar batzu bezala tratatuak direlako sendimendua dute. Puskeria txar batzu bezala tratatuak direlako sendimendua dute.  Herria   2005-11-24

Bertzalde 10 saltegi izanen dira Brokanta puskeria saltzaileak.  Herria   2004-12-16


pusketa 1 iz puska, zatia.

Bizkarra zulatzen zioten txirlen pusketa zorrotzek eragindako oinazea.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 138. orr.

Txartelari pusketa bat tarratatu, pusketari su eman eta harekin piztu zuen O'Connor jaunak zigarroa.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 174. orr.

Botila hutsak biltzen ditu, edontzi zikinak, edontzi hautsien pusketak.  Eskarne Mujika   «Berdin dio» - Agota Kristof, 2005 - 62. orr.

Pont-Audemerren obus baten pusketek aurpegian eman zioten.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 34. orr.

Etorkizunean elikagaiak pusketa txikitan iritsiko zaizkigu platerera.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 94. orr.

Bartzelonatik Parisera doan bideari pusketa handi samarra jan zion atzo Bartzelonak Milanen.  Berria - Kirola   2006-04-19

Segundo baten pusketa txiki bat.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 109. orr.

Urtean behin zinta bat jasotzen nuen, amaren bizitzaren pusketak zetozen bertan grabatuak.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 81. orr.

Belarria luzatuz gero haien solasaldiaren pusketak atzeman ditzaket.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 186. orr.

Ontzia zartatu eta mila pusketetan hausten baita.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3830. orr.

Min pixka bat eman dit, ez uste, lan hau egiteak, hots, Homeroren lan puska bati pusketak kendu beharrak.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 7. orr.

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Laugarrena, txikia, hutsik zegoen, eta egunkari pusketa zaharrak zeuzkan zintzilik alanbre batekin josita.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 266. orr.

Kristal pusketa batek zauri sakona egin zion.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 34. orr.

Vronskik ilargitik ekarritako harri-pusketa da.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 138. orr.

Adar pusketa batekin harrotu nuen lurra Ronnieren hilobitxo atzean.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 13. orr.

Zakur bati boxeoko eskularru pusketa bat eskaintzen ari zitzaion.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 89. orr.

Esnetan bustitako madalena pusketa eztarrian trabatu zitzaidan hantxe bertan.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 82. orr.

Eseri hadi, tarta pusketa bat jatera gonbidatzen haut.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 208. orr.

· Ilunabarrean aski zuten haiek ardi zahar pusketa urri batzuekin, oso gerlari onak ziren, loa ere labur egiten zuten.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 41. orr.

Dragak badakar basatzaren artean metal herdoilezin pusketa bat bristadaka.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 49. orr.

3 irud/hed

Ez dadila zure eskuetan anatema horren pusketa txikienik ere geratu.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 116. orr.

Baina iragarkiek errealitatearen pusketak erakusten dizkigute.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 86. orr.

Berak zerbait ostu zigun, koadroetan ezkutatzen den sentipen espiritual bat, gure arimaren pusketa galdu bat.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 94. orr.

Alde Zaharreko karrika, ataurre edo kaperatxo bakoitzean historia pusketa bat edo pasarte bitxi bat ezkutatzen da.  Berria - Euskal Herria   2004-07-22

Hori lortzen duenak, txapelari pusketa ederra kenduko dio.  Berria - Kirola   2006-03-19

4 ogi pusketa ik ogi 19a.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

egur pusketa (7); egur pusketa kiskalia (3); gazta pusketa bat (3); haragi pusketa (3); kalabaza pusketa (4); lur pusketa (3); ogi pusketa (12); paper pusketa (8); paper pusketa bat (3); pusketa handi (4); pusketa txiki (3); tarta pusketa bat (3)

egur pusketak (4); gazta pusketak (3); ogi pusketak (3)

mila pusketatan (3)


pusketatxo iz pusketa txikia.

Harri honen pusketatxo bat aski da edozein metal urre bihurtzeko.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 182. orr.

Irabazten baduzu, beraz, txapelaren pusketatxo bat harena ere bada.  Berria - Kirola   2004-06-01

Azkenaldi hartan limoi pusketatxoen antzera nahiko zukutua senti zezakeen bere burua, zurrupatua.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 167. orr.


puskila (orobat puzkila) 1 iz pl ipar puskak.

Bizkitartean, Txokok txabolan zeuzkan puskila apurrak bizkar zakuan sakatu zituen. Hilabete batzuk geroago, airekotik jaitsi zen New Yorken, txapela kaskoan eta puskilaz bete zaku txikia ahurrean. Ilunean oraino, auzoa zetorren bere katrela handia puskilaz hanpaturik.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 61. orr.

2 puska.

Ura itxi zuelarikan dohainik ematen diguten xabona merkearen bitsa lepoan behera etorri zitzaion puzkiletan.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 184. orr.


pusla iz larruazalean egiten den handitu urtsua. ik baba.

Arrosa kentzen maitasun hobengabearen bekoki garbitik, eta pusla bat uzten hantxe; ezkon-zinak bilakarazten dadolarien juramentuak bezain faltsu.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 149. orr.

Larruazala ukitzen du: minberatua du eta pusletatik ura dario.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 129. orr.

Hegan erretzea onartzen duena bere puslengatik juzgatu behar ote da?  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 113. orr.

Azalaren azpian jaio zaigun pusla itsusia, nork bere lurraldean altxatu duen hesi beldurgarria, arantzaduna.  Berria - Kultura   2006-02-23


puspulu (orobat puxpulu) iz burbuila.

Lurretik garagardo botila hartuz, zurrut luzea egin zion, eztarritik behera zihoazkion puspuluek indarra eta freskotasuna galduak zituztela konturatu zen arte.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 53. orr.

Hasierako harridura hartatik irten nahian, edo zeozer ulertzeko asmoz, lupulu-puxpuluzko malkoak aterarazi zizkion zurrutada luzeegi batez botila hustu eta irakurtzeari ekin zion.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 23. orr.


pustuka iz

Ebakuntza hortan, ile pustuka horiek ditu kenarazi, entzumena ber-eskuratzeko.  Herria   2004-09-09

Beharri ziloetan, begien aitzinean eta bihotz barnean ditugun pustuka trabagarriak mozturik  Herria   2004-09-09


pustula iz larruazalean egiten den handitu zorneduna. ik oilaur.

Ez zen ageri han ez ospelik, ez erredura edo garatxorik, ez negal, baba, kalentura, pustula, zimur, kailu, orbain edo granorik.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 165. orr.

Pustulaz betetako gorputza.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 168. orr.

Oso berritan hartzen bada, behar adina beratu gabe, barruan erre gabeko pikor gordinak dituela erabiltzen bada, pustulak harrotzen ditu.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3250. orr.


puta 1 iz diru truke sexu harremanetara ematen den emakumea. ik prostituta.

Atea zabaldu eta antzerkiko gertaleku bat zirudien: putak, txuloak, bezeroak, madama.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 62. orr.

Puta bati trabeska begiratu eta pausoa arindu du.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 110. orr.

Biok puta batekin ibili, eta putak bere gaitzaz kutsatu gintuela...  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 510. orr.

Putak eta eskaleak erresumatik haizatzeko eta dado-jokoa galarazteko manuak gazteluko gizonen kolera ere piztu zuen.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 115. orr.

Puta bat nahi zenuen ala?  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 193. orr.

Beti puta, sekula ere ez maitale, maitasunari ihes eginez, plazera adoratuz.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 197. orr.

Nire ama lapurra zen, eskekoa, herriko puta.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 28. orr.

Puta bat bezala tratatzen ninduzun eta ezin nuen eraman.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 65. orr.

Berehala ohartu zen neska bular-lerdenak puta baten moduan, barkatu, gorte-dama baten gisa baliatu zuela gorputza, senargaia gerran zebilen artean.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 215. orr.

Zer bilakatzen da bezeroak inguratzeko grazia galdu duen puta?  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 127. orr.

Hain da gozoa sexuz aldatzea, hain da zoragarria putarena egitea, emakume bat bezala tratatzen zaituen gizonezko bati zeure burua eskaintzea.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 144. orr.

Oso mediku errespetagarria, haurdun gelditzen diren putei abortoa egin ondoren bizitza osorako xantaiatzen dituena.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 169. orr.

Dena den, saltsa hartan putakumerik handiena puten mundutik at zegoen, zalantzarik gabe.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 38. orr.

2 (izenondoekin edo irain gisa)

-Puta halakoa.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 183. orr.

-Puta madarikatua! -dio gizonak marruka-.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 53. orr.

Puta galanta, gainera!  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 73. orr.

"Maite zaitut, maite zaitut, puta zikina" esaten zuen behin eta berriz.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 147. orr.

Puta zaharrak, ni bezalakoak, eta deus balio ez zutenak.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 63. orr.

Gizonik zailduena ere mareatzen duen puta anker horrek senarra kendu diolako.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 35. orr.

Zenbat gezur eta hitz-erdi, eta dena puta nazkagarri honekin joateko.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 190. orr.

Mundua salbatzera datorren Jainko hori puta judutar baten sabelean agertzen da, txerri-korta batean!  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 101. orr.

Bidea moztuko zieagu puta gizon-gose horiei.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 78. orr.

Mutilak abuztuan puta mari-gaxte horrekin plana duela erran dio igotzean.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 70. orr.

Mugi, puta hori, mugi!  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 53. orr.

3 irud/hed

Puta zaharra, memoria, Damian.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 34. orr.

Denbora pasa arren, Bilbo oraindino MCDk esaten zuen puta hura da.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 19. orr.

4 (hitz elkartuetan)

Irribarre egin du Xabik, Jexuxek puta-parre deituko liokeen horietakoa, eta kanpora irten gara.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 45. orr.

Artistak eta bankariak, gaizkileak eta negozio-jendea, puta-zorriak eta espiak.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 296. orr.

5 (izenondo gisa personei buruz, irain gisa)

Ama putaren kimu ustelak!  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 36. orr.

Baina Joxe Mari puta horrek bere horretan jarraitzen zuen, burumakur eta lurrari begira.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 153. orr.

Ume puta batzuk ditun oraindik, Alazne -esan zion Arantxak-.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 39. orr.

-Kakazaharra, traidore puta horiek, kakazaharra.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 113. orr.

Jonki puta guztiak igualak dituk.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 18. orr.

Nagusi guztiak berdinak direla, zerri putak.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 120. orr.

Sar diezazula zure amamak makuluaren punta tripetaraino, marikoi puta hori!  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 30. orr.

Horra zertaratu den nire gaztetako Potzolo: polizia puta bat, Tomas, poliziaburu puta bat!  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 46. orr.

Tonto-harro garaileak, tontoak ematen ez duten tonto puta horiek.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 193. orr.

Langile puta andana horiek.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 300. orr.

6 (izenondo gisa gauzei buruz; orobat puto)

Patu putak [...] hala nahita, iritsi da esalditxo hori, lagunarte horretako lagun bat lagun, Gotzon Garate idazle eta atsotitz biltzaile bikainaren belarrira.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 20. orr.

Jolas parke puta bat?  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 125. orr.

Bueltako ferryan pare bat botila mangatzen saiatu gintuan, baina duty free puto hartan ez zegoan zer eginik.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 39. orr.

Leku puta horretan sekulako beroa egiten dik beti, eta horrek txarrean ematen naik.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 21. orr.

Jubilatu bezain pronto etorriko nauk egunero itsaso puta honi tu egitera.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 13. orr.

-Ez da ba droga putarengatik izango, ezta? -bota nion, zorrotz.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 157. orr.

Gerra puta honegatik ez balitz, Espainia zoragarria lukek.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 75. orr.

Kaka puta bat.  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 71. orr.

-Kasu putarik ez mutur-beltz honi.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 17. orr.

-Hau lotsa puta, Sinsky -dio Ernestek, berari ere froga bera egiteko besoa luzatzen duen artean.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 239. orr.

Ikasleek jakingo balute nik gai honetaz ideia putarik ez daukadala [...].  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 57. orr.

Gauzak halaxe dira eta ez dit grazia putarik egiten.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 83. orr.

7 (indartzaile gisa)

-Azkar puta barreiatu duk haragi ustelaren kiratsa.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 38. orr.

8 puta-etxe ik putetxe.
9 puta ideia (orobat putaideia, puta idea eta putaidea)

Gainera, ingelesez puta ideiarik ez.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 209. orr.

Maletak trenbide ertzera jaurtitzen ari den bitartean zoriontsu dun, eta ez zeukan puta ideiarik ere zoriontasun horren zergatiaz.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 198. orr.

-Ez daukak puta idearik, tio.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 329. orr.

Putaidearik ez!  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 119. orr.

