Egungo Euskararen Hiztegia
—N—
[bertsioa: 2024-01-10]

naba iz ipar ibar edo haran zabala.

Ibar edo haran zola zabala delarik, "naba" deitzen dügü zübereraz.  Herria   2003-02-20

Haatik ez erran "Aspeko naba", zinez hertsia beita Biarnoko haran hori.  Herria   2003-02-20

Alta zer naba gozoa.  Herria   2001-10-11

Los Angelesko naba, mojave basamortutik zetorren haize bero batek erraztatzen zuen, 1962ko agorrilaren 5 hura egun bihurtu aitzin, Brentwoodeko Marilyn Monroeren etxea gerizatzen zuten eukaliptus gorakoien puntak inarrosiz.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 14. orr.

Mendiez haraintiko naba libratüz, Santiagoko bidea ideki deio Europa güziari.  Herria   2004-04-01


nabaitu ik nabaritu.

nabal ik nabala.

nabala (orobat nabal g.er. eta nabela g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian nabala agertzen da) 1 iz labana.

Amak eman xamangoa nabalaz karrakatu zuen Nakok: hezurrari xingar peza politak kentzen zizkion oraino!  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 15. orr.

Ruperto Gantzok, "Biba Luzaide" grabatu zuen nabala batekin Estatu Batuetako baso handi bateko lertxun lerden batean.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 61. orr.

Zenbatetan ez dut Maureenen izena ene nabalaz mortuko zuhaitz apurren enborretan zizelkatu?  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 40. orr.

Nabala ahurrean ikusi ninduela, izuaren izuaz bezala, Mairosek urrats bat atzera egin zuen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 204. orr.

Janinak uste zuen nabala edo puñal bat sartzen ziola.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 94. orr.

Zer bilatzen duzu? larrutuko zaituen nabala?  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 145. orr.

Borta erdi zabalik zen, aski zuen sartzea eta nabala zorrotza papoan tanpez sakatzea.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 175. orr.

Paraxutisten kasta bat sortu zuan orduan, supergizonak, kolorez apainduak, nabala gerrian eta fusilak eskuetan karriken jaun eta jabe paseatzen zirenak.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 248. orr.

Gero, nabal baten ipurdiaz harri bat joz, pindarrak atera eta ardagaia piztu zuen.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 245. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Nabala ukaldia zen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 339. orr.

Xiberotarra erorten da, nabela kaldüz kolpatürik.  Herria   2002-11-07

3 (izenondo gisa)

Abuztuko ortzegun gau horretan ere, "Purpleko" atetik kirika egin bezalaxe, aspaldiko sentipen ahantzi hura berritu nuen, bi gizasemeren begi nabalak nigan landaturik sumatuta.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 314. orr.

4 ganibeta.

Bortz segundoko astia eman nion neure buruari, anaiaren plateraren ondotik nabala hartu arte.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 127. orr.


nabalkada 1 iz labankada.

Nabalkada garbi batek marrazturiko tatuaje gorria, ordainketak eguneratu gabeko kokainazale berantiarraren bularraldean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 203. orr.

Nire izena Ttipiren hilketaren eta Josuk hartutako nabalkaden gaineko lerroaldeen barrenean agertzen zen, baina ene egunkarian bakarrik.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 379. orr.

2 irud/hed

Usadioz kanpoko irribarre bat nabalkada baten atari izan daitekeela jakiteko denbora aski neraman lantoki horretan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 286. orr.


nabar1 1 izond orban ilunak edo arreak dituena; kolore argi eta ilunen nahasturaz osatua; kolore askotakoa. ik ñabar.

Haren atzean, zenbait zaldi gorri, nabar eta zuri.  Elizen arteko biblia   Za 1,8

Gaur zure artaldeen artetik igaroko naiz, eta axuri beltzak eta antxume nabar nahiz pintoak oro bereiz jarriko ditut: horiek izango ditut lansari.  Elizen arteko biblia   Has 30,32

Katar bat, katar nabar bat, barrandan.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 207. orr.

Bere begi nabar txikiak Ellenen aurpegian iltzatzen ziren hitz egitean, antenak bailiran.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 255. orr.

Hire begiek ninditean lehenik tiratu, zohardiak baitziren, nabarrak, itsasoa bezala.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 33. orr.

Soineko nabar bat jantzita, fantasiazko eskularruak esku lakarretan.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 122. orr.

Bizpahiru herri handi xamarrek eta herri koxkor eta auzo ttiki mordoska nabar batek.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 223. orr.

Denborak eta kresalak arrailatu pareta nabar zikinek iragan hobe baten berri ematen zuten, gainbehera etengabe batena.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 256. orr.

Horrekin batera, Kirxaren kafea esaten diotena dago bertan, hormak bete arabesko nabar.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 15. orr.

Pantera batena zirudien, bai, begien aurrean zuen itsasoaren narru nabarrak.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 132. orr.

2 irud/hed

San Telmo hondartzara hurbildu eta, itsaso urdina ikusi beharrean, begirada nabar txinpartatsu bera urrunean, atzean, ostertzean.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 103. orr.

Hamaika piezako puzzle nabar eta amaiezina osatu behar genuen, eta ahalik eta ezkutuen eduki.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 21. orr.

Horretaz gainera, nahitazko zerrenda nabar horren ondoren, hau gehitzen zuen: [...].  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 275. orr.

Malenkoniazko mosaiko nabar bat osatzen zuten.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 72. orr.

Emaitza: itzalak, gardenak, dirdirak... argiaren kolpeekin mintzaira oso bat, zuri, nabar, gorri eta, azken urteetan, urdinekin.  Berria - Kultura   2004-09-24

Biak bakarrik ilunabarrean xereza edaten ari ziren hosto zabaleko platanondo baten azpian, biak bakarrik jendetza nabarraren artean, ikustezinak bailiran.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 411. orr.

Oso nabarra da euskal aditzaren egitura, eta bat bakarra aukeratzea izan zen irtenbidea.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 166. orr.

Nazioko hedabideetako entzuleen eta irakurleen multzoa zabala eta nabarra denez, ahalik eta eremurik handieneko hitzak eta esapideak erabiltzea komeni da.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 177. orr.

Eperraren kantu nabarra Europa zaharrean eta Txinan ere, zorigaitzaren adierazletzat jotzen zela.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 153. orr.

Gogamen itzalia une batez piztu zen, eta ehiza amorratuko bi egun eta bi gau horiek eszena bakar batean marraztu ziren, zeinean multzo nabar batean nahasirik ageri baitziren denbora eta espazioa, itzalak, ilunpeak eta argia, mugimendua eta gelditasuna, jendea eta etengabe jirabiraka ari ziren gurpilak.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 123. orr.

3 arrea, uherra.

Hegatxabalaren jantzia, lumajea alegia, lurraren antzekoa da, eta honetan ere eredu da erlijiosoentzat, jantzi fin eta koloretakoak baztertu eta nabarrak, lurraren antzekoak, erabili behar dituztela erakutsiz.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 548. orr.

Oso kolore bitxia zuen: ez zen iluna, ezta nabarra ere; oso tonu pastel berezia zuen, beix eta horiaren artekoa.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 23. orr.

Eta halako batean bokale bat, kafesne amerikanoa bezain nabarra, higuingarria.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 23. orr.

Bidaiarien aurpegietan, zuria izan ezik, gainerateko kolore guztiak nahasten dira, nabar argitik beltzera.  Berria - Harian   2005-11-06

Hainbat lore hori bizirengatik ez balitz, nagusi litzateke kolore nabarra.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 116. orr.

Kolore gris eta nabarrez nahasiriko argitasun motela zerien orain kristal altuei.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 130. orr.

Orban nabarrek janiko bi ispilu.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 114. orr.

Marmol berdezko pilareak, nabar ilunak, eta margo-oihalak, goibelak.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 255. orr.

Zurezko maleta zaharra soineko hoberenez eta gurasoen ezteietako erretratu nabar batez bete zuen gau batez, eta goizaldera, etxekoak oraindik lotan zirela, Baionara abiatu zen.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 20. orr.

Gure azpitik zihoan ibaiaren ur nabarrei begira.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 61. orr.

4 (hitz elkartuetan)

Galtza luze behe-estuak, nabar-kolore oihalezkoak eta kolore honetakoa buruko zapia ere.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 68. orr.

· Elurra elurxeago denean, orduan, jardun-ahala, elur-lapar edo elur-nabar gelditzen da.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 28. orr.

Medikua ere aipatua zuen berbaldi-nabar.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 141. orr.

5 nabar-lore

Mugetak oparitzen zizkidan, eta arrosa-begitxo biziak, eta herezeak, eta nabar-lore urdin distiratsuak.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 255. orr.

Argia, nabar-lorearen antzekoa baina zurbil-zurbila.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 262. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

begi nabar (5)

kolore nabarra (3); oihan nabarra (3)

begi nabarrak (4)


nabar2 1 iz goldearen hortza.

Behin, Markak eskualdeko Montolmoko gizon bat nabarra goldeari itsasten ari zela, guztiz puskatu eta zatikatu zitzaion.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 458. orr.

Otoitza amaitu orduko, burdina elkartu eta nabarra osatu zen, eta ez zen hausturaren arrastorik ere gelditu.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 458. orr.

Langarri geratzen dena bera ere naturak berez arantzez jantziko luke, giza ekinak aurre egingo ez balio, bizi beharrez goldera auhen egiten eta, nabarra sakon, lurra ildotzen ohiturik.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 319. orr.

2 golde-nabar (orobat goldenabar g.er.) golde mota horzduna.

Filistearrengana jo behar izaten zuten israeldarrek beren golde-nabar, haitzur, aizkora nahiz igitaiak zorroztera.  Elizen arteko biblia   1 Sm 13,20

Hortxe unatzen ditugu idiak eta nekazarien indarrak eta higatzen golde-nabarra eta soroek kostata ematen dute: hain urri fruituan eta hain lan handia behar. burdinazko golde-nabar okerra soroetan txikitu egiten da ezkutuki, eta harri-bideak jendearen oinetan higaturik dakutsagu.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 161. orr.

Gure alderdian, behiekin baitziren tiratzen goldenabarrak, bazen iraultzaile bat, bi tresna horiekin lan egiten zuena; behien aitzinean bazihoan itots emailea edo itzaina, ardurenean gaztea. aspaldiko urtetan ari zen han hautsa pilatzen, eta euritan lanabes hondatuak, gurpilak, aitzur kirtenak, golde nabarrak herdoiltzen.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 21. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

golde nabar (3)


nabarbendu ik nabarmendu.

nabardura ik ñabardura.

nabari (1697 agerraldi, 197 liburu eta 630 artikulutan) 1 izond inolako froga edo azalpenik gabe berez ikusten, sumatzen edo ulertzen dena; berez nabarmentzen dena. ik nabarmen.

Betagin nabari eta zorrotz horiek, batez ere behitik gorakoek, [...].  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 43. orr.

Egunaren eta gauaren zikloak, adibidez, eragin nabaria du jende arruntaren eguneroko bizitzan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 322. orr.

Setherentzat lausengua zen Maitearen debozio nabari, isil hura.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 90. orr.

Mendebaldartzearen arrisku nabariak, hindu-munduak ulertu beharrekoak, bi ziren.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 188. orr.

Argi seinale nabariak azaldu omen ziren zeruan, Lurretik inolako tresnaren beharrik gabe ikusteko modukoak.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 140. orr.

Oro har, ez dago puntuz puntuko elkarrekikotasunik, oso bestela, zeharbidezko elkarrekikotasunen ugaritasun nabari bat baizik.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 23. orr.

Nire arabierak, azentu kurdu nabariarekin, ez zukeen uso bat ere engainatuko.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 77. orr.

Faltsukeria sakon bat, zintzotasun-gabezia nabari bat salatzeko modu bat baizik ez da.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 8. orr.

Ezin zuen germaniar kutsu nabariegia findu.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 12. orr.

Sarako herriak etengabe aihergo nabariena agertu diola Iraultzari.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 243. orr.

Uste dut, halere, zilegi zaigula hitz horiekin berekin nolakotasun ezagun edo nabari batzuk ere aditzea.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 267. orr.

Arrazoia nabaria da: [...].  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 190. orr.

Honelako sistemaren desegokitasuna nabaria da.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 71. orr.

Oso urduri zegoen, hori nabaria zen.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 192. orr.

Ostolazarengan nabaria zen presondegiko egonaldia.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 21. orr.

Abaildura nabaria zaio.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 19. orr.

Beste gauza bat ere bada nabaria: estilo batzuek modu sistematiko batean desitxuratzen dituzte beren irudiak ikusgai denaren bertsio errealista batekin alderatuta.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 269. orr.

Nabariak dira Senekarenean bere kontraesanak era argian aitortzeko ausardia.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 135. orr.

Horixe bera gertatzen da giza adimenaren hautemateetan ere, hor ere gizakien arteko ezberdintasunak nabariak baitira batzuengandik beste batzuengana.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 81. orr.

Baieztapen honek, hain nabaria denez, ez du argibiderik behar.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 104. orr.

Nire gorritasuna erabat nabaria zen; irakiten neuzkan masailak.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 141. orr.

2 (adizlagun edo predikatu gisa)

Alabaina, gogoeta pixka bat eginez gero, egia argi eta nabari ageri da.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 91. orr.

Urretxindor baten abestia sasartean, eta Ceciliaren negar apala, entzuten ziren bakarrik nabari. Nire ahalegin guztiak gorabehera, nabari sumatzen nuen izumen handi batek hartuak zituela etxe hartakoak.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 215. orr.

Honetan ere profeta-espirituak Frantziskoren espiritu-dohain berezia nabari uzten zuen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 313. orr.

-Edo otzanduta -besteak, serios, txantxetako gogo eza nabari utziz.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 195. orr.

Ikus, ilunpetan dago lurra, gau beltzean herriak; zure gain, ordea, Jauna ageri da, haren aintza zure gain nabari.  Elizen arteko biblia   Is 60,2

Begiak itxi eta eskuak burura eramaten ditu; ajearen arrastoak nabari.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 162. orr.

Zientzia espezializatuen oinarrizko hipotesi eta premisak goragoko metafisikatik dedukzioz bihurtzen dira nabari eta zilegizko.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 78. orr.

3 ez-nabari izond

Errepresentazio nabaria eta ez-nabariaren arteko bereizketa bereizketa logikoa baino ez da eta ez du edukia ukitzen. Bereizketa ez da hemen gauza bat eta bakarraren ezagutza ez nabari eta nabariaren forma logikoa soilik.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 50. orr.

4 nabari izansup_1 da ad (hirugarren pertsonan soilik) ik nabaritu.

Hainbat egileren eskua nabari zen han.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 66. orr.

Alcalan nabari zen zuzenbide ikasketen aurkako aiherkunde bizia.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 16. orr.

Hiztegian eta aldaera lexikoetan ere nabari da beste euskalkietara hurreratzeko grina.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 122. orr.

Globalizazioaren eragina ageri-agerian nabari da.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 45. orr.

Lehen begiratutik nabari zen hori.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 218. orr.

Inoiz baino fermuago nabari zen espetxeratuen arteko elkartasun ikusezina.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 91. orr.

Gutunaren doinuan ez da elizgizon biri dagokien bake girorik nabari.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 161. orr.

Garaipen usaina nabari zen barruan.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 52. orr.

Zenbait eliza eta haien kupula bizantziarrak, berdez eta urrez koloreztatuak, nabari ziren zeruaren atzealde grisean.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 240. orr.

Nabari zen eguna argitzen ari zuela: elurra zuriago ageri zen, giza irudiak ilunago, eta basoa soilago, goibelago eta arruntago.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 107. orr.

Nabari zen ondo amaituko zutela afera, musutxo bat ere emango ziotela laster elkarri.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 99. orr.

Minduta zegoela nabari zen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 14. orr.

Sentimenduez trufatzen den irri ilustratua zeinen exkaxa den nabari da, zeinen harroputza eta hauskorra.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 74. orr.

Tinta urtua dataren arrastoetan bakarrik nabari dela.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 259. orr.

Nabari zenez, nagusiaren garia zen hura.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 168. orr.

5 nabari izansup_2 zaio ad (nor osagaia hirugarren pertsonan soilik)

Animaliari ongi nabari zaizkio saihetsezurrak.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 90. orr.

Pikardia-arrasto bat nabari zitzaion ezpain-begietako zirkinari.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 84. orr.

Orduko, gerri gizena nabari zitzaion Katalinari.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 78. orr.

Ahotsean nabari zaio kezka eta beldurra Mertxeri.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 182. orr.

Urduritasuna nabari zitzaion aurpegian.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 41. orr.

Begiei, berriz, atrofia optiko erabatekoa nabari zitzaien; ezin zuen ezertxo ere ikusi.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 65. orr.

Nabari zitzaion ez zuela alferrik jarduten zeregin berezietan.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 536. orr.

Nabari zitzaion emakumeak konkistatzea atsegin zuela eta sedukzioaz ikasitako asko eta asko praktikan jarri zituen nirekin.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 62. orr.

Nire aurrean deseroso zeudela nabari zitzaien, eta gora joan dira Anastasio etxezainari gelak non diren galdetu ondoren.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 44. orr.

Aita gaixo zegoen, itxuran nabari zitzaion, baina ez zion erretzeari utzi.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 223. orr.

Ni gelditzeak ez zuen batere poztu mutila, nabari zitzaion.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 23. orr.

Nabari zitzaidan? ez dakit; haren mazeletan odolaren kera hauteman nuen hirugarren aldiz gosari horretan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 236. orr.

6 nabari izansup_3 du ad (nor osagaia hirugarren pertsonan soilik)

Otsoeneak nabari du ganorazko etxea izandakoa dela eta Leon Karrikarena baino familia handiagoak hil eta bizi izan direla horma horien artean.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 88. orr.

Botila bat zuen eskuan, eta aurpegian nabari zuen mozkortuta zegoela zeharo.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 168. orr.

Ziurtasun-eza nabari du ahotsean, agur esateko hitz egokien bila ibili eta aurkituko ez balitu bezala.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 224. orr.

Beso horiek, hanka horiek, lepo hori ikusirik, nabari du indartsua dela.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 40. orr.

Badirudi, gaskoinetik zabalduak izan direla, batik bat, baina nabari dute halako kutsu bat, filologia alderdi hutsetik azaltzen samurra ez dena.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 130. orr.

Hartan nabari nuen urte bakar baten joanak nire gorputzari ekarritako kanbiamendua.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 190. orr.

Nitaz harro nabari nuen: ez nion begietara begiratzen, noski, baina tinko eusten nuen zutik, zirkinik egiteke eta malkorik isuri barik.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 136. orr.

Ezin naiz horretaz kexu izan: perfekzioari zion atxikimendua nabari dut horretan.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 115. orr.

Begiradan nabari dute denek ere, azpiofizialek nahiz ofizialek, zenbateraino bat egiten duten nire oinazearekin.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 188. orr.

Lagunen estualdia nabari zuen.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 176. orr.

Aurpegietan nabari zuten Adler hila zela.  Xabier Olarra   «Iruzurgilea» - James Cain, 2002 - 101. orr.

Nabari zuen eguraldi ederra zetorrela.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 110. orr.

· Emakumeek horretan espasmo-mugimenduak sentitzen dituzte eta eztarrian bola bat (globus hystericus) bezalako bat nabari uste dute, itoarazten dituena.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 244. orr.

7 nabaria izansup_4 da ad (konpletiba batekin)

Nabaria zen zerbait esateko gogoz zegoela.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 134. orr.

· Naziak garaituak zirela gero eta nabariagoa zen, ordea.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 202. orr.

Orduan eta nabariagoa zen erabiltezina zela egutegi militar gisa.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 73. orr.

8 nabari-nabari izond

Trikimailuzko mugimendua antolatzen ari ziren, modu nabari-nabarian. Honetan ere, Erdi Aroko amodio kanten aztarna lizunak, nabari nabariak dira, hasierako ote lore eta txori berberak ezezik, sagar erre horiek direla nahaste.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 439. orr.

Eleberri horietan nabari-nabaria da, bestalde, Joyce eta AEBetako nobelagileengandik (Dos Passos, Faulkner, Hemingway eta besteengandik) hartutako tekniken erabilera, Goragalean ere suma zitekeena.soldadu euskaldun bat baino gehiago hil zuten buruzagi militar frantziarrek berek, beren aginduei muzin egiteagatik, nabari-nabaria izan arren muzina frantsesez ez jakiteak eragina zela.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 9. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ahotsean nabari zitzaion (3); aldaketa nabari (3); apustuetako dirua nabari (3); argi nabari (8); argi nabari da (3); arrastoak nabari (3); asko nabari (3); aurpegian nabari (3); begietan nabari (3); beldurra nabari (4); berez nabari den (3); dirua nabari irten (4); ederki nabari (3); eragina nabari (7); eskua nabari (6); eskua nabari da (4); etsipena nabari (3); euforia nabari (3); falta nabari (5); gabezia nabari (3); garbi nabari (4); handia nabari (7); hori nabari (15); hori nabari da (9); hortik nabari (3); hutsunea nabari (3); itzala nabari (3); joera nabari (4)

nabari ageri (4); nabari ageri da (4); nabari da (172); nabari den bezala (10); nabari denez (4); nabari dira (19); nabari du (27); nabari dut (12); nabari dute (7); nabari duzu (5); nabari geratu (4); nabari geratzen (3); nabari irten (5); nabari irten zen (5); nabari izan (5); nabari nabari (3); nabari nabaria (14); nabari nituen (3); nabari nuen (17); nabari ohi (5); nabari zaie (12); nabari zaio (47); nabari zaizkio (8); nabari zaizu (3); nabari zen (84); nabari zenez (6); nabari ziren (22); nabari zituen (6); nabari zitzaien (8); nabari zitzaion (39); nabari zitzaizkion (6); nabari zuen (25); nabari zuten (3)

nekea nabari (11); ongi nabari (3); oraindik nabari (3); poza nabari (6); poza nabari zaie (3); tentsioa nabari (5); urduritasuna nabari (4); usaina nabari (6)

adibide nabaria (3); aldaketa nabaria (8); alde nabaria dago (3); arrisku nabaria (3); eragin nabaria (13); eragin nabaria izan (5); eragina nabaria (13); eragina nabaria da (5); eragina nabaria izan (3); errepresentazio nabaria (3); erritmo falta nabaria (3); ezintasun nabaria (3); falta nabaria (16); falta nabaria izan (4); gauza nabaria (7); gauza nabaria da (4); hobekuntza nabaria (11); hobekuntza nabaria izan (8); huts nabaria (4); hutsunea nabaria (3); jaitsiera nabaria (3); kontraesan nabaria (4); kutsu nabaria (3)

nabari nabaria (14); nabari nabaria da (4); nabari nabaria izan (3); nabaria denez (6); nabaria erakutsi (4); nabaria eta (6); nabaria izan (66); nabaria izan arren (7); nabaria izango (5)

oso nabaria (17); oso nabaria da (10); premialdi nabaria denean (3); presentzia nabaria (5); tentsioa nabaria (4); usaina nabaria (9); usaina nabaria zen (7)

gero eta nabariago (6)

gero eta nabariagoa (11); nabariagoa izan (4); nabariagoa izango (5); presentzia nabariagoa (4)

modu nabarian (3)

ezaugarri nabariena (4)


nabariezin (orobat nabari ezin g.er.) iz ezin nabarituzkoa.

Hiru puntu gorri ia nabariezin, zuritasun erabateko hartan galdurik.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 153. orr.

Apur bat aldendu zen berarengandik, eta eskua lasaitu zuen, ukipena ahalik eta nabariezinena izan zedin.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 167. orr.

Kafesnea katiluan, leiho aurrean jesartzen da, ez du ikuskizuna galdu nahi, zelan jausten diren lehen euri tantak errekaren kontra, zelan urtzen diren argi eta freskotasun zati nabari ezinak Bilboren bihotzean.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 34. orr.

Elkarri keinu ia nabariezinez itaunka.  Berria - Kultura   2004-04-11

Giza garunaren berezitasun harrigarrienetako bat lobulu frontalen handitasuna da; askoz txikiagoak dituzte beste primateek, eta ia nabariezinak beste ugaztunek.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 74. orr.


nabarigaitz izond nabaritzen zaila dena, ia nabariezaina.

Gero eta nabarigaitzago, Euskal Herrira hurbildu ahala.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 35. orr.


nabarigarri izond nabari daitekeena, nabaritzeko modukoa.

Beharbada garaiko giro eta planteamolde esentzialisten propioa da "erlijiositate" orokor hori [...], librepentsamenduan eta laizismoan bertan ere nabarigarria XIX. mendean.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 91. orr.


nabariki 1 adlag era nabarian.

Harri barruko bihotz-borrokak-ek patata egitura du nabariki, ez zuhaitz egitura.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 168. orr.

Judizio analitikoen oinarri-esakuneez ere hitz egin beharko dugu, eta hau benetan gure jarduna diren sintetikoei kontrajarrita, zeren elkarren aurrean jartze honek azkenen teoria gaizki-ulertze orotatik askatzen baitu, eta haien izaera berezia begi-bistan jartzen baitu nabariki.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 95. orr.

Goizaldeko hirurak jota, hona emaitza: lehengo nikel-dimetilgloximazko lainotxo gorrixka barik, prezipitatu nabariki oparo bat.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 111. orr.

Hau da, izan ere, lehenago esakunearen formulaketa aldatu izatearen arrazoia, horren bidez esakune analitiko baten izaera nabariki adieraztearren.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 96. orr.

2 ez-nabariki

Ondorioz, lehenengoaren bitartez berbaitango gauzen antolaera ez soilik ez-nabariki, baizik eta inolaz ere ez dugu ezagutzen.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 50. orr.


nabariro adlag era nabarian. ik nabariki.

Gertaki guztietarik, halarik ere, harako hura datorkit bururat nabariro, noiz eta ama, Mattin eta hirurok osabaren studiorat joan baikinen, paratzen zelarik ama ere izarrei beha teleskopiotik.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 81. orr.

Gorputzeko humoreek [...] nahastuak zirkulatzen dutelarik, ezkutuan eta isil-gordean, menean hartzen gaituzte, halako moldez, non gure egiteetan nabariro parte hartzen duten, guk haien berri ez dakigula.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 52. orr.


nabaritasun 1 iz nabaria denaren nolakotasuna.

Mendeetan zehar, eboluzionismoa doktrina filosofikoa edota ideologikoa bakarrik izan da, ideologia horrek ez baitzuen ez proba zientifikorik ez nabaritasun enpirikorik bere fedeari eusteko.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 299. orr.

Nabaritasunari dagokionez, irakurleak zera eskatzeko eskubidea du: lehenik, nabaritasun diskurtsiboa (logikoa) adigaien bitartez, gero, ordea, nabaritasun intuitiboa (estetikoa) ere bai begiespenen bitartez, h[au] d[a], adibideen edo bestelako azalpenen bidezkoa in concreto.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 22. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Bere izena du lege ekintza honek: nabaritasun akta.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 22. orr.

· Arrasto hau gabe ere, mito heroikoa lehertaraz daiteke bere barne-nabaritasuna piztuz.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 163. orr.


nabaritu, nabari(tu), nabaritzen 1 du ad ohartu, konturatu, argiro ikusi. ik sumatu.

Segituan nabaritu zuen Pedriñoren hatsak zuen kirats jasanezina.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 38. orr.

Medikuarengana joango nintzela agindu nion, haren malkoak nabaritzen nituen neure ezker eskuaren gainean.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 90. orr.

Entzundako hizketaren katean da nabaritzen ahal, berehala, hots batek bere hartan dirauen ala ez.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 67. orr.

Ogi egin berriaren urrinak sudur mazelak kilikatu zizkion eta gosea nabaritu zuen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 54. orr.

Jangelatik irteterakoan halako zalantza bat nabaritu diote, nora jo ez baleki bezala.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 29. orr.

Oinaze keinu bat nabaritu zion Gabinek aurpegian.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 79. orr.

Oinaze bitxiak nabaritu nituen bularraren erdian eta ezkerreko izterrean.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 378. orr.

Lozorrotik esnatuxe, halako epeltasun jostarina nabaritu zuen zainetan barrena.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 76. orr.

Orduan erruaren ziztada mingarria nabaritu zuen bularrean josita.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 109. orr.

Gaur, berriz, bi pasio nabaritu ditut neure barruan: zuganako leialtasuna, alde batekik, eta harenganako grina, bestetik, egia argi eta garbi...  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 185. orr.

Florentek gaitzespena sumatzen zuen, halako kondena bat nabaritzen zuen altzarien haritz kolore argian, lanpara garbiegian, espartzuzko alfonbra berriegian.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 209. orr.

Gero begietan, duda bat nabaritu zion, ozenki erratera ausartzen ez zen galdera bat.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 136. orr.

Ez nion nabaritzen ez amnesiaren, ez lobulu frontaleko sindromearen aztarnarik.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 87. orr.

Esnatu, nagiak atera, eta ondo lo egin zuela nabaritu zuen.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 199. orr.

Estutzen hasi zen, zangoak jada ez zituen lurrean hain sendo finkatuak nabaritzen, errebolberrari eusten zion eskua gero eta makalago zeukan, dardaraka hasteko zorian.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 268. orr.

Berehala nabaritu genuen zakurrak geldirik zeudela, uhurika.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 146. orr.

Hanna bere ukabil txikiak nire aurka altxatzen, ez dut ezagutzen, ez dut neure burua defenditzen, nabaritu ere ez nola haren ukabilek nire bekokia ukaldikatzen duten.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 242. orr.

Goitik behera blai, mindurik nabaritu zituen gorputz osoko hezurrak.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 131. orr.

Oinak dardaraka nabaritu zituen eta arma tinkiago atxiki zuen, eskumuturrak hormatzeraino.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 29. orr.

Besaulkitik altxatu zenean lo nabaritu zituen hezurrak.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 70. orr.

2 (inpertsonalak)

-Nekearen ondoren gorputza lasaiago bezala nabaritzen da.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 68. orr.

Batailoietan emandako kontsignaren ondorioak berehala nabaritu ziren Lizarrako kalean.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 187. orr.

Ez duela uste gerora ahotsean aldakuntzarik nabarituko zaidanik.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 39. orr.

Makilajeak eta jantzi dotoreek moteldu arren, adinaren eta bizimodu bapoaren eragina nabaritzen zitzaizkion.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 14. orr.

Begietan nabaritzen zitzaion urteek utzitako zama kezkagarria.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 139. orr.

Aitari ez zitzaion keinurik nabaritu, ez ama lasaitzekorik, ez kontu eskatzekorik.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 143. orr.

Laneko harremanetan nabaritu al zaio zerbait?  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 162. orr.

Ezin argiago nabari daiteke puntu hori, berak dioena hona eraldatuz gero: [...].  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 19. orr.

Asko nabarituko da zure falta.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 120. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

aldaketa nabaritu (6); asko nabaritu (13); asko nabaritu du (5); aurrerapausoak nabaritu (3); beharra nabaritu (4); berehala nabaritu (9); dezente nabaritu (4); eragina nabaritu (5); ere nabaritu (33); eza nabaritu (4); ezintasuna nabaritu (3); falta nabaritu (11); faltan nabaritu (3); hotza nabaritu (3); hutsunea nabaritu (5); hutsunea nabaritu zuen (3); indarra nabaritu (4); laster nabaritu (3); mina nabaritu (3)

nabaritu da (24); nabaritu du (28); nabaritu zen (26); nabaritu zuen (154)

nekea nabaritu (7); ongi nabaritu (3); presioa nabaritu (3); urduritasuna nabaritu (4); usaina nabaritu (7); zerbait nabaritu (9); zerbait nabaritu zuen (3); zirrara bat nabaritu (3)

asko nabarituko (5); berehala nabarituko (3); falta nabarituko (4); hutsunea nabarituko (4); nabarituko da (18); nabarituko du (11); zerbait nabarituko (3)

apenas nabaritzen (6); asko nabaritzen (7); asko nabaritzen da (5); epe luzera nabaritzen (3); eragina nabaritzen (4); falta nabaritzen (7); faltan nabaritzen (3); garbi nabaritzen (5); hotza nabaritzen (4); hutsunea nabaritzen (6); laster nabaritzen (3); mina nabaritzen (7)

nabaritzen da (90); nabaritzen du (17); nabaritzen zen (28); nabaritzen zuen (25)

nekea nabaritzen (6); ondorioak nabaritzen (3); ongi nabaritzen (4); presioa nabaritzen (3)


nabarmen (4226 agerraldi, 250 liburu eta 1771 artikulutan) 1 izond inolako ohar, azalpen edo frogarik gabe berez ikusten, sumatzen edo ulertzen dena. ik nabari.

Tanta borobil nabarmen bat, gorri-beltza, blusa baporetsuko hirugarren botoiaren ondoan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 167. orr.

Aulki birakorraren gainean eserita zegoen [...] atzera makurtua eta kopetan eta aurpegian tiro arrasto nabarmenak zituela.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 202. orr.

Aldian behin ahots fin eta nabarmen batek esaten zuen: "amatxo, begira nola egiten dudan dantza".  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 39. orr.

Proiektua xumea zen arren, izenburu nabarmen eta apur bat arranditsua ematea erabaki nuen.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 12. orr.

1788an Laclosen bizitzak aldaketa nabarmen bat izan zuen, gudarostea aldi baterako utzi eta politikari lotu baitzitzaion.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 10. orr.

Txantxak txantxa, primeran aritu zen Jon, gainerakooi alde nabarmena kenduz.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 172. orr.

Bihurrikeria eta zorroztasun nabarmeneko karikaturak.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 197. orr.

Berrikuntza nabarmen bat ere badakar liburu honek: [...].  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 150. orr.

Ezikusi nabarmena eginez, bere ondoan zetzan jostailu elektronikoa hartu eta hari josi zizkion begiak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 52. orr.

Mirari nabarmen eta harrigarriz erakusten zuen haren otoitz santuaren eraginkortasuna.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 806. orr.

Euskarak CVCV egiturarako joera nabarmena badu ere, gertatzen direla trabari bilkurak morfema elkarketaz, mailegu bidez edo bestela.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 29. orr.

Gaitzespen-usain nabarmena zegoen airean.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 192. orr.

Adibide nabarmen bakar bat aipatzearren, Erromatar Inperioak sehaska helenikoa eman zion inspirazio siriakoa zuen kristautasunari.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 168. orr.

Diote seinale nabarmen, nabari, ikusgarri, agergarri, erakusgarri horiek (hauta zuk irakurlea, eman ditudan izen ondoetan zein diren egokienak visible, ostensible eta ostentatoire adierazteko) izan diten mantalina edo kippa edo giristino kurutzea erakusten dutela argi eta garbi ekarlearen nortasuna.  Herria   2004-01-01

Zalaparta politiko eta mediatiko nabarmena piztu zuen gertaera hark.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 72. orr.

Nabarmena zen, alde horretatik ere, Alexandriaren eta Bagdaden arteko parekotasuna.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 222. orr.

Jendearen arteko desberdintasunak nabarmenagoak ziren.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 37. orr.

Mineral-galera nabarmena izan zuten hezurretan.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 36. orr.

Nabarmena da margolan horretan [...] Giotto perspektibaren bila egiten ari den ahalegina.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 75. orr.

Aspaldian horrelako ospakizunik egin gabeak ginelako-edo, nabarmena egin zitzaigun falta zirenen hutsunea.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 105. orr.

2 (adizlagun edo predikatu gisa)

Oinaztargia, argi egitean, nabarmen ikusten da; haizeak inguru guztian jotzen du Bularrak nabarmen gelditzen zitzaizkion jertsearen azpian.  Elizen arteko biblia   JrGt 1,60

L., autismo sakona zuen mutiko bat, nabarmen jantzia zen musikaren, "matematikaren" eta oroimenaren arloetako dohainez.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 223. orr.

Nabarmen adierazten du, baita ere, Erreinua doan ematen zaigula, ez dugula irabazten.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 70. orr.

Garaia zen, gaztaina-koloreko adats luzea zeukan, makillajea sobera eta bizimoduaren ajeak nabarmen samarrak.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 250. orr.

Oso nabarmen azaltzen zen haren gorputzean saihetseko zauria.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 833. orr.

Hainbeste maite zituen tartekako isiluneek nabarmen aztoratu zuten mutikoa.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 11. orr.

Cook andreak arras nabarmen adierazi zion: [...].  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 245. orr.

Lehenago bereizezinak ziren ñabardura batzuk orain oso bestelakoak ziren, eta denak [...] aldatu egiten ziren, nabarmen nahiz sotilki, argi-iturriaren uhin-luzeraren arabera.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 49. orr.

Gero Maggierengana jiratu da nabarmen, eta esan dio: [...].  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 141. orr.

Bi kolpe entzun dituzu nabarmen.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 101. orr.

Jipoiak utzitako seinaleak dauzka soinean nabarmen.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 21. orr.

Eta halaxe zen, zeren kanpo-kontsultetan klinikan ikusitakoa areagotu egiten baitzen oraingoan nabarmen: [...].  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 107. orr.

Barrezka ari zen, nabarmen, nitaz.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 203. orr.

Renfeko langile batek listua bota du lurrera geltokian, nabarmen eta ozen.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 41. orr.

Halakoetan ere, haatik, kaltea nabarmen izaten da gozamena baino handiagoa.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 86. orr.

Bateko eta besteko hizkerak, ostera, nabarmen desberdinak dira, eta hori ez da halabeharraren ondorioa.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 57. orr.

Beso-hankak nabarmen luzeak zituen, matraila irtena, begiak ezin hondoratuago eta ezpain lodi-lodiak.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 169. orr.

Gizakietan, nabarmen laburragoa da besaurrea besondoa baino.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 63. orr.

Izterrezur edo femurrean halako proba eginda, ikusi zen mineral kantitate nabarmen handiagoa dutela kirolariek adin bereko pertsona arruntek baino.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 35. orr.

Tira, nabarmen arrunta da, horixe baino ez, itxuragabea halakoa.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 191. orr.

Hitz bakoitzaren azken silaba zen nabarmen azentudun.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 69. orr.

-Ni, berriz, mutilzahar! -alaitasun nabarmen bortxatuaz.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 43. orr.

• 3 izond bere ohitura, egite, molde, itxura gaitzesgarri edo bitxiengatik nabarmentzen dena.

Hantxe zebiltzan atzera eta aurrera dozena bat neska nabarmen, ganoragabe, likits eta ikusgarriro makilatu.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 232. orr.

Bestalde, nabarmen samar jantzirik egoteaz gain -zapata eta galtzerdi txuriak, fraka motzak doi-doian agerian uzten zituen alkandora hawaiar koloretsu bat eta begiak ikusezin egiten zizkioten eguzkitako betaurreko ispiludunak-, berak egin du kopilotu lana.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 75. orr.

Gizatxar nazkagarri nabarmen batekin bat egingo du irakurle harrituak.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 48. orr.

Hara orduko, ilunduko zaizue -etsiarazi nahi izan nituen, aitak emandako aitzakia guztiz nabarmen utzi gabe.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 15. orr.

Aldi berean setaz ohartarazi nion ohitura horiek ez zitezkeela alda, nire sehien aitzinean neure burua nabarmen utzi gabe.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 275. orr.

Kontuz, txotxongilo, nabarmen geldituko haiz lagunen aurrean.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 99. orr.

Ez zuen podaroshnaz baliatu nahi, nabarmen geratuko zen eta.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 182. orr.

Aterpe bila joan behar izan zuen, lanbrotik babesteko eta, baita ere, euripean nabarmen ez gelditzeko.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 212. orr.

Gainerako guztiak elkarrekin bazkaltzeko geratu dira, tête du tourc den gidaria izan ezik, noski, eta beharbada nabarmen samar gertatu naiz.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 68. orr.

Ez zen arrunt-nabarmen horietakoa, ez zen harropuzten bere kirol-gaitasun eta gizon-kemenez, ez zuen inoiz gezurrik esaten.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 39. orr.

Nola zuritu geure burua? Jainkoak berak nabarmen jarri du gure bekatua.  Elizen arteko biblia   Has 44,16

4 nabarmen izan da ad

Nabarmen da hor, jitoen lapurketako hizkera erdisorgin erdilizun moxorrotua.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 49. orr.

Horregatik, herri zibilizatu guztietan nabarmen da, legeen santutegiaren aldamenean eta legegilearen zaintzapean, halako goiburu, ebatzi eta doktrinaren gordailua, egunero eraberritzen dena.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 21. orr.

Kezkaturik zegoen, nabarmen zen, batek jakin Arrietarekin izandako solasak edo detektibearen presentziak kezkarazia; biek, nonbait.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 215. orr.

Baina inork arretaz bere osoan begiratuz gero, akabo: hura manipulatuta zegoela nabarmen baitzen.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 182. orr.

Perlazko lepokoa zintzurraren edergarri, forma zehaztezineko paparrekoa ezkerreko bularralde apalduan eta harri handi borobila eskuin eskuko erietan nabarmen zitzaizkion, tamainagatik ere, portretako emakumeari.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 150. orr.

5 nabarmen-nabarmen izond

Ezponda Baithako neska-mutil gehienen hazpegi nabarmen-nabarmenak zituen begitarte hark.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 173. orr.

Zu eskale nabarmen-nabarmena izango zara.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 166. orr.

Atal horretan dauden aldeak ere nabarmen-nabarmenak dira.  Herria   2001-08-09

5a (adizlagun gisa)

Baina gauza bat falta da nabarmen-nabarmen, eta gauza hori ohea da.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 21. orr.

Hainbat gau eman zuen etxetik kanpo, luze jo zuen zurrutero-festa parrandazaleren batean, nabarmen-nabarmen.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 159. orr.

6 nabarmen-nabarmena izan da ad

Lagunekin larrua jotzea baino gauza naturalagorik ez dago, nabarmen-nabarmena da, begien bistakoa, penagarria ere bada hori esan beharra eta horretaz eztabaidan ibiltzea.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 127. orr.

7 nabarmena izan (konpletiba batekin)

Aurpegia puztua du loagatik, eta bata baten gerrikoa -nabarmena da ez dela berea- lotzeko ahaleginetan ari da.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 137. orr.

Nabarmena da zerbait nahi duela nirekin.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 127. orr.

Ondo nabarmena da, bai, zuzentasunaren kaleetan ibiltzen ohiturik dagoela.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 48. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

aldaketa nabarmen (12); alde nabarmen (9); alde nabarmen bat (5); desberdintasun nabarmen bat (5); dirua nabarmen irten (4); egoera nabarmen aldatu (4); ekonomia nabarmen (4); era nabarmen (4); ezaugarri nabarmen (7); gauza nabarmen (4); guztiz nabarmen (4); hutsune nabarmen (5); joera nabarmen (4); keinu nabarmen bat (4); kopurua nabarmen jaitsi (4); mirari nabarmen (4); modu nabarmen (4)

nabarmen ageri (24); nabarmen ageri da (6); nabarmen agertu (10); nabarmen agertzen (14); nabarmen agertzen da (5); nabarmen aldatu (37); nabarmen aldatu da (14); nabarmen aldatzen (6); nabarmen areagotu (6); nabarmen azaltzen (6); nabarmen eragin (6); nabarmen eragiten (8); nabarmen erakusten (6); nabarmen erakutsi (4); nabarmen erakutsiz (4); nabarmen falta (4); nabarmen gailendu (6); nabarmen gainditu (7); nabarmen gainera (16); nabarmen garestitu (4); nabarmen gehitu (9); nabarmen gelditu (15); nabarmen gelditu zen (6); nabarmen gelditzen da (4); nabarmen geratu (25); nabarmen geratu da (6); nabarmen geratu zen (11); nabarmen geratuko (10); nabarmen geratuko da (4); nabarmen geratzen (9); nabarmen geratzen da (5); nabarmen gogortu (4); nabarmen gora egin (11); nabarmen gutxitu (10); nabarmen handiagoa (8); nabarmen handitu (21); nabarmen handitu da (7); nabarmen handituko (5); nabarmen handitzea (8); nabarmen handitzen (7); nabarmen hazi (24); nabarmen hazi da (8); nabarmen hobetu (13); nabarmen hobetuko (4); nabarmen igo (26); nabarmen igo da (11); nabarmen igoko (5); nabarmen igotzeko (4); nabarmen ikusten (13); nabarmen irten zen (4); nabarmen jaisten (8); nabarmen jaitsi (22); nabarmen jaitsiko (4); nabarmen jarri (4); nabarmen murriztu (19); nabarmen murriztu dira (4); nabarmen murriztuko (4); nabarmen nabarmen (7); nabarmen nabarmena (4); nabarmen okertu (5); nabarmen samar (6); nabarmen ugaritu (10); nabarmen ugaritu direla (4); nabarmen utzi (18); nabarmen uzteko (5); nabarmen uzten (8)

oso nabarmen (37)

adibide nabarmena (6); aldaketa nabarmena (25); aldaketa nabarmena izan (6); alde nabarmena (26); alde nabarmena dago (10); aldea nabarmena (8); aldea nabarmena da (6); arrasto nabarmena (4); aski nabarmena (6); atzerapauso nabarmena (8); aurrerapauso nabarmena (4); beherakada nabarmena (11); beherakada nabarmena izan (9); bereziki nabarmena (8); desoreka nabarmena (5); eragin nabarmena (34); eragin nabarmena du (6); eragin nabarmena izan (15); eragina nabarmena (11); eragina nabarmena da (6); falta nabarmena (14); froga nabarmena (4); garrantzi nabarmena (6); gauza nabarmena (9); gauza nabarmena da (4); gorakada nabarmena (7); gorakada nabarmena izan (5); hazkunde nabarmena (5); hazkunde nabarmena izan (5); hobekuntza nabarmena (8); huts nabarmena (5); hutsune nabarmena (6); igoera nabarmena (10); igoera nabarmena izan (4); jaitsiera nabarmena (4); joera nabarmena (20); kalte nabarmena (6); kontraesan nabarmena (6); kutsu nabarmena (12); lan nabarmena (6); lan nabarmena egin (4); murrizketa nabarmena (4)

nabarmen nabarmena (4); nabarmena da (202); nabarmena du (16); nabarmena zen (75); nabarmena zuen (8)

oso nabarmena (35); oso nabarmena da (9); oso nabarmena izan (5); oso nabarmena zen (7); pisu nabarmena (4); politiko nabarmena (7); porrot nabarmena (5); presentzia nabarmena (5)

are nabarmenago (15); gero eta nabarmenago (15); nabarmenago ageri (6); nabarmenago agertzen (6); nabarmenago egin (6); nabarmenago egiten (4); nabarmenago gelditzen (5)

are eta nabarmenagoa (5); are nabarmenagoa (29); are nabarmenagoa da (9); are nabarmenagoa izan (5); askoz ere nabarmenagoa (4); gero eta nabarmenagoa (35); inoiz baino nabarmenagoa (4); nabarmenagoa egin (5); nabarmenagoa egiten (4); nabarmenagoa izan (12); nabarmenagoa izan zen (6); nabarmenagoa izango (5); nabarmenagoa zen (8)

are nabarmenagoak (6); gero eta nabarmenagoak (9); nabarmenagoak dira (11); nabarmenagoak ziren (6)

aldaketa nabarmenak (15); aldaketa nabarmenak izan (4); alde nabarmenak (14); arazo nabarmenak (4); arrasto nabarmenak (5); aski nabarmenak (6); atzerapauso nabarmenak (4); aurrerapauso nabarmenak (6); desberdintasun nabarmenak (8); hobekuntza nabarmenak (4); huts nabarmenak (4); hutsune nabarmenak (12); ikur nabarmenak (5); kalte nabarmenak (5); keinu nabarmenak (5)

ondorio nabarmenak (7); ondorioak nabarmenak (8); ondorioak nabarmenak dira (7); oso nabarmenak (10); zantzu nabarmenak (7); zantzu nabarmenak zituen (4)

era nabarmenean (5); modu nabarmenean (12)

aldaketarik nabarmenena (4); alderik nabarmenena (7); ezaugarririk nabarmenena (5); hazkunderik nabarmenena (5); igoerarik nabarmenena (4)


nabarmenagotu, nabarmenago(tu), nabamenagotzen da/du ad nabarmenago bihurtu.

Janzten zituen likrazko prakek bere izterretako gihar boteretsuen gorabeherak nabarmenagotzen zituzten.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 46. orr.

Bertara hurbiltzenago, hiri-kanpoko bihitegiak, ferratzailearen estalgunea, ardi triskilatu berrien eskorta nabarmenagotzen hasi zen Nora zeru urretsuaren kontra.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 23. orr.

Aspaldikoa dugu hitzen ondoeza, baina atzenaldera nabarmenagotzen hasi zaigu, zorionez.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 138. orr.

Ordura arte kontziente izan ez balitz bezala, Jokinen inguruko amaraunak josten hasi zen, lotzen zituen ahala dardara nabarmenagotzen belaunetan.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 115. orr.


nabarmenarazi, nabamenaraz, nabarmenarazten du ad nabarmentzera behartu.

Tellagorri mehea zen, Pitxia gizena; Tellagorri arropa ilunez janzten zen, Pitxia, bere bolumena gehiago nabarmenarazteagatik beharbada, arropa argiz.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 41. orr.

Bi urte lehenago gimnasio batean izena emanda erositako txandal arrosa zeraman soinean, nik biziki maite nuena aldakak ederki nabarmenarazten baitzizkion.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 53. orr.

Joan deneko hogei edo hogeita hamar urtean, neurobiologoek erakutsi digute beste kontu batzuk nabarmenarazteko diseinaturik dagoela begia: mugak, argi-kontrasteak, kolore-aldeak, eta abar.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 172. orr.

Gosea nabarmenaraztea iduritu zitzaidan, alabaina.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 129. orr.


nabarmendu, nabarmen(du), nabarmentzen (orobat nabarbendu g.er. eta nabarmentu g.er.) 1 du ad nabarmen jarri. ik azpimarratu.

Marra beltz batek nabarmendu egiten zizkion begi olio kolorekoak, horiztak, apur bat arreak.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 106. orr.

Bizar zuri egunetan egin gabeak aurpegiko zurbila nabarmentzen zion.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 181. orr.

Solidario guztiek bat nabarmentzen dute hura taldeak inoiz egin duen ekintzarik "garbiena, politena, eraginkorrena eta inportanteena" izan dela.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 49. orr.

Zinema mutuaren garaiko kritiko gehienek aipatu eta nabarmendu dute zinemaren fotogenia-ahalmena.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 288. orr.

Egunkari guztiek albiste bat nabarmentzen zuten.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 505. orr.

Balio anitzeko hitz baten adieretako bat nabarmenduko du.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 33. orr.

Nafarroako Gobernuak nabarmendu zuen ekintzak 1.800 milioi pezetako galera ekonomikoa eragin zuela.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 54. orr.

Gorputzaren estura doiko soinekoak nabarmenduriko bular aldean.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 29. orr.

-Galtzerdi bera egiten ari dun beti -nabarmendu zuen besteak-; lo gelditzen dun lanaren gainean, gehiegi jaten din...  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 207. orr.

Neure burua taldean nabarmendu nahi ez nuelako (zer edo zer argi baldin badut, horixe da: bidaia honetan oharkabean igarotzea).  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 23. orr.

Horrexek nabarmentzen zuen Stanislaus Demba: besteek ez bezala jokatzeak.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 33. orr.

Baina Catherineren aurrean ez zuen deus adierazi nahi, ez zion abantailarik eman nahi, ezta ahuleziaz edo beldurrez bere burua nabarmendu ere.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 39. orr.

Nabarmentzekoa den beste aldaketa bat Euskal Etxekoena izan zen.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 71. orr.

Nabarmentzekoak dira, bestalde, Kemalen zenbait nobela labur.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 9. orr.

2 (inpertsonalak)

Aldi batez, Daviden lekuan jarri nintzen, bera bizirik eta ni hilda banengo bezala, eta galeraren izugarritasuna nabarmendu zitzaidan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 14. orr.

Kopeta-ertzetako zainak nabarmendu zaizkio.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 185. orr.

Aspalditik nabarmendu izan da [...] pertsonok ez ditugula irudiak denak batean osorik begiratzen, begirada aldiko leku batean segidan finkatuz joanez baizik.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 59. orr.

• 3 da ad gailendu, nabarmen agertu.

Sbarüa delakoa sasiz eta txaraz lazturiko muino apal batetik ehun bat metro nabarmentzen den granitozko prisma bat da.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 71. orr.

Une hartantxe ikusi nituen haren titimuturrak jertsean nabarmentzen.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 25. orr.

Ikusia zuen Frantzisko bere ahaide eta ezagunen artean itxuragabe jokatzen eta bere zentzugabekeriaz beste guztien gainetik nabarmentzen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 187. orr.

Behaketaren behaketaz eta berezko trebetasunari esker nabarmendu zen bere lanbidean.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 20. orr.

Gazte siberiarra, ausarta, argia, saiatua, jokabide zuzenekoa, laster nabarmendu zen.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 59. orr.

Ikasketetan ere ez baitzen sekula nabarmendu.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 29. orr.

Hara Frantziskorengan nabarmendu ziren hamar dohainak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 821. orr.

Tristezia nabarmendu zen Al-Heluren begitartean.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 294. orr.

Neskaren begietan zinezko interesa nabarmendu zen eta, kasik oharkabean, galdegin zuen: [...].  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 117. orr.

Baina bestela bezala egiten zuen hori guztia, batere nabarmendu gabe, benetan egingo ez balu bezala.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 334. orr.

Nabarmendu, bederen, ederki nabarmendu hintzen, abuztu hondarrean kontratua luza ziezaioten.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 111. orr.

Hego ekialdetik ipar ekialdera zihoan lur arrasetik ia nabarmendu gabe, estepa bera zuela haran bakar.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 237. orr.

Etxea gehiegi nabarmendu gabe zelatatzeko moduko toki bat behar nuen.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 154. orr.

Erreformaren eta Kontrarreformaren eragina nabarmentzen hasi aurrekoa da, ordea, Ignazio Loiolakoaren berrikuntza.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 18. orr.

4 nabarmenkerian erori.

Sinbologia berberari eutsiz, goizoilanda deitu izan zaio, mutiletan gaxterik hasten den neskatoari, edo martxoko oilar gorri nahiz oilar gangar gorri berriz, gaxterik neskazale nabarmentzen den mutilari.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 163. orr.

Nabarmendu egiten ziren hizpidera atzerriko hitzak ekarriz.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 63. orr.

Tolosa honetan batez ere kontuz ibili behar dugula, Gipuzkoako hiriburua izan zenez geroztik etsai asko dugula; nabarmentzea kaltegarria izan daitekeela, eta zuhur jokatzeko.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 104. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 8 aldiz agertzen direnak)

beharra ere nabarmendu (10); beharra nabarmendu (110); beharra nabarmendu zuen (53); beharrezkoa dela nabarmendu (12); bere burua nabarmendu (8); bereziki nabarmendu (12); berriro nabarmendu (10); egin dutela nabarmendu (8); egiteko beharra nabarmendu (9); erantzukizuna nabarmendu (9); garrantzia nabarmendu (114); garrantzia nabarmendu zuen (58); garrantzitsua dela nabarmendu (8); gehiegi nabarmendu (8); giroa nabarmendu (8); kalitatea nabarmendu (8); lana nabarmendu (28); lana nabarmendu du (8)

premia nabarmendu (14); prest dagoela nabarmendu (9); zera nabarmendu (17); zera nabarmendu zuen (11)

zer nabarmenduko zenuke (15)

bat nabarmenduko (9); nabarmenduko du (11); nabarmenduko dute (9); nabarmenduko nituzke (16); nabarmenduko nuke (28); nabarmenduko zenuke (22); zer nabarmenduko (15); zer nabarmenduko zenuke (15)

beharra nabarmentzen (8)


nabarmengarri 1 izond nabarmentzekoa dena.

Taiwanekiko auzian eta [...] armen gaineko bahimendua bertan behera uzteko eskarian Hu Jintao Txinako presidenteak Chiracen sostengua lortu izana nabarmengarria da.  Berria - Mundua   2004-01-28

Liburuaren alderdi nabarmengarrienetako bat«topiko gabezia» da, Rodriguezen ustez. The Cement Garden (1978), Black Dogs (1992), Enduring Love (1997) eta Amsterdam (1998) dira, ziurrenik, bere lanik nabarmengarrienak.  Berria - Kultura   2004-06-04

Gauzak ondo aztertuz gero, edonor konturatzen duk bekain iletsuak beste berezitasun nabarmengarririk ez zuela.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 320. orr.

Ez zen garbitasuna hango korridore eta gelen berezitasunik nabarmengarriena.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 209. orr.

Azterketa mailaren eta berarentzat nabarmengarriak diren osagaien definizioa.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 17. orr.

2 (izen soila -en atzizkiaren eskuinean)

Pirografiaz grabatutako irudi bat zen, neska bat esgrima-jantzian, bere gorpuzkera negargarri bezain zaharkituaren nabarmengarri.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 53. orr.


nabarmenkeria 1 iz nabarmentasun gaitzesgarria; egite nabarmena.

Soldadu errusiarren arrastoak ziren, eta haien amek ez zekiten nola estali halako nabarmenkeria.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 96. orr.

Berezkoa ote zen, horrela sentitua, ala bazen nabarmenkeria pixka bat, berezi azaldu nahi bat?  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 110. orr.

Handiak ez izan arren, biztanle askokoak diren estatuetan, luxu gogoa nagusitu egiten zaio nabarmenkeriarako joerari.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 95. orr.

Beharbada, harrokeria deritzozu hori onartzeari, baina egia da -eskuak patriketan gorde nituen, keinuen nabarmenkerian ez erortzeko-.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 170. orr.

Ihes egin behar zaio beti nabarmenkeriari, ez baita amildegi polit bat besterik.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 297. orr.

Ez zen handikeriarik haren hitzetan, ez arrandiarik haren keinuetan, ez nabarmenkeriarik haren egiteetan.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 367. orr.

Langilea, latz-antxa, nabarmenkeriaren etsaia, ezkondua eta bi seme-alabaren aita.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 179. orr.

Nabarmenkeria galanta omen da emakumea horrelako tresna baten gainean harat-honat ibiltzea!  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 74. orr.

Nabarmenkeria hutsa zen Parisko hiriguneko etxe batean su eta gar sartu eta bi agente harrapatzen saiatzea.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 116. orr.

Hertsikeria sexualak sortzen baititu, usu, nabarmenkeria sexualik zabarrenak.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 295. orr.

Txikitasun hori haustea zaila zen, nabarmenkeria itzelak egin ezean nortasunari itsatsita geratzen baitzen txikitasun hori.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 92. orr.

Ikusleengana itzuli zen Tomen aita, burua atzera bota eta arnasa hartu zuen bularra hanpatuz, nabarmenkerian.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 139. orr.

Beti nabarmenkeriaren bat egin behar!  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 168. orr.

Ez zuela nabarmenkeria gehiagorik aditu nahi.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 60. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Horregatik ikus daiteke estatu zabal, ahul eta biztanle gutxikoetan, beste gorabehera batzuk ez badira tarteko, nabarmenkeria-gogoa nagusitzen zaiola erosotasunari.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 95. orr.

Frankotan aditua nago, halako nabarmenkeria kutsu batez edo: [...].  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 17. orr.

3 nabarmenkeriaz adlag ik nabarmenki.

-Bai -esan zuen nabarmenkeriaz-.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 88. orr.

Begi harrokeriaz eta handinahiez beteekin, nabarmenkeriaz begiratu zion eskumuturreko erlojuari.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 51. orr.

Uste dut Weinberg-ek aditzera eman nahi zidala bere amak nahiago zituela emakumeak gizonak baino, eta Weimar-ko Errepublikaren urte nahasietan nahiko ageriki eta nabarmenkeriaz erakutsi izango zuela zaletasun hori.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 16. orr.

4 nabarmenkeriazko izlag

Babestu egin nahi baitzuen alabatzakoa amerikar pop kulturaren inauteri erotik, lurralde hartako hodi katodiko guzti-guztietatik etengabe isurtzen zen nabarmenkeriazko eta zaborrezko anabasa jainkogabe horretatik.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 158. orr.


nabarmenki adlag nabarmenkeriaz.

"Zazpiak bat" goiburua nabarmenki darabilen lehen olerkia bide da.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 125. orr.

Soineko estu baten bildutako biribiltasunak eta soberako txitxiak nabarmenki astinduz joan zen bezeroarekin.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 81. orr.

"Irakasle jauna", hasten da esaten, hitz hori nabarmenki ahoskatuz.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 51. orr.

Pozik nengoen ni, zinez; eta bera ere bai, nabarmenki.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 300. orr.

Eta gogoko zuen musika, nabarmenki.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 232. orr.

Ahaleginak ahalegin, huts egin zuen nabarmenki.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 96. orr.

Arnasa hartu du ostera abokatuak nabarmenki.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 160. orr.

Oroitzeko premia, haurtzaroaren irudia moldatzea, nabarmenki larria zen ordurako berarentzat; baina artean ez zuen aurkitu bere bidea.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 163. orr.

Gaztea zen eta indartsua, gorputzeko gihar guztiak nabarmenki markatuak zituen.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 130. orr.

Patioan eraikuntza asko zegoen: mirabeen bizitokiak, aletegiak, sotoak... nabarmenki zahartuak denak.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 170. orr.

Sei urte inguruko neskato baten aurpegi biribila ageri da erretratu nabarmenki handituan.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 90. orr.

Ez zaizkit irabazleak ez galtzaileak nabarmenki interesatzen.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 41. orr.

Gero eta nabarmenkiago, oinak non pausa ez neukala erreparatu nuen.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 203. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

nabarmenki egin (3); nabarmenki gailentzen (3); oso nabarmenki (4)

gero eta nabarmenkiago (4)


nabarmenkiro adlag nabarmenki.

Tximinien eta ur-deposituen soslaia nabarmenkiro ikus zitekeen haragia bezain gorrixka zen zeru hartan.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 23. orr.

Aurrerantz makurturik, primerako ikuspegian neukan, nolabait esateko, neure emakuntza, eta bitxi bezain nabarmenkiro irteten zela iruditu zitzaidan.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 49. orr.

Analista horrek maratz-maratz zerrendatu zituen emaitza hain nabarmenkiro susmagarri baina formalki aitzakiagabe haiek.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 209. orr.


nabarmentasun 1 iz nabarmena denaren nolakotasuna.

Aristokraziak goresten duena da ongi dagoena gizarte homerikoan [...]: arrakasta, nabarmentasuna, luxua, ohorea, oparotasuna, aberastasuna, arrandia, distira eta horiek lortzeko beharrezkoa den zuhurtasuna, trebezia, ausardia, oldarkortasuna, indarra edo borroka.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 31. orr.

Baiespen bakoitza sendotzeko, hortik heldu diren zalantzak argitzeko eta egiten zaien gezurtapenaren nabarmentasuna saihesteko ere, liburuak izkiriatu eta eztabaidak egiteko premian aurkitzen dira, bestelako itzurbiderik ez bada.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 188. orr.

2 (fonetikan)

Silaba egituratzearen beste hatsarre garrantzitsu bat nabarmentasun-kontrasterik handienarena da (maximal prominence contrast), CV bilkurak ongien betetzen duena.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 134. orr.

Badirudi azentuaren izaera eta nabarmentasun fonetikoak ez direla berdinak euskalki guztietan.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 45. orr.

Bokal sudurkariak ahokariak baino entzungarritasun eta nabarmentasun gutxiagokoak dira.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 142. orr.

Nabarmentasunaz ari garela, esan behar da azentuak, silabari dagokionean kanpotikako nabarmentasuna bada ere, eragin zuzena izan dezakeela silaba azentudun eta azentugabeen bereizgarrietan.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 134. orr.


nabarmentu ik nabarmendu.

nabarmentxo 1 izond nabarmen samarra.

Pasea gaitezen haren testuetan, pasarte nabarmentxo batzuk han-hemen buruxkatuz.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 128. orr.

Hauek denak ibilbide arrazista nabarmentxoak ez baldin badira, [...].  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 197. orr.

2 (adizlagun gisa) ik nabarmenxko.

Asto samarra izateaz harrotzen zen eta nabarmentxo janzten zen, antzinako postiloien dotoretasun bizi horrekin.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 64. orr.


nabarmentze iz nabarmen jartzea.

Norbere nortasuna nabarmentze horretan, ikusi batera besterik dirudien arren, konplexuak disimulatzeko ahalegina dago sakon-sakonean.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 125. orr.

Haren margolanetan gertatzen dena ez da xuxen-xuxen ezabaketa neurotikoa, baizik elementu batzuen nabarmentze irudimentsu bat, areagotze bat.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 179. orr.

Nabarmentze eta balioeste arbitrario eta berariazko horrek are ageriagoan uzten du ertz horiek irudia markoz kanpokotik bereizteko balio dutela.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 149. orr.


nabarmenxko adlag nabarmen samar. ik nabarmentxo 2.

Aurpegia, gainera, pintatua zuen, ohi zuen baino nabariago -nabarmenxko ene gusturako-, baina nahiago nuen etxean bere buruaz eta bere itxuraz arduratzen zen emakume bat ikustea emakume utzi bat baino.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 164. orr.


nabarreria ik nafarreria.

nabarrismo iz adkor nafarra izateko nolakotasuna. ik nafartasun.

Askotan esaten dut: UPNri nabarrismoan irabazi behar zaio.  Berria - Euskal Herria   2004-11-20


nabartar ik nafar.

nabartu, nabar(tu), nabartzen 1 da/du ad nabar bihurtu.

Ordurako kolore eztietan nabartua zen jendetzaren artetik igaro eta txilin-hots alaiko musikatara joan ziren.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 68. orr.

Kolore anitzez nabarturiko irudiek.  Elizen arteko biblia   Jkd 15,4

Kale janzkeran, emakume asko eta asko, hamaika koloretako guardasolak eskutan zeramatzatelarik; eta hondar gogor eta bustiko alderdian plaia nabartuz, alfer itxuran denak: gizasemeak eta andereak, umeak eta inudeak.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 318. orr.

Ezerosotasuna biziki areagotzen da kopuruz duen indarra gehitu eta kultur egitura nabartu egiten duenean atzerriko jendearen sarrerak.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 253. orr.

2 ilundu-edo.

Ekiak soa nabartzen zion.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 308. orr.

Arratsaldea nabartzen ari zela, gizonak agertu ziren.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 130. orr.

Zuzi bat ikusten zen kaian jadanik nabartzen ari zen gauean.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 350. orr.

Igeldo ostean ezkutatu zaharra ez den eguzkiak urdin aratz argitzen du itsasaldean ostertza, eta, hondo klaro horren kontra, badia inguratzen duten molkoak arre-nabartuz doaz ezari-ezarian kontrargitan.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 206. orr.

3 (era burutua izenondo gisa)

Fonetikak erakusten zizkigun eboluzio luze eta zehatzak ez nituen aise segitzen, nahiago nituen sintaxiaren konplikazio nabartuak.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 95. orr.


nabasi izond zuhurtasunik gabea, ausarta.

Andre arrotz haren keinu nabasi eta barrabasegiak gizon gaztea doi bat harritu zuen, baina ez zion oztoporik jarri.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 21. orr.

Jeloskorra banintz, balio handiagoko norbaitekiko nengoke jeloskor, eta ez mari txepel, tuntun, nagi, ezdeus, berekoi, histeriko, arrunt, nabasi eta sexu-grinak jotako horiekiko...  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 102. orr.


nabe 1 iz eraikin handia, solairu bakarrekoa eta barne-hormarik gabea. ik habearte 2.

Jauregiari atxikita, gainera, altura txikiko nabe bat jasoko dute.  Berria - Kultura   2004-11-27

Pabilioi eta nabe logistiko antzekoak izatea nahi dugu, eta ez enpresa bakoitza bere kasa eraikitzen ibiltzea.  Berria - Ekonomia   2004-11-23

Durango eta Elorrio arteko errepidean ibili denak erreparatuko zion beharbada, salgaien nabe erraldoien bestaldean, izen bereko eliza dotoreari.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 123. orr.

Cosmos delako lokala nabe bat zen, rock and rolleko taldeek jotzen zuten nabe bat.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 108. orr.

2 elizetan, habe arteko hutsunea. ik habearte.

Nabe nagusi eta bakarraren buruan aldarea zegoen -eskailera batzuen buruan- bere erretaula urreztatuarekin.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 157. orr.

Pauso labur baina irmoz hasi da aldaretik urruntzen, elizaren alboko nabeetako batean aurrera, eztei-jantziaren isats luzeak arrastaka darraiola.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 77. orr.

Elizako nabe zentrala inguratu zuen.  Berria - Kultura   2004-08-21

Nabe nagusiaren ezker eta eskuin aldeetan eta aldarearen eta koruaren artean, bi aitorleku zeuden.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 157. orr.

Monasterioko elizako nabearen erdian.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 186. orr.

Eguzki berriaren lehen printzek nabe altuko beiradurak horizontalki trabeskatzen zituzten eta urrezko habe handiak jaurtitzen zituzten ojiba batetik bestera, fondo ilunean nabarmen ebakitzen zirela, ilunpeko eliza hartan izarniatuz.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 196. orr.

3 hed

Ospitaleko nabe nagusian baziren oheak, ehundik gora.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 315. orr.

Ohez beteriko nabean, Beshir tunisiarrak nirearen ondoko ohaxka zeukan aukeratuta.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 187. orr.

4 industria-nabe

Fabrikak ziruditen industri nabez eta adreilu iluneko eraikuntza eskergaz josia. Guztira, lehen fasean 1,45 milioi metro koadro eraikiko dira, eta horietatik 650.000 metro industria-nabe bihurtuko dira.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 254. orr.

2005eko urtarriletik aurrera [...] lehenbiziko industria-nabeak eraikitzen hasi nahi dute.  Berria - Ekonomia   2004-11-23


nabegari iz nabigatzailea.

Atsegin handia izan zen giro hartan Elkanoren eta beste nabegari batzuen oroiz aspaldi idatziriko olerkiak irakurtzea, gaztelerazko itzulpen eta guzti.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 48. orr.


nabela ik nabala.

nabiera iz itsasontzi enpresa.

Latasa nabierakoentzat lan egiten duen Asenjo da ezagutzen dudan onena.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 38. orr.

Horrela jakin zuen aurpegi ederreko gazte indartsu hark Santos zuela izena, nabiera bateko behargin mekanikoa.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 48. orr.

Ofizialki panamarra bazen ere, egoitza nagusia Santanderren zeukan nabiera batena zen, izatez.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 267. orr.


nabigaezin izond ezin nabigatuzkoa.

Ur laster nabigaezinak.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 270. orr.


nabigagarri izond nabiga daitekeena.

Eszilaxek dio Zernez harantzago itsasoa ez dela nabigagarria, han hondo gutxikoa delako, limoz eta itsas belarrez betea.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 45. orr.

Frantzia handia duk baina ibai guztiak ditik nabigagarri.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 67. orr.

Pertsian ez dagoela ibai nabigagarririk, Kur ibaia izan ezik.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 140. orr.

Nabigagarri egiteko, ibaiak dragatu eta ibilbideak zuzendu dituzte.  Berria - Gaiak   2006-03-14


nabigarazi, nabigaraz, nabigarazten du ad nabigatzera behartu.

Eskifaia, nekaturik, gure ontzi herrenari ahal zen moduan nabigarazten saiatzen zen.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 207. orr.

Baina azaldu zionean zelan aritzen zen jolasean, uztaia Urmael Biribilean nabigaraziz eta horrela, Maimie ikaratu egin zen.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 293. orr.


nabigatu, nabiga, nabigatzen 1 du ad ontziz ibili. ik itsastatu.

Zenonek ez zuen sekula berriro nabigatu.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 311. orr.

Kartagotarrek exijitu zieten erromatarrei ez zezatela nabiga muga batzuetatik harantzago.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 61. orr.

Tver probintziatik aurrera nabigatzeko modukoa da [...]; hots, haren ibilbide gehien-gehiena ibil daiteke ontziz.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 105. orr.

Indietara iritsi orduko, flota berriak eginarazi zituen, eta Euleo ibaitik, Tigris eta Eufratestik eta itsasotik nabigatu zuen.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 38. orr.

Ontziak eginarazi zituen Hidaspes ibaian, ibai horretatik jaitsi zen, Indoan sartu eta honen bokaleraino nabigatu zuen.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 38. orr.

Belaontzi handietan nabigatzea zen nire ametsa.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 39. orr.

Nabigatu gabeko itsaso, zeharkatu gabeko basamortu edo gainditu gabeko mendikateren baten forman.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 141. orr.

Horri esker, Afrikako kostatik aldendu eta ozeano zabalean barrena nabigatu ahal izan zen Santa Helenako uharterantz edo Brasilgo kostarantz.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 43. orr.

-Ene gazte denboran -erran zuen Erregek- ekia iraungitzen den alderantz, arrats-beherarantz nabigatu nian.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 231. orr.

Panamako banderapean nabigatzen duen ontzi baten ardura hartzeko.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 240. orr.

Karrakak, izatez, belak estutu eta aurtzaka nabigatuz haizerik gaitzenari aurpegi emateko gai ei ziren.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 44. orr.

2 (zer osagaiaz)

Eta urruti, oso urruti gertatu zen, hara heltzeko hiru urtetan zehar hamaika itsaso nabigatu behar baitziren itsasontzi handi batean.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 34. orr.

38.000 itsas milia nabigatu ostean, itsasoan lau urtez noragabean ibili eta gero.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 58. orr.

3 irud/hed

Nire gogoak denboraren itsaso beltzetan nabigatu zuen, antzinako nire herrikide haren buruan barrentzen ahaleginduz.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 20. orr.

Bakardadearen ekaitzik gabeko uretan nabigatu behar dugu.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 109. orr.

Baina, drogatuta dagoenean batek gauza arraroak egiten ditu, argazkiak tarratatu, norberaren miserian barrena algaraka nabigatu, kaxoietako gauzak atera eta lekuz aldatu.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 181. orr.

Postmodernismoan nabigatzeko erabateko hiztegia, itsaso postmodernoaren uhinetan itotzeko arriskurik badago ere.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 100. orr.

Ilargia buruaren gainetik zihoakidan, airean nabigatuz, atzetik segika zetorkidan, zuhaitz arteetatik, kanpalekurainoko itzulbidean argi eginez.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 169. orr.

4 (interneten)

Horregatik, bilaketa akademikoak egiteko komeni zaizu ahalik eta lasterren sarean nabigatzen ikastea.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 340. orr.

Mezu guziei erantzun ondoan, internet-en nabigatzen hasten da, eguneko berrien jakiteko, ez baitu irratirik piztu ere egun guzian.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 72. orr.

Gorrek erosoago nabigatzen dutela webgune konplexuetan.  Berria - Euskal Herria   2004-01-31

Sakelako telefonoen bidez nabigatzeko sistema abiatu dute.  Berria - Gaiak   2006-04-04

Interneten nabigatzeko bide erraz eta ezagunena, baita hedatuena ere, WWW da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 340. orr.

Euskaltelek eskaintzen duen Aurrez Ordaintzeko Banda Zabala goraipatu zuten lau euroren truke, bost orduz Interneten nabigatu daiteke.  Berria - Ekonomia   2004-10-08

Jada ezin da isilean nabigatu, eta inork ezin du bermatu, era berean, Internet bidezko posta trukea ere isilekoa dela.  Berria - Gaiak   2004-06-23

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

interneten nabigatzeko (7); nabigatzeko aukera (3)

sarean nabigatzen (3)


nabigatzaile 1 iz nabigatzen duen pertsona.

Garai hartan, nabigatzaileak behartuta zeuden itsas bazterrari jarraitzera; horixe zen, nolabait esan, haien iparrorratza.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 31. orr.

-Nire osaba oso nabigatzaile trebea da.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 254. orr.

Nabigatzaile ausartak eta gizon ekinbidetsuak ziren.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 151. orr.

Funtsezkoa zen nabigatzaile ona izatea ergelkeriazko itsaso hartan, bidea ustekabeko tranpaz josia baitzegoen.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 66. orr.

2 (izenondo gisa)

Enrike Nabigatzailea printze portugaldarraren jarraitzaileetako baikorrenaren ametsik ausartenak ere gainditu zituzten ondorioekin.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 344. orr.

3 Interneten-edo nabigatzeko programa.

Internet Explorer nabigatzailearen azken bertsioaren segurtasun sisteman akats edo zulo bat atzeman du Secunia enpresak.  Berria - Gaiak   2004-12-21

Nabigatzailean erakunde horren helbidea tekleatu, eta haren helbidean sar gintezkeen, helbidea eta orria egiazkoak ziren jakiteko.  Berria - Gaiak   2004-12-21

Gainera, nabigatzailearen beheko aldean itxitako giltzarrapo baten edo giltza baten irudia egoten da.  Berria - Gaiak   2004-11-09

Segurtasun programak eta nabigatzailea eguneratu.  Berria - Gaiak   2004-11-09

4 Interneten-edo nabigatzen duen pertsona.

Sare elektronikoaren bidez, Nestor Kirchner Argentinako presidenteari deitzeko eta baso-soiltzea geldiarazteko eskatu zieten nabigatzaileei.  Berria - Gaiak   2004-07-27

Siriako Gobernuak kontrolpean ditu sare elektronikorako sarrera guztiak, eta, «agintariek ezer jakiterik nahi ez badute», beste herrialdetako hornitzaileetara jo behar dute nabigatzaileek.«Euskal Herriak eta Kataluniak zergatik nahi dute independenteak izan?», galdetu du nabigatzaile batek.  Berria - Gaiak   2004-03-15


nabigatze iz ontziz ibiltzea.

Bigarrenerako baliotsuak dira nagikeria debekatu eta lana bultzatzen duten legeak, nabigatze arteari [...], mekanikari (izen horren pean jartzen ditut artisaurik onenen arteak) eta zientzia matematikoei (beraiek baitira nautikaren eta mekanikaren iturri) prestigioa ematen dietenak.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 178. orr.

Ez dakit, ordea, hastapen honetatik begiratuta, porturen batera iritsiko ote naizen edo, poesiako itsasontziak bezala, nabigatze hutsarekin kontsolatu beharko ote dudan.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 10. orr.


nabigazio (orobat nabigazione g.er.) 1 iz nabigatzea. ik itsasketa1. -

Nabigazio hori Afrikako ekialdeko kostan egiten zen, eta garai hartako nabigazioaren egoerak nahikoa ondo frogatzen du ez zirela joaten urruneko lekuetara.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 32. orr.

Ezbeharrik ez zen izan nabigazio horretan.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 391. orr.

Nabigazio luzea egin eta gero, lur bedeinkatuan aurkitu zuen lehorra.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 319. orr.

Ulisesen nabigazioaren nekeak gai emankorra gertatu dira munduko poema guztietan lehenaren ondotik ederrena denarentzat.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 31. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

1660ko Nabigazio-akta.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 351. orr.

1888ko udaberrian, Guy de Maupassantek ibilaldi txiki bat egin zuen Mediterraneoan zehar Bel Ami izeneko bere belaontzian, eta nabigazio egunkari bat idatzi zuen.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 122. orr.

Egiptoko erregeen eta erromatarren nabigazio-plana urte berean itzultzea izaten zen.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 43. orr.

Pan kapitainak kalkulatu zuen, nabigazio-karta kontsultatu ostean, ekainaren 21ean-edo helduko zirela Azoreetara.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 198. orr.

Nabigazio-tresnen kutxatxoa.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 28. orr.

Galileo satelite bidezko nabigazio sistema 2009. urterako prest egongo dela esan zuen atzo Europako Espazio Agentziak.  Berria - Gaiak   2004-08-31

GPS nabigazio sistemaren alternatiba gisa aurkeztu dute MapQuest sistema.  Berria - Gaiak   2006-04-04

Ingurua arakatzen duten orientazio- eta nabigazio-sistema landuak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 11. orr.

Diru pila galantak eskaini zizkioten Verneri nabigazio konpainiek bi pertsonaia horiek beren ontzietan itsasoratzearen truke.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 10. orr.

Aena Espainiako Aireportuak eta Aireko Nabigazio erakundeak atzo jakinarazi zuenez.  Berria - Euskal Herria   2004-08-13

3 (interneten)

Interneteko pornografia orrietan sartzea aldizkari infinitu batean murgiltzea bezala duk, ez zeukak amaierarik heuk amaitzen duan arte... korritzen haizenean atera azkar handik, telefonoak korritzen jarrai ez dezan, esan zion lagunak nabigazio lujuriosorako helbide bat emanez.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 76. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

nabigazio sistemak (6); satelite bidezko nabigazio (5)

azken nabigazioa (3)


nabigazione ik nabigazio.

nabo iz arbia.

Muzin hori nondik ete etorkon itaundurik, Txetxuk dino haren umezaroan oraindino bizi-bizirik egoan "inpernuko hauspo" kontua izan eitekeala, batez be, abade batek esan ei eutsanetik: "hoba hori soinuori nabo haziz beteko baheu".  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 40. orr.


nabusi ik nagusi.

nafar (2497 agerraldi, 70 liburu eta 1150 artikulutan; orobat napar g.er.; nafartar 159 agerraldi, 11 liburu eta 109 artikulutan; eta nabartar g.er.) 1 izlag Nafarroakoa, Nafarroari dagokiona.

Lapurdi aldean nafar erregeek inor lagun sendorik bazuten, Garrotarrak ziren horiek.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 31. orr.

Zenbat denboraz luzatu ziren errege nafarraren eta enperadorearen arteko isilpeko solasak?  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 72. orr.

Bazuen Martinek arerio bat, mutil nafar bat, Ebroko Erriberakoa, karabinero baten semea.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 70. orr.

Harri eta zur gelditu ziren nafar ordezkariak.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 86. orr.

Berta Maurac-ekoa dama gaskoi gaztea zen; gazte bezain eder pertxenta; Nuño Inthalatzia, berriz, zaldun nafar prestua.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 160. orr.

Bi liburu zale handi eta euskal liburugile haiei, eskaintzen diet, maiteko zuketen nafar teologoaren artikulu sorta hau.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 9. orr.

Nafar Doktoreari agindu zioten presondegitzat har zitzan bere etxean zeuzkan egoitzak eta ez zedila handik nehora jalgi.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 24. orr.

Ikasgaienartekoa zen Irakasle Nafarraren ikasbidea, baina artzain teologiari emanez lehentasuna.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 36. orr.

Metropolian, merkatari nafar batekin egin zuen topo.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 178. orr.

Bazekien nafar herrietan nola apaila pilota txapelketak mutiko gazteen artean.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 46. orr.

Euskarazko "pillota" hitzak, nafar erromantze zaharretik sortua behar du.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 147. orr.

Nafar ekonomia moteldu eginen bada ere.  Berria - Ekonomia   2004-11-10

Zeren eta nafar etorkikoa izanez, Felipe Errege Jaunaren menpe bainaiz.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 224. orr.

Nafar euskalduna nazioz eta bihotzez.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 17. orr.

Nafar abertzale erdaldunenak, berriz, ez du behin ere "País Vasco-navarro" esango.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 99. orr.

Nafar karlistek Francok euskara errespetatzea lortu izan balute [...].  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 195. orr.

Nafarroako eskuizkribu zahar asko xehero ikusia zen Yanguas nafarrak, hala dio bere "Diccionario de Antiguedades" ezagunean: [...].  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 56. orr.

• 2 iz Nafarroako herritarra.

'Nafarrak Irunen sartu dira', esan zuen beste batek.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 44. orr.

Eusebiok berak ezagutzen zituen, bere herrian, 36ko gerlatik ihesi etorri nafarrak.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 66. orr.

Erriberako nafarra zen.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 150. orr.

Bigarren milurtearen bezperan zazpiehun kideko tribua osatzen genuen, erdiak lapurtarrak, laurdena nafarrak eta gaineratikoak ipar zein hego amerikarrak.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 19. orr.

Hegoaldean, berriz, nafar eta bizkaitar askok euskara batua Gipuzkoako hizkeratzat daukate.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 245. orr.

Espainolek eta nafar arnegatuek hurrengo urteko udaberriaren bukaeran jo zuten kontraerasoa.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 48. orr.

Euskaraz ere polito ikasi duen nafar jatorra duk gainera.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 93. orr.

Erdaldunak ziren, nafarrak, unibertsitateko giro ezkertiar espainolean haziak eta PCEtik pasatakoak edo haren altzoan ibiliak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 93. orr.

3 nafar gorri (ardoa)

Eta ekarri nafar gorri gehiago ere, hau amaitu egin da eta.Ordura arte nafar gorriarekin sorgortu samar egon banintzen ere, berehala suspertu nintzen eta itzulera haren xehetasunak galdetu.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 131. orr.

· Gorri nafarra eskatu dio euskaraz zerbitzari beltzaranari.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 185. orr.

· (haizea) Ipar gorria gogoan izanik edo, nafar gorria ere deitu izan diote haize hotz horri.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 468. orr.

Ekialdeko ukitua duela, baina Pirinio eta Auñamendi elurtuetatik pasatutakoan, hozkirria eraginez datorrena, ahulago, horri Ipar ttikia deitu izan zaio, nafar gorria ere bai, Ipar gaiztoagoaren koloretik baduelako.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 457. orr.

4 nafar-lapurtera XX. mendearen erdialdean Iparraldean lapurtera eta behe-nafarrerarekin eratu zen literatura-euskalkia; lapurtera eta behe-nafarrera biltzen dituen euskalkia.

Gipuzkera, bizkaiera, nafarrera, nafar-lapurtera, zuberera... euskalkiak baino, eredu sozialak egon direla esango nuke.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 88. orr.

Gustave Flaubert, nafar-lapurteraz.  Berria - Kultura   2006-04-13

Ez baikenuen haatik, nafar-lapurterazko gure euskalkian, neholaz oraino ez gizakirik ez pertsonarik ez asmatu, ez onartu!  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 106. orr.

"Nafar-lapurteraren" gramatika deitu zion Lafittek bereari, eta izen horixe begitantzen zait, neuri ere, herrialde bi horietan garatu den euskalkia izendatzeko egokiena.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 55. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

euskara nafar (7); herri nafar (4); mendizale nafar (4); mendizale nafar bat (3)

nafar abertzale (6); nafar ateneoak (5); nafar gazteak (3); nafar gobernuak (10); nafar gobernuaren (5); nafar guztien interesak (4); nafar hegoa (3); nafar herritar (3); nafar herritar talde (3); nafar hizkuntza (3); nafar lapurtarra (8); nafar lapurteraz (5)

atzelari nafarra (3); behe nafarra (4); doktor nafarra (18); egoi martinez nafarra (5); erdilari nafarra (6); euskara nafarra (4); garcia acosta nafarra (3); goi nafarra (3); jokalari nafarra (3); koldo gil nafarra (5); nafarra izan (6); patxi vila nafarra (3); talde nafarra (3)

arkitekto nafarrak (3); artista nafarrak (3); atezain nafarrak (3); atzelari nafarrak (3); aurrelari nafarrak (10); david latasa nafarrak (3); doktor nafarrak (16); egoi martinez nafarrak (6); erdilari nafarrak (9); garcia acosta nafarrak (3); irakasle nafarrak (3); jokalari nafarrak (11); nafarrak irabazi (8); nafarrak irabazi du (3); nafarrak izan (9); nafarrak izan ziren (6); nafarrak izango (3); nafarrak izango dira (3); nafarrak nagusitu ziren (4)

nagusi nafarrak (4); nagusitu ziren nafarrak (10); patxi vila nafarrak (4); politikari nafarrak (8); sozialista nafarrak (3); talde nafarrak (11); taldeko nafarrak (3); txirrindulari nafarrak (3)

aurrelari nafarraren (5); doktor nafarraren (9); errege nafarraren (3); idazle nafarraren (3); politikari nafarraren (4); talde nafarraren (4)

doktor nafarrari (4)

euskara nafarrean (5)

etorkizuna nafarrek erabakiko (5); galdu zuten nafarrek (6); hartuko dute nafarrek (3); ikasle nafarrek (3); irabazi zuten nafarrek (7); jokalari nafarrek (5); jokatuko dute nafarrek (5); lortu dituzte nafarrek (3); lortu zuten nafarrek (9); nafarrek erabaki (7); nafarrek erabakiko (11); nafarrek erabakiko dute (5); nafarrek erabakitzeko (3); nafarrek erabakitzen dutena (5); nafarrek irabazi (3); nafarrek nahi dutena (4); nafarroaren etorkizuna nafarrek (3)

euskal nafarren (3); nafarren ahotsa (5); nafarren alde (8); nafarren arma nagusia (3); nafarren atea (3); nafarren aurka (6); nafarren aurkari (5); nafarren babesa (3); nafarren borondatea (10); nafarren borondatearen (4); nafarren erabaki eskubidea (3); nafarren erabakitzeko eskubidea (7); nafarren esku (5); nafarren eskubideak (3); nafarren gehiengoaren (3); nafarren helburua (5); nafarren hizkuntza (3); nafarren interes (3); nafarren interesak (8); nafarren kontra (4); nafarren nahia (3); sozialista nafarren (5)

juan gorriti nafartar (3)


nafarkeria iz nafarrei dagokien egintza gaitzesgarria.

Nafarkeriak.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 57. orr.


nafarrera 1 iz Nafarroako euskalkia.

Gipuzkera, bizkaiera, nafarrera, nafar-lapurtera, zuberera... euskalkiak baino, eredu sozialak egon direla esango nuke.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 88. orr.

Bizkaieraren eta nafarreraren arteko aldea handiagoa da gaztelaniaren eta katalanaren artean dagoena baino.  Berria - Euskal Herria   2004-01-28

Bizkaierak, gipuzkerak eta nafarrerak hiruna [euskaltzain oso] behar dute gutxienez.  Berria - Kultura   2004-06-25

2 behe-nafarrera Bonaparteren sailkapenean, batez ere Iparraldeko Nafarroan Lapurdiko ekialdean mintzatzen den euskalkia.

Bernardo Garro "Otxolua"k Barbieren ixtorio-mixterioak behe nafarreratik bizkaierara aldatu zituenean, Ipuin-Mipuinak izenburupean argitaratu zituen Euzkadi aldizkarian.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 37. orr.

Euskalki guztiak jorratu zituen: gipuzkera, bizkaiera, goi-nafarrera, erronkariera, lapurtera, ekialdeko behe-nafarrera, zuberera eta mendebaldeko behe-nafarreraren aditzen morfologiekin liburuak argitaratu zituen.  Berria - Kultura   2004-01-11

3 goi-nafarrera Bonaparteren sailkapenean, batez ere Hegoaldeko Nafarroan mintzatzen den euskalkia.

Aezkeraz, esaterako, laurogei grabazio daude, baztaneraz ehun eta hemezortzi, goi nafarreran zazpiehun baino gehiago, zaraitzueraz hogeita hamar, eta Nafarroako gipuzkeraz, berriz, ehun eta laurogeita hamar.  Berria - Kultura   2004-05-15

"Arraioa!", pentsatu duzu, "nola bete daitekeen hainbeste folio hegoaldeko goi nafarreraren kontsonante frikariei buruz!".  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 118. orr.


nafarreri (orobat nafarreria g.er., naparreri g.er. eta nabarreria g.er.) 1 iz eritasun kutsakorra, sukarra ematen duena, larruazalean zuloak uzten dituzten pikor batzuk eragiten dituena. ik baztanga.

Duela mende bat, gripea, nafarreria, elgorria eta kolera moduko gaitz infekziosoak ziren osasunaren etsaiak.  Berria - Euskal Herria   2004-08-24

Ea probintzia hartan bazegoen gaitzen bat zabaldurik, hala nola sukar-epidemiaren bat, edonolako sukar hilgarririk, nafarreria edo bestelako eritasunik.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 23. orr.

Txima luzeak eta nafarreriak markatutako matrailak.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 136. orr.

Berehala ezagutuko duk: bisaia nabarreriak pikardatua dik eta, mintzatu beharrean, marraka egiten dik, bildots baten gisara.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 266. orr.

Ene seme gaixoa, nafarreriak harrapatu ez du ba!  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 62. orr.

2 (hitz elkartuetan)

1518-1519: Nafarreria izurrite bat izan zen Kariben eta izurrite horren ondorioz bertako asko hil ziren.  Berria - Gaiak   2004-01-02

3 nafarreri zuri baztanga eroa.

Gizon gaztea asaldaturik zegoen, lehenago ez baitzuen inoiz korderik galdu, eta inoiz ez baitzioten nafarreri zuria eta lorautsak eragindako alergia txiki bat baino eritasun larriagorik diagnostikatu.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 351. orr.


nafarreria ik nafarreri.

nafartar ik nafar.

nafartarrista iz nafar erregionalista.

Anartean zenbaitek zioten {...] jendearen izpiritua hipotesi debaldetan galtzen zela, Nafartarristek berek bahitzen zutela Xanti edo Biarnoan edo Bretanian [...] eta egun batez berriz aterako zela Vianako printzeari bidea prestatzeko.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 161. orr.

Eta mementoan zerbitzatzeko manera hoberena baitzen, euskaldun abertzaleen kontra diren errabiatu horietarik zen eta ez zuen bakerik, bereziki Nafartarristen jokoa ongi zilaturik eta azterturik.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 204. orr.


nafartarsa (Euskaltzaindiak desegokitzat jotzen du -(t)sa atzizkidun formak ugaltzea) iz nafar emakumea.

Serorak, nafartarsak oro har, beti gurekin atseginago ezin.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 255. orr.


nafartasun iz nafarra izateko nolakotasuna.

Oraingo honek Pedro Agerrerengana bihurtu du begitartea, tak, apezak bere nafartasunaren berri eman duelarik.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 23. orr.

Agintarien nafartasuna «Nafarroako izaera euskaldunaren kontra eraikitakoa» dela kritikatu zuen Kasaresek.  Berria - Euskal Herria   2004-02-22

Gai horietan UPNk ez duela «nafartasunaren esklusibitatea» salatu zuen.  Berria - Euskal Herria   2004-07-18

Hemen ere, jazko aro eder bera balin badugu segurik, plaza mukurru beteko da, nafartasuna eta euskaltasuna goraki azalduz.  Herria   2005-04-21

Bankuak babesturiko jota-jaialdietara joaten da ozta-ozta, nafartasunaren bereizgarri delakoan, kirten halakoa.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 132. orr.


nafarzale izond Nafarroaren zalea dena.

Nafarroako ezkerrarentzat proiektua garatzea «abertzaleak, euskaltzaleak eta ezkerreko nafarzaleak gustura egoteko modukoa», eta, bestetik, ezkerraren diskurtsoa berritzea, «mende honetako desafioei aurre egin ahal izateko».  Berria - Euskal Herria   2004-01-11


nafarzaletasun iz nafarzalea denaren nolakotasuna.

Ezker abertzalearen aurkaritzan sortutako koalizio horrek botoak kendu nahi dizkio Espainiaren aurrean duin eta tinko mantendu den nafarzaletasunari, eraso errepresibo berrietarako lurra prestatuz eta nafarren ahotsa Madrileko gortean isilik mantentzeko.  Berria - Euskal Herria   2004-02-24


nafta 1 iz isurkari koloregabea, hidrokarburo arinez osatua, petrolioaren destilatzetik lortzen dena eta errekin edo urgarri gisa erabiltzen dena.

Nafta likidozko geruza bat zen, Angarako uren gainazala hartzen zuena eta harekin batera zihoana.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 403. orr.

Eztanda sor zakar bat eta lama gaizto bat eraginez izeki zen barrenean nafta hautseztatuzko txorrotada.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 214. orr.

2 (hitz elkartuetan)

-Etxenagusiaren semea izan behar du, Joxerena ez, bestea, nafta-fabrikakoa.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 50. orr.

Nafta biltegi batzuk lehertu zituzten ibaiaren eskuin hegian, Poshkavsk herriaren eta Irkutsken artean.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 444. orr.


naftaleno iz bentzenoaren saileko hidrokarburoa (C10H8), zuria, gotorra eta usain sarkorrekoa, ikatzarriaren alkaternatik lortzen dena eta industrian hainbat erabilera dituena.

Izan ere, parafinarekin egiten diren kandelak erretzean ustez minbizi sortzaile diren estirenoa eta naftalenoa aireratzen dira, formaldehidoarekin batera.  Berria - Gaiak   2004-11-23


naftalina 1 iz etxean pipien kontra erabiltzen den naftalenoari ematen zaion izena.

Larruek, naftalinak eta jantziek isuritako usaina sudurzuloetan itsasten zitzaion.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 357. orr.

Doktorearen zortzi soingaineko aurkitu ziren, berri-berriak, naftalinaz barrubeteak.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 37. orr.

Trajea kutxaren sakonetik atera, naftalinaz astindu eta atzera ere etxera eraman zuten.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 25. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Hegal zabaleko kapelu bat, malba koloreko belusezkoa, naftalina-usaina zeriona.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 143. orr.

Naftalina-usaina zuen, baita kaxa huts eta zetazko paperez beteriko armairuena ere.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 104. orr.

Naftalina-usaineko jantzi arre bat tolesten ari zen Ellen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 233. orr.

Ikusi gabea neukan aulki dotore batean eseri nintzen, naftalina gustua zuen edari bat zurrupatuz.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 194. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

naftalina usaina (5)


naftenato iz azido naftenikoaren gatza.

Ulertarazten zutenez, gaitz guztia ez zen kalterako gertatu: ezbeharrak agerian jarria zuen banadio naftenatoaren gaitasun berezi hura, eta handik aurrera zuzenean nahastuko zioten erretxinari, zeinahi ere bezerorentzat izan.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 291. orr.

Guztiz uste gabeko moduan, beren laboratorioko gnomoek zera aurkitu zutela, aitzakia emaniko sorta oneratu egiten zela 0,1 banadio naftenato gehituz gero.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 280. orr.


naftilamina (corpusean naphthylamin eta naptimalina soilik) iz konposatu kimikoa, alkohol eta eterrean urtzen diren kristal zuri pozoitsuak osatua.

Bada, beste Müller hark ere, ahantzi gabeko laboratorio jelaz, itxaropenez eta izulaborriz bete batean, "beta-Naptylamin" esaten zuen "beta-Naphthylamin" esan ordez.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 281. orr.

Lehenbizikoan, lan kontuez bakarrik ("naptilamina"ren dosiaz, hain zuzen);  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 282. orr.


nagaika iz kosakoen zigor edo zartailu modukoa, laburra.

Ongixko zekien hori niretzat nagaikarekin jotzea baino makurragoa zela.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 146. orr.


nagi 1 izond/iz lanerako edo egin behar dituen gauzetarako gogorik izaten ez duena. ik alfer.

Osaba argalak, aldiz, emazte nagi bat zuen.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 28. orr.

Ez al zatoz errita egitera zeure seme nagiari, zeinak, odolaldi beroa huts eginik, geroko gerora baitu uzten zure agindu larriaren ezinbesteari erantzutea?  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 152. orr.

-Ez da nire egitekoa oiloez arduratzea -erantzun du Felixek, mutiko zurbil, nagi eta izuberak.  Itziar Otegi   «Axenario» - Jules Renard, 2006 - 17. orr.

Bat -izugarri lodia, nagia eta soraioa bera- azpiko gona hutsean etorri zen.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 160. orr.

Motela zen, baina ez nagia; bere erritmoa zorrotz kalkulatzen zuen nonbait.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 41. orr.

Nagiak gara hiztegietan esanahien bila ibiltzeko, hori ere bai, eta horrek kalte besterik ez digu egiten.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 65. orr.

Ez zaitez ausarta izan adierazpenetan, ez eta nagi eta motel ere egintzetan.  Elizen arteko biblia   Si 4,29

Barkatzeko bizkor, haserretzeko nagi, buruz zorrotz, oroimenez azkar, arrazoitzen zoli, aukera egiten zentzudun eta gauza guztietan tolesgabe.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 233. orr.

Langilea agintari, nagia zerbitzari.  Elizen arteko biblia   EsZ 12,24

Nagiaren sabaia erraz eroriko, zabarraren etxean itaizur franko.  Elizen arteko biblia   Koh 10,18

Langintza temati hartara kondenatuta zeuden nagi eta alfer guztiak ikusten zituen haietan.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 72. orr.

Nagi bati hankatik tira, loti hari zakua ken.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 115. orr.

· Goizeko lauretatik azak pilaturik dituen auzo jendetsutik, oilanda eta faisaiak zortziak arte esekitzen ez dituen auzo nagi aberatseraino.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 42. orr.

2 irud/hed (mugimenduez eta kidekoez)

Emakumearen ahots logaletuan, haren keinu nagian, ez zen bozkario arrastorik, ezta ustekaberik ere.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 160. orr.

Eskuaren jestu nagi batekin. 'Aida!  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 32. orr.

' esango zuen akuiludunak, idi beilegiek mugimendu nagi eta astunak egingo zituzten itsasbazterreko bidetik behera Ondarroarantz, eta Lekeitiorantz, eta Gernikarantz.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 70. orr.

Mugimendu nagi batean dabil maiz ibiltaria, non ez den kirolari ments eta masokista horietarik.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 59. orr.

Ibilaldi luzea eta nagia.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 49. orr.

Zaldiak beren kasa zebiltzan, burumakur, ibilera jarraitu eta nagiaz, eta are geldoagoaz aldapa zela eta.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 17. orr.

Ohetik jaiki eta bere ibilera nagiekin biluzik apaingelara zihoanean ere desberdina iruditu zitzaidan, helduagoa, eginagoa.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 128. orr.

Nire etxera bisitari datozen apurrek bederen dantza pauso nagi batzuk egin ohi dituzte gehienez, pozik daudela agertzeko edo.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 35. orr.

Begietan itsatsi ilea zakur bustien moduan astindu ondoren hiru lau besakada nagi emanda berriro urpera jotzen genuelarik.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 143. orr.

Usoak ere nekez ari ziren egun berrira esnatzen, eta Chavarriren estatuaren inguruko lorategietan zebiltzan ibilaldi urdurian han eta hemen mokoka nagian.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 36. orr.

3 (bestelakoetan)

Eta ni -pentsatu nuen neure artean- kinka zail honetan, eta hanka nagi motel honekin...  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 285. orr.

Josebak izarak gainetik kendu eta beso nagi batez oheko beste aldea aztertu zuen: bakarrik zegoen.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 57. orr.

Buru argia zuen, ernea bezain nagia.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 191. orr.

Arratsaldeko oren nagietan.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 29. orr.

Beldur naiz zahartzaro nagia ez ote zaigun lohadarretara zabalduko eta guregan dagozen bizi giltzak askatuko.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 55. orr.

Oroimena lozorro nagian datza eta ez du tematzen gogoak bizirik ikusi uste duen hura aspaldi bereganatu zuela heriotzak.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 275. orr.

Erne egon bedi, baita ere, atsegin nagi edo zabarrik egon ez dadin gustuen maitasunean, asko itsutzen baitira ahuldade honekin.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 112. orr.

Nekerik gabeko nagitasun nagia da lobelarrarena.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 20. orr.

Leku bat, gorputz pasionatuaren uda luzatzeko grina baten eta ahazturaren lo luzetik iratzartze nagi baten artekoa.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 240. orr.

Erreka-laino nagienak esnatuz eta harrotuz.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 45. orr.

Pasatu al zain sustoa? -esaten dit ahots nagiz.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 128. orr.

ik beherago 9.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

-Nola? -galdetu zuen Draco Malfoyren ahots hotz eta nagiak.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 94. orr.

Goialdeko terraza lauan bi bandera mugitzen ziren haize nagian.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 269. orr.

Erridau xaretuek ozta-ozta uzten zituzten sartzera kaletik zetozen argi-izpi nagi batzuk.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 229. orr.

Lo-kuluxkaren ordu nagi haietan.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 9. orr.

Arratsaldeko argi nagia ona dut burua argi doirantz hurbildu eta poesia-liburu bat zabaltzeko.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 88. orr.

Gainera, berehala izaten da argi nagi eta txurixka alu batez agertzen hasten den eguna, hozkia ematen didana.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 12. orr.

Buruan inolako kezkarik ez dugun une alai eta nagi horietako baten erdian.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 92. orr.

Elurra egiteko era nagi bat.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 13. orr.

4 (hitz elkartuen bigarren osagai gisa, elkarketak izenondo balioa duela)

Hotzaren eta beldurraren eraginez dardarka zarenean, oihu egin behar duzu, sastakaiaz leihora aterarazi zugan bizi den jainko zarrastel barru-nagi bezain barre-eragile hori.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 51. orr.

5 (adizlagun gisa; ik beherago 12)

Kale edota abenida dotoreetatik nagi paseatu bitartean.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 229. orr.

Goizean, batera esnatu dira biak, oraindik elkarren besoetan endredatuta, nagi eta zoriontsu.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 159. orr.

Nekez jaikitzen naiz, nagi janzten, damuz naiz irteten.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 357. orr.

Neskak buruari nagi eraginez erantzun dio, ezetz.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 72. orr.

Gabiraiek nagi eragiten zieten hegoei, beren higidurekin airearen errea astundurik.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 13. orr.

Nagi baitabil eguzkia egun hauetan, nagi.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 475. orr.

Ahots motel bat, hitzak nagi baina alai ahoskatzen zituena.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 75. orr.

6 (izen gisa) ik nagitasun.

Goizeko nagi goxoak ohean nindukala -jaikiko al, ez al?... -telefono-hotsa.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 89. orr.

Nagiak gainetik kentzeko beste abagune baten opari egin nahi diguk, orduan!  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 9. orr.

Oiloak kotara bezala erretiratzea gustatu izan zait beti, eta jaikitzeko nagi gutxi...  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 129. orr.

Bestelako keinurik egin gabe, bere begiak nagian edo logalean urturik.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 144. orr.

Nagirik gabe jaiki zen.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 173. orr.

Nekea zuten agian, asperra zuten agian, nagia zuten agian.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 14. orr.

Espirituaren nagiak jota, ikerketa filosofiko guztiak abandonatzeraino.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 48. orr.

7 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Materia ergela, bere nagi-soraioan etsai, giza ergeltasuna etsai den bezala, eta hura bezala bere burueskastasun pasiboaren kariaz indartsu.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 207. orr.

Ke-lainopean nagi-urtika, aho-zabalka.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 180. orr.

• 8 iz arboletan bizi den ugaztuna, ile sarria eta luzea duena, oso nagiki mugitzen dena eta buruz behera adar batetik dilindan egoten dena (Bradypus tridactylus).

Animalien entziklopedia batean, nagien argazkiak ikusiak nituen; buruz behera zintzilik bizi dira zuhaitzetan, zeruari begira.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 58. orr.

9 nagiz (-tzeko atzizkiaren eskuinean) adlag

Protestaka eta marmarka hasiko ginen gu orduan, klasera itzultzeko nagiz.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 216. orr.

Apirilean goiz eder batez / goizik bainintzan atzarri, / eta ohea uzteko nagiz / nindagola pentsalari...  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 157. orr.

10 hatz nagi eskuko laugarren hatza, erdikoaren eta txikiaren artean dagoena.

Hatz nagiko urrezko eraztuna.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 126. orr.

Oharkabean bezala, ezker eskuko eriak eskuineko hatz nagira eraman nituen, ezkon-eraztuna ukitzeraino.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 123. orr.

Artega eraman du zigarroa hautsontzira, hatz nagiaz tak kolpetxoa emanez errautsa botatzeko.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 63. orr.

Hilotzari eskuin eskuko hatz nagia falta zitzaion.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 65. orr.

Eskuineko hatz nagian du kolpea.  Berria - Kirola   2004-03-09

11 nagi-nagi adlag

Lanpetuegi zebilen erantzuteko, plisti-plasta eta pafaka, burua uretan sartuta balu bezala puzka, uretan mugimendu biribilak eginez edota ur azala behatzekin nagi-nagi igurtziz.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 171. orr.

Nagi-nagi jarri zen erretzeko mahaitxoaren kontra, haren gainean esku bat ipinita, eta ispiluari begirada bat bota zion, gauzak nagusitasunez eta patxadaz hartzen dituenaren itxura zeukala baieztatzeko.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 125. orr.

Laztantxo arin batzuk egin zizkion mokoan eta hipogrifoak nagi-nagi begiak itxi zituen, hura atsegin balu bezala.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 97. orr.

12 nagiak atera

Anna altxatu eta nagiak atera zituen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 467. orr.

Besoak eta zangoak zabaldu zituen nagiak ateratzeko.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 102. orr.

Nagiak atera nituen ohetik jaiki gabe.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 7. orr.

Ahozabalka, nagiak ateratzen ditu, ordenagailua itzali, langelatik irten eta logelara joaten da.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 57. orr.

Nagiak ateratzen dituen katakumearen antzera.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 60. orr.

Crookshanksek arin salto egin zuen saskitik, nagiak atera, aharrausi egin eta Ronen belaunetara salto egin zuen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 68. orr.

Tabernatik irten zenean hiria itzartzera zihoan, nagiak ateratzen ari zen gauaren azken itzalek, egunsentiaren estreinako argiek eta kutsadurak ehunduriko izara azpian.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 167. orr.

Nagiak ateratzen ari da, oraindik ere, akzio merkatua.  Berria - Ekonomia   2006-01-03

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

mugimendu nagi (3); nagi nagi (15)

eskuko hatz nagia (4); hatz nagia (7)

nagiak atera (32); nagiak atera zituen (10); nagiak ateratzeko (6); nagiak ateratzen (20); nagiak ateratzen ari (6); nagiak jota (3)

eskuko hatz nagian (4); hatz nagian (8)


nagikeria 1 iz nagitasun gaitzesgarria. ik alferkeria.

Asmo horren ahazteak arrazoi asko izango zituen: batetik, noski, nagikeria, erosokeria, neurekoikeria (edo ezaugarri horiexek atzizkiaren kutsu ezkorrik gabe: nagitasuna, erosotasuna, neurekoitasuna).  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 53. orr.

Atzarri naiz, gorputza nagikeria goxo batean hedatua, baina izpiritua erne.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 129. orr.

Nahi gabe, bere nagikeriak halako arrangura goibel, isil eta triste bat eragiten zion.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 386. orr.

Iratzargailua jo zuelarik, loaren barne barne sakonean sartua nintzen: bakearen seinaletzat hartu nuen gorputzaren nagikeria.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 35. orr.

Hochedéren aurrean nire uko txiki guztiak, nire zabarkeriak, nire nagikeriak, denak itsusten dizkiot nire buruari, eta guztien gainetik, halakorik bada, nire eszeptizismoak.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 147. orr.

Harrokeriak hondamendia eta urduritasuna baizik ez dakar, eta nagikeriak porrota eta behar gorria, nagikeria gosearen ama baita.  Elizen arteko biblia   Tb 4,13

Nagikeriak pentsamenduak hazten ditu, eta pentsamenduak arriskutsuak izan daitezke, bakarrik bizi den edonork berehala ulertuko duenez.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 195. orr.

Hegan joan ziren lurrunezko hodeiak, tunelak bezain beltzak ziren hegazti handien gorputz hutsak eta hegoen zarpak irudi, eta nagikeriaz hautsi ziren gero.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 114. orr.

Erakar gaitzazu zugana, aita santua, zure usain gozoen atzetik joan gaitezen, gogogabez txepel, nagikeriaz geldo eta zabarkeriaz erdi hilik ikusten gaituzunok.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 420. orr.

Laurogeita Hamaseigarren Kalearen kantoian marinel batzuk, binakako edo hirunakako taldetan banaturik, nagikerian zebiltzan.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 212. orr.

Gurasoen diruaren kontura nagikerian bizi izatea?  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 126. orr.

Leude baten nagikeria edo utzikeriatik atera ezin zutena, apezpiku baten zelotik eta arreta ekiletik aterako zutela uste zuten.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 331. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Arduragabekeria, erosokeria, nagikeria eta ankerkeria ekintza nabarmena da.  Berria - Euskal Herria   2004-01-03

· Buru-nagikeria hutsez, sineskeriaz nahiz konplikazioen beldur morbosoz.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 270. orr.


nagiki adlag nagitasunez; nagikeriaz. ik nagiro.

Ez omen zion, bezero gehienekin egin ohi zuen bezala, bere aldakak nagiki mugituz ezer lizunik esan.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 19. orr.

Isilik ematen zion edaten zaldiari, isilik uztartzen zuen, astiro eta nagiki mugitzen zen haren inguruan, urrats txiki eta zalantzakorrak eginez.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 29. orr.

Metak eta azaoak nagiki edo bizkor egin, axola gutxi berari.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 384. orr.

Kanpaiaren hotsa geldiro entzuten zen, nagiki.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 149. orr.

-Nik ez dut nahi -esan zuen Jansonek, nagiki.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 110. orr.

Artean banderak ikus zitezkeen, batzuk leihoetatik dilindan, beste batzuk nagiki ari ziren dantzan hagetan, iraileko haize gozoaren altzoan.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 374. orr.

Orain, xendera, sasi eta zuhaitz mehe batzuen artean, lurpeko bide bat bezala nagiki doa, hemen ilun, hor argi.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 77. orr.


nagikiro adlag nagiki.

Eta zertan ote zen hura, galdetu zion bere buruari, zainbelarrak pintzelarekin nagikiro zirikatuz.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 193. orr.


nagiontzi izond adkor nagia.

San Inaziotan ia orduerdia izanen du goizetik atzeratua, eguzki nagiontzi horrek; goizetik baitu abiada hartua, eguneko minutu batez atzeratuz.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 290. orr.


nagiro adlag nagiki.

Mutila nagiro aldentzen da txakurren ondotik eta bere kideen ondora biltzen da.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 122. orr.

Artean bere baitan zeukan amiantoak irristagarri samar bilakatzen zuen masa, nagiro orekara, hormagune bat bezala.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 95. orr.

Molekula batzuek dipolo elektriko bat daramate beren baitan, hots, ipar orratz ñimiñoak bezala jokatzen dute eremu elektriko batean: orientatu egiten dira, batzuk nagiroago beste batzuk baino.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 82. orr.


nagitasun 1 iz anerako edo egin behar diren gauzetarako gogorik eza. ik nagi 6; nagikeria.

Goizeko hotz honek eta bide bazterrean hedatua den izotzak, gaueko lo eskasak gorputz osoan ezarri didan nagitasuna harrotzen eta haizatzen didate.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 34. orr.

Zutitu egin zen kolpetik, eta bere nagitasunetik atera.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 264. orr.

Geldiro mintzatzen zen, esaldiei xarma ematen zien halako nagitasun batez.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 215. orr.

Amaitzen ari zen igandearen nagitasunaz gozatzen zuen.  Josu Zabaleta   «Lorategi beldurgarriak» - Michel Quint, 2003 - 60. orr.

Nagitasunak galarazten zion berarentzat interesa aspaldi galdua zuen gai bati berriz ere heltzea.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 130. orr.

Asmo horren ahazteak arrazoi asko izango zituen: batetik, noski, nagikeria, erosokeria, neurekoikeria (edo ezaugarri horiexek atzizkiaren kutsu ezkorrik gabe: nagitasuna, erosotasuna, neurekoitasuna).  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 53. orr.

Nagitasunez hartu zuen edontzia negozio gizon eta profesionalen konpainian, eta argitara jaso zuen.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 188. orr.

Nire aurrean, nolabaiteko nagitasunez paratua, ideia handi eta motel bat zegoen.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 31. orr.

2 (izenondoekin)

Horrekin batera beste sentsazio bat, guztiz kontrakoa, huts infinituarena, nagitasun barearena, [...] pausatzeko unea geroratuko lukeen hegazti erraldoi batek eman lezakeen bezalakoa.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 353. orr.

Arabia hitzaren silabek zeharkatzen zuten nire arimaren nagitasun gozo isila, eta sortaldeko lilura batez xarmatzen ninduten.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 47. orr.

Ezin jakin zer dagoen erabaki horren azpian, nagitasun intelektual zinez kezkagarria ustez akademikoa den erakunde batean, ezjakintasun iraingarria, ezezagunarenganako gutxiespena edo itsukeria ideologiko eskandalagarria.  Berria - Kultura   2004-12-22

Nekerik gabeko nagitasun nagia da lobelarrarena, norbera baitan zabalduz eta zabalduz lihoakeen bake-haize leun eta laztanezko baten airekoa.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 20. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Horrek ere neke, nagitasun eta makaltasun sentsazioa sortzen zidan.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 171. orr.

Inertzia kontua da, hein handi batean; erosotasun edo nagitasun kontua.  Berria - Gaiak   2004-04-30


nagitsu 1 izond nagitasunez betea.

Eta edonondik zuk egia zeniola jabeturik eta uste osoa zure egian nuelarik, ez neukan erantzutekorik hitz baldar eta nagitsu hauek baizik: berehala... berehalaxe...  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 229. orr.

2 (adizlagun gisa)

Baina nik ezin dut honela iraun, ezer egin gabe, nagitsu, kaiolaturik.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 295. orr.


nagitu, nagi(tu), nagitzen 1 da/du ad nagi bihurtu.

Burua erabiltzen ez bada, nagitu egiten da.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 61. orr.

Ordu eta 20 minutu laburtuko da eguna 30 egun hauetan: goizetik 29 minutu nagitzen da eguzkia; arratsetik, berriz, 50 minutu azkartzen du bere erretiroa.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 353. orr.

Haizea sortutakoan nagitzen hasitako arratsaldeko argia indarberritu egin zen, mendien atzean ezkutatu beharrari itzuri.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 40. orr.

Lanaren -denbora betetzearen- kontzeptu klasiko horren arabera, aisia txarra da, espiritua nagitzen baitu bekaturako bidean jarriz.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 77. orr.

Eguraldi gaiztoak, inurriak kikildu, koldarrak nagitu... baloreduna, berriz, trebatu...!  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 31. orr.

Pausoa nagitu zenuen.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 33. orr.

Elge bazterra apalago zen tokietan irudi zuen ibaiaren sabela hantzen bezain nagitzen zela.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 23. orr.

Azkenaldian fikziorako «nagiturik» badago ere, idazle emankorra izaten jarraitzen du Pako Aristik.  Berria - Kultura   2004-10-30

2 (era burutua izenondo gisa)

Telefonoaren beste aldean funtzionario nagitu batek hartzen du.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 245. orr.

Hurrengo lainoa agertu eta leiho paretik erabat desagertu arte ez naiz jaikiko" eta antzeko jokoak proposatzea nork bere buru nagituari.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 31. orr.


nagitzar izond adkor nagia.

Baina mendeak joan, mendeak etorri, lozorro luzean daude milioi erdi nagitzar, artaburu eta gibel-handi, eta Rusen bakanka jaiotzen dira hitz ahalguztidun hori esateko gai diren gizonak.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 387. orr.

-Amarruzale hori, oraintxe erakutsiko diat nor den hemen azkarrena! -ziotson Selifanek nagitzarrari, jarlekutik altxatuxe eta zigorrarekin joz-.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 65. orr.

Ezer balio ez, ezertarako gauza ez, eta besteren bizkar bizi zen nagitzar...  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 29. orr.


nagusi (orobat nabusi g.er. eta nausi g.er.) 1 iz etxe bateko jauna zerbitzariei buruz.

Ez da morroirik bi nagusi zerbitza ditzakeenik.  Elizen arteko biblia   Lk 16,13

Romanian, nagusi baten zerbitzura zegoen greziar bat lapurretaz salatu zuten faltsuki.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 856. orr.

Haize mehe batek altxaturiko euli-eskuadroiak airean hegaz sartzen dira etxera, ausart, hango nagusiak balira bezala.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 29. orr.

Morroiak nagusiaren hamar kamelu hartu zituen.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 64. orr.

Nagusi nahiz morroi, etxekoandre nahiz neskame, saltzaile nahiz erosle, mailegu-emaile nahiz hartzaile, hartzekodun nahiz zordun.  Elizen arteko biblia   Is 24,2

Suertez, nagusi-etxekandre maltso eta onak zituan.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 112. orr.

Selifan eta Petrushka izugarri poztu ziren nagusi jauna aske ikusi zutenean.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 539. orr.

-Horixe, etxeko nagusi izatea gutxi balitz, etxeko nagusiaren nagusi dugu hemendik aurrera -jaulki zuen marmarka Honorinek.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 65. orr.

Jauna, nire nagusi Abrahamen Jainkoa, arren, aurki dezadala gaur bila nabilena.  Elizen arteko biblia   Has 24,12

Maiz, ordea, neskame-morroiak dira nagusi bakartiak hil dituztenak, diru-goseak zirikatuta.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 206. orr.

Eta ez dun modurik aurkitzen hire nagusi horri atzaparra botatzeko?  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 336. orr.

Jainkoaren etxeko nagusi ezarritako Seme bezala izan da fidagarri.  Elizen arteko biblia   Heb 3,6

Itsasoko arrain edo nagusi gabeko narrasti bailiran darabiltzazu gizakumeak.  Elizen arteko biblia   Hab 1,14

-Berorri ez zaio ezer gertatu, nagusi? -galdetu zuten.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 161. orr.

-Igo, nagusi! -hark, leihotik, erantzun-.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 103. orr.

-Oker eman diote berria, nagusi.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 143. orr.

Orduan konturatu zela Barbara bere erruki eza zela jauregiko nagusi gaztea heriotzara zeramana.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 18. orr.

Zakurrak beti maiteko du nagusia, nagusiak ongi hartzen badu.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 9. orr.

2 zenbait erakunde edo talderen burua mendekoei buruz; lantegi edo kideko bateko jabea (ik ugazaba); jauna edo jabea, aginpidea, lehentasuna edo gailentasuna duena.

Ene nagusi berria Sarre-ko gizon tipito bat zen, irri guti, lehenago "brigades internationales"-etan engaiatua.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 57. orr.

Bidean gogoratu zitzaidan laneko nagusiari telefonatu behar niola.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 41. orr.

Presondegiko nagusiak erran zien bakoitzak ehun makil ukaldi ukanen zituela bizkarrean.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 54. orr.

Charles Martelek ondo baino hobeto jakin zuen bere abileziak erabiltzen gorteko morroi nagusi izenda zezaten.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 86. orr.

Pepin elizgizonak babestuz bihurtu zen monarkiako nagusi; Karlos Martelek, haren semeak, haiek zanpatuz baizik ezin izan zuen iraun.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 320. orr.

Agente komertzial, enpresetako nagusi eta burtsako bisitari guztiak, goizeko orduetan lokala betetzen zutenak [...].  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 76. orr.

Hilerriko langileen artean nagusi zirudienari.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 73. orr.

Agureak bere begi itzaliak musika tresnatik jaso, eta Kirxa bistatu zuen, kafe etxeko nagusi luze, flakoxta eta goibela.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 22. orr.

Hoteleko nagusi batek, errukitu eta lana eman zion ontzi ikuzten.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 136. orr.

Bulegoan nagusia genuen alu samarra.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 38. orr.

Bere bulegoko nagusi zital haiek oztopo asko jartzen zizkioten.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 49. orr.

Nagusi gogor baten eskuetan utziko ditut egiptoarrak, errege bihozgabe batek menperatuko ditu.  Elizen arteko biblia   Is 19,4

[Jainkoa] da nagusi bakar eta zoriontsua, erregeen Erregea eta jaunen Jauna.  Elizen arteko biblia   1 Tm 6,15

Gero, arrapaladan, Antiokiara itzuli zen; han, hiriko nagusi Filipo zela aurkitu zuen.  Elizen arteko biblia   1 M 6,63

Nik, lurreko nagusi naizen honek, armak hartu eta erregearen alde egiteko agintzen dut.  Elizen arteko biblia   2 M 15,5

Jaunak haien nagusi jarri nahi izan ninduenean, nik ere zin egin nuen haien aurrean eta Erregela azkeneraino gorde nahi dut.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 625. orr.

Izan zaitez zeure senideen nagusi, makur daitezela zure aitzinean zure amaren semeak.  Elizen arteko biblia   Has 27,29

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Samosvistov nagusi-itxurak eginez azaldu zen: kargu hartu zien jagoleei arretarik gabe zaintzen zutelako, eta soldadu gehiago ipintzeko agindu zuen, zaintza sendotze aldera.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 530. orr.

Ez bedi inor nagusi-karguaz jabetu.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 122. orr.

Nagusi-karguaren irrikaz ez baina beldurrez zeudenek.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 248. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Banku-nagusiak ez zion dirurik eman, ez aurrerabiderik eskaini, ez handik edo hemendik finantzabideak lortzeko itxaropenik piztu...  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 27. orr.

5 aingerukien hurrenkerako bederatzi taldeetako laugarreneko kidea.

Mikel, Gabriel eta Rafael dohatsuei eta espiritu dohatsuen talde guztiei: serafin, kerubin, ahalmen, nagusi, aginte, botere, indar, aingeru eta goiaingeruei.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 151. orr.

6 (predikatu gisa)

Denbora hartan, aldiz, frantsesak zebiltzan inguru haietan nagusi...  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 520. orr.

Aurrerantzean ez dizute Jakob deituko, Israel baizik, borroka egin baituzu Jainkoarekin eta gizakiekin, eta nagusi atera zara.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 92. orr.

Itxaropen horiek, [...] aski dudazkoak dira diruen arteko konkurrentziak nagusi jarraitzen duenean.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 188. orr.

Gizon bakarraren bekatuagatik heriotza nagusi gertatu bazen, zenbatez gehiago ez ote dira bakar batengatik, Jesu Kristogatik, nagusi izango betiko bizitzan Jainkoaren salbazioaren dohain oparoa hartzen dutenak!  Elizen arteko biblia   Erm 5,17

Meza bukatutakoan, lehia borroka bihurtzen zen, eta hamar edo hamabost mutilek elkarri erasotzeari ekiten zioten ereinotz adarra lantza edo ezpata moduan erabiliz, nor nagusi geldituko.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 68. orr.

Baia nagusi Euskal Herrian, bainan ezak gaina hartu Biarnoan eta Landesetan.  Herria   2004-12-09

• 7 izond karguz eta kidekoez mintzatuz maila gorenekoa dena.

Priore nagusi bat dute buru eta haren agindu eta araudiak obeditzen dituzte begirunez menpeko prioreek eta Ordenako beste anaia guztiek.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1151. orr.

Gure Gotzain Nagusi Pio V. Aita Sainduaren eta Felipe II. Errege Goihenaren aurrean.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 199. orr.

-Errekoletoen ama nagusia gaixo bati bisita egitera doa -esan zuen mandatariak sudurreko ahotsez.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 177. orr.

Polizi buru nagusiak ezin du ziurtatu muga pasa duen ala ez.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 29. orr.

Antioko erregeak Kendebeo izendatu zuen itsasertzeko gudalburu nagusi.  Elizen arteko biblia   1 M 15,38

Sarjentu nagusi bat, nire bizitzan ikusten nuen lehenengoa, urratsez urrats hurbildu zen erdialdera.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 95. orr.

FBIren buru nagusi Edgar Hooverrek agente Laddy txostengileari egindako orrialde bakar bateko erantzunean argi dio; "Ernestek ez du FBI gogoko".  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 195. orr.

Erregeak bere laguntzaile nagusi hura bidali zuen hiri-sarrera zaintzera.  Elizen arteko biblia   2 Erg 7,17

Zeuk jarriko duzu kopa Faraoiaren eskuan ostera ere, Edarizain Nagusi zinen garaian egiten zenuen bezala.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 111. orr.

Noble gipuzkoarrak urte an-dana zituen Iruñean, Felipe II.a bere maiestate katolikoaren ordezkari nagusi Nafarroako Erresuman.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 147. orr.

Moisesen biloba Xebuel zen altxor guztien arduradun nagusi.  Elizen arteko biblia   1 Kro 26,24

Erresumako prokuradore nagusi Pedro Etxarten seme bigarrena.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 175. orr.

Ustekabean deitzen dute polizia-etxetik, ikertzaile nagusi Esterhuyse-k deitzen du Port Elizabeth-etik.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 201. orr.

Alkimo apaiz nagusi izendatu zuen eta israeldarren mendekua egiteko agindu zion.  Elizen arteko biblia   1 M 7,9

Komedia iduriko hark nihaur ninduen aktore nagusi, eta lagunak ikusle, untzi gaineko eszenarioan.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 494. orr.

· Gertaera horietan guztietan ideiak izan ziren gidari nagusi, onerako nahiz txarrerako.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 67. orr.

8 garrantziaren edo gorabeheraren arabera lehena dena. (etxe, bide eta kidekoez)

Espainiako ikerketa erakunde publiko gehienek Madrilen dute egoitza nagusia.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 132. orr.

Hoteleko areto nagusia dantzaleku bihurturik.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 34. orr.

Sarrerako atari nagusiaren gainean garai bateko armarri dotore eta ongi landua ikus zitekeen.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 30. orr.

Beheko gela nagusian hamabi koltxoi kaxkar jarri ditiztek, eta hik ere horietako batean egin beharko duk lo.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 110. orr.

Abokatuak gutun labur bat utzi du Dontsu Etxeko bulego nagusian.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 72. orr.

Soineko beltzez jantzitako emakume batek jauzi egin du etxe nagusi bateko ezkaratz freskotik.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 17. orr.

Uztailak 4-Kanpamendu nagusia / ez dut idazteko gogorik ere.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 162. orr.

Astebete egon nintzen kanpaleku nagusian, hogei oheko oihal-dendan. Hiri gotortu eta hiri nagusi guztiak xehatuko dituzue, fruta-arbolak ebakiko, iturburu guztiak itxiko eta lur landuak hondatuko harriz betez.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 122. orr.

Azkenean, bide nagusi aldetik, erreposki zetorren auto baten burrunba entzun nuen.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 173. orr.

Europako autobide nagusia deiturikoan barrena.  Berria - Kultura   2004-07-23

Errepide nagusian, Sequoia Parkeko bisitarien autoek piztuta zeramatzaten argiak.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 14. orr.

Karrika nagusi luzea, etxe eta bereziki balkoi ederrak, arkuak eta Santa María elizaren arkitektura berezia bere hiru edo lau estiloekin.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 61. orr.

9 (bestelakoez)

Masta nagusiaz gainera, Ánimas karrakak, karraka denen legean, bazituen han beste masta bi.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 29. orr.

Aldare nagusiaren atzean [...] Ama Birjinaren kapera dago, isilez eta ilunez heze.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 299. orr.

Émile Zolak bi obra nagusi utzi dizkigu.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 12. orr.

Beste bi tomoak izango ziren obraren atal nagusia.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 12. orr.

Ingelesen Gutun Nagusiak debekatu egiten du gerra izanez gero atzerriko merkatarien salerosgaiak bahitzea edo konfiskatzea, errepresaliengatik ez bada.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 18. orr.

Gehienetan hiru erregai nagusi erabiltzen ditugu: karbohidratoa (azukrea eta almidoia duten janariak), gantza eta proteina.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 203. orr.

Amak garrantzia ematen ziolako egun nagusi hartan denok elkarrekin Villa Lecuonan bazkaltzeari.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 109. orr.

Matematikako Sari Nagusian parte hartzeko asmoz.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 327. orr.

Unión Artesanaren gidaritzapean, Danborrada Nagusi baterako deia egin zen.  Askoren artean   «Rataplan» - 51. orr.

Hinduismoaren erlijio nagusi postbudikoak filosofia budista kanporatu zutenean [...].  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 30. orr.

Herrialde horietan, gainera, enplegu osorako politikaren ardatz nagusi bihurtu izan da Ongizate Estatua.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 144. orr.

Neurriaren aldekoen ustez, argumentu horietan bada akats nagusi bat: lehiakortasuna aitzakiatzat erabiltzen dela.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 134. orr.

Biziera pobrea ezaugarri nagusi duen bokazioaren lehen pausoa.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 134. orr.

Bi dira egindako kritika nagusiak.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 194. orr.

Hiru eragozpen nagusi ditu ordezko piezen inguruko kirurgiak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 253. orr.

Liburu Santuaren arabera, hauxe da lege nagusia: Maitatu lagun hurkoa zeure burua bezala; eta hori benetan betetzen baduzue, ondo baino hobeto. ik beherago 15.  Elizen arteko biblia   St 2,8

Bi irizpide nagusi erabili ditugu.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 52. orr.

Era horretan estatuak nazioarteko merkatarien desira nagusiari erantzuten zion.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 20. orr.

Betiko babestuko edo salbatuko gaituen Talde armatu edo azken Helburu edo behin-betiko Estatua den "Beste" nagusi hori ez da existitzen.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 45. orr.

10 adinez lehena dena; adin gehiagokoa.

Gero, Rebekak bere seme nagusi Esauren arroparik dotoreenak hartu -etxolan gordeak zituenak- eta Jakobi, seme gazteari, jarri zizkion.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 72. orr.

Anaia nagusi Felixek eta arreba Ernestinak apenas altxatu duten burua erantzuterakoan.  Itziar Otegi   «Axenario» - Jules Renard, 2006 - 17. orr.

Arrazoi zenuen, anaia nagusi.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 12. orr.

Jacqueline, arreba nagusia, moja sartu zuan.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 353. orr.

-Nik hegan egin nuen orduan; ikusi zenuen, ezta, arreba nagusi?  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 62. orr.

Ederra da anaia nagusi bat edukitzea.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 19. orr.

Artean ere maite nuela -Marisak begiak jaitsi zituen, mindurik-, baina ez bera bezala, ama edo arreba nagusi bat bezala baizik.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 76. orr.

11 (adinez) heldua.

Gero, nagusi egiten zarenean, ez duzu zertaz gozaturik izango.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 127. orr.

Garatzeko bidean diren herrialdeetan neska askok izaten dute umea adinez nagusi egin aurretik.  Berria - Gaiak   2004-09-16

Pertsona nagusi normal batek segundoko 2,5 milioi globulu gorri berri sortzen ditu gutxi gorabehera.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 156. orr.

Ni Miss Cardewren tutorea naiz, eta bera ezin da nire baimenik gabe ezkondu adinez nagusi ez den artean.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 150. orr.

12 biltzar nagusi

1995eko urriaren hastean, New Yorkeko Nazio Batuen Biltzar Nagusian eman zuen hitzaldi garrantzitsuan.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 94. orr.

Uztaritze ez zen gehiago eskualdeko erdigune politikoa izanen eta, Biltzar Nagusia, euskaldunen eskubideen babestokia, iraganeko oroitzapen soila bilakatuko zen, ondoko belaunaldirako ahantzia izanen zena.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 105. orr.

Arabako Biltzar Nagusiek, PPren eta PSE-EEren ekimenez, Larrialdietarako Gizarte Laguntzen finantzaketa aldatzea defendatuko dute Eusko Legebiltzarrean Garapen Kontseiluaren biltzar nagusia iraganen da bihar, zuzendaritzako grebalarien galdez.  Berria - Ekonomia   2004-05-11

Abuztuan bilduko da Nazioarteko Astronomia Batasunaren biltzar nagusia.  Berria - Gaiak   2006-02-03

Seigarren Biltzar Nagusia du ETAk.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 34. orr.

Bere anaia iraintzen duena, biltzar nagusian kondenatua izango da, eta hitzez mintzen duena, infernuko sutara kondenatua izango da.      - 0. orr.

Apaizburuak eta Biltzar Nagusi osoa Jesusen kontra gezurrezko lekukotasun bila zebiltzan, heriotzara kondenatzeko.  Elizen arteko biblia   Mt 26,59

13 estatu nagusisup_1 jeneral edo kideko bati atxikiriko ofizial multzoa, aginduak prestatzeko eta helarazteko helburua duena; buruzagi baten lankideen multzoa.

Joan-etorrian aritu da autoz, estatu nagusi fantasma baten bila, dibisioko estatu nagusiaren bila, subdibisioko estatu nagusiaren bila...  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 20. orr.

Adolfo Suarezek Armadako Estatu Nagusiarekin egin omen zuen aurreneko bilera, akordioaren mamiaren berri emateko.  Berria - Euskal Herria   2004-10-21

1989. eta 1993. urteak bitartean, berriz, [Collin Powell] Estatu Nagusi Bateratuko burua izan zen.  Berria - Mundua   2004-11-16

Une hartan bertan iritsi zen don Karlos Borboikoa, erregenahia, jeneral karlisten estatu nagusiaz eta Vendéeren aldeko zenbait frantsesez inguratua.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 87. orr.

Balak txistuka zebiltzala, brigadako estatu nagusiak oihanean bilatu zuen babesa.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 15. orr.

Gero, halako batean, Peppone alderdikidea heldu zen bere estatu nagusiaz lagundurik.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 102. orr.

14 Estatu Nagusisup_2 pl Frantzian, erregimen zaharreko legebiltzarra, hiru estatuak osatua.

Parisko Legebiltzarrean (Estatu Nagusiak) 1139 ordezkariak hiru mailatan zeuden banaturik: Jauntxoek 270 ordezkari zituzten, Elizak 291 eta Herriak 578. Azken horien artean zeuden Garatarrak.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 318. orr.

15 lege-nagusi (orobat Lege Nagusi) konstituzioa.

Hotela konstituzioaren kontrakoa dela ere esan du Piero Pazzik: Italiako lege nagusiaren bederatzigarren artikuluak hirietako itxura ona babesten du; hotelak, aldiz, hondatzen.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 78. orr.

Hortarako, kanbiatu behar dela frantses lege-nagusiko bigarren artikulua edo berdin lege-nagusi hortan sartu Espainiakoak daukan hirugarrena, erran nahi baita euskara eta gisa bereko mintzaira guzien ezagupen osoa.  Herria   2002-11-28

Ingurumena, beraz, sartua da hemendik goiti frantses Lege Nagusian.  Herria   2005-03-10

Beharrik hor dugu errepublikaren lege-nagusia, beharrez bikain gerizatuko gituena bere bigarren artikulu balios horrekin… Errana izan zauku, eta oraino usu aditzen da hori, Europa batuaren lege-nagusia dugula onartu behar, onartu edo bestenez baztertu.  Herria   2005-09-08

16 nagusi egin ik nagusitu.

Lasaitasuna nagusi egin zen eta denak zeuden Fionni aho zabalik begira, honek, oraindik zorabiatuta, zutitzeko ahaleginak egiten zituen bitartean.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 36. orr.

Bizikleta haien eskuetan utzirik, eta almendra adar bat bakarrik zuela, hura ezpainetan harturik, giroaz nagusi egiteko asmoz abiatu zen segituan.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 18. orr.

Une horietan, balada sentikorrak nagusi egiten direnean, [...].  Berria - Kultura   2006-03-23

· (-en atzizkiaren eskuinean) -Hara, hire nagusi egin diat eta senide guztiak haren zerbitzari egin ditiat.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 75. orr.

Begiradaren nagusi egiten dira, eurek agintzen dute horretarako propio sortutako espazio mugikorrean.  Berria - Kultura   2006-01-24

Zure menpe utzi ditu gizon-emakumeak, piztiak eta hegaztiak, nonahi bizi direla ere; guztien nagusi egin zaitu.  Elizen arteko biblia   Dn 2,38

Ohitu da dagoeneko hango bizimodura, eta antzinakoena bera denez, bertako nagusi egin da.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 60. orr.

17 nagusi egon

Baina egia hauxe duk: Euskal Herrian jadanik gu nagusi gaudela! ez ditek irabazi, eta irabaziko ere ez.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 89. orr.

Bera gazte zela, beraz, irlan espainolak nagusi zeuden; haien ohiturak, haien jolasak ekartzen ditu, poliki-poliki, gogora.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 77. orr.

Parajeotan mendeetan nagusi egon den pentsamendu tradizional arkaikoa galduz doanean.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 8. orr.

Futbolean, Aviron-tarrak nagusi egon dira beren zelaian, 550 behariren aitzinean, Arin-eko Donibandarren kontra (2/1).  Herria   2003-02-06

Argi era garbi erakutsi dute Hego-Afrikarrek nahi zutela nagusi egon beren etxean: 27 eta 13.  Herria   2005-06-30

Nagusi daude, baina eman dituzten lanak Txillidari eginiko opari dira.  Berria - Kultura   2006-04-05

18 nagusi izan da ad

Portugaldarrak eta gaztelarrak Ekialdeko Indietan nagusi zirenean.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 21. orr.

Itsasoan nagusi izatea zen, hain zuzen ere, [...] koloniekiko merkataritzaren nagusitasunaren giltzarria.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 36. orr.

Erabat kritikagarria da, beraz, ekonomiaren inguruan nagusi den determinismoa.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 19. orr.

Europa ekialdean, joputasuna zen oraindik nagusi, Erdi Arokoa baino basatiagoa gainera.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 30. orr.

Gela hutsik zegoen; lasaitasuna nagusi zen bertan.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 34. orr.

Zirinen zakartasun alkalinoa zen nagusi.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 279. orr.

Gainerako bizidunek haienganako beldurra izatea nahi izan zuen, basapiztia eta hegaztien nagusi izan zitezen.  Elizen arteko biblia   Si 17,4

Heriotzaren nagusi den deabrua heriotzaren bitartez indargabetzeko.  Elizen arteko biblia   Heb 2,14

Honela, berdintasuna izango da nagusi.  Elizen arteko biblia   2 Ko 8,14

Gezurra da nagusi herrialdean, eta ez egia.  Elizen arteko biblia   Jr 9,2

Beste ortodoxia bat dela gaur egun nagusi.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 50. orr.

Kalean ezpatak kenduko dizkie seme-alabak, etxe barruan ikara izango nagusi.  Elizen arteko biblia   Dt 32,25

Kristoren bakea izan bedi nagusi zuen bihotzetan.  Elizen arteko biblia   Kol 3,15

Hemen ni nauk nagusi!  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 82. orr.

Ai zuek, ardoa edaten nagusi, edariak nahasten txapeldun zaretenok.  Elizen arteko biblia   Is 5,22

Mendebala eta ipar-mendebala ohi baitira nagusi neguaren bihotzean.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 17. orr.

19 nagusi izan du ad

Galdatuko dute Loire/Atlantique departamendua (Nantes hiri nagusi duena) Bretainiako lurraldeari lotua izan dadin.  Herria   2001-06-28

Bi ikusmolde horiek ditut nagusi.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 13. orr.

Jauna, gure Jainkoa, zu ez beste jaunak izan ditugu nagusi, baina zu, zu bakarrik, nahi zaitugu aitortu.  Elizen arteko biblia   Is 26,13

Probokazioei ez ihardesteko galdatu dizue bidaiarako nagusi duzuen lotinantak.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 14. orr.

Esklabook, izan mundu honetan nagusi dituzuenen esaneko, erabateko begirunez eta bihotz-bihotzez, Kristoren esaneko bezala.  Elizen arteko biblia   Ef 6,5

Zeuen nagusi banauzue, non da zor didazuen begirunea?  Elizen arteko biblia   Ml 1,6

20 nagusi-magusi

Hizlariak eten behar izan zuen bere jarduna eta bere atzeko palkoan zeuden herriko nagusi-magusiengana biratu zen.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 100. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 9 aldiz agertzen direnak)

adinez nagusi (10); ahaldun nagusi (75); aktore nagusi (12); akziodun nagusi (9); alderdi nagusi (10); alderdiko idazkari nagusi (21); alderdiko koordinatzaile nagusi (14); anaia nagusi (129); anaia nagusi felixek (56); apaiz nagusi (38); arabako ahaldun nagusi (16); aralarreko koordinatzaile nagusi (20); arazo nagusi (17); ardatz nagusi (52); arduradun nagusi (38); argudio nagusi (9); arrazoi nagusi (41); arreba nagusi (17); atal nagusi (15); aurkari nagusi (20)

batzar nagusi (11); berdeetako koordinatzaile nagusi (12); bi arrazoi nagusi (20); bi ezaugarri nagusi (9); bi helburu nagusi (23); bide nagusi (11); biltzar nagusi (110); biltzar nagusi bat (24); bizkaiko ahaldun nagusi (16); buruzagi nagusi (31)

ccooko idazkari nagusi (10); ciuko idazkari nagusi (10); diputatu nagusi (30)

eako idazkari nagusi (20); eeko idazkari nagusi (91); egun nagusi (14); elako idazkari nagusi (18); erakundeko idazkari nagusi (76); ercko idazkari nagusi (18); erlijio nagusi (50); erreferentzia nagusi (15); erronka nagusi (13); eskaera nagusi (10); estatuko fiskal nagusi (15); etxeko nagusi (19); ezaugarri nagusi (34)

faborito nagusi (21); fiskal nagusi (51)

gai nagusi (74); gazteak nagusi (9); gipuzkoako ahaldun nagusi (28); gipuzkoako idazkari nagusi (16); gune nagusi (12)

hautagai nagusi (11); helburu nagusi (98); hiri nagusi (18); hiru ardatz nagusi (14); hiru arrazoi nagusi (9); hiru gai nagusi (9); hiru helburu nagusi (13); hizpide nagusi (26)

idazkari nagusi (806); ideia nagusi (18); ildo nagusi (16); isiltasuna nagusi (15); isiltasuna zen nagusi (13); iturri nagusi (18); iuko koordinatzaile nagusi (21); izan da nagusi (33); izan dira nagusi (17); izan zen nagusi (86); izan ziren nagusi (42); izango da nagusi (15); izango dira nagusi (22)

kale nagusi (9); kezka nagusi (15); kontseilari nagusi (45); kontseiluko idazkari nagusi (29); koordinatzaile nagusi (103)

labeko idazkari nagusi (26); lege nagusi (73); lege nagusi bat (10)

merkatu nagusi (10); meza nagusi (34); mezu nagusi (12)

nagusi atera (21); nagusi bakarra (13); nagusi da (67); nagusi daude (25); nagusi dira (44); nagusi egon (9); nagusi izan (234); nagusi izan zen (56); nagusi izan ziren (37); nagusi izandako (12); nagusi izanen (15); nagusi izango (70); nagusi izatea (23); nagusi izateko (18); nagusi izaten (18); nagusi izatera (9); nagusi izendatu (22); nagusi jauna (25); nagusi zen (98); nagusi ziren (53)

natoko idazkari nagusi (11); nbeko idazkari nagusi (58); nire nagusi (25)

oinarri nagusi (21); ondorio nagusi (28); ondorio nagusi atera (9); ondorio nagusi bat (9); ordezkari nagusi (17); osagai nagusi (10)

pertsonaia nagusi (15); politiko nagusi (9); ppko idazkari nagusi (40); protagonista nagusi (22); psnko idazkari nagusi (27); psoeko idazkari nagusi (9); puntu nagusi (13)

sari nagusi (16); seme nagusi (11); sindikatuko idazkari nagusi (19)

xede nagusi (16)

zati nagusi (9); zutabe nagusi (21); zuzendari nagusi (102)

agintari nagusia (10); ahaldun nagusia (40); aktore nagusia (18); akziodun nagusia (19); aldaketa nagusia (17); alde nagusia (15); alderdi nagusia (36); ama nagusia (12); anaia nagusia (17); antso nagusia (12); apaiz nagusia (33); apaizgo nagusia (9); arazo nagusia (101); ardatz nagusia (68); ardura nagusia (52); arduradun nagusia (38); areto nagusia (13); argudio nagusia (32); arma nagusia (44); arrangura nagusia (9); arrazoi nagusia (135); arrazoi nagusia da (10); arrisku nagusia (9); asmo nagusia (18); aste nagusia (39); atal nagusia (10); ate nagusia (42); aurkari nagusia (35); auzi nagusia (10); auzitegi nagusia (15)

babesle nagusia (9); baldintza nagusia (9); batasunaren biltzar nagusia (10); batzar nagusia (69); bere nagusia (39); berezitasun nagusia (10); berrikuntza nagusia (16); berritasun nagusia (19); bertute nagusia (10); bide nagusia (33); bilboko aste nagusia (16); biltzar nagusia (460); biltzar nagusia egin (49); biltzar nagusia eginen (45); biltzar nagusia iragan (15); biltzar nagusia iraganen (17); bultzatzaile nagusia (18); buruzagi nagusia (19)

diputatu nagusia (19); diru iturri nagusia (10); dohain nagusia (14)

eeko idazkari nagusia (25); eginkizun nagusia (22); egiteko nagusia (30); egoitza nagusia (68); egun nagusia (15); eguneko ekitaldi nagusia (10); ekitaldi nagusia (66); elako idazkari nagusia (9); elkartearen biltzar nagusia (31); ene nagusia (9); eragile nagusia (33); erakundearen biltzar nagusia (11); erakusketa nagusia (12); erantzukizun nagusia (10); erantzule nagusia (30); erreferentzia nagusia (30); errepide nagusia (25); erronka nagusia (70); errudun nagusia (9); estatuko fiskal nagusia (9); estrategia nagusia (9); etapa nagusia (12); etxeko nagusia (41); ezaugarri nagusia (108); eztabaida nagusia (9); eztabaidagai nagusia (14)

faborito nagusia (82); fiskal nagusia (17)

gai nagusia (98); gaitz nagusia (11); galdera nagusia (19); gehiengo nagusia (10); gipuzkoako ahaldun nagusia (19); goleatzaile nagusia (34); goleatzaile nagusia izan (9); golegile nagusia (30); gorputz nagusia (11); gune nagusia (36); gure helburu nagusia (19)

hari nagusia (11); hautagai nagusia (58); helburu nagusia (416); helburu nagusia da (12); heriotza kausa nagusia (9); hiri nagusia (34); hitzordu nagusia (35); hizpide nagusia (10)

idazkari nagusia (295); idazkari nagusia da (16); idazkari nagusia izan (14); ideia nagusia (26); ikur nagusia (12); ildo nagusia (17); indar nagusia (15); irabazteko faborito nagusia (26); irabazteko hautagai nagusia (17); irizpide nagusia (20); iturri nagusia (53); izar nagusia (11)

joera nagusia (11); jokatutako partida nagusia (17); jomuga nagusia (10)

kale nagusia (34); kanpamendu nagusia (16); karrika nagusia (11); kausa nagusia (22); kezka nagusia (87); kontseilari nagusia (24); kontseilu nagusia (45); kontseiluko idazkari nagusia (17); koordinatzaile nagusia (36)

labeko idazkari nagusia (16); lan nagusia (18); lege nagusia (59); lehentasun nagusia (11); lehiaketa nagusia (11); lelo nagusia (14); lema nagusia (12)

maila nagusia (22); masta nagusia (10); merkatu nagusia (13); meza nagusia (206); mezu nagusia (33)

nbeko idazkari nagusia (9); nire nagusia (32)

obra nagusia (16); oinarri nagusia (20); ondorio nagusia (26); ordezkari nagusia (22); osagai nagusia (23); oztopo nagusia (39)

parte nagusia (14); partida nagusia (53); pertsonaia nagusia (67); plan nagusia (15); plaza nagusia (14); politiko nagusia (23); proba nagusia (9); protagonista nagusia (62)

rol nagusia (13); sailkapen nagusia (56); sari nagusia (237); sari nagusia irabazi (18); sari nagusia jokatuko (11); seme nagusia (15); sindikatuko idazkari nagusia (9); sustatzaile nagusia (16)

talde nagusia (21); taldeko golegile nagusia (15); tesi nagusia (11); tresna nagusia (17)

txantoi nagusia (10); txapelketa nagusia (37)

urteko biltzar nagusia (55)

xapelketa nagusia (19); xede nagusia (63); zati nagusia (14); zeregin nagusia (43); zutabe nagusia (14); zuzendari nagusia (42); zuzendaritza nagusia (10)

ahaldun nagusiak (92); aiatola nagusiak (15); aktore nagusiak (22); akziodun nagusiak (12); aldarrikapen nagusiak (14); alderdi nagusiak (36); ama nagusiak (12); anaia nagusiak (17); annan idazkari nagusiak (9); apaiz nagusiak (39); arabako ahaldun nagusiak (16); aralarreko koordinatzaile nagusiak (10); arazo nagusiak (38); ardatz nagusiak (61); arduradun nagusiak (28); argudio nagusiak (12); arrazoi nagusiak (33); atal nagusiak (20); aurkari nagusiak (25); auzitegi nagusiak (197)

batzar nagusiak (62); batzorde nagusiak (15); bekatu nagusiak (22); bere nagusiak (18); bide nagusiak (11); biktima nagusiak (13); biltzar nagusiak (35); bizkaiko ahaldun nagusiak (15); bultzatzaile nagusiak (16); buru nagusiak (15); buruzagi nagusiak (15)

datu nagusiak (9); diputatu nagusiak (30)

eaeko auzitegi nagusiak (90); eako idazkari nagusiak (13); eeko idazkari nagusiak (102); ekitaldi nagusiak (10); elako idazkari nagusiak (40); enpresa nagusiak (10); eragile nagusiak (20); erakundeko idazkari nagusiak (31); erantzule nagusiak (20); ercko idazkari nagusiak (14); erlijio nagusiak (22); errepide nagusiak (13); erronka nagusiak (18); esakune nagusiak (9); estatu nagusiak (14); estatuko fiskal nagusiak (29); etxeko nagusiak (36); ezaugarri nagusiak (57)

faborito nagusiak (29); fiskal nagusiak (89); fiskaltza nagusiak (18)

gai nagusiak (41); gako nagusiak (12); gipuzkoako ahaldun nagusiak (27); gipuzkoako batzar nagusiak (11); gipuzkoako diputatu nagusiak (17); golegile nagusiak (9); gune nagusiak (11)

hautagai nagusiak (39); helburu nagusiak (74); hiri nagusiak (9)

idazkari nagusiak (682); idazkari nagusiak adierazi (12); idazkari nagusiak esan (12); ideia nagusiak (11); ildo nagusiak (56); irizpide nagusiak (18); iturri nagusiak (11); iuko koordinatzaile nagusiak (16); izar nagusiak (9)

joera nagusiak (9); justizia auzitegi nagusiak (51)

kale nagusiak (24); karabinero nagusiak (10); kezka nagusiak (17); kontseilari nagusiak (36); kontseilu nagusiak (132); kontseiluko idazkari nagusiak (32); koordinatzaile nagusiak (75)

labeko idazkari nagusiak (59); lege nagusiak (18); nafarroako auzitegi nagusiak (11)

nbeko idazkari nagusiak (33); nire nagusiak (26); nondik norako nagusiak (12)

obra nagusiak (11); oinarri nagusiak (10); ondorio nagusiak (29); oposizioko alderdi nagusiak (12); ordezkari nagusiak (27); osagai nagusiak (15)

pertsonaia nagusiak (36); politiko nagusiak (9); ppko idazkari nagusiak (36); protagonista nagusiak (40); psnko idazkari nagusiak (20); psoeko idazkari nagusiak (13); puntu nagusiak (20)

sari nagusiak (30); sindikatu nagusiak (9); sindikatuko idazkari nagusiak (20); sintoma nagusiak (9); sistani aiatola nagusiak (11)

talde nagusiak (19); txapelketa nagusiak (9)

xede nagusiak (11)

zazpi bekatu nagusiak (19); zuzendari nagusiak (109); zuzendaritza nagusiak (32)

areto nagusian (46); aste nagusian (50); ate nagusian (12); auzitegi nagusian (63); auzitegi nagusian deklaratu (10); batzar nagusian (67); bide nagusian (14); bilboko aste nagusian (16); biltzar nagusian (124); bulego nagusian (12)

eaeko auzitegi nagusian (42); egoitza nagusian (33); eliza nagusian (9); errepide nagusian (18); errepide sare nagusian (10); gela nagusian (17); hiri nagusian (43); horma nagusian (13)

jaialdiko partida nagusian (17); justizia auzitegi nagusian (9); kale nagusian (84); karrika nagusian (22); kontseilu nagusian (36); lehiaketa nagusian (10); maila nagusian (87); masta nagusian (10); meza nagusian (47)

partida nagusian (68); plaza nagusian (45); sailkapen nagusian (159); sailkapen nagusian ez (10); sare nagusian (14); sari nagusian (97); sarrera nagusian (11); tropel nagusian (9); txapelketa nagusian (47)

xapelgo nagusian (18); zortziko nagusian (25); zuzendaritza nagusian (10)

idazkari nagusiarekin (22); kontseilu nagusiarekin (9); talde nagusiarekin (15)

ahaldun nagusiaren (24); aiatola nagusiaren (13); aldare nagusiaren (9); antso nagusiaren (10); apaiz nagusiaren (31); aste nagusiaren (12); ate nagusiaren (23); auzitegi nagusiaren (45)

batzar nagusiaren (10); bere nagusiaren (45); biltzar nagusiaren (52)

eaeko auzitegi nagusiaren (17); eeko idazkari nagusiaren (21); egoitza nagusiaren (15); estatuko fiskal nagusiaren (10); etxeko nagusiaren (10)

fiskal nagusiaren (25)

idazkari nagusiaren (141); idazkari nagusiaren arabera (20); idazkari nagusiaren esanetan (15); idazkari nagusiaren hitzetan (13); idazkari nagusiaren ustez (21)

justizia auzitegi nagusiaren (13); kontseilari nagusiaren (11); kontseilu nagusiaren (68); koordinatzaile nagusiaren (14)

labeko idazkari nagusiaren (10); lege nagusiaren (23)

merkatu nagusiaren (21); meza nagusiaren (11)

nagusiaren alaba (9)

pertsonaia nagusiaren (17)

sari nagusiaren (15); sistani aiatola nagusiaren (10)

talde nagusiaren (10)

txapelketa nagusiaren (17); xapelgo nagusiaren (23); xapelgo nagusiaren kondu (9); xapelketa nagusiaren (9)

zuzendari nagusiaren (19); zuzendaritza nagusiaren (9)

apaiz nagusiari (16); auzitegi nagusiari (15); bere nagusiari (24); eaeko auzitegi nagusiari (9); etxeko nagusiari (13); fiskal nagusiari (11); fiskaltza nagusiari (11); idazkari nagusiari (35); kontseilu nagusiari (16); lege nagusiari (11); nire nagusiari (18)


nagusialdi iz zerbait edo norbait nagusi den aldia.

Egunero tenpluan zuekin nintzen, eta ez zenidaten eskurik bota; baina oraintxe da zuen ordua, ilunpearen nagusialdia.  Elizen arteko biblia   Lk 22,53


nagusiarazi, nagusiaraz, nagusiarazten (orobat nausiarazi) du ad nagusitzera behartu.

Nolabaiteko aukera irabazteko, bere ideiak nagusiarazteko, arerioak oinperatzeko.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 45. orr.

Politika gizona ere izan zen, eta ez nola nahikoa: 1848 ko iraültzan, Errepublikaren alderdia nausiarazi züan Baionan, bortizkeriarik gabe.  Herria   2003-11-27

Itzelak dira, gainera, zenbaiten depresioak Institutuetan eta Lizeoetan, nagusiarazitako irudi hori ez bezalakoegi ikusten baitute beren burua.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 9. orr.

Gure jokoa nagusiarazten badugu, ordainekoa emango diegu, han nahiko ongi irabazi baitziguten.  Berria - Kirola   2004-04-17

Honek totalitarismoaren logika nagusiarazten du demokraziaren izenean.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 96. orr.


nagusigo (105 agerraldi, 28 liburu eta 19 artikulutan; orobat nausigo g.er.) 1 iz nagusitasuna.

Inperioak bere nagusigoa galdu zuenean, borroka sortu zen Asisko hiritarren artean.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 280. orr.

Microsoften nagusigoa kolokan.  Berria - Ekonomia   2004-02-01

Printzeak menekoekiko duen nagusigoa.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 18. orr.

Min egiten digu erdaren nagusigo larderiatsuak.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 157. orr.

Haren nagusigoa gailenago iruditzen zitzaigun hilda zegoen honetan.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 160. orr.

Garai hartan erabateko nagusigoa zuen Kaikuk, Txirri patroi handiaren agindupean.  Berria - Kirola   2004-09-08

Hasieran Metafisikaren nagusigoa despotikoa zen dogmatikoen eskumendean.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 20. orr.

Horrela, argi-argi ikusi zuten denek Jainkoaren nagusigoa.  Elizen arteko biblia   2 M 3,28

Burua berotzen ari zitzaidan, eta neure buruaren nagusigoa hain nuen galdua, non une hura baliatzeko tentatua izan bainintzen.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 92. orr.

Sokratesen nagusigoak, bestalde, ezkutatu egiten du, batzuetan, bere garaian izugarrizko garrantzia izan zuen eskola sofistikoa.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 27. orr.

Ez zait bere jarrera nagusigozkoa gustatu.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 181. orr.

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Ospe-asmoz beteta, Atenas, bere eragina handitu ordez bekaizkeria handiagotzen zuelarik, bere itsas nagusigoa zabaltzeaz bertatik gozatzeaz baino arduratuago zelarik [...].  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 35. orr.

Nire jendeak egin ohi dituen kontuen arabera, oraindik ume bat besterik ez naiz, eta "adin-nagusigora", eskualdean diogun bezala, heltzeko lau urte falta zaizkit.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 34. orr.

Kristok ere ez zion berak eman bere buruari apaiz nagusigoaren ospea, Jainkoak baizik.  Elizen arteko biblia   Heb 5,5

Eta ezin du inork apaiz nagusigoaren ohorea beretzat hartu, Jainkoak dei eginik ez bada, Aaronek bezala.  Elizen arteko biblia   Heb 5,4

Egiptoar mamelukoen esklabo-nagusigoan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 360. orr.


nagusikeria 1 iz nagusitasun gaitzesgarria.

Konturatu ahal izan ginen, bai, nagusikeriak jo eta harropuztuta zegoela, distiratsu agertzeraino.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 42. orr.

Autoritarismo eta nagusikeria guztien erro-errotiko arbuioa, indibidualismo ezin garaituzko bat, formalismoen eta zurrunkerien gaitzespen sakona, epelak eta txepelak ezin jasan ia fisiologiko bat...  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 38. orr.

Gure buruak identifikatzeko agindu zigun bertan guardia egiten ari zen soldaduak, militar graduazio gabeek hasiberriekin erakutsi ohi duten nagusikeriaz.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 128. orr.

«Negoziazioak zapuztea eta nagusikeriaz jokatzea» egotzi diete enpresako arduradunei.  Berria - Ekonomia   2004-09-28

2 (hitz elkartuetan)

Bruselak 497 milioi euroko isuna ezarri dio Bill Gatesen konpainiari, «ia monopolio nagusikeriaz baliatzeagatik».  Berria - Ekonomia   2004-03-25

· Hauen agintari batzuen aurka ustelkeria eta nagusikeria salaketak egin izan dira behin eta berriro.  Berria - Mundua   2004-07-18

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

nagusikeriaz jokatzen (4)


nagusiki adlag batez ere.

Bertsolaritzari dagokionez, nagusiki baserri giroko adierazpen izatetik gizarte industrial edo post-industrialean garatzera iragan da.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 55. orr.

Nagusiki, inolaz ere ezin nuen ulertu mutilaren nahia ez aski izatea auzia bertan ebazteko.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 167. orr.

Nagusiki ez, nik uste.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 41. orr.

Eta, Gaizkia deitzen dut edozein motatako Tristura, eta, nagusiki, irrika zapuzten duena.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 305. orr.

Lan honetan, nagusiki, Ontologiaz arituko gara.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 8. orr.

Edonola ere, ez da hori buruan dabilkiona Karlosi, ez nagusiki behintzat.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 39. orr.

Hugok egin duen testu-muntaian, positiboaren sinboloa da nagusiki Pasaia.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 32. orr.

Globuluak hiru motatakoak dira nagusiki.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 155. orr.

Frantziako kate bat zuten jarria, bezeria ere frantsesa baitzen nagusiki.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 134. orr.


nagusiorde (orobat nagusi(-)orde) 1 iz nagusiaren ordekoa den pertsona.

Izan ere, bera nagusi-ordea zen Ordenan, eta agindu zuen eta Konstituzio batez ezarri [...] anaietako inork ez zezala Ordenan haragirik jan.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 950. orr.

Orduan anai Bernardok isilka esan zion anai Eliasi, Ordenako nagusi-ordea zenari: [...].  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 954. orr.

2 (izen baten eskuinean)

Nazio Batuen Erakundeko idazkari nagusiorde Jan Egelandek atzo jakinarazi zuenez, [...].  Berria - Mundua   2004-06-16

Ainhoa Etxaide LABeko idazkari nagusiordeak azpimarratu duenez, emakumeen oinarrizko eskubideen defentsa egin nahi du sindikatuak.  Berria - Euskal Herria   2006-03-07

ELAko idazkari nagusi ordea.  Berria - Ekonomia   2004-12-29

Errusiako Fiskal nagusiorde Sergei Fridinskik. Martxoaren 11ko erasoak ikertzen dituen batzordean atzo Poliziako Operatiboen zuzendari nagusiorde ohi Pedro Diaz-Pintadok deklaratu zuen Herritarren Segurtasunerako buru Santiago Cuadro izan zela atentatuetan islamistek erabilitako lehergaia Titadyne zela esan ziona.  Berria - Mundua   2004-09-05

PPko idazkari nagusiorde Angel Acebes, berriz, PP-PSOE ituna egun dagoen moduan eustearen alde azaldu zen.  Berria - Euskal Herria   2004-08-13

3 nagusiordeko izlag nagusiordea.

German Kortabarria Idazkari nagusi ordekoa.  Berria - Ekonomia   2004-11-27

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

idazkari nagusiorde (4)

idazkari nagusiordeak (4)


nagusiro adlag nagusiki.

Hura, ordea, etsai amorratu bihurtu zitzaidan eta bat-bateko askatasun harrigarriz nagusiro agindu zidan horrelakorik ez esateko, bere adiskide izan nahi banuen.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 217. orr.


nagusitasun (794 agerraldi, 80 liburu eta 421 artikulutan; orobat nausitasun g.er.) 1 iz nagusi denaren edo nagusi dagoenaren egoera. ik nagusigo; nagusitza.

Kapitalismoaren nagusitasun unibertsal horrek gainditu egiten du maila geopolitikoa, biziki gainditu ere.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 13. orr.

Ekialdeko nagusitasun komertzial zein filosofikoa agerian uzteko irrikan zegoela.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 166. orr.

Gizarte zibilaren nagusitasun morala erakutsi beharrez.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 19. orr.

Anberes [...] bere nagusitasuna galduz joan zen, Amsterdamen onurarako.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 28. orr.

Frantsesentzat zer da demokrazia? gehiengoaren nagusitasuna, besterik ez.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 55. orr.

Latinaren nagusitasunak luzaroan iraun zuen Europako mendebalean.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 21. orr.

Era askotara definitu da artea; era horietako bakoitza ideologia baten ala bestearen nagusitasun edo gailentasunari egokitu izan zaio beti.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 276. orr.

Latinak elizan zuen erabateko nagusitasuna mugatu, eta herrietako hizkuntzak ezarri ziren haren lekuan.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 22. orr.

Ahalmenaren hitzarekin anitz gauza mota adierazten dira; hala nola, kargudunen kasuan nagusitasuna.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 123. orr.

Zeren jauna dutenek ez dute nagusitasunik.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 150. orr.

Lege horiek on eta kalte amaigabeak egin zituzten; nagusitasuna galdu eta gero eskubideak utzi zituzten.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 267. orr.

Kontu korrontean eta ohean bere nagusitasuna bermatuta ikusirik [...] ustezko arazo larriak beste itxura bat hartzen zuen.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 72. orr.

Inork ezin du dudan jarri gizonek, naturaz, beldurrik ez izatekotan, joera handiagoa izango luketela nagusitasunerako, gizarterako baino.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 63. orr.

Nagusitasunaz abusatzea leporatzen dio.  Berria - Gaiak   2006-04-25

Haren irakaspenaz txunditurik zegoen jende guztia, nagusitasunez hitz egiten baitzien.  Elizen arteko biblia   Lk 4,32

Nagusitasunez irakasten baitzien eta ez lege-maisuek bezala.  Elizen arteko biblia   Mk 1,22

Erantzun ordez, Kallisthenes jauna mahai gainean makurtu eta nagusitasunezko irribarre batekin hasi zen Dembaren kapa askatzen.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 140. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Japonia Asian dago, baina modernizazioaren ondoren bere burua ez du asiartzat; eta, gainera, nagusitasun-sentipen batek Asiako beste lurraldeak zapaltzera bultzatu zuen. «Nagusitasun jarrera» edo «jarrera menperatzailea» izateagatik eta konpetentzia ezeztatzeagatik. Kapitalismoa mundu osora zabaltzea, izan ere, ez da islatzen bakarrik garapen-maila desberdineko ekonomien artean sortzen diren nagusitasun-harremanetan.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 11. orr.

Kalezuloko emakumeekin borrokatzean edo eztabaidatzean erakusten zituen nagusitasun sen horren alderik makurrenak; denek hastio zuten eta gaizki esaka aritzen ziren.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 62. orr.

Ez gobernamendu edo nagusitasun eskubidez, gerra eskubidez baizik.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 212. orr.

Eta europarren nagusitasun-irriñoa ezpainetan, bileran zer erabakiko zain dago, mehatxua frogatzeko aukera behintzat emango diotelakoan.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 56. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Seme-alaben adin nagusitasunarekin amaitu egiten da gurasoen aginpidea, ondorio zibilei dagokienez.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 80. orr.

Betiko izan zirenean, jaunek hartu zuten feudoa oinordekoaren adin-nagusitasuna iritsi arte, dela beren etekinak handiagotzeko, dela tutorepekoa armetan hezitzeko.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 348. orr.

Eskoletan Erresuma Batuko kultura nagusitasunak Galesko nortasuna eta kultura deuseztatzen du.  Berria - Mundua   2004-02-21

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

nagusitasun absolutua (3); nagusitasun handia (3); nagusitasun iraingarria (3); nagusitasun morala (4); nagusitasun osoz (16); nagusitasun osoz irabazi (8); nagusitasun politikoa (4)

adin nagusitasuna (8); astilleroren nagusitasuna (3); bere nagusitasuna erakutsi (3); erabateko nagusitasuna (9); erakutsitako nagusitasuna (9); euskara giputzaren nagusitasuna (5); ferrariren nagusitasuna (3); giputzaren nagusitasuna (5); gizonaren nagusitasuna (3); gizonen nagusitasuna (4); merkatuan duen nagusitasuna (3); nagusitasuna agerian utzi (5); nagusitasuna berretsi (3); nagusitasuna erabatekoa izan (7); nagusitasuna erakusten (4); nagusitasuna erakutsi (14); nagusitasuna galdu (4); nagusitasuna galtzen (4); nagusitasuna handia (3); nagusitasuna hautsi (4); nagusitasuna ikaragarria (3); nagusitasuna ikaragarria izan (3); nagusitasuna izan (3); nagusitasuna lortu (3); nagusitasuna lortzeko (6); nagusitasuna nabarmendu (3); nagusitasuna onartu (4); taldearen nagusitasuna (6); tauren nagusitasuna (3); urteetako nagusitasuna (3); urteotako nagusitasuna (3)

nagusitasunari aurre egiteko (3)

nagusitasunaz baliatzen (3)

nagusitasunez gailendu (4); nagusitasunez irabazi (22)


nagusitu, nagusi, nagusitzen (orobat nausitu g.er.) 1 da ad nagusi bihurtu edo gertatu; nagusitasuna hartu.

Davidek Hadadezer menperatu zuen garaian, Damaskora jo zuen Rezonek eta Damaskoko eskualdeaz nagusitu zen.  Elizen arteko biblia   1 Erg 11,24

Madrilera aldatzea geroago etorriko duk; gure tropak Espainiaz nagusitu ahala.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 76. orr.

Periferiako eremuez nagusitzeko borroka hau areago indartuko zen industria-iraultzarekin.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 45. orr.

Omriren aldeko jendea, ordea, Ginaten seme Tibniren aldekoari nagusitu zitzaion; Tibni hil egin zen eta Omri errege bihurtu.  Elizen arteko biblia   1 Erg 16,22

Halaxe nagusitu zitzaion David filistearrari, habaila eta harri batez.  Elizen arteko biblia   1 Sm 17,50

Aramearrak nagusitzen bazaizkit, zatozkit laguntzera; amondarrak nagusitzen bazaizkizu, berriz, ni joango natzaizu laguntzera.      - 1. orr.

David inguruetako herriei nagusitu.      - 1. orr.

Gudua izugarria izan zen; baina Judasenak nagusitu ziren Jainkoaren laguntzaz.  Elizen arteko biblia   2 M 12,11

Etsaia ezingo zaizu nagusitu; hark nire zerbitzuan lan egitea eragotzi nahi zizun.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 852. orr.

Hurrengo egunean, berriz, mairuekin borroka egin eta behin betiko nagusitu zitzaizkien.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 148. orr.

Geroagoko ETAn nagusitu ziren ekintzaileek irribarrez har zitzaketen arazo filosofiko hauek.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 129. orr.

Mutilaren hats sutsua nagusitu zitzaion orduan, eztarriraino nagusitu ere, eta Hamidak begiak kliskatu zituen.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 141. orr.

Bart gauean Espainiako taldea hiru eta lau nagusitu zitzaion Jugoslaviakoari.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 143. orr.

Euskal-Herrian haatik, ELB da nagusitu, eta hori lehen aldikotz, % 51 bildurik, FNSEA-k % 45.  Herria   2001-02-08

2 (gauza abstraktuez) ik gailendu.

Harik eta ingeles industria Europako mundu-ekonomian nagusitu zen arte.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 40. orr.

Baina hara, txundidura duk hire amaz nagusitu.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 152. orr.

Ordu batzuk geroago, festa bukatu eta poz barbaroaren atzetik beti etortzen den tristezia barbaroa nagusitu zen salaz.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 88. orr.

Ospakizun haiek alderantzizko eragina zuten nigan: nahigabea eta malenkonia nagusitzen zitzaizkidan.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 179. orr.

Hura ikusi orduko, beldurra nagusitu zen guztiengan, defendatzaileengan zein erasotzaileengan.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 121. orr.

Isiltasuna nagusitu zen berriz kalean.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 64. orr.

Horrelako giroa nagusitu da gure garai honetan.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 262. orr.

Jakin-mina nagusitu zitzaion, ordea, Ruche jaunari.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 376. orr.

Baina bere baitan harrokeria berehala nagusitu zitzaion lotsari, eta haserre erantzun zuen: [...].  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 22. orr.

Bere nahia nagusitzea lortu zuen, eta bakarrik lo egitea.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 274. orr.

Eredu heterosexuala nagusitu da gizartean.  Berria - Gaiak   2004-11-19

Puritanismo olatu bat nagusitzen da.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 12. orr.

Gure gizartean nagusitu den ideologiak, hau da, klase nagusiaren ideologiak ezartzen eta inposatzen ditu normala eta desbideratze sexuala zer den dioten irizpideak. Ilunpe berriz ere nagusituan, durundi egin zuen Bozgorailuren ahotsak.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 167. orr.

3 adinez nagusi egin, heldutasunera iritsi.

Eta orain haurrak nagusitu dira, laster ezkontzeko adinean izango dira, eta horrela zikloa osatuko dute, denok zoriontsu izan gaitezen.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 78. orr.

Haurrek, nagusitu ahala, hizkera bereziak sortzen dituzte euren jolasetan.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 211. orr.

Haur prodigioa nagusitu zenekoa.  Berria - Kirola   2004-06-15

Frantzia alderat etorriak diren gizonetarik gehienak, gizon heldu edo nagusituak dira.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 49. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

aise nagusitu (40); aise nagusitu zen (14); aise nagusitu zitzaion (5); aldearekin nagusitu (7); alderdia nagusitu (7); arazorik gabe nagusitu (5); baia nagusitu (6); baiezkoa nagusitu (13); baiezkoa nagusitu zen (4); beldurra nagusitu (4); berehala nagusitu (5); berriro nagusitu (8); berriz nagusitu (4)

erabat nagusitu (22); erabat nagusitu ziren (6); eromena nagusitu (4); eroso nagusitu (8); erraz nagusitu (31); erraz nagusitu zen (14); errazago nagusitu (4); espainiarra nagusitu zen (4); esprintean nagusitu zen (5); estatubatuarra nagusitu zen (4); eza nagusitu (10); ezetza nagusitu (5); ezezkoa nagusitu (9); ezezkoa nagusitu da (4); frantziarra nagusitu (4); galerak nagusitu ziren (4); gaztea nagusitu (4); giroa nagusitu (6); giroa nagusitu da (5); gogoa nagusitu (4); goitik behera nagusitu (14); gosea nagusitu (4); hasieratik nagusitu (4); hauteskundeetan nagusitu (4); hirukoa nagusitu (4)

ipar uribe nagusitu (4); iritzia nagusitu (4); isiltasuna nagusitu (39); isiltasuna nagusitu zen (28); italiarra nagusitu (4); nafarrak nagusitu ziren (4)

nagusitu arren (6); nagusitu den eredu (8); nagusitu zen berriro (4); nagusitu zen esprintean (7)

nahiko erraz nagusitu (4); nazabal nagusitu (5); oihuak nagusitu ziren (4); ongi nagusitu (6); partidetan nagusitu (4); poza nagusitu (4); proban nagusitu (4); sentimendua nagusitu (4); taldea nagusitu (12); taldea nagusitu zen (8); uribe nagusitu (4); zabaldu eta nagusitu (4)

nagusituz gero (7); nagusituz joan (4)

etsipena nagusitzen (4); joera nagusitzen (4)


nagusitxo izond adkor adinez nagusi samarra.

Eta guk, nagusitxoak ordurako, ez genion inori ezertxo ere esan.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 246. orr.

Nik nagusitxoagoak gogoko, ostera.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 216. orr.


nagusitza izond (31 agerraldi, 6 liburu eta 11 artikulutan) iz nagusitasuna.

Horrela, irainez asea, gizakiaren berezko harrokeria espirituaren legera menderatzeko eta, etxeko etsaia azpiratuz, bere buruaren nagusitza era baketsuan eskuratzeko.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 881. orr.

Karrera hura Bettinik irabazi zuen eta han hasi zen Munduko Kopan geroztik izan duen nagusitza.  Berria - Kirola   2004-10-17

Eska beza premiazko laguntza, sorkarien Jaunak bere nagusitza erakuts dezan.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 207. orr.

1220an Frantziskok nagusitzari uko egin zionean, Pedro izendatu zuen bikario bezala.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 197. orr.


nagusitzar iz adkor nagusia.

Desertore guzien txostenetan ageri dela espainol nagusitzar horren inguruko zelatariak oro Saratik iragaiten direla, eta hor ukaiten dituztela abisuak oro.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 243. orr.

Podorea eta nagusitzarren itxurak iraultzen.  Herria   2003-08-07


nagusitze (orobat nausitze) iz nagusi bihurtzea, nagusitasuna hartzea.

Nagusitze horren garaia ez dut uste gure arteko lehen solasaldia baino beranduagoko izanen denik: baina horra non aditzen dizudan harrokeriari espantuka.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 316. orr.

Gnassingbe Eyadema diktatoreak 40 urtez herri hori bere peko atxikirik, bizia galdu ondoan, hunen semeak irabazi ditu bozak militarren laguntzarekin baina herria ez baketu indarkako nausitze horrekin.  Herria   2005-05-12

Baiaren nagusitze hortaz ez da haatik sobera espantu egiten ahal.  Herria   2005-02-24


nahar iz ipar kaparra, laharra.

Harrobia izeneko lekua mendi mazelako buztinean ireki sarraski itsusia zen, sake gorri bat, irudi odola zeriola, dena nahar eta asun, beleen kuku toki ahantzi bat baino ez.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 30. orr.

Behin, ordea, eskolatik etxerakoan, harrobiaren parean, naharretan botaiak, jantzi purtzilikatuak sasien balantzan sumatu zituen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 22. orr.

Konparaketa poetikoa sobera garatu gabe, nahar artean eta lur hiletan handitu eta lilitutako arrosa zuria zen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 326. orr.


naharo ik naro.

nahas 1 adlag nahasirik.

Sabela nahas nabari zuen eta estomaka trebes.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 34. orr.

Egunkarian irakurri zuen bere burua ibaira bota zuela, loak hartzeko erremedioak alkoholarekin nahas irentsi ondoan.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 335. orr.

· Agian ez nuen egoki jokatu, baina ordurako nahikoa buru-nahas nengoen.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 26. orr.

2 nahas-mahas (orobat nahasmahas g.er.) adlag adkor nahasirik.

Eskolako sorginkeria-liburuak nahas-mahas pilatuta zeuden txoko batean.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 40. orr.

Izenburu horren pean, nahi adina genero eta agerkari sailkatu ohi da, nahas-mahas sailkatu ere.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 15. orr.

Animaliak ere nahas-mahas bikotekatzen baitziren, otsoak katemeekin, hartzak behiekin.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 126. orr.

Kremallera ireki eta nik poltsan nahas-mahas sartutako arropak bereizten hasi zen, kolorezkoak alde batera, zuriak bestera.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 163. orr.

Eleak nahas-mahas jaukitzen zitzaizkion: [...].  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 64. orr.

Berriro ere sentimenduak nahas-mahas eta borborka ditut.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 228. orr.

Horra, nahas-mahas, nolako beharrordu eta parada ainitzek zizkiguten elgarretaratzeko paradak eman Lafitte eta ni bezalako batzueri.  Herria   2001-10-18

Gizona zentauro baita, haragia eta adimena nahas-mahas, jainko-hatsa eta hautsa.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 23. orr.

Hormetan hainbat margolan zeuden esekirik, estu-estu eta nahas-mahas.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 172. orr.

3 (izen gisa)

Iskanbila eta nahas-mahasa besterik ez zen bagoietan lehen mementoan.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 78. orr.

Gauzen kokapenak garrantzi handia du nahas-mahas horretan.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 120. orr.

Gurpilen ilara luzeak, gurdiei loturiko abereen errenkada amaigabeak galtzen ziren kargatzen ari ziren salgaien nahas-mahasaren erdian.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 54. orr.

Betaurrekoak jantzi eta, erdi ilunpean, pijamaren galtzen eske ibili nintzen gelako nahas-mahasean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 207. orr.

ik beherago 5.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Ez dakite egia nahas-mahasetik bereizten.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 93. orr.

Sekulako nahas-mahasa izan da dena-eta.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 86. orr.

Lurra nahas-mahas hutsa zen; ilunbeak estalitako leize handia.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 15. orr.

Gure lubakiak eta babeslekuak nahas-mahas erabatekoan utzi zituzten aurreko egoiliarrek, Seaforths-eko Jock konpainiakoek.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 128. orr.

Nahas-mahas sasiilustratu bat dirudi denak: munduaren arima, unibertsoaren batasuna, gizadiaren solidaritatea, nazioaren edo arrazaren izpiritua, norbanakoarena, etab.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 79. orr.

4 (hitz elkartuetan)

Lehendik ere egona nintzen han, eta ez ninduen harritu ikasle gazte, bulegari presatu eta zeregin handirik gabeko errentadun itxurako jende nahas-mahas haren barailak.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 9. orr.

· Nahas-mahas garaiak dira.  Iñigo Aranbarri   «Sakabi, soinu txikiaren handitasuna», 2003 - 38. orr.

5 nahas-mahasean adlag adkor nahas-mahas.

Habeak nonahi botata, alde guztietarantz leherturik, ia erabateko nahas-mahasean agertzen zen guztia.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 199. orr.

Gizon ederra, ile beltz eta lisoa atzerantz orraztuta baina alboetatik nahas-mahasean jausten zitzaiona bekokira.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 221. orr.

Gauak ilunduriko Ama Birjinaren kaperaren aurrean, belaunaulki batzuk besterik ez zeuden, nahas-mahasean, han belaunikaturiko emakumeen debozio beroak irauliak.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 302. orr.

Arantza eta lore ugari topatuko baituzu testuotan, non zer dagoen bereizteko zail den nahas-mahasean.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 7. orr.

6 nahas-mahastu da/du ad

Zenbakiak eta letrak apeta hutsez edo haize aldakorraren ariora nolanahi nahas-mahasten dituztenak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 270. orr.

Liberalismoa, klasizismoa, erromantizismoa, tradizionalismoa, erlijio katolikoa, espainoltasuna, patriotismoa, honezkero dena nahas-mahasten da.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 46. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

denak nahas mahas (3); nahas mahas (132); nahas mahas hartan (3); nahas mahas horretan (3); nahas mahas hutsa (4); nahas mahasa (10); nahas mahasean (27)


nahas-mahastu ik nahas 6.

nahasaldi ik nahasialdi.

nahasarazi, nahasaraz, nahasarazten du ad nahastera behartu.

Meza erditan animaleko behi tropa bat, beren joarekin kantua estali eta nahasaraz artino.  Herria   2005-06-09

Garai haiek oroitzapen ilunak eta goxoak nahasarazten dizkiote.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 28. orr.

Hor dira pertzeptologiako laborategietan egiten diren pertzepzio-iruzurrezko esperimentuak ere, ikusleari diapositiba bat eta kartoizko maketa bat nahasarazten zaizkionak, adibidez.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 167. orr.


nahasberritu, nahasberri(tu), nahasberritzen du ad nahasi eta eraberritu.

Eruditoak, funtsean liburuak nahasberritu besterik egiten ez duenak, atzenerako arraso galtzen du bere buruz pentsatzeko gaitasuna.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 328. orr.


nahasberritzaile iz nahasberritzen duen pertsona.

Lehendik pentsatutako guziaren nahasberritzaile edo dibulgatzaile [...] beldurti bat besterik ez da.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 329. orr.


nahasbide iz nahasteko bidea.

Virgilek, ikusmena berreskuratu berria duten gainerako guztiek bezala, ukimenaren eta ikusmenaren arteko lotura deserosoa zuen nahasbide nagusi: ukitu ala begiratu behar ote zuen ez jakitea.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 146. orr.

Ez dela ezer haiengan oker edo nahasbide sorraraz dezakeenik.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 113. orr.

Eskriturak irudiz Jainkoari giza grinak egozten dizkion adierazpenetan nahasbiderik ez izateko.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 242. orr.

Neure ibilbideen nahasbidea senti dezadan, gorrotaturik zentzatu eta zuzen nadin.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 69. orr.

Hori zen antzekotasun bakarra, eta nahasbiderako bultzagarria.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 112. orr.

Orai artean OLP zuten nausi eta nahasbidean elgarren artean Fatah horrekin.  Herria   2005-03-17


nahasbildu, nahasbil, nahasbiltzen du ad nahasi eta bildu.

Bide bazterretan, nonahi, belar xorta txuri batzuk ageri dira, beste guzien gainetik nabarmen [...] haizeak bazterrik bazter nahasbildu eta lurreko eskaparatean ipiniak.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 93. orr.


nahasdura iz nahasirik (bereziki gogoa nahasirik) dagoenaren egoera.

Bihozberatasun gehiegizkoak eta nahasdurak baizik ez ninduten eraman esatera iragana ez zela jada existitzen eta Lajosek ez ziola inori ezer zor.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 66. orr.

Halako nahasdura batean senditzen du orain mutikoak.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 146. orr.

Sukar kiskalgarria, nahasdura bortitz eta kasik jarraikia, egarri aseezina, horra nabari zaion guztia.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 469. orr.

Nahasdurak sekula baino indar gehiagoz jo zuen, eta aldi berean gorputz dardara zinez ikaragarriek hartu zuten.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 477. orr.

Dio Le Floc-Prigent-ek bertzen erranek emaiten diotela barne nahasdura, ez zakielakotz zer egiten zuten bertze biek.  Herria   2003-05-15


nahasezin 1 iz beste gai batekin ezin nahas daitekeena.

Olioa eta ura, eguna eta gaua, nahasezina nahasi nahi izatea da.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 94. orr.

2 beste bat-tzat ezin har daitekeena. ik nahastezin.

Hasperen egin nuen, burgesia apalaren kutsu nahasezina zerion harreragela haren apainketari erreparatuta.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 30. orr.


nahasgabe (orobat nahas gabe) 1 izond nahasi ez dena.

Zientziaren askatasun akademikoak eskatzen du balioespen etiko edo erlijiosoetatik menpegabea izatea; hein berean, ordea, interes politikoekin nahasgabea eta halakoetatik independente jardutea.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 78. orr.

2 nahasketarik ez duena.

Arimak birjina behar du izan, garbia eta nahasgabea.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 40. orr.

Arraza garbi eta nahas gabearen haizejoak maiz ridikulizatu ukan ditugu.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 77. orr.

3 (adizlagun gisa)

Jainkoaren sumin-ardoa edan beharko du, haren zigor-kopan nahasgabe garbi prestatua dagoena.  Elizen arteko biblia   Ap 14,10


nahasgai iz nahasturetarako gaia.

Alde batean lurrezko ontzi batzuk, koadroetan erabili beharreko pinturen egin ahal izaiteko, hautsak, pigmentoak eta olioa nahasgai eta osagai; bertzean pintzelak, ikatz-ziriak, ganibeta, eta bertzelako tresnak, hiru argimutil eta kandela batzuk ere bai.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 291. orr.


nahasgarri 1 izond nahasarazten duena, nahasbidea, nahasdura edo nahasmendua sortzen duena.

Keinu eta hitz nahasgarri haiek zelan interpretatu behar ote nituen galdetu diot neure buruari.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 130. orr.

Esaldi nahasgarriez ari gara, adiera bakarrekoak izan nahi luketenak baina esanahi zalantzagarria bideratzen dutenak.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 227. orr.

Azken txokoko mahaitik, ez ohartuarena egin dut haien begirada nahasgarriei erantzunez.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 91. orr.

Minak min, gutxienez beste neska maite zuela esan izan balit, nik argi ikusiko nuen aurrerantzean nondik nora jo, baina egoera nahasgarri hark galduago utzi ninduen.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 38. orr.

Nork askatuko du korapilo nahasgarri hau?  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 92. orr.

Orduan, linguistikaren aztergaia azalduko zaigu estekadurarik gabeko gauza heteroklitoen pilaketa nahasgarri gisa.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 35. orr.

"Objetivo" horrek badu, gerrakoaz gain, beste adiera bat ere, ikasleei nahasgarri egiten zaiena, subjektibo ez dena baita objektiboa.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 119. orr.

Egoera harrigarri hura -Fuhrmann doktorea dardarka ikustea-, nahasgarriagoa gertatu zitzaion Dembari, mozkorra eta gorrotoa baino.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 194. orr.

Oso nahasgarria gertatzen da hau batzuetan [...] biztanle guztiak zaku berean sartzen baitira askotan ematen diren estatistiketan.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 229. orr.

Lizun usain nahasgarria.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 19. orr.

2 (izan aditzarekin)

Oraindik ez zen oso jokalari ona eta etengabe aholkuak oihukatzen zizkioten, eta hori nahasgarria zen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 180. orr.

Bi begiak lanean jarririk, lanera itzuli zen; baina gero eta garbiago ohartu zen ikusteak ere bazuela beste alde bat: hein handi batean, nahasgarri zitzaion ikusmena, eta, batzuetan, erabat asaldagarri.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 149. orr.

Kontzientzia-bikoizketa hori nahasgarria izan daiteke.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 170. orr.

3 (izen gisa)

Batzuetan zulo inguruan legar xehea, sendabelar bereziak eta beste nahasgarri berezi batzuk ipintzen dituzte sugeak konortegabe uzteko.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 160. orr.

• 4 izond nahas daitekena.

Nahasgarriak eta bateragarriak iruditzen zitzaizkigun Josemaria Iparragirrek arbolari egin zion kantua eta Pablo Picassok bonbardaketari egin zion salaketa koadroa.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 369. orr.


nahasi, nahas, nahasten (702 agerraldi, 174 liburu eta 183 artikulutan; orobat nahastu 870 agerraldi, 182 liburu eta 220 artikulutan) 1 da/du ad gauza desberdinak batu edo elkarrekin jarri. ik nahastekatu.

Danborrak eta turutak jo zituzten, eta soinu ikaragarri horiekin mosketeen tiro zoliak nahasi ziren.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 257. orr.

Bazter hartan, ibai baten ur garden-gardena eta bestearen ur ilunxeagoa nahasi, eta batera isurtzen hasten ziren handik hara.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 124. orr.

Soldaduak gustura nahasten dira jendearekin, eta, Nijni Novgoroden hain zuzen, azokak dirauen bitartean, poliziez gain kosako franko ibiltzen dira zelatan.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 92. orr.

Italiera eta gaztelania nahasten zituen hitz egiterakoan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 177. orr.

Zeren garai guztietan gertatu baita herriak nahasi ohi zirela, haien hizkuntzak nahasi gabe.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 236. orr.

Harridura eta irribarre urduria nahasi ziren ene baitan.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 95. orr.

Kolera gogobetetasunarekin nahasi zitzaion berriro ere, eta bere baitan bortizkeria eta desafiozko desira ilun bat nabaritu zuen.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 204. orr.

Eta beste behin egia eta gezurra nahasi ziren nigan.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 101. orr.

Ai zuek, ardoa edaten nagusi, edariak nahasten txapeldun zaretenok.  Elizen arteko biblia   Is 5,22

Gurin batetik eta bestetik hartzen zuen pixka bat, nahasi egiten zituen, batzuk besteekin zuzentzen, ardoekin egiten den legez.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 320. orr.

Mariaren ametsak eta Mariari buruzko nereak nahasi nituen goiz hartan, bateratuz denak.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 134. orr.

Baina ez gu nahasi bere politikan, inolaz ere ez diot utziko hori egiten.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 233. orr.

Aitaren haurrak tokika emanak, elgarrekin nahasi behar ez balute bezala!  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 65. orr.

Aireportuan ondotik, gure soak, gure irriak, gure kopeta keinuak bizpahirutan nahasi ziren.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 181. orr.

Ez nahastu politika arazo honetan.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 230. orr.

Ez dezagun politikarekin nahastu arazo hau.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 254. orr.

Minbizitze-prozesuak, bada, itxura zenez, nahasi egiten zituen enbrioiaren garapenean lanean ari ziren erregulazio-sistemetariko batzuk.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 84. orr.

Erabil ditzagun, bada, bata edo bestea, nahasi gabe.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 214. orr.

Batera, baina nahasi gabe.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 109. orr.

Traketsenak sagarrak eta legarrak nahastu zituen zuhurtziarik eta zentzurik gabe, eta Euskaldunon Egunkariarena Euskal Herrian gertatu berri diren beste atxiloketen upel berean sartu zuen.· Guti faltan ez dira tiroka nahasi talde nagusikoekin.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 118. orr.

2 ordena galdu edo galarazi. ik nahaspilatu.

Asteburua orduko, hala ere, goitik behera nahasi ziren kontuak.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 52. orr.

Kartak nahasi eta mila eratara elkartzen zituen.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 39. orr.

Stanleyk lagun arteko poker joko bat proposatu zuen, eta kartak nahastu eta tropikoetan egingo zuen bizimodu berriaren gainean hitz egiten zuen bitartean.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 224. orr.

Berdin ziok piezak nahasi badituk, mugimendu guztiak gogoratzen ditiat.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 130. orr.

Ilea nahasi zigun Uil eta bioi bere esku handi kailuz beteekin.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 11. orr.

Esku ahurrarekin ileak nahasi zizkion amultsu.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 182. orr.

Jaitsi eta nahas diezaiegun, bada, hizkuntza, elkar uler ez dezaten.      - 0. orr.

Ezjakintasunak eta tiraniak bakarrik nahas ditzakete hitz eta ideiarik argienak.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 41. orr.

Horiaren gaineko gorri horrek barrenak nahasi zizkidan.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 133. orr.

Arantxa Arruti kartzelan hiltzeko zorian zegoela jakin genuen bertan, eta ikaragarri nahasi zen giroa.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 231. orr.

Horregatik, Babel -hau da, 'Nahasketa'- du hiriak izena, han nahasi baitzuen Jaunak mundu osoko hizkuntza eta handik sakabanatu baitzituen mundu zabalera.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 34. orr.

Goitik behera begiratu dit, neuk nahasi izan banu bezala hiriko ordena edo izurritua banintz baino okerrago.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 152. orr.

Egun hotan, saltsa hori aintzina nahasi da, Frantzia iparraldeko ama familiako gazte batzuk salaketa bat eginik.  Herria   2004-08-12

Zulo beltzek ez dute informazioa irensten, nahasi egiten dute.  Berria - Gaiak   2004-07-23

Adelaren etorrerak, baina, zerbait nahastu zidan barruan.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 27. orr.

Haren izena aipatze hutsak urdaila nahasten dit.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 273. orr.

Burutik hago hi, Paulo! gehiegi ikasteak burua nahastu dik.  Elizen arteko biblia   Eg 26,24

Nahastu egin zela burutik "denbora gehiegi egoten zelako liburu artean".  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 103. orr.

3 gauza bat beste bat-tzat hartu edo harrarazi.

-Nahasi egin naiz.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 66. orr.

-Pertsonaz nahastu omen ditun -esaten du aparatudunak, eguraldia jasotzen ari dela esango lukeen bezain laño.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 135. orr.

Nahasi egin nahi ninduen.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 67. orr.

Ez dakit oroimenak nahastu egiten nauen, baina esango nuke gau hartaz gerokoa izan zela nire bizitzako boladarik ederrena.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 159. orr.

Irakurlea etengabe nahasten saiatu naiz.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 144. orr.

Hala ere, Adelaren jokabideak nahastu egiten ninduen.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 68. orr.

Ez gaitezen nahasi, hemen aldakuntza hitzari eman diogun esanahiarekin.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 105. orr.

Arrazoitu nahi dugunean, definizio faltsuek nahasten gaituzte beti.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 272. orr.

Beste batekin nahasten nauzu...  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 208. orr.

“Ez dira gauzak nahastu behar", esan zuen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 304. orr.

Anitzetan gauza bat bertze batekin nahasten zuen.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 37. orr.

Ez da nahasi behar Hipokrates hori medikuntzaren aitarekin, harako zin hura egin zuenarekin.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 112. orr.

T. Aranzadi eta L. Hoyos arraza eta herria ez nahasten saiatzen dira, arraza zoologian eta herria historian utziz.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 220. orr.

Baina kontuz, haren itxurak ez zaitu nahasi behar: gizon hori dirudien baino hagitzez azkarragoa da.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 100. orr.

Nahasi egin ditu nahita izenak, Carrero eta Correo, ni nahasteko.  Agurtzane Juanena   «Esan gabe neukana», 2003 - 63. orr.

4 (-kin atzizkiaz)

Gazte siberiar bat, nire semearekin nahasi dudana -erantzun zion Marfa Strogoffek-.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 210. orr.

Arrebarekin nahasten duzula uste dut.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 76. orr.

Igual iheslari haietako batekin nahasi naik.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 80. orr.

Bourbon Streeteko zulo ilunenak aise nahas daitezke infernuaren sukurtsalekin.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 154. orr.

Bokalei dagokien ingelesezko front izenlaguna ez dela nahasi behar kontsonanteei bakarrik egozten zaien anterior ezaugarriarekin.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 32. orr.

Maila fonemiko eta morfemikoen arteko loturaren arazoa ez da nahasi behar transkribaketa fonemiko bat irakurtzeko informazio morfologikorik behar ote den galdetzearekin.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 163. orr.

5 (-kin atzizkiaz) norbait, ezkonlaguna ez duen beste norbaitekin haragizko harremanean lotu.

Edozein gaiztakeria egiteko prest dago, gure ezkontza nahastera etorri da.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 268. orr.

Ezkontza-nahasle izendatuko dute eta urdanga deitura ezarriko harekin nahasi denari.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 31. orr.

6 (-kin atzizkiaz) gauza gaitzesgarri batean parte hartu.

Ez nahasi sinesgabeekin: ba al dute zerikusirik elkarrekin zuzenbideak eta gaiztakeriak? elkar ote daitezke argia eta iluna?  Elizen arteko biblia   2 Ko 6,14

Ez zaitezte berriro nahasi, Salbatzailea ezagutu zenutenean utzitako munduko lizunkeria eta ustelkerietan.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 925. orr.

7 da/du ad barne baretasuna edo argitasuna galdu edo kendu.

Ikusi orduko, burua nahasi bezala zitzaidan.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 102. orr.

-Burua nahasi dit zalaparta honek.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 189. orr.

Telefono deialdi hark, nahitaez, nahasi ninduen.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 147. orr.

Solas horiek barnea nahasi zidaten.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 61. orr.

Nahasi egiten ninduten ideia haiek, ez zidaten lasai pentsatzen uzten.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 115. orr.

Demba isilik geratu zen, nahasi samarra Horvathen irribarre handiosarekin.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 185. orr.

Haren edertasunak burua zertxobait nahasi zidan.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 209. orr.

8 (era burutua izenondo gisa)

Ile nahasi batzuekin, aurpegia zuhail, pilda batzuk soinean, [...].  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 58. orr.

Eguneroko bizitza nahasi honetan.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 123. orr.

Ezingo da ondo neurtu ekintza hori giza harremanen hari nahasi eta aldakorrak ikertu gabe.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 25. orr.

Paulinek oso era nahasian kontatzen zuen afal ondoan katuak hatzak eta aurpegia miazkatzen zizkiola koskik egin gabe.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 136. orr.

ik beherago 10.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Janinari amak jakinarazi zion Gerard, bere lehen maitalea, arbola eta sasi nahasi haietan ezkutatzen zela.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 98. orr.

Mendebaldetik marmar nahasi bat zetorrela iruditu zitzaion.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 228. orr.

Dakidana da, lotsa izigarri batek edo beldur nahasi bitxi batek hartu ninduela!  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 82. orr.

Gizonak irribarre nahasi bat besterik ez zuen egin.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 355. orr.

Baina garai nahasi hauetan deabruarekin ere beharko dugu oheratu.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 304. orr.

Batzuetan harritzen zarete maitemindu nahasi baten ahalkeaz edo asaldatzen zarete haren gainezkaldi suharrez.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 273. orr.

Likido beltz eta uher-nahasi bat.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 241. orr.

Hilabete larri-nahasi gutxi haietan, alferrik saiatu ginen berreraikitzen, birjendeztatzen, azken hogeiurtealdiaren hutsarte historikoa.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 174. orr.

· Denbora askoan isilik egon edo esan beharrekoa gehiegi pentsatu dutenek egin ohi duten bezala hasi omen zen, modu nahasi samarrean eta azkena esan beharrekoa aurrena esanez.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 141. orr.

9 (era burutua hitz elkartuetan bigarren osagai gisa, elkarketak izenondo balioa duela)

Sirok pentsatu zuen neskato ile-nahasi bat ezagutua zuteneko gelaxka grakatsuan aurkituko zuela ostera.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 67. orr.

Argazki bakan eta engainagarriak, betaurrekodun memelo handi ile-nahasi hori eta besarkatzen daukan tuntun potzoloa.  Josu Zabaleta   «Lorategi beldurgarriak» - Michel Quint, 2003 - 23. orr.

Inguratu zitzaion neskatila hari bospasei urteko haur ijito ile-nahasi bat.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 42. orr.

10 (era burutua adizlagun gisa)

Egia esatera, dena nahasi oroitzen dut.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 235. orr.

Ilun egonik ere, maindire, burusi, petrolio-kriseiluak, ontziak, denak nahasi ageri ziren.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 75. orr.

Akusatuak eta konbiktuak nahasi botatzen direlako kobazulo berera.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 85. orr.

Galderak nahasi samar uzten ditu.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 251. orr.

Nerbioak nahasi samar nituela konturatu nintzen eta handik alde egitea erabaki nuen.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 94. orr.

11 (era burutua izen gisa)

Eta ni zerbait gisaz ez arras ene baitan, halako nahasi batean.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 105. orr.

Nahasi pisu batek hartuak zizkidan gogo-bihotzak.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 119. orr.

12 nahasian (orobat nahastuan g.er.) adlag ik nahaste.

Zakartasuna eta goxotasuna noiz bat noiz bestea nahasian zebiltzan.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 229. orr.

Hunkipena eta amorrua sentitu ditu nahasian Gabinek, orain arte ez al zara konturatu?  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 206. orr.

Gerra eta bizitza, nahasian izaten ziren biak...  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 97. orr.

Barrenak nahastutako kasta izango gara gu: nahasian dabilzkigu atsegina eta nazka, edo nazka bete-betea ez bada ere, bai naxka bederen.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 23. orr.

Atseginaren eta oinazearen negar-malkoak ziren, nahasian.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 75. orr.

Han daude haitz-krabelinak, orri moreak tarteka, orri txuriak besteka, nahasian.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 77. orr.

Bazter batean, arropekin nahasian, argazki-makina.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 195. orr.

Botilak eta beira zatiak ere bai zur hondakinekin nahasian.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 76. orr.

Atea itxi zuen eta bere zotinak zabaldu, euriarekin nahasian entzuten jarraitu baitziren.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 35. orr.

Maila profesionalean, aldiz, sentsazio onak sentsazio ez hain positiboekin nahastuan dauzkat.  Berria - Kirola   2004-08-27

Bibliaren lehen kapitulu hauetan tradizio desberdinak suma daitezke, batera eta nahasian emanak -bata bestean txertaturik, alegia-.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 13. orr.

13 bazterrak nahasi nahasmendua sortu.

Egunkariko bulego guztietan barregarri gelditzeraino bazterrak nahasi ondoan, harendako bigarren kontratua erdiestea kostatu zitzaidan doia.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 111. orr.

Ez dezatela zuetako inor zigortu hiltzaile, lapur edo gaizkile izateagatik, edo bazterrak nahasten ibiltzeagatik.  Elizen arteko biblia   1 P 4,15

Bortizkeria politikoak bazterrak nahasten dituenean, neurri polizialak hartzen ditu Estatuak.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 92. orr.

Jan eta lo eta bazterrak nahastu.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 343. orr.

Amaiak, berriz, kontuz ibiltzeko eskatu zidan, berak ez zituela inola ere bazterrak nahastu nahi.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 141. orr.

14 nahasi-mahasi iz ik nahas 3.

Errogazioneko proosioneak ez dira gehiago egiten bainan aurtengo nahasi mahasi haundiek inguramenaren kontra ereman dituzte nere gogoetak gai huntara.  Herria   2001-05-24

Harryk ez zuen Ronekin edo Hermionerekin hitz egiteko aukerarik izan irteerako nahasi-mahasi hartan.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 61. orr.

15 nahasi-mahasian adlag ik nahas 5.

Gizon-ahotsak entzun ziren nahasi-mahasian, gero isilune bat eta, bat-batean, aizkora baten txistu-hotsa eta danbateko garbia.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 268. orr.

16 nahasi-nahasi izond oso nahasia.

Kokospeko bizarra nahasi-nahasia zuela eta begitarte zabal egokia logurez guztiz zurbil.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 40. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

amets nahasi (4); bazterrak nahasi (7); bizitza nahasi (4); burua nahasi (9); egoera nahasi (8); ezagutza nahasi (3); garai nahasi (9); gauzak nahasi (4); gertakari nahasi (3); giro nahasi (11); giro nahasi horretan (3); ideia nahasi (5); ideia nahasi bat (4); ile nahasi (7); ixtorio nahasi (5); jokoa nahasi (3); kontu nahasi (3); mundu nahasi (6); mundu nahasi huntan (3)

nahasi antzean (3); nahasi da (5); nahasi dira (8); nahasi ditu (8); nahasi ditut (3); nahasi dituzte (5); nahasi du (3); nahasi dute (3); nahasi eta murriztailea (3); nahasi mahasi (3); nahasi ninduen (5); nahasi samar (9); nahasi samarra (11); nahasi samarra izan (5); nahasi samarrak (4); nahasi zen (13); nahasi zidan (3); nahasi ziren (16); nahasi zituen (8); nahasi zitzaion (4); nahasi zuen (5)

solas nahasi (4); uda nahasi (3); ura nahasi (3); urte nahasi (5); urte nahasi haietan (3); zurrumurru nahasi (3)

arras nahasia (3); arrunt nahasia (5); aski nahasia (6); bizarra nahasia (3); burutik nahasia (9); egoera nahasia (9); eguraldi nahasia (3); erabat nahasia (7); giro nahasia (20); giroa nahasia (3); ile nahasia (5); ilea nahasia (3); ixtorio nahasia (5); joko nahasia (6)

nahasia zegoen (8)

oso nahasia (12); uda nahasia (8)

gero eta nahasiago (6)

aldi nahasiak (3); arras nahasiak (5); arrunt nahasiak (5); aski nahasiak (3); bazterrak nahasiak ziren (3); berri nahasiak (3); egoera politiko nahasiak (3); hitz nahasiak (3); ideia nahasiak (8); ile nahasiak (4); informazio nahasiak (3)

nahasiak daude (6)

oso nahasiak (5)

dena nahasian (3); denak nahasian (15); era nahasian (9); giro nahasian (5); modu nahasian (7)

ur nahasietan (3)

apur bat nahasirik (3); burua nahasirik (4); erabat nahasirik (6); gogoa nahasirik (3); guztiz nahasirik (6); ileak nahasirik (3); nahasirik ageri (6); nahasirik ageri ziren (3); nahasirik egon (4); nahasirik nengoen (3); nahasirik sentitzen (3); nahasirik utzi (3); nahasirik zegoen (4); nahasirik zeuden (4); zeharo nahasirik (3)

auzian nahasita (4); burutik nahasita (9); erabat nahasita (6); nahasita agertzen (3); nahasita dago (4); nahasita nengoen (3); nahasita utzi (3); nahasita zegoen (3); nahiko nahasita (3)

elkarrekin nahasiz (3)

artile nahasizko (3)

bazterrak nahastea (4); burua nahastea (4); gauzak nahastea (3); ordena publikoa nahastea (3)

bazterrak nahasteko (7); elkarrekin nahasteko (4); jendea nahasteko (3); nahasteko arriskua (4); nahasteko aukera (5); nahasteko eskatu (12); nahasteko joera (15); nahasteko kontu (3); nahasteko modukoa (4)

airea nahasten (3); aise nahasten (3); bazterrak nahasten (44); burua nahasten (6); burutik nahasten (4); doinuak nahasten (3); elkarrekin nahasten (6); elkarren artean nahasten (3); erabat nahasten (3); erraz nahasten (6); errealitatea nahasten (3); etengabe nahasten (5); gauza asko nahasten (4); gauzak nahasten (16); gauzak nahasten ari (5); gaztelania nahasten (3); giroa nahasten (5); hitzak nahasten (3); jendea nahasten (3); joko guzia nahasten (3); kaka nahasten (3); kartak nahasten (4); maiz nahasten (3)

politika nahasten (3); sekula nahasten (3); tantak nahasten (3); tripak nahasten (3); ugari nahasten (4); ura nahasten (3); urdaila nahasten (3); usainarekin nahasten (3)

askotan nahastu (4); bazterrak nahastu (9); burua nahastu (19); burutik nahastu (4); erabat nahastu (6); ez nahastu gauzak (3); gauzak nahastu (13); geneak nahastu (4); guztiz nahastu (3)

nahastu da (6); nahastu dira (15); nahastu ditu (15); nahastu ditut (4); nahastu du (3); nahastu dute (3); nahastu duzu (3); nahastu gabea (3); nahastu nintzen (4); nahastu samar (4); nahastu samarturik (4); nahastu zen (38); nahastu zion (5); nahastu zioten (3); nahastu ziren (24); nahastu zirenean (3); nahastu zituen (18); nahastu zituzten (6); nahastu zitzaidan (4); nahastu zitzaion (3); nahastu zitzaizkion (6); nahastu zizkion (3); nahastu zuen (13); nahastu zuen gizona (5); nahastu zuten (9); urdaila nahastu (3); uretan nahastu (3)

burua nahastua (4)

bazter guztiak nahastuko (3)

burua nahasturik (5); dena nahasturik (3); erabat nahasturik (5); nahasturik daude (3); nahasturik zegoen (5)

burua nahastuta (7); burutik nahastuta (8); erabat nahastuta (7); guztiz nahastuta (3); nahastuta dago (10); nahastuta daude (9); nahastuta egon (5); nahastuta egotea (4); nahastuta geratu (7); nahastuta geratu nintzen (3); nahastuta ibili (7); nahastuta nago (4); nahastuta nengoen (5); nahastuta sentitzen (3); nahastuta utzi (4); nahastuta zaude (3); nahastuta zegoen (4); nahastuta zeuden (5); oso nahastuta (7); oso nahastuta zegoen (3); pixka bat nahastuta (4); zeharo nahastuta (4)


nahasiagotu, nahasiago(tu), nahasiagotzen da/du ad nahasiago bihurtu.

Komunera jo nuen lasterka, oka egitera, baina gantxigorren usainak are nahasiagotu zuen nire urdaila.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 43. orr.

Zoritxarrez, kronika honek ez du korapiloa askatuko, aitzitik, mataza nahasiagotuko du.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 153. orr.


nahasialdi (orobat nahasaldi) iz aldi nahasia. ik nahastaldi.

Atzoko egun osoa orobat izan zen ekaitztsua, nahasialdi izugarrietan eta ahuleziazko lozorroetan emana, eta azken horietan du soilik atseden zerbait hartzen eta ematen.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 472. orr.

Egun osoa igaro nuen barrutik oso goibeltsu, eta nahasaldi hartan ahal bezala egiten nizun otoitz, ene mina senda zenezan.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 240. orr.


nahasidun izlag nahasiko.

Nire aurrean ile nahasidun atso zahar bat zihoan, eta gizon gazte eta txiki baten azalpenak entzuten nituen: "Egin esandakoa, amatxo, laster ikusiko dugu elkar.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 87. orr.


nahasiki adlag era nahasian.

Zeren, irudikapen bat ideia bat da, giza Gorputzaren presenteko egoera gehiago adierazten duena, kanpoko gorputzaren izaera baino, ez ordea bereiziki, jakina, nahasiki baizik.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 391. orr.

Lehenengoak, azalpen-judizioak, bigarrenak, hedapen-judizioak dei daitezke, zeren haiek predikatuaren bitartez ez baitiote ezer gehitzen subjektuari, baizik eta analisiari esker subjektuaren adigaia jadanik bertan pentsatuta dauden (nahasiki bada ere) azpi-adigaietan xehetzen baitute.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 34. orr.


nahaskeria iz nahaste gaitzesgarria; bazterrak nahastea.

Ezkontzen ez bazen, Andresek bazuen amore ematea, eta herriko galduekin Urliaren edo Berendiarenera joan, bizimodu lizuneko emakumeak Erdi Aroko burdeletan bezala bizi ziren bi kale haietara; baina nahaskeria hori mingarria zen bere harrotasunarentzat.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 232. orr.

Nahaskerian dabiltza zenbait jende gazte.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 76. orr.

Beharko dituzte oraino zaintzaleak, beti gehiago, nahaskeriarik gabe joan diten irakiarren boz horiek.  Herria   2004-10-14

Hil egingo naiz zure lur-sailak behar bezala gobernatzen ez badituzu eta nahaskeria eta txirotasuna nagusitzen direla ikusten badut.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 458. orr.

Iraultzak ekarri politika aldakuntzetaz eta nahaskerietaz baliatu ziren Aldudarrak jakinarazteko nahi zutela Baigorri lurraldeari uko egin eta beren independentzia hartu.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 67. orr.

Aroa baizik ez balitz hoin nahasia! bainan bada zorigaitzez beste nahaskeriarik uda huntan! sukarra emaiten duten nahaskeria pisu horietarik ere ba berdin...  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 26. orr.

Lehen bezala, hango nahaskeria lardatsak nonahi erakusten zuen bere irudi zantarra.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 478. orr.


nahasketa 1 iz nahastea, gauza desberdinak batzea.

Hiru kolore funtsezkoen nahasketa desberdinen bitartez edozein kolore sor zitekeela erakusten zuen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 43. orr.

Testuaren mamia nahasketa handi bat da: kristautasuna, taoismoa, naturismoa, kidetasun kastrensea, Kung-Fu telesaileko esaldiak... dena sartzen da.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 94. orr.

Bien arteko nahasketa lehergarria gertatzen da.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 256. orr.

Laudanoz, zikutaz eta azido askorbikoz osatutako nahasketa bitxi bat.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 166. orr.

Itxura denez, substantzia horiek, nahasketari eransten bazaizkio, lurrina hobetzen dute.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 138. orr.

Infekzioa izan den lekuan agertzen den zornea, [...] granulozitoz, hildako bakterioz eta kaltetutako ehun hondarrez osaturiko nahasketa bat da.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 160. orr.

Begirada arrotz samarra zeukan: mirespen, errespetu eta gorrotoaren nahasketa.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 376. orr.

Horregatik, Babel -hau da, "Nahasketa"-, eman zioten izen, han nahasi baitzuen Jaunak mundu osoko hizkuntza eta handik sakabanatu baitzituen mundu zabalera.  Elizen arteko biblia   Has 11,9

Ezpainetatik zerion listu eta odolaren nahasketan disolbaturiko azken borondate, azken hitz, azken esaldirik ba ote zen.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 123. orr.

Iruditzen zait ez dudala egin, baina honetan nahasketa sentitzen dut, alegia, baietz ala ezetz uste horretan.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 199. orr.

2 gauza bat beste bat-tzat hartzea.

Nahasketa gertatu da hazkunde eta garapen terminoen artean, eta garapenaren dimentsio integrala desitxuratu egin da.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 40. orr.

Ez dakit nondik nora sortuko zen nahasketa.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 160. orr.

Jakina da ekonomilarien hitz egiteko modu ilun kriptikoak nolako nahasketa handia sortu ohi duen entzuleengan.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 24. orr.

Psikologoarengana joan naizenean, ez dakit ba zer-nolako nahasketa izan den, baina egongelan batera egokitu gara beste mutil bat eta biok, biok ordu berean sartzeko asmoz nonbait.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 235. orr.

Nahasketa saihesteko, analitikotasunaren nozio eraldatu sinpleena Gottlob Frege-k aurkeztu zuena da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 111. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Nahasketa mota hauek bereizi ohi dira: [...].  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 27. orr.

Hirugarren arauaren guztiz kontrakoa lehorraldia deitzen dut, hala nola arimaren ilunpea, gogo-nahastea, gai purtzil eta lurkoietarako lera, zenbait nahasketa-tentaldiren ezinegona, fede-ezaren dardarizoa.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 187. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa, elkarketak izenondo balioa duela)

Zenbait Silogismo nahasketa-eragingarriren eleketa mordoilo mamituak sartuz ahozkotasun oparoaz.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 320. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Arrain eta haragi nahasketa bat usaintzen ari zen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 334. orr.

Erritmo eta doinu nahasketa sailkaezina atondu dute beren lehenengo diskoan.  Berria - Kultura   2004-06-15

Kolore nahasketa bizia osatuz, beltz, urdin, berde, gorri, txuri...  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 12. orr.

Sandrak kontatu zidanez, Ertzaintzaren analisien arabera kola, disolbente, pintura plastiko eta lokatz-nahasketa bat omen zen.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 23. orr.

Ziur asko denok kanporatuko dugu geure usain-nahasketa ezaugarria.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 145. orr.

Oraingoan ez zegoen aurrekoetako zarata nahasketa, ia jende guztiak batera egiten baitzuen oihu eta txalo.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 156. orr.

Balore-nahasketa, esker ona baztertzea, arimen kutsadura, sexu-perbertsioak, ezkon-desordenak, adulterioa eta lizunkeriak.  Elizen arteko biblia   Jkd 14,26

Sentimendu-nahasketa hartan borrokan.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 205. orr.

6 ipar nahasmendua.

Gizakiek ordena nahiago dute nahasketa baino.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 115. orr.

Joko berri horrekin izanen dela oraino nahasketa frango eta ondotik saltsa ederrik, denen buru zernahi xuxenketa egiteko...  Herria   2004-11-11

Sekulako nahasketa sortu da orduan, haren ondorioz lehen ministroak erabaki du berak aurkeztuko zuela legea eta ez Hezkuntza ministroak.  Herria   2004-02-05

Badute bost urte gerla-nahasketak ezagutzen dituztela han edo hemen. gerlako egun ilunak eta nahasketak zirela medio.  Herria   2004-06-17

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bien arteko nahasketa (6); bien nahasketa (4); estilo nahasketa (5); nahasketa antzeko (3); nahasketa bitxi (3); nahasketa egin (3); nahasketa gisa (3); nahasketa handia (5); nahasketa handia dago (3); nahasketa handiagoa (3); nahasketa izan (5); nahasketa sortu (3); nahasketa sortzeko (4)

nahasketak egiteko (3)


nahaski1 1 iz janari bat arrautza irabiatuekin nahasirik prestazen den jakia.

Merendatzeko, gogoan dudan baratxuri freskoen nahaskirik goxoena prestatu zuen.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 26. orr.

Nahaski janezina benetan.  Berria - Euskal Herria   2004-11-17

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Presaka prestatutako bazkaria egin ondoren -tomate-zopa, arrautza nahaskia eta salami ogitartekoak-, Lucy eta biok erosketak egitera atera ginen.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 161. orr.

Entsalada, perretxiko nahaskia, itsas-zapoa eta mamia.  Berria - Kirola   2004-06-16

Onddo nahaski beroaren arrastoa oraindik ahoan, Damian, aulkia atzerantz botata, zutitu egin da.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 170. orr.

3 irud/hed

Bada burtsan, inbertsiogileei purearen ordez nahaskia ematea txarretsi behar da.  Berria - Ekonomia   2006-02-15

4 nahasketa.

Botikariaren eskuz nahaskiak prestatu ondoren.  Elizen arteko biblia   Si 38,8

Zapore garratza zuen, ikatz aire, odolaren eta asfaltoaren nahaskiak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 317. orr.

Jimmy itsumustuka hasi zen euliaren bila bi atzamarrez, eta behin harrapatu zuenean, erpuruaren eta erakuslearen artean zanpatu zuen, nahaski gris bihurtzeraino.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 143. orr.


nahaski2 adlag nahasirik, nahaste.

Ongia eta gaizkia nahaski ematen dira historian; are, bata bestearen aita eta umea dira elkarrekiko.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 31. orr.

Arraza eta nazioa berbak Ortegarengan nahaski irakurtzen ditugu.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 181. orr.

Zientzia eta bere iritzi etiko-politikoak nahaski transmititzea ere amarru egitea litzateke: bera zientzian baita aditua eta autoritatea, balioetan edo etikan ez.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 78. orr.


nahaski3 ik saski.

nahaskila iz nahasketa.

Egile baten izenak berdin-berdin adierazten al du bere izenarekin argitaratu duen testu bat edo goitizen batekin aurkeztu duena edo bera hil ondoren aurkitu dena, zirriborro modura edo ohar nahaskila besterik ez den ohar-liburua?  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 30. orr.


nahaskilo iz adkor nashate-borrastea, nahasketa.

Horrezaz gainera, hil-eta-biziko zernahi eratako nahaskiloak ditugu, noiznahi agintzen edo saltzen zaizkigunak.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 140. orr.


nahaskin iz janari nahaskia.

Bazkaria edo, ahora eramatera gindoazen ahi gisako nahaskin nazkagarri hura.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 131. orr.


nahaskor izond nahasia.

Bawtryko uhalgilearen kasuan Oliver Cromwel izan zen itzal babesletik iluntasun nahaskor bilakatu zen indar eragilea.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 214. orr.

Ortzian zeharreko eguzkiaren itzul-ibil ugarietan, piztien era nahaskorrean arrastatu zuten bizia.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 359. orr.


nahasle 1 izond nahasten duena. ik nahasgarri.

Funts paradoxikoa [...] eta enigmatikoa (inkontziente ere baita), nahaslea eta traumatikoa batzuetan.  Berria - Harian   2006-05-06

2 aipatzen dena nahasten duen pertsona.

Bestetik aldiz Francis Carricart zuten, karta nahasle ona.  Herria   2002-10-10

Baina gero Jim maitemindu egin zen soinu-nahasletako lankide Martha Ives-ekin, eta hor amaitu zen guztia.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 283. orr.

3 nahasmendua sortzen duen pertsona. ik nahastaile 2.

Agitadore edo nahaslea -gogoratzen ari nintzen-, finantzaria, herriko batzordeko partaidea, asaldaria, armadaren izen onaren zikintzailea, milizianoa, salataria, medikua frontean, propaganda zabaltzaile zorrotza eta zinikoa...  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 183. orr.

Legegabeak bilatu eta pertsegitu egin zituen eta herriaren nahasleei su eman.  Elizen arteko biblia   1 M 3,5

Han, istiluen arrazoiak hobeto ezagutu ondoren, ez zuen nahasleengana jo, Aita santu Honoriorengana baino.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1121. orr.

Aldiz Inglaterran ere ez dira batere fida, holako nahasle batzuen beldurrean dira Eguberriko egun horiek hurbiltzeari. "Eliztar" diodanean, hona Jaungoikoarengandik hurbil egotera etortzen diren gizon-emakume prestuei buruz ari naiz, eta ez inola ere beraien prestakuntza militarraren erakustaldia egitera etortzen diren herri-nahasleei buruz.  Herria   2003-12-04

Kulpa gurea da utzi egiten dizugulako kale-nahasle horiek bezala janzten.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 26. orr.

· Ezkontza-nahasle izendatuko dute eta urdanga deitura ezarriko harekin nahasi denari.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 31. orr.

4 (izenondo gisa)

Baina petrolioaren prezioa gorantz bultzatzen duten beste elementu «nahasle» batzuk bere horretan daude.  Berria - Ekonomia   2004-08-18

1.200 xihita badituela irakiar poliziak arrastatuak dio Allaoui kargudun berriak eta ere 300 hil badituztela jadanik amerikanoen laguntzarekin hilak kargudun berrietara bildu nahi ukan ez dutenak, oraiko buruzagiek diotelarik ez dutela holako kontrario nahaslerik onetsiko beren lurrean.  Herria   2004-08-12

5 bazter-nahasle ik nahastekari.

Frankismoaren azken urteetan, gure auzoa ideologien eltze eta egosleku bihurtu zen; inondik ere, inguruetako herri zein auzoetako bazter-nahasleei txoko egokia iruditu zitzaien gurea, non zer suma ibiltzeko.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 56. orr.

Ezta burutik pasa ere horrelako txorakerietan sartzea! bestela ere nahiko beldur ematen didazu hor Frantzian horrenbeste gorri eta bazter-nahasleren artean.  Berria - Kultura   2004-10-23

Bazter nahasle multxo bat zela ari desmasia egiten eta heieri behar zela gogor egin.  Herria   2001-08-02

Polizia batek gizatxarren eta bazter-nahasleen aurrean amore ematea ere...  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 48. orr.

Eta, han zeukatean, kondenen agiritegian, nire bazter-nahasle aurrekaria; "bazter-nahasle matxinoa", Hanleyk deitu zidanez.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 184. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bazter nahasle (17)

bazter nahaslea (3); soinu nahaslea (3)

bazter nahasleak (4)


nahasmahas ik nahas 2.

nahasmakeria iz nahas-mahas gaitzesgarria.

Ni xarmatzeko nahasmakeria ez badu behintzat, ez zen Xegamaren heriotza deitoragarria bakarrik izan, oker nengoen, gure Oteiza bihurtu zuena mendekari.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 210. orr.


nahasmen (297 agerraldi, 82 liburu eta 112 artikulutan) 1 iz gogoa nahastea; gogoa nahasirik dagoenaren egoera.

Wooden aurpegian nahasmenaren ordez alaitasuna agertu zen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 138. orr.

Gero zorabio hura etorri zen, nahasmen hura, ur loditan bezala barreiatuz joatea, eta argien jirabira.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 104. orr.

Nahasmen ezti batek lausotzen dizkio ganberan dauden gauzen inguruak.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 299. orr.

Erorikoaren nahasmenean, ez nuen berehala antzeman xehetasun harrigarri samar bat, baina, segundo batzuk geroago, eta lurrean erorita nengoela oraindik, nire arreta erakarri zuen.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 102. orr.

Tratu txarrak, nagusikeriaren adierazpena baino gehiago, ahultasunaren, beldurraren, nahasmenaren eta segurtasun faltaren adierazpena direla esango nuke nik.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 281. orr.

Zoramenaren edo eromenaren eta nahasmenaren adierazle ere bada hego haizea edo haize hegoa.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 140. orr.

Beldurra eta nahasmena gainditzeko, gure burmuinak egoera hori irudikatzen du, amets egiten hasten da.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 162. orr.

Gero, ohikoa ez zuen erreakzio bat atera zitzaion, barruko nahasmena erakutsiz hitz egin baitzuen: [...].  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 67. orr.

Nire buruko nahasmenari aurre egin ezinik,ostatuan karta jokoan ziharduten batzuei begiratu nien.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 327. orr.

Buruko nahasmenen bat dago sarritan suizidioen atzean...  Berria - Gaiak   2006-03-03

Horri buruz taxilariak esan zuen berentzat nahasmena zela hainbeste aldaketa; hobe litzatekeela, New Yorken egiten omen zuten bezala, kaleak zenbaki bidez izendatzea.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 31. orr.

2 ordena- edo argitasun-falta dagoen nahaspila. ik nahasmendu 3.

Gauzen nahasmenak berak traba egiten dit oro ikusteko eta ziur erantzuteko, hainbeste estalkitan bilduta zerbait ezkutatzen ez ote zaidan beldur bainaiz, nire adimenak argitu ezineko zerbait, alegia.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 188. orr.

Nahasmena ez da erabat desegin.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 465. orr.

Nahasmen handikoak izan ziren lehenengo egunen ostean, guztiz argi ikusi ahal izan zen moduan, guda, izatez, faxistek eta Ardatzeko indarrek Espainiako erakunde demokratikoen aurka sortua zen.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 105. orr.

Bijil herrian nahasmen izugarria zegoen.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 52. orr.

Barruan zarata eta nahasmena dago, eta minutu batzuen ostean -adi ondo!- bilatzaileen garaipen oihu burrunbatsuak, helburua lortu duten seinale.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 162. orr.

Labur esanda: alde guztietan entzuten ditut zurrumurruak, esanez aldaketa hurbilak datozela, eragozpenak, nahasmena, asaldura, istiluak eta arazoak.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 231. orr.

Herrien nahasteak hizkuntzen arteko lehia eta nahasmenera eramaten du; hauetako batzuk "lingue franche" gisa barreiatzen dira, eta kasu guztietan haien hedapenak nolabaiteko endekatzea ekartzen du.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 440. orr.

Arrazoirik gabe nahasmena eta asaldura eragin nahi dutela salatu du Lopez Aguilarrek.  Berria - Euskal Herria   2006-01-17

3 nahasmendua.

Produktu eta sintoma ziren, ez hazkunde naturalarenak, baizik eta atzerriko Mendebalde modernoarekin talka egitean euren gizarteek izandako nahasmenarenak.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 215. orr.

Nahasmenak iraun zuen bitartean, Caracasko hedabide ia guztiak kolpisten esku zeuden.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 40. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Nahasmen segundo batzuk izan ditu autostopistak, baina berehala abiatu da, bizkar-zorroa hartuta, kamioia dagoen lekura.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 43. orr.

Sinetsi ezina, amorrua, beldurra eta kulpa sentimenduak, hori denori harridura eta nahasmen sentipenez josita agertzen da; zer gertatzen ari den ulertu ezina.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 77. orr.

Nahasmen-garaia, baina biltzeko eskubidea eta nork bere iritzia defendatzeko askatasuna behintzat bazeudena.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 64. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Bere buru-nahasmenean hor du hiltzen ezkutuan zegoen agure gaixoa.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 157. orr.

Orriaren gudu-nahasmenean hantxe zebiltzan Hiru den eta Bat den Jainkoa, Irlandako jainkoki paganoak eta handik ehunka urteetara, Aro Nagusiaren hasieran, borrokatuko zirenak.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 229. orr.

Familia-nahasmen horiek gorabehera, eta ama berak hogeita hiru urte besterik ez zuela hil zitzaion arren, sekula ez nuen zalantzarik izan Tomek aurrera egingo zuela mundu honetan.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 26. orr.

Gaur egun, genetistek eta medikuek arrastoa segitzen diete ondaretasun-nahasmenen batean inplikatutzat jotzen dituzten geneei.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 131. orr.

Ez baitziren guztiak hizkuntza berean mintzo, eta inork ez baitzekien nirea, eta hitz-nahasmen handia baitzebilen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 128. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

nahasmen handia (13); nahasmen handia sortu (5); nahasmen handiagoa (3)

nahasmena eragin (4); nahasmena eragiten (6); nahasmena sortu (9); nahasmena sortzea (5); nahasmena sortzeko (3); nahasmena sortzen (10); nahasmena sortzen du (4); nahasmena zen nagusi (5)

nahasmenaren erdian (4)


nahasmendu (329 agerraldi, 94 liburu eta 71 artikulutan) 1 iz gizarte bakearen edo orekaren nahastea eta horren ondoriozko egoera.

Genova Italiako hirian G8 delako bilkuraren karietarat gertatu nahasmenduen ondorioak dira orai ageri herri hortan.  Herria   2001-08-09

Nahasmendu izugarria zegoen hirian, lantegietatik hasi eta bulegoetaraino, dendetatik plazetara.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 62. orr.

Egun bat osoa iraun dute piztu dituzten nahasmenduek.  Herria   2001-05-10

Manifestaldi hori bururatzean, izan zen zalaparta eta nahasmendu.  Herria   2001-10-25

Jainkoak bakea maite baitu eta ez nahasmendua.  Elizen arteko biblia   1 Ko 14,33

Aldi hartan ez zen bake segururik batetik bestera ibiltzeko, lurralde haietako jende artean nahasmendu handiak baitziren.  Elizen arteko biblia   2 Kro 15,5

Foruzaingoak agintearen aurkako atentatua eta nahasmendu publikoa delitua leporatu dio.  Berria - Ekonomia   2006-04-13

Kantonamenduko jendarmeak nahasmendu haietara hurbiltzen ziren bakanetan, [...].  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 119. orr.

Hiri hortan, nahasmendu asko izana zen gau guzian.  Herria   2001-08-09

Denek ikusten ere bazterrak inarrosaldi bat ederra hartu duela ainitz hiritan izan diren nahasmendu horiekin.  Herria   2005-11-24

Nahasmendu handiko garaiak ziren Iparraldean.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 58. orr.

Dena gerla eta nahasmendu.  Herria   2004-12-30

Eguerdi aitzin semearen etxean izango zen eta karrikako nahasmenduek ez zioten arratsaldearen bakea trabatuko.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 55. orr.

2 zerbaiten, eta bereziki gorputzaren organoren baten, aritzeko eran gertatzen den aldaketa edo nahastea.

Garuneko beste alde batzuetako lesioek beste nahasmendu batzuk sor ditzakete sentimen nahiz mugimenean, mintzamenean nahiz pertzepzio-, ezagumen- edo oroimen-funtzio espezifikoetan.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 71. orr.

Gaitz hori metabolismoaren nahasmendu bat da.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 134. orr.

Nahasmendu psikikoren batek sortua izan behar baitu nahi horrek.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 247. orr.

Portaeraren nahasmendu arinak, sexu arazoak eta aberrazioak, sugestio eta hipnosi kontuak.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 50. orr.

Autismoak, garapenaren nahasmendua izanik, gero eta indar gutxiago du adinean aurrera egin ahala, eta norberak ikas dezake harekin hobeto moldatzen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 264. orr.

Forma genetikoa, gaitza duen gizabanakoaren edo familiaren baitan, beste nahasmendu genetiko batzuei loturik ager daiteke, hala nola dislexiari, arreta-faltaren nahasmenduari, nahasmendu obsesibo-konpultsiboei, edo Touretteren sindromeari.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 242. orr.

Nire pentsamenduaren nahasmendu izugarriari diot beldur, batez ere, nire arrazoiari, ihes egiten baitit, estura larri misteriozko, ikusezin batek zirriborraturik, barreiaturik.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 175. orr.

Niretzat glosolalia edo heterofasia edo buru-nahasmendu edo eldarnio itxura gaiztoko hura maldan behera zetorren.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 28. orr.

3 ordena- edo argitasun-falta dagoen nahaspila. ik nahasmen 2.

Frantziak inurritegi abarrakitu baten nahasmendu narrasa erakusten duenean.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 89. orr.

Hirian bazen mugimendu, non-nahitik etorri jendeen nahasmendu etengabea: saltzaile, marinel, jakintsu, aberats, pobre, etorkin, atzerritar...  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 91. orr.

Bitartean, biltzarra nahasmendu hutsa zen: batak hau eta besteak hura oihukatzen zuen, gehienek jakin ere ez baitzekiten zertarako bilduak ziren.  Elizen arteko biblia   Eg 19,32

Herrira sartzeko nahasmenduan elkarrengandik bereiziak ziren.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 111. orr.

Hogeita hamar edo berrogei bat minutu luzez egon ginen hizketan, baina ez genuen ezer garbirik atera nahasmendu eta kezka geroz eta handiagoa izan ezik.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 159. orr.

4 nahasmena.

Galderak nahasmendu handia sortu zion Clauderi.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 295. orr.

Nahasmendua eta asaldura gorabehera, printzesa gazteari ere desioa piztu zitzaion, eta esan gabe doa emakumeen irrika gizasemeena baino bortitzagoa izaten dela.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 127. orr.

Burua nahasmendu hartatik atera eta antolatzeko ahaleginak eginda, martxan jarri nuen automobila, eta aurrera egin genuen Urbieta kalean gora.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 68. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

nahasmendu handia (5)

nahasmendua areagotu (3); nahasmendua zela eta (3)


nahasmendutxo iz adkor nahasmendua.

"Pantaila-efektu" terminoak eragin dezake nahasmendutxo bat, zinema-aretoko pantailaz ari delakoan; eta horrexegatik hobe da horrelako terminorik ez erabili; guk historian garrantzi handia izan duen artikulu bat aipatzeko baizik ez darabilgu hemen.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 164. orr.


nahasmentxo iz adkor nahasmena.

Bero horrek, normalean, goranzka doanez, altuerako aire geruzetan egiten du bere nahasmentxoa.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 277. orr.


nahaspila (orobat nahaspilo g.er. eta nahaspulo g.er.) 1 iz nahasirik dauden gauzen multzoa, nahas-mahasa.

Bazen liburu-denda bat salgai Zazpigarren Etorbidean, Park Slope-n, eta Harryk liburuen negozioaz deus ere jakin ez arren, gustatu egin zitzaion denda, hango zirtzilerien eta zaharkien nahaspilagatik.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 60. orr.

Hamar egunetako egonaldian jantzi zikinak metatu zitzaizkion eta maletan sartu zituen; zerbait behar zuenean hondoan bilatu behar zuen, eta, Kôben erosi eta jaso zituen opariak ere han sartu zituenez gero, nahaspila izugarri hark maleta hainbeste puztu zuen, non ez baitzen ixten.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 76. orr.

Hura zen iskanbila eta ardaila, hura zarata eta nahaspila.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 89. orr.

Nahaspilaren erdian ere, noiznahi egoki daitezke elkarren ondoan bi pieza, puzzlean elkarren ondoan behar dutenak.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 190. orr.

Eta, nahaspilaren erdian, kale garbitzaile pila bat hurbiltzen ari zen bidegurutzearen bukaeratik, lerroan jarrita, erratzei kolpe neurritsuz eragiten zietela.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 62. orr.

Nahitasuna hartu diot neure auzoari, maite dut zurien eta marroien eta beltzen arteko hango nahaspila aldakor hori, atzerriko azentuen koru geruza askotako hori.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 211. orr.

Josurenean une horretan zegoen nahaspilan -anaia aieneka, manta gorriz tindatuetan bildua; anbulantziakoak korridorean, beren trasteria guztia harat-honat zerabiltela; Edurne, histeriak joa, botikin ezdeusa eskuetan-, miraria izan zen haurraren azalpenak ulertu ahal izatea.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 343. orr.

ik beherago 5.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

2 irud/hed

Idazleen eta poeten bizitza gertutik begiratu eta kaos hutsa besterik ez zenuen aurkituko, arauaz besteko salbuespenen nahaspila amaigabea.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 172. orr.

Erabateko nahaspila da dena: odol-isurketa eta hilketa, lapurreta eta iruzurra, ustelkeria, desleialkeria, gizarte-gatazkak, zinausteak.  Elizen arteko biblia   Jkd 14,25

Neskak aurrera egiten zuen, itsumandoka, zarata kirrinkarien nahaspilan zehar.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 196. orr.

Aztertzaile pitagorikoaren plantak egin zituen Ruche jaunak, nahaspilan mintzatuz: [...].  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 140. orr.

Sentimen ugari bilduko ziren orduan beren baitara, nahaspila bizian.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 72. orr.

Elebidun ere ote esanaldi bat euskaraz hasi eta Frantsesez bururatzen duena edo alderantziz Frantsesez abiatu ahapaldia euskaraz bukatzen duena? ez, nahaspila horrek gauza onik ez du.  Herria   2003-08-14

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Liburutxo honek, hasi eta buka etenik gabe irakurtzean, nahaspila-inpresioa egiten du.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 535. orr.

Asteazkenean iritsi zen Donostiara, Tolosatik, Joaquín de Gorrochategui monsiñorea, gorrien basakeriatik askatu berri, hiltzat eman baitzuten Donostia askatu eta aurreneko nahaspila uneetan.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 135. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Baina jendetza nahaspila bat, kontzientzia bakar bat badago, edo lotzen ari bada, ez da jadanik nahaspila.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 157. orr.

Handik minutu batzuetara kale erdian ez zegoen gorputz nahaste bat besterik, borroka nahaspila batean loturik.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 152. orr.

Lorategietako aulki batean eseri naiz, eta ikusi gabe egon naiz begira: harrizko aingerua, zozoak, urmaeleko belaontzi ttikiak, loreen kolore nahaspila...  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 155. orr.

Itxaropen apalagoak behar ditu eduki: soinu-nahaspila horren erditik, nonbaitetik, nahikunde hilezkorraren nota zinezko bakar bat hegaz aterako dela, txori bat bezala.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 274. orr.

5 nahaspilan nahaspilaturik, nahasian.

Bulegoetan eskuizkribu guztiak nahaspilan zeuden, elkargainka, ez zegoelako behar adina apalategi.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 202. orr.