10 puta-kume ik putakume.
11 puta madre ik putamadre.
12 puta-txulo putazaina.

Neba jonki, puta-txulo, trafikante eta delinkuentea.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 153. orr.

13 puta ziringa (orobat putaziringa)

Juliorekin zer ostia zebilen hartu nahi nion kargu, puta ziringa batek bezala jokatzen zuela aurpegiratu.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 47. orr.

Parkeko paseoak urrituz eta laburtuz joan ziren, Santiren sexu egarria aseta baitzegoen putaziringa hari esker.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 36. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ama puta (3); gerra puta honegatik (3); herri puta (3); hiri puta honetan (4); kaka puta (3); ostia puta (4); puta bat da (4); puta baten (7); puta etxe (3); puta galanta (3); puta halakoa (7); puta ideiarik (3); puta semea (3); puta zahar (7); puta zaharra (7); puta zikina (3); ume puta batzuk (3)

ama putaren (4)

ez daukok putaidearik (3)

hiri puto hau (3)


putada (13 agerraldi, 7 liburu eta artikulu 1ean) iz adkor putakeria.

-A ze putada, ezta?  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 77. orr.

-Nolako putada, ezta?  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 73. orr.

Putada bat izan duk lantegia ixtea eta langabezian geratzea.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 148. orr.

Putada galanta.  Berria - Kultura   2006-03-07

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ze putada (3)


putaetxe ik putetxe.

putaidea ik puta 9.

putaideia ik puta 9.

putakeria (43 agerraldi, 9 liburutan) iz adkor alukeria, zapokeria, jokaldi makurra. ik putada.

Hori bai putakeria!  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 69. orr.

A zer putakeria egin zion, gero!  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 21. orr.

Beti egiten zidan putakeria bera kabroi horrek, baina oraingo hau ez zionat barkatuko, oraingo hau ez.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 125. orr.

Zerrikeria galanta egin diotela, putakeria handia eta ongi antolatua, horixe besterik ez.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 35. orr.

Bazekinat, Danik esan didalako, zer-nolako putakeriak asmatzen ibiltzen zareten!  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 108. orr.

Horrek guztiak lagunduta antolatu zuen putakeria, bikain antolatu ere.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 36. orr.

Mikelena putakeria itzela izan da.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 86. orr.

Bizitza putakeria dela.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 71. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

putakeria egin (4)

putakeriak egiten (3)


putakume (296 agerraldi, 69 liburu eta 18 artikulutan; orobat puta-kume g.er.) 1 izond irain hitz larria. ik putaseme; sasikume.

Kamarero putakume hauek gero eta gogaikarriagoak dira, pentsatu zuen.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 169. orr.

-Bai zintzoa agure putakume hori! -esan zuen Monak.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 19. orr.

Guardia zibileko sarjentu bat hil behar genian, Panizo izeneko bat; torturatzaile putakume bat, ziotenez.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 164. orr.

-Kabroi putakumea!  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 21. orr.

Putakume bat zen: egunero-egunero jotzen ninduen.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 33. orr.

Putakume bat duk, gu denak saltzeko gauza, horretan irabazpide izanen badu.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 160. orr.

Denok zakiagu nola jokatu duen beti, putakumeetan putakumeena.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 310. orr.

Eguzki putakume hau!, dio bere kabutan.  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 30. orr.

Jarri beste bat, putakumea!  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 37. orr.

-Tira, esnatu, putakume hori, esnatu!  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 166. orr.

2 (izen gisa)

Nik hamabi-hamahiru urte izango nituen eta putakumeak zakila gogorra zuela hartu ninduen magalean.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 91. orr.

Puta-kume horrek bortxatu egin nau, esan nuen.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 315. orr.

Aintzanek, jakina, lasai hartzeko esan zidan, gera nintekeela gurean zerbait egokia aurkitu arte, putakumeari ez zitzaiola axola.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 66. orr.

Mutila astokilo-itxurako putakume bat zen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 493. orr.

-Sadiko edo maniako batek ez zekinat, putakume batek seguru.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 161. orr.

-Zer zara, inmigrazioko putakume horietako bat?  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 268. orr.

Putakume bat izorratu nahirik etorriz gero, gorria zaukak nirekin.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 11. orr.

-Connor putakume galanta duk... eta benetan esaten diat, Albany-ra joan aurretik on hutsa zuan.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 285. orr.

-Putakume alua!  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 29. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

putakume alaenak (3); putakume galanta (7); putakume halakoa (4)


putakumeka adlag ‘putakume’ esaten.

Haren piuratik begirada dut oroitzapenik tinkoena: hotza zen, metalezkoa, so egin hutsez putakumeka ari zaizkizun horietakoa.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 86. orr.

Segitzen du mutikoak makuluarekin larderiatzen, eta gurutzatzen zaizkion guztiekin "urdeka" eta "putakumeka"?  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 44. orr.


putakumekeria iz putakumeari dagokion egitea.

Inazio langileburu putakumeari egin zizkioten putakumekeriak, bigarren metalurgia-tailerra zabaldu zutenekoak, sindikatuko lehenengo zelula antolatu zutenekoak, 1977ko greba basatia.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 168. orr.


putakumetxo iz adkor putakumea.

Bira egin, putakumetxoak, bira egin, madarikatuak.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 49. orr.


putalaba iz irain hitz larria, emakumezkoei dagokiena. ik putakume.

-Putalaba madarikatua! -bota zuen Agustinak birao-.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 132. orr.


putamadre (orobat puta madre) 1 adlag adkor bikain.

-Etxabe, puta madre zegok liburua.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 202. orr.

Martin, liburua puta madre zegok eta, gainera, ni erdi-protagonista nauk!  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 202. orr.

2 putamadrean adlag bikain.

Putamadrean, notejode!  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 195. orr.

3 putamadreko izlag

A zer broma putamadrekoa, etorri zitzaidan pentsamendura, huraxe, broma bat besterik ezin izan zitekeela osoro sinetsita.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 88. orr.

Ezkaratzean jesarrita, eskuez hartuko dio burua eta kafe hutsaren lurrin artean "baaaaietz, neska, Eñaut putamadrekoa dala.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 188. orr.


putaner iz putazalea.

Orduan gogoratu zitzaidan ezen, nola ibili bainintzen bortz-sei urtez haragiz haragi, putaner gaixto bat bezala, hala, [...].  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 509. orr.

Presondegi izugarrienetatik ihes egindako zorritsuak, putaner ardankoiak eta horien arteko bulegari itxurako ale bakanak.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 16. orr.


putapertxent izond adkor puta.

Ezen sasoiko egotera, dios!, jango baikenizkien neskato putapertxent paregabe haiei begiak eta ezpainak eta gaztaina beroak ere -hala esan baledi-.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 121. orr.


putar1 iz ipar ostikoa.

Behorraren putarra: denetan hasiak dira biltzarrak esplikatzeko zer den Europaren lege nagusia, batzu alde, bertzeak kontra.  Herria   2005-04-21

Eta azkenik oraino 1975ean, Francoren azken putarrak jasan behar izan zituzten, Bizkaiko gobernadore frankistak nahi izan zuelarik azoka debekatu.  Herria   2005-12-01

Entzuna dut, lehengo xahar batzuengandik, bolbora sobera ezarri ondoan, tiroa ahalik eta azkarrena atera zedin, armaren putarrarekin gizona bazihoala zangoz gora.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 86. orr.

Azken putarrak eman zituen 1873an.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 65. orr.


putar2 iz alua, zerria.

Isur zaitezte nahi duzuenean... nik behintzat ezin dut gehiago! Erredios! Kabuendios! Jainko putarra! korrituko naiz!...  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 180. orr.

A! jainko putarra, hiltzera noa.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 202. orr.


putarka adlag ostikoka.

Elur ezin atxikia da, dena zain, alderdi guzietara putarka.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 209. orr.


putaseme (84 agerraldi, 27 liburu eta 7 artikulutan, orobat puta-seme g.er.) 1 izond irain hitz larria, gizonezkoei dagokiena. ik putakume.

-Adi ezak ongi, zerri zaharra, begibakar putasemea, Ruth berriz jipoitzen baduk, hil egingo haut, bihotza aterako diat, aditu didak ongi!  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 108. orr.

Funtzionario putaseme pilo bat euskera ikasten dabizena egiten geure poltsikoetatik ordaindutako diruaz.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 39. orr.

Onargaitza zitzaion bulegokume putaseme hark horrelakoak aurpegiratzea.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 80. orr.

-Sator putaseme bat dagoela gure artean, kabroi madarikatu bat.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 103. orr.

Egun hartan kabroi putasemeak zerbait gehiago nahi izan zuen.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 172. orr.

Putaseme bat naiz, eta nire ama asko maite dut.  Berria - Kultura   2004-02-06

«Hiltzailea» eta «putasemea» oihukatu zioten behin eta berriz.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 41. orr.

2 (izenondo gisa gauzei buruz)

Aurrean dudan ordenagailu putaseme hau.  Berria - Kirola   2004-07-02

Nork arraio utzi du hemen anplifikadore putaseme hau?  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 10. orr.

3 (izen gisa)

-Putasemeren batek salatu egin nau.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 102. orr.

Putasemeak ziztu bizian etorri ziren, airera tiroka eginez eta altoa emanez.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 61. orr.

Putaseme galanta, ezagutuko duk, beti zelatan ari duk.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 129. orr.

-Putaseme halakoa -esan dizu haserre-.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 27. orr.

Betiko izorra hadi, putaseme kabroi hori.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 192. orr.

Badu putaseme itxura, bai horixe!  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 129. orr.


putasemeka adlag ‘putaseme’ esaten.

Orain kalean ikusten zituen haiei gehienei, barrez, ezer gertatuko ez balitz bezala bizi ziren haiei, koldar eta faxista pilo hari, irribarre eginez, putasemeka ari zitzaien bere golkorako.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 144. orr.


putatibo izond ustekoa.

Basta eta Bastart buraso putatiboak.  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 48. orr.


putatsu izond putez betea.

Hola Pariseko karrika putatsuena ikusia ukanen duzu zuk ere.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 101. orr.


putatu, puta(tu), putatzen da/du ad puta bihurtu.

Ama euskara putatu, prostitutatu, irabazian jarri eta haren proxeneta bihurtu.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 237. orr.

Luixa putatua beraz?  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 102. orr.


putatxa izond adkor putatxoa.

-Emazteak zuek denak putatxak zirezte!  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 30. orr.


putatxo izond adkor puta. ik putaxka.

Orain berriz, zelan portatuko naizen zalantzati, zein ote den alkohol puntu egokia, Interneten bezain gordina, bezain putatxoa izango ote den...  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 134. orr.

Batzuetan mozkorturik abesten nuen, eta Billy-k "nire putatxo zorabiatu mozkortxoa" deituko zidan.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 335. orr.

Egin birao, orduan, putatxo horrek!  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 139. orr.

Putatxoa ematen nuela ibiltzen nintzen lehen hara eta hona.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 91. orr.


putatzar izond puta, irain hitza.

-Hi isildu hadi, putatzarra!  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 80. orr.

-Orduan eskoteduna neuretzat -erantsi zuen berehala lodikoteak-, zelako titiak dauzkan putatzar horrek!  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 61. orr.

Hator, hator, putatzar alublai hori, hesteak libratzen lagunduko dinat-eta!  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 143. orr.

Ispilura begiratutakoan aurrekoaren matrikula irakurri duen putatzar horregatik dena pikutara ote doa?  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 86. orr.

-Sortu hinduen putatzarra!  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 93. orr.


putaxka izond adkor putatxoa.

Herrian putaxka gisa zebilela zerasaten jeloskor andanei ihardesten zien, ezpainak bihotz, lan finko eta ohoragarria bazuela.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 91. orr.

Putaxka eta titiriteroa, pareja pollita!  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 49. orr.


putazain iz babesten dituen prostituten kontura bizi den gizona. ik proxeneta.

Gezurrezko izenak dituzte denek: Blanca, Marina, Estrella, Africa... estalgileak eta emakumezainak berriz poliziak babesten ditu, putazainez eta politikarien morroiez baitago osatuta.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 275. orr.

Armada okupatzaile berez handiak are segizio handiagoa ekarri zuen berekin: eskaleak, gaiztaginak, iruzurtiak, pailardak, putazainak, bilaketariak, kausitzaileak eta mota guztietako harrapariak.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 38. orr.

Noizbait, pistoleroa topatu zuen, putazain Virginia Cityn.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 86. orr.

Arrunt itxura sasidotorea zuen: souteneur bat ematen zuen, edo, hobeki esan, putazain-papera egiten zuen antzezle txar bat.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 231. orr.


putazale izond/iz puten zalea dena.

Hire anaia putazaleari pasatuko zioat kristalaren faktura!  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 76. orr.