Kaxa dezente pilatu zaizkigu, nahaspilan, eta txukuntzeari ekiten diogunean nondik jo ere ez dakigu.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 18. orr.

Aztertzaile pitagorikoaren plantak egin zituen Ruche jaunak, nahaspilan mintzatuz: [...].  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 140. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

nahaspila ederra (3)


nahaspilatsu izond nahasia, nahaspilaz betea.

Saguzarren aldrak agertu ziren, dozenaka, ehunka agian, ilunabarreko argitan hegaldi nahaspilatsuan.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 184. orr.

Besoa berriz ere murgildu eta karramarro bat atera zuen zalaparta nahaspilatsuz beteriko konpartimentu batetik.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 177. orr.

Ez zen jadanik orro nahaspilatsu bat, kanoikada garbien sail bat baizik.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 241. orr.

Bere filosofiaren labirinto nahaspilatsuetan galduta.  Jenaro Garate   «Gizakia maitagogoa da», 2001 - 53. orr.

Hauteskunde nahaspilatsuak dira datozen hauek, aurrekoak eta haien aurrekoak baino areago agian.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 167. orr.


nahaspilatu, nahaspila(tu), nahaspilatzen (orobat nahaspildu g.er., nahaspulatu g.er. eta nahaspulotu g.er.) 1 du ad nahasi, nahaspila egin.

Haizeak ilea nahaspilatzen zion eta harrotzen.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 19. orr.

Piztitxo sendokotea zen, txima zuri nahaspilatuak zituen eta han-hemenka beltzuneak alboetan.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 50. orr.

Gizon bat mahaiaren gaineko aldizkariak nahaspilatzen ari zen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 144. orr.

Beren urak berehala nahasi ordez, elkarren ondoan doaz bi ibaiok 80 kilometrotan barrena, nahaspilatu gabe. Ahotsak murmur berdin eta bizi batean nahaspilatzen ziren.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 243. orr.

2 irud/hed

Inortxok ere ezer ez ulertzeko moduan nahaspilatu eta korapilatu behar dira gauzak.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 502. orr.

Ruche jaunak, ordea, zeharo nahaspilatua zuen gogoa.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 447. orr.

Auziren bat noiz nahaspilatuko zain daude denak.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 502. orr.

Orain, hori aski ez, eta makur hasitako goiza, zuzendu beharrean, are gehiago nahaspilatuko zelako aierua nuen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 263. orr.

Alabaina, sentimendu bitxi bat nahaspilatu zitzaion ordu arteko bozkarioari eta handinahiari, eta bere baitan egin zuen: "halabeharrak nolatan ekarri dio halako zortea aita-amarik ez duen neskatila bati?".  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 183. orr.

Zeozer argitzen zuela uste izan zuen bakoitzean, nahastea nahaspilatu egiten zitzaiola konturatzen zen.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 186. orr.

Bi gizonak eztabaida gorrian nahaspilatu ziren, gaineratiko familiakideak erakarriz, emaztea eta lau haur, seme bat eta hiru alaba.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 49. orr.

Arrazoi bakarra, arazo hau soluziorik ez duen eztabaida (sasifilosofiko) infinitu batean nahaspilatzeko interesa izan liteke.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 34. orr.

Ez ezazu iker zuretzat ilunegi dena, eta ez azter nahaspilatuegirik dagoena.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 85. orr.

3 nahasi, nahasmendua sortu.

Gure nazioa nahaspilatzen harrapatu dugu gizon hau; enperadoreari zergak ordaintzea galarazten du eta bera Mesias, erregea, dela esaten.  Elizen arteko biblia   Lk 23,2

4 (era burutua izenondo gisa)

Faroen argi-konoan ikusgai: landare zurrun-geldiak eta lur-azaleko erro-multzo nahaspilatuak, erraien gisa distiratzen ari.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 101. orr.

Titiburuak arroxak eta biribilak, pottotta bikaina, ile gorri nahaspilatuek estalia.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 123. orr.

Jimmyk hanka nahaspilatuen artetik aurrera egin zuen, zigarro bat erre nahi baitzuen korridore kulunkari eta ilunaren muturrean.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 410. orr.

Igande arratsalde hartako eguzki-izpiak leihoko farfailezko gortina astunen zirrikituetatik sartu eta alfonbrako arrosa gorrien gainean iraulkatzen ziren, bulego nahaspilatua itzalez eta argiunez betez.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 38. orr.

Baina, esadazu, zer gertatzen da ante portas jarduteko ohitura zahar jator horrekin eta haren historia nahaspilatu bezain kolorez betearekin?  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 98. orr.

Haizeak harroturiko hauts-zirimolak harturik zeukan Norak gogoa, sentimendu eta burutazio nahaspilatuez beterik.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 37. orr.


nahaspilatuki adlag era nahaspilatuan.

Egilea eta Jauna bere sorkariagan seguruago ari dadin, biziki komeni zaio bere indar guztiez baliatuz mugitzea, txarki lehiatua dagoenaren kontrara jartzeko, baldin apika arima hori gauza bati nahaspilatuki lehiaturik eta okerturik badago.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 39. orr.


nahaspilatzaile iz nahaspilatzen duena.

Botilaren sistema errepublikarra da azken batean, guztiz nahaspilatzailea endredamakila barraban.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 98. orr.


nahaspilatze iz nahastea, nahaspila egitea.

Sakabanaketa hauxe bera -bere hutsuneekin, bere urratuekin, bere nahaspilatzeekin, bere gainjartzeekin, bere bateraezintasunekin, bere ordezkatzeekin eta bere aldatzeekin- deskriba daiteke bere singulartasunean gauza bagara zehazteko zer arau berezien arabera eratu diren objektuak, enuntziatuak, kontzeptuak eta aukeraketa teorikoak.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 84. orr.


nahaspildu ik nahaspilatu.

nahaspilo ik nahaspila.

nahaspulatu ik nahaspilatu.

nahaspulo ik nahaspilo.

nahaspulotu ik nahaspilatu.

nahastaile 1 izond nahaslea.

Bazter ezazu zeharo mundu nahastaile eta engainagarri honek bere maitale itsuak kateatzeko erabiltzen duen oro, eta maita ezazu osoki, zure maitez bere burua eman zuen hura.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1201. orr.

Orain, azkenean, libre du Virgilek ez ikustea, ikusmenaren eta espazioaren mundu itsutzaile eta nahastailetik ihes egitea.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 157. orr.

Hamar egun zentzumenen tirabira hura konpontzeko; emozioak, berriz, hain nahastaileak ziren, non ia ez baitzen ausartzen haietaz pentsatzera ere.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 184. orr.

Berriz ere zure mania nahastaile hori; orain ere ariko zara burutazioren bat asmatzen; gauza argi eta begi-bistakoak modu korapilatsuan zuritu behar.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 142. orr.

Halako, bere buruaren berriemaile; horrelako, nire buru aski nahasiaren nahastaile.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 181. orr.

• 2 iz nahasmendua sortzen duen pertsona. ik nahasle 3.

Ez naute alabaina kolektiboan onartu, ez natzaie fidagarri, nahastaile hutsa naiz, edo infiltratua.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 59. orr.

Hemengo sindikatuetako sozialistekin eta nahastaile zoro horiekin...  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 27. orr.

3 bazter-nahastaile bazter-nahaslea.

Hobe da benetako merezimenduak egin dituenari merezitakoa ukatzea, zitalari, maltzurrari edo bazter-nahastaileari emateko arriskua hartzea baino.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 269. orr.

Halakoak Asturias-etik etortzen ziren bazter-nahastaileen erruagatik gertatzen ziren, Langreo-ko eta Gijon-go portuetako sindikalista gorriak, subertsioaren profesionalak, oporra jotzera bortxatzen gintuztenak.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 36. orr.

Egun batean, Baldurri kalte egitea erabaki zuen Loki jainkoak, berez maltzurra eta bazter-nahastailea zelako.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 148. orr.


nahastaldi iz nahasialdia.

Bere bolada osasuntsuetan adierazten zuenez, ezin zion inori egotzi bere noizean behinkako nahastaldi haien errua, eta zentzu horretan barregarriak iruditzen zitzaizkion Freuden teoriak.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 10. orr.


nahastarazi, nahastaraz, nahastarazen du ad nahastatzera behartu. ik nahasarazi.

Maria, bibote grisaxkako jaun hark nola nahastarazi zuen gogoraturik, gorri-gorri egin zen lotsaz, umiliazioz eta desengainuz.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 151. orr.

Gogoeta bihurriek Jainkoarengandik aldentzen dute, eta haren ahalmenak, proban jarriz gero, nahastarazi egiten ditu zentzugabeak.  Elizen arteko biblia   Jkd 1,3

Bere helburua gehiago da kontrario bat apalaraztea: norberaren nagusitasunaren kontrastea aurkeztuz nahastaraztea; norberaren jarreraren duintasuna eta baretasuna erakutsiz harrituta uztea...  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 157. orr.

Enuntziatuak tratatzen ditu eurak harrapatuta dauden metaketaren sendotasunean, enuntziatuek metaketa hori etengabe aldatzen dutelarik, egonezina eragiten diotelarik, nahastarazten dutelarik eta tarteka suntsitzen dutelarik.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 144. orr.

Arkeologiak alderantziz jokatzen du: historiaren pazientziak luzatu dituen hari guztien korapiloak askatzea bilatzen du; ezberdintasunak biderkatzen ditu, komunikazio lerroak nahastarazten ditu, eta saiatzen da zailago egiten batetik besterako iragaiteak.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 193. orr.

Ezin dugu onartu bortxazko edo neurriz kanpoko jarrerarik, zalantzan jartzen baitute Udaltzaingoaren profesionaltasuna eta langile talde hori irizpide politiko jakin batekin nahastarazten baitute, intentzioz nahastu ere.  Berria - Euskal Herria   2004-09-16


nahastatu, nahasta, nahastatzen du ad nahasi.

Nahastatuta bai, ez ordea trabatuta.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 194. orr.


nahastatzaile iz nahaslea.

Ez dut inondik inora ere uste bizkaitarren balizko izaera harro, temati, zital edo bazter-nahastatzailean dagoenik horren arrazoia, oso bestelako gertakarietan baizik.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 67. orr.


nahaste 1 iz gauza desberdinak batzea. ik nahasketa; nahasteka.

Gero 250ºC-ra berotzen genuen bisulfato horregaz azido tartarikozko nahaste bat, hala azido tartarikoa azido pirubiko bihurtuz.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 226. orr.

Mundu ordenatua sortu baino lehen, unibertsoa edo kosmosa eratu aurretik, nahaste izugarri bat zegoen, eta nahaste horri, betiereko elementuez osatuari, kaos deitzen zitzaion.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 205. orr.

Aran ustelen, kontserbagai garratzaren eta arrautza ustelen nahaste baten usaina du gelak.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 229. orr.

Galtzerdi grisak hemen, horiak hor; gorbatak txartelekin, jakak eta trajeak katalogaturik, nahaste nabarmenik ez egiteko.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 29. orr.

Zeren hitzen nahaste merketik ezin etor baitaiteke argitasunik...  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 146. orr.

Gerta litezke, hizkuntza garatuz gero, hizketaren nahaste bitxi eta konplexuak: hitzontzikeriarako joera, kalaka zentzugabea nahiz esaldi eginez betetako hizkera estereotipatua, esate baterako.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 240. orr.

Sentipen aristokratiko eta plebeiozko nahaste ezin eramanezko bat.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 34. orr.

2 norbait, ezkonlaguna ez duen beste norbaitekin haragizko harremanean lotu.

Behinola, herrian agure aberats eta neska batzuen arteko nahaste lizun bat gertatu zen batean, [...].  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 47. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Jantzi-nahaste bitxia zeukan: marradun trajea, gorbata gorrimina, kapa beltz luzea eta purpura-koloreko bota puntadunak.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 219. orr.

Baina ulertezinak ziren margolanak, kolore-nahaste bat begi normalentzat.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 33. orr.

Hots-nahaste eta hizketa-akatsak.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 13. orr.

Jende nahaste itzela zen hangoa, besterik ezin.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 66. orr.

Haren eskuak ezin sexyagoak, egundoko ipurdia zeukan, ez dago hitzik maskulinitate eta feminitate nahaste hura deskribatzeko.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 103. orr.

Horrela ibili ginen, euri-jasaren mendean, aita, ama eta hiruok, bakoitzak eskolako zorro bat eta erosketetarako poltsa bana zeramala, topetaraino gauza nahaste batez beteta.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 34. orr.

4 gauza bat beste bat-tzat hartzea edo harraraztea.

Ni nintzen nahaste haren guztiaren erruduna, eta gaitzetsi egin nuen neure burua Marina errugabeari egindako kalteagatik.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 140. orr.

Horrek ez du esan nahi hori dioena gezurretan ari dela, baina esan beharra dago askotan nahaste handiak daudela orgasmoaren inguruan.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 187. orr.

Hitzez eta terminologiaz ari garela, interesgarri izan liteke eremu honetako ingelesezko hiztegiarekin izan dezakegun nahaste bat aipatzea.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 33. orr.

Egia da polizi arduradun batek titadynerena aipatu ziola Ignacio Astarloa Segurtasunerako idazkariari, eta honek ministroari, baina arratsaldeko bostetarako argitu zen nahaste bat izan zela, Goma 2 Eco zela.  Berria - Harian   2005-03-10

Batasunak «nahaste estrategia bat» ikusten du argitaratutako albistearen atzean: «nahaste estrategia dela uste dugu, eta helburu bakarra dauka: martxoaren 11ren inguruko gezur erraldoia ezkutatzea eta Aznarren gobernuak gertakari horietan izandako erantzukizuna estaltzea», adierazi zuen Batasunak, prentsa oharrean.  Berria - Euskal Herria   2004-07-15

Zazpi minutu geroago, ordea, Gary Nevillek Lyongo Olimpiqueko atzelarien nahaste bat baliatuz sartu zuen lehen gola.  Berria - Kirola   2004-11-24

5 nahasmendua.

Tamalez, hori esateak nahaste pixka bat ekarri du epistemologiara.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 111. orr.

Aldakuntza bi horiek nahaste galanta ekarri zuten euskal ortografiara.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 84. orr.

Orduan filosofia guztia gezur hutsa da, eta arrazoia, berriz, adimenaren nahaste bat.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 153. orr.

Gaitz eskizofrenikoak, nahaste bipolarrak, eta psikosi organikoak.  Berria - Gaiak   2006-03-03

Horrek, ordea, jainkoaren buru-nahaste bat iradokiko luke.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 145. orr.

• 6 adlag nahasirik. ik nahasi 12.

Bi azterketa hauek ezin dira nahaste agertu, baina horrezaz gain, buruz buru ere ezin dira egon.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 60. orr.

Grezian ere, gariarekin nahaste, irindurik erabiltzen omen zuten baba, ogia egiteko.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 55. orr.

Ezin ditugu nonahi eta noiznahi XVI eta XVII. mendeetako hitzak, Zuberoakoak, Erronkarikoak eta Arabakoak, denak nahaste erabili.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 143. orr.

Open uztartuek ere, berezko eta amatur nahaste, berea segitzen.  Herria   2001-04-12

Atzaparra betean hartzen diat jeneroa, zati handi eta txipiak denak nahaste.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 186. orr.

Muker egiten genuen antzokiaren ondotik iragaitean, ez genuen haboro hanka sartuko bertan, halako asperdura bat ematen zigun, ikaraz nahaste.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 47. orr.

7 kaka-nahaste iz

Hik ur garbirik batere atera duk kaka-nahaste horretatik?  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 160. orr.

Hau kaka-nahastea, saltsa handian sartzen ari naiz.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 24. orr.

Kaka-nahastean bakar-bakarrik sartu duk, inoren laguntzarik gabe.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 276. orr.

-Merezi al du -jarraitu zuen Maizak- kaka-nahastea areagotzea hiru mila euro xumeengatik?  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 135. orr.

Lehendik ere nahiko korapilo neukala banekien eta kaka-nahaste berririk ez zitzaidala komeni erabakitzen nuen batzuetan.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 45. orr.

8 nahaste-borraste (orobat nahasteborraste) iz

Indiako hiri handietan trafikoa nahaste-borraste ikaragarria da.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 150. orr.

Nik ere sekulako nahaste-borrastea izan dut gaur.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 94. orr.

A zer nahaste-borrastea datekin!  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 48. orr.

Nire burua nahaste-borraste bat zen.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 122. orr.

Club-eko zuzendaritzak ez zekien zer egin nahaste-borraste hura konpontzekko.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 131. orr.

BBBko hirugarren mailan nahaste-borraste bat zegoen eman beharra: logika apur bat, beste apur bat etika, ezagutzaren teoria pixka bat...  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 97. orr.

Ez zirudien etxean ezer falta zenik, baina paperen nahaste-borrastea kontuan hartuta, ezin zen ezer ziurtatu.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 166. orr.

Hala eraturiko enbrioiak sagu inude batzuen baitan txertatzen; enbrioiak izozten; haiek atzera berotu eta handik urtetara berriro txertatzen, eta horrenbestez belaunaldien nahaste-borraste bat eragiten.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 95. orr.

· Nahaste edo borraste, sentsazionalismo hutseko albisteak zabaltzea.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 48. orr.

Nor da egun elebidun? frantsesa eta euskara nahas-mahas erranezinezko nahaste-borrastean derabiltzana?  Herria   2003-08-14

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

buru nahaste (4); denak nahaste (3); kaka nahaste (6)

nahaste borraste (58); nahaste borraste bat (7); nahaste borraste galanta (3); nahaste borraste handia (6); nahaste borrastea (31); nahaste borrasteak (6); nahaste borrastean (9); nahaste handia (5); nahaste keinua (3)

sekulako nahaste borrastea (4)

kaka nahastea (4); nahastea egotzi (3); nahastea eragin (3); nahastea sortu (3); sekulako nahastea (4)


nahastear adlag nahasteko zorian.

Hargatik behiala iragarritakoaren egiaztatzea mirakulua zen; profetak berak etsitzen hasiak ziren engoitik, zenbatu lau miliar ardi haiek nahastear zeudelako.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 66. orr.


nahasteborraste ik nahaste 8.

nahasteka 1 iz nahastea. ik nahasketa.

Hortaz nahasteka kezkagarria nagusitu zen nire bizitzan.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 137. orr.

Nahasteka polita osatu dugu, eta hori funtsezkoa da.  Berria - Kirola   2004-09-18

-Beraz nahasteka horrek egin du, pixka bat, hizkuntza baten galtzea...  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 67. orr.

Edo berdin arrazoin horien guzien nahasteka batek.  Herria   2001-07-19

• 2 adlag nahasirik, nahaste.

Edalontziko azken tonika tantak edan nituen, horma urtuarekin nahasteka.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 225. orr.

Haguna: zurrunbiloetan urak airearekin nahasteka egiten duen zer zuria.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 159. orr.

Gazteak adinekoekin eta zigor luze batzueri kondenatuak gaztigu ttipi batentzat hor direnekin nahasteka.  Herria   2004-09-23


nahastekamendu iz nahasmena, nahasmendua.

Erregeren gorteetan haur bastartak legezkoekin nahasten dira; halakoetan baizik ez da ezagutu, teilatupe berean, odolen nahastekamenduek kideturiko gisa bereko neska-mutil saldo nabarrik.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 161. orr.

Hauxe desordena eta hauxe nahastekamendua...!  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 149. orr.

Oro zen harrabots eta nahastekamendu.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 274. orr.


nahastekari iz bazter-nahaslea.

Monarkietan lehen tokietara heltzen direnak, maizenik deus ere ez dira, gaizkile kiskil, axpikari girgil eta nahastekari xirtxil batzuk baizik.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 115. orr.

Gartzela hartarat aspaldi kondenatuak izan zirenen nigarrak eta intziriak -gaizkileenak, nahastekarienak eta gainerako jendailarenak- aditu zituela han barruan.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 60. orr.


nahastekatu, nahasteka, nahastekatzen (orobat nahastikatu g.er.) 1 du ad nahastu.

Solairua moketa batek gordetzen zuen, eta arrosetoi bihurriak eta izarrak nahastekatzen ziren haren irudietan.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 90. orr.

Lurra, belar iharra, haize askea, zeru zabala nahastekatzen ziren haren usainean.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 194. orr.

Orokorki, Iparraldean, mezetan bi hizkuntzen nahastekatzeko hautua egin zen.  Herria   2004-04-22

Herrialde askotako musikak trebeki nahastekatuz.  Herria   2005-06-30

Behin baino gehiagotan amestu nuen, atsegina eta izulaborria nahastekaturik, atzipetzen ninduten eguna.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 273. orr.

Ondarlarren hilobiak eta luzaidarrenak nahastekaturik daude, anaitasun haundienean.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 67. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Beltza, nahastekatua, edo Jainkoak daki nolakoa.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 49. orr.


nahasteke adlag nahasi gabe.

Leku hura non ludi osoko leku guztiak baitaude, nahasteke, angelu guztietatik ikusirik.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 166. orr.

Hire agindua duk soil-soilik biziko ene garunaren liburu eskerga horretan, txikikeriokin nahasteke.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 62. orr.

Zerbitzariekin eseri ziren, batzuen eta besteen arteko maila-desberdintasuna erakusteke, baina, hala ere, ezin bestela, elkarrekin nahasteke.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 150. orr.


nahastezin (31 agerraldi, 18 liburu eta 4 artikulutan) izond beste bat-tzat ezin har daitekeena. ik nahasezin 2.

Marihuanaren urrin nahastezina auto barneko zoko guztietara hedatzen ari zen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 19. orr.

Harekin, bertze gizaseme bat, uniformerik ez eraman arren, zomorroi kirats are nahastezinagoaz kutsatua.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 272. orr.

Hindenburg zeppelinaren irudi nahastezina ikusten zen egunkariaren azalean.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 16. orr.

Eskumako eskuan zekarren fusila, eta jakaren ezker poltsiko gainean, izar urdin eta marra gorriz jositako txaplataren inguruan, Estatuko baso-guarden ezaugarri nahastezina.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 137. orr.

Bulegoko atea jo bezain laster entzun zen "aurrera" nahastezin bat, barrukoa aspalditik zain eta kanpoan nor zegoen jakin balu bezala.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 57. orr.

Han zegoen, hain sendoa, berezia -nahastezina-, hain etxekoa batez ere.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 121. orr.

Jende aldra haren artean nahastezina egin zitzaidan Elenaren ekilibrista gorputza.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 169. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ezaugarri nahastezina (3)


nahastikatu ik nahastekatu.

nahastu ik nahasi.

nahastura 1 iz zenbait gai nahasiz sortzen den gaia.

Goma hutsak baino iraupen hobea du nahasturak, eta hamar edo hogei aldiz erresistentzia mekaniko handiagoa.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 24. orr.

Aire garbiaren eta kutsatuaren nahastura hori da albeoloetara iristen dena eta odolari oxigenoa ematen diona.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 255. orr.

Nahastura hori berotan moldatu, eta gai gogor, arin eta merke bat ateratzen zen.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 22. orr.

2 irud/hed

Espanglish deitzen den nahastura horren inguruko zenbait argibide.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 192. orr.

Asian, non industri iraultza exotiko batek, Mendebaldeko ekonomi ekimen desegokiak bizkortua, sozialki artean suberatu gabeko komunitateen nahastura geografikoa eragin baitzuen bere ekonomi laberako giza erregaia biltzeko prozesuan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 256. orr.

Motorrak isuri berria zuen oihaneko nahastura kakofoniko hura.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 187. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Etorri zen Nikodemo ere [...] hogeita hamarren bat kiloko mirra- eta aloe-nahastura zekarrela.  Elizen arteko biblia   Jn 19,39

Gainerakoan, ia kolageno hutsa da hezurra; aminoazido-nahastura bat da kolagenoa, eta hezurrak egosten direnean lortzen den kola eratzen du.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 19. orr.

Nola Ama Birjina agertu zitzaion hilzorian zegoen anaia bati ezti-nahasturazko hiru ontzirekin eta nola sendatu zuen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1032. orr.

Uste duzue Fredek labezomorro-nahastura pixka bat hartuko lukeela, kakahueteak direla esango banio?  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 164. orr.

Gainera, bidaiari bat baino gehiago kexatu egin zitzaion usain-nahastura haietaz.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 23. orr.


nahasturatu, nahastura(tu), nahasturatzen da ad aleatu.

Kobrearekin nahasturatzen delako brontzea emateko,  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 243. orr.


nahi 1 iz (zerbait) nahi izatea; norbaitek nahi duen zera, zerbait egiteko gogo edo asmo finkoan gauzatzen dena. ik nahikara; desira; borondate; gurari; gutizia.

Egin bedi zure nahia zeruan bezala lurrean ere.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 71. orr.

Egunero behar dela eskatu egin dadila Jainkoaren nahia.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 17. orr.

Kostata bete nuen aitaren nahia.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 434. orr.

Haren nahiak betetzen hasiak zirela uste dut.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 76. orr.

-Hildakoen nahia sakratua da -esan zuen ahots solemnez-.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 307. orr.

Nire amaginarrebaren eta emaztearen nahia eta, nahia baino gehiago, beharra zelako.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 321. orr.

Bistan da enpresaburuen nahiak eta unibertsitateko irakasle-ikertzaileenak ez datozela beti bat.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 37. orr.

Nire nahi hori alferrekoa zen.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 183. orr.

Sentipen berekoi, itsu eta absolutua da maitasuna, bere nahi hori besterik ikusten eta errespetatzen ez duena.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 13. orr.

Batzuetan nahia edo desioa izaten da gida hori, eta "nahi duguna" ikusten dugu, ez agian dagoena.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 31. orr.

Gauza harrigarria! San Frantzizkok otoitz egin eta handik egun gutxira, Jainkoak nahi hori ipini zuen handikiaren bihotzean.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1013. orr.

Atzodanik alferretan ari naiz baliabideren baten bila: haatik nahi hori ez dezaket mendera.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 138. orr.

Ez baitzuen nahi hura beste inork adi zezan.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 78. orr.

-Berdin zagok hilik edo bizirik, heure nahiaren arabera, heure esku daukak-eta hiltzea edo bizirik uztea.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 44. orr.

Lortu egin beharko baitu, nire ustez, nahi hutsez lor dezakeena.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 59. orr.

Gaia desbideratu nahi hutsagatik bere tentsio kontuak solasera ekartzea zitalkeria iduritu zitzaidan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 177. orr.

Hemen egon naizen eta nagoen denbora guztian konfiantza, maitasun eta txera izan nahi handi bat sentitu dut.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 72. orr.

Kontsumitzaileari "zaletasun eta nahiak" manipulatu dizkio etekinak ateratzen dituen industria kapitalistak, inongo eskrupulurik gabe.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 92. orr.

Nahia versus errealitatea.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 372. orr.

2 (-tzeko atzizkiaren eskuinean)

Errealitatetik desirara salto egiteko nahi bat.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 183. orr.

Haiek ere beren santu izateko nahi zintzoan honelako zerbait egin zutela.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 240. orr.

Aldi berean, gauzak ondo egiteko nahi eutsiezina eta obsesiboa izaten dute, beste guztiak bezala izatekoa, beste emakumeak bezala izatekoa.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 198. orr.

Zeren, karbono-dioxidoa biriketan pilatu ahala, mekanismo automatiko bat abiarazten baita, arnasarik ez hartzeko nahi kontzientea baino indartsuagoa.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 51. orr.

Ondorioz, arima erlijiozkoan sortzen da arretaz azterketa egiteko nahi pietatezkoa.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 48. orr.

Pentsatu nahi dut, hasitakoari nola edo hala akabaila emateko nahiak horretaratu ninduela.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 347. orr.

Egia esan, oso erraza zitzaion lorategian ezkutuka zebilen gizonari nahi zuena egitea bere helburua lortzeko nahian.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 46. orr.

3 (aditzaren baten era burutuaren eskuinean)

Aise ulertzekoa da irrika eskopikoaren kontzeptu hau, ikusi beharra eta begiratu nahia lotzen dituena.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 119. orr.

Keinu hori, hurbiltzea eragotzi nahia adierazteko egina dirudiena.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 152. orr.

Azken finean, bere maitasuna lortu nahiak eraman ninduen Serranoko hotelera.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 216. orr.

Zeren ahaztu nahi hori ere, sentimentuak ohi direnez, kontraesantsua baita errotik.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 21. orr.

Imitazioa baino "harago" iritsi nahia, irudiari ikusi ezin daitekeena [...] irudikatzera iristeko aukera ematea, alegia.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 274. orr.

Denbora ziklikora itzuli nahia da hori.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 33. orr.

Eta plazerra ezagutu nahiak gozatu nahia ekarri zuen.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 252. orr.

Agian agindu-nahi hura, baikortasun hura, alderdi praktiko hura.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 191. orr.

Jakinmina ez zen epailearena soilik, gizonarena ere bazen gauzak nola eta zergatik gertatu ziren ulertu nahi hura.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 11. orr.

Zu zerk mugiarazten zaitu: zalantzak, jakin nahiak, erakutsi nahiak...?  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 243. orr.

Donostiako manifestazio erraldoian nabaritutako adiskidetu nahi hura ere lokatz bihurtuko da.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 123. orr.

Larrutik ezagutzen ditut nire herritarren izaera bekaizkeriazkoa, dena jakin nahia eta arau betikoetatik urrutiratu ezina.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 165. orr.

Azken beltzean, izen xixtrin batekiko atxiki-nahia (eta geronen izenarekiko ahantzi-nahia) da amodioaren indar kosmiko guztia.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 96. orr.

· -Bai, zeren eta zure herria ezagutu nahia dut.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 117. orr.

Aldi batez izan zen bat, besteak baino itsusiago agertu nahia.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 33. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Badaki akatsa eta hutsunea baliagarriago zaizkiola edozein osotasun nahia baino.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 87. orr.

Eta gauero haurraren lilura-nahiak irabazi egiten dio amaren nekeari, etzanaulkiak ordu horretan bertan igortzen dion atseden-eskaintza atzenduz.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 149. orr.

Albiste bakoitza, munduaren ongizate eta bake nahiaren aurpegi aratzean barbero labanaz irekitako ebakia iruditzen zaio.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 280. orr.

Gero eta itogarriagoa sentitzen hasita nengoen Adaren jokabide babes-nahi hura.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 183. orr.

Ikusi egiten duzu adostasun nahia, irakurle gehienekin ondo konpondugurea...  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 109. orr.

Leialtasun-nahi handi bat sentitzen zuen.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 108. orr.

Gizaki guztien elikagai-nahia giza urdailaren neurri txikiak mugatzen du.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 83. orr.

Ez zuten uste halako jorraketa filologikoetan beren literatur nahia asetzeko biderik izango zutenik.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 15. orr.

Ez dakit, baina segur aski egongo da espainolena baino kolektibizazio nahi handiago bat.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 53. orr.

· Animaliak buru-kolpeka adierazten zion bere ez-nahia.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 138. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa, elkarketak izenondo balioa duela)

Aurki asko ikusi nuen ederra bezain diru-nahia zela.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 143. orr.

Betidaniko ardura hori ez da gainera itxurakeria hutsa edo hitz-jario zuri-nahia.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 148. orr.

6 nahian (3001 agerraldi, 241 liburu eta 893 artikulutan; orobat nahiean g.er.; aditzaren era burutuaren eskuinean) ik beherago 9.

Zenbat ez ote ziren hil bere familia aurkitu nahian.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 79. orr.

"Oso gizon zintzo eta jakintsua da", gaineratu nuen azkar, gaizki esana zuzendu nahian.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 99. orr.

Guziak harri huts hutsez egin eta, menderik mende, denbora harritu nahian!  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 16. orr.

Liburutegira begira jarri zen, asmatu nahian: Houghton, Georgiana Houghton, nik uste...  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 117. orr.

Hatzeko eraztuna erakutsi nahian ari zela ematen zuen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 313. orr.

Sonja, beldurrez zuri-zuri, Weiner negartia zaindu nahian ari zen.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 201. orr.

Begiak itxi eta gogoratu nahian jardun nuen; alferrik, baina.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 9. orr.

Kafe etxearen sarbidean, langile bat irrati aparailu higatu eta zahar bat horman egokitu nahian zebilen.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 19. orr.

Baina gaur haizea bi anaien ahozeruan mezu berri bat itsatsi nahian dabil goiz-goizetik.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 172. orr.

Salbazio pribatuaren gisako zerbait lortu nahian zabiltza?  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 148. orr.

Hantxe gelditu zen begiak gora jiratuak eta oinak altxatuz ibilian bezala baina bertatik mugitu gabe eta keinu batez belarrietan hazka eginez, burutik bereizi nahian-edo.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 27. orr.

-Ni mehatxatu nahian?  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 108. orr.

7 nahiean ik gorago 6.
8 -en nahira (orobat nahiera g.er.) -en borondatera. ik nahitara 2.

Ez dago irakurleari den-dena zertan azaldurik, irakurleak berak beteko ditu bere nahira narrazioak uzten dizkion hutsuneak.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 47. orr.

Eta, horrela, kausen kausak bilatzetik ez dira geldituko Jainkoaren nahira ihesegiteraino, erran nahi baita ezjakintasunaren aterbera jo artino.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 113. orr.

Eta semearen gogoa bere nahira makurtuko zuela pentsatuz, lehenengo hitzez eta gero zigorkadez eta katez saiatu zen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 189. orr.

Iragana geroaren nahira makurtzea, horixe da modernotasunaren berezitasuna.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 32. orr.

Baldin arrazoi horiek ez bazaituzte nire nahira erorarazten, Cécile, ez nauzu maite nik maite zaitudan bezainbat.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 217. orr.

Eta egiaz hala gertatu zen, Inozentzio jauna, munduko zuhaitzik goren eta altuena, Frantziskoren eskakizun eta nahira halako onberatasunez makurtu zenean.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 203. orr.

9 nahirik (621 agerraldi, 132 liburu eta 53 artikulutan; aditzaren era burutuaren eskuinean) nahian.

Bakezkoak egin nahirik etorri zitzaion.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 15. orr.

-Eta? -galdetu zion aitak, nola geldituko nintzen jakin nahirik.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 15. orr.

Marmar egin zuen katuak, galdutako babesa eskuratu nahirik.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 72. orr.

Farringtonen begi uher astunek zehar-begirada bat luzatu zioten lagun-taldeari, txantxetan ari zitzaizkiola ulertzen zuela erakutsi nahirik.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 138. orr.

Bere arrazoiei indarra erantsi nahirik-edo, ezpainak busti zituen mihi puntaz.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 106. orr.

Zorroan eramaten da erregeen aurrean, gutxitan atera behar dela adierazi nahirik bezala.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 116. orr.

Zirkulua egina zioten ingurukoek, "hau izan da!" adierazi nahirik.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 53. orr.

Hankaz gora jar dezakeelako ustez osatu nahirik gabiltzan puzzlea.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 160. orr.

Jaka arina, azpian elastiko kolore bizikoa eta biribilguneak ongi markatzen zizkioten praka malguak janzten zituen; haien barruan aldakak zabunka eta bularrak itxialditik alde egin nahirik zebilzkion.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 251. orr.

Zorroan eramaten da erregeen aurrean, gutxitan atera behar dela adierazi nahirik bezala.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 116. orr.

Espetxeratu baino lehen zapaldu zuten azken gailurretik ikusten ahal den paisaia oroitu nahirik egoten dira.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 146. orr.

10 nahita ik nahita.
11 nahizsup_1 (aditzaren era burutuaren eskuinean) nahian, nahirik.

Bizia salbatu nahiz joana zen ihes, eta, nonbaiteko xantza makurra, horra non galtzeko irrisku haunditan zegoen!  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 105. orr.

Asko zituen sendatuak, eta gaitzen bat zuten guztiak gainera zetozkion ukitu nahiz.  Elizen arteko biblia   Mk 3,10

Norbait, Jainkoak argiturik, gure bizimodu hau hartu nahiz, guregana baletor, abadesak ahizpa guztien oniritzia eskatu behar du.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1176. orr.

Orduan, askatu egin zuten, senide haiek salbatu nahiz.  Elizen arteko biblia   2 M 12,25

Ondasunen jabetza bermatu nahiz, agindu zuen notarioak zin egin zezala jabetza-titulua ez zela izuna.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 210. orr.

Noiz nahi aurpegia bi eskuekin estaltzen zuen eta ileak gibelera tinkatzen, zerbait gisaz lasaitu beharrez eta beldurrari nagusitu nahiz.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 37. orr.

Gure platerak non sartu ditugun asmatu nahiz ari da beti.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 45. orr.

Bizkitartean nahi nuke oraino Québec-en, Euskal Herrian edo beste eskualde anitzetan eskuratu edo berreskuratu nahiz dabiltzan boterearen ideiara itzuli, zeren aipatu dugun aitzineko nozio hartaz besterik badela irakats bailiezaguke Hannah Arendtek.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 156. orr.

· Gure mintzaia nahiz galerazi ari dirade lanian.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 32. orr.

12 -en nahiz2 -en borondatez.

Bere nahiz eri denari, nork emanen dio osagarri?  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 153. orr.

Beren nahiz, gogo garbiz eta betiko ondasunen egarriz, lurreko ezeren jabe ez direnek, berena dute eskubide osoz zeruetako erreinua.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 911. orr.

Deportatu batek, Maximilien Kolb fraideak, bere nahiz hartu zuen aita familiako baten lekua hiltzera joaiteko.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 55. orr.

Bitxia da nola Estatuaren nahiz klase, alderdi eta erakunde ofizial guztien alderako hautu erosoa,"arriskuan bizi", "abentura maite" eta halako diskurtso zuriaren pean estali nahi izaten den.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 246. orr.

Rozinanteren hanketara erori zen halabeharraren nahiz, oraindik lurrean baitzegoen altxatu gabe.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 50. orr.

Ez baldin bada kausa horrengatik ez eta Jainkoaren nahiz erori harria, nola bada bildu dira zortez horrenbeste baldintza?  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 113. orr.

Zertan huts egin dut zure nahiz zure funtzionarioen edo herriaren kontra, ni kartzelan sartzeko?  Elizen arteko biblia   Jr 37,18

13 nahiz3 ik nahiz.
14 -en nahizko izlag –en borondatezko.

Egun batez, heien ezinbertzea zena ala beren nahizko erabakia, xuxena ez nakike, Mixel Itzaina eta ni sartu ginen mahiburuan, bi heiek utzi lekuan.  Herria   2001-10-18

15 azken nahi ik testamentu.

Makinaz idatzitako hamabi orrialde zeuden tolesturik barruan, Azken Nahi eta Testamentu bat zen, Flynn-eko Court Street kaleko abokatu-bulego batek prestaturik.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 250. orr.

-Hona bilarazi zaituztet, gure aita maite zenaren azken nahia zuei jakinarazteko.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 161. orr.

Bete ezazue nire azken nahia: Fubuki izan dadila nire hiltzailea.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 76. orr.

Lanak eman zizkidan haren azken nahia betetzeak.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 161. orr.

Matatiasen azken nahia eta heriotza.  Elizen arteko biblia   1 M 2,49 tit

Sara, amonaren azken nahia betetzeko, itzuli egin zen.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 56. orr.

· pl Bere azken nahietan aginduaren kontra lur eman baitzioten gainera.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 9. orr.

Zeren, pastel hartako zati bat eskuratzeko kezkatan zegoenez, hildakoaren testamentu-betearazle izendatu baitzuen bere burua, haren azken nahien hartzaile fidel, haren agindu guztien betetzaile zorrotz.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 153. orr.

16 bizi-nahi ik bizinahi.
17 gora-nahi ik goranahi.
18 handi-nahi ik handinahi.
19 jakin-nahi ik jakin-nahi.
20 nahi adina (242 agerraldi, 98 liburu eta 74 artikulutan)

Han idatzitakoa negatibo gisa geratuko zen grabatuta, eta hortik nahi adina kopia aterako genuen gero.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 123. orr.

Nahi adina arrautza aurkitzen du han batek.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 134. orr.

Orain, nahi adina denbora gera naiteke hirian.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 499. orr.

-Nahi adina toki dago -erantzun nion erresumin pittin batekin.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 86. orr.

Paper-orri puska batean nahi adina leku izango zuen bere demostrazioa zehatz-mehatz idazteko.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 378. orr.

Eremita batek edo fraile errariak utzi litzake ile bizarrak nahi adina luze eta zikin, jainkoagana luzatzen baitzaizkio beti.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 143. orr.

Ez nion nahi adina min eman.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 243. orr.

Asko eta kasik nahi adina luza liteke esateko moduen zerrenda.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 269. orr.

Hartu, eta egin tiro, nahi adina.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 42. orr.

21 nahi adinako izlag

Bileran ura oinarrizko eskubide gisa aldarrikatzeko presioa egiten saiatu dira, baina ez dute nahi adinako indarra izan.  Berria - Gaiak   2006-03-24

Zihigatik 649 kilometrora dagoen espetxean, furgonak garestiak dira eta ez daukate nahi adinako presupostua...  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 190. orr.

Egoera batetik besterako aldaketa era askotara egin dezakegu, eta nahi adina biribil hertsi gehi ditzakegu, nahi adinako luzerakoak.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 39. orr.

Nahita ere nire besarkada ez litzatekeelako nik nahi adinakoa, zuk merezi bezalakoa.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 134. orr.

22 nahi ahala

Ordurako bazekien dotorezia handiz negar egiten, betazalak hondatu gabe, eta nahi ahala.  Josu Zabaleta   «Lorategi beldurgarriak» - Michel Quint, 2003 - 22. orr.

Horietariko batzuen gainean erran-merran franko ibiliak ziren hirian: nahi ahala haragi fresko omen -ez bakarrik plater barnean-, eta halaber hauts xuria nasaiki, sudur zuloen alaigarri.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 345. orr.

Iritsi duk Garcia horren jauregira, berak nahi ahala guzia urratu, ebatsi eta sutu dik.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 130. orr.

23 nahi ala ez nahitaez.

Joan beharko dute, nahi ala ez, Iruñera, hango militarren aitzinera, haien manueri jarraikitzeko.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 160. orr.

Eta nahi ala ez hola gertatzen ari da.  Herria   2003-01-14

Bai, bizia arrunt desberdina denentzat eta, nahi ala ez, heldu zen bezala hartu behar...  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 100. orr.

Laborantza Ganbara, nahi ala ez, da frantses erakunde bat.  Herria   2005-02-10

Orain adituko zidan, nahi ala ez.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 326. orr.

24 nahi beste (128 agerraldi, 56 liburu eta 37 artikulutan; orobat nahibeste g.er.) nahi adina.

Bizi zintezke, beraz, nahi beste mendetan.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 227. orr.

Paduretako lohietan apur bat aitzurtzea aski izaten da nahi beste zizare lortzeko urte guztian.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 24. orr.

Zilegi baitzen, betiere, nahi beste alkohol eskuratzea.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 163. orr.

Lauretan puntuan helduko da; zazpiak arte afalduko ez dugunez, nahi beste denbora izango dugu berriketarako.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 67. orr.

Oraindik ere nahi beste indar bazuela beste edonori aurre egiteko.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 62. orr.

Lagun hurkoaren mahastian sartzen bazarete, nahi beste jan dezakezue; baina ez bildu ezertxo ere saskian.  Elizen arteko biblia   Dt 23,25

Hau nire etxea da, eta nahi beste hitz egingo dut hemen!  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 90. orr.

Alferrik jardungo nuen nahi beste oihuka eta garrasika...  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 194. orr.

Jaiegun eta gainerako festaburuetan berrogei kilo irin eskainiko dira labore-oparitzat zezen bakoitzeko, eta beste horrenbeste ahari bakoitzeko; arkumeengatik, berriz, nahi beste.  Elizen arteko biblia   Ez 46,11

25 nahi besteko izlag nahi adinako.

Nahi besteko dotea eta emaitza, eskatzen didazuena, emango dizuet; baina emadazue neskatxa emaztetzat!  Elizen arteko biblia   Has 34,12

Baina orduan ere Sarak ez zuen nahi besteko erantzunik jaso.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 58. orr.

Nire gogoeta, hitz, egite eta ez egite guztien epailea ez dela lege bat, nahi besteko unibertsala izango bada ere.  Jenaro Garate   «Gizakia maitagogoa da», 2001 - 85. orr.

26 nahi bezainbat (23 agerraldi, 13 liburu eta 7 artikulutan) nahi adina, nahi beste.

Horrela, bada, nahi bezainbat zedro eta zipres-zur eman zion Hiramek Salomoni.  Elizen arteko biblia   1 Erg 5,24

Nahi bezainbat gizon ditut.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 45. orr.

Gasna, laranjak, eta ura nahi bezainbat.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 168. orr.

Lantegian lo egiten genuen, lankideekin, mahaiaren gainean, gauerditik 5:30ak arte gero gure block-ean sartzen ginen 6:30etan hola egun guzia banuen nahi bezainbat pausatzeko.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 70. orr.

Leku goxo eta lasaian asti guztia dute eztabaidak nahi bezainbat sakontzeko.  Berria - Euskal Herria   2004-08-26

Prefetak gauzak nahi bezainbat konplikatu ditzake, baina gertatuko dena ez da baitezpada berak nahi duena.  Berria - Harian   2005-01-15

Kasino bateko buffetera sartu, eta nahi bezainbat -xanpaina barne- kasik hutsaren truke jateko aukera izateak ere harritu egin gaitu.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 249. orr.

27 nahi bezala

Nahi bezala janzterik ez badugu, zertarako bizi?  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 47. orr.

Ximurrak nahi bezala egin nuen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 371. orr.

Lagun kutuna, zenbat edertasun! utzidazu euretan nahi bezala ibiltzen, utzidazu musuz estaltzen.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 86. orr.

Nahigabearen nahigabez, oheratu egin behar izan zuen, gauzak nahi bezala atera ez zitzaizkiola eta.  Elizen arteko biblia   1 M 6,8

Guk, gainera, ez ditugu mesedeak, edo lan onak (nahi bezala esaiozu) erraz ahazten.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 144. orr.

Zuk, ordainez, janariz hornituko didazu etxea, nik nahi bezala.  Elizen arteko biblia   1 Erg 5,23

Saito jaunak aintzat hartua zuen Johnson jaunaren erabakia eta, hark nahi bezala, golfean ariko zen berarekin.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 10. orr.

Haatik gauzak ez ziren berak nahi bezala itzulikatu eta Frantzia behere horretan higatu zituen azken urteak.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 80. orr.

Baietz dena Jainkoak nahi bezala amaitu, bat ere istilurik gabe.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 66. orr.

Eta nahi bezala erabiltzen ninduen, zeharo bere gogora.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 51. orr.

Gainerakoan, nahi bezala.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 301. orr.

28 nahi bezalako izlag

Metodo horrek ez luke, ordea, nahi bezalako emaitzarik izango.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 158. orr.

Horrekin esan nahi dizut zuk nahi bezalako erantzunik ez emateak ez duela zerikusirik ni norbaitekin ateratzearekin.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 19. orr.

Egiazki Jesusek nahi bezalako Eliza izaiteko, fededunek eta heien buruzagiek ez dute ahantzi behar Izpiritu horri behatzea eta horren deiari jarraikitzea.  Herria   2001-01-25

Jainkoak ematen dio haziari berak nahi bezalako forma, bakoitzari dagokiona.  Elizen arteko biblia   1 Ko 15,38

Izan ere, partida batzuetan ez dugu lortu nahi bezalako jokoa egitea.  Berria - Kirola   2004-10-16

29 nahi eta nahi ez (27 agerraldi, 16 liburu eta 2 artikulutan; orobat nahita nahiez g.er. eta nahitanaiez g.er.) nahitaez.

Nahi eta nahi ez, aste barruan partida bat jokatzeak iganderako kaltea dakar.  Berria - Kirola   2004-01-25

Aizu, nahi eta nahi ez ikusi behar duzu!  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 15. orr.

Beraz, nahi eta nahi ez, bat egin behar zuten denek, eta ados jarri.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 289. orr.

-Lehorrera joan beharra dugu, nahi eta nahi ez -esan zion ontziburuari-.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 94. orr.

Esnea amaiturik teak limoiaz behar zuen nahi eta nahi ez.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 166. orr.

Behin egitura sortuz gero, aurrera egin behar delako, nahi eta nahi ez.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 410. orr.

30 nahi eta nahi ezko (orobat nahi eta ezko) izlag

Hain prezio handitan lortutako askatasunak, merkatalgorako askatasun bakar eta nahi eta nahi ezkoak bilakarazi ditu.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 48. orr.

Akordio horrek nahi eta nahi ezkoa izanen du Europa eta nazioarteko komunitatearen babesa eta bermea.  Berria - Euskal Herria   2004-03-21

Nahi eta nahiezkoa da zigorrek beren artean oreka gordetzea, nahi eta nahiezkoa delako delitu larria saihesten ahalegin handiagoa jartzea, delitu arina saihesten baino, gizartea asko samintzen duena, gutxi samintzen duena baino.  Berria - Euskal Herria   2004-03-15

30a nahi ezik borondaterik gabe.

Ez dakit orduan topatu izan ez banu sekula esanen niokeen, nahi ezik irten zitzaidala esanen nuke, gerrak aldatu egiten gaitu denok.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 57. orr.

Pentsatu genuen Antoniok ez zuela inoren dirua nahi ezik utziko.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 403. orr.

Halako beroaldi bizian ekin ere, fraideak nahita bere burua lurrera bota ez balu, nahi ezik beharko zuen lurrera erauzia.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 38. orr.

31 nahi gabesup_1 (orobat nahigabe g.er.) adlag

Baina nahi gabe izan da.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 112. orr.

Nahita edo nahi gabe hasitako maitasun istorioak izanda ere, ezin dira ezabatu.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 183. orr.

Nagusiari sinetsarazi nion nahi gabe egindako akatsa izan zela.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 146. orr.

Eta gertatu zen Adjib, nahi gabe, bere aitaren denda aurretik igaro zela.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 50. orr.

Batzuetan, nahi gabe, irrist egiten da; nork ez du noizbait mihiaz huts egin?  Elizen arteko biblia   Si 19,16

Irten, eta nire gogoz kontra, ohartu gabe, nahi gabe, hilerrirantz joan nintzen.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 351. orr.

Gure protagonistak, nahi gabe urrats bat atzera egin, eta tinko begiratu zion.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 173. orr.

Gizon batek nahi gabe emana zuen sua. Leher eginda erori ginen ohe gainean, eta loak hartu ninduen, nahi gabe.  Herria   2001-09-20

-Travelling bat! -atera zitzaidan nahi gabe.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 109. orr.

Behin Edith-i senar-emazte arteko gure liskarrik garratzenetako batean bota nion harako esaldi nahi gabe sakon eta ia mistiko hura: sinetsitakoan ikusiko dut.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 13. orr.

32 nahi gabe2 ik nahigabe.
33 nahi gabeko izlag

Nahi gabeko oporretan nengoela ere atzendu zitzaidan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 302. orr.

Nahi gabeko mihi-trabatze horren ostean, Rachelek ontzat emango zukeen ideia bat otu zitzaidan.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 12. orr.

Izan ere, Vioxxen nahi gabeko ondorioak ez ziren gainerako botikenak bezain gogorrak.  Berria - Gaiak   2004-10-02

1996. urtean, Lyongo Apelazio Auzitegiak nahi gabeko hilketa egin izana leporatu zion Golfier ginekologoari.  Berria - Gaiak   2004-07-09

Horren ondorioz datoz gero hainbat nahi gabeko haurdunaldi.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 101. orr.

34 nahi hainbat (19 agerraldi, 10 liburu eta 2 artikulutan) nahi adina.

Egunsentian, ordea, zelaian agertu zen Judas hiru mila gizonekin; baina ez zeukaten nahi hainbat babeski eta ezpata.  Elizen arteko biblia   1 M 4,6

Hedabide berriek sortu dizkiguten aukerek gainera, bertso-paperak gutxienik bi motatakoak direla onartzera garamatza: behin entzun eta bat-batean ulertu eta gozatu beharrekoak, eta nahi hainbat aldiz eskuetan hartu eta geuk kantatuz gozatzekoak.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 57. orr.

Nahi hainbat simulatu dezakete saio garrantzitsu baten aurretik.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 38. orr.

Zenbat har ditzaket, aita?; nahi hainbat, maitia.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 55. orr.

35 nahi hainbateko izlag

'Mediku lez, nik jada lizentzia emango nioke,' nahi hainbateko poza eman dit Imanolek.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 303. orr.

36 nahi izan, nahiko (2920 agerraldi, 226 liburu eta 275 artikulutan; orobat nahi izango 478 agerraldi, 74 liburu eta 38 artikulutan) du ad zerbait egiteko, eginarazteko, lortzeko... asmo edo xede erabakia izan. ik gura 2; nahikatu; desiratu. (objektua izen sintagma edo kideko bat bat denean)

Gose dagoen jendeak ogia nahi du, ez hitz politak.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 106. orr.

-Ez, zuen karnetak nahi ditiat.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 28. orr.

Zerorrek aukeratu..., nolako historia nahi duzu?  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 46. orr.

Urteko lehen garaipena nahi du Osasunak Iruñean.  Berria - Kirola   2006-01-29

Gaztigatu genien aldaketa nahi genuela.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 89. orr.

Bakea nahi baduk, gerla prepara ezak!  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 152. orr.

Nik nahi ala ez, judu herratu bat nintzen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 289. orr.

ik gorago 22.

Horren ordez Nixonopil bat nahi?  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 12. orr.

Goazen nahi duan lekura.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 40. orr.

Bi sosetan emango dizkiat, nahi baduk. -Zer nahi duzu, emakumea?  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 26. orr.

Ba, nik ere antzeko zerbait nahi dut.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 53. orr.

Hori bada nahi duana, pisu galanta kenduko didak gainetik.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 233. orr.

Hik nahi dunana egingo dinagu...  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 11. orr.

37 (objektua du motako aditz ez jokatu bat delarik).

Mesede bat eskatu nahi dizut, ez ukatu.  Elizen arteko biblia   1 Erg 2,16

-Tira, hitz egin nahiko zenioke?  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 71. orr.

Benetako musika entzun nahi diagu!  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 10. orr.

-Ez dut berriro ezkontzaren ozpinetik edan nahi!  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 36. orr.

Afalordua da, eta ez dut Rosario bakarrik utzi nahi.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 12. orr.

Nik espektroaren erdiko puntu batean jarri nahi dut, egia hantxe dagoelakoan nagoenez gero.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 14. orr.

Bezeriari begirik kendu gabe, bere presentziak haiengan zuen eragina ziurtatu nahi balu bezala.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 20. orr.

Banekien hori entzun nahi zuela.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 166. orr.

Horra hor imitatu nahi nauten emakume guztiei gomendatuko niekeen jokaera.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 121. orr.

Izorratu nahi nauk, ala?  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 10. orr.

Adarra jo nahi al zion?  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 17. orr.

Ez al duzu beraz hitz egin nahi?  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 55. orr.

Ez nuen berriro Shakespeare-ri buruzko ikastarorik egin nahi.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 22. orr.

Azpian geundenok, hain gaizki geundenez, gainean genuena kendu nahi genuen.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 89. orr.

38 (objektua da motako aditz ez jokatu bat delarik).

Pobreetan pobreena izan nahi zuen, denen mendeko eta zerbitzari.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 22. orr.

Ikasketetan nabarmendu egiten zen eta zientzialari edo doktore izan nahi zuen.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 17. orr.

Davidek nirekin etorri nahi zuen bilerara, baina ezetz esan nion.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 311. orr.

Etorri nahi duenak abisa beza angailari edo Lurdeko erizain bat.  Herria   2003-05-29

Hala ere, pasatzera ausartuko naiz; baina zaldiek ez dute sartu nahiko.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 65. orr.

Afaltzera joan nahi baduzu, deitu.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 41. orr.

Nola ostia nahi zenuten biziaren alderdi basatira bidaiatu behar bezalako musikarik gabe?  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 19. orr.

Nire alabak ez duela etorri nahi?  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 290. orr.

Osoki oinez ibili nahi ez dutenendako, autobusak izanen dira.  Herria   2004-09-30

Beste bide batetik ibili nahi dutenei, ordea, eduki uste dutena ere kendu egingo zaie.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 693. orr.

-Zurekin bizi nahi nuke, inporta ez bazaizu.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 161. orr.

Orain ez diat hil nahi!  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 12. orr.

39 (objektua aditz jokatu bat delarik)

Hura hasiera bat izan zedin nahi izan zenuen, berarekiko hasiera, lotura.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 0. orr.

Natik ez zien, ordea, zuzenean erantzuten, berarekin sukaldera joan zitezen nahi baitzuen.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 93. orr.

Uste genuen bere ahizparen gaixotasunaz jabetu gabe zegoela, ez zela konturatu aurreko gauean etxean izandako zalapartaz, eta ezjakin jarrai zezan nahi genuen, ohizko bizimodua egiten.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 23. orr.

"Ez al zenuke nahi zerbait egin diezazudan?" ez zela agian hain neska argia pentsatuz, ezetz erantzun zion.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 24. orr.

40 (objektua den aditzaren sujektua nahi-ren subjektuaz bestelakoa direnean, delako aditz hura era burutuan agertzen da)

-Egia esatea nahi baduzu, oso nekatua, Um Hamida.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 35. orr.

[Marinak] indioilar haragizko sandwich bikoitzak eta kafe izoztuak zerbitzatu zizkigun, eta ohi baino pixka bat suharrago saiatu nintzen hura gorteiatzen, beharbada Tomek ni mirestea nahi nuelako.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 29. orr.

Aitari jipoia ematea nahi ote duzu?  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 102. orr.

Zuen logelan eulirik ez egotea nahi duzue?  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 106. orr.

Ez nuen Angelo eszena haren lekukoa izan nintzela konturatzerik nahi.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 209. orr.

41 (objektua esan aditza delarik)

Honek esan nahi du, ez duela giza sortzeak Jainkoaren benetako seme-alaba egiten, baizik eta Jainkoaren agintzariaren arabera sortuak direla Abrahamen benetako ondorengoak.  Elizen arteko biblia   Erm 9,8

Baina horrek ez du esan nahi niretzat garbi dagoenik oker hori nahita zergatik egin nuen.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 107. orr.

Dena den, horrek ez zuen esan nahi mediku harekin fidatzen nintzenik.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 10. orr.

Etxe hartan tiro haiek entzuteak esan nahi zuen poza zela nagusi eta gu, lehengusuok, ongi etorriak ginela eta ez gintuztela oihuka uxatuko.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 28. orr.

Amodio-konturik harekin pentsa ezinezkoa zela esan nahi zuen horrek.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 11. orr.

Horrek esan nahi du, hortzak, nolabait, biziaren muina, biziaren miraria, gordetzen duela bere baitan.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 42. orr.

Zer esan nahi du honek, zer da odol hau?, aitak.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 94. orr.

Honekin esan nahi dizut zerbait irabazten denean galdu ere egiten dela.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 171. orr.

Litekeena da berak ene hitzetan ulertu duena nik esan nahi nuenaren aurkakoa izatea.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 38. orr.

Joxemielek entzun zuena majue zen noski, hau da, majoa, sasoi hartan "senargaia" esan nahi baitzuen.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 62. orr.

-Bortuz haraindiko Nafarroara erran nahiko duk -lakartu zitzaidan boza.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 204. orr.

42 dio ad nahitasuna izan.

Baina ez gura edo gale (amodio eraikian ere, zure zale izango naiz, txit asko nahi dizut, baina ez naiz gaurgero zure gura edo gale).  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 275. orr.

43 nahi izate iz

Nahi izate hutsarekin sorgintzen zituen denak, aise eta zuzen.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 100. orr.

Nahi izate bakoitza ez da ez existitzen ahal ez ekitera heltzen ahal, non ez duen beste kausa batek horretara behartzen eta kausa hori, berriz, bere aldian, beste batek; eta horrela, azkenik gabe.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 95. orr.

Asma dezagun, beraz, nahi izate singular bat, hots, pentsatzeko modu bat; honen bitartez Izpirituak baieztatzen baitu triangelu baten hiru angeluak berdin bi zuzen direla.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 221. orr.

Beharrezkoa da bakoitzak bere nahi-izate, gurari edo ekinbideari uko egitea.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 39. orr.

Nahi izate hutsa zen, ez jakiteagatik zer den azken batean edertasuna, zer gustatu beharko litzaigukeen.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 41. orr.

Baina nik, beharrezkoa den une eta toki guztietan, ukatu egingo dut ulergarria iruditzen zaidanik zuen nahi izate ero eta tenorez kanpoko hori.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 70. orr.

44 (objektua aditz baren era burutua delarik)

Bestela, nola azaldu egun batean piperrak teilatuan lehortzen jarri nahi izate hura, atarian eguzkia zegoelarik?  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 37. orr.

Badakit ez naizela inoiz horrenbeste izatera iritsiko, baina iritsi nahi izate hutsak naizen baino irakasle hobea egiten nau, sekula iritsiko ez dudan helburu horrek ez baitit uzten naizentxoan goxo eginda egonean egoten.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 51. orr.

45 nahi izatera nahi izanez gero.

Gurean, badugu, nahi izatera, non laketu: [...].  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 48. orr.

Hamar urte dituk nahi izatera trenbide bakarreko geltoki txikiren bateko burua izan zitekeela, baina oraindik ez dik izar bat bakarra ere.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 29. orr.

Eta esanen dizut gauza bat, horrelako hamaika aukera izanen nuen nik, nahi izatera.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 187. orr.

Zure aita lizunak nahi izatera, bejondeiola: zutaz goza dadila, baina ez zaitzala kateatu.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 111. orr.

Beste edozein argibide nahi izatera, badakizu non aurkituko nauzun.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 59. orr.

Agian hiltzetik hain gertu egonak eraman zitinan gerrara joan nahi izatera.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 279. orr.

Transkripzioan desberdintasun hori islatu nahi izatera, H ikurraz adieraz daiteke bokal arteko hasperena.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 94. orr.

Egundo ez zuen serioski pentsatu hartaz libratzerik, baina, hala nahi izatera, inortxok ere ezin izango zion galarazi.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 105. orr.

Bestalde, nahi duena nahi ez izatera, edota nahi ez duena nahi izatera, gizakia daraman afektua Beldurra deitzen dugu.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 305. orr.

Eta zinez ez dakit zeri dei diezaiokedan nirea, nahi izatera eta nahi ez izatera naraman nahimena nirea ez bada.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 147. orr.

46 nahiago izan du ad

Nahiago dut denbora idazten eman.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 95. orr.

-Zein nahiago duzu, Ursula ala Anne?  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 28. orr.

Beharbada nahiago dik lepotik har dezaan.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 40. orr.

Baina nik, nahiz ur hartatik ere edan, nahiz nire gizarte-mailako lagun haiekin ere ibili, nahiago nuen apartean; nahiago nuen, psikologoak adierazi bezala, nekazari giroari atxikita bizi.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 64. orr.

Haman batera joan baino, nahiago zuen bakardaderik gorrienean egon.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 82. orr.

Nahiago zuen bere gabezia nabarmen azaldu eta begirada askotan lotsagabeak jasan, gezurrezkoa zela zein keinurekin edo Mugimendurekin atzemango zioten beldurrez ibiltzea baino.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 10. orr.

Uste dut Weinberg-ek aditzera eman nahi zidala bere amak nahiago zituela emakumeak gizonak baino.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 16. orr.

Nolanahi ere, nahiago nuke Castroko café batera jaitsi -esan zuen Helenek-.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 32. orr.

Nahiago nuke oraintxe ere halakoetan sinesteko gauza banintz.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 78. orr.

Nahiago nuke lehoi edo herensugearekin bizi emakume gaiztoarekin baino.  Elizen arteko biblia   Si 25,16

Nahiago nuke nik ere Charliek bezain pozik ibiltzerik banu.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 8. orr.

Durant jaunak nahiago zukeen Rose sekula ezagutu izan ez balu.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 45. orr.

47 nahien izan du ad

Baina iritsi zara, hortxe duzu Arraiturre edo La Casita, zeuk nahien duzun eran esanda.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 165. orr.

Emakume bakoitzak nahien duen bidea aukeratzen du, gizaseme batekin bikotea osatu beharrik gabe.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 288. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 11 aldiz agertzen direnak)

aberastu nahi (14); abian jarri nahi (21); abiatu nahi (54); adarra jo nahi (15); adierazi nahi (555); adierazi nahi du (45); adierazpenik egin nahi (28); aditu nahi (82); aditzera eman nahi (14); afaldu nahi (20); agerian utzi nahi (27); agertu nahi (166); agindu nahi (17); agurtu nahi (25); ahal izatea nahi (11); ahantzi nahi (30); ahaztu nahi (71); aintzat hartu nahi (21); aintzina segitu nahi (12); aipatu nahi (91); aitortu nahi (85); aitortu nahi ez (19); akabatu nahi (22); ala nun nahi (14); aldaketa nahi (14); aldarrikatu nahi (51); aldarrikatu nahi izan (16); aldatu nahi (221); aldatu nahi du (21); aldatu nahi dute (14); aldatu nahi izan (14); aldatu nahi izatea (11); alde egin nahi (122); aldendu nahi (14); alferrik galdu nahi (20); alternatiba izan nahi (16); altxatu nahi (29); ama izan nahi (18); amaitu nahi (111); amaitu nahi du (19); amaitu nahi dute (14); amaitzea nahi (17); amor eman nahi (13); amore eman nahi (54); animatu nahi (12); antolatu nahi (71); antolatu nahi dute (11); antolatu nahi izan (11); aplikatu nahi (14); aprobetxatu nahi (24); apurtu nahi (21); apustua egin nahi (14); arazi nahi (22); arazorik nahi (11); arduratu nahi (12); areagotu nahi (13); argi utzi nahi (130); argitaratu nahi (21); argitu nahi (137); argitu nahi du (16); argitu nahi dute (17); argitu nahi izan (49); ari nahi (13); arindu nahi (17); aritu nahi (59); arraio nahi (13); arriskatu nahi (17); ase nahi (13); askatasuna nahi (19); askatu nahi (36); asko esan nahi (23); askok nahi (17); asmatu nahi (20); atera nahi (281); atera nahi du (15); atera nahi izan (27); ateratzea nahi (12); atseden hartu nahi (11); atxiki nahi (72); atxiki nahi izan (12); atzean utzi nahi (14); atzeman nahi (23); atzera egin nahi (21); atzeratu nahi (21); aukera eman nahi (34); aukera galdu nahi (13); aukeratu nahi (12); aurkeztu nahi (94); aurkeztu nahi izan (13); aurkitu nahi (118); aurre egin nahi (42); aurrera atera nahi (17); aurrera egin nahi (48); aurrera eraman nahi (19); aurrera jarraitu nahi (15); aurreratu nahi (34); aurreratu nahi izan (17); azaldu nahi (204); azaldu nahi du (11); azaldu nahi izan (61); azaleratu nahi (14); azpimarratu nahi (159); azpimarratu nahi dut (14); azpimarratu nahi izan (67); aztertu nahi (135); aztertu nahi du (15); aztertu nahi izan (19)

babestu nahi (55); babestu nahi izan (11); baieztatu nahi (15); bakarrik egon nahi (36); bakarrik utzi nahi (12); bakea nahi (57); baldintzatu nahi (11); baliatu nahi (198); baliatu nahi izan (29); banatu nahi (17); barkamena eskatu nahi (20); barre egin nahi (11); batera joan nahi (20); batera utzi nahi (18); bateratu nahi (11); batu nahi (21); baztertu nahi (54); baztertu nahi izan (12); begiratu nahi (95); begiratu nahi izan (12); behartu nahi (81); behartu nahi izan (15); beldurtu nahi (16); benetan nahi (28); berdindu nahi (16); bere egin nahi (12); bereganatu nahi (50); bereizi nahi (37); beretzat nahi (26); berezia egin nahi (20); bermatu nahi (75); berpiztu nahi (12); berreskuratu nahi (100); berretsi nahi (38); berri eman nahi (39); berri izan nahi (11); berriro ikusi nahi (23); berritu nahi (35); berriz ikusi nahi (11); besarkatu nahi (17); bete nahi (153); bete nahi izan (20); betetzea nahi (11); bidali nahi (100); bidali nahi izan (27); bideratu nahi (49); bihurtu nahi (175); bihurtu nahi izan (19); bilakatu nahi (44); bilatu nahi (114); bilatu nahi izan (22); bildu nahi (168); bildu nahi izan (23); bisitatu nahi (19); bizi nahi (338); bizi nahi izan (14); bizirik nahi (16); borrokatu nahi (22); bortxatu nahi (20); bota nahi (87); bota nahi izan (15); bozkatu nahi (11); bueltatu nahi (17); bukatu nahi (80); bukatzea nahi (16); bultzatu nahi (230); burua zuritu nahi (11); burutu nahi (24)

dantza egin nahi (12); dastatu nahi (14); debekatu nahi (25); defendatu nahi (35); definitu nahi (12); dei egin nahi (13); deitu nahi (78); deitzea nahi (14); deklaratu nahi (28); desagerrarazi nahi (22); desagertu nahi (11); desbideratu nahi (12); desegin nahi (21); deskribatu nahi (13); deus erran nahi (13); deus esan nahi (12); deus nahi (12); deuseztatu nahi (13); dirua nahi (15)

edan nahi (51); eduki nahi (219); eduki nahi izan (22); egia jakin nahi (13); egia nahi (13); egiaztatu nahi (18); egin nahi (4989); egin nahi izan (670); eginarazi nahi (15); egitea nahi (124); egiten utzi nahi (15); egizu nahi duzuna (18); egokitu nahi (18); egon nahi (435); egon nahi izan (12); egotea nahi (86); egotzi nahi (22); ekarpena egin nahi (19); ekarri nahi (169); ekarri nahi izan (37); ekidin nahi (21); ekin nahi (44); elkartasuna adierazi nahi (28); elkartu nahi (38); eman nahi (1618); eman nahi izan (367); ematea nahi (47); engainatu nahi (39); entzun nahi (357); entzun nahi izan (29); epaitu nahi (26); erabaki nahi (38); erabili nahi (214); erabili nahi dute (13); erabili nahi izan (27); erabili nahi izatea (14); eragin nahi (57); eragotzi nahi (62); eraiki nahi (224); erakarri nahi (32); erakutsi nahi (555); erakutsi nahi izan (119); eraman nahi (316); eraman nahi izan (41); eramatea nahi (12); erantsi nahi (35); erantsi nahi izan (14); erantzun nahi (133); erantzun nahi izan (53); eraso nahi (16); eratu nahi (40); erauzi nahi (14); erdietsi nahi (27); erori nahi (24); erosi nahi (117); erosi nahi izan (13); erran nahi (1297); erran nahi baita (499); erran nahi izan (20); erraztu nahi (14); erre nahi (48); erreparatu nahi (16); errepikatu nahi (44); errespetatu nahi (17); erretiratu nahi (19); esan nahi (4945); esan nahi baita (122); esan nahi izan (116); esan nahi nian (18); esan nahi nion (12); esan nahi nizun (11); esan nahi nuen (47); esan nahi nuena (13); esan nahi nuke (22); esan nahi omen (16); esatea nahi (40); eseri nahi (39); eskaini nahi (183); eskaini nahi izan (26); eskatu nahi (181); eskerrak eman nahi (55); eskertu nahi (53); eskertu nahi izan (15); esku hartu nahi (16); esku utzi nahi (25); eskuratu nahi (78); esnatu nahi (22); estali nahi (42); estutu nahi (22); etekina atera nahi (16); eten nahi (34); etorri nahi (151); etortzea nahi (18); etsi nahi (27); etxera itzuli nahi (29); etxera joan nahi (23); euskara ikasi nahi (12); euskaraz bizi nahi (13); euskaraz egin nahi (15); euskaraz ikasi nahi (21); eutsi egin nahi (11); eutsi nahi (169); eutsi nahi izan (14); ezabatu nahi (26); ezagutarazi nahi (26); ezagutu nahi (216); ezagutu nahi izan (13); ezarri nahi (265); ezarri nahi izan (16); ezkondu egin nahi (12); ezkondu nahi (97); ezkondu nahi izan (13); ezkutatu nahi (73); ezkutatu nahi izan (11); eztabaidatu nahi (39)

finkatu nahi (28); fitxatu nahi (75); frogatu nahi (91); frogatu nahi izan (19)

gainditu nahi (58); gaineratu nahi (12); gaitzetsi nahi (16); galarazi nahi (37); galdetu nahi (89); galdetu nahi izan (20); galdu nahi (230); galdu nahi izan (21); garaipena lortu nahi (13); garaipena nahi (19); garaitu nahi (11); garatu nahi (38); garbi utzi nahi (64); garbitu nahi (43); garbitu nahi izan (11); garrantzia kendu nahi (26); gatazka konpondu nahi (11); gauzatu nahi (32); gehiengoak nahi (15); gehitu nahi (32); geldiarazi nahi (25); gelditu nahi (98); gelditzea nahi (11); geratu nahi (117); geratzea nahi (17); gertatzea nahi (19); gobernuak nahi (26); gogaitu nahi (12); gogoeta egin nahi (11); gogora ekarri nahi (25); gogorarazi nahi (57); gogorarazi nahi izan (23); gogoratu nahi (123); gogoratu nahi izan (28); gonbidatu nahi (26); goratu nahi (11); gorde nahi (137); gorde nahi izan (24); gozatu nahi (51); gutxietsi nahi (16); gutxitu nahi (22)

hala nahi (311); hala nahi izan (51); han egon nahi (20); handiagoa nahi (14); handitu nahi (62); hara joan nahi (15); haratago joan nahi (12); harrapatu nahi (61); harrotu nahi (17); hartu nahi (872); hartu nahi izan (172); hartu nahi izatea (11); hartzea nahi (42); hasi nahi (160); hasi nahi izan (15); hastea nahi (11); hau esan nahi (24); hau nahi (34); hautatu nahi (17); hautsi nahi (67); hauxe esan nahi (13); hazi nahi (13); hedatu nahi (25); helarazi nahi (69); helarazi nahi izan (25); heldu nahi (104); herriak nahi (23); herritarrek nahi (18); hik nahi duana (13); hil egin nahi (52); hil nahi (201); hil nahi izan (29); hitz egin nahi (481); hitzartu nahi (22); hobetu nahi (51); hondatu nahi (16); hondoratu nahi (12); honek esan nahi (38); horixe esan nahi (36); horrek erran nahi (152); horrek esan nahi (385); hurbildu nahi (36); huts egin nahi (16)

ibili nahi (114); idatzi nahi (78); idazle izan nahi (23); identifikatu nahi (11); igaro nahi (32); igo nahi (56); igorri nahi (35); igorri nahi izan (11); ihardetsi nahi (14); ihes egin nahi (130); ikasi nahi (139); ikertu nahi (37); ikusarazi nahi (12); ikusi egin nahi (30); ikusi nahi (983); ikusi nahi izan (46); ikustea nahi (13); imajinatu nahi (11); indarrean jarri nahi (11); indartu nahi (52); independentzia nahi (19); inposatu nahi (74); ipini nahi (42); irabazi egin nahi (22); irabazi nahi (181); irabaztea nahi (18); iradoki nahi (13); iraindu nahi (17); irakatsi nahi (26); irakurri nahi (56); iraun nahi (22); ireki nahi (64); irentsi nahi (20); iritsi nahi (142); iritzia jakin nahi (26); irten nahi (59); irudikatu nahi (47); irudikatu nahi izan (16); isilarazi nahi (25); islatu nahi (28); islatu nahi izan (13); ito nahi (28); itxaron nahi (24); itxi nahi (57); itxura eman nahi (23); itzuli nahi (224); itzuli nahi izan (23); itzultzea nahi (13); izan dadin nahi (30); izan nahi (1700); izatea nahi (446); izatea nahi izan (11); izaten jarraitu nahi (34); izena eman nahi (23); izendatu nahi (24); izorratu nahi (12)

jabe egin nahi (15); jabetu nahi (21); jainkoak hala nahi (15); jainkoak nahi (101); jainkoak nahi badu (19); jainkoak nahi izan (15); jaitsi nahi (48); jakin egin nahi (19); jakin nahi (1264); jakin nahi izan (157); jakin nahi izaten (13); jakinarazi nahi (78); jakinarazi nahi izan (13); jakitea nahi (12); jan nahi (88); jantzi nahi (27); jardun nahi (49); jarraipena eman nahi (13); jarraitu nahi (368); jarraitu nahi izan (31); jarraitzea nahi (33); jarri nahi (579); jarri nahi izan (88); jarri nahi izatea (12); jartzea nahi (30); jasan nahi (17); jaso nahi (122); jaso nahi izan (13); jaunak nahi (21); jendeak nahi (17); jin nahi (15); jo nahi (127); jo nahi izan (20); joan egin nahi (13); joan nahi (694); joan nahi izan (56); joatea nahi (27); jokatu nahi (234); jokatu nahi izan (22); jokatzea nahi (17); jolastu nahi (27); jorratu nahi (28); justifikatu nahi (11)

kalera atera nahi (14); kaleratu nahi (23); kalte egin nahi (14); kanporatu nahi (28); kantatu nahi (13); kendu nahi (223); kendu nahi izan (42); kobratu nahi (24); kokatu nahi (34); komentatu nahi (13); konbentzitu nahi (30); konpondu nahi (100); konpontzea nahi (13); kontatu nahi (165); kontatu nahi izan (20); kontra egin nahi (18); kontratatu nahi (14); kontrolatu nahi (43); kontsolatu nahi (15); korritu nahi (24); kritikatu nahi (15)

lagundu egin nahi (18); lagundu nahi (149); lagundu nahi izan (31); lan egin nahi (67); lana egin nahi (19); landu nahi (36); lapurtu nahi (17); lasaitu nahi (29); lasaitu nahi izan (13); leporatu nahi (16); libratu nahi (23); libre izan nahi (17); libre nahi (11); lo egin nahi (51); lortu nahi (523); lortu nahi izan (19); lortzea nahi (11); lotu nahi (69); lotu nahi izan (14); lurperatu nahi (13); luzatu nahi (87)

makurtu nahi (13); mantendu nahi (57); markatu nahi (16); martxan jarri nahi (38); mendekatu nahi (16); mezua zabaldu nahi (18); mindu nahi (24); mintzatu nahi (87); molestatu nahi (11); moztu nahi (32); mugatu nahi (40); mugitu nahi (24); murgildu nahi (12); murriztu nahi (61); musu eman nahi (14)

nabarmendu nahi (186); nabarmendu nahi izan (91); nahasi nahi (15); nahastu nahi (24)

nahi adina (243); nahi adina denbora (11); nahi al (439); nahi ala ez (81); nahi bada (244); nahi badu (485); nahi bai (21); nahi baino gehiago (37); nahi baino gehiagotan (13); nahi baino lehenago (20); nahi baldin bada (20); nahi baldin badu (37); nahi bezain azkar (16); nahi bezain ondo (16); nahi bezain ongi (18); nahi bezainbat (22); nahi bezala (263); nahi bezalako (12); nahi duzunean (67); nahi edo ez (16); nahi eta ez (33); nahi eta ezin (104); nahi eta ezinean (44); nahi eza (12); nahi ezean (12); nahi ezik (19); nahi gabe (439); nahi gabe bezala (14); nahi gabean (21); nahi gabeko (92); nahi gabeko haurdunaldia (15); nahi hainbat (19); nahi hori (54); nahi horrek (17); nahi horretan (11); nahi hura (20)

nahi izaitea (15); nahi izaiten (27); nahi izan (6275); nahi izan arren (13); nahi izana (37); nahi izanda (20); nahi izanda ere (13); nahi izanen (33); nahi izanez (426); nahi izanez gero (418); nahi izango (239); nahi izanik (18); nahi izate (32); nahi izatea (635); nahi izatea egotzi (64); nahi izatea leporatu (57); nahi izateagatik (50); nahi izateak (38); nahi izatean (13); nahi izateaz (13); nahi izateko (59); nahi izaten (581); nahi izatera (56); nahi nuke jakin (14); nahi nuke nik (24); nahi zuen bezala (31); nahi zuen lekura (12); nahi zuena egiteko (14); nahi zuten guztia (12)

negar egin nahi (12); negoziatu nahi (56); neurtu nahi (28); nik nahi bezala (12); noiz nahi (134); nola nahi (108); non nahi (118); nondik nahi (13); nor nahi (56); norat nahi (14); norberak nahi duena (12); nun nahi (133); nun nahi ere (16)

obeditu nahi (14); ohartarazi nahi (47); ohartarazi nahi izan (14); ohera joan nahi (11); oheratu nahi (15); ohoratu nahi (33); oinarritu nahi (17); omenaldia egin nahi (13); omendu nahi (30); omendu nahi izan (12); ona izan nahi (17); ona nahi (14); onartu nahi (214); onartu nahi izan (37); onartzea nahi (19); ondo egin nahi (12); ondu nahi (14); oparitu nahi (13); ordaindu nahi (61); ordezkatu nahi (34); oroitarazi nahi (14); oroitu nahi (30); osatu nahi (88); ospatu nahi (34); oztopatu nahi (21)

parte hartu nahi (196); partekatu nahi (14); pasa nahi (23); pasatu nahi (48); pentsatu nahi (155); piztu nahi (53); plazaratu nahi (22); politika egin nahi (11); prestatu nahi (54); probatu egin nahi (12); probatu nahi (41); probatu nahi izan (13); proposatu nahi (22)

saiatu nahi (34); saihestu nahi (109); sailkatu nahi (26); sakondu nahi (31); salatu nahi (150); salatu nahi izan (30); salbatu nahi (52); saldu nahi (111); saldu nahi izan (20); saritu nahi (24); saritu nahi izan (16); sartu nahi (428); sartu nahi izan (62); sartzea nahi (11); segitu nahi (120); segurtatu nahi (13); sendatu nahi (12); sendotu nahi (32); sentiarazi nahi (12); sentitu nahi (57); sinatu nahi (32); sinestarazi nahi (21); sinetsarazi nahi (66); sinetsi nahi (150); sinetsi nahi izan (21); sinistu nahi (15); sortu nahi (256); sortu nahi izan (20); sufritu nahi (12); suntsitu nahi (49); sustatu nahi (77)

topatu nahi (18); topo egin nahi (11); trabatu nahi (15); transmititu nahi (25); tratatu nahi (11); trebatu nahi (13); txertatu nahi (11); txikitu nahi (11)

ukatu nahi (48); ukitu nahi (30); uko egin nahi (28); ulertarazi nahi (11); ulertu nahi (110); ulertu nahi izan (15); urratu nahi (15); urrunago joan nahi (15); urrundu nahi (27); utzi nahi (767); utzi nahi izan (220); uxatu nahi (27); uztartu nahi (25); uztea nahi (19)

zabaldu nahi (175); zabaldu nahi izan (39); zaindu nahi (43); zapuztu nahi (22); zeharkatu nahi (11); zehaztu nahi (68); zehaztu nahi izan (31); zein nahi (15); zenbat nahi (14); zer adierazi nahi (66); zer egin nahi (91); zer erran nahi (88); zer esan nahi (813); zer gehiago nahi (19); zer hartu nahi (11); zer izan nahi (27); zer jakin nahi (16); zer lortu nahi (26); zer nahi (1031); zer nahi gisaz (26); zera esan nahi (105); zera nahi (22); zerbait adierazi nahi (20); zerbait egin nahi (48); zerbait erran nahi (43); zerbait esan nahi (99); zerbait hartu nahi (14); zerbait jakin nahi (12); zerbait nahi (71); zerbitzatu nahi (19); zergatik nahi (57); zertarako nahi (80); zigortu nahi (48); zikindu nahi (13); zinez nahi (12); ziria sartu nahi (17); ziur egon nahi (12); ziurtatu nahi (57); zoriondu nahi (11); zuk nahi duzuna (22); zuritu nahi (28); zuzendu nahi (43); zuzendu nahi izan (13)

azken nahia (19); bere nahia (82); beren nahia (11); bizi nahia (13); egin nahia (30); egiteko nahia (21); erran nahia (19); gehiengoaren nahia (12); gizartearen nahia (20); gure nahia (37); haren nahia (27); herriaren nahia (13); herritarren nahia (17); izan nahia (17); izateko nahia (22); jainkoaren nahia (58); jakin nahia (33); jaunaren nahia (14)

nahia adierazi (11); nahia agertu (31); nahia azaldu (19); nahia bete (19); nahia betetzeko (13); nahia betetzen (14); nahia egiten (11); nahia egotzi (12)

nire nahia (47); zure nahia (36)

aukeran nahiago (44); izatea nahiago (11); nahiago du (172); nahiago dut (354); nahiago dute (128); nahiago izan (390); nahiago izan du (68); nahiago izango (80); nahiago izatea (13); nahiago izaten (114); nahiago izaten dute (22); nahiago nikek (26); nahiago nuen (90)

gure nahiak (13); jakin nahiak (13)

adierazi nahian (46); argitu nahian (27); arindu nahian (14); askatu nahian (13); asmatu nahian (27); atera nahian (50); atzeman nahian (14); aurkitu nahian (59); azaldu nahian (15); babestu nahian (15); baretu nahian (13); bat egin nahian (14); bereganatu nahian (14); berreskuratu nahian (35); bete nahian (18); bilatu nahian (26); bildu nahian (11); bultzatu nahian (20)

egin nahian (205); ekarri nahian (13); eman nahian (87); eraiki nahian (14); erakarri nahian (15); erakutsi nahian (47); eraman nahian (12); erantzun nahian (19); esan nahian (29); estali nahian (14); eutsi nahian (31); ezagutu nahian (20); ezkutatu nahian (22); fitxatu nahian (11); frogatu nahian (12); gogoratu nahian (20); gorde nahian (11); gozatu nahian (11); harrapatu nahian (38); hartu nahian (32); hautsi nahian (12); heldu nahian (12); hil nahian (41); hitz egin nahian (17)

igarri nahian (11); ihes egin nahian (34); ikasi nahian (13); ikusi nahian (30); irabazi nahian (15); iritsi nahian (21); izan nahian (33); jakin nahian (119); jarri nahian (22); jo nahian (11); kendu nahian (27); konbentzitu nahian (20); konpondu nahian (16); kontrolatu nahian (11); lagundu nahian (15); lasaitu nahian (16); lortu nahian (48); nahian ari (95); nahian ari zen (18); nahian dabil (52); nahian hasi (28); nahian ibili (31); nahian zebilen (52); ni hil nahian (16)

osatu nahian (11); saihestu nahian (14); salbatu nahian (13); sartu nahian (25); sortu nahian (14); sustatu nahian (14); topatu nahian (11)

ulertu nahian (26); utzi nahian (19); uxatu nahian (11); zabaldu nahian (11); zuritu nahian (17)

bere nahiaren (21); nahiaren arabera (22); nahiaren aurka (11); nahiaren kontra (29)

nor nahik (15)

adierazi nahiko (17); bizi nahiko (11)

egin nahiko (149); egitea nahiko (18); egoera nahiko (16); egon nahiko (18); egotea nahiko (12); eman nahiko (35); entzun nahiko (16); erakutsi nahiko (26); erran nahiko (14); esan nahiko (185); esan nahiko du (20); hartu nahiko (29); hitz egin nahiko (13); horrek esan nahiko (30)

ikusi nahiko (57); ikusi nahiko nuke (11); irabazi nahiko (15); itzuli nahiko (12); izan nahiko (69); izatea nahiko (49); jakin nahiko (71); jakin nahiko nuke (20); jarri nahiko (11); joan nahiko (26)

sartu nahiko (11); utzi nahiko (14); zerbait esan nahiko (13)

arrazoi nahikoa (21); denbora nahikoa (20)

nahikoa argi (16); nahikoa arrazoi (24); nahikoa da (341); nahikoa denbora (47); nahikoa dira (12); nahikoa diru (20); nahikoa du (64); nahikoa duk (20); nahikoa egin (61); nahikoa egiten (11); nahikoa esan (21); nahikoa eta gehiago (13); nahikoa eta gehiegi (18); nahikoa eta sobera (18); nahikoa ez balitz (12); nahikoa hurbil (11); nahikoa indar (20); nahikoa izan (347); nahikoa izan zen (72); nahikoa izan zuen (35); nahikoa izanen (31); nahikoa izango (194); nahikoa izaten (54); nahikoa lan (83); nahikoa lan izan (16); nahikoa ondo (15); nahikoa ongi (11); nahikoa urrun (11); nahikoa zen (54); nahikoa zuen (33)

nola nahikoa (14)

nahikoak dira (18); nahikoak izan (45)

baliabide nahikorik (16); diru nahikorik (14); froga nahikorik (15); indar nahikorik (14)

nor nahiri (11)

adierazi nahirik (12); aurkitu nahirik (11); egin nahirik (28); eman nahirik (32); erakutsi nahirik (12); hala nahirik (16); hartu nahirik (11); izan nahirik (12); jakin nahirik (32)

adierazi nahiz (15); bildu nahiz (12); egin nahiz (44); eman nahiz (16); erakutsi nahiz (11); ezarri nahiz (11); ikusi nahiz (16); izan nahiz (37); jakin nahiz (27); sustatu nahiz (11)


nahi eta nahi ez ik nahi 29.

nahi izan ik nahi 36.

nahiago izan ik nahi 46.

nahiagotasun iz nahiago denaren nolakotasuna.

Mugimendu hauek, ez gutxitan, nahiagotasun akritikoaren edo arbuio pertsonalen araberako bihurtzen dute arrazoiaren datuen araberakoa izan beharko lukeena, gure kasuan, historiaren araberakoa.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 226. orr.


nahiant 1 iz ipar aipatzen dena nahi duen pertsona.

Arratseko 8 orenetan, Bretaindar dantzariek nahiant güzier ürrats zonbait ikasiko dütüe.  Herria   2003-09-04

Nahiant guziak gomit dira eskukaldi baten emaiterat.  Herria   2005-03-17

Bortükariak kide izanik ala ez, nahiantak oro jin bite.  Herria   2005-09-22

Eta nahiantak Donamartirin bazkaltzen ahalko dira, herriko 2 ostatuetarik batean.  Herria   2005-11-03

Bi alkarteek botin egiten düen egünaldi hori nahiant ororer zabalik da.  Herria   2004-11-11

2 (izenondo gisa)

Beraz herritar nahianter komita zabaldua da, bainan izenak eman behar dira deituz 05 59 48 03 63-rat edo 06 81 75 99 29-rat mugikorrean.  Herria   2005-05-26


nahiarazi, nahiaraz, nahiarazten du ad nahi izatera behartu.

Eta nahiz eta bizinahirik ez izatera heldu, bere nahimenari bizibidean kementsu jarraitzeko agintzen dio gogoak, bizitzeko behar direnak nahiaraziz.  Jenaro Garate   «Gizakia maitagogoa da», 2001 - 69. orr.


nahibeste ik nahi 24.

nahibezalakotasun iz nahi bezalakoa izateko nolakotasuna.

Eta hau guztia gizakien nahibezalakotasunezko irizpideari esker, haiek dira hitzak egiten dituztenak, animaliek, errukarriek, liskarra ikusten dute, gramatika horien berririk batere eduki gabe.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 91. orr.


nahien izan ik nahi 47.

nahiera 1 iz nahia, borondatea.

Maita dezagun guztiok bihotz-bihotzez, gogo osoz, adimen guztiz, indar eta ahalmen guztiz, ezaguera osoz, kemen guztiz, ahalegin osoz, estimu osoz, errai guztiz, desira eta nahiera guztiz Jainko Jauna.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 151. orr.

Osterantzekoak, aldiz, ezin beraren nahiera edo borondatepean egon.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 48. orr.

Erakunde zibilei dagokie izadiaren nahiera egokiak arautzea eta babestea.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 97. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Leongo probintzian sartzean, Burgos kastillanoaren aurkako iragarkiak badira eta hemen, hemen, Leon hiria urrun dagoela eta Galizia hor berean, baztertze nahiera bat sendi da.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 194. orr.

3 nahieran (14 agerraldi, 10 liburu eta 2 artikulutan) nahierara.

Ezinbesteko betebeharra zen eskola, noski, baina hura utzi eta gero nahieran ibiltzen ginen, futbolean, bizikletan, txapetan...  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 87. orr.

Gaizkile anker eta sadikoenek bete ohi zuten leku hori, nahieran zigortuz, SSak soilik mugatzen baitzuen haien jarduna.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 13. orr.

Gure artekoak sexutik ez zuen deus, alde bateko desira eta sublimazioa izatekotan, baina egia da bazela menderakuntza-joko bat: neuk inor menpean hartzerik bilatu ez banuen ere, zeuk ematen zenidan zeure burua opari, piztia otzandu baten gisan, nahieran joka nezan.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 38. orr.

4 nahierara (177 agerraldi, 40 liburu eta 93 artikulutan) gogara, nahi den bezala.

Nahierara irten zen dena.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 203. orr.

Ez dago esaterik ea egunen batean nahierara sortuko ditugun Albert Einstein edo Ava Gardner aleak.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 31. orr.

Maitemintzen naiz nahi dudan guztiarekin, nahierara gobernatzen baitut nire maitemintzeko grina.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 173. orr.

Nahierara egiten du presioa: jarraituki, gorabeheraz nahiz sakaldika -gehitu zuen-.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 256. orr.

Ur lasterrak nahierara bultzatzen zituen jelak, eta almadia, ur gaineko horma puska haien erdian nahasita, oharkabe zihoan aurrera.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 403. orr.

Ikur linguistikoa arbitrarioa denez, badirudi modu horretara zehazturiko hizkuntza sistema askea dela, nahierara antola daitekeena eta soilik hastapen arrazional baten mendean dagoena.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 108. orr.

5 (-en atzizkiaren eskuinean)

'Bere nahierara' esan dut; zeren borondateari baitagokio auzia, eta ez, logikaren eroak erabaki duen bezala, botereari.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 189. orr.

Profetek gezurra dute iragartzen, apaizek beren nahierara irakasten.  Elizen arteko biblia   Jr 5,31

Gauza guztiak berezko izaeraren arabera sortzen dira, ez gizakiaren nahierara, baizik eta ausaz bezala antolatuta.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1110. orr.

Ba al dago munduan kontraturik, kontratugile bakar batek bere gogo eta nahierara suntsi dezakeena, beste alderdiaren adostasunik gabe?  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 68. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bere nahierara (13); beren nahierara (6)

nahierara antola (3); nahierara ari (6); nahierara ari da (4); nahierara aritu (18); nahierara aritu zen (13); nahierara dantzatu (4); nahierara egiten (4); nahierara erabiltzeko (4); nahierara erabiltzen (5); nahierara ibili (4); nahierara mugitu (4); nahierara sartzen (3)


nahiez iz zerbait nahi ez izatea; gogoko ez dugun zerbaitek edo norbaitek eragiten digun sentimena.

Zurrutean gastatzen nian dena, zuek biokin akordatzean nire barruan sentitzen nuen nahieza itotze aldera.  Eskarne Mujika   «Berdin dio» - Agota Kristof, 2005 - 36. orr.

Zure begietan, isiltasuna idatzia ageri da, eta zure aurpegian nahieza.  Eskarne Mujika   «Berdin dio» - Agota Kristof, 2005 - 63. orr.


nahiezik adlag gogoz kontra, gogo gaiztoz. ik desgogara.

Erdi nahiezik zegoen bera, erdi gogoz kontra.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 157. orr.

Zuzendaritzaren erantzukizuna hartu nuen nire gain, desgogara edo nahiezik, baina indar handiz.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 160. orr.

Eta neure buruaren zailtzeko kontsolamendu hauetan murgilduta nengoela, ustekabean, nahiezik, ezbeharrez, galdera hauxe etorri zait begi aurrera, [...].  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 101. orr.

· Baina mina jasanezina zen, janaria urritu zitzaienean ama jan nahiezik ikustea... mokoka mahai ertzean eta sutondoan: lapiko hondoari erantsitako artirina; oskolak eta larruak eta azalak jaten.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 325. orr.


nahigabe (orobat nahi gabe g.er.) 1 iz ezbeharrak eragiten duen sentimen mingarria. ik atsekabe; bihozmin.

Jerusalem, erantzi nahigabe eta zoritxarraren soinekoa, jantzi betiko Jainkoak damaizun ospearen soineko ederra.  Elizen arteko biblia   Ba 5,1

Nahigabe, nazka eta desilusiozko imintzio bat ikusi zion aurpegian.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 39. orr.

Hauxe da nire samin eta nahigabea.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 618. orr.

Nahiko nahigabe eta zorigaitz baditen ama-alaba horiek, pentsatzen ahal dun.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 110. orr.

Aldatuko da pentsamendu alaiak, nahiz onak eta santuak izan, hala nola, berpizkundeari eta aintzari buruz, ahaleginduz ez ekartzen, baizik neure burua atsekabe, nahigabe eta nekeetara erakarriz.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 125. orr.

Nire begirada eszeptiko tristeak nahigabe bat baino gehiago ekarri dit.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 20. orr.

Negar isila eginez, ama zen aldetik pairatu zituen nahigabe eta pena guztiak kontatu zizkion Egor Timofeievitxi.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 217. orr.

Maitasuna saihesten duena ez da, ordea, Venusen fruitu gabe gelditzen, aitzitik nahigabe gabeko atseginak hautatzen ditu.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 291. orr.

Orain, alkoholak eta nahigabeek makalduta nagok; itsasontzietan ja ez zidatek lanik eman nahi.  Eskarne Mujika   «Berdin dio» - Agota Kristof, 2005 - 36. orr.

Nahigabeen saila beharbada ez zen haientzat bukatu.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 362. orr.

Amodiotik erretiratua zaudela diozu, desorekatu zintuen nahigabe batetik irten eta zeure izaera berriro nibelatzeko...  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 346. orr.

Ahalik eta eztien eman zion senarraren zorigaitzaren berri, baina, nahigabearen aringarri, ondasunak elkarbanatzea proposatu zion.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 101. orr.

2 (izenondoekin)

Nahigabe handi batek hartua zuen Kirxa anderea.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 100. orr.

Druida beraren pareraino heldu eta ateari begira geratu zen, nahigabe handia erakutsiz.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 97. orr.

Egun asko egin zuen ohean, geroz eta nahigabe handiagoz.  Elizen arteko biblia   1 M 6,9

Nahigabe galanta berarentzat.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 105. orr.

Gezurra dioten irainak entzuten ari bainaiz eta nahigabe izugarriak hartu bainau.  Elizen arteko biblia   Tb 3,6

Ez barren-barrenean nahigabe ilun bat sentitu gabe.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 34. orr.

Nahigabe latz hori josi nuen Maddalen gaixoari gertatu ixtripu ikaragarriari.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 35. orr.

Hona niretzat liburu gogoangarrienak: liburua irakurtzen amaitu beharrak halako nahigabe malenkoniatsua dakarkidatenak dira.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 88. orr.

Erantzun beharreko galderak dauzkazu buruan, baina nahigabe fisikoak ez dizu behar bezala pentsatzen uzten.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 128. orr.

Nahigabe pertsonalak poesiaren kontsolamenduaren ukenduz bezatzea.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 166. orr.

Ez nituen kontu haiek sinesten, edo, hobeki erran, ez nituen sinetsi nahi, baina, hala ere, nahigabe arrazoirik gabeko baina sakon bat sortzen zidaten.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 254. orr.

3 (aditz baten objektu gisa)

Izugarrizko nahigabea dut, izeba Augusta.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 38. orr.

Beharrik denbora aitzina badoa, anitz nahigabe eta beharrordu estaltzen dituena.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 84. orr.

Frantziskorekin bizi ziren anaiek lagundu zieten bidean, haien nahigabea arindu nahian.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 309. orr.

Nahigabea erori zen familia osoaren gainera eta etxe hartako poza tristura bihurtu zen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 446. orr.

Ez Paulek ez Gerdek ez zekiten gau mundial hark zer nolako nahigabea ekarriko zien.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 61. orr.

Argi zegoen neska gazte hori hamaika nahigabe jasana zela iraganean.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 76. orr.

Makur zaitez [...] eraman handi errukitsura, hura baita geure ondikozko bizitzan erein ditugun nahigabeak jasanarazten dizkigun bakarra.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 503. orr.

Nahigabea eta sumindura gailendu zitzaizkiolarik, mehatxu egin zion: [...].  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 108. orr.

Nahigabea sentitzen duzu ama horrela sufritzen ikusita.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 250. orr.

Laneko poz eta nahigabe guztiak partekatzen zituen beraiekin.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 199. orr.

Nahigabeak eta emozioak hartaratua, gazteak bere baitan egin zuen: "Zergatik ez alde egin?”.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 59. orr.

Eta badakizu nori zor dizkiozun nahigabe hauek guztiak?  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 70. orr.

Handik urte batzuetara erasango zioten minbizia eta ia heriotza eurak ere ez ziren hurbildu ere egin orduan sentitu zuen nahigabea berdintzera.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 20. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Kurutzea deitzen dugu, orai, bizi huntan karreiatu behar dugun edozoin sofrikario edo nahigabe mota.  Herria   2001-04-05

Schumacherrek platerera bota zituen labana eta sardexka, nahigabe-aurpegiaz, oharkabean kaka-mokordo bat irentsi balu bezala.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 144. orr.

Gelaren bat galde egin zuen, sartu eta berehala, eta, nahigabe-antza agertu zuen, han gelarik ez zela erantzun ziotenean.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 82. orr.

Arantxak nahigabe keinua egin dio Imanoli eta hau gelditu egin da une batez.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 54. orr.

Gizontxoak nahigabe imintzio bat egin zuen.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 190. orr.

Pozez txoratzen, ni ikustean nahigabe-arrastorik bat ere ez bere aurpegian.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 159. orr.

Haserre-eguna izango da, larritasun- eta nahigabe-eguna, hondamendi handiko eguna.  Elizen arteko biblia   So 1,15

Zure heriotza nahigabe- eta samin-unea izango da anaientzat eta beste askorentzat.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 730. orr.

Nahigabe-minak sendatu, beharrak osatu, andereñoak babestu, alargunen bihotza suspertu, beste inork ez du hori guztia egin ohi zaldun ibiltariek baino hobeki.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 170. orr.

5 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Maitasun-nahigabeak.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 226. orr.

6 nahigabea eman ik nahigabetu 2.

Hasieran beldur zen anaiari nahigabea emango ote zion, jale txikia baitzen hura.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 72. orr.

Gogoa izaten nuen azaltzeko ez zegoela zertan kortesia erabili, [...] baina nahigabea ematen zidan. Izan ere, nik nahigabea ematen badizuet, nork poz nazake ni zuek izan ezik, neuk nahigabetu zaituztedanok izan ezik?  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 122. orr.

Sakearekin asmatzen badu berak eman diezaioke nahigabea Lizasori.  Berria - Kirola   2004-08-28

Egun bat atzerago itzultzen banaiz, izugarrizko nahigabea emango diot.  Elizen arteko biblia   Tb 9,3-4

Zer nahigabe eman dizut, ama txit maitea?  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 365. orr.

Handik atera bezain laster joateko esan zidan, hartzeko lehen autobusa eta gurasoei nahigaberik ez emateko.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 95. orr.

Hik ez duk ikusi nahi, baina ikusiko duk nola egunen batean nahigaberen bat emango digun.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 21. orr.

7 nahigabea hartu ik nahigabetu.

Nahiz zahagiei nahiz Morgianari begiratu, ez zuen hitzik ere esaten, hain izan zen handia hartutako nahigabea.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 109. orr.

Ez, ez dut uste etorriko denik, halako nahigabea hartuko zuen gajoak...!  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 99. orr.

Ez, ez dut uste etorriko denik, halako nahigabea hartuko zuen gajoak...!  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 99. orr.

Izugarrizko nahigabea hartuko nikek ezer gertatuko balitzaio Specker gizajoari.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 116. orr.

· Ez hartu nahigaberik niregatik.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 153. orr.

8 nahigabean lagundu (hiletetan)

Nahigabean lagunduko balio moduan erantzun zion Nikolak: [...].  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 278. orr.

Laguntzen zintuela nahigabean, berak.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 15. orr.

-Laguntzen zaitugu nahigabean -edo antzeko zerbait esan zion han zegoen emakume bakarrak, Gurutze Gorriko txabusina berde bat jantzita zeukanak.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 13. orr.

Trantze horretan, zenbait leku euskarazkotan, "laguntzen dizut nahigabean" eta holakoak esan beharrean, "etsi!" soila esan ohi da edo zen, motxean eta zuhurrean.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 49. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

nahigabe handi (8); nahigabe handia (23); nahigabe handia ematen (3); nahigabe handia hartu (3); nahigabe handia izan (4); nahigabe handiz (3)

atsekabea eta nahigabea (3); heriotzak sortutako nahigabea (3); izugarrizko nahigabea (4); nahigabea berdintzeko (3); nahigabea ematen (4); nahigabea hartuko (3); poza eta nahigabea (3); sortutako nahigabea (4); sortutako nahigabea berdintzeko (3)

neke eta nahigabeak (3)

nahigabeko hilketa (3)


nahigabe2 ik nahi 31.

nahigabealdi iz naigabezko denbora.

Arratsaldeko opari-garaian atera nintzen nahigabealditik; soinekoa eta soingainekoa urraturik nituela, belauniko jarri eta Jaunarengana, neure Jainkoarengana, luzatu nituen eskuak.  Elizen arteko biblia   Esd 9,5


nahigabetu, nahigabe(tu), nahigabetzen 1 da ad nahigabea hartu.

Lasai ederrean eta fidaturik ikusi baitzuen, areago nahigabetu zen.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 262. orr.

Gertatua ikusirik, beste zerbitzariak biziki nahigabetu ziren, eta guztiaren berri nagusiari ematera joan ziren.  Elizen arteko biblia   Mt 18,31

Eskura zeukan arroparik onena jantzi zuen, baina nahigabetu egin zen barneko arropari erreparatu ziolarik.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 260. orr.

Horregatik diotsut, ez zaitezela nahigabetu; egizu egiten ari zarena, jarraitu zeure jardunean, betiko maitasunean landatu baitut zure anaiartea.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 624. orr.

Maiz, denek ohoratzen zutenean, biziki nahigabetzen zen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 216. orr.

Zure aita Ebroko gudulekuan zebilen eta oso nahigabetu zen gure osabarena jakin zuenean.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 50. orr.

Baina emaztea larri nahigabetu omen zen Kabarantxelek eskainitako ikuskizunarekin.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 58. orr.

Erretore-laguna nahigabetua zen.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 28. orr.

Baina Harry ohitua zegoen, horregatik gehiegi nahigabetzeko.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 19. orr.

2 du ad nahigabea eman.

Lisak ez zuen Marjolin nahigabetu nahi, bere nazka berriz ere erakutsiz.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 276. orr.

Nahigabetu egiten nau zu denen aho-mihitan egoteak.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 130. orr.

Izan ere, nik nahigabea ematen badizuet, nork poz nazake ni zuek izan ezik, neuk nahigabetu zaituztedanok izan ezik?  Elizen arteko biblia   2 Ko 2,2

Senarraren galerak bezainbat nahigabetzen zuen semearen desagerketak.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 52. orr.

Zure aita Ebroko gudulekuan zebilen eta oso nahigabetu zen gure osabarena jakin zuenean.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 50. orr.

Norbaitek nahigabetu banau, ez nau ni nahigabetu, baizik eta neurri batean -gehiegi ez esatearren- zuek guztiok nahigabetu zaituzte.  Elizen arteko biblia   2 Ko 2,5

Belarrondoak baino gehiago nahigabetzen ninduen familiako sekretu bat ezkutatzen zidatela konturatu izanak.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 98. orr.

Ikaragarri nahigabetu nauela Zuzendari txit agurgarria hartarainoko trantze batera eraman beharrak.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 231. orr.

Bakarrik dakit min sakona eragin zidala, ezin gehiago nahigabetu ninduen, gau eta egun etengabeko negarrean utzi.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 92. orr.

Ez zion bihotza erdiratzen haien etorrerak, ez eta nahigabetzen ere haien joanak.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 168. orr.

3 (era burutua izenondo gisa)

Emakume nahigabetua Jainkoaren gizonaren hilobira ekarri zuten. Bisir nahigabetuak Xerazaderen nahia onartu behar izan zuen eta gau hartan bertan alaba eskaini zion Xariarri.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 268. orr.

Irudi isil nahigabetua ez zen itzuli.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 82. orr.

"Ari da orain ere don Silverio bere txokolatearekin", pentsatu zuen irribarre erdi mingots, erdi nahigabetu batekin.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 103. orr.

Pitigrillik, bere betiko itxura misteriotsu, burgoi eta nahigabetuaz, orri-pasaka irakurri zituen pixka batean.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 129. orr.

Itzalgune nahigabetu batek zeharkatu zuen Domengaren behakoa, istant batez.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 24. orr.

Orain nahigabetu horri aurre egiteko, lanaren egunerokotasun lotzailea erabili zuen eta tartekako bidaia batzuk, Frantziara, Ingalaterrara edo Italiara.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 9. orr.

Beti pentsatu izan dut Lur honetako nahigabetuak direla Jainkoaren hautatuak.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 347. orr.

4 (era burutua izen gisa)

Nahigabetuen kontsolatzaile behar du izan eta atsekabetuen azken ihesleku.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 395. orr.

Ez zitzaion Lucyri harritzekoa egin hark nahigabetu aurpegia jartzea.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 249. orr.

-Zer dela eta? -esan zuen Manilovek, xaloki eta nahigabetu-antzean berak ere.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 55. orr.

Munduko nahigabetuek, beraien oheetan zauri eginda bizi direnek, kirasdunek, gaixo larrien deserrian baztertuta bizi direnek.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 171. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

asko nahigabetu (3); nahigabetu antzean (3)

oso nahigabetua (3)

guztiz nahigabeturik (3); oso nahigabeturik (7)

oso nahigabetuta (4)

nahigabez betea (3); nahigabez beterik (3)


nahigabetxo iz nahigabe txikia.

Gogo barruko bortxa zalantzatsua, pozaldi eta nahigabetxo guztiak, lana.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 115. orr.


nahigarri izond nahi izan daitekeena.

Estatu Batuak askoz ere nahigarriago bihurtzen zituzten bertuteak oso nabarmen zeuden errusiar komunismoarekin alderatuz.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 378. orr.

Bere gogoko baldin bada, nahigarria edo guragarria ez bada ere, ona da, maitagarria da; bere gogoko ez bada ez da maitagarria, guragarria edo erakargarria izan arren askotan.  Jenaro Garate   «Gizakia maitagogoa da», 2001 - 33. orr.

Ondasun baten modura agertzen da -amaitua, mugatua, nahigarria, erabilgarria-.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 140. orr.


nahika 1 adlag nahi izaten.

Eta nahimena nahika eta oroimena oroitzen.  Jenaro Garate   «Gizakia maitagogoa da», 2001 - 22. orr.

2 nola nahika ik nolanahika.

nahikara 1 iz nahikaria.

Nik bederen, oraino ez nuen Bermeo egina, ez zegoen nahikararik, maitazarrerik.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 91. orr.

2 adlag nahierara, gogara.

Eta hala ibiltzen zen hura, handiak bezala, nahikara, eta ni, tipiak bezala, ahalara.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 70. orr.

3 (-en atzizkiaren eskuinean)

Uste dute horrelako irudiak sortzen ahal ez ditugun gauzen ideiak ez direla ideiak, asmakizunak baizik, osatzen ditugunak gure nahimenaren nahikara, alegia.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 223. orr.

Gure baitarik salbatzen ahal garela, naturazko gure indar soilekin eta gure nahikara, naturaz goiko laguntza berezirik gabe.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 70. orr.


nahikari 1 iz nahi izatea, borondatea; zerbait lortzeko nahi sendoa. ik nahi; desira; pretentsio; nahikeria 2.

Hemen, bada, Desira hitzaz gizakiaren ahalegin, bulkada, gurari eta nahikari guztiak aditzen ditut, hauek gizaki beraren egoera aldakorrarren arabera aldatzen baitira.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 351. orr.

-Horra Jainkoaren nahikaria.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 42. orr.

Oro Bere nahikariaren arabera gertatzen da eta oro da Berea.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 26. orr.

Gauaren hastapena izarrei begira eman dugu, eta nahikariren bat eskatzeko esan diot izar lokaren bat ikusi orduko.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 106. orr.

Eta oihu hori ez da nolanahikoa, nahikari da edo agindu, aldarri demokratiko, ez da festa, ez da txantxa, eta guk jakin genuen hori ulertzen.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 161. orr.

Azkenean ez duzu borondaterik, ez nahikaririk, eta ondarrean, ondarrean pazientzia heldu zaizu.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 76. orr.

Euskarari orain arte eutsi baldin badiogu gure nahi berezi horri esker eutsi diogula neurri handi batean, baina nahikari hori desegiten bada, euskara bera ere desegingo dela.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 152. orr.

Badakit bidea puskaka egin beharko dudala, baina, hasteko, Gares-Puente la Reina famatura lau egunez heltzeko nahikaria badut: ehun kilometro hurbil.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 23. orr.

Ez du iduri haatik Saddam Hussein-ek kanporat joaiteko nahikaririk baduela.  Herria   2003-01-21

-Ene bihotzaren nahikaria izan da, aspaldidanik, erromesaldi hau egitea.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 348. orr.

Clinton presidentaren nahikaria dela kargua utzi aintzin Iguzki alde Hurbilean bakearen sor araztea, hori da denek dakiten gauza.  Herria   2001-01-11

Geroari buruz badu, itxura ezezkor guzien gainetik, nahikari eta gar.  Herria   2004-04-22

2 (izenondoekin)

Irrika sutsu, nahikari sekretu, grina ohiz kanpoko eta lazgarria.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 143. orr.

Inozoegiak gara agian, zeren gurari eta nahikari politiko hori, denok elkarrekin bakean bizitzeko beste oinarri batzuk aurkitzeko gurari hori, talde batek egiten duen bortxak zikintzen du, eta uhertu.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 195. orr.

Aingerua bere nahikari gaiztoz aingeru on izatetik deabru bihurtu bazen, nondik zuen hark ere deabru bihur zedin nahikari gaizto hori, egilerik hoberenak egindako aingerua izanik oso-osorik?  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 222. orr.

Xutik bizi izan da eta bururaino xutik egoitea izan du nahikari lehena.  Herria   2005-11-10

Horixe da nire nahikaririk indartsuena, eta krimen hori burutu arte ez dut bakerik izango.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 141. orr.

Hala ere, nahikari azkar batek bultzaturik, Belzuntze batasuneko partaideek beti ardietsi dute Antzuolarren ongi errezebitzea.  Herria   2004-11-11

3 (hitz elkartuetan)

Benetako abizenak gogoan, deitura berriak sortzen dira asmo parodiko batek edo gardentasun nahikari batek bultzatuta.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 189. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bere nahikaria (3); egiteko nahikaria (3)


nahikatu, nahika, nahikatzen du ad nahi izan.

Nahikatu dut eskandaluzko bide hori guztien onbiderako izan zedin, eta horra zer egin dudan.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 83. orr.

Valmont jaunagandik hartu dudan gutun bat da, nahikatu baitu ni hautatzea isilmandatari, bai orobat bitarteko Tourvel andrearen aldera, eta halaber erantsi baitio nire gutunari bertze gutun bat harentzat.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 488. orr.


nahikera iz nahikaria, borondatea.

Jakintzat ematen dut nigan hiru pentsamendu direla; hots, bat nire-nirea, neure askatasun eta nahikera hutsetik sortzen dena; eta beste bi, kanpotik datozenak: bat espiritu onagandik, eta bestea txarragandik.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 53. orr.


nahikeria 1 iz nahikari apetatsua.

Irrigarri eta peril handikoa litzateke legeen egitekoa norbanako batek bere nahikeriaren arabera urratzeko ahalmen mugagabea izatea.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 94. orr.

Beheko mailan, aldiz, herria edo populua dago, nahikeriaz beteta, materian eta materiaz bizi dena, ekonomia mundukoa.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 47. orr.

Haren aitak manatuta, ahaleginetan ari zen erreginarengandik ez urruntzeko eta hura nahikeriarik apalenean ere zerbitzatzeko.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 75. orr.

Bai noski, literatura masiboki kontsumitzen duten ergelak diren bitartean, eta haien gogo sinple eta nahikeria merkeak asetzeko prest dauden zu bezalako mertzenarioak diren bitartean.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 111. orr.

Leporaino daude sarturik ordenagabeko nahikerietan.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 57. orr.

Geroztik, nire nahikeria leninistak ere oroitzapenen kutxara igaro ziren.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 97. orr.

Ikuskapenerako Informazio eta Plangintza Ataleko zuzendaritza libre gelditzea fortunaren nahikeria izan zen.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 50. orr.

Ezin da kexatu, baina tarteka beste norbait izateko nahikeria edo nostalgia sentituko du, beste norbaiten larruan ordu batzuk pasatzeko grina.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 146. orr.

2 zerbait lortzeko asmo sendoa. ik pretentsio.

Kurioski munduko berrien goait nengoen, Elizaren etorkizunaz kezkatsu nintzen eta ez nintzen ohartzen ene ingurumenean gertatzen ari ziren gizare-aldaketei: gazteen ikara eta nahikeriak, emakumeen eskakizunak, langileen arrangurak eta beste.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 102. orr.

Ez dute suportatzen dena ez kontrolatzea, preso batek bere nahikeria erakustea, bere nortasuna atxikitzea, buru egitea.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 77. orr.

Kuraia eta nahikeria eta bertutea eta indarra ukan zituela, hark.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 151. orr.

Kabalkadetarik ihauterirat, toberetarik antzerkirat, talde bat sortu da nahikeri batekin: antzerkian goxatu.  Herria   2002-12-12

Nahikeria da erreferendum bat lau gai hauietaz galdatzea, eta hortarako mozione baten sinaraztea jendeeri, arats hortan, betan, Euskal Herri guzian.  Herria   2003-05-22

Bainan horra nun, azen ontzeko, Espainiako apezpikuen batzarrak azkarki jorratu duen Ibarretxe-ren plana, gogor salatuz Euskal-Herriak bere buruaren jabe izaiteko ukan dezakeen nahikeria...!  Herria   2005-01-13

Biba zuek gazteak, zuen nahikeria ona erakutsi baituzue.  Herria   2003-06-26

Nahiz politikeroen euskara defenditzeko nahikeria eskasa deitoratzen dugun, lehen hobendunak ez ote dira gure familietako jendeak, gure aitamak, gure haurrideak?  Herria   2004-04-08

Lege berriaren nahikeria da, etxe berrien egiteko baimenak ez nola nahika eta nun nahi emaitea, tokiko laborantxaren geroa zaindu nahiz, eta ere ingurumenaren ahal bezainbat errespetatu nahian.  Herria   2002-08-01

Dagün urtean badate 20 urte Euskal Irratiak bizi direla, jenteen nahikeria eta indarrez.  Herria   2001-05-17

Banuen halako lotsa bat, halako ahalge bat hobeki erraiteko, baina ere denbora berean neska harekin solastatzeko nahikeria gaitza.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 52. orr.

Gehienik gustatu zaiona publiko pollit horri: lau pilotarien nahikeria sanoa, eta jokoa ere bai harekin bixtan dena.  Herria   2004-05-13

Bazirudien tasun huraxe hartzen zuela, beste ezein nahikeria kutun bainoago, bera besteengandik bereizten zuen ezaugarri propiotzat.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 133. orr.

Esku berantetsiak ipur-mazeletan itsatsiz, aurpegi aldera erakarri nuen Kristina, haren osin gorri-beltzean pulunpatzeko nahikeriaz.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 368. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

beren nahikeria (3); egiteko nahikeria (3)


nahiko 1 adlag eta izlag aski. (izen mugagabearen ezkerrean)

-Guk neskatan egiteko berriz jaio beharko genikek, eta hala ere, nahiko lan.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 50. orr.

Oraindik ere, nahiko lan izanen duzu.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 102. orr.

Elias Elortzak [...] nahiko lan izaten zuen hitz egiteko.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 15. orr.

Gainera, ni aurki jubilatuko nauk, eta ez diagu nahiko diru.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 24. orr.

-Izango duzu nahiko betaurreko gaua bukatu baino lehen.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 218. orr.

Ez daukatela nahiko abere hilik jateko.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 127. orr.

Nahiko ezuste izan dut gaur.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 132. orr.

Nahiko odol galdu banuen ere, ez zitzaidan gaiztotu.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 296. orr.

Lurrean nahiko elur ez balego bezala ari zuen zerutik.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 113. orr.

Aski da; izan dut nahiko irain.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 67. orr.

Nik nahiko izerdi bota diat, baita bion partez ere.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 42. orr.

Nahiko barre egiten genuen, "ontze" gora eta "ontze" behera.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 123. orr.

Pieza horren kontura nahiko barre eginak baikara, izan ere, etxean.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 210. orr.

Nahiko iseka egin ondoren, kapa erantzi eta bere soinekoak jarri zizkioten.  Elizen arteko biblia   Mt 27,31

Bazen nahiko arrazoi haren semea emirraren aurrera eramateko.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 311. orr.

Baditugu hemen nahiko arazo konpondu beharrak.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 144. orr.

Goizetik jadanik izana zen nahiko mugimendu Baionako karriketan.  Herria   2003-02-06

Ugatzak, nahiko quorum zeukala iritzirik, nonbait, komunikatua irakurtzeari ekin zion.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 41. orr.

Zeingehiagoketara nahiko jende biltzen da.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 90. orr.

Lajosek nahiko min egina zizun lehenago ere.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 28. orr.

Beste mundu bat da: nahiko leku dago; ez zaude beti inguraturik, ez kalez, ez jendez.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 55. orr.

Gure jendea txiroa zen, eta hori nahiko motibazio bazen mobilizazioetarako.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 184. orr.

2 (-a organikoa duten izenen ezkerrean)

Nahiko fruta jan dugu errepide bazterretako frutarboletatik.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 199. orr.

Errugbizaleek bazuten nahiko bazka telebixtan.  Herria   2004-02-19

Zoazi, zoazi baso baten edaterat, Jesus; baduzu nahiko denbora ta...  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 186. orr.

Azkenean nirekin nahiko konfiantza hartu zuen.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 141. orr.

Nahiko froga izango al da zuretzat?  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 74. orr.

Saioak egiteko orduan ere, nahiko ganora zuten.  Lander Garro   «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 22. orr.

Hemengo unibertsitateak nahiko azpiegitura duelako horrelako ekintza baterako.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 74. orr.

Orobat pentsatu du aurrerantzean nahiko kezka eta ardura izango dituela emakumeak alabaren gaixotasunarekin.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 132. orr.

3 (izen mugatuaren ezkerrean)

Halaxe baitzen ohitura: egunez egindako barrasbakeriak iluntzean bildurik ospatzekoa, nahiko ardoa lagun.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 133. orr.

Karia hortarat, nahiko sukarra izan da tokika.  Herria   2003-06-19

Walpurgis gauean sorginak deabruaren zumearekin hiru aldiz jotzen bazuen behia, urte guzian ematen omen zuela nahiko esnea.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 179. orr.

Kaukasoren galdarek nahiko presioa zuten.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 104. orr.

Egoeraren esplikatzeko nahiko astia ukanen zuten geroxeago.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 273. orr.

Hain zuzen, berehala "Etxexuriak" jakinarazi du sari horrek erakusten zuela Estatu Batuetan bazela nahiko askatasuna, egiazko demokrazia izanez.  Herria   2004-05-27

· Morrosko handi eta indartsua bilakatu zen, basati samarra, inguruko jendea menderatu eta bere esanetara jartzeko nahiko trebetasunarekin eta herriko nahiz kanpoko neskekin eta emakumeekin larrutarako irrika erabatekoarekin.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 247. orr.

Eta geroztik, zertan gira? ardura nahiko lanak eta trabak gela elebidun bat ezin ardietsiz.  Herria   2005-02-17

4 (partitiboaren ezkerrean)

Eta bazuen honelako bularretako batek nahiko zerikusirik.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 98. orr.

Ez zuela nahiko denborarik izan bere seme-alaben heriotzak sortutako nahigabea berdintzeko.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 52. orr.

5 (izen mugagabearen eskuinean)

Unibertsitateko kanpusera katu nahiko sartzen da gauez.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 123. orr.

Horrela diru nahiko irabazten zuen.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 143. orr.

Zakurron argazki nahiko daukat nire argazki albumean.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 125. orr.

Ez nuke paper nahiko izango hemen horren berri emateko.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 143. orr.

Ez dugu hemen Sapir-en berri nahiko emateko lekurik.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 132. orr.

6 (-a organikoa duten izenen eskuinean)

Neronek baserrietan borroka nahiko ikusi izan dut.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 93. orr.

Beraz, aukera nahiko eman zaizkie eta malguak izan gara.  Berria - Harian   2005-07-28

Harekin guztiarekin irabazten zuenerako denbora nahiko eta sobera galdua zuela esanez.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 9. orr.

Sultanak esan zuen: "Baduk froga nahiko, / fedegabe alu hau dela gehiegizko".  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 124. orr.

7 (izen mugatuaren eskuinean)

Ba nik, berez, Hasenmayer zekale-ogia nahiko nuen.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 15. orr.

8 (partitiboaren eskuinean)

Zakurrik nahiko akabatu zituen, horien artean dobermanak ere bai.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 121. orr.

Desberdintasun hori [...] ez zaio hizkuntzen historian izan dezakeen garrantziari etekinik nahiko atera.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 104. orr.

9 (izenondo, adizlagun edo kideko batekin)

Marmola, beste harri askoren antzera, nahiko gogorra da konpresiorako.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 22. orr.

Dena den, gaur egun nahiko zaila da softwarea eginez bizitzeko adina irabaztea.  Berria - Kultura   2006-01-26

Une batez pentsatu nuen nahiko tristea izanen zela karrika hits eta huts hartan bizitzea.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 157. orr.

Hau nahiko berria da euskal munduan eta, zalantza gabe, ez da batere seinale txarra.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 55. orr.

Margolan indartsu baina nahiko beldurgarri eta arrotz haietatik.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 35. orr.

Usaimen nahiko finekoa zen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 248. orr.

Nahiko urriak ziren zure ondasunak ni etorri aurretik.  Elizen arteko biblia   Has 30,30

Arrain eta narrastien kasuan, nahiko sinpleak dira horretan parte hartzen duten prozesuak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 16. orr.

Enbrioiaren eskeletoa kartilagozkoa bada ere, nahiko bizkor bihurtzen da hezur.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 29. orr.

Harryk nahiko garbi ikusi zuen irudi itzel bat, izugarrizkoa, begi distiratsu eta handiak zituena.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 32. orr.

Ni nahiko pozik nengoen komunista bihurtu izanaz.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 108. orr.

Nire poza (eta Rubirena ere bai!) baserrira heldu garenean, ni nahiko nekaturik eta izerdiz blai eginda.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 55. orr.

Gero, lanarekin nahiko itota zebilela esan zidan.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 83. orr.

Setiatuak nahiko eroso instalaturik baitaude.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 35. orr.

-Nahiko ados nago berarekin -bota zuen Wendyk, zakar.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 144. orr.

Nahiko behean zegoen eguzkiak argitzen zuen, eta arnesak distiraka ari ziren urre gorriaren indarrarekin.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 324. orr.

Atarian geratu zen, nahiko luze oraindik, etxe barnerantz begira.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 52. orr.

10 (aditz batekin)

Helburu publikoez nahiko jardun da, hor daude hobiak, irekirik hildakoak hartzeko, hor daude emakumeak, irekirik ere, biziak hartzeko.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 338. orr.

Nahiko jan ondoren, beste animalia askok bezala, zakurrek batzuetan hezurrak lurrazpian gordetzen dituzte.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 38. orr.

Desberdintasun hori ez da nahiko ikertu fonologian.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 104. orr.

Nahiko leher eginda zegoen.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 48. orr.

11 (bestelakoak)

Badute nahiko, lehendik ere, horretatik.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 167. orr.

Horregatik, nahiko modu onean saldu zidaan, bera hil arte liburu-dendari eusteko baldintzarekin.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 229. orr.

Begi-lausoak kentzea, beraz, nahiko prozedura sinplea zen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 119. orr.

Nahiko emaitza onak izan zituzten neurri horiek.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 36. orr.

Erran dizudanez nahiko kontu xelebrea da, baina...  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 45. orr.

-Tira, galdera interesgarria da hori -erantzun zion Riddlek atseginez-, eta nahiko kontu luzea.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 258. orr.

Omsken soldadu talde nahiko ugaria utzi zuen, hortaz.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 267. orr.

Alargunaren etxean miseria-giro nahiko tristea zegoen.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 88. orr.

Agureak nongoa nintzen antzemango zion italieraz egiteko nire moduari, aleman nahiko garbian hasi baitzitzaidan.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 182. orr.

Erlijioaren inguruko nahiko kezka sakonak erabiltzen nituen, batez ere gerraz geroztik.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 108. orr.

12 (nahikoa izen mugagabearen ezkerrean)

Elliek nahikoa jende dauka txora-txora eginda.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 89. orr.

Txalupetan mila gizon nabigazio-zale joango dira, ez genuke nahikoa ontzi jende gehiago sartzeko.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 262. orr.

Nahikoa lan bazutela Donostiako leku-hustea prestatzen; nahita ere, ezin zutela egoera kontrolpean eduki.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 98. orr.

Baina nik nahikoa lan neukan neure buruarekin eta ospakizunera ez agertzea erabaki nuen.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 33. orr.

Nahikoa diru irabazi dut, esan zuen.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 68. orr.

Pirroren bakearen ondoren bakarrik izan zuten nahikoa zilar txanpona egiteko.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 83. orr.

Nahikoa mixeria nozitu zuela eta nahikoa zorigaitz, eta irain hura guztia bakardadean eraman beharra zama astunegia zela gizaseme batentzat.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 72. orr.

Ez al da hori nahikoa mendeku?  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 99. orr.

Horrela esanda erraza dirudi, erantzun zuen erregeak, ikusi behar da, ostera, nahikoa zurgin ote dugun.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 258. orr.

Biriketatik datorren aireak ez dakar nahikoa indar ahoskordei dar-dar eginarazteko.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 37. orr.

Aurki al dezake berak, Davidek, bere bihotzean nahikoa maitasun emakume itsusi eta arrunt honentzat?  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 237. orr.

Beatriz itzultzen denerako nahikoa kemen bilduko duelakoan.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 172. orr.

Badira nahikoa metodo hizkuntza deskribatzeko eta aztertzeko gai direnak.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 155. orr.

Ez zuen atsedenik hartu klase ertain baxuak ordaindu ohi zituen soldatei buruzko nahikoa informazio eduki zuen arte.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 190. orr.

Izan ezazue, beraz, nahikoa zuhurtasun geratzeko zalantzarik gabe konkistatuak dituzuen lurralde horietan.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 231. orr.

Bazebilen hiri hartan nahikoa aberastasun hara eta hona, gizon argi batek apur bat poltsikoratzeko beste.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 49. orr.

Horretarako nahikoa gaitasun erakutsi duen Mem Ramiresez, armada ilustratuaren ordezkariaz, baliatzea nahiago ez bada.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 237. orr.

Eta hala ere ez zenuen nahikoa gizontasun izan, horrela esango zuten, gizontasuna, nahikoa zintzotasun eta lañotasun zuk zeuk hobena aitortzeko.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 100. orr.

Nahikoa negar egin duzu dagoeneko, mila esker.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 235. orr.

13 (-a organikoa duten izenen ezkerrean)

Nahikoa denbora igaro zen Costa emaitzarik gabeko deiaz asper zedin.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 124. orr.

Ematen al zidan sari hark nahikoa zuhurtzia?  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 152. orr.

Raimundo Silvak gogoeta egiteari ekin zion, eta nahikoa gogoeta egin zuen ondorio batera heltzeko.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 227. orr.

Nahikoa desabantaila izan zuten azkeneko bizilekuan ere.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 133. orr.

-Ikusi dugu nahikoa dantza eta nahikoa lehoi-jostaketa -zioten Don eta Doñek-.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 275. orr.

14 (nahikoa izen mugatuaren ezkerrean)

Familia zela eta ez zela, nahikoa dirua zeukan denak ere asebetetzeko.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 182. orr.

Neure larruari eusten nahikoa lana nuen.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 105. orr.

Bere aita izateko ere nahikoa adina zeukan- Nahikoa nobedadea zen, udamineko ekaitz erauntsi handietako batean [...] 25.500 tximist eta oinaztu bota zituela nola zenbatu zituzten.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 24. orr.

· Baita ere, nahikoa sinesgarritasunarekin, lehen ere aipatu den Rolimeko Gil, Childe Rolim ere deitua.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 153. orr.

Eta, bakarrik zegoelarik, nahikoa argitasunarekin bereizten zituen bere burubideak.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 99. orr.

15 (nahikoa partitiboaren ezkerrean)

Haatik, egun hartan bazuten nahikoa arrantzarik guardia zibilek.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 165. orr.

Ezinezkoa iruditu zitzaigun, ez geneukan-eta nahikoa dirurik.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 213. orr.

Ez dirudi digresio moralizatzaile hauek nahikoa zerikusirik dutenik Raimundo Silvak Mogueime pertsonaiatzat onartzeko eduki dituen erresistentziekin.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 230. orr.

Frogarik gabe eta nahikoa frogapenik gabe onartu denari buruz. ateko heldulekua biratzekoa egin zuen irekitzeko, nabaria izanik nahikoa indarrik ez zuela.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 206. orr.

Nork ez du ulertuko ezen, armak erabiltzen ohitutako herri hartan, larruazal zakar eta maskurrez betetakoak ez zuela jasoko burdina goriaren edo ur irakinaren nahikoa markarik, handik hiru egunera agertu ahal izateko adinakoa?  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 208. orr.

16 (nahikoa izen mugagabearen eskuinean)

Oker dagoena zuzentzen ere badugu buruhauste nahikoa!  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 174. orr.

Eskarmentu nahikoa hartu nian behin, eta ez diat gehiagorik nahi.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 52. orr.

Leku nahikoa genuen han arineketa eta dribling jarduteko.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 129. orr.

Hasperentzat hartzen den igurtziak aire kopuru nahikoa behar duenez [...].  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 94. orr.

Jateko nahikoa badugu hemen, Jainkoari esker!...  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 211. orr.

Egiteko aspergarria aurrera eramateko osotasun nahikoa ez duen haurraren modura.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 295. orr.

Hori ez da, ordea, agurra ukatzeko motibo nahikoa.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 153. orr.

Bazuen irakasle izateko gaitasun nahikoa.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 66. orr.

Eta hemen ere bada nahikoa auschwitz, nahikoa izurrite eta nahikoa gerra.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 59. orr.

17 (-a organikoa duten izenen eskuinean)

Denbora nahikoa kanpoan igarotzea aski bide da herrimina sortzeko.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 18. orr.

Elokuentzia nahikoa eta jakituria gutxi zeukala esanez deskribatzen du Salustiok.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 156. orr.

Bidean bakarren batek egin zuen haren kontura algara nahikoa, baina Amari bost axola horrek.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 10. orr.

18 (nahikoa izen mugagaturen eskuinean)

Eta sendotasuna nahikoa izan dut...  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 57. orr.

Luluk grazia, maltzurkeria eta gatza nahikoa eta sobera zituela erakutsi zion Hurtadori.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 89. orr.

19 (nahikoa partitiboaren eskuinean)

Eta bidean ez zegoen elurrik nahikoa.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 255. orr.

20 (nahikoa izenondo edo adizlagun batekin)

Nahikoa txikia iritzi nion sartutakoan.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 272. orr.

Baina hori ez zitzaidan nahikoa interesgarria iruditzen.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 148. orr.

Ez dinat inoiz egiaztatu, beharbada nire errua dun, ez naizelako nahikoa irekia.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 353. orr.

Bi aurrenekoak nahikoa desbideratuak.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 253. orr.

Gure ibileretan jente klase asko inguratzen da eta batzuk nahikoa gogaikarriak bere bai.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 20. orr.

Deskribapen metodikorako kodeak nahikoa libreak dira eta kokapenerako eskalek oszila dezakete.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 175. orr.

Musuehizagailu bat ere badut neronek diseinatua, nahikoa ongi funtzionatzen duena.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 90. orr.

Nahikoa erraz lortu zuen.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 178. orr.

Gauzak nola dauden kontuan hartuz gero, nahikoa lasai dagoela.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 104. orr.

Ondorioa izan zen nahikoa ongi ordaintzen ziola.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 190. orr.

Aitortu beharra daukat hortaz, hasteko, ni neu nahikoa deseroso sentitzen naizela gai honetan.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 13. orr.

Hau ez da batere harrigarria; hizkuntzak eskaintzen dituen lanabesak nahikoa sistematikoki erabiltzen direla adierazten du.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 140. orr.

Bestea nahikoa gazterik hil duk, ba -bota nion, normaltasun itxura eginez, baina samindurik.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 216. orr.

Nahikoa garaiz ikasi nuen, alegia minik hartu nahi ezean, burua makurtu egin behar dela.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 23. orr.

21 (nahikoa aditz batekin)

Dudleyk nahikoa jaten du han, ezta, seme?  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 9. orr.

-Tira, nahikoa edan duk.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 354. orr.

Nahikoa egin duzu gau baterako.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 198. orr.

Eh, zuek, nahikoa egurastu zarete!  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 46. orr.

Nahikoa iritzi ziotenean, hiru gizonak kanpora atera ziren eta itzaletik itzalera, kontu handiz, bakoitza bere etxerantz abiatu zen.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 76. orr.

Zalantzak, bestalde, nahikoa alditxartu ninduen, egia esan behar baldin bada.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 30. orr.

Nahikoa pairatu du dagoeneko.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 220. orr.

Nahikoa aspertuko zen hemen.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 38. orr.

Horrek nahikoa lagunduko dizu, batik bat erritmo falta eta terminologia arraroak identifikatzen.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 379. orr.

Etxean aurkitutakoarekin nahikoa edukiko ahal dute!  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 125. orr.

Nahikoa behar luke horrek.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 76. orr.

'Uste dut nahikoa aitzinatu duzula’, esan zion Arianek.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 195. orr.

22 (nahikoa bestelakoetan)

Nahikoa ikuspegi orijinala iruditzen zait.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 21. orr.

Nahikoa itxura abangoardistako lana zen.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 78. orr.

Nahikoa esperientzia okagarria iruditu zitzaidan.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 51. orr.

Suharri eta hezurrezko tresna nahikoa sinpleek osatzen zuten, gehienbat, magdaleniar horien ostilamendua.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 128. orr.

Beroki polarren eta ikurrinen dentsitatea nahikoa iruditu zaidan multzo ibiltari bat topatu arte.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 15. orr.

Ez da nahikoa gogoan hartzea sintagma baten zati guztiak elkarren artean lotzen dituen erlazioa.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 160. orr.

· Nahikoa eta sobera haren amaren hiletara agertzeko.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 31. orr.

-Nahikoa eta lar hitz egin diagu.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 155. orr.

23 (nahikoa izenondo gisa)

Arrazoi nahikoa da hori idazle hau beste argi batekin ikusteko.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 10. orr.

Pentsatu bezala, diru-biltze nahikoa oparo harekin armak erosi zituzten.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 25. orr.

24 cf uste 12.

Bigarrena, don Juan, gazte-itxura izan nahiko gizona zen, oso planta dotore eta txukunekoa.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 150. orr.

Euskararen izeneko eta euskara izan nahiko zarata nahasi batzuk, kontzientzia, eginbehar eta ideien deslekuaren axalenetik ezinka jaiotzen direnak.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 82. orr.

25 nahikorik (izen sintagma mugagabe baten eskuinean; ezezko esaldietan)

Nonbait, ez zen oihal nahikorik izan besaulki guztiak janzteko.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 45. orr.

Erresuminduta dago nirekin, bere ustez, laguntza nahikorik ematen ez diodalako.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 53. orr.

Egoera hartan, ez nuen noski tresneria eta patxada nahikorik zilindrotxoak zer ziren ikertzeko.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 190. orr.

Larria da, ez baitakigu EHUk baduen azpiegitura nahikorik arazoari aurre egiteko.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 165. orr.

Ez zuen inork uste harrezkero Drake hark eraso egiteko ausardia nahikorik izan zezakeenik.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 45. orr.

Ez dut adin nahikorik, eta gaztaroko berezko irakintasun eta arinkerian nago oraino.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 92. orr.

Ez duzu gizon nahikorik Hollywooden?  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 55. orr.

Gaur-gaurkoz ez daukate ez eskarmentu ez prestakuntza politiko nahikorik.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 91. orr.

Ponpaketa nahikorik ez.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 173. orr.

26 (izen sintagma ezabaturik)

Eta Abasi kexaka hasten zitzaionean, hil ondoko oihalerako ez zuela nahikorik esaka.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 50. orr.

27 (izen sintagma mugagabe baten eskuinean; bestelako esaldietan)

Kantatzen eta jaten lan nahikorik badu.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 152. orr.

Kobra nahikorik eskuratu dutenean, kooperatibara doa familia autobusez.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 159. orr.

Nork berma dezake, dibortziorako arrazoirik azaldu ez delarik, horretarako zio nahikorik badagoela?  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 68. orr.

Eta lur nahikorik baduzu han?  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 218. orr.

28 ez-nahikoa izond

Baina halako ikuspuntua ez-nahikoa izango litzateke.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 105. orr.

29 nahiko izan da ad aski izan.

Zure helbidea ematea nahiko da.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 248. orr.

-Nahiko da, Jokin... hainbeste misterio eta hainbeste itzulinguru.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 112. orr.

Dendari su emateko bi gizon ausart nahiko zirela, bera eta haren koinatua, esaterako.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 269. orr.

Lehorrean ikusten denari eta ikusten ez denari erreparatzea nahiko zen, Juan Bautistak esan zuenez, itsasoan non geunden jakiteko.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 191. orr.

Eta nahiko izan zitzaion inondik ere kibitkaren gidaria ezagutzeko, haren kopeta baretu baitzen bertatik.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 335. orr.

Eguratsa orratz zorrotzez mukuru dagoela iduri du, eta sinets liteke zaldun armadura bat ez litzatekeela nahiko izango diptero horien eztenetik libratzeko.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 216. orr.

Hori guztia nahiko izango ez balitz, dozenaka plan berri egin behar izan da, prozesu korapilatsu eta luze batean, sail batean hasi eta Madrilen bukatzen dena.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 102. orr.

Nahiko izango ote da esatea ikusi eta sinetsiren artean aldea honetan datzala, alegia, ikusi oraingo gauzak ikusten direla, sinetsi, berriz, gerokoak?  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 386. orr.

30 nahikoa eta sobera

Elkar ikusten dugu, eta, sinets egidazu, nahikoa eta sobera da.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 93. orr.

Gutxi gara euskaldunak, baina, besarkada horren ondoren, nahikoa eta sobera izango gara hizkuntza eta kultura eta komunitate transnazional baliagarri bat osatzeko.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 12. orr.

Luluk grazia, maltzurkeria eta gatza nahikoa eta sobera zituela erakutsi zion Hurtadori.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 89. orr.

Egia esanda, diru arazo handirik ez zeukan Mentxuk, amak aitaren ezkutuan nahikoa eta sobera eskuratu baitzion. biek dute kalitatea nahikoa eta sobera txapela berriro janzteko.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 41. orr.

31 nahikoa eta sobra

Egunean behin zigorra ezartzea nahikoa eta sobra da gizaki batentzat.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 212. orr.

Van Daan jaunarentzat bainua bere gelan hartzeak ematen dion lasaitasunak nahikoa eta sobra merezi du ur beroa hainbeste solairu jaso beharra.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 59. orr.

· Matiasek esan zion nahikoa zela, eta sobra, baina, beharbada, gogoratuko zutela besteren bat.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 58. orr.

32 nahikoa izan da ad aski izan.

"Nahikoa da, Teresa! Mesedez!", eten nuen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 152. orr.

Buo, nahikoa duk, edantzak!  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 270. orr.

Mesedez, nahikoa da, utzidazu joaten.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 223. orr.

Nahikoa da begiratu bakarra desolamenduaz jabetzeko, baina eroso sentitzen zara hala ere giro horretan.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 15. orr.

-Irrika pizteko nahikoa da, bai, baina gutxi taxuzko zerbait egiteko.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 19. orr.

Behin bakarrik eta nahikoa zen. Hutsa nahikoa izango zen dena sutan jartzeko, eta jendea kezkatuta zegoen.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 51. orr.

Dobbyk uste zuen bere bludgerra nahikoa izango zela horretara behartzeko...  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 151. orr.

Hori nahikoa izan eta, ibaitik urrun irten gara.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 92. orr.

Eta ez da nahikoa.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 57. orr.

Granger andereñoa, hiru buelta nahikoa izango dira.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 318. orr.

Nahikoa izango zaizu jakitea ez zuk ez nik ez dugula sekula santan hain izaki eztirik ezagutu.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 74. orr.

Baina ordu erdia nahikoa izan zait.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 146. orr.

33 du ad

-Tira, nahikoa dugu, e? -esan zien Weasley andreak.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 55. orr.

-Hi, Natxo, nahikoa diagu!  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 65. orr.

-Nahikoa dugula esan dut! -bota zion Weasley andreak, hutsik zegoen aulki batean bere erosketak utzita-.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 55. orr.

Nik batekin nahikoa dut, baina norekin?  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 280. orr.

Goizekoa nahikoa diat gaurkoz.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 39. orr.

Lo dagoenean ere ez dago erabat lo, eta nahikoa du hots bat ziztu bizian aldegiteko.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 38. orr.

Ez pentsa nahikoa duzuenik "Abrahamen ondorengo gara" esatea.  Elizen arteko biblia   Mt 3,9

Hori entzutea nahikoa izan zuen Justok.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 147. orr.

Pasaportea erakustea nahikoa izan genuen.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 188. orr.

Gure artean, ordea, nahikoa dut berari begiratzea azal barrura sar dakidan.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 340. orr.

Nunuk esan zuen gu biok nahikoa genituela etxea eta lorategia.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 42. orr.

Nahikoa nuen, hala ere.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 310. orr.

Jaunak ematen ziguna aski eta nahikoa genuen bizitzeko.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 113. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

nahiko aberatsa (4); nahiko adierazgarria (4); nahiko ados (6); nahiko antzekoak (12); nahiko antzekoak dira (4); nahiko aparte (4); nahiko arazo (9); nahiko argi (45); nahiko argi dago (5); nahiko argia (8); nahiko arin (5); nahiko arraroa (6); nahiko arrazoi (11); nahiko arrunta (9); nahiko aurreratuta (8); nahiko azkar (9); nahiko aztoratuta (13); nahiko aztoratuta utzi (11); nahiko baikor (4); nahiko bakarrik (4); nahiko berandu (8); nahiko berezia (4); nahiko bereziak (5); nahiko bero (4); nahiko berria (13); nahiko berria da (9); nahiko berriak (4); nahiko bide (5); nahiko bitxia (12); nahiko bizia (5); nahiko buruhauste (5); nahiko da (8); nahiko denbora (29); nahiko desberdinak (4); nahiko diru (11)

nahiko egin (5); nahiko egoera (9); nahiko egokia (6); nahiko era (4); nahiko eroso (23); nahiko eroso irabazi (6); nahiko erraz (41); nahiko erraz irabazi (5); nahiko erraz nagusitu (4); nahiko erraza (12); nahiko erraza da (6); nahiko eskasa (9); nahiko eskasak (4); nahiko ezaguna (7); nahiko ezaguna da (6); nahiko ezagunak (5); nahiko ezezaguna (5); nahiko ezkor (4); nahiko froga (5); nahiko gaizki (27); nahiko galduta (4); nahiko garbi (23); nahiko garbi dago (5); nahiko garbia (8); nahiko gauza (9); nahiko gaztea (4); nahiko gertu (12); nahiko gogor (7); nahiko gogorra (18); nahiko gogorra izan (4); nahiko gogorrak (4); nahiko goian (4); nahiko goiz (5); nahiko gorabeheratsua (5); nahiko gustura (13); nahiko gutxi (5); nahiko handia (26); nahiko handia da (8); nahiko handiak (11); nahiko harreman (5); nahiko harrera (4); nahiko harrigarria (8); nahiko harrituta (6); nahiko haserre (4); nahiko heldua (5); nahiko hotza (4); nahiko hurbil (12)

nahiko ilun (5); nahiko iluna (4); nahiko indar (6); nahiko indarra (4); nahiko interesgarria (4); nahiko irekia (4); nahiko isila (4); nahiko jende (4); nahiko justu (11); nahiko komeria (4); nahiko kontu (6); nahiko laburra (5); nahiko lan (97); nahiko lan egin (4); nahiko lan emango (4); nahiko lan izan (10); nahiko lan izango (14); nahiko lan izaten (7); nahiko lanak (4); nahiko larri (13); nahiko larria (7); nahiko larria da (4); nahiko lasai (20); nahiko lasaia (7); nahiko lausoa (4); nahiko leku (8); nahiko luzea (6); nahiko maila (10); nahiko makal (5); nahiko meritu (5); nahiko merke (5); nahiko modu (21); nahiko motel (4); nahiko motibo (4); nahiko nahasia (7); nahiko nahasia da (4); nahiko nekatuta (7); nahiko normala (8)

nahiko ohikoa (6); nahiko ohikoa da (5); nahiko ohikoak (4); nahiko ona (26); nahiko ona izan (7); nahiko onak (13); nahiko onak izan (6); nahiko ondo (119); nahiko ondo ikusi (6); nahiko ondo moldatu (5); nahiko ondo moldatzen (8); nahiko ondo nago (5); nahiko ongi (59); nahiko parean (5); nahiko parekatua (6); nahiko parekatua izan (4); nahiko parekatuta (5); nahiko partida (4); nahiko pattal (6); nahiko pozik (17); nahiko presio (4); nahiko triste (4); nahiko tristea (4); nahiko txarra (7); nahiko txarto (5); nahiko txikia (8); nahiko txikiak (7); nahiko txukun (29); nahiko txukun aritu (11); nahiko txukuna (10)

nahiko urduri (6); nahiko urria (4); nahiko urrun (28); nahiko urruti (8); nahiko zabala (10); nahiko zaharra (4); nahiko zail (4); nahiko zaila (35); nahiko zaila da (7); nahiko zaila izan (4); nahiko zaila izango (6); nahiko zailak (4); nahiko ziur (4)

babes nahikoa (8); babesa nahikoa (4); beharrezkoa eta nahikoa (5); berdinketa nahikoa (6); denbora nahikoa (20); denbora nahikoa izan (5); indar nahikoa (6); informazio nahikoa (7); laguntza nahikoa (4); maila nahikoa (4); minutu nahikoa (4)

nahikoa argi (16); nahikoa arrazoi (24); nahikoa asti (6); nahikoa babes (6); nahikoa baino gehiago (4); nahikoa baliabide (4); nahikoa behar luke (4); nahikoa berme (4); nahikoa beta (4); nahikoa buruhauste (7); nahikoa da (341); nahikoa da hori (4); nahikoa da horretarako (5); nahikoa dauka (7); nahikoa daukagu (5); nahikoa daukat (6); nahikoa dela (51); nahikoa dela uste (9); nahikoa den (9); nahikoa dena (5); nahikoa denbora (47); nahikoa denbora izan (8); nahikoa denbora izango (9); nahikoa diagu (13); nahikoa dinagu (4); nahikoa dio (4); nahikoa dira (12); nahikoa diru (20); nahikoa du (64); nahikoa du gaur (4); nahikoa dugu (37); nahikoa duk (20); nahikoa dun (6); nahikoa dut (27); nahikoa dute (28); nahikoa duten (4); nahikoa duzu (15)

nahikoa edan (6); nahikoa eduki (4); nahikoa egin (61); nahikoa egin zian (20); nahikoa egin zuen (8); nahikoa egiten (11); nahikoa egiten ari (4); nahikoa ematen (4); nahikoa entzun (4); nahikoa ere (4); nahikoa erraz (7); nahikoa erraza (4); nahikoa esan (21); nahikoa esan zuen (4); nahikoa esatea (5); nahikoa esperientzia (5); nahikoa eta (74); nahikoa eta gehiago (13); nahikoa eta gehiegi (18); nahikoa eta sobera (18); nahikoa ez (156); nahikoa ez bada (8); nahikoa ez balitz (12); nahikoa ez dela (16); nahikoa ez direla (6); nahikoa ez eta (16); nahikoa ez zela (11); nahikoa ezagutzen (6); nahikoa froga (10); nahikoa genuen (7); nahikoa gora (4); nahikoa gure (4); nahikoa hitz egin (7); nahikoa hurbil (11)

nahikoa indar (20); nahikoa informazio (5); nahikoa iritzi (5); nahikoa iruditu (8); nahikoa iruditzen (6); nahikoa izan (347); nahikoa izan da (13); nahikoa izan daiteke (12); nahikoa izan dira (8); nahikoa izan du (9); nahikoa izan nuen (10); nahikoa izan zen (72); nahikoa izan ziren (8); nahikoa izan zuen (35); nahikoa izan zuten (10); nahikoa izanen (31); nahikoa izango (194); nahikoa izango da (42); nahikoa izango zen (10); nahikoa izatea (8); nahikoa izaten (54); nahikoa izaten da (18); nahikoa jan (5); nahikoa jende (5); nahikoa lan (83); nahikoa lan izan (16); nahikoa lasai (4); nahikoa leku (8); nahikoa litzateke (32); nahikoa luke (10); nahikoa luzea (4); nahikoa negar (4); nahikoa negar egin (4); nahikoa nuen (10)

nahikoa ondo (15); nahikoa ongi (11); nahikoa salatu (4); nahikoa sari (4)

nahikoa urrun (11); nahikoa urruti (5); nahikoa uste (4); nahikoa zaio (5); nahikoa zait (5); nahikoa zela (25); nahikoa zela esan (6); nahikoa zen (54); nahikoa zigor (6)

oinarri nahikoa (4); osasunak nahikoa (4); partida nahikoa (4); puntu bat nahikoa (5); sostengu nahikoa (6)

baliabide nahikoak (4); hitz nahikoak (5); minutu nahikoak izan (7)

arrazoi nahikorik (4); babes nahikorik (9); baliabide nahikorik (16); berme nahikorik (5); bitarteko nahikorik (4); boto nahikorik (4); denbora nahikorik (6); diru baliabide nahikorik (4); diru nahikorik (14); froga nahikorik (15); indar nahikorik (14); informazio nahikorik (7); politiko nahikorik (4)

nahikotzat jo (8); nahikotzat jotzen (6)


nahikoa ik nahiko 12.

nahikor izond ik nahitsu.

Langile nahikor kementsueri esker.  Herria   2005-04-07

Kokotza azkarra zuen, nahikorra.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 175. orr.


nahikorik ik nahiko 22.

nahikotasun 1 iz nahikoa denaren nolakotasuna.

Legearen arabera, baliabide publikoak irakaskuntzarako eta ikerketarako erabiltzerakoan, «nahikotasun, helburu eta ardura» lehentasunen arabera hartu behar dira erabakiak.  Berria - Euskal Herria   2004-02-26

2 harrokeria.

Nahikotasunaz begiratzen didazue ni txiki naizelakoan, eta ez zarete konturatzen nirean usu direla zuen sudurrentzat aspaldi debeku diren urrin gozoak.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 38. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Oinarrizkoena falta zaio, nahimen eta ekimen endogenoaren nahikotasun maila.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 112. orr.

· Erabilera nahikotasun horretan literatura garrantzizkoa da, baina ezin du berak bakarrik egin historiak eta hiztunek egin ez duten bidea, nahiz laguntza handia izan daitekeen...  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 254. orr.


nahikotxo 1 adlag adkor nahiko, askotxo.

-Tailerra utzi nuenetik nahikotxo aldatu zait bizitza, bai...  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 125. orr.

Diskoa entzunez gero, nahikotxo igartzen dela uste dut: abesteko eran, interpretazioan...  Berria - Kultura   2004-05-28

Berarekin topatu zen egun batean esan ziolako nahikotxo pattal aurkitu zuela.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 301. orr.

Horrexen bidez jakin ahal da Patxi Ibarluzea hura pilotu egina zela Mexiko gerran sartu baino nahikotxo lehenago.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 224. orr.

2 (izenekin)

Azkenaldian elkarrizketa nahikotxo egin dizkiote eta nabaritzen zaio; pilotalekuan bezala, kazetarien aurrean ere zailtzen hasia da.  Berria - Kirola   2006-01-27

Nahikotxo diru, egia esan.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 128. orr.

Nahikotxo garagardo edana nuen ordurako.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 21. orr.


nahikunde (orobat nahikunte g.er.) 1 iz nahia, desira.

Halere, ez dute guztiek beren nahikundea betetzen.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 40. orr.

Laster, ordea, askatasunaren nahikundeak eraginda, ordura arte Espainiaren azpian zeuden nazioek zeinek bere bidetik jo zuten.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 49. orr.

Kukumixa kaiola hartarik ateratzeko nahikundea piztu zitzaion.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 60. orr.

Baina nola izan ditake egiazko amodiorik, libertaterik ez den bikote batean, familia batean, erresuma batean, gogoan dituzun ideiak, nahikundeak, bihotzean dituzun sendimenduak, ez dituzularik libertate osoan agertzen eta gauzatzen ahal?  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 101. orr.

Asmo garbi eta soila Jainkoa bakarrik bilatzeko, inolako nahikunderik gabe ez bere burua, ez probetxugarri gerta dakiokeen ezer bilatzeko.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 39. orr.

Berehala konturatu zen nahikunde hori alferrikakoa zela, zeren aitaren heriotza baitzen munduan inoiz gertatu zen eta azkenik gabe gertatzen jarraituko zuen gauza bakarra.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 147. orr.

Erabaki horien bidez, foruen aspaldiko zedarrien aztarna guziak ezabatzeko nahikundea zuten.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 105. orr.

Sinestea bera ordea, adimenduaren ekintza da, Jainkoaren egiazko hitza onartzen dugularik, nahikundearen aginduz, Jainkoaren graziak sustaturik.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 175. orr.

Nahikundeek hilarazten dute alferra, haren eskuak ez baitaude lanerako prest.      - 0. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Nahikunde handirik eta arramoldatzeko gogorik gabe.  Herria   2005-02-24

Sistema horien gainean nortasun bakarra eraiki nahi izatea egitasmo politiko hutsa da, zilegia izanda ere, eta gaur egungo eskema hirukoitian kultur nortasun bakarra eraiki daitekeela sinistea, nahikunde hutsa da.  Berria - Kultura   2004-10-31

Zure eskuetan uzten dut nire burua, zure nahikunde gurgarrian bai denboran eta bai eternitatean.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 60. orr.

Dabid Profeta Santuak, nahikunde sutsuak eraginik, hots egin zuen: "Basahuntza irrikaz errekara bezala, halaxe ni zuregana, ene Jainko".  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 64. orr.

Asmo garbi eta soila Jainkoa bakarrik bilatzeko, inolako nahikunderik gabe ez bere burua, ez probetxugarri gerta dakiokeen ezer bilatzeko.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 39. orr.

Soinu-nahaspila horren erditik, nonbaitetik, nahikunde hilezkorraren nota zinezko bakar bat hegaz aterako dela, txori bat bezala.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 274. orr.

3 goi-nahikunde

Erraten da, adimenduaren goi nahikundearen neholako erabakirik, ez barneko edo kanpoko ekintzarik, ez dela izaten ahal osoki bortxazkoa, zeren eta nehor ez baita bortxatzen ahal osoki nahi izatera, baina bai nahi eta beldur izatera.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 89. orr.


nahikunte ik nahikunde.

nahimen 1 iz nahi izateko ahalmena.

Horregatik deitzen zaio nahimena, nahiaren indarra.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 82. orr.

Ni neu, ni gogoa ari naiz -dihardut- nire ahalmen diren adimena, nahimena eta oroimenaren aurretik, edo goragotik, edo barruagotik.  Jenaro Garate   «Gizakia maitagogoa da», 2001 - 19. orr.

Adimena prest zeukan kristautasuna onartzeko, nahimena ez oraindik.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 12. orr.

[...] bat aditzeko ahalmena, eskoletan Adimena deitzen dutena eta, bestea, berriz, nahi edo ez nahi izateko ahalmena, deitzen dutena Nahimena edo Borondatea.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 77. orr.

Ni ene gorputz hauxe naiz, ene gorputza nire nahimena da, nire nahimenaren objektibazioa.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 85. orr.

Nahimen hori gabe bekaturik ezin egingo genukeen eta ildo horretatik, ikaragarria badirudi ere, Jaungoikoa har genezakeen gure bekatuen egiazko egiletzat.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 123. orr.

Beraz, gorputzen edertasunak ez du gezurrik esaten, nahimenik ez daukalako.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 202. orr.

Zeren nahi izatea beharrezkoa bada, nondik etor daiteke nahi izate hori nahimenetik ez bada?  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 151. orr.

Gogojardunak hartzen ari denari on handia egiten dio haiei ekiteak bere Egile eta Jaunarekiko adore handiz eta esku zabal-zabalez, bere nahimen eta askatasun osoa eskainiz, Jainko handia balia dadin bai haren pertsonaz, bai daukan guztiaz, bere borondate txit santuaren arabera.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 33. orr.

Oharmen nahimen eta erabakimendu osoz, Euskal Herriaren bizi-partaide naiz, eta guztiz aintzakotzat hartzen dut Euskal Herriaren berezko izantza, eta beregain bizitzeko borondatea, egungoa eta etorkizunekoa.  Herria   2004-02-12

Erantzun automatikoak, gehientsuenak gure nahimenari itzurtzen zaizkionak, erreflexuak, alegia, eta halakoak gizakiak bezain ongi gauza ditzakeela makina batek, edo hobeki agian.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 110. orr.

Rousseaurentzat, aldiz, herria ere nahimenaz hornitua da: nahimen orokor honek beti nahiko luke onena herri osoarentzat.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 113. orr.

Izpiritutik (oldozmen eta nahimenetik) behar du abiatu: izpirituaren forma historikotik hain zuen, hori da arraza.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 170. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Gizakia nahimen libreaz jantzita ez balego, injustua litzateke zigorra eta injustua, era berean, saria ere.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 125. orr.

Badakit, bai, anitz badirela uste dutenak demonstratzen ahal dela Jainkoaren izaerari dagokiola adimen gorenaren eta nahimen librearen jabe izatea.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 71. orr.

Ea zer egin behar den, baldin eta nahimen askea, Jainkoa eta geroko mundua badaude.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 270. orr.

Ez baitut nik deus sentitzen honako hau bezain irmo eta sakon, alegia, nahimen propioa daukadala eta berak naroala zerbaitez gozatzera.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 147. orr.

Ohituak baitira Jainkoaren baitan asmatzen libertate bat guk definitu dugunaz guztiz bestelakoa, hots, nahimen absolutua.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 99. orr.

Schopenhauerren metafisika, errepresentazioarena ez ezik (berbaitango gauza inoiz ez da errepresentazioaren objektu), errepresentazioa (adimena, arrazoimena) ere azkenean nahimen itsuaren morroi eta organismoaren funtzio eratorri bihurtzen da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 86. orr.

Tori, Jauna, eta har ene askatasun osoa, ene oroimena, adimena eta ene nahimen osoa, dudan eta daukadan guztia.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 1390. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Egiaz, nahimen-indar handia eta arreta eskatzen dira hori egintzetan beteko bada.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 49. orr.

Gurak, animalia izatetik datozkit; nahiak, adimendun eta nahimendun izatetik; gogoak, aldiz, adimen eta nahimen ahalmenen jaun maitagogo izatetik.  Jenaro Garate   «Gizakia maitagogoa da», 2001 - 120. orr.

· Gaur konbentzigarria otuko litzaioke giza nahimena askea dela; bihar, izadiaren kate disolbaezina kontsideratu ondoren, askatasuna norbere buruari egindako iruzurra besterik ez dela eta izadia baino ez dagoela usteko luke.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 185. orr.

4 desira.

Nahimena ez da aski, dirua behar da ere holako lan baten aintzinarazteko.  Herria   2005-09-08

Nire baitan, baina -nola kontura zintezkeen, gero-, hitz bihurtutako nahimen hutsa izan zen, milaka egunen segidan gogor eutsitako irrika.  Eduardo Matauko   «Emakume ezezagun baten gutuna» - Stefan Zweig, 2005 - 35. orr.

Ez giza sakrifizioan oinarritutako subiranotasuna, gizartearen nahimen demokratiko eta askotarikoan baizik.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 58. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

adimen eta nahimen (4); nahimen librea (8); nahimen librea eman (3); nahimen librearen (5); nahimen osoa (3)

adimena eta nahimena (11); nahimena askea (4); nahimena eta adimena (3); nahimena eta oroimena (10)

adimenak eta nahimenak (3); nahimenak agintzen (3)

adimenaren eta nahimenaren (4); nahimenaren askatasuna (4); nahimenaren erabakimen (3); nahimenaren eta oroimenaren (3)

arrazoimenak determinatutako nahimenean (3); nahimenean ipintzen (3)


nahimendun izond nahimena duena.

Pertsona izaki arrazional eta nahimenduna denetik maitatzeko gai da, eta maitasun honetan, hain zuzen ere, barrundatzen du Agustinek lehen hirutasuna: maitalea, maitatua eta maitasuna.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 23. orr.

Gurak, animalia izatetik datozkit; nahiak, adimendun eta nahimendun izatetik; gogoak, aldiz, adimen eta nahimen ahalmenen jaun maitagogo izatetik.  Jenaro Garate   «Gizakia maitagogoa da», 2001 - 120. orr.


nahinoiz adlag noiznahi.

Ikasleak eskubidea du, inork inposa ez diezaion, menturaz batere axola ez zaion eztabaida bat; edo eskubide berdina dauka, nahinoiz beste edozein gairi buruz eztabaidak berak inposatzeko.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 79. orr.


nahinolako izlag nolanahikoa.

Fanatismo horretxek eusten baitio nahinolako fedetan.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 183. orr.

Edaritan, inbiditan, fedetan, ohoretan, haragitan, dirutan edo nahinolako biziotan edo banitatetan, grina ezkuturen bat ito nahian?  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 20. orr.

Horratx aristoteliko, eskolastiko, erretoriko, edo nahinolako "konputologo modernillo" batek sekula konprenituko ez dizun gauza.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 337. orr.


nahinon adlag nonahi.

Errotik ekintzaile, euskalduna abentureroa da eta etxetik kanpo ibili ohi da, guduan, itsasoan eta nahinon.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 95. orr.

Ikusiak zituen, beraz, Gomel, Tchernigov, Minsk eta Voronejeko hondakinak eta hilkintzaren arrastoak nahinon.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 186. orr.

Giro haretan, trikitilarien estimazinorik ezin falta, leihaketak eta antzekoak nahinon zirala.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 13. orr.

Tren estazioan jende piloa dago, maletak, kutxak, bidefardelak nahinon.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 45. orr.

Erlisioneak ez bezala, amak nahinon dituzu funtsean berdinak.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 79. orr.


nahinondik adlag nondik-nahi.

Nahinondik atera daiteke berun hilgarria.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 144. orr.

Eta agure zahar hark bere esku parkinsonianoari eraginez agurtzen gintuen nahinondik, guk martxanteretan erositako txikleak, pepitak, erregalizak jaten genituen artean.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 108. orr.


nahinongo izlag nonahiko.

Estoatarrentzat gizon-emakumeak, arrazoimenari jarraitzen dioten eta ez diotenen artean banatzen dira: nahinongo arrazoizkoak alde batean, nahinongo barbaroak bestean.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 275. orr.


nahinora adlag noranahi.

Gizona etxera etortzen hasi zenetik Goio libreagoa zen nahinora joateko, Zoaz kalera gura baduzu lakoak entzuten zituen estreinakoz.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 35. orr.

Errealitatearen eta gogoaren artean zalantzan bizi gara beti, nahinora alde eginarazten digun geratzeko beharrarekin, eta gauden lekuan geldirik egonarazten digun alde egiteko premia larriarekin.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 417. orr.

Bai, deserturako ihesean, edo nahinorakoan, inoiz egin duen negarrik zuriena egin du gizonak.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 185. orr.


nahirik ik nahi 9.

nahita ((hala nahita -66 agerraldi, 25 liburu eta 5 artikulu- barne) 620 agerraldi, 149 liburu eta 158 artikulutan) 1 adlag nahi izanik, berariaz. ik nahitara; ohartuki.

Letra xehea nahita eginiko hautua da.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 145. orr.

Argi dago, zigorra ez litzatekeela zuzena izango, egintza horiek nahita eginak ez balira.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 102. orr.

Ea nahita egindakoa izan zen "emakume horrek" egindako huts egitea.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 59. orr.

Baina horrek ez du esan nahi niretzat garbi dagoenik oker hori nahita zergatik egin nuen.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 107. orr.

-Benetan uste duzu nahita hil nuela? -galdetu zion erreginak.  Juan Kruz Igerabide   «Artur erregearen heriotza», 2005 - 52. orr.

Maite omen duen bati sufriarazten diona, eta nahita sufriarazi gainera, pertsona makurra da.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 298. orr.

Nahita aipatu zituen hilketak, Arrietaren erreakzioa ikusteko.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 232. orr.

Zurrumurru makurrenak nahita zabaltzeaz arduratu ziren.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 163. orr.

Galdera hau nahita da inozoa.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 56. orr.

Don Pedro, nahita izan gabe ere, antzinako moduko gizona zen.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 40. orr.

Nahita ez dut esan hemen espazioaren "ikusmenezko pertzepzioa".  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 37. orr.

Eskuaz halako imintzio arraro bat egin zuen airean eta, nahita edota nahi gabe, edalontzi bat ukitu eta hark plater bat jotzean apurtu egin zen bizpahiru zatitan.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 86. orr.

Euskadi Literatur sarien banaketa, nahita edo ez, Nafarroako letren omenaldi bihurtu zen.-Nahita egin huen? -galdetu zuen Julenek, burua, ohi zuen moduan, atzera eta aurrera mugituz.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 220. orr.

-Nahita? -galdetu zuen Robertek.  Xabier Olarra   «Estilo-Ariketak» - Raymond Queneau, 2005 - 255. orr.

2 nahitako (orobat nahitazko g.er.) izlag

Funtzioak non kokaturik dauden garunean; mugimendu-eremuak nahitako mugimenduak kontrolatzen ditu.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 218. orr.

Ziklo horiek bankarien nahitako jardunak eragiten zituela.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 333. orr.

Gauza jakina da ere nahitako ekintza guztiak borondatean sortuak direla eta nahitaez daudela bere menpean.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 118. orr.

Horixe da, hain zuzen ere, Proustentzat ezaugarririk baliotsuena: nahitako oroimena, haren iritziz, kontzeptuala da, konbentzionala, eta ahula.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 170. orr.

Nahimena batetik bestera daroan mugimendua nahitakoa ez balitz eta gure esku ez balego, gizakiak ez luke ez laudoriorik ez arbuiorik mereziko, nolabait esateko.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 147. orr.

Horra zergatik harriaren mugimendua naturala den eta arimarena nahitakoa.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 146. orr.

Hasperen eta istripuen ordez, irain zuzen eta nahitakoak hasi ziren.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 149. orr.

3 hala nahita

Bada, Elisabeth deitzen da, horrek bueltarik ez, bere aitak hala nahita.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 199. orr.

Izan beza, gure jaun Goikoak hala nahita, bizian heriotza, argian iluntasuna, gizartean bakardadea.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 104. orr.

Zoriak hala nahita, Elimeleken familiako Boozen sail batean hastea egokitu zen.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 95. orr.

Goiz batean, bideak hala nahita, Afrikako hotelik dotoreenaren aurretik -Mammouniatik- pasatu ginen biok motozikleta batean.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 21. orr.

4 nahita ere

Ezin da hurbildu, nahita ere.  Berria - Harian   2005-07-08

Nahita ere, ezin izango nintzatekeen berarekin ezkondu.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 46. orr.

Garbi ikusten dut nahita ere ezingo nukeela berriro horren xaloa izan.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 72. orr.

Grossmanek ez zuen etsi nahi, eta, hala nahita ere, ezin zezakeen etsipenean erori, hitzen jabe zen bitartean.  Felipe Juaristi   «Azken gutuna» - Vassili Grossman, 2005 - 70. orr.

Nahita ere ez zenituen ikusiko.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 204. orr.

Leize handi bat dago zuen eta gure artean; nahita ere, ez dauka inork hemendik zuengana igarotzerik, ez eta hortik guregana ere.  Elizen arteko biblia   Lk 16,26

Nahita ere ez ginen gauza izango egia esateko, hainbeste ikaratu gintuen.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 193. orr.

Nahita ere, zaila da horrelakoetan beste alde batera begiratzea, eta, gero gehiegitan bezala, errealitateak ezarri zidan gaia.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 13. orr.

Euskaldun izatea bera ere -ez diot nik- ez dago, nahita ere, edozein txoropitoren esku.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 238. orr.

Amsterdamen, Uriel da Rua bihurtu zen Moisesen fedearen jarraitzaile, baina aldaketak zerbait utzi haren buruan kordokaturik, sekula ez baitzen izan benetako kristau eta sekula ere ez zen benetako judu izango, hala nahita ere.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 25. orr.

Ezta nahita ere.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 58. orr.

Nahita ere ezin.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 175. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

berak hala nahita (4); berak nahita (5); ezta nahita ere (3); hala nahita (66); jainkoak hala nahita (24)

nahita ari (10); nahita aukeratu (6); nahita bilatu (4); nahita egin (31); nahita egina (4); nahita eginak (4); nahita egindako (24); nahita egindako zerbait (4); nahita egindakoa (5); nahita egingo (4); nahita eginiko (4); nahita egiten (17); nahita ematen (3); nahita eragindako (6); nahita ere (44); nahita ere ez (5); nahita ere ezin (7); nahita ere ezingo (4); nahita gertatzen (3); nahita hil (4); nahita izan (7); nahita jartzen (4); nahita nahiez (4); nahita piztu (5); nahita piztutako (3); nahita sartu (3); nahita zabaltzeaz arduratu (3); nahita zapaltzen (3)


nahitaez (965 agerraldi, 140 liburu eta 196 artikulutan; orobat nahitez g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian nahitaez agertzen da) 1 adlag nahi bada eta nahi ez bada; inoren nahimenetik at, halabeharrez, ezinbestean, nora ezean. ik nahi 29; baitezpada; derrigor.

Nahi izanez gero, segidan irakur ditzake denak, bistan da, bata bestearen ondoan eta dauden ordenan berean; baina ez du nahitaez horrela egin behar.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 10. orr.

Bi baldintza bete behar dira nahitaez ilusioa gerta dadin: [...].  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 94. orr.

Baldin eta ebakitzen badu, bitan zatitzen du nahitaez.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 39. orr.

Horrenbestez, perpaus analitikoak egiazkoak dira nahitaez.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 131. orr.

Ez dugu eredu hori nonahi eta noiznahi nahitaez erabili behar.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 50. orr.

Bada nahitaez egin beharreko galdera bat.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 183. orr.

Bukatu zen arratsaldeko saioa jostundegian eta neska guztiak pauso bizkorrean abiatu ziren herriko plaza aldera, ilundu aurretik nahitaez egin beharreko lan batera bezala.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 330. orr.

Hiru gauza dira nahitaez saihestu behar ditugunak, berrikuntza hori lortu nahi badugu.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 101. orr.

Zentzu horrek jainkozkoa behar du izan nahitaez (Jainkoak baizik ezin eman diezaioke zentzurik errealitateari), eta, horrenbestez, ezkutukoa behar du izan nahitaez.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 188. orr.

Horrek argi eta garbi erakusten du badela, nahitaez, irudia hautemateko, pertzibitzeko denbora-bitarte bat.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 154. orr.

Horrek, nahitaez, franko harritu ninduen.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 53. orr.

Jainkoa ez dago kosmosari berak ezarritako eta nahitaez onartu beharrekoak ez diren legeen mende.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 17. orr.

Neure gorputzaren ikuspuntua hartzen nuen, nahitaez.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 132. orr.

2 nahitaezko izlag

Nahitaezko gaia zen urte hartako Akordeoi Lehiaketan, eta bere aitak behin eta berriro joarazten zion.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 9. orr.

Beraz, hautazkoa den Thau gara dezakegu, eta ez nahitaezko Tnah formaldatzea honelako adibideak jorratzeko.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 165. orr.

Etxeko eulia, alegia, eta halaxe izan da ia betidanik, eulia gizakiaren nahitaezko bizilaguna izan baita.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 182. orr.

Horrela bizi izan ditugu autobiografiaren eta hilketaren arteko harremanak, ez munduan zehar aske dabilen Gaizto izugarri ulertezina bezala, krimenean geure nahitaezko parte-hartze gisa baizik, Abrahanen antzera.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 43. orr.

Guztiek -dio berak- onartzen dute munduaren existentzia posible besterik ez dela, nahitaezko existentzia balu, hura Jainkoa litzatekeelako.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 224. orr.

Lege zibilek arautzen dituzte harreman naturalak eta konbentzionalak, aginduzkoak nahiz borondatezkoak, nahitaezkoak zein komenientziazkoak.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 150. orr.

Lege zibilak saihets dezake indarra eta bortxa erabiltzea, senar-emazte pozgabeak loturik edo ezkon barruko ezkongetza nahitaezkoan iraunarazteko.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 67. orr.

Nahitaezkoa zaigu eredu erromantikoari uko egitea anakronismoan edo bazterketan ez erortzearren.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 54. orr.

Inbertsioen errentagarritasunak, izan ere, nahitaezkoa zuen faktore horiek beti eskura izatea.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 20. orr.

3 (mugagabean aditz bati dagokiola)

Hogeita batgarren mendean gaude, eta nahitaezko gertatzen da galdera: zer dagokio gaur egun abertzaletasun heroikoari?  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 26. orr.

Baina hemen ere nahitaezko suertatuko dira "pagaburuak".  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 77. orr.

Aurkakotasunak eta kontraesanak ez dute antagonismoa nahitaezko egiten.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 90. orr.

Soldaduskara joatea nahitaezko zenean.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 48. orr.

Nahitaezko baita zerbaitek aldagaitz irautea, gauza guztiak ezerez hutsera etor ez daitezen.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 139. orr.

Higienea eta ordena nahitaezko ditu inguruan, gero buruan ere oreka izateko.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 14. orr.

Bide bazterrean galdu ditu marxismo arruntak nahitaezko zituen hainbat ñabardura, hala nola pentsalari handiaren obra bere testuinguruan aztertzeari buruzkoak.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 48. orr.

Nazio guztiek ez dutela Estatu bat nahitaezko.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 60. orr.

4 ez-nahitaezko izond

Inguruneak aukera ematen dion guzti-guztietan gertatzen ez den ordezkatzeaz esaten da hautazko edo ez-nahitaezko dela.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 94. orr.

Ordezkatze bat ez-nahitaezko dela esatea edo hautazko dela esatea gauza bera da. Erantzun absoluturik ez dut uste dagoenik, eta ez dut uste behar dugunik, h[au] d[a], arazoa irakaskuntzan ez nahitaezko eta ez osoki tabu bihurtzea daukagu.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 113. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

behar da nahitaez (5); behar du nahitaez (9); behar dute nahitaez (5); behar zuen nahitaez (16); egiten du nahitaez (4)

nahitaez aipatu (4); nahitaez aipatu behar (3); nahitaez atera (3); nahitaez atera behar (3); nahitaez azaldu (3); nahitaez behar (11); nahitaez behar zuen (3); nahitaez bete (7); nahitaez egin (9); nahitaez egin behar (3); nahitaez egin beharreko (3); nahitaez eman (3); nahitaez eman behar (3); nahitaez erabili (3); nahitaez eragina (3); nahitaez eraman (4); nahitaez eraman behar (3); nahitaez esan (3); nahitaez existitzen (6); nahitaez gertatu (3); nahitaez gertatzen (4); nahitaez hobetu (4); nahitaez hobetu beharko (3); nahitaez irabazi (38); nahitaez irabazi behar (32); nahitaez irabazi beharko (4); nahitaez izan (6); nahitaez izan behar (4); nahitaez joan (8); nahitaez kontuan (4); nahitaez kontuan hartu (3); nahitaez lortu (3); nahitaez ona (5); nahitaez onartu (6); nahitaez segitzen da (5); nahitaez txarra (3); pairatzen du nahitaez (3)

nahitaezko baldintza (7); nahitaezko da (4); nahitaezko formaldatzeak (4); nahitaezko iritzi zion (3); nahitaezko oinarri (3); nahitaezko ondorioa (3)

egitea nahitaezkoa (6); egitea nahitaezkoa dela (3); ez da nahitaezkoa (8); hartzea nahitaezkoa (3); izateko nahitaezkoa (3); lortzea nahitaezkoa (4); nahitaezkoa da (61); nahitaezkoa du (4); nahitaezkoa dute (3); nahitaezkoa iritzi (19); nahitaezkoa iritzi zion (11); nahitaezkoa izan (3); nahitaezkoa izango (13)

nahitaezkoak dira (5)

nahitaezkotzat jo (4)


nahitaezkotasun iz nahitaezkoa denaren nolakotasuna.

Dagoena ulertzea, bere nahitaezkotasuna ezagutzea da, kausa-ondorioen ezinbestea.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 142. orr.

Nahitaezkotasuna, ikusi dugun bezala, Mundu Zahar eta Berria bakar eta banaezin egiten zituen "distantzia deuseztearen" alderdi bat zen; baina nahitaezkotasun hau gero eta garbiago aitortu arren, onartzeko zegoen uzkurtasuna ez zen gero eta txikiagoa.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 378. orr.


nahitanahiez ik nahi 29.

nahitara (95 agerraldi, 29 liburu eta 26 artikulutan; orobat nahitarat g.er.) 1 adlag nahi izanik, berariaz. ik nahita.

Nahitara eta bere borondatez hautatu zuen bide hura.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 323. orr.

Alferrik da galdetzea larru-apaintzaileen alabak larrua bortxaz ala nahitara eman zion.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 30. orr.

Presoa lehen egunetik beretik hasten da entzumena zorrozten, automatikoki, oharkabean lehenik, nahitara gero.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 31. orr.

Nahitara ezer galdegin ez (batetik, ahalik eta axolagabeen agertu nahi nuen beraren aurrean; eta, bestetik, amorante hitza aipatzeko aukerarik ttikienak kirioak airean jartzen zizkidan), eta gelara jo nuen.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 20. orr.

Europako preso politiko guziak, español anarkistak, judu hungariarrak, komunistak, gaullista frantsesak nahasiak dira, nahitara, elgar ezezta dezaten.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 74. orr.

Nahitara mintzagaiez aldatu nintzen eta aitamei begiratuz: [...].  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 141. orr.

Iduri zuen gidariak nahitara egiten zuela zilo guzietatik pasatzea.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 79. orr.

-Egia da gezurra esan nuela, baina ez nahitara, jende askoren konfiantza ez zapuztearren baizik.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 160. orr.

Itsuak gara, itsuak, nahitara...  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 164. orr.

2 (-en atzizkiaz) nahiaren arabera. ik nahi 8.

Ene nahitara bizitzeko eskubidea daukat.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 15. orr.

Gobernutik jalgi da, bere kargua bere nahitarat utziz.  Herria   2004-01-29

Frango badira, beren nahitarat edo ezinbestean, lanez edo tokiz kanbiatzen direnak, hoietarik asko bai lanez eta bai tokiz...  Herria   2002-10-10

Ez beren nahitara, bainan bertzek hortaraturik.  Herria   2004-07-01

Aholkulariaren eskubidea aholkua hartzen duenaren nahitara desagertzen da; legegilearen eskubidea ez da desagertzen legearen subjektuaren nahitara.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 187. orr.

-Gure ordenantzen ariora, enpresak bere nahitara erabakitzeko ahalmena dik enplegatu bakoitzaren oporren erdiez.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 288. orr.

Erran dut bekatua eta ez, beste batzuk bezala, hutsa [...], zeren san Tomasen arabera, oraingo bekatua, bekatu pertsonala baita, egile bakoitzaren nahitara egina.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 93. orr.

Are gehiago, Estatua deuseztatu egiten da eta nork bere nahitara babesteko eskubidea berreskuratzen du.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 183. orr.

Zuk bakarrik profita dezakezula noiznahi eta zure nahitara.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 194. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bere nahitara (9); beren nahitara (3); nahitara egin (6); nahitara egina (3); nahitara egiten (4)

bere nahitarat (3)


nahitasun 1 iz txera, norbaitenganako zaletasuna.

Nahitasun handia dio lagunari, baina ni maite nau.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 144. orr.

Don Alejandrok nahitasun berezia hartua zigun Fernández Irala eta bioi, zurikerian jarduten ez genion bakarrak ginelako apika.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 213. orr.

Andresi dagokionez, maitasun bizia zion anaia txikiari, bazien nahitasuna Pedrori eta Margaritari, baina beti zituen errietak arrebarekin, mespretxua zion Alejandrori eta ia gorrotoa aitari.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 36. orr.

Elkarrengana bildutako, zera... bizilagun-multzo bat izan ziren ordu arte; elkarrekiko harreman handirik gabe bizi izanak ziren, liskarrik gabe, ohitura hutsez; eta elkarri zioten nahitasuna, berriz, jakintzat emana, bai, baina grina handirik gabea zen.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 129. orr.

-Beti izan diet halako nahitasun bat tipo bihurriei -esan nuen-, baliteke ez izatea lagunik fidagarrienak, baina pentsa ezazu zein hitsa izango litzatekeen bizitza eurak gabe.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 63. orr.

Oso sakon sartu beharko litzateke haren barruan aitatasunezko nahitasunen bat topatzeko.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 36. orr.

2 (gauzei buruz)

Gogoan zuen sekula ez ziela [...] nahitasun handirik izan dotrina pitagorikoei, mistikoegi eta erlijiosoegitzat baitzeuzkan.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 109. orr.

Aldirietan horrenbeste urte egin eta gero, iruditzen zait hiria eta biok ondo konpontzen hasi garela, eta dagoeneko nahitasuna hartu diot neure auzoari, maite dut zurien eta marroien eta beltzen arteko hango nahaspila aldakor hori.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 211. orr.

Baldin giltzapean dauden presoek zuk bezalako nahitasunarekin maitatuko balute zuzentasuna, ez litzateke hainbeste krimen eta ankerkeria izango.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 86. orr.

Badiot halako nahitasun bat zozokeria horri.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 335. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

nahitasun handia (3)


nahitazko ik nahita 2.

nahitez ik nahitaez.

nahitsu izond nahi izatez betea.

Nahigabeturik, baina nahitsu, osaba Joanikot izan ezik, zeren baitzirudien ezen atsekabez atsekabe zebilela...  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 335. orr.

Zer, Luthero edo Kalvin, egia bere molderat egokitu eta plegatu nahi zuten gizon nahitsuak baizik, Elizaren betiko irakaspenetarik urrun?  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 346. orr.

Ikusi, ezpere, nola armiarmak eraikitzen duen berea, bere nahirik nahitsuenen atxikitzeko eta haien sostengatzeko.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 22. orr.

Ez da ez partida txar, maingu, bat izan hau batere, baina oren bat eta erdiz ezbaian lau pilotariek jokatu duten guduka nahitsua.  Herria   2003-11-06


nahitu, nahi(tu), nahitzen du ad ipar nahi izan. ik nahikatu.

Irakian galdatuak diren boz edo hauteskunde horiek ez direla helduden ekain artean egiten ahalko, alta ainitz nahituak izana gatik ere irakiarren eta beste ainitzen partetik, amerikanoak berak barne, irakiarrek berek hartzeko herriko giderrak.  Herria   2004-02-26

Bolikostan, Afrika beltzean, Laurent Gbagbo president berekoiak iduri du hautsi mautsi zerbait egin nahi lukeela gobernu batu bat nahitua dutenekin.  Herria   2004-04-22

Yasser Arafat [...] berriz ereman zuten Palestina alderat, hantxet Mukatan ehorzteko, ez arras Jerusalemen berak betitik nahitua zuen bezala, baina hango lurretik harturik bere hobirako.  Herria   2004-11-18


nahiz1 1 junt bere ondotik datorren perpausak adierazten duena gorabehera, esaldi nagusian esaten dena egia denean ezartzen den juntagailua. (juntagailuaren mende dagoen esaldiaren aditzak -(e)n atzizkia hartzen duela).

Aurpegian ez daukat espresio berezirik, nahiz eta errelajatu itxura ematen dudan eskuak poltsikoetan sartuta dauzkadalako.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 45. orr.

Bere orduko irakasleen artean atxikimendu berezi batekin aipatzen zuen Jodocus belgikarra, nahiz jaun hori guztiz garazki epaitzen duen Jose Lopez Ortiz historialariak.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 15. orr.

Batez ere Iparraldean, bistan da euskara gainbehera doala, nahiz han ere baden euskara ikasten ari den jendea.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 42. orr.

Nahiz behialako mantalina buruzapi baten kontra trukatu zuen, argi zen haren soinekoak serora jantziak zirela.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 134. orr.

Nahiz ez duen gaia haiek bezala aurkezten, zuzenbidea eta teologia elkarretaratzen dituelakotz eta kasu konkretuak ere eztabaidatzen, bere ondoko kasuisten aitzindari agertzen zaigu nafarra.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 38. orr.

Gizartea identifikatu izan dugu normalean estatu baten azpian dagoen eremuarekin, nahiz gauzak ikusteko modu hori ere ez den maizkara batere argia.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 149. orr.

Badakizu ez dizudala gerra honetaz hitz egin nahi, nahiz harro nagoen borroka honetan borrokatzeaz.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 60. orr.

2 (mendeko esaldiak aditza era burutuan eta laguntzailerik gabe duela).

Unibertsitatera joan ginenean ere elkarrekin jarraitu genuen, nahiz karrera desberdinak ikasi.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 18. orr.

Asmakuntza horrek [...] egundoko ospea eman zion, nahiz artean hain gaztea izan.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 89. orr.

Nahiz eta soldaduek behin baino gehiagotan geldiarazi, Grenobleraino ez zuten arazo handirik izan, Robespierreren pasa-agiria mirakuluzkoa baitzen ausaz, gaitzen sendagarri.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 149. orr.

Zeren zenbait kasutan gertatzen baita etxean erabiltzen den hizkera nagusia erdara izaten dela, nahiz senide guztiak euskaldunak izan.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 69. orr.

Nahiz zuzenbidezko bi sailak landu, bakarrik sail kanonikoaren doktoregoa zuen eskatu.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 15. orr.

Batzuk atezu larrian ari ziren lanean, nahiz txistuka aritu alegia lasai eta aise.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 56. orr.

Errezatzeko gogoa egin zitzaidan, nahiz errezatzen ez jakin.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 117. orr.

Nahiz Valmontek maiteminduta dagoela aitortu ez, Merteuil andreak behin baino gehiagotan egotziko dio maiteminduta egotea.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 20. orr.

Nahiz eta Nofutur zergatik bahitu zuten oraindik ere ulertu ez, animalien trafikatzaileen aztarnari heltzerik ez zegoela konturatu zen Ruche jauna.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 448. orr.

Erdi Aroko pentsaeraren alderdi horiek ere ez dira ahaztu behar, nahiz aitortzekoa izan ez zetozela bat orduko gizakiak barru-barrutik sentitzen zuen autonomia-desioarekin.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 71. orr.

Horren ondoren, galdera bat sortu zitzaion, bere buruari sekula egin ez ziona, nahiz orain aitortu behar izan harrigarria zela, oso, ez egin izana.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 75. orr.

Habibiren tristurari antzemana zion Maxek, nahiz elkarrizketaren zati handi bat itzuri.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 228. orr.

Errusiarrek ezin zuten, oraingoz behintzat, probintzia utzi, nahiz eta tratuak egin behar izan Siberiako mugetatik hara.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 95. orr.

Nahiz ni, esan beharrik ez, errotik egon Motako Gazteluak adieraz zezakeen guztiaren kontra.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 15. orr.

3 (mendeko esaldiko aditza ezabaturik).

Hori zen arrazoietako bat, nahiz ez bakarra, eta ez menturaz garrantzizkoena, aspaldiko kontua baldin bada ere.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 26. orr.

Eta beldur handia zegoen bazterretan, nahiz ongi disimulatua.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 189. orr.

Berretzaileei heldu zien gero Jonathanek, eta zehatz-mehatz deskribatu Léari, nahiz arrebari bost axola hori guztia.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 301. orr.

Sorterriaren kezka bihotzean barna alha dutenak edo, haietarik batek zioen bezala, %100 basque izaiteko -nahiz ez beti euskaraz- nolazpait lehiatzen direnak.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 99. orr.

4 edo.

"Ezagueraren gizartean" bizi gara, eta gizarte mota honetan, onartu nahiz ez, konturatu edo ez, gero eta garrantzi handiagoa hartzen du unibertsitateak, horixe da liburu honen mamiak dioena.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 9. orr.

Ibaietakoak ur biziak ziren, buztintsu nahiz gardenak izan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 25. orr.

Burugabearekin auzitan hasten den zuhurrak, haserretu nahiz barre egin, ez du atsedenik izaten.  Elizen arteko biblia   EsZ 29,9

Handi nahiz txiki, pobre nahiz aberats, elizako nahiz munduko, guti izan ziren gau hartan beren etxeetan gorde zirenak.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 44. orr.

Gosea edota izurritea izatean, gorrinak nahiz herdoilak, larrapoteak nahiz harrak jotzean, etsaiak hiriren batzuei erasotzean, edonolako ezbehar nahiz gaitzalditan.      - 1. orr.

Aberats izan nahiz behartsu, noble nahiz xume, arbuiatu nahiz estimatu, zuhur nahiz sinple eta ezjakin, kleriko nahiz laiko.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 201. orr.

Baina, asmatu nahiz huts egin, eginikoak ez zuen bueltarik.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 199. orr.

Horrela, ustekabekoren bat gertatu nahiz berri txarren bat etorriz gero, herrialdeko jendea ez zen larrituko, jakingo baitzuen agintea nori zion utzia.  Elizen arteko biblia   2 M 9,24

Hire inguruan, asko gaixotuko dituk bateko nahiz besteko pozoiz edo gaitzez.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 23. orr.

Konkurrentzia oro ezabatuz, benetako konkurrentzia nahiz birtuala.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 50. orr.

Azken aldian, ametsetan nahiz esna, jardina gurutzatzen ikusten diat berriro Krisztina.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 210. orr.

Lurrean kukubilkatua egoten zen, janzten nahiz pipatzen, edota okin bikotea zelatatzen.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 81. orr.

Bost eguneko ostatua da bizitza -esan ohi da, eta, gogoz nahiz gogoz kontra, seigarrenerako utzi beharra daukagula.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 18. orr.

Zuregana zihoazenak nahiz zuregandik zetozenak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 127. orr.

Guztiak joan daitezke lauki beltzetatik zurietara nahiz zurietatik beltzetara.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 25. orr.

Ezin ditu burutik uxatu haien ziriak, haien burla on-usteko nahiz txantxa gaiztoak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 33. orr.

Jaso dezazula (nigandik nahiz, nire absentzian, besterengandik).  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 156. orr.

Darabiltzan konparaketak, haren akustika, haren puntuazio nahiz sintaxiaren pasadizoak.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 27. orr.

Atzealderantz, lobulu tenporaletaraino iristen zen, eta beherantz, berriz, dientzefalo nahiz garun-aurreraino.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 61. orr.

5 nahiz... edo...

Pertsonaiak mirestea baino, nahiz gizon edo emakume handiak izan eta berebizikoren bat egin, hobe deritzot gertuko pertsonak miresteari, bizitza eta arima nirekin partekatzen dutenak alegia.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 168. orr.

Burua estaltzeko erabil daitezkeen zapi nahiz oihalak edo bizarra bera ere debekaturik daude erlijio edo sinesmen baten isla badira.  Berria - Euskal Herria   2004-01-29

Beti gazte dago bere orduko jokolariekin, nahiz gehienak edo denak behar bada zenduak direla: Lino Ventura, Bernard Blier, Jean Lefebvre, Francis Blanche.  Herria   2003-12-11

Enpresa munduan, zuzendariek, enpresa handi nahiz txiki edo ertainekoek, kontuan izan beharko lukete [...] antolaketan eta prozesu produktiboan berrantolaketak egin behar direla, teknologia berri horien ahalmen osoa atera nahi bada.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 169. orr.

ETAren ekintzak sobran baitaude Katalunian nahiz Estatuko edo Euskal Herriko edozein lekutan.  Berria - Euskal Herria   2004-02-20

Nahiz etorkizuneko edo iraganeko gauza baten ideia izan.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 491. orr.

Sabel gainean nahiz lau zangoen edo gehiagoren gainean narrasta dabiltzan piztiak debekatuak dituzue eta ezin izanen dituzue jan.  Elizen arteko biblia   Lb 11,42

Abereak akatsen bat badu -herrena nahiz itsua bada Baserrietatik etorritako neskei egiten nien kirika jaunartzera hurbiltzen ziren guztien artean; nahiz beren jantzi modaz kanpokoak, nahiz beren orrazkera arruntakedo beste akatsen bat badu-, ez diozue Jaunari zeuen Jainkoari oparitzat eskainiko.  Elizen arteko biblia   Dt 15,21

6 nahiz eta junt nahiz.

Isaakek, grisago, beste bien arteko zubi izatea beste meriturik ez du ia-ia, nahiz eta berari eskainitako zatian bi kontakizun eder sartzen diren.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 38. orr.

Ivy, hegazkin atzeratuaren zain geundela, hiru orduz jarduna zitzaidan hitz eta pitz, nahiz eta berak badakien ez naizela sekula eta inola ezkonduko.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 8. orr.

Horra ene ibiltokia... nahiz eta zelda baten itxura duen, kanpoan naiz eta kanpoko airez asetzen ahal naiz.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 41. orr.

Ez naiz ez denik esaten ari: akordua dudanetik baitut maite, nahiz eta ez dudan gogoan noiz egin zidaten haren aurkezpena, noiz sentitu nuen estreinakoz haren fereka neure esku amets-gosean.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 97. orr.

Nahiz eta soldaduek behin baino gehiagotan geldiarazi, Grenobleraino ez zuten arazo handirik izan, Robespierreren pasa-agiria mirakuluzkoa baitzen ausaz, gaitzen sendagarri.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 149. orr.

Beheragoko ur-geldiune batean, ibaiak berak bota zituen bazterrera, hilotz, nahiz eta berehala iritsi laguntza.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 11. orr.

Hobe baltsara sartu ez balu, nahiz eta haria eta orratza erabiliz konpon ez daitekeenik ez izan.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 60. orr.

Har beza nork bere ezpata eta zeharkatu kanpalekua, aterik ate jendea hilez, nahiz eta anaia, laguna edo auzokoa izan.  Elizen arteko biblia   Ir 32,27

Nahiz eta zimiterioko borrokan parte hartu ez, Lubis gurekin zegoen elizan Pantxo bere anaiarekin etorrita.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 72. orr.

Eta hori egia zen, nahiz eta Tomek berak jakin ez, artean.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 37. orr.

Nahiz eta erabili ez, hantxe ikusten nituen, zintzilik.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 25. orr.

Eta pozgarria ere bai, nik uste, nahiz eta...  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 169. orr.

7 nahiz... nahiz...

Morroi bat, nahiz kalerako nahiz lur Ianerako balio zuena.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 15. orr.

Nahiz plazan nahiz kalean, bazter guztietan dago zelatan.  Elizen arteko biblia   EsZ 7,12

Tenpluaren behea ere, nahiz barnean nahiz kanpoan, urrez estali zuen.  Elizen arteko biblia   1 Erg 6,30

"Euzkadi" haren ideia, ordea, faltsua zen neurri handi batean; nahiz guretzat hunkigarria izan, nahiz harekin maiteminduta egon.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 88. orr.

Tamalez, ordea, nahiz bateko nahiz besteko potentziak denborazko gauza hutsaletan aritzen dira eta nahasten.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 39. orr.

Jendearen haragia, nahiz emaztearena nahiz berea, gris higuingarria iruditzen zitzaion.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 29. orr.

Beti klimax baten bidean, nahiz harantza nahiz honantza.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 437. orr.

Biziagoa da Kixotearen mamu aleman nahiz eskandinaviar nahiz indostanikoa, estilistaren hitz-sorkari asmotsuak baino.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 30. orr.

Borrokaren gorrian bere autobiografiako hizkera nahiz ikuspuntua nahiz kontatutakoa bizi-biziak dira.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 31. orr.

Kristauak nahiz turkoak nahiz kale jantzian daudenak, denak ari dira lanean, zein oihalak atontzen, zein loreak ureztatzen, zein oholtza aurreko aulkiak lerroan txukun jartzen.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 198. orr.

Baserrietatik etorritako neskei egiten nien kirika jaunartzera hurbiltzen ziren guztien artean; nahiz beren jantzi modaz kanpokoak, nahiz beren orrazkera arruntak.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 78. orr.

· Labore-opariak, nahiz labean erreak nahiz eltzean edo zartaginan prestatuak, eskaintzen dituen apaizari dagozkio.  Elizen arteko biblia   Lb 7,9

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 5 aldiz agertzen direnak)

ahoz nahiz idatziz (6); aita nahiz ama (8); bata nahiz bestea (5); batak nahiz besteak (5); batean nahiz bestean (5); bateko nahiz besteko (5); batera nahiz bestera (14)

eguneko nahiz gaueko (7); egunez nahiz gauez (7); gauez nahiz egunez (5); gizaseme nahiz emakume (10); gizon nahiz emakume (9); gizonezko nahiz emakumezko (13); gustatu nahiz ez (5); handi nahiz txiki (13); herriko nahiz atzerriko (7)

izan nahiz ez (10); kleriko nahiz laiko (12); libre nahiz esklabo (6)

nahiz ez beti (5); nahiz ez den (54); nahiz ez diren (22); nahiz ez dudan (7); nahiz ez duen (16); nahiz ez dugun (5); nahiz ez duten (16); nahiz ez izan (5); nahiz ez zen (7)

onak nahiz txarrak (6); onerako nahiz txarrerako (15); publikoak nahiz pribatuak (5); semea nahiz alaba (5); txiki nahiz handi (11)


nahiz2 ik nahi 11; nahi 12.

nahuatl iz azteken hizkuntza, gaur egun Mexikoko eskualde batzuetan hitz egiten dena.

Ari naizenaz ari naizela, K hori ezin da nahuatlezko kakáua besterik izan, hori baitzen, kakaoa, XIX. mendeko belaontzi haiek amerikar lurretatik ekartzen zutena.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 122. orr.

Azteken nahuatl mintzairatik Jose Ramon Negretek euskaratua.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 221. orr.


naiade iz mitologia klasikoan, iturri eta ibaietako ninfa.

Hiria mendean hartu ondoren, uretako ikuskizunak egiteko prestatu zuten erromatarrek antzokia, naiade eta guzti.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 443. orr.

Oi, iturri haietako naiadea!  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 21. orr.

Itakan bada Forzis izeneko portu bat, eta barruan, pikuondo baten azpian, leize bat dago, non Naiadeak deritzen ninfak bizi baitira.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 92. orr.

Orduan bere lurrari mun egin zion, Naiade ninfei otoitz eginez.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 96. orr.


naipe 1 iz jokoko karta.

Nik adiskidetasun huts mantendu nahi nuena zuk harago behartu nahi izan zenuen, harago ezin eramanak min eramanezina sortzen zizulako apika, eta horra nola erori zen behera hitz erdiz jasotako naipezko zubia.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 47. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Neskak soinekotik naipe-sorta atera, eta eskoban jokatzen hasi ziren, funtzionarioa iritsi zen arte.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 88. orr.

Naipe-gaztelu bat erortzen den moduan, monarkia egun batetik bestera desegin zen herrialde hartan.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 78. orr.

Duela gutxi hasi dituzte lanak, Gasteizko Alde Zaharreko Aiztogile eta Hedegile kaleen artean dagoen orubean, Naipe museoaren parean.  Berria - Kultura   2004-04-08


nairobitar izlag/iz Nairobikoa, Nairobiri dagokiona; Nairobiko biztanlea.

Josu Iztueta kideak Nairobitarren ibilbideak izeneko diaporama saioa eskainiko du, 22:00etan, Larraonan bertan.  Berria - Euskal Herria   2004-07-22


naka-naka adlag irenstearen onopatopeia. ik ñaka-ñaka.

Ardiki peza erraldoia naka-naka irensteari ekin nion, deus ez bailitzan, haurrak triste jarraitzen zuen bitartean.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 56. orr.

Gasna, naka-naka irenstean, edozein sukalde ilunetan, lur azaleko nomada guztiekin, ahataraka haurridetzen naiz.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 13. orr.

Onartzen baldin baduzu haatik, gure ezkontza bereziaren naka-naka klikatzeko, ohea prest daukat.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 98. orr.


naka-nakatu, naka-naka(tu), naka-nakatzen du ad naka-naka irentsi.

Geltoki honetan, etxeko sukaldean gasna naka-nakatzen edo gaueko ibilaldietan masai gudarien alaba galduen antzekoa nintzen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 182. orr.


nakar 1 iz zenbait maskorren barrualdean eratzen den gai gogor zuria, ostadarraren koloreez distiratzen duena.

Salgai ipinitako lehenbiziko arrainetan, nakar arrosak, koral odolkarak, perla esne kolorekoak, ozeanoaren distirak eta zurbiltasun berdexkak oro aurkitu zituen berriz ere.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 155. orr.

Lipar batez gelditu egin zen nakarrak bezala diz-diz egiten zuen Plaza hotelari behatzeko.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 198. orr.

Nakarrezko hautsontzi batean.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 12. orr.

Haizemailea atera eta astintzen hasi zen; nakarrezkoa zen, txit urreztatua.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 374. orr.

Zolua esmeraldaz, nakarrez eta marmolez egina zen.  Elizen arteko biblia   EstGr 1,6

Dionisok kutxa batetik ondo zaindutako erretratu bat atera zuen, nakarrezko marko batez inguratua bera.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 112. orr.

Jaka laurdena, oihal zuri listadunezkoa, nakarezko hiru botoi distiratsu zoragarrik lotua.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 37. orr.

Botoi-zuloak ere urre-harizkoak dira, eta botoiak nakarrezkoak.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 205. orr.

2 nakarrezko apaingarria.

Aitak apain-mahai gorri bat erosi zion, nakar itsatsiekin.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 30. orr.

3 nakarraren kolorea.

Kolore distirant haiek guztiak nahasten ziren batzuk besteekin, maskorren haragi tonuak legatzen opaloekin, berdelen nakarrak barbarinen urreekin, sardinzarren urrezko haridun soinekoak izokinen zilar atal handiekin.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 148. orr.

Bitartean, berdel urrekarek, bizkarra txartatu berdexkez ildaskatuta, beren saihetsetako nakar aldakorrari distirarazten zioten.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 147. orr.

Hegazkina oso gora badoa, ezkonberriaren mantelina bezala garraiatzen duen nakar zurizko xingolarengatik bereizten gaituzte lurretik.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 64. orr.

4 irud/hed

Nakarrezko hodeiz beterik, zeru urdina gero eta ilunagoa zen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 166. orr.

5 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Urrezko eta zilarrezko etzaulki asko zen han, eta zolua jade, marmol, nakar- eta azabatxe-harlosaz egina zen.  Elizen arteko biblia   Est 1,6

Mahaitxo bakoitzean kristalezko bola distiratsu bat zegoen, nakar-itxurako lainoz betea.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 240. orr.

Arrain usain mehea zerion; eta, esku baten gainean, hatz txikitik hurbil, sardinzar ezkata bat zeukan, han nakar orban bat ipintzen ziona.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 115. orr.


nakaratu izond nakarraren kolore edo distira duena.

Jendea dotore jantzita joaten zen; kasula gorri nakaratu batekin hornitzen zen apaiza; koruak eta organoak kantaz eta musikaz betetzen zuten eliza argitsua.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 68. orr.

Kontua da han ez dagoela inolako koadrilarik, inolako soinujolerik besoetan akordeoi txuri nakaratu bat duela.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 47. orr.

Iruditzen zitzaidan dena lauso eta nakaratua zela nire inguruan.  Xabier Olarra   «Estilo-Ariketak» - Raymond Queneau, 2005 - 33. orr.

Tximeleta nakaratuak krisalidetatik jaio eta hil arte aritzen ziren leihoko kristala jotzen.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 137. orr.

Perla erraldoiak nola, bizi-bizi, zurbil bihurtzen zituzten, beren argi nakaratu, misteriozko eta erregetiarren pean, gas sareak, gas zikin gaiztozkoak, eta kolorezko kristalezko lore-sortak.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 359. orr.

Iruditzen zitzaidan dena lauso eta nakaratua zela nire inguruan, eta bazirela bertan presentzia askotariko eta bereizezinak.  Xabier Olarra   «Estilo-Ariketak» - Raymond Queneau, 2005 - 33. orr.


namibiar izlag/iz Namibiakoa, Namibiarena; Namibiako herritarra.

Kandahar eta Herat herriak lotzen dituen errepide nagusiak egin zuten lehen erasoa eta AEBetako segurtasun enpresa bateko lau langile hil ziren: hiru afganistandar eta namibiar bat.  Berria - Mundua   2006-03-29


nandrolona 1 iz anabolizante esteroideoa, giza gorputzean kopuru txikietan aurkitzen dena. ik norandrosterona.

Zigortu aurretik, kirolariak nandrolona hartu duela erakutsi egin behar da.  Berria - Kirola   2004-11-27

19-norandrosteronak ez du zertan nandrolonaren hondarra izan.  Berria - Kirola   2004-11-04

Italiako Giroan ez zuten ezer topatu, baina arakatutako beste zenbait tokitan bai HG hormonak, nandrolona, morfina nahiz zaldiak dopatzeko produktuak.  Berria - Kirola   2004-05-27

2 (hitz elkartuetan)

16 urterekin bi aldiz eman du nandrolona positibo tenislari bulgariarrak, eta nazioarteko federazioak bi urteko zigorra jarri dio.  Berria - Kirola   2006-01-12


nano1 1 izond/iz bere motatakoei buruz guztiz txikia dena. ik ñaño.

Jiganten herrian nano den gizona, jigant izan daitekek nanoen herrian...  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 254. orr.

Pagauso pauma-isatsak, oilar nanoak, basaahateak, usapalak eta usoak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 74. orr.

Altzifreak, idi-bihotz arbolak, lizarrak eta palmondo nanoak burumakur zeuden, bost eguneko euriaren eta haizerik ezaren ondoren.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 156. orr.

Hala jarraituz gero, laster kamera nanoak paratuko dituzte zakil-puntetan eta Falopioren tronpetan, sartu-irtenetan hor barruan zer jazotzen den xeheki ikus dezagun.  Berria - Kultura   2006-02-14

Whisky koloreko itsasoan izeberg pusketa nanoak ziruditen izotz zatiek.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 137. orr.

Whisky koloreko itsasoan izeberg pusketa nanoak ziruditen izotz zatiek.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 137. orr.

Ezkaratz ezin nanoago bat edarien hozkailu batez eta bi erregailuko gas-sukalde batez hornitua.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 34. orr.

2 iz gizon guztiz txikia. ik ipotx.

Zahartuta dago, eta gezurra da irla batean bizi dela Marilynekin: Dublinen bizi da, eta gauero abesten du pub triste batean, gitarra jotzen duen nano batekin.  Berria - Kultura   2004-09-14

Iparraldeko mendietako nano bat?  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 15. orr.

-Eta orain arte sekula ez du nano batek elforik garaitu hitzjarioari dagokionez -erantsi zuen-.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 319. orr.

Nano konkordun bat zen, baina kasik hura bezain bitxiak ziren haren jantziak.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 61. orr.

Etxola txiki-txikiak, txotxongiloaren inguruko nano saltariak [...].  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 209. orr.

Etxeko pibotek erraldoiak ziruditen, eta kanpokoek nanoak.  Berria - Kirola   2006-04-30

-Ez al du beldurrik? -murmurikatu zuen nanoak-.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 105. orr.

-Zezenak nanoa harrapatu! -esan du Gabik barrezka.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 66. orr.

Hemen ez da aski masa kritikorik, ez dugu fitsik! hori ulertu behar duzue! munduan badira handiak eta badira nanoak.  Berria - Ekonomia   2006-03-11

Erraldoi ekonomikoa da [Europa], baina buztinezko oinak ditu, politikoki nanoak garelako oraindik.  Berria - Euskal Herria   2004-06-09

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

nanoaren gorpua (4)


nano2 milamilioirena adierazten duen aurrizkia.

Zeinek ez du aditu nano- aurrizkia daraman hitzen bat?  Berria - Gaiak   2004-09-30

Gauzakiak eta gizakiak / Nanokosmosa ikuskizunerako, Victor Franco Puntes kimikari kataluniarrak eginiko Promenade in nanoland (Nano herrialdera bidaia) irudi lanean oinarritu da Lasuen.  Berria - Kultura   2004-11-09


nanoegitura iz nanometroetako tamaina duen egitura.

Lore itxurako nanoegiturak egin dituzte Cambridgeko Unibertsitateko (Erresuma Batua) nanoteknologia-zentroan.  Berria - Gaiak   2004-07-01


nanoeskala iz nanometroetako eskala.

Nanoteknologiaren oinarrietako bat zera da: materiala nanoeskalan dagoenean bere propietate fisiko eta kimikoak jatorrizko materialarekin konparatuz gero zeharo ezberdinak izan daitezkeela.  Berria - Gaiak   2004-09-30


nanoestruktura iz nanoegitura.

Johannes Barth Suitzako Nanoestrukturen Fisikarako Institutuko kidea.  Berria - Gaiak   2004-03-11


nanofotoniko izond

Valentziako Unibertsitate Politeknikoko Teknologia Nanofotonikorako Zentroan ADSLa baino mila aldiz azkarragoa den Interneterako konexio bat diseinatu dute.  Berria - Gaiak   2004-01-24


nanogramo iz neurri banakoa, gramoaren milamilioirenaren baliokidea dena.

Gernuan mililitroko 19 norandostreronaren 2 nanogramo baino gehiago agertuz gero.  Berria - Kirola   2004-11-27

Pertsona batek 55 nanogramoko maila eman dezake, eta bere gorputzak sortutakoak izan, ez orain arte pentsatzen zen bezala nandrolonaren hondarra.  Berria - Kirola   2004-11-04


nanohodi iz nanometroetako tamaina duen hodia.

Altzairua bera baino gogorrago diren karbonozko atomoen metaketa bat dira nanohodiak.  Berria - Gaiak   2004-08-19

Nanopartikulak eta nanohodiak, bestelako produktu kimikoen antzera, arautzeko eskatu diete zientzialariek Erresuma Batuko Gobernuari eta Europari.  Berria - Gaiak   2004-07-30

Kablea karbonozko nanohodiz egitea proposatu zuen Edwarsek.  Berria - Gaiak   2004-08-19


nanokonposatu iz nanometroetako tamainako konposatua.

Nanokonposatuen beste adibide bat ferrojel deritzonak dira.  Berria - Gaiak   2004-09-30

Gehigarriaren tamaina nanometroen mundura iritsitakoan nanokonposatu hauen propietateak zeharo aldatzen dira.  Berria - Gaiak   2004-09-30

Normalean, nanokonposatuetan erabilitako kargak edo gehigarriak silikatoen familiakoak izaten dira.  Berria - Gaiak   2004-09-30


nanokosmos iz adkor kosmos ezin txikiagoa.

Literaturaren, musikaren eta eskulturaren bidez nanokosmosera hurbiltzeko ikuskizuna prestatu du Fran Lasuenek: Gauzakiak eta gizakiak / Nanokosmosa ikuskizunerako, Victor Franco Puntes kimikari kataluniarrak eginiko Promenade in nanoland (Nano herrialdera bidaia) irudi lanean oinarritu da Lasuen.  Berria - Kultura   2004-11-09


nanokultura iz adkor kultura ezin txikiagoa.

New York hirian diseinu irakasle den aldetik, ikasleek nanokulturak sortzeko egin duten apustua aztertu zuen atzo.  Berria - Harian   2005-11-11


nanomedikuntza iz namometroetako dimentsioetan aritzen den medikuntza.

Ryanek adierazi zuenez, bestalde, nanomedikuntzaren bitartez egindako diagnostikoak azkarragoak eta hobeak izango dira.  Berria - Gaiak   2004-07-30


nanometro iz neurri banakoa, metroaren milamilioirenaren baliokidea dena.

nanomilimetro iz neurri banakoa, milimetroaren milamilioirenaren baliokidea dena.

nanomundu (orobat nano mundu) iz nanometroetako tamainako gauzen mundua. ik nanokosmos.

Obra handi ikusgarrietatik dena dezakeen nanoteknologia deritzanak sortu behar omen duen ezin ikusizko nanomundu ahaltsura igaro gara, nano mental askoren liluragarri eta bakarren baten -hau da, ekonomiaren- bizigarri.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 66. orr.

Unibertsitateak gizartearekin duen harremana nahiko ahula da, eta, hori dela eta, galdetu zidaten ea diseinatuko nuen emanaldi bat nano mundua azaltzeko; modu ludiko eta ikusgarri batean gaia kalera ateratzeko.  Berria - Kultura   2004-11-09

Jatorri zientifikoko irudiak oinarrian hartuta, Lasuenek gure pertzepziotik kanpo gelditzen den nano mundura bidaia bat proposatu du, eta horretarako, JosAnton Artzeren eta Joan Brossaren poesia baliatu ditu berak ikuskizunerako espresuki egindako musikarekin batera.  Berria - Kultura   2004-11-09


nanoordenagailu iz namometroetako tamainako ordenagailua.

Material berria asmatu dute, nanoordenagailuak ekar ditzakeena.  Berria - Gaiak   2004-10-23


nanopartikula iz namometroetako tamainako partikula.

Nanopartikulen tamaina nanometroaren ordenakoa da.  Berria - Gaiak   2004-09-30

Ferrojel bat disolbatzaile batek puztutako sare polimeriko bat da, burdin oxidozko nanopartikulez betea.  Berria - Gaiak   2004-09-30

Gizarteko hainbat alorretan erabiltzen dira nanopartikulak; kosmetikoak egiteko, esaterako.  Berria - Gaiak   2004-07-30

Kasu honetan zink oxidozko nanopartikulak erabiltzen dira erradiazio ultramorea xurgatzeko.  Berria - Gaiak   2004-09-30

Nanosilize hauek likatasun oso baxua dute, beste nanopartikulekin egindako konpositeekin konparatuz gero.  Berria - Gaiak   2004-09-30

Nanopartikulak eta nanohodiak, bestelako produktu kimikoen antzera, arautzeko eskatu diete zientzialariek Erresuma Batuko Gobernuari eta Europari.  Berria - Gaiak   2004-07-30


nanosatelite iz adkor oso tamaina txikiko satelitea.

Nazioarteko espazio agentzia ezagunenek 50 nanosatelite jaurtiko dituzte 2007. urtean, Lurraren orbitan jarri zuten lehenengo satelitearen 50. urteurrena ospatzeko.  Berria - Gaiak   2004-10-07

Kilo bateko masa izango dute nanosatelite horiek eta bi urte egingo dituzte orbitan.  Berria - Gaiak   2004-10-07


nanosegundo iz neurri banakoa, segundoaren milamilioirenaren baliokidea dena.

Apika, aldaketaren dardarek iraun zuten nanosegundo haietan halaxe izan zen.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 84. orr.


nanosentsor iz oso tamaina txikiko sentsorea.

Nanosentsoreen bidez, adibidez, uraren kalitatea neurtu ahal izango da une oro.  Berria - Gaiak   2004-03-11


nanosilize iz

Nanosilize hauek likatasun oso baxua dute, beste nanopartikulekin egindako konpositeekin konparatuz gero.  Berria - Gaiak   2004-09-30


nanoteknologia 1 iz namometroetako dimentsioetan aritzen den teknologia.

Nanoteknologiak erakusten digu atomoak manipulatu daitezkeela, baina ez gara gai manipulatze horren ondorioak ikusteko: nork irudikatzen du hogeita hamar liburukiko eta milaka orrialdeko entziklopedia bat, esaterako, bolaluma baten muttur txikian sartua?  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 73. orr.

Nanoteknologiak eremu zientifiko asko ukitzen ditu, baina gaur polimeroekin lotutakoak azalduko ditugu.  Berria - Gaiak   2004-09-30

Nanoteknologiaren bidez, elektrodo ñimiñoak dituzten pelikula bereziak egin daitezke.  Berria - Gaiak   2004-07-30

Nanoteknologia erabiltzeko beste eremua elikagaien ingurukoa da.  Berria - Gaiak   2004-09-30

XXI. mendean nanoteknologiaren iraultza ikusiko dugula diote adituek.  Berria - Gaiak   2004-09-30

2 (hitz elkartuetan)

Lore itxurako nanoegiturak egin dituzte Cambridgeko Unibertsitateko (Erresuma Batua) nanoteknologia-zentroan.  Berria - Gaiak   2004-07-01


nanotxo iz adkor nanoa.

Zazpi nanotxoak ate ostean geratu ziren eta Edurnezuriri entzuten omen zioten hasperenka eskatzen: Esadazu gezur bat, Pinotxo, Orain egia bat, Orain gezurra, Orain egia, Orain gezurra, Orain egia, Orain gezurra...  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 107. orr.


nantestar iz Nanteskoa, Nantesi dagokiona; Nantesko biztanlea.

Gaixo Bordalesak; berriz ere galdu dute etxen Nantestarren kontra: 2 eta 0.  Herria   2005-04-21


nantu iz Amazoniako indio tribu bateko kidea.

Aurreko bidaian gaixotu egin nintzen han, eta nantu deitzen diren indio batzuekin egon nintzen.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 86. orr.

Ez dakit nantuak, El Dorado, oihana, El Porvenir, ibaia bera, nire ontzia errealak diren.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 418. orr.


napalm 1 iz gel bihurturiko gasolina, su bonbak egiteko erabiltzen dena.

Berau da napalm delakoa lehenengoz erabili zen lekua.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 164. orr.

Niri gustatuko litzaidake munduak betiko gordetzea batzuen koldarkeriaren irudi hori, Vietnamen napalmetik ihesi zihoan neskato biluzi harena gorde genuen moduan, herri apalek jasandako zapalkuntzaren oroitarri gisa.  Berria - Kultura   2004-05-04

60ko eta 70ko urteetan terroristek gidatutako B-52 hegazkinek napalmezko terrorea hedatu zuten Kanputxea eta Vietnamgo herritarren artean.  Berria - Mundua   2004-01-04

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Napalm jaurtigailuen errauts pozoitsuak.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 86. orr.

AEBek emaniko mailegu baten bitartez, Kolonbiako Armadak napalm erasoa abiatu zuen hegoaldeko Marquetalia errepublika komunistaren aurka 1964ko maiatzaren 27an.  Berria - Mundua   2004-05-27

Eroetxea napalm ukaldi bortitzez garbitzeko.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 84. orr.

1964an orduko gobernuari napalm bonbak eman zizkion.  Berria - Mundua   2004-05-27

Edo dena napalm-sutan ezarri eta ifernu hau une batean ifernuago bilakarazten duten T6 airekoak.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 123. orr.


napar ik nafar.

naparreri ik nafarreri.

naphtylamin ik naftilamina.

napoleondar izlag Napoleon Bonaparterena, Napoleon Bonaparteri dagokiona. ik napoleoniko.

Jeneral napoleondarraren semea, arian arian bere gaztarotxo kontserbakoitik aldenduz, irekitzen ari da mundu berrietara, Iraultza hurbildu ahala.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 8. orr.

Gerra napoleondarren ondoko Errestaurazioan gaude eta erromantizismoaren hastapenetan.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 27. orr.


napoleoniko izond Napoleon Bonaparterena, Napoleon Bonaparteri dagokiona. ik napoleondar.

Hirugarren (Napoleonen) borrokaldian Errusia da gerra-egile nagusia, eta agian Amerikako Estatu Batuak ere sar daitezke bertan, "1812ko gerra" gerra napoleonikoaren eranskintzat hartzen bada.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 312. orr.

Aitaren afizioa zen, historia militarra; napoleonikoa, batik bat.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 92. orr.

«Dinastia napoleonikoa luzatzen ariko balitz bezala» jokatu zuen Chiracek.  Berria - Mundua   2006-01-22

Aro iraultzaileko eta napoleonikoko herri armada handiek.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 186. orr.


napoleonzale izond Napoleon Bonaparteren zalea.

Osaba burgesak napoleonzale egin dituela bata zein bestea.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 276. orr.


napolitano izond Napolikoa, Napoliri dagokiona. ik napolitar.

Bizi baldin bada, honezkero izan du mazmorretara zigortu zuen soldadu napolitano haren barri.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 157. orr.


napolitar izlag/iz Napolikoa, Napoliri dagokiona. ik napolitano.

Bestelakoak: 131 pitbull, 96 argentinar dogo, 32 brasiliar fila, 49 kanariar presa, 37 napolitar mastin.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 15. orr.

Jauregiak berak ere, Byronen tximino armiarma-lanparetatik zintzilikatuekin eta altzari napolitar apainduraz beteegien artean hara eta hona dabiltzan indioilarrekin, badu denboraz kanpokoaren eta dekadentziaren arteko nahastura doi hori.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 235. orr.

Artilleroak ere etorri ziren, talde berean nahasturik gaztelarrak eta napolitarrak, kanoien ardura hartzera.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 135. orr.

Eta arraza "mediterranearra" kaskarrena, zeinen kategoriarik beherenak napolitarra eta andaluza baitira.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 195. orr.

Ostaturako bidean napolitar fina zela erran zigun, naturala eta egi-egiazkoa, eta Donejakuerako bidean zihoala.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 265. orr.


naptilamina ik naftilamina.

napur 1 iz ipar ñapurra, ahozuria.

Gora Lapurdi eta Ibaialde, gure agiatnza hoberenek lagunt ditzatela Angeluar napur horiek.  Herria   2003-02-20

2 (izenondo gisa) irud/hed

Udaberri hastapenetako apirila maitagarrien argitasunaren apurrak golkoa inarrosten zidan, bide napurretarik nindoala, haize kontra eta hezurretaraino txipatua: egia erran Bardeetako eki errautsekin batera, mortu gorrailetara ohituago nintzen.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 92. orr.


narbartear izlag/iz Narbartekoa, Narbarteri dagokiona; Narbarteko biztanlea.

Pilotagile narbartearrak, erdaraz jatik ez zekienak, partida hastekoan aztertu zituen pilotak, eta Aranazkoenak askoz pisuagoak zirela ikusi, baina deus ezin esan, bertzenaz...  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 137. orr.


narda 1 iz nazka, higuina.

Bere eskuz ferekatzen zituen eriak; inolako nardarik gabe miazkatzen zituen sufritzen zutenen zauri odoltsuak.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 42. orr.

Garaieraz (leinu horretako gainerakoak bezala) eskas ziren; ez zuten ikararik sortzen, narda baizik.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 118. orr.

Baina ez, ez pentsa, horrek eragiten zidan nekeagatik, nardagatik zenik -egiazko narda, zinez-, ematen zidan penagatik, pena larriagatik baizik.  Josu Zabaleta   «Sei pertsonaia autore bila» - Luigi Pirandello, 2003 - 54. orr.

Hori ere falta denean, narda eta nekea nagusitzen zaizkigu.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 87. orr.

Are gehiago: hiritarrek narda hartzen dute legeekiko; erdeinua sortzen zaie ezarritako gobernu-eraz; bi erlijioen kontrako susmoen ordez, bietako baten aldeko fede irmoa sortzen da.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 150. orr.

Narda eta higuina eman zidan amak eta zerbait erraitekotan ere egon nintzen... baina ez zen oraino ene ordua...  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 426. orr.

Hau nazka! -pentsatu zuen komisarioak, garbitasun-kontuetan oso zorrotza ez zen arren, eta nardaz begiratu zion astiro kulunkatzen zen oin biluziari-.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 174. orr.

Amona hil zenean, haren seme eta errainek aste luzez jardun zuten, nardaz eta higuinez, etxeko bazter guztiak hartuak zituen erlikia pilo eskerga hartan eskua sartu eta aukera egiten.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 37. orr.

Narda zahar baten, nire hondo sakonean ezkutuan egona zen narda baten uhinek eraso zidaten gero.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 126. orr.

2 narda izan dio ad

Lehendik ere astunegia zirudien kargari zioten narda areagotu egin zen fiskoaren gosearen gai zirela ikustean.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 112. orr.

· Eta gaur egun bertan, narda gehien diotenek ere, badirudite, nahi ezta ere, haren pentsaeraren zatiak atxikirik dituztela beren arimetan.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 159. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Gure inguruan, koilarari eta azpilari narda keinuz heltzen zieten zenbaiti esaten zien berak esku hartu zuela oraingoaren aurreko Mundu Gerran, ofizial gisa.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 109. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

narda eta higuina (4)


nardadura iz nardatzea, narda.

Ez dira bakarrik okaztatuak, aldarrikatzen dute beren nardadura.  Herria   2001-10-11


nardagarri 1 izond narda eragiten duena. ik nazkagarri; higuingarri.

Jende nardagarri eta ustel hori lizunkeriatan gozatzen da, zuekin jan-edanean ari diren bitartean.  Elizen arteko biblia   2 P 2,13

Gizonaren izumenak asmatzen dituen piztia nardagarri horietakoren bat.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 213. orr.

Zer animalia nardagarri, gaizto, harro eta higuingarria.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 267. orr.

-Dementorrak lurreko izakirik nardagarrienetakoak dira.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 154. orr.

Neskameari txilina jo, eta ahots urratu batez agindu zion kentzeko bertatik jaki nardagarri hura mahai gainetik eta ez ateratzeko handik aurrera arrautzak, esnea eta barazkiak baizik.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 57. orr.

Zuen egunkari nardagarri horretan zabaldu dute ez dizugula abokatuarekin komunikatzen uzten.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 156. orr.

Amondarren jainko zen Milkomen irudi nardagarriari kultu emateko.  Elizen arteko biblia   2 Erg 23,13

Eta bereziki nardagarria iruditzen zitzaidan amaginarreba, aita San Antonioz ari bailitzan, begiak zerura altxaturik "hura zen gizona hura" esaten entzun beharra.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 293. orr.

2 (gauza abstraktuez)

Ezagunak zituzten kearen usain guztiak: gozo eta sarkorra, min eta nardagarria, gogor eta okaztagarria.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 12. orr.

Klaustrofobia ematen zion Pasaiak, N-1 errepide zaratatsu hark; goragalea zirrikitu guztietan nagusitzen zen gasolio usain nardagarriak.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 118. orr.

Zeruko izarrak ukituko zituela uste zuena, ezin zuen orain inork eraman, zerion kirats nardagarri jasanezinagatik.  Elizen arteko biblia   2 M 9,10

Ispiluaren tortura, zilarrezko kirtendun ispilutxoaren tortura nardagarria.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 343. orr.

Ez dio pertsonen arteko bereizkeria nardagarriari tokirik emango, eta txiki eta xumeek ez dute jakintsu eta handiek baino harrera kaskarragoa izango berarengan.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 395. orr.

Ekintzarik nardagarrienak ere ez al du, bada, alderdi mesedegarriren bat izaten?  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 192. orr.

Eta gaur arratsean, jokaera nardagarria izan da zurea.  Xabier Olarra   «Iruzurgilea» - James Cain, 2002 - 34. orr.

Kontu nardagarri hau isilpean uzteko erabaki irmoa hartu dut, Sarasa inspektoreordeari kasurik egin gabe...  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 337. orr.

3 nardagarri izan da ad

Bada zuhurtasun bat nardagarri dena, burugabea da jakinduriarik ez duena.  Elizen arteko biblia   Si 19,23

Harroari nardagarri zaio apaltasuna: berdin aberatsari behartsua.  Elizen arteko biblia   Si 13,20

Ez zuen Lot-en hiria ere zigorgabe utzi, nardagarri baitzitzaion hango harrokeria.  Elizen arteko biblia   Si 16,8

Bizitzea nardagarri zitzaidan eta heriotzaren beldur nintzen...  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 11. orr.

· Nardagarria ez denik!  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 86. orr.

4 (izen gisa)

Hau bai dela huskeria eta nardagarria!  Elizen arteko biblia   Koh 2,21

Guk ere ez genuen geure gisako nardagarririk ezarri nahi geure aita-amen irizpide ez beti samurretara.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 131. orr.

· Orduan hasi nintzen hobeki neurtzen Marotoren azpikerien nardagarria eta maltzurra.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 197. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

kirats nardagarri (4); piztia nardagarri (3)


nardagarrikeria iz gauza nardagarri gaitzesgarria.

Herria biziki poztu zen, eta jentilek eginiko nardagarrikeria ezabatua gelditu zen.  Elizen arteko biblia   1 M 4,58

Ni, pentsa, nire gorputz kutsatuaren nardagarrikeriarekin, neskato horren ondoan, eta estu-estu heltzen zidan, gainera, bere besotxo maitakor eta errugabeekin.  Josu Zabaleta   «Sei pertsonaia autore bila» - Luigi Pirandello, 2003 - 127. orr.

Areago, benetako gudak gogoan, prentsa da "La Perfida Albión sucumbe ante la furia española" erako nardagarrikeriekin aberrigintzan dabilena.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 112. orr.

-Ai, hau da nardagarrikeria!  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 97. orr.


nardaldi iz nardazko aldia.

Egiten zaien konfiantza ordaintzeagatik, beren eginbidea baino gehiago egiten ohi dute, eta preso lagunek paga dezatela orroak, nardaldiak.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 79. orr.


nardarazi, nardaraz, nardarazten (orobat narda arazi) du ad nardatzera behartu. ik nazkarazi; higuinarazi.

Horretaz oharturik, nik nardarazten nituen oraino gehiago, ahal bezain luzaz ene zeldako atean egonaraziz, heien lana ahal bezainbat luzatuz, ongi ohartaraziz ene zerbitzatzen ari zirela. Zein ongi egon gintezkeen hemen, denbora guztian nardarazten ariko ez balira!  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 76. orr.

Lau lagun horiek, elizan sartu aintzin, treinen geltokian egonak ziren eta handik kanporatuak zituzten, jende guziak nardarazten zituztelakotz...  Herria   2004-01-01

Dio ere sobera nardarazten badute zernahi gauza salatuko duela, ez denentzat segurik aditzeko hain goxoak...  Herria   2004-12-30

Zerk zitu, gehienik, narda arazten? Ez da rugbizalea, ez baitu kirola hori biziki ezagutzen eta segitzen, baina Kattalinen aitatxiren gorabehera horiek gero eta gehiago nardarazia dute.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 32. orr.


nardatu, narda(tu), nardatzen 1 da/du ad nazkatu, higuindu.

-Jauna, mamu baten eitea ote dut? -lotsagabetu nintzen, pixka bat nardatua.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 220. orr.

Hiriko ateetan gaztelarrei ongi etorri egitera metatu zirenetan ez ziren guti haien harrokeriaz eta desmasiez nardatuak.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 39. orr.

Bigarrena: grazia eskatzea bekatuak ezagutzeko eta nardatzeko.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 57. orr.

2 gogaitu, nahigabetu.

Ondotik, harriaren kontra zorrozten ari zirelarik, tailuak egiten duen kurrinka kirats eta erlats bezalako zerbait, beharriak kexatzen eta nardatzen duena.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 148. orr.

Eztabaida haiek nardatzen zuten eta bakan hartzen zuen parte.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 104. orr.

Ez diet gehiago entzun nahi: nardatu egiten naute.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 187. orr.

Nardatua zen, non deabru zegoen haren ama?  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 135. orr.

-Berriketak dira, jauna, ez zaitut horrekin nardatu nahi.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 180. orr.

Frantziak AEBak nardatu zituen Irakeko gerraren kontra agertuta; ez zuten estatubatuarrei berriro ere gogait egingo Zacarias batengatik...  Berria - Harian   2006-04-13

Jendea xifritua, pariatzaileak hatsa moztua, juje bakarra, Txikito Kanbokoa, nardatua, denak untsa zuzendu nahiz, haren boza ezin entzuna arrabotsaren eta oihuen artean.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 35. orr.

Bainan gertatzen dena da, denak betan heldu dira, bazter guziak denak beteak-eta gero denak nardatuak.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 148. orr.

Minixtroak dio jende ainitz nardatuak direla sobera molde txar badelakotz hor gaindi eta lege berria egina dela beraz jendeak gostuan ibil diten eta ez ikaran egon...  Herria   2002-10-10

Bonaparteren balentriek liluratu baldin bazituzten, zorigaitzez, bere garaian, eta geroztik ere, [...] bestaberrietako aitzindari, soinulari edo apez nahiz apezpiku batzuk, gure beste herritar iheslari, gudari ala desertur frango ere nazkatu eta nardatu zituzten.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 68. orr.

Gisa hortan greba egin dutenek badituztela beren arrazoinak, hori bat da, bainan gaurko egunean jendea ainitz mugitzen baita, holako grebarekin bazterrak laster nardatzen ere dira.  Herria   2001-04-12

3 (era burutua izenondo gisa)

-Baina Kattalinek Gérard-engana du begiratzen, Sophie-k galdera pausatu duelarik ihes egitera utzi duen begitarte nardatuaz ohartu baita.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 126. orr.

Eta oinezkoak ihardesten dio halako aire kexu eta nardatu batekin, arrunt hasarre bezala: [...].  Herria   2005-07-07

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

jende ainitz nardatuak (3)


nardatze iz nazkazea, higuintzea, gogaitzea.

Kontsulatuetan nardatze politika daramate, eta ikusi behar da nola! «zatoz bihar, agiri bat eskas duzu».  Berria - Harian   2006-02-10


nardo iz akara.

Nardoa, ipurua eta azafrana, kanela eta ereinotza; intsentsu, mirra, aloe, mota guztietako lurrin bereziak.  Elizen arteko biblia   Kt 4,14

Ene erregea etzanik dagoela, nire nardoari usain-gozo dario.  Elizen arteko biblia   Kt 1,12

Jesus Betanian zen, Simon legendunaren etxean; mahaian zegoela, emakume bat etorri zen, hartzurizko ontzian nardozko ukendu garbi eta garestia zekarrela.  Elizen arteko biblia   Mk 14,3

Orduan, Mariak, nardo garbizko kilo erdi bat ukendu, balio handikoa, harturik, oinak igurtzi zizkion Jesusi.  Elizen arteko biblia   Jn 12,3


nare 1 izond barea.

Gau izartsu, narean.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 45. orr.

Baina jakin beharrean gaude, ea ni laino artean edo ilunpean ote nagoen, zeru narea ikusteko aukerarik gabe, edota mendi gailurrean gertatzen den bezala, ortziaren eta behe lainoen artean zintzilik, aire garbia gozatzen ote dudan eta argi naroa goian ikusten eta behean laino zarratua.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 308. orr.

Bera ere saiatzen ari zen neskatoaren aurpegi nare eta klasikotik irribarretxo bat erauzten.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 192. orr.

Izan ere, eskuratu eta gorde ezin ditugun gauzen gabezia gogo nare eta berdinez pairatzen duena baino sendoago nor izan daiteke?  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 118. orr.

Tinkotasun nare batez mintzatu zen orduan: [...].  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 341. orr.

Forma ideal berorrek fantasiazko lainoaren gainetik argitzen dit arrazoimen garbi, iraungigaitz eta betikotasun narea duen argiarekin.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 309. orr.

Han agertzen zitzaidan kastitatearen duintasun garbia, narea, ez pozkario txarrean, oneski ferekatzen, zalantzarik gabe etor nendin baizik, errukizko besoak, eredu onez gainezka, nigana luzatuz, ni onartzeko eta besarkatzeko.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 233. orr.

Eta esan gabe doa, baietzaren boza, ezetzarena ez bezala, ondo pentsatua izan da, heldua, batua, narea eta "oihurik gabea".  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 81. orr.

Eta bai aurkitu ere larre eder eta mardulak, lurralde zabal eta nare hartan, lehen Kamen ondorengoak bizi izaniko tokian.  Elizen arteko biblia   1 Kro 4,40

Bere haurtzaroko hainbat oroitzapen agertu zuen Mathildek, istorioak kontatzea atsegin duen baten hizketa-modu narez.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 201. orr.

Bakarrik, bakartuta, oreka narean.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 181. orr.

Ez dago ezer gozoagorik jakintsuen doktrinak ondo eraikitako goi tenplu nareetan bizitzea baino.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 99. orr.

2 (adizlagun gisa)

Pentsa eta pentsa ibili zen, nare, astitsu, eta neska artean maite zuela ondorioztatu zuen, baina aldi berean argi zuen bien arteko lotura guztiak hautsirik zeudela eta mendekatzeko gogo bizia zuela.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 352. orr.

Gorputzak bare, arimak nare.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 128. orr.

Aho-begi txikiak itxita zituen, oso itxita, sudur biribila bezain nare.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 33. orr.

Jira erdia egin eta eskaileretan gora igo zen berriz; bere gela argitsuko ohean etzan zen berriz, arnasa bare, begirada nare eta lasai.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 219. orr.

Joanesek ezpain-ukitua egin zion ardoari eta, arnasa bare, burua nare, mahaian zeuden besteak bezala, Aloiz Sarajevoko printzearen ipuina entzuteko moduan jarri zen, eskuak geldi, begiak zoli, ahoa isilik eta belarriak erne.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 190. orr.

Mehe eta nare ageri zen hiriko etxe ilara, badiara begirako fatxada, doi puntu bakan batzuetan bakarrik hausten zela perfil lau hura: Artzain Onaren dorre-orratza erdian, Atotxako dorrea apur bat ezkerrerago, Orly hotelaren eraikina behar zuena eskuinerago.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 150. orr.