Ni ez bainaiz etxekoandrearen leialtasunaz arduratzen diren putazale horietako bat, ezta gutxiagorik ere.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 22. orr.

-Mundu honetan putak baldin badaude, putazale batzuk ere bagaudelako da.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 250. orr.

-Nik behin ere ez diot inori Arteaga anderearen bizimoduari buruz ezer txarrik esaten entzun, bai ordea haren senarrari buruz, putazale amorratua omen da eta.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 171. orr.

Orduan beteko da zonbi zaharrez, banpiro putazalez eta gainontzeko hiri-hondakin ustelez.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 16. orr.


putaziringa ik puta 12.

putazulo izond adkor cf amazulo.

Erraldoi horiek giza jale zirela, eta bereziki arrotz jale; arras lurralde putazuloa zela, non senarrek emazteak trukatzen baitzituzten, eta animaliak ere nahas-mahas bikotekatzen baitziren, otsoak katemeekin, hartzak behiekin.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 126. orr.


puteatu, putea(tu), puteatzen du ad adkor izorratu.

Nagusiek ere orduak ematen ditiztek, esan zuen Anek, zer uste duk hik?, gu nola puteatu sistemak asmatzen.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 27. orr.


putero izond adkor putazalea.

Gure zaharrek, norbait neskazalea zela adierazteko 'puteroa' zela esaten zuten.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 130. orr.

-Ba putero moduan!  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 22. orr.


putetxe (140 agerraldi, 54 liburu eta 8 artikulutan; orobat puta-etxe 14 agerraldi, 4 liburu eta artikulu 1ean; eta putaetxe g.er.) 1 iz

Afari eder bat eta larru-paxara bat putetxean.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 164. orr.

Kontatu behar zidala nolakoak ziren emakumeak soinekoaren azpitik, berak jada probatua baitzuen dirua pagatuta putetxe publikoan egon zenean.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 36. orr.

"Halako tratu-etxera sartzen ikusi nuen", erran nahi baita, putetxe batera.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 72. orr.

Emango nuke Kubako bidaiaren osteko urteetan ez zuela behin ere larrutan egin, ezkutuko putetxeren baten izan ez bazen.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 25. orr.

Pigalleko putetxe baten atarian utzi zuen Xarles.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 74. orr.

Ezaguna omen zen luxuzko putetxetan.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 47. orr.

Putetxeek aurreneko bezeroei ireki dizkiete ateak, nekazariei eta soldaduei.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 83. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Bere jokabide zintzoaren atzean gordetzen den putetxe-jabea.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 231. orr.

Gure hiriko alderdi ospelean baziren karrika mehar batzuk ospe txarrekoak, putetxe karrikak zirela.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 113. orr.

Apollinaireren ama meretriz ezaguna da, azken urteak zinbelarena egiten eman baditu ere putetxe atarietan.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 76. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa, aposizioan)

Vagalume ilun zegoen, putetxe pub guztien moduan.  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 20. orr.

Gau batez beraz, Dongek bere gizonak eraman zituen itsasoaren aitzineko Roxas Boulevard etorbideko putetxe dantzaleku batera.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 219. orr.

4 putetxeko madre adkor prostituzio etxe bateko ugazabandrea; ezadostasuna adierazteko esapidea.

Aministrazioaren, juezen, polizien eta putetxeko madrearen jarrera nolabaitekoak.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 159. orr.

-Bai, putetxeko madrea hobeto!- bota zion Haritzek.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 82. orr.

Zuen Euskal Herri hori putetxeko madrearen puntan dago...  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 33. orr.

· hed 2003ko martxoan USAko lehendakariak -Putetxeko Padreak- mehatxu garbia egin zion Mesopotamia zaharrari.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 260. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

putetxera joan (4)


putiko (orobat potiko g.er.) iz ipar mutikoa. ik puttiko.

Larunbat 28 huntan Heletan Ttotte Larre ostatuan bilduko dira 56 gazte pare neskato ala putiko.  Herria   2004-02-26

Zuzane Etchemendy familia gaztean plazer handirekin egin diote Ximun bigarren putikoari ongi etorria, Battitt anaiak izanen baitu josta lagun on bat.  Herria   2005-04-14

Gure putikoek nahi badute Nationale 3 mailerat igan behar dute lehen partida hau irabazi.  Herria   2002-09-19

15 eta 18 urtez petikako putikoak.  Herria   2003-08-14

Orduan ziren 14-15 urteko putikoak, lehen hiru urteetan latinari bederen oharturik [...] hirugarren hortan ziren Humanitateak izen ospetsuko sailari lotzen.  Herria   2001-09-27

Pierre-Philippe, aprendiz gaztea, putiko beltzaran fierra, ederki formatzen ari zena.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 29. orr.

-Soik putiko... gure bi lagunen pare gurutze batean zintzilikatuko haugu!  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 238. orr.

· Junior putiko azkar hauk ere, beti Lekornen, aitzineko bi partida horietan bezala badute oraino zer ikas.  Herria   2004-01-08


putingoka adlag putinka.

Karrusel bateko behorrak putingoka, pabetan lotutako potinak, batelak, txalupak, txanelak, txintxorroak.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 232. orr.


putinka adlag jauzika, bereziki zaldiak.

Gero gau hartan ez zen besterik entzun Miguel Páramoren zaldiko beilegiaren putinka baino.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 97. orr.

Zaldiak putinka ari ziren, geldi egon ezinik.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 133. orr.

Badator Darruitx xaharra, sandaliekin lurrean putinka...  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 48. orr.


putinkaka adlag putinka.

Urrats ttipi, bizi eta indartsuez lurrari aztaparka, jotzen du eta berriz jotzen, zapatzen, putinkaka, lur errauts lano batean, burua goiti, beheiti ibiltzen du itsaloska, bere hatsaren arrabotsa burrustaka igortzen duela.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 209. orr.


putinkari izond putinka egiten duena.

Handik bost egunetara neskamez jantzita, eta Robespierreren beraren pasa-agiri benetako batez horniturik, Bertrandek jokoan irabazia bera, abiatu ziren bi zaldi beltzez, bi zaldi gazte eta putinkariez bultzaturiko karroza batean Luisa eta Violette andereak.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 148. orr.


putinkeria iz V. Putin-en jukutria.

Putinkeria galanta izan da Jukosen salmenta surrealista.  Berria - Ekonomia   2004-12-24


putinzale izond putinka ibiltzen zalea dena.

Txarangen eta zaldi putinzaleen abarrotsean, kanoiaren berealdiko azantzean, atzaparren itzalen moduko itzalak bandera teinkatuei ebaturik zeuden.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 371. orr.


puto 1 iz diru truke sexu harremanetara ematen den gizonezkoa. ik prostituto.

Lehenago puto, galego baino.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 41. orr.

Pintxe, eta konpa eta puto pila bat.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 271. orr.

2 (izenondo gisa gauzei buruz) ik puta 6.

putokasu (orobat puto kasu) iz adkor (egin aditzarekin ezezko esaldietan) inongo kasurik.

Ez iezaiok puto kasurik egin babo horri.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 59. orr.

Ez gaitun hilabetetan ikusi, ni banatorren orain kolega moduan, badakin, eta hik ez didan putokasurik ere egiten.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 11. orr.


putonga iz adkor puta.

Ez da putonga bat, ekonomista baizik.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 112. orr.


putre 1 iz saia.

Sarraskia non, han biltzen dira putreak.      - 0. orr.

Hezurra eta azala besterik ez da gure Potto zena gaixoa, putreak garbitu diote barren guzia, aitona!  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 88. orr.

Horixe sentitzen dik leopardoak jauzi egiteko prestatzen denean, gauza bera sugeak, harkaitzen artean zutitzen denean, putreak goietatik jaistean.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 140. orr.

Hiriaren gainean biraka ari ziren nekaezin, putreak bezalaxe, gizon kondenatuen haragiaren zain.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 114. orr.

Putreek ia hilda dauden animalietara jotzen duten bezala, Alemaniako prentsa Ullrichen kontra ari da.  Berria - Kirola   2004-07-21

Putre zikinak aldraka jausi zitzaizkion gainera, odol egarriz, putasemeak.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 87. orr.

Ornitologoek diotenez, putreak omen dira, hegazti guzien artean, gorenik hegan egiten dutenak.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 89. orr.

Putreek bizitza osorako hartzen dute bikotea.  Berria - Euskal Herria   2004-12-29

Sorgin-kapela puntadun handi bat agertu zen, gainean putre disekatu bat zuena.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 186. orr.

Pince andrea, liburuzaina, emakume argal eta erretxin bat zen, eta gutxi jandako putrea ematen zuen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 140. orr.

2 irud/hed

Diruak badu dirudunaren ingurutik igarotzen diren putre eta aprobetxategi guztiak erakartzeko ahalmen berezia.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 106. orr.

Irene zeharo edanda dago eta lotsagabe dabil dantzan, baina inguruan putre mordoa dauka, ikasle, irakasle zein bestelako espontaneo, denak guztiz irtenda.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 54. orr.

Ez nuen aitzakia askoren beharrik izan pisuko putreak nahiz mutiko pijoak egin zizkidaten proposamenei uko egiteko.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 110. orr.

-Nori deitzen diok hik laguna baina? bart gaueko jendilajeari? kaskoa berotu eta gupidarik gabe saldu hinduen putre koadrila horri?  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 13. orr.

Hantxe zegoen, zelatan, putre halakoa.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 30. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

putreak bezala (6); putreak eta (5); putreak eta arranoak (3)


putrekume iz putrearen kumea.

Hemen behealde honetan -idatzi genuen- badakigu arranoa dela biharko putrea: arranoaren arrautzetatik putrekumeak jaiotzen direla.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 198. orr.


putrinka iz zoroki kontsumitzeko aukera.

Jendea, bakoitza ahal bezala bizi zen; ez zuten, noski, gaur adinako putrinkarik izango, telebista kateak direla, jantzirik dotoreenak erostea dela, edo auzokoak baino auto bizkorragoa ekartzea, baina zoriontsu ere ez ziren bizi.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 14. orr.


putrun (orobat pultrun g.er.) izond koldarra.

Gero eta urduriago, beldurtiago, putrunago ageri ziren. Goi hautetsiak putrunak.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 202. orr.

Ez dira pultrunak batzu ez besteak.  Herria   2004-07-22

Zer putruna, bestenaz, mutikoa!  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 42. orr.


puttiko iz ipar adkor putikoa, mutikoa.

Suzanne Etchemendy Iturriotxeko familian izan dute atsegin, lehen haurra puttiko bat ernea, Battit, sortu baitzaiote.  Herria   2003-03-06

Euskal batasun hortan ere, gure puttiko eta gazteak gogotik lotuak.  Herria   2005-03-17

Ikastolako puttikoek piztu dituzte lehengo orroitzapen zaharrak.  Herria   2003-02-20

Lehen borrokaldi hau galdu badute ere gure puttikoek, jakin zazue finala handiaren irabazterat lehiatuko direla Herve Bonetbeltx eta Gerard Etxebarne.  Herria   2005-04-14


puttil iz mutila (deiki gisa erabiltzen da).

Atxik, puttil! -Bakea emak puttil!  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 194. orr.

Nola duk izena puttil?  Herria   2005-02-27

-Ideiak xuxen dituk, puttil, hola joanez bide segurretik hoa, hola segituz ez duk bide makurrik hartzeko irriskurik nola Bankako meatzetan.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 41. orr.

-Ez hadila hola kexa, puttil, pentsatzen ahal duk gomitatua bahiz gaur ere ez dela debaldetan.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 147. orr.


pututx iz hudoa. ik pitotx.

Ehizan eta arrantzan ibiltzea da nire lana; ez dut etxean aztorerik eta erbi-zakurrik; ongi ikasitako eperren bat eta pututx bilazaleren bat, horixe.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 135. orr.


putxadera ik putzadera.

putxerazo iz hauteskunde iruzurra.

Permachek udal hauteskundeetan «putxerazoa baliatuz ez zegozkien eserlekuak hartu zituzten alderdien jarrera» txarretsi zuen.  Berria - Euskal Herria   2004-02-20

Agerraldian Pedro Albite zegoen, AuBko kidea, iazko maiatzaren 25eko hauteskundeetarako hautagaietarako aurkeztu zena, «putxerazoaren» biktimatzat aurkeztu zuen Albite.  Berria - Euskal Herria   2004-01-03


putxu
1 txutxu-putxu ik txutxu-mutxu.

putz 1 iz arnasa indarrez jaurtikiaz sortzen den airea. ik ufako.

-Rûah- 'haizea, putza, arnasa, izpiritua'.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 102. orr.

Isiltasun sakonean Tibor entzun nuen putz batez pospoloa itzaltzen.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 30. orr.

Karraska eta putz-hots ozenak entzun zituzten atzean.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 40. orr.

Mitxoleta haziak aski du putz xuabe eta zalanzkor bat, pilo handi bat goitik behera etor dakizun.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 177. orr.

Putz hantuak!  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 65. orr.

Honelaxe jokatu behar du haizearen putzak ere, zeinak, ibai indartsu gisan zernahi jotzen duela, dena aurrean hartzen eta bulta etengabez eraisten baitu.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 49. orr.

Zarata modu hori, edo oihal eskegiek eta haizeen putzez eta auren bultzadaz astintzen diren paper hegaleriek egiten duten bezalakoa.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 401. orr.

Horixe ikusten gelditu ginen, putz lehor hura eta ontzi beltz haren kulunka gozoa.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 77. orr.

Etxeko giroa araztu baita barraren aldetik zetorren putz kemen emailearekin.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 148. orr.

Halaber, zirimol oldartsuan korrituz, tantai handiak zelaietan eraisten ditu eta mendi tontorrak bere putz oihan-apurtzailez astintzen.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 47. orr.

Aski zituzten ardandegietatik ateratzen ziren likore hatsak, okindegi eta gozotegietako putz beroak, andre fruitu saltzaileen salmahai gezak, non zeuden jakiteko.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 255. orr.

2 gauza hutsala, ezereza.

Ezin konta ahala bider madarikatu zuen bizia, "putza balio zuen eta".  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 157. orr.

Horrelakoxea izaten da bizitza askotan: putza.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 57. orr.

Politikan egunero ikusten dugu: aurretik hitz ederrak eta atzetik putzak.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 162. orr.

Herriko mihi-arinek ziotenez, zaldiak nekatuta bizi ziren eta ez zuten putza balio.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 102. orr.

3 (izenondo gisa)

Ez luke sua pizteko ere balio izango, hain da putza nire liburuxka hori.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 51. orr.

Ikusiko dik nor naizen, kaka putza!  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 226. orr.

-Kaka putza gaurko pelikula! -esan zuen purrustaka.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 228. orr.

Hargatik da gauza putz eta erraz xamarra euskaltzaleen "euskaraz bizitze" hori.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 87. orr.

Berez, bere baitan, ez delako ia ezer, begi-bihotzendako ez delako deus, gauza putz bat delako.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 136. orr.

Adornurako eta betegarritarako izen putz batzuk besterik ez baitira.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 220. orr.

Zeren emakumea, errespetu guztiarekin, txoroa baita afera hauetan, eta horrelako gauza putzak aintzat hartzera txit emana.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 93. orr.

4 (hitz elkartuetan)

Nire negar eta malkoekin handi itxurak hartu beste asmorik ez dut izan, berak aintzat har nintzan haize-putzak hartu besterik ez.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 297. orr.

Haren osasuna nahasturik zeukaten etengabeko sabel-putzek, ezin baitzituen atxiki.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 43. orr.

· D'Annunzio bezalako poeta kaskalek eskainiko dizkiote uzkira etorritako bertso-putz guztiak Fiume izeneko gezur handiari.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 270. orr.

Mendo lakari-putz gaiztoak mihiaz gozatu zituen neskaren belarriak.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 230. orr.

5 puzker isila.

Puzkerra dena irria, putza dena aharra; puzkerrak solasa eta putzak gerla.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 170. orr.

Nik putz eta puzkerren usaina baizik ez nuen aditu, eta horretan ez dago deus naturaz gaindikorik.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 130. orr.

Orduan han etxolan putz eta puzkerren kiratsa zabaltzen ari zela.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 129. orr.

Sukaldean edo jendea biltzen zen lekuan, zakurren bat han izanen zen urruti gabe, eta asnasa mozteko moduko putz ixilen bat inork botzen bazuen, beti zakurrari kulpa.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 170. orr.

Jaten zuen bederen, diseitzen eta putz bat eskapatzera uzten?  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 92. orr.

Hitzak ederrak eta putzak minak.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 194. orr.

Hutsa, uzker izatera ere iristen ez den putza.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 43. orr.

6 azken putz

Nor ote da gauaren erdian zure bila etortzen den betiko azken putza?  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 94. orr.

Koronela "kaikutzar azken putza" zelako ustean hazitakoak ginen batik bat.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 21. orr.

7 (adizlagun gisa)

Kontrastetako balio du, bilduma honetan azken putz egiten duen "Morroia"ren aldean.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 96. orr.

Mikel azken-putz jarri da Sansi buru duen lerroan.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 17. orr.

Tomas eta bion artean azken-putz, forentsea zetorren, Gomez de Segura.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 70. orr.

Ez ahal da azken putz geldituko Normetan sartzeko eta ingurukoek mutxurdintzat ez ekartzeko ordaindu behar duen prezioaz ohartzen ari da, ordea.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 179. orr.

8 putz egin haize eman. ik ufatu.

Putz egin zuen, ezpainak bereizi gabe ia, buruari poliki-poliki eragin bitartean.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 251. orr.

Pisua utzita, putz egin zuen gizonak, luze.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 26. orr.

Putz egin nuen, etsiak hartuta.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 78. orr.

Agureak kikara ezpainetaratu, eta putz egin zuen kafea hoztu zedin.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 21. orr.

-Bazekiat nortaz ari haizen -erantzun nion, putz eginez-.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 21. orr.

Haizeak hodei artean putz egitean.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 401. orr.

Peevesek masailak puztu, gogor putz egin eta tximista baino azkarrago irten zen logelatik, barre maltzurra eginez.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 143. orr.

Kandelak banatu eta atzera biltzen zituen, eta norbaiti berea itzaltzea ahazten bazitzaion, berak itzaltzen zuen, ozen eta arduratsu putz eginez.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 214. orr.

Tresna polifonikoa da, eta, albokarekin bezala, jotzeko etengabe putz egin behar duzu.  Berria - Kultura   2004-06-06

Pistola eta ordezko hiru kartutxotegiak atera eta amorruz putz egin zuen kanoian eta giltzan.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 120. orr.

Etxeak bizkarra ematen dio Boreasi, hau da, une honetan bat-bateko bolada txikietan putz egiten duen haizeari.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 286. orr.

9 (aditz-osagaiekin)

Orduan, Jainko Jaunak lur-hautsez gizona moldatu zuen; sudur-zuloetan bizi-arnasa putz egin zion, eta gizona bizidun bilakatu zen.  Elizen arteko biblia   Has 2,7

Lehenengo zientzia, Abstraktoaren itsaso koloregabeetatik sortua, itsas aparrak putz egindako Afrodita haragikoiaren jantziz estaltzen da.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 397. orr.

Gero kafesneari putz egiten hasi zen, beroa balego bezala.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 79. orr.

Azkenik, turutari putz egin, eta predikatzen hasi zen.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 77. orr.

Mutilak kandelari putz egin zion eta atea itxi zuen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 277. orr.

Batzuek ahoz putz egiten dieten bitartean, besteek jetzi egiten dituzte.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 323. orr.

Noiz egingo didazu putz, noiz igurtziko nauzu?  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 207. orr.

10 (bestelakoekin)

Kandelari azken putza egitearekin batera.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 123. orr.

Metxa beheratu eta entzuteko moduko putz bat eginez lanpara itzali zuen.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 78. orr.

Garai batean sua bizkortzeko putz nola egiten zen gogoratzen dut.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 75. orr.

Haizeak putz eta txistu egiten zuen arbolen adaxka biluzietan eta sasietan.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 95. orr.

11 putz egite iz

Putz egite horren bidez irudiari hats eman nahi ziola iruditzen zitzaion Gabini, bizia eman nahi ziola. kontzertu osoak zutunik eman behar izaten nebazan, zutunik eta minez putz egite hutsaren ondorioz.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 203. orr.

12 putz eta putz adlag

Haizeak putz eta putz segitzen zuen.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 126. orr.

Haietariko batek, ezpain zuri eta zimel artean zuen zigarretari putz eta putz, hondoratutako begi hori-koloreekin so egin zidan.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 114. orr.

Putz eta putz, ke artean kezko erretratu bilakatuak ziren haiek ere.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 71. orr.

13 putzak eman

Etxekoek gizonari, emaztea gogor hartzeko putzak ematen zizkioten.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 99. orr.

Ihes egiteak, zuri erasotzeko putzak emango dizkio zakurrari.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 81. orr.

14 zakurraren putza ik txakur.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

azken putz (6); gogor putz (3); putz arin (3); putz egin (55); putz egin zion (8); putz egin zuen (14); putz eginez (20); putz egite (3); putz egiteko (3); putz egiten (22); putz eta putz (4); putz eta puzkerren (3)

azken putza (5); kaikutzar azken putza (3); kaka putza (6); zakurraren putza (17)

haizearen putzak (3)


putzada iz ufada.

Estalki mehe batek, putzada leun batek, dado-tiraldi isil batek, ez ote gaituen lerrarazi gureak ez ziren bide dibergente bitara.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 170. orr.

Bere aurpegia estaltzera ausartu zen kea putzada batez zabaldu zuen Mariek, hizketan jarraitu aurretik.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 204. orr.

Besoak buru atzean etzanda dago, pentsatzen, gauaren zaratak entzuten; nola gaua joan eta etortzen den, baretasunik gabeko haizearen putzadak arrastaka eramanik.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 125. orr.

Ikusi zuen kandela piztua eskuekin hesitzen eta gero argimuki irazekiaren kontra jartzen aurpegia, harik eta haragi gardostuaren usainak kandela astintzera behartu zuen arte, putzada batez estalirik.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 126. orr.


putzadera (orobat putxadera) iz ura ateratzeko putzua.

Auzoan bazuten putzadera lurpeko bat, ur ateratzeko txirrika, urontzi, kate eta guzi; baita kale ertzetan hiru farola ere, auzotarrek beren kargu olioz hornitzen zituztenak.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 54. orr.

Egunsentian torreko zelatariak tronpeta jo duenean, zaldunik ez da atera zaldiei ura edanaztera, gazteluko jaunaren alabarik ere ez lurpeko putzaderatik ura etxeratzera.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 132. orr.

Une hartan, bere burua bakar bakarrik ikusten zuen, putxadera zuloan sartua bezala, irteteko inongo itxaropenik gabe.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 64. orr.


putzaldi iz putz egiten den aldia. ik puztualdi.

Buxik, dardaraka, burua jaso zuelarik, kandela putzaldi bakar batez itzali, eta eskaileretan gora oldartu zen, ihesi joango balitz bezalaxe.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 291. orr.

Ahotsa, izan ere, haize-putzaldi baten antzekoa da, entzumenaren bitartez atzematen den haize-kolpea.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2250. orr.


putzantu izond harroputza.

Hotz, behakoa aitzina, kokotsa harro, putzantu koldar haiek mesprezatuz.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 149. orr.

Putzantu haren karkailek suminduta hurbildu nintzelako ezagutu nuen.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 43. orr.


putzantzeko iz

Ez, berriz erran eta ere, erdipurdiko HITZ horrekin ez dugu batere putzantzekorik.  Herria   2004-06-03


putzarazi, putzaraz, putzarazten (orobat puztarazi) du ad puztera behartu.

Hala, sarri egokitzen zaie zenbait giza banakori, beren baitako gaizbide berezkoren bategatik, kasurako jaiotzaz, izamolde baten hazkunde gehiegiaz edo jokabide onesgarriak neurriz gain putzarazten dituen azturaren bategatik...  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 234. orr.

ArmadaTxit Zorioneko hartan mastei tente eusten, zapiei puztarazten eta kanoiei tiro egin eragiten ziena dirua zela erakutsiz.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 341. orr.


putzegile iz putz egiten duen pertsona.

Baita, sua eta parrilla gogoan dutela, sukaldariek, lisatzaileek eta baita beiralari eta beira-putzegileek ere.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 322. orr.


putzontzi izond harroputza.

Hitzontzi, putzontzi, baldarrontzio.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 81. orr.

Ninik mari-harro bat ematen zuen; senarrak, bitxiz betetako agure putzontzi bat.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 307. orr.

Andre Venancia bere alabarekin eta suhiarekin bizi zen: Manolo Txoriburu deitzen zioten putzontzi bat.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 111. orr.


putzu (orobat potzu g.er.) 1 iz lurpeko urak ateratzeko, lurrean, ertzak harriz edo adreiluz jantzirik, egiten den zulo estu eta biribila.

Bere emaztearen begiez so egiten zien putzu kareldunei, mortuei, urkidiei, ordeka gainean ageri ziren ilunabarreko laino arrosei.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 27. orr.

Ez gara igaroko ez soroetatik, ez mahastietatik, eta ez dugu edango zure putzuetako urik.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 211. orr.

Edaten dutena putzuetatik edaten dute.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3770. orr.