Behi lokartuaren bizkarraldea bezain nare eta leun dago ur-gaina.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 73. orr.

Oraina zabaldu eta sakontzekotan, naturarekin ados bizi beharra dago Senekaren ustetan: dagoena onartu, patuak dakarkizunaren aurrean arima nare atxiki.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 137. orr.


naretasun 1 iz narea denaren nolakotasuna. ik baretasun.

Hori du etsipenak ona: bakea, naretasuna.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 109. orr.

Gutxirekin konformatzeko erraztasuna bere izate osoan agertzen zen: begi irtenen naretasunean, gizentzeko joeran, eta bere etengabeko poztasunean.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 52. orr.

Hiri zerutarreko bakea Jaungoikoarekin eta Jaungoikoagan elkarrekin gozatzearen batasun txit ordenatu eta txit adiskidetsuan datza; eta gauza guztien bakea ordenamenduaren naretasunean.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 373. orr.

Gogo onez entzuten dut zure kezka; era horretan azaltzen didazu zeurea ez dela ausarkeria, eta horixe da, hain zuzen, naretasuna zaintzeko modurik onena.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 188. orr.

Hobe da haien laidoak naretasunez jasatea, eta eginahalak egitea, elkartasuna eta adiskidetasuna finkatzeko balio duten gauzetan.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 517. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Bekaizkerian ere naretasun zuhur bati eusten zion, eta ez zuen arduragabekeriarik edo okerrik egiten.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 54. orr.

Espirituzko naretasun handiz bizi izan baikinen, gorputzaren kutsadura orotik arima zainduz, grina txarren sugarretatik urruti.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 40. orr.

Halako naretasun alai bat, itsasoko uhinek oinazpikoa mugiaraziko baliote bezala, berehala jabetu bazen ere.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 211. orr.

Erabateko naretasuna zen, zoriontasun osoa, astinaldirik gabe, bizitasunik gabe, aire berotan bainaturik.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 414. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Benetan ez zuen barne naretasuna erakutsi nahiko balu bezala, Egutxi agurea hausnartzen saiatu zen ea argi hura belusaren gorrimina nabarmentzeko zen, ea belusaren kolorean islatzen zen argiak neskatoaren larruazalari edertasun are liluragarriagoa eskaintzen zion.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 29. orr.


naretsu 1 izond baretsua. (adizlagun gisa)

Oso zaila baita erabat naretsu irautea, arazorik gabe eta uste osoz onartzen genituen aburuak bat-batean eztabaidaren berotan ahultzen direnean, eskuetatik erauziko balizkigute bezala.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 188. orr.


naretu, nare(tu), naretzen da/du ad baretu.

Eta Dodovi ere, babes-mekanismo moduan jakina, irriaren tximistak jo zion saihetsetik edo goi-goitik, eta hura ere ez zen naretu hesteak bota artean.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 155. orr.

Barren nahasiak naretu ezinik, irakurlea lardaskan aritu da.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 191. orr.

Eta hortxe, bere arnasa gero eta lasaiagoarekin naretuta, apneaz gogoratu da aita.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 46. orr.


nargile (orobat narguile) iz ekialdeko pipa-mota, kea, ahoratu baino lehen, ur lurrinduzko ontzi batetik igarotzen dena.

Hainbat bezero, dibanetan eseriak, nargile erretzen eta tea edaten ari ziren.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 19. orr.

Gelaren iluntasunean bildurik, eserlekuan begiztatu zuen, nargilea lasaikiro errez.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 212. orr.

Atalasean eseri zen ondoren, bakar-bakarrik, narguilea erretzera.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 89. orr.

Sugar gehiago jarri zituen agureak narguilean, eta zupada luzea egin zuen ondoren.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 84. orr.

Narguileetatik erretzen zuten gizonezkoek, eta borrokaldiei buruz mintzatzen ziren.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 184. orr.

Sanker, alda iezaiok ura nargileari!  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 17. orr.

Narguileek aireratzen zuten lurrina baino gozoagoa zen usain hura.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 159. orr.

Kanpoan hozkirri zegoen; barnean, ostera, nargileen keak, bezeroen arnasak eta sutegiaren beroak epeltasun gozoa sortua zuten.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 76. orr.


narguile ik nargile.

narko 1 iz narkotrafikatzailea.

Narkoak kartzelako erregeak dira.  Berria - Mundua   2004-01-30

Ultra-eskuindar talde hau FARCen aurkari bortitzena izateaz gain, Pablo Escobarren -Forbeseko munduko aberatsenen zerrendan agertu zen narkoa- eskutik ibili ondoren, 1989an haren aurka zuzendu zen, Gobernuaren eskutik.  Berria - Mundua   2004-05-30

2 izond narkotrafikoarena.

Nire aitormena liburuan Castañok aitortu zuen «Kolonbiako gerrak politikoa izateari utzi ziola, ekonomikoa eta narkoa bilakatuz».  Berria - Mundua   2004-05-30

3 narko-areto (orobat narkoareto)

Gipuzkoan drogak hartzeko eguneko zentro bat eraikitzea, Bilboko Zamakola auzoko narko-aretoak izan duen harrera ona ikusita.  Berria - Euskal Herria   2004-02-18

Metadona narkoaretoan har zezaketela esan zieten.  Berria - Euskal Herria   2004-01-03

4 narko-estatu

NBEk ohartarazi du opio sailak ugaritu direla eta herrialdea «narko-estatu» bilaka daitekeela.  Berria - Mundua   2004-11-19

5 narko-latifundio (corpusean narkolatifundio soilik) iz

Hala ere, azken urteotako hazkunde azkarra ulertzeko ez da nahikoa Armadaren konplizitatea, eta duela gutxi arte baliatu duten zigorgabetasuna, baizik eta droga negozioaren bitartez eskuratu dituzten baliabide eta narkolatifundioaren hazkundea ere.  Berria - Mundua   2004-05-30


narkoareto ik narko 3.

narkolatifundio ik narko 5.

narkoleptiko izond ezin saiheztuzko logale patologikoak jasatzen dituena.

Tarte horiek Lorraine pertsonaia narkoleptikoak dituen ametsen bidez lotzen dituzte, eta, onirikoak izanik ere, kanpoko errealitatean gertatzen ari denaren erretratua egiten dute, kasik premonizio gisa.  Berria - Kultura   2006-01-20


narkotiko 1 iz logalea eta sentiberatasun falta eragiten dituen droga. ik narkotizatzaile.

Bere ustez, garai bateko psikosi kolektiboak, flagelazioa eta dantza-epidemia bitxiak, haxixaren edo antzeko narkotiko baten gehiegizko kontsumoak eragin zituen.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 21. orr.

Ekipaje piletan marihuana eta beste narkotiko batzuk bilatzeko trebaturiko txakurrek.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 145. orr.

Ondoez lauso bat sentitu nuen, eta zurruntasunari egozten saiatu nintzen, eta ez narkotiko baten eraginari.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 168. orr.

Batzuek diote abstinentzia sindromea dela, hau da, burmuineko narkotikoen eguneroko dosia falta dutela.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 266. orr.

NBE Nazio Batuen Erakundeak sortutako Narkotikoen Kontrolerako Nazioarteko Taldeak (INCB) atzo Londresen, Erresuma Batuko hiriburuan, aurkeztu zuen 2003ko Urteroko Txostena.  Berria - Gaiak   2004-03-04

2 irud/hed

Einsteinek musika izan zuen beti narkotiko, ezinbesteko droga.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 90. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Narkotiko trafikatzailea izaki, gauaren babesean jokatu ohi zuen.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 69. orr.

4 (izenondo gisa)

Begi eta ezpainei Ekialdeko idoloen aurpegien lasaitasun narkotiko bera darie.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 111. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

narkotikoen kontrolerako (3)


narkotizatzaile izond logalea eta sentiberatasun falta eragiten dituena. ik narkotiko.

Esperientziak erakutsi digu masa-hedabideek duten efektu narkotizatzailea benetan sendoa dela.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 116. orr.

Telebistak pertsona horiengan duen eragina eta efektu narkotizatzailea askoz ere nabarmenagoa da.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 29. orr.

Gizarte-aldaketaren eragile izan behar zutenak -klase herritarrak, alegia- dira, paradoxikoki, hedabide narkotizatzaile horien kontsumitzailerik handienak.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 116. orr.


narkotrafikante iz narkotrafikatzailea.

Nik egunero eraman ditut nire taxian filmean interpretatzen dudan narkotrafikantea bezalako gizasemak.  Berria - Kultura   2004-09-24

Bestela politiko sartuko lirateke, edo narkotrafikante.  Berria - Kultura   2006-02-26


narkotrafikatzaile iz drogekin trafikatzen duen pertsona.

Gobernuak dioenez, narkotrafikatzaileen negozioarekin bukatzeko era bakarra uztak keztatzea da.  Berria - Gaiak   2004-01-11

Agintariek bazter utzitako auzoak dira, eta, hala, narkotrafikatzaileen eta gaizkile taldeen ekintza eremu bihurtu dira.  Berria - Gaiak   2004-04-23


narkotrafiko iz drogen trafikoa.

Narkotrafikoak sostengatzen du gatazka.  Berria - Mundua   2004-05-30

Etorkin batzuk narkotrafikoa, lapurreta eta erasoekin besterik lotzen ez direnean, [...].  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 46. orr.

Kolonbian, adibidez, narkotrafikoa dela-eta, bertako ekonomia jarduera BPG ofizialak adierazten duenaren bikoitza ere izan daitekeela uste da.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 43. orr.

Kolonbiako narkotrafikoa dela eta, Venezuelako zerua hegaldatzeko hegazkin estatubatuarrei emandako ezezkoarekin amaitzen du kronika.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 40. orr.

Honen arabera, Pentagonoaren zerbitzu sekretuek 1991n ondutako txosten batek dio Alvaro Uribek ordu hartan «narkotrafikoarekin eta Medellingo kartelarekin harremanak» zituela.  Berria - Mundua   2004-08-03


naro (orobat naharo g.er.) 1 izond ugaria, joria. ik oparo.

Ez zegoen beste biderik -esan nion, esku bat bere ilaje naro eta nahasian sartu eta burua nire kontra pitin bat estutuz.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 62. orr.

Arraposturik ezean suertatu da zure burutxoa nire hitz jario naroaren ondorioz?  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 19. orr.

Gazteak, egun horretan beste otamen naroagorik izango ez duela aurreikusten duenaren espresio bildua dauka.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 85. orr.

Odol zorrotada naroa isuriko da itsastxakurraren bihotzetik.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 361. orr.

Zingira kiratsuak larre naro bilakaturik.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 220. orr.

Erdian, urrezko sutontzi bati dirdai naroa zerion.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 72. orr.

2 irud/hed

Aitatxi Migelek mihi naroa zuen gertakarien segida hari batean lotzeko, eta xuhurra, berriz, bere bihotz barnea agertzeko.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 55. orr.

Neguko dirdai errauts-koloreak eta espaloietako ezki biluziek areagotu egiten zuten inoiz luxu handikoa izandako barridearen, ez dut esango hondamendia, baina bai halako abaildura naroa.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 6. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa, elkarketak izenondo balioa duela)

Eta Claude [...] bi andreak hain sasoiko, hain behar den bezala, hain bular naro ikusita, amorruz bete, eta, gerrikoa estuturik, honela esan zuen marmarka, haserrea ahotsean: [...].  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 414. orr.

4 (-en atzizkiaren eskuinean, izen gisa)

Ipurdi polita nabarmendu dio jarrera horrek, eta bazekien besoez eta buruez babesten zebilen bularren naroaz.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 13. orr.

5 (adizlagun gisa)

Behin ere ez dut ezagutu une horietan horren samur ematen den gizonik, barren-barrenekoa hain naro eta garden eskaintzen duenik... geroago, noski, dena itzaltzeko ahaztura amaigabe, ia bihozgabe batean.  Eduardo Matauko   «Emakume ezezagun baten gutuna» - Stefan Zweig, 2005 - 53. orr.

Gero, etxeratzean, amari eta aitari kontatu nien Hondarribian ikusia, naro eta xehero.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 133. orr.

Madalena busti, intxaur-gaztaina gutxi; Madalena klaro, gaztaina gero, edo gaztaina naro.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 290. orr.


narotasun 1 iz ugaritasuna, joritasuna. ik oparotasun.

Su-etena eta giroa sendotu ahala, prentsa dosierrak naroago etorriko zaizkigu.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 108. orr.

Alaitasun, sormen, tolesgabetasun, narotasun bat, beste gaixoei, eta orobat gainerako guztioi, zoragarria iruditzen zitzaiguna dosi txikitan.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 74. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Atergabeko landare-narotasun hura, malastasun-usain hura, umotasun ustelduzko kirats hura.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 74. orr.


narra (orobat narria g.er.) iz gurpilik gabeko gurdi modukoa, bere gainean jartzen diren gauza pisuak herrestan eramateko erabiltzen dena. ik lera1.

Badirudi lorrean (arrastan) garraitzen den gauza orok uzten duela lorratza: narrak, lerak, goldeak, areak...  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 172. orr.

Lera, goldea, area, narra edo alferra beti lorrean edo arrastaka dituela.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 172. orr.

San Markosetarako narra bat hosto gorde behar da.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 167. orr.

Coruñako harri landuzko kaleetan zebilen gurdi eta narria jario etenbako bizi-bizia ikusi besterik ez zegoen; mando eta astoena, zaldi eta behorrena bezain bizia.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 313. orr.


narradore iz kontalaria.

Hala, haren ipuinetatik irakurrienean, Kalekantoi arrosakoloreko gizona delakoan, asasinatzaile bat da narradorea.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 247. orr.

Narradoreak Ryan du izena.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 97. orr.


narras (orobat narrats; Euskaltzaindiaren Hiztegian narras agertzen da) 1 izond itxuran edo janzkeran behar lukeen era, txukuntasuna edo jasotasuna ez duena.

Rossetti-k bere burua zaintzeari utzi, eta garai bateko galai eder eta alaia izan zena izaki narras eta higuingarria bilakatu zela irakurri nuen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 221. orr.

Emakume polita zuan, bai, izen ederrekoa eta euskalduna, baina narrasa eta lotsagabea, gaizkilea eta, hori ziur esaterik ez dagoen arren, hiltzailea be bai akaso...  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 110. orr.

Orain zarpail, zurbil, erdi gaixorik, maiz edanda eta drogan sartua dabil, herriko gazterik narrasenak lagun dituela.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 124. orr.

Oldarrean abiatzen ginen, baionetak lepo-leporaino sartuta, huno narras haren aurka biraoka eta madarikazioka.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 110. orr.

Bizar hazia zeukan, kalpar nahasi eta zikinak, arropa narrasak, usaina halamoduzkoa... egiazko basajauna.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 198. orr.

Zuri nabari ohi zitzaion bizkar aldea soin gaineko blusa narrasaren azpian.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 42. orr.

Bitartean bere bizar urdindu narrasa leuntzen zuen eta, kapelua goratuta, bere profeta zaharraren kopeta noblea xukatzen zuen.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 175. orr.

Tom beheko solairuan zegoen hura dendara sartu zenean -blai-blai sartu zen, arropetatik eta iletik ura turrustan zeriola, izaki arraro eta itxura narraseko bat, begi aztoratuekin eta kirats higuingarri eta min bat zerraiola.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 44. orr.

Gure arteko agente narrasenak ere ez zuen onartuko dirurik jostun harengandik.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 93. orr.

Orain putetxe narrasak alokatzetik bizi zen, baina ez zion muzin egiten harreman laburragoetan ere bitartekari izateari.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 156. orr.

Auzo hura eremu narras eta txiro bat zela artean, etorkin saiatuen eta langile familien bizileku.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 101. orr.

Arditzarren ile horiztatu-narratsaren ondoan arkumeen txuria edertasun hutsa da.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 148. orr.

2 irud/hed

Hala ere, eskema narras zirriborratu bat izan ezik, ez neukan besterik idatzirik, erredaktaturik.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 196. orr.

Entzuna genuen bazela beste sistema bat, multikopista, alegia, narras samarra baina merkeagoa, panfletoak-eta egiteko garai batean erabilia.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 123. orr.

Haize mina dabil, dotorea aroa etxean utzitako euri zirin, narras, lorrinaren aldean.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 77. orr.

Eguraldi narrasa zela medio kontrola galdu, laprast egin eta errepide kontrolaren aurka joan zen, hori zen bertsio ofiziala.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 87. orr.

Izan ere, egoera narratsa zen hura.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 38. orr.

Dotorezia narras hori, aldrebeskeria handiusteko hori zen Kaskagorriren bereizgarri nagusia.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 62. orr.

Ez nuen gorputz desiorik txikiena ere sentitzen, ez jelosiarik txikiena ere, ez behintzat gutako bakoitzak dudarik gabe sentitu izan duen jelosia narras hartatik.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 103. orr.

Eraman ezina zitzaion jendearen esker txarra, politikarien joko narrasa, monarkiaren gainbehera.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 156. orr.

Zer egos dezake ni bezalako alproja batek, ofiziorik narrasenean aritzen den xixare batek?  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 113. orr.

Bizitza narrasaren eta heriotza ziztrinaren artean zintzilik.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 20. orr.

3 (adizlagun gisa)

Gela narras samar zegoen, dena betetzen zuen ohe ikaragarria oso nahastuta ageri zen.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 59. orr.

Gero, nire arropak pilatzen hasi nintzen maletan, nolanahi eta narras, ez neukan-eta ezer txukun egiteko trenpurik.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 238. orr.

Mende hasierako olerkari, kazetari eta komandante ospetsu eta eredugarriaren aldean guztiz narras eta zarpail helduko zen Tolosara mende amaierako kazetari ohi gris eta ezezaguna.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 52. orr.

Ez, adiskidea, zuk narras maite gaitzazu, txukun edonork maite gaitu eta.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 415. orr.

Narras, logale eta ohetik jaiki berria aurkitu zuten etxeko nagusia; adabakiak zituen jakan, eta zuloak botetan.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 471. orr.

4 adlag arrastaka. ik herresta 5; narraska.

Sukaldeko lurrean narras daramatela konturatzen da.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 124. orr.

Suge baten antzera higitu da kamioien lerroa, narras kasik.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 22. orr.

Han urrun hil beharrean enbarkazioraino ekartzea erabakiko duzue, amaren gorpua narras eramatea zailagoa izango delakoan.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 360. orr.

Gero meategira itzultzen ziren, eta, gauean gizonak jareginik, han zihoan hura itzalgaizka, benetako otso bat bezala hormen kontra narras.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 98. orr.

Narras zoazte, tiro egiten duzue.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 139. orr.

Gizonen eskuak narras zebiltzan, kristal apurtezin batean gora doazen zomorroen modura.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 256. orr.

5 (izen gisa, hitz elkartuetan)

Saskia besoan atez ate urazak saldu nahian zebiltzan emakume behartsuen oinetako zaharren narras soinua.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 55. orr.

6 narrasean adlag arrastaka, herrestan.

Eta atzera egin zuen bizi-bizi, basati bat bezala narrasean, alertzeen arteko alderik trinkoenerantz.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 229. orr.

Belauniko jarri eta narrasean joan zen itsasontziaren bizkarretik.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 182. orr.

Narrasean dabilen piztia nazkagarria bezala ibilarazi zuela.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 38. orr.

Mikel Strogoff, belar gainean narrasean, zaldiarengana hurbildu zen.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 234. orr.

Eta atzera egin zuen bizi-bizi, basati bat bezala narrasean, alertzeen arteko alderik trinkoenerantz.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 229. orr.

Narrasean baino ezin da atera leize-zulotik, higaturik, herbaldurik, itxuragaizturik.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 274. orr.

7 narras egin arrastaka eraman.

Tabernan sartu bezala irten da agurea dendatik, praka barrenak narras eginez lixibaz higatutako solairuan.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 67. orr.

· Izterrak zabaltzen dizkit irribarre eginez, esku batez hankartea tentatzen, eta besteaz narras-narras egiten dit bular aldean.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 100. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

narras maite gaitzazu (5)


narraska adlag arrastaka, herrestan. ik narras 3; narras 6; narrasta.

Lur jota gaude, hautsetan narraska.  Elizen arteko biblia   Sal 44,26

Ez nintzen gauza zutik jartzeko, baina larritasunak kemenik aski eman zidan lurrean narraska abiatzeko, etxeordetik irten eta kalean zehar arrastaka jarraitzeko, etxe aldera, ustez, izu-laborriarekin eta zangarra suzko aizto moduko zerbaitek ziztaturik, ezin bainuen argi ikusi non nengoen eta nora nindoan.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 9. orr.

Belauniko hurbildu zen, eta, oheraino narraska igorik, erregearen esku zimurtua jaso, handik eraztuna irristarazi, eta atxiki egin zuen.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 72. orr.

Anaiaren esku bat ikusi nuen, narraska, neskak jantzirik zuen bere txabusinaren azpira.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 65. orr.

Erorka biren ondoren iritsi zen eguzkiak laster berotuko zituen iturburuko haitzetara, hankapalua narraska eroala.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 95. orr.

Bazirudien narraska zihoala eskua, geldiro-geldiro labanarantz hurbiltzen.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 227. orr.


narraskeria 1 iz narrasari dagokion egitea.

Zuen baimenarekin, adiskideak, ez ditut zehazki kontatuko hurrengo urteetan egin izan nituen narraskeriak.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 77. orr.

Bere ordez jarri zuten funtzionarioak egin zituen narraskeriak ez direla Ministerioan -eta ez Ministerioan bakarrik- berehalakoan ahaztuak izango.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 73. orr.

2 narrastasun gaitzesgarria.

Txapelik ez buruan, brusa urratua, galtza jario eta alkandora bistan, zazpi urteko barrabas baten narraskerian.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 307. orr.

Narraskeria eta zikinkeria edonon!  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 108. orr.

Pobrezia, miseria eta narraskeriaren erdian, hiru gauza dira ranchito guztietan aurki litezkeenak: telebista, musika aparailua eta sakeleko telefonoa, Venezuelan telefono zelularra esaten dutena.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 49. orr.

3 narraskerian narraskeriak egiten.

Sethek, barrez, baztertu egin zituen, kalezuloan zihoan inork ikus ez zitzan narraskerian jendartean, egun-argitan, haizetan.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 180. orr.


narraski adlag narrastasunez, narraskeriaz.

Dionisosen gau mahaia arakatu zuen narraski.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 238. orr.

Nahikoa buruhauste eman diezu biei ala biei, narraski eta batere arrazoirik gabe, ez hitz zakarragorik erabiltzeko.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 153. orr.

Arropa narraski kendu niola gogoratzen dut, eta baita ere, ingurumaririk gabe, titiak igurzten hasi nintzaiola.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 52. orr.


narrasta adlag arrastaka, herrestan.

Menpera ditzala itsasoko arrainak, zeruko hegaztiak, abereak, basapiztiak eta lurrean narrasta dabiltzan piztia guztiak.  Elizen arteko biblia   Has 1,26

Sabel gainean nahiz lau zangoen edo gehiagoren gainean narrasta dabiltzan piztiak debekatuak dituzue eta ezin izanen dituzue jan.  Elizen arteko biblia   Lb 11,42

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

lurrean narrasta dabiltzan (5); narrasta dabiltzan (11); narrasta dabiltzan piztiak (4)


narrastaka adlag arrastaka, herrestan.

Sugeak beti izan badu ere higuin punttu bat, nazkagarri gertatzen zitzaion martxoko sapa bero ustel horretan nagi antzean narrastaka azaltzen zenekoa: Martxoko sugeak, 40 eguneko negua.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 108. orr.


narrastasun iz narrasa denaren nolakotasuna.

Lehen bezala janzten ziren denak, etxeko arropa arruntekin, eta begi erne-erne batek soilik antzeman zezakeen halako narrastasun eta zabartasun doi baten arrasto hautemangaitza, gogotik ahalegindu arren Shevirev doktoreak ezin ezaba zezakeena.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 186. orr.

'Bi-mila, e-kain-aren he-mere-tzia,' irakurri du umeak, irakurtzen ikasi berrien narrastasunarekin.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 46. orr.


narraste iz herrestan joatea edo eramatea.

Pistolaren kolpekaria atzera erakarri zuen unean ireki zen atea, baina biotako inork ez zuen kirrinka sentitu, ezta oin punten narraste ahula ere, presentzia grisa.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 161. orr.


narrasti (orobat narrazti g.er.) 1 iz animalia ornodun odol-hotza, biriken bidez arnasa hartzen duena, errulea, azala ezkataz estalia duena, eta lau hankak endurtuak edo motzak dituelako herrestan ibiltzen dena.

Lauzpabortz kolpez akabatu nuen narrastia.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 167. orr.

Ezabatu egingo dut mundutik nik sortu dudan gizakia; gizakia eta harekin batera abereak, narrastiak eta zeruko hegaztiak, damu bainaiz hauek egin izanaz.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 26. orr.

Atera ziren untzitik bizidun guztiak ere: abere, hegazti eta narrastiak.  Elizen arteko biblia   Has 8,19

Oharkabean, berriro ere sofatik alde egina zen, narrasti bat bezain isil: zubirantz zihoazen eskailerak igotzen ari zen.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 87. orr.

2 pl narrastiek osatzen duten klasea.

Arrainen eta narrastien arteko trantsizioa erakusten duen animalia baten fosila topatu dute Kanadako iparraldean.  Berria - Gaiak   2006-04-07

Duela 375 milioi urteko fosila da, eta arrainen ezaugarri asko baditu ere, eskumuturra eta narrastien beste atal asko ditu.  Berria - Gaiak   2006-04-07

Narrastien biologiak, hasieran, eta ugaztunenak, ondoren, gizasemearen genitalak kanpoan izatea ekarri du.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 29. orr.

Narrasti emeek ez dute baginarik.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 220. orr.

Arrainak eta narrastiak ez bezala, hegaztiak eta ugaztunak odol berokoak dira.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 66. orr.

Azido urikoa, gizonaren eta ugaztunen jariakinetan urri-urria, txorien iraizkinen ehuneko 50 dela, eta narrastien iraizkinen ehuneko 90.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 238. orr.

Anfibioak irabazian ateratzen dira arrainekin konparatuta, eta gizakiaren arratoi-antzeko aurrekoak, beren garaikideekin, narrasti erraldoiekin, konparatuta.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 435. orr.

Ez gara narrastiak bezalakoak, ez dugu urte batetik bestera larruazala erantzi eta berria hartzen.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 134. orr.

Azazkal berritzea, narrastien larru berritzea bezala, gu izaki dilubioaz aurrekoekin lotzen gaituen aztarna bat da.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 46. orr.

Maskota gisa erabiltzen diren narrastiak, dortokak, esaterako, kutsadura iturri arriskutsua dira.  Berria - Gaiak   2004-12-08

Edo kameleoi, kameleontidoen familiako narrasti saurioen izen arrunta alboetatik zapaldutako gorputza, elkarrekiko independenteki mugi daitezkeen begiak...  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 158. orr.

Narrasti bat zirudien, narrasti atzeratu bat izaki bizidunen bilakaera osoki gauzatu gabea gauzatzera zetorrena, ugaztun bihurtzera zetorrena milioika urteko atzerapenarekin.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 50. orr.

3 izond herrestan dabilena.

Aurrera egin dugu bidean, suge narrastien antzera herrestan.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 132. orr.

Eta berak eman zidan musua, bere mihi epela animalia baten moduan mugitu zitzaidan ahoan luzaroan, epela eta narrastia, eta arnasarik gabe utzi ninduen.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 348. orr.

Etorkin narrasti eta umezurtza zuen bere aurrean orain.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 50. orr.

Ate hotsa entzun orduko, zapata narrastiak komuneko atera gerturatu baino lehen, amak, Venga, ya vale esan eta bukatutzat ematen zuen bere egitekoa.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 154. orr.

Begiak jaso, eta zapelatz bat dakusk airean urrutiratzen, eta lasaitu ederra hartzen duk: harena behar zian, noski, itzal narrastiak.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 153. orr.

-Gezurti narrastia! -bota zion Txilintxok izkinaren batetik.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 211. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Hegazti-, abere- eta narrasti-mota bakoitzetik bina sartuko dira zurekin, bizirik iraun dezaten.  Elizen arteko biblia   Has 6,20

Ikusi eta buruan talka ikaragarria sumatzea, narrasti-garunean edo nonbait han, bat izan da.  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 42. orr.

Narrasti-etxeko zaintzailea oneratu ezinik zegoen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 31. orr.

Lurretik irteten ziren zizareei gatza botatzen zitzaienean, haiek bihurrikatu egiten ziren, gelditu gabe, narrasti-dantza batez.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 85. orr.

Narrasti imitazioko alkandora orlegi honekin, eguzkipean erdi-lo dagoen iguana dirudizu.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 61. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

abere eta narrasti (3); narrasti emeek (4)

lurreko narrastiak (4)

narrastiek garatu (3)

narraztien mintzoa (3)


narrastitasun iz narrastia izateko nolakotasuna.

Platanondo baten kontra estutu zara, bizkarra enbor arrakalatsuan pausatuz, eta lepoa, luze-luze jarrita, begiak itxita, mimetizaturik zaude kasik, nahiz eta alkandoraren narrastitasuna naturalegia ez izan.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 64. orr.


narrastu, narras(tu), narrasten (orobat narraztu g.er.) 1 da/du ad narras bihurtu.

Oso gizon txukuna zen, baina azkenera narrastu egin zen.  Koldo Izagirre   «Elgeta, sasiaren sustraiak», 2001 - 19. orr.

Garaziren motots harro borobila, lehenago tente egona, blai bustita, desitxuratuta zetzan buruan; eta lepoaren gaineko ttonttor xarmangarri izandako hura, narrastuta agertzen.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 326. orr.

Meategi-sarreran zaindari dagoen gizona, kakagurak amorratzen zegoela-eta, bazter batera joan da egin beharrekoak egitera; ezin narrastuko du gero beraiek egon behar duten lekua.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 117. orr.

Joko-mahai berde biribil handi bat zen mundua, pattarrez zikindua, zigarro-hautsez narrastua.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 162. orr.

Itsasoa pixka bat narrasten bada ez zaiela asko inporta diote galiziarrek Kantauriko gorabeheretara nahiko ohituak daude eta.  Berria - Kirola   2004-09-02

Atergabeko euri-jasak lurra asetzen eta narrasten duen gisan.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 36. orr.

Mendiek bi gisatako bideak sortzen dituzte: sugegorriak bezala bihurka narrasten direnak eta boak bezala uhinka narrasten direnak.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 175. orr.

2 (gauza abstraktuez)

Mesedez horrek ezaupidea eta adiskidetasun sanoa etsai ditu, eta adiskidetasuna narrastu ondoko zaputzaldia lagun.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 170. orr.

Matias konturatu zen egoera deserosoa zela hura eta komunikazioa narrasten zuela.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 54. orr.

Askotan, etenean akatsen bat egiteak teknikoki dakarren galeraz gain, bertsolariari ideia bera galaraziko dio, etena huts egitean bere aldez aurretiko esamoldea eta egitura aldatu beharko baititu, eta, aldatzean, egindako lan guztia narrastuko du.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 91. orr.

Ez nintzan lapurreta egiteko, hilteko eta nolanahiko maitakeria lohietan narrasteko askatasunaz ari.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 57. orr.

Urdaibaik milaka kantabriar eta astillerotarren festa narrastu nahi izan bazuen ere, [...].  Berria - Kirola   2004-09-14

Gainera, idazteko nire ahalmen kaskarrak segur aski narrastu eginen luke haren edertasun eta xarma guztia.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 53. orr.

3 (era burutua izenondo gisa)

Arrotza gizon mozkote eta lodia zen, ile gris narrastua zuen, eta larri zirudien.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 219. orr.

4 (hitz elkartuetan)

Hautsontzia mukuru zeukan, eta aurpegia apur bat negar-narrastua; bion edalontziak ahalik ongien bete eta, arren, lehengoa barkatzeko erregutu nion.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 95. orr.

5 herrestan joan edo eraman.

Ximurra asotsik gabe narrastu zen gure artetik kanporaino.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 142. orr.

Makurka hurreratu natzaie, etsaien lerroetan sabotaiak egitearren txarrantxapetik narrasten nintzen moduan, sekulan baino Metxago.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 172. orr.

Mikel Strogoffek odol hotzari eutsi zion, eta, belar handien artean narrastuz, zerbait ikusten eta entzuten saiatu zen.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 230. orr.


narratiba 1 iz narrazioak ontzeko jarduera, literatura narratiboa. ik narraziogintza; kontagintza.

Poesia, narratiba, saiakera, haur eta gazte literatura eta itzulpengintza landu ditu batik bat.  Koldo Izagirre   «Vladimir», 2003 - 4. orr.

Poesia beroaldi bat da, eta narratiba txindurri baten lan luzea.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 31. orr.

Niri gogoetaz betetako narratiba duk gero eta gehiago gustatzen zaidana.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 70. orr.

Benetan esaten diat, tipo hori edo itsua zuan, edo ez zian liburua irakurri, edo narratiba laburraz ez zekian ezer.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 77. orr.

Gero narratiba berria sendotu zen beste hainbat idazleren eskutik: Natsume Sôseki, Akutagawa Ryûnosuke, Mori Ôgai, Dazai Osamu, Tanizaki Junitxiro, eta abar.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 11. orr.

Narratiba sozialaren etiketaren muga estuetan erori gabe, agerikoa da pobreen aldeko hautua.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 10. orr.

Bi narratibak, prentsarena eta literaturarena, ez dira elkarren senide baino.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 120. orr.

Citizen Kane-k narratiba zinematografikoa irauli zuen.  Berria - Harian   2005-09-15

Hogeigarren mendeko narratibaren antologia guztietan lekua irabazia duten obra pare horretatik bata, Lautada sutan ("El llano en llamas", Koldo Etxabek euskaratua), ipuin sorta bat da, generoaren bilakabidean mugarri nabaria.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 11. orr.

RUT atzerritarraren kontakizuna hebertarren narratibaren maisulantzat hartua izan da.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 85. orr.

Euskal literaturaren kanonaren berrikusketa egin beharrean gaude euskal narratiba femeninoaren ikusezintasuna behingoz eta betirako ahantzirik uzteko.  Berria - Kultura   2004-11-06

Abenturako eta zientzia fikzioko narratiban, puntako erreferentzia ezinbestekoa dira Vernerren obra oparoa osatzen duten liburuak.  Berria - Harian   2005-03-24

Poesian eman zituen bere lehen literatur sorkuntza-lanak, nahiz eta narratiban egindako lanagatik den, batez ere, ezaguna.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 17. orr.

Hango liburu-apal narratibaz beteak!  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 170. orr.

Narratibazko lanak igorri behar dira 2005 eko otsailaren 15 erako, Baionako Mattin Megadendarat.  Herria   2004-06-10

Narratibako Espainiako Saria jaso zuen iaz.  Berria - Kultura   2004-03-12

Ezin dira narratibaren legeak definitu.  Berria - Kultura   2004-02-08

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Narratiba arloko Espainiako Sari Nazionalak itzultzaile lana utzi eta idazle profesional izateko aukera eman zizun.  Berria - Kultura   2006-01-15

Eta idazle gisa, bide arras oparoa du saiakera eta narratiba generoetan.  Berria - Kultura   2004-02-05

Narratiba modu honek Estatu Batuetako XX. mendearen bigarren erdiko ipuingintzaren maisuak dakarzkigu gogora: John Cheever, Raymond Carver, Richard Ford... Edo zu edo ni (Erein, 2000) eta Sartu, korrontea dabil (Erein, 2001) narratiba liburuen ondotik, [...].  Berria - Kultura   2004-08-25

Poesia eta narratiba testuak dira nabarmen ugarienak, artikulu eta albiste laburrak badira, inkestak, elkarrizketak, txisteak, iragarkiak...  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 136. orr.

Palestinako narratiba egile garrantzitsuenetako bat.  Berria - Kultura   2006-02-14

Parte hartzeko, narratiba lanetarako proiektuak aurkeztu behar dira, ekainaren 30a baino lehen.  Berria - Kultura   2006-02-23

Susa narratiba bilduma.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 225. orr.

De Pradak irabazi du Espainiako Narratiba Saria.  Berria - Kultura   2004-10-15

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Mitoa izan daiteke, benetan, exortzismo-egintza erritual bat literatur narratibara pasatzea.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 156. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

espainiako narratiba (4); poesia eta narratiba (3)

euskal narratiban (3)

narratibazko lanak (3)


narratibitate iz narratibotasuna.

Konturatu naiz bazeudela elementu batzuk liburua justifikatzen zutenak: erudizioa, narratibitatea...  Berria - Kultura   2004-11-26

Artelanek biltzen dituzten zeinu horiek guztiek narratibitaterako potentzial bat eduki arren, artistaren proposamenak ez luke inoiz narrazio oso eta ertsi bat osatuko.  Berria - Kultura   2004-06-09

Erakustearen eta narrazioaren arteko bereizkuntza horrek irudiarekin lotura duten bi narratibitate maila izan daitezkeela esan nahi du, besteren artean: irudi bakarrean lehenengoa, eta irudi-sekuentzian bigarrena.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 229. orr.


narratibo izond kontakizunarena, kontakizunari dagokiona. ik narrazio 2.

Zati narratibo guztiak bildu ditugu hemen.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 9. orr.

Elkarrizketa ugarirekin ez dagoela prosa narratibo onik.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 83. orr.

Beste gauza bat da, ahots narratibo bera erabiltzea, Iholdiren bilduman gertatzen den bezalaxe.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 93. orr.

Kodeak eta eredu narratiboak ere eraberritu behar dira.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 90. orr.

Material narratiboa antolatzeko.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 34. orr.

Bere adimen osoa eta bizitza osoa itzala nola berreskuratu ahitu zituen, horra koska eta horra abiapuntu narratibo polita, tarte horretan zer gerta zitekeen asmatzeko.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 159. orr.

Bost atal Bernardori eskaini ondoren, Frantziskorengana bihurtzen da berriro arreta narratiboa.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 955. orr.

Zurrumurruak, baita funtzio narratiboa hartzeko gai izan direnak ere, betidanik egon dira munduan.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 72. orr.

Egilearen ahozko hizkerarekiko joera islatzen duen prosa narratiboa.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 162. orr.

Forma narratiboetan irudiak nola sortzen diren aztertzen du.  Berria - Harian   2005-12-04

Batik bat, [Ulisesen] alderik narratiboenak hautatu ditut, eta mitoen eta lekuen deskripzio luzeak oso laburturik utzi.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 8. orr.

Planoak badu nolabaiteko autonomia narratibo bat, baina erakutsiaren mailan gertatzen den kontaketa bat da.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 228. orr.

Hauek dira minimalismo narratiboaren ezaugarriak: kontakizun laburrak, esaldi laburra eta paragrafo motza nagusi direnak, oso eszenografia eskasa, pertsonaia gutxi, eta ekintza, drama, gutxiestea.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 7. orr.

Plano narratiboa trebeki aldatuz.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 147. orr.

Hona beste denbora lerro narratibo bat.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 196. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

elementu narratibo (3)

funtzio narratiboa (3); hari narratiboa (4)

eredu narratiboak (3)


narratiboki adlag narratibaren aldetik.

Espioitza edo nobela beltzaren gaineko aurriritzia dago atzean, baina Greene ez zen, narratiboki, berritzaile izan, interesa eta trama nahiago izan zuelako beti.  Berria - Kultura   2004-10-02

Ustez oso "moderno" eta "iraultzaile" diren mezu asko eta asko guztiz ulertezinak eta narratiboki atzerakoiak dira.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 85. orr.


narratibotasun iz narratiboa izateko nolakotasuna. ik narratibitate.

Espazioan bezalaxe inskribatzen da denboran kontaketa, eta, horrenbestez, narraziozko irudi oro, eta berdin irudikapenezko irudi oro, narratibotasunaren "kodeek" markatuta dator, narratibotasun hori sekuentziatze baten bidez agertu baino lehen ere.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 230. orr.

Irudiari dagokionez, irudi finkoari dagokionez batez ere, narratibotasunaren irizpidea izango da indartsuena: irudiak, irudikatzen dituen gertaerak ordenatuz kontatzen du batez ere, irudikapena nolakoa den.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 230. orr.

Denbora sintetiko hori (argazkiak horren aise, horren "naturalki" sortu ezin duena) da, inondik ere, zinema narratibotasunera, fikziora, gehien bultzatu duen ezaugarrietako bat.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 161. orr.

Lanaren egiturak estuki jarraitzen die mitologiako pasarte hark azaldutako gorabeherei, baina betiere dantzaren esparruaren barruan, hau da, narratibotasun errazean jausi gabe.  Berria - Kultura   2004-09-07


narratologia iz narratibaren azterketa, egituraren eta aritze eskemen aldetik gauzatua.

Kontaketa, jakina den bezala, beren esanahiak historia bat osatzen duten adierazle multzo bezala aski zehatz definitua du azkenaldi honetako narratologiak.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 227. orr.

Gaudreaulten iritzian, hain zuzen, narratologiak, bere zentzurik estuenean, telling edo esatea baizik ez du hartzen, zeinahi delarik ere kontaketaren euskarria (idatzizkoa, antzerkia, zinema).  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 228. orr.

Otegik azterketa estrukturalista egin zuen; Toledok ere bai, baina semiologiaren edo narratologiaren ildotik.  Berria - Kultura   2006-03-08


narrats ik narras.

narratu, narra(tu), narratzen du ad kontatu, kontaketa egin.

Gogoratu zitzaion lotinant batek narratu ziola euskaldunek Alemaniako armadaren lau kide harrapatu zituztela Otxandio aldean egun batzuk lehenago.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 89. orr.

Narratu dudan historiak irreala dirudi, bi gizon desberdinen gertaerak nahasten direlako bertan.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 129. orr.

Neskato saharar batek sentitzen duen bazterkeria narratuko du ipuinean.  Berria - Kultura   2004-11-13

Nobela bizia eta arina da, baina baita hori baino askoz gehiago ere, ederki narraturiko eta primeran euskaraturiko obra hau.  Berria - Kultura   2004-09-04

Abiadura azkarreko prosaz dago narratua.  Berria - Kultura   2004-07-07


narratzaile 1 iz kontalaria, kontatzailea.

Poeta ala narratzaile?  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 30. orr.

Narratzailea autobus bidaia bat kontatzen hasi da, nirearen oso antzekoa.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 27. orr.

Gero, autoreak dantzalekura bidean jartzen du narratzailea, bitarte horretan ezer gertatu izan ez balitz bezala.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 45. orr.

Narratzailearen ahotsa ageri zaigu kanpotik bezala, distantzia hartuz bere pertsonaiekiko.  Berria - Harian   2005-04-13

Nolanahi ere, narratzaileak ez daki nola iritsi emakumearengana, nola kontatu istorio bat, nola atseden hartu orainaldian.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 130. orr.

Narratzailea da, beraz, protagonista nagusia.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 7. orr.

Iradoki egiten da zer gertatu den, baina narratzaileak ez du ipuina biribiltzen, eta irakurleak eman behar dio amaiera ipuinari.  Berria - Kultura   2004-05-29

Bi pertsonaien aldi bereko ekintzak deskribatzea ezinezkoa baita, fisikoki eta mentalki, batez ere elkarrengandik urrun daudenean, narratzaile baten apeta eta nahikeriaren menpeko, jakina delarik, gainera, narratzaile hori kezkatuago egon ohi dela bere kontakizunaren interes objektiboak irizten dien horiekin, honako edo bestelako bigarren mailako pertsonaiaren esperantza ez zilegirekin baino.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 283. orr.

Iban Garatek egingo ditu aurkezpen lanak, eta Agurtzane Intxaurraga izango da narratzailea.  Berria - Kultura   2004-04-23

2 (izenondoekin)

Ez da dudarik konbentzio errealista hausten duela horrek, baina, ondo pentsatuz gero, ez da sinesgaitzagoa hori errealismo petoaren beste prozedura batzuk baino: narratzaile orojakilea bera dut gogoan adibide nagusi.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 16. orr.

Narratzaile orojakileaz gain, elkarrizketa biziak eta aproposak, sinesgarriak, erabiltzen ditu idazleak.  Berria - Kultura   2004-09-04

Kijoteren narratzaile fikziozkoaren izen arabiarra.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 49. orr.

Lehenago ez bagenekien, orain badakigu: narratzaile sendo baten aurrean gaude.  Berria - Kultura   2004-04-02

Kritikari askok erromantikotzat jotzen dute, eta biziki miresten dute amets eta ikuskari fantastikoen sortzaile gisa, fantasiaz eta misterioz oparo hornituriko istorioen narratzaile mistiko gisa.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 9. orr.

Carver poeta eta narratzaile handia hil da Port Angelesko bere etxean.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 160. orr.

Hedatuz joanen zen iparreko auzuneetara iritsita bere gazteluan ostatua emanda zegoen narratzaile bikain horren fama.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 155. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Gogoz kontra, Fionn narratzaile lanari ekiteko behartuta aurkitu zen.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 120. orr.

Eta haietaz gainera, nire narratzaile-solasaldi bridagabeak, Balzac, Ariosto, Fantomas, Madame Bovary, Tristan eta Isolda eta halakoen moduan.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 156. orr.

Behin baino gehiagotan aitortu diguzu zure idazkietan narratzaile-mina izan duzula azken urteotako eleberriak irakurtzean.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 9. orr.

4 (izenondo gisa)

Nahigabean ere Felixen gorputz malguaren irudia datorkio ipuineko emakume narratzaile-protagonistari.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 124. orr.

Koldo Mitxelenak ere abisatu zigun klixe narratzaile bera dagoela [...] Chaucerren Bath atsoari buruzko pasadizoan, Cervantesen Camachoren ezteien kontakizunean eta Peru Abarkako Maisu Juanen ostatuko zorra kitatzeko moduaren azpian.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 38. orr.

Ametsek hautsia omen dute beren estruktura narratzailea; jauzika eta elipsi sekulakoak eginez ibiltzen omen dute beren bide laburra.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 66. orr.

Beste prosa narratzaile batzuei halako laudorioak eskainirik ere.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 28. orr.

Azken afaria: apostolu bakoitzaren aurpegia gertatzen ari denari buruzko ikuspuntu narratzaile bat da.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 72. orr.

Saka dezadan hatza, saka-saka, zaurian, eta atera dezadan plazara munta handiko gorabehera bat, oraingo usadio narratzaile baldarrak aintzakotzat hartzen ez duena: [...].  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 44. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

narratzailearen ikuspuntu (3)


narrazio 1 iz kontakizuna.

Narrazio hori, 1936ko lehen hilabeteetan idatzia, 'Zezenaren adarrak' izenarekin gordea da lehenengoetan.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 48. orr.

Bere narrazioak emozioz, sentimenduz eta grinaz beterik egoten dira.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 9. orr.

Trukatze orokor ikusgarri bat dago narrazio honetan, bilakaera txundigarri bat: [...].  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 128. orr.

Narrazioa, izan ere, planoen autonomia ezabatzen duen irakurketa jarraitu batek egiten duen bidean baizik ez da azaltzen.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 228. orr.

Dena dakien narratzailerik ez da izaten, beti ikuspegi batetik egiten da narrazioa.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 17. orr.

Ondoko hiru narrazioetan, "Rossetti-ren obsesioa", "Marcel Martinen aitatasun ukatua" eta "Bi bihotz, hilobi bat", patua protagonista/narratzailearen nortasunak barnebiltzen eta adierazten du.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 123. orr.

Laburbilduz, ibaia funtsezkoa da narrazioaren egituran.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 12. orr.

Bakarrik ari da bere lanean, hitz zehatzen bila, narrazioaren gehikerietan galdu gabe.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 25. orr.

2 (izenondoekin)

Juan Carlos Perez kantariaren letra batetik abiatuta narrazio labur bat taxutzea, eta Itoiz rock taldea desagertzea, gauza bat eta bera izan ziren.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 184. orr.

Ez zituen narrazio laburrak besterik idatzi berrogeita zazpi urte bete zituen arte.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 136. orr.

Nire liburu hau isilunez beterik dago, narrazio etenez josia.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 11. orr.

Tradizioaren zaporea duten testuak eratzen ditu, eta erdibidean dago Indiako epikotasun klasikoaren eta bidelapur zintzoei buruzko narrazio erromantikoen artean.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 9. orr.

Narrazio mitikoak hartzen ditut gogoan, nire gizarteko jendearen bizitza esplikatzen baitute.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 23. orr.

Narrazio zientifiko orok diskurtso metaforikoa du oinarri.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 25. orr.

Narrazio literarioak, prentsak ez bezala, bakardade harremanetara garamatza.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 120. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik narratibo.

Film batzuek hobeto "kudeatzen" dute emozioen zikloa, ikusleari, narrazio-egitura ongi menderatuz.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 118. orr.

Narrazio-jakituria eskerga bat zebilela jaun eta jabe haien orrietan.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 169. orr.

Puntuazio sistema bitxiak eta narrazio ildo desordenatuak bikain lortzen dute irakurlea tren-geltoki txiki bateko eta gazte baten sentimenduen zurrunbiloan sartzea.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 10. orr.

Irratian zein telebistan, hedabide bakoitzaren narrazio legeak ezagutzeak du axola, ez azken orduko softwarea ezagutzeak.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 133. orr.

Zinemaren narrazio-prozedura bereziak.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 229. orr.

Irudikapen- eta narrazio-eginkizunak: koadroak, mundu bereizi bat erakutsiz, eratzen duen ikuspen-indizea are gehiago indartzen da irudi hori irudikapenezkoa, edota narraziozkoa, kontaketazkoa, irudimen-balio ohargarri batekoa denean.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 140. orr.

Deleuzek mugimendu-irudiaren hiru modalitate bereizten ditu, pertzepzio-irudia, ekintza-irudia eta afekzio-irudia, zein prozesu den nagusi: pertzepzio-prozesua, narrazio-prozesua ala adierazpen-prozesua.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 165. orr.

Narrazio sorta izan behar zuen, atalka argitaratuko genuena, testu eta irudiez osatua.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 5. orr.

Lehen narrazio-bilduma 1952an argitaratu zuen, Sari sicak (Haurrak: Kapelu horia eta beste narrazio batzuk). eta poesia-irakurleek aspaldi hartu zuten sekta itxura hartzen ari dira narratzaileak eta narrazio-irakurleak.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 8. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Interpretatzeko aukera moztu eta era bakar batean ulertzeko ematen da prentsa-narrazioa.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 121. orr.

Ohean etzan eta Ehun polizia-narrazio hoberenak izeneko liburu mardula irakurtzen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 164. orr.

Duela urte batzuk nagusi ziren eztei-narrazioak eta metro karratuaren salneurriari buruzko iritzi-trukeak.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 97. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

narrazio bilduma (4); narrazio labur (6); narrazio laburrak (13); narrazio liburua (5); narrazio maila (4); polizia narrazio (4)

narrazioak eta olerkiak (3); narrazioak irakurtzen (3); sarrionandiaren narrazioak (5)

narrazioaren haria (3)

polizia narrazioen (3)


narraziogintza iz narrazioak ontzeko jarduera¸ narrazio literatura. ik narratiba.

Literatura urbanoaren aldarrikapenak bazuen, bestalde eta oinarrian, gure narraziogintzaren hastapenetako jatorrizko bekatutik ihes egiteko halako premia begi-bistako bat.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 152. orr.

Zientziaren aurrerapenak ordu arte pentsaezinak ziren aukerak zabaltzen zituen garaia egokitu zitzaion Vernerri, eta aukera berri horiek aldez aurretik igarri eta narraziogintzaren oinarri eta bizigarritzat erabiltzen bete-betean asmatu zuen, inor gutxik bezala.  Berria - Harian   2005-03-24

Bistan da, Zeta eleberriaren egilea ez zaigu ari narraziogintzan.  Berria - Kultura   2006-01-17

Hark bultzatu zuen Pirandello, ordu arte gehienbat olerkiari emana, narraziogintzan sartzera.  Josu Zabaleta   «Sei pertsonaia autore bila» - Luigi Pirandello, 2003 - 7. orr.

Dunetako maitasun gauari leku eman zion gero zubipeko narraziogintzak.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 123. orr.


narraziozkotasun iz narraziozkoa izateko nolakotasuna.

Izan ere, zinemaren teoriak, pinturarena baino modernoagoa denez, kontzeptu berriak eta akuilatzaileak onartzeko inertzia eta uzkurtasun gutxiago izan du, noski; eta zinemak, ikusmenezko irudia eta narraziozkotasuna, biak batera konbinatzen dituenez, desira eta irrikak nabarmenago giltzatzen ditu.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 119. orr.

Alde batetik, zinema izatez dena, [...] narraziozkotasunari mendekotua baina bere emaitzarik onenak guztiz interesagarriak dituena (Faurek Chaplin aipatzen du eredutzat), baina bere izaeraz mugatua dena-, eta, bestetik, zinema izan daitekeena (izan beharko lukeena?).  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 246. orr.


narrazti ik narrasti.

narraztu ik narrastu.

narria ik narra.

narriadura iz andeatzea, hondatzea.

Gaurko bidetik jarraituz hondamendi ekologikoa eta ekosistemaren narriadura larria besterik ezin da etorri.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 316. orr.

Gurea, bestela esateko, Denboraren poderioz erortzen hasitako etxea zen, eta narriadura begi-bistakoa izan arren, ez genuen ezer egiten eragozteko.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 21. orr.

Teleobistitis kronikoa zaitzu lotzen burmuinean eta, segidan, gainbeherako narriadura hedatzen gorputz osoan barna.  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 25. orr.

Epaitegien jarduna errazteko erabiltzen den itzultzaile sistema, bestalde, ez dela «egokiena» esaten da abokatuen txostenean, «administratzen den Justiziaren narriadura ekartzen baitu batzuetan, bai eta oinarrizko eskubide eta printzipioen urrapena».  Berria - Euskal Herria   2004-04-03


narriatu, narria(tu), narriatzen da/du ad andeatu, hondatu.

Adituek azaldu dutenez, ontziak isuri zuen hidrokarburoen erdia oso poliki narriatzen da, eta, beraz, fuel-olioa desagertu ondoren ere kutsadura bertan geratuko da.  Berria - Gaiak   2004-04-13

Entzuten dizut, eztarria narriatua duzu.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 232. orr.

Greenpeacek adierazi duenez, Lakuak «mota guztietako» isuriak baimentzen ditu kostaldean eta horrek «baliabide naturalak etengabe narriatzea» dakar.  Berria - Euskal Herria   2004-08-07

Eta bere lehengo soslai latz eta zurruna kopeta iluneko begitarte larritua bilakatua zen, egurats gorriak, euriak eta eguzkiak biluztu eta narriatua.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 245. orr.

Kaleak hondatuta aurkitu nituen, etxe-sailetan hutsuneak tarteka, eta oraindik zutik zeudenak ere lorrinduta, narriatuta, zulatuta, leihorik gabe.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 244. orr.

Maastrichten eta euroaren aitzakiaz murrizketa politika zorrotzak ezarri ziren, gizarte-babesa narriatu, kapital-errenten gaineko zergak leundu eta abar.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 194. orr.


narrio iz akatsa, orbana.

Akatsak bilatzen nizkion, eginahalean narrioak bilatzen. Noiz eta, haren ondorez, berretu, emendatu eta hedatu baitzen narrio eta arrazadura hura.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 161. orr.

Badago, beraz, narrio espainol bat arraziala, hala esana zuen Menéndez Pidal-ek [...], h[au] d[a], badago historia markatzen duen elementu bat historia baino barnagokoa.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 158. orr.

Lixibaz zulatutako izarak, / narrioz betetako sabaia, / moketaz forratutako lurra, / argi gorria, / puta merkea.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 121. orr.


narriotsu izond akastuna.

Aizpahiru egunetan utzi nuen auzia bere kasa, ea orban narriotsu haiek kentzen eta desagertzen zitzaizkidan.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 507. orr.

Neure buruari ezetz eta ezetz erraiten nion arren, iduri hark, bertzerik gabe, kutsatzen ninduen eta sentiarazten ninduen munduko gizonik lohitsuena eta narriotsuena.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 384. orr.


narritadura iz minberatasuna; haserre nabaria.

Marmoken ziztadak epidermisaren narritadura eragin dezake.  Berria - Gaiak   2004-09-05

Larruazalaren narritadura latza eragiten du, eta minbizia ere eragin dezake [dioxinak].  Berria - Gaiak   2004-11-05

Horrez gain, mukosak eta arnasbideak narritatzen dituzten gaiak zein sistema endokrinoari kalte egin diezaioketen hormonak edo, besterik gabe, osasunarentzat arriskutsuak diren konposatuak daude produktuotan.  Berria - Gaiak   2004-11-23

Bere ahotsari nolabaiteko narritadura itoa adierazten utzi zion lehen aldiz.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 105. orr.

Izan ere, azkazal luze eta obalatu bat hautsi berri duenaren narritadura saihestezina ulertzekoa baita.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 254. orr.


narritagarri 1 izond narritatzen edo minberatzen duena.

Horrek eta atxiloketak eragindako estresak, eta guardia zibilen kolpeek eta aerosol narritagarriak bihotzekoa eragin zioten.  Berria - Mundua   2006-02-08

2 irud/hed

Urduritasuna sortzen zuen, halako sentipen zehaztugabe eta narritagarri bat eragiten zuen.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 197. orr.

Orain bere baitan arestiko sentsazioen oroitzapenak burutik kendu ezin zuen pentsamendu narritagarri baten kontra egiten zuen borroka.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 350. orr.


narritari iz txantxetan edo isekaz aritzeko joera duena.

Oi ene, ez duzu aurkituko narritari hoberik!  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 125. orr.


narritatu, narrita, narritatzen 1 du ad minberatu.

Azala narritatu, eta antzekoak gertatzen dira.  Berria - Harian   2006-02-02

Oihal latzak lepo mehe zuria minberatu eta narritatzen zion.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 63. orr.

Ekinaren ekinez bagina lehortzen eta narritatzen zaiela, besterik ez.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 247. orr.

Bularrak narritatuta, beteta, ateratzen hasten zaizkionean bezala.  Berria - Kultura   2006-01-10

2 nabarmen haserretu.

Maria andrea gehien narritatzen duena da hau bezalako aldaketa itzelak gertatzen ari direla eta bera ez dela ezertaz jabetu.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 365. orr.


narru 1 iz larrua.

Kutxa berrituaren inguruan narrua jostea erabaki nuen.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 179. orr.

Behin hori eginik, kutxa berriz itxi eta narruzko estalpean sartu nuen.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 182. orr.

Tabako xeherako erabiltzen zuen narruzko toxa zabal-zabalean zeukan mahai gainean.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 55. orr.

Geu bere harrotu ginan eta, afanaren afanez edo, tanbolinari narrua apurtu jakon.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 44. orr.

· Zelako narrua daukazun, putakume horrek!  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 22. orr.

2 irud/hed

Pantera batena zirudien, bai, begien aurrean zuen itsasoaren narru nabarrak.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 132. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Han ez dik narru zati hau beharko, ez duk uste?  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 169. orr.

Ahuntz narruzko zahagi zaharretik zahagi berriagora doan ardoa balitz bezala.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 43. orr.

Martxoan ostotsa, apirilean behi narruak (hotza kentzeko narru jantzia behar, noski).  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 108. orr.

4 (sexu harremanak aipatzeko) ik narru 9.

Azken batean zer dok ba narrua jotea?  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 154. orr.

-Narrutan egin izanak ez dik esan nahi hirekin maiteminduta nagoenik... Ingurukoak berotu egin ziren haren esanekin, eta Joseluk ikusi ahal izan zuen, oso labur ikusi ere, haietako batek atzamarrez narru jotze keinu nabarmena egin zuela.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 233. orr.

5 eskularrua.

Narruak kendu eta motorraren gainean ipini zituen eskuak.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 220. orr.

· Labana bat azaldu du mahaian, narruan sartua.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 128. orr.

6 narru-beltz (corpusean larrubeltz soilik) larru-beltza.

Segundo batzuk geroago hasi da zerbitzari narrubeltza besoak altxatzen, ordura arte lo egon eta kolpera esnatu balitz bezala.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 20. orr.

7 oilo narru

Kanpotik haize freskoa zetorrenez, oilo-narrua jartzen ari zitzaion.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 209. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

narruzko zezen (4)


narruazal iz larruazala.

Hezurrak eta narruazala ia giharrik gabe elkarrekin itsatsita.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 105. orr.

Sentitu duk inoiz gosea, beste baten narruazalaren beharra, berorik beroenaren beharra?  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 113. orr.


narrubeltz ik narru 5.

narrugorritan iz larrugorrian, biluzik. ik larrugorri 6.

Bueno, ba, mutilak joan ginen pistinara, ta nola trajebañurik eta ezer ez geneuken, narrugorritan bañatu giñuztean.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 76. orr.


narrutaldi iz larrualdia.

Ez dakit zeini arreta jarri; nahikoa eta larregi nuen kaiku honekin! a!, nola urtu behar dudan narrutaldi bikoitz honekin!.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 206. orr.


narrutu, narru(tu), narrutzen du ad larrutu.

Usainka hurbildu zen gure taldera, eta berehala harrapatu, ito, narrutu eta gordinik jan genuen.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 44. orr.


nartex iz antzinako kristau basiliketan, katekumenoentzat bereizten zen ataria.

Bestetan, Bizantzioko nartex haien antza hartzen du fatxadak, aski gauza harrigarria probintzia honetan.  Berria - Kultura   2004-12-26


nartzisismo (orobat nartzizismo g.er., narzisismo; Euskaltzaindiaren Hiztegian nartzisismo agertzen da) 1 iz norbaitek bere dohain fisiko edo moralez sentitzen duen miresmen gehiegizkoa.

Ezer gertatu ez balitz bezala jarraitzea nartzisismoaren erreakzioa da: apatia horrek, gure boterearen fantasiaz aparte, eguneroko pertsona konkretuak ez ditugula ezagutzen adierazten du.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 104. orr.

Euskal nartzisismoak ez digu utzi ETAren hondamendia bere neurri osoan ikusten eta sentitzen.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 104. orr.

Pertsonen dikotomia edo hausturan, bizirik irautea baimentzen duen narzisismoa dago.  Berria - Kultura   2006-01-10

Ez nau harritzen Mikel Lasari Le bateau ivre ez gustatzea, egia baita gogaikarria ere egiten den narzisismoa dariola poemari.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 127. orr.

Bizitzea, andrearekin biltzea, oztopatzen diguna (gerra, edo norberaren tentelkeria, nartzizismoa, ganorabakokeria, kontzientziaren ausikia), behingoz ehorztea da kontua, eta lurpean betirako bakean uztea, geure bizitza babes dezagun.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 128. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Bizio, behar, plazer, sufrimendu arraroa, besteekin komunikatzeko premia, nartzisismo forma bat, bizitza ikusteko eta sentitzeko modu pertsonal eta diferentea izatea...  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 89. orr.

Maitatzeko modu nartzisista primario hau du bereizgarri haurrak; heldua den pertsona malenkoniatsuarena da nartzisismo mota bigarrena.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 103. orr.


nartzisista (orobat narzisista eta narzizista g.er.) 1 izond nartzisismoarena, nartzisismoari dagokiona.

Grande Marlaska eta haren inguruko epaile narzisista guztiak.  Berria - Harian   2006-03-24

Gizarte nartzisista eta hedonista honetan gizakia ez dago heriotzari aurre egiteko prestatua.  Berria - Gaiak   2004-06-09

Sexu heldutasunik ez dutenak, ezaugarri nartzisistak dituztenak, alkoholarekin edo drogekin arazoak dituzten pertsonak edo hormona anomaliak dituztenak.  Berria - Gaiak   2004-02-21

Maitatzeko modu nartzisista primario hau du bereizgarri haurrak.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 103. orr.

Ezin ulertuak, huts egiteak, traizioak ere uler ditzake nartzisista ez den amodio mota honek.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 104. orr.

Zentzu askotan gauzatzen da nostalgia hori: erregresio nartzisista, ametsarekin berdintzea, baina baita antzinako garai mitiko batera itzultzea ere, Platonen haitzuloaren mitora, oraingoan.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 179. orr.

Modernizazio eta industrializazioaren erasoaz gain diktaduraren errepresioa zegoen, eta Euskal Herri malenkonizatuarenganako lotura nartzisista bera galtzear zegoelarik, identitate tradizionalak zauri larriak jasan beharra zeukan nahitaez.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 102. orr.

2 iz nartzisismoak jotako pertsona.

Gauza maitatuaren bestetasuna eta autonomia ahantz ditzakeen neurrian bakarrik maite du nartzisistak bestea.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 103. orr.

Liburuan barrena, Saizarbitoriak errieta egiten die abertzale itsuei, errieta ustezko antiabertzaleei, eta, oroz lehen, bere buruari; horregatik ez du inoiz nartzisista ematen, bere buruaz sarritan mintzo bada ere.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 119. orr.


nartziso1 1 iz Amaryllidaceae familiako landarea, erraboil pozoitsua duena, lore zuriak edo horiak, oso usaindunak, ematen dituena (Narcissus sp.); landare horren lorea. ik lilipa.

Zelai batean haizea, narzisoak udaberrian...  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 233. orr.

Loreak ere ikusgarriak ziren oso, nartziso eta nenufarrak, urdinak gehienak kolorez, handiak gehienak tamainaz, eperrak gainean jarri eta habian bezala geratzen baitziren.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 221. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Umeari Ishmir eman zioten izena, hiazinto eta nartziso petaloak baino xuriagoa zelako.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 35. orr.

Larunbatean lau lore sorta ekarri zizkigun Bepek: hiru nartziso sorta eta hiazinto nanozko sorta bat, hau niretzat.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 282. orr.

Narziso-baratze bat dirudi, bat-batean loratua.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 264. orr.

Horman bermatuta eta nartziso-koloreko kimonoa jantzirik, Ellenek bozkarioz begiratu zuen zapata-kutxa itxurako gela handi hartara.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 260. orr.

Oraindik zetazko paperean bildutako nartziso-ontzi batetik gainezka eginez, izar-itxurako lore batzuek dir-dir egiten zuten fosforeszentzia argiz, lur bustiaren usaina zeriela, lurrin ilaun eta zorrotz batekin nahastuta.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 89. orr.


nartziso2 (orobat narziso) 1 iz pertsona nartzisista.

-Narziso bat zara, egolatra nazkagarri bat.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 108. orr.

Animo eroriak altxatzen, idazle desmotibatuak adoretzen, idazle alferrak aupatzen, nartzisoak balakatzen, zalantzatiei segurantza ematen, seguruegiei frenoa jartzen.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 136. orr.

2 (izenondo gisa)

Sortzailea nartzisoa eta masturbazioari emana izaten da, ez du bere buruaz ahantzi eta bestek sorturikoa maitatzeko behar den eskuzabaltasuna.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 12. orr.


nartzizismo ik nartzisismo.

narzisismo ik nartzisismo.

narzisista ik nartzisista.

narziso ik nartziso2.

narzizista ik nartzisista.

nasa1 iz 1 iz tren edo metro geltokietan, bidaiariak eta zamak bagoietara sartzea edo bagoietatik ateratzea errazteko, trenbidearen alboan eraikitzen den plataforma.

Burdinbidearen bestaldean hantxe zegoen geltokia, aterpedun nasa bat baino askoz gehiago ez. Gure helmugara iritsi ginenean, gizona trenetik presaka jaitsi eta beste bidaiariek nasa bete baino lehen urrutiratu zen.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 108. orr.

Katigamenduen kabinan hots bat aditu zen eta disko gorriak piztuitzalia egin eta zuri bihurtu zen, eta nik kabinatik giltza atera eta lasterka joan nintzen nasa aldera, estalpera.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 34. orr.

Trenetik jaitsi eta nasako jendetzaren artean nahastu nintzen.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 141. orr.

Bagoi batetik behi aziendaren adarrak ateratzen ziren, buru batzuk luzatu egiten ziren eta nasa aldera begiratzen zuten, behibegi handiak ziren, jakinminez eta tristeziaz beteak.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 51. orr.

Bederatzigarren nasa... hamargarren nasa.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 85. orr.

Nasan sartu zen, bagoietara inguratu, eta erretzaile ez zirenentzat zela zioen batean igotzen hasi zen.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 191. orr.

Ni nasan nengoen eta treneko nagusiari eta bere langileei eta suginari begiratzen nien.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 49. orr.

Eta sotoko leihotxotik ikusi nuen Hubi?cka maniobraburua nasara aterea zela.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 74. orr.

2 (izenondoekin)

Soldaduz inguratutako nasa jendegabean kondenatuak motel argiztaturiko bagoietarantz abiatu zirenean.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 97. orr.

Metroaren sarreran Tribune-a erosi zuen eta bultzaka jaitsi zen eskaileretan behera, nasa jendetsu eta kirasturaino.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 421. orr.

Prestatu zen, eta trena gelditu zenean, nasa hutsera jauzi egin zuen.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 194. orr.

Azken aldian bezala, gizon multzo bat zain zegoen metroko nasa estali gabean.  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 9. orr.

Almak trenari jarraitu zion, aterki zuri batekin [...] lepoa trenerantz, eskuinerantz jiratuta, nasa oinetan amildegi bihurtu zitzaion arte.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 42. orr.

Nasa zabala eta luzea, eta hortik hara ezker eta eskuin, ipar eta hego, trenbidearen bi aldeetaranzko urruntze amaigabea.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 120. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Atzerapenekin zetozen trenen inguruko informazioa, nasa aldaketak, eta antzeko abisuak seguru aski, inorentzako ez zirenak agian.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 12. orr.

4 irud/hed

Sanz presidentea pozik azaldu zen, Wolfsburgen baieztu egin baitiote margoketa nasa berria 2006. urtearen erdialdera hasiko dutela, eta 2007rako amaitu.  Berria - Ekonomia   2004-06-05

5 kaia.

Nasa hutsik egoteak antxoa garaia esan nahi du, edo sardinarena, edo atunarena, hau da, lanerako garaia eta lanerako itsasoa, partila ona mareajea amaitutakoan.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 171. orr.

Eskafandra, zapatoiak eta buruko bola harrigarri hura jantzi zituen eta nasako eskaileretan behera astiro jaitsita itsasoan murgildu zen.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 402. orr.

Harrizko eskailera zaharren goiko mailetan jesarri zen, nasa trasatlantikoko enbarkaderoan zegoen oraindik txalupa.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 246. orr.

Neska arineketan zetorren nasa gainetik, batelaren paretik.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 189. orr.

Gizonak haurren erretratuak egin nahi zituen eta, portuko nasa artean galdu zen.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 123. orr.

Sestaon bi nasa dauzkagu, eta nasa bakoitzean ontzi bat eraikitzen jardun beharko genuke.  Berria - Ekonomia   2004-01-29

Beheranzkoan, hareaz beteriko zakuokin kartoletaraino enbarkazioa, udaletxe aurreko nasara datoz, eraikin horixe babesteko dira-eta mozolo-itxurako zakuok.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 79. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

geltokiko nasan (3); nasan bertan (3); nasan gelditu (3); nasan sartu (3)

hiru laurdeneko nasara (3); nasara atera (12); nasara atera nintzen (4); nasara atera zen (3); nasara heldu (3); nasara iritsi (4); nasara jaitsi (3)

nasen arteko (4)


nasa2 iz Kolonbian hitz egiten den indigenen hizkuntzetako bat.

Irrati honek nasa hizkuntzaz eta gazteleraz eman du Minga-ren gainean gertatzen zenaren berri.  Berria - Mundua   2004-09-17

Irrati igorgailu txiki bat daraman tandem bizikleta honek indigenekin batera burutu du ibilbidea, Radio Payumat indigenen nasa hizkuntzan «sartzeko baimena eskatzen dut» esan nahi du payumat hitzak irratiarekin bat eginez.  Berria - Mundua   2004-09-17


nasai 1 izond lasaia.

Alkandora loratu bat, praka nasaiak, eta eguzkitarako kapela hori txiki bat dauzka jantzita.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 122. orr.

Santi arropa bakeroa jantzita goitik behera, alkandora nasaiaz mitxelinak disimulatzeko.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 19. orr.

Marlboro pakete bat atera zuen soineko urratu eta nasaiaren poltsikotik.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 45. orr.

Ez dago Bev Shaw bakarrik, Bill Shaw ere badago, hura ere zapala, sukaldeko mahaian tea edaten, erremolatxa gorriaren koloreko aurpegiarekin eta ile urdinduarekin, eta lepo nasaiko jertse bat jantzita.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 97. orr.

Euren begitartean irribarre goxoa azaltzen zen, irribarre nasai eta mazala.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 101. orr.

2 (adizlagun gisa)

Bufanda bat zerabilen nasai eta luze, unibertsitario eternoa bilakatua.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 177. orr.

Ipurdi aldean estu eta gerrian nasai samar egokitu zaizkio; ez diote gaizki ematen hala ere. Leire minutura azaldu zen, pijama urdin argi batekin, gorputza nasaiago, kulero eta bularretako barik, estuasun barik.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 27. orr.

Lotsatuegi, esango dio batak besteari, lotsatuegi ezer kontatzeko, eta barre egingo dute nasai beren baitarako, beren balentriaz oroituta.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 146. orr.

Nasaiago jokatu dugu guk aurreko lerrootan, araua pittin bat hausten bagenuen ere, zirt-zart eta zirti-zarta bezalako hitz bikoitzak sail berean sartu behar genituela iritzita.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 34. orr.

Galestarrek utzitako etxoletako batean antolatu ditut laurak, eta nahikoa nasai zeuden lekuz, hatuak ere ez baitzituzten aparteko handi.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 137. orr.

Jesarrita ez baina merezi lukete hilgaiak kamainan nasai etzanda egin diezaien berba.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 117. orr.

3 ugaria.

Irache hotelean kafe on bat, lehenik, eta gero, gosari nasaia.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 56. orr.

Azken egunetako uhar nasaiek ibaia loditu eta lohitu zuten.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 9. orr.

Arratsaldeko euri epel nasaiak.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 35. orr.

Trafikoa nasaia zen.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 162. orr.

Pentze nasaietarik altxatzen zen usainak gatibatzen ninduen, ez errateko paralisiatzen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 189. orr.

Oihan nasaiak eta eremu desertuak zeharkaturik.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 110. orr.

Kamioitik mitraileta asots nasaiak ozen zetozen eta partida zuena irudiz, tiratzaile bakartia, tiratzetik gelditu zen, hila menturaz.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 254. orr.

Egun luze hauetako eguzki ordu nasaien bero sapatsuen artean.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 258. orr.

Gertakari horietarik eta jokolarien jokoari esker sortzen da irria, irri nasaia.  Herria   2001-06-07

Gutun bat, amodio sentimendu nasaienez hornatua.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 128. orr.

Erran gabe doa zernahi gai mota aztertzen duela Piarres Charritton-ek euskara nasai eta aberats batean idatzi liburu hortan.  Herria   2003-08-14

Nahiz oraino hautagai lixta guziak ez diren agertuak, oraidanik badakigu hautu nasaia izanen dela ekainaren 13-an.  Herria   2004-05-13

Entzulego nasai bat da antzoki edo pilotalekuetan bildu, bazterrak kokorreraino betez.  Herria   2005-11-03

4 (adizlagun gisa)

Kaian, emazte larri, papo-handi batzuk arrain-saltzale zeuden, dena oihu eta irri, solasa nasai bezain gizen!  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 57. orr.

Eskuak garbitu ahala garbitu nituen, ur epela eta Josuren xaboi merkea nasai erabilita.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 207. orr.

Ez da normala izenari laguntzeko baino iraintzeko erabiltzen den adjektiboa hain sarri, hain naro, hain nasai erabiltzea.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 162. orr.

5 zabala.

Gero, anitzez berantago, 1844an, Irauzketa etxea, bere lur eremu nasaiekin, saldu zion gobernuak Beltrán Echepare luzaidarrari.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 59. orr.

Astelehenean, agorrilaren 1a Larrondoko itzal nasaian herritarren eguna egun guzian.  Herria   2005-07-28

Dendak soilgune nasai baten erdi-erdia hartzen zuen, urki zoragarriak eta pinu eskergak inguruan.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 257. orr.

Duela bospasei urte Donibane Garazin berean erosia zuten 1000 m2-ko lur eremuan altxatu da, azken sei hilabete hauetan, ikastola nasai bat, 31 urte huntan igurikatzen zuten heinekoa.  Herria   2003-09-11

Eskola berriak 130 ikasle errezebi lezazke bere gela nasaietan.  Herria   2003-09-11

Gehiengo nasaiena Donibane Garaziko kantonamenduan, % 67-ekin.  Herria   2001-02-08

6 galtza-nasai pl

Belusezko galtza-nasai belaunetarainokoz jantzirik etortzen zen eskolara.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 63. orr.

Galtza nasaiak, bonbatxoak.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 13. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

gehiengo nasai (10); gehiengo nasai bat (3); gehiengo nasai batek (3); lasai eta nasai (3); mahain nasai (3)

egitarau nasaia (5); gehiengo nasaia (19); gehiengo nasaia ukan (4); hautu nasaia (3); lan nasaia (4); parte hartzea nasaia (3); uzta nasaia (3)

txalo nasaiak (5)

inharreko barne nasaian (3); josta leku nasaian (3)

talendu nasaieko (3)


nasaikeria iz lasaikeria, bereziki lasaikeria.

Ez mozkortu, ardotik nasaikeria baitator; aitzitik, bete zaitezte Espirituaz.  Elizen arteko biblia   Ef 5,18

Gauza jakina da, Le Blanc-en dendatik desagertu zen astean, neska itsas ofizial gazte batekin ibili zela, zeina ondo ezaguna baitzen bere nasaikeriagatik.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 166. orr.

Gizajoa Leslie Bird porto-edalea, gizajoa Gil Morris txikia, arrasto beltz bat margotuz betazpietan markatzen baitzuen larunbatero bere nasaikeria, han ikusiko banindute, paretetan boxeolarien argazkiak erdi erorka zituen gela ilun, mixerable hartan.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 190. orr.


nasaiki adlag ugaritasunez, ugari.

Erramu sainduarekin ur benedikatua nasaiki bota zuen exorziztak jendeen gainera, ganbarako xoko-moko guzietara, ohe azpia ahantzi gabe.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 158. orr.

Ez genuke ahantzi behar Baigorriko seme ospetsuak ez zuela arazorik izan auzoko erratzuarren odola isurtzeko nasaiki, ez eta ere Baztan aldera ihesi joanak zituen bere herritarren ehizatzeko.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 108. orr.

Ongi jaten zuten, nasaiki ere; hori erakutsi digute.  Herria   2001-01-11

Horietariko batzuen gainean erran-merran franko ibiliak ziren hirian: nahi ahala haragi fresko omen -ez bakarrik plater barnean-, eta halaber hauts xuria nasaiki, sudur zuloen alaigarri.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 345. orr.

Egia erran, gazte ginelarik baginazkien orain nasaiki entzuten diren hitz gordinak, bainan ez ginituen erraiten jende helduen aitzinean.  Herria   2001-06-07

Aspaldiko denboretan, herri hau jendetsua eta aberatsa zen, artilea baitzen nasaiki.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 126. orr.

"Hontanas" hitzak erakustera emaiten duen iturria ikusi dut, bere ura bi txorrotetatik nasaiki dariola.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 119. orr.

Eta gure mutikoaren buruan, filosofo gazte baten buruan bezala, sekulako ideiak nasaiki jalgitzen dira, alderdi guzietara joz.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 19. orr.

Etorria naiz, bizia izan dezaten eta nasaiki izan dezaten.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 136. orr.

Haundiek ere beren ametsaldiak izanki, baina atzartze dorpeak ondikotz nasaiki...  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 80. orr.


nasailora ik nasailore.

nasailore (orobat nasailora) iz

Burura datozkit, orobat, nasailoreak eta atxaparrak, eta zalkeak, eta kuku-prakak, eta garikota gorriak, eta arkakaratsak; Cymbalaria muralis (murruntza), Filipendula ulmaria (nasailora), Saxifraga sarmentosa (harrautsia), etab.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 27. orr.


nasaitasun 1 iz lasaitasuna.

Materiaren kopurua inoiz ez da izan ez estuagoa ez nasaitasun handiagokoa.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 115. orr.

Ez ditu haize freskoa eta zuhaitz berdeak desiratzen, landaldeko nasaitasun erabatekoa desira du.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 175. orr.

2 ugaritasuna.

Ur honen nasaitasunak eta bazter hauen aberastasunak bat egiten dute.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 126. orr.

Lanari emanen diozu zure bihotz ona, nasaitasuna, eta lanak emanen dautzu onarpena, laneko lagunak beren ikustatea, errespetua.  Herria   2003-09-11

Orai ez dugu holakorik, nasaitasunean bizi garen jendaldentzat, ez daukagu gehiago lurra gure hazlea, eta sahetsean, mundu zabalean, gosez hiltzen diren malurusak!  Herria   2005-08-04


nasaitu, nasai(tu), nasaitzen da/du ad lasaitu.

Goma tenkatu, goma nasaitu, eta mutilak begiak jasotzen ditu zorutik.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 129. orr.

Emakumeak lokarria nasaitu eta alde batera baztertzen du.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 111. orr.

Ipurdia birjina duzu, orduan! ba ez zaitez larritu, nahiz eta oso estua izan, nasaituko dugu eta.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 49. orr.


nasamona iz

Lurralde horretara joan ohi dira nasamonak palmondoen uzta biltzeko.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 320. orr.


naski iz ziur aski, beharbada, antza denez. ik noski.

Berak naski, ez zukeen inoiz bere familian, heriotzaren pairamena ezagutu.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 42. orr.

Gauza batek nu harritu: Apezpiku berri hau, oraino aitzinekoa baino beldurtiagoa dugu naski.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 170. orr.

Galde frangori, eta galdea funtsez entzun gabe ere naski, ihardetsi du haatik ezetz.  Herria   2003-12-25

Ohore gose baita ama? ez dugu naski ezagutzen amarik, ohorearen gatik lotu zenik eta irauten bere sailean.  Herria   2001-05-24

Zer duxula izena, Pantxika naski?  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 26. orr.

Borrokatu beharko duzue naski.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 35. orr.

-Lan anitz ukanen dugu naski.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 242. orr.

Gero ta fiteago ari naiz naski, Utergako etxeak hor berean baititut jadanik.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 46. orr.

Ixilik dago, bere ondokoa ez deusetan trabatzeko gisan naski.  Herria   2005-09-01

Goazen, beraz, Emile Larre-rekin, bainan hizkuntza gidari, hain da ederra, joria, apaindua Bastida Belarreko semearen euskara eta, denbora berean, hain gurea, artzain etxolakoa naski.  Herria   2001-07-05

-Zure bila dabiltza naski -adierazi zion jokalari batek taldeko beste bati.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 11. orr.

Zuk ez nauzu naski ezagutzen baina nik badakit zu nor zaren, ene andrea zure auzoan sortua da.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 44. orr.

Etapa errazenetarik bat, naski, gaurkoa.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 125. orr.

Haratago eta gehiago naski!  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 101. orr.

Ez zen erraza naski.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 45. orr.

Hobe nuen naski, denak fuera-futre utzirik, etxeko ohean sartzea.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 175. orr.

-Ez dakinat zer duen, naski ez zuen etortzeko gogo handirik...  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 93. orr.

Aurten sei urte baditu naski dagola horrat ekarria.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 10. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ere ba naski (4); ere bai naski (4)


naskitu, naski(tu), naskitzen ad

Zizka-mizken mahai luzea apurrez eta hondakinez naskiturik dago.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 66. orr.


nata 1 iz esne gaina. ik krema 2; gain.

Heure burua ikusi behar huen, kalamidade horrek, nataren aparra ezpainen inguruan huela, nola joaten zitzaizkian begiak Mariasunen eskote aldera.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 125. orr.

Nata, krema edo xantilizkoak izan, jendeari aukera eman gutxienez, gogoa asebetetzeko asmoz.  Berria - Kirola   2004-01-08

Tatuajearen usainak begiak irekiarazi zizkion eta, bere bularra ikusi zuenean, titiburuak nataz inguratutako souffle baten itxura zeukan.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 102. orr.

Nire bihotz esker txarrekoan inongo xamurtasunik ez esne, jogurt, gazta, gurina, natazko pastel eta abarrengatik.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 13. orr.

-Itxaron pixka bat, horiei natazko bi karajilo atera arte.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 102. orr.

-O!, zer txuri dagoen dena -egin zuen hasperen-, hor aurreko mendi horrek natazkoa dirudi.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 175. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Baina barra gaineko ezpain-zapiak hartzera joan zuan, muturreko nata arrastoak behin eta berriz alkandorako maukarekin garbitu ez hitzan, seguru asko.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 125. orr.


natibitate 1 iz Eguberria.

Pentsa zertan geratuko litzatekeen egun guztiotan hartu dugun lana, eliza konpontzeko eta polit-polita egon dadin oraintxe Natibitaterako, norbait hilez gero etxe horretan.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 149. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Jaunaren Natibitate jaian egin zuen jaiotza.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 234. orr.

· Belenen borrokak izan ziren eta 200 bat ekintzaile eta zibil palestinarrek Natibitate elizan hartu zuten aterpe, 40 fraide eta lau mojaren artean.  Berria - Mundua   2006-03-15


natibo 1 izond sorterrikoa, jaioterrikoa.

Hiztun natiboek osatzen dute hizkuntzaren gunea, eta gune horixe da une honetan indartu behar duguna. Atzerriko hizkuntzak ikasten ditugunean, beti izan ohi dugu kontuan irakaslea natiboa den ala ez.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 209. orr.

• 2 iz sorterriko, jaioterriko pertsona.

Hegoafrikako eta Australiako natiboen umeei ere horrela deitzen zitzaien.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 85. orr.

Amerika konkistatutakoan, primitibismoak bere lekua aurkitu zuen: natibo amerikarrak "primitibo prestu"aren lekua hartu zuen.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 299. orr.

Lekuaren bazterrekotasunak eta klimaren eta lurraren lakarrak bertara jende tipo bat erakarri duelako: menturazale, sakats, gerraria, natiboekin urtu dena.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 273. orr.


natilla 1 iz pl gorringo, azukre eta esnearekin, bestek beste, egiten den gozoki krematsua. ik arrautzesne.

Natilla batzuk X edo Y andrearentzat, titia ematen ari da eta.  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 71. orr.

Serieko erreprodukzioa nonahi ageri da gaur egun: txokolatezko natilletan, disketeetan nahiz galtzetan.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 51. orr.

Osakidetzak jakinarazi duenez, Donostiako Amara Berri eskolan entsaladilla, eta San Patricion natilladun merengea izan ziren salmonella kasuen eragileak.  Berria - Euskal Herria   2004-10-21

2 (hitz elkartuetan)

Natilla-azpil bat, intxaur muskatu hautsez gaineztatua.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 293. orr.


natul 1 izond adkor naturala.

Euskara (ia) inork ez dakien hizkuntza da, jakite naturalez eta natulez.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 16. orr.

Guaia -ez "jatorra"- eta euskarazko jende natula izatea oso zaila da, azpeikoitiarra edo ondarrutarra ez denarentzat, eta hau, dakienak badaki eta ez dakienak ez dauka erremediorik.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 29. orr.

Eta horrek ez dik tankera natulik, txikitos.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 143. orr.

2 (adizlagun gisa)

Bera bezalakoek bai, baina mutilek ez dutela natul pentsatzen, eta zergatik, eta pitoarekin pentsatzen dutelako, hain juxtu.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 92. orr.


natur ik natura 2.

natura 1 iz izatasun fisikoa duten gauza guztien multzoa, osotasuntzat hartua, eta bereziki izaki biziduntzat hartua. ik izadi.

Natura, bada, dagoenaren multzoa da.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 8. orr.

Gure lurra, gure natura ere, femeninoa baita.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 118. orr.

Natura osoa da errotik gupidagabea eta xahutzailea.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 199. orr.

Natura eta naturaren obra.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 96. orr.

Natura jakintsua da.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 166. orr.

Izpirituaren eta naturaren arteko erlazioa.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 171. orr.

Naturak zer bakoitza berriro bere elementuetara disolbatzen du, baina ez du ezer hutseraino ezerezten.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 45. orr.

Naturak sortutako munstro odoltzalea...  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 54. orr.

Naturak ez baitu mendekurako grinarik, ez gogorik.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 51. orr.

Naturak merkataritzarako egin zituen arabiarrak, ez gerrarako.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 53. orr.

Natura geldi eta lo dago sasoi honetan: izotzak eta hotzak hartan laguntzen diola.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 465. orr.

Bazterrak, landa eta pentze, eztitasun batean lo daude, baina lo emankor batean, gaurko hezetasun eta eguzki honen artean natura ari baita bere barneko kalda isilean udako uzten apailatzen.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 219. orr.

Natura ezagutzea gizakiaren buru-irispidean dago, eta ezagutze hau boterea da.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 302. orr.

Landareetan gertatzen dena ikusiz, komeni da horretan ere natura imitatzea, adibidez zuhaitz biribiletan gertatzen dena.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2170. orr.

Proiektuak ez zuen natura errespetatzen.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 151. orr.

Historia kokatu beharreko lekuan natura kokatzen dute.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 65. orr.

Bonba leherketaren suak eta hotsak Natura bera ere hunkitzen zutenean.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 49. orr.

Sekula ez du ohiturak natura garaituko.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 286. orr.

Ugalketa naturaren baimen bat baino ez da.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 124. orr.

Ekonomiak sistema ekonomikotik kanpoko zerbait balitz bezala ikusten du natura kontzeptua.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 50. orr.

Naturak bi badira, zuek baieztatzen duzuenez, argiaren erresuma eta ilunpearena [...].  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 95. orr.

Kontua ez da besteak geure burua bezala maite izatea: hau naturaren lege guztien kontrakoa da, eta naturak bakarrik gidatu behar ditu gure bizitzako jarduera guztiak.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 230. orr.

Erraten da naturako legearen arabera, bai eta edozein lege zibilen arabera [...] hiri orok badaukala esku eta botere bere hiriko hiritar bakoitzaren gain.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 141. orr.

2 (izenondoekin)

Deneriko animaliek, ostera, [...] ez dute eguraldiaren arabera jantzirik aldatu beharrik, ez daukate, ondasunak zaintzeko, armen eta harresi garaien premiarik, lurrak berak eta natura artatsuak denei denetik oparo ematen baitie.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 321. orr.

Pasaia berak deskubritu duen natura garbi, korrunpitu gabea da Hugorentzat.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 22. orr.

Natura aingerutu hori natura hila besterik ez daiteke izan; besterik da lurra edo mendia bere on-gaitzekin.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 197. orr.

ik beherago 6.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Gizakiak izadi edo natura fisikoarekin duen lehiaren pasadizo hori limes militar baten kolapsoan gertatzen denaren konparazio egokia da.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 153. orr.

Natura ez gizatiarraren legeei dagokienez, gizakiak ezin ditu aldatu, baina erabil ditzake bere helburuetarako.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 460. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa; orobat natur) ik natural.

Edozein antolamendu, berdin Erregeena, natura legearen ala Jainko legearen kontra doana, ez baita ez zilegi ez zuzen.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 111. orr.

Hobbesen liburuan bi ideia nagusi irakur ditzakegu: giza itunarena, alde batetik, eta natur legearen eta giza legearen arteko hierarkiarena, bestetik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 225. orr.

Forma, hain zuzen ere, hori baita natura-prozesuaren xedea.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 97. orr.

Bankuek, izan ere, natura-baliabide handiak zituzten herrialdeetara jo zuten, edota produktu manufakturatuen esportazioak kurba argi goranzkoa zutenetara.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 89. orr.

Izan ere, natur baliabideak "libretzat" hartu izan dira, arazo bihurtu diren arte.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 49. orr.

Gizarteek beharrezko duten natur espazio horri, Aztarna Ekologiko esaten zaio.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 63. orr.

Natur ingurunea menderatzeko gizakiek duten ahalmena.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 298. orr.

Eta kontsumitzen den natur aberastasuna itzela izan arren, kapital naturalaren stocka ez da aintzat hartzen inoiz.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 56. orr.

Hortaz, gizon-emakume oro berdinak lirateke berez eta izatez, kulturen arteko aldeak bizi-baldintza desberdinen ekarpenak lirateke, ez jatorrizko natur desberdintasunen emaitza.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 275. orr.

Paradisuaren kopia eta irudia baino ez dela gure natur mundu hau, horretaz jabetu ziren jakintsuak.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 174. orr.

Avenida de Burgos industrialdean, asfaltoan nabil, natura gose.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 74. orr.

Lurraren beste agerkera gezurrezko bat da "gure bazterrak" dei genezakeena, hots: [...] sasoi bateko paisajistek ikusi uste zuten natura-puska apaingarri huts bihurtua.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 211. orr.

Aurki, Buenos Aires-ko Zoologikoan edo Natura Historiaren Museoan ikusi ahal izango dugu soilik tigrillo-a.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 96. orr.

4 izaera. ik naturaleza.

Baina ez Zentaurorik izan zen, ez natura bikoitzeko eta gorputz bikoitzekorik izan daiteke inoiz, lohadar heterogeneoz osaturik, enda bietatik jaio eta ahalmenak orekan egoteko moduan.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 357. orr.

Gizakiaren natura kontuan hartuta, autobiografia halabeharrez da gezurtia.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 67. orr.

Eta hala gainerako leku guztietan ere, gnomoen ekinokzioko itzalak desberdinak direla ikusten da gauzen naturaren arabera.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4430. orr.

Euskararen eite eternalean sinetsi eta haren existentzia eta natura sistematikoki aztertzera dedikatzen den filologo-klasea.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 174. orr.

Natura jainkozkoa eta Jainkoaren izatea oso goian geratzen dira, gaindegi guztien gainetik, baita Jaunarekiko batasun gorenean, sakonenean, gogokoenean ere.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 108. orr.

Beraz, bere "sena" bezala izango du hori, "bigarren natura" bat bezala (baina kulturaren produktua!).  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 70. orr.

Ibili, kurritu: bigarren (ala lehen?) natura bezalako zerbait zait zangoetaz hola baliatzea.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 34. orr.

Ilustrazioaren "natura frantsesa" eta erromantizismoaren "natura alemana". edozein gorabeheratan bere jokamoldea gidatzeko eta arautzeko jendartean.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 138. orr.

Beharrezkoa da sua egurrean berean sartzea, eta suak egurrari bere natura ematea, guztia antzeko gerta dadin, gero eta berdinago, beren arteko diferentziarik txikiena ere ezabatuz.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 22. orr.

Gogoratu behar dugu, gainera, nola naturan, goragoko izaki baten inpresioa eta eragina atseginago eta gozoago den, edozein izakirentzat, izaki honek berea duen natura eta izaera baino.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 27. orr.

Arima korporal hori natura soil bezala ulertu behar dugu (potentzia edo ahala); ezhistorikoa, hortaz.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 216. orr.

5 giza natura

Baina hilzori hartan ere jana desiratzen zuen giza naturak.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 108. orr.

Gizabanakoaren genesia giza naturaren genesiaren bilduma, laburpena edo eredua dela.  Jenaro Garate   «Gizakia maitagogoa da», 2001 - 98. orr.

6 natur parke (50 agerraldi, liburu 1 eta 23 artikulutan) ik parke 8.

1982an gune heze hura natur parke bihurtu zuten.  Berria - Harian   2005-01-28

Gasteizko Mendiak natur parke izendatzeko egitasmoa prest du Udalak.  Berria - Euskal Herria   2006-01-18

Talde ekologistek salatu dutenez, natur parkeak ez du babes perimetrorik.  Berria - Euskal Herria   2006-04-05

Natur parkeetan eta babestutako inguruneetan dauden koka sailak gai toxikoen bidez suntsitzea erabaki du Kolonbiako Gobernuak.  Berria - Gaiak   2004-01-11

Jaurlaritzak Aralar Natur Parkeko arauak aldatu izana gaitzetsi dute.  Berria - Euskal Herria   2004-07-21

A Lanzadako hondartza, Corrubedoko natur parkea eta Carnota herria dira ingurune kaltetuenak.  Berria - Gaiak   2004-04-07

7 natur zientzia (78 agerraldi, 24 liburu eta 15 artikulutan; orobat natura zientzia agerraldi 1 artikulu 1ean)

Hemen, Natur Zientzia printzipio enpirikoetan oinarritzen den heinean besterik ez dut hartu nahi aintzat.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 24. orr.

Natur Zientziak (Physica) apriorizko judizio sintetikoak barnebiltzen ditu bere baitan printzipio gisa.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 36. orr.

Programa horren arabera epistemologiak natur zientziaren ezagutzaren baieztapena juzgatu nahi du apodiktikoki.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 155. orr.

Handik hara, Natur zientzia modernoen garapenak darrai, alde batetik, eta Zuzenbide naturalaren, moral naturalaren, erlijio naturalaren garapen teorikoak, bestetik.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 106. orr.

Leesek natur zientzien arloan kokatu zuen hizkuntzaren ikerkuntza.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 9. orr.

Psikologiaren, neurofisiologiaren zein beste natur zientzien metodoak eta emaitzak erabiliz.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 158. orr.

Beraz, giza perfekziora heldu nahi duenak, beharrezkoa du, ororen aitzinetik, Logikan ikasten saiatzea, geroago, mailaka, Matematikan, bai halaber natur zientzietan eta, azkenean, Metafisikan.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 89. orr.

Natur zientzietan, zientzialariak laborategietan behaketa kontrolatuak egin ditzake eta bere hipotesiak egiaztatu: gizarte-zientzietan, ordea, nekez.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 19. orr.

Claude Dendaletxe mendizale, geologoa eta natura zientzietan aditua denak, besteak beste, 25 bat liburu idatziak ditu orain arte.  Berria - Kultura   2006-04-07

Lehen orduan korear hizkuntza eman dugu, bigarrenean natur zientziak, eta hirugarrenean aritmetikako kontrola izan dugu.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 77. orr.

7 natura gune ik naturgune.
8 natura hil (margolan mota)

Askeago pintatzeko aukera izaten zutenean, paisaiak eta natura hilak egiten zituzten.  Berria - Kultura   2004-12-30

Guk natura hila esaten diogun koadro mota horri, Still life esaten diotela ikusi besterik ez dago.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 48. orr.

Hormetan eskegitako hiru margolan txikiak ere gustu onekoak baina neutroak ziren, paisaia alaiak eta natura hilak.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 178. orr.

Gau osoak igarotzen zituen kale haietan atzera eta aurrera, sekulako natura hilak, egundoko margolanak gogoan jiraka, ametsean.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 45. orr.

Uste duzu natura hilak margotzen edo errusiera ikasten ibili beharko nukeela.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 98. orr.

9 naturaz gaindiko (69 agerraldi, 27 liburu eta 3 artikulutan; orobat naturazgaingiko 3 agerraldi, 3 liburutan)

Fede katolikoaren kontra doan heresia, naturaz gaindiko krimena da eta beraz, naturaz gaindiko legea hausten duen krimena, baina ez da neholako botere laikorik, nahi bezain gora eta urrun heldurik ere, naturaz gaindikoetara heltzen ahal denik, naturazkoetara baizik.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 112. orr.

Elizaren botere naturaz gaindikoa.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 133. orr.

Bizantziar ikonoak naturaz gaindiko aura bat zuen, bere erlijiozko eginkizunari zegokiona.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 279. orr.

Giza soinaren egitura ikusten dutelarik, zoratzen dira eta antolaketa eder horren kausak ez baitakizkite, hortik ateratzen dute ez dela antze mekanikoz egina baina jainkozko edo naturazgaindiko antzez osatua dela alde batek beste baten ez zaurtzeko gisan.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 113. orr.

ADN birkonbinagarriaren nozioa misterioarekin eta naturaz gaindikoarekin loturik dago.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 94. orr.

Doi bat harrituta geratu nintzen haren aurpegian ikusi nuen gogobetetasun bare ia naturaz gaindikoarekin.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 187. orr.

Fantasiazko literatura klasikoan ez bezala, Maupassanten historietan ez da naturaz gaindiko inguruneren beharrik.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 18. orr.

Zenbaitetan, seinalea hori baino sotilagoa izan zitekeela pentsatzen zuen, ez zuela zertan hain naturaz gaindikoa izan behar.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 154. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

gorbeiako natur parkean (4); natur baliabide (6); natur baliabideak (25); natur baliabideak antolatzeko (8); natur baliabideen (21); natur gune (3); natur guneak (3); natur hondamendi (3); natur hondamendien (4); natur ingurunea (4); natur legearen (4); natur parke (16); natur parke izendatu (5); natur parke izendatzeko (3); natur parkea (6); natur parkeak (5); natur parkean (9); natur parkearen (5); natur parkeetan (3); natur parkeko (4); natur zientzia (13); natur zientziak (25); natur zientziak sailak (3); natur zientzialari (3); natur zientzian (4); natur zientziaren (8); natur zientzien (10); natur zientzietako (7); natur zientzietan (10)

giza natura (9); gure natura (5); izatearen natura (4)

natura babesteko (3); natura errespetatzen (3); natura eta gizakia (3); natura eta historia (3); natura eta substantzia (3); natura ez gizatiarraren (3); natura ezagutu (3); natura gaiztoa (3); natura hil (3); natura hila (6); natura hilak (13); natura hilen (3); natura imitatuz (3); natura iraintzen (3); natura jakintsua (4); natura legeak (4); natura legearen (3); natura oro (9); natura osoa (8); natura osoaren (8); natura osoaren ordena (3); natura pentsalaria (3); natura zaintzeko (4)

giza naturak (3); historiak eta naturak (3); jainkoak edo naturak (3); naturak berak (21); naturak berak bultzatzen (3); naturak egin (3); naturak eman (9); naturak emandako (6); naturak ematen (4); naturak eskaintzen (4); naturak eskaintzen dizkigun (3)

naturarekin bat eginik (3); naturarekin harremanetan (5)

giza naturaren (23); giza naturaren etsaiak (3); gizakiaren eta naturaren (4); naturaren alde (4); naturaren aldeko (4); naturaren argiak (3); naturaren asmo (4); naturaren asmoa (4); naturaren aurka (3); naturaren aurkako (4); naturaren babeserako (3); naturaren baitan (8); naturaren beraren (5); naturaren berezko (3); naturaren bultzadei (3); naturaren edertasuna (4); naturaren etsaiak (3); naturaren goreneko eskubidez (3); naturaren indar (3); naturaren indarra (3); naturaren indarrak (6); naturaren kontra (7); naturaren kontrako (8); naturaren kontrakoa (13); naturaren kontrakoa dela (3); naturaren kontserbaziorako (3); naturaren lege (8); naturaren legea (6); naturaren legeak (28); naturaren legearen (5); naturaren legeei (5); naturaren legeek (10); naturaren legeekiko (5); naturaren legeen (15); naturaren mintzoa (7); naturaren mirari (3); naturaren ordena (11); naturaren ordena arruntetik (3); naturaren ordena komunari (3); naturaren parte (6); naturaren teoria (3); naturaren zati (3)

naturarentzako mundu fondoak (3); naturarentzako mundu funtsak (10)

giza naturari (3); naturari berari (4)

gauzen naturatik (3); naturatik jaso (3)

naturaz gaindiko (54); naturaz gaindiko gaietan (3); naturaz gaindiko gauzen (3); naturaz gaindiko gauzetan (3); naturaz gaindikoa (10); naturaz gaineko (15); naturaz gaineko gaiak (3); naturaz gainetik (4); naturaz goitiko (6); naturaz kontra (3); naturaz kontrako (4); naturaz kontrakoa (4)

naturazko egoera (3); naturazko egoeran (14); naturazko izaeran (3)


natural 1 izond naturarena, naturari dagokiona; naturak (eta ez gizakiaren eskuak) sortua; naturaren araberakoa. ik natura 3.

Perurenak ez baitu gizarterik gabeko ingurune naturalik ulertzen ez ezagutzen.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 12. orr.

Hilketatzat jotzetik urrunena dabilena "heriotza naturala" izeneko hilketa izango da noski.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 143. orr.

Ekonomikoa mundu fisiko naturaletik aparteko sistematzat ulertzean, politika ekonomikoak eta garapenaren aurrerapausoen neurketak moneta terminoetan beste ezertan ez dira oinarritzen.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 56. orr.

Mundu guztiak jotzen zuen larrua mundu guztiarekin, naturala da, intzestua berez txarra dela pentsatzea da artifiziala, ez dago berez deus txarrik intzestuan, alderantziz, Naturaren indarra da, guztiz naturala!  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 111. orr.

Erran nahi baitut esferetarik bat ere ez dela aldizka lasterrago, aldizka astiroago ibiltzen, baina bakoitzak, bere abiadura eta higitzeko erari dagokienez, bere lege naturalari men egiten diola.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 190. orr.

Graziari esker erraten dut, zeruko zoriona guk geure indar natural soilekin irabaz dezakegula gaizki erraten dutenen aurka.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 73. orr.

Prestige petroliontziarena ere halaxe izan omen da: hondamendi naturala.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 137. orr.

Hornidura naturalak (nekazaritzakoak, meatzarikoak) eta faktore-hornidurak (lana, kapitala).  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 59. orr.

Horrela ez du modurik belaunaldi aldaketa naturala ziurtatzeko, ume nahikorik ez baita.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 129. orr.

Hogeiren bat urtetik hona, hautespen naturalaren guztiahaltasuna eta eboluzioaren jarraitutasuna auzitan jarri ditu [...]"jauzikako oreka" delakoaren teoriak.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 112. orr.

Harreman hori bilatzea, beraz, naturala da, naturak berak bultzatzen baikaitu sexura, edertasuna eta plazera amu.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 84. orr.

Askok uste baitzuten gaixotasun naturala baino, deabruaren eraginezkoa zela.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 820. orr.

2 gizakiak berariaz egina edo sortua ez dena, artifiziala ez dena; naturak sortua bezalakoa dena. ik artifizial.

Itsasontziak ekaitzetik babesteko egokiak diren berezko portu naturalik ez baldin badago, beste modu honetara jokatu beharko da: [...].  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2590. orr.

Horrelakoak izango dira elikagai "naturalen" osagarriak.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 76. orr.

Han egiten den ardoa naturala da guztia; txarra askotan, ez baitakite prestatzen, baina naturala.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 219. orr.

Produktu natural batzuen bidez lorturiko produktuak, aldiz, arriskutsuak dira jende askorentzat: esnea -bertako laktosa asimilatzeko laktasa entzimarik ez baitute gizaki heldu gehienek-, laboreetako glutena, kakahuetea, txerrikia, fruta batzuk (marrubia, meloia, zitrikoak, drupa asko, etab.), arrain urdina...  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 76. orr.

Sendagarri naturalak dira belarrak.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 21. orr.

Giltzurrun artifiziala handia eta baldarra da, material sintetikoek ezin baitute berdindu organo naturalaren errendimendua.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 12. orr.

Biderik ezagunenak alkohola eta droga guztiak dira, bai naturalak bai artifizialak.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 117. orr.

Autore batzuek ikaste naturala (jabekuntza) eta formala (ikaskuntza) bereizteko erabiltzen dute.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 48. orr.

Gauza natural izenekoek sekula baino fama hobea irabazi dute gaur egunean, eta ez da misterio: pozoi industrial eta hormonalaren pikardiak agerikoegiak egin dira Ongizatepeko gorputz-arimetan, eta hortik etorri da, egundaino ez bezala, gauza naturalen eta Naturaren beraren jainkotzea edo aingerutzea.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 197. orr.

Sedukzio prozesua oso modu naturalean -ia oharkabe- inor zapaldu gabe gauzatzen da.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 14. orr.

Hizkuntza naturalak -literatura araudi orotatik at daudenak- aldakorrak direla frogatzeko.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 178. orr.

Ez dagoela dialekto naturalik, ezaugarri dialektal naturalak baizik.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 19. orr.

Irudikapena motibatua da: beste teorialari askok, ordea, irudikapen-teknika batzuk beste batzuk baino "naturalagoak" direla azpimarratu dute, irudiei dagokienez batez ere.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 101. orr.

3 berezkoa.

Aitzitik, besoa eskainiko zion emazteari, makuluak ez baitira, zorionez, gorputzaren atal naturalak.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 110. orr.

Merkataritzaren ondorio naturala bakea ekartzea da.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 10. orr.

Nik ere, gainerako guztien gisara, haren seme odolezkoa jotzen nuen aitaren jarraikitzaile naturaltzat.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 110. orr.

Beti jarri nau sutan niretzat munduko gauzarik naturalena zena isilgordeka eduki beharrak.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 111. orr.

Horren arabera, globalizazioa prozesu naturaltzat hartzen da, berezkotzat.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 217. orr.

Ikuspen naturalean bi kolore desberdinen hurbiltasunak, eta hurbiltasun horrek eragiten duen elkarren "kutsatzeak" eragiten duten efektua imitatu nahi da arau horren bidez.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 63. orr.

Idazle izateko bide naturala kazetaria izatea zela uste izan zuen, eta, hein batean, horregatik aukeratu zuen kazetaritzaren bidea.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 172. orr.

Lana helburu naturaltzat hartuko da eta jainko berri bihurtuko.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 12. orr.

Euskalkiak aberastasuna direla, hizkuntzaren altxorra direla, euskara natural, fresko, bizi, indartsu eta gihartsu direla.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 48. orr.

4 normala, arrazoizkoa.

Munduko gauzarik naturalena iruditu zitzaion Durant jaunari neskak berarenganako zuen txera.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 42. orr.

Ofizialki, naturala denez, FMIk ez du ezer inposatzen.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 263. orr.

Oso naturala da ginekologoarengana joatea.  Arantxa Iturbe   «Ai, ama», 1999 - 55. orr.

Marcos, Maria eta Lucas idazten ari ziren, idaztea gauza naturala balitz bezala.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 101. orr.

5 itxurakeriarik edo alferrikako zailtasunik ez duena.

Umbertoren gaia ekarri zuen ostera solasera, naturalak izan nahi zuten tonua eta keinuak erabiliz:[...].  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 195. orr.

Musu eman genion elkarri, Adak naturalitatez, nik naturala izan nahi zuen exhibizionismo gisako batez.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 32. orr.

Naturalago nintzela iruditzen zait; esan nahi dut naturaltasun handiagoaz neramala neurosi obsesiboa.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 115. orr.

Azkenik, Lakatos niregana jiratu, eta doinurik naturalenean, sartzean norbait ezagutu eta agur egingo balio bezala, honela esan zidan: [...].  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 95. orr.

Paristarren bizimoduaren alaitasun natural-naturalak bete-betean liluratu ninduen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 297. orr.

6 (adizlagun gisa)

Esaldia ez zitzaion berak nahi bezain natural atera.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 51. orr.

Amaren aldeko aitona aristokrata nuen, dotorezia handikoa, frantsesez eta alemanez natural hitz egiten zuen, Europan izana zen hainbat alditan.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 13. orr.

Kioskora joan eta ea aldizkari lizun berririk iritsi den galdetzen dut, natural-natural galdetzen dut, bost inporta niri nor dagoen inguruan.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 125. orr.

Gau batez, Florentek bostehun libera eskatu zizkion Quenuri, natural-natural, kontu ireki bat izan balu bezala.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 366. orr.

7 legeaz, erlijioaz eta kidekoez mintzatuz, naturan oinarritzen dena.

Lege politikoen eta naturalen artean dagoen aldeaz.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 116. orr.

Ekitatea lege naturalerako itzulera da, lege positiboen isilune, kontraesan edo gorabeheretan.  Berria - Euskal Herria   2004-12-05

Testamentu egiteko ahalmena mugatua dela, egundo ere ez eskubide naturala, lege politiko eta zibilak arautua baino.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 27. orr.

Munduan ordena naturalak agintzen du.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 17. orr.

Berezko ordena razional edo natural horrek determinatzen du moral baten objektibitatea.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 50. orr.

Antzinaroa, Zuzenbide (edo moral) natural objektiboaren aroa kontsidera genezake; [...] Modernia, Zuzenbide natural subjektiboarena.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 103. orr.

Arkitekturaren "erregela naturalak" gauzatuko lituzkeen eraikin jatorrizko eta arketipikoaren metaforak, funtsezko eginkizuna betetzen du "artearen" eta naturaren arteko lotura ziurtatzen duen aldetik.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 190. orr.

8 naturalpeko izlag

Elkarrekiko begiruneaz batuketa egin eta ezkontideen arteko eginbehar eta betebeharrak, gizaki adimendun eta sentiberen arteko harremanetan gauzatzen direnak, horra hor zuzenbide naturalpeko gaiak.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 60. orr.

9 ez-natural (orobat eznatural) izond

Akats horietariko batzuk, ordea, eskakizun kontrajarrien arteko hautsi-mautsien ondorio dira; beste batzuk, berriz, daramagun bizimodu ez-naturalak eragiten ditu, eta beste zenbait, azkenik, ez dira diruditen bezain garrantzizkoak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 255. orr.

Hauxe da gizarte modernoen tragedia: grina eznaturalak eta ezbeharrak ugaltzeko sistema absurdo huts bihurtu dela.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 66. orr.

Zibilizazio egoera hau ez-natural eta egongaitza baita.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 76. orr.

Zibilizazio Egipziakoa jada osatua zuen bizialdi baten luzapen ez-naturalera hiksoen inbasioaren astinduak galvanizatu baino lehenagoko garaira.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 241. orr.

Predikatu hori ez-naturala den zerbaiti dagokion kontzeptua da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 210. orr.

10 gas natural

Petrolioaren ordez energia nuklearra, ikatza eta gas naturala erabiltzea.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 128. orr.

Herrialde horietako industrializazioa, 1960ko hamarraldiaz geroztik, hidrokarburoen errenten ustiapenean oinarritzen da (petrolioa, gas naturala).  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 112. orr.

11 historia natural

Une berean, historia natural delakoa ahalegintzen ari zen landareak eta animaliak sailkatzeko, haien egitura ikusgaiari eginik so, haien azaletik hautematen denari.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 171. orr.

Idorturik ageri zen, Historia Naturalaren Museoko sarrerako aretoan.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 118. orr.

Historia naturala interesatzen zitzaion; zomorro, kristal eta mineralak biltzen zituen eta, gainera, oso ikasle ona zen.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 13. orr.

Har dezagun, esate baterako, Historia naturalaren kasua garai klasikoan: berak ez darabiltza XVI. mendeko kontzeptu berberak; zaharrak diren batzuk (generoa, espeziea, ikurra) beste erabilera bat dute orain; beste batzuk agertzen dira (hala nola, egiturarena); beste batzuk geroago sortuko dira (hala nola, organismoarena).  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 67. orr.

Harreman hauek guztiek Historia naturala kontrajartzen dute hala XVI. mendeko naturalisten diskurtsoarekin nola XIX. mendeko biologistenarekin.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 68. orr.

12 parke natural

Bièvres herriko parke natural eder baten erdian zegoen Seminario Handian.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 54. orr.

Pagoetako parke naturaleko Lorategi Botanikoan.  Herria   2004-03-25

Aratz-Aizkorri Parke Naturalaren Natur-Baliabideak Antolatzeko Planetik «haratago» joanda.  Berria - Euskal Herria   2004-11-18

22 kilometroko parke naturala paratzeko proiektua taxutzen ari da.  Berria - Euskal Herria   2004-03-18

Herrialdeko oihan itxienetakoak dituen Gunung Leuserko parke natural erraldoiak banatzen du Aceh Sumatraren gainerako lurraldeetatik.  Berria - Mundua   2004-12-31

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

baliabide natural (9); balio natural (4); egoera natural (3); erreserba natural (4); eskubide natural (5); gauza natural (7); guztiz natural (3); hain natural (6); historia natural (7); hizkuntza natural (6); hondamendi natural (9); hondamendi natural bat (3); klase natural bat (3); lege natural (10); modu natural (6); modu natural batean (4); muga natural (3)

natural asko (4); natural atera (3); natural eta berezko (3)

natural natural (17); natural onartu (3)

ordena natural (6); parke natural (13); ziurtasun natural (3)

argi naturala (7); egoera naturala (8); eskubide naturala (6); filosofia naturala (4); fonologia naturala (3); gas naturala (29); gauza naturala (12); giro naturala (3); guztiz naturala (6); harreman naturala (6); hautespen naturala (15); heriotza naturala (5); historia naturala (15); ingurune naturala (3); itxura naturala (3); izaera naturala (3); jarraipen naturala (3); joera naturala (8); kapital naturala (8); lege naturala (29); leku naturala (3); modu naturala (3); muga naturala (8); mugimendu naturala (3)

naturala balitz bezala (5); naturala izan (30); naturala zirudien (4)

oinarri naturala (4); ondorio naturala (4); ordena naturala (4); ordezkatze naturala (3); oso naturala (15); oso naturala da (4); parke naturala (5); prozesu naturala (8)

modu naturalagoan (4)

gauza naturalagorik (4)

abortu naturalak (3); atal naturalak (3); baliabide naturalak (41); balio naturalak (3); bitarteko naturalak (3); eskubide naturalak (3); gauza naturalak (4); gorputzaren atal naturalak (3); harreman naturalak (5); hautespen naturalak (6); historia naturalak (3); hondamendi naturalak (12); izaki naturalak (3); jaidura naturalak (3); lege naturalak (34)

paisaia naturalak (3); produktu naturalak (4); sentimendu naturalak (3); zientzia naturalak (6)

argi naturalaren (3); arrazoi naturalaren (9); arrazoi naturalaren bidez (3); defentsa naturalaren (4); epaile naturalaren (3); eskubide naturalaren (5); filosofia naturalaren (3); fonologia naturalaren (4); gas naturalaren (18); hautespen naturalaren (10); historia naturalaren (28); historia naturalaren museoko (3); hizkuntza naturalaren (3); kapital naturalaren (9); kapital naturalaren stocka (3); lege naturalaren (40); lege naturalaren aurka (4); lege naturalaren aurkako (5); lege naturalaren doktrina (3); lege naturalaren kontra (4); medikuntza naturalaren (4)

ordena naturalaren (4); zuzenbide naturalaren (11)

eskubide naturalari (3); hazkunde naturalari (3); lege naturalari (3)

bere esparru naturalean (3); egoera naturalean (12); era naturalean (13); esparru naturalean (3); gizonen egoera naturalean (3); guztiz modu naturalean (4); habitat naturalean (3); historia naturalean (4); hizkuntza naturalean (6); modu naturalean (39); modu naturalean egiten (3); oso modu naturalean (5); parke naturalean (8)

baliabide naturalei (3); hizkuntza naturalei (3)

hondamendi naturalek (7); hondamendi naturalek eragindako (3); lege naturalek (4)

aralarko parke naturaleko (3); gas naturaleko (8); hizkuntza naturaleko (8)

baliabide naturalen (29); baliabide naturalen ustiaketa (3); eskubide naturalen (4); gauza naturalen (3); hizkuntza naturalen (3); hondamendi naturalen (4); lege naturalen (9)

gauzarik naturalena (14); gauzarik naturalena balitz (4); munduko gauzarik naturalena (10)

modurik naturalenean (5)

arrazoi naturalez (3); jakite naturalez (3); lege naturalez (3)

muga naturalik (3)


naturaldu, natural(du), naturaltzen da/du ad natural bihurtu.

Santu handia, jakitez eta neurriz, zintzoa eta egiazalea, orekaz naturaldua erabat, santua bezain gizaseme osoa!  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 341. orr.

Ondo jabetzen ziren euskalki bi horiek nahastuaz sortutako hizkera artifiziala izango zela, baina urteen joan-etorrian, irakaskuntzaren, hedabideen eta idazleen lanari esker, naturaldu egingo zela zioten.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 102. orr.


naturaleza 1 iz izaera.

Horra nola uste faltsu bakar batek naturalezarik onena honda dezakeen!  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 362. orr.

Naturaleza kontua.  Berria - Kirola   2004-04-29

2 natura. ik izadi.

"Naturalezaren alde guztiak", idatzi zuen Victor Hugok, "baita itxura batera oso apartatuak ematen dutenak ere, elkarrekin harremanaturik daude milaka harmonia sekreturen bitartez".  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 151. orr.

Gainean zeru urdina nasai iguzki azkarrarekin, inguruan nahiko naturaleza: irudi horiek sartzen dira beilarien buruan barnasko, on edo txar, ezin ahantzizko gisan.  Herria   2003-09-18

Bulegariarentzat berdailu edo naturaleza besterik ez dena, nekazariarentzat aleunka belar eta landare klase konkretu dira.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 106. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik natural.

Gizakion elkartearen jatorria eta jatorri honi lotzen zaizkion aurrerapenak, hala nola hizkuntza eta arkitektura bera, gizadia naturaleza-egoeran bizi zen basoetan sortutako sute handi baten emaitza izango ziren Vitruvioren esanez.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 200. orr.


naturalisatze ik naturalizatze.

naturalismo 1 iz naturatik at ezer ez dagoela dioen eta gauzak azaltzeko naturaz gainetiko zernahiren eragina ukatzen duen dotrina.

Teoria honen helburuetako bat teoria objektibistek -naturalismoak eta intuizionismoak, adibidez- jasandako kritikak gainditzea da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 211. orr.

Naturalismo etikoaren adierazpentzat har dezakegu, adibidez, utilitarismoa.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 209. orr.

Honela izendatzen ditu autoreak munduaren ikuspegi ezberdinak: Naturalismoa, Askatasunaren Idealismoa eta Idealismo Objektiboa.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 266. orr.

2 errealismoan oinarritzen den literatura eskola edo estiloa, gizonarengan naturaren legeen mende dagoen alderdia azpimarratzeko joera duena; margolaritzan, natura errealismoz irudikatzen duena estiloa. ik errealismo.

Espresionismoa aurretik izan dituen eskolen, inpresionismoaren eta naturalismoaren, kontra agertzen da beraz, barneko beharkizunaren arte bezala, kanpoko errealitatearen artearen kontra, Niaren proiekzioaren arte bezala, izadiaren imitazioaren kontra.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 273. orr.

Zolaren inguruan famatutako "naturalismo"ak bizitzaren alderdirik arrunt eta hutsalenetan jarria zuen arreta: pertsonaiaren istorio berezia inguruaren indar ezkutuen artean itota gelditzea ekarri zuen gizartearen bilakaera zientifikoki azaldu beharrak.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 10. orr.

Idazten hasi aurretik, hausnarketa luzeak egin zituen eta naturalismoaren oinarriak finkatu.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 8. orr.

Bere liburuetan Maupassanten naturalismoa eta Poeren sinbolismoa bateratzen zituen.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 6. orr.

Batzuek kostunbrismo eta errealismoaren artean ez ditek bereizketa handirik egiten, beste batzuek gauza bera egiten ditek naturalismoarekin nahastuz.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 84. orr.

Manierismotik naturalismora hainbat pintorek eginiko jauzia azaltzea.  Berria - Kultura   2006-03-23

Fusioko pintura eginez, inor gutxik bezala lotzen du naturalismoa abstrakzioarekin, eta plano poetikoetara transmititzen diren emozio sakonak bideratzen ditu.  Berria - Kultura   2004-05-04

Zinematografoa asmatu zen garaiko ikusleek filmeko irudiaren naturalismoaren berme gisa hartu zuten, beste ezeren gainetik, ilusio hori.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 95. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Baroja gizon herabea zen, lotsakorra, literatur naturalismoaren gordintasun deskriptiboa hastio zuena.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 14. orr.


naturalista 1 iz natur zientziak aztertzen dituen pertsona.

Ernst Heinrich Haeckel (1834-1919) filosofo eta naturalista alemana.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 297. orr.

Ordurako, erabateko esploratzailea zen, naturalista ukituren bat gorabehera.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 143. orr.

Idazle naturalistak egintzak harrapatu behar zituen naturalista batek intsektuak harrapatzen zituen modu berean, haren hitzetan esanda.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 8. orr.

Era berean, naturalisten taxonomia alderatu ahal izango litzateke ez gramatikarekin eta ekonomiarekin, baizik eta fisiologiarekin eta patologiarekin.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 182. orr.

Harreman hauek guztiek Historia naturala kontrajartzen dute hala XVI. mendeko naturalisten diskurtsoarekin nola XIX. mendeko biologistenarekin.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 68. orr.

Askatasunaren eta libertatearen arteko diferentzia ez da oso garbia; naturalistek ez dute sekula aurkitu ez bateko ez besteko espezimen bizirik.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 39. orr.

2 naturalismo filosofikoaren aldeko pertsona.

Naturalistentzat, oro har, judizio moralak egiazkoak ala faltsuak izan daitezke, eta estatus hori ezagutgarria da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 209. orr.

Ordenaren kontzeptu esentzialista edo naturalista (metafisiko) batez.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 200. orr.

3 literatur naturalismoaren aldeko idazlea.

Nobelagintzaren arazo nagusia kausalitatea dela, eta naturalistek aldarrikatutako ahalegina -errealitate bakar eta zinezkoaren kopia edo notario-akta baten bila- banitate eta zentzugabekeria hutsa zela.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 138. orr.

Hurtado idazle naturalisten aldekoa zen, eta Montanerri naturalistak ez zitzaizkion gustatzen  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 29. orr.

4 izond naturalismoarena, naturalismoari dagokiona. (filosofian)

Kritika horiek funtzionalismoaren "inozokeria" eta zenbait gabezia erakusteko balio dute, baina oraingoz ez dago proposamen funtzionalista teleologiko argirik funtzio kontzeptu aberatsago hori analisi naturalista batean jasotzen duenik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 193. orr.

Mooreren iritziz "ona" kontzeptua beste kontzeptu batera murrizten saiatu diren teoria etikoak, edo kontzeptu hori beste batekin identifikatu dutenak (zorionarekin, adibidez), "falazia naturalista"n erori dira. Egoera horren aurrean, ikuspegi naturalista hori dutenentzat, arazoa hau da: zer egin gogo-egoerak publiko edo zientifikoki kontrastagarri izan daitezen.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 210. orr.

Eskolastikaren nominalismoari muzin eginez, materialismo naturalistaren zein eraikuntza kognitiboaren alde agertu zen hastapenetik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 315. orr.

Gaur antropologia-mota askotarikoak aurki daitezke bereizita, aukeren arabera: antropologia naturalista edo biosoziala, biopsikikoa, kulturala edo soziala (etnologikoa), pedagogikoa, politologikoa (edo politikoa), ekonomikoa, teologikoa (edo erlijiosoa), [...].  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 273. orr.

5 (literaturan eta margolaritzan)

Arrakasta horren diruaz etxe bat erosi zuen Zolak Medanen, eta hara hurbildu ziren hurrengo urteetan Huysmans, Guy de Maupassant, Henri Céard, Paul Alexis, eta beste idazle naturalistak.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 10. orr.

Itsasondoko meategiei buruzko eleberri naturalista bat egin nahi zuela, Zolaren antzera-edo.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 81. orr.

Herentziak eta inguruneak giza jokaera guztiak azaltzeko aski zirela frogatzen saiatu zen [Zola], bere helburu naturalista gogoan.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 13. orr.

Ezin dira margolari naturalistatzat hartu, baina [...] arreta handiagoa jartzen diote egunerokoari, errealitateari.  Berria - Kultura   2006-03-23

Ez dago paisaiaren irakurketa naturalistarik: ez da kontatzen ikusten dena eta entzuten dena.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 181. orr.

Marrazki naturalistaren lehen fase gisa.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 83. orr.

Eszenaren beraren irudikapena une bakoitzean nagusi zen estiloaren arabera egiten zen, eta, hala, XV. mendean naturalistago bilakatzen da, XVII. mendean dramatikoago, argi-efektu gehiagoz hornitua.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 191. orr.

Argazkizko erretratu baten modeloa (edo erretratu margotu batena, kode naturalisten arabera-edo egina bada) erraz ezagutzen badugu, pertzepzio-iraunkortasunari esker ezagutzen dugu hala.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 80. orr.

6 ez-naturalista izond

Mooreren posizioa, adibidez, errealismo ez-naturalista batena da; errealista, "ona" berezko kualitate objektibo eta ezagutgarritzat jotzen duelako (kualitate lehen definigarria ez dena, beraz); ez-naturalista, "ona" kualitate horri izaera naturalik onartzen ez diolako.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 210. orr.


naturalistiko izond naturari dagokiona. ik naturistiko.

«Gerra osteko belaunaldiko artistak izan ziren Ur taldekoak», adierazi du Moreno Ruiz de Eginok, «eta praktika plastikoari erreferentzia naturalistikotik abiatuta ekin zioten beti».  Berria - Kultura   2004-05-04

Galdera bat egin nion Sabethi, eta erantzunik jaso ez, ea nondik ikasiak zituen bere hitz ezin-taxuzkoago haiek guztiak, esate baterako: arkaiko, lineal, helenistiko, dekoratibo, sakral, naturalistiko, espresibo, kubista, alegoriko, kultista, konpositibo eta abar, highbrow hiztegi hura, alegia.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 168. orr.


naturalitate iz naturaltasuna.

Musu eman genion elkarri, Adak naturalitatez, nik naturala izan nahi zuen exhibizionismo gisako batez.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 32. orr.


naturalizatu, naturaliza, naturalizatzen 1 da/du ad natural bihurtu.

Epistemologia naturalizatzeko ahaleginetan ibili ohi direnek epistemologia tradizionala ordezkatu egin behar dela [...] diote.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 121. orr.

· Euskal Autonomi Erkidegoari dagokionez, «urteek aurrera egin dute eta naturalizatu egin da hizkuntza eskubideen urraketa».  Berria - Harian   2006-04-07

2 atzerritar bat herrialde bateko herritar bihurtu.

Hola ditu 203 imigranteren naturalizatzeko galdeak onartu iragan aste hortan berean, 123 armeniar eta 40 bat vietnamdar.  Herria   2003-03-10

Peterrek ez, atzerritarra zen orduan, naturalizatu berria baitzen, baina Mikek bai, John F. Kennedy hautagai demokratarentzat bozkatu zuen, hiru urte zuela.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 34. orr.

· Atzerritarra zela bazekitelarik, bertako hizkuntza hain dotore, hain jori eta hain berezko mintzatzen zela ikusirik, ematen baitzuen hizkuntza horretan naturalizatu zela.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 319. orr.

3 (era burutua izenondo gisa)

Epistemologia ezin daiteke transzendentala izan; naturalizatua behar du.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 155. orr.

Baina, ba al dago erronka serioagorik epistemologia tradizionalaren aurka? batez ere, bat: epistemologia naturalizatua deiturikoa.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 121. orr.

Epistemologia naturalizatuaren filosoforik ospetsuena Willard Quine da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 121. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

epistemologia naturalizatuaren (3)


naturalizatze (orobat naturalisatze) iz atzerritar bat herrialde bateko herritar bihurtzea. ik naturalizazio.

Beraz, otsaila hunen 7 tik eta maiatzaren 7 artekoa dute naturalizatze horien epea.  Herria   2005-02-10

Poloniak baditu berrehun mila eta bost ehun mila arte arrotz bere lurrean, ukrainiar, armeniar, vietnamdar, txetxeniar eta irakiar, paperik gabe, baina horgotu nahiak, lehenik ikasketak eginez eta gero lanbide bat han aurkitu, ondarrekotz egon-baimena eta betiko naturalisatze bat ere ardiesteko.  Herria   2003-03-10


naturalizazio 1 iz naturalizatzea.

Biztanle iraunkorrak ez ziren 16 urtetik gorako gizonezkoentzat INS Immigrazio eta Naturalizazio Zerbitzua erakundean erroldatzeko betebeharra ezarri zuen Gobernuak.  Berria - Mundua   2004-10-21

2 natural bihurtzea.

Zientziaren Filosofiaren naturalizazioa, baina orain enpirismo logikoan ez bezala, zentzu historiko-sozial eta kognitibistan.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 157. orr.


naturalkeria iz naturaltasun gaitzesgarria.

Dietetikak eta medikuntzak oro har; nudismoak eta beste naturaltasun eta naturalkeriak.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 25. orr.


naturalki 1 adlag berez, izatez.

Beltzaren desgraziazko desberdintasuna da, biak [beltza eta zuria] "naturalki" berdinak izatea, eta ez errealki.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 108. orr.

Puntu hori ere nehor gutik uka dezake, zeren hitz batek, berez edo naturalki, adierazpen berezirik ez baldin badu ere, adierazpen zehatz eta finkoa izaten du gizarteak emanik.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 177. orr.

Hiri ideala ez da itun batean oinarritzen, naturalki sortzen baizik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 47. orr.

Naturala da aztergaia esplikatu egin nahi duelako, erakutsi nahi duelako naturala dela gauzak diren bezalakoak izatea, gauzen naturatik naturalki datorrela.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 115. orr.

Horri esker Jainkoak zuzenean eta naturalki ematen dio gizaki bakoitzari, bere biziaren eta gorputzaren zaintzekoa, hutsik gabeko geriza bermatuz, Zizeron bera lekuko.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 129. orr.

Denbora sintetiko hori (argazkiak horren aise, horren "naturalki" sortu ezin duena) da, inondik ere, zinema narratibotasunera, fikziora, gehien bultzatu duen ezaugarrietako bat.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 161. orr.

Apeztu nahi nuen, naturalki, ebidentziaz, aitaren anaia misionest gaia, eta arreba Serora xuria heroi perfektuak zirelakotz enetzat.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 19. orr.

Kartilagoak eta likido sinobialak naturalki eratzen duten bezain lubrikazio-sistema garbi eta eraginkorrik ez dute oraindik aurkitu ingeniariek.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 44. orr.

Gizakion ahotsak naturalki modula ditzakeen akordeei, grezieraz symphoniae deitzen zaie.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2310. orr.

2 naturaltasunez.

Afalorduan, apezpikua ez zen jaitsi; Prévanek eskua eman zidan beraz, eta hala mahaian naturalki nire ondoan eseri zen.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 270. orr.

Elektro-pop sailean kokatzen den obra, poesia eta soinuak naturalki uztartuz.  Herria   2005-05-26

Estiloa aski landua da, ala naturalki atera zaizu?  Berria - Kultura   2006-02-28

Harrigarria zitzaion erlijioaren hatzak hain barna ziren herri ttipi hartan, ohaidetasuna hain naturalki onets zezaten.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 145. orr.

Ba, behartzen nauzuen kasuan, neuk esango dizuet erraz eta naturalki: hura da heriotza na-tu-ra-la.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 197. orr.

Haren aurretik pasatu ginen, poliki-poliki eta, kasualitatez, begiak jaso eta ahizparen begiak ikusi nituen; biok, naturalki, barrez hasi ginen.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 163. orr.

Musikaren antzera, bazirudien bere ahotsez zeudela hitz haiek esanak, bere buruaz kanpo, eta erraz eta naturalki esaten zutela gau osoan gogoan eduki zuena, hainbat gauza esan bitartean.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 109. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

zuzenean eta naturalki (3)


naturaltasun 1 iz naturala denaren nolakotasuna.

Donostiarrek, [...] basatitzat daukate Pasaia; haren naturaltasun eta jatortasuna, barbaroa iruditzen zaie.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 21. orr.

Dietetikak eta medikuntzak oro har; nudismoak eta beste naturaltasun eta naturalkeriak.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 25. orr.

Naturaltasuna brutalitatea ere bada.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 27. orr.

Euskara ortopedikoan daude idatziak, plastikozkoan, hizkuntza guztiek duten naturaltasun goxo hori errekara bota ondoren.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 80. orr.

Bere naturaltasunak jartzen ninduen urduri, edo neure zurruntasunak.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 177. orr.

Ez nekien zer miretsi gehiago: haren sotiltasun eta naturaltasuna, haren idazte-perfekzioa ala haren giza barrenaren ezagutza.  Berria - Kultura   2004-07-15

Zaila da enpirikoki hain konplexua den gertakari baten azterketak teoria horren esparruan duen naturaltasunari zor zaiona aitortzea.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 18. orr.

Komunikazioa eta naturaltasuna hedabide elektronikoen elementu garrantzitsuak dira.  Berria - Gaiak   2004-03-10

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Hori dela-eta, bisitari naturaltasun-itxura eman nahi izan banion ere, berehala sumatu zidan aitak zerbait arraroa. Nola egin naturaltasun itxurak?  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 40. orr.

Ez zitzaizkidan naturalak iduritu, naturaltasun falta hartan gezur handi bat gordeko balute bezala.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 298. orr.

3 naturaltasunez adlag

Besterik gabe esan zuen, naturaltasunez, ahots neutroaz; esan nahi dut ez zuela garraztasunik ageri, eta gutxiago txantxetan jarduteko itxurarik.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 205. orr.

Guernica izena ere naturaltasunez ebaki zuen, Picassoren koadroagatik seguru asko.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 45. orr.

Erakarri egiten ninduen aurpegiaren ikuskariak, ordu arte ikusi ez nuen zerbait nabaritu niolako edo naturaltasunez ikustera ohiturik nengoelako; azken finean, zerbait naturaltasunez ikustea ez ikustea bezala baita.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 208. orr.

Naturaltasunez jokatu eta nire buruari inporta ez zaidala sinetsarazten saiatu naiz.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 210. orr.

Erabateko naturaltasunez onartu zuen nire gonbita, asmo ezkuturen bat izan nezakeelako susmorik gabe antza.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 349. orr.

Berak naturaltasunez besarkatu eta emeki estutu zuen.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 134. orr.

Irudipena dut jendartean nagoenean gustagarri gertatzeko desira gehiegizkoak naturaltasunez jardutea eragozten didala.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 80. orr.

Gezurrezko naturaltasunez.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 260. orr.

· "Nahiko ondo, David", erantzun zidan berak naturaltasun handiz.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 144. orr.

Orduan naturaltasun osoz esan zidan: [...].  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 12. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

naturaltasun guztiz (3); naturaltasun handienarekin (3); naturaltasun handienaz (3); naturaltasun handiz (13); naturaltasun osoz (49)

naturaltasuna fonologian (8)

naturaltasunez hitz egin (3)


naturazale (5 agerraldi, 4 liburu eta artikulu 1ean; orobat naturzale 14 agerraldi, 4 artikulutan) iz naturaren zalea den pertsona; naturalista.

Pirinioetako mendiak zeharkatzeko baliatzen dute hegaztiek Linduseko eremua, migrazio garaian; tirabirak sortzen dira haiei so egitera joaten diren naturzaleen eta usoen zain diren ehiztarien artean.  Berria - Euskal Herria   2004-10-06

Datu horiek ikusita, Haritzalde Naturzaleen Elkarteak koipuaren inguruan azterketa sakonagoa egiteko garaia heldu zela pentsatu zuen.  Berria - Euskal Herria   2004-12-29

Apaiza izango zen, hala badiote kronikek, baina hori baino lehenago, naturazale.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 154. orr.

Txindokipeko abaltzisketar naturazale Inazio Urretabizkaiarena.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 55. orr.

Norbaitek ez baldin badu ez buruzagirik ez erregerik gizarteak emanik, badu bizkitartean Jainkoa bera den Natura naturazaleak emanik, berak bere burua kudeatzeko, bideratzeko, eta argitzeko boterea.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 142. orr.


naturazgaindiko ik natura 9.

naturgune (83 agerraldi, liburu 1 eta 40 artikulutan; orobat natur gune 11 agerraldi, 2 liburu eta 7 artikulutan eta natura gune agerraldi 1 artikulu 1ean) iz

Urtegiak hiru naturgune hartuko ditu azpian: Txintxurrenea Iratin, eta Iñarbe eta Gaztelu Urrobin.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 31. orr.

Pirinioetako 60 leku naturgune babestu izendatu ditu Europako Batzordeak.  Berria - Gaiak   2004-01-15

Legez babestutako natur gunea osatzen dute Biarrizko Mouriscot aintzirak eta inguratzen duen basoak.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 143. orr.

Lehendik ere izan zuten autonomia erkidegoek gaitzaren inguruan babes handien behar duten padura eta natur guneak zerrendatzeko aukera.  Berria - Euskal Herria   2004-07-15

18. artikuluan naturguneen babes eremuak arautzen ditu.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 40. orr.

Hirigintza eta natura guneen begirapena, informazio eta komunikapen teknologia berriak, eta azkenik, kultur muntadura azkar batzuk.  Herria   2004-01-01

Europak ebatzi baitzuen ezin zitekeela erran Nafarroako Gobernuak urtegiari babesa emateko aldatu zuela Naturguneen Legea.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 16. orr.

Erronkariko Ibarreko Batzarrak bultzatzen duen proiektu horrek hango naturgune babestua ttipituko du.  Herria   2004-05-20

Halaber, plangintzak dio berebiziko garrantzia izan behar duela naturgune askoren babesak.  Berria - Harian   2005-04-27

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

naturgune babestu (3); naturgune babestuak (3)

larrako naturgunean (4)

nafarroako naturguneen legea (3); naturguneen babes (4); naturguneen babes eremuak (3); naturguneen lege (10); naturguneen lege berria (6); naturguneen lege berriaren (3); naturguneen legea (7); naturguneen legearen (3); naturguneen legearen aldaketa (3)


naturismo iz bizitzan eta bereziki osasuna zaintzean bide naturalak erabiltzea aldarrikatzen duen doktrina. ik naturopatia.

"Nudismoa eta naturismoa naturaltasun osoz" praktikatzen duten popabisteroen biluztasun zuri edo jantzia. Naturismoa dela, homeopatia dela, baita yoga dela ere.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 206. orr.

Testuaren mamia nahasketa handi bat da: kristautasuna, taoismoa, naturismoa, kidetasun kastrensea, Kung-Fu telesaileko esaldiak... dena sartzen da.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 94. orr.


naturista 1 izond naturismoarena, naturismoari dagokiona.

Medikuntza naturistaz arnegatu ondoxetik, haren zakua botika mordoskaren altxatokia zen, buruko minak eta txaketenak estakuru.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 355. orr.

Bere sabeleko fruitua elkarte naturista baten eskuetan ezarria zuela jakinaraztearekin erakutsi zidan lehen faktura.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 192. orr.

2 naturismoaren aldeko pertsona.

Orain badira ordenagailuko programak katolikoentzat, naturistentzat, gaixo daudenentzat eta seme-alabarik ez izateko metodorik erabiltzen ez dutenentzat edo debekatua dutenentzat.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 81. orr.

Hogeita batgarren mendeko hippyen karabanek igerileku eta minigolfa izango ditiztek denek, eta naturista partikular bat...  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 198. orr.


naturistiko izond naturari dagokiona. ik naturalistiko.

Ez ditut batere gogoko "edertasun naturistiko" horiek, azken batean, ez baitute gure jakitearen perspektibak ematen dien zentzu zuria besterik erakusten.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 342. orr.


naturkume iz naturaren kumea.

Egoera moral-aurretikoan, prehistorian, ez dago ongirik eta gaizkirik, plazerra nahi da lortu eta desplazerra itzuri, ez dago instinto horixe baino arau "moral" goitarragorik naturkume soil garbiarentzat.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 247. orr.


naturopata izond naturopatian espezialista.

Margarett Girard naturopatak mintzaldi bat eskainiko du "Odolbidea" gaiaz.  Herria   2003-05-15

Philippe Bignalet naturopatak emanen ditu xehetasunak.  Herria   2002-10-10


naturopatia iz eritasunak bide natularez, kirurgia eta drogarik gabe, tratatzea. ik naturismo.

Naturopatian berezitua den Margarett Girard-ekin.  Herria   2002-11-07


naturzale ik naturazale.

naufragatu, naufraga, naufragatzen 1 du ad hondoratu, urperatu.

Gorputz bat nasan ematen du, bidaia luze bat egiteko esperoan, aspaldian naufragaturiko ontziaren zain.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 66. orr.

2 irud/hed

Ardozko itsasoan naufragatu zuten ideia haiek desegin nahi zituen urpeko harkaitzen kontra.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 199. orr.

3 (era burutua izenondo gisa)

'Ontzi naufragatu bat?' galdetu nuen.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 191. orr.

Haiek hain ondo jaso zuten mundu aspaldi galdua, garai batean portuko soto ugarietako bat izan zen liburu-denda erdi ilun erdi naufragatu batean hautsez beteta.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 50. orr.


naufragio 1 iz hondoratzea, urperatzea.

Orduan esan nien bi egun bazirela naufragio lazgarri batetik onik irten nintzela.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 200. orr.

Baina naufragiotik ez zuen ezer salbatzerik izan.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 115. orr.

Naufragio batetik bizirik ateratakoa ematen zuen.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 184. orr.

Naufragioak eragindako zauriek oinazeturik, eta jauregikoei bere benetako egoera agertu ezinez hil omen zen higanota.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 202. orr.

Zeren eta halaxe sentitzen bainaiz usu, zalantzen itsaso koleratuan arrazoinaren untzia galdu zuen gizona bezala, naufragioaren ondoko hondarrei heldurik.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 145. orr.

2 irud/hed

Astebete zen Kristinak etxeko atea erakutsi zidanetik, eta bertze hainbertze denbora nire ezkonbizitzaren naufragiotik salbaturiko puskak Zabalguneko pentsiotzar bateko gelatzarrean metaturik zeutzala.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 114. orr.

Ene enpatia txit sentikorra, maiteñoak, zeren arrano beltzaren tabernan nire egoera hauskor berean baitzeuden naufragiotik eskapaturiko dozena eskas bat mozkor arrail erabat deskontzertaturik.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 347. orr.

Zeren neure gorputz-arimen naufragio hartan haiek bainituen nik ohol eta salbabide, Amsterdameko karriketako jende-jendailen balizko trufetarik eta haien irrietarik ihes egin ahal izaiteko.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 492. orr.

Egunerokotasunaren naufragioa, zurezko gure etxe kaxkarretan.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 184. orr.

Naufragio asko izandako hiri baten sekretuak.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 46. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Espaloian botata xanpain botilak: 2005aren naufragio-arrasto hutsak: Non plus ultra. Garai hartan ezarri ziren aubaine-zerga eta naufragio-zerga zentzugabeak.  Berria - Kultura   2006-01-03


naufrago 1 iz itsasoan galduriko pertsona.

Txalupa hartu, eta ea zer zen ikustera joan naiz: bi naufrago italiar aurkitu ditut, Gaetano di Amalfi eta Andrea di Noli.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 137. orr.

Naufrago bat hil omen zen bertan, San Bartolome egun batez.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 202. orr.

Lehorrera eraman eta, naufragoa zalduna zela ikusirik, Pedro Zarauzkoak bere etxera eraman zuen, Narrosko jauregira.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 103. orr.

Brown jaunak esperantza ahul bati heldu zion, nola naufragoak ohol ezgauzari.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 74. orr.

Hondoratze handi bateko naufrago bakarra, halako zerbait, niri isilekoak esaten.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 225. orr.

2 irud/hed

Abiatu eta hondoratzen dena da naufragoa; helburu bat begiz jo, iritsi ez, eta porrot horrek sofriarazten duena.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 265. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Naufrago itxura penagarria zeukan agurea ikusirik.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 131. orr.

• 4 izond itsasoan galdua.

Alabaina, aurreko eguerdian, aski lan nuen neure buru naufragoa mihise arteko portura garraiatzen, aurreneurriez oroitzeko.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 32. orr.

Adin horretan literatura bizitzaren aurrerapen izan ohi da, bizitzen ikasteko modu bat, baina neskato haren kasuan arima naufragoen helduleku ere bazela pentsatu ohi nuen eta bizia salbatu zioten autore horiek gurtu egiten zituen.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 79. orr.

Haren baitarik sorturiko liburu ederrak umezurtz dira jaio orduko, egur-ohol itsaso gainean, ur-azalean kulunkan, irakurle naufragoaren eskumenean.  Berria - Kultura   2004-05-18

Zisneen uhartean ez dago zapata naufragoak eta zakur lehertuak besterik.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 74. orr.

Baina batelaren jabea bertan da, ardo botila naufrago baten aurrean seguru asko.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 79. orr.


nausi ik nagusi.

nausiarazi ik nagusiarazi.

nausigo ik nagusigo.

nausitasun ik nagusitasun.

nausitu ik nagusitu.

nausitze ik nausitze.

nautika iz itsasketa zientzia.

Bizkaiako 24 epamahaiak horrela banatuko dira: Leioako campuseko lau ikastegitan hamaika epaimahai, EHUko Bilboko fakultate eta eskoletan hamar, Portugaleteko Nautika Eskolan bi eta bakarra Barakaldoko Meatze Ingeniaritza Teknikorako Unibertsitate Eskolan.  Berria - Euskal Herria   2004-06-09

Iñaki Alcedo EHUko nautika irakaslea Prestige-ren istripuaren arrazoietan sakontzen saiatu zen atzoko egunean.  Berria - Euskal Herria   2004-07-20


nautiko izond itsasketarena, itsasketari dagokiona. ik itsasketa1 2.

Itsas bazterretik 100 metro baino gutxiagora eraikitzea debekatzen du legeak, nahiz eta baldintza hori ez den ezartzen uretatik gertu egotea ezinbestekoa duten ekinbideen kasuan, hala nola, arrantza edo base nautikoak.  Berria - Mundua   2004-01-27

Batetik, Vital Kutxak golf zelaia egiteko asmoa du, Aldaieta Elkarte Nautikoaren lursailetan.  Berria - Euskal Herria   2006-04-27


navaho ik navajo.

navajo (19 agerraldi, 7 liburu eta artikulu 1ean; orobat navaho 7 agerraldi 2 liburutan) 1 iz Estatu Batuetako mendebalean bizi den tribu nagusietako bateko kidea.

Navajo-en erreserba batera joan zen behin gizon azal zurbil bat, argazki makina, grabagailu eta bideo-kameraz beteta ibili ohi den horietakoa, indiarren kontuak ezagutu nahian ibiltzen diren azal zurbil horietakoa.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 136. orr.

Bazterrak zokomiatzen zebilela, iritsi zen hogan batera (navajoen antigoaleko etxea da hogana) eta han ere ikusmiran jarraitu zuen.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 136. orr.

Baina paisajea ez ezik, navajoen zaldietan ibiltzea ere zoragarria izan da.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 158. orr.

Apatxe chiricauak navajoengandik hegoalderantz bizi ziren.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 92. orr.

2 (izenlagun gisa)

-Navajo indioa naiz, Arizonakoa, eta etxera itzultzeko dirua biltzen ari naiz.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 185. orr.

Navaho indiar batzuekin batera.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 124. orr.

Galdegin nion ea nola esaten zuten "agur, ongi ibili" navajo hizkuntzan.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 186. orr.

Momadayren nobela bateko navajo sendagune baten deitura zen Lukatxukai.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 208. orr.

Dineh Jones navajo artzain kide baten autoan sarturik bideratu zen Las Vegasera.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 32. orr.

Garai haietan Kayenta, Chinle eta Moencopi navajo hirixken artean ibiltzen zen artzain.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 36. orr.

Ni ikusirik, gidari navajoari bozkario oihu bat atera zaio.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 159. orr.

Artista navajoa, berriz, han egon zen, marrazketan buru-belarri murgildurik, zirkinik egiteke ia.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 227. orr.

Worth eta Adair Arizonako indiar erreserba batean bizi ziren zazpi indiar navahorekin (sei 17-25 urte bitartekoak, eta zazpigarrena adintsuagoa, 55 urtekoa) harremanetan jarri ziren.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 124. orr.


navajoar (corpusean navahoar soilik) izlag navajoa. ik navajo 2.

Tony Hillermanek navahoar ohiturak sartuz idazten ditu nobela beltzak eta nik betidanik indioak miretsi ditut, hara harrapatua nintzela.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 294. orr.


naximentu iz jaiotza, Jesusen jaiotzaren irudikapena.

Erdialdean, Plaza Barriko errektangulua, naximentu batean bezala paratua.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 129. orr.

Bidean, pasilloan barrena, Gabonetan ipinitako naximentuaren ondotik pasa naiz.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 217. orr.

Zortzi figuraz osatutako naximentu zaharra, aingeruari eusten dion kometa eta guzti.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 217. orr.


naxka iz adkor nazka.

Barrenak nahastutako kasta izango gara gu: nahasian dabilzkigu atsegina eta nazka, edo nazka bete-betea ez bada ere, bai naxka bederen.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 23. orr.

Behin-behineko eskema: gauza batzuk izango lirateke "ez eta ez", nazka, eragozpen eta atzerakada garbiz; eta gero, dudakoak dudako eta gizabanakoak gizabanako, "ez baina bai": hauxe da delako morbo horren erresuma naturala, naxka eta xikiñaren aurkintza.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 24. orr.

Gizakia ez da, bistan da, ur garbiz eta on hutsez bizi; naxka eta xikiña berekin ditu.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 24. orr.


nazaretar izlag/iz Nazaretkoa, Nazareti dagokiona; Nazaretko biztanlea.

Jesus Nazaretarra naiz, zuk pertsegitzen duzuna.  Elizen arteko biblia   Eg 22,8

Antonio santua [...] Arlesko Kapitulu probintzial batean Jesus Nazaretarra, juduen erregea gurutzeko tituluaz anaiei predikatzen ari zitzaien, hitz eztiak ahotik jaulkiz.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 892. orr.

Guztiok dakizuenez, Jainkoak Jesus Nazaretarra zuen aurrean sinesgarri egin zuen, mirariak eta egintza ahaltsu eta harrigarriak haren eskuz eginez.  Elizen arteko biblia   Eg 2,22

Nazaret izeneko herrian jarri zen bizitzen; horrela bete zen Jainkoak profeten bidez esana: "Nazaretarra esango diote".  Elizen arteko biblia   Mt 2,23

Gizon hau guztiz galgarria dela ikusi dugu; mundu guztiko juduen artean sesioak pizten ari da, eta berau da nazaretarren sektako buru.  Elizen arteko biblia   Eg 24,5

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

jesus nazaretarra (10)

jesus nazaretarraren (3)


nazi 1 izond nazionalsozialista.

Antisemitismoa ez zen Alemania nazian sortu.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 9. orr.

1941etik 1944ra Alemania naziaren esku egon zen Estonia.  Berria - Kultura   2006-01-03

Handik laster sortu zen eta indartu Hitlerren alderdi nazia edo Nazional-sozialista, Versaillesen alemaniar aberriak jasan Diktat itsusia mendeka omen zezakeen alderdi bakarra.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 79. orr.

Diktadura nazian juduak eta egungo zuzenbide-estatu demokratikoetan paperik gabeko etorkinak homo sacer berriak direla.  Berria - Kultura   2004-05-18

Antjeren aita Holandan, gerra denboran, sarjentu nazia izan zen, Schumacher sarjentua.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 30. orr.

Zutik irmo, bere batailoi nazia gogoan.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 48. orr.

Norbaitek esan balit orduan Dornier eta Heinkel hegazkin naziek mila eta bostehun eta gehiago pertsona soil hil zituztela Gernikan, aho zabalik gelditu izango nintzatekeen, ovni baten aurrean bezala.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 79. orr.

Balkoi nagusian, bandera nazi handi bat.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 350. orr.

Gurutze nazi baten barnean lerrokatu argazkien ondoan faxistak hitza emana da.  Herria   2002-09-19

Esparru nazietako preso ohiekin hainbat orduz eginiko elkarrizketetan azalduriko oroitzapenak.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 42. orr.

Kontua da, Russell Spencer arte zuzendariak bilera eskatu zidala agur-naziaren sorrerari buruzko gag bat bururatu zitzaiola-eta.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 7. orr.

Horrenbestez, uko egin zion lerro nazi-faxistetan borrokatzeari eta, ondorioz, kontzentrazio-esparru militar batera bidali zuten, Poloniara.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 12. orr.

2 irud/hed

Llamazaresek, Sevillatik, «ETAren basakeria nazia» salatu zuen.  Berria - Harian   2005-03-11

Zakurra zakur nazia zen, aitak Holandan aurkitu zuen zakur nazi baten umea  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 30. orr.

3 iz Alemaniako alderdi nazional-sozialistako kidea.

Ikusi ahala erosten nituen Joseph Rothen edo Hermann Ungarren edo naziek debekatutako hainbat autoreren liburuak, nahiz alemanez izan nahiz frantsesez.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 316. orr.

Emaztea eta beste umeak naziek okupaturiko Varsovian geratu ziren.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 69. orr.

1933an Suitzara emigratu behar izan du, gero Frantziara eta 1942an USAra nazien ihesi.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 32. orr.

Naziek gas ganberak erabili izana zalantzan jarri du Le Penen ordezkoak.  Berria - Mundua   2004-10-13

Baina orduko Alemaniaren etsaiek berehala zabaldu zuten naziek berek egina zela atentatua; lehergailua jarri eta eskua ezkutatu, naziak maisuak zirela horretan; jendea komunisten eta juduen kontra jartzeko burutzen zituztela naziek sator-lan haiek.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 69. orr.

Palestinako arabiarren bizkar [...] erakutsi zuten naziek juduei pairarazitako sufrimenduetatik sionistek ikasitako irakaspena ez zela izan beraiek biktima gisa jasandako krimena ez egitea, baizik eta, beraiei txanda egokitzean, beraiek baino herri ahulago bat jazartzea.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 205. orr.

Kontua da gerra osoan zehar Francok faxisten eta nazien laguntza jaso duela.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 35. orr.

Naziak garaituak zirela gero eta nabariagoa zen, ordea.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 202. orr.

Garbizale eta garbijale amorratuenak naziak izan dira hemen, oraindik ez dakienik balego.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 204. orr.

4 (izenondoekin)

Oso denbora gutxian nazi sutsuak bilakatu ziren. -Otto! -eta apalxeago, geuk bakarrik entzuteko moduan-: nazi madarikatu hori, zer arraio.  Ramon Etxezarreta   «Ezezaguna helbide honetan» - Kressman Taylor, 2003 - 65. orr.

Denek nindukaten nazi konbentzitutzat, denek ikusi ninduten zalditegian Sebastiani pixa egiten.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 89. orr.

-Ni ez naun nazi kriminal bat!  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 41. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

sarjentu nazi (3)

sarjentu nazia (3)

naziak eta faxistak (3)

alderdi naziaren (3); alemania naziaren (6)

naziek hil (4)

falangisten eta nazien (4); nazien aldeko (5); nazien aurka (5); nazien aurkako (8); nazien eskuetan (4); nazien garaia (3); nazien garaiko (3); nazien kontra (4); nazien kontrako (10); nazien krimenak (3)


nazifaxismo iz

«Gerra zintzoaren» mitoa Estatu Batuak nazifaxismoaren antitesi gisa deskribatzen duena ez dute kritikatu nahi izan hedabide eta historialari kontserbadoreek.  Berria - Mundua   2004-06-06

Aliatuen armadak nazifaxismotik askatzeko egin zuena «terrorismoaren aurkako gerrarekin» parekatzeko ahaleginik ez zen izan aste hasieran.  Berria - Mundua   2004-06-06


nazikume iz adkor nazien kumea.

Ageri dira burges laño eta ziztrinak, nazikumeak, juduren bat; aditzen ditugu gezurrak, nazio sentimenduak, anbizioak, berriz ere gezurrak.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 140. orr.


nazio (orobat naziño g.er., nazione g.er. eta nazion g.er.) 1 iz giza talde aski zabala, bere batasunaren ezagutza eta elkarrekin bizitzeko nahia ezaugarritzat dituena. ik aberri.

Herri ez den nazio gehiegi dago Europan.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 170. orr.

1789ko iraultzaz geroz, alabaina, Frantziaren eremuetako ikastegi guztietan, izan zitezen Errepublikarenak edo Elizarenak, Enperadorearenak edo Erregerenak, irakatsi izan da beti, Estatua eta Nazioa eta Populua eta Aberria [...] denak gauza bera direla, egundainotik eta sekulakotz Frantzian.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 39. orr.

Nazioa kulturaren eta hizkuntzaren arabera definitzen dute batzuek, Alemaniako tradizioari jarraiki nazio kulturala, eta nazioa estatuarekin parekatzen dute besteek, Frantziako tradizioari jarraiki nazio zibikoa.  Berria - Harian   2006-03-02

Euskal Herria nazioa dela aitortzea, autodeterminazio eskubidea aitortzea eta konponbidea bide baketsuetatik bilatzea.  Berria - Harian   2006-03-23

"Nazioa" eta "nazionalismoa" gogoko ez dituzten batzuek, Nazioa eta nazionalismoa gutietsi beharrez-edo, baso, sasi edo oihan usaina darion "Etniaz" edo "etnizismoaz" mintzo zaizkigu.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 57. orr.

Europa nazioen nazioa da.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 212. orr.

Nazioak edota herriak baloratzerakoan, hizkuntza hartzen dute erromantikoek ardatz.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 49. orr.

Hizkuntza da hein handi batean nazioa egiten duena.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 47. orr.

Arabiar nazioa bakarra da.  Berria - Harian   2006-03-02

Ezagutzen haut, eta, ezagutzen haudanetik ari haiz nazioa eraikitzen.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 69. orr.

Nazioak, egia da, ez dira inondik ere desagertu, eta estatuarteko sistemak badu oraindik ere etorkizunik.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 14. orr.

Merkataritzaren espirituak nazioak elkartzen baditu ere, ez ditu berdin elkartzen norbanakoak.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 10. orr.

Arnold Toynbee historiagileak ere porrota egokiago ikusten zuen nazio baten indarrak mobilizatzeko.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 143. orr.

Gai honi buruz isiltasun unibertsala nabaritzen dut gaurko nazio guztietan.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 113. orr.

2 (izenodoekin)

Nazio pobreek aberatsago izateko egin beharko luketena. Lehenbiziko Mundu Gerra bukatu zenean, 62 nazio burujabe ziren munduan.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 21. orr.

Finantzaketa justuagoa eta nazio katalana onartzea eskatzen dute.  Berria - Mundua   2006-01-20

Nazio germaniarrek erromatar inperioa konkistatu zutenean.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 202. orr.

Godoak izan ziren lehen zapalduak, nazio nagusia zirelako. Doktrina liberala, ez da harritzekoa, nazio hegemonikoetan -Herbehereetan aurrena, Ingalaterran gero- gorpuztu zen.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 199. orr.

Nazio barbaroetako jakintsuek.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 289. orr.

Gure Ipar Euskal Herri xumea bere altzoan goxatzen eta kulunkatzen zuen Nazio puxant eta Aberri Handi egiazkoa.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 17. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik nazional.

Egituratze politikoa esatean, nazio-hizkuntza eta erlijio bakarra indarrez ezartzea, biztanle-taldeak administrazio zentral indartsu zapaltzaile baten mende ordenatzea ulertu behar da. ohiturek dute osatzen egiazki nazio batasuna.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 35. orr.

Frantzian eta Ingalaterran, Ehun Urteko gerrak eginkizun erabakigarria izan zuen monarkia zentralizatuen eta nazio-nortasunaren osaeran.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 32. orr.

Azken horiek dira nazio izaera itxuratu eta aldirik onenetarako ere duin direnak.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 57. orr.

Welcomiaren nazio himnoa, diotsot, isiltasuna da.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 222. orr.

Nazio-arazoa, bere sustraian, nazio-kultur arazoa dela sinetsi dut beti.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 57. orr.

Ez dagoela berriz ere lekuan lekuko nazio dirura bueltatzerik.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 200. orr.

Era berean, itun horrek eginkizun erabakigarria izan zuen nazio-ekonomien barne-oztopoak ezabatzeko.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 34. orr.

Justizia bera ere, gutxik pentsatuko luketenaz, nazioartekoa da eta XX. mende bukaeran ari zen nazio mugak pixkanaka hausten.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 151. orr.

Nazio Eztabaidaguneak Gatazkaren Konponbiderako Proposamena eta Nazio Eraikuntzarako Proposamena aurkeztu ditu.  Berria - Euskal Herria   2004-03-17

Nazio Eraikuntzaren txostena Tasio Erkiziak aurkeztu zuen.  Berria - Euskal Herria   2004-03-17

Ekonomia jarduera neurtzeko gehien erabiltzen diren adierazleak dira Barne Produktu Gordina (BPG) eta Nazio Produktu Gordina (NPG).  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 43. orr.

· Nazio-arazoa, bere sustraian, nazio-kultur arazoa dela sinetsi dut beti.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 57. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa, elkarketak izenondo balioa duela)

Espainian ere, Estatuak irakaskuntzari eginkizun politiko nazio-eraikitzailea eman dio, eta irakaskuntza sisteman bereziki historiari.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 60. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Beltzaren gutxiespen horretan Hegel-ekin (eta Hume, Voltaire, etc.) bat dator [...]: beltzak "haur nazio" bat dira, gogoetarako ezgai.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 236. orr.

Iparraldeko Estatu Batuen antzeko latin-nazio handi bat osatu nahi zuen.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 49. orr.

6 Nazio Batu pl

Nazio Batuen Erakundearen agentzia bat da FMI, nazioarteko finantza erakunde nagusia.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 260. orr.

Nazio Batuen Erakundea ez da gehiago izanen Estatu arteko administrazio antolamendu hotz soil bat, baina bai Munduko Nazioen familiarentzat beti zabalik dagoen Etxondo gozoa.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 96. orr.

Kosovoarrak, kurduak, timortarrak inongo errukirik gabe akabatzen badituzte, Nazio Batuetan eserleku bat izateak ematen duen babesa falta zaielako da.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 110. orr.

Nazio Batuen Biltzarraren, herrien biltzar baten eta Gizarte Zibilaren Foro baten arteko elkartze posible baten bidez, [...].  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 96. orr.

EAE dagoeneko egokitzen ari da Nazio Batuen Goi Bilerak proposatutako ekintza programara.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 104. orr.

Latino Amerikako Nazio Batuetako Ekonomia Batzordeko ekonomistek.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 144. orr.

Nazio Batuen arabera, Ameriketako Estatu Batuetan pobrezia ez da, oinarrian, lan faltari loturiko arazo bat.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 125. orr.

1972a, Nazio Batuen Giza Ingurumenari buruzko Konferentzia izan zen Stockholmen.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 19. orr.

Nazio Batuen Truke eta Garapenari buruzko Konferentzia.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 9. orr.

7 estatu-nazio (96 agerraldi, 6 liburu eta 16 artikulutan)

Estatu-Nazioa erlijiosoa da errotik, sakraltasunaren erritu, bandera eta liturgia guztiekin; eta fedea eta debozioa exijitzen ditu.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 11. orr.

Kultura izan da aspaldi honetan, filosofo idealisten ondotik eta Estatu-nazioaren teoria gailendu zenetik, politikaren oinarri.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 97. orr.

Lurraldetasun printzipioa, indarraren monopolioaren kontrola eta ordezkaritzan oinarritutako botere politiko zilegia ziren estatu-nazio modernoa itxuratzen zutenak.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 77. orr.

Baina ikusten dut estatu-nazioen boterea indarrean dagoela: Errusiak XVIII. mendeko ideiak muinetaraino buruan sartuak ditu, hots, Estatu soberania absolutuarenak.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 14. orr.

Eta horrela Estatu-Nazio handiaren ondoriotasuna gelditu zen korsikar jeneral gazte baten eskuetan.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 67. orr.

Estatu-nazioak gero eta ahalmen gutxiago du diru-politika kontrolatzen, bere aurrekontuak erabakitzen, produkzioa eta merkataritza eratzen, zerga korporatiboak biltzen, eta agindutako giza irabaziak eskaintzen, testuinguru globalean bere ekonomiaren lehiakortasuna ziurtatzen ez badu.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 55. orr.

Lehen kapituluak, " Estatuaz, Nazioaz eta Estatu-Nazioaz " dihardu.  Herria   2004-02-12

8 nazio-estatu (45 agerraldi, 7 liburu eta 5 artikulutan)

Hiri estatuak, nazio-estatuak, baita inperioak ere.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 29. orr.

Nazio-estatu lehiakide batzuek eratu duten munduko ekonomiaren aroa.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 14. orr.

Kataluniaz ari da bereziki, baina haren kontsiderazioek berdin balio dute Rubertek "Herrialde Politikoki Pobre" deitzen dituen gainerako nazio estaturik gabekoentzat ere.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 86. orr.

Heldutasunaz gainera, nazio-estatuekiko eskarmentuak, katalunieraren aurkako jarrera zitalek bereziki, erabaki dute aldaketa.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 109. orr.

XVIII. mendetik aurrera, ez ziren hiri estatuak izan Europako mundu-ekonomiaren ardatza, nazio-estatuetako hiriburuak baizik, haiek barne-merkatu azkenik bateratua ematen baitzioten indartsu hazten ari zen industriari.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 31. orr.

Duela gutxi arte, nazio-estatuak izan dira ekonomiaren espazio nagusiak; azken hamarkadetan, berriz, mundu mailako merkatuak, bloke erregionaletan banaturik, gero eta gehiago ezartzen ditu produkzio, konkurrentzia eta kontsumo jarraibide eta erregelak.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 202. orr.

Estaturik gabeko Europako herrien ukazioa; nazio estatuaren kontzeptutik merkatu estatuaren kontzeptura pasatzea.  Berria - Harian   2005-05-29

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 7 aldiz agertzen direnak)

atzerriko nazio (9); ekuadorko nazio indigenen (7); estatu nazio (21); estaturik gabeko nazio (14); europako nazio (13); euskal nazio (16); herri eta nazio (8) kataluniaren nazio izaera (17); munduko nazio (10)

nazio aniztasuna (8); nazio arteko (19); nazio askapen (12); nazio askapenerako (58); nazio askapenerako armada (13); nazio askapenerako fronte (7); nazio bat da (14); nazio bat dela (34); nazio bat gara (15)

nazio batuei (7); nazio batuek (33); nazio batuen (1221); nazio batuen erakunde (7); nazio batuen erakundea (44); nazio batuen erakundeak (315); nazio batuen erakundean (33); nazio batuen erakundearekin (7); nazio batuen erakundearen (163); nazio batuen erakundeari (26); nazio batuen erakundeko (442); nazio batuen giza (9); nazio batuen haurren (29); nazio batuetako (26); nazio batuetan (14)

nazio batzarra (12); nazio batzordeak (17); nazio bilkura (7); nazio biltzarra (7)

nazio eraikuntza (75); nazio eraikuntzak (9); nazio eraikuntzan (51); nazio eraikuntzan aurrera (7); nazio eraikuntzarako (52); nazio eraikuntzarako proposamena (10); nazio eraikuntzaren (68); nazio eraikuntzaren alde (8); nazio eraikuntzari (22); nazio eraikuntzari begira (11); nazio erakundeen (7); nazio erakundetzea (12); nazio eskubideak (13); nazio eskubideen (9); nazio estatu (10); nazio estatuaren (7); nazio estatuen (9); nazio estrategia (11); nazio eztabaida (14)

nazio eztabaidagunea (36); nazio eztabaidaguneak (103); nazio eztabaidagunean (42); nazio eztabaidagunean parte (8); nazio eztabaidagunearen (51); nazio eztabaidaguneari (9); nazio eztabaidaguneko (23); nazio eztabaidaguneko talde (7); nazio eztabaidagunetik (10)

nazio eztabaidak (8); nazio eztabaidan (7); nazio garapen (8); nazio garapenerako (115); nazio garapenerako biltzarra (22); nazio garapenerako biltzarrak (44); nazio garapenerako biltzarraren (22); nazio garapenerako biltzarreko (9); nazio gisa (66); nazio handi (15); nazio hizkuntza (8)

nazio ikuspegia (8); nazio indigenen (7); nazio izaera (48); nazio izaeraren (10); nazio kontzientzia (11); nazio mailako (46); nazio mailan (14); nazio manifestazioa (8); nazio moduan (9); nazio nortasuna (7); nazio plana (11); nazio programazioa (11)

estatu nazioa (17); euskal herria nazioa (11); euskal nazioa (26); nazioa eraikitzeko (8)

estatu nazioak (7); estaturik gabeko nazioak (20)

estatu nazioaren (24); euskal nazioaren (24); euskal nazioaren onarpen (7)

estaturik gabeko nazioei (9)

estaturik gabeko nazioek (19)

estatu nazioen (17); estaturik gabeko nazioen (48); nazioen aberastasuna (8); nazioen artean (37); nazioen arteko (34); nazioen aurka (7); nazioen aurrean (7); nazioen eskubideak (13); sei nazioen torneoa (12); sei nazioen torneoan (10); sei nazioen torneoko (8)

estaturik gabeko nazioetako (16); hiru nazioetako torneoa (7); sei nazioetako torneoa (23); sei nazioetako torneoaren (7)


nazioanitz izond nazioaniztuna.

Estatuaren izaera nazioanitza ala naziobakarra zen jokoan zegoena.  Berria - Euskal Herria   2006-02-03


nazioaniztun iz nazio askoren artekoa.

Wallersteinek mundu-sistema deitzen dio lanaren banaketa nazioaniztun batean oinarritzen den truke-sare orori.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 46. orr.

Braudelek eta Immanuel Wallerstein-ek proposaturiko mundu-ekonomiaren nozioa, ez dagokio mundu mailako ekonomia baten osaerari, espazio ekonomiko nazioaniztun baten osaerari baizik.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 29. orr.

Espazio nazioaniztunean barreiaturiko baliabide naturalak edo produktu erdi bukatuak.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 46. orr.


nazioarte 1 iz nazioarteko erkidegoa.

Oso esanguratsua da auzitegiak ebazpenean esatea nazioarte osoaren eginbeharra dela Israelek legea betetzen duela ziurtatzea.  Berria - Mundua   2004-07-11

Nazioartea testuinguru jakin bat da, gure alde erabili ahal duguna.  Berria - Euskal Herria   2004-05-21

Izan ere, Nazio Batuen Erakundea eta nazioartea, oro har, ahalegin handia egiten ari dira botikak merkatzeko.  Berria - Gaiak   2004-08-18

Nazioartea eta Munduko Bankua palestinarren ghettizazioa laguntzen ari dira.  Berria - Harian   2005-11-26

Nazioarteak laguntza ekonomiko handia eman zuen.  Berria - Kultura   2004-10-22

Sahararrek erakutsi duten eskuzabaltasunaz baliatu behar dute Rabatek eta nazioarteak.  Berria - Harian   2005-08-27

Burundin, bakea lortzeko gertu daudela dirudien garai honetan, behar-beharrezkoa dute nazioartearen laguntza.  Berria - Gaiak   2004-02-25

Gosea ez da halabeharrezkoaren alaba, baizik eta, askotan, nazioartearen inertziaren ondorioa eta goseak jotako herrialdeen ekimen zehatzen emaitza.  Berria - Gaiak   2004-10-17

Kosovoko albaniarrek nazioartearen bonbardaketen eraginez ihes egin zutela adierazi zuen.  Berria - Harian   2006-03-12

Nazioartearen aurrean justiziaren defendatzaileen ikur bihurtu da.  Berria - Harian   2005-07-24

Agirrek Parisen hainbeste xehetasunik gabe eman zituen kartzeletako datuak, eta nazioarteari begiraletza eta arartekotza galdatu zizkion.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 78. orr.

Auzi nuklearra dela eta, Iranek nazioarteari jotako erronkak presio handia jarri du aste honetan petrolioaren prezioen gain.  Berria - Ekonomia   2006-01-22

Nazioartean gehien erabiltzen den hizkuntza.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 201. orr.

Nik kasu hau nazioartean salatu nahi nuke, hemen ez dut eta justiziarik ikusi inon.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 105. orr.

Gerlak galdu du nazioartean zuen ospea eta itzala.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 152. orr.

Osagarritasunaren printzipioa, teorikoki, lotuta dago nazioartean banaketa desberdina duten faktoreen trukearekin ere (lana, kapitala).  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 61. orr.

Nazioartean homologaturiko erratza da gero hau!  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 183. orr.

Euskal Herritik eta nazioartetik etorritako zientzialariek euren proiektuak aurkeztuko dituzte bertan.  Berria - Gaiak   2004-03-11

Nazioartera zabaldu zen zure edertasunaren ospea, erabatekoa baitzen neuk eman nizkizun apaingarriengatik.  Elizen arteko biblia   Ez 16,14

Guatemalan bertan jaramonik egiten ez dietela-eta nazioartera joko dute emakumeek, kanpoko presioak etxekoengan eragingo duen esperantzaz.  Berria - Gaiak   2004-07-04

Jakinarazi zuen Bizkaia osoan hedatzen ari dela nazioartetik datorren korrontea, eta BBK «aitzindari» izan dela banka etikoaren alorrean.  Berria - Ekonomia   2004-11-25

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik nazioarteko.

Bere tesia argia da: hainbat arrazoik ahalbidetu dutela Itoizko urtegiaren kontrako borrokak nazioarte mailako izaera hartzea.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 155. orr.

Eraginkortasuna lortzeko, nazioarte mailako informazio trukaketa azkartuko duen mundu mailako datu basea sortzea ere proposatu zuten.  Berria - Harian   2005-03-12

Euskaldunok nazioarte mailan behar dugun onespena berreskuratzen lagunduko lukeelako.  Herria   2003-10-02

Munduko herriei nazioarte mailan merezi duten garrantzia emanez betiere.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 35. orr.

Bere herritarrak babesteko ez bada gai, nazioarte komunitateak egin beharko du.  Berria - Mundua   2004-07-02

ICRC Gurutze Gorriaren Nazioarte Batzordeak jakinarazi zuen gertakari hauen berri bazuela.  Berria - Mundua   2004-05-07

Matxino hauen ekitaldia ez da nazioarte terrorismoari lotua.  Berria - Mundua   2004-04-29

Ukrainako 225 hautes-barrutietan banatu ziren 12.000 nazioarte behatzaileek, [...].  Berria - Mundua   2004-12-28

Nazioarte tropak Iraketik erretiratu osteko segurtasun plan bat aztertzen ari direla iragarri zuen atzo The Guardian egunkari britainiarrak.  Berria - Harian   2005-01-29

Zentzugabea litzateke nazioarte indarrari Iraketik alde egin dezan eskatzea, gure herrialdearen segurtasuna eta egonkortasuna bermatzeko egiturak oraingoz eratugabeak baitira.  Berria - Mundua   2004-07-13

Nazioarte politika komuna izango duen Europa aldarrikatu zuen buruzagi jeltzaleak.  Berria - Euskal Herria   2004-06-02

Nazioarte bake planak, aldiz, Aristide bere agintaldiaren amaieraraino, hots 2006ko otsaila arte, geratzea aurrikusten du.  Berria - Mundua   2004-02-24

Hurrengo nazioarte erako txapelketa ekainaren 27an jokatuko da, Seguran (Gipuzkoa), Sega Egunaren ekitaldietan.  Berria - Kirola   2004-06-17

Nazio Batuen Erakundearen ardurapean dagoen Nazioarte Zigor Auzitegia hasi zen aztertzen Serbia eta Montenegrok NATOko partaide diren zortzi estaturen aurka egindako salaketa.  Berria - Mundua   2004-04-20

· Jose Mari PASTOR, Egunkariako nazioarte saileko arduraduna.  Herria   2003-02-13

-Zein koloretakoak dira El País egunkariko nazioarte saileko fitxak?  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 48. orr.

Tximistak bezala goiti, lau-bortz urtetan Nazio-Nazioarte-Ekonomia ataleko erredakzioburu bilakatua zen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 179. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

nazioarte erako (4); nazioarte komunitatearen (3); nazioarte mailako (15); nazioarte mailan (21)

behar du nazioarteak (3); nazioarteak jarritako (5); susmoa du nazioarteak (3)

europan eta nazioartean (3); nazioartean egin (4); nazioartean egindako (5); nazioartean ezaguna (3); nazioartean ezagutaraztea (6); nazioartean hedatzen (3); nazioartean izan (4); nazioartean izango (3); nazioartean lehiatzeko (8); nazioartean zabaltzeko (4)

nazioartearen administraziopean dago (3); nazioartearen arreta (3); nazioartearen babesa (7); nazioartearen diru laguntza (3); nazioartearen diru laguntzak (3); nazioartearen esku hartzea (3); nazioartearen kezka (5); nazioartearen laguntza (15); nazioartearen laguntza eskatu (5); nazioartearen laguntzarekin (3); nazioartearen laguntzaren (3); nazioartearen presentzia (3); nazioartearen presioa (3); nazioartearen sostengua (4)

eskatu dio nazioarteari (8); eskatu diote nazioarteari (3); eskatu zion nazioarteari (9); eskatu zioten nazioarteari (3); nazioarteari begira (7); nazioarteari eskatu (3)

nazioartera begira (4); nazioartera zabaldu (9); nazioartera zabaltzea (3)

nazioartetik etorriko (3); nazioartetik etorritako (5); nazioartetik jasotzen (4)


nazioarteko (6035 agerraldi, 92 liburu eta 3032 artikulutan) 1 izlag hainbat nazioren artean egiten dena, hainbat naziori edo nazioen arteko harremanei dagokiena. ik internazional; nazioarte 2.

Antolamendu-printzipioak nazioarteko mailan ezin bideratuzkoa dirudi, baina bidera daiteke eskualde mailan.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 195. orr.

Bistan da, horrenbestez, azkenean araudiak egingo direla hemen ere, batzuetan nazioartekoak, beste zenbaitetan nazio barnekoak.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 158. orr.

Munduan den gosearen arazo larriari konponbidea bilatzeko nazioarteko kezka gaur egun arte iritsi zaigu.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 17. orr.

Ez da literatura: nazioarteko orriek kalitatea ematen diote egunkari honi.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 48. orr.

Belaunaldien arteko eta nazioarteko anaitasuna gure zereginaren oinarri da.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 33. orr.

Oztopo moral eta politiko guztien gainetik, nazioarteko gizarteak diktaduraren aurkako ETAren legitimitatea onartu egin zuen gehienbat.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 116. orr.

Unescok, zirudienez, zirrara eragin zion, nazioarteko zer guztiek bezala nonbait.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 12. orr.

1920ko hamarkadan sortu nazioarteko erakundeen ahulezia laster agertu zen, zorigaitzez.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 73. orr.

Gero, kontzeptua zabaldu eta nazioarteko erakunde guztietan erabiltzen hasiko dira.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 20. orr.

Beste Mundu bat Posible da lelopean, Foroaren asmoa nazioarteko gogoeta eta esperientzia-trukerako espazio gisa finkatzea da.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 87. orr.

Orduko, Peronek agintzen zuen Argentinan, Nurembergen nazioarteko epaimahai bat ari zen naziak epaitzen, [...].  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 75. orr.

Nazioarteko terrorismoa eta Irakeko gerra beste berririk ez zen bazterretan.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 35. orr.

Oparoa atera zen martxoaren 8an, Emakumeen Nazioarteko Eguna zela-eta Berria-k gehigarri gisa kaleratu zuen eranskina.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 62. orr.

Nazioarteko zientzia aldizkarietan lan ugari argitaratu ditu.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 4. orr.

Karlos Santamariaren izena ez zitzaidan arrotz, sorterritik urrun ikasten nenbilen 1945-1955 urte haietan, "Donostiako Solasaldi Nazioartekoez" eta haien zuzendariaz anitz aipu baitzen bazterretan.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 7. orr.

Trukerako edo indulturako eskaera Gurutze Gorriko Nazioarteko Komiteari zuzentzen zaio, eta honek Genevara bidaltzen du.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 25. orr.

Nazioarteko Brigadak ez dira Errepublikaren aldeko indar bakarrak.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 51. orr.

Gaur bertan emango dira Miarritzeko Nazioarteko Jaialdiko Urrezko Eguzkiak.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 22. orr.

Zientzia Bateratuaren Nazioarteko Entziklopedia.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 156. orr.

2 (ekonomian)

Nazioarteko edo erregio-arteko merkataritzaren eragina neurtzeko, herrialde baten benetako kontsumoa kalkulatzen da.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 66. orr.

Bestalde, iragarri zuen nazioarteko ekonomia «egonkorragoa» izango dela.  Berria - Ekonomia   2004-02-04

Azken finean, inbertsioa ez zen nazioartekoa, inperiala baizik; inperialista, Leninek ospetsu bihurtu zuen esapidearen arabera.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 76. orr.

Garapen iraunkorraren helburuak eta garapen global baten izaera integratzaileak areagotu egiten dituzte instituzio nazionalentzako zein nazioartekoentzako arazoak.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 89. orr.

Ekarpenak eskuratzeko aukera inbertsiogile mota guztiei zabaltzeko asmoa agertu du Eroskik, bai txikizkakoei, bai erakundeetakoei, bai bertako inbertsiogileei, bai nazioartekoei.  Berria - Ekonomia   2004-06-23

Truke-tasak, eskuarki, egunero finkatzen dira nazioarteko dibisa merkatuetan.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 37. orr.

Nazioarteko merkatu mugak desagertu dira; bankuek nazioarteko 1,5 trilioi eragiketa egiten dute egunero.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 151. orr.

Nazioarteko merkatuetan petrolioaren prezioaren goranzko bilakaerak Euroguneko ekonomiaren gain izan ditzakeen ondorioak neurtzen segitzen du EBZ Europako Banku Zentralak.  Berria - Ekonomia   2004-09-10

Nazioarteko kontabilitate neurri berriak betetzeko, Gamesa Aeronautikan 60 milioi euro inguruko ezohiko probisio bat egin behar dutela ere azaldu zuten.  Berria - Ekonomia   2006-01-11

Komanditako sozietatea, nazioarteko kapitalez osatua askotan, nagusitu zen azkenean urrutiko merkataritzan.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 25. orr.

Nazioarteko finantzak kontrolatzen dituzten gizonek ez ditek onartuko.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 328. orr.

EAEko 18 enpresa Kubako La Habanako Nazioarteko Azokan.  Berria - Ekonomia   2004-10-29

Nazioarteko Diru Sistema baten helburua truke-tasetan egonkortasun jakin bat lortzea da.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 38. orr.

Nazioarteko Lan Erakundeak 15 urtez azpikoentzat debekaturik du lan egitea.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 118. orr.

2 Nazioarteko Diru Funtsa

Beste lekuetan, Afrikan, Latino Amerikan, nazioarteko finantza-erakundeek, hau da, Nazioarteko Diru Funtsak (NDF) eta Munduko Bankuak, sistematikoki sustatu dute kapitalismoaren sarrera.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 13. orr.

Konferentzia horretan sortu zen Nazioarteko Diru Funtsa, eta hari eman zitzaion sistemaren arauak gainbegiratzeko ardura.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 39. orr.

Nazioarteko Diru Funtsak esaten baldin badu ekonomiaren hazkundea ez dela uste zen bezain handia izango, edo uste baino hobea izango dela, munduko burtsa guztiak gori-gori jarriko dira.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 147. orr.

Ekonomia Estatuak kontrolatzearen aldekoa da, baita Munduko Bankuaren eta Nazioarteko Diru Funtsaren politika neoliberalen aurkakoa ere.  Berria - Harian   2005-06-26

Nazioarteko Diru Funtsaren ordezkariek eta zorraren hartzekodunen batzarrak ezin zuten onartu, egoera hartan, erresumaren jarduera ekonomikoaren inolako etendurarik.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 21. orr.

Nazioarteko Diru Funtsak %4,6ko hazkundea aurreikusten du aurten munduan.  Berria - Ekonomia   2004-04-22

Txostena atera du Nazioarteko Diru Funtsak hegazti gripeak ekar ditzakeen galera ekonomikoen gainean.  Berria - Gaiak   2006-03-14

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 8 aldiz agertzen direnak)

antzerkiaren nazioarteko (17); dantzaren nazioarteko (10); desarmerako nazioarteko batzorde (13); emakumeen nazioarteko (14); energia atomikoaren nazioarteko (49); energia atomikorako nazioarteko (40); energiaren nazioarteko (8); eskubideen aldeko nazioarteko (33); eskubideen nazioarteko (27); euskararen nazioarteko (13); euskararen nazioarteko eguna (8); giza eskubideen nazioarteko (24); gurutze gorriaren nazioarteko (28); gurutze gorriko nazioarteko (9); haur liburuaren nazioarteko (9); idazleen nazioarteko (11); jugoslavia ohirako nazioarteko (44); kapitalen nazioarteko (8); kultura garaikidearen nazioarteko (21); lanaren nazioarteko (41); lanaren nazioarteko erakundeak (10); langileen nazioarteko (8); liburuaren nazioarteko (23); liburuaren nazioarteko eguna (14); museoen nazioarteko (8)

nazioarteko aditu (14); nazioarteko adituak (8); nazioarteko adituek (16); nazioarteko adituen (8); nazioarteko agentziak (32); nazioarteko agentziako (26); nazioarteko agentziaren (21); nazioarteko agindua (10); nazioarteko agintariek (14); nazioarteko antzerki (15); nazioarteko arte (12); nazioarteko atxilotze (20); nazioarteko atxilotze agindua (13); nazioarteko automobilismo (13); nazioarteko automobilismo federazioak (8); nazioarteko auzitegi (8); nazioarteko auzitegiak (12); nazioarteko auzitegian (11); nazioarteko auzitegiaren (10); nazioarteko azoka (8)

nazioarteko bake (10); nazioarteko banaketa (9); nazioarteko batzorde (22); nazioarteko batzordea (9); nazioarteko batzordeak (32); nazioarteko batzordearen (13); nazioarteko batzordeko (11); nazioarteko begirale (11); nazioarteko begiraleak (11); nazioarteko begiraleek (13); nazioarteko best seller (8); nazioarteko bilkuran (8); nazioarteko biltzarra (12); nazioarteko biltzarrean (8); nazioarteko bitartekaritza (9)

nazioarteko dimentsioa (8); nazioarteko diru (100); nazioarteko diru funtsa (11); nazioarteko diru funtsak (31); nazioarteko diru funtsaren (12); nazioarteko diru funtseko (12

nazioarteko egoera (10); nazioarteko eguna (124); nazioarteko eguna ospatzeko (8); nazioarteko egunarekin (9); nazioarteko egunaren (35); nazioarteko egunaren harira (10); nazioarteko egunean (32); nazioarteko ekonomia (21); nazioarteko ekonomiaren (15); nazioarteko elkartasun (15); nazioarteko elkartasuna (11); nazioarteko elkartasunezko (10); nazioarteko elkarteak (10); nazioarteko energia agentziak (11); nazioarteko erako (8); nazioarteko erakunde (39); nazioarteko erakundea (13); nazioarteko erakundeak (108); nazioarteko erakundean (18); nazioarteko erakundearen (46); nazioarteko erakundearen arabera (14); nazioarteko erakundeari (9); nazioarteko erakundeei (9); nazioarteko erakundeek (49); nazioarteko erakundeen (14); nazioarteko erakundeko (51); nazioarteko espazio (55); nazioarteko espazio estazioan (12); nazioarteko espazio estazioko (9); nazioarteko espazio estaziora (8); nazioarteko euskal (10)

nazioarteko federazioak (33); nazioarteko federazioan (13); nazioarteko federazioaren (10); nazioarteko federazioetan (11); nazioarteko federazioko (12); nazioarteko finantza (47); nazioarteko futbol (15); nazioarteko futbol federazioak (9)

nazioarteko gatazka (9); nazioarteko gatazketan (11); nazioarteko gazte (8); nazioarteko giza (24); nazioarteko giza eskubideen (16); nazioarteko gurutze (16); nazioarteko gurutze gorriak (9)

nazioarteko harreman (12); nazioarteko harremanak (17); nazioarteko harremanen (9); nazioarteko harremanetan (9); nazioarteko harremanetarako (16); nazioarteko ikerketa (14); nazioarteko indar (17); nazioarteko indarrak (9); nazioarteko indarraren (9); nazioarteko indarren (11); nazioarteko iritzi (8); nazioarteko irristatze (9); nazioarteko itsas (9); nazioarteko itunak (10); nazioarteko izaera (8)

nazioarteko jaialdia (12); nazioarteko jaialdiak (8); nazioarteko jaialdian (13); nazioarteko justizia (61); nazioarteko justizia auzitegiak (28); nazioarteko justizia auzitegiaren (8)

nazioarteko kale (8); nazioarteko kanpaina (9); nazioarteko kirol (8); nazioarteko komunitatea (18); nazioarteko komunitateak (62); nazioarteko komunitatearen (50); nazioarteko komunitateari (32); nazioarteko konferentzia (36); nazioarteko konferentzia bat (8); nazioarteko konferentzian (11); nazioarteko konferentziaren (10); nazioarteko kongresua (9); nazioarteko kriteriuma (21); nazioarteko kriteriumean (12); nazioarteko krosa (17)

nazioarteko laguntza (48); nazioarteko laguntza eskatu (9); nazioarteko lankidetza (20); nazioarteko legeak (12); nazioarteko legedia (47); nazioarteko legediaren (20); nazioarteko legeria (8); nazioarteko lehiaketa (11); nazioarteko lehiaketetan (11); nazioarteko liburu (9)

nazioarteko mailan (14); nazioarteko maisu (10); nazioarteko merkataritza (32); nazioarteko merkataritzan (10); nazioarteko merkataritzaren (24); nazioarteko merkatuan (15); nazioarteko merkatuetan (15); nazioarteko mintegia (8)

nazioarteko olinpiar batzordeak (14); nazioarteko olinpiar batzordearen (8); nazioarteko olinpiar batzordeko (14); nazioarteko ordena (13); nazioarteko ordezkaritza (10); nazioarteko osasun (8); nazioarteko pen klubak (10); nazioarteko pen klubaren (9); nazioarteko pilota (9); nazioarteko politika (13); nazioarteko politikan (13); nazioarteko politikaren (8)

nazioarteko sarea (8); nazioarteko sistema (8); nazioarteko soldaduak (13)

nazioarteko talde (14); nazioarteko terrorismoarekin (8); nazioarteko terrorismoaren (15); nazioarteko terrorismoari (10); nazioarteko trikiti (8); nazioarteko txirrindularitza (48); nazioarteko txirrindularitza elkargoa (12); nazioarteko txirrindularitza elkargoak (22)

nazioarteko urtea (8)

nazioarteko zientzialari (8); nazioarteko zigor (71); nazioarteko zigor auzitegiak (24); nazioarteko zigor auzitegian (9); nazioarteko zigor auzitegiaren (12); nazioarteko zinema (11); nazioarteko zinemaldia (9); nazioarteko zuzenbidea (19); nazioarteko zuzenbidearen (14); nazioarteko zuzeneko (86); nazioarteko zuzeneko inbertsioak (15); nazioarteko zuzeneko inbertsioen (55)

osasunaren nazioarteko (13); politikoen nazioarteko (15); preso politikoen nazioarteko (10); presondegietako nazioarteko (8); saioen nazioarteko (10); uraren nazioarteko (8)


nazioartekotasun iz nazioartekoa denaren nolakotasuna.

Bi kontzeptu: nazioartekotasuna, hau da, nazioek elkarren artean egiten dituzten tratuei dagokiena, eta globalizazioa, hau da, ekonomiak nazioen mugak hautsiz egiten dituen tratuei dagokiena.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 153. orr.

Nazioartekotasun horren adibide da hegazkinaren fabrikazio lana: hegoak Erresuma Batuan egiten dituzte, hegazkin gorputzaren zati batzuk Hamburgon (Alemania), kabina Tolosan (Okzitania) eta atzealdea Espainian.  Berria - Ekonomia   2004-01-18

Badirudi, merkatu mugak hautsi ondoren, nazioartekotasunean ondasun gehiago hartzen dutela nazio txikiek nazio handiek baino.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 187. orr.

Dokumentuan aurkitu behar dugu guk bilatzen dugun espiritua garaikidetasunean eta nazioartekotasunean.  Berria - Harian   2006-01-18

Gizarte hiritarra, kulturaren esparrua eta euskararen nazioartekotasuna etengabe eta ozen aldarrikatu zituen.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 128. orr.

Amorruz kentzen genituen kofradiako zutabean ageri ziren txatal haiek, euskal patroiak esku hartu behar zuela justizia sozialean, nazioartekotasunak euskal izatearen hondamena zekarrela, guretasuna erdaldundu nahi zutela jainkogabeek.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 51. orr.

Eta horretara eramaten gaituzte nazioartekotasunaren izenean, Ceutan hasi eta Panticosan bukatzen den nazioartekotasun nazional horren izenean, gaztelaniarekin hasi eta espainolarekin akitzen den hizkuntza-nazioartekotasun horren alde egiten dutenek.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 118. orr.


nazioartekotu, nazkioarteko(tu), nazioartekotzen 1 da/du ad nazioarteko bihurtu.

Herrialde industrializatuetako jardueraren mugimenduarekin lotuta dauden inflexio ziklikoak gorabehera, nazioartekoturiko ekoizpenak munduko BPGean duen pisua (%9 1998an, eta %5 1985ean) handituz joango da.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 73. orr.

Merkataritza oso nazioartekotua dago gaur, eta orobat dago nazioarteko finantzen zenbait mekanismorekin lotua.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 140. orr.

Baina kausa palestinarra nazioartekotu zuen Arafatek eta, okerrak oker, palestinarren burujabetza negoziazio mahai batean aitortzea posible egin zuen.  Berria - Mundua   2006-01-08

Euskal PEN Klubeko lehendakaria zaren aldetik, zein neurritan balio dezakeela uste duzu euskal PEN Klubaren ekimenak euskal idazleak nazioartekotzeko?  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 221. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Euskal literaturako idazlerik nazioartekotuena zara.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 106. orr.


nazioartekotza iz internazionala (laugarren adieran). ik nazioartekotasun.

Arabiarra, aspaldidanik ari zaizkigu erakusten, nazioartekotza terroristako kidea da, Bosnian, Txetxenian, Afganistanen, nonahi dela sarraskirik handiena egiteko gertu dagoen piztia fanatikoa.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 71. orr.


nazioartekotze 1 iz nazioarteko bihurtzea. ik nazioarteratze.

Borrokagune bat baino gehiago dugu: esku-hartze instituzionala eta nazioartekotzea.  Berria - Mundua   2004-04-13

PPren Gobernuak Euskal Herriak bizi duen gatazka Espainia eta Frantziaren mugetatik kanpora atera eta nazioartekotzearen aldeko apustu gogorra egin du.  Berria - Euskal Herria   2004-03-15

Gatazkaren nazioartekotzea: Baikorra izateko arrazoietako bat nazioartetik jaso duen babesa dela dio.  Berria - Euskal Herria   2006-04-18

Euskal PEN Klubeko lehendakaria zaren aldetik, zein neurritan balio dezakeela uste duzu euskal PEN Klubaren ekimenak euskal idazleak nazioartekotzeko?  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 221. orr.

2 (ekonomian)

Ekonomiaren globalizazioa, nazioartekotzea edo mundializazioa, 90eko urteetan arreta handia bereganatu duen gaia izan da.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 202. orr.

Ezagutzaren Clusterrak euskal enpresen nazioartekotzeari buruzko txostena aurkeztu zuen atzo Bilbon.  Berria - Ekonomia   2004-11-13

Ekoizpenaren nazioartekotzeak azaltzen du, partez, nazioarteko trukeen dinamismoa.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 73. orr.

Proposatutako neurriak lau eremutan banatu ditu txostenak, nazioartekotzean, berrikuntzan, enpleguan eta erakunde publikoen estrategiatan.  Berria - Ekonomia   2006-01-25

Ikasleak Mondragon Korporazio Kooperatiboa (MCC) atzerrian sortzen ari den lantegietara bidaliko ditugu, nazioartekotzearen testuinguru berrian hezteko.  Berria - Euskal Herria   2004-10-26

Nazioartekotzearen alde egindako apustuan garrantzirik handiena automobilgintzako osagaien esportazioak duela dio Adegik.  Berria - Ekonomia   2006-02-24

1980ko hamarraldiko bigarren erdiko nazioarteko zuzeneko inbertsioen gorakada, aurrenik, europar eta japoniar enpresen ekoizpen-jardueren nazioartekotze lasterraren ondorio da.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 73. orr.

Enpresen arteko itun estrategikoak, normalean ikerketa-garapenaren ahalegina bateratzeko egiten direnak, alor honetako halako nazioartekotze baten adibide dira, baina nazioartekotze hori herrialde industrializatuetara mugatzen da beti.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 142. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Lan tresnak egokitzea, orain arteko garapen, berrikuntza eta nazioartekotze mailari ondo eutsi ahal izateko.  Berria - Ekonomia   2004-10-05

Globalizazioaren fenomenoa, nazioartekotze-prozesu horretan, aldaketa da jarraipena baino areago.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 14. orr.

Soldata desberdintasunen areagotzea; teknokrazia; edota nazioartekotze politika sozialik eza, besteak beste.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 188. orr.


nazioarteratu, nazioartera(tu), nazioarteratzen da/du ad nazioartera atera. ik nazioartekotu.

lmitza elkarteak segaren bidea jorratzen, eguneratzen eta nazioarteratzen jarraitzen du.  Berria - Kirola   2004-04-13


nazioarteratze 1 iz nazioartera ateratzea. ik nazioartekotze.

Normalean idaztetik itzulpenera ez da denbora asko pasatzen (ia bat-batekoa izaten da nazioarteratzea), munduko argitaletxe ahaldunenek beti baitaukate norbait (scouter bat) hiriburu literario handienetan bertan argitaratzen den produkzioa galbahetik pasatu eta nazioarteko best-seller-aren kutsua izan dezakeen oro segituan bere merkatura inportatzeko.  Berria - Kultura   2004-04-21

Kapitalismo nazionalean, erregulazioa keynesianoa ekonomiaren nazioarteratzearekin bateragarria izan zen, antzeko sistema sozioekonomikoa zuten herrialdeen artean gertatzen zenean nazioarteko elkar-trukea.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 59. orr.

Azken urteetako mendebaldeko herrialdeen hazkuntza ekonomikoaren motorra izan dira teknologia berrikuntzak, eta baita, zalantzarik gabe, ekonomiaren nazioarteratze eta globalizazioaren eragile garrantzitsuak ere.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 157. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Egungo munduaren berrantolaketan, sistema ekonomiko kapitalistaren hedapen eta nazioarteratze-prozesuan kokatzen da globalizazioa.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 204. orr.

Nazioarteratze bidean diren kooperatibek politika sozialari buruz aurrez aurre dituzten erronken berri ematen duen Anjel Mari Errasti EHUko lankidearen Doktoretza Tesia.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 338. orr.


naziogin izond nazioa egiten duena.

Haatik, nazioari forma eman, karakterea markatu, arraza nagusiak bakarrik egiten du, eta hori, arraza naziogina, bat bakarra izaten da.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 181. orr.


naziogintza iz nazioa egitea.

Euskal Herriaren askapen prozesuan borrokari atxiki bezala, nazio eraikuntzari, hau da, naziogintzaren auzolanari ere, atxiki nahi zaio. Herri eta nazioa bagara, ordea, eta horregatik biltzen gara hemen, fisikoki batzuk, bihotz eta gogoz besteok, mundu zabaleko nazio parlamentu guztiek egiten dutena egiteko: herrigintza, naziogintza.  Berria - Harian   2005-10-09

Udalbiltzak berak «herri moduan erantzuteko» deia luzatu zien naziogintzaren aldeko eragile guztiei; «erantzun bateratua» eskatu zien.  Berria - Euskal Herria   2004-09-01

Espainiako historia nazio espainolaren eraikuntza sublime bezala irakurtzen da, eta naziogintzaren heroi handiz betea aurkitzen da.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 74. orr.


nazioka adlag nazioen arabera.

Egunen batean, gehiago lortzen ditudanean, nazioka jarriko ditut.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 234. orr.

Hego Euskal Herriko tiralariek nazioka ere tiratuko dute, baina Euskal Herriko Txapelketan garaile izan ziren taldeekin, gizonezkoetan.  Berria - Kirola   2004-02-18

Euskal Herriko tiralariek nazioka ere tiratuko dute, baina Euskal Herriko Txapelketan garaile izan ziren taldeekin, gizonezkoetan.  Berria - Kirola   2004-02-18


naziokide iz nazio berekoa.

Zeelanda Berriko Canterburyk bost aldiz irabazi du txapelketa; Auckland naziokideak hirutan (lehena 1996an) eta Australiako ACTk bitan.  Berria - Kirola   2006-02-11

Vladimir Balan naziokideak ere Miarritzen dihardu.  Berria - Kirola   2004-06-09

Ea gizakiak, karitate legez, estatu ezberdinetako bere naziokideak gehiago maitatu behar dituen, nazio ezberdineko bere estatukideak baino?  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 87. orr.


naziomania iz adkor nazioarekiko grina.

Neuri ere barregura ematen zidan euskaldun fededunen naziomania edo delako horrek, eta barre egiten nuen; ez zegoen gaizki.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 243. orr.


nazion ik nazio.

nazional 1 izond nazioarena, nazioari dagokiona. ik nazio 3.

Bertan heroi nazional bat aurkezten zaigu: Yossef Benami irakasle eta jeneral israeldarra.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 41. orr.

Bi guardia nazional ziren, Francisco atxilotuta eramateko aginduarekin, autoa lapurtua zelako.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 103. orr.

Ikaskide hura, polizia nazional baten alaba, hil zutenean.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 31. orr.

Milizia nazionalean sartu nahi duten gizonak bilatzen ditut.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 76. orr.

Biblia nazional antzeko zerbait bilakatu da historia (ideologia nazionalaren jariatzaile nagusi).  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 61. orr.

Batasun nazional baterantz goaz, gerra baino lehen inori bururatu ezin zitzaiona.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 393. orr.

Zer aterako dugu honetatik, zer askatasun, zer eraikuntza nazional, zer ostia...  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 167. orr.

Durán-entzat [...], ordea, "herriaren arima" arima nazionala zentzu politiko nazionalistan da.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 33. orr.

Gorabehera politikoak baino barnago, identitate nazionala "birjaiotza" nazional baten berme gisa agertuko da.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 76. orr.

Eta horretara eramaten gaituzte nazioartekotasunaren izenean, Ceutan hasi eta Panticosan bukatzen den nazioartekotasun nazional horren izenean, gaztelaniarekin hasi eta espainolarekin akitzen den hizkuntza-nazioartekotasun horren alde egiten dutenek.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 118. orr.

Volksgeist espainolaren doktrina, krausista bereziki, angustia nazional baten espresio bezala ikusten da.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 65. orr.

Euskadi askatzearen aldeko mugimenduak bi arazo nagusi konpondu nahi zituela zioen komunikatuetan, alde batetik nazionala eta bestetik soziala.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 397. orr.

Festa nazional berria ez da gure herriko herrixka bakar batean ere ospatuko.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 59. orr.

Combat aldizkarian eta idazleen batzorde nazionalean parte hartuz.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 8. orr.

Enpresa multinazional deitzen direnak [...], kasurik gehien-gehienetan, atzerrian jarduten diren enpresa nazionalak izaten dira.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 81. orr.

Kapitalismo nazionalean, erregulazioa keynesianoa ekonomiaren nazioarteratzearekin bateragarria izan zen.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 59. orr.

Aurrean, nolanahi ere, Iraultzak ondu nahi zuena: estatu nazional edo bakarraren gogoa. bere galtzada puztu eta asfaltatuarekin, errepide nazionalen antza zuen.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 27. orr.

ik beherago 4. Eskola nazionalen aurrean seguritatekoak jende olatuari eutsi ezinik, kamiseta estu eta baseballeko biserez jantzita.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 43. orr.

HBko Mahai Nazionalaren espetxeraketa.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 261. orr.

Amaren betiko kaligrafia, gerraosteko eskola nazional espainolean trebaturiko letrekin.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 92. orr.

Monduteguy aitzinetik pasatu zitzaion, herri ordezkarien lagun, guarda nazional konpainia baten geriza sendoarekin.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 203. orr.

Espainiako Literatura Sari Nazionala irabaztea.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 50. orr.

Espainiako Auzitegi Nazionalak legez kanpokotzat eta baliogabetzat jo zuen Itoitz 1995. urtean.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 25. orr.

Erretiratu aurretik Liburutegi Nazionalean lan egiten nuen.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 242. orr.

Madrileko Biblioteka Nazionalera jo behar izan nuen [nobela] eskuratzeko.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 135. orr.

2 (izenondo elkartuetan bigarren osagai gisa)

Gauza politiko-administratibo edo folkloriko-nazional gisa.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 222. orr.

• 3 (izen gisa N larriarekin) errepide nazionala.

-Lasaaai... Nazionalera Altea parean irtengo ginela erabaki genuen, ez al zara gogoratzen?  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 59. orr.

4 izond/iz pl 1936-1939-ko gerran, Franco jeneralaren alderdikoa.

Gerra garaian bera sartu zuan Obaban tropa nazionalen buru.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 99. orr.

Nork ez zuen sinetsiko Espainia nazionalean Asturiasko dinamiteroek erre zutela Gernika?  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 103. orr.

Mundaka zela Zona Nazionalera irteteko hautaturiko lekua.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 217. orr.

Marriot, Madrildik alde egin bezain pronto, eremu nazionalera mugatu zen; Caponek, aldiz, sartu-irten egin zuen, baina Gernikakoaz idatzitakoek nazionalen etsai bihurtu zuten.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 36. orr.

Gero gerra etorri zen, eta aitona Terueleko frontean aritu bide zen, nazionalen armadako zapadore-unitate batean.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 63. orr.

Nazionalek aurrera egiten zuten geldiezin Gernikarantz.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 79. orr.

Nazionalekin soldadu, Extremadura eta Madrilgo frontean ibili zen.  Iñigo Aranbarri   «Sakabi, soinu txikiaren handitasuna», 2003 - 21. orr.

5 nazional-demokrata (orobat nazionaldemokrata) izond

Lehen ministroaren aurreneko zeregina, dena den, Alderdi Nazional demokrata berritzea izango da.  Berria - Mundua   2004-07-11

Alemaniako Alderdi Nazionaldemokrata (Nationaldemokratische Partei Deutschlands) 1964. urtean sortu zen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 244. orr.

6 nazional-demokratiko (orobat nazionaldemokratiko) izond

Inkesten arabera, agintean den Aliantza Nazional Demokratikoak behera egingo du eta gehiengo osotik urrun geratuko da.  Berria - Mundua   2004-05-09

Nabarmentzekoa da, era berean, NPD Alemaniako Alderdi Nazionaldemokratikoa eskuin muturreko taldeak igandeko bozetan ustekabean izaniko gorakada: bozen %4,2 lortuta, Legebiltzarrean sartzeko zorian izan da.  Berria - Mundua   2004-09-07

7 nazional-esentzialista (corpusean nazionalesentzialista soilik) izond

Don Quixote Espainiaren sinbolo nazionalesentzialista bat bihurtu da.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 148. orr.

8 nazional-katoliko (orobat nazionalkatoliko) izond

Sinkretismo nazional-katoliko horren adibide txiki-txiki bat: [...].  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 109. orr.

Argi dago bete betean asmatu zutela ideologia nazional-katolikoaren iluntasuna irudikatzean.  Berria - Kultura   2006-03-24

Espainia berri nazional-katolikoan behar bezalakoxe Estatu teoria.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 269. orr.

Nazio honen agintariek, intelektualek eta komunikabideek dena ahaztu zuten: indiarren genozidioa, judu eta musulmanen jazarpena, ijitoen esetsaldia, inkisizioa, eta horrela diktadura nazionalkatolikotik demokrazia posmoderno eta transabangoardistaraino doan urratsa eman zuen.  Berria - Kultura   2004-03-23

9 nazional-katolizismo (orobat nazionalkatolizismo g.er.) iz

Ez du horrek erran nahi kristau oro behartua dela Herria helburu hartzera, nazional-katolizismoa deritzon espainol edo frantses handi askoren gaitz berean eror baikintezke orduan.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 139. orr.

Oroit atzoko ala gaurko nazional-katolizismoek egin desmasiez.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 52. orr.

ismo-en sorrera (sindikalismoa, sozialismoa, komunismoa, anarkismoa, inperialismoa, liberalismoa eta sozialismo demokratikoak, nazionalismoa eta, geroago, nazionalsozialismoa, faxismoa edota nazionalkatolizismoa).  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 222. orr.

Oroit atzoko ala gaurko nazional-katolizismoek egin desmasiez.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 52. orr.

10 nazional-sozialismo ik nazionalsozialismo.
11 nazional-sozialista ik nazionalsozialista.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

akordio nazional (7); aldeko estrategia nazional (4); alderdi nazional (23); aliantza nazional (5); aliantza nazional demokratikoak (4); batasuneko mahai nazional (4); batzorde nazional (6); bi guardia nazional (6)

egunkari nazional (8); egunkari nazional bat (5); erakunde nazional (7); eskubide nazional (4); estrategia nazional (10); guardia nazional (19); guardia nazional irakiar (4); heroi nazional (4)

ikuspegi nazional (8); kontseilu nazional (5); mahai nazional (17); mahai nazional berria (8); mahai nazional berriaren (4); nazional irakiar (5); nazional sozialista (9)

nortasun nazional (4); plan nazional (4); polizia nazional (5); zentro dramatiko nazional (5)

aginte nazionala (11); akordio nazionala (7); alderdi nazionala (7); aliantza nazionala (4); artxibo nazionala (5); asanblea nazionala (6); auzitegi nazionala (122); batasun nazionala (23); batzar nazionala (18); batzar nazionala egin (7); batzorde nazionala (5); bloke nazionala (4); dibisio nazionala (4); dolu egun nazionala (4)

egun nazionala (15); ekimen nazionala (4); ekitaldi nazionala (4); eraikuntza nazionala (10); erakunde nazionala (13); ereserki nazionala (5); errealitate nazionala (4); eskola nazionala (15); espainiako auzitegi nazionala (29); espainiako sari nazionala (11); estrategia nazionala (4); euskal eskola nazionala (11); gazte erakunde nazionala (4); guardia nazionala (10); hezkunde nazionala (4); hezkuntza sistema nazionala (7); historia nazionala (5)

ikuspegi nazionala (8); irakeko kongresu nazionala (9); izaera nazionala (12); komunitate nazionala (5); konferentzia nazionala (8); kongresu nazionala (11); kongresu nazionala alderdiko (5); kontseilu nazionala (10); kontzientzia nazionala (7); liburutegi nazionala (8); literaturako sari nazionala (4); mahai nazionala (15); manifestazio nazionala (15); mobilizazio nazionala (4); mugimendu nazionala (5); museo nazionala (5)

nortasun nazionala (7); palestinako aginte nazionala (10); plan nazionala (4); polizia nazionala (10); sari nazionala (35); sari nazionala irabazi (8); sari nazionala jaso (7); segurtasun nazionala (8); sistema nazionala (14); subiranotasun nazionala (8)

aginte nazionalak (48); alderdi erlijioso nazionalak (6); alderdi nazionalak (12); asanblea nazionalak (12); auzitegi nazionalak (337); auzitegi nazionalak ezarritako (5); auzitegi nazionalak hartutako (5); auzitegi nazionalak zabaldutako (4); batasuneko mahai nazionalak (23); batzar nazionalak (22); batzorde nazionalak (40)

eeko batzorde nazionalak (4); erakunde nazionalak (4); eskoziako alderdi nazionalak (9); eskubide nazionalak (8); espainiako auzitegi nazionalak (166); espainiako polizia nazionalak (6); guardia nazionalak (26); gutxiengo nazionalak (4); hauteskunde batzorde nazionalak (14); hauteskunde kontseilu nazionalak (6); hezkunde nazionalak (9); hezkuntza nazionalak (8)

institutu nazionalak (10); interes nazionalak (7); irakeko guardia nazionalak (11); konferentzia nazionalak (8); kontseilu nazionalak (14); mahai nazionalak (38)

palestinako aginte nazionalak (48); polizia nazionalak (17)

zentro nazionalak (7); zuzendaritza nazionalak (5)

aginte nazionalarekin (6); palestinako aginte nazionalarekin (6)

aginte nazionalaren (21); akordio nazionalaren (4); alderdi nazionalaren (5); auzitegi nazionalaren (130); auzitegi nazionalaren aginduz (9); auzitegi nazionalaren atarian (5); auzitegi nazionalaren aurrean (4); auzitegi nazionalaren erabakia (5); auzitegi nazionalaren erabakiak (4); auzitegi nazionalaren esku (16); batasun nazionalaren (5); batzar nazionalaren (4); batzorde nazionalaren (7); bloke nazionalaren (4)

eraikuntza nazionalaren (18); eraikuntza nazionalaren alde (4); eraikuntza nazionalaren aldeko (4); eskola nazionalaren (14); eskoziako alderdi nazionalaren (4); espainiako auzitegi nazionalaren (35); euskal eskola nazionalaren (12); guardia nazionalaren (20)

irakeko akordio nazionalaren (4); irakeko guardia nazionalaren (7); konferentzia nazionalaren (6); kontseilu nazionalaren (8); liburutegi nazionalaren (9); mahai nazionalaren (18); mugimendu nazionalaren (8)

palestinako aginte nazionalaren (21); plan hidrologiko nazionalaren (4); polizia nazionalaren (11); segurtasun nazionalaren (5)

aginte nazionalari (15); auzitegi nazionalari (31); batzar nazionalari (5); batzorde nazionalari (4); espainiako auzitegi nazionalari (11); guardia nazionalari (4); palestinako aginte nazionalari (15); segurtasun nazionalari (5); zuzendaritza nazionalari (4)

aginte nazionalean (6); asanblea nazionalean (15); auditorio nazionalean (6); auzitegi nazionalean (249); auzitegi nazionalean aurkeztu (7); auzitegi nazionalean deklaratu (22); auzitegi nazionalean deklaratzen (4); batzar nazionalean (22); batzorde nazionalean (5)

egun nazionalean (4); espainiako auzitegi nazionalean (126); guardia nazionalean (6)

irakeko guardia nazionalean (4); konferentzia nazionalean (6); liburutegi nazionalean (7); madrilgo auzitegi nazionalean (7)

palestinako aginte nazionalean (6)

aebetako segurtasun nazionaleko (4); aginte nazionaleko (235); aginte nazionaleko gobernu (4); aginte nazionaleko gobernua (6); aginte nazionaleko presidente (68); aginte nazionaleko presidenteak (11); aginte nazionaleko presidentetzarako (5); alderdi erlijioso nazionaleko (4); alderdi nazionaleko (27); alderdi nazionaleko buru (5); aliantza nazionaleko (4); asanblea nazionaleko (11); askapen nazionaleko (13); askapen nazionaleko armada (9); auzitegi nazionaleko (607); auzitegi nazionaleko epaile (57); auzitegi nazionaleko epaileak (79); auzitegi nazionaleko epailearen (23); auzitegi nazionaleko fiskalak (12); auzitegi nazionaleko fiskalburu (14); auzitegi nazionaleko fiskalburua (5); auzitegi nazionaleko fiskaltzak (12); auzitegi nazionaleko iturriek (6); auzitegi nazionaleko presidente (7); auzitegi nazionaleko salak (7); auzitegi nazionaleko zaintza (4); batasun nazionaleko (40); batasun nazionaleko gobernu (12); batasun nazionaleko gobernua (14); batasuneko mahai nazionaleko (11); batzar nazionaleko (7); batzorde nazionaleko (8)

elkarte nazionaleko (6); entzutegi nazionaleko (5); erresistentzia nazionaleko (4); eskola nazionaleko (4); eskoziako alderdi nazionaleko (21); espainiako auzitegi nazionaleko (335); frantziako asanblea nazionaleko (4); fronte nazionaleko (6); guardia nazionaleko (44); guardia nazionaleko kideak (4); hauteskunde kontseilu nazionaleko (4); hezkunde nazionaleko (4); hezkuntza nazionaleko (5)

institutu nazionaleko (7); irakeko guardia nazionaleko (27); irakeko segurtasun nazionaleko (4); kongresu nazionaleko (5); kontseilu nazionaleko (26); kontseilu nazionaleko kide (4); liburutegi nazionaleko (5); mahai nazionaleko (25); mahai nazionaleko kide (11); mahai nazionaleko kideak (4)

palestinako aginte nazionaleko (235); segurtasun nazionaleko (33); segurtasun nazionaleko kontseilari (6)

unibertsitate nazionaleko (8); zentro nazionaleko (6); zuzendaritza nazionaleko (8)

auzitegi nazionalera (109); auzitegi nazionalera bidali (4); auzitegi nazionalera deklaratzera (15); auzitegi nazionalera eraman (11); auzitegi nazionalera joan (7); espainiako auzitegi nazionalera (42); zona nazionalera (4)

adiskidetze nazionalerako (6); aebetako segurtasun nazionalerako (4); askapen nazionalerako (14); irango segurtasun nazionalerako (4); segurtasun nazionalerako (56); segurtasun nazionalerako aholkulari (13)

auzitegi nazionaletik (17); espainiako auzitegi nazionaletik (8)


nazionaldemokrata ik nazional 5.

nazionaldemokratiko ik nazional 6.

nazionalesentzialista ik nazional 7.

nazionalisma ik nazionalismo.

nazionalismo (orobat nazionalisma g.er.) 1 iz nazio batek beregaintasuna lortzeko duen eskubidea aldarrikatzen duen dotrina edo higikunde politikoa; nazio nortasunaren gorakuntza, norbere nazioarekiko atxikimendu gartsua edo grinatsua; atxikimendu horretan oinarritzen den dotrina, nazioa gainerako gauzen gainetik jartzen duena. ik abertzaletasun.

Erljioaren aitzakiaz, fundamentalismora lerratzen diren nazionalismoak.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 95. orr.

Nazionalismoa erlijio bat da, beste erlijio baten ordezko nahiz beste erlijio baten lagunkide izan daitekeen erlijio bizi-betegarri bat.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 117. orr.

Apaiz gaiztoa eta españar gaiztoagoa, euskal nazionalismoaren heriozko doktrinen zabaltzaile setatsua, eta egiazko aberriaren kontrako ideien eta Euzcadi izeneko amesgaizto horren ereile ezaguna.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 134. orr.

Geroztik, muga guztiak gaindituz, sozialismoaren itzalean lo zeuden nazionalismo guztiak jazarri zaizkie Mendebaldeko estatuburuei. Aranzadi-ren testua, kritikoa arrazaren kontzeptuaz baliatzen diren nazionalismo guztiekin, baita euskaldunarekin ere, bestetik euskal herri-nortasunaren aldekoa da.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 77. orr.

"Nazionalismoa bidaiatuz sendatzen da" ospetsuaren kontrapuntua botatzen baitzien: "asko bidaiatuagatik ere, ergela beti ergel".  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 14. orr.

Saizarbitoriarentzat, nazionalismoa ezinbestekoa izan da euskarak iraun dezan; aldi berean, euskarak izateko arrazoia eman dio nazionalismoari.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 118. orr.

2 (izenondoekin eta izenlagunekin)

Gogoan hartu behar da, Menéndez Pelayo eta Pidal-en, krausismoaren, 98ko belaunaldiaren herentzia komuna nazionalismo espainol axanpatsu bat izan dela.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 267. orr.

Afrikanerren holandar nazionalismo estu eta bortitzaren erupzioak.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 263. orr.

Irlandar nazionalismoaren eredua ere eraginkorra zen: 1916ko Dublingo Matxinada Pazkokoa eredu bihurtu zen aberrianoentzat.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 136. orr.

Diru murrizketak; zurruntasun administratiboak eta gehiegizko esku-hartzea; politizatutako sindikalismoa; gehiegizko tokiko erregulazioak; eta azkenik gatazkak sor ditzaketen muturreko nazionalismoak.  Berria - Ekonomia   2004-06-01

Han zegoen alde batetik euskal nazionalismoaren "Beste" nagusia, espainiar Estatua.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 25. orr.

Mentalismo hori eta nazionalismo etniko hau lotuz, Volksgeist hitza sortu zen, hots, herri bakoitza bereizten duen espiritu egonkor eta ezberdina.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 301. orr.

Lauaxetaren mundu erlijiosoa ere, orduko nazionalismo sabindarraren harikoa, erabat arrunta egingo zitzaion Etxebarrietari.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 26. orr.

Horrek bihurtu du Oteiza, Atxagaren ustez, nazionalismo esentzialistaren eragile edo zabaltzaile nagusi.  Berria - Harian   2005-08-25

Eta biak nazionalismo erromantikoari jazarri zitzaizkion, ekonomiaren izenean, bakoitza bere aldetik.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 70. orr.

Nazionalismo klasikoak subjektuaren mendekotasuna exijitzen du.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 33. orr.

Geroago indarturiko nazioek, Alemaniak esate baterako, emango zizkioten nazionalismo ekonomikoari aldeko argudiorik zorrotzenak.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 31. orr.

Hitz batez, ETAk zera esaten dio nazionalismo historikoari: [...].  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 34. orr.

Estatu-Nazio horren apostoluek irri egiten dute nazionalismo periferikoen etnizismoaz.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 11. orr.

Jendea Architecture à la française bat bilatzen saiatzera bultzatu nahi zuen nazionalismo arkitektoniko anti-italiar baten testuinguruan azaldu zen [...] De Architectura jatorrizkoaren itzulpena.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 100. orr.

Frantziako Lehen Inperioaren historiak erakusten dio, ikusi nahi duenari, zein errazki iragan daitekeen nazionalismo harroenetik inperialismo higuingarrienera.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 69. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik nazionalista.

Nazionalismo giroan, oso jomuga erraza zela pentsatzen nuen.  Berria - Mundua   2004-06-13

Italian adibidez, "Populuaren Alderdia" gudukatu zen "Faxismoa" deitu nazionalismo mota berezi baten aurka.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 57. orr.

Nazionalismo kontuan, Espainia bera baino ere gogorrago izan da beti Frantzia, berdintzaileago.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 132. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Ikusi dugu, K.o. 1918an bukatu ziren ehun urteetan, hizkuntz nazionalismoak danubiar habsburgotarren monarkia desegin zuela.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 255. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

nazionalismo baztertzailearen (3); nazionalismo berri (3); nazionalismo demokratiko (3); nazionalismo demokratikoaren (4); nazionalismo ekonomikoa (3); nazionalismo erradikalak (3); nazionalismo katalana (3); nazionalismo mota (5)

euskal nazionalismoa (14)

euskal nazionalismoak (10)

espainiar nazionalismoaren (4); euskal nazionalismoaren (33); nazionalismoaren alternatiba (10); nazionalismoaren alternatiba bakarra (3)

euskal nazionalismoari (4)

euskal nazionalismoaz (3)

nazionalismotik haratago (3)


nazionalismokeria iz nazionalismo gaitzesgarria.

Jokoa joko eta ez bertzerik, ez eta ere sar kirol guzietan behar ez duen nazionalismorik, nazionalismokeriak baitira.  Herria   2001-10-11


nazionalista 1 izond nazionalismoarena, nazionalismoari dagokiona, nazionalismoan oinarritzen dena; nazionalismoaren aldekoa. ik nazionalismo 2.

Italia bizitzen ari den giro nazionalista sutsua ez duk egokiena atzerritar batekin kupitzeko, ezta atzerritar hori alemana izanda ere.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 246. orr.

Oinarri nazionalisten gainean.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 183. orr.

2 bere herriak edo nazioak beregaintasuna lortzeko edo estatu bat osatzeko eskubidea duelako iritzia duena. ik abertzale.

Joseren hizkuntz politika hutsegite negargarria izan zen, eta mugimendu nazionalisten lehen astinaldiak eragin zituen, ehun urte baino geroago Habsburgotarren Inperioa zatituko zutenak.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 61. orr.

Gurea ez da iraultza ezkertiar bat; gurea iraultza nazionalista bat da!  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 40. orr.

Horregatik dute halako antza jokaera nazionalista batzuek erlijio fenomenoekin.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 153. orr.

Bidea errebolta nazionalista zen kolonialismoaren aurka.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 364. orr.

Gerra Zibileko nazionalismoaren derrotaren ondoren, lehen aldiz iritsia zen euskal gizarte nazionalista erailketa beharkizun politikotzat justifikatzera.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 23. orr.

Euskal Herriko historia orokor eta nazionala, eta ez nazionalista, egin beharra.  Berria - Kultura   2004-05-05

Modu apal batez konplituko zuen bere kontzientzia nazionalistarekin, ziur aski ez zen abertzale sutsua inoiz izan.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 112. orr.

Ortega-rena Volksgeist nazional eta espainola da, ona; ez Volksgeist nazionalista -itxia, agresiboa, etc.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 159. orr.

Jarrerarik zentzuzkoena nork bere birus nazionalista onartzea da, organismoan bere antigorputzak gara ditzan, osotasuna ondorioz osasuntsuagoa -lasaiagoa- bilakatuko baita.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 120. orr.

Aitona Miguel berehala atxilotu zuten beste politiko nazionalista eta errepublikar batzuekin batera.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 112. orr.

1914ko Gerlako suak itzaltzean, indartu eta batu ziren bi mugimenduak -Errepublikaren aurkako fededun euskaldunena eta abertzale nazionalistena- euskaltzaleen batasunak sortuz.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 84. orr.

3 (izenondo elkartuetan bigarren osagai gisa)

Ikuspegi nazional nazionalista erabiltzen denean -Volksgeista orduan agertzen da batik bat lehen planoan autoreotan- historiak bilakabide teleologiko miragarri gorakaria dirudi.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 74. orr.

Edozein politika burges-nazionalistatatik urrutiratuta, langile-klasearen interesen defentsan jarri nahi ditu indar guztiak, haren abangoardia bihurtzeko.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 126. orr.

4 (izan aditzarekin)

Itxia eta atzerakoia da, primitiboa, probintzianoa, agrafoa, karlista edo nazionalista, arrazista, terrorista askotan.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 304. orr.

-Ez duzue zertan nazionalista izan, zuek, hizkuntza horren barruan aberria duzuenok.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 49. orr.

Ohiko datu pertsonalak jaso ondoren, zera dio: 1968ko abuztuaren 10era arte jarrera zintzoa erakutsi izan duzula, nahiz eta ideologiaz nazionalista izan. euskara zabaldu eta sendotuko bada, heldu da ordua nazionalismoaren eta euskararen arteko lotura hausteko, nazionalista ez direnek ere berengana dezaten.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 174. orr.

-Nik aldaketa hau nazionalista dela esango nuke, gure nortasuna galdu genuen egoera batetik baikatoz.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 136. orr.

Ikasiko ahal dugu noizbait, liberal edo sozialista baino gehiago nazionalista den frantses eta espainol politikari asko badabilela bazterretan!  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 41. orr.

· Nazionalista erradikal itsu bat zara!  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 7. orr.

5 (izen gisa)

Herder anarkistek eta sozialistek ez dute gutxiago irakurri eta maitatu izan nazionalistek baino; austro-marxistek eduki dute maisutzat eta nazio zapalduetako nazionalistek inspiratzailetzat.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 182. orr.

Nazionalisten zerrendan aurkezten da.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 178. orr.

Aberriaren pizkundeak ere gutako asko ez gaitu askorik gogoberotzen, nazionalisten eskuetatik badator.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 136. orr.

Ez dago bi Espainiarik; denok bat gara, denok demokratak eta liberalak (salbu nazionalista periferikoak, noski).  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 16. orr.

Nazionalistek berez hizkuntzari berari ez diote aparteko maitasun edo atxikimendurik, hizkuntzak eragiten duen kontzeptuari baizik.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 249. orr.

Gudua laburra bezain arrantza ona egin zuten gure mutilek: zortzi euskal nazionalista, Españari zioten gorrotoan nabarmendu direnak eta hamaika mendigoitzale ondo asko armatuak.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 134. orr.

6 ez-nazionalista izond

Familia ez nazionalista batetik nator, eta nire mutil koskorretako giroan ere ez zegoen Joxe Mari, Joxe Antonio edo Joxe Miel besterik.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 178. orr.

Ikusgarria da, guztion aberri txiki karnalok mespretxatu eta gero, nolako aberri espiritual paregabeak eraikitzen eta defendatzen dituzten "ez-nazionalista" "absolutista" "unibertsal" horiek -ideiak, doktrinak, periodo historikoak, debozioko testu sakratuak..., beren aberritxo zerutarrak, beren etxetxo ondoan.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 134. orr.

Zail da kontra egitea Rubert de Ventos-ek Kataluniako independentziaren alde egindako argudioei, eta ikuspegi ez-nazionalista batetik eginak dira hain zuzen.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 58. orr.

Alderdi nazionalistek eta ez nazionalistek sostengatutako gobernuak.  Berria - Euskal Herria   2004-07-02

7 (izen gisa)

Ea ez nazionalistek irabazten dugun eta nazionalismoa Ajuria Enetik kanporatzen dugun.  Berria - Euskal Herria   2004-02-28

Nazionalisten eta ez nazionalisten arteko akordioekin bizi izan ditu herri honek garairik onenak.  Berria - Euskal Herria   2004-01-24

Nazionalistekin eta ez nazionalistekin, independentistekin, soberanistekin, autonomistekin eta zentralistekin.  Berria - Euskal Herria   2004-01-20

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

abokatu nazionalista (3); alderdi nazionalista (31); bloke nazionalista (24); bloke nazionalista galiziarra (5); bloke nazionalista galiziarrak (8); bloke nazionalista galiziarreko (8); buruzagi nazionalista (6); egitasmo nazionalista (3); euskal nazionalista (7); koalizio nazionalista (4); komunitate nazionalista (5); militante nazionalista (8); mugimendu nazionalista (9); muturreko alderdi nazionalista (6)

nazionalista bretoien (3); nazionalista espainiarra (3); nazionalista galiziarra (5); nazionalista galiziarrak (8); nazionalista galiziarreko (10); nazionalista galiziarreko buru (3); nazionalista islamistak (4); nazionalista izan (5); nazionalista izatea (3); nazionalista moderatua (4); nazionalista moderatuen (3)

politiko nazionalista (4); proiektu nazionalista (4); talde nazionalista (7); talde nazionalista islamistak (3)

alderdi nazionalistak (27); asmo nazionalistak (3); buruzagi nazionalistak (5); cymru alderdi nazionalistak (7); euskal nazionalistak (6); ezkerreko nazionalistak (4); ideia nazionalistak (4); mugimendu nazionalistak (8); muturreko alderdi nazionalistak (4)

alderdi nazionalistako (14); alderdi nazionalistako buru (3); cymru alderdi nazionalistako (3)

mugimendu nazionalistan (4)

alderdi nazionalistaren (5); buruzagi nazionalistaren (3); cymru alderdi nazionalistaren (3); hamill nazionalistaren (3); ideologia nazionalistaren (4); mugimendu nazionalistaren (4)

alderdi nazionalistari (3)

alderdi nazionalistei (3)

alderdi nazionalistek (8); euskal nazionalistek (7); indar nazionalistek (3); nazionalistek salatu (3)

alderdi nazionalisten (8); euskal nazionalisten (4); nazionalisten artean (8); nazionalisten batasun (3); nazionalisten batasuna (7); nazionalisten eta autonomisten (3)


nazionalitate 1 iz nazio modukoa; nazioa.

Estatutuak nazio bat garela onartzen du, eta ez nazionalitate bat Espainiako Konstituzioak dioen bezala.  Berria - Mundua   2006-03-31

Gu alderdi federalista gara, Europak nazioen, nazionalitateen, erregioen federazio gisa osatua egon beharko du.  Berria - Harian   2006-03-26

Haren ustez, euskaldunok ez gara etnia bat, nazionalitate bat baizik.  Berria - Kultura   2004-06-26

Europan, berriz, Austriako, Turkiako, Errusiako inperioen aurka Italiak, Serbiak, Hungariak edo Poloniak aldarrikatu zuten lehenbizikotz Nazionalitateen Printzipio famatua.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 69. orr.

Eskubide horren bitartez, nazio edo nazionalitate bakoitzak bere kabuz erabaki zezakeen berdintasunean beste nazio edo nazionalitateekin estatu bakarrean bat egin edo askatasunez bereizi.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 247. orr.

Ekuadorko Nazionalitate Indigenen Konfederazioak horri aurre egin, eta Quito hiriburua hartzeko asmoa iragarri zuen.  Berria - Mundua   2006-03-23

2 nazio batekoa izateko nolakotasuna. ik naziotasun.

Gizonaren duintasunari, bere nazionalitate, bere arraza, bere erlijio, bere sexu, bere graduaren gainetik zor zaion errespetua.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 14. orr.

Bath taldean bost nazionalitateko jokalariek dihardute: Ingalaterra, Samoa, Gales, Tonga eta Frantziakoak.  Berria - Kirola   2006-04-18

Leonek galdua zuen nazionalitate italiarra, aberrigabe bihurtua zen.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 180. orr.

Egina zuen Frantziako nazionalitatea erdiesteko eskaera.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 196. orr.

1946an amerikar nazionalitatea lortu zuen.  Berria - Kultura   2004-08-26

Gaur egun oraindik ere britainiar nazionalitatea du Herr Piper-ek.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 217. orr.

Zazpi nazionalitate 32 presoentzat.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 58. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Eta nazionalitate-aldaketa horietatik erlijio- eta klase-aldaketak aztertzera igarotzen garenean, aurkitzen dugu hor ere familia dela, eta ez gizabanakoa, unitate ulergarria.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 326. orr.

· Garai hartan barruti gutxi zeuden Otomandar Inperioan, beren biztanleria gutxi gorabehera ere homogeneoa zutenak hizkuntz nazionalitatean, eta gutxi halaber estatu-kategoriaren hastapenak zituztenak.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 183. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ekuadorko nazionalitate indigenen (3)

belgikako nazionalitatea (3); frantziako nazionalitatea (3)

nazionalitateen printzipio (3); nazionalitateen printzipioa (7)


nazionalitatedun izlag nazionalitatea duena.

Aljerian jaioa, Frantziako nazionalitateduna eta heziketa judua jasotakoa izan zen Derrida.  Berria - Kultura   2004-10-10


nazionalizatu, nazionaliza, nazionalizatzen 1 du ad atzerritarren esku dauden enpresak bertakoen eskuetara igaroarazi; enpresa pribatuak nazio erakunden eskuetara igaroarazi.

Industria nazionalizatu zen, nekazaritza kolektibizatu.  Berria - Mundua   2004-04-29

Biharamunean, Erresuma Batuak eta Frantziak unilateralki inbaditu zuten Sinai, aitzakia faltsu batekin: Egiptok Suezeko kanala legez kanpo nazionalizatu nahi zuela.  Berria - Mundua   2004-12-05

Atzerriko enpresek kontrolatzen duten gasa nazionalizatzearen inguruko bost galdera egingo dizkiete boliviarrei erreferendumean.  Berria - Mundua   2004-07-16

Erregaiak nazionalizatzeko erabakiarekin kezkatuta agertu dira multinazionalak.  Berria - Mundua   2006-05-03

MASek, aldiz, hidrokarburoen produkzioa, merkaturatzea eta garraioa nazionalizatzea eta irabazien erdiak Estatuarentzat izatea eskatu du.  Berria - Mundua   2004-10-21

2 (era burutua izenondo gisa)

Industria nazionalizatuetako langileek sekula ez zuten pentsatu beren sindikatuak deuseztea edo beren kideen interesak bultzatzeko eskubideari uko egitea.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 384. orr.

3 nazionalitatea eman.

1761ean, Perrault-en frantses erara "nazionalizatutako" Vitruvio hark Espainian sor zezakeen interesa erakutsi zigun Joseph Castañeda-k.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 110. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

erregaiak nazionalizatzeko (7); erregaiak nazionalizatzeko erabakiarekin (3); petrolioa nazionalizatzeko (4)


nazionalizatze iz nazionalitatea ematea.

Errekorte liburu handi bat, azalean nazionalizatze agiria itsatsita zeukana, gero ezkontza agiria, Los Angeleseko Konterri osorako balio zuen negozio agiria, greziar armadan ibili zeneko argazki bat, Corarekin ezkondu zen eguneko beste bat [...].  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 213. orr.


nazionalizazio iz atzerritarren esku dauden enpresak bertakoen eskuetara igaroaraztea; enpresa pribatuak nazio erakunden eskuetara igaroaraztea.

Andres Soliz Erregai ministroak nazionalizazioa ez dela konfiskazioa nabarmendu zuen atzo.  Berria - Mundua   2006-05-03

Orain arteko nazionalizazioak ez dira eragingarriak izan pobre bizi diren herritarren egoera hobetzeko.  Berria - Mundua   2006-05-03

Evo Moralesek gerra egin nahi die Bolivian jarduten duten petrolio enpresa atzerritarrei, eta hidrokarburoen nazionalizazioa ebatzi du.  Berria - Ekonomia   2006-05-03

Beste gauza batzuk pintatzeko agindu zidan: Baas-en lorpenak, petrolioaren nazionalizazioa, palestinarrek sionismoaren eta inperialismoaren kontra zeramaten borroka.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 75. orr.


nazionalkatoliko ik nazional 8.

nazionalkatolizismo ik nazional 9.

nazionalki izond nazioaren ikuspegitk.

Durán bera erromantzeroan, literarioki baino gehiago, historiko-politikoki, hots, nazionalki interesatzen da, zehazkiago izpiritu nazionalaren historiagatik.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 30. orr.


nazionalsozialismo (9 agerraldi, 5 liburu eta 3 artikulutan; orobat nazional(-)sozialismo 4 agerraldi, 3 liburutan) iz A. Hitler-en doktrina politiko eta ekonomikoa. ik nazismo.

Nazionalsozialismoak erakutsia zidan higuina zor niela agure hura bezalakoei.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 182. orr.

1933. urtetik Hitler zegoen agintean Alemanian, eta nazionalsozialismoaren indarra gero eta handiagoa zen Europako erdialdean.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 28. orr.

Nietzscheren eragina XX. mendeko nazionalsozialismoaren garapenean.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 332. orr.

Hainbat herrialdetan ideologia mundutar berrietara -faxismora, komunismora, nazional sozialismora eta antzekoetara- konbertituak aski indartsuak izan ziren gobernuen kontrola hartzeko eta beren doktrina eta praktikak jazarpen errukigabearen metodoez ezartzeko.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 118. orr.