Pegarra askan hustu eta lasterka joan zen putzura ur gehiago hartzera.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 65. orr.

Bazterrera utzi naute ni, ur biziaren iturria, eta putzuak egin dituzte.  Elizen arteko biblia   Jr 2,13

Basamortuan ere eraiki zituen dorreak, putzu ugari zulatu zuen, abere-talde asko baitzuen Xefela lautadan.  Elizen arteko biblia   2 Kro 26,10

Putzu batean behera nindoala sentitzen nuen orduan.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 167. orr.

Ez gutxik beren buruak putzuetan behera botatzen dituzte.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 85. orr.

2 (izenondoekin)

Poltsikotik bala atera, eta putzu sakonera bota nuen.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 89. orr.

Madiandar merkatariak handik igaro zirenean, Jose putzu lehorretik atera eta zilarrezko hogei txanponetan saldu zieten ismaeldarrei.  Elizen arteko biblia   Has 37,28

Izadiak aintziraren hondoan zulatutako putzu artesiar batzuetatik.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 392. orr.

Neure baitan bildua, amorrua eta etsipena dastatuz, putzu lohi batera erori eta bertan jiraka dabilena bezala, handik irteteko asmorik gabe.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 46. orr.

Urari eusteko gauza ez diren putzu pitzatuak.  Elizen arteko biblia   Jr 2,13

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Etxekoandreak estalki bat hartu, putzu-ahoaren gainean ezarri eta ale garbitua zabaldu zuen gainean.  Elizen arteko biblia   2 Sm 17,19

Hurbildu eta putzu-ahoko harria mugiarazi zuen.  Elizen arteko biblia   Has 29,10

Jesus, bideaz nekaturik, putzu-ertzean eseri zen.  Elizen arteko biblia   Jn 4,6

Han zebilen jira-biran maiz asko (hutsik nahiz betea) putzu-zirrikaren urontzia bezala.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 45. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Ezaugarri hau dela bide, denek jakingo dute ur-putzu hau nik zulatu dudala.  Elizen arteko biblia   Has 21,30

Taberna aurrean jende-inguru bat zegoen, eta gorputz bat lurrean, odol-putzu baten erdian.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 80. orr.

Horregatik, toki hari Beer-Xeba deritzo -hau da, "Zin-Putzu"-, bertan biek zin egin zutelako.  Elizen arteko biblia   Has 21,31

5 irud/hed

Bai baitzirudien egunsentiko ordu goiztar honetan mundu osoa urtu zela pentsamenduen putzu batean.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 176. orr.

Semantikaren kartzela edo putzu sakon eta ilunean.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 69. orr.

Zabal-zabalik zeuzkan begiak, ikararen bi putzu-zulo.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 119. orr.

Etxeratu bezain fite, txandal eta kamiseta barregarri hauek erantziko ditiat, trajea eta korbata jantzi, eta putzu honetatik nola aterako naizen pentsatzera abiatuko nauk.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 28. orr.

Bere baitan amildu zen, eta ez zegoen modurik handik irtenarazteko; putzuan gero eta murgilago ikusten nuen.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 107. orr.

Mozorro intolerante eta handiuste horien atzean lohikeriaz eta lizunkeriaz betetako putzu hondogabea ezkutatzen da.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 41. orr.

Ez zerurako ez lurrerako nengoen, loria bidean nintzela uste eta, tartekorik gabe, putzu beltzera erroiztua.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 169. orr.

Kontatu gabe geratutako pasadizoak ahazturaren putzu ilunean itoko ziren betiko.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 106. orr.

Pozaren putzua zalantzek eta kezkek osatzen zuten.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 84. orr.

Gorrotoaren putzu gorriak gainez egin behar du laster.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 134. orr.

Ozpin-putzu hori ez da pare bat hitz entzun gabe geldituko.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 143. orr.

Nerekoikeria putzu ilun batean behera lerratzen nintzela konturatzean.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 11. orr.

Begiak itxi orduko, abstrakzioak, fantasiak, aurpegirik eta islarik gabeko irudiak agertzen zaizkizu ilunpetan, eta hondorik gabeko putzuan behera galtzen dira denak etengabe.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 255. orr.

6 istila.

Aintzirari Küp deritza, antz handiagoa duelako putzu batena aintzira batena baino, sakona baita eta ez larrain bat baino askoz handiagoa.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 15. orr.

Hiru ahate erosi omen zituen bikarioak Carmarthengo merkatuan, eta putzu bat egin zien lorategiaren erdian.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 49. orr.

Harri botaka aritu nintzen ahaterik gabeko putzuan.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 41. orr.

Euripean saltoka hasten zelako putzuetan.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 49. orr.

Han euri urezko putzu bat egoten zen, edota ureztatzeak eragindakoa.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 174. orr.

Putzuetan haizeak uhin ñimiñoak sortzen ditu.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 161. orr.

Kalesaren gurpilak hondoratu egiten baitziren bideko putzu eta lokatzetan.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 74. orr.

Biharamunean euria egin zuen, bat-batean, ordu-laurden batez bakarrik, uholdeka, eta gero eguzkia berriz; baina ura hamaika putzu ilunetan urmaeldu zen.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 254. orr.

N. jaun artistak, oilanda bat bezain hegal-harro, hanka sartu du lorategiko putzu batean.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 254. orr.

Gizaseme errusiar bat hilik, odol guztia ondoan zuela, putzu batean, zauri zabal ireki batetik hustua.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 70. orr.

Putzuetan plisti-plasta ibiltzea.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 95. orr.

Nire edalontziak garagardo horiz eginiko putzu bat zapaltzen du marmolaren kontra, eta burbuila bat dabil igerian.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 51. orr.

7 (izenondoekin)

Amianok urmael txiki baten moduan deskribatzen zuen haren ertzean; 50 metro luze eta hiru metro zabal izango zen putzu handi bat berez.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 60. orr.

Lorategiko zenbait lekutan, harresiaren inguruan nagusiki, putzu handiak zeuden, lurrak ezin zuenez hainbeste ur iragazi.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 139. orr.

Aterkiek putzu txikiak uzten dituzte baldosetan.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 53. orr.

Putzu gardenean igeri dabilen arrainaren parekoa.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 67. orr.

Zoruko putzu ugariek bakarrik oroitarazten zuten ordu batzuk lehenagoko euri sarria.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 203. orr.

Putzu izoztuen gainera salto egiten genuen eta krik krak hausten ziren kristal apurtuen moduan.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 268. orr.

Besteen txizak komunean lagatako putzu lehorra garbitzera.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 41. orr.

8 irud/hed

Bide barrijak izeneko liburua argitaratu zuen 1931n, joera estetiko berri eta ausarta plazaratzen zuena, eta, egiazki, euskal literaturaren putzu bare ia ustela gogotik inarrosi zuena  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 24. orr.

9 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Eskuineko hanka ur putzu batean sartu dut, galtzerdia mela-mela eginik daukat, hasi da paseoa.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 60. orr.

Zapatak lokatzez zikindurik zeuzkan, lohi putzu batetik irten berria balitz bezala.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 51. orr.

Petrolioa ateratzen edo birfintzen den lekuetan osatutako petrolio putzu txikietan.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 120. orr.

Pozez begiratzen dut, orri zurian, arestian marraztu ditudan lerroetan zeharka, odol putzu txiki hori, ni izateari behingoz utzi diona.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 171. orr.

Euriak oztopatzen zuen trafikoaren erdian ibiltzea ezti-putzu batean labain egitea bezalakoxea izan zen.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 128. orr.

Gero, negar-putzu batean ito nintzen, eta utzi egin nion pentsatzeari.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 118. orr.

10 osina.

Harkaitz luze baten oinetan putzu zabal bihurtzen zen erreka eta huraxe zen gure igerilekua.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 11. orr.

Ur jasa izugarriak egiten zuen jauzi, putzu berde zabal batera.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 33. orr.

Urik gabeko putzu handi baten antzeko osin-zulo batean.  Elizen arteko biblia   2 M 1,19

Erreka batek eratzen zuen putzu baten ondoan.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 84. orr.

Osin bat, putzu bat, nola margotu asmatu ezinik zebilela erantzun zenion.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 138. orr.

Zoritxarrez erreka horretan badago putzu haundi eta lanjeros bat, Ttottuaingo osina.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 105. orr.

Osin Beltzen bainatzen zen, nahiz eta herri osoak putzu hura ikaragarri arriskutsua zela pentsatu.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 39. orr.

Ur-jauzi erraldoiaren uhertasunaren zurrunbiloak gorputzari barrura tiraka-tiraka, putzuaren sakoneraino eraman ninduen.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 13. orr.

Alabaina ur jauzi haundi bat erortzen da delako putzu horretara eta zirimolaka aritzen azkarki, dena inguru eta inguru; orduan, bere bultan hartzen zaitu ur horrek eta preso atxikitzen.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 105. orr.

Nire bistatik itsas putzuan barrena galdu arren, han ere itsas sugeak zizta ditzan egingo dut.  Elizen arteko biblia   Am 9,3

11 gas putzu ik gas 12.
12 petrolio putzu ik petrolio 9.
13 putzu zulo (orobat putzuzulo g.er.)

Putzu-zuloan sartu naute bizirik eta harria ipini didate gainean.  Elizen arteko biblia   Nk 3,53

Ranchi ondoko herrixka batean bost urteko haurra putzu zulora erori zen.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 177. orr.

Israeldarrak, beren buruak arriskuan ikusirik, larritu eta leize, hartzulo, haitzarte, babesleku eta putzu-zuloetan gorde ziren.  Elizen arteko biblia   1 Sm 13,6

Adreilu trinkozko putzuzulo batean hormarteratu genuen, hondoan eta alboetan 1.000 watteko lau erresistentzia zeuzkala.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 227. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

hondorik gabeko putzu (3); odol putzu (26); odol putzu batean (14); odolezko putzu (3); petrolio putzu (3)

putzu aldera (3); putzu bakarra (3); putzu baten erdian (5); putzu baten ondoan (8); putzu batera bota (5); putzu batera erori (4); putzu beltz (5); putzu beltzetik (4)

putzu ertzean (3); putzu handi (12); putzu handi bat (6); putzu handiak (3); putzu honen ondoan (5)

putzu ilun (5); putzu ilun batean (3)

putzu ondoan (6); putzu sakon (8); putzu sakon batera (3); putzu sakonean (3); putzu txiki (4); putzu txiki bat (3); putzu txikiak (3)

putzu zabal (4); putzu zulo (6); putzu zulo batean (3)

ur putzu (35); ur putzu bat (5); ur putzu baten (5); ur putzu handi (3); zulatutako putzu (3)

odol putzua (3); putzua egiten (4); putzua eta pendulua (3); ur putzua (8)

petrolio putzuak (4); putzuak egiten (3); ur putzuak (13)

odol putzuan (6); putzuan sartu (3); sailkapeneko putzuan (4)

putzuaren erdian (3); putzuaren inguruan (5); ur putzuaren (3)

ur putzuen (3)

putzuetako ura (5); putzuetako ura edaten (3); putzuetako urik (4); zure putzuetako (5); zure putzuetako urik (4)

putzuetan plisti plasta (3); ur putzuetan (3)

putzura bota (6); putzura botako (3); putzura erori (6); putzura itzuli (4); putzura jaitsi (6); ur putzura (12); ur putzura jaitsi (4)


putzuerdi iz

Ilundu berriko arrats hezeak ozenago egiten zituen bere oin-hotsak putzuerdi epel bihurtutako espaloian.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 144. orr.


putzuka iz trapua, baztertutako oihal zatia.

Hilkutxa elizan sartu zenean, gerlari ohien bandera gorarik eta medailak putzuka gorri hertsi batean xintxo, jendalde bilduarekin, ahoak eman ahala betiereko zoriona hil huni eman otoi jauna kantatzen zuen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 116. orr.


putzukano iz trapu txikia.

Axuantak altxatzen zuen gerlari ohien hiru koloretako bandera, amerikanoak presuner eta iheslari medailez emokatu putzukano gorria, Frantxua gizon-emazteak lore-buket erraldoi bat, hurrengo uztailean ezkonduko zen Jessica xarmantak alzheimerrak jo Maddi arraposki gidatzen zuen kutxa lurperatuko zen guneraino  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 161. orr.


putzupada iz putzuko urontzia.

Gurpila biraka hasten da gero eta gehiago, eta hala, ura putzupadetan atereaz, gora igotzen da hankekin inork eragin beharrik izan gabe, Ondoren, brontzezko putzupada edo ontzi batzuk sartzen dira buruko horietan, eta burdinazko larako edo ardatz txiki batzuk jartzen dira.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4830. orr.

Gurpilaren kanpoko zirkunferentziaren inguru guztian putzupadak jarriko dira bikearekin eta argizariarekin gogortuta.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4830. orr.