Nazionalsozialismoa boterera heltzeak lehenbizi oztopatu eta gero debekatu egin zuen bere liburuen zabalkundea.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 7. orr.

II. Mundu Gerlatik landa, Nazional-sozialismoak eta haren aldeko Estatu-Nazioek egin desmasiak ikusi-eta, [...].  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 79. orr.


nazionalsozialista (16 agerraldi, 4 liburu eta 2 artikulutan; orobat nazional(-)sozialista 13 agerraldi, 4 liburu eta 2 artikulutan) 1 izond nazionalsozialismoarena, nazionalsozialismoari dagokiona. ik nazi.

Luze gabe, Volkischer Beobachter Alemaniako Langileen Alderdi Nazionalsozialistaren kazetan argitaratu zuen albistea.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 106. orr.

Oihu egin genuen iraultza nazionalsozialistaren alde.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 49. orr.

Reich Berriko gerlari gaindiezinak eta ideal nazionalsozialistaren babesleak.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 261. orr.

Mugimendu nazionalsozialistako kide ez denak ez daki zer gerta dakiokeen bihar.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 317. orr.

Aski dugu Mustafa Kemal Ataturkek Turkiaren onbideratze larderiatsurako ezarri zuen erregimena aipatzea; Mussoliniren erregimen faxista Italian; eta Hitlerren erregimen nazional sozialista Alemanian.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 216. orr.

Gerra-makina nazional-sozialistaren suntsipen gogorrak. Errusia komunistan ugazaba pribatuen likidazioaren ondoren sindikatuen arauketa etorri zen bitartean, Alemania nazional sozialistan, berriz, sindikatuen likidazioaren ondoren ugazaba pribatuen arauketa etorri zen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 361. orr.

2 irud/hed

Nagalanden independentziaren aldeko borrokak izan dira 1956. urtetik hasita, baina azken zazpi urteetan talde independentziazale nagusi Nagalandeko Kontseilu Nazional Sozialista (NKNS) su-etenean izan da, New Delhiko gobernuarekin negoziatzen ari baitzen.  Berria - Mundua   2004-10-03

• 3 iz nazionalsozialismoaren alde dagoen pertsona.

Giroa argitu arte -nazioarteko presioek nazionalsozialistak kikildu arte, amona Erikaren hitzekin esateko.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 273. orr.

Hans, adibidez, harekin lanean ari ziren agente alemanen burua, benetako nazionalsozialista zen.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 49. orr.

Handik gutxira Hans nazionalsozialisten aldekoa dela konturatzen da.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 307. orr.

Ez nengoen neure onenean, banekien-eta kontrabandisten, espien eta desertoreen bidea zela, baita nazionalsozialistengandik ihes egin nahi zuen judu askorena ere.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 171. orr.

Antisemitismo hori ez zen izan nazional sozialista alemanak agintera eraman zituen indarretako ahulena.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 204. orr.


nazionaltasun 1 iz nazionala izateko nolakotasuna.

Egunkaria-ren oinarrietan aipatzen den nazionaltasunak zenbait baldintza betetzera behartzen gaitu.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 205. orr.

Eskerrak nazionaltasunak hainbeste ardura digun...  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 207. orr.

2 nazionalitatea.

Istorioa ez da Estatu bakar baten eremuan kokatzen edo/eta ez ditu nazionaltasun bakarreko pertsonaiak biltzen.  Berria - Kultura   2004-04-21

Hala, esku artean, Fischerrek AEBetako nazionaltasuna galtzearen posibilitatea daukate.  Berria - Kirola   2004-08-25

Estatubatuarra, gainera, japoniar batekin ezkonduko da, eta japoniar nazionaltasuna hartu ahal izango du.  Berria - Kirola   2004-09-09


nazione ik nazio.

naziotasun 1 iz nazio batekoa izateko nolakotasuna. ik nazionalitate 2.

Esentzia betikotzat jotzen dute berrehun eta berrogeita hamar urte doi duen Italiaren batasuna, eta naziotasunaren kontrakotzat daukate Aostan frantsesa koofiziala izatea.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 19. orr.

Ageri honen bidez herritarrek euskal naziotasuna hautatu dutela adiarazten dute.  Herria   2004-06-10

SAk eta EAk Euskal Herrian bizi diren herritarrei aitortzen diete euskal herritartasun eta naziotasuna.  Berria - Euskal Herria   2004-10-20

«Herritartasun eta naziotasun kontzeptuak ezin dira bereizi» EBkoaren aburuz.  Berria - Euskal Herria   2004-07-04

Hark Galiziaren naziotasuna onartzea nahi dute BNGko kideek.  Berria - Harian   2005-06-29

Bahia Cochinoseko inbasioan parte hartu zuten zazpi kubatarri naziotasuna itzuli die Habanak.  Berria - Mundua   2004-05-23

Herritarren %67k beren burua «lehenbizi galestar» jotzen dute, naziotasunaren inguruan eginiko inkesta baten arabera.  Berria - Mundua   2004-03-06

Iragana eta naziotasun koloniala azaltzen ditu Marc Querrek.  Berria - Kultura   2004-06-20

-Noel Monks -esan zuen-, kazetaria, naziotasunez australiarra.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 62. orr.

Iparraldeko euskaltzain guztiok daukagun, gure nortasun agirian idatzirik, nahi ala ez: nationalité française; erran nahi baita, euskara garbian, naziotasunez frantsesak garela, ofizialki, guztiok.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 46. orr.

Frantsesa bai, frantses estatuaren hiritar edo 'citoyen' naizen aldetik, baina Euskal Herriko seme sortu naizenez geroz, 'nazionalitatez' edo naziotasunez, euskalduna.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 39. orr.

Hizkuntzak ematen dio literatura bati naziotasuna, ez estetikak.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 182. orr.

Robert Reich-ek dioenez 1991, globalizazioaren fenomenoak bere izatean bertan dauka enpresen naziotasunaren desagerpenaren ernamuina.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 81. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Harreman argirik gabeko naziotasun ekimenak, debekatuta. Ondarroan egingo da ekainaren 6an aurtengo Naziotasun Eguna.  Berria - Kirola   2004-03-18

Euskal Herriko Naziotasun Aitormena, euskal herritartasuna adierazteko balio duen ageria da.  Herria   2004-02-12

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

euskal herriko naziotasun (12); naziotasun aitormena (13); naziotasun aitormenaren (3); naziotasun eguna (6); naziotasun egunean (3)

espainiako naziotasuna (3); euskal herriaren naziotasuna (4); euskal naziotasuna (17); naziotasuna aldarrikatzeko (3); naziotasuna du (3)

euskal naziotasunaren (11); naziotasunaren aldeko kanpainaren (3)


nazir iz Testamentu Zaharrean, Jainkoari sagaraturiko soldadua.

Gainera, 'nazir' da Sanson, Jainkoari sagaratutako soldadua. -Hara, nire burutik ez da inoiz labanik pasatu, Jainkoari sagaraturiko nazira bainaiz ni amaren sabeletik.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 16. orr.

Ibili kontuz: ez edan ez ardorik ez edari hordigarririk, eta ez jan kutsaturiko ezer, Jainkoaren nazira izango baita haurra amaren sabeletik hil arteraino  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 32. orr.


nazireu 1 iz nazira.

Sabelean sortu eta semea izanen duzu; ez edan ardorik, ez beste edari mozkorgarririk, eta ez jan ezer kutsaturik; amaren sabelean sortu eta hil arte, "nazireu" izan behar baitu haurrak, hau da, Jaunarentzat sagaratua.  Elizen arteko biblia   Epa 13,7

Ilea motz-motz egingo du nazireuak elkarketa-etxolako sarreran eta bere sagarapenaren ezaugarri duen ile moztua elkartasun-oparia erretzen deneko sutara botako du.  Elizen arteko biblia   Zen 6,18

Profetak sortarazi nituen zuen seme-alaben artetik, eta nazireuak zuen gazteen artetik.  Elizen arteko biblia   Am 2,11

2 (hitz elkartuetan)

Nazireu-garai guztian Jaunari sagaraturik dago.  Elizen arteko biblia   Zen 6,8

Nazireu-botoaren denboraldi guztian ez du ilea moztuko: Jaunari sagaratua baitago, ilea hazten utziko du.  Elizen arteko biblia   Zen 6,5


nazireutza iz naziraren kargua.

Jaunari sagaratuentzat legea: nazireutza.  Elizen arteko biblia   Zen 6,1 tit

Nazireutzak dirauen bitartean, ez du mahatsez eginiko ezer jango, ezta haziz edo azalez eginikorik ere.  Elizen arteko biblia   Zen 6,4


nazismo iz nazional-sozialismoa.

Nazismoa gogorarazten du Schultzek: arrazismoa, gizon-emakume ahulak akabatu nahia, agintari klase berria boterera.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 14. orr.

Kondenamendu berean sartu ditu, barkamenduaren eta bakearen izenean, nazismoa batetik eta komunismoa bestetik, giristinoak deituz mundu berri eta hobe baten eraikitzerat.  Herria   2005-05-26

Posibilitaterik ez al dagoen razionalki eztabaidatu eta behin betiko garbi ebazteko, etikoki eta razionalki demokrazia nazismoa baino hobea dela berez eta beti.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 55. orr.

Horrela bada, misio batera abiatzera noan honek ez darabilt gogoan Mendebaldeak nazismoaren kontra daraman borroka. Mundu Gerran nazismoaren kontra jardun zuten soldadu estatubatuarrak omentzeko.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 33. orr.

Simone Weil sindikalista iraultzailea eta marxista kritikoa zen, Espainiako gerra zibilean milizianoa, borroka proletarioan aktibista eta nazismoaren biktima.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 180. orr.

Gutunek, Hitlerren boterera iriste hasieran, nazismoaren benetako izaera salatzen dute.  Ramon Etxezarreta   «Ezezaguna helbide honetan» - Kressman Taylor, 2003 - 63. orr.

Nazismotik ihesi Walter Benjamin-ek idatzita utzi zuen dokumentu historiko bakoitza basakeriaren dokumentua ere badela.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 297. orr.

Heidegger, Jaspers eta Walter Benjaminen ikasle eta kide argienetarik zelarik, nazismoari ihesi Frantziara etorri zen 26 urteetan 1933an.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 151. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

nazismoa eta komunismoa (3)

nazismoaren kontra (3); nazismoaren kontrako (4)


nazista izond nazional-sozialista. ik nazi.

Ukan liteke historiaren filosofia bat arrazaren erabilera franko deigarriarekin, eta antirrazista izan (arrazismo nazistaren aurkaria kasu honetan).  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 212. orr.

Nazistaren aski informazio zegoen Espainian, eta inork edukitzekotan, Ortega-k eduki behar zuen.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 241. orr.


nazizale izond nazien zale dena.

Ez, ordea, batere nazizalea, bera.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 11. orr.

· Feuchtwanger-en Oppenheim anaiak irakurria genuen, Frantziatik ezkutuan inportatua, eta ingeles Liburu Zuri bat, Palestinatik etorria, zeinean "izugarrikeria nazizaleak" deskribatzen baitziren; erdia sinetsi genuen, baina aski zen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 76. orr.


nazka 1 iz higuina, bereziki goragalea eragiten duena. ik narda.

Eta ez da "inbidia" edo "ezin ikusia", ez: nazka da, nazka garbi-garbia.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 92. orr.

Soldaduska eta gerra, Alemania eta Kaiserren alde odola ematerainokoa, noski, orain nazka eta botagura eragiten zuen judu odola ematerainoko gerra galdua.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 222. orr.

Munduak izendatzen ez dakien nazka batek puztu zidan bularra, eta izoztu zidan, heze eta astun, bihotza.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 112. orr.

Barrenak nahastutako kasta izango gara gu: nahasian dabilzkigu atsegina eta nazka, edo nazka bete-betea ez bada ere, bai naxka bederen.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 23. orr.

Baina hitz zehatza ez zen "nazka", baizik eta "hozkia".  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 86. orr.

Gizon erdi biluziak eta emakume erdi biluziak lotsa sentiarazten zuten, nazka, destainazko errukia.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 172. orr.

Leporaino nengoen, nazkak gaindituta.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 357. orr.

Ezin gintezkeela beti bizi nazkaren uretan ito-ez-ito nekagarri horretan.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 146. orr.

Pacok ematen zidan nazka amorru bihurtu eta, kanporatu ezean, nigan geratzen zen borborka.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 30. orr.

Jaka jartzen laguntzen dion moduagatik senarra bide duenaren kokots biguina, sabel puztua, nazka.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 117. orr.

Margaren azalak zurira egin zuen, eta nazka zen begietaratu zitzaiona.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 277. orr.

Oraindik harat, dirudi lur saltzaile batek erostun bat kausitzea, trenkatzeko, ez duela aski izanen, orduan hasiko baitzaizkio asperrak, nazkak, gohaindurak eta... loa galtzeak.  Herria   2004-09-30

Hau nazka!  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 139. orr.

A ze nazka!  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 62. orr.

Eta aghhh!, ze nazka, ezta?  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 93. orr.

2 (izenondoekin)

Nazka melenga baten moduko zerbait.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 39. orr.

Izan ere jendeak halakoei nazka handia baitzien.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 674. orr.

Uretan gelditu nintzen, nahiz eta bat-batean nazka galanta eragin hainbeste zomorrok, ur uherretako burbuila haiek, eguzkiaren distira ustelak eta, ahoz goraka begiratuta, landarez josia ageri zen zeru hark.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 75. orr.

Nazka itzela eman zidan jende honen hipokresia eta jauntxokeriak, berokia eta poltsa hartu eta alde egin nuen.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 62. orr.

Ordu laurden bat aski litzateke, ziur naiz, neure buruarenganako nazka erabatekora irits nadin.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 45. orr.

Neure burua astindu nuen zikinkeria likatsu hura gainetik kentzeko, baina eutsi egiten zion eta hainbeste zegoen, tonaka eta tonaka existentzia, mugarik gabe: nazka neurrigabe haren hondoan itotzen nintzen.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 221. orr.

Bekozkoa ilundu zuen Honorék, nazka betean.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 43. orr.

Eta jende on-onen gizarte onak malko epel gezurrezko bat ixurtzen du mendizale zintzoaren heriotzan, eta nazka hotz egiazko bat sentitzen jonki zikin pozoitua, ongi merezita, nirbana ttipitik nirbana handi betikora irristatu eta hiltzera etzaten denean, metro pasatxoko hegaldi motz itsusian.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 281. orr.

3 (aditzen objektu gisa)

Kleraren eta kirol-oinetako zaharren usain nahasia da, eztarrian trabatu eta nazka eragiten didana.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 15. orr.

Nazka hori gainditzen lagunduko zioagu gaur, ez al da hala mutilak?  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 87. orr.

Nazka baretu zitzaidanean, harekin berriz txortan egin ahalko nuela pentsatzeraino iritsi nintzen.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 89. orr.

Handitu egin zitzaizkion nazka eta mespretxua, eta erabakita zeukan koldar hura tiroka garbitzea.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 197. orr.

Orduan, zeuen buruaren nazka sentituko duzue egindako gaiztakeria guztiengatik.  Elizen arteko biblia   Ez 20,43

Lisa ez zen gauza bere harridura eta bere nazka ezkutatzeko, antza zenez.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 133. orr.

Nahiz batak nahiz besteak nazka dute azken geltoki.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 13. orr.

Sinistu nahi nuke asko eta asko garela ETArekin nazka eginda egonagatik ere argi eta garbi daukagunak sorgin-ehiza ez dela konponbidea.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 19. orr.

ik beherago 8.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Militar jende hura nazka eginda zegoen osotara, leporaino benetan.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 208. orr.

4 (hitz elkartuetan)

Kaleak hutsik, dena geldi Lizarran, eta barneko nazka olatuak menderatuz, Kale Nagusiko gure bulegorantz abiatu nintzen, pentsakor. Lagundu egiten zien, tarte bat utziz, beren nazka aurpegien atzean sorbaldak nola jasotzen zituzten begira.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 203. orr.

Azkenean hurbildu zen eta usain egin zion erreboilo bati, nazka keinu bat eginez, gutxiago ordaindu nahi duten bezero guztiek bezala. irudi Hori saihestu eta nazka sentsazioari aurre egiteko.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 178. orr.

Nazka imintzio batez esaten zuen hori.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 344. orr.

Mukizapi bat eskatu nion garbitzeko, eta hatz-puntekin hartu nuen, aurpegiarekin nazka-imintzioak egiten nituela.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 134. orr.

Beste pixka batean geratu zen han, nazka imintzioka plater eta azpilen gainetik.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 108. orr.

Hatsaren eta zerabilen perfume itsaskorraren nahasketa barru-barruraino sartu zitzaion Maizari, nazka puntu bat emanez.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 62. orr.

5 nazka eman

Urdaitegiak nazka eman zion berriz ere, lehen baino modu jasanezinagoan.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 191. orr.

Nazka ematen didate zure hortzek, zikinak diruditelako.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 379. orr.

Lore zimelek nazka ematen didate.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 304. orr.

Guaiak gara, eta nazka ematen digu sub-jende normalak.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 29. orr.

Nazka ematen dit kaka-lan horrek -esan zuen Jimmyk, astiro hitz eginez.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 340. orr.

· Pena eta nazka ere eman ditzakeela edo ematen dituela, lotsa ez ezik.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 147. orr.

Horregatik, amorrua eman zidan, eta nazka ere bai.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 434. orr.

6 nazka hartu

La Sarriettek nazka hartzen zuen beso itsusi haiek urtzen ari zen ore haren erdian nola tematzen ziren ikusita.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 321. orr.

Orduan, babiloniarrak etorri egin ziren berarekin oheratzeko eta kutsatu egin zuten beren lizunkeriez; baina haiekin kutsatu ondoren, nazka hartu zien.  Elizen arteko biblia   Ez 23,17

Tolerantziari nazka hartu genion aspalditxotik, arrazoiz hartu ere, eta orduz geroztik intolerantziari ederretsiak daude askotxo hemen hauetan.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 249. orr.

· Nazka neurotikoa hartu zion.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 377. orr.

7 –i nazka izan

Janari guztiei nazka zieten, eta heriotzaren atarian zeuden.  Elizen arteko biblia   Sal 107,18

Arratoi tzarren hozkadak kenduta -zeruak daki nolako nazka diedan-, lan hark ez zuen aitzakiarik.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 300. orr.

Nazka digute, arrazaz, eta horrekin ez dago ezer egiterik.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 118. orr.

Gure amonak sekulako nazka zien animaliei, eta bere onetik ateratzen zen katuren batekin jostaketan ikusten gintuen aldiro, esanez eritasunen bat harrapatu eta gero berari kutsatuko geniola.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 17. orr.

8 nazka-nazka egin

Hortxe segitzen duzu goma-puska lehor bati koxk eta koxk, harik-eta nazka-nazka egin eta, ahoan ezin edukizko karkaxa lodi gogortu baten pare dela sentituz, ahotik kanpora bota duzun arte.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 137. orr.

Danek telefonoaz nazka-nazka egina egon behar du.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 92. orr.

Nazka-nazka eginda nengoen pertsona informatua izateaz.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 42. orr.

Erretorika gaian jantzia, berehala gaineratu zuen filosofo ingelesak iritzi hori erromatarrena zela, tiraniaz nazka eginda zeudenean.  Esteban Antxustegi   «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 17. orr.

Bizimodu zikin honetaz nazka-nazka eginda nagok.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 42. orr.

Nazka-nazka eginik baleude bezala hasi ziren gero, eta une hoberenean gerarazi zituzten josteta guztiak.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 55. orr.

Bere etxeko paradisu hura, luzera, nazka-nazka egiteko modukoa zen, zakarrago ez esateagatik.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 159. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

a ze nazka (3); hau nazka (9)

; nazka aurpegia (9); nazka aurpegia jarriz (4); nazka eman (12); nazka eman zion (5); nazka emango (13); nazka emango balio (3); nazka ematen (101); nazka ematen dit (16); nazka ematen du (5); nazka eragin (3); nazka eragiten (7); nazka eta higuina (3); nazka handia (4); nazka handiagoa (3); nazka hartu (3); nazka izango (3); nazka keinu bat (4); nazka keinua (4)

nazka nazka (55); nazka nazka egina (3); nazka nazka eginda (43); nazka pixka (5); nazka pixka bat (5); nazka sentitu (3); nazka sentitzen (4); nazka sorrarazten (3); niri nazka (4); niri nazka ematen (3); nuen nazka (3); usainak nazka (3); ze nazka (7); zer nazka (4)

nazkarik handiena (3)

nazkaz begiratu (3)


nazkagarri (orobat nazkarri g.er.) 1 izond nazka ematen duena, higuingarria. ik nazkante; nardagarri; okaztagarri. (gauzak)

-Ene, bada!, zein gauza nazkagarriak esaten dituzun -atera zitzaion Sobakevitxen emazteari.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 148. orr.

Zu, ordea, hobiratu gabe bota zaituzte, gauza nazkagarriaren pare.  Elizen arteko biblia   Is 14,19

Bai, Heriotzak atzapar nazkagarriak amarengana hedatu eta haren ilea ukitu zuen.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 32. orr.

Eta zertara etorri zinen hiri nazkagarri honetara?  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 102. orr.

Ospitale hura, dagoeneko eraitsia dagoena zorionez, eraikin zikin, nazkagarri, kiratsez bete bat zen.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 73. orr.

-Hau zorri-zulo zikin nazkagarri bat besterik ez duk.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 177. orr.

Beti bazuen hitz nazkagarriren bat guri esateko: [...].  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 51. orr.

Irakurgai nazkagarriak, lizunkeria, birao eta galdukeria sorta kalifikaezinak.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 53. orr.

Usain nazkagarria sudurreraino iristen zitzaidan, ito behar ninduela.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 162. orr.

Batek daki zer-nolako zaborrez eginiko edabe nazkagarri bat asmatzen du.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 301. orr.

Janari nazkagarria eman zidatek gaur bazkaltzeko, ondoezik zeukaat oraindik sabela.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 309. orr.

Ronen aurpegiak kolore berdexka nazkagarri bat hartu zuen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 33. orr.

Guztiek Betazalik Gabeko Begiaren ikur nazkagarria zeramaten, suarekin markatuta.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 114. orr.

Lanbide nazkagarria, baina ezizena erabil dezaket...  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 508. orr.

Igoera amaierarik gabekoa iruditu zitzaion Merryri, zentzurik gabeko bidaia amesgaizto nazkagarrian barrena.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 164. orr.

2 (pertsonak eta animaliak)

Antiokiar hiritartasuna zuten jerusalemdar batzuk bidali zituen Jason nazkagarriak.  Elizen arteko biblia   2 M 4,19

-Ganorabakoa izateaz gain, zitala eta nazkagarria ere bada -oldartu zitzaion Ulinka, bizkor-.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 413. orr.

Ondo merezita zeukan ateo nazkagarri horrek.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 57. orr.

-Ni fideista egolatra nazkagarri bat; zu, putakumea.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 110. orr.

Zenbat gezur eta hitz-erdi, eta dena puta nazkagarri honekin joateko.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 190. orr.

-Bai, auto-istripuan hil ziren, gezurti nazkagarri hori.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 29. orr.

Marikoi nazkagarria Sokrates hura, hori besterik ez zen, marikoi astakirten nazkagarria.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 160. orr.

Sartu eta mota guztietako narrasti eta piztia nazkagarrien irudiak eta Israel herriko idolo guztiak ikusi nituen horman marraztuta.  Elizen arteko biblia   Ez 8,10

Madarikatu hori, Snaga, zizare nazkagarria!  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 224. orr.

Euli nazkagarriz inguratuta bizi nahi badu, hori bere hautua da.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 57. orr.

-Zomorro likatsu nazkagarriak -esan zuen.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 46. orr.

Arkakusoa bezain zirikatzailea, mandeulia bezain nazkagarria.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 73. orr.

Oin azpian zapaltzeko adorerik gabe zomorro nazkagarri bat dakusanak sentitzen duen higuin-sentipen ezin azalduzko horrekin.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 522. orr.

Oihanetan zehar irudi ilunak ibili ziren, odola zainetan izozten zuten izaki nazkagarriak.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 340. orr.

3 (izen soila izan eta kideko aditzekin)

Emazteari berari ere nazkagarri zaio nire arnasa, higuingarri natzaie neure odolekoei.  Elizen arteko biblia   Jb 19,17

Esku hura nazkagarria zen ikusteko.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 187. orr.

Sikhtarrei, berriz nazkagarri zaie hindutarren mila eta mila jainko, ikono, irudi eta pintura.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 188. orr.

Egia zen aurpegiari itsasten zitzaion eta bizitza nazkagarri bihurtzen zuen kirats lurrintsu, zahar eta heze hori.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 153. orr.

Itxurazale soila izatea, nazkagarri eta amorragarri gertatzen baitzaizu luzean.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 7. orr.

Orduan, janaria, jakirik goxoena ere nazkagarri gertatzen zaio.  Elizen arteko biblia   Jb 33,20

· Jainkoak gizonari eman zizkioan gauzetatik zein nazkarriago, musuak baino -erantzun zidan, ezpainak zerbezatik hurbilago errukitik baino.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 35. orr.

4 (izena artikuluarekin izan eta kideko aditzekin)

Boterea barberoaren hatzak bezain nazkagarria da.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 109. orr.

Van Daan senar-emazteak nazkagarriak dira.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 230. orr.

"Pobreak nazkagarriak dira", idatzi zuen brutalki Louis Ferdinand Célinek.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 203. orr.

Pikutara dantzaldiak, nazkagarriak dituk, ez zetozak bat errusiarron senarekin.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 256. orr.

Aurre egiten zaienean koldar nazkagarriak baino ez dira.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 192. orr.

Izugarria da, sarritan pertsona horrek ez baitu batere kulparik, baina bat-batean nazkagarria iruditzen zaizu, ezin duzu jasan haren ahoari darion kiratsa, ezin duzu jasan haren ilearen usaina.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 86. orr.

Hurrengo goizean, esnatu zenean, gelako anabasa inoiz baino nazkagarriagoa eta jasangaitzagoa suertatu zitzaion.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 171. orr.

5 (izen soila bestelako aditzekin)

Eta ikusten duzun horrengo aldian, Emily, hau esaiozu nire partez: berriro horren nazkagarri etortzen bada, kalera botako dut.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 156. orr.

Ez da ez dizudala eskertzen, ez da puruak txarrak direla, baina... baina... -ziztrin eta nazkagarri sentitu zen.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 59. orr.

Gorrotagarri eta nazkagarri egin zaizkizun haien esku utziko zaitut.  Elizen arteko biblia   Ez 23,28

Eta ideia hor da, orduan ere hain nazkagarri egin zitzaidan masa handi zuri hori: lau urte ziren berriz ez nuela ikusi.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 76. orr.

Eguna guztiz argitu zuen, eta gela are nazkagarriago eta zikinago agertu zen.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 175. orr.

Fisikoki gero eta nazkagarriago zegoen.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 16. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

kirats nazkagarri (3); usain nazkagarri (3)

agure nazkagarria (3); benetan nazkagarria (3); janari nazkagarria (3); kirats nazkagarria (4); nazkagarria da (20); nazkagarria iruditu (4); nazkagarria iruditzen (6); nazkagarria zen (12); usain nazkagarria (5)

gauza nazkagarriak (3); nazkagarriak dira (4)


nazkagarrikeria 1 iz gauza nazkagarria.

Gogoan dut koktel bereziak jarri zirela modan, zein baino zein xelebreagoak: esnea pippermint-arekin, garagardoa patxaranarekin eta horrelako nazkagarrikeriak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 105. orr.

Leo Blom Jopie de Beer-en lagun mina da, eta haren nazkagarrikeria guztiez kutsatua.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 17. orr.

Hori ez da naturala; hori, hori... erokeriaren eta nazkagarrikeriaren zuloan sartzea da hori.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 219. orr.

2 egintza nazkagarria.

Nongo putetxetan ikasi zuen hori? Haren emaztea izan nahi, eta nola ausartzen zen horrelako nazkagarrikeria egitera, urdangarik ziztrinenaren pare?  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 65. orr.

Norbait koinatarekin ezkontzen bada, nazkagarrikeria egiten du.  Elizen arteko biblia   Lb 20,21

Sallie Springer-ek sekulako nazkagarrikeriak esaten ditu, eta dagoeneko neska batekin oheratua omen da.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 17. orr.


nazkamen iz nazka, nazkatzea.

Etsia hartutako edo nazkamen kosmikoak harrapatutako pertsonak.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 188. orr.


nazkante 1 izond adkor nazkagarria. (gauzak)

Ez duk horregatik txorabiatzen, Lubis, erretzen dituen zigarro nazkante horiek gaizkitzen ditek.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 289. orr.

Turismo bulego nazkante horietako panpin rubia bati.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 254. orr.

Irribarre nazkantea bizar koipeztuaren gainean, kubata basoa eskuan eta nire bularretara so.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 208. orr.

Ikusi behar zenuen nolako irriño nazkantea egiten zuen zure defendatzailea omen zenak!  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 221. orr.

Iparraldetik haizerik ez badator, eguzkia nazkantetik nazkagarrira pasatzeko zein guti behar den jakin dut gaur.  Berria - Kirola   2004-06-16

2 (pertsonak eta animaliak)

"Atso nazkantea", pentsatu nuen.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 216. orr.

Manina edo Vanina delako anorexiko nazkante hark "Porco Dio" oihuka eman zuen afal aurreko koktel garaia, harik eta esku errukitsu batek piszinara bultzatu zuen arte.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 175. orr.

Nazkante hori denbora guztian dabilkio zelatan.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 74. orr.

Eta bidal ezak nazkante hau hemendik ostiko bat emanda.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 132. orr.

-Nazkantea alaena!  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 496. orr.

-Salatari nazkantea! -ulu egin zuen-.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 250. orr.

Esan ezak garbi esan behar duana, nazkantea!  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 249. orr.

Luth, arin, txakur nazkante hori gelditu behar dugu! -oihu egin zuen Golek txakurraren atzetik korrika abiatzearekin batera.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 52. orr.

Angel señorita horietako batekin etorri zunan Iruainera inork ikusiko ez zuelakoan, eta ari zunan hor larrua jotzen eta zaldia irrintzika, bera jo eta jo eta zaldia irrintzi eta irrintzi, ez uzten zaldi nazkanteak larrua lasai jotzen, eta halako batean, bazekinagu Angel ez dela oso gizon lasaia, hartu pistola eta danba buruan, eta zaldia isilik betiko.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 226. orr.


nazkarri ik nazkagarri.

nazkatu, nazka(tu), nazkatzen 1 da ad nazka sentitu; gogaitu. ik nardatu.

Guretzako hitzak ez dira apaletan altxatzeko hartxuri pollitak; geure hatsez edo herdez zikindutako kristal biziak baizik; eta haiexekin osatzen dugu geure ispilua, eta hartan geure burua sumatzean, harrotu, nazkatu, edo ikaratu egiten gara.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 92. orr.

Hilabete pasatu orduko nazkatu zen, ordea: «ia behingoan gure etxea/bizitzeko lez dagoen, edo banandu egingo gara/bertara heldu baino lehen».  Berria - Kultura   2004-11-30

Nazkatu naiz bukaera tristea duten ipuin alaiez.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 132. orr.

Azkenean, nazkatu nintzen, eta alde egin nuen zulo horretatik.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 184. orr.

Liburua hartu nuenean, uste nuen gerra kontuekin nazkatuko nintzela.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 312. orr.

Telebista ikusteaz nazkatzen denean, autoa hartu eta Atlantic City-ra joaten da.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 191. orr.

• 2 du ad nazka eman; gogaitu.

Egia esan, Herodotoren estilo klasikoak ezin lezake inor nazkatu.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 312. orr.

Baina epel zarelako eta ez bero, ez hotz, botagura emateraino nazkatzen nauzu.  Elizen arteko biblia   Ap 3,16

Honek bereziki kezkatzen gintuen, eta nazkatzen eta etsitzen.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 8. orr.

Ez zaitut gehiago ikusi nahi, nazkatu nauzu.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 89. orr.

Sexuak nazkatu eta aspertu egiten du, eta lo orduak kentzen dizkio.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 192. orr.

Gauza bera aldi askotan egiteak nazkatu egiten du.  Berria - Kultura   2004-08-14

Horrelako pedantekeriek nekatu eta nazkatu egin dezakete bat baino gehiago.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 142. orr.

Horditu, akitu, nazkatu egin naute hedabideek, eta izan dut gauza xelebreak ikusteko paradarik.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 144. orr.

· Nazkatuta ninduten, leporaino beteta, egunero tratatu behar nituen artista, idazle, musikari, aktore, zinema edo antzerki zuzendari, bertsolari, dantzari eta abarrek.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 14. orr.

3 (aditz laguntzailerik gabe)

Eta ez egun batean edo bitan, edo bost, hamar edo hogei egunetan bakarrik, hilabete osoan baizik, nazkatu eta botaka hasi arte.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 200. orr.

Eta drogen ondotik hiesa etorri zen, sarraskia ekarri zuen madarikazioa; banan-banan garbitu zituen gazte deserrotuak eta ez-konformeak, politikaz etsia hartutakoak, utopia iraultzaileez nazkatuak.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 92. orr.

Basomutil lanaz gain, hire txantxak entzuteaz ere nazkatzen hasia nauk -erran nion.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 23. orr.

Dena den, ordurako asko eta asko hasiak ginen indarkeriaz nazkatzen.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 216. orr.

Nazkatua nago zure lehengusinak sendatzen!  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 152. orr.

Nazkaturik nagok hirekin -arin urrundu zen, urrats handiak eginez.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 249. orr.

Nazkatua nago zezen, bildots eta akerren odolaz.  Elizen arteko biblia   Is 1,11

Bizitzaz nazkaturik nago Esauren emakume hitiar horiengatik.  Elizen arteko biblia   Has 27,46

Benetan esaten diat, Joe, herri honetako jendea nazkatuta zagok gerrako heroiez.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 427. orr.

Begira, zangoak zabaltzen ibiltzeak nazkatuta nauka, diru polita ematen badit ere uzteko irrikan nago.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 287. orr.

Topaleku edo, nik liburu-denda bat jarri nion, tabernez nazkatu samarrik.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 139. orr.

Banekien aldi batez ezingo nituela beso biluzi horiek, galtzarbeetako orbanak eta ilearen eroriko nagia nire gogotik erauzi, behin eta berriz gogoratuko nituela neure burua ere nazkatzeraino.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 68. orr.

Zer mitifikatzen da gure artean nazkatzerainokoan, bertute zelta horiexek ez badira?  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 66. orr.

4 (era burutua izenondo gisa)

Eta protesta moduan sortu dira zerrenda asko ere: Zerga Gutxiago eta Automobilista Nazkatuak, adibidez.  Berria - Mundua   2004-06-06

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

nazkatua nago (5)

egoeraz nazkatuta (3); gizartea nazkatuta dago (4); nazkatuta dago (6); nazkatuta dagoela (5); nazkatuta daude (5); nazkatuta nago (23); nazkatuta nagok (5); nazkatuta zegoen (8); pixka bat nazkatuta (3)

nazkatzen hasi (4); nazkatzen hasia (14); nazkatzen hasia naiz (3); nazkatzen hasia nintzen (3); nazkatzen hasita (5)


neandertal ik neanderthal.

neanderthal (14 agerraldi, 2 liburu eta 8 artikulutan; orobat neandertal 9 agerraldi, liburu 1 eta 6 artikulutan) iz erdiko Paleolitoan bizi izan zen gizaki mota, sendoa, motza, baraila-irtena eta kopeta-txikia zena.

Neanderthalek ere mintzatzeko gaitasuna ukan zezaketela adierazi zuen Naberanek.  Berria - Euskal Herria   2004-07-09

Jorge Oteiza eta neanderthalak izanen dira Ziburuko Harriaren Herriak jaialdiaren protagonistak.  Berria - Kultura   2004-04-20

Ez nuke bidegabekeriaz jokatu nahi egiazko neandertalekin, baina parentesi bat egin nahiko nuke hemen istorio bat kontatzeko.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 64. orr.

Neanderthal gizakia agertu zen unetik hasi eta homo sapiens agertu zen urtera.  Berria - Gaiak   2004-07-20


neba 1 iz emakumezko batentzat, senide arra. ik anaia.

Zure amatxoren neba da Tom, badakizu; eta ni, osaba.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 217. orr.

Karmenen neba Txominek ez zuen umerik.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 190. orr.

Maitemindua nago nire neba Rodolforekin, eta beti egongo naiz.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 173. orr.

Amonaren neba Algie saiatzen zen ni ustekabean harrapatzen magia egitera behartzeko.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 115. orr.

Nire neba da; berak nahi ez badu ere jakin dadin.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 76. orr.

Jakin ere ez nik, anartean, Hannak neba bat zuenik.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 277. orr.

Zorigaitzez, gure aita hil egin zen eta ama, neba eta hirurok egin ginen erresumaren kargu.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 72. orr.

Eta han atzean, nire neba nagusia zagok, handiekin.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 31. orr.

Nire neba txikia Uil da.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 103. orr.

Lotsagarria izango zela neba apaizgaiarentzat emagaldu izandako arrebarekin bizitzea.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 141. orr.

Ez nion esan bere neba nintzenik.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 105. orr.

Hirekin joango nauk, neba -esan zion gazte livoniarrak.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 154. orr.

-Emaidak eskua, neba nirea! -esan zion.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 185. orr.

Ezti-mamitan egoten nintzen ipurdia altxatzen zidanean, eta behor gazte bizia bihurtzen nintzen nire neba basa-zaldiak estaltzen ninduenean.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 103. orr.

2 bular neba

Husain Kirxa zuen gogoan, bular neba.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 46. orr.

Jainkoak nahi izan zinan hura hire bular neba izatea.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 46. orr.

3 ezkon-neba ik ezkoneba.
4 neba-ahizpa (5 agerraldi, 4 liburu eta artikulu 1ean) pl

Nora Langen oroitzapenak ez dira gozoagoak: «Nik hamahiru urte nituen, eta gurasoekin eta neba-ahizpekin bizi nintzen [...]». Rahab, beronen aitamak, neba-ahizpak eta ahaide guztiak etxetik atera eta israeldarren kanpalekutik kanpora utzi zituzten.  Berria - Euskal Herria   2004-04-25

Urte batzuk doi bete orduko, begietako bristada nabarmenarengatik berezi zen bere neba-ahizpengandik.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 57. orr.

5 neba-arreba (84 agerraldi, 44 liburu eta 17 artikulutan; orobat nebarreba 9 agerraldi, 2 liburutan; cf anaia 2 325 agerraldi, 84 liburu eta 92 artikulutan) pl anai-arrebak.

Zazpi neba-arreben arteko laugarrena.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 89. orr.

1946ko zezeilaren 15ean jaio zan, Laukizko Matzerrota izeneko etxean, 10 nebarrebaren artean zaharrena.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 43. orr.

Bere gain hartu behar izan zuen lau neba-arreben ardura.  Berria - Harian   2005-05-13

Seme-alabak Venezuelan zituen, eta neba-arrebak Donostian.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 117. orr.

-Jakin berri dut -sartu nintzen tartean ni- neba-arrebak zaretela.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 78. orr.

Beraz, neba-arreben arteko ezkontza besterik gabe desegina gelditu zen.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 62. orr.

Erabat ziur nago elkarrekin konpontzen diren neba-arrebak, osaba-ilobak eta izeba-ilobak, aita-alabak eta ama-semeak, ad infinitum, askoz ere gehiago direla gure hipokrisiak onartzen duena baino, eta ez dago arrazoirik bestela izan behar duela esateko.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 111. orr.

Neba-arreba horiek (Hansel eta Gretel) hirira etorri dira amari tratamendu psikiatriko on bat jarriko dioten esperantzan.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 173. orr.

6 neba-arrebatasun neba-arrebak izateko nolakotasuna.

Aitzitik, horrek, gizakien arteko neba-arrebatasuna eta justizia izpiritua zabaldu eta gizartearen harmonia orokorra bermatzen du.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 94. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

amonaren neba (3); ezkon neba (6); neba arreba (13); neba arrebak (35); neba arrebek (4); neba arreben (16); neba arreben arteko (7); neba arrebez (3); neba arrebok (3); neba gaztea (4); neba maitea (4); neba nirea (7); neba txikia (4); nire neba txikia (3)

nebak eta ahizpak (3)

ezkon nebaren (6)


nebarreba ik neba 5; anaia 5.

nebatxo iz adkor neba.

Bere kezkak azaldu zizkidan: amarekin eta nebatxo batekin bizi omen zen.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 30. orr.

Nebatxo maitea, oparitzen dizkizut nire arropa guztiak, zora zaitez haien lurrinean.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 258. orr.


nebulosa 1 iz izar-lainoa.

NASAren arabera, atomo horiek eguzkia sortu aurreko nebulosaren konposaketa gordetzen dute.  Berria - Gaiak   2004-09-09

Gure eguzki-sistema partikularra ez baita Esne Bidean izar-hautsezko orbantxo bat baizik, eta Esne Bidea bera ez da ci-devant nebulosa bat baino gehiago, sugarrezko jaiotzatik azken errauspenerako bidean doazen milioika nebulosen artean.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 70. orr.

Gure sistemako munduak, gure familia txiki honetakoak, eguzki nebulosatik banan-banan askatuz joan ziren gasezko eraztun primitiboak globotan kondentsatzez sortuak direla.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 388. orr.

2 irud/hed

Pentsamendua, bere hartan hartua, halabeharrez ezer mugaturik ez dagoen nebulosa baten gisakoa da. Ordurako jada urteak zeramatzan, zure amak esaten zuen bezala, nebulosa hartan sartua.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 146. orr.

Askotan, azken urteetan batez ere, bazirudien zuen bisitaldiak ilusioa baino areago enbarazu egiten ziola, zuen presentziak bere nebulosa hartatik errealitate gordinera etorraraziko balu bezala.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 112. orr.


nederlandar (orobat neerlandar g.er.) izlag/iz holandarra.

Klubak liburu zoragarri bat oparitu dit, Nederlandar sagak eta elezaharrak, baina nahastu egin dira eta bigarren liburukia oparitu didate; horregatik lehenengo liburukia aldatu dut, beste bi libururen truke.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 14. orr.

Geroago Nederlandar Indietara joan nahiko zukeela esan dit, hango nekazaritza sailetan bizitzeko.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 202. orr.

Abenduko gertaerek Cayenneko presondegira eraman zuten, baina handik ihes egin eta bi urtez ibili zen Guyana nederlandarrean batetik bestera, itzultzeko gogo biziaz eta polizia inperialen beldurrez.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 21. orr.

Oso autore gutxik zabaldu dute nazioartean literatura nederlandarra, Haassek bezala.  Berria - Kultura   2004-07-08

Michael Boogerd eta Erik Dekker dira nederlandarren aukera garrantzitsuenak.  Berria - Kirola   2004-04-18

Eta nola kontatuko zenieke jendarmeei... -pausa egin zuen, esatera zihoanaren eragina indartzeko-... zirgarietako batek kontatu didan nederlandar herratuarena?  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 167. orr.

Nederlandar herratuaren biktima izatetik, ezin hilez bizirik dabilen neskatxa herratua dela sinestera pasatu da!  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 200. orr.


nederlandera (orobat neerlandera g.er.) 1 iz Holandan eta Flandesen mintzatzen den hizkuntza germaniarra. ik flandesera.

Batzuetan, dialekto bati hizkuntza izena eman zaio literatura bat sortu duelako; hori da hain zuzen portugesa eta nederlanderaren kasua.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 247. orr.

Ingeles irratiak hamarretako emanaldian, alemanez, nederlanderaz, frantsesez eta beste hizkuntza batzuetan: The invasion has begun, egiazko inbasioa hasi da, beraz.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 323. orr.

-Ez dakit ondo ari garen, Mathilde... -esan zion nederlanderaz, ahots mardul batez, kokotsa ukabilaren gainean jarri eta gero.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 166. orr.

Pim-ek (horrela deitzen baitiot orain aitari) nederlandera irakastea nahi du.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 49. orr.

Dusselek oso gaizki hitz egiten zuen nederlanderaz.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 77. orr.

Ordainketa beste eskola batzuk emanez, nederlanderazkoak, adibidez.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 78. orr.

Lehendabizi nederlanderatik ingelesera Nelsonen azkeneko guduari buruzko paragrafo bat itzuli dut.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 286. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Nik gustura emango dizkiot nederlandera eskolak, berak frantsesean eta beste gai batzuetan ematen didan laguntzaren ordainez.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 49. orr.


neerlandar ik nederlandar.

neerlandera ik nederlandera.

nefrektomia iz ebakuntza kirurgikoa, giltzurrun bat osoki edo partzialki erauztean datzana.

Gaur egun, giltzurruneko minbizi lekutua dutenei organoa kentzen zaie (nefrektomia) azkenerako.  Berria - Gaiak   2004-07-02


nefritiko izond giltzurrunarena, giltzurrunari dagokiona.

Hurrena koliko nefritiko batek behartuta berriro ospitaleratu eta handik itzuli zenean iruditu zitzaion emaztea gaztetualdi berri batek igurtzi zuela!  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 112. orr.

28 urteko mutil gazteak koliko nefritiko bat jasan zuen Vega de Urrielluko aterpe batean zegoenean.  Berria - Euskal Herria   2004-08-28

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

koliko nefritiko (3)


nefrologo iz giltzurrunaren gaitzetan espezialista den medikua.

Jaboulayek ekarpen handia egin zion medikuntzari, eta baita haren itzalean jardun zuten beste kirurgialari eta nefrologoek ere.  Berria - Gaiak   2004-12-24


neftalitar iz Itun Zaharreko Naftaliren leinuko kidea.

Hori izan zen neftalitarren ondarea, senitarteka banatua, aipaturiko hiri eta herrixkak barne.  Elizen arteko biblia   Jos 19,39

Neftalitarren buruzagia Enanen seme Ahira izango da.  Elizen arteko biblia   Zen 2,29

Ni izaten nintzen, maiz, festaburuetan Jerusalemera joaten zen neftalitar bakarra, Israel osoarentzat betiereko legez arautua dagoena betetzera.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 104. orr.


negal ik negel.

negar (orobat nigar g.er.) 1 iz malko guruinei darien isurkaria, begietatik ateratzen dena.

Jeremiasen negarra.  Elizen arteko biblia   Jr 14,17 tit

Liskar, negar eta urduritasun horiek halako tirandurak eta nekeak eragiten dituzte.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 149. orr.

Negarra, sentimenduen adierazpen gisa, bestea konpromisoan jartzen duen gehiegikeria iruditzen baitzait.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 192. orr.

Hobe negarra, irria baino; begitartea goibel egon arren, bihotza ondu egiten baita.  Elizen arteko biblia   Koh 7,3

Ezintasuna beste behin, eta negarra eta kulpa.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 127. orr.

Dena zen barau, dena negar eta intziria; eta haietako asko zaku eta errauts gainean etzan ziren.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 135. orr.

Dena intziri, dena txilio eta negar.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 63. orr.

Egunak badoatzi, negar eta irri.  Herria   2005-08-04

Baina mirari berri batek negarra poz bihurtu zien eta dolua bozkario.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 417. orr.

Dolua kantu bihurtu zien eta negarra bozkario.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 253. orr.

Negarra eta hortz-karraska izango dira han.  Elizen arteko biblia   Lk 13,28

Negarrez egon zela ere pentsatuko zuen, hura bezalako aurpegi ederrean negarra posible balitz-.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 77. orr.

Asko kostatu zait, izerdi eta negar asko kostatu zait honen aske izatera iristea.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 295. orr.

Hasierako kolpeak, ukabila itxita, masaila bete-betean jo bazizkion ere, hurrena ukaldi indargabe sarriak eman zizkion, negarrak amorrua baretu izan balio bezala, eta azkenerako, ukabilak itxita, bular gainean batera erortzen utzi zituen, aieska bihurtuta negarra.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 111. orr.

-Zure begietan negarra bezalakoa dago...  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 35. orr.

2 (izenondoekin)

Miskaren negar isilek lotinanta hil egin zela adierazi zuten.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 187. orr.

Negar isil eta sakona.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 10. orr.

Beste serbiar biak ere negar mutu malko gabeko batean direla dirudi.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 171. orr.

Itsuen negar mututua.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 238. orr.

Eta zoriona zer da, munduan geure lekua badugula aitortzen digun negar bihurria baino?  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 10. orr.

Eta negarrari eman zion segidan, sentimenduz blaitutako negar inozo bati.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 78. orr.

Eta zoriona zer da, munduan geure lekua badugula aitortzen digun negar bihurria baino?  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 10. orr.

Marga ez da negar erraza duten emakume horietakoa, baina begiak busti zitzaizkion.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 245. orr.

Eta barre zein negar errazekoa naiz.  Arantxa Iturbe   «Ai, ama», 1999 - 28. orr.

Euskaldunok ordea, negar zaileko jende noblea omen gara.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 119. orr.

Trajea kutxaren sakonetik atera, naftalinaz astindu eta atzera ere etxera eraman zuten non Eduarda andreak, ohe ondoko negar kontsolaezina etenez, bi ordu eman zituen eskuilatzen.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 25. orr.

Borrokan ari zaizkit poz negargarriak negar pozgarriekin, eta ez dakit nor irtengo den garaile.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 250. orr.

Minutu bat geroago, sudurpean odol negar mehe bat zuela itzuli zen, hats-goitika.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 27. orr.

Han, inork ikusten ez zuelakoan, negar bizian lehertu zen, begiak iturri.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 300. orr.

Alazne negar urdurian hasi zen.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 233. orr.

Heriotzaren lagun diren negar mingotsak.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 129. orr.

Negar ezti nasaiak isuri zituen Eusebiak, poltsotik eskuratutako musuzapi zuriaz txukatu zituenak.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 148. orr.

3 (aditzekin)

Goizeko ordu txikietan, auzo guztia lotan eta ni, berriz, umearen negarra isildu ezinik.  Arantxa Iturbe   «Ai, ama», 1999 - 44. orr.

Izan daiteke sonajeroa, haurraren negarra mututzeko aspaldiko tresna.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 41. orr.

Umearen negarra lasaitu ezin dugunean, egun batetik bestera, ni izateari utzi, eta ama bihurtu gaituztela konturatzen garenean.  Arantxa Iturbe   «Ai, ama», 1999 - 10. orr.

Oraingoan negarrez hasi zen emakumea, eta negarra baretu eta gero ere ez zuen besterik esan.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 34. orr.

Gotzone, bitartean, ikaragarri lanpeturik dago kanpadendan, honi loturak aldatzen, horri termometroa ezartzen, hari negarra eztitzen...  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 24. orr.

-Negarra aterako zaidak.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 144. orr.

Ia negarrak irten behar zigun barrez.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 114. orr.

-Hire heriotza ziztrina hutsaren hurrengo duk, egin didaan mina estaltzeko -esan zion, negarra zeriola.  Juan Kruz Igerabide   «Artur erregearen heriotza», 2005 - 126. orr.

Negarra irentsi egiten genuen, edabe mingots bat bezala.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 64. orr.

Zotin sor eta luze batzuk egin ondoren, negarra eten zen eta sorbaldek dar-dar egiteari utzi zioten.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 134. orr.

-Argisentian nentorrelarik nire ardiekin, negarra ikusi dizut begietan.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 191. orr.

Ez dakit umeren bat negarrez ote zihoan; hala balitz, abestiak negarra itotzen zuen.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 164. orr.

Ez dizuet negarra galaraziko, malko guztiak ez baitira txarrak.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 391. orr.

Behin baino gehiagotan, udako gauetan, Kako-okerren malkoen iturria ireki zuen, haren negarra azalaraziz.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 173. orr.

Baso itxian nenbilela, otsokume baten negarrak entzun nituen.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 41. orr.

Kendu egingo dio Jaunak pozbide zuen jendetza ugaria, harrokeria negar bihurtuko zaio.  Elizen arteko biblia   Ba 4,34

Eta haiek bota zituzten negarrak!  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 73. orr.

· Astelehen goizaldeko laurak arte, negarrek itotzen ez bagaituzte.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 327. orr.

Halako batean berriz esnatu zuten haurraren negarrek.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 142. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Zure eguzkia ez da behin ere jaitsiko, ez eta zure ilargia gordeko ere, ni, Jauna, izango bainauzu zeure argi betiko, eta amaituak izango dira zure negar-egunak.  Elizen arteko biblia   Is 60,20

Hara, badator negar- eta samin-eguna, atsekabe- eta tristura-eguna!  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 698. orr.

Luzaz egon zen negar-jarioa eten ezinda.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 131. orr.

Dodovi ere barrez lehertu zitzaizkion hesteak, eta malkotan jarri ginen hirurok handik puska batera, negar-irriz.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 137. orr.

Gizon-emakume kantari guztiek aipatzen dute gaurdaino Josias beren negar-kantuetan.  Elizen arteko biblia   2 Kro 35,25

Entzun, Israel herri, zuregatik abesten dudan negar-kanta hau: [...].  Elizen arteko biblia   Am 5,1

Inor ere ez zen gauza poz-oihuak eta negar-hotsa bereizteko.  Elizen arteko biblia   Esd 3,13

Egia esan, euskal zera guzietan, lotsa ematerainoko negar dunduri zuria besterik ez dut sumatzen.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 120. orr.

Betel inguruan ehortzi zuten [Debora] arte baten pean; Jakobek "Negar-Arte" eman zion izen arteari.  Elizen arteko biblia   Has 35,8

Emazteak eta seme-alabek, senide eta adiskideek negar-itxurak egiten dituzte.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 103. orr.

Munillaren umeen negar-saio bukagaitzek esnaturik.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 353. orr.

Hau negar- eta samin-unea izango da anaientzat eta beste askorentzat.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 539. orr.

Negar iturria urrituz, jaiki nintzen ustez eta Jaungoikoak ez zidala besterik agintzen.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 235. orr.

Negar arrastoak itzalixeak zituen bisaiatik, eta makillaje paratu berriak halako distira bat sorrarazten zion larru-azalean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 359. orr.

Izan ere, ordurako Peterrek guztiz sinetsita zeukan bizitza osoan negar-tantarik ere ez zuela isuri.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 53. orr.

Hautsontzia mukuru zeukan, eta aurpegia apur bat negar-narrastua.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 95. orr.

Negar muskila menperatu zuen han, Durangoko Basque Hotel likitsean.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 43. orr.

Aiak eta hasperenak, intziriak eta nigar-xopinak.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 409. orr.

Uilen negar-mainek esnatzen ninduten, amonak jaikiarazten zuenean.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 6. orr.

Ezin izan dio eutsi begietara etorri zaion aurreneko negar kolpeari.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 32. orr.

5 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa, elkarketak izenondo balioa duela)

Aldarte txarrean, asperturik eta haserre, harat-honat ibiltzen nintzen, beti kontu handiz amak nire begi negar-gorrituetan ez ziezadan antzeman etsipena.  Eduardo Matauko   «Emakume ezezagun baten gutuna» - Stefan Zweig, 2005 - 20. orr.

Aintzineko asteartean Saran, Senpereko bidean, gertatu da ixtripu negar egingarri bat.  Herria   2001-10-11

6 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa, bigarrena adizlaguna delarik)

Oldarrean bildu naiz amaren besoetara negar hipaka, eta hari erranez: [...].  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 312. orr.

Kanpora egin orduko, baina, atzetik joan zitzaion Sara negar-hasperenka: [...]. modurik errukigarrienean negar-garrasika hasteko zorian zegoen.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 64. orr.

Eskuarki negar-arrantzaka jarduten zuen arren, gizasemeak irrikatsu inguratzen zitzaizkion laster batean adore ematera eta kontsolatzera.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 166. orr.

Txitxikov ikusi bezain laster, lurrera bota zituen hala gozoki-papera nola ur-zakurra, eta hortxe hasi zen zakurtxoa negar-intzirika.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 238. orr.

Eta, ileak lazten zitzaizkiola, belauniko jarri, eta negar-erreguka hasi zen: [...].  Joan Mari Irigoien   «Oilarraren promesa», 2003 - 79. orr.

Ordubete igaro eta gero ere, lotuta jarraitzen dute ardiek, oraindik ere negar-marraka.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 163. orr.

Ni gidari, Roman aldamenean, eta Karmen atzean, negar-adiaka oraindik.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 63. orr.

7 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Dikteako Kuretak gogoratzen dituzte, zeintzuek behinola Jupiterren haur-negarrak Kretan ezkutatu omen zituzten.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 133. orr.

Emakume-negarrak entzuten dira kalean, polizien biraoak.  Felipe Juaristi   «Azken gutuna» - Vassili Grossman, 2005 - 31. orr.

Berak jakinarazi zizkidan ni ikusteko duzuen irrika, zuen damu-negarra eta nirekiko maitasuna.  Elizen arteko biblia   2 Ko 7,7

Guztiek ikusiko dute, bai eta zulatu zutenek ere, eta lurreko arraza guztiek hileta-negarra egingo dute harengatik.  Elizen arteko biblia   Ap 1,7

Etxean betidanik entzun ohi duen mendi-negarra politegia zela, gehiegizko fantasia helduen ahotan.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 54. orr.

Gure arrazoimenaren zedarriengatiko erruki-negarren bitartez.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 173. orr.

8 irud/hed

Kantuaren negarrari eskusoinu ttar batekin lagunduko zion itsuak.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 239. orr.

· Gero, negar-putzu batean ito nintzen, eta utzi egin nion pentsatzeari.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 118. orr.

· Izerdi negarrek kopetan beheiti egiten zidaten.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 374. orr.

Euri-negarra izaten zelako, garaitsu honetan, ekaitzen boladak pasa eta gero, euri ttikiaren presentziaz.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 341. orr.

Euria leihoetan zartaka, eta paretako zira eta aterkien euri-negarrak tantaka joan eta elkartzen ziren istil txikitan lurrean.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 158. orr.

Ur negarrek orbel azpitik irten eta bidea gurutzatzen dute.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 50. orr.

Ezpainen arteko muxua, / kandela negarra, / likina, / beroa.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 7. orr.

9 negarrez ik negarrez.
10 negar anpulu

-Txo, aspaldiko! -esan zidan, negar-anpuluak begietan-.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 116. orr.

Matrailean behera negar anpulu batzuk zihoazkion.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 210. orr.

Orduan, aspaldiko partez, ama, ahal bezain amultsuki ene bi besoen artean hartu nuen eta gure bi matelek elkar hunki zutelarik, ene negar-anpuluek harena busti zuten.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 19. orr.

Eta areago urtu zen negar anpuluetan, eskaini zion kanta hasitakoan.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 87. orr.

Neuk ere, juez guztiok bihotz gogorraren izena badugu ere, ezin nien negar anpuluei eutsi.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 103. orr.

11 negar batean

Negar batean lehertu zen Edith.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 63. orr.

Josek Benjamini lepotik heldu, eta negar batean aritu ziren biak besarkaturik.  Elizen arteko biblia   Has 45,14

Negar batean dihardu, belauniko, edozein momentutan erizaina sar daitekeen arren; eskuan muin ematen dit: ez dut ulertzen.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 306. orr.

Nahigabe handiz eta negar batean hartu zituzten andak eta mendiaren bestaldetik jaitsi ziren gorputzaren zatiak jaso eta ehorzteko.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1085. orr.

Harryren ondoan eseri zen; mutikoari begiratu eta negar batean hasi zen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 273. orr.

Emakume bat aurkeztu zitzaion negar batean, zortzi urteko bere semetxoa besoetan zuela.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1093. orr.

Egun batean, neskato txiki bat aurkitu dute negar batean.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 179. orr.

Erregina zelaira irten zen beste dama batzuekin, negar batean, doluka, bere eskutik gizon bat hil zelako.  Juan Kruz Igerabide   «Artur erregearen heriotza», 2005 - 48. orr.

Andreak, hura entzutean, intziri egin zuen ostera ere, eta aieneka hasi zen, negar batean, ihes egin zutelako.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 120. orr.

Haien belaunetara makurtu zen, negar batean.  Juan Kruz Igerabide   «Artur erregearen heriotza», 2005 - 59. orr.

12 negar egin

Negar egin zuen semeagatik.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 107. orr.

Lagunek ongi etorria eman ziguten, eta negar egin zuten bizia galdu zutenengatik.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 57. orr.

Zer da ote dolu egitea? galdu dugunari negar egitea, agur erraitea.  Herria   2001-11-15

Negar egiten nuen zutaz orroitzean.  Herria   2005-03-24

Zergatik egiten ote du negar? -galdegin zuen.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 248. orr.

-Mundu guztiak ez du negar egiten ezbeharren bat gertatzen zaionean -esan nion nik.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 30. orr.

Llumek negar egiten du amorruaren amorruz, egindako hutsen damuz, sentitzen duen ezintasunak eraginda.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 141. orr.

Poz direnekin poztu zaitezte, negar dagitenekin egizue negar.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 109. orr.

Saiatu nintzen negar ez egiten, ustez nintzen gizona izateko.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 277. orr.

Erreginak, hori entzunik, negar egin zuen saminki.  Juan Kruz Igerabide   «Artur erregearen heriotza», 2005 - 33. orr.

Halako gogoa dut... negar egiteko!  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 198. orr.

Virginiak negar egiten zuen ohean ahuspez jarrita, hain isilka non batzuetan bere bizkar-ikarari erreparatu behar nion lo gelditu ote zen jakiteko.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 369. orr.

Guztiek negar, barau eta otoitz egin zuten.  Elizen arteko biblia   Ba 1,5

Senar-berriek antsi egin zuten, emazteek negar, ezkon-ohean eserita.  Elizen arteko biblia   1 M 1,27

Negartia izan zen beti, aise eta usu negar egiten dutenetakoa.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 61. orr.

Herr Haspern zurbil-zurbil zegoen, negar egiteko zorian.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 71. orr.

Utziozu negar egiteari, zeharo gaixotu nahi ez baduzu.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 193. orr.

Baina kontra egiten diot negar egiteko gogoari, kontra abaildurari, kontra beldurrari.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 119. orr.

Gauez, negar egiten huen isilean, zotinik gabe, zizpururik gabe; malkoak soilik, besaulkiaren gainera irristan, hotsik gabe, gela partekatu hartan.  Eskarne Mujika   «Berdin dio» - Agota Kristof, 2005 - 16. orr.

Alberto burumakur itzuli zen, begietatik sua zeriola, negar eginez baino amorruak hartua, "mendeku puta, mendeku puta..." esanez behin eta berriz, "zer aterako dugu honetatik, zer askatasun, zer eraikuntza nazional, zer ostia...".  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 167. orr.

Bere berezitasun guztien artean deigarriena, eta minik handiena ematen ziguna, bere borrokarako erresistentzia zen, bere negar egin ezina.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 38. orr.

Negar egin nahiaren eta urduritasunaren artean noragabetuta.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 185. orr.

Negar eginaren seinale.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 109. orr.

13 irud/hed

Barrurantz negar egitea bezain ariketa zaila da hori.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 130. orr.

Ura tantaz tanta iragazten da eta perla luzetan egiten du negar leizeen bobedatik.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 66. orr.

"Harriak negar egin lezake" bihotzak gainez egitean.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 128. orr.

Triste zaudenean / musikak negar egiten du / zure ordez.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 67. orr.

14 (osagarriekin)

Negar asko egin nuen, eta aitak beste horrenbeste.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 297. orr.

Negar gutxiago egin zuen han, bere anaiaren ohe hutsaren aurrean egingo zukeena baino.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 76. orr.

Baina hainbeste negar egin zuen, ezen biharamunean askatasuna bihurtu zion.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 186. orr.

Eta, negar isila eginez, ama zen aldetik pairatu zituen nahigabe eta pena guztiak kontatu zizkion Egor Timofeievitxi.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 217. orr.

Negar samina egin zuten haurrek osabari agur egiterakoan.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 116. orr.

Horregatik amak negar hautsia egin zuen arreba zaharrena etxetik joan zenean.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 50. orr.

Dudleyk berehala utzi zion negar-plantak egiteari.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 27. orr.

Horrela egiten zuen, bada, erosta eta negar gure protagonistak.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 348. orr.

Amak negarra besterik ez zuen egiten.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 173. orr.

Gau osoan negarra baizik ez dut egin.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 184. orr.

Han, erreginak negar handiak egin zituen hura ikusita, eta elkarri hitz gozoak esan zizkioten.  Juan Kruz Igerabide   «Artur erregearen heriotza», 2005 - 127. orr.

Hots, haren azken gutuna irakurriz, ezin bukatuzko negarrak egin nituen.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 101. orr.

A zer negarrak egingo dituen Laertes aita zaharrak, a zer negarrak Penelope emazteak eta Telemako semeak.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 18. orr.

15 negar eginarazi (17 agerraldi, 12 liburutan)

Nahiago nuke, ahal baniezaio negar eginarazi, ahal baneza lurrean zanpatu, eta ahal baniezaio bihotza sentiarazi astun, itzel, eta zornez gaiztotua.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 79. orr.

-Ama, ez iezadazu negar eginarazi, heriotz gaiztoari ihes egin berria naiz eta.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 124. orr.

Haurdun nengoenean bihotzak esaten zidan hasita nengoela oraindik aurpegirik ez zuen hura maitatzen; buruak, ezinezkoa zela oraindik ezagutzen ez nuen norbait maitatzea, are gutxiago oraindik izan ere ez zen norbait; eta hormonek negar eginarazten zidaten.  Arantxa Iturbe   «Ai, ama», 1999 - 27. orr.

Errepresioaren erruz hantu biktima nortasuna, nortasun depresiboa da: norberak bere egoeraz negar egin dezake, negar eginaraz.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 137. orr.

· Alegia, negar eginarazi behar nion gaitari.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 9. orr.

16 negar eragin (16 agerraldi, 12 liburu eta artikulu 1ean)

Negar eragiten zion kea zen dena.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 62. orr.

Ez al zidan negar eragiten eta hortzak estutzera behartzen?  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 18. orr.

Ez dizut negar eragin nahi, ez dut zure bihotza samurtzeko premiarik.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 121. orr.

Kristoren nekaldiak negar eragiten dio.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 586. orr.

Dolu dut egin izan den guztia; negar eragiten didate bizi izan diren guztiek; denbora gelditu nahi nuke, ordua gelditu nahi nuke.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 195. orr.

· Zerua aipatu izanak eragin zidan negarra, zinez.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 146. orr.

Antzezlan bateko edozerk eragin ziezaiokeen negarra: janzki ñimiñoek, maitasun bateraezinak nahiz elkarrekikotasunezkoak, limurkeriak, araztasunak, otseinen leialtasunak, ezkontzek, triangeluek.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 150. orr.

17 negar eta negar adlag

Negar eta negar ari da gauean masailak malkoz beteta.  Elizen arteko biblia   Nk 1,2

Émile belaunikatu egin zuan, negar eta negar ari zuan, zotinek bizkarra astintzen ziotean.  Josu Zabaleta   «Lorategi beldurgarriak» - Michel Quint, 2003 - 48. orr.

Bizikletara igo eta etxera joan nintzen; hantxe egon nintzen luzaro negar eta negar.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 170. orr.

Magali egundainokotan negar eta negar hasi zen.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 122. orr.

Bere emaztea alboan zegoen, negar eta negar, senarrari begira.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 110. orr.

Baina baita zeharo sentimental azaldu ere, negar eta negar, besterik ez baitzuen egiten, nahiz eta, berez, bera matematikaria izan.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 20. orr.

· Anna ohe ertzean eseri eta negar eta negar egin zuen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 480. orr.

Umeak negar eta negar egiten du, itotzeko zorian, amaberriak antzeman ezin duen zerbaitengatik.  Arantxa Iturbe   «Ai, ama», 1999 - 41. orr.

18 negar gas

Gutxienez 15 lagun zauritu zituzten, balez eta negar-gasez.  Berria - Mundua   2004-04-03

Israelgo Armadak zauritutako Hamaseko ekintzaile bat eta manifestari gazte bat hil zirela, baita Hebronen herenegun izandako borrokaldietan negar gasa irentsi zuen 65 urteko gizonezko bat ere.  Berria - Mundua   2004-03-25

Negar gasak jaurti zizkieten ikasleei. Manifestariek molotov koktelak eta harriak jaurti zituzten Turkiako polizien aurka eta hauek erantzun zuten negar gasa botata.  Berria - Mundua   2004-04-17

Goizeko laurak inguruan iritsi zen Polizia eta, negar gasak eta borrak erabiliz, ordu laurdenean bota zituzten ikasleak kanpora.  Berria - Ekonomia   2006-03-12

Soldaduek negar gasak erabili zituzten ehunka manifestari palestinar zein ezkerreko israeldar sakabanatzeko.  Berria - Mundua   2004-06-22

Poliziak manifestariak negar gasarekin sakabanatu eta dozenaka lagun atxilotu zituen.  Berria - Mundua   2004-05-20

Soldaduek negar gasak eta balak erabili zituzten, eta, gutxienez, bost palestinar zauritu zituzten.  Berria - Mundua   2004-03-15

19 negar herri

Lurra, "negar-herri hau".  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 54. orr.

Negar-herri honetan bizi zelarik, aita dohatsuak arbuiatu egiten zituen gizakien ondare diren aberastasun pobreak, eta, aberastasun altuagoen desiraz, pobretasuna irrikatzen zuen bihotz-bihotzez.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 315. orr.

Aita, zu igaroko zara beste mundura, eta zuri jarraitu dizun familia hau negar herri honetan geldituko da bakarrik.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 394. orr.

Eta zer egin, euskaldun bakar baten poza ere ezin eraman duen Negar Herri euskañol batean?  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 351. orr.

20 negar malko

Aurpegia zurrun dauka, negar-malkoei eusteko ahaleginagatik.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 204. orr.

Negar-malko garratzak isuriz, esaten zuen: "Neure anaiak haserretu dira nirekin".  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 913. orr.

Negar malko mardul beroak isuri zitzaizkion begietatik.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 59. orr.

Perlak bezalako negar-malko lodiak zerizkion hegaztiari luma distiratsuetan behera.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 268. orr.

Damuzko negar-malkoak isuri?  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 69. orr.

Emakumeek zapi txuri bana atera zuten soinekoaren poltsikotik eta negar malkoak xukatu zituzten.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 98. orr.

Horregatik, nahigabetua daukagu bihotza, negar-malkoz lausoturik begiak.  Elizen arteko biblia   Nk 5,17

Orduan, Jainkoa goresten zuten kontaezin herrien ahotsa altxatu zen, eta lurbira osoan entzun ziren kantu-hotsak, airea poz-oihuz bete zen eta lurra negar-malkoz busti.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 264. orr.

Negar-malkoz bustiko zaituztet, Hexbon eta Elale, mahats-biltze eta uztako poz-irrintziak galdu baitira zuenean.  Elizen arteko biblia   Is 16,9

Lasterka alde egin zuen bere etxerantz, negar-malko betean.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 38. orr.

21 negar-megar adkor

Buru barneko mamurik beltzenak oldarka, negar-megar isil batean egin nuen puska luzea.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 274. orr.

22 negar ontzi ik negarrontzi.
22a negar purpuila ik purpuila 2.
23 negar zotin iz

Patzikuren ohetik negar zotin ahul mehe bat itzuri dela sumatu dut.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 257. orr.

Hariaren beste puntan negar-zotin bat entzun nuen, bihotza erdiratu zidana.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 12. orr.

Eztei-jaia hileta bihurtu zen, eta kantu-soinuak negar-zotin.  Elizen arteko biblia   1 M 9,41

Dagoeneko negar zotinak baretzen hasiak zituen.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 65. orr.

Raymonden negar-zotinak gero eta bareagoak ziren eta aurki utzi zion dardaraka aritzeari ere.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 271. orr.

Negar-zotinei uzten diete hitzek bidea; Llumen aurpegiak ezin du dagoeneko darion tristura ezkutatu.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 110. orr.

Axenariok negar-zotinak areagotu ditu.  Itziar Otegi   «Axenario» - Jules Renard, 2006 - 142. orr.

Neska negarrez ari zen, Durant jaunak harropuzki zioenez, negar-zotinekin bazter guztiak zipriztinduz bezala.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 44. orr.

Ivyk berriro ekin zion negar-zotinari.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 85. orr.

· Haren negar-xotinak gogoan ditut oraino.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 167. orr.

24 negar-zotinka adlag

Martin! -esan zion negar-zotinka-.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 214. orr.

-Hil egin nahi nuke, hil egin nahi nuke -negar-zotinka esan zuen, ahotsa atzamarren artetik jaulkiz.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 46. orr.

"Zergatik ari zara negar-zotinka?" galdetzen dizutenean, erantzun: laster iritsiko den albiste batengatik.  Elizen arteko biblia   Ez 21,12

Malko mardulak isurtzen zituen orduan, eta negar-zotinka ematen zuen ia egun osoa.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 386. orr.

Florentek Quenu txikia, hamabi urte besterik ez artean, bakar-bakarrik aurkitu zuen sukaldearen erdian, negar zotinka, mahai baten gainean eserita.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 68. orr.

Koldarrenak dardarka eta negar-zotinka ere hasten ziren.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 104. orr.

Nire nagusia! -oihuka, ia negar-zotinka-.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 223. orr.

25 negarra begietan

Hondakinen artean sartu eta negarra begietan nuela geratzen nintzen sukaldeko axuleiu sarritan artean ere zuri eta osoei begira.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 23. orr.

Behin piperrauts asko bota zion ogiari, eta zakurra negarra begietan heldu zen, atsoarekin batera, emakumearen etxera.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 248. orr.

Esan bezala, azti afrikarra biharamun iluntzean agertu zen eta, negarra begietan, Mustafaren etxea ezagutu nahi izan zuen.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 210. orr.

Negarra begietan, Ed Thatcher zutitu egin zen, ukabilak hertsirik.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 163. orr.

Betazal pisu geldoak jasotzen zituenean, emaztea ikusten zuen bere begirakune gaixoarekin, eta alabak, eta semeak, denak ere negarra begietan.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 228. orr.

Aurpegia zeharo zurbiltzen baitzaio, negarra begietan, hazpegiak nahasiak, etenik ahotsa, eta jardun guztia egokiturik gogoan darabilen irudira.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 106. orr.

26 negarrari ekin

Mrs. Baldwinek bekokia mahai-ertzean ezarri eta negarrari ekin zion.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 257. orr.

Berriz ere, negarrari ekin zion Karmenek, eta errepikatu egin zituen aurreko hitzak.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 64. orr.

Beldurturik, negarrari ekin diot.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 20. orr.

Negarrari ekin zion agureak, pozak eraginda.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 214. orr.

Etsipenezko negarrari ekin dio orain, negar-zantzo eta uluka, ahizpak alde egin ondoren.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 272. orr.

27 negarrari eman

Josek, haiengandik urrunduz, negarrari eman zion.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 118. orr.

Jakingo bazenu..., esan zuen amak, eta negarrari eman zion.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 97. orr.

Eta Benjamini lepotik helduta, negarrari eman zion; negar batean aritu ziren biak, besarkatuta.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 127. orr.

Ez zion negarrari eman kotxean ginen arte, etxera bidean.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 165. orr.

Neure buruaren errukiz negarrari eman nahi izan nion, malkorik ez zitzaidan etorri baina.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 193. orr.

Umeak ezagutu egin ninduen eta negarrari eman zion.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 62. orr.

Ergel horiek guztiek negarrari ematen ziotek loreak gogoan hartzen dituztenean.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 287. orr.

Eman diezaiogun negarrari, halako aitaren kontsolamendurik gabe gelditu garelako.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 176. orr.

28 negarrari eutsi

Batzuen saminak besteena eragiten zuen, eta ia inork ezin zion negarrari eutsi, bakearen mezulari haiek hain saminki negar egiten ikustean.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 257. orr.

Ezin negarrari eutsi eta alde egin behar izan zuen handik.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 229. orr.

Negarrari eutsi ezinik, malkoek aurpegia sutzen zioten neurrian, espartzuarekin dzit-dzat ari zen, baldosaren horia zurituz.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 106. orr.

Batetik bestera dabilela, sukaldera iristen da Iñake, ia negarrari eutsi ezinik.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 177. orr.

Malkotan gaude biok, negarrari eutsi nahian.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 210. orr.

Eta emakume bat negarrari eusten, atearen kontra bermaturik.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 95. orr.

Besarkatu ahal izan duenean, mukiak xukatu ditu negarrari eusteko. [...] -agindu zuen, negarrari eustiz-.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 86. orr.

29 tipula-negar

Zeren nahikunde garbi ororen, sentimendu garbi ororen, idealen, eginbeharraren, begirunearen, lotsaren traba "gizatiar" guztia botaz, bizitza horrela -horren basaki- "sinplifikatzera" behartzen zarenean, orduan ezerk ez dizu higuin eta narda gehiago eragiten kontzientziaren hozkadak baino: tipula negarrak!  Josu Zabaleta   «Sei pertsonaia autore bila» - Luigi Pirandello, 2003 - 59. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

barau eta negar (5); barre eta negar (11)

egik negar (4); egin negar (26); egin zuen negar (12); egin zuten negar (7); egiten du negar (5); egiten zuen negar (14); egizu negar (4); egizue negar (5); ez egin negar (9); ez negar egin (5)

intziri eta negar (5); nahikoa negar egin (4)

negar anpuluak (6); negar artean (5); negar asko egin (10); negar batean (90); negar batean ari (6); negar batean aritu (4); negar batean hasi (13); negar baten (6); negar bizian (5)

negar egin (297); negar egin behar (10); negar egin du (5); negar egin nahi (12); negar egin nuen (30); negar egin ondoren (4); negar egin zuen (76); negar egin zuten (11); negar eginarazi (8); negar eginarazten (6); negar eginen (9); negar eginez (16); negar egingo (29); negar egingo dut (4); negar egitea (22); negar egiteak (4); negar egiteari (28); negar egiteari utzi (20); negar egiteko (105); negar egiteko gogoa (21); negar egiteko gogoari (4); negar egiteko puntuan (4); negar egiteko zorian (12); negar egitekoa (7); negar egitekoa izan (4); negar egitekotan (4); negar egiten (215); negar egiten du (18); negar egiten dute (6); negar egiten nuen (8); negar egiten zuen (50); negar egiten zuten (15); negar egitera (16); negar egiteraino (5); negar egitetik (9)

negar eragin (4); negar eragiten (8); negar eta aiene (4); negar eta barre (5); negar eta dolu (4); negar eta guzti (4); negar eta intziri (4); negar eta negar (23)

negar gasa (9); negar gasak (11); negar hegian (5); negar herri (9); negar hipaka (7); negar hots (4); negar hotsa (6); negar hotsak (5)

negar intzirika (9); negar isila (5); negar kanta (17); negar malko (23); negar malkoak (33); negar malkoei (5); negar malkorik (4); negar malkotan (30); negar malkoz (21); negar muzinka (5)

negar oihuka (4); negar pixka bat (5); negar saio (4); negar samina (4)

negar zorian (7); negar zotin (31); negar zotina (10); negar zotinak (28); negar zotinek (5); negar zotinekin (4); negar zotinen (9); negar zotinen artean (7); negar zotinka (167); negar zotinka ari (18); negar zotinka hasi (40)

otoitz eta negar (4); saminki negar egiten (5); zenbat negar egin (4

amaren negarra (6); negarra begian (7); negarra begietan (12); negarra eragiteko (6); negarra eragiten (4)

negarrak begietara (4); negarrak entzuten (5)

negarrari ekin (10); negarrari ekin zion (7); negarrari eman (116); negarrari eman dio (6); negarrari eman nion (11); negarrari eman zion (63); negarrari eman zioten (17); negarrari ematen (10); negarrari ematen zion (4); negarrari eutsi (26); negarrari eutsi ezinik (9)

ez negarrik egin (12); negarrik egin gabe (5); negarrik egingo (10); negarrik egiten (16); negarrik ez egiteko (4)

nigar batean (3); nigar egin (24); nigar egin arazteko (5); nigar egin nuen (3); nigar egiteko (5); nigar egiten (8); nigar purpuilak (4)

nigarra begian (7); nigarra begietan (4)


negarbera 1 izond negar egiteko joera duena.

Ekintza-gizon ausart bortitzak ziren espioiak, ez ni bezalako musikazale negarberak. jende honek sentimenduak gogorturik baitauzka eta ez baita oso negarbera.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 146. orr.

Ez nuen uste idazlekumeak hain negarberak zirenik.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 13. orr.

Zenbat eta moralina estuagoan hezi, orduan eta irriberago eta negarberago jendea.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 119. orr.

2 irud/hed

Mintzo negarbera bera dugu Soroarena hurrengo artikuluan ere, Donostiako Loiolatik oraingoan.  Iñigo Aranbarri   «Sakabi, soinu txikiaren handitasuna», 2003 - 35. orr.

Izan ere, aztoratu egin da eta ezpainak puzten zaizkio, itxura negarberaz.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 75. orr.


negargale iz negargura.

Bihotza ilundurik, negargalea etorri zitzaion.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 148. orr.

Ospitalerako bidean, negargalea sentitu zuen senarrak.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 205. orr.


negargaletu, negargale(tu), negargaletzen da ad negargalea sentitu.

Negargaletua nintzen.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 69. orr.


negargarri (orobat nigargarri g.er.) 1 izond negar eragiten duena. ik deitoragarri.

Berrogeiren bat neska izango ginen, denak koarto handi batean, xentimorik kobratu gabe egun osoan lanean, jatekoa negargarria eta leihotik kanpora begiratzea debekatua.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 78. orr.

Capuccino negargarri bana edan ondoren, mahai gainean utzi zuen neska agertu aurretik irakurtzen ari zen egunkaria.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 12. orr.

Badira kontu barregarriak eta badira negargarriak ere, eta ez da beti erraza izaten batzuk eta besteak bereizten.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 15. orr.

Giza hiltzaile eta biraolari hark heriotza negargarria izan zuen atzerrian.  Elizen arteko biblia   2 M 9,28

Baina hil ziotelarik Andoaingo ekintza negargarrian Lopez de la Calle lagun eta irizkidea, berak hartu zuen harroki hark utzitako lekua, eta akabo Yankee zutabekidea.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 33. orr.

Hango higiene egoera negargarriaren ondorioz, tifus epidemia bat izan zen.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 351. orr.

Fede-aitorpen bat idatzi zuen torturei ihes egiteko, baina idatzi ondoren, osasun egoera negargarriak ez zion sinatzen utzi.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 116. orr.

Kobazuloa ematen zuen egitura negargarriko pisu zikin eta ilun baten.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 31. orr.

Kalte negargarriak, inguruko herri eta auzoetan.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 27. orr.

Elizaren inguruan itsutasun negargarriak jotako jende-multzo izugarria ikusi zuen, aurpegia zerurantz zutela eta belaunak lurrean.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 292. orr.

Gero, taxua galdu balu bezala, faltak egin eta egin hasi zen, modu negargarrian, eta partida berdindu egin zen.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 71. orr.

Frankismoaren eskola publikoan Historia modu negargarrian erakutsi ziguten.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 296. orr.

Agirrek itzulpena euskara «negargarrian» eginda zegoela salatu zuen.  Berria - Euskal Herria   2004-11-24

Egoera negargarrian zeuden, higuina eragiteraino ikaratuko zuten Wilkie.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 141. orr.

Hor dauden haurren gorabeherak negargarriak izan dira.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 119. orr.

Izan ere, epaileen lana negargarria izan zen atzokoan.  Berria - Kirola   2006-01-08

Baina, hori baino okerragoa oraindik, negargarriagoa iruditu zaigu Kleiman, Voskuijl eta Bepekin horren zikoitza izatea, haiei ere ez baitie ezer eman.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 109. orr.

Dena den, hautu negargarri ala itxaropen iturri, emaitza hor da.  Herria   2005-06-02

2 (adizlagun gisa)

Negargarri egon ninduan, baina deus ere ez nekian hire lagunaren zeraz...  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 236. orr.

Handik egun batzuetara egin zuen azterketak txundituta utzi zuen, negargarri atera zitzaiolako; nahastuta jaiki zen aulkitik, lotsa-lotsa eginda.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 44. orr.

Inoiz barre egin dizute makila magikoaz negargarri jarduteagatik?  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 110. orr.

Asko eta asko euren gorputz erdi-hilak herriko kale eta leku publikoetan arrastatzen eta negargarri hiltzen ikusiko zenituen, zikinez eta zarpailez josiak, hezurren gainean azal huts, ultzera zantarrek eta ustelmenak ia lurperatuak.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 463. orr.

Hor zegok koxka, negargarri egiten diat nik dantzan.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 216. orr.

Jokalariek nekea nabaritu eta etxetik kanpo negargarri jokatu dute.  Berria - Kirola   2004-11-13

Atzo, berriz, Rodriguez Santiago eta bere laguntzaileak aritu ziren negargarri.  Berria - Kirola   2004-09-12

Defentsan negargarri, eta erasorako gaitasunik ez, diote irratiko tertuliek.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 24. orr.

Hoba dok sikurik barregarri... bustita negargarri baino.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 245. orr.

3 negargarrizko izlag negargarria.

Papagaiak bezala negargarrizko gustu txar batez jantzita. Purak eta Ernestinak negargarrizko bidea zeramaten; ez batak ez besteak ez zuten eszenarako dohainik.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 231. orr.

Utikan negargarrizko imintziook, eta ekin.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 132. orr.

4 gas negargarri negar gasa, gas negarrarazlea. ik negar 18.

Hainbat gaztek botilak, harriak eta galtzada-harriak jaurti zizkieten segurtasun indarrei eta horiek gas negargarriarekin erantzun zieten.  Berria - Ekonomia   2006-04-05

Bertzalde Poliziak gas negargarria igorri zion aurpegira Bob Edme argazkilariari, auzitegiaren atarian.  Berria - Euskal Herria   2004-01-10

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

egoera negargarri (6); ikuskizun negargarri (3); negargarri aritu (3); negargarri honetan (3)

egoera negargarria (5); ikuskizun negargarria (3); itxura negargarria (8); negargarria da (16); negargarria iruditzen (5); negargarria izan (14); negargarria izan da (3); negargarria izan zen (7)

baldintza negargarriak (5); egoera negargarriak (3); lan baldintza negargarriak (3); negargarriak dira (4); negargarriak izan (3)

egoera negargarrian (4); modu negargarrian (4)


negargura (orobat nigargura g.er.)iz negar egiteko gogoa. ik negargale.

Barregura eragiten zidan negargura baino gehiago.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 296. orr.

Sekulako negargura etorri zitzaidan.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 78. orr.

Urrats bat egin eta negargura etorri zitzaion.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 145. orr.

Anaia zela-eta hunkiturik, negargurak eman zion eta, gelara joanda, negar egin zuen.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 123. orr.

Eta horrek negargura ematen zizun, eta ez zenekien zergatik.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 94. orr.

Negargura bortitz batek hartu zuen, baina oraingoan eutsi egin zion.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 300. orr.

Negarguraren moduko zerbaitek estutzen dizu eztarria eta indarrez besarkatzen duzu Luisen bular gihartsua.]  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 81. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

negargura eman (3); negargura ematen (6); negargura etorri (4); negargura etorri zitzaidan (3)


negarka adlag negar egiten. ik negarrez.

Hala egon ziren ordu pare batean: bata mutu eta bestea negarka.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 16. orr.

-Ez duzue erdibiderik: beti negarka matxismoa dela eta ez dela, baina gero, gizonkerietan aritzen ez zaizuena, to, homosexuala!  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 245. orr.

Uda iritsi zen, eta kurriloak ez ziren joan, jauregi ondoko ibai inguruan segitu zuten oihuka eta negarka.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 269. orr.

Kanpoan, aidaka ari ziren itzainak, negarka orga zamatuak.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 133. orr.

· Eroa oihuka, min negarka, min botaka ari zen, iraganaren bekatuak aitortuz eta aitortu ahala haiek deitoratuz.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 19. orr.


negarlari iz negar egiten duena.

Ur beroz mukurutu bazina hurbilduz, mununu jada negarlaria garbitu zuen izebarekin.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 27. orr.


negarño iz adkor negarra.

Hori erraitean, Magaliren begitartean loretu zen irriño bat bezala baina denbora berean begi xokoan negarño bat ere agertu.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 95. orr.


negarralde iz negarra.

Baina, zoaz zu zendako, tiranta batean sartu zuen, egundainokotan negarralde gaitza eginik.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 177. orr.


negarraldi iz negar egiten den denbora.

Lasaitu nintzen eta baretu zen nire negarraldia.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 83. orr.

Negarraldi lotua zen, irrintzi ñimiño batzuk besterik ez ziren entzuten arnasarik gabeko eten amaigabe batzuen ondoren.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 32. orr.

Osaba Kamilenean egindako negarraldia doi bat asaskatua zuen, halako baretasun sakon eta goibel batean utzi.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 301. orr.

Irribarre alaia egin du, oinaze arrastorik ere ez, nik uste izandako negarraldirik ez.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 54. orr.

Eroaldiari negarraldiak txanda hartzen ziolarik, oheratzen laguntzen zuen, kopeta oihal busti batez freskatu ondoan, eskuak hartzen zizkion, eta emeki mintzatzen loak hartu arte.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 14. orr.

Bihotz-zirraragatik lehenago baino aztoratuago, braust eseri nintzen ohean negarraldi eder bat egiteko asmoarekin, zintzurrean trabatua izan bainuen hamaika aldiz negargura.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 210. orr.


negarrarazle (orobat nigarrerazle) izond negar eragiten duena.

Ura botatzeko kanoiak, gas negarrarazleak eta plastikozko balak erabili zituzten segurtasun indar turkiarrek.  Berria - Mundua   2004-06-29

Justiziaren ganik neurriz kanpoko zigorrak, poliziaren ganik kolpe, ostiko eta gas nigarrerazle...  Herria   2002-11-21

Hasieran, Poliziak lehergailu negarrarazleak botatzen eta kautxuzko balekin tiroka hasi zen, baina bala hilgarriak baliatu zituen gero.  Berria - Mundua   2006-04-21


negarregingarri (corpusean nigarregingarri eta nigarringarri soilik) izond ipar negar eginarazten duena, negargarria.

Kanpalekun sartzen ziren gero eta gehiago preso, aliatuek mehatxatu eskualdeetatik zetozenak: jende gaixo nigarregingarriak, goseak hilak, hezur eta larru, ardura oinez etorriak edo biziki emeki zebiltzan trenetan, jatekorik gabe.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 127. orr.

Bistan da, hori nigarregingarri da, enetako gauza mingarrienetarik bat da.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 134. orr.

Legegai berriari buruz, bazituzten alabainan hamar mila emendagailu proposatuak, irringarri ere bailitake ez balitz izaitekotz nigarringarri!  Herria   2003-02-20

Zapartingarri ere litake ez balitz nigarringarri!  Herria   2005-06-09

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ez balitz nigarringarri (3)


negarrez (orobat nigarrez g.er.) 1 adlag negar eginez.

Iritsi ziren, bada, hamabi mirabeak, lantuka eta negarrez.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 172. orr.

Apaizek, berriro sartu eta aldare eta santutegiaren aurrean zutik, oihu egin zuten negarrez: [...].  Elizen arteko biblia   1 M 7,36

Negarrez ari zen: "Kolegioan gaixo jarri nintzenean beste esperantzarik ez nuen, korrika etorriko zinela ni ikustera”.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 154. orr.

Magali negarrez hipaka ari zen.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 156. orr.

Zuengatik ari naiz negarrez!  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 53. orr.

Negarrez aritu zitzaidan, den-dena kontatu artean: nola Koronela landetxera agertu zen, eta [...] aitari kontatu zion Charlie Peaceful lapur ziztrin bat zela.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 67. orr.

Traizio egin ziola Masakori, esan zidan ia negarrez.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 403. orr.

Negarrez hasi, eta zoko batean eseri zen.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 59. orr.

Aginte makila lurrera bota, eta negarrez hasi zen.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 14. orr.

Negarrez ala barrez, zertan hasi behar dugu?  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 161. orr.

Begiak negarrez urtu zitzaizkion.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 68. orr.

Orduan, emaztea negarrez joan zitzaion Sansoni: [...].  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 34. orr.

Hamar egun lehenago, Rose negarrez etorri zitzaion bulegora.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 44. orr.

Etxera iritsitakoan, Idoiak kufia erantzi du eta amaren logelara joan da negarrez.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 40. orr.

Luisak ez zuen inoiz Pedro negarrez ikusi, eta orduan ere ez.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 98. orr.

Mutilak umea negarrez entzun zuen.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 142. orr.

-Ai ene! -erantzun zion Santxok negarrez- ez bedi, arren, hil berori, nire jaun hori.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 204. orr.

Aldamenean esertzen zait; negarrez dago.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 101. orr.

Negarrez hago, Gabriel Aresti Segurola, eta ez dik axola inork ikusteak.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 112. orr.

Ekin eta ekin, berak; ni, negarrez.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 9. orr.

Atsekabe honek egun asko iraun zion, eta bitartean etengabe negarrez eta intzirika jarraitu zuen, eta Jainkoari erregutuz itzul ziezaiola errukiz bere arimaren senar maitea.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1038. orr.

2 erdi negarrez

Ahopean kexatzen eta erdi-negarrez hasi zen; eta ia marmarrean ari zen San Frantziskoren aurka, halako lekura ekarri zuelako.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1096. orr.

-Oi, Martin! -esan zuen erdi negarrez Katalinak-.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 215. orr.

Beti izerditan, beti kexaz, beti erdi negarrez.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 119. orr.

Eskaileretan behera abiatu zen lasterka eta presaka, nora zihoan jakin gabe, erdi negarrez erdi irribarretsu.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 48. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

ama negarrez hasi (5); ari zara negarrez (11); ari zen negarrez (8); begiak negarrez (8); berriro negarrez (6); beti negarrez (6); erdi negarrez (18); hasi zen negarrez (12)

negarrez ari (156); negarrez ari da (18); negarrez ari zen (46); negarrez aritu (11); negarrez aritzen (5); negarrez aurkitu (5)

negarrez egon (4); negarrez erregutzen (4); negarrez erregutzen zion (4); negarrez esan (5); negarrez eta aieneka (5); negarrez eta intzirika (7); negarrez etorri (5); negarrez hasi (241); negarrez hasi da (17); negarrez hasi nintzen (23); negarrez hasi zen (135); negarrez hasiko (18); negarrez hastea (6); negarrez hasteko (32); negarrez hasteko zorian (20); negarrez hasten (37); negarrez hasten da (12); negarrez hastera (4); negarrez hastera zihoala (4); negarrez hipaka (30); negarrez hipaka hasi (8); negarrez hipaka lehertu (5)

negarrez ikusi (13); negarrez ikustea (5); negarrez ikusten (4); negarrez jarraitzen (10); negarrez jarraitzen zuen (5); negarrez joan (4)

negarrez urtu (4); negarrez urtzen (5); negarrez urtzen zen (4); negarrez utzi (6); negarrez zegoela (6); negarrez zegoen (9); negarrez zeuden (4)

denak nigarrez (3); erdi nigarrez (7); nigarrez ari (9); nigarrez hasi (13); nigarrez hasi nintzen (7); nigarrez hasten (6); nigarrez hipaka (3); nigarrez ikusi (3)


negarrontzi iz adkor negartia.

Mutilak, bere arranguren oihartzuna ikusirik, arrantzen arteko irribarre herabetia egin zuen, baina ez zuen ematen neskari negarrontzien sinfonia gehiegi gustatzen zitzaionik, painelua eskatu baitzion mutilari nahiko haserre.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 96. orr.

Bihotz bihotzetik diotsuet: zinezko minik ezaren uholdeak arrastaka darama gure negarrontzi lohitua, ez baitzuen alferrik esan poetak: malkorik haundienak lohia dira.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 351. orr.


negarti (orobat nigarti g.er.) 1 izond/iz maiz edo erraz negar egiten duena. ik negartsu.

Atzeko ume negartiak, hitz horiek ulertu balitu bezala, are biziago eutsi dio bere negar-saioari.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 21. orr.

Ume negarti baten esnelapiko huts sentiarazten nautenean.  Arantxa Iturbe   «Ai, ama», 1999 - 40. orr.

Sekula ez nuen pentsatuko umetxo potolo negartiak gustatuko zitzaizkizunik.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 135. orr.

Aizpeberriko egonaldia borobiltzeko, bere ama egiaz izeba zuela esan zioten, eta izeba negarti eta histerikoena benetako ama zuela.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 166. orr.

Abertzale negarti haiekin beste kontu bat izan zitekeen, ziur.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 20. orr.

Aspaldi erakutsi ziguten baserritarra negarti hutsa dela, eta ez dela sobera fidatu behar haren hitzetan.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 211. orr.

Faltsua, gezurtia, negartia, barregarria, astuna, eta harroputza da.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 17. orr.

Pasilloz pasillo, gelaz gela, negarti bat kontsolatu, liskarti bi baztertu.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 115. orr.

Azkenean, okerrena amaitu denean, begi lausotu eta negartiez so egin dut gorantz.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 160. orr.

2 irud/hed

Jainkoaren maitasuna maltzurki aipatu zuen limosna eskatzeko, eta ahots negartiz Jainkoaren izenean lagun ziezaiotela eskatu.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 329. orr.

Johannesek eta Andrések halako batean ez zioten segitu kondesaren doinu negarti mudurriari.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 118. orr.

Goiz euritsu bateko Karmenen irudi negartiak datozkit gogora.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 246. orr.

Xake liburua nirekin eramateko eskari negartiari ere ezentzuna egin zion.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 24. orr.

Azkenean, dendari txiki-jatorraren aldeko artikulu negarti horiek sinatzen dituztenak, guztiok bezala, autoa hartu, eta hiri-periferian dagoen HiperEroski, Carrefour, Mammouth edo Pryca erraldoirantz abiatzen dira.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 143. orr.

Baten bati barkamena eskatzea gauza zaila da, urguilu tematiaren eta damu negartiaren artean oreka bilatzeko egintza labaina.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 72. orr.

Mozkorraldiak areagotutako apaltasun negarti batez hitz egin zuen gero.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 112. orr.

Eta nago, denboraren buruan, jelkideen sinbologia berbera jaso ote duen ETA inguruan sortu den abertzaletasun iraultzaile negartiak ere.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 37. orr.

Nahikoa diagu hainbeste negartirekin, hainbeste olerkari humanitariorekin.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 348. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Harroputz eta negarti tonu batez, gizon horri, aldamenean dagoena, errietan zaio ari.  Xabier Olarra   «Estilo-Ariketak» - Raymond Queneau, 2005 - 37. orr.

4 zume negarti sahats mota, beheranzko adarrak dituena (Salix babylonica).

O, haritza, lizarra eta zume negartia!  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 372. orr.

Bestetik lore sekulakoak eta itxura eta forma guztietako lore pila zeuden aintzira-bazterretan, baita zume negartiak ere non-nahi, hostaila ur barrenean sartuta.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 41. orr.

"Turgeniev"en aurrean, bidearen bestaldean, zelai muttur bat dago, bizpahiru zume negartik babesten duten oasi bat zabor kontainerren artean.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 247. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

tonu negarti (4)

ahots negartiz (3)


negartoki iz negarren tokia.

Agur, gure aberri egarriaren azken edantoki gazia; gure oinaze ameskorren ohe hotza; gure gomutasun xamur-xamurren negartokia; gure isileko malko goxoak bildu dituen zapi zoriona.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 52. orr.


negartsu 1 izond negarrez betea. ik negarti.

-Neu naiz -erantzun zion ahots negartsu batek.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 234. orr.

Verlaque andrearen irudia ezin zuen uxatu batez ere, haren ahots negartsua, begietan malkorik ez bazuen ere.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 375. orr.

Isekaz ari zaizkit, baina nik Jainkoari jasotzen begi negartsuok.  Elizen arteko biblia   Jb 16,20

Begi urdin negartsuak zituen, eta kliskatu eta kliskatu zerabiltzan suaren aurrean.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 172. orr.

Begi negartsuak ikusi nizkion...  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 185. orr.

Gizadi negartsua sineskeria gupidagabearen mende, zekenkeria, gutxi batzuen handinahia erregeen urre-kutxak eta tronuak giza odolez tindatzen, isileko traizioak, ageriko txikizioak, [...].  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 36. orr.

2 (adizlagun gisa)

Kezko hodei baten azpian makurtu eta, begiak negartsu zituela, tailer handi bat ikusi zuen non neska batzuk oihuka ari baitziren Mrs. Soubrineren atzean.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 533. orr.

Burua jaso zuenean begiak negartsu zeuzkan.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 244. orr.


negartu, negar(tu), negartzen du ad zerbaitek eragindako atsekabea negarraren bidez adierazi. ik deitoratu.

Zirrara handia hartu genuen guztiok; eta mundu guztiak negartzen zuen huraxe izan zen negar egin ez zuen bakarra.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 508. orr.

Xarlesek behin baino gehiagotan auzoko abereak kalitu zituen, jendeek kabalen desagertzea negartzeaz beste erremediorik ez zutela.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 73. orr.

Antzina batean absentzia hura Amona Babyk izan zuen: gogotik negartutako semea, haren diruak askatu baitzuen ama.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 33. orr.


negatibitate iz negatibotasuna.

Estatu gabeko nazioen erronka hauxe da: nola utzi agindupeko kontzientziaren negatibitatea alde batera eta zer egin norberaren esparruan hegemonia lortzeko.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 94. orr.

Kausa hori gabetze oro baino askozaz goragokoa dela eta oso goitik urrundua negatibitate eta positibitate orotatik.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 5. orr.

Era errepikarian detektatzen da negatibitate hutsaren esperientzia eta adierazpena [...]: hitz batean, Ezerezaren esperientzia da.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 3. orr.


negatibo 1 izond ezezkoan edo ezan oinarritzen dena.

Absolutu negatibo bat: "ez".  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 74. orr.

Froga positiboa eskatzen zuen, froga negatiboa aski zelarik.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 163. orr.

Dena den, faktore negatibo batek garrantzi handiagoa izan dezake sailkapenerako faktore positibo batek baino.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 71. orr.

Eta baita libertateak ere, bai libertate negatiboak (goserik eta eritasunik ez izatea, kasu) eta bai libertate positiboak (norberak aukera duen bizitza lortzea, kasu).  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 289. orr.

Hegelen erabateko espiriturik eta sintesirik gabeko ezezko historia edota dialektika negatiboa hartu zuten kontuan.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 91. orr.

Hezigaitza eta managaitza kontzeptu negatiboak dira; mutiriak lotsagabezia adierazten du; errebeldea, aldiz, sistema baten kontrako jarrera aktiboa duena da, haren aurrean errebelatzen dena.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 39. orr.

Komenigarria da adieraztea gure historia mendebaldarrean bertan Teologia Negatibo deitu izan den horren tradizio handi bat nabari dela, zeinean Jainkoa Ezereza bezala agertzen eta esperimentatzen baita.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 3. orr.

Eugenesia negatibo, kentzezko horren beste aldean, berriz, eugenesia positibo, hautespenezkoa dugu, haurrik gogobetekoenak izateko ahaleginean oinarritua.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 153. orr.

Baina benetan, liburuaren testuingurua kontuan hartuta, kutsu negatiboa ote dauka Neverland hitzak?  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 17. orr.

Haurdunaldi testetan gertatu ohi den moduan, testa egin eta 2-3 minutuan jakin daiteke positiboa edo negatiboa den.  Berria - Gaiak   2006-03-17

Ekografiaren emaitza ere negatiboa izan zen, esan nahi baitzuen ongi zituela gaixoak gibela, behazun-maskuria eta pankreasa.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 188. orr.

Maimonek Jainkoaren betegintzak era negatiboan ulertarazteko darabilen argudioa, ("Bera ez da guk pentsatzen dugun bezain betegina, gure giza izaeraren mugengatik Haren betegintzak diren bezala ulertzeko gai ez garelako") [...].  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 245. orr.

2 (izen gisa)

EPOa atzemateko WADAren gernu analisiak negatibo faltsuak jaso zitzakeela jakina zen, EPOa artifizialki hartu eta analisiak ez atzematea, alegia.  Berria - Harian   2005-08-03

Proban egin zituzten gernu analisi guztiek negatiboa eman dute, UCIren arabera.  Berria - Kirola   2004-06-10

3 kaltegarria, onuragarria denaren kontrakoa.

Egitasmoan «alde positiboak eta negatiboak» ikusten dituztela.  Berria - Mundua   2004-07-17

Kapitalismoaren bilakaeran sortu diren alderdi negatiboak ez dira ez makalak.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 100. orr.

Inbertsio, aurrezki eta herrialdearen lehia-ahalmenean eragin negatiboa duenez, epe jakin batera, herrialde horren ekonomia-hazkundean eragin negatiboa izan dezake, eta bide horretatik, baita langabezian ere.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 107. orr.

Konkurrentziaren printzipioaren egituratze instituzionala, gizarte mailako ondorio negatiboak gutxiagotzen dituena.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 193. orr.

Globalizazio prozesuaren handitasunari buruz baino prozesuak sor ditzakeen ondorio positibo edo negatiboei buruzko eztabaida hau, are da sakonagoa.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 208. orr.

Finantza merkatuen globalizazioaren inguruan ez da dena negatiboa izan.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 239. orr.

Ezin da ukatu beharrezkoa dela zientziaren eta teknologiaren (industriarekin elkarlanean) potentzialtasun negatiboak (arriskuak) murriztuko lituzketen neurriak hartzea.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 252. orr.

Une horretaraino eutsi diet beldur izpiei, pentsamendu negatiboei, baina orduan bururatzen zait aurki hasiko direla larritasun izpiak agertzen.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 164. orr.

Onetik aterako ninduen grina hiltzaile, pasio negatibo baten menpe.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 69. orr.

4 alde on baino txar gehiago dituena.

Kasu guztietan litzateke, noski, egin beharrekoa inbentario negatibo hori...  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 17. orr.

Estrella Bernalekin egin zuen ikerketaren arabera, urtegiaren balantze ekonomikoa "guztiz negatiboa" izango da.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 38. orr.

Balantze negatibo horren eta etsipen horren ordainetan edo, [...].  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 28. orr.

Bilakaera negatiboa da», azaldu zuen Noriegak.  Berria - Kirola   2006-03-17

Espainiako Justiziaren funtzionamenduaren inguruan EAEko biztanleen %58k iritzi negatiboa dutela diote.  Berria - Euskal Herria   2004-09-03

5 ezkorra.

Neurriaren aldekoen ustez [...] kritika horietako asko "gizakiaren ikuspegi oso negatiboan oinarritzen dira".  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 154. orr.

6 kopuruez, zenbakiez edo kidekoez mintzatuz, zero baino txikiagoa.

Izan ere, antzinateko zibilizazioetan zenbaki negatiborik ez zen.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 134. orr.

Al Samaw'alek, berriz, kopuru negatiboak erabili zituen, eta berretzaileak kalkulatzeko oinarrizko araua frogatu.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 83. orr.

Zenbaki negatiboetan, irrazionaletan, irudizkoetan, eta abar, badago beti ispiluaren beste aldera joatea.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 312. orr.

Zenbaki baten karratua positiboa da beti, positiboa zein negatiboa izan zenbakia.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 307. orr.

Ezin baita kopuru negatibo baten erro karratua atera.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 307. orr.

Ez dago logaritmorik oinarria negatiboa edo berdin 1 duenik!  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 409. orr.

Koordenatu negatiboei oso begi gaiztoz begiratzen zitzaien, bereziki Descartesek; harik eta ingeles batek, John Wallisek, herritartasuna aitortu zien arte.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 349. orr.

Ezer ez edukitzea eta, gainera, zorretan egotea, horra zen den zenbaki negatiboa.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 301. orr.

Aste honetan bertan jakinarazi du Alemaniak bere iazko hazkuntza negatiboa izan zela, -%0,1ekoa.  Berria - Ekonomia   2004-02-14

7 irud/hed

Izan ere, zeroa da [...] heriotzaren horizontea: ezereza eta atsedena, alegia; depresioarena, aldiz, zenbaki gorriak dira -zeroaren azpitik daudenak, beraz-, ondoeza eta ezinegona ondorio dituztenak eta bizitza zerbait negatibo bihurtzen dutenak.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 159. orr.

Saldo horren bariazio negatiboak automatikoki urritzen du diru-masa, eta, horren ondorioz, interes-tasek gora egiten dute.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 96. orr.

Interes-tasa erreal negatiboen biktima izan ziren [hartzekodunak] 1970eko hamarraldian.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 89. orr.

Ekimen honek badu, zeharka bada ere, duela ez urte asko arreta berezia jaso zuen errentaren gaineko zerga negatiboarekin erlaziorik.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 150. orr.

Hainbat ikerketetan jaso izan da per capita errenta eta umeen lanaren arteko korrelazio negatiboa: herrialdea aberastu ahala behera egiten du lan mota horrek.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 256. orr.

8 zerbaiten alderantzizkotzaz hartzen dena. (argazkigintzan)

Tiraderak eta armairuak nahastu zituzten; antza, argazkien negatiboen bila.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 57. orr.

Paperezko negatiboarekin egindako hobekuntzak gogoratu zituen.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 255. orr.

Kristalezko negatiboak hartuta, argazkien kopiak egin dituzte, antzinako erara.  Berria - Kultura   2004-08-01

Nire logelako mutiko batek esan dit negatiboa edabe egokian errebelatzen badut, irudiak mugitu egingo direla.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 84. orr.

Errebelatzeko laborategian irudikatu nuen une batez, bonbilla gorriaren azpian [...] negatiboak ilearendako haizagailu batekin lehortzen.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 120. orr.

Negatiboak erabiltzen dituen kamera bakar bat egingo du aurrerantzean Nikonek.  Berria - Gaiak   2006-01-13

9 (bestelakoetan)

Berez baliogabeko edo neutralak diren polaritateak ere, balioz kargatzen ditugu: arra/emea, handia/txikia, zuria/beltza, eta bietako bat polo negatiboa bihurtzen dugu.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 74. orr.

Lezo: kontrairudi negatiboa.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 30. orr.

Modernitateari muzin egiten dion [...] Euskal Herri hori, Euskadi negatiboa (edo "Espainia beltza") nonahitsu dago hemen presente: gerrak utzitako kedarrak eta hondakinak han-hemen, ikusten diren etxeetako txirotasuna; bideetako lapurrak eta bandidoak [...].  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 35. orr.

Ez dut inon Kawabataren liburuari lotzen zaionik ikusi, baina lotura hori nabarmena da, Kawabatak hein batean Grimm anaien jatorrizkoaren irudi negatiboa sortzen badu ere.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 15. orr.

Une honetan, ordea, norabide negatiboan ematen ari dira urratsak.  Berria - Euskal Herria   2004-09-19

10 elektrizitatean, elektroiarena, elektroiari dagokiona.

Zelularen gune horren alboetako elektroien mugimenduak lehengora ekartzen du egoera, eta atzera ere karga negatiboa ezartzen da zelularen mintzean eraso kimikoa gertaturiko gunean.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 223. orr.

Animalien zelula guztietan, elektrizitate-karga negatibo txiki bat dauka mintzaren barrualdeak; axoiak ere beste zelula batzuk bezalakoak dira alde horretatik.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 223. orr.

Sodio ioiek karga positiboa dute, eta, ioi multzo handi batek kapilarretarako bidea egin duenean, haien karga positibo metatuak karga negatiboa duten ioiak (kloroa, adibidez) erakartzen ditu gai irazitik odolera.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 192. orr.

'Haizea ionizatu egiten da, eta elementu positiboak eta negatiboak banatzen ditu.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 169. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

froga negatibo (3); negatibo eman (9); negatibo eman dute (7); zenbaki negatibo (4)

emaitza negatiboa (4); eragin negatiboa (11); eragin negatiboa izan (3); guztiz negatiboa (5); hazkuntza negatiboa (5); hazkuntza negatiboa izan (3); karga negatiboa (5); negatiboa eman (3); negatiboa izan (24); negatiboa izan zela (4); negatiboa izango (4); oso negatiboa (4)

froga negatiboak (9); negatiboak dituela (3); negatiboak izan (8); ondorio negatiboak (5); positiboak eta negatiboak (8); zenbaki negatiboak (5)

adiera negatiboan (3)

zenbaki negatiborik (3)

negatibotzat hartzen (3)


negatiboki adlag era negatiboan.

Oreka politikoak izan dezakeen eragina, hizkuntza baten bilakaera atzeratzen duenean, kanpokoa baina positiboa da; ezegonkortasunak, zeinak alderantzizko ondorioa baitakar, aldiz, negatiboki eragin dezake soil-soilik. El Correo eta El Diario Vasco egunkarietako irakurleen %59k eta %58k, hurrenez hurren, negatiboki baloratu zuten Madrilgo Gobernuaren jarrera euskal gatazkaren inguruan.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 189. orr.

Eta honekin ez dut negatiboki baloratu nahi, baina alderantziz, geure tradizio zahar mila bider isekatu batentzat bere ohorea errebindikatu.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 219. orr.

Balioak kontzeptuei dagozkiela esaten denean, jakintzat ematen da kontzeptu hauek bereizgarriak direla; ez daude positiboki definituak beren edukiaren arabera, baizik eta negatiboki, sistemaren beste terminoekiko erlazioengatik.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 152. orr.

Adimena lehenago negatiboki besterik ez zen definitu: sentsuzkoa ez den ezagumen gisa.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 60. orr.

Negatiboki zoriontsua zen Yin egoera hori, giza kontzientzia eta nortasuna Yang mugimenduaren bidez sortu zirenean apurtu zen, "Jainkoak argitasuna iluntasunetik banatu zuenean".  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 124. orr.

Logikaren zati honek, beraz, Analitika izena jaso dezake, eta horregatik, negatiboki bederen, egiaren frogarria osatzen du.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 57. orr.


negatibotasun iz negatiboa denaren nolakotasuna.

Negatibotasun hau da beren egiletasunaren ezaugarria, baita beraien ezarpen eta iraupenerako funtsezko baldintza ere.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 13. orr.

Bilduma honetan Eminem-ek izandako lipar argitsuak dituzu (Without me, Cleaning out my closet) eta lasto asko, kasu Fack kantu berrian, betiere negatibotasunaren bide erraza hartuz.  Berria - Kultura   2006-01-05


negazio iz ezezkoa.

Horregatik errealitate (gauzatasun) deitzen zaio, zeren objektuak bere bitartez soilik eta bera iristen deneraino baitira Zerbait (gauzak), aurrean duen negazioak, aitzitik, gabezia soila esan nahi duen bitartean, eta hau soilik pentsatzen denean, gauza ororen ezeztapena errepresentatzen da.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 211. orr.


negel (orobat negal; Euskaltzaindiaren Hiztegian negel agertzen da) iz larruazaleko erregosia.

Areago: ez zen ageri han ez ospelik, ez erredura edo garatxorik, ez negal, baba, kalentura, pustula, zimur, kailu, orbain edo granorik.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 165. orr.

Moldeko hitzek ikaragarrizko azkura ematen zidatek, negal bat banu bezala.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 477. orr.

Mrs. Cohen atso zaharra makurturik zebilen eta aurpegi beltzarana eta negalez betea zuen, errege-sagarraren antzera.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 479. orr.

Bularreko negal eta mantxa gorri eta ubelak.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 169. orr.

Venanciak bere garaiko aristokrata munduaren barneko bizimodu guztia ezagutzen zuen; Isabel II.aren negela eta amorru erotikoa; haren senarraren inpotentzia; aristokraten bizioak, gaixotasunak, ohiturak, bere begiez ikusitako xehetasun guztiekin ezagutzen zituen  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 118. orr.


negil ik neguil.

negoziaezin 1 izond ezin negoziatuzkoa.

Ez da logikoa eta ezin da defendatu segurtasun indarrak kontuan hartzen ez dituen testu bat: «Hori negoziaezina da».  Berria - Mundua   2006-01-12

Kopuru horiek «negoziaezinak» direla azpimarratu zuen sailburuak.  Berria - Euskal Herria   2004-12-11

Teherango ordezkari Ali Larijanik negoziazioekin jarraitzeko prest baldin badaude ere, energia nuklearraren inguruko ikerketen auzia «negoziaezina» dela zehaztu zuen: «Iranek eskubide osoa dauka uranioaren aberasteari ekiteko, energia nuklear zibila ekoizteko xedean».  Berria - Mundua   2006-01-14

Lopez Aguilarrek adierazia zuen bezperan Ibarretxe plana «negoziaezina» eta «inkonstituzionala» dela eta ez duela aurrera egingo.  Berria - Euskal Herria   2004-04-23

2 negoziaezinezko izlag negoziaezina.

Negoziaezinezko kopuruak.  Berria - Euskal Herria   2004-12-11


negoziagai 1 izond negozia daitekeena. ik negoziagarri.

Horrez gainera, banku-kreditu zaharrak titulu negoziagai bihurtu ziren; teknika horri esker, zorraren krisia gertatu ondoren, nahiko erraz hautsi ahal izan zituzten bankuek garapenbideko herrialdeekin zituzten konpromisoak.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 91. orr.

Erabaki eskubidea ez dela negoziagai erantzun dio Jaurlaritzak Zapaterori.  Berria - Euskal Herria   2006-02-24

• 2 iz negoziazioaren gaia.

Berriro ere justizia eta polizia arloko eskumenak Stormonten esku uztea, ekintza armatuak etetea, desarmea eta erakunde autonomoen funtzionamendua bermatzeko neurriak izango dira negoziagai nagusiak.  Berria - Mundua   2004-09-17

3 negoziagai izan du ad

Gai hori bera negoziagai izan zuten joan den ostegunetik larunbat eguerdira bitartean, Leedseko gazteluan izan zituzten elkarrizketetan.  Berria - Mundua   2004-09-22

Erakunde armatuaren eta gobernuen arteko mahaian «desmilitarizazioa, presoak eta iheslariak, eta biktimak» izango dituzte negoziagai.  Berria - Harian   2006-03-23


negoziagarri 1 izond negozia daitekeena. ik negoziagai.

Paper negoziagarria, altxortegi inperialak gordetzen zituen ordezkagiriekin bat zetozen txekeen forman, Tang gobernuak jaulki zuen K.o. 807an eta 809an.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 78. orr.

2 (izan eta kideko aditzarekin) ik negoziagai 3.

Nafarroa ez dela negoziagarri ziurta dezala exijitu dio Sanzek Zapaterori.  Berria - Euskal Herria   2006-02-14

Autodeterminazio eskubidea herri guztiek duten eskubidea da; beraz, ez da negoziagarria, oharraren arabera.  Berria - Euskal Herria   2006-02-24

Alliren hitzetan, KAS alternatibako puntuen artean bi ziren «negoziagarriak»: langileen baldintzen hobekuntzari buruzkoa, bata, eta Espainiako polizi indarrak Euskal Herritik kanporatzeari buruzkoa, bestea.  Berria - Euskal Herria   2006-04-22

Eusko Jaurlaritzaren ordezkariak nabarmendu zuenez, Ibarretxe Plana «ez da plana, baizik eta proposamena; negoziagarria den eta alda daitekeen agiria baita».  Berria - Mundua   2004-01-31

Presoei erraztasunak ematea bezalako kontzesioak negoziagarriak dira; beste batzuk ez.  Berria - Harian   2006-03-25

Oslon Arafatek independentzia negoziagarri bihurtu zuela dio Husseinek, eta orain jendeak ez dakiela aldarrikapenari nola eutsi; matxinadak izaera soziala galdu duela ere salatu du.  Berria - Mundua   2004-08-08

Gainerako sindikatuek «negoziagarria» iritzi zioten gai horri.  Berria - Ekonomia   2004-06-09


negoziaketa 1 iz negoziatzea.

Aljerko negoziaketak amaitu zirenean.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 178. orr.

Hiru urteren buruan, [...] Menelao bidali zuen Jasonek, erregeari dirua eraman eta garrantzizko arazoen negoziaketa egin zezan.  Elizen arteko biblia   2 M 4,23

Abian zeuden negoziaketetan bazegoela nolabaiteko itxaropena denak ontziratzeko agindua lortzeko.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 34. orr.

Turkiarekiko negoziaketak abian jartzeko.  Berria - Mundua   2004-12-15

Negoziaketak eten egin ziren bolada batez.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 32. orr.

Elkarretaratzearen ondotik negoziaketak izan dira langile eta nagusien artean baina aintzinamendurik gabe denen buru.  Herria   2001-02-22

Lanaldi murrizketaren eskaera alde batera uzteko exijitu diote, negoziaketarekin jarraitzeko.  Berria - Ekonomia   2004-07-20

Elkarrizketa, harremanak, edo transferentzien negoziaketa eskaini, eta, bitartean, Ibarretxe plana usteltzen utzi, beste mota bateko akordiobidea nagusi dadin.  Berria - Euskal Herria   2004-05-02

Gatazka gainditzea elkarrizketa, negoziaketa eta hitzarmen baten ondorioz etorriko da.  Berria - Euskal Herria   2004-10-30

Lanpostu berrien negoziaketak EDF-ean.  Herria   2004-07-08

Negoziaketak, hala ere, gogorrak izango dira.  Berria - Kirola   2004-05-26

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Era berean, pazientzia eskatu zuen «negoziaketa prozesuak luzeak baitira».  Berria - Kirola   2004-01-14

Konponbiderako Mahaia, Negoziaketa prozesua, akordiorako prozesua ez da ordezkaritza instituzionaletik abiatzen.  Berria - Harian   2005-04-02

Buruzagi xiitaren eledun Kais Al-Jazalik adierazi zuen atzo gudukak areagotuko direla, AEBetako ordezkariek negoziaketa mahaitik ospa egin ondoren.  Berria - Mundua   2004-04-18

Negoziaketa saioaren ondoren maila eraginkorrago batean sartu nahi izan dugu.  Berria - Euskal Herria   2004-01-15

Gogora ekarri zuten sindikatu batzuek negoziaketa mahaia utzi zutela, behin Osasun Sailari lanpostuei buruzko legea ez betetzea leporatu ondoren.  Berria - Euskal Herria   2004-05-28

Euskal Herriaren interesen defendatzeko eta gatazkaren konponbideari begira balizko negoziaketa ildo bati jarraikiz, Herri Ordezkaritza osatzeko proposamena luzatu genuen.  Berria - Euskal Herria   2004-10-14

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Frantziak gai guztiak aipagai ezarriko ditu Turkiaren kidetze negoziaketen barruan, hauen artean genozidio armeniarraren kontua.  Berria - Mundua   2004-12-15

Paisleyk erantzun zionez, bake negoziaketan akordio batera iristea gustuko izango luke, baina, akordioak justua izan beharko luke.  Berria - Mundua   2004-11-27

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

elkarrizketa eta negoziaketa (3); negoziaketa eta hitzarmen (3); negoziaketa luzeen (3); negoziaketa prozesu (3); negoziaketa prozesua (3); negoziaketa prozesuak (3)

negoziaketak abian (3); negoziaketak hasi (4); negoziaketak hasteko (3); turkiarekiko negoziaketak (3)

negoziaketen ondorioz (3)


negoziante 1 iz tratularia.

Bestela ere aitak sarritan alde egiten zuen itsasora edo hirira, Don Juan Manuel Garaikoaren negozioak zirela eta, gure aita Don Juan Manuel Garaikoaren bokartaren negoziantea zelako.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 15. orr.

• 2 izond negozioetan aritzen dena.

Agirre hori putakume itzela duk!, putre galanta!... sasidemokraziaren jauntxo negoziante berria, eusko jaurlaritza, diputazioa eta udalaren babespean beti dirutza egiten.  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 56. orr.

Hik garai hartan hainbat aldiz madarikatutako jeltzale negoziante ezagun hura.  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 127. orr.

Argiak bi neska negoziante haiek, segituan ulertu zuten nora ailegatu nahi nuen.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 207. orr.


negoziatu, negozia, negoziatzen 1 du ad negozioak edo tratuak egin, helburu jakin bat iristeko asmoz.

Zer negoziatu behar du, gainera, irabazleak?  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 18. orr.

Elkarrekin negoziatzen duten bi nazio elkarren mendeko bihurtzen dira: batak erosteko interesa badu, besteak saltzekoa, eta batasun guztiak elkarren premiaren gainean oinarritzen dira.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 10. orr.

Lagun hurkoarekin borrokatu baino negoziatu nahiago ditek.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 43. orr.

Familia bien artean eztabaidatu eta negoziatu zituzten ezkonsariak eta elkarketaren gorabeherak.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 14. orr.

Tom Manhattanen zen arratsalde horretan, Harryrekin, berriki hildako idazle baten alargunarekin negoziatzen haren senar zenduaren liburutegiko liburuen gainean.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 135. orr.

-Zurekin buruz buru negoziatu nahi nuke.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 156. orr.

Bera izan zen eusko gudarien errendizioa italiarrekin negoziatu zuena.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 100. orr.

Horrela De Valerak publikoki uko egin ziezaiokeen negoziatu zen itunari, baina isilean, ordea, konponbidearen baldintzak onartu eta bere abertzaletasun puruaren karisma gorderik geratzen zen.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 76. orr.

Gaztetan ez da printzipioekin negoziatzen.  Agurtzane Juanena   «Esan gabe neukana», 2003 - 73. orr.

Salatu dute ezin izan dutela jakin Deskontua negoziatu aurretik, nekazaritza laguntzak berrikusi behar zirela zioen Londresek.  Herria   2002-11-07

Baionak BAM hiri elkargoarekin negoziatua duen urte anitzetako planaren kontu zer eginen den xuxen heldu den urtean.  Herria   2002-11-07

Israelekin zeharka negoziatzeko prest zegoela esan zuen astelehenean.  Berria - Harian   2006-01-25

2 ondasunak saldu nahiz erosi, irabaziak lortzeko.

Bertan, besteak beste, akzioak, enpresen partaidetzak, edota enpresen zorrak (obligazioak, bonoak edo letrak) negoziatzen dira.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 221. orr.

Oporrak eskatu zituen bere nagusiari, kredito bat negoziatu banketxearekin eta hegazkin txartelak erosi.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 41. orr.

Espainian, Filipe II.ak, haren aita Karlos V.ak bezalaxe, etengabe negoziatu behar izaten zituen negozio-gizonekin bere politikagintzaren finantza-bitartekoak.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 34. orr.

Haiek aspaldi egin diote uko beren kredituak berriz negoziatzeko aukera orori.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 157. orr.

Enpresak borondatezko hartzekodunen konkurtsoan deklaratu du gizarte segurantzarekin duen zorra negoziatzen jarraitzeko.  Berria - Kirola   2006-04-05

Hauekin duen zorra 88.000 milioi dolar, bonoetan negoziatzeko prozesuan hamaika tirabira sortu dira.  Berria - Mundua   2004-03-10

Enpresak hartzekodunen konkurtsoan deklaratu behar izan du ordainketa negoziatzen jarraitzeko, eta Asegarcek zorra ordaintzeko kaudimenik ez duela aitortu du.  Berria - Kirola   2006-04-05

3 (era burutua izenondo gisa)

PANeko presidente Mahmud Abbasek «bake negoziatua» lortzeko deia egin dio Olmerti.  Berria - Harian   2006-03-30

Irtenbide negoziatuaren puntua salbu.  Berria - Harian   2006-01-07

Irtenbide politiko negoziatua ezker abertzalearen lorpena bihur zitekeelako.  Berria - Harian   2006-01-07

Aterabide negoziaturik lortu ezean, borroka armatuari berriz ekingo diozue?  Berria - Harian   2006-04-22

Indarkeria eta bazterketa dira konponbide elkarrizketatu eta negoziatua benetan trabatzen duten faktoreak. Mugak ezartzeko erabakia negoziatua edo alde bakarrekoa izango dela ere adierazi du.  Berria - Euskal Herria   2004-09-14

Kontratuen Foru Legeak dio prozedura negoziatua, aurrekontu gutxiko lehiaketetan bakarrik egin daitekeela.  Berria - Euskal Herria   2004-12-01

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

berriro negoziatu (4); berriz negoziatu (7); epeak negoziatu (3); etarekin negoziatu (12); gobernuarekin negoziatu (4); irtenbide negoziatu (6); klausula negoziatu (3); mahaian negoziatu (4)

negoziatu bat (4); negoziatu beharra (5); negoziatu beharreko (11); negoziatu beharreko gaia (3)

ordezkariekin negoziatu (3); palestinarrekin negoziatu (3); sindikatuekin negoziatu (8); sindikatuekin negoziatu beharreko (3); zer negoziatu (8)

gatazkari irtenbide negoziatua (4); irtenbide negoziatua (9); irtenbide politiko negoziatua (5)

sindikatuekin negoziatuko (3); terroristekin negoziatuko (3)

etarekin negoziatzea (3)

negoziatzearen alde (3); negoziatzearen aldekoa (3)

akordio bat negoziatzeko (4); aurrekontuak negoziatzeko (5); bakea negoziatzeko (4); baldintzak negoziatzeko (4); erreforma negoziatzeko (3); estatuarekin negoziatzeko (7); etarekin negoziatzeko (3); gerrillariekin negoziatzeko (3); gobernuarekin negoziatzeko (5); hitzarmen kolektiboa negoziatzeko (10); hitzarmena negoziatzeko (12); ituna negoziatzeko (6); lan hitzarmena negoziatzeko (5); lan ituna negoziatzeko (6)

negoziatzeko asmoa (4); negoziatzeko asmorik (4); negoziatzeko aukera (14); negoziatzeko aukerarik (5); negoziatzeko aukerarik ez (3); negoziatzeko batzorde (3); negoziatzeko beharra (4); negoziatzeko bilera (3); negoziatzeko borondate (8); negoziatzeko borondatea (16); negoziatzeko borondatea agertu (4); negoziatzeko borondaterik (32); negoziatzeko borondaterik ez (23); negoziatzeko borondaterik eza (3); negoziatzeko deia (10); negoziatzeko deia egin (8); negoziatzeko duen (3); negoziatzeko erabateko (3); negoziatzeko eskaintza (3); negoziatzeko eskatu (17); negoziatzeko eskatuko (4); negoziatzeko eskubidea (5); negoziatzeko garaian (4); negoziatzeko mahaian (3); negoziatzeko prest (79); negoziatzeko prest agertu (14); negoziatzeko prest dagoela (9); negoziatzeko prest jarraitzen (3); negoziatzeko tartea (5)

palestinarrekin negoziatzeko (4); palestinarrekin negoziatzeko prest (3); plana negoziatzeko (3); proiektua negoziatzeko (3); soldatetan negoziatzeko (3); soldatetan negoziatzeko tartea (3); zuzendaritzak negoziatzeko (3)

baldintzak negoziatzen (3); berriro negoziatzen (7); berriro negoziatzen hastea (3); berriz negoziatzen (3); erreforma negoziatzen (3); estatutua negoziatzen (3); ezkutuan negoziatzen (3); gobernuarekin negoziatzen (5); hamasekin negoziatzen (3); hasi ziren negoziatzen (3); hitzarmena negoziatzen (15); ituna negoziatzen (18); ituna negoziatzen hasteko (4); lan hitzarmena negoziatzen (10); lan ituna negoziatzen (13); negoziatzen aritu (15); negoziatzen hasi (28)

negoziatzen ari (112); negoziatzen ibili (7); negoziatzen jardun (3); negoziatzen jarraitu (6); negoziatzen jarraituko (6); negoziatzen jarraitzea (5); negoziatzen jarraitzeko (34); negoziatzen jarraitzeko asmoa (9); negoziatzen jarraitzeko borondatea (4); negoziatzen jarraitzeko prest (4); negoziatzen jarraitzen (4); negoziatzen segituko dute (3)

su etena negoziatzen (3)

ituna negoziatzera (7); ituna negoziatzera esertzeko (3); lan ituna negoziatzera (7); negoziatzera behartu (10); negoziatzera behartuta (4); negoziatzera behartzeko (5); negoziatzera deitu (7); negoziatzera eseri (3); negoziatzera esertzeko (11); negoziatzera esertzeko eskatu (6); negoziatzera joan (3)


negoziatzaile 1 izond negoziatzen duena.

Talde negoziatzailea eratu zen; 30.000 sinadura lortu ziren eta 185 batzorde eratu ziren herri eta auzoetan.  Berria - Euskal Herria   2004-04-24

Sindikatuko negoziatzaileak, Hartmut Meinek, aitortu du soldata igoera apalagoa onartzeko prest daudela, baina ez dutela amore emango enpleguaren defentsan.  Berria - Ekonomia   2004-09-16

Datorren asteazkenean bilduko da Kutxako hitzarmen kolektiboaren mahai negoziatzailea.  Berria - Ekonomia   2004-02-15

Dimisio honekin, gobernua osatzeko orduan bere alderdiaren posizio negoziatzailea sendotu nahi duela azaldu du Lisbeth Petersenek.  Berria - Mundua   2004-01-22

Batasunak nabarmendu egin zuen jada ez dagoela Aljeriakoaren gisako bide negoziatzaileetan.  Berria - Euskal Herria   2004-09-07

ETAk ez zuen prozesu negoziatzailea modu patrimonialistan egin nahi.  Berria - Harian   2006-01-07

• 2 iz negoziatzen duen pertsona.

Juan Ajuriagerra eta Lucio Artetxe negoziatzaileak ere atxilotu egin zituzten Santoñan, baina ez zituzten exekutatu.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 36. orr.

«Harria irentsi behar izan dugu», aitortu zuen IG Metalleko negoziatzaileak, Harmut Meinek.  Berria - Ekonomia   2004-11-04

UCDko negoziatzaileek Suarezentzat idatzitako ohar bat topatu zuten behin jeltzaleek lurrean.  Berria - Euskal Herria   2004-10-21

Dagoeneko AEBen aldetik zenbait kontzesio lortu dituzte negoziatzaileek.  Berria - Harian   2005-07-06

Teherango gobernuko negoziatzaileen burua den Javad Vaidik berretsi zuen Iranek «eskubide osoa» zeukala energia atomikoaz ikerketa lanak bultzatzeko.  Berria - Mundua   2006-02-01

Urte zonbait Joanesentzat lanean arizan ondoan, bere nausiarekin partxuergoan hasi zen bera ere negoziatzaile bilakatuz.  Herria   2005-07-28

Robert Zoellick AEBetako Merkataritza ordezkaria eta Pascal Lamy Europako Batasuneko Merkataritza komisarioa «negoziatzaile leialak» direla gaineratu zuen.  Berria - Ekonomia   2004-08-01

3 (hitz elkartuetan)

Okupazio indarrek negoziatzaile taldeko buru Khaled al-Jumeili atxilotu zuten herenegun.  Berria - Mundua   2004-10-17

Akordioa sinatu nahi badu, Teheranen kontrako jarrerak eragozteko exijitu dio Irango negoziatzaile buru Ali Larijanik.  Berria - Mundua   2006-03-05


negoziatze iz negozioak edo tratuak egitea, helburu jakin bat iristeko asmoz.

Negoziatze eta berreste prozesu horren ondorioz erabakitako esparru politikoak orain artekoak baino adostasun handiagoa lortzea.  Berria - Euskal Herria   2004-02-01

Eta azken batean, zerbait zientifikoki kreditatzen da negoziatze eta gizarte-elkarrekintza prozesu baten emaitza gisa.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 165. orr.


negoziazino ik negoziazio.

negoziazio (orobat negoziazino g.er.) 1 iz negoziatzea.

Amiantoz beteriko ontziaren inguruko negoziazioak. Negoziazio haiek, adiskidetze zabal baten espirituak inspiratuak, Jouxtebouvilleko borrokek eten zituzten.  Berria - Gaiak   2006-01-15

Ibarretxek negoziazioak hasiko ditu hiruko gobernua osatzeko.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 198. orr.

Negoziazio hori abiatzeko eguna ere finkatu zuen Ibarretxek.  Berria - Harian   2005-04-18

Esanahi-truke bat, negoziazio bat, ulermen-arintasun bat; guztiak telepatikoak ote ziren pentsarazteko bezain nabarmena inoiz.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 264. orr.

"Gure egoerak oso laster erabateko aldaketa" izango duela jakinarazi digu, guri buruzko "ezkutuko negoziazioak" hasi baitira, "indar aleman eta aliatuen artean, bitartekari neutralekin".  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 30. orr.

Udalak tarte horretan negoziazioei ekiteko jarrera irekia erakutsi izan balu, greba bertan behera utziko genuen, inondik ere.  Berria - Kultura   2004-06-30

Zortzi urteko negoziazioen ondoren.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 176. orr.

Bi bandoen arteko negoziazioak gogorrak suertatu ziren.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 152. orr.

Sanzen irudiko, urtebeteko negoziazioen ondoren, akordiorik ez lortzea ez da «zentzuzkoa».  Berria - Ekonomia   2006-03-07

Horren prezioa adosteko negoziazioak, luzeak eta korapilatsuak dira, dirutza ederrak baitira jokoan.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 200. orr.

Nik espero dut PPk jarrera aldatuko duela eta negoziazioetan parte hartuko duela.  Berria - Harian   2006-03-23

Negoziazioak oso aurreratuak daude, eta ezustekorik ezean, Menotti aurki izango dugu gurekin.  Berria - Kirola   2004-12-28

2 (izenondoekin)

Negoziazio serio eta bideragarriak, negoziazio pragmatikoak, Euzkadi salbatuko zuten negoziaketak, Santoñako haiek bezalakoak, nahi zituen EAJk.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 186. orr.

Marokoren eta Polisarioaren artean negoziazio zuzenak hasteko gomendioa egin du txostenak.  Berria - Harian   2006-04-22

ETAren ikuspegian, negoziazio politikoaren aurreko fasea zen hura.  Berria - Harian   2006-03-23

Negoziazio gogorrak izan omen zituzten, herrian zegoen giro txarraren neurrikoak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 85. orr.

Negoziazio luzeak eta korapilatsuak.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 73. orr.

Truke-letrak kreditu-tresna bihurtu ziren berehala, eta baita espekulaziorako tresna ere, negoziazio bereziak hasi baitziren egiten epemugen eta diruen balioaren inguruan.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 25. orr.

Ordezkaria aukeratzeko autonomia, mendekotasun politikoa, negoziazio kolektiboa, greba egiteko eskubidea...  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 127. orr.

Kirol arloko txakalaldiaz gain, diru sarien negoziazio liskartsuak izan dituzte jokalariek zuzendariekin.  Berria - Kirola   2004-12-12

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Negoziazio-erakunde bat (GATT), munduko trukeen liberalizazioa sustatzeko xedea zuena.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 173. orr.

Lehen negoziazio-saioen ondoren [...] herrialde industrializatuen inportazioen gaineko batez besteko muga-sariak zortzi bider murriztu dira, %40tik %4ra igaroz 2000n.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 63. orr.

Akordio horrek, haren aurretik izan ziren negoziazio sailei buruz, bi alderdi berri ditu.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 177. orr.

Erakundeekiko negoziazio prozesua zabaltzea erabaki zuen Filmategiko batzarrak.  Berria - Kultura   2004-07-08

Pertsonen arteko harremanak, protokoloak eta prozedurak eraikitzea, eta negoziazio bideak sortzea ere arkitektura da.  Berria - Kultura   2004-05-23

Abenduaren 31ra bitarteko negoziazio epea ireki du Filmategiak, «akordio bat lortzeko».  Berria - Kultura   2004-07-08

Langileen negoziazio ahalmena eta grebarako eskubidea.  Berria - Harian   2006-02-14

Negoziazio indar handia dutenek, hau da, nolabaiteko botere ekonomikoa dutenek, beren soldata, errenta edo irabaziak hobetu ditzakete.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 106. orr.

Ez dute jakin ezberdintzen negoziazio gaiak eta klubaren ekitaldiak.  Berria - Kirola   2004-06-04

ik negoziaziogai.

Protokoloa garrantzitsutzat jotzen dute, oro har, negoziazio esparru orokorra sortzen duelako.  Berria - Harian   2005-02-16

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Alec Reid apaiz katolikoa da, eta esperientzia luzea du bake negoziazioetan.  Berria - Harian   2006-03-23

Norvegiak bitartekari lanak egingo ditu beste behin bake negoziazioetan.  Berria - Mundua   2006-02-23

· ELN Nazio Askapenerako Armadaren eta Bogotaren aurre-negoziazioen bigarren elkarrizketa txanda amaitu zen atzo Habanan.  Berria - Mundua   2006-02-28

5 negoziazio gune ik negoziaziogune.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

aurtengo negoziazio (12); aurtengo negoziazio kolektiboaren (4); benetako negoziazio (4); elkarrizketa eta negoziazio (22); iazko negoziazio (4)

negoziazio eske (4); negoziazio esparru (6); negoziazio gogorrak (5); negoziazio gune (4); negoziazio kolektibo (10); negoziazio kolektiboa (77); negoziazio kolektiboak (17); negoziazio kolektiboan (39); negoziazio kolektiboaren (57); negoziazio kolektiboaren bidez (7); negoziazio kolektiboaren eredua (4); negoziazio kolektiboari (16); negoziazio kolektiboaz (6); negoziazio kolektiboetan (5); negoziazio kolektiboko (9); negoziazio kolektiborako (17); negoziazio luze (5); negoziazio luzeen (5); negoziazio mahai (22); negoziazio mahai batean (5); negoziazio mahaia (37); negoziazio mahaia osatu (4); negoziazio mahaiak (8); negoziazio mahaian (44); negoziazio mahaiaren (4); negoziazio mahaietan (8); negoziazio mahaiko (6); negoziazio mahaira (14); negoziazio mahaitik (5); negoziazio ministro (8); negoziazio ministroak (7); negoziazio politikoa (11); negoziazio politikoak (4); negoziazio politikoaren (5); negoziazio politikorako (10); negoziazio prozesu (46); negoziazio prozesu bat (15); negoziazio prozesu batean (8); negoziazio prozesu bati (4); negoziazio prozesua (27); negoziazio prozesuan (9); negoziazio prozesuaren (8); negoziazio prozesuari (5); negoziazio prozesurik (6); negoziazio saio (6)

paneko negoziazio (7); paneko negoziazio ministro (4); sektoreko negoziazio (4)

elkarrizketa eta negoziazioa (11); hitzarmenaren negoziazioa (12); lan hitzarmenaren negoziazioa (7); lan itunaren negoziazioa (17)

negoziazioa abiatzeko (4); negoziazioa eskatu (4); negoziazioa hasi (9); negoziazioa hasteko (5)

aldeen arteko negoziazioak (4); aurreneko negoziazioak (4); bake negoziazioak (40); bake negoziazioak abiatu (4); bake negoziazioak hasi (4); estatusari buruzko negoziazioak (4); gobernua osatzeko negoziazioak (5); hori lortzeko negoziazioak (4); jartzeko negoziazioak (4); lortzeko negoziazioak (4); moncloako negoziazioak (4)

negoziazioak abiatu (24); negoziazioak abiatu zituen (5); negoziazioak abiatuko (5); negoziazioak abiatuko dituzte (4); negoziazioak abiatzeko (13); negoziazioak amaitu (5); negoziazioak aurrera egin (5); negoziazioak berriz hasteko (5); negoziazioak eten (10); negoziazioak etenda (7); negoziazioak etengo (5); negoziazioak hasi (39); negoziazioak hasi aurretik (4); negoziazioak hasi zituzten (11); negoziazioak hastea (7); negoziazioak hasteko (26); negoziazioak hasteko eskatu (4); negoziazioak hautsi (12); negoziazioak izan (4); negoziazioak trabatzen (5)

osatzeko negoziazioak (7); sartzeko negoziazioak (6)

lan hitzarmenaren negoziazioan (4); lan itunaren negoziazioan (8)

elkarrizketa eta negoziazioaren (7); elkarrizketaren eta negoziazioaren (5); negoziazioaren alde (5); negoziazioaren aurka (6); negoziazioaren bidetik (4); negoziazioaren bidez (17); negoziazioaren eta akordioaren (4)

negoziazioari begira (4); negoziazioari ekiteko (4)

bake negoziazioei (5); negoziazioei berriz ekiteko (6); negoziazioei ekin (6); negoziazioei ekiteko (10)

negoziazioek aurrera egin (4); negoziazioek porrot egin (6)

negoziazioekin jarraitzeko (12)

bake negoziazioen (7); hilabeteko negoziazioen (8); hilabeteko negoziazioen ondotik (4); negoziazioen alde (5); negoziazioen bidez (7); negoziazioen gakoa (5); negoziazioen ondoren (15); negoziazioen ondorioz (4)

bake negoziazioetan (20); itunaren negoziazioetan (4); negoziazioetan ari (8); negoziazioetan ari dira (4); negoziazioetan aritu (4); negoziazioetan hasteko (4); negoziazioetan parte hartu (12); negoziazioetan parte hartzeari (4); negoziazioetan parte hartzeko (7); negoziazioetan parte hartzen (7)

negoziazioetarako ministro (4); negoziazioetarako ministroak (6)

negoziaziorako deia (6)

bake negoziaziorik (4)


negoziazioaldi iz negoziatzen den aldia.

Ingalaterrako iparraldean bildu ziren Tony Blair Erresuma Batuko eta Bertie Ahern Irlandako Errepublikako lehen ministroak datorren astean alderdiak bilduko dituen negoziazioaldia prestatzeko.  Berria - Mundua   2004-09-11

Eraginik izan al dezake, ordea, DUPeko buruaren ustezko heriotza hurbilak Stormonteko gobernua berriz indarrean jartzeko negoziazioaldian, eta, horri jarraiki, bananduriko uhartearen etorkizunean?  Berria - Mundua   2004-09-17


negoziazioburu iz negoziazio prozesu bateko burua.

Palestinako Aginte Nazionaleko negoziazioburu Saeb Erekatek Tel Avivi presio egiteko eskatu zion nazioarteari, hark PANi zergetatik dagozkion diru funtsak itzultzeko.  Berria - Mundua   2006-02-24

Irango negoziazioburu Ali Larijanik El Baradeiri idatziz ohartarazi zion Segurtasun Kontseilura jotzeak Iranek IAEArekiko duen konfiantzari «azken kolpea» emango diola.  Berria - Mundua   2006-02-04

Kosovoko albaniarren negoziazioburu Lufti Hazirik apenas aipatu zituen bi aldeok bat etorritako alorrak, eta egunotako bilerak «independentziarako bidearen hasiera» zirela nabarmendu zuen.  Berria - Mundua   2006-02-22

Sinn Feineko negoziazioburu Martin McGuinnessek IMCren txostena gutxietsi zuen.  Berria - Mundua   2006-02-02


negoziazioburuorde iz negoziazioburuaren ordekoa.

Auzi nuklearrerako negoziazioburuorde Javad Vaedik esan zuen afera Segurtasun Kontseilura eramateak bertan behera utz dezakeela Moskuk Teherani eginiko eskaintza, hots, Iranen uranioa Errusian aberastea.  Berria - Mundua   2006-02-04


negoziaziogai iz negoziatzeko gaia.

Euskal Herrian indarrean jarriko den alderdien mahai horretan denak negoziaziogai izan behar al du?  Berria - Harian   2006-03-26

Estatutuarekin presoak kalera kanpaina gogor salatu zuten, «amnistia ez delako sekula negoziaziogai izango».  Berria - Euskal Herria   2004-10-23


negoziaziogune (orobat negoziazio gune) iz negoziatzen den gunea.

Bi negoziazio gune proposatzen zituen, baina ez aldi berean.  Berria - Euskal Herria   2006-03-28

Dagoeneko garbi dago iraila baino lehen ez dela osatuko konponbiderako mahaia, edo mahaiak, edo dena delako negoziaziogunea.  Berria - Harian   2006-04-23

Tentsioa ez zegoen negoziazioguneetan bakarrik.  Berria - Euskal Herria   2004-10-21

Areago, aurten Euskal Herrian «negoziazio gune sendoa» ikusiko dela ziurtzat du.  Berria - Euskal Herria   2006-02-21


negoziaziokide iz negoziazio batean parte hartzen duen kidea.

Aljeria eta Mauritania ere aipatzen ditu txostenak, negoziaziokide gisa.  Berria - Harian   2006-04-22


negozio 1 iz etekina ateratzen den jarduera. ik irabazpide; tratu.

Nik ezin segura diezazuket nolakoak izan ziren aitaren negozio haiek: sal-erosi nahasiak izan ote ziren edo sal-erosi garbiak, lukurreriazko tratu gaixto engainamenduz beteak edo engainamendu gabeak, [...].  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 46. orr.

Tratulariek herrialde batean negozio asko dituztenean, kanbioak gora egiten du nahitaez.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 78. orr.

Tailer bat jarri zitean Obabako industrialdean kamioiak konpontzeko, eta berealdiko negozioa egin.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 389. orr.

Aitaren negozioa ez zait oso-oso gustagarria iruditzen; gelatinarazgarriak eta piperbeltza baizik ez du saltzen.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 96. orr.

Hiru anaia zebiltzan negozio berean.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 114. orr.

Orubeak negozioetarako erabiliko dituen beldur da Laureiro.  Berria - Ekonomia   2004-11-06

Gizon batek bizitza osoa lan eta lan eman badu negozio bat aurrera ateratzeko, ez du kalean geratu nahi atzerritar malapartatu horien erruagatik, ezta Wilkinson?  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 150. orr.

Kamioien negozioan hasi zen anaiekin, Juanito eta Joxerekin.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 104. orr.

Guztira zakurren negozioak mila milioi euro ematen omen ditu urtero.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 20. orr.

Abokatutzako estudioak bukatuta, negozioen munduan sartu zen, banku batean.  Joan Mari Irigoien   «Oilarraren promesa», 2003 - 69. orr.

Egongo zela-eta negozio hura gorabidean jartzeko moduren bat.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 237. orr.

Ni negozioa eramaten erakutsi nahian eta hi, berriz, beti alferkerian.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 138. orr.

Denboran jauzi txiki bat egin, beraz, eta tailerreko nagusia ikusten dut, nire lagunari eta niri mintzatzen: ez du negozioarekin jarraitu nahi.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 212. orr.

Herrialde hartako beste nonbaitera joango zen bizitzera, eta negozio bat irekitzeko beste diru emango zion, baldin eta trukean zin egiten bazuen ez zela inoiz ere berriro Chicagora itzuliko.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 59. orr.

-Ditudan sos guztiak jarri nahi ditut zure negozioan, Andreas.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 109. orr.

Ba dakik nork jasotzen dituen negozio honen irabaziak?  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 145. orr.

-Goldweiser, ez al zara han higiezinen negozio batean sartu?  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 333. orr.

Krimen munduan drogen eta armen salmentaren ondoren emakumeen negozioa da dirurik gehiena ematen duena.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 215. orr.

Kotxe-gidari ofizioa utzi eta Arkalerekin sartua zen kontrabandoko negozio batzuetan.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 72. orr.

Familiaren diru guztia sartuta zegoen negozioak hondoa jo zuen.  Josu Zabaleta   «Sei pertsonaia autore bila» - Luigi Pirandello, 2003 - 8. orr.

Hirian zuen edari-etxearen negozioak porrot egin zion.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 246. orr.

Hiru negozio itxiak zituen, beste biren bideak urratuak, berriz.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 41. orr.

Laneko bizitzaren zatirik handiena heriotzaren negozioan iragana nuen, eta seguru asko istorio goibel gehiegi nituen entzunak.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 15. orr.

Negozio horren bidez sortzen da banku-dirua, diruaren biderkatze prozesuarekin.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 32. orr.

Negozioak negozioak ditun, eta lagunak, lagunak.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 28. orr.

2 (izenondoetan)

Ez da egokitzat jo negozio zibil arruntetan [...] korrituen hainbatekoa diruzalekeriaren atzaparretan eta mailegu emaileen lizentziapean uztea.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 86. orr.

Litekeena da, egoera honetan, negozio handien eta errentisten interesek talde indartsua eratzea.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 119. orr.

Batetik bestera ibiltzen naiz negozio txikiak egiten.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 80. orr.

-Gure negozio txikia zuzendu behar dugu aurrena-.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 137. orr.

Teorian negozio errealak finantzatzea helburu dute eragiketa finantzario horiek.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 227. orr.

Gisa horretan mendekatuko diagu eta, aldi berean, negozio biribila egingo diagu.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 357. orr.

Ez dira negozio onak, ez dago lehiakortasun handirik.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 126. orr.

Negozio polita egiten ari dela errepikatzen dio Robertok bere buruari.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 124. orr.

Negozio kaskarra eginen luke.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 17. orr.

Goiko mailara igaroko dira, negozio zikin eskergaren kaltean, gaitzak aurreikustea ere negozio baita.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 43. orr.

Zeure negozio propioa edo, gutxienez, zeure lantokiko buruetako bat izan behar duzu, nahi duzun arropa janzteko.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 20. orr.

Kristau-aroko hogeigarren mendean negozio probetxagarriak egiteko Mendebaldeko klase ertainak zituen aukerak gero eta murritzagoak ziren Mendebaldeko jarduera-gune kapitalista guztietan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 386. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

General Motors-en negozio kopurua Indonesian herri hartako BPG bezain handia da.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 154. orr.

Egungo 24.230 milioi euroko negozio bolumenetik 39.000 milioira pasatuko da BBK.  Berria - Ekonomia   2004-03-28

Epe horretan, 250,79 milioi euroko negozio zifra lortu zuen CAFek.  Berria - Ekonomia   2004-08-31

Produkzioak planifikatzea ezinbestekoa izango da, elikatzea lehenetsita eta negozio-irizpideak bigarren mailara ekarrita.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 28. orr.

Batez besteko legea gizabanakoen arazoetara aplika zitekeela modurik argienean erakusten zuen negozio-jarduera aseguruarena zen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 309. orr.

Erran gabe ulertarazi zion negozio-kontuak bitarteko ematen zuela senarrak hainbeste denbora etxetik kanpo.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 157. orr.

Denek zekiten zer negozio klase egiten zen karrika-zulo hartan.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 74. orr.

Mundu garatuak nahikoa du mundu garatuarekin, negozio aukera nagusiak herrialde horietan baitaude.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 211. orr.

Negozio-jantzi sotil bat daraman emakume zango lodi eta motzeko bat igarotzen da bere ondotik eta apartamentu-etxera sartzen da.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 36. orr.

Gure gizonak negozio-bazkari baten ostean ezagutu zuen ilehoria, kontratu bikain bat sinatu ostean hain zuzen.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 82. orr.

Etxe-orratz hori Tokioko negozio-auzo ospetsuaren bihotzean jasoa dago, eta begirada guztiak erakartzen ditu.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 257. orr.

Epe luzera negozio-iturri joriagoa da hedabideetan kanpainak eginez populazioaren zaletasunak aldaraztea.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 116. orr.

Enpresa pribatuan oinarrituriko negozio-mundu mendebaldartuan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 186. orr.

Negozio-zikloa eratzeko, negozio-sistemaren erantzunek prima facie garrantzitsuagoak dirudite kanpoko astinduek baino.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 324. orr.

Iman batek nola, Parisek hala erakartzen zuen nabarmentzen zen jende oro: artistak eta bankariak, gaizkileak eta negozio-jendea, puta-zorriak eta espiak.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 296. orr.

Enpresa-munduko hizkera erabiltzera, bigarren negozio-lerro bat.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 388. orr.

Los Angeleseko Konterri osorako balio zuen negozio agiria.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 213. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Diru-negozio oker frango izan dela hor nunbait, hori da nolazpait agertzen.  Herria   2005-02-03

Garagar negozioak.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 46. orr.

Banku-negozioetan hamar urte arrakastatsu...  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 518. orr.

Jabe berriak [...] taxidermia-negozio bat zabaldu zuen handik denbora laburrera.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 36. orr.

Herriko estilo patriarkalak izango zuen eragina Sarasola familiak arbel-negozioarekin normal-normal segi zezan, beste zenbait enpresaburu jeltzaleri jabetzak kendu zizkieten garaian.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 57. orr.

Alde batean etxeko nagusia zegoen, Jean Laffitte, Galveston guztiaren ugazaba, esklabotza negozioko agintarietako bat.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 128. orr.

Artean numismatika-negozio batean niharduen.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 169. orr.

Gero, ikasketa laburren ondoren, irabazi oneko merkatari-negozioetara eman zen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 741. orr.

Gurasoen lurraldetik deserriratzearen ondorio ekonomiko tamalgarriak erbestean merkataritzan trebetasun berezia garatuz gainditu zituzten eta, laborantzaren ordez beste hiri-negozio batzuetan, erbesteratu lurgabeek jada ezin baitzuten zertu lanbide hori.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 200. orr.

Parisen motor negozio bat irekitzekotan zebilen.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 62. orr.

Pizzi aspalditik kezkatuta zebilela gaizki joan zitzaion hazi-negozio bategatik eta askotan esan zuela behin-betiko bukatzeko gogoa zuela.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 335. orr.

5 irud/hed

Negozio espirituala mundua arbuiatzetik hasten dela, eta Kristoren soldadutzak nork bere burua garaitzean duela abiapuntua.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 743. orr.

6 denda.

Stanleyk negozioa irekita badu, zuek izango zarete Chowder bentaren historian lehenbiziko bezeroak.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 193. orr.

Basile bere negozioko ate aitzinean egon zen, eskuak igurzten zituela, etengabe eskuin eta ezker behatuz.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 268. orr.

Bi armak hartu, bere negozioko atea bizpahiru zarrapoz hetsi, eta bideari lotu zen, orgaren errotek utzi hatzei jarraikiz.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 278. orr.

7 negozioa egin (31 agerraldi, 11 liburu eta 19 artikulutan; orobat negozioak egin 25 agerraldi, 6 liburu eta 18 artikulutan; eta negozio egin 5 agerraldi, 4 liburu eta artikulu 1ean)

Hala ere, negozioa egin zuen.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 77. orr.

Frantsesak etorri zirenean, diot, hori haiekin ibili zen sozio, eta negozioa egin zuen, ez nolanahikoa gainera Napoleonen seme gaizki hazi haiekin.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 270. orr.

Hizkera eta herrialde orotako jendajeak biltzen dira hemen beren negozioak egitera.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 156. orr.

Ikea enpresa handiak galesa erabiltzea bultzada handia da hizkuntzarentzat, eta argi erakusten du hizkuntza aniztasuna gauza ederra dela negozioak egiteko orduan ere.  Berria - Mundua   2004-01-24

Brent ez nuen gogoko, eta ez zitzaidan gustatzen haren negozio egiteko estiloa.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 118. orr.

Gaur edo bihar halako hirira joango gara, eta urtebete emango dugu negozioak egiten eta dirua irabazten.  Elizen arteko biblia   St 4,13

Gure asmoa ez da negozioa egin eta dirua ateratzea; guk filma ikus dadin nahi dugu, jendeak egoera ezagutu eta hausnar dezan.  Berria - Kultura   2004-09-19

Atsegin handia izan da zurekin negozioak egitea.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 308. orr.

Diru publikoarekin elkarte pribatu bat negozioa egiten ari zelako.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 105. orr.

Giza duintasunaren aurkakoa litzateke berez berritzen ez diren gorputz atalekin negozioa egitea.  Berria - Gaiak   2006-02-14

Politikaz gain Ameriketako lurretatik etorritako ondasunekin ere negozioak egiten baitzituen baroi jaunak.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 105. orr.

Higiezinen merkatuan negozioak egiteko.  Berria - Ekonomia   2004-10-02

Garestiagoa bada, norbait negozioa egiten ari den seinale.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 43. orr.

Leku askotan egin nahi ditiztek honelako parkeak, ez energia beharrari erantzuteko, negozioa egiteko baizik.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 105. orr.

McCabe, prostituzioarekin negozio egin nahi duen koldarra, eta burdela dotoreziaz jantzi nahi duen Miller andere gogorra.  Berria - Kultura   2006-03-01

Tailer bat jarri zitean Obabako industrialdean kamioiak konpontzeko, eta berealdiko negozioa egin.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 389. orr.

Upelak salduta, ordea, 7,7 milioi euroko negozioa egin duela dio Fiskaltzak.  Berria - Ekonomia   2006-03-16

Enpresak tamainako negozioa egitea bidezkoa du; ezin onartuzkoa dena, ordea, negozio horren kausaz edo ondorioz gizadiak osasuna galtzea, bizimodua endekatzea, bizitza moztea.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 75. orr.

8 negozio gizon (81 agerraldi, 37 liburu eta 16 artikulutan; orobat negoziogizon 6 agerraldi, 2 liburu eta 3 artikulutan)

Espainian, Filipe II.ak, haren aita Karlos V.ak bezalaxe, etengabe negoziatu behar izaten zituen negozio-gizonekin bere politikagintzaren finantza-bitartekoak.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 34. orr.

1882an, Bouvilleko armadoreen eta negozio-gizonen federazioa sortu zuten. Gonbidatu guztiak zineko negozio-gizonak eta izarrak ziren.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 145. orr.

Negozio-gizon argia zen, antza, eta aberastasun ugariak lortu zituen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 25. orr.

Altxor ezkutua aurkitu zuela sentitzen zuen, eta negozio-gizon zuhurraren antzera, gauza guztiak saltzeko asmotan zebilen, aurkitu berri zuen harribitxia erosteko.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 743. orr.

Merkataria, itzalgarria bada, ez da merkatari hutsa, negozio-gizona ere bada nola edo hala.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 507. orr.

9 negozio emakume

Fraulein Seligman-Braude negozio emakumea zen.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 103. orr.

"Rassool doktore andrearen iritzikoa naiz ni ere, nolabait", dio negozio-emakumeak.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 71. orr.

· Beste edozein negozio gizon edo emakumek bezala, New Age-ren enpresaburuak behar horiek asetzeko bideak bilatzen ditu merkatu partikular horretan.  Berria - Gaiak   2004-03-31

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

aitaren negozio (3); diru negozio (9); diru negozio oker (6); euroko negozio bolumena (3); euroko negozio kopurua (3); euroko negozio zifra (5); gero eta negozio (3); hirigintza negozio (3); milioi euroko negozio (12)

negozio atal (5); negozio aukera (4); negozio aukerak (3); negozio batean sartu (3); negozio bidaia (4); negozio bidaian (3); negozio bihurtu (10); negozio bikaina (4); negozio bilakatu (4); negozio biribila (7); negozio bolumena (11); negozio bolumenaren (3); negozio ederra (6); negozio gizon (43); negozio gizon bat (3); negozio gizon batek (3); negozio gizona (8); negozio gizonak (7); negozio gizonari (3); negozio gizonek (4); negozio gizonekin (3); negozio gizonen (5); negozio gizonentzat (3); negozio handi (6); negozio handiak (4); negozio handiena (4); negozio ilunak (3); negozio interesak (3); negozio itzela (7); negozio kopurua (9); negozio lagun (3); negozio oker (8); negozio oker batzuetan (4); negozio on (5); negozio on bat (3); negozio ona (7); negozio txarra (4); negozio txiki (5); negozio zifra (13); negozio zifraren (3); negozio zikloen (4)

osasuna negozio bihurtu (3)

milioi euroko negozioa (3); negozioa babesteko (3); negozioa egin (10); negozioa egitea (8); negozioa egiteko (15); negozioa egiteko aukera (3); negozioa egiten (7); negozioa ere (6); negozioa eta (4); negozioa ez (6); negozioa hain (3); negozioa itxi (4); negozioa negozioa (4); negozioa ondo (3); negozioa saldu (3)

negozioak direla eta (3); negozioak ditu (3); negozioak egin (7); negozioak egiteko (8); negozioak egiten (7); negozioak egitera (3)

negozioan hasi (3); negozioan sartu (4)


negoziobide iz negozioa egiteko bidea.

Bere arrazakide askok bezala, negoziobidea hartu zuen, aberasteko eta gerorako habe sendoak, edozein ekaitzek botatzen gaitzak, eraikitzeko. Familia osoarentzako dibertsioa zen negoziobide berria: ekintza filmetarako zinemak, bideo-joko aretoak, teatro erakargarri baina ez serioegia, jantoki azkar eta merkeak, eta antzeko hainbat jostaketa-bide.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 25. orr.


negozioburu (orobat negozio buru) iz negozio baten burua.

Utzi behar izan genian kontrabandoarena, baina negozioburuaren azkartasunak salbatu ninduen ataka larriagoetatik.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 63. orr.

Segidan, negozio buruek, sarrerakoak amaiturik, auzi serioei ekiteko jarri izan duten hizketa molde bertsuarekin.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 40. orr.


negoziodun iz negozioa duen pertsona.

Beti hor zaude zu sillan eserita, negoziodunen aurrean jarrita.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 179. orr.


negoziogile iz negoziolaria.

Holandako oihal hoberenaz egin galtzoinak soinean ukanik ere, beren buruak sans-culottes iraultzaile izendatzen zituzten burges haiek: notario, abokatu, negoziogile dirudun.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 133. orr.


negoziogizon ik negozio 8.

negoziokide (orobat negozio-kide) iz negozio berean ari den pertsona.

Gure gizonak negozio-bazkari baten ostean ezagutu zuen ilehoria, kontratu bikain bat sinatu ostean hain zuzen, negoziokideekin ospatzen ari zela. haietako batek, Carlos izenekoak, bi etakide ezkutatzen dizkik hotelean bere negoziokideei ezer esan gabe.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 82. orr.

Urte horretan berorretan Antonietta Portulano, bere aitaren negoziokidearen alabarekin ezkondu zen.  Josu Zabaleta   «Sei pertsonaia autore bila» - Luigi Pirandello, 2003 - 8. orr.


negoziolari iz negozio gizon edo negozio emakumea.

Neguan, hain zuzen ere, negoziolariek izan dezaten beren lanetan jarduteko aukera eguraldi txarraren eragozpenik izan gabe.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2170. orr.

Arabia sauditarrean beti segitzen da petrolio munduari interesatzen diren mendebal aldetiarren kontrako herrak eta jazarkuntzeek, halaber araba ez diren negoziolari eta politiko horien kontra.  Herria   2004-06-17


negoziotxo iz adkor negozioa.

Negoziotxo batean ari naun, neure pisua zaukanat, eta gaztetxotako zorakerietatik... badakin zein gordetzen dudan.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 141. orr.

Saltzaileak, belaontzi frantses bateko kontramaisuak, negoziotxoa egin nahi zian nire kontura, baina liburuek ez ditek piperrik balio.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 261. orr.

Egun horretan ez da lore-saltzaile baimenik behar lore hori saltzeko eta edonork egin dezake bere negoziotxoa mendian -edo bere lorategian- lore horiek bildu eta salduz.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 230. orr.


negoziozale izond negoziolaria.

Nahiz negoziozale izan, nahiz bankuko langile, legegizon edo enpresa bateko buruzagi, aurre egingo zion horrì.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 181. orr.


negrotasun iz azal beltzeko pertsona izateko tasuna.

Berba zantarra norberarena egin eta negrotasunari inoiz egindako banderarik ederrena da Cesairen poema luzea.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 74. orr.


negrotto iz adkor azal beltzeko pertsona.

Eta hor gertatuko dira, banaka-banaka, erahilketa harrigarri batzu, Agatha Christie-ren "Hamar negrottoak" famatuaren molde berean.  Herria   2001-09-20


negu 1 iz lau urtaroetan hotzena, udazkenaren ondotik datorrena, Lurraren iparraldean abenduaren 21 edo 22tik martxoaren 20 edo 21era hedatzen dena.

Negua da, eta hotz egiten du Vienan.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 32. orr.

Negua denean, etxe barruan geratzen da telebista ikusten.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 191. orr.

Neguan geunden, eta seietarako iluntzen zuen.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 49. orr.

Lurrak diraueno ez dira inoiz faltako ereiteak eta uztabiltzeak, hotzak eta beroak, udak eta neguak, egunak eta gauak.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 30. orr.

Negu edo uda, udazken edo udaberri, eliza gotiko ala kartoi-harri faltsu, zer axola dio, eguzkia bere orbita betiberdin azkengabean jira eta bira badabil?  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 167. orr.

ik beherago 14. Eta beste negu bat etorri zen; eta udaberria, uda eta udazkena berriro.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 7. orr.

Negu guztian oso urrun lan egin zuela esan zigun, soldaduak eta espetxeratuak zuzendu omen zituen.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 11. orr.

Izan ere, muxarrak behin lo hartuz gero negu osoa pasatzen du lotan.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 20. orr.

Baziren beste ordu batzuk Vienako negu hartan, non, tarteka, mundu guztiak zoriontsu ematen zuen.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 67. orr.

Erdipurdiko negu baten ondoren, udaberri eder bat etorri zaigu orain.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 282. orr.

Negua amaitu zenean leiho guztiak ireki zituen, ongi etorria emanez bezala argi berriari, epel usaineko haizeari.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 116. orr.

1568ko urtarrilak egun batzuk baizik ez zituen eta neguak bere mutur itsusiena erakusten zuen goiz hartan.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 120. orr.

Neguaren bihotzean ez zen ongi ikusia beroaldia eta hegoa.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 24. orr.

Moldaketa horri esker, saguzarrek errazago gainditzen neguak sortutako eragozpenak.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 106. orr.

Negua pasatu ondoren, samuaren kumea esnatzen denean, babarrun ale osoa dauka elikagai, indarrak hartu eta zeru zabalera irten aurretik.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 152. orr.

Tailerreko lana gogorra zen; neguan hotza pasatzen genuen, eta udan beroa, uralitazko estalpe txatxu haren azpian.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 68. orr.

Eta neguan, berriz, ehunka elur maluta, udako gauetako tximeletekin antz handia dutenak.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 184. orr.

Neguan ibaia zein iluna zen kontatzen zigun aitak; ez omen zegoen hura jasaterik soju edan gabe.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 12. orr.

Neguan lozorroan egon ohi dira, eguzkia amets, munduan diren erbesteratu guztien antzera.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 76. orr.

2 (izenondoekin)

Negu bizian batez ere, euriagatik edo kazkabarragatik kapote baten azpian joan beharra geneukanean, [...].  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 117. orr.

Behin oso negu gogorra egin zuen, hotza eta luzea.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 150. orr.

Negu gogorra egin zuen, eta Peru gure etxean egon zen lurmendu zuen arte.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 20. orr.

Desordu da Vienako negu hotzean Mozartentzat, eta malkoak isurtzen dira musikagilearen masailetan behera.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 94. orr.

Etxekandereek ere beren supazterra akulatu behar, bai janarien prestatzeko, bai eta etxearen doi bat berotzeko negu luze eta aspergarrietan.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 70. orr.

Bat-batean iluntzen hasi zuen, negu gordineko arrats behera bat balitz baino azkarrago eta trinkoago.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 173. orr.

Negu euritsu baten ondoko maiatz-hilean gaude, eta ikusgarria da lurrak dakarren gorantza-nahia.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 57. orr.

Eskualde hartan gertatzen ohi denez, negu goiztiarrak udazkena beretzat hartu behar zuela irudi zuen, hango giro berezia zela bide.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 385. orr.

Azken egunetako hotz izugarriak Siberiako negu zorrotza hurreratzen ari zela iragartzen zuen.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 441. orr.

Negu siberiarrean pilatutako elurra guztiz urtzen du udako eguzkiak.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 143. orr.

Negu australean tenperatura larriagoa izango da, 37 gradu zeropetik, edo 45 gradu zeropetik.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 328. orr.

Klima gero eta gordinagoa izango dela aurreikusi zuten: uda gero eta beroagoak eta negu gero eta gordinagoak.  Berria - Gaiak   2006-01-31

Neure baitara babestu naiz, triku bat negu hurbila igarotzeko baino bilduago.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 63. orr.

Negu urrun bateko otsoak.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 160. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Negu arratsaldea da Zornotzan, hamasei urte ditut eta maiteminduta nago.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 420. orr.

XIX. mende erditsuan, Erronkariko biztanleek ardietsi zuten Erriberako Bardenas deitu lurraldera joaiteko baimena beren artaldeekin negu bazketara.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 158. orr.

Gainerakoak ere etxera abiatu ziren, herriko negu isiltasunean.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 105. orr.

Ganora handiz, eta negu gauetako behinolako suhartasunaz.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 158. orr.

Udan ere jendeak negu arropekin ibili beharko zuelako.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 50. orr.

Odol hotzeko animalia gehienek negu-loa asmatu dute tenperaturen jaitsierari gogor egiteko.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 104. orr.

Lau gizon winchester bana besoetan zutik, negu giroko western batekoak bailiren, aurrean hiru gorpu biluzi ahuspez dituztela.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 427. orr.

Negu-garaiko goiz batean, soineko urriz eta pobretxoz jantzita otoitzean ari zela.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 506. orr.

Jainkoa goretsi zuten, hark negu sasoi hartan Asisen lortezinak ziren arrain haietaz bere zerbitzaria hornitu zuelako.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 720. orr.

Negu aurreko sasoi hartan sarritan heltzen zen behelainoa, batez ere lehor aldetik.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 238. orr.

Ozonoaren hutsartea, euri azidoak, negu efektua, eta abar.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 136. orr.

Mahatsaren udazken-dasta udazkenean, eta mahaspasaren negu-dasta neguan.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 51. orr.

4 irud/hed

Trenaren agerpenak negu gehiago ekarri zuen negu hotzera.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 250. orr.

Negua zen, gerran beti baita negu.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 198. orr.

Caponek lehendik zekien urte osoa zela negu gerra batean.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 24. orr.

Londres negua da.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 23. orr.

Aspaldi hartan gero eta helduezinago iruditzen zitzaion, gero eta urrunago, gero eta neguago.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 88. orr.

5 (nor bihurtua)

Azkenik, neguko solstizioak elurrak dakartza eta lei kixkorrak berritzen ditu; badator Negu, haginak hotzez dardar.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 349. orr.

6 negu alde ik negualde.

Zehatzago begira, negu aldea euritsuenik portatzen dela ikusten da Pontevedra aldean.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 333. orr.

Kirola gehienetan negu aldean egiten diren zoin gehiagokak bururatzen ari dire.  Herria   2005-04-21

Larrañagak esan du negu aldean barrurako zenbait saio egiten dituztela, baina jaialdi denboraldia «San Isidrotan hasi eta San Martin inguruan» amaitzen dutela.  Berria - Kultura   2006-03-31

Negu aldean ez bezala, elurteak gutxitu ahala, lehorte idorren kontuak ugaltzen dira apirilean eta hortik aurrerako sasoietan.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 144. orr.

Surf ekimenak urte osoan burutzen badituzte ere, saltegia itxita egoten da, negu aldera jende gutxi ikusten delako Getariako karriketan.  Berria - Harian   2005-08-19

Hain zuzen ere, uzta garaia bukatzean, eta ondorioz ahora zer eramana bukatzean, negu aldera ugaltzen baitziren eske kontuak eta kantuak gure alderdi honetan, batez ere Fraintzi aldetik, Santiobidea barrena.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 165. orr.

· SPUC elkarteak baditu negu alde egiten diren xapelgoetan abiatuak edo laster abiatuko talde edo pare andana ederrak.  Herria   2003-10-23

7 negu beltz

Mikel Strogoffek nahiago zuen bidaia negu beltzean egin, urtaro horretan lera zerbitzua antola baitzitekeen ibilbide osorako.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 63. orr.

Negu beltzaren atarian hil zen otso beltza, zahartuta.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 207. orr.

Negu beltzeko elurte zurietan.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 23. orr.

Eta negu beltzean, lur gorriaren gainean, eguraldiaren haserreari aurka egiteko ahoak darion arnasa besterik ez.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 87. orr.

Garizuma bukatu da; ilun aire batekin oraino, negu beltzak ez du amor emateko gogorik.  Herria   2004-04-22

Beste oroitzapen bat: negu beltza zenean, anai-arrebok elkarri arrima-arrima eginda egiten genuen lo.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 210. orr.

Horiek hola, negu beltzenaren ondotik ere beti dator primadera.  Herria   2003-11-20

8 negu bete

Negu betea zen, eta Buchenwald-eko mendixkaren gainean, haizea mehea.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 45. orr.

Negu betea zen arren, ezusteko bero oldea baliatuz terrazak jarriak zituzten zenbait tabernari aurreikuslek eta goizeko zazpi t'erdiak inguruan jada aulkiak ezarri eta gosaltzeko ostatuak irekitzen ari ziren.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 48. orr.

Euskal Herrian ausardia handia behar da negu betean bainu bat hartzeko.  Berria - Kirola   2006-02-03

Hego Hemisferioan negu betean sartuta daude.  Berria - Kirola   2004-07-16

Lekuka, negu betean izaiten dira herriko bestak.  Herria   2001-01-18

Negu betean ginen, baina hoinbeste lagunez bete gela hartan itotzeko beroa zen.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 31. orr.

Leihotik sartzen den negu beteko argiak, berriz, izotzaren kolorea du.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 87. orr.

Ez da udaberririk izan; azaroaz geroztik eguraldi aldagaitz, hotz eta euritsu batean bilduta bizi nintzela iruditzen zitzaidan, apur bat hotzagoa besterik ez negu betean.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 69. orr.

9 negu erdi

Lehenengo gose greba hura negu erdian egin genuen, eta hotzaz askoz gehiago izorratzen zara; ez da jakiten, ez jateak eta ahuleziak edo hotzak izorratzen zaituen gehiago.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 124. orr.

Horrela, bada, 1764. urte hartako negu erdi aldera, gehiegizko hotzak izan ziren, eta otsoak oso ankertu ziren.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 123. orr.

10 negu gorri

Erleei eztia eta ardorik onena jartzeko agintzen zuen, negu gorrian goseak hil ez zitezen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 383. orr.

Ez hotzak ez beroak izutzen ez duten agente bakarra, ez negu gorriak ez uda minak geldiarazten ez dutena, tximista bezala hegan doana, argindarra, alegia.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 51. orr.

Kalean bertan aritu ziren hasiera batean, azokak-eta baliatuz, baina negu gorriak gogor jo zuenean tabernetara sartu behar izan zuten.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 82. orr.

Zuhaitzei behatu diegu, loreei, negu gorriaren ondotik indarrez ernatzen den naturaren mirakulu urtero errepikatu eta, hala ere, beti miresgarriari.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 145. orr.

Negu gorriko eltzean, aza eta zerrikia elkarrekin maizenean.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 42. orr.

Floridara, negu gorriko hotz makurretik ihesi.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 252. orr.

Orduan negu gorriko izotza sentitu nuen berriro, bai orduan bai beraren "Gabon" xuxurla hura entzutean.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 20. orr.

11 negu min (orobat negumin g.er.)

Giza elkartek prefetari eskatuak zizkioten hamalau ohe bederen aterbe gabeentzat negu minaren iragaiteko.  Herria   2004-12-30

Gaixotasunak harrapatu zuen negu minean eta, udaberria heltzearekin batera, osatu egin zen.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 224. orr.

Negu min hotzean, espirituz sendo eta kartsu, jelaz edo elurrez betetako zulo batean murgiltzen zen maiz.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 887. orr.

Gaueko hamaiketan ez sartua izatea... negu minean, horrelako eguraldi txarrarekin, kezkagarri zen kezkagarri.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 12. orr.

Ondoan, arditegi berria, modernoa, hiru lau ehun ardi aise aterbetuko dituena, bazkatuko dituelarik neguminean artzainak eta deitziko oraiko tekniken arabera.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 7. orr.

Negu-minean egonik ere, bero dago ia habeartean, hain baita handia bilduriko jendetza!  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 273. orr.

Iduri luke gaineko bidea baino errexagoa dela behereko hau, bereziki negu minean, noiz eta ere elurra metatzen baita kasko horietan haizea ufaka ari denean.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 113. orr.

Uda hasiberri hartan nik negu minaren hotza nabaritu nuen neure baitan, eta bakardadearen hotzikara.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 18. orr.

12 negu oro (orobat neguoro) negu guztietan. ik neguero.

60 urte pasako kate latzean jardun zen, ia neguoro, urte solte batzuetan bakarrik huts eginez.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 60. orr.

Zuhaitz banintz, hostagabetuko nintzateke udazken eta negu oro, baina ametsak mantendu eta sostengatuko ninduke orduan zutik, zeren, nola bizitzari heriotza darraion, hala baitarraio heriotzari bizitza.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 213. orr.

13 negu parte

Odol beroko hainbatek ere gauza bera egiten du eta negu partea gorputzaren egoera berezi horretan pasatzen dute: hartzek, marmotek, katamusarrek...  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 104. orr.

Negu partea iragan du erosi duen untziaren berritzen, motorrea, masta eta bela nagusiak aldatu edo berritu ditu, hortarako behar ziren "sponsors" delakoen erdia jada aurkitua du.  Herria   2003-05-01

Urtaroei erreparatzeko sentiberatasun gutxitxo izaten dudan arren, nahi gabe ere ikusiko nituen elur-pindarrak negu partean, adaxka gorrituak udazkenean, bazterrak berdatzen udaberriak aurrera egin ahala...  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 14. orr.

Negu partean, eguraldi ona egiten duenean, pasealeku horietan entrenatzen dira atletak.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2570. orr.

Janariak negu partean banatuak izanen dira zailtasunak dituzten familieri.  Herria   2002-11-28

Jaiotetxeko leihotik bezala, elurra ikusi nahi zuela negu partean.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 173. orr.

Negu parteko goiz hartan, Julian Treku izenabizeneko mutila bere etxetik irten zen Ibarben, egunero bezala, ikastetxera joateko.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 115. orr.

14 uda ala negu (12 agerraldi, 6 liburu eta 5 artikulutan; orobat uda nahiz negu, 2 agerraldi, 2 liburutan; uda zein negu 3 agerraldi, 3 liburutan; edo uda edo negu 2 agerraldi, 2 liburutan) adlag

Hirira jaisten zenean, uda ala negu izan, burutik oinetaraino oihal lodi eta koloredun batez estaltzen zen, mairuen gisara.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 92. orr.

Ni, aldiz, egunero, uda ala negu, iguzki ala euri, hotz ala bero, goizean eta arratsaldean, baietz bai!, promenaderat ateratzen nintzela.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 61. orr.

Sukaldeko leihoa zabalik izaten zuen beti, uda ala negu, egun ala gau.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 158. orr.

Errepidean, uda nahiz negu, beti izaten zen Rosatik Gruarora zebilen gurdi eta bizikleta joan-etorria.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 95. orr.

Karrikaz karrika uda zein negu, umeak atzetik zituela.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 97. orr.

Berdin diola, esan dit, uda edo negu.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 96. orr.

15 uda eta negu

Beltzez jantzi ohi zen uda eta negu, laburregi geratzen zitzaion traje batekin.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 193. orr.

Ateetatik hurbil, baratze handi hesitu bat dago: hantxe udare, granada, sagar, piku eta olibondoak, uda eta negu alez beterik.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 34. orr.

Uren erdiak Itsaso Hilerantz joango dira, eta beste erdiak Mediterraneorantz, uda eta negu.  Elizen arteko biblia   Za 14,8

Oinutsik zebiltzan uda eta negu.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1149. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

negu aldean (3); negu aldera (4); negu batean (5); negu batez (4); negu beltza (3); negu beltzaren (5); negu beltzean (6); negu beltzeko (3); negu betea zen (3); negu betean (17); negu garaiko (3); negu gogor (3); negu gogorra (6); negu gordin (3); negu gordineko (3); negu gorria (8); negu gorriak (34); negu gorrian (19); negu gorriaren (3); negu gorriko (7); negu gorriko hotzak (3); negu guzian (4); negu guztian (3); negu hasieran (4); negu hotz (3); negu hotza (5); negu hotzean (7); negu ilun (3); negu izan (4); negu luze (3); negu luzearen (3); negu minean (13); negu negukoa (3); negu osoa (7); negu osoan (10); negu partean (13); negu sasoian (3); negu siberiarrean (3)

uda ala negu (12); uda eta negu (13); uda zein negu (3); udazken eta negu (7)

negua amaitu (3); negua baino lehen (4); negua bukatzear (3); negua da (16); negua dator (3); negua dela (3); negua etorri (6); negua etorri zen (4); negua gero (8); negua gogorra (4); negua heldu (9); negua heldu da (6); negua hotz (3); negua hurbil (4); negua igarotzeko (3); negua iritsi (6); negua izan (12); negua jin (4); negua joan (4); negua pasatu (3); negua pasatzeko (3); negua zaharren hilgarria (3); negua zelako (3); negua zen (17)

uda eta negua (4)

aurtengo neguan (11); iragan neguan (4); joan den neguan (6); neguan berriz (3); neguan egin (3); neguan egindako (5); neguan eginiko (3); neguan eta udaberrian (5); neguan gaude (3); neguan hasi (4); neguan izan (3); neguan sartu (5); neguan sartzen (3)

udan eta neguan (4); udan zein neguan (4); udazken eta neguan (4)

neguaren abiadura (3); neguaren ama (3); neguaren amaiera (4); neguaren atarian (3); neguaren bihotz (6); neguaren bihotza (6); neguaren bihotzean (4); neguaren bihotzeko (3); neguaren erdian (3)

aurtengo neguari (3); neguari aurre egiteko (3)

neguko adar (3); neguko argia (3); neguko arrats (3); neguko arratsalde (7); neguko arratsalde batean (3); neguko arropa (4); neguko azoka (11); neguko azokako (4); neguko azokan (23); neguko bideragarritasun plana (11); neguko egun (29); neguko egun hotza (3); neguko egun hotzetan (3); neguko eguzki (10); neguko eguzkiaren (4); neguko elur (3); neguko fitxaketa (3); neguko fitxaketak (4); neguko fitxaketak egiteko (3); neguko gau (21); neguko gau batean (5); neguko gau batez (3); neguko gau hotz (3); neguko gauak (3); neguko gauetan (6); neguko goiz (13); neguko goiz hotz (3); neguko haize (9); neguko haize hotzak (3); neguko hilabeteetan (3); neguko hotz (4); neguko hotza (5); neguko igande (4); neguko koarta (3); neguko lehen (8); neguko merkatua (8); neguko merkatuan (17); neguko olinpiar joko (3); neguko olinpiar jokoak (27); neguko olinpiar jokoetan (17); neguko plana (6); neguko solstizioan (4); neguko solstiziotik (4); neguko txapelketa (8); neguko zirkua (13)

negurako gordea (3)


negualde (4 agerraldi, 3 liburu eta artikulu 1ean; cf negu alde 10 agerraldi, 3 liburu eta 4 artikulutan) iz ik negu 6.

Luhusoko ortzegunean hasiak dira, aratsaldeko zazpiak eta erditan uda guziko partidak, jaz Hazparnen jokatu zirenak eta negualdean Baiona ttipiko Sant Andres trinketean jokatzen direnak.  Herria   2004-07-22

Urune esan du Arantxak, Talue esneagaz, eta umetan amamak negualdera inoiz prestatzen zigun opil zapal eta borobila gogoratu dut, Talo berue, eta zapore gabezia bat igarri dut ahoan.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 217. orr.


negualdi 1 iz negu garaia, neguak irauten duen aldia. ik negute.

3 hilabeteak, negualdi osoa joan ohi dela euritsu.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 34. orr.

Irkutskera bidali zituzten negualdia portutxoan igarotzen zuten ontziak oro, eta, eraman ahal guztia harturik, garaiz babestu ziren ekialdeko Siberiaren hiriburuan.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 393. orr.

Negualdian ikasketei ekin eta udaldietan kiroletan eta ehizan ibili ohi ziren biak.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 25. orr.

Ama hizketan hasi zitzaion, negualdirako gomendio guztiak amaigabeko xehetasunez emanez.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 276. orr.

Ni izan naiz arotza gonbidatzera joan dena, baina haren denda bera izan da, gau bakar bateko negualdi labur batez, biok babestu gaituen zaku izerditsua.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 228. orr.

Gizonaren sormena ere negualdian, ilunaldietan, itzalaldietan, ernaltzen baita.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 181. orr.

2 irud/hed

Mozartek, gogo-ordainez, ez zuen sekula ahaztuko Pragako egonaldia, bertan ezagutu baitzuen musikariak Giacomo Casanova, bere bizitzako negualdian, alde guztietatik zahartzaroaren ura eta bitsa zerizkiola, eta bertan eman baitzioten Vienan inoiz izan ez zuen berotasuna.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 259. orr.


neguazken iz neguaren amaia.

Beharbada ere, neguazken honen prestakuntza fisikorik gabe abiaturik, nekadurak jujamendua samintzen dit eta mina arrapizten.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 199. orr.

Neguazkenetako sasoian, prestatu omen du soroa, baba bota du, Sebero gotzainari laguntzen lan dezente ere ba omen zuen, eta otoitz eta eskari dabilela, babaok ez dira ba egun pare batean loretan prantatu?  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 99. orr.


negubide iz negurako bidea.

Ekinozioa da eguzkiarentzako zubia: udabidean, behetik gora doala, erdibidean kokatzen zaion udaberriko gunetxoa bata, eta goitik behera, negubidean doaneko udazken ate berexi hori, bestea.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 368. orr.

Udazkenak, udatik negubidean paratzen gaituenez gero, udaren azken hondarrak oparitzen badaki.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 439. orr.

Negubidean, non edo han, oterik guriena ebaki otasegaz, ipini zamatan, eta nola ekartzen omen zuten bizkarrean etxera, ikuiluko azindei emateko.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 23. orr.


neguero adlag negu guztietan. ik negu 12.

Neguero baten bat hiltzen zen hotzez kalean, eta orduan udaletxeak edo apaizek edo karitate elkarteek edo Salvation Army-k oheak prestatzen zizkieten pabiloi batzuetan.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 83. orr.


neguil (orobat negil eta neguril) iz urtarrila.

Hilabetearentzat baginuen euskaraz beste izen bat, untsa asurtia gainerat, negila edo neguila, neguan sartzeko hilabetea delakotz alabainan.  Herria   2002-12-12

Nolanahi ere, bai urtarril eta urtaril, edo baita ilbeltz eta negil edo neguil ere, abenduaren eta urtarrilaren tarte hori seinalatzeko erabili izan dira: beltzena eta argi gutxien eta extuena duela adierazteko.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 30. orr.

Neguril, neguil, neguile, neguaren bihotz hilena, indargeena, argi laburrena esateko erabili omen zen.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 30. orr.


neguka adlag

Udaberrika, udaka, udazkeneka eta neguka.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 86. orr.


negumin ik negu 11.

neguoro ik negu 12.

neguril ik neguil.

neguritar izond/iz Negurikoa, Neguriri dagokona; Neguriko biztanlea.

Euskal-neguritar burgesia Goizeko-Izarra eta Sotaren beste ontzi batzuetara igo zen bien bitartean, giro hobearen bila: Venezuelara, Mexikora...  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 31. orr.


neguritiko izond/iz adkor neguritarra.

Neska neguritikoak seguruenik, hizkerak salatzen zuenez.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 102. orr.

Erakundiak, ganera, dirua biltzeko eta neguritikoak izorratzeko bakarrik erabilliko yozak armak hemendik aurrera.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 185. orr.

Euskal artea lau neguritiko-ren esku ez geratzeko ahalegin itzela egin dute.  Berria - Kultura   2004-02-18


negurkatu ik neurkatu.

negurri ik neurri.

negurtu ik neurtu.

negutar izlag negukoa, neguari dagokiona.

Kolore negutarrak alde batera utzi, eta kolore biziekin osatu dute afixa.  Berria - Harian   2006-03-18


negutasun iz negua izateko nolakotasuna. irud/hed

Espos berrieri nola erran Sakramendua ez dela arropa xuria estreinatzea bakarrik? erlisionearen kultura arras galdua edo ainitz arroztua euskararen arabera, hora hemengo Elizaren negutasuna.  Herria   2005-02-24


negute iz negua den denbora, negualdia.

Esker gaiztokoa izan bada ere, menderen mendetako negute beltzetan, zerrikiak baino arima gehiago salbatu du azak gure herriskotan.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 41. orr.

Egin dezagun kontu, oraintsu arte, euren artaldeak hartu eta euren herrietatik urrun joan ohi zirela negutea igarotzera.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 213. orr.

Bai udaldian beroetatik eta bai negutean hotzetatik babesteko, eurite, elurte eta haizeteetatik gordetzeko, gizakiak aurretik prestalan asko egin behar izaten ditu, eta horiek ezin dira mamitu pentsaera eta gogoetaren bitartez ez bada.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 196. orr.


negutegi 1 iz berotegia.

Negutegi batean loreak aldatzen, edo, lan-mahai batean oholak mozten.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 36. orr.

Gaur bertan milaka apio aldaxka landatu ditut nire negutegietan eta hemendik aste batzuetara bilduko ditut.  Berria - Harian   2005-08-16

Lurralde honetan ez duk orkidearik hazten, neure negutegian nik hazten ditudanak kenduta.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 130. orr.

Plastikozko negutegia hasi ginen altxatzen bertako zabalgune batean.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 209. orr.

Emakumeak harem-ean bezala loreak gordetzeko ditudan negutegietan igarotzen ditut nire egunak eta nire gauak.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 270. orr.

Ur-baporea askatzen zuten makinei begira gelditu zen Monike; negutegiko sabaitik zintzilikaturik zeuden.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 44. orr.

Eskailera bat zegoen negutegiaren kontra, eta ore mordoxkak han-hemenka erantsita, negutegiko sabaia konpontzen hasiak zirenez.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 68. orr.

Askorentzat snob bat zen, zenbaitentzat odolkidetasunak eta endogamiak ahuldutako sasi-aristokrazia leinu baten azken alea, errukarrienek negutegiko lore ikusten zuten.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 47. orr.

1985. urtean, 9.000 hektarea baziren negutegi bilakatuta.  Berria - Euskal Herria   2004-04-22

· Negutegi handi batek bilduko ditu kanpaldian izango diren bilera, hitzaldi eta ekitaldiak.  Berria - Euskal Herria   2004-11-24

Gasteizko euskaltegietako ikasleak etorriko dira negutegira, eta klaseak hemen hartuko dituzte.  Berria - Euskal Herria   2004-12-01

2 negutegi efektu berotegi efektua.

Negutegi efektua eragiten duten gasen isurketaren hazkundea etetea.  Berria - Ekonomia   2004-08-28

Negutegi efektuak, berriz, parke natural horien balioa honda dezakeela ohartarazi dute.  Berria - Gaiak   2004-02-29

Gas naturala, berriz, asko dago eta merkea da, baina negutegi efektua areagotzen du.  Berria - Gaiak   2004-06-03

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

negutegi efektua (11); negutegi efektua eragiten (3)


negutu, negu(tu), negutzen 1 du ad negua igaro.

Behiala Orreagatik Ainarbe aldera ekartzen omen zituzten mendibehiak negutzera, eta udalehenean beren behisailak aurrean hartuta, joare kalanka eta marru, atzera goimendietara abiatzen zirenean, hala esaten omen zuten goizuetarrek: [...].  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 126. orr.

2 negu itxura izan.

Besterik ez zen nabarmentzen hiriaren azal negutuan.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 62. orr.


nehoiz (orobat neoiz g.er.) 1 adlag inoiz.

-Aitak ez zizun nehoiz deus kontatu?  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 56. orr.

Ala ahantzia dute gazteek, profeta berriek dioten bezala, autokritikarik gabe ez dela nehoiz, nehon deus egin?  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 33. orr.

Marko orain Indietarik heldu da eta urrungo herrialde horietan diren mirak kondatu dizkidalarik, miresturik gelditu naiz, nehoiz nehork ez baitzizkidan horrelako berriak jakinarazi.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 32. orr.

Nehoiz nehongo gizakiak ez ikusi, ez entzun, ez amestu ez dituen aberastasun, atsegin eta bozkarioen jabe izanen delarik.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 83. orr.

Txikiok ezin ukan baitugu nehoiz arrazoirik gure eskaeretan.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 55. orr.

-Ez zakinat zer irabaziko dugun; dena dela, José mainguka ibiliko dun hemendik aitzina, eta ez dinagu nehoiz jakinen noren edo zerengatik.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 34. orr.

Jakin ezak, mutil, ez baldin baduk frantses izan nahi, ez haizela nehoiz apeztuko!  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 20. orr.

Zeren-eta biharamun hartan burutu behar nuen urratsa, ez bainuen ordura artean nehoiz eman, ezta antzekorik ezer ere.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 51. orr.

Badu funtsean politika egiazkoak [...] edozein ikusgarrik nehoiz izanen ez duen eraginkortasuna.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 13. orr.

Nehoiz ezabatzen ez ziren tatxa gorriak jantzietan.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 41. orr.

Eta bitxiki, nehoiz ez bezala, arrazoi ematen zion.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 74. orr.

Nehoiz baino gehiago jendek parte hartu dute.  Herria   2003-04-10

Ez zion behin ere mazelakorik eman; beraz, ez zen nehoiz haren beldur izan.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 14. orr.

Enrieta aldiz, jada erran dizuedan bezala, ez zen auzotegian gehiago nehoiz agertu.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 23. orr.

2 nehoizko izlag inoizkoa.

Nehoizko kondenamendurik ez eta, gauzak ongi iraganez, asegurantza sozialeko paperak ukanen dituzte.  Elizen arteko biblia   1 J 2,15

Etorri haiz azkenik, erran dizu Cartier kapitainak, nehoizko irririk zabalena eskainiz.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 184. orr.

3 nehoiz ere izlag inoiz ere.

-Erradan eta, Sophie, ez didan nehoiz ere salatu gizongaia badunala.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 93. orr.

Ez nazak nehoiz ere utz, Joanes...  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 366. orr.

-Ez duzu nehoiz ere haurrik izango.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 88. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ez baita nehoiz (5); ez da nehoiz (11); ez dela nehoiz (7); ez dudala nehoiz (3); ez dugula nehoiz (3); ez dut nehoiz (8); ez dute nehoiz (3); ez naiz nehoiz (3); ez nintzen nehoiz (3); ez zela nehoiz (3); ez zen nehoiz (6); ez zidan nehoiz (4); ez ziren nehoiz (4); ez zuen nehoiz (14); ez zutela nehoiz (3)

nehoiz baino (45); nehoiz baino gehiago (7); nehoiz eman (4); nehoiz ere (37); nehoiz ere baino (4); nehoiz ere ez (6); nehoiz ez (84); nehoiz ez bezala (11); nehoiz ez da (4); nehoiz ez dut (7); nehoiz ez nuen (3); nehoiz ez zen (5); nehoiz ez zuen (4); nehoiz ezagutu (4); nehoiz gertatu (3); nehoiz ikusi (3); nehoiz izan (9); nehoiz izanen (3); nehoiz jakin (4)


nehoizka adlag inoizka.

Eta, nehoizka, isilunez eteten zituen bere solasak, zeinak profitatzen baitzituen kezko uztai edo koroatxo haien egiteko.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 22. orr.

Zeren Collège de France-n beti baitzegoen ikaskideren bat, baita irakasleren bat ere nehoizka, gauza haietarako prest egon zitekeena eta koadroen nondik norakoez mintzatzeko gertu.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 121. orr.


nehola 1 adlag inola.

-Ukaitearen arloan ezin da osorik sar nehola.  Herria   2004-04-15

2 neholako izlag inolako.

Kasu berean geunden gu geu ere euskaldunok, ezen, gure Hegoaldeko diputatu batzuek bidali ziotelarik Wilson presidenteari beren askatasun deia, ez zien, nik dakidala, nehork neholako erantzunik eman.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 85. orr.

Arima arrazoiduna alabaina gauza gorpuzgabea eta zatiezina da eta ez du neholako hatz behatzik.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 62. orr.

Zeren eta arima baino izpiritualago eta sinpleago baita aingerua eta haiek biak baino ere Jainkoa, neholako konparaziorik ere gabe.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 74. orr.

Gainera, ez zegoen neholako argirik barnean, neholako ahotsik, neholako pausorik, neholako hotsik.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 210. orr.

Bizpahiru zaintzalek lagundurik, kartierreko ateari buruz abiatzen naiz, burua galderaz beterik. Ate handi famatu hura zabaltzen dute eta kartierretik ateratzen gira detentzione normalean sartzeko, neholako neurri berezirik gabe.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 104. orr.

Bordaren inguruan ez zuen neholako seinale susmagarririk antzeman.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 56. orr.

3 nehola ere inola ere. ik neholere.

Errepublikaren hizkuntza ez dela izan behar nehola ere ingelesa.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 40. orr.

Estatu jakobino eta monarkikoek ezin dute nehola ere onartu beren mugen eta konkisten kuestionatzea; beren hizkuntza eta inposaketa moldearen kuestionatzea.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 18. orr.

Lagun batzuek ez dutela ene ikusmoldea, aurrerakoia ala desesperatua, onartzen, jendearen oreka bio-psikologikoa ez dela kimika bidez nehola ere kanbiatu behar hitza oihuz mozten didatela.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 187. orr.

Horrek ez du nehola ere gure hizkuntzaren egoera hobetzen.  Herria   2004-04-08

Urrats berri bat emanen zuen eta dena trabarik gabe iraganen zela baldin bazekien ere, senditzen zuen beldurra ez zezakeen nehola ere kasa.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 37. orr.

4 neholaz ere nehola ere.

Eskualde hartan ez dela neholaz ere apez ihardokitzailerik onetsiko, eta, are gutxiago, lehengo eginkizunak bete eta iraultzaren kontrako propaganda egiten duenik.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 68. orr.

Eta nola ez dion hark eman bere legearen aurka deus erabakitzeko eskurik, ezin du neholaz ere deus erabaki haren aurka.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 145. orr.

Jainko Egiazkoaren lekua orain Nazioari emaiten dion Nazionalismoa ez da, neholaz ere, Kristauen sinestea izaiten ahal: Erromatar paganoen sineste okerretara itzultzea litzateke hori, dudarik gabe.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 84. orr.

Lau leiho ttipietatik sartzen zena ez zen neholaz ere bagoi erdiraino heltzen.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 85. orr.

Baina ez dio horrek laguntzarik ekartzen Baldusi, ez eta nehon neholaz ere Lukanoren bertso honek: Bere jabe ez den ahaldun oro indartuko da.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 122. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

nehola ere (25); nehola ere ez (10)

ez da neholako (9); ez dago neholako (4); ez dela neholako (3); ez du neholako (10); neholako afekturik (6); neholako bertuterik (4); neholako gaizkiaren (3); neholako kargurik (4); neholako xehetasunik (3)

neholaz ere (41); neholaz ere ez (4)


neholere adlag nehola ere.

Guziek elkar atxik dezagun, neholere ahal bada.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 31. orr.


nehon (orobat nehun g.er. eta nihon g.er.) 1 adlag inon.

Ala ahantzia dute gazteek, profeta berriek dioten bezala, autokritikarik gabe ez dela nehoiz, nehon deus egin?  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 33. orr.

Ez dituela nehoiz ez nehon gaizkileak gaztigatuko.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 114. orr.

Garbitasuna, lixiba usaina, argi xuri bizi bat... eta beste nehor ez ageri nehon ibilbideetan.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 26. orr.

Nehork nehon egundaino egin ez duen bitzikeria pisu bat!  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 85. orr.

Azkenean atabal handiaren inguruan kantuz eta jauzteka ari diren gazteen eskuen hauspoak eta bestaldetik ozen den herriaren bozkario miragarriak, ez diote nehon nehori kalterik egiten.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 107. orr.

Moto, auto, kamioneta, sirena guziak pizturik, oihuka marrumaka, nehon gelditu gabe, ez eta su gorrietan ere.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 73. orr.

Pilotariak eskuen berotzen hasiak baina Maddalenik nehon ez ageri...  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 32. orr.

Hirian sartu ziren, nehon gelditu gabe, eta portu bazterrera iristean, zaldiak aske utzi zituzten.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 290. orr.

Ez zen Historiaren itzulia baratu, ez Europan, ez Ameriketan, ez beste nehon mundu zabalean.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 69. orr.

-Etxean baino nehon ez hobe -erran zuen pentsakor arma azpi-artean zutik zetxikanak.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 236. orr.

Presuna ohargarria eta maitagarria, nehon baldin bazen.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 130. orr.

2 nehongo izlag

Diote jende horiek, ez dela biluzirik ibiltzean ahalkerik, Jainkoak hala gaituelakotz kreatu eta hori naturala dela eta ez dela hor nehongo gaizkirik.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 88. orr.

Horrelako etxe zabalean bizi zelarik, neholako hiriaren eta nehongo erregeren menpean izan gabe.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 135. orr.

Eta politiko horiek nehongo bandil eta kriminalekin nahastekatuak dira, merkatu beltzero, ohoin, proxeneta, pederasta, Sorbonako erakasle, industria-gizon, ofizier, deputatu, apez, lastaira beretan aurkitzen dira, mahai beretan.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 74. orr.

Ez zezan nehongo negoziotan, ez bere burua ager, ez bere iritzirik eman.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 24. orr.

Nehongo arautegian idatzia ez zen jokamolde araudi bat hautsi zuen: harreman sexualak ukan zituen,ezkondu gabe, eta bekatuaren froga sabelean zeraman.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 172. orr.

Nehongo harrokeriak, ez neholako gaiztakeriak bultzatu gabe.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 111. orr.

Ezen, ez genuen aurkituko nehongo gizonik ez emazterik, ez enbaxadorerik ez bankaririk, [...] ez erlezainik ez txirrindularirik, aita saindu hark, batere durduzatu gabe, bakoitzari bere ofizioko azken hitza emanen ez zionik.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 90. orr.

Leku batetik besterako jin-joanek ondarrean nehongo erromes bilakatu ninduten.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 113. orr.

Baionatik Maule edo Paueraino bazakiten beste kasetalariek Lafitten berri, ez baitzen hura beldur nehongo ikasle lauso edo bihurrien trakeskerien salatzeko.  Herria   2001-10-11

Nehongo lehiaketa guziak jokatuz eta gehienak irabaziz, gehiago dena, ala trinket ala ezkerpareta eta orotan.  Herria   2005-02-27

3 nehon ere

71 urtetan, itsasuntzi beladun batean, munduaren itzulia bururatu du 233 egunez nehon ere gelditu gabe.  Herria   2005-06-16

Ez zen nehon ere, abiatzear zegoen trena huts egiten alajainkoa!  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 118. orr.

Beste nehon ere ez funtsean.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 15. orr.

-Berritxua, nehon-ere...  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 185. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

beste nehon (5); ez beste nehon (3); ez da nehon (5); nehon ageri (5); nehon baino (4); nehon ere (7); nehon ez (23); nehon ez da (4)

ez da nehondik (5); ez zuen nehondik (3); nehondik ere (40); nehondik ere ez (3); nehondik ez (3); nehondik ezin (3)

beste nehongo (3); ez da nehongo (4); ez dela nehongo (3); ez duela nehongo (3); jainkoaz kanpo nehongo (3); nehongo kausarik (3); nehongo substantziarik (6); nehongo substantziarik ez (4)

nehun ez (4)


nehondik (orobat nihundik g.er.) adlag inondik.

Noizbait, nehor nehondik ez ageri-eta, berriz ari izan nintzen atea jo eta jo...  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 146. orr.

Apaldu eta mirazkatu zuen: bezperako motozerraren ametsa kolkoratu zitzaion, odol isuririk ez zitzaion susmatzen arren, nehondik.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 120. orr.

Eliza ez da mugatzen hartatik ageri den horretara, baina hartatik ageri den hori, ezin du berak nehondik ukatu.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 167. orr.

Arrantzale jantziekin ez zen Bidartetik haratago joanen ahalko, eta Baionara sartzeko kontrola, pentsa, nehondik ez zuen pasatuko.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 289. orr.

Agian eni idaztera bultzatu zaituen Jesu Kristo gure Jaunaren amodioak ordainduko du horrelako borondate ona eta karitatea, zeren nik, nahirik ere, ez baitut nehondik ene zorra betetzen ahal, ez ihardesten ahal zuk zure aldetik erakusten didazun borondate onari!  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 49. orr.

3 nehondik ere

-Nire anaia nehondik ere ez da atzerritarra.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 155. orr.

Nik ez dezaket nehondik ere uka indianoa naizela!  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 118. orr.

Beste anitz euskaldun bezala, ez zen nehondik ere ados Paristik heldu ziren manu garratzekin.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 116. orr.

Ez baitu nehondik ere batasunak irauten ahal, non ez zaion horrela lerro handiaren ezberdintasunari begiratzen.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 129. orr.

1848an esposatzera zihoazen biak, noiz eta ere Madrilgo errege palazioak jakinarazi baitzien ezkontza hori ez zela nehondik ere onartzen ahal.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 126. orr.

· Nehondik ere eskuin bozkatzera abian da; horrek hoztu du Sophie.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 173. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ez da nehondik (5); ez zuen nehondik (3); nehondik ere (40); nehondik ere ez (3); nehondik ez (3); nehondik ezin (3)


nehor (orobat nihor g.er.) izord inor.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bertze nehor (8); bertze nehor ere (3); beste nehor (16); beste nehor ez (6); besterik nehor (3); ez baita nehor (10); ez baitzuen nehor (3); ez da nehor (29); ez dago nehor (3); ez dela nehor (10); ez du nehor (11); ez duela nehor (4); ez dut nehor (5); ez dute nehor (10); ez luke nehor (3); ez nehor (6); ez nuen nehor (4); ez zen nehor (8); kasik nehor (8)

nehor agurtu gabe (4); nehor ahantzi gabe (5); nehor baino (6); nehor baletor (3); nehor baztertu (4); nehor berexi gabe (3); nehor bizi (3); nehor bortxatu gabe (4); nehor enoatu (5); nehor ere (33); nehor ere ez (8); nehor ere ikusi (3); nehor etzen (4); nehor ez (275); nehor ez ageri (5); nehor ez baita (13); nehor ez baitzen (7); nehor ez da (65); nehor ez dadila (4); nehor ez dadin (7); nehor ez daiteke (3); nehor ez dela (13); nehor ez den (3); nehor ez du (3); nehor ez duk (3); nehor ez dut (5); nehor ez dute (3); nehor ez omen (3); nehor ez zela (4); nehor ez zen (37); nehor ez zitekeen (3); nehor ezagutzen (7); nehor ezagutzen ez (3); nehor ezin (8); nehor guti (12); nehor guti da (3); nehor gutik (6); nehor hil (4); nehor ikusi (5); nehor izan (7); nehor kolpatu gabe (3); nehor ohartu gabe (3)

sekula nehor (3)

bertze nehorekin (3); ez zuen nehorekin (3); nehorekin ez (4)

beste nehoren (4); deusen ez nehoren (3); ez da nehoren (5); ez du nehoren (5); ez nehoren (6); nehoren beldur (5); nehoren beldurrik (8); nehoren beldurrik gabe (4); nehoren ez (5); nehoren ez deusen (4); nehoren kontra (3); nehoren laguntzarik gabe (3)

bertze nehorena (3)

bertze nehori (6); beste nehori (5); da nehori (3); ez bertze nehori (4); ez duela nehori (3); ez nehori (4); ez zaio nehori (5); kalterik egiten nehori (3); nehori baimenik (3); nehori deus (4); nehori eman (3); nehori ere (3); nehori ez (15); nehori ez zion (3); nehori kalterik egin (5); nehori kalterik egiten (5); nehori minik egin (3); nehori trabarik (3)

bertze nehork (3); beste nehork baino (3); beste nehork ez (9); ez baitu nehork (4); ez du nehork (17); ez nehork (5); ez nehork ez (3); ez zuen nehork (13); gutarik nehork (3); haietarik nehork (3); hori nehork ez (13); hori nehork ezin (8); horiek nehork ez (4); nahiz nehork ez (5)

nehork amesten ez (3); nehork asmatzen ez (3); nehork baino hobeki (11); nehork deus (6); nehork ere (24); nehork ere ez (5)

nehork etzuen (7); nehork ez (594); nehork ez baitaki (7); nehork ez baitezake (3); nehork ez baititu (3); nehork ez baitu (18); nehork ez baitzekien (3); nehork ez baitzuen (4); nehork ez bezala (5); nehork ez daki (47); nehork ez dakiela (6); nehork ez dezake (16); nehork ez dezan (4); nehork ez die (4); nehork ez dik (3); nehork ez dio (4); nehork ez diote (3); nehork ez dit (5); nehork ez ditu (12); nehork ez dizue (3); nehork ez du (149); nehork ez duela (18); nehork ez duelarik (3); nehork ez duen (4); nehork ez ikusten (3); nehork ez jakin (25); nehork ez nahi (3); nehork ez nau (3); nehork ez ninduen (3); nehork ez omen (5); nehork ez zaitu (5); nehork ez zekien (7); nehork ez zezakeen (8); nehork ez zezan (6); nehork ez zidan (6); nehork ez zien (4); nehork ez zion (7); nehork ez zituen (9); nehork ez zuela (12); nehork ez zuelarik (4); nehork ez zuen (45)

nehork ezin (61); nehork ezin du (7); nehork ezin erran (39); nehork galdegin (3); nehork ikus ez (3); nehork ikusi gabe (3); nehork jakin (4); nehork nahi (4); nehork sinetsi (4); nehork uste (37); nehork uste baino (23); nehork uste ez (10)

orduan nehork ez (3); zeren nehork ez (3)


nehorat adlag inora.

Bizirik, abere bihi bat ez ditake kamiunez nehorat ereman, salbu hiltegietarat.  Herria   2001-03-08

Baina Maider ez zen nehorat ateratzen.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 29. orr.

Eta, bat-batean, hemen naiz, zelda batean bakarrik, ezin mugituz, nehorat ezin joan, nehor ere ikusi gabe, deus ez egitekorik, zaintzaleak atea noiz zabalduko didan zain, beha, ene urratsak kondatzen, orenak minutuka kondatzen, minutuak urraska...  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 58. orr.

Indar bat egiten ere da nehorat biltzerik ez duten horien hein bat laguntzeko, bereziki hotz handiak badirelarik.  Herria   2005-02-03

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

nehorat ezin (15); nehorat ezin abantzatuz (3); nehorat ezin gehiago (3); nehorat segidako biltzerik (3)


nehun ik nehon.

neka ik nekatu 8.

neka-neka ik nekatu 8.

nekabera izond nekea adierazten duena.

Garbi-garbi gogoratzen dut haren ahotsa; antzinako hiribaztertarraren ahots patxadatsu, nekabera, sudurkaria, oraingo italiar txistu-hotsik gabea.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 85. orr.


nekabide iz nekea, oinazea.

-Bizitza osoa nekabidea besterik ez da.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 73. orr.


nekadura 1 iz nekatzea. ik unadura; akidura.

Nekadurak eta hotzak sendimendu eskas batean utzi naute.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 27. orr.

Nekaduraz, tristeziaz, Kirxaren kafea geratzen zitzaion azkena zela oroitu zuen.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 23. orr.

Geroxago da, bi orenez goiti iraun duen partida hortan, agertu irabazleen tema bipila batetik, eta galtzaleen nekadura bestetik.  Herria   2002-10-10

Sindrome hori hainbat gaixotasun motatan gauzatzen dela zehaztu du ikerketak, hala nola buruko min izugarriak, etengabeko nekadura, giharretako min itzelak edo larruko hainbat eritasun.  Berria - Mundua   2004-11-18

2 irud/hed

Bihurdura-problemak, igurzketa-koefizientea, altzairuaren bibrazioaren eraginezko nekadura eta abar.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 130. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Nekadura sentsazioarekin joan gara salara eta bata bestearen alboan eseri gara.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 418. orr.


nekaezin (orobat neka ezin g.er.) 1 izond ezin nekatuzkoa. (pertsonez)

Kalakari isilezina, bidaiari ipurtarina, gautxori nekaezina, edale zoroa eta emakumezale gogorra.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 109. orr.

Komunikabide, herri aldizkari eta literatur aldizkari askotako kolaboratzaile fin eta nekaezina da.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 277. orr.

Irakurle arretatsua zen, oroimen sendokoa, eklektikoa eta nekaezina.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 31. orr.

Durant jaunak bildumazale nekaezintzat eta irakurle aseezintzat zeukan bere burua.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 53. orr.

Askotan deitu zion Pierre-Olivierri, audientzia berezietan, bidaiari nekaezinak konta ziezazkion, behin eta berriro, lurralde ezezagun haietako gertakizun eta ohitura bitxiak, bazter ezkutuetako lilura estaliak.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 90. orr.

Kazetaritza mota hori, egunez egun errepikatuta, iraultzailerik nekaezinena ere aspertzeko eta desliluratzeko gai da.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 89. orr.

Apostolu nekaezinak Atlantikoa zeharkatua zuen Cadizetik Vera Cruzera, eta Ozeano Barea, Akapulkotik Filipinetaraino.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 37. orr.

Errukarrien laguntzaile nekaezinak ez zion huts egin eta erreguak entzun zizkion.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 863. orr.

Eurak oraindino estudianteak dira, errepikatzaile nekaezin horietarikoak.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 74. orr.

Ohean makina nekaezina da.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 63. orr.

2 (animaliez eta gauzez)

Zakurrak nagusiaren alde borrokatzeko prest daude, artaldeak zaintzen nekaezinak dira. Erle-armada batek jaten dizu barrena; ondo antolaturik daude, eta lanean nekaezinak dira.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 47. orr.

Inurri nekaezinen antzera.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 162. orr.

Espermatozoide nekaezinak tronpetara iritsiko dira, baina han ez dute obulurik aurkituko.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 92. orr.

Bere zama ia guztia esklabo mekaniko nekaezin bati eman diolako.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 397. orr.

Futuro hitzaren beharrik gabe, planetek, meteoritoek eta beste asteroideek betetzen dituzten orbita eliptiko nekaezin eta ia zehatzez axolatu gabe.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 419. orr.

Eguneroko kontua da Kaiku taldearen ahalegin nekaezina.  Berria - Kirola   2006-02-25

Zazpi urte mutu zeramatzan andre batek irrika nekaezinez bere erreguak zuzentzen zizkion Jainkoari, mihia aska ziezaiola eskatuz.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 450. orr.

Esquerrak koherentzia osoz jokatu du, eta alderdiaren jarrera nekaezin eta beligeranteak Espainiako Gobernuburuaren eta CiUren nahiak zapuzteko balio izan du.  Berria - Mundua   2006-05-06

Haien berritsukeria nekaezina gehiegizko bihurtzen zenean, hitz labur eta apalez eta burua makurtuz isiltasuna ezartzen zuen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 350. orr.

Erritmo nekaezina, are gehiago soinugintzan hasi berria den batentzako.  Berria - Kultura   2006-03-02

Hereseen aurkako gorrotoa gupidagabea zen, eta bere grinaren jardun sutsua nekaezina.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 318. orr.

3 (adizlagun gisa)

Hiriaren gainean biraka ari ziren nekaezin, putreak bezalaxe, gizon kondenatuen haragiaren zain.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 114. orr.

Abadea adeitsu eta nekaezin agertzen zen kontsulta haietan.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 301. orr.

Nekaezin, Jimmy ibili eta ibili zebilen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 492. orr.

4 nekaezinezko izlag nekaezina.

Etengabe ari zen oihu eta oihu, nekaezinezko ahots batez: [...].  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 144. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

langile nekaezina (3); nekaezina izan (6)


nekagabe izond nekerik ez duena.

Han behean zegoen metropoli modernoaren bihotz nekagabea, neonezko arteria argitsuek zeharkatua: bankuak, museoak, pizzeriak, megadendak...  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 98. orr.

Arreta guztia liburu baten ertzeko txikikeriaren batean edo tipografian ipinita ordu luze nekagabeetan hausnarrean aritzea.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 22. orr.


nekagaitz 1 izond nekez nekatzen dena. (pertsonez)

Langile ixila baina nekagaitza, emaitzetan oparoa.  Herria   2005-05-05

Miren baizik ez dut topatu, zure betiko emazte, lagun eta zaindari nekagaitza.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 315. orr.

Noizean behin haur nekagaitz edo begirale betigazte batek ekingo dio udalekuan arrakasta handiena izandako doinuren bati.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 155. orr.

Artean ez zuen beste ezeren ardurarik Egiaren bilatzaile nekagaitza deitua izan den Agustin deunak.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 14. orr.

Lasai, lasai, jar zaitezte ilaran, nekagaitza naiz, denendako egonen da, bete itzazue zuen godaletak nire elderraz.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 258. orr.

2 (animaliez eta gauzez)

Emakume ederra baitzen, mendian ahuntz nekagaitzen moduan ibiltzen zena.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 53. orr.

Gure ustezko ordezkotzan adore harturik, mundua -eta munduan gu!- salbatzeko lanari ekiten dio, kemen nekagaitz batez.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 33. orr.

Ortodoxiak zimendu ezin sendoagoak aurkitu ditu beraren lan nekagaitzean.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 58. orr.

Agudoago ibiltzen zen, bere pauso nekagaitzaz.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 378. orr.

-Zure barkamena eskatzen dut, lehengusu -esan zuen Golek bere irribarre nekagaitz faltsuarekin-.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 33. orr.

Nasa hartan harrien eta olatu nekagaitzen artean lotuta.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 243. orr.

3 (adizlagun gisa)

Baina nabaritu ditut bien bitartean haren begi txiki eta odolez apur bat gorrituak, etengabe artega eta nekagaitz, pertsona eta talde batetik bestera ibilian.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 74. orr.

Hamahiru urteko neskatila saiatu baten setakeriaz, nekagaitz, nire bizitza zurearen jiran zebilen, zure existentziaren inguruan.  Eduardo Matauko   «Emakume ezezagun baten gutuna» - Stefan Zweig, 2005 - 15. orr.


nekagarri 1 izond nekatzen duena. (pertsonez)

Jan eta ixo, agure nekagarri hori, eta segi sagarrondoak landatzera eta irratia entzutera.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 17. orr.

Nik uste bezala, neska hau nekagarria duk.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 247. orr.

Aste latza pasa berria nintzen, egunik ez bilerarik gabe, atsedena behar nuen; eta jendea nekagarria da.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 9. orr.

2 (gauzez)

Ez zuen uste hain lan nekagarria zenik hura.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 221. orr.

Aurretik, baina, tramite nekagarriak eta ilara luzeak egin eta, segurtasunaren aitzakian, mugimendu askatasuna urratzen dituzten baldintzak onartu behar izan dituzte.  Berria - Harian   2005-08-16

200 kilometro gorabeheratsu eta nekagarri aurretik, Erdialdeko Mendikateko errepide gaiztoetan barrena.  Berria - Kirola   2006-03-08

Haien oldar nekagarriak guztiz kezkaturik utzi zuen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 185. orr.

Inguru dena zurrupatu eta trukean ezer ematen ez duen begirada nekagarri horietako bat.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 208. orr.

Anaiekin modu nekagarri eta maltzurrean jokatzen hasi zen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1133. orr.

Aldapa luze nekagarri batek eraman ninduen oihanaren gainera.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 107. orr.

Ezin gintezkeela beti bizi nazkaren uretan ito-ez-ito nekagarri horretan, eta, munduari uko egin nahi izanez gero, baldintza bat bete behar dela ezinbestez eta aurretik; alegia beraren konkista.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 146. orr.

Egia esan, oso nekagarria da dirurik eta baliabiderik gabe zinema egitea.  Berria - Kultura   2004-09-22

3 (adizlagun gisa)

Margaritari nekagarri gertatzen zitzaion anaia denbora guztian etxean egotea, eta irtetera bultzatzen zuen.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 147. orr.

Norbaitek esan dezake egia dela ez natzaizuela nekagarri gertatu, baina, begi argikoa naizenez, engainuz harrapatu zaituztedala.  Elizen arteko biblia   2 Ko 12,16

· Lagunaren patxada nekagarri egiten ari zitzaidan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 95. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

lan nekagarri (4); nekagarri egiten (5); nekagarri gerta (3); nekagarri gertatzen (4)

lan nekagarria (7); luze eta nekagarria (4); nekagarria gertatzen (3); nekagarria izan (12); nekagarria izan zen (6); nekagarria izango (4); nekagarria zen (8); oso nekagarria (7)


nekaldi 1 iz Jesu Kristok hil aurreko egunetan pairatu zituen nekeak eta oinazeak. ik pasio 2.

Jesusen jaiotza, nekaldi, piztuera eta igokundeko misterioak begiratuz eta bereganatuz.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 74. orr.

Jesusen gurutzean, nekaldian eta heriotzan, jotzen du bere gailurra, Jesusek, bere borondatea Aitaren borondatearen baitan jarriz, bere burua opari eskaini zuenean.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 31. orr.

Pazko-afaria eta nekaldia.  Elizen arteko biblia   Lk 22,1 tit

Kontura gaitezen anaia guztiok, bere ardiak salbatzearren gurutzeko nekaldia jasan zuen Artzain onaz.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 123. orr.

Senti dezadala bizi naizen bitartean, ariman eta gorputzean, ahal den neurrian, zuk, Jesus ezti horrek, zeure nekaldi ikaragarriko orduan sentitu zenuen oinazea.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1089. orr.

Jesusek bere nekaldi-piztuerak lehenengoz iragarri.  Elizen arteko biblia   Lk 18,31 tit

Gurutze-bideen adibidea aipatzen du, elizetan Kristoren nekaldia irudikatuz egon ohi diren hamalau irudizko sekuentziak.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 212. orr.

2 irud/hed

Tammuz eta Atis eta Adonis eta Osirisen nekaldietan Jesukristoren Nekaldiaren iragarpena suma genezake.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 106. orr.

San Verekundo soldadu eta martiriaren nekaldia.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1157. orr.

San Sebastian martiriaren nekaldiari buruzko estanpa sepia bat.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 59. orr.

2 Jesu Kristoren nekaldia gaitzat duen oratorioa.

Obra: 'San Joanen araberako nekaldia' BWV 245.  Berria - Kultura   2006-04-12

Beste nekaldian, Mateorenean, musikak hitza gailentzen du, baina Bach-enean hitz taupadak gorputzetik zeharrarnasten ziren.  Berria - Kultura   2006-04-12

Ebanjelariek aparteko lana bete zuen, Bachen nekaldi honetan hitzak duen garrantzia behin eta berriz azpimarratzen bere ahoskeran.  Berria - Kultura   2006-04-12

3 neke edo oinazezko denbora. ik nekealdi; oinazealdi.

Gogoko zuen jendeari jakinaraztea nolako nekaldia zen kontzertu bat berarentzat.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 209. orr.

-Izan dinagu aski nekaldi.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 179. orr.

Hauxe bai nekaldia, Jauna, gaitza benetan, nekaldi latza.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 77. orr.

Jainkoaren izenean, amaituko al dituzu behingoz zure oloak, Wilmarth andereñoa, eta libratuko al nauzu nekaldi honetatik?  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 199. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

nekaldi piztuerak (7)

jaunaren nekaldia (5); kristoren nekaldia (6); nekaldia eta piztuera (3)

jaunaren nekaldiagatik (3); kristoren nekaldiagatik (5)

kristoren nekaldiaren (9); kristoren nekaldiaren oroipena (3); nekaldiaren oroipena (3)

jaunaren nekaldiko (5); kristoren nekaldiko (5)


nekarazi, nekaraz, nekarazten 1 du ad nekatzera behartu.

Zergatik nekarazi duzu jende hau guztia, geure artean inolako gerrarik ez dugularik?  Elizen arteko biblia   1 M 12,44

Hartan barneratzen da, ostera, Irkutskeko bidea, hango istil, urmael, aintzira eta zingiren erditik igarotzen da, non eguzkiak jario osasun-galgarriak sortzen dituen, bidaztia nekaraziz eta maiz arrisku larrian utziz.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 214. orr.

Pazientzia askorekin jokatuta, kontrarioa estu hartuta, nekarazita, pilota lau t'erdiko arrastoan behin eta berriz jarrita.  Berria - Kirola   2004-11-21

Laino artean kea balitz bezala azaldu zen argia, geltokitik irtendakoan, begiak nekaraziz.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 209. orr.

2 gogaitarazi.

Autoreari guztiz lotsagarri zaio irakurlea hain luzaz nekaraztea beheko klaseko jendeari buruzko kontuekin.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 39. orr.

Nekarazi egiten zaitu bere argudioekin.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 305. orr.

Potter gaixoa nire esku dago, eta ez du inork nekarazi behar!  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 315. orr.

Gure gorputz galkorra arimarentzat zama da, lurrezko etxola honek berez kezkati den espiritua nekarazten du.  Elizen arteko biblia   Jkd 9,15

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

espiritua nekarazten (3); nekarazten du (3); nekarazten zuten (3)


nekatu, neka, nekatzen 1 da ad lanaren edo ahaleginaren ondorioz indarrak ahitu edo nabariki gutxitu. ik akitu; unatu; adikatu.

Alferrik nekatu naiz, hutsean eta zertarako gabe akitu ditut indarrak.  Elizen arteko biblia   Is 49,4

Asko nekatzen nauk hoteleko dantzaldietan soinua jotzen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 281. orr.

Laster nekatzen nintzen eta eseri egin behar izaten nuen.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 182. orr.

Berehala nekatzen nintzen, berehala edozein lekutan loak hartzen.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 379. orr.

Ez genuen inoren kontura jan geure ogia; aitzitik, gau eta egun lanean nekatu ginen zuetako inorentzat zama ez izateko.  Elizen arteko biblia   2 Ts 3,8

Lasterketari soilik diot beldur, itsasoan asko nekatu bainaiz, eta nire hankak oraindik ahul samar baitaude.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 42. orr.

Azkenean, nekatu egin ziren etsaien zaldiak.  Elizen arteko biblia   1 M 10,81

Kementsu prestatzen da lanerako, ez zaizkio inoiz besoak nekatzen.  Elizen arteko biblia   EsZ 31,17

Nekatua zuen mihia, arratsalde osoan hizketan aritu baitzen Dorset Streeteko pub batean.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 72. orr.

Luze ari zara hitz egiten, zutik, eta nekatu egingo zara.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 114. orr.

Inspektoreak nekatu arte jo zuen.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 38. orr.

Gero Pernando hauspoari eragiten aritu zitzaion tarteka-tarteka, nekatu zen arte.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 142. orr.

Zure ikusmena nekatu eginen da eta ezingo duzu ikusi zeure begirada behartu baino lehenago hauteman ahal zenuena bera ere.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 83. orr.

Neska nekatzen dun zutik egoten, eta esertzeko baimena eskatzen zion izebari.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 22. orr.

Oso berandu da eta nekatua dago.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 104. orr.

Ezin izan zuen lo hartu, sobera nekatua zen.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 250. orr.

2 nekea hartu.

Nahaste-borrastea zuzentzen zergatik nekatu?  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 15. orr.

Inoiz ez zen nekatu hitz bat ahoskatzen edo irriñorik tikiena ere oparitzen.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 86. orr.

Kristinaren aginduak -gonbidapenez mozorrotzen ere ez zen nekatu!-, nahi gabean, hondar egunetako ene ezbaietariko bat argitu zidan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 187. orr.

Dauzkadan bi tapakiekin estali ginen biok, eta ez nintzen nekatu zatarrak pilatuz ohiko estalkia osatzen.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 56. orr.

• 3 du ad nekea eragin.

Hasieran joan hadi poliki, zaldiak nekatu gabe, gero lasterka egin beharko diagu-eta.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 176. orr.

Haurdunaldiko lehen asteek izugarri nekatu ninduten eta mehetu zitzaizkidan masailak.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 77. orr.

Eskailerek nekatu egiten zaituzte.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 154. orr.

Gelara itzuli eta bukatzeko agindu zieten, zeren "dantza on orok nekatu egiten baitu".  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 208. orr.

Lanak nekatu egiten gaitu eta astialdiak lanerako prestatzen gaitu.  Berria - Gaiak   2004-03-03

Arnasa hartu zuen, ordu arte kontatu zidanak ikaragarri nekatu izan balu bezala.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 248. orr.

Egoteak ere nekatu egiten zaitu, baina neke horrek ez dizu minik ematen.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 40. orr.

Mendeetan eta mendeetan egin behar izan duen lanak sorbaldak makurrarazi eta hankak nekatu dizkiola esan liteke.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 34. orr.

Nik, gizabidez jokatu nahi nuen eta, erizainaren gustuko testu bat idazten nekatu dut eskua.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 239. orr.

Ez zait gustatzen burua alferrik nekatzea, eta, amak dioenez, oraindik gaztea naiz zenbait gauza ulertu ahal izateko.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 119. orr.

Horiek gutxi batzuk besterik ez dira, orain bat-batean gogoratu ditudanak burua nekatu gabe.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 39. orr.

• 4 da/du ad nekea sentitu edo sentiarazi. ik gogaitu.

Amorante bat: pentsatze hutsarekin nekatu egiten naiz.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 65. orr.

Nekatzen hasia zen pixkanaka "loti ederren" etxe hartaz.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 111. orr.

Nire emazteari sinestera, ez omen nintzen nekatu haren titi ikusgarriei so egiteaz, "begiak pilotak bezain zabal".  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 139. orr.

Zutik egoteaz nekatzen nintzenean, bost axola zitzaidan lupetza edo putzua egon: lekua egin eta jarri egiten nintzen.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 175. orr.

Nekatzen hasia nengoen, nekatzen eta aspertzen.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 33. orr.

Nekatu nintzen beren panparroikeriez eta arrandiez, ez nuen beren gustu txarreko umore matxista aintzat hartu.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 19. orr.

Europan dirua galtzeaz nekatu dela adierazi du General Motors multinazional estatubatuarrak.  Berria - Ekonomia   2004-10-15

Baina hainbeste [lenteja] ikusten zituenean, batzuk igerian eta beste batzuk multzo zirkunstantzialetan, nekatu egiten zen, eta haserretu.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 61. orr.

Lur jota nago; arazoa konpontzen ez badut, laguna nirekin nekatu egingo da, eta hobeto egingo dion beste bat bilatuko du.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 241. orr.

Berritsu hutsa da, nekatu egiten baitzaitu azkenerako.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 15. orr.

Berarengandik, gauza bakar batek nekatzen ninduen: bere arte-grinak, bere dena ikusi beharraren maniak.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 161. orr.

Berbaroak nekatu egiten ninduen.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 34. orr.

Ez zaitut nekatu nahi fakultatekoek oparitu dizkidaten astalarrosekin.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 113. orr.

Horrelako pedantekeriek nekatu eta nazkatu egin dezakete bat baino gehiago.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 142. orr.

Ez zintuzket gehiegi nekatu nahi, baina entzun gaitzazu, otoi, unetxo batean, ohi duzun bihotz onez.  Elizen arteko biblia   Eg 24,4

Egunak nekatu eta aspertu egiten nau.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 357. orr.

Etorkizunak nekatu egiten du.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 117. orr.

5 (era burutua izenondo gisa)

Irakasle nekatu honek asko estimatuko luke norbaitek bermut bat ekarriko balio.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 157. orr.

Suspenseak soilik mantentzen zituen ehiztari nekatu haiek esna, ondoren zer gertatuko zen, zer kontatuko zuen jakin-nahiak.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 132. orr.

Errezatu egin nien Jainkoari eta eliza populatzen zuten igeltsuzko, egurrezko eta marmolezko irudi nekatu eta insomneei.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 108. orr.

Lur biluzia zuen gehienetan bere gorputz nekatuarentzat ohe.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 765. orr.

Ikusi ditu nire atsekabea eta nire esku nekatuak.  Elizen arteko biblia   Has 31,42

Emakume gazteak aurpegi nekatu eta garbia du, pixka bat muturtua.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 181. orr.

Mahai gainera eman zuen so nekatua.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 34. orr.

-Agure madarikatua -marmar egin zuen, irribarre nekatu batez.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 253. orr.

Eta hala hasi zen, ahots nekatu batez, eztulaldiek aldiro eteten zutela: [...].  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 160. orr.

Begirada pisu nekatu batez.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 189. orr.

-Zuk uste? -begiratu zidan distira nekatu batez-.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 155. orr.

Bizkar zabaleko gizon txikia zen eta tximino-begi nekatu hondoratuak zituen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 497. orr.

Halako aire nekatu, unatu, abaildu batekin.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 204. orr.

Joseba jauzi nekatu batez jaiki zen.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 114. orr.

Oroitzapen bat bera ere ez zuela esnatu zen, pentsamendu bat ere ez zuela, loaldi nekatu hartan bere buru guztia hustu izan balitzaio bezala.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 290. orr.

Nekatuari indarrak berritzen dizkio, ezinduari ahalmena bihurtzen.  Elizen arteko biblia   Is 40,29

Zatozte niregana, nekatu eta zamapetu guztiok, eta neuk emango dizuet atseden.  Elizen arteko biblia   Mt 11,28

6 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Basurtokoaren nekatu ahotsari eztitasun berri bat igarri nion nik.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 225. orr.

Apaiza isilik zegoen, nekatu aurpegiarekin, eta horrexegatik hain zuzen, isilik eta nekatuta zegoelako ez zuen tximistarenik aipatu.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 219. orr.

Inolako sentipenik erakutsi gabe ari zen, nekatu aire bat, gehienez ere, lorik gabeko beilak hartaratua.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 356. orr.

Emakume batek, argiak itsuturik, eskua eraman zuen begietara nekatu itxuraz, eta burua inarrosi zuen.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 101. orr.

7 nekatzearren adlag

Ez hainbeste ez nekatzearren, nola gauza horiei iraunarazteko, astiro zihoan Dahlmann, zoriontasun larriz arnastuz hirustaren usaina.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 108. orr.

8 neka-neka egin asko nekatu.

Luze egin du igeri itsasoan aurrera, neka-neka egin arte.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 240. orr.

Honekin batera, ariketa fisikoa, asmo bakarrarekin: gorputza neka-neka egin "tentaldi" oro ezabatzeko.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 39. orr.

Nik ez nuen lanik aurkitzen, eta neka-neka egiten nintzen zeinerenahi egiteko ordainduren bila.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 90. orr.

Eta lelo berarekin ari zitzaion egunero, Sanson neka-neka egiteraino.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 41. orr.

Noiz balakuka, noiz errietan abere gaixoei, neka-neka eginak baitzeuden aire astun geldo harengatik bideko maldagatik baino gehiago.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 145. orr.

Tabernara neka-neka egina iristen zen, eta bere burua gela beiraduneko bankuan erortzen uzten zuen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 347. orr.

Neka-neka eginik etxeratu eta artean bagenuen elkar maitatzeko aski indarrik.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 105. orr.

Burua neka-neka eginik zeukan.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 87. orr.

Gizona gauez neka-neka eginda etortzen zen, greziar auzunean zuen etxera, salmenta asko hitzez eta are gehiago idatziz lotu ondoren, eta andrea zain izaten zuen.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 105. orr.

Neka-neka eginda nago, egia esan. burdinazko atea ondo itxita, etxeko goialdeko gela ez askoz alaiagoetara abiatu ginen, neka-neka eginda.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 75. orr.

Zuhaitz baten azpian su egin eta etzan egin zen, neka-neka eginda.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 181. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ahots nekatu (5); alferrik nekatu (3); asko nekatu (6); aurpegi nekatu (4); begiak nekatu (3); berehala nekatu (4); burua nekatu (5); egiteak nekatu (3); gehiago nekatu (3); gehiegi nekatu (4); irribarre nekatu (3); jendea nekatu (3); nahikoa nekatu (3)

nekatu antzean (10); nekatu arte (12); nekatu bat (6); nekatu baten (3); nekatu batez (6); nekatu behar (3); nekatu beharrik (7); nekatu eta aspertu (3); nekatu gabe (23); nekatu itxura (10); nekatu izan (3); nekatu nahi (9); nekatu naiz (6); nekatu nintzen (4); nekatu samar (10); nekatu samarra (3); nekatu zen (9); nekatu ziren (3)

sobera nekatu (3); zergatik nekatu (4); zertarako nekatu (3)

arras nekatua (3); arrunt nekatua (3); biziki nekatua (5); gorputz nekatua (3); hain nengoen nekatua (3)

nekatua dago (6); nekatua egongo (3); nekatua ematen (4); nekatua nago (10); nekatua zaude (3); nekatua zegoela (4); nekatua zegoen (7); nekatua zen (3); oso nekatua (15); oso nekatua nago (4)

begi nekatuak (7); esku nekatuak (3); nekatuak ditu (4); nekatuak zeuden (5)

nekatuegi nago (3); nekatuegi zegoen (7)

nekatuegia dago (3)

alferrik nekatuko (4)

nekaturik dagoela (4); nekaturik daude (3); nekaturik egon (6); nekaturik egon arren (3); nekaturik hago (4); nekaturik nago (10); nekaturik nengoen (5); nekaturik sentitzen (8); nekaturik zegoela (5); nekaturik zegoen (8); oso nekaturik (12)

apur bat nekatuta (7); ederki nekatuta (3); hain nekatuta (3); horren nekatuta (3); jada nekatuta (3); nahiko nekatuta (7)

nekatuta amaitu (3); nekatuta balego (5); nekatuta balego bezala (4); nekatuta dago (22); nekatuta dagoela (11); nekatuta daude (7); nekatuta egon (7); nekatuta egongo (10); nekatuta egotea (5); nekatuta ematen (5); nekatuta ematen zuen (3); nekatuta eta aspertuta (3); nekatuta gaude (7); nekatuta geunden (4); nekatuta ikusten (5); nekatuta iritsi (8); nekatuta nago (44); nekatuta nagoela (3); nekatuta nagoenean (3); nekatuta nagok (7); nekatuta nagon (4); nekatuta nengoela (3); nekatuta nengoelako (3); nekatuta nengoen (15); nekatuta sentitzen (4); nekatuta sentitzen zen (3); nekatuta sumatu (3); nekatuta zaude (7); nekatuta zegoela (18); nekatuta zegoela esan (4); nekatuta zegoelako (3); nekatuta zegoen (32); nekatuta zeuden (4); nekatuta zirudien (3)

oso nekatuta (53); oso nekatuta dago (5); oso nekatuta nengoen (3); oso nekatuta zegoela (4); pixka bat nekatuta (4); taldekideak nekatuta (3); zeharo nekatuta (5)

gehiegi ez nekatzeko (5)

alferrik nekatzen (5); asko nekatzen (10); burua nekatzen (5); ez da nekatzen (9); ez dira nekatzen (4); gehiago nekatzen (6); hankak nekatzen (3); inoiz nekatzen (5)

nekatzen ari (9); nekatzen ari zela (4); nekatzen da (4); nekatzen den (4); nekatzen denean (3); nekatzen dira (6); nekatzen du (7); nekatzen hasi (8); nekatzen hasi zen (3); nekatzen hasia (13); nekatzen hasia nintzen (3); nekatzen nintzen (4); nekatzen nintzenean (3); nekatzen zaitu (4); nekatzen zenean (5); nekatzen zuen (5)

neka neka egina (3); neka neka eginda (46); neka neka eginik (3)


nekatze iz lanaren edo ahaleginaren ondorioz indarrak ahitu edo nabariki gutxitzea.