Beheko aldean bi putzupada jartzen dira, biak berdinak eta pixka bat bananduta, eta bakoitzak hodi bana dituztela urkila itxurakoak, biak era berean konektatuta eta erdiko ontzi batera biltzen direla.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4870. orr.


putzuratu, putzura(tu), putzuratzen da ad putzura joan.

Ahari-larruz egindako zahagi bat urez betetzera putzuratu zen emakume bati inguratu zitzaion mutila.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 129. orr.


putzutsu izond putzuz betea.

Hortz artetik ihes egindako erbiaren arrastoen bila lur putzutsuetan dabilen zakur baten aztoramendu bera sentitzen zuen Norak kondenaren aurreko garaiak berritu nahi izaten zituenean.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 49. orr.

Nire oinek hondo putzutsua jo dute.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 120. orr.


putzutxo 1 iz putzu txikia.

Ni oilategian jostatzen nenbilen, orduko hartan putzutxo batean txita bat garbitzen, baina hegaztiñoa uretan denbora luzeegian eduki, nonbait, eta esku artean ito zitzaidan.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 176. orr.

Bere eginkarietarako bere zokoaren antza izango zuen zerbait bilatu nahiz, teilatupeko zoruan zirrikitu bat estaltzen zuen zerrauts pilatxo bat aurkitu zuen; zoru horrek zulo asko ditu; han utzi zuen putzutxoak berehala igaro zuen ganbarako sabaia.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 303. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Perla-koloreko malko-putzutxo bat zegoen zauriaren inguruan... baina jada ez zegoen han zauririk.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 268. orr.

3 irud/hed

Nire zirrikituak aztertzen zituen, nire klitorisa ikutzen, eta, gainera, aluan hondoratzen zen, eta perineoan ibiltzen zitzaidan, eta ni putzutxo bat eginda nengoen  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 23. orr.


putzuzain iz putzuak zaintzen dituen pertsona.

Segurtasun-arauei jaramonik egin gabe, lauza kendua zuten putzuzainek, zuloaren inguruan jarri beharreko babes-hesia ipini gabe.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 27. orr.


putzuzulo ik putzu 13.

puxant 1 izond ipar ahaltsua.

Ez dezake nehork sinets hain Errege puxantak, hainbeste erreinuz eta hainbeste hiri indartsuz aberats denak, hainbeste aitzindari handiz eta gudariz inguratuak [...] ez ditzakeela suntsi bere erreinuko luthertiarren hondakinak.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 114. orr.

Ene amaren beldurra zen ez zirela ene soinekoak aski ederrak izanen, hor, jende aberats eta puxant horien erdian agertzeko.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 194. orr.

Estatuburu handientzat gu ez ginen, jakina, ez populu, ez nazio, ez ezer, hain aspaldian beren atzaparra gure gainean emana zutenez geroz auzoko frantses eta espainol inperio puxantek.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 85. orr.

Frantzia bera zuten gogoratzen, erran nahi baita [...] gure Ipar Euskal Herri xumea bere altzoan goxatzen eta kulunkatzen zuen Nazio puxant eta Aberri Handi egiazkoa.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 17. orr.

Munduko herrialde puxantenen buruzagiak berriz bildu dira eta aldi huntan Italian.  Herria   2001-07-26

Badakigu berdin, gaurko egunean ere, Nazio Batuen jauregietan estatuburu puxantenak behartsuen ontasunez jabetzen direla lasaiki.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 80. orr.

Ikusirik komunikabide puxantek duten jokoa ere.  Herria   2003-07-03

Etxe handia dela eta puxanta France-Telecom delako hori, ainitzek hala uste dute.  Herria   2002-12-12

Grimaldi-tar aberats puxantak.  Herria   2005-11-24

2 (izen gisa)

Ordukotz, eta biziki lehenago, puxantek zapaltzen zituzten ttipiak, zerbitzatzeko orde.  Herria   2005-03-31

Hartze nuen baino anitzez gorago ezartzen nindutelarik guztiek, umilek ala puxantek, hona non oraingoan zuzengabeki belzten gaituzten ni neu eta ene etxekoak, eta ez nornahik, baina dirudienez, ene herritar batzuk.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 201. orr.

Horrek erakusten baitu puxantenak ere ez direla denen buru hain azkar sasi-gudari errabiatu batzu jazartzen zaizkiotelarik.  Herria   2001-09-20


puxantzia 1 iz ipar ahalmena.

Denbora berean, Europako Banku Zentrala (BCE famatua) bere puxantzia ikaragarrian bere buru dabilala nihungo botere politikoren (ez Europako Parlamentuarenik ere) kontrola izpirik gabe?  Herria   2005-05-12

2 herrialde puxanta.

Ez du horrek erran nahi, gerla hotzak mende erdia ezbaian iraun duen tarte horretan, gero eta arma sofistikatuagoak asmatzeko lehia moteldu dela puxantzia handien artean, ez eta ere Europako, Afrikako edo ez dakit nongo bazter guztietan estatu zahar eta berriek uko egin diotela  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 152. orr.


puxatu ik pusatu.

puxika 1 iz gomazko gauzakia, puzten denean bola baten itxura hartzen duena.

Arrautza itxurako puxika gorriak, horiak, berdeak aireratzen ziren.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 110. orr.

Puxika urdin eta granate kolorekoak arku bat egiten, argiztapen bikaina, megafonia ona...  Berria - Kirola   2006-02-21

Airez betetako puxika banintz bezala sentituko naiz.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 70. orr.

Sartu bezain pronto, puxikak eta goxokiak eman zizkiguten, nahi adina, merkezurrean ibili gabe.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 121. orr.

Muino inguruan zebilen bueltaka puxika hura, bere kabuz jolasean bezala, eta, ehizaldi kitzikagarri baten ostean, harrapatzea lortu zuen.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 257. orr.

Baloiak atera zituzten gero, urezko puxikak, turutak.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 95. orr.

Ministroa hustu egin zen, puxika orratzarekin ziztatzen denean bezala.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 120. orr.

Izeba Marge puxika beldurgarri bat bezala puztuz joan zen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 29. orr.

Handik saltzaile ibiltari bat igarotzen zen puxika gorriak, horiak eta arrosak atzetik hegan zekartzala, alderantzikatutako mahats-mordo bat bailitzan.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 282. orr.

Ertzaintzari harriak jaurtitzea edo pinturaz betetako puxikak jaurtitzea egotzi die.  Berria - Harian   2006-03-17

Eztabaida honetan, zu bezalako gazteen ahotsa entzutea ezinbestekoa da, ez ditzagun gure asmakizunak zeruko puxikak bezala airez bete, barnean beste zerbait dutela pentsatzen dugula.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 74. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Sartu baino lehen, justu kanpoan egoten den emakume puxika-saltzailearekin geratuko zarete hizketan.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 225. orr.

3 irud/hed

Ez naiz haragizko puxika hauetaz mintzatuko; nik bezain ondo dakizu, Eugeni, bularrak edo titiak esaten zaiela.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 87. orr.

Eskuak puxika marduletan pausatu dira, neskak uzkurtu egin ditu ipurdiak, baina gizonak indarrez zabaldu dizkio eta agerian geratu da zulo beltza.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 50. orr.

BBVk eta Argentariak bat egin zutenean lehertu zen puxika.  Berria - Ekonomia   2006-02-08

Betzuloak hatz irrikatsuez arakatu dituzu, begi-puxikak barrurantz bultzatu.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 63. orr.

Elkarri botatzen diogu, jolasean, sueroaren tramankuluan lotu duten puxika.  Agurtzane Juanena   «Esan gabe neukana», 2003 - 87. orr.

4 maskuria, bixika.

Puxika hustu eta gero ere komunzuloan jarrita geratu zen.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 152. orr.

-Puxika libratu behar diat -esan nion, denbora irabazi alde.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 373. orr.

Sukaldeko leihotik behera puxika lasaitzen harrapatu zuten goizaldeko hirurak aldera.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 15. orr.

Zein irizpide dituzten kimioterapia bukatzeko; injekzioa jarri ondoren giltzurrunetan eta puxikan sentitzen duen mina nola arindu litekeen.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 100. orr.

5 (hitz elkartuetan)

Ikusten duzu urde-puxika ematen duen bizkar hori?  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 25. orr.


puxikatxo iz puxika txikia.

Bere irudiaren aho ondoan puxikatxo baten barruan "Dissendium" hitza agertzen zen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 160. orr.


puxinka adlag puxka.

Handik minutu eskasean, haurrak platera garbi-garbia zeukan, urina ogi puxinkaz bildua.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 57. orr.

Frantxis bere betiko borroka lagunak suprefeturaren jautsarazteko preparatzen zuen auto-bonbarekin mila puxinketan zapartatu zen.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 61. orr.


puxka 1 iz adkor puska.

Zerria hil bezain laster, puxka guziak etxez etxe banatzen zituzten, bati eta bertzeari.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 42. orr.

Larruzko gona estua, belaunak eta izterren puxka zabala agerian uzten zizkiona.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 135. orr.

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Eztarrian hezur-puxka bat trabaturik zuen mutil koxkor bat ere osatu omen zuen Blas gizon on honek.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 55. orr.

ik beherago 8.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Aleman erizainak zerbait izkiriatu zuen kartoin puxka batean eta eni eman.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 53. orr.

Hainbeste larru zati eta pergamino puxka xahar omen zituelako inguruan.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 340. orr.

Pixka bat garbitua ez zena, arratseko ogi puxka hura gabe gelditzen zen.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 153. orr.

Igarkizunetako bi egur-puxkak, bata izeiarena eta bestea makal beltzarena ziren.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 369. orr.

Grua txikian Altuna, pulpoarekin txatarra puxkak meta batetik hartu, kontainerrean sartzen ari zen.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 42. orr.

Zertarako dituk burdin puxka hauek?  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 30. orr.

Itxura gabeko haragi-puxka ximel hura puztu egin zen artoa krispetetan bezala.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 167. orr.

3 puska, zatia.

Isabel, 50 urtekoa, bere lagunek arrotzarekin daukaten elkarrizketa horretan bere puxka jartzen duena.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 12. orr.

Badakigu ilargi betealdi bakoitzak 29 egun eta puxka bat dituena.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 35. orr.

Hasieran esan dut nire bertso gozamenari dezenteko puxka kendu ziola afizioa ofizio bihurtzeak, eta egia da hori.  Berria - Kultura   2004-01-18

Hots izugarri bat izan zen eta etxea mila puxkatan zartatu zen.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 113. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

-Bada denbora puxka bat; urtebete edo -erantzun zuen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 64. orr.

Bada denbora puxka bat ez dela etortzen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 83. orr.

Leone artean denbora puxka batean gelditzen zen zutik apalategiaren ondoan.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 163. orr.

Ordu puxka batzuk nahikoa izango dira.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 25. orr.

Gurean beti ere, dela itsasoko iparrari esker, edo dela barrualdeko beroak inguratutako ekaitz-jasen bat medio, euri puxken bat fortunatzen zaigu.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 292. orr.

5 denbora puxka.

Ni badaezpada ere, esan zuen Anek, puxka batean ez nauk aterako hemendik... bi ofizial gazteak arrotz-etxean gelditu ziren puxka batean eserita.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 28. orr.

Puxka batean ibili ondoren, Sestaora abiatu nintzen trenez.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 226. orr.

Handik puxka batera berriro egin zuen gauza bera.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 213. orr.

6 pl puskak.

Jin arau eta puxkak lastairaren gainean finkatu-eta, bakoitza libre zen joan-jinka ibiltzea kanpaleku animale hartan.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 34. orr.

Ikasleek etxetan atxeman puxkak ikusten ahalko dituzue: arma, kuadro...  Herria   2003-03-10

7 puxka bat (orobat puxkat) puska bat, pixka bat. ik pixka 2.

-Euskalduna puxka bat "matxoa" da.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 30. orr.

Behar dut ainitz denbora puxka bat ernatzeko.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 29. orr.

Hastapenean puxka bat beldurturik, gero hurbildu zitzaion.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 153. orr.

-Puxka bat prisatua niz.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 12. orr.

Larrutan jarraitu genuen beste puxka bat, baina berehala nabaitu nuen indarrak ahultzen ari zitzaizkidala.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 70. orr.

8 (izen baten eskuinean)

Ur puxka bat mantso-mantso eman zezan.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 322. orr.

Zerbitzariak kafea, baxokada bat laranja-ur, tostada bat eta gurin puxka bat ekarri zizkigun.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 224. orr.

-Parrokia ez da aberatsa, baina lortuko dizuet diru puxka bat, honek merezi du-eta.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 172. orr.