Esatera noan honek topiko usaina du baina, Aloña, bere gaizkitze eta nekatze haiekin guztiekin, sekula ez zegoen aldarte egokian.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 103. orr.

Opor edo bakantza denboran, gorputza bera heziz arimarekin batean, egiten zituzten balentria ederrak, xintxuketa, kurritze, kanpo-lan eta nekatze... hainbestetaraino nun bilakatzen baitziren gazte horiek zailtasun eta trebezia haundiko putiko gogor.  Herria   2001-09-20


nekatzeke adlag nekatu gabe.

Eta zalduneria liburuak irakurtzen gehiago nekatzeke, handi haiek guztiak hartu eta istegira botatzeko agindu zion andreari.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 30. orr.


nekazal ik nekazari 3.

nekazaldu izond nekazari bihurtua.

Hara, horrekin guztiarekin, gure laborari nekazalduak Lorentzo santuari zion debozio partikularra.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 322. orr.


nekazale izond nekazaria, laboraria.

Bi-biok ere baliabide errazak eman dizkiete baserritar nekazaleei, hain zuzen ere, besoak aberastasun sortzaile dituztenei, euren buruak lurren jabe egiteko.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 91. orr.

· Duela zenbait urte, lurrarekin borrokatzen ziren gizonek merexi zuten Nekazale izena; tresna berrieri esker lana errextu da, bainan kasu ixtripuari.  Herria   2004-06-10


nekazari (orobat nekezari g.er.) 1 iz lurra landuz bizibidea irabazten duen pertsona. ik laborari; lugin.

Nekazari bat, paysan bat, lurrari atxikitako gizona.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 156. orr.

Kain eta Abel nekazariaren eta nomadaren ordezkari dira.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 426. orr.

Iritzi zabalduenaren arabera, nekazaria da hemen eta nonahi lurretik gertuena bizi den giza klasea.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 211. orr.

Mila lagun inguru bizi zen orduan herrian; nekazariak eta abeltzainak.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 29. orr.

Hemen, nekazariak meatzariari utzi dio lekua.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 171. orr.

Gizondutakoan ez nintzela nekazaria izango agindu nion neure buruari, diligentziako nagusia izango nintzela, maiorala alegia.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 158. orr.

Nekazariak, goizean, sorora joaten dira uztarriak hartuta.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 24. orr.

Begira nekazariari: lurraren fruitu ederraren zain egoten da eta pazientziaz itxaroten ditu sasoian sasoiko euriak.  Elizen arteko biblia   St 5,7

Lanean ahalegindu den nekazariak behar du izan lehena uzta-biltzean.  Elizen arteko biblia   2 Tm 2,6

Ekoizpenaren parte bat nekazariak bereganatzen du, gainerakoa jaunarena da.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 22. orr.

Alorrez harago nekazarien izbak ageri ziren.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 77. orr.

Nekazariak hiriko azokara zihoazen, eta haien irudi arropa ugariz jantzietan gau amaitu berriaren freskura sentitzen zen oraindik.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 204. orr.

Joputzaren garaian, gobernuak nekazarien errolda egiten zuen aldika, eta lurjabeek erroldaturiko arima-kopuruaren neurrian ordaintzen zituzten zergak.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 56. orr.

Tokiko merkataritza nekazarien bigarren mailako jarduera zen, eta xehekako salerosketa baino ez zen haietan egiten.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 19. orr.

Zinez, garaiko kroniken arabera, zazpi andre hil zituen nekazari bat izan zen, Ibañez de Garayo izenekoa eta 1860. urte aldera urkatu zutena.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 68. orr.

Onuragarria al zen nekazariak erostea beste leku batera aldatzeko?, horra hiriko elkarrizketa, eztabaida eta gogoeta guztien mamia. -Esadazu, adiskidea, zenbat nekazari hil zaizkigu azken errolda aurkeztu genuenetik?  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 227. orr.

Gaur kalean bizi denarekiko arras diferentea eta bestelakoa nekazariaren filosofia.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 141. orr.

Biak oso neska ederrak ziren, ez pentsa, nekazariak izanagatik.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 43. orr.

Gizonezko nekazariei deitzeko herri xeheak erabiltzen zuen hitz arrunta.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 19. orr.

Mundua denon baratze handia da, ken ditzagun hesiak eta txarrantxak, itsasoa arrantzaleena, lurra nekazariena.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 54. orr.

2 (izenondoekin)

Ahaztu egin zaizu ez dagoela nekazari onak saltzen dituen lurjaberik.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 227. orr.

Nekazari gazte ile-horail bat zen.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 276. orr.

Bazen behin nekazari aberats bat, dohain berezia zuena: gai zen animalien hizketa desberdinak ulertzeko.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 20. orr.

Hirugarren Munduko nekazari pobreek bizirik irauteko zelako lanak egin behar dituzten kontatu nion nik.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 86. orr.

Eskualdeko nekazari pobreek antolatutako ehizaldi xumeak.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 55. orr.

Nekazari baldar, ezjakin, arlotearen topikoa bazterturik, nekazari argi, jakintsu, gizatasunez jantziaren eredua eraiki behar zuen Mogelek.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 148. orr.

Eta halaxe gertatu zen printze ahaltsu eta boteretsu bat nekazari xumea bilakatu zela.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 142. orr.

Nire aitaita artzaina zen, nekazari eskolagabea.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 144. orr.

Nekazari ezjakin batek ezin zituen afixak irakurri susmagarri bilakatu gabe.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 70. orr.

Nekazari zorritsu horiekin baino hamar bider gehiago irabaz dezaken.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 35. orr.

Denbora asko ez dela, ez zen harritzekoa ehiztari edo nekazari bakarti bat elurretan hiltzea.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 183. orr.

Lubis, Pantxo, Ubanbe eta "nekazari zoriontsuengandik" jasotzen nuen mezua doi-doi iristen zitzaidan eguneroko zarataren artean.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 83. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa; orobat nekazal; Euskaltzaindiaren Hiztegian ez da nekazal agertzen; bai nekazari-) ik nekazaritza 3.

Nekazari etxe bat zen, handia, antzinakoa, zuria, aurrealdea zuriz margotua, eta lehen solairuan hormaz estalitako galeria bat zuena.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 203. orr.

Hiru probintzietako eta Nafarroako baserritar eta kapare zahar haiek, Pirinioetako bi aldeetako nekazari erdiaristokrazia hark, Borboi harengan sinesten zuen, atzerritar arrunta eta atzerritartua izanagatik ere, eta hiltzeko ere prest zeuden horrelako abenturazale irrigarri baten goranahia asetzearren.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 90. orr.

Hango nekazari produktuek munduko merkatuetara iristeko ahalmena izatea.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 303. orr.

Nekazari-lanetan ehun arima inguru dituzten lurjabeek.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 19. orr.

Nekazari-eskualdeetako bizimodua beti izan da elkarren aurka azpikerietan ari diren auzokideen istorioa.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 157. orr.

Adélaïne Fouque, nekazari familia aberats bateko alaba, Pierre Rougon izeneko morroiarekin ezkondu eta seme bat izan zuen, Pierre.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 9. orr.

Sandrak El Salvadorrera joatea pentsatu zuen, hango nekazari-komunitate batean lagunduaz geure bizitza-proiektuan jarrai genezakeelakoan.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 76. orr.

Andaluza nekazari arraza da, aurpegiko hazpegietan beretan ezagun du.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 195. orr.

Hamaika nekazari-belaunaldik hamaika bider iraulitako lurra da.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 117. orr.

Zertarako dituzu nekazariak?, haien nekazari-bizimodua babesteko?  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 457. orr.

Nekazari giroko festetan.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 191. orr.

Estimu handitan daukat, beti nekazari-beroki arruntez jantzirik badago ere.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 512. orr.

Oihal puska adabakituz, zakuz, antzinako fraide eta nekazari jantziz, bizkarrean itxura gabeko pardelak zituztela.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 208. orr.

Nekazari-herri primitiboetan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 211. orr.

Mendebaldeko Kristandadea nekazari-gizartea zen orduan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 218. orr.

Rasputinek liluratuta zeukan inguruko nekazari jendea.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 248. orr.

4 (izenondo gisa)

Ararateko emakume nekazariak bezala janzten zen, gona asko bata bestearen gainean.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 33. orr.

Sartu nintzen ni ere gizon eta emakume nekazari haien artean, eta hara zer ikusi zuten nire begiek: [...].  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 35. orr.

Gizarte nekazari eta txiro batek egin zezakeen neurri apalean, berriro agertu ziren euskarazko liburuak plazan.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 69. orr.

Esan beharra dago, Euskal Herri nekazarian emakumeak lanik gogorrenetan gizonak bezalaxe edo okerrago ibiltzen zirela.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 27. orr.

Horrelakoxea zen baserritar nekazariaren patua, lan bat bukatu baino lehen bestea zain.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 320. orr.

Erroma "arraza nekazaria" da beste ezer ez.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 231. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

arabako nekazari (3); ari zen nekazari (3); auzoko nekazari (3); bertako nekazari (5); euskal herriko nekazari (3); hango nekazari (4); milaka nekazari (3); nafarroako nekazari (5)

nekazari aberats (6); nekazari eremu (3); nekazari eremu biziak (3); nekazari eremuetan (3); nekazari eskoletan (3); nekazari eta abeltzain (5); nekazari eta abeltzainei (3); nekazari eta abeltzainen (7); nekazari etxe (5); nekazari ezjakin (5); nekazari familia (8); nekazari gazte (3); nekazari gazteen (4); nekazari giroan (3); nekazari giroari (3); nekazari guneetan (3); nekazari hilak (4); nekazari hiltzaileen (3); nekazari hiltzaileen parabola (3); nekazari munduan (4); nekazari pobre (3); nekazari txiro (3); nekazari zahar (4); nekazari zoriontsuen (8)

neska nekazari (3)

nekazaria izan (3)

nekazariak dira (4); nekazariak erosi (3); nekazariak esan (8); nekazariak esan zion (5); nekazariak izan (5); nekazariak zirela (3); nekazariak ziren (6)

nekazariei zuzendutako (4)

nekazariek erabiltzen (4); obabako nekazariek (3); txitxikoven nekazariek (3)

arabako nekazarien (3); euskal herriko nekazarien (16); indigenen eta nekazarien (6); langileen eta nekazarien (3); nekazarien beharrak (3); nekazarien egoera (9); nekazarien elkartasunak (6); nekazarien elkarteak (6); nekazarien errolda (3); nekazarien eskubideak (3); nekazarien eta abeltzainen (7); nekazarien giroko (3); nekazarien sindikatuak (4); nekazarien sindikatuko (6)

nekazal ikerketa (3); nekazal lurretan (4)


nekazaritza 1 iz lurra lantzea, lur lana; nekazariaren lanbidea. ik laborantza.

Jarduera ekonomiko nagusia: nekazaritza eta abeltzaintza.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 17. orr.

Argi dago, proteina ekoizteaz ari garela, nekazaritza abeltzaintza baino bide ekonomikoago eta ekologikoagoa dela.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 86. orr.

Estatu Batuetan, mendearen hasieran, % 39 ari zen lanean nekazaritza eta meatzaritzan, % 39 zerbitzuetan eta % 29 manufakturan.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 151. orr.

Berrogeita zazpi herritatik hogeita hemeretzi dira landa-baserri eta nekazaritzari lotuta bizi direnak.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 152. orr.

Cajamarca eskualdeko herritarren %72 abeltzantzatik eta nekazaritzatik bizi dira.  Berria - Gaiak   2004-08-26

Nekazaritza ikasi zuen Donapaleuko Laborantza eskolan eta Historian lizentziatua da Paueko unibertsitatean.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 277. orr.

Garapen-bideko herrialdeetan berriz, biztanleriaren parte handi bat aritzen da nekazaritzan.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 125. orr.

Nekazaritzan gero eta gehiago erabiltzen ari diren pestizida modernoei hainbat heriotzaren errua egotzi zaie.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 77. orr.

Hasieran, FARCek ez zuen begi onez ikusi drogari loturiko nekazaritza bultzatzea eta kokazaleei koka zerga kobratzen zien.  Berria - Mundua   2004-05-27

Artoaren eta sagarraren nekazaritza nagusitu zaizkio arre-koloreari, lautadari, buztinaren usainari, gariaren eta mahatsaren nekazaritzari.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 145. orr.

Nekazaritzarako egokiak diren 15 hektareako lur-sail bat.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 83. orr.

Halaxe gertatzen da industria-eraldaketara bideraturiko gaiei dagokienez (meatzaritzakoak nahiz nekazaritzakoak izan), gai horien horniduran gertaturiko eten orok ekoizpenaren kate osoa geldiaraz baitezake.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 124. orr.

Nonahi ageri ziren, beraz, fabrikak eta meatzeak, baina bakar eta urri baserriak eta nekazaritzako etxaldeak.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 171. orr.

Nonahi ageri ziren, beraz, fabrikak eta meatzeak, baina bakar eta urri baserriak eta nekazaritzako etxaldeak.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 171. orr.

COAGen arabera, nekazaritzako gasolioaren %33 zergak dira.  Berria - Ekonomia   2004-10-14

Kreditua, meatzaritza edo nekazaritzako errentarik baldin badago, eta laguntza bereziki, izaten dira atzerritar kapitalen sarbide nagusia.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 120. orr.

James Wilson (1836-1920) nekazaritzako ministro izan zen McKinley, Roosvelt eta Taft (1897-1913) lehendakari zirela.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 301. orr.

Europar gizarteak ez du, oro har, begi onez ikusten nekazaritzan aplikatutako transgenikoen bioteknologia.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 253. orr.

Nazio Batuen Elikadura eta Nekazaritzarako Erakundearen (FAO) 2003ko Txostenak adierazten duenez, [...].  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 72. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Nekazaritza txiroko eskualdeetan pobrezia edota azpigarapena hedatu dira, eta nekazaritza aberatsetakoetan, berriz, ekonomia hazkundea eta industrializazioa.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 294. orr.

Nekazaritza transgenikoa egiten bada, kontsumitutako produktuak ere transgenikoak izango dira, argi utzi nahi diegu kontsumitzaileei.  Berria - Euskal Herria   2004-04-17

Nekazaritza ekologikoaren kontseilu arautzailea osatu nahi du Lakuak.  Berria - Ekonomia   2006-02-22

Uste duzu nekazaritza industriala iraunkorra dela?  Berria - Gaiak   2004-12-11

Egun, garesti ordaintzen dugu aginte komunistaren garaietan bultzatutako nekazaritza intentsiboa.  Berria - Mundua   2006-04-27

Zer gertatu behar da ohiko nekazaritzak iraun ahal izateko?  Berria - Ekonomia   2004-04-21

Iraupeneko nekazaritzaren ordez dirua egiteko nekazaritza ezarri zen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 317. orr.

Etorkizuneko nekazaritza guneak irudikatzea ere zail zaio oraindik.  Berria - Gaiak   2006-02-10

Lurrik gabeko nekazaritza bultzatu du Jaurlaritzak.  Berria - Ekonomia   2004-04-21

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik nekazari 3.

Zortzi urterekin, haurrak nekazaritza lanetan laguntzen hasiko ziren.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 275. orr.

Prezio konstanteetan, lehengaien beheraldia, eta nekazaritza eta meatzaritza-gaiena bereziki, etengabea izan zen aldi horretan guztian.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 60. orr.

Emakumeek oso leku nabarmena zuten nekazaritza gizarteen aurretiko egitura sozialetan.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 273. orr.

Horietako batean, Marquetalian, nekazaritza komunitatea ezarri zuten 1.000 nekazarik.  Berria - Mundua   2004-05-27

Nekazaritza lurrik garrantzitsuenen (Kalkilia eta Tulkarem artekoak oso emankorrak dira) galera gertatzen ari da.  Berria - Harian   2005-11-26

Ez du inoiz oso begi ona eduki nekazaritza-giroko bizimoduaren edertasunari erreparatzeko, Wordsworth horrenbeste irakurri izan arren.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 279. orr.

Landa eta nekazaritza ingurunearen errealitatea gizarteratzeko helburuari jarraikiz, lau film eskainiko dira Donostiako Antzoki Zaharrean eta Larrotxene kultur etxean.  Berria - Kultura   2004-11-20

Kirkukeko nekazaritza kooperatiba baten egoitzaren kontra tiro egin zuten atzo.  Berria - Mundua   2004-07-11

AEBetako erdialdeko lurraldeetan, nekazaritza guneetan, homosexualitatea gaitz ikaragarritzat jotzen dute.  Berria - Kultura   2006-01-18

Nekazaritza sektorean aldaketarik ez badago, abendu eta Gabon beroak izango ditugu.  Berria - Ekonomia   2004-12-03

Euskal Herriko nekazaritza eskola gehienetan ikasketak espainieraz edo frantsesez egin beharra dago.  Berria - Harian   2005-03-02

Aterabide bat dago hor Europako nekazaritza krisiarentzat?  Berria - Harian   2006-02-18

Nekazaritza ekonomiatik zerbitzuetako ekonomiara pasatu ondoren, emakumeek independentzia ekonomikoa berreskuratu dute.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 287. orr.

Periferiak, batik bat, sistema kapitalistan sartutako munduaren lehengai eta nekazaritza ondasunen hornitzaile funtzioa betetzen du.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 210. orr.

"Integrazio" hitzak, hemen, Europak eta europar kolonoek bortxaz eta sistematikoki beretu zituztela kontinenteko meategi eta nekazaritza-aberastasunak esan nahi du.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 50. orr.

Inoiz nekazaritza-balio nabarmenik izan gabeko eskualdeetan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 198. orr.

Estatu Batuetatik milaka tona nekazaritza produktu sartuko direlako Perura.  Berria - Mundua   2006-04-26

Nekazaritza praktika intentsiboek lurraren emankortasuna ahultzen dute.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 67. orr.

Etxea zelarik nekazaritza-ekoizpenerako gizarte- eta ekonomi unitate onena.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 395. orr.

Ukrainako nekazaritza industria garrantzitsuaren sinboloa.  Berria - Mundua   2004-11-25

Txikienak etxalde miserableak ziren, eta handienak itsusiak, nekazaritza-desarrollismoak jotako nukleoak.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 78. orr.

Nafarroako nekazaritza hauteskundeak iragan dira.  Herria   2003-01-14

Nekazaritza lanpostuak sortzeko eta natura zaintzeko baliatu nahi dugu.  Berria - Harian   2005-03-23

Nekazaritza-politika bateratu guztiz murriztailean.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 172. orr.

CCOOko Nekazaritza Federazioko buru Macario Irustak dioenez.  Berria - Harian   2005-08-28

Eraso faxista Nekazaritza Ganberaren kontra, Piazza Fontanan, Milanen: 16 hil eta 98 zauritu.  Berria - Mundua   2004-10-13

Nekazaritza Ministerioko funtzionario ohia.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 34. orr.

Espainiako Nekazaritza ministro Luis Atienzak.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 192. orr.

Nekazaritza eta Arrantza Sailak 180.000 euro ordaindu zizkion Alavesi.  Berria - Kirola   2004-11-27

Chris Patermann Europako Batasuneko Nekazaritza eta Bioteknologia Saileko zuzendariak.  Berria - Gaiak   2004-03-05

2002. urteko maiatzean, Bush juniorrek Nekazaritza Lege Berria sinatu zuen.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 302. orr.

Europako Nekazaritza Politika Bateratuak.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 303. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Mundu osoan, familiako baserri nekazaritzak krisi globala nozitzen du.  Berria - Ekonomia   2004-03-21

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

arrantza eta nekazaritza (3); espainiako nekazaritza ministerioak (5); espainiako nekazaritza ministerioko (3); espainiako nekazaritza ministro (4); europako nekazaritza politika (4); frantziako nekazaritza ministroak (3); jaurlaritzako nekazaritza sailburuak (3)

nekazaritza ahaldunari (4); nekazaritza arloan (3); nekazaritza arloko (3); nekazaritza bultzatu (3); nekazaritza diputatu (3); nekazaritza diputatua (3); nekazaritza diputatuak (3)

nekazaritza ekologikoa (5); nekazaritza ekologikoaren (3); nekazaritza ekologikoko (3); nekazaritza elikagaien (5); nekazaritza elkarte (3); nekazaritza elkarteak (3); nekazaritza eredu (6); nekazaritza eremuetako (5); nekazaritza eremuetan (6); nekazaritza eremuetatik (4); nekazaritza erreforma (3); nekazaritza eskola (8); nekazaritza eskolak (3); nekazaritza eskoletako (4); nekazaritza eskoletako ikasleen (4); nekazaritza eskoletan (6); nekazaritza esportazioei (3); nekazaritza eta abeltzaintza (9); nekazaritza eta arrantza (39); nekazaritza eta elikadurarako (3); nekazaritza gaien (3); nekazaritza gizarteak (3); nekazaritza guneetan (10)

nekazaritza industriala (4); nekazaritza inguruetan (3); nekazaritza intentsiboa (6); nekazaritza komisario (4); nekazaritza komisarioak (4); nekazaritza komisarioaren (3); nekazaritza kontseilari (3); nekazaritza lur (5); nekazaritza lurrak (6); nekazaritza lurren (5); nekazaritza lurretan (5); nekazaritza ministerioak (18); nekazaritza ministerioaren (3); nekazaritza ministerioko (6); nekazaritza ministro (17); nekazaritza ministroa (5); nekazaritza ministroak (24); nekazaritza ministroaren (4); nekazaritza ministroek (8); nekazaritza ministroen (5)

nekazaritza politika (36); nekazaritza politika bateratua (4); nekazaritza politika bateratuak (4); nekazaritza politika bateratuaren (6); nekazaritza politikaren (4); nekazaritza produktuen (6); nekazaritza saila (3); nekazaritza sailak (15); nekazaritza sailburu (4); nekazaritza sailburua (4); nekazaritza sailburuak (10); nekazaritza saileko (4); nekazaritza sektorean (4)

nekazaritzako laguntzak (3)

nekazaritzan aritzen (4); nekazaritzan erabiltzen (4)

nekazaritzarako erabiltzen (4)

nekazaritzaren plan estrategikoa (3)

nekazaritzari lotuta (3)

nekazaritzatik bizi (12); nekazaritzatik bizi dira (4)


nekazio iz nekatzea, nekadura.

Gizon bat bere emaztearekin ari zen eguneko eginbehar txiki eta xume bati buruz, kontzientzia lasai dutenek bakarrik hitz egin dezaketen moduan hitz egiten zuten haien artean, ahotsean nekazio gozo antzeko zerbait antzematen zitzaiela.  Berria - Kultura   2006-03-16


neke 1 iz gehiegizko lanak eragiten duen ahultasuna; jardun nekagarriak eragiten duen egoera. ik akidura.

Toki bakarti batera iritsi ziren, bideko nekeagatik lehertuta eta goseak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 203. orr.

Begietako gaitz oso larriak jo zuen, bideko neke eta sufrimendu handiagatik, eta bereziki joan-etorrian jasandako bero izugarriagatik.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 586. orr.

Ez zuen batere beldurtzen hotza, beroa, gosea, egarria edo nekea jasan beharrak.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 57. orr.

Belauniko jartzen da bere gelan, eta halaxe egoten da nekeak errenditzen duen arte.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 403. orr.

Nekeak eta logaleak jota, erdi lotan zegoen.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 230. orr.

Nola ez zuen nekeak abaildu?  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 384. orr.

Ohartua nintzen nekeak erasanda zebilela aspaldiko egunetan.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 15. orr.

Uste duzu nekea sendatu egingo zaizula lana eta giroa urtebetez alboratuta.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 17. orr.

Ibilbide latz eta luzearen nekeaz eta egarriak itota.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 785. orr.

Mendiz mendi ibili ondoren baino neke gehiago sentitzen dut hanketan.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 119. orr.

Begiak sabaiko puntu zehazgabe batean josi zituen, neke eta gelditasunagatik itxi ziren arte.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 15. orr.

Kamioilariei bizitzaren nekea arintzera ateratzen diren prostitutek egiten duten bezala.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 155. orr.

Ondoeza sentitzen nuen, eta nekea izango zela pentsatu nuen.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 187. orr.

Hartara, neke gozo batek nire gorputza menderaturik, anpulua atzera estali nuen, eta behearen gainean utzi.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 282. orr.

Urteko egunak adina zulo egin dituela Trabukok -aitzur eta pala, izerdi eta neke, madarikazio eta behazun-.  Elizen arteko biblia   Lb 25,8

Uharteko mendietara iritsi eta bidaia oso nekosoa bihurtu zenean, eta neke harekin batera Juanen aldartea, eta denona, pitzatu bezala egin zenean, ametsak ere txartu egin zitzaizkidan.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 167. orr.

Gau barearen gozamena nekearen azken mugarrietaraino eraman ondoren, unerik bereziena, beharbada, oheratzen nintzenekoa izaten zen.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 10. orr.

Calçada do Correio Velho [...] igotzen ari ziren, baina gaur hegoak balitu bezala sentitzen zen, eta nekeak, nekea zen arren, beste neke bat eskatzen zuen.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 354. orr.

Indarra xahutzen dutela eta nekean ahitzen direla.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 295. orr.

Nekeak Aitaren etxera ekarri nau.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 68. orr.

2 lan neketsua.

Beso zakarrak ziren, sendoak, kargetara eta nekeetara usatuak, ministroarenak eta haren emaztearenak ez bezala.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 213. orr.

Ez ezazu hainbeste lan eta neke har; gu izango gara zure lekuko.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 298. orr.

Inprenta lanetan aritzen ez zenean, itzultzailearen nekeak hartzen zituen gainean, begien itsugarri.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 39. orr.

Arimek han atsedena kausituko dute, begiek atsegina, eta gorputzek beren neke eta lanetarako pausalekua.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 42. orr.

Zenbat neke paper zati hau eskuratzeko...  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 60. orr.

Zenbat neke, zenbat izerdi, zenbat buruhauste euskararen alde saiatu izan garen bakoitzean!  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 30. orr.

Neke handiz makurtu du gorputz handikotea.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 16. orr.

Leihotik ikusi nuen muinoko bide lakarretik neke handiz igotzen.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 201. orr.

Benetan, lotsaturik nago niregatik hain neke handiak hartu dituzuelako.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 208. orr.

Neke handirik gabeko afera izanen zuan, bertzalde: bi tiro aski maletategi barnera, autoa landa isolatu batera eramanda.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 384. orr.

Neke handirik gabe hasi nintzen nabarmentzen nire ikaskideen aldean.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 112. orr.

Zenbat neke eta lan! gau asko lorik egin gabe; gose eta egarri; maiz ezer jan gabe, hotzak eta jantzirik gabe.  Elizen arteko biblia   2 Ko 11,27

Neke guti hartu nuen gaitzerraileak gezurtatzen.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 175. orr.

Tradizioa ez baita oinordekotzan ematen zaigun zerbait, lan eta neke askoren ondoren irabazten hasten garen eta inoiz osorik lortzen ez dugun altxor bat baino.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 126. orr.

· Trena gelditu egin zen halako batean, neke handiz, ia larre erdian.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 108. orr.

3 egoera gogor edo mingarri baten ondoriozko oinaze edo ezinegona.

Hala, neke hori nolabait arintzearren, Biblia sakratua hartu zuen eskuetan.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 175. orr.

Ni pozaren pozez nindoan, neke guztiak ahaztuta.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 135. orr.

Neke handiak sorrarazten dizkit oroitzeak berak.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 8. orr.

Ez daki (inork ez lezake jakin) nire dolu eta neke kontaezinaren berri.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 83. orr.

Haiek baino neke gehiago jasan dut, kartzela gehiago, zigorkadak zer esanik ez; hilzorian ere egona naiz hamaika aldiz.  Elizen arteko biblia   2 Ko 11,23

San Damian berriztatzerakoan izan zituen neke eta atsekabeak, eta nola hasi zen bere burua menderatzen limosna eske joanez.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 505. orr.

-Zertarako hainbeste neke serora madarikatu batengatik?  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 267. orr.

Kosta ahala kosta, nekeari neke gehiago emanez, lortu zuen Heriorengandik urrutiratzea.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 18. orr.

Amodioaz gozaturik, senar-emazteek elkarri esan zizkioten pasatu zituzten neke eta min guztiak.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 179. orr.

Gero, minutu batzuen buruan, ahaztu, eta alai egongo zen berriz, eta hala libratzen zen saminaren, doluaren pena eta nekeetatik.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 84. orr.

Hainbeste ibilaldi zoro hara eta hona, hainbeste ikasketa eta lan, hainbeste min eta neke, hainbeste izu eta negar, hainbeste amore emate eta umiliazio bizitza osoan zehar, honetarako?  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 85. orr.

Ni neure denbora guztian neketan bizi izan naiz.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 76. orr.

ik beherago 14.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Arriskuz eta nekez betetako gudu honetan. ik nekez2.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 382. orr.

4 (izenondoekin)

Eta orduko neke fisikoa izugarria bazen, zer esan bestelako akidurez?  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 197. orr.

Lehengo hartan bezalako neke astunik gabe zihoan bere bidean.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 34. orr.

Naturak gizonezkoak andrezkoak baino lehenago pilatu zituen artilegintzan [...] nekazari lantsuek lotsaritzat hartu eta lan hura emakumei pozik utzi arte, ehuleek ere neke gogor bera jasan zezaten eta langintza zakarrean gorputza eta eskuak zail zitzaten.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 383. orr.

Une txikien pilo handiaren neke jasangaitza. Neke handiak jasateko sortua da gizaki oro, uztarri astuna dago Adamen seme-alaben gain.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 18. orr.

Seme eta anaia guztiak leku berean bizi ziren aita dohatsuarekin, neke handitan eta gabezia gorrian.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 209. orr.

Lehen ez zeneukan baina orain betikoa dirudien neke nekagarri hori, neke etengabe barkaezina.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 92. orr.

Lantxo batzuk egin nahi dituzulako, barruko neke minsor hori baretu nahi duzulako, atseden puxka bat arimaren barru-barrutik behar duzulako.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 364. orr.

Askoz gehiago nekatu beharko duzu, urtebeteko neke isilak igaro beharko dituzu horretaz jabetzeko, horretaz ere jabetzeko.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 18. orr.

Bat-batean neke ikaragarria etorri zitzaidan gainera.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 291. orr.

Horren kontra, horri ihesi ibiltzeagatik bide zaude horren nekatuta, horregatik bide zauzka horren harrapatua egunetik egunera astunduz doan neke izugarri horrek.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 17. orr.

Kristautasuna Zibilizazio Helenikoaren kolapsoaren ondoriozko neke espiritualetatik sortu zen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 107. orr.

5 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

-Neke aurpegia duzu.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 28. orr.

-Gure armadaren joan-etorrien berri ematen omen ziean errebelei -neke aire batez aditzera eman zidan Domingok.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 285. orr.

-Tira ba -esan zuen Mr. Densch-ek neke ahotsaz-, agian ez dut ondo jokatu.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 443. orr.

Inoiz ez zenuen duda-mudarik ñimiñoena ere azaldu, ez neke-arrastorik ez asperdura-zantzurik.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 132. orr.

Jesus Mesiasen neke-zoria eta ikaslearen zoria. Begietara begiratu nion [...] baina ez nion ikusi lehenagotik ikusi gabekorik ezer; agian neke-keinu arin bat, izatearen erroetatik bertatik jaiotzen diren neke horietako bat.  Elizen arteko biblia   Lk 9,18 tit

· Errejistro-zerrendan emaitzak lerroka luzatu ahala, lan errepikakorraren neke-asperdura poz-pilpira bilakatuz zihoan.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 211. orr.

Hala, gau batez, bere gaixotasunengatik neke-oinaze larri eta ezberdinez ohi baino abailduago zegoela, bihotz-barnean bere buruaz errukitzen hasi zen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 413. orr.

Estatuak erlijio zehatzik babestu beharrik ez du, eta moral laiko baten aitzindaria dugu, besteak beste, dibortzioaren neke-larrietan.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 20. orr.

6 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Urrutietako lurraldeetan bizi ziren anaien bidaia-nekeak arintzeko.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 95. orr.

Bi hitzak azaltzen ziren orrian, Jacques Tati maitearen erretratu bat ikusi nuen, eta, beti gertatzen zaidan bezala, areago itzul- edo idaz-nekea daukadanean, ezin izan nion tentazioari eutsi.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 37. orr.

Haurtzaroko xalotasuna itsu da gurasoen bizi-nekeekiko, eta horregatik idealizatzen dugu iragana.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 201. orr.

Osagarriz axolatzen bainiz damügarri atzamaiten dit, beit dakit holako delibero bat jarraikirik baldin bada, osagarri nekeak geroago eta handiago litüzkela jenteek.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 102. orr.

Buru neke handirik gabe pentsatu zuenez.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 230. orr.

Ez zen harritzeko ere, hainbestean, begien ahalegin edo erabilera jarraituaren ondorioz begi-neke akutuko aldiak izatea Virgilek.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 142. orr.

· Baina luzeegi izango litzateke guztien oinaze-nekeak eta sendaketa-moduak banan-banan kontatzea.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 867. orr.

Ezkondu ondoko atsegin-nekeak, hiri bateko bizitza halamoduzkoa, norbait izatearen sentipen errotua.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 222. orr.

Nork behartu ninduen halako itsasaldi luze-bihurrian abiatzera, eta hainbesteko ardura-nekez destilatzera bentzenoa?  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 88. orr.

• 7 izond neketsua, nekeza.

Lan nekea da [...], eta neke hori liburuan nabarmendu ez dadin, baditu tarteka sartzeko kontakizun kostunbrista batzuk ere.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 39. orr.

Etapa nekea izanez geroz, eta ere luzeenetarik bat, Ponferrada hirira nahi baitut heldu, goizik abiatu naiz.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 178. orr.

Imajina ditzaket soro idor hauetan Erdi Aroko bidaiariak, pausoen makaltasunean edota zaldien trosta nekean batetik bestera.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 40. orr.

-Gauza bat biziki nekea galdegiten dautazu.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 25. orr.

Erretreten sail neke hortan ala zernahitan.  Herria   2003-03-27

8 (adizlagun gisa)

Hatsaren berriz hartzea neke gertatu zitzaion Mari ikusi zuelarik bere aitzinean, mutiko ttipia besoetan, eta osaba xerkatu zuen, soaz.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 239. orr.

Batzordeko presidenteak neke ikusten du besta egiteko leku barreiatuak aurkitzea.  Herria   2005-05-05

Behartua zegoela ikusirik, etsia hartu eta hartara makurtu zen, bihotzean min eta urdailean neke.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 183. orr.

9 neke egin

Eta horrek biziki neke egin daut bizia.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 30. orr.

Egia esango dizuet: bi tokitara joatea oso neke egiten zait.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 67. orr.

Ikusi egin bainituen, nire burua hartaz konbentzitzea neke egiten zitzaidan arren.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 205. orr.

· Elurtzan barrena zoaz eta neke neke eginda ailegatuko zara itsasertzera. ik nekatu 8.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 364. orr.

Zaldiak hebainduxeak; zaldunak neke gaizto eginak; beren erresuma noblerako bidea hartu dute atzera.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 135. orr.

10 neke izan da ad

Neke zen bereiztea zer nagusitzen zen haren bisaia zurbilean, oinazea ala kolera.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 166. orr.

Ez zen neke izan haren besoetatik askatzea, hain ahula baitzen.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 284. orr.

Eliza katolikoaren osasuna sortzen dituen apaiz kopuruaren arabera neurtu behar izan balitz, neke liteke osasuntsu dagoenik sustengatzea, bederen Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoako barrutian.  Berria - Euskal Herria   2004-01-07

Neke zaizu Biarritz, Donibane-Lohizune, Baionako karrikak aljeriarrez beterik irudikatzea.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 152. orr.

Haren etxe aurreko karrikak harri koxkorrezkoa zuen zorua, eta neke zitzaion handik iragan beharra.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 28. orr.

Neke zitzaidan nire orduak partekatzea.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 189. orr.

Bizia neke zitzaidan; eguzkitsuak eta ardi marrakaz hornituak izanagatik bazterrak zurpail eta hits kausitzen nituen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 189. orr.

-Eta hori... -Joanttori neke zitzaion mintzatzea-, hori guzia zer dela kausa?  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 24. orr.

Eta lege hau artoski gogoratuko -ez baita hori neke- eta begiratuko duenak, denbora guti barne, bere egintzak Arrazoiaren agintepean, gehienetan, bideratzen ahalko ditu.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 553. orr.

Jakin behar da gerla denboran frango neke izan dela Gainekoletako muga horretan pasatzeko eskubidearen ukaitea.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 27. orr.

Bainan erraitea da erretxenik, horren gauzatzea aldiz biziki neke!  Herria   2004-07-05

11 neke-lan (orobat nekelan g.er.) lan neketsua.

Ugazaba da gure nekelanetik aberasten dena.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 221. orr.

12 pl neke eta lanak.

Nork maite ditu neke-lanak?  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 251. orr.

Behin San Frantziskori eskatu zioten erruki zedila neskatxaren gaitzaz, haren neke-lanak kontsideratuz.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 449. orr.

Nire iritzian, oraingo neke-lanak ezer gutxi dira gero guregan azalduko den aintzaren aldean.  Elizen arteko biblia   Erm 8,18

13 nekearen nekez (39 agerraldi, 29 liburu eta artikulu 1ean; orobat nekearen nekeaz 6 agerraldi, 5 liburutan)

Ilunabar aldera itzuli zen Herbert, nekearen nekez zurbil.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 58. orr.

Martin garaile itzuli zenean, nekearen nekez leher eginda eta bere bi basurdeak zekartzala, heroia balitz bezala hartu zuen herri osoak.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 65. orr.

Horma zuriaren aurrean, nekearen nekez, erdi itxita dauzkazu begiak.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 57. orr.

Nekearen nekez lehertzeko zorian zaudenean, ni jarriko naiz zure ordez.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 158. orr.

Gainerako berrehunak gelditu egin ziren, nekearen nekez ezin baitzuten Besor ibarra igaro.  Elizen arteko biblia   1 Sm 30,10

Gero, nekearen nekeaz, loak hartu zuen aitaren hilobiaren ondoan.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 41. orr.

Munduaren basoan galdu eta nekearen nekez lo geratutako ume bat zirudien.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 325. orr.

14 neketan adlag nekez.

Euskal Herrian bizi izan balira, konturatuko ziren zuhaitz gehienek hain neketan irabazitako hostoak galtzen zituztela eta berriz ere zetorrela mendi eta bizitokietara elurra.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 23. orr.

Albiste baten zoko-moko guztiak neketan ekartzen ahal baitira lau hitzetara.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 79. orr.

Neketan aurkituko dugu horiek baino hizkuntza pedanteagorik eta erredundanteagorik.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 180. orr.

Peristak Ripodasi ordaindu zion apurrak neketan berdinduko zian gorpuaren truke Soriari atera nahi ziona.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 386. orr.

15 nekezko izlag nekea adierazten duena.

Txori burlati bat gurutzatu zen lur arras eta intziri egin zuen haur baten antsia antzeratuz; harantzago nekezko kexu edo bat jaulkitzen entzun zitzaion. Ez ote da alaitasun optimista hori nekezko, zahardadezko behera-behar batek, etsi-behar batek ekarria?  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 89. orr.

Egitate honekin, bahitzaileak bere egoera nekezkoaren berri nahi zuen eman.  Berria - Mundua   2006-03-10

· Saminezko eta nekezko hesia jaso dit inguruan.  Elizen arteko biblia   Nk 3,5

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

biziki neke (14); ez da neke (4); hainbat neke (5); hainbeste neke (14); lan eta neke (8)

neke arrastorik (4); neke asko (4); neke askoren (4); neke askorik gabe (4); neke aurpegia (9); neke baita (4); neke da (25); neke eta gaitz (11); neke fisiko (4); neke fisikoa (5); neke gabe (4); neke gehiago (11); neke guzien (4); neke guztiak (5); neke guztien (8); neke guztien gainetik (6); neke handi (4); neke handia (16); neke handiagoz (5); neke handiak (25); neke handien (5); neke handirik (35); neke handirik gabe (23); neke handiz (42); neke izan (9); neke izanen (9); neke lanak (4); neke zen (12); neke zitzaion (5); nekeak neke (6)

pena eta neke (5)

bideko nekea (4); ehiza eta nekea (6); eragindako nekea (9)

lan nekea (5); nekea antzematen (4); nekea arintzeko (5); nekea besterik ez (5); nekea da (8); nekea dela (4); nekea eragiten (5); nekea hartu (6); nekea izan (8); nekea izango (4); nekea nabari (11); nekea nabaritu (7); nekea nabaritzen (6); nekea nabaritzen hasi (4); nekea pilatu (6); nekea pilatzen (5); nekea sentitzen (4); nekea sortzen (4); nekea sumatu (7); nekea sumatzen (16); nekea sumatzen hasi (7); nekea zen (4)

gero eta nekeago (4)

nekeak hartu (5); nekeak izan (6); nekeak jasan (4); nekeak jota (19); nekeak neke (6); nolako nekeak (5); penak eta nekeak (7); urrats nekeak (4)

nekearen eraginez (6); nekearen nekeaz (6); nekearen nekez (39); nekearen ondoren (4); nekearen ondorioz (7); nekearen poderioz (4); nekearen zama (4)

batere nekerik gabe (9); inolako nekerik gabe (4); nekerik eman (4); nekerik ez (11); nekerik gabe (59); nekerik gabeko (6); nekerik hartu (9); nekerik hartzen (5)


nekealdi iz nekea. ik nekaldi.

Estuasun, enbarazu eta nekealdi asko pairatu behar dira une horretan, baina konpensatzen die.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 35. orr.

1950ean Istanbulera itzuli eta, lan bila nekealdiak jasan ondorenean, bertako puntako egunkari aurrerakoi batean erdietsi zuen lana, Cumhuriyeten hain zuzen (Errepublika).  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 8. orr.

Halere, ez omen zuen neurriz kanpoko nekealdirik izan.  Berria - Kirola   2004-11-02


nekebide iz nekatzeko zioa.

Ez ziren ausartu zirkin egitera ere, printzesari nekebide izango ote zitzaion eta garaiz baino lehen esnaraziko ote zuen beldurrez.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 120. orr.


nekegabe izond nekatzen ez dena.

Kontuak kontu, dela musika berez maite nuelako, dela izan ez nuen maitasunaren ordekotzat hartzen nuelako, musika-entzule fin eta nekegabea bihurtu nintzen, eta, zeharbidez, Euskadiko Orkestra Sinfonikoaren jarraitzaile sutsua.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 121. orr.

Eta haien elebitasun erraz eta nekegabea oso komenigarria zen beraien guraso zaharrentzat.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 325. orr.


nekelagun (orobat neke-lagun) iz nekeetan laguna dena.

Frantziako mertzenario ezagun bat, Richard Rouget, Frantziako Armadako eskuin muturreko ofizial eta Denarden neke lagun izandakoa, Boli Kostako presidentearentzat espezialistak errekrutatzeaz akusatu zuten.  Berria - Mundua   2006-03-08

Sabela betetzearren adiskidearen nekelagun da, baina borroka egin behar denean, babeski atzean gordetzen.  Elizen arteko biblia   Si 37,5


nekelan ik neke 11.

nekepe
1 nekepean nekearen azpian.

Altxatu, altxatu zen, baina apenas egon ahal zuen zutik falta ziren minutu eta segundoetan, ahul, jada derrotatua, Joe Frazierrek nekepean ere jotzen jarraitzen zuen artean.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 390. orr.

Gogoa kementsua zuen, izan ere, baina gorputza nekepean.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 378. orr.

Bizi astun baten nekepean kexu-izerditan.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 112. orr.

Nekepean umilarazi zituen, lur jo zuten, eta nork lagundurik ez.  Elizen arteko biblia   Sal 107,12

2 zigorraren azpian.

Agindu zidan gero ez niezaion nehori hitzik erran, haren benedikapenaren nekepean.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 195. orr.


neketsu (249 agerraldi, 94 liburu eta 54 artikulutan) 1 izond neke askokoa, nekez betea. ik nekoso.

Galbidea beheranzko pendiz arina da; onbidea, aldiz, goranzko aldapa neketsua.  Berria - Kirola   2006-03-17

Muga bien artean [...] basamortuko ibilaldi luze eta neketsua dago.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 143. orr.

Jende errukarri horiek, Asiaren erdialdeko bidaia neketsuaren ondotik ozta-ozta indarberriturik, behartuta zeuden atzera bidaiari ekin eta sorterrira itzultzeko.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 110. orr.

Zertan zabiltzate oraindik ere bide gaitz eta neketsuetan?  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 219. orr.

Gizon hark bide luze neketsua ibilia zuela begi bistakoa zen.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 426. orr.

Ezin baitzituzten, eguneko lan neketsuaren ondoren, gorputzeko eta arimako premiak ase.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 564. orr.

Han lan neketsuak egin arren, askoz gehiago irabazten dute.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 28. orr.

Huts-hutsetik liburutegi bat sortzea ondo zeregin neketsua da.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 149. orr.

Larunbatean Brive menderatu ondoan Tolosaren aurka bi partida zail, neketsu eta gogor jokatu beharko dituzte miarriztarrek.  Berria - Kirola   2004-05-18

Eskularruak kentzea ez zait egiazki ariketa neketsua suertatzen, hatz luze eta politak ditut.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 10. orr.

Andrea isildu eta, keinu neketsu batez, jaiki egin zen.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 99. orr.

Irribarre sotila saiatu zuen, baina ez zitzaion zirkin neketsu bat besterik atera.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 210. orr.

Argia hartu berri hartan borroka gogor eta neketsua eraman behar izan zenuten.  Elizen arteko biblia   Heb 10,32

Betiko borroka astuna eta neketsua.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 168. orr.

Gertakizun honek oso egoera neketsuan ezarriko luke Palestinako herria.  Berria - Mundua   2006-01-24

Hori izanen dugu zatirik neketsuena ezen, bestaldera jaisteko, ez da arazo izpirik.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 93. orr.

Behin, egun neketsu baten ondoren, goiz oheratu nintzen.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 136. orr.

Bederatzi hilabete neketsu behar izan zituen hara eta hona Dubinsky andrea aurkitu aurretik.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 289. orr.

2 (izan aditzarekin)

Zaila, neketsua da autista batekin bizitzea, baina baita magikoa ere.  Berria - Kultura   2006-02-10

Bidea neketsua izan zen; ez zen aise euriek lohigune bihurtua zuten lur hartan ibiltzea eta, guneka, harkaitzetarik erori harriak baziren. Nire lehenbiziko irakurketa-ahaleginak neketsuak izan ziren.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 100. orr.

-Garaiak neketsuak dira -jarraiki zuen Basilek.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 196. orr.

Supermerkatura joatea ez bezala, neketsua izaten da zerbaiten bila kalera abiatzea.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 155. orr.

Ura berotzea, berriz, neketsuagoa izan zen.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 91. orr.

Esna irautea neketsu zitzaion eta buruko min sorgor bat zuen.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 117. orr.

3 (adizlagun gisa)

Adinekoek, ostera, lehengoari eusten zioten eta, ulertzekoa denez, neketsu gertatzen zitzaien h-z betetako izkribuetara begiak ohitzea.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 161. orr.

Dembak neketsu hartu zuen arnasa.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 88. orr.

Mundu hau erosoago edo neketsuago iragaiteak ez du haientzat guretzako bezainbat pisurik.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 15. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bidaia neketsu (3); luze eta neketsu (3)

aldapa neketsua (3); lan neketsua (14); luze eta neketsua (10); luzea eta neketsua (3); neketsua izan (9); neketsua zen (6); oso neketsua (5)

luze eta neketsuak (3); neketsuak dira (3); neketsuak izan (4)

lan neketsuaren (3)

lan neketsuetan (4)


neketsuki adlag era neketsuan.

Joseba neketsuki jarri zen sofan, egoera hartaz asperturik.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 59. orr.


nekez1 1 adlag neke edo lan handiz.

Liburu batzuk aise eta erraz irakurtzen dira, beste batzuk nekez.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 30. orr.

Inbaditzaileak erraz irits zitezkeen-eta hegoaldetik, eta laguntzaileak, berriz, nekez iparraldetik.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 219. orr.

Ez ziren aberats porrokatuak, lanaren saria nekez irabazten zuten langileak baizik.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 228. orr.

Begiak lausotu eta nekez ikus zezakeen berba egiten ziona.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 238. orr.

Nekez ibiltzen dira, kasu eginez, harrietan behaztopatu gabe.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 199. orr.

Arnasa nekez hartzen zuen astoaren gainean ixtaklok urruntzen ikusi zuten.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 75. orr.

Sam ere nekez altxatu zen.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 239. orr.

Nekez eutsi nion aitaren begiradari, hain zen-eta zorrotza.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 94. orr.

Volgaren bideari jarraitu zion itzuleran, ura nekez ikusi arren, hainbeste ibai ontzien forma itzaltsuek estalita.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 87. orr.

Nekez konpreniarazi omen zioten espetxeko zuzendaritzari euskal presoek.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 82. orr.

[...] kantatu zuen ahopeka, nekez, Maxek, hain baitzen aldrebesa esaldia.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 155. orr.

Stalingradon, ikusirik zein nekez eusten zieten sobietarrek alemanei, bururatu zitzaion Zeunerri orkestra, ordu arte bakerako erabilia izan bezalaxe, gerrarako erabil zitekeela.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 191. orr.

Nekez jaikitzen naiz, nagi janzten, damuz naiz irteten, eta pauso bakoitzak, mugimendu bakoitzak,[...] pentsamendu bakoitzak karga lehergarri bat jasotzen ari banintz bezalaxe unatzen nau.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 357. orr.

Egia garbia da, nahiz eta nekez sinesten den.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 64. orr.

Hegazkin bidaia horiek luzeegiak eta azkarregiak ditun, eta arima nekezago iristen dun helmugara gorputza baino.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 42. orr.

Uste dut esan daitekeela egungo jende normal edo informatuak, batanaz beste, sekula baino nekezago ulertzen duela elkar.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 226. orr.

2 (zerbaiten gertagaiztasuna adieraziz)

Nekez ahaztuko zuela han ikusitakoa.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 151. orr.

Baina nekez izango nuen horrelako aukera bikainik.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 53. orr.

Agian bai, baina nekez uxatuko luke orduan plajiatzaile edo -kasurik hoberenean- epigonoaren fama txarra.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 149. orr.

Ez zara konturatzen, edo nekez konturatuko zara, zer aldaketa izan den unibertsitateak bere ateak ireki ahal izatea.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 124. orr.

Nekez edo oso gutxitan onartzen zuen janari egosirik.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 215. orr.

Bizirik ateratzen banintzen, nekez izanen zela pentsaturik, [...].  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 54. orr.

Senarrak etxean edukita, nekez topatuko zuten familiako lanetarako beste ezertarako astirik.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 188. orr.

Gaur egungo nobela batean nekez aurki daiteke horrelako hitz-jauzirik edo bihurritasunik.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 67. orr.

Hamar urteko ume batek nekez eman diezaioke azalekoa ez den erantzunik galdera horri.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 41. orr.

Eskuak bere oroitzapenak ditu, eta buruak nekez ditu ahazten.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 54. orr.

Itsuak bazinete nekez maiteminduko zinatekete lehen momentuan.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 32. orr.

Zintzoa nekez salbatzen bada, zer izango ote da gaiztoez eta bekatariez?  Elizen arteko biblia   1 P 4,18

Migel txikiak etxean nekez entzunen zuen ele goxorik funtzionario eta zaldun gaskoi eta baxenafartarrendako.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 33. orr.

Nekez aurki zitekeen, pentsatu zuen, hura baino Konpainia lehiatsuagorik.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 39. orr.

Askotan ohartu naizenez, ezkonduen etxeetan nekez aurki daiteke goi-mailako xanpainik.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 22. orr.

Tomek bazekien askoz hobeto egongo zela Harryrentzat lanean, baina uste zuen liburu-dendari baten laguntzaile bihurtzea nekez izan zitekeela egitasmo zirraragarria, nekez bere bizitza hondatua konpontzea amesten zuenean buruan edukitzen zuenaren parekoa.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 40. orr.

Senatik oso gertu egonagatik, nekez ito zaitezke sofa batean.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 86. orr.

Hiri honetara heldu arren, nekez aurkituko nau hainbeste jenderen artean (are nekezago kontuan izanik hemen inoiz baino Mary Landfordago naizela...).  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 42. orr.

Egiteko horretan, nekez aurkituko dugu Aristoteles baino lankide hoberik; nekezago tresna hoberik haren Erretorika baino.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 138. orr.

3 nekez bai nekez adkor nekez bada nekez.

Handik jaiki zenean ez zuen irain hartaz mendeku hartzeko indarrik izan; nekez bai nekez bere langelara itzuli, eta eskuizkribuak hiru orri baizik ez zituela falta ikusi zuen, ez atseginik gabe.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 69. orr.

Zutik jarri zen, nekez bai nekez, eta bideari berriz lotzeko asmotan zegoela ematen zuen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 19. orr.

4 nekez bada nekez adkor nekez.

Osaba Kamilek, eskuak belaunburuetan bermaturik, nekez bada nekez altxatu, eta balantzaka jarraitu zion.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 295. orr.

Amak, bestela ere, nekez bada nekez ordaintzen zituen bere seme zaharraren eskolako gastuak.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 67. orr.

Jaiki nintzen bai, nekez bada nekez.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 35. orr.

Frantsesak hain xuxen nekez bada nekez hupatu dira finala laurdenetarat.  Herria   2004-06-24

Gonbidatuek, nekez bada nekez, hango lugorriak eta areaz urraturiko galsoroak zeharkatu behar izan zituzten.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 114. orr.

Esperantzaren kopan, ASB-ek irabazi du Monein-en kontra nekez bada nekez: 16/14.  Herria   2002-11-07

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

arnasa nekez hartzen (5); aski nekez (4); astiro eta nekez (4); biziki nekez (7); hatsa nekez hartzen (3); helburuak nekez beteko (3); hitza nekez etortzen (3)

nekez aditzen (3); nekez agertzen (4); nekez ahaztu (3); nekez ahaztuko (10); nekez ahaztuko dute (3); nekez alda (3); nekez altxatu (8); nekez altxatu zen (3); nekez altxatzen (3); nekez antzeman (3); nekez antzematen (3); nekez ari (21); nekez ari kantari (3); nekez arizan (4); nekez ase (5); nekez asma (6); nekez asmatu (3); nekez asmatuko (5); nekez asmatzen (3); nekez atera (13); nekez aterako (9); nekez ateratzen (6); nekez aurki (20); nekez aurki daiteke (9); nekez aurkitu (6); nekez aurkituko (41); nekez aurkituko da (5); nekez aurkituko duzu (8); nekez aurkituko zuen (4); nekez aurkitzen (14); nekez aurkitzen da (3); nekez azal (3); nekez azaldu (5); nekez azaldu daiteke (3); nekez bada ere (6); nekez bada nekez (29); nekez baizik ez (6); nekez bereiz (9); nekez bereizten (8); nekez bete (4); nekez beteko (5); nekez betetzen (3); nekez bilatuko (3); nekez bizi (8); nekez deskriba (3); nekez disimula (3)

nekez egin (44); nekez egin daiteke (3); nekez eginen (4); nekez egingo (30); nekez egingo du (8); nekez egiten (27); nekez egokitu (3); nekez egon (6); nekez egongo (3); nekez egoten (5); nekez eman (9); nekez emango (5); nekez ematen (9); nekez entzun (4); nekez entzungo (4); nekez entzuten (7); nekez erakutsiko (3); nekez eraman (5); nekez eramango (3); nekez erran (3); nekez esan (17); nekez esan daiteke (8); nekez esango (4); nekez espero zitekeen (3); nekez esplika (4); nekez eta pekez (3); nekez etortzen (4); nekez eusten (13); nekez eusten zion (5); nekez eutsi (16); nekez eutsi zion (4); nekez eutsiko (4); nekez eutsirik (3); nekez ezagutu (4); nekez ezagutuko (4); nekez ezagutzen (4); nekez ezkuta (4); nekez ezkutatu (3); nekez gainditu (4); nekez galtzen (6); nekez geratuko (3); nekez gerta (3); nekez gertatuko (5); nekez gertatzen (4); nekez har (9); nekez harrapatuko (3); nekez hartu (7); nekez hartuko (12); nekez hartuz (3); nekez hartzen (23); nekez hartzen zuen (7); nekez hasi (4); nekez hauteman (3); nekez hazten (3); nekez heldu (4); nekez heltzen (6); nekez hiltzen (4); nekez hitz egin (3); nekez hondatzen (3)

nekez ibili (5); nekez ibiltzen (5); nekez igo (10); nekez igo zen (3); nekez ikus (10); nekez ikusi (7); nekez ikusiko (27); nekez ikusiko du (3); nekez ikusiko dugu (6); nekez ikusten (18); nekez ikusten da (3); nekez imagina (3); nekez imajina (10); nekez irabaziko (3); nekez irakur (4); nekez iraun (6); nekez ireki (3); nekez iristen (11); nekez iristen dira (3); nekez iritsi (4); nekez iritsiko (7); nekez iritsiko da (4); nekez irudika (7); nekez irudika daiteke (3); nekez itxi (3); nekez itxiko (3); nekez itzultzen (4); nekez izan (22); nekez izan daiteke (7); nekez izanen (4); nekez izango (40); nekez izango da (8); nekez izango dute (8); nekez izaten (10); nekez jaiki (3); nekez jakin (3); nekez jakingo (10); nekez jakingo du (6); nekez jarriko (4); nekez jasan (6); nekez jasaten (9); nekez jaso (3); nekez joango (4); nekez joaten (3); nekez kenduko (4); nekez konpon (3); nekez konponduko (5); nekez laburbil (3); nekez lor (9); nekez lor daiteke (4); nekez lortu (11); nekez lortuko (35); nekez lortuko du (7); nekez lortuko dugu (4); nekez lortuko dute (4); nekez lortzen (9); nekez lortzen zuen (4); nekez lot (4); nekez lotzen (3); nekez moldatu (3); nekez moldatu zen (3); nekez mugitzen (4)

nekez onar (7); nekez onartu (3); nekez onartuko (6); nekez onartzen (11); nekez osatuko (3); nekez pentsa (13); nekez pentsa daiteke (6); nekez sar (4); nekez sartu (3); nekez sartuko (6); nekez sendatzen (5); nekez sinestekoa (3); nekez sinesten (6); nekez sinets (13); nekez sinetsiko (5); nekez sortuko (3); nekez sortzen (3); nekez topatuko (3)

nekez uka (8); nekez uka daiteke (5); nekez uler (41); nekez uler daiteke (13); nekez ulertu (4); nekez ulertuko (12); nekez ulertzen (20); nekez utziko (8); nekez uzten (3); nekez zabaldu (3); nekez zebilen (3)


nekez2 1 izond zaila, gaitza, neketsua.

Bai lan nekeza!, pentsatu genuen, beti errepikatzen ibili behar izatearena, alegia.  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 14. orr.

Bertso idatzien epaimahaiko izan den edonork daki zein lan nekeza den bertso-sorta desberdinen artean aukeraketa egitea.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 57. orr.

Kaukasora egin zuen bidaia batean, lurralde nekez hartan Shamil buruzagiaren ondorengo liskarti batzuk altxatu zirenean.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 59. orr.

Martak bere imintzioen artean irribarrearen antz handiena zuen keinu nekez hura deitu zuen ezpainetara Patakiren galderaren aurrean.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 80. orr.

Txango samurra emirraren soldaduentzat, deusen gabeziarik gabe, baina nekeza estutasunek ahuldutako preso zorigaiztoko haientzat.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 278. orr.

Erditze nekeza izan da, ez ikararik gabea.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 80. orr.

Gainerako gizonei ere hain nekeza egiten al zaie aurpegiari buruzko iritzia ematea?  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 49. orr.

Labur esateko, lanean ari naiz, baina lana gero eta nekezagoa gertatzen zait.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 79. orr.

Bi kristandade horiei nekezagoa gertatu zitzaien elkarren artean ongi moldatzea auzoko musulmanekin baino.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 223. orr.

2 (izan aditzarekin)

Nekeza izan zen hari heltzea, nekezagoa usaintzea, ezinezkoa jatea.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 132. orr.

Sei joango zarete eta ibilbidea nekeza izango da.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 323. orr.

Hortik aurrerakoa nekeza zait esaten.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 87. orr.

Pakistandarrari nekeza zitzaion asmatzen begiluzea espainiarra ala italiarra zen.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 11. orr.

Gauez egin beharreko lana nekeza zen, baina horretara ere ohitu egin zen azkenean.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 81. orr.

Kaiola desegin ondorengo askatasuna nekezagoa da ulertzen eta zer den jakiten.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 257. orr.

Egia hau jakiten nekeza baldin bada gizon lasai baten aidea, keinuak eta itxura ikusita, askoz ere nekezago jakingo dugu oinaze-dardarek zeinu guztiak aldatzen dituztenean.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 57. orr.

Oso nekeza dela fardelak ekipaje tokira igo behar izatea, eta agentziak hobe lukeela fardelak garraiatzeko erremolke ttiki bat erantsi izan balu.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 50. orr.

Kontseiluak zenbat eta kide gehiago izan, orduan eta nekezagoa izango da legeei iruzur egitea.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 113. orr.

Piramideak, berriz, nekezagoak izaten dira garraiatzen.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 59. orr.

· Renfeko langile batek listua bota du lurrera geltokian, nabarmen eta ozen: igaro nekezak diren orduen mende bizi den gizakiaren utzikeria!  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 41. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

guztiz nekeza (3); hain nekeza (5); lan nekeza (18); lan nekeza dela (3); lan nekeza izango (3); nekeza da (16); nekeza dela (8); nekeza egin (7); nekeza egiten (6); nekeza eta (5); nekeza gertatzen (5); nekeza izan (8); nekeza izan zen (3); nekeza izango (9); nekeza izango da (4); nekeza zait (3); nekeza zen (7); nekeza zitzaion (4); oso nekeza (7); zaila eta nekeza (3)

are nekezago (8); gero eta nekezago (10)

are nekezago (8); gero eta nekezago (10)


nekezale iz

Espainiako enbaxadako nekezaleek nahikoa buruko min dute ikasleekin, eta berri bat gehitu zaie.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 129. orr.


nekezari ik nekazari.

nekezia 1 iz nekea.

Xirrindulari hunek itzulia bukatu du Parisen kasik 4 oren eta erdiren gibelarekin, erran nahi baitu bertzeak baino gehiago egon dela bidean eta nekezian.  Herria   2003-07-31

Maitasunarengatik nekezia guziei eta maila sozialeko ezberdintasunei ihardokitzeko gai izan zen.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 27. orr.

Nekezia handiak izan ditu merkatal ganbarak enpresa bat aurkitzen Liverpool-en itsas trafiko horren asumitzeko.  Herria   2002-11-21

Alabainan gure eskoletan haur frango bada ikasteko nekeziak dituztenak eta manera berezi batez segitu behar direnak.  Herria   2003-09-18

Nekezia eta nahigabetan ere ardura lehen lerroan ditugu andereak.  Herria   2004-09-23

2 miseria.

Horrek, pentsatzekoa zen bezala, nekezia orokorra sortu zuen.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 120. orr.


nekeztu, nekez(tu), nekezten du ad nekez edo eragozpenez bete.

Baina emakumearen ustezko ohorea bere aurrealdeko lehen fruituetan omen dagoenez, nekeztu alor horretarako bidea.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 149. orr.


nekora iz karramarro handia, oskola leuna eta zapala duena, jateko oso ona (Loicarcinus puber).

Buiak, txangurruak eta nekorak.  Berria - Euskal Herria   2004-02-26

Matilde nekora bat egosten ari zen.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 141. orr.

Larritu zen nekoraren espiritua ikusi zuelako lapikotik irteten.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 141. orr.


nekos ik nekoso.

nekoso (89 agerraldi, 44 liburu eta 11 artikulutan; orobat nekos g.er.) 1 izond neketsua.

Mikel eta Nadia Semilowskoetik atera eta Irkutskeko bide nekosoari lotu zitzaizkion berriro.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 331. orr.

Ez zen lanbide nekosoa, eta hamaika gizaseme ezagutu zuen eta hamaika iluntze eman zuen haien konpainian.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 147. orr.

Emazteari argibide nekosoak eman beharko dizkiolako.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 220. orr.

Banekien lan luze nekosoa nuela aurretik.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 37. orr.

Ondoko gelatik zetorren osaba-izeben zurrunga nekoso bikoitza.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 376. orr.

Madame Beylek bekainak goratu zituen zirkin nekoso batez.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 114. orr.

Zeren txalupen multzoa etorriko baitzen arraunean, arraunketa nekosoan oraino estuarioaren erdian, armez eta gizonez astun zamaturik.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 261. orr.

Izugarri nekosoa egiten ari zitzaidan elkarrizketa hura; halako izenik merezi bazuen, behintzat.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 130. orr.

Jeneralean izugarri nekosoa gertatzen den hizkuntza aldaketa hori.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 22. orr.

2 (izan aditzarekin)

"Nekosoa duk azterketak zuzentzea", pentsatu duk.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 102. orr.

Banekien burruka hura zaila, latza eta nekosoa izango zela.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 52. orr.

Iluna nekoso da adimenarentzat, begiarentzat bezalaxe, baina ilunetik argia ateratzeak, horretarako behar den ahalegina bide, atsegingarri behar du derrigor.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 302. orr.

Jendea nekosoa zait, baita gizonezkoak ere.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 138. orr.

Badakizu zein nekosoa den lanpostu bat aurkitzea.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 111. orr.

Eta, egia esan, hori da nekosoa: ofizioa afiziorik gabe bete beharrekoa.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 7. orr.

Aszesi handiegia eskatzen zien lantegi hark, nekosoegia zen testu haietan barrena sartzea, ezer ulertu baino lehen hartzen zituen asperrak, higuinak.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 69. orr.

3 (izan aditza ezabaturik)

Ordenantza ernetzeko prozesua zaila izan da, eta nekosoa.  Berria - Harian   2006-01-31

"A zer nekosoa zu ere", esaten zion amak.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 42. orr.

4 (adizlagun gisa)

Atezaina aditu bat da nonbait trantze hauetan eta, epaileari agertu dionez, besarkada labur bat kilikagarri gerta dakioke gizasemeari baina luzeegi bat nekoso.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 15. orr.


nekosta iz pinuaren ordenako zuhaitza, enbor-zuta, hosto berde ilunak, adaburu luzea, eta zur gorrixka eta usainduna dituena (Cupresus sempervivens). ik zipres.

Libanoko nekosta eta zedroek ere poz hartzen dute zure lepotik, esanez: "Zu erori zarenez geroztik, ez dator inor gu moztera.  Elizen arteko biblia   Is 14,8

Hain zen txairoa eta ederra, ezen gogora ekartzen baitzuen gau zuri bat hegoaldeko lekuren batean, itsasertzean, nekostekin eta haien itzal beltzekin.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 26. orr.

Spencerek, berriz, intsusa eta nekosta parekatu zituen, biak hala biak duten herio-adierazpen horrengatik.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 454. orr.


nekrofago izond hilotzak jaten dituena. ik hilikijale.

Baina daukagun gauza bakarra demonio nekrofago zorritsu bat da ganbaran, eta gnomoak lorategi guztian.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 31. orr.

Weasley jauna ez zegoen iritzia emateko moduan, baina haren emazteak mehatxu egin die erreportariei, esanez alde egiteko berehala handik edo familiako demonio nekrofagoa bidaliko diela bestela.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 187. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

demonio nekrofagoekin (4)


nekrofilia 1 iz heriotzak norbaiti eragiten dion erakargarritasuna.

Koadroa Rossettiren hoberentzat aipatu ohi delarik ere, batzuentzat makabroa da, eta autorearen nekrofiliaren adierazgarri.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 130. orr.

Nekrofilia, koprofilia, eta beste filia asko.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 144. orr.

Nekrofilia moduko bat du.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 193. orr.

[Miguel de Unamunok] «nekrofilia eta zentzugabeko oihua» zela erantzun zion, 1936an, «gora heriotza» esan zion jeneral faxista bati.  Berria - Mundua   2004-10-26

2 (hitz elkartuetan) ik nekrofiliko.

Nekrofilia-istorio hondoratuaren kontura idatzitako lerroez landa, iduri zuen ugaldean agertutako atsoaren hilotz bizigabeari zuku gehiago ateratzerik ez zela, kazetaritzaren ikuspegitik bederen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 124. orr.


nekrofiliko izond nekrofiliari dagokiona. ik nekrofilia 2.

Ukitu eskatologikoa edo nekrofilikoa edo pornografikoa zuten gauzen aurrean omen nuen intolerantzia eta beldur puritanoa.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 126. orr.


nekrologia iz hilberria. ik nekrologiko.

Ez zait eskasten, bakarrik nor hil den, horretako... besterik ez, nekrologia hori.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 171. orr.


nekrologika iz hilberria. ik nekrologiko.

Zer sailetan paratu haute orain, telebistetako programazioan ala nekrologiketan?  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 140. orr.


nekrologiko iz 1 hilberria. ik nekrologia; nekrologika.

Euskalerriaren alde aldizkariak -56. zenbakian-, nekrologiko hunkigarria argitaratu zuen maisu musikagilearen omenez.  Askoren artean   «Rataplan» - 71. orr.

2 izond hilberriei dagokiena.

XX. mendean hiltzeko elementu erakargarrienak agiri motzean kausitzen nituelako, urrutizkina, lexomil eta Herria astekariko azalpen nekrologikoen aierua halaber, idazkiak erabat berazten ninduen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 15. orr.

Hileta egunean egunkarietan atera ziren aipamen nekrologikoetan ez zen oharkabean pasatu bere etxeko gelan aurkitutako despedida oharra.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 169. orr.


nekromante (orobat nigromante g.er.) iz nekromantzian aritzen den pertsona.

Nekromanteak huts egingo du arimari dei egiten bere lanbideko trikimailuak ikasi arte.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 290. orr.

Osaba Iturrioz doktoreak eman zion hezurdura horman eskegi zuen, eta halako magialari edo nekromante baten etxezulo baten itxura hartu zuen gelak.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 41. orr.

Eleberrietan, paladinak, nigromanteak, maitagarriak, zaldi hegodun edo adimendunak, gizon ikustezin edo zauriezinak, pertsonaia handien jaiotzaz edo hezkuntzaz arduratzen ziren sorgin eta aztiak, jauregi sorgindu eta desorginduak.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 216. orr.


nekromantiko izond nekromantziari dagokiona. ik nekromantzia 2.

British Museum-en antzinako agiri asko daude gordeta, gehienak apaiz jendearekin zerikusia dutenak, pentagrama nekromantikoz eta bestelako zeinuz balioztatuak, arao hitz gisa erabilitako inizialez  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 272. orr.


nekromantzia 1 iz etorkizuna iragartzea, hilen espirituei dei eginez.

Bertako ikasketek ez omen dute unibertsitatekoen antzik, deabruak arte magikoa, astrologia edo nekromantzia bezalako gaiak irakasten omen ditu-eta. Beste batzuen arabera, igarle izan zen, eta Pertsiako aztiek irakatsia; nekromantziaren eta belar erogarrien zientziaren jabe omen zen.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 55. orr.

Nekromantziazko ikuspen bat zela pentsatu zuten, harik eta Dolcinok otarreari estalkia altxatu zion arte.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 76. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa; corpusean nekromantzi forma soilik) ik nekromantiko.

Denboran zerturiko topaketa bat (berpizkunde bat), bestalde, nekromantzi egintza da, arima bati dei egitea.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 290. orr.


nekropoli (orobat nekropolis g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian nekropoli agertzen da) 1 iz kristau aroa baino lehenagoko hilerria.

Aztarnategi horretan berebiziko garrantzia du gudari zeltiberiarren nekropoliak.  Berria - Kultura   2004-04-08

Badaude antzeko arreoak dituzten beste nekropoli edo hilerriak.  Berria - Gaiak   2004-08-05

Duela bi urte beste 80 bat hilobi agertu ziren Beriainen bertan, etxe bat altxatzeko lanetan, eta ingurua, beraz, «nekropoli garrantzitsua» izan zitekeela uste du Pello Iraizoz Ondarearen Berreskurapenerako Elkarteko kideak.  Berria - Kultura   2004-04-27

Islamiar nekropoliek badute loturarik bisigodoen garaiko hilobiekin?  Berria - Gaiak   2004-08-05

VII. mendeko nekropoli islamiar bat aurkitu dute aste honetan Alacanteko Pego herrian; bertan hilotzez gain, haiekin batera lurperatutako hainbat objektu ere aurkitu dituzte.  Berria - Gaiak   2004-08-05

Hadrumeteko nekropolisean datza Sextilio, Septima xarmatzailearen eta haren ahizpa birjina Foinisaren artean.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 49. orr.

Iberiako penintsulan beste bi nekropoli handi daude.  Berria - Gaiak   2004-08-04

2 hilerria, bereziki handia eta oroitarriz osatua.

Eliza bateko nekropolia Kondestablearen jauregian.  Berria - Harian   2006-03-22

Panteoiaren aurrean, esplikatu nion eliza izateko hasi zutela eraikuntza, baina 1789an amaitu zutenez, Iraultzak "Famaren tenplu" bihurtu zuela -nekropoli bat, "Frantziako askatasunaren gizon handientzat"-, eta han daudela hainbat pertsonaiaren hileta monumentuak, besteak beste, Voltaire, Rousseau, Hugo, Zola eta baita Marie Curie-rena ere, gizona ez izan arren.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 358. orr.


nekropolis ik nekropoli.

nekropsia iz autopsia.

Hartzaren gorpua Okzitaniako Tolosara eraman zuten, nekropsia egitera, haren heriotzaren gorabeherak zehaztu ahal izateko.  Berria - Euskal Herria   2004-11-09

Nekropsien bidez ikusi zenez, animalia guztiek odol isuriak zituzten barne belarrian.  Berria - Gaiak   2004-11-03

Ohiko nekropsia izan da, egin behar delako egiten diren horietakoa.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 117. orr.


nekrosi 1 iz organismo baten zati jakin bateko zelulen edo ehunen heriotza.

Medikuen txostenetan, urriaren 13an egiten zaio nekrosiari lehen erreferentzia; baina aurretik badaude Romanok garondoan sentitzen zuen minari buruzko aipamenak, eta baita buruko TACean hematoma bati buruzkoa ere.  Berria - Euskal Herria   2004-02-14

Nekrosia beste zerbaitek eragin zuela dio, ezin dela izan guardia zibilek emandako kolpeen ondorio.  Berria - Euskal Herria   2004-02-14

2 (hitz elkartuetan)

Mailaketa horretan aldian behineko hatzaren zuritasunarengandik, nekrosi zantzu nabarietara iristen da, infekzioa eta aurre nekrosia igaroz.  Berria - Kirola   2004-09-30


nektar 1 iz grekoen eta erromatarren mitologiaren arabera, jainkoek edaten zuten likorea.

Biak leizezulora joan ziren, eta Kalipsok janaririk eta edaririk gozoenak eskaini zizkion, anbrosia eta nektarra besteak beste. Lurrak ziklopeoi ere ematen ziguk ardorik, baina heure hau anbrosia eta nektar hutsa duk.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 23. orr.

Egiazko zaldunak bezala, zaldiak korbeetara eroaten ditut; errautsa kendu eta ilea leundu ondoan, anbroxia eta nektarra isuriz ausarki, oparo eta gozo edatera ematen diet.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 114. orr.

Ahuntz bizardunei basa-oliba atsegin zaie, hartatik anbrosia baletor eta nektarrez gantzuturik balego bezala; gizakiontzat, berriz, ez dago haren hostoa baino mingotsagorik.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 447. orr.

2 irud/hed

-Nektarra da hau! -esan zuen Txitxikovek.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 491. orr.

Mendaro edo mirra esentzia gozoa edo sudurrentzat nektarra den akara lurrina egitera zoazenean, [...].  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 145. orr.

Eta berriro isuri nintzen, oraingoan zutik, bere ahoan, nik eskaintzen nion nektarra gutiziaz edoskitzen zuelarik.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 70. orr.


nektarina iz aranondoaren eta mertxikondoaren menduaren fruitua.

Berro entsalada, ilarrak arrautza egosiarekin, arto pastela esnetan eta azahar lorearekin, nektarinak, marrubiak eta baso bete Malaga.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 125. orr.

Deskribapen gogoangarriak egin zituen aranaren azalaren argizari-ukitu labainaz, muxiken bixar-ukitu goxoaz eta nektarinen leuntasunaz ("ume baten masailen antzekoa"), eta laranjen azal pikortatuaz.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 155. orr.


nematodo iz har sexubakarra, gorputza mehea, segmentugabea eta kutikula batek estalia duena.

Biek aukeratua zuten egitasmotzat nerbio-sistemaren hari-antolamendua aztertzea, trebeki hautetsiriko mutante batzuen laguntzarekin; Seymour-ek, drosofilarena, eta Sydney-k, berriz, nematodo txiki batena, Caenorhabditis elegans delakoarena.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 77. orr.

Eulia ala nematodoa?  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 80. orr.

Drosofilan edo nematodoan, hauteman ez ezik, bakartu ere egin litezke geneak, eta araztu, haien anatomia xeheki azaldu, atzera berriz organismoan txertatu, eta ikusi zein diren funtzionamendu-baldintza zehatzak.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 123. orr.

Bistan da, amaren umetokian landaturiko enbrioi baten garapenaren azterketa askoz ere konplexuagoa zen, eta mila aldiz zailagoa egiten, euli, nematodo, are igel batena baino.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 81. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Hilabete batzuez, Sydney-k emandako nematodo-ondoarekin jolasean jardun nuen.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 80. orr.


nematodotxo iz adkor nematodoa.

Alde batetik, zehatz-mehatz atzematen da, xehetasuneraino, euliaren edo ugalketa lasterreko nematodotxo baten garapena.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 123. orr.


nemesi iz mendekua, zigorra.

Azken nemesia Mazedoniako Filiporen erabakia izan zen, Akemenestar Inperioa konkistatuz egoera alderantzikatzea.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 244. orr.

Zentzurik gabeko eraso horiek bidezko nemesia izan zuten bere garaian.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 245. orr.

Aldi berean, Idazti Deunak jainkotzearen nemesi moral eta intelektuala protestanteen morrontza izan zen, trentotar katolizismoak, artean apaizgoan oinarrituak, izan ez zuena.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 299. orr.

Sormenaren nemesia: nortasun iragankor baten idolatria.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 434. orr.


nemoteknia iz oroimenaren ahalmena handitzeko teknika.

Oroimena nemoteknia gisa.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 218. orr.

Nemoteknia hertsiki lotua dago formulazio gogoangarriekin.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 219. orr.


nemotekniko izond nemoteknikari dagokiona.

Hizlari klasikoek bezala, teknika nemotekniko batzuk bideratu behar ditu bertsolariak egiturak (errima eta argudio sekuentziak), hitzak eta formulazio zehatzak gogoan edukiko baditu.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 218. orr.

Jarduera nemoteknikoen aplikazio praktikoa.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 219. orr.


nenufar (orobat nenufare; Euskaltzaindiaren Hiztegian nenufar agertzen da) iz igebelarra.

Loreak ere ikusgarriak ziren oso, nartziso eta nenufarrak, urdinak gehienak kolorez, handiak gehienak tamainaz, eperrak gainean jarri eta habian bezala geratzen baitziren.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 221. orr.

Guzmudek, urtero legez, nenufare zuri ezin ederragoa eramaten zion bere osin sekretutik.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 36. orr.

Bihurgune geldo batek sortzen duen putzuan, nenufar horiak eta ninfa ardo kolorekoak ikus daitezke diz-diz, eguzkiaren argitan.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 146. orr.

Batasuna lore eder bat da, nenufar bat ur azalean.  Berria - Mundua   2004-09-25


neoantisemitismo (corpusean neo-antisemitismo soilik) iz

Ez da agian kasualitatea judu-sionismoa eta neo-antisemitismo alemana bata bestearen ondoren sortu izana eskualde geografiko berean, 1918az aurreko Austriar Inperioan alemanez hitz egiten zen lurraldeetan, alegia.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 205. orr.


neoaristotelestar (corpusean neo-aristotelestar soilik) iz neoaristotelikoa.

Neo-aristotelestarrek naturaren legeak sorturiko mundutik sorreraren aurreko errealitatera extrapolatzen dituzte.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 17. orr.


neoaristoteliko (orobat neo-aristoteliko) izond neoaristotelismoarena, neoaristotelismoari dagokiona.

Horren ondorioz, greziarraren ondoren teoria-klase hori defendatu dutenei neoaristoteliko esan zaie.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 203. orr.

Joera horri neo-aristoteliko esan zaio, eta horren aldekorik ezagunena Alasdaire MacIntyre izan da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 204. orr.

Etika kantiar garatuen (Rawls) eta neo-aristotelikoen (MacIntyre) bultzadek.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 205. orr.


neoaristotelismo (corpusean neo-aristotelismo soilik) iz kristau aroko aristolelismoa.

Neo-konfuzianismoa espiritualki mahayanaren mende erori zen bitartean, neo-aristotelismoa Kristau Elizaren teologian ezarri zen, honen ikuspegi ofizialean Aristoteles ezinbestean fedegabea izanik.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 285. orr.

Ez zuten horrela uste izan neo-aristotelismoa bidezki dei genezakeen sistema garatu zuten geroagoko aristotelestarrek.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 17. orr.


neoarkaiko (corpusean neo-arkaiko soilik) izond

Aspaldian (gure artean, duela hogeita hamar bat urte) sortu eta hedatuz etorri da pentsaera "neo-arkaikoa": hiriko bizimodu, errutina eta atzerakuntzaren kontra, produktu industrialen aurka eta jaki natural, landatar eta "jatorrizkoen" aldeko pentsamoldea.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 99. orr.


neoautonomismo iz

Atzo onartutako agiriaren arabera, 2006ak «urte eraginkorra» izan behar du «PPren eredu zentralistaren eta PSOEren neoautonomismoaren arteko hirugarren bidea egiteko».  Berria - Euskal Herria   2006-01-26


neoautonomista izond neoautonomismoarena, neoautonomismoari dagokiona.

Testuinguru honetan, 2006ak urte eraginkorra izan behar du Espainian eredu estatu anitza proiektatzeko eta sustatzeko dugun konpromisoa sendotzeko, PPren eredu zentralista eta PSOEren neoautonomistaren arteko hirugarren bidea alegia.  Berria - Euskal Herria   2006-01-26


neobabiloniar izlag

Gizarte Babilonikoa eta Egipziakoa azkenean Gizarte Siriakoak bere gizarte-gorputzera ekarri zituen, nahiz eta Babilonikoak arrakasta izan bere kultur nortasunari seiehun urte inguruz eusten Nabukodonosorren Neobabiloniar Inperioa Zirok eraitsi ondoren.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 32. orr.

Zeren eta Juda gatibu eramatean, neobabiloniar gerra-jaunak ez baitzuen soilik zegoen erlijio nagusi baten aurrerapena bultzatu, baita ia berri bat sortarazi ere.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 46. orr.

Ematen du Asiriar Inperioaren ondorengo estatu neobabiloniarrak Egiptoren jarraibideari segitu ziola mertzenario helenikoak alokatzean.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 236. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

neobabiloniar inperioa (3)


neobarbarismo iz

Are harrigarriagoa gerta dakiguke ikustea frantziar aristokrata zoliaren jeu d'esprit politikoa arrazazko mito bihurtzen dutela germaniar neobarbarismo demoniakoaren igarleek.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 164. orr.


neobarbaro izond

Hutsalkeriaren epaia viktoriar garaiko letra-gizon baten olerki eztiaren bidez entzunarazten da, aro neobarbaro baten izotza sentitzeraino bizi izan zena.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 160. orr.

Nahiz eta sortu izan ditugun, eta sor ditzakegun berriro, Atila neobarbaroak, zibilizazio galbideratuen arnegatuak, Hitler eta bera bezalakoen forman, mundu-mailako gure sistemak ez die zertan beldur izan mugaz harantzagoko barbaro benetakoen gerakin errukarriei.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 37. orr.


neodada izond neodadaista.

Nam June Paik, nahiz eta korearra izan, Fluxus taldeari lotu zitzaion, neodada inspirazioa zuen taldeari.  Berria - Kultura   2006-02-01


neodarwinismo (orobat neo-darwinismo) iz

Batzuek eta besteek ez dute eboluzioa berdin ikusten: neodarwinismoak edo Sintesi Modernoak lehenengo ikuspegia bultzatu du batez ere; garapenaren biologia lantzen dutenen ustez, alabaina, garapena kontuan harturik, eboluzioak bigarren irudi horren trazuak hartzen ditu.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 290. orr.

Makro-historiaren maila jakin batean kontsidera daiteke "espezieek eboluzionatzen dute" moduko baieztapen batek enuntziatu bera eratzen duela Darwinengan eta Simpsonengan; maila finago batean eta erabilpen-eremu mugatuagoa kontuan hartuz ("neo-darwinismoa" Darwinen benetako sistemari kontrajarrita) bi enuntziatu ezberdinez dihardugu.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 121. orr.


neoeboluzionismo iz

Mundu Gerraren ostean neoeboluzionismoaren joera batzuk berpiztu ziren, baina gaur ez.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 299. orr.


neoerrealismo ik neorrealismo.

neoestatutario izond

Espresuki adierazten da planaren helburua Espainiar Estatuari itun politiko berri bat eskaintzea dela, beti ere oinarri neoestatutarioekin.  Berria - Euskal Herria   2004-01-31

Hori dela eta, Batasunak gaurkoan agertu nahi du, argi izanik erreforma neoestatutarioaren bidetik gatazka konpontzeari begirako akordioa egiterik ez dagoela, [...].  Berria - Harian   2005-04-18

Beste esku batekin Imazekin itun neoestatutario baten ikurra astindu (Katalunian Masekin egin duen antzera), jeltzaleak ordainean, bere alderdian harrikoa egin beharko duelarik, urez eta harriz.  Berria - Euskal Herria   2006-03-29


neoestatutista izond neoestatutarioa.

Bide neoestatutista bukatuta dagoela esaten dugunean ez da EAJren diskurtsoa deskalifikatzeko, nora joan nahi dugun argitzeko baizik.  Berria - Euskal Herria   2006-05-06

Ez gaude prest ziklo berria neoestatutista izateko, burujabetza eskatzen dugu.  Berria - Euskal Herria   2004-05-02


neoeuskaldun (corpusean neo euskaldun soilik) izond XX. mendearen hasierako Euskal Herriko arkitektura estiloa, euskal baserri zaharretako elemenduetan oinarri hartzen duena.

Hor gaindiko etxeak anitz "neo euskaldun" estilokoak dira, duela ehun bat urte kostalde guzian hedatu zen estilokoak.  Herria   2002-09-19


neofaxismo iz bigarren mundu gerra ondoko faxismoa.

Bai, Aznarrek azkar asko eskatu du botoa Chiracentzat, neofaxismoari bidea itxi behar zaiola eta.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 86. orr.


neofaxista 1 izond/iz neofaxismoarena, neofaxismoari dagokiona.

1945az geroztik, indarkeria neofaxistari Estatuko hainbat sektorek laguntza eta arnasa eman izan diote.  Berria - Mundua   2004-10-13

60ko hamarkadako ikasle eta langileen protestetan murgilduta, Italiako mugimendu iraultzailea antolatu egin zen eraso neofaxistei eta Estatuak antolatutako azpijoko desorekatzaileei aurre egiteko.  Berria - Mundua   2004-10-13

«Berriz ere, Alfonso Alonso alkatearen itzal neofaxista eta autoritarioa nabarmendu da», adierazi zuen Gasteiz Izan-ek.  Berria - Euskal Herria   2004-04-16

2 izond/hed neofaxismoaren aldekoa.

Franco Frattiniren ordez, Atzerri ministro kargura Franco Fini neofaxista izendatu du Silvio Berlusconi Italiako gobernuburuak.  Berria - Mundua   2004-11-19

Kartzelari bat (1978an), polizia bat eta neofaxista bat (biak 1979an) hil izana leporatu zioten.  Berria - Mundua   2004-07-01


neofiguratibo izond/iz XX. mendeko bigarren erdiko pintura estiloa, teknika figuratiboa bereganatzen duena.

Eta tipoa, kudeatzen duen arte galeriaz mintzatzen hasi, eta udazkenean antolatuko duten neofiguratiboen erakusketarekin segitu du lasai antzean.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 28. orr.


neofigurazio (corpusean neo-figurazio soilik) iz

Irakurlea nekatzeko inolako asmorik gabe: kubismoa, dadaismoa, ez-figuratiboak, futuristak, onirikoak, suprematismoa, metafisikoak, surrealistak, neo-figurazioa, espresionismo abstraktua... Braque, Picasso, Léger, Picabia, Duchamp, Klee, Chagal, Rothko, Dubuffet, Bacon, Morandi, Calder...  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 81. orr.


neofito 1 izond/iz erlijio batean sartu berria.

Aita Pipadun izatetik Aita Katxineta izatera pasatzekotan zeuden beste hiru neofitoren ondoan eserarazi ninduen, albo bateko aulki luzean, mahaiburu, oholtza eta atriletik hurbil.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 27. orr.

Hasierako marmarrak buila eta algara bihurtu ziren, eta Guebokinderrek, eztabaida andeatzen ari zela ikusirik, moztu egin behar izan zuen dei honekin: has bedi neofitoen zeremonia!  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 31. orr.

Neofito papergabetuak oihu txiki batzuk bota zituen, baina, zorionez, gehienek isiltzeko eskatu zioten "sssshhhhh" luze batez.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 35. orr.

2 talde edo jarduera batean hasiberria.

Kristinak besoak goititu zituen, hiri ondoan ireki berriko golf-zelaian entrenatzen ziren neofito apain baina irrigarrien jarreran.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 358. orr.

Jeneroa ezagutzen zuen espezialista, etxekoandre hura, suntsitzear baitago: sukaldaritzako oinarriak ezagutu gabe, nekez molda ditzake neofitoak errezeta gehientsuenak, teknikarik menderatzeke, tresneria aproposik eta jeneroak eskura baditu ere.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 40. orr.

“Nola deitzen diate hiri, Joseba?”, esan nion. ”Etxeberria –erantzun zidan serio-. Baina oraindik ez duk ofiziala. Neofito bat nauk".  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 372. orr.


neofonetiko izond

Horien barruan bereizten dituenen artean, hemen aipatzea merezi dute: (a) traditional edo paleophonetic deituak, arrazoi fonetikoa izan zutenak, baina dagoeneko ez dutenak, eta (b) divergence edo txandakatze neofonetikoak arrazoi fonetiko biziak dituztenak.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 47. orr.


neofordismo iz ekoizpen kate automatikoan datzan lan sistema.

Teknizismoaren eta aurrerapenaren kontrako utopiaren ordez, kontsumo ekologikoaren utopia da nagusi: produktu biologikoen eta ekologikoen shopping ekologikoa, nolabaiteko hedonismo ekologikoa, eta produkzio bide ekologikoen neofordismo ekologikoa, ekoprodukzioa.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 318. orr.


neoformalismo (corpusean neo-formalismo soilik) iz

Beste alde batetik, Bordwellek indar handiz predikatu du berak "neo-formalismo" deitzen duenaren alde; neo-formalismo horrek testu artistikoak beren testuinguru formal eta estilistiko zehatzaren definizio xehe baten bidez interpretatzeko metodologia bat esan nahi du, grosso modo.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 108. orr.


neofrankista (corpusean neo-frankista soilik) izond

N.ko gobernü neo-frankistak.  Herria   2003-03-20


neogotiko izond XIX. mendeko arkitektura estiloa, estilo gotikoan oinarria hartzen duena.

Izan ere, haren proposamena mainstream kutsuko pop melodia itsaskorretara mugatzen zen, aire neogotikoz eta film futuristetako misterio kutsuaz inguratzen ederki asmatu zuten arren.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 33. orr.

Ezkerretara, euskal Etxera goaz berrikitan amaitu katedrale neogotikoaren aintzinean pasatuz.  Herria   2005-03-10


neogramatikari iz eskola neogramatikoaren aldeko hizkuntzalaria. ik neogramatiko 2.

Berehala eskola berri bat sortu zen, Neogramatikariena hain zuzen; horren buru guztiak Alemaniakoak izan ziren: K. Brugmann, H. Osthoff, W. Braune eta E. Sievers germanistak, Leskien eslabista eta abar.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 31. orr.


neogramatiko 1 izond hizkuntzalaritza eskolez mintzatuz, hots legeei funtsezko garrantzia ematen ziona.

Frogatu beharko da nola positibismo neogramatikotik sailkapenen zientzia saussurearra sortu den, [...].  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 7. orr.

2 iz eskola neogramatikoaren aldeko hizkuntzalaria. ik neogramatikari.

Neogramatikoen eskola izan da lehen aldiz analogiari dagokion tokia eman diona.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 203. orr.

Nahiz eta neogramatikoena izan beraren funtsezko lanbidea, estrukturalismoaren ekarriarekin ongi osatu zuen.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 78. orr.

Neogramatikoei esker, hizkuntza ez zen hartu berez bilakatzen den organismo gisa, baizik hizkuntza taldeen multzozko espirituaren emaitza gisa.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 32. orr.


neohippy (corpusean neo-hippy soilik) iz

Irakasle batek kontatu zian, Garan noiz edo noiz kolaborazioak idazten dituen play-boy neo-hippy horrek, hain zuzen.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 119. orr.


neohizkuntza iz

Jose Miguel Lopez Belaustegieta detektibe galaktiko trinoa (trisexuala, eleberriaren etorkizun urruneko neohizkuntzan), alias Cosmic Josemi, Nueva Euzkadi planetako Tecno Buru Batzarrak kontratatzen du Lurrera jaitsi eta bertan omen datzan Sabino Aranaren gorpua berreskuratzeko.  Berria - Kultura   2006-02-07


neohiztegizale (corpusean neo-hiztegizale soilik) iz

Doktrina indartsu honen ukazioa da Eliza Episkopaldarraren hortzei Neo-hiztegizaleek bota dieten erronkarik handiena.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 30. orr.


neoi ik neon.

neoinperialismo iz

Aiartzaren arabera, berriz, globalizazioa «inperialismoaren ataka berri bat» baino ez da eta, horrek, kapitalaren garapenarekin du zerikusia: “Neoinperialismoa marko juridiko-politiko berriak eraikitzen ari da eta Europak ezin du ihes egin”.  Berria - Euskal Herria   2004-05-21


neoiz ik nehoiz.

neokantiar izond neokantismoarena, neokantismoari dagokiona.

"Balioen filosofia" oro har Badengo eskola neokantiarra ohi deritzonari iritzi ohi zaio (Windelband, Rickert, etab.); eta Lehen Filosofia edo oinarrizko filosofia berri bat ezarri nahi izan du, dena gainezkatua zuen erlatibismoaren uholdeari aurre egiteko.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 58. orr.


neokantismo iz europar higikunde filosofikoa, Hegelen erabateko idealismoaren aurrean Kanten oinarri filosofikoetara itzultzea proposatzen zuena.

Ezin ahaztu, ostera, tradizio analitikotik at, Cassirer-ek neokantismoan edo Bachelard-ek egindako azterketa sakonak kontzeptualizazioaz.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 159. orr.

Neokantismo linguistikoa mahairatu ostean.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 91. orr.

Heideggerrek bultzatzen zuen Fenomenologiak Cassirerrek eragindako neokantismoari errelebua hartu zionean, Levinas lehenaren alde agertu zen, bigarrena politikoki leku egokiagoan aurkitzen bazen ere.  Berria - Kultura   2006-01-12


neokapitalismo iz kapitalismo mota berria, Estatuak ekonomian esku hartzea onartzen duena.

"Gaurko errealitatea", "prozesu historikoa", "neokapitalismoa"... eta antzeko terminoak sartzen, nahiz eta harira ez etorri.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 127. orr.

Planifikazio ekonomikoa ez da neokapitalismoaren ezaugarrietako bat.  Berria - Euskal Herria   2004-06-05


neokapitalista izond neokapitalismoarena, neokapitalismoari dagokiona.

Europako Merkatu Batuan sartzeko erabili nahi zuten norabide teknokratikoari eta teknika neokapitalistei ere eskaini diezu tarte bat.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 126. orr.


neokatolizismo iz XIX. mendearen azken hamarraldietako ideologia politikoa, gizartean eta gobernuan tradizio katoliko ortodoxoa berrezartzeko helburua zuena.

XIX. mendean Frantzian zabaldu zen neokatolizismoari irudi asko eman zizkion Ingresek, elizetan jartzeko Rafaelen erako Amabirjinak edo leihoetako koloretako beirak egiteko ereduak.  Berria - Kultura   2006-03-05


neoklasiko 1 izond neoklasizismoarena, neoklasizismoari dagokiona.

Eraikin neoklasiko batean kokaturiko museoak 1.700 metro koadroko azalera hartzen du, eta 17 erakusketa areto ditu.  Berria - Kultura   2004-03-25

Coculim kondeen jauregiko atari neoklasikoa.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 94. orr.

Bi solairutan zazpina leiho neoklasikoz osatua.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 316. orr.

Jean Auguste Ingres (1780-1867) margolari neoklasiko frantziarraren atzera begirakoa aurkeztu zuen Louvre museoak atzo.  Berria - Kultura   2006-02-18

Bigarren poesia liburu honetan tradizio neoklasikoaren erreferentziak beste hainbat tradizio literariorekin gurutzatzen dira.  Berria - Kultura   2006-04-02

Ballet Biarritzen estilo neoklasikoa ezagututa eta Malandainek obra klasikoak jorratzeko duen modua kontuan hartuta, berrikuntzak nabariak izango dira.  Berria - Kultura   2006-02-17

Dantza bera neoklasiko estilokoa da.  Berria - Kultura   2004-08-12

Borreroak itsu-itsuan sinesten du metempsikosian, bere begiekin ikusi baititu zendu berrien arimak urretxindor urdin, arrain neoklasiko edo landare ibiltari bihurtzen. · Are gehiago, tradizio (neo) klasiko horren erreferentziak hari garrantzitsua dira, baina ez bakarrak, eta horregatik, haren ezagule ez direnek ere topatuko dute haren poesia liburuetan zer gozaturik.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 69. orr.

• 2 iz neoklasizismoaren jarraitzailea.

Handik aurrera, ordea, Racine, Molière eta gainerako neoklasikoen ondorenean, oro aldatu egingo da literaturan.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 150. orr.

Imajina dezagun ilustratu batek, neoklasikoa arte kontuetan, ekiten diola aurrena, esanez: [...].  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 152. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Neoklasiko-kutsu halako bat zuen, gogoan dut hori behintzat, oso hotza baitzen.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 211. orr.

• 4 izond (ekonomian)

Nazioarteko merkataritzaren teoria tradizionala (klasikoa eta neoklasikoa) ekoizpen-faktoreak aldagaitzak, konkurrentzia erabatekoa eta perfektua, eta etekinak konstanteak edo beheranzkoak zirelako hipotesian oinarritzen zen.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 67. orr.

Doktrina hori eskola marginalista, neoklasiko eta monetaristetako autoreengan agertzen dela, eta ez klasikoengan.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 47. orr.

Ikusmolde neoklasikoa, beraz, urritasun erlatiboan oinarritzen da berriz ere trukea azaltzeko, hau da, osagarritasunean, ez ekoizpen-eraginkortasun erlatiboan, alegia, konkurrentzian.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 61. orr.

Estanflazioaren agerpenak pentsamolde neoklasikoa itzularazi zuen (monetarismoz mozorroturik); haren ondorioak oso argiak izan ziren 1980ko hamarraldian.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 150. orr.

Keynesen ekarpenekin aberasturiko sintesi neoklasikoa izan zen ekonomia teoria nagusia Bigarren Mundu Gerraren amaieratik 70eko urteen hasierako petrolioaren krisia arte.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 55. orr.

Ortodoxia neoklasikoa, berrogeita hamar urtez bazterturik egon ondoren, berriro itzuli zen teoria ekonomikora.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 151. orr.

Ekonomialari neoklasikoek herrialde baten aberastasunetik kanpoko zerbait balira bezala hartzen dituzte truke-baliorik ez duten natur baliabideak.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 53. orr.


neoklasizismo iz arte eta literatura mugimendua, antzinate klasikoko arau eta gustoetara itzultzeak ezaugarritzen duena.

Azpi-atal bana dute euskal literaturak, literatura klasikoak, neoklasizismoak, erromantizismoak, sinbolismoak eta modernismoak, besteak beste. Eta gehiago balio du oraindik, beharbada, estilo kolektiboentzat, lehendik izan diren estiloen kontra baizik ez baitira definitzen estilo bezala: neoklasizismoa rococo estiloaren kontrako erreakzio bezala, erromantizismoa klasizismoaren kontrako erreakzio bezala, eta abar.  Berria - Kultura   2006-03-15

Neoklasizismoa hori zen, errorik gabeko arkitektura, tokiko ezaugarriak aintzat hartzen ez zituena.  Berria - Kultura   2004-11-14

Ez da pentsatu behar, hala ere, neutroak direnik eta espiritu historiko propioa ez dutenik, Neoklasizismo berantiarraren baitan moldatutako espiritua, alegia.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 5390. orr.

Neoklasizismoak eman zigun fruitu oparoenak, doktrina-kutsuko Peru Abarka klasikoak, laburbiltzen du, elkarrizketa moduan, galeria honetan arnasten ari garen ideologia baserri zalearen muina.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 146. orr.


neoklasizista izond neoklasikoa.

Denetik ikus daiteke: Canovaren eskultura neoklasizista bere linea sosegatuen oreka eta araztasunarekin (Le Tre Grazie), Rodinen forma sinuosoagoak Donna accovacciata bere obran [...].  Berria - Kultura   2004-03-07


neokolonial izond neokolonialismoarena, neokolonialismoari dagokiona.

Eliseoan egiten ari zaizkion epaiketarekin «interbentzionista neokolonial» ospea garbitu eta mertzenario garaiko oroitzapenak lurperatu nahi ditu.  Berria - Mundua   2006-03-08


neokolonialismo iz herrialde azpigaratuen ekonomian eta politikan esku hartzea, bereziki metropoliek kolonia ohietan gauzatzen dutena.

Dena den, elikaduraren mundializazioaren ondoren, berriro ere neokolonialismo amerikarra etorriko den beldurra hautematen da nonahi.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 91. orr.

Azken 200 urteetan lehen aldiz, neokolonialismotik askatzea posiblea da, Kirchner, Lula, Chavez eta Castro presidenteek 'desarrollismo nazionalaren' eta eskualdeko integrazioaren alde borrokatzen direlako.  Berria - Mundua   2004-05-12

Feminista sozialista historikoa naiz, klase eta genero zapalkuntzaren kontrakoa, eta pobreziaren, kapitalismoaren eta neokolonialismoaren kontra borrokatzen naiz.  Berria - Kultura   2004-06-25


neokolonizatzaile izond/iz neokolonialismoa ezartzen duena.

«Gure helburua ez da neokolonizatzaileen gisara janaria botatzea Afrikako biztanleen gainera, maila guztietan bizi duin bat eraikitzeko tresnak eskaintzea baizik», esan zuen Jean Charles Durdeyte Sokorri Katolikoaren eledunak.  Berria - Euskal Herria   2004-11-10


neokomunismo iz

Liberalismoaren aurrean ere joera berriak sortu ziren, besteak beste, N. Bobbio, A. Giddens eta J. Habermas-en sozialismo liberala, errepublikanismo berria eta demokratismo erradikala hurrenez hurren, postmodernitatearen joera politikoak (edo T. Negri eta F. Guattari-ren neokomunismoa edo autonomia).  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 223. orr.


neokonbertso iz erlijio edo ideologia batera konbertitu berria den pertsona.

"Tira", esan du berekiko, "arnegatu eta neokonbertsoen entusiasmoa...".  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 41. orr.


neokonduktibismo iz

Ia konduktismo-mota guztiek (konduktismo watsondarra, neokonduktibismoa, konduktismo erradikala, etab.) gogo-egoerei erreferentzia egitea gainditu nahi dute.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 189. orr.


neokonfuzianismo (corpusean neo-konfuzianismo soilik) iz Jesu Kristo ondoko bigarren milurtearen hasieran sortu zen konfuzianismo berria, pentsamendu taoistako, eta batez ere budistako, hainbat elementu hartu zituena.

Neo-konfuzianismoa espiritualki mahayanaren mende erori zen bitartean, neo-aristotelismoa Kristau Elizaren teologian ezarri zen, honen ikuspegi ofizialean Aristoteles ezinbestean fedegabea izanik.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 285. orr.


neokonfuziar (corpusean neo-konfuziar soilik) izond/iz neokonfuzianismoaren jarraitzailea.

Gai honetan aditua den txinatar moderno batek esaten digu "neo-konfuziarrak sendotasun handiagoz atxikitzen zaizkiela taoismoaren eta budismoaren ideia nagusiei taoistak eta budistak eurak baino".  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 285. orr.


neokontserbadore (orobat neo-kontserbadore) 1 izond neokontserbadurismoan oinarritzen dena.

Haren programa neokontserbadorea gogokoa zaie iparramerikar gehienei.  Berria - Mundua   2004-11-06

Auzune aberatsenetako burgesiak, patronalak, CTV sindikatuak -seguru asko, Amerikan dagoen ustelduenak-, eta masa-hedabide handienek osatu zuten aliantza neokontserbadorea.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 40. orr.

Jonah Goldberg kazetari neokontserbadoreak Gobernuaren auzi garrantzitsuak kritikatu ditu.  Berria - Mundua   2006-02-16

Zuzendaria, esaterako, Barry Blechman neokontserbadorea da.  Berria - Mundua   2004-05-23

2 (izen gisa)

Neokontserbadoreak, 1970eko hamarkadatik, AEBetako gizartea giro zapaltzaile eta autoritarioago baterantz bultzatzen saiatu dira, beraiek 'Demokraziaren Krisia' deitzen dutenari aurre egin ahal izateko.  Berria - Mundua   2006-03-10

Neokontserbadoreek babestutako Txalabiren ordez CIAko kolaboratzaile Iad Alaui jarri zuen boterean.  Berria - Harian   2005-01-29

FBIk kontra-ikerketa abia dezala eskatuta, Pentagonoko neokontserbadoreen gainbehera eragin dezake CIAk.  Berria - Mundua   2004-05-26

Gobernuaren aldekoa eta neokontserbadoreen ideologoen ahotsa bilakatu den egunkaria.  Berria - Mundua   2004-05-26


neokontserbadurismo iz XX. mendearen amaieran Estatu Batuetan sortu zen mugimendu politikoa, higikunde kontserbadoreen ezaugarriak areagotzen zituena.

Neokontserbadurismoa babesten jarrai ez dezakedan sinbolo politiko eta ideia eraikuntza bihurtu da.  Berria - Mundua   2006-03-21


neokortex iz garun-azaleko zatirik handiena eta berriena, haren gainaldean kokatua dena. ik neopalio.

Burmuineko neokortexa, hau da, kultur balioen eta gustu pertsonalen sistema.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 147. orr.


neokristau izond kristautasun berriari dagokiona. irud/hed

Kristautasunak -beste semitismo modu bat, hau ere- gizakiaren bukaeran eta haren bizitzaz kanpo kokatu zuen paradisua, eta anarkistek -neokristauak baizik ez dira, neosemitak, alegia- bizitzan eta lurrean kokatzen dute paradisua.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 184. orr.


neolamarckar izond A. Packard-ek XIX. mendearen erdialdean eta T. Lysenkok Errusia sobietikoan J.-B. Lamarken teoria ebolutiboaren haritik eratu zituzten teoriei dagokiena.

Garai hartan, dialektikaren izenean, neolamarckar komunistek, karaktere bereganatuak ondoretasunez jasotzen zirelako hipotesiaren aldeko, eraso egin zieten -ez zientzia-argudioz armaturik, Engels-en testuez baizik- errusiar genetistei.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 43. orr.


neoliberal (orobat neo-liberal g.er.) 1 izond neoliberalismoarena, neoliberalismoari dagokiona.

Euskal Herria ekonomia neoliberalen «biktima» dela esan zuen Agerrek.  Berria - Euskal Herria   2006-04-27

Axioma neoliberal onartua da hori ere: "merkatuan lehentasunak edo nahiak gizabanakoen nahien metaketaz ezartzen dira".  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 84. orr.

Argentinarren eskubideak zapaltzen dituen NDFren politika neoliberalak eragina.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 266. orr.

Globalizazio neoliberala eta patriarkatua txanpon beraren bi aldeak dira.  Berria - Harian   2005-11-19

Inposatu nahi diguten neurri neoliberal hau gaitzesten dugula adierazi nahi dugu ozenki.  Berria - Ekonomia   2004-12-15

Hainbat erreforma neoliberal egin zituen.  Berria - Mundua   2004-09-08

Ikuspuntu neoklasiko, liberal edo neoliberalarentzat, beraz, langabezia lan merkatuan gertatzen den arazo bat da.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 112. orr.

Bere azken helburua pentsamendu neoliberal bakarraren aurreko alternatibak biltzen dituen nazioarteko mugimendu bat eraikitzea eta proposamen askotarikoak eskaintzea da.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 88. orr.

Irizpide ekonomiko neoliberalak.  Berria - Euskal Herria   2004-04-16

Jarrera «neoliberal peto-petoa» erakusten ari da patronala, sindikatuen iritziz.  Berria - Ekonomia   2004-06-22

Patronal neoliberal eta atzerakoia dugu.  Berria - Ekonomia   2006-02-19

Udako beroak edonoren gogoa kiskal lezake gizarte kapitalista neoliberal honetan.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 110. orr.

Globalizazioaren eta diskurtso neoliberalaren kontra dauden zenbaiten aldetik ere kritika latzak jaso dituzte ekimen hauek.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 248. orr.

Europa [...] funtsean neoliberala den politika batean oinarrituz eraikitzen ari da.  Berria - Mundua   2004-06-27

• 2 iz neoliberalismoaren aldeko pertsona.

Pentsamendu bakar horri kritika (edo kritika mota bat) ere ezaguna da eta oso hedatua dago, eta, zenbait neoliberalen aburuz, balizko beren pentsamendu bakarra bera baino are zabalduago.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 97. orr.

Gure neoliberalen aurkako kanpainaren ekintzekin jarraitu zuen ELAk bart.  Berria - Ekonomia   2004-11-19

ELAk, finean, «mozorroa kendu gura die etxeko neoliberalei», Kortabarriak zehaztu zuenez.  Berria - Ekonomia   2004-10-16

Erabateko merkatu-legea, %100ekoa, inoiz aplikatu ez denez, ezinezkoa dela horren aplikazioak, neoliberal talibanek dioten legez, mundu honetan bertan paradisu ekonomikoa sortuko duela zehaztea.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 152. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

politika neoliberal (4)

eredu ekonomiko neoliberala (3); eredu neoliberala (8); globalizazio neoliberala (7); izaera neoliberala (3); politika neoliberala (7); sistema neoliberala (3)

politika neoliberalak (13)

eredu neoliberalaren (5); globalizazio neoliberalaren (7); politika neoliberalaren (5)

egungo eredu neoliberalari (3); eredu neoliberalari (7); globalizazio neoliberalari (3)

politika neoliberalei (3)

politika neoliberalek (11)

politika neoliberalen (10)


neoliberalismo (orobat neo-liberalismo g.er.) iz liberalismoaren aldaera berria, Estatuaren esku-hartze mugatua onartzen duena.

Neoliberalismoaren praxiak, ordea, ez du zerikusi handirik benetako liberalismoarekin.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 96. orr.

Kontinenteko neoliberalismoaren kontrako alternatibak.  Berria - Euskal Herria   2004-05-09

Neoliberalismoaren lorpen nagusia zuzenbidezko estatu soziala behin betiko baztertzea izan da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 224. orr.

Neoliberalismoak dena kutsatzen jarraitzen du, ideologikoki eta ekonomikoki.  Berria - Ekonomia   2004-05-16

Neoliberalismoari bere armekin egin behar zaio aurre.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 127. orr.

Globalizazioari eta neoliberalismoari aurre egin eta garapen formula alternatiboen inguruko ekarpenak egiteko eztabaidarako gunea da foroa.  Berria - Mundua   2004-07-28

Neoliberalismoak Gobernuz Kanpoko Erakundeen sorkuntza sustatzen du.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 301. orr.

Neoliberalismo basatiaren hazkundea lehenbailehen moztu beharra arrazoitu eta gertutasunean eta berdintasunean oinarritutako ekonomia apal eta gizatiarrago bat aldarrikatu.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 104. orr.

Neoliberalismo gordinak, Sombart-ek zioen bezala, gizakia bizitzaren zentro izatetik aldendu zuen.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 330. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

neoliberalismoaren aurka (3); neoliberalismoaren aurkako (4); neoliberalismoaren kontrako (5); neoliberalismoaren kontrako borroka (3)


neoliberalista izond neoliberala.

Espainiako Gobernuak Gasteizen duen ordezkaritzaren aurrean elkarretaratzea egin zuten 50 bat lagunek, Ameriketako herriekin Espainiak izaniko «politika neoliberalista» salatzeko.  Berria - Harian   2005-10-13

Gizartearen berdintasunaz mintzo dira, baina hitzetatik haratago, politika praktikoa egin behar dutenean, Europako neoliberalistarik kontserbatzaileenen gisakoak dira.  Berria - Euskal Herria   2004-12-24


neoliberalizazio iz neoliberalismoa.

Neoliberalizazioari aurre egiteko politika alternatiboak izango dituzte igandera arte hizpide, mundu osoko 70.000 pertsonak, Caracasen.  Berria - Mundua   2006-01-26


neolingua iz adkor hizkuntza berria.

Orduak eta orduak eman litezke EITB taldeak sortutako neolinguak erakusten duen munduaz miraz.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 139. orr.


neolitiko 1 izond historiaurreko aroez mintzatuz, Harri Aroaren azken aldiari dagokiona.

Iraultza neolitikoaz honat.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 175. orr.

Manuel Lekuonaren obran hainbat aldiz aipatzen da bertsolaritzaren izaera "neolitikoa" edo "prehistorikoa".  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 17. orr.

Paleolitiko arotik zetorkigun hizkuntzak ikastola neolitikoaren aterpea baino gehiago merezi zuela.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 48. orr.

2 (izen gisa) ik neolito.

Euskal Herria behin eta betiko osatua eta zehaztua gelditu zela uste dute, aspaldi batean noski, Neolitikoan edo. Eskandinaviar paleolitiko, neolitiko, brontze-aro eta kristau-aurreko Burdin Aroko kulturen laginak.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 53. orr.

Ez dago lotsa onaren mugetatik irten beharrik jakiteko Oteizak neolitikoan ikusi uste zuena hizkuntzan geneukala eta daukagula euskal hiztunok.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 141. orr.

Aldez aurretiko ikerketetan Neolitikotik datozen aztarnak aurkitu ditugu kantuetan. Cromlechetan ageri zaizkigun neolitikoko aztarnak baino biziagoak baitira hizkuntzak eskaintzen eta eraikitzen dizkigun jentil-baratzeak.  Berria - Harian   2005-09-20

Euskararik gabeko euskal herritarrak hizkuntza baino haratagoko eremu sakratu batzuetan bila zezakeen, balizko neolitiko batean, euskal arimaren esentzia.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 135. orr.

3 (beste izen baten ezkerrean)

Neolitiko garaiko euskal gizakia ulertzeko eginahal etengabea izan zen haren bizitza.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 105. orr.

Neolitiko garaia arte itxaron behar dugu antropologikoki euskal etniaz, eta, ondorioz, euskal arteaz hitz egin ahal izateko.  Berria - Kultura   2004-07-18


neolito 1 iz neolitikoa. ik neolito 2.

Garai guztiei buruzko informazioa izango du Arkeologia Museoko bisitariak: Paleolitoa, Epipaleolitoa, Neolitoa, Brontze Aroa eta Burdin Aroa, Erromatarren garaia eta Erdi Aroa.  Berria - Kultura   2004-04-08

Gipuzkoako Paleolitoa, Neolitoa, Brontze aroa eta Burdin aroa.  Berria - Kultura   2006-02-17

Euskaldunok emana genion Neolitoan erantzuna, erantzun estetikoa, arazo existentzialari.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 109. orr.

Neolitoko zortzi aletegi aurkitu dituzte Egiptoko Al Fayum hirian  Berria - Kultura   2004-12-29

2 (hitz elkartuetan)

Ikerleek aurkitu dituzten karakol azaldegi ugariek, batez ere paleolito eta neolito arokoek, argi erakusten omen dute gure arbasoen jaki preziatu izana dela.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 64. orr.

Neolito garaiko aurkikuntza Jaizkibelen.  Herria   2003-05-29

Jaizkibelen, neolito aroko gizon baten aztarnak aurkitu ditu Aranzadi Zientzia Elkarteak.  Herria   2003-05-15

Neolito garaian heldu zen laborantza Euskal Herrira, Ebro ibaiaren bidez, baina baita Pirinioetatik eta Soria aldetik ere.  Berria - Euskal Herria   2004-07-07


neologismo iz hitz berria.

Neologismo hau (arte aktibismoa) Internet sarean hasi zen erabiltzen 1994an.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 59. orr.

Zuzentzaileak bikoizteko dohain azpimarragarria du, deleatur bat marraztu edo koma eztabaidaezina sartzen du, eta, aldi berean, neologismoa onar dezagun, heteronomizatu egiten da, irudi, konparazio edo metafora batek iradokitzen duen bideari segitzeko gauza da.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 35. orr.

Kolore horiak denotazioz /galbinikotasun/ esanahi bat duela esatea ("horia izatea" adierazteko neologismoa) arrunkeria bat baizik ez da.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 247. orr.

Elektrokuzio bidezko exekuzioari buruz zutabe mordoxka bat idatzi zuen (neologismoa gaitzesten zuen, bestalde, hitza egintza baino okerragoa zela esanez).  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 302. orr.

Neologismoak asmatzeari ekin ziotenen artean, XVIII. mendean Aita Larramendi, eta, XIX-XX. mendeen bueltan Sabino Arana izan ziren gehien nabarmendu zirenak.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 141. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

sabino aranaren neologismoak (4)


neoludita iz ik ludita.

Eta egun ere bada, bide bertsuan, neoluditarik.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 128. orr.


neomarxista izond K. Marx-en lehen idazlanetako pentsamentuan, hots, Engels-en eraginaren aurrekoetan eta ekonomiaren determinismori uko egoten diotenetan, oinarritzen diren pentsamendu ildoei dagokiena.

Antropologia filosofikoa deritzana, Alemaniako eskola edo proiektu zehatz baten izendapena izan da jatorriz: proiektu polemikoa hastapen hartan, batzuek gogor ezetsia (bai Heidegger existentzialistak bai Horkheimer neomarxistak), gogoz landu eta garatua beste batzuek (Max Scheler-ek, Plessner-ek, etab.).  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 273. orr.


neomerkantilismo iz XIX. mendearen azken hamarraldietan eratu zen teoria ekonomikoa, esportazioan sustatzen, inportazioak trabatzen eta dibisa erreserben maila goratzen eta kontrolatzen ahalegintzen dena.

XVII. eta XVIII. mendeetako aberastasunen azterketa ezaugarrituko du Colberten merkantilismoak eta Cantillonen neomerkantilismoak, biek batera, eratu ahal izan duten sistemak.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 80. orr.

Neomerkantilismo hori -Machiavelli eta Hobbesez geroztik kontinente zaharrean nagusitu zen errealismo politikoaren bertsio ekonomikoa-, 1870etik aurrera zabaldu zen, non eta munduko ekonomia gaur menderatzen duten hiru herrialdeetan: Estatu Batuetan, Japonian eta Alemanian.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 42. orr.


neomerkantilista izond neomerkantilismoarena, merkantilismoari dagokiona.

Orain arte [...] beti izan dira merkatu nazionalak partez itxita utzi dituzten eta atzerritar teknikez aktiboki jabetu diren politika neomerkantilistak.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 145. orr.


neomoderno izond/iz adkor

Errazena erlatibismo unibertsal honengatik heiagoratzea da eta eskandalizatzea -hala ikusten dugu-; eta, gure neomoderno batzuek gustu dutenez, egungo miseriaren aldean behialako Ilustrazio razional eta burgoi paregabea goraipatzea.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 36. orr.


neon (orobat neoi) 1 iz gas geldoa, lanpara elektrikoak egiteko erabiltzen dena.

Neonezko hodi fluoreszenteak.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 58. orr.

2 neonezko argia.

Eguna argi edo ilun egon, neonak beti piztuta egoten dira gure tailer eskerga horretan.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 44. orr.

Itzali egin nituen neonak.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 74. orr.

Neoia han-hemen, eta izkina egiten duten bakarrak afrikarrak.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 126. orr.

Bat-batean bakar-bakarrik zaude munduaren erdigunean, zeruko bazter guztietatik neoia isurtzen delarik zure gainera.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 39. orr.

Geltokiek erakartzen naute, bereziki gauaren magiak ematen diolarik jendeari epopeia aire bat, baten aurpegi ximurtua zizelkatzen duelarik neon bortitzak.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 113. orr.

Neon berdeak Alexen aurpegi zatiak argitzen zituen, baina tarteko zuloguneen itzalek ageri zuten indar handiena.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 32. orr.

Neoizko letra moreak.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 184. orr.

Hoteleko neonezko izen dirdiratsua.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 222. orr.

Nire parean, Newberry erostetxe handien gainean, neonezko errotulu izugarri handi bat piztu-itzalian zen.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 13. orr.

Kliska eta kliska ari ziren neonezko Asiako denda zein ostatu entseinak miretsiz.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 63. orr.

Ilunabar berdea eta beronen neonezko iragarkiak, izozki-saltzaileak, platanondoen azal larrutua, txorien txorrotxioak, itzalen sarea zoru gainean, eta ahoen lore gorriak.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 271. orr.

Han behean zegoen metropoli modernoaren bihotz nekagabea, neonezko arteria argitsuek zeharkatua: bankuak, museoak, pizzeriak, megadendak...  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 98. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Poonan, Kulkarni jaunak bi kilo eta erdi kristal jan zuen, neon tutuak, bonbillak eta indizio bonbiltxoak xehe-xehe egin ondoren.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 198. orr.

4 neon-argi (13 agerraldi, 5 liburutan; orobat neoi-argi 3 agerraldi, 3 liburutan)

Kalera ematen zuen kristal handi hartan, neon-argi gorriko hodi mehe batzuez egindako errotulu bat ikusten zen zintzilik; "Cath's coffee shop", zioen.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 33. orr.

Neon-argi keinukari berdea zeukan goiko aldean.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 29. orr.

Neon-argien itsustasunak ez zidaten xangrina eragotzi.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 170. orr.

"Hau da Las Vegas diot eta ez naiz lotsatzen" pentsatzen du zapata zuriak dituen gazteak, auzoak eta hiriak bere aldera erreskatatuz, aspaldi pasatako kontzertuen berri ematen duten kartel erdi tarratatuei eta neoi argiei so.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 175. orr.

5 neonezko argi (10 agerraldi, 9 liburutan; orobat neoizko argi 13 agerraldi, 6 liburu eta 4 artikulutan)

Hotel Roma da, neoizko argi gorri batek adierazten duenez.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 13. orr.

Neonezko argiak eta tentelkeria amerikar ugari bazterretan, country eta spaghetti western estilokoak, 60ko hamarkadako aztarna nostalgikoak.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 18. orr.

Artean goizegi piztutako neonezko argiek beste aldeko tabernaren izena zabaltzen zuten kalean zehar, gorri eta more orain, more eta gorri ondoren.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 129. orr.

Gauerdia aspalditxo iragana, asteburuko usadioari jarraikiz, neonezko argi gorriek mugaturiko azpimundura jotzeko ordua zela deliberatu zuen Iñigok.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 181. orr.

Barru iluna neoizko argi aldizkako eta keinukariz piztuko da, horregatik dirdiratuko dira haginak, nabarmenduko dira botoiak, moretuko dira ezpainak, eta iragan mendeko lehen aldiko film mutuetan bezala mugituko dira gorputzak.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 430. orr.

Ilunabarrean, bigarren mailako errepideetako moteletan, neoizko argien pean kokatzen ditu Cillerok pertsonaiak, hondoa jotzera iristen ez den dekadentzia giroan.  Berria - Kultura   2006-04-18

Urrunean agertzen ziren saltegien eta iragarki erraldoien neonezko argiek pinpirin dirdiratsuak ziruditen.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 75. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

neon argi (4); neon argiak (3); neon argiek (3)

neonezko argiek (3)

neoizko argi (7); neoizko argiak (4); neoizko letrero (3)


neonazi (orobat neo-nazi g.er.) 1 izond neonazismoarena, neonazismoari dagokiona.

Paris Saint-Germaineko [...] hiru zale zigortu ditu Frantziako epaile batek, otsailaren 6ko partidan bandera neonazia erakutsi zutelako.  Berria - Kirola   2006-03-08

Orain buruzagiak mila bider arriskutsuagoak diren ideia eta metodo neonazietara hauen bultzatzailearen, hots, AEBetako administrazioa kontrolatzen duen eskuin muturraren, boterea ia mugagabea da makurtzen dira.  Berria - Mundua   2004-05-29

2 iz neonazismoaren aldeko pertsona.

4.000 neonazi bildu dira Rudolf Hess omentzeko.  Berria - Mundua   2004-08-22

Neonazien asmoa Brandenburgoko Atean barrena Holokaustoaren aldeko monumentu berrira martxa egitea zen.  Berria - Harian   2005-05-10

Lana alemaniarrentzat eta gisako leloak aldarrikatu zituzten neonaziek.  Berria - Harian   2006-05-02

Euskadiko gazteen hamarretik batek bakarrik adierazi du bereak ez bezalako ideia edo sinesmenak dituztenekin oso desgogora edo desgogora daudela, eta, gainera, neonaziak edo eskuin-eskuinekoak diren taldeak arbuiatzen dituzte gehien.  Berria - Euskal Herria   2004-11-26


neonazismo iz bigarren mundu gerraren ondoko doktrina nazionalsozialista.

Egun Fischerren hitzek zentzu guztia galdu dute, eta bere paranoian antisemitismo eta neonazismo tantak nahasten ditu.  Berria - Kirola   2004-07-23


neopaganismo iz kristautasunaren oinarri moralak alde batera utzi eta paganismoarenak hartzearen aldeko joera soziala.

Mendebaldeko Zibilizazioa hamazazpigarren mendetik aurrera Mendebaldeko Kristandadetik aldenduta garatu zenean, Elizak, sekularismoa hedatzearen eta neopaganismora itzultzearen beldur izanik arrazoiz, fedea desagertzen ari zen gizarte-sistemarekin identifikatu zuen oker.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 112. orr.


neopagano izond /iz neopaganismoari dagokiona; neopaganismoaren aldekoa.

Frazer eta haren pentsaera bertsuko garaikideak kristau-aroan hamabosgarren mendean Italian lehenengoz sortu zen eskola arrazional eta toleranteko mendebaldar neopaganoen azken belaunaldia izan ziren.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 96. orr.


neopalio iz neokortexa.

Sartzen dugu entziklopedia eta hiztegia den oro, eta horrela ez dugu oroimenik eduki behar, baina gauzak ulertzeko modu hau [...] erabat eta izugarri erreakzionarioa da, zeren gure guraso eta aiton-amonen liburutegiek ere horretarako balio baitzuten, neopalioak gehiegizko karga eduki ez zezan.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 294. orr.

Orduan Mem Ramiresek Mogueimeri esan zion, Jarri hor, gainera igoko naiz, agian pentsa liteke esaldi hau ez zela neopalioaren obra izan, non, eskailera eta soldadu disziplinatuen oroimenaren ondoan, intelijentzia ere bai baitago, ordenadoreak harro erakutsi ezin duen kausa eta efektuaren arteko harremana edo konbergentzia, eta ordenadorea ez daiteke intelijentziaz harro, zeren dena dakielarik, ez baitu ezer ulertzen.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 294. orr.


neoplasiko izond neoplasiari, hots, ehun tumoredunak eratzeari, dagokiona.

Lau substantzia horiek gaitz neoplasikoei (gaitz tumoredunak) zelan eragiten dien argitu gura dugu, batetik.  Berria - Gaiak   2004-08-29

Linfa-sisteman sortzen den minbizi mota bat da Hodgkinen gaitza edo Linfogranulomatosi gaiztoa deitzen dutena; beste modu batera esanda, histiozitoen eta zelula erretikulatuen ugaltze neoplasikoa.  Berria - Gaiak   2004-09-25


neoplatoniar (8 agerraldi, liburu 1ean) izlag neoplatonismoarena, neoplatonismoari dagokiona. ik neoplatoniko.

Erdi Aroko intelektualak logikaren aldetik aristotelikoak ziren, baina gainerakoan, ikuspegi teologiko eta filosofikoari dagokionez, inspirazio platoniarra eta neoplatoniarra ziren nagusi haien artean.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 62. orr.

Erdi Aroko filosofiak ere gogoz erabili du filosofia greziarra, aristotelismoa neoplatoniar inspirazioarekin osatuz, bien artean sistema teozentriko bat eraikitzeko.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 71. orr.

Haien arteko filosofo ospetsuenek (hala nola al-Farabik 870-950 inguruan, eta Avizenak 908-1037 inguruan) neoplatoniar kutsu handiko filosofiak landu zituzten, eta, horrenbestez, kristau-pentsaerak lehendik zeukan joera neoplatoniarra indartzera zetozen.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 61. orr.

Liber de Causis (hau, berriz, Proclo neoplatoniarren inguruan egindako iruzkina).  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 61. orr.


neoplatoniko (4 agerraldi, 2 liburutan) izond 1 neoplatonismoarena, neoplatonismoari dagokiona. ik neoplatoniar.

Anbrosio apezpikua buru zuen Zirkulo Neoplatonikoan parte-hartzea izan zen funtsezkoa aurkikuntza honetan.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 12. orr.

2 iz neoplatonismoaren aldeko pertsona.

Mario Victorinok grekotik itzulitako Neoplatonikoen liburuak irakurri zituen, Plotinoren Enneadak zehazki.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 12. orr.

Bere ibilbide profesionala ere aurkitzen dugu liburu honetan, Zizeronen Hortensio elkarrizketa irakurri zuenekoa, manikeismoaren gainbehera, neoplatonikoen eta Bibliaren irakurketa eta bere konbertsio moralaren jazoera.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 21. orr.

Mila urte geroago, kultura egipziako hau oraindik bizirik eta Zibilizazio Helenikoa hilzorian zegoenean, neoplatonikoetako azkenekoek beren maisu ospetsuaren sentimendua mirespen itsu-itsuaren gailur ia zentzugaberaino eraman zuten.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 20. orr.


neoplatonismo iz Alexandrian, III. mendearen inguruan sortu zen doktrina, Platonen filosofian oinarritzen zena.

Abraham Ibn ´Ezraren neoplatonismoaren eragina nabarmena izango da ondorengo eskolastikan.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 311. orr.

Biek izan zuten eragin handia, arabiarren artean lehenbizi eta gero kristauen artean, aristotelismoa neoplatonismoarekin nahasteko.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 62. orr.

Transmutazioa: espezieak ez dira tipo aldaezinak (neoplatonismoaren eraginez uste zen bezala).  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 287. orr.


neopositibismo iz XX. mendeko doktrina filosofikoa, logikan eta zientzian oinarritzen dena.

Programa berri horren bultzatzaileek filosofo eta zientzialari talde desberdinak osatu zituzten -horietako ezagunenak Vienako Zirkulua eta Berlingo Zirkulua ziren- orientabide komun batean, enpirismo logikoa deritzanean -edo positibismo logikoa, neopositibismoa-.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 156. orr.

Amerikako Estatu Batuetan Willard van Orman Quine, Nelson Goodman eta Wilfrid Sellars-ek neopositibismoaren dogma batzuk arbuiatu zituzten, analitikoaren eta sintetikoaren arteko bereiztea ezabatu eta esanahiaren holismoa bultzatu ostean.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 90. orr.

Orduan, neopositibismoaren epistemologia eta ontologia zabaldu ziren.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 90. orr.

Neopositibismoaren ondokoen analisi estrukturalista zientifikoetan.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 92. orr.


neopreno 1 iz oso tenperatura altuetan ere hondatzen ez den kautxu sintetikoa.

Surflariek erabiltzen dituzten neoprenozko praken antza du.  Berria - Gaiak   2006-03-01

Lekuan bildutako lagunetatik bi neoprenozko urpekari jantziz zeuden errekaren bazterreko harri borobil banatan eserita, oinetan jantzita zituzten eskarpinak errekan sartuta.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 12. orr.

Neoprenoa, 5mm-koa edo 7 mm-koa?  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 84. orr.

2 irud/hed

Ez dut sinesten bere neoprenozko buru-bihotzak delako Zentro hartara begira dituenak muturren aurrean daukan mendia bere hartan maita dezakeenik.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 274. orr.


neoprimitibismo (corpusean neoprimitismo) iz arte higikunde garaikidea, herri artearen itxura ustez primitibo eta bakunean oinarritzen dena.

Neoprimitismoak arrakasta handia izan zuen Errusian, Hego Amerikako, Afrikako eta Ekialdeko herrietako arte primitibo eta tribalak, hain zuzen.  Berria - Kultura   2004-11-04


neoprofesional iz profesional gisa lehen aldiz aritzen den kirolaria.

Neoprofesionala da, lehen urtea, lehen hilabeteak egiten ari da profesionaletan.  Berria - Kirola   2004-04-08

Beste hirurak neoprofesionalak dira: Juanjo Oroz, Alberto Losada eta Ivan Gilmartin.  Berria - Kirola   2006-01-18

Laugarren fitxaketak ere, Igor Anton neoprofesionalak, bi orduko entrenamendua egin zuen taldekideekin Txorierri eta Uribe-Kostako errepideetatik barrena.  Berria - Kirola   2004-11-24

Iragan larunbatean Altsasuko pilotalekuan Larraia neoprofesionalari 22-7 nagusitu ostean, Karlos Armendariz izango da Nafarroako lau t'erdiko txapelketa ofizialeko bigarren finalista.  Berria - Kirola   2004-07-06


neoprotekzionismo iz aduana-zergez bestelako neurrietan -ustez ekologikoetan, adibidez- oinarritzen den protekzionismoa.

Hegoaldeko herrialdeek biziki kritikatu dituzte gizarte- eta ekologia-klausula horiek, benetako izena aitortzen ausartzen ez den neoprotekzionismo bat ikusten baitute haietan, eta arrazoiz ikusi ere sarritan.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 184. orr.

Jakina zen Enel Suezez jabetzeko erosketa eskaintza egitear zela, eta «neoprotekzionismoz» jardutea egotzi zion Frantziari Claudio Scajola Italiako Industria ministroak.  Berria - Ekonomia   2006-02-28


neorealismo ik neorrealismo.

neorrealismo (orobat neoerrealismo g.er. eta neorealismo g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian neorrealismo agertzen da) 1 iz zinema higikundea, bigarren mundu gerraren ondoan Italian sortu zena, errealismo biziak ezaugarritzen duena, eta literaturaren ere eragina izan zuena.

Literaturan eta zinean hain fruitu ederrak eman zituen Neorrealismo italianoa deitu zuten korronteko gai eta ezaugarri guzti-guztiak ditu pelikulak: kontatzen den istorioaren karga soziala; gerra ondoko egoerak bide bazterrean utzitakoen miseria; lorpen sindikalen garrantzia eta Eredu Amerikarrarenganako lilura, [...].  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 34. orr.

Italiako neorrealismoko Roberto Rossellini Roma, citta aperta eta Dogma korronte berriko Dogville emango dituzte, esaterako.  Berria - Kultura   2004-07-28

Besteok egunak eta gauak ematen genituen literaturaz hitz egiten, zinemaz (italiar neorrealismoa zebilen artean nagusi), [...].  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 170. orr.

Nire estiloa neoerrealismo italiarretik hurbil dago.  Berria - Kultura   2004-09-09

2 irud/hed

Espainiar neorrealismoaren harribitxi honek mundu zabaleko hainbat tokitan izan zuen arrakasta, agian ederki jasotzen dituelako ezinezko iraultzaren sentsazioa eta giza kondizioa mugatzen dituzten oztopoak, kanpokoak nahiz barnekoak.  Berria - Kultura   2004-03-25


neorrealista izond/iz neorrealismoarena, neorrealismoari dagokiona.

Film neorrealista bat ikusten ari den ikusleari Bizikleta-lapurrak-en zoritxarrak zirrara eragiten diola uste da, eta De Sicaren film horrek 1950ean Italian zegoen langabeziaren errealitatea adierazten duela.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 258. orr.

Inork esan dezake zinegile neorrealistek hala filmatzen bazuten, amerikarrek zeuzkaten medioak falta zitzaizkielako zela.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 35. orr.

Zuzendari katalunirrak eginiko azken bi film neorrealistek itxiko dute zikloa.  Berria - Kultura   2004-06-09

· Neorrealistak, idazleak zein zinegileak, kultura elitista baten guztizko etsaiak dira, ihesteko baizik balio ez duen arte baten etsai amorratu; urruti daude poetika goratsu baten edo hausnarketa sakon baten izenean eguneroko bizitzari bizkarra erakusten dion arte batetik.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 35. orr.


neorromantiko izond musikan, erromantizismoaren amaierako konposizio teknikak musika-elementu berriez hornituak erabiltzen dituena.

Orain arte ezagunak zirenak ere gutxi entzun dira, horrexegatik, jotzeko duten zailtasunagatik; baina oso ederrak dira, neorromantikoak; 1975ean zendu zen, baina bere obrek XIX. mendearen akaberako musika dakarte gogora  Berria - Kultura   2004-11-21


neosemita izond

Semitek paradisu materialista bat asmatu zuten (zentzu txarrean) gizakiaren hasieran; kristautasunak [...] gizakiaren bukaeran eta haren bizitzaz kanpo kokatu zuen paradisua, eta anarkistek -neokristauak baizik ez dira, neosemitak, alegia- bizitzan eta lurrean kokatzen dute paradisua.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 184. orr.


neositerapia ik noesiterapia.

neosurrealismo iz 1970 inguruan eratu zen arte generoa, subkonstzientearen mundua pinturaren, arte digitalaren eta argazki tekniken bidez adierazten duena.

Neosurrealismoaren bidetik, Larraldek dioenez.  Berria - Kultura   2006-05-06


neoswing (corpusean neo-swing) iz 1990 urteetan Estatu Batuetan sortu zen musika-generoa, swing estiloa beste estilo batzuekin –rockabiliarekin, kasu– nahasiz eraberritzen duena.

Urrats sendoenak Roomfull of Blues taldean egin zituen, 1967tik aurrera, eta hogei urte beranduago neo-swing korronteari aurreratu zitzaion, 30eko eta 40ko hamarkadetako big band klasikoetan oinarritutako abestiak grabatuz.  Berria - Kultura   2004-03-10


neotaoismo iz III. mendean Txinan sortu zen mugimendu filosofiko eta metafisikoa, taoismoa eta konfuzianismoa konbinatzen dituena.

Neotaoismoa.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 410. orr.


neotradizionalismo (corpusean neo-tradizionalismo soilik) iz

Neo-tradizionalismo inperialista nagusi izandako estiloari uko egin zitzaion bat-batean, eta estilo arrazionalistari bidea eman.  Berria - Kultura   2006-02-07


neozelandar izlag/iz zeelandaberritarra.

Mahaiaren inguruan, amerikar bat, neozelandar komunista bat, hego-korear bat, irlandar bat eta bi euskaldun.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 37. orr.

Za la Mort eta irteteko baimenarekin dagoen marinel neozelandar baten arteko piura izaten dute.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 241. orr.


nepaldar izlag/iz Nepalekoa, Nepali dagokiona; Nepaleko herritarra.

Nepaldar langile hauen kasuak, haatik, ez zuen bi kazetari frantziarren bahiketak eragindako elkartasun oldearen antzekorik eragin.  Berria - Mundua   2004-09-01

Ximiko bat bihotzean ukanen dute haatik, duela bi urteko lasterkaldiaren irabazlea, Sumba Sherpa nepaldarra, berrikitan zendua baita goi mendi horietan.  Herria   2005-04-07

Budazaleak baitira nepaldarrak eta Mahomazaleak baltiarrak.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 141. orr.

Himalaian ateratako argazki bat, bi nepaldar "Euskal presoak Euskal Herrira" zioen maindiretxoari heltzen.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 65. orr.

Ansar al Sunnako Armada izeneko talde islamista batek iragarri zuen atzo 12 nepaldar bahitu zituela, hauen enpresak okupazio indarrekin lan egiten duela azalduta.  Berria - Mundua   2004-08-21


nepenta iz oihaneko landare igokaria, oso gai gozoak jariatzen dituzten hostoak dituena.

Enpedoklesek, zutitu, besoa luzatu, eta Homerok nepenta soraiogarriari buruz paraturiko bertsoak kantatu zituen.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 29. orr.


nepertar izond logaritmoez mintzatuz, oinarri gisa e zenbakia duena.

-“Logaritmo naturala" edo logaritmo nepertarra esaten zaion, Napier, logaritmoen asmatzailearen izenetik.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 409. orr.


nepotismo iz kargu publikoak betetzeko, senide eta adiskideei lehentasuna ematea.

Ustelkeria eta nepotismoa leporatzen zieten aimara indiarrek hirurei.  Berria - Mundua   2004-04-29

Gobernuburu izendatua izan ondoren, ustelkeriaren eta nepotismoaren aurka borrokatuko zuela agindu zuen Kadirovek.  Berria - Mundua   2006-03-05


nerabe 1 izond haurtzaroaren eta gaztaroaren artean dagoena.

Badakit oso kontu bitxia dela mutil nerabe bat guztiz liluratzea apenas ezagutzen duen emakume erkin adineko batekin. Haren gorpuzkerak neska nerabe batena ematen zuen, ipurdia eta bularrak bere tokian.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 117. orr.

Auzibidea jarrita zuen neska gazte nerabeei gurasoek deus jakin gabe abortatzeko aukera ematen dien legearen aurka.  Berria - Gaiak   2006-01-24

-Oi! akats larria! -esan dit lagun nerabeak.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 11. orr.

Poe lehengusina nerabe batekin ezkondu zen.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 23. orr.

Ikus dezagun nola bizi izan zuen Oteiza nerabeak 1930 urte inguruko abangoardien borborra.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 139. orr.

Paperari eusten zion esku zartatu eta belztuak kontzientzia txar moduko zerbait piztuko zion seguru aski orduko Mentxu ikasle nerabe eta kontserbadoreari.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 48. orr.

Errege nerabe bat izan nahi nuke nik, bai horixe.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 184. orr.

Itxura zabartu samarra, aire mundutarrek horditutako nerabe baten itxura.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 68. orr.

Artean nerabe zela sartu zen dominikarren ordenan jaioterrian bertan.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 6. orr.

Hamabost urteko nerabea zen Dani Untziti 1985ean.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 91. orr.

Guk nerabe izateari utzi genion.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 117. orr.

Honi guztioni, gainera, gehitu behar zaio amak denboraldi luzeak egiten zituela ospitale psikiatrikoan, gu lehenik umeak eta gero nerabeak ginen bitartean.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 87. orr.

Gustura entzuten zituen nerabeagoek neskekin zeuzkaten ateraldiak, zorrotz eta zuzen, ikastolako girotik apartean.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 9. orr.

• 2 iz haurtzaroaren eta gaztaroaren artean dagoen pertsona.

Haurrak eta nerabeak, berriz, nondik-nahi.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 32. orr.

Argi-armiarmak sabaitik dilindan, nerabeendako arropa-denda batean baino ispilu gehiago bazterretan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 75. orr.

16 urtetik gorako nerabeek har dezakete.  Berria - Gaiak   2006-03-05

Dosi txikiko ahozko antikontzeptibo konbinatuak (AOC) oso egokiak dira harreman sexual iraunkorrak dituzten nerabe eta gazteentzat.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 93. orr.

Nerabeak keinu lizunak egiten zizkidan, hator, hator!, esaka.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 25. orr.

Gazteturik ikusten nuen, bizi-gogoz beterik, nerabe bat bezala.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 106. orr.

Nerabe baten amets erromantikoa zen hura.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 53. orr.

Marxismoari eta psikologiari buruzko liburu asko samar lapurtuak nituen gaztetxo nintzelarik, artean diru askorik gabeko nerabe.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 111. orr.

3 (izenondoekin)

Badakit antzeko galderak egiten zizkiola Adelak bere buruari, nahiz eta ez zizkidan aipaturiko modu horretan adierazten, jakina, ezin zizkion-eta modu horretan azaldu ni nintzen nerabe bizargabeari.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 88. orr.

Neskak belarrian zerbait xuxurlatu eta gure anaiak nerabe hankagorri batek ere eginen ez zukeen irribarre zozo batez erantzun zuen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 64. orr.

Emakumezkoen alboan izatearren joan naiz, ni neu ere edozein nerabe gorriren pare.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 92. orr.

Dantzarako, nerabe dantzariak agertu ziren.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 42. orr.

Dena, nerabe moko-guri batzuk ginen garaietatik.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 388. orr.

Behin eta berriz berrirakurtzen dut Mario Benedettiren nobela nerabe-usaineko bat.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 43. orr.

Frontoiak ez du gehiago Independentzia eta Sozialismoa aldarrikatzen, letra guztiak nerabe horail batek ezkutatzen duen spray pote gorri batean gorde baitira.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 153. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Txarrena da nerabe bikote batek horrela hasi behar izatea beren bizitza sexuala, horrelako esperientzia batekin.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 114. orr.

Nire nerabe-bizimoduari ekin nion berriro.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 72. orr.

Gaztetxo eta nerabe garaian, amonarekin joaten nintzen Outeirãora.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 31. orr.

Ez dio flekilloak ohi bezala bere bisajeari nerabe itxurarik ematen.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 118. orr.

Ezpondatik behera jaitsi ahala hobeto antzeman zion neskatoaren ibilera irtirinari, minigona beltzean aldakak mugituz eta nerabe bularrak mahuka gabeko atorran harrotuz.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 47. orr.

Ruche jaunak ez zuen erantzun; miretsita zeukan bikien nerabe-suminak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 41. orr.

Bazirudien Tomek bizitzaren aurreko jarrera zentzuzko, gogoetazko eta doi bat harridurazkoarekin eraman zuela bere gurasoen banantzearen hondamendia -bai eta arreba gaztearen nerabe-amorrualdiak ere.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 24. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

haur eta nerabe (8); mutil nerabe (4); nerabe bat hil (3); nerabe izateari (3); nerabe zela (3); neska nerabe (4); urteko nerabe (6)

nerabea zela (3); nerabea zen (5); urteko nerabea (4)

haur eta nerabeak (7); haurrak eta nerabeak (3); nerabeak babesteko (3); nerabeak babesteko lege (3); nerabeak dira (4); urteko nerabeak (3)


nerabetasun 1 iz nerabea izateko nolakotasuna. ik nerabezaro.

Haurtzarotik nerabetasunerako bide gogorra eta etorkizunik gabeko mundua ikusiko dute neska-mutilek.  Berria - Kultura   2004-08-25

Nerabetasunak munduaren argiak erakutsi bezain azkar gau-klubetako argi koloretsuak aukeratu zituen Ruthek, eta haietan ibili ohi zen gona estu, zigarreta-bokila luze eta baso sakonak zituela lagun.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 167. orr.

Nerabetasuna, bai fisikoa, bai psikologikoa, puxka bat atzeraturik beharbada, abaila bizian ari zaio nabarmentzen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 230. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Telefono deia zuela esateko berriz abisatu ziotenean [...] korrika joan zen Lucy pasilu luze haietatik aurrerantz, urduritasun puntutxo batek jota, dardar ttipi baten gisakoa bihotzean, iruditu zitzaion garai bateko kontuak itzuli zirela ostera ere, nerabetasun garaiak, aspalditik desiaturiko senargai batek, azkenik, etxera deitzen zuenean bezalaxe.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 161. orr.


nerabetxo iz adkor nerabea.

Gaur egun poesia nerabetxoentzat duk, motel...  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 11. orr.

Maitasun minez zauritutako nerabetxoak izan ohi dira ia beti, eta borreroak orduan, hitz goxoekin, egin nahi duten erokeriaz jabearazten ditu.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 71. orr.


nerabezaro (orobat nerabe aro g.er.) iz nerabe garaia.

Baina Hendaiara bizitzera joan eta nerabezaroan, gorputza aldatzen hasi zitzaidanean, mugez eta kontraesanez konturatzen hasi nintzen.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 138. orr.

Nerabezaroan mutututa egon zen hilabetez, bere gorputzarekin gertatzen zena ulertu ezinik, bere matrailezurra baimenik eskatu gabe hazten ari zelako haserre, bere bizarrarekin, bere azaleko pikor eta gorritasunekin amorratuta.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 147. orr.

Neska batzuk nerabezaroan iristen dira beren ederrenera.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 56. orr.

Ez dut aise konprenitzen zenbaiten seta, nerabezaroari eta gaztaroari giza denboraren garairik anarkiko eta aurreiritzi gabeenak irizteko.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 131. orr.

Sufrimenduan bizi bainintzen nerabezarotik eta hori gauza normaltzat hartzen bainuen.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 54. orr.

Nerabezarora heldu zenerako nahiko margolari trebea bide zen, zentzurik ortodoxoenean.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 110. orr.

Nik nerabezaroa aspaldi utzia nuen atzean.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 23. orr.

Narrazio autobiografikoetan, haurtzaroa eta nerabezaroa berreskuratu zituen.  Berria - Kultura   2006-02-28

Elikadura eskasak, ariketa ezak eta estresak eragiten dute zientzialariek nerabezaro aurreratua deitu dutena, herrialde garatuetan gertatzen ari den fenomenoa.  Berria - Gaiak   2006-02-08

Nerabezaro goiztiarretik, bere bizitzako helburua emakumeekiko plazera izan da, eman eta jasotzea.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 46. orr.

Nerabezaro gorrian bezala, eskua ohekide nerabilela bildu ninduen loak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 60. orr.

Berrogei urteren muga gainditua nuen, bigarren nerabezaroan sartzea bezala da hori edo okerrago.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 57. orr.

Kaxa batean topatutako idatziekin eta nire nerabezaroko oroitzapenekin osatu dut liburua.  Berria - Kultura   2004-11-04


nerau izord ni; ni-ren forma indartua. ik neu.

Ikuskizunak gogoberritua, nerau ere saiatu nintzen gorpuarengana, lurra jotzen ari baitzen jadanik.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 40. orr.

Jatorri xumekoa zen, nerau bezala.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 219. orr.

Bi agente sekretu bagina bezala, gure neskatoa eta nerau liburu-apalategietako baten atzean ezkutatu ginen eta honako elkarrizketa hau entzun genuen.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 278. orr.

Nahi baduzu, nerau joanen naiz Ho¸sapera haiek ekartzera.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 116. orr.

Nerau bederen egia honen lekuko ona naiz.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 313. orr.

Begira, aldizkari zikin hori nire lagunaren eskuetan zegoen, baina hamar segundo lehenago nik neronek neukan, eta hogei segundo lehenago beste ikasle batek.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 122. orr.

Hau idazterakoan malkoa ez dut urruti neronek ere.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 80. orr.

Guztiek zekiten nire berri, neronek baino gehiago.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 18. orr.

Hori aski ez, ondore hartan, neronek eskatu behar izan nituen aldez aurretik agindutako aleak.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 20. orr.

Baina neronek jaso nian, eta hemen daukak.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 281. orr.

Neronek azalduko dut filosofoek gai honetaz zer-nolako iritziak dituzten aipatzean.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 229. orr.

Bertze dei bat, neronek ez, neroni baizik.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 121. orr.

Neroni ere gertatu zitzaidan ezinago zakar esaldia.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 294. orr.

Neroni ere gertatu zait behin halako bat.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 187. orr.

Orain neronen begiekin ikusten ari nintzen hala zela.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 85. orr.

Eseri nire seme Salomon neronen mandoaren gainean, eta eramazue Gihonera.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 62. orr.

Itsaso zabal baztergabeko horretan urturik daude nere arbaso gaxteen eta neure neronen begi biak.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 293. orr.

Aipa daitezke, esate baterako, George Beadle eta Edward Tatum-en lanak, Salvatore Luria eta Max Delbrük-enak, [...] Jacques Monod eta neronenak.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 67. orr.

Jainkoaren errukiari eta neronengan ikus-ikasiari esker, gaitzesten ditut orain eta gerorako guztian.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 202. orr.

Okerrena neronentzat, hemen, kanpoan, edozeinek ikusita ere.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 118. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

nerau ere (4)

izan dut neronek (3); neronek bakarrik (4); neronek bezala (4); neronek egina (3); neronek eraman nuen (3); neronek ere (115); neronek ere ez (29); neronek ere ezin (3); neronek euskaratua (4); neronek ikusi nuen (3); neronek ikusia (3); nik neronek (38); nik neronek ere (10)

neroni ere (49); neroni ere ez (6); neroni ez (4); neroni izan (4); neroni joango (4); neroni nauk (3); neu neroni (3); neu neroni besterik (3); ni neroni (31); ni neroni ere (7)


nerbio 1 iz gorputzaren zatiak burmuinarekin eta bizkar-muinarekin harremanetan ipintzen dituzten zainetako bakoitza. ik kirio.

Zerbaitek hortz baten nerbioa ukitu izan balio bezala.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 341. orr.

Ez, lasai egoteko, nerbioak izango direla.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 73. orr.

A ze nerbioak, ezta?  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 203. orr.

Nire ustez, nerbioetako gauza da batez ere.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 206. orr.

Inork ez baititu ematen hamar egun bete, ohean sartuta, nerbioetatik jota dagoelako soil-soilik.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 185. orr.

Hutsa falta nuen nerbioetatik egiteko.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 134. orr.

Nerbioetako gaixotasunetan espezialista.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 46. orr.

Nerbioak nahasi samar nituela konturatu nintzen eta handik alde egitea erabaki nuen.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 94. orr.

Nerbioak jota amaitu ohi zuen eguna.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 17. orr.

Hermione eta biak zain zeuden, entzuten, nerbioak airean zituztela...  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 338. orr.

Ez din zentzurik nerbioak airean bizitzeak.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 535. orr.

Nerbioak dantzan, indarrak bildurik, prestatu zen erasorako.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 213. orr.

Nerbioetakoa eman zion eta erietxera eraman behar izan zuten.  Berria - Harian   2005-03-10

Hasiera batean marihuana bila joan nintzen, nerbioak lasaitzeko.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 77. orr.

Indarrak bildu eta nerbioak baretzeko.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 200. orr.

Nerbioei eusten asmatzean datza gakoa.  Berria - Ekonomia   2006-04-13

Nerbioen lau harietatik zintzilik zegoen, txotxongilo baten gisan.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 34. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Nerbio-kontuak dira.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 183. orr.

Ulertu ezinezko nerbio gorabeherak izaten ditu.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 206. orr.

Parisa etorri nintzen, hotelera, eta medikuetara joan nintzen nire nerbio egoera begiratzera.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 403. orr.

Enpresako egiazko postaria, lanean arratsaldean hasten zena, nerbio-krisi larri baten atarian zegoen.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 28. orr.

-Eraman ezazue hemendik! -oihu eginda, atzerantz erori zen nerbio-atake batek jota.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 25. orr.

Emakumezko irakasle newyorktar bati nerbio-atakeak eman zion.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 184. orr.

Nerbio erasoaldi luze bat eman eta oihuka hastea baizik ez zuen lortu.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 347. orr.

Laster konturatu nintzen larritasun sakon bat, nerbio asaldura gehiegizko bat gainditzeko eginahal ahul eta hutsaletatik sortua zela koherentzia falta hura.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 37. orr.

Ospitalean zegoen, erotzeko zorian (nerbio-porrotaren mugan), eta margotzea, antza, soluzio edo sendaketa modu bat izan zen berarentzat.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 166. orr.

3 (testuinguru teknikoetan)

Erretina eta nerbio optikoa aktiboak zituen, bulkadak hartu eta igortzen zituzten, baina garunak ez zien tankerarik ematen; neurologoen hitzetan, agnosiko zegoen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 125. orr.

Gorputzaren diseinuan, ordea, elkarri loturik egon behar dute pieza guztiak odol-hodi, nerbio eta beste ehun batzuen bidez.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 48. orr.

Mielina, garuneko nerbioak estaltzen dituen geruza, zenbat eta ahulagoa izan gaitza garatzeko arriskua are handiagoa dela.  Berria - Gaiak   2006-01-04

Nerbio bati estimulu jarraitu bat aplikatzen zaionean, erantzuna ez da jarraitua izaten.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 114. orr.

Nerbioan datorren bulkada elektriko ahulak azetilkolina askarazten du.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 59. orr.

Batzuetan, labirintoa garunera lotzen duten nerbioak ebakitzen dira eritasuna tratatzeko.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 127. orr.

Azetilkolina desegiten duena kolinesterosa da, nerbioetan normalki egoten den substantzia bat.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 226. orr.

4 (testuinguru teknikoetan, hitz elkartuen lehen osagai gisa) ik nerbioso.

Nerbio-ehunez egina da garuna.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 216. orr.

Erretinaren ondoan dauden nerbio-zelula, odol-hodi eta beste egitura batzuen itzal iraunkorrak ez dira ikusten.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 93. orr.

Ez da ahaztu behar klitoria nerbio bukaeraz josita dagoela.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 155. orr.

Ménière-ren eritasunean nahasturik dago zirkuluerdi formako kanalen eta haien nerbio-konexioen funtzionamendua.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 126. orr.

Gerra biologikorako ekoitzi diren nerbio-gas batzuk kolinesterasaren inhibitzaile dira, hau da, kolinesterasari bere eginkizuna betetzea galarazten diote, eta, hartara, nerbio-bulkadaren transmisioa erabat oztopatzen.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 59. orr.

5 (testuinguru teknikoetan, hitz elkartuen bigarren osagai gisa)

Jakina, sentipen-nerbioz inguraturik daude ile-folikulu asko, eta ukimen-organo delikatu bihurtzen ditu horrek ileak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 81. orr.

Zelula argi-sentikorrez eta bestelako ehunez osatutako pila korapilatsu baten azpian dago [erretina], ikusmen-nerbioaren zuntzez koroaturik.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 92. orr.

Sudurreko usaimen-nerbioen zelulek erradiazio infragorria igortzen dutela.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 137. orr.

6 indarra, kemena.

Hona bigarren nerbio dramatikoa, Agustin izeneko agure armairutxoarena, baserria tremendismoaren agertokitzat daukatenen morboa aitzakiarik gabe gizenduko duena.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 260. orr.

Eragitea lortzen badu, motelak izango dira zirrarak eta oso nerbio gutxikoak.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 150. orr.

Ez dakit zergatik, baina seguru nengoen hartu behar ninduen militarra iharra, garaia, nerbio handikoa izango zela.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 130. orr.

Mémée deitzen zioten guztiek amonari amultsuki, oso musugorria zen, bizia, nerbio handikoa, eta ozen egiten zuen hitz, eskuei eraginez, emakume italiarren edo espainiarren antzera.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 73. orr.

7 nerbio bulkada (orobat nerbiobulkada g. er.)

Belarriak ere oso antzera jokatzen du: soinuak jaso eta nerbio-bulkada bihurtzen ditu garunera bidaltzeko. Gerra biologikorako ekoitzi diren nerbio-gas batzuk kolinesterasaren inhibitzaile dira, hau da, kolinesterasari bere eginkizuna betetzea galarazten diote, eta, hartara, nerbio-bulkadaren transmisioa erabat oztopatzen.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 108. orr.

Usaina detektatzen dutenean, nerbio-seinalea garunera, usaimen-erreboiloko eremu jakin batera, bidaltzen dute, nerbio bulkada baten bidez.  Berria - Gaiak   2004-10-05

Eszitazio sexuala martxan jar dadin, korpuskuluek etenik gabe bidali behar dituzte informazioa eta nerbio bulkadak; bestela, eszitazioa jaitsi egiten da.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 237. orr.

Bulkada kimiko lokalizatu batek jartzen du abian nerbiobulkada; bulkada kimikoak zelula-mintzaren irazkortasuna aldatzen du gune batean, eta sodio ioiak (normalean kanpoan eusten zaienak) barrura sartzen dira.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 223. orr.

8 nerbio sistema

Kokaina efektua egiten ari zen nerbio sisteman.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 50. orr.

Ezetz erantzun dio doktoreak, oso zaila dela nerbio-sistemako tumore batek metastasia sortzea.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 100. orr.

Nerbio-sistema guztia eraikitzen duten adreiluak dira neurona edo nerbio-zelulak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 222. orr.

Nire min hau nire garunaren eta nerbio-sistemaren egoera edo gertakari partikular batekin identifikatzen da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 191. orr.

Touretteren sindromeak nerbio-sistemaren alde sakonetan eta subkontzientean ditu sustraiak.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 112. orr.

Hox direlako geneon arabera kokatzen dira ornoak, saihetsak, giharrak, nerbio-sistema zentral eta sinpatikoaren egiturak.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 125. orr.

9 nerbio-tik

Nerbio-tik bat zuen betidanik begi batean; hari begira egoten nintzen, ezinbestean, elkarrekin ikasgela berean genbiltzan garaian.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 108. orr.

Begi batean nerbio-tik bat zeukan.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 67. orr.

10 nerbio zuntz (orobat nerbiozuntz g.er.)

Noiz eta nolako indarrez uzkurtu agintzen duen kontrol-sistema guztia nerbio-zuntz mehez osaturik dago.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 58. orr.

Haren azpian, gai zuria dago, nerbio-zuntzezko masa trinko bat, konexioak egiten dituena bi hemisferioen artean eta garunaren beste atal batzuen artean.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 219. orr.

Nerbio-zuntz batek hainbat muskulu-zuntzi eragiten die, eta muskulu-zuntz horiek guztiak batera uzkurtzen dira, unitate eragile bakar baten gisa.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 60. orr.

Zelularen beste muturra, berriz, garunera doan nerbiozuntz batekin konektatzen da.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 149. orr.

Giza belarrian, badira 28.000 nerbio-zuntz inguru.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 120. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

nerbio amaierak (4); nerbio amaierek (3); nerbio atake (5); nerbio atake bat (3); nerbio bukaera (7); nerbio bukaerak (3); nerbio bukaeraz (3); nerbio bukaerek (3); nerbio bulkada (12); nerbio bulkada bihurtzen (4); nerbio sistema (15); nerbio sistema zentralean (3); nerbio sistemak (7); nerbio sistemako (10); nerbio sisteman (6); nerbio sistemaren (17); nerbio zelula (4); nerbio zelulak (4); nerbio zuntz (17); nerbio zuntza (3)

nerbioak airean (8); nerbioak baretzeko (3); nerbioak dantzan (3); nerbioak izango (3); nerbioak jota (10)

nerbioan zehar (3)

nerbioei eustea (3); nerbioei eusten (3)

nerbioek jota (3)


nerbioaldi iz nerbio erasoaldia.

Nerbioaldi batek uzkurtzen du eta isilarazten dut.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 134. orr.


nerbiobulkada ik nerbio 7.

nerbiodura iz bobeda eta kidekoetan, nerbio egitura.

Itzalak, sabaietako hutsuneetan lokarturik, pilareen basoa ugaltzen zuen, infinituraino luzatzen zituen nerbiodura delikatuak, galeria ebakiak, pertsiana gardenak.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 42. orr.


nerbioso 1 izond nerbioarena, nerbioei dagokiena. ik nerbio 4.

Tentsioa sumatzen zaio juezari, belarriak tente, halako tik nerbiosoren bat.  Berria - Kirola   2004-07-29

Beren zereginarekiko esker txarraren intuizioak, beren gizarte-egoerari atxikitako uzkurduretatik sortzen zen ezinbesteko tentsio nerbiosoarekin batera, [...].  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 215. orr.

Idazlea terminal nerbioso guztiak oso sentibera dituen izakia da.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 213. orr.

Amaiera nerbioso gehiago dauzkagu gure larruazalean gizonezkoek baino.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 201. orr.

Zibilizazioaren lehen ondorioa sentsibilitate nerbiosoaren garapena da, eta sentsibilitate horren harrotze edo bizkorketa gure gaitz nahiz plazerren jatorrian dago.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 168. orr.

2 nerbioak airean-edo izateko joera duena. ik urduri; artega.

Izaera nerbioso eta mugituak musikan perkusioaren bidea jorratzera eraman zuen Antonio.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 103. orr.

Sits txiki bat da don Rodrigo, arrea eta nerbiosoa.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 22. orr.

Zibilizazioaren lehen ondorioa sentsibilitate nerbiosoaren garapena da, eta sentsibilitate horren harrotze edo bizkorketa gure gaitz nahiz plazerren jatorrian dago.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 168. orr.

Bazkalorduan begi eta betileak pausaleku bila, itsasora irten eta ur iluna besterik aurkitu ez zuten tximeletak, gero tristura haragi nerbiosoaren konpainia bakar leihoko kontrargian begiratu zaitudanean, eskuak Mafaldaren amantalean igurtziz, delikatuki.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 88. orr.

3 (adizlagun gisa)

Raquel Welchengana hurreratu nintzen orduen, ni ere nerbioso bere ule ederra bere kolkoan ikusiz.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 29. orr.

Horrek nerbioso jarri zuen Matias.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 18. orr.

Horrela jardun nuen, pixkanaka, poliki eta soseguz bezain nerbioso, urduri eta desasosegaturik.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 52. orr.

Eguzkiak kafe asko hartu izan balitu bezala edo, beste era batera esanda, eguzkia nerbioso balego bezala.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 40. orr.


nerbiostu, nerbios, nerbiosten (orobat nerbiotu g.er.) da/du ad urduritu, artegatu.

Baina artegatzen ari da; nerbiosturik, itzuli eta erdi jauzi bat egiten du -hau kai-geltokia da, ezta?  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 96. orr.

Deabruak hartutako aleman txatxu haien asmazioa, eta orduantxe hasten nintzen ni nerbiosten eta asaldatzen.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 160. orr.

Eta Tomek ez deitzen! Angie nerbiotzen ari zen.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 90. orr.

Berri agentzietako ordezkariak, irratilariak, [...] argazkilariak, eta haiekin gure Patxi, jadanik nerbiostua bertzeak baino tiraleku hobea bereganatzeko afanetan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 398. orr.


nerbiotsu iz urdiria, artega. ik nerbioso 2.

Nerbiotsu zirudien.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 18. orr.

Arduraduna bere aulkian mugitu zen nerbiotsu hori entzutean.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 177. orr.


nerbiotu ik nerbiostu.

nerbiozuntz ik nerbio 9.

nerebiziko ik nirebiziko.

nereganatu ik nireganatu.

nerekoikeria ik nirekoikeria.

neremodu ik niremodu.

neretu ik niretu.

nescafe (orobat Nescafe eta neskafe) 1 iz kafe disolbagarria.

Beti bezala, gurasoenetik Nescafea, esne kontzentratua eta hainbat gaileta-pakete neramatzan.  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 65. orr.

2 kikara bat neskafe.

'Nescafe' txar bat edan eta gero, atera ziren hotelatik.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 272. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Goitik behera datoz geure gainera polaroid argazki batzuk, loreontzia, igeltsuzko hontza, nescafe ontzia, etxeko giltza eta beste hainbat gauza, ikaragarrizko erorketa, apurketa eta zalapartarekin.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 419. orr.

Eta Gregorrek ere sentitu zinan, Nescafe poto hutsaren aurreko sentipen hori, ezta?  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 24. orr.

Justizia, ordena, desordena, Gregor Samsa, neskafe poto hutsaren aurreko depresioaldiak.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 89. orr.


neska (orobat nexka, g.er., batzuetan adkor.) 1 iz heldutasunera iritsi ez den emakumezkoa; haur emea. ik neskatxa; neskatila.

Neska asko zen plazan eta denak ohartu ziren kanpotarren artean bazela gazte eder bat, dotorea, luzea, begi berdeak zituena.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 116. orr.

Beharrizanak adin bereko hiruzpalau neskako taldea batu zituen uda hartan: bakarra herrikoa bertakoa eta beste biak Madrildik eta Barakaldotik joanak, Maria Antonia bezala.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 19. orr.

Neskaren begi beltzek oroitzapenaren kolore mina zuten.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 13. orr.

Neskek aingeru bati bezala begiratzen dizute.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 125. orr.

Bat-batean neskarengana jiratu zen, haren begiek erakarri izan balute bezala.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 280. orr.

Eztia bezain gozoa den neska batekin.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 54. orr.

Bere familiak nobleziako neska batekin ezkontzera behartu zuen.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 14. orr.

Ea neska bat ezagutu eta harekin ezkontzen haizen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 42. orr.

Ixtaber beste neska bat kortejatzen hasi zen; baina Pernandok makurkeria bera jokatu zion hauspoarekin.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 142. orr.

Ez dut ezer bazter utziko neska galbideratzeko, barneraturik izan ditzakeen irizpide moral faltsu guztiak ateratzeko.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 40. orr.

Ala gizon zahar hark ezarria zuen neska hura esperantzetan?  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 112. orr.

Neska filmatu nuen behin.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 126. orr.

Neska amerikarra da, gizona Quebecekoa.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 238. orr.

-Neska guztiz amultsua da.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 120. orr.

-Sekulako neska -Xerealek.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 100. orr.

Sendatzen hasia zen neskaren harrotasun mindua.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 146. orr.

Hyderabad-en 6.000 rupiagatik 13 urteko neska bat inguratu zuen, harekin ezkontzeko.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 97. orr.

Hauek ez ditun bederatzi urteko neska batek ikustekoak!  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 27. orr.

Ene gorteko nesketan gehienik preziatzen eta estimatzen dudana da.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 37. orr.

Nesketan, lehen taldeak irabazi Lasseube herrian 16 eta 11.  Herria   2001-09-27

2 (deiki gisa)

-Gabon, neska! -esan zion Ninik.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 46. orr.

-Bai, neska.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 76. orr.

-Bai, neska, ez da ezer gertatu-eta.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 87. orr.

Isilik egon hadi, neska.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 21. orr.

Zuk, neska, itxaron hemen.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 179. orr.

-Neska, orain ez -eskatu zion gure aitak.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 106. orr.

-Neska, zelako jendetza!  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 81. orr.

-Joder, Idoia, neska, bagenekien makarra hutsa zinela, baina horrelakoak!  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 121. orr.

-Haiek beste garai batzuk ziren, neska -erantzun zion amak-.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 31. orr.

Mutil batzuekin? klaseko lagunekin, neska.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 92. orr.

Ken ezan burutik, neska, ez dun-eta amesgaizto bat besterik.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 51. orr.

-Lasai, lasai, neska -esan zion marmarka osabak behorrari, behorra lasai zegoen arren.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 17. orr.

-Neska, telefonoa horrela tratatzen badun, txiki-txiki egingo dun.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 20. orr.

-Hastea besterik ez dugu egin, neska!  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 275. orr.

3 (izenondoekin)

Hamazazpi urteko neska euskaldun bat, Francisca Saragueta.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 55. orr.

Hogeita hamabi urteko neska ezkongabe batek haur egin zuen.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 56. orr.

Nekez sinistuko dugu egia neska itsusi baten ahotik, eta erraz asko irentsiko edozer asmakeria neska eder batek esan badu.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 132. orr.

Neska galantak -ederrak- dotea aurpegian, zen esaera.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 93. orr.

Arropazaindegiko neska ilegorria berokiak biltzen ari zen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 51. orr.

Eskaileretan neska-talde bat erne zegoen neska txiki ilehori batek zer esango.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 467. orr.

Bekain okertuen azpian begi beltz distiratsuak zituen neska musugorri eta ilebeltz bat sartu zen gelan.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 432. orr.

Neska larri hanka-handi batzuk.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 101. orr.

Hortzak erakutsiz barre egiten zuen neska ile kizkur txiki bat.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 51. orr.

-Gizonak urde galantak dira neska gajookin.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 522. orr.

-Neska tuntun batekin hasi da eta orain nitaz oroitu ere ez da egiten!  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 21. orr.

Aitaren esanetan, neska gaiztoa nauk.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 68. orr.

Badakit neska axolagabe askori ez diela batere ardura horrelako jokabideak, baina niri ikaragarria iruditzen zait.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 34. orr.

Baina neska askonahia duk, ez izan zalantzarik.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 58. orr.

Cadine, hamasei urterekin, neska oldarkorra zen, kaleko buhame beltza, txit grinatsua, txit sentsuala.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 249. orr.

Bere alaba ote zegoen patriotek su emandako beltzen eskolako neska zalapartarien artean.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 337. orr.

Bagenekien denok apaiza elizako sakristian gazte taldeekin biltzen zela, mutil bizardun eta neska jeansdun eta kangurudunekin.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 56. orr.

International Stores denda handiko goiko leihoan [...] neska uniformedun talde bat ageri zen, te katiluak zituztela eskuetan.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 180. orr.

-Neska kubatar askok dituzte errusiar izenak.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 157. orr.

Ederra neska!      - 2. orr.

4 (izenondo elkartuekin)

Neska piano-jolearen leihopetik pasatzerakoan, burua jaso nuen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 49. orr.

Gure haurretan mutiko gazteak gorrotatzen bazituen, gorrotatzenago neska maripertxentak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 126. orr.

5 (izen baten ezkerrean)

Talentu handiko neska aktore batek berebiziko arrakasta lortu du the zinnia girl-en...  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 341. orr.

Neska dantzari tropel bat sartu zen orduan plazara.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 315. orr.

Ile argiko neska zerbitzari batek fruta-mazedoniaren bi errazio ekarri zizkien.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 457. orr.

Zurezko mahai jantzigabe batean eseri zen, bi neska langile eta mekaniko baten aurrez aurre.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 83. orr.

Paristar neska udatiar xarmant bat "dragatzen" nuen aldi guziz, nire izenaren jatorria esplikatu behar nion beti.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 154. orr.

Maite neska adiskide batekin ari zen dantzan.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 116. orr.

Ilara bat harantzago, ospitalean injekzioa jarri zion neska erizaina ikusi zuen.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 191. orr.

Neska saltzailearen deskribapena egin zion Perrettek.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 391. orr.

Horra hemeretzi urteko neska esklabo bat -bera baino urtebete nagusiagoa- baso ilunetan barrena oinez, urrutiko seme-alabengana bidean.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 115. orr.

Orduan ohartu zen neskamea, bonet zimurtua zuen neska mulato bat, gelan sartua zela eta berari so zegoela.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 488. orr.

Hogeigarreneko hamarkadako modaren arabera apaindutako neska lapur gaztea.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 495. orr.

Garai hartan, bizar eder eta ondo moztua zuen, barre egiten zuen, loreei ardoa botatzen zien [...] eta neska buhame eder bati gorte egiten zion.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 204. orr.

6 (mutil-ekin batera; ik beherago 16)

Txikitu ditut zurekin gizon eta emakumeak, txikitu zahar eta gazteak, txikitu mutil eta neskak.  Elizen arteko biblia   Jr 51,22

Berehala lortu zuen ikuskaritzak onar zezan mutilak eta neskak elkartzea, auzoko eskolako bi gelak batu eta adinen arabera bereiztea.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 18. orr.

Kontatu nizun plazan mutil guztiak elkarrekin bueltaka ibiltzen zirela, alde batera, eta neska guztiak, juxtu beste aldera.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 185. orr.

Han berean zeuden, bai, mutil bat eta neska bat, lorategiko bi ezpel hesiren arteko pasabidean.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 312. orr.

Aupa neska ta mutil goazen elgarrekin.  Herria   2003-03-13

Orduan denak, neska eta mutil, hasi ziren barreka.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 29. orr.

Dedalok, hura [Minotauroa] elikatzeko kargudun, hilero zazpi mutil eta zazpi neska igortzen zizkion, Atenasko hiriak eskainiak.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 90. orr.

Neska edo mutila izan, gauza positiboak transmititzen saiatu behar dugu.  Berria - Euskal Herria   2004-12-17

Ez dakit mutila edo neska izango den, baina erditzeko egunerako ez da gehiegi falta.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 72. orr.

Demagun mutil batek esan diola neska bati telefonoz deituko diola.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 77. orr.

7 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

-Nor da? -galdetu zuen barrutik neska-ahots batek, abokatuari dartada handia eraginez.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 84. orr.

Hazpegi zehazgabeak zituen neska-aurpegi arre batek ziztada bat eragin zion.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 341. orr.

Neska-bikote osatu berriarena ez zidala berak kondatu, beste idazle emakumezko batek baino.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 208. orr.

Eskaileretan neska-talde bat erne zegoen neska txiki ilehori batek zer esango.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 467. orr.

Urte hasieran neska-talde hartara mutil berri bat etorri zen, Unai Arratibel.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 132. orr.

8 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa, elkarketak izenondo balioa duela)

Hasi nintzen jostun miserable xamar baina inolaz ere kriminal bat ez zen harengana, benetan esklabo-saleroslea edo neska-saltzailea izan balitz bezalako gorrotoa hartzen.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 87. orr.

Esplotatzailea eta neska-limurtzailea izanagatik, auzoko jendeak ez zion gorrotorik Victoriori.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 125. orr.

Geroago bere buruari gangster eta neska-bahitzaile deitu bazion ere.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 190. orr.

9 haur emea. ik mutil 8.

Sei seme-alaba izan zituen erregearekin, hiru neska eta hiru mutil.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 211. orr.

Neska ala mutikoa, hori, etortzean ikusiko...!  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 23. orr.

10 neskatan ik mutil 9.

Ez dago beti neskatan egiterik, zer egingo zaio ba?  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 81. orr.

Neskatan, asteburuetako gau haiek ziren neskatan egiteko, hasten zen Gabin.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 25. orr.

Lan asko egin behar izan nuen Zuzenbidea gainditzeko, eta ez nuen astirik izan neskatan ibiltzeko.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 90. orr.

Tarteka blokeko nagusixeagoekin gelditzen hasi zen, neskatan nork nori zer egin zion adi-adi entzuten.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 9. orr.

Urtebete baino gehiago nuen andrearengandik banandurik eta neskatan ez naiz sekula trebe izan.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 28. orr.

Neskatan dohain apartekoa zen gure laguna.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 156. orr.

Hasieran bezala ginen: gizonok edanean, neskak dantzan, Pablo neskatan.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 92. orr.

11 neska gazte (orobat neskagazte g.er. eta nexkagazte, batzuetan adkor.; ik neskazimur) gazte emea.

Joan zen, bada, neska gaztea, eta ezkutuan iritsi zen Artur erregea zegoen lekura.  Juan Kruz Igerabide   «Artur erregearen heriotza», 2005 - 75. orr.

Orduantxe bertan neska gazte bat azaldu zen zuhaitz baten atzetik.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 342. orr.

Neska gazte bat zegoen etxolako atean bi mutil gazterekin hizketan eta barrez.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 51. orr.

Neska gazte ederrenez bete nuen errege kristau baten jauregia.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 30. orr.

Neska gazte dotore bat, dena orbantxoz betea aurpegia, sartu zen dendan.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 65. orr.

Neska gazte birjina bat bilatu behar genizuke, errege jauna.  Elizen arteko biblia   1 Erg 1,2

Senarra itsasoan duela, sasiko haur bat munduratu izanaren lotsagarrikeria leporatzen dioten neska gazte adultero baten oinazeak kontatzen ditu.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 89. orr.

Neska gaztea polita zen, bere neurrian, begiratzen zioten gehienen begien bistara.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 101. orr.

Lehenagotik liskarturik omen zeuden [...] arbi mamitsu bat bezain lerden eta mardula zen neskagazte odol-bizi bat zela kausa.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 345. orr.

Karrorat igan orduko, han kausitzen dut neska gazte aurpegi-argi bat, ilea beltx-beltxa, ene adintsukoa.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 52. orr.

12 neska katxarro adkor neska puska.

Ez zen neska katxarro horietako bat, baina bere armak bazituen gorputz txikiari neska eder baten trazak emateko. Llum neska katxarroa inork utzi!  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 18. orr.

Neska katxarroa, aizue.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 9. orr.

13 neska koskor (orobat neska kozkor g.er., neska koxkor eta neskakoxkor g.er.)

Buba Nina izeneko neska koskor adimenez urri batek.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 241. orr.

Eskutik helduta omen zeudean, eta Sethek neska koskorra ematen omen zian haren aldean.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 355. orr.

Bost urteko neska-koskorrak.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 91. orr.

Urkamenditik gertu, neska-koskor talde bat ari zen sokasaltoan.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 26. orr.

Aspaldi, artean neska koskorra zela, bere amak behin, Vienako emakume askoren ohitura zen-eta, gasolina bota zuen sukaldeko ikatzetara, sua bizitzeko.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 85. orr.

Neska koxkorrak, bederatzi-hamar urte ingurukoak; egunero agurtzen ninduten pasatzean.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 64. orr.

Gazteago, indartsuago, neska koskorretan bezala, belarretan etzanda lo.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 347. orr.

Neska koskorretan, Karmenen etxekoek sarritan aipatzen omen zituzten karlistadetako kontu zaharrak, oso bakanetan 36ko gerrari buruzkoak.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 245. orr.

Neska koxkorretan beste hiru ahizpak nirekin pasiera joaten ziren.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 23. orr.

14 neska-lagun (331 agerraldi, 47 liburu eta 160 artikulutan; orobat neskalagun 169 agerraldi, 50 liburu eta 25 artikulutan; Euskaltzaindiaren Hiztegian neska-lagun agertzen da) ik mutil 19.

Anai-arrebak, koinatu-koinatak, ilobak, semea, neska-laguna...  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 203. orr.

Ai, neska lagun bat banu!  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 172. orr.

-Behin batean neska-lagun bat izan nuen -esaten zion-, garagardo-lata bat edan orduko, bere burua leihotik behera botatzen saiatzen zena.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 167. orr.

-Non duzu neska-laguna? ziur nago ez duzuela bikote polita egiten.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 191. orr.

Bai, anaiak presentatu zidalarik bere neska-laguna, Heletako Santa Katalina feria gaueko dantzaldian, bihotza saltoka hasi zitzaidan.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 58. orr.

Bere neska laguna -ezkondu gabe zeuden, jakina- ume esperoan zegoelako.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 46. orr.

Aranaren neska-lagun Begoñak aurkeztu zuen ihesari buruzko txostena. azkeneko neska-lagun iraunkorra gradudun-ikasketetako kide bat izan zuen, Linda ez-dakit-zer izeneko bat.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 170. orr.

Gizonetako batek burdinazko barra batekin jo zituen neska-lagun ohia eta haren laguna.  Berria - Euskal Herria   2004-09-07

Bi emazte ditu, edo emazte bat eta neska-lagun bat.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 103. orr.

-Neska lagun asko al duzu New Yorken? -galdetu zion Catherinek.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 55. orr.

· Parisko moda segitu nahian, larunbat arratsaldetan elkartzen ziren lizeoko neska-lagunekin 'Ye-ye' musikaren entzuteko.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 63. orr.

15 neska-motz (orobat neskamotz) adkor neska.

Bazen, era berean, benta hartan, Asturias aldeko neska motz bat: aurpegi-zabala, lepondo-ordeka, sudur-motza, begi bat oker eta bestea ez oso xuxen.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 52. orr.

Eta jakin behar duk, Santxo, traidore haiek ez zirela nire Dulzinea antzaldatu hutsez ase, baizik eta neskamotz itsusi zarpail haren antza eman ziotela. -Neska motz ona zegon egina -esan zuen Paul D-k-.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 127. orr.

Jaune, eta ez al dauket halako gustue ematen dian neska-motz hau laztantzeik?  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 174. orr.

16 neska-mutiko (orobat neskamutiko g.er.) pl neskak eta mutikoak.

Neska-mutiko guztiek erran dut, eta ez, anarteraino Etxeberrirenean bezala, mutikoek soilik.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 161. orr.

Gero, Nob apaiz-hirian, ezpataz hil zituen Saulek bertako gizaseme eta emakumeak, neska-mutiko eta bularreko haurrak, idi, asto eta ardiak.  Elizen arteko biblia   1 Sm 22,19

Arrasateko ikastolan, zortzi urteko neska-mutikoen maisu.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 13. orr.

Ikastolako gela batean elkartzen ziren Pello Esnal eta Rosa Lertxundi irakasleak, bertsolaritza ezagutu nahi zuten neska-mutikoekin.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 153. orr.

Jakin ahal izan nuenez, modan daude Tetrak neska-mutikoen artean.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 67. orr.

Ezkontza jende gaztearentzat da, umeak izan nahi dituzten neska-mutikoentzat.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 325. orr.

· 10 leku hirugarren ikastaldirako (uztailaren 23 tik agorrilaren 1 ra), 11 urtetik 16 urterainoko haurrentzat, neska-mutiko, joko mota guziak nahasirik.  Herria   2003-05-29

17 neska-mutil pl neskak eta mutilak.

-Tira, neska-mutilak, azken ahalegina!  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 73. orr.

Festa-giroan dauden berrogei neska-mutilek sortzen duten zalaparta.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 13. orr.

OHOko bigarren mailako gela zen, 7-8 urteko neska-mutilak, etxeko giro erdaldunekoak gehien-gehienak.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 94. orr.

Neska-mutil gazteak larrugorri, euren sasoirik onenean, hilak, buruak odol putzu batean.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 101. orr.

Zahar eta gazte, hor daude kaleetan zehar lurrean etzanik; nire neska-mutilak ezpataz jota erori dira.  Elizen arteko biblia   Nk 2,21

Bi gazte zetozen, neska-mutilak, bikainak, kaskagorriak.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 20. orr.

Eta bertan ito omen ziren maiteminak jotako neska-mutilak.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 324. orr.

Pepponek bazekien neska-mutilak elkarrekin zebiltzala, eta familiak kontra zeudelaJulianek neska-mutilak zituen; Mikelek, berriz, mutikoa.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 272. orr.

· Banku batean eserita, neska-mutil talde bat.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 243. orr.

18 neska puska adkor

A zer neska puska!  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 289. orr.

Zu bai neska puska, soineko horrekin! Neska puska ederra...  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 417. orr.

Izugarrizko neska puska zen.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 210. orr.

Trenputxartua, burumindua, neska puska baten aitzinean irrigarri gelditua...  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 36. orr.

Oso pozik daude denak neska puska batzuei helduta.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 52. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 7 aldiz agertzen direnak)

auzoko neska (8); bi neska gazte (33); gelako neska (7); herriko neska (14); izeneko neska (26); izeneko neska bat (9); mutiko eta neska (9); mutil edo neska (8); mutil eta neska (9)

neska ala mutila (9); neska atsegina (9); neska bahitu (10); neska bat ezagutu (13); neska bat hil (15); neska bat ikusi (11); neska bat sortu (9); neska beltz (8); neska beltzaran (13); neska dantzari (7); neska eder (32); neska eder bat (10); neska ederra (37); neska ederrak (20); neska edo mutil (7); neska eta mutiko (10); neska eta mutil (23); neska eta mutila (7); neska euskaldun (9); neska ezezagun (8); neska gaixoa (8); neska gazte (352); neska gazte bat (92); neska gaztea (88); neska gazteak (112); neska gaztearen (24); neska gazteari (28); neska gazteei (9); neska gazteek (14); neska gazteen (20); neska gaztek (14); neska harrituei (20); neska ilegorria (8); neska ilehori (15); neska ilehoria (8); neska izan (10); neska izango (8); neska jatorra (24); neska koskor (11); neska koskorra (10); neska mutiko (21); neska mutikoak (18); neska mutikoei (11); neska mutikoek (14); neska mutikoen (16); neska mutil (83); neska mutilak (65); neska mutilei (9); neska mutilek (36); neska mutilen (40); neska mutilen artean (11); neska oso (8); neska pinpirin (7); neska polit (25); neska polit bat (11); neska polita (15); neska politak (12); neska pollit (14); neska puska (12); neska sortu (14); neska talde (16); neska talde bat (9); neska ttipi (28); neska ttipi bat (7); neska txiki (24); neska txiki bat (8); neska txikia (10); neska txikiak (7); neska xarmant (8); neska zerbitzari (8); neska zintzoa (7); neska zuri (8)

nire neska (32); oso neska jatorra (7); urteko neska (131); urteko neska bat (41); urteko neska gazte (15)

erantzun zuen neskak (19); esan zion neskak (22); esan zuen neskak (202); galdetu zion neskak (23); galdetu zuen neskak (12); mutilak eta neskak (7); neskak alde egin (7); neskak begiratu (8); neskak esan (11); neskak eta mutilak (22); neskak irribarre egin (13); urteko neskak (8)

neskarekin hitz egiten (20)

neskaren ahotsa (7); neskaren aita (13); neskaren aitak (20); neskaren amak (7); neskaren aurpegia (8); neskaren aurrean (7); neskaren begi (10); neskaren begiak (7); neskaren bila (8); neskaren bular (7); neskaren eskua (7); neskaren gorputz (9); neskaren gurasoek (7); neskaren izena (16); neskaren ondoan (10)

neskarengana hurbildu (10)

neskari begira (16); neskari begiratu (11)

neskatan egiteko (17)

athleticeko neskek (11


neskafe ik nescafe.

neskagazte ik neska 11.

neskaka adlag

Gero kostaldeko presoen, ikastolaren edo errefuxiatuen alde muntaturiko dantzaldietara lehiatzen ziren, neskaka, usu arrakastarik gabe.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 15. orr.


neskakoxkor ik neska 13.

neskalagun ik neska 14.

neskalaguntze (orobat neska-laguntze) iz igandeetan, dantza edo erromeria bukatzean, mutil batek neska bati baserrirako bidean laguntzea.

Honek, neskalaguntzera joandako mutila harrika hartzeko ohitura ez aspaldiko hura dakar gogora; badirudi Erdi Aroko justiziaren aztarnak dituela.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 271. orr.

Neska-laguntzera joan eta bueltako bidean galdu egin zen gaztearena.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 102. orr.


neskame 1 iz zerbitzaria, bereziki etxe batean etxeko lanak egiten aritzen dena. ik neskato; mirabe; sehi.

Etxeko enplegatuak garbitzaile, neskame, haur zaindari edo lorezain dituztenei zerga kenkariak egingo zaizkie.  Berria - Ekonomia   2004-09-23

Senarra eta bi zerbitzariak, sukaldaria eta neskamea.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 214. orr.

Bere neskameari "ez nago inorentzat" maiestatezko bat bota ondoren, bere langelan desagertzen zen.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 36. orr.

Neskamea kutxan eseri da; joste-lana hartu du.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 119. orr.

13:00etan bazkaltzen zuen, beti bakarrik -neskamea mahaia zerbitzatu eta erretiratu egiten zen-.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 139. orr.

Neskamea sukaldea txukuntzen ari da, edo arropa lisatzen, ez da nabarmentzen.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 189. orr.

Baina etxeko lanak egiteko neskame bat kontratatzeraino ailegatzea...  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 33. orr.

Jende asko, batez ere emakumeak: neskameak, garbitzaileak, etxekoandreak ere bai, "neronek erosten dut, seguruagoa da-eta" esaten duten horietakoak.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 132. orr.

Dendako neskameak hor lo egingo zuen, eta bosgarren solairuko gela etorri berriarentzat izango zen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 94. orr.

Beltzez jantzitako neskame batek gela zabal, triste, ilun batera sartu zituen.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 150. orr.

Amona xahar bat, neskameari besotik helduta.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 146. orr.

Susana atera zen, ohi bezala, bi neskame bakarrik lagun zituela, eta parkean bainatzeko gogoa etorri zitzaion.  Elizen arteko biblia   DnGr 3,15

Gero, Zilpak, Learen neskameak, bigarren seme bat eman zion Jakobi.  Elizen arteko biblia   Has 30,12

Labanek bere neskame Bilha eman zion Rakeli neskametzat.  Elizen arteko biblia   Has 29,29

Pozik zirudien, Quenu andre ederrari lagunduta; apaizaren neskameak beti begirunez aipatzen zuen, auzokideen estimu handia beregana duen pertsona bat bezala.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 301. orr.

Haien neskameak jai hartzen du igandeetan.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 92. orr.

2 irud/hed

Eta hargatik dago munduan urrea kakaren neskame.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 193. orr.

3 (izenondo eta izenlagunekin)

Neska hura neskame zen behinola landetxe batean, neskame adoretsua, prestua eta zuhurra.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 152. orr.

Neskame maratz bat bidaliko dizut, eta haren azpilanari esker, handik gutxira hilko zara.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 186. orr.

Neskame azal-ilun bat etortzen zitzaion egunero garbitze-lanak eta kafea egitera.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 163. orr.

Gogoan dut urtebete doi egin nuen ostatu bateko neskame bularjoria.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 210. orr.

Harenera heldu zirenean, neskame xahar batek zabaldu zien atea.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 63. orr.

Emakume harrigarri honen ganberako neskamea izan omen zen Marie-Émilie.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 139. orr.

Dendako neskameak hor lo egingo zuen, eta bosgarren solairuko gela etorri berriarentzat izango zen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 94. orr.

4 (adizlagun gisa)

Gero neskame ibili zen andre gupidagabe batzuen zerbitzuan.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 49. orr.

Marie Miarritzen dabil neskame, eta asteburuan baizik ez da herriratzen.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 196. orr.

Hamar seme-alaba izan eta alabak umetan neskame bidali behar izan zituen. emakumearen senarraren bitartekaritzaz, etxe hartan bertan hartu dute neskame.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 14. orr.

Ez zitzaion asko kostatu neska leku hartatik atera eta bere etxean neskame sartzea.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 88. orr.

Gaztetan zenbait etxetan neskame egona zen, harik eta bere azkeneko ugazaba hil eta neskametzari utzi zion arte.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 116. orr.

5 irud/hed

Senekarentzat, bertutea plazer hutsaren neskame ipintzea ere, deus handirik egin ezin duen izpirituaren egintza da.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 260. orr.

6 (morroi-rekin batera; ik beherago 8 eta 9)

Lau horiek bi seme eta bi alaba, beste biak heure zerbitzurako behar dituan morroia eta neskamea.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 47. orr.

Oihuak eta oihuak entzun bainituen, eta morroiak eta neskameak ikusi nituen, harat eta honat zihoazela, jauregi aitzinean.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 446. orr.

Nirekin auzitan zebilela, morroi nahiz neskameren bati eskubidea ukatu badiot, [...].  Elizen arteko biblia   Jb 31,13

Aurrean bi idiak, ondoren bi lapurrak, haien atzetik morroia, gero neskamea txakurrarekin.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 186. orr.

Harridura handiz ikusi zuen erregearen emaztea, hogei morroi eta hogei neskamez inguratua, jauregitik irteten.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 14. orr.

Alabaina, Xariarren barrena ezin oso lasai egon, zeren, jauregira itzulitakoan, emazteari, mirabe beltzari, neskameei eta morroiei lepoa mozteko agindu baitzuen.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 18. orr.

Nire neskame eta morroien artean berebiziko haserreak pizten ziren egunero.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 298. orr.

Orduan, nire aitak familia osoa eta neskameak eta morroiak hartu eta Segurara eroan zituen.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 22. orr.

Eta, haiekin batera, hogei neskame hogei morroirekin, denak lizunkeriara emanak.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 104. orr.

Idunekoz apainduriko neskameak edo jaka lodiko morroiak.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 166. orr.

7 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Hamabi urte zituenean "osaba" batek Katmandun neskame lana eskaini zion.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 218. orr.

Orain orduka egiten zuen neskame-lana.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 221. orr.

Luisa eta Violette ez zeuden ohituta jende arruntarekin egotera, eta, saiatzen ziren arren neskame izaera hartzen, neskame soinekoak hartuta zituzten bezala, errazago sartu zitzaien neskame soinekoa neskame izaera baino.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 150. orr.

Biak dantzan, jira eta buelta hasi ziren gizona eta emakumea, pintatzailea eta neskame mozorropeko kondesa-ordea.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 151. orr.

Pariseko bosgarren estaietako neskame-ganbaretan, ezer ez da sobera.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 8. orr.

Gonak labur eta bernak has ageri zen neskame saldo batek inguratu nau.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 177. orr.

Eta neskame bat ere bazen, egoki eta garbi jantzia -neskame fabrika berezi batetik zuzenean ekarria iduri zuen-.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 135. orr.

8 morroi-neskame pl morroi eta neskameak.

Venancia neskame egondako lehenengo etxeko etxekoandrea emakume apetatsu, ero bat zen, umore guztiz zitalekoa; seme-alabak, senarra, morroi-neskameak jotzen zituen, eta bere lagunak etsaitzea gustatzen zitzaion.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 117. orr.

Beraz, guztiok geunden maiatz hartan etxean, jauregiko nagusiak eta morroi-neskameak...  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 322. orr.

Lana zerbait arrunt eta morroi-neskameei zegokien gauzatzat hartzeko ikuspegi helenikotik aldentze iraultzaile hau ez zen ezarriko San Benediktoren Erregelak ez balu santifikatu izan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 103. orr.

Zeuen morroi-neskameak, zeuen gazterik bikainenak eta astorik hoberenak eramango dizkizue, beraren sailetan lan egin dezaten.  Elizen arteko biblia   1 Sm 8,16

9 neskame-morroi pl neskame eta morroiak.

Lehenago neskame-morroiak ahaideen artekoak izaten ziren, noizbait herrixketatik etxeko lanak egiteko ekarriak.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 206. orr.

Giltzain andrea zergatik aritzen zen lapurretan, zerbitzariak zergatik ziren hain zikinak eta mozkortiak, neskame-morroiek zergatik lo egiten zuten nahi adina denbora eta esna zeudenean zergatik zeuden beti alferkerian.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 47. orr.

Oso tratu ona eman zioten Abrami Sarairengatik, eta ardiak eta behiak, astarrak eta astemeak, neskame-morroiak eta gameluak eskaini zizkioten oparitzat.  Elizen arteko biblia   Has 12,16

Norbaitek leihotik begiratuko balu, han ikusiko lituzke neskame-morroi guztiak saltoka.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 185. orr.

Hala ere, erregearen barrena ezin oso bakean egon, zeren, itzulitakoan, emazte-mirabeak eta neskame-morroiak hiltzeaz gain, gauero-gauero neskatila urratugabe bat eskatzen hasi baitzen.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 104. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bere neskame (5); etxeko neskame (3); gure neskame (3); haren neskame (4); morroi neskame (3); neskame dabiltzan (3); neskame gisa (3); neskame lana (3); neskame lanetan (5); neskame lanetan aritzen (3); neskame morroiak (10); neskame zahar (3); neskame zaharra (4); neskame zegoela (3); nire neskame (6); zure neskame (3)

bere neskamea (4); gure neskamea (3); morroia eta neskamea (3); neskamea bidali (3); neskamea dela (3); neskamea eman (3); neskamea izan (3); neskamea izango (5)

bere neskameak (3); dendako neskameak (3); etxeko neskameak (3); learen neskameak (4); morroi neskameak (10)

morroi neskameei (3)


neskameorde iz neskamearen ordekoa.

Gonbidatuen egongelako neskameordea zen Molly; eta, Charliek, ehiza-txakurtegian lan egiten zuen, eta baita ukuiluan ere, txakurrak eta zaldiak zaintzen, eta gogoko zuen oso.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 53. orr.


neskametxo iz adkor

Baserri giroko neska zintzo ongi hezi bat, obsesioez eta fobiez betea, dukesa bat bezain harro, eta neskametxo bat bezala gorriturik.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 143. orr.

Uailie-n, apartamentu eder bat alokatu nian, kanilarekin eta elektrizitatearekin, neskametxo bat ere banian, eta errespetuz "Bai jauna" esaten zidaan.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 318. orr.


neskametza iz neskamearen lana edo lanbidea.

Lilyk, etxezainaren alabak, egiten zien neskametza.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 261. orr.

Lan egiteko uzten dien aukera bakarra eskupean da, arautu gabeko eremutan, gehienak neskametzan.  Berria - Euskal Herria   2004-05-16

El Salvadorren neskametzan aritzen diren neskak egunean 16 ordu lan egiten dute eta hilabetean jaiegun bakarra izaten dute.  Berria - Gaiak   2004-01-21

Zein egoeratan daude neskametzan dabiltzan emakume atzerritarrak?  Berria - Euskal Herria   2004-05-16

Gaztetan zenbait etxetan neskame egona zen, harik eta bere azkeneko ugazaba hil eta neskametzari utzi zion arte.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 116. orr.


neskamotz ik neska 15.

neskamutiko ik neska 16.

neskanegun ik neskenegun.

neskatasun iz neska denaren nolakotasuna.

Hori aztertu nahiko balu bezala, Egutxik berriro haren kopeta eta masailak begiratu zituen eta, ondoren, masailezurrean hasi eta leporaino luzatzen zen marra neskatasunez betea.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 32. orr.


neskatiko (29 agerraldi, 10 liburutan) iz adkor neskatoa.

Berdin zaigu hitzaldi bateko mintzaira, egunkarikoa, lagunartekoa edo bost urteko neskatiko bati egiten dioguna.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 155. orr.

Emazterik ezean, neskatikoa zen, bere 13 urtetan, Garrüzeko etxekoandre.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 75. orr.

Niregana bihurtu ziren neskatikoaren begi borobil ilunak.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 89. orr.

Neskatiko bat zeraman eskutik, juxtu-juxtu ibiltzeko gauza.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 213. orr.

Ordea, handik metro batzuetara ikastolako liburuak besapean dituztela zu baino pixka bat gazteago diren mutiko-neskatiko batzuk erdaraz entzuten ditugunean bihotza berriz ere bere toki naturalera itzultzen da.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 65. orr.


neskatila (521 agerraldi, 95 liburu eta 56 artikulutan; orobat neskatil g.er. eta neskatilla g.er.) 1 iz neskatoa, neskatxa.

Gure azafata -hogei bat urteko neskatila, ume bat, alegia, itxuraren arabera behintzat-.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 21. orr.

Ez zen jada 16 edo 17 urteko neskatila.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 153. orr.

Oso aspergarria da, hamaika urteko neskatila baten arazotxo ergelak entzun behar izatea.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 259. orr.

Zikintzeko beldurrez dagoen sei urteko neskatila baten imintzio serioak.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 307. orr.

Haurtzaindegi bereko bi urteko neskatila bat hil zelako, ustez hori ere meningitisak jota.  Berria - Euskal Herria   2006-04-13

Batzuk neskatilak dira, besteak 30 urtera iritsi ez diren neskatxak.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 88. orr.

Ezkon hitza emana zuen neskatila zen orain.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 187. orr.

Kasik oro neskatila eta emazte gazteak ziren.  Herria   2005-12-08

Titiak hazi berri zaizkion neskatila nerabeak janzten dituenak bezalakoxea.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 98. orr.

Mutil honek neskatila ematen du.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 117. orr.

Bost protagonista nagusi hiru mutiko eta bi neskatila, bigarren mailako beste hiru pertsonaia.  Berria - Kultura   2004-10-17

Mahaietan bi neskatila eta mutil bat eserita, orrialde handitako karpetaz eta makina bat boligrafoz inguraturik.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 99. orr.

Zail da azaltzen, bidegurutze asko dago; neskatila bat utziko dizut, bidea erakusteko.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 90. orr.

Deus ikusi ez duen, deus ez dakien neskatila gazte bat seduzitzea.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 46. orr.

Neskatila lo bete-betean dago eta ez da ezertaz jabetzen.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 24. orr.

2 (izenondoekin)

Hamahiru urteko neskatila saiatu baten setakeriaz.  Eduardo Matauko   «Emakume ezezagun baten gutuna» - Stefan Zweig, 2005 - 15. orr.

Neskatila eder, alai, begi biziko haren aita izateko urguilu sekretu hark.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 143. orr.

-Behin batean, bazen neskatila eder bat artzain pobre batekin maitemindurik zegoena.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 143. orr.

Éowynen ahotsa neskatila gazte eta triste batena bihurtu zen.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 296. orr.

Neskatila xarmangarri honek aingeru baten moduan xurgatu dit...  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 157. orr.

Neskatila garbi eta errugabe asko hil dut, baina Jainkoak Xerazade eman dit opari, bera eta hiru mutil kozkor horiek.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 262. orr.

Imagina ezazu ogia irabazteko akordeoi tipia jotzen duen neskatila itsua.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 108. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Harrizko neskatila-buru bat zen, halakoxe jarreran jarria, non lo datzan emakume baten aurpegia baitzirudien.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 167. orr.

Bere nebari, neskatila jantziz mozorrotu eta ile luzeak erantsi zizkioten.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 120. orr.

Neskatila talde batek kantoia zeharkatu du irratian entzun daitekeen azken arrakasta ozen kantatuz.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 171. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Bizkaiko zenbait herritan neska plazakoa edo plaza-neskatila esaten zitzaion [...] plazara, dantzara eta mutil-susmoan hasitako neskari.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 28. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

gaueko neskatila (3); hamabi urteko neskatila (3); neskatila bat hil (4); neskatila eder (4); neskatila gazte (6); neskatila gazte bat (3); neskatila polit (3); neskatila ttipi (4); zortzi urteko neskatila (4)


neskatilatxo iz adkor neskatila.

Haur taldetxo bati diru poxi bat eman ondoren, azkenean hamarren bat urteko neskatilatxo pollit bat etorri zitzaidan, arren eta arren, zerbait emateko.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 117. orr.

Arbolaren ondoan, neskatilatxoa bere parketxoan jolasean.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 80. orr.

Neskatilatxoak oinutsik eta zangoetako azazkalak pintaturik dabiltza.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 34. orr.


neskatilla ik neskatila.

neskato (1618 agerraldi, 137 liburu eta 149 artikulutan; orobat nexkato g.er., batzuetan adkor., eta nexkatto g.er., batzuetan adkor.) 1 iz neska; neska gaztea. ik neskatxa; neskatila.

Hamar bat urteko neskato batek ireki zigun atea.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 184. orr.

Aldaka estuak ditu, hamabi urteko neskato batenak bezain.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 28. orr.

Zazpi urteko neskato bati bezala eman nion agindua.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 170. orr.

Baso sarritik neskato bat azaldu zen, hamalau urte baino ez, beltzarana.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 259. orr.

Arduraduna eta bi neskato: zortzi-bederatzi urte batek, eta hamaikaren bat-edo besteak.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 5. orr.

Egoera horretan, neskatoen gaztetasuna eta agurearen zahartasuna aurrez aurre daude, eta neskatoen betiko loa dirudienak hurbil duen heriotza iradokiko dio Egutxiri.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 14. orr.

Borneon, neskato batek hilekoa duenean, hiru egun eta hiru gau ematen ditu bere etxeko teilatuan. Emakume, mutiko eta neskato, guztira berrehun mila lagun hartu zizkieten gatibu israeldarrek Judakoei.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 123. orr.

Neskatoa zorabiatuta zegoen, eta mutikoaren besoetan zetzan.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 129. orr.

Mutikoak (eta neskatoak?) bakarrik masturbatzen direla, baina helduz goazen neurrian "umekeria" horiek atzean utzi behar ditugula.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 23. orr.

Etxeko neskatoak mintzaira horren eskolak eman zizkion bere ohantzean.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 57. orr.

Neska aberatsen haurtzaroa izan zuen, denboraldiak emanak zituen luxuzko bainuetxe eta hoteletan, eta bainuetxeetan dantza egina zen ia-ia neskato bat besterik ez zelarik.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 177. orr.

Gure neskatoak ematen du Windsor Gaztelura doala urtebetetze ospakizunen batera.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 164. orr.

Neskatoaren araztasunari agureen zatartasuna zegokion nolabait.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 57. orr.

Bazirudien neskato gazteen soinean bazegoela agureen bihotzak heriotzara erakartzen zituen halako min bat.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 75. orr.

2 (izenondoekin)

Lotan hiltzea, adibidez, gau hartako bi neskato gazteen artean, ez al zen soin eltzartu batek lor zezakeen azken asebetea?  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 115. orr.

Larrua neskato dirudunen bati txanoa egiteko salduko zuten, agian.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 293. orr.

-Arraioa, zu bai neskato ausarta! ez zara beldur?  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 109. orr.

Europako bazter txikituren batera jauzi egingo nuen paraxutaz, gosez hiltzen ari ziren mutiko eta neskato galduak salbatzera.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 120. orr.

Etxe horretan, drogen menpe lozorroan dauden neskato biluzien ondoan igaroko du gaua.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 13. orr.

Ellenek globoen hariak ipini zituen txapel gorriko hiru neskato tximino-aurpegidunen esku zikin-itsaskorretan.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 283. orr.

Garai hartan ni neskato tentel bat besterik ez nintzen...  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 399. orr.

Zerk bihurtu zuen Ama Birjina neskato flakatu batek ustez ikusitako irudia?  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 70. orr.

Horregatik bakarrik ezin zen ondorioztatu neskato birjinak soilik lokarrarazten zituztela etxe hartan.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 97. orr.

Hire ama garai horretan neskato begi-umil bat zuan.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 38. orr.

3 haur emea. ik neska 9.

Paolak ere izan zuen, garaitsu hartan, neskato bat.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 156. orr.

Bere familiatik bizirik segitzen zuen partea bere biloba propioak zirelako, ezagutuko zituen lehenak eta bakarrak: bi mutil eta neskato bat, katuka hasia.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 189. orr.

Bostondarrek Hester Prynneri leporatzen zioten sasiko neskato bat munduratu izanaren lotsagarrikeria adulteroa, kasu.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 84. orr.

-Jauna, hilik jaio den neskato batez.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 47. orr.

4 neskamea.

Preso eramanen artean bazen bat, Katalin Galtzagorritegikoa, Sarara etorri berritan erretoretxean neskato hartu zuena.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 19. orr.

Jauregian neskato ote zegoen Antsa larru-apantzailearen alaba?  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 30. orr.

5 (hitz elkartuetan)

Han ere neskato-bularrak.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 114. orr.

Nekaturik eta zurbil dauka aurpegia; betazpiak ditu, neskato-esku argalak orobat zurbil, baina irribarrea ezpainetan.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 70. orr.

· Horri deitzen zioten maiatz-uzta, uzta-andregaia, edo baita huntz-neskatoa ere.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 379. orr.

6 neskato-mutiko iz pl neskato eta mutikoak.

Nebarrebek, zortzi, hamaika eta hamahiru urteko neskato-mutikoek, ez eukien soinurik bat be. Hiriko kaleak neskato-mutikoz beteko dira, plazetan jolas eta jolas.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 80. orr.

Habana ontzian bi mila neskato-mutiko izan dituk joateko; Goizeko Izarran berriz mila emakume.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 138. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

gau hartako neskato (3); lokarrarazi zuten neskato (4); mutiko eta neskato (5)

neskato alaia (3); neskato bat hil (4); neskato bat ikusi (3); neskato beltzaran (4); neskato beltzaranak (4); neskato beltzaranaren (3); neskato biluzi (3); neskato eder (6); neskato eta mutil (3); neskato gazte (15); neskato gazte baten (4); neskato gazteen (3); neskato polit (3); neskato txiki (11); neskato txiki bat (5); neskato txikia (4); neskato txikiak (4); neskato xarmagarri (3); neskato zurbilaren (4)

sei urteko neskato (4); urteko neskato (37); zortzi urteko neskato (3)

ari zen neskatoa (3); gau hartako neskatoa (3); lokarrarazi zuten neskatoa (3); neskatoa hil (4); neskatoa izan (3); sei urteko neskatoa (3); urteko neskatoa (15)

esan zuen neskatoak (4); mutikoak eta neskatoak (3); neskatoak begiak irekiko (3); neskatoak bira egin (3); neskatoak eta emaztekiak (3)

hildako neskatoaren (3)

neskatoaren arnasa (4); neskatoaren aurpegia (4); neskatoaren besoa (3); neskatoaren bular (3); neskatoaren eskua (3); neskatoaren ezpain (3); neskatoaren gorputza (3); neskatoaren ile (4); neskatoaren ilea (4); neskatoaren izena (4); neskatoaren ondoan (5); neskatoaren oroitzapena (3); neskatoaren sorbalda (5)

urteko neskatoaren (3)

neskatoari eman (4)

neskatoek hartzen (3)

neskatoen gaztetasuna (3)


neskatoko iz adkor neskatoa.

Bazkariaren alaitzeko musikariak ere izan ziren; Destribat gaztea bere akordeonarekin, kantuz beste mutiko batek eta neskatoko batek lagundurik.  Herria   2003-01-14


neskatotxo iz adkor neskato txikia.

Lorategietan Serpentinaren zatitxo bat baino ez dago, laster zubi baten azpitik pasatzen baita, urrunera joateko, mutikotxo eta neskatotxo bihurtzen diren txori guztiak jaiotzen diren irlara.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 234. orr.

Larunbatean bisitan izan zuen lagunetako bat haurdun zegoela eta, «ea Idoia neskatotxoa ekartzera animatzen dudan», esana zion lagunari.  Berria - Euskal Herria   2006-03-01


neskatoxe iz neskato txikia.

Ikastolako arduraduna barrera abiatu zen, edari freskoen manatzera eta artean sakelatik neskatoxe haren argazkia jalgi nuen: M6 telekateko Hot Form emankizunaren aurkezle astana baten itxura zuen, lotura izpirik ez noski Euskal Herriko baserrietako emazte beltzaran, pulpios, indartsu eta sanoekin!  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 20. orr.


neskatto 1 iz neskato txikia.

Esklabu turkoa bailitzan baliatzen zuten, ama urrikalgabeak baimendu Agustinen manuetan ihalozka: urde bazkatzen, ardi zaintzen, [...] lur-sagar ereiten eta nik dakita zenbat zeregin xehetan higatzen zen bederatzi urteko neskattoa.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 174. orr.

Egun hartan burumakur egon nintzen, nire ondoan ohatua hamabost urteko neskatto bat zegoelako.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 70. orr.

2 haur emea. ik neskato 3; neska 9.

Mutikoaren ondotik neskattoa, Maider izendatu dutena.  Herria   2004-05-27

Bigarren sortzea izan da Isabelle Ascona eta Laurent Elgart familian, neskatto bat hemen ere, Joana izendatu dutena.  Herria   2005-12-01


neskatxa (1036 agerraldi, 124 liburu eta 65 artikulutan; orobat neskatx g.er., eta nexkatxa g.er., batzuetan adkor.) 1 iz neska gaztea. ik neskato; neskatila; neskatxo.

1999an, azaroan, zuzenbide ikasten ari zen Samiya Haiquiqui 24 urteko neskatxa desagertu egin zen New Yorkeko Queens eskualdean.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 11. orr.

Uttar Pradesheko Mehrana-n, Roshni Jat, 15 urteko neskatxak alde egin zuen hogei urteko Brijendra bere maitalearekin.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 68. orr.

Autoan zihoan gizonak 11 urteko neskatxa bati autora igotzeko eskatu zion.  Berria - Euskal Herria   2006-01-14

5 urteko neskatxa batek.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 138. orr.

Matxinoek zibil andana hil dute, eta emakume zein neskatxa ugari bortxatu, horietatik zenbaitek hiru urte baino gutxiago zutelarik.  Berria - Mundua   2004-06-12

Bidelapur baten ibilerak eta harekin maitemindutako neskatxa umezurtzaren samina gurutzatzen dira Giuseppe Verdiren Il Masnadieri operan.  Berria - Kultura   2004-01-14

Abigail, berehala jaiki, asto gainean jarri eta bost neskatxa lagun hartuz, Daviden mandatarien ondoren joan eta Davidekin ezkondu zen.  Elizen arteko biblia   1 Sm 25,42

Neskatxa baten lerdentasuna ez bazuen ere, haragi sendoko emakumea zen, hala gerritik gora nola gerritik behera ere.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 205. orr.

Neskatxa eta emakume asko ikusi genituen segidan, denak ere guztiz ederrak, beren ile txirikordatu, gerruntze gorri eta urdin bikain egindakoekin.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 15. orr.

Ez da hain urrun eliza katolikoan behar ginuela, guk, emaztek eta neskatxek, mantalina eman elizan sartzeko.  Herria   2003-12-04

Bezero hori nahiko aberatsa zen eta neskatxa emagaldutegitik atera nahi izan zuen.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 140. orr.

Garai hartan neskatxa bat besterik ez nintzen.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 38. orr.

Aurreneko senargaiak neskatxa zapuztu ondoren, neskaren gurasoek molde tradizionaletan ezkontza antolatu dute beste familia bateko semearekin.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 83. orr.

Gero biak, neskatxa eta mutila, printzesa eta mezularia, galdu egin dira, izarrak zeruan galtzen diren bezala.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 35. orr.

Neskatxak musu eman zion mutilari masailean.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 101. orr.

Eskuarki, mutilak betazalak jaisten zituen haren aurrean, neskatxa baten antzera.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 278. orr.

Nire bizitzan atsegin izan zaidan neskatxa bakarra.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 62. orr.

Ez zegoen Edinburgon eta hurbileko herrietan zaldunik, jauntxorik, kaparerik, langilerik edo nekazaririk, bihotzaren zokoan edo gaueko amets gozoetan neskatxa hura gordetzen ez zuenik.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 15. orr.

Neskatxetako bost zentzugabeak ziren eta bost zentzudunak...      - 0. orr.

2 (izenondoekin)

Zirraragarriegia, beharbada, neskatxa gazte batentzat. Emaztea hartu zuen, Andrea izeneko neskatxa gazte bat.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 147. orr.

Hogei urterekin neskatxa ederra omen zen, baina, ederraz gain, beste zenbait dohainek egiten zuten berezi eta miresgarri.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 229. orr.

Hogei urte zituen eta neskatxa txit polita zen, goxoa.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 116. orr.

Hala ezagutu zituen Eva zazpi urteko neskatxa ponpoxa eta Werner, okupazio armada alemaneko kapitain zainarta.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 95. orr.

Neskatxa alaia zen, xaloa, adiskidetsua.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 131. orr.

-Neskatxa ezkongai politak bilatu behar zaizkio erregeari.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 131. orr.

Ume izateari oraindik utzi ez dion neskatxa gizen baten usaina zen hangoa.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 168. orr.

Augustinek prest zegoela zioen, barreka, haurtzaroa utzi gabeko neskatxa potolo baten gisa.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 356. orr.

Printze xuri-urdinaren zain luzaz egondako neskatxa nancy baten desengainuarena.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 233. orr.

Umi, kosmoseko neskatxa politena izango zenarentzat, eta Uil, kosmoseko gizonik mardulena izango zenarentzat.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 115. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Gustuko zuen bere ganbara, neskatxa gela hura, non Augustinek gauza txikiak utziak baitzituen han-hemenka, emakume gauza samur bezain txolinak.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 167. orr.

Lepo argal-argal eta samurra eta neskatxa-beso orobat argalak ziren haren adinaren adierazgarri bakarrak.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 25. orr.

4 haur emea. ik neska 9.

Tradizioaren arabera mundura neskatxa ekartzea, zoritxarra ekartzea zen.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 78. orr.

5 mutil-neskatxa pl mutilak eta neskatxak.

Aurrera edo atzera, baina mokaduak egin zezala bere bidea! Nolanahi ere, gure herrietako erromeriak ez ziren ahazteko, Abadiñokoa eta beste bezala: San Blas eta Santa Agedako periak, mutil-neskatxen ezaupideak.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 55. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

aughrim go neskatxa (4); herriko neskatxa (4); izeneko neskatxa (8); motots kaxkagorridun neskatxa (3)

neskatxa birjina (7); neskatxa birjinak (5); neskatxa eder (12); neskatxa eder bat (3); neskatxa ederra (8); neskatxa eta herioa (6); neskatxa gazte (17); neskatxa gazte bat (3); neskatxa gazte batentzat (3); neskatxa gazteak (9); neskatxa hil (3); neskatxa maite (3); neskatxa polit (4); neskatxa pollita (3); neskatxa ttipi (8); neskatxa ttipi hori (5)

urteko neskatxa (16); urteko neskatxa bat (4)

erantzun zion neskatxak (9); esan zion neskatxak (5); esan zuen neskatxak (11); galdegin zion neskatxak (3)

neskatxari begira (4)

neskatxen soka dantza (3)


neskatxatxo iz

Gogora ekarri zuen lo eskaseko ohelagun izan berri zuen neskatxatxoa.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 145. orr.


neskatxo (orobat neskatxu) 1 iz neska txikia. ik neskatxa.

Andrazko bat agertu zen etxeko ate-postan, sein bat besoetan eta neskatxo bat gonari oraturik.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 314. orr.

Amak neskatxo bat balitz bezala tratatzen nau, eta amorru handia ematen dit horrek.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 44. orr.

Neskatxoak, hain bat-bateko aldaketak ustekabean hartuta, ihesari eta negarrari eman zion.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 265. orr.

Haurtzaindegiko emakume bat arduratuko da neskatxoaz.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 97. orr.

2 (deiki gisa)

-Ondo da, neskatxoa, ez duzu ba eraztunik izango.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 103. orr.


neskatxu ik neskatxo.

neskazahar (orobat neskazar g.er.) 1 iz gaztaroa igaro eta ezkongai dirauen emakumea. ik mutxurdin; mutilzahar.

Lehengusu haiek -mutilzahar eta neskazaharrak denak-, bazituzten etxeak hiriburutik hurbileko zenbait herritan.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 136. orr.

Neskazaharrak, gona beltza jantzita, intsektu orban bitxi bat ipintzen zuen argitasun gordinen erdian.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 166. orr.

Bagenuen neskazahar bik kudeaturiko paper eta liburu denda bat.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 18. orr.

Neskazahar itsusi, beltz, kakatua-sudurdun bat zen, loro zaharrak baino urte gehiago zituena.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 69. orr.

Neskazahar geratu ditun, eta ondo merezita gainera.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 76. orr.

Neskazahar zital horietako bat da, besterik ez.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 23. orr.

2 (izenondo gisa)

Ahizpa neskazahar batekin erdibana.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 59. orr.

Ezin jasan ez amaren galdera arranguratiak [...] ezta izeba neskazaharraren ateraldi pozoitsuak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 60. orr.

Lehorrak bularrak, atso neskazaharrak.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 79. orr.


neskazahartu, neskazahar(tu), neskazahartzen (orobat neskazartu g.er.) 1 da/du ad neskazahar bihurtu.

Behin neskazahartuta, tabernako lanetan laguntzen zion Amari, eta hura hil zenean Mariari.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 117. orr.

Ametsetan milaka senargai agertzen, baina egunak eta urteak aurrera eta inoren arrastorik ez; esnatu eta etxeko lanak egiten hasterako denborak ihesi, neskazahartu egingo zuen mehatxua hautsetan idatzi ondoren.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 85. orr.

Lotsa ote zen Fubuki, neskazahartzen hasia zelako?  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 95. orr.

2 neskazahar-hurrendu da ad

Zertarako engainatu erbesteko mutil bat, eta zertarako engainatu bere burua, urteen ispiluan eta herri guztiaren aurrean neskazahar-hurrentzen ari dena?  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 86. orr.


neskazale izond nesken zalea dena.

Ez, ez dut uste neskazalea denik.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 88. orr.

Herman Koopman ere nazkagarri bat da, Jopie de Beer bezala, gonazale eta neskazale hutsa berau ere.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 17. orr.

Barietatea aurkitu nahi zuen neskazaleak putetara joan beste erremediorik ez zeukala gehienetan.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 130. orr.

Zahar horiek, gaur eguneko neskazaleei ere, asko ligatzen dutenei, nahiz eta inoiz putetara joan ez, 'puteroak' deitzen diete.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 131. orr.

Bat bakarrik zegoen irribarrez, mutil sendo bat, neskazale eta andre-ehiztari amorratua.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 99. orr.


neskazar ik neskazahar.

neskazartu ik neskazahartu.

neskazimur iz adkor emakume adindua. ik neska 11.

Parrokoa eta zenbait neskazimur gelditu ziren bakarrik aldare aitzinean, Jainkoari otoitzean belaunikatuta.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 137. orr.


neskenegun (orobat neskanegun; Euskaltzaindiaren Hiztegian neskenegun agertzen da) iz ipar larunbata.

Xiberoko laborantxa lizeoaren ate zabaltzea egin da neskenegun hontan.  Herria   2003-04-10

«Maule baita» zinema salak errezebitzen du neskenegun hunetan, SWING filme berri berria, aurten doi doi eginik izan dena.  Herria   2002-10-24

Nafarroa Beherean eta Zuberoan, aldiz, igandea eta neskaneguna (larunbata) dituzte laket eta maite: Igante edo neskanegünian azüzkülüak mozten tüzü.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 211. orr.


neskita iz (baskito-rekin batera)

Baskitoz eta neskitaz jantzi ditugu umeak eta, batzuetan (min ematen du esateak), baita gure buruak ere.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 43. orr.

Lehengo egunean ondo asko emozionatu hintzen ba Sorginen Laratzean bota zituzten Nevadako Euskal Jai horren irudiekin, baskito eta neskita guzti horiekin.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 50. orr.


neskuts iz birjina.

-Astiro, astiro... ofizial ipar amerikarrek aise emango dituzte berrogeita hamar libera neskuts baten trukean.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 284. orr.


nestorianismo iz Nestorioren heresia, Jesu Kristorengan bi pertsona daudela, eta Ama Birjina giza pertsonaren ama baino ez dela aldarrikatzen duena.

Nestorianismoaren eta monofisismoaren kristau-heresia antitetikoentzat.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 64. orr.

Mendebalde erromatar katolikoko misiolariak aurrez aurre ipini baitzituen nestorianismoaren Erdialdeko Asiako ordezkariekin eta lamaismoaren Tibeteko ordezkariekin.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 58. orr.

Zoroastrismoak, nestorianismoak, monofisismoak eta Islamak guztiek jarraitu zioten judaismoaren norabideari.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 266. orr.


nestoriar ik nestoriotar.

nestoriotar (orobat nestoriar) izond/iz nestorianismoari dagokiona; nestorianismoaren aldekoa.

Nestoriotar uhina altxatu eta erori egin zen, ondoren uhin monofisita etorri zen, eta ondoren uhin musulmana, dena bere aurrean eraman zuena.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 321. orr.

Kristautasunaren sorreraren eta Islamaren sorreraren arteko kristau-heresia antihelenikoek ere emanak zituzten "fosilak" eliza nestoriotar eta monofisitaren forman.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 200. orr.

Bere buruari kristautasun propioa emanez heresia nestoriotar eta monofisiten eran, baita literatur baliabide propioa ere, hizkuntza siriakoaren eran.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 233. orr.

Grekoen kristau-ikasle nestoriotarrek, sirieraz mintzo zirenek, eta nestoriotarren ikasle musulmanek, arabieraz mintzo zirenek.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 222. orr.

Bai nestoriotarren eta Mendebaldeko kristau katolikoen elizek bai Islamak, baita mahayaniar budismoaren sekta tantriko lamaistak ere.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 28. orr.

Ez, ez naiz Jesu Kristoren iduria lohitzen ari, nahiz eta dogma katolikotik gero eta urrunago sentitzen naizen eta gero eta sozzinitarragoa eta nestoriarragoa naizen, nolabait erraiteagatik.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 384. orr.


neto izond ez dagokiona kendu ondoren gelditzen dena. ik garbi 2.

Erradiazio neto garbi hau da, baita ere, klimaren beraren egitura, proportzio eta fluktuazioak egin eta mantentzen dituen faktore printzipala.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 155. orr.

Abantaila konparatiboaren legeari jarraiki, merkataritzak irabazi netoa ekar diezaioke munduari.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 213. orr.

Irabazi netoa handitzeak ez du esan nahi, ordea, munduko biztanle eta herrialde guzti-guztiek irabaziko dutenik horrekin.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 213. orr.

Aurrez izan diren teknologia aurrerakuntza gehienek enplegu netoa sortu izan duten arren, informazio teknologiek egoera desberdina sortu omen dezakete.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 132. orr.

Ongizate Ekonomiko Netoa (OEN), herrialdeen benetako adierazle bat sortzearren aipaturiko faktore negatibo eta positiboak kontuan hartzen dituen adierazlea.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 44. orr.


neu 1 izord ni; ni-ren forma indartua. ik nerau.

Neu naiz Alfa eta Omega, lehena eta azkena, hasiera eta bukaera.  Elizen arteko biblia   Ap 22,13

Hori neu nintzen, ba.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 14. orr.

Neu nintzen zaldi hura.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 64. orr.

Neu nauzu Jauna zeure Jainkoa, Egiptotik, esklabotzatik, atera zintuena.  Elizen arteko biblia   Dt 5,6

-Orduan neu joango nauk.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 12. orr.

Ikus ezazue, ikusi, neu naizela Jainkoa -dio Jaunak-.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 80. orr.

Neu ere izana naiz eklektiko, orain bat bakarraren zale naiz.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 37. orr.

Edaten hasi nintzen neu ere.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 85. orr.

Alabaina, lan gogor hark neu ere gogortu egin ninduen, zaildu.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 68. orr.

Ni neu ere harrituta nengoen.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 87. orr.

Patatak jan eta jan, neu ere.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 17. orr.

Ni neu urtetik urtera zaharrago naizen arren, ikasleak ez baitira behin ere zahartzen.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 14. orr.

Nire beharrean zeuden etxekoak, ala ni neu nintzen etxekoen babespean eroso eta seguru nengoena?  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 94. orr.

Ni neu ere iritzi horretakoa nintzen.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 170. orr.

Eta horregatik idatziko zuen euskaraz, ni neu ere ez konprometitzeko.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 15. orr.

Eta horra hor Esau, neu bezalakoxe babalore trakets bat.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 64. orr.

2 (nork kasuan)

Neuk zaindu nion esku-poltsa.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 139. orr.

Neuk izan behar dut nire ama.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 152. orr.

Nik neuk nire borondatez maite dudan eta maite nauen gizakiarekin sofritu nahi badut, ez ote dut atsegin eta eskubide handiagoz Jainkoarekin sofrituko, niri didan maitasunagatik Jainkoak sofritzen badu?  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 30. orr.

Neuk hartu nizkizun botila ardoak eta neuk ordainduko dizkizut.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 31. orr.

Neuk diotsut beldur izan nuela, neuk.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 112. orr.

Itzulpena neuk egin behar izan nuen, Herbertek espainierarik ulertzen ez-eta.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 79. orr.

Baina neuk ere esan nezake hori.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 55. orr.

Neuk ere izango nukeen akaso zer esanik beste egoera batean, baina orduko hartan Goizederren hitzak poeta handi batenak iruditu zitzaizkidan.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 95. orr.

-Ez dakit neuk ere.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 41. orr.

Nik neuk ez dakit non daukadan burua.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 148. orr.

Baina nik neuk bederen ez nuen halakorik inoiz ikusi.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 36. orr.

Badakit hori kantatzen ari garelarik Big Joe eta etxekoak dituela gogoan, nik neuk bezala.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 123. orr.

Nik neuk ere ez dakit.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 264. orr.

Gauza bera egin dut nik neuk ere.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 96. orr.

3 (nori kasuan)

-Bai, ez al zenidan neuri esan ziur zenekiela zer zegoen barruan?  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 246. orr.

Zu lasai, itxita edukiko dugu gaurkoz, bost axola neuri.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 35. orr.

Beste guztiei agertu ondoren, neuri ere agertu zitzaidan, garaiz kanpo jaiotako haurra bezalakoa naizen honi.  Elizen arteko biblia   1 Ko 15,8

Ez, zuzen zabiltza, neuri ere ez dit inporta!  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 120. orr.

Antzeko kontu bat gertatu zitzaidan niri neuri ere aspaldi ez dela.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 134. orr.

Une honetan ere, kamioia hondarrez mukuru daukat, hau niri neuri dagokit, ni neu naiz kamioia, eta nik neuk sortuak dira gainean dauzkadan hondar tonak.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 78. orr.

3 (noren kasuan) ik neure.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

bedeinka nazazu neu (4); hasi nintzen neu (5)

neu arduratu nintzen (5); neu arduratuko naiz (16); neu bainaiz (8); neu bainintzen (8); neu bakarrik (32); neu be (5); neu behintzat (5); neu bere (8); neu bezala (12); neu bezalaxe (8); neu ere (415); neu ere bai (12); neu ere ez (32); neu ere horrela (4); neu ere joango (4); neu ere pozik (4); neu ez nago (4); neu ez naiz (12); neu izan bainintzen (4); neu izan ezik (4); neu izan gabe (4); neu izan naiz (10); neu izan ninduan (4); neu izan nintzela (6); neu izan nintzen (20); neu izango naiz (15); neu izango nauzu (4); neu izango nintzela (5); neu izango nintzen (4); neu izatea (6); neu izateko (7); neu joango naiz (12); neu naiz jauna (67); neu naiz lehena (4); neu naizela (26); neu onartzen nau (6)

ni neu (558); ni neu baino (5); ni neu behintzat (4); ni neu bezala (5); ni neu bezalaxe (6); ni neu ere (118); ni neu izan (12); ni neu izango (7); ni neu izaten (4); ni neu joango (6); ni neu naiz (8); ni neu naizela (4); ni neu nintzela (4); ni neu nintzen (5)

agian neuk ere (4); baina neuk ere (7); baina nik neuk (7); baita neuk ere (10); egin nuen neuk (4); eta neuk ere (36); eta nik neuk (64); ezta neuk ere (9)

neuk baino (12); neuk bakarrik (35); neuk be (14); neuk behintzat (11); neuk bezala (9); neuk egin dut (9); neuk egin nion (5); neuk egin nuen (5); neuk egina (5); neuk egingo dut (7); neuk emango dizuet (4); neuk erabakiko dut (4); neuk erakutsiko dizut (7); neuk ere (500); neuk ere badut (5); neuk ere bai (11); neuk ere beste (5); neuk ere ez (75); neuk ere ezin (10); neuk ere halaxe (5); neuk ere horixe (4); neuk ere ikusi (6); neuk ere neure (6); neuk esango dizut (9); neuk hartu nuen (6); neuk ikusi nuen (7); neuk uste dut (4); nik neuk (565); nik neuk baino (4); nik neuk behintzat (9); nik neuk ere (111)

neuri egin zenidaten (5); neuri ere (79); neuri ere ez (7)


neumatiko ik pneumatiko.

neumokoziko ik pneukoziko.

neumologo ik pneumologo.

neumonia ik pneumonia.

neumoniko ik pneumoniko.

neumonologia ik pneumologia.

neumozistis ik pneumozistis.

neura iz adkor neurastenia.

Egia da ez naizela ni bereziki orekatua: baditut neure neurak, antsioso naiz oso, filia hainbat fobia ditut... baina horiek guztiak, sinets iezadazue, ez datozkit izenetik.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 94. orr.

Egia da ez naizela ni bereziki orekatua: baditut neure neurak, antsioso naiz oso, filia hainbat fobia ditut... baina horiek guztiak, sinets iezadazue, ez datozkit izenetik.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 94. orr.

Ez du hori beste sontengurik, ez hori beste poesiarik, ez hori beste neurririk eta neurarik gure gogoak, gure munduko izateari bere guztizko zentzua ematerakoan.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 188. orr.


neural 1 iz nerbioei eta nerbio sistemari dagokiona.

Haren ikusmena, hain bazterrekoa zen, hain muga-mugakoa, non pentsa baitzitekeen gehiegizko zama neuralak edo identitate-talkak areago bultzatzen zuela itsutasunerantz.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 145. orr.

Izaera edo portaera bereganatzeko egintza bat ikusten dugu (nahiz eta termino psikiko eta neuraletan definitu beharra dagoen), zeinaren bitartez beste nortasun baten trebetasunak, sentipenak, engrama neural osoak, zerebroan nagusitzen baitira eta pertsona bat, haren nerbio-sistema osoa, birmoldatzen baita, emanaldiak irauten duen bitartean.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 110. orr.

2 (izenondo elkartuetan)

Gaur egun ez dugu tresna egokirik goi mailan eragina duten halako galera sentsorial-neuralen ondorio sotilak anatomikoki adierazteko.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 58. orr.


neuralgia 1 iz

Neuralgia bortitzez jota nengoela probatu dut nik erremedio hori, eta geroztik gehiegitxo erabili izan dut beharbada.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 107. orr.

2 irud/hed

Egiaren alergiak, eta nagiaren neuralgiak  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 43. orr.


neuralgiko 1 iz neuralgiarena, neuralgiari dagokiona.

Erreflexu bat baino ez da, baina izugarri atsegina; plazera larruazaletik burmuineko gune neuralgikoraino doa.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 184. orr.

2 giltzarria dena.

Rafael Moneok diseinaturiko kuboen bosgarren urteurrena ospatzeko, hamazazpi emanaldi egingo dira hiriburuko hamaika tokitan; toki neuralgikoa Kursaala izango da.  Berria - Kultura   2004-08-04

Isats-pianoa gure gelako zentro neuralgiko garrantzitsuena da.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 112. orr.


neurastenia iz nerbio eritasuna, abaildurak eta tristeziak ezaugarritzen dutena.

Itzalaren... malenkoniaren... neurasteniaren... bailaran.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 399. orr.


neurasteniko izond neurasteniak joa.

Blancheren ahots eta keinuetan pertsona neurastenikoetan baino ezin suma daitekeen nekea nabari da.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 157. orr.

Maniako, depresibo, neurasteniko, paranoiko, eskizofreniko eta egoista batekin ezin dut iraun: banoa.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 157. orr.

· Ardia ñapurra izateaz gain, arras neurastenikoa ere bazela froga nezakeen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 22. orr.


neurbide iz neurtzeko bidea.

Bera ere hasi zen aurki dirua txorakerietan barreiatzen, emakumeek beren senarren, beren maitaleen dirua xahutzeko izaten duten grina erotu horrekin, haiekin gastatzen den dirua haienganako amodioaren neurbidea balitz bezala.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 137. orr.


neure nire-ek -hots, ni izenordainaren genitiboak-, perpauseko nor, nori edo nork osagaiari dagokionean har dezakeen era; nire-ren indargarria. ik neu.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

badut neure (11); bainuen neure (21); baitut neure (15); dagit neure biziarengatik (16); daukat neure (20); daukat neure burua (10); diat neure (20); diet neure (14); dinat neure (10); diot neure (176); diot neure buruari (135); ditut neure (58); dizkiot neure (14); dizkiot neure buruari (10); dizut neure (15); dudala neure (14); dudan neure (15); dut neure (389); dut neure artean (19); dut neure baitan (9); dut neure burua (142); dut nik neure (10)

egin nion neure (31); egin nuen neure (54); egiten diot neure (12); egiten nuen neure (12); eman nion neure (14); erran nion neure (12); esan nion neure (75); esan nuen neure (38); esaten diot neure (12); esaten nion neure (25); ez diot neure (11); ez dut neure (55); ez naiz neure (14); ez nintzen neure (10); ez nion neure (15); ez nuen neure (24); ezta neure (12); galdetu diot neure (17); galdetu nion neure (34); galdetzen diot neure (42); galdetzen nion neure (38); hasi nintzen neure (17)

ikusi dut neure (19); ikusi nuen neure (48); ikusten dut neure (32); ikusten nuen neure (21); izan diot neure (9); izan dut neure (12); izan nuen neure (13); nago neure (9); naiz neure (76); nau neure (14); nengoen neure (18); neukan neure (14)

neure adiskide (9); neure aita (18); neure aitaren (23); neure alaba (16); neure alde (23); neure aldetik (29); neure ama (11); neure amaren (15); neure anaia (20); neure arimaren (12); neure artean (307); neure artean pentsatu (13); neure aurrean (43); neure azken (13)

neure baitako (15); neure baitan (213); neure baitara (27); neure baitarako (15); neure baitaren (14); neure baitatik (16); neure barne (14); neure barnean (9); neure barrena (9); neure barruan (25); neure begi (11); neure begiekin (11); neure begien (18); neure begien aurrean (13); neure begiez (22); neure begiez ikusi (11); neure begiokin (9); neure begiz (24); neure besoetan (10); neure bidea (13); neure bihotza (11); neure bihotzaren (14); neure bihotzeko (10); neure bizia (18); neure biziarengatik (19); neure bizitza (41); neure bizitzako (25); neure bizitzan (24); neure bizitzaren (20); neure borondatez (10)

neure buru (19); neure burua (1139); neure burua engainatzen (10); neure burua ikusi (11); neure burua ikusten (12); neure burua zuritu (9); neure buruan (32); neure buruarekiko (15); neure buruarekin (119); neure buruaren (138); neure buruaren jabe (37); neure buruaren kontra (11); neure buruari (1042); neure buruari egiten (10); neure buruari esan (20); neure buruari esaten (23); neure buruari galdetu (23); neure buruari galdetzen (48); neure buruari galdezka (14); neure buruaz (124); neure buruaz beste (31)

neure denbora (14); neure denboran (12)

neure eder (9); neure egin (14); neure egiten (13); neure egoera (11); neure emazte (11); neure emaztea (11); neure errua (20); neure esku (41); neure eskuz (23); neure esperientzia (9); neure espiritua (11); neure etxea (9); neure etxean (33); neure etxera (15); neure gain (47); neure gainean (10); neure gelako (9); neure gelan (17); neure gelara (20); neure gogara (17); neure gogoa (10); neure gogoz (10); neure golkorako (10); neure gorputz (18); neure gorputza (11); neure haserre (9); neure heriotza (9); neure herri (13); neure herria (22); neure herrian (10); neure herriaren (13); neure hitza (14); neure hitzak (9)

neure indar (12); neure inguruan (15); neure iritzia (12); neure izen (10); neure izena (16); neure kabuz (59); neure kasa (38); neure kautan (10); neure kolkorako (42); neure kontu (9); neure kontura (20); neure kontzientziaren (9); neure lana (14); neure lehen (26); neure ondoan (27); neure onera (38); neure onera etorri (13)

neure onetik (51); neure onetik atera (9); neure onetik ateratzen (28); neure seme (32); neure semea (19); neure semeari (9); neure sumina (12)

neure zerbitzari (17)

ni neure (69); nian neure (21); nik ere neure (20); nik neure (266); nik neure artean (23); nik neure burua (32); nik neure buruari (21); ninan neure (10); nintzaion neure (9); nintzen neure (101); nintzen neure burua (10); nioan neure (14); nioan neure buruari (13); nioen neure (18); nioen neure artean (9); nioke neure (15); nioke neure buruari (9); nion neure (350); nion neure buruari (289); nituen neure (64); nizkion neure (11); non neure (9); nuela neure (28); nuen neure (535); nuen neure artean (101); nuen neure baitan (39); nuen neure burua (183); nuen nik neure (12); nuke neure (26)

orain neure (23); orduan neure (22); pentsatu nuen neure (35); sentitu nuen neure (13)

zait neure (11); zaitut neure (9); zen neure (24); zidan neure (16); zin dagit neure (16); zitzaidan neure (15); zuen neure (12)


neureganatu, neuregana(tu), neureganatzen (96 agerraldi, 51 liburu eta 7 artikulutan) du ad neuregana ekarri, neure bihurtu. ik nireganatu.