Hor gauza batzuen egiten ikasi eta, sos puxka bat egiten ahal dute horiek salduz.  Herria   2004-03-04

Halaxe gerta daiteke eta gertatzen da euskarak indar puxkat duen toki bakanetan.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 236. orr.

Taketa baten kontra deskantso puxka bat egin...  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 94. orr.

Esperientzia puxka bat badut, eta izpiritu libertate aski, komando on batean naizenaz geroz.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 70. orr.

Jendetasun puxka bat ukanez.  Herria   2005-08-04

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

beste puxka bat (3); denbora puxka (14); denbora puxka bat (6); denbora puxka batean (3); haragi puxka (4); ixter puxka (6); ogi puxka (5); ogi puxka bat (3); paper puxka (3); puxka bat (108); puxka bat edo (4); puxka bat ere (4); puxka bat jan (3); puxka batean (12); puxka baten (10); puxka batera (4); puxka batez (3)

arropa puxkak (3); edurne ixter puxkak (4)

edurne ixter puxkaren (7)


puxkanaka adlag pixkanaka.

Puxkanaka, txoko honetan hizkuntza eta nortasuna galtzen ari dela, gure gain hartu nahi izan dugu egun horren antolakuntza, ahal den bezainbat galera tipitzeko.  Berria - Kultura   2004-11-04


puxkaño 1 iz puxka txikia. ik puskaño.

Memento goxo bakar haiek muineraino bizi behar zituen, horrek irauteko kemen puxkaño bat emaiten baitzion.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 127. orr.

2 pl

Aldatzeko puxkaño batzu eta besterik ez.  Herria   2002-08-08


puxkat ik puxka 7.

puxkatu ik puskatu.

puxkatxo iz puxka txikia. ik puskatxo.

Eguraldi iragarpen batek diru puxkatxo bat ekar zezakeenik ere ez zitzaidan burutik pasatu.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 127. orr.

Udaberriak atzerakarga puxkatxo bat dakarrenean.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 165. orr.

Bihar puxkatxo bat irabazian izanen gara.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 489. orr.


puxker iz adkor puzkerra.

Puzkerra nahi eta puxkerra atera.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 63. orr.


puxketa 1 iz adkor pusketa, puska.

Honako hau erretako habe baten puxketa kiskalia da!  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 58. orr.

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Oihal puxketa eramatea garrantzizkoa zen niretzat.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 432. orr.

Old Manett inguruko baso batean aurkitutako anbar puxketa, barruan erle bat harrapatua zeukana.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 239. orr.

Bere delitu guztia, bijilia egunez zelaian hil zuen zaldiaren haragi puxketa jatea.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 116. orr.

3 zatia.

Ez zen bizitza puxketarik txikiena ere gogoratzeko gauza izan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 250. orr.

Gutako bakoitzaren aura puxketa bat zen, zalantzarik gabe.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 43. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

haragi puxketa (3); ogi puxketa (3); puxketa bat (7)


puxketatxo iz adkor pusketatxoa.

Neska argal bati ogi puxketatxo bat eman zion probatzen, une hartan azaldu zen Joxe: bere makilarekin tarra-tarra, geldialditxoa egin zuen gazta puestoaren aurrean.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 120. orr.


puxpulu ik puspulu.

puxtarri (orobat puztarri g.er.) iz haurrak jolasean ibiltzeko erabiltzen duten beirazko edo buztinezko bolatxoa.

Haurrak itsasontzitxoekin eta kolorezko puxtarriekin jolasten dira -esaten zuen sututa-.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 42. orr.

Paperezko pilotatxo bat, puxtarri baten neurrikoa.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 250. orr.

Hark ezetz, eskua puxtarria zegoen lekutik arra bat aitzinatu nuela.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 77. orr.

-Arreba nagusi; ezkutaleku sekretuan ahaztu ditut puxtarriak.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 16. orr.

Bost puxtarri saiatzeagatik!  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 158. orr.

Amen sailkapenean hamar puxtarri dagozkio patata tortillari, ezin baita norberaren ama toki txarrean utzi.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 121. orr.

Puxtarrien antzeko azti-joko bat.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 46. orr.

Ina futbol taldearekin, Ina auzoko plazan puxtarritan, Ina Manuren urtebetetze egunean, Ina Demirekin elurretan...  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 117. orr.

Honako irudikapen honetara iritsia zen genetika hori hogeita hamarreko urteetan: puztarri batzuk, kromosomen baitan ilaran josiak, "iduneko batean perlak bezala".  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 53. orr.

Beirazko bola bat erakutsi zien, puxtarri handi baten tamainakoa, ke zuriz betea zirudiena.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 132. orr.


puxtu ik puztu.

puzgailu iz puzteko gailua.

Orduko orkatila estaltzen zuten Converse zapatilen, burdinazko uztaien eta larruzko baloi astunen ordez, egun, kirol material postmodernoa, uztai hidarulikoak eta puzgailua erantsita dakarten baloiak ikusten dira,  Berria - Kirola   2004-10-03


puzgarri 1 izond puztu daitekeena.

Sex-shop batera joan eta panpina puzgarria erosi zuen.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 51. orr.

Koltxoi puzgarri batean lo egin nuen.  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 25. orr.

Gorputz osoan presio berdina egin zezaketen jantzi puzgarriak.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 256. orr.

Plastikozko krokodilo itxurako piszina puzgarri bat atera zuen bertatik eta lurrean destolestu zuen.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 132. orr.

Robertoren laguntzaileak iturripean jarria zuen bainuontzi puzgarria, goraino urez betetzear zena.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 134. orr.

2 iz gauza puzgarria.

Zelaiaren inguruan ugari banatu zituzten zarata ateratzeko puzgarri luzeak.  Berria - Kirola   2006-04-23

Haren ordez, puzgarri erraldoi bat: arrosa koloreko herensuge bat, aho zabala letagin koniko-bigunez gainezka.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 42. orr.

Ordu erdiz egon naiz bertan, puzgarriaren atzeko txirrista zelatatzen, baina ez da ezer gertatu.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 42. orr.

3 ipar puxika.

Beste batzuek goxokiak, puzgarriak, idazlumak, edo preserbatiboak eskaintzen dituzten bezala Nafarroa Baik «Nafarroaren alde lan egiteko gogoa eta konpromisoa» eskaintzen duela zioen atzo koalizioak.  Berria - Euskal Herria   2004-03-09

Hor izanen dira puzgarriak, jolasak eta pailazoak, bai eta euskaraokearen txokoa ere.  Berria - Euskal Herria   2004-10-14

Egun osoan: erraldoiak, Betizu taldea, tailerrak, puzgarriak, trikitilariak, txistulariak, bide hezkuntza, malabareak, akrobaziak...  Berria - Euskal Herria   2004-06-03


puzgune iz gune puztua.

Beharrezkoa da ezen ura edozein aldetarantz isurtzen dela ere, erdian puzgune bat edo kurbatura baldin badu ere, ezkerreko eta eskuineko muturretan sestra berean egotea.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3950. orr.


puzka 1 adlag putz eginez. ik ufaka.

Haizea banintz, urakana eragingo nuke bertan puzka.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 84. orr.

Gauean zehar puzka hasitako haizeak errukirik gabe jotzen zuen iparretik, gero eta sendoago.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 298. orr.

Haizeak puzka jarraitzen zuen euria gure gorputzen kontra jaurtikiz, geure gozagarri.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 114. orr.

Udaminaren garai hori zen, abuztuko airea bero-bero puzka dabilenekoa.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 22. orr.

Arnasa Beltza puzka ari denean.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 172. orr.

Orain 12 urte, 350 milioi inguru ziren puzka zebiltzan automobilak; 2000 urtean, 500 milioitik gora pasatu gara dagoeneko.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 284. orr.

Gero, motor asko, gero eta gehiago dabil puzka eta puzka, CO2a atmosferara botatzenhaizea banintz, urakana eragingo nuke bertan puzka.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 283. orr.

Trena puzka abiatu zen, lurrina presiopean ateraz eta izugarrizko dunbotsa eginez.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 149. orr.

2 (pertsonak)

Neville makurtuta zegoen, arnaska eta puzka.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 144. orr.

Katy hatsanka eta puzka doa beti bezala.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 265. orr.

Ama puzka, auhenka eta mehatxuka etorriko da umearen bila.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 361. orr.

Erauntsi baten gisan jaitsi zen, puzka batean, mantala bota zuen, [...].  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 305. orr.

Katu-amak, muzindu, puzka hasi, eta behatzetatik burugaineraino latz-harrotu zituen ileak.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 68. orr.

-Aterpearen beste aldean; ez dauka berokirik, eta eskuetan puzka ari da, honela.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 65. orr.

Puzka irteten zitzaizkidan algarak, eta Nerinak eskua jarri behar izan zidan ahoan, gau berandua baitzen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 283. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

puzka ari (4); puzka hasi (5)


puzkaka adlag puzka.

Indar betean, puzkaka, baina sendo.  Berria - Kirola   2004-07-21


puzkar ik puzker.

puzkarka ik puzkerka.

puzkarti ik puzkerti.

puzker (orobat puzkar g.er.) 1 iz uzkitik behingoan kanporatzen den gasa, bereziki entzuten dena. ik putz 5.

Gure bizitza haizazu hau bera, puzker bat bezain arraroa eta pasakorra dela.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 170. orr.

Bestela, neskekin, puzker bat botatzeko ere beldurrez.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 67. orr.

Ez haiz ba denda barruan puzkerrak botatzen hasiko?  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 67. orr.

Gelako mutil batek puzker luze eta tronpeta-hotsa bezain ozen bat bota zuen geografiako klasearen erdian isilik geunden tarte batean.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 13. orr.

-Hi, Imanol, puzkerra bota al duk? -galdetu zuen Julenek ustekabean.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 30. orr.

Puzker egin eta bere kontakizunari segida eman zion.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 88. orr.

Gure amak esaten zuen ez nuela puzkerrik egin behar jendearen aurrean.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 216. orr.

Barrez hasten zenean puzkerrak ateratzen zitzaizkion ipurditik.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 28. orr.

Han etxolan putz eta puzkerren kiratsa zabaltzen ari zela.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 129. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Gainera hemen barruan ito egingo haiz horren puzker usainarekin.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 30. orr.

Andre Katalina akabatu nahi duk hire puzker urrinarekin?  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 166. orr.

3 aho puzker

Koronelari aho-puzkerrak egin genizkion egunean bezalatsu.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 21. orr.

Peevesek ez zion jaramonik egin Lupin maisuari, aho-puzker ozena botatzeko izan ezik.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 109. orr.

Aho-puzker zaratatsuak egin genituen joan bagindoazela.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 51. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

aho puzker (3)

puzkerra bota (3)

aho puzkerrak (4); puzkerrak bota (3); puzkerrak botatzen (5); puzkerrak egiten (4)

putz eta puzkerren (3)


puzkeria iz harropuzkeria.

Harrokeria eta puzkeria baino ez zaizkigu geratzen horrelakoetan, eta oso esker txarreko bidaideak dituzu horiek.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 129. orr.


puzkerka (orobat puzkarka) adlag

Inguruko ohatzeetan hemezortzi lagun zurrungaka eta puzkerka dituzula.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 77. orr.

Gaizki egositako zekalezko ogia zela eta puzkerka.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 227. orr.

Hondea-makina horiak puzkerka dihardu, lurra zulatu eta zulatu sagarrondoen gerizpean.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 112. orr.

Jauzika eta puzkerka egin zuen autobus zaharrak bidea.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 140. orr.


puzkerrontzi izond/iz puzker asko botatzen dituena. ik puzkerti.

Tipo interesgarria, gure aitona puzkerrontzia, tamalez ez nuen aukera fisiko zein psikologikorik izan haren ondoan luzaro bizitzeko, ez zen erarik izan, nahiz eta hark ni maite izan eta nik hura.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 25. orr.


puzkerti (orobat puzkarti) izond/iz puzker asko botatzen dituena. ik puzkerrontzi.

Badira panpin abeslariak, negartiak, puzkertiak, kakatiak...  Berria - Gaiak   2006-01-10

Eta gurasoen dirua, bien bitartean, Guinnessak edaten gastatzen zuen puzkerti larru-gogor hark!  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 108. orr.

Gorroto du motorrero puzkartion terrorismo dezibelikoa.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 176. orr.


puzkila ik puskila.

puztaile iz zerbait puzten duen pertsona.

Vigreux zutabetxo lirain horietako bat, oihal-ertz finenaren pareko fin landua, beira-puztaileen pazientzia eta abilitate gizagainekoaren eskutikoa.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 85. orr.


puztaldi iz zerbait puzten den aldia. ik putzaldi.

Itsasgorak halako harro puztaldia agerrarazten zion Nerbioiko ingurumariari.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 151. orr.


puztarazi ik putzarazi.

puztarri ik puxtarri.

puzte iz airez edo beste gasen batez handiturik eta tinkaturik uztea.