Metalezko paretaren bermea utzi nuen, botila neureganatzeko asmoz.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 366. orr.

Mutil hura kosta ahala kosta neureganatu behar nuen.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 82. orr.

Oraingoan bai, neureganatuko dut senarra, hiru seme eman baitizkiot.  Elizen arteko biblia   Has 29,34

Ezgauza nintzela pentsatu nuen halako emakumea neureganatzeko.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 74. orr.

Sikem hiria poz-pozik neureganatuko dut, -Seguru nagok gauza anitz dauzkaala, neureganatu nahiko nituzkeenak... Sukot haranaz jabetuko.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 57. orr.

Alemanentzako italierazko gramatikan nekez neureganatzen nituen esaldiak zeuden.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 35. orr.

Banekien argibidea ez zela zuzena, baina hitzak falta zitzaizkidan, hitz egokiak, arrazoibidea, dotorezia, jendearen arreta neureganatzeko.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 17. orr.

Tonu serioagoa neureganatu eta altxatu behar genuen eraikuntza intelektual eder bezain sendoaren lehen esaldia ipintzeari ekin nion.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 80. orr.

Ezin garaituzkoa nintzelako omena neureganatzea izan zen nire lehen ardura. goitik behera irensten bainuen aldizkaria, hizkuntzaren sekretuak argitu eta neureganatu nahian.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 256. orr.

Nola jarriko nuen hitzetan artean neureganatu gabe neukana?  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 25. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

arreta neureganatzeko (3)


neurekoi izond singularreko lehen pertsonan mintzatzen denak bere nahi edo interesari soilik begiraturik jokatzen duela adierazteko erabiltzen duen izenondoa. ik nirekoi.

Neurekoi hutsa naizela?  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 200. orr.

Jelosiaren zastada sentitu nuen, baina oso neurekoia izango nintzela pentsatu nuen, nik jada gozatutakoa ukatzen banion.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 77. orr.

Ezin nuen besterik egin, nire baitan sentitzen nuen arabera jokatu dut osoki, jokabide neurekoi batean agian, baina lasaitasuna izateko lagungarri izango zitzaidan moduan betiere.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 343. orr.


neurekoikeria iz singularreko lehen pertsonan mintzatzen denaren berekoikeria.

Nik nahiago nikek hemen geratuko bahintz, baina hori ere neurekoikeria izanen lukek, ezta?  Joan Mari Irigoien   «Oilarraren promesa», 2003 - 109. orr.

Hala aritu ziren puska batean eztabaidan: aitak nire neurekoikeria eta nire "lantxoak" defendatuz, eta Dussel marmar batean denbora guztian.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 121. orr.

Neurekoikeria galanta zorion hori batzuentzat, ohartzen naiz, aspaldiko ametsen truke eskuratua.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 292. orr.

Neurekoikeriaz ari naiz: sudurluzeok susmagarriago izango gara beti ariar arrazako poxpolinak baino.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 82. orr.


neurekoitasuna iz singularreko lehen pertsonan mintzatzen denaren berekoitasuna.

Asmo horren ahazteak arrazoi asko izango zituen: batetik, noski, nagikeria, erosokeria, neurekoikeria (edo ezaugarri horiexek atzizkiaren kutsu ezkorrik gabe: nagitasuna, erosotasuna, neurekoitasuna).  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 53. orr.


neuretu, neure(tu), neuretzen (14 agerraldi, 5 liburutan) du ad neure bihurtu. ik niretu.

Halatan, neuretu ditudan emakume guztien artean, hura da gaitzerratea zinez atsegin dudan bakarra.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 380. orr.

Edertasuna neuretu beharra nuen berriro, Honoré etxera zenerako.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 48. orr.

Haren baimenaren esperoan egon gabe neuretu nuen mahaiaren aitzinean zegoen kadira hutsa.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 275. orr.

Haren ondoan geratzen naiz, suhar, sukarretan, torturaturik, badakidalako heriotza hurbil duela, eta ihartzen ari dela ikusiz, nik neuretzen dudalarik, bere bizi laburra adieraz ezinezko fereka batean arnasten, edaten, biltzen dudan bitartean.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 272. orr.

Ez ditut zure penak leunduko, neuretuko ditut ordea.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 335. orr.


neurezko izond neure kabuzkoa.

Luze gabe partidak bertatik bertara ikusteko irrika neurezko uzkurtasun eta lotsari nagusitu zitzaien.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 31. orr.

Neure barren-barrenean, neurezkoenean, oraindik bizirik jarraitzen zuen umetako amets zaharrak.  Eduardo Matauko   «Emakume ezezagun baten gutuna» - Stefan Zweig, 2005 - 47. orr.

Ez nintzen ausartzen, ez bakarrik herabetasun eta konfiantza falta hain neurezkoarengatik, baizik eta, orobat, Ritak oztopoak jartzen zizkielako harremanei, batek jakin zergatik.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 56. orr.

Eta ez ei da zori hutsezko errore bat izan, baizik eta neure-neurezkoa omen dudan (--?) errore bat, neure lanbidea bezalakoxea, neure bizitza osoa bezalakoxea, bestalde.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 256. orr.


neurgai iz neurtzeko gaia.

Mugimendua ez ezik egona ere alditan neurtzen dugu eta hau esaten: "geldi egon adina mugitu da" edota "mugitu baino bi edo hiru aldiz gehiago egon da geldi" eta esan ohi denez, eta berdin gertatzen, gure neurgaia ulertu edo taxutu dezan beste edozerekin, gutxi gorabehera.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 261. orr.


neurgailu 1 iz neurtzeko gailua. ik neurgarri.

Neurgailu bati elkarturiko zelula fotoelektriko txiki bat da esposimetroa.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 90. orr.

Bazuen tartetxorik neurgailu berriak asmatzeko: mikrobarometroa moldatu zuen, baita plubiometro modelo itxuroso bat ere, besteak beste.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 33. orr.

Bostak inguruan beste lurrikara bat atzeman zuten neurgailuek, 3,1 gradukoa.  Berria - Euskal Herria   2004-09-18

Martxoaren 15ean Jaurlaritzaren neurgailuak 227 eta 228 mikrogramo sufre dioxido neurtu zituen metro kuboko, legeak ezarritako mugatik gertu.  Berria - Euskal Herria   2006-03-30

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Ezkerraldera makurtu eta begiratu nionean erregai-neurgailuari, tankea zortziren bateraino beterik zela erakusten zuen.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 187. orr.

Abiadura neurgailuak, prest.  Berria - Kirola   2004-06-06

Eguzkia zulatzen hasia zen argi-neurgailua zuhaitzen norabidean jarri zuenean.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 183. orr.

Ke neurgailuen heina igo behar izan dute erretzaile baten keaz ez dadin martxan jarri.  Berria - Harian   2005-11-04

Huts-neurgailuaren orratza, hantxe zeroan zut-zut egona, gainbeheran hasi zen, ezkerrerantz lerratuz.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 216. orr.

3 irud/hed

«Ziurgabetasuna» nagusi da, enpresaburuen irudiko, aldagai eta neurgailu ekonomikoek ez dutelako aurrera egiten.  Berria - Ekonomia   2004-05-08

Ibex 35 neurgailuak %10 eta %15 bitarteko igoera izatea espero dute.  Berria - Ekonomia   2004-03-19

Datua oso larritzat jotzen dute zientzialariek, apoak, igelak eta arrabioen familiako animaliak ingurumenaren kalitatearen neurgailuak direlako.  Berria - Gaiak   2004-10-15

Egun onak eta txarrak bereizteko horixe baino neurgailu hoberik ez du bertsolariak.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 20. orr.

Isiltasuna infinitua baita, eta ez du onartzen, musikak bezala, zentzumenen neurgailurik.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 292. orr.

Gazteekiko interes hori, beraz, izan daiteke neurgailu ona.  Berria - Kultura   2004-02-11

Elur pilotetan bezala, hemen ere askotarikoak izan daitezke aldaerak, neurgailua non ezartzen dugun: hitzetako letrez eta silabez gain, esaldietako hitzen kopurua, paragrafoen lerroena, liburu atal bakoitzeko paragrafoena...  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 97. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

neurgailua hutsean jartzeko (3)


neurgaitz izond neurtzen zaila dena, ia neurtezina.

Aldeko, aurkako edo erdibideko, denek onartuko dute aho batez bertsoa gauza subjetiboa dela, neurgaitza onenera; neurtezina ia beti.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 169. orr.

Jainkoak daki zer kopuru neurgaitzeraino ez zen haziko dirutza eder hura infernuko piztia tartean sartu izan ez balitz.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 344. orr.

Denbora puska neurgaitz batez, munduaren atzemaile abstraktutzat jo nuen neure burua.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 75. orr.

Gure belaunaldiak galera neurgaitzak ikusi ditu: kristautasuna moralismo motz bihurtu zitzaigunekoa; utopia sozialistak kapitalismo hutsak garaitu zituenekoa; nazionalismoak Aranaren kultua eta terrorismoaren suzko bataioa jasan zuenekoa.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 136. orr.

Liburuen nolakotasun espazialak ez bezalako betelan neurgaitz eta barreiatuagoa betetzen dute oihartzunek espazioan.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 29. orr.

Eta Mireiak ez zuen fisikaririk nahi, ez zuen bere lanaz hitz egin nahi, bere poz neurgaitzaz baizik.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 38. orr.


neurgarri 1 izond neur daitekeena.

Berdin lantzen ditu bai lerro zuzen neurgarriak eta haien artean neurtezinak direnak, bai horiei dagozkien azalera karratuak edo laukizuzenak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 161. orr.

Denbora eta espazio neurgarriak baino haratagoko eremu batean dago gure baitako irudimenaren esparru misteriotsu hori.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 15. orr.

Adierazleak "hedadura bat irudikatzen du eta hedadura hori dimentsio bakar batean da neurgarria".  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 9. orr.

Diru laguntzak aurrekontuetan nabarmen igotzeko eta horiek banatzeko irizpide zehatz eta neurgarriak erabiltzeko.  Berria - Euskal Herria   2006-01-19

Prebentzioak, hitz bitan, ebidentzia zientifikoan oinarritutako egoera gertagarri eta neurgarri ezkorrez dihardu.  Berria - Gaiak   2004-11-11

Arrazoi nork duen zehazteko hainbat elementu objektibo daude, eta gehienetan neurgarriak dira.  Berria - Euskal Herria   2004-12-16

• 2 iz neurtzeko sistema. ik neurgailu.

Hortaz, ez da erabiliko Gipuzkoako Txapelketan darabilten neurgarri bera; hartan, ebakeraren kalitatea ere neurtzen baitute.  Berria - Kirola   2004-06-25

Nihilista izan daiteke hitz egokia, bai, ez bainintzen biziki abertzalea (euskarazko eskoletara ez apuntatzea, horren erakusgarri), ezta ikaragarri ezkertiarra ere; kokaera politikoa erabakitzeko neurgarri klasiko horietan moderatu samarra nintzen beraz.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 91. orr.

· Idazlearen memoria munduaren neurgarri, gainerako idazlanak ulertzeko giltza.  Berria - Kultura   2004-10-30


neurgarritasun iz neurgarria denaren nolakotasuna.

Lerroen eta planoen neurtezintasun- eta neurgarritasun-propietateak, lerro arrazional eta irrazionalen existentzia, eta, oro har, Euklidesen X. liburuak daukan guztia.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 203. orr.


neurka ik neurkada.

neurkada (orobat neurka g.er.) iz ipar erritmoa, neurria.

Demagun bazoazela bidean, gidariaren eskuinean zarela, zure begirada abiaduraren neurkadaren arabera badabilela.  Berria - Kultura   2004-08-25

Urratsaren neurkadan.  Herria   2005-02-10

Agatak ordutik hara ez zuen saihets-batzarrik filmatu: denak bat ziren, bouzoukiaren neurkadaz aharrak, jeloskeriak, tristeziak ezabatuak bailiran.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 320. orr.

Baina laster, mendeak ziruditen segundoak ahitzean, birikak ozenki eta neurka naturalagoan husten eta betetzen sumatzen zituen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 325. orr.


neurkatu, neurka, neurkatzen (orobat negurkatu g.er.) 1 du ad neurtu; neurrian eman.

Izebak gorputzaren mugimenduak neurkatzen zituela, ezpainetara ura luzatzen eta noiztenka kopeta mustukaz lehortzen zion, amultsuki. Entzun bai jauna gure baitan sar neurkatu zuen eztiki Graxik ezpainak doi-doia higituz, jendetza beha zegoela ohartzeke.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 26. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Orduan denak lerrotan emaiten ziren, eta kanpalekuan sartzen ginen urrats neurkatuan, xut zeuden postako soldadoei agurra eginez.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 51. orr.

Trakturrak ari ziren kantari, piko negurkatuz, ziotelarik, sarri arbia izanen dela Jaun haundi.  Herria   2005-10-06


neurkera iz neurtzeko era edo sistema. ik neurtizkera.

Kultura bakoitzak munduaren neurkera zuen Frantziako Iraultza arte: arrobak eta kana erdiak, oinak eta zeleminak, pintak eta kuartiloak, librak eta ontzak, goldeak eta arrak...  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 161. orr.


neurketa 1 iz neurtzea.

Izenak berak adierazten duen moduan, triangeluen neurketa da trigonometria.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 71. orr.

Likintasun, azaleko tentsio, errotazio-ahalmen eta halakoen neurketa sinpleak.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 79. orr.

Utilitarismoa aztertu dugunean, aipatu ditugu ondorioen neurketak sortzen dituen zailtasunak.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 206. orr.

Urteak pasatu ditu zeru-lurren neurketetan Antoine d'Abbadie d'Arrast jakintsunak.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 32. orr.

Han, dakizunez, dena neurtzen da, nahiz nik ez dakidan zenbaterainoko zorroztasuna duten neurketa hauek.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 97. orr.

Ekoizpen-jardueren erregionalizazioaren neurketa egoki batek kontuan hartu behar ditu, nazioarteko zuzeneko inbertsioen fluxuak ez ezik, enpresa multinazionalen beren barne-merkatuen gaineko jarduerak ere.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 82. orr.

Neurketen datuak hamar minutuz behin lortzen dira.  Berria - Gaiak   2004-01-23

Era berean, aberastasunen azterketari kontrajartzen zaizkio, zeinu kualitatiboen ikerketa neurketazko zeinu kuantitatiboei kontrajartzen zaien bezala.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 78. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Neurketa akats bat [...] ere egin dut.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 246. orr.

Hona hemen aldarearen neurriak, orain arteko neurketa-unitate berberaz hartuak.  Elizen arteko biblia   Ez 43,13

Neurketa-unitate gisa eremu produktiboa erabiltzen duen lanabes horrek potentzialtasun handia du iraunkortasuneranzko bidean.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 67. orr.

-Non da Hermione? -galdetu zion Harryk, neurketa-zinta hartu eta bere idazlana zabalduz.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 127. orr.

Gure zentzumenak neurketa-tresna dira, eta sentsazioaren bidez jasotzen dute kanpoko mundua guretzat.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 40. orr.

Neuropsikologoak neurketa testak deitzen ditugunak erabiltzen ditu, kaltea zenbatekoa den jakiteko, eta horiek erabat objektiboak dira.  Berria - Gaiak   2004-10-29

Teknika berriei esker, gauden espazioaren soinu mapa bat egin dezakegu, baina neurketa sistema batek sortutako irudi bat izango da.  Berria - Kultura   2004-06-23

Bildutakoa neurketa estaziora bideratzen da, eta han konposizioa, tenperatura, presioa eta emaria neurtzen dituzte.  Berria - Euskal Herria   2004-02-25

Egia esan, zerrendak askoz ere aberatsagoak dira, neurketa era askotan egiten baita: ez bakarrik hoberenak orotara.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 171. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Aztertu eta konparatu zituzten bi besoak eta indar-neurketa bat egitea erabaki zuten.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 139. orr.

Bada tradiziozko lotura bat giza adimenek egiten duten denbora-neurketaren eta erlijioak giza arimetan zertzen duen eraginaren artean.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 72. orr.

Lur-neurketaren lan arruntetatik. liburuak indarka ari baitziren beren artean, borroka-neurketa sutsuetan elkarri haginka eta erasoka.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 47. orr.

4 norgehiagoka, lehiaketa.

Ostegunean UEFA Koparen finalerdiko itzulerako neurketa jokatu behar duela Valentziaren aurka.  Berria - Kirola   2004-05-02

Espainiako Ligan sei neurketa jokatu dituzu.  Berria - Kirola   2004-01-23

Ez ditugu beste lehiaketetan adina erakartzen duten neurketak jokatuko, baina aurrera egiten jakin behar dugu.  Berria - Kirola   2004-11-18

Final-laurdenetako hirugarren neurketa galdu du, eta gaur nahitaez irabazi behar du, sasoiari agur esan nahi ez badio.  Berria - Kirola   2004-03-20

Azken neurketa irabazi arren ezin gara lasaitu.  Berria - Kirola   2004-11-18

Taldeko jokalariek eta entrenatzaileak berak aitortu dute «iluisioz gainezka» jokatuko dutela gaurko Trabzonsporren aurkako neurketa.  Berria - Kirola   2004-09-16

Uztaritzeko [bertso] neurketa gain gainetik gustatu zaiku.  Herria   2005-11-03

5 neurketa/neurketak egin

Talesek neurketa egin zuen unean, hau zen egoera: [...].  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 51. orr.

Ciesek urtean bi neurketa egiten ditu.  Berria - Euskal Herria   2004-05-23

Punta-puntako teknologia baliatuz, NASAko ikertzaileek hainbat neurketa egingo dituzte egunotan, eta horiek klima aldaketa zerk eragiten duen jakiteko argigarri izango diren ustea dute zientzialariek Estazio meteorologiko horiek etxola antzeko batzuk dira non neurketak egiten diren.  Berria - Gaiak   2004-01-29

Luizia izandako lekutik metro batzuetara dorre meteorologikoek neurketak egiten dituzte momentu oro.  Berria - Harian   2005-12-21

· -Xuxen egin zituen neurketak.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 63. orr.

British Museumak erosten zituen, hiru libra esterlina ordaintzen zen burezur bakoitzeko, neurketa antropologikoak egiteko.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 428. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bi neurketa jokatuko (3); biharko neurketa (3); denboraren neurketa (3); gaurko neurketa (11); indar neurketa (7); itzulerako neurketa (3); itzuliko neurketa (3); kontrako neurketa (4)

neurketa asko jokatu (3); neurketa bakarra (4); neurketa bikaina (3); neurketa egin (6); neurketa egiten (3); neurketa erraza (3); neurketa galdu (6); neurketa galdu du (3); neurketa gogorra (4); neurketa hasi (6); neurketa irabazi (8); neurketa irabazteko (5); neurketa izan (3); neurketa izango (9); neurketa izango da (5); neurketa izango dute (3); neurketa jokatu (22); neurketa jokatu ditu (7); neurketa jokatuko (18); neurketa jokatuko dute (7); neurketa ona (5); neurketa osoa jokatu (3); neurketa parekatua (3); neurketa prestatzeko (6)

neurketak egiteko (3); neurketak egiten (5); neurketak galdu (5); neurketak irabazi (4); neurketak irabazi ditu (3); neurketak izango (3); neurketak jokatuko (3)

aurkako neurketan (5); azken neurketan (3); gaurko neurketan (5); joaneko neurketan (6)

neurketarik galdu gabe (4)


neuroanatomia iz nerbio sistemaren anatomia.

Neuropsikologo batek psikologia azterketak egiten ditu lehenengo, eta gero, neurofisiologia, neuroanatomia eta neuropatologia ikasketak egin behar ditu, baina, batez ere, esparru horiek guztiak prozesu kognitiboekin nolako harremana duten aztertzen ikasi behar du: arreta, memoria, hizkuntza, ikaskuntza...  Berria - Gaiak   2004-10-29


neuroartritiko izond nerbio sistemaren artritisak joa.

Gauza logikoa zen; neuroartritikoa zen.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 231. orr.


neurobiologia iz nerbio sistemaren biologia.

Gaur egun, berriz, Harvardeko Unibertsitatean (Boston, AEB) egiten du lan, Neurobiologia Departamenduan.  Berria - Gaiak   2004-10-05


neurobiologiko izond neurobiologiarena, neurobiologiari dagokiona.

Ez dakigu burmuineko prozesu neurobiologikoek kontzientzia zelan sortzen duten zehazki.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 60. orr.

Denboraren iragaiteak isilaraziz doan oihartzuna, egia esan, akordurik bizienek ere, garunetako oroitze-mekanismo neurobiologiko hutsak ez diren beste euskarriren bat behar izaten baitute.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 283. orr.

Oinarri neurobiologikoen alorretik.  Berria - Gaiak   2006-04-02


neurobiologo iz neurobiologian aditua.

Neurobiologoek erakutsi digute beste kontu batzuk nabarmenarazteko diseinaturik dagoela begia: mugak, argi-kontrasteak, kolore-aldeak, eta abar. Burmuinak iraupen handiko oroitzapenak nola gorde eta gogora ekartzen dituen argitu du Kaliforniako Unibertsitateko neurobiologo talde batek.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 180. orr.


neuroblastoma iz nerbio zelula enbrionarioetan eraturiko tumor gaiztoa.

Sagu-neuroblastoma zelula batzuk.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 79. orr.


neurodegeneratibo izond nerbioen endekapenari dagokiona, nerbioak endekatzea dakarrena.

65 urtetik gora dutenen artean zabalduen dagoen gaixotasun neurodegeneratiboa da parkinsona, alzheimerraren atzetik.  Berria - Gaiak   2004-04-11

Eritasun neurodegeneratibo hilgarri bat.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 133. orr.

Gaitz neurodegeneratiboak ikertzen ari da David Gubb, Biogune ikerketa zentroan.  Berria - Gaiak   2006-05-09


neurofibrilar
1 korapilo neurofibrilar proteinazko ezohiko bilduma modukoa, neuronen barnean txirikordatzen diren harizpiek osatua.

Zenbait kasutan, nahastean, korapilo neurofibrilarrak sortzen ditu proteina horrek, hots, Alzheimerraren gaitza sortzen duten egitura batzuk sortzen ditu burmuinean, zeren egitura horiek zelulen arteko loturak trabatzen dituzte.  Berria - Gaiak   2006-03-16


neurofibromatosi 1 iz nerbio sistemaren nahasmendu genetikoa, nerbioetan tumoreak haztea eragiten duena.

Mekanikari gazte bat zen Bennetten azken pazientea, neurofibromatosi hedatua zuena; gaixotasun bitxi eta inoiz kantzeroso horrek handitu marroixka eskergak eta azal zati puztuak eragin ditzake, eta gorputz osoa desitxuratu.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 105. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Neurofibromatosi kasu bitxi bat deskribatzen ari zen: berriki operatutako gazte batena.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 103. orr.


neurofisiologia iz nerbio sistemaren fisiologia.

Neuropsikologo batek psikologia azterketak egiten ditu lehenengo, eta gero, neurofisiologia, neuroanatomia eta neuropatologia ikasketak egin behar ditu.  Berria - Gaiak   2004-10-29

Bide horretatik uler daitezke Zientziaren Filosofiaren ikusmolde kognitibistak (psikologiaren, neurofisiologiaren zein beste natur zientzien metodoak eta emaitzak erabiliz, hainbat filosofok proposatu duten bidetik: [...]).  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 158. orr.

Bennett bera ere txundituta zegoen, eta, eskularruak kentzean, horren guztiaren neurofisiologiaz galdezka hasi zitzaidan.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 108. orr.


neurofisiologiko izond neurofisiologiarena, neurofisiologiari dagokiona.

Mina ez da identifikatu behar propietate edo gertakari neurofisiologiko orokor batekin, haiek gugan eragiten dutenarekin baizik, alegia, haien rol kausalarekin.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 191. orr.


neurofisiologo iz neurofisiologian aditua.

Han ginen Bob Wasserman, nire lankide oftalmologoa, Ralph Siegel, neurofisiologo bat, eta neu, Jonathan I.ri test orokor bat egiteko.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 48. orr.

Sindromeaz termino neurokimiko eta neurofisiologikotan pentsatzeko.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 113. orr.


neurogeno izond etorkia nerbioetan duena.

XIX. mendean psikopatologia arduratu den eremuan oso goiz ikusi dugu agertzen [...] delinkuentziaren erregistroari dagozkion objektuen sail bat: gizahilketa (eta buru-hilketa), pasio-hilketak, sexu delituak, lapurreta-mota batzuk, erromestasuna -eta ondoren euren bidez jaraunspena, inguru neurogenoa, eraso edo autozigortze jokaerak, perbertsioak, bulkada hiltzaileak, sugestibilitatea, etab.-.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 52. orr.


neurohidrauliko (corpusean neuro-hidrauliko soilik) izond nerbio sistemaren hidraulikari dagokiona.

Hainbeste sentimen errezeptore eta nerbio bukaera ditu, eta hainbeste motatakoak, non ingeniaritza neuro-hidraulikoko lan ezin hobea den [klitoria], plazer eragile indartsua eta pasio kitzikagarrienak eta sutsuenak eragiteko gai.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 232. orr.


neurokimiko 1 izond gai kimikoez mintzatuz, nerbio sistemari eragiten diona.

Adituek uste dute maitemintzearekin batera gertatzen den euforia gure burmuinak FEA anfetamina eta beste substantzia neurokimiko batzuk askatzen dituelako gertatzen dela.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 266. orr.

2 gai neurokimikoei dagokiena.

Burmuinak ezin dio inbasio neurokimiko horri luzaroan eutsi.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 271. orr.

Sindromeaz termino neurokimiko eta neurofisiologikotan pentsatzeko.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 113. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

substantzia neurokimiko (4)


neurokirurgia 1 iz kirurgiaren adarra, nerbio sistemako eritasunak ebakuntzen bidez tratatzeaz aritzen dena.

Ebakuntzan, Dominikar Errepublikako bertako eta atzerriko18 mediku, kirurgialari eta erizainek parte hartu zuten, Jorge Lazareff Kaliforniako Ameriketako Estatu Batuak unibertsitateko haurren neurokirurgia saileko zuzendaria buru zutela.  Berria - Gaiak   2004-02-08

2 neurokirurgia saila.

Greg erietxean aztertu zuten medikuek neurokirurgiara bidali zuten.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 61. orr.


neuroleptiko izond/iz sendagaiez mintzatuz, nerbio sisteman eragin lasaigarria duena.

Jaiki, lan egin, jan, pausatu, emaztearekin bekoz beko afaldu isilik telebistari begira eta loak har, bi neuroleptiko irentsi ondoan: bizia deitzen zena, hots.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 143. orr.

Ttotte txepela, zilarrezko gurutze miresgarria papoan zeramala, neuroleptikoz hantu ama zut-zuta saihetsean.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 150. orr.

Gehienek halatan, neuroleptikorik gabe, gusturik hoberenean, bazekiten derrigorrez egin behar zena manatzen hitz labur, zuhur eta suharrez.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 158. orr.


neurologia 1 iz medikuntzaren adarra, nerbio sistemaren anatomiaz, fisiologiaz eta eritasunez aritzen dena.

Beste azterketa batzuek [...] oharmen fonetikaz hitz egiten dute, nahiz eta hor bereziki irristakor izan fonetikaren eta fonologiaren arteko muga eta, halaber, eremu biok neurologia, psikologia eta inguruko gaiekiko izan lezaketen erlazioa.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 85. orr.

Neurologiatik soziologiara pasatzea ez dut gustuko, ni neurologoa naizelako.  Berria - Gaiak   2006-05-02

1974an eta 1975ean argitaratu zituen Geschwindek lehen lanak sindromearen intzidentziari eta ezaugarriei buruz; Stephen Waxman lankidearekin batera landu zuen alor hori, eta txunditurik utzi zuten neurologiaren mundua.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 168. orr.

Neurologian espezializatu zen.  Berria - Harian   2006-05-06

Garapen maila horrek burmuinaren ezaugarrietan ere baduela eraginik erakusten dute neurologiazko ikerketa zenbaitek.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 49. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik neurologiko.

Neurologia arazoak dituztenen aldeko jaialdia izango da, Denena Fundazioak antolatuta.  Berria - Kirola   2004-05-22

Salamancako Virgen de la Vega ospitalera eraman zuten neurologia sailean zain zezaten.  Berria - Kirola   2004-03-21

Neurologia ataleko Ibáñez doktoreak, ordea, ez zuen ondo ahoskatzen hitz egiten zuenean.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 27. orr.

New Yorkeko Albert Einstein Neurologia Kolegioan.  Berria - Kultura   2004-01-02

Neurologia zerbitzua zuzentzen du Bartzelonako Vall d'Hebron erietxean eta irakaslea da Pompeu Fabra unibertsitatean.  Berria - Gaiak   2006-05-02

Neurologia Departamenduko zaintza berezietako gela batera eraman zuten.  Berria - Harian   2006-01-06

Nafarroako Unibertsitateko Neurologia irakasle Jose Manuel Martinez Lagek.  Berria - Gaiak   2006-02-17


neurologiko izond neurologiarena, neurologiari dagokiona. ik neurologia 2.

Arazo neurologikoak dituen suge baten gisan.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 122. orr.

Orain Greg, itsu ez ezik, elbarri ere bazen, bai alde neurologikotik, bai gogamenekotik.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 61. orr.

Geroago azterketa neurologiko labur bat egin nion, zerebeloaren funtzioari eta oreka-kontuei jarriz bereziki arreta.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 250. orr.

Jokabidea gidatzen duten emozio-indarren azpian dautzan sistema neurologikoak deszifratzeko.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 168. orr.

Parkin eta PINK 1 geneetan gertatutako arazoekin lotu dute eritasun neurologikoa.  Berria - Gaiak   2006-05-05

Gaitz neurologiko degeneratibo gehienekin horrela gertatzen da.  Berria - Gaiak   2006-01-22

Lesio neurologiko baten ondorioz.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 62. orr.

Kalte neurologikoa duten pertsonetan.  Berria - Gaiak   2006-01-27

Garuna ongi duzu, eta estudio neurologiko guztietan ez da lesio zelularrik ez funtzionalik agertzen.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 238. orr.

Errendimendu akademikoan eta adimen gaitasunean eragiten duten buruko alterazio eta nahaste neurologiko arinak saihestea.  Berria - Gaiak   2004-12-23

Ezpain genitalen, uretraren eta perineoaren estimulazioak garrantzi handia duela emakumearen eszitazio sexualerako, eta guztien artean lotura neurologiko, muskular eta odolekoa dagoela.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 234. orr.

Ikuspegi neurologikotik, orgasmoa erreflexua da.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 184. orr.

Orgasmoak bi fase ditu: neurologikoa bata, eta motorra bestea.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 184. orr.

Ilusio optikoa egia neurologikoa da.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 42. orr.


neurologo 1 iz neurologian aditua.

Adolfo Lopez de Munain Donostiako Ospitaleko neurologoa da.  Berria - Gaiak   2004-12-12

Gurutzetako erietxeko Dementzien Unitateko neurologo Manuel Fernandezek hartu zituen hizpide bi botikak, baikor.  Berria - Gaiak   2006-02-17

Nerbio-sistemaren higadura eta suntsipen guztiek bezala, beti liluratu ditu neurologoak, agerian jar baitiezaguke nola eraikitzen den sistema hori.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 26. orr.

Nadiaren kasuak [...] zalaparta handia piztu zuen neurologo eta psikologoen artean.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 195. orr.

Orain, gainera, ikertzaileek eskura zituzten, aurreko aroetako neurologoek ez bezala, garun-irudiztapen teknika berriak (TAK, EMI, PJT, SQUID, etab.).  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 46. orr.

"Azpitik gorako" trastornoa edo neuropsikologikoa, neurologoen mordoiloan.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 145. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Neurologo esperientziatik abiatu eta zorroztasun sakonez eta bihotz samurrez, zuzenean tratatu dituen kasuak plazaratu zituen.  Berria - Kultura   2004-01-02


neurologoburu (corpusean neurologo buru soilik) iz neurologo talde baten burua.

Estimulazioak eta loak garunaren garapenean duten eragina nabarmendu du Bartzelonako Vall d'Hebron erietxeko neurologo buruak.  Berria - Gaiak   2006-05-02


neuroma iz nerbio ehuneko handitua edo tumorea.

Neuroma akustiko izeneko tumore onbera izateko aukera bikoiztu egiten da sakelako telefonoa luzaroan erabilita.  Berria - Gaiak   2004-10-15


neuromodulu iz

Baliteke savantek garunean sistema nabarmenki espezializatua izatea, neurri gabe garatutako sistema edo "neuromodulu" bat, eta une jakin batzuetan "piztuta" egotea -estimulu egokiak (musikala, ikusmenezkoa, edozein) sistema une egokian aurkitzen duenean- eta orduan berehala hastea eginahal guztian lanean.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 221. orr.


neuromuskular (orobat neuro-muskular) izond nerbioei eta giharrei dagokiena.

Jatorri genetikoko gaitzak, eritasun neuromuskularrak, kasu, dituztenek seme-alaba osasuntsuak izatea ahalbidetzen duen teknika berritzaile bat.  Berria - Gaiak   2004-12-12

Horixe da hain zuzen ere eritasun neuromuskularrak dituztenek Osakidetzari egiten dioten eskaeretako bat.  Berria - Gaiak   2004-12-12

Jon Andoni Urtizberea, Pariseko miologia institutoko mediku-espezialista eta eritasun neuro-muskularren europear zentroko zuzendari zientifikoa.  Herria   2005-04-07

GENE Gipuzkoako Eritasun Neuromuskularren Elkarteak.  Berria - Gaiak   2004-12-12


neurona 1 iz nerbio sistemako zelula.

Nerbio-sistema guztia eraikitzen duten adreiluak dira neurona edo nerbio-zelulak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 222. orr.

Garunak baditu 10.000 milioi neurona, eta neurona bakoitza beste 10.000ri konektaturik egon daiteke.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 222. orr.

'Gizakia gazte hasten da hiltzen, hogeita bost urtetik aurrera egunero 25.000 neurona galtzen dugu.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 198. orr.

Neurona motorretako gaixotasun bat ikertu nahi zuela esan zuen orduan zientzialari eskoziarrak.  Berria - Gaiak   2004-08-12

Neurona etengailu bat da funtsean, eta pentsa daiteke ea aski ote diren etengailuak, 10.000 milioi izanda ere, konputagailu bat egiteko.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 227. orr.

Bulkada horiek, nahitaez, neurona askotatik pasatu behar dute beren azken helburura iristeko.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 225. orr.

Neuronak egurastu beharra daukat.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 381. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik neuronal.

Ez, ez nengoen mozkor, mozkorraren aurreko euforian baizik, burmuinetako neurona-harien artean zirkuitulabur bat sortu zitzaidanean...  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 149. orr.

Neurona zirkuitu kaltetuak osatzeko.  Berria - Gaiak   2004-02-19

Bagenekien neurona-konexioan eragiten zuela, baina ez genekien nola.  Berria - Gaiak   2004-06-29

Bazela garuneko neurona-mailan, entzumenezko espazioaren "mapa" gisako bat, zentzumen bidezko informazioaren puntuz puntuko proiekzio ororen guztiz desberdina.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 57. orr.

Neurona multzo bat dugu garunean, eta horiek aldi berean ari dira berbetan.  Berria - Gaiak   2004-11-10

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Seinale hori, bizkar-muinera iritsi bezain laster, nerbio-amaieretara bideratzen da berriro, mugimendu-neurona batetik zehar, eta nerbio-amaierek muskulua uzkurrarazten dute.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 231. orr.


neuronabegatzaile ik neuronabigatzaile.

neuronabigatzaile (corpusean neuronabegatzaile soilik) iz

Neuronabegatzaileak erakusten digu non ari garen zehazki lanean; geure begiz ikusten dugunaren atzean zer dagoen erakusten digu, eta horrela arrisku asko saihesten dira.  Berria - Gaiak   2004-10-15


neuronal iz neuronarena, neuronari dagokiona. ik neurona 2.

Gogoaren deskribapena ez da burmuinaren deskribapena eta, adibidez, min izatea ez da soilki egoera neuronal jakin batean egotea.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 192. orr.

Ekintzen "zertarakoa" ezin da jokabide edo egoera neuronaletara murriztu, ezta saguen jokabidea aztertu nahi denean ere.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 189. orr.

Sare neuronal artifizialei.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 198. orr.

Semir Zeki, berriz, [...] maila fisiologikotik ari zitzaion hurbiltzen problemari: tximino anestesiatuei ikusmen-kortexean mikroelektrodoak sartu, eta estimulu koloretakoak ematean sortzen ziren potentzial neuronalak neurtzen zituen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 45. orr.


neuropata iz nerbioetako gaitz batek jo duen pertsona.

Onartu beharra dut neuropata naizela.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 112. orr.


neuropatologia iz nerbio sistemaren patologia.

Neuropsikologo batek psikologia azterketak egiten ditu lehenengo, eta gero, neurofisiologia, neuroanatomia eta neuropatologia ikasketak egin behar ditu, baina, batez ere, esparru horiek guztiak prozesu kognitiboekin nolako harremana duten aztertzen ikasi behar du: arreta, memoria, hizkuntza, ikaskuntza...  Berria - Gaiak   2004-10-29

Isidro Ferrer Bartzelonako Unibertsitateko Neuropatologia Saileko kideak Alzheimerren gaitzari buruz hitz egitean bazter lagatzen ditu etsipen hitzak.  Berria - Gaiak   2006-01-22


neuropatologo iz neuropatologian aditua.

Isidro Ferrer Bartzelonako unibertsitateko neuropatologoa.  Berria - Gaiak   2006-01-22


neuropsikiatria iz medikuntzaren adarra, eritasun neurologiko eta mentalak aztertzen dituena.

Histamina jariatzen duten garuneko zelulei esker gara kontziente esna gaudenean, Los Angeleseko (AEB) Unibertsitateko Neuropsikiatria Institutuaren arabera.  Berria - Gaiak   2004-05-27


neuropsikiatriko izond neuropsikiatriarena, neuropsikiatriari dagokiona.

Gaixotasun neuropsikiatriko guztien artean heredatzeko arrisku gehien duena da hau.  Berria - Gaiak   2004-07-25


neuropsikologia 1 iz medikuntzaren adarra, gaitz neurologikoek prozesu psikologikoetan duten eragina aztertzen duena.

Psikologiaren barruan dagoen zientzia da neuropsikologia.  Berria - Gaiak   2004-10-29

2 (hitz elkartuetan)

Nazioarteko Neuropsikologia Elkarteko urteroko biltzarra  Berria - Gaiak   2004-10-29


neuropsikologiko (orobat neuro-psikologiko) izond neuropsikologiarena, neuropsikologiari dagokiona.

Arazo neuropsikologikoak ezin direla ulertu [...] dauden ahalmenak eta haien eraketa berezitik abiaturik baizik.  Berria - Kultura   2004-01-02

Ebaluazio psikologiko eta neuropsikologiko sail bat egin zioten Gregi, eta guztietan aipatzen zen, haren oroimen eta arretaren arazoez gain, "axalekoa" zela, "ume bat" zela, "ulermenik" ez zuela, "euforikoa" zela.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 81. orr.

Ikuste-prozesatzearen eta ikustun-identitatearen porrota, oinarri organikoa zuena ("azpitik gorako" trastornoa edo neuropsikologikoa, neurologoen mordoiloan).  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 145. orr.

Korrelazio neuro-psikologikoen jokoak, proiekzio-sistema elkarkari eta kausaltasun-arlo zirkular legez ulertuta.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 51. orr.


neuropsikologo iz neuropiskologian aditua.

Neuropsikologo batek psikologia azterketak egiten ditu lehenengo, eta gero, neurofisiologia, neuroanatomia eta neuropatologia ikasketak egin behar ditu. Neuropsikologoak neurketa testak deitzen ditugunak erabiltzen ditu, kaltea zenbatekoa den jakiteko, eta horiek erabat objektiboak dira.  Berria - Gaiak   2004-10-29

Larry Squire neuropsikologo ikertzailearen lana funtsezkoa izan da lobulu tenporalaren oroimen-sistemaren garraio-funtzio hori argitzeko.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 69. orr.


neurosi (orobat neurosis g.er.) 1 iz nerbio sistemaren eritasuna edo nahasmendua, anatomia oinarri ezagunik ez duena.

Korrika egin behar horrek gaixotasun mota bat izan behar du, neurosi bat -hasten omen zitzaion senarra.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 29. orr.

Besteenganako eskuzabaltasun hura, lanbidean zuen trebetasun berezi hura, neurosi baten emaitza?  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 172. orr.

Hilketa baten ostean eldarnio paranoiko bat dagoela edo delitu sexual batean neurosi bat dagoela.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 52. orr.

Banakoaren neurosiak sexua du oinarri; aldiz erlijioak, neurosi unibertsalak alegia, norberekeria.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 41. orr.

Aipatu duzun herriminak edo lekukotzeko izaten dituzten arazoek eragin egiten badute ere, ez dira neurosiak edo psikosiak agertzen.  Berria - Euskal Herria   2004-11-17

Sarritan alferreko lana da gaixo hori mundu-ikuspegi osasungarri eta bizimodu egoki batera ekartzen saiatzea, gotortu eta babestu egiten baita neurosi eta ustekeriazko harresi baten atzean.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 131. orr.

Neurosiaren lehengusu propioa den fanatismoa, jatun exkaxen laineza bat besterik ez da.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 204. orr.

2 (izenondoekin)

Gauzak -erabakiak hartzea batez ere- biharamunerako uztea [...] neurosi obsesiboaren ezaugarrietako bat baita, Sedanoren iritziz behintzat.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 95. orr.

Izan ere, erlijioa gizateriaren neurosi obsesiboa da.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 41. orr.

Eskizofrenia lotsagarri bat saldu eta neurosi errukarri bat erosi.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 135. orr.

Baina badira bizirik dirauteino, neurosi arraroak edo berezi samarrak gordetzen dituztenak.  Berria - Kultura   2004-09-18

Erraten du fedeak eta Amodio absolutu batek dituela kasik sendatu "neurosi oso larria" zeukan neska gaztea.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 146. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

"Usher Etxearen hondamena" kontakizunean, neurosi kasu bat aztertzen da, oraintsu jakin denez, bere ezagun baten kasua, ez, uste izan den bezala, berea.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 14. orr.

Barre-karkara luze azantzatsu bat izan zen, egiazkoa ia, neurosi puntu batez zipriztidua.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 35. orr.

4 gerra-neurosi

"Obus-xokaren trauma" edo "gerra-neurosia" ere esaten zaio.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 193. orr.

Eguneroko bere zereginetan aurreikusi gabeko edozerk ataka gaiztoan jartzen zuen Durant andrea, gerra-neurosiak jotako eriondo batena zirudien atakan jarri ere.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 51. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

neurosi obsesiboa (3)


neurosis ik neurosi.

neurotiko 1 izond neurosiarena, neurosiari dagokiona. ik neurosi 2.

Lehenengo maila, prozesu inkontzienteen antolamenduari dagokiona (sintoma neurotikoak, ametsak), eta bigarren maila, psikologia tradizionalak kontuan hartzen zuena (pentsamendu ohartua).  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 110. orr.

Literaturgintzak jolas neurotikotik zer duen erakusteko izan behar omen zuen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 98. orr.

Akademizismo aldiaren ezaugarria ikusgarri bihurtu behar horrek hartan dituen ondorio guztiz kaltegarriak dira, "errealitate-efektua" errealitatearen ordain neurotiko bat bilakatzen baita.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 198. orr.

Nazka neurotikoa hartu zion.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 377. orr.

• 2 iz neurosiak jotako pertsona.

Neurotikoa ifernuan bizi da maizenik.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 187. orr.

Neurotikoak neurotikoa delako idazten du, ala idazteagatik bilakatzen da neurotiko?  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 98. orr.

Sedanok dioenez, neurotiko obsesiboaren ezaugarrietako bat omen da aspergarria izatea.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 80. orr.

Egonarririk gabe eta bete ezinezko eskaerekin estu hartuko duen emakume burges neurotiko bat.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 197. orr.

Inguruan genituen hegazkinen marrumak, piztia neurotikoak bailiran.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 112. orr.

Militante bat bezain ernegante eta neurotikoa.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 30. orr.


neurotransmisore iz nerbio bulkadak transmititzen dituen gaia.

Hain zuzen ere, neurotransmisore bat, dopamina, garunean ongi orekatua ez egotearen ondoriozkotzat.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 92. orr.

Metilfenidatoak bizkortzen dituen neurotransmisoreak era naturalean piztea lortzen dugu.  Berria - Gaiak   2006-04-20


neurozientifiko izond

Gerald Edelmanen lan neurozientifikoa du euskarririk sendoena Bartletten ondorioak, hark garunaz duen ikuspegia.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 176. orr.


neurozientzia iz biologiaren adarra, nerbioen eta nerbio ehunaren anatomia, fisiologia eta biokimika aztertzen dituena.

Chomskyren bi liburu horiek lan bakarra osatzen dute, eta bertan aurkeztutako hizkuntz teoria funtsezkoa gertatu da neurozientzian, filosofian eta psikologian, eta hizkuntzalaritza zientzia kognitibotzat hartzeko oinarriak ezarri ditu.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 8. orr.

Konputagailua neurozientziekin lotzen dugunean inteligentzia artifizialaz hitz egiten hasiko gara.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 118. orr.

350 profesional ariko dira bertan lanean, onkologiaren, bihotzeko fisiopatologiaren, neurozientzien eta terapia genikoen eta hepatologiaren arloetan.  Berria - Euskal Herria   2004-09-29

Neurozientziako ikertzaile entzutetsua.  Berria - Euskal Herria   2004-03-16

Erromako (Italia) Psikobiologia, Psikofarmakologia eta Neurozientziarako Institutuko adituek, sistema opioideorik gabeko saguak sortu zituzten genetikoki.  Berria - Gaiak   2004-06-25


neurozirugia iz neurokirurgia.

«Bigarren burua bestea baino azkarrago ari da hazten», adierazi zuen atzo Jorge Lazareff Californiako unibertsitateko haurren neurozirugia saileko medikuak.  Berria - Gaiak   2004-02-07


neurozirujau iz neurokirurgilaria.

Neurozirujauak, endokrinoak, psikiatrak, psikoanalistak eta baita argiketariak ere lanean jarri ziren, betiere zientziaren izenean eta haiek "osatzeko" asmo jatorra tarteko zela.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 81. orr.


neurrarazi, neurraraz, neurrarazten (orobat neurtarazi) du ad neurtzera behartu.

Neurtu nahi ezak berak neurraraziko zaitu gainera zorrotzen eta abudoen.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 170. orr.

Hark trabatu zidak mihia eta neurtarazi zizkidak hitzak; zigortu nahi zuen hutsegite bat hik barkatuko ote hidaan beldurrez baitzen.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 501. orr.


neurri (orobat negurri g.er.) 1 iz neurtzearen emaitza; neurketaren bidez finkatzen den tamaina. ik tamaina; izari.

Neurri eta tankera bera zuten bi izakiek.  Elizen arteko biblia   1 Erg 6,25

Badaude, ordea, batzuk Erastotenesek lurraren bira osoaren benetako neurria atera zezakeenik ukatzen dutenak.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 810. orr.

Banderaren neurriak, zortzi bat metro luze eta horren erdia-edo zabal.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 114. orr.

Emakume ederra zen, batik bat hogeita hemezortzi neurriko baino emakume beteagoak gogoko zituztenentzat.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 60. orr.

Triglifoen kapitelak moduluaren seiren bateko neurria izango du.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1930. orr.

Hots baten ozentasuna beste baten bikuna denean, bien arteko desberdintasunaren neurria 3 dB dela.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 124. orr.

Halako neurria duen zulo bat nekez itxi daiteke, nekez...  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 13. orr.

Oharra justu bere neurria zuen gutunazal batean sartu, eta gutunontzira jaitsi nintzen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 96. orr.

Dendako erakusleihoa, neurri guztietako ezkontza argazkiz eta jaunartze eguneko potretaz josita zegoen.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 19. orr.

Guztira 70 kaiera daude ikusgai, neurri guztietakoak.  Berria - Kultura   2004-07-07

Neurri eta kolore guztietakoak gaudek munduan, neurri eta kolore guztiak asetzeko hain zuzen ere.  Aitor Arana   «Onan», 2000 - 68. orr.

Neurri bertsuan ageri dira ongia eta gaizkia gizonarengan.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 59. orr.

Zaingelek, hormek eta atalondoak besteen neurri berberak zituzten.      - 0. orr.

Edo gerta liteke eltxo baten neurriko elefantea existitzea, bai eta elefante baten neurriko eltxoa ere; hori guztia -diote- arrazoimenak onargarri du.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 211. orr.

Haztea neurriz handiagotzea da.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 40. orr.

ik beherago 21.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Neurriak hartzea zen nire egiteko nagusia: jostun-zerrenda hartu, eta bezeroen sorbalden, mahuken, gerriaren luze-laburrak neurtzen nituen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 316. orr.

ik beherago 31.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

2 (izenondoekin)

Mihia hazi zitzaion mutikoari eta mintzatzeko neurri egokira etorri.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 273. orr.

Gizaki guztien elikagai-nahia giza urdailaren neurri txikiak mugatzen du.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 83. orr.

Neskak neurri ertaineko gela bat ikusi zuen, larruzko zenbait besaulki eta sofarekin jantzia.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 246. orr.

Zutikako neurri handiko argazkiak salbu, beste guztiak Blanco-Santos familiarenak dira.  Berria - Kultura   2006-02-15

Neurri handiko hartz bat zen.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 163. orr.

Angeluetako pilareak neurri zabalekoak egin baldin badira, dobelei eutsi eta aparailuari sendotasuna emango diote.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3030. orr.

Soropilak zingirako landareei utzi zien lekua, eta neurri erraldoiak hartu zituzten hango hezetasuna eta udako beroa zirela bide.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 215. orr.

Amazoniako Biosfera eta Atmosfera Ikertzeko Neurri Handiko Esperimentua (LBA) da dokumentuaren izena.  Berria - Gaiak   2004-07-30

3 irud/hed

Gizona da gauza guztien neurria.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 36. orr.

Batasunaren fruitu dira egokitasuna eta adostasuna, eta hauen bitartez daukate gauza konposatuek beren izatearen neurria.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 97. orr.

Gorputzak markatuko digu gure desioaren neurria.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 23. orr.

Erraz jakin zitekeen, ezbairik gabe, soldadu alemanen heriotza-gosearen neurria zenbaterainokoa zen.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 185. orr.

Gonak jartzen dio neurria bere jardunari.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 30. orr.

Bihar goizean zapatari horrek bere neurriko orkoia aurkituko dik hemen, bota zuen, eta baita korroskada bat ere.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 51. orr.

ik beherago 20.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Askotan, arrakasta komertzialak ez du balio artistikoaren neurria ematen.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 109. orr.

Maialen Lujanbiok, aldiz, ez zuen bere neurria eman.  Berria - Harian   2005-12-18

ik beherago 29.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Eta, batez ere, jakituriaren ateak zabal ditzakeen jakin-minaren neurria ematen du.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 9. orr.

4 irud/hed (izenondoekin)

Krisiak gogorren ukitu dituen hiru herrialdeetan (Thailandia, Indonesia, Hego Korea), defizit korronteak neurri beldurgarri batera iritsi ziren 1990eko hamarraldiaren lehen erdian.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 161. orr.

Literatura feminizatu egin da; irakurlea ere, neurri esanguratsu batean, emakumezkoa da.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 112. orr.

Gainerako giza erakundeak -ohiturak, legeak eta abar-, denak, neurri desberdinetan, gauzen arteko erlazio naturalean daude oinarrituak.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 107. orr.

Epistemologiaren hurrengo zutabe nagusia Descartes da, batez ere bere Meditazio Metafisikoak -baita, neurri apalagoan, Metodoaren Diskurtsoa ere-.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 104. orr.

Hala ere, ikusi den bezala, merkatuak neurri egokia behar du izan horretarako.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 38. orr.

Horrela, IG/BPG zatidurak ematen digu IGn egiten den ahaleginaren neurri egokia.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 128. orr.

Izan daitezkeen disputak eta eztabaida ustekoak Kongregazio barrurako egiten diren antzezpen eta itxurapen hutsak besterik ez dira, tamainako neurri polit baten barruan betiere.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 83. orr.

Badira irakurlearen neurri-neurrira egindako tituluak.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 36. orr.

5 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Soka bat besterik ez zuen eskura, eta neurri-unitate bat behar zuen.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 56. orr.

Neurri kontua, noski, bizitzan gauza asko bezala.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 107. orr.

6 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Baltsamatzeari buruzko tratatuaren infolio-neurri berekoa zen.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 11. orr.

Bizarra egiteko makina eta familia-neurriko xaboia...  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 162. orr.

Porno-neurriko zakil bat, zer esan nahi dudan ulertzen badidazu, baina batere erakargarria ez nire begietarako.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 313. orr.

Ezinezkoa da atrio txikiek atrio handien proportzio-neurri berdinak izatea.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2850. orr.

Nire jaioteguna, kontu-korrontea, kolesterol-neurria, altuera/zabalera/pisua erlazio egokia, golf-klubean erabiltzen dudan takilla, etxeko garajean sartzeko klabea...  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 87. orr.

Praktikan, adibidean ez bezala, bankuek jasotzen dituzten gordailuen ehuneko jakin bati erreserba gisa eutsi behar izaten diote beren kutxetan; portzentaje horri kutxa-neurria deritzo.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 32. orr.

Diru berriaren eta diru zaharraren arteko kanbio-neurriak behera egin duenez, ezkutu askoren irabazia ematen dielako Frantzian.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 80. orr.

Erre egiten zituzten; horixe zen orduko zentzatze neurria; zergatik ibili koplekin.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 81. orr.

Ohantze moduko bat zuen lanabes eta gizatasun-neurri.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 66. orr.

7 mota jakin bateko tamainak edo kopuruak neurtzeko erabiltzen den tamaina edo kopurua, neurtze oinarritzat hartzen dena.

Denbora, distantzia, luzera, bolumen, pisu eta balioaren neurri estandarrak gizarte-bizitzako premiak dira edozein mailatan, maila primitibotik gora.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 70. orr.

Frantziar iraultzaileek, beren egutegi sekular berria ezartzen hain osoro huts egin zutenek, arrakasta ekumenikoa izan zuten beren pisu eta neurri berriekin.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 75. orr.

Ez duzue pisu eta neurri faltsurik erabiliko salerosketetan.  Elizen arteko biblia   Dt 25,13-14

Lehenengo beren burua hartzen dute neurritzat eta, gero, neurri horrekin balioztatzen dituzte beren buruak.  Elizen arteko biblia   2 Ko 10,12

Behin-behineko neurri bat beste zerbait aurkitu bitartean.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 32. orr.

Horrela, beren bekatuen neurria betetzen ari dira etengabe. · Dirua neurri duenak, nahi ez duela ere, "gauza garestiak" behar ditu begiz jo, onak diren edo zer diren begiratu gabe kasik.  Elizen arteko biblia   1 Ts 2,16

Mundua neurri hartuta, hitzen bonbardaketak nola funtzionatzen duen ikusteko, bada Paduako Unibertsitateak Balkanetako auziaz egindako azterketa zuhur bat.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 11. orr.

8 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Neurri-sistema orokor guztietatik, denbora neurtzeko sistemaren premia sumatzen da lehenengo.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 70. orr.

1849a arte, Europa osoan sistema hamartarra ezarri zen arte, Nafarroak bere neurri sistema atxiki zuen.  Berria - Kultura   2004-04-22

9 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Legoa luzera-neurri zaharra da, gutxi gorabehera 4 km-ren baliokidea.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 38. orr.

Hazbeteak eta luzera-neurriak aipatu zizkion.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 268. orr.

Desiatina: Errusiako azalera-neurri antzinakoa (109 hektarearen baliokidea).  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 431. orr.

Aleentzako edukiera-neurria.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 240. orr.

Pud: Errusiako pisu-neurri antzinakoa (16,3 kilogramoren baliokidea).  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 80. orr.

Zenbatean saldu duzu olo-neurria?  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 300. orr.

Zuri-horixka zaldi jatorra duk, bere zeregina betetzen dik, eta gustura emango niokek bazka-neurri bikoitza.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 65. orr.

Hortik atera zuen ezen kopuru jakin bateko zilar-pisuari ur-neurri jakin bat zegokiola.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4130. orr.

Metal preziatuen erabilera balio-neurri gisa.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 76. orr.

10 neurtzeko erabiltzen den tamaina jakineko ontzia.

Balantza zuzenak, pisu zuzenak eta neurri zuzenak erabiliko dituzue.  Elizen arteko biblia   Lb 19,36

Hau agindu du Jaunak: lau litroko neurria manaz bete eta gorde ondorengo belaunaldientzat.  Elizen arteko biblia   Ir 16,32

Solidoak neurtzeko efa-k eta likidoak neurtzeko bat-ak edukiera bera izan behar dute, oinarrizko neurria izango den homer baten hamarrena.  Elizen arteko biblia   Ez 45,11

11 egokitzat edo normaltzat hartzen den kopuru edo tamaina jakina.

Baina bien artean, bada neurri bat!  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 92. orr.

Pabiloiek makina moderno baten antza hartzen zuten, egun berriaren argitan igeri, karratuak, denak berdinak, neurri guztietatik at, lurrin makina erraldoia, herri oso bat barneratzeko prest dagoen galdara.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 49. orr.

Txitxikovek, neurri guztiak gainditzen ari zela konturaturik, kotxe bat eskatu zuen, eta prokuradoreak eskainitako drojkia onartu zuen.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 225. orr.

Zaldunen neurria zaldia da, ez astoa... eta gu zaldunak gara.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 36. orr.

Nik ez dut ukatzen maite dudala Frantzia, zuzen den neurrian. ik beheerago 19.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 214. orr.

Ardoa ere neurririk gabe edaten ditek.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 100. orr.

ik beherago 25.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Hargatik ahalegintzen zen ezkontza harremanen etekinik handiena ateratzen, neurririk gabe, ahalik eta grinatsuen.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 96. orr.

Italiako arkitektura, ez daukat esan beharrik, neurririk gabe da aberatsa.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 79. orr.

12 gehiegikeriarik eza; gehiegikerietatik urruntzen denaren jokabidea. ik neurritasun.

Eta hortxe dago koska: neurrian.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 53. orr.

Azken batean, hemen ere, neurrian dago gakoa.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 118. orr.

Fernando, ordea, lehendabiziko harridura eta miresmena bareturik eta neurrira etorririk, aspertzen hasia zen.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 230. orr.

Administrazioa euskalduntzeko ekimena «neurrira ekarri» beharra aldarrikatu zuen Eusko Jaurlaritzako Kultura sailburu Miren Azkaratek.  Berria - Euskal Herria   2004-10-28

ik neurriratu.

13 lortu nahi den helburuaren arabera aritzeko modua. ik bide1.

Juduen kontrako neurriak bata bestearen ondoren iritsi ziren, eta askatasun asko eta asko kendu ziguten.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 20. orr.

Politikoek bidegabeen konponbiderako neurriak har ditzaten eragozteko.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 190. orr.

Lehen neurriak aho batez adostu zituen kabineteak.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 70. orr.

Gaixoaren infekzioari aurre egiteko neurriak.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 122. orr.

Bai eskaria indarberritzeko neurriak ezartzea eta bai sistemak behar zuen likidezia ematea.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 326. orr.

Produkzio prozesuak eta kontsumo motak murrizteko neurriak.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 130. orr.

Hizkuntz eskakizuna "zero" profilera jaistea izan zen lehen neurria.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 90. orr.

Badaezpadako neurri gisa.  Berria - Kultura   2004-05-19

Badaezpadako neurria da, egon lasai.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 142. orr.

Azkaratek berresten du berari dagokion egoera askatasunezkoa dela, «baina ez edozein preziotan, eta xantaia bezala erabiltzen diren kontrolen neurripean».  Berria - Euskal Herria   2004-05-19

14 (izenondoekin)

Agintariek oso neurri estuak hartu zituztela mota guztietako ustelkeriak eragozteko.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 336. orr.

Madarikatu egiten zituen ustelkeriaren aurkako neurri zorrotzak eta funtzionarioen jokaera adeitsu eta gizalegezkoago hura.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 337. orr.

Neurri gogorragoak hartu behar zirela besoko horia eramaten ez zutenen kontra.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 10. orr.

Neurri bereziak hartu ditut.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 33. orr.

Neurri gaizto horiek gogaikarri eta eramangaitz gertatu zitzaizkion jende guztiari.  Elizen arteko biblia   2 M 6,3

Horregatik presa guztia, horregatik neurri ezohikoak.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 122. orr.

Bitartean Liu Pang-ek neurri eraginkorrak hartu zituen botere inperialaren nagusitasunari eutsi eta areagotzeko.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 49. orr.

Zitologia neurri prebentiboa da, batez ere infekzioak eta uteroko lepoko minbizia prebenitzeko.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 52. orr.

Zergertaereko neurri soila omen, gure hegazkinak bi motorrekin ere hegan egin baitzezakeen.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 21. orr.

Baina hori ez dela arrazoia bizkor konpondu daitezkeen neurri ekonomikoak ez hartzeko.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 55. orr.

Hazkundea moteltzen bada, langabezia-tasa jadanik altua duen herrialde batek [...] nekez eutsiko dio neurri murriztaileen bidez bere aurrekontuaren defizitaren igoera automatikoari.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 188. orr.

15 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

2010erako baliabide genetikoen erabilera arautzeko neurri sorta indarrean jarri nahi dute nazioartean.  Berria - Gaiak   2006-04-02

Medikuntzaren eta teknikaren aurrerapenak, hain zuzen ere, neurri-hartze berrietara behartzen du bere erantzukizunaren duin den gizaki oro  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 157. orr.

16 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Polizia neurri ikaragarriengatik.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 63. orr.

Legeak ekoizleei [...] orain higiene-neurri zorrotzak betearazten dizkien arren, sektore asko "ahantzita" daude.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 43. orr.

Errefuxiatuak lasai ibiltzen ziren garai hartan, lagun artean, ez zen babes-neurri berezirik hartzen.  Agurtzane Juanena   «Esan gabe neukana», 2003 - 56. orr.

Segurtasun neurriak sakratuak dira guretzat.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 132. orr.

Isilpeko arauari jarraiki, arduraz gorde nituen segurtasun-neurri guztiak.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 154. orr.

Lehiakide menderatuak suspertzeko arriskuaren aurkako segurtasun-neurri gisa.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 47. orr.

Orain, arriskutik babesteko eta defentsa-neurriak hartzeko asmatu izan diren makinei buruzkoak azalduko ditut.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4990. orr.

Zainketa neurri gogorrak hartu beharrean zeuden aurrena.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 288. orr.

Inbasioa gertatzen denerako aurre-neurri bat baietz izan!  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 109. orr.

17 doinuaren zati banaketa, erritmoarentzat oinarri gertatzen dena (ik konpas); bertso lerroak izan behar dituen silaba klase eta zenbatekoa.

Errima eta neurria, esate baterako, poesiaren eta bertsogintzaren berezko osagaiak dira.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 17. orr.

Berbaldi bakoitzak, edukiak eduki, beti izango du doinu bat, errima bat eta neurri bat.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 81. orr.

Hizkuntza bakoitzak neurri poetiko bat duela.  Berria - Kultura   2006-01-07

Bertsolariak bertsoa neurri jakin bati atxikia osatzen du.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 82. orr.

Neurri jakin bateko doinua aukeratuko du, ordurako bere arrazoibidea silaba kopuru jakin batera tolestu duelako.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 102. orr.

Kartzelako lana, hots, bakarka, gaia emanda, hiruna bertso, doinu eta neurri librean.  Berria - Kultura   2004-04-07

Jainkoaren eta fedearen lorian neurri laburrean idatzi himno eta koplak ziren, beraz, haren lan gehienak.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 162. orr.

Neurri batzuen barruan eta buruan bildu dituen errima-hitzekin une jakin batean esateko gai dena.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 93. orr.

Bertso "ikusgarriagoa" egite aldera, doinu-neurriak luzeagotu nituen.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 182. orr.

Jatorriz testu neurtua izanda, euskarazko neurri moldeetara ekartzeak beste oztopobide bat erantsi dio itzulpengintzari.  Berria - Kultura   2004-05-29

· Arimaren denborak beste data batzuk baititu, beste neurri batzuk, itsas uhinen antzekoak.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 177. orr.

Oinazerik ere ez dut, baina galdu zuen ene bihotzak neurria, galdu zuen konpasa.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 651. orr.

18 neurriansup_1 adlag neurriz.

Ni bezalakoa izan behar da; neurrian sufritu behar da.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 280. orr.

Guk bezala egin behar da, neurrian sufritu.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 278. orr.

Barrua pozten eta argitzen du ardoak, bere garaian eta neurrian edanez gero.  Elizen arteko biblia   Si 31,28

Errotan bakarrik ez, ardoari ere, neurrian beti, irabazia damaio.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 378. orr.

19 neurriansup_2 adlag neurri egokian.

Igandeetan, berriz, urdaia banatzen ziguten, eta arroza, neurrian, gero astelehenetan eta asteazkenetan hiruna ontza hezur ematen zizkiguten, baba nahiz garbantzuekin batera, lapikokoa egin genezan.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 85. orr.

Horren soineko polita, tamalgarria izango zen oraindik beste puska batean ez erabiltzea, neurrian neukan eta arnas egin nezakeen haren barruan.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 49. orr.

Maite baitu, maite baitute, dudarik gabe, euskal kultura, baina hori bai: euskal kultura mutu den bitartean eta neurrian: eskurik gabe, besorik gabe, eta, batez ere, aho-mihirik gabeko euskal kultura maite dutela, alegia.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 21. orr.

Lerroka jartzen ziren gizonak, pikotza eder bat eskutan, eta, neurrian, denek batean, altxatzen zuten eta gero lurra uzkailtzen.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 96. orr.

Hark ere ageri beharko zukeen bezalatsu, nahiz eta neurrian.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 62. orr.

· Emakumearen autoan ebatsi nuen hura nahiko ongi zegokidan, neurri-neurrian neukan gainera.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 76. orr.

20 neurriko izlag ik beherago 28.

Etorri handikoak ziren biak, baina askotan gainezka egiten zuen haien jarioaren uholdeari aurkitu zion Lizarriturrik neurriko hesia.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 36. orr.

Neurriko ikaslea baizik ez zuen falta bere senari bide emateko, eta Mentxurengan topatu zuen hautagai perfektua.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 42. orr.

Bi sentimendu hauek geratzen dira, batik bat, ikuslearen gogoan, eta ez legeak itsatsi gura lukeen izu osasungarria; baina neurriko zigor jarraikorrekin nagusitzen den sentimendua azkenengoa da, bakarra delako.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 79. orr.

Bere bizitzako denbora guztian zentzu oneko eta neurriko izan zela anaiekin.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 658. orr.

Aurrea hartzen dio haren jakinmin larriari, galdera bat jarri ahoan, eta neurriko erantzuna ematen dio... ber-bertan.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 161. orr.

Begirada luzea zuzendu zion gero, esatera zihoanari neurriko seriotasuna emateko.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 171. orr.

Buenos Airesen, gizon atsegin neurriko bat zen; La Caledonia-n, berriz, klan baten buruzagi zorrotza, bere arbasoak bezala.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 215. orr.

21 neurriz adlag ik gorago 18.

Ardoa bizia da gizakiontzat, neurriz edanez gero.  Elizen arteko biblia   Si 31,27

Alkoholaren gisakoa da, neurriz pizgarria eta, neurriz gain, are hilgarria.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 103. orr.

Afari arina eskatu zuen gonbidatuak, eta arnoa ere neurriz edan zuen.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 265. orr.

Atzerazale, geldizale edo astiro ibilzale horietakoa zinela idatzi zenuen behin batean; neurriz, tamainaz, zuhur (xuhur?), zentzuz, kontuz, tentuz... zen zure eskola.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 70. orr.

Zentza gaitzazu neurriz, ez haserrez, ez gaitzazun ezereztu.  Elizen arteko biblia   Jr 10,24

Zuzena da eremu urriko ezaugarriak neurriz erabiltzea eta eremu zabalekoei lehentasuna ematea.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 142. orr.

Hala ere, neurriz jokatzen ahaleginduta, "esango dizut noizbait, zutaz zer pentsatzen dudan" bota nion lehor.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 380. orr.

Baina beti ere neurriz.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 108. orr.

Konfiantza neurriz hartzeko edaria dukezu.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 197. orr.

22 neurri batean

Neurri batean gizaki orok darama urruti-minaren arantza hori bere baitan itsatsirik.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 51. orr.

Ez da, dena dela, lan teorikoa bakarrik, neurri batean teorikoa baldin bada ere.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 9. orr.

Neurri batean, uste dut, beldurra ona dela.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 264. orr.

Ikusiko dugun bezala, Eliza bera erromatar herri-administrazioaren onuradun izan zen, eta, beraz, hemen ere, ondarea zeharka transmititu zen neurri batean.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 89. orr.

Are gehiago haserretu zen Txitxikov gertaturikoa buru argiz aztertu zuenean, orduan konturatu baitzen bera izan zela, neurri batean, erruduna.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 257. orr.

Lanaren banaketarik bazen, izan, neurri batean, Erdi Aroan.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 38. orr.

Literaturak bere-berea du, neurri batean behintzat, alferrikako izatea.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 11. orr.

Apalategi bakoitza aurrekoaren segida da, baina, aldi berean, bere buruaren jabe neurri batean bederen.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 52. orr.

23 neurri bateraino

Neurri bateraino, gibela gauza da substantzia toxikoei aurre egiteko. Eta erantzun hori jasorik, jakin behar du neurri bateraino berean setati izaten.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 212. orr.

Irudiak, gure gizarte honetan geroz eta ugariago eta geroz eta garrantzitsuago diren gailu horiek, gainerako gauzak bezalaxe dira ikusgai, neurri bateraino behintzat, haien pertzepzio-lege berberen mende baitaude.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 19. orr.

Funtzio hutsa den neurrian, gizabanako -neurri bateraino- ezaxolek bete ahal izango dutena enuntziatua formulatzen dutenean.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 109. orr.

24 neurri berean

Uhin-luzera guztiak neurri berean zurgatzen dituzten gainazalak kolore griseko agertzen dira.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 26. orr.

Kontsumogaiak itxuragabe ugaltzearekin batera, neurri berean ari dira agertzen ezinaren ezinez zapuzturiko pertsonak.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 87. orr.

Berak ustez erabilitako neurri berean apailatu nituen lerro batzuk hurrengo egunean.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 163. orr.

Egitasmoak tentatzen ninduen, asko, adore faltak paralizatzen ninduen neurri berean.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 109. orr.

Le Monde eta Le Figarorentzat balio duenak Herriarentzat ere balio da... ez neurri berean halere.  Herria   2003-03-13

· Karratua neurri bereko bi triangelutan banatuko da, bakoitza berrogeita hamar oineko azalerakoa.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4090. orr.

25 neurri gabe (orobat neurri bage g.er. eta neurrigabe) adlag neurririk gabe. ik neurrigabe.

Uda baino lehen, zizare arrak neurri gabe gizentzen hasten dira.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 24. orr.

Bizi zaitez nire esanera, joka zuzen, eta ituna egingo dut zurekin: zure ondorengoak neurri gabe ugalduko ditut.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 47. orr.

Europako Batzordeak aspalditik Microsofti egotzi izan dio nagusitzaz neurri gabe baliatu dela lehiakideak merkatutik botatzeko.  Berria - Ekonomia   2004-12-23

Neurrigabe edaten hasi zen, eta zenbait egunez desagertzen zen, taberna zulo miserableenetan.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 12. orr.

Dominarik gabe, emaitza onik gabe, norberaren arazoak neurri gabe puzten dira.  Berria - Kirola   2004-11-19

Baliteke savantek garunean sistema nabarmenki espezializatua izatea, neurri gabe garatutako sistema edo "neuromodulu" bat, eta une jakin batzuetan "piztuta" egotea [...] eta orduan berehala hastea eginahal guztian lanean.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 221. orr.

Bazen gizon bat, Jainkoaren adiskide handia, lan eta kontenplazio bizitzarako grazia berezia zuena; eta, gainera, hain zen neurri gabe apala, uste zuen bekatari izugarria zela.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1007. orr.

26 neurri handi batean

Neurri handi batean (%50etik gora) Estatu Batuetako enpresen ehizaleku diren Latino Amerikako herrialde zorpetuenen hazkundea suspertzea zen plangintza haren helburua.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 167. orr.

Ume jaio eta ume hiltzen gara, neurri handi batean, funtsezko gauzei dagokienez.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 64. orr.

Egun, neurri handi batean, diru sarrerek, edo hobeto esanda, kontsumo mailak ezartzen du gizabanakoaren estatusa gizartean.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 86. orr.

Pitzaduraren puntan metatzen den tentsio ikaragarriak eragiten du neurri handi batean hondamena. Bistakoa da, ordea, ekonomiak eta ekologiak elkar ulertu behar dutela, neurri handi batean, gauza bera baitira.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 23. orr.

Neurri handi batean behintzat ez da askea, eta ezta, erabat behintzat, merkataritza ere.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 214. orr.

Giza kapital hori, neurri handi batean bederen, unibertsitateak formatzen du, ez da beste inondik ere ateratzen.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 49. orr.

27 neurri handiagoan

Egia ukaezina da giza eritasunen maiztasun eta ugaritasuna neurri handiagoan zor zaiola zibilizazioaren eraginari bere gorputz antolaketaren ezaugarri bereziei baino.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 168. orr.

Horiek biltzen dute, uste dugun baino neurri handiagoan, mende horren historia aberatsa.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 49. orr.

Langabeziak neurri handiagoan eragiten die emakumezkoei.  Berria - Ekonomia   2004-01-29

Babesak delituen hauspotzaile bihurtzen dira, legeak oztopatzaile diren baino neurri handiagoan.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 100. orr.

Neurri handiagoan edo txikiagoan eskema hori bera aurkituko dugu jendea diskriminatuta eta, aldi berean, konplexuak jota sentitzen den edozein tokitan.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 153. orr.

28 neurri-neurriko izlag ik gorago 20.

Neurri-neurriko erritmoa eta ozentasuna ematen dizkiet hasierako konpasei, akatsik gabe egiten ditut lehendabiziko hogeita hamar segundoak.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 170. orr.

Tabernariak, bestalde, neurri-neurriko adeitasunez hartzen nau...  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 113. orr.

Ohantze edo ohe moduko bat zeukan Prokusto hark, bere neurri-neurrikoa.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 115. orr.

Ezizena neurri-neurrikoa izanez gero, ahoz aho hedatzen bada ere, hitz idatzia bezain ezabaezina da.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 163. orr.

Ilehoria eta liraina zen, hazpegi fin eta neurri-neurrikoak zituen.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 244. orr.

29 neurria eman

Hilzorian dagoen haur baten aldean Goragaleak ez du neurria ematen.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 13. orr.

Grenoblen huts egin genuen, irabazteko aukerarik onena zelako, baina ez genuen neurria eman.  Berria - Kirola   2004-11-20

Erasoan, azken boladan izan dituen arazoak ez zituen erabat konpondu Iruñeko taldeak, baina neurria eman zuten nafarrek Bartzelonaren aurrean.  Berria - Kirola   2006-03-05

San Mamesen ez dugu neurria eman orain arte.  Berria - Kirola   2006-02-08

Ez gaude prest talde oso bat neurria emango ez duen taldeburu batentzat lanean jartzeko.  Berria - Kirola   2004-06-17

Neurria eman behar zuen Arratek, eta dotore eman zuen.  Berria - Kirola   2004-11-28

30 neurria hartu

Osasunak partidari neurria hartzea lortu zuen lehen zatian, eta ongi aritu zen.  Berria - Kirola   2004-01-08

Neurria hartua dio kontuari, zer-nori-noiz galdetu.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 121. orr.

Burua tenteturik, begirada zirkular bat bota zuen Ruche jaunak, hain eremu neurrigabeari neurria hartzeko edo.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 267. orr.

-Beharbada, oraindik ez diot hiriari neurria hartu.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 102. orr.

Elkarri neurria hartzen.  Berria - Kirola   2004-08-11

Honek esan nahi zuen arazoa ez zela zuzenki literarioa, baizik eta etikoa: nik egia isiltzera, ez zen izango zeru azpian ez irakurlerik ez kritikaririk nire plajioari neurria hartuko zionik.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 147. orr.

Orduantxe hartu ninduen lorik sakonenak, gau osoan gogorra egin zitzaidan bankuari azkenean neurria hartu eta gorputzari jarrerarik egokiena aurkitu banio bezala.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 94. orr.

Ezin diot indarrari neurria hartu.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 76. orr.

Bortizkeriaren neurria hartzen ere bazekien gure adiskideak: ez baita indarkeria ekintzaren mailan sartzen alabaina, baina bai gure dema, desafio, apustu, erronka, zeingehiagoka guztiak iduri ikusgarriaren ordenan gelditzen.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 158. orr.

· Ondo asko hartua zion neurria karguari, eta ezin hobeto betetzen zuen bere egitekoa.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 221. orr.

Neurria hobeto hartu izan diola dirudi beste lehen aipaturikoak.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 83. orr.

Hiri ere ederki hartu diat neurria, mutiko.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 252. orr.

31 neurriak hartu

Tanzaniako eta Filipinetako agintariek etxeko lanetan aritzen diren haurren egoera hobetzeko neurriak hartu dituzte.  Berria - Gaiak   2004-06-12

Neurriak hartzen zituen, behar zirenak eta ez zirenak, sendagilearekin ez egokitzeko.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 9. orr.

Harribitxia Londresera bidaltzeko, ohizkoak ez ziren neurriak hartu zituzten: itsasontzi berezia, kutxa gotor handi eta guzti, itsasontzia zaintzeko armadako ontzien konboia...  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 78. orr.

Gizon jakintsuak legeetatik babesteko neurriak hartuko ditu, nola pizti pozoitsuetatik.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 199. orr.

Badirudi herrialde garatuek nahiago izaten dutela beti egoera usteltzen uztea, aurrekontu-kostu nabarmena duten neurriak hartzea baino.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 157. orr.

Orain, arriskutik babesteko eta defentsa-neurriak hartzeko asmatu izan diren makinei buruzkoak azalduko ditut.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4990. orr.

Baldin eta agindutakoa zintzo betetzen ez bazuen, emaztearen kontrako neurriak hartuko zituzten.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 39. orr.

Zeregin horretan herriko etxeek, erakunde ofizial gisa, eragin handia dute euskararen aldeko neurriak hartuz eta euskararen erabilpena sustatuz.  Herria   2002-08-15

Hurrengo egunetan, apenas irten nintzen kalera, eta atera nintzen bakanetan, neurriak hartuta.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 274. orr.

32 neurriz gaineko (orobat neurrizgaineko g.er.)

Gizonak bere buruarengan zeukan neurriz gaineko konfiantza izan zen bere onetik atera zuen bakarra.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 256. orr.

Begi-ninietako hondo-hondotik begiratzen zidan gogortasun neurriz gaineko batez.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 59. orr.

Egonaldi neurriz gaineko baten ondoren, noizbait ere agertu zen, bada, autobusa izkinan, eta espaloi ondoan frenatu zuen azkenean.  Xabier Olarra   «Estilo-Ariketak» - Raymond Queneau, 2005 - 141. orr.

Heldugabearen erreakzio neurriz gainekoa? ez hori soilik.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 191. orr.

Espero den irabazia neurriz gainekoa den bezala, eragozpenak ere neurri horretan ugaritzen dira.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 81. orr.

33 neurriz kanpoko

Ez zuten horretarako inolako "adiskidetasun-itunik" egin beharrik izan, adin horretako mutikoek beren erritu ponpoxo, barregarri, neurriz kanpoko suhartasunezko horiek antolatzen dituztenean ohi duten bezala.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 41. orr.

Begira hor, Sancho Panza lagun, non ageri diren hogeita hamarren bat neurriz kanpoko erraldoi. Ikusezina bazina baino diskretuago ibili beharra dago hemen, ahotsa altxatzea edo protesta edo neurriz kanpoko poza eta, oro har, nabarmentzen den ezein jokabide dutxa hotzarekin apaltzen baitute.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 16. orr.

Ni deseroso sentitzen hasi nintzen, hura guztia neurriz kanpokoa iruditzen zitzaidan eta.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 185. orr.

Hain izan baita neurriz kanpokoa haren hil-berriari hedabideetan eman dioten lekua.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 100. orr.

Zigor horiek neurriz kanpokoak direla esan zuen Goirizelaiak.  Berria - Euskal Herria   2004-12-05

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 7 aldiz agertzen direnak)

aurkako neurri (42); aurre egiteko neurri (19); azken neurri (8); babes neurri (18); babesteko neurri (7); badaezpadako neurri (24); badaezpadako neurri gisa (10); badaezpadako neurri guztiak (7); beharreko neurri (7); beharrezko neurri (9); bermatzeko neurri (16); doinu eta neurri (10); hainbat neurri hartu (12); hainbat neurri hartuko (7); hartutako neurri (13); kontrako neurri (16); kontrol neurri (20); kontrolatzeko neurri (7); lehen neurri (9); lortzeko neurri (8)

neurri asko (12); neurri ausartak (7); neurri bakarra (12); neurri batean (547); neurri batean bai (11); neurri batean bederen (14); neurri batean behintzat (43); neurri batean edo (12); neurri bateko (8); neurri bateraino (23); neurri batzu (12); neurri batzuk (35); neurri bera (22); neurri berean (113); neurri bereko (21); neurri berekoa (15); neurri berekoak (20); neurri berezi (12); neurri bereziak (54); neurri bereziak hartu (11); neurri berri (20); neurri berria (7); neurri berriak (32)

neurri egokia (15); neurri egokiak (15); neurri egokiak hartu (7); neurri egokian (7); neurri ekonomiko (9); neurri eraginkorragoak (7); neurri eraginkorrak (48); neurri eraginkorrak eskatu (9); neurri eraginkorrak hartu (7); neurri fiskalak (8); neurri gabe (17); neurri gabeko (23); neurri gehiago (27); neurri gisa (45); neurri gogorragoak (11); neurri gogorrak (25); neurri gogorrak hartu (10); neurri guztiak (82); neurri guztiak hartu (14); neurri guztiak hartzeko (9); neurri guztien (10); neurri handi (287); neurri handi batean (281); neurri handiagoan (15); neurri handiak (10); neurri handian (14); neurri handien (8); neurri handiko (21)

neurri iragarri (7); neurri jakin (13); neurri legalak (7); neurri librean (11); neurri moduan (7); neurri murriztaileak (8); neurri nagusiak (7); neurri neurriko (9); neurri neurrikoa (9)

neurri ona (7); neurri politiko (9); neurri politikoak (10); neurri proposatu (16); neurri sistema (7); neurri sorta (24); neurri sorta bat (8); neurri txikiagoan (13); neurri txikian (9); neurri txikiko (7)

neurri zehatz (23); neurri zehatzak (68); neurri zehatzak eskatu (8); neurri zehatzak hartu (11); neurri zorrotzagoak (29); neurri zorrotzak (84); neurri zorrotzak ezarri (11); neurri zorrotzak hartu (12); neurri zorrotzak hartuko (7); neurri zorrotzak hartzen (8); neurri zorrotzen (10); neurri zorrotzik (7)

prebentzio neurri (10); saihesteko neurri (8); segurtasun neurri (128); segurtasun neurri bereziak (11); segurtasun neurri gisa (7); segurtasun neurri guztiak (12); segurtasun neurri handiak (8); segurtasun neurri handien (8); segurtasun neurri zorrotzak (15); zein neurri hartu (7); zenbait neurri hartu (9); zer neurri hartu (9); zer neurri hartuko (7)

aurkako neurria (8); beharreko neurria (7); benetako neurria (19); espero zen neurria (9); hartutako neurria (14)

neurria eman (62); neurria emango (7); neurria ematea (14); neurria emateko (12); neurria ematen (37); neurria hartu (66); neurria hartua (8); neurria hartuta (7); neurria hartzea (27); neurria hartzeko (27); neurria hartzen (32); neurria izan (13); neurria izango (8)

aldeko neurriak (31); amaitzeko neurriak (11); araberako neurriak (7); aurkako neurriak (70); aurkako neurriak hartu (10); aurkako neurriak hartzeko (8); aurre egiteko neurriak (60); babes neurriak (19); babesteko neurriak (36); badaezpadako neurriak (16); behar diren neurriak (46); beharreko neurriak (57); beharreko neurriak hartzeko (8); beharrezko neurriak (43); beharrezko neurriak hartu (8); beharrezko neurriak hartuko (9); beharrezkoak diren neurriak (8); berehalako neurriak (16); bermatzeko neurriak (35); bestelako neurriak (13)

egiteko neurriak (71); eragozteko neurriak (12); euskararen aldeko neurriak (10); galarazteko neurriak (8); gutxitzeko neurriak (9); halako neurriak (10); hartu beharreko neurriak (53); hartutako neurriak (44); hobetzeko neurriak (14); horrelako neurriak (18)

izateko neurriak (16); konpontzeko neurriak (13); kontra neurriak (9); kontrako neurriak (52); kontrol neurriak (53); kontrol neurriak zorroztu (8); kontrolatzeko neurriak (19); laguntzeko neurriak (11); murrizteko neurriak (16)

neurriak abiatzeko (9); neurriak areagotu (17); neurriak areagotzeko (7); neurriak aztertzeko (8); neurriak betetzen (13); neurriak bultzatu (7); neurriak eskatu (35); neurriak eskatu ditu (8); neurriak eskatzen (12); neurriak gogortu (11)

neurriak har (51); neurriak har ditzan (13); neurriak hartu (296); neurriak hartu behar (64); neurriak hartu ditu (22); neurriak hartu ezean (18); neurriak hartuko (119); neurriak hartuko dituela (29); neurriak hartuta (8); neurriak hartuz (15); neurriak hartzea (103); neurriak hartzeko (207); neurriak hartzeko eskatu (74); neurriak hartzeko exijitu (7); neurriak hartzeko prest (8); neurriak hartzen (91); neurriak hartzen hasi (9); neurriak hartzera (17)

neurriak indartzeko (7); neurriak iragarri (13); neurriak jarri (7); neurriak jasotzen (7); neurriak proposatu (14); neurriak salatu (8); neurriak zorrozteko (12); neurriak zorroztu (24); neurriak zorroztu dituzte (10)

prebentzio neurriak (16); proposatutako neurriak (12); saihesteko neurriak (16); segurtasun neurriak (177); segurtasun neurriak areagotu (12); segurtasun neurriak hartu (8); segurtasun neurriak zorroztu (12); sustatzeko neurriak (8); zigor neurriak (19)

ahal den neurrian (71); ahal dudan neurrian (27); ahal duen neurrian (23); ahal dugun neurrian (19); ahal duten neurrian (12); ahal duzun neurrian (7); ahal zen neurrian (16); ahal zuen neurrian (16)

behar den neurrian (8); bere neurrian (43)

hartutako neurriek (8)

hartutako neurriekin (7)

beharreko neurrien (12); hartu beharreko neurrien (9); hartutako neurrien (13); neurrien berri eman (7); neurrien inguruan (11); segurtasun neurrien (11)

bere neurriko (9); neurri neurriko (9)

bere neurrira (15); neurrira egin (9); neurrira egina (11); neurrira egindako (29); neurrira egindakoa (7)

aurkako neurririk (13); kontrako neurririk (7); neurririk ez hartzea (8); neurririk gabe (46); neurririk gabeko (28); neurririk hartu ezean (11); segurtasun neurririk (13)

eskubideen kontrako neurritzat (3); kontrako neurritzat jo (3)

neurriz gain (65); neurriz gain baliatu (12); neurriz gaineko (33); neurriz gainekoa (12); neurriz kanpo (76); neurriz kanpoko (78); neurriz kanpokoa (36); neurriz kanpokoa izan (7); neurriz kanpokoak (7)


neurribako ik neurrigabe 2.

neurribide iz neurritasuna, neurria.

Bere horretan iraun eta tinko eusten diona zerbait da, hala nola bertutea beti bat baita, eta beronen atal nagusiak eta dotoreenak eratasuna eta neurribidea dira.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 57. orr.

Zuen neurribidea ager bekie gizon guztiei.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 36. orr.

Onginahiz eta neurribidez gobernatzen saiatu naiz, agintearen gehiegikerietara makurtu gabe.  Elizen arteko biblia   EstGr 202,2


neurridun 1 izond neurria duena.

Jadanik frogatua da mugitzen den guztia, zalantzarik gabe, neurriduna eta zatigarria dela.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 73. orr.

Kopulatzeko Desira hori neurriduna izan ala ez, lizunkeria deitzen ohi zaio.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 375. orr.

2

Bozketa neurriduna deitzen diogu botua emateko sistema berriari: botuen balioa ez da denentzat berdina, atalak hartzen baitira kontuan (irakasleak, AZPkoak, ikasleak), eta atal bakoitzari honenbestekoa egotzi, berdin delarik atal bakoitzean zenbatek ematen duten boza.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 230. orr.


neurrigabe (orobat neurri gabe; Euskaltzaindiaren Hiztegian neurrigabe agertzen da izond markarekin; ik neurri 25) 1 izond neurririk ez duena.

Hala eta guztiz ere, bere erreakzioa neurrigabea iruditu zitzaidan. Haren egitura espiritual eta fisikoaren arabera, basakeria eta gutizia beti neurrigabeak ziren harengan, eta bi grina horiek etengabe ari ziren ihesbide bila gerran.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 94. orr.

Zigor eskaera neurrigabeak.  Berria - Euskal Herria   2004-03-26

-Handitasun neurrigabea da, behinik behin, egiptoarren berezitasuna, ezta? -mintzatu zen Léa-.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 148. orr.

Erlijioen aberastasuna izugarria da eta, gainera, gizakion gaitasun neurrigabea erakusten digu.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 262. orr.

Ez al zen kaosa edo ilunpeetako leize neurrigabe hura, kosmosa edo mundu antolatua baino lehenagoko zerbait?  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 117. orr.

Inolako mugimendurik ez bakardade neurrigabe hartan.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 276. orr.

Esan beharrik ez dut, gainera, zuen amaren joera gizonzale neurrigabe horrek segida izan duela zuetako baten batengan.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 67. orr.

Maitasun miragarri eta neurrigabea!  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 110. orr.

Alaitasun lauso baina neurrigabe eta ausart baten sentipena.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 86. orr.

Ikusi, eta ez luke ulertuko, Jainkoa deritzola jakin arren, eta ulertezintasun neurrigabearen oinaze neurrigabeak dar-dar eragingo lioke.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 76. orr.

2 neurrigabeko (orobat neurri gabeko; Euskaltzaindiaren Hiztegian neurrigabeko agertzen da) izlag neurrigabea.

Inesek Jesu Kristo du bere neurrigabeko aberastasun, eta ez da hori bezalako segurantziarik.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1173. orr.

Nikanorrek, bere neurrigabeko handikeriaz harrotua, oroitarri bat eraikitzea erabaki zuen.  Elizen arteko biblia   2 M 15,6

Giza konfiantzaren euskarri diren urrea eta zilarra pilatu eta neurrigabeko ondasunak dituztenak.  Elizen arteko biblia   Ba 3,17

Neurrigabeko izulaborri batek hartu zuen hori guztia entzutean.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 312. orr.

Ez duzu uste zuzena ez dena zuzengabea dela, eta zuhurra ez dena zuhurtziagabea dela, eta neurritsua ez dena neurrigabekoa dela.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 140. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bermea neurrigabea (3); maitasun neurrigabea (4)

maitasun neurrigabeagatik (3)

eskaera neurrigabeak (3)

neurrigabeko desira (3)


neurrigabekeria 1 iz neurririk gabeko egintza gaitzesgarria.

Hala, «neurrigabekeria» horren adibidetzat jarri zuen hutsik zegoen lokal baten pertsiana belztea leporatuta 18 urteko espetxe zigorra eskatzen dien gazteen kasua.  Berria - Euskal Herria   2004-03-26

Neurrigabekeria guztiak egin zituzten gladiadore ihes eginekin.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 66. orr.

2 neurrigabetasun gaitzesgarria.

Gotorlekuak neurrigabeko boterearen neurrigabekeria du, dudarik gabe.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 93. orr.

Gabiltzan duintasunez, egun-argiz bezala: ez jan-edanean eta hordikerian, ez lizunkeria eta neurrigabekerian, ez haserre eta norgehiagokerian.  Elizen arteko biblia   Erm 13,13

Beiraren eta metalaren neurrigabekeria hartan, Liburuen Dorrea zen betoizko atal bakarra.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 210. orr.


neurrigabeki adlag neurri gabe, neurririk gabe.

Ezartzen dizuten bakartasun sistema hain da zentzugabea, non, erritmo edo arritmia horri jarraikitzea ikaragarri kostatzeaz gain, zure baitako larrialdi eta antsiaren sentsazioak neurrigabeki bizkortzen baitira.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 13. orr.

Haren aho neurrigabeki nekatua aski mintzo zen bere oinazeaz.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 162. orr.

Garraiolari autonomoen Euskal Herriko gehienak hala dira galerak izaten ari dira, gastuak «neurrigabeki» ari direlako igotzen.  Berria - Harian   2005-09-22

Baztan ibaian sekula ikusi gabeko arraina ari dela ugaltzen, neurrigabeki.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 144. orr.


neurrigabeko ik neurrigabe 2.

neurrigabetasun 1 iz neurrigabea denaren nolakotasuna. ik neurrigabekeria 2.

Badira gizon argiak eta gizon onak, baina badira are gehiago, Montaigne bezala, adiskidetasunaren neurrigabetasuna doan eskaintzen dizutenak.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 36. orr.

Ez du ezerk pozten eta gozatzen, neurrigabetasuna den Jainkoak bakarrik.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 120. orr.

Jainkoaren neurrigabetasunean ezkutaturik, haren Probidentzia Jainkozkoaren atzean, non nik ezin baihaut iritsi ez ikusi, eta nora ez baitira heltzen nire hitzak.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 32. orr.

Hemen gaiaren neurrigabetasuna etsigarria da.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 367. orr.

2 neurririk eza.

Inma Berriozabali ulergaitza egiten zitzaion bera atxilotzeko erabilitako baliabideen «neurrigabetasuna».  Berria - Harian   2005-11-20


neurrigabezia iz neurririk eza.

Kapitalismoaren harraparitzaren irrazionaltasunak bere neurrigabeziaz jabetzen zaila gertatzen zaigun hondamendira garamatza.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 314. orr.


neurrigainezko izond neurriz gainekoa.

Irakasle pederastak ahots neurrigainezko batez erakutsi dit bere desadostasuna.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 28. orr.


neurrigaldu izond neurria galdu duena.

Hogeita hamargarren urte aldera, Petronio, askatasun anizkun horren gose-egarri, esklabo alderrai eta neurrigalduen historia idazteari ekin zion.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 65. orr.


neurriko ik neurri 20.

neurrimendu1 iz neurria, neurritasuna.

Makurtzen eta beldurpean bizitzen ohitzen badira berdeen eta adoretsuen diren adinean, sentimenduak oraindik ia aldatu gabe daudenean neurrimendua deitzen zaion esperientziaren eraginez, [...].  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 72. orr.

Neurrimenduz emaniko zigorren egokitasuna oinarri hartuta.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 87. orr.

Agintzea gustatzen zaiona, suminkorra, jenio bizikoa, gauza orotan neurrimendu gabea, [...] horrelakoa naiz ni bi hitzetan.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 24. orr.


neurrimendu2 iz errazionamendua.

Berek, biek ere, ezkontzarako entrenamendua egin behar zuten, eta neurrimendu-liburuxkaren eskasiak ahantzaraziko zizkidan janariak atonduko zizkidaten.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 156. orr.


neurriño iz adkor neurria.

Jean Pierre Raffarin gobernuburua bera ere arras kezkatua agertu da eta berehala neurriño batzu finkatu ditu, minixtroek ere izari bat behar dutela atxiki...  Herria   2005-02-24


neurriratu neurrira(tu), neurriratzen da/du ad neurrira etorri; neurrira ekarri.

Izan ere zenbat ote ziren, desegin beharreko kalteak, zuzendu beharreko okerrak, onbideratu beharreko bidegabekeriak, neurriratu beharreko gehiegikeriak, ordaindu beharreko zorrak.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 19. orr.


neurriratze iz neurrira etortzea; neurrira ekartzea.

Neurri hori erabakita dagoenean horren gainean egingo da itxura ederra lortzeko egin behar den neurrien doiketa, hain zuzen ere, kanpotik ikusten duenarentzat nabarmen azal dadin neurriratzea (eurythmia).  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2810. orr.

Neurriratzeak esan nahi du itxura ederra lortzea, eta elementuen konposizioan egoki proportzionatuko forma izatea.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 530. orr.


neurritasun (orobat neurtasun g.er.) iz gehiegikerietatik urruntzen denaren jokabidea edo bertutea. ik neurri 12; neurribide.

Bertute aristotelikoak hauek ziren: zuhurtzia, justizia, sendotasuna eta neurritasuna.  Berria - Euskal Herria   2004-06-03

Inoren zuhurtziagatik ez da gizakia zuhur egiten, ez eta indartsu inoren indarragatik, ez eta neurritsu inoren neurritasunagatik, ez eta zuzen inoren justiziagatik.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 144. orr.

Neurriz kanpo desiratzen diren gauzetatik irrika aldentzen duen bertutea neurritasuna da.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 117. orr.

Hain juxtu, beldurra, ergelkeria edo akidura besterik ez denari zuhurtzia, zorroztasuna edo neurtasuna deituz.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 259. orr.

Jainkoaren neurritasuna egiptoarrak zigortzean.  Elizen arteko biblia   Jkd 11,15 tit

Ez duzu esateko ezer?, errepikatu zuen aitak, oraingoan oihuka eta neurritasuna galduta.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 95. orr.

Antzeko neurritasuna azaldu zuten erromatarrek hizkuntza ofizialtzat latina ezartzerakoan beren inperioko probintzietan, non greziera baitzen ama-hizkuntza edo ezarritako lingua franca.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 62. orr.

Batere neurritasunik gabe, otsoa ardietara bezala joan zen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 503. orr.

Begira-begira geratu zitzaion don Ottavio, txundituta, neurritasunik gabeko miresmenez aintzat hartzen zuela Ruche jauna.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 476. orr.

Prestatu zeuen gogoa zerbitzurako, eta bizi neurritasunez.  Elizen arteko biblia   1 P 1,13

Berotasunekin agurtu ninduen eta hamar bat minutuz franko lasaiki solastatu ginen, Abelen heriotza neurritasunekin aipatuz.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 135. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

eta bizi neurritasunez (3)

neurritasunik gabe (4)


neurritsu 1 izond neurritasunez aritzen dena. ik neurrizko.

Inoren zuhurtziagatik ez da gizakia zuhur egiten, ez eta indartsu inoren indarragatik, ez eta neurritsu inoren neurritasunagatik, ez eta zuzen inoren justiziagatik.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 144. orr.

Esadazu, arren: ez duzu uste zuzena ez dena zuzengabea dela, eta zuhurra ez dena zuhurtziagabea dela, eta neurritsua ez dena neurrigabekoa dela.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 140. orr.

Aitortzen dut gizakia zuzena ez denean injustua dela; eta gauza bera esango nizuke zuhurrari eta neurritsuari buruz.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 140. orr.

Adimenez barea, gogoz gozoa, espirituz neurritsua, kontenplazioan jasoa, otoitzari etengabe emana eta gauza guztietan sutsua.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 233. orr.

Izan atsekabean eraman handiko, otoitzean erne, lanean ausart, hitzetan neurritsu, jokabidean serio eta mesedeetan esker oneko.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 754. orr.

Bizimodu antolatuko familia burges-txikia, neurritsua, zuhurra.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 221. orr.

Bularreko angina sendatua zuela eta ondorenik ez zuela ziurtatu zion arren, zuhurra eta neurritsua izatea gomendatu zion.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 307. orr.

· Turkiak gobernu berri bat ukanen du beraz, islamist neurritsuek moldatuko dutena, hek baitute gehiengo osoa ardietsi berrikitan egin diren botzetan.  Herria   2002-11-14

2 neurriz betea.

Bera baitzen, eta ez beste inor, lasterketaren ibilbide neurritsu eta egokia galdu zuena.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 207. orr.

Musiak bere aldamenean ibiltzen irudikatzen zuen Verner, betiko ibilera zehatz, geldi, neurritsuarekin, orpoak lurrean iltzatuz.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 66. orr.

Kale garbitzaile pila bat hurbiltzen ari zen bidegurutzearen bukaeratik, lerroan jarrita, erratzei kolpe neurritsuz eragiten zietela.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 62. orr.

Direnak eta ez direnak ezereztatzen dituen joritasun eragabeari zorroztasun neurritsuaz egin nioan buru.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 95. orr.

Ahots bare eta neurritsu bat, iruditu zitzaidan, emozio eta doinu-jauzi urrikoa.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 252. orr.

Kalezuloan denek ala denek zekiten Buxi doktoreak oso prezio neurritsuak zituela, eta merke antzean erosten zituen hortzeriak prezio onean saltzen zituela berriz.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 221. orr.

Dotorezia neurritsu batez jantzita dago.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 27. orr.

Gipuzkoaren zorpetze neurritsua, altxortegi sendoa, zerga diziplina eta gizarte eta ekonomia eredua ikertu ostean, «kalitate ezin hobearen kalifikazioa» eman dio.  Berria - Ekonomia   2004-09-04

3 (adizlagun gisa)

Neurritsuago mintzatu zitzaion Perrette: [...].  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 65. orr.

Aurrez aurrekoetan, berriz, beti bezain neurritsu jokatzen zenuen, alai eta irritsu ere bai, tratuaren poderioz bai baitzenekien zer nuen gogoko zer disgustuko.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 32. orr.

Orain neurritsu ikusten dira, beren indarretara mugatuak, beren barrutia sakon ezagutzen dutela.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 66. orr.


neurritsutasun iz neurritsua denaren nolakotasuna. ik neurritasun.

Nazionalismo espainolaz gain, bere neurritsutasun edo uzkurtasunarentzat Caldera-k beste zio hau ere ematen du: [...].  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 28. orr.


neurritu ik neurtu.

neurrizgaineko ik neurri 32.

neurrizko izlag neurritsua, neurriz betea.

Emazte zintzo haiek, seme jator haiek, alaba garbi haiek, merkatari neurrizko haiek.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 354. orr.

Eta arrazoin zuen, halaber, Senekak, noiz eta neurria eta neurrizko plazerrak kontseilatzen baitzituen.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 400. orr.

Aurrean, oraindik zutik dirauten XIX. mendeko jauregi bakan horietako bat nekusan, egituraz klasikoa baina neurrizko modernismoaz jantzia.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 83. orr.

Neurrizko prezioa duen kalitateko etxebizitza duina izateko.  Berria - Euskal Herria   2006-02-22

Gradellerenean, Lisak bizitza bare eta neurrizkoari eutsi zion, bere irribarre politarekin hango giroa alaitzen zuela.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 79. orr.

Epailearen erabakiak neurrizkoak izan behar dute, ustezko delituaren tamainarekin proportzionalak.  Berria - Harian   2005-04-23

Ikusten duzunez, neurrizkoa dut mintzaira; ez zait jadanik haizu izen arras ezti horiek, nire bihotzak biziki maite dituen horiek, eta isilean etengabe erraten dizkizunak baliatzea.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 293. orr.

Aditua ez denari ere zalantzarik gabe onak eta garestiak iruditu ohi zaizkion moduko jantziak zeramatzan soinean, neurrizkoak eta dotoreak.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 106. orr.

Negoziazio liskartsuak baztertu eta neurrizko soldata igoerak eskatu.  Berria - Ekonomia   2004-12-28

Jakina da armadaren esku-hartze neurrizko batek ekarri zuela atzera lasaitasuna barren-gogoetara.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 159. orr.

Fregeren azterketak a priori justifikagarriak diren proposizio guztiak analitikoak direla dioen enpirismoaren bertsio bat sortu zuen (neurrizko enpirismoa).  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 111. orr.


neurrizti iz geometria.

Sizilia uhartean ere aurkitu izan dira hezurrak, beso, hanka, sorbaldetako hezurrak, handiak; beraien handitik garbi dagoke, dorre handiak adinakoak bazirela hezur haien jabeak; hala dioke neurriztiak [Neurriztiak: geometriak, hots, harmoniak] batere dudarik gabe .  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 104. orr.


neurtarazi ik neurrarazi.

neurtasun ik neurritasun.

neurtegi iz neurketak egiten dien tokia.

Airacq (airearen kalitatearen neurtegia) zerbitzuek argitaratu baitzituzten berriki ADA lantegi inguruko airearen erreferentziak, legez haizu den baino hiru aldiz plomu gehiago botatzen zuela lantegi horrek agertu zen.  Herria   2003-06-12


neurtezin izond ezin neurtuzkoa.

Atomoaren mundu mikroskopikoan grabitatea neurtezina da; kosmosean, ordea, unibertsoaren egitura grabitateak sortu du, galaxiena ere bai.  Berria - Gaiak   2006-04-27

Aldeko, aurkako edo erdibideko, denek onartuko dute aho batez bertsoa gauza subjetiboa dela, neurgaitza onenera; neurtezina ia beti.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 169. orr.

Garuneko mekanismoak ulertezinak dira; beldurrak eta urduritasunak gizakiarengan izan dezaketen eragina neurtezina da benetan.  Berria - Kirola   2006-04-18

Nubia eta Egiptoko indar neurtezinak zituen euskarri, Put eta Libiako herriak laguntzaile.  Elizen arteko biblia   Na 3,9

Balio neurtezineko beste harribitxi berezi-berezi batzuk.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 23. orr.

Egun batez, israeldarrak, itsas hondarra bezala, neurtezin eta kontaezin izango dira.  Elizen arteko biblia   Os 2,1

Berdin lantzen ditu bai lerro zuzen neurgarriak eta haien artean neurtezinak direnak, bai horiei dagozkien azalera karratuak edo laukizuzenak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 161. orr.

Aingeru aurpegi horretan ez zen, alabaina, trufa-aierurik, sufrimendu neurtezin eta isilaren marka baizik.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 171. orr.

Baiki, misterio neurtezin eta sakon bat baino ez dago honela batu ahal izateko harmonia minean eta erlijiosoan izakiaren endekatze sendagaitza eta kreazionearen gaztetasun betierekoa.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 197. orr.

Elkarrekiko neurtezinak dira diagonala eta aldea!  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 230. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

elkarrekiko neurtezinak (4)


neurtezintasun iz neurtezina denaren nolakotasuna.

Elkarrekiko neurtezintasuna ez dago begien bistan!  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 136. orr.

Lerroen eta planoen neurtezintasun- eta neurgarritasun-propietateak, lerro arrazional eta irrazionalen existentzia, eta, oro har, Euklidesen X. liburuak daukan guztia eta antzeko gauza batzuk.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 203. orr.


neurtitz 1 iz pl hitz neurtuak; hitz neurtuzko idazlana. ik bertso; olerki.

Neurtitz txarrak aipa daitezke, poeta handi batenak direnean.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 47. orr.

Mutil horrek arras neurtitz ederrak egiten ditu haatik!  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 127. orr.

Paul Valéry-ren Cimitière marin delakoa, neurtitz alexandrinoetara aldatua.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 36. orr.

Izan ere, planetaren biribiltasun oso-osoa eman nahi zuen neurtitzetan.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 160. orr.

Gerora baino ez zitzaion sartu neurtitzak ontzeko grina enoagarria.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 64. orr.

Eskuak gainean ezarriz eriak sendatzen zituen, eta neurtitzak errezitatzen, Homeroren ereduan.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 27. orr.

Adieraz ote zezakeen neurtitzetan beraren baitako malenkonia?  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 122. orr.

Neurtitzen erritmoa sentitu zuen bere inguruan gelan.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 122. orr.

Neurtitzez ari zen Garbizu ere, ibaiak bizitza iragankorrarekin duen antz handiaz.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 118. orr.

2 sing

Hitz-lau arruntetik neurtitz berezirainoko gradu guztiak aurki baitaitezke obran, ñabartasun hori ere nolabait gordetzen ahalegindu gara.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 14. orr.

Gure kasüari egokitzeko, azken neurtitza honela xüxen daite: [...].  Herria   2004-10-07

3 (hitz elkartuetan)

Ez da neurtitz-idazlerik, txiripazko eta ezteusena izanik ere, bere soneto perfektoa zizelkatu [...] ez duenik.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 29. orr.


neurtizkera iz neurtitzak egiteko era edo antzea. ik neurkera.

Dena dela, eutsi egin diegu eszena-erremateetako pareatu sarriei, lautu dugun neurtizkeraren zantzu gisa, 5/5//8 neurrira egokiturik.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 14. orr.

Ariketa berezi batetara helduak ginen: prosazko testu bat itzuli, ulertzeko, eta latinezko neurtizkerean ezarri, zeinek eginen zituen lerro gehienak.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 52. orr.


neurtizketa iz neurtitzan ontzea.

Harek beti sustatu izan du bertsularitza eta neurtizketa bertsu idatzian, berak idatziz bezala besterenak gogotik hartuz.  Herria   2001-10-18


neurtizlari iz neurtitzak ontzen dituen pertsona. ik poeta; olerkari; bertsolari.

Parnasoko frantses neurtizlariek artifizialak maite zituzten, kokainaz eta morfinaz hantuak.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 76. orr.


neurtiztu, neurtitz/neurtiztu, neurtizten du ad neurtitz bihurtu.

Oi Ofelia laztana, olerkari traketsa nauzu; ez dakit neure lantuok neurtizten; baina maiteen maite zaitudala, ezin maiteago, sinetsi.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 82. orr.


neurtu, neur, neurtzen (orobat neurritu g.er. eta negurtu g. er.) 1 du ad (zerbaiten) luzera edo kidekoren bat mugatu.

Aretoa neurtu gura nuke.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 263. orr.

Neurtu zuen, bada, hiria makilaz, eta bi mila kilometrotik gora zen; luzera, zabalera eta altuera berdinak ziren.  Elizen arteko biblia   Ap 21,16

Ofizialak zakua eskuetan hartu, lupaz zentimetro bakoitza aztertu, pisatu, neurtu, usain egin eta ostikoka ere erabili zuen.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 285. orr.

Hark neurtu zuen aurrenekoz zehaztasunez Lurra.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 81. orr.

Metro kuboetan neurtu behar baita, betelana egiteko.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 141. orr.

· Soka ondo tenkatuaren laguntzaz, hesolatik piramidearen oinarrira zegoen distantzia neurtu zuten.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 45. orr.

Sarreraren luzera eta zabalera ere neurtu zituen.  Elizen arteko biblia   Ez 40,20

Etxe haren luze-zabala neurtu izan balu, [...].  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 19. orr.

Ukaldi txikiak jotzen zituen hezurretan, haien lodiera neurtzeko, Imajinatu nuen eskumuturrean, erlojuaren lekuan, aparatu berezi bat neramala, zunda moduko bat, itsasoaren edo ibai baten sakonera neurtu beharrean, puntu geografiko bakoitzaren denbora-sakonera kalkulatzen zuena.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 108. orr.

Ekialderantz egin zuen gizonak, eta eskuan zeukan kordeltxoaz bostehun metro neurtu zituen.  Elizen arteko biblia   Ez 47,3

Mugarritik bi arra neurtu, eta eskuekin lurra kentzen hasi zen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 60. orr.

Hiri handi honetan distantzia laburrenak ere kilometrotan neurtu behar direnez [...].  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 122. orr.

Horrela, bai begiz eta bai ukituz, zauriaren tamaina neurtu ahal izan zuen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 826. orr.

Egunen batean itzuliko naiz, nire ametsen distantzia neurtzera.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 268. orr.

2 luze/zabal/garai izan. (Euskaltzaindiaren Hiztegian, soka horrek bost metro neurtzen ditu baino, soka hori bost metro luze da hobesten da)

Bi metro neurtzen zuen bufanda.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 93. orr.

Phobos [...] forma ez-biribilekoa da eta, gure ilargiarekin konparatuz, adibidez, txiki samarra da: 27 kilometro neurtzen ditu alde zabalean eta 19 kilometro estuan.  Berria - Gaiak   2004-12-16

Horretan behintzat zu baino gehiago naiz, nahiz eta lau oin besterik ez neurtu, eta ez dut uste gehiago haziko naizenik, zabalean ez bada.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 42. orr.

Eskultura eta arkitekturaren erdibideko panelek 5 x 2,70 zentimetro neurtzen dute, eta bi paretetan daude zintzilik.  Berria - Kultura   2004-06-22

Izotz-azazkal 12-15 zentimetro neurtzen dituztenak.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 256. orr.

3 (denbora)

AAU balioak milisegundotan neurtu ohi dira.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 23. orr.

Hor ditugu [...] gizakiak denbora neurtzeko erabili izan dituen hiru elementu nagusiak: eguzkia, ilargia eta lurra.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 30. orr.

Egunak, asteak, urteak, mendeak, denak dabiltza zinez neurtzeko erraza ez den zerbaiten neurtu nahian: denboraren iragana.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 24. orr.

Denbora oso ondo neurtu dute.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 276. orr.

Neurtu ez zezakeen une etengabe batez gizona suge erraldoiaren parean aurkitu zen, horma bezain geldo.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 30. orr.

Doan aldia, suma hala neurtzen dugu; baina iragana, jada ez dena, edo geroa, oraindik ez dena, nork neurtu?  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 260. orr.

Neurtu ere egiten ditugu, halako aldi zenbat luzeago ala laburrago den halakoren aldean.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 260. orr.

Azken bainua hartu zuenean urpean zenbat denbora pasatzeko gai ote zen neurtu nahi izan zuen.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 138. orr.

4 (bestelako magnitudeak eta kidekoak)

Pisua ez baita beti kilotan neurtzen.  Arantxa Iturbe   «Ai, ama», 1999 - 9. orr.

Uraren tenperatura eskuarekin neurtu eta bainuontzian sartu zen.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 51. orr.

Gainazal bat jotzen duen argi kopurua ere neur daiteke: argiztapena, hain zuzen; argitzen den gainazal-unitate bakoitzeko argi-fluxu gisa definitzen da, eta lux-etan neurtzen da.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 25. orr.

Nota jakin batetik eskala bat goragoko nota berorretara, maiztasuna, Hz-etan neurtua, bikoiztu egiten da.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 91. orr.

Gaztetxoaren zeregina bertako eskailera altuaren angelua neurtzea da.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 7. orr.

Eguzkiak galeriako atearekin egiten zuen angelua begiz neurtu zuen. Gero gluzemia neurtu behar da.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 41. orr.

Ur-jarioa neurtzeko, honela egingo da: [...].  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4510. orr.

Ingeniaritza-materialetan inoiz neurtu den frikzio-indar txikiena baino bost edo hamar aldiz txikiagoak dira giza giltzaduretan neurtutako frikzio-indarrak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 42. orr.

Iruñean neurtu dute orain arte sekula izan ez duten ur kontsumorik handiena: 1754 pinta ur segunduko.  Herria   2003-08-14

Beste indize praktiko bat ere bada motorraren errendimendua neurtzeko: potentzia/pisua erlazioa.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 52. orr.

Orduko 60.000 dukatetan neurtu zituzten kalteak.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 386. orr.

Eskariaren prezio-elastikotasunak eskariaren ehuneko hazkundea neurtzen du, ondasun baten prezioa ehuneko bat jaisten denean.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 41. orr.

Ekonomiaren hazkundea neurtzeko erabiltzen diren adierazle makroekonomikoei loturikoak.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 43. orr.

5 irud

Izan ere, zuek zein neurriz neurtu, halakoaz neurtuko zaituzte Jainkoak.  Elizen arteko biblia   Lk 6,38

Arrakasta salmentekin neurtzen bada, hau izan da gure arrakastarik handiena.  Berria - Kultura   2006-03-25

Nork neurtu du Jaunaren espiritua? nor izan da haren aholkulari?  Elizen arteko biblia   Is 40,13

Puntaren zorrotza neurtu nuen hatz baten mamiaz.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 88. orr.

Nola neurtu arriskuak dena goitik behera datorrenean?  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 19. orr.

Ezingo da ondo neurtu ekintza hori giza harremanen hari nahasi eta aldakorrak ikertu gabe.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 25. orr.

Txapelketak antolatu behar dituenak neurtu behar du une horretan eta esparru horretan, txapelketa bakoitzak funtziorik betetzen duen.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 170. orr.

Edmeak isiltasuna neurtu zuen, Elena beste batekin zebilela bazekien arren.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 275. orr.

Azken hitzek haiengan izan zuten eragina neurtu nahi balu bezala.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 68. orr.

Gauza guztiak helburu hori lortzeko duten baliagarritasunaren arabera neurtu behar direla.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 74. orr.

Literatura ez baita neurtu litekeen gauza, nor den lehenengo eta nor bigarren zehazteko; are gehiago: lehiaren ideia bera literaturaren funtsaren perbertsioa dela esan genezake.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 73. orr.

Oraingo irria urduria izan zen, ezin-eta neurtu nire erranak zenbat zuen trufa eta zenbat benazko.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 69. orr.

Proposatu diren planen alde on eta txarrak neurtu eta gero.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 262. orr.

Hala ere, eztabaidagarria da nola neurtu "hobea", edota zein den "helburu hobea" giza garapenean.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 298. orr.

Nire hitzak neurtu zituen eta ulertu nuen aspaldi eginak zituela berak nik neure buruari egiten nizkion arrazoibide berberak. ik beherago 9.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 84. orr.

Gure kontrakoek ikusi eta neurtu ahal izan dute ez gaituztela berriz enganatuko.  Herria   2003-02-06

6 (objektua indarrak dela)

Iaz bost aizkolarik neurtu zituzten indarrak Itziarren, baina bihar sei izango dira.  Berria - Kirola   2004-12-12

-Jakin ezazu, osaba, norbaitek nire aurrean Lancelot salatzen badu, nirekin neurtu beharko dituela indarrak.  Juan Kruz Igerabide   «Artur erregearen heriotza», 2005 - 30. orr.

Hator niregana, bat bakarra nauk-eta, hirekin bakarka bere indarrak neurtu nahi dituena.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 57. orr.

Bi bandoek elkarri hamaika segada eta eraso txiki egin ondoren, noizbait indarrak zuzen-zuzenean gudu-zelaian neurtu behar zituztela erabaki zuten.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 172. orr.

2002an, apustua eta Urrezko Aizkora irabazi zizkion Mindegiak Arriari; txapelketan ez zituzten indarrak neurtu.  Berria - Kirola   2004-04-20

Aurtengo denboraldian hiru aldiz neurtu dituzte indarrak Tauk eta Pamesak, tentsio eta gogortasun handiko jokoa eskainiz.  Berria - Kirola   2004-04-18

Henrikeren armagizonek ezpatak herdoiltzera ez utzi nahi eta sar-atera azkarretan neurtu zituzten etsaiaren indarrak.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 69. orr.

Ondorengo bi jardunaldietan Bartzelona eta Deportivoren aurka neurtu beharko dituelako indarrak.  Berria - Kirola   2004-03-13

Espainiak Holandaren aurka neurtu zituen indarrak 3. eta 4. postuetarako lehian.  Berria - Kirola   2004-05-30

• 7 da ad indarrak neurtu, lehiatu.

Don Kijotek, adoretsu, erronka egiten dio basapiztiari, kaiolatik atera eta harekin neurtu dadin.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 138. orr.

Hamahiru urte besterik ez zituenean Azpeitiko Komunsoron Sakabirekin neurtu zen trikitilariari jantzi zitzaion txapela.  Iñigo Aranbarri   «Sakabi, soinu txikiaren handitasuna», 2003 - 69. orr.

Denboraldi aurreko proba guztietan, behin bakarrik neurtu dira gainerako taldeekin.  Berria - Kirola   2004-03-05

Aurreko denboraldian Reala txapeldun izateko eta Celta Txapeldunen Ligara sailkatzeko borrokan zirela neurtu ziren Vigon.  Berria - Kirola   2004-01-25

Etxean Zaragoza, Sevilla, Albacete eta Bartzelonaren aurka neurtu dira Aguirreren mutilak tarte honetan, eta bi porrot jaso eta bi berdinketa lortu dituzte.  Berria - Kirola   2004-02-22

Galarretako estelarrean neurtu ziren atzo Agirresarobe-Etxabe eta Altuna I.a-Urrutia bikoteak.  Berria - Kirola   2004-02-25

• 8 du ad bertso lerroetako silabak neurri jakin baten arabera moldatu edo zenbatu.

Bertsogintzan errimatu, neurtu eta kantatzeaz gain zerbait aurkitzen ez duenak nekez eutsiko diola bertso-lanari.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 52. orr.

Ez da bertsolaririk nahi duena esan eta gainera neurtu eta errimatu egingo duenik.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 93. orr.

Errima poesiaren ikurtzat har genezake, hitz lerroak neurtzea den hein berean.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 46. orr.

Kantatzen, errimatzen eta neurtzen dakienak, bat-bateko bertsogintzaren gutxieneko arau teknikoak betetzen ditu beraz.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 81. orr.

Eta nahiz eta buru-indar handia xahutu duen inprobisazio hutsaren garaian (almazenetik errimak ateratzeko, ongi neurtzeko, hizkuntza akatsik ez egiteko... oraindik gogoan du 40 segundo atzera pentsatu duen esaldia, eta pentsatu bezalaxe du gogoan gainera.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 107. orr.

9 (hitzak, urratsak eta kidekoak) ongi pentsaturik edo neurriz erabili.

Ate itxi baten parean gelditu eta, zaindarietariko batek hura jo orduko, hitzak neurtu eta pisatuak nituen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 274. orr.

Uste dut ez nituela hitzak oso ondo neurtu.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 132. orr.

Gero erantzuna ongi neurtu eta hizkuntza arranditsu batean formulatu behar duzu, bezeroak ere orakulutzat jo zaitzan.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 231. orr.

Gorde arretaz urrea eta zilarra, baina neurtu zeure hitzak ere kontu handiz.  Elizen arteko biblia   Si 28,24-25

Berritsuen ezpainek inoren hitzak errepikatzen dituzte, zuhurren hitzak ongi neurtuak izaten dira.  Elizen arteko biblia   Si 21,25

Hurrena eman beharreko pausoak ondo neurtu behar dituzu.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 94. orr.

Hemendik aintzina urratsa neurtu beharko: ez luzeegi, lurrari hurbilago, oinetakoak kasik herrestan; bertzenaz maratoi hau ez dut bururatzen ahalko.  Herria   2003-09-25

· Baina geure buruak neurtzen jakingo genuela esan diot.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 292. orr.

10 (era burutua izenondo gisa)

Bizkarrak uzkurtu nituen, anarterainoko hoztasun neurtuaz.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 298. orr.

Urrun doan ibiltariaren baitan zuhurtziak ezartzen baitu jasankortasun iraunkorra, indar neurtu bat, etengabeko piru bat segitzen balitz bezala.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 139. orr.

Nagusiak ihardetsi egin zion, doinu neurtu batez oraindik, baina urduri samar hura ere.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 28. orr.

Ustekabean pasatu zait denbora, kontzeptu neurtu eta beti berdin hori.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 44. orr.

Olerki neurtuek diziplina eta logika handia eskatzen dute, idazteko metodo jakin bat...  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 297. orr.

Gurasoen hitz neurtu bezain komenientziazko haien aitzinean, [...].  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 318. orr.

ik beherago 13.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Poesiak eskaintzen du bereziki, bere lerro neurtuetan, akrostikoetarako parada egokia.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 125. orr.

Alkatea ere jakinean dago -izan ziren neskatxaren hitz neurtu eta apalak.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 147. orr.

Jatorriz testu neurtua izanda, euskarazko neurri moldeetara ekartzeak beste oztopobide bat erantsi dio itzulpengintzari.  Berria - Kultura   2004-05-29

Eta isekazko ateraldi batekin trufa egin ordez, azalpen oso eta neurtu bat eman zion.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 223. orr.

Azken finean Costa gizon handia da, eta neurtua bere adierazpenetan.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 114. orr.

11 ezin neurtuzko

Elkar ezagutzen ez duten jendeen arteko jestu horiek, ebaska bezala eginak direlarik, badukete, ez idurian, adiera sakon zerbait, senditzen den erranahi bat, analisatu nahi ez dudana funtsean, atxik dezaten jestu horiek beren baitan ezin neurtuzko kar hori.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 58. orr.

Moskoe-strömek erdian duen sakontasunak ezin neurtuzkoa izan behar du.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 63. orr.

Katedraleko dorreak egon beharrean meskita nagusiko alminarra egon izan balitz, ez zuen ikusten ahalko, zen bezain meharra izanik, aereoa, ezin neurtuzkoa kasik.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 51. orr.

· Baratze eta laborantzan kalte neurtu ezinekoak; 450 fabrika, berriz, kalteak jasandakoak.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 388. orr.

12 hitz neurtu

Hitz lauz zein hitz neurtuz.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 60. orr.

Esaldi motzak, hitz neurtuak, elkarrizketak isiltasunekin sujerituak, gutunak... denetarik agertzen zaigu kontakizunaren feria txiki honetan.  Berria - Kultura   2006-02-21

Lehen hurbilpen xalo horretan, horrelako zer edo zer uler lezake aurreiritzirik gabeko irakurleak, hitz neurtu bihurriak hitz lau zabar batera bihurtuta: [...].  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 130. orr.

Kontaera hogeita lau kantutan banaturik dago, hitz neurtuan originalean.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 8. orr.

Bere amodioa eta zorabioa azaldu zion, nola hitz lauan hala hitz neurtuan.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 139. orr.

Bertsulari sentikorra, hitz neurtu sakonez, bere sentimenduen berri zazkienak zabaltzen.  Herria   2003-07-03

Bi arimaren poza eta zorionaz mintzatu zen, eta Wertherrek Karlotari idatziriko hitz neurtuzko gutuna irakurtzen hasi zitzaion Sobakevitxi.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 224. orr.

Ipui onac liburuan ere parte hartu zuen Juan Antonio Mogelek, hark idatzitako hitz neurtuzko zortzi alegia baitatoz amaieran  Berria - Kultura   2004-06-30

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

arabera neurtu (10); aztertu eta neurtu (3); behar bezala neurtu (5); bere indarrak neurtu (3); distantzia neurtu (6)

egoera neurtu (3); emaitzak neurtu (3); erabilera neurtu (4); eragina neurtu (4); hitz neurtu (5); hitzak neurtu (3)

ikusi eta neurtu (3); indarrak neurtu (24); maila neurtu (6); neurriz neurtu (3)

neurtu bat (4); neurtu behar (53); neurtu behar ditu (6); neurtu beharko (35); neurtu beharko ditu (7); neurtu beharra (3); neurtu dituzte indarrak (9); neurtu gaituenaren batura (4); neurtu izan (4); neurtu nahi (28); neurtu nahi izan (7); neurtu nahian (5); neurtu ondoren (7); neurtu zituen indarrak (6); neurtu zituzten indarrak (25); neurtu zuen gizonak (3)

nola neurtu (7); nork neurtu du (3)

ondo neurtu (21); ongi neurtu (11); oso ondo neurtu (3); oso ongi neurtu (3)

tamaina neurtu (3)

ondo neurtua (3); pase neurtua (3); ura neurtua (4)

hitz neurtuak (3)

arabera neurtuko (3); aurka neurtuko (38)

indarrak neurtuko (17); indarrak neurtuko dituzte (11); irabazlearekin neurtuko (3); kontra neurtuko (19)

neurtuko ditu indarrak (54); neurtuko dituzte indarrak (109); neurtuko zaituzte (3)

pisu neurtuko (3); probatan neurtuko dituzte (3); ruben belokirekin neurtuko (4); ruizekin neurtuko (3); talde batekin neurtuko (4); talde neurtuko dira (3); taldeek indarrak neurtuko (3)

ondo neurtuta (4)

ondo neurtutako (5)

arabera neurtuz gero (3); hitz neurtuz (6); hitzak neurtuz (8); igurtziz edo neurtuz (3)

hitz neurtuzko (3)

ezin neurtuzkoa (3)

eragina neurtzea (3); indarrak neurtzea (4)

arrazakeria neurtzeko (4); autisten adimena neurtzeko (3); denbora neurtzeko (7)

erabilpena neurtzeko diagnostika (3); eragina neurtzeko (16); eraginkortasuna neurtzeko (4); euskara maila neurtzeko (3); euskararen erabilpena neurtzeko (3); garrantzia neurtzeko (3); genero eragina neurtzeko (4); gorputzeko tenperatura neurtzeko (3); hitzak neurtzeko (4)

indarra neurtzeko (6); indarrak neurtzeko (14); kalitatea neurtzeko (7); kalteak neurtzeko (4); kopurua neurtzeko (3); maila neurtzeko (14)

neurtzeko aukera (9); neurtzeko balio (3); neurtzeko balioko (5); neurtzeko diagnostika bat (3); neurtzeko era (3); neurtzeko erabili (4); neurtzeko erabiltzen (8); neurtzeko erabiltzen diren (3); neurtzeko gai (3); neurtzeko gailuak (4); neurtzeko ikerketa (4); neurtzeko modu (7); neurtzeko orduan (7); neurtzeko sistema (7); neurtzeko tresna (7)

sasoia neurtzeko (4); tenperatura neurtzeko (4); tenperatura neurtzeko gailuak (3)

arabera neurtzen (25); denbora neurtzen (5)

egoera neurtzen (5); enpresaburuen konfiantza neurtzen (3); hauteskundeetan neurtzen (3); hobeto neurtzen (3)

indarrak neurtzen (5); kalitatea neurtzen (5); konfiantza neurtzen duen (4); neurtzen hau hi (3); neurtzen jakin (4); neurtzen saiatu (3); neurtzen saiatzen (3); ondo neurtzen (8); ongi neurtzen (4); oso ondo neurtzen (3); zerk neurtzen hau (3)

ametsen distantzia neurtzera (3)


neurtugabe izond neurtu ez dena.

Oso ezjakina da baieztapen ausarten edo komunitatearen zati handi eta onena jadanik bere alde duen zerbaiten aurkako eraso neurtugabe jakinak arriskutsutzat jotzea; izan ere, honek beraiei izan behar ez zuten garrantzia ematea esan nahi du.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 258. orr.


neurtzaile 1 izond/iz neurtzen duena.

Horren guztiaren atzean arrazoia ari da lanean, logos neurtzailea, nahiz eta daimonak mitoen irakaspen ez eroak ufatu.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 50. orr.

Baina neurtzaileok ez dira presondegietako funtzionarioak.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 123. orr.

Hitz neurtzaile, musikatzaile, hauxe aberastasuna!  Herria   2001-04-05

Azterketan Europako Hizkuntzen Neurtzaileen Elkartearen (ALTE) irizpideak erabiliko dituzte.  Berria - Euskal Herria   2004-10-29

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa, elkarketak izenondo balioa duela)

Arabiarren eta beste hainbat mairuren zientzia geografikoa eta lur-neurtzailea, garai haietan, nahi den aurreratuen egonik ere, ez dago sinesterik planetako lur-azalean caaba baten kokapena mugatzen jakingo zutenik  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 36. orr.

3 angelu-neurtzaile iz angeluak neurtzeko tresna.

Mapamundi bat, erregelak eta angelu-neurtzaile bat.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 86. orr.

Mapa bat hartu hemendik, bertze bat handik, erregela eta angelu-neurtzailea eskuan, sukarrak hartua bezala bere kalkuluak egiten  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 190. orr.


neurtze iz (zerbaiten) luzera edo kidekoren bat mugatzea; zernahi magnitude mugatzea.

Erregeak, lur-neurtze lanak finiturik, bilkura itxi zuen, berau jasoa geldi zedin dagokion bilkura-akta idatzi zen, eta Raimundo Silva etxerantz itzuli zen, arratsa aurreratuta zegoen eta.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 264. orr.

Hutsegitea ez zen gehiago ezbehar komiko samar bat, etsamina bat izorratzen edo nota jaisten dizuna: hutsegitea eskaladan zoazenean bezala zen, indarrak neurtze bat, kontura-jauste bat, maila bat gora, adoretsuago eta trebeago bilakatzen zaituena.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 103. orr.


neutral 1 iz gerra, auzi edo kidekoren batean, ez alderdi bataren ez bestearen alde agertzen ez dena. ik neutro 3.

Gu ez gara ez alderdi batekoak ez bestekoak, neutralak gara, eta protesta egingo dugu!  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 264. orr.

Zintzo jokatu dugu, baina ez gara neutralak.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 12. orr.

Balio eta arrazoien arteko konfliktoan erabakitzeko, balio eta arrazoien artetik kanporako instantzia bat hartzen da, matematikoa eta -moralki- neutrala itxuraz: gehiengoa.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 20. orr.

Aldiz, Ingalaterrako bidean Irlanda neutralean maiatzaren 17an lehorreratu den hegazkinetik pasaiariak irten ahala egia jakingo da.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 227. orr.

Guri buruzko "ezkutuko negoziazioak" hasi baitira, "indar aleman eta aliatuen artean, bitartekari neutralekin".  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 30. orr.

Profesional neutralak aritzen dira epaileei ulertzen zailak diren gauzak esplikatzeko ahaleginetan.  Berria - Gaiak   2006-04-05

Gero eta gizon-emakume akritiko eta neutralagoak nahi gaituzte, eta horrekin lotuta dago hori.  Berria - Kultura   2004-11-24

2 alderdi batarena nahiz bestearena ez dena, alde batera nahiz bestera makurtzen ez dena.

Adarraga pilotaleku neutrala da, zaleek, ordea, ez dute zalantzarik izango nor animatu erabakitzeko orduan.  Berria - Kirola   2006-02-14

Eskualde neutraltzat hartzen ziren beti oasiak, emakumezkoak eta haurrak bizi baitziren gehienbat horietan.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 127. orr.

Tazitoki zona neutraltzat hartu ohi dira entrenamendu-eremuak.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 148. orr.

Galderarik egin ez zezaten, hitz egiteko gai neutral bat bilatu nuen.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 126. orr.

Orain harexen traizioa modu neutro eta neutral batean kontatzea, txitxare espezie berri baten deskubrimendua balitz bezala.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 107. orr.

Izatez, habe solido batean, bada eskualde bat geruza neutral horren gainean eta azpian, konpresio- edo tentsio-indar nahiko txikiak jasaten dituena habea kargatzen denean.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 25. orr.

Ez dira egitasmo neutroak, ezta neutralak ere.  Berria - Euskal Herria   2004-11-07

3 (adizlagun gisa)

Espainiak gerra hartan neutral iraun izanari esker, Europa guztitik zetozen familien eta jendeen egoitza bihurtu zen Donostia.  Askoren artean   «Rataplan» - 58. orr.

Uste duzu irlandarrek neutral jarraituko dutela?  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 75. orr.

Pentsamendu horiek iturrian bertan "germaniarrek" isuri dituzten ala ez [...] Ortega neutral, edo zalantzan, gelditzen da.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 230. orr.

Euskal enpresaburuek arrisku bat dugu: euskal autogobernuaren eta Espainia konstituzionalaren etorkizunaren inguruan neutral gelditzea».  Berria - Ekonomia   2004-06-01

Memento honetan, Errusia erabat neutral mantentzea gauzarik onena izango litzateke Saakashivilirentzat.  Berria - Mundua   2004-05-06


neutraldu, neutral(du), neutraltzen du ad kimikoki neutro bihurtu.

Gainera, [biodielsela] ez da neutraldu behar.  Berria - Gaiak   2004-12-31


neutralitate (7 agerraldi, 5 liburu eta 2 artikulutan) iz neutraltasuna.

Neutralitatearen eragina herri-psikologian.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 184. orr.

Baionako Seminarioko "neutralitate" politikoarengatik, II. Mundu Gerla bururatzean, Jose Antonio Agirre Ameriketatik itzuli zitzaigularik, hamar bat apezgai joan gintzaizkion Biarritzeko Kasinoan agurtzera.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 89. orr.

Gaur egun Gurutze Zuria daukagu kastitatearen sinbolotarako; gerrako neutralitate onginahizkoaren seinaletarako, berriz, Gurutze Gorria.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 132. orr.


neutralizatu, neutraliza, neutralizatzen 1 du ad zerbaiten indarra edo eragina, haren kontrakoa erabiliz, indargabetu edo ezereztu.

Abantaila handi bat du itsasoak bizileku izateko: itsasoan, ia zeharo neutralizatuta dago grabitatea; horren ondorioz, oinarrizko egiturak baino ez dira behar leku batetik bestera mugitzeko.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 15. orr.

Ondorioz, gero eta handiagotuz doan pilula-dosien eraginagatik, sorgortasun itxurako bat nagusitzen da eriaren baitan, bakardadea eta beldurra neutralizatzen dituena.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 159. orr.

Borondate politikoa egonez gero, posible litzateke Herritarren Zerrendaren legez kanporatzea neutralizatzea.  Berria - Euskal Herria   2004-06-01

Arriskua neutralizatzeko.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 120. orr.

Baina, orain kontua ez da diskurtsoa neutralizatzea, bera beste zerbaiten zeinu bihurtzea [...]; haatik, kontua da bera bere sendotasunean iraunaraztea, berari dagokion konplexutasunean azaleraztea.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 57. orr.

-Eta orain Weyler neutralizatzea askoz ere gaitzagoa da.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 63. orr.

Antigorputz batzuek eragin kimikoa dute eta bakterioek sorturiko pozoia neutralizatzen dute.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 162. orr.

2 kimikan, neutro bihurtu.

Neutralizatu beharra zegoen, nola edo hala, berniz haien gorputz gaixoaren barruan, berun oxido askeak eragiten zuen basikotasun gehiegia.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 212. orr.

Digestioan parte hartzen duten entzima gehienek ingurune azidoan lan egiten ez dutenez, pankreako jariakin bat injektatzen zaio lehenik janari likidotuari, neutralizatzeko.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 209. orr.

Era berean, lurra gazitu eta euri azidoa neutralizatzen ditu.  Berria - Gaiak   2004-08-21

3 fonologian, neutralizazioa gertatu.

Esaterako, esaten denean euskara zenbaitetan, s / z bereizkuntza neutralizatuta, ziztukari bakarra dagoela.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 151. orr.

Balio fonemikoa du, baina dardarkariaren alde neutralizatzen da hitz-azken eta kontsonante-aurretan.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 146. orr.


neutralizazio 1 iz neutralizatzea.

Bestetik, iritzi zion huts egin dutela Jaurlaritzaren proposamenaren bitartez bilatzen den ezker abertzalearen «gaitasun politikoaren neutralizazioak» eta oinarri soziala «desegin eta beste alderdi politikoen aldeko hautua» egiteko apustuak.  Berria - Euskal Herria   2004-07-01

2 fonologian, bi fonemen arteko oposizioa ezabatzea.

Hizkuntzaren aurkakotasun fonemiko bat galtzea da neutralizazioa.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 116. orr.

Aurkakotasuna ingurune jakin batean gal daiteke (esaterako, euskaraz hitz azkeneko dardarkarien neutralizazioa) edo guztietan.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 116. orr.


neutralki adlag neutral.

Are, legeriaren letran ere, bitartekoei gagozkiela, gaur eztabaida hori ilegalizatua dago (publikoan beti izan da ilegala!); eta horrek esan gura du, arras neutralki meditatzen hasi eta, deskuidoan bortxa komenigarria dela, ateratzen bazaizu, terrorismoaren apologia egiten duzula.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 89. orr.


neutraltasun (39 agerraldi, 12 liburu eta 21 artikulutan) 1 iz neutrala denaren nolakotasuna.

Termino hori aurkezteko erabili den neutraltasuna harrigarria da; gaur egun, "garapena" esanez gero edozein gauza uler dezakegu ia-ia.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 43. orr.

Batzordearen neutraltasuna izango da gakoa.  Berria - Kirola   2004-12-23

Zenbait gizarte-zientzialarirentzat, positibistentzat, gizarte-zientzietan ez da balio-iritzirik eman behar, eta erabateko neutraltasuna lortu behar da.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 18. orr.

Max Weber-entzako edozein fenomeno sozialen ikertzailearentzat obligazio etiko eta eskakizun metodiko baitezpadakoa da neutraltasun eta objektibitate absolutua.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 188. orr.

Indiferentzia ideologikoa edo neutraltasun erlijiosoa.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 75. orr.

Terrorismoaren aurrean neutraltasunik ezin da erabili, informatu bai baina propaganda egitea ez da inolaz ere zilegi, eta biktimek ez dute horrelako irainik merezi.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 99. orr.

Moskuk Georgian duen enbaxadore Vladimir Txjikvishvilik bere agintariak «neutraltasunez» jokatuko dutela adierazi zuen atzo.  Berria - Mundua   2004-05-06

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Neutraltasun hauste auzi bat.  Berria - Mundua   2004-03-13

Kargutik kentzeaz gain «konfiantza galeragatik», behin-behinean etxean atxilotuta edukiko dute buruzagi militarra, «aukera politikoekiko neutraltasun betebeharra urratu» duela argudiatuta.  Berria - Mundua   2006-01-08

Justiziaren ikur tradizionala dut gogoan, haren balantza, haren itxura barea, neutraltasun seinale modura hostoz gainezkatzen den eremu hori.  Berria - Harian   2005-10-16


neutrino iz elektroiaren kide den partikula elementala, karga elektrikorik ez duena.

Korronte neutroak aurkitu zituzten, neutrinoak erabilita.  Berria - Gaiak   2004-09-30

Wolfgang Pauli, bere garaiko fisikaren egoerarekin etsita zegoen bolada batean, depresio latz baten mendean erori zen, eta orduantxe omen zuen, beste etsimenduzko kolpe batean, neutrinoaren hipotesia bota.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 47. orr.


neutro 1 iz ezaugarri nabaririk ez duena.

Ahots neutro gizabidetsu batez, kortesia galdu gabe betiere, aski izan zuen erantzun sendoago hau emanik. Haren ahots neutro, grinarik gabea barnea kiskaltzen zion pindar bortitza mozorrotzeko baizik ez zen.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 143. orr.

Behar-beharrezkoa izanez gero, hitz neutro onargarria penis da. Josuren mintza-doinu betiere neutroak begiak bihurrarazi zikidan.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 69. orr.

Aurpegiera neutroa jarri zuen Ruche jaunak, barrutik estutzen zuen zirrara agerian ez uzteko.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 405. orr.

Giroa oso neutroa zen, eta bazuen antza zure ume jaioberria kristal batzuen gibeletik ikustera joaten zaren gela horiekin.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 183. orr.

Bigarren koka takadak ez zidan mintzamena itzuli, baina, whiskyaren eta zerbezaren laguntzaz, ez ongiezik ez bozkariorik gabeko egoera neutro batera igorri ninduen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 17. orr.

Ikuslearen denbora ez da jario beti berdin eta neutro bat, ekintzak kokatuz doazen ontzi bat; oso bestela baizik: ekintza horiek beroriek determinatzen dute denbora.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 225. orr.

Zoriontasuna doinu neutro eta idor batekin deklaratzen da jeneralean, eta, zergatik ez esan, etsipen aire batekin, etsitzen jakite bat baita zoriontasun deklaratua.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 128. orr.

Edifizio neutro, kolore bako, garden eta funtzionala.  Berria - Kultura   2004-05-25

2 dauden aukeren artean inongora makurtzen ez dena. ik neutral.

Historia dela bazter nahasle, eztabaida piztaile, ez bere baitarik, neutroa baita -izan behar luke segurik- baina gizonek bereganatzen baitute beti eta hola bata bestearen kontra altxatzen direlakotz.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 155. orr.

Ez dagokit juzkatzea, deskribapen ahalik neutroena baita nire zientziaren lanabes behinena. Ez dago enuntziatu orokorrik, enuntziatu askerik, neutro eta burujaberik.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 114. orr.

Ez dira egitasmo neutroak, ezta neutralak ere.  Berria - Euskal Herria   2004-11-07

Idaztea ez baita ekintza neutroa.  Berria - Kultura   2004-12-04

Ez da erraza hura era neutroan deskribatuko duen inor aurkitzea.  Berria - Gaiak   2004-05-12

Bada banakuntza bat batetik emozioaren ikuspegi "neutroen", emozioa ekimenaren arautzaile hartzen dutenen, eta bestetik emozioa subjektuaren emaitzen beheraldiekin batera gertatu ohi den disfuntzioaren erakusgarri bezala hartzen duten ikuspegi negatiboagoen artean.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 117. orr.

Bokal fonemak hizkuntza batean bi nolakotasun edo tinbre sorta (bata "argiagoa" eta bestea "ilunagoa") osatzen badituzte, edo kopuru bereko bi fonema sorta dira, edo fonema neutro bat ere badago.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 158. orr.

Tautologia eta antilogia ez den formula bati neutro esaten zaio.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 145. orr.

3 gramatikan, jenero bereizketa sexuaren arabera egiten duten hizkuntzetan, arretarikoa nahiz emetarikoa ez dena.

Era berean, esan dezakegu indoeuropar hizkuntzak bazuela neutro singularreko -d bukaera, adjektiboek agertzen zuten -m-tik desberdina zena, pronominala esaten diogun flexioan.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 267. orr.

Gizon eme handia naiz, gizon ar handiak gizon ar handi diren modu berean, ez bilatu ilargia eguerdian, gure espeziearen izena maskulinoa da eta ez neutroa kasualitatez besterik ez, beharbada horrela izango da beste hizkuntzaren batean ere, gramatikak ez du zeresanik kasu honetan.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 20. orr.

4 kimikan, ez azidoa ez alkalinoa ez dena.

Aurretiazko kalkulu zuhurrik egiteko gauza ez, tornasolera erreakzio neutroa emateraino nahastu genituen, eta nahastea izugarri berotu zen noski, ke zuria zeriola borbor.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 46. orr.

Atsegin handiz hartzen dute atsedena beren sentipen gaiztoek sorrarazten dieten barne-garraztasunetik, hiperklorhidriko batek gai neutro bat irensten duenean bezalaxe.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 51. orr.


neutrofilo iz giza odoleko leukozito mota ugariena, baterioak eta onddoak fagozitatzeko egitekoa duena.

Neutrofiloak immuno sistemako zelulak dira berez, koloratzaile neutroz tindatzen diren zelulak.  Berria - Gaiak   2004-06-04

Zientzialari espainiarren arabera, neutrofilo horiek tumore gaizto baten gainean egiten duten presio mekanikoak minbiziaren garapena oztopa dezake.  Berria - Gaiak   2004-06-04

Neutrofiloek minbizia garatzea eragotzi dezaketela uste dute.  Berria - Gaiak   2004-06-04

Neutrofiloak zelula gaiztoen haztea eragozteko ez ezik, tumoreak deuseztatzeko gai ere izan zitezkeela.  Berria - Gaiak   2004-06-04

· Tumoreak inokulatu eta denbora batera ikusi zuten tumorearen inguruan zeuden neutrofilo zelulek egindako presioak minbizia eragiten duten zelulak zabaltzea eragozten zuela.  Berria - Gaiak   2004-06-04


neutroi 1 iz atomoaren nukleoko partikula elementala, karga elektrikorik ez duena.

Berilioa oso elementu kimiko arina da, forma egonkorrenean eta ohikoenean, Berilio 9a lau protoi eta bost neutroi ditu nukleoan.  Berria - Gaiak   2004-08-19

Protoien eta neutroien osagaiak quarkak elkarturik gordetzen ditu indar horrek.  Berria - Gaiak   2004-10-06

Fusioan protoiak eta neutroiak hartzen dira kontuan.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 162. orr.

Neutroi baten bidez uranio-nukleo bat zatitzen da.  Berria - Gaiak   2004-09-05

2 (hitz elkartuetan)

Alde egin aurretik, ordea, argazkiak atera zituen, 200 bonba atomiko, neutroi lehergailuak eta soilik lau kilo plutonio behar zuten mikrobonbak agertu zituen irudiotan, alegia.  Berria - Mundua   2004-04-21

Topatu zuen: izar arruntek, eguzkia bezalakoek, neutroi-izarra izan zezaketen euren nukleoetan.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 96. orr.

Beste teoria baten arabera, bi neutroi izarren topaketak sortzen ditu gamma izpien flashak.  Berria - Gaiak   2004-11-25


neutropenia iz odoleko granulozitoak gutxitzea.

Haietako batzuk neutropenia izan zuten, leukozito kopurua gutxitzea.  Berria - Gaiak   2004-11-23


neutrotasun iz neutroa denaren nolakotasuna.

Gutienez ere bortz segundoko lana eman zion pantera zaurituaren bisaia neutrotasun dudatsu batera mudatzeak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 54. orr.


nevadatar izlag/iz Nevadakoa, Nevadari dagokiona; Nevadako herritarra.

Gutxi ziren, hala ere, etxe hartara edariaren edo sexuaren egarriz joaten ziren nevadatarrak; asko eta asko, aldiz taberna edo saloiaren atzeko ate ezkutua gurutzatuz, etxearen Kaliforniako aldeko joko-aretora joan ohi zirenak.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 98. orr.


newtondar izlag

Izadiaren historia orokorra eta zeruaren teoria edo mundu-eraikin osoaren sorkuntzari eta jatorri mekanikoari buruzko saialdia, newtondar printzipioen arabera.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 13. orr.

Kantek bere garaiko zientzia fisiko-matematikoaren -batik bat, newtondarraren- sistemarekin erkatu gura zuen filosofia.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 89. orr.

1769/1770 inguruan itzultzen da Kant indarberritua aurreko proiektura: zientzia, hau da, newtondar Natur Zientzia bereziki edo zientzia enpirikoa oro har, eta Metafisika bateratzera.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 10. orr.


newyorkar ik newyorktar.

newyorkdar ik newyorktar.

newyorktar (orobat newyorkar, newyorkdar g.er. eta new yorktar) 1 izlag New Yorkoa, New Yorki dagokiona; New Yorko biztanlea.

Newyorktar lagun batzuk itaundu nituen. Aurrekontu oso apal batekin, poliki-poliki erotzen joango den artista newyorkar baten Ferrara bera gorabeherak kontatzen ditu filmak.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 190. orr.

Udabidean turistak eta newyorktarrak, lehenak [...], bigarrenak hiri zalapartatik minutu batzuetan atsedendu nahiz, eskailera horietan jartzen dira.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 112. orr.

Estatu Batuetan, adibidez, texastar batek aukera handiagoa du heriotza zigorrera kondenatua izateko epaiketa batean newyorkar batek baino, eta beltz batek askoz ere arrisku handiagoa du zuri batek baino.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 179. orr.

Ennio Morricone handiaren estudioan eta jatorri italiarreko new yorktar baten ekoizpenarekin.  Berria - Kultura   2006-04-13

Baina orain gaizkileekin baino areago, hiria okupatzen duten milaka poliziekin ibili behar dute kontuz newyorkdarrek.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 27. orr.

Ohartu orduko, gitarra mafrunditu batek atezuan jarri ninduen, eta newyorktarrak listu egin zidan bozgorailu beltzetik: [...].  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 292. orr.


nexka ik neska.

nexkagazte ik neska 11.

nexkato ik neskato.

nexkatto ik neskato.

nexkatxa ik neskatxa.

nezesarioki adlag nahitaez.

-Nezesarioki!  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 220. orr.


nezeser iz norbera txukuntzeko gauzak eramaten diren estutxea.

Zazpiak jo bezain laster komunean sartu da Yolanda, eskuko poltsatik atera berri duen nezeserra eskuan duela.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 117. orr.

Maleta handiaren barnekaldeko kremailera txikian sartuko duzu, nezeserrean egunero ikusiko zenuke. Hortzetako zepiloa eta bizarra kentzeko makina nezeserrean bildu, eta hau ere maletatxora.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 156. orr.

Hortzetako zepiloa eta bizarra kentzeko makina nezeserrean bildu, eta hau ere maletatxora.  Mikel Hernandez Abaitua   «Ohe bat ozeanoaren erdian», 2001 - 153. orr.

Emakumeen nezeser zahar, eder bat, karnalitazkoa, barruan guraizeak, berana eta denetariko kosmetika-tresnak zeuzkana.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 97. orr.

Iratzargailuari orratzak gerarazi eta nezeserraren ondoan jarri zuen.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 37. orr.


nezesidade ik nezesitate.

nezesitate (orobat nezesidade) iz beharra.

Zergatik erran ote zuen osaba Joanikotek hura, nezesitaterik ez zuenean [...]?  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 358. orr.

Mignonen gorputzaren zoko bakoitzean pot egiteko nezesitate hura.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 482. orr.

Beharraldi batean kalean nezesidadez konplituz gero, zure gernu isuria urre ordainez kobratuko dizu hemengo Udaltzaingo beti ere erneak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 166. orr.


ni 1 izord
2 (izen gisa)

Nire ni ausartak barre egiten zion nire ni beldurtiari.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 96. orr.

Ez du oraindik galdu, ezin du galdu bere ni, ni oinazeztatu hori, odoletan dagoena eta akabatu nahi izan ez dutena.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 273. orr.

Izan ere, nia nire pentsatzearen kontzientzia besterik ez da.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 156. orr.

Baina arima, edo nia pentsatzailea, halakoa da.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 162. orr.

Nire "Ni"a ez ezkutatzeko eskubidea.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 30. orr.

Nia da ni naizena.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 425. orr.

Lehenik, subjektuaren barne haustura daukagu: Legearen hitzarekin bat egin duen nia eta Lege horren aurka borrokatzen den desira ez-zilegia.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 50. orr.

Galdetzen badut ea nola bereizten den nik pentsatzen dudan nia bere burua begiesten duen niatik (begiesteko beste erak gutxienez ahalgarriak bezala irudika ditzakedan heinean) [...].  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 76. orr.

Descartesen aburuz, niak ezaugarri batzuk baldin baditu [...] nia azaltzeko aukera bakarra ezaugarri horietariko bakoitza gogotik kanpoko zerbaitek kausatzen duela jakiteak emango liguke.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 105. orr.

Niak eta zuak begiak dituzte, zainak, hezurrak.  Berria - Kultura   2004-10-09

Zure Niaren eta obraren artean badago bereizterik?  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 357. orr.

Miresten gaituena maitatzen dugu, "ni"-ari men eginez?  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 45. orr.


nibel 1 iz galga.

Eraikuntzen orubeetan trazak egitea, eskuairak, nibelak eta lerroak erabiliz.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 410. orr.

Nukleoaren gainean zoladura jarriko da erregela eta nibelarekin doi-doi berdinduta, marmolezko losazkoa edo mosaikozkoa.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3230. orr.

Zentzuzkoagoa da misilek eta itsaspekoek erabiltzen duten orientazio-sistema inertzialarekin konparatzea labirintoa, edo, konparaketa sinpleago batera etorriz, burbuilazko hiru nibel biltzen dituen tresna batekin.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 125. orr.

Eraikuntza horretan, justizia erabiliko dut plomutzat, zuzenbidea nibeltzat.  Elizen arteko biblia   Is 28,17

2 maila.

Berrogeita hamar mila libera balio zuten oholez beteriko ontzi bat harrapatuta trabeska paratu zuen enbatak estuneko bigarren dartsenan sartzen zelarik, eta portura heltzeko ahalegin hartan itsas nibeletik hirurogeitaka oinera jaurti zuen uhin batek harkaitzetan gora.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 129. orr.

Oinaze-eragileak ankertzen doazen heinean, gizonen arimak ere gogortu egiten dira, isurkinak eta beren baitako gauzak nibel berean jartzen diren moduan.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 75. orr.

3 nibelean

Plataforma hori nibelean egingo da zabaleraren ia erdiraino.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2590. orr.

Hondoraino iristen direnean, azpitik ez zaizkie hodiei oso egitura altuak egingo, nibelean joan daitezen ahalik eta biderik luzeenean.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3990. orr.

4 ke nibel interj adkor

Ke nibel!-hau da, hau, ero koadrila!  Berria - Kirola   2004-06-16


nibelatu, nibela, nibelatzen 1 da/du ad maila berean jarri.

Galburu moduan jarritako adreilu tiburtinoak ere arreta handiz egin behar dira, ez dezaten hutsunerik edo konkorgunerik izan, eta egon daitezen ondo zabalduta eta erregelarekin nibelatuta.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3230. orr.

Barru harresituaren eta iturburuaren tartean mendiak baleude, lurrazpitik tunelak egingo dira eta goian azaldu dudan malda horren arabera nibelatuko dira.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3970. orr.

[Arkimedesek] uste duelako ura ez dagoela nibelatuta, baizik eta esfera-forma duela.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3950. orr.

Ura nibelatutako gainazal batetik gora igoarazten denean, era asko eta askotako aire-kolpe naturalak sortzen dira.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 450. orr.

Nik uste, horrekin arraunlaria gehiago egiten dela, hura ez da sartu eta tira, nibelatzen ere ikasi behar da, batez ere itsaso txarrean.  Berria - Kirola   2004-07-16

Gaurko egunean, berriek munduaren itzulia egiten dute laster, gure nibelatzeko eta berdintzeko bezala, eta hanbat gaixto hori gure ohidura on eta nortasun pindartsuendako.  Herria   2005-07-14

Ekialdea eta mendebaldea bereizten dituen mugak [...] munduaren goiko aldea eta beheko aldea banantzen diren lekuan, dirudienez berez nibelatutako zirkunferentzia moduko bat duela, astronomoek horizontea deitzen dutena.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2730. orr.

2 irud/hed ik orekatu.

Amodiotik erretiratua zaudela diozu, desorekatu zintuen nahigabe batetik irten eta zeure izaera berriro nibelatzeko...  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 346. orr.


nibelatze iz maila berean jartzea.

Koska nabarmenak badira, seinale aire-masen nibelatze horretan haize bortitza dabilena: zenbat eta presio-gradientea pikoagoa izan, orduan eta haize latzagoa.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 367. orr.


nibelazio iz nibelatzea.

Lehenengo urratsa nibelazioa egitea da.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3930. orr.

Agian, Arkimedesen liburuak irakurri dituenak esango du urarekin ezin dela benetako nibelaziorik egin, hark uste duelako ura ez dagoela nibelatuta, baizik eta esfera-forma duela eta lurrak zentroa duen leku berean duela hark ere bere zentroa.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3950. orr.


nibelungo iz germaniar mitologiako herri bateko kidea.

Richard Wagnerren Der ring des nibedlungen (Nibelungoen eraztuna) opera tetralogia.  Berria - Kultura   2004-06-06


nickel iz dolarraren bost zentimoko txanpona.

Neskak dolarra aldatu eta bi nickel sartu zituen zirrikitutik.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 403. orr.

Mutila zenbatzen hasi zen eskuan zeuzkan nickelak.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 49. orr.

Poltsikoak zulatuta zeuzkanez, alkandoraren hegal batean lotu zituen nickelak.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 49. orr.

-Aizak, Freddy, nickel bateko isuna biraoak esateagatik.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 143. orr.

Tira, ipini nickel bat pianoan.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 435. orr.

-Nickel bat gorde behar dut, bihar bulegora joateko.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 402. orr.

Ez niokek nickel faltsu bat ere utziko.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 354. orr.


nietzschear (orobat nietzschetar g.er.) izlag F. Nietzscherena, Nietzscheri dagokiona.

Baroja ezbaian dabil bere baitan, eta urte batzuetan ibili zen horrela, nietzschetar ekintza-gizonaren eta begiesle huts gogogabearen artean.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 19. orr.

Bitxia da, esate baterako, La leyenda de Jaun de Alzate-n, adibidez, euskal arima eta mitologia nola germaniartzen duen, Ortzi eta Thor berdinduz, bertute nietzschearrez adelatuz, etab.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 245. orr.

Estiloaren filosofia nietzschearra.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 151. orr.

Genealogia nietzschearrak gauzatutako deszentramenduaren aurrean arrazionaltasuna gizateriaren telosa bihurtuko duen jatorrizko oinarriari buruzko ikerketa kontrajarri du.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 19. orr.


nietzschetar ik nietzschetar.

niganatu, nigana(tu), niganatzen (4 agerraldi, 4 liburutan) da/du ad nireganatu.

Zuhaitzen izerdia pittin bat niganatzen denean idazten dut.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 129. orr.

Bat-batean, argi bat ikusi nuen niganatzen, ziztu bizian; jo ez nintzan, bidetik irten nintzen.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 228. orr.

Bere errespetua niganatu nahi dut.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 147. orr.

Bere ikasgaiak niganatzen hasi orduko Alkimia ikasteari ekin nion berriro, neure kasa.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 9. orr.


nigar ik negar.

nigargarri ik negargarri.

nigargura ik negargura.

nigarregingarri ik negarregingarri.

nigarrerazle ik negarrarazle.

nigarringarri ik negarregingarri.

nigarti ik negarti.

nigeriar izlag/iz Nigeriakoa, Nigeriari dagokiona; Nigeriako herritarra.

Aratseko 9etan, "Trans-blues" ikusgarria: Beñat Amorena-ren Burrunka taldea, Tui Mamaki, Nubians kamerundar ahizpak, Kamel Zekri nigeriarra, Mixel Etxekopar eta bertze...  Herria   2004-07-22

Endurance 33 urteko bilbotarra, eta jatorriz nigeriarra, Basurtoko Ospitalean zendu zen etxeko leihotik jausitakoan izandako zaurien ondorioz.  Berria - Euskal Herria   2004-02-05

Mamuak harrapatzeko sarea bukatzen ari nintzela eta, Amos Tutuola idazle nigeriarraren Mozkor bat sasirik sasi hartu nuen eskuetan, mende honetan idatzi den mamu-liburu boteretsuenetakoa baita nire ustetan.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 78. orr.

Hondoratutako ontzietako batean 38 maliar, hiru gambiar, nigeriar bat eta bolikostar bat zihoazen.  Berria - Mundua   2006-03-09

Hori afroingelesa dun, nigeriarra beharbada.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 139. orr.

Neurri handi batean petrolioaren aberastasunak eraman ditu nigeriarrak miseriara.  Berria - Mundua   2006-02-10

Harrika hiltzera zigortu dute nigeriar bat, ezkontzaz kanpo haurra izateagatik.  Berria - Gaiak   2004-10-14

«Hemen [Espainian] bizi, lan egin eta zergak ordaintzen ditugu; hemengo kultura ikasten ere ari gara, baina ezin dugu bozkatu; esklaboak bezala bizi gara», kexatu zen Leonard Ogunleye Nigeriar Elkarteko lehendakaria.  Berria - Euskal Herria   2004-06-11

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

jatorriz nigeriarra (3)


nigertar izlag/iz Nigerkoa, Nigerri dagokiona; Nigerko herritarra.

Horietako lan gehienetan Damoure Zika nigertarra izan zuen laguntzaile.  Berria - Kultura   2004-02-20


nightclub iz gauaz irekitzen den festa aretoa.

Edozein bulego edo kafe etxetan, edo agian nightclub batean topo egin nahi genuke harekin, elkarri aurpegira begiratu eta besarkatzeko.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 28. orr.


nigromante ik nekromante.

nihaur 1 izord ni; ni-ren forma indartua.

Nihaur naiz denbora.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 28. orr.

Nihaur jaitsiko naiz gustuan.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 98. orr.

Oixtian aipatu ditudan jende estonatuek naute nihaur akuilatu eta itzuli mitzuli filosofoetan erdi galdurik utzi!  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 43. orr.

Ez dut omen erranen, nihaur han bainintzan.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 12. orr.

Badaukat ene paperetan gutun bat, nihaur Hazparnetik Parisera bidali nindutelarik [...], André Hiriart-Urruty zenak handik bidali zidana.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 169. orr.

Karrikan dabiltza edo barneko edozein xoko aski handi zaie, nihaur bainaiz nihauren oroitzapen.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 93. orr.

Nihaur ezen Nafarroak nau sortua, Gaztela Berriak Alcalan eskolatua, Frantziak gizon heldu egina, Gaztela Zaharrak Salamancan goraipatua, Portugalek apaindua.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 13. orr.

Bat-batean, nihaur ere haur ttiki senditu nintzen.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 180. orr.

Batzuetan haatik, nihaur ere ahalge naiz!  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 95. orr.

Egia erran, nihaur ere gogoetatua egona niz, Eguberriko bestaz erraiten ahal direnak oro ez ote diren jadanik erranak eta aspaldian gainerat!  Herria   2005-12-22

Baina menturaz nihaur baizik zaurtzen ez nautenez bozkaria nintekeela.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 201. orr.

2 (nork kasuan)

Zergatik ez nezake aitor, nihaurk egiaztatu ahal izan nuela puntu harrigarri hori.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 90. orr.

Nihaurk erantzuten ahalko nuen!  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 116. orr.

Nihaurk ene baitan, nihaur bakarrik deus ez niz.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 88. orr.

Behar nuke nihaurk ene burua inarrosi berriz hasteko.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 42. orr.

Ez dakit berria zuzena den, aitortzen dut ordea nihaurk ene zalantzak baditudala gai horri buruz.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 96. orr.

Hutsa bete da erdizka eta nihaurk ezagutu baitut Etienne Salaberry eta haren idazteko talendua, badakit erdi hartara ez naizela heltzen.  Herria   2001-08-02

Nihaurk ere badakit zer zor diogun [Juan San Martain] gipuzkoar lagun horri iparraldeko batzuek bereziki "Egan" aldizkariaren arduradun izan zen urteetan.  Herria   2005-06-02

Karrikaz karrika ibili nintzen, nihaurek ez jakin zeri buruz...  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 141. orr.

Zeren eta ez baitakit nihaurk ere.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 93. orr.

Eta argia piztera noalarik orroitzen naiz ez dudala nihaurk barnetik pizten ahal.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 44. orr.

3 (nori kasuan)

Nihauri eta nere familiari gertatua kontatzen dut, gertatu den bezala eta kito.  Herria   2005-06-30

Orain erran behar banio Mixel deputatuari... horren fazoina gostako zaut nihauri urtean 150 mila libera baino gehiago...  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 92. orr.

Orduan naiz nihaur ere Sorogaineko behi gaizo bati so gelditu, nik hari beha eta harek nihauri.  Herria   2001-02-01

Gosea engainatu nuen itoka janez ostatu triste batean, edariak haserrea goxatzen zidala, nihaur nihauri istorio ments eta gazi gozo kontatzen ari nintekeela naski.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 114. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

nihaur bainaiz (3); nihaur bainintzen (3); nihaur ere (51); nihaur ere ez (4); nihaur izan nintekeela (3); nihaur joanen naiz (3); nihaur nauzu (3); nihaur nintzen (3)

nihaurek ere (12); nihaurek ere ez (4); nihaurek ez dakit (3)

nihauren baitan (16); nihauren burua (5)

nihaurk bezala (3); nihaurk ene (4); nihaurk ere (25); nihaurk ere ez (3)


nihilismo iz doktrina filosofikoa, ezer absoluturik ez dagoela aldarrikatzen duena.

Nietzsche kritiko gogorra izan da, agian gogorrena, bereziki kristautasunarekin, nihilismoaren defentsa egiten zuenean.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 265. orr.

Nihilismoa da gure historia kulturalaren emaitza: kristautasunaren, moralaren eta filosofiako egiaren kontzeptuaren ondorio nahitaezkoa da.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 38. orr.

Nihilismorako joera hark deseroso jartzen ninduen, nork bere burua bere ezerezaren ispilu aurrean ikustea ez baita kontu atsegina.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 286. orr.

Nihilismoaren eta fanatismo ideologikoaren kontra, tinko sinesten zuen gizakiak pertsona moduan duen balioan.  Berria - Kultura   2004-01-15

Ez nuke nahi inork ulertzerik egiaztapen horretatik atera beharreko ikaskizuna etsipena edo nihilismoa denik.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 30. orr.

Baina ez da ahaztu behar ETAren formazio ideologikoan Europako pentsamendu joera berriak nagusitu zirela, ateismotik existentzialismora, marxismotik maoismora, antikolonialismotik nihilismora.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 53. orr.

Literaturan, idazkuntza konbentzionaletik eta haren azturetatik libratzeko ahaleginak tarteko, existentzialisten absurdura eta Beckett-en nihilismora eramango zuen horrek.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 173. orr.


nihilista 1 izond/iz nihilismoarena, nihilismoari dagokiona; nihilismoaren aldekoa.

Arrazoiak? bat, seguru asko, nire orduko pentsaera eta jarrera nihilistak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 91. orr.

Egiaztapen nihilista horiek ez dakarte deus berririk.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 43. orr.

Batzuei otoitz nihilista irudituko zaie, baina ez da otoitz nihilista, norberatasunaren aurkako otoitza baizik.  Berria - Kultura   2004-03-31

Nihilista izan daiteke hitz egokia, bai, ez bainintzen biziki abertzalea [...] ezta ikaragarri ezkertiarra ere [...], baina, aldi berean, banuen beti kontra agertzeko joera bat ere.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 91. orr.

• 2 iz Errusian XIX. mendearen erdialdean sortu zen, eta balio sozial eta moralei uko egiten zien mugimendu iraultzailearen aldeko pertsona.

Piotrek beti egotzi izan zion istripuaren ardura Tsarrari, eta hura izan zen, nork daki, nihilistekin bat egitera eraman zuen arrazoietako bat.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 151. orr.

Helsinkin aldi bat pasatu ondoren, nihilisten taldekoa izandako kide baten bitartez, basozain lan erosoa lortu zuen lurjabe handi baten lurretan, iparraldean, Suomuyarvi lakuaren inguruan.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 152. orr.


nihilistiko izond nihilista.

Requiem filosofiko nihilistiko baten antzekoa da.  Berria - Kultura   2004-08-10


nihilitario izond

Baina, halaz guztiz ere, badakigu, sumatzen dugu, biziaren iturriak benetakoak direla, baina badakigu ere, sumatzen dugu, benetakotasun hori ez dela egia oso eta totalitarioa, eta ezta gezur oso eta nihilitarioa ere.  Xabier Olarra   «Iruzurgilea» - James Cain, 2002 - 8. orr.


nihor ik nehor.

nihun ik nehon.

nihundik ik nehondik.

niigatar izlag/iz Japoniako Niigatakoa, Niigatari dagokiona; Niigatako biztanlea.

Hiru emakumezko ziren: Tokioko 24 urteko ikasle bat, 23 urteko niigatar bat eta «etxekoandre» gisa identifikaturiko 29 urteko bat.  Berria - Gaiak   2004-11-30


nikaraguar izlag/iz Nikaraguakoa, Nikaraguari dagokiona; Nikaraguako herritarra.

Behinola itxaropenen eta ilusioen herrialdea zena, nikaraguarrentzat nahiz kontinentean benetako iraultzan sinesten zuten atzerritar askorentzat, Ameriketako herrialderik pobreena da orain, Haitiren ondoren.  Berria - Mundua   2004-07-17

Hondatze ekonomiko eta sozialak emigrazioa areagotu du, batik-bat Costa Ricara, non ia milioi bat nekazari eta neskame nikaraguar dabiltzan lanean.  Berria - Mundua   2004-07-17

Bianca Jagger giza eskubideen aldeko ekintzaile nikaraguarra.  Berria - Gaiak   2004-09-23


nikel1 1 iz zilarraren koloreko metala, gogorra eta malgua, herdoiltzen zaila, 1452 °C-tan urtzen dena (Ni; at. z. 28).

Atean, lurrin atsegin melenga zegoen, marmol ondo garbituaren eta nikelaren usainarekin nahasirik. Nikel metalikoa, burdina bezala, magnetikoa da.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 126. orr.

Ondorioztatu genuen nikela burdina dibalentearekin batera zihoala beti ere.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 107. orr.

Meatzeetako haitzean, beraz, bazen nikelik: gutxi samar; gure analisien arabera, ehuneko 0,2 batez beste.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 107. orr.

68.000 tona nikel jasotzeko aukera izango da urtero.  Berria - Mundua   2004-11-24

Nikelaren sektoreko inbertsio berriei [...] esker.  Berria - Mundua   2004-12-26

Beasaingo CAFek onartutakoa baino 94 aldiz zink gehiago emititzen du; Santurtziko zentral termikoak onartutakoa baino 300 aldiz nikel gehiago.  Berria - Euskal Herria   2004-05-08

Nikelezko zerbaitek ñir-ñir egin zuen Baldwinen eskuan.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 317. orr.

Zerbitzu-mahaiaren gainean zegoen nikelezko izotz-ontzi batean.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 50. orr.

Hiru koroa eta nikelezko txanpon batzuk zeuden bertan.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 81. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Txinak 500 milioi dolar inbertituko ditu Kubako nikel produkzioan.  Berria - Mundua   2004-11-24

Egia da, halaber, ikasleei beren poltsikotik jarrarazten zizkiela bost lira, arranoaren ikurra zeramaten haietakoak, zilar nitratoa egiteko, eta hogei zentimo, berriz, hegan egiten zuen andre biluzia zeramaten haietakoak, nikel kloruroa egiteko.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 50. orr.

Arduragabe ikuzten zituen prezipitatuak, nikel-dimetilgliosima pisatu, eta ederki kostatu zitzaidan buruan sartzea ez zela komeni analisiaren emaitzak puztea.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 104. orr.

Batek fantasiatsu irudikatzen zituen nire arbaso urrun baten ibilerak, berun- eta orobat nikel-ehiztaria bera. egindako analisiei esker, sufre, kloro, kaltzio, burdina eta nikel arrastoak aurkitu dituzte.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 106. orr.

· Minbizia eragiten duten nikel-kadmiozko pilak erabat debekatzeko proposamena atzera bota zuten.  Berria - Gaiak   2004-12-21


nikel2 izond

Gaixo zango eta oin maiteak, honaraino ekarri nauzue, beti fidel, beti nikel; merezi duzue, bai, freskatze pixka bat.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 226. orr.


nikelatu izond nikeleztatua.

Ni beste espaloitik nindoan eta ez ninduen ikusi, gaztigatu egin nahi izan nuen baina, berehala hartu baitzuten erdian atzetik zetozkion trafikoko guardiazibilen Sanglas nikelatu handi haietarik bik.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 198. orr.

Behin ere baino xaloago, zigarro bat eskaini zidan, zilar nikelatuzko tabakontzi trinko batetik.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 171. orr.

· -Nikelatu edo kromatu bat bidal dezatela: itxura hobea emango dik.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 206. orr.


nikeleztatu, nikelezta, nikeleztatzen 1 du ad nikel geruza batez estali.

Bolizko giltzadura artifizialak erabili zituen, 1890ean, Thomas Gluck kirurgialari alemanak; nikeleztaturiko altzairuzko torlojuz lotzen zitzaizkion eskeletoari, inoiz kolaz sendoturik.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 44. orr.

Txapa obalatua zen, nikelezkoa itxuraz, eta agentearen zenbakiaz gain, bi hitz zituen irarrita: Geheime Staatspolizei.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 172. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Ebakuntza-gela nikeleztatu bat eta gomazko eskularruak zituen zirujau bat nituela zain.  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 53. orr.

Neskari begi artean sartu dio bala nikeleztatua.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 30. orr.

Haren belarrietan, idazmakinei konfeti nikeleztatua zerien gupidarik gabe.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 491. orr.


nikethamida iz arnas zikloari erasaten dion akuilagarria.

Edwardesek positibo eman zuen iragan apirilaren 24an eginiko analisi batean, probak nikethamida kontsumoa aurkitu zuen.  Berria - Kirola   2004-08-07


niki iz puntuzko alkandora, askotan mauka motzekoa.

Mantxa gorri bat sumatu nuen nire nikian, odolarena ematen zuena.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 342. orr.

Soineko gorri bat daramat soinean, eta Juanluisek niki berde bat eta lihozko galtza beltzak.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 92. orr.

Zer eramango du jantzita, Off Spring-en nikia ala Nafarroa Oinezeko kamiseta grisa? Laranja koloreko ilea daukanak niki estua gorantz jaso eta prakak lotzen dituen botoia eta gerrikoa askatu ditu.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 281. orr.

· Ilea atzealdean bildua, praka motzak eta niki tiranteduna.  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 10. orr.


nikolastar izond

Esku nikolastar haiek egindako pareta zaharrok ere badute beren hutsa, beren zulo iluna, harri bat falta beti: izena, titulua...  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 16. orr.


nikotina 1 iz tabakotik ateratzen den alkaloide pozoitsua, uretan oso erraz urtzen den isurkari koloregabea.

Azala zimela nuen, horixka matea, nikotinaren kolorekoa.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 199. orr.

Hatzetan ageri zuen nikotinaren horitasunak ematen zion aire zaharkitu hura.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 428. orr.

Hatzetan nikotinak uzten duen arrastoa nabari, une batez ere ez zuen geldi edukitzen eskua.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 27. orr.

Nikotinak horituak zeuzkan eskuin eskuko hatz luzea eta erakuslea. Nire urdail nikotinaz beteari.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 11. orr.

Larrua nikotina sulfuroaz igurzten diete, borrokan hasi eta kontrarioa zozotu dadin.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 98. orr.

Barre batean hasi zen Suso, nikotinaz zikindutako haginak agerian.  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 59. orr.

Gauza jakina da nikotinak ikusmen-lausotzea ekar dezakeela (anbliopia), eta akromatopsia ere bai, batzuetan.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 38. orr.

Nikotinaren menpekotasunaren kontrako tratamenduak  Berria - Euskal Herria   2006-01-05

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Medikuak baimendutako nikotina-dosia neureganatzen nuen bakoitzeko, hamar begik gurutziltzatzen ninduten.  Arantxa Iturbe   «Ai, ama», 1999 - 24. orr.

Larrua nikotina sulfuroaz igurzten diete, borrokan hasi eta kontrarioa zozotu dadin.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 98. orr.

Bi aukera daude: nikotina partxeak, eta pilulak.  Berria - Euskal Herria   2004-06-01

Jateko gogoa ere gehitzen du nikotina faltak.  Berria - Gaiak   2004-03-20


nikotinatsu izond nikotinaz betea.

Astiki xurgatu nuen, bafada nikotinatsua birika aseetara xiringa baten karga zainean bezain astiki bidaliz.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 392. orr.

Komunean, argia piztu gabe pixa egin eta eztarri urratua laxatu nuen, karkaisa nikotinatsuak gehituz zuloko ur horiztatuari.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 207. orr.


nimino ik ñimiño.

nimino ik ñimiño.

ninbo 1 iz hodei gris iluna, euria sorrarazten duena.

Ninbo, kumulu eta zirruak ikusi zituen, harietan desegiten zirenak irudi apetatsuak osatu eta gero.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 43. orr.

Ortzi honetara hodei eta ninbo hegalarien egile diren halako gorputzak ere kanpotik etortzea gertatzen da.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 421. orr.

Hodei eta ninbo jariotsuak.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 423. orr.

2 argi koroa.

Halo, [...] zentzu hertsian astro bat inguratzen duen argi-eraztuna, eta maiz samar "aureola" edo "ninbo"-arekin nahastu ohi dena, jainko eta santuek buru inguruan izaten duten antzeko fenomeno batekin, alegia.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 134. orr.

Peshteko artista jainkozale Szedgkinen Eguberria pinturan, "ninboa" ez dute Ama Birjinak eta Haurrak bakarrik.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 135. orr.

3 kumulu-ninbo (orobat kumuloninbo) iz kolore gris iluneko hodei masa trinkoa, ekaitz gogorrak sortzen dituena.

Begiak herts eta aldizka kumulu-ninboak zein estratu-kumuluak zitzaizkion argitzen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 146. orr.

Ortzaizean multzoturiko kumulu-ninbo astunak airez, sabelak haurrez bezala, husten eta hertzen ziren. Txingorra, berriz, bestelako prozesuetan eratzen eta ekoizten da: goranzko haize bertikal bortitzak dabiltzan kumuloninboen barruan.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 137. orr.


ninfa 1 iz maila apaleko jainkosa, iturri, ibai, baso edo mendietan bizi zena. ik naiade.

Herritarrek uste dute inguru horietan ninfak eta satiro ahuntz-hankadunak bizi direla.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 265. orr.

Edan ezazu ura iturri honetatik, eta ahuntzak ere gera daitezela, iturriko ninfen ondoan, atseden hartzen.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3870. orr.

-Ulises gizajoa Kalipso ninfaren jauregian dago, uharte batean, berebiziko sufrimendua pairatzen.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 21. orr.

Akaian eta Peloponeso guztian Doro izan zen Errege, Helenosen eta Phthia ninfaren semea.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1790. orr.

Ninfa iheslaria sastrakan katigatuta zegoela hurbildu zitzaion Dionisos.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 140. orr.

Ninfaren lotsaizunak mirestu egin zuen Dionisos jainkoa, zaila baitzen ninfen artean hain malezia gutxikorik eta lotsagorritzeko adinako apaltasuna zuenik aurkitzea.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 140. orr.

2 intsektuen metamorfosian, larba egoeraren ondoko animalia.

Eta bihurgune geldo batek sortzen duen putzuan, nenufar horiak eta ninfa ardo kolorekoak ikus daitezke diz-diz, eguzkiaren argitan.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 146. orr.


ninfomana izond/iz ninfomaniak joa. ik ninfomano.

Ninfomana da, bazenekien?  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 28. orr.

Ez zara, bada, zeu, ninfomana oroxurgatzaile bat izango?  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 161. orr.

Milioi bat dolar dituen ninfomana bat.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 228. orr.

Inesek jokabide arraroa erakusten zuen: isiluneak, haserrealdi bortitzak, irri maltzurrak... burutik jota zegoela zirudien, baina inoiz ezagutu dudan ninfomanorik setatsuena zela onartu beharrean nago.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 36. orr.


ninfomania iz emakumeengan, sexu desira patologikoa.

Batek baino gehiagok ninfomania egozten zion Adelari, baina ziur nago ez zuela halakorik.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 88. orr.


ninfomano izond/iz ninfomaniak joa.

Haurdun geratu arren oraindik ez zekiten emakume gazteak, ninfomanoak, emaztea jipoitzen zuten gizatxarrak, etorkizun igarleak, top-less dantzariak, edo eta azken hauek hilekoa zutenean tampaxaren haria tangaren kanpoaldetik ikus ez zedin mozten zieten gizonezko lizunak.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 25. orr.

Bera ere masturbatzen da, baina, hala eta guztiz ere, berdin-berdin desio du neska eta bere burua ez du "ninfomanotzat".  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 28. orr.


nini 1 iz ume txikia. ik ñiñi.

Ez dezaten pentsa etxetik kanpo moldatzeko gauza ez den nini errukarria denik.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 47. orr.

Haur koxkortzen hasia eta nini sortu berria haiekin doaz.  Berria - Euskal Herria   2004-08-15

Jatorritik bidaiari lotua den jaialdi honek aurten amaren tripan dagoen ninia edo Egiptoko lurrek gorde altxorrak zintzilikatuak dituzte.  Berria - Kultura   2004-05-09

Ibai bazterrera jo zuten hogei eguneko ninia eramanez.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 173. orr.

-Txibatoa? -Aloñak, ninia tititik zintzilik-.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 109. orr.

Aldi hartan bizia galdu zuena 22 hilabeteko nini txiki bat izan zela, zorigaiztoko bonba baten ondoan pasatzeagatik.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 84. orr.

Baldin eta buruko mina bazuen, edota oinetako arkuak ziztaka bazituen, kexuka aritzen zen, urrikalgarri, nini bat antzo.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 150. orr.

Nini baten moduan tratatzen zuen.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 32. orr.

nini baten ipurdia bezain soila nuela kokotsaldea eta ez nuela bizarra egiteko premiarik.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 118. orr.

Begiratu zuelarik, ikusi zuen bere adineko neska bat, "coca-cola" tiserta zikin luze bat gona gisa, nini biluzi bat altxoan.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 162. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Nere esku lodiak olioz bustitzen nituen eta zure nini gorputz ttipia artoski eta emeki manipulatzen nuen.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 232. orr.

3 begi-ninia.

Begiek ez zuten ez bizitasunik ez distirarik, eta nini gabeak ziruditen.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 26. orr.

Betazalek niniaren erdia estaltzen zioten.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 202. orr.

Saloira bildutako emakumeak [...] larru gorri jarri ziren, beren gorputz gorriztatuak denon begiei, eta batez ere errege-ordearen nini zuriei eskainiz.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 73. orr.

Ez naiz niniak mintzen edo ikusmena zauritzen duten irudiez mintzo.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 271. orr.

Niniak ere katuarenak zituen, eta sudurpean ageri zitzaizkion ile apurrek ere katua zekarkidaten gogora.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 43. orr.

4 begi-nini

Argi gutxi denean zabaldu egiten da begi-ninia, argi gehiago sar dadin.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 20. orr.

Emakumearen begi-nini beltzak lasai zeuden.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 91. orr.

Medikuaren linternatxoak begi-nini dilatatu batzuk argitu zituen.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 106. orr.

Begi-ninietako hondo-hondotik begiratzen zidan gogortasun neurriz gaineko batez.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 59. orr.

Ispilu aurrean eseri zen bere begi-nini zabaldu beltzei so.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 332. orr.

Lehen gutuneko azken esaldi hura begi nini dilatatuetan irakurri zion, baina espresio goxo eta irribarresua erakutsi zuen Macarenaren aurpegiak.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 102. orr.

Begi-nini gardenen inguruan argizko uztai horixka zeukan.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 63. orr.

5 -en begiko nini

Gramo bat azukre pisatu nuen, platinozko arragoan (gure begiko ninia zen huraxe) su emateko.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 226. orr.

Nire poltsikoa gizentzera etorriko da jabe koleratuak bere begiko niniaren truke ordainduko duenaren laurdena.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 26. orr.

6

Debaldetan pasa ditut hatz-niniak paretan.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 25. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

begi nini (17); nini beltz beltz (3)

begi ninia (20); begi ninia itxiago (3); begiko ninia (3)

begi niniak (23)

begi ninian (5)

begi niniaren (7)

begi niniek (5)

begi ninien (5)

begi ninietako (3)

begi ninietan (15)


ninibear ik ninivetar.

ninibetar ik ninivetar.

ninivear ik ninivetar.

ninivetar (orobat ninivear, ninibetar eta ninibear; Euskaltzaindiaren Hiztegian ninivetar agertzen da) izlag/iz Ninivekoa, Niniveri dagokiona; Niniveko biztanlea.

Zeren, Jonas ninivetarrentzat seinale gertatu zen bezala, hala gertatuko baita Gizonaren Semea ere gizaldi honentzat.  Elizen arteko biblia   Lk 11,30

Hil aurretik jakin zuen nola hondatu zuten Ninive eta ikusi zituen Kiaksarek, Mediako erregeak, Mediara erbesteratutako ninivetarrak.  Elizen arteko biblia   Tb 14,15

Ninivearrek sinetsi egin zioten Jainkoari.  Elizen arteko biblia   Jon 3,5

Ninibetarrek ikusi zutenean itsumutilik gabe eta urrats sendoak eginaz zihoala, txundituta geratu ziren.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 125. orr.

Ninivetar batek, ordea, erregeagana joan eta ehorzketak nik egin nituela esan zion.  Elizen arteko biblia   Tb 1,19


Nintendo iz

Kinok, ondoan, Nintendo txiki bat atera du.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 262. orr.

Nintendoarekin utzi nuen pantaila aurrean, eta lasagna mikro-uhindu berriarekin azaldu nintzenerako, lo seko zegoen besaulkian, pantailan terrorista irakiarrek Martinen tanke birtuala gupidagabe erasotzen zutela.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 69. orr.

Baina semea Tetratik atera eta haren koltxoira eraman beharrean, Nintendoa itzali eta tapaki pare batez estalita utzi nuen bertan, besaulkian etzanda, gaua pasa zezan.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 69. orr.


nipadios interj

Nipadios!  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 96. orr.


nipoi ik nipondar.

nipon ik nipondar.

nipondar (29 agerraldi, liburu 1ean; orobat nipoi g.er. eta nipon g.er.; cf japoniar 498 agerraldi, 61 liburu eta 149 artikulutan) izond/iz japoniarra.

Gerra-preso nengoen ni ere esparru nipondar batean.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 141. orr.

Urtea bukatu baino lehen, dena den, artikulua aldatzeko asmoa dute agintari nipoiek gerra debekua kenduz eta soldadu gehiago izan ahal izateko 237.000 soldadu ditu egun.  Berria - Harian   2005-04-16

Bigarren Mundu Gerraz geroztik yankiak noiz hurbilduko labana zorroztuta leizean igurika zeuden gerlari nipon haietarik bat .  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 148. orr.

Ez dute nipondar guztiek halako sudurrik, baina halakoa duen inor azalduz gero, japoniarra da jatorriz zalantzarik gabe.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 14. orr.

Japonian, sabotaje deitzen zaio horri: nipondarrek bidera dezaketen krimen handienetako bat.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 130. orr.

Sekula ez naiz izan lehendakariari dimisioa aurkeztu nion egunean baino nipondarragoa izan.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 166. orr.


niputaidea interj

Niputaidea!  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 27. orr.


niputokaso interj

Eta lehen deitu duen maisu jilipolla eta txaposo horri niputokaso!  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 21. orr.


nirbana ik nirvana.

nirebiziko (corpusean nerebiziko soilik) izlag berebizikoa.

Ez dago esan beharrik, lista horren guztiaren ostean, goizeko seiak baino lehen, eguneko eguraldiaren berri eman behar nuen koittadu honi, neguko goiz ilunetan batik bat, nerebiziko laguntza ematen zidala, hotz-bero ezberdinen arabera, toki eta paraje bakoitzeko puntuko eguraldiaz jabetzeko.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 132. orr.


nireganatu, niregana(tu), nireganatzen (26 agerraldi, 24 liburu eta 2 artikulutan; orobat nereganatu g.er.) 1 da ad niregana etorri.

Ez da gehiago nireganatu, baina bizpahirutan begiratu egin dit.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 62. orr.

• 2 du ad niregana ekarri; nire bihurtu. ik neureganatu.

Eta gizon hura nor den hatzaz seinalatzen badidate, bera nireganatzeko, ezagutzeko eta adiskide egiteko irrikatan nago.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 308. orr.

-Badrulbudur printzesa nireganatu arte ez dut onik izango.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 217. orr.

Merezimendu osoz nireganatu dut libertino lizun haragikoiaren titulua.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 154. orr.

Batzuetan kosta egiten zaidak hemengo edertasun hau nireganatzea -esan zuen osabak-.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 86. orr.

Udaberriko sentsazioak nireganatu ditut azkenean eta oso aldi egokian nago zerbait hunkigarria sortzeko.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 121. orr.

Geroztik ohartu naiz, Gilen laborariak ohartarazirik, frantsesa nereganatu dudala amak erakatsi euskara arrotz bilakatu arte eta gainera kasik gutietsiz.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 19. orr.

Berak nireganatu du erregearen, beronen kontseilari eta handikien onginahia.  Elizen arteko biblia   Esd 7,28

Behin baino gehiagotan, ahoaren beteaz, isiltzekoren bat erranen nuen noski, baina nik, dama horren arreta nireganatu bertze gogorik ez nuen.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 251. orr.

Horren faltan, gaitasun ikaragarriak nireganatuak nituen beste alor batzuetan.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 62. orr.

Nola erabil dezake droga sare batek ni bezalako arrotz bat? Eta kokaina hori, kokaina izatekotan, nireganatuko banu? Edo poliziari esanen banio?  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 46. orr.

Zergatik nireganatu behar nuen bizi zirelarik eskuetaratu nahi izan ez zidatena?  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 33. orr.


nireganatze iz niregana ekartzea; nire bihurtzea.

Auzoko andra atsegina nireganatze nahia dut, ni beste bati hitzemanda izan arren.  Jenaro Garate   «Gizakia maitagogoa da», 2001 - 26. orr.


nirekoi izond singularreko lehen pertsonan mintzatzen denak bere nahi edo interesari soilik begiraturik jokatzen duela adierazteko erabiltzen duen izenondoa. ik neurekoi.

Tontoa ez ezik, nirekoia sentitzen nintzen, ankerra, adiskide eskasa.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 145. orr.

Temati alena ni, nirekoi halakoa.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 151. orr.

Nik atzo nire kasuaz pentsatzen nian bakarrik, nirekoi samarra izanik: niretzat gerran interesa zegoan, negozioa.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 328. orr.


nirekoikeria (orobat nerekoikeria) iz singularreko lehen pertsonan mintzatzen denaren berekoikeria.

Nolanahi ere, horretan pentsatzea nirekoikeria izango litzateke, eta orain taldean pentsatu behar da. Nerekoikeria putzu ilun batean behera lerratzen nintzela konturatzean, eta ideia beltzak lekustatuz, Xaxiren solasei uztartu nintzaien.  Berria - Kirola   2006-04-08


niremodu (corpusean neremodu soilik) adlag nire kasa.

Honatx, errepikarik barrokoenak han hemenka kimatuz, neremodu moxtu eta zure atseginerako moldatua: [...].  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 72. orr.

Neremodu euskaraturik honelatsu litzake: [...].  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 140. orr.


niretar iz nire familiakoa, nire artekoa, nire aldekoa edo nire alderdikoa dena.

Landako zuhaitzek fruitua emango dute, lurrak uzta, eta niretarrak lasai biziko dira lurraldean.  Elizen arteko biblia   Ez 34,27

Gerlan ari zen, papistekin, niretarren kontra.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 28. orr.

Niretarretako norbait ager zitekeen noiznahi, baina hala gertatu ahal izateak ez zuen Gilen ikaratzen.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 291. orr.

-Niretarrengana itzuli beharko diat -erran zuen orduan.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 205. orr.


niretu, nire(tu), niretzen (orobat neretu) du ad nire egin, nire bihurtu. ik nireganatu.

Imajinatzen nuen Parisko gizarte dotoreeneko dama eskisitoen biluztasun zoragarria ikusiko nuela eta bai, agian, damak "niretuko" ere.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 83. orr.

Ikusten nituen guztiak kosta ahala kosta "niretu" nahi izaten banituen ere, indar berarekin sentitzen nuen ni ezin nintzela haietako bakar batena izan.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 86. orr.

Baina egiaz Lutezia niretzeko tematua nintzen, Golubtxik izateari uzteko tematua nintzen modu berean.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 123. orr.


nirvana (orobat nirbana g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian nirvana agertzen da) 1 iz budismoan, erabateko zoriontasuna, norbanakoa jainkoaren izatearekin batzen, eta oinaze eta desirarik ezean datzana.

Beste batzuek nirvana deitu arren hark lasaitasun egoera deitzea nahiago zuen horren bila.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 151. orr.

Deus gutxi aski da nirvanara joateko, zerbait edan, porro bat, kanta bat, argazki bat, kontzientzia aldatzen edo zirikatzen duen edozein gauza.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 146. orr.

Lehen kanpaia entzun orduko, komisarioa, Telleriari erabat gogaikarri zitzaion nirvana partikularrean murgildu zen.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 65. orr.

Hizkuntza landuz Nirvanarantz Sexu bidez.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 169. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Hasiera-hasieran ez gazi eta ez gozo, nirvana egoera moduko batean nengoen, dena gertatzen baitzitzaidan berri, dena bitxi, dena deigarri.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 79. orr.


nitasun iz ni izateko nolakotasuna.

Zeren, ni ni banaiz, nitasun bat dudalako da -modu batean deitzeagatik, jaun André-, eta ni nor banaiz, nortasun bat dudalako, baina zer dira eta zertan dautza nitasun hori eta nortasun hori, eta zer dakigu haietaz? Literatura, ezer izatekotan, nitasunaren laborategia dela, geure nortasun hondatua konpontzeko balio duen tailerra.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 11. orr.

Bere burua imitatzen hasia zegoela eta nitasun berri bat asmatu behar zuela erabaki zuen.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 71. orr.

Ezaguera eta jokaera, irudipen eta sentipen guztiak bat eginez "nortasun", "nitasun" eta halako hitzez aipatzen dugun identitatea osatzen dutenekin.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 71. orr.

Denbora eta gu gurinezko, neu izateko baino, nitasuna urtzeko daukagu aisia.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 76. orr.


nitrata ik nitrato.

nitrato (orobat nitrata g.er.) 1 iz azido nitrikoaren gatza.

Hidrokarburoak, koloranteak, nitratoak eta pestizidak dira produktu arriskutsuenak.  Berria - Euskal Herria   2004-10-29

Ongarriak dira kontaminatzaileetako batzuk nitratoak, fosfatoak, nitritoak....Bolbora egiteko nitratoa ekoizten zuten lantegira.  Berria - Gaiak   2004-01-23

Hodiak-eta garbitzeko erabilitako nitrato sodikoa isuri zuten San Pedro errekastora.  Berria - Euskal Herria   2006-05-09

Fertiberia enpresak bestelako produktuak egiteko osagai moduan erabiltzen diren azido nitriko, nitrato kaltzio-amoniokoa eta nitrosulfato amoniokoa egiten ditu.  Berria - Euskal Herria   2006-04-28

Ez da arto eremurik anitz, horietan baitira nitrato horiek agertzen.  Herria   2001-07-26

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Nekazaritza arloko nitrato hondakinek itsasoan eragindako kutsadurari aurre egiten. Bonba hori nitrato eta gasolio nahasketa batez osatuta zegoen.  Berria - Mundua   2004-01-03

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Leherkari mota amonio-nitratoa dela eta tenporizagailu elektrikoen bitartez zartarazi zituztela adierazi zuten.  Berria - Euskal Herria   2004-12-05

Sodio-glutamatoa, gesala (potasio-nitratoa), gatz urdin edo grisa, itsas gatza, etc.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 38. orr.

Nitrogeno oxidoa amonio nitratoa kontu handiz berotuz prestatzen da.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 46. orr.

Zilar nitratozko soluzio baten tantatxo batekin ukitu nuen jalkina.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 262. orr.


nitriko 1 izond nitrogenoari dagokiona; azido nitrikoari dagokiona.

Amodio eremu suntsitua nintzen, hautsezko pentoka, zerutik isuri euri nitrikoa, belarrak berak ukatzen zuen lurra, eta egoera honek ezer onik ez zidan ekarriko.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 146. orr.

2 nitrogenoa 5 balentziarekin daukana. ik nitroso 2.

Fertiberia enpresak bestelako produktuak egiteko osagai moduan erabiltzen diren azido nitriko, nitrato kaltzio-amoniokoa eta nitrosulfato amoniokoa egiten ditu.  Berria - Euskal Herria   2006-04-28

Halakorik ez zen laboratorioan: bai, ordea, amoniakorik eta azido nitrikorik.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 46. orr.

Litekeena duk Alargun Beltzaren ADNa azido nitriko upel batean egotea honezkero, landareentzako ongarri bihurtua.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 69. orr.


nitrito iz azido nitrosoaren gatza.

Ongarriak dira kontaminatzaileetako batzuk nitratoak, fosfatoak, nitritoak....  Berria - Gaiak   2004-01-23


nitro iz potasio nitratoaren izen zaharra. ik gatzu.

Badago beste ur hotz mota bat nitroa duena, adibidez Vestinoko Pinnako ura, Kutiliokoa eta antzeko beste leku batzuetakoa, edaten denean barrua garbitzen duena eta hesteetatik pasatzen denean eskrofula-tumoreak sendatzen dituena.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3750. orr.


nitrogenatu izond nitrogenoduna, nitrogenoa daukana.

20 tona amonio nitrogenatu zeramatzan kamioi bat lehertu, eta gutxienez 16 pertsona hil eta beste 11 zauritu ziren atzo Mihailesti hiri ondoan, Errumaniako erdialdean.  Berria - Mundua   2004-05-25


nitrogeno 1 iz gas koloregabea eta usaingabea, arnasa harteko edo bertan errekuntzak egiteko balio ez duena, eguratsaren lau bostenak osatzen dituena. ik azota.

Nitrogenoa ez da ondo disolbatzen, ez uretan, ez odolean.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 189. orr.

Union Española de Explosivos (Galdakao) enpresak 110.120,4 kilo nitrogeno isurtzen ditu urtean, finkatutako kopurua halako bi.  Berria - Euskal Herria   2004-05-04

Beste aukera bat nitrogenozko proteina-hondakina amoniako bihurtzea litzateke.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 189. orr.

Nitrogeno likidoa baliatuz, elikagaiak -195º C-tara jelatuko ditu etxekoandreak edo sukaldeko nagusiak segundo gutxitan.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 51. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

400 megawatteko zentral batek 110 kilo nitrogeno oxido igortzen ditu orduro.  Berria - Harian   2006-02-12

Nafarroan sortzen diren nitrogeno oxidoen %20 bitarteko kopurua Castejongo zentral termikoei egotzi dakiekeela.  Berria - Euskal Herria   2004-04-17

Berde koloreko hostoak gorri bihurtzen dira, landareak minek isurtzen duten nitrogeno dioxidoa xurgatzean.  Berria - Gaiak   2004-01-29

Karbono monoxidoaren, nitrogeno dioxidoaren, sufre dioxidoaren, ozonoaren eta airean dauden beste partikulen maila.  Berria - Gaiak   2004-07-11

Nitrogenoa edo azota neurriak aldiz beti emendatzen ari dira lurralde osoan.  Herria   2005-04-28

Gehiegizko nitrogeno kopuruak eremu hilak sortzen ditu mundu osoko ozeanoetan, oxigeno bako eremuak.  Berria - Gaiak   2004-06-05

Aeroenbolia, nitrogeno burbuilak odolean pilatzen direneko gaixotasuna da.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 90. orr.

· Zoritxarrez, energia kimiko handia beharko litzateke proteinaren nitrogenozko hondakina nitrogeno-gas bihurtzeko.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 189. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

isurtzen duten nitrogeno (3); nitrogeno dioxidoa (5); nitrogeno dioxidoa xurgatzean (4); nitrogeno oxido (6); nitrogeno oxidoa (4); nitrogeno oxidoak (5)


nitroglizerina iz gai astuna eta oliokara, azido nitrikoak glizerinari eraginez lortzen dena eta lehergaiak egiteko erabiltzen dena.

"Frantzian bada hitz bat nitroglizerina bezain kontuz erabiltzea komeni dena", ematen digu gaztigu Olivier Mukuna-k Égalité Zéro liburuan.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 173. orr.


nitrokonposatu iz konposatu nitrogenoduna.

Iradoki dutenez, N-nitrokonposatuak dira erantzuleak.  Berria - Gaiak   2006-02-02


nitrosamina iz konposatu organikoa, nitritoek amina sekundario batekin oso ingurune azidoan erreakzionatzen duenean sortzen dena.

Haragi gorria jan ondoren sortzen dira nitrosaminak eta beste konposatu horiek hesteetan.  Berria - Gaiak   2006-02-02


nitroso izond nitrogenoa 3 balentziarekin daukana. ik nitriko 2.

Beste bost gas ditu jomugan itunak: nekazaritzak eta zabortegiek askaturiko metanoa, ibilgailuek isurtzen duten oxido nitrosoa eta industria prozesuetan sorturiko PFC, HFC eta SF6a.  Berria - Harian   2005-02-16

Negutegi efektua eragiten duten isurketak (karbono dioxidoa, metanoa eta oxido nitrosoa) «askoz ere urriagoak» dira trenbideko garraioan, errepidean baino.  Berria - Euskal Herria   2004-06-19


nitrosulfato iz
1 nitrosulfato amoniko nitrato amonikoaren eta sulfato amonikoaren nahastura.

Fertiberia enpresak bestelako produktuak egiteko osagai moduan erabiltzen diren azido nitriko, nitrato kaltzio-amoniokoa eta nitrosulfato amoniokoa egiten ditu.  Berria - Euskal Herria   2006-04-28


nitxo 1 iz horma hilobia.

Izan ere, inori ez dio ilusio handirik egiten nitxo batean sartzeak.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 145. orr.

2 irud/hed

Lehenago, gastronomia aristokratikoaren bereizgarria izan zen premiatik urrutiratutako janaria: hari horri jarraiki, ahaltsuak bere estatus soziala produktu garesti eta exotikoak janez (kontsumituz) erakusten du oraino ere, nitxo ekologikoaren presiopeko elikatze-jarduera herritarren kontra.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 100. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Europako industriaren ikur eta, azken finean, Europaren beraren ikur gisa ere aurkeztu nahi izan dute, munduko beste hegazkin handien egile bakarrari -AEBetako Boeing- gailendu zaiolako aparatu handienen merkatu nitxoan.  Berria - Harian   2005-01-19


nobatada iz adkor hasiberriarena, hasiberriari eginiko txantxa.

"Colegio Mayor" horietako batean genuen ostatu, eta, azterketa erraldoia aski ez bailitzan, hango beteranoen gustu txarreko nobatadak jasan behar izan genituen.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 34. orr.

Eskolan iritsi berriei egiten genizkien nobatada gupidagabeak.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 85. orr.


nobato izond/iz adkor hasiberria.

Aski nobatoak baitira gizajoak munduan egote kontuetan.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 53. orr.

Lumatu gabeko oilasko hasberri baldin baginen ikastetxe hartara gindoazenetako asko, gu bezain nobato, gu bezain ezjakin eta inozentea zen Periko ere: karrera bukatu berria, huraxe zuen lehenengo lana, aurretik, itxura denez, probatu gabea.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 21. orr.

Sartu aurretik, nobatoetako batek esan zuen eraikineko lehen solairuko lurreko zurajeak su hartu zuela, dena erortzeko arriskua zegoela.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 135. orr.


nobedade 1 iz gauza berria. ik berritasun.

Nobedadeak etengabe agertu eta desagertzen zaizkigu begien aurretik.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 143. orr.

Nobedadeez gain, batek baino gehiagok eskertzen ditu lehengo gauzak.  Berria - Kultura   2004-12-09

Espero izatekoa zen, a zer nobedadea.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 214. orr.

Makina berri bat ekarri zuten, kopiatzailea esaten zitzaiona, nobedadea.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 179. orr.

Hura bai nobedadea, musikari bati ordaintzea.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 156. orr.

Geroztik, ama beltzez janzten hasi zen eta horixe da gogoratzen ahal dudan nobedade bakarra.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 10. orr.

Ohean lo egiten baitzuten, beraientzat nobedade ederra zena.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 105. orr.

Laukizko herrian zan eta, nireak lez, besteen begiak be nobedade demoninozko hataraxe adi-adi egozan danak.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 34. orr.

Nobedade gisa, aurten GPS sistema erabiliko dute lehendabizikoz.  Berria - Kirola   2004-06-29

Zeharkatu ohi zituen hirietan ikusitako nobedade nagusienak aipatzen zizkien.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 18. orr.

Berebiziko aitzina pausotzat aurkeztu zuten Parisen: halakoxea baitzen nobedade hori.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 447. orr.

Hasierako hamaikakoari dagokionez, ez dirudi nobedade asko egongo denik.  Berria - Kirola   2006-04-02

Bere garaian nobedade izan ziren antzinako liburu hauek ere badute publikoa Durangon.  Berria - Kultura   2004-12-09

Idazleen aburuz, garai zailak bizi ditu literaturak, batez ere, argitaletxeek «nobedadea» eta errentagarritasuna lehenesten dituztelako.  Berria - Kultura   2004-03-27

Ez zen nobedade noski ordurako, baina hori gertatzen zen bakoitzean, gu bezala mundu guztia, muinetarainoko larritasun-zirrara batek jorik sentitzen ginen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 192. orr.

Agian, baserritar haientzat kalera jaistea, farolen argia ikustea eta musika entzutea sekulako nobedadea zela.  Pako Aristi   «Gelatxo, soinuaren bidaia luzea», 2001 - 83. orr.

Kazetarientzako ikastaroa antolatzea ere nobedadea da.  Berria - Harian   2005-09-13

2 liburu, musikalan edo kideko berria.

Azokara bi nobedade eramango ditu: bata, Koldo Zuazoren euskalkien mapa eta, bestea, 20005eko egutegia.  Berria - Euskal Herria   2004-11-30

Hartu magnetofoia eta grabatzera joaten ginen, eta bera beldurka ibiltzen zen, ni bistan azaltzen banintzen ez zuen joko nik nahi nuen nobedade hura, horregatik ezkutuka ibiltzen ginen.  Pako Aristi   «Gelatxo, soinuaren bidaia luzea», 2001 - 60. orr.

3 berria.

Artzaina, berriz, Andaluziako mendi eta larreei buruz aritu zitzaion, baita bidean tokatzen zitzaizkion hirietako azken nobedadeez ere.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 20. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Rambuteau kalearen izkinan, nobedade denda handiaren apal hutsen artean, enplegatu batzuk zeuden zutik; erakusleihoa prestatzen ari ziren.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 52. orr.

4 nobedadea egin zorabiatu, alditxartu.

Pello Zabaleta bertsolari zena, arratsalde eder batean paseatzera atera zen mendi-aldera, eta han, pinudi baten erdian nobedadea egin, eta hamaseiren bat ordu pasa omen zituen baso beltzean bakar-bakarrik, lurrean, bere buruaz baliatzeko gauza ez zela.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 87. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bi nobedade (3); nobedade izan (3); nobedade nagusia (3)

azken nobedadeak (3)

nobedaderik ez (5)


nobedadetsu izond erabat berria edo berria dena.

Gure inguru hauetan tokatu zaizue ezer nobedadetsurik erreparatzea, akaso? 1999ko udazkenak ez du aparteko koska nabarmenik izan.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 324. orr.

Artean lagun ezkonberriaren egoera nobedadetsu zitzaien, eta Perikok onartu egin zuen lagunek, etxekoandre kuttun berria denek azkarrago ezagutu eta konfiantzazko bihur zezaten, bota zioten proposamena: lanean ari ziren bitartean, Isidorak presta zezala denentzat afaria.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 109. orr.


nobedadetxo iz adkor nobedadea.

Ilbehera eta ilgora, ilberri eta ilbete, hor ibili ohi naiz erreparatu eta erreparatu, aspertu gabe, ekarri ohi baitu nobedadetxoren bat bere martingala beti berrien artean.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 113. orr.


nobedadetza iz nobedade izatea.

Nobedade horiek ia urterokoak izatean, nobedadetza utzi eta normaltzat hartu behar ote diren galde genezake.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 298. orr.


nobedoso izond erabat berria edo berria dena. ik nobedadetsu.

Seguru zegoen Martari ikaragarri gustatuko zitzaiola abentura moduko hau, jolas guztiz berri eta nobedosoa baitzen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 58. orr.


nobel 1 iz Nobel saria.

Wangari Maathai ekologista kenyarrak jaso du Bakearen Nobela.  Berria - Mundua   2004-10-09

Pritzker saria irabazitakoa da, arkitekturaren Nobela.  Berria - Gaiak   2004-12-15

2 Nobel sarisup_1

Maisu Zaharrak biziki miresten zuen Marie Curie, Ireneren ama ospetsua (eta bi Nobel Sari irabazi zituen pertsona bakarra).  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 189. orr.

Nobel saria irabazi duen hamargarren emakumezkoa da.  Berria - Kultura   2004-10-08

Urte hartan eman zioten Nobel saria, baina ez zuen onartu.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 11. orr.

Kimikako Nobel saria eman zioten Van't Hoffi, 1901ean.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 215. orr.

Isaac Bashevis Singerri eman zioten 1978ko Literatura Nobel saria.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 7. orr.

Shirin Ebadi: Irandar emazte honek ukan du bake Nobel saria.  Herria   2003-03-17

Nobel saria, kimiaren sailean, hiru ikerle handik ukan dute, horietarik batto frantsesa,Yves Chauvin.  Herria   2005-10-13

García Márquez idazleak Nobel saria eskuratu zuen urte berean, 1982an.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 110. orr.

Nobel saria jasotzeak eragin handia izan zuen bere lanaren hedapenean.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 10. orr.

Sartrek uko egin zion Nobel sariari.  Berria - Kultura   2004-02-27

Nobel sarien epaimahaiak bi pertsona hauen lana saritzean ondoko bi ezaugarri aipatu zituen «ustekabeko aurkikuntza eta harrigarria».  Berria - Gaiak   2006-01-03

2004. urteko Right Livelihood sariak Bakearen Nobel sari alternatiboak banatu zituzten herenegun Hiderabaten (India).  Berria - Gaiak   2004-09-23

3 Nobel sarisup_2 Nobel sariduna.

Agintea lortu berri duen diktadorea ez da gaur gotzain bat aldamenean duela agertzen herriaren aurrean; aukeran nahiago du Nobel sari bat ondoan.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 59. orr.

Mauride Allais 1998. urteko Nobel sariak dioen legez, kreditu mekanismo hauen bidez merkatu ekonomien minbizia sortu da.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 235. orr.

Joseph E. Stiglitz Ekonomiako Nobel sariaren Globalization and its discontents liburua.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 340. orr.

Gidarien artean ekonomiako bi Nobel sari zituen funts horrek, eta gutxieneko ekarpena 10 milioi dolarrekoa zen.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 236. orr.

Esan zidan itzal handiko jende asko lo egina zela ohe hartan, ministroak, hiru Nobel sari.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 267. orr.

Nobel Saria Fisikan 1938an.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 284. orr.

4 Nobel saridun Nobel saria eman dioten pertsona.

Paul Dirac (Fisikako Nobel Sariduna).  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 55. orr.

Sune Bergstroem 1982ko Medikuntzako Nobel sariduna hil da, 88 urterekin.  Berria - Gaiak   2004-08-17

Literaturako Nobel saridun Günter Grassen izen bereko eleberriaren zinemaratzea.  Berria - Kultura   2006-01-11

Adolfo Perez Esquivel Nobel Bake saridunak bitartekari lanak egin zituen.  Berria - Mundua   2004-11-14

Bakearen bi Nobel saridunek diru gehiago eskatu dute tuberkulosiaren aurkako borrokarako.  Berria - Gaiak   2006-03-22

Idazten ez ezik Nobel Saridun honek badaki irakurtzen ere.  Berria - Kultura   2004-03-31

Goseari, bakardadeari eta elkartasun faltari buruz irakurri ditudan orririk finenak idatzi zituen Knut Hamsun Nobel saridunak.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 92. orr.

Imre Kertész Nobel Saridun berriak txarrantxa-alanbrez eta zaintza-dorrez inguratutako oroitzapenen artetik idazten duen bezala.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 108. orr.

Coetzee Nobel saridunaren 'Lotsaizuna' euskaratu du Oskar Aranak, Jokin Zaitegi sariari esker.  Berria - Kultura   2004-11-20

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bake nobel saridunak (4); bakearen nobel sari (3); bakearen nobel saria (23); bakearen nobel sariduna (8); bakearen nobel saridunak (8); fisikako nobel saria (3); fisikako nobel sariduna (5); fisikako nobel saridunak (3); kimikako nobel saria (3); literaturako nobel saria (8)

nobel sari alternatiboak (4); nobel saria eman (24); nobel saria eskuratu (5); nobel saria irabazi (8); nobel saria jaso (18); nobel saria jasotzeko (4); nobel sariak (14); nobel sariak zioen (3); nobel sariaren (11); nobel saridun (32); nobel saridun bat (3); nobel sariduna (38); nobel saridunak (44); nobel saridunaren (18); nobel saridunari (9); nobel saridunek (10); nobel sarirako (14)

sei nobel saridun (6)


nobela (2207 agerraldi, 145 liburu eta 357 artikulutan; cf eleberri 1426 agerraldi, 107 liburu eta 347 artikulutan) 1 iz eleberria.

Emakumeak azaldu zidanez, hori zen Duvrescu idazten ari zen nobela, zendu zenean.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 169. orr.

Neil Gordon-ek idatzitako nobela datorkit gogora, Isaaken Sakrifizioa.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 41. orr.

Bera protagonista zen nobela bat idazteari ekin nion.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 17. orr.

Jose Manuel Etxeitak, 1909an, Josetxo nobela argitaratu zuenean.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 82. orr.

Emakume bat eserita nobela bat irakurtzen; adin ertaineko gizon bat bueltaka.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 15. orr.

Aurelia Arkotxak“ Septentrio” liburua aurkeztuko du, Eneko Bidegainek aldiz “Mahatsaren begia” bere azken nobela.  Herria   2005-09-22

Nobelak trukatzen genituen, bakeroenak, Simenonenak, Zane Greyrenak.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 91. orr.

Abel izenak Unamunoren Abel Sánchez nobelaren titulua ekarri zidan gogora.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 89. orr.

Horixe da Enrique Vila-Matasen nobela baten izenburua, París no se acaba nunca, 2003. urtean argitaratua.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 133. orr.

Gogorarazi nion nobelaren pasarte oso garrantzitsu baterako behar nuela eta hura taxutu gabe ez zegoela aurrera jarraitzeko modurik.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 197. orr.

Dickensen Oliver Twist nobelako Faginek baino bihotz gaiztoagoa zuela ikazkinak.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 229. orr.

Azken finean, zer da nobela bat, ipuin puztu bat baino?  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 136. orr.

Genero bezala, nobela ez zait interesatzen.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 110. orr.

Ez nuen uste inola ere nobela maisulana izan zitekeenik.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 169. orr.

Zuen herrian, bigarren mailako generoa da nobela; garai hartan oso estimu gutxian zeukaten.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 81. orr.

Kasualitate horietako bat, nobela edo film batean aurkitu eta sinetsiko ez zenukeena.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 230. orr.

Hegazkinean itzuleran natorrela ideia on bat izan diat, hiru istorio dituen nobela bat eta argitaratu gabeko materiala batera ematea, omnibus modura.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 76. orr.

Ezagutzen al duzu Julio Verneren nobela bat, izpi berde batez ari dena...?  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 137. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Nobela handi guztien hasierak ezagutzen ditut buruz.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 116. orr.

Lehen testua trama gisa idatzia zegoen eta nobela luzeago baten zirriborroa zirudien.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 18. orr.

The mummy nobela laburreko pertsonaia nagusia.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 64. orr.

Nobela da, laburra da, baina ez da "nobela laburra" bere egitura semiotiko sakonenean, irakurle jantziak antzeman diokeenez.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 232. orr.

Nobela poliziako klasikoetan bezala, auziaren muina denbora-faktorea zen.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 273. orr.

Guztietan zerabilen tonu berbera, Jazmin saileko nobela erromantikoena gogorarazten zidana, nolabait.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 131. orr.

"Harreman arriskutsuak" nobela psikologikoen obra aitzindaria da, gutun bidezko nobelen eta literatura libertinoaren ekarria biltzen dituena besteak beste.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 13. orr.

Nobela beltz eta sozialaren arteko mistura bat.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 201. orr.

Horregatik iruditu zitzaizkidan hain barregarri eta sinesgaitzak zenbait nobela amerikar, gaztetxoen alkoholismoa modu ikaragarri eta tremendistan agertarazten zutenak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 102. orr.

Abenturazko nobelak horrelatsu zeudela eraikita, arazoak planteatu eta arazo horiek konpondu.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 69. orr.

Zerbitzariari aspaldi irakurritako beldurrezko nobela bateko pertsonaia baten trazak hartzen zizkio.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 119. orr.

Philip K. Dick-en The Man in the High Castle, zientzia fikziozko nobela bat.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 172. orr.

Apaletik bere nobela argitaratu berria hartu eta besaulki batean irakurtzen hasi nintzen.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 99. orr.

Nik, berriz [...] behin eta berriz berrirakurtzen dut Mario Benedettiren nobela nerabe-usaineko bat: [...].  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 43. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Horregatik da zentzuzkoa Conraden kritika, baina ulertzekoa da halaber nobela-idazleen jarrera.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 78. orr.

Azkue XI Nobela saria.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 171. orr.

Azkenean buruz ezagutzen dut nobela heroi eder hori!  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 177. orr.

Nobela-irakurleen profiletan emakumezkoarena agertzen da nabarmen.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 321. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Gizon batek, alproja batek, gero ikusi ahal izan nuenez, nire bizitzari buruzko detektibe nobela idatzi zian, Arrakastaren sekretua izenekoa.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 211. orr.

Horregatik, askotan bukaeratik hasi ohi naiz polizi nobelak irakurtzen, amaiera argitu ondoren lasaitasunez ekin baitiezaioket hasieratik.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 248. orr.

Niretzat, Saturno maitasun nobela bat da, baina irakurle askok ez du horrela ikusi.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 36. orr.

Sendabidean jarri eta biharamunean Bratislavarrak bere epopeia idazten hasi zen, letra xehez inprimaturiko bost liburukik osatuko zuten ibai-nobela.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 136. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

abenturazko nobela (5); artzain nobela (5); azken nobela (9); bigarren nobela (6); euskal nobela (4); hirugarren nobela (6); idatzitako nobela (9); inguruko nobela (4); izeneko nobela (6); lehen nobela (18); lehendabiziko nobela (5); lehenengo nobela (7)

nobela argitaratu (5); nobela bat idatzi (6); nobela bat idatziko (7); nobela bat idaztea (7); nobela bat idazteko (7); nobela bat idazten (10); nobela bat irakurtzen (4); nobela beltz (6); nobela beltza (7); nobela beltzak (4); nobela beltzaren (7); nobela berri (7); nobela berria (11); nobela berriak (4); nobela handi (6); nobela handi bat (4); nobela historiko (7); nobela historikoa (16); nobela historikoak (15); nobela idatzi (5); nobela idatzi zuen (4); nobela idazteko (9); nobela idazten (8); nobela irakurtzen (6); nobela izan (5); nobela labur (8); nobela laburra (11); nobela laburren (4)

oinarrizko nobela (6); polizia nobela (4)

nobelak idatzi (4); nobelak idazteko (7); nobelak idazten (5); nobelak irakurri (4)

nobelako pasarte (4); nobelako pertsonaia (14); nobelako pertsonaia nagusiak (8); nobelako pertsonaiak (4); nobelako protagonista (4); nobelako protagonistak (4); ulysses nobelako (4)

euskal nobelan (4); lehen nobelan (4); nobelan agertzen (5); nobelan zehar (7)

nobelatzat jo (3)


nobelagile 1 iz eleberrigilea.

PEN Klub elkartea, jatorrian, poetak, gidoigileak, editoreak, nobelagileak, saiogileak eta editoreak batzeko jaio zen, horien adierazpen askatasuna defendatzeko asmoz.  Berria - Kultura   2004-09-02

Eleberri horietan nabari-nabaria da, bestalde, Joyce eta AEBetako nobelagileengandik (Dos Passos, Faulkner, Hemingway eta besteengandik) hartutako tekniken erabilera, Goragalean ere suma zitekeena.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 9. orr.

Doktor Glass-ek, Hjalmar Söderberg nobelagile suediarraren pertsonaia batek, egiten duen gogoeta bat etorri zitzaidan gogora.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 127. orr.

Israel Zangwill (1864-1926), idazle ingeles judua, nobelagilea eta pentsalaria.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 285. orr.

Italiako nobelagileen tradizioa maite dut, eta Europako nobelagileen tradizio handia.  Berria - Kultura   2004-01-27

Izan ere, nire uste apalean, McEwan ipuinlari hobea zen, nobelagile baino, eta, tamalez, goiz abandonatu zuen narraziogintza.  Berria - Kultura   2004-05-26

2 (hitz elkartuetan)

Ez dut ezer asmatu eta nire nobelagile-ohiturari jarraituz zerbait asmatzen nuen aldiro, agudo sentitzen nintzen asmatutako guztia ezabatzera bultzatua.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 7. orr.

Estiloa, nobelagile esku hori, kazetaritza eta literatura elkarrengandik gertuago zeuden garai haiek...  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 78. orr.

· XX. mendean XVII. mendeko herri-nobelagile bat izatea gutxiagotzea zen Menard-en begietan.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 38. orr.

Denborarekin, zuk aldarrikatutako bide horretara jo dute euskal nobelagileek.  Berria - Kultura   2006-03-08

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

poeta eta nobelagilea (3)


nobelagintza iz eleberrigintza.

Nobelagintzaren arazo nagusia kausalitatea dela, eta naturalistek aldarrikatutako ahalegina -errealitate bakar eta zinezkoaren kopia edo notario-akta baten bila- banitate eta zentzugabekeria hutsa zela.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 138. orr.

Aldekoaren lanen artean nobelagintza aztertu nuen, nobelagintza zelako gehien interesatzen zitzaidan generoa.  Berria - Kultura   2006-03-08

Gaurko euskarazko literaturaren garapen mailara iristeko Jose Luis Alvarez Enparantza, Txillardegiren nobelagintzak izugarrizko garrantzia izan du.  Berria - Kultura   2004-10-02

Kazetaritzatik nobelagintzara doan tartea iragan berri duk.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 277. orr.

Gaizkiaren eta azpijokoaren gaia ere maiz agertzen da XVIII. mendeko nobelagintzan.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 16. orr.

Euskal nobelagintzan agertzen diren maitaleei buruzko liburuaren ondotik hego haizeak gure literaturan duen presentziaz lantxo bat zirriborratzen hasia nengoen.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 129. orr.

Nobelagintzaren eremuan idazle berritzailea izan zen Woolf.  Berria - Kultura   2004-04-06

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

euskal nobelagintza (7); euskal nobelagintza modernoaren (3)

euskal nobelagintzan (8)


nobelatu, nobela(tu), nobelatzen 1 du ad nobela tankeran kontatu.

Eta amildegi horretara nola erortzen zen nobelatu zuen beste liburu ederrago batean.  Berria - Kultura   2006-01-24

Heriotzara arteko bidea nobelatu zuen bezala nobelatu zituen bere bizitzako beste garai batzuk bere ipuinetan.  Berria - Kultura   2006-01-24

2 (era burutua izenondo gisa)

Metaforarik gabeko nobela historikoak ez dira benetako nobela historikoak, historia nobelatuak baizik. Van Daan andrea: ingeles ikasten ari da, postaz; biografia nobelatuak eta eleberriak gustatzen zaizkio.  Berria - Kultura   2004-01-27

Menyhért Lakatosek bere autobiografia nobelatuan romungoroak (Hungariako ijitoak), jornalaritzara joanda, korta handietan zelan biltzen, zelan kantatzen, zelan sexu jotzen zuten kontatzen digu.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 227. orr.

Mende beteko kronika nobelatua.  Berria - Kultura   2006-03-07


nobelatxo iz hedadura txikiko nobela.

Horrela hasten da Franz Kafkaren Itxuraldaketa deritzon nobelatxoa.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 167. orr.

2001eko udan, urte batzuk lehenagotik zirika neukan nobelatxo bat idazten aritu nintzen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 20. orr.

Zaila da nekez entretenigarri izatera iristen den Skipping Christmas nobelatxoa bestela irakurtzea.  Berria - Kultura   2004-10-27


nobelatzar iz adkor hedadura handiko nobela.

Hala ere, bazuen xarmarik, niretzat bederen; xarma literario bat, akaso, garai haietan irakurtzen nituen hemeretzigarren mendeko nobelatzarretako heroi sentimentalekiko nolabaiteko lotura ukroniko eta memeloa.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 116. orr.

Egia baita XIX. mendeko nobelatzar haietan, gaur egungo telebistako foiletoietan bezala, ugari bezain nekagarri zirela era horretako kointzidentziak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 77. orr.


nobelazale izond nobelen zalea dena.

Nobelazalea ere banaiz, baina generorik kutunena ipuina dut.  Berria - Harian   2005-10-12


nobelesko izond nobelarena, nobelari dagokiona.

Gure idazle moderno ezagunenak ere gogoan txertatzeko moduko hasierak oparitu izan dizkigu, hala nola Obabako kontakizunen zati nobeleskoa zabaltzen zuen hura: "Aspaldi, artean gazte eta berde ginela...".  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 65. orr.

A. ren kasuan, hori bai, iskanbilazkoa da errepika plazentaren bilatze hori, traketsa; nobeleskoagoa horrenbestez lagun barearena baino.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 85. orr.


nobelista iz nobelagilea.

Anton Hansen eta Jaan Kross nobelistak eta Jaan Kaplinski poeta aipatu behar dira garaikideen artean [Estonian].  Berria - Kultura   2006-01-03

Baroja beren-beregi euskal arrazaren izpirituaren nobelista da, edo hori nahi du izan.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 245. orr.

Hori ez zela nobela bat egitea, ni ez nintzela nobelista... esan zidaten.  Berria - Kultura   2004-09-05


nobelistika iz nobelagintza.

Azkenean gure galdera sartu ahal izan genuen, bere nobelistikaren ildoei buruzkoa, profitatuz orain gutxi esan zuela nobela, genero literario baino, nolabaiteko espazio literario moduan ulertu beharko litzatekeela.  Berria - Kultura   2004-02-17


nobelistiko izond nobela tankerakoa.

Baina ez du oso nobelistikoa ematen.  Berria - Kultura   2004-12-16


nobelsaritu, nobelsari(tu), nobelsaritzen du ad Nobel saria eman.

1973an "idoro" eta 2004an nobelsaritutako ipuin subatomiko baten arabera, ustezko quark-ak elkarrengandik oso gertu daudenean, haien arteko interakzioa hain da ahula non ia partikula libreen gisan portatzen baitira, eta, aitzitik, quark-ak elkarrengandik urrunago, eta interakzioa handiagoa baita.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 201. orr.


nobia iz neska-laguna.

Luisek beti izaten zuen nobiaren bat, baina ez zuk eta ez berak ez zenioten garrantzi handiegirik ematen.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 148. orr.

Ikusiko duzu, ohartu baino lehen etxean egongo zara, zure nobiarekin, bideo bat ikusten.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 110. orr.

Beste behin ere, ezin ihes egin neskaren setari, nobia formalarena egiteko egoskorkeria hari.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 208. orr.

Pedroren argazkietan irribarretsu agertzen zen nobia hark ez luke halako izendapenik onartuko: gehien jota, Pedroren nobia ohia dela aitortuko luke.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 13. orr.

Esaten dut nik, bai, hemen larrutan egitea miraria dela, nobiarik eduki ezean.  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 24. orr.


nobiliario izond nobleziari dagokiona. ik noblezia 2.

bat da urguilua, zeinari anitzetan, geure buruaren zuritzeko, ohorea deritzogun; bertze bat inbidia, zeina emulazinoaren beztimendaz mozorrotzen dugun; eta bertze bat egoismoa, zeina titulu nobiliario batekin apaintzen dugun.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 248. orr.


nobio 1 iz mutil-laguna.

Kontu handiz aukeratu nituen nobioak, ez baitziren askorik izan, bestalde; hala eta guztiz ere, aitaren azterketa sakon baten ostean bihurtzen ziren, emaitza positiboa bazen, benetako senargai.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 102. orr.

Joko hartan astean behin alda zezakeen mutil batek andregaia eta, alderantziz, hilabete batean neskato batek hiru edo lau nobio izan zitzakeen errazki.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 28. orr.

Horregatik dituzte gazteek hainbeste nobio, erdinobio eta horren gisakoak.  Berria - Kultura   2006-04-02

Nobioa ez omen zitzaion ezkontegunean aldare aurrean azaldu.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 128. orr.

Unai izan zuen lehenengo nobioa, bera izan zen Danielaren bularrak ukitu zituen lehen mutila, bere titiburuak miazkatu zituena.  Jasone Osoro   «Korapiloak», 2001 - 98. orr.

Oso gaztea da nobioa izateko, Mikaela.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 151. orr.

Honezkero nobioa ere izango du, ezta?  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 110. orr.

Aitona Patxi eta amona Mari orduan egin ziren nobioak, azaldu dit aitak.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 56. orr.

Baita arreba Inesen nobio berria ere.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 134. orr.

Lotsa gutxirekin hor ibiltzen duk orain, nobioa Alemanian duela eta, beste mutil batekin hemen...  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 114. orr.

Ez dut horrela ekarritako nobiorik behar, nik neuk bilatutakoa behar dut, ijitoa izango bada ere.  Berria - Kultura   2004-12-28

2 nobiotan

Migel senarrakin nobiotan hona etortzen ginen paseatzera.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 138. orr.

Handik hilabete gutxira aitari jakinarazi zion bertan neska bat ezagutu zuela eta nobiotan hasiak zirela.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 93. orr.

Konprenitu behar duzu ez dagoela batere ondo Iñakeri egin diozuna, horrenbeste urtetan nobiotan ibili eta gero.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 192. orr.

Egunero elkartzen ginen nobiotan gure etxean, gaua ondo ilundu arte.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 173. orr.

Biak nobiotan ari zirela esaten zutela eta berak ez zekiela ezer.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 96. orr.

Berak nirekin egon beharra duela dio, hau da, gu biok bakarrik, umea gabe, intimitate galdua berreskuratu eta nobiotan bezala moldatzeko.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 54. orr.


nobiotxo iz adkor nobioa.

Bezperan afaria eskaini digute euskaldunek Centro Catalanean, eta hara agertu dira ahal izan duten guztiak: Arturo, Arbe, Artola, Ortuondo, Txe, Mari Karmen, Isa bere nobiotxoarekin, Banco del Puebloko Roberto bere emaztearekin, Koro, Betty, Krispin nafarra, Ramuntxo, Goizeder... bihotzeko jendea dagoeneko, jende maitea guretzat.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 142. orr.


nobiotza iz ezkongai harremana.

Sari handiena, ordea, jarraikoa zen: zintaz jabetutako mutilak eta haren egile izandako neskak erretratu bat egiten zuten elkarrekin, eta ziurtatuta gelditzen zen hartara "egun bateko nobiotza".  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 359. orr.


nobizia iz mojagaia.

Jesusen Bihotzeko lekaimeen etxe nagusia, nobizia sartu zena, Vittorio Veneto-n zegoen.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 214. orr.

Eta abadesak arretaz eman biezaie, bai hauei eta bai beste nobiziei ere, monasterioko zentzuzkoenen artetik aukeratutako maistra bat, biziera santua eta ohitura onak irakats diezazkien, gure profesaren arabera.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1177. orr.

Ardiesten du apezpikuaren baimena, adioak egiten ditu herriari eta badoha nobiziaren egitera.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 203. orr.

Gurutzaden eta zaldun gurutzadariak eurrez hiltzearen ondorioz, ordena dominikar berri eta berritzailearen komentuak, eta [...] lekaime dominikarrenak, jadanik XIII. mendearen erdi aldetik nobizia umezurtzez eta goi- eta behe-nobleziako alarguntsez hornitu ziren.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 2. orr.


nobiziadu (orobat nobiziatu g.er.) 1 iz nobiziotza.

Jadanik zenbait urte hartan Hazparneko kongregazioan direnek nobiziadua laburtua izatea merezi dutela azpimarratzen du, apezburuek asko sofriarazi dietelakotz eta baldintza guziak onartu dituztelakotz.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 102. orr.

1945ean Jesuiten Loiolako nobiziatuan sartu zen eta nobiziatuko bi urte egin zituen.  Berria - Kultura   2006-01-21

Nobiziadua egiten ari zela, izu ikaragarri baten ondorioz, erotu egin zen, eta gorputzaren eskuin alde osoa paralisi oso larri batek hartuta, mugimenduarekin batera, sentimena, entzumena eta hitza galdu zituen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 873. orr.

Gutun horiekin dagoen dokumentu batek, iduriz Arbelbidek egina, ematen ditu Betarramen sartzeko xedetan diren guzien izenak: 8 apez, nobiziadua egina duten 12 gazte, seminario ttipian diren beste 26.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 100. orr.

Azpilkueta izan zen beraz Orreagako kalonje eta, atseginekin entzun zuen bere izen hori, baina ez zen luzaz bizi izan mendiarte horretan: doi-doia han egon nobiziaduko urte hartan eta, tarteka, agerraldi bat edo beste egin.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 17. orr.

2 fraidegaitegia.

1945ean Jesuiten Loiolako nobiziatuan sartu zen eta nobiziatuko bi urte egin zituen.  Berria - Kultura   2006-01-21

Nobiziadua Mauleko fraileen ondoan finkatu zuen lehenik, Montplaisir etxean, Jaret misionestaren zuzendaritzapean.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 72. orr.

Bestalde nobiziadu bat bazuten jadanik Akitaniarako Bordale ondoan, Talence herrian.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 56. orr.

Horretarako, seminario ttipi, nobiziadu eta seminario handi sortuko ditu.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 71. orr.


nobiziatu ik nobiziadu.

nobizio 1 iz fraidegaia.

Hauek izan ziren anai Jordanekin bidaliriko anaiak: Weissenseeko anai Hermann, nobizioa, apaiza eta predikaria; Würzburgeko anai Konrado, nobizioa, subdiakonoa; Würzburgeko anai Henrike, nobizioa, subdiakonoa; anai Arnoldo, nobizio klerikoa; laikoak, berriz, Koloniako anai Henrike, Wormseko anai Gernoto eta Suebiako anai Konrado.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1131. orr.

Jauffretek berak kondatzen du nola nobizioak oinez joan ziren Hazparnetik Lekornera, Zelaian gaindi, konfirmazione horretan parte hartzeko.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 72. orr.

Jaret Donibaneko zuzendaria, Salaberri nobizioen arduraduna, Ospital apezgai gazteen arduraduna.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 90. orr.

Nobizioaren brebiarioa.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 612. orr.

Ordenatik irtetera zihoan nobizio gazte batek izan zuen ikuskari harrigarria.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 980. orr.

2 (izenondo gisa)

Beste behin, bazen salmo-liburua irakurtzen zekien anaia nobizio bat; ez zuen ongi irakurtzen, baina, gustura egiten zuenez, salterioa edukitzeko baimena eskatu zion Ministro jeneralari eta honek eman.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 612. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Artean mutil koskorra zela, Ordenan onartu zuten eta nobizio-maisuaren ardurapean jarri.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1037. orr.

Azken ikasturteko lehen asteetan fraideen Nobizio Etxera joana zen, eta hiru hilabeteren buruan bisitan eraman gintuzten.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 161. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

nobizioen ondasunetatik (3)


nobiziotegi (corpusean nobizitegi soilik) iz fraidegaitegia, nobiziadua.

Semenario eta nobizitegietan hain guti sartzen delarik, nola ikusten dugu gauza hori? halabeharra bezala? ala gure gizarteko bizimoldeen ondorio bezala?  Herria   2002-12-26


nobiziotza iz nobizio denbora.

Madrilen egin nuen nobiziotza.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 66. orr.


noble 1 izond aitoren semeen klasekoa dena; horiei dagokiena.

Lucca hiriko gazte noble bat etorri zen Asisa, Ordenan sartzeko asmoz.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 305. orr.

1185 eta 1190 artean jaio zen, familia noble batean.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 178. orr.

Beste hemeretziak Urtubiako andreak idatzi zituen, hau ere etxe noble bateko alaba.  Berria - Kultura   2004-04-08

Eta esaten zidan isilean: guk odol noblea diagu zainetan.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 46. orr.

Baroia -gizon adintsu, burusoil eta esanekoa, zerbitzu publikoan emandako berrogei urteren eta emakume noble poloniar baten nahikunde sozial betegabeen zamapean abaildua- nahastu samarturik zebilen bi mutiko pinpirinei dibertsio modua eskaintzeko ahaleginetan.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 48. orr.

Luzaro gabe zenbait gizon eskolatu eta noble elkartu zitzaizkion haren biziera hartzeko gogotsu.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 218. orr.

Zer meritu du aberats jaiotzeak, noble edo aitonen seme?  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 52. orr.

2 (izan aditzarekin)

Zertarako balio du jaiotzeak, noble izateko ez bada?  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 63. orr.

Jatorriz noble eta bertutez nobleago zen andre batek debozio berezia zion Frantzisko santuari eta begirunez zerbitzatzen zuen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 436. orr.