Ikasle guztiek arreta handiz jarraitu zuten Henryren bularraren puzte motela. Defizit korrontearen puzteak truke tasen iragarpenak hankazgoratu zituen. Bakarrak izen bakarra behar zuen Leizarragarentzat, Iaincoa: bestea [Iaungoikoa], bi silaba gehiagorekikoa, puzte ergel bat baizik ez zen izango harentzat.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 400. orr.

Har dezakeenaren gehiegizko kantitateak bidal dezakeenaren gehiegizko kantitatea ematen du [...]; eta bestetik, puzte moduko horrek mila abantaila ekarriko dizkio Estatuari: gehiago kontsumituko da, gauza gehiago izango dira arteak lantzeko, gizon enplegatu gehiago, boterea lortzeko bitarteko gehiago.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 24. orr.


puztu, putz/puztu, puzten (orobat puxtu) 1 da/du ad airez edo beste gasen batez bete, handiturik eta tinkaturik utziz. ik hanpatu; buiatu.

Itsasoa desertu geratuko denez gero, plastikozko baleak puztu eta soltatu beharko ditugu.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 380. orr.

Globoa bezala puztu zitzaion sudurra.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 159. orr.

"Droobles" txiklea, ondoen puzten dena.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 162. orr.

Demagun inbutu hori handitzen doala, hazitzen, puzten, mendi handi bat airezkoa, dena airez puztua atmosfera garbiz, ederra, handia...  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 397. orr.

Airez puztu zituzten eta arduraz itxi, flotagailu gisa erabiltzeko.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 350. orr.

Ur gainera hurbildu ahala kanpoko presioa gutxitzen denez, burbuila horiek puztu egiten dira.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 189. orr.

Jasan ezin den itxarote baten ondoren izaten den arintasuna neukan, baloi bat puztu eta puztu, eta azkenean lehertzen denean bezala.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 34. orr.

Bularra puztu, eta ate guztiak zabaltzen zituen, itotzeko zorian balego bezala.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 9. orr.

Zigarroa ahora eraman eta bere matrail koipetsuak puztu egiten zituen, kea barnean gorderik.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 214. orr.

Masailak puztu, gogor putz egin eta tximista baino azkarrago irten zen logelatik.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 143. orr.

Hiri bereko mutil gazte batek hamar urte zeramatzan gaitz larri batek jota; erabat puztua zegoen eta ez zion inolako sendabidek mesederik egiten.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 270. orr.

Bazkaldu ondoren, puztuak beteak baino gehiago, berriro ekin zioten bideari.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1126. orr.

Haizez puzten ari ziren bela erdi bilduak; nabigatzen hasteko irrikan zeudela zirudien.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 109. orr.

Aingura jaso eta zapiak puztu zirenez geroztik beste bat zelako gure karraka.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 153. orr.

Orduan bela astiro harrotu, astiro puztu zen, bazirudien nagiak ateratzen ari zela txalupa.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 184. orr.

Haurren batzuk besterik ez ziren ageri itsasertzean, eta bikote bat edo bi, presaka, baloiak bezala puztuak kapusaiak.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 113. orr.

2 irud/hed

Baina puztu egin zaizue bihotza harrokeriaz.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 584. orr.

Egun hartatik, handinahia puztu zitzaion Kennedyri.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 146. orr.

Inspirazioaren hegoa ez, baina egoa puztu zaigu ederki.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 198. orr.

Ahotsa puztu, eta deklamatzen hasi zen-: [...].  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 97. orr.

Bazekien ez zela dirutza izango, baina soldata bat jasotzeak poztu eta puztu egin zuen aspaldiko partez.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 108. orr.

Txantxetan ari naizela uste duzu, asmatzen ari naizela, gauzak puztu egiten ditudala.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 150. orr.

Ezinikusiak eta haserreak pizteko eta puzteko joera.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 44. orr.

Agian autoreak puztu egiten ditu gertaerak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 314. orr.

Ederki kostatu zitzaidan buruan sartzea ez zela komeni analisiaren emaitzak puztea.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 104. orr.

Puztu ezazu kontua, estualdiaren eta ongiaren aldetik.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 160. orr.

Zorne zorro bat bezala ari zen gezurra puzten, eta haietako egunen batean lehertuko zen seguruenik.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 208. orr.

Tiraniak puztu egiten baititu bertutearen kapapean estaltzen diren bizioak.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 92. orr.

Irriño puztua egin zuen Tomasok.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 33. orr.

3 handitu, hanpatu.

Berehala puztu zen zakila, eskutik ihes egin nahi zion arraina lez.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 204. orr.

Puztu egin zitzaizkion kopetako zainak.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 39. orr.

Pilulek aurpegia puztu diote.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 68. orr.

Lehen baino lodiago dago, puztuago.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 69. orr.

Aurpegia eta batez ere begi bueltak puztu-puztuak zituela agertu zen sukaldera.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 94. orr.

Zarpeatua ematen zaienean, hezetasuna hartzen dute eta puztu egiten dira; ondoren, berriz, lehortzen direnean, uzkurtu egiten dira, eta mehetu ondoren, ahuldu egiten dute sendo zegoen zarpeatua.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1270. orr.

Itzuli ziren, bada, hirurak poltsa zegoen lekura, eta diruz puztua ikusi zuten.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 323. orr.

Nahaspila izugarri hark maleta hainbeste puztu zuen, non ez baitzen ixten.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 76. orr.

4 (era burutua izenondo gisa)

Ezin nion begiratzeari utzi haren kokots leunari eta haren bular puztu bitxiari.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 73. orr.

Hantxe zeuden ezinbestean begi-azpi puztuak eta ezpain apur bat indarge eta kolore makaldukoa.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 164. orr.

Orkatila gorritu puztua aztertu ere egin gabe, Xang doktoreak orratz batzuk sartu zituen Uilen hankan.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 64. orr.

Oin puztu eta gorrituetarako sendagarri bila.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 56. orr.

Bihotz puztuak lehertzeko zorian bete zien bularra, eztarrian trabeskatu zitzaien, zoroki pilpiratzen zen, izuz oihukatzen zuen bere ahots odoltsuarekin.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 104. orr.

Soraberri jauna harritu egin zen, eta bere elefante puztu eta bigun baten tankera harekin begiratzen zion mutilari.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 50. orr.

Ez dut hitz hantu eta puztuen beharrik.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 106. orr.

Hizkera jasoa eta azalpen puztuak oro bazterturik, bazekiela zientziaren muina hitz gutxitan azaltzen.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 370. orr.

Ahots gora hasi zen gero, mintzo puztu batez-: [...].  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 111. orr.

Zer da nobela bat, ipuin puztu bat baino?  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 136. orr.

Ahozuloa erabat lehor nabaritzen nuen eta mihia puztu eta lakarra.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 177. orr.

5 puztu-puztu egin erabat puztu.

Globoak ere bai, globo asko eta kolore guztietakoak, marrazki politekin, puztu-puztu egin eta haiexei begira egoteko.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 196. orr.

Horixe erantzun zigun, erabat harroturik, Frantziaren handitasunaz ahoa puztu-puztu eginik eta pareta gaineko oilarra baino harroago jarririk.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 88. orr.

Gona, berriz, gerriaren inguru guztian estu bildurik eramaten da [...] eta kotoi pixka bat sartzen da atzeko aldean, oihala puztu-puztu eginik gera dadin.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 265. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bularra puztu (8); bularra puztu zuen (4); burua puztu (3); gehiegi puztu (5); hainbeste puztu (3); izugarri puztu (5); masailak puztu (7); puztu antzean (5); puztu eta puztu (5); puztu puztu eginik (3)

sabel puztua (5)

sabel puztua (5)

puzturik zeukan (3)

haizez puztuta (3); puztuta dago (3)

puztuz eta puztuz (3); puztuz joan zen (5)

bularra puzten (3); puzten ari (8); puzten eta puzten (3); puzten hasi (5)


puztualdi iz zerbait puzten den aldia. ik putzaldi.

Poztuko zara entzuteaz Marjorie Dursley andereñoaren zoritxarreko puztualdiaren arazoa konpondu dugula.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 41. orr.

Asteburuak berekin dizu halako puztualdi berezia gure gizartean: eskola, tailer eta ola, bulego eta etxeak ere... asteko mendeku ttikia gauzatzeko amorratzen nola bizi irakasten zaigula esango luke batek.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 342. orr.


puztuketa iz puztutzea.

Ekuadorreko lurraren puztuketa.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 300. orr.


puztukote izond adkor puztua.

Nire sudur gorri puztukote hau eta nire aurpegiko ubeldurak nori legozkioke ez bada ni bezalako hordi-lapa amorragarri bati?  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 100. orr.


puztutasun iz puztua dagoenaren nolakotasuna.

Suaren indarrarekin berotzen denean irakiten hasten da ura, eta berez porotsua denez, bere baitan hartuz berotasunak eragiten dion puztutasun indartsu hura, ontzia goraino beteko du, eta gainera, haize-kolpearekin tapa altxatuz igotzen jarraituko du eta gainezka egingo du; baina ontzi horri tapa kentzen bazaio, puztutasunaren burbuilak aire zabalera aterako dira, eta ura atzera bere lehengo mailara jaitsiko da.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3750. orr.


puzzle 1 iz atal txikiez osatutako jokoa, zati horiek modu egokian elkartuz irudi bat osatzean datzana; atal txiki horien multzoa.

Urtebete lehenago osatzeko nuen mila ataleko puzzle bat egiten jarri nintzen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 345. orr.

Andoni ikusi zuen, piezak elkartu eta aldenduz, buru-belarri puzzlea osatu nahian.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 13. orr.

Hik puzzle handiak egin izan dituk, ezta?  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 49. orr.

Puzzle bat ere eman nion, eta berehala osatu zuen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 208. orr.

Arratsaldean primeran portatu da puzzleekin-eta jolasten.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 52. orr.

-Puzzle guztiak amai daitezkeelako... pieza guztiak daudenean, noski.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 279. orr.

Erabat lekuz kanpo sentitu nintzen, puzzle batean alderantziz sartutako pieza.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 147. orr.

2 arazo nahasia edo korapilatsua.

Maitasuna puzzle bat da.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 81. orr.

Hainbat gauza egun guzietako berrietan puskaka eta puskaturik jarraitzen ditugunak, elgarren osagarri eta ulertzeko moldean ezarri dauzkigu hari xuri batez bastaturik eta puzzleko piezak beren lekuan ezarriz.  Herria   2003-02-20

Aitorpenaren bitartez inspektorearen buruan osatzen ari zaren puzzle horretan loka daude oraindik zenbait pieza, eta finkatu egin behar dituzu hurrengo galdeketan.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 135. orr.

Puzzle horretako osagaia zinen zeu ere.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 119. orr.

Albertoren zati hura zaila zen puzzlean sartzeko.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 175. orr.

Eskuratua zuen, ustez, puzzlea osatzeko falta zitzaion pieza, hanka sartzeko posibilitate gutxirekin zehatz zitzakeen hilketen nondik norakoak.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 257. orr.

Hark guztiak puzzle bat zirudien, auskalo zenbat piezatakoa!  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 147. orr.

Bere ustearen arabera, puzzle odoltsuan pieza bat besterik ez zen, uztartzen zailenetariko bat beharbada, nagusiaren ondokoa agian, baina inondik ere ez nagusia.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 106. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Zabalguneko pentsioa, Eskalatzailea, puzzle pieza ezberdinez osaturiko munstrokumea...  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 378. orr.

Liburuaren egitura horrek, hala ere, nahastu egiten du irakurlea hasieran, kostatzen baita, puzzle egitura horretan idazleak oinarri moduan erabili duen istorioa harrapatzea.  Berria - Kultura   2006-02-14

Gure kasuan lau lelozko edo hiru puzzle zatiko euskal fede kritikaezina gailentzen denean, onartzen dugun biktimak bihurtzen gara, geure nortasun zaurituaren konplize lehenak.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 97. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

puzzle handi (5); puzzle handi bat (3)

bizitzaren puzzlea (4); puzzlea osatu (6); puzzlea osatzeko (4)

puzzleak egiten (3)

puzzlearen zati (4)


puzzlegile iz puzleak egiten dituen pertsona.

Puzzlegileak badaki, ordea, itsaso bakarra osatzen dutela pieza guztiek, eta apurka-apurka, ia igartzeko moduko aldaketarik gabe, osatzen ari dela itsasoa, erreka guztien jomuga.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 128. orr.

Etsipena gailendu zaio puzzlegileari.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 106. orr.


pzikiatra ik psikiatra.

pzikiatriko ik psikiatriko.

pzikologia ik psikologia.