Etorkiz noblea eta jakintza haundikoa.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 125. orr.

Nobleak dira batzuk, espainiarrak Hegoaldera bidali zituzten Orangearrak; merkatariak dira besteak.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 23. orr.

Ez ziren nobleak, burgesak baizik, herri-kontseiluan agintzen zutenak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 24. orr.

Gure bezero gehienak nobleak edo aberatsak dira eta kasu, ondoko hilabeteetan gure lana ez ote den biziki dorpea izanen.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 19. orr.

· Ez ziren nobleak ez kapareak.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 29. orr.

Noble nahiz bilau, azken hordia estalpean egokiturik utzi arte ez zuen Migel Mailuk oherako bidea hartu.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 76. orr.

3 bikaina, prestua. (pertsonez eta animaliez)

Gizakia, sorkari noble eta duina, Jainkoaren irudira egina.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 86. orr.

Baina Jainkoak deitzen bazaitu gizaki noblea izan zaitezen, mendi-gailur guztiak baino gorago dago zuk igo behar duzun gailurra.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 81. orr.

Dama noble eta ausarta zara, eta laguntzarik gabe zureganatu duzu aintza ahaztezina.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 302. orr.

Ene Jaun noble eta agurgarria!  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 51. orr.

Pippin begira geratu zitzaion: garaia, noblea eta harroa zen, herri hartan ordura arte ikusitako gizon guztiak bezalakoa.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 39. orr.

Halakoak nituen gurasoak, nobleak, kalkulurik gabeko eskuzabaltasunez jokatzen zutenak.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 149. orr.

Zaldia, abere noblea da.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 192. orr.

4 (gauzez)

Aiako herri noblean.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 271. orr.

Urrea edo zilarra; hau da txanponaren gai noblea.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 81. orr.

Harrobiko harriak, harri nobleak, harri arrosa edo ia arrosak.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 102. orr.

Ongia egiten duenari bihotz noblea esaten zaio.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 149. orr.

Jose Antonio Agirreren argazkia, bere begitarte zabal, jator, noblearekin konfiantza eta berotasuna ematen zizkizuna.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 63. orr.

Antzinako langintza da, eta, beraz, noblea.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 199. orr.

Bere jaioterrian egingo zituela egintza noble eta galantak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 186. orr.

Arrazoizko maitasun noble eta jakintsua ere gauza ospetsua da, preziagarria eta gustagarria.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 92. orr.

Oso gauza noble eta duintzat zeukan Frantziskok [...] Jainko Jaunaren maitasunagatik limosna eskatzea.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 652. orr.

Komiko lanbide hau guztiz dela lanbide noblea!  Josu Zabaleta   «Sei pertsonaia autore bila» - Luigi Pirandello, 2003 - 33. orr.

Ez dut inon ikusten edertasun zintzo eta noble horri gain hartzen dion eskultura modernorik.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 14. orr.

Kirol noble eta eder guztietan trebatzen.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 43. orr.

Eta bera, oka egiten zuenean, motibo noble bat imajinatzen saiatzen zen, oka zorabio txoro batek baino gauza garrantzitsuagoren batek eragin ziola.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 32. orr.

Baina unibertsoaren osotasunean gauzak alderantziz gertatzen dira: atalik nobleenak hain noble ez dena inguratzen du.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 197. orr.

Horrek bi erantzun mota duela, bata bulgarea eta noblea bestea.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 240. orr.

Materia materia da, ez noble eta ez doilor, infinituki eraldagarria, eta ez du batere axola haren etorki hurbilak.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 238. orr.

Mimoak behar ditugunean, modu noblean bueltatzen gara mimoen bila, pentsatuz sarituak izango garela, zigortuak izan beharrean.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 148. orr.

5 gas bakunez mintzatuz, beste inongo elementurekin erreakzionatzen ez duena. ik geldo 5.

Gas noble esaten zaie, orobat, eta eztabaidatzekoa litzateke ea benetan noble guztiak diren geldo eta geldo guztiak diren noble.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 16. orr.

• 6 iz aitoren semea.

Biarnoko eta Nafarroako noble nahiz elizgizonik handienak.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 74. orr.

Baroien, noble berezkoen eta noble izendatuen liburutxoa ekarri zuen.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 79. orr.

-Kanpora noble, aberats eta errentadunak, zergarik pagatzen ez dutenak, beti aberasten ari direnak jende xumea aldiz, gose delarik!  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 46. orr.

Monarkiaren espirituaren kontra doa nobleak merkataritzan aritzea.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 22. orr.

Gorteko noble baten aurka idatzi zuen libeloa barka diezaion.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 65. orr.

Noble gipuzkoarrak urte andana zituen Iruñean, Felipe II.a bere maiestate katolikoaren ordezkari nagusi Nafarroako Erresuman.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 147. orr.

Eta denen aitzinean, gerla-tresnarik izugarriena: Frantzia osoko noble lehenen zalduneria harroa.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 52. orr.

Aberats izan nahiz behartsu, noble nahiz xume, arbuiatu nahiz estimatu, zuhur nahiz sinple eta ezjakin, kleriko nahiz laiko.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 201. orr.

Gubbio familiako Carlo Gabrielli noblearekin ezkonduz.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 34. orr.

Bergarako Nobleen Errege Mintegian hiru urte estudiaturikoa.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 27. orr.

7 (hitz elkartuetan)

Enperadoreak ohore militarrak eta noble-titulua emango dizkio bere salbatzaile heroikoari.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 167. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

andre noble (7); emakume noble (4); familia noble (13); familia noble batean (3); familia noble bateko (3); gauza noble (3); gizon noble (5); gizon noble baten (3); jaun noble (6); jende noble (4)

noble asko (3); noble handi (3); noble nahiz xume (3); zaldun noble (4)

jaiotzaz noblea (4); jatorra eta noblea (5); jaun noblea (3); jende noblea (5); noblea izan (3); noblea jatorriz (3); txit noblea (3)

nobleagoa eta ahaltsuagoa (3)

konpainia noblean (20)

nobleek eta printzeek (3)

nobleen artean (3)


nobledun izlag nobleko.

Ezagutzen dut halako izpiritu nobledun franko, bidean zokoraturik eta hebaindurik gelditu dena.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 66. orr.


nobleki adlag nobletasunez.

Fisika ere gogoko zuen, baina susmagarri zitzaion xede baterantz zuzenduriko ekintza oro: horregatik nobleki nagia zen, eta berezko zuen, jator, faxismoarenganako gorroto bizia.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 84. orr.

Horrek erakusten du, otoitza irakurtu-eta, zein nobleki, zein amultsuki galdegin duten barkamendua anaitasunean eta bakean bizitzeko, anaitasunaren eta bakearen bilatzeko.  Herria   2001-01-25


nobletasun 1 iz noblea denaren nolakotasuna. ik bikaintasun.

Egoera naturazkoan aurkitzen da ariman, hau da, Jainkoaren irudi bera da, egiazko irudia, garbia, baina hainbesterainoko bikaintasun eta nobletasunik gabea.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 77. orr.

Antzeko bizitasuna zuten zaldizkoek eta zaldien gorputzek: dotoretasun eta nobletasuna, ia errudun sentiarazeko moduko grazia eta harmonia, edozein aitoren semeri gorputz-arimetan gertatzen zaiona bezalakoa.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 66. orr.

Idazkera izango da Arkitekturaren teoriari bere nobletasun hori ezartzen diona.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 160. orr.

Animaliaren atalen artean atal nagusitik urrunen dagoena nobletasunean gutxiago da hurbilago dagoena baino.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 197. orr.

2 aitoren seme denaren nolakotasuna.

Orangeko printzearen proskripzioan, Felipe II.ak agindu zion hura edo haren oinordekoak hiltzen zuenari hogeita bost mila ezkutu eta nobletasuna emango dizkiola.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 264. orr.

Zeren eta, noblea eta bere herrialdean txit agurgarria izanik, odoleko nobletasuna arbuiatuz espiritukoa aukeratu baitzuen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 234. orr.

Bazen Eslavonian kondesa bat, nobletasunez ospetsu bezain bertutez bikain zena,  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 859. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Zeren nobletasun agiria bereganatu ondoren egin baitzezakeen amets, orduan baizik ez, nobleen bizimoduarekin, zergak eta tributuak ordaintzeari utziz eta lana ere alde baterat utziz.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 45. orr.

· Gai honek, onen barruan, nahikunde biziak sortzen ditu barnean biltzeko, eta barne-nobletasun gorenean hazteko, Jainkoarekiko ahaidetasun estuak eskatzen duen moduan.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 96. orr.


nobletu, noble(tu), nobletzen 1 du ad noble bihurtu.

Aurpegia aurpegi hura zen: argazkigile jakintsu batek zahartu eta aldi berean nobleturik, neure gainetik hain garai entzuten nuen ostera erruki adigabe eta iraizekoz oraturiko hitz haiek, "zergatik duzu halako itxura artega?".  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 288. orr.

Amodio grinak ere ez ditzake ni bezalakoak nobletu.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 113. orr.

Eguneko ardurek seriotasun soil batez nobletu dute.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 154. orr.

2

Gure diskurtso eskolastiko lojikaz apaindu eta itxuraz nobletu honek baino gizenki zuri gutxiago eta gihar gorri gehiago erakusten duela letratu gabeko edozein hiztun inozentek.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 160. orr.

Bilau nobletuak.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 318. orr.


nobleza ik noblezia.

noblezadun ik nobleziadun.

noblezi ik noblezia.

noblezia (orobat nobleza g.er.) 1 iz aitoren seme denaren nolakotasuna. ik nobletasun 2.

Ez dut zertan, haren ohorerako, berriro aipatzen ibili haren jatorri ospetsua, familiaren noblezia, ondasun handiak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 434. orr.

Noblezia diruz erosi ahal izatea bizkorgarri ederra da tratulariak hori lortzen saia daitezen.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 22. orr.

Handinahia zen Frantzisko, eta diruari nobleziaren ospea gehitu nahi izan zion.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 26. orr.

Joan Perezek guztiz bat egiten du sasoi horretako zaldun euskaldunen balio eta mundu-ikuskerarekin: odol-garbitasuna, noblezia, erlijioa, erregearen zerbitzua...  Berria - Kultura   2004-04-09

Noble handien eta herriaren artean dagoen togako noblezia hori da bat; lehenaren distira izan gabe, beraren pribilegio guztiak dituena.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 22. orr.

Nik errege-duintasun eta noblezia izugarritzat daukat, aberats izanik guregatik behartsu egin zen Jaunari jarraitzea.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 327. orr.

Horrexegatik aukeratu nau ni, munduko noblezia, handitasuna, indarra, edertasuna eta jakinduria lotsarazteko.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 962. orr.

Ohitura primitibo eta ohitura endekatuen nahastea; xalotasuna eta ustelkeria; noblezia eta bastartkeria; artzain bizimodua eta gerla zibila.  Berria - Euskal Herria   2004-08-15

2 nobleak, aitoren semeak.

Horrekin hasi zen Ingalaterrako gerra zibila: noblezia eta zaldunak alde batetik, errege Charles agintari zutela, eta jauntxo txikiak, burgesak eta nekazariak bestetik, Cromwel buru zutela.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 218. orr.

Liu Pang ez zen ondasunez gabeturiko noblezia feudaleko kide, nekazari baizik.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 48. orr.

Nobleziak pribilegioak zituelako lege penalaren aurrean.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 8. orr.

Herriaren altxamendu espontaneoa, elizak eta nobleziak xaxatu eta antolatua izan dela.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 51. orr.

Nobleziako kideak dira, ez denak ordea maila bereko nobleak.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 20. orr.

Bere familiak nobleziako neska batekin ezkontzera behartu zuen.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 14. orr.

Hanka bat nekazari munduan eta bestea noblezian duen klasea.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 10. orr.

Asisko herria eta burgesia garaile ateratzen dira noblezia feudalaren aurkako borrokan.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1211. orr.

Erregearen gehiegikeriak eta nobleziaren harrokeria.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 221. orr.

Hiri gehienak errepublika bihurtu ziren, eta noblezia hura erori egin zen, edota desegin egin zuten.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 198. orr.

Hura ere nobleziakoa zen, baina zokoratua zegoen.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 55. orr.

3 bikaintasuna, prestutasuna.

Uztaritzeko auzapez ohia, noblezia eta errespetu haundikoa, zinez "jauna".  Herria   2001-11-01

Gizonaren noblezia, saio eta hutsegitez josiriko ehun mendetan zehar irabazia, materiaren jaun eta jabe egitean zetzala, eta, hain zuzen, noblezia horrekiko leialtasunari eutsi nahi niolako matrikulatu nintzela ni Kimikan.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 65. orr.

Arimaren nobleziaz filosofoek idatzirik utzitakoa naturazko argiez lortu zuten ezagutzea.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 46. orr.

Nork du ezagutu egiaz Jainkoak naturari emaniko bikaintasun eta noblezia?  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 46. orr.

Maisuek diote, baita ere, noblezia gutxien duen arimako alderdia, nobleagoa dela zeruko alderdirik gorenena baino.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 17. orr.

Barruko noblezia honetaz, arima-zolan gordetzen denetaz, maisu asko dira hitz egin dutenak, lehengoak eta oraingoak.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 96. orr.

Elgarren txelo kontzertua nobleziaz beteriko lana da, oso britainiarra (victoriarra).  Berria - Kultura   2004-12-01

Zeruen hierarkia, esfera birakariak, planetak mugiarazten dituzten adimenak, elementuen mailaketa beren nobleziaren arabera, eta gorputz zerutiarrak muin hustelezin batez osaturik dauden ikuspegia.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 286. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa; orobat noblezi)

Colettek idatzi zuen zenbait jenderentzat Parisen bizitzea noblezia titulu bat izatea bezalatsu zela.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 74. orr.

Diruz eros zezakeela faltan zuena, noblezi tituluak ere diruaren esku egon zitezkeenez gero... zeudenez gero.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 44. orr.

Aski-eztasuna eta deuseztasuna leporatzea beti ere gauzei, eta gabezia eta hutsa sentitzea, eta horrez gainera asperdura, hori iruditzen zait niri giza izatean aurki daitekeen bikaintasun- eta noblezia-seinalerik handiena.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 18. orr.

Urte berean, Iraultza denboran beraz, kenarazi zituzten bizkondeen kaperan ziren noblezia markak, armarriak eta burdin zerradurak.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 63. orr.

Ez da, beraz, legitimoa jorratzen ari garen testuei, supituan, euren orijinaltasun titulua eskatzea, eta galdegitea ea noblezia mailarik baduten, hauxe neurtzen baita hemen arbasoen faltan.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 164. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Garbi dago sasoi honetan euskara ez zela soilik baserritarren edo apaizen hizkuntza, eta Iparraldeko goi noblezia ere euskalduna zela.  Berria - Kultura   2004-04-08

XIII. mendearen erdi aldetik nobizia umezurtzez eta goi- eta behe-nobleziako alarguntsez hornitu ziren aurretik zeuden komentuak betez eta beste asko sortzera behartuz.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 2. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

noblezia tituluak (3)


nobleziadun (corpusean noblezadun soilik) iz nobleziakoa.

Gertakari honek, eta hiletaren luzeak, inguruko tabernetara sakabanatu ditu abokatuak ostalariak noblezadunak neskameak poliziak, gehienak ere ur eske min txuria egin zaien damendako  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 165. orr.


nobody iz

Pistan dantza egitera joaten ziren neska mamaletatik hasi eta txurrodun gazte kanuteroetara arte, tartean egon daitekeen fauna eta flora oro kontuan hartuta: paisanozko poliziak, EGIko burukideak, trapitxeroak, borrokak, nobodyak, makarrak, pijoak, iurretarrak eta despistaturen bat edo beste.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 160. orr.


nobokaina iz prokaina klorhidratoa, uretan eta alkoholetan urtzen den hauts zuria, anestesiko gisa erabiltzen dena.

Ellenek afarian izugarrizko hotza sentitu zuen, bere baitan gero eta barrurago, nobokainak eragindakoa bailitzan.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 503. orr.


nodriza iz kamioiez eta kidekoez mintzatuz, beste kamioi edo kideko bat hornitzen duena.

Errefuertzoak eta kamioi nodriza sekula baino bizkorrago iritsi ziren su-lekura.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 138. orr.


nodulo ik nodulu.

nodulu (orobat nodulo) iz zelula-metaketa gogorra, bereziki tamaina txikikoa.

Nodulu linfatikoak ehunezko kozkor batzuk dira, gorputzaren leku askotan daudenak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 161. orr.

Identifikatu ostean, erasoaren aztarnak nodulu-linfatikoraino eramaten ditu dendritak.  Berria - Gaiak   2004-08-31

Askotan, ordea, ahoskordak bortxatuz ematen diogu biriketatik ahulegi datorren aire-etorriari bultzada, eta noduluak bezalako gaixotasunak sortzen zaizkigu.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 124. orr.

Medikuak azaldu zidanez [...] noduloak isurketa eragin zidan eta memento berean sendatu ez nuenez, orain gogortu eta gaiztotu egin zait.  Berria - Kirola   2004-07-01

Europako Batasunaren gomendioan agertzen da ahots kordetako noduluak lanak eragindako gaixotasun bezala hartu behar direla.  Berria - Euskal Herria   2004-06-29


noel iz gabon kanta.

Ohetik entzun ditut olesak eta noelak.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 58. orr.

Bitxiak dira, benetan, orain ia lau mende ateratako Noelak, Etcheberryrenak.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 500. orr.


noesi iz pentsatzea.

Ez da ez logos ez noesi, ez da mintzamenaren edo adimenaren gaia.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 5. orr.


noesiterapia (orobat neositerapia) 1 iz anestesiarik gabe, eriaren ahalmen metalez baliatuz, ebakuntza kirurgikoak egiteko teknika.

Eta ez omen dago noesiterapia baino sistema lagungarriagorik.  Berria - Gaiak   2004-08-17

Noesiterapian urte askoko eskarmentua du Escuderok.  Berria - Gaiak   2004-08-17

Escuderoren arabera, gaixoaren borondatea nahitaezkoa da neositerapian.  Berria - Gaiak   2004-08-17

2 (hitz elkartuetan)

Noesiterapia eskolak jaso dituzten emaginak plazenta eskuz kentzeko gai izan dira, horretarako anestesia erabili beharrik izan gabe, eta episiotomiak ere egin dituzte.  Berria - Gaiak   2004-08-17

Valentziako mediku batek anestesia kimikorik erabili gabe sendatzen ditu gaixoak, noesiterapia teknika erabili.  Berria - Gaiak   2004-08-17

Neosinterapia teknika gauza askotarako erabiltzen dela dio Escuderok.  Berria - Gaiak   2004-08-17


noharroin izond behartsua, erromesa.

Eta nor da jakintsuago, finean: baserritar noharroin on-beharra baina Jainkoaren bidetik dabilena, edo kapare aberats kasik guztiahalduna baina deabruari arima saldua diona?  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 34. orr.


noiz adlag
1 noiz baino noiz (zehar galderetan) noiz, noiz azkenean.

Hektor eta Akiles alegia, eta Troiako guda, eta Frantziako hamabi Pareak, eta Ingalaterrako Artur, oraindaino bele bihurturik dabilena, eta, bere erresuman noiz baino noiz sartuko, bere jendea zain-zain dagoena.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 97. orr.

Mandatari bat bidali zuen andere dukesak, zure soinekoa eta beste erregali bat Teresa Panza zure emaztearentzat eramanez; zain-zain gaude noiz baino noiz etorriko erantzuna.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 187. orr.

2 lehenago edo geroago

Lasai zebilen, zaldia ez behartzeko, eta, hura ikusirik, inork ez zuen sinetsiko bide hura tatariarrek noiz baino noiz mozteko beldurrez egoteko motiborik bazegoela.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 333. orr.

Lehenengo esploratzaile tatariarrak noiz baino noiz agertuko zirela espero zuen, beraz, Mikel Strogoffek.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 374. orr.

3 noiz edo behin inoiz edo behin.

Noiz edo behin neure ametsetan agertzen zait eta etorriko dela esaten dit.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 108. orr.

Noiz edo behin zurrunga-hots zurrunbilotsuak ateratzen zitzaizkion eta lerde-arrasto zarakartsu bat zerion.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 176. orr.

Noiz edo behin emakume txiki xamar eta beltzaran bat ikusten zen atzera-aurrera, eta Senperen hileta egunean autoa gidatzen ikusitako hegoamerikarra ere ikusi zenuen, plastikozko zorro batean zekartzan erosketak sukaldera eramaten.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 134. orr.

Gutarteko euskalzale eta ez euskalzaleek ere noiz edo behin entzuna dukete "Pottoka" ren kantua.  Herria   2003-11-27

Euskal herritarren %42,6k maiz irakurtzeko ohitura dute astean behin, gutxienez, eta %15,8k, hilean noiz edo behin.  Berria - Kultura   2004-04-20

4 noiz edo noiz noizbait, inoiz.

Noiz edo noiz, bizitza honetan, nork ez ote du sentitu zirrara hori?, pentsatu du gizonak bere baitan.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 115. orr.

-Noiz edo noiz izan behar du lehendabiziko aldia.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 94. orr.

Zakur batekin ikusi izan du, noiz edo noiz, etxe ondoko parkean.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 36. orr.

Julio, berriz, bere maisu-etxean sarturik egoten zen, eta, noiz edo noiz irteten zenean, tabernara joaten zen zuzenean, baina ez lehen eramaten zuen itxura ttentte eta begirada harroarekin.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 75. orr.

Begi nekatuak ditu, nahiz eta oraindik gordetzen duten halako distir fin bat, noiz edo noiz berpizten dena, itzaltzear dagoen ikatz-txinparta bezala.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 52. orr.

Jaungoikoak zuzen idazten du, noiz edo noiz lerro okerren bat eginagatik ere.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 99. orr.

Leire izeneko bat, esate baterako, adiskide mina zuen, eta, noiz edo noiz, Idoiari etxera bila joaten nintzaiolarik, han topatua nuen.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 139. orr.

Bizitzeko beste diru badauka, eta noiz edo noiz dolarren batzuk xahutzen baditu ere... zer? nor ez da aritu noiz edo noiz, bidertzeko edo larreko ote mordoak erretzen?  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 191. orr.

Gurasoak ere etorri ziren noiz edo noiz bisitan.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 70. orr.

Elizgizonaren famak erakarririk, erregeordeak bere gorte txikira deitua zuen noiz edo noiz.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 147. orr.

Ikusi izan ditugu noiz edo noiz.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 170. orr.

· Noiz edo noiz denok altxatu gara mahaitik.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 36. orr.

5 noiz ere (denborazko perpaus bat txertatzen)

Noiz-ere ezkontzeko adinera helduak baitziren emaiten zioten bakotxari ehun luisen dotea.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 217. orr.

Olentzero mendi zolan topatu-eta herriko eskolako geletara lagundu zuten haur guziek, noiz ere denek kantatu baitzaizkioten kantu goresgarri batzu.  Herria   2004-12-30

Anfitrioi batek izan dezakeen sentipen berbera da, festak okerrera egin duela konturatzean, noiz ere ikusten baitu gonbidatuak bazterrean eserita eta elkarren artean nahasteari uko egiten diotela. Izan da une bat, noiz ere beldurra menderatuta izatearen azken zantzu hauskorrek izu-laborriari bide eman baitiote, dagoeneko ezin ezkutatuzkoa den izu-laborriari.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 141. orr.

Atzeko gurpila ez zen egonen erroitzetik zenbait hazbetera baino, noiz ere eskaleak, agure xahar konkortua eta kasik elbarria, hurbildu eta harri bati egin dion bultza oinarekin.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 190. orr.

Ibarrean, artean eguzkia aditzen zen; etxe gris arrunt batzuk hausnarrean ari ziren belardian; noiz ere musikari indartsuena, galsoroetan paseoan zebilela, ameslari, belauniko jarri baitzen muino gainean.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 109. orr.

Udazkenak, urtero-urtero, ezustean harrapatzen gintuen baratze hartan hosto gorri gutxi batzuez, zeinak arboletatik tupustean jausten ziren, noiz ere uste baikenuen oraindik eguzki-egunen erdian ginela.  Eskarne Mujika   «Berdin dio» - Agota Kristof, 2005 - 66. orr.

· Zeu ere menpean zaude, beharra eta premia handiak dira, ez dagokizu erabakitzea norekin eta nola, ezta noiz ere, eta tokia ez da garrantzitsua.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 83. orr.

6 noiz eta (denborazko perpaus bat txertatzen)

Zutik nengoen ni Nilo ibaiaren ondoan, noiz eta ikusi bainituen Nilotik irteten zazpi behi itxura ederrekoak eta gizen-gizenak, ibaiertzeko larrean bazkatzen hasi zirenak.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 113. orr.

Abas osaba Kamilen apartamentuan babestu zen; eseria zegoen, eskuak gurutzaturik, noiz eta, bortizkeriaz, ate joka hasi baitziren.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 313. orr.

Sinetsirik dago argi egin digula Francis Bacon-i buruz, noiz eta azaldu baitigu bizi eta delikatua zuela begia, urraren kolorekoa, eta sugegorri baten begiaren modukoa.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 22. orr.

Denbora iragan eta gertaturikoa ahantzia zen, noiz eta, ilunabarreko eguzki motelarekin batera, Helenaren begietatik argia ezkutatu eta distira itzali baitzen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 17. orr.

Aldez aurretik dastatzen ari zen egunen batean sentituko zuen plazerra, noiz eta akatsik gabeko ordena ezarri eta etxeko ekonomiaren erresorte guztiak zalu mugituko baitziren, elkarri eraginez.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 468. orr.

Arma erakustegi batean eskegita zeukan turkiar zimitarra handi bat hartu, eta jotzera zihoan, nola Abraham batek mendian, noiz eta gogoeta batek eskua gelditu baitzion.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 64. orr.

Galtzaleak ziren aintzinean 31-28, noiz-eta Larrechea eta Filipek hamar kintze egin baitituzte lerroan zuraidarraren hiru sake eta Carricarten sistako batzuekin eskuineko xokorat.  Herria   2001-10-25

Zeren ene bihotza ez baita lehengoa, eta ez dabilkit gaztetan bezala, noiz eta eskatzen niòn guztia emaiten baitzidan, kolpe bat bertze bati zerraiola, neurri, justu eta doi.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 651. orr.

7 (esaldi hanpatuetan)

Lanean jarri behar al ninduten galdetu nien, noiz eta halako festa batean.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 363. orr.

Deabruak eta hautsak, eta fraide zaharrak noiz eta XXI. mendean!  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 64. orr.

Aspaldi handian irrikitan nengoan hiri noiz erranen, Edu, eta gaur diat parada: hamabortz urte hituenetik irrigarria izan haiz, eta gaur, noiz eta gaur, goia jo duk hire irrigarrikerian.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 370. orr.

Noiz eta orain, ohitu naizenean zu hemen izatera.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 241. orr.

Noiz eta orain, negua sartuko den honetan?  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 113. orr.

8 (beste galdetzaile baten ezkerrean)

Ontsa gogoan dut bada noiz eta non nuen ikusi eta entzun lehen aldikotz. Noiz eta nola hasi zinen idazten?  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 7. orr.

Nork sentitzen du oroimin handiagoa: haurrak gurasoena ala gurasoek haurrarena? noiz eta nola izaten den.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 47. orr.

Ez dakigu zehatz noiz eta zergatik idatzia izan zen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 117. orr.

Ondo ikasia zuten noiz eta nondik pasa.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 159. orr.

Hilero, noiz eta nora joan den jakinarazi behar dio epaileari.  Berria - Euskal Herria   2004-05-01

Zinera joaten bazen, jatetxe edota diskoteka batera sartzen bazen, noiz eta norekin egin zuen sartu-atera hura..., horrelako zehaztasunak besterik ez zidaten eskatzen agentzian.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 97. orr.

· Gainera ez zuten informe oso zehatza nahi, soilik kalean egiten zituen mugimenduen berri, hots, nondik atera eta nora sartzen zen, norekin, noiz eta noiz arte.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 97. orr.

Gu gara non, noiz eta zenbat hil behar diren erabakitzen dugunak, hau da, gerra honetan ordena pixka bat jartzen dugunak.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 126. orr.

9 noiz eta ere (denborazko perpaus bat txertatzen)

Banindoan, noiz eta ere, bat-batean, gizonak erraiten baitaut: [...].  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 12. orr.

Bi gazteek elgar ezagutu zuten, noiz eta ere Fernanda zaldi karrosan zihoalarik Madrilen gaindi, bat-batean zaldiak erotu baitzitzaizkion.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 126. orr.

1848an esposatzera zihoazen biak, noiz eta ere Madrilgo errege palazioak jakinarazi baitzien ezkontza hori ez zela nehondik ere onartzen ahal.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 126. orr.

Ikasle multzo bat gure etorkizun profesionalaz ari ginen ikastetxeko patioan [...] noiz eta ere, gure Potzolok ahoa bete hortzekin utzi baikintuen denak: [...].  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 42. orr.

Lurrean ikusita, zorroan sartu eta bazterrak hustera zihoan, noiz eta ere ustekabean norbaitekin topoz topo egin baitzuen.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 78. orr.

10 noiz... noiz...

Mutila harresiaren inguruan ibili zen, tentu eta arreta handiz, noiz zutik noiz haztamuka, estropezu egiteko beldurrak airean.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 158. orr.

Ohartzen zara noiz nabilen eta noiz nagoen geldi.  Elizen arteko biblia   Sal 139,3

Erlijio gerletan alderdi batetik bertzera ibili zen, noiz higanota, noiz katolikoa.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 307. orr.

Maletatxoan daramazu egurrezko fusila, itxaroten bera ere, zu bezala, noiz amaituko, noiz itzuliko, noiz desagertuko.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 214. orr.

Den-denak ere susmoak eta usteak, noiz urduritasunak eta noiz sukarrak eragindakoak.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 218. orr.

Nola edo hala, noiz konboi militarretan, noiz Estatuaren gurditzarretan, Petersburgera iristea lortu zuen azkenean.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 291. orr.

· Bidaia honetako paisajea bezain aldakor sentitzen naiz: noiz lehor noiz heze, noiz egutera noiz ainube, noiz bero noiz hotz...  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 274. orr.

Jario haren hitzak, argi txiki motelduak bezala, bere gogoaren ilunpetan piztu ziren, noiz gorri, noiz urdin, noiz hori.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 116. orr.

Gezi guztiak ez dira, ordea, berdinak, sortu eta jaurti zireneko aldartearen araberakoak baizik, noiz labur, noiz luze, noiz ezpata, noiz ziri, noiz inozo, noiz pozoitsu, noiz arin, noiz astun.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 11. orr.

11 noiz nola (orobat noiznola) egoeraren arabera.

Gizaki zaharrak etsipenaldi asko izan ondoren, noiz nola jokatu behar duen jakiten du.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 164. orr.

Ezkerrean berdin, Mitterrand-ek bai eta ez, noiz nola.  Herria   2005-05-19

Ez dut "gizaki", "ugaztun adimendun" eta antzeko bihurrikeria jakintietan katigatu nahi, ez diot "logokeria" lasaigarriaren dialekto tranpazkoari (noiz-nola, komenentziazko haizearekin batera dabilenari) amore emango.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 72. orr.

Jo dezagun orain bizia galtzea besteren baten egitez gertatzen dela; gu hil egiten gaituzte [...] eta haiek, berriz, akabatu edo hil, noiz nola.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 109. orr.

Elgarrekin joanen dira ezkermuturrekoak (Laguiller-Besancenot), Komunistek nahiago dute bakarrik jokatu; aldiz berdeak joaiten dira sozialistekin toki batzutan, bakarrik bertzetan, noiz nola.  Herria   2004-01-08

Batean jauregietako jaunttoak lausengatuz eta heien alde agertuz, bestean ez batere samur jauntto horieri zuten boteretik parte bat bederen kenduz edo mugatuz! noiz nola gerta!  Herria   2003-03-27

Batzuek alderdi onetik gatzatu, eta beste batzuek gaitzetik, edo, hobeki esanik, onetik eta gaitzetik, noiz nola.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 104. orr.

12 noiz eta nola.

Ikuskizun dago inflazio tentsioak Eurotunela noiznola gurutzatzen duen.  Berria - Ekonomia   2004-05-07

Noiz-nola jakin nuen ez dut gogoan.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 156. orr.

“Prestige" horren kasuan, nehork ezin erran noiz nola hedatuko den petrolakia.  Herria   2002-11-28

Gerrak eta frankismoak ondo findutako belarriak genituen, entzun behar genuena non-noiz-nola entzun ahal izateko.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 133. orr.

13 noiz nolako izond

Izan da Ulises sindromea noiz nolako aringarritzat onartu duen epailerik.  Berria - Euskal Herria   2004-04-09

Hori ere Heisenberg da, indeterminazioaren printzipioa: momentu etenak (gutxigorabeherakoak eta noiz-nolakoak, halabeharrez, gure begieste eta gogoestearentzat) lotzen baditut eta identitate iraunkor bat sortzen.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 245. orr.

• 14 iz

Ustegabean harrapatu baininduen, baietz nik; arren eskatu nion garaiz zehazteko bere etorreraren noiz-nolakoak, eta albora utzi nuen, jada alferrikakoa baitzen noski, gutun-zirriborroa.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 294. orr.

Jainkoarengan bakarrik dago gauzen noiz-nolakoa jakitea, Harengan ez baita lehenik eta gerorik, orain hutsa baizik dena.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 153. orr.

15 noizean behin (orobat noizeanbehin g.er.) adlag batzuetan, gutxitan, bataren eta bestearen artean tarte handia gertatzen dela. ik noizbehinka.

Noizean behin, bere begirada arretatsu eta irribarretsua luzatzen dit; baina ez nau ikusten; jaten ari dena zelatatzen murgilduegi dago.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 177. orr.

-Bai, gauza ona da noizean behin beste leku batzuetara joan-etorri bat egitea.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 446. orr.

Orain, noizean behin, gutunen bat edo beste bidaltzen dio aitak munduko bazterren batetik.  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 23. orr.

Gustuko dut, noizean behin eta pertsona egokiekin, odaliskarena egitea, emakumeek badakite zertaz ari naizen, zoragarria da.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 127. orr.

Gertutik begiratzen du eta noizean behin arnasotsa egiten du.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 92. orr.

Hemen, Sin Otetxestva besterik ez dugu irakurtzen, eta noizean behin soilik.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 51. orr.

Arretagabe tira egiten zien sokei, noizean behin begi-kolpe bat luzatzen zuela etorri berri bakoitzaren aurpegira, eta noizean behin, asperdura beraz, zerura.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 78. orr.

Ongi hagoen ikustera etorriko naun noizean behin...  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 14. orr.

Oso noizean behin ikusten dira horrelakoak.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 158. orr.

Putreak eta arranoak begiztatzea oso noizean behin suertatu ohi zait, baina noiznahi harrapatzen dut neure burua buztanikararen baten shuffle-joerari begira, miretsia eta eder iritzia.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 200. orr.

16 noizean behingo izlag

Buruko min deitu litezkeenak, ez, baina askotan sentitzen dut -bolada batzuetan, ia egunero- buru-arintasun halako bat noizean behingo ziztada ez oso zorrotzekin.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 175. orr.

Zure aurrean jesarrita dagoen andrak zeharka begiratzen dizu, noizean behingo boladetan, burua altxatzen duzunean zure begirada ekidinez, baina zu soberan konturatu zara gustatuko litzaiokeela jakitea zer den irakurtzen ari zaren liburu gorri hori.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 115. orr.

17 noizean behinka adlag noizean behin.

Lehen egunero edaten bazen, gaur egun noizean behinka bakarrik da erosten, besta baten ospatzeko-edo.  Berria - Harian   2005-09-11

On duk noizean behinka gure garaipenak ikusitako tokietara itzultzea.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 313. orr.

Errege Jaunak beharko du auziaz arduratu, baina ezingo du, noizean behinka baizik, bere kontaezinezko eginbide guztiengatik.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 168. orr.

Eskualde huntako zorionaz har dezagun plazer noizean behinka bederen.  Herria   2005-01-06

-Bilduma zaharrak ikusmiratzeko apeta izaten diat noizean behinka.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 149. orr.

18 noizean noiz adlag noizean behin.

Noizean noiz hotzikarak sentitzen nituen gainera.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 198. orr.

Noizean noiz, Yolande ikusten dut, zapatu gauez.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 78. orr.

Komeni da etsaiaren klasikoak berrirakurtzea noizean noiz.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 37. orr.

19 noizetik noizera adlag noizean behin. ik noiztik.

-Leher eginda hoa, ume gaixo hori -esaten zion noizetik noizera.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 373. orr.

Noizetik noizera, xinpart batek besteak baino biziago urrez erraustatzen zituen haren ile-xorta barneko ilun-nabarrean gorrizka agiri zirenak, eta noizetik noizera, gar luzeago batek haren aztal eztia mihazkatuz, aldera inguratzen zen hats-behera ito batekin.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 263. orr.

Azkenik, denbora ere xuhur baitute jaun horiek, ez ginuen guk, zorigaitzez, noizetik noizera baizik gozatu Labeguerie, gazterik zendua gainerat, HERRIAren elgarkidetze egunetan.  Herria   2001-11-15

· Noizetik noizera idekia da kapital emendioko epe hori?  Herria   2001-09-27

20 noizik behin adlag noizean behin.

Noizik behin presio txikia egiten nuen, non sakatu behar nuen erabakitzeko.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 89. orr.

Noizik behin, Jamesek Edithi begiratzen zion, nola ote zebilen.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 86. orr.

Ez zuen hitzik esaten baina, noizik behin, hanka luzatu eta bere oinari ikarazko begirada zuzentzen zion.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 36. orr.

Oso gogoko zuen anaia guztiek noizik behin eskuz lan egitea.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 691. orr.

Weldon andreak bazuen beste zaletasuntxo isil-gordekorik ere, noizik behin aitortu ohi zuenik.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 133. orr.

Orriak pasatzen egon da une batez: orri zuri asko eta, oso noizik behin, zenbait lerro, tinta gorriz eginak.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 184. orr.

21 noizik behingo izlag

Suaren noizik behingo zapartak baino hots handiago batek atera ninduen neure kabutatik.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 147. orr.

22 noizik behinka adlag noizik behin.

Noizik behinka, bere dendaren atzealdean, amore eman eta sakelatik atera egiten zuen erabat, bizpahiru emakumezkori erakusteko.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 345. orr.

Loak noizik behinka hartu zuen bakarrik, eta tarte labur horietan ere haren burua esna-esna egon zen.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 391. orr.

Gavarden atseginik handienetakoa zen noizik behinka lagun batekin gela hartan sartu eta gauza arriskugarri haiek erakustea.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 402. orr.

-Verlaque deabru horrek adarra jotzen dik -esaten zion Gavardek noizik behinka-.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 198. orr.

23 noizik eta behin adlag noizean behin.

Noizik eta behin gurasoak engainatuak izaten dira.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 217. orr.

Noizik eta behin, nire aurrean agertzen da bat-batean Bennetten eskuin besoa, edo eskuak haizetakoa ukitzen du emeki.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 116. orr.

Gure artilleriak obus bat edo bi jaurtitzen ditu airera, noizik eta behin, haien lubakietarantz, eta haiek ere beste horrenbeste egiten dute.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 128. orr.

Joan egiten zen argia noizik eta behin, une batez doi-doi: elektrikaren eten errepikatuak.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 16. orr.

Inork ez zuen ulertzen zergatik, baina handik gutxira, Bertha nora ezean galtzen hasi zen, noizik eta behin.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 75. orr.

24 noizik noizera adlag noizetik noizera. ik noiztik 4.

Noizik noizera, ibilgailuaren kanpaitxoari eragiten zion, aire biziaz, abisu emateko.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 188. orr.

Ezpainen inarrostetik zabaldu da, korridorean zehar, zurrumurru lauso bat eta, noizik noizera, kontsonante baten zizipaza entzuten da.  Itziar Otegi   «Axenario» - Jules Renard, 2006 - 81. orr.

25 noiztara adlag ipar noizean behin.

Ez ote lizateke eijer horren irakurtzea noiztara heben? haatik aldian aldikoa, eta hona beraz Gernikarik Philippe Etxegorri-ren gütüna.  Herria   2001-03-08

Hilabetean behin, ostirale arratseko 8etan, hiru irratien artean, Xiberoko Botzaren aüzoa den Zinka ostatütik, sonüegile talde bat aldizka entzünen da püblikoan, bai müsikan, baia elestan noiztara, xüxenka.  Herria   2001-11-01

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 7 aldiz agertzen direnak)

auskalo noiz (25); auskalo noiz arte (8); badaki noiz (10); badakit noiz (7); ea noiz (69); ea noiz arte (7); eguna noiz iritsiko (8); ez dakit noiz (48); ez zekien noiz (8)

noiz agertuko zain (24); noiz ailegatuko zain (8); noiz amaituko den (7); noiz arte (406); noiz arte egon (19); noiz arte egongo (16); noiz arte ibili (8); noiz arte iraunen (10); noiz arte iraungo (17); noiz arte jarraitu (14); noiz arte jarraituko (8); noiz artio (10); noiz aterako zain (8); noiz behinka (20); noiz demontre (8)

noiz edo behin (21); noiz edo noiz (219); noiz egingo den (7); noiz egingo duen (8); noiz ere (14); noiz eta (725); noiz eta ere (20); noiz eta nola (127); noiz eta non (36); noiz eta nun (10); noiz eta zer (10); noiz eta zergatik (10); noiz etorriko da (9); noiz etorriko zain (21); noiz gertatuko den (9); noiz hasi zen (25); noiz hasi zinen (11); noiz hasiko den (13); noiz hasiko diren (13); noiz hasiko zain (13); noiz hasten da (7); noiz hil zen (11)

noiz ikusiko dugu (7); noiz iritsiko den (7); noiz iritsiko zain (34); noiz itzuliko da (8); noiz itzuliko den (7); noiz itzuliko zain (14); noiz izan da (7); noiz izan zen (18); noiz izanen den (7); noiz izango den (18); noiz jaio zen (7); noiz jokatuko diren (10); noiz joko zain (8); noiz nola (31)

noiz sartuko zain (7); noiz sortu zen (8)

nola eta noiz (11); non eta noiz (41); nun eta noiz (8); zehatz mehatz noiz (8)

[3] noizean behin (729); noizean behin bai (3); noizean behin bakarrik (6); noizean behin soilik (10); noizean behingo (3); noizean behinka (14); noizean behinkako (3); noizean noiz (4); oso noizean behin (25)

[3] noizetik noizera (11); noizetik noizerat (5)

[3] noizik behin (76); noizik behinka (13); noizik eta behin (17)


noizaldi iz denbora.

Benetan hartu ote dakioke gaina denborari? Ba ote du pertsonak noizaldiari irabazterik? ertiaren bitartez, antza, arrosak betiereko iraun dezake zimeltzeke.  Berria - Kultura   2004-12-11


noizbait (orobat noizpait g.er. eta noizpeit g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian noizbait agertzen da) 1 adlag
2 noizbait ere (orobat noizpaitere g.er. eta noizpaitte g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian noizbait ere agertzen da)

Noizbait ere, jabetu nintzen: gu denok, gaztetxoa eta andrea, agerpen bat ginen, nire oroimenak leku desertu hartara ekarritako fantasma taldea.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 43. orr.

Noizbait ere heldu ziren etxera, prestatu zuten afaria, eta mahaira eseri ziren.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 62. orr.

Noizbait ere joan zen, eta zientzia liburuen argitaletxe bat sortu zuen bere kasa.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 255. orr.

Noizbait ere dena argitu zen eta drogagileak ziurtatu ahal izan zuen, hainbat urte lehenago, Sams Al-Dinek edabe bat eginarazi ziola hazia sendotzeko eta trinkotzeko.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 170. orr.

Ailegatu nintzen noizbait ere.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 115. orr.

-Esan zenidan noizbait ere tokatu behar zitzaizula.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 346. orr.

Galdu du noizbait ere orain urte gutxi arte zikiratze sinbolikorako erabiltzen zuen tresna izugarri hura: soldadutza.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 71. orr.

Ez duk nire ofizioa, baina beste noizbait ere egin izan diat.  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 58. orr.

Bere galtza bakero beltz behinola zuri izandako joskuradunekin, eta noizbait ere zuri izandako bere espartinekin.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 170. orr.

-Ikasiko duk noizbait ere.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 220. orr.

-Arbola eroriaren ondoan -xuxurlatu zion noizbait ere.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 65. orr.

Zure zauriak noizbait ere sendatu egingo dira.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 110. orr.

3 noizbaiteko (orobat nozbaiteko g.er.) izlag

Horixe da hiria gaur, handiago eta areago, eta lehengoen batere antzik gabea, izena salbu; edo izen arrotzetara bagoaz, oso bana dira, jakina, noizbaiteko polis hura eta orainagoko city hauek.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 176. orr.

Ezaguna duzue, noski, noizbaiteko nire jokabidea judaismoan: zeinen gogor pertsegitzen nuen Jainkoaren Eliza, berau suntsitu nahirik.  Elizen arteko biblia   Ga 1,13

Neurri jakinik gabeko gogo on noizbaiteko hura hotziltzen eta gezatzen hasten denean, neurria eta ordainaren legea gailentzen dira.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 170. orr.

Ahalkeak hartu gintuen Erkizia azaldu zitzaigunean, sotanak muga ezartzen zuen noizbaiteko ikaskideen artean, gelatarra izandako hura Jainkoaren hauta zen orain.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 161. orr.

Galera, zapuzte eta etsi-behar baten umeak gara: haurtzaro beti-joankor, gaztetasun beti-iheskor, amodio beti-galkorraren, lehenbiziko egunsenti itzalik gabeko haren, paradisuaren edo auskalo zeren galerak ekarri gaitu gure izatera, noizbaiteko geure onetik orain hauetako ondoezetara.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 113. orr.

4 noizbaiteko batean

Noizbaiteko batean han zetorrek zaldi gainean...  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 131. orr.

Noizbaiteko batean, funtzionarioak keinu egin zidan etortzeko.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 66. orr.

Talde osoak ibili omen hituan haren atzetik, eta harrapatu ere bai noizbaiteko batean.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 129. orr.

Uste nuen pentsamendua kontzentratu eta kontzentratu, burubide jenialen bat izango nuela noizbaiteko batean.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 148. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

agian noizbait (9); bertze noizbait (4); beste noizbait (32); beste noizbait ere (4); esan zuen noizbait (6)

noizbait amaitu (5); noizbait bukatu (4); noizbait egin (11); noizbait esan (13); noizbait esan zuen (5); noizbait gertatu (6); noizbait hasi (7); noizbait heldu (5); noizbait ikusi (4); noizbait ikusiko (5); noizbait irakurri (9); noizbait itzuli (6); noizbait itzuliko (5); noizbait izan (9); noizbait jakinen (6); noizbait kontatu (4); noizbait pentsatu (5)

noizbaiteko batean (4)


noizbehin adlag inoiz.

Hutsa den aldetik, Logikak ez du ezein printzipio enpirikorik, eta beraz, ez du ezer hartzen Psikologiatik (noizbehin pentsatu den legez), eta honek, beraz, ez du eraginik adimenaren kanonean.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 56. orr.

Arrazoimen hutsaren esperimentu honek kimikariak egiten duenaren antza handia du-, noizbehin erredukzioaren saialdia baina eskuarki jardunbide sintetikoa deitzen dioten esperimentuaren antza du beraz.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 285. orr.


noizbehinka (orobat noiz behinka g,.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian noizbehinka agertzen da) 1 adlag noizean behin.

Noizbehinka, gelditu egiten zen gure trena bide zabalean, gauaren erdian, ezin jakin zergatik.” Oi, Lidia gaixoa", esaten zuen noizbehinka gure amak.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 50. orr.

Noizbehinka kabala errebelatu bat gurutzatzen nuen, gautxori baten auhena hautematen eta bat-batean herri argiztatuaren muinera heltzen nintzen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 91. orr.

Hoteleko nire ohean etzanda, lo egin ezinik, baina lasai; gau beroa da, eta noizbehinka dutxatu egin behar neure gorputz traidore hau.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 270. orr.

Haien bozak, irriak eta, noizbehinka, kalapitak ere, karrikatik adi zitezkeen.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 193. orr.

Orduan, noizbehinka, zerbait gertatzen da eta erauzi egiten zaitu handigurazko oskol harro horretatik, eta berriro gogorarazten dizu ez dakizula fitsik ere bizitzaz.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 81. orr.

Patioan argi guztiak zeuden itzalita, eta isiltasuna ere erabatekoa zen; katuren baten marraka goibelak bakarrik hausten zuen noizbehinka.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 449. orr.

Marrok oso noizbehinka baino ez zigun hitz egiten haurroi -inoiz ez modu onean, edo bederen umore apur batez-.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 9. orr.

Iluna da nagusi, arima zolaraino blaitzen dion bakardade zaparradapean, eta oso bakan, oso noizbehinka, argi kolperen batek istant batez eteten du ilunaldia, erakusten dizu parajea, eta bat-batean dena agertzen zaizu ulergarri.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 208. orr.

2 noizbehinkako izlag

Baina -aurrenekoetan noizbehinkako flash modura, gero kontzienteki- hurrengo hitza edo esaldia zein izango ote zen asmatzeko ahaleginetan hasi nintzen.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 31. orr.

Zer pentsatuko ote zuten nire noizbehinkako bisitariek ezpain-zapi haiek, paperontzian bota beharrean banan-banan jasotzen eta haien inbentarioa osatzen harrapatu izan banindute?  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 81. orr.

Kalendarioen historia kalendarioen noizbehinkako egokitzeen historia besterik ez da.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 28. orr.

Baina ordu artean noizbehinkako harremanak bakarrik izan zituenez gero, pozgarria irizten zion egonkortasun apur bat izateari.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 170. orr.

Azkenean, oraindik ere aurpegi osoa argitzen zion noizbehinkako irribarre hura egin zidan, eta, aurreko mantala kentzen zuen bitartean, "bihar goizean bertan joan gintezke" esan zuen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 363. orr.

Arratsaldetan, gogotik ikasten nuen; oinarrizko batxilergo titulua eskuan neukan, eta goi mailakoa neure kontura ari nintzen prestatzen, Adelaren noizbehinkako laguntzarekin.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 68. orr.

Larunbatero, oso noizbehinkako salbuespenak salbu.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 51. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

noizbehinka agertzen (3); noizbehinka baino (10); noizbehinka baino ez (5); noizbehinka bakarrik (4); noizbehinka izan (3); oso noizbehinka (15)

oso noizbehinkako (4)


noizdanik (21 agerraldi, 12 liburu eta artikulu 1ean; orobat noiztanik g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian noizdanik agertzen da) adlag noiz ezkero. ik noiztik.

Noizdanik dabiltza elkarrekin?  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 57. orr.

Ez du gogoan noizdanik ez den hain goiz jaikitzen, karreraren lehen urteez geroztik noski.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 53. orr.

Eta noizdanik du bada adiskidantzaren xarmak batbedera amodioaren xarmatik bertzeratzen?  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 387. orr.

Auskalo noizdanik ez ninduen ezerk hain lur jota utzi.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 130. orr.

Auskalo noizdanik ari zen eginkizun hartan.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 190. orr.

Zure ustez baitezpadako neurri horiek noizdanik behar litezke indarrean eman?  Herria   2004-04-08

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

auskalo noizdanik (3)


noizeanbehin ik noiz 15.

noizko 1 adlag zer denborata(ra)ko?

-Noizko behar duzu artikulua?  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 38. orr.

-Noizko duk zintzur bustitzea? -galdegin zion bizkarrez konkor bezain zardai zenak, zigarroa ezpainetan dilindan.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 195. orr.

Arrantzaren erakustegi bat noizko?  Herria   2001-09-13

-Noizko, orduan, konfettiak? -egin zuen oihu gazteetako batek, ahots hautsiz.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 210. orr.

Denborak esango digu noizko berregingo duten kostaldeko bidea, eta zein preziotan, amerikarrek, debalde egin eta, gainera, dagoeneko amaitzear izango luketenean.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 40. orr.

-Eta noizko elkarrekin zerbait hartzeko gonbidapen hori?  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 123. orr.

Eta noizko erantzunak, noizko pozaren paradisua eta amets goxo guztien ordaina?  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 148. orr.

2 izlag

Noizko data dute? -galdetu zion Albertok.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 147. orr.

Gazte jendea andanan sartu eta irteten zen auskalo noizko eta zein estilotako atetzar hartatik.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 267. orr.

Kazetari izatea noizko burutazioa den, hori ere kaskoan atxiki gabea dut.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 35. orr.

Bere ustez, 1968tik aurrera, pentsa noizko kontu zaharrak diren, sekulako iraultza gertatu zen euskara kontuetan hizkuntzak ezinbestekoa zuen batasuna bultzatu zenean.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 153. orr.

Zenbat idazle egin ote ditu kritikak ez-dakit-nongo edo badakit-noizko idazlerik handiena?  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 46. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

auskalo noizko (3); noizko da (4); noizko egongo (3); noizko espero (6); noizko euskarazko (7); noizko euskarazko film (7); noizko izango (4); noizko ote (6)

noizkoa da (7); noizkoa den (10)

noizkoak diren (9); noizkoak ziren (3)


noizkotasun iz

Nortasunaz gainera, nere karnet horrek nongotasuna, noizkotasuna eta norengandikotasuna ere badakartza, sinesten ez dudan Nazio Handi baten izena ez ezik.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 251. orr.


noiznahi (orobat noiz nahi; Euskaltzaindiaren Hiztegian noiznahi agertzen da) 1 iz edozein alditan.

Noiznahi hurbiltzen nintzen Iruainera Lubisi zaldi zainketan laguntzera, eta baita Obabako plazan zegoen ostatura ere, non Ubanbe, Opin, Pantxo eta zerrategiko langile gehienak biltzen ziren.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 78. orr.

Noiznahi gogoan nuen Elena.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 69. orr.

Tabernan noiznahi izaten genuen lana, eta beso guztiak ere gutxi izaten ziren tarteka pilatzen zèn lanari aurre egiteko.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 49. orr.

Delako goxatze hura noiznahi gogoan, banuen batean halako ahalge bat eta bestean halako urgulu bat.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 78. orr.

Edozein huskeriagatik gorritzen zen, noiznahi; eta, orain, beroak eta aztoraturik zegoen.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 116. orr.

Zeren gorputzari dagokion eginkizunak, talkatzeak eta jarkitzeak, noiznahi zernahi joko bailuke; ezerk ezingo luke, beraz, aurrera egin, ezerk ez bailuke atzera egingo.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 51. orr.

Eta nonahi, noiznahi eta nolanahi izanik ere, norbait bekatu larrian hiltzen bada, damurik gabe eta ordaina bete gabe [...], deabruak harrapatzen dio arima gorputzetik.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 98. orr.

2 noiznahiko izlag

Haien obretan geure kezken oihartzuna eta -batzuetan- galderen erantzuna aurkitzen baitugu noiznahiko eta nonahiko irakurleok.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 8. orr.

Hortik segitu du ipuinak ez direla hango edo hemengo, nonahi eta noiznahiko baizik.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 83. orr.

Txoromasa, publikoa, nonahi eta noiznahikoa dela ere, inolako erantzukizunik gabeko abstrazio harroxka izan ohi da beti.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 292. orr.

Udalak hiritarrak torturatzeko modu berria asmatu baitzuen bizkitartean, auzo bakoitzeko aparkatze noiznahikoa bertakoei mugatuz.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 119. orr.

Emazkidazu sei ale, noiznahikoak, mende honetakoak edo aurrekoak.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 167. orr.

3 noiznahi den noiznahi.

Mattin ahantzi nahi nuen, zeren noiznahi-den itzal egiten baitzidan, baina ezin izaiten nuen.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 205. orr.

Eta Trentoko kontzilioan erabaki arauak eta kanonak erabiltzen zituen noiznahi-den armatzat eta argudio bakartzat. zeren eta dantzak noiznahi-den jar baikintzakeen bekatu mortalen bat egiteko arriskuan, eta arriskuaren hartzea eta perilean jartzea berez zen bekatu mortal.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 222. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

noiznahi agertzen (3); noiznahi ateratzen (4); noiznahi botatzen (3); noiznahi den (59); noiznahi egin (3); noiznahi egiten (6); noiznahi entzuten (4); noiznahi erabiltzen (4); noiznahi esaten (7); noiznahi eta nonahi (12); noiznahi etortzen (10); noiznahi gertatzen (3); noiznahi has (3); noiznahi ikusten (5); noiznahi izaten (4); noiznahi joaten (3); noiznahi mintzatzen (3); noiznahi sar (4); noiznahi sortzen (3); non noiznahi (3); nonahi eta noiznahi (16)


noiznola ik noiz 11.

noiznolakotasun iz noiz nolakoa izateko nolakotsauna. ik noiz 13.

Probabilismoak, indeterminazio edo ziurgabetasunak, noiznolakotasunak, irrazionaltasunak edo kausagabeziak ez dirudite, begiratu batera, ortodoxiaren aldarean etzateko moduko zerak, baina gauzak halaxe dira, edo ziren, fisiko txorrotxenen artean.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 46. orr.


noizpait ik noizbait.

noizpaitere ik noizbait 2.

noizpaitte ik noizbait 2.

noizpeit ik noizbait.

noiztanik ik noizdanik.

noiztara ik noiz 24.

noiztasun iz ordua.

Noiztasuna ohiko denbora banaketaren legera zehaztu gabe ere, semearen erantzuna argibide aski zen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 307. orr.


noiztenka 1 adlag ipar noizbehinka.

Noiztenka ateari so emaiten naiz ea norbait agertuko ote den.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 37. orr.

Noiztenka, baina arras bakan, kasik mokoka aritzen ere ba haatik.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 14. orr.

Lehen ere gertatzen zirela noiztenka holakoak bainan ez haatik hoin usu!  Herria   2003-12-11

Oinazeak edo, noiztenka, bozkario itzal erraz batek, beti mendira igorri naute, edozein menditara eta bereziki.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 44. orr.

Goxoki lehenik, bortizki noiztenka, gizon hezleak hezten ditu hiruak zaldia, dudarik gabe, neskari kuraia emaiten diola eta ama lilluratzen.  Herria   2004-10-07

Baigura kaskora! Denaden, baginuen noiztenka bederen gure euskal argitzailearen mintzatzera joaiteko parada, berak ere ez baitzuen besterik galdatzen.  Herria   2001-10-04

Berak altxatu zuen, baina, noiztenka, iduritzen zitzaion ez zuela ezagutzen.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 54. orr.

Auzoko haurrekin beti josteta, noiztenka ariz baserri lanetan eta eskolan gogotik ikasten nuela, hautzaroa iragan zait lorietan.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 24. orr.

Zakur zaunka bat aditzen zen noiztenka.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 67. orr.

Enpleatu batzu etzaten ahal ginen, eta lo egiten ahal ere noiztenka.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 53. orr.

2 noiztenkako izlag

Izaiten ahal da behin betiko telebista bat bainan izaiten ahal da ere noiztenkako telebista bat urtean aldika ari dena.  Herria   2003-01-21

Mendeko kontzilioak (Vatikano I) Aita Sainduaren lehentasuna finkatu zuen bezala, huna azken hunek apezpikuen biltzarren elkargoari indar eman diola, noiztenkako sinodo hoieri esker.  Herria   2005-12-08

[Otoitz-leku bat] daukate, Arraioz eta Lekaroz artean, Oharrizko Familia Sakratuaren serorek ongi eta ixilik apaindurik laborantza gune batean apain eta xotil, etorriko diren noiztenkako otoizleen eskuko. · noizbehinka aritzen den pertsona. ik noiztenkari.  Herria   2002-09-19

Andiazabal eta beste noiztenkakoak.  Herria   2001-11-01

Behar da jakin orozgainetik kultur-arte leku balios dela hor, inguruko herrien eta gazteen zerbitzuko: 550 kide kondatzen dira orotara, heietan 50 parte hartzaile bolondres, eta beste 50 noiztenkako.  Herria   2004-04-08


noiztenkari iz noizbehinka aritzen den pertsona.

Nora doaz noiztenkariak? Pauen lehenik, Arroxelan gero, Aix eta Avignon-en azkenik amor eman dute festibalen arduradunek.  Herria   2003-07-17

Cannes-eko festibala: Urtero egiten dena, bainan gogoetan geldituko da aurtengoa, alde batetik "noiztenkariek" eman baitiote, hastapenean bederen, behar zen distira beren agerraldiarekin, bertze aldetik azken eguneko sariekin.  Herria   2004-05-27


noiztik (197 agerraldi, 86 liburu eta 31 artikulutan) 1 adlag noiz ezkero. ik noizdanik.

Noiztik zara alarguna?  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 177. orr.

-Noiztik daramatzazu betaurrekoak? -nik galde.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 192. orr.

Noiztik zegoen siberiar abegitsu haren etxean?  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 200. orr.

Tertia signat aipatu hori noiztik ote dator?  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 390. orr.

Noiztik ez ote dabiltza Euskal Herri osoan, tankera honetako eske-kantak?  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 294. orr.

Adarra jotzen, ala? noiztik aldaketa sakon hori?  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 82. orr.

Noiztik gertatzen zaizkizu erakargarri gizon gazteak.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 180. orr.

Jainkoak daki noiztik honat Cize-ko eskualdean baziren sagarrondoak, lurra eta aroa hartakoak izanez.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 16. orr.

Ez zen konkortuta jaio, baina konkortuta dabil ahaztu zaio noiztik.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 213. orr.

Auskalo noiztik sartua zen gure alderdiotara, baina, kontua da XII. menderako egiten direla tresna honen aipamen zehatzak.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 151. orr.

Auskalo noiztik.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 37. orr.

2 noiztik eta

Noiztik-eta [...] Madrilgo Euzkadi'ko Ordezkaritza alde bateko eta besteko presoen trukeetan, bahituak bilatzeko zereginetan eta badaezpadako halako beste proposamen eta kontraproposamen batzuetan sartzen hasi zenez geroztik.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 87. orr.

3 noiztik hona? zer dela eta?

"Noiztik hona?" beraz, edo "zer dela-eta?".  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 64. orr.

Noiztik hona?, edo, Bermeon sasoi batean galdetzen zuten legez: zeatxik eta porke?  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 238. orr.

-Noiztik hona egiten dut lo gauez?  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 105. orr.

-Noiztik hona da soineko bat hutsala?  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 46. orr.

4 noiztik noizera ik noiz 19; noiz 24.

Tiroak aditzen dituzu noiztik noizera.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 164. orr.

Solasaldiak ere egiten dizkizue noiztik noizera.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 71. orr.

Jaurlaritza presio handia jasaten ari da orain eskua zabal dezan, zehaztu ezinda baikaude jende asko preso noiztik noizera egon zen.  Berria - Euskal Herria   2004-04-15


noiztsu adlag noiz gutxi gorabehera.

-Baina noiztsu atera zen zure alaba Errusiako lurraldetik? -galdetu zion Ivan Ogareffek.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 435. orr.

Edo... noiztsu bederen?  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 74. orr.


noiztxu adlag adkor noiz.

Otsailean ala Martxoan, noiztxu sartzen garen garizuman galdetu zidan lagun batek, egutegi lanen bat egin behar zuelako.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 81. orr.


noka 1 adlag emakume bati hika. ik toka1.

Heletako ama familia toka eta noka ari zen koskak zirenekin, zuka, aldiz, entterkak zirenekin.  Herria   2001-04-12

Gehiegizko konfiantzarik gabe -ez zidan noka egiten- eta zuhurtziaz -ez zidan galderarik egiten-, harira joan zen: azken hilekoaren data, prezioa, erabiliko zuen teknika.  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 52. orr.

Adiskidantza eta politika: toka eta noka eta gero mokoka.  Herria   2003-02-13

2 (izen gisa)

Beti noka bortitz hori.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 11. orr.

3 nokako izlag

Edozein kasutan, azpimarratu beharra dago hitanoaren presentzia nokako elkarrizketek osatzen dutela gehien-gehienean.  Xabier Paya   «Desio izeneko tranbia» - Tennessee Williams, 2006 - 9. orr.


nola adlag
1 nola edo hala nolabait; ahal den moduan.

Nola edo hala, ihes egiten saiatu nintzen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 81. orr.

Nola edo hala, atera da atakatik.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 79. orr.

Nola edo hala, noiz konboi militarretan, noiz Estatuaren gurditzarretan, Petersburgera iristea lortu zuen azkenean.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 291. orr.

Sokak nola edo hala askatu, eta anaiak ere oihanean barneratu ziren.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 155. orr.

Zainei nola edo hala gain hartuz, bortzekoa luzatu nion.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 88. orr.

Barkatu, paparazzi bat naiz, nola edo hala irabazi beharra daukat eguneroko ogia.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 35. orr.

Behin sartzea lortuz gero, nola edo hala moldatuko zen, ez zen esku hutsik irtengo.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 101. orr.

Aitari dagokionez, nola edo hala konbentzituko dugu.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 146. orr.

Azkenean, ordea, nola edo hala, lortu zuten kontrolatzea.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 117. orr.

Moldatu naiz, nola edo hala, esan behar niona esaten.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 187. orr.

Poliziaburua, nola edo hala, hiriko ongile eta aita babeslea zen.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 221. orr.

Saiatu, bederen, saiatu zen nola edo hala.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 155. orr.

Iritsiko nintzen etxera nola edo hala.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 151. orr.

Baina bai, uste osoa nuen aste hartan ere elkar ikusiko genuela nola edo hala.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 140. orr.

Aurre egin behar zitzaiela txapelgorriei, nola edo hala.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 38. orr.

Hil egingo dinat nola edo hala!  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 331. orr.

2 nola edo halako (17 agerraldi, 9 liburu eta artikulu 1ean) izlag nolabaiteko; ahal den moduko. ik beherago 9.

Gizakiak, animaliak, landareak, onddoak, mikrobioak -hots, nola edo halako bizidunok-.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 34. orr.

Euskaldun guztiok garelako nola edo halako baserritarrak.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 202. orr.

Beraz, mundu osoak nola edo halako berezitasunaz bai osotasuna eta bai atalak erabakitzen dizkion izaki baten premia dauka.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 223. orr.

Poetika idatziaren axioma nagusiak dioenez, testu batek hartzailearengan nola edo halako emozioren bat sortuko badu, poetikoki landua behar du, nahitaez, testu horrek.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 139. orr.

Bere baitan nola edo halako bertsolari arrastoren bat sentitzen ez duen euskalduna euskaldun eskasa dela esatera ere iritsi zen Oteiza.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 24. orr.

Eurak al dira akats epistemologiko jakin baten nola edo halako irudi positiboa?  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 205. orr.

3 nola... ere!

Aztoramen berriago batek asaldatu du Yolo, dudarik gabe, eta nola aztoratu ere!  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 215. orr.

Harpa niri buruz ezarriz, amak ezin ikus zezakeen eran jarri zen, eta eskua hartu zidan eta tinkatu zuen... nola tinkatu ere!  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 79. orr.

Zorte txar horrek ez die eragozten, ordea, ingelesei eta iparramerikarrei beren indar guztia erakustea, eta nola erakutsi ere!  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 334. orr.

4 nola eta ez (erlatibozko aditzarekin)

Nahitaez judu herratua izango da euskalduna, arrotz hein batean edonon, baina Espainian ez derrigor etxeanago Frantzian edo Ingalaterran baino, demokrazian ez erosoago sentituz sozialismoan baino, edo viceversa, nola eta ez zion behintzat bihotz barnean bere arroztasunari (euskalduntasunari) uko egiten, dagoen tokian arras berdindu eta integratzeko, tokian tokiko bihurtuz.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 213. orr.

5 nola ez noski.

-Bai, noski, nola ez.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 22. orr.

Ume guztiak eskolara joan ziren, nola ez; eta gehienak hirugarren mailara heldu ziren.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 212. orr.

Nire neskalaguna damututa zegoen, eta barkatzeko eskatu zidan; nik barkatu nion, nola ez.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 119. orr.

Ele bietan, nola ez.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 129. orr.

Christina Rossetti, Dante Gabriel Rossetti-ren arreba, aipatu zuen noski, eta, nola ez, Elizabeth Siddal -Beata Beatrix-, haren emazte eta modeloa.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 156. orr.

Hori dela eta, guretzat hurbilena izan zitekeen droga, nola ez, alkohola zen.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 45. orr.

Han zegoen, nola ez, Euronews: [...].  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 32. orr.

Baina hark ere hil behar, nola ez!  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 124. orr.

-Mesedez, mesedez, nola ez!  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 122. orr.

Eginahalak egingo zituen, nola ez!, Ostolazak ez ezik kontu korronteak ere eskertuko baitzion.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 94. orr.

Garbi horien artean zegoen, nola ez!, Oliver Cromwel, beti ere Biblia zuela armarik sendoen eta indartsuena errege boterezale eta fede gutxiko bati gogor egiteko.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 217. orr.

-Emaztegaia izango duzu, nola ez!  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 224. orr.

6 nola-hala (orobat nolahala g.er.) nola edo hala.

Nola hala desenkusatu nintzaion, kostata, ezin bainion esan zergatik eta zer zela-eta ezin nuen.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 85. orr.

Nire bizitza nola hala zihoan aurrera, zentzu guztietan.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 147. orr.

Beste zaldun batzuek, ordea, mendekua nahi zuten nola hala, eta koldar deitzen hasi ziren gerrarik egin nahi ez zutenei.  Juan Kruz Igerabide   «Artur erregearen heriotza», 2005 - 73. orr.

Elementu formal gotiko, errenazentista eta barrokoak ageri dira nonahi, baina ez nola hala nahasian.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 116. orr.

Berak zabaltzen baitzien bidea, itxuraz bederen, bai ondoko beste zazpi zaldiei, bai dilijentziari berari, eta bai barruan nola-hala bizirik heltzen ziren hemeretzi bidaiariei.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 48. orr.

Galanki kostata baina nola-hala bidali dute azkenerako, auskalo ze esplikazio edo gezur esanda.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 186. orr.

Lortzen genituen albisteen bilduma nola-hala eginez, jadanik Nafarroa osoa [...] gutarren eskuetan zegoela ondorioztatzen genuen.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 163. orr.

Ni, bien bitartean, Zunbeltzen marruak nola-hala lasaitzen.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 119. orr.

Hiriari buruzko pare bat gauza galdetu zizkigun, eta nola hala erantzun genion.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 127. orr.

Ez, ez dut ulertzen nola-hala kateatutako hitz horien guztien esanahi benetakoa.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 121. orr.

Santakrutz apeza, berriz, "etxekoa" zen, ezagutu egiten genuen nola-hala.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 69. orr.

7 nola, hala

Burua mozten dioten txerriak nola, hala egiten zuen garrasi Hennek.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 37. orr.

-Larruginak larrua nola, hala zurratu haute garaztarrek.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 139. orr.

Euri-tantak leihoko kristalean behera nola, hala lerratzen zitzaizkion egunak bata bestearen ondoan eta jario etengabean.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 154. orr.

Segariak galburuak nola, hala lotu ginen lepoak egiteari.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 288. orr.

Makila baten puntan dilindan errearazi, eta txori umeak nola, hala txioka ari ziren umeen artean partekatu zituen.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 15. orr.

Armiarmak eulia nola, hala erakarri din kardinalak harrapakina bere farfailaren amaraunera.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 51. orr.

Hargatik amodio debekatuak nola, hala gerlak ere ahanzten ziren.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 86. orr.

Soldadu lokartuak alarma deira nola, hala zaizkizu zeure ile etzanok, berezko bizidun hazkarri gisa, tanpez zutitu eta tentetzen.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 153. orr.

8 nola ... hala ...

Ate biak, nola sarrerakoa hala irteerakoa, ia finkoak izaten ziren.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 99. orr.

Nola bizi, hala hil, nehori trabarik egin gabe.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 239. orr.

Frogatu ere frogatu du marko teoriko honek emankor izan daitekeela, nola teoriaren hala praktikaren aldetik.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 30. orr.

Gizon gazte lerdenak ziren, [...] abilak golfean nahiz squash erraketekin, eta Geralden lagun eta kideak nola unibertsitatean hala klubetan.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 205. orr.

Hori dela eta, txantxa bat baino gehiago jasan behar izan zuen, nola irakasleengandik hala ikaskideon aldetik ere.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 34. orr.

Nola izaki guztietan hala gauza orotan ere Argia eta Ilunbeak nahasi egiten dira.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 80. orr.

Amildegi handiaz gainera, mundua amildegiz josi da azken urteotan, nola ipar aldean hala hego aldean, nola erdigunean, hala periferian.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 212. orr.

Bistan da kultur aniztasuna, nola etnikoa, hala erlijiosoa edo sexu hautaketari dagokiona, beste inon baino nabariagoa izan dela eta beste inon baino hobeto bideratu izan dela hirietan.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 102. orr.

Uste dut denoi sarri baino gehixeagotan gertatzen zaigula ideia asko bururatzea baina gero, nola gizartearen eraginagatik hala hurbilenekoen gaitzespenak sortu beldurragatik, ezer egiten ez ausartzea.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 121. orr.

9 nola halako (55 agerraldi, 35 liburu eta 6 artikulutan; orobat nolahala g.er.) izlag nola edo halakoa.

Aitarentzat patatak zuritzea ez da nola-halako lan bat, kontuz eta zehatz egitekoa baizik.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 139. orr.

Narrasa eta nola-halakoa gertatu dela? ezin izan dut hobeki egin.  Elizen arteko biblia   2 M 15,38

Abasi harridura handiagotu egin zitzaion, baina Hamidaren hitzek nola-halako kontsolamendua ekarri zioten.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 339. orr.

Hik pentsatzen huen kanpoan egon izanak nola-halako aura bat emango ziala Mariasunen begien aurrean, nola-halako karisma bat.  Jokin Muñoz   «Bizia lo», 2003 - 123. orr.

Hortik ondoriozta dezakegu espazioko igogailuarena ez dela nola-halako burutazio bat izan.  Berria - Gaiak   2004-08-19

Bürger poetaren balada baten prosazko nola-halako bertsio bat duk.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 11. orr.

Ez dut erranen kazetaritzak nola-halako eskerrik ez duenik.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 87. orr.

Aitzin gaueko joan-etorri nola-halakoek leku egin zuten nire oroimenean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 262. orr.

Maltzurtasun nola-halako baten muga-mugan zegoen, horratik, utzikeria hura.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 101. orr.

Lau multzo bitxi eta kromatikoki nola-halakotan banatu, eta grisen eskalan ehuneko 0-25, ehuneko 25-50, ehuneko 50-75 eta ehuneko 75-100ekotzat definitu zituen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 36. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 10 aldiz agertzen direnak)

aurre nola egin (12); auskalo nola (29); badaki nola (19); badakigu nola (27); badakit nola (18); badakite nola (11); badakizu nola (43); badakizue nola (10); bazekien nola (10); begira nola (76)

ea nola (97); erakusten du nola (11); erran dizut nola (13); ez daki nola (36); ez dakit nola (299); ez dakizu nola (24); ez jakin nola (20); ez nekien nola (33); ez zekien nola (37); gauzak nola diren (18); gauzak nola egin (12); gauzak nola itzulikatuko (20); gogoan dut nola (26); hala edo nola (15); hala nola (2369); harrigarria da nola (11); hori nola egin (13); hori nola egiten (10); horra nola (116); huna nola (43)

ikus daiteke nola (10); ikus nola (10); ikusi dugu nola (13); ikusi nola (37); ikusi zuen nola (21); ikusiko dugu nola (22); ikusiko duzu nola (30); ikusirik nola (10); ikusiz nola (26); ikustea nola (48); ikusteko nola (29); ikusten duzu nola (11); ikusten nola (46); kontatzen du nola (11); noiz eta nola (127); noiz nola (31)

nola abiatu (16); nola adierazi (51); nola ageri (11); nola agertu (21); nola agertzen (19); nola agertzen den (10); nola ahantz (12); nola ahaztu (11); nola alda (12); nola aldatu (53); nola aldatu diren (14); nola aldatzen (34); nola aldatzen den (12); nola alde egin (10); nola altxatu (10); nola amaitu (21); nola amaitzen (14); nola antolatu (30); nola antolatzen (24); nola argitu (11); nola ari (94); nola ari diren (21); nola arraio (49); nola asmatu (25); nola atera (70); nola aterako (29); nola ateratzen (33); nola aukeratu (11); nola aurkitu (43); nola aurkituko (12); nola aurre egin (35); nola ausartu (18); nola ausartzen (25); nola ausartzen zara (10); nola azaldu (55); nola azalduko (26); nola azaltzen (16)

nola ba (23); nola babestu (10); nola baita (36); nola baitira (12); nola baitzen (24); nola baliatu (16); nola baliatuko (10); nola baliatzen (14); nola baloratzen (15); nola baloratzen duzu (12); nola banatu (24); nola banatuko (17); nola banatzen (19); nola begiratu (10); nola begiratzen (30); nola bestela (13); nola bete (36); nola beteko (13); nola betetzen (19); nola bideratu (35); nola bihurtu (27); nola bihurtzen (11); nola bilatu (10); nola bildu (12); nola bizi (272); nola bizi diren (19); nola bizi izan (52); nola bizi ziren (14); nola biziko (20); nola bizitzen (10); nola bota (13); nola botatzen (12); nola bukatu (30); nola bukatuko (33); nola bukatuko den (10); nola bukatzen (18); nola bururatu (14); nola bururatuko (11)

nola da posible (59); nola dabilen (25); nola dabiltzan (21); nola dagoen (115); nola daiteke (11); nola dakigu (10); nola dakik (19); nola dakizu (80); nola dakizu hori (15); nola datorren (11); nola datozen (13); nola daude (22); nola dauden (57); nola definitu (10); nola definituko (17); nola definituko zenuke (14); nola deitu (52); nola deituko (11); nola deitzen (74); nola deitzen da (13); nola demontre (33); nola den posible (13); nola desagertzen (10); nola deskribatu (12); nola deskribatuko (12); nola diren gauzak (19); nola doa (15); nola doan (36); nola doazen (15); nola du izena (36); nola duk izena (15); nola duzu izena (41)

nola edo hala (564); nola edo halako (17); nola eduki (10); nola egin (586); nola egin aurre (14); nola egin zuen (21); nola eginen (53); nola egingo (90); nola egingo den (12); nola egiten (358); nola egiten den (44); nola egiten duten (26); nola egon (80); nola egongo (34); nola egoten (16); nola ekarri (13); nola elkartu (15); nola eman (86); nola emango (15); nola ematen (24); nola entzun (11); nola entzuten (10); nola erabaki (22); nola erabili (86); nola erabiltzen (52); nola erabiltzen den (12); nola eragin (25); nola eragingo (21); nola eragiten (37); nola eraiki (31); nola eraikitzen (13); nola erakutsi (14); nola eraman (43); nola eramaten (12); nola erantzun (55); nola erantzungo (30); nola erantzuten (30); nola eratu (12); nola ere (41); nola erori (13); nola erortzen (21); nola erraiten (16); nola erran (60); nola erreakzionatuko (20); nola esan (236); nola esango (84); nola esango nuke (40); nola esaten (84); nola esaten da (16); nola eskatzen (10); nola eskertu (10); nola eskuratu (12); nola esplikatzen (13); nola eta noiz (11); nola eta non (14); nola eta zein (11); nola eta zer (10); nola eta zergatik (35); nola etorri (34); nola eusten (11); nola eutsi (15); nola ez (981); nola ez aipa (45); nola ez bada (12); nola ezagutu (42); nola ezarri (14); nola ezartzen (12); nola ezetz (21)

nola frogatu (11); nola funtzionatzen (65); nola funtzionatzen duen (37)

nola gainditu (19); nola galdetu (11); nola galdu (25); nola galtzen (18); nola garatu (15); nola garatzen (11); nola gauden (19); nola gauzatu (31); nola gauzatuko (25); nola gauzatzen (37); nola gauzatzen den (18); nola gelditu (19); nola gelditzen (12); nola geratu (17); nola geratuko (11); nola geratzen (16); nola gerta (45); nola gertatu (137); nola gertatu da (11); nola gertatu den (19); nola gertatu zen (71); nola gertatuko (10); nola gertatzen (47); nola gertatzen den (16); nola gogoratzen (32); nola gogoratzen duzu (18); nola gorde (18); nola gozatzen (11); nola gustatuko (10); nola gustatzen (15); nola halako (40); nola har (14); nola harrapatu (19); nola hartu (102); nola hartu duzu (12); nola hartuko (59); nola hartuko zuen (14); nola hartzen (60); nola hasi (93); nola hasi zen (27); nola hasiko (11); nola hasten (13); nola hautsi (10); nola hazten (17); nola heldu (56); nola heltzen (13); nola hil (73); nola hil zen (31); nola hilko (10); nola hiltzen (17); nola hitz egin (26); nola hitz egiten (25); nola hobetu (14); nola hurbildu (11)

nola ibili (51); nola ibiltzen (37); nola ibiltzen zen (10); nola idatzi (33); nola idazten (19); nola igaro (10); nola igarotzen (14); nola igo (11); nola ikasi (15); nola ikusi (63); nola ikusi duzu (27); nola ikusiko (10); nola ikusten (264); nola ikusten duen (14); nola ikusten duzu (153); nola irabazi (21); nola iragan (56); nola iragan den (12); nola iraganen (46); nola iraganen den (24); nola irakurri (11); nola iraun (18); nola iristen (21); nola iritsi (93); nola iritsi zen (23); nola iritsiko (13); nola irten (22); nola irteten (12); nola irudikatzen (12); nola isurtzen (11); nola itzuli (21); nola itzulikatuko (26); nola itzulikatuko diren (18); nola itzuliko (16); nola itzultzen (13); nola izan (250); nola izan daiteke (18); nola izan liteke (15); nola izan zitekeen (23); nola izanen (22); nola izango (81); nola izango da (23); nola izango den (12); nola izaten (21)

nola jaio (16); nola jakin (155); nola jakin duzu (10); nola jakingo (23); nola janzten (14); nola jarraitu (24); nola jarri (50); nola jarriko (13); nola jartzen (27); nola jasan (22); nola jaso (19); nola jasotzen (10); nola jaten (15); nola jo (26); nola joan (125); nola joan den (25); nola joanen (12); nola joango (18); nola joaten (18); nola joka (21); nola jokatu (259); nola jokatu den (10); nola jokatuko (61); nola jokatzen (79); nola jokatzen duen (22); nola jotzen (20)

nola kendu (11); nola kentzen (10); nola konpon (11); nola konpondu (40); nola konponduko (17); nola konpontzen (13); nola kontatu (19); nola kontatzen (13); nola kudeatu (11); nola kutsatu (10)

nola lagundu (28); nola lan egin (11); nola lan egiten (21); nola landu (10); nola libratu (13); nola liteke (139); nola liteke hori (15); nola litekeen (13); nola lor (31); nola lor daiteke (12); nola lor daitekeen (11); nola lortu (125); nola lortu zuen (18); nola lortuko (27); nola lortzen (42); nola lotu (24); nola lotzen (14)

nola maite (26); nola mintzatu (11); nola mintzo (14); nola moldatu (54); nola moldatuko (34); nola moldatzen (58); nola moldatzen den (10); nola mugitzen (31)

nola nagoen (18); nola nahi (108); nola nahi duzu (45); nola nahika (51); nola nahiko (14); nola nahikoa (14)

nola onartu (13); nola ordaindu (18); nola osatzen (19); nola ote (55)

nola pasatu (33); nola pasatuko (16); nola pasatzen (27); nola pentsa (20); nola pentsatu (13); nola pentsatzen (24); nola pizten (11); nola piztu (10); nola plantatuko (12); nola prestatu (20); nola prestatzen (20)

nola salbatu (13); nola sartu (80); nola sartu zen (18); nola sartzen (33); nola segitzen (10); nola sentitu (38); nola sentitu nuen (13); nola sentitzen (47); nola sinets (15); nola sinetsi (11); nola sortu (130); nola sortu zen (61); nola sortzen (47); nola sortzen den (13)

nola tratatu (18); nola tratatzen (10)

nola uler (28); nola uler daiteke (23); nola ulertu (61); nola ulertzen (31); nola uste (18); nola utzi (38); nola uztartu (14); nola uztartzen (18); nola uzten (10)

nola zabaldu (15); nola zabaltzen (20); nola zaindu (18); nola zaude (26); nola zebilen (11); nola zegoen (46); nola zehaztu (11); nola zekien (10); nola zeuden (27); nola zihoan (19); nola zitekeen (27); nola zuen izena (21)

non eta nola (62); nondik eta nola (20); nork eta nola (15); nun eta nola (10); nun nola (17)

oraindik nola (11); orduan nola (17)

zer eta nola (49); zer nola (117); zer nola egin (17); zergatik eta nola (17)


nolabait 1 adlag
2 (izen gisa)

Asmabide horietan murgildurik ibili nintzen; baina haietako ezein ere ez zetorren noski bat, ezta nolabaitik apurrenean ere, Tsíui PÍn-en kapitulu kontraesanez josiekin.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 79. orr.

3 nolabaiteko izlag moduren batekoa; erdipurdikoa.

Marrazkiei begiratzeak nolabaiteko atsegina ematen zion.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 33. orr.

Nahi al duzu, espero al duzu zure gorputzak azkenean zerbait esatea, zerbait egitera behartzea, norbaiti noizbait nolabaiteko zerbait eskatzera bultzatzea.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 86. orr.

Gauzen nolabaiteko trinkotasunik eza.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 135. orr.

Zure hitzetan nolabaiteko mingostasun eszeptikoa sumatzen dudala iruditzen zait.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 21. orr.

Ekintza gaizto hark nolabaiteko plazera emango zion ziurrenik, baina askoz ere mingarriagoak izan zitzaizkion ondorioak.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 86. orr.

Helduokin, bazuen nolabaiteko harremana.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 200. orr.

Talde ekologistaren jarrerak, ordea, harridura eta nolabaiteko etsipena eragin zuen solidarioen artean.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 59. orr.

Sortze-lanerako, beste zerbait behar da... nolabaiteko indar berezia edo diziplina, edota biak.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 112. orr.

Aski da, hala dela etsi dezagun, musika barrokoko zati han-hemenkako batzuk entzutea, guztiek ageri baitute familia-aire nolabaiteko bat.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 175. orr.

Antzinako ezaguera modu hori ez ote dator sinboloan oinarritutako sistema berriagoen garapeneko akats nolabaiteko baten ondorioz?  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 235. orr.

Gertakizun zoriontsua dagoeneko gauzatu den gorputz eroriaren berpizkundea gure subjektibotasunean baita, ez nolabaiteko geroan gertatuko dena.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 85. orr.

Edurnek nire lankidetza nolabaitekoaz etxeko patioan hedaturiko arropaz oroitu nintzen, eta jakako lepoak goititu nituen, babesgarri ezdeusa izanen nuela jakin arren.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 403. orr.

· Mogel da lehen euskal nobelaren egilea, oso nolabaiteko nobela bada ere.  Berria - Kultura   2004-05-11

Jatorriz europarra zen jaun baten kezkak beste nolabaitekoak ziren garai hartan.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 68. orr.

4 erdipurdikoa.

Gaur Fernandoren egia bertsozko horiek oso nolabaiteko eta erdipurdikotzat dauzkate euskaltzaleek eta Euskalgintzako euskalginek.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 158. orr.

Neroni bainaiz Don Kijote Mantxako, animalia honek esan duena bera, nire alde goratzarre gehiegizkoa egin badu ere; hala ere, nolabaitekoa izanda ere, eskerrak damaizkiot zeruari bihoz-bera; eta errukiorra eman didalako, inori kalterik ez eta guztiei on egiteko aroia duena.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 152. orr.

5 nolabait ere
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

nolabait adieraztearren (5); nolabait adierazteko (5); nolabait deitzearren (4); nolabait eman (5); nolabait eman behar (4); nolabait erraitearren (4); nolabait errateko (19); nolabait esan (97); nolabait esan liteke (4); nolabait esanda (30); nolabait esateagatik (5); nolabait esatearren (78); nolabait esateko (280); nolabait konpondu (6)

nolabaiteko adostasuna (4); nolabaiteko antza (15); nolabaiteko autonomia (8); nolabaiteko babesa (6); nolabaiteko begirunea (4); nolabaiteko eragina (11); nolabaiteko eragina izan (7); nolabaiteko harremana (8); nolabaiteko harriduraz (4); nolabaiteko irudi (4); nolabaiteko laguntza (4); nolabaiteko lasaitasuna (5); nolabaiteko lasaitua (5); nolabaiteko lotura (25); nolabaiteko oreka (5)


nolabaitkeria iz

Aski izan bekit hemen neure kabuz hari batzuk seinalatzea, nolabaitkeria gordinean erortzeko arrisku eta guzti.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 12. orr.


nolahala ik nola 6.

nolahalako ik nola 9.

nolaka
1 ahal nolaka ahal den moduan, nola edo hala.

Bederen, orain ez nuen gezurrari heldu behar izan neure burua ahal nolaka zuritzeko.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 240. orr.

Halako lotsa halako laido halako hastio halako ahalke halako amorrua sortu zait erraien zuztarretan, non ihes egin baitut atzerantz, ahal nolaka, ziegarantz.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 142. orr.


nolakatu, nolaka(tu), nolakatzen da ad nolako bihurtu. ik holakatu.

Gibelerat egiten du, hura ere izitua nolakatua nizan.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 135. orr.

Harrigarri da nolakatzen.  Herria   2005-11-24


nolako izlag
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 5 aldiz agertzen direnak)

a zer nolako (45); auskalo nolako (5); begira nolako (27); begira zer nolako (9)

ea nolako (5); ea zer nolako (12); hona nolako (5); horra nolako (13)

nolako aldaketak (9); nolako aldea (11); nolako aldea dagoen (5); nolako arazoak (11); nolako arrakasta (12); nolako arrangurak (5); nolako arriskuak (7); nolako arriskutan (5); nolako atsegina (5); nolako aurpegia (11)

nolako baldintzetan (5); nolako balorazioa (6); nolako beldurra (5); nolako bidea (15); nolako bilakaera (12); nolako bilakaera izan (5); nolako bizimodua (7); nolako bizitza (7); nolako borroka (6)

nolako egitura (5); nolako egoera (9); nolako egoeran (14); nolako eguna (5); nolako egurra (5); nolako emaitza (5); nolako eragina (62); nolako eragina duen (6); nolako eragina duten (6); nolako eragina izan (19); nolako eragina izango (15); nolako erantzuna (12); nolako esperientzia (10); nolako esperientzia izan (7); nolako etorkizuna (8); nolako europa (8); nolako euskara (6); nolako ezaugarriak (6)

nolako garrantzia (29); nolako garrantzia duen (13); nolako gauza (7); nolako gauzak (9); nolako geroa (6); nolako giroa (13); nolako gizona (8); nolako gogoa (8); nolako gustua (7)

nolako harremana (20); nolako harremana duzu (5); nolako harremana izan (5); nolako harremanak (13); nolako harrera (24); nolako harrera egin (6); nolako indarra (16); nolako indarra duen (5); nolako indarrez (6); nolako irudia (5); nolako itxura (27)

nolako jarrera (20); nolako jendea (6); nolako joera (5); nolako jokalaria (5); nolako jokoa (5)

nolako kaltea (11); nolako kalteak (9)

nolako laguntza (10); nolako lan (8); nolako lana (20); nolako lana egin (7); nolako lanak (11); nolako lotura (6); nolako loturak (6)

nolako maila (16); nolako makurrak (5); nolako mina (5)

nolako nekeak (5); nolako neurriak (14); nolako neurriak hartu (6)

nolako obrak (5); nolako ondorioak (28); nolako ondorioak izan (5); nolako ondorioak izango (7); nolako oztopoak (5)

nolako partida (14); nolako partida espero (8); nolako pertsona (8); nolako plazera (6); nolako poza (12); nolako prozesua (5)

nolako saila (5); nolako sostengua (6); nolako suertea (5)

nolako taldea (9); nolako tokia (5); nolako tratua (7)

nolako urratsak (6); nolako zailtasunak (6); nolako zigorra (8); nolako zirrara (11)

nun nolako (9)

pentsa nolako (8); pentsa zer nolako (6)

ze nolako (6); zein nolako (5); zenbat eta nolako (6)

zer nolako (1003); zer nolako aldaketak (5); zer nolako arazoak (8); zer nolako bilakaera (8); zer nolako bizimodua (5); zer nolako eragina (26); zer nolako erantzuna (6); zer nolako ezaugarriak (6); zer nolako garrantzia (16); zer nolako harremana (10); zer nolako harremanak (5); zer nolako harrera (11); zer nolako indarra (8); zer nolako itxura (5); zer nolako jarrera (10); zer nolako kaltea (5); zer nolako laguntza (6); zer nolako lana (11); zer nolako neurriak (6); zer nolako ondorioak (17); zer nolako partida (6); zer nolako poza (5); zer nolako sostengua (5); zer nolako zirrara (6)

badakizu nolakoa den (14); ea nolakoa (6); egoera nolakoa den (8); etorkizuna nolakoa izango (5); ez dakit nolakoa (7); hara nolakoa (7); hau nolakoa den (5); hori nolakoa izan (5); hori nolakoa izango (5)

nolakoa den erakusten (6); nolakoa den ikusi (5); nolakoa den jakin (8); nolakoa den jakiteko (5); nolakoa izan daitekeen (7); nolakoa izan den (35); nolakoa izan zen (54); nolakoa izan zitekeen (16); nolakoa izanen den (17); nolakoa izango den (50); nolakoa izango zen (25) nolakoa naizen (19); nolakoa ote (30); nolakoa ote da (7); nolakoa ote den (6); nolakoa ote zen (12); nolakoa zen jakin (5)

zer nolakoa (77); zer nolakoa da (5); zer nolakoa den (13); zer nolakoa izan (16); zer nolakoa izango (6); zer nolakoa zen (13)

badakizu nolakoak diren (7); ez dakit nolakoak (5); nolakoak diren (114); nolakoak izaiten diren (5); nolakoak izan diren (8); nolakoak izan ziren (14); nolakoak izango diren (14)

zer nolakoak (29); zer nolakoak diren (5); zer nolakoak ziren (6)


nolakotasun 1 iz gauza bat den bezalakoa egiten duen hura.

Ez dago gauza lausoagorik pertsona baten nolakotasunari buruzko inpresioak baino.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 160. orr.

Gizarte hauen nolakotasunak, bai bertuteak eta bai akatsak, nerabezarokoak dira argi eta garbi...  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 154. orr.

Slytherinek bere ikaslerik hautatuenengan estimatzen zituen nolakotasun asko edukitzea suertatu zaizu: bere dohain bakana, parsel-hizkuntza... asmamena... erabakitasuna...  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 278. orr.

Landareen eta animalien oinarrizko nolakotasuna, hazteko, gaiberritzeko eta ugaltzeko ahalmenean datzana.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 27. orr.

Zuhaitz-mota desberdinek nolakotasunak ere desberdinak izaten dituzte.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 1310. orr.

Ea, nork esango dizkit mandragoraren nolakotasunak?  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 80. orr.

Ama izatearen nolakotasuna da amatasuna, eta ama, berriz, seme edo alaba bat edo gehiago dituen emakumea.  Berria - Gaiak   2004-04-28

Kolonia-inperioen osaerak ere ez zuen auzitan jarri Europako nazioarteko sistemaren mundu-ekonomiaren nolakotasuna.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 46. orr.

Ahotsaren nolakotasunaz estali nahi izan duzu urduritasuna.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 157. orr.

Lehendabiziko bokalaren nolakotasunaren kromatikotasuna areagotu da, eta itxiago eta palatalago egin da.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 54. orr.

Bokalerdi esaten zaio diptongoan bokalaren ondoren ahoskatzen den nolakotasun bokalikoari (hau aw).  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 103. orr.

Gainerako maiztasunek hotsaren nolakotasuna baldintzatzen dute, baina ez garaiera.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 92. orr.

Ohar bedi, bide batez, matematikariek zenbakiei eskainitako kalifikatzaileen nolakotasuna: hautsiak, absurdoak, ezinezkoak, gorrak, puskatuak, irudizkoak, konplexuak, idealak eta, bukatzeko, traszendenteak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 436. orr.

Txikitik handirako eta barrutik kanporako prozesu osagarri baten bidez jabetzen gara espazioaren neurriaz eta nolakotasunaz.  Berria - Kultura   2004-03-21

2 (filosofian eta kidekoetan)

Nolakotasunari eta zenbatekotasunari dagokienez.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 194. orr.

Horien ustez, gizaki bakoitzaren zorionaren zenbatekoa eta nolakotasuna zientifikoki neurtuz, zuzena eta okerra zer diren erabaki dezakegu.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 209. orr.

Substantzien propietateen artean batzuek haien zerizana ematen digute, beste batzuek, ordea, haien nolakotasuna.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 171. orr.

Parerik gabeko nolakotasun bati parerik gabeko kausalitate batek erantzun behar dio.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 149. orr.

Gizakia afektu edo sentimenduzko nolakotasun baten bidez kalifikatzen denean, adibidez honela esatean: Urlia koleratsua da, haserrekorra, beldurtia, edo bihozbera, horiek baina, nolakotasun moral iraunkorrak direla esan nahi gabe.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 126. orr.

Halere, esentzia bati baiezko eta funtsezko eran egotziriko edozein atributu, biotarik bat: edo esentzia bera da, edo bestela esentzia horrexen nolakotasuna da.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 125. orr.

Era substantzialean edota, nolabait esanda, esentzialki, ez subjektu baten akzidente gisa, gorputzean beroa edota itxura bezala, ez eta nolakotasun edo kantitate gisa.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 304. orr.

Horrek ez baitu haren esentzia osatzen ez eratzen, eta, beraz, ez da "nolakotasun" bat besterik; baina nolakotasuna "goren genero" gisa, akzidenteetako bat da.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 125. orr.

Kontzeptu metafisiko gehienak mahai gainean jartzen ditu Aristotelesek: substantzia, subjektua, izatea, materia, forma, nolakotasuna, kategoria, jainkoa, kausa lehena, potentzia, oinarria,...  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 181. orr.

3 (izenondoekin)

Badakit, bai, Sinpatia edo Antipatia hitzak lehen aldiz sarrarazi dituzten autoreek gauzen nolakotasun ezkutu batzuk adierazi nahi izan dituztela izen horiekin; baina, uste dut, halere, zilegi zaigula hitz horiekin berekin nolakotasun ezagun edo nabari batzuk ere aditzea.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 267. orr.

Liburuen nolakotasun espazialak ez bezalako betelan neurgaitz eta barreiatuagoa betetzen dute oihartzunek espazioan.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 29. orr.

Musikaren nolakotasun alaia ezabatu gabe. Munduko ekonomiaren nolakotasun hierarkizatua.  Askoren artean   «Rataplan» - 87. orr.

Europar mundu-ekonomiaren nolakotasun kapitalistatik dator haren bokazio unibertsala, bestela esanda, munduko espazio osora zabaltzeko joera, espazio horren hetereogeneitateaz baliatuz.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 46. orr.

Amerikar herrian oro har ezkutuan zeuden nolakotasun militarrak 1917-18 eta 1941-45eko aleman-amerikar gerretan agertu zitzaizkien aurkari alemanei.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 374. orr.

Ez dago kontsonante pilatze handirik, ezta nolakotasun iluneko bokalik ere.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 46. orr.

Garai hartan irakurtzen nituen liburuak [...] nahasmenaren beraren nolakotasun fantastiko eta lotura gabearen parte ziren, eta ez txikia gainera.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 23. orr.

· Munduko finantza-doikuntzaren nolakotasun partez bortxatu horrek agertzen du zergatik egin zuten gora interes-tasa errealek petrolioaren bigarren krisialdian.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 159. orr.

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Hizkuntza batzuetan bokal fonemak ez dute nolakotasun ezaugarririk (h[au] d[a] aurreko eta atzeko bokalen arteko desberdintasunak, edo bokal biribildu eta biribilduen artekoak ez du esanahia bereizten).  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 158. orr.

Kontsonanteen nolakotasun desberdintasunaren kasuan.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 159. orr.

Nolakotasun-multzo baten kontsonantzia edo adostasunaren emaitzaz lortutako arte konplexua da arkitektura.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 200. orr.

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Bi bokal-nolakotasun silaba bakarrean gertatzea da diptongoa.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 65. orr.

Lehen bi formanteak erabili ohi dira bokal nolakotasunak elkarren artean bereizteko, deskribatzeko edo sailkatzeko.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 90. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ekonomiaren nolakotasun (3); nolakotasun moral (3)


nolakoxe adlag zehazki nolakoa.

Begira Hugok nolakoxea ikusten duen itsasoko langileen mundua, bere etxeko balkoitik badiara begira, 117-118 orrialdeetan: [...].  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 24. orr.


nolamoduz adlag nola.

Lanetik etxerakoan, edo gero ataurrean, saguxar egunerokoak nolamoduz zebiltzan ere ohartu nahiko zuen afalaurretik.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 39. orr.


nolanahi adlag
1 nolahiko izlag edozein motatakoa; erdipurdikoa. ik nahinolako.

Horrela, juzgatze oro -zientifiko, etiko, estetiko edo nolanahikoa- balioestea da, hots, subjektuaren apriorizko kriterio edo balioaren (arauaren) arabera kontenplatzea. Hiru interpretazioak dira zilegi; nolanahikoa ere den edertasuna, hari begira baitago Bogarde.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 58. orr.

Nolanahiko gizaseme batekin elkartu zen; zortzi hilabete bakarrik iraun zuten elkarrekin.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 31. orr.

Zer esan daiteke nolanahiko lauki batez?  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 156. orr.

Iduritzen zitzaidan eliza honen sakonduratik ez nuela ikusten nolanahiko paisaia, baizik eta Espainiaren begitartea.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 169. orr.

Biologian, aztertuko den organismoa hautatzea ez da nolanahiko auzia.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 74. orr.

Leku guztietan zabaldua dago, zuen artean lizunkeri arazo bat dagoela, eta ez nolanahikoa, jentilen artean ere gertatzen ez direnetakoa baizik.  Elizen arteko biblia   1 Ko 5,1

Garai hartan ez zirela bereak nolanahiko hankak; gihartsuak eta arinak zituela.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 37. orr.

Erakutsiko baitute nola, berrogeita hamar bat urte honetan, izan naizen ez nolanahiko baina paregabeko zerbitzaria delako Errege Jaunarentzat eta haren aita Enperadore Handiarentzat.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 202. orr.

Lana ez zen nolanahikoa, ezta ordaina ere.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 19. orr.

Ez zen, ez, nolanahiko galdera, baina gordin-gordin sortu zitzaion Ruche jaunari.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 86. orr.

Galdera ez zen nolanahikoa, eta mutikoak itzulinguruka ekin zion elkarrizketari: [...].  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 138. orr.

Ez baitzen nolanahiko hondamena izan.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 429. orr.

Bainan kasu! ez zernahi eta nolanahiko janaria.  Herria   2001-02-01

-Bai, makurra izan da eta ez nolanahikoa gainerat!  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 34. orr.

Hemendik aitzina, etxaldeak eman mozkin bakarra, arto ala esne, saldu beharko zen eta ez nolanahiko preziotan.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 99. orr.

Neurriz isilik egoteak bihotza garbi gordetzen duela eta ez dela nolanahiko bertutea, mihiari lotuta baitaude bizitza eta heriotza [...] ez noski mihia dastamenaren organo delako, hitzaren organo delako baizik-.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 768. orr.

Ez daukazu nolanahiko pagotxa, orduan!  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 112. orr.

2 ez nolanahiko (izenondo balioaz)

Ohorea zela esan zuen, ohore ez nolanahikoa, munduko printze-etxe ederrenetakoak herrian egotea.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 75. orr.

Mendebaleko adarrean, Rua das Pretaseko gainetatik, ibilaldi ez nolanahikoa atzo oraindik mimoz tratatzen zituzten zelaietatik zehar.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 219. orr.

Mutante sail ez nolanahiko bat, haietariko asko guztiz ezustekoak, hala nola lambda bakteriofagoaren eta laktosa sistemaren kiribil erregulatzaileetan bakarturiko mutante negatibo azpiratzaileak.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 69. orr.

Basapizti ez-nolanahikoak izan behar zuten zakurrok, beraien ahausien lakarra aintzakotzat hartuz gero behintzat.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 227. orr.

Gauza jakina zen egiteko ez nolanahiko horrek debekupean jartzen zizkiola teologia espekulatiboaren arima barreneko atsegin goxoak.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 142. orr.

Ekintza ez nolanahiko hau egin eta gero, ondorengo urratsek betiko ohiturak errepikatu zituzten.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 147. orr.

Zinez, sakrifizio ez nolanahikoa zen hura niretzat une hartan.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 15. orr.

Laster erakutsi zituen bere dohain ez nolanahikoak.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 50. orr.

Diru puska bat irabazi edo isun bat ordaindu, ez nolanahikoa batzuetan.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 48. orr.

3 nolanahi den (35 agerraldi, 13 liburu eta 5 artikulutan) nolanahi ere.
4 nolanahi ere (2164 agerraldi, 156 liburu eta 1034 artikulutan; orobat nolanahiere g.er.) aurreko esaldian adierazten dena gorabehera, eta hura osatuz, esaten denari laguntzen dion esapidea. ik dena 3; dena 4.
5 nolanahi ere den (26 agerraldi, 10 liburu eta 3 artikulutan) nolanahi ere.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 5 aldiz agertzen direnak)

ez nolanahi (16); nolanahi dela (58); nolanahi dela ere (39); nolanahi delarik (5); nolanahi delarik ere (5); nolanahi den (35); nolanahi ere (2165); nolanahi ere den (26)

eta ez nolanahiko (9); ez da nolanahiko (18); ez dira nolanahiko (6); ez nolanahiko (21); ez zen nolanahiko (5)

eta ez nolanahikoa (25); ez da nolanahikoa (23); ez nolanahikoa (50); ez zen nolanahikoa (12)

eta ez nolanahikoak (9); ez dira nolanahikoak (13); ez nolanahikoak (14); ez ziren nolanahikoak (7)


nolanahiere ik nolanahi 4.

nolanahika (27 agerraldi, 13 liburu eta 9 artikulutan; orobat nola nahika 56 agerraldi, 4 liburu eta 46 artikulutan –denak Herriakoak-; Euskaltzaindiaren Hiztegian nolanahika agertzen da) 1 adlag nolanahi, edozein moduz.

Ez nolanahika non-nahi eta nornahirekin ibiltzen diren itsusi horietarik.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 111. orr.

Mendiko suak beti izan dira bainan gisa hortako surik ez dela nun nahi, noiz nahi eta nola nahika eman behar.  Herria   2001-02-15

Populua aldiz, ez da gizakien edozein batasun, nolanahika bildua, baina bai legezko kontratuz eta probetxuzko bateratzez elkartu den jendearen biltzarra.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 24. orr.

-Egiazki nolanahika gidatzen duzu! -epaitu zuen Ninak-.  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 26. orr.

Mailek, nolanahika eta trabesean paratutako oholez baldar konponduak, otsoendako tranpak ematen dute.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 122. orr.

Poetak ez ditut maite, gerla zer den jakin gabe, beren olerkietan nolanahika aipatzen dutelako.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 139. orr.

Erriflearen puntarekin hautsa nola-nahika zapaltzen zuen, suge sotil higikorra aldi oroz huts eginez.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 30. orr.

Bistan da, ez da holako lasterkaldi bat nolanahika prestatzen.  Herria   2003-10-23

Dena bunbuna untzi, balantza, xirio, burdinezko eta kartoinezko kutxa, mota guzietako puskak dotzenaka, iduriz nola nahika utziak.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 55. orr.

Ez dira beraz nolanahika emanak izan, baina lekuari begiratuz edo berdin nagusiaren ofizioari eta holako.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 20. orr.

Azkenean, salatu zidan bere barneko mina: arrats hartan ez zekiela non lo eginen zuen, sos guti zuela, zuen poxia ez nolanahika xahutu nahi.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 80. orr.

2 nolanahikako izlag

Frantsesa ez baita nolanahikako mintzaira: ez zuen arra-haurren bilakaera linguistiko handikapatua begiko.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 226. orr.

Lekuak husteko arrazoi bat bazuen, ez nolanahikakoa.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 125. orr.


nolanahiko ik nolanahi 1.

nolanahita adlag nolanahi ere.

Baina nolanahita ere zuen kontuak dira horiek.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 99. orr.


nolapait ik nolabait.

nolarebait ik nolerebait.

nolatan adlag adkor 1 nola. (harridura adieraziz, edo erretorika galderetan). ik nolaz; nondik 12.

-Nolatan ausartu zara?  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 237. orr.

-Nolatan ez zenuen ekainean gainditu proba? -galdetu zidan, ez bat eta ez bi.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 28. orr.

Nolatan bururatu zaizu?  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 216. orr.

-Zuzena eta bidezkoa dena nolatan lotsagarria izan?  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 39. orr.

Bazekiat -nolatan ez diat bat jakingo?-, baina ez zehazki.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 37. orr.

Nolatan utziko dut bakarrik etxea?  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 187. orr.

-Nolatan hitz egin dezakegu horrela?  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 120. orr.

Baina nolatan esan dezakezu horrelakorik?  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 84. orr.

-Baina, nolatan da posible hori?  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 121. orr.

Eta nolatan ez pentsatu guk orain eskolako tontoen atarramentu hori idiot savant (edo nolabaiteko autista) izatearen tankerako kasu bat izan daitekeela?  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 192. orr.

Nolatan ez aurkitu arbitrariotasuna, are fantasia hutsa, gure munduan eta haren funtzionamenduan?  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 39. orr.

Halabeharrak nolatan ekarri dio halako zortea aita-amarik ez duen neskatila bati?  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 183. orr.

Nolatan ez nuen bada neure baitan halako errebantxa sentituko, amak eman nahi izan ez zidan oin-aulkia etxeratzen ari nintzen bitartean?  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 34. orr.

Nolatan eman, bada, ezezkorik?  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 494. orr.

Nolatan ez duzu, bada, zeure errege jauna zaindu?  Elizen arteko biblia   1 Sm 26,15

-Nolatan hori? -galdetu zion Andresek, harriturik, azalpen hura entzutean.-Nolatan istripua? -esan nien nik-.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 109. orr.

-Nolatan, polizia?  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 226. orr.

"Nolatan bizi, gero, ezezagun den hori aurretik ez dugula?", egiten zuen galde René Char-ek.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 20. orr.

-Nolatan, gero?  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 81. orr.

Nolatan! zeuen ondasunak utzi eta orain besteenak jan nahi dituzue?  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 470. orr.

Nolatan agintzen zuen berea ez zen zaldia! zein eskubiderekin ari zen osaba Juanen izenean! gelatik atera eta pabiloirantz abiatu nintzen presaka.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 115. orr.

2 (galdera txertatuetan)

Ez dakit nolatan esan dudan horrelakorik.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 34. orr.

Ez zait buruan sartzen Mary nolatan den Petroliniren hain laguna.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 76. orr.

Ezin dut ulertu jendeak nolatan egin dezakeen horrelakorik, egunero.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 87. orr.

Batek galde egin dezake nolatan utzi zuen Kultura Sailak hau horrela gerta zedin.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 110. orr.

Emazteak bere buruari galdetu zion Ernestek nolatan har zezakeen halako gozamenik berripaper batekin.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 136. orr.

Noizdanik eta nolatan finkatu dizkiguten leku-izen (--?) horiek ibai "oso" baten izen gisa.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 215. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 0 aldiz agertzen direnak)

ea nolatan (7); ez dakit nolatan (13)

nolatan ausartu zara (5); nolatan da (4); nolatan dakizu (4); nolatan den (7); nolatan ez da (3); nolatan ez dut (4); nolatan ez duzu (4); nolatan ez nuen (4); nolatan ez ziren (4); nolatan ez zuen (4); nolatan izan zitekeen (3); nolatan liteke (3); nolatan zaude (4); nolatan zu hemen (3)


nolatsu adlag gutxi gorabehera nola.

Hitzeman du bestalde erien asurantza kutxa arramoldatuko dela eta sei hilabete barne ezagunko dela hori nolatsu eginen den.  Herria   2004-01-08

Horrek behartzen gaitu, hain zuzen, modu sinesgarri samarrean irudikatzera nolatsu joan den poliki-poliki eraikiz halako konplexutasuna.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 34. orr.

Erakutsi omen zion nolatsu egiten zen eta, baita liburu bat utzi ere.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 47. orr.

Hona zer asmatu zuen, eta nolatsu izan zen bien arteko elkarrizketa, euskarazko bertsio ez oso desberdinetarik bat aukeratzen dudalarik: [...].  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 269. orr.

Hona hemen nolatsu lerrokatu ziren: 39 bonba, bakoitzak 250 kilo, beste 260 bonba 50 kiloak eta 5472 bonba kilo batekoak.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 146. orr.

Ez da, ez, batere sasoi txarra kurtsoaldia eta urtearen abiada nolatsu joan daitekeen aztertzeko.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 393. orr.


nolatxobait adlag adkor nolabait.

Ez dute identitate arazorik; badaude espainolak izan nahi ez dutenak, are biziki nahi dutenak ez izan, eta izan ere nolatxobait ez direnak, baina nolatzarbait badirenak nahitaez.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 17. orr.


nolatzarbait adlag adkor nolabait.

Ez dute identitate arazorik; badaude espainolak izan nahi ez dutenak, are biziki nahi dutenak ez izan, eta izan ere nolatxobait ez direnak, baina nolatzarbait badirenak nahitaez.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 17. orr.


nolaxe
1 zer-nolaxe

Eraikuntza hori doi-doi zer-nolaxe izan den historikoki esplikatzeko, E. Hobsbawmek eskaini ditu misterioaren giltza modeloak (The Invention of Tradition, 1983), Finkielkrautekin uztartzea erraza ez den fede marxista hertsikoa berau.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 152. orr.


nolaz adlag nola. ik nolatan.

-Eta nolaz utzi zuten etxea?  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 88. orr.

Bai, nolaz ene herriko neska bat horretaratua?  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 102. orr.

Auritze: herri honek betidanik hunkitu nau: nolaz hoinbeste etxe eder, mendia hor berean delarik?  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 29. orr.

Istorio hau kondatzean, nolaz ez gogora, orain duela 60 urte gertatu zena, Poloniako konzentrazio kanpo batean?  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 55. orr.

Nolaz uko eginen nuen tanpez hoinbeste segurtamenei?  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 120. orr.

Justiziak berak beharko du neurtu nolaz holako lerratzeak izan ditezkeen.  Herria   2005-12-08

Gehiago dena, nehork ez du konprenitzen nolaz elizako ezkilak, nolaz nork beraren ordugailuak, irratiak, telebistak, hozgailuak, hoinbeste mekanikeria etxe batean orain elektrikaz direnak, berdin elektronikaz beteak direnak, nolaz geldituak diren edo makurtuak.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 202. orr.

Bestela ez da ulertzekoa nolaz izaten zen bakarren bat beti nire inguruan.  Arantxa Iturbe   «Kontu-jaten», 2006 - 47. orr.


nolazbait ik nolazpait.

nolazbeit ik nolazpait.

nolazpait adlag (orobat nolazbait g.er., nolazbeit g.er. eta nolazpeit g.er.) adlag nolabait.

Alderdi hori UMP delakoan sartua da bainan bere nortasuna begiratuz nolazpait.  Herria   2003-09-04

Diotenaz %80-ek boza eman dute eta haien artean % 97 agertu da baiaren alde, erran nahi baita, nolazpait bakearen alde.  Herria   2005-10-06

Kolpeak hartzea ere josteta artzea zen, nolazpait.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 86. orr.

Zuberoako pastoralen itxura hartua du nolazpait munduko politikak, ate batetik heldu zaizkigularik jende onak eta kristau garbiak, beste batetik aldiz jende gaiztoak eta turko lohiak, hots, terroristak.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 42. orr.

Eta, hala eta guztiz ere, itxura guztien arabera zoriontsuak ulertua, jakina eta jana dauka bere heriotza; gertatua, nolazpait esan.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 131. orr.

Kolpeak hartzea ere josteta artzea zen, nolazpait.  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 86. orr.

Biok ezagutzen dituk hik, nolazpait bederen.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 375. orr.

Nihauren kontra nolazpait!  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 72. orr.

Arrazoika ari menturaz, onez onean nolazpait?  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 134. orr.


nolazpeit ik nolazpait.

nolerebait (15 agerraldi, 6 liburutan; orobat nolarebait 7 agerraldi, 2 liburutan) adlag nolabait ere.

Izutu ninduen baina ernatu ere bai nolerebait.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 58. orr.

Dena zen zabal, baina aldi berean barnekoi eta, nolerebait, sekretua.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 108. orr.

Haren hazpegiek, nolerebait esan, toki gutxiegi zuten han ezertan aldatu ahal izateko.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 106. orr.

Hein batez ikusten ikastea espero zitekeen, garuneko ikusmen-aldeetatik bide berriak nolerebait urratzea.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 147. orr.

Iruditzen zait haatik zilegi dudala pentsatzea ezen nik bertze emakumeei egin dizkiedan laudorioetan duela horrek nolarebait kausa.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 424. orr.


nolotil iz metamizolaren merkataritza izena.

Eta bitartean, Nolotil dosi handiagoak jarriko dizkidatela, gozo-gozo egon nadin.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 51. orr.

Herenegun esan zidaan Sebasek, badela nolotila ere.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 19. orr.

Nolotila, bai; gure lagun batek hartzen zian hori.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 19. orr.


nomada 1 izond alderrai bizi dena, bizileku finkorik ez duena.

Herri nomada zen ala nekazaritzatik bizi zen.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 273. orr.

Han tribu asko zeuden, kurdu nomaden kanpamentuak beren oihal-etxola handiekin.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 51. orr.

Jakin genuen toki hartan espainiarren gotorleku bat zegoela, eta horren alboan frantsesen aerodromo bat eta bertako tribu nomaden bizpahiru denda.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 127. orr.

Bizimodu nomadatik sedentariora pasatu ginen, animaliak etxekotu genituen, lurra lantzen hasi ginen, abere eta lurren jabetza pribatua sortu genuen eta ondasunak aitaren bidez semeenagana pasatzeko legeak egin genituen.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 275. orr.

Bere izpiritu nomada dela eta, hainbat tokitan bizi izan da Itxaro Borda: Oragarren, Pauen, Parisen eta Maulen.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 277. orr.

-Hik badakik, bestalde, gizon-emakume haiek nomadak zirela.  Joan Mari Irigoien   «Oilarraren promesa», 2003 - 17. orr.

Gizonak aspaldi utzia zion, hala ere, nomada izateari.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 93. orr.

2 (izen gisa)

Samintasunez gogoratzen ginen hoteletako garaiez, bizimodu burgesean ere basamortuko nomaden antzera bizi baikinen.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 96. orr.

Nomadek sorturiko errepubliketan, arrotzen eskuhartzea ezinbestekoa da noski hormagintza kontuan.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 174. orr.

Nomadak basamortua ordezten du; sedentarioak, hiria.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 174. orr.

Pertsona horiek nuklearraren nomadak dira, Frantzia osoan ibiltzen dira zentralez zentral, egin beharreko lanen arabera, eta askotan kanpinetan bizi dira.  Berria - Gaiak   2004-10-26

3 erdi-nomada

Gana eta gwi herriak «zibilizatu» egin behar direla eta ehizan oinarritutako bizimodu erdi-nomada utzi behar dutela.  Berria - Gaiak   2004-11-03


nomadismo iz bizimodu nomada.

Nomadismoa nekazaritza baino gehiago da hainbat arlotan: animaliak etxekotzen eta teknika ekonomikoen garapenean, honetan parekagarriagoa baita industrializazioarekin nekazaritzarekin baino.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 414. orr.

Zer egin? debekatu, eta kito: papo prostituzioa, nomadismoa eta pobrezia.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 133. orr.

Nomadismoko garaietan, haur asko izatea karga handia izango zen, denei jaten emateko eta denak zaintzeko eta haiekin alde batetik bestera ibiltzeko.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 275. orr.


nomenklatura 1 iz jarduera edo zientzia bateko terminoen multzoa.

Horiek berez ez direnez esanahi garbikoak izaten, eta ez denez erabilera arruntean erraz ulertzeko moduko nomenklatura izaten, eta erregelak ere luze idatzita azaltzen direnez, [...] hitzen maiztasun eta ugaritasun hori oztopo bihurtzen da eta ez da irakurlearen adimena nahasteko besterik izaten.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2130. orr.

Aintzira haietako bat [...] geografiaren nomenklaturan jasotzeko modukoa zena, hogei verstako luzeran inguratu behar izan zuen, zailtasun galantak garaituz.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 223. orr.

Irakaskuntzako hizkuntza erregistroari gertuenetik segitzen dion nomenklatura politikoak ere egin ohi du entsegu politik tartean-tartean.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 56. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Berraurkituko ditu "aurkikuntzak" (fosilen sailak, esaterako), eraldaketa kontzeptualak, (esaterako, generoaren definizio berria), adigai ezezagunen azaleratzea (esaterako, ugaztunena edo organismoarena), tekniken hobekuntzak (bildumen antolaera-hastapenak, sailkatzeko eta nomenklatura-metodoa).  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 168. orr.


nomina 1 iz lansaria, soldata; soldataren agiria.

1.800 euroko nomina dut nik.  Berria - Euskal Herria   2004-05-08

Langile bakoitzaren nominan agertzen da sindikatura afiliatua zauden edo ez.  Berria - Harian   2005-10-26

Madrilgo Corte Ingleseko langile emakume baten nomina erakutsi du.  Berria - Harian   2005-10-26

Kasu horretan, nominaren edo soldata igoeraren ehuneko bat pentsio osagarrietara bideratzen da.  Berria - Harian   2006-01-11

Apiril bukaeran nomina normal jasotzea espero dut.  Berria - Kirola   2004-04-16

Enpresak maiatzeko nominan lehen igoera ordainduko ez balu, langileek eskubidea dute epaitegietara joateko.  Berria - Ekonomia   2004-05-08

Gainerakoa (9,13 milioi) iazko martxotik aurrera nominan eginiko atxikitzean jaso dute zergadunek.  Berria - Ekonomia   2004-04-02

Zeuk eman zenion lantegiko nominak lapurtutakoan lortutako diruaren erdia.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 143. orr.

Kontratua eta soldata aipatzeak xehekeria barregarria irudi lezake gaurko lan-baldintza negargarriak ezagutu ezean, baina niretzat berriak ziren hitz horiek: kontratua, soldata, eta orobat lanaren munduarekin loturiko guztia: nomina, ordutegia, fitxatzea, lankideak...  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 36. orr.

Nomina bat edo banku-balantza bat kalkulatzeko erabiltzen bada konputagailua, oso ondo dago lan egiteko modu hori.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 235. orr.

2 enpresa bateko soldatadunen zerrenda.

Aldizkariaren sorreran harritzen duen beste gauza bat zera da, euskal kazetaritzan nabarmendu den izen bat bera ere ez egotea nominan.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 130. orr.

3 irud/hed

Lan horretan jarduten zuen zenbaitek nagusi, ugazaba edo patroi boteretsua zuten: estatu baten nominan zeuden lapur "ofizialak" ziren, eta kortsario izen ohoretsua zeramaten.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 99. orr.

4 pertsonen edo gauzen izenen zerrenda.

Ezin izan nindutenez hil, kendu egin behar zuten nire izena herritarren nominatik.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 175. orr.

Jon Alonsoren Idiaren eraman handia saiakerak (1995) horien adibide-sorta ona eskaini zigun, eta orduz geroztik, jakina denez, nominak handituz jarraitu du.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 159. orr.


nominal 1 izond izenarena, izenari dagokiona; izenez baino ez dena.

Jende buruargi eta kezkatsuaren kredo nominal izateko adina iraun du [kristautasunak], jadanik ahoz ere ez daudelarik haren idealen zerbitzura.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 467. orr.

Arafatek bortizkeria deusezteko babes «nominala eta partziala» soilik ematen duela gaineratu zuen.  Berria - Mundua   2004-07-15

Handik aurrerako guztiak, presidente nominalak, AEBak bilakatzear ziren elkarte anonimoko akziodun nagusien ordezkari hutsak izango zirela esan zen.  Berria - Mundua   2004-10-23

Gipuzkoako Lurralde Batzarrak baino ezin dionez kargua kendu, GBB berria aukeratzeko barne prozesua egin arte kargu nominalarekin jarraitzekotan da.  Berria - Euskal Herria   2004-01-29

2 izena aipatuz egiten dena.

Leopoldo Barredak atzo azaldu zuen gaurko bilkuraren hasieran Atutxari eskatuko diotela bozketa nominala (legebiltzarkide bakoitza banan-banan deituz egiten den bozketa) erabiltzeko Jaurlaritzaren proposamena bozkatzerakoan.  Berria - Euskal Herria   2004-12-30

3 (gramatikan)

Miaketa hau nahikoa da zehazteko zer gramatika-egitura motatakoa den aipatutako esaldia (baiezko esaldia, iraganekoa, subjektu nominala daroana, etab.).  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 112. orr.

4 ekonomian, balioaz eta kidekoez mintzatuz, idatzia dagoena.

Txanpon horrek bi eta hiru gramo artean pisatzen ditu eta bere ekoizpen kostuak balio nominala gainditzen du.  Berria - Ekonomia   2004-09-01

Prezioa balio nominalaren bikoitza izateak hautsak harrotu zituen.  Berria - Kirola   2006-02-28

Guztira, ordaindu gabeko 193.000 milioi dolarreko banku-kredituen zenbatekoan, 35.000 milioi dolarretan jaitsi zen herrialde hauen zorraren balio nominala.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 155. orr.

3.000 euroko balio nominala izango dute zor agiriek.  Berria - Ekonomia   2004-04-17

Merkatuak balio nominalaz behetiko prezioa ematen zien kredituei [...] eta herrialde zordunek bazuten beren zorren baliogabetzea eskatzea.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 154. orr.

Bateratze baldintzek ekonomia eta diru Batasunean parte hartuko zuten ekonomia desberdinen bateratze nominala lortzea zuten helburu, alegia, adierazle jakin batzuei buruzkoa.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 193. orr.

Atzeraldiko faseetan langabeziak gora egiten duenean, soldata nominaletan islatzen da gorakada hori.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 150. orr.

Baldin aldagai nominalak (prezioak eta soldatak) truke-tasen bariazioari berehala egokitzen ez bazaizkio, [...] bigundu egingo da krisiaren lehen efektu atzeragarria.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 95. orr.


nominalismo iz unibertsalak objektiboki existitzen ez direla eta izenak baino ez direla dioen doktrina filosofikoa.

Ea natura komun horrek osatzen ote duen izate bakoitzaren muina bere komuntasunean (errealismoa); ala, izakiak erabat singularrak izanik, horiek multzoka izendatu ahal izateko baliabide hutsak ez ote diren zorioneko unibertsal horiek (nominalismoa).  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 62. orr.

Hori muturreko nominalismoa litzateke, eta horren justifikazioa honelako hau izan daiteke: indibiduoen arteko desberdintasunak txikiak izateak ez du argitzen sailkapenak nola egin behar diren.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 290. orr.

Eskolastikaren nominalismoari muzin eginez, materialismo naturalistaren zein eraikuntza kognitiboaren alde agertu zen hastapenetik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 315. orr.


nominalista 1 izond izenari dagokiona.

Gaur egun, espainiar Estatuari gelditzen zaion boterea Katalunia, Euskal Herria edo Andaluzia "nazio" ote diren ala ez erabakitzean eta antzeko auzi nominalista hil edo bizikoetan ageri da.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 51. orr.

Sevillaren arabera, azkenaldian sarri plazaratu den «nazionalitate eta erregioen arteko eztabaida nominalista» ekiditea da ekimenaren helburu politikoa.  Berria - Euskal Herria   2004-08-25

2 nominalismoarena, nominalismoari dagokiona.

Esan beharra dago bestelako estrategia nominalistak ere badaudela, baina ez ditut aztertuko.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 174. orr.

• 3 izond/iz filosofian, nominalismoaren aldekoa.

Unibertsalik ez dagoela argudiatzen duen filosofoari nominalista esaten zaio; aurkako jarrera aldarrikatzen duenari, aldiz, errealista.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 172. orr.

Nominalistek nahiago dituzte multzoak unibertsalak baino arrazoi sinple batengatik: multzoak izaki garbiak dira, hor baitago multzoen teoria.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 174. orr.

Nominalistak ontologian banakoak eta banakoen multzoak hartuko ditu aintzat, eta horien bitartez saiatuko da azaltzen errealistak banakoekin eta unibertsalekin azaltzen duena.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 174. orr.

Nominalistak, estrategia horri helduz, ez ditu unibertsalak saihesten, antzekotasun horrek bere eginkizuna bete dezan unibertsala izan behar du-eta.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 174. orr.

Zeren eta, nominalistek erran dezaketenaren kontra, izenak ez du izanarekin zerikusirik, ezta izanak izenarekin ere.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 112. orr.

Nominalista klasiko bat Ockham (1287-1347) dugu, eta, halaber, egungo filosofian, Quine (1908-2000).  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 173. orr.


nominalizatzaile izond gramatikan, perpauseko elementu bati izen izaera ematen diona.

"Formaldatze nominalizatzaile" baten bitartez sortu behar dira, honek IS-AS motako perpausak toAS edo ingAS erako izen sintagma bihurtzen dituela.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 103. orr.

Formaldatze nominalizatzaileetako bat TAdj izango da, ondoko eredua duen edozein kateri eragiten diona,  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 103. orr.


nominalizatze iz gramatikan, perpauseko elementu bati izen izaera ematea.

Ez gara nominalizatze interesgarri eta abartsu hauen egituran barrena abiatuko, ez bada 2.3. pasartean agertutako arazoaren azalbide formaldatzaile bat laburki eskaintzeko.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 103. orr.


nominatibo iz akusatiboa duten hizkuntzetan, subjektuaren kasua.

Hiztunen konszientzian, nominatiboa ez da, inolaz ere, deklinabidearen lehen kasua, eta terminoak halako zein holako ordenean agertu ahalko dira.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 162. orr.

Eta gero hasten ginen deklinazioen eskailera zailetan gora, nominatiboa qui genitiboa cuius, datiboa cui, akusatiboa quem, [...] -Barkatu, don Frantzisko, baina, Angelum erran duzu, eta Angelus beharko luke, zeren gaur ikasiaren arabera, nominatiboa beharko luke hor, ene ustez, ez akusatiboa.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 238. orr.


nominatu, nomina(tu), nominatzen du ad sari baterako hautagai izendatu.

Nobel sariren baterako nominatu eta guzti izan duten honetan, zer egin behar da Bernardo Atxaga (edo Joxe Irazu) Literaturako Nobel sarirako hautagai izendatzeko?  Berria - Kultura   2004-02-04


nomo iz antzinateko Egipton, administrazio barrutia, probintziaren kidekoa.

Eta ene garaian nomo honetan izugarrizko bat gertatu zen: akerra emakume batekin lotu zen.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 318. orr.

Baina, nómos sustantiboari lotuago dago Egiptoko nomoa: administrazioa antolatzeko banatutako larrea, alegia.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 324. orr.


nomologiko izond arautzeko teknikari dagokiona.

Zer da mota desberdinen gainetik azalpena? Hempelek proposatu zuen azalpenari buruzko teoria filosofikoa bere eredu nomologiko deduktiboaren bidez.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 159. orr.

Ondorioz, eredu nomologiko deduktiboan oinarrituriko azalpenari buruzko teoriari alternatibak ugaldu zaizkio: alde batetik, alternatibak eremu epistemikoari dagozkion elementuetan soilik oinarrituz (legeak, usteak eta gisakoak); eta bestetik, alternatibetan eremu ontologikoari dagozkion osagaiak txertatuz, hala nola ezinbestekotasuna, kausazioa edo bateratzea.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 159. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

eredu nomologiko (3)


nomotetiko (corpusean nomotetika soilik) izond lege logikoen edo naturaren zientzien araberakoa.

Legeen aplikazioan nabarmentzen den antinomia nomotetikaren etsamina-saialdi onena da gure jakituria zedarriztatuan, honela bere espekulazio abstraktuan bere hanka-sartzeez erraz ohartzen ez den arrazoimenari horren bitartez bere oinarri-esakuneen determinazioaren uneak aditzera ematearren.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 182. orr.


non (orobat nun g.er.)
1 (toki perpaus bat txertatzen, dagokion aditzak bait- aurrizkia hartzen duela) ik beherago 10.

Amerikar erako sukaldetxo batek jangela-egongelara ematen zuen, non tximinia erraldoi batek hartzen baitzuen horma oso bat. Ostatuaren beheko aldean denda txiki batzuk zeuden, non sokak, uztai-formako ogitxoak eta zamarientzako lepokoak saltzen baitzituzten.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 15. orr.

Espaloiaren bestaldetik, ibaia zihoan, zabal eta sakon alde hartan, non batel-estropadak egiten baitziren udan, inguruetako auzoen gozagarri.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 10. orr.

Bide baketsu bat da hori, non maiteminduek datil-ardotik edaten baitute, hilobien harresi leunduen kontra bermaturik.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 46. orr.

Gero zein bere txandan joaten ginen "despatxu"ra, non Caselli triku-ileak banatzen baitzizkigun lehengaiak, exotikoak zein domestikoak.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 52. orr.

Gero, infartua izan zuenean, ospitalera eraman genuen, non astebetea egin baitzuen, zainketa berezietako unitatean.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 256. orr.

Gela erabat gris bat antolatu zuen, mundu gris bat bere estudioan, non gauza guztiak grisaren gamako koloreetakoak baitziren.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 31. orr.

Koronelaren basoan, edota Koronelaren ibaian, non itsas amuarrain mordoa eta izokin mordoa baitzegoen.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 40. orr.

Mongoliako goi-ordokiaren hego-ekialdeko ertzean zegoen toki batean, non baitzegoen estepa hiri inperial berritik hurbilen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 53. orr.

Azken hau mendi batean zegoen, non pilotan luzean aritzen baitziren artzainak.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 62. orr.

Urre-antzeko bordatuz egindako zaldi-estalkiaren gainean, non letra berdez eta puntu gorri biziz idatzita danderine irakur baitzitekeen.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 68. orr.

Harkaitz hartatik aurrera, non hasten baita Ozeanoko itsasbazterra, ez zen ezer ezagutzen, Artemidorok eta Eratostenesek irakasten digutenez.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 44. orr.

Indietarako asmotan zegoen etxejaun bati etxea eta lurrak erosi zizkioten arte, non habia berria moldatu baitzuten, Lapurdi eta Nafarroa Behereko mugan.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 19. orr.

Lucy haren aurrean gelditu zen eta papertxo bat atera zuen poltsatik, non helbide bat baitzeraman idatzirik.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 211. orr.

Eihera errekan zegoen eta handik goiti, errepideraino badira harresi edo zutoin batzu, non egona baita delako burdinezko tuio haundia.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 41. orr.

Azken honek egin du kapitulu berezia fraideei buruz non aipatzen baita aspaldiko errana: [...].  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 129. orr.

Feminista zirikatzaile baten artikulu zikiratzaile bat ere bazekarren, non ustezko bortxatzaileentzako zigorrik bidezko eta eredugarrienaz zuhurki bezain sakonki gogoetatzen baitzen.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 230. orr.

Bakoitza bere lanbideari atxiki behar zaiola eta bere seme-alabei pasarazi behar diela agintzen duten legeak ezin dira onak izan estatu despotikoetan baizik, non inork ez baitauka eredu erakargarririk izaterik.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 22. orr.

Filosofiaren mende honetan hain zuzen, non argiek, orotarik barreiatuak, bihurtu baitituzte gizon guztiak arras prestuak eta emakume guztiak arras apalak eta begiratuak, batbederak dakien bezala.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 29. orr.

Hortik aurrera etxeetako teilatuak, mailakatuak, ur nabarreraino, uherreraino jaitsiz, non, itsasontzi bat arin pasatzen denean, arrasto txuri iheskorra irekitzen baita.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 46. orr.

Ni azpiko naukan estatuak asmatu duen ekuazio juridiko-metafisikoa, zeinaren arabera x-ren ingurua=x (non x eskuarki hemengo ez-legezko kuadrilla armatua baita).  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 152. orr.

· Une bat iritsi zen non ikasleek eskaileran geratu behar izan baitzuten aurrera ezin eginik.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 204. orr.

1a (toki perpaus bat txertatzen, dagokion aditzak -n atzizkia hartzen duela)

Baita Obabako plazan zegoen ostatura ere, non Ubanbe, Opin, Pantxo eta zerrategiko langile gehienak biltzen ziren.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 78. orr.

Erreka baten gisa amildu zen nafta lurrazaleko maldetan aurrera ibaiaren uretaraino, non gainazalean geratu zen bere dentsitatearengatik.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 444. orr.

Maimonen Mi-neh Torah lorategi botaniko bat da, non dena dagoen irakurlearen beharrizanak beti kontuan hartuta ordenaturik, sailkaturik, neurtuta eta pisatuta, izendaturik eta aurkezturik.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 7. orr.

Hala gertatzen da, kasu, Liébanako Beatoaren ilustratzaileak egindako mapan, non Egiptok edo juduen herriak Asiak baino toki handiagoa hartzen duten.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 47. orr.

Agian badaude munduak non Greta bezalako izakiak robotak diren.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 171. orr.

Otxandioko erasoan, non hiru gizonetik bi galdu zituzten, nora ezean, Urkiolan azaldu ziren.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 17. orr.

Nola Kristo gure Jauna jaitsi zen bere hamaika ikasleekin Sion menditik, non afaria egin zuen, Josafat ibarrerantz, ibarreko alde batean zortzi eta baratzeko bestean beste hirurak utzirik. espiritu errepublikarraren haizeak ez du bakarrik nazioko plazetan eta batzarretan joko, baita etxe barruetan ere, non gizonen zorion eta miserien parterik handiena dagoen.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 121. orr.

1938an, alemaniar tropak Austrian sartzean, Viena utzi eta Tel Avivera joan zen, non idazki gehiago egin zituen, besteak beste Nachts unter der steinernen Brücke.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 7. orr.

-Europa bat nahi dugu non ez den onartuko, neurri prebentibo gisa, herri bat indarrez hartu eta milaka pertsona hiltzea Iraken bezala.  Berria - Euskal Herria   2004-06-09

Bigarren gutun multzoa aurkitua nuen orduantxe, eta hirugarrena topatu berri-berria nuen, non nire bizkarraren kontra egindako hasperen handi samin batek jauzi ero bat eragiten didan.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 168. orr.

Ustelkeria moralak jotako gizartea aurkezten digu, non Frantzisko ere guztiz murgildua bizi den.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 25. orr.

Jena, Austerlitz, Wagram, non bala batek ezkerreko hankatik utzi zuen betiko herren.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 174. orr.

1891, L'argent, burtsaren ingurukoa; 1892an, La Débâcle, non Sedango porrota, inperioaren amaiera, Hirugarren Errepublikaren aldarrikatzea, Parisko setioa, Komuna eta haren kontrako errepresioa kontatzen diren.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 10. orr.

Agian orrialde hauek guztiak jolas bat baino ez dira, jolas existentzial bat, non batek ez baitu euskarririk aurkitzen inon.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 9. orr.

Berak ez du aurkitu nahi puntu enigmatiko bat, non indibidualak eta sozialak batak bestea ordezkatzen duten.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 160. orr.

· Are interesgarriagoa da zientzia aztertzea aurretiaz kokaturiko une batean, non mundu ikuskera bat eratzen den, horren baitan ezarriz zelakoa den egin daitekeen zientzia eta zelakoa ez.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 163. orr.

2 auskalo non

Senarrak ez zuen deus ere egiten, auskalo non pasatzen zituen egunak, auskalo nondik ateratzen zuen bizimodua.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 161. orr.

Tabernara itzul nintekeen, baina auskalo non egongo zen agurea.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 190. orr.

Alua gori-gori nuen eta burua auskalo non, pentsatzeari utzita baitzegoen.  Juan Martin Elexpuru   «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 14. orr.

Arrantzale-herri batean jaio zen, Massachusettsen, Mainen, edo auskalo non, eta txirlek izu-ikara ematen zioten, amesgaiztoak izaten zituen haiekin.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 124. orr.

Han zegoen zutik, zerura begira, zabor poltsa bat -auskalo non jasoa- eskuartean zuelarik.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 110. orr.

Auskalo non, auskalo noiz, tximista bezala.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 165. orr.

2a halako eran non (24 agerraldi 15 liburutan)

Bi herrialdeen arteko inflazio- aldeek badute joera bat truke-tasen alde biko mugimendu simetriko batek oreka ditzaten, halako eran non truke-tasa errealak aldatu gabe jarraituko baitu.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 97. orr.

-A, te bat behintzat hartuko duzu -esan zuen Anniek, aulkiak mahaitik apartatuz, halako eran non inor ezin baitzen mugitu, eta hantxe geratu zen Williams andrea setiatua, bere bular, eraztun eta poltsarekin.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 31. orr.

Aire lehor eta garbiari dirdaia zerion eta gauza guztiei esmalte fin eta leuna ematen zien aire hark, halako eran non ostertzean ageri zen guzti-guztiak akuarelaz edertua ematen baitzuen.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 29. orr.

Bera da gainerako guztiaren berme nagusia, eta gainerako osagarri formalak zehazten ditu, halako eran non osagarri horiek bera gabe osagai birtual batzuk baino ez baitira...  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 174. orr.

3 halako eran ... non

Baina, gure izateak berezko badu ere etengabe etorkizunera begiratzea, halako eran antolaturik dago sistema, non gure igarpenak ziurgabeak baitira ezinbestean.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 19. orr.

Martinek ezkaratzera itzuli nahi izan zuen ostera ere, baina atsoak halako eran ipini zuen argiontzia, non eskaileraren hasiera argitzen baitzuen.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 174. orr.

Zenbaitetan, oldarrean ekiten nion buru hari, halako eran uzten nizkion biloak non maitasun gau ero bat iragoa zela baitzirudien.  Joxan Elosegi   «Durduzaz eta dardaraz» - Amélie Nothomb, 2003 - 72. orr.

4 halako gisaz non (35 agerraldi 8 liburutan)

Gogobeterik bizi dituk, halako gisaz non ez baitute elkarren beharrik izaten ez eta Jaungoikoarenik ere. gauza kreatu guztientzako ezaxolak izan behar dugu, gure hautamenaren aukera libreari zilegi eta debekatua ez zaion guztian; halako gisaz non geure aldetik ez dezagun izan nahiago osasuna eritasuna baino, aberastasuna pobrezia baino, ohorea desohorea baino, [...].  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 108. orr.

Pezaka kentzen zizkioten bere soineko guztiak eta erlikiatzat eramaten, halako gisaz non kasik biluzik utzi baitzuten gaixo gizon saindua.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 11. orr.

Gutunaren azala prestatzen ari zelarik, Tourvel andrea nahasturak jo zuen berriz: halako gisaz non neska horrek ez baitzuen jakin gutuna nori igorri.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 499. orr.

Eta izaten diren gauza guztiak Jainkoa baitan dira izaten eta Jainkoari loturik daude halako gisaz, non Hura gabe ez baitira ez izaten ez pentsatzen ahal.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 89. orr.

5 halako gisaz ... non

Halako gisaz eginak garela izaeraz, non errazki sinesten baitugu itxaroten dugun hartan, nekez ordea beldur garen hartan.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 323. orr.

Iragan urte haietan bizi eta ikusitako guztiek halako gisaz zaildu zuten non jadanik ia ezerk ezin baitzezakeen aztoratu, larritu edo beldurtu gehiago.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 227. orr.

Ikusten dugu, bada, gehienetan, gizakien izaera halako gisaz egina dela, non gauzak gaizki doazkienak gupidesten baitituzte eta ongi doazkienak bekaizten. hari esker baitzuten gurari sentsitibo guztiek sinesten arrazoiari, eta arrazoiak, berriz, Jainkoari, halako gisaz lotuak zirelarik non ez baitziren haizu delako gurariak arrazoiaren aurka jazartzera, ez eta arrazoia Jainkoari desobeditzera ere.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 295. orr.

6 halako maneraz non (agerraldi 1 liburu 1ean)

Nahi du eraspena kendu, baina nahi du kendu beretu duen gauzarekin geldituz, halako maneraz non Jainkoa etor dakion berak nahi duen tokira.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 101. orr.

7 non edo han (25 agerraldi, 20 liburutan) non edo non.

Non edo han, ume bat, lotatik bat-batean aterata, oihuka hasi zen.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 195. orr.

Non edo han entzunda dakit, azken hipotesia zera dela: gizaki guztiak familia edo leinu bakar baten ondorengo ote garen.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 184. orr.

Non edo han espiritua jabetzen zaionean, lurrera botatzen du, eta mutikoa, lerdea dariola eta hortz-karraska, gogor-gogor gelditzen da.  Elizen arteko biblia   Mk 9,18

Goiko pisuan hiru miliziano ikusi genituen, non edo han bahituran hartutako xanpaina-botila baten muturretik txandaka edaten eta zigarro erretzen jo eta su.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 69. orr.

Egunero ibiltzen naiz bazterrik bazter, eta ez dut izanen egunik, non edo han otearekin topo egin gabekorik.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 23. orr.

RENFEn lan egiten zuen [aitak], eta familia non edo han kokatu orduko, beste norabait bidaltzen zuten.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 146. orr.

Alabaina, agian etxeratu ezinik zabilek non edo han, jainkoek oztopaturik.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 12. orr.

Hemen egon edo beste non-edo-han egon, zer inporta ote dio?  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 43. orr.

Erabat sinetsita egongo baitzen Charlie han goian zegoela, zeru urdinean, eliza-dorrearen gaindik, non edo han.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 147. orr.

8 non edo non (51 agerraldi, 13 liburu eta 5 artikulutan) tokiren batean. ik nonbait.

Non edo non, pauso-hotsak entzuten dira.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 127. orr.

Non edo non ikusita zeneukala haren aurpegi erdibitu beldurgarria.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 112. orr.

Inoiz non edo non ikusia gogora ekarri nahi, eta ezin.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 93. orr.

-Alkateak dauka non edo non gordeta -bota zidan.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 36. orr.

Gizakiari beharrezkoa baitzaio itxaropena non edo non jartzea, bizitzari balioa itzuliko dion zer edo zer [...] kafera, zigarroetara eta billete berrietara zaletu zen.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 37. orr.

Entzun ahal dut oraindik ere, zalapartaka non edo non, belar ondu metatuaren azpian.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 35. orr.

Reno oso txikia denez, ezinezkoa da han bizi diren bi lagunek elkarrekin non edo non topo ez egitea.  Berria - Kultura   2006-04-06

Haize hura, konpresore erraldoia piztua zuen baten batek non edo non eta arropa guztietako hautsa kendu behar zuen.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 230. orr.

Beste horrenbeste gertatzen ariko da mundu zabalean zehar, non edo non, une honetantxe.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 77. orr.

Haren aburuz, hilerrian egon behar zuen non edo non.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 80. orr.

Farlopa apur bat ere geratu behar zait non edo non.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 79. orr.

9 non edo nondik

Ijito hori ere etorriko da non edo nondik.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 101. orr.

Berria-n bertan egindako ahaleginak begi-bistakoak diren arren, beti dago non edo nondik sartzen zaigun aleren bat.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 46. orr.

Non edo nondik, ordea, frankotiratzaileak tiroka jarraitzen zuen.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 24. orr.

Afrika izanik pizti basatien eta, bereziki, sugeen ama eta hazi-tokia, hirigotor horren lurretan ez da honelakorik batere sortzen, eta beste non edo nondik ekarrita leku horretan bakarren bat uzten denean ere, berehala hiltzen da.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3890. orr.

10 non ere (39 agerraldi, 15 liburu eta 5 artikulutan) (toki perpaus bat txertatzen)

Gela bakartu batera heldu ziren, non ere zaintzaileetako bat jaun batzuentzat botilak irekitzen ari baitzen.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 213. orr.

Goizaldeko aire sarkorra sartzen zen atarira, non ere baitzeuden zutik.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 307. orr.

Tropa liberalak jarriko dira Pirinioetako bi muturretan, non ere mendiak beherago baitira eta iragan errexagoak.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 154. orr.

Haren aurpegiak, non ere biltzen baitzen Duffy jaunaren egunen kondaira osoa, Dublingo kaleen tindu beltzarana zuen.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 156. orr.

Deliberatu zuen, egun batez, Izpegiko errekara joanen zela, non ere gerezi ondotik erori baitzen Xanti.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 163. orr.

· Non ere zegoen Carolina-Carolina, ingelesa zen han hitz egiten zen hizkuntza bakarra.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 267. orr.

Non ere ginen, beti izaten zuten Ghoete Institutuak beraientzat beren-beregi prestaturiko zerbait.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 29. orr.

11 non ez den (54 agerraldi, 19 liburu eta 8 artikulutan) ez bada.

Nehor ez da besteen bertuteaz bekaizten, non ez den bere heineko batenaz.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 335. orr.

Jendeek diotenaz, hor sartuz geroz nehor ez omen da ateratzen ahal, non ez den kordez estekatzen. nehork ez ditu euskaraz mintzatzetik trabatzen, non ez den beren baitako ezjakintzak.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 105. orr.

Ez zin egin, ez Egileagatik, ez sorkariagatik, non ez den egiaz, beharrez eta begirunez.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 53. orr.

Jainkoaren legeen ala gizalegeen arabera errana da, bere arteziaren eta zuzentasun propioarengatik nornahiri ematen zaion egitekoa ez zaiola beste bati emanen egitera, non ez den horrentzat zerbait arrazoi zuzen izaten.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 155. orr.

Ez dut gehiagorik galdatzen, non ez den gure adiskidantzak iraun dezan sekula betiko.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 80. orr.

Mugimendu nagi batean dabil maiz ibiltaria, non ez den kirolari ments eta masokista horietarik.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 59. orr.

Agerrek ez du inoiz esku artean izan bere hizkuntzan idatzitako fitsik, non ez den bere eskuak moldatua.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 145. orr.

Kondizio batekin, osasuna ez dadila honda, ez eta sor garrantzizko gaitzik, ez eta loari komeni zaiona ken, non ez den erdira ekartzeko gehiegi egiteko duen ohitura txarra.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 75. orr.

Gauzen Naturan ez da neholako gauza singularrik aurkitzen, non ez den hura baino beste ahaltsuago eta indartsuago bat izaten.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 391. orr.

Ekonomiaren aldetik badirudi, oro har, munduko merkatu handiaren barnean, jakin dutela gure ordezkariek herriaren maila zaintzen, non ez den altxatzen.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 136. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

auskalo non (48); badakizu non dagoen (9); baina hara non (24); baina horra non (13); eta hara non (124); eta hona non (32); eta horra non (80); finala non jokatuko (9); hainbeste non (15); hainbesteraino non (28); hainbestetaraino non (10); halako eran non (19); halako gisaz non (24); halako moduan non (13); halako moldez non (107); halatan non (10); han non (23); hara non (277); hona non (102); hor non (37) horra non (198); horra non datorren (10); huna non (13); noiz eta non (36); nola eta non (14)

non arraio (29); non azaltzen den (9); non baitzirudien ezen (9); non bizi da (15); non bizi den (25); non bizi haiz (9); non bizi zara (18); non bizi zen (29); non da (241); non dabilen (22); non dago (363); non dagoen (293); non dagoen jakin (11); non datorren (20); non daude (89); non dauden (105); non daukan (10); non deabru (10); non demontre (17); non den (86); non dira (90); non diren (29); non dituk (12); non du (10); non duen (18); non duk (19); non duten (9); non duzu (18)

non edo (95); non edo han (25); non edo non (51); non egingo den (9); non egon daiteke (11); non egongo da (9); non ere (37); non eta (390); non eta ez (57); non eta noiz (41); non eta nola (62); non eta zertan (9); non ez bainuen (11); non ez baita (19); non ez baitago (10); non ez baitzen (20); non ez baitzuen (19); non ez den (55); non ez diren (10); non ez duen (23); non ez duten (10); non ez zen (12); non gaude (13); non gauden (31); non geunden (12); non hago (16); non hasten den (14)

non ibili haiz (10); non ibili zara (12); non ikusten dudan (25); non ikusten duen (12); non ikusten dugun (11); non jokatuko den (15); non nago (22); non nagoen (31); non nahi (118); non nahitik (12); non nengoen (30); non nintzen (17)

non ote da (21); non ote dabil (10); non ote dago (9); non ote zegoen (21); non ote zen (21); non ote zeuden (13); non sartu haiz (11); non sartu zara (9)

non zagok (9); non zaude (26); non zauden (18); non zebilen (9); non zegoen (245); non zegoen galdetu (13); non zegoen jakin (9); non zegok (9); non zen (71); non zer (25); non zeuden (69); non zeukan (14); non ziren (30); non zuen (11)

orain non (19); planta non jarri (12)


non-nahi ik nonahi.

nona iz orduen liturgian, primaren ondoan errezatzen den otoitza.

Laikoek, berriz, esan bitzate hogeita lau Gure Aita maitinen ordez; gorespenen ordez bost; prima, tertzia, sexta eta nona, bakoitzaren ordez zazpi; bezperen ordez hamabi, eta konpleten ordez zazpi.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 155. orr.

Ezer sentitzen ez zuela egon zen, begiak kliskatu gabe tinko begiratuz, nona ordura arte.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1000. orr.

Nona ondoren bere senera etorri zen eta komentuan zehar oihuka hasi zen harridurazko ahotsez: [...].  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1000. orr.


nonahi (798 agerraldi, 183 liburu eta 116 artikulutan; orobat non-nahi 147 agerraldi, 38 liburu eta 46 artikulutan, nonnahi g.er., nun nahi 134 agerraldi, 4 liburu eta 126 artikulutan –guztiak Herriakoak-, nunnahi g.er. eta nunahi g.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian nonahi eta non-nahi agertzen dira) 1 adlag edozein tokitan. ik edonon; nahinon.

Eta nonahi, noiznahi eta nolanahi izanik ere, norbait bekatu larrian hiltzen bada, damurik gabe eta ordaina bete gabe [...] deabruak harrapatzen dio arima gorputzetik.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 98. orr.

Nekazaria da hemen eta nonahi lurretik gertuena bizi den giza klasea.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 211. orr.

Jendea, non-nahi eta beti, pena eta dolorez.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 75. orr.

Ez nolanahika non-nahi eta nornahirekin ibiltzen diren itsusi horietarik.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 111. orr.

Osotara bere buruaren jabe den arte bakarra, hitza da: nonahi eta betiko den jainko ahalguztidun hori, hitz haragitu hori.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 15. orr.

Nonahi egon daiteke, edo inon ez.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 36. orr.

Nonahi aurkitzen ditugu halako adibideak.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 60. orr.

Nonahi dela, poz argitsu bat alaiki eta bizkor igaroko da gure bizitza bilbatzen duten atsekabe ugarien artetik.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 139. orr.

Nornahi eta nonahi zela ere, kontent egoten ahal zen bere arrakastaz.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 47. orr.

Beste nonahi, barre baino ez zukeen eginen.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 62. orr.

Ura bada non nahi hemen eta, plazer hutsez, herrian sartu aitzin, edan dut aska betetzen duen uretik.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 125. orr.

Pitagoras, nonahi zenbakiak ikusten zituen gizona.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 109. orr.

Euriak ia ezabaturiko horma-irudiak ikus zitezkeen nonahi: hemen, botak eta zortzi-itxurako opilak zeuzkaten pintaturik; hor, berriz, galtza urdinak Arshoviako jostun baten sinaduraren alboan; han, [...].  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 25. orr.

Etxarte eta kalezuloetan istiluak eta kalapitak atzematen ziren nonahi, iluntzeko ordu horietan halaxe gertatzen baita beti soldadu, kotxezain eta langile asko dagoen hiri guztietan.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 194. orr.

Abegi ona intsentsuaren usaina bezala nonahi sumatuko duzu.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 9. orr.

Haren lanak [...] orain non-nahi aurki daitezke frantsesez itzulirik.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 151. orr.

Burdinsareak zeuden nonahi.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 73. orr.

Zaborra nonahi, auto puskatuak bazterrean.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 15. orr.

Balea hilen zatiak nonahi urgainean.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 245. orr.

Elurra eta izotza nonahi, eta lera aise eta agudo doa aurrera irristan.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 63. orr.

Izotz gogorra, bide zabala, lur irmoa nonahi!  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 137. orr.

Tximeletak borborka nonahi.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 75. orr.

Era guztietako produktuen fabrikak ere badira nonahi.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 145. orr.

2 nonahiko (orobat non-nahiko) izlag edozein tokitakoa.

Zenbat-eta gutxiago jakin, errazago hitz egiten da nonahiko errealitateaz, eta zernahiren errealitateaz, hala fisikan nola politikan eta bizitzan.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 48. orr.

Muga horiek zedarriztatzerakoan sortzen dira nonahiko eta nolanahiko oztopoak.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 84. orr.

Idazle handiak beti izango dira handi, ez beren famaren indarrez, ezpada beren lanaren merituz: haien obretan geure kezken oihartzuna eta -batzuetan- galderen erantzuna aurkitzen baitugu noiznahiko eta nonahiko irakurleok.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 8. orr.

Greziarrek ez dutela ausardiarik etsaien aurka ekiteko, eta hartarako nonahiko mertzenarioak hartzen dituztela "barbaro" deituz.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 156. orr.

Erraz esaten da, badakit, baina gizaseme nonahiko batek diziplinatua izan behar gu, guztiz militarra.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 108. orr.

Garai hauetako eta mendebalde aberatseko ezaugarria da (ez nonahiko eta noiznahikoa).  Berria - Kultura   2004-09-15

Gainera, teknokrata=burokratek, Pauekoek, nahiz nonahikoek, ezjakin supinoek izaten dira gehienetan.  Herria   2004-03-04

Eta bidaiari guztiek, fedea zeinahi zutela ere, nonahikoak zirela ere, diru pixka bat uzten zuten, gutxi edo asko, haritzaren pean.  Fernando Rey   «Ararat mendiaren sumina» - Yasar Kemal, 2003 - 68. orr.

Lan haren alde txarrak bistakoak ziren, hain nonahikoak, hain abailgarriak, ezen, haiek ez aintzat hartzeko moduren bat aurkitu ezean, kondenatuta zeunden bizimodu garratz eta kexu amaigabeko batera.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 33. orr.

Enuntziatua bere figura guztiak baino finagoa bailitzan, determinazio gutxiagorekin, egitura ez hain indartsuarekin, nonahikoagoa.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 98. orr.

· Eta beraz, gure prelatu auzipetua, ez nonahiko Artzapezpikua delarik, baina Toledokoa, Espainietako primatua eta Eliza Katolikoaren hain printze handia, bi epaile soilen esku uzten da.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 167. orr.

3 nonahira izlag edozein tokitara.

Argi hori nonahira zabalduko da barnealdean, beste gauza asko ikusteko, jainkozko diruditen gauzak eta gero hala ez direnak.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 74. orr.

Matematikak, izan ere, nonahira eramaten zaitu!  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 317. orr.

Hortaz, nonahira eta alde guztietara ari zarete.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 155. orr.

4 nonahitik (28 agerraldi, 18 liburu eta 2 artikulutan; orobat non-nahitik 12 agerraldi, 7 liburu eta 4 artikulutan) adlag edozein tokitatik. ik nondik 7.

Nonahitik gatoz, noranahi goaz.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 176. orr.

Nonahitik gainez egiten dik denak!  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 95. orr.

Guhaurek ere non-nahitik jin apezen ezagutza egiten genuen.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 34. orr.

Idazlanak [...] nonahitik zetozen: Bizantziotik zein Alexandriatik, Pergamotik zein Sirakusatik, Antiokiatik zein Jerusalemdik.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 222. orr.

Kultura eta Zientzia Jauregiko dorrea nonahitik ikusten da, eraikin guztien artetik nabarmenduta.  Berria - Mundua   2004-04-25

Jendea ez zen itzultzen joandako lekutik: landaldetik, mendialdetik, itsasaldetik, nonahitik; jendea ez zen Parisera itzultzen, besterik gabe.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 396. orr.

Gero, galdera-zaparrada nonahitik.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 76. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ageri dira nonahi (4); ageri ziren nonahi (3); arrastoak nonahi (4); bertze nonahi (3); beste nonahi (5); beti eta nonahi (12); daude nonahi (6); entzuten ziren nonahi (3)

hasi zen nonahi (3); ikus zitezkeen nonahi (7); noiznahi eta nonahi (12)

nonahi ageri (21); nonahi ageri dira (5); nonahi ageri ziren (10); nonahi agertu (3); nonahi agertzen (4); nonahi aurki daitezke (6); nonahi aurkitzen (8); nonahi bizi (5); nonahi daude (6); nonahi dela (5); nonahi den (6); nonahi dira (5); nonahi egon (3); nonahi entzun (5); nonahi entzuten (10); nonahi entzuten zen (3); nonahi erakusten (3); nonahi ere (6); nonahi eta beti (7); nonahi eta noiznahi (16); nonahi hartzen (3); nonahi ikus (6); nonahi ikus zitezkeen (3); nonahi ikusi (5); nonahi ikusiko (3); nonahi ikusten (15); nonahi ikusten dira (3); nonahi ikusten ziren (3); nonahi sumatzen (3); nonahi zabaldu (4); nonahi zela ere (3)


nonahikotasun iz nonahikoa denaren, nonahi dagoenaren nolakotasuna.

Ulertzekoa da, noski, nonahikotasunari dohain zoragarri iriztea, neuk ere, lagunak aitorpena egin zidanean, halaxe iritzi bainion.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 107. orr.

Nonahikotasunaren eta putzu agorren antzeko desira bat, maldiziotik asko zeukana, birrintzeko irrikatik, teatro izugarrizkotik; goseak errinozero azalpean bezala su hartzen zuen desira bat.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 131. orr.

Errabino asko higikunde honen kontra agertu zen, hasidismoak Jainkoarekiko komunikazio intimoa eta katartikoa proposatzen baitu, Haren nonahikotasunak unibertsoa osorik hartzen duelako ideian oinarrituta.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 222. orr.

Horri gehitu beharko litzaioke mehatxuaren nonahikotasun ikusezin horrek ahalbidetzen duela nortasunari buruz etengabe galderak egitea norbere buruari.  Berria - Mundua   2004-11-03


nonahitar iz nonahi sortua.

Kamioizaleak ikusi nituen han-hemenka, taldeka, nazioarteko garraiolariek hain berea duten keinu-hizkera nonahitarrean solasean, egoeraren nondik norakoak aztertzen.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 193. orr.


nonahitasun iz nonahi izateko nolakotasuna.

Berrikiago nonahitasuna ez da beti ongi ulertu... ez Sir Boyle Rochek berak ere, adibidez, hark defendatzen baitzuen gizon bat ez daitekeela aldi berean bi lekutan egon, txoria izan ezean.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 254. orr.


nonahitasunzale iz nonahitasunaren zalea.

Luterano zenbaiti, Kristoren gorputza nonahi zegoela baitzioten, Nonahitasunzaleak esaten zitzaien.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 254. orr.


nonahitsu adlag gutxi gorabehera nonahi.

Modernitateari muzin egiten dion, edo muzin hobe modernitateak berari egiten dion Euskal Herri hori, Euskadi negatiboa (edo "Espainia beltza") nonahitsu dago hemen presente: gerrak utzitako kedarrak eta hondakinak han-hemen, ikusten diren etxeetako txirotasuna  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 35. orr.


nonbait (orobat nunbait g.er. nunbeit g.er. eta nonbeit g.er.) 1 adlag tokiren batean. ik beherago 4.

Nonbait nago, norbaiten zain, zerbait egin beharrean.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 312. orr.

Elizako zoko guztietara begira ibili ginen nonbait azaltzen ote zinen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 134. orr.

Nonbait azaldu diren paper berriak ere harraskan erre.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 73. orr.

Nonbait apaizen bat aurkitzen zutenean, pobrea nahiz aberatsa, burua makurtuz agurtzen zuten.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 482. orr.

Ez zegoen lore lurrinik, nonbait erretzen ari ziren laharren ke sarkorrak garbitu zion barrena.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 245. orr.

Nik berriz, gure gixonkasta ohoratzen eta bere goien graduraino goititzen duen ezaugarritzat jotzen dut pitoarekin pentsatze hori, eta akatsik nonbait egotekotan.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 91. orr.

Domenga isilik zegoen, begiak nonbait galdurik.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 21. orr.

Ahots hura aditu eta Mikel Strogoffek nonbait entzuna zuela pentsatu zuen bere artean.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 335. orr.

Bonantzako petriletik murgil egiten ari ginen, hotza oraindik, ikusgarri hura sartu zenean bokalean barrena, zilarrezko pinu handia -hau nonbait irakurria naizela uste dut- zekarrela atoian.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 9. orr.

Elkarrizketa denboran, ez zituen bakarrik ustez memorioan nonbait zokoratuak zeuzkan oroitzapenak berritu.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 26. orr.

Etengabeko arrazoiketa eroak nonbait pausatu behar, nonbait etsi behar, eta horra pentsatzeari eta pentsamenduari etsi bat eman, etsipena eman: "hauxe eta kito".  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 47. orr.

Gordeleku hartan ez eta beste nonbait ezkutatu ote nintekeen galdetu nion orduan neure buruari.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 222. orr.

Burua beste nonbait zuen, begiak goiti itzuliak, zeruari so ala nik dakita zeri.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 103. orr.

2 dirudienez, antza denez.

-Nonbait, esaten dizudan ezerk ez dizu axolarik -esan zuen mutilak-.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 34. orr.

Eta taldean dagoeneko egonezin gisako bat zabaldu da eta, nonbait, denak desiratzen daude epaiketari ekiteko; denak, ustez, ni salbu.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 141. orr.

Maite dugu mina, hala dirudi, baina ez nonbait edozein min klase.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 25. orr.

Bestetan baino operazio handiagoa egingo diote, nonbait, eta medikuek esan omen dute gutxi mugitu behar duela ondoren.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 131. orr.

Ez zieten nonbait milizianoek moja zaharrei ezer txarrik egin; txikizioak bai ugari, baina mojei ezer ez.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 67. orr.

Berdin zitzaion, nonbait, lehen ala bigarren otordua.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 103. orr.

Berak, ordea, "liluragarri" hitzari aski egoki irizten ez, nonbait, halako erliebe batentzat.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 166. orr.

Baldintza gehitxo, nonbait, denbora laburrean aurkitzeko.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 26. orr.

Eta hori ez da komeni nonbait, eta horixe da dena.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 113. orr.

Aurreneko bisitaldia omen zuen Estatu Batuetara, nik bai igarri, baina hala ere jadanik erabat finkatua, nonbait, amerikarrei buruzko bere iritzia.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 10. orr.

Eta radarra ere ez zebilen, nonbait, behar bezala.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 24. orr.

Haren anaia batek, bertan bizitzen dagoeneko hilabeteak zeramatzanak, nekez jasaten omen zuen klima, nonbait.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 19. orr.

Arkakusoak zituen nonbait koltxoiak.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 39. orr.

Etorkizunik ez, nonbait, Amerikak.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 73. orr.

Florentek ez zion entzun, nonbait.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 31. orr.

Bere kasa ohitutako baserritarra nonbait...  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 33. orr.

Ez, nonbait.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 100. orr.

3 nonbaiteko izlag tokiren batekoa.

Nonbaiteko mahai batean eseri ziren.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 218. orr.

Nonbaiteko erlojuak gaueko hamarrak jo zituen. Arrola, Izpegi, Arieta ez dira beste nonbaiteko izenak, tokiak.  Aitor Arana   «Bost ahizpa», 2005 - 50. orr.

Nonbaiteko minez baitzegoen beti, buruko minez gehienetan.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 292. orr.

Inguruko hilketen aurrean isilik geratzen den jende berori, segur naiz asaldatu egingo litzatekeela hildako beroriek heriotza zigorrera kondenatu eta fusilatu izan balituzte nonbaiteko tribunalen batean.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 64. orr.

Jatorrizko estaldura hartan nonbaiteko armarria ikus zitekeen.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 106. orr.

Idazle bakoitzaren atzean, gizona ezkutatzen omen da, hezur-haragiz-koa, nonbaitekoa.  Berria - Kultura   2004-01-16

Errusiarra ez beste nonbaitekoa sentitzen zen.  Berria - Kultura   2006-01-31

Hizkuntz politika baten aitzinean gara eta horren arduradunak ez dira nonbaitekoak, bainan bai gure herritarrak.  Herria   2004-12-23

Nonbaiteko gaizki ikasia!  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 11. orr.

4 nonbaiten adlag nonbait, tokiren batean.

Nonbaiten irakurri nuen Tuteran 1999n 2.300 zakur laga zituztela bertan behera.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 114. orr.

Nonbaiten bada oraindik irrati berantiarren bat, sinfoniekin-eta, baina itzali egiten dut.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 138. orr.

Izaten dira ba nonbaiten sartu edo nonbaitetik irteten direnean ateari danbatekoa eman behar izaten diotenak jendea beren existentziaz jabe dadin?  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 78. orr.

Liebkind Bendelen hitzak gogoratu nituen, izan zitekeela nonbaiten New Yorken Walden doktorearen benetako miresleren bat, egiatan maitatuko zuena.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 118. orr.

Kanpoan zen, Queens inguruan nonbaiten.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 36. orr.

Amak beti esaten zion, barruan nonbaiten izango zuela Koldorenganako maitasun amiñi bat.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 170. orr.

Zuen prozedurak, beste nonbaiten beharbada baliagarriak izan daitezkeenak, hemen berehala aurkituko lituzkete euren mugak.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 231. orr.

-Kondoiren bat izango duk nonbaiten.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 231. orr.

5 nonbaitera (64 agerraldi, 27 liburu eta 14 artikulutan) adlag tokiren batera. ik norabait.

-Nonbaitera joana hintzela uste nian.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 162. orr.

-Nonbaitera joan nahi duzu edo...? -esan dut azkenean.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 66. orr.

Nonbaitera eramango zaitut?  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 512. orr.

Ahoan eraman behar dugu nortasun agiria nonbaitera mugitzeko; etengabe eskatzen digute.  Berria - Euskal Herria   2004-08-19

Azkenean, nonbaitera behar-eta, ostatu hartu zuen Revelski kalexkan, eguneko errublo bat ordaindurik.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 292. orr.

Etxera itzuli eta bazkaldu orduko esan zigun nonbaitera zihoala.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 14. orr.

-Zer, etxera hoa ala beste nonbaitera joango gaituk?  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 45. orr.

Harry herrialde hartako beste nonbaitera joango zen bizitzera, eta negozio bat irekitzeko beste diru emango zion, baldin eta trukean zin egiten bazuen ez zela inoiz ere berriro Chicagora itzuliko ez eta Betterekin edo Florarekin harremanetan jarriko.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 59. orr.

Begiak beste nonbaitera itzuliak ditu, ordea; gogoeta sakonetan murgilduta, lausotua du ikusmena.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 143. orr.

Lehengo aurpegi gaztea nonbaitera joana zen, eta haren lekuan aurpegi berria zeukan, ikaragarria, ilunpetik etorria.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 77. orr.

6 nonbaiterako adlag/izlag

Tren-txartelak Milanerako ote ziren edo beste nonbaiterako, ez nago oso seguru.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 215. orr.

Gazte eta zahar, jendetza etxe guztian, bata bestearen atzetik, nonbaiterako zain bezala.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 144. orr.

Garai hartan, Turati behin gure etxera etorri zen, Turinen baitzegoen beste nonbaiterako bidean.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 42. orr.

7 nonbaitetik (164 agerraldi, 93 liburu eta 20 artikulutan) adlag tokiren batetik.

Goizero, bere astotxoa hartu, barazkiz eta esnez zamatu, eta nonbaitetik Baionara etortzen zela erreparatu nuen.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 303. orr.

Nonbaitetik, haize girotuaren asotsa heldu zitzaidan, baina hura ez zen aski nire trenpu txarra apaltzeko.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 355. orr.

Izaten dira ba nonbaiten sartu edo nonbaitetik irteten direnean ateari danbatekoa eman behar izaten diotenak jendea beren existentziaz jabe dadin?  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 78. orr.

Emakume txiki bat atera zen nonbaitetik, higatua, nahasia ematen zuen neska bat zekarrela.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 116. orr.

Josefinaren ahizpa bat berehala agertu zen nonbaitetik, haurrez jabetzera.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 136. orr.

-Trikota polita egiten ari zara -esan nion, nonbaitetik hizketan hasi nahi eta.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 35. orr.

Aurrezten nonbaitetik hasi behar dugu...  Berria - Harian   2005-09-22

Aurki beranduegi izango zuen nonbaitetik dirua ateratzeko.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 134. orr.

Gaua nonbaitetik irten zen, isilik eta oin puntetan.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 214. orr.

Gasolindegietan lapurretan egitea gustatzen zitzaien, biei, horrela autoz alde egitea askoz errazagoa eta arinagoa zelako hiri barruko nonbaitetik baino.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 179. orr.

Agian beste nonbaitetik jo beharra zegoen.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 148. orr.

Garunetik edo nerbio-sistemako beste nonbaitetik seinale bat iristen zaienean uzkurtzen dira gorputzeko muskuluak, bat izan ezik.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 243. orr.

Kea ateratzen zaio nonbaitetik.  Pako Aristi   «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 45. orr.

Musika zetorren nonbaitetik.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 263. orr.

8 nonbaitik (71 agerraldi, 18 liburu eta 19 artikulutan) adlag tokiren batetik.

Nonbaitik jinikakoek eta hemengoek talde ederra sortu dute.  Herria   2001-01-25

Nonbaitik hasi behar, hala ere -baieztatu zuen Léak-, ezta, Ruche jauna?  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 164. orr.

Iruditu zitzaidan, nonbaitik, biziki urrunetik nentorrela.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 25. orr.

-Elkar ezagutzen dugu nonbaitik, ez? -galdegin zion, arreta gehiagorekin behatuz.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 221. orr.

Sosa behar zen nonbaitik atera! edo mozkinetatik, edo Estaduak xuhurki ixuri hartatik.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 100. orr.

Herri-kaxkora iristean eskuin-eskailera bat atera zuen nonbaitik, eta beraren kontra lotu ninduen soka lodi batez.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 250. orr.

Menturaz goizetik metatua dudan akidurak nahi baitu nonbaitik jalgi.  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 87. orr.

9 nonbaitik ere nolabait, nola edo hala.

Nonbaitik ere, bazuen bizkitartean bere gisako arrangura ttipi zerbait.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 171. orr.

Azken eskualduna nonbaitik ere emaztea zen.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 139. orr.

Baina delako bi hilabete haietan, asteazken guziak eguzkitsu izan ziren, nonbaitik ere!  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 100. orr.

Titin irabazle, nonbaitik ere!  Herria   2001-11-15

10 han nonbait (56 agerraldi, 35 liburu eta 8 artikulutan)

Banoa Marsellako alderat, han nonbait esposatua den ene ahizpa bati buruz.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 20. orr.

Hortik ere sortu ziren izarño zenbait, han hemenka, han nonbait, Urdozeko aldean, Otikorenen, Garaziko aldean.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 15. orr.

Basoan eta bidean bere presentzia sumatzen nuen, han nonbait zegoen, ziur, niri begira.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 209. orr.

Baietz, egon behar zuela han nonbait jeepen bat ganoraz bilatuz gero, oilo-herrixka hartan, alajaina, txabolaren baten atzean edo, kalabaza, banana eta arto-basarte hartan.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 57. orr.

Bai, badira; beren exkaxean, badira zerbait, ez hemen beharbada baina bai han nonbait.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 63. orr.

Eta hildako garbia han nonbait datza garbi-garbi eta zintzo: proiekturik gabe, helbururik gabe, etorkizunik gabe, gezur esentzialez galtzaratutako arterik eta bitarterik gabe.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 270. orr.

Astiroago egin zuen pausoa, bere pentsamenduaren gakoa han nonbait, lurrean, bilatuko balu bezala.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 142. orr.

11 hemen nonbait (16 agerraldi 13 liburutan)

Eguna argitzera doanean auto bat dator, gelditzen da hiru maisuak bota zituzten lekuan eta gizonetako batek dio: "Hemen nonbait egongo da".  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 463. orr.

Hemen nonbait egon behar zuan...  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 42. orr.

Hemen nonbait, pentsatu zuen berak, behatzekin uretan arrastoa eginez, barku bat hondoratu zen.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 187. orr.

Bazen hemen nonbait telefono bat, ezta?  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 81. orr.

Jokatuko nuke hemen nonbait badela liburu bat esaten duena nola igaro hiru buruko txakur erraldoi baten ondotik.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 223. orr.

12 hor nonbait (188 agerraldi, 87 liburu eta 24 artikulutan) adlag inguru horretan.

Uste dut Ben Bela hor nonbait bizi dela.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 374. orr.

Bai, eguzkia hor nonbait dago, ganduak arrasto arroxak dauzkan aldean edo.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 46. orr.

Baina uxatutakoak ez ditugu gehiago eskuratuko: haiek galdu dira hor nonbait.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 152. orr.

Billete bat izanen duk hor nonbait, ezta?  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 12. orr.

-Hor nonbait behar du aireportuak -esan nuen nik.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 176. orr.

Jo ezak La Rochellera, bila ezak Floren, hor nonbait ibili behar dik, basoan dik hark gordelekua, ezagutuko hau.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 67. orr.

Horiek ere ba omen dira, ez hemen beharbada, baina bai han edo hor nonbait.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 63. orr.

-Ez dugu ezer ere afalduko, hor nonbait?  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 325. orr.

Santa Luzian hasten da arratsa luzatzen? hor nonbait.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 476. orr.

18 graduko latitudean, hor nonbait...  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 72. orr.

Hogeita hamasei eta berrogeita bost urte inguruan ibiliko ziren denak, hor nonbait.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 165. orr.

-Ez dugu ezer ere afalduko, hor nonbait?  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 325. orr.

13 gutxi gorabehera.

Ordu erdiko bidaia izaten dut, hor nonbait, hiritik amaren herrira.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 164. orr.

Eguneko 20 segundo, hor nonbait berandutuz.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 475. orr.

Santo Domingora hurbiltzen ari naiz: bi kilometro eskas, hor nonbait!  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 87. orr.

Johann Sebastian Bachek hamahiru ume (edo hor nonbait) ekarri zituen mundura.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 158. orr.

Mende bat, hor nonbait.  Berria - Harian   2006-03-07

Hogeita bost bat milimetro luze ziren, hor nonbait, eta lau edo bost milimetrokoa zuten diametroa.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 190. orr.

Gendulain, egun, familia bakar baten lur sail erraldoia da hiru milioi metro koadro, hor nonbait, eta Lizarrako autobideak zeharkatzen dituen orubeetan dago.  Berria - Harian   2005-09-14

Bat-bateko bertsoak 20 segundotik (kopla) minutu baterako iraupena du (bederatziko nagusia) hor nonbait.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 100. orr.

14 nonbait ere dudarik gabe.

Askotan eta askoren ahotan agertzen da kezka, nonbait ere buruhauste larriak sortzen zituen seinale.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 32. orr.

"Lege zaharreko" zuberotar zenbaitek 'dordoka' esateko ez omen dute inondik inora ere onartzen apo-harmatua hitza, nonbait ere "manexena" delakoan.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 202. orr.

Nik neronek ere... -haren gorpuzkera murritza zurruntzen sumatu nuen- neurea izanen diat nonbait ere, hemendik ez oso urruti.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 96. orr.

Dutxa on baten irrika bizia nuen, nonbait ere.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 70. orr.

•15 tokiren batean.

Nonbait ere irakurria dut zaldi gainetik erortzen zirela eta ez zirela gai izaten berriz zutitzeko ere, nekatuegi egoten zirelako armadura hori guztia gainean zutela berriz altxatzeko.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 160. orr.

Aita pentsatzen jartzen zen, xuxen ganbarako edo estalpeko lekuren batera edo patioan zeuden piletara joan, nonbait ere eskua sartu eta handik pixka batera benetan balio zuen tramankuluren bat ateratzen zuen.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 17. orr.

16 nonbait han adlag gutxi gorabehera.

Bi miliatara nonbait han, itsasora aitzinatzen zen harkaitz baten gainean argi batzuk ikusi zituztelarik, baratu ziren.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 228. orr.

Arratsaldeko zazpiak eta erdiak ziren, nonbait han.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 184. orr.

IV. mendearen hondarrean, nonbait han, baina ez lehenago.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 182. orr.

Bi urteren buruan nonbait han.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 29. orr.

Berrogei bat urte badu, nonbait han, sortu zitzaigula, Basarri, Monzon eta Etxanizen ondotik, Aresti, Azurmendi, Labéguerie, Xalbador, Laboa, Etxamendi, Lete, Iriondo, Lekuona, Artzeren belaunaldiko kantutegia. xifre ederra da Rwandako sosean, euro batek zazpi ehun hemengo emaiten baititu; 700 hori da nonbait han langile baten eguneko paga; euro bat eta ainitzek gutiago.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 135. orr.

La-ila-ilaha-Ala, "ez dago beste jainkorik Jainkoa baizik", jartzen zuen nonbait han, arabesko baten tankeran.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 217. orr.

17 nonbait hor adlag gutxi gorabehera.

Etxean, ordubete, nonbait hor.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 19. orr.

Peoiak eta ahaideak gehituta, osotara 100 bat lagun, nonbait hor.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 212. orr.

Sohütakoaren heintsüsealat heltü da Irurin ikusliarren saldoa (6.500 nonbait hor).  Herria   2001-08-09

18 berdintsu.

Eskolan gertatzen den guztia eta ahuntzaren gauerdiko eztula, nonbait hor niretzako.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 10. orr.

Behatz haundia baino kasik luzexeagoa bigarrena, eta hirugarrena ere nonbait hor,  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 98. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 5 aldiz agertzen direnak)

bertze nonbait (48); bertze nonbait erran (10); beste nonbait (263); beste nonbait bilatu (11); beste nonbait bizi (7); beste nonbait dago (5); beste nonbait duela (7); beste nonbait egon (5); beste nonbait ere (5); beste nonbait zuela (7); burua beste nonbait (24)

da nonbait (44); dago nonbait (7); daude nonbait (6); dela nonbait (5); dira nonbait (8); dizut bertze nonbait (5); du nonbait (37); dugu nonbait (5); duk nonbait (5); dut nonbait (8); dute nonbait (12)

edo beste nonbait (5); edo hor nonbait (5); edo nonbait (8); ere nonbait (11); eta beste nonbait (15); eta nonbait (29); ez beste nonbait (7); ez nonbait (13); ez zen nonbait (5); ez zuen nonbait (5)

gogoa beste nonbait (9)

han nonbait (55); hemen nonbait (16); hor nonbait (184); hori nonbait (9); hortxe nonbait (9)

izan nonbait (5); izan zen nonbait (5)

nintzen nonbait (6)

nonbait aipatu (5); nonbait aurkitu (5); nonbait behar (12); nonbait behar du (5); nonbait bere (10); nonbait bilatu (11); nonbait bilatu behar (7); nonbait bizi (16); nonbait dago (8); nonbait dagoela (7); nonbait duela (7); nonbait egon (10); nonbait egon behar (6); nonbait egongo (5); nonbait entzuna (7); nonbait erran (13); nonbait erran dizudan (10); nonbait galduta (5); nonbait han (18); nonbait hor (21); nonbait ikusi (8); nonbait ikusia (9); nonbait irakurri (15); nonbait irakurri dut (5); nonbait irakurria (10); nonbait izan (11); nonbait izan behar (6); nonbait izango (6); nonbait jarri (7); nonbait zegoen (7); nonbait zuela (7)

zegoen nonbait (11); zela nonbait (5); zen nonbait (56); zion nonbait (10); ziren nonbait (21); zituen nonbait (5); zitzaion nonbait (9); zuen nonbait (52); zuten nonbait (8)

[3] beste nonbaiten (26); hor nonbaiten (3); nonbaiten jarri (3)

beste nonbaitera (33); beste nonbaitera joango (3); nonbaitera eramango (3); nonbaitera joan (7); nonbaitera joana (3); nonbaitera joango (3)

beste nonbaiterako (3)

beste nonbaitetik (32); nonbaitetik atera (7); nonbaitetik atera behar (5); nonbaitetik etorri (4); nonbaitetik etorria (3); nonbaitetik hasi (14); nonbaitetik hasi beharra (3)

beste nonbaitik (8); nonbaitik ere (18)


nonbaitasun iz

Thierryren bandakoak ez ziren ez denak euskaldunak: sorguneak soilik osatzen zuena nonbaitasuna?  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 279. orr.


nonbaitiar iz nonbaitekoa.

Jende ainitz uztail huntan, gustatzen diren "paristar" eta nonbaitiar horiekin.  Herria   2004-07-29


nonbeit ik nonbait.

nonbratu, nonbra, nonbratzen du ad izendatu.

Hala nonbratu zuen bufoi hura duke, // zeruaren tabua saihestu nahi luke.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 66. orr.


nonbre (orobat nunbre b.er.; Euskaltzaindiaren Hiztegian kopuru agertzen da) iz ipar kopurua.

Haurren nonbre hori goiti ala beheiti joan da aurten?  Herria   2002-09-26

Deputatuen nonbrea sobera emendatu gabe.  Herria   2003-01-14

Tokien nonbrea mugatua izanez eta antolaketen errexteko izenak eman behar dira otsailaren 20-eko berantenaz.  Herria   2004-02-12

Ehun ta zenbait mila hil, beti haundituz joan da Asia hegoalde hartako izigarrikerian galdu direnen nonbrea.  Herria   2005-01-06

Bi milatan goiti joana da hilen nonbrea, menturaz xuxen xuxena sekulan jakinen ez dena.  Herria   2003-05-29

Bistan dena, ez da nonbre aski handia, administrazioaren arabera, gela elebidunaren idekitzeko.  Herria   2003-09-18

Usaian bezala, joanden buruilaren 12an, jende helduak elgarretaratu dira, nonbre pollitean, Koxeinea ostatuan.  Herria   2004-09-23

Nonbre handian segitu dugu ere bere azken egoitzarat, Anne-Marie Gastellu Garziainekoa, apirilaren hogoi eta zortzian berrogoi eta hamalau urtetan utzi du mundu hau, joaite ustegabekoak denak hunkitzen gintuela.  Herria   2004-05-06

Beraz etorri nonbre haundian, ez zautzue dolutuko.  Herria   2004-02-26

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

etorri nonbre haundian (5); nonbre ederrean (3); nonbre handian (15); nonbre haundian (23); zatozte nonbre haundian (4)


nonbretsu izond ipar kopurutsua.

Herri hortan jendetza Afrikako ugarien edo nonbretsuenetarik da lur arau.  Herria   2003-04-03


nondar 1 iz non jaioa, nongoa. (galderetan)

-Nondarrak zarete? -galdegin zien.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 56. orr.

Nondarrak dira gure kontrario horiek?  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 107. orr.

Dena dela, badakik hemen zenbat eta nondarrak garen, Sebastian?  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 147. orr.

-Orduan, bere bidera bihurturik galdegiten du: nondik norakoa edo noiztik honakoa da "jainko" izeneko zera hori?; nongoa da, nondarra, zein etxetakoa?; non ditu zainak?; uretan jaio al zen?, airean?, surtan?, su-gainean?, lurrazpiko ikara batean?, gaitzean?, ezbizian?  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 56. orr.

2 (zehar galderetan)

Didier Deschamps futbol jokalaria nondarra den gogorarazi digu esatariak berriro.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 19. orr.

Etengabean jardun beharrak, eta izenak ez errepikatze aldera, pilotaria nondarra den esatera bultzatzen du kazetaria.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 20. orr.

Ez nekien nondarra zen, ez nion izenik ezagutzen, ez nekien Kazetaritza Eskolan ikasten zuela beste deus.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 22. orr.

Galdegiok ea nondarra den.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 183. orr.

Hori da nire bizitzaren historia, baina neronek ere ez dakit nondarra naizen.  Berria - Kirola   2004-10-28

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

nondarra den (3)


nondibait ik nondik 5.

nondik 1 adlag
2 nondikako iz jatorria.

Kostako zaizu horren nondikakoa asmatzen, harik eta arra edo arre horri erreparatzen ez diozun.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 228. orr.

Eta, pentsatuz, bai, topatu diot nondikakoa.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 452. orr.

Eta, pentsatuz, bai, topatu diot nondikakoa.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 452. orr.

Irteera aldera nagitzen zirelarik, Don Arturoren haserrearen nondikakoa ikusi behar zutenen multzo handia sortu zen.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 92. orr.

· Soziolinguistikak ere izugarri eskolatu gaitu, eta badakigu ama ez dutela umeek hiltzen, baizik-eta aitak, aita doilor bihozgabe auskalo nondikako batek.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 158. orr.

3 nondikosup_1 adlag non sortua.

Nondikoa ote zen?  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 143. orr.

Gizakiek, ariman astuntasun akigarria sentitzen duten bezala, zertatik datorren eta paparra zanpatzen dien gaitz puska hain handia nondikoa den jakin ahal balute, [...].  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 225. orr.

4 nondikosup_2 iz nondikakoa, jatorria.

Baina piztiaren oldarrek bazuten nondiko bat, bazuten etorkia.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 132. orr.

5 non edo nondik

Ijito hori ere etorriko da non edo nondik.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 101. orr.

Berria-n bertan egindako ahaleginak begi-bistakoak diren arren, beti dago non edo nondik sartzen zaigun aleren bat.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 46. orr.

Non edo nondik, ordea, frankotiratzaileak tiroka jarraitzen zuen.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 24. orr.

Afrika izanik pizti basatien eta, bereziki, sugeen ama eta hazi-tokia, hirigotor horren lurretan ez da honelakorik batere sortzen, eta beste non edo nondik ekarrita leku horretan bakarren bat uzten denean ere, berehala hiltzen da.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3890. orr.

6 nondik-bait (corpusean nondikbait eta nondibait soilik) nonbaitetik.

Nekizkien maldizio guztiak esanda, indarrak eskuratu nituen nondikbait; ez nengoen barregarri gelditzeko prest, ez jauna.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 41. orr.

Dela kanpo aireak, beste nondibait joez, suak joanarazten dituelako; dela [...].  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 337. orr.

Behin, pasian atera eta bidez bide bazihoala, oraingo Mirakruztik gora nondibait, goitik behera sartu eta laster, bat-batean: [...].  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 20. orr.

Nondibait hasteko, bada, Menéndez Pidal-en aitzindaritzat har daitekeen Agustín Durán madrildarrarekin, hasiko gara.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 27. orr.

7 nondik edo handik nonbaitetik.

Gorputza sendotu behar dut eta indarra atera nondik edo handik.  Berria - Kirola   2006-05-05

Kemena nondik edo handik bilduz, eztul idor batzuk egin nituen, adiskide zenduaren aita-amei nire agerpenaz ohartarazi beharrez.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 238. orr.

Gorrotoa dizunak, nondik edo handik aterako du zu hondatzeko aitzakia.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 165. orr.

Behingoan ehun mila edo berrehun mila errublo eskuratzea nondik edo handik.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 483. orr.

Ezaguna egiten zait, nondik edo handik.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 27. orr.

8 nondik eresup_1 (toki perpaus bat txertatzen)

Nondik ere kea heldu baita, han sua bada, dio aspaldiko zuhur hitzak.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 206. orr.

Literatura darion sexualitatea edo sexua darion literatura? nondik ere begiratzen diogun.  Berria - Kultura   2004-07-10

9 nondik eresup_2 nondikakoa gorabehera.

Idazleari -edo narratzaileari- zor zaizkio istorioa -nondik ere jasoa duen-, kontakizunaren egitura, pertsonaien diseinua eta gainerakoak.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 85. orr.

Baina gaiztakeria horiek nondik ere baitatoz, suntsitzea da orain premiazkoena.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 514. orr.

10 nondik-nahi (17 agerraldi 12 liburutan; orobat nondinahi 11 agerraldi 4 liburutan; Euskaltzaindiaren Hiztegian nondik-nahi agertzen da) nonahitik.

Arazoak nondik-nahi agertzen ziren, eta berak denak konpontzen zituen.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 330. orr.

Esaten ari naizen simulakro horiek, bada, nondinahi datoz eta noranahi igorriak dira.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 245. orr.

Nondik-nahi mintzo, hainbat ahotsek oihartzun gisara: [...].  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 197. orr.

Nondik-nahi begiratuta ere, ohitura egiaztatu eta norbanakoen arteko liskarrari aplikatzea epailearen ekintza da, eta ez legearena.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 51. orr.

Fernando, gazteegia izaki emakumeekin nahasteko, libre utzi zuten, nondik nahi ibil zedin.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 230. orr.

· Nondik-nahiko ekaizteen erasoa sufrituagatik ere, sustrai amorratuak gero eta lurminago barneratzen dituen landare temati eta bakarzaletzat dauka Perurenak, antza, bere burua.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 7. orr.

11 nondik norasup_1

Lepoko bat ipintzen diete, emisore ttipi batekin, nondik nora dabiltzan jakiteko.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 171. orr.

Zaila zen orduan bidea nondik nora zihoan ezagutzen, baina, haren zuhurtzia apartari esker, gorabeherarik ez zen izan ibilaldi hartan.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 222. orr.

Nondik nora ibilia zen munduan, Donostian hil zen arte?  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 337. orr.

Nondik nora ibiltzen zen bera kanpoan zegoen denboraldi luze horietan, norekin eta zertan, non eta nola, baina, bereziki, norekin ibiltzen zen.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 69. orr.

Hübelek ez zekien nondik nora jo.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 159. orr.

Hori guztia gertatzen ari zela, nondik nora ote zebilen Ulises zuhurra?  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 20. orr.

Ez dakit tipo hori nondik nora dabilen, ezta zertan ere.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 212. orr.

Oinak lurraren gainean nituela jardun nahi nuen behingoz, eta nondik nora nabilen ez dakidala gelditu naiz. Agintariek ez zekiten nondik nora ibili nintzen, ez eta zer egin nuen ere.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 211. orr.

Ikerkuntza prozesu azkengabe bat da, nondik nora egingo duen sekula jakiterik ez dagoena.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 158. orr.

Ez zen zaila haria nondik nora zihoan konturatzea.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 78. orr.

Eta gero, Usurbildik, Andatzako mazelaraino; eta nondik nora ez dakidala, Aiaraino.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 280. orr.

12 nondik norasup_2 adkor nolatan.

Ikastaro dexente ematen da sormena nondik nora bideratu.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 41. orr.

Nondik nora daki beti zer egin eta noiz egin?  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 191. orr.

Nondik nora ez ote nintzen lehenago konturatu.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 106. orr.

Eta gainera, nondik nora halako harridura?  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 120. orr.

Horixe jakin nahi zuela hark, nondik nora etorri zen halako deskalabrua.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 131. orr.

Nondik nora da posible ezaugarri bi horiek uztartzea?  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 247. orr.

Ez dakit nondik nora sortuko zen nahasketa.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 160. orr.

Eta, berbatik berbara, Antonek belarria nondik nora galdu zuen azaldu zidan.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 63. orr.

Eta nondik nora sortua ote du izen sorgin hori?  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 24. orr.

Geure-geureak diren lohikeriekin bakean bizitzeko gauza bagara, nondik nora uxatuko dugu, bortizki uxatuko, besteren lohikeriarik, kasu honetan zakurrena.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 90. orr.

Epaileak, ordea, ez du argudiatzen kasu hauetan baldintza hori nondik nora betetzen den.  Berria - Harian   2006-03-17

-Tira, tira!, nondik nora da atsegina nire solasa?  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 51. orr.

Nondik nora handinahi eta harropuzkeria hura?  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 208. orr.

13 nondik norainoko izlag

Eta nondik norainoko mapa, gainera!  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 133. orr.

Hark adieraziko dio ariman ze artesi edo pitzatu klase daukan eta nondik norainokoa.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 33. orr.

Atzo ziren negoziatzekoak kanpainaren propaganda nondik norainokoa izan daitekeen PAN Palestinako Aginte Nazionala eta Israelgo Gobernua.  Berria - Mundua   2006-01-10

14 (izen gisa)

Izendatze modu herritar baten ume dena eta ezin nolanahiko izenez dei dakiokeena, huraxe baitu izen semantiko eta intensional berekia, bere zertasuna (ez nondik-norainokoa) aditzera ematen duena.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 223. orr.

Baserri-aldea zen mintzagai: herri-hustearen nondik-norainokoak, iraganetik gaurdainoko laborantza norabideen aipamenak.  Herria   2001-09-13

15 nondik norainokotasun iz

Estatuen izenek [...] ez dute, bistan denez, intensiorik, ez diote ezer eta ez dute beren baitan funtsik, izaterik edo zertasunik; estensio, eremu edo hedadura huts dira, ez dute nondik-norainokotasuna beste tasunik.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 222. orr.

16 nondik norakosup_1 izlag

Ez diola axola urak nondik norako bidea egiten duen.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 217. orr.

Madrilgo udalak minibusa jarri zigun expressokideoi, goiz eder batean ez dakit nondik norako bidea eroso egin genezan.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 41. orr.

· Nondik norakoa edo noiztik honakoa da "jainko" izeneko zera hori?; nongoa da, nondarra, zein etxetakoa?; non ditu zainak?; uretan jaio al zen?, airean?, surtan?, su-gainean?, lurrazpiko ikara batean?, gaitzean?, ezbizian?  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 56. orr.

Nondik norakoa dugu indeterminazioaren zera hori?  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 244. orr.

17 nondik norakosup_2 iz ik ibilera.

Erraparatzen al diozue ilargiaren ibilbide eta nondik norakoari?  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 403. orr.

Nire nondik norakoez aditu nahirik zegoelako berriro laxaturik, itsasoan ibilia eta eskolan ikasia nintzela azaldu nion.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 248. orr.

Raimundo Silvaren, Maria Sararen, gurutzatuen eta mairuen, Mogueimeren eta Ouroanaren joan-etorrien nondik norakoa behar bezala segitu ahal izateko.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 17. orr.

Lehenbizi asmatu zuten meteorologia alorreko tresna, haizearen norabidea, haizeen nondik norakoa seinalatuko zuen haize-orratza izan zen.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 444. orr.

Nire pozaren pozerako, berehala ohartu nintzen Öchlerren nondik norakoak ez zuela gure arteko harremana hoztu.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 322. orr.

Izan ere, diru-aldagai eta kredituaren kontrolaren bidez, jarduera ekonomikoaren nondik norakoan eragitea posible baita.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 31. orr.

18 nondik norakosup_3 iz zer-nolakoa; zertzelada.

Ezagunak zaizkit gauzen nondik-norakoak, sorkarien mota ezberdinak, garaien aldakuntzak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 919. orr.

Antoine Cabanne auzapezak eman zuen Pettan Iturralderen ibilbidearen nondik norakoa.  Herria   2003-07-24

Agirre lehendakariak badaki Antonio Iralaren zereginen nondik norakoa, azken batean bigarrenak lehenaren aginduetara dihardu-eta.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 217. orr.

Lanaren nondik norakoa igartzen hasteko, puntu nagusiak identifikatzeko, loturak ikusteko, etab. giltza-kontzeptuek eta hitzek asko laguntzen dute.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 353. orr.

Kode berriaren nondik norakoak.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 22. orr.

Misioaren nondik norakoa azaldu zidan.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 25. orr.

Jendeak pasio handiz bizi eta eztabaidatzen zituen gerraren nondik norakoak.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 315. orr.

Bidaiaren nondik norakoei buruz erabakita zeuzkanak argitu zizkien xehetasun ugari emanez, bai bideari zegozkionak, baita ekonomikoak ere.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 157. orr.

Banekien zer zen Umberto, banuen haren sexualitatearen nondik norakoen susmoa.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 268. orr.

Erdi Aroko pentsaeraren nondik norakoa, eta bertan filosofiak hartu zuen lekua ulertu nahi baditugu, [...].  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 62. orr.

Zamape horretan, egunbetetsuko bizarra ferekatu nuen, Kristinaren hitzen nondik norako guztiak mamitu nahirik.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 358. orr.

Azken orrialdeetako bibliografian osatu eta zehazten dira erreferentzia horien guztien nondik norakoak.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 21. orr.

Egoeraren nondik norakoak aztertzen.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 193. orr.

Erakutsi beharra zuen gure bizitzaren nondik norakoak gu geu gaituela, aldez edo moldez, nobelagile.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 73. orr.

Herder-en influentzia behin eta berriro aipatzen duen arren, ohi den eran, behin ere ez du argitzen influentzia horren nondik norako konkretua.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 28. orr.

Halabeharrezko erabaki handiak, gure patuaren nondik norako nagusiak ezartzen dituztenak.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 9. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 5 aldiz agertzen direnak)

auskalo nondik (41); auziaren nondik norakoak (5); batek daki nondik (7); bidaiaren nondik (6)

ea nondik (20); egitasmoaren nondik norakoak (6); ekimenaren nondik norakoak (9); ezbeharraren nondik norakoak (5); galdetu nondik (5); gatazkaren nondik norakoak (8); heriotzaren nondik norakoak (7); horra nondik (8); horren nondik norakoa (7); horren nondik norakoak (12); istripuaren nondik norakoak (13); kanpainaren nondik norakoak (7); lanaren nondik norakoak (5); liburuaren nondik norakoak (5); nola eta nondik (9); non edo nondik (6)

nondik abiatu (5); nondik agertu (5); nondik arraio (5); nondik atera (179); nondik atera duk (17); nondik atera duzu (16); nondik atera zuen (14); nondik aterako (29); nondik aterako zuen (5); nondik ateratzen (42); nondik ateratzen zuen (6); nondik begiratzen (30); nondik begiratzen den (8); nondik begiratzen zaion (12); nondik dator (37); nondik datorkigu (5); nondik datorkigun (6); nondik datorkion (13); nondik datorkizu (11); nondik datorren (56); nondik datoz (8); nondik datozen (32); nondik deitzen (6)

nondik edo handik (38); nondik egin (9); nondik egiten (5); nondik ekarri (5); nondik ere (6); nondik eta nola (20); nondik eta nora (9); nondik etor (6); nondik etorri (40); nondik etorri da (5); nondik etorria (9); nondik etorria zen (5); nondik etorriak (5); nondik etorriko (10); nondik ezagutzen (15); nondik gatozen (12); nondik hartu (11); nondik hartuko (5); nondik has (8); nondik hasi (61); nondik hasiko (10); nondik hator (10); nondik heldu (64); nondik heldu den (6); nondik heldu diren (7)

nondik ihes egin (6); nondik irten (17); nondik irtengo (5); nondik izanen (7); nondik jo (30); nondik joan (22); nondik joko (12); nondik jotzen (10); nondik lortu (8); nondik nahi (13); nondik natorren (8); nondik nentorren (6); nondik nora (247); nondik nora dabilen (10); nondik nora doan (5); nondik nora doazen (6); nondik nora ibili (12); nondik nora jo (21); nondik nora joan (6); nondik nora joango (6); nondik nora joko (6); nondik nora nabilen (5); nondik nora zebilen (5); nondik nora zihoan (6)

nondik norako (43); nondik norako guztiak (9); nondik norako nagusiak (12); nondik norakoa (181); nondik norakoak (409); nondik norakoak argitu (15); nondik norakoak argitzeko (14); nondik norakoak azaldu (27); nondik norakoak azaltzeko (20); nondik norakoak azaltzen (5); nondik norakoak aztertzeko (11); nondik norakoak ikertzen (6); nondik norakoak ikusita (6); nondik norakoak jakin (5); nondik norakoak zehaztu (6); nondik norakoan (8); nondik norakoaren (11); nondik norakoaren berri (5); nondik norakoari (7); nondik norakoaz (16); nondik norakoei (13); nondik norakoek (7); nondik norakoen (45); nondik norakoen berri (27); nondik norakoez (22)

nondik ote (24); nondik ote dator (7); nondik sartu (11); nondik sartzen (8); nondik sortu (26); nondik sortua (7); nondik sortzen (19)

nondik zatoz (25); nondik zatozte (8); nondik zetorkidan (5); nondik zetorkion (19); nondik zetorren (53); nondik zetozen (10); nondik zuen (6)

partidaren nondik norakoa (13); partidaren nondik norakoak (7); planaren nondik norakoak (6)


nondikako ik nondik 2.

nondikbait ik nondik 6.

nondiko ik nondik 3.

nondinahi ik nondik 10.

nonerenahiko izond

Hizkuntza posibleetatik n kopuru batek hiztegi bera darabil; zenbaitetan, liburutegia sinboloari zuzen dagokio galeria hexagonalez osaturiko sistema nonerenahiko eta betiraunkorra adiera; liburutegia, ordea, ogia da, edo piramidea edo beste edozer gauza, eta definizioa osatzen duten zazpi hitzek bestelako esanahia dute.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 66. orr.


noneto iz bederatzi instrumentutarako onduriko musika lana.

Bigarrena hamabi urterekin idatzi zuen [Arriagak], izenbururik gabeko noneto bat.  Berria - Harian   2006-01-28


nongo 1 izlag zer tokitakoa. (galderetan)

Baina nongoa haiz hi? ez haiz ondo hauetakoa?  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 30. orr.

Eta nongoak dira ba neskok?  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 322. orr.

Davidek galdetu zion, orduan: -norena zara eta nongoa?  Elizen arteko biblia   1 Sm 30,13

Nongoa da, nondarra, zein etxetakoa?  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 56. orr.

Nongoa zara, italiarra?  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 245. orr.

-Nor eta nongoa haut?  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 67. orr.

Hemengoa bai... baina nongoa?  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 246. orr.

Baina zu, nongoa sentitzen zinen?  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 70. orr.

2 (zehar galderetan)

-Nongoa haizen galdetu diat!  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 168. orr.

Ez diot galdetu nongoa zen; eta berak ere ez dit bere izena esan.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 31. orr.

Badakit nongoa den. Ez dakit zergatik, agurea nongoa zen jakin nahi izan nuen; dena den, ez zidan erantzun.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 224. orr.

Mahaizainak ardo bihurtutako ura dastatu zuen, nongoa zen jakin gabe.  Elizen arteko biblia   Jn 2,9

Galdera zaparrada izugarria bota zidan: nongoa nintzen, zer lanbide nuen, ea Munichera nentorren lehenbiziko aldia zen, luzaro gelditzeko asmorik al nuen...  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 144. orr.

3 (izen baten ezkerrean)

Nongo jeneralen historia?  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 410. orr.

Zer axola dio nongo posta-bulegoa erabiltzen duzun?  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 124. orr.

Nongo diruaz joaten hintzen dibertitzera iaz?  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 39. orr.

Nongo "zalantzak" ordea? Elizgizonen zalantzak, herri-gizonenak ala gizaki ororenak?  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 19. orr.

Nongo gizartea, nongo langileak askatu nahi ziren?  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 56. orr.

Komandantzian bildu ginenez geroztik ez dit bakerik eman, nongo mintzaira egiten dudan jakin zuenetik gainean daukat beti.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 187. orr.

Azkenean artean gehiago lotsatzeko, eta azal izurtuetako nork jakin nongo tolesturetan emazte gaztearen koloreak berriro aurkitzeko.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 130. orr.

Hark zeukan ekarria hark, ez zakiat nongo katedralaz ari zuan eta ni berari begira eta karpa baino ixilago nengoan.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 71. orr.

Ikusi zuen Sobakevitx ataurrean zegoela oraindik eta, itxuraz, tinko begira zeukala, nongo bidea hartuko ote zuen jakin nahirik.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 162. orr.

Ea nongo erdigunera.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 159. orr.

· Ez ziren guti, bertzalde, nongo eta Lüküzeko bidea hartu zutenak.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 61. orr.

4 auskalo nongo

Eragozpentxo burokratikoak zituztela auskalo nongo bankutan gordea zuten dirua eskuratzeko.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 319. orr.

Kalaportuko beste karlista handiak ere berdin, auskalo nongo soto edo sabai zulotan ezkutatu ziren, Zergatik behartu behar naute goizeko lauetan auskalo nongo ukuilutako azpiak ateratzera?  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 45. orr.

Zerraldo batean zegoela sinesten zuten gainerakoek, auskalo nongo kanposantu batean lur emana, marmolezko hilarri baten pean.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 168. orr.

Hantxe geratzen zen, mugaldeko auskalo nongo kuartel-zuloan gorderik aberria defendatzen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 167. orr.

Nire gainbeherako urteak auskalo nongo bazter galduan eman behar baditut, aparretan eta dotoreziaz igaro nahi ditut.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 125. orr.

5 ez dakit nongo

Europako, Afrikako edo ez dakit nongo bazter guztietan. Zer pentsatu [liburu] salduena ez dakit nongo mojek prestatutako sukalde errezetak direla ohartzen garenean?  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 152. orr.

Nik era guztietako desenkusak eman nizkien, gizon uzkurra zela, ez dakit nongo euskal etxean euskara ikasten ari zela edo osasunez makal samarrik zebilela erantzunez.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 181. orr.

Erizain igorri zuten ez dakit nongo kanpalekura, eta han hil zen zenbait hilabeteren buruan.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 82. orr.

Ez dakit nongo unibertsitateko irakaslea omen da.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 78. orr.

Munduko atxur-jaurtitze txapelketa ez-dakit-nongo-herritan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 48. orr.

Zenbat idazle egin ote ditu kritikak ez-dakit-nongo edo badakit-noizko idazlerik handiena?  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 46. orr.

· Hik kontu egin badatorrela nik zer zakiat nongo bat... moldaviarra, adibidez.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 68. orr.

6 noiz-nongo iz pl noiz eta nongo zertzeladak.

Izan ere, batetik, hizketa erabat lotua dago hitz egiten duenarekin eta hizketaren noiz-nongoekin eta hartzailearekin.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 11. orr.

Ez naiz hasiko elektroiaren gorabeherekin, ez naiz ariko haren ibilbide ezin determinatuzkoaz, haren posizioa eta momentua (noiz-nongoak) batera jakin ezinaz.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 244. orr.

7 nongo edo hango

Haietako emakume asko ama ere baziren, haur bakar batez erditutakoak; nongo edo hango eskolaren batean zuten mutikoren baten edota amonaren zaintzapean zuten neskatoren baten amak.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 165. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

auskalo nongo (15); ez dakit nongo (20)

ea nongoa (3); hi nongoa haiz (3); nongoa da (9); nongoa den (22); nongoa den ere (3); nongoa haiz (9); nongoa naizen (8); nongoa nintzen (11); nongoa ote zen (3); nongoa zara (25); nongoa zaren (4); nongoa zen (26); nongoa zen galdetu (3); nongoa zen jakin (3); nor eta nongoa (4)

ez dakit nongoak (3); nongoak dira (3); nongoak diren (12); nongoak zarete (12); nongoak ziren (11)


nongotar izlag nongoa, non jaioa.

Nongotarra zara?  Ramuntxo Etxeberri   «Skyroom», 2004 - 31. orr.

Nongotarra zen, eta nor zen jakin zutelarik, bietan zaharrenak esan zion: [...].  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 177. orr.

Horietariko franko elizgizonak izaten dira eta horiek latinez mintzatzen zaizkit, baina bakoitzak bere hizkuntzaren moldera ahoskatuta, halako moldez non, berek erran aitzin asmatzen ahal baitut nongotarrak diren.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 44. orr.


nongotasun iz nongoa izatea.

Nortasunaz gainera, nere karnet horrek nongotasuna, noizkotasuna eta norengandikotasuna ere badakartza, sinesten ez dudan Nazio Handi baten izena ez ezik.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 251. orr.

Edo bestela, pentsatzen nuen... nola esan? nongotasuna nuen buruan, nire baitan nioen itsasoa objektu berdeen multzokoa zela edo berdea itsasoaren tasunen artean zegoela.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 210. orr.

Gauza askoren berri eman dut berehalakoan: nire nongotasuna, ogibidea, bidaiaren nondik norakoak... eta, halako baten, huskeriatan gehiegi luzatzen ari nintzela begitandu zait.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 118. orr.

Eta nontasunak holako lanak ematen baditu, ze ez ditu emango nongotasunak, nortasunak, identitateak eta horien hariko determinazio guztiek?  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 245. orr.

Zer esan urruti horietan nongotasunaz galdetzen digutenean?  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 247. orr.


nonoiz (orobat nonoz) adlag noiz edo noiz. ik noizbait.

Nonoiz, handik hamabost egunera, barku bat agertu zan, porturantz joiana, baina oso itxaso txarra egoala.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 46. orr.

Hi, txotxo! ea beti gauza bera joteari izten deutsaan nonoiz!  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 79. orr.


nonon adlag non edo non. ik nonbait.

"Kasu, muturra hautsi gabe," esan zuen Manuk isilka, pala nonon utziz.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 14. orr.

Etxean ba ei zan pandero zahar bat, ganbara baztarreko nonon, Bilboko "botxero" batek amamari ekarria.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 34. orr.


nonondik adlag non edo nondik.

Nonondik gurditzar haundi bat jirako eban, lau txakur txikitan, eta gero, berak barri-barri imini eta barriaren prezioan salduko eban.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 57. orr.


nonor adlag nor edo nor. ik norbait.

Abade gogorra eta zantar samarra egoan orduan Lemoizen eta, eleizara joan ezik, nonor jaiegunean soloan beharrean ibili zala jakiten baeban, hurrengo domekan pulpitutik kondenaten eban.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 55. orr.

-Bera be jabetzen zala uste dok "nonor" bazana?  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 67. orr.


nonora adlag norabait.

Ustez ikasi nebanean, neure buruari esan neutsan: "Orain, honegaz, urten egin behar dok nonora".  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 32. orr.


nonoxynol iz konposatu organikoa, espermizida gisa erabiltzen dena.

Nonoxynol-9 (N-9) labaingarridun kondoiak egiteari utzi dio Durex etxeak, OME Osasunerako Mundu Erakundeak eta Erresuma Batuko Infekzio Gaitzen Kontrolerako Zentroaren eskariz.  Berria - Gaiak   2004-01-21


nonoz ik nonoiz.

nontasun iz

Eta nontasunak holako lanak ematen baditu, ze ez ditu emango nongotasunak, nortasunak, identitateak eta horien hariko determinazio guztiek?  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 245. orr.


nontsu adlag non gutxi gorabehera.

Zerua hain zagok altu, eta hain begiradarik gabe nire begiak, ezen nahikoa bainuen, eta horrenbesterekin pozik, lurra nontsu zen jakinda.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 94. orr.

Autodeterminazioa badakigu nontsu dagoen, baita heterodeterminazioa ere.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 244. orr.


nonzeberri iz kontakatilua.

Ez zian, bada, nonzeberri alu horrek sobera behar bertzeen galtzetan sartzeko.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 243. orr.

Nonzeberri alaena, faborea eskatu nionean, nire jakin gosearen etorkia azaldu behar izana nion, argibideen ordain.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 92. orr.

Ez du besterik eskaintzen nonzeberri edo onarterraz askoren taldea baino, beti zain senar-emazteekin bat egiteko, legeen aurka eta gainetik.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 72. orr.


nor izord ik nortzuk.
1 nor baino nor

Nor baino nor grinatsuago ibili ziren jolas atseginean, buru belarri emanak, ia sena galduta eta mundutik at.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 75. orr.

Bi taldeak nor baino nor aritu ziren, huts asko eginda hori bai.  Berria - Kirola   2004-03-21

Biok bildu, eta trabes egingo dugu nor baino nor.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 188. orr.

Berrogei bat lagun bai, nor baino nor distirant eta harroputzago.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 40. orr.

Baina lehiakortasuna ez da bi lagun, herrena eta atleta profesionala, nor baino nor aritzea.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 94. orr.

Epaileak bost ziren, nor baino nor portatu zitzaizkidanak.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 137. orr.

2 (izen gisa)

Hortxe dago gakoa! -esan eta, nor baino nor hartan bere nagusitasuna azaltzeko, jarlekua ozenki mugituz zutitzearena egin zuen.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 230. orr.

3 nor edo nor norbait.

Bakarrik pentsatzen dut nor edo nor kasualitatez etorriko balitz... baina "nor edo nor" ez da inor.  Eskarne Mujika   «Berdin dio» - Agota Kristof, 2005 - 70. orr.

Gizakiak beti erdeinatzen du nor edo nor; gaur egun, mundu osoan ez zenuke aurkituko inor erdeinatzen ez duen gizabanakorik.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 404. orr.

Beti bada nor edo nor irakurtzen dakiena.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 75. orr.

Ate-joka sumatu genuen nor edo nor.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 28. orr.

Orain artekoak dedikatu dizkiot nor edo nori, adiskidetasuna, konfiantza, maitasuna, pazientzia, konplizitatea edo beste edozer eskertzeko.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 353. orr.

Ahantzia ekintza batean, nor edo noren, batez ere bere buruaren kolpatzeko lotsa.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 20. orr.

Gu ez gira hemen nor edo noren hautuetan sartuko.  Herria   2005-08-04

Nork ez du ezagutzen bere hurbilekoetan nor edo nor, oinez, bizikletaz edo beribilez Santiagoko itzulia egin berri ez duenik?  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 12. orr.

Haur gehienak sortzen balira jende heldu bezala, eta nor edo nor sor baledi haur bezala, orduan bai haurrak urrikari genituzke.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 543. orr.

Hark dei egin zion Moktada al Sadri Najafeko santutegiak utz ditzan, «hauek ez baitira nor edo norenak, guztienak baizik».  Berria - Mundua   2004-08-17

Badakigu 2006garren urteak ere on eta txar ekarriko duela, denentzat ez bada nor edo norentzat, halere urte berri on eta oroz gainetik osagarri on deneri!  Herria   2005-12-29

· Hala ere, aspaldion kexu bizi dira, Europa berrian nor edo nor izango ote diren.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 339. orr.

4 nor ere (erlatibozko perpaus bat txertatzen)

Nor ere ahalegintzen baita besteak Arrazoiaren arabera gidatzen, hura ez da oldarrez ari, gizatasunez eta bihozberatasunez baizik, eta guztiz lasai dago bere buruarekin.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 447. orr.

Nor ere menturatzen baita, dena espantu eta furfuria, ustez eta gauaz denak libro dituela, hori nekez da Gauekoren aztaparretarik eskapatzen eta sano sanoa etxera itzultzen.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 19. orr.

Nork ere ikusi baitu hori, zitalez blaituriko mihiz Fortunaren aurka duke traizio-epaia emango.  Juan Garzia   «Hamlet» - William Shakesperare, 2002 - 103. orr.

Nork ere nahi baitu bazkarian parte hartu, izena behar du eman Begiraleen egoitzan urriaren 8-ko berantenaz.  Herria   2005-10-06

Beraz, nork ere baitu bere burua gutienik ezagutzen eta, ondorioz, baititu ere [...] gutienik ezagutzen bertuteak, hark du gutienik ihardukitzen bertutearen arabera.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 477. orr.

Ez du aspaldi Trentoko kontzilioak[...] erabaki duela 3. kanonean heretikotzat edukitzea nork ere ukatzen baitu Jesu Kristoren gorputz osoa badagoela itxura bakoitzaren baitan, bai eta ere puskatu ondoan itxura bakoitzaren zati bakoitzaren baitan.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 62. orr.

Halarik ere, **ko jaun dukeak, neure lehengusuak, nori ere dakizunez guztizko onginahia zor baitiot, jakinarazi berri dit Napolira deitua izan dela.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 366. orr.

· Zu gaitza zara haatik, nor ere baitzara, ene barneko minari hola ohartzeko.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 15. orr.

Kuku zaharra hola galdu nuen, nor ere baitzen!  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 144. orr.

5 nor izan da ad

Nor banintzen, zerbait erran beharko nuen.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 358. orr.

Benetan herrian nor balira bezala jokatzen baitzuten.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 20. orr.

Horrelako txiste bat entzuten dudanean, kontatzaileari kargu hartu, eta lagunarte hori derrepente utzi behar nuke, nor banintz.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 80. orr.

-Nagusia, nor bada, Héraclius doktorea -erantzun zuen Honorine andereñoak.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 74. orr.

Zeren, ni ni banaiz, nitasun bat dudalako da -modu batean deitzeagatik, jaun André-, eta ni nor banaiz, nortasun bat dudalako.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 11. orr.

Konbentzitu egin zuten oso ongi tratatuko zutela eta ikasten bazuen nor izatera iritsiko zela.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 195. orr.

Etorkizunean nor izateko modu bakarra horixe dugulako.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 172. orr.

Halakoek eskuarki gora begira jarri eta nor denari noiz arte?  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 39. orr.

galdetzen diote, nor denari nor dela aitortuz bide batez.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 39. orr.

6 nor... nor...

Gainerakoak ere -nor gehiago, nor gutxiago- nahikoa jantziak ziren.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 231. orr.

Gazteak agertu ziren kanpoan, nor bi eskuez buruari helduz nor bi eskuez saihets aldeak igurtziz. jende hura sakabanatzen hasi zen, nor udaletxeko bidetik, nor elizako bidetik, nor ospitaleko bidetik.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 55. orr.

Zelulak sakabanatu egin dira oraingoan halere: nor bere amarekin, nor bere umearekin.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 13. orr.

Lurrean bertan lo egin zuten, nork sukaldean, nork korridoreetan.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 49. orr.

Gela erdia apustuak egiten ari da, nork aurrera jarraituko nork errepikatuko.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 22. orr.

Ama-amonak ez ziren eztabaida hartatik aterako, nork bere astoari arre, nork bere opilari su.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 36. orr.

· Zein bere izaera eta gustuen arabera jaten hasi ziren denak, nor kabiarra, nor sardinzar ketuak, nor gazta.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 222. orr.

Nor zen komunista, nor faxista, nor zein familiakoa, nor zein tradiziokoa, nork zer egin zuen, nork zer egin zezakeen.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 103. orr.

Galdetzen dio, ez herriari, herri itxuraz mozorroturiko merkatuari baino, eta entzun uste duenari -nork famari, nork diruari, nork errazkeriari, nork aurreko hiruak batuz sortutako burrundarari- erantzuten dio.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 63. orr.

Nork bere istorio ikaragarria zekarren, nork bere izua, nork bere mina, baita nork bere gaitzespena ere, gure aldera.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 125. orr.

Hor zirela jenden zerbitzari, nori matahamiak, nori eguberriko goxokiak, nori sagar arno, etzen deus eskas arrats hartan.  Herria   2001-01-11

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 7 aldiz agertzen direnak)

auskalo nor (7); badakit nor den (8); bazekien nor zen (7); bera nor zen (7)

ea nor zen (8); egilea nor zen (7); ez naiz nor (17); hori nor den (8); hori nor zen (7); horra nor diren (8); hura nor zen (17)

nor ari da (17); nor ari zen (8); nor ariko den (9); nor arraio (8); nor ausartuko da (13); nor baino nor (108); nor bere (434); nor bere aldetik (36); nor bere bidetik (8); nor bere buruaren (16); nor bere etxean (9); nor bere etxera (25); nor bere herrira (7); nor bere lekuan (7); nor bere zoroak (8); nor da ba (13); nor da hor (14); nor da hori (13); nor dabil hor (14); nor den jakin (9); nor den jakiteko (8); nor den nor (8): nor dira (39); nor diren (97)

nor edo nor (41); nor edo zer (10); nor ere (15); nor eta bera (11); nor eta zer (8); nor gara gu (15); nor haiz hi (9); nor hura (15)

nor ikusten dut (7); nor izan da (16); nor izan daiteke (7); nor izan daitekeen (7); nor izan den (21); nor izan zen (67); nor izan ziren (8); nor izan zitekeen (20); nor izanen da (7); nor izanen den (10); nor izango da (25); nor izango den (45); nor izango zen (13); nor nahi (56); nor nahik (15); nor nahiren (7); nor nahiri (11); nor naiz ni (32); nor nintzen ni (12); nor non (7); nor nor (9); nor norekin (13); nor noren (8); nor nork (10); nor nun (7)

nor ote (153); nor ote zen (48)

); nor zaitugu (7); nor zaitut (8); nor zara zu (65); nor zein (7); nor zen (493); nor zen galdetu (16); nor zen jakin (20); nor zen jakiteko (8); nor zen nor (13); nor ziren (82)

auskalo nork (13)

nork agintzen du (7); nork agintzen duen (11); nork asmatuko zuen (13); nork behar du (8); nork berak (10); nork bere (909); nork bere aldetik (31); nork bere baitan (7); nork bere bidea (11); nork bere borondatez (7); nork bere burua (112); nork bere buruaren (11); nork bere buruari (40); nork bere buruaz (10); nork bere erara (8); nork bere kabuz (7); nork berea (23); nork bereari (9); nork daki zein (7); nork daki zenbat (11); nork daki zer (21)

nork edo nork (11); nork egin du (18); nork egin duen (11); nork egin zion (8); nork egin zuen (19); nork egina (12); nork egingo duen (9); nork egiten du (11); nork eman zion (8); nork eman zuen (7); nork ere (25); nork erranen du (9); nork erranen zuen (39); nork esan dezake (14); nork esan dik (10); nork esan dizu (22); nork esan du (16); nork esan lezake (7); nork esan zuen (22); nork esango luke (8); nork esango zuen (22); nork eta berak (8); nork eta nola (15); nork eta zergatik (8); nork ez daki (24); nork ez ditu (28); nork ez du (127); nork ez luke (7); nork ez zuen (14); nork ezagutzen du (14); nork gehiago (7); nork hartuko du (8); nork hartuko duen (13); nork hil zuen (12)

nork ikusi du (8); nork irabazi zuen (9); nork irabaziko duen (18); nork irabaziko zuen (10); nork jarri zuen (7); nork jartzen du (9); nork jokatuko duen (15); nork lagundurik (11); nork nahi du (9); nork norekin (9); nork nori (21); nork ordezkatuko duen (8)

nork zer (39); zuetako nork (10)

botoa nori eman (9)

nori axola zaio (8); nori bere (28); nori berea (23); nori bururatzen zaio (10); nori buruz (20); nori dagokion (22); nori egiten dio (7); nori eta niri (7); nori ez (18); nori fida (7); nork nori (21)

ez dakit noren (12); nor noren (8); noren alde (39); noren aurka (18); noren bila (10); noren errua (7); noren esku (23); noren hil kanpaiak (7); noren izenean (14); noren kontra (22); noren partetik (9); noren seme (8)

norena den (39)

norenak diren (11)

norengana jo (20)

nortzuk diren (47); nortzuk izango diren (11); nortzuk osatuko duten (7); nortzuk zarete (8); nortzuk ziren (26)


nora
1 nondik norasup_1

Lepoko bat ipintzen diete, emisore ttipi batekin, nondik nora dabiltzan jakiteko.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 171. orr.

Zaila zen orduan bidea nondik nora zihoan ezagutzen, baina, haren zuhurtzia apartari esker, gorabeherarik ez zen izan ibilaldi hartan.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 222. orr.

Nondik nora ibilia zen munduan, Donostian hil zen arte?  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 337. orr.

Nondik nora ibiltzen zen bera kanpoan zegoen denboraldi luze horietan, norekin eta zertan, non eta nola, baina, bereziki, norekin ibiltzen zen.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 69. orr.

Hübelek ez zekien nondik nora jo.  Anton Garikano   «Bederatzietatik bederatzietara» - Leo Perutz, 2003 - 159. orr.

Hori guztia gertatzen ari zela, nondik nora ote zebilen Ulises zuhurra?  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 20. orr.

Ez dakit tipo hori nondik nora dabilen, ezta zertan ere.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 212. orr.

Oinak lurraren gainean nituela jardun nahi nuen behingoz, eta nondik nora nabilen ez dakidala gelditu naiz. Agintariek ez zekiten nondik nora ibili nintzen, ez eta zer egin nuen ere.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 211. orr.

Ikerkuntza prozesu azkengabe bat da, nondik nora egingo duen sekula jakiterik ez dagoena.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 158. orr.

Ez zen zaila haria nondik nora zihoan konturatzea.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 78. orr.

Eta gero, Usurbildik, Andatzako mazelaraino; eta nondik nora ez dakidala, Aiaraino.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 280. orr.

2 nondik norasup_2 adkor nolatan.

Ikastaro dexente ematen da sormena nondik nora bideratu.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 41. orr.

Nondik nora daki beti zer egin eta noiz egin?  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 191. orr.

Nondik nora ez ote nintzen lehenago konturatu.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 106. orr.

Eta gainera, nondik nora halako harridura?  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 120. orr.

Horixe jakin nahi zuela hark, nondik nora etorri zen halako deskalabrua.  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 131. orr.

Nondik nora da posible ezaugarri bi horiek uztartzea?  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 247. orr.

Ez dakit nondik nora sortuko zen nahasketa.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 160. orr.

Eta, berbatik berbara, Antonek belarria nondik nora galdu zuen azaldu zidan.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 63. orr.

Eta nondik nora sortua ote du izen sorgin hori?  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 24. orr.

Geure-geureak diren lohikeriekin bakean bizitzeko gauza bagara, nondik nora uxatuko dugu, bortizki uxatuko, besteren lohikeriarik, kasu honetan zakurrena.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 90. orr.

Epaileak, ordea, ez du argudiatzen kasu hauetan baldintza hori nondik nora betetzen den.  Berria - Harian   2006-03-17

-Tira, tira!, nondik nora da atsegina nire solasa?  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 51. orr.

Nondik nora handinahi eta harropuzkeria hura?  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 208. orr.

3 nora edo hara norabait. ik beherago 9.

Maiz irteten zen nora edo hara.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 173. orr.

Bestela lagunekin joango nintzen kanpinean aste pare bat pasatzera nora edo hara.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 130. orr.

Miatu genuen ingurune guztia, errepidearen bi aieketan berrehun bat metro; obispoa tiro-festak izututa, nora edo hara ihesi joatea zitekeena baitzen.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 108. orr.

4 nora ere (toki perpaus bat txertatzen)

Asteburua La Platan iragan dute, nora ere bilduak baitziren 700 bat dantzari Argentinako alde guzietatik.  Herria   2005-06-30

· Fereka egiten diozu, begiaz eta eskuz, haragizkoa balitz bezalaxe; behin eta berriro haren ondora itzultzen zara, gogoan erabiltzen duzu beti, nora ere joaten baitzara, zer ere egiten baituzu.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 196. orr.

Eta nora ere joaten nintzen, pilotuaren boneta jantzirik ibiltzen nintzenez, halako batean haserretu egin zitzaidan upelgilea.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 158. orr.

· Itsasoak, bere lege itsuan, nora ere ginderamatzan, haraxe joango ginen, eta gero kontuak.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 182. orr.

5 nora ezean (160 agerraldi, 46 liburu eta 39 artikulutan; orobat noraezean 288 agerraldi, 84 liburu eta 57 artikulutan, Euskaltzaindiaren Hiztegian, ‘nora gabe’ adieran, nora ezean agertzen da) nora gabe. ik noraez.

Nik ordea, ez dakit aukeraz profitatzen: nora ezean noa, hutsik eta baratz, xahuturiko zeru honen azpian.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 126. orr.

Berriro marinel gazteak hara eta hona, noraezean.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 272. orr.

Noraezean ibili nintzen, ibilbide jakinik edo helmugarik gabe.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 133. orr.

Bi egunez ibili zen Ulises noraezean, baina, Eos txirikorda ederdunak hirugarren eguna argitu zuenean, uhin baten gainetik, lurra hurbil ikusi zuen.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 25. orr.

Nora-ezean ibiliko dira, itsasoz itsaso, iparraldetik eguzkialdera, Jaunaren hitzaren bila, baina ez dute aurkituko.  Elizen arteko biblia   Am 8,12

New Yorkera etorri zenean otorduak eta lo-lekua disketxeak ordaintzen zizkion, eta hori bukatu zenean noraezean geratu zen.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 124. orr.

Jitoan egon zara, nora ezean.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 187. orr.

Gizon batek landan zehar nora ezean ikusi eta galdegin zion: -Zeren bila zabiltza?  Elizen arteko biblia   Has 37,15

Guardia zibil bat hil dute Bilbon eta ez zaitut kalean noraezean ikusi gura.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 72. orr.

Alde egin dezala etxetik, hala nahi baldin badu, ibil dadila nora ezean, eskean.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 139. orr.

Alderrai edo nora ezean galdurik dabiltzanen gida.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 237. orr.

Urteetan basamortuan nora ezean ibili ostean, zure benetako bokazioa aurkitu duzu azkenean.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 172. orr.

Hesirik gabe, lapurren esku gelditzen da alorra; emazterik gabe, nora-ezean deitoreka gizona.  Elizen arteko biblia   Si 36,30

Hala gizakiaren ekintzak ere, patuaren halabeharrez arazoturik, asmo eragile guztiari alderatu, eta ustekabeko nora ezean suertatzen dira.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 137. orr.

Erlijio-doktrinaren alorretik noraezean zabiltzaten guztiok, zatozte eta jarraiki zidorrari.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 25. orr.

6 nora ezik (orobat noraezik) nora ezean.

Bi aste egin nituen hiri handi hartan nora ezik.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 55. orr.

Gogoa sarritan gorputzaren minetan noraezik ibiltzen da.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 191. orr.

Baina ez dago ezer gozoagorik jakintsuen doktrinak ondo eraikitako goi tenplu nareetan bizitzea baino, nondik besteak gainbegira ditzakezun eta hara-hona deslai eta bizitzako bide bila noraezik ikus, nor talentutsuago, nor nobleago, gau eta egun lan eta lan saiatzen, nor ondasunetan gorago eta nor agintetsuago.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 99. orr.

7 nora gabe (orobat noragabe) adlag

Pasieran ibili zen, nora gabe.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 164. orr.

Nora gabe joan nintzen kafez kafe.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 125. orr.

Beste edozein gizaki nora gabe ibiliko zen lainopean edo latitude haien gau polar luzean; hark, ordea, ez zuen bere bidea galtzen.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 58. orr.

Begiak nora gabe begira, ospitaleko itxarongelako horma goibel hark mugatzen zuen ostertzeko lekuren batean jarriak.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 14. orr.

Sarritan, arratsaldean, hara-hona zebiltzala topatu eta haiekin paseatzen zen merkatuaren auzoan barrena, nora gabe, eskuak sakeletan, kaleetako bizitzaz barren-barreneraino interesaturik.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 255. orr.

8 nora gabean (orobat noragabean) nora ezean.

Duda horretan, ezer ezin pentsatuz, nora gabean ibili nintzen goizeko kaleetan barrena.  Matías Múgica   «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 136. orr.

38.000 itsas milia nabigatu ostean, itsasoan lau urtez noragabean ibili eta gero.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 58. orr.

Belatz horrek menditik etorri eta antzara harrapatu duen bezala, hala egingo du Ulisesek ere: noragabean asko nozitu eta gero, etxera itzuliko da, eta ordainarazi egingo die kalte egiten ari direnei.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 109. orr.

Halaxe dago mundu guztia, noragabean, krisi betean.  Berria - Kultura   2004-02-21

9 nora hara (corpusean norahara soilik) norabait.

Guraso mixerableak Ameriketara edo norahara hanka egin eta deusen anparorik gabe auzoan utzia; etxenagusi aberatsak bete neskame pobreak, herritik uxarazi ondoan, nonbaitean nolazbait hazitakoa...  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 63. orr.

10 norako ik norako.
hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 5 aldiz agertzen direnak)

auskalo nora (22); esan nora (7); ez daki nora (7); ez dakigu nora (12); ez dakit nora (36); ez nekien nora (17); ez zekien nora (7); maritxu nora zoaz (7); nondik eta nora (9); nondik nora (247); nondik nora dabilen (10); nondik nora doan (5); nondik nora doazen (6); nondik nora ibili (12); nondik nora jo (21); nondik nora joan (6); nondik nora joango (6); nondik nora joko (6); nondik nora nabilen (5); nondik nora zebilen (5); nondik nora zihoan (6)

nora begira (12); nora begiratu (19); nora bidali (6); nora bideratu (8); nora buruz (6); nora deitu (6); nora doa (20); nora doan (35); nora doaz (9); nora doazen (17)

nora edo hara (5); nora egin (11); nora egingo (5); nora ekarri (6); nora eraman (65); nora eraman zuten (9); nora eramanen (10); nora eramango (19); nora eramango duen (6); nora eramaten (10); nora ere (6); nora erfjord (5); nora eta (50); nora eta zertara (5); nora etorri (7); nora ez (26); nora eza (14); nora ezean (160); nora ezean bezala (5); nora ezean ibili (18); nora ezean ibiltzen (5); nora ezean zebilen (8); nora gabe (18); nora garamatzan (8); nora gindoazen (9); nora goaz (53); nora goazen (23); nora heldu (10); nora hoa (50); nora hoan (6)

nora ibili (13); nora ihes (6); nora ihes egin (5); nora iritsi (22); nora jakin (5); nora jo (123); nora joan (262); nora joan den (11); nora joan zen (13); nora joana (5); nora joanen (8); nora joango (68); nora joango gara (13); nora joaten (17); nora joko (15); nora joko duen (5); nora jotzen (5); nora nahi (9); nora nahi duzu (7); nora nindoan (14); nora noa (5); nora noan (14)

nora sartu (5); nora zihoan (41); nora zihoazen (18); nora zoaz (107); nora zoazen (12); nora zoazte (19); nora zuzendu (7)

noraezean aritu (6); noraezean bezala (7); noraezean dabil (8); noraezean dabilen (7); noraezean geratu (6); noraezean ibili (32); noraezean ibili nintzen (8); noraezean ibili zen (7); noraezean ibiltzea (7); noraezean ibiltzen (6); noraezean zebilen (7)


norabait (orobat norabeit g.er. eta norapait g.er.) 1 adlag tokiren atera. ik nora 3.

Boluntario eskaintzen nuen neure burua nonbaitetik edozer ekartzeko edo norabait edozer eramateko.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 93. orr.

Deliberatu nuen norabait behar nuela mugitu, bazter ikuska ibiltzea ez dela kalte.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 51. orr.

Lagun haiek norabait aldendu zirela.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 165. orr.

Besterik esateko astirik eman gabe, han abiatu zen Alex norabait.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 42. orr.

-Aro hobea izan balitz, Magali, joaten ahalko ginen itzuliño baten egiterat horrat norabait.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 93. orr.

Norabait ihes egin, iskiluak eskutan hartu.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 238. orr.

2 (beste-ren eskuinean)

Gauzak jaso eta beste norabait joaten zen jendea.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 38. orr.

Eta orduan Mattek hemendik alde egin zuen beste norabait bizitzera, eta emakume harekin ezkondu zen.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 72. orr.

Doazela ihesi beste norabait penitentzi bizitza egitera, Jainkoaren bedeinkapenaz.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 28. orr.

Uilek, erabat izuturik, beste norabait begiratu zuen; lotsaturik zegoen, hanka zikin zeukalako.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 64. orr.

Lehenago ere erabili izan duzu teknika bera, arreta beste norabait desbideratzeko eta metatutako tentsioa bat-batean botatzeko.  Rafa Egiguren   «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 200. orr.

Beste norabait eramanak izan behar dituzte ni iritsi eta laburrera.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 115. orr.

3 (izen gisa)

Harik eta, behin etzanda, burua zurrunbilo zirimolatsuan hasi zaidan arte, eta mehatxuka, amildegi beltzen batera herrestan eraman nahiko banindu bezala, norabait beldurgarrira.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 126. orr.

4 norabaitera norabait.

Ondoren, bazkaltzera eramaten du norabaitera.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 276. orr.

Gure eginkizuna horixe baita: artemein Korintonko agure zahar hark egiten zuen bezala, astoa norabaitera gidatzea, horra gure lantegia!  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 301. orr.

Lizarrako espetxean beste norabaitera eramateko edo askatasunean irteteko aitzakian aterako dituzte fusilatzera daramatzaten presoak.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 22. orr.

-Justina, egidan mesedea beste norabaitera joateko negar egitera!  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 153. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bertze norabait (7); bertze norabait joanen (3); beste norabait (120); beste norabait begiratu (4); beste norabait eraman (4); beste norabait eramanen (3); beste norabait eramango (3); beste norabait eramateko (3); beste norabait eramaten (3); beste norabait joan (14); beste norabait joateko (4); beste norabait joaten (5)

norabait alde egiteko (3); norabait alde egiten (4); norabait begiratu (4); norabait begiratu zuen (3); norabait eraman (8); norabait eramanen (3); norabait eramango (3); norabait eramateko (3); norabait eramaten (4); norabait ihes egin (4); norabait iristeko (4); norabait joan (24); norabait joana (5); norabait joanen (3); norabait joango (3); norabait joatea (3); norabait joateko (8); norabait joaten (8); norabait joatera (3)

beste norabaitera (11)


norabaiteratu, norabaitera(tu), norabaiteratzen 1 da/du ad norabait joan; norabait eraman.

Gurasokeriaren bat ikusten baldin baduzu, espero ez zenuen doinuan edo gogoko izango ez zenituzkeen hitzetan [...], ez egin kasurik, eta ez norabaiteratu, ez du merezi eta, arrisku hori beti dago gainean.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 16. orr.

Bizitzan aurkituko duzu maizki prozedurak ilunak izaten direla, orekarik gabekoak, eta horrek sulfuratuko zaitu, eta norabaiteratu.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 108. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Diogenesen ikasle norabaiteratu baten gisa.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 126. orr.


norabako izlag noragabekoa.

Nondik sortzen ez zenekiten norabako ugari erakarri zuen urdaki errearen usainak.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 49. orr.


norabeit ik norabait.

norabide 1 iz norbait edo zerbait nora doan adierazten duen lerro zuzena; noranzkoa.

Hiriaren Harresiko Ate Handia zirkuituaren ekialdeko muturrean zabaltzen zen, baina hurrengoa ia hegoaldera begira zegoen, eta hirugarrena iparraldera, eta horrela hurrengoak ere, norabide batera eta bestera.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 19. orr.

Maite dut anitz eremu hori, lau norabide kardinaletara irekia baita lurrez, airez eta itsasoz.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 156. orr.

Zure esku dago tranbiaren norabidea aldatzea.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 384. orr.

Funtsezkoa da haizearen norabidea aztertzea.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 32. orr.

Eskopetaren mira txikia ikusi du lehenengo, eta miraren norabideari jarraika zuzenean anaiaren begiak gero.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 172. orr.

Nire norabide berean zetorren, urrats luze astitsuz.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 80. orr.

Zergatik hazten da belarra eguzkiaren norabidean?  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 286. orr.

Aurkako norabidean, bide nagusian, zuriz jantzitako gizon bat ikusi dut.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 114. orr.

Eskua luzatu zuen bere begiradaren norabide berean.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 210. orr.

Lurraldeko puntu jakin batetik abiatzen bagara norabide guztietan urruntzeko, ikusiko dugu norabide bakoitzean desberdintasunak gehituz doazela, era desberdinez norabidez norabide.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 245. orr.

Norabiderik gabe ibili, irtenbiderik gabe atera, zereginik gabe jardun.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 153. orr.

Hasieran, ekialderago zegoen bidea norabide berean zihoan, baina gero desbideratu egin zen.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 261. orr.

Bere ateak norabide guztietan doazen errepideetara zabaltzen dira.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 58. orr.

Norabide bat adierazten du zuzenkiak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 168. orr.

Norabidearen zentzua erabat galdua nuen ordurako, labirinto batean nengoela ulertu nuen.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 26. orr.

Norabide guztiak kalkulatu dituzu?  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 34. orr.

Espazioa norabide guztietan mugarik gabea izatea nahi du Euklidesek.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 168. orr.

Kalkulu diferentzialean murgildua, haize-arrosaren norabide hartan oso urruti iritsiko zela pentsatzen hasia zen Ruche jauna.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 363. orr.

Zati honetan errepideak, norabide bakoitzean, bi errei izango ditu.  Berria - Euskal Herria   2004-11-18

25 tren dira norabide bakoitzean.  Berria - Euskal Herria   2006-02-02

Norabide galarazia duen kale batetik sartzen ikusten dugu.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 174. orr.

2 irud/hed

Atea ireki zuenean, bere bizitzak norabide berri eta harrigarri bat hartu zuen.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 153. orr.

Bizi-iturriaren jarioa mehetzen hasten delarik, eta gogoa urritzen, orduan hasten baita bat bizitzeko arrazoien bila, eta, esan ohi duten bezala, zentzu baten bila, eta norabide baten bila.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 266. orr.

Eta lau norabide hartzen: ongia eta gaizkia, bizia eta heriotza.  Elizen arteko biblia   Si 37,18

Berehala, prozesua alderantzizko norabidean gertatuko da.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 38. orr.

Gure gizartea norabide aurrerakoian bideratzeko.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 140. orr.

Mutazioek ez dute norabide finko bat izaten.  Berria - Gaiak   2006-03-25

Zenbat aldiz huts eginen ote dut norabide xuxena?  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 41. orr.

Ideia bat besterik ez zen, ipuinaren hazia: idatzi izan banu auskalo zein norabide hartuko zuen narrazioak.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 46. orr.

Gizarteak ba al dauka zientziak eta teknologiak hartu beharreko norabideei buruz iritzia ematerik?  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 251. orr.

Grosrouvreren gogoan, nonbait, norabide bakarrekoa behar zuen nahitaez komunikazioak.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 66. orr.

Interkomunikaziorako eta norabide bakarreko fluxuen eraginak gainditzeko bide berriak.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 54. orr.

Obraren argumentuak beste norabide bat hartzen duela konturatzen gara.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 285. orr.

Matematikariak ordu arte lan eginak ziren bi norabide desberdinak -ukitzaileak zehaztea eta azalerak kalkulatzea- gertaera beraren bi aldeak ziren azken batean.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 367. orr.

Baina harremanak alderantzizko norabide batean ere ezartzen dira.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 86. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Zientzia ikertzeko "norabide-aldaketa" horrek zientziaren garapena zilegitzen duen razionaltasun-irizpideei buruzko eztabaida eragin du.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 247. orr.

Lan horrek norabide aldaketa ekarri zion bizitzan bezala, idazketan.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 10. orr.

Bere erregela guztien norabide-lerro denak puntu baten biltzen direlarik bere bila.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 229. orr.

Kutsadura akustikoak ere norabide zentzua kentzen die [baleei] eta, noraezean, edonon hondartzen dira.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 379. orr.

Bost norabide sailen artean behar zuten hautu bat egin.  Herria   2005-11-17

2005/2006 ikasturteko norabide txostena eta aurrekonduak.  Herria   2005-11-10

Oso ideia egokia iruditu zait, hain zuzen, ermitaren ondoan, norabide-mahai borobil hori jarri izana.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 130. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bi norabide (12); bost norabide (3); lau norabide (3)

norabide aldaketa (37); norabide aldaketak (3); norabide aldaketarik (7); norabide bakarra (8); norabide bakarrean (6); norabide bakarreko (12); norabide bakarreko maitasuna (4); norabide bakarrekoa (8); norabide bakarrekoak (5); norabide bakoitzean (14); norabide bat (42); norabide bat eman (4); norabide bat hartu (11); norabide bat hartzen (3); norabide batean (28); norabide batean edo (4); norabide batetik (5); norabide bera (4); norabide berean (61); norabide berean doazen (3); norabide berri (3); norabide berria (8); norabide biko (3); norabide desberdinak (3); norabide desberdinetan (3)

norabide egokia (9); norabide egokian (12); norabide egokian emandako (3); norabide ezberdinetan (3); norabide guztietan (23); norabide guztietara (3); norabide hartan (9); norabide honetan (4); norabide hori (10); norabide horretan (68)

norabide jakin (5); norabide jakin batean (3); norabide jakinik (5); norabide jakinik gabeko (3); norabide nagusi (3); norabide nagusia (3); norabide nagusiak (3); norabide okerrean (3)

norabide onean (7); norabide politiko (3)

norabide zehatzik gabe (6); norabide zuzena (6); norabide zuzenean (4); zein norabide (17); zein norabide hartu (9); zein norabide hartuko (4); zer norabide (10); zer norabide hartuko (5)

aurkako norabidea (4); bizitzaren norabidea (6); gure norabidea (3); haizearen norabidea (11); hartu duen norabidea (4); itsasontziaren norabidea (3); kontrako norabidea (3)

norabidea aldatu (41); norabidea aldatu zuen (6); norabidea aldatuko (6); norabidea aldatuz (3); norabidea aldatzea (7); norabidea aldatzeko (14); norabidea aldatzen (3); norabidea aurkitu (4); norabidea erakusten (3); norabidea galduta (3); norabidea hartu (10); norabidea hartu zuen (4); norabidea hartuko (3); norabidea markatzen (3); norabidea zehazteko (6); norabidea zehaztu (3); norabidea zuzendu (6); norabidea zuzentzeko (3); norabidea zuzentzen (4)

partidaren norabidea (5); pilotaren norabidea (3); politikaren norabidea (4); taldearen norabidea (6); tranbiaren norabidea (3)

bi norabideak (4); norabideak finkatu (4)

aurkako norabidean (8); bakearen norabidean (3); beste norabidean (5); bilboko norabidean (6); bilborako norabidean (11); bilboranzko norabidean (5); donostiako norabidean (7); donostiarako norabidean (10); eguzkiaren norabidean (3); gasteizerako norabidean (4); irungo norabidean (5); kantabriarako norabidean (3); konponbiderako norabidean (3); kontrako norabidean (85); kontrako norabidean egin (3); kontrako norabidean joan (5); kontrako norabidean zetorkion (3); kontrako norabidean zihoan (5); lapurdirako norabidean (5); madrilerako norabidean (5); nahi duen norabidean (3); norabidean abiatu (3); norabidean doazen (3); norabidean jarri (5); norabidean jartzeko (3); norabidean joan (6); norabidean zetorkion (3); norabidean zihoan (10); norabidean zihoazen (4)

norabideari eusteko (3)

bi norabideetan (8)

bi norabideko (4); kontrako norabideko (4)

bi norabidekoa (4)

norabiderik gabe (17); norabiderik gabeko (7)

bi norabidetan (7); edozein norabidetan (3); zein norabidetan (5); zer norabidetan (7)

kontrako norabidetik (4)

norabidez aldatu (10); norabidez aldatzeko (4)


norabideratu, norabidera(tu), norabideratzen du ad norabide jakin bat harrarazi. ik orientatu 4; norabidetu.

Argi dago niretzat, nire barruan, nik, gogoak, nire adimena norabideratzen dudala; nire nahimenari agintzen diodala; eta nire oroimena gidatzen dudala.  Jenaro Garate   «Gizakia maitagogoa da», 2001 - 22. orr.

Frantziarrak daukaten benetako botere batez ohartu dira, hau da Europaren eraikuntza norabideratzen ahal zutela eta, euren hautu egitearekin, 450 milioi europarren etorkizuna baldintzatzen ahal dutela.  Berria - Harian   2005-05-31

Izan ere, liburuan agertzen denez, eguzkiari buruz norabideratu harriek hizkera sinplea dute beti.  Berria - Kultura   2004-06-23


norabidetu, norabide(tu), norabidetzen 1 da ad orientatu.

Korridoreko argia ez zen aski etxe ezezagunean norabidetzeko.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 256. orr.

• 2 du ad norabideratu. ik zuzendu.

Maitasun jakintsuak norabidetzen du gizakiaren funtsezko bulkoa kanpoko gauzetatik urruti.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 92. orr.

Hitz horren formak, hitz horrek nahitaez jarraitu behar duen bilakaeraren aldi jakin bat adieraziko du; bilakaera hori lege zehatzek norabidetua egongo da.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 58. orr.

Badira sofrikarioen bizipen hain harrigarri eta neurrigabekoa dutenak, non ez berak ez beste inork ez baitezake norabidetu horrelako estualdian.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 50. orr.

Beti ordu da, azken oreneko langilearen gisan, urratsak ongi norabidetzeko.  Herria   2005-10-13


noradino ik noraino.

noraez (orobat nora ez g.er.) 1 iz norakorik eza, orientaziorik eza. ik desorientazio.

Eta hor dabiltza txindurriak ere, atzera eta aurrera, gelditu gabe, itxuraz noraez zoroan baina izatez beren bizilekuak eraiki nahian.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Uda betiko balitz», 2003 - 66. orr.

Edalontzi hustuari batbatean buelta eman eta euli bat harrapatu zuen barruan, eta euliak bere noraez zoroa jarraitu zuen kristalpean.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 155. orr.

Erdilotan, Nemesiok sentitu du Bixkiturriko geltokia igaro dutela; noraez gozoan ikusi du Marielexakoa ere atzean gelditzen.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 221. orr.

2 irud/hed

Sokratesekin eta, geroago, kristautasunarekin [...] agonia norberaren baitakoa da, ezinegona, noraeza, durduzadura ere esaten zaiona.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 32. orr.

Heriotza tristea izan zuen andrazko hark: haluzinazioak, noraeza, paranoia eta hitz egiteko zailtasunak.  Berria - Harian   2006-02-05

Noraeza, ondoeza, harridura, isiltasuna nagusitu ziren ikusleongan.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 22. orr.

Zer daukazu galtzeko, zeure bakardadea eta noraeza izan ezean?  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 46. orr.

Aitak burua jaso, eta haren begirakunean islatua ikusi nuen noraezaren betea.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 109. orr.

Gizartearen norabidea du kezka; gizartearen nora ez eroak literaturan duen eragina.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 386. orr.

Jakinminez baino areago nora-ez horretatik ateratzeko, gelako atea ireki, pasillora atera eta han andre gazte bat ikusi zuen.  Matías Mujika   «Edale santuaren kondaira» - Joseph Roth, 2001 - 61. orr.

Begiratzeko modua zuzena, argia zen, begiratuagan halako noraez bat sorrarazten zuena.  Iñaki Iñurrieta   «Kuskue tanden», 2004 - 116. orr.

Laneko segurtasunaren egoerak «EAEko administrazioaren noraeza» adierazten duela.  Berria - Ekonomia   2006-04-28

Zapaterori, aldiz, «noraez nazionalistari» aurre ez egitea leporatu zion.  Berria - Euskal Herria   2004-08-07

Egun eta gau noraezean galduak, eta amesgaiztoak: nazka, beldurra, amorrua eta odola.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 13. orr.

3 (adizlagun gisa)

Egoitzari azken soa bota zion, eta mendebalera jo zuen, noraez oraino.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 61. orr.

Noraez, han berean abandonatu ziren.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 33. orr.


noraezean ik nora 5.

noraezik ik nora 6.

noraezitis iz adkor cf noraez.

Atseginez sartuko nintzateke janaria gordetzeko erabiltzen dugun hozkailu horietako batean, eta esnatu ez, harik eta, zenbait hildakorekin egiten den bezala, beren gaixotasunerako -oinaze afektiboa, noraezitis- sendabidea topatzen duten arte.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 171. orr.


noragabe 1 izond helbururik ez duena, nora gabe dabilena.

Motxila handiak eta janzkerak salatzen dute mendizalea, ez paseatzaile noragabearen ibilerak.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 83. orr.

Bere anaiaren ibilera noragabeak.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 95. orr.

Baietz egin zuen keinuz, buruko mugimendu noragabe batez sarrerako pasiloa seinalatzen zuen bitartean.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 252. orr.

2 (-en atzizkiaren eskuinean, izen gisa)

Bakoitza bere baitan bildurik doa, hotzari kontra egiteko jantzi dituzten txamarra lodiek egungo haien bizitzaren noragabeaz ere babestuko bailituzten.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 169. orr.

Lan finkoa edo ezkontza medio, taldeko gainerako partaideok arrastoan sartu ahalean, Charlyren noragabeak halako kutsu deserosoa ere hartu zuen noizbait.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 157. orr.

3 ik nora 7.
4 noragabean ik nora 8.
5 noragabeko izlag noragabea.

Triesten bizi izan nuen noragabeko nahasmen hartan ere, destinoak Nerinaren gaueroko bisitak eta Umbertoren ia egunerokoak jarri zizkidan bidean.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 279. orr.

Askatasunak manifestazioa antolatuko du Baionan, martxoaren 13an, «Frantziaren noragabeko errepresioa» salatzeko.  Berria - Euskal Herria   2004-02-20

Eguneroko bizitzaren eta munduko gurpil noragabekoaren arteko kontraesanen liseriketa astunak tripako mina ematen badigu ere, [...].  Berria - Kultura   2004-09-11


noragabeki adlag nora gabe.

Noragabeki zabiltza, ezker edo eskuinari buruz joateak axolarik ez dizula.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 182. orr.


noragabetu, noragabe(tu), noragabetzen 1 da/du ad nora gabe gertatu. ik desorientatu.

Zu, berriz, mugimendu jarraitu hark izutua, noragabeturik gelditu zinen, lege kontuetan sasiko nenbilela erabat sinetsita.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 131. orr.

Biziaren basamortuan noragabeturik eta ezbaian ibili ostean.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 236. orr.

Klara noragabetua idurikatu nuen, trenputxartua beti, etxera itzuli ezin edo lantokian sartzen ahal ez zela.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 264. orr.

Harmailetako ekaitzpean, hotzilduak eta noragabetuak, jitoan, naufrago apurtuen gisa, baina bizirik!  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 164. orr.

Hotzikarak hotzikaren atzetik sumatzen zituen Mirarik bere baitan, negar egin nahiaren eta urduritasunaren artean noragabetuta.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 185. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Bizitoki faltan, bere ibilbide noragabetuari lotu zitzaion.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 30. orr.

Bere begitartea, lehenago betea eta horikara, zimeldua ageri zen, matrailezur irtenekin, larruazal zurixkarekin, eta, kopeta bete kezkaren azpian, bere begi orain dirdaigabeek halako aurpegiera etsitu, noragabetu eta akitua nabarmentzen zuten.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 224. orr.

Bapore noragabetua tifoiak hustutako portuan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 10. orr.

Espazioan atomo noragabetu bat nola, halatsu durduzatzen zen.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 301. orr.


noragaldu izond

Noragaldua sentitu zen une batez, hala ere, Brown jauna, zein arrastori jarraitu ongi ikusten ez zuela.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 74. orr.


norahaize iz

Ez zara deusetara helduko edo sortu zarenean urkatu behar zintudan errepikatzen diete eta ele makur horiek gero, norahaize-ikur, baliatuko dituzte egunero.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 334. orr.


norahara ik nora 9.

noraino (orobat noradino g.er.) adlag
1 norainoko izlag

Lehia egin zidaten begiekin, ea norainoko gizona ote nintzen apustu eginez bezala.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 43. orr.

Norainoko nafarra zen, bertzalde, Nafarroako erregea?  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 55. orr.

Norainoko hutsalkerian, zikoizkerian, doilorkerian eror daitekeen gizakia!  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 190. orr.

Zer biziera ilunean eta norainoko arriskuetan ahitzen zaigun duen luzera duelako denbora hau!  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 99. orr.

Egia da ondoren ezustean harrapatu zituela mundu guztiko gobernuak, ikusirik norainoko indar autonomoa har dezakeen sistema honek.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 157. orr.

Haiek zituzten lekuko mozkinen baliatzeko arauak finkatzen, nolako baldintzetan ziren herri horietako behiak, ardiak eta zerriak bazketara joaiten, norainoko egur egiteko dretxoa zuten.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 178. orr.

Norainokoa da egiten duten kaltea?  Berria - Gaiak   2004-10-28

-Gerria mugitu zuen ezker-eskuin, gorputzaren malgutasuna norainokoa zuen ikusteko-.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 139. orr.

Jakingo bazenu Errege-Mendiko baso itxi horrek ematen didan nahigabea norainokoa den!  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 11. orr.

Hilabeteak iraun zituen erasoak, eta soldadu alemaniarrek haien egoera norainokoa zen txarra, krudela eta itxaropengabea kontatzen zieten euren senideei, euren emazteei.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 144. orr.

Aitaren barrabilak norainokoak ziren jakin zuen Joseluk, eta baita gibela ere, eta eskuzabaltasuna.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 89. orr.

Datuak elkarren artean erkatzen ditugunean konturatzen gara norainokoak diren injustizia hauek: urtero-urtero 7,7 milioi ume jaioberri hiltzen da, eta heriotza hauetako % 98 garatzen ari diren herrietan gertatzen da.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 140. orr.

2 (izen gisa)

Ilobari haren etorkizuneko betebeharren norainokoa ikusarazteko garaia iritsia zela.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 149. orr.

Colinek bere lanari nahita ematen dion hipotesi-izaera horrek ez du aukerarik uzten ikerketa horren norainokoa juzgatzeko.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 93. orr.

Europako gobernu eta estatuburuak NBEren eginkizunaren norainokoak eztabaidatzen hasiberriak direla zabaldu zuten atzo iturri diplomatikoek.  Berria - Mundua   2004-03-27

Euskal Autonomia Erkidegoaren eta Eusko Legebiltzarraren erabaki eskubidearen norainokoaz ikuspegi kontrajarriak agertu zituzten batzuek eta bestek.  Berria - Harian   2005-02-02

3 nondik norainoko izlag

Eta nondik norainoko mapa, gainera!  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 133. orr.

Hark adieraziko dio ariman ze artesi edo pitzatu klase daukan eta nondik norainokoa.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 33. orr.

Atzo ziren negoziatzekoak kanpainaren propaganda nondik norainokoa izan daitekeen PAN Palestinako Aginte Nazionala eta Israelgo Gobernua.  Berria - Mundua   2006-01-10

4 (izen gisa)

Izendatze modu herritar baten ume dena eta ezin nolanahiko izenez dei dakiokeena, huraxe baitu izen semantiko eta intensional berekia, bere zertasuna (ez nondik-norainokoa) aditzera ematen duena.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 223. orr.

Baserri-aldea zen mintzagai: herri-hustearen nondik-norainokoak, iraganetik gaurdainoko laborantza norabideen aipamenak.  Herria   2001-09-13

5 nondik-norainokotasun iz

Estatuen izenek [...] ez dute, bistan denez, intensiorik, ez diote ezer eta ez dute beren baitan funtsik, izaterik edo zertasunik; estensio, eremu edo hedadura huts dira, ez dute nondik-norainokotasuna beste tasunik.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 222. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

auskalo noraino (3); batek daki noraino (4); begira noraino (3); ez daki noraino (3); ez dakigu noraino (6); ez dakit noraino (11); ez zekien noraino (3)

noraino den (8); noraino diren (5); noraino hedatzen den (4); noraino hel daiteke (4); noraino heltzen den (4); noraino iristen den (20); noraino iristen diren (3); noraino iristen zen (4); noraino irits daitezkeen (5); noraino irits gaitezkeen (3); noraino irits zitekeen (6); noraino iritsiko den (5); noraino iritsiko zen (3); noraino joan daitekeen (3); noraino joan gaitezkeen (3); noraino zabalduko den (3)

nondik norainokoa (4); norainokoa den (13); norainokoa zen (8)


norainoko ik noraino 2.

norako 1 adlag zer tokitarako.

Norako?  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 20. orr.

-Eta gu, norako? -galdetu zuen Romanek orduan.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 88. orr.

Baina norako, maniobrari jauna?  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 38. orr.

Ea norako zituzten mandioko hemeretzi lagun haiek.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 88. orr.

Esan zieat norako zen eta, honek oso ondo hartuko omen dik.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 140. orr.

Joera norako, hara joaten baita beti.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 159. orr.

• 2 izlag

Handik aterata, askori sumatzen nien norako bidea zeramaten.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 207. orr.

Azken momentuan, gorputza utzi eta beste zerbait bihurtzen ari zen bitartean, auskalo norako bidean.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 13. orr.

-Norako asmoan zabiltza? -galdegin zion gazte arabiarrak.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 98. orr.

3 iz norabidea, joera.

Maisuak nire begiradaren norakoa ikusirik, harexeri jarraitu zion.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 393. orr.

Zoriak aukeratzen du norako bakoitza, halabeharraren menpe dago erabaki bakoitza.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 39. orr.

Norako jakinik gabe abiatu zen hirian, eta porturaino joan zen.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 47. orr.

Norako garbirik gabe nindoan-eta sokatik zintzilik leku ilun hartan barrena.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 144. orr.

Dudan helburu bakarra, nire ontziaren norako ezinbestekoa.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 115. orr.

-Ongi etorri bedi gure hiri honetara, zalduneria ibiltariaren ispilu, artizar eta norako den hori.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 199. orr.

Inertzia hutsez, norako bat hautatu behar zuelako, eta norakorik ikusten ez zuelako.  Fernando Morillo   «Ortzadarra sutan», 2003 - 61. orr.

Twiligh Glow, Dicothomy eta See you later pieza berriek nire ibilbideari norako berria ematen diote.  Berria - Kultura   2004-03-10

4 nondik norakosup_1 izlag

Ez diola axola urak nondik norako bidea egiten duen.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 217. orr.

Madrilgo udalak minibusa jarri zigun expressokideoi, goiz eder batean ez dakit nondik norako bidea eroso egin genezan.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 41. orr.

· Nondik norakoa edo noiztik honakoa da "jainko" izeneko zera hori?; nongoa da, nondarra, zein etxetakoa?; non ditu zainak?; uretan jaio al zen?, airean?, surtan?, su-gainean?, lurrazpiko ikara batean?, gaitzean?, ezbizian?  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 56. orr.

Nondik norakoa dugu indeterminazioaren zera hori?  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 244. orr.

5 nondik norakosup_2 iz ik ibilera.

Erraparatzen al diozue ilargiaren ibilbide eta nondik norakoari?  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 403. orr.

Nire nondik norakoez aditu nahirik zegoelako berriro laxaturik, itsasoan ibilia eta eskolan ikasia nintzela azaldu nion.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 248. orr.

Raimundo Silvaren, Maria Sararen, gurutzatuen eta mairuen, Mogueimeren eta Ouroanaren joan-etorrien nondik norakoa behar bezala segitu ahal izateko.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 17. orr.

Lehenbizi asmatu zuten meteorologia alorreko tresna, haizearen norabidea, haizeen nondik norakoa seinalatuko zuen haize-orratza izan zen.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 444. orr.

Nire pozaren pozerako, berehala ohartu nintzen Öchlerren nondik norakoak ez zuela gure arteko harremana hoztu.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 322. orr.

Izan ere, diru-aldagai eta kredituaren kontrolaren bidez, jarduera ekonomikoaren nondik norakoan eragitea posible baita.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 31. orr.

6 nondik norakosup_3 iz zer-nolakoa; zertzelada.

Ezagunak zaizkit gauzen nondik-norakoak, sorkarien mota ezberdinak, garaien aldakuntzak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 919. orr.

Antoine Cabanne auzapezak eman zuen Pettan Iturralderen ibilbidearen nondik norakoa.  Herria   2003-07-24

Agirre lehendakariak badaki Antonio Iralaren zereginen nondik norakoa, azken batean bigarrenak lehenaren aginduetara dihardu-eta.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 217. orr.

Lanaren nondik norakoa igartzen hasteko, puntu nagusiak identifikatzeko, loturak ikusteko, etab. giltza-kontzeptuek eta hitzek asko laguntzen dute.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 353. orr.

Kode berriaren nondik norakoak.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 22. orr.

Misioaren nondik norakoa azaldu zidan.  Edorta Jimenez   «Kilkerren hotsak», 2003 - 25. orr.

Jendeak pasio handiz bizi eta eztabaidatzen zituen gerraren nondik norakoak.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 315. orr.

Bidaiaren nondik norakoei buruz erabakita zeuzkanak argitu zizkien xehetasun ugari emanez, bai bideari zegozkionak, baita ekonomikoak ere.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 157. orr.

Banekien zer zen Umberto, banuen haren sexualitatearen nondik norakoen susmoa.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 268. orr.

Erdi Aroko pentsaeraren nondik norakoa, eta bertan filosofiak hartu zuen lekua ulertu nahi baditugu, [...].  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 62. orr.

Zamape horretan, egunbetetsuko bizarra ferekatu nuen, Kristinaren hitzen nondik norako guztiak mamitu nahirik.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 358. orr.

Azken orrialdeetako bibliografian osatu eta zehazten dira erreferentzia horien guztien nondik norakoak.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 21. orr.

Egoeraren nondik norakoak aztertzen.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 193. orr.

Erakutsi beharra zuen gure bizitzaren nondik norakoak gu geu gaituela, aldez edo moldez, nobelagile.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 73. orr.

Herder-en influentzia behin eta berriro aipatzen duen arren, ohi den eran, behin ere ez du argitzen influentzia horren nondik norako konkretua.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 28. orr.

Halabeharrezko erabaki handiak, gure patuaren nondik norako nagusiak ezartzen dituztenak.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 9. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

auskalo norako (3); nondik norako (43); nondik norako guztiak (9); nondik norako nagusiak (12); norako bidea (3)

galderaren nondik norakoa (3); guztiaren nondik norakoa (4); guztien nondik norakoa (3); haizearen nondik norakoa (3); nondik norakoa (181); nondik norakoa azaldu (3); nondik norakoa ikusita (4); nondik norakoa ulertzen (3); norakoa azaldu (3); obraren nondik norakoa (3); partidaren nondik norakoa (13)

akordioaren nondik norakoak (3); auziaren nondik norakoak (5); bidaiaren nondik norakoak (4); bileraren nondik norakoak (3); bizitzaren nondik norakoak (3)

egitasmoaren nondik norakoak (6); egoeraren nondik norakoak (3); egunaren nondik norakoak (3); ekimenaren nondik norakoak (9); elkarrizketaren nondik norakoak (3); ezbeharraren nondik norakoak (5); gatazkaren nondik norakoak (8); harremanen nondik norakoak (3); heriotzaren nondik norakoak (7)

istripuaren nondik norakoak (13); kanpainaren nondik norakoak (7); lanaren nondik norakoak (5); lanen nondik norakoak (3); liburuaren nondik norakoak (5)

nondik norakoak (409); nondik norakoak argitu (15); nondik norakoak argitzeko (14); nondik norakoak argitzen (3); nondik norakoak azaldu (27); nondik norakoak azaltzean (3); nondik norakoak azaltzeko (20); nondik norakoak azaltzen (5); nondik norakoak azaltzerakoan (3); nondik norakoak aztertu (4); nondik norakoak aztertuko (4); nondik norakoak aztertzeko (11); nondik norakoak aztertzen (4)

nondik norakoak ezagutu (3); nondik norakoak ezagutzeko (4); nondik norakoak ikertzeko (4); nondik norakoak ikertzen (6); nondik norakoak ikusita (6); nondik norakoak jakin (5); nondik norakoak jakiteko (4); nondik norakoak laburbildu (3)

nondik norakoak ulertzeko (4); nondik norakoak zehazteko (4); nondik norakoak zehazten (3); nondik norakoak zehaztu (6); nondik norakoak zehaztuko (3)

obraren nondik norakoak (3); operazioaren nondik norakoak (4); partidaren nondik norakoak (7); planaren nondik norakoak (6); programaren nondik norakoak (3); proposamenaren nondik norakoak (3); salerosketaren nondik norakoak (3); sorreraren nondik norakoak (3)


noranahi adlag
1 noranahiko izlag

Beti hobe sentitzen nintzelako noranahiko billete bat sakelan.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 91. orr.

Betiko eta noranahiko "ausweiss" bat sakelan, Luxembourg-eko lagun batzuei zor diedana, alde guzietara joaiten ahal naiz.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 71. orr.

Lizardik euskarari opa izan zion noranahiko bidetik.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 26. orr.

-Zu bezalako karta-jokalari batek ezin du ezer egin bere halabeharraren kontra, noranahiko bideak dira zure eskuan ageri diren marrak ere. esan bailiteke gure egungo poesian dabilen joeren aniztasuna eta noranahiko asmoa ahalegin pertsonal hari zor zaizkiola.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 72. orr.

2 (adizlagun gisa)

Esan nahi baita, euskara berpiztu nahi badugu, erabilera zabaleko, nonahiko eta noranahiko nahi badugu, hau da hizkuntza honek ordaindu behar duen kostua eta hartara makurtu beharko dugu euskaldunok.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 100. orr.

3 iz noranahiko ibilgailua.

Emakume bat hil da Lezon, N-1 errepidean noranahiko bat jo ostean.  Berria - Euskal Herria   2006-03-11

Noranahikoa Espainiako Guardia Zibilarena zen.  Berria - Euskal Herria   2006-03-11

Suzuki markako noranahiko berde batek trafiko arauren bat hautsi omen zuen, Emakumea hil egin zen eta noranahikoan zihoazen bi guardia zibil erietxera eraman behar izan zituzten.  Berria - Euskal Herria   2004-06-10

4 noranahiko auto

Noranahiko auto bat bidetik atera zen.  Berria - Euskal Herria   2006-01-11

Noranahiko autoaren eta autobusaren arteko istripuari buruz, autoaren gidariak bere ibilgailuaren kontrola galdu omen zuela azpimarratu du Foruzaingoak.  Berria - Euskal Herria   2004-06-09

5 noranahiko ibilgailu

Mendabian noranahiko ibilgailu batek eta autobus batek elkar jo zuten.  Berria - Euskal Herria   2004-06-08

G. gizonezkoa hil zen atzo goizeko 08:00ak aldera Asteasun, noranahiko ibilgailu batek harrapatuta.  Berria - Euskal Herria   2004-12-18

Zaratamon ikasleak ertzainen noranahiko ibilgailuetan iritsi ziren ikastetxera.  Berria - Harian   2005-01-27

NASAren Spirit eta Opportunity noranahiko ibilgailuek «lan bikaina» egin dute Marten.  Berria - Gaiak   2004-12-18

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

noranahi hedatzen (3); noranahi hoala (3); noranahi jarraitzen (3); noranahi joan (4); noranahi joanda (6); noranahi joanda ere (6); noranahi joanik (3); noranahi joateko (3); noranahi joaten (7); noranahi joaten zela (3); noranahi noala (3); noranahi zoazela (4)

noranahiko ibilgailu (7); noranahiko ibilgailu batek (4); noranahiko ibilgailua (5)


noranahiko ik noranahi 2.

noranahira adlag noranahi.

Patiora, abokatuarengana, ikustaldietara edo noranahira irten aurretik biluztu egiten zintuzten ezer ez zeneramala ikusteko.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 196. orr.


noranahitar adlag noranahikoa.

Literatur lantegiak modan omen daude, eta, Iturrinoren ustez, horrek erakusten omen du Dontsu Etxeko arduradun nagusiaren garaikidetasun noranahitarra.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 189. orr.


norandrosterona 1 iz nandrolona giza gorputzean sartzean bihurtzen den gaia.

19-norandrosterona 2005ean gorputzak berez sortzen dituen sustantzien artean egongo da.  Berria - Kirola   2004-11-04

Norandrosterona 19rekin positiboa eman zuen, baina txostenak aurkeztu ditu, gorputzak eragin zuela frogatzeko.  Berria - Kirola   2004-08-11

Paoluzzik norandrosteronarekin eman du positibo eta Liornik stanozolekin.  Berria - Kirola   2004-06-10

2 (hitz elkartuetan)

Norandrosterona tasa altua gorputzak eragina izan zen, eta hori frogatzeko hainbat azterketa, analisi eta txosten igorri zizkion.  Berria - Kirola   2004-08-11


norantz (orobat norantza g.er. eta noruntz g.er.) 1 adlag zer aldetarantz.

Harri familiarrak, nondik nentorren eta norantz nindoan ulertzen laguntzen zidaten harriak.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 106. orr.

Badakizu norantz goazen?  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 39. orr.

Norantz jo erabaki ezinik, kaleen izenak hirugarren aldiz ahoskatu zituen kontu handiz.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 96. orr.

Ann Arbor utzi eta New Yorkera itzuli zen, hogeita zortzi urteko izar ohi bat arrastorik ere gabe norantz ote zihoan edo bizitzak norantz eramango ote zuen hurrengo.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 32. orr.

Orduan jakingo dut norantz duen joera, eta nora joango den.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 159. orr.

Aztertu nahi du zer esaten dioten, jakin nahi du non dagoen, begiratu norantz joan nahi duen...  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 431. orr.

Guk begiekin bakarrik ikus dezakegunez, horregatik gertatzen da, norantz begiratzen dugun, hango zer guztiek formaz eta kolorez jotzen gaituztela.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 245. orr.

Norantz bideratu? hurrengo pausoak norantz eman lasai erabakitzeko.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 41. orr.

Orratza norantz, bere iparra han.  Jenaro Garate   «Gizakia maitagogoa da», 2001 - 31. orr.

2 noranzko izlag ik noranzko.

Noranzko bidea aukeratu behar du kolona blindatuak etsaiaren atzealdeari erasotzeko? ez daki zer erantzun.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 159. orr.

Jakin nahi izan zuen noranzko bidea hartu beharra zeukan hiritik irteteko eta zenbat kilometrora zegoen kostaldea.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 201. orr.

· Mentxuk amiñi bat alboratu zuen eskuarteko albuma, gaztearen begirada definigaitza noranzkoa ote zen jakitearren.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 170. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

norantz bideratu (4); norantz doan (3); norantz doazen (4); norantz egingo (3); norantz jo (11); norantz joan (3)


norantza1 (Euskaltzaindiaren Hiztegian noranzko agertzen da) iz noranzkoa; norabidea.

Zelatari, norantza eta norabide anitzeko.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 113. orr.

Bigarren probleman tren bi aipatzen ziren, norabide berean baina norantza desberdinean jakina.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 206. orr.

Zirkulazioa arina zen Castellanan behera, hirigunerako norantzan.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 201. orr.

Burdinbidea Hendaiarako norantzan ilunpetan nola galtzen zen begira egon zen denbora batez.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 261. orr.

Norantza berean gindoazen biok oinez.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 36. orr.

Bere nabigazioaren norantza ezartzen duen gutun zigiluz jotakoa.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 312. orr.


norantza2 ik norantz.

noranzko 1 iz norabide batean higitzeko dauden bi eratako bakoitza.

Dancem konpainiak Sentido único ikuskizuna (Noranzko bakarra) eskainiko du apirilaren 1ean.  Berria - Kultura   2006-03-17

Trenaren mugimenduaren kontrako noranzkoan.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 44. orr.

Kontrako noranzkoan, hamaika ontzi igarotzen ziren uretan gora.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 108. orr.

Ordulariaren orratzen kontrako noranzkoan.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 53. orr.

Geziak ordainketen noranzkoa adierazten du.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 88. orr.

A-8 autobidean, Gasteizko noranzkoan, La Salleko bihurgunetik gertu.  Berria - Euskal Herria   2004-07-08

A-8 autobidean, Muskizeko La Arena zubian, Bilborako noranzkoan zihoazela.  Berria - Euskal Herria   2004-02-11

Abertzaleen Batasunak gogor salatu du A-63 autobideko bi noranzkoetan hiru lerro jartzeko xedea.  Berria - Euskal Herria   2004-09-29

Irakurketaren noranzkoa aldatuta ere, norabidea horizontaltasunean gordetzen da.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 124. orr.

Atzeka zegoen jarrita, trenaren noranzkoari bizkar emanez.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 74. orr.

Hala, behin noranzko batetik jorik, galtzeko beldur bagara, kosta dakiguke norabidea aldatzea.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 74. orr.

Bi indar higitzaileek lerro berean egiten duten legez, puntu batetik noranzko kontrajarrian tira edo puntua sakatzen duten heinean.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 130. orr.

Hirugarren dimentsioa sakontasunarena da, hortaz, gorputza espazioan aurreratuz doan noranzkoa.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 39. orr.

2 irud/hed

Biologiak bi nozio berri dakarzkigu, kontrako noranzkoetan doazenak, paradoxa moduko bat osatuz.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 120. orr.

Urte horretan bertan ezarri ziren euroaren eta diru-mota nazionalen bi noranzko truka-neurri ezeztaezina.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 195. orr.

Igorleak aldatu ziren, jabetza ere bai, baina komunikazioak noranzko bakarrekoa izaten jarraitzen zuen: goitik beherakoa, alegia.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 88. orr.

Ezin da baieztatu lan merkatuak noranzkoa aldatu duenik.  Berria - Ekonomia   2004-11-04


norapait ik norabait.

noratasun iz

Gauzak horrela, ez nator bat, eperraren sinbologiaz, aurreko teoria guziei jarraikiz Mikel Azurmendi adiskideak "Euskal Noratasunaren Animaliak" izeneko liburuan dioenaz.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 154. orr.


noratu, nora(tu), noratzen du ad aipatzen den norakoan zuzendu. ik norabideratu.

Charlyk arma odoleztatua nireganat noratua zuen orain.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 375. orr.

Orduan, halako amorrua, halako erresumina, halako narda hartu dut, non "Noratu koldar horiengana!" agintzen diodan piketeari.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 237. orr.

"Isla de Luzon" deletreatu zuen doker zaharrak espainiera txukunean zure aldamenean, largabista bafore sabelandi bati noratua.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 49. orr.

Kaio zuri-urdinxka mordo bat itsasertzean, Iparralderantz militarki noratua.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 167. orr.

Barre egin zidan handik, eskua pistola eginda noratzen zidala.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 181. orr.

Eskuargia noratu nion.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 350. orr.

Eskotilak zabaldu zituzten, zubi aurreko kanoia noratu ziguten.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 77. orr.


norbait (orobat norbeit g.er.) 1 izord
2 norbait izan nor izan.

Ohore bat, norbait bazarela adierazten duelako.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 195. orr.

Anaiari frogatzeko norbait nintzela.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 51. orr.

-Norbait izan nahi diat mundu honetan, horixe duk esan nahi dudana.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 43. orr.

Norbait izan nahi diat zinean eta bost axola zaidak nola lortzen dudan.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 153. orr.

Zerbait egingo dut, norbait izango naiz, neure madrearentzat.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 183. orr.

Bazirudien karrikara amildu aurretik norbait izana zela, burges gustuak zituelako batik bat.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 282. orr.

Lanpostu horrek dena konponduko du, zu norbait izango zara, eta guretzat ohorea izango da.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 143. orr.

Zeren ilobak gogoan izan behar baitu egun norbait bada, niri zor didala.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 32. orr.

Franco bazen zerbait, bazen norbait, eta orain jendeak -ez Ameriketako edo Italiako jendeak, baizik bere jendeak, pontitoarrek- bera maite eta miresten zuen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 183. orr.

Ailegatu eta berehala norbait nintzen gotorleku setiatuan.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 210. orr.

-Zu norbait zara haatik!  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 14. orr.

Batzuetan bai, rugby partiden ondotik eta... bost minutuz hitz egiten nuen "norbait" ziren batzuekin.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 153. orr.

Beraz Chilorentzat Arbelbide norbait zen, eta konfidantza merezi zuen norbait.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 55. orr.

Baina norbait naiz eta zerbait egin dezaket: nire gaitasunen arabera lan egin gura dut, hori baino ez dut eskatzen.  Urtzi Urrutikoetxea   «Zoririk ez» - Imre Kertész, 2003 - 76. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 5 aldiz agertzen direnak)

antzeko norbait (6); bazen norbait (6); bertze norbait (12); beste norbait (172); bezalako norbait (7); etxeko norbait (8); hurbileko norbait (5); izeneko norbait (5); kanpoko norbait (6); maite duzun norbait (6)

norbait agertu (8); norbait agertuko (10); norbait agertzen (5); norbait ari (15); norbait ari zen (7); norbait aurkitu (8); norbait bizi (10); norbait bizirik (6); norbait da (11); norbait dabil (5); norbait dago (7); norbait dagoela (6); norbait dela (7); norbait edo zerbait (7); norbait egon (9); norbait etorri (11); norbait etorriko (6); norbait ezagutu (12); norbait ezagutzea (6); norbait ezagutzen (6); norbait falta (6); norbait hil (32); norbait hiltzea (13); norbait hiltzeko (12); norbait hiltzen (42); norbait hiltzen denean (13); norbait hori (31); norbait horrek (15); norbait horren (5); norbait hura (5); norbait ikusi (14); norbait ikusten (10); norbait irakurtzen ari (8); norbait izan (25); norbait izanen (5); norbait izango (12); norbait izatea (5); norbait jo (5); norbait joan (5); norbait kontratatu (6); norbait maite (12); norbait sartu (16); norbait sartu zen (7); norbait sartzen (7); norbait sumatu (5); norbait zebilela (5); norbait zegoela (7); norbait zegoen (8); norbait zela (7); norbait zen (7); norbait zerbait (6); norbait zetorren (5); zerbait edo norbait (6)

bertze norbaitek (6); beste norbaitek (116); kanpoko norbaitek (7); noizbait norbaitek (6)

norbaitek atea jo (5); norbaitek behar (7); norbaitek bere burua (5); norbaitek deitu (8); norbaitek deitzen (5); norbaitek egin (19); norbaitek eman (6); norbaitek erabaki (6); norbaitek eraman (7); norbaitek erran (19); norbaitek esan (52); norbaitek esan dezake (10); norbaitek esan zuen (10); norbaitek esango (14); norbaitek esango balu (6); norbaitek esaten (8); norbaitek galdetu (7); norbaitek hartu (12); norbaitek hil (7); norbaitek idatzi (5); norbaitek ikusi (9); norbaitek ikusiko (8); norbaitek jo (5); norbaitek maite (5); norbaitek nahi (11); norbaitek oihu egin (8); norbaitek ordaindu (6); norbaitek ordaindu behar (5); norbaitek pentsa (6); norbaitek salatu (10); norbaitek uste (15); norbaitek zerbait (26)

pentsa dezake norbaitek (5); zerbaitek edo norbaitek (5)

beste norbaitekin (53); norbaitekin ari (5); norbaitekin ezkondu (5); norbaitekin hitz egin (7); norbaitekin hitz egiteko (6); norbaitekin hitz egiten (6); norbaitekin hizketan (7)

bertze norbaiten (7); beste norbaiten (75); beste norbaiten bila (5); beste norbaiten esku (7); dagoen norbaiten (6); den norbaiten (27); duen norbaiten (12)

norbaiten ahotsa (6); norbaiten aurrean (10); norbaiten beharra (9); norbaiten bidez (5); norbaiten bila (40); norbaiten edo zerbaiten (5); norbaiten esku (12); norbaiten hitzak (7); norbaiten kontra (10); norbaiten laguntza (11); norbaiten zain (13); zerbaiten edo norbaiten (6)

beste norbaitena (13)

beste norbaitentzat (7)

beste norbaiti (78); den norbaiti (5); duen norbaiti (13); norbaiti buruz (13); norbaiti eman (6); norbaiti ematen (6); norbaiti esan (5); norbaiti kontatu (5); norbaiti mendekatu (5); norbaiti zerbait (8)


norbaitzuk izord pl pertsonez mintzatuz, batzuk.

Barnean norbait edo norbaitzuk tira ahala ari dira.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 7. orr.

Beraz, norbaitzuk baldin badaude hara joan nahi dutenak, zutitu eta jar daitezela talde batean bereiz.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1123. orr.

Eta senideek edo beste norbaitzuek ahizparen bati zerbait bidaltzen badiote, abadesak helarazi biezaio.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1183. orr.

Eta horra hor non, norbaiti, norbaitzuei gustatu egin zaion haren lana.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 51. orr.

Hori da bizitzan aurki daitekeen Hirutasun Santu bakarra: ez alferrik galtzea, zerbaitetan ona izatea eta (amarenaz at) norbaiten edo norbaitzuen maitasuna jasotzea.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 101. orr.


norbakoitz iz norbanakoa.

Norbakoitza bere bakoiztasun setiatuan larri.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 276. orr.

Manipulazio txiki bat nahikoa da, arrazoirik antimetafisikoena tesi metafisiko bat bihurtzeko: dinkak ez dago, beraz ez dago gizakia besterik (edo: norbakoitza besterik) -deus axola gabe zein ikaragarri problematikoa den bi hauek berdintzeko jauzi metafisikoa, indibiduoa/gizakia, dinkatik pasa gabe.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 145. orr.


norbanakako izlag

Supazterra galtzera zihoan ordea, etxebizitza norbanakako eta hedabide askotariko mundu hartan.  Andoni Egaña   «Hogeita bina», 2004 - 149. orr.


norbanako (337 agerraldi, 33 liburu eta 136 artikulutan) iz gizabanakoa.

Nire zibilizazioa Gizonaren gurtzan oinarritzen da, norbanakoen bitartez.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 168. orr.

Baina historia arrazak egiten du -Hegel-engan izpiritu objektiboak bezala-, ez norbanakoek.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 228. orr.

Gizarte kohesioa eta gizarte kapitala indartzea, herri eta norbanakoen berezko kultur erreferenteak indartzea, horiexek dira gobernu arduratsu batek etorkizunera begira egin ditzakeen inbertsioak.  Itziar Eizagirre / Amaia Lizarralde   «Garapen iraunkorra», 2005 - 86. orr.

Asmoa Nafarroako eta Euskal Herriko norbanako eta erakunde abertzale eta aurrerakoiekin lan egitea da.  Berria - Euskal Herria   2004-01-13

66 alderdi politiko, 25 norbanako independente eta bederatzi koalizio saiatuko dira Legebiltzarreko 275 aulkietatik ahalik eta gehien eskuratzen.  Berria - Mundua   2004-12-17

Gure eskualdeko alderdi, sindikat eta ingurumenaz arta duten erakunde publiko eta norbanako guzieri.  Herria   2002-12-05

Lege zibilek arautzen dituzte harreman naturalak eta konbentzionalak, aginduzkoak nahiz borondatezkoak, nahitaezkoak zein komenientziazkoak, norbanako guztiak beste norbanako batekin edo batzuekin lotzen dituztenak.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 150. orr.

Norbanakoen arteko harremanak arautzen dituzten konbentzioen indarrez.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 78. orr.

Eginbide oro, nolabait, zibila zen, eta norbanako bakoitzak egin zezakeen.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 236. orr.

Lege guztiak norbanakoei edo ondasunei dagozkie.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 53. orr.

Norbanakoen eskubideei dagokienez, eredu eta inbidiagarri izan da beti, Espainiaren aldean, Frantzia.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 132. orr.

Eskubide zibilak ere, beretik datozkio norbanako herritar horri.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 12. orr.

Norbanakoak bere burua sakrifikatu beharra du kolektibitate baten salbamenerako, baina hau ez da aritmetika ergel bat.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 174. orr.


norbanakotasun iz norbanakoa izateko nolakotasuna. ik gizabanakotasun; indibidualismo.

Norbanakotasunak pisu handiagoa du egun, eta kirola askoz profesionalagoa da.  Berria - Kirola   2004-11-28

Norbanakotasuna eta bakardadeari loturiko gaur egungo hiritarren bizimodua.  Berria - Kultura   2006-01-06


norbedera izord norbera. ik batbedera.

Bi perpausak frantzesez erran zütüan prefosta, bena ützülpena ezinago aisa egin diro norbederak, hitzez-hitz.  Herria   2001-02-01

Norbederak bere heriotza hautatzean, denik eta askatasun adierazpenik handiena du gauzatzen.  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 59. orr.


norbegiar ik norvegiar.

norbeit ik norbait.

norbera 1 izord hitz egiten ari dena bera, edo aipatu den hura bera. ik nor; batbedera.

Norbera hustea ere bada hustea: estalkia altxatzea, nork bere burua abandonuan uztea, maskara kentzea.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 24. orr.

Batzuetan besteak ez, baina norbera da bere buruarekin harritzen eta haserretzen dena.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 201. orr.

Gogorra zela norbera jaio den etxeari tiro egitea, jakinik-eta etxe hartan dagoela oraindik ere aita, ama eta familia guztia.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 117. orr.

Eskarmentuz dakit, norbera sasoitsu ez dagoenean, emakumeek ere ez diotela beren sasoiari eusten.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 137. orr.

Adin batetik aurrera, ez da norbera izaten ohiturak hautatzen eta erabakitzen dituena.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 79. orr.

Zenbait morroi norbera bezain gaizki edo okerrago dabilela egiaztatzeak lasaitu egiten du barrua.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 93. orr.

Ezin al du norberak norbera izan?  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 265. orr.

Norbera norberaren aurka, barnea kanpokoaren aurka.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 53. orr.

Zuzena al da lagun hurkoari gaitz egitea, norberak atsegin hartzeko?  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 150. orr.

Besteek ere irabazi beharra zeukaten, ez norberak bakarrik.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 82. orr.

Egokia dela [...] orobat, haren poesiaren arabera taiutzea norberak bere bizitza.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 30. orr.

Norberak berea dauka.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 111. orr.

Herbertek eta biok elkarri begiratu genion: biok, nonbait, norberak baino besteak esatea nahiago, zera, jeep baten zain geundela.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 59. orr.

Ez jokatu han orain hemen bezala, norberari iruditzen zaion moduan.  Elizen arteko biblia   Dt 12,8

Musika horri lotuta beste milaka batzuk daude, norberarekin bat egiten dutenak, norberaren tamainara egokitzen direnak.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 293. orr.

Bitartean, batzordekideek norberarentzako egoitza eder bana egin zuten hiriko beste alderdi batzuetan.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 338. orr.

Norberarenganako konfiantza beharrezko jarrera da inprobisatzaile, repentista edo bertsolariarentzat.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 65. orr.

2 norberaren ik pertsonal.

Azalpen edo uste nabarmenki zentzugabea, norberaren iritziekin gaizki lotzen dena, alegia.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 22. orr.

Norberaren interesen alde jokatzen.  Juan Martin Elexpuru   «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 73. orr.

Handinahia, harropuzkeria, norberaren interesak besterik ez ikustea.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 97. orr.

Drogek oztopatu besterik ez dute egiten yogaren bidea, eta alderantzizko norabidetik eraman gaitzakete, norberaren suntsipeneraino.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 122. orr.

Norberaren erantzukizuna.      - 0. orr.

Guztien ongia ezarri zuten jokabidearen xede nagusitzat norberaren onaren gainetik, hala mundu honetan nola etorkizunekoan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 95. orr.

Gauza bera pentsatu behar da bizimodu guztietan, norberaren izakerari eta bizibideari dagokiona begiratuz.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 199. orr.

Handik ateratzen ditu norberaren izuen bazka eta elikagaiak.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 34. orr.

Zehatz-mehatz adierazirik zegoen bakoitzak nor zuen ama eta nor aita, eta nolakoa zen norberaren jokamoldea.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 201. orr.

Etxebarrietaren garaian norberaren sakrifizioa egitasmo heroikoa zen.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 51. orr.

Zalantzagarri gertatzen da beti, noski, ausarkeriaz buruturiko norberaren zein besteren egintzen epaia.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 195. orr.

Gertaerak erregistratzeko norberaren metodoak hobetzea da oroimena hobetzea.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 240. orr.

Defentsa legitimoa -norberarena edo lagun hurkoarena-.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 44. orr.

Pertzepzioak, norberarenak dira beti.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 47. orr.

3 norbere izlag norberaren.

Ez dago norbere kezka eta pentsamenduak koaderno batean idaztea bezalakorik.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 54. orr.

Gehiegitxo eskatzea bailitzateke jaten eta ostatu emateagatik ordainaraztea norbere aitari, arrotz bat balitz bezala.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 64. orr.

Fanatismoari kontra egiteko (eta norbere burua ondo gobernatzeko) emandakoa koplarik gabe jaten ikastea bezalakorik ez dago.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 204. orr.

Uste dut "norbere buruaren herra edo hisia", deitzen dutela, ingelesez, psikologo batzuek higuindura berezi hori.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 88. orr.

Ondorioz, "jakitea" norbere buruaz ohartzea dela onartzen badugu, Jainkoarengan bizitzea eta jakitea gauza bera dira.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 131. orr.

Paperean finkatu ahala gertakari haiek historia bihurtzen baitira, eta norbere buruarekiko identitatearen sentipena gizentzen hasten.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errekarteko koadernoa», 2001 - 118. orr.

Norbere sinesmenei uko egitea, autokritika, jendaurrean barkamena eskatzea.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 87. orr.

Norbere herrialdea eta norbere euskalkia izan da, gehienbat, ahaleginaren helburua, ez Euskal Herria eta euskararen osotasuna.  Koldo Zuazo   «Euskara batua», 2005 - 19. orr.

· Horregatik, hemendik aurrera funtsezkoa izango da etorkizunaren jabe izan nahi duten eragile eta herritarren aktibazioa, inoiz baino gehiago tontorra egiteko aukera norberen indar eta ausardiaren araberakoa izango baita.  Berria - Harian   2006-03-23

4 norberezko izlag norberarena.

Norberezko ahalegin zakarrez tematzen dira Jainkoa menperatzen, jakinik Jainkoa ez dela inoren esanera jartzen, baizik eta bete-betean eskaini egiten dela.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 48. orr.

Ahalegintzen dira Jainkoa etor dadin beren nahikundeak zerbitzatzera eta Jainkoak bete ditzan erabat norberezkoak diren egintzak.  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 50. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

norbera baino (7); norbera bere (30); norbera bere hormadian (3); norbera bizi (3); norbera da (3); norbera dela (3); norbera izateko (5); norbera pentsatzailearen (3); norbera zer (3); sentitzen da norbera (3)

norberak bere (125); norberak bere aldetik (5); norberak bere burua (16); norberak bere buruarekin (10); norberak bere buruari (5); norberak bilatu behar (5); norberak bizi (6); norberak duen (7); norberak egin (11); norberak egiten (7); norberak erabakitzen (6); norberak nahi duena (12)

norberarekiko kontentua (7)

norberaren baitako (5); norberaren baitan (7); norberaren barruan (6); norberaren bizia (5); norberaren bizitza (9); norberaren burua (24); norberaren egoera (5); norberaren esku (8); norberaren eta besteen (6); norberaren etxea (5); norberaren etxean (7); norberaren ideiak (12); norberaren interesa (5); norberaren izaera (7); norberaren jarrera (6); norberaren kondaira (32); norberaren kondaira bizi (6); norberaren kondairaren (9); norberaren kondairaren bila (5)


norberaganatu, norberagana(u), norberaganatzen du ad nork beretu.

Baina komeni da irudioi ihes egitea [...] eta gorputzean pilaturiko humorea edozein gorputzen kontra jaurtitzea, eduki eta maitasun bakarrarentzat gorde beharrean, kezkak eta nahitaezko mina norberaganatuz.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 291. orr.


norberakoi izond

Denon zorionerako eman zaizkigu emakumeak, eta ez zorion norberakoi eta pribilegiatu baterako.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 243. orr.


norberanismo iz cf soberanismo.

Hor atzean idatzi den norberanismo hitz eder eta pillosopiko horrek beharko du, segurutik, esplikaziotxoren bat.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 95. orr.

Norberanismoa gizabanakoaren ideologia garailearen beste izen bat da.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 95. orr.

Merkatu sexuala da mundu orok -hitz hutsez- hain gorroto dituen (neo) liberalismoaren eta norberanismoaren erreinu puru-purua: "ahal duenak ahal duena egin dezala".  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 93. orr.


norberanista izond cf soberanista.

Eusbakofha da gure berbaje idiotiko eta norberanista, ahal duenak ahal duen bezala egiten duena.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 96. orr.


norberatasun iz norbera izateko nolakotasuna.

Nortasuna deitzen diote, edo identitatea, eta esan liteke jaioak mundura dakarren nornahitasuna norberatasun jakin batera biltzea dela nortasun pertsonalaren atea ixten duen giltza.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 251. orr.

Umea edo gaxtea gehiegi aldatzen da nortasun agiri batean harrapatua edukitzeko; gero harrapatzeko modukoa bihurtzen da pertsona, bere norberatasunean gero-eta harrapatzen errazagoa, harik-eta bere norberatasun horretan zeharo harrapatua, gatzatua eta iltzatua gelditzen den arte.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 252. orr.


norbere ik norbera 2.

norberekeria (16 agerraldi, 5 liburu eta 6 artikulutan) iz norberekoikeria. ik egoismo.

Jatorragoa al da, zuhurragoa, komenigarriagoa, norberekeriari men egitea pasioari baino lehenago?  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 97. orr.

Norberekeria, ordea, ergelkeriaren eta aurreiritziaren semea da.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 97. orr.

Banakoaren neurosiak sexua du oinarri; aldiz erlijioak, neurosi unibertsalak alegia, norberekeria.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 41. orr.

Egilearen arabera, norberekeriak beti du eragina gizakiarengan.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 225. orr.

Norberekeria bultzatzen bada, gizarte ehuna hausten da.  Berria - Harian   2005-12-09

Ergelek gizatasuna deitzen duten hori beldurretik eta norberekeriatik sortutako ahultasuna besterik ez dela.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 298. orr.


norberekoi izond ororen gainetik norberari komeni zaiona egiten duena. ik berekoi; egoista.

Doktrina norberekoi eta ezmoral honen ezinbesteko ondorioa sineslea zerbitzu publikotik gero eta gehiago aldentzea izan zen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 95. orr.

Umetatik batere norberekoia ez zen eredu honetan hezita, herritarrek zerbitzu publikoari eskaintzen zioten bizia, eta prest zeuden beren buruak denentzako onagatik ukatzeko.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 95. orr.

Ekimen asko bultzatzaile bakoitzak duen indar eta baliabideen arabera eramaten dira aurrera, besteekin kontatu gabe, eta zenbaitetan lehia eta interes norberekoiak tartean direla.  Berria - Euskal Herria   2004-03-17


norberekoikeria (4 agerraldi 3 liburutan) iz norberaren berekoikeria. ik norberekeria; egoismo.

Nork hautsi norberekoikeria gogorrak estuturik dauzkan atxilotu horien kateak?  Joan Mari Lekuona   «Mistika liburuak» - Eckhart-Tauler, 1997 - 69. orr.

Opari pozoitsuei zaila da kokagunea aurkitzen norberekoikeriaren apalategietan.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 210. orr.


norberekoitasun norberaren berekoitasuna.

50eko hamarkadan, McCarthy senatariaren sorgin ehizak, guda hotzak eta kapitalismoak bultzatutako norberekoitasunak, etengabe kolpatu zuten gizarte estatubatuarra.  Berria - Kultura   2006-02-05


norberetze iz aipatzen dena nork bere bihurtzea.

Estilo gotikoa, esate baterako, askok beretu zuten XIX. mendean, eta, hala, estilo indibidual berriak ez baina garai bateko estiloak eratu ziren norberetze horietatik (prerrafaelitak, adibidez).  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 265. orr.


norberezko ik norbera 3.

nordiko 1 izond ipartarra.

Ortega-ren arrazismoari Giménez Caballero-k jeinu espainola kontrajartzen dio, berak hispanitate edo mestizajearena kontsideratzen duena [...] odol eta arrazen nahasketa, hots, gizon-emakume nordikoari kontrajarririko andre-gizon mediterranearra edo "katolikoa".  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 262. orr.

"Arraza nordiko" barbaro osasuntsuaren mitoa.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 164. orr.

G. Vacher de Lapouge-rentzat [...] eliteko arraza, dominatzaile eta kreatiboa ("homo europaeus") nordikoa da.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 195. orr.

Ez da zuhaitz-koxkor hau lurralde nordikoetarako egokiena.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 349. orr.

Literatura nordiko ez-grekolatino "barbaroak".  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 197. orr.

2 edredoi lumaduna daukana.

Estalki-azal nordikoa garbitu egin beharko da.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 52. orr.

3 konbinatu nordiko eski jauziak eta iraupeneko eskia biltzen dituen kirol norgehiagoka.

15 diziplina: Biatloia, bobsleigha, konbinatu nordikoa, curlinga, eski artistikoa, izotz hockeya, [...].  Berria - Harian   2006-02-09

Taldekako konbinatu nordikoan, Austria nagusitu zen lehen aldiz, Alemaniaren eta Finlandiaren aurretik.  Berria - Kirola   2006-02-17

Konbinatu nordikoa, banaka (gizonezkoak).  Berria - Kirola   2006-02-12


norengandikotasun iz

Nortasunaz gainera, nere karnet horrek nongotasuna, noizkotasuna eta norengandikotasuna ere badakartza, sinesten ez dudan Nazio Handi baten izena ez ezik.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 251. orr.


noreste iz ipar-ekialdia.

Branka Bidasoan gora zuzendu ordez, berriro ere, norestera jarraitu zuen.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 217. orr.

Kostazaina noreste aldetik urrundu zen, "ur frantsesetan" inor sar ez zedin.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 134. orr.

· Ezker hartu beharrean noreste hartu genuen.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 212. orr.

Eta destruktoreak [...] noreste ipini zuen branka berehala.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 83. orr.


norgauzatu, norgauza, norgauzatzen 1 da/du ad nortasuna hartu edo eman.

Natura norgauzatua bezala ageri zaio egungo hiritarrari, moralki on-ona eta birjin-birjina den nor baten pare bilakatua.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 197. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Belar edo landare-jendea ihartu edo erre egiten da; ez da hiltzen, ez baitzegoen bizirik ere (biologiarentzat bai, jendearen hizkuntzarentzat ez; gauzak berezko zentzuan harturik beti ere, ez erabilera irudizko, hedatu eta norgauzatuetan).  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 108. orr.


norgehiago iz norgehiagoka.

Bigarren zatian Leonesa aurrera joan zen, eta 55. minutuan, Athleticen defentsaren hutsegite larri batean, Paulinok norgehiagoa berdindu zuen.  Berria - Kirola   2004-11-11


norgehiagoka 1 adlag elkarren lehian arituz.

Kartagotarrekin norgehiagoka ari zirenean.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 82. orr.

Operazioak eta ebakuntzak bata bestearen ondoren egin zizkioten, taldeko mediku guztiak elkarren artean norgehiagoka ari zirela.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 88. orr.

Kanpotarrak norgehiagoka zebiltzan plazako gizon berria ezagutzearren.  Joanes Urkixo   «Gerlari zuria», 2004 - 122. orr.

Ikertzaileen artean bi talde egin ziren, norgehiagoka, nork identifikatu lehenago ADNaren atalkako sekuentzia hori, borroka horren atzean interes ekonomiko handiak daudelako, batez ere farmazia industriek bultzatuak.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 90. orr.

Internoen arteko solasak nahiko ergelak ziren, etorki eta hierarkia sozialei buruz norgehiagoka hasten ginenean.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 146. orr.

Eguzkia ilargiarekin norgehiagoka, gorrotoz ere.  Berria - Kultura   2004-10-23

Silikonan elkarri norgehiagoka zebiltzan titi erraldoi batzuen artean.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 183. orr.

2 iz lehiaketa, bereziki indarrak neurtzen direna. ik zeingehiagoka.

Haien artean egundoko norgehiagoka izaten zen printzeagandik edozein ohore lortzeko, eta antzeko norgehiagoka printzeen artean, beren kideen kopurua eta suhartasuna zela eta.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 268. orr.

Herriaren eta hiriaren arteko norgehiagoka zen hura, eta ikusmina eragin zuen.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 160. orr.

Koalizio horrek «nazionalisten eta ez-nazionalisten arteko norgehiagoka» areagotu egingo lukeela uste dute.  Berria - Euskal Herria   2004-04-08

Denok gelditu ginen isilik, norgehiagoka hura nola amaituko.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 263. orr.

Iragan azaroan hasi zen bi enpresen arteko norgehiagoka.  Berria - Ekonomia   2006-01-25

Hala non gure norgehiagoka zaharretan, edertasuna baitzen ausardiaren eta trebeziaren saria.  Jon Muñoz   «Harreman arriskutsuak» - Choderlos de Laclos, 1997 - 62. orr.

3 (kiroletan) ik txapelketa.

Kolonia-n jokatu dira 22 urtez pekoen trinketeko norgehiagoka horiek.  Herria   2001-11-15

Nagusien Multzokoan, 8 enborrera jokatu zuten norgehiagoka.  Berria - Kirola   2004-03-15

Osasunak ez du inoiz Lehen Mailako norgehiagoka bat irabazi Riazor futbol zelaian.  Berria - Kirola   2004-09-12

Final-hamaseirenetako norgehiagoka da, eta Iñaki Esainen kontra neurtuko ditu indarrak gaurko irabazleak.  Berria - Kirola   2004-10-22

Baskoniaren eta Panathinaikosen arteko Euroligako norgehiagoka.  Berria - Harian   2005-01-27

Joaneko norgehiagoka zen, eta Bartzelonan (Mini Estadin) jokatu zen.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 160. orr.

32-23 bukatu zen norgehiagoka, etxekoen alde.  Berria - Kirola   2004-09-23

Norgehiagoka parekatua zen itxuraz hasiera batean, hala iruditu zitzaion behintzat Cesarri.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 65. orr.

Jaap Stam eta Koller handiaren norgehiagoka ere estua izango da.  Berria - Kirola   2004-06-19

4 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Norgehiagoka kontu doilor haiek itzali ziren behin betiko.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 276. orr.

Euskal Herriak bizi duen norgehiagoka egoerari amaiera emango lioke PSOEk.  Berria - Euskal Herria   2004-03-05

Norgehiagoka giro sutsuak zera ekarri omen zien herri-kirolei: azpikeria eta azpijokoa.  Berria - Kirola   2004-05-20

5 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Zorririk gizenena eta bizkorrena nork eduki, lehiaketa-norgehiagoka galanta antolatzen omen zitean.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 58. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

arteko norgehiagoka (55); aurkako norgehiagoka (14); azken norgehiagoka (8); beharreko norgehiagoka (5)

erabaki zuen norgehiagoka (3); gaurko norgehiagoka (18); hasiko da norgehiagoka (9); hurrengo norgehiagoka (4)

igandeko norgehiagoka (3); irabazi beharreko norgehiagoka (4); izan zen norgehiagoka (3); izango da norgehiagoka (9); jardunaldiko norgehiagoka (6); joaneko norgehiagoka (4); jokatuko dute norgehiagoka (4); jokatutako norgehiagoka (3); kontrako norgehiagoka (5); lehen mailako norgehiagoka (3); lehen norgehiagoka (14); lehen norgehiagoka jokatuko (3); lehenengo norgehiagoka (3)

norgehiagoka ari (3); norgehiagoka bakarra (3); norgehiagoka bat (8); norgehiagoka batean (6); norgehiagoka berezia (4)

norgehiagoka erabakigarria (3); norgehiagoka erraza (4); norgehiagoka estua (4); norgehiagoka garrantzitsua (5); norgehiagoka gogorra (4); norgehiagoka hasi aurretik (3)

norgehiagoka ikusteko (5); norgehiagoka irabazi (9); norgehiagoka irabaztea (3); norgehiagoka irabazteko (5); norgehiagoka izan (5); norgehiagoka izango (12); norgehiagoka izango da (8); norgehiagoka jokatu (14); norgehiagoka jokatuko (13); norgehiagoka osoan (7); norgehiagoka parekatua (6)

arteko norgehiagokak (8); aurkako norgehiagokak (3); azken bi norgehiagokak (3); bi norgehiagokak (10); gaurko norgehiagokak (4); lehen norgehiagokak (3)

norgehiagokak irabazi (4); norgehiagokak jokatuko (3)

arteko norgehiagokan (7); aurkako norgehiagokan (9); azken norgehiagokan (6); biharko norgehiagokan (4); gaurko norgehiagokan (13)

igandeko norgehiagokan (3); joaneko norgehiagokan (4); jokatu norgehiagokan (4); jokatutako norgehiagokan (5); kontrako norgehiagokan (12); lehen norgehiagokan (11)

gaurko norgehiagokarako (3)

norgehiagokaren amaieran (3); norgehiagokaren atarian (3)

azken bi norgehiagoketan (4); azken norgehiagoketan (4)


norgehiagokeria iz norgehiagoka gaitzesgarria.

Beldur naiz ez ote diren zuen artean eztabaidak, bekaizkeriak, haserreak, norgehiagokeriak, gaizki-esateak, esamesak, handikeriak eta nahaspilak izango.  Elizen arteko biblia   2 Ko 12,20

San Pauloren testuarekin egin zuen topo, erromatarrei duintasunez bizitzera animatzen zien pasartearekin, alegia, ez jan-edanean eta hordikerian, ez lizunkeria eta neurrigabekerian, ez haserre eta norgehiagokerian.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 13. orr.

Baina, bekaizkeriaz eta norgehiagokeriaz beterik baldin bazaudete, ez harrotu eta ez ibili egiaren aurka gezurretan.  Elizen arteko biblia   St 3,14

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

haserre eta norgehiagokerian (3)


norgehiagotasun iz

Bere esanetan, LABek ez du norgehiagotasuna bilatzen, «dauden arazoak konpontzen ditu».  Berria - Ekonomia   2004-08-18


noria 1 iz ur-gurpila.

Eskailera kiribila zen, eta igotzeko nekeza, are eta gehiago dagoeneko zaharra zen almuedano honentzat, beharrik ez zizkioten begiak estali behar, norietako mandoei bezala, zorabia ez daitezen.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 30. orr.

Agustinek idatzia zuen jainkogabeak dabiltzaneko labirinto biribiletik salbatzen gaituen bide zuzena dela Jesus; Aurelianok, berriz, arrunkerian ahalegintsu, Ixion-ekin parekatu zituen, Prometeoren gibelarekin, Sisiforekin,[...] ispiluekin, oihartzunekin, noriako mandoekin, silogismo adarbikoitzekin.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 137. orr.

2 jolas parkeetako gurpil handia.

Alemaniarrek errea zuten hiria eta txosnak eta noriak ikusten ziren zutik hondakinen artean. Nik norian zerua ukitzen duen haurraren sentipena nuen.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 35. orr.

Igandez igande etengabe errepikatzen diren hitzak, hitzen zirkulua biraka balebil bezala, noria baten antzera.  Joan Mari Irigoien   «Odolean neraman», 2004 - 137. orr.

Ezin zuen beti noria berean bueltaka ibili.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 13. orr.

Baina noria honetako gelaxkak bikoitzak ziren.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 127. orr.

Idazlea baita jolas parke hutsean norian sartuta buelta eta buelta bakar-bakarrik dabilen hagin bako atso zahar eroa.  Berria - Kultura   2006-01-03

Estrasburgotik Londresera abiatu ziren solidarioak, eta han, milurtekoaren noriara igo ziren.  Edurne Elizondo   «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 66. orr.

3 irud/hed

Bizkorregi zebilkion burua, pentsakizunen noriatik jaistea lortu ezinda.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 91. orr.

Ezker abertzaleak salatuko luke EAJ berriro ere autonomiaren norian sartu dela, eta alderdi sozialistak esango luke abertzaletasunaren zati handi bat bere errotara eraman duela.  Berria - Euskal Herria   2006-01-29

4 (hitz elkartuetan)

Harrisonek noria-gelaxkako atea ireki zidan, buruaz sartzeko gonbita eginez, eta desagertu egin zen.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 121. orr.


norkeria iz nortasun gaitzesgarria.

Gorde eta bete zuzen dena, Jaunak, zuen Jainkoak, ez baitu bidegabekeriarik, ez norkeriarik egiten, ez eta eskupekorik onartzen.  Elizen arteko biblia   2 Kro 19,7


norlehenka adlag nor lehenago iritsi, elkarren lehian arituz.

Liskar ugari piztu ziren gure protagonistaren kariaz: atetik hurbil egon ohi zela oharturik, norlehenka oldartu ziren hainbat dama atetik hurbilen zeuden aulkietara.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 243. orr.


norma 1 iz araua.

Ba ote da deus argiagorik eta seguragorik ideia egokia baino, egiaren norma izateko?  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 207. orr.

Bestela esan, "egia bera bere buruaren norma" da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 80. orr.

Norma horiek, baina, ez dituzte elkarren arteko bizitza eta laguntza errazteko eta denen onerako sortzen, baizik eta beren interesak areagotzeko.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 166. orr.

Esate baterako, trafikoko normak beharrezkoak ditugu.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 165. orr.

Nagusi den taldeak ezartzen eta betearazten ditu normak.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 166. orr.

Kasik kontroletako emaitza guziak norma baino biziki gorago dira, gainerat asko metalki pizuen emaitzak falta dira txosten hortan.  Herria   2002-11-07

Beltzak, norma gisa, ez ziren zientifikoak, medikuak edo unibertsitateko irakasleak.  Berria - Kultura   2006-03-14

Esku baloieko Federazioneak eskatu du Herriko Etxeari zoladura behar den normetan ezartzea.  Herria   2004-07-01

Izan ere, ezein giza talde ezin da normarik gabe bizi.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 165. orr.

Normatik urrunagoko kontuak.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 154. orr.

2 (xake jokoan) aldeko goi emaitza jakin baten bidez lortzen den izendapena.

Horrek Gomezek lortutako norma guztiak balioztatu ditu eta, beraz, titulua ekarri dio santurtziarrari.  Berria - Kirola   2004-11-10

Iragan astean Sevillan jokatutako Espainiako txapelketa irekian hamargarren izan da, eta behin betiko norma lortu du.  Berria - Kirola   2004-08-26

Capdeperako torneoan Iñigo Argandoña gazteak Nazioarteko Maisua izateko hirugarren norma lortu du, eta bere izena aterako da FIDEren hurrengo zerrendan.  Berria - Kirola   2004-05-04

Beharrezko hiru normak lortu zituen eta elo-a ere bai, baina normak noiz lortu behar diren dioten arauek ez zioten titulua eskuratzen laga.  Berria - Kirola   2004-11-10

3 ez-norma iz

Orain arte andrazkook ez dugu lekurik eduki, gizonezkoena norma izan da eta gurea ez-norma, beharrezkoa da produzitzen dena kanporatzeko aukera edukitzea  Berria - Kultura   2004-05-25


normal 1 izond ezer berezirik edo neurriz gainekorik ez duena, maizkoena edo ohikoena den motaren araberakoa dena.

Gau normal guztietan (hau da, dantzaldirik gabeko gau guztietan) maitagarriek etxetxoa egiten dute.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 301. orr.

Baina hau ez zen etxe normal bateko emakume normala.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 69. orr.

Gizon normal bat baino bi aldiz altuagoa zen ia, eta gutxienez bost aldiz zabalagoa.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 19. orr.

Esan nizun, mutil normala da erabat.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 38. orr.

Familia bat gara, familia normal bat gara.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 109. orr.

Jende normalak ez daki ezkutatuta dagoen batentzat liburu bat zer den.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 118. orr.

-Ezin dugu bikote normal bat osatu? -ezpainak dardarka zituen-.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 42. orr.

Euli normalak badu, begi bakoitzaren gainean, antena gisako bat.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 58. orr.

Zergatik ez ziaten izen normal bat ipini?  Eskarne Mujika   «Atzo» - Agota Kristof, 2004 - 31. orr.

Antzeko zerbait gertatu zitzaien ikusmen normala zuten pertsonei.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 36. orr.

Ez zituen garbi ikusten egunkari normal bateko letrak.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 131. orr.

Jarrera eta egoera normal guztietan.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 107. orr.

Gauza normala da hori guztiz, eta ez du ezer esan nahi.  Josu Zabaleta   «Sei pertsonaia autore bila» - Luigi Pirandello, 2003 - 153. orr.

Ez da tristura normal bat; egunerokotasunean zurekin dagoen tristura bat da, ez da pasatzen.  Berria - Gaiak   2006-04-02

La Santé-ko kartierretik atera eta detentzione normalean sartu bezain laster, ibiltokira atera nintzen euskal presoen atxemaitera.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 115. orr.

Garbi zegoen ez zegoela ohituta era normalean ibiltzen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 65. orr.

Kalkulu konplexuak modu normalean egiteko.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 274. orr.

Euskarari ez zaio leku sinboliko bat eman nahi, aldiz, [...] euskarak leku normal bat berreskuratu behar du. herria¬

· Saiatu zen, beraz, pausoak ziurtasunez ematen, normal tankera hartzen, baina halakoetan izaten da zailena jarrera hori lortzea.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 256. orr.

2 (izan eta kideko aditzekin)

Solasetik solasera, herriko politikara lerratzea normal da, gisa batez, konfiantza seinale.  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 89. orr.

Bainan normal den bezala kirola ere maite zuen, partikulazki pilota.  Herria   2001-07-19

Zenbait jarrera ez ditun normal...  Eneko Bidegain   «Anbroxio», 2002 - 129. orr.

Normala den moduan.  Berria - Kultura   2004-06-01

Bazen harengan zerbait normala ez zena, inondik ere.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 83. orr.

Normala denez, Mab Erregina zoritxarreko sentitzen zen.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 280. orr.

Hori ez dela ez normala, ez logikoa, ez eta onargarria iritzi dio.  Berria - Euskal Herria   2006-03-29

Gurasoak gorrotatzea oso normala da.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 190. orr.

Horrek ez zuen ezustean harrapatuko, normal irudituko zitzaion eta onartu egingo zuen.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 112. orr.

Egin duena egitea normala iruditzen zaik?  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 20. orr.

Braillea ikasteko aukera emateak normala zirudien garai hartan.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 81. orr.

Ez dakit..., ez dut ondo ikusten, ez zait normala iruditzen.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 35. orr.

Horrexek bihurtu du normal esklabotza hegoaldeko herrietan.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 28. orr.

3 (adizlagun gisa) ik normalki.

Eguna, bestela, normal joan zen lanean, salbu eta gauza nabarmen hura.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 191. orr.

Dursley jauna normal jokatzen saiatu zen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 11. orr.

-Baina ezin ditun gauzak normal egin ala?  Antton Olano   «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 36. orr.

Zure lagun horrek ez daki jendea normal tratatzen, erdeinua, ez du besterik barruan.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 79. orr.

Badira gazteak, eta beste sexukoak gainera, gai horri buruz normal eta txantxa gordinik egin gabe hitz egiteko gauza direnak.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 186. orr.

Normal egoten saiatuta ez da sekula normal egoterik lortzen.  Unai Iturriaga   «Berandu da gelditzeko», 1999 - 256. orr.

Tango bat suabe kantatu daiteke; edo kantatu daiteke normal.  Unai Elorriaga   «Van't Hoffen ilea», 2003 - 171. orr.

Trelawney andereñoa ia normal portatu zen, bi ordu geroago bazkaria bukatu zen arte.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 188. orr.

Zarataren maila edo iraupena handitu ahala, handiagoa da entzumen-galera ere, eta denbora gehiago behar da belarria bere onera etortzeko eta normal entzuteko.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 123. orr.

Hirurogeita bost urtez normal ikusi eta gero gertatu zitzaion, beraz, koloreekiko itsutasun erabatekoa.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 26. orr.

Ni normal bezain hotz agertzen saiatu naiz.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 268. orr.

Normal samar jasotzen zituen zuri-beltzeko irudiak; koloretako irudiei begiratzean gauza bitxi eta jasangaitz bat gertatzen zitzaion.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 31. orr.

4 normalean (1363 agerraldi, 158 liburu eta 508 artikulutan) adlag gehienean, maizenik. ik jeneral1 2.

Normalean elizatik ehun bat metrora jokatzen zen borroka, sail ezkutu samar batean.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 69. orr.

Normalean bi muskuluk edo gehiagok egindako indarren oreka delikatuak eusten dio hezurrari bere lekuan.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 31. orr.

Lubisen begiak, normalean hain lasaiak, larritasunez mugitu ziren.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 93. orr.

Daltonismoa, normalean ulertzen den moduan, sortzetikoa izaten da.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 26. orr.

Emakumea jeloskor izaten da normalean gizon bat beste emakumeekin batzen denean.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 24. orr.

Normalean arazoek bilatzen naute ni.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 66. orr.

Orain normalean hola egiten da.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 89. orr.

Garaziren senitarteko lapurtarrak ere etortzen ziren normalean; eta gure mahaikide izaten.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 334. orr.

Normalean gaiarekin lotua izaten da zeregin hau: ikastegiak ematen duen agiria zenbat eta oinarrizkoago izan, orduan eta ikerkuntza gutxiago egiten da, normalean.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 42. orr.

5 ez-normal izond

Bazekien, beraz, bizitza ez-normala eginarazten digutela, eta ez zeukaten argudiorik anormalkeriak utz zitzatela eskatzeko.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 159. orr.

Izan ere, ezohikoa denak ez du zertan arraroa, hau da, ez-normala izan.  Berria - Gaiak   2006-03-26

Baina ez hori bakarrik, horrexek hustu zizkion hormonen eraginpeko agresibitatea eta deblautasuna, eta hortik sortuak ziren haren esanekotasun eta naretasun ez-normalak.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 70. orr.

6 normal-normal adlag

Kalamu-zuntzaz egindako zaku normal-normalak ziren.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 222. orr.

Ziur zaude neskatila hori normal-normala dela? ez da ez hanka-motza, ez konkorduna ez... halako ezer?  Jon Arretxe   «Larunbatak», 2001 - 28. orr.

Horrelako testu batekin, itzultzaileak jakin behar du aldez aurretik ez dela testu normal-normal bat.  Berria - Kultura   2006-01-28

Dursley jaunak, hala ere, goiz normal-normala izan zuen, hontzik gabekoa.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 9. orr.

Agian, etorkizunean normal-normala irudituko zaigu teilatuetara begiratu eta aerosorgailuak martxan ikustea.  Berria - Gaiak   2004-07-08

· Kontrako eztarriko psikiatrek idoro ziguten hipernormaltasuna paranoiaren era bat dela: beldur ikarante batek harrapatutakoaren izaera normal-normal-normala.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 125. orr.

7(adizlagun gisa)

Biharamunean normal-normal joan nintzen klasera, eta hurrengo egunean ere bai, eta hurrengoan...  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 52. orr.

Etxerako bidea normal-normal egin nuen, Aneri zer esango nion pentsatuz.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 147. orr.

-Ez -gizonak normal-normal erantzun-.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 192. orr.

Harekin hizketan jardun zuan, normal-normal, kontuak elkarri kontatzen.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 159. orr.

norm , normal, normaltzen (64 agerraldi, 14 liburu eta 40 artikulutan) 1 da/du ad normal bihurtu. ik normalizatu.

Andreari aste batzuetan gelditu zitzaion gogoan oroitzapen epileptikoa, eta gero [...] onerako zein txarrerako, berriro "normaldu" zen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 171. orr.

Pozik nengoen hilekoa berriro normaldu zitzaidalako.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 37. orr.

Orain, larriena kenduta, nolabait normaldu nauk jan-edanetan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 13. orr.

Segundo batzuk pasatuta, ostera, egoera normaldu eta lehenagoko marmarioa itzuli zen lokalera.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 99. orr.

Eusko Jaurlaritzaren eta Espainako Gobernuaren arteko harremana normaldu egin da.  Berria - Euskal Herria   2004-09-10

Espero dut gauzak normaltzea, eta gu ere normala den rola hartzen joatea.  Berria - Euskal Herria   2004-02-18

Harremanak normaltzeko saio etengabeak.  Berria - Mundua   2004-05-07

Horrek konfiantza sortuko luke eta Bruselari eta bioi lagunduko liguke Iranen eta nazioarteko komunitatearen arteko elkarlana normaltzen eta hedatzen.  Berria - Mundua   2004-01-25

Partaidetza normaltzeko lehen urratsak.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 271. orr.

Libiak, ostera, azken sei hilabeteotako epean, harremanak normaldu egin ditu AEBekin, Erresuma Batuarekin eta Frantziarekin.  Berria - Mundua   2004-04-28

Kontua da irakasleok legearen premia daukatela euren lan egoera Euskal Autonomia Erkidegoko Egiaztatze Agentziaren bitartez normaldu ahal izateko.  Berria - Euskal Herria   2004-01-20

Hitz egingo zuten berriz ere, agian oporrak bukatu eta gauzak berriz normaltzean.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 125. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Hizkuntzaren egoera normalduetan, berriz, idazkera ahoskeraren ondoren ikasten da.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 122. orr.

Euskal literatura normaldua bultza eta kontsumi zezakeen aristokrazia eta burgesiarik eza.  Berria - Harian   2005-04-13

3 ez-normaldu izond

Euskararen egoera ez-normaldua dela-eta, kodeak ere antzeko arazoak sortzen ditu, bertsolariak eta entzuleak kode bera darabilte batzuetan (edo ia bera), eta beste batzuetan, berriz, sekulako amildegia ageri da bataren eta besteen kodeen artean.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 145. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

bizimodu normal bat (4); bizitza normal (4); dena normal (16); egoera normal batean (10); gauzak normal (7); gizon normal bat (4)

normal ari (5); normal da (11); normal egin (9); normal egiteko (4); normal egiten (4); normal entrenatu (11); normal entrenatu zen (4); normal hitz egiten (4); normal joan (9); normal joan zen (6); normal normal (20); normal normala (10); normal samar (4)

pertsona normal (20); pertsona normal bat (5); pertsona normal batek (4)

aski normala (4); baina normala da (5); bizimodu normala (26); bizimodu normala egin (9); bizitza normala (27); bizitza normala egin (5); bizitza normala egiteko (8)

egoera normala (4); egotea normala da (4); erabat normala (13); erabat normala da (4); ez baita normala (4); ez baitzen normala (4); ez da normala (62); ez dela normala (10); ez delako normala (5); ez normala (4); ez zait normala (5); ez zela normala (6); ez zen normala (11); gauza normala (21); gauza normala da (5); gertatzea normala da (4); guztiz normala (21); hori normala da (10)

izatea normala da (5); jende normala (9); nahiko normala (8); neska normala (4)

normal normala (10); normala al da (5); normala bada (4); normala baitzen (5); normala balitz (9); normala balitz bezala (5); normala da (309); normala da hori (14); normala da jendea (4); normala dela (34); normala delako (4); normala den (52); normala den bezala (30); normala den moduan (7); normala denez (51); normala duk (5)

; normala egin (15); normala egin ahal (4); normala egiteko (11); normala egiten (7); normala ematen (4); normala ere bada (13); normala ez (18); normala ez den (6); normala ez zen (4); normala galarazten (4)

normala iruditu (9); normala iruditzen (29); normala izan (41); normala izan da (4); normala izan zuen (4); normala izango (23); normala izatea (5); normala naiz (4)

normala ote da (4); normala zela (19); normala zen (54); normala zenez (4); normala zirudien (5)

oso normala (41); oso normala da (11); pertsona normala (5); talde normala (5)

normalagoa da (6)

erabat normalak (4); itxuraz normalak (4); itxuraz normalak diren (4); jende normalak (7); normalak dira (14); normalak direla (5); normalak diren (9); normalak ziren (5); oso normalak (4); pertsona normalak (7)

bizitza normalean (5); egoera normalean (13); egoten da normalean (4); ez du normalean (5); izaten da normalean (14); izaten dira normalean (8); modu normalean (7)

normalean baino gehiago (4); normalean behintzat (6); normalean bizi (4); normalean egiten (5); normalean erabiltzen (8); normalean ez da (6); normalean ez du (6); normalean ez dute (6); normalean ezin (5); normalean gertatzen (4); normalean jokatzen ez (5); normalean ulertzen (4); ohi da normalean (10)

ume normalek (4)

ikusmen normaleko (4)

gauzarik normalena (14); litzateke normalena (8); munduko gauzarik normalena (9); normalena balitz (6); normalena balitz bezala (5)

baldintza normaletan (7)

baldintza normaletan (7)

gauza normaltzat (4); normaltzat hartu (15); normaltzat hartzen (10); normaltzat jo (30); normaltzat jo zuen (9); normaltzat jotzen (20)

[3] egoera normaldu (4)

harremanak normaltzeko (4)


normalisatu ik normalizatu.

normalitate (7 agerraldi, 3 liburu eta 3 artikulutan) iz normaltasuna.

Gero normalitate puskatu bat berregin nahi izatea bezalakoa izan zen, eta horrek ere lanak.  Jon Alonso   «Erretzaileen eremua», 2006 - 109. orr.

Euskara modernitatearekin eta normalitatearekin lotzen saiatzen zarete.  Berria - Euskal Herria   2004-04-27

Egoera bortitzak jarraitzen badu, Irakek ezingo duela normalitatera itzuli gaineratu du.  Berria - Mundua   2004-07-14


normalizatu, normaliza, normalizatzen (222 agerraldi, 8 liburu eta 162 artikulutan; orobat normalisatu g.er.) 1 da/du ad normal bihurtu. ik normaldu.

Alcalako unibertsitatearen oinarri izan zen san Ildefontso ikastegiak bere ateak ireki zituen 1508an, baina 1509/10 ikasturte arte ez zen normalizatu unibertsitatearen urratsa.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 15. orr.

Bizileku eta lan baimena da etorkin batek bere egoera normalizatzeko behar duena.  Berria - Harian   2006-01-12

Klandestinitatean bizi diren «etorkin guztien» egoera normalizatgu dezaten.  Berria - Euskal Herria   2004-03-28

Euskara normalizatzeko plana.  Berria - Ekonomia   2004-05-09

Autonomiak hizkuntza normalizatzeko aukera eman zigun.  Berria - Kultura   2006-03-07

Normalizatzekoa baino, normatibizatzekoa gehiago.  Berria - Kultura   2006-03-07

Zertan dira, baina, geurean euskararen erabilera normalizatzeko ditugun arau eta legeak?  Berria - Euskal Herria   2004-04-16

Euskara idatzi eta mintzatua arauen bidez normalizatu nahian.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 123. orr.

Nola hasi katalana normalizatzen, baldin eta herrialde batzuetan ez bazuten euren burua katalantzat hartzen?  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 106. orr.

«Bakea finkatzea, bizikidetasuna normalizatzea eta adiskidetza ahalbidetzea» dira egitasmo horren hiru xede nagusiak.  Berria - Euskal Herria   2004-10-23

2 (era burutua izenondo gisa)

Euskadiko alderdi politiko eta sindikatu guztiekin harreman normalizatuak izaten saiatzeko konpromisoa.  Berria - Euskal Herria   2006-02-15

Borondaterik balego, erregularizazio prozesu normalizatu bati ekingo litzaioke, baina ez omen dago.  Berria - Euskal Herria   2004-06-12

Hainbatek, euskarak estatus normalizatua izan dezan, ezinbestekotzat jotzen dute euskaraz arituko litzatekeen unibertsitate elebakar bat.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 198. orr.

Jarduera normalizatuaren aldeko apustua.  Berria - Euskal Herria   2004-01-25

Hizkuntza gutxituei dagokienez, berriz, itunak ez du haien erabilera normalizatua garatzeko neurririk kontuan hartzen.  Berria - Mundua   2004-10-16

Teologia zaharberritzeak harreman zientifiko normalizatuan jartzen zituen teologoak beste jakintzetako adituekin, guztiak izaki arrazoidunei dagokien eremu komunean.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 64. orr.

3 ez-normalizatu izond

Kopuru horrek ez du egoera normalizatuko, gaur egungo egoera ez-normalizatua luzatzea baino ez baitu ekarriko.  Berria - Harian   2005-06-09

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

egoera normalizatu (6); hizkuntza normalizatu (3)

hizkuntza normalizatua (4)

harreman normalizatuak izateko (3)

administrazioan euskara normalizatzeko (3); egoera normalizatzeko (8); erabilera normalizatzeko (22); euskara normalizatzeko (18); euskararen erabilera normalizatzeko (20); euskararen normalizatzeko (3); harremanak normalizatzeko (6); hizkuntza normalizatzeko (6); normalizatzeko bidean (3); normalizatzeko lehen plana (4); normalizatzeko plana (3)


normalizazio (1108 agerraldi, 13 liburu eta 534 artikulutan) 1 iz normalizatzea. ik normalkuntza.

Sindikatuek zein Volkswagengo zuzendaritzak «normalizazioa lortzeko» lan egin behar dutela esan du.  Berria - Ekonomia   2006-03-14

Elkarri-k adierazi du bakea eta normalizazioa bilatzeko une oso garrantzitsuan dagoela gizartea.  Berria - Euskal Herria   2004-01-10

Normalizazioa eskatzen du gizartek euskararen aferan.  Berria - Euskal Herria   2004-01-21

Errealitate ezberdin horien inguruan diagnostiko komuna eraiki eta normalizazioa jorratzeko proposamen zehatzak kaleratuko dituzte.  Berria - Euskal Herria   2004-04-18

Euskararen erabileraren normalizazioaren kontrako jarrerek pisu handia dute unibertsitateen barruan.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 194. orr.

ETBko kirol saioek asko egin dute euskararen normalizazioan.  Berria - Kirola   2004-01-06

Euskal Gobernuari baitagokio hizkuntzaren normalizazioaren alde hartu behar diren erabakiak hartzea.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 46. orr.

Maiatzaren 1ean, EILASek deituta elkarretaratzea egingo dute Iruñean, normalizazio politikoaren eskutik normalizazio soziala eskatzeko.  Berria - Ekonomia   2006-04-26

Irlanda iparraldearen normalizazio militarra lortzea da ekintza horien helburua.  Berria - Harian   2005-07-30

Ordenantzen bidez normalizazioaren aldeko urratsak egin.  Berria - Euskal Herria   2004-04-03

Gutxieneko normalizazioak hiru ezaugarri beharko lituzke; hizkuntzaren lege babesa, belaunaldi berriei euskararen ezagupena bermatzea, eta hizkuntz normalizaziorako jarrera zibiko eta politikoa garatzea.  Berria - Euskal Herria   2004-10-06

987 miliun pezeta Hizkuntzaren normalizazio edo herriratzeko.  Herria   2001-03-08

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Auditoria, normalizazio eta sinestamendu ereduak ere proposatu izan dira. alderdi politiko guztien arteko normalizazio akordioa lortzea eta gobernagarritasuna bermatzea.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 247. orr.

Iruditzen zitzaidan inportantea euskara ere beste hizkuntzek duten normalizazio egoerara iristea.  Berria - Kultura   2006-01-27

Bake eta normalizazio egoeran biziko den Euskal Herria.  Berria - Harian   2006-01-22

Euskararen normalizazio prozesuan bere ekarpena egitea dagokio.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 111. orr.

Euskarak normalizazio bidetik sartu behar baldin badu noizbait, eta sartuko ahal da egunen batean!, gizartean normalean erabiltzen ditugun prozedura berberak erabili behar ditugu euskararekin ere.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 108. orr.

Normalizazio planen garaia amaitu da.  Berria - Euskal Herria   2004-03-11

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Lan handia dago oraindik izate homosexualaren gizarte normalizazioa lortu eta homofobia gainditzeko.  Berria - Euskal Herria   2004-11-23

Hizkuntz normalizazioaren prozesua moteltze fasean dagoela eta horrek kezka handia eragiten ziela. Energia soziala aktibatzeko baldintza gehiago du ezker abertzaleak, baina 25 urteotan euskarri izan duen imajinarioak ez du balio: ez darabilen hizkuntza normalizazioaren paradigmak, ez lurraldetasunari lotutako eskubide-diskurtsoak, ez elementu fosildu gehiegi dituen ezker-diskurtsoak.  Berria - Kultura   2004-01-04

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

bake eta normalizazio (31); bakegintza eta normalizazio (13); baketze eta normalizazio (5)

euskadiren normalizazio (3); euskal herriaren normalizazio (3); euskal herriko normalizazio (6); euskararen normalizazio (29); euskararen normalizazio bidean (5); euskararen normalizazio planak (3); euskararen normalizazio prozesua (4); euskararen normalizazio prozesuan (8); herriaren normalizazio (4); hizkuntzaren normalizazio (5)

normalizazio bidean (15); normalizazio osoa (3)

normalizazio plana (7); normalizazio planak (15); normalizazio planak abiatzeko (3); normalizazio planaren (5); normalizazio planen (4); normalizazio plangintza (3)

normalizazio politiko (4); normalizazio politikoa (141); normalizazio politikoa bilatzeko (3); normalizazio politikoa erdiesteko (3); normalizazio politikoa lortu (4); normalizazio politikoa lortzea (6); normalizazio politikoa lortzeko (40); normalizazio politikoak (3); normalizazio politikoan (25); normalizazio politikoaren (49); normalizazio politikoaren alde (5); normalizazio politikoaren aldeko (5); normalizazio politikoaren bidean (4); normalizazio politikoaren inguruko (3); normalizazio politikoari (24); normalizazio politikoari begira (8); normalizazio politikoari buruz (4); normalizazio politikoari buruzko (5); normalizazio politikoaz (3); normalizazio politikorako (68); normalizazio politikorako akordio (3); normalizazio politikorako akordioa (5); normalizazio politikorako akordioak (3); normalizazio politikorako bidean (3); normalizazio politikorako prozesu (6); normalizazio politikorako prozesua (6); normalizazio politikorako prozesuan (3); normalizazio politikorik (3)

normalizazio prozesu (11); normalizazio prozesu bat (3); normalizazio prozesua (42); normalizazio prozesua abiatzeko (3); normalizazio prozesua bereizi (3); normalizazio prozesua bizkortzeko (4); normalizazio prozesuak (8); normalizazio prozesuan (28); normalizazio prozesuaren (15); normalizazio prozesuari (6); normalizazio prozesurako (7); normalizazio soziala (6); normalizazio sozialaren (3)

bakea eta normalizazioa (24)

euskal gizartearen normalizazioa (4); euskararen normalizazioa (79); euskararen normalizazioa lortzea (3); euskararen normalizazioa lortzeko (19); gizartearen normalizazioa (4); gure hizkuntzaren normalizazioa (4); herriaren normalizazioa (3); hizkuntz normalizazioa (8); hizkuntza normalizazioa (6); hizkuntzaren normalizazioa (13)

normalizazioa bermatzen (3); normalizazioa ekarriko (5); normalizazioa erdiesteko (3); normalizazioa eta bakea (3); normalizazioa eta hizkuntza (4); normalizazioa lortu (5); normalizazioa lortzea (5); normalizazioa lortzeko (44)

euskararen normalizazioak (13)

euskararen normalizazioan (34); hizkuntz normalizazioan (4); hizkuntzaren normalizazioan (5); normalizazioan aurrera egiteko (7)

bakearen eta normalizazioaren (5); euskararen normalizazioaren (19); euskararen normalizazioaren alde (5); euskararen normalizazioaren aldeko (5); hizkuntz normalizazioaren (8); hizkuntza normalizazioaren (3); hizkuntzaren normalizazioaren (5); hizkuntzaren normalizazioaren alde (3); normalizazioaren alde (18); normalizazioaren aldeko (19); normalizazioaren bidean (9)

euskararen normalizazioari (13); normalizazioari begira (5); normalizazioari buruz (4); normalizazioari buruzko (3); normalizazioari dagokionez (3)

normalizaziora iristeko (4)

bake eta normalizaziorako (7); bakegintza eta normalizaziorako (3); bakerako eta normalizaziorako (6); euskararen normalizaziorako (32); euskararen normalizaziorako bidean (4); euskararen normalizaziorako plana (3); hizkuntz normalizaziorako (11); hizkuntz normalizaziorako plana (3); hizkuntza normalizaziorako (5); hizkuntzaren normalizaziorako (4); normalizaziorako bidean (7); normalizaziorako eta bakegintzarako (3); normalizaziorako kontseilu (10); normalizaziorako kontseilu politikoa (6); normalizaziorako plana (6)


normalki 1 adlag normalean, jeneralean.

Normalki, kalitatezko guneak itxita aurkituko dituzu, bertara sartzeko ordainsaria eskatzen dutelako.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 340. orr.

Igorgailua piztuta egoten da normalki, eta gaixoak, maskuria hustu nahi duenean, itzali egiten du.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 251. orr.

Dena dela, gidak, normalki, ez dira hasieratik bukaerara irakurtzen.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 329. orr.

Partida gaitza, nahiz, normalki Bordelesek irabazi behar duten. herria¬

Zuhurtasunez begiratu leihotik beste ohekidea -gizonezkoa normalki, inoiz emakumezkoa- joango zen arte.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 232. orr.

2 normal, modu normalean.

Kantuz segitzen nuen halere, ez oihuka, baina normalki, enetzat, hastapenean bezala, kantuen hitzez orroitzeko.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 91. orr.

Jendea normalki hasi zen handik ateratzen eta halako batean lau emakumeek ere gauza bera egin zuten.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 76. orr.

Gure teoriaren printzipioa zen nahi genuela normalki bizi.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 99. orr.

Afaria aurrera zihoan normalki, inolako gorabeherarik gabe.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 93. orr.


normalkuntza (55 agerraldi, 6 liburu eta 38 artikulutan) 1 iz normalizazioa.

Gure sistemaren helburu nagusia normalkuntza hori lortzea eta hemendik kanpo ezagunagoak izatea da.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 109. orr.

Gaddafi EBko ordezkariekin bildu zen Bruselan, harremanen normalkuntza bultzatzeko.  Berria - Mundua   2004-04-28

Eta normalkuntzari begira arazoa larria bada, are larriagoa da prentsa abertzalearen kasuan, jarrera honekin, azken batean, erdarazko bertsioa jotzen baita normal-neutrotzat, eta euskarazkoa markatutzat.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 29. orr.

Politikoek hizkuntz politikaren normalkuntzan zer egingo dute eurek erabiltzen ez badute?  Berria - Euskal Herria   2004-11-11

Europako Kontseiluko adituek harriduraz hartu dute euskararen normalkuntzak halako barne inkoherentziak izatea.  Berria - Euskal Herria   2004-05-26

Euskal Herrirako normalkuntza politikoa bilatzea eta Eusko Jaurlaritzaren Estatutu berrirako proposamena bultzatzea.  Berria - Euskal Herria   2004-02-19

Gipuzkoako Foru Aldundiko Euskararen Normalkuntzako Zuzendaritza Nagusia.  Berria - Kultura   2004-10-15

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Enteari dagokion normalkuntza lan hori, ordea, aldarri hutsean geratzen da sarri eguneroko erabakietan.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 111. orr.

Nazioartearen eragina euskararen normalkuntza prozesuan.  Berria - Euskal Herria   2004-04-29

EHEren aburuz, Donostiako Udalak onartutako euskararen normalkuntza plana iruzurra da.  Berria - Euskal Herria   2004-11-28

Urtarrileko hauteskundeen atarian normalkuntza itxura ematearren [...] Faluja hiritik ihes egitera behartuak izan ziren biztanleen etxeratze plana etzi indarrean jarriko dela iragarri zuen atzo Iad Alauiren gobernuak.  Berria - Mundua   2004-12-21

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Sasiliterarioa, literaturaz kanpoko beste asmoren batez egindakoa izan delako (katekesia, hizkuntza normalkuntza...).  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 15. orr.

Plangintza «tresna ezin hobea» izango da Gasteizko hizkuntz normalkuntza lortze aldera.  Berria - Euskal Herria   2004-06-16


normaltasun (392 agerraldi, 58 liburu eta 232 artikulutan) 1 iz normala denaren nolakotasuna. ik normalitate.

Normaltasuna oso kontzeptu aldakorra eta funtsik gabekoa da.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 168. orr.

Normen normaltasuna eta estatistiketako normaltasuna.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 167. orr.

Preso bat da, normala da, normaltasun baten barruan dago.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 149. orr.

Baina gure ingurua normaltasuna da, nolabait esan, egunerokotasunean bizi dugun esperientzia erlijiosoa.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 263. orr.

Begi-bistakoaren normaltasuna eta ezkutukoaren misterioa.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 262. orr.

Bertzelako laguna nintzen, gure bizia normaltasunera bihurtu zenean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 193. orr.

Ematen zuen bizitza normaltasunera itzuliko zela hurrengo urtean, edo Hogwartsen izan ohi zuen bezalako normaltasunera, behintzat.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 276. orr.

Itxuraz hiria normaltasunera itzuli den arren, nonahi ikus daitezke gertatutakoaren aztarnak.  Berria - Harian   2005-07-09

Borrokan hasi aurretik nekatu balira bezala, ez zuten normaltasunaren babes primitiboa apurtzerik lortu, eta bereziak izateko deituta zeudenak arrunt izaten jarraitu zuten.  Pako Aristi   «Note book», 2005 - 107. orr.

Narratzaileak nahiago zituen edertasuna tarteka agertzen zuten emakumeak, hau da, xarma normaltasunaren atzealdean ezkutatzen dutenak.  Patxi Zubizarreta   «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 38. orr.

Normaltasuna uharte bat da, zikoizkeriaren eta asperkeriaren marrazoek inguratzen dutena, bazter guztietatik.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 199. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Normaltasun demokratikoaren ondorio diruditen gertaerak baino ez dira gertaera horiek guztiak.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 93. orr.

Ez dago ez normaltasun absoluturik, ez begi errugaberik, zeren ikustea eta interpretatzea, biak batera gertatzen baitira, egunero-eguneroko bizitzarik arruntenean ere.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 189. orr.

Neu ere, mantela mahai gainean zabaltzen ikustean, normaltasun osoz ate atzeraino joaten naiz eta normaltasun osoz ateratzen dut ogia poltsatik.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 52. orr.

Horrelako pertsonaia bati, nire ikuspegitik, ohiz kanpoko paisaia dagokio, kale nagusiak agindutako normaltasuna hausten duena.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 181. orr.

Komisarioa eta guardak etorri ondoko ustekabe-garaia iraganik, gauzak usaiako normaltasunera itzuli ziren.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 119. orr.

Eguneroko normaltasunean Victoriarekiko obsesioa pasatuko zitzaidala pentsatu nuen, baina ez zen horrela izan.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 175. orr.

Orduan baretu zen giroa jangelan eta betiko normaltasunera etorri.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 75. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Hain egunerokoa den keinu horretan ez dago ezer harrigarririk, amak, aitak bezala, normaltasun itxura eman nahi baitio egiten ari den guztiari.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 52. orr.

Normaltasun itxurari gogor eusten bazitzaion ere, gure buruzagiek bazekiten [...] arriskua hantxe zegoela, oso hurbil.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 189. orr.

Normaltasun giroa zen nagusi, ez zuen inork interes handiegirik erakutsi nirekiko.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 18. orr.

Bikotekideen desioaren erritmoa bat ez datorrenean, baina, normaltasun irizpidera jo ohi dugu.  Luis Elberdin   «Sexua noiznahi», 2005 - 173. orr.

4 normaltasunez normal.

Beharrik, posta zerbitzua normaltasunez zebilen artean.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 176. orr.

Zelula amak kaltetutako ehunetan txertatu dituzte ikertzaileek, eta horrelakoetan bihotzak normaltasunez lan egiten duela frogatu ahal izan dute.  Berria - Gaiak   2004-04-27

Euskara «gero eta gehiago eta normaltasunez» erabiltzeko konpromisoa hartu zuen, atzo, Eusko Legebiltzarrak.  Berria - Harian   2005-12-03

Euskal Herrian, euskaraz normaltasunez bizi ahal izateko.  Berria - Euskal Herria   2004-01-08

Liburu hau hiru hizkuntzetan egina da, euskaraz, espainolez eta frantsesez, Hurelek dionaz "normaltasunez", Euskal herrian girenaz gero.  Herria   2002-08-01

5 ez-normaltasun iz

Portaeraren ez-normaltasunak eta berbaldiaren normaltasunak kontraste harrigarria egiten zuten.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 103. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

normaltasun baten barruan (3); normaltasun itxura (10); normaltasun itxura emateko (3); normaltasun osoa (3); normaltasun osoarekin (3); normaltasun osoz (50); normaltasun osoz egin (5); normaltasun osoz igaro (3); normaltasun politikoa (6)

normaltasuna berreskuratzeko (4); normaltasuna da nagusi (3); normaltasuna lortzeko (6)

normaltasunaren barruan (3)

normaltasunera itzuli (13); normaltasunera itzultzea (3); normaltasunera itzultzeko (3)

epaiketa normaltasunez egiten (3); normaltasunez egin (7); normaltasunez egiten (5); normaltasunez entrenatu (10); normaltasunez hartu (3)


normaltxo (orobat normaltxu g.er.) izond adkor normala.

Inondik inora ere ez zuten halako errespeturik erakusten gainontzeko umeekin, esaten baitzuten gerlari normaltxoak zirela.  Julen Gabiria   «Peter Pan» - James Matthew Barrie, 2004 - 137. orr.

Ondo letorke azken urteotako batenaz bestekoei erreparatzea, datu zerrendei begira, ekain normaltxu batek zer eman behar ligukeen, edo gutxienez, zer espero genezakeen jakiteko.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 229. orr.

-Beharbada zerbait normaltxoagoa asmatu beharko zenuke, gaurkoagoa, komertzialagoa.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 117. orr.


normaltxu ik normaltxo.

normaltze iz normal bihurtzea.

Segurtasun arloko «normaltzea gauzatzea» eta «irizpide politikoetan oinarritutako polizia ekinbideak bukatzea» galdegin zuen Sinn Feineko diputatu (eta Belfasteko alkate ohi) Alex Maskeyk.  Berria - Mundua   2006-03-09

Konstituzio berria onartu izanak herrialdeari bultzada garrantzitsua eman arren, normaltze prozesua arriskupean da.  Berria - Mundua   2004-01-16

Hor aurkitu ez dudana ere zintzo bilatzen saiatu naiz, euskarari normaltze-aro honetan behar dituen baliabide terminologikoak emateko esperantzatan.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 19. orr.

Prejudice erantsi du zure belarriak zulatzeraino, komunikazioa normaltze puntura iritsia ez balitz bezala.  Lutxo Egia   «Paperezko hegazkinak», 2004 - 68. orr.


normalxeago adlag

Hasieran odol lodi, koagulatua ez zen ateratzen irekitako zainetik; gero, poliki-poliki hasi zen irteten; gero normalxeago, eta emakumea arnasa aise samar hartzen hasi zen.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 234. orr.

Bestalde, normalxeagoa iruditu zitzaidan zutikakoetan gazteek aldea jatea Olasagastiri, eta baita aurrea hartzea ere, ondo jardun baitzuen bikoak.  Berria - Kirola   2006-04-11


normandiar 1 izlag/iz Normandiakoa, Normandiari dagokiona; Normandiako herritarra.

Erromaren erorikoaren eta normandiar konkistaren artean Britainian ziren zenbait komunitateren egoera eta zoria ikuspegi honetatik aztertzen da.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 423. orr.

Beste normandiar abenturazale batzuk.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 267. orr.

Frantziar izeneko Taillefer normandiar juglareak.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 267. orr.

Normandiar jatorriko andre honen senarra Settesoliko Grazian zen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 434. orr.

Normandiar erara jantzita.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 43. orr.

Normandiar armairu baten pareko soina.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 94. orr.

Egun batean nire irakasle bat etxe aurretik igaro zen eta esan zuen polita zela, etxe normandiar tipikoa.  Joseba Urteaga   «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 40. orr.

Normandiar batekin ezkondua zen bigarrenez.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 67. orr.

Normandiarrak lepoa bihurritu nahi zion gizon hari, baina haren intimitatean bizi zen, bestaldetik.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 186. orr.

Normandiarren sakailatze beldurgarriek, esan dudanez, asko lagundu zuten sesio haiek buka zitezen.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 336. orr.

Auzoan, Normandiar ederra esaten zioten, urdai saltzaileari Lisa ederra esaten zioten modu berean.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 116. orr.

2 behe normandiar

Behe-normandiar nekazari bat ondoratu zitzaidan, eta San Migelek deabruarekin izandako eztabaida handiaren historia kontatu zidan.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 136. orr.


normandiera iz germaniera zaharraren aldaera, normandiar zaharrak hitz egiten zutena.

Germanikoa, esaterako, Ulfilas-eko gotikoan agertzen da [...]; gero germanikoa antzinako goi alemanezko idazkietan berragertuko zaigu, eta geroago anglosaxoierazko, normandierazko eta abarrezko idazkietan; baina dialekto edo dialekto multzo horiek ez dira, bata lehen egiaztatu den beste dialektoaren jarraipena.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 265. orr.


normando izlag/iz normandiarra.

Izan ere, normandoak, frankoen erasoaren lantza-mutur zirenak, seljuktarrak bezain konbertitu berriak ziren barbarotasunetik.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 221. orr.

Jules Renard XIX. mendeko idazleak «frantses literaturako behi normandoa» deitzen zuen.  Berria - Kultura   2004-08-08


normatibizatu, normatibiza, normatibizatzen du ad arau jakin baten mendean ezarri.

Normalizatzekoa baino, normatibizatzekoa gehiago.  Berria - Kultura   2006-03-07


normatibizazio iz normatibizatzea.

Egoera berri horren aurrean, Euskaltzaindiaren egitekoa «normatibizazioa» izango dela azaldu zuen duela hamar bat egun Deustuko Unibertsitatean. Erakunde hau [Euskaltzainida] hizkuntzaren araugintzaz, normatibizazioaz alegia, arduratzen da, eta ez normalizazioaz.  Berria - Kultura   2004-10-19


normatibo 1 izond arau-emailea.

Ikasketa horren ikuspuntua arau-emailea edo normatiboa izan da batez ere.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 163. orr.

Orotariko Euskal Hiztegia ez da, beraz, hiztegi arauemaile edo normatiboa, deskriptiboa baizik.  Berria - Harian   2005-05-04

Curriculumak EAEko, Nafarroako eta Ipar Euskal Herriko hezkuntza sistemaren oinarri komunak finkatzen ditu, «baina ez du balio normatiborik».  Berria - Kirola   2004-04-23

Honela dira teoria horiek normatiboak: gure ekintzak moralki gidatzeko irizpideak eman nahi dizkigute.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 199. orr.

Baina, zer balio eduki dezake autoritateak/botereak ez beste ezerk gidatzen duen etika normatiboak?  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 201. orr.

Eredu normatiboa bada ere, zer egin behar den asmatzen gutxi laguntzen du.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 202. orr.

2 arauari dagokiona.

Testuinguru normatiboaren azterketa sakona egin behar da: Europakoa, Frantzia eta Espainiako Estatuena; eta, Euskal Herrian dauden administrazio autonomikoek sortutako arauak.  Berria - Euskal Herria   2004-12-23


nornagusigo (corpusean nornausigo) iz nagusi izateko lehiaketa.

Lau eterdian jokatu dute segida bi pilotari hauk nornausigoa.  Herria   2002-10-03


nornahi (nornahi 146 agerraldi, 45 liburu eta 50 artikulutan; nornahik 115 agerraldi, 34 liburu eta 53 artikulutan; norknahi 0 agerraldi; nornahiri 40 agerraldi, 16 liburu eta 18 artikulutan; norinahi 0 agerraldi) 1 izord edozein pertsona. ik edonor.

Txoro klase horretakoak lasaiak izaten dituk arruntean, baina jelosaldi batek jotzen dituenean, nornahi garbitzeko gauza dituk.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 248. orr.

Nornahik ez ote dio hori egiten nornahiri?  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 72. orr.

Nornahik zernahi obra zezakeen lurraldea.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 45. orr.

Nornahik gutien ustean ukan dezake buruko min poxi bat.  Herria   2005-10-13

Hein hori nornahik biltzen duke noiznahi.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 172. orr.

Nornahik ez beharbada, baina anitzek ba anitz kasutan!  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 72. orr.

Nornahik laster nabarituko zituen haurdunaldiaren seinaleak ez zituen oraino ageri eta zerbait egin behar zen.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 168. orr.

Nornahiri gertatzen zaio, zeinahi egoeratan.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 78. orr.

Betidanik zuen nornahirekin hizketan hasteko erraztasuna.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 50. orr.

Nornahirekin gelditzen da, hala laborari nola burges, zergez, uztaz nahiz familiaz solas gozoan ari bitartean, basokada bat arno zintzurreratzeko prest beti.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 68. orr.

Holakoei nik ez dut den gutieneko kasurik egiten, nornahitaz nolanahika baliatu nahi duten biziatu tzar batzuk baitira.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 19. orr.

Halako moldez, non, bere xede eta helburuen erdiesteko eta bidean aitzina egiteko, zernahiz eta nornahiz baliaturik, bide-eragozkarri guztiez libratuko baitzen.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 47. orr.

2 (ezezko esaldietan)

Joanes Beltzuntze ez zen nornahi.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 157. orr.

Otsabideko laborari gazteetan Andde ez zen nornahi, eta horregarik Ttotte damu zen egoera argiari kasu gehixeago ez egina.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 112. orr.

Eskerrak ez nintzen nornahi.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 222. orr.

Ez zakela gero nornahi ekar gureganat.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 149. orr.

-Beraz ez duzu nornahi hautatu...  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 12. orr.

Jaled Bradea andereak komitatu zituen bi emazte eta, jakin ezazue, ez nornahi.  Herria   2005-09-29

Bazituen lekukoak ere, ez nornahi: Colin Powel amerikar segetario nausia [...].  Herria   2005-02-27

Oraingo denboretan pistola bat ez da nornahiren eskuetan ikusten.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 190. orr.

Ez du nornahik emaiten ahal holako sos-aldea!  Herria   2001-01-18

Hori entzutean, Nikolas tiranoa txundituta eta izuz beterik geratu zen, eta beldur handia hartu zuen, hori esaten zionak ez baitzuen nornahi ematen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1050. orr.

3 (izen baten eskuinean edo ezkerrean)

Erromako Aita Sainduak berak larderiatzen ahal duela laiko nornahi.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 141. orr.

Azken batean, nornahi emakume delarik ere, hemendik at dago, telefono-hariaren beste aldean, eta ni hemen nago.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 105. orr.

4 nornahi eresup_1 nornahi.

Batzuk diote hori ezin egina dela, holakoetan sukarra aise jauzten dela eta nornahik ere burua doi bat galtzen duela...  Herria   2001-01-25

Kalte gaitzak beraz, elkartasun mugimendu handi bat sustatu duten kalteak egia erran, holakoetan nornahik ere bere bihotz ona aiseago erakusten baitu.  Herria   2003-12-11

Kalte gaitzak beraz, elkartasun mugimendu handi bat sustatu duten kalteak egia erran, holakoetan nornahik ere bere bihotz ona aiseago erakusten baitu.  Herria   2003-12-11

Baina ezeren truke ematekotan, seme edo alaba batenaren truke emango luke nornahik ere bizia.  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 60. orr.

Amerikanoak dituzte gehienik begietan bainan nornahiri ere aise oldartzen dira.  Herria   2004-03-25

Harrigarri ere da funtsean nola ihardokitzen ahal duen, holako ibilaldi bat nornahirentzat ere biziki akitgarria izaiten baita.  Herria   2001-05-10

5 nornahi eresup_2 (dela, zela edo kideko adizkiren bat bat tartekaturik)

Beraz, Ministro jeneralak, nornahi dela ere, ni neu bezalaxe maita eta benera dezala nahi dut eta agintzen dut, ahal dudan neurrian.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 128. orr.

-Tira, nornahi dela ere bere jabe, azti-familia zaharren bat izan behar, eta aberatsa gainera -esan zuen Fredek.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 31. orr.

-Nornahi zarela ere, hitz egin ezazu mesedez -esan nuen.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 139. orr.

-Entzun, nornahi zarela ere.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 26. orr.

Nornahi zela ere, Harryk lagundu egin nahi zion.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 72. orr.

Nornahi zelarik ere bera bidetik apartatu nahi zuena, ongi ezagutzen zuen, bazekien bere puntu ahula zein zen.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 190. orr.

Aurrerantzean hiriko agintaria, nornahi zelarik ere, behartua gelditzen zela urtero etxe hartako erreteila eta beharrezko beste konponketak egitera.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 564. orr.

Nornahi eta nonahi zela ere, kontent egoten ahal zen bere arrakastaz.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 47. orr.

Baina nornahik zuelarik ere jurisdikzioa -erregeak, kondeak, grabioiak, zenturioiak, jaunek, elizgizonek-, inoiz ez zuten bakarrik epaitzen.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 288. orr.

Zeren hiltzailea nornahi zela ere, itzuli egin baita eta berriro jendeari erasotzen ari baita...  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 233. orr.

Nornahi izan zela ere, kanporatu egin zuten -esan zuen Malfoyk-.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 189. orr.

· Lagun isekaria behor-eske dagoen zaldia bezalakoa: irrintzi egiten du beti, nornahi jartzen zaiola ere gainean.  Elizen arteko biblia   Si 33,6

Legea beteko nuen zernahi eta nornahirena zelarik ere legea.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 162. orr.

Aurrerantzean hiriko agintaria, nornahi izanik ere, behartua gelditzen zela etxe hura konponaraztera.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 642. orr.

6 nornahi eresup_3 (dela, den edo kideko baten ezkerrean)

Orain ulertzen dut zergatik zeuden norbanakoak, nornahi ere zirela, eginbehar berberen mende eta legeen errespetu berbera izatera beharturik.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 171. orr.

Baina esperientzia denez geroztik, ez da dudarik urteek zorroztu didaten ikusmena bera ere, nire-nirea izanik, eztabaidagarria eta kritikagarria dela, segur bainaiz bakoitzaren esperientzia pertsonala, nornahi ere den hau, ezin dela besterengana hedatu.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 36. orr.

7 nornahi den

Lutheroren eta osaba Joanikoten iduri batua zen, beraz -Lutheroren gorputza eta osabaren bisaia-, izugarria, nornahi-den dar-dar ipintzeko modukoa, suaren argi-itzalen magalean sufrimenduak eta bakardadeak bere habia aurkitu balute bezala.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 439. orr.

· Egia erran, hautetsiek ere, nornahi izan diten, ez dute mirakuilurik egiten ahal!  Herria   2004-03-18

Chirac -edo, nornahi izan dadin, Errepublikako presidenta- legeak baino gorago dea?  Herria   2001-04-05

· Zirkinik ere egin gabe, joka utzi nuen telefonoa, deiegilea, nornahi zela, aspertzeko ustean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 32. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

beste nornahi (5); ez da nornahi (8); ez dira nornahi (4); ez zen nornahi (10); ez ziren nornahi (3); nornahi dela ere (5); nornahi izan (15); nornahi izan daiteke (3); nornahi izanik ere (4); nornahi zela ere (5)

bertze nornahik (3); beste nornahik (4); ez baitu nornahik (3); nornahik badaki (3); nornahik bere (4); nornahik egin (4); nornahik ere (7)

beste nornahiren (3); nornahiren kontra (3)

beste nornahirentzat (3)

nornahiri gertatzen (3)


nornahitasun iz nornahi izateko tasuna.

Nortasuna deitzen diote, edo identitatea, eta esan liteke jaioak mundura dakarren nornahitasuna norberatasun jakin batera biltzea dela nortasun pertsonalaren atea ixten duen giltza.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 251. orr.


nornaiznikeria (corpusean norniznikeria) iz handiustea, harrokeria.

Nicolas Sarkozy barne-minixtroa ari da jadanik dena espantu bainan ez ote luzke bere norniznikeriak bazterrerat utzi behar izaitekotz?  Herria   2002-07-25


noroeste 1 iz ipar-mendebaldea.

Eta orduan, uharte galduenean legokeen naufragoaren antzera txanel batetik zeinuka ari zen urketariari kasu egin gabe edo ez ikusiarena eginda hartu zituen hamar edo hamabi gradu noroeste, zera jakinen du hori komandanteak.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 193. orr.

Ifarra aldiz, itsasaldetik lainoak harrotuaz euria ekartzen duen haize firfira hezeari, Noroeste aldekoari.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 142. orr.

2 ipar-mendebaleko haizea.

Noroeste gogorrak jo zian bart.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 134. orr.

3 (adizlagun gisa)

Noroeste jotzen dik, ezin diagu arraun egin haize kontra, ez diagu deus aurreratuko, alferrik nekatuko gaituk.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 132. orr.


norpirenaiko izond Pirineoetako iparraldekoa.

Hala ere, garai horretan oraindik kultura norpirenaikoa zen hemen nagusi, Asturiastik Dordoñaraino zabaltzen zena,ez zen hemengoa berezitua.  Berria - Kultura   2004-07-18


nortarzun ik nortasun.

nortasun (orobat nortarzun g.er.) 1 iz gizabanakoaren izaera eratzen duten ezaugarrien multzoa. ik pertsonalitate.

Alegia, ezaguera eta jokaera, irudipen eta sentipen guztiak bat eginez "nortasun", "nitasun" eta halako hitzez aipatzen dugun identitatea osatzen dutenekin.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 71. orr.

Hiru adjektibo hauetara bildu zuen alkateak Carlosen nortasuna: irundar, maisu, borrokalari.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 127. orr.

Zure nortasunean halako zain hezikaitz bat, eta munduari iseka egiteko eta bidera ateratzen zaizun edozein arrisku zeure gain hartzeko gogo bat zugan.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 82. orr.

Sindromea eta nortasuna bata bestearen arabera moldatzen dira, gero eta gehiago elkar osatuz joaten dira, eta, aspaldi ezkondutako bikoteak bezala, bi osagaiko izaki bakar bihurtzen dira azkenean.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 92. orr.

Bazirudien musika-arloan "emanak" zitzaizkiola sentipen horiek, nortasun bat "mailegatzen" zuela, nahiz eta, musika bukatu bezain laster, hura galdu.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 234. orr.

Nork bere nortasunari eustea baliotsuago izan liteke.  Gotzon Garate   «India harrigarria», 2001 - 15. orr.

Desegituraturik omen dut nortasuna.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 72. orr.

Uruguaira iritsi zen eta hantxe azaldu zuen bere benetako nortasuna.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 175. orr.

Ez nintzen Degrela koronelaren nortasunaz jabetzen, nahiz bere izena behin baino gehiagotan entzuna izan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 112. orr.

Mota guztietako nortasun eta izaerak zeuden, denak ezberdinak, beren originaltasun ukituez, baina denak sartzen ziren "neska arrunten" taldean.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 230. orr.

Fedezko zera hauetan, izan ere, nork bere joera, gustu, nortasun, debozio edo teorien araberako irudipenak ikusten baititu.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 173. orr.

Gure hurko batzuek, bestalde, beste kolore bateko nortasun edo naziotasun bat deklaratzen duen agiria erabili ohi dute, beren gogoz, hautuz eta erabakiz.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 251. orr.

ik beherago 6.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Zeren... jendetasuna... nortasun hori, badakizu?  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 192. orr.

Nortasuna, ordea, ez da agirian ageri, ez NAN delakoan ez ENA delakoan ere.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 94. orr.

ik beherago 5.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

2 (izenondoekin)

Idazle batzuek nortasun handiagoa diate beste batzuek baino.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 160. orr.

Nortasun handiko emakumea da, sentiberatasun sakonekoa, argia eta orekatua, leiala eta era berean autonomoa.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1167. orr.

-Nortasun ahuleko emakumea naiz, laztana -erantzun zion-.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 142. orr.

Era askotako umeak ikusi nituen: batzuk argiak, beste batzuk atzeratu antzak, irekiak zein lotsatiak, nork bere nortasun berezia zutenak.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 245. orr.

Nortasun sendoegia zuen nahigabearen edo zorigaiztoaren haize ezin igarrizkoek beraren bidea galarazteko.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 26. orr.

Nortasun iraunkorrik ez dut sekula maite izan. Bere apaiz bokazioa edo nortasun sexuala bat-batean aurkitzen duena bezala sentitu naiz.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 252. orr.

-Nortasun bikoitza daukadala esan dit -bota zigun serio, zeharo kezkatuta.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 201. orr.

Baina Montaignek ez zuen onartu konbertsio erabatekoaren haustura; nahiago zuen esperientziaren jarraitutasuna baieztatu nortasun zatiezinean.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 99. orr.

Autistek badute, haren aburuz, nortasun benetako bat, eta bera gai da, bere ustez, nortasun horrekin konektatzeko.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 229. orr.

Lobulu frontaletako lesioak, nolabait identitatea kendu arren, identitate edo nortasun nolabaiteko bat eman ere eman ziola.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 73. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

14-15 urte ditugunean egolatria-fase bete-betean egon ohi gara: horoskopoak irakurri, sinadura-modu berriak probatu, nortasun-testak bete, kalean zoazela erakusleihoetan islaturiko zeure irudiari soslaiz begiratu...  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 45. orr.

Pertsonen nortasun modeloak eransten badizkiegu robotei.  Berria - Gaiak   2006-05-02

Halako nortasun-eraldaketa eta -berrantolaketak gu guztion baitan gertatzen dira, egunean zehar, rol nahiz ageriko nortasun batetik beste batera aldatzen garenean: gurasoenetik lanbidekora, politikora, erotikora, edo beste edozeinetara.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 110. orr.

Nortasun desorekak eta menpekotasun gaitzak dira ugaritzen ari direnak.  Berria - Gaiak   2004-02-11

Baita nortasun egonkortasun handiagoa (antsietate gutxiago) ekarriko dutelako ere.  Berria - Mundua   2004-11-03

Ez galdegin niri nor naizen ni eta ez eskatu niri beti bat irauteko: nortasun egoeraren moralari dagokio hau.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 24. orr.

Badakit txantxetan esaten duela, berak ere bere nortasun ahuleziaren beldurra duela iruditzen zait.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 335. orr.

Baina izan liteke, halaber, goragoko mailetan, nortasun-gose moduko bat: beste persona batzuk askatu, mendean hartu eta barneratzeko premia moduko bat.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 229. orr.

HOM gene horietariko bat edo besteren mutazioak dakar, bada, segmentu baten baitako nortasun-errakuntza eta, ondorioz, biren ordez lau hegal dituen euli bat eratzea, edo antenen lekuan, buruan, hankak eratzea.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 62. orr.

Oso iritzi onean zeukan Cunningham jauna nortasun-ezagutzaile eta aurpegi-igarle gisa.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 243. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Giza nortasunaren funtsa den oreka ezegonkorrean.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 124. orr.

Ordu arte, Stephenen nortasunaren partetzat eduki nuen -autista-nortasunaren partetzat, hain zuzen ere- eskasiak izatea gainerakoontzat "nortasun" bat definitzen duten emozio eta gogo-egoera sail hartan.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 234. orr.

Egunotan modan jarri da "apostasia" egitea, norberak kristau nortasuna bazterturik duela adierazteko.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 98. orr.

Errepresioaren erruz hantu biktima nortasuna, nortasun depresiboa da: norberak bere egoeraz negar egin dezake, negar eginaraz.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 137. orr.

Hala ere, pertzepzio-kognizio prozesuak fisiologikoak badira ere, norberarenak ere badira [...] eta pertzepzio-nortasun batera bideratzen dute.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 143. orr.

Argitu beharra zegoen ea hain ahula ote zen oraindik haren ikusmena eta ikusle-nortasunaren oinarri guztia.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 144. orr.

5 izen-abizenek zertzen duten nortasuna.

Beste ihesaldi bat Italiara, nortasun faltsuarekin.  Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio   «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 19. orr.

Frantzian errefuxiatu gisa bizi zen nortasuna faltsutuz.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 46. orr.

Rosa de Winter bezala, paper faltsuei esker, nortasun-berri hirurak.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 219. orr.

Gogoan zeuzkan Moskun eman zizkioten gomendioak: Siberia ezkutuko nortasunarekin zeharkatu eta Irkutskera edonola ere iritsi, Nola, iraganaren estigmaz libratzeko, nortasun berri bat asmatu zuen aita-amen izenak erabiliz: Sandor Lester.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 219. orr.

Lehen-lehenik amorante ezkutuaren nortasuna ezagutu nahi zuelako.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 57. orr.

6 zerbaiten izaera eratzen duten ezugarrien multzoa.

Nire aurpegiak ez du nonbait behar adina nortasun, arruntegia da edo trukagarria, ez du ezer bereizgarririk.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 161. orr.

Euskara da, horrenbestez, gure nortasunaren ezaugarri funtsezko bat, desberdin egiten gaituena.  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 189. orr.

Hilketa/martirio honen ekintza fundazionalean oinarritu zuen ETAk nortasun berria.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 23. orr.

Helendarren lehen testuen izaera horrek, ahozkotasunaren hipotesiak ongi azaltzen duenak, herri zaharren nortasun kolektiboa jartzen du agerian.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 29. orr.

Raxoiren ustez, nortasun nazional bakarra Espainia da.  Berria - Harian   2005-11-03

Europako Batasuneko kideek ez dute nortasun edo kultura batasunik.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 201. orr.

«Beste nortasun bat» eman nahi diote Eroski markari.  Berria - Ekonomia   2004-04-28

Horretan gera zitekeen kontua, baina nik nortasunik gabeko pelikula zela esan nion.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 215. orr.

Testuak eta musikak euren nortasun propioa izango dute, nork berea.  Berria - Kultura   2004-03-03

Bazirudien lerro bakoitzak bere nortasun berezia zuela, eta mujik bakoitzak izana berreskuratzen zuela izenaren bitartez.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 201. orr.

Nortasunik gabeko etxez osatutako auzo kaskarra.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 34. orr.

Logela ttiki bat zen, garbi-garbia baina nortasunik gabea, gonbidatuentzako gela bati zegokion gisan.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 178. orr.

Memento azkar, fedez, euskal nortasunez betea.  Herria   2001-02-08

Ur-tanten nortasuna ez da, inola ere, hodeitasunean urtzen.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 33. orr.

7 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Geroztik gertatu zait, nortasun arazoek gero eta garrantzi gehiago hartu duten mundu honetan, Gizakiaren eta Pertsonaren arteko bereizketaz gogoratzea.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 106. orr.

Zortzi bozgune beraz eta nortasun izpirik gabeko bozguneak! zendako ez lurraldeka izaitekotz, ja ezagutzen ditugun lurraldeak, Akitania eta beste, kondutan hartuz?  Herria   2003-01-14

8 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Euskal gizartearen kultura nortasuna indartzeko.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 185. orr.

Herri nortasun edo ahalmen bat historian manifestatua den bezainbatean.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 128. orr.

Bistan da, hori herri honetan eta hemendik aski hurbil eta aski urrun dauden beste herri batzuen ezaugarria denez, nazio nortasunaren osagai gisa, gaztelaniak ez duela esangura berezirik.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 192. orr.

Psikologoek gure nortasuna esaten dioten hori gure gizarte- edo familia-nortasuna bezain garbi finkatu beharra dago mundu bizian.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 116. orr.

9 nortasun agiri (213 agerraldi, 46 liburu eta 99 artikulutan; orobat ageri g.er.)

Nere karnetean, nortasun agiri edo dena delakoan, nor naizen adierazten da, ustez: izen bat naiz, numero bat naiz, aurpegi bat naiz. "José Ramón" naizela jartzen du nire nortasun agirian.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 251. orr.

Nortasun agiri frantsesean Jerôme deitzen zen.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 15. orr.

Nortasun-agiriaren arabera, hogeita hiru urte baino ez zituen.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 27. orr.

Beste gela batera eraman gintuzten, argazkiak egitera, nortasun-agirirako.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 68. orr.

Hiru paper behar dira: nortasun ageria, lurraldetik ateratzeko baimena, eta ere E 111 papera.  Herria   2004-04-22

Hamabost egunen buruan nortasun agiri faltsuak eskuratu zituzten.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 43. orr.

Hamabost egunen buruan nortasun agiri faltsuak eskuratu zituzten.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 43. orr.

Atxiloketaren unean bi nortasun agiri zituen Gomezek, bietako bat faltsua.  Berria - Euskal Herria   2004-11-06

Esan zidan nire nortasun agiriaren zenbakia bikoiztuta zegoela, besteren batek zenbaki bera zuela, alegia.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 199. orr.

Nortasun agiria erakutsi behar izan dugu etxera sartzeko.  Berria - Euskal Herria   2004-08-25

Ertzaintzak beste 20 langileren nortasun agiriak bildu zituen.  Berria - Ekonomia   2004-05-20

Duela ia 30 urte Espainiako Nortasun Agiria iraungia izanik.  Berria - Euskal Herria   2004-06-04

Duela 35 urte berritu zuen azkenekoz Espainiako Nortasun Agiria.  Berria - Euskal Herria   2004-06-04

Inolako nortasun agiririk gabe, errefuxiatu edo herritar nortasun agiririk gabe, estatu interesen arabera haizeak darabilen orbela baino gehiago ez da deportatua.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 177. orr.

Horratx gure nortasun agiri nazionala.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 150. orr.

SS nortasun agiriaren zenbakia: 35.326.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 132. orr.

· Zein da ikastola berri horren nortasun ageria?  Herria   2003-01-09

10 nortasun karta nortasun agiria.

Polizak ikuska ditzake nor beraren nortasun kartak, pasaportak, egoipen paperak, edozein inkesta administratiboren karietara.  Herria   2005-12-15

11 nortasun txartel (7 agerraldi, 4 liburu eta 2 artikulutan) nortasun agiria.

40ko hamarkadan, Euzkadiko Ordezkaritzak nortasun txartelak lortu zizkien paperik gabe iritsi ziren euskal herritarrei.  Berria - Euskal Herria   2004-06-16

Nortasun txartel berriak eman behar dizkiete holandar guztiei.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 279. orr.

Inguruan behatze lanetan joan-itzulika zeuden polizia batzuek nortasun txartela eskatu zieten bi gazteei.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 190. orr.

Eskaera behin betiko onartu eta etorkinak hilabete du atzerritarren nortasun txartela eskatzeko.  Berria - Harian   2005-02-05

Gainerakoak, edo izurriek jota hil dira, edo ihesi joan dira nortasun-txartelik gabe, eta, beraz, hiltzat hartu behar dituzu.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 480. orr.

12 nortasuna izan du ad

Bazuen nortasuna emakumeak.  Edorta Jimenez   «Europako mugetan barrena», 2000 - 71. orr.

Nortasunik ez duen pertsona, nortasuna bete-betea ez duena, elbarria da zentzu moralean.  Ander Irizar   «Eszterren ondarea» - Sandor Marai, 2003 - 113. orr.

Benetako nortasuna bagenu ez genikek hainbeste nortasun agiririk behar.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 116. orr.

· Bere aitaren nortasuna du eta bere amaren goxotasuna.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 55. orr.

Gidari izateko nortasuna duen pertsona.  Berria - Mundua   2004-02-19

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

bere nortasun (46); bere nortasun agiria (6); bere nortasun berezia (7); bere nortasun propioa (4); beren nortasun (8); bi nortasun (4)

espainiako nortasun agiria (6); euskal nortasun (10); geure nortasun (4); gure nortasun (11)

kultur nortasun (5); nazio nortasun (6); nire nortasun (9)

nortasun ageria (4); nortasun agiri (44); nortasun agiri bat (4); nortasun agiri faltsu (6); nortasun agiri faltsuak (11); nortasun agiria (98); nortasun agiria eman (5); nortasun agiria ezartzeko (5); nortasun agiriak (21); nortasun agirian (6); nortasun agiriaren (10); nortasun agiriko (7); nortasun agiririk (19); nortasun agiririk gabe (4)

nortasun aldaketa (5); nortasun arazoak (5); nortasun bakarra (5); nortasun bat (22); nortasun baten (8); nortasun berezia (17); nortasun bereziaren (4); nortasun berri (4); nortasun berria (10); nortasun handia (11); nortasun handiko (26); nortasun handiko gizona (6); nortasun handikoa (9)

nortasun ikur (4); nortasun kolektiboak (8); nortasun nazional (4); nortasun nazionala (7)

nortasun osoa (6); nortasun politiko (5); nortasun propioa (18)

nortasun zeinu (4); nortasun zeinuak (5); zure nortasun (4)

bakoitxak bere nortasuna (4); bakoitzak bere nortasuna (6); bakoitzaren nortasuna (7); benetako nortasuna (14); bere nortasuna (100); bere nortasuna begiratuz (4); bere nortasuna zaindu (4); beren nortasuna (35); berezko nortasuna (10); berezko nortasuna duen (5)

egiazko nortasuna (4); euren nortasuna (6); euskal herriaren nortasuna (8); euskal nortasuna (33); gure nortasuna (36); herriaren nortasuna (12); hildakoaren nortasuna (4); nafarroaren nortasuna (9); nazio nortasuna (7); neure nortasuna (7); norbere nortasuna (4)

nortasuna agertu (6); nortasuna atxikitzen (4); nortasuna begiratuz (4); nortasuna berreskuratu (5); nortasuna berreskuratzeko (5); nortasuna duen herria (4)

nortasuna eman (5); nortasuna ematen (10); nortasuna eraikitzeko (4); nortasuna finkatzen (4); nortasuna galdu (8); nortasuna galduko (6); nortasuna garatzeko (4); nortasuna gordetzeko (4)

nortasuna indartzeko (5)

nortasuna ukatzen (4); nortasuna zaindu (5); zure nortasuna (6)


nortasundun izlag

Biltzarrak ikusi du, era berean, babes kolektiboa behar dutela gutxiengo nazionalek, eta gutxiengo horietako kideek ahalmena izan behar dutela legezko subjektu gisa jarduteko, bai gizabanako gisa eta bai legezko nortasundun entitateetan elkartuta ere.  Berria - Harian   2006-03-02


nortasungarri izond nortasuna ematen duena.

Horrela, euskalgauzaren ustezko bereizgarriak eta nortasungarriak (euskal edo nafar) estatupeko, kulturapeko eta agindupeko bilakatzen dira; estatupeko, eta larriagoa dena, estatutikako.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 250. orr.


nortasuntsu izond nortasunez betea.

-Ez haut beldurtu nahi, baina... -pausa egin nuen, efektua indartzeko- baina aski dinat hilabete neskarik nortasuntsuena ere zoratzeko.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 157. orr.


nortasunzale izond nortasunaren zalea dena.

Da humanista, demokrata, nortasunzalea eta federalista.  Herria   2003-07-24


norte 1 iz iparraldea.

Angelutik norteko Neuville herrirat, bidaia eder bat egin du herritar Marie Claude serorak.  Herria   2001-11-15

· Neure bakardadearekin gozoro ezkontzen ninduenak neure bakardadearekin muturbelzturik jarri nau itsuski, ezinka eta muzinka, ez norterik eta ez konorterik dudala kasik.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 200. orr.

2 iparreko haizea.

Baina, edonork daki, iparrak edo nortiak -kosta aldean dioten gisara-, bere emaitza, bustia eta euria duena: Nortetik datozen edoi baltzak bakarre eurixe.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 458. orr.

3 Ferrocarril del Norte-ren izena.

Kantu bat ezpainetan nuela hartu nuen Norteko (Hegoalderako) trena.  Iñigo Aranbarri   «Hitzak eta giltzak», 2001 - 21. orr.

Norteko burdinbidearen azken zatia inauguratzen zela eta haren berri ematen.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 212. orr.

Hortzetako eskuila, alkandora bat, bi aldagarri eta Eromen sortzailea eskuko poltsa batean sartu, eta Norteko geltokira abiatu nintzen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 98. orr.

Norteko geltokiko kantinan egon ohi zen igeltseroarenak.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 327. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

norteko geltokira (3)


nortu, nor(tu), nortzen da/du ad giza nortasuna hartu edo eman. ik pertsonifikatu; zertu.

Eta Manuel Lekuonak dioenaz guziz bestera, horien kantu saltsetatik nortua (pertsonifikatua) behar du izan, inondik ere, nere guzizko OrantzaAro horrek.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 164. orr.

Komeni dena itzuli gabe utzi, artikuluaz gabetu eta horra euskarazko zerak norturik munduratu, erdara emagin dela.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 61. orr.

Kanta honetan, badirudi Mikelats dela olesarorako nortu den pertsonaia gaiztoa.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 166. orr.

Geroxeago, gaztezutuan, ardura ikusi ohi zuen neska hortik zehar, begitartea nortua, bularrak haziak, ipurdia borobildua, irriñoa begietan.  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 57. orr.

Eta arabiarrak azaldu zaizkigunez gero, ezin utziko dugu aipatu gabe Baxenabarreko Mairi, "genio de fuerzas colosales", mairia (< mairu–a [...]) komeni bezala ebaki eta nortzetik heldu dena.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 62. orr.


nortxo iz

Aitortu behar da, dei modu hauek, berdin da Baroja edo Unamunorenak, Espainian nortxo goititzera eta, hari nagi eta geldo irizten zaionez gero, euskaldunak han nagusi jartzera, inoren lotsa eragiten digutela gaur.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 246. orr.


nortzu ik nortzuk.

nortzuk 1 izord pl nor.

-Eta nortzuk dira -galdetu zuen- besteek baino gehiago distiratzen duten bi haiek?  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 981. orr.

Badaki Petrusek nortzuk ziren arrotz haiek?  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 155. orr.

-Non nago, nortzuk zarete zuek? -galdegin zuen Hasanek, ustekabean esnaturik.  Patxi Zubizarreta   «Mila gau eta bat gehiago» - Anonimoa, 2002 - 46. orr.

-Nortzuk dituzu horiek?      - 0. orr.

Hona nortzuk ziren: Pedro eta Joan, Santiago eta Andres, Felipe eta Tomas, Bartolome eta Mateo, Santiago Alfeorena, Simon Zelote eta Judas Santiagorena.  Elizen arteko biblia   Eg 1,13

Komeni da jakitea, nortzuk izan ziren egoera hartan erregearen solaskideak.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 150. orr.

Ernegu batean etorriko zen Juan, pertsona elegante haiek nortzuk ote ziren.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 11. orr.

Galdetu eta jakingo duzu nor naizen eta nortzuk ditudan lagun.  Elizen arteko biblia   1 M 10,72

Nortzuk diren veneziar petoak asmatzen saiatu edo haien jarduna entzun nahi duenak turisten bideetatik apartatu behar du.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 66. orr.

Nor Portalis, nortzuk proiektuaren egilekideak.  Andres Urrutia   «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 13. orr.

2 nortzuek (nork kasuan; orobat nortzuk g.er.)

Taldea nortzuek osatu duzue?  Berria - Euskal Herria   2004-07-17

Nortzuk dituzte eskuetan suntsipen handiko armak?  Berria - Mundua   2004-03-19

Eta halaz guztiz, berak, izenik gabeko herri batean galdurik, bazekien nortzuek merezi izan zuten zerua.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 53. orr.

Ez dakit, euren ustez, nortzuek irakurri nahiko lituzketen horrelako kontuak.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 238. orr.

Horren hurrengo hamabi-hamalau lerro ezabatuen azpian txostengileak Ernest Hemingwayren sarea nortzuek osatzen duten argitu nahi du.  Edorta Jimenez   «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 198. orr.

3 (bestelako kasuetan)

Eta nortzuei zin egin zien Jainkoak ez zirela haren atsedenean sartuko?  Elizen arteko biblia   Heb 3,18

Egileak hemen, iragaitzaz, liburu hau nortzuentzat egina den gogoratzen du, hots, filosofian eta, bereziki, psikologian, ikasketa sakonak eginak zituztenentzat.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 249. orr.

-Ribeiro pixka bat edan nahi duzuenean -Xavierrek ere pluralean-, badakizue nortzuengana etorri.  Patxi Zubizarreta   «Jeans-ak hozkailuan», 2000 - 329. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

nortzuek osatzen duten (3)

hautagaiak nortzuk diren (3); irabazleak nortzuk diren (3); nortzuk dauden (3); nortzuk dira (28); nortzuk diren (47); nortzuk garen (4); nortzuk ginen (5); nortzuk ikusten dituzu (3); nortzuk izan daitezkeen (3); nortzuk izango diren (11); nortzuk osatuko duten (7); nortzuk zarete (8); nortzuk zarete zuek (4); nortzuk ziren (26); nortzuk ziren esan (3)


noruntz ik norantz.

norvegiar (orobat norbegiar) 1 izlag Norvegiakoa, Norvegiari dagokiona.

Niels zen, zalantzarik gabe, norvegiar eta apika are eskandinaviar matematikaririk onena.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 319. orr.

18:30ean, Jan Garbarek norvegiar saxo jotzailea ariko da, Kursaaleko auditorioan.  Berria - Kultura   2004-07-25

Norvegiar baleazaleak izanen dira: [...].  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 265. orr.

Egun hartako eguzkia gorde orduko norvegiar armada garaitua zen.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 179. orr.

Norvegiar bandera postean gora altxatu eta zeuengana inguratuko da.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 245. orr.

Eltzea zekarrela etorri zen Larraitz; hura norvegiar kutxan sartu eta almohadilla eta taparekin ongi itxi zuen.  Pablo Sastre   «Elurretan hotsak», 2004 - 153. orr.

Itsaslasterra gogorrenean dagoenean, eta ekaitz batek areagotzen badu lasterraren indarra, arriskutsua izaten da norvegiar milia bat baino barrurago sartzea.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 62. orr.

Lagun norvegiar batek onartuko zuen agian batzuk probatzea, ikusteko besterik gabe.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 75. orr.

Alaveseko Dan Eggen jokalari ohi norvegiarrak bere kirol ibilbidea bukatutzat ematea erabaki du.  Berria - Kirola   2004-12-18

Portutik atera berriak zirela, goleta norvegiar bat ikusi zuten.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 153. orr.

1,4 milioi koroa norvegiar (174.000 euro) ordaindu beharko ditu.  Berria - Ekonomia   2006-02-25

2 iz Norvegiako herritarra.

Bi norvegiar izan zituen alboetan: Halvard Hanevold bigarren izan zen brontzezko domina irabazi zuen joan zen larunbatean 20 kilometrokoaneta Frode Handersen hirugarren.  Berria - Kirola   2006-02-15

Nora Erfjord norvegiarra zen.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 211. orr.

Henrik Ibsen norvegiarraren drama (1828-1906).  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 279. orr.

Jendeak bidaiatu egiten du, norvegiar asko etorri da Bilbora edo Iruñera, eta, horren bidez, jende askok izan du Euskal Herriak duen kultur nortasun bereziaren berri.  Berria - Euskal Herria   2006-01-24

-Urrutieneko uharteari -jarraitu zuen agureak-, norvegiarrek Vurrgh deitzen diote.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 59. orr.

Baina matematikari handi hori hain hartuta zeukan bere obraren handitasunak, non ez baitzuen betarik hartu norvegiar gazte ezezagun haren teoriak ulertzen saiatzeko.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 325. orr.


norvegiera iz Norvegian mintzaten den germaniar hizkuntza.

Errezitaldian lau hizkuntza erabiliko dituzte: euskara, gaztelania, ingelesa eta norvegiera.  Berria - Kultura   2004-06-04

Nahiago zuela hemen euskotarrek norvegiera ikastea maketoek euskara ikastea baino.  Berria - Euskal Herria   2004-01-28

Norvegieraz edo serbieraz jakin zezakeen, apika, eta horrek ia ezinezkoa bihurtzen zuen Josebaren ahalegin guztia.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 165. orr.


noski 1 adlag baieztatzen edo ezeztatzen dena ezaguntzat edo begien bistakotzat hartzen dela adierazteko hitza. ik jakin1 9.

Bai, noski, jende guztiak onartzen du burutik zegoela aspalditik.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 308. orr.

Bai, noski, ez zegoen dudarik: haiek ez ziren bere eskuak.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 53. orr.

Ez, noski, jauna; ez da oso gai interesgarria.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 23. orr.

Ez, noski, hezur eta haragizko euskaldunak, baizik eta estereotipoaren arabera asmatutako panpina batzuk.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 55. orr.

Noski, hortz eroririk ez neukan batere, ezta zubiztatua daukadana ere, laugarrena eskuin, goian.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 21. orr.

Noski, beti egongo da esatea kontatzen dena egia dela.  Iñigo Aranbarri   «Hizlandia», 2006 - 46. orr.

-Noski! -nik.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 74. orr.

Noski badituela, beste alderdi aipagarri asko, baina hemen ezin luza ni.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 45. orr.

Nik, noski, suitzarra nintzenez ("suitziarra", berak hala esatea gogokoago, nonbait), ezin omen nuen horretaz iritzi funtsezkorik izan, ez bainintzen inoiz Kaukasoan izana.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 11. orr.

Badakizu, noski, zer diren.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 16. orr.

Izan dira, noski, beste hainbat hilketa: [...].  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 64. orr.

Ez dut noski auzitan jarri nahi iniziazio horren baliagarritasuna eta are premia.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 51. orr.

Ximurra ez zen noski nire erantzunaren minean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 13. orr.

Etsipenak sosegatuko zizkidan noski nerbioak.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 71. orr.

-Beti ez, noski, aldarte onean jaikitzen naizenean soilik.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 12. orr.

Pentsaera hau, noski, ultranazionalista da, totalitarioa.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 65. orr.

Bestetik, beira lantzea ez da kimika: beste asmo batekin etorriak ginen noski laboratoriora.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 45. orr.

Berarentzat zen, noski, gutuna.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 12. orr.

Hirusta batek ez dik egundaino trinitatearen zera hori argitu, eta ez nikek harra egiten zaion gatzez ondutako janaririk nahi, bat etorriko haiz horretan ere, noski, nirekin.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 151. orr.

Eta baita ere Bob, noski, eta Ken...  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 49. orr.

Esatea libre da noski.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 74. orr.

Hura ez zen ganorazko burubidea, noski.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 47. orr.

Bere helbide eta telefonorik utzi gabe, noski.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 33. orr.

Eta hi ados egon hintzen, noski.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 37. orr.

2 beharbada, ziur aski.

Harritu egingo haiz, noski, literatura hitza erabiltzen dudala-eta matematika aipatzeko.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 12. orr.

Hila behar dik noski.  Juan Garzia   «Pedro Páramo» - Juan Rulfo, 2001 - 36. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 7 aldiz agertzen direnak)

bai noski (123); ez noski (77); noski baietz (11)


nosografia iz eritasunen sailkapen eta deskribapena.

Utz diezaiegun, beraz, oharkabetasunagatik nosografia filosofikoa eta mintzei buruzko tratatua sekula ireki ez dituztenei arkeologiak ezberdintasunak nahierara asmatzen dituela esateko ardura.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 194. orr.


nosografiko izond nosografiarena, nosografiari dagokiona.

Kontzeptu-jokoak eta banaketa nosografiko berriak.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 194. orr.


nostalgia 1 iz maite den zerbaiten edo norbaiten faltak edo urruntsunak eragiten digun goibeltasunezko egoera. ik min 6; oroimin; iragan2 6.

Zoko mehar haren nostalgiak bultzatzen zuen orain tabernara; han zegoela, Gavard eta Robineren gaineko tiraniazko ordu gozoak gogoratzen zituen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 350. orr.

Hitz galduaren nostalgia.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 71. orr.

Ezagutu ez dudan zorionaren nostalgia absurduan murgildu naiz.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 148. orr.

Gazteek zerbaiten desira eta nostalgia sentitzen dute beti, susmopeko aberri ezaxola eta beldurgarri batena, mundua deritzon aberri horrena.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 70. orr.

Militar-leinukoa zen, eta bere zaharragoen destino epikoaren nostalgia sentitu zuen.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 247. orr.

Gaua heltzearekin bat sartu zen lanbro itxia Arantzazuko partean, eta orduan etorri zitzaion Felixari senarraren nostalgia.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 51. orr.

Ni, Funky Chicken euskotarra, nostalgiak jota nago.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 68. orr.

Elkarri musu emango diote -geroaren nostalgia uxatzeko konjurorik zaharrena-, eta maitasun historia berri bat inauguratuko dute aireportuko behelainoan.  Joxerra Garzia   «Egonean doazen geziak», 2000 - 111. orr.

Nostalgiaren tristura darie poema hauei.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 106. orr.

Hondakinek malenkonia eta nostalgia sor lezakete, baina baita kontrakoa ere: eraikuntza eta mundu berri bat sortu beharraren premia.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 100. orr.

Horregatik gogoratzen ditu, nostalgia apur batez, Ondarearen Babeserako Elkartearen egun efimero haiek.  Iban Zaldua   «Etorkizuna», 2005 - 37. orr.

Nostalgian bizi dira, nostalgiak bizi ditu.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 38. orr.

Errebeldiaren nostalgiarekin, Absolutuaren nostalgia!  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 148. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Halaz ere, ahotsean nostalgia kutsu bat nabari zuen.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 70. orr.

Ez zaio polemika- edo nostalgia-kutsu gehiegirik nabaritzen Frantzisko eta lagunak aurkeztean eta anaiartearen lehen urteak kontatzean.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 491. orr.

Nostalgia sentimendu gazi-gozo bat zen, edo goxoki bat, kanpoa eztia zuena eta barnea garratza.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 123. orr.

Ez du polemika-kutsurik; gehienez ere, iragan garaietako nostalgia-puntu bat sumatzen zaio.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 462. orr.

Koilarakadaz koilarakada hustu beharreko ozeanoa baino askoz zabalago azaldu zitzaidan nostalgia-unibertso lazgarri hura guztia.  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 47. orr.

Osotasuna gainbehera erortzen denean, tradizioak arku eta gezia izateari uzten dio, eta tradizioari egiten zaion deiak nostalgia-ekintza bat izateari uko eginik, urrutiramendu ironiko edo suntsiketa sistematiko bihurtzen da.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 169. orr.

Irakurle finek daborduko jakingo zutenez, Rodetacon Teatrok nostalgia bolada hori harrapatu nahi izan du.  Berria - Kultura   2004-03-14

3 nostalgia izan du ad

Dantzaldi amerikano haien nostalgia dut, esaterako.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 41. orr.

Eduki ezin izan zuen Sabin izeneko seme haren nostalgia zuela.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 403. orr.

Halako batean, eskutik heldu, eta astia bagenuen Eiffel dorrea ikusi nahi zuela esan zidan, Parisen sinboloa zelako eta, batez ere, lehendabiziko egunaren nostalgia zuelako jada.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 360. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

nostalgia kutsu (3)

nostalgian bizi (3)

nostalgiaz beteriko (3); nostalgiaz gogoratzen (4)


nostalgikeria iz nostalgia, gaitzesgarritzat markatua.

Ez, ez naiz nostalgikerietan hasiko, garai onak eta tankera horretako txorakeriak, ez dago garai onik, garaiak daude, garaiak, besterik ez.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 59. orr.

Nostalgikeriarik ez, nostalgikeria masturbazio moduko bat da, baina benetako plazerrik ematen ez duena  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 59. orr.


nostalgiko 1 izond nostalgiari dagokiona; nostalgia dariona.

Urrezko talde hura oroitzapen nostalgikoa besterik ez da: Leeds Premier Leagueko azken tokian dago, eta urteetako lana harrika bota dute.  Berria - Kirola   2004-01-28

Neonezko argiak eta tentelkeria amerikar ugari bazterretan, country eta spaghetti western estilokoak, 60ko hamarkadako aztarna nostalgikoak.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 18. orr.

Minor-ek irribarre labur eta nostalgiko bat egin zidan.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 297. orr.

Frantzisko Lopez Alenen testu nostalgiko bat da, portuetan garabiak-eta sartu aurretik, garraioan ibiltzen ziren astoetako baten kontura.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 257. orr.

Hiriari darion tristura nostalgikoa.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 49. orr.

Gaua debaldeko solas nostalgikoen erresuma izan zitekeen.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 110. orr.

2 nostalgia sentitzen duena.

Aurkarietan ezar ditzagun ere bospasei marxista-leninistak, gu bezalatsu teologo nostalgikoak.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 45. orr.

Mundua mundu denetik hain ugariak diren ero nostalgiko halakoak!  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 58. orr.

Erromantikoek, nostalgikoek eta komunistek zirrara berezia sentitzen dute irudi horren aurrean.  Urtzi Urrutikoeetxea   «Auzoak», 2005 - 82. orr.

Ez pentsa nostalgikoetarik naizela!  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 77. orr.

Ilustrazioko Arrazoimenaren gure nostalgikoek argitzen ez digutena da, Ilustrazio horrek gaur zer izan beharko lukeen.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 36. orr.


nostromo iz kontramaisua.

Dena dela, jendeak nostromoa esango dio edo, izena hain propioa egingo zaionez, Nostromo.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 157. orr.

Nostromoak bilerara deituko du eta kubertan, bere uniforme zuriarekin marinerito manikia dirudiela, sama sendo eta mortsa bibotearekin, aginte ahots ozenez emango ditu aholkuak: [...].  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 160. orr.

Enbarkazioa gelditu eta atzerantz itzultzeko aginduko du nostromoak.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 232. orr.

'Istriborrera!' aginduko du nostromoak, izotzezko tren mamu hori martxan hasiko delakoan.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 283. orr.


nota 1 iz partitura batean, soinu bat adierazteko ikurra; soinu hori bera.

Diapasoiko nota da praktikan uhin sinpleari gehien hurbiltzen zaiona.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 92. orr.

Do-re-mi-fa-sol-la-si: bat-bi-hiru-lau-bortz-sei-zazpi: notak eta numeroak.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 269. orr.

Pentagramako nota bakar batek.  Askoren artean   «Rataplan» - 70. orr.

Hala, 440 Hz dituen La bat baino eskala bat goragoko La notak 880 Hz izango ditu.  Lourdes Oñederra   «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 91. orr.

Keinu egin zion Davidi, eta Padam Padam doinuaren notek bete zuten eskola.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 10. orr.

Guri Hauspoa zaratarik gabe eta notak garbi jotzen irakatsi digute.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 95. orr.

Gero txistura apuntatu ninduten, notak irakurtzen banekiela baliatuta.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 64. orr.

Gustuko du musika horrela disekzionatzea, notak bakartzea, isolatzea, nota bakoitza tarte txuriez inguraturik ikustea.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 60. orr.

Eteten zen erritmoa, iluntzen nahiz argitzen ziren noten tinbreak, baina piezak kementsu segitzen zuen aurrera...  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 106. orr.

Eta azken nota hori erabat isildu denean, azken uhina ere desegin denean, partituraren azken orria itxi du, piano, piano.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 66. orr.

Veneziarrak ibai-tutu bakoitzari musika eskalan zegokion nota atera behar zion: do-re-mi-fa-sol-la eta si.  Felipe Juaristi   «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 114. orr.

Garaiera bereko nota bat oso desberdin entzuten da musika-tresna batean edo bestean jota.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 120. orr.

Apoen ahots kobrezkoak izarretara jaurtitzen duen nota labur, beti berdin, triste hori.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 97. orr.

Sarrerako nota batzuk moldatu zituen, hain zuzen ere Kirxaren kafe etxean azken hogeitaka urtetan gauero-gauero jotakoak, eta musikaren konpasean kulunkatu zuen bere gorputz hauskorra. Zentzontle ezkutuko baten lau notako deitore-kanta.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 21. orr.

2 (izenondoekin)

Hala, ez da zaila nota altuak eta baxuak aldi berean entzutea.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 116. orr.

Gizonezkoek, zubian zutik [...] beren nota ozenak botatzen zituzten; emakumezkoek beren nota zoliak.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 230. orr.

Isiltasun hartan, kantari hasi zen gizon bat gure atzean, ahots ahul-ahulez eta rabelari ere nota ahul-ahulak ateratzen zizkiola.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 224. orr.

Pianoaren aitzinean jarri zen Ravel, bere pieza eder batzuk joiten zituela, dena nota jauztekari.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 148. orr.

Musika entzuten ari zen; gitarra baten nota gero eta ordenatuagoak.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 29. orr.

Sirenek nota betibateko, malenkoniatsu batez urratzen zuten gaua.  Alberto Ladron Arana   «Xake mate», 2002 - 118. orr.

Gero eta nekezago zitzaion pianoaren nota desafinatuak jasan behar izatea.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 23. orr.

Gero klarinaren nota dardarkaria entzun zen.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 43. orr.

Ingalaterratik honaino diapasoiarekin luzarazitako nota elektrikoen bibrazioa ailegatzen zen.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 184. orr.

Oso bizkor abesten zuen arren, ez zuen nota edergarri txikienik ere huts egin.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 287. orr.

Maiztasuna 2.000 Hz (organo baten nota garaiena) baino apalagoa bada, [...].  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 118. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Esku batek baxutik jotzen zuen Silent, O Moyle-ren melodia eta beste eskuak goitik jarraitzen zion nota-sail bakoitzari.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 78. orr.

Neurria hartua zieten hatz txiki haiek pianoaren giltzei, eta belarri bikainak, berriz, edozein nota-konbinazio behin entzutea nahikoa zuen, hura gogoan hartzeko.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 190. orr.

Gramofono erraldoiak zabaltzen zuen nota-zaparradarekin batera hots urrun, jarrai bat bezala entzuten bainituen.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 96. orr.

Leon Marty apaizak ere esan ohi zigun pianoak, hark etxean bazuen bat eta, nota hotsa aterako bazen barruan zeuzkan hariak jotzeko mailu buru-txuri haiek sorginak zirela.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 182. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Hizkuntza bakoitza musika tresna baitzitzaion, eta letra bakoitza, ondorioz, musika nota bat.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 39. orr.

Saxofoi nota baten soinu garbi eta zehatza.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 279. orr.

Piano-nota batzuk eta jendearen kantua ekartzen hasi zen leun-leun jauregitik estalkira.  Anjel Lertxundi   «Azkenaz beste», 2005 - 219. orr.

Ahots bat, biolin nota bat haratago.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 279. orr.

Errepideari erreparatu beharrak edo autoaren motor-hotsak ez zuten aldatzen piano-noten atsedenik gabeko gora-nahi eta behera-behar hura.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 106. orr.

5 oharra.

Kalera irtetean, mataderokoa dirudien gure ate erraldoian nota bat topatu dut zelo batez itsatsia.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 109. orr.

Notak ordenatzen egin dut bidaiaren parte bat.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 64. orr.

Gizona kalean eta mendian pasieran ez ezik, marrazkiak egiten (oso onak), notak hartzen, jendea eta gauzak behatzen, sinesgaizki ekinkor egon zen Pasaiako egun guztietan.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 19. orr.

Orduko kaierra hemen daukat, gaur nahi baitut gau hartako notek lagundurik garbiki eta behin betikotz itzatu gertakaria.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 35. orr.

12 urte luzez, 1922tik 1934ra, nota-txartel denak Arantzazutik, bertako datu meteorologikoekin bidaliak dira, baina izenpetu gabe.  Pello Zabala   «Zeruan zer berri», 2006 - 50. orr.

6 (azterketetan) ik kalifikazio 2.

Ostiralean, asteko notak banatzen zizkiguten, eta gure gelako tarima gainean jartzen ginen ilaran, onenak aurrena eta txarrenak azkena.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 118. orr.

Ikasgelan onena baldin bahintz ere, baldin notak oso ongi eta bikain ekarriko bahitu ere, eurek haserre jarraituko liketek.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 48. orr.

Beti atera nituen nota onak erlijioko klasean.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 92. orr.

Nahiko nuke nik haren notak atera, hark bezain gutxi estudiatuz.  Jon Muñoz   «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 52. orr.

Nota onez gainditzen zituen azterketak.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 56. orr.

Nahi dut jakin dezazun nota bikainak lortzen dituzula arlo guztietan.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 312. orr.

Ez zait gustatzen nota txarrak ateratzea.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 29. orr.

Fred eta George oso bihurriak dira, baina, hala ere, benetan nota onak lortzen dituzte.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 92. orr.

Kontua da neure espedientea Bartzelonara aldatzeko batez besteko nota altu samarra behar nuela.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 38. orr.

Abisatu zigun denoi nota bera jarriko zigula, 5 edo 6, noten sistemaren kontra baitzegoen guztiz.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 95. orr.

Geroago, fitxa betetzerakoan, azterketara aurkeztu izanaren marka ezartzen dio, eta hirurogeita hamarreko nota jartzen dio.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 36. orr.

Bederatziko nota besterik lortu ez duen eskolako lan batena.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 116. orr.

Etxean pozik ziren, baina nota kontuetan nahiko bereziak dira nire gurasoak.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 29. orr.

Ez genuen etxera nota boletinik batere eramango.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 401. orr.

Baina galdua nuen itxaropena, azkeneko ebaluazioan nota kaskarrak atera bainituen institutuan.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 32. orr.

7 zerbaiten xehetasun, alderdi edo nolakotasuna.

Malenkonia zen, pentsatu zuen, beraren sentimenaren nota nagusia.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 106. orr.

Nahasturik zegoen, eta mehatxuzko nota batek zeharkatu zion ahotsa.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 88. orr.

Burumakur eta eskuak gabardinako poltsikoetan sartuta, goibeltasun nota hits bat jartzen zuten Argiaren Hiriko espaloi jendetsuetan.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 90. orr.

Bizkarra tente zutela zeuden eserita, aldare nagusiaren gainean zintzilik zegoen argi-nota gorri urrunari begira, eratsu.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 255. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

batez besteko nota (3); musika nota (5); nota altu (4); nota altua (4); nota altuak (5); nota eman (3); nota jarri (4); nota luze (3); nota ona (4); nota onak (22); nota onak ateratzea (3); nota onak ateratzen (5); nota onak lortzen (3); nota onarekin (9); nota onarekin gainditu (5); nota sail (3); nota txarra (3); nota txarragoak (3); nota txarrak (12); nota zoli (5)

lehen notak entzun (4); musika notak (4); notak eta soinuak (3); notak hartu (4); notak hartzen (5)


notabilismo iz

Hauteskunde hauetan notabilismo horri alternatiba bat eskaintzearen bidetik, badaude hainbat txokotan aintzin pausoak emateko aukera...  Berria - Euskal Herria   2004-01-11


notable 1 iz pertsona gailena, pertsona ospetsua.

Apezek eta notable euskaltzaleek.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 85. orr.

Horrek azaltzen du notable handien pisu galera [Ipar euskal Herrrian], azaltzen du abertzaletasunaren sendotzea, eta azaltzen du joera euskaltzale berri baten sorrera, Elgar-Ensemble-ren inguruan egituratua.  Berria - Euskal Herria   2004-04-09

Baina iskanbilak ugariak ziren: adibidez, Amikuzeko oihan komunala zati-zatika saltzen zuten Donapaleuko notableek, beren hiriaren ureztatzeko.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 83. orr.

Herriko notableek oso begi onez ikusten zuten Luigik aurretik zeukan Ideal aretoaz gain beste hura zabaltzea.  Josu Landa   «Odolbildua», 2002 - 73. orr.

Giza harremanen hondamendia, bilkuren estresa, euskal kulturako notableen hipokrisia, bakardadea, abertzalekeria, desamodioa, erakundeen ustela, heriotza...  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 36. orr.

Ez dezaket ahantz alabaina hemengo etxetiar, petxero eta buhameak oro 1789an Errepublikaren alde agertu zirela, apez errefraktarioek, etxeko jaun opulantek eta notableek haizea norabidez aldarazi artean.  Itxaro Borda   «%100 basque», 2001 - 121. orr.

Lehenik eta behin, atzo arte lagun izandakoak deskalifikatzen dira: "betiko notable eta politikeroak" baino ez omen dira.  Joxerra Garzia   «Itsasoan euri», 2003 - 113. orr.

2 (izenondo gisa)

Eta Garat anaiak ez ziren baitezpada gizon herrikoiak, etxeko-jaun notableak baizik.  Itxaro Borda   «Hiruko», 2003 - 83. orr.

3 azterketen kalifikazioetan, ongi edo oso ongi.

Izan ere, notablea nuen matematikan, berari benetan inporta zitzaiona, zeren gainerako ikasgaiak jesuiten marikoikeriak omen ziren, espedientea betetzekoak.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 138. orr.


notableño iz adkor notablea.

Hiriko notableñoak beren oporrez mintzo, ahal izanez gero bainu jantziz edo gutienez ere galtza motzetan ateratako argazki baten ondoan.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 69. orr.


notableria iz notableen multzoa.

Horixe bera zen, errepikatu zuen: euskaldunak ez zuen ezer egiten ahal botere indartsu baten hegalpetik kanpo, izan eliza, izan notableria, izan edozein alorretako buruzagi; botere indartsu horiek halaber etsai handitzat kontsideratzea maite zuen, beraren balioa biderkatzen ziotelako.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 316. orr.


notari ik notario.

notarial izond notarioarena, notarioari dagokiona. ik notario 2.

Hala ere, edo horregatixe, akta notarial batzuk izan gabe, oharpen eta informazio jakingarriz beteriko, euskal historiaren eta gizartearen lekukotza paregabeak utzi dizkigute mota diferenteenetako bidaiariok.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 39. orr.

'Gizakia, ezkutatzen duena da,' dio neskak modu notarialez.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 302. orr.


notario (orobat notari g.er.) 1 iz

Xehetasunak eman nahi zituenean, "harira, harira" esaten baitzion notarioak.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 10. orr.

Hori Elortzak kontatu zuen, baina notarioaren bulegoa utzi ondoren jada, kalera atera zirenean.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 55. orr.

Ritou Hazparneko notarioaren etxean izenpetua izan zen Hazparneko misionesten eta kolejiko funtzen saltzea, 85.000 liberetan.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 113. orr.

Oro burgesak ziren; notario, abokatu, edo saltzaile aberatsak ziren, eta elkar sostengatzen zuten.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 181. orr.

Plazer haundi batekin jakin dugu notario batek bulegoa ideki duela gure herrian. hau, Pierre Gueraçague, notario egon zen Donapaleun eta Donapaleuko herriko auzapez 43 urtez.  Herria   2001-04-26

Beti atzeratzen eta atzeratzen, gauza asko zituela egiteko, tartean amonaren etxeko eskriturei buruzko ez dakit zer notarioarenean.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 84. orr.

Notarioarenean eskriturak eta gainerako patrifilioak egiten ibili ginen garaian esku artean izan bainituen haren agiriak.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arima enkoniatuak», 2006 - 84. orr.

Gavarden ondasuna notario batenean gordailatua zegoen zuhurki.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 400. orr.

Notarioarengana jo zuen Napumoceno da Silva Araujo jaunaren testamentu itxia irekitzeko ekitaldian formalitatea betetzeko.  Bego Montorio   «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 27. orr.

Bete ezazu -letra txukunaz, jakina- hau guzti hau eta, bukatutakoan, ondoko bulegoko notarioarengana pasa, sinatu beharreko guztiak sinatzeko.  Iban Zaldua   «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 146. orr.

Azken urte hauetan ari zen Durruty jaunarentzat lanean, lehenik, joan-jinkari gisara, gero notarioaren idazkari laguntzaile bezala eta, azkenik, notarioaren laguntzaile lanetan.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 19. orr.

Durruty notarioaren bulegoan.  Elena Touyarou   «Hautsi da katea» - Toti Mtz. de Lecea, 2004 - 116. orr.

Ulertzen duzu, Florent maitea, ezta?, ez gara orain hasiko notariotan, alferrik litzateke.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 92. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik notarial.

Derrigorrez behar duzuna notario akta da.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 10. orr.

Naturalistek aldarrikatutako ahalegina -errealitate bakar eta zinezkoaren kopia edo notario-akta baten bila- banitate eta zentzugabekeria hutsa zela.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 138. orr.

Honela zehazten du oinordetzaren notario-klausula batek: "hildakoak ez ditu gaurdainokoan bere azken borondateak zehaztu".  Joxan Elosegi   «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 23. orr.

Nik, artean notario-etxea zela ezagutu nuen taberna orain urte batzuk.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 40. orr.

Alkimiako harri filosofalarekin aberasteko konfiantza askorik ez zuen izango, dirudienez, notario lanetan iruzurraz baliatu baitzen.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 56. orr.

Bere notario-idazkera etzan eta luxe harekin.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 174. orr.

Edward Talbot Worcesterreko notario-idazkari alkimiazale bat zen, De Lapide Philosophorum liburua idatzi zuena.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 55. orr.

Garbi dago notario-idazkari alkimiazale hura alproja biribila zela, baina ez berak uste bezain abila, harrapatu egin baitzuten eskuak notario-paperetan zituela, balizko harri filosofalaren eraginez paperetan urrea ez baina bai beretzako dirua sortzen ari zela.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 56. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Denbora joan zen eta bildu behar izan ziren oraino, 1683ko otsailaren 28an, arratsaldez, Donosteiko Dendarienarena etxe aitzinean, d'Alhaste errege notarioarekin.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 49. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

notario akta (3); notario aurreko (4)

durruty notarioaren (6); notarioaren aurrean (11)


notariogo iz notariotza.

Urtetsu batez hiru lanak betan eramaiten ditu baina laster uzten ditu notariogoa eta "le Progrès" kazeta, euskarazkoa segitzen duelarik.  Herria   2003-12-04


notariotza (orobat notaritza) 1 iz notarioaren lanbidea; notarioaren kargua.

Hari eman zizkioten inguruan azaldu ziren dokumentuak; besteak beste, Nortasun Agiriaren kopiak, jaiotzarenak eta notariotzako aktak.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 63. orr.

Herentzia, eskriturak eta notaritzako beste dokumentu mami handikoak izenpetzera, ex profeso.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 48. orr.

Gaur eguerdiko 12:30ean Donostiako Baraibar notaritzan sinatu ahalko da.  Berria - Euskal Herria   2004-04-28

Arrasateko notariotza, 1955eko urriaren 20ª.  Berria - Harian   2005-10-21

Euskal Herrian zehar hainbat notariotza eta udaletxetan eman ahal izango zaio sostengua HZri.  Berria - Euskal Herria   2004-04-27

2 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Horien artean espetxe politika, notaritza eskubideak eta hezkuntza daude.  Berria - Mundua   2006-03-11

Bezeroak eskrituran ez dagoen diruaren BEZa (%7) aurrezten du, baita notaritza gastuetako BEZa ere (%16).  Berria - Ekonomia   2006-01-29


notaritza ik notariotza.

notatu, nota(tu), notatzen du ad ohartarazi.

Kuriositate bezala bakarrik notatuko dut, R. de Maeztu-k, Unamuno-ren Lore Jokoetako diskurtsoaren iruzkin panegirikoan, beste hauxe adierazten duela, [...].  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 110. orr.

Txantxa bat emango du, gogoratzen badut, M. Broszat-ek notatzen duen eran, Rosen-berg-ek arraza (alemana) esatea beste gabe (abereez mintzo bagina bezala!) ez omen zuela aski fina kausitzen, eta "arrazaren arima" lelora estilizatu zuela bere diskurtsoa.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 211. orr.

2 nabaritu.

Nik ere ez dut notatu, beraz...  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 174. orr.

Hala eta guztiz, notatzen zitzaion adiskidetzeko gogoa.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 99. orr.

Orain notatzen da, lehen depositua 30 eurorekin betetzen zenuen eta orain batzuetan 50 eurorekin eta halere ezin bete  Berria - Harian   2005-09-22


notatxo 1 iz ohar laburra.

"Gabon-gaba ez da bakarrik ospatu behar", zioen bere notatxoan.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 145. orr.

Orixek Euskaldunak poema sortan honela dio notatxo batean: "Zozo mikote, zozo-bikote: zozoak bikoka kabi-egiten asten diran garaia".  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 129. orr.

Hots, arratsean, Comercio kaleko neure etxera bihurtzean, notatxo bat topatu nuen gelan: [...].  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 237. orr.

Askotan irakurri zuen notatxoa treneko bidaian, baina hitz bakar bat baino ez zuen asmatuko ondo esaten: pregunta.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 125. orr.

Ez ditugu notatxo guziak emanen bainan hemen dagoena uztea bekatu liteke: (--...  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 174. orr.

2 adkor musika nota.

Liubaren ahotsa hurbila zen, adeitsua, samurra, eta doinuak halako beldur berezi baten notatxo arinak zituen, iluntasunean emakumeen ahotsak ohi duen bezala.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 165. orr.


notatze iz ohartaraztea.

Beste hauetarik zenbait ere, beste saioen ondotik, notatzeen araberan.  Herria   2001-10-25


notazio (orobat notazione g.er.) 1 iz ikur eta sinboloen bitartez irudikatzea; ikur eta sinbolo sistema.

Ikur eta notazio matematikoen historia.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 300. orr.

Notazio hamartarra sakon sustraitua baitzegoen bizitza praktikoan.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 75. orr.

[Antso Azkarraren garaiko kantu] gehienak Akitaniako notazioa deitzen denarekin marraztuak dira.  Berria - Kultura   2004-06-11

Hari zor zaio, orobat, berretzaileen gaur egungo notazioa.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 303. orr.

Al Khujandiren ondoren, al Khaiamek esan zuen x3y3=z3 ekuazioa (gaurko notazioan) ezin zela zenbaki osotan ebatzi.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 217. orr.

Notazio horri esker idazketa kontzentratua egin daiteke, eta oso modu laburra eskaintzen du batuketa bat idazteko; bereziki, batuketa hori infinitua izanez gero.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 401. orr.

(28iii) erregelako notazioen adierazpena hau da: C elementua nahitaez aukeratu behar dugu, eta parentesi arteko elementuen artetik zero edo gehiago hauta ditzakegu, eskainitako hurrenkeran.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 63. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Inolako notazio-sistemen laguntzarik gabe.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 59. orr.

· Matematika-notazioko "arabiar" sistema delakoarekin.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 222. orr.


notaziobide iz notazio sistema.

Notaziobide ezberdin hauek ez daukate esangura sistematikorik; aurkezpenaren argitasunaren mesedetan erabiltzen dira, besterik gabe.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 148. orr.


notazione ik notazio.

notejode interj

Orain esango didan hik nora joan behar dudan larunbat gauean, notejode!  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 143. orr.

-Zeurea, notejode! -erantzun genion.  Jon Arretxe   «Ostiralak», 2000 - 39. orr.

Bakarrik horixe falta nuen, gainera puta, notejode...  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 208. orr.


notifikadore iz epaitegietan jakinarazpenez arduratzen dena.

Bi notifikadoreak erdaldun elebakarrak dira, eta hogeita sei administrarietatik %35ek ez dakite euskaraz.  Berria - Euskal Herria   2004-02-15


notifikazio iz jakinarazpena.

Bihar eramanen dute Paueko auzitegira estradizio prozeduraren notifikazioa jasotzera.  Berria - Euskal Herria   2006-03-05


notin iz pertsona.

Esan beharrik ez da notin edo pertsona nagusien artean gazte asko, neska eta mutil, etorri ohi dirala, dantzan egiteko gogo gehiago dakarrela ostantzerako baino.  Koldo Izagirre   «Elgeta, sasiaren sustraiak», 2001 - 11. orr.


notizia iz berria.

Kezka eragin zuen atzo albisteak, baina kezka eragiteko moduko notizia gehiago ere zabaldu ziren mundu zabalean.  Berria - Gaiak   2006-02-23

Eta irratia eguerdian, notiziak entzuteko.  Alberto Barandiaren   «Mundu txikia», 2005 - 30. orr.

Eguerdian jakin zuen notizia, etxean bazkaritakoan.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 116. orr.

Notizia lehen orrian emango dute, hurrengo egunean: «Torontoko idazle bat, Espainian zezenak adarkatuta».  Berria - Kultura   2004-09-30

Alaba etortzen ikusi zuenean, bazekien notizia onik ez zekarkiola inolaz.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 116. orr.

Kataluniatik dator notizia hauteskunde kanpainaren hasieran.  Berria - Euskal Herria   2004-02-27

Amak notizia emon eutsanean, aitak "a lo hecho pecho" esanaz, aurrera egin eban duda barik.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 53. orr.

Hemerotekak aztertuz gero, zakur borrokak eta boxeolari pasaitar gazte baten debutaren notizia ziren lehen orrialdeko notizietariko bi, letra handiegietan ageri ez ziren arren.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 42. orr.

Frantziako notiziak behatu zituen FR3 telebista katean, gatua ferekatzen zuela.  Itxaro Borda   «Entre les loups cruels», 2001 - 146. orr.

Rognettak, bere bidaietan, notiziak biltzen zituen.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 188. orr.

Bai, dudarik gabe, notizia ona da, baina ez naiz fio.  Berria - Harian   2006-03-23

Estilo-ariketak liburua (Igela) kalean izatea, bederen, notizia handia da bere txikian.  Berria - Kultura   2006-01-28

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

notizia eman (3); notizia handia izan (3); notizia izango (3); notizia ona (6); notizia ona da (4)


notiziario iz albistegia.

-Telebisioan ere esango ditek gaur, notiziarioan, kontu inportantea bada -ñabartu zuen besteak.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 48. orr.


noumenalki adlag

Ikerketa filosofikoaren jarraipena, eskuarki, arrakontru halabeharrezko baina anagogikoa izan ohi da, izaki beraren eta lagun duen erreplika esentziagabe eta joskintzazkoaren artekoa, zeinak noumenalki aholkatzen baitio ulermenaren mailara lekualdatzeko soingaineko-botoiaren kontzeptua, soziologikoki beheregi kokatua.  Xabier Olarra   «Estilo-Ariketak» - Raymond Queneau, 2005 - 129. orr.


noumeno iz arrazoimenak pentsaturiko gauza.

Oro harrezko objektu oro fenomenoetan eta noumenoetan ezberdintzeko oinarriaz.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 123. orr.

Noumenoaz gure sentsuzko begiespenaren objektua ez den gauza bat ulertzen badugu, gure begiespen-eraz abstraitzen dugun heinean, orduan hau noumenoa da adiera negatiboan.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 126. orr.

Kategoriak agerpen gisa kontsideratzen ez diren objektuei aplikatu nahi badizkiegu, orduan sentsuzkoa ez den beste begiespena jarri beharko genuke oinarrian, eta hainbestez, objektua noumenoa litzateke esanahi positiboan.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 126. orr.

Noumenoa zail samarra da harrapatzen; arrazoituz baizik ez daiteke atzeman... eta hori fenomeno bat da, izan ere.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 208. orr.

Bestalde, herriaren izpiritua eta haren adierazpen kulturalak, noumenoa eta fenomenoa edo gauza berbaitan eta haren agerketak bezala begiesten bada, erromantizismo edo idealismorik baino gehiago, filosofia bat beste gabe txarra da dagoena.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 76. orr.


novecento iz Italian 1922 eta 1933 urteen artean garatu zen arte higikundea, Berpizkundearen ariman oinarrritzen zena eta faxismoaren estilo ofiziala-edo bihurtu zena.

Aldo Cazullo kazetariak dio: Torinok Novecento-ko hiri bat dirudi gaur.  Anjel Lertxundi   «Italia, bizitza hizpide», 2004 - 38. orr.

Intimitatea irudikatzea oso era hurbilean, ia garrantzirik gabeko eszenak azaltzea era hotzean, Objektibitate Alemaniar Berriaren, Parisko eskolaren eta Italiako Novecentoaren pintura figuratiboaren eguneratzea aldarrikatzen du.  Berria - Kultura   2004-04-09


novohispano izond Nueva Españari, hots, Mexikori, dagokiona.

Europan sortutako eskolekin harremana du arte novohispanoak, «adiskidetasunean oinarritutako harreman liskartsua», Nabarretek definitu duenez.  Berria - Kultura   2004-06-18

Mitologiatik eta historiatik ateratako pasarteak eta alegoria geografikoak ageri dira, batik bat, holtz tolesgarri novohispanikoetan.  Berria - Kultura   2004-06-18


noziarazi, norizaraz, noziarazten du ad nozitzera behartu.

Baina, ez ote zeukaten horrela, Irkutskeko kanpamentura iristean tormentu ankerra noziarazteko?  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 372. orr.

Purgatorioa azkar noziaraztearen bentajak izango ahal ziren haiek!  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 84. orr.


nozio 1 iz gauza baten ideia.

Adigaia enpirikoa edo hutsa da, eta adigai hutsak, jatorria adimenean soilik duen heinean (ez sentimenaren irudi hutsean), nozio izena hartzen du.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 146. orr.

Kontzeptuak bereiztea zaila izan zitekeela jakinik, Chomskyk hainbat nozio eztabaidatzen ditu.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 13. orr.

Euskal nazionalismoaren kasuan ere, "askatasuna", "subiranotasuna", "Estatua", eta antzeko nozioak esparru arras desberdinean ulertuko diren politika beharko da.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 84. orr.

Biologia modernoaren lorpenen eskutik etorritako nozioek, sarritan, tupust egiten dute luzaroan onetsi diren eta are, inoiz, oraindik ere indarrean dauden ideiekin.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 143. orr.

Nozio horiek guztiak zenbait tratamendu matematiko konplexutatik datoz.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 101. orr.

Kasu horiek eta kasu posibleek indarra kentzen diote esperientziaren nozioari.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 108. orr.

ik beherago 4.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Denboraren nozioa galdu zuen.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 145. orr.

Elkartze hauek perpausaren zatien nozioa finkatzen dute.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 174. orr.

Periferiaren nozioa, espazioari dagokion metafora, zuzenean lotzen da europar mundu-ekonomiaren zabalkunderako joerarekin.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 49. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Nozio komun, unibertsal eta propioen tematizazioaren oinarrian Izateari buruzko tesi spinoztarra dago: unibozitatea. kausa beretsuetarik datoz ere, Gizakia, Zaldia, Zakurra etabar bezalako nozio Orokorrak.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 17. orr.

Vitruviok neurri handi batean grezieraz emanda zeuden jakintza praktikoak eta nozio teorikoak transmititu behar zituen.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 150. orr.

Analitikotasunaren nozio eraldatu sinpleena Gottlob Frege-k aurkeztu zuena da.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 111. orr.

Arrazoi onaren nozioa ez da psikologia enpirikoaren kontzeptua, ez da nozio zientifikoa, asko jota zio filosofiko baten "tresna" da bakarrik.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 121. orr.

Erreferentzia, esangura eta sinonimia bezalako nozio semantikoek ez dute inolako lekurik eztabaida honetan.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 139. orr.

Intuizioari lotutako nozio ilunek ezin gaituzte ondorio zentzugabeetara eraman, ez eta ondorio egoki berriak eskaini.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 25. orr.

Gramscik landutako "hegemonia"ren nozio subertsibotik asko ikas lezake euskal politikak.  Joseba Zulaika   «ETAren hautsa», 2006 - 88. orr.

Nozio kulturalistei loturik garatzen zen, beraz, estetikaren bide berria eta, batez ere, artearen teoria berria.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 241. orr.

Litekeena da halakoak gauza adigarriak ezin ulertzea, horiek oinarrizko nozioak izan arren.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 92. orr.

Argi samar egon behar luke "gramatikaren soiltasunaren" arrazoizko nozio baten arabera, beherago hartuko ditugun konplexutasun erlatiboari buruzko erabaki gehienek zuzen irauten dutela.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 81. orr.

Gauza batzuk ulertzeko, aurretiko nozio ugari lortu eta ikerkuntza luzeak egin behar direla.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 88. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Ez dago "batasunik", esentzia bakar eta bakuna onartuz ez bada, osaerarik eta nozio-aniztasunik gabea.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 123. orr.

· Gustua, horrela, giltza-nozio bilakatzen da giza izaera eta mundu objektiboa erlazionatu nahi dituzten teoria askotan.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 238. orr.

Adiskidetasuna da beste giltza-nozioa Aristotelesen etikan.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 56. orr.

4 (aipatzen den izen baten eskuinean)

Horien ustez, Kuhnen "paradigma" nozioak irauli egin zuen zientzia ulertzeko modu estandarra.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 246. orr.

Existentziaren izaera arrunta "helburu" nozioaz, "batasun" nozioaz edo "egia" nozioaz interpretatzea ez zela zilegizkoa, ulertu zenean, balio ororen hutsunearen sentimendua jo zen.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 38. orr.

"Bestea" nozioa ari zen lantzen garai hartan, bere ikasleekin.  Piarres Aintziart   «Azken apeza», 2005 - 42. orr.

Matematikako limite nozioarekin analogia bat eginez, [...].  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 108. orr.

Ikasturtearen hastapenean, ikerketa lan bat hasi zuten ikasleek hego eta ipar nozioez.  Berria - Kultura   2004-04-01

Irudikatze nozioa oinarri-oinarrizkoa da.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 76. orr.

Era horretara ez balitz, balio nozioak bere izaeraren zerbait galduko luke, kanpotik ezarririko elementu bat izango lukeelako osagai.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 147. orr.

Esaterako, hit "jo" hitzaren esanahia deskribatzean, zalantzarik gabe, ekintzaren egilea eta gaia, "subjektu" eta "objektu" nozioak erabiliz deskribatuko genituzke.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 140. orr.

· Iradoki nahi duguna da "perpausa ulertzea" nozioa "hizkuntz maila" nozioaren arabera azal daitekeela neurri batean.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 123. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

nozio berri (3); nozio komun (6)

denboraren nozioa (5); ezagutzaren nozioa (4)

idazkera nozioak menperatzen (3)


nozitu, nozi, nozitzen du ad pairatu, jasan, eraman.

Andaluzian, astebeteko eurijasak nozitu zituzten, 9 hildako tartean.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 28. orr.

Dohakabeek, aterperik gabe, aire zabalean nozitu behar ekaitz zitala.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 265. orr.

Ez duzu nozitzen eskizofreniarik?  Karlos Linazasoro    «Glosolaliak», 2004 - 49. orr.

Kalte psikiko larriren bat nozitzen ote zuen?  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 171. orr.

Gosea nozitzen duten gizakien kopurua.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 114. orr.

Ezkortasun hori ezin pareka daiteke, ordea, bere garaiko gizarteak nozitu zuen "mal du siècle" harekin.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 14. orr.

Galera handiak eta atsekabe ikaragarriak nozitu ditugu.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 150. orr.

Medikua izanik, kristautasunaren birus berria aztertzeko grina eta tentazioa nozitu zituen.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 408. orr.

Erlijio kristauak, orain dela bi mende katoliko eta protestantetan banatu zuen zatiketa zoritxarreko hura nozitu zuenean.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 127. orr.

Nozitu berri zuen esperientzia hura lehenbailehen ahaztu behar zuen.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 197. orr.

Su bizia pizten zaio begietan, esaten ari dena, larrutik nozitua izaki, erraiak kiskaltzen ariko balitzaizkio bezala.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 56. orr.

Izugarri nozitzen dugu gure ingurunearen eragina.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 322. orr.

Balore absolutuen egarriz bizi da Julien Sorel, balore absolutuak nozitzen ari diren dekadentziaren lekuko kezkatua da Stendhal.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 110. orr.

Zerbait nozitzen ari zen itxura zuen, eta, eguneroko ibilaldira irten aurretik egin ohi zuen bezala, luzatu egin zen.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 82. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

asko nozitu (4); torturak nozitu (3)


nozitzaile izond/iz nozitzen duena. ik pairatzaile.

Atzerago miatzen jarraitu behar dut, ezinegonaren hautsak harrotzen, ezinegonak eramaten baikaitu, ezinegonak ekartzen, ezinegonak bihurtzen borrokalari, ezinegonak bakezale ere, ezinegonak nozitzaile, ezinegonak borrero.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 101. orr.


nuarbetar izlag/iz Nuarbekoa, Nuarberi dagokiona; Nuarbeko biztanlea.

Txiki extremeño-zarauztarrak mistika handiagoa sortu bazuen ere, literatura oparo eta sakonagoaren iturri gertatuko zen gerora nuarbetarra.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Arbelaren gainean», 2004 - 126. orr.

Nuarbetarrek tiralari gutxirekin ekin zioten denboraldiari.  Berria - Kirola   2004-07-27

Nuarbetarrak gailendu ziren iaz, Areso eta Goiherriren aurretik.  Berria - Kirola   2004-06-12


nudismo iz gorputza biluzik agertzean datzan praktika.

Nudismoa, esaterako, hemengo eta hango txoko txiki eta gutxi batzuetan hasi zen, eta Bilbotik gertu, Sopelako Arrietara hondartzan hain zuzen, emakume eta gizon batzuk biluzik ibiltzen ziren.  Berria - Euskal Herria   2006-05-03

Toki jakinetan "nudismoa eta naturismoa naturaltasun osoz" praktikatzen duten popabisteroen biluztasun zuri edo jantzia.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 206. orr.

Hori jantzita egoteko beste era hagitz errespetagarri bat baizik ez da, nudismoaren teorikoek berek aitortzen eta defendatzen dutenez.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 206. orr.


nudismozale iz nudismoaren zalea dena.

Hi, Edu, nudismozalea hintzen gaztetan, eta egin behar duzuen bidaiarako ez duzue arropa beharrik.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 371. orr.


nudista 1 izond tokiez mintzatuz, nudismoa praktikatzen dena.

-Hendaiatik hamar minutura, oso plaia ederra da, nudista.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 55. orr.

Zorionez, hondartzaren alderdi nudistan sartu baino lehen mendi aldeko bidea hartu genuen.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 137. orr.

2 nudismoa praktikatzen duen pertsona.

Donostian bertan nudistek txoko txiki bat lortu zuten duela urte gutxi Zurriola hondartzan.  Berria - Euskal Herria   2006-05-03

Nudistek ezin dute «jantzita daudenen eremuan» biluzik ibili; jantzita daudenak, aldiz, lasai-lasai ibiltzen dira biluzik daudenen artean.  Berria - Euskal Herria   2006-05-03


nuklear 1 izond zerbaiten nukleoarena, nukleoari dagokiona.

Kultura nuklear horretatik historia, hizkuntza, sinboloak, erakundeak, artea eta halakoak iritsi dira.  Berria - Kultura   2004-10-31

2 familiaz mintzatuz, gurasoek eta seme-alabek soilik osatzen dutena.

Familia nuklear batean bizi da.  Berria - Harian   2005-03-22

Ene familia zabala zen, ez zen familia "nuklearra", leku ezberdinetan zabaldua zen familia baizik.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 133. orr.

Pantallak familia nuklearra munduarekin konektatzeko daude.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 176. orr.

Azken batean, nik diodana, zer dago familia nuklearra baino ederragorik?  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 55. orr.

3 atomoaren nukleoarena, atomoaren nukleoari dagokiona.

Teoriaren arabera, izar erraldoiak kataklismo baten bidez kolapsa daitezke, barruko erreakzio nuklearrek grabitatearen aurka egiteko behar adinako indarra sortzen.  Berria - Gaiak   2004-11-25

Supernobetan behatzen ditugu gamma izpiak, haietan erreakzio nuklear asko daudelako.  Berria - Gaiak   2004-11-25

Fisio- edo fusio-erreakzio nuklearra sortzea eta kontrolpean izatea ahalbidetzen duen aparatua da erreaktore nuklearra.  Berria - Gaiak   2004-07-03

Eta fisika nuklearrean aditua ere bada -zehaztu zion Amaiak, oharrak aztertuz.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 172. orr.

Bereziki partikulen fisika, indar nuklearrak eta elektrokimika.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 166. orr.

· Glasgowko Unibertsitateko ikasleek Mordechai Vanunu zientzialari nuklear ohia hautatu zuten errektore.  Berria - Mundua   2004-12-18

4 energiaz mintzatuz, erreazkio nuklear batean sortzen dena.

Energia nuklear zibilaz [...] ostegunean sinatutako itunak Indiaren programa militar nuklearra ez duela mugatzen esan du New Delhiko gobernuburuak.  Berria - Mundua   2006-03-08

Petrolioaren ordez energia nuklearra, ikatza eta gas naturala erabiltzea.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 128. orr.

Uranioaren aberasteko eta indar nuklear zibilaren ikerketa arloa garatzeko hartutako erabakian ez dugu atzera egingo.  Berria - Mundua   2006-03-31

5 energia nuklearrari dagokiona.

Produkzio nuklear eta eolikoa hazi dira gehien epe horretan.  Berria - Ekonomia   2004-10-23

Programa nuklear zibilaren inguruko ikerketak gelditzeko eskaririk, ordea, ez duela onartuko ohartarazi du.  Berria - Mundua   2006-03-08

Naziek Alemaniaren proiektu nuklearreko buru ezarri zuten berehala.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 199. orr.

Hitachi [...] etxeak 91 kilo erregai nuklear ditu gordeta Kawasakiko bizitoki zona batean.  Berria - Gaiak   2004-09-14

Akordio nuklear zibil bat negoziatzen ari da Indiarekin.  Berria - Harian   2006-02-03

Eztanda nuklear baten osteko desolazio-kutsu bat du haren pinturak.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 178. orr.

Arrisku nuklearra.  Berria - Ekonomia   2004-03-24

Badirudi herrialde batzuek beren industria nuklear ahula sendotzeko negozio nuklearrean parte hartzeko irrikan daudela.  Berria - Harian   2006-02-03

Ipar Koreak ekimen nuklear militar eta zibilak bertan behera utziko dituela iragarri zuen atzo.  Berria - Mundua   2004-02-27

Historiako hondamendi nuklear larrienak bi hamarkada bete arren, goizegi da oraindik istripuaren ondorio guztiak ikusteko.  Berria - Harian   2006-04-26

Burgoseko Larrialdi Nuklearretarako Planaren arabera, Euskal Herriko hamalau herritan eragingo lituzke kalteak ezbehar nuklear batek.  Berria - Euskal Herria   2004-10-28

AEBetako Segurtasun Nuklear Nazionalaren Administrazioak.  Berria - Gaiak   2004-10-05

Espainiako Segurtasun Nuklearrerako Batzordean.  Berria - Harian   2005-07-20

6 energia nuklearra erabiltzen duena.

1943an asmatu zen lehenbiziko erreaktore nuklearra.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 44. orr.

Guri begira daude une honetan milaka eta milaka arma nuklear, une batean lurra desegin dezaketenak.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 19. orr.

Sobietar Batasuna arma nuklear indartsuenez hornitu nahi dute, eta horretan dihardute.  Fernando Morillo   «Gloria Mundi», 2004 - 202. orr.

Adituek diotenez, plutonio kantitate horrek bonba nuklear bat edo bi egiteko balio dezake.  Berria - Mundua   2004-01-03

Defentsa ministro Geoff Hoon-ek armagintza nuklearrean aditu zen zientzialari britainiar baten izena eman zuen -David Kelly- BBCko informazio deseroso horien errunduntzat.  Txema Ramirez de la Piscina   «Ikus gaitzazuen», 2004 - 28. orr.

Ukrainako zentral nuklear hartan gertatutako istripuak.  Berria - Kirola   2004-11-16

Argindar guztia zentral nuklear eta hidroelektrikoetatik dator.  Berria - Harian   2006-02-18

Armada hark hainbat itsasontzi eta itsaspeko nuklear zituen Murmanks eskualdean.  Berria - Gaiak   2004-08-28

Frantziak lau urpeko nuklear, 250-300 buru nuklear eta 60 bat Mirage2000N misil ditu.  Berria - Mundua   2006-01-22

7 arma nuklearrei dagokiena; arma nuklearrak dituena.

II. Mundu Gerla bukatzean, mundua aro nuklearrean sartuz geroztik, bi potentzia handien artean behin finkatu den terrorearen orekak begiratu gaitu gerla hotzetik gerla berora lerratzera.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 152. orr.

Saio nuklear bat egin zezakeela ohartarazi zuen herenegun Ipar Koreak.  Berria - Mundua   2004-06-26

Japoniaren ustez, ordea, ezin da baztertu Piongiangek proba nuklear bat egiteko nahikundea eta gaitasuna duenik.  Berria - Mundua   2004-06-26

Indiak eta Pakistanek «estatu nuklear gisa duten erantzukizuna» nabarmendu zuen Haiderrek.  Berria - Mundua   2004-06-20

Munduko armategi nuklearrak eragin lezakeen energia baino hamar aldiz handiagoa askatu zuen asteroideak, eta ikaragarrizko txikizioa eragin zuen planetan.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 235. orr.

Potentzia nuklear handi baten zerbitzu sekretuan sartu nahian dabilen gizon baten joan-etorri kafkiarrak.  Iban Zaldua   «Traizioak», 2001 - 177. orr.

Gerra nuklear bat izango da.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 182. orr.

· Misil nuklear «berriak» garatzen ari dela dio Moskuk.  Berria - Mundua   2004-11-18

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

arma nuklear (14); bonba nuklear (6); buru nuklear (5); egitasmo nuklear (3); energia nuklear (5); erreaktore nuklear (7); indar nuklear (5); industria nuklear (3); istripu nuklear (3); misil nuklear (3)

nuklear entsegu (3); nuklear indarra (3); nuklear maileko (3)

proba nuklear (3); programa nuklear (7); urpeko nuklear (4); zentral nuklear (34)

ahalmen nuklearra (7); arma nuklearra (6); arrisku nuklearra (3); auzi nuklearra (23); bonba nuklearra (4); disuasio nuklearra (3)

ako zentral nuklearra (19); egitasmo nuklearra (7); ekinbide nuklearra (6); energia nuklearra (62); energia nuklearra garatzeko (4); energia nuklearra helburu (3); energia nuklearra lortzeko (3); erreaktore nuklearra (9); erregai nuklearra (11); erregai nuklearra ekoizteko (3); familia nuklearra (5); garoñ

indar nuklearra (6); informazio nuklearra (3); iranen programa nuklearra (6); krisi nuklearra (5); lemoizko zentral nuklearra (5); material nuklearra (4); mihamako zentral nuklearra (3); nazioarteko teknologia nuklearra (3)

programa nuklearra (65); programa nuklearra garatzea (3); teheranen programa nuklearra (4); teknologia nuklearra (22); teknologia nuklearra garatzeko (3)

urpeko nuklearra (4); zentral nuklearra (48); zentral nuklearra itxi (4); zentral nuklearra ixteko (4)

arma nuklearrak (146); arma nuklearrak egin (5); arma nuklearrak egiteko (16); arma nuklearrak garatzea (4); arma nuklearrak garatzeko (11)

ako zentral nuklearrak (4); egitasmo nuklearrak (9); energia nuklearrak (12); entsegu nuklearrak (3); eraso nuklearrak (3); erregai nuklearrak (3); gai nuklearrak (3); garoñ hondakin nuklearrak (7)

ikerketa nuklearrak (5); indar nuklearrak (4); industria nuklearrak (5); instalazio nuklearrak (5); iranen programa nuklearrak (3); jarduera nuklearrak (3); lobby nuklearrak (3); npt arma nuklearrak (4)

programa nuklearrak (20); saio nuklearrak (9); zentral nuklearrak (42); zentral nuklearrak ixteko (7)

arma nuklearraren (3); auzi nuklearraren (6); auzi nuklearraren inguruan (4)

ako zentral nuklearraren (10); egitasmo nuklearraren (8); egitasmo nuklearraren inguruan (3); egitasmo nuklearraren inguruko (3); ekinbide nuklearraren (3); energia nuklearraren (33); energia nuklearraren alde (3); energia nuklearraren aldeko (3); garoñ

indar nuklearraren (10); indar nuklearraren inguruko (4); irango programa nuklearraren (10); krisi nuklearraren (3)

planta nuklearraren (4); politika nuklearraren (3); politika nuklearraren inguruan (3); programa nuklearraren (30); programa nuklearraren arduradun (3); programa nuklearraren auzia (7); programa nuklearraren inguruan (4); prozesu nuklearraren (3); prozesu nuklearraren inguruko (3); segurtasun nuklearraren (5); teheranen programa nuklearraren (3); txernobilgo zentral nuklearraren (3)

zentral nuklearraren (43); zentral nuklearraren aurkako (4); zentral nuklearraren hondamendiak (3); zentral nuklearraren inguruan (3); zentral nuklearraren kontra (3); zentral nuklearraren kontrako (7)

ako zentral nuklearrari (3); egitasmo nuklearrari (3); energia nuklearrari (3); garoñ

industria nuklearrari (3); irango programa nuklearrari (4)

programa nuklearrari (14); programa nuklearrari buruz (4); programa nuklearrari buruzko (5); zentral nuklearrari (4)

ahalmen nuklearraz (4); arma nuklearraz (5); auzi nuklearraz (8); energia nuklearraz (5); programa nuklearraz (5)

ako zentral nuklearrean (3); garoñ zentral nuklearrean (15)

arma nuklearrek (3); zentral nuklearrek (7)

txernobilgo zentral nuklearreko (6); zentral nuklearreko (13)

arma nuklearren (25); egitasmo nuklearren (10); hondakin nuklearren (4); programa nuklearren (4); saio nuklearren (3); zentral nuklearren (13)

elkarlan nuklearrerako (3); energia nuklearrerako (5); segurtasun nuklearrerako (12); segurtasun nuklearrerako batzordeak (4); segurtasun nuklearrerako kontseiluak (5)

zentral nuklearretako (7)

japoniako zentral nuklearretan (3); zentral nuklearretan (12)

zentral nuklearretatik (3)

zentral nuklearretik (4)

jarduera nuklearrez (4)

arma nuklearrik (16); arma nuklearrik gabeko (9); istripu nuklearrik (4); istripu nuklearrik larriena (3); zentral nuklearrik (3)


nukleartegi iz ipar zentral nuklearra.

Nukleartegiak egiten ditugu eta ez dakigu nun ezarriko ditugun nukleartegi horien ondarkinak!  Menane Oxandabaratz   «Ez da musik», 2006 - 144. orr.

Duela hamabost urte, Ukranian lehertu zen nukleartegi bat, Tchernobyl-ekoa, eta gaitzeko hodei kotsukorra hedatu ere Europan barna, nahiz hodei hortaz behin eta behin berri xuxenik etzen biziki zabaldu...  Herria   2001-05-03

Egia erran, ikertzaile eta jakintsun askok hitzemaiten daukute hemendik hein bat laster arrunt beste gisako nukleartegi batzu eraikitzen ahalko direla, heiekin lanjer gutiago izanen omen baita eta ondarkin horietarik ez hurbiltzekorik ere hainbes.  Herria   2005-09-22


nukleiko izond azidoez mintzatuz, adeninak edo kideko batek, azukre batek eta azido fosforiko batek osaturikoa, izakien bizian oinarrizkoa dena.

Zeinahi ere zirelarik haien funtzioak -nerbio, gihar, guruin zein beste-, zelula guztiak ziren antzeko osagaiz eginak: karbohidratoak, lipidoak, proteinak eta azido nukleikoak.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 118. orr.

Bestalde, sekuentziaren kalitateari dagokionez, lehengo errore-tasa 10.000 baseko akats batekoa zen (baseak azido nukleikoaren letrak dira).  Berria - Gaiak   2004-10-22

Nahaste ikaragarri bat gara: azido nukleikoak eta oroitzapenak, desirak eta proteinak ditugu osagai.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 197. orr.


nukleo 1 iz zerbaiten -batez ere atomoaren, zelularen eta kidekoen- gunea.

Fusio nuklearrak pisu arineko nukleo bi batzen ditu, pisu handiagoko bat sortzeko.  Berria - Gaiak   2004-07-03

Nukleoen fusioaren ondorioz energia sortzen da.  Berria - Gaiak   2004-07-03

Fisioan atomoen nukleoak hautsi egiten dira, energia askatzeko.  Berria - Gaiak   2004-11-27

Fisioan nukleo oso handiak behar dira.  Berria - Gaiak   2004-11-27

Han non nire nukleoa, zitoplasma eta kanpo-mintza hazi egin baitira nire jabea hazi egin den bezalatsu.  Josetxo Azkona   «Patata soro bat», 2004 - 65. orr.

Birusaren mintza alderik aldera hartzen du nukleo horrek, zabaleran.  Berria - Gaiak   2006-01-25

Lehenik, emailearen obuluari nukleoa kenduko diote.  Berria - Gaiak   2004-06-17

Globulu gorria, zehatz esateko, ez da, zentzu biologikoan, zelula osoa, ez baitu nukleorik.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 155. orr.

Globulu zuriek badute nukleoa, eta gai dira berez mugitzeko.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 158. orr.

Hala ere, nukleo sendoa izan arren, kometak oso lurrunkorrak zirela nabarmendu zuen Whipplek.  Berria - Gaiak   2004-09-01

Funtsean, kometen nukleoak gogorrak, txikiak, arinak eta trinkoak zirela esan zuen.  Berria - Gaiak   2004-09-01

Merkurioren lurrazala, atmosfera, magnetosfera eta nukleoa aztertzea da NASAren helburua.  Berria - Gaiak   2004-08-03

Orbita berean bazebilen beste objektu bat, tamainaz ez nolanahikoa, egia esan, baina dentsitate txikikoa hala ere [...] espektrometroaren arabera nukleo metalikorik gabeko kondrita karbonatuzko arroka puska bat izan zitekeena.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 91. orr.

2 irud/hed ik gune 4.

Gainean, erretako adreilu-puskekin egindako nukleoa zabalduko da, karea nahastuz hirutik bateko proportzioan, zoladuraren lodiera gutxienez sei hatzekoa izan arte.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3230. orr.

Horri esker gainditu ahal izan zituen Europar Elkargoaren nukleo gogorrak 80ko hamarraldiko finantza-gorabeherak diru-testuinguru aski egonkor batean.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 172. orr.

Ezker abertzalearen adar politikoaren nukleo gogorra.  Berria - Euskal Herria   2004-11-25

Beti badago nukleo azkar bat auzapezen artean, departamenduaren alde.  Berria - Harian   2005-11-01

Hartako, euskararen normalizaziorako nukleo eragile bat da bertsoaren mundua.  Berria - Kultura   2004-02-28

Lur zoruan kondentsazioa azaltzen den bezala, aireak dituen nukleo ttiki kondentsagarrietan ere hantxe agertzen da.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 330. orr.

Ez direla gehiago hartzen batasunaren hastapen bezala diskurtsoa eraikitzeko legeak (hortik datorren antolaera formalarekin) edo hiztunaren egoera (bera ezaugarritzen duten testuinguruarekin eta nukleo psikologikoarekin).  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 93. orr.

[Hiri-estatuetaik] hiritar kolonizatzaile helenikoen nukleo batek helenismoaren argia zabalduko zuelarik.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 232. orr.

3 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Neutroi baten bidez uranio-nukleo bat zatitzen da.  Berria - Gaiak   2004-09-05

Herritik aparteko baserri nukleo erdaldunak ziren.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 136. orr.

1976ko bukaeran talde armatu berriak sortu ziren: Prima Linea, Langile Nukleo Armatuak eta Komunismoaren Aldeko Langile Armada, besteak beste.  Berria - Mundua   2004-10-13

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

kometen nukleoak (4)


nukleoproteido iz zelulen nukleoaren osagaia, proteina baten eta azido nukleiko baten konbinazioak osatua.

Azido desoxirribonukleikoa, zitoplasma, nukleoproteidoak eta ez dakit zenbat izen korapilatsuk lehertu dute liluramenduaren puxika kolore biziduna.  Berria - Kultura   2006-01-12


nukleotido iz azido nukleikoen osagai oinarrizkoa, base nitrogenodun batek, bost karbono atomoko azukre batek eta azido fosforikoko molekula batek osatua.

Gene bakoitza nukleotido-sekuentzia berezi batek osatua da.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 104. orr.

Lehenbiziko geneak nukleotido-sekuentzia laburrez osatuko ziren noski: hogeita hamar edo berrogei, guztira.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 108. orr.

Proteina baten baitako aminoazido-sekuentzia, jakina denez, proteina hori determinatzen duen genearen baitako nukleotido-sekuentziak kodetzen du.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 105. orr.

Bagenekien KAOSeko agente garrantzizko horrek itsuki maite zuela piku-mermelada, batetik, eta bagenekien bere listuaren ADNko nukleotidoen sekuentzia zifratua.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 86. orr.


nulitate 1 iz baliorik eza, baliogabetasuna.

Santxo bera arduratu zen nulitate eskaerako txostena prestatzeaz.  Berria - Euskal Herria   2006-02-17

Espainiako Konstituzioan agertzen den hezkuntza jasotzeko eskubidean oinarritu da nulitate eskaera prestatzerako orduan.  Berria - Euskal Herria   2006-02-17

2 ezgauza.

Zientifikoki inmorala, filosofikoki nulitate bat.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 219. orr.


nulo ik nulu.

nulu (orobat nulo) 1 izond baliogabea, batez ere legearen aldetik.

Zapalkuntza antidemokratikoaren bidez bideratu duten dinamika antirrepresiboan desobedientzia eta erresistentzia formetaz baliatu dira (boto nuluaz, esaterako).  Berria - Euskal Herria   2004-09-04

Atzo hizkuntz ereduak arautzen dituen dekretua nuloa izendatzea eskatzen idazkia sartu zuen EHBEk Eusko Jaurlaritzak Bilbon daukan egoitzan.  Berria - Euskal Herria   2006-02-17

Arrazoi berberagatik ez da irteera nulorik izango, aurrea hartzen duen traineruak hiru segundoko zigorra izango du.  Berria - Kirola   2004-06-30

2 matematikan zero zenbakiari dagokiona.

Zenbaki nulua asmatzea izan zen hori: indiarren asmakizun handia!  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 283. orr.

Indarra ahula baldin bada eta erresistentzia handia, nulua da orduan abiadura.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 476. orr.

Ez da batura nuluko jokoa: batek galtzen duena ez da besteak irabazten duena.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 93. orr.

"Lerro" kopuru ia infinitu baten "batuketa", alegia, non lerro bakoitzaren azalera ia nulua baitzen!  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 237. orr.

Probabilitaterik gutxieneko gertaera zen hura; ez, ordea, probabilitate nulukoa; alegia, gertaera zeharo gertagaitza zen; ez, ordea, ezinezkoa.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 502. orr.

Kondizio horietan, analisi historiko eta sozialez biolentziaren ezkomenientzia frogatzeko posibilitate razionala (errore posible gabeko egia), razionalki nuloa da.  Joxe Azurmendi   «Euskal Herria krisian», 1999 - 90. orr.

3 boxeoan, ados bukatzen den borroka.

Flinnen aholkuz match nulua egin zuen, gero hogei dolar pagatu zion.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 225. orr.


numantziar izond Numantziako biztanlea.

Historiak numantziarrek zortzi hilabete horietan erakutsi zuten adorea jaso zuen.  Berria - Kirola   2006-04-01


numenifero izond

Topaketa horien ondorio gisa, bi eskualde bereziki "numenifero" (erlijio-sortzaile) horietako bakoitza hainbat zibilizazioren estatu unibertsaletan sartuta geratu zen.  Iñaki Mendiguren   «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 170. orr.


numerario 1 izond pertsonez mintzatuz, kide kopuru mugatu batek osaten duen korporazio batekoa.

Nahiz eta Unibertsitatean mugimendu politiko handia izan garai hartan, 1980. urterako, borroka gehiago mugatzen zen irakasle numerarioen aferara.  Berria - Euskal Herria   2006-02-24

2 (izen gisa)

Euskaltzain osoen eskubide eta betebehar berberak izango dituzte numerario emerituek, salbuespen batekin: bileretan parte hartu ezean, ez dute botoa emateko eskubiderik izango.  Berria - Harian   2005-04-22

3 (ekonomian)

Estatu horrek banku bat baleuka, zeinen bileteek diruaren betekizuna leukaketen, eta bilete horien balio numerarioa izugarria balitz akzioen balio numerario izugarriari erantzuteko.  Iñaki Iñurrieta   «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 81. orr.


numeratu, numera, numeratzen du ad zenbakia ipini.

Bakartu, erosi, numeratu, kontrolatu, kateatu eta egonean jarri nahi gaituen gizarte hau irauliko dugu.  Berria - Euskal Herria   2006-02-26

Ireki nuen meza-liburua eta bi marrazki haiek ikusi nituen: ezkerreko orrian hamar harroineko zubi bat zegoen, hamarrak numeratuak eta hamar manamenduak signifikatzen zituztenak.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 221. orr.


numerazio 1 iz numeratzea.

Marlborough Galeriak adierazi zuen olak egindako akatsari leporatu behar zaiola lan batzuen numerazio okerra, eta ukatu egin zuen beste irregulartasunik.  Berria - Kultura   2004-03-18

Corpasek adierazi zuenaren arabera, moldatutako hainbat artelanek ez zuten ohiko numerazioa errespetatu.  Berria - Kultura   2004-03-18

Zumakera pasealekua ekialdera eta mendebaldera luzatu zen, bloke horretatik abiatuta, eta etxe berrien eraikuntzarekin batera, kalearen numerazioa aldatzeko agindua heldu zen udaletxetik.  Iban Zaldua   «Itzalak», 2004 - 73. orr.

2 (hitz elkartuetan)

Funtsean, datu hauek ematen ditugu: egilea, obra eta orrialde zenbakia (edo kasuan kasuko numerazio sistemari dagokion zenbakia).  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 21. orr.


numeriko 1 izond numeroari dagokiona; numero bidez egina.

Ikertutako materialean adierazpen numerikoak nabarmenaraz daitezke.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 17. orr.

Harreman numerikoak edo logikoak izan daitezke; eta baita harreman funtzionalak, kausalak, analogikoak.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 17. orr.

Sistema berriak ezarriz erregistratzeko, oharrak hartzeko, deskribatzeko, sailkatzeko, sail numerikoetan eta estatistiketan txertatzeko, eta irakasteko modu berriak finkatuz.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 63. orr.

Musika azken finean sentimenduei eta efektuei eragiteko aukeratutako konbinazio numeriko hutsa ere bada maila batean.  Berria - Kultura   2004-11-02

Munduko sorkari guziengana iristeko, abstrazio numerikoa beste armarik gabe gelditu gara azkenean.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 287. orr.

Osabarentzat oinarri zientifikorik ez zuten sinbolo numeriko eta geometrikoez.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 281. orr.

Oro har, ordea, onartzen da molekularen tamainak eta formak substantziaren usainarekin erlazioa dutela, oraindik aurkitu ez bada ere sailkapen numeriko edo geometriko asebetegarririk.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 139. orr.

2 ipar digitala.

Kamera numerikoaren begiaren bestaldean zegoen Agatak ez zuen argi borobil jazarkoia baizik ikusten.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 298. orr.

Autoaz gain beste sari frango badira: telebixta, DVD irakurgailu, argazki tresna numeriko eta abar.  Herria   2004-12-16

Angela Mejias argazki xuri ta beltzak egiten ditu, argazki numerikoaren mundua ez zaiolarik haatik egokia.  Herria   2003-05-29

Musika, film edo bestelako fitxategi numerikoetan itsatsiak, kontrolik gabeko kopiak ezinezkoak bihurtzen ditu teknika honek.  Berria - Harian   2005-12-29

Bideoaz zein argazkien bidez, sistema numerikoak eskaini ditzazkeen aukerak proposatuko dituzte artistek.  Berria - Kultura   2004-05-02

Herrialde garatuen eta pobreenen arteko“ urrako numerikoaz” bereziki hitz egiteko.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 124. orr.

Duela zenbait aste iragan ziren "Euskal Herriko garapen numerikoaren topaketen"kari, "www.paysbasquenumerique.net " sarea martxan eman zuen.  Herria   2004-12-09

Euskal Herri Numerikoa elkarrekin eraiki.  Herria   2005-10-20


numerito iz adkor showa. ik numerotxo.

"Ez zekiat ba ez ote duen numerito bat antolatu", esan zidan Josebak miradorera atera ginenean.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 307. orr.

Gauza bat da amerikarrek beren burua saltzen dakitela onartzea, baina nola liteke usoen numerito hau?  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 44. orr.

Esan beharrik ez da, nire numeritoak ikaskideei grazia egin ziela.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 20. orr.


numerizatu, numeriza, numerizatzen du ad ipar digitalizatu.

Paradaz balia, horietan diren dokumentu guziak numerizaturik izan daitezke.  Herria   2001-10-18

Pauen diren euskal artxibak numerizatzen.  Herria   2003-12-18

8 milioi itxura numerizatuak.  Herria   2003-12-18


numerizazio iz ipar digitalizazioa.

Bonnat erakustokian obrak eginen dira, hiriko artxibo sail guzien artean numerizazio bateratua pikoan emanen dute.  Herria   2002-11-07


numero (orobat lumero g.er) 1 iz zenbakia.

Mundu bat dira letrak, bertze bat numeroak.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 36. orr.

Do-re-mi-fa-sol-la-si: bat-bi-hiru-lau-bortz-sei-zazpi: notak eta numeroak.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 269. orr.

Kalkuluak egin ondoren, kontatzen hasten ginen numero luze hura, eta milioien, bilioien eta trilioien artean galtzen ginen, zeren numero hark infinitutik hurbil behar baitzuen.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 27. orr.

8:00 irakurriko duzu erlojuko numero berdeetan.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 202. orr.

Dirua, diru handia [...] urre, zilar, txanpon eta are paper izateari utzi eta bere izana numero hutsetan banatzen duen diru elektroniko edo platoniko soila egin denetik, ez da ikusten, ez dago ikusterik.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 185. orr.

Erradazu numero bat batetik hamarrerat, zeren erraiten duzun numeroak sendatuko baitzaitu.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 269. orr.

Nere karnetean, nortasun agiri edo dena delakoan, nor naizen adierazten da, ustez: izen bat naiz, numero bat naiz, aurpegi bat naiz.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 251. orr.

Izen baten jabe eta diru baten jabe egitea da arrakasta; hau da: letra eta numero gizenez idaztea pertsona baten izana, balioa eta prezioa.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 93. orr.

Hemendik aitzina ez naiz numero hori baizik izanen.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 42. orr.

Belgrave Square-ko zer numero?  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 48. orr.

Orain dela hogeita zortzi urte, Prism, Lord Bracknellen etxetik irten zinen, Upper Grosvenor Streeteko 104. numerotik, orgatxo batean haur bat, sexu arra, zure ardurapean harturik.  Antton Olano   «Fidel izan beharraz» - Oscar Wilde, 2000 - 157. orr.

Telefonoa hartu eta numeroak markatu ditu.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 50. orr.

Anbulatoriora lehenbailehen ailegatu eta ahalik eta numerorik onena hartzeko.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 9. orr.

Berak lagatako paper zuriaren gainean idatzi nuen telefono zenbakiaren azken numeroa. ik beherago 7.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 33. orr.

EEBBetako telefono zenbakietako askok numeroak izan beharrean hizkiak eduki ohi dituzte.  Harkaitz Cano   «Piano gainean gosaltzen», 2000 - 109. orr.

Zozketan irabazdun atera diren numeroak: 59-64-171-236-285-292-316-616-[...].  Herria   2004-06-10

2 (kontuez mintzatuz)

Ama, berriz, etxekoandre eskolarik gabea, erosketetako numeroak egiten iaioa baina.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Nerabearen biluzia», 1999 - 14. orr.

Ez dira numeroak ateratzen.  Berria - Kultura   2004-12-21

3 aldizkariez eta kidekoez mintzatuz, alea.

Aharrausika hasia den kioskoan Muñecas de Porcelana-ren azken numeroa eskatu du.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 113. orr.

4 telefono numeroa.

Nonbait, nik hots egiten nuen numeroan inor ez zegoen.  Jesus Mari Mendizabal   «35 kilo esperantza» - Anna Gavalda, 2004 - 67. orr.

Interesatuak diren guziak gomit dira beren izenen emaitera Otsailaren 10a baino lehen deituz numero huntarat: 06 74 20 21 83.  Herria   2005-02-03

5 gramatika-morfena, hitz batek gauza bati edo gehiagori dagokion adierazten duena.

Perpausaren aditz elementuak pasiboaren subjektu gramatikal berriaren numero komunztadura bera izan dezan.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 69. orr.

Aditzaren eta izenaren numero morfemaren bateratze honen balioa eztabaidagarria da egiazki.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 159. orr.

6 Polizia edo Guardia Zibileko kide soila.

Numero bat zauritu eta ihes egitea lortu zuten.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 241. orr.

Orain arte ikusi ez duen numeroa maletategi ondoan dago.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 40. orr.

Lainez zutitu denean kaboak burua alde batera mugitu du numeroari baietz, kutxa miatu behar duela adierazteko.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 42. orr.

Despejenka jarraitzen zuen numeroak.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 155. orr.

7 ikuskizun edo emankizun bat osatzen duten zatietako bakoitza.

Elsak labana-jaurtitzailearena egiten du numeroetako batean: jendea aho-zabalik geratzen da berak ganibeta eskuetan hartu orduko.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 66. orr.

Zeu izan zinen San Roke festetako numero nagusia, anarkista italiar bat urkamendian, inoiz ikusi ez lakoa, leiho hauek itxiak azalduagatik.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 22. orr.

· Eskerrak eman, nire numeroa zintzo-zintzo egin, produktu berri jakin bat famatu, enkargu aski mardul baten oharra hartu, agur esan, eta kitoa eman nion aferari.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 260. orr.

8 numero uno

Iurretan urtero egin ohi zan trikitilari egunean, Rufinok bere burua numero unotzat ikusten ebala dinoe han ibilitakoek.  Xabier Amuriza   «Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak», 2002 - 38. orr.

9 telefono numero telefono zenbakia.

Bestea, Luisentzako errekadu bat, telefono numero bat; deitzeko, mesedez, astelehenean.  Lourdes Oñederra   «Eta emakumeari sugeak esan zion», 1999 - 110. orr.

Horra ere gau eskolako telefona numeroa: 05 59 93 40 83.  Herria   2004-09-23


numerodun (corpusean lumerodun soilik) izond numero duena.

Paper-puntta lumerodunik bare genden, baña gurdi-mouko artan iyoak giñan alare.  Xabier Olarra   «Estilo-Ariketak» - Raymond Queneau, 2005 - 243. orr.


numerologia (orobat lumerologia g.er) iz zenbakien ezkutuko esanahiaren eta haiek giza bizitzan duen eraginaren azterketa.

Zenbat eta aritmetikara zaletuago -azken garaian, zenbakien zientziatzat begiz jo zuenez geroztik-, orduan eta higuin handiagoa zion Ruche jaunak numerologiari.  Jon Muñoz   «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 226. orr.

Zuetakoren batek ikusi al du nire Numerologia eta Gramatika liburua?  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 256. orr.

Zuetakoren batek ikusi al du nire Numerologia eta Gramatika liburua?  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 256. orr.

Eta egundainoko lumerologian bederatzia, azkena da; ez du inork hura baino lumero simple biribilagorik eta beteagorik asmatu.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 181. orr.


numerotaratu, numerotara(tu), numerotaratzen du ad numerotara ekarri.

Baina direnak direla aztergaiak zehazteko eta gertaerak numerotaratzeko ahaleginak, argi dakusagu Ekonomiak ez daukala -eta epe luzera ere lortzeko ahalmen urriak- beste zientzia zehatzei urrik ematerik, zeintzuekin ez baitu hizkera matematikoaz beste kidetasunik.  Iñaki Heras   «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 19. orr.


numerotxo iz adkor showa.

Harik eta Leirek esan zidan arte berak ere pailazoa izan nahi zuela: horrela hasi ginen biak geure numerotxoak egiten.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 241. orr.

-Lagunduko al diguzu numerotxo batzuk prestatzen?ea ez digun egiten lehengo batean hementxe bertan egin zigun numerotxoa.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 249. orr.

Jatetxeko numerotxoa egin ondoren pub batera atera ginen zerbait hartzera.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 88. orr.


numismatika iz diru piezak eta dominak aztertzen dituen jakintza.

Ordezkatu behar zuen sendagilea gizon aberats bat zen, alarguna, numismatikara buru-belarri emana.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 156. orr.

Hasi ginen Kolko Mitxoletarekin gogoratzen, bera baitzen, gure artean, soziolinguistika, filatelia, matematika, sumo, eraikuntza, filologia, apikultura, psikologia, zinema, latina, enologia, zientzia, literatura, numismatika eta abar, hau da, zer edo zer, kanon bat zer izango zen ere barne, esaterako, eta gauzak, orokorrean, zekizkiena.  Jon Alonso   «Euskal karma», 2001 - 11. orr.


numismatikalari iz numismatikan aditua.

Numismatikalariak esan zion pozik eskaintzen ziola etxea, han bizi nahi bazuen, eta Andres hantxe geratu zen neskame zahar batekin.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 157. orr.


nun ik non.

nunahi ik nonahi.

nunbait ik nonbait.

nunbeit ik nonbait.

nunbre ik nonbre.

nunnahi ik nonahi.

nuntzio iz estatu batean Aita Santuaren ordezkari diplomatikoa den artzapezpikua.

Nor da orhoit Baionarat jin zela, 1951-n, Roncalli apezpikua, orduan Parisen Nuntzio edo Aita Sainduaren ordezkari zena?  Herria   2001-05-17

Dena dela, gure seminarioko balentriaz ez zuten deus jakin orduan, ez eliza-buruek ez estatu-gizonek: ez ziren berri guztiak heltzen oraino ez Paueko prefetetxera, ez Pariseko nuntzioarengana.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 89. orr.

Castagna nuntzioak gomendiozko gutun bat eman zion Alexandriako kardinalearentzat erranez: [...].  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 37. orr.

Haren ondotik, beste kardinale bat, Giulio Mazzarini, aita sainduaren nuntzio bezala etorria Parisera, Frantziako erregearen kontseiluburu bilakatu zen 1642tik aitzina.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 49. orr.

EAJk Vatikanoarekin izandako elkarrizketetan Aita Alberto Onaindiak Valerio Valery Parisko nuntzio apostolikoa izan zuen solaskide.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 31. orr.

Benetako ekumenismoa gauzatzeko, baina, Eliza katolikoko hierarkia -aita santua, dikasterioak, nuntzioak...- traba bat da.  Berria - Harian   2005-04-06


nutriente 1 iz elikagarria.

Egungo "zabor jana" desagertu egingo da lehen mundu honetatik eta, horren ordez, bitamina, mineral eta bestelako nutriente bikainez osatutakoa emango zaigu, prezioak prezio.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 93. orr.

Elikagaiak prozesatu egingo dira, berez ez dauzkaten nutriente onuratsu batzuk har ditzaten.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 51. orr.

Nutriente guztiak bai, proteina ugari, bitamina eta mineralak bertan.  Berria - Kirola   2004-01-28

2 mikro-nutriente ik mikronutriente.

nutriologo iz elikagai kontuetan aditua.

Etorkizuneko elikagaiek oraingoek baino gantz saturatu gutxiago edukiko dituzte: bromatologo, nutriologo eta dietistek garrantzizkotzat jotzen dituzten gantzen kopurua -osasunarentzat kaltegarri gertatzen direnak, batik bat- urrituz joango dira gure dietan.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 80. orr.


nutritibo 1 izond elikatzen duena. ik elikagarri.

Prebiotikoen antzera, probiotikoek ere badute balio nutritibo bat.  Berria - Gaiak   2004-08-29

Elikagai nutritiboak dira, eta, era berean, osasunerako ere onuragarriak dira.  Berria - Gaiak   2004-08-29

Oxidazioa murriztuta, gainera, zukuek propietate nutritibo eta bereizgarri organoleptikoak atxikiko dituzte.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 50. orr.

2 irud/hed

Krema nutritibo on bat eman behar duzu gauero.  Fernando Rey   «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 160. orr.


nutritu, nutri, nutritzen du ad elikatu.

Lurreko humorea bere propietateekin eta bere zaporearekin sustraietan sartzen denean, enborra nutritzen duela, eta enborrean barrena goiko adabururaino igoz fruituari leku horretako eta mota horretako zaporea eransten diola.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3810. orr.


nutrizeutiko izond

Elikagai funtzional, "probiotiko" edo "nutrizeutikoen" (nutrizio botika, aldi berean) kontsumoa hasia da dagoeneko hedatzen (jogurt eta esnekiak, oro har, zukuak, sojazko elikagaiak, gatzak, ogi eta opilak...) gure artean.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 73. orr.


nutrizio 1 iz elikatzea.

Nutrizio txarraren arriskuak.  Berria - Gaiak   2004-03-24

Halaber, nutrizioa eta elikagaiak «arreta handiz» zaintzen dituztela nabarmendu dute.  Berria - Harian   2005-03-30

Populazio globalak onartzeko moduko usain eta zaporeak dituzten elikagaiak ekoitziko dira, bitamina, proteina, karbohidrato, mineral eta gantz funtsezkoak dauzkatenak, nutrizio zein gastronomiaren alorretik onak direnak.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 91. orr.

Rosello Bartzelonako Ramon Llull Unibertsitatean Nutrizioko karrerako zuzendaria da eta urte asko daramatza elikadurak minbizian duen eragina aztertzen.  Berria - Euskal Herria   2004-08-25

Nutrizioari buruzko NBEko Batzorde Iraunkorrak egindako txostenaren arabera, bestalde, elikagaien kalitatea da kontrolatu beharreko beste elementuetako bat.  Berria - Gaiak   2004-03-24

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik nutrizional.

Etorkizuneko dieta, nutrizio ikuspegitik.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 73. orr.

Nutrizio alderditik begiratuta, sodio-kloruroaren ordez potasio-kloruroa baliatzen hasiak dira goi-sukaldari aitzindari batzuk, gorputzeko elektrolitoen orekari potasioak hobeki eusten diolako.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 38. orr.

Aurkezpen polita, anoa txikiak, baxera abangoardistan, aseptikotasunerainoko higienea hamaika bilgarritan babestua, nutrizio aldetik perfektuki orekatua, kromatismo, zapore eta usain erakargarrikoa...  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 54. orr.

Josep Rosselok, nutrizio kontuetan adituak, zerealak hartzea garrantzitsua dela azpimarratu zuen atzo Bartzelonan egiten ari diren elikaduraren gaineko jardunaldietan.  Berria - Gaiak   2004-02-08

Nutrizio alorreko adituek.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 80. orr.

Guztien ardatz «elikadura osasungarriari buruzko hezkuntza-jarduerak» bultzatzea agertzen da, nutrizio ohiturak aldatu eta loditasunaren ondorioetaz argi informatzeko.  Berria - Harian   2005-03-30


nutrizional izond elikatzearena, elikatzeari dagokiona. ik nutrizio 2.

Ikuspegi nutrizionaletik, berriz, ez dugu ahantzi behar azido oleiko eta linoleikoen iturri behinena bera dela, gainerakoen kaltetan; kolesterol "gaiztoa" suntsitzen du bestelako olioek baino areago, eta asetasun sentsazioa eragiten du jatunarengan.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 37. orr.

Osaketa nutrizionala, elikadurazkoa, kuzinatzeko modua, edukitzeko baldintzak eta antzekoez gainera bestelako informazio baliagarri ugaria eman beharko zaigu, bene-benetakoa, egungo hondo horiaren gaineko letra zuriak eta antzeko iruzurrak alboratuta.  Edorta Agirre   «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 62. orr.


nutrizionista iz elikatze kontuetan aditua.

Nutrizionista bezala haurren oreka bilatzen dugu eta gero eta kasu arruntagoak dira pisu arazoak.  Berria - Euskal Herria   2004-07-31

Christiane delafaye. Nutrizionista.  Berria - Euskal Herria   2004-07-31


nylon (orobat nilon g.er.) iz ehungintzan erabiltzen den erretxina sintetikoa.

Wallace Hume Carothers eta bere taldeak erraz hausten ez zen zuntz gogor bat aurkitu zuten, plastikoan oinarritua: nylona.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 66. orr.

Likrazko kamiseta izerditua erantzi du, eta berdin udako galtza luzeak, %100 nylon.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 66. orr.

Nylonez egindako parapente bat jarri zioten.  Berria - Gaiak   2004-09-09

Berandutxo arte, gerra zibilaren hotsak gainean genituenean ere, etorri ohi ziren ijitoak atez ate, farfailak, harizko izarak, nylonezko oihalak eta horietakoak eskaintzera.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 26. orr.

Denak lurrera! -oihu egin du Natxok ahots hautsiaz, nylonezko poltsaren kremailera ireki eta kanoi motzeko eskopeta bat atera orduko.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 20. orr.

Gero, oso azkar, tr ebetasun handiz, zauriaren ertzak josi, eta, nylonezko puntada bakoitzean, bost korapilo egin zituen.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 104. orr.

Nylonezko soka batez elkarrenganako ilborrestea lotu diete bi baltsei.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 58. orr.

Pultserak egiteko erabiltzen diren nylonezko hariak zituen esku-muturretan.  Berria - Euskal Herria   2006-03-01

2 (hitz elkartuetan)

Nylon-hari xixtrin bat bizar-makinaren barruan, ez besterik...  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 93. orr.


nylonki (corpusean nilonki soilik) iz nylon gaia.

Paper batzu bizpahiru asteren buruan, kartoinki asko zenbait hilabete barne, zurezko gauzak dotzena bat urteren epean, bainan plastikakia lau ehun urteren buruan den hoberenetik, nilonkia sei ehun urteren buruan, berinaki eta holakoak xuxen ezin erran zonbat denboraren buruan bainan gisa guziz biziki emeki, denbora hori mendeka kondatu behar...  Herria   2001-08-09